บทที่ - Krirk Universityromphruekj.krirk.ac.th/books/2556/2/9.pdf2013/02/09 · 205 บทท 9 ร ปแบบการประเม นการบร หารการจ

รปแบบการประเมนการบรหารการจดการศกษาขนพนฐานขององคกรปกครองสวนทองถน

MODEL FOR EVALUATING BASIC EDUCATION MANAGEMENTOF PROVINCIAL ADMINISTRATION ORGANIZATION

9บทท

สนษา สาลพวง

Sunisa Saleepoung

วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรก202

ปท 31 ฉบบท 2 กมภาพนธ - พฤษภาคม 2556

บทท

9

รปแบบการประเมนการบรหารการจดการศกษาขนพนฐานขององคกรปกครองสวนทองถนMODEL FOR EVALUATING BASIC EDUCATION MANAGEMENT

OF PROVINCIAL ADMINISTRATION ORGANIZATION9บทท

สนษา สาลพวง 1

Sunisa Saleepoung

บทคดยอการวจยครงมวตถประสงค เพอพฒนารปแบบการประเมนการบรหารการจด

การศกษา ขนพนฐานขององคกรปกครองสวนทองถน และศกษาประสทธผลของรปแบบ

การประเมนการบรหารการจดการศกษาขนพนฐานขององคกรปกครองสวนทองถน

ผลการวจยพบวา 1) รปแบบการประเมนการบรหารการจดการศกษาขนพนฐาน

ขององคกรปกครองสวนทองถน มโครงสรางดงน วตถประสงคในก�รประเมน คอ

เพอประเมนผลการบรหารการจดการศกษาขนพนฐานขององคกรปกครองสวนทองถน

สงทมงประเมน ประกอบดวย 3 มาตรฐาน 12 ตวบงช แตละตวบงชมรายการประเมน

ตวบงชละ 5 รายการ และมนำาหนกคะแนน ตวบงชละ 5 คะแนน วธดำ�เนนก�รประเมน

ผเกยวของกบการประเมน ผประเมน ไดแก ทองถนจงหวดหรอผทไดรบมอบหมายจาก

ทองถนจงหวด ระยะเวลาการประเมน ประเมนทกสนปการศกษา การรายงานผลการประเมน

ในรปแบบเอกสารรายงานการประเมน การตดสนการประเมน ม 2 ระดบ ไดแก การ

ตดสนผลการประเมนตามมาตรฐาน และการตดสนคณภาพโดยรวม 2) ประสทธผล

ของการนำารปแบบการประเมนการบรหารการจดการศกษาขนพนฐานขององคกร

ปกครองสวนทองถนไปใช โดยรวมและรายดานอยในระดบมาก

คำ�สำ�คญ : รปแบบการประเมน / การบรหาร / การศกษาขนพนฐาน / องคกร

ปกครองสวนทองถน

1 นสตระดบปรญญาการศกษาดษฎบณฑต สาขาวชาการทดสอบและวดผลการศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

203

บทท 9

รปแบบการประเมนการบรหารการจดการศกษาขนพนฐานขององคกรปกครองสวนทองถนMODEL FOR EVALUATING BASIC EDUCATION MANAGEMENT OF PROVINCIAL ADMINISTRATION ORGANIZATION

AbstractThe purpose of this research were 1) to develop the model for the evaluation

of the basic education management of provincial administration organization and 2) to analyze the effectiveness of the model for evaluating the basic education management of provincial administration organization.

The results were that 1) The structure of the model for evaluating the basic education management of provincial administration organization consisted of a) the purpose of evaluation. to evaluate the basic educational management of provincial administration organization, b) the evaluation target consisted of three standards twelve indicators. Each indicator had five items to be assessed and each item received five points c) the evaluation process the evaluators were the official representatives from the districts or provinces. The evaluation period was at the end of each academic year. The results of the evaluation were published as evaluation reports. The evaluation justification was done at two levels, these were : the justification according to standards, and the justification according to the overall quality. 2) the effectiveness for the overall and each segment of implementation segment of the model for evaluating the basic education management of provincial administration organization were at high level.

Key words : Model Evaluating, Basic Education, Provincial Administration Organization

คว�มนำ�การกระจายอำานาจในการจดการศกษาใหกบองคกรปกครองสวนทองถน ไดเกดขน

อยางชดเจนในรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540 มาตรา 289 วาองคกรปกครองสวนทองถนยอมมสทธทจะจดการศกษาอบรม และฝกอาชพตามความเหมาะสมและความตองการภายในทองถนนน และเขาไปมสวนรวมจดการศกษาอบรมของรฐ (กรมสงเสรมการปกครองทองถน, 2543 : 8-61)

การจดการศกษาเปนภารกจสำาคญทองคกรปกครองสวนทองถน ตองดำาเนนการทงตามอำานาจหนาทและตามทไดรบถายโอนจากสวนราชการตางๆ โดยมหลกการทำางาน ทจะตองยดถอไววา “การจดบรการสาธารณะใหแกประชาชนนน จะตองดขนหรอ

ไมตำากวาเดม มคณภาพไดมาตรฐาน มการบรหารจดการทมความโปรงใส มประสทธภาพและมความรบผดชอบตอผใชบรการทมากขน” กรมสงเสรมการปกครองทองถน จงตอง



บทท

9

ทำาหนาทสงเสรมและสนบสนนใหองคกรปกครองสวนทองถน ไดจดใหมการจดการศกษาใหเปนไปอยางมประสทธภาพและมประสทธผล (กรมสงเสรมการปกครองทองถน, 2549 : คำานำา)

จากการสำารวจโดยกรมสงเสรมการปกครองทองถน พบวา องคกรปกครองสวนทองถนยงไมไดนำาระบบการประเมนคณภาพมาตรฐานการจดการศกษามาใชในการบรหารงานภายในองคกรอยางเปนระบบและตอเนอง รวมทงไมสามารถสงเสรมใหบคลากรภายในองคกรปฏบตงานประเมนภายใตระบบการประเมนคณภาพมาตรฐานการจดการศกษาเพอใหเปนการปฏบตงานปกต ซงโดยภาพรวมการปฏบตงานและการบรหารจดการภายในองคกรยงไมสะทอนภาพของการประเมนคณภาพมาตรฐานการจดการศกษาทเปนระบบชดเจน และองคกรปกครองสวนทองถนยงไมสามารถรายงานผลการปฏบตงานทเปนรายงานการประเมนตนเอง หรอรายงานประจำาปทมคณภาพ ขอมลในรายงานการประเมนตนเองไมสะทอนถงระบบการประเมนคณภาพมาตรฐานการจดการศกษาและการประเมนตนเองเพอการนำาสารสนเทศมาพฒนาบรหารการจดการศกษา องคกรปกครองสวนทองถนหลายแหงทไมสามารถจดทำารายงานการประเมนตนเอง รวมทงรายงานประจำาปทรายงานตอกรมสงเสรมการปกครองทองถนไดทนตามระยะเวลาทกำาหนดแมจะสนปการศกษามาเปนระยะเวลานาน (กรมสงเสรม การปกครองทองถน, 2552 : 26-27)

ดงนนจงมความจำาเปนอยางยงทตองพฒนารปแบบการประเมนการบรหารการจดการศกษาขนพนฐานขององคกรปกครองสวนทองถน เพอไดรปแบบการประเมนการบรหารการจดการศกษา ขนพนฐานขององคกรปกครองสวนทองถน เพอเปนแนวทางปฏบตสำาหรบองคกรปกครองสวนทองถน ในการตรวจสอบการดำาเนนงานดานการจดการศกษาภายในองคกรเปนการตรวจสอบคณภาพมาตรฐานทางการศกษา ซงจะนำาไปสการ

พฒนาคณภาพมาตรฐานการจดการศกษาขององคกรปกครอง สวนทองถนตอไป

วตถประสงคของก�รวจย1. เพอพฒนารปแบบการประเมนการบรหารการจดการศกษาขนพนฐานของ

องคกรปกครองสวนทองถน

2. เพอศกษาประสทธผลของรปแบบการประเมนการบรหารการจดการศกษา

ขนพนฐาน ขององคกรปกครองสวนทองถน

205

บทท 9


กลมผใหขอมล 1. การพฒนารปแบบการประเมนการบรหารการจดการศกษาขนพนฐาน ของ

องคกรปกครองสวนทองถน มกลมผใหขอมล ดงน

1.1 การสมภาษณเกยวกบรปแบบการประเมนการบรหารการจดการศกษา

ขนพนฐานขององคกรปกครองสวนทองถน กลมผใหขอมล ไดแก บคลากรในกอง

การศกษา สงกดองคการบรหารสวนจงหวด ทรบการถายโอนและจดการศกษาขน

พนฐาน จำานวน 8 คน

1.2 ในการประเมนความเหมาะสมและความเปนไปไดของรปแบบการประเมน

การบรหารการจดการศกษาขนพนฐานขององคกรปกครองสวนทองถน กลมผใหขอมล

ไดแก ผเชยวชาญดานการวดและประเมนผล และผอำานวยการกองศกษา หรอผอำานวยการ

โรงเรยน สงกดองคกรปกครอง สวนทองถน จำานวน 5 คน

1.3 การกำาหนดนำาหนกคะแนนความสำาคญของมาตรฐานและตวบงช ใน

การบรหาร การจดการศกษาขนพนฐาน ขององคกรปกครองสวนทองถน กลมผใหขอมล

ไดแก ผอำานวยการโรงเรยน สงกดองคกรปกครองสวนทองถน จำานวน 5 คน

1.4 การตรวจสอบคณภาพของคมอการประเมนการประเมนการบรหาร

การจดการศกษาขนพนฐาน ขององคกรปกครองสวนทองถน กลมผใหขอมล ไดแก

ผเชยวชาญดานการวดและประเมนผล จำานวน 5 คน

1.5 การหาคาดชนความสอดคลองของผประเมนจากนำารปแบบการประเมน

การบรหารการจดการศกษาขนพนฐานขององคกรปกครองสวนทองถนไปใช กลมผให

ขอมล ไดแก องคกรบรหารสวนจงหวดนครราชสมา องคกรบรหารสวนจงหวดระนอง

องคกรบรหารสวนจงหวดระยอง และทองถนจงหวดนครราชสมา ระนอง ระยอง หรอ

ผทไดรบมอบหมายจากทองถนจงหวด จงหวดละ 3 คน

2. การหาประสทธผลของรปแบบการประเมนการบรหารการจดการศกษาขน

พนฐานขององคกรปกครองสวนทองถน กลมผใหขอมล จำานวน 39 คน ไดแก

บคลากรในองคการบรหารสวนจงหวดนครราชสมา ระนอง ระยอง จงหวดละ 10 คน

รวม 30 คน และผประเมนจากทองถนจงหวดนน จงหวดละ 3 คน รวม 9 คน



บทท

9

นย�มศพทเฉพ�ะ1. การบรหารการจดการศกษา หมายถง การดำาเนนงานทเกยวกบการจดการศกษา

ขององคกรปกครองสวนทองถน โดยอาศยทงทรพยากร บคลากร และเทคนค กระบวนการตาง ๆ อยางเหมาะสม เพอใหบรรลวตถประสงคของการจดการศกษา

2. รปแบบการประเมนการบรหารการจดการศกษาขนพนฐาน หมายถง ระบบและกระบวนการในการประเมนการบรหารการจดการศกษาขนพนฐานขององคกรปกครองสวนทองถนเปนการประเมนทใชวธการเชงระบบเพอใหผประเมนตดสนคณคาหรอคณภาพของการดำาเนนงานทเกยวกบการจดการศกษาขนพนฐาน ซงมโครงสรางระหวางองคประกอบหลก 3 องคประกอบ คอวตถประสงคในการประเมน สงทมงประเมนและวธดำาเนนการประเมน

2.1 วตถประสงคในการประเมน หมายถง จดมงหมายในการประเมน เปนการประเมนทเนนการตดสนคณคา เพอใหสามารถไดสารสนเทศมาพฒนาและปรบปรงการดำาเนนงานการจดการศกษาของทองถน

2.2 สงทมงประเมน หมายถง ขอกำาหนดเกยวกบคณลกษณะทพงประสงคและมาตรฐานทตองการใหเกดขนในการบรหารการจดการศกษา เพอใชเปนหลกในการตรวจสอบและประเมนผลการบรหารการจดการศกษา ม 3 ดาน ดงน

2.2.1 การประเมนดานบรบท หมายถง การตรวจสอบและประเมนผลเกยวกบวตถประสงคของกจกรรม หลกการ และความสอดคลองกบนโยบายขององคการและนโยบายของกระทรวงศกษาธการ

2.2.2 การประเมนดานปจจย หมายถง การตรวจสอบและประเมนผลเกยวกบความเหมาะสม และความพอเพยงของทรพยากรทจะใชในการดำาเนนโครงการ เชน งบประมาณ บคลากร วสดอปกรณ เวลา ฯลฯ รวมทงเทคโนโลยและแผนการดำาเนนงาน

2.2.3 การประเมนดานกระบวนการ หมายถง การตรวจสอบและประเมนผลเกยวกบการวางแผนงาน การนำาแผนงานไปปฎบต การควบคมและกำากบตดตามงาน การปรบปรงและพฒนางานใหเปนระบบเกดประสทธภาพและประสทธผล

2.3 วธดำาเนนการประเมน หมายถง แนวทางในการรวบรวมขอมลการดำาเนนงาน ทเกยวกบการจดการศกษาขนพนฐาน ซงเกยวของกบผเกยวของกบการประเมน ระยะเวลาการประเมน การตดสนผลการประเมน และการรายงานผลการประเมน

207

บทท 9


3. ดชนความสอดคลองของผประเมน หมายถง ความสมพนธของคะแนนของ

ผประเมน ทตดสนลงความเหน หรอทำาการประเมนการบรหารการจดการศกษาขนพนฐาน

ทจะบอกถงความสอดคลองวามมากนอยเพยงใด

4. ประสทธผลของการนำารปแบบไปใช หมายถง ระดบของการบรรลผลตาม

เปาหมาย ของการใชรปแบบการประเมนการบรหารการจดการศกษาขนพนฐานขององคกร

ปกครองสวนทองถน โดยพจารณาตามเกณฑมาตรฐานสำาหรบการประเมนเอกสารและ

โครงการทางการศกษา (The Joint Committee on Standards for Educational Evaluation)

4 ดาน ตามเกณฑ ดานการใชประโยชน ดานความเปนไปได ดานความเหมาะสม และ

ดานความถกตองของรปแบบ

ก�รดำ�เนนก�รวจยขนตอนการดำาเนนการวจย ไดดำาเนนการวจยเปน 2 ระยะ ดงน

ระยะท 1 การพฒนารปแบบการประเมนการบรหารการจดการศกษาขนพนฐาน

ขององคกรปกครองสวนทองถน ม 5 ขนตอน ดงน

ขนตอนท 1 การวเคราะห สงเคราะหแนวคด ทฤษฎจากเอกสาร งานวจยทเกยวของ

และการสมภาษณผเชยวชาญเกยวกบรปแบบการประเมนการบรหารการจดการศกษา

ขนพนฐานขององคกรปกครองสวนทองถน

ขนตอนท 2 การประเมนความเหมาะสมและความเปนไปไดของรปแบบโดย

การสอบถามความคดเหนของผเชยวชาญ

ขนตอนท 3 การกำาหนดนำาหนกคะแนนความสำาคญของมาตรฐานและตวบงช

โดยการสอบถามความคดเหนของผเชยวชาญ

ขนตอนท 4 การตรวจสอบคณภาพของคมอการประเมน โดยการสอบถาม

ความคดเหนของผเชยวชาญ

ขนตอนท 5 การหาคาดชนความสอดคลองของผประเมน จากนำารปแบบการประเมน

การบรหารการจดการศกษาขนพนฐาน ขององคกรปกครองสวนทองถน ไปใช

ระยะท 2 การศกษาประสทธผลของรปแบบการประเมนการบรหารการจดการ

ศกษาขนพนฐาน ขององคกรปกครองสวนทองถน



บทท

9

ผลก�รวเคร�ะหขอมลระยะท 1 ผลก�รพฒน�รปแบบก�รประเมนก�รบรห�รก�รจดก�รศกษ�

ขนพนฐ�นขององคกรปกครองสวนทองถน ขนตอนท 1 ผลการวเคราะห สงเคราะหแนวคด ทฤษฎจากเอกสาร งานวจยท

เกยวของและจากการสมภาษณผเชยวชาญ จำานวน 8 คน นำาเสนอแสดงในตารางท 1ต�ร�งท 1 ผลการสงเคราะหแนวคด ทฤษฎจากเอกสาร งานวจยทเกยวของ

และจากการสมภาษณผเชยวชาญ ร�ยก�ร เหตผลประกอบ

วตถประสงคในก�รประเมน เพอประเมนการบรหารการจดการศกษาขนพนฐานขององคกรปกครองสวนทองถน

การประเมนผล เปนองคประกอบสำาคญอยางหนงของกระบวนการศกษา ทำาใหมการตรวจสอบหรอสรปคณภาพของการบรหารการจดการศกษาและใชเปนขอมลยอนกลบ ใหแกผดำาเนนงาน (สมคด พรหมจย, 2550 : 50)เพอประโยชนในการวางแผน ปรบปรงหรอการพฒนาประสทธภาพในการบรหารการจดการศกษา การประเมนการบรหารการจดการศกษาขนพนฐานขององคกรปกครองสวนทองถนทำาใหทราบผลการจดการศกษาทงดานประสทธภาพและประสทธผล (พนม เกดนวล, สมภาษณ : 2 มถนายน 2553), (อาราม สวรรณชยรบ, สมภาษณ : 16 มถนายน 2553)

สงทมงประเมน 1. องคกรปกครองสวนทองถนมแผนพฒนาการศกษา

แผนพฒนาการศกษาสำาหรบใชเปนเครองมอในการบรหารจดการศกษาซงเปนการแสดงถงความพรอมในการวางระบบการบรหารจดการศกษา (กรมสงเสรมการปกครองทองถน , 2548) ทจะสามารถทำาใหจดการศกษาไดอยางมคณภาพ องคกรปกครองสวนทองถนจงควรตองมแผนพฒนาการศกษา (อาราม สวรรณชยรบ, สมภาษณ : 16 มถนายน 2553) (สมภม ทลภรมย และ โมกสทธ ดวงกลาง, สมภาษณ : 15 มถนายน 2553), (อาราม สวรรณชยรบ, สมภาษณ : 16 มถนายน 2553)

2. ผบรหารองคกรปกครองสวนทองถน มการมอบอำานาจในการบรหารงานใหผบรหารโรงเรยนบรหารงานอยางอสระ

พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 มาตรา 44 และมาตรา 45 กำาหนดใหมการกระจายอำานาจและการมอบอำานาจของสวนราชการทเกยวของใหแกสถานศกษาเพอใหการบรหารและการจด การศกษา มความอสระและคลองตวในการจดการ ผบรหารองคกรปกครองสวนทองถนจงควรมการมอบอำานาจในการบรหารงานใหผบรหารโรงเรยนบรหารงานอยางอสระ(สมภม ทลภรมย และ โมกสทธ ดวงกลาง, สมภาษณ : 15 มถนายน 2553), (อาราม สวรรณชยรบ, สมภาษณ : 16 มถนายน 2553)

209

บทท 9


ร�ยก�ร เหตผลประกอบ

3. ผบรหารองคกรปกครอง สวนทองถนมการบรหารงาน ดานการจดการศกษาโดยยด การมสวนรวมจากผม สวนไดสวนเสย

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ.2540 มาตรา 58 สทธไดรบทราบขอมลขาวสารสาธารณะ มาตรา 60 สทธมสวนรวมการปฏบตราชการทางปกครองทกระทบสทธและเสรภาพของตน มาตรา 76 รฐตองสงเสรมและสนบสนน การมสวนรวมของประชาชนในการกำาหนดนโยบายการตดสนใจทางการเมอง การวางแผนพฒนา รวมทงการตรวจสอบการใชอำานาจรฐทกระดบ (สำานกงานปลดสำานกนายกรฐมนตร, 2548) จากเหตผลดงกลาวผบรหารองคกรปกครองสวนทองถนจงตองมการบรหารงาน ดานการจดการศกษาโดยยดการมสวนรวมจากผมสวนไดสวนเสย เพอใหองคกรปกครองสวนทองถน มการบรหารงานทเปดเผย โปรงใส เนนการมสวนรวมของผมสวนไดสวนเสย และพฒนาระบบการบรหารงานเพอตอบสนองความตองการของประชาชน และเพอประโยชนของนกเรยนเปนสำาคญ (พนม เกดนวล และสมเกยรต ชกจไพศาล, สมภาษณ : 2 มถนายน 2553) (สมภม ทลภรมย และ โมกสทธ ดวงกลาง, สมภาษณ : 15 มถนายน 2553), (อาราม สวรรณชยรบ, สมภาษณ : 16 มถนายน 2553)

4. องคกรปกครองสวนทองถน มการกำากบดแล สงเสรม สนบสนน ชวยเหลอและพฒนาสถานศกษา

องคกรปกครองสวนทองถน ตองมการกำากบดแล สงเสรม สนบสนน ชวยเหลอและพฒนาสถานศกษา ใหมประสทธภาพ สอดคลองกบความแตกตางระหวางบคคล รวมทงมการตดตอสอสารระหวางตนสงกดกบสถานศกษาอยางหลากหลายชองทาง เพอใหมการกำากบดแล ตดตาม ประเมนผลและนเทศสถานศกษาทมประสทธภาพเพอประโยชนของนกเรยนเปนสำาคญ (อาราม สวรรณชยรบ จรรยารกษ โพธทองงาม และปรยพร จตรแจง, สมภาษณ : 16 มถนายน 2553)

5. องคกรปกครองสวนทองถน มการบรหารงบประมาณอยางเหมาะสม

พระราชบญญตกำาหนดแผนและขนตอน การกระจายอำานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน (ฉบบท 2) พ.ศ. 2549 มาตรา 30 (4) กำาหนดการจดสรรภาษ และอากร เงนอดหนนและรายไดอนใหแกองคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) กำาหนดให อปท. มการจดสรรรายไดเพอการบรหารการจดการศกษา ไมนอยกวา รอยละ 10 ของรายไดเฉลย ตอป (กรมสงเสรมการปกครองทองถน, 2552) ดงนนองคกรปกครองสวนทองถนจงตองมการบรหารงบประมาณอยางเหมาะสม เพอสามารถพฒนาสถานศกษา ไดอยางมประสทธภาพ (อาราม สวรรณชยรบ และนฐน รองเมอง, สมภาษณ : 16 มถนายน 2553)



บทท

9


6. องคกรปกครองสวนทองถน มการบรหารงบประมาณอยางโปรงใส

องคกรปกครองสวนทองถน ควรมการบรหารงบประมาณอยางโปรงใส โดยการตงขอบญญตงบประมาณรายจาย (กรมสงเสรมการปกครองทองถน, 2552) ไวเพอใหทราบวาจะใชเงนงบประมาณไปทำาอะไรเปนจำานวนเทาไร และเพอประโยชนในการตดตามตรวจสอบการใชจายเงนงบประมาณทใชไป ใหสามารถนำามาใชเพอการจด การศกษาไดอยางมประสทธภาพ (พนม เกดนวล และสมเกยรต ชกจไพศาล, สมภาษณ : 2 มถนายน 2553), (อาราม สวรรณชยรบ จรรยารกษ โพธทองงาม และปรยพร จตรแจง, สมภาษณ : 16 มถนายน 2553)

7. องคกรปกครองสวนทองถน มการจดการดานวสดและครภณฑ อาคารสถานทในการจดการศกษา อยางเปนระบบ

วสด ครภณฑ อาคารสถานท และสงอำานวยความสะดวกในการจดการศกษา เปนปจจยสำาคญ ในการบรหารการจดการศกษา หากองคกรปกครองสวนทองถน มความพรอมดานตาง ๆ เหลานยอมสามารถทำาใหแผนงาน โครงการตางๆ ดำาเนนไปตามเปาหมาย (กรมสงเสรมการปกครองทองถน, 2552) ดงนนองคกรปกครองสวนทองถน มการจดการดานวสด และครภณฑ อาคารสถานทในการจดการศกษา อยางเปนระบบ โดยการดำาเนนการตามวงจรการบรหารพสด (สมภม ทลภรมย และ โมกสทธ ดวงกลาง, สมภาษณ : 15 มถนายน 2553) , (อาราม สวรรณชยรบ จรรยารกษ โพธทองงาม และปรยพร จตรแจง, สมภาษณ : 16 มถนายน 2553)

8. บคลากรในหนวยงานการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนมครบตามอตรากำาลง

การวางแผนอตรากำาลงทำาใหสามารถคาดคะเนไดวาในอนาคต ในชวงระยะเวลา 3 ป ขางหนา จะมการใชอตรากำาลงบคลากรจำานวนเทาใด (กรมสงเสรมการปกครองทองถน, 2552) จงจะเหมาะสมกบปรมาณงานและภารกจขององคกรปกครองสวนทองถน อกทงเปนการกำาหนดทศทางและเปาหมายในการพฒนาขาราชการพนกงานสวนทองถน และลกจาง และสามารถใชเปนเครองมอ ในการควบคมภาระคาใชจายดานการบรหารงานบคคล (สมภม ทลภรมย และ โมกสทธ ดวงกลาง, สมภาษณ : 15 มถนายน 2553), (จรรยารกษ โพธทองงาม ปรยพร จตรแจง และนฐน รองเมอง, สมภาษณ : 16 มถนายน 2553)

9. บคลากรในหนวยงานการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนมความรความสามารถในการปฎบตงาน

บคลากรทมประสทธภาพยอมทำาใหการบรหารงานประสบความสำาเรจ (กรมสงเสรมการปกครองทองถน, 2549) บคลากรกรทมประสทธภาพตองสามารถปฏบตงานตามภาระงานทรบมอบหมายตามศกยภาพความถนด ความสนใจของแตละบคคล ไดอยางมคณภาพและมความกาวหนาตามสายงานทปฏบตหนาท (อาราม สวรรณชยรบ จรรยารกษ โพธทองงาม ปรยพร จตรแจง และนฐน รองเมอง, สมภาษณ : 16 มถนายน 2553)

211

บทท 9



10. ผบรหารองคกรปกครองสวนทองถนมความร ความสามารถในการบรหารงาน

ความร และความสามารถในการบรหารจดการศกษาของผบรหารองคกรปกครองสวนทองถน เปนสงจำาเปนและมความสำาคญในการดำาเนนการจดการศกษา (อาราม สวรรณชยรบ ปรยพร จตรแจง และนฐน รองเมอง, สมภาษณ : 16 มถนายน 2553), (สมภม ทลภรมย และ โมกสทธ ดวงกลาง, สมภาษณ : 15 มถนายน 2553) เนองจากผบรหารองคกรปกครองสวนทองถนเปนบคคลสำาคญในการขบเคลอนนโยบายและทศทางในการบรหารการจดการศกษา ใหมคณภาพ (กรมสงเสรมการปกครองทองถน, 2549)

11. ผบรหารองคกรปกครองสวนทองถนมการบรหารงานบคลากรอยางมสวนรวม

การมสวนรวมของผมสวนไดสวนเสย เปนสงจำาเปนและมความสำาคญในการดำาเนนการจดการศกษา (สำานกงานปลดสำานกนายกรฐมนตร, 2548) หากผบรหารองคกรปกครองสวนทองถนมการบรหารงาน บคคลากรอยางมสวนรวม และมการบรหารอตรากำาลงอยางเหมาะสมโดยยดการมสวนรวมของผมสวนไดสวนเสย ยอมจะทำาใหกระบวน การจดสรรบคลากรไปสโรงเรยนเปนไปดวย ความโปรงใสและไดบคลากรทมประสทธภาพ มคณวฒและมความสามารถเหมาะสมกบตำาแหนงหนาท มาทำางานดวยความสนใจ และความพงพอใจของทกฝาย (สมภม ทลภรมย และ โมกสทธ ดวงกลาง, สมภาษณ : 15 มถนายน 2553), (อาราม สวรรณชยรบ และปรยพร จตรแจง สมภาษณ : 16 มถนายน 2553)

วธดำ�เนนก�รประเมน ผเกยวของกบก�รประเมน ผประเมน ไดแก ทองถนจงหวดหรอผทไดรบมอบหมายจากทองถนจงหวด

ผเกยวของกบการประเมน ควรประกอบดวย ผบรหารฝายการเมอง ฝายขาราชการ และหนวยงานตนสงกดแตเนองจากเปนรปแบบการประเมนภายในโดยตนสงกด ผประเมน จงประกอบดวย ทองถนจงหวดหรอผทไดรบมอบหมายจากทองถนจงหวด สวนผเตรยมรบการประเมน ควรเปนบคลากรในองคการบรหารสวนจงหวด (อาราม สวรรณชยรบ ปรยพร จตรแจง และนฐน รองเมอง, สมภาษณ : 16 มถนายน 2553)

ระยะเวล�ก�รประเมน ประเมนทกภาคเรยนและทกสนปการศกษา

ระยะเวลาการประเมน การประเมนควรดำาเนนการประเมน ทกสนภาคเรยน หรอทกสนปการศกษาเพอนำาผลไปปรบปรงพฒนาการศกษา (อาราม สวรรณชยรบ ปรยพร จตรแจง และนฐน รองเมอง, สมภาษณ : 16 มถนายน 2553), (สมภม ทลภรมย และ โมกสทธ ดวงกลาง, สมภาษณ : 15 มถนายน 2553)



บทท

9

จากสงทมงประเมนทง 11 รายการ ทไดจากการสมภาษณ ผวจยมการวเคราะหมาตรฐาน ตวบงชจากเอกสารและงานวจยทเกยวของ นำามาจดกลมมาตรฐาน ไดแก มาตรฐานดานการบรหารงาน (Management) มาตรฐานดานการบรหารทรพยากร (Material) มาตรฐานดานการบรหารบคลากร (Man) ไปรางรปแบบการประเมนการบรหารการจดการศกษา ขนพนฐานขององคกรปกครองสวนทองถน ตอไป

ขนตอนท 2 ผลการประเมนความเหมาะสมและความเปนไปไดของรปแบบโดยการสอบถามความคดเหนของผเชยวชาญ จำานวน 5 คน พบวา 1. วตถประสงคในการประเมน มความเหมาะสมและมความเปนไปได อยในระดบมาก 2. มาตรฐานในการประเมน ทง 3 มาตรฐาน มความเหมาะสม และมความเปนไปได อยในระดบมากทสด เมอพจารณาตามตวบงชพบวา มความเหมาะสม และมความเปนไปได อยในระดบมาก และมากทสด นอกจากนผเชยวชาญไดใหขอเสนอแนะในตวบงชองคกรปกครองสวนทองถนมการจดการดานวสด และครภณฑ และอาคารสถานทในการจด การศกษาอยางเปนระบบวาควรแยกประเมนดานวสด ครภณฑ และดานอาคารสถานท ผวจยจงไดแยกประเดนตามทผเชยวชาญเสนอแนะ 3. วธการประเมน ทง 4 ดาน ม


ก�รร�ยง�นผลก�รประเมน ทำาในรปแบบเอกสาร รายงานการประเมน

ผประเมนควรรายงานผลการประเมนตอหนวยงาน ทรบการประเมน โดยทำาในรปแบบเอกสารรายงานการประเมน (สมภม ทลภรมย และ โมกสทธ ดวงกลาง, สมภาษณ : 15 มถนายน 2553) (ปรยพร จตรแจง และนฐน รองเมอง, สมภาษณ : 16 มถนายน 2553)

ก�รตดสนผลก�รประเมนการตดสนผลการประเมนม 2 ระดบ ไดแก1. การตดสนผลการประเมน

ตามมาตรฐาน2. การตดสนคณภาพโดยรวม

การประเมนผลเปนขนตอนสดทายของกระบวนการประเมนทสามารถชวยตอบคำาถาม ไดหลายประการ (สมคด พรหมจย, 2550) เชน ผดำาเนนงานมผลการดำาเนนงานเปนทนาพอใจหรอไม ซงการประเมนผลจะทำาหนาทสรปภาพรวมทงหมดเพอสะทอนถงประสทธภาพของการดำาเนนการ (สมภม ทลภรมย และ โมกสทธ ดวงกลาง, สมภาษณ : 15 มถนายน 2553) (อาราม สวรรณชยรบ ปรยพร จตรแจง และนฐน รองเมอง, สมภาษณ : 16 มถนายน 2553)

คว�มคดเหนและขอเสนอแนะอนๆ

ควรมการประเมนในรปแบบทหลากหลาย เชน การสมภาษณ การสงเกต การตรวจสอบเอกสารหลกฐาน การศกษา (อาราม สวรรณชยรบ ปรยพร จตรแจง และนฐน รองเมอง, สมภาษณ : 16 มถนายน 2553)

213

บทท 9


ความเหมาะสม และมความเปนไปได อยในระดบมากและมากทสด ยกเวนในรายการทมการประเมนทกภาคเรยน มความเหมาะสม และมความเปนไปไดอยในระดบปานกลาง

ขนตอนท 3 ผลการกำาหนดนำาหนกคะแนนความสำาคญของมาตรฐานและตวบงช โดยการสอบถามความคดเหนของผเชยวชาญ จำานวน 5 คน พบวา การกำาหนดนำาหนกคะแนนความสำาคญและคะแนนเตมของแตละตวบงชทง 12 ตว มคะแนนเตม 5 คะแนน

ขนตอนท 4 ผลการตรวจสอบคณภาพของคมอการประเมน โดยการสอบถามความคดเหนของผเชยวชาญจากแบบประเมน เรอง การพฒนารปแบบการประเมนการบรหารการจดการศกษาขนพนฐานขององคกรปกครองสวนทองถน จำานวน 5 คน พบวาความเหมาะสมของคมอการประเมน ดานลกษณะทางกายภาพของคมอการประเมน โดยรวมอยในระดบมาก และความเหมาะสมของคมอการประเมน ดานความชดเจนของเนอหาสาระของคมอการประเมน โดยรวมอยในระดบมาก

ขนตอนท 5 ผลการหาคาดชนความสอดคลองของผประเมน จากนำารปแบบการประเมนการบรหารการจดการศกษาขนพนฐาน ขององคกรปกครองสวนทองถน ไปใช เปนการนำารปแบบการประเมนการบรหารการจดการศกษาขนพนฐาน ขององคกรปกครองสวนทองถน ไปใช โดยผวจยเลอกองคการบรหารสวนจงหวด 3 แหง ซงมขอตกลงเบองตนคอ 1. เปนองคกรทสมครใจเขารวมโครงการวจย 2. ผบรหารตระหนกและเหนความสำาคญของการจดการศกษา 3. บคลากรในองคกรมความยนดและใหความรวมมอในการดำาเนนการวจยพบวา คาดชนความสอดคลองของผประเมน จากการประเมนการบรหารการจดการศกษาขนพนฐาน ขององคกรปกครองสวนทองถน มคาดชนความสอดคลองอยในระดบมากและมากทสด

จ�กระยะท 1 ผลการพฒนารปแบบการประเมนการบรหารการจดการศกษาขนพนฐานขององคกรปกครองสวนทองถน สรปไดดงน

1. วตถประสงคในการประเมน คอ เพอประเมนการบรหารการจดการศกษาขนพนฐานขององคกรปกครองสวนทองถน

2. สงทมงประเมน ประกอบดวย 3 มาตรฐาน 12 ตวบงช แตละตวบงชมรายการประเมนตวบงชละ 5 รายการ และมนำาหนกคะแนนตวบงชละ 5 คะแนน ปรากฎดงน

ม�ตรฐ�นด�นก�รบรห�รง�น (Management) ตวบงชท 1 องคกรปกครองสวนทองถนมแผนพฒนาการศกษา ตวบงชท 2 ผบรหารองคกรปกครองสวนทองถนมการมอบอำานาจในการ

บรหารงานใหผบรหารโรงเรยนบรหารงานอยางอสระ



บทท

9

ตวบงชท 3 ผบรหารองคกรปกครองสวนทองถนมการบรหารงานดานการจดการศกษาโดยยดการมสวนรวมจากผมสวนไดสวนเสย

ตวบงชท 4 องคกรปกครองสวนทองถนมการกำากบดแล สงเสรม สนบสนน ชวยเหลอและพฒนาสถานศกษา

ม�ตรฐ�นด�นก�รบรห�รทรพย�กร (Material) ตวบงชท 5 องคกรปกครองสวนทองถนมการบรหารงบประมาณอยางเหมาะสม ตวบงชท 6 องคกรปกครองสวนทองถนมการบรหารงบประมาณอยางโปรงใส ตวบงชท 7 องคกรปกครองสวนทองถนมการจดการดานอาคารสถานทใน

การจดการศกษาอยางเปนระบบ ตวบงชท 8 องคกรปกครองสวนทองถนมการจดการดานวสด และครภณฑ

ในการจดการศกษาอยางเปนระบบ ม�ตรฐ�นด�นก�รบรห�รบคล�กร (Man) ตวบงชท 9 บคลากรในหนวยงานการศกษาขององคกรปกครองสวนทอง

ถนมครบตามอตรากำาลง ตวบงชท 10 บคลากรในหนวยงานการศกษาขององคกรปกครองสวนทอง

ถนมความรความสามารถในการปฎบตงาน ตวบงชท 11 ผบรหารองคกรปกครองสวนทองถนมความร ความสามารถ

ในการบรหารงาน ตวบงชท 12 ผบรหารองคกรปกครองสวนทองถนมการบรหารงานบคลากร

อยางมสวนรวม3. วธดำาเนนการประเมน ผเกยวของกบก�รประเมน ผประเมน ไดแก ทองถนจงหวดหรอผทไดรบมอบ

หมายจากทองถนจงหวดระยะเวล�ก�รประเมน ประเมนทกสนปการศกษา ก�รร�ยง�นผลก�รประเมน ทำาในรปแบบเอกสารรายงานการประเมนก�รตดสนก�รประเมน ม 2 ระดบ ไดแก1. การตดสนผลการประเมนตามมาตรฐานม 3 ระดบ คอ คะแนนรวมแตละมาตรฐาน มคารอยละ 80 ขนไป หมายถง มคณภาพระดบดมาก คะแนนรวมแตละมาตรฐาน มคารอยละ 60-79 ขนไป หมายถง มคณภาพระดบด คะแนนรวมแตละมาตรฐาน มคารอยละ 59 ลงมา หมายถง มคณภาพระดบปรบปรง

215

บทท 9


2. การตดสนคณภาพโดยรวม ม 3 ระดบ คอ มาตรฐานอยในระดบด รอยละ 80 ขนไป หมายถง มคณภาพระดบดมาก มาตรฐานอยในระดบด รอยละ 60-79 ขนไป หมายถง มคณภาพระดบด มาตรฐานอยในระดบด รอยละ 59 ลงมา หมายถง มคณภาพระดบปรบปรงระยะท 2 ผลก�รศกษ�ประสทธผลของก�รนำ�รปแบบก�รประเมนก�รบรห�ร

ก�รจดก�รศกษ� ขนพนฐ�นขององคกรปกครองสวนทองถนไปใช การศกษาประสทธผลของการนำารปแบบการประเมนการบรหารการจดการศกษา

ขนพนฐานขององคกรปกครองสวนทองถนไปใช วดจากระดบของการบรรลผลตามเปาหมายของการใชรปแบบการประเมนการบรหารงานดานการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถน โดยพจารณาตามเกณฑมาตรฐานสำาหรบการประเมนเอกสารและโครงการทางการศกษา (The Joint Committee on Standards for Educational Evaluation) ตามเกณฑดานการใชประโยชน ความเปนไปได ความเหมาะสม และความถกตองของรปแบบ โดยวดจากการตอบแบบสอบถามของผเขารวมการทดลองใชรปแบบการประเมนการบรหารการจดการศกษาขนพนฐานขององคกรปกครองสวนทองถน ไดแก ผประเมน จำานวน 9 คน และผถกประเมน จำานวน 30 คน แสดงในตารางท 2-6

ต�ร�งท 2 คาเฉลย ความเบยงเบนมาตรฐาน ระดบ และอนดบของประสทธผลการนำารปแบบการประเมน การบรหารการจดการศกษา ขนพนฐานขององคกร

ปกครองสวนทองถนไปใช โดยรวมและรายดาน

ประสทธผลn = 39

SD ระดบ อนดบ1. ดานการใชประโยชน 4.31 0.34 มาก 12. ดานความเปนไปได 4.12 0.38 มาก 33. ดานความเหมาะสม 3.96 0.37 มาก 44. ดานความถกตอง 4.13 0.23 มาก 2

รวม 4.10 0.20 ม�ก

จากตารางท 2 พบวา ประสทธผลของการนำารปแบบการประเมนการบรหารการจด การศกษา ขนพนฐานขององคกรปกครองสวนทองถนไปใช โดยรวมและรายดานอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน เรยงคาเฉลยจากมากไปหานอย ไดแก ดานการใชประโยชน ดานความถกตองดานความเปนไปได และดานความเหมาะสม ตามลำาดบ



บทท

9

ต�ร�งท 3 คาเฉลย ความเบยงเบนมาตรฐาน ระดบ และอนดบของประสทธผลการนำารปแบบการประเมนการบรหารการจดการศกษาขนพนฐานขององคกร

ปกครองสวนทองถนไปใช ดานการใชประโยชน

ขอ ประสทธผลn = 39

SD ระดบ อนดบ1 ผลการประเมนทไดจากรปแบบสามารถชวยใหเกดการพฒนาการ

ทำางานได4.31 0.66 มาก 3

2 สารสนเทศจากการประเมนตามรปแบบมประโยชนตอฝายบรหาร 4.49 0.56 มาก 1

3 สารสนเทศจากการประเมนตามรปแบบมประโยชนตอผถกประเมน 4.28 0.56 มาก 44 สารสนเทศจากการประเมนตามรปแบบมความครอบคลมในการประเมน 4.41 0.64 มาก 25 สารสนเทศจากการประเมนตามรปแบบสามารถนำาไปใชไดทนเวลา

การใชงาน4.15 0.59 มาก 6

6 สารสนเทศจากการประเมนตามรปแบบสามารถนำาไปใชในการพฒนาปรบปรงคณภาพการจดการศกษา

4.21 0.61 มาก 5

รวม 4.31 0.34 ม�ก

จากตารางท 3 พบวา ประสทธผลของการนำารปแบบการประเมนการบรหารการจด การศกษา ขนพนฐานขององคกรปกครองสวนทองถนไปใช ดานการใชประโยชน โดยรวมและรายขออยในระดบมาก

ต�ร�งท 4 คาเฉลย ความเบยงเบนมาตรฐาน ระดบ และอนดบของประสทธผลการนำารปแบบการประเมนการบรหารการจดการศกษาขนพนฐานขององคกรปกครองสวนทองถนไปใช

ขอ ด�นคว�มเปนไปไดn = 39

SD ระดบ อนดบ1 รปแบบการประเมนสอดคลองกบสภาพความเปนจรงทองคกร

ตองปฎบต4.13 0.66 มาก 4

2 รปแบบการประเมนสามารถนำาไปใชกบสถานการณจรงในการประเมนองคการบรหารสวนจงหวด

4.26 0.79 มาก 2

3 รปแบบการประเมนสามารถนำาไปใชไดในสถานการณทมเวลาการประเมนจำากด

3.72 0.65 มาก 6

4 รปแบบการประเมนสามารถนำาไปประยกตใชไดกบทกองคกร 4.05 0.83 มาก 55 รปแบบการประเมนมความสะดวกในการประเมน 4.23 0.74 มาก 36 ประโยชนทไดจากรปแบบการประเมนมความคมคาเมอเทยบกบเวลา

และคาใชจาย4.31 0.73 มาก 1

รวม 4.12 0.38 มาก

217

บทท 9


จากตารางท 4 พบวา ประสทธผลของการนำารปแบบการประเมนการบรหารการจดการศกษา ขนพนฐานขององคกรปกครองสวนทองถนไปใช ดานความเปนไปได โดยรวมและรายขออยในระดบมาก

ต�ร�งท 5 คาเฉลย ความเบยงเบนมาตรฐาน ระดบ และอนดบของประสทธผลการนำารปแบบการประเมนการบรหารการจดการศกษา ขนพนฐานขององคกร

ปกครองสวนทองถนไปใช ดานความเหมาะสม

ขอ ด�นคว�มเหม�ะสมn = 39

SD ระดบ อนดบ1 รปแบบการประเมนมความเหมาะสมในการประเมนตาม

สวนประกอบของการประเมน4.05 0.69 มาก 3

2 รปแบบการประเมนมความสอดคลองกบนโยบายขององคกร 3.87 0.70 มาก 8

3 รปแบบการประเมนคำานงถงผลกระทบของผเกยวของจากการประเมน

3.82 0.60 มาก 9

4 การรายงานผลการประเมนไมทำาใหผใหขอมลหรอผประเมนไดรบความเสยหาย

3.74 0.72 มาก 11

5 สงทมงประเมนในรปแบบการประเมนมความชดเจน 3.77 0.71 มาก 10

6 รปแบบการประเมนมเกณฑการตดสนทยอมรบได 4.03 0.84 มาก 5

7 รปแบบการประเมนมความยตธรรม 4.13 0.66 มาก 2

8 รปแบบการประเมนมความสมบรณภายใต กจกรรมการบรหารการจดการศกษาขนพนฐาน

4.03 0.71 มาก 4

9 ผประเมนตามทระบในรปแบบการประเมนมความเหมาะสมและนาเชอถอ

3.95 0.72 มาก 6

10 รปแบบการประเมนไมขดตอประเพณวฒนธรรม 3.95 0.72 มาก 6

11 รปแบบการประเมนสอดคลองกบสภาพบรบทขององคกร 4.18 0.64 มาก 1

รวม 3.96 0.37 ม�ก

จากตารางท 5 พบวา ประสทธผลของการนำารปแบบการประเมนการบรหาร

การจดการศกษา ขนพนฐานขององคกรปกครองสวนทองถนไปใช ดานความเหมาะสม

โดยรวมและรายขออยในระดบมาก



บทท

9

ต�ร�งท 6 คาเฉลย ความเบยงเบนมาตรฐาน ระดบ และอนดบของประสทธผลการนำารปแบบการประเมนการบรหารการจดการศกษาขนพนฐานขององคกร

ปกครองสวนทองถนไปใช ดานความถกตอง

ขอ ด�นคว�มถกตองn = 39

SD ระดบ อนดบ

1 มการวดและประเมนตามตวบงชทตองการวดไดจรง 4.03 0.78 มาก 6

2 รปแบบการประเมนมขนตอนเปนระบบ 4.28 0.65 มาก 1

3 การรายงานผลเปนระบบขนตอน 4.10 0.68 มาก 5

4 การรายงานผลการประเมนถกตองตรงกบสภาพความเปนจรง 4.23 0.74 มาก 2

5 มเกณฑการแปลผลคะแนนทเขาใจไดตรงกน 3.95 0.69 มาก 7

6 การรายงานผลการประเมนมความนาเชอถอเนองจากมหลกฐานขอมลมารองรบ

4.18 0.64 มาก 3

7 รปแบบการประเมนใหสารสนเทศทเพยงพอตอการตดสนคณภาพการบรหารการจดการศกษาขององคการ

4.15 0.78 มาก 4

รวม 4.13 0.23 ม�ก

จากตารางท 6 พบวา ประสทธผลของการนำารปแบบการประเมนการบรหาร

การจดการศกษา ขนพนฐานขององคกรปกครองสวนทองถนไปใช ดานความถกตอง

โดยรวมและรายขออยในระดบมาก

สรปและอภปร�ยผล

จากการพฒนารปแบบการประเมนการบรหารการจดการศกษาขนพนฐาน

ขององคกรปกครองสวนทองถน พบวา

1. การพฒนารปแบบการประเมนการบรหารการจดการศกษาขนพนฐานของ

องคกรปกครองสวนทองถน ประกอบดวยองคประกอบหลก 3 องคประกอบ

ไดแก 1) วตถประสงคในการประเมน 2) สงทมงประเมน 3) วธดำาเนนการประเมน

โดยสงทมงประเมน ประกอบดวย 3 มาตรฐาน 12 ตวบงช ประกอบดวย มาตรฐาน

ดานการบรหารงาน (Management) 4 ตวบงช มาตรฐานดานการบรหารทรพยากร

(Material) 4 ตวบงช และมาตรฐาน ดานการบรหารบคลากร (Man) 4 ตวบงช

219

บทท 9


ทงนอาจเนองจากปจจยของความสำาเรจในการบรหารจดการคณภาพของการบรหาร

การจดการศกษาจะตองมการจดการ (Management) คอความรเกยวกบการ

จดการ เชน การบงคบบญชา การกำาหนดขอบขายงานอำานาจหนาท บคลากร

หรอคน (Man) เปนผทปฏบตภารกจและกจกรรมตาง ๆ ภายในหนวยงาน มวสด

อปกรณหรอสงของ (Materials) วสดอปกรณเครองมอเครองใชหรอสงของท

นำามาใชผลตและบรการรวมถงอาคารสถานท มงบประมาณนำามาใชในการดำาเนนการ

และคาใชจายตาง ๆ ซงการประเมนทำาใหผบรหารทราบขอมลตาง ๆ ของการทำางาน

กบขอมลทเปนผลสำาเรจและความลมเหลว ซงในการประเมนการบรหารการ

จดการศกษาขนพนฐาน ขององคกรปกครองสวนทองถน จะประกอบดวยการ

บรหารงาน การบรหารทรพยากรและการบรหารบคลากร ซงทง 3 ดานนมความ

จำาเปนในการดำาเนนบรหารการจดการศกษาใหประสบความสำาเรจ เนองจาก

การบรหารงาน (Management) เปนนโยบายหรอกระบวนการทำางานของผบรหาร

ทจะตองบรหารงานอาศยความร ความสามารถ ทกษะ และประสบการณของผบรหาร

เพอใหงานใหบรรลเปาหมาย ซงนบเปนการประยกตเอาความร หลกการ และ

ทฤษฎไปปรบใชในการปฏบต เพอใหเหมาะสมกบสถานการณและสงแวดลอม

ซงรวมถงความสามารถในการทผบรหารจะสามารถใชการตดตอสอสาร ภาวะ

ผนำามนษยสมพนธ และเลอกวธการตดสนใจไดอยางมประสทธภาพ การบรหารงาน

ทกประเภทในทกองคกรจำาเปนตองมปจจยหรอทรพยากรพนฐานทางการบรหาร

สวนการบรหารงบประมาณตองมงเนนความเปนอสระ ในการบรหารจดการ ม

ความคลองตว โปรงใส ตรวจสอบได ยดหลกการบรหารมงเนนผลสมฤทธ และ

บรหารงบประมาณแบบมงเนนผลงาน ใหมการจดหาผลประโยชนจากทรพยสน

ของสถานศกษา รวมทงจดหารายไดจากการบรการมาใชบรหารจดการเพอประโยชน

ทางการศกษา สงผลใหเกดคณภาพทดตอผเรยน (กระทรวงศกษาธการ, 2546 :

16) และการบรหารงานบคคลเปนสงสำาคญในกระบวนการบรหารซงการทำาให

คนทำางานใหไดผลดทสด สนเปลองงบประมาณนอยทสด คนทปฏบตงานไดรบ

ความสข มความพอใจทจะปฏบตงานนน หรออกนยหนงคอการบรหารงานให



บทท

9

กจกรรมตาง ๆ ดำาเนนไปดวยด กอใหเกดประโยชนตอหนวยงาน โดยอาศยเทคนค

การคดเลอกบคคลเขาทำางานใหเหมาะสม และพฒนาบคลากรทมอยแลวใหม

ความรความสามารถทจะทำางานใหเกดประโยชน ในขณะเดยวกนกสงเสรมให

บคลากรทมอยแลวใหมความรความสามารถทจะทำาใหเกดประโยชน ไดรบผล

ตอบแทนเปนทพอใจและมความสขในการทำางาน ผบรหารจงควรใหความ

สำาคญตอการบรหารงานบคลากรเปนพเศษ จะตองดแลเอาใจใสและชวยเหลอ

บคลากรในโรงเรยนใหปฏบตงานอยางเตมความสามารถ มประสทธภาพและ

ประสทธผล อนจะทำาใหการดำาเนนงานของโรงเรยนบรรลเปาหมาย (สำานกงาน

คณะกรรมการการศกษาแหงชาต, 2545 : 4) สอดคลองกบ กตมา ปรดดลก

(2545 : 118) ใหทศนะวา การบรหารงานการเงนใหมประสทธภาพนน ผบรหาร

จะตองคำานงถงหลกการใชเงนใหเกดประโยชนมากทสดเทาทจะทำาได ตองใชเงน

ใหเพยงพอกบความตองการ ตองแยกประเภท และรวมเอกสารบญช เพอใชงาย

ตอการตรวจสอบและควรถกตองตามความเปนจรง สอดคลองกบ จนทราน

สงวนนาม (2545 : 123) ทกลาววาผบรหารจะเปนผกำาหนดนโยบาย วางแผน

ควบคม กำากบดแลการปฏบตงานภายในองคกร ผบรหารจงเปนผทมบทบาทสำาคญ

และมสวนรบผดชอบอยางใกลชดตอการศกษาทจะใหเกดผลอยางมประสทธภาพ

เพราะความสำาเรจของการบรหารขนอยกบผบรหารเปนสำาคญ

2. ประสทธผลของการนำารปแบบการประเมนการบรหารการจดการศกษา

ขนพนฐานขององคกรปกครองสวนทองถนไปใช โดยรวมและรายดานอยใน

ระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน เรยงคาเฉลยจากมากไปหานอย ไดแก ดาน

การใชประโยชน ดานความถกตอง ดานความเปนไปได และดานความเหมาะสม

ตามลำาดบ ทงนอาจเนองมาจากรปแบบการประเมนการบรหารการจดการศกษา

ขนพนฐานขององคกรปกครองสวนทองถน ไดสรางขนโดยการสมภาษณและ

สอบถามผเชยวชาญทเกยวของและมประสบการณเกยวกบการบรหารการ

จดการศกษา และการวดและประเมนผล รวมทงผานการวเคราะหจากเอกสาร

และงานวจยทเกยวของจงสงผลใหประสทธผลของการนำารปแบบการประเมน

221

บทท 9


การบรหารการจดการศกษาขนพนฐานขององคกรปกครองสวนทองถน โดยรวม

และรายดานอยในระดบมาก สอดคลองกบ อรณ ออนสวสด (2551 : 313-314)

ทกลาววา เครองมอวจยเปนปจจยสำาคญทจะชวยใหผวจยไดขอมลเชงประจกษ

มายนยนสมมตฐานการวจย หรอตอบคำาถามการวจยไดตรงประเดน เครองมอ

ทดควรมคณสมบตทสามารถนำาไปใชไดสะดวก ประหยด คมคา กลาวคอตอง

ไมยงยาก ในการนำาไปใชและควรมความเปนปรนยสง คอ มความชดเจนในการ

ใชภาษาทำาใหทก ๆ คนตความไดเปนอยางเดยวกนทงหมด ทงในตวคำาถาม คำาตอบ

และวธการตรวจใหคะแนน สอดคลองกบ ณรงค บญม (2548 : 32) ทกลาววา

การทผบรหารจะตดสนใจไดถกตองและมประสทธภาพสงสดนน องคประกอบ

ทสำาคญกคอขอมลสารสนเทศ กอนทจะตดสนใจแตละครงนนผบรหารจำาเปน

อยางยงทจะตองมการศกษาวเคราะห ตรวจสอบขอมลทเกยวของกบเรองราว

ทตนเองตดสนใจ ไมวาเรองราวนน ๆ จะยงยากสลบซบซอนหรอเปนเรองงาย

โดยทวไปการสรางความมนใจใหกบผบรหารวาตนเองตดสนใจถกตองกดวย

การใชขอมลไมผดพลาด การทผบรหารตดสนใจโดยไมใชขอมลเลยนน นบวา

เปนการเสยงตอการผดพลาดมาก

ขอเสนอแนะเพอก�รนำ�ผลก�รวจยไปประยกตใช1. การนำารปแบบไปใชควรคำานงถงปจจยทมผลตอความสำาเรจในการประเมน

คอ การสนบสนนของผบรหาร และเจตคตของบคลากรตอการประเมน ดงนนควร

มการเสรมสรางความเขาใจเกยวกบความสำาคญในการประเมน และกระบวนการ

ประเมนใหแกผบรหารและบคลากรในโรงเรยนใหสามารถรวมมอกนในการประเมน

เพอพฒนาการศกษา

2. จากการทดลองใชรปแบบการประเมนพบวาองคการบรหารสวนจงหวดและ

ทองถนจงหวดใหความรวมมอในการใชรปแบบ เพอประโยชนตอการจดการศกษา

ดงนนกรมสงเสรมการปกครองทองถนจงควรสนบสนนใหองคกรปกครองสวนทอง

ถนนำารปแบบการประเมนการบรหารการจดการศกษาขนพนฐานขององคกรปกครอง

สวนทองถนทสรางขนไปใชอยางตอเนองตอไป



บทท

9

3. เมอมการประเมนการบรหารการจดการศกษาขนพนฐาน ทองถนจงหวดควร

รายงานผลการประเมนการบรหารการจดการศกษาขนพนฐานขององคกรปกครองสวน

ทองถน ใหกรมสงเสรมการปกครองทองถนทราบ

4. หนวยงานตนสงกดควรมการตดตามการนำาผลการประเมนไปใชเพอปรบปรง

พฒนางานตอไปอยางตอเนอง เพอรกษาคณภาพการทำางานและพฒนาใหดยงขน

เอกส�รอ�งอง

กระทรวงศกษาธการ. 2546. คมอก�รบรห�รสถ�นศกษ�ขนพนฐ�นทเปนนตบคคล.

กรงเทพมหานคร : โรงพมพองคการรบสงสนคาและพสดภณฑ.

กตมา ปรดดลก. 2545. ก�รบรห�รเพอก�รปฏรปก�รเรยนร. กรงเทพมหานคร : เยลโล

การพมพ.

กรมสงเสรมการปกครองทองถน. 2543. รวมกฎหม�ยทเกยวของกบก�รปฏบตง�น

ขององคกรปกครองสวนทองถน. กรงเทพมหานคร : โรงพมพอาสารกษาดนแดน.

______. 2548. ม�ตรฐ�นก�รจดก�รศกษ�ทองถน. กรงเทพมหานคร : โรงพมพอาสา

รกษาดนแดน.

______. 2549. ก�รบรห�รง�นบคคลสำ�หรบพนกง�นครเทศบ�ล. กรงเทพมหานคร :

โรงพมพอาสารกษาดนแดน.

______. 2551. ร�ยง�นก�รวเคร�ะหผลก�รประเมนคณภ�พก�รศกษ�ภ�ยในสถ�นศกษ�

สงกดองคกรปกครองสวนทองถน ปก�รศกษ� 2551. กรงเทพมหานคร : สำานก

ประสานและพฒนาการจดการศกษาทองถน.

______. 2552. ระเบยบ กฎหม�ยและหนงสอสงก�รทเกยวกบก�รจดทำ�แผนและงบ

ประม�ณท�งก�รศกษ�ขององคกรปกครองสวนทองถน. กรงเทพมหานคร :

สำานกประสานและพฒนาการจดการศกษาทองถน.

กรมสงเสรมการปกครองทองถน กระทรวงมหาดไทย. 2549. เครองมอประเมน

ม�ตรฐ�นก�รบรห�รง�นด�นก�รจดก�รศกษ�ขององคกรปกครองสวนทอง

ถน. กรงเทพมหานคร : โรงพมพอาสารกษาดนแดน.

จรรยารกษ โพธทองงาม. นกสนทนาการ 7 กองการศกษา ศาสนาและวฒนธรรม สงกด

องคการบรหารสวนจงหวดนครราชสมา. สมภาษณ, 16 มถนายน 2553.

223

บทท 9


จนทราน สงวนนาม. 2545. ทฤษฎและแนวปฏบตในก�รบรห�รสถ�นศกษ�. กรงเทพมหานคร :

บค พอยส.

ชนมชกรณ วรอนทร. 2549. “ก�รพฒน�รปแบบก�รประกนคณภ�พภ�ยในสถ�นศกษ�

ระดบก�รศกษ�ขนพนฐ�น : ก�รประเมนแบบเสรมพลง.” ปรญญานพนธการศกษา

ดษฎบณฑต สาขาวชาการทดสอบและวดผลการศกษา หลกสตรการศกษาดษฎ

บณฑต มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ทรงศกด ภสออน. 2547. “ก�รพฒน�รปแบบประเมนคณภ�พผประเมนภ�ยนอกสำ�หรบ

ก�รศกษ�ขนพนฐ�น.” ปรญญานพนธการศกษาดษฎบณฑต สาขาวชาวจยและ

ประเมนผลการศกษาหลกสตรการศกษาดษฎบณฑต มหาวทยาลยนเรศวร.

ทวารกษ เสรภาพ. 2548. ก�รพฒน�รปแบบก�รประเมนภ�ยในของโรงเรยนอ�ชวะ

เอกชนโดยวเคร�ะหและสงเคร�ะหรปแบบก�รประเมน ตวบงชและเกณฑท

เกยวของกบโรงเรยนอ�ชวะศกษ�เอกชน. ปรญญานพนธการศกษาดษฎบณฑต

สาขาวชาวจยและประเมนผลการศกษา หลกสตรการศกษาดษฎบณฑต

มหาวทยาลยนเรศวร.

นฐน รองเมอง. นกบรหารการศกษา 6 กองการศกษา ศาสนาและวฒนธรรม สงกดองคการ

บรหารสวนจงหวดนครราชสมา. สมภาษณ, 16 มถนายน 2553.

นาตยา ปลนธนานนท. 2542. ก�รศกษ�ต�มม�ตรฐ�น : แนวคดสก�รปฏบต.

กรงเทพมหานคร : สำานกพมพแมก.

นงลกษณ เพมชาต. 2548. ก�รประเมนผลก�รปฏบตง�น. ราชบร : คณะวทยาการจดการ

มหาวทยาลยราชภฏหมบานจอมบง.

นงลกษณ วรชชย. 2545. ก�รพฒน�ตวบงชสำ�หรบก�รประเมนคณภ�พก�รบรห�รและก�ร

จดก�รเขตพนทก�รศกษ�. กรงเทพมหานคร : ธารอกษร.

ปรยพร จตรแจง. นกวชาการศกษา 7 กองการศกษา ศาสนาและวฒนธรรม สงกดองคการ


พนม เกดนวล. ผอำานวยการกองการศกษา ศาสนาและวฒนธรรม สงกดองคการบรหาร

สวนจงหวดนนทบร. สมภาษณ, 2 มถนายน 2553.

พระราชบญญตองคการบรหารสวนจงหวด พ.ศ.2540. ร�ชกจจ�นเบกษ�. (31 ตลาคม

2540). เลมท 114 ตอนท 62ก : 17-22.



บทท

9

พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท2) พ.ศ.2545.

ร�ชกจจ�นเบกษ�. (19 สงหาคม 2545,). เลมท 116 ตอนท 74ก : 6-27.

พระราชบญญตกำาหนดแผนและขนตอนการกระจายอำานาจใหแกองคการปกครองสวนทองถน

พ.ศ. 2542. ร�ชกจจ�นเบกษ�. (17 พฤศจกายน 2542). เลมท 116 ตอนท

114ก : 5-17.

โมกสทธ ดวงกลาง. ศกษานเทศก ชำานาญการพเศษ กองการศกษา ศาสนาและวฒนธรรม

สงกดองคการบรหารสวนจงหวดศรสะเกษ. สมภาษณ, 15 มถนายน 2553.

สมเกยรต ชกจไพศาล. นกบรหารการศกษา 7 หวหนาฝายบรหารการศกษา กองการศกษา

ศาสนาและวฒนธรรมสงกดองคการบรหารสวนจงหวดนนทบร. สมภาษณ, 2

มถนายน 2553.

สมคด พรหมจย. 2550. เทคนคก�รประเมนโครงก�ร. พมพครงท 5. นนทบร : สำานก

พมพจตพร การพมพ.

สมภม ทลภรมย. ศกษานเทศก ชำานาญการพเศษ กองการศกษา ศาสนาและวฒนธรรม

สงกดองคการบรหารสวนจงหวดศรสะเกษ. สมภาษณ, 15 มถนายน 2553.

สำานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. 2545. แนวท�งก�รประกนคณภ�พภ�ยใน

สถ�นศกษ�เพอพรอมรบก�รประเมนภ�ยนอก. พมพครงท 4. กรงเทพมหานคร

: บรษทพมพดจำากด.

สำานกงานปลดสำานกนายกรฐมนตร. 2548. ระเบยบสำ�นกน�ยกรฐมนตรว�ดวยก�รรบ

ฟงคว�มคดเหนของประช�ชน พ.ศ.2548. กรงเทพมหานคร : สำานกนายก

รฐมนตร.

อาราม สวรรณชยรบ. ผอำานวยการกองการศกษา ศาสนาและวฒนธรรมสงกดองคการ


Documents

บทที่ - Krirk Universityromphruekj.krirk.ac.th/books/2556/2/9.pdf2013/02/09 · 205 บทท 9 ร ปแบบการประเม นการบร หารการจ