243
1 บทที 1 บทนํา 1.1 ความเป็นมาและความสําคัญของปัญหา ในยุคของการบริโภคข่าวสารในปัจจุบันพบว่าประชาชนไม่เพียงแต่มีความต้องการรับรู ้ข่าวสาร ข้อเท็จจริงที่เกิดขึ้นในสังคมอันจะมีผลกระทบทางตรงหรือทางอ ้อมต่อตนเองและบุคคลใกล้ชิดเท่านั ้น แต่ข่าว ที่นําเสนอเรื่องราวของบุคคลสาธารณะ บุคคลผู ้มีชื่อเสียงในแวดวงต่างๆ กลับเป็นที่น่าสนใจของประชาชน โดยเฉพาะอย่างยิ่งข่าวคราวของบุคคลในแวดวงบันเทิง ประกอบกับความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีการสื่อสาร และสารสนเทศส่งผลให้ข่าวบันเทิงไม่เพียงแต่ได้รับการเผยแพร่ทางสื่อกระแสหลัก อย่างสื่อวิทยุกระจายเสียง สื่อวิทยุโทรทัศน์และสื่อสิ่งพิมพ์ เท่านั้น แต่ยังนําไปเผยแพร่ในสื่อใหม่อย่าง สื่ออินเทอร์เน็ต สื่อออนไลน์ต่างๆ ทั้งหนังสือพิมพ์ออนไลน์ (newspaper online) นิตยสารออนไลน์ (webzine) วิทยุออนไลน์ (web radio: Real Time radio/Radio on demand) หรือโทรทัศน์ออนไลน์ (web TV.) อีกด้วย จึงเป็นสาเหตุสําคัญประการหนึ่ง ที่ทําให้ประเด็นข่าวบันเทิงกลายเป็นหัวข้อสนทนาในชีวิตประจําวันของประชาชนบางกลุ ่ม ทั้งนี้เนื่องมาจาก ประชาชนผู ้รับสารเลือกใช้ประโยชน์จากสื่อมวลชนในแง่การสร้างความสัมพันธ์ในสังคม กล่าวคือ ประชาชน บริโภคข่าวสารจากสื่อมวลชน เพื่อสร้างความสัมพันธ์กับคนรอบข้างด้วยการนําเรื่องราวที่ได้รับจากการ นําเสนอข่าวของสื่อมวลชนมาเป็นหัวข้อในการสนทนาหรือเพื่อสร้างความสัมพันธ์กับบุคคลอื่น (Lull,1990) ในบรรดาข่าวคราวความเคลื่อนไหวในวงการบันเทิงเป็นที่น่าสังเกตว่าข่าวด้านลบของศิลปิน นักร้อง นักแสดง พิธีกร นักจัดรายการวิทยุ รวมไปถึงคนทํางานเบื้องหลังอย่างผู ้จัดละคร ผู ้จัดการส่วนตัวของนักร้อง นักแสดง มักกระตุ ้นความสนใจจากสาธารณชน ได้มากกว่าข่าวผลงานหรือความเคลื่อนไหวโดยทั่วไป ข่าว ประเภทนี้มีชื่อเรียกที่ติดหูว่า ข่าวฉาวและต้องยอมรับว่าข่าวดังกล่าว จัดเป็นข่าวทีขายได้ เสมอในธุรกิจ การผลิตข่าวบันเทิง ทั้งนี้อาจเนื่องมาจากการสื่อข่าวในเชิงเจาะลึก ขุดคุ ้ยเรื่องราวของบุคคลสาธารณะผู ้ที่อยู ในความสนใจของประชาชน ประกอบกับนําเสนอข่าวด้วยรูปแบบและลีลาภาษาที่หวือหวา เร้าใจและมีสีสัน นั่นเอง เมื่อบุคคลสาธารณะตกเป็นข่าวด้านลบ ย่อมทําให้ประชาชนเกิดข้อกังขาและสงสัยใคร่รู ้ในคําตอบ ตลอดจนบางประเด็นข่าวอาจเกิดการวิพากษ์วิจารณ์ในวงกว้าง ผู ้สื่อข่าวบันเทิงจึงมีหน้าที่แสวงหาคําตอบ โดยตั้งคําถามสัมภาษณ์บุคคลผู ้ตกเป็นข่าว ซึ่งผู ้สื่อข่าวจําเป็นต้องทําหน้าที่ภายใต้จรรยาบรรณและจริยธรรม

บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

  • Upload
    others

  • View
    6

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

1  

บทท 1 บทนา 

 1.1 ความเปนมาและความสาคญของปญหา

ในยคของการบรโภคขาวสารในปจจบนพบวาประชาชนไมเพยงแตมความตองการรบรขาวสาร

ขอเทจจรงทเกดขนในสงคมอนจะมผลกระทบทางตรงหรอทางออมตอตนเองและบคคลใกลชดเทานน แตขาว

ทนาเสนอเรองราวของบคคลสาธารณะ บคคลผ มชอเสยงในแวดวงตางๆ กลบเปนทนาสนใจของประชาชน

โดยเฉพาะอยางยงขาวคราวของบคคลในแวดวงบนเทง ประกอบกบความกาวหนาทางเทคโนโลยการสอสาร

และสารสนเทศสงผลใหขาวบนเทงไมเพยงแตไดรบการเผยแพรทางสอกระแสหลก อยางสอวทยกระจายเสยง

สอวทยโทรทศนและสอสงพมพ เทานน แตยงนาไปเผยแพรในสอใหมอยาง สออนเทอรเนต สอออนไลนตางๆ

ทงหนงสอพมพออนไลน (newspaper online) นตยสารออนไลน (webzine) วทยออนไลน (web radio: Real

Time radio/Radio on demand) หรอโทรทศนออนไลน (web TV.) อกดวย จงเปนสาเหตสาคญประการหนง

ททาใหประเดนขาวบนเทงกลายเปนหวขอสนทนาในชวตประจาวนของประชาชนบางกลม ทงนเนองมาจาก

ประชาชนผ รบสารเลอกใชประโยชนจากสอมวลชนในแงการสรางความสมพนธในสงคม กลาวคอ ประชาชน

บรโภคขาวสารจากสอมวลชน เพอสรางความสมพนธกบคนรอบขางดวยการนาเรองราวทไดรบจากการ

นาเสนอขาวของสอมวลชนมาเปนหวขอในการสนทนาหรอเพอสรางความสมพนธกบบคคลอน (Lull,1990)

ในบรรดาขาวคราวความเคลอนไหวในวงการบนเทงเปนทนาสงเกตวาขาวดานลบของศลปน นกรอง

นกแสดง พธกร นกจดรายการวทย รวมไปถงคนทางานเบองหลงอยางผจดละคร ผจดการสวนตวของนกรอง

นกแสดง มกกระตนความสนใจจากสาธารณชน ไดมากกวาขาวผลงานหรอความเคลอนไหวโดยทวไป ขาว

ประเภทนมชอเรยกทตดหวา “ขาวฉาว” และตองยอมรบวาขาวดงกลาว จดเปนขาวท “ขายได” เสมอในธรกจ

การผลตขาวบนเทง ทงนอาจเนองมาจากการสอขาวในเชงเจาะลก ขดคยเรองราวของบคคลสาธารณะผ ทอย

ในความสนใจของประชาชน ประกอบกบนาเสนอขาวดวยรปแบบและลลาภาษาทหวอหวา เราใจและมสสน

นนเอง

เมอบคคลสาธารณะตกเปนขาวดานลบ ยอมทาใหประชาชนเกดขอกงขาและสงสยใครรในคาตอบ

ตลอดจนบางประเดนขาวอาจเกดการวพากษวจารณในวงกวาง ผ สอขาวบนเทงจงมหนาทแสวงหาคาตอบ

โดยตงคาถามสมภาษณบคคลผตกเปนขาว ซงผ สอขาวจาเปนตองทาหนาทภายใตจรรยาบรรณและจรยธรรม

Page 2: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

2  

ของสอมวลชนทกาหนดขนเพอเปนมาตรฐานควบคมใหผ ทประกอบอาชพสอมวลชนปฏบตหนาทตาม

ขอบงคบหรอขอตกลงทองคกรสอมวลชนรวมกนกาหนดขน ซงลวนมเนอหาครอบคลมดานการรบรองสทธ

และเสรภาพของสอทจะตองเคารพกฎหมาย ระเบยบแบบแผนของสงคม ไมละเมดสทธของผ อน มมารยาท ม

ความซอสตย รบผดชอบตอหนาท ยดถอประโยชนของสาธารณชนเปนทตง

งานวจยหรอบทความทวพากษเรองจรรยาบรรณและจรยธรรมของสอมวลชนโดยมากมกจะมงเนน

การวพากษการทางานของสอมวลชนในแงของการนาเสนอขาวผานสอตางๆ ดวยรปแบบ ภาษาและวธการท

ขดตอหลกจรรยาบรรณและจรยธรรมของสอมวลชน แตในการประกอบอาชพสอมวลชนนน สอมวลชนไดรบ

การคาดหวงจากสงคมใหยดถอเรองจรรยาบรรณและจรยธรรมในทกกระบวนการการทางาน ซงขนตอนหนงท

ไมควรละเลยคอ การสอขาว ดงทปรากฏในขอบงคบวาดวยจรยธรรมแหงวชาชพหนงสอพมพของสภาการ

หนงสอพมพแหงชาตทระบวา “การไดมาซงขาวสาร หนงสอพมพพงใชวธการทสภาพและซอสตย” สอดคลอง

กบจรรยาบรรณของนกขาว (ฉบบแกไขเพมเตม พ.ศ.2541) ของสมาคมนกขาวนกหนงสอพมพแหงประเทศ

ไทยในประเดนทวา “ในการจะใหไดขาว ภาพหรอเอกสารใดๆ มาเปนของตนเพอประโยชนในการเสนอขาว

จกตองใชวธการทสภาพและสตยซอเทานน”

ทงนจากการทผ วจยมประสบการณทางานดานสอสารมวลชนในสายงานขาวบนเทงประกอบกบ

การศกษาเบองตนเกยวกบการสมภาษณของผ สอขาวบนเทง ผวจยพบวา การตงคาถามของผ สอขาวบนเทง

นนในบางครงผ สอขาวใชกลวธสภาพในการตงคาถาม ใชคาถามออมเพอถนอมความรสกของผตกเปนขาว

แตในขณะเดยวกนกมการใชคาถามรกเรา คาถามตรง จนเกดการคกคามหนาผ ฟง (Face-threatening acts)

หรอละเมดสทธสวนบคคลของผตกเปนขาว แมวาจะมวตถประสงคเพอใหไดมาซงคาตอบ ขอมลขอเทจจรง

และนาเสนอตอประชาชนตอไปกตาม แตการตงคาถามทไมสภาพหรอคาถามในลกษณะละเมดหรอคกคามก

มกจะทาใหผ สอขาวบนเทงถกวพากษวจารณการทางานวาละเมดจรรยาบรรณและจรยธรรมของสอมวลชน

จากประเดนปญหาดงกลาวจงทาใหผวจยสนใจศกษากลวธการตงคาถามสมภาษณบคคลสาธารณะ

ของผ สอขาวบนเทง เนองจากเปนภาพสะทอนจรยธรรมของสอมวลชนไดทางหนง โดยมงวเคราะหกล

วธการใชภาษาในการตงคาถามสมภาษณ ความสมพนธของกลวธการตงคาถามกบจรยธรรมของสอมวลชน

ตลอดจนว เคราะหปจจยและสาเหตท ทาใหผ สอขาวเลอกใชกลว ธการตง คาถามในลกษณะนนๆ

Page 3: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

3  

โดยงานวจยนจะเปนการบรณาการศาสตรทางนเทศศาสตรและศาสตรทางภาษาศาสตรไวดวยกน อนจะเปน

การปดโลกทศนมมมองทางวชาการไดอกแนวทางหนง

1.2 วตถประสงคของการศกษา 1. เพอศกษาวเคราะหกลวธทางภาษาทใชในการตงคาถามสมภาษณบคคลสาธารณะของผ สอขาว

บนเทง

2. เพอศกษาวเคราะะหความสมพนธของกลวธการตงคาถามสมภาษณบคคลสาธารณะกบจรยธรรมของสอมวลชน

3. เพอวเคราะหปจจยและสาเหตการเลอกใชกลวธการตงคาถามสมภาษณของผ สอขาวบนเทง 1.3 ขอบเขตการศกษา

ผวจยศกษาขอมลจากการสมภาษณบคคลสาธารณะของผ สอขาวบนเทงในการสมภาษณกลม

ใหญ คอ การสมภาษณทมจานวนผ สอขาวททาการสมภาษณไมนอยกวา 5 คน ซงมาจากสอตางๆ หลาย

แขนง ทงสอโทรทศน หนงสอพมพ นตยสาร หรอสอออนไลน เปนตน ปฏบตหนาทสอขาวดวยการ

สมภาษณบคคลสาธารณะผตกเปนขาว 1 คน

บคคลสาธารณะ (Public Figures) หมายถง บคคลทมหนาทการงานหรอมอาชพ ทสาคญ เปนคน

ดง มชอเสยงหรอบคคลทประสบความสาเรจจนทาใหสาธารณชนเกดความสนใจ (Shirley Biagi: 1992,

53-55) หรอหมายถง บคคลทอยในความสนใจของสาธารณชนทวไป ซงบคคลประเภทนถอวาไดสละสทธ

ทจะดาเนนชวตโดยปราศจากการสงเกตจบตามองของสอมวลชนและจะไดรบความคมครองทางกฎหมาย

ในความเปนสวนตวนอยกวาบคคลทวไป (อนชา ทรคานนท, 2544: 19) ในงานวจยนบคคลสาธารณะจะม

ขอบเขต หมายถง บคคลสาธารณะในวงการบนเทง ประกอบดวย นกรอง นกแสดง พธกร นกจดรายการ

วทย รวมไปถง ผ ทางานเบองหลงอยางผจดละครอกดวย

ผวจยเกบขอมลการสมภาษณบคคลสาธารณะของผ สอขาวบนเทงเฉพาะประเดนขาว ดานลบอน

จะสงผลกระทบตอภาพลกษณ ชอเสยง ความสมพนธสวนตวหรอหนาทการงานของ บคคลสาธารณะผตก

เปนขาว เนองจากในการสารวจขอมลเบองตนพบวา ประเดนขาวลกษณะดงกลาวมผลตอการเลอกใช

กลวธการตงคาถามสมภาษณของผ สอขาวบนเทง เนองจากการเปนประเดนทและเสยงตอการละเมด

Page 4: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

4  

จรยธรรมสอมวลชน อกทงในทาง ภาษาศาสตรยงจดการสอสารดงกลาวเปนการแสดงวจนกรรมทเสยงตอ

การคกคามหนา (Face-threatening acts) อกดวย

ผวจยเลอกบนทกขอมลจากสถานการณการสมภาษณของผขาวบนเทงในงานตางๆ เชน การจด

กจกรรมพเศษของสนคาและบรการตางๆ (Events) กองถายละครหรอภาพยนตร ในชวงระหวางเดอน

พฤษภาคมถงกนยายน พ.ศ.2553 รวมจานวนการสมภาษณทงสน 30 ครง

1.4 ระเบยบวธวจยและวธการศกษา

1.4.1 รปแบบ

ในการศกษาวเคราะห “ภาพสะทอนจรยธรรมจากกลวธการตงคาถามสมภาษณบคคลสาธารณะ

ของผ สอขาวบนเทง” ผวจยเกบขอมลดวยวธการวจย 2 รปแบบดงน

1.4.1.1 การเกบขอมลภาคสนาม ผวจยเกบขอมลโดยการบนทกการสมภาษณของผ สอขาวบนเทงในการสมภาษณบคคล

สาธารณะ ซงเปนการเกบขอมลจากการปฏบตหนาทจรงของผ สอขาวบนเทง ผวจยจะนาขอมลท

ไดมาวเคราะหกลวธการใชภาษาในการตงคาถามสมภาษณของผ สอขาวบนเทงและวเคราะห

ความสมพนธของกลวธการตงคาถามสมภาษณบคคลสาธารณะกบจรยธรรมของสอมวลชนตอไป

1.4.1.2 การสมภาษณเชงลก ผ วจยเกบขอมลดวยวธการสมภาษณเชงลก เปนรปแบบการเกบขอมลทได จากการ

สมภาษณเดยวแบบเผชญหนา โดยผวจยเลอกสมภาษณผ สอขาวบนเทง จากสอตางๆ รวมทงสน

20 คน

1.4.2 ประชากรในการวจย

ในสวนของการเกบขอมลดวยวธการสมภาษณเชงลก ผ วจยกาหนดกลมตวอยางแบบเจาะจง

(Accidental Sampling) โดยเลอกสมภาษณผ สอขาวบนเทงของสอตางๆ จานวนรวมทงสน 20 คน ม

รายละเอยดการคดเลอกกลมตวอยาง ดงน

Page 5: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

5  

(1) ประเภทของสอทกาหนด ผวจยเกบขอมลจากผ สอขาวบนเทงในสงกดหนวยงานสอมวลชนประเภทตางๆ ประกอบดวย (1.1) สอหนงสอพมพ

ผวจยเกบขอมลจากผ สอขาวบนเทงทสงกดหนวยงานสอมวลชนประเภทสอหนงสอพมพ

จานวน 5 คน จากหนวยงานสอมวลชนทแตกตางกน แบงประเภทยอยไดเปน 2 ประเภท

ไดแก หนงสอพมพรายวนทนาเสนอขาวทกประเภท และหนงสอพมพรายสปดาหท

นาเสนอเฉพาะขาวบนเทง (1.2) สอนตยสาร

ผ วจยเกบขอมลจากผ สอขาวบนเทงทสงกดหนวยงานสอมวลชนประเภทสอนตยสาร

จานวน 5 คน จากหนวยงานสอมวลชนทแตกตางกน โดยนตยสารนนเปนนตยสารบนเทง

นาเสนอขาวบนเทงและเรองราวของบคคลในวงการบนเทง แบงประเภทยอยไดเปน 2

ประเภท ไดแก นตยสารบนเทงรายปกษและนตยสารบนเทงรายสปดาห (1.3) สอโทรทศน

ผ วจยเกบขอมลจากผ สอขาวบนเทงทสงกดหนวยงานสอมวลชนประเภทสอโทรทศน

จานวน 5 คน จากหนวยงานสอมวลชนทแตกตางกน โดยเปนรายการโทรทศนประเภท

รายการทนาเสนอเฉพาะขาวบนเทง (1.4) สอออนไลน

ผ วจยเกบขอมลจากผ สอขาวบนเทงทสงกดหนวยงานสอมวลชนประเภทสอออนไลน

จานวน 5 คน จากหนวยงานสอมวลชนทแตกตางกน โดยในทนเปนสอประเภทเวบไซตท

นาเสนอขาวบนเทง (2) เกณฑเกยวกบผสอขาว

ผวจยเลอกเกบขอมลจากผ สอขาวบนเทงททางานเปนผ สอขาวบนเทงมาไมนอยกวา 2 ป

โดยเนนการคดเลอกผ สอขาวทมบทบาทในการถามบคคลสาธารณะในการสมภาษณกลม

ใหญในประเดนขาวดานลบ

ทงนในการนาเสนอขอมลและผลการวจยในประเดนตางๆ ผ วจยจะไมระบชอผ สอขาวและ

หนวยงานตนสงกด เนองจากผ สอขาวสวนหนงใหเหตผลในเรองความสะดวกในการทางานและขอจากด

ของหนวยงานตนสงกด ประเดนดงกลาวนสอดคลองกบขอตกลงเบองตนในการเกบขอมลสมภาษณเชงลก

ซงผ วจยไดระบในเอกสารชแจงผ สอขาวไววา “ขอมลสวนตวของผเขารวมการวจยจะถกเกบรกษาไว ไม

เปดเผยตอสาธารณะเปนรายบคคล แตจะรายงานผลการวจยเปนขอมลสวนรวม”

Page 6: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

6  

1.4.3 เครองมอทใชในการวจย

ผวจยแบงเครองมอทใชในการวจยออกเปน 2 ประเภทตามรปแบบวธการวจย ไดแก เครองมอทใช

ในการเกบขอมลภาคสนามและเครองมอทใชในการสมภาษณเชงลก มรายละเอยดดงน

1.4.3.1 เครองมอทใชในการเกบขอมลภาคสนาม

ผ วจยเกบขอมลภาคสนามจากการบนทกการสมภาษณบคคลสาธารณะของผ สอขาว

บนเทงในการสมภาษณกลมใหญ โดยใชเทปบนทกภาพและเสยง เพอเกบคาถามและคาตอบใน

การสมภาษณ รายละเอยดตางๆ ตลอดจนบรรยากาศการสมภาษณพรอมจดบนทกขอมลหรอ

ขอสงเกตเพมเตมทไดจากการสมภาษณ ครงนนๆ เพอนามาประกอบการวเคราะหขอมลตอไป

1.4.3.2 เครองมอทใชในการสมภาษณเชงลก

ผ วจยเกบขอมลดวยการสมภาษณเชงลก โดยสมภาษณสอบถามขอมลจากผ สอขาว

บนเทงแขนงตางๆ รวมทงสน 20 คน แนวคาถามทใชในการสมภาษณ (interview guideline) เปน

คาถามปลายเปดครอบคลมประเดนตางๆ ดงน

(1) การปฏบตหนาทของสอมวลชนในการสมภาษณบคคลสาธารณะ

(2) แนวทางในการตงคาถามสมภาษณบคคลสาธารณะ

(3) สาเหตหรอปจจยในการเลอกใชกลวธการตงคาถามสมภาษณบคคลสาธารณะ

(4) อปสรรคและปญหาในการสมภาษณบคคลสาธารณะ

(5) ทศนคตเรองจรยธรรมของสอมวลชนกบการสมภาษณบคคลสาธารณะ

ผวจยขออนญาตผ สอขาวบนเทงทง 20 คน ในการบนทกขอมลการสมภาษณเชงลกลง

เครองบนทกเสยง เพอใชประกอบการวจยเรอง “ภาพสะทอนจรยธรรมสอมวลชนจากกลวธการตง

คาถามสมภาษณบคคลสาธารณะของผ สอขาวบนเทง” ตอไป

1.4.4 การรวบรวมขอมล

ผวจยรวบรวมและศกษาขอมล โดยแบงเปน 3 ขนตอนดงน

Page 7: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

7  

ขนตอนท 1 การรวบรวมขอมลจากเอกสาร

ผวจยรวบรวมขอมลจากเอกสารวชาการตางๆ เพอศกษาแนวคดทฤษฎและงานวจยท

เกยวของ โดยแบงเปนหวขอดงน

(1) แนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของดานนเทศศาสตร วารสารศาสตรและ

สอสารมวลชน ไดแก

(1.1) จรยธรรมและจรรยาบรรณของสอมวลชน

(1.2) การสมภาษณเพอการสอขาว

(2) แนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของดานภาษาศาสตร ไดแก

(2.1) วจนกรรมการถามและกลวธการถามในการสมภาษณทางสอมวลชน

(2.2) ความสภาพในการใชภาษาและความสภาพในการตงคาถามสมภาษณ

ขนตอนท 2 การรวบรวมขอมลจากการเกบขอมลภาคสนาม

ผวจยเกบขอมลโดยการบนทกภาพและเสยงการสมภาษณบคคลสาธารณะของผ สอขาว

บนเทง จานวนทงสน 30 ครง และระหวางการสมภาษณผวจยไดจดบนทกขอสงเกตตางๆ ทไดจาก

การสมภาษณครงนนๆ เพอเปนประโยชนตอการวเคราะหขอมลตอไป

ขนตอนท 3 การรวบรวมขอมลจากการสมภาษณเชงลก

ผวจยเกบขอมลโดยการสมภาษณเชงลกผ สอขาวบนเทงจากสอแขนงตางๆ ไ ด แ ก ส อ

หนงสอพมพ สอนตยสาร สอโทรทศนและสอออนไลน รวมทงสน 20 คน

1.4.5 การวเคราะหขอมล

ผวจยวเคราะหขอมล โดยแบงเปน 3 ขนตอนดงน

ขนตอนท 1 การถายถอดเสยงสมภาษณเปนตวอกษร

ผวจยถายถอดเสยงขอมลบนทกการสมภาษณบคคลสาธารณะของผ สอขาวบนเทงทได

จากการเกบขอมลภาคสนามเปนตวอกษร แบงเปน 2 สวน ไดแก สวนคาถามและคาตอบ โดยใน

งานวจยนผวจยเกบขอมลจากการสมภาษณกลมใหญ คอการสมภาษณทมผ สอขาว ไมนอยกวา 5

คน จากสอตางแขนงหรอตางหนวยงานกน ซงโดยธรรมชาตของการปฏบตหนาทสอขาวดวย

วธการสมภาษณแบบกลมใหญนน ผ สอขาวจะชวยและผลดกนเปนผตงคาถาม โดยในงานวจยน

Page 8: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

8  

ผวจยจะวเคราะหขอมลจากการตงคาถามของผ สอขาวบนเทงในองครวม กลาวคอ ผสมภาษณแต

ละคนลวนปฏบตหนาทในฐานะผ สอขาวบนเทง ผวจยไมไดมงวเคราะหขอมลจากการสมภาษณ

ของผ สอขาวเปนรายบคคลหรอปจเจกบคคล ดงนนในการถายถอดเสยงสมภาษณเปนตวอกษร

ผวจยจะไมจาแนกวาคาถามใดมาจากผ สอขาวคนใดหรอสานกใด

เมอถายถอดเสยงสมภาษณเปนตวอกษรเรยบรอยแลว ผวจยจะวเคราะหขอมลทไดวา

ถอยคาใดบางเปนถอยคาทใชเพอแสดงเจตนาถาม โดยใชแนวคดและทฤษฎเรองวจนกรรมการ

ถาม (Searl, 1969) เปนกรอบในการตดสน เพอวเคราะหขอมลตอไป

ขนตอนท 2 การวเคราะหกลวธการถาม

ผวจยวเคราะหกลวธการถามในการสมภาษณบคคลสาธารณะของผ สอขาวบนเทงตาม

วตถประสงคของงานวจย เรยงลาดบการวเคราะหขอมลดงตอไปน

(1) วเคราะหกลวธทางภาษาทใชในการตงคาถามสมภาษณบคคลสาธารณะของผ สอขาวบนเทง โดยจาแนกเปนกลวธตางๆ พรอมตวอยางสนบสนน

(2) วเคราะหความสมพนธของกลวธการตงคาถามสมภาษณบคคลสาธารณะกบจรยธรรมของสอมวลชน

(3) วเคราะหปจจยและสาเหตการเลอกใชกลวธการตงคาถามสมภาษณของผ สอขาวบนเทง ซง ประมวลและวเคราะหจากการสมภาษณเชงลกผ สอขาวบนเทง

ขนตอนท 3 การสรปผลการวจย อภปรายผลและขอเสนอแนะ

หลงจากนาเสนอผลการวเคราะหขอมลในประเดนตางๆ ผ วจยจะสรปผลการวจย

อภปรายผลและใหขอเสนอแนะ เพอแสดงใหเหนภาพรวมในประเดนการวจยเรอง “ภาพสะทอน

จรยธรรมสอมวลชนจากกลวธการตงคาถามสมภาษณบคคลสาธารณะของผสอขาวบนเทง” ได

ชดเจนยงขน

Page 9: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

9  

บทท 2

แนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของ

ผวจยไดศกษาแนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของอนจะเปนประโยชนตอการศกษา “ภาพ

สะทอนจรยธรรมจากกลวธการตงคาถามสมภาษณบคคลสาธารณะของผ สอขาวบนเทง” โดยประมวล

ความรเปนประเดนสาคญตางๆ ดงรายละเอยดตอไปน

2.1 แนวคดและทฤษฎทเกยวของดานจรยธรรมและจรรยาบรรณของสอมวลชน

จรยธรรม หมายถง ธรรมทเปนขอประพฤตปฏบต ศลธรรม กฎศลธรรม (ราชบณฑตยสถาน,

2546: 291) จรยธรรมของสอมวลชนจงหมายถง ธรรมอนเปนของปฏบตของผประกอบวชาชพสอมวลชน

นนเอง

John Calhoun Merill (1974: 164-165 อางถงใน นรนทร นาเจรญ 2549: 571-572) กลาวถง

จรยธรรมของสอมวลชนโดยมแนวคดวา จรยธรรมเปนสาขาหนงของปรชญา ซงจะชวยใหนกการ

สอสารมวลชนตดสนใจไดวาอะไรคอสงทถกตองทเขาควรจะทาในงานทาง ดานวารสารศาสตร จรยธรรม

เปนหลกของการปฏบต เปนเรองทตองตดสนใจและพจารณาดวยตนเอง (Self-Legislation or Self-

Enforcement) มใชดวยอานาจภายนอกมาบงคบใหกระทา ควรเปนเรองของการใหหลกการเบองตนกบ

ผ สอขาว เพอใหเขาตดสนการกระทาของเขาวาถกหรอผด ดหรอเลว รบผดชอบหรอไมรบผดชอบ

องคกรหรอหนวยงานตางๆ ทมหนาทกากบดแลการปฏบตงานของสอมวลชน ไดกาหนดจรยธรรม

ของผ ทางานดานสอมวลชนไว ดงน

สมาคมนกหนงสอพมพแหงประเทศไทย ไดกาหนดจรยธรรมของนกหนงสอพมพไว โดย

ประกาศใช ณ วนท 6 ธนวาคม พ.ศ. 2510 เปนตนมา มขอกาหนดดงน

(1) ความรบผดชอบ (Responsibility) ไดแก ความรบผดชอบตอผลประโยชนอนชอบธรรม ของปจเจกชน

สถาบน ประเทศชาต ศาสนา และราชบลลงก (ตรงกบหลกพทธศาสนาคอ กจญาณ)

(2) ความมเสรภาพ (Freedom) ไดแก เสรภาพทมความรบผดชอบกากบ (ตรงกบหลกธรรมในพทธสาสนา

คอ ปวารณา หรอ ธรรมาธปไตย)

(3) ความเปนไท (Independence) ไดแก ความไมตกเปนทาสของใครทงกายและจตใจ โดยอามสสนจาง

อนใด (ตรงกบหลกธรรมในพทธศาสนาคอ ความไมตกเปนทาสของอกศลมล)

Page 10: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

10  

(4) ความจรงใจ (Sincerity) ไดแก ความไมมเจตนาบดเบอน ผดพลาดตองรบแกไข (ตรงกบหลกธรรมใน

พทธศาสนา คอ สจจะ)

(5) ความเทยงธรรม (Impartiality) ไดแก ความไมลาเอยง หรอความไมเขาใครออกใคร (ตรงกบหลกธรรม

ในพทธศาสนา คอ ความไมมอคต 4 ประการ หมายถง “ฉนทาคต” ลาเอยงเพราะรก “โทสาคต” ลาเอยง

เพราะชง “ภยาคต” ลาเอยงเพราะกลว “โมหาคต” ลาเอยงเพราะหลง)

(6) ความมนาใจนกกฬา (Fair Play) ไดแก การปฏบตดงาม ไมละเมดสทธสวนบคคล เวนแตจะเปนเรองท

เกยวกบประโยชนสาธารณะ (ตรงกบหลกธรรมในพทธศาสนา คอ สปฏบต)

(7) ความมมารยาท (Decency) ไดแก การใชภาษาและภาพทไมหยาบโลนและลามกอนาจาร หรอสอไป

ในทางดงกลาว (ตรงกบหลกพทธศาสนาคอ โสเจยยะ หรออาจารยสมบต)

สภาการหนง สอพม พแห งชาต ไ ด กาหนด ขอบ ง คบวา ดวยจรยธรรมแหงวชา ชพ

หนงสอพมพ◌ไว◌ มรายละเอยดดงน

ขอบงคบวาดวยจรยธรรมแหงวชาชพหนงสอพมพ สภาการหนงสอพมพแหงชาต พ.ศ.2541 โดยท

เจาของ ผประกอบการ บรรณาธการ และผประกอบวชาชพหนงสอพมพ ทงหลายไดพรอมใจกนสถาปนา

สภาการหนงสอพมพแหงชาต ใหเปนองคกรอสระ ทาหนาทควบคมกนเอง เพอสงเสรมเสรภาพ ความ

รบผดชอบ สถานภาพผประกอบวชาชพ และกจการหนงสอพมพ ตลอดจนสงเสรม สนบสนน สทธการใช

สอหนงสอพมพ เพอการรบรขาวสารและการแสดงความคดเหนของพลเมอง ในระบอบประชาธปไตย อนม

พระมหากษตรยทรงเปนประมข โดยสงเสรมใหหนงสอพมพทาหนาทใหการศกษา แกประชาชน รวมทง

ยดถอความยตธรรมและความเทยงธรรม เปนหลกในการประกอบวชาชพ อาศยความตามขอ 5 (1) และขอ

14 (4) แหงธรรมนญสภาการหนงสอพมพแหงชาต พ.ศ.2540 คณะกรรมการสภาการหนงสอพมพแหงชาต

มมตเหนชอบใหตราขอบงคบวาดวย จรยธรรมแหงวชาชพหนงสอพมพไวดงตอไปน

หมวด 1 หมวดทวไป

ขอ 1 ขอบงคบนเรยกวา ขอบงคบวาดวยจรยธรรมแหงวชาชพหนงสอพมพ พ.ศ.2541

ขอ 2 ขอบงคบนใหใชบงคบตงแตวนประกาศเปนตนไป

ขอ 3 ในขอบงคบน ขาว หมายถง เนอขาว ความนาหรอตวโปรย พาดหวขาว ภาพขาว และคาบรรยายภาพ

ขาว หนงสอพมพ หมายถง หนงสอพมพตามธรรมนญสภาการหนงสอพมพ แหงชาต พ.ศ.2540 ขอ 3 ผ

Page 11: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

11  

ประกอบวชาชพหนงสอพมพ หมายถงผประกอบวชาชพหนงสอพมพ ตามธรรมนญสภาการหนงสอ พมพ

แหงชาต พ.ศ. 2540 ขอ 3

หมวด 2 จรยธรรมของหนงสอพมพ

ขอ 4 หนงสอพมพตองยดถอขอเทจจรง ความถกตองแมนยาและความครบถวน

ขอ 5 หนงสอพมพตองนาเสนอขาวเพอประโยชนสาธารณะ โดยไมแสวงหาผลประโยชนสวนตนหรอหม

คณะ

ขอ 6 หนงสอพมพตองแสดงความพยายาม ในการใหความเปนธรรมแกทกฝาย

ขอ 7 หนงสอพมพตองไมแตงเตมเนอหาสาระของขาว จนคลาดเคลอนหรอเกนจากความเปนจรง

ขอ 8 หนงสอพมพ ตองละเวนการเสนอขาวเพราะความลาเอยง หรอมอคตจนเปนเหตใหขาวนน

คลาดเคลอน หรอเกนจากความเปนจรง

ขอ 9 หนงสอพมพตองไมสอดแทรกความคดเหนลงในขาว

ขอ 10 เมอคดลอกขอความใดจากหนงสอพมพ สงพมพ หรอแหลงขอมลอน ๆ ตองบอกทมาของขอความ

นน

ขอ 11 การเสนอขาวทมการพาดพง อนอาจเกดความเสยหายแกบคคลหรอองคกรใด ๆ ตองแสดงถงความ

พยายามในการเปดโอกาสใหฝายทถกกลาวหาแสดงขอเทจจรงดวย

ขอ 12 ในกรณทมการเสนอขาวผดพลาด หนงสอพมพตองลงพมพแกไขขอผดพลาด ดงกลาวโดยไมชกชา

ขอ 13 หนงสอพมพตองไมเสนอขาวโดยเลอนลอยปราศจากแหลงทมา พงระบชอบคคลทใหสมภาษณ

หรอใหขาวอยางเปดเผย เวนแตจะมเหตอนควรปกปด เพอสวสดภาพและความปลอดภยของแหลงขาว

และตองเปนประโยชนตอสทธในการรบร ขาวสารของสาธารณชน

ขอ 14 หนงสอพมพตองปกปดชอและฐานะของบคคลทใหขาวไวเปนความลบ หากไดใหคามนแก

แหลงขาวนนไว หนงสอพมพตองปกปดนามปากกาหรอนามแฝง ทปรากฏในหนงสอพมพฉบบนนไวเปน

ความลบ

ขอ 15 ในการเสนอขาวหรอภาพใด ๆ หนงสอพมพตองคานงมใหลวงละเมดศกดศร ความเปนมนษยของ

บคคลทตกเปนขาวโดยเฉพาะอยางยง ตองใหความคมครอง อยางเครงครดตอสทธมนษยชนของเดก สตร

และผ ดอยโอกาส ในการเสนอขาวตามวรรคแรก ตองไมเปนการซาเตมความทกขหรอโศกนาฏกรรมอนเกด

แกเดก สตรและผ ดอยโอกาสนน ไมวาทางใดทางหนง

Page 12: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

12  

ขอ 16 การพาดหวขาวและความนาของหนงสอพมพ ตองไมเกนไปจากขอเทจจรงในขาว และตองสะทอน

ใจความสาคญหรอเนอหาหลกของขาว

ขอ 17 หนงสอพมพจะตองไมเสนอภาพขาวทอจาด ลามกอนาจาร หรอนาหวาดเสยวโดยไมคานงถง

ความรสกของสาธารณชนอยางถถวน

ขอ 18 ในการแสดงความคดเหนหรอการวพากษวจารณ หนงสอพมพตองใหความเทยงธรรมแกฝายทถก

พาดพงเสมอ

ขอ 19 ขอความทเปนประกาศโฆษณา ทปรากฏอยในหนงสอพมพ ตองแสดงใหเหนชดวาเปนประกาศ

โฆษณา จะแอบแฝงเปนการเสนอขาวหรอความคดเหนมได

หมวด 3 จรยธรรมของผประกอบวชาชพหนงสอพมพ

ขอ 20 ผประกอบวชาชพหนงสอพมพ ตองไมประพฤตปฏบตการใดๆ อนจะนามาซง ความเสอมเสยเกยรต

ศกดแหงวชาชพ

ขอ 21 ผประกอบวชาชพหนงสอพมพ ตองไมอวดอางหรออาศยตาแหนงหนาท เพอเรยกรองสทธหรอ

ผลประโยชนใด ๆ ทไมชอบธรรม

ขอ 22 ผประกอบวชาชพหนงสอพมพ ตองละเวนการรบอามสสนจางอนมคา หรอผลประโยชนใดๆ เพอให

กระทาการหรอไมกระทาการใดอนจะขดตอการปฏบตหนาท เพอใหประชาชนไดรบขอมลขาวสารอยาง

ถกตองรอบดาน

หมวด 4 แนวปฏบตของหนงสอพมพและผประกอบวชาชพหนงสอพมพ

ขอ 23 ผประกอบวชาชพหนงสอพมพ พงละเวนการรบอภสทธ หรอตาแหนง เพอใหกระทาการ หรอไม

กระทาการใดอนจะขดตอการปฏบตหนาทเพอใหประชาชนไดรบขอมลขาวสารอยางถกตองรอบดาน

ขอ 24 การเสนอขาวของหนงสอพมพ พงตระหนกถงความสาคญของขาวตอสาธารณชน และไมเสนอขาว

ในทานองชวนเชอในเรองทไมเปนประโยชนตอสาธารณะ

ขอ 25 การไดมาซงขาวสาร หนงสอพมพพงใชวธทสภาพและซอสตย

ขอ 26 ในการแสดงความคดเหน หนงสอพมพพงกระทาโดยบรสทธใจ และไมมพนธะกรณอนใด นอกจาก

มงปฏบตหนาทเพอสาธารณชน โดยไมยอมใหอทธพลอนใดมาครอบงาความคดเหน

Page 13: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

13  

ขอ 27 หนงสอพมพ พงละเวนการลวงละเมดสทธสวนบคคล เวนแตกรณเพอประโยชนสาธารณะ

ขอ 28 หนงสอพมพพงใชความระมดระวงอยางรอบคอบ ใหประกาศโฆษณาทงหลายอยภายใน ขอบเขต

ของศลธรรมและวฒนธรรม หนงสอพมพพงระมดระวงทจะไมเปนเครองมอ ในการเผยแพรประกาศ

โฆษณาทนาสงสยวาจะเปนภยแกสงคมหรอสาธารณชน

ขอ 29 หนงสอพมพพงหลกเลยงการเผยแพรประกาศโฆษณา ทมเหตใหนาเชอวา เจาของประกาศโฆษณา

นน เจตนาจะทาใหผอานหลงเชอในสงทงมงาย

ขอ 30 ภาษาทใชในหนงสอพมพพงหลกเลยงคาทไมสภาพ หรอมความหมายเหยยดหยาม

ประกาศ ณ วนท 30 มนาคม พ.ศ. 2541

นายมานจ สขสมจตร

ประธานสภาการหนงสอพมพแหงชาต

บญรกษ บญญะเขตมาลา (2542: 218-220) ไดนาเสนอแนวคดเรองไวยากรณจรยธรรมในการ

สอสารสาธารณะ โดยสามารถใชเปนแนวทางการปฏบตงานภายใต จรยธรรมของสอมวลชนไดด

เนองจากสอมวลชนจดเปน “นกสอสารสาธารณะ” กลมหนง บญรกษนาเสนอมมมองทนาสนใจดงน

นกสอสารสาธารณะจะตองตระหนกวา ณ นาททเขาสงสารสาธารณะออกไปนน เขาคอผผกขาด

การนาเสนอขอมลและขอคดเหนนนๆ โดยไรการแขงขนใดๆ ดงนน สารของเขาควรจะเปนอะไรทบงบอกได

วา เขา

(1) มความรในเรองนนๆ ดเพยงพอ

(2) เขาใจประเดนและนยตางๆ ของเนอสารทเขานาเสนออยางเหมาะสมกบกาลเทศะนนๆ

(3) ตระหนกถงระดบแหงความนาเชอถอของแหลงอนเปนทมาของขอมลและบทสรปในขอคดเหน

ทเขานาเสนอ และ

(4) ยอมรบวาเรองราวทเขานาเสนออาจจะมมมมองอนๆ ไดอกหลายดานตามหลกของความ

หลากหลายทางความคด ไมใชอะไรทมดานเดยว แตไมไดหมายความวาทกมมมองมความ

ถกตองเทาๆ กน

Page 14: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

14  

2. นกสอสารสาธารณะ ควรจะคดเลอกและนาเสนอสารของตนอยางเปนธรรมและอยางเคารพความ

เทยงตรง โดยจะตองซมซบการใฝหาความยตธรรมจนกลายเปนนสย (habit of justice) ฉะนนเขาจะไม

เจาะจงตกแตงหรอบดเบอนความคด ตามลลาของ นกโฆษณาชวนเชอ ดวยการตงใจหรอปกปดหรอซอน

เรนจดสาคญๆ ซงผ รบสารจาเปน ตองทราบในอนทจะใชเปนหลกในการประเมนขอมลและขอคดเหนของ

เขาไดอยางถกตอง ภารกจตลอดกาลของเขาคอการสรางความเสมอภาคแหงโอกาสของความคดตางๆ

(equality of opportunity among ideas)

3. นกสอสารสาธารณะ ควรจะมนสยทชอบตรตรองเรองราวเกยวกบสาธารณะประโยชนใหมากๆ

จนกระทงเหนวาเรองสวนรวมเปนเรองใหญโตกวาเรองสวนตว ในกรณทการนาเสนอ ของเขาจาเปนตองม

มมมองเฉพาะของตนเอง เขาควรอยในฐานะทพรอมจะเปดเผยทมาของ ขอมล และการกอรปของความ

คดเหนของตนอยางตรงไปตรงมา รวมทงความพรอมทจะ เปดโอกาสใหมการตรวจสอบเจตนารมณท

แทจรงของตนได ตามหลกของความโปรงใสดวย

4. เตมใจทจะรบฟงขอมลและขอคดเหนอนๆ ทไมเหมอนกบของตน ทวาในทายทสด การสอสารของเขาเอง

จะตองไมยนยอมสญเสยหลกการทเขาเชอมนวาไดผานการตรตรอง มาเปนอยางดแลว โดยไม

ประนประนอมงายๆ นอกจากนนกสอสารสาธารณะททางาน ของตนมาอยางเตมทแลว จะตองยนดทจะ

ประจนหนากบการ ทาทายใดๆ มากกวาการสมยอม อยางผดๆ

ในการปฏบตหนาทของสอมวลชนนน นอกจากควรใหความสาคญกบประเดนดาน จรยธรรมแลว

สอมวลชนยงไดรบการคาดหวงใหทางานอยภายใตกรอบเรองจรรยาบรรณแหง วชาชพอกดวย

จรรยาบรรณ หมายถง ประมวลความประพฤตทผประกอบอาชพ การงาน แตละอยางกาหนดขนเพอรกษา

และสงเสรมเกยรตคณชอเสยง และฐานะของสมาชก อาจเขยนเปนลายลกษณอกษรหรอไมกได

(ราชบณฑตยสถาน, 2546: 289) ซงองคกรหรอ หนวยงานตางๆ ทมหนาทกากบดแลการปฏบตงานของ

สอมวลชนกไดกาหนดจรรยาบรรณของผ ทางานดานสอมวลชนไว ดงน

สมาคมนกขาวนกหนงสอพมพแหงประเทศไทย ไดกาหนดจรรยาบรรณนกขาว (ฉบบแกไขเพมเตม

2541) เพอธารงไวซงเกยรตคณของนกขาวและใหนกขาวตระหนกถง ภาระหนาทตองรบผดชอบตอ

ประชาชน โดยมผลบงคบใชตงแตวนท 2 พฤศจกายน 2541 เปนตนมา ดงรายละเอยดตอไปน

1. จกตองสงเสรมและรกษาไวซงเสรภาพของการเสนอขาว และความคดเหน

Page 15: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

15  

2. จกตองใหประชาชนไดทราบขาวเฉพาะทเปนจรง การเสนอขาวใด ๆ ออกพมพโฆษณา เผยแพรถา

ปรากฏวาไมตรงกบความเปนจรงตองรบจดการแกไขใหถกตองโดยเรว

3. ในการจะใหไดขาว ภาพ หรอเอกสารอยางใด ๆ มาเปนของตนเพอประโยชนในการเสนอขาวจกตองใช

วธการทสภาพและสตยซอเทานน

4. จกตองเคารพในความไววางใจของผใหขาวและรกษาไวซงความลบของแหลงขาว

5. จกตองปฏบตหนาทของตน โดยไมมงหวงตอสาธารณประโยชน ไมใชตาแหนงหนาทแสวงหา

ผลประโยชนสวนตว หรอหมคณะใด ๆ โดยไมชอบธรรม

6.จกตองไมกระทาอนเปนการบนทอนเกยรต หรอความสามคคของเพอนรวมวชาชพ

สมาคมนกวทยและโทรทศนแหงประเทศไทยไดกาหนดจรรยาบรรณวชาชพนกจดรายการวทย

และโทรทศน ขนเมอวนท 12 พฤษภาคม 2538 โดยในทนผวจยจะขอยกเนอหาของจรรยาบรรณดงกลาว

ในหมวด 2 วาดวยจรรยาบรรณในการเสนอขาว ดงน

จรรยาบรรณในการเสนอขาว เพอสนองสทธแหงการรบร (Ring to know) ของประชาชน นกจดรายการวทยและโทรทศน พงม

ความรบผดชอบในการเสนอขาว และความสานกตอวชาชพของตน ดงตอไปน

1. ไมเสนอขาวและภาพซงรอยแกใจวาเปนเทจไมวาในลกษณะใด ๆ

2. ไมเสนอขาวและภาพซงทาใหประชาชนเสยขวญ เกดจากการแตกแยกกระทบกระเทอน

ความมนคงแหงชาต ศาสนา พระมหากษตรย และสมพนธไมตรอนดระหวางประเทศ

3. ไมเสนอขาวและภาพลามกอนาจาร ซงขดตอความสงบเรยบรอยหรอศลธรรมอนดของ

ประชาชน

4. ไมเสนอขาวลอและภาพไรสาระชวนใหหลงเชองมงาย

5. ไมเสนอขาวและภาพดวยความลาเอยงอนอาจทาใหสาธารณชน วนจฉยคลาดเคลอน

6. ไมสอดแทรกความเหนใด ๆ ของตนเองไปในขาว

7. ในกรณคดลอกขอความจากหนงสอพมพ หรอหนงสออน ตองแจงใหทราบซงแหลงทมา

ของขอความนน

8. ภาษาทใชในการเสนอขาวและการบรรยายภาพ ตองสภาพ ปราศจากความหมายในเชง

เหยยดหยาม กระทบกระเทยบเปรยบเปรย เสยดส

9. ไมใชการเสนอขาวและภาพ เปนไปในทางโฆษณาตนเอง

Page 16: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

16  

10. ไมเสนอขาวและภาพซงขดกบสาธารณประโยชนของประชาชน และสงคมประเทศชาต

11. ไมเสนอขาวและภาพ ซาเดม ระบายส บคคล องคกร สถาบน ซงตกเปนขาว

12. ไมเสนอขาวและภาพ ในเชงดหมนเหยยดหยามลทธความเชอในศาสนาใด ๆ

13. พงใหความเคารพตอลทธของบคคลองคกร และสถาบนอน ตามกฎหมาย

14. พง รบผดและแกไขโดยเปดเผย และไมชกชา ถาเกดความเสยหายแก บคคล องคกร หรอสถาบน ใน

การเสนอขาวผดพลาด คลาดเคลอนจากความเปนจรง

15. พงละเวนการรบอามสสนจางใด ๆ ใหทาหรอละเวนการกระทาเกยวกบ การเสนอขาวอยาง

ตรงไปตรงมา

นอกจากจรยธรรมและจรรยาบรรณสาหรบผประกอบอาชพสอมวลชนในสอกระแสหลกอยางสอ

หนงสอพมพ สอวทยกระจายเสยงและสอวทยโทรทศนแลว สอใหม คอ สออเลกทรอนกส สอออนไลนตางๆ

ยงมอทธพลตอการบรโภคขาวสารในปจจบนอกดวย จงมการตราระเบยบขอบงคบตางๆ เพอควบคมดแล

การทางานของผประกอบวชาชพเกยวกบสอใหมขน อาท พระราชบญญตพระราชบญญตวาดวยธรกรรม

ทางอเลกทรอนกส พ.ศ.2544 และกฎหมายวาดวยความผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ.2550 สวนในดาน

ขอกาหนดเกยวกบจรยธรรมและจรรยาบรรณการสาหรบผประกอบวชาชพสอใหม เปนหลกปฏบตทจะ

กากบดแลความประพฤตในการปฏบตงาน มหลกตางๆ ดงน (ชยพล สทธโยธน, 2549)

1. การนาภาพบคคลมาใชหรอเผยแพรทางสอใหม ตองไดรบอนญาตจากเจาของภาพเสยกอน

2. การคดลอกหรอนาผลงานของบคคลอนทปรากฏในสอใหมไปใชควรอางองแหลงทมาหรอขออนญาตเจาของลขสทธเสยกอน

3. การเผยแพรขอเทจจรงเรองใดทอาจสงผลกระทบในทางเสยหายตอบคคลอนหรอตอองคกรอน ควรม

การตรวจสอบขอเทจจรงนนอยางถถวนเสยกอน

4. ผใชสอใหมควรมความรบผดชอบตอสงคมสวนรวมอยเสมอ

5. การเผยแพรขอมลขาวสารใดๆ ควรเปนไปเพอประโยชนสาธารณะเปนสาคญ

6. หลกเลยงการใชถอยคาทไมสภาพหรอภาษาวบต

7. ไมเสนอเรองราวอนลามก

8. นาเสนอเรองราวทกอใหเกดความเสอมเสยศลธรรมอนด

9. ไมนาเสนอเรองราวทเปนการชชองการประกอบอาชญากรรมและการกระทาผดทงปวง 10. การโฆษณาทางสอใหมตองเปนไปตามทกฎหมายวาดวยการโฆษณากาหนดไว

11. ไมโฆษณาสนคาทเปนอนตรายตอสขภาพอนามยและตอสงคม

Page 17: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

17  

12. หลกเลยงการสงจดหมายอเลกทรอนกสไปยงบคคลอน ในลกษณะเพอประโยชนทางการคาขาย โดยท

บคคลเหลานนไมพงประสงคหรอมไดเปนสมาชก

จากการรวบรวมและศกษาหลกจรยธรรมและจรรยาบรรณในการประกอบอาชพสอมวลชนแขนง

ตางๆ พจารณารวมกบการปฏบตหนาทของสอมวลชนปจจบนจะเหนไดวา แมวาองคกรทกากบดแลการ

ทางานของสอมวลชนจะไดตราหลกหรอแนวทางปฏบตเพอใหผประกอบอาชพสอมวลชนยดถอปฏบต

อยางชดเจน แตในการปฏบตหนาทจรงกพบวาบางครงสอมวลชนอาจปฏบตหนาทโดยละเมด ละเลยหรอ

ไมใหความสาคญกบหลกจรยธรรมหรอจรรยาบรรณทไดตราขน ไมวาจะเกดขนโดยความรเทาไมถงการณ

หรอโดยความตงใจกตาม ไมเพยงการนาเสนอขาวเทานน แตการละเมดหลกจรยธรรมหรอจรรยาบรรณ

ของสอมวลชนยงปรากฏตงแตการแสวงหาขอมลหรอการสอขาวดวย อาทเชน การตงคาถามสมภาษณ

ดวยถอยคาไมสภาพ การถามโดยพาดพงถงบคคลทสามในเชงลบ ทาใหถกมองวาเปนการ “เสยม” ทาให

เกดความแตกแยก เปนตน ผวจยจงสนใจทจะหยบยกการตงคาถามสมภาษณของสอมวลชนขนมาเปน

ประเดนในการวจย

2.2 แนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของกบการสมภาษณเพอการสอขาว

การสมภาษณเปนกระบวนการทสาคญประการหนงในการประกอบอาชพสอมวลชน โดยเฉพาะ

อยางยงในการปฏบตหนาทของผ สอขาว เนองจากการสมภาษณเปนขนตอนการแสวงหาขอมล คาตอบ

ขอเทจจรงจากแหลงขาวหรอผตกเปนขาวในประเดนนนๆ เพอนาเสนอใหประชาชนรบรผานสอแขนงตางๆ

ตอไป อกทงยงเปนชองทางในการเปดโอกาสใหผ ทตกเปนประเดนขาวในดานลบไดอธบายหรอแกไขความ

เขาใจผดทเกดขนอกดวย มผ ใหคาจากดความของการสมภาษณทางสอมวลชน รวมทงนาเสนอมมมองท

นาสนใจเกยวกบการสมภาษณไวในประเดนตางๆ ดงน

2.2.1 ความหมายและประเภทและลกษณะของการสมภาษณ

มาล บญศรพนธ (2529: 32-33) กลาวถงการสมภาษณในวชาชพหนงสอพมพไววา การสมภาษณ

เปนรากฐานของการรวบรวมขาว เรมตนจากการพดคยซกถาม จะทาใหไดขอมลทนามาเขยนเปนขาวได

ตงแตขาวชนเลกๆ จนกระทงเปนขาวใหญเปนทสนใจของคนทวไป การสมภาษณอาจแบงประเภทตาม

จดมงหมายของการสมภาษณได 3 ประเภท ไดแก

Page 18: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

18  

(1) การสมภาษณเพอขอเทจจรง (Factual Interview) คอการสมภาษณเพอทจะใหไดขอเทจจรง

เกยวกบเหตการณทเกดขน ลวงเอาความจรงเพมเตมจากผ ทเกยวของในเรองทกาลงเปนขาว

กาลงเปนทสนใจ ทาใหผอานหมดขอสงสยในเรองราวทกาลงเปนขาว

(2) การสมภาษณเพอความคดเหน (Opinion Interview) คอ การสมภาษณเพอขอความคดเหน

จากบคคลหลายคนในเรองเดยวกน มกเกยวกบขาวใหญ ขาวเดน หรอเกยวของกบประชาชน

สวนมาก ความคดเหนจากบคคลหลายๆ ฝายจะมนาหนกทาใหเกดการตดสนใจไดในบาง

กรณ

(3) การสมภาษณเพอใหบคลกภาพ (Personality Interview) คอการสมภาษณเพอใหเหน

ภาพรวมของบคคลทถกสมภาษณ เปดโอกาสใหผ ใหสมภาษณไดพดคยเกยวกบตนเอง

สะทอนบคลกภาพและความนกคดของผนน

เมอพจารณาประเภทของการสมภาษณตามการจดแบงขางตนประกอบการวจยจะเหนไดวา

การศกษา “ภาพสะทอนจรยธรรมสอมวลชนจากกลวธการตงคาถามสมภาษณบคคลสาธารณะของ

ผ สอขาวบนเทง”จดอยในประเภทการสมภาษณเพอขอเทจจรง กลาวคอ ผ สอขาวบนเทงจะทาหนาท

สมภาษณบคคลสาธารณะในแวดวงบนเทงทตกเปนประเดนขาวในดานลบ โดยผ สอขาวบนเทงจะทาหนา

ทตงคาถาม ซกถาม ในประเดนตางๆ โดยมวตถประสงคเพอใหไดขอเทจจรงมานาเสนอแกสาธารณชน

ตอไป

สรสทธ วทยารฐ (2545: 132-144) ไดสรปความหมายของการสมภาษณเพอการสอขาวไววา การ

สมภาษณเพอการสอขาว คอการสนทนาระหวางบคคล 2 ฝาย กลาวคอ ฝายหนงเปนผสมภาษณหรอผตง

คาถาม ซงไดแกผ สอขาว สวนอกฝายหนงเปนผ ใหสมภาษณหรอผตอบคาถาม ไดแก แหลงขาวหรอผ ให

ขาวนนเอง การสมภาษณจงมลกษณะดงตอไปน

(1) เปนการสนทนาทมผ เขารวมเปนผพดฝายหนงและผ ฟงอกฝายหนง ทาการพดคยสลบกนไป

(2) มวตถประสงคทแนนอนและการวางแผนลวงหนา

(3) เปนการสอสารสองทาง (Two-way communication)

(4) สวนมากจะรปแบบเปนพธการ (5) ผลจากการสมภาษณสามารถนาไปใชประโยชนเปนขอมลประกอบการอางองในการศกษา

หรอเผยแพรเพอสาธารณชน

Page 19: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

19  

นรนทร นาเจรญ (2549: 165) ไดใหคาจากดความของการสมภาษณไววา การสมภาษณ หมายถง

การสนทนากนอยางมเปาหมายระหวางผสมภาษณและผใหสมภาษณ โดยมวตถประสงคเพอใหไดมาซง

ขอมลทถกตองเทยงตรง การสมภาษณเปนเครองมอทสาคญของสอมวลชนในการหาขาว ผ สอขาวทด

จะตองมความสามารถในการสมภาษณ

2.2.2 แนวทางการสมภาษณ การตงคาถามสมภาษณและจรยธรรมในการ

สมภาษณ

เมตตา ววฒนานกล (2545:3,31-44) กลาววา การสมภาษณเปนการสอสารระหวางบคคล

ประเภทหนง แตมลกษณะเฉพาะแตกตางจากการสนทนาทวไป การสมภาษณตองมจดมงหมายทแนนอน

บทบาทของผ สอสารกเดนชดกวาการสนทนาทวไปและจะตองมการเตรยมตวลวงหนา หวใจสาคญประการ

หนงของการสมภาษณคอ คาถาม ทงนเมตตาไดแบงประเภทของคาถามในการสมภาษณ ไวดงน

(1) คาถามเปด (Open-ended) คอคาถามทเปดโอกาสใหผตอบอธบายไดโดยไมจากดทศทาง

โดยทวไปคาถามเปดมลกษณะเปดกวางและระบเพยงหวขอหลกทตองการครอบคลมในการ

สมภาษณ ผตอบจงมอสระในการกาหนดปรมาณและเนอหาของคาตอบ

(2) คาถามปด (Close-ended) คอ คาถามทผถามตองการคาตอบเพยงจดใดจดหนงหรอตอบใน

วงแคบโดยไมตองการคาอธบาย

(3) คาถามหลก (Primary) และคาถามรอง (Secondary) คาถามหลก คอ คาถามซงมงจะใหผถก

สมภาษณตอบตามหวขอและทศทางทผสมภาษณกาหนดหรอวางแผนไวกอนลวงหนา ผถก

สมภาษณเขาใจคาถามหลกไดโดยไมตององปรบท สวนคาถามรอง คอ คาถามทผสมภาษณ

ใชเมอตองการรบรขอมลบางอยางเพมเตมจากผถกสมภาษณอนเนองมาจากยงไมไดรบขอมล

ทเพยงพอตามทตองการ

(4) คาถามแบบเปนกลาง (Neutral) และคาถามนา (Leading) คาถามกลาง คอ คาถามทผตอบ

สามารถตดสนใจในคาตอบของตนเอง โดยมได◌รบแรงกดดนหรอการชนาจากผถามคาถาม

สวนคาถามนา คอ คาถามในรปแบบทผสมภาษณอาจแนะคาตอบใหกบผตอบหรอเกรนเปน

นยใหผ ตอบรวาผ ถามตองการคาตอบอยางไร คาถามนาใชเพอทดสอบทศนคตทแทจรง

ปองกนมใหตอบออกนอกเรอง หรอจบประเดนสาคญใหกบผตอบ

(5) คาถามตรง (Direct (และคาถามออม ) Indirect) คาถามตรง คอ คาถามทผถามถามสงท

ตองการ เมอผถามเชอวาผตอบมความสามารถและเตมใจทจะตอบคาถามนน สวนคาถาม

ออม เปนคาถามทผถามถามสงทตองการรโดยทางออม เนองจากในบางสถานการณผตอบ

อาจมความกดดนบางอยางททาใหไมสามารถตอบหรอเตมใจทจะตอบคาถามตรง

Page 20: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

20  

ลกษณะการตงคาถามประเภทตางๆ ขางตน สามารถนามาใชเปนแนวทางการวเคราะหกลวธการ

ตงคาถามสมภาษณบคคลสาธารณะของผ สอขาวบนเทงได โดยใชการพจารณาประเภทของคาถาม

ประกอบกบการวเคราะหลกษณะการใชภาษาในการตงคาถาม อนจะนาไปสกบวเคราะหเรองจรยธรรมใน

การตงคถารมสมภาษณของผ สอขาวบนเทงตอไป

ปณณรตน พงคานนท (2548: 68-81) กลาวถงการทาหนาทสมภาษณของผ สอขาววา ผ สอขาวถอ

เปนผสมภาษณทจะตองตงคาถามในฐานะเปนตวแทนของประชาชนหรอผอาน โดยตองคนหาคาตอบซง

เปนขอเทจจรงทนาสนใจและเปนประโยชนตอผ อาน วธการสมภาษณขาวจะทาใหไดขอเทจจรงและ

รายละเอยดขอมลตางๆ ของเรองราวและเหตการณทเกดขน โดยผ สอขาวจะเปนผ ทไปดาเนนการ

สมภาษณประเดนทตนตองการทราบจากแหลงขาว การเตรยมคาถามสาหรบการทาขาวสมภาษณมวธการ

ดงน

(1) ผ สอขาวจะตองกระทาอยางระมดระวงและศกษาอยางรอบคอบเสยกอนวาตนเองตองการจะใหผอานรเรองอะไรมากทสดจากบคคลดงกลาว ดงนนการตงประเดนคาถามควรชดเจนและ

ลกซงเพยงพอและควรคานงดวยวาเรองทถามนนจะเปนประโยชนตอผอานหรอไม

(2) ผ สอขาวควรจะถามเปนขอๆ โดยเรยงลาดบจากขอทสาคญและตองการรมากทสดกอน แลว

คอยเรยงตามความสาคญจากมากไปนอย การเตรยมคาถามจะมากหรอนอยนนขนอยกบ

เวลาทถกกาหนดในแตละครงทจะมการสมภาษณ ตลอดจนความละเอยดลกซงและความ

สลบซบซอนของเรองททาการสมภาษณ ซงในเรองนผ สอขาวจะตองใชวจารณญาณสวนตวใน

การตดสนใจใหเกดผลดทสดกบทกฝาย

(3) ผ สอขาวควรเตรยมตงคาถามสารองเผอไวดวย ในกรณทมเวลาเหลอพอทจะถามในสงทคดวา

เปนประโยชนตอผอานและสวนรวม และอาจทาใหไดรายละเอยดของขาวทสมบรณมากยงขน

(4) การตงคาถามควรใชภาษาไทยทเขาใจงาย สน กระชบ ชดเจน และตรงประเดนทจะถามมาก

ทสด เพอปองกนความสบสน แตในบางสถานการณทผ ใหสมภาษณหลกเลยงทจะตอบ

คาถามทผ สอขาวถาม กอาจใชคาถามเชงออมเพอเลยบเคยงหาขอมลรายละเอยดอกทางหนง

กได

Page 21: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

21  

(5) การตงคาถามแตละขอควรเปนคาถามทถามเพยงประเดนเดยว ไมควรถามหลายประเดนใน

คาถามเดยวกนเพราะจะเปนคาถามซอนคาถาม อาจทาใหผ ใหสมภาษณสบสนตอบไมครบ

ทกประเดน หรอถอโอกาสหลบเลยงเลอกตอบเพยงคาถามเดยวจากทถามทงหมด

(6) ผ สอขาวจะตองพยายามหลกเลยงการตงคาถามทมลกษณะเปนการสมมตสถานการณ โดย

คาถามนนควรมลกษณะเปนการเสาะแสวงหาขอเทจจรง หรอหาคาตอบใหกบผอานใหไดมาก

ทสด

(7) การตงคาถามในการสมภาษณ ควรตงคาถามแบบปลายเปด เพอทผ ใหสมภาษณจะไดแสดง

ความคดเหนอยางเตมท โดยอาจเลอกใชประโยคคาถาม เชน ทานมความคดเหนอยางไร ทาน

คดวาทาไมประชาชนจงไมเหนดวย ทานคดวาเพราะเหตใดจงเกดเหตการณนนขน เปนตน

(8) ผ สอขาวควรหลกเลยงการตงคาถามสกปรก ซงเปนคาถามทมาจากการตงใจ หรอมงรายทจะ

ทาใหผ ใหสมภาษณตองเสอมเสยชอเสยงหรออดอดใจในการตอบ รวมทงคาถามทมงให

แหลงขาวเขาใจผดซงกนและกน หรอกอใหเกดการโตตอบกนไปมาระหวางแหลงขาวอยางไม

สรางสรรค และการกระทาดงกลาวถอเปนการขดตอจรรยาบรรณของการเปนนกหนงสอพมพ

ทด

ธรารกษ โพธสวรรณ (2549) ไดใหแนวคดเกยวกบการสมภาษณทางสอมวลชน โดยกระตนใหผ

สมภาษณรกษามาตรฐานทางวชาชพ เนองจากผใหสมภาษณเปนสอกลางในการแจงใหประชาชนไดทราบ

และใหความกระขางในเรองราวตางๆ เปนผขดคนความจรงใหปรากฏตอสาธารณชนดวยการตงคาถามท

ชาญฉลาดแหลมคม ผสมภาษณเปนพยานทสาคญในเวลาทขอมลนนเผยแพรออกไป เปนสอกลางในการ

นาเสนอเรองราวทซบซอนซอนเงอนใหเขาใจงาย ชดเจน ไมวกวน อกทงยงตองปฏบตงานในภาวะทกดดน

และเรงรบไดตลอดเวลา ประเดนสาคญอกประการหนงคอ ผ ทาหนาทสมภาษณควรยดหลกจรยธรรมใน

การสมภาษณ โดยไดอางถงหลกการทางานอนจดเปนจรยธรรมของผสมภาษณทกาหนดขนโดยองคกร

สอสารมวลชนระดบสากลอยางบรรษทวทยกระจายเสยงวทยโทรทศนแหงสหราชอาณาจกรหรอบบซ วา

การสมภาษณของบบซจะตองทาอยางสภาพและใหเกยรต การตงคาถาม

อาจมลกษณะแบบเจาะลกหวนๆ ตรงประเดน สงสยและรจรง แตจะตองไมมลกษณะ

ทเอนเอยง ไรมารยาท หรอมอารมณเขาขางในขางหนง ผสมภาษณอาจถามแบบ

รกแตไมกาวราว ไมตรวนหรอไมสภาพ ไมวาจะถกยวยใดๆ จากผทเราสมภาษณ

Page 22: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

22  

เราจะตองเปดโอกาสใหผถกสมภาษณไดพดตอบคาถามอยางเตมใจ

ธรารกษไดนาเสนอแนวคดทเรองจรยธรรมของผ สมภาษณไวอยางชดเจนวา จรยธรรมของผ

สมภาษณประกอบดวย ความยตธรรม หมายถง ผสมภาษณตองมความซอสตย เปดเผย ตรงไปตรงมา

เปดใจกวาง เปดโอกาสใหกบทกแหลงขอมล ความถกตอง หมายถง ผสมภาษณตองมความแนใจวาสงท

จะนาเสนอหรอออกอากาศมความถกตอง ความสมบรณ หมายถง ผสมภาษณตองพยายามถามใหได

ขอมลทถกตองทกแงมม เพอใหเรองราวหรอเนอหาทนาเสนอตอสาธารณชนมความสมบรณ ความ

พอเหมาะพอด หมายถง ผสมภาษณตองมสามญสานก การนาเสนอขอมลขณะเกดเหตการณวกฤตตอง

พจารณาถงความพอเหมาะพอดวาขอมลทจะเปดเผยจะนาไปสอนตรายของผ เปดเผยหรอเกดการยวยให

เหตการณรนแรงขนหรอไม อยางไร ดงนนจรยธรรมในการสมภาษณเปนสงทชวยใหผสมภาษณมความ

รบผดชอบตอตนเองและสงคม อกทงยงเปนหลกประกนเสรภาพ กอใหเกดความยตธรรมในกระแสขาวสาร

เชยรลย เบยก (Shirley Biagi, 1992: 6,173-179) กลาวถงการสมภาษณของผ สอขาวโดยมงเนน

ใหผ สอขาวตระหนกถงหนาทความรบผดชอบของตน คานงถงจดมงหมายของการสอขาวคอการไดมาซง

ขอมลทถกตอง สมบรณ แมนยาและเปนธรรม ผสมภาษณทดจะตองคนหาจดทนาสนใจของประเดนขาว

พจารณาประเดนทควรคาแกการรบฟง ไมใชสมภาษณขอมลทไดยนหรอทราบคาตอบทชดเจนอยแลว เมอ

พจารณาเปรยบเทยบการสมภาษณกบการสนทนาจะเหนถงความคลายคลงและความแตกตางกน

กลาวคอ การสมภาษณคลายคลงกบการสนทนาตรงทเปนการแลกเปลยนขอมลขาวสาร ความคดเหนหรอ

ประสบการณจากบคคลหนงสอกบคคลหนง แตแตกตางกนทในการสนทนาคสนทนาจะมบทบาทเทาเทยม

กน ผลดกนเปนผควบคมการสนทนา ขณะทในการสมภาษณนนผสมภาษณจะเปนผ ทาในเกดการสนทนา

ขน อกทงยงเปนผ กาหนดทศทางของคาถามอกดวย ขณะสมภาษณผ สอขาวจาเปนตองทาหนาทหลาย

ประการพรอมๆ กน ทงการฟง การตงขอสงเกต การไตถาม การโตตอบ และการบนทกขอมล นอกจากนใน

การทาหนาทสมภาษณนนผ สอขาวจาเปนตองทราบเกยวกบขอกฎหมายและจรยธรรมบางประการ

โดยเฉพาะอยางยง กฎหมายเรองการหมนประมาทอนจะนาไปสการฟองรอง กฎหมายเรองสทธสวนบคคล

และการละเมดสทธสวนบคคลตลอดจนหลกจรยธรรมของสอมวลชน (Code of Ethics) ดวย

แมวานกวชาการสาขานเทศศาสตรและวารสารศาสตรจะใหแนวทางและขอเสนอแนะเรองการทา

หนาทสมภาษณแหลงขาวของผ สอขาว โดยตางมงเนนใหผ สอขาวดาเนนการสมภาษณโดยคานงถงหลก

Page 23: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

23  

จรยธรรมและจรรยาบรรณของสอมวลชนเปนสาคญ แตปจจบนพบวาการทาหนาทของผ สอขาวในบางครง

กมการละเมดหลกจรยธรรมในประเดนตางๆ ทาใหเกดปญหาตามมา อาทเชน การถกวพากษวจารณจาก

สาธารณชน ปญหาขอพพาทระหวางผ สอขาวกบแหลงขาวจนนาไปสการฟองรอง จากขอสงเกตดงกลาวจง

เปนปจจยสาคญททาใหผ วจยเลอกศกษาวเคราะหกลวธการตงคาถามสมภาษณบคคลสาธารณะของ

ผ สอขาวบนเทงเพอสะทอนใหเหนวาผ สอขาวใหความสาคญกบจรยธรรมของสอมวลชนมากนอยอยางไร

2.3 แนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของกบวจนกรรมการถามและกลวธถามในการสมภาษณ

ทางสอมวลชน

การถามเปนกลวธทางภาษาทสามารถพจารณาวเคราะหในมมมองของวจนกรรมอนเปนทฤษฎ

หนงทางภาษาศาสตร กลาวคอ การถามเปนการใชถอยคาเพอบงชการกระทา แสดงเจตนาของผพดท

ตองการใหเกดการกระทาตามมา ซงในทนกคอ การตอบคาถามหรอการใหขอมลของผ ฟงนนเอง

ออสตน (Austin,1962) เปนนกภาษาศาสตรผ รเรมทฤษฎวจนกรรม (Speech Acts) โดยเหนวา

ถอยคา (Utterance) ทมนษยกลาวออกไปนนไมไดเพยงแสดงขอเทจจรงในเรองตางๆ เทานน แตมนษย

กลาวถอยคาเพอใหเกดการกระทาดวย

ตอมาเซอรล (Searle, 1969, 1976) ไดตอยอดทฤษฎดงกลาว โดยเนนเรองเจตนาของผพดในการ

กลาวถอยคาหนงๆ และแบงการกระทาทกอใหเกดวจนกรรมไว 3 ประการ ไดแก การกลาวถอยคา

(Utterance acts) คอ การกลาวคา (หนวยคา, ประโยค) การนาเสนอความ (propositional acts) คอการ

อางถงและการแสดงถง (referring and predicating) และการแสดงเจตนา (illocutionary act) เชน การ

แจง การถาม การสง การสญญา เปนตน นอกจากนเซอรลแบงประเภทของวจกรรมออกเปน 5 ประเภท

ตามลกษณะของถอยคา ดงน

1. วจนกรรมการกลาวความจรง ) representatives (เปนการพรรณนาหรอบรรยายเหตการณท

ผพดผมดตนเองอยกบความจรงของถอยคานนๆ เชน การยนยน การสรป การคาดการณ เปนตน

2. วจนกรรมการกลาวชนา (directives) เปนการทผพดตองการใหผ ฟงกระทาสงใดสงหนงซงผพด

ปรารถนาหรอเปนประโยชนตอผ ฟง เชน การสง การขอรอง การแนะนา การถาม เปนตน

3. วจนกรรมการกลาวผกพน (commissives) เปนการกระทาสงใดสงหนงทแสดงใหเหนวาผพดม

การผกมดตนเองใหเปนไปตามถอยคานนๆ เชน การสญญา การสาบาน การรบประกน เปนตน

Page 24: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

24  

4. วจนกรรมการกลาวแสดงออก (expressives) เปนการทผพดกลาวแสดงความรสกหรอแสดง

อารมณตางๆ ออกมา เปนภาวะทเกยวของกบเรองจตใจ อารมณ และความรสก เชน การขอบคณ

การขอโทษ การยนด เปนตน

5. วจนกรรมการกลาวประกาศ (declaratives) เปนการทผ พดกลาวประกาศทจะกระทา

บางสงบางอยางซงกอใหเกดการเปลยนแปลงอยางใดอยางหนงขน เชน การไลออก การประกาศ

สงคราม การประกาศเลกประชม เปนตน

เซอรลไดกาหนดเงอนไขในการตดสนวจนกรรมประเภทตางๆ ไว 4 เงอนไข ไดแก เงอนไขบอก

เนอความ (Propositional content) หมายถง เนอหารายละเอยดของถอยคาทผพดจะระบถง เงอนไข

ปจจยพนฐาน (preparatory precondition) หมายถง เงอนไขทเกยวของกบความคดความเชอพนฐานทผ

พดและผ ฟงมอยกอนแลว เงอนไขความจรงใจ (sincerity condition) หมายถง เจตนาหรอความตงใจท

แทจรงของผพดในการกลาวถอยคานนๆ และ เงอนไขบอกสาระสาคญ (essential condition) หมายถง

การแสดงเจตนานนจะกอใหเกดการกระทาอะไรขนมา

เงอนไขของวจนกรรมการถามมลกษณะดงน

เงอนไขบอกเนอความ เนอความทแสดงวาผพดตองการขอมลบางอยาง

เงอนไขปจจยพนฐาน 1. ผพดไมทราบคาตอบหรอไมแนใจคาตอบ

2. เปนททราบกนระหวางผพดกบผ ฟงวาผพดจะไมใหขอมลถาผ ฟงไม

ถาม

เงอนไขความจรงใจ ผพดตองการขอมลในเรองทถาม

เงอนไขบอกสาระสาคญ ผพดและผ ฟงตองมขอมลในเรองทถามตรงกนอยบาง การถามนนทาให

ขอมลแจมชดขน

(Searle, 1969: 66)

การศกษาเรองกลวธการถามในการสมภาษณของสอมวลชนโดยการศกษาตามแนวภาษาศาสตร

มกเปนการสมภาษณทางสอมวลชนผานรายการโทรทศน ดงงานวจยตอไปน

ประไพพรรณ พงฉม (2542) ศกษาเรอง “กลวธการถามในปรจเฉทการสมภาษณทางโทรทศน

สองประเภท” โดยมวตถประสงคเพอศกษากลวธการถามในปรจเฉทการสมภาษณทางโทรทศนสอง

Page 25: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

25  

ประเภท ไดแก การสมภาษณเพอสรางภาพลกษณทดใหแกผ ใหสมภาษณ และการสมภาษณเพอหา

ขอเทจจรง ขอมลทใชในการศกษาไดจากบทสมภาษณในชวงทอลคโชวของรายการทไวไลทโชว และบท

สมภาษณจากรายการไอทวทอลค เมอศกษาเปรยบเทยบพบวา ผสมภาษณในรายการโทรทศนทเนน

วตถประสงคตางกนสองประเภทใชกลวธการถามและกลวธเสรมการถามแตกตางกน กลวธการถามและ

กลวธการเสรมทผ สมภาษณในรายการโทรทศนทเนนวตถประสงคเพอสรางภาพลกษณทดใหแกผ

สมภาษณเลอกใชมากจนถอเปนลกษณะเดนของการสมภาษณไดแก การถามในลกษณะสรปคาตอบ การ

ชนาคาตอบ การเสรมคาตอบ การทวนคาถาม การกลาวแสดงความชนชมผ ใหสมภาษณและหยอกเยา

ในขณะทกลวธการถามและกลวธการเสรมการถามทผสมภาษณในรายการโทรทศนทเนนวตถประสงคเพอ

หาขอเทจจรงจากผ ใหสมภาษณเลอกใชมากจนถอเปนลกษณะเดนของการสมภาษณ ไดแก กลวธการรก

ไลดวยคาถามตอเนอง การเปลยนคาถาม การซาคาถาม การใชประโยคบอกเลาเพอยวย การตงคาถาม

จากเหตการณสมมต การตงคาถามแยงและการตดบท

กมลวรรณ ปกรณขจรนาวน (2549) ศกษาเรอง “กลวธการถามในปรจเฉทการสมภาษณ

รายการ “ถงลกถงคน” ผลการศกษาเรองกลวธการถามพบวา ผสมภาษณใชกลวธการถามทหลากหลาย

เพอใหผ ใหสมภาษณสนองประเดนการถาม กลวธการถามคาถามทงหมดทพบม 10 กลวธ ไดแก 1) การ

ถามในลกษณะยวยอารมณ 2) การถามแยง 3) การรกไลดวยคาถามตอเนอง 4) การเปลยนคาถาม 5)

การถามแบบชนาคาตอบ 6) การถามโดยใชรปประโยคขอรอง 7) การถามในลกษณะสรปประเดน 8) การ

ถามยา 9) การถามโดยใชถอยคาสนๆ และ 10) การตงคาถามจากเหตการณสมมต กลวธการถามทพบ

มากทสดในรายการ คอ การถามในลกษณะสรปประเดน กลวธการถามทเปนลกษณะเดนในการสมภาษณ

ทตกเปนประเดนขาวในดานลบ ไดแก การถามในลกษณะยวยอารมณ การถามแยง การรกไลดวยคาถาม

ตอเนอง และการเปลยนคาถาม สวนกลวธการถามทเปนลกษณะเดนในการสมภาษณผ ใหสมภาษณท

ไมไดตกเปนประเดนขาวในดานลบ ไดแก การถามแบบชนาคาตอบ และการถามแบบใชรปประโยคขอรอง

นอกจากนกมลวรรณยงพบวา ผ สมภาษณใชกลวธทางภาษาอนๆ หลายวธเ พอใหบรรล

วตถประสงคของรายการ กลวธทางภาษาอนๆ ทพบม 10 กลวธ ไดแก 1) การใชสานวนและความเปรยบ

2)การกลาวแยง 3)การตดบท 4) การทบทวนคาตอบ 5) การแสดงอารมณหรอความรสกรวมตอเรองท

สมภาษณ 6) การใชกลวธความสภาพเพอสรางความสนทสนม 7) การใหผสมภาษณมสวนรวมในการ

Page 26: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

26  

สรางปฏสมพนธ 8) การแทรกหรอเสรมคาตอบ 9) การสรปประเดนการสมภาษณ และ 10) การหยอกเยา

หรอการกลาวตดตลก กลวธทางภาษาอนๆ ทพบมากทสดในรายการ คอ การทวนคาตอบ

การศกษางานวจยของประไพพรรณและกมลวรรณจะแสดงเหนกลวธการถามในแบบตางๆ อนจะ

เปนแนวทางในการวเคราะหกลวธการถามของผวจยได แตอยางไรกตามจากการศกษางานวจยทเกยวของ

ดานการถามทางสอมวลชนมกปรากฏการศกษาโดยเกบขอมลจากรายการสมภาษณทางโทรทศนรายการ

ตางๆ แตในงานวจยนผ วจยมงศกษากลวธการสมภาษณของผ สอขาวบนเทงอนเปนกระบวนการสอขาว

เพอใหไดมาซงขอมลจากบคคลผตกเปนขาวนาไปประกอบการเผยแพรทางสอตางๆ ทผ สอขาวนนๆ สงกด

อย ทงสอวทยโทรทศน สอสงพมพและสอออนไลน โดยมงเนนการศกษากลวธทางภาษาทผ สอขาวบนเทง

ใชในตงคาถามสมภาษณบคคลสาธารณะทตกเปนขาวดานลบ เพอวเคราะหความสมพนธในแงการ

สะทอนจรยธรรมของสอมวลชนตอไป

2.4 แนวคดทฤษฎภาษาศาสตรเรองความสภาพในการใชภาษาและงานวจยทเกยวของกบความ

สภาพในการตงคาถามสมภาษณ

เมอกลาวถงความสภาพ คนทวไปมกมองในมมมองทอยภายใตกรอบบรรทดฐานของสงคม

(Social-norm view) กลาวคอ การจดพฤตกรรมทเปนไปตามบรรทดฐานของสงคมวาเปนพฤตกรรมท

สภาพ แตหากพฤตกรรมนนๆ ไมเปนไปตามบรรทดฐานดงกลาวกจะทาใหไมเปนยอมรบของสงคมและถก

ประเมนคาวาเปนพฤตกรรมทไมสภาพนนเอง ทงนหมายความรวมถงพฤตกรรมทางภาษาดวย

ตวอยางเชน การใชคาลงทายแสดงความสภาพ การใชคาสรรพนามทเหมาะกบผ ฟง เปนตน

ตอมาไดมนกภาษาศาสตรเปดมมมองเรองความสภาพในประเดนดานความสมพนธระหวางค

สนทนาขน อาทเชน เลคอฟ (Lakoff, 1973, 1977) ไดนาเสนอแนวคดเรองหลกความสภาพไว 3 ประการ

ไดแก การไมบงคบ (Don’t Impose) คอ ตองไมบบบงคบใหผ ฟงปฏบตตามความปรารถนาของผพด การ

ใหทางเลอก (Give Option) คอ การเปดโอกาสใหผ ฟงเลอกปฏบตในสงทตนตองการ และการทาใหผฟง

รสกด (Make a Feel Good) คอ การทาใหผ ฟงเกดความรสกด หลกเลยงความขดแยง

สวนลช  (Leech, 1983) ไดเสนอหลกความสภาพ โดยใหความสาคญกบการรกษาสมพนธภาพ

ระหวางบคคลหรอคสนทนาเชนเดยวกน ดงน

Page 27: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

27  

1. การเพมประโยชนใหผฟง (Tact Maxim) คอการทาใหผ ฟงเสยประโยชนนอยทสดและทาให

เขาไดประโยชนมากทสด

2. การลดประโยชนของผพด (Generosity Maxim) คอการลดสงทเปนประโยชนตอตวผพด

เองและเพมประโยชนใหผ ฟง

3. การยกยองผฟง (Aprobation Maxim) คอการดถกผ ฟงใหนอยทสดและยกยองผ ฟงใหมากทสด

4. การถอมตว (Modesty Maxim) คอการยกยองตวเองใหนอยทสดและดถกตนเองใหมากทสด

5. การแสดงความเหนพอง (Agreement Maxim) คอการเหนตรงกนระหวางผพดและผ ฟง ลด

การขดแยงกน

6. การเหนอกเหนใจกน (Sympathy Maxim) คอการลดความไมลงรอยกนและเพมความเหนใจกน

การศกษาเรองความสภาพในดานภาษาศาสตร มอกหนงมมมองทสาคญ ซงนาไปใชเปนทฤษฎ

พนฐานในการวเคราะหภาษาหลากหลายภาษาทวโลก คอ ทฤษฎเรองหนาและความสภาพของบราวน

และเลวนสน (Brown and Levinson, 1987) ซงนาเสนอมมมองเรองความสภาพโดยเชอมโยงกบแนวคด

เรองหนา (Face) ของกอฟฟแมน (Goffman, 1967) คาวา “หนา” หมายถงภาพลกษณทบคคลในสงคม

ตองการ เปนความตองการพนฐานของสมาชกในสงคม บราวนและเลวนสน จาแนกแนวคดนเปน 2 สวน

ไดแก หนาดานบวก (Positive Face) หมายถง ความปรารถนาทจะใหผ อนชนชมตนหรอความปรารถนาให

ความตองการของตนเปนทยอมรบของสงคม และหนาดานลบ (Nagative Face) หมายถง ความปรารถนา

ทจะมอสระในการกระทา ไมตองการใหใครมารบกวนหรอลดรอนสทธของตน

บราวนและเลวนสนเหนวาในการสนทนาทเกดขนนนผ รวมสนทนาตางกรกษาหนาฝายตรงขาม

และหวงใหฝายตรงขามรกษาหนาของตนเชนกน รวมทงมความเหนวาวจนกรรมตางๆ นนเปนการกระทาท

คกคามหนา (Face-threatening acts หรอ FTAs) กลาวคอ มการกระทาบางประการทอาจทาใหคสนทนา

เสยหนาได ดงนนผพดจะพยายามลดความเสยงในการคกคามหนาของผ ฟง ยกเวนในกรณทตองการความ

ตรงไปตรงมามากกวาการรกษาหนาผ ฟงและยงการกระทานนเสยงตอการคกคามหนามากเทาไร ผพดกจะ

ยงลดความเสยงในการคกคามหนามากขนตามไปดวย บราวนและเลวนสนไดนาเสนอกลวธการแสดง

วจนกรรมทผพดนามาใชในการลดความเสยงตอการคกคามหนาของผ ฟง ดงแผนภมตอไปน

Page 28: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

28  

Circumstances determining 

 

           Lesser                   

1. without redressive action,baldly  

        

Estimation                    On record                  

of Risk                      Do the FTA                                                                                        2.positive politeness  

of face                                                                              with redressive action,baldly 

loss                                                     4. off record      

                                   5. Don’t do the FTA    3.negative politeness 

Greater

(Brown and Levinson, 1987:65)แผนภมแสดงทางเลอกของกลวธการแสดงวจนกรรมทผพดนามาใชในการลดความเสยงตอการคกคามหนาของผ ฟง

จากแผนภมขางตนสามารถอธบายไดวาถาผพดเหนวาความเสยงตอการคกคามหนา (Estimation

of Risk of face loss) ผ ฟงมมาก (Greater) ผพดกอาจเลอกจะไมแสดงวจนกรรมใดๆ (Don’t do the FTA)

หรอเลอกใชกลวธลดความรนแรงของความเสยงในการคกคามหนา แตถาผพดเหนวาความเสยงในการ

คกคามหนาผ ฟงมนอย (Lesser) ผพดอาจจะเลอกแสดงวจนกรรม (Do the FTA) ซงมกลวธ 4 ประการ

ไดแก

1. กลวธแบบตรงไปตรงมา (Bold on record) เปนการกลาวชดเจนอยางตรงประเดน ไมมการ

ตกแตงคาพด เปนกลวธทใชเมอวจนกรรมนนเสยงตอการคกคามหนานอย

2. กลวธความสภาพเชงบวก (Positive politeness strategies) เปนกลวธแบบตกแตงคาพด

โดยรกษาหนาดานบวกของผ ฟง ตวอยางเชน การแสดงวาผพดสนใจผ ฟง การหลกเลยงความ

ไมเหนดวย การเสนอหรอสญญาวาจะทาอะไร เปนตน

3. กลวธความสภาพเชงลบ (Nagative politeness strategies) เปนกลวธแบบตกแตงคาพดโดยรกษาหนาดานลบของผ ฟง เชน การใชรปภาษาแสดงการกลบเกลอน การใชรปแสดงการ

นบถอโดยผพดถอมตวและยกยองผ ฟง เปนตน

Page 29: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

29  

4. กลวธแบบออม (Off record) เปนการหลกเลยงการกลาวแบบตรงไปตรงมา แตใชวธการ

กลาวแบบออม ซงเปนถอยคาทสามารถตความไดหลายแบบ เชน การใชอปมา การประชด

ประชน เปนตน

แนวคดทฤษฎเรองหนาและความสภาพตามมมมองของบราวนและเลวนสนสามารถใชเปน

พนฐานสาคญในการวเคราะหกลวธทางภาษาในการตงคาถามสมภาษณของผ สอขาวบนเทง ดงจะเหนได

จากการสงเกตและเกบขอมลในเบองตนพบวา การตงคาถามของนกขาวบนเทงจะปรากฏการใชกลวธ

ความสภาพเพอลดความเสยงตอการคกคามหนาผ ฟง ซงในงานวจยนคอผตอบคาถามอนไดแกผตกเปน

ประเดนขาวในดานลบนนเอง ทงอตราการเลอกใชกลวธความสภาพในแบบตางๆ สามารถสะทอนใหเหน

การใหความสาคญกบจรยธรรมของสอมวลชนไดในทางหนงดงผวจยศกษาวเคราะหตอไป

งานวจยตางประเทศทสะทอนประเดนเรองความสภาพในการตงคาถามสมภาษณ ไดแก บทความ

เรอง “Asking to ask: The Strategic function of indirect request for information in interviews” ของ

มาเซย แมคคอลเลย (Marcia Macaulay, 1996 อางถงใน ประไพพรรณ พงฉม, 2542: 9-11) ซงเปน

การศกษาปรจเฉทการสมภาษณทางรายการโทรทศน มวตถประสงคเพอศกษากลวธการใชคาถามแบบ

ออมในการขอขอมลจากการสมภาษณ เกบขอมลจากการสมภาษณทางโทรทศน 23 ครง จากผสมภาษณ

4 คน แมคคอลเลยกลาววา นกภาษาศาสตรถอวาการสมภาษณซงมวจนกรรมหลกคอการถามเพอใหได

ขอมลมานนเปนการทผพดรบกวนผ ฟง เพราะทาใหผ ฟงตองใหขอมลในสวนทอาจจะไมอยากให บางครง

อาจทาใหผพดเสยหนา ดงนนการขอขอมลโดยวธการพดออมจงดจะเปนวธการททาใหการสนทนานน

สภาพมากขน ทงนเพราะผสมภาษณลดบาทบาทของตวเองทมเหนอผถกสมภาษณลง ทาใหมความเทา

เทยมกนมากขนขณะนน อยางไรกตามแมคคอลเลยชใหเหนชดวาแททจรงแลวความสภาพเปนเพยงภาพ

ลวงตา จดประสงคหลกของการใชคาถามแบบออมของผสมภาษณทจรงคอตองการกระตนและทาใหผ ให

สมภาษณพดอะไรบางอยางออกมาเอง ซงนอกจากจะเปนการพดทใหขอมลเพมเตมแลว ยงสามารถทาให

ไดขอมลทนาสนใจสาหรบผ ฟงไดมากกวาทผสมภาษณจะถามตรงๆ

Page 30: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

30  

บทท 3

กลวธการตงคาถามสมภาษณบคคลสาธารณะของผสอขาวบนเทง

ผวจยวเคราะหกลวธการตงคาถามสมภาษณบคคลสาธารณะของผ สอขาวบนเทงโดยเกบขอมล

จากการสมภาษณบคคลสาธารณะของผ สอขาวบนเทงในการสมภาษณกลมใหญ คอ การสมภาษณทม

จานวนผ สอขาวดาเนนการการสมภาษณไมนอยกวา 5 คน มาจากสอตางๆ หลายแขนง ทงสอโทรทศน

สอหนงสอพมพ สอนตยสาร และสอออนไลน ปฏบตหนาทสอขาวดวยการสมภาษณบคคลสาธารณะผตก

เปนขาว 1 คน โดยเกบขอมลการสมภาษณบคคลสาธารณะของผ สอขาวบนเทงเฉพาะประเดนขาวดานลบ

ในชวงระหวางเดอนพฤษภาคมถงกนยายน พ.ศ.2553 รวมจานวนการสมภาษณทงสน 30 ครง ดงน

1. สมภาษณ กบ-สวนนท คงยง

กรณกระแสตอบรบจากผชมละคร การยายชองและการวางแผนมบตร

ผ สอขาวสมภาษณกบ-สวนนท คงยง นางเอกยอดนยมของสถานโทรทศนสกองทพบกชอง 7 กรณ

การพลกบทบาทจากนางเอกมารบบทนางรายเปนครงแรกในละครเรองเรอนซอนรก ทาใหเกดการ

วพากษวจารณและมกระแสตอบรบจากผชมละครในดานลบ ประกอบกบผลของการจดคะแนนเรตตงของ

ละครเรองดงกลาวปรากฏผลทไมดเทาทควร นอกจากนผ สอขาวยงถามเชอมโยงไปถงเรองการยายชอง

เนองจากในชวงเวลาดงกลาวมขาวเรองพระเอกและนางเอกจากสถานโทรทศนสกองทพบกชอง 7 ยายมา

เปนนกแสดงในสงกดสถานวทยโทรทศนไทยทวสชอง 3 และในประเดนสดทายผ สอขาวไดสมภาษณกบ-

สวนนท เรองการวางแผนมบตร เนองจากเธอไดเขาพธกรมงคลสมรสกบบรค-ดนพร ปณณกนต มาเปน

เวลา 1 ปกวา แตยงไมมบตร เมอเธอปรากฏตวผานสอจงมกถกผ สอขาวซกถามเรองการวางแผนมบตรอย

เสมอ

2. สมภาษณ กระแต-ศภกษร ไชยมงคล

กรณรวมงานละครเรองเดยวกบอดตคนรกและกรณพวพนขาวมอทสาม

ผ สอขาวสมภาษณกระแต-ศภกษร ไชยมงคล นกแสดงจากละครเรองคเดอดทางสถานวทย

โทรทศนไทยทวสชอง 3 โดยในเรองนเธอตองมาเลนละครกบเอกซ-ธตนนท สวรรณศกด อดตคนรก จง

กลายเปนประเดนทสอจบตามองวาทงคจะสามารถรวมงานกนไดอยางไมมปญหาหรอไม และผ สอขาวยง

ซกถามเกยวกบประเดนขาวลอเรองความสมพนธดานความรกครงใหม หลงจากทกระแตเปดตววากาลง

คบหาดใจกบ เกน-อทธ เทพธรานนท นกธรกจเจาของรสอรต จากนนกมขาววากระแต-ศภกษร เปนมอท

สามแยงเกน-อทธ มาจากไอซ- อภษฎา เครอคงคา นกแสดงอกคนหนง

Page 31: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

31  

3. สมภาษณ กอย-รชวน วงศวรยะ

กรณขาวความสมพนธดานความรกครงใหมกบตน-อาทวราห คงมาลย นกรองนาวงบอดสแลม

ผ สอขาวสมภาษณกอย-รชวน วงศวรยะ นกแสดงหญง หลงจากทเธอไดเลกรากบเป-อารกษ

อมรศภศร นกดนตรวงเสลอ ไปไมนาน เธอกไดตกเปนขาวเรองความรกครงใหมกบกบตน-อาทวราห

คงมาลย นกรองนาวงบอดสแลม ซงเมอมขาวความสมพนธดานความรกออกไปในครงแรก เธอกยงไม

สามารถใหคาตอบทชดเจนได ดงนนผ สอขาวจงพยายามซกถามพฒนาการดานความรกทกครงทกอย-

รชวน ปรากฏตวผานสอ รวมถงสมภาษณเรองความสมพนธในปจจบนระหวางกอย-รชวนกบเป-อารกษ

อดตคนรกดวย

4. สมภาษณ เกรท-วรนทร ปญหกาญจน

กรณขาวความสมพนธดานความรกกบจนน-ธนดา กาญจนวฒนและขาวลอเรองเทยวอาบอบนวด

ผ สอขาวสมภาษณเกรท วรนทร ปญหกาญจน พระเอกละครสถานวทยโทรทศนไทยทวสชอง 3

เรองความสมพนธดานความรกกบจนน-ธนดา กาญจนวฒน นกแสดงรวมชอง เนองจากมขาววาฝายชาย

ไดพาฝายหญงไปใหครอบครวของตนดตวทจงหวดเพชรบรณ นอกจากนผ สอขาวยงไดซกถามประเดนขาว

ลอทวาเกรท-วรนทรกบเพอนชายไดไปเทยวอาบอบนวดทประเทศญป น

5. สมภาษณ จบ-ปกฉตร เทยมชย

กรณกระแสวจารณเรองทจบ-ปกฉตร เทยมวน ถกตน-อาทวราห คงมาลย ขอยตความสมพนธฉน

คนรก เปนสาเหตใหจบ-ปกฉตร เปลยนมาคบหาดใจกบผหญงจนถงปจจบน

ผ สอขาวสมภาษณจบ-ปกฉตร เทยมวน นกแสดงหญง หลงจากทจบ-ปกฉตร ไดไปออก

รายการ “ลวงลบตบแตก” ทางโมเดรนไนนทว โดยไดยอมรบวาเมอ 5-6 ปกอนไดเคยคบหาดใจกบตน-

อาทวราห คงมาลย นกรองนาวงบอดสแลม และถกฝายชายขอยตความสมพนธฉนคนรก จากขอมล

ดงกลาวทาใหเกดกระแสวพากษวจารณตามมาวาประเดนดงกลาวเปนสาเหตททาใหจบ-ปกฉตร เปลยนใจ

มาคบหาดใจกบคนรกทเปนเพศเดยวกนมาถงปจจบน

6. สมภาษณ เจน-เจนสดา ปานโต

กรณกรณขาวไปเทยวจงหวดภเกตกบฟาใหม ดารงชยธรรม

ผ สอขาวสมภาษณเจน-เจนสดา ปานโต เมอมขาวมาวาเธอไดไปเทยวจงหวดภเกตกบฟาใหม

Page 32: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

32  

ดารงชยธรรม ลกชายของอาก-ไพบลย ดารงชยธรรม โดยทผานมาเจน-เจนสดา ใหสมภาษณกบผ สอขาว

เสมอวาตนกบฟาใหมเปนเพยงเพอนกนเทานน ตอมาจงมขาวลอออกมาวาสาเหตทเจน-เจนสดา ปฏเสธ

สมพนธฉนคนรกกบฟาใหมเนองจากอาก-ไพบลย สงใหลกชายหยดเปนขาวเรองความรก ผ สอขาวจงถาม

เจน-เจนสดาในประเดนดงกลาว และถามถงพฒนาการความสมพนธระหวางเธอกบฟาใหมวาไดพฒนา

กาวหนาไปหรอไม อยางไร

7. สมภาษณ ปน-ณฐนนท ฉววงษ

กรณขาวลอเรองแยงตวปอ-ณฐวฒ สะกดใจ มาจากผจดละครคายอน

ผ สอขาวสมภาษณปน-ณฐนนท ฉววงษ ผจดละครของสถานวทยโทรทศนไทยทวสชอง 3 กรณขาว

ลอทวาปน-ณฐนนท แยงตวปอ-ณฐวฒ สะกดใจ มาจากต-ปยวด มาลนนท ผจดละครอกคายหนง ซง

ต-ปยวด เปนลกสาวของประชา มาลนนท ผบรหารของสถานวทยโทรทศนไทยทวสชอง 3 ดงนนจงมขาวลอ

เรองความบาดหมางระหวางผ จดทงสองคนเกดขน โดยผ สอขาวเรยกความบาดหมางวาเปนกรณ

“เกาเหลาผจดฯ”

8. สมภาษณ แชมป-พรพล เอออารยกล

กรณขาวเรองเลกรากบชาม-ไอยวรญท โอสถานนท และขาวลอเรองเขยนขอความพาดพงมารดา

ของชาม-ไอยวรญท โอสถานนท อดตคนรก

ผ สอขาวสมภาษณแชมป-พรพล เอออารยกล พธกรและผประกาศขาวของสถานวทยโทรทศนไทย

ทวสชอง 3 เรองขาวทวาแชมป-พรพล ไดเขยนอเมลโดยมเนอความวจารณพาดพงมารดาของชาม-

ไอยวรญท โอสถานนท อดตคนรก หลงจากททงคไดเลกรากน จนกลายเปนประเดนขาวขนมาเพราะกอน

หนานชาม-ไอยวรญท ไดออกมาใหสมภาษณกบผ สอขาว โดยเปดใจวาครอบครวเปนสงทสาคญทสดใน

ชวตและอยาแตะตองบดา-มารดาของตน และไมมทางจะกลบมาคบหากบแชมป-พรพล แนนอน ดงนน

ผ สอขาวจรงไปซกถามขอเทจจรงจากฝายแชมป-พรพล

9. สมภาษณแตงค-พงศกร มหาเปารยะ

กรณขาวเรองเลกรากบแตงโม-ภทรธดา พชรวระพงษ และขาวลอเรองมอทสามและขาวลอเรอง

มขาวพวพนกบยาเสพตด

ผ สอขาวสมภาษณแตงค-พงศกร มหาเปารยะ นกแสดง-นายแบบ กรณเลกรากบแตงโม-ภทรธดา

Page 33: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

33  

พชรวระพงษ นางเอกของสถานโทรทศนสกองทพบกชอง 7 โดยหลงจากทมขาววาทงคไดเลกรากนไปนน ก

มขาวลอถงสาเหตของการเลกรา ทงปญหามอทสามจากการทฝายชายตกเปนขาวกบนกศกษา

มหาวทยาลยชอดงและขาวลอเรองทฝายชายมขาวพวพนกบยาเสพตด

10. สมภาษณแตงโม-ภทรธดา พชรวระพงษ

กรณขาวเรองเลกรากบแตงค-พงศกร มหาเปารยะ และขาวลอเรองมอทสามและขาวลอเรองทฝาย

ชายมขาวพวพนกบยาเสพตด

ผ สอขาวสมภาษณแตงโม-ภทรธดา พชรวระพงษ นางเอกของสถานโทรทศนสกองทพบกชอง 7

กรณเลกรากบแตงค-พงศกร มหาเปารยะ นกแสดง-นายแบบ โดยผ สอขาวไดซกถามถงสาเหตของการ

เลกรา เนองจากมขาวลอทงเรองทฝายชายตกเปนขาวกบนกศกษามหาวทยาลยชอดงและขาวลอเรองท

ฝายชายมขาวพวพนกบยาเสพตด

11. สมภาษณธญญา-ธญญาเรศ เองตระกล

กรณขาวเรองมรปพงก-สาวกา ไชยเดช ในชดนอนปรากฏอยในโทรศพทเคลอนทของเปก-สณชย

เองตระกล สามของธญญา-ธญญาเรศ เองตระกล

ผ สอขาวสมภาษณ ธญญา-ธญญาเรศ เองตระกล นกแสดงหญง กรณทมรปพงก-สาวกา ไชยเดช

ในชดนอนปรากฏอยในโทรศพทเคลอนทของเปก-สณชย เองตระกล สามของธญญา-ธญญาเรศ ซงกอน

หนานกทมขาวเรองรกสามเสาตอเนองเปนระยะเวลานาน เปนประเดนทอยในกระแสวพากษวจารณ และ

ทวความรนแรงขนเรอยๆ มาตงแตตนถงปลายป พ.ศ.2553 ผ สอขาวไดสมภาษณถามประเดนขาวใหมท

เกดขน และเรองความสมพนธของธญญา-ธญญาเรศ กบสาม ตลอดจนซกถามประเดนเรองทพงก-สาวกา

คกรณไดใหสมภาษณปฏเสธขาวลอตางๆ มาโดยตลอด

12. สมภาษณ นาฝน-กณณฏฐ กลปรยาวฒน

กรณขาวลอพวพนยาเสพตดหลงจากทเลกรากบสเตฟาน-ฐสษฐ สนคณาววฒน

ผ สอขาวสมภาษณนาฝน-กณณฏฐ กลปรยาวฒน นกแสดงหญง กรณทมขาวลอวาเธอกลบไป

พวพนยาเสพตด หลงจากทเลกรากบสเตฟาน-ฐสษฐ สนคณาววฒน โดยผ สอขาวใชคาวา “กลบ” โดย

เชอมโยงกบขาวทนาฝน-กณณฏฐ เคยพวพนกบคดยาเสพตดในปพ.ศ.2540 นอกจากนผ สอขาวยงได

สมภาษณถามถงความสมพนธในปจจบนระหวางเธอกบสเตฟาน-ฐสษฐ อดตคนรกอกดวย

Page 34: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

34  

13. สมภาษณนโคล เทรโอ

กรณขาวลอเรองแมว-จระศกด ปานพม อดตสามไมยอมสงเงนคาเลยงดลกชาย

ผ สอขาวสมภาษณนโคล เทรโอ นกรอง-นกแสดง ในกรณทมขาวลอวาแมว-จระศกด ปานพม อดต

สามไมยอมสงเงนคาเลยงดทกเกอร-อชระ เทรโอ บตรชาย โดยผ สอขาวซกถามเรองการโอนเงนเขาบญช

จานวนเงน และรายละเอยดตางๆ เกยวกบการสงเสยเงนเลยงดบตร

14. สมภาษณบก-ทองภม สรพพฒน

กรณเลกรากบเปย-ปานวาด เหมมณ

ผ สอขาวสมภาษณ บก-ทองภม สรพพฒน กรณมกระแสขาวเรองเลกรากบเปย-ปานวาด เหมมณ

นกแสดง-นางแบบ โดยมการวพากษวจารณเกดขนในสออนเทอรเนตวาบก-ทองภม ซงเปนนกแสดงหนา

ใหมคบหาดใจกบเปย-ปานวาด เพราะตองการอาศยเปย-ปานวาด เปนผผลกดนใหตนมชอเสยง เนองจาก

เปย-ปานวาดเปนนกแสดง-นางแบบทไดรบฉายาวาเปน “นางรายเซกซ” อนดบตนๆ ของวงการบนเทงไทย

และมกระแสขาวจากการตงขอสงเกตวาเมอบก-ทองภม เรมมชอเสยงจงตดความสมพนธกบเปย-ปานวาด

ดงนนผ สอขาวจงตองการสมภาษณบก-ทองภม ถงสาเหตของการเลกรา ทงนขณะทสมภาษณบก-ทองภม

ไดแสดงออกอยางชดเจนวาไมเตมใจจะตอบคาถามในประเดนดงกลาว เนองจากขณะทผ สอขาวมา

สมภาษณนนเปนงานบรวงสรวงภาพยนตร บก-ทองภมจงพยายามพดบายเบยงและปฏเสธการตอบ

คาถาม โดยอางวาตองการใหเกยรตงานดงกลาว

15. สมภาษณ เบนซ-มนญญา ตรยานนท

กรณตกเปนขาวโทรศพทไปราวแพตต-องศมาลน สรภทรศกดเมธา คนรกใหมของแดน-วรเวช

ดานวงศ

ผ สอขาวสมภาษณ เบนซ-มนญญา ตรยานนท กรณตอเปนขาวโทรศพทไปราวแพตต-องศมาลน

สรภทรศกดเมธา นกแสดงรนนอง ซงเปนใหมของแดน-วรเวช ดานวงศ กอนหนานเคยมขาววาเบนซ-

มนญญา ตรยานนท เปนคนรกของแดน-วรเวช ดานวงศ นกรอง-นกแสดงชอดง แตฝายชายไมเคยออกมา

ใหสมภาษณยอมรบผานสอแตอยางใด ปจจบนแดน-วรเวช ไดเปดเผยวาตนไดคบหาดใจกบแพตต-

องศมาลน สรภทรศกดเมธา และไดใหสมภาษณเกยวกบความสมพนธผานสอหลายครง ทาให เบนซ-

มนญญา ไมพอใจ ผ สอขาวจงไปสมภาษณประเดนขาวทเกดขน พรอมทงถามเรองความสมพนธในปจจบน

Page 35: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

35  

ระหวางเบนซ-มนญญากบแดน-วรเวช และเชอมโยงถงพฒนาการความสมพนธระหวางเบนซ-มนญญา

กบคนรกใหมนอกวงการอกดวย

16. สมภาษณ ป-ไปรยา สวนดอกไม

กรณมกระแสขาววาผบรหารสถานโทรทศนสกองทพบกชอง 7 ไมพอใจการแสดงของป-ไปรยา

สวนดอกไม

ผสอขาวสมภาษณ ป-ไปรยา สวนดอกไม นางเอกของสถานโทรทศนสกองทพบกชอง 7 เนองจาก

มขาวออกมาวาคณแดง-สรางค เปรมปรด ผบรหารสถานโทรทศนสกองทพบกชอง 7 ไมพอใจการแสดง

ละครของป-ไปรยา ในตอนทายผ สอขาวยงไดสมภาษณถงความสมพนธดานความรกของป-ไปรยากบคน

รกนอกวงการอกดวย

17. สมภาษณ พงก-สาวกา ไชยเดช (ครงท 1)

กรณขาวเรองมรปพงก-สาวกา ไชยเดช ในชดนอนปรากฏอยในโทรศพทเคลอนทของเปก-สณชย

เองตระกล สามของธญญา-ธญญาเรศ เองตระกล

ผ สอขาวสมภาษณพงก-สาวกา ไชยเดช กรณทมรปพงก-สาวกา ในชดนอนปรากฏอยใน

โทรศพทเคลอนทของเปก-สณชย เองตระกล สามของธญญา-ธญญาเรศ เองตระกล เปนประเดนขาว

ตอเนองตลอดป ในประเดนเรองรกสามเสา เนองจากมขาวลอวาพงก-สาวกา นางเอกชอดงเปนมอทสาม

ทาใหความสมพนธในครอบครวของธญญา-ธญญาเรศ กบเปก-สณชย มปญหา โดยการสมภาษณในครง

นเกดขนเนองจาก มภาพพงก-สาวกา ในในชดนอน เผยแพรในสออนเทอรเนต โดยมขาวระบวาภาพ

ดงกลาวปรากฏอยในโทรศพทเคลอนทของเปก-สณชย บางแหลงขาวระบวาพงก-สาวกา เปนผสงภาพ

ดงกลาวใหเปก-สณชย เอง ผ สอขาวจงสมภาษณพงก-สาวกา โดยซกไซถงขอเทจจรง ความสมพนธรวมทง

เรองการวพากษวจารณและการประเมนคาจากคนในสงคม ในการสมภาษณครงนผ สอขาวไดซกถาม

รายละเอยดตางๆ อยางตอเนอง ทงนพงก-สาวกา ไดรองไหในระหวางการสมภาษณในชวงทายอกดวย

18. สมภาษณ พงก-สาวกา ไชยเดช (ครงท 2)

กรณทเปก-สณชย เองตระกล ออกมาใหสมภาษณเรองความสมพนธกบพงก-สาวกา ไชยเดช

ผ สอขาวสมภาษณพงก-สาวกา ไชยเดช หลงจากทเปก-สณชย เองตระกล สามของธญญา-

Page 36: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

36  

ธญญาเรศ เองตระกล ออกมาใหสมภาษณความสมพนธระหวางตนกบพงก-สาวกา ไชยเดช โดยยอมรบวา

ทผานมาเคยไปไหนมาไหนกบพงก-สาวกา จรง และยงมเนอความตอนหนงของการสมภาษณวา ตอนน

เปนพนองกนแลว ทาใหสอมวลชนเกดการตความไปนยหนงวากอนหนานความสมพนธของทงคไมใชเปน

เพยงพนอง ดงนนสอมวลชนจงสมภาษณพงก-สาวกา อกครงเพอถามยาถงความสมพนธดงกลาว

19. สมภาษณ แพท-ณปภา ตนตระกล (ครงท 1)

กรณเลกรากบฮม-อสรยะ คหาเปรมกจ นกธรกจ หลงจากคบหาดใจกนเพยง 2 เดอน

ผ สอขาวสมภาษณแพท-ณปภา ตนตระกล กรณขาวเลกรากบกบฮม-อสรยะ คหาเปรมกจ นก

ธรกจ หลงจากคบหาดใจกนเพยง 2 เดอน ทาใหเกดประเดนวพากษวจารณ โดยมขาวระบวาสาเหตของ

การเลกรามาจากการทแพท-ณปภา อดอดใจทกอนหนานฝายชายมขาวกบนกแสดงหญงคนอนๆ ในวงการ

บนเทง ผ สอขาวจงสมภาษณแพท-ณปภา ถงสาเหตทแทจรงของการเลกราในครงน

20. สมภาษณ แพท-ณปภา ตนตระกล (ครงท 2)

กรณตกเปนขาวมอทสามทาใหความรกระหวางเจน เทยนโพธสวรรณ นกแสดงรนพ กบ ฮม-

อสรยะ คหาเปรมกจ นกธรกจ ตองยตลง

ผ สอขาวสมภาษณ แพท-ณปภา ตนตระกล หลงจากทมขาวเลกรากบฮม-อสรยะ คหาเปรมกจ นก

ธรกจ กมขาวลอตามาวาแพท-ณปภา เปนมอทสามทาใหความรกระหวางเจน เทยนโพธสวรรณ นกแสดง

รนพ กบฮม-อสรยะ ตองยตลง ทาใหเกดเปนกระแสขาววาแพท-ณปภา บาดหมางกบ เจน เทยนโพธ

สวรรณ ผ สอขาวจงสมภาษณแพท-ณปภา ถงขอเทจจรงทเกดขน

21. สมภาษณ สา-มารสา แอนนตา

กรณตกเปนขาวมอทสามทาใหความรกระหวางบก-ศรต วจตรานนทกบปลา-ชลพรรธน วรยะวฒน

คนรกนอกวงการมปญหา และประเดนขาวเรองความสมพนธในปจจบนระหวางสา-มารสา แอนนตา

กบตาร-เผาพล เทพหสดน ณ อยธยา อดตคนรก

ผ สอขาวสมภาษณสา-มารสา แอนนตา หลงจากทหนง-ปาณตา พฒนาหรญ อดตคนรก

เกาของบก-ศรต วจตรานนท ออกมาใหสมภาษณยอมรบวาปลา-ชลพรรธน วรยะวฒน คนรกคนปจจบน

ของบก-ศรต ไดปรกษาเรองขาวทบก-ศรต ไดใหความสนทสนมกบ สา-มารสา แอนนตา นกแสดงทไดเลน

ละครเรองเดยวกน โดยหนง-ปาณตา ยงระบวา สา-มารสา เปนผหญงในอดมคตของบก-ศรต วจตรานนท

Page 37: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

37  

อกดวยทาใหผ สอขาวไปสมภาษณสา-มารสา เนองจากกระแสขาวทเกดขนทาใหสา-มารสา ถกมองวาเปน

มอทสามทาใหความรกระหวางบก-ศรต วจตรานนทกบปลา-ชลพรรธน วรยะวฒน มปญหา นอกจากน

ผ สอขาวยงไดสมภาษณสา-มารสา ในเรองความสมพนธในปจจบนระหวางสา-มารสา แอนนตา กบตาร-

เผาพล เทพหสดน ณ อยธยา อดตคนรก ทเพงเลกรากนอกดวย

22. สมภาษณ หนม-กรรชย กาเนดพลอย

กรณทโอ-รงระว บรจนดากล นางแบบ-นกแสดง ออกมายอมรบวาหนม-กรรชย กาเนดพลอย

เคยสงขอความบอกรก

ผ สอขาวสมภาษณหนม-กรรชย กาเนดพลอย หลงจากมขาววาโอ-รงระว บรจนดากล นางแบบ-

นกแสดง ไดออกมาใหสมภาษณยอมรบวา หนม-กรรชย กาเนดพลอย ไดสงขอความบอกรก ดวยถอยคาวา

“รกนะ จบๆ” ทาใหเกดกระแสวพากษวจารณตามมากมาย ทงในแงของการตอกยาภาพลกษณของหนม-

กรรชย ทไดรบฉายาจากสอมวลชนวาเปนผชายเจาช ในแงกระแสขาวทาใหความรกระหวางหนม-กรรชย

กบเมย เฟองอารมย มปญหาทงๆ ทมขาววาทงคไดวางแผนแตงงานกนแลว นอกจากนยงมประเดนวจารณ

ในมมมองทวาโอ-รงระว อาศยความดงของหนม-กรรชย เพอผลกดนใหตนเองมอชอเสยง ดงนนผ สอขาวจง

สมภาษณหนม-กรรชย เพอสอบถามความรสกถงประเดนขาวและกระแสวพากษวจารณทเกดขน

23. สมภาษณ หมง-ชาลสา บญครองทรพย

กรณความรสกของหมง-ชาลสา บญครองทรพย หลงจากทเลกรากบเปรม บษราคมวงษ

ผ สอขาวสมภาษณ หมง-ชาลสา บญครองทรพย ถงความรสกหลงเลกรากบเปรม บษราคมวงษ

เนองจากในตอนนมขาววาเปรม ไดมความรกครงใหมกบคร-พสวพชญ ตยะวงศสกล นางแบบ-นกแสดง

นอกจากนยงมขาวลอเรองฝายชายเปนเกยอกดวย

24. สมภาษณ ออย-ธนา สทธกมล

กรณขาวลอเรองคบหาดใจกบนางแบบนตยสารผชายและขาวลอเรองบาดหมางกบว-วรภาพ

สภาพไพบลย

ผ สอขาวสมภาษณออย-ธนา สทธกมล กรณมขาวลอคบหาดใจกบนางแบบนตยสารผชาย และ

Page 38: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

38  

กรณขาวลอเรองบาดหมางกบว-วรภาพ สภาพไพบลย โดยมชนวนเหตมาจากเรองผหญง ทงนออย-ธนา

เปนพระเอกทไดรบฉายาจากสอมวลชนวาเปน “พระเอกโลกสวนตวสง” เนองจากมกไมชอบตอบคาถามใน

เรองสวนตว โดยเฉพาะเรองความรก

25. สมภาษณ อม-พชราภา ไชยเชอ

กรณกระแสขาวเรองมสาวประเภทสองเปนมอทสาม

ผ สอขาวสมภาษณ อม-พชราภา ไชยเชอ กรณทมกระแสขาวเรอง เอมม-รชฎา ครฑรามาศ สาว

ประเภทสองตกเปนขาวมอทสามทาใหความรกระหวางอม -พชราภา ไชยเชอ กบ โนต -ว เศษ

รงษสงหพพฒน นกธรกจ มปญหา โดยมขาววาโนต-วเศษ โทรศพทชวนใหเอมม-รชฎา มาเปนเพอนชมการ

แขงขนฟตบอลโลกดวยกนทคอนโดมเนยม สอมวลชนบางแหงไดระบวาโนต-วเศษ กบ เอมม-รชฎา ไดม

ความสมพนธกนทางช สาวและพาดหวขาวลอทเกดขนในลกษณะวาเปนการ “ลบคม” อม-พชราภา

นางเอกชอดงทไดรบฉายาจากสอมวลชนวาเปน “นางเอกเซกซอนดบหนงของเมองไทย” ผ สอขาวจง

สมภาษณ อม-พชราภา ถงขอเทจจรงและความรสกทมตอประเดนขาวทเกดขน

26. สมภาษณ อารต-พศตม บานแยม

กรณไดรบฉายาวาเปน “คาสโนวา”

ผ สอขาวสมภาษณ อารต-พศตม บานแยม พระเอกของสถานวทยโทรทศนไทยทวสชอง 3 กรณท

อารต-พศตม ตกเปนขาววาเปนนกเทยวกลางคน ชอบสงสรรค และไดรบฉายาวาเปน “คาสโนวา” ขาวท

เกดขนสงผลกระทบตอภาพลกษณของอารต-พศตม อกดวย นอกจากนผ สอขาวยงไดประเดนขาวเรอง

ความรก เนองจากมขาวอยางตอเนองมา 3 ปแลววา อารต-พศตม กาลงคบหาดใจกบนาฝน-พชรนทร

จดกระบวนพล นางเอกรวมสงกด โดยทผานมาอารต-พศตม ไมเคยยอมรบประเดนขาวทเกดขนแตอยางใด

ผ สอขาวจงซกถามขอเทจจรงเกยวกบประเดนดงกลาวอกครงหนง

27. สมภาษณปอ-ณฐวฒ สะกดใจ

กรณการยายมาเปนเปนนกแสดงในสงกดของสถานวทยโทรทศนไทยทวสชอง 3

ผ สอขาวสมภาษณปอ-ณฐวฒ สะกดใจ พระเอกละคร กรณการยายสงกดจากสถานโทรทศนส

กองทพบกชอง 7 มาเปนนกแสดงในสงกดของสถานวทยโทรทศนไทยทวสชอง 3 โดยการยายสงกดในครง

นทาใหเกดกระแสวพากษวจารณทสงผลกระทบในดานลบตอปอ-ณฐวฒ เนองจากปอ-ณฐวฒ เปน

Page 39: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

39  

พระเอกในสงกดของสถานโทรทศนสกองทพบกชอง 7 มาเปนเวลา 10 ป เมอใกลจะหมดสญญากมกระแส

ขาวลอเกดขนในประเดนทวาปอ-ณฐวฒ จะยายมาเปนพระเอกในสงกดสถานวทยโทรทศนไทยทวสชอง 3

ซงในประเดนขาวดงกลาวนปอ-ณฐวฒ ไดใหสมภาษณโดยไมไดยอมรบวาจะยายเขาสงกดสถานวทย

โทรทศนไทยทวสชอง 3 แตอยางใด และจากการสมภาษณทเกดขนกทาใหเกดการตความวาปอ-ณฐวฒม

แนวโนมจะเปนนกแสดงอสระหลงจากสนสดสญญากบสถานโทรทศนสกองทพบกชอง 7 ดงนนเมอ

ปจจบนปอ-ณฐวฒยายมาเปนนกแสดงในสงกดของสถานวทยโทรทศนไทยทวสชอง 3 อยางเปนทางการ

จงทาใหเกดการวพากษวจารณโจมตอยางรนแรง โดยเฉพาะอยางนในสออนเทอรเนต ทงในมมมองเรอง

ความอกตญญตอตนสงกดเดม และการปดบงขอมล นอกจากนขาวลอทวาปอ-ณฐวฒไดคาตอบแทนใน

การเซนสญญาเปนนกแสดงในสงกดของสถานวทยโทรทศนไทยทวสชอง 3 จานวน 10 ลานบาท ขาว

ดงกลาวทาใหเกดผลกระทบตอชอเสยงของปอ-ณฐวฒทงสน ผ สอขาวจงสมภาษณปอ-ณฐวฒ ถง

ความรสกและขอเทจจรงทเกดขน

28. สมภาษณ ได-ไดอานา จงจนตนาการ

กรณขาวความบาดหมางกบพลอย-เฌอมาลย บญยศกด

ผ สอขาวสมภาษณได-ไดอานา จงจนตนาการ กรณขาวความบาดหมางกบพลอย-เฌอมาลย

บญยศกด ประเดนขาวนไดรบความสนใจจากสอมวลชนและประชาชนทสนใจขาวสารในวงการบนเทง

โดยชนวนเหตเรมตนจากทได-ไดอานา ตอบคาถามผ สอขาววาปจจบนตนยงตดตอกบตาร-นาวน

เยาวพลกล หรอนาวนตาร อดตนกรองทเคยมขาวคบหาดใจกบได-ไดอานา เมอคาสมภาษณของได-

ไดอานา เผยแพรออกไป ทาใหพลอย-เฌอมาลย คนรกคนปจจบนของนาวนตาร เกดความไมพอใจถงขน

เขยนขอความระบายความในใจผานเฟซบกดวยเนอความทรนแรง โดยการกลาวเปรยบเทยบคกรณกบ

สนข กลายเปนประเดนวพากษวจารณกนอยางกวางขวาง ผ สอขาวจงสมภาษณได-ไดอานา ถงความรสกท

เกดขน โดยเนนประเดนเรองความบาดหมางอยางชดเจน

29. สมภาษณ พลอย-เฌอมาลย บญยศกด

กรณขาวความบาดหมางกบได-ไดอานา จงจนตานาการ

ผ สอขาวสมภาษณพลอย-เฌอมาลย บญยศกด กรณขาวความบาดหมางกบได-ไดอานา

Page 40: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

40  

จงจนตนาการ หลงจากทพลอย-เฌอมาลยไดเขยนขอความระบายความในใจผานเฟซบก โดยการกลาว

เปรยบเทยบคกรณกบสนข โดยผ สอขาวไดสมภาษณพลอย-เฌอมาลย โดยเชอมโยงกบประเดนคาตอบท

ได-ไดอานา ออกมาใหสมภาษณ

30. สมภาษณ แอนน บรค

กรณกระแสขาวเรองการตงครรภกบฟลม-รฐภม โตคงทรพย

ผ สอขาวสมภาษณแอนน-รงนภา บรค ถงประเดนขาวใหญของวงการบนเทงไทยทไดรบความ

สนใจจากประชาชนและสอมวลชนมากเปนอนดบตนๆ ของปพ.ศ.2553 กรณทแอนน บรค พาเดกชาย

ทฆาย แกวไทรหาญ ลกชายวย 3 เดอน มาออกรายการ “เรองเดนเยนน” ทางสถานวทยโทรทศนไทยทวส

ชอง 3 โดยยอมรบขาวลอเรองทตนตงครรภกบฟลม-รฐภม โตคงทรพย นกรองของบรษท อารเอส จากด

(มหาชน) ผ ทไดรบฉายาวาเปน “นกรองซเปอรสตารของไทย” เกดเปนกระแสวพากษวจารณถงขอเทจจรงท

เกดขน โดยฟลม-รฐภม ไดออกมาแถลงขาวยอมรบวามความสมพนธในทางชสาวกบแอนน บรค จรง แต

เรยกรองใหมการตรวจดเอนเอ เพอยนยนวาเดกชายทฆายเปนลกของตนจรง ตอมาแอนน บรค ไดออกมา

ใหสมภาษณอกครงในรายการ “ตสบ” ทางสถานวทยโทรทศนไทยทวสชอง 3 ผ สอขาวจงไดไปสมภาษณ

แอนน บรค หลงจากถายทารายการเสรจเรยบรอย เพอตดตามขอมลเพมเตมจากประเดนขาวทไดรบความ

สนใจดงกลาว ทงนจากประเดนขาวทเกดขนทาใหมมลนธ สมาคม องคกร หนวยงาน รวมทงบคคลท

เกยวของกบบคคลในขาว ไดออกมาใหสมภาษณผานสอตางๆ กลายเปนประเดนทลกลามมากขน

จากขอมลการสมภาษณบคคลสาธารณะของผ สอขาวบนเทงปรากฏ 30 ครง ขางตน ผ วจยใช

เงอนไขของวจนกรรมการถามของ เซอรล (Searle, 1969) ดงทกลาวมาแลวในบทท 2 มาเปนเกณฑสาคญ

ในจาแนกประเภทกลวธการตงคาถามสมภาษณของผ สอขาวบนเทง พบวาถอยคาสมภาษณของผ สอขาว

บนเทงสามารถจาแนกออกเปน 2 ประเภท ไดแก กลวธการถามและกลวธเสรมการถาม

กลวธการถาม ในงานวจยนหมายถง การทผ สอขาวบนเทงเลอกใชวธการทางภาษาในรปแบบ

ตางๆ เพอมงขอคาตอบจากผใหสมภาษณซงกคอบคคลสาธารณะในวงการบนเทง

สวนกลวธเสรมการถาม ในงานวจยนหมายถง การทผพดซงในทนคอผ สอขาวบนเทงเลอกใช

วธการทางภาษาในรปแบบอนๆ โดยไมมมวตถประสงคหลกเพอขอคาตอบจากผ ฟง แตใชเพอเสรมการ

สมภาษณและทาใหการสมภาษณครงนนๆ ดาเนนตอไปได

Page 41: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

41  

จากขอมลการสมภาษณของผ สอขาวบนเทงปรากฏการถามรวมทงสน 654 ครง มอตราการ

ปรากฏของกลวธการถามจานวน 619 ครง คดเปนรอยละ 94.65 และกลวธเสรมการถามจานวน 35 ครง

คดเปนรอยละ 5.35 ดงตารางตอไปน

ประเภท จานวนครง รอยละ

กลวธการถาม 619 94.65

กลวธเสรมการถาม 35 5.35

รวม 654 100

ตารางท 1 แสดงอตราการปรากฏของกลวธการถามและกลวธเสรมการถาม

ในบทนผวจยศกษาวเคราะหกลวธการตงคาถามของผ สอขาวบนเทง ทงกลวธการถามและกลวธ

เสรมการถาม เพอมงวเคราะหวาผ สอขาวบนเทงเลอกใชกลวธทางภาษาในการตงคาถามสมภาษณอยางไร

บางและปรากฏเปนอตราความถมากนอยเทาไร ผลการวจยปรากฏรายละเอยดดงตอไปน

3.1 กลวธการถาม

กลวธการถามในงานวจยน หมายถง การทผ สอขาวบนเทงเลอกใชวธการทางภาษาในรปแบบ

ตางๆ เพอมงขอคาตอบจากผใหสมภาษณคอบคคลสาธารณะในวงการบนเทง มกลวธตางๆ ดงตอไปน

3.1.1 การถามโดยการกลาวอางแหลงทมาแบบไมเฉพาะเจาะจง

กลวธการถามโดยการกลาวอางแหลงทมาแบบไมเฉพาะเจาะจง หมายถง กลวธการถามท

ผ สอขาวใชการกลาวอางแหลงทมาของขาวในลกษณะไมระบเจาะจงบคคลใดบคคลหนงและไมปรากฏ

การกลาวอางพยานหรอหลกฐานทชดเจน จากการเกบขอมลพบวาผ สอขาวใชกลวธดงกลาวโดยใชคา

แสดงการกลาวอางหลายลกษณะ ไดแก การกลาวอางแหลงทมาของขาวโดยใชคาสรรพนามบรษทสาม

คอคาวา “เคา” (เขา) ประกอบกบคากรยาตางๆ ตวอยางเชน

ตวอยางท (1) ถาม: เคาเมาทวาพปอเลนกบผจดคนอนไมได ตองเลนกบพปนเบอรแรก ตอบ: เหรอใครบอกเหรอ

ถาม: เคาเมาทๆ กน

ตอบ : เมาทกน (หวเราะ) ตองถามพปอ พวาคงไมใช อาจจะเปนหลายๆ อยางทพพรอมตอนน ดวยบท

ทมงานพรอมหมด พโหนงเปนผ กากบ เคาเคยทางานรวมกนมาคงจะสะดวก คยกนงายหนอย

(สมภาษณ ปน-ณฐนนท ฉววงษ)

Page 42: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

42  

จากตวอยางท (1) ผ สอขาวใชคาวา “เคา” ประกอบกบคากรยาคอคาวา “เมาท” ซงเปนคาทบศพท

ภาษาองกฤษหมายถงพดตอๆ กนมา แสดงใหเหนการกลาวอางแหลงทมาแบบไมเฉพาะเจาะจง ผ สอขาว

ไมสามารถระบบคคลผ เปนแหลงทมาของขาวได นอกจากนยงเหนไดวาเมอผ สอขาวใชกลวธการถามโดย

การกลาวอางแหลงทมาแบบไมเฉพาะเจาะจง ทาใหผ ใหสมภาษณเกดการตงคาถามกลบในทนทเพอให

ผ สอขาวระบวาแหลงขาวคอใคร แตตวผ สอขาวเองกไมสามารถระบแหลงขาวไดแตอยางใดกลบใชการเนน

ยาเนอความเดมวา “เคาเมาทๆ กน” ซงผ ใหสมภาษณเองกทวนคาตอบพรอมแสดงการหวเราะ แสดงให

เหนวาผ ใหสมภาษณเองกทราบดวาผ สอขาวไมสามารถหาพยานหลกฐานมายนยนแหลงขอมลทไดรบมา

ได

ตวอยางท (2)

ถาม: เคาบอกวาเราไมยอมเดนสายโปรโมตกบเปยในเรองสามยาน

ตอบ: ออ...ไมครบ ไมใชแลว จรงๆ ตอนนมควมาผมกเดนสายโปรโมตอะครบ กไมมอะไร ไมใช ไมใช ไมใช

ไมเกยวครบ

(สมภาษณ บก-ทองภม สรพพฒน)

จากตวอยางท (2) ผ สอขาวใชกลวธการถามโดยการกลาวอางแหลงทมาแบบไมเฉพาะเจาะจง

โดยใชคาวา “เคา” ประกอบกบคากรยาคาวา “บอก” เปนอกตวอยางหนงทแสดงใหเหนวาผ สอขาวไม

สามารถระบแหลงทมาของขอมลอยางเฉพาะเจาะจงได

การกลาวอางแหลงทมาของขาวโดยใชคาอางถงคนหมมาก โดยไมไดสามารถระบไดวาเปนคน

กลมใด ตวอยางเชน

ตวอยางท (3) ถาม: หลายคนสงสยวาไปคบหาดใจกนตอนไหน

ตอบ: เออ จรงๆ แลวนานมาแลวคะ ประมาณ ซกประมาณ 5 ปมงคะ ประมาณนน นาจะ แลวกเหมอนกบ

วา พเคา จบรจกกบพปดคะ พปด-บอดสแลมคะ คอคณพอคณแมรจกกน แลวกพตนรจกกบพปดอะไร

อยางน เคากผานมาทางพปดอะไรอยางนคะ (สมภาษณ จบ-ปกฉตร เทยมวน)

Page 43: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

43  

จากตวอยางท (3) ผ สอขาวใชการกลาวการกลาวอางแหลงทมาแบบไมเฉพาะเจาะจง โดยอางถง

คนหมมากคอคาวา “หลายคน” เพอแสดงใหเหนวาคาถามดงกลาวไมไดเปนขอสงสยของตวนกขาวหรอ

ความสงสยของบคคลใดบคคลหนง แตเปนขอสงสยของคนหมมาก การใชกลวธการกลาวอางถงคนหม

มาก แมวาจะไมสามารถระบไดวาเปนคนกลมใด แตกสามารถเกดประโยชนในแงการขอขอมลคาตอบจาก

ผ ใหสมภาษณไดสะดวกขน เนองจากเปนการเปดโอกาสใหผ ใหสมภาษณไดอธบายกบคนหมมาก

กลาวคอผ สอขาวใชกลวธการดงกลาวนเพอแสดงใหเหนวาผ สอขาวทาหนาทถามแทนคนหมมากทเกดขอ

สงสยในประเดนเดยวกนน

การกลาวอางวามขาว ผ สอขาวไดทราบขาวหรอมกระแสขาวเกดขน ตวอยางเชน

ตวอยางท (4)

ถาม: ไดขาววาไปหาฟาใหมทภเกตยงไงคะขาวน

ตอบ: กไมไดไปหาคะ ตางคนตางไป เจนกไปกบเพอนของเจนอะไรอยางน เจนไปภเกตประจาเลยคะ แลว

กเคากมงาน ภเกตมวสคเฟสฯ เคาไปทางานของเคาอยแลวคะ

(สมภาษณ เจน-เจนสดา ปานโต)

จากตวอยางท (4) ผ สอขาวกลาวอางแหลงทมาของขาวแบบไมเฉพาะเจาะจง เพยงแตบอกวา

ผ สอขาวไดขาวมาวาผ ใหสมภาษณไปหาฟาใหม ดารงชยธรรม บคคลทผ ใหสมภาษณตกเปนขาวดวยใน

ประเดนเรองความรก ทงนผ สอขาวเองกไมไดระบวาตนทราบขาวมาจากทใด

Page 44: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

44  

ตวอยางท (5)

ถาม: ลาสดคอมนมภาพเหมอนกบทธญญานงสบบหรกบทอม แลวมคนมาโพสตในพนทพย ใน

ทวตเตอร อนนเราเหนรยง

ตอบ: ออ มเพอนบอกเหมอนกนคะ แตเรากไมไดซเรยสกบตรงนนนะ คอแบบ มนเปน คอเพอนกลมเพอน

ทเราอยดวยกน เราก 34 มครอบครวแลว การทเราจะมภาพวาม ถงแมจะเปนภาพ คอเราไมใชคนสบบหร

แตวายอมรบวาบางทกมบาง แบบเครยดๆ แตจรงๆ เราไมใชคนสบบหร แตถามภาพออกมากนะ อก 6 ป ก

40 แลวอะ มน คอ ภาพออกมาแบบนนมนกไมดอยแลว เปนภาพไมดตอเยาวชน แตวาเรากไมไดซเรยสคะ

ถาม: คอตามหวขอทออกมาอะวาเพราะแบบนรเปลาวาทาใหไมทอง มนองไมได

ตอบ: โอโห จะบอกใหวา แลวแตบางคน กแลวแตคน แลวแตสภาพรางกาย ถาจะเอาจดนมาแบบบอกวา

ทองไมได มน คออาจจะมองอยางนนกไดนะ กคอบหรเปนสงทไมดอะ ใครไมเคยลองกไมควรอะไรอยางน

แตกโชคดนะทเราไมสบบหรอะ อาจจะมบาง มนเกอะ (หวเราะ)

(สมภาษณ ธญญา-ธญญาเรศ รามณรงค)

จากตวอยางท (5) ผ สอขาวกลาวอางโดยระบวา เนอความคาถามดงกลาวนเปนการตงคาถาม

ตามหวขอขาวทออกมา สงเกตไดวาผ สอขาวเลอกใชกลวธทางภาษา โดยการแสดงใหผใหสมภาษณเหนวา

ตนทาหนาทตงคาถามสมภาษณตามขาวทออกมากอนหนานเทานน เนองจากในประเดนนเปนคาถามใน

ประเดนททาใหเกดการคกคามหนาผ ใหสมภาษณ อาจจะทาใหผ ใหสมภาษณเกดความรสกในดานลบ

กลาวคอ คาถามกอนหนานมเนอความระบวาผใหสมภาษณสบบหรและกลาวโยงกบภมหลงของขาวคอตว

ผ ใหสมภาษณเคยเสยบตรในครรภไปและไมสามารถตงครรภเองได จะเหนไดวาประเดนคาถามดงกลาว

เปนเรองละเอยดออนดงนนการทผ สอขาวจงเลยงความรบผดชอบโดยระบวาตนตงคาถามสมภาษณโดย

อางวาเปนประเดนหวขอขาวออกมากอนหนาน ทงนเพอเปนการลดความขดแยงระหวางผ สอขาวกบผ ให

สมภาษณทาใหการสมภาษณดาเนนตอไปได และผ สอขาวไดขอมลคาตอบจากผ ใหสมภาษณไดอยาง

ครบถวนทกประเดนคาถาม

Page 45: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

45  

ตวอยางท (6)

ถาม: แอนนคะ มนมกระแสขาวมาวาทเราไมยอมตรวจดเอนเอเนย เพราะวาแอนนบอกวา ตรวจ

หรอไมตรวจกมผลเทากน เพราะทกอยางมนมการวางแผนมาตงแตตนแลว อนนจรงรเปลาคะ

ตอบ: หนไมทราบคะ เพราะวา ณ วนนเนย วนนงทหนออนแอมากทสด วนนงทหนตองการสงหนงมาก

ทสด แตไมม...แตไมใหหน วนนหนแขงแรงแลว หนเขมแขงแลว หนไมตองการอะไรจากใครทงนน ไมวาจะ

เปนเงนทอง หรอความรบผดชอบ การดแล คอหนแขงแรงพอทจะยนบนขาของตวเองแลวกดแลนองไดเนย

เพราะฉะนนผลมนจะออกมาเปนยงไง คามนกเทากนคะ ไมมความจาเปนแลวคะ

(สมภาษณ แอนน บรค)

จากตวอยางท (6) ผ สอขาวกลาวอางแหลงทมาแบบไมเฉพาะเจาะจงโดยระบวามกระแสขาว

เกดขน เนอความคาถามในตวอยางน ปรากฏการกลาวหาผใหสมภาษณวาเปนการวางแผนมาตงแตตนวา

จะไมตรวจดเอนเอ การกลาวหาดงกลาวเปนการคกคามหนาผ ฟง ดงนนผ สอขาวจงแสดงออกวาตนตง

คาถามตามกระแสขาวทเกดขนเทานน

3.1.2 การถามแยง

กลวธการถามแยง หมายถง กลวธการถามทแยงใหเหนวาผ สอขาวไมเหนดวยหรอไมเชอคาตอบ

ของผ ใหสมภาษณทตอบมากอนหนาน โดยผ สอขาวมขอมลหรอมความคดเหน หรอความเชอพนฐานใน

ลกษณะตรงกนขามกบคาตอบของผ ใหสมภาษณ ดงนนจงเลอกใชคาถามในลกษณะการถามแยงใน

เนอความทตรงกนขามกบขอมลคาตอบทผสมภาษณใหไว เพอใหผ ใหสมภาษณชแจงหรออธบายประเดน

ในคาถามนนๆ ตวอยางเชน

Page 46: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

46  

ตวอยางท (7)

ถาม: มขาววาคอ สองตอนแรกคณแดงยงไมคอยพอใจเทาไหร

ตอบ: ไมนะคะ เคาจะใหออน ตอนแรกยงไมปดเลย เปนไปไมได ปดแคตวละครปถงตอนท 8 แลว ตวละคร

ปถายถงตอนท 8 เคาบอกตวละครสนกนะ เทาทรนะ เคาอยากใหออนเรวๆ น

ถาม: แตมขาวมาวา มผใหญตงมาเรองการแสดง

ตอบ: ไมมนะ ตลกอะ ปมแตขาวอะไรอยางนไรสาระ ไมนะคอแบบ ไมนะเคากบอกดละครสนกนะ เทาท

เคาบอก ทางผ กากบเองกบอกวาเลนบทรองไหกดคณอภรดกชอบ อะไรอยางน คอตอนนปทางาน ปกตเขา

ฉากคณอภรดเคากสอนปเยอะ กดคะ ไมมอะไร

(สมภาษณ ป-ไปรยา สวนดอกไม)

จากตวอยางท (7) ผ ใหสมภาษณปฏเสธคาถามของผ สอขาวทบอกวาคณแดง-สรางค เปรมปรด

ผบรหารสถานโทรทศนสกองทพบกชอง 7 ไมพอใจการแสดงละครของผ ใหสมภาษณ โดยผ ใหสมภาษณ

โตแยงวาเปนไปไมได และยงใหขอมลคาตอบในทางตรงกนขามวาคณแดงตองการใหละครออกอากาศใน

เรวๆ น แตผ สอขาวยงคงคลางแคลงใจ เนองจากเหนวาขอมลคาตอบของผ ใหสมภาษณยงไมตรงประเดน

บอกเพยงวาตวละครสนกและผ ใหญตองการใหละครออกอากาศโดยเรว แตไมไดหมายความวาผ ใหญจะ

พอใจการแสดงละครของผ ใหสมภาษณ ดงนนผ สอขาวจงเลอกใชกลวธการถามแยงวามขาวออกมาวาม

ผใหญตตงเรองการแสดงของผใหสมภาษณ เพอใหผใหสมภาษณใหขอมลคาตอบทตรงประเดนมากขน

Page 47: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

47  

ตวอยางท (8)

ถาม: ถามเรองรปหนอยคะ

ตอบ: เรองรปน จรงๆ แลวรป รปนคอมงานนานมาแลวคะ แลวกกโพสตไวในเฟซบกของก แลวกสงใหเพอน

ของก แลวกไมทราบวาไปขนอยในโทรศพทใครไดนะคะ กกไมทราบเหมอนกน แลวก กไมรเหมอนกน

ถาม: แตเหมอนยาวารปขนอยในบบพเปกจรงๆ

ตอบ: กมนกสามารถฟอรเวรดไดอยแลวคะพ เพราะวารปกกใหเพอนของกปกต แลวกรปมนกนานแลวคะ

กไมไดเกยวอะไรกบใคร อะไรอยางน

(สมภาษณ พงก-สาวกา ไชยเดช (ครงท 1))

จากตวอยางท (8) ผ ใหสมภาษณปฏเสธคาถามของผ สอขาวเรองรปถาย กลาวคอ มขาวและภาพ

ขาวทระบวามรปถายของผ ใหสมภาษณคอพงก-สาวกา ไชยเดช ในชดนอนปรากฏอยในโทรศพทเคลอนท

ของเปก-สณชย เองตระกล สามของธญญา-ธญญาเรศ เองตระกล ในประเดนดงกลาวนผ สอขาวจงตง

คาถามเพอใหผ ใหสมภาษณไดอธบายเรองรปถายดงกลาว แตเมอผ ใหสมภาษณตอบปฏเสธ โดยกลาว

อางวาตนสงรปใหเพอน และไมทราบวารปถายนนไปปรากฏอยในโทรศพทเคลอนทของใครไดอยางไร แต

ผ สอขาวกยงไมเชอในประเดนคาตอบดงกลาว ผ สอขาวจงเลอกใชกลวธการถามแยง โดยระบวารปถายไป

ปรากฏอยในโทรศพทเคลอนทแบลกเบอรร (บบ) ของฝายชายจรงๆ เพอใหผ ใหสมภาษณไดชแจงประเดน

ดงกลาวหรออธบายเหตผลเพมเตม

Page 48: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

48  

ตวอยางท (9)

ถาม: เหมอนโมพดวาถาเรองกกนกศกษามจรง อยากใหเคามาขอโทษ มความรสกยงไงกบเรองน

ตอบ: ออ กกนกศกษา (หวเราะ) กลองไปสบดครบ ถามจรงกใหเคามาขอโทษ แตวาผมกบอกไปแลว

วาไมม

ถาม: แตชอระบชดเลยวาชอโอ อยมศว.

ตอบ: ครบผม นองโอทอยทมศว. นกเปนรนนอง ครบเปนคนรจกกนแลวก เออ ตองยอมรบวา อาจจะมการ

คยกนในบบ ทอาจจะทาใหมขอความในการทกทายกน ทสงผลให คณโมไมสบายใจเวลามาเหน กแตกพก

นาจะเขาใจ สงทผมพดไปทงหมด วามนเปนปญหาทสะสมมาหลายเรองไมใชเรองนเรองเดยว

(สมภาษณ แตงค-พงศกร มหาเปารยะ)

จากตวอยางท (9) ผ สอขาวตงคาถามสมภาษณแตงค-พงศกร มหาเปารยะ ในประเดนปญหาเรอง

มอทสาม โดยถามความเหนของผใหสมภาษณวารสกอยางไร ในกรณทแตงโม- ภทรธดา พชรวระพงษ ครก

ของผใหสมภาษณกลาววาถาเรองนกศกษาเปนมอทสามเปนเรองจรง ตนกตองการใหนกศกษาคนดงกลาว

ออกมาขอโทษ ในประเดนดงกลาวนผ ใหสมภาษณไดตอบปฏเสธวาไมมเรองดงกลาว อกทงยงบอกให

ผ สอขาวไปสบด ผ สอขาวแสดงความไมเชอถอคาตอบของผ ใหสมภาษณจงเลอกใชกลวธการถามแยง โดย

ใหขอมลตรงกนขามกบคาตอบของผใหสมภาษณพรอมทงระบชอเลนและสถาบนการศกษาของนกศกษาผ

ตกเปนขาวมอทสามอยางชดเจน กลวธการดงกลาวทาใหผใหสมภาษณยอมรบวารจกและมการสนทนากบ

นกศกษาคนดงกลาวผานระบบโทรศพทเคลอนทแบลกเบอรร (บบ) จรง แตเปนเพอนรนนองเทานน จะเหน

ไดวากลวธการกลาวแยงในกรณนทาใหผ ใหสมภาษณตองจาเปนตองใหขอมลในเชงการยอมรบวาเรอง

นกศกษาเปนมอทสามเปนประเดนทสงผลกระทบตอความสมพนธกบแตงโม-ภทรธดา ครกจรง ทงท

คาตอบกอนหนานผ ใหสมภาษณเลอกทจะตอบปฏเสธและยงไมไดใหขอมลเพมเตมอนใด

Page 49: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

49  

3.1.3 การถามในเชงกลาวหาเพอยวยอารมณ

กลวธการถามในเชงกลาวหาเพอยวยอารมณ หมายถง การทผ สอขาวเลอกใชคาถามทมเนอความ

กลาวหาผ ใหสมภาษณ โดยการใชถอยคาทมความหมายรนแรง คกคามหนาผ ใหสมภาษณ อนจะนาไปส

การทาใหผ ใหสมภาษณแสดงอารมณหรอปฏกรยาดานลบออกมาในลกษณะตางๆ ทงในระดบวจนภาษา

ไดแก การตอบคาถามกลบดวยถอยคาทรนแรง การตอวาผ สอขาวกลบ ฯลฯ และระดบอวจนภาษา ไดแก

ถอนหายใจ แสดงสหนาสออารมณในดานลบหรอใชนาเสยงแสดงอารมณในดานลบ เชน ไมพอใจ โกรธ

อดอด ฯลฯ

ผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามในเชงกลาวหาเพอยวยอารมณของผ ใหสมภาษณ โดยผวจยสงเกต

ไดวาคาถามและคาตอบจากกลวธดงกลาวน มกนยมใชเปนประเดนหลกในการพาดหวขาวเมอนาขอมล

จากการสมภาษณไปนาเสนอผานสอตางๆ ทงน เพอดงดดความสนใจจากประชาชนผ บรโภคขาว

ตวอยางเชน

ตวอยางท (10)

ถาม: เมาทวาเรายงทาใจไมไดกลบไปอพยา หลงเลกรากบสเตฟาน

ตอบ: จรงเหรอ..โห (เสยงเครยด) อพยาเปนไปไมไดเลย ฝนกไมโงพอทจะทารายตวเอง ชวตฝนม

ความหมายกวาทจะมานงเสยใจ แลวไปทาอะไรทมนไมด แรงอะ ใชคาวากลบเลยเหรอ ใชคาวากลบนะ

เพราะวาไมไดอพ ฉะนนใชคาวากลบรนแรงมาก ใหเกยรตกนบางกด สงสารกนบางเถอะ คดวาอยางนอยๆ

ฝนกอยวงการมานาน มนนาจะแฟรๆ กนบาง

(สมภาษณ นาฝน-กณณฏฐ กลปรยาวฒน)

จากตวอยาง (11) ผ สอขาวใชกลวธการถามมเนอความในเชงกลาววาผใหสมภาษณกลบไปเสพยา

เสพตดหลงจากทเลกรากบสเตฟาน-ฐสษฐ สนคณาววฒน โดยผ สอขาวใชคาวา “กลบ” เนองจากไป

เชอมโยงกบขาวทผ ใหสมภาษณคอ นาฝน-กณณฏฐ เคยพวพนกบคดยาเสพตดในปพ .ศ.2540 เนอความ

ดงกลาวเปนการยวยอารมณผ ใหสมภาษณ ทาใหผ ใหสมภาษณแสดงอารมณหรอปฏกรยาในดานลบ คอ

ใชคาอทานดวยเสยงเครยด และใชกลวธการตอวากลบโดยระบวาการทผ สอขาวใชคาวา “กลบ” นนเปนคา

Page 50: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

50  

ทรนแรงมาก อกทงผ ใหสมภาษณยงเรยกรองใหผ สอขาวใหเกยรต สงสารและใหความยตธรรมกบตนบาง

ในฐานะทตนกทางานในวงการบนเทงมานาน

ตวอยางท (12)

ถาม: เหมอนกบวา เราเปนตนตอททาใหพเปกกบ ธญญาถอยคนละกาวเลยอะไรอยางน

ตอบ: เหนอยอะพ (เสยงสน เรมรองไห นาตาซม)

(สมภาษณ พงก-สาวกา ไชยเดช (ครงท 1)

จากตวอยาง (12) ผ สอขาวใชกลวธการถามในเชงกลาวหาอยางตรงไปตรงมาโดยระบวาผ ให

สมภาษณเปนตนตอททาใหความสมพนธฉนสาม-ภรรยาระหวางเปก-สณชย เองตระกล กบธญญา-

ธญญาเรศ เองตระกล มปญหา ในทนผ สอขาวใชสานวนวา ถอยคนละกาว การถามในเชงกลาวหาดงกลาว

นยวยอารมณจนทาใหผสมภาษณแสดงอาการในดานลบ ตอบโดยระบายความรสกดวยเสยงสนวาตน

เหนอย พรอมทงเรมรองไห

ตวอยาง (13)

ถาม: มคนมองวาเราเปนแบบนนอะ พดตรงๆ กคอวาเราเปนผหญงทคอนขางทจะคบผชาย

หลายคน อนนเนยมองยงไง ถกวพากษวจารณแบบนน อะไรอยางน แลวก มนเลยทาใหเรามอง

วา การทเรามลกออกมาเนย อาจจะไมใชฟลมกได แลวเหมอนกบวาฟลมเปนคนสดทายทคบอย

อะไรอยางนนะครบ มการทแบบวา คดเหนอยางนเนยมองยงไงครบ

ตอบ: (ถอนหายใจ) เมอวานกคอ อดตปะคะพ เมอวานกคออดต 4-5 ปทแลวกคออดต

ถาม: แสดงวายอมรบวาเคยเปนมากอน

ตอบ: ไมใชวายอมรบวาเคยเปนคะ (เสยงแขง) แตถามวาหนคบใครบาง หนคบใครบาง ถาแคเปนขาววา

เออ ซบซบกน ถานนคดวาเรองซบซบเปนเรองจรงละก งนปานนคนทงบานทงเมองกคงจะมแฟนกนเยอะ

มาก คงไมใชแคหนคนเดยว

(สมภาษณ แอนน บรค)

Page 51: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

51  

จากตวอยาง (13) ผ สอขาวใชกลวธการถามในเชงกลาวหาเพอยวยอารมณผ ใหสมภาษณ โดยม

เนอความคอนขางรนแรง ระบอยางตรงไปตรงมาวาผ ใหสมภาษณ คอ แอนน บรค เปนผหญงทคบหากบ

ผชายหลายคนทาใหถกมองวาลกของแอนน อาจจะไมใชลกของฟลม-รฐภม โตคงทรพย อยางทเธอระบก

เปนได แตฝายชายเปนเพยงผชายคนสดทายทเธอคบหาอย เนอความของคาถามดงกลาว สงผลใหผ ให

สมภาษณแสดงอารมณในดานลบดวยการแสดงอวจนภาษาคอการถอนหายใจ พรอมบอกวาขอกลาวหา

ดงกลาวเปนเพยงขอมลในอดต เมอผ สอขาวไดรบคาตอบดงกลาวกเลอกใชกลวธการถามในเชงกลาวหา

เพอยวยอารมณซาอกครงหนง โดยถามกลบวาแสดงวาผ ใหสมภาษณยอมรบวาในอดตมพฤตกรรม

ดงกลาวนมากอน ผใหสมภาษณจงตอบปฏเสธดวยเสยงแขง อธบายวาขอมลดงกลาวเปนเพยงเรองซบซบ

เทานน

3.1.4 การถามโดยสอดแทรกความคดเหนสวนตว

กลวธการถามโดยสอดแทรกความคดเหนสวนตว หมายถง การทผ สอขาวตงคาถามสมภาษณโดย

ความความรสกสวนตวของผ สอขาวมาตดสนประเดนคาตอบของผ ใหสมภาษณหรอตดสนสถานการณท

เกดขน ตวอยางเชน

ตวอยาง (14)

ถาม: กบทผานมามขาวมาวาเราถอยหางกนแลว อยางน เคามถามบางมยครบวาขาวนยงไง

ตอบ: ไมถามคะ ไมถาม เพราะวาแพทตรงอะ แพทกตอบตามเนอผา แพทกไมรวาหางเนย ณ ตอนน จะ

หางกนไปเลยมย หรอกแคหางจากปกต กจะตอบเปนกลางๆไวกอน

ถาม: เหมอนดไมคอยแครกบความรกยงไงกไมร

ตอบ: ไมหรอกคะ แพทโตแลว อะไรททาใหเรา เหนอยใจมากๆ กอยาไปคดมนเยอะดกวา

(สมภาษณ แพท-ณปภา ตนตระกล (ครงท 2))

จากตวอยาง (14) ผ สอขาวใชกลวธการถามโดยสอดแทรกความคดเหนสวนตวของตน โดย

วเคราะหคาตอบกอนหนาของผ ใหสมภาษณและประมวลมาเปนความคดเหน โดยระบวาผ ใหสมภาษณด

เหมอนจะไมใสใจเรองความรก กลายเปนประเดนคาถามตอเนองเพอใหผใหสมภาษณไดอธบายเพมเตม

Page 52: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

52  

ตวอยาง (15)

ถาม: อยางลาสด โอไมพอใจในขอความทวตเตอร ทพหนมไปทวตเตอรโจมตเคา

ตอบ: ออ ในขอความทวตเตอรเหรอครบ ไมไดโจมต ในทวตเตอรคอ กอยากใหนองเคาลองไปดแลวกนนะ

วามนคอ เคาเรยกวาอะไร เสรอะ สอเสรนะครบ กในเมอคณพดกบสอได ผมกระบายทวตเตอรได

เหมอนกน ผมรสกยงไงผมกพดอยางนน ผมรสกวา โอเคคณไมใชสเปกผมอะ กอยามาวาผมแลวกน ผมก

อยของผมอยางน แลวกผมกบอกวา โอเคจรงๆ แลวนาจะไปเปนประชาสมพนธขาวมากกวานะ ถาทากน

แบบน (หวเราะ) เทานนเอง อยากเปนดารากเปนไป ไมไดวาอะไร จะวาผมกระแนะกระแหน ผมกกระแนะ

กระแหนอะ กไมรด ผมเปนคนโดนอะ

ถาม: มนจะแรงไปมยพ

ตอบ: ไมรอะ แตวาผมกจะบอกวาผมไมใชสภาพบรษรเปลา ไอเรองแบบนผมกตองบอกวา ถาเกดผมขน

รถเมล หรอวาขนรถไฟฟา ผมกตองลกใหผหญงนงอยแลวเปนธรรมดา เปดประตใหผหญงนงได ผมเอา

เกาอใหผหญงนงได ผมสละทกอยางได แตถามกรณแบบนเกดขน ผมกตองออกมาเคลยรตวเองเหมอนกน

แลวผมเปนคนคอนขางจะชดเจน เพราะฉะนนไอมาพดแบบวาออมแอม ออมแอม ตอหนาอยางน ลบหลง

อยางน ผมไมทา พดผมกพดเลย ผมกเปนอยางน ผมไมอยากรวมงานดวย ผมกบอกไมรวมดวย (เนน

เสยง) กแคนนเอง

(สมภาษณ หนม-กรรชย กาเนดพลอย)

จากตวอยาง (15) ผ สอขาวใชกลวธการถามโดยสอดแทรกความคดเหนสวนตวของตน เมอไดรบ

คาตอบจากผใหสมภาษณ ในทนผ สอขาวประเมนและตดสนวาผ ใหสมภาษณตอบคาถามดวยเนอความท

รนแรง ผ สอขาวจงใชกลวธการถามในลกษณะการสอดแทรกความคดเหนสวนตวถามกลบไปยงผ ให

สมภาษณอยางตรงไปตรงมาวาประเดนคาตอบของผ ใหสมภาษณขางตนรนแรงเกนไปหรอไม เพอใหผ ให

สมภาษณไดอธบายขยายความขอมลคาตอบ เพอมงขอคาตอบวาเพราะเหตใดจงตอบดวยถอยคารนแรง

เชนนน

Page 53: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

53  

3.1.5 การถามโดยการพาดพงถงบคคลทสาม

กลวธการถามโดยการพาดพงถงบคคลทสาม หมายถง การทผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามโดย

กลาวพาดพงบคคลทสาม ในลกษณะการระบเจาะจงบคคล ปรากฏชอบคคลทพาดพงถง ซงไดแกบคคลท

เกยวของกบประเดนขาวดงกลาว เชน คกรณพพาท ครก ผบงคบบญชา บคคลทตกเปนประเดนขาวรวมกน

ฯลฯ

กลวธการถามโดยการพาดพงถงบคคลทสาม ปรากฏเปนกลวธยอย 4 ลกษณะดงน

3.1.5.1 การถามโดยพาดพงถงบคคลทสามในลกษณะยยงใหเกดความขดแยง

กลวธการถามโดยพาดพงถงบคคลทสามในลกษณะยงยงใหเกดความขดแยง หมายถง การท

ผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามโดยการกลาวพาดพงบคคลทสาม โดยมเนอความลกษณะการยยงอนจะ

นาไปสความขดแยงระหวางผ ใหสมภาษณกบบคคลทสามทผ สอขาวกลาวพาดพง ซงจากการเกบขอมล

พบวาบคคลทสามทผ สอขาวพาดพงในลกษณะยงยงใหเกดความขดแยงนนจะเปนคกรณทตกเปนขาววาม

ปญหาความบาดหมางไมลงรอยกนอยกอนหนานแลว กลวธการถามในลกษณะดงกลาวน มกทาให

ผ สอขาวถกวจารณวาเปนการตงคาถามสมภาษณในลกษณะการ “เสยม” ตวอยางเชน

ตวอยาง (16)

ถาม: ขอมลแบบมนมคนการนตดวยสวนนงวาขอมลทมนมขาวออกมามนเปนความจรง แตวา

นองอะเคาปฏเสธทกอยางเลย ทกอยางจรงๆ

ตอบ: คอจรงๆ เรองแบบนมน...มนเปน...มน เคาเรยกอะไรอะ คอมนกคอชวตคน คอเรองแบบน เราถาเปน

ตวเรา เรากคงไมออกมาอะ ออกมาใหความจรง เรากตองเขาใจเคาตรงน

(สมภาษณ ธญญา-ธญญาเรศ เองตระกล)

จากตวอยาง (16) ผ สอขาวตงคาถามสมภาษณธญญา-ธญญาเรศ เองตระกล โดยเลอกใชกลวธ

การถามโดยพาดพงถงบคคลทสามในทนคอ พงก -สาวกา ไชยเดช ผ ตกเปนขาวมอทสามทาให

ความสมพนธในครอบครวของธญญา-ธญญาเรศ เองตระกล กบเปก-สณชย เองตระกล มปญหา ซงในการ

สมภาษณครงน ผ สอขาวไดถามโดยใหขอมลแกผ ใหสมภาษณวาพงก-สาวกา ไดออกมาปฏเสธขาวตางๆ

Page 54: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

54  

ทงๆ ทประเดนขอมลสวนหนงกมพยานหลกฐานยนยนวาเปนความจรง การถามพาดพงดงกลาวจดอยใน

ลกษณะยงยงใหเกดความขดแยงระหวางผใหสมภาษณกบบคคลทสาม

ตวอยาง (17)

ถาม: ความระแวงตอพเปกมนบนทอนใหพถงอยากจะแยกเลยมยคะ แบบไมเอาแลว แยกกน

เถอะ

ตอบ: มคะ ม ความรสกแบบนนมแนนอน แตวา กเดยวตองใหเวลาพสจนอะ

(สมภาษณธญญา-ธญญาเรศ เองตระกล)

จากตวอยาง (17) ผ สอขาวใชกลวธการถามโดยการพาดพงถงบคคลทสาม ซงในทนคอเปก-

สณชย เองตระกล สามของผใหสมภาษณคอธญญา-ธญญาเรศ เองตระกล โดยมเนอความในลกษณะการ

ยวยใหเกดความขดแยง ผ สอขาวถามโดยระบวาขาวตางๆ ทเกดขนเปนปญหาบนทอนทาใหผ ใหสมภาษณ

ตองการแยกทางกบสามใชหรอไม

ตวอยาง (18)

ถาม: เหมอนเคาวาเราแรง เหมอนหลายคนมองวาเหมอนโดนดาวาเปนหมาอยางเนย

ตอบ: เปนอะไรกไดคะพ คอคนเราทกคนมเสรมสทธทจะคดจะพดจะทาอะไรกไดคะ

ถาม: หลายๆ คนมองวาของขวญวนเกดปนหรอเปลา สาหรบคาวาหมาเนย

ตอบ: เธอแรงมากนะผหญงคนน เหมอนกบวาจะเกดชงหมาเกด กไมหรอกคะ คอรสกวาเปนของขวญวน

เกดมย คอเราไมคดอะไรกบมนอยแลว แตเหตการณทเกดขนทาใหเราไดเหนคนทเปนเพอนเราอกเยอะท

โทร.มาใหกาลงใจเราวาเออเฮย ไมตองคดอะไรเยอะนะ ซงจรงๆ ตอนแรกไมไดคดอะไรแตพอคนมาถาม

เยอะๆ กเรมคด พอคดไปคดมากเออเฮยทาไมเครยดอยคนเดยว พอมคนใหกาลงใจเรากเออมนไมไดม

อะไรคะ

(สมภาษณ ได-ไดอานา จงจนตนาการ)

Page 55: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

55  

จากตวอยาง (18) ผ สอขาวใชกลวธการถามโดยการพาดพงถงบคคลทสามในลกษณะยยงในเกด

ความขดแยง กรณนมมลเหตเกดขนจากการทบคคลทสามคอพลอย-เฌอมาลย บญศกด เขยนขอความ

ผานเฟซบกโดยเปรยบเทยบผ ใหสมภาษณกบสนข กลายเปนประเดนวพากษวจารณกนอยางกวางขวาง

ผ สอขาวจงถามผ ใหสมภาษณคอได-ไดอานา จงจนตนาการ โดยเนนประเดนเรองความบาดหมางอยาง

ชดเจน ผ สอขาวถามโดยการแจงแกผใหสมภาษณวาเหตการณขอพพาททเกดขนทาใหหลายคนมองวาผให

สมภาษณถกดาวาเปน “หมา” และเมอผ ใหสมภาษณตอบคาถามอยางกลางๆ ไมไดแสดงความคดเหนใน

ดานลบหรอใหขอมลอนๆ เพมเตม แตอยางใด ผ สอขาวกเลอกใชกลวธการถามโดยกลาวพาดพงถงบคคลท

สามในลกษณะการยยงใหเกดความขดแยงซาอกครง โดยยยงวาขอความพพาททบคคลทสามใชคาวา

“หมา” เปนเหมอนของขวญวนเกดของผ ใหสมภาษณใชหรอไม จากประเดนคาถามดงกลาวสงผลใหผ ให

สมภาษณแสดงความคดเหนตอบกลบ โดยตอวาผ สอขาววาเปนการถามทแรงมากและตความคาถามของ

ผ สอขาวเปนเนอความในเชงเปรยบเทยบวาชงหมาเกด กอนจะอธบายวาตนไมไดรสกอะไรกบประเดน

ดงกลาว

ตวอยาง (19)

ถาม: พลอยนอยใจมยพอเกดขาวแบบนหลายๆ คนจะมองวา พลอยดแรงกวาทางโนน ทางโนน

จะดเปนนางเอกไปหนอยแบบเนย นอยใจมยคะ

ตอบ: จรงๆ กนอยใจนดหนอย เพราะวาอยางทบอกนะคะวาพลอยกเปนคนตรงนะคะและเรองนพลอย

ไมไดเปนคนนาขนมา แตพลอยเองกเปนคนเหมอนกนพลอยยอมรบวาพลอยกมโกรธมอารมณมความรสก

อะไรแบบน มนกเปนเรองธรรมดาของมนษยอยแลวแตพลอยมองวาสงทพลอยพดมนกมเหตผลและพลอย

กชดเจนในสวนทพลอยตอบไป ถามวาพลอยกไมไดอยากตอความยาวสาวความยดอะไรกบเคามากมาย

นกเพราะวาเรองมนกไมเปนเรองเลย

(สมภาษณ พลอย-เฌอมาลย บญยศกด)

จากตวอยาง (19) ผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามโดยการพาดพงถงบคคลทสามในลกษณะยยงใน

เกดความขดแยง ในกรณนเปนเหตการณความบาดหมางระหวางพลอย-เฌอมาลย บญยศกด กบได-

ไดอานา จงจนตนาการ ในตวอยางนเปนการสมภาษณพลอย-เฌอมาลย โดยกลาวพาดพงบคคลทสาม ซง

Page 56: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

56  

เปนคกรณคอได-ไดอานา ผ สอขาวถามโดยกลาวพาดพงวาในสถานการณความบาดหมางทเกดขนทาให

บคคลทสามมภาพลกษณเปนนางเอก ในขณะทผ ใหสมภาษณถกมองวามพฤตกรรมทแรงกวาคกรณ

ผ สอขาวจงถามความรสกวาผ ใหสมภาษณมความรสกนอยใจหรอไม ลกษณะการถามดงกลาวเปนการย

ยงทาใหเกดความขดแยงมากยงขน เนองจากมเนอความในเชงเปรยบเทยบพฤตกรรมและมมมองเรอง

ภาพลกษณระหวางผใหสมภาษณกบคกรณอยางเหนไดชด

3.1.5.2 การถามโดยพาดพงถงบคคลทสามในเชงลบ  

กลวธการถามโดยพาดพงถงบคคลทสามในเชงลบ หมายถง การทผ สอขาวเลอกใชกลวธการถาม

โดยการกลาวพาดพงบคคลทสาม โดยมเนอความลกษณะการระบพฤตกรรมทไมเหมาะสมของบคคลท

สามทาใหบคคลทสามถกมองในดานลบ ลกษณะของเนอความทผ สอขาวพาดพงนน มทงขอมลทมาจาก

การพฤตกรรมทเกดขนจรงโดยมพยานหรอหลกฐานยนยนและพฤตกรรมทเปนเพยงกระแสขาวลอทเกดขน

ไมสามารถหาพยานหรอหลกฐานมายนยนได ตวอยางเชน

ตวอยาง (20)

ถาม: เทาท รจกเคามา เคาเปนคนยงไงบาง บางคนมองวาเคาเจาช เปนเพลยบอย

ตอบ: กไมนะ เคากไมไดแบบเพลยบอยเจาช แตวาเออ...อาจจะเปนแบบ ผหญงคนอนๆ อาจจะเปนแบบ

แฟนของอกคนนงซงอยในกลมฟาใหมอะไรอยางน (หวเราะ) แลวกเลยมาจบคอะไรอยางนพ เคากเลยแบบ

ตกกระไดพลอยโจน

(สมภาษณ เจน-เจนสดา ปานโต)

จากตวอยาง (20) ผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามโดยพาดพงถงบคคลทสามในเชงลบ มเนอความ

ระบพฤตกรรมของบคคลทสามวาเปนบคคลทมภาพลกษณในทางเจาช หรอเรยกวาเปนเพลยบอย ซง

พฤตกรรมของบคคลทสามทผ สอขาวยกมาพาดพงนน สงผลใหบคคลทสามถกมองในทางลบ เกดความ

เสยหายได แตหากพจารณาอกนยหนงกเปนการเปดโอกาสใหผ ใหสมภาษณไดอธบายแยงประเดนคาถาม

ดงกลาว โดยใหขอมลแกตางแทนบคคลทสามได

Page 57: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

57  

ตวอยาง (21)

ถาม: ทเลกกนมนเกยวกบพฤตกรรมเบยงเบนรเปลา

ตอบ: เรองเบยงเบนไมใช ไมมแนนอนคะ ไมเอาๆ เรองนตดไปไดเลยคะ ไมใช

(สมภาษณ แตงโม-ภทรธดา พชรวระพงษ)

จากตวอยาง (21) ผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามโดยพาดพงถงบคคลทสามในเชงลบ เนอความ

ระบพฤตกรรมของบคคลทสาม ซงในทนคอครกของผ ใหสมภาษณ โดยการพาดพงดงกลาวทาใหบคคลท

สามเกดความเสยหายได เนองจากเปนการกลาวอางขนมา โดยไมมพยานหรอหลกฐานใดๆ มายนยน

ผ สอขาวถามผ ใหสมภาษณถงสาเหตของการเลกรากบครกวาเปนเพราะพฤตกรรมเบยงเบนของครกใช

หรอไม ประเดนเรองการเบยงเบนดงกลาวสอความถงพฤตกรรมการเบยงเบนทางเพศ ซงผใหสมภาษณเอง

กไดตอบปฏเสธในทสด โดยยาและแกตางแทนบคคลทสามวาไมไดมพฤตกรรมเบยงเบนและขอใหผ สอขาว

ตดประเดนดงกลาวออกไป

3.1.5.3 การถามโดยพาดพงถงบคคลทสามเพอขอขอมลทวไป

กลวธการถามโดยพาดพงถงบคคลทสามเพอขอขอมลทวไป หมายถง การทผ สอขาวเลอกใชกลวธ

การถามโดยการกลาวพาดพงบคคลทสาม โดยมเจตนาเพอขอขอมลทวไปประกอบประเดนขาว เพอ

นาเสนอประเดนขาวนนๆ ไดครบทกแงมม ตวอยางเชน

ตวอยาง (22)

ถาม: ตอนทเราออกมายอมรบวาคยกน พเคาวายงไงบาง

ตอบ: เราไดคยกนตงแตกอนทแพทจะเจอพๆ แพทเปนคนแบบนนะ เพราะฉะนนพๆ ถามแพทจาเปนตอง

ตอบ มอะไรขดของมยหรออยากจะใหเราทาอะไรมย เคากบอกวาทกอยางเปนสทธของแพทไมวาแพทจะ

ตดสนใจอะไร จะพดหรอไมพด เคาโอเคหมด

(สมภาษณ แพท-ณปภา ตนตระกล (ครงท 1))

Page 58: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

58  

จากตวอยาง (22) ผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามโดยพาดพงถงบคคลทสามเพอขอขอมลทวไป ใน

ทนผ สอขาวถามถงบคคลทสามคอครกของผ ใหสมภาษณวาบคคลทสามวาอยางไรบางหลงจากทผ ให

สมภาษณไดออกมายอมรบวาไดพดคยกนอย การถามดงกลาวเปนการถามในเชงขอขอมลเพมเตมนามา

ประกอบประเดนขาวใหมความสมบรณมากยงขน เนองจากบคคลทสามไมไดทางานในวงการบนเทง

ดงนนผ สอขาวจงไมมโอกาสสมภาษณเพอขอขอมล ผ สอขาวจงเลอกถามผ ใหสมภาษณเพอขอขอมล

ดงกลาวแทน

ทงนจากการวเคราะหขอมลพบวาบางกรณบคคลทสามทผ สอขาวพาดพงเพอใหผ ใหสมภาษณให

ขอมลนนเปนผ ทมความอาวโสหรอมตาแหนงทสง ทาใหผใหสมภาษณเกดความรสกอดอดใจทจะตองตอบ

คาถามหรอแสดงออกโดยการปฏเสธไมขอตอบคาถามพาดพงถงบคคลทเปนผ ใหญ ประเดนดงกลาวน

สอดคลองกบวฒนธรรมไทยทปลกฝงในเรองการเคารพผ ทมสถานภาพสงกวา กลาวคอ ความสมพนธใน

เชง “ผ ใหญ-ผ นอย” จดเปนความสมพนธหลกในสงคมไทย ผ นอยจงตองไวหนาผ ใหญ ใหความเกรงใจ

ผ ใหญ เพราะผ ใหญเปนผ ทมอานาจมากกวาตนเองและอาจเปนทพงของตนได การทาใหผ ใหญไมพอใจ

หรอเดอดรอนจงเปนสงทไมพงประสงค�(อคน รพพฒน,2535: 300-301) �

นอกจากวฒนธรรมเรอง “ผใหญ-ผ นอย” ตามทกลาวมาขางตนแลว การทผ ใหสมภาษณไมเตมใจ

หรอไมสะดวกใจทจะตอบคาถามทผ สอขาวเมอใชกลวธดงกลาวน เนองมาจากการทผ ใหสมภาษณเกรงวา

หากใหขอมลไปแลวจะเกดปญหากบบคคลทสาม ซงเปนผอาวโสกวาหรอผ ทใหความเคารพ และอาจสงผล

กระทบในดานลบทงตอตวบคคลทสามและตอตวผใหสมภาษณเอง ตวอยางเชน

ตวอยาง (23)

ถาม: เออ...(แสดงทาทอดอด) แลวคณแมแตงค กบคณกรณ เคาวายงไงบางกบเหตการณน

ตอบ: เคากบอกใหโมใจเยนๆ อะนะคะ โมไมขอพดในเรองความเหนของผ ใหญดกวา เอาเปนวาโมรบปาก

และตงใจทจะทาใหเคาผานไปได ในเมอเรากเปนคนทเคารกและเชอใจทสด ถาเคาไมมเราอาจจะแยไป

กวานกได

(สมภาษณแตงโม-ภทรธดา พชรวระพงษ)

Page 59: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

59  

จากตวอยาง (23) ผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามโดยพาดพงถงบคคลทสามเพอขอขอมลทวไป แต

บคคลทสามทผ สอขาวพาดพงเพอใหผ ใหสมภาษณใหขอมลนนเปนผ ทมความอาวโสและมตาแหนงทสง

กลาวคอเปนมารดาและบดาบญธรรมของครกของผ ใหสมภาษณ อกทงคณกรณ จาตกวณช ซงเปนบดา

บญธรรมของแตงค-พงศกร มหาเปารยะ ครกของผ ใหสมภาษณนน มตาแหนงหนาทการงานทสง คอดารง

ตาแหนงรฐมนตรวาการกระทรวงการคลงในขณะนน ดงนนผ ใหสมภาษณจงตอบคาถามผ สอขาวโดยให

ขอมลเพยงวาผใหญบอกใหตนใจเยนๆ และตนไมขอตอบคาถามเรองความคดเหนของผใหญ

ตวอยาง (24)

ถาม: ผใหญทางฝงนนมวายงไงบางมยคะ ทราบเรองหรอยง

ตอบ: อม...(แสดงทาทอดอด) คอกไดเรยนไปตงแตตนแลว ผมพดวาชดเจนวาถาเกดหลงจากทหมด

สญญาแลวเนย ไมวาจะเปนขอเสนอใดๆ ผมขอรบพจารณา คณแดงกยงยมหวเราะอยเลย คณแดงยงถาม

วาถาเกดทอนจะขอเซนสญญาเธอจะวายงไง ผมกบอกวาผมขออนญาตพจารณาเชนเดยวกน คณแดงก

หวเราะ จรงๆ คณแดงทานคงทราบวา ในฐานะของเรากเปนนกแสดงรบจาง โดยมอาชพเปนนกแสดง คณ

แดงทานเปดใจอยแลวกบเรองพวกน เพราะวาละครกมไมกชอง อกอยางเรากขอความเมตตาทาน ทานก

เมตตา บอกวาดแลตวเองดๆ แลวกน มนไมมเรองสวนตวอยแลว มแตเรอง ของงานลวนๆ ผมกยงพดวาผม

เกดจากชอง 7 ผมมอาชพนกเพราะชอง 7 รวมถงผใหญและแฟนๆ ชอง 7 ทกคน รวมถงผใหญทกคน ผมวา

ไมวาชอง 7 หรอชอง 3 ผมวาเรากเปนคนไทยดวยกน ผมวาเรากทางานในวงการเดยวกน มนแคเปนแอเรย

เปนสถานททางานเทานนเอง แตวาในสวนของนกแสดงกรจกกนภายในอยแลว ไมมการแบงอะไรกนทงสน

(สมภาษณปอ-ณฐวฒ สะกดใจ)

จากตวอยาง (24) ผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามโดยพาดพงถงบคคลทสามเพอขอขอมลทวไป แต

ในสถานการณดงกลาวน บคคลทสามเปนอดตนายจาง ซงเปนผ ทมความอาวโสและมตาแหนงทสง ดงนน

ผ ใหสมภาษณจงเกดความลาบากใจทจะตอบคาถามของผ สอขาวในประเดนทถามพาดพงวาบคคลทสาม

คอคณแดง-สรางค เปรมปรด ผบรหารสถานโทรทศนสกองทพบกชอง 7 มความคดเหนอยางไรเกยวกบการ

ทผ ใหสมภาษณยายสงกดจากสถานโทรทศนสกองทพบกชอง 7 มาเปนนกแสดงในสงกดของสถานวทย

Page 60: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

60  

โทรทศนไทยทวสชอง 3 จะสงเกตไดวาในสถานการณดงกลาวนผ ใหสมภาษณแสดงทาทอดอดเมอจะตอง

ตอบคาถามดงกลาว อกทงยงตอบคาถามดวยความระมดระวง อนเนองมาจากวฒนธรรมเรอง “ผ ใหญ-

ผ นอย” ดงทกลาวมาขางตน ตลอดจนผ ใหสมภาษณเกรงวาการตอบคาถามดงกลาวจะสงผลกระทบใน

ดานลบทงตอตวบคคลทสามและตอตวผ ใหสมภาษณเอง โดยเฉพาะเมอบคคลทสามเปนอดตนายจาง

หากผ ใหสมภาษณตอบคาถามโดยกลาวถงบคคลทสามในทางทไมเหมาะสมกยอมทาใหผ ใหสมภาษณ

ไดรบการวพากษวจารณในประเดนเรองความกตญญได ซงประเดนดงกลาวนเปนประเดนปญหาทผ ให

สมภาษณเผชญอย

3.1.5.4 การถามโดยพาดพงถงบคคลทสามดวยการนาคาพดของบคคลทสามมา

บอกตอ

กลวธการถามโดยการพาดพงถงบคคลทสามดวยการนาคาพดของบคคลทสามมาบอกตอ

หมายถง การทผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามโดยการกลาวพาดพงบคคลทสามในลกษณะการนาคาพด

ของบคคลทสาม ซงเปนขอมลทผ สอขาวไดจากการสมภาษณบคคลทสามกอนหนาน และนาคาพด

ดงกลาวมาบอกแกผ ใหสมภาษณ โดยมวตถประสงคใหผ ใหสมภาษณแสดงความคดเหนตอประเดน

ดงกลาว เพอใหผ ใหสมภาษณโตตอบบคคลทสาม หรอเพอเปดโอกาสใหผ ใหสมภาษณไดอธบายใหขอมล

ชแจงเพอลบลางขอกลาวหาหรอคาพดของบคคลทสาม ตวอยางเชน

ตวอยาง (25)

ถาม: พลอยบอกวา ไดชอบทาตวเปนคลนใตนา

ตอบ: เปนอะไรกไดคะพ คออยางทหนบอกวามนไมมอะไรคะ ฉะนนมนจะใหมอะไรมนกจะมไดยงไง

(สมภาษณ ได-ไดอานา จงจนตนาการ)

จากตวอยาง (25) ผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามโดยการพาดพงถงบคคลทสามดวยการนาคาพด

ของบคคลทสามมาบอกตอ โดยในทนบคคลทสามเปนคกรณของผ ใหสมภาษณ ซงตกเปนประเดนขาว

เรองความบาดหมางกนอย การทผ สอขาวนาคาพดของบคคลทสามมาบอกตอในตวอยางนจะเหนไดวา

เปนการกระต นใหเกดความขดแยงมากยงขน ถงแมวาผ สอขาวจะเลอกใชกลวธดงกลาวเพอใหผ ให

Page 61: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

61  

สมภาษณโตตอบบคคลทสาม หรอเพอเปดโอกาสใหผ ใหสมภาษณไดอธบายใหขอมลชแจงเพอลบลางขอ

กลาวหาหรอคาพดของบคคลทสามกตาม สงเกตไดวาผใหสมภาษณเลอกทจะไมแสดงความคดเหนหรอไม

ตอบโตประเดนทผ สอขาวยกมาถาม เนองจากไมตองการใหเกดความขดแยงมากขนหรอเกดปญหาบาน

ปลาย

ตวอยาง (26)

ถาม: ลาสดพงกออกมาพดวาฝากดแลพเปก หลายคนเลยตความออกไป

ตอบ: พดยาก อนนไมทราบเหมอนกน อาจจะฝากดแลในเชงพชายกได

(สมภาษณ ธญญา-ธญญาเรศ เองตระกล)

จากตวอยาง (26) ผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามโดยการพาดพงถงบคคลทสามดวยการนาคาพด

ของบคคลทสามมาบอกตอ ซงในกรณนบคคลทสามคอพงก-สาวกา ไชยเดช คกรณผ ทตกเปนขาวมอท

สามระหวางผ ใหสมภาษณกบสาม ในตวอยางนผ สอขาวไดนาคาพดของบคคลทไดใหสมภาษณไปวาฝาก

ใหผ ใหสมภาษณคอธญญา-ธญญาเรศ เองตระกล ดแลเปก-สณชย เองตระกล ผ เปนสาม จงเกดการ

ตความประเดนคาสมภาษณดงกลาว ผ สอขาวจงหยบยกประเดนนขนมาถาม แตเนอความทหยบยกมา

ดงกลาวกเปนการกระตนและอาจจะทาใหเกดความขดแยงระหวางผ ใหสมภาษณกบคกรณตลอดจนสาม

ของผ ใหสมภาษณเองกได ผ ใหสมภาษณจงเลยงการตอบคาถามใหเกดประเดนในดานลบ โดยการใหขอ

สนนษฐานวาอาจจะเปนการฝากดแลในฐานะพชายกเปนได

ตวอยาง (27)

ถาม: พเปกบอกวายงไงกจะไมตดสมพนธกบกแบบเอาไปคบฐานะพนองกได กวายงไงคะ

ตอบ: ได กเปนพนอง กถาเกดในอนาคต อยางทบอกวาเราเจอพเปก หรอเราไปไหนกไมแปลก เพราะวาเรา

เปนพนอง แลวกหยดเถอะคะ หยดคดวาเราจะเปนอะไร คอคนเรามนเจอกนได ไมตองมาคดแบบฉนชสาว

อะไรกแลวแต คอคนเราเจอกนได แลวก ณ ตอนนสบายใจไดทกคน ไมตองเครยด ไมตองเครยดแทนคะ

(หวเราะ) กคอ กกยงดาเนนชวตอยปกต

Page 62: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

62  

ถาม: พงกคะ ลาสดพธญญาออกมาบอกวาถาสมมตเรองไมจบ กจะยอมถอยให รสกยงไงคะ

ตอบ: คงไมออกความเหนดกวา เพราะมนจบไปแลวคะ ไมตองมาถามกเหนอยแลวอะ ไมอยากจะ เออ...

มนคนละเรองกนแลวคะ คอไมอยากเกยวของอะไรทงสน

(สมภาษณ พงก-สาวกา ไชยเดช (ครงท 2))

จากตวอยาง (27) ผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามโดยการพาดพงถงบคคลทสามดวยการนาคาพด

ของบคคลทสามมาบอกตอในคาถามตนเพอใหผใหสมภาษณแสดงความคดเหนตอคาพดของบคคลทสาม

ทผ สอขาวหยบยกมาบอกตอ เพอนาขอมลคาถามทไดไปใชเพอแสดงความตอเนองของการนาเสนอขาว

และในตวอยางนผ สอขาวไดใชกลวธการถามดงกลาวซาอกครงโดยนาคาพดของบคคลทสามอกคนมาบอก

ตอเพอถามความรสกของผ ใหสมภาษณ จากสถานการณดงกลาวจะเหนไดวาผ ใหสมภาษณมปฏกรยาใน

ดานลบตอการตงคาถามสมภาษณของผ สอขาว โดยขอรองใหผ สอขาวหยดถามถงประเดนความสมพนธ

ในทางชสาวระหวางตนกบเปก-สณชย เองตระกล ตลอดจนปญหาความบาดหมางระหวางตนกบธญญา-

ธญญาเรศ เองตระกล ทงนผ ใหสมภาษณกลาวความรสกวาตนเหนอยในการตอบคาถาม

ตวอยาง (28)

ถาม: มคาพดเหมอนวาพลอย วาเราแอบแบว

ตอบ: อายเยอะแลวมนกตองแอบกนบาง ถาเราไมแอบจะใหอายมนตามทนเราหรอไง คอหนบอกกอนวา

ตอนนหนดาวนมาก ตอนนไมมอะไรเลยอะ คอโชคดทวา คอทจรงๆ กอนหนานทบอกวามนมดาวน มนม

รสก มนาตามยกม คอมนกมผลกระทบกนเราเพราะเพอนบางคนกไมเขาใจ แตวากโชคดทมเพอนคนหนง

โทรหามาเราแลวเรารสกวาเจงอะ คอ โรส-ศรนทพย โทร.มาใหกาลงใจ พอโรส-ศรนทพย วางไปป ปเรากนก

ถงเพลงฮตของศรนทพยขนมา “ไมมอะไรจะทารายเธอ ไดเทากบเธอทาตวของเธอเอง ใหเธอคดเอาเอง วา

ชวตของเธอเปนของใคร ไมมอะไรจะทารายเธอ ถาเธอไมรบมนมาใสใจ ถกเขาทาราย เพราะใจเธอแบกรบ

มนเอง” กคดวาอม พอคดอยางนป บพเชอมยวาทกอยางเปลยนเลย คอเฮยจะเศราทาไมเลกคดดกวา

(สมภาษณ ได-ไดอานา จงจนตนาการ)

Page 63: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

63  

จากตวอยาง (28) ผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามโดยการพาดพงถงบคคลทสามดวยการนาคาพด

ของบคคลทสามมาบอกตอ ในทนคาพดของบคคลทสามเปนการตอวาผ ใหสมภาษณอยางตรงไปตรงมา

โดยระบวาผ ใหสมภาษณมพฤตกรรมทเรยกวาแอบแบว ซงมความหมายสองลกษณะ ทาใหดเปนเดกไร

เดยงสาทงหนาตา ทาทางและการพด กบอกความหมายหนงคอ แสรงคาเปนไมรเรอง แกลงทาโง แกลงทา

เปนไมมสวนเกยวของ (ราชบณฑตยสถาน, 2553: 181) ในทนผ ใหสมภาษณกตอบคาถามโดยตความ

ความหมายของคาวา “แอบแบว” ในความหมายแรกมากกวาความหมายทสอง อยางไรกตามการหยบยก

คาพดของบคคลทสามมาพาดพงในสถานการณดงกลาวเปนการกระตนใหเกดความขดแยงระหวางผ ให

สมภาษณกบบคคลทสามทเปนคกรณมากยงขน เนองจากคาพดของบคคลทสามทผ สอขาวยกมาพาดพง

นน เปนการกลาวถงผใหสมภาษณในดานลบ

3.1.6 การถามนาเพอบงชคาตอบ 

กลวธการถามนาเพอบงชคาตอบ หมายถง การทผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามโดยมเนอความ

ชนาคาตอบหรอแนะแนวทางคาตอบเพอใหผ ใหสมภาษณตอบคาถามตามแนวทางทผ สอขาวไดชนาไว

กลวธการดงกลาวมประโยชนตอผ สอขาวในแงทสามารถกาหนดขอบเขตของคาตอบ ชวยในการสมภาษณ

ดาเนนไปอยางตรงประเดน ตลอดจนทาใหผใหสมภาษณตอบคาถามไดงายขน ตวอยางเชน

ตวอยาง (29)

ถาม: เปนเพราะวาไปกนแตแกงคผชายรเปลา คนเลยมองวานดกนไปเทยวผหญง

ตอบ: เออ...กอาจจะเปนไปได แตจรงๆ ไมไดไปครบ คอนเฟรมได คอเราไปรบประทานแลวกทองเทยวใน

สถานทตางๆ

(สมภาษณ เกรท-วรนทร ปญหกาญจน)

จากตวอยาง (29) ผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามนาเพอบงชคาตอบ โดยในทนไดแนะแนวคาตอบ

เพอใหผ ใหสมภาษณตอบคาถามไดตามแนวทางขอบเขตคาตอบทผ สอขาวแนะความไว เนอความของ

คาถามในตวอยางน เปนประโยชนตอผ ใหสมภาษณในแงของการชวยใหผ ใหสมภาษณไดแกขาวลอท

เกดขน กลาวคอในสถานการณดงกลาวเปนประเดนทผ ใหสมภาษณตกเปนขาวเรองไปเทยวสถานบรการ

Page 64: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

64  

อาบอบนวดทประเทศญป น จะเหนไดวาผ สอขาวไดถามนาเพอบงชคาตอบวาผ ใหสมภาษณไปเทยว

ประเทศญป นกบกลมเพอนผชาย จงอาจทาใหเกดความเขาใจผดทาใหผ อนมองวานดกนไปเทยวสถาน

บรการดงกลาวได

ตวอยาง (30)

ถาม: ครงนถอวาเจบกวาทกครงทผานมารเปลา

ตอบ: คะ กบอกแลววามนทสดในชวต

(สมภาษณ แตงโม-ภทรธดา พชรวระพงษ)

จากตวอยาง (30) ผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามนาเพอบงชคาตอบ ในทนผ สอขาวไดถามนาให

ผ ใหสมภาษณตอบความรสกตามคาเนอความทผ ใหสมภาษณหยบยกมาเปนประเดนคาถาม โดยใน

สถานการณดงกลาวนผ สอขาวไดนาประเดนคาตอบซงเกดจากการใชคาถามประเภทคาถามนาเพอบงช

คาตอบไปใชในการนาเสนอขาวในประเดนวาการผดหวงจากความรกครงนทาใหผ ใหสมภาษณรสกเจบ

ทสดในชวต

3.1.7 การถามยา

กลวธการถามยา หมายถง การทผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามในลกษณะการยาประเดนเดม

เพอใหผ ใหสมภาษณยนยนคาตอบเดมอกครงหนง จากการวเคราะหขอมลการตงคาถามสมภาษณของ

ผ สอขาวบนเทงปรากฏกลวธการถามยาแบงเปน 2 กลวธยอย ดงน

3.1.7.1 การถามยาดวยเนอความเดม 

กลวธการถามยาดวยเนอความเดม หมายถงการทผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามยา โดยใชคาถาม

เนอความเดมทเคยถามไปกอนหนาน (ในการสมภาษณครงเดยวกน) และเพอใหผใหสมภาษณยนยน

คาตอบเดมอกครง ตวอยางเชน  

 

 

Page 65: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

65  

 

ตวอยาง (31)

ถาม: จบดวยดถาเจอกนกสามารถพดกนได

ตอบ: (หวเราะ) ไมมปญหาครบ

ถาม: กเหมอนวาจบกนดวยด

ตอบ: แนนอนครบ ผมวายอนกลบไปเนย สงดๆ เกดขนเยอะมาก ครบผม

(สมภาษณ แชมป-พรพล เอออารยกล)

จากตวอยาง (31) ผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามยาดวยเนอความเดมอกครงหนง เพอใหผ ให

สมภาษณยนยนคาตอบเดม เนองจากกอนหนานมขาวในทางตรงกนขามกบขอมลคาตอบทผ ใหสมภาษณ

ไดตอบไวในตวอยางทยกมาน กลาวคอ ผ ใหสมภาษณตกเปนขาววาไดตดความสมพนธกบครก โดยม

ปญหาบาดหมางกนอยางเหนไดชด เพราะผ ใหสมภาษณไดพาดพงถงมารดาของครกจนทาใหครกออกมา

ใหสมภาษณดวยความไมพอใจ กลายเปนประเดนความขดแยง ดงนนเมอผ ใหสมภาษณไดใหขอมล

คาตอบวาเปนการยตความสมพนธกนดวยด ผ สอขาวจงใชกลวธการถามยาดวยเนอความเดมอกครงเพอ

เปนการยนยนคาตอบทชดเจน 

3.1.7.2 การถามยาดวยการขอคาตอบอยางตรงไปตรงมา

กลวธการถามยาดวยการขอคาตอบอยางตรงไปตรงมา หมายถง การทผ สอขาวเลอกใชกลวธการ

ถามยา โดยใชถอยคาแสดงการขอคาตอบจากผ ใหสมภาษณอยางชดเจนตรงไปตรงมา มกปรากฏใชใน

กรณทผใหสมภาษณตอบคาถามกอนหนานไมชดเจน ผใหสมภาษณจงใจเบยงเบนประเดนหรอตอบไมตรง

คาถาม หรอกรณทผ สอขาวยงไมเชอประเดนคาตอบทผ ใหสมภาษณตอบไปกอนหนาน ดงนนผ สอขาวจง

เลอกใชกลวธการถามยาดวยการขอใหผ ใหสมภาษณตอบคาถามในประเดนเดมนอกครงใหชดเจน

ตวอยางเชน

Page 66: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

66  

ตวอยาง (32)

ถาม: มขาววาเราพาจนนไปไหวพอแมทเพชรบรณ

ตอบ: ไมจรงครบ (อมยม)

ถาม: เอาจรงๆ สนทกนมย

ตอบ: เอาจรงๆ กทพดกนตงแตตอนนนแลววาเปนเพอนกนกเจอกนตามงานชอง กหลงจากนนกคยกน

ปกตเหมอนเดมนะ กคยๆ กนวาเฮย! แกวายงไงวะมขาวไดไงวะกเปนฟลน ชวงนกไมคอยไดเจอกนเพราะ

ตองถายละคร

(สมภาษณ เกรท-วรนทร ปญหกาญจน)

จากตวอยาง (32) ผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามยาดวยการขอคาตอบอยางตรงไปตรงมา โดยใช

ถอยคาวา “เอาจรงๆ” ตามดวยเนอความทผ สอขาวตองการถามยาเพอขอคาตอบจากผ ใหสมภาษณ

เนองจากคาตอบกอนหนาของผ ใหสมภาษณเปนการตอบปฏเสธประกอบกบการแสดง อวจภาษาคอการ

อมยม ทาใหผ สอขาวเกดความไมแนใจในประเดนการตอบปฏเสธของผ ใหสมภาษณจงไดใชกลวธการถาม

ยาดวยการขอคาตอบอยางตรงไปตรงมา เพอใหผ ใหสมภาษณตอบอกครง ซงกลวธดงกลาวกทาใหผ ให

สมภาษณตอบคาถามอกครงและอธบายขยายความประเดนคาตอบอยางชดเจนยงขน

ตวอยาง (33)

ถาม: แตแพทดอนเลฟนะ สรอยกตว H แหวนกตว H

ตอบ: เปนประเดนเลยอะ

ถาม: เกยวกบเคามย

ตอบ: ไมใช (เสยงสง) อนนคอทางรานคะ

ถาม: ยอมาจากอะไร

Page 67: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

67  

ตอบ: ไมเกยวๆ

ถาม: ไมใชฮมใชมย

ตอบ: ไมใช ไมเกยวคะ อนนคอ ทางรานใหอะ คอ แพทซอของรานเคาประจา แลวเคาอะ เหมอนอนนเขา

มาใหม แลวเรากแคเขาไปทกวานารกจง เรากเลยได

ถาม: เคาสอรเปลา

ตอบ: ไมๆ

ถาม: มตวอกษรตวเดยวเหรอ

ตอบ: ตอนนนเนย (หวเราะ) เอาส (เสยงสง) ใชคะ ทรานมตว H ตวเดยว แพทวาคงเขาใจวามนกอบฯ

อะไรมาซกอยางมง แลวกกลายเปนวา รานอะเคาเพงเอาของตวนเขามา ซงมตวเดยวจรงคะ แตมประมาณ

สบส

ถาม: ทางรานอตสาหใหตว H มาเนอะ

ตอบ: เออ เรากเอาส

ถาม: เออ ใชมะ ใสประจามย

ตอบ: โอย เออ เฮอ

ถาม: ใสประจามยเอย

ตอบ: พลาด วนนพลาด เอาตรงๆ วนนพลาด

ถาม: เพราะเปนชอเคารเปลา แพทตอบดๆ นะแพท

ตอบ: ไมๆ ไมไดตงใจๆ

(สมภาษณ แพท-ณปภา ตนตระกล (ครงท 2))

Page 68: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

68  

จากตวอยาง (33) ผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามยาดวยการขอคาตอบอยางตรงไปตรงมา ใน

ประเดนเรองทผใหสมภาษณใสแหวนและสรอยคอมตวอกษรรปตว H ซงไปพองกบชอของฮม-อสรยะ คหา

เปรมกจ ครกของผ ใหสมภาษณ แตผ ใหสมภาษณกไดตอบปฏเสธคาถามอยางตอเนอง จนในตอนทาย

ผ สอขาวตองเลอกใชกลวธการถามยาดวยดวยการขอคาตอบอยางตรงไปตรงมา เพอขอคาตอบทชดเจน

จากผใหสมภาษณอกครงหนงและระบวาใหผใหสมภาษณตอบคาถามใหมอกครงดๆ

3.1.8. การรกไลดวยคาถามตอเนอง

กลวธการถามประเภทการรกไลดวยคาถามตอเนอง หมายถง “การทผ สมภาษณถามคาถาม

ตอเนองในทนททผ ใหสมภาษณตอบคาถามแรกเสรจสน ซงเปนคาถามทเกดขนในชวงเงยบของการเปลยน

ผลดการพดทสนมากหรอแทบไมมชวงเงยบเลย เปนการถามทผสมภาษณรบผลดการพดโดยไมมการหยด

เวนระยะหรอบางครงกเปนการถามแทรกขนมาระหวางทผ ใหสมภาษณยงตอบคาถามไมเสรจสน”

(ประไพพรรณ พงฉม,2542: 83)

จากการวเคราะหพบวาผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามประเภทการรกไลดวยคาถามตอเนอง เพอ

คาดคนคาตอบจากผใหสมภาษณในประเดนทตอเนองกนไป เพอรกไลใหผใหสมภาษณใหขอมลคาตอบท

ตรงประเดน ตวอยางเชน

ตวอยาง (34)

ถาม: ไปกนขาวดวยกนมย

ตอบ: ไมไดกนคะ

ถาม: แลววนนนไปทาอะไรทภเกต

ตอบ: ไปเทยวของเจนอะไรอยางนคะ เพราะวาปกตเจนจะแบบทางานทกวน 7 วนตลอดเวลาอะไรอยางน

แลววนนนกจะมเพอนทแบบไปเยอะมาก แลวมแบบรนพทแบบจะเอาเรอออกอะไรอยางน ไปเกาะตางๆ

เจนกเลยโอเค เคลยรควไปดวย เออ...

Page 69: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

69  

ถาม: ทไปเจอเคาบงเอญหรอวาเราโทร.นดกนวาอยแถวนพอดเลยเจอกน

ตอบ: เรารอยแลวคะ เคาจะไปอยแลวคะ เพราะวาเราเปนพอนกนอยแลวไง

(สมภาษณ เจน-เจนสดา ปานโต)

จากตวอยาง (34) ผ สอขาวเลอกใชกลวธการรกไลดวยคาถามตอเนอง โดยถามทนททผ ให

สมภาษณตอบปฏเสธคาถามตอนตน เนองจากขอมลคาตอบของผ ใหสมภาษณไมตรงกบขอมลทผ สอขาว

ไดรบมาวาผ ใหสมภาษณไปเทยวจงหวดภเกตกบฟาใหม ดารงชยธรรม ดงนนผ สอขาวจงใชการรกไลดวย

คาถามตอเนอง เพอใหผใหสมภาษณตอบวาตนไปทาอะไรทจงหวดภเกต และผ สอขาวไดเลอกใชกลวธการ

รกไลดวยคาถามตอเนองอกครงหนงทนททงๆ ทผ ใหสมภาษณยงตอบคาถามกอนหนานไมจบ โดยรกไลใน

ประเดนตอเนองวาการพบกบฟาใหมเปนการนดหมายหรอเปนความบงเอญ เพอผ สอขาวจะไดขอมล

คาตอบทชดเจนจากผใหสมภาษณและนาไปเสนอขาวตอไป

ตวอยาง (35)

ถาม: พเปกมการพยายามตดตอมาบางมย เหมอนพดคย หรอขอโทษหรอเคลยรอะไรอยางน

ตอบ: ไมคะ คอเราเขาใจกนอย พเปก ก แลวกพนะคะ วาเราเปนพนองกนแลว แลว พธญญากเขาใจวาก

กบพเปกกไมมอะไร ตอไปในภายภาคหนากกบพเปกกเปนพนองกน แลวกไมมอะไรทจะตองมแบบ เฮย มา

คดเรองโนนเรองนเกดขนอก เพราะวากไมไหวอะ กกเหนอย แลวกมนหนกคะ (เสยงสน)

ถาม: มนทาลายความรสกตวเองมย เยอะขนาดไหนคะ ทแบบพอสงคมกลบกลายเปนวา ตเรา

เฮย เปนมอทสามของครอบครวน

ตอบ: หนกคะ หนก

ถาม: หนกขนาดไหน คนรอบขางวายงไงบาง หรอเสยงออกมาเปนยงไงบาง

ตอบ: หนกมากคะ คนรอบขางไมมอะไรนะ คนรอบขางกคอ เวลาไปไหนอยางนเคาใหกาลงใจคะ

Page 70: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

70  

ถาม: ขาวออกมาแรงขนาดน ความรสกเราขนาดไหนคะ อยากจะบอกความรสกผชมยงไงบาง

เพราะตอนนเหมอนเราเปนจาเลยอะ

ตอบ: เหนอยอะ

ถาม: เหนอยขนาดไหน

ตอบ: เหนอย

ถาม: เหนอยยงไงบางคะ กบสงทโดนๆ มา

ตอบ: ไมรจะตอบไงแลวอะ

ถาม: เหมอนกบวา เราเปนตนตอททาใหพเปกกบ ธญญาถอยคนละกาวเลยอะไรอยางน

ตอบ: เหนอยอะพ (นาตาซม เสยงสน)

(สมภาษณ พงก-สาวกา ไชยเดช (ครงท 1))

จากตวอยาง (35) ผ สอขาวเลอกใชกลวธการรกไลดวยคาถามตอเนอง ซงเปนการรกไลจนนาไปส

การกดดนผ ใหสมภาษณอยางเหนไดชด เนองจากเนอความของคาถามมงการรกไลถามยาความรสกใน

ดานลบของผ ใหสมภาษณและตอกยาประเดนขาวเรองความสมพนธในทางชสาวทเปนประเดนปญหาอย

ในขณะนน จนนาไปสการทาใหผสมภาษณถงกบรองไหหลงจากทตองตอบคาถามในลกษณะรกไลกดดน

ดงกลาวอยางตอเนอง

3.1.9 การเปลยนคาถาม

กลวธการเปลยนคาถาม หมายถง การทผ สอขาวเลอกใชกลวธการตงคาถามใหมในประเดนเดม

เกดขนเมอผ ใหสมภาษณไมเขาใจคาถาม พยายามเบยงเบนประเดน ตอบคาถามไมตรงประเดน ดงนน

ผ สอขาวจงเปลยนถอยในการถามใหมโดยการขยายความหรอถามใหเจาะจงประเดนมากขน ตวอยางเชน

Page 71: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

71  

ตวอยาง (36)

ถาม: ตอนนความรกเปนยงไงบาง หลงจากมขาวออกไป

ตอบ: อะไรนะ (หวเราะ)

ถาม: กบพตนตอนนเปนยงไงบาง ไดคยกนมย เพราะวาขาวออกไปแลว

ตอบ: ก ถามวาอะไรนะ

ถาม: พตนๆ

ตอบ: ออๆ โอเค เปนพนองกนคะ

(สมภาษณ กอย-รชวน วงศวรยะ)

จากตวอยาง (36) ผ สอขาวเลอกใชกลวธการเปลยนคาถาม คอตงคาถามใหมในประเดนเดม

เนองจากเหนไดชดวาผ ใหสมภาษณพยายามแสดงทาทไมเขาใจประเดนคาถาม เนองจากอาจจะไม

ตองการตอบคาถามในประเดนเรองความรก ผ สอขาวจงเปลยนถอยคาในการถามใหมโดยการขยายความ

คาถามและระบขอบเขตคาถามใหเจาะจงประเดนมากขน เพอขอคาตอบจากผใหสมภาษณใหได

3.1.10 การถามเพอเปดประเดนสาคญ

กลวธการถามเพอเปดประเดนสาคญ หมายถง การทผ สอขาวเลอกใชคาถามตรงไปตรงมาเพอเปด

ประเดนสาคญของขาวทเกดขน และนาประเดนคาตอบจากการถามจากกลวธดงกลาวนไปพาดหวขาวและ

อยในสวนเนอหาใจความสาคญของขาวบนเทงทนาเสนอ ตวอยางเชน

ตวอยาง (37)

ถาม: ตอนนดาราชอง 7 ทยอยไปตอ ไปเซนสญญาชองอนแลวของพกบละคะ

ตอบ: ไมมสญญามานานแลวคะ กบไมไดมสญญาทชอง 7 มานานแลว แลวกทผานมาทงหมด ในหลายๆ

ปทผานมา อยดวยสญญาใจมากกวา เพราะฉะนนกบวาทผานมาเปนเครองพสจนไดแลววากบเชอวาตว

Page 72: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

72  

กบเอง กทางานชอง 7 มา 20 ปแลวนะคะ กบเชอวาสงทกบไดรบทงหมดตลอดเวลาทผานมา เปนเพราะ

ทางชอง 7 แลวกผบรหารชอง 7มอบให สงดๆทงหลายทงปวง มอบให กบเชอวาไมม ไมนาจะมใครไดสงด

ทงหมด และสงไมดทงหมด กบกทางานหนกมากๆ ทอยทน อะไรอยางนอะไรคะ เพราะฉะนนถาถามกบ

ตอนน กบไมไดมสญญากบชอง แตกบเชอวากบ ยงคงอยทน ไมไปไหนแนนอนคะ (หวเราะ)

ถาม: มตดตอมาบางมย

ตอบ: มคะ ม มคยกนบาง แลวก มแบบจะสงบทละครมาใหดบางอะไรอยางนอะคะ ซงกบบอกวาอยา

ดกวาคะ คอกบพดตรงๆ วากบกอยทนมานานจรงๆอะคะ แลวกทกอยางในชวตของกบมนมาจากทน กบไม

วาทไหนไมด กบไมไดวาคนอน กบไมไดวาใครทงสน แตละคนมเหตผล มความเหมาะสม มความจาเปน

ของแตละคน เพราะฉะนนสาหรบกบเอง กบพดถงตวกบเอง วากบคงอยทน กบไมคดวากบจะอานบท

ละครทสงมาใหได เพราะวาอานแลวยงไงกไมเลนอยด (หวเราะ) ยงไงกไมมโอกาสไดทางานดวยกนอยด

เคยมโอกาสไดคยกบพทเปนผ กากบชอง 3 เมอไหรเราจะไดเจอกน ซงพเคาบอกวา เมอไหรดละนอง เคา

บอกวา (หวเราะ) เมอไหรทพยงอยชอง3 แลวหนยงอยชอง 7 กนอกจากการกศลอะคะเราถงจะไดเจอกน

อะไรอยางน (หวเราะ) มพหลายคนทบอกมความรสกวา เออ กบเหนแลวแบบ ถามโอกาสไดทางาน

ดวยกนกนาจะดเนอะ แตวากอยางทบอกคะ นอกจากการกศลหรอวามโอกาสทเหมาะๆทเราจะไดมโอกาส

ทเราจะเจอกนไดอยางนคะ

(สมภาษณ กบ-สวนนท คงยง)

จากตวอยาง (37) ผสอขาวเลอกใชกลวธการถามเปดประเดนสาคญ โดยในตวอยางนผ สอขาวได

ใชคาถามตรงไปตรงมาเพอเปดประเดนสาคญของขาวทเกดขนคอเรองการยายตนสงกดของนกแสดง

เนองจากชวงเวลาดงกลาวมนกแสดงจากสถานโทรทศนกองทพบกชอง 7 ยายไปอยสงกดอนหลายคน

ดงนนผ สอขาวจงนาประเดนดงกลาวไปถามผ ใหสมภาษณอยางตรงไปตรงมา ในฐานะทผ ใหสมภาษณก

เปนนกแสดงจากสถานโทรทศนกองทพบกชอง 7 โดยถามวาผ ใหสมภาษณมแนวทางอยางไรเกยวกบการ

เซนสญญาเขาสงกดอน กลวธการถามเปดประเดนสาคญดงกลาวนทาใหผ สอขาวไดรบขอมลคาตอบท

สาคญ ชดเจนและตรงประเดน เนองจากผ ใหสมภาษณไดอธบายขยายความและใหรายละเอยดอนเปน

ประโยชนตอการสอขาวและนาเสนอขาวตอไป อกทงผวจยยงพบวาผ สอขาวนาประเดนคาตอบดงกลาวไป

Page 73: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

73  

เรยบเรยงและใชเปนพาดหวขาวและนาเสนอประเดนคาตอบเรองสญญาการจางงานและการทาบทามผให

สมภาษณมารวมงานกบสงกดอนมาเปนประเดนหลกในการนาเสนอขาวอกดวย

ตวอยาง (38)

ถาม: พตนเปนสาเหตมย ททาใหแบบไมมแฟนเปนผชาย มาคบทอม

ตอบ: ไมเกยวๆ แตวากเคากอาจจะมสวนทาใหจบคนพบตวเองไดวา สงทจบตองการแลวจรงๆ อะคออะไร

อะไรอยางน (หวเราะ) แตเคากไมใชสาเหตททาใหจบคบทอมนะ ไมใชคะ ไมไดเฮรททจะคบขนาดนนคะ

(สมภาษณ จบ-ปกฉตร เทยมชย)

จากตวอยาง (38) ผสอขาวเลอกใชกลวธการถามเปดประเดนสาคญ โดยในตวอยางนผ สอขาวได

ใชคาถามตรงไปตรงมาเพอเปดประเดนสาคญของขาวทเกดขนคอเรองทผ ใหสมภาษณออกมาเปดใจวา

เคยคบหาดใจกบยอมรบวาเมอ 5-6 ปกอนเคยคบหาดใจกบตน-อาทวราห คงมาลย นกรองนาวง

บอดสแลม และถกฝายชายขอยตความสมพนธฉนคนรก จากขอมลดงกลาวทาใหผ สอขาวนาขอมลนถาม

ผ ใหสมภาษณอยางตรงไปตรงมาเพอเปดประเดนสาคญวาประเดนดงกลาวเปนสาเหตททาใหผ ให

สมภาษณไมมคนรกเปนผชาย แตเปลยนใจมาคบหาดใจกบคนรกทเปนเพศเดยวกนมาถงปจจบน และ

ผ สอขาวกไดนาประเดนคาตอบทเกดจากการตงคาถามสมภาษณดวยกลวธการถามเปดประเดนสาคญไป

ใชพาดหวขาวและนาเสนอเปนประเดนหลกตอไป

Page 74: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

74  

ตวอยาง (39)

ถาม: สาเหตของการเลกราทแทจรงเปนยงไง

ตอบ: กจรงๆ แลว คอเรองนมนประกอบดวยหลายสาเหตนะครบ คอจรงๆ แลวผมอยากจะอธบายเรอง

นงกอนเลย คอ เรองนคอนขางทจะเปนเรองทสงผลกระทบใหกบตวผมเอง แลวกทางครอบครว คอ ผมไม

ทราบวา ผคนทไดรบขาวหรอวาตดตามขาวเนย จะคดไปหรอมความคดเหนกนยงไงนะครบ แตวาฟดแบก

ทผมไดรบมาภายใน 2วน ถง 3 วนทผานมาเนย ในเรองของขาวในการเลกกนเนย มหลายกระแสทพดถง

เรองการใชยาเสพตดครบผม ซงเปนเรองทจะบอกวาผมรอนตวมย กจะใชคาวารอนตวกคงไมถก

เพราะวาเปนเรองทคอนขางจะละเอยดออนนะฮะ ในสงคมไทย แลวกดวยทางบานของผมเองเนย คอผม

คอนขางจะเกรงใจคณแม ไมอยากจะใหมผลกระทบไปถงทานทบาน กอยากจะขอประกาศตรงนเลยวา

ไมไดมสวนเกยวของกบยาเสพตดครบผม

(สมภาษณแตงค-พงศกร มหาเปารยะ)

จากตวอยาง (39) ผสอขาวเลอกใชกลวธการถามเปดประเดนสาคญ โดยในตวอยางนผ สอขาวได

ใชคาถามตรงไปตรงมาเพอเปดประเดนสาคญของขาวทเกดขนคอเรองสาเหตทผ ใหสมภาษณเลกรากบคน

รก เนองจากกอนหนานมกระแสขาวตางๆ เกดขนหลายแงมม ดงนนผ สอขาวจงขอคาตอบจากผ ให

สมภาษณโดยใชวธการถามอยางตรงไปตรงมาเพอเปดประเดนสาคญอนจะเปนประโยชนตอการนาเสนอ

ขาวทเปนขอมลโดยตรงจากผใหสมภาษณตอไป

3.1.11 การถามดวยถอยคาสนๆ

กลวธการถามดวยถอยคาสนๆ หมายถง การทผ สอขาวตงคาถามโดยเลอกใชถอยคาสนๆ ไมไดผก

ประโยคยดยาวหรอมเนอความทซบซอน ทงนเพอใหการสมภาษณดาเนนไปดวยความรวดเรว ไดขอมลท

กระชบ กลวธการตงคาถามสมภาษณในลกษณะดงกลาวนยงชวยเออประโยชนใหผ ใหสมภาษณเขาใจ

คาถามไดงายและตอบคาถามตรงประเดนตามทผ สอขาวตองการอกดวยตวอยางเชน

Page 75: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

75  

ตวอยาง (40)

ถาม: จะมนอง

ตอบ: เออ...ถงเวลาแลว เพราะวาอายเยอะแลวอะไรอยางน

(สมภาษณ กบ-สวนนท คงยง)

จากตวอยาง (40) ผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามดวยถอยคาสนๆ กระชบ เปนการถามอยางตรง

ประเดน ในตวอยางนผ สอขาวไดถามผ ใหสมภาษณในประเดนเรองการมบตร โดยใชถอยคาคาถามสนๆ

วา “จะมนอง” เพอใหผใหสมภาษณใหขอมลเรองการวางแผนมบตร

ตวอยาง (41)

ถาม: สนใจมยเรองน

ตอบ: สนใจมาก

ถาม: จะลงตวเมอไหร

ตอบ: ไวเดอนหนาจะบอกอกทแลวกน

ถาม: มหลายเรองมยคะ

ตอบ: จรงๆ กมงานตดตอเขามาเยอะ ทงงานพธกร รายการ ทมาเสนอให อาจจะเปนเพราะวาผมมโอกาส

ไดทางานพธกร คนเลยอยากจะใหทางานพธกรดวย แลวกมหลายอยาง สวนละครตอนน คเดอด คอนเฟรม

สวนวนาล โปรดตดตามตอนตอไปนะครบ (หวเราะ)

(สมภาษณปอ-ณฐวฒ สะกดใจ)

Page 76: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

76  

จากตวอยาง (41) ผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามดวยถอยคาสนๆ ไมตองอาศยการตความ ทก

คาถามผกประโยคสนๆ ไมซบซอน เพอใหผ ใหสมภาษณเขาใจประเดนคาถามไดงายและตอบคาถามได

ตรงประเดน โดยในตวอยางนมเนอความคาถามในประเดนเรองผลงานของผ ใหสมภาษณหลงจากทยาย

สงกดจากสถานโทรทศนสกองทพบกชอง 7 มาเปนนกแสดงในสงกดของสถานวทยโทรทศนไทยทวสชอง 3

เพอนาขอมลคาตอบไปสนบสนนประเดนเรองการปอนงานของตนสงกดใหม

3.1.12 การถามโดยใชถอยคาบงชเรองเพศสมพนธ ศลธรรม หรออบายมข

การถามโดยใชถอยคาบงชเรองเพศสมพนธ ศลธรรมหรออบายมข หมายถง การทผ สอขาวเลอกใช

คาถามทปรากฏถอยคาทมความหมายบงชไปถงเรองเพศสมพนธ การผดศลธรรมหรอเรองอบายมข จาก

การวเคราะหขอมลพบวาผ สอขาวเลอกใชทงถอยคาทมความหมายโดยตรงและถอยคาทสอความหมาย

โดยออม

การใชถอยคาทสอความหมายโดยตรง คอถอยคาทสอความหมายไดทนทโดยไมตองอาศยการ

ตความ การถามโดยใชถอยคาโดยตรงซงมเนอความบงชเรองเพศสมพนธ ศลธรรมหรออบายมข

ตวอยางเชน

ตวอยาง (42)

ถาม: เกยวกบเรองยาเสพตดรเปลาคะ

ตอบ: เออ…โมไมขอตอบคะ ใหไปถามเอาเอง แตมนเปนเงอนไขทโมตงไวอยแลว ตงแตแรกทคบกนวาขอ

เรองนเรองเดยว เรองผหญง เรองความเจาช เรองจกจกขบน เรองงเงา เรองนอยใจ มนเปนเรองธรรมดา

มาก

ถาม: ถามนดนงนอกจากเรองยาเสพตดทโมไมอยากพดแลว...

ตอบ: โมไมไดพดนะคะวามนเปนเรองอะไร โมพดไมได ยงไงโมกตองปกปองเคา เคากคอคนของโม

(สมภาษณแตงโม-ภทรธดา พชรวระพงษ)

Page 77: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

77  

จากตวอยาง (42) ผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามโดยใชถอยคาโดยตรง มเนอความบงชเรองยา

เสพตด ซงเปนเรองททาใหบคคลทสามทผ สอขาวพาดพงถง คอแตงค-พงศกร มหาเปารยะ เกดความ

เสยหายได เนองจากยงไมมขอพสจนวาประเดนขาวลอเรองทผ ใหสมภาษณคอแตงโม- ภทรธดา พชรวระ

พงษ ยตความสมพนธกบแตงค-พงศกร เนองจากฝายชายพวพนกบยาเสพตดนนเปนจรงหรอไม ดงนนการ

ตงคาถามในลกษณะดงกลาวจงทาใหผ ใหสมภาษณตองกลาวปฏเสธวาตนไมไดระบวาสาเหตของการยต

ความสมพนธเปนเรองยาเสพตดแตอยางใด พรอมทงผ ใหสมภาษณยงกลาวแสดงเจตนาวาตนตองปกปอง

คนรกของตนดวย

การใชถอยคาทมความหมายโดยออมคอถอยคาทตองอาศยการตความจากผ ฟง การถามโดยใช

ถอยคาโดยออมเพอบงชเรองเพศสมพนธ ศลธรรมหรออบายมข ตวอยางเชน

ตวอยาง (43)

ถาม: เทยวไปดวยทาการบานไปดวยมยคะ (หวเราะ) ไปแลวไดเลยอะไรอยางน

ตอบ: เออ...เดยวดชอไว (หวเราะ)

(สมภาษณ กบ-สวนนท คงยง)

จากตวอยาง (43) ผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามโดยใชถอยคาโดยออม โดยมเนอความเพอบงช

เรองเพศสมพนธ ในทนผ สอขาวใชสานวนวา “ทาการบาน” ในปรบทททาใหผ สอขาวกบผ ใหสมภาษณ

เขาใจตรงกนวาสอความหมายถงการมเพศสมพนธ ซงประเดนเรองเพศสมพนธยงคงไมไดรบการยอมรบใน

สงคมไทยใหเปนหวขอการสนทนาหรอสอบถามในทสาธารณะ โดยเฉพาะในกรณนเปนการใหสมภาษณ

ผานสอ ดงนนผ สอขาวเองกไดใชอวจนภาษาประกอบการถามคอการหวเราะและผใหสมภาษณเองกเลยง

ทจะตอบคาถามโดยตรงวามเพศสมพนธกบสามระหวางทจะไปเทยวกบสามหรอไม ซงเปนคาถามท

คกคามหนาผ ใหสมภาษณเนองจากเปนประเดนทละเอยดออน ประกอบกบผ ใหสมภาษณเปนเพศหญงม

ขอจากดทางสงคมและวฒนธรรมไทยในการพดเรองเพศ ดงนนผ ใหสมภาษณจงตอบคาถามโดยการบาย

เบยงวาจะดการตงชอบตรไว พรอมทงแสดงอวจนภาษาคอการหวเราะเชนเดยวกน เพอใหการสมภาษณ

ดาเนนไปดวยราบรน ไมเกดความขดแยง

Page 78: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

78  

ตวอยาง (44)

ถาม: แลวเรามเทยวแบบไปนนไปน ไปสถานทแบบผชายไปเทยวกนดวยอะไรอยางน

ตอบ: สถานททผชายไปเทยวกน พดมาๆๆ

ถาม: ไปเทยวอยางวามย

ตอบ: เทยวอยางวาคออะไร

ถาม: มาสซาจ-อาบอบนวดอะไรอยางนไปมามย

ตอบ: ไมจรง ไมจรง ไมจรงเลย อนน คอนเฟรมไดเลยวาไมใชเรองจรง คอมพจากทนงเคามาขอรปผม ผมก

ไปกบมกก-ดนย ปอก-โฆษวส แลวกกานต อรณเรองสวสดคอแกงคชอง3 ดวยกน สามสคนแลวกผ ใหญ

คนนงกไปเทยวกนปกตไปกน ไมไดมไปเทยวมาสซาจ เมสเซจแนนอน

(สมภาษณ เกรท-วรนทร ปญหกาญจน)

จากตวอยาง (44) ผ สอขาวใชกลวธการถามโดยใชถอยคาเพอบงชเรองศลธรรมและเพศสมพนธ

โดยในคาถามสองคาถามแรกผ สอขาวเลอกใชถอยคาโดยออมวา “สถานททผชายไปเทยวกน” เมอผ ให

สมภาษณขอคาถามทชดเจนกวาน ผ สอขาวกเลอกใชถอยคาโดยออมอกครงแตเปลยนถอยคามาใชคาวา

“ไปเทยวอยางวา” ทาใหผ ใหสมภาษณถามกลบวาเพอใหผ สอขาวระบความหมายทชดเจนของคาถาม จน

ในทายทสดผ สอขาวกไดใชถอยคาโดยตรงเพอสอความหมายวาหมายถงการไปเทยวอาบอบนวด โดยถาม

ตรงๆ วาไปเทยว “มาสซาจ-อาบอบนวด” มาหรอไม จากการสงเกตและวเคราะหการถามกลบของผ ให

สมภาษณอาจกลาวไดวาผ ใหสมภาษณอาจจะเขาใจการสอความของถอยคาออมในสองคาถามแรกบาง

แลว แตตองการใหผ สอขาวระบความหมายทชดเจนเพอปองกนการสอสารทผดพลาดนนเอง

3.1.13 การถามหยง

กลวธการถามหยง หมายถง การทผ สอขาวเลอกใชคาถามในลกษณะหยงเพอใหทราบทศนคตหรอ

ความรสกของผ ใหสมภาษณทมตอประเดนขาวนนๆ หรอเพอทราบสถานการณ จากการวเคราะหขอมล

Page 79: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

79  

ปรากฏวา กลวธการถามหยงมกจะปรากฏกอนแลวจงมคาถามทเปนจดมงหมายเฉพาะของประเดนขาว

นนๆ ตามมา ตวอยางเชน

ตวอยาง (45)

ถาม: ดสอยางเพอนเรา พอลลากเปดตวแฟนหวานไดนาอจฉามากใชมย แลวเราละ

ตอบ: เออ อจฉามาก (หวเราะ) แตก ดใจกบเคาแหละ แตวาคอถามนยงไมใช กยงไมใช และยงไมเจอคะ

ถาม: แบบไหนทเราจะเลอก เคาตองสไตลไหน

ตอบ: ยาวคะพ แบบวามลสตแบบยาวมากเลยอะ แตวาคดวานาจะลดๆ ลงบางแลว (หวเราะ)

ถาม: ไมเหงาบางเหรอ อยคนเดยว

ตอบ: กเหงานะ แตวามนกมเพอน มอะไรอยางนอะคะ ใหเราแบบฆาเวลาไปได แตจรงๆแลวเปนลกคน

เดยวดวยไง ใชชวตอยคนเดยวไดอะ ไมไดเปนคนทแบบ จะตองมใครทอยรอบตวตลอดเวลา กเลยโอเคอะ

คะ

ถาม: เพอนสนทเรารอบๆ ตวนไปกนหมดแลวนะ มแฟนกนหมดแลววามย

ตอบ: ใชคะ (หวเราะ)

ถาม: สมมตนะถาฟาใหมมาจบเราจรงๆ เราจะพจารณามย

ตอบ: โอโห อนนกปลอยใหมนเปนเรองสมมตตอไปดกวา (หวเราะ)

ถาม: กคอยงวางอยตอนน

ตอบ: คะ

(สมภาษณ เจน-เจนสดา ปานโต)

จากตวอยาง (45) ผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามหยงถงความรสกของผ ใหสมภาษณ ในประเดน

เรองความรก โดยนาประเดนเรองทเพอนสนทของผ ใหสมภาษณไดเปดตวคนรกกนไปแลว ในตวอยางนจะ

Page 80: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

80  

เหนไดวาผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามหยงหลายครง เพอนาไปสประเดนคาถามหลกเรองความสมพนธ

ฉนคนรกระหวางผใหสมภาษณกบฟาใหม ดารงชยธรรม

3.1.14 การถามความรสกของผใหสมภาษณหรอผทตกเปนขาวดวย

กลวธการถามความรสกของผใหสมภาษณหรอผ ทตกเปนขาวดวย หมายถง การทผ สอขาวเลอกใช

คาถามในลกษณะถามถงความรสกของผ ใหสมภาษณหรอบคคลทสามผ ทตกเปนขาวดวย ในทานองวาม

ความรสกอยางไรตอประเดนขาวทเกดขน

กลวธการดงกลาวเปนกลวธทงายทสดทจะทาใหผ สอขาวทราบอารมณความรสกของผ ให

สมภาษณหรอผตกเปนขาวดวย นอกเหนอไปจากการสงเกตปฏกรยาอาการและอารมณของผ ใหสมภาษณ

หรอตความอารมณความรสกของผ ใหสมภาษณจากถอยคาทเปนขอมลคาตอบสวนอนๆ หรออวจนภาษา

ตางๆ เชน นาเสยงหรอสหนา เปนตน

ตวอยาง (46)

ถาม: เคาซเรยสมยเวลาเปนขาวกบดารา

ตอบ: เคากเซงอย (หวเราะ) เคากเซงใชไดอะ แตวามนกชวยไมไดใชมย อม แตเคากบอกไปแลววาไมม

อะไรใชปะ

(สมภาษณ เจน-เจนสดา ปานโต)

จากตวอยาง (46) ผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามความรสกของผ ทตกเปนขาวกบผ ใหสมภาษณ

เนองจากบคคลดงกลาวไมไดทางานอยในวงการบนเทง อาจจะไมมโอกาสใหสมภาษณผานสอ ดงนน

ผ สอขาวจงถามความรสกของผ ทตกเปนขาวดวยจากผใหสมภาษณแทน โดยในตวอยางนผ สอขาวถามผให

สมภาษณ คอ เจน-เจนสดา ปานโต วาฟาใหม ดารงชยธรรม มความรสกจรงจงเมอตกเปนขาวกบดารา

หรอไม

Page 81: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

81  

ตวอยาง (47)

ถาม: กบคาวา คาสโนวา รสกยงไงบางคะ

ตอบ: ชนมากกวา อยสงคมแบบน ไมเปนคาสโนวา กเปนเกย คอทจรงความจรงมนหนไมพนอยแลว วา

ใครเปนยงไง

(สมภาษณ อารต-พศตม บานแยม)

จากตวอยาง (47) ผ สอขาวถามความรสกของผ ใหสมภาษณวารสกอยางไรกบการทถกมองวาเปน

คาสโนวา ซงหมายถงผ ชายทมพฤตกรรมเจาช เจาสาราญ จะเหนไดวาผ สอขาวเลอกใชกลวธการถาม

ความรสกของผ ใหสมภาษณอยางตรงไปตรงมาและมเนอความแสดงถงพฤตกรรมในดานลบ ซงกอใหเกด

การคกคามหนาผ ฟงได

ตวอยางท (48)

ถาม: เมอวานยงนาตาไหลอยเลย วนนแบบสบายใจขนแลวสใชมย

ตอบ: ขางในคะ มนคงไม ขางนอกมนคงรสกดคะ บางทกแตขางในมนคงตองใชเวลาคะ มนกไมได ไมคอย

แบบวารสกวาดไปตลอดเวลา กใชเวลา

(สมภาษณ พงก-สาวกา ไชยเดช (ครงท 2))

จากตวอยาง (48) ผ สอขาวถามความรสกของผใหสมภาษณโดยกลาวเชอมโยงกบสถานการณการ

สมภาษณระหวางผ สอขาวกบผ ใหสมภาษณเมอวานน เนองจากผ ใหสมภาษณไดรองไหระหวางการ

สมภาษณ ตอมาเมอไดมการสมภาษณอกครงในวนนผ สอขาวจงถามความรสกของผ ใหสมภาษณวาม

ความรสกสบายใจขนแลวใชหรอไม

Page 82: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

82  

ตวอยาง (49)

ถาม: หลายคนจบตามองความรกครงนของเรามากๆ เลย อดอดมย

ตอบ: เอาตรงๆ นะคะ กนดหนอย แพทเปนคนตรงจรง แตแพทไมไดอยากจะออกมาพดเรองแบบน ถาพๆ

ถามแพทยนดทจะตอบอยแลว มนเปนอะไรทเราไมไดตงใจจะปดบง เพยงแตวาอะไรทยงไมใชชดเจนแลว

จะใหแพทออกมาพดมนกจะดไรสาระ ณ ตอนนมนกยงไมชดเจน แตถาพๆ ถามแพทกยนดทจะตอบ ถาม

วาอดอดมยกคงมบาง

(สมภาษณ แพท-ณปภา ตนตระกล (ครงท 1))

จากตวอยาง (49) ผ สอขาวถามความรสกของผ ใหสมภาษณวารสกอดอดกบการทหลายคนถกจบ

ตามองประเดนเรองความรกของผ ใหสมภาษณหรอไม จะเหนไดวาผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามใน

ลกษณะดงกลาวประกอบกบการอางถงคนหมมาก ปรากฏใชคาวา “หลายคน” แตผ ใหสมภาษณเองก

ตความหมายวาผ ทจบตามองเรองความรกของตนกคอนกขาวนนเอง เหนไดจากการตอบคาถามของผ ให

สมภาษณทสอความวาตนรสกอดอด แตหากผ สอขาวมาถามกยนดทจะตอบคาถาม

3.1.15. การถามหยอกเยาเพอลวงขอมล

กลวธการถามหยอกเยาเพอลวงขอมล หมายถง การทผ สอขาวเลอกใชคาถามดวยการสราง

อารมณขน ในลกษณะหยอกเยาหรอหยอกลอ แตมจดมงหมายเพอถามลวงขอมลบางประการจากผ ให

สมภาษณ กลวธการใชอารมณขนเปนการสรางความเปนกนเอง สรางบรรยากาศทดในการสมภาษณ เพอ

ลดความตงเครยดของสถานการณการสมภาษณหรอประเดนขาวทเกดขน อยางไรกตามผ สอขาวไมไดม

จดมงหมายหลกเพอสรางบรรยากาศในการสมภาษณ แตมงขอขอมลคาตอบจากผใหสมภาษณเปนสาคญ

ตวอยางเชน

Page 83: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

83  

ตวอยาง (50)

ถาม: แลวตอนนเรยกวาสขหรอยงไงได สขหรอทกข หรออะไรยงไง

ตอบ: เปนความสขแบบยมๆ กโอเคด

ถาม: สขแบบโสดๆ มย (นาเสยงหยอกเยา)

ตอบ: สขแบบโสดๆ (หวเราะ)

ถาม: โสดๆ แบบมลนนดนงรเปลา (นาเสยงหยอกเยา)

ตอบ: ลนมย ไมร แตวาตอนนกแฮปปกบชวตดระดบนงเลยทเดยวคะ

(สมภาษณ กอย-รชวน วงศวรยะ)

จากตวอยาง (50) ผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามหยอกเยาเพอลวงขอมล ในตวอยางดงกลาวน

เปนสถานการณการสมภาษณทผ ใหสมภาษณยงคงไมเตมใจทจะตอบประเดนเรองความรก แตผ สอขาวม

จดประสงคหลกในการขอขอมลจากผ ใหสมภาษณ เพอไดคาตอบทชดเจนทสด ดงนนผ สอขาวจงเลอกใช

การหยอกเยา ใชอารมณขนในการสรางบรรยากาศการสมภาษณใหดาเนนไปดวยด แตมงเนนขอคาตอบ

โดยลวงขอมลจากผ ใหสมภาษณ โดยมเนอความถามถงสถานภาพของผ ใหสมภาษณวายงโสดอยหรอไม

และใชกลวธการถามหยอกเยาเพอลวงขอมลซาอกครง โดยมเนอความตอยอดจากคาตอบของผ ให

สมภาษณวาโสดแบบมลนหรอไม กลาวคอผ สอขาวหมายถงความสมพนธระหวางผ ใหสมภาษณกบบคคล

ทตกเปนขาวเรองประเดนความรกดวยกนนนเปนความสมพนธทอยในชวงลนพฒนาความสมพนธตอไปจน

ทาใหผใหสมภาษณเปลยนสถานภาพใชหรอไม อยางไรกตามจะเหนไดวากลวธการถามหยอกเยาเพอลวง

ขอมลในตวอยางดงกลาวนยงเปนกลวธการถามทไมสมฤทธผลเทาทควร เนองจากผ ใหสมภาษณยงคง

หลกเลยงและเบยงเบนทจะตอบคาถามในประเดนเรองความรก

Page 84: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

84  

ตวอยาง (51)

ถาม: แลวเคาเหนเคาวาไงบาง

ตอบ: นารกคะ นารก

ถาม: เคากชมวานารก

ตอบ: เคากชมวานารก

ถาม: ทเคาวาชมนารก เคาชมแหวนหรอชมเรากนแน

ตอบ: (หวเราะ) นนด ไมเคากชม คอ อาจจะเปนแบบวา ไมคดวาเราจะแบบ เคาคงคดวาเราซออะ

(สมภาษณ แพท-ณปภา ตนตระกล (ครงท 2))

จากตวอยาง (51) ผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามหยอกเยาเพอลวงขอมล โดยประเดนดงกลาวเรม

จากทผ สอขาวถามผ ใหสมภาษณเรองแหวนอกษรรปตว H ซงไปพองกบชอของเลนของคนรกของผ ให

สมภาษณคอ ฮม-อสรยะ คหาเปรมกจ ผ สอขาวจงถามตอวาคนรกเหนแหวนแลวพดวาอยางไร ผ ให

สมภาษณจงตอบวาคนรกกลาวชมวานารก ผ สอขาวจงเลอกใชกลวธการหยอกเยาผ ใหสมภาษณวาการ

กลาวชมดงกลาวเปนการชมแหวนหรอกลาวชมตวผใหสมภาษณเอง ผ สอขาวใชกลวธการถามหยอกเยาใน

ทนเพอลวงขอมล โดยมงเนนการทราบความสมพนธระหวางผ ใหสมภาษณกบคนรกวายงดาเนนไปได

ดวยดหรอไม

3.1.16 การถามในเชงขอความคดเหน

กลวธการถามในเชงขอความคดเหน หมายถง การทผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามในลกษณะ

ขอใหผใหสมภาษณแสดงความคดเหนตอประเดนขาวทเกดขน การตงคาถามในลกษณะดงกลาว เปนการ

ใชคาถามเปด (open-ended) กลาวคอการเปดโอกาสใหผ ใหสมภาษณไดแสดงความคดเหนในประเดนท

เกยวของกบผ ใหสมภาษณโดยตรง เพอผ สอขาวไดทราบขอมลทเปนประโยชนตอการนาเสนอขาวตอไป

หรอใชคาถามปด (close-ended)เพอจากดประเดนคาตอบ โดยถามในเชงขอความคดเหนจากผ ให

สมภาษณเพยงจดใดจดหนง ตวอยางเชน

Page 85: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

85  

ตวอยาง (52)

ถาม: คดวาเรวไปมยถาเคามคนอน

ตอบ: ฝนเคารพสทธของคน เพราะวาคนแตละคนกมวธทจะทาอะไรใหตวเองมความสข ไมวาเคาจะเลอก

วธไหน อยากจะทาอะไรมนคอสทธของเคา แตถาบอกวาไมรสกอะไรเลย กคงโม มนกจด เพราะวาอย

ดวยกนมานาน แตไมถงขนาดทตองรองไห ฟมฟาย เรองนนมนผานมานานมากแลว ใจมนทาไปถงไหนตอ

ไหนแลว

(สมภาษณ นาฝน-กณณฏฐ กลปรยาวฒน)

จากตวอยาง (52) ผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามในเชงขอความคดเหนจากผใหสมภาษณ โดยใช

คาถามปด จากดประเดนคาตอบเพยงเรองการมความรกครงใหมของอดตคนรกของผ ใหสมภาษณ โดย

ผ สอขาวตองการใหผใหสมภาษณแสดงความคดเหนวาถาอดตคนรกของผใหสมภาษณมคนรกใหมในเวลา

นจะรวดเรวเกนไปหรอไม เนองจากสถานการณในขณะนนผ ใหสมภาษณเพงจะประกาศยตความสมพนธ

กบอดตคนรกไดไมนาน อยางไรกตามแมวาในตวอยางนผ สอขาวจะใชคาถามปด ในลกษณะการใหผ ให

สมภาษณตอบรบหรอปฏเสธประเดนทผ ใหสมภาษณยกมาถาม แตเมอพจารณาขอมลคาตอบของผ ให

สมภาษณจะเหนไดวา ไมมการตอบรบหรอปฏเสธอยางชดเจนตรงไปตรงมา แตผ ใหสมภาษณเลอกตอบ

โดยใหขอมลกลางๆ พรอมอางเหตผลประกอบการแสดงความคดเหน

ตวอยาง (53)

ถาม: คดวาขาวมสวนทาใหเหมอนแบบจางงานเรามากขนมยคะ

ตอบ: ขาวแบบนมนคงไมดคะ กคงอยากไดขาวทดๆ นะคะ แตวากจรงๆ แลวงานกมอยแลว ไมไดแบบวาม

ขาวกมงานขนมาอะไรอยางนคะ กมงานปกต มพๆ เคาจางอเวนทปกตอยแลว กมเหนกบอยๆ อยแลวอะ

คะ

(สมภาษณ พงก-สาวกา ไชยเดช (ครงท 2))

Page 86: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

86  

จากตวอยาง (53) ผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามในเชงขอความคดเหนจากผใหสมภาษณ โดยใช

คาถามปดใหผใหสมภาษณตอบรบหรอปฏเสธในประเดนทวาการทผใหสมภาษณตกเปนประเดนขาวตางๆ

ซงเปนกระแสขาวในดานลบอยางตอเนองกสงผลใหผ ใหสมภาษณเองไดรบการวาจางใหมารวมงานตางๆ

มากขน สงเกตไดวาในตวอยางนผ สอขาวยกประเดนดงกลาวขนมาในลกษณะการตงขอสงเกต เนองจาก

เหนวาในชวงเวลาทผใหสมภาษณตกเปนประเดนขาวดานลบตางๆ นน ผใหสมภาษณไดรบงานตางๆ มาก

ขนและปรากฏตวผานสอบอยขนอยางเหนไดชด ทาใหเกดกระแสวจารณในประเดนเรองการสรางขาว

เพอใหผ วาจางตางๆ ตองการจางงานมากยงขน ดงนนผ สอขาวจงเปดโอกาสใหผ ใหสมภาษณไดแสดง

ความคดเหนเพออธบายประเดนดงกลาว

อยางไรกตามในบางครงหากผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามในเชงขอความคดเหน โดยใหผ ให

สมภาษณแสดงความคดเหนทเกยวของกบบคคลทสามนน อาจจะเปนการตงคาถามทไมไดรบคาตอบ

ตามทผ สอขาวคาดหวง เนองจากผใหสมภาษณเลอกทจะไมขอแสดงความคดเหนใดๆ ทาใหผ สอขาวตอง

เปลยนไปใชกลวธการตงคาถามประเภทอนๆ ตอไป สถานการณการดงกลาวมกเกดขนไดโดยเฉพาะอยาง

ยงกรณทบคคลทสามเปนคกรณทตกเปนขาวดวยกนกบผใหสมภาษณ ตวอยางเชน

ตวอยาง (54)

ถาม: เรองทพลอยออกมาโพสตในเฟซบก ไดมความคดเหนยงไงคะ

ตอบ: ไมมความคดเหนคะ

ถาม: ไดอานหรอเปลา

ตอบ: อานคะ

ถาม: เหมอนเคาวาเราแรง เหมอนหลายคนมองวาเหมอนโดนดาวาเปนหมาอยางเนย

ตอบ: เปนอะไรกไดคะพ คอคนเราทกคนมเสรมสทธทจะคดจะพดจะทาอะไรกไดคะ

(สมภาษณ ได-ไดอานา จงจนตนาการ)

Page 87: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

87  

จากตวอยาง (54) ผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามในเชงของความคดเหน โดยใหผ ใหสมภาษณ

แสดงความคดเหนในประเดนทเกยวของกบบคคลทสามซงเปนคกรณทผ ใหสมภาษณตกเปนขาว

บาดหมางกน ในตวอยางนผ สอขาวถามขอความเหนจากผใหสมภาษณคอได-ไดอานา จงจนตนาการ วาม

ความคดเหนอยางไรกบกรณทพลอย-เฌอมาลย บญยศกด ไดออกมาเขยนขอความผานเฟซบก โดยในทน

ผ สอขาวไมไดระบในตวคาถามวาขอความดงกลาวคอขอความอะไร เนองจากสนนษฐานวาผ ใหสมภาษณ

นาจะทราบขอมลดอยแลว ในตวอยางนผ ใหสมภาษณเลอกตอบวาตนไมมความคดเหนใดๆ เกยวกบ

ประเดนดงกลาว ทงนสามารถวเคระหไดวาผใหสมภาษณไมตองการใหเกดปญหาความขดแยงระหวางตน

กบคกรณมากขน ทาใหผ สอขาวตองเปลยนไปใชกลวธการถามประเภทอนๆ ตอไปเพอใหไดขอมลคาตอบท

สมบรณจากผใหสมภาษณ

3.1.17 การถามโดยสมมตเหตการณ

กลวธการถามโดยสมมตเหตการณ หมายถง การทผ สอขาวเลอกใชการถามในลกษณะการสมมต

เหตการณทอาจจะมโอกาสเกดขนไดในอนาคต แลวใหผ ใหสมภาษณแสดงความคดเหนหรอใหขอมลใน

ประเดนทผ สอขาวไดสมมตขน และหากผใหสมภาษณคดวาเหตการณสมมตดงกลาวไมมความเปนไปไดท

จะเกดขนหรอมความเปนไปไดนอยมาก ผใหสมภาษณจาเปนตองชแจงเหตผลเพอสนบสนนประเดนความ

คดเหนของตน ดงนนกลวธการถามโดยสมมตเหตการณจงเปนอกกลวธหนงทจะกระตนใหผ ใหสมภาษณ

ตอบคาถามและใหขอมลทสะทอนความคดเหนของผใหสมภาษณเอง ตวอยางเชน

ตวอยาง (55)

ถาม: ถาแตงคยนยนวาจะปรบปรงตวเอง โมพรอมจะใหอภยมย

ตอบ: หนขอคายนยนนนจากพวกพ หนฝากพวกพไปถาม หนฝากใหประชาชนทงประเทศชวยยนยนกบหน

หนอย ชวยรบประกนกบหนหนอยวาคณแตงคจะดขนได

(สมภาษณ แตงโม-ภทรธดา พชรวระพงษ)

จากตวอยาง (55) ผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามโดยสมมตเหตการณในอนาคต เนองจากใน

สถานการณดงกลาวผ ใหสมภาษณคอแตงโม-ภทรธดา พชรวระพงษ ไดออกมาประกาศยตความสมพนธ

Page 88: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

88  

ฉนครก เนองจากแตงค-พงศกร มหาเปารยะ คนรกของผ ใหสมภาษณ โดยระบวาแตงค-พงศกรไดกระทา

การบางอยางอนเปนการละเมดเงอนไขทผ ใหสมภาษณตงไว ดงนนผ สอขาวจงตงคาถามสมภาษณโดยม

เนอหาสมมตวาถาแตงค-พงศกร ยนยนวาจะปรบปรงตนเอง ผใหสมภาษณจะใหอภยหรอไม

ตวอยาง (56)

ถาม: ถาเจอพเจนอยางน เราจะเขาไปคยไปเคลยร จะไปทกมย

ตอบ: ไมรจะอะไรยงไงเนอะ ปลอยใหเปนอยางนแหละดแลว คอ แพทวามนไมมเหตจาเปนอะ เราไมได

ทะเลาะกนอะ แลวถาเราไมไดทะเลาะกน แลวแพทกไมรจะเขาไป...อะไรอยางน

(สมภาษณ แพท-ณปภา ตนตระกล (ครงท 2))

จากตวอยาง (56) ผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามโดยสมมตเหตการณในอนาคต เนองจากใน

สถานการณดงกลาวผ ใหสมภาษณคอแพท-ณปภา ตนตระกล ไดตกเปนขาวมอทสามทาใหความรก

ระหวางเจน เทยนโพธสวรรณ นกแสดงรนพ กบ ฮม-อสรยะ คหาเปรมกจ นกธรกจ ตองยตลง เพราะใน

ขณะนนผ ใหสมภาษณไดคบหาดใจกบฮม-อสรยะ ทาใหเกดเปนกระแสขาววาแพท-ณปภา บาดหมางกบ

เจน เทยนโพธสวรรณ ดงนนผ สอขาวจงสมมตเหตการณโดยมเนอหาวาถาผ ใหสมภาษณตองเจอกบคกรณ

จะเขาไปพดคย ปรบความเขาใจ หรอเขาไปทกทายหรอไม ผ สอขาวใชกลวธการดงกลาวเพอใหผ ให

สมภาษณแสดงความคดเหนในประเดนทผ สอขาวไดสมมตขน พรอมชแจงเหตผลสนบสนน ทงนจากการ

เกบขอมลการสมภาษณของผ สอขาวบนเทงพบวาการถามโดยสมมตเหตการณในประเดนเนอหาเรองการ

ดาเนนการเมอพบคกรณเปนกลวธการถามและเปนเนอหาทผ สอขาวนยมใชมากในกรณขาวความ

บาดหมางระหวางบคคล เพอเปนการสะทอนความคดเหนและเปนการวดระดบความบาดหมางทเกดขนได

วธหนง เพอนาขอมลคาตอบทไดไปนาเสนอขาวตอไป

Page 89: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

89  

ตวอยาง (57)

ถาม: แอนนครบ มนมชองทางทางกฎหมายพอสมควรทจะ สามารถไปฟองตอศาล เพอขอ

ตรวจสอบ ถาหากวาฟลมตองการจะทราบวาเคาเปนพอของเดกรเปลา ในแงของกฎหมาย ใน

ชองทางตรงน ถาเคาไปฟองรองตอศาลเนย แอนนจะยอมมยครบ

ตอบ: ตรงนตองใหทางมลนธเพอนหญงเปนคนเขามาชวยตดสนใจกบหนคะ

(สมภาษณ แอนน บรค)

จากตวอยาง (57) ผ สอขาวใชกลวธการถามโดยสมมตเหตการณ โดยกอนหนานผ ใหสมภาษณได

ออกมายอมรบวาตนมความสมพนธกบฟลม-รฐภม โตคงทรพย จนเกดการตงครรภและใหกาเนดลกชาย

หลงจากนนฟลม-รฐภม ไดออกมาแถลงขาวยอมรบวามความสมพนธในทางชสาวกบแอนน บรค จรง แต

เรยกรองใหมการตรวจดเอนเอ เพอยนยนวาเปนลกของตนจรง ในตวอยางนผ สอขาวไดถามสมมต

เหตการณโดยไดยกตวบทกฎหมายถามผ ใหสมภาษณวาหากฟลม-รฐภมไปฟองรองตอศาลเพอขอ

ตรวจสอบดเอนเอ ผ ใหสมภาษณจะยอมรบหรอไม จะเหนไดวาคาถามดงกลาวเปนคาถามสาคญตอการ

นาเสนอขาวและการดาเนนการของทงผ ใหสมภาษณและฟลม-รฐภม ตลอดจนผ เกยวของ เนองจากเปน

เหตการณสมมตทมแนวโนมวาจะสามารถเกดขนจรง และผ สอขาวเองกยกขอกฎหมายขนมาเปนประเดน

หลกในการถาม ซงในประเดนดงกลาวนทาใหผ ใหสมภาษณหลกเลยงทจะตอบคาถามเพอแสดงการ

ตดสนใจของตน แตกลาวอางโดยขอใหมลนธเพอนหญงเปนผตดสนใจดาเนนการ

3.1.18 การถามในลกษณะสรปหรอตความประเดนคาตอบ

กลวธการถามในลกษณะการสรปหรอตความประเดนคาตอบ หมายถง การทผ สอขาวเลอกใชการ

ถามในลกษณะสรปหรอตความจากประเดนคาตอบของผ ใหสมภาษณทตอบไวในคาถามกอนหนาน

เนองจากคาตอบของผ ใหสมภาษณมความยาวหรอคลมเครอไมตรงประเดน ดงนนผ สอขาวจงจาเปนตอง

ถามยาโดยการสรปประเดนคาตอบทยาวนนหรอถามโดยตความประเดนคาตอบทคลมเครอใหมความ

กระจางชดเจนยงขน เพอถามใหผใหสมภาษณยนยนประเดนคาตอบอกครง ซงอาจจะเปนการตอบรบหรอ

ปฏเสธเทานน หรออาจจะตอบรบหรอปฏเสธประกอบการใหขอมลอนๆ เพมเตมหรอขยายความประเดน

Page 90: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

90  

คาตอบ ดงนนกลวธการถามในลกษณะสรปหรอตความประเดนคาตอบกจะทาใหผ สอขาวไดรบขอมลท

กระจางชดมากยงขน อกทงยงเปนกลวธการถามทสามารถชวยปองกนปญหาการตความคาตอบของผ ให

สมภาษณผดไปจากความเปนจรงไดอกวธหนงดวย ตวอยางเชน

ตวอยาง (58)

ถาม: อยางตอนนเราใชชวตอยในพนฐานครอบครวในความระแวงอยางน เรามการจดการหรอวา

ทาใหมความสขยงไง

ตอบ: นงขนอะ คอจากแมทแบบ อย มน...มนรอนรนมนแบบ ยงไง มนอยากรมนอยากอะไรแบบน คอ

ตอนนมนกลายเปนแบบไมรดกวา ใครรเรองอะไรมา ไมตองมาพด ไมตองมาบอก

ถาม: พยายามไมคดจะรบฟง อยางนนรเปลาคะ

ตอบ: ใช แลวกไมอยากฟงดวยอะ

ถาม: แสดงวามคนมาเลาใหฟงเรอยๆ

ตอบ: กมคะ กม บางทเรากอะไรอยางน อะไร เรานงดกวา

(สมภาษณ ธญญา-ธญญาเรศ เองตระกล)

จากตวอยาง (58) ผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามในลกษณะการสรปหรอตความประเดนคาตอบ

ของผ ใหสมภาษณ โดยเรมจากผ สอขาวไดถามประเดนเรองวธการใชชวตครอบครวใหมความสขในขณะท

มประเดนขาวตางๆ ททาใหเกดความระแวงสาม ผ ใหสมภาษณไดตอบคาถามในลกษณะการบรรยาย

ความรสกของตน เปนคาตอบทคอนขางยาว ดงนนผ สอขาวจงไดสรปประเดนคาตอบทยาวใหกระชบ

ชดเจนวาผ ใหสมภาษณใชวธการไมรบฟงขอมลจากคนอน และนาประเดนทสรปดงกลาวมาถามยาเพอให

ผ ใหสมภาษณไดยนยนคาตอบอกครงหนง และเมอผ ใหสมภาษณยนยนคาตอบดวยการตอบรบพรอม

ขยายความประเดนคาตอบเพมเตมวานอกจากไมรบฟงแลวยงไมอยากฟงดวย ประเดนคาตอบดงกลาวทา

ใหผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามในลกษณะการตความประเดนคาตอบของผ ใหสมภาษณตอ โดยตความ

ประเดนคาตอบวาแสดงวาทผานมามบคคลอนมาเลาเรองราวตางๆ อยเรอยๆ (ในทนหมายถงขาวดานลบ

ทเกยวของกบสามของผใหสมภาษณ) ซงผใหสมภาษณกยนยนคาตอบโดยการยอมรบ

Page 91: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

91  

ตวอยาง (59)

ถาม: คออะไรถงทาใหแอนนออกมายอมรบวาลกของแอนนเปนลกของฟลม

ตอบ: หนเคยคดนะคะวาถาวนใดวนนงเรองมนแดงขนมาหนจะบอกวานาย ก. นาย ข.เปนพอ หนเคยคด

นะ แลวกเคยพดกบเคา

ถาม: นาย ก. นาย ข.คนนนไมใชฟลม

ตอบ: ใครไมรคะ ใครไมร

ถาม: คอจะชวยปดบง

ตอบ: คะ แต...ถาเกดวาพๆ เกดไปรอะไรขนมา แลวมาถามหน แลวความจรงมนกลบมาฆาหนละ หนไม

ตายหรอกเหรอ แสดงวาหนเปนคนทโกหกสอมวลชน โกหกทกคนอยางนเหรอ แลวอกอยางนงลกหนโตมา

คะ เคาตองรวาพอเปนใคร ไมจาเปนตองมความรบผดชอบรวมกน หรอไมจาเปนตองอยดวยกนกได

(สมภาษณ แอนน บรค)

จากตวอยาง (59) ผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามในลกษณะการสรปหรอตความประเดนคาตอบ

ของผ ใหสมภาษณ โดยเรมจากผ สอขาวไดถามถงสาเหตทผ ใหสมภาษณออกมายอมรบวาลกของตนเปน

ลกของฟลม-รฐภม โตคงทรพย ผใหสมภาษณตอบคาถาม โดยกลาววาแรกเรมตนเคยบอกกบฟลม-รฐภม

วาหากเรองการมลกถกเปดเผยตนจะบอกวานาย ก. นาย ข. เปนพอของลก ผ สอขาวเหนวาประเดนคาตอบ

ดงกลาวยงไมชดเจน จงถามในลกษณะการตความประเดนคาตอบวานาย ก. นาย ข. ทผ ใหสมภาษณ

ยกขนมานนไมไดหมายถงฟลม-รฐภมใชหรอไม ผ ใหสมภาษณกไมตอบรบหรอปฏเสธอยางตรงไปตรงมา

แตตอบคาถามอยางคลมเครออกครงโดยบอกวาไมทราบวาเปนใคร ผ สอขาวจงเลอกใชกลวธการถามใน

ลกษณะการสรปหรอตความประเดนคาตอบของผ ใหสมภาษณอกครงหนง โดยสรปคาตอบและตความวา

ผ ใหสมภาษณตองการชวยปดบงฟลม-รฐภมปดบงขอเทจจรงใชหรอไม ผ ใหสมภาษณกตอบรบพรอม

ขยายความคาตอบโดยการใหเหตผลประกอบอยางสมบรณชดเจน

Page 92: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

92  

ตวอยาง (60)

ถาม: แลววนนคดยงไงถงออกมาพดแบบน

ตอบ: วนนหนจะพดแคครงเดยว ครงสดทาย ถาเกดวาตอไปเราไดเจอกนอก หนขออนญาต คยเรอง

อนาคตกนเนอะ

ถาม: แปลวาหลงจากนจะมการออกงานหรอรบงานกลบมาใชชวตปกตทางานเหมอนเดม

ตอบ: คะ หนตองดแลนองแลวคะ

(สมภาษณ แอนน บรค)

จากตวอยาง (60) ผ สอขาวใชกลวธการถามในลกษณะการสรปหรอตความประเดนคาตอบของ

ผใหสมภาษณ โดยเรมจากผ สอขาวไดถามสาเหตทผใหสมภาษณออกมาใหสมภาษณประเดนขาวเรองการ

ตงครรภกบฟลม-รฐภมอกครงในรายการ “ตสบ ”ทาง สถานวทยโทรทศนไทยทวสชอง 3 ผใหสมภาษณตอบ

คาถามวาจะขอพดครงนเปนครงสดทายและขออนญาตวาหากเจอผ สอขาวในโอกาสตอไปขอใหสมภาษณ

ในเรองอนาคตแทน ผใหสมภาษณจงไดถามตอโดยตความประเดนคาตอบของผ ใหสมภาษณวาหลงจากน

ผ ใหสมภาษณจะออกงานหรอรบงานในวงการบนเทงและทางานตอไปเหมอนเดมใชหรอไม ผใหสมภาษณ

กยนยนคาตอบโดยการยอมรบ ดงนนจงเหนไดวากลวธการถามในลกษณะการสรปหรอตความประเดน

คาตอบดงกลาวทาใหผ สอขาวไดรบประเดนคาตอบทชดเจนมากยงขน

3.1.19 การเปลยนหวขอเรอง

กลวธการถามโดยการเปลยนหวขอเรอง หมายถง การทผ สอขาวเลอกใชคาถามโดยเปลยนหวขอ

เรองใหมดวยความตงใจ เนองจากเหนวาสถานการณการสมภาษณดาเนนไปในทศทางทไมด เชน

บรรยากาศในการสมภาษณเรมตงเครยด ผใหสมภาษณแสดงปฏกรยาหรอแสดงอารมณความรสกในดาน

ลบ ไดแก การแสดงออกถงความไมพอใจในประเดนคาถาม การแสดงออกวาไมเตมใจตอบคาถามนาไปส

การแสดงความกดดนหรอความเสยใจ จนแสดงออกดวยการรองไห ดงนนหากผ สอขาวยงไมตองการยต

การสมภาษณในครงนนๆ ผ สอขาวจงจาเปนตองเปลยนหวขอเรองใหการซกถาม โดยเลอกหวขอทคดวา

ผใหสมภาษณสะดวกใจทจะใหขอมล

Page 93: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

93  

ทงนผ วจยตงขอสงเกตวาในกรณทผ ใหสมภาษณแสดงอารมณความรสกในดานลบทงการแสดง

ความไมพอใจหรอการรองไหนน หากผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามโดยการเปลยนหวขอเรองแทนการยต

การสมภาษณกจะทาใหความสมพนธระหวางผ สอขาวกบผ ใหสมภาษณเปนไปในทางทดขนกวาการยต

การสมภาษณทนททงๆ ทผ ใหสมภาษณยงเกดความรสกในดานลบอย ซงอาจนาไปสความบาดหมาง

ระหวางผ สอขาวและผใหสมภาษณได ตวอยางเชน

ตวอยาง (61)

ถาม: มขาวมาวาพแมว เปดบญชใหนองทกเกอร แตเหมอนเปดไวเฉยๆ แตไมไดฝากเงนใสเขา

ไป

ตอบ: อนนไมทราบนะคะ แตวาเปดบญชกนาจะมเงนฝากนะ ไมงนเปดไมไดเหรอ

ถาม: แตเหมอนวา ไมไดเปนตามทกาหนดไว

ตอบ: กคดวาพแมวนาจะมแพลนใหลกอยแลว นาจะเปนวธการของเคานะคะ ซงกกเคารพตรงนน เราตาง

กมวธการคนละอยางทเลยงลกของกกจะเปนคนเลยงไป เหมอนเคาอยกบเราเรากดแลเคาอยางเตมท แต

ตอนนเคากไดเจอกนบอยขน

ถาม: แลวไดมการตกลงกนมยคะ

ตอบ: คะ

ถาม: แลวไดมการตกลงกนมย วาตองอยางนทกเดอน เดอนละเทาไหร

ตอบ: คอตอนแรกตกลงไวหลายๆ อยาง แตตามความเปนจรงของทกอยางมนกตองมปรบเปลยนอะไรกน

บาง ซงเราปรบเปลยน เราทาเพอใหดทสดกบลกคะ เพราะฉะนน ทกอยางทเกดขน กจะเปนในแงบวก

ถาม: เคาไดบอกเรามยคะวาไดใหนองเทาไหร

ตอบ: ไมไดคยคะ กใหสทธวาเคาจะวางแผนเรองของลกยงไงกเปนสทธของเคา (ทาทอดอด)

ถาม: เลยงทกเกอรคนเดยวเหนอยมยคะ

Page 94: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

94  

ตอบ: ไมเหนอยคะไมเหนอย ลกเราเราสบายอยแลว แลวตอนนทกเกอรเคากนารก แทนทเราจะทาอะไรให

ลก ลกกทาใหเราเยอะแยะไปหมด เคาขเอาใจ แบบเรากลบมาจากทางาน กเอานามาให เอาขนมมาให ใช

ใหไปหยบรโมทกไปเอามาให ไมดอเลย คอตอนนชางพด พดไมหยดเลย เปนชวงวยชางซกชางถาม เปน

ชวงถามเองตอบเองดวย (ทาทผอนคลาย)

(สมภาษณ นโคล เทรโอ)

จากตวอยาง (61) ผ สอขาวถามผ ใหสมภาษณกรณทมขาวลอวาแมว-จระศกด ปานพม อดตสาม

ไมยอมสงเงนคาเลยงดทกเกอร-อชระ เทรโอ บตรชาย โดยผ สอขาวซกถามเรองการโอนเงนเขาบญช

จานวนเงน และรายละเอยดตางๆ เกยวกบการสงเสยเงนเลยงดบตรอยางเจาะลก ซงประเดนการ

สมภาษณดงกลาวเปนเรองภายในครอบครว จงทาใหผ ใหสมภาษณลาบากใจทจะตอบคาถามดงนนใน

ตอนทายผ สอขาวจงเลอกใชกลวธการถามโดยการเปลยนหวขอเรอง โดยถามเรองการเลยงลกชายแทน ซง

จะเหนไดวาเมอเปลยนหวขอเรองทถามแลวทาใหผ ใหสมภาษณมทาทผอนคลายและเปนประเดนหวขอ

เรองทผ ใหสมภาษณเตมใจตอบคาถาม จงใหขอมลคาตอบทคอนขางยาวและใหรายละเอยดขอมลเพม

มากขน

ตวอยาง (62)

ถาม: เหมอนกบวา เราเปนตนตอททาใหพเปกกบธญญาถอยคนละกาวเลยอะไรอยางน

ตอบ: เหนอยอะพ (นาตาซม เสยงสน)

ถาม: คออยากใหสงคมเราเขาใจอะไรในตวเราบาง

ตอบ: กบอกไปแลวนะคะ กไมมอะไรทตองพดแลวอะ คอวา เวลากไปทางาน กกลบมากมขาวอกเรอยๆ

แลวกไมวาจะเปนเรองอะไรเกดขนในอนาคต กจบไปแลว แลวกจะเปนงานครงหนา พรงนหรอมะรนอะไรก

กกจะไมตอบแลวอะ เพราะกรสกแบบมนมปญหา แลวมนกเคลยรทกอยางแลว คดวามนจะดขน แตวา ไม

รอะคะ กกทาไดดทสด กกพยายาม คอกเงยบอะคะ กกไมอยากจะพดอะไร กกอยงาน เดยวกกกลบอนเดย

อก เพราะฉะนนกกไมมเวลาไปเจอใคร หรอวาเพอนกกไมมเวลาไปเจอ

Page 95: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

95  

ถาม: หนกใจ หรอยงไงบาง เหมอน ณ ตอนนคนมองเรา กดดนเรา ภาพเราทออกมา

ตอบ: กกทาดทสดอะคะ กกพดในสงทกเปน แคนนเอง ใครไมเขาใจกกแลวแต แตกกทางานของกแลวกไม

เกยวกบใคร ไมเกยวกบครอบครวใคร เพราะฉะนนกกยนหยดดวยตวของกเอง ไมตองมขาว ไมตองมายง

กบกอก เพราะวากก มนกเหนอยอะ มนบนทอนอะคะ (เสยงสน)

ถาม: ยนยนวาเราไมไดเปนมอทสามของใคร

ตอบ: ไมคะ

ถาม: ปกตกแบบเขมแขงมาก แตวนนแบบนาตารวงเลย แสดงวาสดๆ เลยนะเนย บางครงมนม

ขาวหลายๆ อยาง

ตอบ: คะ ขาวเยอะคะ ขาวเยอะ ขาววาไปทาแทง ขาววาไปเปนแฟนผ กากบ ขาวแบบเยอะ(รองไห)

ถาม: ในเนตมคนบอกวาเราไปทาแทง อนนแยขนาดไหน

ตอบ: คะมนก (หวเราะฝนๆ) คอไมตองเอาขาว คออนนนคอขาวอะไรตางๆ นานาในอนเทอรเนต กระแส

อะไรกแลวแตกกคงไมสามารถตอบแทนอะไรได แตกยงอยทเมองไทย ทางานอย ไมไดทอง ไมไดอะไร คอ

ก กยงทางาน

ถาม: ขาวมนแรงมาก อยากใหคนเขาใจยงไง

ตอบ: ก ยงไงกขอบคณสาหรบกาลงใจทใหกาลงใจกคะ (ทาทาจะรองไหอกรอบ)

ถาม: อะโอเค เปลยนเรองๆ ถามเรองละครบาง เหมอนกบวาทางทวซนวางตวพงก เรยบรอย

แลว ทวซนวางตวคกบศรราม วางตวเปนนางเอกอยางน วายงไงเอย ปรบโหมดๆ

ตอบ: (เวนระยะ คมอารมณ) จรงๆ กบพปนกพปนคยกบกกบคณแมนะคะ กมคย แตวาตอนนกกมหนงท

อนเดยทกทาอย แลวกกลบมากกมงานของกอก แลวกจะเซนหรอไมเซน จะมงานทชอง 3 รเปลา กเดยวรอ

กกลบมาจากอนเดย

(สมภาษณ พงก-สาวกา ไชยเดช (ครงท 1))

Page 96: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

96  

จากตวอยาง (62) ผ สอขาวถามผ ใหสมภาษณเกยวกบประเดนเรองทผ ใหสมภาษณตกเปนขาว

เวาปนมอทสามทาใหความสมพนธในครอบครวของธญญา-ธญญาเรศ เองตระกล กบเปก-สณชย เอง

ตระกล มปญหา โดยมประเดนคาถามทรนแรงทงขาวลอเรองทาแทง ผ สอขาวรกไลผ ใหสมภาษณดวย

ประเดนคาถามตางๆ จนทาใหผ ใหสมภาษณเกดความกดดนและแสดงออกดวยการรองไห แตผ สอขาวก

ยงคงใหสมภาษณเจาะประเดนตางๆ ตอไป แตในตอนทายเมอเหนวาผ ใหสมภาษณรสกกดดนและมทาท

จะรองไหอกรอบ ผ สอขาวจงเลอกใชกลวธการถามโดยการเปลยนหวขอเรองอยางตงใจโดยมาถามเรอง

งานแสดงละครของผใหสมภาษณแทน เพอใหการสมภาษณดาเนนตอไปอยางราบรน

3.1.20 การถามดวยการขอรอง

กลวธการถามดวยการขอรอง หมายถง การทผ สอขาวใชกลวธการถามดวยการขอรองใหผ ให

สมภาษณเลาเหตการณหรอใหขอมลเพมเตมเกยวกบประเดนการสมภาษณ โดยจากขอมลทปรากฏพบ

กลวธการถามดวยการขอรองในลกษณะการปรากฏการใชคาวา “ไดมย” (ไดไหม) ซงการใชคาดงกลาวจะ

ทาใหผใหสมภาษณรสกวามทางเลอกวาจะการตอบคาถามนนๆ หรอไม ตวอยางเชน

ตวอยาง (63)

ถาม: เพอนๆ ไดเขามาถามมย วาพตนนแนนอนนกรองขวญใจหลายๆ คนเลยทเดยว

ตอบ: ถามอะไร (หวเราะ)

ถาม: ถามเฮย จรงเปลา คบกนรเปลา อะไรอยางน เพราะวาเพอนๆ กอาจจะชนชอบพตน

เหมอนกน

ตอบ: กพอขาวมนออกไป คนกเขามาถามเยอะคะ

ถาม: เคลยรไดมย เคลยรนดนง

ตอบ: ยม (หวเราะ) ยม วงเลบไมตอบ (หวเราะ)

(สมภาษณ กอย-รชวน วงศวรยะ)

Page 97: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

97  

จากตวอยาง (63) ผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามดวยการขอรองใหผใหสมภาษณใหขอมลเพมเตม

เกยวกบประเดนการสมภาษณ โดยขอใหผ ใหสมภาษณตอบคาถามใหกระจางชดเจนยงขน ในประเดนท

ผ ใหสมภาษณตกเปนขาวคบหาดใจกบกบตน-อาทวราห คงมาลย นกรองนาวงบอดสแลม แมวาผ สอขาว

จะวธการถามดวยขอรองผ ใหสมภาษณอยางตรงไปตรงมา แตคาถามดงกลาวปรากฏการใชคาวา “ไดมย”

(ไดไหม) ทาใหผ ใหสมภาษณรสกวามทางเลอกวาจะการตอบคาถามนนๆ หรอไม ในทนผ ใหสมภาษณก

ยงคงเลอกทจะไมตอบคาถามใดๆ ผ สอขาวจงตองเลอกใชกลวธการถามประเภทอนๆ ตอไป

ตวอยาง (64)

ถาม: เลกชาม อะไรยงไงคะ เลกรากบนองชามแลว

ตอบ: คอผมจะสรปสนๆ แลวกนนะครบ คอผมรสกวา สงทดทสดทผมออกมาพดเนย ผมไดโพสตขอความ

นะครบไวในทวตเตอรของผมเปนทเรยบรอยไวหมดแลวนะครบ และคงไมสมภาษณตอไปจากนอกแลว

เพราะวาทผานมามทงขาวลอ และกมขาวทมมลและไมมมล ฉะนนผมกเลยบอกวา วธทดทสดทจะเปนการ

สอสารทดทสดคอ ผมไดเขยนความในใจผมทงหมดลงในทวตเตอรของผมเปนทเรยบรอยแลว

ถาม: บอกไดมยวาขอความประมาณไหน เผอคนไมไดตดตามทวตเตอร

ตอบ: ไดครบ ขอความทวตเตอร ผมกไดเรยนมาแลวนะครบ วาการทเขยนอออกมาเนย ไมใชตองการจะ

เอาเรองสวนตวอะไรมาพด แตทเขยนไปทงหมดเนยเพราะวามขาวออกมาเยอะ สงทผมตองการทาอยาง

เดยวกคอ ใหคนเคาไดขอมลทตรงทสด จากตวของผมเองนะครบ กนองกโฟกสเรองงานของนอง ผมก

โฟกสในงานของผม แลวกชวงนเปนชวงฟตบอลโลก เราเองกตองมการทางานอยางเตมท เพราะเราเปน

ตวแทนกฬาของชอง 3 แลวกเหมอนอยางทชามใหสมภาษณ ผมกตองขอโทษดวยทผมไมสามารถออกมา

สมภาษณ กอนหนานได เผอญเราเปนผชายครบ คอถาเกดตวของชามไมออกมาพด ผมกรสกวา ผมกอด

อดใจ ทผมไมสามารทาในสงทใจผมปรารถนาได คอออกมาคยกบพวกพๆ นะครบ แตเมอวนเสาร อาทตย

ทผานมาชามออกมาคยแลว พอชามออกมาคยผมกบอกไดแลววา ทกอยางทนองพดถกตองหมดนะครบ

เราหางกนเดอนนง แลวกไมไดตดตอกน แลวกทสาคญทสด กคอไมไดมมอทสาม แลวผมกอวยพรใหนอง

โชคด แลวกขอบคณครอบครวผมแลวกครอบครวเคา ทกอยางโอเคหมด สภาพจตใจมนไมไดมมอทสาม

ฉะนนเราทงสองคนแฮปปครบ

(สมภาษณ แชมป-พรพล เอออารยกล)

Page 98: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

98  

จากตวอยาง (64) ผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามดวยการขอรองผ ใหสมภาษณชวยอธบายสาเหต

ของการยตความสมพนธฉนคนรกกบชาม-ไอยวรญท โอสถานนท และประเดนเรองผ ใหสมภาษณไดเขยน

อเมลโดยมเนอความวจารณพาดพงมารดาของชาม-ไอยวรญท เนองจากผใหสมภาษณบอกวาตนไดเขยน

ขอความเกยวกบความในใจของตนผานทวตเตอรเรยบรอยแลว ผ สอขาวเหนวาชองทางการสอสารดงกลาว

อาจจะทาใหประชาชนไดรบขาวสารอยางไมทวถงจงใชกลวธการถามดวยการขอรองใหผ ใหสมภาษณได

อธบายอกครงผานการสมภาษณในครงน เพอนาเสนอขอมลคาตอบตอไป

3.1.21 การถามดวยการแนะนา 

  กลวธการถามดวยการแนะนา หมายถง การทผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามในลกษณะแนะนาให

ผ ใหสมภาษณปฏบตอยางใดอยางหนง เพอทจะใหผ ใหสมภาษณแสดงความคดเหนตอแนวทางปฏบตท

ผ สอขาวแนะนาไว จากการวเคราะหขอมลพบวาแนวทางทผ สอขาวแนะนาใหผ ใหสมภาษณปฏบตนนมกม

เนอความเกยวกบวธการในการแกปญหาในสถานการณทผ ใหสมภาษณตกเปนขาวอยทงเรองงานและ

เรองความรก

นววรรณ พนธเมธา (2544, 32) วาไดใหคาจากดความของคา “แนะนา” ไววา “บอกในฐานะทม

ความรหรอประสบการณวาควรทาหรอควรปฏบตอยางไร” จดอยในหมวดการบอกเรองควรปฏบต สวน

การศกษาความหมายของคาวา “แนะนา” ในมมมองของวจนกรรม พบวา วจนกรรมการใหคาแนะนา คอ

การบอกใหผ ฟงกระทาสงใดสงหนง ซงผพดมความเชอวา การกระทาดงกลาวนนจะเปนประโยชนตอผ ฟง

(Searle, 1969)

แมวาการถามดวยแนะนาจะแสดงใหเหนถงความปรารถนาดทผ สอขาวมตอผ ใหสมภาษณ

เนองจากผ สอขาวเชอวาการกระทานนจะเปนประโยชนตอผ ฟง แตบางครงผใหสมภาษณอาจไมเตมใจทจะ

กระทาการดงกลาวตามทผพดแนะนาไวกได ดงนนการแนะนาจงเปนการคกคามหนาดานลบของผ ให

สมภาษณ นนคอ คกคามความเปนอสระในการกระทาการใดๆ นนเอง

นอกจากนจากการวเคราะหขอมลพบวาวตถประสงคหลกของการถามดวยการแนะนาไมไดอยท

การตองการใหผ ใหสมภาษณปฏบตตามแนวทางทผ สอขาวแนะนาไว แตใชเพอมงเนนใหผ ใหสมภาษณ

แสดงความคดเหนตอแนวทางปฏบตทผ สอขาวแนะนาดงทกลาวมาขางตน ดงนนโดยมากผ ใหสมภาษณ

จงมกแสดงความไมเหนดวยกบการแนะนาของผ สอขาว ตวอยางเชน

Page 99: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

99  

ตวอยาง (65)

ถาม: ทาไมไมหาใครสกคนละจะไดกลบขาวคบจนนไปเลยไง

ตอบ: ขอทางานอะ มนไมมเวลาอะ อยากแบบสกวนนง มนเจอ หรอมนจะมจรงๆ กคอยมดกวาเนอะ ถาม

อะไรเคลยรไปเลย คอถาเกดพมอะไรถามไดเลย

(สมภาษณ เกรท-วรนทร ปญหกาญจน)

จากตวอยาง (65) ผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามดวยการแนะนา  โดยมเนอความเกยวกบวธการ

ในการแกปญหาในสถานการณทผ ใหสมภาษณตกเปนขาวอยในทนคอประเดนเรองความรก โดยผ สอขาว

ถามโดยแนะนาใหผใหสมภาษณหาคนรก เพอแกขาวลอเรองคบหาดใจกบจนน-ธนดา กาญจนวฒน แตใน

ทนผ ใหสมภาษณเลอกทจะปฏเสธคาแนะนาของผ สอขาวพรอมทงอธบายเหตผลอยางชดเจน อยางไรก

ตามผ สอขาวไมไดมวตถประสงคหลกทจะใหผใหสมภาษณปฏบตตามคาแนะนาดงกลาว แตมงเนนใหผ ให

สมภาษณแสดงความคดเหนตอประเดนทนาเสนอนนเอง

ตวอยาง (66)

ถาม: ตอไปตองระวงตวมากขนแบบวาหลบชางภาพอะไรอยางนดมย

ตอบ: อนนไมใชสงทแพทจะทาเลย แพทอยากใชชวตเหมอนวยรนทวไป ถามเวลามาเจอกน ไปดหนง ให

เปนไปตามสงทเราทาแลวสบายใจ แลวผลออกมาเราคอยวากน

(สมภาษณ แพท-ณปภา ตนตระกล (ครงท 1))

จากตวอยาง (66) ผ สอขาวใชกลวธการถามดวยการแนะนา โดยมเนอความเกยวกบวธการในการ

แกปญหาในสถานการณทผ ใหสมภาษณตกเปนขาวอยในทนคอประเดนเรองความรก เนองจากผ ให

สมภาษณรสกอดอดทถกจบตาเรองการคบหาดใจกบฮม-อสรยะ คหาเปรมกจ ดงนนผ สอขาวจงถามโดย

แนะนาวาตอจากนไปผ ใหสมภาษณตองระมดระวงตวมากขน โดยการหลบชางภาพในขณะทอยกบฝาย

ชาย ซงในประเดนคาถามดงกลาวนผ ใหสมภาษณเลอกทจะปฏเสธการแนะนาของผ สอขาวพรอมทง

Page 100: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

100  

อธบายเหตผลอยางชดเจน ทงนจะเหนไดวาผ สอขาวกไมไดมวตประสงคหลกทจะตองการใหผใหสมภาษณ

ปฏบตตามคาแนะนาดงกลาว แตเปนการถามเพอหยงทศนคตและทราบแนวทางแกไขปญหาดงกลาวของ

ผใหสมภาษณมากกวา

3.1.22 การถามดวยการเปดโอกาสใหพดถงบคคลทสามหรอผเกยวของ

กลธการถามดวยการเปดโอกาสใหพดถงบคคลทสามหรอผ ทเกยวของ หมายถง การทผ สอขาว

เลอกใชกลวธการถามดวยการเปดโอกาสใหผ ใหสมภาษณแสดงความรสกหรอบอกขอมลบางประการแก

บคคลทสามหรอผ ทเกยวของกบประเดนขาวนนๆ กลวธการถามในลกษณะดงกลาวเปนการตงคาถามชนด

เปดกวางใหผ ใหสมภาษณไดมโอกาสใหขอมลไปถงบคคลทสามหรอผ เกยวของผานสอมวลชน ซงบางครง

ผ สอขาวกจะนาประเดนคาตอบครงนนของผ ใหสมภาษณไปเปนคาถามสมภาษณบคคลทสามหรอ

ผ เกยวของทตกเปนขาวดวยตอไปอกครงหนง ตวอยางเชน

ตวอยาง (67)

ถาม: อยากใหแอนนพดอะไรถงผหญงดวยกนหนอย เพอใหกรณของแอนนเนยสะทอนภาพอะไร

บางอยางกบความรกท มอนใหญหลวง หรอวารกนนเปนรกทยอมถวายหวใหเนย สดทายมนก

เปนแบบน อยากจะบอกอะไรเพอนๆ ทเปนผหญงทกคน

ตอบ: กปจจบนนสงคมมเรองอยางนเยอะ แมเปนซงเกลมมกเยอะ เรารกใครสกคนนงเคาทงเรากเยอะ ถา

เกดเปนเรองของแอนนอยางนคะ กคออยาไดแคร แลวเขมแขงใหไดมากทสด คนเราอะเราเปนผหญงเกด

มาเนย พระเจาหรอวาสวรรคเนยเคาไดสรางใหผหญงเนยมความอดทนและเขมแขงอยแลว แคคลอดลก

เนยเจบจะแยอยแลวเรายงทนไดเลยนบประสาอะไรกบความเจบทางใจเพยงแคนเราจะทนไมได เราตอง

ยนหยดตอส เพอลกของเราเอง อยาใหใครเอาลกของเราไป เราเลยงไดอยาเอาลกเราไปใหคนอน อยาไปทา

รายหรอฆาชวตของลกเรา เขมแขงและอดทนใหมากทสดเราทาไดคะ

(สมภาษณ แอนน บรค)

จากตวอยาง (67) ผ สอขาวกลธการถามดวยการเปดโอกาสใหพดถงบคคลทสามหรอผ ทเกยวของ

โดยในทนผ สอขาวเปดโอกาสใหผ ใหสมภาษณใหขอคดแกผหญงคนอนๆ ทงนแมวาจะเปนการเปดโอกาส

Page 101: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

101  

ใหผใหสมภาษณใหขอคดอนเปนประโยชนแกผ อน แตเมอพจารณาเนอหาของคาถามสมภาษณดงกลาวก

ปรากฏถอยคาทเปนการคกคามหนาผ ใหสมภาษณกลาวคอ ผ สอขาวไดตอกยาประเดนความรกของผ ให

สมภาษณ โดยใชกลาววารกแบบยอมถวายหวสดทายกไดผลลพธเปนเชนน ซงหมายถงการใหกาเนดลก

และผ ทผ ใหสมภาษณเปดเผยวาเปนบดาของลกกไมไดออกมายอมรบแตเรยกรองใหตรวจดเอนเอนาไปส

ปญหาความไมลงรอยและลกลามบานปลายในทสด อยางไรกตามผใหสมภาษณกเลอกทจะไมกลาวยาถง

ประเดนดงกลาว แตไดตอบคาถามโดยมงเนนการใหขอคดแกผหญงคนอนในประเดนเรองความเขมแขง

อดทนของผหญง

ตวอยาง (68)

ถาม: แอนน พรงนเนยฟลม-รฐภมจะแถลงขาวแลวกมอะไรจะบอกจะบอกใหหมด แอนนมอะไร

จะบอกฟลม คณระเบยบรตน พจน อานนท ทกคนทเขามามสวนรวมในกรณของเราทงคมย

ตอบ: ก..จรงกอยากใหเรองมน...จรงๆ เรองมนควรจะจบลงดวยดตงนานแลวนะ แตวาในเมอมนเลย

มาแลวกไมเปนไร วนนเนยอยากใหมองใหมวา เออ...ถงมนจะไมไดจบ คอละครทกเรองในชวตจรงไมไดจบ

สวยหร อยาคดวาทกเรองตองแฮปปเอนดงไปหมด อยางเรองของแอนนกเปนตวอยางใหมนแฮปปเอนดง

ไมได ในเมอมนจบแบบอวสานไมไดกไมเปนไร ทกคนกเดนหนาตอเถอะอยาหยดแคทตรงนเลย ตวเคาเอง

เคากยงตองมงานทตองโกอนเตอรทตองนนตองน ในเมออยางทแอนนถามนนแหละ ถามใจลกๆ ขางใน

ลกๆ มองเขาไปในใจของตวเองแลวถามวาลกคนนใชลกของคณมย ถาคณคดวาไมใชกไมเปนไร ไมใชกได

ถาถามเขาไปลกๆ โดยทไมมคนอนอยเลยแลวบอกวาใชเคากใช จรงๆ แลวดเอนเอเนยมนอยบนหนาลกหน

หมดแลว หนไมตองพดอะไรเลย คนทกคนเกดมาไมใชวาหนาโหลเหมอนกนหมดทกคนหนตอบไดแคน

(สมภาษณ แอนน บรค)

จากตวอยาง (68) ผ สอขาวเลอกใชกลธการถามดวยการเปดโอกาสใหพดถงบคคลทสามหรอผ ท

เกยวของ โดยในทนผ สอขาวไดเปดโอกาสใหผ ใหสมภาษณคอแอนน บรค พดถงบคคลทเขามาเกยวของ

กบประเดนเรองทผใหสมภาษณออกมาเปดเผยวาตงครรภกบฟลม-รฐภม โตคงทรพยและใหกาเนดลกชาย

ในทสด เมอเกดกระแสขาวนขนทาใหเกดเปนประเดนวพากษวจารณและมผ ทเกยวของกบทงฝายแอนน

บรคและฝายฟลม-รฐภม ออกใหสมภาษณแสดงความคดเหนและโตตอบกนไปมาจนกลายเปนประเดน

Page 102: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

102  

ขาวลกลาม ดงนนผ สอขาวจงเปดโอกาสใหผใหสมภาษณกลาวความรสกหรอบอกขอมลบางประการแกผ ท

เกยวของทงหมด ทงฟลม-รฐภม ในฐานะบคคลทผ ใหสมภาษณระบวาเปนบดาของลกชายของตน คณ

ระเบยบรตน พงษพานช (นายกสมาคมเสรมสรางครอบครวใหอบอนและเปนสข) ผ ทไดออกมาให

สมภาษณโจมตฟลม-รฐภม และเปดโอกาสใหผ ใหสมภาษณพดถงพจน อานนท (ผชกนาฟลม-รฐภม เขาส

วงการบนเทง) ผ ทไดออกมาใหสมภาษณโจมตตน การทผ สอขาวถามโดยเปดโอกาสใหผ ใหสมภาษณ

แสดงความรสกหรอบอกขอมลบางประการแกผ ทเกยวของกบประเดนขาวนผานสอมวลชนทาใหผ สอขาว

อาจจะนาประเดนคาตอบนไปเปนคาถามสมภาษณบคคลทเกยวของดงกลาวตอไปอกครงหนง

กลวธการตงคาถามสมภาษณบคคลสาธารณะของผ สอขาวบนเทงทง 22 กลวธดงทกลาวมา

ขางตนปรากฏเปนอตราความถดงตารางตอไปน

กลวธการถาม จานวนการปรากฏ (ครง)

รอยละ

1.การถามโดยกลาวอางแหลงทมาแบบไมเฉพาะเจาะจง 27 4.36

2.การถามแยง 27 4.36

3.การถามในเชงกลาวหาเพอยวยอารมณ 24 3.88

4.การถามโดยสอดแทรกความคดเหนสวนตว 13 2.1

5.การถามโดยพาดพงถงบคคลทสาม (ปรากฏ 68 ครง คดเปนรอยละ 10.99)

5.1 การถามโดยพาดพงถงบคคลทสามในลกษณะยยง(ใหเกดความ

ขดแยง)

5.2 การถามโดยพาดพงถงบคคลทสามในเชงลบ

5.3 การถามโดยพาดพงถงบคคลทสามเพอขอขอมลทวไป

5.4 การถามโดยพาดพงถงบคคลทสามดวยการนาคาพดของบคคลท

สามมาบอกตอ

15

2.42

12 1.94

10

1.62

31 5.01

6.การถามนาเพอบงชคาตอบ 65 10.5

7.การถามยา (ปรากฏ 25 ครง คดเปนรอยละ 4.04)

7.1 การถามยาดวยเนอความเดม

7.2 การถามยาดวยการขอคาตอบอยางตรงไปตรงมา

21

3.39

4 0.65

8.การรกไลดวยคาถามตอเนอง 68 10.99

9.การเปลยนคาถาม 10 1.62

10.การถามเพอเปดประเดนสาคญ 125 20.19

11.การถามดวยถอยคาสนๆ 27 4.36

Page 103: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

103  

กลวธการถาม จานวนการปรากฏ (ครง)

รอยละ

12.การถามโดยใชถอยคาบงชเรองเพศสมพนธ ศลธรรม หรออบายมข 7 1.13

13.การถามหยง 33 5.33

14.การถามความรสกของผใหสมภาษณหรอผ ทตกเปนขาวดวย 41 6.62

15.การถามหยอกเยาเพอลวงขอมล 6 0.97

16.การถามในเชงขอความคดเหน 6 0.97

17.การถามโดยสมมตเหตการณ 11 1.78

18.การถามในลกษณะสรปหรอตความประเดนคาตอบ 22 3.55

19.การเปลยนหวขอเรอง 3 0.48

20.การถามดวยการขอรอง 2 0.32

21.การถามดวยการแนะนา 5 0.81

22.การถามดวยการเปดโอกาสใหพดถงบคคลทสามหรอผ เกยวของ 4 0.65

รวม 619 100

ตารางท 2 แสดงอตราการปรากฏของกลวธการตงคาถามสมภาษณบคคลสาธารณะของผ สอขาวบนเทง

จากตารางท 2 จะเหนวา กลวธการตงคาถามสมภาษณบคคลสาธารณะของผ สอขาวบนเทงท

ปรากฏใชมากทสด คอ กลวธการถามเพอเปดประเดนสาคญ ซงปรากฏ 125 ครง คดเปนรอยละ 20.19

กลวธการถามลาดบถดไปคอ กลวธการถามโดยพาดพงถงบคคลทสาม และการรกไลดวยคาถามตอเนอง

ปรากฏเปนจานวนเทากนคอ 68 ครง คดเปนรอยละ 10.99 และกลวธการถามนาเพอบงชคาตอบ ปรากฏ

65 ครง คดเปนรอยละ 10.5

เพอเปรยบเทยบใหเหนความแตกตางของอตราการปรากฏของกลวธการตงคาถามสมภาษณ

บคคลสาธารณะของผ สอขาวบนเทงไดชดเจนยงขน ผวจยจงนาเสนอดงแผนภมตอไปน

Page 104: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

104  

                  

แผนภมท 2 แสดงอตราการปรากฏของกลวธการตงคาถามสมภาษณบคคลสาธารณะของผ สอขาวบนเทง

  ในทนผ วจยนาขอมลอตราความถในการปรากฏของกลวธการตงคาถามสมภาษณบคคล

สาธารณะของผ สอขาวบนเทงทผ สอขาวนยมใช 3 อนดบแรกมาวเคราะหในหวขอปจจยและสาเหตในการ

เลอกใชกลวธการตงคาถามสมภาษณบคคลสาธารณะ เพอนาไปวเคราะหในเชงเปรยบเทยบความ

สอดคลองของขอมลทไดจากผ สอขาวบนเทงในการเกบขอมลดวยการสมภาษณเชงลก โดยนาเสนอผลการ

วเคราะหไวในบทท 5    3.2 กลวธเสรมการถาม

กลวธเสรมการถาม ในงานวจยนหมายถง การทผพดซงในทนคอผ สอขาวบนเทงเลอกใชวธการทาง

ภาษาในรปแบบอนๆ โดยไมมมวตถประสงคหลกเพอขอคาตอบจากผ ฟง แตใชเพอเสรมการสมภาษณและ

ทาใหการสมภาษณครงนนๆ ดาเนนตอไปได มกลวธตางๆ ดงตอไปน

3.2.1 การพดหยอกเยา

การพดหยอกเยา หมายถง การทผ สอขาวเลอกใชกลวธเสรมการถามดวยการสรางอารมณขนใน

ลกษณะหยอกเยาหรอหยอกลอ โดยไมไดจดมงหมายเพอถามลวงขอมลบางประการจากผ ใหสมภาษณ

Page 105: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

105  

แตเปนการสรางบรรยากาศใหการสมภาษณดาเนนไปอยางราบรน ลดความตงเครยดของสถานการณการ

สมภาษณครงนนๆ ตวอยางเชน

ตวอยาง (69)

ถาม: แตนองเคาเคยบอกวากกกกกน

ตอบ: ไมครบ กเพอนรวมงาน ถายละครเรองนแหละครบ

ถาม: แสดงวาตอนนยงโสด

ตอบ: ครบ

ถาม: เดยวไมทนลฟทนะ

ตอบ: ทนครบทน (ยม)

(สมภาษณ ออย-ธนา สทธกมล)

จากตวอยาง (69) ผ สอขาวเลอกใชกลวธการพดหยอกเยา ในตอนตนผ สอขาวไดถามผ ให

สมภาษณเกยวกบขาวลอประเดนเรองความรก โดยผใหสมภาษณไดตอบปฏเสธขาวลอและตอบรบยนยน

วาตนมสถานภาพโสด ผ สอขาวจงไดใชกลวธเสรมการถามดวยการพดหยอกเยามเนอความวาผ ให

สมภาษณจะมพฒนาการความรกไมทนเพอนสนทคอลฟท-สพจน จนทรเจรญ เนองจากลฟท-สพจน

แตงงานและมลกไปเรยบรอยแลว ในสถานการณดงกลาวผ ใหสมภาษณมทาทผอนคลายมากขน โดยตอบ

การพดหยอกเยาของผ สอขาวพรอมกบการยม กลวธการพดหยอกเยาจงชวยลดความตงเครยดจาก

ประเดนคาถาม และชวยสรางบรรยากาศใหการสมภาษณดาเนนไปอยางราบรน

ตวอยาง (70)

ถาม: จรงรเปลา แบบวาถาตอไปขางหนานองเคาไดเขามาปรกษาอะไรอมกได

ตอบ: จรงๆ ไดคะ จรงๆ ไมมปญหาอะไรนะ จรงๆ ไมมอะไรเลย คอจรงๆ กเปนความทสาระฯ ของตวเอง

แหละชอบรเรองชาวบาน แลวกเปนเรองใกลๆ ตวของตวเอง กอยากรเปนธรรมดานะคะ

ถาม: นางเอกทงนอกจอและในจอ (นาเสยงหยอกเยา)

Page 106: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

106  

ตอบ: ออๆ มากๆ (หวเราะ) กถาอยากรอะไรฟงจากปากโนตดกวา เพราะวามนเชอถอไดมากกวาอม พดไร

แกแทนไรกไมได ถามวาอมเชอใจมย อมเชอใจคะ เพราะวามนมมลหลายๆ อยางดวย แลวกขอบคณพ

หลายๆ คน ทออกมาพดในรายการตอนเชาบางกด หลายอยางบางกด เพราะวาพเคารวา เพราะอะไรถง

เรยกมา มนเปนเกยวกบวาเรองดบอลดวยอะไรอยางนคะ

(สมภาษณ อม-พชราภา ไชยเชอ)

จากตวอยาง (70) ผ สอขาวเลอกใชกลวธพดหยอกเยา เพอสรางบรรยากาศในการสมภาษณให

ดาเนนไปอยางราบรน เมอเหนวาสถานการณการสมภาษณในตอนตนเปนประเดนทตงเครยด โดยในทน

ผ สอขาวไดถามผใหสมภาษณถงกระแสขาวเรอง เอมม-รชฎา ครฑรามาศ สาวประเภทสองตกเปนขาวมอท

สามทาใหความรกระหวางผ ใหสมภาษณ คอ อม-พชราภา ไชยเชอ กบ โนต-วเศษ รงษสงหพพฒน ม

ปญหา ผ สอขาวถามประเดนเรองความเปนไปไดวาจรงหรอไมทเอมม-รชฎา สามารถมาปรกษาปญหากบ

ผ ใหสมภาษณได ผ ใหสมภาษณตอบรบคาถามดงกลาว ทาใหผ สอขาวใชกลวธการพดหยอกเยาวาผ ให

สมภาษณเปนนางเอกทงนอกจอโทรทศนและในจอโทรทศน ผใหสมภาษณกไดตอบรบการหยอกเยาพรอม

กบหวเราะ ทาใหบรรยากาศในการสมภาษณคลายความตงเครยดจากประเดนคาถามทเปนกระแสขาว

ดานลบ จากนนผใหสมภาษณกใหขอมลคาตอบตางๆ เพมเตม

3.2.2 การแสดงความคดเหนของผสอขาว

การแสดงความคดเหนของผ สอขาว หมายถง การทผ สอขาวเลอกใชกลวธเสรมการถามดวยการ

แสดงความคดเหนตอประเดนขาวหรอประเดนคาตอบของผใหสมภาษณ เพอใหการสมภาษณดาเนนไป

อยางเปนธรรมชาต ตวอยางเชน

ตวอยาง (71)

ถาม: สเปกหนมเปนไงบอกเลย เขามาเลย ชอบเลย

ตอบ: กชอบคนด (หวเราะ)

ถาม: โอแรง!

Page 107: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

107  

ตอบ: อาว แรงไงคะ

ถาม: เหมอนทผานมาไมดรเปลา

ตอบ: แรงไงอะ กขอคนด

ถาม: ขอชดเจน

ตอบ: (หวเราะ) ชดเจนยงไง

ถาม: นบอลไง หมง

ตอบ: เขยบอลหนกรบ (หวเราะ) กขอใหเปนคนดนะคะ ตองการคนเสมอตนเสมอปลาย ดแลเราได แลวกม

ความจรงใจใหเราจรงๆ แคนเอง

ถาม: ไมชอบคนแบบไหน

ตอบ: ไมชอบคนแบบเหนแลวแบบ ยเลยอะ โอย ชงกนใหญเลย

ถาม: แบบไมเอาเลย ยเลย

ตอบ: ยเหรอคะ คอหมงลองถามเพอนๆ ทกคนแลวอะเนย เพอนผชายบอกวา ไมเจาช ไมมในโลก ผชายทก

วนนไมเจาช กเกย 2 อยาง ใหเลอกเอาจะเอาอะไร

ถาม: เจาชดกวา

ตอบ: เหรอคะ (หวเราะ)

ถาม: พตอบใหๆ

ตอบ: (หวเราะ) กคงอยางนนมงคะ เรากคงตองเลอกเจาชคะ

ถาม: แตกคงเหนอยใจเนอะ

ตอบ: แตกขอใหรกจรง ดแลเราได แคนกพอแลวนะ เขากบเราไดแคนนพอ

ถาม: เขยบอลกนใหญเลยเนอะ

ตอบ: ใช เขยมากๆ รบมาหนกโดนอยคนเดยว (หวเราะ)

(สมภาษณ หมง-ชาลสา บญครองทรพย)

Page 108: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

108  

จากตวอยาง (71) ผ สอขาวเลอกใชกลวธเสรมการถามดวยการแสดงความคดเหนตอประเดน

คาตอบและประเดนขาวตางๆ ทยกมาถามอยางตอเนอง ในสถานการณนผ ใหสมภาษณไดยต

ความสมพนธฉนคนรกกบเปรม บษราคมวงษ ไปไมนานพรอมกระแสขาวลอทเกดขนวาฝายชายเปนเกย

ดงนนในสถานการณการสมภาษณในตวอยางน ผ สอขาวจงถามผ ใหสมภาษณวาคณลกษณะของผชายท

ผใหสมภาษณชนชอบเปนอยางไร ผใหสมภาษณตอบวาเปนขอเปนคนด ทาใหผ สอขาวแสดงความคดเหน

วาเปนคาตอบทแรง ผ ใหสมภาษณกลาวยอนถามวาแรงอยางไร ผ สอขาวจงตอบโดยตความวา เหมอนท

ผานมาคนรกของผใหสมภาษณไมเปนคนดหรอเปลา ซงผใหสมภาษณกไมไดตอบรบหรอปฏเสธ แตใชการ

กลาวยาคาตอบวาขอเปนคนด และมประเดนการสมภาษณอนๆ ตามมา โดยผ สอขาวไดถามตอวา

คณลกษณะของผชายแบบไหนทผใหสมภาษณรบไมได ผใหสมภาษณกตอบโดยยอนถามผ สอขาววาถาให

เลอกระหวางผ ชายเจาช กบผชายเปนเกยจะเลอกประเภทไหน ผ สอขาวตอบวาเลอกผชายเจาช ซงผ ให

สมภาษณกตอบรบโดยแสดงความเหนดวย ผ สอขาวจงแสดงความคดเหนตอวาหากเลอกคบหาดใจกบ

ผ ชายเจาช กคงรสกเหนอยใจมาก ประเดนการสมภาษณดงกลาวจบลงทผ สอขาวและผ ใหสมภาษณ

ยอมรบวาการถามคาถามประเดนเรองคณลกษณะของผชายเปนการสมภาษณในลกษณะททงสองฝาย

เรยกวาการ “เขยบอล” ซงหมายถง การทผ สอขาวเปนผผลกประเดนการสมภาษณบางประการ ซงอาจจะม

เนอหาทเสยงตอการสงผลกระทบตอผ ใหสมภาษณโดยการแสดงความคดเหนหรอวางแนวทางคาตอบแก

ผใหสมภาษณ ผใหสมภาษณมหนาทตอบหรอชแจงประเดนคาถามดงกลาว

ในตวอยางนแมวาการแสดงความเหนของผ สอขาวทาใหการสมภาษณดาเนนไปอยางเปน

ธรรมชาตในลกษณะการพดคยสนทนา แตประเดนเนอหาทผ สอขาวไดแสดงความเหนกทาใหเกดประเดน

ขาวใหมตามมา กลาวคอ ผ สอขาวไดการตความและสรปความจากการสมภาษณ จากนนสอมวลชนหลาย

แหงนาเสนอขาวดงกลาวนในประเดนวา ผใหสมภาษณ คอ หมง-ชาลสา บญครองทรพย ประกาศวามแฟน

เจาช ดกวามแฟนเปนเกย และทาใหเกดการตความวาผ ใหสมภาษณกลาวพาดพงถงเปรม บษราคมวงษ

อดตคนรกใชหรอไม และผ สอขาวกนาประเดนดงกลาวนไปสมภาษณเปรมและนาเสนอเปนขาวตอเนอง

ตอไป ทาใหเกดกระแสวพากษวจารณตามมา ตวอยางการตความประเดนการสมภาษณในสถานการณ

ตวอยางนไปสการพาดหวขาวและพาดหวขาวตอเนอง ตวอยางเชน

“หมง” ลนรกใหมขอคนเจาช ดกวาเปนเกย (www.obobza.com)

แฟนเจาช ดกวาเกย "เปรม" ไมสน "หมง" แขวะ (www.siamdara.com)

“เปรม” ไมแคร “หมง” แขวะ “มแฟนเจาช ดกวาเปนเกย!!” (www.igossipy.com)

Page 109: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

109  

จากการตงคาถามสมภาษณของผ สอขาวบนเทงในตวอยางท (71) ทยกมาขางตน ประกอบกบการ

นาเสนอขาวโดยการตความประเดนการสมภาษณ โดยบางประเดนมาจากการใชกลวธเสรมการถามดวย

การแสดงความคดเหนของผ สอขาว ทาใหตอมาผใหสมภาษณคอ หมง-ชาลสา ตองออกมาใหสมภาษณอก

ครง โดยอธบายและเลาเหตการณการสมภาษณดงกลาววา

“คอตองอธบายกอนวาไมไดออกจากปากหมงนะคะวา เจาชดกวาเปนเกย มพๆ นกขาวมา

ถามวา คนทอยากจะคบตอไปน อยากไดผชายแบบไหน หมงกบอกวาไมเอาแลว หมงมเพอนผชายเยอะก

เลยบอกวา ผชายไมมอะไรดแลว เหลอสองอยาง ไมเจาชกเปนเกย หมงพดแคน แลวพกถามวาจะเอาแบบ

ไหน หมงจะเอาเกยหรอเจาช ตอนแรกหมงกเลยบอกวาเอาเกย เลยไหมพ กพดเลนกนแบบน พกบอกวา

ไมได ตองเอาเจาชส กเลยบอกวางนคนตอไปเจาชละกน คอตอบเลนๆ กบพนกขาวเฉยๆ เราไมไดเจตนาท

จะไปชนา หรอเสยมสอนอะไร ทจะเอาไปเปนประเดนขาว”

(www.obobza.com)

จะเหนไดวาผ ใหสมภาษณชแจงประเดนขาวทเกดขนโดยอธบายสถานการณการสมภาษณวาเปน

การแสดงความคดเหนของผ สอขาว ไมไดมาจากคาพดของตน และระบวาเปนการพดเลนกบผ สอขาว

ไมไดมเจตนาจะชนาใหเกดประเดนขาวใดๆ ซงในทนหมายถงประเดนขาวทผ สอขาวและประชาชนตความ

วาหมง-ชาลสา กลาวกระทบกระเทยบเปรม บษราคมวงษ อดตคนรกนนเอง

3.2.3 การกลาวแสดงเจตนาเรมตนคาถาม 

การกลาวแสดงเจตนาเรมตนคาถาม หมายถง การทผ สอขาวเลอกใชกลวธเสรมการถามดวยการ

กลาวถอยคาในลกษณะการเกรนนาเพอแสดงใหผ ใหสมภาษณเหนวาผ สอขาวกาลงจะเขาสคาถามท

ตองการขอคาตอบจากผใหสมภาษณ กลวธเสรมการถามดงกลาวนจะชวยใหผ ใหสมภาษณเตรยมตวทจะ

ตอบคาถามและเปนการกาหนดขอบเขตประเดนคาถามใหผสมภาษณทราบกอนเรมตนคาถามอกดวย  

การกลาวแสดงเจตนาเรมตนคาถาม ปรากฏเปนกลวธยอย 4 ลกษณะดงน

3.2.3.1 การขออนญาตเรมตนคาถาม 

การขออนญาตเรมตนคาถาม หมายถง การทผ สอขาวแสดงเจตนาเรมตนคาถามโดยการขอ

อนญาตผ ใหสมภาษณอยางตรงไปตรงมา โดยปรากฏคาวา “ขอ” เพอแสดงเจตนาขออนญาตเรมตน

Page 110: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

110  

คาถามนนๆ อยางไรกตามการขออนญาตของผ สอขาวเปนวธเสรมการถามโดยในบางครงผ สอขาวเองกไม

รอการตอบรบหรอการอนญาตจากผ ใหสมภาษณแตอยางใด ทงนผ วจยสงเกตไดวากลวธการขออนญาต

เรมตนคาถามนนมกใชเปนกลวธเสรมคาถามทผ สอขาวพจารณาแลววาเปนประเดนคาถามทคกคามหนา

ผ ใหสมภาษณ กลาวคอ เปนประเดนขาวดานลบหรอเปนคาถามทผ ใหสมภาษณไมสะดวกใจทจะตอบ

ตวอยางเชน 

 ตวอยาง (72)

ถาม: ขออนญาตถามนดนง พตนเปนสาเหตมย ททาใหแบบไมมแฟนเปนผชายมาคบทอม

ตอบ: ไมเกยวๆ แตวากเคากอาจจะมสวนทาใหจบคนพบตวเองไดวา สงทจบตองการแลวจรงๆ คออะไร

อะไรอยางน (หวเราะ) แตเคากไมใชสาเหตททาใหจบคบทอมนะ ไมใชคะ ไมไดเฮรตทจะคบขนาดนนคะ

(สมภาษณ จบ-ปกฉตร เทยมวน)

จากตวอยาง (72) ผ สอขาวเลอกใชกลวธเสรมการถามโดยกลาวแสดงเจตนาเรมตนคาถามดวย

การการขออนญาตเรมตนคาถามอยางตรงไปตรงมา และไมรอใหผ ใหสมภาษณตอบรบอนญาต ใน

ตวอยางนผ สอขาวเหนวาประเดนคาถามเรองการเปลยนรสนยมจากการมคนรกเปนผชายมาเปนทอม เปน

คาถามทคกคามหนาผ ใหสมภาษณ อาจจะทาใหผ ใหสมภาษณเกดความลาบากใจในการตอบคาถาม

ดงนนผ สอขาวจงใชกลวธเสรมการถามดวยการขออนญาตเรมตนคาถามกอน

ตวอยาง (73)

ถาม: งนอะขออนญาตนะ เหมอนโดนลบคม กะเทยแยงแฟน

ตอบ: คอจะบอกวา ไมใชอยางทขาวบอกวาไปเจอกนทโนนทนนะคะ คอเรองมนมอยวา ไมรจกกนมากอน

เลย แตไมรวาเปนคนนรเปลา เอาเปนวาไมอยากพดถงเคาแลวกนนะคะ เดยวเปนการพาดพง ฟองรองกน

จะไมด กเปนการทเพอนโนตเคาเลอกจากโทรศพทมอถอ มรปมาใหเลอกอะไรอยางน วาจะเลอกอนไหน ก

เลอกมาแคนนเอง แลวกไมไดลงไปรบดวยคะ ทคอนโดฯ ขนมาจรงคะ

(สมภาษณ อม-พชราภา ไชยเชอ)

Page 111: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

111  

จากตวอยาง (73) ผ สอขาวเลอกใชกลวธเสรมการถามโดยกลาวแสดงเจตนาเรมตนคาถามดวย

การการขออนญาตเรมตนคาถามอยางตรงไปตรงมา และไมรอใหผ ใหสมภาษณตอบรบอนญาต ใน

ตวอยางนเปนสถานการณทเกดกระแสขาวลอเรองทวา เอมม-รชฎา ครฑรามาศ สาวประเภทสองตกเปน

ขาวมอทสามทาใหความรกระหวางผใหสมภาษณคอ อม-พชราภา ไชยเชอ กบ โนต-วเศษ รงษสงหพพฒน

นกธรกจ มปญหา สอมวลชนบางแหงไดระบวาโนต-วเศษ กบ เอมม-รชฎา ไดมความสมพนธกนทางชสาว

และพาดหวขาวลอทเกดขนในลกษณะวาเปนการ “ลบคม” อม-พชราภา เนองจากเธอเปนนางเอกชอดงท

ไดรบฉายาจากสอมวลชนวาเปน “นางเอกเซกซอนดบหนงของเมองไทย” ดงนนผ สอขาวจงยกประเดนนมา

ถาม ทงนประเดนเรองการโดยสาวประเภทสองลบคมดวยการแยงแฟน (ในทนผ สอขาวใชคาวา “กะเทย”)

เปนคาถามทคกคามหนาผ ใหสมภาษณ กลาวคอ ทาใหผ ใหสมภาษณเกดการเสยหนาไดหรอเกด

ความรสกในดานลบได ดงนนผ สอขาวจงเลอกใชกลวธเสรมการถามดวยการการขออนญาตเรมตนคาถาม

กอน

ตวอยาง (74)

ถาม: ตอนนยงใชคาวา "คนรใจ" ไดอยมยคะหรอวาลดสถานะลงไปแลว

ตอบ: กจรงๆ ผมตอบไดแคตวของผม จรงๆ วนนผมมาอยากใหพๆ ทกคน ผมอยากใหเกยรตงานเคา

(หวเราะ) เกรงใจครบ

ถาม: ถามไปแลวกขอนดนง ขอถามนดนง

ตอบ: ผมตอบอะไรไมไดมาก ผมวาไวโอกาสตอไปดกวา พดดทกคนตงใจมาก ฤกษมาเปะ ทกคนขยน

ขนแขงมา ผมกเกรงใจ

(สมภาษณ บก-ทองภม สรพพฒน)

จากตวอยาง (74) ผ สอขาวใชกลวธเสรมการถามโดยกลาวแสดงเจตนาเรมตนคาถามดวยการการ

ขออนญาตเรมตนคาถามอยางตรงไปตรงมา แตในสถานการณดงกลาวผใหสมภาษณแสดงเจตนาวาตนไม

เตมใจตอบคาถามเรองความรกตงแตตนอยแลว เนองจากขณะทผ สอขาวมาสมภาษณนนเปนงานบรวง

สรวงภาพยนตร ผใหสมภาษณจงพยายามพดบายเบยงและปฏเสธการตอบคาถาม โดยอางวาตองการให

เกยรตงาน แตผ สอขาวยงคงตองการใหการสมภาษณดาเนนตอไป และตองการไดประเดนคาตอบจากผให

Page 112: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

112  

สมภาษณ ผ สอขาวจงใชวธการขออนญาต แตผ ใหสมภาษณกยงคงยนยนเจตนาเดม โดยขอผลดไปตอบ

คาถามในโอกาสหนาพรอมกบโนมนาวใจใหผ สอขาวเหนความสาคญของงานบวงสรวงดงกลาว

3.2.3.2 การขออนญาตเรมตนคาถามพรอมระบหวขอ 

การขออนญาตเรมตนคาถามพรอมระบหวขอ หมายถง การทผ สอขาวแสดงเจตนาเรมตนคาถาม

โดยการขออนญาตผ ใหสมภาษณอยางตรงไปตรงมา โดยปรากฏคาวา “ขอ” เพอแสดงเจตนาขออนญาต

เรมตนคาถามนนๆ พรอมทงระบหวขอประเดนคาถามหรอระบบคคลทตองการถามถงอยางชดเจน เพอ

กาหนดขอบเขตประเดนคาถาม ทาใหผใหสมภาษณไดเตรยมตวตอบคาถามและมประโยชนตอผ สอขาวใน

แงทสามารถกาหนดขอบเขตของคาตอบ ชวยในการสมภาษณดาเนนไปอยางตรงประเดน ตวอยางเชน 

 ตวอยาง (75)

ถาม: พปนคะขอถามถงพปอหนอย สรปวาพปอกรวมงานกบพปนเปนเจาแรก

ตอบ: กดใจนะ กอนหมดสญญากบชอง 7 กไดคยกน ไดยนเรองยอใหพปอลองไปอานด พอหมดสญญาก

ลองคยกนดวาเปนยงไง

ถาม: รสกวาผจดฯ ชอง 3 จะแยงตวกน

ตอบ: ไม พไมไดแยงกบใครน ทางชองจะเปนคนพจารณาวาเรองไหนทเหมาะ เรากเสนอชองไปวาอยากได

พปอ เรากตดตอพปอไป อยทวาพปอจะตดสนใจเรองไหนกอน

(สมภาษณ ปน-ณฐนนท ฉววงษ) 

 จากตวอยาง (75) ผ สอขาวใชกลวธเสรมการถามดวยการการขออนญาตเรมตนคาถามพรอมระบ

หวขอ ทาใหผใหสมภาษณไดเตรยมตวตอบคาถาม โดยในทนผ สอขาวระบถงบคคลทตองการถามถงอยาง

ชดเจนและขอบเขตของประเดนทจะถาม คอถามถงปอ-ณฐวฒ สะกดใจ พระเอกจากสถานโทรทศนส

กองทพบกชอง 7 ทยายมาเปนนกแสดงในสงกดของสถานวทยโทรทศนไทยทวสชอง 3 โดยในขณะนนม

กระแสขาวลอเรองผจดละครโทรทศนแยงตวปอ-ณฐวฒ และไดขอสรปวาปอ-ณฐวฒไดมารวมงานกบผ ให

สมภาษณคอ ปน-ณฐนนท ฉววงษ เปนทแรก ผ สอขาวจงขออนญาตยกประเดนดงกลาวนขนมาถาม

กอนทจะโยงเขาสประเดนขาวลอเรองการแยงตวของผจดละคร

Page 113: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

113  

ตวอยาง (76)

ถาม: ขออนญาตถามถงบานเดม ผใหญทางฝงนนมวายงไงบางมยคะ ทราบเรองหรอยง

ตอบ: อม...(แสดงความอดอด) คอกไดเรยนไปตงแตตนแลว ผมพดวาชดเจนวาถาเกดหลงจากทหมด

สญญาแลวเนย ไมวาจะเปนขอเสนอใดๆ ผมขอรบพจารณา คณแดงกยงยมหวเราะอยเลย คณแดงยงถาม

วาถาเกดทอนจะขอเซนสญญาเธอจะวายงไง ผมกบอกวาผมขออนญาตพจารณาเชนเดยวกน คณแดงก

หวเราะ จรงๆ คณแดงทานคงทราบวา ในฐานะของเรากเปนนกแสดงรบจาง โดยมอาชพเปนนกแสดง คณ

แดงทานเปดใจอยแลวกบเรองพวกน เพราะวาละครกมไมกชอง อกอยางเรากขอความเมตตาทาน ทานก

เมตตา บอกวาดแลตวเองดๆ แลวกน มนไมมเรองสวนตวอยแลว มแตเรอง ของงานลวนๆ ผมกยงพดวาผม

เกดจากชอง 7 ผมมอาชพนกเพราะชอง 7 รวมถงผใหญและแฟนๆ ชอง 7 ทกคน รวมถงผใหญทกคน ผมวา

ไมวาชอง 7 หรอชอง 3 ผมวาเรากเปนคนไทยดวยกน ผมวาเรากทางานในวงการเดยวกน มนแคเปนแอเรย

เปนสถานททางานเทานนเอง แตวาในสวนของนกแสดงกรจกกนภายในอยแลว ไมมการแบงอะไรกนทงสน

(สมภาษณ ปอ-ณฐวฒ สะกดใจ)

จากตวอยาง (76) ผ สอขาวใชกลวธเสรมการถามดวยการขออนญาตเรมตนคาถามพรอมระบ

หวขอ โดยในตวอยางนเปนสถานการณทผ ใหสมภาษณคอ ปอ-ณฐวฒ สะกดใจ กรณการยายสงกดจาก

สถานโทรทศนสกองทพบกชอง 7 มาเปนนกแสดงในสงกดของสถานวทยโทรทศนไทยทวสชอง 3 โดยการ

ยายสงกดในครงนทาใหเกดกระแสวพากษวจารณทสงผลกระทบในดานลบตอปอ-ณฐวฒ เนองจากปอ-

ณฐวฒ เปนพระเอกในสงกดของสถานโทรทศนสกองทพบกชอง 7 มาเปนเวลา 10 ป และกอนหนานผ ให

สมภาษณกปดบงการยายชองมาโดยตลอด ทาใหเกดกระแสวจารณทงในมมมองเรองการปดบงขอมลและ

ความอกตญญตอตนสงกดเดม ในตวอยางนผ สอขาวจงตองการถามถงตนสงกดเดมของปอ-ณฐวฒ คอ

ผบรหารของสถานโทรทศนสกองทพบกชอง 7 ซงเปนคาถามทผ สอขาวคดวาผ ใหสมภาษณอาจจะเกด

ความไมสะดวกใจในการตอบคาถาม ดงนนผ สอขาวจงใชกลวธเสรมการถามดวยการขออนญาตเรมตน

คาถามพรอมระบหวขอ เพอแสดงความมมารยาทและใหผ ใหสมภาษณไดมการเตรยมตวและทราบ

ขอบเขตของเรองทจะถามดวย ซงในตอนตนผใหสมภาษณกแสดงทาทอดอดใจในการตอบคาถาม กอนท

จะใหขอมลคาตอบโดยการอธบายรายละเอยดตางๆ ตอไป

Page 114: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

114  

3.2.3.3 การกลาวแจงเรมตนคาถาม

การกลาวแจงเรมตนคาถาม หมายถง การทผ สอขาวแสดงเจตนาเรมตนคาถามโดยการบอกแจงให

ผ ใหสมภาษณวากาลงจะเรมตนประเดนคาถามทตองการขอคาตอบจากผใหสมภาษณ โดยปรากฏการใช

ถอยคาวา “เขาเรอง” ผวจยสงเกตไดวาทงผ สอขาวและผ ใหสมภาษณเองกมความเขาใจตรงกนวา “เรอง”

ทตองการจะถามในการสมภาษณครงนนๆ คอประเดนเรองอะไร เนองจากเปนประเดนทผ ใหสมภาษณตก

เปนขาวอย ตวอยางเชน 

 ตวอยาง (77)

กอนสมภาษณ

ผสอขาว: พตองถาม พทาตามหนาท ตอบไดเทาทตอบ พตองถามเพราะพเปนนกถาม จะให

โปรโมทหนงนดนงกอน (คาถามประชาสมพนธภาพยนตร 2 คาถามสนๆ)

เรมตนสมภาษณประเดนขาวดานลบ

ถาม: อะเขาเรองแลวนะถามหนอย เคาบอกวาเราไมยอมเดนสายโปรโมทกบเปย ในเรองสาม

ยาน

ตอบ: ออ...ไมครบ ไมใชแลว จรงๆ ตอนนมควมาผมกเดนสายโปรโมทอะครบ กไมมอะไร

(สมภาษณ บก-ทองภม สรพพฒน)

จากตวอยาง (77) เปนสถานการณทผใหสมภาษณคอ บก-ทองภม สรพพฒนแสดงเจตนาวาตนไม

เตมใจตอบคาถามเรองความรกในสถานการณการสมภาษณครงน เนองจากขณะทผ สอขาวมาสมภาษณ

นนเปนงานบรวงสรวงภาพยนตร ผ ใหสมภาษณจงพยายามพดบายเบยงและปฏเสธการตอบคาถาม โดย

อางวาตองการใหเกยรตงาน ดงนนกอนการเรมตนการสมภาษณผ สอขาวจงไดกลาวโดยอางบทบาทหนาท

ของตนวาผ สอขาวมความจาเปนตองถามเพราะเปน “นกถาม” โดยระบวาจะเปดโอกาสใหผ ใหสมภาษณ

ประชาสมพนธภาพยนตรทผ ใหสมภาษณรวมแสดง จากนนผ สอขาวไดเรมตนสมภาษณประเดนขาวดาน

ลบ โดยใชกลวธเสรมการถามโดยกลาวแสดงเจตนาเรมตนคาถามดวยการกลาวแจงเรมตนคาถาม ใน

ตวอยางนปรากฏการใชถอยคาวา “เขาเรอง” ซงทงผ สอขาวและผใหสมภาษณเองกมความเขาใจตรงกนวา

“เรอง” ทตองการจะถามในการสมภาษณครงนนๆ คอประเดนเรองอะไร เนองจากเปนประเดนทผ ให

Page 115: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

115  

สมภาษณตกเปนขาวอยนนเอง จากนนผ สอขาวกเรมเรองทจะถามจากประเดนยอยคอขาวลอทวาผ ให

สมภาษณไมยอมรวมเดนสายประชาสมพนธภาพยนตรเรอง “สามยาน” ทตนรวมแสดงพรอมกบอดตคนรก

คอเปย-ปานวาด เหมมณ ซงในประเดนนผ ใหสมภาษณไดตอบปฏเสธขาวลอดงกลาว

ตวอยาง (78)

ถาม: สาเขาเรองเนอะ

ตอบ: เออ มา เอาทละเรองนะ

ถาม: เออ มนเยอะ

ตอบ: เลอกเปนคนๆ ไปพ จะไดไมสบสน

ถาม: ใครกอนดอะ

ตอบ: ไมนาเสนอพ (หวเราะ)

ถาม: มขาววา หนง-ปณตา บอกวาเราเปนสเปก พบก-ศรต คดยงไง

ตอบ: อม...ก กตลกด อะไรอยางนคะ แตวาผชายทกคนกคงมแบบลกษณะหรอ หรอเออ...คาแรกเตอร

บางอยาง ทชอบผหญงซกคนหรออะไรอยางนคะ เปนสงทเหนจากรปลกษณภายนอกมากกวา

(สมภาษณ สา-มารสา แอนนตา) 

   จากตวอยาง (78) ผ ใหสมภาษณตกเปนประเดนขาวในดานลบหลายประเดน ดงนนผ สอขาวจง

เรมตนเขาสการสมภาษณโดยใชกลวธเสรมการถามโดยกลาวแสดงเจตนาเรมตนคาถามดวยการกลาวแจง

เรมตนคาถาม ในตวอยางนปรากฏการใชถอยคาวา “เขาเรอง” โดยในทนผ ใหสมภาษณกทราบวาใน

ขณะนนตนตกเปนประเดนขาวดานลบหลายเรอง ซงขาวดงกลาวไปเกยวของกบบคคลทสามหลายคน

ดงนนผ ใหสมภาษณจงตอบกลบอยางตดตลกโดยขอใหผ สอขาวสมภาษณทละเรองและเลอกสมภาษณ

ประเดนทเกยวของกบบคคลทสามทละคน  

 

Page 116: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

116  

3.2.3.4 การกลาวแจงเรมตนคาถามพรอมระบหวขอ

การกลาวแจงเรมตนคาถามพรอมระบหวขอ หมายถง การทผ สอขาวแสดงเจตนาเรมตนคาถาม

โดยการบอกแจงใหผใหสมภาษณวากาลงจะเรมตนประเดนคาถามทตองการขอคาตอบจากผใหสมภาษณ

พรอมกบระบหวขอประเดนคาถามหรอระบบคคลทตองการถามถงอยางชดเจน เพอกาหนดขอบเขต

ประเดนคาถาม ทาใหผ ใหสมภาษณไดเตรยมตวตอบคาถามและมประโยชนตอผ สอขาวในแงทสามารถ

กาหนดขอบเขตของคาตอบ ชวยในการสมภาษณดาเนนไปอยางตรงประเดน ตวอยางเชน 

 ตวอยาง (79)

ถาม: ถามเรองสญญานดนง ตอนนดาราชอง 7 ทยอยไปตอ ไปเซนสญญาชองอนแลวของพกบ

ละคะ

ตอบ: ไมมสญญามานานแลวคะ กบไมไดมสญญาทชอง 7 มานานแลว แลวกทผานมาทงหมดในหลายๆ

ปทผานมา อยดวยสญญาใจมากกวา เพราะฉะนนกบวาทผานมาเปนเครองพสจนไดแลววากบเชอวาตว

กบเอง กทางานชอง 7 มา 20 ปแลวนะคะ กบเชอวาสงทกบไดรบทงหมดตลอดเวลาทผานมา เปนเพราะ

ทางชอง 7 แลวกผบรหารชอง 7 มอบให สงดๆ ทงหลายทงปวงมอบให กบเชอวาไมม ไมนาจะมใครไดสงด

ทงหมด และสงไมดทงหมด กบกทางานหนกมากๆ ทอยทน อะไรอยางนอะไรคะ เพราะฉะนนถาถามกบ

ตอนน กบไมไดมสญญากบชอง แตกบเชอวากบยงคงอยทน ไมไปไหนแนนอนคะ (หวเราะ)

(สมภาษณ กบ-สวนนท คงยง)

จากตวอยาง (79) ผ สอขาวเลอกใชกลวธแสดงเจตนาเรมตนคาถามโดยการกลาวแจงเรมตน

คาถามพรอมระบหวขอ เพอแจงขอบเขตของเรอง ในตวอยางนผ สอขาวตองการถามผ ใหสมภาษณคอ

กบ-สวนนท คงยง ในฐานะทผ ใหสมภาษณกเปนนกแสดงจากสถานโทรทศนกองทพบกชอง 7 โดยถามวา

ผใหสมภาษณมแนวทางอยางไรเกยวกบการเซนสญญาเขาสงกดอน เนองจากชวงเวลาดงกลาวมนกแสดง

จากสถานโทรทศนกองทพบกชอง 7 ยายไปอยสงกดอนหลายคน ผ สอขาวใชกลวธเสรมการถามโดยกลาว

แจงเรมตนคาถามพรอมระบหวขอ กอนนาเขาสการถามในประเดนหลกทตองการขอคาตอบจากผ ให

สมภาษณ

Page 117: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

117  

ตวอยาง (80)

ถาม: ถามถงมอทสามนดนงคะ เหมอนโมพดวาถาเรองกกนกศกษามจรง อยากเคาใหมาขอโทษ

มความรสกยงไงกบเรองน

ตอบ: ออ กกนกศกษา (หวเราะ) กลองไปสบดครบ ถามจรงกใหเคามาขอโทษ แตวาผมกบอกไปแลว

วาไมม

(สมภาษณ แตงค-พงศกร มหาเปารยะ) 

  จากตวอยาง (80) ผ สอขาวใชกลวธเจตนาเรมตนคาถามโดยการกลาวแจงเรมตนคาถามพรอมระบ

หวขอทตองการขอขอมลคาตอบจากผ ใหสมภาษณ ในทนคอปญหาขาวลอเรองมอทสาม เนองจากกอน

หนานแตงโม-ภทรธดา พชรวระพงษ ครกของผใหสมภาษณกลาววาถาเรองนกศกษาเปนมอทสามเปนเรอง

จรง ตนกตองการใหนกศกษาคนดงกลาวออกมาขอโทษ ซงเปนประเดนหลกของการสมภาษณ ผ สอขาวใช

กลวธเสรมการถามดวยการกลาวแจงเรมตนคาถามพรอมระบหวขอเพอใหจากดขอบเขตประเดนเรองท

ตองการถามและเปนการกลาวนาใหผใหสมภาษณไดเตรยมตวตอบคาถามอกดวย

3.2.4 การตอบคาถามหรอการยนยนขอมล

การตอบคาถามหรอการยนยนขอมล หมายถง การทผ สอขาวเลอกใชกลวธเสรมการถามดวยการ

เปนฝายตอบคาถามผ ใหสมภาษณหรอกลาวยนยนขอมลทตนไดรบมา เพอประกอบการถาม วธการ

ดงกลาวปรากฏใชกรณทผ ใหสมภาษณแสดงความไมเชอถอขอมลทผ สอขาวไดรบมา ดงนนผ สอขาวจง

จาเปนตองตอบคาถามหรอยนยนขอมลกบผใหสมภาษณ เพอใหการสมภาษณครงนนๆ ดาเนนตอไปได  

อยางไรกตามจากการวเคราะหขอมลพบวาการตอบคาถามหรอการยนยนขอมลนน ผ สอขาวกยง

ไมไดกลาวอางพยานหรอหลกฐานเพอยนยนความถกตองของขอมลทยกมาเปนประเดนคาถามแตอยางใด

ทาใหการยนยนขอมลดงกลาวยงไมมนาหนกหรอความนาเชอถอเพมขนเทาไรนก ตวอยางเชน

Page 118: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

118  

ตวอยาง (81)

ถาม: เคาบอกวาเกาเหลากบพว-วรภาพ กลายเปนเรองขนมาเลยนะ จรงๆ สนทกบวมยครบ

ตอบ: ไมเคยเจอเลยครบ

ถาม: บอกวา พออยปากมาก

ตอบ: โอโห! (แสดงอาการไมเชอ)

ถาม: เออจรงๆ (เนนเสยง) ขาวบอก

ตอบ: กบวเองกสนทกนกเคยเจอกนแคตามงานครบ ไมไดเปนเพอนเทยวดวยกน แลวกไมเคยคย

เรองนกนเลย

(สมภาษณ ออย-ธนา สทธกมล)

จากตวอยาง (81) ผ สอขาวเลอกใชกลวธเสรมการถามโดยการตอบคาถามหรอการยนยนขอมล ใน

ตอนตนผ สอขาวไดยกประเดนขาวลอเรองทผใหสมภาษณตกเปนขาวบาดหมางกบว-วรภาพ สภาพไพบลย

โดยมชนวนเหตมาจากเรองผหญง แตในทนผ ใหสมภาษณแสดงความไมเชอถอขอมลทผ สอขาวไดรบมาจง

ตอบรบดวยคาอทานและแสดงทาทไมเชอถอขอมลดงกลาว ผใหสมภาษณจงใชกลวธการยนยนวาขอมลท

ยกขนมาถามเปนความจรง แตผ สอขาวกยงไมไดกลาวอางพยานหรอหลกฐานเพอยนยนความถกตองของ

ขอมลทยกมาเปนประเดนคาถามแตอยางใด เพยงแตระบวาเปนขอมลทไดมาจากม “ขาวบอก” ทาใหการ

ยนยนขอมลดงกลาวยงไมมความนาเชอถอเพมขนเทาไรนก

Page 119: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

119  

ตวอยาง (82)

ถาม: มคนบอกวาเหนเราควงสาวไปเทยว

ตอบ: ท? ท?

ถาม: ไมรอะ แตมพามาเทยวอะ

ตอบ: ไมม เทยวไมมเลย ตอนนทางานเสรจก เจดประจญบานกสวน พฤหส ศกร เสาร อาทตย

(สมภาษณ อารต-พศตม บานแยม)

จากตวอยาง (82) ผ สอขาวไดยกประเดนขาวลอเรองทผ ใหสมภาษณตกเปนขาววามผ เหนผ ให

สมภาษณควงผหญงไปเทยว แตการถามในประเดนดงกลาวไมมความนาเชอถอ เนองจากไมมการระบ

แหลงทมาของแหลงขาวและระบสถานท ดงนนผ ใหสมภาษณจงถามกลบผ สอขาววาสถานทดงกลาวคอท

ไหน ซงผ สอขาวเองกไดรบขอมลทไมชดเจนจงไมสามารถระบสถานทได ในทนผ สอขาวจงใชกลวธการตอบ

คาถามผ ใหสมภาษณ แตเปนการตอบปฏเสธวาตนกไมทราบสถานทดงกลาวเชนเดยวกน ทราบขอมล

เพยงแตวาผ ใหสมภาษณพาผหญงมาเทยว จะเหนไดวาการทผ สอขาวไมสามารถใหขอมลทชดเจนได อก

ทงเกดความไมแนใจในประเดนขาว อกทงยงทาใหขอมลทยกขนมาเปนคาถามดไมนาเชอถอ ดงนนผ ให

สมภาษณจงตอบปฏเสธไดทนท เนองจากไมทราบรายละเอยดของประเดนคาถามดงกลาวเพมเตม

ตวอยาง (83)

ถาม: กบเรองทเขากบเราเปนเพอนกนละคะ เปนเพอนกนมากอน เคาเคยใหสมภาษณวาเปน

เพอนกนมากอนไมนาจะมาโกรธกนทะเลาะกน

ตอบ: หม? (แสดงอาการแปลกใจ)

ถาม: จรงๆ พไปสมภาษณมา

Page 120: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

120  

ตอบ: (หวเราะ) อนนพลอยกของใจอยเหมอนกนคะ อยางทพลอยบอกเนยพลอยไดยนตงแตตอนทเคาให

สมภาษณตงแตพลอยกบพตารคบกนแลววา เคายนดทเพอนรกของเคาทงสองคนมารกกน พลอยกองไป

นดนงนะวาพลอยไปเปนเพอนรกเคาตอนไหน อะไรอยางนคะ คอถามวาคนเราอยวงการเดยวกนกตองม

เจอกนบางแตเคาบอกวาเคาเปนเพอนพลอยตงแตอาย 12 เนย ไมใชแลวนะคะ รปเคาพลอยยงไมมรปเคา

เลยอะ พลอยยงงงวาพลอยไปเปนเพอนรกเคาตอนไหน

(สมภาษณ พลอย-เฌอมาลย บญยศกด)

จากตวอยาง (83) ในตอนตนผ สอขาวไดถามโดยพาดพงถงบคคลทสามดวยการนาคาพดของ

บคคลทสามบอกตอแกผใหสมภาษณ โดยมเนอหาวาบคคลทสามซงเปนคกรณทผใหสมภาษณตกเปนขาว

วาบาดหมางกน ไดใหสมภาษณวาเปนเพอนกบผ ใหสมภาษณมากอนจงไมนาจะเกดการทะเลาะกน

ประเดนดงกลาวนทาใหผ ใหสมภาษณตอบรบดวยการกลาวคาอทานแสดงอาการแปลกใจ ดงนนผ สอขาว

จงใชกลวธเสรมการถามโดยการตอบคาถามหรอการยนยนขอมลอกครงหนงวาตนไดไปสมภาษณบคคลท

สามมาจรงๆ ผใหสมภาษณจงตอบคาถามแสดงความคดเหนตอประเดนดงกลาวโดยใหรายละเอยดขอมล

ตางๆ 

3.2.5 การขอโทษกอนเรมตนคาถาม

การขอโทษกอนเรมตนคาถาม หมายถง การทผ สอขาวเลอกใชกลวธเสรมการถามดวยการขอโทษ

กอนทจะเรมตนคาถาม ทงนผ วจยสงเกตไดวากลวธการขอโทษเรมตนคาถามนนมกใชเปนกลวธเสรม

คาถามทผ สอขาวพจารณาแลววาเปนประเดนคาถามทคกคามหนาผ ใหสมภาษณ กลาวคอ เปนประเดน

ขาวดานลบหรอเปนคาถามทผ ใหสมภาษณไมสะดวกใจทจะตอบ สอดคลองกบแนวคดเรองวจนกรรมการ

ขอโทษทมเงอนไขความจรงใจของวจนกรรมการขอโทษคอ ผพดรสกสานกผดในการกระทาของตนทไป

ละเมดผ ฟง (Searle, 1969) ตวอยางเชน 

    

Page 121: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

121  

ตวอยาง (84)

ถาม: โทษนะคะ กลววาถาไปคบกบฟาใหมกลวไปเกาเหลากบคนโนนคนนรเปลา เพราะพเคากม

ขาวกบสาวๆ เยอะ

ตอบ: หม ไมหรอก ไมไดกลวจรงๆ สาวๆ ทเปนขาวกบฟาใหมกไมใชทงสนเลยนะพ คอแบบวาแตละคนก

เปนเพอนกนอะ จรงๆ นะ แคลหรออะไรอยางน นงเซงทกวนทมขาวกบฟาใหม ทาไมฉนตองเปนขาวกบแก

(หวเราะ) อม กไมม ไมมอะ เขาใจผดกนไปมากกวา

(สมภาษณ เจน-เจนสดา ปานโต)

จากตวอยาง (84) ผ สอขาวใชกลวธเสรมการถามโดยการขอโทษกอนเรมตนคาถาม เนองจาก

ผ สอขาวเหนวาคาถามประเดนหลกในตวอยางดงกลาวนคอเรองการทฟาใหม ดารงชยธรรม ผ ทตกเปนขาว

วาเปนคนรกของผ ใหสมภาษณนนเคยตกเปนขาวกบผหญงคนอนหลายคน ผ สอขาวจงตองการถามวา

ประเดนดงกลาวนทาใหผ ใหสมภาษณกลววาตนจะเกดความบาดหมางกบผหญงกลมดงกลาวหรอไม ใน

ตวอยางนผ สอขาวเหนวาเปนประเดนทผ ใหสมภาษณอาจเกดความไมสะดวกใจในการตอบคาถาม ดงนน

ผ สอขาวจงเลอกใชกลวธเสรมการถามโดยการกลาวขอโทษกอนเรมตนคาถามหลก

ตวอยาง (85)

ถาม: เออ...ขอโทษนะคะ แตมคนมองวาพแมวไมชวยสงเสยคะ

ตอบ: เออ...เคามวธการของเคาคะ เคากมสเตปของเคาไป เราตองใหเวลาและเคารพในวธการของเคา ก

ไมไดคดอะไรคะ เพราะตอนนลกมความสขแลวคะ ไดอยกบแม ไดเจอพอ แคนพอแลว นคอสงทสาคญ

หลงสมภาษณจบ

นกขาว: ขอโทษนะคา (หวเราะเกรงใจ)

นโคล: ไมเปนไรคะ (ยม)

(สมภาษณ นโคล เทรโอ)

Page 122: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

122  

จากตวอยาง (85) ผ สอขาวสมภาษณผใหสมภาษณคอนโคล เทรโอ ในประเดนเรองในกรณทมขาว

ลอวาแมว-จระศกด ปานพม อดตสามไมยอมสงเงนคาเลยงดทกเกอร-อชระ เทรโอ บตรชาย โดยผ สอขาว

ซกถามเรองการโอนเงนเขาบญช จานวนเงน และรายละเอยดตางๆ เกยวกบการสงเสยเงนเลยงดบตร ซง

ประเดนคาถามดงกลาวเปนการคกคามหนาผ ใหสมภาษณอยางเหนไดชด เปนประเดนคาถามทเกยวของ

กบความสมพนธในครอบครวและเรองการเงน ยอมทาใหผ ใหสมภาษณเกดความไมสะดวกใจในการตอบ

คาถาม ดงนนผ สอขาวจงเลอกใชกลวธการกลาวขอโทษกอนเรมตนคาถามดงกลาว ทงนหลงจากการ

สมภาษณผานสอเสรจสน ผ สอขาวไดกลาวขอโทษผใหสมภาษณอกครง เนองจากพจารณาแลววาประเดน

ดงกลาวทาใหผใหสมภาษณเกดความรสกในดานลบได

กลวธเสรมการถามในสมภาษณบคคลสาธารณะของผ สอขาวบนเทงทง 5 กลวธดงทกลาวมา

ขางตนปรากฏเปนอตราความถดงตารางตอไปน

กลวธเสรมการถาม จานวนการปรากฏ (ครง)

รอยละ

1. การพดหยอกเยา 6 17.14

2. การแสดงความคดเหนของผ สอขาว 7 20

3. การกลาวแสดงเจตนาเรมตนคาถาม (ปรากฏ 15 ครง คดเปนรอยละ 42.86)

3.1 การขออนญาตเรมตนคาถาม

3.2 การขออนญาตเรมตนคาถามพรอมระบหวขอ

3.3 การกลาวแจงเรมตนคาถาม

3.4 การกลาวแจงเรมตนคาถามพรอมระบหวขอ

4

11.43

3 8.57

2 5.71

6 17.14

4. การตอบคาถามหรอการยนยนขอมล 5 14.29

5. การขอโทษกอนเรมตนคาถาม 2 5.71

รวม 35 100

ตารางท 3 แสดงอตราการปรากฏของกลวธเสรมการถามในการสมภาษณบคคลสาธารณะของผ สอขาวบนเทง

จากตารางท 3 จะเหนไดวา จากจานวนขอมลในการสมภาษณของผ สอขาวบนเทงทใชกลวธเสรม

การถามนนปรากฏทงสน 35 ครง พบวากลวธเสรมการถามโดยการกลาวแสดงเจตนาเรมตนคาถาม

ปรากฏเปนจานวนมากทสดคอ 15 ครง คดเปนรอยละ 42.86 นอกจากนกลวธเสรมการถามดงกลาว

Page 123: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

123  

สามารถแบงออกเปน 4 กลวธยอย สรปไดดงน การขออนญาตเรมตนคาถาม ปรากฏ 4 ครง คดเปนรอยละ

11.43, การขออนญาตเรมตนคาถามพรอมระบหวขอ ปรากฏ 3 ครง คดเปนรอยละ 8.57, การกลาวแจง

เรมตนคาถาม ปรากฏ 2 ครง คดเปนรอยละ 5.71 และการกลาวแจงเรมตนคาถามพรอมระบหวขอ ปรากฏ

6 ครง คดเปนรอยละ 17.14

เพอเปรยบเทยบใหเหนความแตกตางของอตราการปรากฏของกลวธเสรมการถามในการ

สมภาษณบคคลสาธารณะของผ สอขาวบนเทงไดชดเจนยงขน ผวจยจงนาเสนอดงแผนภมตอไปน

 

 

 

 

 

 

 

แผนภมท 3 แสดงอตราการปรากฏของกลวธเสรมการถามในการสมภาษณบคคลสาธารณะของผ สอขาวบนเทง

ในทนผ วจยนาขอมลอตราความถในการปรากฏของกลวธเสรมการถามในการสมภาษณบคคล

สาธารณะของผ สอขาวบนเทงทผ สอขาวนยมใช มาวเคราะหในหวขอปจจยและสาเหตในการเลอกใชกลวธ

การตงคาถามสมภาษณบคคลสาธารณะ เพอนาไปวเคราะหในเชงเปรยบเทยบความสอดคลองของขอมล

ทไดจากผ สอขาวบนเทงในการเกบขอมลดวยการสมภาษณเชงลก โดยนาเสนอผลการวเคราะหไวในบทท

5 ตอไป

Page 124: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

124  

บทท 4

ความสมพนธของกลวธการตงคาถามสมภาษณบคคลสาธารณะกบจรยธรรมของสอมวลชน

ผวจยนาผลการวเคราะหกลวธการตงคาถามสมภาษณจากบทท 3 มาพจารณาความสอดคลองกบ

จรยธรรมของผ สอขาว ซงแบงเปน 2 สวน คอ แมบทจรยธรรมของสอมวลชน และหนาทของผ สอขาวสาย

บนเทงทตองใหไดมาซงขอมลคาตอบ ผลการวจยในบทท 4 ประกอบดวยหวขอดงน

สวนท 1 ขอบเขตการวเคราะห

สวนท 2 ผลการวเคราะหความสมพนธของกลวธการตงคาถามสมภาษณบคคลสาธารณะกบ

จรยธรรมของสอมวลชน แบงเปน

ผลการวเคราะหความสมพนธของกลวธการถามกบจรยธรรมของสอมวลชน

ผลการวเคราะหความสมพนธของกลวธเสรมการถามกบจรยธรรมของสอมวลชน

4.1 ขอบเขตการวเคราะห

จากการศกษาเรองกลวธสอขาวในบทท 3 สะทอนใหเหนภาพการปฏสมพนธระหวางผ สอขาวและ

ผใหสมภาษณ ดงน

ผ สอขาว

หนาทคอถามใหไดขอมลคาตอบ

มากทสด พงพอใจเพราะไดรบ

ผใหสมภาษณ

พงพอใจเพราะการสมภาษณไมทา

ใหตนเสยประโยชนหรอเสย

จดสมดล

(จรยธรรม)

Page 125: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

125  

ปญหาดานจรยธรรมท เกดขนนนเกดจากฝายใดฝายหนงหรอทง 2 ฝายไมบรรลหนาทหรอความพง

พอใจ โดยมตวแปรสาคญคอ กลวธการถามสมภาษณ เพราะฉะนนการวเคราะหกลวธการสมภาษณในบท

น จงเปนการวเคราะหเพอหาจดสมดลของการปฏสมพนธระหวางผ สอขาวและผใหสมภาษณ โดยวเคราะห

เปรยบเทยบกบแมบทจรยธรรมสอมวลชนวาละเมดแมบทจรยธรรมหรอไม อยางไร โดยผวจยเลอกแมบท

จรยธรรมจาก 2 แหลง ซงเปนแมบททผ ทประกอบอาชพสอมวลชนตองรและพงปฏบตตาม มาใช

ประกอบการวเคราะห คอ

1. จรยธรรมของนกหนงสอพมพ ประกาศโดยสมาคมนกหนงสอพมพแหงประเทศไทย

2. ขอบงคบวาดวยจรยธรรมวชาชพหนงสอพมพ ประกาศโดยสภาการหนงสอพมพแหงชาต

เมอวเคราะหในสวนของแมบทจรยธรรรมสอมวลชน ซงบญญตไวสาหรบผ ประกอบอาชพ

สอมวลชนทกสายขาวแลว ผวจยจะวเคราะหกลวธการสมภาษณตอมาในสวนท 2 คอ ในแงการทางานของ

ผ สอขาวสายบนเทง เพอสะทอนใหเหนความสมพนธของจรยธรรมกบหนาทของผ สอขาวสายบนเทงอยาง

ชดเจนยงขน

4.2 ความสมพนธของกลวธการตงคาถามสมภาษณบคคลสาธารณะกบจรยธรรมของสอมวลชน

4.2.1 การวเคราะหความสมพนธระหวางกลวธการถามกบจรยธรรมสอมวลชน

จากการกลวธการถามสมภาษณบคคลสาธารณะของผ สอขาวบนเทงทง 22 กลวธ สะทอนใหเหน

ความสมพนธระหวางกลวธการถามกบจรยธรรมสอมวลชนดงรายละเอยดตอไปน

กลวธท 1 การถามโดยการกลาวอางแหลงทมาแบบไมเฉพาะเจาะจง

สวนท 1 วเคราะหจากตวบทจรยธรรมสอมวลชนจรยธรรมสอมวลชน

การกลาวอางนนหากเปนการกลาวอางแหลงขอมลเทจ ยอมแสดงใหเหนถงความไมซอสตยของ

ผ สอขาว ซงถอเปนการละเมดจรยธรรมของนกหนงสอพมพขอท 4 ทวา ความจรงใจ (Sincerity) ไดแก

ความไมลาเอยง และละเมดขอบงคบวาดวยจรยธรรมแหงวชาชพหนงสอพมพ หมวดท 4 ขอ 25 ทวา การ

ไดมาซงขาวสาร หนงสอพมพพงใชวธทสภาพและซอสตย

Page 126: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

126  

แมจะมแหลงขอมลจรง การอางโดยไมระบใหชดเจนมลกษณะคลายคลงกบการปกปด ซงเทากบ

ไมปฏบตตามขอบงคบวาดวยจรยธรรมแหงวชาชพหนงสอพมพ หมวดท 2 ขอ 13 ทวา หนงสอพมพตองไม

เสนอขาวโดยเลอนลอยปราศจากแหลงทมา พงระบชอบคคลทใหสมภาษณหรอใหขาวอยางเปดเผย

อยางไรกตาม ยกเวนไมตองปกปดหรอระบใหชดเจน ตอเมอ เพอสวสดภาพและความปลอดภยของ

แหลงขาว และตองเปนประโยชนตอสทธในการรบรขาวสารของประชาชน ตามทระบไวในขอบงคบวาดวย

จรยธรรมแหงวชาชพหนงสอพมพ หมวดท 2 ขอ 13 หรอตามขอบงคบวาดวยจรยธรรมแหงวชาชพ

หนงสอพมพ หมวด 2 ขอ 14 ทวา หนงสอพมพตองปกปดชอและฐานะของบคคลทใหขาวไวเปนความลบ

หากไดใหคามนแกแหลงขาวนนไว หนงสอพมพตองปกปดนามปากกาหรอนามแฝงทปรากฏใน

หนงสอพมพฉบบนนไวเปนความลบ

สวนท 2 วเคราะหตามสภาพการณจรงของการสมภาษณขาวสายบนเทง

หากเปนคาถามใหไดมาซงคาตอบดานบวก หรอในเชงสรางสรรค ผ สอขาวควรเปดเผยแหลงขาว

แตโดยสวนใหญแลวลกษณะการใชกลวธนเพอใหไดมาซงขอเทจจรงจากทมาประเภทขาวลอทมแนวโนมไป

ทางดานลบหรอขอเทจจรงดานลบ ประกอบกบสายขาวบนเทง แหลงขาวสวนใหญอยในวงการบนเทง

เชนกน คาถามจงอาจนาไปสความขดแยง ความไมพอใจ ซงกระทบตอสวสดภาพและความไมปลอดภย

ของแหลงขาวได ดวยเหตนการปกปดแหลงขาวจงเปนสงทควรกระทา

การปกปดแหลงขาวโดยการกลาวอางแหลงทมาแบบไมเฉพาะเจาะจงเพออางองจะทาใหผ สอขาว

ขาดความนาเชอถออยางรนแรง หากเปนการสมภาษณขาวสาคญทสงผลกระทบตอการดาเนนชวตของ

ผคน การปกปดแหลงขาวในการสมภาษณขาวลกษณะนจาเปนอยางยงทจะตองชแจงเหตผลในการปกปด

อยางชดเจนเพอความนาเชอถอของขอมล อางแหลงทมาแบบไมเจาะจงไมได แตเนองจากขาวสายบนเทง

เปนเรองความสมพนธระหวางบคคลเปนหลก ซงถอเปนเรองทไมกระทบกระเทอนการดาเนนชวต กลวธ

การถามเชนนจงไมกระทบความนาเชอถอของผ สอขาวมากนก

แตหากสมภาษณโดยใชวธกลาวอางแหลงทมาแบบไมเฉพาะเจาะจงทกครง ผใหสมภาษณอาจเสย

ความนาเชอถอได หรอผ ใหสมภาษณเองอาจสมผสถงความคลมเครอไมชดเจนของแหลงขาวจนกลายเปน

ความราคาญ หงดหงดไมพอใจในทสด การสมภาษณดวยวธนทเหมาะสม จงควรมทงเปดเผยแหลงขาว

และกลาวอางแหลงทมาแบบไมเจาะจงสลบกนไป เพราะบางกรณ การเปดเผยแหลงขาว เชน บคคลใกลชด

Page 127: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

127  

ผใหสมภาษณ บคคลทมความนาเชอถอในวงการ สามารถกระตนความสนใจของประชาชนไดเปนอยางด

หรออาจใชกลวธกลาวอางแหลงทมาแบบไมเฉพาะเจาะจงสลบกบกลวธอนๆ กไดเชนกน

นอกจากนการกลาวอางแหลงทมาแบบไมเฉพาะเจาะจงยงเหมาะกบขาวดานลบหรอขาวลอ หรอ

เปนเรองละเอยดออน หรอสงผลกระทบในดานลบตอผ ใหสมภาษณ เนองจากเปนการลดแรงปะทะระหวาง

ผ สอขาวกบผ ใหสมภาษณ กลาวคอรปแบบคาถามเปนการแสดงใหเหนวาคาถามทถามนนไมไดมาจากตว

ผ สอขาว แตเชอมโยงใหเหนวามประเดนขาวเกดขนมากอน ผ สอขาวจงมหนาทถามตามขอมลขาวทเกดขน

เมอพจารณาตวอยางการตงคาถามสมภาษณดวยกลวธน พบวาบางครงผ ใหสมภาษณจะถาม

กลบผ สอขาววา แหลงทมาของขาวคอใคร ซงผ สอขาวเองกไมสามารถระบแหลงทมาของขาวได ทงทไม

ทราบแหลงทมาจรงๆ และทราบแหลงทมาแตมความจาเปนตองปกปดแหลงขาว อยางไรกตามจากการ

วเคราะหกลวธการกลาวอางแหลงทมาแบบไมเฉพาะเจาะจงพบวา ความไมชดเจนของแหลงทมาของขอมล

ไมไดเปนปจจยสาคญททาใหผใหสมภาษณแสดงการไมใหความรวมมอในการตอบคาถาม เชน การไมตอบ

คาถาม หรอแสดงปฏกรยาดานลบอนๆ แตปจจยสาคญอยทเรองทถามและลกษณะนสยของผ ใหสมภาษณ

มากกวา ตวอยางเชน

ตวอยาง (86)

ถาม : ไดทราบขาวมาวาความคบหนา เขยบไปอกขนนง

ตอบ : เดยว แปบนงนะคะ คอจรงๆ แลวกอยรสกวาตอนนยงไมอยากพดอะไรมาก เพราะวามนกเพงรจก

กนดวย อะไรอยางนอะคะ เราเปนผหญงดวยเนอะ พดมากไปมนกไมด

(สมภาษณ กอย รชวน)

ตวอยาง (87)

ถาม : ลาสดมรปทเคาระบวาเปนรปทพงกสงใหพเปก

ตอบ : (ยม) เออ...ประมาณนนคะ จรงๆ เราไมอยากพดถงเรองนแลว

(สมภาษณธญญา-ธญญาเรศ เองตระกล)

Page 128: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

128  

ตวอยาง (88)

ถาม : แหลงขาวระบวาภาพนหลดมาหลงจากทพงก บอกวาจะไมยงแลว

ตอบ : เราไมรวากอนหรอหลง แตทเราเหนและเพงเหนเทานนเอง ถามวาโกรธมยทมรปแบบนออกมาอก

แลว กตกใจ แลวตองคยกนเทานนเอง

(สมภาษณธญญา-ธญญาเรศ เองตระกล)

ตวอยาง (89)

ถาม : มคนเหนสเตฟานยงไปมาหาสทคอนโดฯบอยๆ จรงหรอเปลา

ตอบ : ถาจะบอกวามาหามย กมานะ แตวาไมไดมอะไรทลกซงขนาดนน เพราะวาอยางนอยๆ เรายง

ทางานดวยกนอย มเรองทตองคยกน แตวาไมไดมารายงานตว มนไมเหมอนเดม

(สมภาษณ นาฝน-กณณฏฐ กลปรยาวฒน)

การพจารณาประเดนเรองจรยธรรมของกลวธนจงอยท

(1) ใชในการสมภาษณได เมอขอมลทสมภาษณมแนวโนมสรางความเสยหายตอแหลงขาว(แหลงทมา

ของขาว)หรอขาวมลกษณะเปนขาวลอหรอขาวเชงลบ

(2) ใชการกลาวอางเพอปกปดแหลงขาวเปนวธทเหมาะกบขาวบนเทง แตถาใชบอยครงจะทาให

สญเสยความนาเชอถอ และผใหสมภาษณอาจไมพอใจ จงตองสลบกบกลวธอน

กลวธท 2 การถามแยง

สวนท 1 วเคราะหจากตวบทจรยธรรมสอมวลชน

ผ สอขาวตองถามแยงเมอขอมลทผใหสมภาษณตอบไมตรงกบทตนไดรบ จงเปนหนาทของผ สอขาว

คอถามใหไดมาซงขอเทจจรงเพอความเขาใจทถกตองของประชาชน กลวธนจงไมละเมดจรยธรรม

สอมวลชนจรยธรรมแตอยางใด

Page 129: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

129  

สวนท 2 วเคราะหตามสภาพการณจรงของการสมภาษณขาวสายบนเทง

เมอพจารณาตวอยางการสมภาษณดวยกลวธน พบวา ผใหสมภาษณตอบทกคาถาม และใหความ

รวมมอในการตอบเปนอยางด พรอมทจะอธบายเหตผลเกยวกบความขดแยงของขอมลทไดรบมานน ซงทา

ใหผ สอขาวไดขอมลคาตอบเพยงพอตอการนาเสนอขาวตอไป ตวอยางเชน

ตวอยาง (90)

ถาม : แตสวนใหญตามขาวเคาเขยนวากาลงถงขนคบหาดใจกนนะ

ตอบ : อนนนมนกขาว ขาวกคอขาวคอเรากไปหามความคดคนอนไมไดบางทแบบเหนอยอะไรอยางน

มองเขามามนกเปนเรองปกตอยแลวคะ แตกนนแหละ

(สมภาษณ กอย-รชวน วงศวรยะ)

ตวอยาง (91)

ถาม : แตในภาพทออกมา มนคอแฟนแลวอะ ถาคนอนมองอะไรอยางง

ตอบ : เบนซคดวากแลวแตคนจะคด แตวาเรากคยกนวาเรายงไมใชแฟนกนนะ เราไมไดทาถงขนแฟน

อะไรขนาดนน แตกมไปกนขาวดหนงกนบาง

(สมภาษณ เบนซ-มนญญา ตรยานนท)

ตวอยาง (92)

ถาม : แตวาพเปกเคาบอกวายงมคยกนบางเรองขาว

ตอบ : ม กถาเกดคยเรองขาวตองมอยแลว เพราะวากอนหนานทบอกวาพเคาตองโทร.มาเคลยรเพอบอก

ปกต มแตวาถาจะมาคยอะไรอยางน กคงไมมอะคะเพราะวา ขาวเยอะ จบไปดกวา

(สมภาษณ พงก-สาวกา ไชยเดช (ครงท 2))

Page 130: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

130  

อยางไรกตาม ความไมพอใจของผใหสมภาษณทเกดจากการถามแยงยอมเกดขนได การพจารณา

ประเดนเรองจรยธรรมของกลวธนจงอยท

(1) ผสมภาษณตองมขอมล หลกฐานจรง

(2) รปแบบภาษาทใชแยงตองสภาพ

(3) การถามแยงนน ไมมเจตนาเพอยวยใหเกดความขดแยง

กลวธท 3 การถามในเชงกลาวหาเพอยวยอารมณ

สวนท 1 วเคราะหจากตวบทจรยธรรมสอมวลชน

การกลาวยวยเพอทาใหผใหสมภาษณเกดปฏกรยาดานลบ สามารถทาได 3 วธ

วธท 1 คอ การยวยดวยขอมลทบดเบอนหรอไมตรงความเปนจรง1 ซงเปนการละเมดจรยธรรมแหง

วชาชพหนงสอพมพ ขอท 4 ความจรงใจ (Sincerity) ไดแก ความไมลาเอยง และเปนการละเมดขอบงคบวา

ดวยจรยธรรมแหงวชาชพหนงสอพมพ หมวดท 2 ขอ 4 ทวา หนงสอพมพตองยดถอขอเทจจรง ความ

ถกตองแมยา และความครบถวน

วธท 2 คอ การยวยดวยเนอหาทละเมดสทธสวนบคคล2 ซงเปนการละเมดจรยธรรมแหงวชาชพ

หนงสอพมพ ขอท 6 ความมนาใจเปนนกกฬา (Fair Play) ไดแก การปฏบตดงาม ไมละเมดจรยธรรม

สอมวลชนสทธสวนบคคล เวนแตจะเปนเรองทเกยวกบประโยชนสาธารณะ และเปนการละเมดขอบงคบวา

ดวยจรยธรรมแหงวชาชพหนงสอพมพ หมวดท 4 ขอ 25 ทวา การไดมาซงขาวสาร หนงสอพมพพงใชวธท

สภาพและซอสตย

วธท 3 คอ การยวยดวยภาษาหรอกรยาทไมสภาพ ซงเปนการละเมดจรยธรรมแหงวชาชพ

หนงสอพมพ ขอท 7 ความมมารยาท (Decency) ไดแก การใชภาษาและภาพทไมหยาบโลนและลามก

                                                            1

หากนาเสนอบทสมภาษณนน เทากบละเมดขอบงคบวาดวยจรยธรรมแหงวชาชพหนงสอพมพ หมวดท 2 ขอ 7 ทวา หนงสอพมพตองไมแตงเตมเนอหาสาระของขาว จนคลาดเคลอนเกนความเปนจรง และขอ 8 ทวา หนงสอพมพตองละเวนการเสนอขาวเพราะความลาเอยง หรอมอคตจนเปนเหตใหขาวนนคลาดเคลอน เกนจากความเปนจรง 2

หากนาเสนอบทสมภาษณนน เทากบละเมดขอบงคบวาดวยจรยธรรมแหงวชาชพหนงสอพมพ หมวดท 2 ขอ 15 ทวา ในการเสนอขาวหรอภาพใดๆ หนงสอพมพตองคานงมใหลวงละเมดศกดศรความเปนมนษยของบคคลทตกเปนขาว โดยเฉพาะอยางยง ตองใหความเครงครดในการคมครอง อยางเครงครดตอสทธมนษยชนของเดก สตร และผดอยโอกาส ในการเสนอขาวตามวรรคแรก ตองไมเปนการซาเตมความทกขหรอโศกนาฏกรรมแกเดก สตร และผดอยโอกาสนน ไมวาทางใดทางหนง

Page 131: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

131  

อนาจารหรอสอไปในทางดงกลาว และเปนการละเมดขอบงคบวาดวยจรยธรรมแหงวชาชพหนงสอพมพ

หมวดท 4 ขอ 25 ทวา การไดมาซงขาวสาร หนงสอพมพพงใชวธทสภาพและซอสตย

สวนท 2 วเคราะหตามสภาพการณจรงของการสมภาษณขาวสายบนเทง

การถามสมภาษณดวยการกลาวหายวย แมจะกระตนผ ใหขอมลคาตอบทไดแฝงดวยอารมณ

ความรสก ซงผ สอขาวคาดวาสามารถนาไปใชในการนาเสนอขาวบนเทงไดอยางมสสน แตคาถามของกลวธ

นแฝงการประณามหรอตอวาผใหสมภาษณ ซงเปนสงทไมเหมาะสม ตวอยางเชน

ตวอยาง (93)

ถาม : แลวทมกระแสขาวบอกวา เหมอนทานอง โม เคยพดวาแตงคเหมอนวาควบคมชวตมาก

เกนไป ขหงกบโมมากเกนไป ถงหามโมเลนบบอยางน

ตอบ : (ถอนหายใจ) กเปนปญหายบยอยนะครบ คอผมมนใจวาถาเกดพดตรงนออกไป ทกคนทมบบ หรอ

เปนคนทอยแวดวงสงคมบบ คงจะเขาใจวามนเปนปญหาเลกนอยจรงๆ เรองน เรองการหงกน หรอวาการท

เราไปคยกบใครในบบ แลวกทาใหแฟนไมสบายใจ เปนเรองปกตครบ แลวกสามารถพดคยได พฒนาได

เปนเรองทงายมาก สวนเรองทผมพดไปทงหมดนาจะเปนเรองทสาคญๆ แลวกพดไปหมดแลว โอเคครบ

(สมภาษณแตงค-พงศกร มหาเปารยะ)

ตวอยาง (94)

ถาม : เหมอนเราเขาไปเปนเหมอนมอทสาม

ตอบ : สาวามนเกนไปคะ จรงๆ นะคะเพราะวาจรงๆ สากบพบกกทางานรวมกนปกต ไมไดมอะไรเปน

พเศษ หรออะไรอยางนอะคะกคนทางานสนทสนมกนปกตเลย เพราะวาเออ ...ละครเรองนจะเลนคกบ

พบกแลวกจะเขาฉากกบพบก แบบโห เยอะมาก(เสยงสง) แลวกมนเปนฉากทมนตองใชความใกลชดดวย

อะไรดวยอยางนคะ บางทถาเราไมสนทสนมเนย ฉากบางฉาก พวกฉากเลฟซนหรอฉากอะไรอยางนมนเลน

ยาก

(สมภาษณ สา-มารสา แอนนตา)

Page 132: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

132  

ตวอยาง (95)

ถาม : ทาไมแอนนถงไมยอมจบอะ มนยาวไปเรอย

ตอบ : มนไมยาวหรอกคะ มนไมยาวหรอกถาเราทาใหมนจบ ทาใหมนจบคอ จบในความรสกของหนมน

จบไปนานแลวละจรงๆหนไมอยากจะออกมาพดแลว จบแลว หนคดวา...หนคดวาเรองทงหมดมน จรงๆมน

จะไมยดยาวขนาดนอะนะถาเราไดคยกนตงแตแรกแตเนองดวยวาตวกลางมเยอะเหลอเกน ตวแปรม

มากมายเหลอเกน มน...มนกเลยยากอะคะ แตถาถามวาวนนจะมานงคยกนสองคน หนคดวามนคงไมมการ

คยกนสองคนจรงๆเกดขนหรอก มนไมมทาง

(สมภาษณ แอนน บรค)

นอกจากนการนาเสนอดวยกลวธนยงกระตนใหผ รบขาวสาร ทาใหผอานหรอชมการสมภาษณนน

เกดความสะใจ ความสงสาร หรอเพลดเพลนจนอาจนาไปสความรสกวาการละเมดสทธขนพนฐานของ

บคคลดวยกลวธการถามเปนเรองทยอมรบได เพราะฉะนนผ สอขาวขาวบนเทงจงไมควรใชกลวธนในการ

สมภาษณ แมจะปรบคาถามใหดสภาพ นมนวลกตาม

กลวธท 4 การถามโดยสอดแทรกความคดเหนสวนตว

สวนท 1 วเคราะหจากตวบทจรยธรรมสอมวลชน

การสอดแทรกความคดเหนสวนตวในคาถาม ไมถอวาละเมดในสวนของการสมภาษณแตอยางใด3

สวนท 2 วเคราะหตามสภาพการณจรงของการสมภาษณขาวสายบนเทง

การแสดงความคดเหนเปนกลวธหนงทมประโยชน เพราะสามารถใชตรวจสอบความเขาใจใน

เนอหาการสมภาษณวาทงผ สอขาวความเขาใจความคด ความรสกของผ ใหสมภาษณหรอไม เพราะขอมล

คาตอบจะเปนเครองชวดไดเปนอยางด เมอเขาใจอารมณความรสกของผ ใหสมภาษณชดเจนยอมสามารถ

นาเสนอขาวไดชดเจนตามไปดวย ตวอยางเชน

                                                            3

การสมภาษณไมถอวาละเมดจรยธรรมวชาชพหนงสอพมพแตอยางใด จะละเมดตอเมอสอดแทรกความคดเหนลงในการนาเสนอ ตามขอบงคบวาดวยจรยธรรมวชาชพ หมวดท 2 จรยธรรมของนกหนงสอพมพ ขอท 9 หนงสอพมพตองไมสอดแทรกความคดเหนลงในขาว

Page 133: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

133  

ตวอยาง (96)

ถาม : ดเหมอนปญหาทเกดขนเหมอนแบบสะสมมานานแลวเหมอนกน

ตอบ : ใชครบ สะสมมานานครบ กเปนปญหาทตวผมเองเนยยอมรบในขอบกพรอง แลวกใหเกยรตคณโม

ในการตดสนใจทเคาจะถอยออกไป คอเคาจะกลบมาคนด จะใหโอกาสหรอไมนน กขนอยกบเคา ซงตวผม

เองกบอกไดคาเดยววา พรอมจะพฒนาและกยงอยากกลบมาคบกนอย

(สมภาษณแตงค-พงศกร มหาเปารยะ)

ตวอยาง (97)

ถาม : มนเหมอนกบวาเราเจบเหมอนเดม

ตอบ : ไมเจบอะพ (หวเราะ) เลกกเลก เปนธรรมดาของมนษย บางครงกไปไมรอด คอตอนน ป มหนาท

เรยนใหจบ ทางานใหด แคสองอยางน ปกวาปเหนอย ปตองเรยนใหจบกอนตอนน อนดบหนงเลย ถาเกด

เรยนไมจบเดยวคนจะดาเอาวา เนย เสยเวลาไปทาอะไรเมองนอกอะไรอยางน ขอใหจบ พอไดปรญญาบตร

มาแลว เรองผชายเดยวคอยมานงตอบอกทดกวา (หวเราะ)

(สมภาษณ ป-ไปรยา สวนดอกไม)

ตวอยาง (98)

ถาม : รสกวาชวงนงานเยอะมาก

ตอบ : โอย ไมม อนนเปนงานท 2 อะคะ เพราะวาเมอวานเปนงานทกไปกบพกองงานเดยว แลวกพอดม

งานโชวตวเขามา แลวกม 2 งาน แคนนเอง

(สมภาษณ พงก-สาวกา ไชยเดช (ครงท 2))

Page 134: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

134  

ทงนขาวสายบนเทงเปนเรองเกยวกบประเดนความเปนไปของผ มชอเสยง คาถามจงมสวนเกยวของ

กบอารมณความรสกของผ ใหสมภาษณเชนกน เพราะฉะนนการแสดงความคดเหนจงมสวนสาคญในการ

ทาใหอารมณความรสกของผ ใหสมภาษณไปในทศทางใด หากเปนการชนชม ใหเกยรต เหนใจ หรอแสดง

ความคดเหนในเชงสนบสนนอนๆ ยอมชวยสรางกาลงใจ ความประทบใจ ทาใหผ ใหสมภาษณรสกวางใจ

และเตมใจทจะตอบคาถามตอๆไป ตวอยางเชน

ตวอยาง (99)

ถาม : ปกตกแบบเขมแขงมาก แตวนนแบบนาตารวงเลย แสดงวาสดๆ เลยนะเนย บางครงมนม

ขาวหลายๆ อยาง

ตอบ : คะ ขาวเยอะคะ ขาวเยอะ ขาววาไปทาแทง ขาววาไปเปนแฟนผ กากบ ขาวแบบเยอะ (รองไห)

(สมภาษณ พงก-สาวกา ไชยเดช (ครงท 1))

ตวอยาง (100)

ถาม : มมมองความรกแพท เหมอนแพทโตขนมาก

ตอบ : เราไดเรยนร ปรบตว ทาใหเรารวาสงไหนททาแลวสบายใจ เรากควรเรมคดและทามนกอน

(สมภาษณ แพท-ณปภา ตนตระกล (ครงท 1))

อยางไรกตามการแสดงความคดเหนในเชงไมเหนดวยหรอเหนตาง กทาไดเชนกน เพอขยายใหเหน

มมมองทแตกตางออกไปได เพยงแตตองระวงภาษาและความคดเหนทตองสภาพ มฉะนนอาจทาใหผ ให

สมภาษณรสกคกคาม ไมพอใจได ตวอยางเชน

Page 135: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

135  

ตวอยาง (101)

ถาม : ททาอย นเปนการแกแคนรเปลาครบ

ตอบ : มนหนไมไดแคนอะคะ มนไมใชความแคนเนอะ มนไมใชเรองของความแคน มนไมใชชอลวเฮยง

เนอะ มานงแกแคนกนสบปกไมสายอะไรอยางนอะ กไมใชเนอะพ

(สมภาษณ แอนน บรค)

การพจารณาประเดนเรองจรยธรรมของกลวธนจงอยท

(1) ถามแสดงความคดเหนอยางสภาพ เหมาะสมกบกาลเทศะ

(2) ความคดเหนทแสดงไปนนตองไมทาใหผ ใหสมภาษณเกดความเสยหายหรอขดแยงกบบคคลอน

กลวธท 5 การถามโดยการพาดพงถงบคคลทสาม

สวนท 1 วเคราะหจากตวบทจรยธรรมสอมวลชน

ลกษณะการถามสมภาษณแบบน คอการนาขอมลเกยวกบบคคลใกลชดมาเปดเผยเพอกระตนให

ผใหสมภาษณตอบ 4 รปแบบ คอ

1. การถามโดยพาดพงถงบคคลทสามในลกษณะยยงใหเกดความขดแยง

2. การถามโดยพาดพงถงบคคลทสามในเชงลบ

3. การถามโดยพาดพงถงบคคลทสามเพอขอขอมลทวไป

4. การถามโดยพาดพงถงบคคลทสามดวยการนาคาพดของบคคลทสามมาบอกตอ

วธถามสมภาษณกลวธทนเกยวของกบจรยธรรมใน 2 มม คอ

1.การเปดเผยขอมลสวนบคคล

Page 136: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

136  

หากการถามพาดพงนนเปดเผยขอมลทผถกพาดพงหรอผใหสมภาษณไมปรารถนาจะเปดเผย ยอม

เทากบผ สอขาวละเมดจรยธรรมของนกหนงสอพมพ ขอ 6 คอ ความมนาใจเปนนกกฬา (Fair Play) ไดแก

การปฏบตดงาม ไมละเมดจรยธรรมสอมวลชนสทธสวนบคคล เวนแตจะเปนเรองทเกยวกบประโยชน

สาธารณะ และละเมดขอบงคบวาดวยจรยธรรมแหงวชาชพ หนงสอพมพ หมวดท 4 ขอท 27 ทวา

หนงสอพมพพงละเวนการลวงละเมดสทธสวนบคคล เวนแตกรณเพอปรโยชนสาธารณะ

2.จดประสงคในการถาม

หากการถามพาดพงนนมจดประสงคเพอสรางความเสยหายใหแกผถกพาดพงหรอผ ใหสมภาษณ

ยอมเทากบละเมดจรยธรรมของนกหนงสอพมพ ขอ 6 คอ ความมนาใจเปนนกกฬา (Fair Play) ไดแก การ

ปฏบตดงาม ไมละเมดจรยธรรมสอมวลชนสทธสวนบคคล เวนแตจะเปนเรองทเกยวกบประโยชนสาธารณะ

และละเมดขอบงคบวาดวยจรยธรรมแหงวชาชพหนงสอพมพ หมวดท 4 ขอ 25 ทวา การไดมาซงขาวสาร

หนงสอพมพพงใชวธทสภาพและซอสตย

สวนท 2 วเคราะหตามสภาพการณจรงของการสมภาษณขาวสายบนเทง

การถามพาดพงมลกษณะของการเนนใหเหนความสมพนธของบคคลในวงการบนเทง ซงถอเปน

ประเดนขาวทผคนทวไปสนใจเชนกน และหากขอมลทนามาเปดเผยเปนความจรงทไมละเมดจรยธรรม

สอมวลชนสทธสวนบคคล การถามพาดพงยอมไมผดจรยธรรมแตอยางใด อยางไรกตามตองพจารณาถง

จดประสงคในการถามรวมดวยวามจดประสงคอยางไร แมจะนาเรองทสามารถเปดเผยไดและเปนความจรง

มาพด เชน การถามพาดพงถงบคคลทสามดวยการนาคาพดของบคคลทสามมาบอกตอ แตหากคาพดนน

จงใจเพอยยงใหเกดความขดแยงหรอทาใหเกดการตอบโตในทางไมสรางสรรคระหวางผ ใหสมภาษณและ

บคคลทสาม ยอมถอวาไมเหมาะสมเชนกน

ตวอยางการถามโดยพาดพงถงบคคลทสามในลกษณะยยงใหเกดความขดแยง

ตวอยาง (102)

ถาม : อยากจบเรองของแดนแลวเนอะ ไมอยากไดยนชอ

ตอบ : ชาย ไมอยากพดถงแลว แบบ..ไปไดแลวคะ เพอนกไมเปนแลว พอไดแลว

(สมภาษณ เบนซ-มนญญา ตรยานนท)

Page 137: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

137  

ตวอยาง (103)

ถาม : เหมอนเคาวาเราแรง เหมอนหลายคนมองวาเหมอนโดนดาวาเปนหมาอยางเนย

คาตอบ : เปนอะไรกไดคะพ คอคนเราทกคนมเสรมสทธทจะคดจะพดจะทาอะไรกไดคะ

(สมภาษณ ได-ไดอานา จงจนตนาการ)

ตวอยางการถามโดยพาดพงถงบคคลทสามในเชงลบ

ตวอยาง (104)

ถาม : จรงรเปลาทมกระแสวาเลกกนแลว เพราะ แตงค ยงเรองสวนตวเรามากเกนไป

ตอบ : เทาทไดยนมานะ ถาเปนเรองยงเรองสวนตวมากเกนไปเนย ไมใชปญหาเลยคะ แลวโมกเชอวามน

ไมใชปญหาของทกคดวย มนเปนเรองปกตของคนทรกกน มอะไรอกคะทไดยนมา

(สมภาษณแตงโม-ภทรธดา พชรวระพงษ)

ตวอยาง (105)

ถาม : กบตารละคะ ดวยการทเคาออกมาตอบคาถามสอ ออกอาการเพยนๆ วาตอบยงไงกเปน

อยางนนละเวย

ตอบ : ก เคากเปนอยางนของเคาแตไหนแตไรแลวอะคะ คอเคาก พๆ นาจะทราบเคาไมคอยชอบตอบ

คาถามนกขาวอยแลว แลวกเคากตอบกวนๆ กเปนสไตลของเคาอยแลวคะ จรงๆกไมแปลกใจทตวเอง

จะตองรบหนาทมาพดแทนอะไรอยางนคะ กรอยแลววาจะตองมาพดแทนอะไรอยางน เพยงแตวาสารอด

เชงเคากอนมากกวา วา เออ ดซวา เคาจะพดอะไรกอนรเปลา หรออะไรอยางนมากกวา สากเลยขอเปน

แบบคนมาพดทหลงดกวา

(สมภาษณ สา-มารสา แอนนตา)

Page 138: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

138  

การถามถงบคคลทสามในลกษณะยยงใหเกดความขดแยง และการถามโดยพาดพงถงบคคลทสาม

ในเชงลบนน ถอวาสรางความขดแยงหรอความเสยหายแกผ ใหสมภาษณหรอผ ทถกพาดพงอยางชดเจน จง

ถอเปนกลวธทไมเหมาะสมดวยประการทงปวง

กลวธท 6 การถามนาเพอบงชคาตอบ

สวนท 1 วเคราะหจากตวบทจรยธรรมสอมวลชน

กลวธนเปนการสอดแทรกความคดในการสมภาษณ ทาใหผ ใหสมภาษณขาดอสระในการคดตอบ

คาถาม และการชนาอาจนาไปสการละเมดจรยธรรมของนกหนงสอพมพ ขอท 5 ความเทยงธรรม คอไม

ลาเอยง และขอบงคบวาดวยจรยธรรมแหงวชาชพ หนงสอพมพ หมวด 2 จรยธรรมของนกหนงสอพมพ ขอ

18 ในการแสดงความคดเหนหรอการวพากษวจารณ หนงสอพมพตองใหความเทยงธรรมแกฝายทถก

พาดพงเสมอ

สวนท 2 วเคราะหตามสภาพการณจรงของการสมภาษณขาวสายบนเทง

หากไมมจดประสงคในการสรางความขดแยง และเนอหาทถามนนเปนความจรง สภาพ เหมาะกบ

กาลเทศะ ยอมถอวาสามารถถามได เพราะประการแรก การชนาในความคดเหนคาถามสายขาวบนเทง

เปนประเดนทไมสงผลกระทบตอความเปนอยของประชาชน อกทงเปนเพยงกระบวนการขนตนในการตง

คาถาม ซงผ ใหสมภาษณจะเปนผวเคราะหในขนสดทายวาจะตอบหรอไม อยางไร หากคาถามบงชคาตอบ

ไมเปนความจรง ไมเหมาะสม หรอทาใหไมพงพอใจ ผใหสมภาษณสามารถเลอกทจะไมตอบหรอปฏเสธได

จงไมถอเปนการปดกนโอกาสในการแกไขขอมลแตอยางใด ตวอยางเชน

ตวอยาง (106)

ถาม : เรยกวาโกยเงนกอนกลบอนเดย

ตอบ : กม พอมบางอะคะแตวากคอ ไมไดถายแบบมากดวย แลวกไมไดออกอเวนท เพราะฉะนนกคงจะม

งานอเวนทน แลวกคงจะมอกเดอนหนาไปเลยคะ คงจะไมไดเหน

(สมภาษณ พงก-สาวกา ไชยเดช (ครงท 2))

Page 139: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

139  

ตวอยาง (107)

ถาม : ทอดอดใจเปนเพราะวากอนหนานเคาเคยคบกบสาวๆ ในวงการหรอเปลา

ตอบ : ไมคะ ทอดอดใจเปนเพราะวาเราอยในสายตาของคนทวไป เหมอนกบเคาอยากรเรองตรงน แลว

แพทกไมรจะตอบพๆ ยงไง มนเรวมากเรากเพงคยกนแลวแพทกยงไมสรปวาเราเปนอะไรกน พอทกคน

คาดหวงวาจะไดคาตอบจากปากเรา เรากไปไมเปน เราไมรวาเราจะอะไรตอไป มนกเลยเปนความกดดนท

จะตอบมากกวา

(สมภาษณ แพท-ณปภา ตนตระกล (ครงท 1))

ตวอยาง (108)

ถาม : เปนเพราะวาเราพยายามปรบแลวจนตวเองมากไปมยรเปลา

ตอบ : กไมไดฝนความเปนตวเองนะคะ 5 ปกถอวาเปนชวงเวลาทด แลวเรากอยากใหความสมพนธของ

เราไปไดเรอยๆ เราแบบ อย เราเคยคดวาอยากแตงงานกบผชายคนน เรากพยายาม อยากจะรกษา

ความสมพนธของเราใหดทสด เทาทเราจะทาได แตในเมอมนเปนไปไมไดกไมเปนไร

(สมภาษณ สา-มารสา แอนนตา)

กลวธดงกลาวนสามารถใชกบประเดนขาวลอหรอมกระแสขาว เพอสอบถามขอเทจจรงกบผ ให

สมภาษณได ซงเปนการเปดเผยความจรงแกสาธารณะชนไดอกทางหนง

การพจารณาประเดนเรองจรยธรรมของกลวธนจงอยท

(1) ถามอยางสภาพ เหมาะสมตามกาลเทศะ

(2) หามชนาเพอทาใหผใหสมภาษณไดรบเสยหายหรอเกดความขดแยง (3) ตองเปดโอกาสใหผใหสมภาษณแสดงความคดเหนตอการบงชคาตอบนน

Page 140: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

140  

กลวธท 7 การถามยา

สวนท 1 วเคราะหจากตวบทจรยธรรมสอมวลชน

การถามยาไมวาจะดวยเนอความเดม หรอขอคาตอบอยางตรงไปตรงมา ลวนไมละเมดจรยธรรม

สอมวลชนจรยธรรมวชาชพแตอยางใด

สวนท 2 วเคราะหตามสภาพการณจรงของการสมภาษณขาวสายบนเทง

การถามยา เปนกลวธหนงทชวยตรวจสอบความชดเจน ความถกตองของคาตอบจากผ ให

สมภาษณ ซงถอเปนสงทผ สอขาวควรทา ทวาการถามลกษณะนเหมอนกบการคาดคนคาตอบ สงผล

ออกมา 2 แงมม คอ

1. ตอบอธบายละเอยด ใหขอมลมาก เพราะคาดวาคาตอบทใหสมภาษณไปไมชดเจน

2. ตอบสนหวน หรอตอบยยวน เพราะรสกอดอดกบการคาดคน หรอหงดหงดเพราะตอบไปแลว

ตวอยางการถามยาดวยเนอความเดม

ตวอยาง (109)

ถาม : แตยนยนวาวาตวเองไมไดเปนคนสงใหพเปก แนๆ

ตอบ : ไมไดสงคะ

(สมภาษณ พงก-สาวกา ไชยเดช (ครงท 1))

ตวอยาง (110)

ถาม : ยนยนวาเราไมไดเปนมอทสามของใคร

ตอบ : ไมคะ

(สมภาษณ พงก-สาวกา ไชยเดช (ครงท 1))

Page 141: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

141  

ตวอยางการถามยาดวยการขอคาตอบอยางตรงไปตรงมา

ตวอยาง (111)

คาถาม : เอาจรงๆ สนทกนมย

คาตอบ : เอาจรงๆกทพดกนตงแตตอนนนแลววาเปนเพอนกนกเจอกนตามงานชอง กหลงจากนนกคยกน

ปกตเหมอนเดมนะ กคยๆ กนวาเฮย!! แกวายงไงวะมขาวไดไงวะกเปนฟลน ชวงนกไมคอยไดเจอกนเพราะ

ตองถายละคร

(สมภาษณ เกรท-วรนทร ปญหกาญจน)

ตวอยาง (112)

คาถาม : เอาจรงๆ ส

คาตอบ : ถาตอบแบบเฟคๆ กคอ คะ ไปทาไดอยแลวคะ พลอยไมมปญหาคะเราเปนเพอนกน แตถาตอบ

จรงๆ พลอยไมอยากมปญหาทางใครทางมนดกวา และกพลอยไมชอบงานอเวนททสรางกระแสดวย โอเค

พดตรงๆ วาภาพลกษณเราอาจจะดแรงแตเราชอบอยนงๆ อยางนดกวา กขอทางานในสวนของตวเองดกวา

ดทสดคะ นคอคาตอบจรงๆ

(สมภาษณ พลอย-เฌอมาลย บญยศกด)

จากขอมลจากการสมภาษณจรง พบวา การถามยานนแมผ สอขาวจะตองการเพยงเพอใหได

ขอมลทถกตอง สมบรณ แตเปนไปไดทผ ใหสมภาษณจะตความวา การถามยาหมายถงผ ใหสมภาษณตอบ

วกวน ไมชดเจน พยายามเบยงประเดน ทาใหผสมภาษณเกดความไมพอใจขนได

การพจารณาประเดนเรองจรยธรรมของกลวธนจงอยท

(1) ตองขอโทษผใหสมภาษณเสมอกอนหรอหลงถามยา

(2) ถามยาเพอความชดเจน ไมใชการคาดคน

Page 142: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

142  

(3) ประเดนเกยวกบความตาย การสญเสย ความขดแยง หรอความผดพลาดทพยายามแกไข

แลว ประเดนเหลานไมควรยา หากจาเปนตองถามยากขออนญาตผใหสมภาษณกอนเพอ

ขอความชดเจนในคาตอบเทานน

กลวธท 8 การรกไลดวยคาถามตอเนอง

สวนท 1 วเคราะหจากตวบทจรยธรรมสอมวลชน

ลกษณะของกลวธการกไลดวยคาถามตอเนองจะมลกษณะประการหนงคอการไมเปดโอกาสให

ผใหสมภาษณชแจงไดอยางครบถวน แตเรมตนคาถามใหมทนท หรอถามแทรกขนมาระหวางทผให

สมภาษณยงตอบคาถามไมเสรจสน ลกษณะดงกลาวนเขาขายละเมดจรยธรรมเชนกน ตามขอบงคบวาดวย

จรยธรรมแหงวชาชพหนงสอพมพหมวดท 2 ขอท 11 ทวา ขอ 11 การเสนอขาวทมการพาดพง อนอาจเกด

ความเสยหายแกบคคลหรอองคกรใด ๆ ตองแสดงถงความพยายามในการเปดโอกาสใหฝายทถกกลาวหา

แสดงขอเทจจรงดวย และหมวดท 4 ขอท 25 ทวา การไดมาซงขาวสาร หนงสอพมพพงใชวธทสภาพและ

ซอสตย

สวนท 2 วเคราะหตามสภาพการณจรงของการสมภาษณขาวสายบนเทง

กลวธนหากเปนการถามตอเนองโดยไมเวนจงหวะนน สงผลใหผใหสมภาษณรสกเหมอนถกคาดคน

คกคาม และการถามโดยไมรอใหผ ใหสมภาษณตอบจนจบ เปนการเสยมารยาท เพราะเปนการพดแทรก

เหมอนไมสนใจคาตอบ เทากบไมใหเกยรตผ ใหสมภาษณ เพราะฉะนนควรรอใหผ ใหสมภาษณตอบใหจบ

กอน แมการสมภาษณนนมเวลาคอนขางจากด กไมควรรกไล จนเกดความเครยด ความกดดน ตวอยางเชน

ตวอยาง (113) ถาม : ไดคยกนมย เพราะวนนนกมขาวไปแลว อะไรอยางน ตอบ : ก กคยกนธรรมดา ปกตคะ ตวอยาง (114) ถาม : เคาวายงไงบาง ตอบ : อม...กไมไดวาอะไร (หวเราะ)

Page 143: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

143  

ถาม : ทาไมถงเรมคย เพราะกอนหนานไมไดคยกนเลย

ตอบ : อม...กอาจจะเปนเพราะวาไดมาเจอกนมง เจอกนตามคอนเสรต เจอท Fat อะไรอยางนอะคะ กเขา

มาคยกน กเหมอนกบคยกนตามประสาแบบเพอนรวมงานอะไรอยางนอะคะ เจอกนตามงานมากกวา

ถาม : เคามทาทมาจบบางมยครบ

ตอบ : เออ .... เปนพนองอะคะ จบไมจบตองไปถามเคาเอง แตวาสาหรบกอย กอยรสกแบบการทเราจะ

เรมตนรจกใครหรอวาเรยนรใครเนย บางทมนไมจาเปนทจะตองมาจบทคาวาแฟนเสมอไปนะ มนอาจจะ

แบบกลายเปนมตรภาพทด เปนเพอน เปนพ เปนนองกได คอยงไมอยากให พอเปนขาวกน แลวไมอยากให

ใครแบบจะตองแบบจบค วาเฮยเนย เดยวเราตองเปนแฟนกนนะ คอมนยงไมไดไปถงตรงนนอะไรอยาง

นอะคะ

(สมภาษณ กอย-รชวน วงศวรยะ)

จากขอมลการสมภาษณ สงเกตไดวา การถามรกไลอยางตอเนองของผ สอขาวสายบนเทงนอกจาก

ทาใหผ ใหสมภาษณรสกอดอด การถามหลายประเดนตอเนองกนยงทาใหผสมภาษณคาดการพจารณา

ไตรตรองคาถาม เพอหาคาตอบทเหมาะสม อาจถอโอกาสเลยง ไมตอบ นอกจากน คาตอบทไดสวนใหญ

เปนคาตอบสน จบรายละเอยดไมได เพราะฉะนนจงควรหลกเลยงการใชกลวธนในการสมภาษณ

กลวธท 9 การเปลยนคาถาม

สวนท 1 วเคราะหจากตวบทจรยธรรมสอมวลชน

การเปลยนถอยคาถามโดยคงจดประสงคเดมไวเปนกลวธทมประโยชนทจะทาใหผ ใหสมภาษณ

เขาใจคาถาม และใหขอมลคาตอบไดนน ไมละเมดจรยธรรมสอมวลชนจรรยาบรรณวชาชพแตอยางใด

สวนท 2 วเคราะหตามสภาพการณจรงของการสมภาษณขาวสายบนเทง

Page 144: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

144  

การเปลยนถอยคาถามโดยคงจดประสงคเดมไว จะเกดขนเมอผ ใหสมภาษณตองการใหทวน

คาถาม เพราะฉะนนเพอใหไดคาตอบมาเปนหนาททผ สอขาวตองทาโดยปกตอยแลว ซงจากขอมลท

รวบรวมมา พบวา ผ สอขาวสายบนเทงใชวธเปลยนโครงสรางประโยคโดยการลดคา เลอกคาทเจาะจง

กระชบ ชดเจน ซงชวยปองกนผใหสมภาษณเบยงประเดนไดเปนอยางด ตวอยางเชน

ตวอยาง (114)

ถาม : แลวไดมการตกลงกนมยคะ

ตอบ : คะ?

ถาม : แลวไดมการตกลงกนมย วาตองอยางนทกเดอน เดอนละเทาไหร

ตอบ : คอตอนแรกตกลงไวหลายๆ อยาง แตตามความเปนจรงของทกอยางมนกตองมปรบเปลยนอะไร

กนบาง ซงเราปรบเปลยน เราทาเพอใหดทสดกบลกคะ เพราะฉะนน ทกอยางทเกดขน กจะเปนในแงบวก

(สมภาษณนโคล เทรโอ)

การพจารณาประเดนเรองจรยธรรมของกลวธนจงอยทผ สอขาวควรระมดระวงการใชอารมณและ

นาเสยงทแสดงอาการไมพอใจ เพราะการทผ ใหสมภาษณขอใหถามซา เปนไปไดวาตงใจจะตอบ แตเพราะ

ไดยนคาถามนนไมถนดหรอไมเขาใจคาถามกเปนได

กลวธท 10 การถามเพอเปดประเดนสาคญ

สวนท 1 วเคราะหจากตวบทจรยธรรมสอมวลชน

กลวธนไมละเมดจรยธรรมสอมวลชนจรยธรรมสอมวลชนจรยธรรมวชาชพแตอยางใด เพราะเปน

เพยงกลวธสมภาษณ จดสาคญอยทประเดนเนอหาทถามวาเปนขอเทจจรงหรอมกระแสขาวเพยงพอทจะทา

ใหเชอไดวาเรองทสมภาษณอาจเปนความจรง และมพฤตกรรมรวมถงถอยคาทสภาพ เหมาะสมกบ

กาลเทศะหรอไม

สวนท 2 วเคราะหตามสภาพการณจรงของการสมภาษณขาวสายบนเทง

Page 145: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

145  

กลวธนเปนกลวธถามสมภาษณททาใหไดคาตอบตรงประเดนทสด เนองจากความชดเจน ตรง

ประเดน จะทาใหผ ใหสมภาษณรสกทจะตอบคาถามอยางจรงจงตามไปดวย สงเกตไดวา คาตอบจะ

ละเอยด ชดเจน ตวอยางเชน

ตวอยาง (115)

ถาม : ตอนนเรยกวาเปดใจรอยเปอรเซนตรเปลา

ตอบ : เออ เดยวนะคะขอคดแปบนง (หวเราะ) เปดใจรอยเปอรเซนตมย กไมไดปด แลวก แตจรงๆ แลวก

ยงมความสขดกบความโสดแบบนนะ คอเรารสกวา เราไดทางานแลวกมคนทเปนกาลงใจใหเราแคนมนก

โอเคคะ คอโสดมนอาจจะ ถาสขกสขประมาณนง ทกขกทกขประมาณนง แตถาเกดวาเรามความรกอะ เรา

เคยผานมาแลวเรารไงวาสขมนสขมาก ทกขมนทกขมาก อะไรอยางน ดงนนเรายงไมอยากกลบไปตรงนนอะ

เราวา ประมาณนกาลงโอเคคะ

(สมภาษณ กอย-รชวน วงศวรยะ)

ตวอยาง (116)

ถาม : แลวพยายามพสจนตวเองยงไงบาง

ตอบ : เรองการพสจนตวเองก จรงๆแลวสงทเสยไปกคอความไวใจนะครบ แลวกเรองของการซอสตยดวย

กตรงนนคงตองใชเวลาลวนๆ สวนตวเองนกคอ ตอนนกคอพยายามทา เออ...วางรากฐานใหดมนคง

มากกวานครบผม

(สมภาษณแตงค-พงศกร มหาเปารยะ)

ตวอยาง (117) ถาม : โมเปนคนขอเบรกเองรเปลา ตอบ : ทนทคะ พอผดเงอนไขป บทนทเลยคะ เพราะโมถอวาเรองนเปนเรองทใหญทสด เปนเรองทรายแรง

ทสดในชวตโม เงอนไขเนยเปนเงอนไขทโมตงไวกบทกคนทโมรจก สาหรบตวเพอนๆเองกเคยมปญหานกบ

โมอยแลว

(สมภาษณแตงโม-ภทรธดา พชรวระพงษ)

Page 146: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

146  

ตวอยาง (118) ถาม : เรยกวาแฟนไดเตมปากรยง ตอบ : ยง ยงไมใชแฟน แตวากศกษากนอย ณ ตอนน เพราะวากรอใหอะไรมนพรอมๆ กอน เพราะวาไม

คอยแฮปปในความสขตลอดเวลา กมผดใจกนบาง ไมคยกน อะไรไมลงตวบาง เบนซคดวายงอยในการ

ปรบตวกนอย อยาใหแบบวา โอโห..เปดมาซะแรงเลยวาเราเปนแฟนกน แตยงไมไดปรบ ไมไดจนอะไรเขา

หากนเลย และผลสดทายกไปดวยกนไมได ตกลงมามนจะเจบหนกกวาน เราคอยๆ เปนคอยๆ ไป ใชคาวา

แฟนนานๆ 2-3 ป คอยมาใชกไมเสยหาย เปนเพอนกนปรกษากน มอะไรกคยกนดกวา

(สมภาษณ เบนซ-มนญญา ตรยานนท)

การพจารณาประเดนเรองจรยธรรมของกลวธนอยทตองพจารณาเนอหาของสงทจะถามกบบคลก

หรอนสยของผ ใหสมภาษณรวมดวย เพราะเปนการถามแบบตรงไปตรงมา หากเปนคาถามทคอนขาง

สวนตว หรอผ ใหสมภาษณคอนขางออนไหว ไมกลาตอบคาถามอาจจะตอบคอนขางนอยหรอปฏเสธไม

ตอบคาถามเลยกได ตวอยางเชน

ตวอยาง (119) ถาม : แลวแบบวากบคนเกาทเราเพงหางกนมา ไดคยกนบางมยตอนน ตอบ : ไมไดคยเลยคะ

(สมภาษณ หมง-ชาลสา บญครองทรพย)

ตวอยาง (120) ถาม : กบการตนละ ตอบ : กเพอนรวมงานกนครบ

(สมภาษณ ออย-ธนา สทธกมล)

ตวอยาง (121) ถาม : แสดงวาตอนนยงโสด ตอบ : ครบ

(สมภาษณ ออย-ธนา สทธกมล)

Page 147: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

147  

กลวธท 11 การถามดวยถอยคาสนๆ

สวนท 1 วเคราะหจากตวบทจรยธรรมสอมวลชน

ไมละเมดจรยธรรมสอมวลชน เพราะเปนเพยงกลวธสมภาษณ จดสาคญอยทประเดนเนอหาวาเปน

ขอเทจจรงหรอมกระแสขาวเพยงพอทจะทาใหเชอไดวาเรองทสมภาษณอาจเปนความจรง และมพฤตกรรม

รวมถงถอยคาทสภาพ เหมาะสมกบกาลเทศะหรอไม

สวนท 2 วเคราะหตามสภาพการณจรงของการสมภาษณขาวสายบนเทง

เมอใชกลวธนในการสมภาษณพบวา บางครงคาตอบทไดมปรมาณนอย เนองจากสวนหนงเปน

คาถามปดชนดใหผใหสมภาษณตอบรบหรอปฏเสธ หรอผ สอขาวไมไดตองการขอมลยาว ตวอยางเชน

ตวอยาง (122)

ถาม : คยกนมานานยง

ตอบ : 5 เดอน นะประมาณ 5เดอน 6 เดอน

(สมภาษณ เบนซ-มนญญา ตรยานนท)

ตวอยาง (123)

ถาม : จะลงตวเมอไหร

ตอบ : ไวเดอนหนาจะบอกอกทละกน

(สมภาษณปอ-ณฐวฒ สะกดใจ)

ตวอยางท (124)

ถาม: สนใจมยเรองน

ตอบ: สนใจมาก

(สมภาษณปอ-ณฐวฒ สะกดใจ)

Page 148: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

148  

ตวอยาง (125)

ถาม : แลวความรกเปนยงไง

ตอบ : เรอยๆ คะ

(สมภาษณ ป-ไปรยา สวนดอกไม)

ตวอยาง (126)

ถาม : วนนงนนอน

ตอบ : 3-4 ชวโมง มงคะ

(สมภาษณ ป-ไปรยา สวนดอกไม) ตวอยาง (127) ถาม: บนเมอไหรคะ

ตอบ: วนท 10 12 เนยคะ

(สมภาษณ พงก-สาวกา ไชยเดช (ครงท1))

ตวอยาง (128)

ถาม: ไดอานหรอเปลา

ตอบ: อานคะ

(สมภาษณ ได-ไดอานา จงจนตนาการ)

Page 149: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

149  

แมจะเปนคาถามทวไป แตจรยธรรมของกลวธนนอกจากจะตองพจารณาเรองทถามใหถกตองและ

เปนความจรง รวมทงระมดระวงนาเสยง กรยาในการถามแลว ควรใชสมภาษณผ ทสนทหรอรจกกนและไม

ควรใชกบคาถามสาคญ เพราะคาถามถกลดทอนใหสน หวน จนอาจดไมสภาพ และบางครงลดทอนคามาก

เกนไป จนผใหสมภาษณไมเขาใจ ดงนนถาถามดวยคาสนๆ แลวไมเขาใจ ตองอธบายใหชดเจนเสยแตแรก

กลวธท 12 การถามโดยใชถอยคาบงชเรองเพศสมพนธ ศลธรรม หรออบายมข

สวนท 1 วเคราะหจากตวบทจรยธรรมสอมวลชน

เรองเพศสมพนธเทากบละเมดจรยธรรมนกหนงสอพมพ ขอท 7 ความมมารยาท ไดแกการใชภาษา

ทไมหยาบโลนและลามกอนาจาร และไมวาจะเปนเรองเพศสมพนธ การละเมดศลธรรม หรออบายมข ลวน

เปนเรองสวนตวทไมเปนประโยชนตอสาธารณะ การสมภาษณเทากบละเมด ขอบงคบวาดวยจรยธรรมแหง

วชาชพ หนงสอพมพ หมวดท 4 ขอท 27

ทวา หนงสอพมพพงละเวนการลวงละเมดสทธสวนบคคล เวนแตกรณเพอประโยชนสาธารณะ

สวนท 2 วเคราะหตามสภาพการณจรงของการสมภาษณขาวสายบนเทง

ความรสกของผ ใหสมภาษณดวยกลวธน พบวาผ ใหสมภาษณรสกไมพอใจ อดอด อบอาย แมจะ

เปลยนระดบภาษาของคาบงชเรองเพศสมพนธ ศลธรรม หรออบายมข หรอใชสานวน สญลกษณ หรอคาท

มความหมายโดยออมทสอความหมายแทนกนกตาม ดงตวอยางตอไปน

Page 150: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

150  

ตวอยาง (129)

ถาม : เทยวไปดวยทาการบานไปดวยมยคะ (หวเราะ) ไปแลวไดเลยอะไรอยางน

ตอบ : เดยวดชอไว (หวเราะ

(สมภาษณ กบ-สวนนท คงยง)

ตวอยาง (130)

ถาม : ไปเทยวอยางวา

ตอบ : เทยวอยางวาคออะไร

(สมภาษณ เกรท-วรนทร ปญหกาญจน)

ตวอยาง (131)

ถาม : ถามนดนงนอกจากเรองยาเสพตดทโมไมอยากพดแลว...

ตอบ : โมไมไดพดนะคะวามนเปนเรองอะไร โมพดไมได ยงไงโมกตองปกปองเคา เคากคอคนของโม

(สมภาษณแตงโม-ภทรธดา พชรวระพงษ)

แมประเดนเกยวกบเพศสมพนธ การละเมดศลธรรม และอบายมข เมอเกยวของกบผ มชอเสยงจะ

กลายเปนประเดนทประชาชนสนใจ แตการถามในลกษณะนละเมดความเปนสวนตว และไมเกดประโยชน

อนใด สอดคลองกบท สรสทธ วทยารฐ (2511)4 กลาววา ประเดนขาวบนเทงทไมสรางสรรคสวนหนง ซง

อาจละเมดจรยธรรม ไดแก ประเดนเกยวกบเรองสวนตวของศลปน ดารา นกรอง นกแสดง ดงตอไปน

                                                            4

เอกสารประกอบโครงการหองเรยนสาธารณะ หวขอ “สอไทย – ขาวบนเทง : รปแบบ – เนอหา แคไหนพอด ?” วนศกรท 21 สงหาคม 2552, จดโดยสมาคมนกขาวนกหนงสอพมพแหงประเทศไทย สมาคมนกขาวบนเทง และภาควชานเทศศาสตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา, ณ หองประชม 5724 อาคาร 57 (เขาถงท http://www.tja.or.th/index.php?option=com_ content&view =article&id=283%3A2009-09-08-11-05-16&catid=46%3Aacademic&Itemid=7 วนท 1 กมภาพนธ 2554)

Page 151: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

151  

1) เรองชสาวดารา เชน การแอบแตงงาน การแอบหมน การแอบจดทะเบยน การมพฤตกรรมรก

รวมเพศ – เปนทอม ด เกย เปนเลสเบยน เปนกะเทยแปลงเพศ (สาวประเภทสอง) การเปนเดกเสย การขาย

ตว เปนตน

2) เรองการเทยวกลางคน เสเพลของดารา นกรอง ศลปน นกแสดง เปนตน

3) เรองยาเสพตด ของดารา นกรอง ศลปน นกแสดง เชน การคายาเสพตด การตดยาเสพตด การ

ปารตยาเสพตด เปนตน

4) เรองการทาศลยกรรมรางกายของดารา นกรอง ศลปน นกแสดง เปนตน

5) เรองสาสอนทางเพศ ของดารา ศลปน นกรอง นกแสดง

6) เรองการทะเลาะววาทของดารา นกรอง ศลปน นกแสดง

กลวธท 13 การถามหยง

สวนท 1 วเคราะหจากตวบทจรยธรรมสอมวลชน

ไมละเมดจรยธรรมสอมวลชน เพราะเปนเพยงกลวธสมภาษณ จดสาคญอยทประเดนเนอหาวาเปน

ขอเทจจรงหรอมกระแสขาวเพยงพอทจะทาใหเชอไดวาเรองทสมภาษณอาจเปนความจรง และมพฤตกรรม

รวมถงถอยคาทสภาพ เหมาะสมกบกาลเทศะหรอไม

สวนท 2 วเคราะหตามสภาพการณจรงของการสมภาษณขาวสายบนเทง

เปนกลวธทมประโยชน เนองจากการถามหยงจะชวยใหผ สอขาวประเมนพนทความเปนสวนตวและ

บคลกของผ ใหสมภาษณได นาไปสการเรยบเรยงคาถามหรอประเดนถามใหเหมาะสมกอนจะถามขอมล

จรง ชวยลดความรสกดานลบทอาจเกดขนระหวางการสมภาษณได ตวอยางเชน

Page 152: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

152  

ตวอยาง (132)

ถาม: จากภาพกคอนขางสวท บรรยากาศกเปนใจ

ตอบ: ชวงนเปนชวงโปรโมชน (หวเราะ) ลอเลน เรากปกตเปนพเปนนองกน เพราะเรากคยแบบพนองมา

ตงแตแรกแลว เหมอนเปนเพอน พนองใหกาลงใจมากกวา

(สมภาษณ กระแต-ศภกษร ไชยมงคล)

จากขอมลการสมภาษณพบวา หากใชกลวธนรวมกบกลวธเสรมดวยการหยอกเยา จะชวยสราง

บรรยากาศความเปนกนเองขณะสมภาษณไดเปนอยางด

กลวธท 14 การถามความรสกของผใหสมภาษณหรอผทตกเปนขาวดวย

สวนท 1 วเคราะหจากตวบทจรยธรรมสอมวลชน

ไมละเมดจรยธรรมสอมวลชน เพราะเปนเพยงกลวธสมภาษณ จดสาคญอยทประเดนเนอหาวาเปน

ขอเทจจรงหรอมกระแสขาวเพยงพอทจะทาใหเชอไดวาเรองทสมภาษณอาจเปนความจรง และมพฤตกรรม

รวมถงถอยคาทสภาพ เหมาะสมกบกาลเทศะหรอไม

สวนท 2 วเคราะหตามสภาพการณจรงของการสมภาษณขาวสายบนเทง

การถามความรสกเปนกลวธหนงทชวยดงความคดเหน มมมองของผใหสมภาษณออกมาขยาย จง

สามารถทาได แตมขอพจารณาคอ จรยธรรมของกลวธนไมไดอยทการถามความรสก แตอยทใหแสดง

ความรสกตอสงใด เพราะจดนเองทผ ใหสมภาษณใชประเมนวาการถามนนลวงลาพนทความเปนสวนตว

หรอไม ดงตวอยางตอไปน

Page 153: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

153  

ตวอยาง (133)

ถาม : ซเรยสมยคนมองเปนมอทสาม

ตอบ : ไมซเรยสคะ เพราะอธบายตรงนกนาจะรแลว

(สมภาษณ กระแต-ศภกษร ไชยมงคล)

ตวอยาง (134)

ถาม : รสกเบอมยทจบคเรากบจนนอยได

ตอบ : ไมเบอหรอก แตแบบยงไงอะ คอมนไมใชความจรงอะกเลยแบบเออ..นดนง

(สมภาษณ เกรท-วรนทร ปญหกาญจน)

ตวอยาง (135)

ถาม : ซเรยสมยเดยวคนจะมองวาเราเปนแบดบอย

ตอบ : เออ...เปนหวงนะ คอจรงๆแลว สวนตวแลวไมอยากใหคนมองเราไมดเพระผมเชอวาคนทเหนขาว

แลวไมรจกเราจรงๆจะคดแบบนน คออยากบอกใหเคารเหมอนกนวาเวลารบขาวอะไรไปอยาเพงเชอหมด

ใหคดวเคราะหนดนง

(สมภาษณ เกรท-วรนทร ปญหกาญจน)

Page 154: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

154  

ตวอยาง (136)

ถาม : เสยใจมากมยจะ

ตอบ : ยอมรบวาหนกคะ ดทแยกแยะเรองงานกบเรองสวนตวได โมโชคดทโมมงานทา เหตการณเหลาน

มนทาใหเรารกงานมากขน งานไมเคยทาใหเราผดหวง โมรกทกอยางททาแลวทาใหเราใหประโยชนกบ

ครอบครวโมเชอวาคณแตงคเปนกาลงสาคญทโมทาตรงนนไดเหมอนกน ตอไปนเรามาชวยกนทาอะไรให

ครอบครวกนดกวา เพราะวาเรากอายจะ 30 กนแลว

(สมภาษณแตงโม-ภทรธดา พชรวระพงษ)

ตวอยาง (137)

ถาม : ครงแรกทเหนภาพตกใจมย

ตอบ : แปลกใจมากกวา อม..เหรอ

(สมภาษณธญญา-ธญญาเรศ เองตระกล)

กลวธท 15 การถามหยอกเยาเพอลวงขอมล

สวนท 1 วเคราะหจากตวบทจรยธรรมสอมวลชน

กลวธนไมละเมดจรยธรรมสอมวลชนจรยธรรมสอมวลชน จดสาคญอยทประเดนเนอหาวาเปน

ขอเทจจรงหรอมกระแสขาวเพยงพอทจะทาใหเชอไดวาเรองทสมภาษณอาจเปนความจรง และมพฤตกรรม

รวมถงถอยคาทสภาพ เหมาะสมกบกาลเทศะหรอไม

สวนท 2 วเคราะหตามสภาพการณจรงของการสมภาษณขาวสายบนเทง

แมวาจดประสงคหลกของกลวธนจะอยทการลวงขอมลคาตอบจากผ ใหสมภาษณ แตกลวธ

ดงกลาวกมลกษณะการสรางความเปนกนเองกบผ ใหสมภาษณ ชวยลดบรรยากาศตงเครยดขณะถาม

สมภาษณได ดงตวอยางตอไปน

Page 155: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

155  

ตวอยาง (138)

ถาม : สขแบบโสดๆ มย (นาเสยงหยอกเยา)

ตอบ : สขแบบโสดๆ (หวเราะ)

(สมภาษณ กอย-รชวน วงศวรยะ)

ตวอยาง (139)

ถาม : ไมคอยมแปลวามบาง (นาเสยงหยอกเยา)

ตอบ : ตลอดอะ ตลอดอะ พเปยก (ชอนกขาว) อะ กมบางเพอนๆ กน

(สมภาษณ เกรท-วรนทร ปญหกาญจน)

แตขอทพงระวงคอ ระดบการหยอกเยามผลตอการใหความสาคญกบประเดนคาถาม ผ ให

สมภาษณอาจรสกไมจรงจง ไมจาเปนตองตอบหรอเปดเผยแคบางสวนได ดงตวอยางตอไปน

ตวอยาง (140)

ถาม : ใครกอนดอะ

ตอบ : ไมนาเสนอพ

(สมภาษณ สา-มารสา แอนนตา)

Page 156: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

156  

กลวธท 16 การถามในเชงขอความคดเหน

สวนท 1 วเคราะหจากตวบทจรยธรรมสอมวลชน

กลวธนไมละเมดจรยธรรมสอมวลชนจรยธรรมสอมวลชน จดสาคญอยทประเดนเนอหาวาเปน

ขอเทจจรงหรอมกระแสขาวเพยงพอทจะทาใหเชอไดวาเรองทสมภาษณอาจเปนความจรง และมพฤตกรรม

รวมถงถอยคาทสภาพ เหมาะสมกบกาลเทศะหรอไม

สวนท 2 วเคราะหตามสภาพการณจรงของการสมภาษณขาวสายบนเทง

เปนกลวธถามทมประสทธภาพ เพราะทาใหผใหสมภาษณรสกวาคาถามนนเปดกวางไดอยางอสระ

ตามความคดของตนเอง ทาใหรสกสบายใจและเตมใจทจะตอบคาถาม ดงตวอยางตอไปน

ตวอยาง (141)

ถาม : คดวาเพราะอะไรคนถงเมาทเปนเรองเปนราววาเราควงเคาไปเพชรบรณ

ตอบ : เปนเรองเปนราวดวย ผมไมร ขนาดผมไมไดเปนเกยยงบอกวาผมเปนเกยเลย

(สมภาษณ เกรท-วรนทร ปญหกาญจน)

ตวอยาง (142)

ถาม : คดวาเรวไปไหมทถอยหางกนออกมา

ตอบ : คนเรากตองมระยะเวลาคยกนอยแลว แพทกไมไดสรปวาเราเปนอะไรกน ททกคนถามวาทกคนเหน

แพทกยนดทจะตอบเพราะฉะนนเนยการทเราคยกเหมอนเปนจดเรมตน ถามวาจะกาวตอไปในระยะแบบ

ไหน แพทตอบไมไดเพราะระยะเวลาคอนขางสน แพทไมอยากตดสนอะไรเพยงเวลาแคเดอน 2 เดอน ให

มนเปนการศกษากนไปยาวๆ ดกวา

(สมภาษณ แพท-ณปภา ตนตระกล (ครงท 1))

Page 157: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

157  

อยางไรกตาม หากผผสมภาษณ ไมมความคดเหน กอาจไมไดรบคาตอบใดเลย ตวอยางเชน

ตวอยาง (143)

ถาม : เรองทพลอยออกมาโพสตในเฟซบกได มความคดเหนยงไงคะ

ตอบ : ไมมความคดเหนคะ

(สมภาษณ ได-ไดอานา จงจนตนาการ)

กลวธท 17 การถามโดยสมมตเหตการณ

สวนท 1 วเคราะหจากตวบทจรยธรรมสอมวลชน

กลวธน เปนเพยงการถามเรองราวทคาดวาอาจจะเกดขน ไมละเมดจรยธรรมสอมวลชน

จรรยาบรรณวชาชพสอมวลชน

สวนท 2 วเคราะหตามสภาพการณจรงของการสมภาษณขาวสายบนเทง

คาถามทเปนการคาดการณในอนาคต เปดโอกาสใหผ ใหสมภาษณไมตอบ โดยอางวาไมอาจคาด

เดาหรอลวงรได ดงตวอยางตอไปน

ตวอยาง (144)

ถาม : ถาเคาจะกลบมารเทรนเปนไปไดมากนอยแคไหน

ตอบ : มนเปนเรองของอนาคต ถาสมมตตอบวาได กไมรวาตองมานงคดทาไม ถาตอบวาไมได วนนงขาง

หนาอะไรจะเกดขน เรากไมมทางร ขอใหเวลาเปนตวตดสนดกวา

(สมภาษณ นาฝน-กณณฏฐ กลปรยาวฒน)

Page 158: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

158  

ตวอยาง (145)

ถาม : นบจากวนน คอถามกระแสขาวมาอนเทอรเนตออกอะไรมาอก กพรอมทจะสและเขมแขง

ตอบ : มนไมมขาวอะไรใหพดแลวมง คงไมมแลวมง ขาวทองกมมาแลว ทกอยางขาวมนกหมดแลวคะ ไม

รจะมอะไรแยกวานอก กเจอมาหมด กคงจะไมมอะไรท ถามอะไรเขามาอกกคงจะ คงจะไมกลวแลวคะ

(สมภาษณ พงก-สาวกา ไชยเดช (ครงท 2))

นอกจากนเนอหาคาตอบยงเปนเพยงการคาดเดา ไมแนนอน ไมสามารถนามาใชอางองได

สอดคลองกบทปณณรตน พงคานนท (2548: 68-81) กลาวถงการเตรยมคาถามสมภาษณ ระบวา

“ผ สอขาวจะตองพยายามหลกเลยงการตงคาถามทมลกษณะสมมตสถานการณ โดยคาถามนนควรม

ลกษณะเปนการเสาะแสวงหาขอเทจจรงหรอหาคาตอบใหกบผอานใหไดมากทสด”

อยางไรกตาม สามารถนาไปใชในการสมภาษณไดเพอเสรมสสนใหบทสมภาษณ ในแงมมมองหรอ

ความรสกของผใหสมภาษณตอประเดนเรองราวทถาม

กลวธท 18 การถามในลกษณะสรปหรอตความประเดนคาตอบ

สวนท 1 วเคราะหจากตวบทจรยธรรมสอมวลชน

อาจนาไปสการละเมดจรยธรรมนกหนงสอพมพ ขอท 5 ความเทยงธรรม (Impartiality) คอไม

ลาเอยง และขอบงคบวาดวยจรยธรรมแหงวชาชพ หนงสอพมพ หมวด 2 จรยธรรมของนกหนงสอพมพ ขอ

18 ทวา ในการแสดงความคดเหนหรอการวพากษวจารณ หนงสอพมพตองใหความเปนธรรมแกฝายทถก

พาดพงเสมอ

Page 159: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

159  

สวนท 2 วเคราะหตามสภาพการณจรงของการสมภาษณขาวสายบนเทง

จากขอมลการสมภาษณพบวา ผใหสมภาษณสามารถเลอกทจะไมตอบหรอปฏเสธได จงไมถอเปน

การปดกนโอกาสในการแกไขขอมลคาตอบแตอยางใด นอกจากนยงสามารถใชตรวจสอบความเขาใจของ

ตนเกยวกบภาพรวมของการสมภาษณวาถกตองหรอไม ไดอกทางหนงเชนกน ตวอยางเชน

ตวอยาง (146)

ถาม : กยงแคเพอนเนอะ ไปหากนกไมมอะไรเนอะ

ตอบ : คะพ

(สมภาษณ เจน-เจนสดา ปานโต)

ตวอยาง (147)

ถาม : เรยกวาแคคยใชมยคะ ยงไมไดรบใชมยคะ

ตอบ : คยคะ คยคะ ยอมรบวาคยคะ

(สมภาษณ พงก-สาวกา ไชยเดช (ครงท 1))

ตวอยาง (148)

ถาม : กคอปดไปเลย

ตอบ : กคอคย คอมนมโอกาส มนตองมธระตองคยกนนดหนอยอะคะ กเลยไดคยกน แตวาถาโดยปกต

ไมไดคยกนเลย

(สมภาษณ หมง-ชาลสา บญครองทรพย)

Page 160: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

160  

กลวธท 19 การเปลยนหวขอเรอง

สวนท 1 วเคราะหจากตวบทจรยธรรมสอมวลชน

การเปลยนเรองเมอผใหสมภาษณเกดความรสกดานลบ ไมละเมดจรยธรรมสอมวลชนจรรยาบรรณ

วชาชพสอมวลชนแตอยางใด

สวนท 2 วเคราะหตามสภาพการณจรงของการสมภาษณขาวสายบนเทง

กลวธนมประสทธภาพทงในแงของการลดความรสกดานลบของผ ใหสมภาษณ และเพราะคาถาม

กอนหนาสงผลใหเกดอารมณดานลบ การเปลยนหวขอเรองจงทาใหผ ใหสมภาษณรสกสบายใจ ผอนคลาย

จงใหความสาคญกบคาถามใหมเปนพเศษ ดงตวอยางตอไปน

ตวอยาง (149)

ถาม : เคามททาอยากมาคยกบเรามย

ตอบ : กระแตไมทราบคะ ไมไดมองเคาคะ

(สมภาษณ กระแต-ศภกษร ไชยมงคล)

ตวอยาง (150)

ถาม : กลวจะทางานดวยกนลาบากมย

ตอบ : ไมไดเขาฉากดวยกน แตถงเวลากตางคนตางทางานอะ ไมนาจะมปญหาอยแลว (แสดงทาทอดอด)

(สมภาษณ กระแต-ศภกษร ไชยมงคล)

Page 161: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

161  

ตวอยาง (151)

ถาม : โอเค มารบละครเยอะขนแลวงานหนงละ

ตอบ : หนงกยงรบอยคะ กาลงถายหนง ทางพปนกนารกใหละครตอเนองกเลยเปนโอกาสทด เราเรมรจก

ควงานละครมากขน รจกนกแสดงหลายๆ คน กสนกเหมอนกน (ยม)

(สมภาษณ กระแต-ศภกษร ไชยมงคล)

การพจารณาประเดนเรองจรยธรรมของกลวธนจงอยท

(1) ผสมภาษณตองรวาเมอไรควรเปลยนเรอง ความเหมาะสมอยทหากมประเดนคาถามททาใหผ ใหสมภาษณเกดความความอดอด ไมพอใจ และประเดนคาถามตอมายงคงอยในประเดน

เดมหรอตอเนองสมพนธกน และยงผลใหเกดความรสกดานลบเหมอนเดม ผ สอขาวตองเปลยน

เรองทนท

(2) เรองทเปลยนควรเปนเรองดานบวกทสรางความรสกดๆ ใหเกดขนในบรรยากาศการสมภาษณ

นน อยางไรกตามบางครงผ สอขาวเลอกทจะเปลยนหวขอเรองชวคราว แลววกกลบมาถามใน

ประเดนเดมอกครง เมอเหนวาผใหสมภาษณเกดความผอนคลาย ทาใหผ สอขาวมแนวโนวทจะ

ไดรบคาตอบจากผใหสมภาษณ

กลวธท 20 การถามดวยการขอรอง

สวนท 1 วเคราะหจากตวบทจรยธรรมสอมวลชน

ไมละเมดจรยธรรมสอมวลชน จดสาคญอยทประเดนเนอหาวาเปนขอเทจจรงหรอมกระแสขาว

เพยงพอทจะทาใหเชอไดวาเรองทสมภาษณอาจเปนความจรง และมพฤตกรรมรวมถงถอยคาทสภาพ

เหมาะสมกบกาลเทศะหรอไม

Page 162: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

162  

สวนท 2 วเคราะหตามสภาพการณจรงของการสมภาษณขาวสายบนเทง

การขอรองใหตอบคาถามสมภาษณถอเปนกลวธททาได เพราะความสภาพหรอลกษณะการขอรอง

มสวนสาคญทจะทาใหไดคาตอบเชนกน กลวธนสามารถใชถามตอจากคาถามทอาจไดมการถามไปแลว แต

ผใหสมภาษณมสทธทจะปฏเสธได ดงตวอยางตอไปน

ตวอยาง (152)

ถาม : เคลยรไดมย เคลยรนดนง

ตอบ : ยม (หวเราะ) ยม วงเลบไมตอบ (หวเราะ)

(สมภาษณ กอย-รชวน วงศวรยะ)

การพจารณาประเดนเรองจรยธรรมของกลวธนจงอยท

(1) เรองทขอรองใหตอบนนเปนเรองทมประโยชน เปนสงทประชาชนสนใจ แตตองไมละเมด

จรยธรรมสอมวลชนพนทสวนตวของผ ใหสมภาษณ และเมอผ ใหสมภาษณปฏเสธควรหยด

ขอรอง แตอาจเปลยนประเดนถามหรอเปลยนวธถามแทน

(2) ผ สอขาวอาจอางความตองการทราบของประชาชนเสรมการขอรองได ถาความตองการนนม

อยจรง ไมควรอางความตองการของประชาชนทงทไมมจรงเพยงเพอใหไดขอมล

กลวธท 21 การถามดวยการแนะนา

สวนท 1 วเคราะหจากตวบทจรยธรรมสอมวลชน

การถามในลกษณะนเปนการถามเพอเสนอทางปฏบตตอประเดนทเปนขาวแกผ ใหสมภาษณ ซง

การแนะนานนไมละเมดจรยธรรมสอมวลชนตอจรรยาบรรณใด แตเพราะอาจแฝงการเสนอแนะแนวทางโดย

ลาเอยง เปนการชนา ซงเปนการละเมดจรยธรรมของนกหนงสอพมพ ขอท 5 เรองความเทยงธรรม ความ

เทยงธรรม (Impartiality) คอไมลาเอยง และหากนาเสนอออกไป ยอมละเมดขอบงคบวาดวยจรยธรรมแหง

วชาชพ หนงสอพมพ หมวดท 2 จรยธรรมของหนงสอพมพ ขอท 8 ทวา หนงสอพมพตองละเวนการเสนอ

Page 163: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

163  

ขาวเพราะความลาเอยงหรอมอคตจนเปนเหตใหขาวนนคลาดเคลอน หรอเกนจากความเปนจรง นอกจากน

ไมวาในขนตอนการสมภาษณหรอนาเสนอยงเสยงตอการถกผ ใหสมภาษณและประชาชนมองไปในทศ

ทางการละเมดจรยธรรมวชาชพตามทกลาวมาได

สวนท 2 วเคราะหตามสภาพการณจรงของการสมภาษณขาวสายบนเทง

เนองจากการถามในลกษณะน ชวยกระตนความคดของผ ใหสมภาษณไดเชนกน หากผ สอขาว

มนใจวาตนเองปราศจากความลาเอยงทงเพอตนเองหรอเพอฝายใดฝายหนง และผ สอขาวยอมรบความ

เสยงทเกดจากมมมองของผ ใหสมภาษณและประชาชนได ยอมสามารถใชกลวธนไดในการถามสมภาษณ

ดงตวอยางตอไปน

ตวอยาง (153)

ถาม : หรอวาตดปญหาดวยการเปนอสระดกวา ไมสงกดไหนเลย

ตอบ : กไมสงกดไหนเลย กจรงๆ แลวกไดนะคะ จรงๆ กไดอย แตวากเอาเปนวากลบมาเดอนหนาแลวก

คอยบอกพแลวกน วากจะทาอะไรตอไป เพราะวาอนาคตตอนนกขอเคลยรใหเปนเรองๆ คะ

(สมภาษณ พงก-สาวกา ไชยเดช (ครงท 1))

ตวอยาง (154)

ถาม : ตอไปตองระวงตวมากขน แบบวาหลบชางภาพอะไรอยางนดมย

ตอบ : อนนไมใชสงทแพทจะทาเลย แพทอยากใชชวตเหมอนวยรนทวไป ถามเวลามาเจอกน ไปดหนง ให

เปนไปตามสงทเราทาแลวสบายใจ แลวผลออกมาเราคอยวากน

(สมภาษณ แพท-ณปภา ตนตระกล (ครงท 1))

การพจารณาประเดนเรองจรยธรรมของกลวธนจงอยท

(1) เปนการถามโดยปราศจากอคตหรอความลาเอยง (2) สงทแนะนาเปนเรองทสภาพ เหมาะสม ไมนาไปสความขดแยง เสยหาย หรอละเมดความเปน

สวนตวของผใหสมภาษณ

Page 164: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

164  

กลวธท 22 การถามดวยการเปดโอกาสใหพดถงบคคลทสามหรอผเกยวของ

สวนท 1 วเคราะหจากตวบทจรยธรรมสอมวลชน

ไมละเมดจรยธรรมสอมวลชน เพราะเปนเพยงกลวธสมภาษณ จดสาคญอยทประเดนเนอหาวาเปน

ขอเทจจรงหรอมกระแสขาวเพยงพอทจะทาใหเชอไดวาเรองทสมภาษณอาจเปนความจรง และมพฤตกรรม

รวมถงถอยคาทสภาพ เหมาะสมกบกาลเทศะหรอไม

สวนท 2 วเคราะหตามสภาพการณจรงของการสมภาษณขาวสายบนเทง

กลวธสมภาษณแบบนชวยใหผใหสมภาษณแสดงความคดเหนทมตอประเดนทสมภาษณไดอยางม

ประสทธภาพอกวธหนง การเปดโอกาสใหผ ใหสมภาษณพดถงบคคลทสามหรอผ เกยวของยอมทาให

ผ สอขาวรสกไมกดดนตางจากการถามแบบอนทมลกษณะเจาะประเดน ผ ใหสมภาษณจงแสดงความ

คดเหนไดอยางอสระ ทาใหคาตอบทไดมปรมาณมาก ทสาคญ ยงประเดนนนมผลกระทบหรอเกยวของกบ

ผ ใหสมภาษณมากเทาไหร ยอมสงผลใหคาตอบและอารมณทมตอประเดนคาถามนนมปรมาณและชดเจน

เพมยงขน ดงตวอยางตอไปน

ตวอยาง (155)

ถาม : พรงนเฮยฮอเคาจะตดสนอนาคตของฟลมแลว อยากจะฝากอะไรถงเฮยบางมยคะ เพราะ

พรงนเหนวาเปนวนตดสนแลว

ตอบ : กหนขอโทษแทนฟลม ขอโทษจากตวเองดวยทไมสามารถทาใหเรองมนจบดวยดหรอวาจบในแบบท

ตองการได หนขอโทษจรงๆแตวาหนเชอวาแฟนคลบฟลมทกคนรกฟลมมาก หนเหนSMSตามหนาจอทวทก

คนรกฟลมจรงๆ รกอยางนไปเถอะรกตลอดไป เคาไมใชคนไมด หนไมเคยวาเคาไมดเคาเปนคนดแตเนอง

ดวยวาเหตผลกลใดกตาม คออยางทหนบอกทกอยางมนมตวแปร ทกอยางมนมเหตผลของมน แตสกวนนง

หนเชอวามนจะดได อาจจะตองใชเวลาหนอย อาจจะไมใชวนน อาจจะตองใชเวลาหนอยแตเดยวทกอยางก

นาจะดขน หนหวงวา...หวงวา... แลวกอยากจะให อยากจะให ทงงานของฟลมคะ ใหโอกาสเคาเถอะ เคาก

ไมไดทาอะไรผด ใหโอกาสเคาเถดแลวกหวงวาเฮยเองกจะใหโอกาสฟลมเหมอนกนคะ

(สมภาษณ แอนน บรค)

Page 165: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

165  

นอกจากนกลวธนยงชวยลดวามเสยงตอการละเมดจรรยาบรรณของสอมวลชนหรอจรยธรรมของ

ผ สอขาว เพราะเปนการมอบบทบาทใหผใหสมภาษณเปนผกลาวถงบคคลทสาม กลวธนจงสามารถใช

แทนกลวธการถามโดยการแสดงความคดเหนของผ สอขาวได

การพจารณาประเดนเรองจรยธรรมของกลวธนจงอยท

(1) บคคลทจะใหผสมภาษณกลาวถงนนเปนใคร ซงผ สอขาวตองคานงรวมดวยวา เจตนา

ในการถามดงกลาวนนไมควรเปนไปเพอการยยงหรอสรางความขดแยงใหเกดขน

(2) ผ สอขาวตองนาเสนอขอมลคาตอบตามความเปนจรง ไมบดเบอนเพราะจะสงผลกระทบในดานการสรางความขดแยงระหวางบคคลได

(3) ผ สอขาวตองนาเสนอขอมลคาตอบตามความเปนจรง ไมบอดเบอนเพราะจะสงผลกระทบในดานการสรางความขดแยงระหวางบคคลได

4.2.2 การวเคราะหความสมพนธระหวางกลวธเสรมการถามกบจรยธรรมสอมวลชน

จากการกลวธเสรมการถามสมภาษณบคคลสาธารณะของผ สอขาวบนเทงทง 5 กลวธ สะทอนให

เหนความสมพนธระหวางกลวธการถามกบจรยธรรมสอมวลชนดงรายละเอยดตอไปน

กลวธท 1 การพดหยอกเยา

สวนท 1 วเคราะหจากตวบทจรยธรรมสอมวลชน

กลวธนไมละเมดจรยธรรมสอมวลชน เปนเพยงกลวธทชวยใหการสมภาษณมดาเนนไปอยาง

ราบรน มบรรยากาศการสมภาษณทด ไมเกยวของกบการละเมดจรยธรรมสอแตอยางใด

สวนท 2 วเคราะหตามสภาพการณจรงของการสมภาษณขาวสายบนเทง

กลวธนสรางความบนเทง เปนกนเอง ทาใหผ ใหสมภาษณเตมใจตอบคาถาม แตการพจารณา

ประเดนเรองจรยธรรมของกลวธนจงอยทการหยอกเยา ตองสภาพ มมารยาท เหมาะสมกบกาลเทศะ

ตวอยางเชน

Page 166: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

166  

ตวอยาง (156)

ถาม: นางเอกทงนอกจอและในจอ (นาเสยงหยอกเยา)

ตอบ: ออๆ มากๆ (หวเราะ) กถาอยากรอะไรฟงจากปากโนตดกวา เพราะวามนเชอถอไดมากกวาอม พดไร

แกแทนไรกไมได ถามวาอมเชอใจมย อมเชอใจคะ เพราะวามนมมลหลายๆ อยางดวย แลวกขอบคณพ

หลายๆ คน ทออกมาพดในรายการตอนเชาบางกด หลายอยางบางกด เพราะวาพเคารวา เพราะอะไรถง

เรยกมา มนเปนเกยวกบวาเรองดบอลดวยอะไรอยางนคะ

(สมภาษณ อม-พชราภา ไชยเชอ)

กลวธท 2 การแสดงความคดเหนของผสอขาว

สวนท 1 วเคราะหจากตวบทจรยธรรมสอมวลชน

กลวธนไมละเมดจรยธรรมสอมวลชน เปนเพยงกลวธทชวยใหการสมภาษณมประสทธภาพมากขน

ไมเกยวของกบการละเมดจรยธรรมสอแตอยางใด แตควรระวงหากนาความคดเหนลงไปในบทสมภาษณ

เทากบละเมดขอบงคบวาดวยจรยธรรมแหงวชาชพหนงสอพมพหมวดท 2 ขอท 9 ทวา หนงสอพมพตองไม

สอดแทรกความคดเหนลงในขาว

สวนท 2 วเคราะหตามสภาพการณจรงของการสมภาษณขาวสายบนเทง

กลวธนสรางความเปนกนเอง ชวยใหผ ใหสมภาษณรสกวาไดรบความใสใจ เพราะผ สอขาวม

ปฏสมพนธขณะสมภาษณ ตวอยางเชน

ตวอยาง (157)

ถาม: แตกคงเหนอยใจเนอะ

ตอบ: แตกขอใหรกจรง ดแลเราได แคนกพอแลวนะ เขากบเราไดแคนนพอ

(สมภาษณ หมง-ชาลสา บญครองทรพย)

Page 167: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

167  

กลวธท 3 การกลาวแสดงเจตนาเรมตนคาถาม

สวนท 1 วเคราะหจากตวบทจรยธรรมสอมวลชน

กลวธนไมละเมดจรยธรรมสอมวลชน เปนเพยงกลวธทชวยใหการสมภาษณมประสทธภาพมากขน

ไมเกยวของกบการละเมดจรยธรรมสอแตอยางใด

สวนท 2 วเคราะหตามสภาพการณจรงของการสมภาษณขาวสายบนเทง

กลวธนแบงไดเปน 2 กลมใหญ กลมแรก คอ กลมแจงเตอนกอนเขาสการสมภาษณ ไดแก การ

กลาวแจงเรมตนคาถาม และการขออนญาตเรมตนคาถาม กลวธกลมนจะชวยใหผ ใหสมภาษณเตรยม

ความคดใหพรอมตอบคาถาม ยงถาขออนญาตกอนยงเทากบแสดงความสภาพใหเกยรตผ ใหสมภาษณ

ยงขน

อกกลมหนง นอกจากจะแจงเตอนแลว ยงแจงขอบเขตเรองทจะถามดวย ไดแก การขออนญาต

เรมตนคาถามพรอมระบหวขอ และ การกลาวแจงเรมตนคาถามพรอมระบหวขอ ซงวธนยงชวยใหผ

สมภาษณเกดความรสกด เนองจากแสดงใหเหนการเตรยมคาถามของผ สอขาวลวงหนาอยางชดเจน และ

ยงชวยใหสมภาษณไดตรงประเดนมากยงขน ตวอยางเชน

ตวอยาง (158)

ถาม: ขอถามนดนงเรองกรณมดดากบตกก ตอนนเปนขาวแบบวา เคาไมถกกน ทะเลาะกน เปนไง

มาไง

ตอบ: โอย เปนไปไมไดหรอกครบทมดดา ผมแลวตกกทะเลาะกน เพราะวาเมออาทตยทแลวยงไปนงทาน

ขาวดวยกน แลวอกอยางนงผมเองกรกตกก เพราะวาทางานดวยกนมา เปนคนนารก แลวกมอะไรกจะบบ บ

บกนทกวน สงรกนะจบๆ ทกวนนะครบ ในรายการผมจบปากกบตกกเลย ไมเหนมขาวเลย เออ...นแคสงรก

นะจบๆ แมงมขาว บาปะเนย

(สมภาษณ หนม-กรรชย กาเนดพลอย)

Page 168: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

168  

กลวธท 4 การตอบคาถามหรอการยนยนขอมล

สวนท 1 วเคราะหจากตวบทจรยธรรมสอมวลชน

กลวธนไมละเมดจรยธรรมสอมวลชน เปนเพยงกลวธทชวยใหการสมภาษณดาเนนไปอยางม

ประสทธภาพมากขน ไมเกยวของกบการละเมดจรยธรรมสอแตอยางใด

สวนท 2 วเคราะหตามสภาพการณจรงของการสมภาษณขาวสายบนเทง

กลวธนชวยเพมความนาเชอถอของขอมล เพราะเปนการยนยนจากผ สอขาววาขอมลนนเปนความ

จรงหรอมแหลงทมาจรง เพราะฉะนนเมอคาถามทแหลงทมาชดเจน จงหมายความวาผ ใหสมภาษณตอง

ตอบคาถามนนโดยไมมทางเลยงประเดน นอกจากนการตอบคาถามหรอยนยนยงเปนวธสรางปฏสมพนธ

กบผใหสมภาษณอกทางหนง ตวอยางเชน

ตวอยาง (159)

ถาม: ยงไมพอ ยงมคนเมาทวาเราเปนนกปารตตวยง

ตอบ: ปารตอะไร

ถาม: กสงสรรคเฮฮาอะไรอยางน

ตอบ: ออ ถาสมยกอนนะใช คอ อยเปนสงคมเพอน แตหลงๆมา เหมอนเราทางานเราเหนอย คอ ผมเคยให

สมภาษณตงแตแรกวาเราไมไดเปนเดกดมากอน คอไมไดเปนคณหนผาพบไว คอ เปนเดกเกร เดกทไมด

เดกทขมอเตอรไซค ตรนฟนแทง กเปนมากอน คอมนเหมอนเปนจดอมตวของมน เรามหนาทตองทางาน ก

ควรจะหยด จะพกไดแลว

(สมภาษณ อารต-พศตม บานแยม)

Page 169: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

169  

กลวธท 5 การขอโทษกอนเรมตนคาถาม

สวนท 1 วเคราะหจากตวบทจรยธรรมสอมวลชน

กลวธนไมละเมดจรยธรรมสอมวลชน เปนเพยงกลวธทชวยใหการสมภาษณดาเนนไปอยางม

ประสทธภาพมากขน ไมเกยวของกบการละเมดจรยธรรมสอแตอยางใด

สวนท 2 วเคราะหตามสภาพการณจรงของการสมภาษณขาวสายบนเทง

กลวธนแสดงความสภาพ และชวยลดความไมพอใจ หากเปนคาถามในแงลบหรอเกยวของความ

เปนสวนตวของผใหสมภาษณ ตวอยางเชน

ตวอยาง (160)

ถาม: เออ...ขอโทษนะคะ แตมคนมองวาพแมวไมชวยสงเสยคะ

ตอบ: เออ...เคามวธการของเคาคะ เคากมสเตปของเคาไป เราตองใหเวลาและเคารพในวธการของเคา ก

ไมไดคดอะไรคะ เพราะตอนนลกมความสขแลวคะ ไดอยกบแม ไดเจอพอ แคนพอแลว นคอสงทสาคญ

(สมภาษณ นโคล เทรโอ)

เมอนาขอมลการตงคาถามสมภาษณของผ สอขาวบนเทงมาพจารณาประเดนเรองความสมพนธ

กบจรยธรรมของสอมวลชน แยกยอยตามกลวธตางๆ ดงทการวเคราะหขางตน สามารถสรปไดวาการ

สมภาษณของผสอขาวบนเทงเมอจาแนกตามจรยธรรมในการสมภาษณนน สามารถแบงไดดงนคอ

(1) กลวธการถามสมภาษณทละเมดจรยธรรมสอมวลชนแตนาไปใชไดจรงในสายขาวบนเทง (2) กลวธทละเมดจรยธรรมสอมวลชนแตนาไปใชไดภายใตเงอนไขบางประการ (3) กลวธทละเมดจรยธรรมสอมวลชนและไมควรนาไปใช

(4) กลวธทไมละเมดจรยธรรมสอมวลชนและสามารถนาไปใชได

Page 170: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

170  

การวเคราะหความสมพนธระหวางกลวธการถามกบจรยธรรมของสอมวลชนปรากฏเปนอตรา

ความถดงตารางตอไปน

ความสมพนธระหวางกลวธการถามกบจรยธรรมสอมวลชน

จานวนการ

ปรากฏ

(ครง)

รอยละ รวมจานวน

การปรากฏ

(ครง)

รวม

รอยละ

1. กลวธทละเมดจรยธรรมสอมวลชน แตนาไปใชได

กลวธท 1 การถามโดยกลาวอางแหลงทมาแบบไม

เฉพาะเจาะจง

27

4.36 27 4.36

2. กลวธทละเมดจรยธรรมสอมวลชน แตนาไปใชไดภายใต

เงอนไขบางประการ

กลวธท 6 การถามนาเพอบงชคาตอบ

กลวธท 18 การถามในลกษณะสรปหรอตความประเดน

คาตอบ

65

105 87 14.05

22

3.55

3. กลวธทละเมดจรยธรรมสอมวลชน และไมควรนาไปใช

กลวธท 3 การถามในเชงกลาวหาเพอยวยอารมณ

กลวธท 5.1 การถามโดยพาดพงถงบคคลทสามใน

ลกษณะยยง(ใหเกดความขดแยง)

กลวธท 5.2 การถามโดยพาดพงถงบคคลทสามในเชง

ลบ

กลวธท 8 การรกไลดวยคาถามตอเนอง

กลวธท 12 การถามโดยใชถอยคาบงชเรองเพศสมพนธ

ศลธรรม หรออบายมข

24

3.88

126 20.36

15

2.42

12 1.94

68 10.99

7 1.13

4. กลวธทไมละเมดจรยธรรมสอมวลชน และสามารถนาไปใชได

กลวธท 2 การถามแยง

27

4.36

Page 171: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

171  

ความสมพนธระหวางกลวธการถามกบจรยธรรมสอมวลชน

จานวนการ

ปรากฏ

(ครง)

รอยละ รวมจานวน

การปรากฏ

(ครง)

รวม

รอยละ

กลวธท 4 การถามโดยสอดแทรกความคดเหนสวนตว

กลวธท 5.3 การถามโดยพาดพงถงบคคลทสามเพอขอ

ขอมลทวไป

กลวธท 5.4 การถามโดยพาดพงถงบคคลทสามดวยการ

นาคาพดของบคคลทสามบอกตอ

กลวธท 7.1 การถามยาดวยเนอความเดม

กลวธท 7.2 การถามยาดวยการขอคาตอบอยาง

ตรงไปตรงมา

กลวธท 9 การเปลยนคาถาม

กลวธท 10 การถามเพอเปดประเดนสาคญ

กลวธท 11 การถามดวยถอยคาสนๆ

กลวธท 13 การถามหยง

กลวธท 14 การถามความรสกของผใหสมภาษณหรอผ ท

ตกเปนขาวดวย

กลวธท 15 การถามหยอกเยาเพอลวงขอมล

กลวธท 16 การถามในเชงขอความคดเหน

กลวธท 17 การถามโดยสมมตเหตการณ

กลวธท 19 การเปลยนหวขอเรอง

กลวธท 20 การถามดวยการขอรอง

กลวธท 21 การถามดวยการแนะนา

13 2.1

379

61.23

10

1.62

31

5.01

21 3.39

4

0.65

10 1.62

125 20.19

27 4.36

33 5.33

41

6.62

6 0.97

6 0.97

11 1.78

3 0.48

2 0.32

Page 172: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

172  

ความสมพนธระหวางกลวธการถามกบจรยธรรมสอมวลชน

จานวนการ

ปรากฏ

(ครง)

รอยละ รวมจานวน

การปรากฏ

(ครง)

รวม

รอยละ

กลวธท 22 การถามดวยการเปดโอกาสใหพดถงบคคลท

สามหรอผ เกยวของ

5 0.81

4 0.65

รวม 619 100 619 100

ตารางท 4 แสดงอตราการปรากฏของความสมพนธของกลวธการถามกบจรยธรรมสอมวลชน

จากตารางท 4 พบวา ผ สอขาวบนเทงจะใชกลวธการถามสมภาษณทไมละเมดจรยธรรมสอมวลชน

มากทสด ซงปรากฏ 379 ครง หรอคดเปนรอยละ 61.23 ในขณะทใชกลวธทละเมดจรยธรรมสอมวลชน

ปรากฏเปน 240 ครง หรอคดเปนรอยละ 38.77 ซงจาแนกเปนลกษณะยอย ไดแก กลวธการถามสมภาษณ

ทละเมดจรยธรรมสอมวลชน แตนาไปใชไดจรงในสายขาวบนเทง จานวน 27 ครง หรอคดเปนรอยละ 4.36

กลวธการถามสมภาษณทละเมดจรยธรรมสอมวลชน แตนาไปใชไดภายใตเงอนไขบางประการ จานวน 87

ครง หรอคดเปนรอยละ 14.05 และกลวธการถามสมภาษณทละเมดจรยธรรมสอมวลชน และไมควร

นาไปใช จานวน 126 ครง หรอคดเปนรอยละ 20.36

Page 173: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

173  

นอกจากกลวธการถามแลว ผ สอขาวยงเลอกใชกลวธเสรมการถาม ซงจากผลวจยพบวา การ

วเคราะหความสมพนธระหวางกลวธเสรมการถามกบจรยธรรมของสอมวลชนปรากฏเปนอตราความถดง

ตารางตอไปน

ความสมพนธระหวางกลวธเสรมการถาม

กบจรยธรรมสอมวลชน

จานวนการ

ปรากฏ

(ครง)

รอยละ รวม

จานวน

การ

ปรากฏ

(ครง)

รวม

รอยละ

1. กลวธทไมละเมดจรยธรรมสอมวลชน และสามารถนาไปใชได

กลวธท 1 การพดหยอกเยา

กลวธท 2 การแสดงความคดเหนของผ สอขาว

กลวธท 3 การกลาวแสดงเจตนาเรมตนคาถาม (ปรากฏ 15 ครง

คดเปนรอยละ 42.86)

3.1 การขออนญาตเรมตนคาถาม

3.2 การขออนญาตเรมตนคาถามพรอมระบหวขอ

3.3 การกลาวแจงเรมตนคาถาม

3.4 การกลาวแจงเรมตนคาถามพรอมระบหวขอ

กลวธท 4 การตอบคาถามหรอการยนยนขอมล

กลวธท 5 การขอโทษกอนเรมตนคาถาม

6

17.14

35 100

7 20

4

11.43

3 8.57

2 5.71

6 17.14

5 14.29

2 5.71

รวม 35 100 35 100

ตารางท 5 แสดงอตราการปรากฏของความสมพนธของกลวธเสรมการถามกบจรยธรรมสอมวลชน

Page 174: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

174  

จากตารางท 5 พบวา กลวธเสรมการถามทง 5 กลวธ ลวนจดเปนกลวธทไมละเมดจรยธรรม

สอมวลชนทงสน ปรากฏจานวน 35 ครง คดเปนรอยละ 100

อยางไรกตามจากผลการวจยในบทท 4 เรองความสมพนธของกลวธการตงคาถามสมภาษณ

บคคลสาธารณะกบจรยธรรมของสอมวลชน จะพบวาอตราการปรากฏของกลวธการถามทผ สอขาวเลอกใช

ในการสมภาษณบคคลสาธารณะจดเปนกลวธทไมละเมดจรยธรรมสอมวลชนมากกวากวากลวธการถามท

เปนการละเมดจรยธรรมสอมวลชน แตอยางไรกตามคารอยละการปรากฏของกลวธการถามทจดอยใน

ประเภทการละเมดจรยธรรมสอมวลชนกปรากฏในอตราทสงถงรอยละ 38.77 ซงจากการเกบขอมลจาก

ผ สอขาวดวยการสมภาษณเชงลกพบวา ผ สอขาวไดใหขอมลเกยวกบปจจยและสาเหตการเลอกใชกลวธ

การถามทเปนการละเมดและไมละเมดจรยธรรมสอมวลชนไวอยางนาสนใจ ดงทผวจยจะนาเสนอตอไปใน

บทท 5  

Page 175: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

175  

บทท 5

ปจจยและสาเหตการเลอกใชกลวธการตงคาถามสมภาษณของผสอขาวบนเทง

ผวจยวเคราะหปจจยและสาเหตการเลอกใชกลวธการตงคาถามสมภาษณของผ สอขาวบนเทง

โดยเกบขอมลดวยวธการสมภาษณเชงลก กาหนดกลมตวอยางแบบเจาะจง (Accidental Sampling) โดย

เลอกสมภาษณผ สอขาวบนเทงของสอตางๆ จานวนรวมทงสน 20 คน5 แบงเปนสอโทรทศน สอ

หนงสอพมพ สอนตยสารและสอออนไลน จานวนประเภทละ 5 คน โดยผ วจยมแนวคาถามทใชในการ

สมภาษณ (interview guideline) เปนคาถามปลายเปดครอบคลมประเดนตางๆ ดงน

(1) การปฏบตหนาทของสอมวลชนในการสมภาษณบคคลสาธารณะ

(2) แนวทางในการตงคาถามสมภาษณบคคลสาธารณะ

(3) ปจจยและสาเหตในการเลอกใชกลวธการตงคาถามสมภาษณบคคลสาธารณะ

(4) อปสรรคและปญหาในการสมภาษณบคคลสาธารณะ

(5) ทศนคตเรองจรยธรรมของสอมวลชนกบการสมภาษณบคคลสาธารณะ

5.1 การปฏบตหนาทของสอมวลชนในการสมภาษณบคคลสาธารณะ

จากการเกบขอมลโดยการสมภาษณผ สอขาวบนเทงโดยการสอบถามเกยวกบการสอขาวดวย

วธการสมภาษณกลมใหญหรอทผ สอขาวเรยกตรงกนวา “สมภาษณไมครวม” นน สรปเปนประเดนสาคญ

เรองการปฏบตหนาทของสอมวลชนในการสมภาษณบคคลสาธารณะไดดงน

5.1.1 การปฏบตหนาทกอนการสมภาษณ

การปฏบตหนาทกอนการสมภาษณ หมายถง ชวงระยะเวลาทผ สอขาวเตรยมตวเขาสการ

สมภาษณกลมใหญ ทงการเตรยมตวในชวงเวลากอนทผ สอขาวจะมาถงสถานทสมภาษณและในชวงเวลา

ผ สอขาวทมาถงสถานทสมภาษณเรยบรอย เพอรอเขาสการสมภาษณ

ชวงเวลากอนทผ สอขาวจะมาถงสถานทสมภาษณ ผ สอขาวมหนาทเตรยมขอมลพนฐานตางๆ ม

                                                            5 ในการนาเสนอผลการวจยผ วจยจะไมระบชอผ สอขาวและหนวยงานตนสงกด เนองจากผ สอขาวสวนหนงใหเหตผลในเรองความ

สะดวกในการทางานและขอจากดของหนวยงานตนสงกด 

Page 176: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

176  

หวใจสาคญ 2 ประการ ไดแก การศกษาหาขอมลเกยวกบภมหลงของผใหสมภาษณ ทงในเรองของ

ลกษณะนสยสวนตว วธการตอบคาถาม ระดบความมชอเสยงของผใหสมภาษณ และการศกษาหาขอมล

เกยวกบภมหลงของขาว ไดแก ความนาเชอถอของขาวและแหลงขาว รายละเอยดประเดนยอยตางๆ

การปรากฏของพยานหรอหลกฐาน ขอมลจากผ เกยวของคนอนๆ

จากการสมภาษณผ สอขาวบนเทงลวนใหความสาคญกบขนตอนการเตรยมตวสมภาษณโดย

การศกษาขอมลภมหลงของผ ใหสมภาษณและภมหลงของขาวทเกดขน เพอใหการสมภาษณครงหนงๆ

ดาเนนไปดวยความราบรน ดงขอมลทผ สอขาวไดใหไวในการสมภาษณเชงลก ตวอยางเชน

ตวอยาง (161)

“อนดบแรกเลยคอตองศกษาขาวนนๆ กอน วามนเกยวของกบอะไรวาเลกกนหรอวาแยงกน พอร

ประเดนแลวกตองดวาดาราคนนนอยในระดบไหน ดวาเปนตวแมหรอตวพอแลวความสาคญมนยากหรอ

งาย แลวกตองดดวยดวยวาความเปนไปไดในการทเคาจะตอบเนยมมากนอยแคไหน”

ตวอยาง (162)

“เราตองรแบลกกราวดหรอตองอานขาวดาราคนนนกอน คอรแบลกกราวดขาวกอนเพอทจะตอ

ประเดนหรอวาซก หรอวาเพมคาถามเพอตอยอดคาตอบของดาราคนนนๆได หลกการทพใชนะ มมลไมวา

จะไดมาจากในขาวหรอแหลงขาวหรอวา จากในกระท จากการสงเกตตวดาราเองหรอจากการสมภาษณ

คกรณอกฝายของดาราทไปสมภาษณมาวาพดวาอะไร เรากจะสามารถมาถามดาราทเราจะถามไดวา จะ

ถามเคาวายงไง”

ตวอยาง (163)

“กตองทาการบานมากอนวาประเดนขาวฉาวนมนเกดจากแหลงขาวทนาเชอถอมากนอยไหม อาจ

เกดในอนเทอรเนตนดเดยว แลวสอกมตพมพแลวเปนเรองใหญ เปนประเดนไหม”

ตวอยาง (164)

“อยางแรกทจะไปสมภาษณหรอตงคาถามแหลงขาวเราตองศกษาภมหลงของดารากอน แลวก

เจาะในสงทเราอยากร คองายๆ ตองทาการบานมาก”

Page 177: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

177  

ตวอยาง (165)

“ดจากภมหลงกอนวาดาราคนนนเคยมขาวอะไร เวลาเราเปดประเดนไปแลว เรากอยากใหคนใน

ไมครวมตามเรา เราตองดภมหลงกอนวาคนนมทมายงไง”

ในชวงเวลาผ สอขาวทมาถงสถานทสมภาษณเรยบรอย และอยในระหวางเพอรอเขาสการ

สมภาษณ เชน กอนเรมงานกจกรรมพเศษ (Event) หรอกอนเรมงานบวงสรวงเปดกลองละคร เปนตน

ผ สอขาวเปดเผยวา กลมผ สอขาวมกจะรวมกลมกนอยางไมเปนทางการ ซงโดยสวนมากจะเปนกลมยอย

เพอพดคยทาความเขาใจเกยวกบประเดนขาวทจะนามาเปนคาถามในการสมภาษณ หรอแลกเปลยน

ขอมลจากแหลงขาว ดงขอมลทผ สอขาวไดใหไวในการสมภาษณเชงลก ตวอยางเชน

ตวอยาง (166) “นกขาวแตละคนจะมแหลงขาวทนาเชอถอของตวเอง รวมทงทมาวาจะถามคาถามอะไรกบดารา

โดยมการพดคยกนของนกขาวหลายๆ คน ระหวางทรอสมภาษณ กอนงานเรมครงชวโมง โดยนกขาวแตละ

กลมจะมคาถามของตวเองอยแลว”

ตวอยาง (167)

“ถาเปนการสมภาษณกลมใหญแบบไมครวมในประเดนฉาว กอนทจะสมภาษณดาราหรอ

นกแสดงทตกเปนขาว นกขาวอาจจะตองมการพดคยกนกอนวา จะถามประเดนอะไรบาง เพราะสอแตละ

สานกอาจจะไดรบขอมลจากแหลงขาว ในประเดนๆ ทจะสมภาษณมาแตกตางกน”

อยางไรกตามจากการสมภาษณเชงลกทาใหทราบขอมลวาขนตอนการเตรยมตวสมภาษณของ

ผ สอขาว โดยการรวมกลมยอยเพอพดคยเกยวกบประเดนขาวทจะสมภาษณนน บางครงพบการปฏบต

หนาทโดยการละเมดจรยธรรมสอมวลชน เนองจากผ สอขาวเองยอมรบวามนกขาวสวนหนงทรวมกลมกน

เพอสรางประเดนขาวขนมาเอง โดยไมมมลความจรง และนาประเดนดงกลาวไปเปนคาถามในการ

สมภาษณ หรอทผ สอขาวเรยกกนวา “การเตาขาว” ดงขอมลทผ สอขาวไดใหไวในการสมภาษณเชงลก

ตวอยางเชน

ตวอยาง (168)

“บอกตรงๆ พเหนเลยนะ กอนเขางานนกขาวบางคนไปจบกลมกนแลวคดวาวนนจะเตาขาวเรอง

อะไรขนมา ตงคาถามอะไร อยางนนเลยนะ พวกนตวแสบเลย เราเองเรากรสกไมด”

Page 178: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

178  

ตวอยาง (169)

“ทสาคญคาถามทจะตงควรมแหลงขอมลทชดเจน ไมใชเตาขาวแลวหยบประเดนโคมลอยมาถาม

ซงปจจบนจะเหนวา สอมวลชนสมยใหมมกจะมพฤตกรรมเตาขาวถามกนเอง ซงทาใหมปญหากนบอยครง

ระหวางดารากบนกขาว”

นอกจากนขนตอนกอนเขาสการสมภาษณยงปรากฏวธการทนาสนใจคอ บางครงผ สอขาวจะการ

พดคยกบผใหสมภาษณลวงหนากอนทดาเนนการสมภาษณ เพอแจงประเดนการทจะถาม โดยผ สอขาว

เปดเผยวาวธการดงกลาวจะทาใหผใหสมภาษณไดเตรยมตว โดยเฉพาะอยางยงเมอหวขอเรองทจะถาม

เปนประเดนขาวดานลบหรอเปนประเดนทรายแรง ดงขอมลทผ สอขาวไดใหไวในการสมภาษณเชงลก

ตวอยางเชน

ตวอยาง (170)

“กรณทประเดนแรงโดยทไมสามารถเบยงคาถามใหสภาพได เรากจะบอกดารากอนวามนม

ประเดนประมาณนนะ เลาใหเคาฟงกอน เพอใหเคาไดตงตว จากนนกถามเคาตรงๆ”

5.1.2 การปฏบตหนาทระหวางการสมภาษณ

การปฏบตหนาทระหวางการสมภาษณ หมายถง ภาพรวมของแนวทางทผ สอขาวใชในการทา

หนาทสอขาวดวยการสมภาษณกลมใหญ จากการเกบขอมลพบวานอกจากประเดนเรองการตงคาถามแลว

ผ สอขาวบนเทงไดใหขอมลวาระหวางการสมภาษณครงหนงๆ นนผ สอขาวมแนวทางในการสมภาษณท

สอดคลองกนในประเดนตางๆ ดงน

ในการเรมตนสมภาษณผ สอขาวใหขอมลวาตนจะเรมตนการสมภาษณดวยการตงคาถาม

เกยวของกบงานทผ ใหสมภาษณมาเขารวมในสถานการณนนๆ เชน งานอเวนท งานละคร งานภาพยนตร

งานเดนแบบ เปนตน กอนจะเขาสประเดนคาถามทเกยวของกบประเดนขาวดานลบ ทงนผ สอขาวไดให

เหตผลวาวธการดงกลาวเปนการใหเกยรตผ จดงานและเปนมารยาททผ สอขาวพงปฏบต ดงขอมลท

ผ สอขาวไดใหไวในการสมภาษณเชงลก ตวอยางเชน

Page 179: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

179  

ตวอยาง (171)

“โดยสวนมากในชวงตนจะสมภาษณเกยวกบผลงานตางๆ ตามสถานการณสมภาษณแตละครง

เชน ถาเปนกองละครกจะถามเรองงานละครเรองน หรอถาเปนงานอเวนท กจะถามเกยวกบผลตภณฑหรอ

ความรสกทไดมารวมงานกอน จากนนคอยเขาสประเดนคาถามทดาราตกเปนขาวอยในขณะนน มนเปน

เรองมารยาทคะ”

ตวอยาง (172)

“อนดบแรกเลยตามมารยาทตองถามคาถามเกยวกบประเดนของงานกอนเพราะทางเจาของงาน

จดงาน หรอเชญดารานนๆ มากเพอเปนการประชาสมพนธองคกร ซงตามธรรมเนยมผสอขาวควรจะถาม

เรองงานกอน หลงจากนนจงถามถงประเดนขาวทดาราคนนนกาลงตกเปนขาว ในขณะนนอย”

อยางไรกตามผ สอขาวคนหนงไดเปดเผยวาการเรมตนสมภาษณดวยการถามเกยวกบเรองงานท

มารวมมแนวโนมจะลดนอยลงในปจจบนและนาไปสปญหาระหวางผ สอขาวกบเจาของงาน ดงขอมลท

ผ สอขาวไดใหไวในการสมภาษณเชงลก คอ

ตวอยาง (173) “ปญหาอยางหนงคอนกขาวรนใหมไมใหเกยรตเจาของงานเทาทควร บางงานไปเปดตวสนคา

อยางหนงเดมเราจะถกสอนวาใคร ทาอะไร ทไหน อยางไร เมอไร แตเวลานกขาวรนใหมไปทางานไมถาม

เพอใหรเลยวาใคร ไปทาอะไร ทไหน เมอไร แตไปป บจอสมภาษณโดยยงคาถามเลยวาไดขาววาคณไปเดน

กบคนนใชมย ไปขนคอนโดฯ กบคนนใชมย ไมถามเรองงานเลยยกเวนกรณทงานนนดนเปนงานAD. เปน

ตวสนคาทไปลงในรายการเคา ณ ปจจบนกองหนงกองละครไมอยากจะเชญนกขาวเขากองแลว เพราะไม

เปนประโยชนกบงานเคาเลย คอเคาตองลงทนมคาใชจายตางๆ ทงคาอาหาร และถาดแลนกขาวไมมกผด

ใจกนอก เดยวนบางงานเคาเลยตดปญหาโดยการไมเชญนกขาวเลย เพราะไมไดถามเกยวกบงานเคา มง

ถามแตเรองขาวฉาวเทานน”

แนวทางการปฏบตหนาทในการสมภาษณของผ สอขาวอกประการหนงทผ สอขาวระบไวตรงกน คอ

การสมภาษณดวยนาเสยงทสภาพ เปนมตร แสดงถงการใหเกยรตผ ใหสมภาษณ ดงขอมลทผ สอขาวไดให

ไวในการสมภาษณเชงลก ตวอยางเชน

ตวอยาง (174) “ใชนาเสยงทมลกษณะเปนมตรและไมจงใจทารายดาราจนเกนไป ถาแบบคยกบเพอน ใหดารา

รสกวาเราเปนเพอน”

Page 180: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

180  

ตวอยาง (175)

“คยกบใครกตองมองวาเคาเหมอนเพอนเราเพอจะไดขอมลขาวสาร”

ตวอยาง (176)

“ใชนาเสยงทสภาพ และใหเกยรต”

จากตวอยางขางตนสะทอนใหเหนวา อวจนภาษากมสวนสาคญททาใหการดาเนนการสมภาษณ

เปนไปอยางราบรนเชนกน

5.1.3 การปฏบตหนาทหลงการสมภาษณ

การปฏบตหนาทหลงการสมภาษณ หมายถง การดาเนนการผ สอขาวหลงจากทการสมภาษณกลม

ใหญเสรจสนลง จากการเกบขอมลดวยการสมภาษณเชงลกพบวาหลงจากการสมภาษณผ สอขาวมวธการ

ตางๆ ทชวยใหการดาเนนการสมภาษณสมฤทธผลมากขน

วธการประการหนงคอการกลาวแสดงการขอโทษหรอแสดงความเหนอกเหนใหผ ใหสมภาษณ เมอ

ประเดนทถามเปนประเดนทกระทบกระเทอนจตใจของผ ใหสมภาษณหรอทาใหผ ใหสมภาษณเกด

ความรสกดานลบ ผ สอขาวใหเหตผลวาวธการดงกลาวจะชวยรกษาความสมพนธระหวางผ สอขาวกบผ ให

สมภาษณไดวธการหนง เนองจากทงสองฝายตองทางานเกยวของกนในอนาคต ผ สอขาวมกเรยก

ความสมพนธระหวางผ สอขาวกบผ ใหสมภาษณซงเปนบคคลสาธารณะททางานในวงการบนเทงวา เปน

ความสมพนธในลกษณะ “นาพงเรอ เสอพงปา” กลาวคอตางฝายตางตองพงพาอาศยกน มประโยชน

รวมกน ดงขอมลทผ สอขาวไดใหไวในการสมภาษณเชงลก ตวอยางเชน

ตวอยาง (177)

“บางครงเหนการสมภาษณดเดอด ตงคาถามแรงๆ แตจรงๆ หลงการสมภาษณนกขาวกจะกลาว

ขอโทษหรอแสดงความเหนอกเหนใจดารา เพราะอยางททราบกนดวายงไงกตองทางานในสายงานท

เกยวของกน ดงนนหลงจากจบการสมภาษณกมการพดคยรกษาความสมพนธ ไมใชวาสมภาษณเสรจแลว

ปดไมคแยกยายกลบบานเลยนะ ดารากบนกขาวกเหมอนนาพงเรอ เสอพงปา มนแยกจากกนไมไดอยด

ยงไงกวนๆ กนทงสองฝาย ผดใจกนไปกไมเกดประโยชนหรอกคะ”

Page 181: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

181  

ตวอยาง (178)

“พกนกถงคณธรรมจรยธรรมนะ ถามนแรงมากกไมถาม แตมนเปนประเดนทแรงมากเรากจาใจท

จะตองถาม มขอโทษกอนและหลง กคอบอกกอนวาเราจะถามแบบน แบบน พอสมภาษณเสรจกตองขอ

โทษ แตถามนไมรายแรงกคอวาเรารกน บางคนเคากรนะวาเราจะถามเรองประเดนน เคากอาจจะทาใจ

มาแลว”

วธการดาเนนการหลงการสมภาษณกลมใหญเสรจสนลงอกวธหนงคอการสมภาษณเปน

รายบคคล กลาวคอ ผ สอขาวทคดวาตนยงไมไดรบขอมลคาตอบจากผ ใหสมภาษณในรายละเอยดทมาก

หรอเปนขอมลเชงลกพอตอการนาเสนอขาวกจะซกถามประเดนตางๆเพมเตมจากผใหสมภาษณ หรอถาม

ตรวจสอบความถกตองการประเดนตางๆ เชน การสะกดคาชอเฉพาะ หรอรายละเอยดปลกยอยอนๆ

เพอใหไดขอมลการสมภาษณทสมบรณยงขน ซงการปฏบตหนาทดงกลาวจะเปนไปตามลกษณะของสอแต

ละประเภททตองการรายละเอยดปรมาณขอมลทแตกตางกน อกทงวธการสมภาษณเพมเตมภายหลงยง

เปนประโยชนในดานการแขงขนทางการตลาด คอทาใหขาวทตนนาเสนอมความนาสนใจและมประเดนท

แตกตางจากสออน ดงขอมลทผ สอขาวไดใหไวในการสมภาษณเชงลก ตวอยางเชน

ตวอยาง (179)

“อนไหนทเราสงสย อะไรทเราไมเขาใจ สงสยตดคาง เรองชอคนหรอรายละเอยดอะไรกตามเรา

ตองตามตอหลงจากทเคาเลกไมครวมแลว เราตองคยตอและถามใหเคลยร การคยรอบหลงจะดกวารอบ

แรกเพราะรายละเอยดเพมขน คาถามไมครวมจะเปนคาถามสนๆ เพราะเหมาะกบขาวทว แตดวยความท

เราเปนนกขาวหนงสอพมพ เราจาเปนตองใชรายละเอยดเพมขนกวาเดมเยอะ ในประเดนทเราอยากร”

ตวอยาง (180)

“ถาประเดนทเราตองการยงไมมคนถามกคอยหาจงหวะถาม แตถาไมมจงหวะใหถามหรอถาเปน

ประเดนทเราทราบคนเดยวกจะแอบถามตอนทาย คอรอใหนกขาวในวงสมภาษณแยกยายกนไปกอน

เพอใหขาวของเรานาสนใจเพราะเลนขาวไดแตกตางจากทอน”

นอกจากนในกรณทผ สอขาวไมไดรบความรวมมอจากผ ใหสมภาษณในการตอบคาถาม

โดยเฉพาะอยางยงเมอผ ใหสมภาษณแสดงปฏกรยาตอตานรนแรงดวยวธการตางๆ ไดแก การตอวากลบ

ดวยถอยคารนแรง ผ สอขาวยอมรบวาหลงจากการสมภาษณเสรจสนลง ผ สอขาวบางกลมกไดรวมตวกน

Page 182: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

182  

เพอพดคยตกลงและตดสนใจวาจะยตการนาเสนอขาวผ ใหสมภาษณคนนนๆ หรอไมอยางไร ดงขอมลท

ผ สอขาวไดใหไวในการสมภาษณเชงลก ตวอยางเชน

ตวอยาง (181) “แตในกรณทพดจาไมดกบสอ หรอพดจาไมใหเกยรตสอหลายๆ ครงกอาจจะมการพดคย บางครง

กอาจจะคยกนและไมสมภาษณดาราคนนนไปสกพกเพอใหรวา ทาแบบนไมเหมาะสมกบนกขาว เพราะ

เปนวชาชพทตองอยรวมกนในวงการบนเทงอยากใหเหนใจนกขาวบางวามนคองานทตองรบผดชอบ”   

ตวอยาง (182) “หลงจากการสมภาษณดาราแลวเกดปญหาขดแยงกนแรงๆ นกขาวมวธการรบมออยางไรบาง

เทาทเหนมากคอ การเลยงทจะไมสมภาษณดาราคนนนอก ถาไมจาเปน แตบางสานกอาจจะใชวธทแรง

ถงขนาดแบนไปเลย คอ ไมสมภาษณ ไมถายรป ไมลงขาว จนกวาดาราคนนนจะออกมาขอโทษ อยางน

เปนตน”

ตวอยาง (183) “มนมประเดนเรองนกขาวแบนดาราคนนง คอเหตการณวนนนหลงจากสมภาษณแลวเจอดาราคน

นนทพดไมด พอยดวยพกเขาใจทงสองฝายนะ แตวนนนดาราคนนนกตอบไมด ไมมศลปะในการตอบ

นกขาวเองสวนหนงกเปนอยางทดาราคนนนวานนแหละ วนนนทมปญหา มนเปนเรองความไมไดดงใจ แต

ไมถงกบเปนการโหวต แตหลงจากสมภาษณเสรจกมการพดกนในหมนกขาววาไมเอาแลว แอนตเลยดกวา

มนกเลยกลายเปนเรองขนมา”

ประเดนสดทายทผ สอขาวใหความสาคญตรงกนคอการเกบรกษาหลกฐานขอมลการสมภาษณ

ครงนนๆ ไวหลงจากการสมภาษณเสรจสนลง เนองจากเปนประโยชนในการปองกนการฟองรองตางๆ ได

ดงขอมลทผ สอขาวไดใหไวในการสมภาษณเชงลก ตวอยางเชน

ตวอยาง (184)

“ทสาคญสดกรณทเปนขาวฉาวจะตองมการบนทกเทปสมภาษณ ไมวาจะเปนกรณสมภาษณกลม

หรอตวตอตว แลวเกบไว เพอใชยนยนเปนหลกฐานครบ”

   

Page 183: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

183  

 ตวอยาง (185)

“ดาราตองการพงสอ สงเกตนะเวลามคดดาราจะพงสอ สอไมไดคกคามดาราอยางเดยว แตดาราก

คกคามสอหวงประโยชนจากสอเหมอนกน ณ วนนเผลอๆ สอตกเปนเครองมอของดาราดวยซา มนก

เหมอนนาพงเรอเสอพงปา สอมนมอทธพลจรงๆ ถามนเกดเรองราวหรอมคด หลงสมภาษณเรากตองเกบไว

ทกไฟลเสยง การสมภาษณเราแกะรายละเอยดทกอยาง แลวสาวไปถงตนตออยแลว กอนทจะทาจะ

ปรกษาฝายกฎหมายกอนและทาใหเรยบรอย คอเวลาเคาฟองเราจะไดมหลกฐานชแจงทกอยาง”

5.2 แนวทางในการตงคาถามสมภาษณบคคลสาธารณะ

5.2.1 แนวทางการตงคาถามทวไป

จากการเกบขอมลดวยการสมภาษณเชงลกผ สอขาวบนเทงไดเปดเผยแนวทางการตงคา

สมภาษณบคคลสาธารณะเปนภาพรวมใหญในประเดนทนาสนใจและเปนไปในทศทางเดยวกน ผ สอขาวม

แนวทางการตงคาถามทวไปดงตอไปน

ในการลาดบคาถามสมภาษณ ผ สอขาวนยมเรยงลาดบจากประเดนคาถามทเบาไปสประเดน

คาถามทหนก ทงนตองอาศยศลปะในการถาม ดงขอมลทผ สอขาวไดใหไวในการสมภาษณเชงลก

ตวอยางเชน

ตวอยาง (186)

“ปกตในการสมภาษณจะใชวธไลคาถามจากเรองเบาๆ ไปประเดนหนกๆ อยแลว คาถามทแรง

ทสดจงเปนคาถามสดทาย ถาไมไดกไมซเรยสเพราะสวนอนกยงไดมาครบถวน ดงนนถาในตอนทายท

สมภาษณประเดนหนกๆ หรอเรองสวนตวแลวดาราไมตอบ มหลายครงทเจอดาราเดนหน แตกไมมผลกบ

งานมากนกเนองจากคาถามอนๆ ทตองการกไดมาครบถวน”

ตวอยาง (187)

“ในกรณของพเองถาจะตงคาถามสมภาษณดาราในประเดนทเปนขาวกอสซป มนตองมการตง

คาถามทเปนศลปะ มชนเชงอยบาง ไมใชวาเขาไปถงจอป บแลวถามเลยวาคณไปมอะไรกบคนนใชหรอ

เปลา มครงนงผมจาไดผมไปกองถายอะไรซกอยางนง ตอนนนมาชา-อาพล เคาเลกกนตงนานแลว แตไมม

ใครเจอตวไมมใครกลาถาม แตวนนนผมไปกองฯ ทอาพลเลน เวลาเคาพดเคาจะมตวตนคอนขางเยอะ เลย

Page 184: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

184  

ไมมใครกลาถาม แตวนนนเรากเขาไปคยเรองงานกอน นนนจนสดทายเรากบอกวา “พหนยครบ ขอโทษ

จรงๆ ครบพ อนนจรงๆ ผมไมรวาพจะตอบรเปลา พตอบไดกตอบ พตอบไมไดไมเปนไร มขาววาพเลกกบ

มาชาจรงใชมย ผมถามเรองมาชาไดมย” เคากบอกวาไดๆๆ ถามวาไร ผมกบอกวา “เลกกนใชมย” เคาก

ตอบวา “ใชครบเลกกนจรงๆ” ซงมนกงาย กลายเปนขาวหนาหนงทเราภมใจกบงานชนน ถาเกดในทาง

กลบกนถาเราถามคาถามเรองเลกกนเปนคาถามแรก เรองงานเรองอนเคากไมอยากคยกบเราแลว ดงนน

ถาเราถามเรองงานเรองอนกอน แลวคอยถามเรองขาว อยางนอยถาเคาไมตอบคาถามเรา เรากยงม

ประเดนเรองงานทเราถามเคามากอนหนาน มนตองใชศลปะ และวธการพด”

ตวอยาง (188)

“เรมถามโดยเรมคยเรองเบาๆ ใหเคาสบายใจกอน แลวคอยเจาะลก คอบางทอาจจบจดคาตอบ

ของเคาเพอทจะโยงไปหาสงทเราอยากได”

ผ สอขาวระบวานยมใชคาถามปลายเปดเพอใหไดขอมลคาตอบจากผใหสมภาษณมากทสด อนจะ

เปนประโยชนตอการนาเสนอขาวตอไป ดงขอมลทผ สอขาวไดใหไวในการสมภาษณเชงลก ตวอยางเชน

ตวอยาง (189)

“คอการใชคาถามทดเนยคอการใชคาถามลกษณะปลายเปด แตคอดาราบางคนจะหลกเลยงการ

ตอบคาถามปลายเปด ฉะนนเวลาเราจะถามคาถามนงเราจะรแลววาเคาจะตอบแนวไหน ถาคาตอบ

คาถามปลายปดเราตองคดในหวแลววาเราจะใชคาถามอะไรตอไป แตถาเคาตอบปลายเปดมาเรากจะเอา

คาตอบนนตอยอดเพอทจะไดแตกประเดนออกไปอกได แตถาเคาตอบปลายปดมากถามออมๆ เพอทจะ

เกยวโยงกลบมาเรองเดยวกน มาปะตดปะตอเรองกนได”

ตวอยาง (190)

“หลกในการตงคาถามคอคาถามอยบนขอเทจจรง งาย กระชบ ถามแลวสามารถตอบไดงายเขาใจ

คาถามนนตองไมรนแรงทารายแหลงขาว ตองรจกการเรยบเรยงคาถามใหม ใหฟงดซอฟททสด คาถาม

ตองไลตงแตไมสาคญเทาไหร ยนสาคญทสด พยายามเนนคาถามปลายเปดมากกวาปลายปด และถาเปน

คาถามปลายปดตองพยายามถามตอยอดตอ”

Page 185: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

185  

นอกจากนผ สอขาวยงไดใหขอมลวาในการสมภาษณครงหนงๆ นนผ สอขาวพยายามเลอกคาถาม

ในเชงบวกโดยอาศยหลกจตวทยาในการถาม ดงขอมลทผ สอขาวไดใหไวในการสมภาษณเชงลก

ตวอยางเชน

ตวอยาง (191)

“การตงคาถามควรเปนคาถามเชงบวก ซงบางครงคาตอบทตองการอาจจะเหมอนกนแตจะดกวา

ถาผสอขาวมจตวทยาในการถามคาถามเชงบวก ดกวาตงคาถามทเปนแงลบ เพราะอาจจะทาใหดารา

ไมใหความรวมมอในการถามกเปนได”

5.2.2 แนวทางการตงคาถามหลงจากไมไดรบความรวมมอจากผใหสมภาษณ

ในกรณทผ สอขาวไมไดรบความรวมมอจากผ ใหสมภาษณ เชน การไมตอบคาถาม การพยายาม

เบยงเบนประเดนคาตอบ การปดบงขอมลทแทจรง เปนตน ผ สอขาวเปดเผยวามแนวทางการตงคาถามตอ

เพอใหไดขอมลคาตอบและนาไปใชในการนาเสนอขาวตอไป แนวทางการตงคาถามหลงจากทผ สอขาว

ไมไดรบความรวมมอจากผ ใหสมภาษณในการตอบคาถาม โดยผ สอขาวเลอกใชกลวธการตงคาถามท

หลากหลาย และเปลยนกลวธหนงไปใชอกกลวธหนงเมอใชกลวธแรกไมสมฤทธผล

วธการทผ สอขาวเลอกใช ไดแก การขอคาตอบอยางตรงไปตรงมาอกครงหนง เปนวธการทผ สอขาว

เลอกใช โดยมกจะระบหนาทของผ สอขาวในการสมภาษณ โดยอางวาเปนประเดนทประชาชนตองการ

ทราบ และผ สอขาวกทาหนาทตามวชาชพของตน การขอรอง การเปลยนหวขอคาถามไปถามเรองอนกอนท

จะวกไปตามเรองเดมอกครงหนง การถามซาเพอรกไล การถามหยอกเยาเพอลวงขอมล การเปลยนคาถาม

ใหรนแรงนอยลง หรอในทางตรงกนขามกกลบเลอกใชกลวธการใชคาถามทรนแรงขนเพอกระตนใหผ ให

สมภาษณตอบคาถาม และในทายทสดหากผใหสมภาษณแสดงการยนยน ไมตอบคาถาม ผ สอขาวกเลอก

ทจะยตการสมภาษณและรอการสมภาษณในโอกาสตอไป แนวทางการตงคาถามสมภาษณหลงจากท

ผ สอขาวไมไดรบความรวมมอจากผ ใหสมภาษณในการตอบคาถามปรากฏดงขอมลทผ สอขาวไดใหไวใน

การสมภาษณเชงลก ตวอยางเชน

ตวอยาง (192)

“วธการแกคอเรากบอกเคาไปตรงๆ วา “นองเราไดยนขาวมาแบบน จรงเทจยงไงพไมร แตวาอยาก

ถามหนอยวาเรองมนจรงเทจยงไง” ถาเราเปนนกขาวรนใหญเคากเกรงใจ มความไวเนอเชอใจ ซงเปนสง

สาคญ บางทเคากขอวา “อนนหนขอเพราะไปกระทบกบตนอนจรงๆ” เรากใหได แตถามนเปนประเดนขาว

Page 186: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

186  

เรากตองขอเหมอนกน ตางคนตางเออซงกนและกน แตถาเคาเดนหนไมอยากตอบจรงๆ กตองเปนไป

ตามนน เพราะบาปนะถาเปนเรา มเรองทไมอยากพดถงแลว แตมคนมาจๆๆ เรากคงรสกไมไดเหมอนกน

กลวธทนกขาวอนๆ ใชอาจจะเปนการถามจ ถามซายถามขวา จไปจนจนมมกม เพอใหไดคาตอบทชดเจน”

ตวอยาง (193) “ขนแรกจะใชวธตอกอน เชน บอกวาขอนดนง ยงไมไดประเดนเลย แตถาตอหรอหวานลอมแลวยง

ไมยอมตอบกจะเปลยนไปถามคาถามอนทเปนประเดนเบาๆ เชน เรองงาน ใหดาราสบายใจกอน แลวคอย

หาจงหวะถามในประเดนทเราตองการ"

ตวอยาง (194)

“ใชทงการเปลยนคาถาม การใชคาถามแรงขนในลกษณะยวยกระตนใหตอบ ถามซาเพอรกไล

ขนอยกบสถานการณ และประเดนทจะสมภาษณ แตถาเปนประเดนทกระทบกระเทอนจตใจ หรอเรอง

สวนตวมากๆ กจะใชวธเลยง หรอเปลยนคาถามใหดาราสามารถตอบไดสะดวกใจขน”

ตวอยาง (195)

“มหลายวธ เชน กพยายามหวานลอมวาเปนเรองทประชาชนสงสย บอกตรงๆ หรอขอรองวาให

เคลยรใหตอบหนอย หรอ ถามรกๆ ไปเรอยๆ หรอถาเคาไมเตมใจตอบจรงๆ กจะเปลยนหวขอคาถามไป

ถามเรองอนทมาซอฟทลงแทน”

ตวอยาง (196)

“การถามคาถามแลวดาราไมตอบมใหเหนในงานทดาราไปโชวนกขาวจะตองทาการบานกบดารา

ทมาสมภาษณคอนขางด รวาคนนตอบสไตลไหน กจะมการเรมคาถามจากงานกอน แลวคอยเรมทเรอง

สวนตว ถาดาราไมตอบตรงประเดนนกขาวจะใหคาถามทดใกลเคยงจากเรองทอยากร โดยจะพยายาม

ควบคมอารมณในการตงคาถาม หรอตงสต ใหด แตถาทายทสดแลวดาราไมตอบจรงๆ กจะบอกวาใหพด

เองวาเรองนไมขอตอบคาถามใหเสยงผานสอออกมาใหประชาชนรบร”

Page 187: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

187  

ตวอยาง (197)

“ถาดาราไมตอบ กจะเปลยนคาถามบาง แตจะยงอยในประเดนเดม แตถาดาราเรมโมโหหรอบอก

กนตรงๆ วาไมอยากตอบคาถามนจรงๆ กจะไมถามตอ แตกจะถามวาทาไมไมอยากตอบ ซงนนกอาจจะ

ทาใหไดคาตอบทอยากได”

ตวอยาง (198)

“ถาเคาเดนหนเรากตองตามกอนอนดบหนง แตถาเคาเดนหนไดจรงๆ มนกสดวสยเกนกวาทเราจะ

ตามได หรอไมมนกมเปลยนคาถามนะทาใหมนดซอฟทๆ ลง”

ตวอยาง (199)

“มนตองเปลยนคาถามแตมนตองเปนคาถามท คอถาเปนพนะพกพยายามทจะเปลยนคาถามแตก

พยายามทจะแซะเรองเดม แตเพยงใชคาถามใหมนออม แตอยางกรณทถามแบบรนแรง ถามแบบตรงๆ ก

คอเรารวาดาราคนไหนทโกหกเรากจะใชคาถามทตรงไปเลยวาคกรณพดมาอยางนแลวทาไมตวเองพดมา

แบบน มนขดแยงกนนะจะชแจงยงไง คอคนทถามแรงบางคนเพราะอยากไดอากปกรยามากกวาคาตอบ

แบบใหดาราแสดงกรยาออกมาเชน พดใหเหวยง พดใหยวยอะ แตไมดหรอกมนทาใหเราผดใจกบดารา

เลอกทจะใชคาถามออมๆ แตไดคาตอบดกวา”

ตวอยาง (200)

“ม 2 วธ คอ หยดคาถามนนเมอถามแลวเคาไมตอบกคอจบ ถาเคาตอบไมตรงคาถามเราตองถาม

ตอดวยคาถามทตองการอยากไดคาตอบไมใชใชคาถามชนา ทแบบวาเปนคาถามปลายปดไมใชแคตอบวา

ใชหรอไมใช แตจะใชคาถามทคลายคลงกนหรอเปนคาถามทตองการคาตอบ คอมนไมใชคาถามนา แตมน

เปนการเปลยน”

ตวอยาง (201) “มนกมหลายกรณนะอยางดาราบางคนตอบไมถงคาถาม เรากตองถามใหม อาจเปนคาถามใหม

แตโดยรวมแลวเจาะไปเรองเดม เพอทเคาจะไมดวามนเปนการจจนเกนไป แตถา 2-3ครงแลวยงตอบไม

ตรงคาถามเรากวกไปคยเรองอนแลวคอยมาคยใหม อยางบางคนทตอบตรงคาถามกโอเคไป หลกๆ คอเรา

Page 188: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

188  

ตองฟงสงทเคาตอบเพอตอยอดคาตอบเคา เพอวามนจะดกวา แตเรารในใจอยแลววาเราอยากไดอะไร

ตองการอะไร แตหลกๆในการทางานคอตองตอยอดสงทเคาพด มนจะไดเปนขนตอนไป”

ตวอยาง (202)

“สวนตวจะใชวธตงคาถามในเชงบวก ถงแมประเดนจะแรง แตเราสามารถตงคาถามทซอฟทลงมา

ได สวนใหญดาราทกคนจะทาใจมาระดบหนงแลววาจะตองถกถามประเดนนนๆ แตขนอยกบลกษณะ

คาถามวาถามแบบกระโชกโฮกฮาก หรอถามแบบถอยทถอยอาศย ถาดาราเหลานนไมเตมใจจะตอบ แม

จะถามอยางสภาพแลวกตาม กคงตองปลอยไป เพราะคงไมมใครอยากถกบงคบใหทาในสงทไมอยากทา

และตวนกขาวเองกไมมสทธบงคบใหดาราตอบ แตหากเปนเชงขอรอง เชน ชวยตอบคาถามนหนอย จะ

ไดรบความรวมมอมากกวา แตถาไมได กทาใจแลวรอโอกาสหนา จนกวาเหลาดาราเหลานนจะพรอม”

ตวอยาง (203) “โดยปกตหากดาราไมตอบคาถามหรอไมไดคาตอบทตองการ กจะใชวธการถามซา อกครงเหมอน

เปนการกระตน แตถาเคายงยนยนทจะไมตอบ เรากจะใชวธการเปลยนคาถาม ในลกษณะทจะทาใหได

คาตอบในทานองเดยวกนกบคาถามแรก” 

ตวอยาง (204) “กตามตวอยางยกใหมาเลย แตสวนใหญจะใชวธเปลยนคาถามทซอฟทขนนดนง หรอพอถามตอบ

กนสกพกคอยยอนกลบมาถามใหมแบบทเลนทจรง ถาดาราทไมซเรยสมากกจะตอบตดตลกแบบออมๆ

กรณนขอดคอ นกขาวกไดคาตอบ ดารากไมโกรธดวย”

ตวอยาง (205) “จจนกวาจะไดคาตอบวาทาหรอไมทา เพราะวาสวนมาไมคอยมความจรง มนกเปนสงทเราเตา

ขนมา”

Page 189: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

189  

ตวอยาง (206) “ถาสมมตดาราเรมรสกตงเครยดไมอยากตอบ กจะยตคาถามนน แลวถามคาถามตอไป หากจะ

ชวนดาราเปลยนเรองเพอใหเกดความรสกผอนคลาย แลวคอยพยายามตะลอมกลบมาถามใหม หรอเรยบ

เรยงคาถามนนใหมใหดซอฟทลง”

ตวอยาง (207) “กจะใชวธทถามออมๆ เบยงประเดนไปเรองอนกอน แลวคอยตะลอมถาม หรอถามยาซาไปซามา”

จะเหนไดวากลวธการทผ สอขาวเลอกใชมทงวธการทแสดงใหเหนถงความประนประนอม คานงถง

จรยธรรมในการตงคาถามสมภาษณ และกลวธทเปนการละเมดจรยธรรมสอมวลชน เพอใหไดมาซงขอมล

คาตอบเพยงพอตอการนาเสนอขาว

5.3 ปจจยและสาเหตในการเลอกใชกลวธการตงคาถามสมภาษณบคคลสาธารณะ

จากการวเคราะหกลวธการตงคาถามสมภาษณบคคลสาธารณะของผ สอขาวบนเทงโดยเกบขอมล

จากการสมภาษณบคคลสาธารณะของผ สอขาวบนเทงในการสมภาษณกลมใหญ ตามทผวจยไดนาเสนอ

ผลการวเคราะหในบทท 3 พบวา กลวธการตงคาถามสมภาษณบคคลสาธารณะของผ สอขาวบนเทงท

ปรากฏใชมากทสด 3 อนดบแรก คอ กลวธการถามเพอเปดประเดนสาคญ ซงปรากฏเปนรอยละ 20.19

กลวธการถามลาดบถดไปคอ กลวธการถามโดยพาดพงถงบคคลทสาม และการรกไลดวยคาถามตอเนอง

ปรากฏเปนจานวนเทากนคอรอยละ 10.99 และกลวธการถามนาเพอบงชคาตอบ ปรากฏรอยละ 10.5

ทงนจากการเกบขอมลจากผ สอขาวบนเทงดวยการสมภาษณเชงลก พบวา ผ สอขาวบนเทงไดให

ขอมลเกยวกบกลวธการตงคาถามสมภาษณ พรอมระบสาเหตและปจจยการเลอกใชกลวธการดงกลาว ได

สอดคลองกบผลการวจยในบทท 3 กลาวคอ กลวธทผ สอขาวเลอกใชในการสมภาษณทปรากฏคาความถ

เปน 3 อนดบแรก ลวนเปนกลวธทผ สอขาวใหขอมลวาตนนยมใชในการสมภาษณตามสถานการณตางๆ

รวมไปถงผ สอขาวไดใหขอมลเกยวกบกลวธการขออนญาตและการกลาวเกรนกอนนาเขาสคาถาม ซงเปน

ประเดนทสอดคลองกบกลวธเสรมการถามโดยการกลาวแสดงเจตนาเรมตนคาถาม ซงจากผลการวเคราะห

ในบทท 3 พบวาเปนกลวธเสรมการถามทผ สอขาวนยมใชมากทสด โดยคดเปนรอยละ 42.86 ซงกลวธเสรม

การถามดงกลาวสามารถแบงออกเปน 4 กลวธยอย ไดแก การขออนญาตเรมตนคาถาม การขออนญาต

Page 190: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

190  

เรมตนคาถามพรอมระบหวขอ การกลาวแจงเรมตนคาถาม และการกลาวแจงเรมตนคาถามพรอมระบ

หวขอ

จากความสอดคลองของผลการวเคราะหอตราการปรากฏของกลวธการถามและกลวธการเสรม

การถามกบการใหขอมลของผ สอขาวจากการสมภาษณเชงลกดงกลาว ทาใหผ วจยนาขอมลมาสรปใน

ประเดนเรองปจจยและสาเหตในการเลอกใชกลวธการตงคาถามสมภาษณบคคลสาธารณะไดดงน

5.3.1 ปจจยและสาเหตในการเลอกใชกลวธการถามเพอเปดประเดนสาคญ

กลวธการถามเพอเปดประเดนสาคญ หมายถง การทผ สอขาวเลอกใชคาถามตรงไปตรงมาเพอเปด

ประเดนสาคญของขาวทเกดขน จากการเกบขอมลดวยการสมภาษณเชงลกพบวา ผ สอขาวเลอกใชคาถาม

อยางตรงไปตรงมา เพอมงขอคาตอบในประเดนสาคญ ซงเปนประเดนหลกของขาว กลวธการถามเพอเปด

ประเดนสาคญอยางตรงไปตรงมาจะชวยใหผ สอขาวไดรบประเดนคาตอบทชดเจน ผ ใหสมภาษณเขาใจ

ประเดนคาถาม ตลอดจนไมเสยเวลาในการสมภาษณ จากการเกบขอมลพบวาผ สอขาวเลอกใชกลวธการ

ถามเพอเปดประเดนสาคญ โดยพจารณาจากปจจยและสาเหตตางๆ ไดแก

5.3.1.1 การพจารณาผใหสมภาษณ

ผ สอขาวระบวาจะเลอกใชกลวธการตงคาถามแบบตรงไปตรงมา ซงบางครงเปนคาถามทมเนอหา

หรอภาษาทรนแรง กตอเมอพจารณาจากผ ใหสมภาษณเปนสาคญ โดยพจารณาลกษณะนสยและวธการ

ตอบคาถามของผใหสมภาษณ กลาวคอ หากผ สอขาวทราบวาผใหสมภาษณเปนผ ทยนดตอบคาถามอยาง

ตองไปตรงมาไมออมคอม ผ สอขาวกมกจะเลอกใชกลวธการถามเปดประเดนอยางตรงไปตรงมา แตในทาง

ตรงกนขามหากทราบวาผ ใหสมภาษณเปนผ ทไมใหความรวมมอในการตอบคาถาม ผ สอขาวกมกจะ

เลอกใชการถามแบบออมแทน ดงขอมลทผ สอขาวไดใหไวในการสมภาษณเชงลก ตวอยางเชน

ตวอยาง (208)

“ตองอยทตวดาราทเราสมภาษณ วาดาราคนนนมการตอบคาถามแบบไหน แตสอจะเลอกทจะ

ใชคาถามตรงๆ เขาสประเดนในการสมภาษณไปเลยกอน ถาดาราไมตอบคาถามกจะเลอกใชคาถาม

ออมๆ”

Page 191: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

191  

ตวอยาง (209)

“ตอนแรกอาจจะถามออมๆ สภาพไปกอน แลวปดทายแรงๆ จๆ จนไดคาตอบ ถาเกดดาราไมดง

บางคนกมคาตอบแรงอยแลว เหมอนเคยกนอะ บางทกรกน ถามแรงไปกไดคาตอบทแรงกลบมา แตบาง

คนทยากๆ ทชอบเหวยง เรากตองตะลอมไปกอน”

ตวอยาง (210)

“ตองดทดาราดวยวาจะเปนคนทกลาพดหรอไม ถาดาราเปนคนพดตรงๆ กลาตอบ กจะถามตรงๆ

ไปเลย เพอแฟรๆ ทงค อกทงความหมายของคาถามจะไดตรงกน”

ตวอยาง (211)

“ตองบอกวาระบโอกาสไมไดขนอยกบคน เวลา และสถานท บางคนสามารถถามตรงๆ แรงๆ ได

ในขณะทบางคนเราตองรจกการถามออมๆ เพอลดการปะทะทจะเกดขน คาถามตรงๆไมจาเปนตองเปน

คาถามแรงๆ คอหมายความวา ถามยงประเดนเลย แตเรยบเรยงใหดนาฟง ฉะนนการถามคาถามขนอยกบ

ปจจยหลายๆ อยาง รวมถงอารมณหรอความรสกของดารา ณ ตอนนนดวย ทสาคญตองอยบนพนฐาน

ของจรยธรรมจรรยาบรรณเปนสาคญ”

5.3.1.2 การพจารณาประเดนหวขอคาถาม

ปจจยและสาเหตสาคญอกประการหนงททาใหผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามเพอเปดประเดน

สาคญหรอไม คอการพจารณาประเดนหวขอคาถาม โดยผ สอขาวใหขอมลวาหากประเดนคาถาม

สมภาษณเปนประเดนทมเนอหารายแรง เปนเรองละเอยดออนหรอมผลกระทบในดานลบตอผใหสมภาษณ

ผ สอขาวจะเลอกใชการถามโดยออมแทนการถามเปดประเดนอยางตรงไปตรงมาดงขอมลทผ สอขาวไดให

ไวในการสมภาษณเชงลก ตวอยางเชน

ตวอยาง (212)

“คาถามตรงๆ ใชถาเปนประเดนทไมแรงมากนกกถามตรงๆไปเลยเพอใหไดคาตอบชดเจนและ

ดารารวาเราจะถามอะไร ไมตองตความใหยงยาก หรอจาเปนตองใชคาถามตรงๆ แรงๆ เพอกระตนใหเกด

ประเดนทนาดงดดใจเวลานาเสนอขาว สวนคาถามออมๆ ใชกบดาราบางคนทไมคอยใหความรวมมอใน

Page 192: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

192  

การตอบคาถาม หรอใชในกรณทประเดนคาถามนนรายแรงมาก เชน เรอง ตดยา เรองทอง บางทจะอางวา

มแหลงขาวระบมา หรอเปนประเดนทหลายคนสงสย”

ตวอยาง (213)

“จะอยทขาววาแรงแคไหน ถาเปนขาวทองกอนแตง กอาจจะใชคาถามออมเพอใหดาราตงตว แต

ถาเปนขาวดาราเลกกน กอาจจะถามตรงๆ เพอใหไดคาตอบททกคนอยากรคะ”

ตวอยาง (214)

“แลวแตดาราแลวแตโอกาส มนไมเหมอนกน บางประเดนทมนละเอยดออนเราตองใชคาถามออม

มากกวาคยตรงๆ แลวแตประเดน ณ เวลานนตองดกาลเทศะ ทสาคญคอแลวแตประเดน”

ตวอยาง (215)

“เราใชทงสองวธครบ แลวแตสถานการณ คอ ถามตรงๆ แตอยในขอบเขตกบออมคอมใน

กรณทขาวนนๆ มผลกระทบตอจตใจอยางรนแรง”

5.3.1.3 การพจารณาสถานการณการสมภาษณ

สาเหตและปจจยทสงผลใหผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามเพอเปดประเดนสาคญอยาง

ตรงไปตรงมาอกประการหนงคอการพจารณาสถานการณการสมภาษณทเกดขนในขณะนน ทงเรองเวลา

สถานท หรอปจจยแวดลอมอนๆ โดยเฉพาะอยางยงในเรองขอจากดของเวลาเปนปจจยสาคญททาให

ผ สอขาวเลอกนยมใชกลวธการถามเพอเปดประเดนสาคญ เนองจากทาใหผ สอขาวไดรบขอมลทตรง

ประเดน ไมเสยเวลา นอกจากนสถานการณการสมภาษณกลมใหญในรปแบบของการแถลงขาวกเปน

ปจจยสาคญททาใหผ สอขาวนยมใชกลวธการถามเพอเปดประเดนสาคญ ดงขอมลทผ สอขาวไดใหไวใน

การสมภาษณเชงลก ตวอยางเชน

Page 193: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

193  

ตวอยาง (216)

“คาถามตรงๆ เขาประเดนทตองการไปเลยนน จะใชในกรณทเวลาในการสมภาษณมจานวนจากด

คอ ดาราคนนนๆ อาจจะมงาน หรอมธระตองไปทาตอ กจะขอถามแบบเขาประเดนไปเลย อกกรณหนง

คอ เวลาทดารา-นกแสดง คนนนจดใหมการแถลงขาว ชแจง ประเดนขาวฉาวทเกดขน เรากสามารถใช

คาถามแบบตรงๆ แรงๆ ได เพราะถอวาในการทเคาจดงานแถลงขาวนน หมายความวา เคาเตรยมใจ และ

เตรยมตวมาพรอมทจะตอบคาถามของสอแลวมาในระดบหนง” 

 ตวอยาง (217)

“แนะนาวาตองออมๆ กอน แตกตองดสถานการณถายงพอมเวลาทจะชกแมนาทงหาไดกทา

เพอใหมนดซอฟทลง ถามนไมมเวลาอยางรบมเวลาแคสองนาทกตองบอกกอนนอกรอบแลวกยงตรงไปเลย

คอทงนท งนนกตองดเพอนๆ พๆ นองๆ เราดวยวาเราจะแบบไหน กมนะแลวแตสถานการณ แลวแตงานท

เราไปเจอ ณ ตอนนน ถาดาราลนลามความสขแฮปปเรากเมาทของเราไปกอน แลวคอยเขาขาว”

ตวอยาง (218)

“การถามแบบออมๆ จะทาใหไมไดรบคาตอบทตรงประเดน และการทางานคอนขางเยนเยอ สวน

ใหญจะใชคาถามแบบตรงๆ ตรงประเดนไปเลยมากกวา และชอบใชในสถานการณการสมภาษณทเปน

ลกษณะของการแถลงขาวมากกวา เพราะหากดาราเปดโตะแถลงขาวกแสดงวาเตรยมตวมาพรอมทจะ

ตอบทกคาถาม ทสาคญการแถลงขาวจะมนกขาวไปรมลอมเยอะมาก การถามแบบออมๆ จะทาใหถามไม

ทนผสอขาวคนอนๆ”

ตวอยาง (219)

“ชอบทจะถามตรงๆ เปดประเดนไปเลยดกวา อาจจะมองวาแรงไป แตบางครงตองเขาใจวา

นกขาวแขงกนขายขาว อกทงเวลาอนจากด บางทถาออมไปออมมากจะเสยเวลาและไมไดขาว มนขนอย

กบสถานการณตอนนนดวย เลยทาใหบางครงการตงคาถามอาจดรนแรง และสอมวลชนมหนาทในการนา

ขาวสารไปใหประชาชน ประเดนการตงคาถามคอการคนหาความจรงเพอสนองความตองการของผบรโภค

ในการสมภาษณสวนใหญจะคานงถงเรองจรรยาบรรณคอการเปนกลาง และเปนผนาเสนอขาวสาร และ

Page 194: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

194  

สอกเปนเหมอนเวทนงทใหดาราชแจง บางครงถาสงสยแลวไมตอบความคางคาใจกยงคงอย ดงนนดารา

ควรใชสอเปนเวทการชแจงขอเทจจรงมากกวาทจะโจมตสอวาไมมจรรยาบรรณ”

อยางไรกตามแมวากลวธการถามเพอเปดประเดนสาคญจะเปนกลวธทปรากฏใชมากทสด แตจาก

การเกบขอมลพบวาผ สอขาวบางคนเหนวาการใชคาถามตรงในบางกรณอาจจะทาใหการสมภาษณครง

นนๆ ไมสมฤทธผลกลาวคออาจจะไมไดรบความรวมมอจากผใหสมภาษณในการตอบคาถาม ดงนนจงใน

บางกรณผ สอขาวจงจาเปนตองหลกเลยงการใชคาถามตรงมาใชคาถามออมแทน ดงขอมลทผ สอขาวไดให

ไวในการสมภาษณเชงลก ตวอยางเชน

ตวอยาง (220)

“บางครงเราตองใชคาถามออมมากกวาครบ เพราะการยงตรงเนยถามนเปนคาถามดกไมเทาไหร

แตถายงตรงในประเดนทจใจดาหรอทาใหเคาเดอดรอน เราคดวามนไมใชศลปะเพราะวาคนเราคาพดเปน

นาย เคาจะตอบไมตอบกอยทวธการถาม ถาเกดเราคอยๆ ละเอยดไปแลวคอยๆ ตะลอมๆ ใหคนเคยกน

กอน เคาจะคอยๆ ตอบ เราตองใชวาทศลปหนอย คอถาเกดถามตรงตมเดยวถาเคาไมตอบกตอบเลยนะ”

5.3.2 กลวธการถามโดยพาดพงถงบคคลทสาม

กลวธการถามโดยการพาดพงถงบคคลทสาม หมายถง การทผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามโดย

กลาวพาดพงบคคลทสาม ในลกษณะการระบเจาะจงบคคล ปรากฏชอบคคลทพาดพงถง ซงไดแกบคคลท

เกยวของกบประเดนขาวดงกลาว เชน คกรณพพาท ครก ผบงคบบญชา บคคลทตกเปนประเดนขาวรวมกน

ฯลฯ ปรากฏการใชกลวธดงกลาวในลกษณะตางๆ ไดแก การถามโดยพาดพงถงบคคลทสามในลกษณะย

ยงใหเกดความขดแยง การถามโดยพาดพงถงบคคลทสามในเชงลบ การถามโดยพาดพงถงบคคลทสาม

เพอขอขอมลทวไป และการถามโดยพาดพงถงบคคลทสามดวยการนาคาพดของบคคลทสามมาบอกตอ

กลวธการถามโดยการพาดพงถงบคคลทสามเปนกลวธทผ สอขาวนยมใชเปนอนดบตนๆ แตกมก

เปนกลวธทไดรบการวพากษวจารณจากประชาชนเนองจากเหนวาเปนกลวธทกระตนใหเกดความขดแยง

ระหวางผ ใหสมภาษณกบบคคลทสาม โดยเฉพาะอยางยงในกรณทบคคลทสามเปนคกรณทมปญหาหรอ

เกดความบาดหมางกนมากอน ในประเดนดงกลาวนทาใหผ สอขาวบนเทงถกมองวาตงคาถามในลกษณะ

Page 195: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

195  

“เสยม” ซงหมายถงการยใหบคคลเกดความแตกแยกกน หรอ “ชง” ซงหมายถง ทาใหเปนศตรกน อนจะ

นาไปสความขดแยงระหวางบคคล

จากการเกบขอมลจากผ สอขาวบนเทงดวยการสมภาษณเชงลก ผ สอขาวไดใหขอมลและแสดง

ความคดเหนเกยวกบการใชกลวธถามโดยการพาดพงถงบคคลทสาม โดยเฉพาะอยางยงกลวธการถามโดย

พาดพงถงบคคลทสามในลกษณะยยงใหเกดความขดแยงและการถามโดยพาดพงถงบคคลทสามดวยการ

นาคาพดของบคคลทสามมาบอกตอ โดยผ สอขาวใหขอมลวาการเลอกใชกลวธดงกลาวมปจจยและสาเหต

ดงน

5.3.2.1 การสรางจดขายของขาว

ผ สอขาวตางยอมรบวาการสมภาษณดวยการพาดพงถงบคคลทสามจนทาใหเกดการ

วพากษวจารณวาเปนการถามในลกษณะ “เสยม” หรอ “ชง” นน มปจจยสาคญมาจากการตงใจสรางจด

ขายใหขาวมสสน ดงดดความสนใจ กระตนยอดขายของนตยสารหรอหนงสอพมพ ตลอดจนเพมจานวนผ

เขาชมขาวในสอออนไลนตางๆ ทงนผ สอขาวสวนหนงเหนวากลวธดงกลาวจะไมทาใหผ ใหสมภาษณกบ

บคคลทสามมความแตกแยกหรอบาดหมางกนหากทงสองฝายไมไดมปญหากนมากอนหนานแลว ดง

ขอมลทผ สอขาวไดใหไวในการสมภาษณเชงลก ตวอยางเชน

ตวอยาง (221)

“จรงๆ การเสยมหรอวาชงกเปนอกวธหนงททาใหขาวนนดนาสนใจขนมา แตหากคกรณนนไมไดม

ปญหากนจรงๆ ไมวาสอจะพยายามเสยมใหตกนยงไง มนกไมเกดผล แตในทางกลบกนหากคกรณนนม

ปญหากนอยกอนแลว สอเพยงแคตงคาถามใหลอแหลมนดหนอย ดารากจะหลดเรองจรงออกมาเอง และ

สวนใหญนกขาวจะรกอนอยแลววาดาราคนไหนมพนฐานยงไง เคยบาดหมางอะไรกบใครมากอน และถาค

นนบงเอญมาเจอกนหรอวาไดรวมงานกน นกขาวกจะตงคาถามชงใหคกรณดงกลาวไดพดถงกนและกน

แตถาในกรณทสมภาษณดาราทมปญหากนคนละครง บางครงนกขาวกตองเอาคาพดของดาราทตอบกอน

ไปถามดาราทเปนคกรณ ซงการทาแบบนคนภายนอกจะมองวาเปนการตงคาถามเพอเสยมใหดารา

ทะเลาะกนมากขน แตตามหนาทนกขาว ถาดาราคนแรกตอบหรอพดไมดถงคกรณกอน นกขาวกตองหยบ

ยกประเดนนนขนมาถามเปนธรรมดา”

Page 196: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

196  

ตวอยาง (222)

“อยางทบอกวาปจจบนมหนงสอและเวบไซตเพมจานวนขนอยางรวดเรวมาก ฉะนนกยอมตองการ

สรางจดขายเพอใหโดดเดนและสรางยอดขายหรอยอดวว จงไมแปลกทหลายคนจะใชวธเสยมหรอชง

เพอใหเกดประเดน แตสวนตวคดวาไมจาเปนตองทาอยางนนเพราะสมยนคนอานเคาฉลาดสามารถ

แยกแยะไดวาอะไรเปนเรองจรงหรอเปนการเสยม แตในบางครงกตองยอมรบวาตวดาราหรอผจดการดารา

เองยนยอมพรอมใจอยากใหตวเองมประเดนหรอไมกเปนคนทสรางกระแสขนเองเพอหวงผลในเรองงาน

เพราะผจดงานอเวนทบางเจากชอบเชญดาราทเปนขาวออกงานเพอเรยกนกขาวใหมางานนนๆ เยอะๆ”

ตวอยาง (223)

“เหตผลทประชาชนคดวานกขาวมกจะตงคาถามในลกษณะ “เสยม” หรอ “ชง” ดาราคกรณ ทม

ปญหา หรอเกาเหลากนกเพราะวา เมอ ดาราสาว ก.กบ ข. ทะเลาะกน แนนอนวา เมอเราถาม ดาราสาว

ก. แลว ตอไปกตองตามไปถามดาราสาว ข. ตอ และหาก ดาราสาว ก. ตอบแบบคลมเครอ “เชนตวหนก

ไมมอะไร ตองไปถามเคาดเองแลวกนพ” พอเราไปดาราสาว ข. ตอ พอดาราสาว ข. พดอะไรมาอก เราก

ไปถามดารา ก. อกท จากเรองทจะพดครงเดยวจบ มนเลยกลายเปนการตอความยาวสาวความยด เปน

การตอประเดนไปอก บางครงอาจเลยเถดไปถงการทาเพอนสนท หรอ คนใกลชด ของดาราคกรณวารสก

ยงไงกบการท ดาราสองคนนเกาเหลากน โดยสวนตวแลวเชอใคร เปนตน สวนเหตผลทนกขาวบนเทง

บางสานกใชวธการนาคาพดของอกฝายมาบอกและถามอกฝายตอจนดเหมอนเปนการ “เสยม” หรอ “ชง”

ประเดนนน โดยสวนตวแลวคดวา เพอใหมประเดนขาวเลนตอไปอก และเพอใหไดคาตอบแรงๆ ทตวเอง

ตองการ เพราะถาคกรณพดถงกนแรงเทาไหร กยงทาใหขาวขายไดมากเทานน”

ตวอยาง (224)

“เปนการถามแบบเสยมใหคนเคาตกนเพอยอดขาย ทาใหขาวนาสนใจ เปนคาถามทเราไดฟงบาง

ทเรายงรสกวาเฮยมนเกนไปรเปลา แตสอใหญๆ ไมคอยมปญหา แตพวกเลกๆ บางสอกจะเลนแรงๆ”

ตวอยาง (225)

“มนเปนสสนของขาว ทาใหดนาสนใจ ซงถามนไมมมลความจรง ตอใหเสยมหรอชงยงไงกเคาก

คงไมมปญหากนหรอก”

Page 197: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

197  

ตวอยาง (226)

“ถาใหมองโดยรวม การตงคาถามแบบ เสยม หรอ ชง อาจจะเพอขายขาว แตประเดนตางๆ

เหลานถาไมมมลความจรง แปบเดยวขาวกจะถกลมไป สงเกตไดอยางหนงวาเรองอะไรกตาม ถาเปนเรอง

ไมจรง หรอไมมมล มกจะอยในวงวนของขาวไดไมนาน แตถาเรองนนๆ มมลซงนกขาวอาจจะรจะเหนมา

แลวเปดประเดน แตพอตามไปสมภาษณเจาตวกลบปฏเสธ คนนอกจะมองกอนเลยวา นกขาวเสยม

นกขาวชงใหดาราตกน ความจรงตวดาราและนกขาวรดทสด”

ตวอยาง (227)

“คดวากมจรง บางเรองมนเปนการตอบโตของสองฝาย บางครงแคเอาประโยคของอกฝงหนงไป

ถามอกฝงหนงซงมปญหากนอย มนอาจเปนเรองจรงกได ไมไดเสยม บางทมนกตองทาแบบนน เหมอน

การถายทอดคนตอคน สารมนกไมตรงกน มนอาจเปนการเสยมโดยไมไดตงใจ แลวกเปนเรองเปนราว

เพราะดวยสไตล เพราะดวยหนงสอ ดวยขาวทเคาจะตองเกบ อยางงานๆ หนงประชาชนสนใจ อาจจะคด

เ รองขนมาทาใหมนมสสน มเ รองราวทคนอาจฮอฮาได ททาใหหนงสอมสสนมากขน อาจเปน

ผบงคบบญชาสงมา”

5.3.2.2 การสนองความตองการของประชาชน

ผ สอขาวระบตรงกนวาปจจยสาคญอกประการหนงททาใหผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามดวยการ

พาดพงถงบคคลทสาม คอเปนการสนองความตองการในการบรโภคขาวสารของประชาชน เนองจาก

ประเดนขาวความบาดหมางของบคคลสาธารณะเปนเรองทประชาชนสนใจตดตามและไดรบความนยม

จากประชาชนเปนจานวนมาก แมวากลวธการตงคาถามของผสอขาวดวยการพาดพงถงบคคลทสามจะ

ไดรบการวพากษวจารณจากประชาชนกตาม ดงขอมลทผ สอขาวไดใหไวในการสมภาษณเชงลก

ตวอยางเชน

ตวอยาง (228)

“แตมนกโทษนกขาววาไมมคณธรรมจรยธรรมอยางเดยวไมได เพราะมนเปนเรองของคนเสพดวย

คนชอบอาน เรองดาราไมถกกน”

Page 198: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

198  

ตวอยาง (229)

“ตองยอมรบวาปจจบนนขาวในวงการบนเทงมการแขงขนกนสง คนเสพขาวกนมากขนไมวาจะ

เปนขาวชนดไหนรวมทงขาวบนเทง ซงมนกเปนประเดนเกาๆ เหมอนกน ทงเรองรกแตมนจะเพมความหวอ

หวาขน อม ของอยางงถามนไมมคนเสพกไมมคนทาอยแลว เออ คอกไมเขาใจเหมอนกนวาคนอาน อาน

แลวกดาวาไปถามทาไม ไปทาทาไม แตกยงมผบรโภคแบบนอยเยอะ เพยงแตวาเราตองมจดยนทชดเจน

วาเราจะนาเสนอขาวดาราทเปนความจรงและเรองดๆ ใหมนไปแตกตางออกไป”

ตวอยาง (230)

“คาถามของนกขาวกเปนแคคาถาม แตหลายครงทคนมองวาเปนการเสยมหรอการชนา หากมอง

กนใหดๆ มนอยทคนอานหรอคณผชม วาจะวเคราะหขาวนนใหออกมาเปนยงไง บางคาถามหลายคนมอง

วาเปนการชงใหดาราตกน แตถามองดๆ คาถามหลายคาถามบางครงกตองการใหดาราออกมาชแจงใน

ขอมลทประชาชนยงตดคางในใจและตงคาถามทไมสนสด การเสพขาวบนเทง เปนอกมมมองทนกขาวรบ

หนาทหาความจรงใหประชาชนไดรเหมอนทกสายขาว ไมวาจะเปนนกขาวกฬา ถาแบบนน นกขาวกฬา

ถามวาคนนไดเหรยญแลวคณไมไดเหรยญ ไมเปนการชงคาถามหรอคะ เพราะฉะนนมนอยทการเสพขาว

มากกวา วาจะมองใหออกมาในมมไหน”

ตวอยาง (231)

“กจะบอกวามนกมสวนแลวกเปนสวนมากดวยเพราะวาตองยอมรบวาขาวบนเทงเปนขาวเสยหาย

มากกวาขาวด และขาวเสยหายคนกชอบทจะอานเพราะฉะนนเวลาทใครพดถงใครออกมา สวนใหญคนก

จะตความไปในทางลบ ซงการทมขาวกจะเปนการสรางประเดนสรางกระแสขนมาอกหนงขาว แตถามวา

พอถงจดจดหนงนกขาวกจะรเองวาถามนไมมมลขาวมนกจะเงยบของมนไปเอง มนกจะเลนตอไมไดแลว”

5.3.2.3 ความสมบรณในการสอขาวและนาเสนอขาว

ปจจยและสาเหตอกประการหนงททาใหผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามดวยการพาดพงถงบคคลท

สาม ไดแก ความสมบรณในการสอขาวและนาเสนอขาว โดยผ สอขาวระบวาเพอเกบขอมลจากผ ให

สมภาษณ คกรณและผ เกยวของไดครบถวนสมบรณทกแงมม เสมอนการใหความเปนธรรมกบทกฝายไดม

โอกาสออกมาชแจง รวมทงการนาคาพดของบคคลทสามซงเปนคกรณมาบอกตอกเพอกระตนใหผ ให

สมภาษณแสดงการโตตอบ โดยแสดงความคดเหนหรอปฏกรยาใดๆ อนจะทาใหผ สอขาวตลอดจน

Page 199: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

199  

ประชาชนพจารณาและวเคราะหไดวาผ ใหสมภาษณกบบคคลทสามมความบาดหมางกนจรงหรอไม ดง

ขอมลทผ สอขาวไดใหไวในการสมภาษณเชงลก ตวอยางเชน

ตวอยาง (232)

“คอมนอาจจะดเหมอนเปนการขดจรยธรรมขดจรรยาบรรณ สวนมากการถามแบบนมนจะเกดจาก

ขาวเกาเหลา คอเคาทะเลาะหรอมเรองไมลงรอยกนอยแลว เรากตองถามโดยถามคกรณทงสองฝาย หรอ

มากกวานน เพอเกบขอมลใหครบ แลวการถามกจะมการบอกวาอกฝายหนงพดถงเรองนประเดนนหรอพด

ถงคกรณวายงไง ซงมนกเปนการกระตนใหดาราเปดเผยความจรง แสดงอารมณความรสก เพอจะไดให

ประชาชนรวาขาวเกาเหลานนเปนจรงหรอไม”

ตวอยาง (233)

“เรองนมองไดสองดานจะวาเสยมกใชจะวาสอนาเสนอทกแงมมของขาวกได หากดาราให

สมภาษณแลวมการพดถงบคคลอนๆ เปนเรองธรรมดาทนกขาวตองไปถามบคคลนนๆ วารสกอยางไรกบ

สงทดาราคนดงกลาวใหสมภาษณ ซงถามองในแงของมนษยธรรม การทคนหนงพดถงอกคนหนงไมด กไม

ควรนาไปเลาใหอกคนฟง แตทวานเปนการนาเสนอขาว เพราะฉะนนตองรายงานในทกแงทกมมจนกวา

ขาวนนจะซาลงไปเอง โดยสวนตวถาในกรณอยางนไมถอเปนการเสยม แตเปนการรายงานขาวทกแงมม

มากกวา แตถาหากวาสอไปบอกใหดาราคนหนงฟงวาคนนนพดอยางน ทงๆ ทไมไดมการพดออกมาจรงๆ

อนนแหละคอการเสยม ซงไมวาจะอาชพไหนกไมควรทาเปนอนขาด อยางไรกตามขนอยกบวจารณญาณ

องดาราดวยวาควรจะพดหรอไมพดถงบคคลอน หรอถามสอมาถามกควรจะเชกทมาใหละเอยดกอนทจะ

แสดงความคดเหนออกไป”

ตวอยาง (234)

“คาวาเสยมอาจจะดแรงไปนะ ใชคาวาชงนาจะเหมาะกวา แตคาวาชง เนยหมายความวา การจบ

แหลงขาวหลายคนมาเคลยรใหกระจางในประเดนขาวฉาวนน ไมไดชงเพอใหตกน แตการทดาราตกนนน

เปนมาจากตวดาราเองแลว ตวอารมณของดารา ไมไดเกยวกบสอ บางขาวสอเปนคนหาม เปนคนยตการ

นาเสนอเองดวยซา”

Page 200: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

200  

ตวอยาง (235)

“กมนะ สมมตวาทราบคาตอบจากคนหนงแลวบางคนอยากไดคาตอบจากหลายๆ ฝาย สรปวา

เปนยงไง มนกตองฟงคาตอบของทงสองฝายใหครบ เดยวนคนสนใจเรองดารากนอยแลว ใชคาถามเสยม

เพอใหคนรคาตอบทแทจรงวาคออะไร”

5.3.3 การรกไลดวยคาถามตอเนอง

กลวธการถามประเภทการรกไลดวยคาถามตอเนอง หมายถง “การทผ สมภาษณถามคาถาม

ตอเนองในทนททผ ใหสมภาษณตอบคาถามแรกเสรจสน ซงเปนคาถามทเกดขนในชวงเงยบของการเปลยน

ผลดการพดทสนมากหรอแทบไมมชวงเงยบเลย เปนการถามทผสมภาษณรบผลดการพดโดยไมมการหยด

เวนระยะหรอบางครงกเปนการถามแทรกขนมาระหวางทผ ใหสมภาษณยงตอบคาถามไมเสรจสน”

(ประไพพรรณ พงฉม,2542: 83)

จากการเกบขอมลพบวาผ สอขาวหลายคนยอมรบวาตนหรอผ สอขาวคนอนนยมเลอกใชกลวธการ

ถามรกไลดวยคาถามตอเนอง โดยมลกษณะการถามทผ สอขาวเรยกในชอตางๆ ทง การถามจ การถามรก

การถามไล ผ สอขาวเลอกใชกลวธดงกลาวโดยมปจจยและสาเหตหลกทผ ใหสอขาวระบไวตรงกนคอ ปจจย

เรอง ความชดเจนของขอมลคาตอบ กลาวคอผ สอขาวตองการขอขอมลคาตอบทกระจางชดจากผ ให

สมภาษณ จงตองถามเจาะลกและรกไลประเดนไปเรอยๆ อยางตอเนอง อนจะเปนประโยชนตอการ

นาเสนอขาวตอไป โดยเฉพาะอยางยงเมอผ ใหสมภาษณไมใหความรวมมอในการตอบคาถาม ทงตอบสน

ตอบไมตรงประเดน ใหขอมลไมชดเจน ผ สอขาวจงเหนวาตนมความจาเปนทจะตองใชกลวธการถามรกไล

ดวยคาถามตอเนอง เพอใหไดมาซงขอมลคาตอบทครบถวน ละเอยดและชดเจน ดงขอมลทผ สอขาวไดให

ไวในการสมภาษณเชงลก ตวอยางเชน

ตวอยาง (236)

“หลกในการตงคาถามนนกจะเปนไปแนวทางคลายๆ กนคอ ตองใหไดขอมลเชงลกจากดาราคน

นนๆ มากทสด ถามรกโดยไลประเดนไปเรอยๆ เชน หากมขาววา นกแสดงชาย ไป กนขาวกบนกแสดง

สาว ข. นอกจากจะตองถามวา เคาไปกนขาวดวยกนจรงหรอไม ยงตองถามตอไปอกวา ปกตไปไหนมา 

  

Page 201: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

201  

 ไหนดวยกนบอยมย   สนทกนมากแคไหน ถาสนทเรยกวาสนททสดหรอเปลา  ฯลฯ  เพอใหไดคาตอบวา 2

คนนเปนแฟนกนจรงๆ หรอไม”

ตวอยาง (237)

“กลวธทนกขาวอนๆ ใชอาจจะเปนการถามจ ถามซายถามขวา จไปจนจนมมกม เพอใหไดคาตอบ

ทชดเจน”  ตวอยาง (238)

“การทนกขาวถามรกหรอจถามดารานนกแปลวาดาราตอบไมเคลยรหรอวาตอบไมตรงคาถาม เรา

กตองจตอไปเรอยๆ ซงเวลาโดนจมากๆ ดาราหลายทานกแสดงความไมพอใจดวยวธตางๆ หรอนกขาวสวน

ใหญกจะชนและเขาใจความเปนดาราอยแลว แตแคโดนจถามหรอถามเรองสวนตว ดารามกจะไมคอยถง

ขนาดฟองรองหรอบาดหมางกบนกขาว เพราะถาจะฟองสวนใหญจะเปนเรองทกระทบตอวงศตระกลหรอ

ชอเสยงจรงๆ สวนวธการรบมอหากดาราเดนหน สวนใหญกจะปลอยใหดาราไป แลวเจอกนคราวหนาก

ถามใหมวาทาไมตองเดนหน ซงหลงจากทดาราอารมณเยนขนแลวกจะสามารถใหคาตอบในเรองนนได”

ตวอยาง (239)

“ถามจเพราะอะไร เพราะตองการใหเคลยร คาตอบไหนทไมกระจางเรากจาเปนทจะตองถามรกๆ

ใหกระจางเพอความเคลยร บางทสอกบดาราสามารถตกลงกนไดวาขอบเขตของการถามและการตอบม

มากนอยแคไหน สามารถเจรจากนได สอไมไดอยากจะตงใจ คาดคนอะไรขนาดนน การทเดนหน ยงทาให

หลายคนสงสยวามมลรเปลาดวยซานะ สวนเรองของการระบายนนมนเปนสทธสวนตวนะ แตตองไมรนแรง

เกนไป การรบมอกคอถาสอผดกจะมการขอโทษขอโพยกนไป แตถาไมผดกอาจจะมการเคลยรกนนอกรอบ

หรอปลอยใหเรองมนซาลงไปถาไมรนแรงมาก แตถาถงขนฟองรองแลว กปลอยใหเปนหนาทของกฎหมาย

ตอไปซงสามารถไกลเกลยกนไดนะ”

Page 202: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

202  

ตวอยาง (240)

“การถามรกกเปนอกวธทนยมใชในตอนทดาราไมตอบคาถาม ตอบปฏเสธแบบไมหนกแนน คอ

เหมอนเราเดาออกวาเคาปดบงขอมลบางอยางอย เราจะจะใชวธการยงคาถามตอเนองแบบรกไปเรอยๆ

แตกยอมรบวาในบางสถานการณกทาใหดารากดดนจนรองไหในวงสมภาษณกมใหเหนบอย”

5.3.4 กลวธการถามนาเพอบงชคาตอบ

กลวธการถามนาเพอบงชคาตอบ หมายถง การทผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามโดยมเนอความ

ชนาคาตอบหรอแนะแนวทางคาตอบเพอใหผใหสมภาษณตอบคาถามตามแนวทางทผ สอขาวไดชนาไว

จากการเกบขอมลจากผ สอขาวบนเทงดวยการสมภาษณเชงลก พบวาผ สอขาวไดใหขอมลและ

แสดงความคดเหนเกยวกบการใชกลวธถามนาเพอบงชคาตอบ โดยผ สอขาวใหขอมลวาการเลอกใชกลวธ

ดงกลาวมปจจยและสาเหตหลกขนอยกบคาตอบของผ ใหสมภาษณในขณะนน กลาวคอ หากผ ให

สมภาษณตอบคาถามไมตรงประเดน ผ สอขาวจะใชวธการถามชนาคาตอบ เนองจากเหนวากลวธดงกลาว

จะเปนประโยชนตอผ ใหสมภาษณโดยทาใหตอบคาถามไดงายขน มแนวทางในการตอบคาถาม ผ สอขาว

จงใชวธถามโดยชนาคาตอบเพอใหผ ใหสมภาษณตอบตามแนวคาตอบทผ สอขาวไดวางไว อนจะเปน

ประโยชนตอผ สอขาวดวยเนองจากทาใหการสมภาษณดาเนนไปอยางกระชบและไดรบขอมลคาตอบทตรง

ประเดน ดงขอมลทผ สอขาวไดใหไวในการสมภาษณเชงลก ตวอยางเชน

ตวอยาง (241)

“ถาถามแลวดาราไมตอบหรอไมไดคาตอบทไมตรงประเดนจะใชวธการถามโดยการชนาไปเลย

คอใหแนวๆ คาตอบกบดารา คลายๆ กบวาเราตงขอสงสยเพอใหเคาตอบวาเปนจรงตามแนวคาตอบทเรา

สงสยนรเปลา จะใชวธในเวลาทดารานกคาตอบไมออก ใชวธถามแบบนเพอใหการสมภาษณตรงประเดน

ชวยใหตอบคาถามไดงายขน ทาใหไมเสยเวลาในการสมภาษณ”

Page 203: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

203  

ตวอยาง (242)

“บางทเราใชถามโดยบอกคาตอบใหเคาตอบตามเรา แบบชนานดๆ ใหเคาตอบรบหรอบางครงเคา

กตอบปฏเสธ แตทาใหไดคาตอบในประเดนทตองการโดยไมตองรอใหดารายกประเดนนนขนมาเอง ทาให

ไมเปลองเวลาในการสมภาษณ เพราะทาใหจบประเดนไดงายขน กระชบขน”

อยางไรกตามผ สอขาวกไดแสดงความคดเหนวากลวธการถามโดยชนาคาตอบแมจะเปนกลวธท

นยมใชในการสมภาษณบคคลสาธารณะ แตกเปนกลวธทผ สอขาวเองกไดรบการสอนมาวาเปนกลวธทไม

เหมาะสม เนองจากเปนการบบบงคบใหผ ใหสมภาษณตอบตามผ สอขาว เปนการไมใหอสระในการตอบ

คาถาม ดงขอมลทผ สอขาวไดใหไวในการสมภาษณเชงลก ตวอยางเชน

ตวอยาง (243)

“คาถามชนาเรากหลกไมใชอยแลว คาถามทตอบวาไดแคใชหรอไม ถาเปนตวเรา เราไดถกสอน

มาจากนกขาวรนใหญหรอครทสอน ถกสอนมาตลอดวาอยาเปนคาถามปลายปดหรอเปนคาถามชนา

เหมอนไปบบบงคบเคาใหตอบใชหรอไมใช ใหเคาตอบแบบทเปนความจรงอยางทเคาอยากตอบมากกวา”

ในทางตรงกนขามผ สอขาวบางคนกลบเหนวาแนวคาตอบทผ สอขาวนามาเปนประเดนการถาม

ชนานน ตงอยบนพนฐานความเปนจรง ผ ใหสมภาษณมสทธจะตอบรบหรอปฏเสธกได ผ สอขาวเพยงแต

ถามนาตามความเปนจรงเทานน ดงขอมลทผ สอขาวไดใหไวในการสมภาษณเชงลก ตวอยางเชน

ตวอยาง (244)

“เรากเคยนะ มนเปนคาถามนา ซงมนแลวแตคนตอบ ถาดารามสตพอกอนทจะตอบคาถามอยาใช

อารมณนะ มนขนอยกบการตอบของดาราพอตอบกตอคาถามไปอกไง มนขนอยวาดาราขนนนจะโดน

ประเดนอะไร และเคาควบคมอารมณในการตอบมากนอยแคไหน เพราะเปดประเดนไง อยางทบอกวาเปน

ขาวบนเทงแบบไหน มนตองการใหทกอยางเปนประเดนอยแลว จรงถามวามนมประเดนไหม ไมม ขาว

บนเทงมนอยางไงคอบางทมนไมเปนความจรง แตเราสามารถ ครเอทประเดนได แตการครเอทประเดน

ไมใชการเตาประเดนแตมนอยในฐานของความจรง ถามนไมใชกสามารถโตได แตถาจรงคอฟลคแลวเรา

สามารถเดนตอได อยางกรณ พลอย-ได คอมนเปนการถามนาแตมนเปนเรองจรง”

Page 204: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

204  

5.3.5 กลวธเสรมการถามโดยการกลาวแสดงเจตนาเรมตนคาถาม

การกลาวแสดงเจตนาเรมตนคาถาม หมายถง การทผ สอขาวเลอกใชกลวธเสรมการถามดวยการ

กลาวถอยคาในลกษณะการเกรนนาเพอแสดงใหผ ใหสมภาษณเหนวาผ สอขาวกาลงจะเขาสคาถามท

ตองการขอคาตอบจากผใหสมภาษณ กลวธเสรมการถามดงกลาวนจะชวยใหผ ใหสมภาษณเตรยมตวทจะ

ตอบคาถามและเปนการกาหนดขอบเขตประเดนคาถามใหผสมภาษณทราบกอนเรมตนคาถามอกดวย

จากการวเคราะหขอมลในบทท 3  พบวากลวธดงกลาวจาแนกไดเปน 4  กลวธยอยไดแก การขออนญาต

เรมตนคาถาม การขออนญาตเรมตนคาถามพรอมระบหวขอ การกลาวแจงเรมตนคาถาม และการกลาว

แจงเรมตนคาถามพรอมระบหวขอ

ผลจากการเกบขอมลจากผ สอขาวโดยการสมภาษณเชงลกไดขอมลทสอดคลองกบอตราการ

ปรากฏใชกลวธเสรมการถามโดยการกลาวแสดงเจตนาเรมตนคาถาม กลาวคอ ผ สอขาวไดใหความสาคญ

กบการใชกลวธเสรมการถามโดยการกลาวแสดงเจตนาเรมตนคาถาม ทงการขออนญาตและการกลาวแจง

เรมตนคาถาม โดยผ สอขาวไดระบปจจยและสาเหตสาคญทเลอกใชกลวธเสรมการถามในลกษณะดงกลาว

ดงน

5.3.5.1 การรกษาความสมพนธระหวางผสอขาวกบผใหสมภาษณ

ผ สอขาวเลอกใชกลวธเสรมการถามดวยการกลาวแสดงเจตนาเรมตนคาถามในลกษณะขอ

อนญาตและกลาวแจงเรมตนคาถาม เนองจากตองการรกษาความสมพนธระหวางผ สอขาวกบผ ให

สมภาษณ โดยระบวาความสมพนธดงกลาวเปนไปในลกษณะการพงพาอาศยกน ดงนนในกรณทตอง

เลอกใชคาถามตรงหรอมเนอความหรอภาษาทรนแรง ผสอขาวจะเลอกกลาวขออนญาตหรอกลาวเกรนแจง

ประเดนขาวทเกดขนกอน เพราะไมตองการใหความสมพนธระหวางผ สอขาวกบผใหสมภาษณเปนไปในเชง

ลบ ดงขอมลทผ สอขาวไดใหไวในการสมภาษณเชงลก ตวอยางเชน

ตวอยาง (245)

“อาชพนกขาวกบดารามนตองพงพาอาศยกน ไมใชเจอกนงานเดยวแลวจบ แตยงตองพบหนาคา

ตาสมภาษณกนในอนาคต ฉะนนเลยไมอยากใหเกดความรสกทไมเปนมตรกน แตถาจาเปนตองถาม

คาถามตรงๆ แรงๆ กจะขออนญาตกอน โดยอาจจะบอกวา อนนอยาโกรธนะ พขอถามนดนงวา...แลวคอย

เขาสคาถามแรงๆ”

Page 205: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

205  

ตวอยาง (246)

“กอนถามในประเดนแรงๆ เราตองขออนญาตถามเคาตรงๆ คออยางทบอกเคากคนเรากคน เปน

พนองกน พงพาอาศยกน บางทถาไมใชเรองจรงเคากมสทธออกมาแกขาวหรอพดในสงทมนจรง”

5.3.5.2 การแสดงความสภาพและมารยาทในการถาม ปจจยและสาเหตสาคญอกประการหนงททาใหผ สอขาวนยมใชกลวธเสรมการถามดวยการกลาว

แสดงเจตนาเรมตนคาถามในลกษณะขออนญาตและกลาวแจงเรมตนคาถาม คอ ผ สอขาวเหนวากลวธ

ดงกลาวเปนมารยาททพงปฏบต ตลอดจนเชอวาการขออนญาตหรอเกรนนาโดยการกลาวแจงเรมตน

คาถามกอนทเขาสการถามในประเดนขาวดานลบอยางตรงไปตรงมาจะชวยใหการถามครงนน มความ

สภาพมากยงขน ดงขอมลทผ สอขาวไดใหไวในการสมภาษณเชงลก ตวอยางเชน

ตวอยาง (247)

“คาถามตรงๆ แรงๆ จะใชเมอจาเปนจรงๆ เทานน และจะขอโทษดารากอนเสมอ หรอไมกเกรน

บอกดาราตรงๆ วามคาถามแบบน ขอเราถามและบอกดาราวาจะตอบหรอวาไมตอบคาถามนกได แตเรา

จาเปนตองถาม ถามเพราะวามขาวมา การขอแบบนเปนเรองมารยาทในการสมภาษณดวย อกอยาง

นงถามตรงๆ แลวจะดแรง แตถาเกรนหรอขอกนกอนจะทาใหดซอฟทดสภาพขน”

ตวอยาง (248)

“คอบางขาวทจาเปนตองถามตรงๆ กตองใชวธการถามตรงๆ แตวามารยาทของนกขาวซงสวน

ใหญกคดวามกน ควรพดวา "ขอโทษนะคะ ขออนญาตถาม หรอขออนญาตใชคาแรงหนอย"

5.3.5.3 การสรางความรวมมอในการตอบคาถาม

ผ สอขาวนยมใชกลวธเสรมการถามดวยการกลาวแสดงเจตนาเรมตนคาถามในลกษณะขออนญาต

และกลาวแจงเรมตนคาถาม เนองจากปจจยและสาเหตสาคญอกประการหนงคอเหนวากลวธเสรมการถาม

ดงกลาวเปนวธการททาใหการสมภาษณดาเนนไปอยางราบรน สมฤทธผล ผ สอขาวมแนวโนมจะไดรบ

ขอมลคาตอบจากผใหสมภาษณ ดงขอมลทผ สอขาวไดใหไวในการสมภาษณเชงลก ตวอยางเชน

Page 206: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

206  

ตวอยาง (249)

“คาถามตรงๆ กอนถามตองมการขออนญาตดารากอน เชน พขออนญาตถามคาถามตามทม

กระแสขาววา....อะไรประมาณน เปรยกบดาราสกหนอยวาถาตอบไดกตอบ ตอบไมไดไมเปนไร สรางความ

ไวใจใหดาราดวย มนจะทาใหเคายอมตอบคาถามมากกวาถาเราถามจโจมไปเลย โดยไมขออนญาต”

ตวอยาง (250)

“กอนจะเขาประเดนวา “ขออนญาตนะคะ พอดมขาววา…” หรอ “หลายคนอาจจะมองวา....”

คอพยายามจะถามเพอใหนกแสดง-ดารา คนนน รสกวาคาถามนไมไดมาจากตวเรา แตเรามความ

จาเปนตองถาม เพราะนาจะเปนวธททาเคารสกอยากจะตอบคาถามของเรามากกวา” 

5.4 อปสรรคและปญหาในการสมภาษณบคคลสาธารณะ

ในการดาเนนการสมภาษณบคคลสาธารณะครงหนงๆ ผ สอขาวบนเทงใหขอมลวาตนมอปสรรคและ

ปญหาในการสมภาษณ โดยผวจยนามาจดกลมเปน 2 ประเภทหลกดงน

5.4.1 การไมไดรบความรวมมอจากผใหสมภาษณ

อปสรรคและปญหาหลกทผ สอขาวระบวาสงผลกระทบตอการสอขาวดวยการสมภาษณบคคล

สาธารณะมากทสดคอการไมไดรบความรวมมอจากผ ใหสมภาษณในการตอบคาถาม โดยผ ใหสมภาษณ

แตละคนมวธการตอบคาถามหรอการแสดงออกแตกตางกน ทงการจงใจบายเบยงการตอบคาถาม การ

ตอบคาถามไมตรงประเดน การปดบงขอเทจจรง การตอบคาถามสนทาใหไมไดขอมลคาตอบทเพยงพอตอ

การนาเสนอขาว การปฏเสธทจะตอบคาถามอยางตรงไปตรงมาหรอแสดงออกดวยการเดนหนจากวง

สมภาษณ นอกจากนยงมอปสรรคและปญหาทเกดขนจากวธการวาจางผสมภาษณในการรวมกจกรรม

พเศษ (Event) กลาวคอแบงเปนการวาจางใหมารวมงานเทานน การวาจางใหมารวมงานพรอมให

สมภาษณผ สอขาวในบางประเดน และการวาจางใหมารวมงานพรอมใหสมภาษณผ สอขาวในทกประเดน

ทาใหไดรบความรวมมอจากผใหสมภาษณในลกษณะทแตกตางกน เปนตน เมอผ สอขาวพบอปสรรคและ

ปญหาดงกลาว จงตองอาศยกลวธการตงคาถามในลกษณะตางๆ และปรบเปลยนกลวธใหหลากหลาย

เพอใหไดมาซงขอมลคาตอบทสมบรณ ดงขอมลทผ สอขาวไดใหไวในการสมภาษณเชงลก ตวอยางเชน

Page 207: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

207  

ตวอยาง (251)

“สวนใหญจะเปนปญหาเรองดาราตอบคาถามไมตรงประเดนหรอเลยงทจะตอบคาถามเรองความ

รก ตองอาศยลกลอลกชนเพอเอาคาตอบมาใหได”

ตวอยาง (252)

“ดาราตอบไมตรงคาถาม หรอปดบงขอมล หลกเลยงการตอบคาถามอยางเหนไดชด ดวยวธการ

ตางๆ เชน แสดงความไมพอใจ หรอ ไมเตมใจตอบคาถาม บางครงดาราวากลบวาถามแรงเกนไป ดารา

ตอบสน เราเลยตองพยายามถามคาถามใหม กลายเปนวาเราไปคาดคนอก”

ตวอยาง (253)

“ปญหาของการสมภาษณ ดารามอยทกงาน ขนอยกบดาราทเราถามคาถาม รวมทงการเตรยมตว

ในการมาถามคาถามดารา อยางดาราบางคน เชน อม พชราภา จะเปนคนทตอบคาถามสน ไมไดใจความ

และจะเปนคนทไมชอบตอบคาถามสอมวลชนตรงๆ เราจะมวธหวานลอมดวยการถามเรองอนๆ เรองโนน

เรองน แลวคอยวกกลบมาถามเรองทเราตองการจะรอกครง จนไดคาตอบทอยากรคะ ดาราบาง

คนทเปนขาวแรงๆ บางครงกจะไมใหความรวมมอในการตอบคาถามเลย หรออาจจะมการเดนหนเอาดอๆ

หรอไมกจะหนนกขาวแลวไมใหสมภาษณ หรอบางคนกอาจจะตอบวกไปวนมา ตอบไมตรงประเดนเลยกม

คะ”

ตวอยาง (254)

“ปญหาทพบสวนใหญคอดาราบางคนไมอยากจะตอบเรองสวนตว โดยเฉพาะเรองความรก ดงนน

เวลาถามคาถามพวกน ดาราจะเลยงเราดวยการตอบสน เชน ปกตคะ ไมมอะไร หรอจะตอบดวยอารมณ

ราคาญ และจะเหนบนกขาวดวยการตอบวามนเปนเรองสวนตว ซงถาเราเจอดาราแบบน กจะพยายาม

ถามในประเดนเดมแตเปลยนคาถามใหม ถาดารายงคงตอบแบบเดมอก กจะเปลยนประเดนออกไปนอก

เรองบาง แลวฟงคาตอบทดาราตอบแลวพยายามกลบไปทเรองทเราอยากไดใหม แตโดยรวมจรงๆ แลว

ดาราสวนใหญจะรวธในการตอบคาถามสออยแลว และนกขาวกจะรวาดาราคนไหนตอบแบบไหน มเพยง

ไมกคนจรงๆ ทชอบตอบสน ดงนนถาไมจาเปนจรงๆ เรากจะไมคอยสมภาษณคนทชอบตอบนอยๆ เรอง

Page 208: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

208  

ความรก หรอไมถาจาเปนตองสมภาษณกจะไมถามลกมาก เอาแคผวเผนพอ เพราะยงถามลก คาตอบท

ไดกยงสนลงและแยลง”

ตวอยาง (255)

“มอยางถาแรงๆ เคากไมตอบ เคากเดนหน กตองทาใจ แตถาเคาอยตอบแตเกดไมพอใจในคาถาม

เรากตองเลยงประเดน”

ตวอยาง (256)

“อยางดาราบางคนเคาไมใหความรวมมอ บางทเคาไมอยากเปนขาว เคาเลยงทจะตอบมาก

เพราะวากลวหลดขอเทจจรงทเคาอาจจะปดบงไว เคากเลยงทจะตอบตอบสน ตอบปลายปดกอยางทบอก

วาทายงไงถงจะไดคาตอบเยอะทสดกคอพยายามถามออม ถามเรองทสามารถจะโยงกลบมาไดแตไมได

ถามตรงๆ คอใชคาถามแบบประนประนอม นารกๆ คนฟงจะรเองวาคาตอบนนจรงหรอไมจรง”

ตวอยาง (257)

“เจอเยอะแยะ มากมาย ในการสมภาษณรวมนกขาว ประเดนเรองแถลงขาวนกขาวฮวกนวาไมเอา

ประเดนน ไมเอาเรองน แตมนเปนคยเวรดททกคนอยากร แตแหลงขาวไมอยากใหคยเรองน แลวมาบอก

นกขาว แตมนเปนสงทประชาชนอยากร”

ตวอยาง (258)

“บอยครงทดาราหลายคนไมพรอมทจะใหสมภาษณในประเดนทกาลงเปนขาว ปญหาทพบบอยๆ

คอดาราหนสอ หรอไมใหความรวมมอในการใหสมภาษณ ทาใหเสยเวลาในการตดตามขาว ยกตวอยาง

เคยเจอกบตวเอง คอไปรอสมภาษณดาราในงานอเวนทนานมาก พอเลกงานปรากฏดาราจะกลบบาน ทงๆ

ทยงไมไดใหสมภาษณ พอทวงตงกเกดการเขาใจผด จนทาใหผจดงานอเวนทโมโห หวดมปากเสยง

ทะเลาะววาทกน ซงไมมใครรบประกนไดวาเหตการณแบบนจะเกดขนกบใครและเมอไหร ทงนผสอขาว

ตองระมดระวงในการปฏบตหนาท”

Page 209: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

209  

ตวอยาง (259)

“ถามนไมมมลความจรงเคากตอบสนอะ เชน ไมคะ แลวกไปตอไมได เรากตองดงเหตผลตางๆ

กลบมาอก”

ตวอยาง (260)

“ปญหาคอพยายามหลกเลยงการถามคาแรงๆ แลว แตดารายงรสกไมอยากตอบ หรอดาราเกด

อารมณ จนบางทไมสามารถถามตอไปได ยงคาถามทตองพาดพงถงบคคลทสาม ดารายงไมอยากตอบ”

ตวอยาง (261)

“ชอสงกด เพราะดารามกจะมองวาเปนสอทแรง และดาราไมอยากคยดวย เพราะแคนหรอฝงใจ”

ตวอยาง (262)

“ดารามาพรอมกบงานอเวนท เรองเวลาสาคญ การดลงานของออรกาไนเซอรตางๆ จะดลมาสอง

ลกษณะคอดลมารวมงานเฉยๆ กบดลมาใหสมภาษณนกขาวไดดวย ถาเปนอยางแรกเราตองตามเองวา

ดาราจะพดรเปลา ถาไมพดกคอจบ ถาดลมาเพอใหสมภาษณไดดวย พอารเคากจะดงดารามาใหเรา

สมภาษณไดเลย แตทนอาจจะมกรณวาสมภาษณไดเรองอะไร ยกเวนเรองความรกหรอเรองสวนตวบาง”

5.4.2 ปญหาจากปจจยภายนอกอนๆ

นอกจากอปสรรคและปญหาทเกดจากการการไมไดรบความรวมมอจากผใหสมภาษณแลว ในการ

ดาเนนการสมภาษณบคคลสาธารณะ ผ สอขาวยงพบอปสรรคแลปญหาทเกดจากปจจยภายนอกอนๆ

สงผลใหปฏบตหนาทอยางไมราบรน ไดแก จานวนของผ สอขาวในวงสมภาษณกลมใหญมปรมาณมาก ทา

ใหการทางานไมสะดวก โดยเฉพาะการทางานกบผ สอขาวเพศตรงขาม อกทงจานวนของผ สอขาวยงสงผล

ใหผ สอขาวบางคนไมไดยนคาถามทผ สอขาวคนอนถาม หรอปญหาทเกดขนจากกลมแฟนคลบหรอ

ประชาชนทสามารถเขารวมงานได หรอปญหาจากผจดการสวนตวของผ ใหสมภาษณ เปนตน ดงขอมลท

ผ สอขาวไดใหไวในการสมภาษณเชงลก ตวอยางเชน

Page 210: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

210  

ตวอยาง (263)

“ความเปนจรงมนมขอจากดคอ 99 เปอรเซนตเปนผหญงตองไปเบยดกนกไมสะดวก พนทในการ

ทางานอาจจะไมเหลอ บางงานนกขาวเกอบรอยคน เราจะไมไดยนคาถามทนกขาวคนอนถามเลย”

ตวอยาง (264)

“คนเยอะ นกขาวเยอะ บางครงมนกไมไดยนคาถามของคนอน”

ตวอยาง (265)

“นกขาวเยอะเกนไป ฟงไมถนด และกเขาไมถง”

ตวอยาง (266)

“แฟนคลบเขามาวนวาย”

ตวอยาง (267)

“นอกจากนกมปญหาเรองสถานทในกรณทจดงานตามหางสรรพสนคาแลวไมมการกนเขตให

นกขาว ทาใหมแฟนคลบหรอประชาชนทวไปทอยากใกลชดดาราทะลกเขามาในวงสมภาษณทาใหการ

ทางานไมสะดวกหรอบางครงเขาไมถงตวดารา ไมสามารถจอเครองอดเสยงได ตองใหเพอนนกขาวสงไฟล

เสยงสมภาษณในภายหลง”

ตวอยาง (268)

“ผจดการสวนตวคอยกนทา เรงเวลา”

5.5 ทศนคตเรองจรยธรรมของสอมวลชนกบการสมภาษณบคคลสาธารณะ

จากผลการสารวจทศนคตเรองจรยธรรมสอมวลชนกบการสมภาษณบคคลสาธารณะ ผวจยเกบ

ขอมลจากผ สอขาวบนเทง โดยใหแสดงความคดเหนเกยวกบประเดนทผ สอขาวบนเทงไดรบการ

วพากษวจารณเรองการละเมดจรยธรรมสอมวลชนในการสมภาษณบคคลสาธารณะ และผวจยไดสารวจ

โดยใหผ สอขาวบนเทงประเมนตนเองวาในการตงคาถามสมภาษณบคคลสาธารณะในรปแบบการ

Page 211: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

211  

สมภาษณกลมใหญในประเดนขาวดานลบ ผ สอขาวแตละคนประเมนวาตนเองใหความสาคญและปฏบต

ตามหลกจรยธรรมสอมวลชนหรอไม อยางไร นอกจากนผลการวเคราะหดงกลาวปรากฏขอมลในดาน

ทศนคตเกยวกบสาเหตการละเมดจรยธรรมสอมวลชนในการสมภาษณบคคลสาธารณะอกดวย

ผลการวจยปรากฏวาผ สอขาวทกคนตางประเมนวาตนคานงถงจรยธรรมของสอมวลชนในการ

สมภาษณบคคลสาธารณะ แตกยอมรบวาในการดาเนนการสมภาษณจรง ตนและผ สอขาวอนกมการ

ละเมดจรยธรรมสอมวลชนในการตงคาถามสมภาษณจนไดรบคาวพากษวจารณจากประชาชน

เชนเดยวกน แตทงนผ สอขาวกไดอธบายเหตผลและเบองหลงการทางานไว ซงผ วจยเหนวาเปนมมมองท

นาสนใจดงจะนาเสนอผลการวเคราะหตอไป

ในหวขอการสารวจทศนคตเรองจรยธรรมสอมวลชนกบการสมภาษณบคคลสาธารณะ ผ วจย

นาเสนอผลการวจยเปน 2 ประเดนหลกดงน

5.5.1 การสมภาษณโดยคานงถงการปฏบตตามจรยธรรมของสอมวลชน

จากการสมภาษณเชงลกผวจยพบวาผ สอขาวบนเทงประเมนวาในการดาเนนการสมภาษณบคคล

สาธารณะแตละครง ตนไดปฏบตหนาทโดยคานงถงการปฏบตตามหลกจรยธรรมสอมวลชน ทงในรปแบบ

ของการเลอกใชกลวธการถามและกลวธเสรมการถามประเภทตางๆ ตลอดจนแนวทางทาหนาทสมภาษณ

บคคลสาธารณะในวธการอนๆ เพอใหการสมภาษณดาเนนไปอยางราบรน มงรกษาความสมพนธระหวาง

ผ สอขาวกบผ ใหสมภาษณ เนองจากผ สอขาวตระหนกวาทงสองฝายตางตองทางานเกยวของกนตอไปใน

อนาคต หากผ สอขาวตงคาถามสมภาษณโดยไมคานงถงการปฏบตตามหลกจรยธรรมสอมวลชนอาจจะ

สงผลตอการทางานและอาจเกดความขดแยงกบผ ใหสมภาษณได ดงขอมลทผ สอขาวไดใหไวในการ

สมภาษณเชงลก ตวอยางเชน

ตวอยาง (269)

“นกถงตลอดคะ ทกอยางตองอยบนพนฐานของความเปนจรง อาจจะไมรอยเปอรเซนต แตเวลา

สมภาษณจะไมใชพนฐานของอารมณและอคตทมตอใคร พยายามมองอะไรใหเปนกลางมากทสด เราก

เปนคนธรรมดาบางครงเรากควบคมอารมณไมไดเมอถกปฏบตแบบน”

Page 212: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

212  

ตวอยาง (270)

“สวนตวกใหความสาคญกบเรองจรยธรรมสอมวลชนหรอจรรยาบรรณวชาชพมากอยแลว”

ตวอยาง (271)

“ไมใชวาเราจะไมคานงถงจรยธรรมซะทเดยว เพราะจรงๆ กมเรองแยๆ ของดาราหลายๆ เรองท

นกขาวรอยแกใจแตถามไมได พดอะไรไมได เพราะเราตองคานงถงจรยธรรมของนกขาว และเรากรสกวา

ดาราเปนเหมอนเพอนเราทตองพงพากนอยเสมอ ถาไมมขาวลอออกมาจรงๆ กจะไมตงคาถามแรงๆ ใส

ดาราเดดขาด”

ตวอยาง (273)

“คดนะ กคดนะอยางแรกตองปกปองแหลงขาว สาคญสด ทกวนนเทคโนโลยมนมมาก อยาง เฟ

ซบก บบ เรามการตดตอกบดารา ดาราเคากมตวตนของเคา อาจมการโชวรปกบแฟน โพสทขอความอะไร

ถามวาเรารมยเรารนะเเตไมเคยเอาไปถาม เวนแตจะมคนถามกอนแลวเราคอยทาตาม เรามคณธรรม การ

ปกปองแหลงขาวสาคญมาก ซงถาคนทาขาวหลงประเดนมนเหมอนเปนการเสยมใหเคาตกน”

ผ สอขาวสวนหนงประเมนวาตนดาเนนการสมภาษณโดยคานงถงหลกจรยธรรมสอมวลชน พรอม

กบเปดเผยเบองหลงการทางานสมภาษณบคคลสาธารณะ ในดานพฤตกรรมของบคคลสาธารณะทสงผล

กบการตงคาถามสมภาษณของสอมวลชน ดงน

ตวอยาง (273)

“หากถามวาในการสมภาษณไดนกถงเรองจรยธรรมสอมวลชนหรอจรรยาบรรณวชาชพมากนอย

แคไหน คดวานกขาวแตละคนมความคานงในเรองนมากนอยแตกตางกน แตโดยสวนตวแลว คดวาตวเอง

อยในระดบ ปานกลาง เพราะไมถงขนาดเลยงทจะไมถามเรองสวนตว หรอประเดนขาวฉาวเลย เพราะ

ปจจบน เราตองยอมรบวา ดาราบางคนกสรางขาวฉาว เพอใหตวเองมกระแส มงานอเวนทจาง เปนขาว

เพราะฉะนนดารากลมนจะยนดตอบประเดนขาวฉาวอยแลว แตหากเปนในกรณทเคาไมอยากตอบจรงๆ

และมการขอรองทจะไมพดถงเรองดงกลาว เรากจะพยายามเลยงให” 

   

Page 213: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

213  

อยางไรกตามมผ สอขาวประเมนตนเองวาตนใหความสาคญกบเรองจรยธรรมสอมวลชน โดยการ

ตงคาถามทไมทารายจตใจแหลงขาว แตแสดงทศนคตวาวธการดงกลาวไมเปนผลดตอการทางานเพราะทา

ใหอาจไมไดของเทจจรงมานาเสนอขาวตอไป ดงขอมลทผ สอขาวไดใหไวในการสมภาษณเชงลก คอ

ตวอยาง (274)

“พใหความสาคญกบเรองจรยธรรมสอมวลชนมาก แตพอาจจะเปนนกขาวทไมดนกเพราะเหนใจ

แหลงขาวเหมอนกน ไมอยากทารายจตใจ เอาตามทไดแลวกน ถาถามวาดมย มนไมคอยดเทาไหรนะ

เพราะมนอาจจะไมไดขอเทจจรงทเกดขนไดไง แตเราไมอยากทารายคนอน”

5.5.2 การสมภาษณโดยละเมดจรยธรรมสอมวลชน

จากผลการวจยพบวา ผ สอขาวใหขอมลวาในการดาเนนการสมภาษณจรง ตนและผ สอขาวอนม

การละเมดจรยธรรมสอมวลชนในการตงคาถามสมภาษณจนไดรบคาวพากษวจารณจากประชาชน

เชนเดยวกน แตทงนผ สอขาวกไดอธบายเหตผลและเบองหลงการทางานไว ซงผ วจยเหนวาเปนมมมองท

นาสนใจ ปจจยทสงผลใหผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามทหรอวธการดาเนนการสมภาษณทเปนการละเมด

จรยธรรมสอมวลชนมปจจยดงตอไปน

5.5.2.1 การสรางจดขายเพอประโยชนดานการตลาด

ผ สอขาวใหขอมลวาการสมภาษณโดยละเมดจรยธรรมสอมวลชนมาจากสาเหตหลกคอการสราง

จดขายเพอประโยชนทางการตลาด ทงตวผ สอขาวเองทตองการทาใหประเดนขาวเกดความนาสนใจและ

แรงกระตนจากบรรณาธการหรอหวหนาของตนสงกด ซงตองการนาประเดนจากการสมภาษณและการ

นาเสนอขาวไปเผยแพร เพอเพมยอดขายหรอทาใหสอของตนไดรบความนยมจากประชาชน ดงขอมลท

ผ สอขาวไดใหไวในการสมภาษณเชงลก คอ

ตวอยาง (275)

“กอนหนานผมเคยอยในสมาคมนกขาวบนเทง กไดหยบยกเรองนมาประชมมการหาทางออก

ทาไมเดยวนนกขาวบนเทงถกมองวาเปนผรายมากกวาเปนนกขาว เพราะมนกจรงผมอยในวงการนมา 20

กวาป ผมเหนความเปลยนแปลงของนกขาวคอนขางเยอะ บางครงมนเปนเรองของผใหญเคาอยากใหยอด

Page 214: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

214  

หนงสอมนอยได นกถงเรองเงนหรอผลกาไรอะไรกแลวแต คานงถงผลประโยชนมากกวาเรองคณธรรม

จรยธรรม ถาทกคนเหนความสาคญของคณธรรมจรยธรรมมากขนจะนาทาขาวมากขน”

ตวอยาง (276)

“สวนในเรองของจรยธรรมสอมวลชน หลายคนตรงนบางครงอาจจะลมๆ ไปแลวเพราะดวยความท

ปจจบนการแขงขนสง คแขงกมเยอะ นกขาวดวยกนเองกแขงกนเพอทจะไดขาวทแรง ลกและเรวกวาเลม

อนๆ”

ตวอยาง (277)

“ถาเรามองในแงของความเปนจรงมนกม มนกเปนในสงคมนกขาวมนเปน มนมคนททาแบบนแลว

กมคนทไมไดทาแบบน แตวาคนททาแบบนคอเปนพวกทมความกระหายขาวแตคนทไมไดทาเนย อยางเชน

คนบางคนเคาสอสารความเปนจรงออกไปเนยแตพอไดรบคาวพากษวจารณแบบน เราในฐานะทเปนสอ

คอทกคนรกในอาชพของตวเองอยแลว พอเวลาถกดหมนในอาชพของตวเองกจะรสกไมดอยแลว เพราะทก

คนจะมความภาคภมใจในอาชพของตวเองอยแลว พอเวลาเราฟงอยางนเรากจะรสกไมดกจะมปฏกรยา

ตอตานวา ตวเองไมไดมาอยในททเราอย ไมรหรอก ไมไดมาเจอไมไดมาเหนตอนทเราถาม หรอเวลาทเรา

เหนดาราเดนไปไหนมาไหนกบใครแลวเคาตอบวาไม คอดาราบางคนมความเสแสรงมากกวาทคนทวไป

เหนพอคณมาพดอยางนนะไมไดนะ เรองของการคานงจรยธรรมเนย สาหรบพมนขนอยกบสถานการณ

เอาจรงๆเลยนะมนขนอยกบชวงเวลาถาชวงไหนมขาวเยอะแลวกไมจาเปนทจะตองหาประเดนแรงๆ ไม

จาเปนตองสรางขาว แตถาชวงไหนทแบบไมคอยมขาว มนกจาเปนทจะตองสรางประเดนอะ เพอสรางจด

ขาย แตวาถามนสรางความเดอดรอนใหกบคนอนมาก ถามวาเมอกอนเคยทามย เคยทา แตพอเราผาน

ชวงเวลานนมาเรากจะรวามนเปนความคกคะนอง ความสนกสนานในอาชพ ซงมนไมสมควร ตอนนเราก

รสกวาเราตองอยทความกงกลางระหวางขาวทเราอยากไดกบการใชชวตแตละวนของดาราซงถาเราไป

ลวงเกนเคามากเรากจะรสกผดเอง”

Page 215: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

215  

ตวอยาง (278)

“กอนอนตองบอกกอนวา นกขาวบนเทง ไมไดแรงเหมอนกนทกคน การตงคาถามเพอใหไดมาซง

คาตอบขนอยกบ ประเดนขาววาฮอตแคไหน คนสนใจมากนอยแคไหน และทสาคญขนอยกบคอนเซปตสอ

นนๆ เชน รายการบนเทงบางรายการ นตยสารแนวตลาดมากๆ หรอเวบไซตทขายขาว กมกจะถามคาถาม

ทดแรงกวาสออนๆ เพอสรางจดขาย แตยนยนวายงมนกขาวบนเทงอกหลายคนทมจรรยาบรรณในการทา

ขาวแนนอน ยกเวนบางรายทคกคะนองในการยงคาถาม แตยงไงนกขาว-ดารา กหนกนไมพน นาพงเรอ

เสอพงปา ดาราบางคนแรงกวาทคด แรงกวาทถกนาเสนอขาวดวยซาไป”

ตวอยาง (279)

“รสกวาทคนวพากษวจารณกนวานกขาวบนเทงละเมดจรยธรรมสอมวลชนกมสวนถก สวนตวคด

วาอาจเปนเพราะจานวนของสอทเพมขนอยางรวดเรวทาใหมการแขงขนสง จงตองสรางจดขายดวยคาถาม

หรอภาพทแรงๆ เพอดงดดความสนใจ อนนกขนอยกบคอนเซปตของหนงสอหรอเวบไซตนนๆ ดวย แตสอ

ดๆ กยงมอย”

5.5.2.2 การสนองความตองการของประชาชน

ปจจยสาคญอกประการหนงทผ สอขาวระบวาเปนสาเหตททาใหเกดการสมภาษณโดยละเมด

จรยธรรมสอมวลชน เนองจากผ สอขาวตองการสนองความตองการของประชาชน ผ สอขาวอางวาประเดนท

หยบยกขนมาตงคาถามสมภาษณบคคลสาธารณะเปนประเดนทประชาชนตองการทราบ ทงนประเดน

ดงกลาวมกเปนขาวในดานลบ เกยวของกบเรองสวนตวของบคคลสาธารณะมากกวาขาวผลงานตางๆ ดง

ขอมลทผ สอขาวไดใหไวในการสมภาษณเชงลก คอ

ตวอยาง (280)

“มองวาเปนอาชพ นกขาวมสทธทจะถามคาถามตอดารา ซงเปนบคคลสาธารณะ และตองยอมรบ

ดวยวาคาถามตางๆ กมกมาจากจตใตสานกของทกคนทอยากร เพยงแตวาคนทวไปไมสามารถถามคาถาม

บางขอกบดาราไดเหมอนนกขาวกเทานน พสจนไดจาก คาพาดหวแรงๆ หรอภาพหลดๆ ตางๆ มกไดรบ

ความนยมจากประชาชนมากกวาขาวสรางสรรคสงคม”

Page 216: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

216  

ตวอยาง (281)

“เรากทาตามหนาท ตงคาถามสมภาษณในประเดนทประชาชนอยากร แตกยอมรบวาบางครง

อาจจะมองวาเปนการละเมดสทธสวนบคคลของดารา แตการถามตรงๆ แรงๆ กทาใหไดคาตอบทคดวา

ประชาชนตองการร”

ตวอยาง (282)

“ถาเราลองมองถงจรรยาบรรณของวชาชพ คอการเสนอขาวทเปนเรองจรง แตในชวตจรงตอง

ยอมรบอยางหนงวาคนในสงคมอยากรเรองของดารา แตพอเอาเขาจรงๆ หากเปนดาราทคณชนชอบ กลบ

มองวาสอทางานคกคามละเมดสทธสวนตวของดารา จนหลายครงทสอถกวพากษวจารณอยางแรง

ในทางกลบกน ขาวแตละขาว ประชาชนกอยากรกนทงนน ถามองในฐานะสอมวลชน ถาคณอยากรและ

สอหาคาตอบใหได นนคอการทาหนาทของสอมวลชน ณ ตอนนอยากใหทกคนมองเปนการวาเปน

วชาชพของแตละสายงาน ไมอยางนนจะมองไดอยางไรวาคอขาวบนเทง ถามวาทกวนนคนอยากร อยาก

ฟงเรองไหน กอยากรเรองสวนตวของดาราทงนน เพราะดารา นกแสดง ศลปน คอคนทคณชนชอบ และ

เปนเรองทคนในสงคมไทยใหความสนใจ”

ตวอยาง (283)

“อยางแรกตองรกอนวาขาวบนเทงคออะไร เราทาขาวบนเทงแบบไหน เราทาขาวบนเทงซบซบ

หรอขาวบนเทงศลปวฒนธรรม มนตองเขาใจจดนกอน ถงทาไดถก ถาเราอยในสายขาวทเปนบนเทงซบซบ

ยงตองลวงลก อนนนมนเปนสงทหลกเลยงไมได แตเราสามารถทาใหมนมมารยาทและจรรยาบรรณได ทก

อยางมนอยทตวเราในการถามคาถาม ในการลวงคาถาม ในการทาใหแหลงขาวเชอใจ คนเสพกตองเลอก

ใหถกวาคณจะรบขาวแบบไหน คณไมชอบเรองใตกระโปรงชาวบานกไปอานขาวบนเทงวฒนธรรม แตขาว

บนเทงกอสซปใชวาจะไมมสาระ แตดารากเอาชวตจรงมากอน และสามารถใหขอคดกบประชาชนได”

ตวอยาง (284)

“อยากจะบอกวาสงทสอมวลชนถามคอสงทประชาชนอยากรทงนน ถามเพอใหไดคาตอบ ไมได

ถามเพอทาลาย ไมวาดาราจะโกหกหรอไม ถอเปนการตดสนใจของดาราแลว จากนนกเปนหนาทของ

ประชาชนทจะเปนคนตดสนใจเอง หนาทของสอมวลชนคอการหาขอเทจจรงมาตแผ คอยนยนไดวาทก

Page 217: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

217  

คาถาม ทาเพราะหนาททคานงถงจรยธรรมจรรยาบรรณเปนหลก นอยมากทจะใชอารมณเปนตวตดสนนะ

แทบจะไมมเลยกวาได ในประเดนฉาวเราถามเพอใหกระจาง เพอใหความเปนธรรมกบดารา”

ตวอยาง (285)

“บางคนอาจจะมองวานกขาวตงคาถามทคกคามหรอไปละเมดสทธของดารา แตจรงๆ แลวการ

ทางานของนกขาวถาดาราไมอยากตอบหรอวาเปนเรองสวนตวจรงๆ ทไมอยากบอกใคร นกขาวกจะไมถาม

ตอ โดยเฉพาะประเดนแรงๆ จรงๆ นกขาวกรวามนแรงและคอนขางกระทบกระเทอนจตใจ แตดวยความท

เปนหนาท ทเรากตองเปนตวแทนของทกคนทจะซกถามดาราเพอใหไดความจรงและลกทสด เพราะตอง

ยอมรบวาคนทเสพขาวกปฏเสธไมไดวา อยากจะไดอานหรอฟงอะไรทจรงและลกเสมอ”

5.5.2.3 การตดสนวาผใหสมภาษณเปนบคคลสาธารณะ

ปจจยอกประการหนงทผ สอขาวระบวาเปนสาเหตททาใหเกดการสมภาษณโดยละเมดจรยธรรม

สอมวลชน คอ การทผ สอขาวตดสนวาผ ใหสมภาษณเปนบคคลสาธารณะ ผ สอขาวจงสามารถตงคาถาม

เพอสมภาษณประเดนขาวตางๆ เพอเปนการตแผขอเทจจรงทประชาชนตองการทราบ ปจจยดงกลาวน

สงผลใหเกดขอพจารณาในประเดนเรองเสนแบงเขตระหวางการเปนบคคลสาธารณะกบการละเมดสทธ

สวนบคคล ดงขอมลทผ สอขาวไดใหไวในการสมภาษณเชงลก คอ

ตวอยาง (286)

“เหตผลทนกขาวสายบนเทงมกถกวพากษวจารณ เรองการละเมดสทธของดารา ละเมดจรยธรรม

หรอจรรยาบรรณสอมวลชน นนอาจเปนเพราะวา นกขาวบนเทงหลายๆ คนอาจมองวา “ดารา” คอบคคล

สาธารณะ   ทกเรองของดาราคอเรองทประชาชนมสทธร จนทาใหบางครงสอเอง ไมมเสนแบงของคาวา บคคลสาธารณะ กบคาวา สทธสวนบคคล และลมนกไปวานอกจากขาวนนจะกระทบตอความรสกของคน

ทถกถามแลว ยงอาจจะกระทบตอชวตสวนตวของดาราคนนน เชนความสมพนธกบคนรก ความสมพนธ

กบคนในครอบครว   ฯลฯ อกอยางหนงเราตองยอมรบวายคสมยน สอบนเทงมปรมาณมาก และการ

แขงขนกนสง   สอเลยคดวาขาวทขายได และอยในความสนใจของประชาชนนนคอ ขาวทวาดวยเรอง

สวนตวของดารา สวนขาวเรองผลงานนนยงไงทางทมพอาร ของคายละคร คายเพลง กตองโปรโมทอย 

 

Page 218: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

218  

 แลว โดยสวนตวแลวยอมรบวาบางทนกขาวบนเทงกถามคาถามทแรงเกนไป ตองยอมรบวาบางครงตว

นกขาวเองอาจจะไมไดอยากสมภาษณประเดนดงกลาวแตอาจจะเปนคาสงของบก.ขาว และเหตทตอง

สมภาษณประเดนฉาว กเพราะวา กลวตกประเดน ถาสานกขาวนได แลวเราไมได เปนตน” 

ตวอยาง (287)

“ผมคดวาทบางครงละเมดจรยธรรมกนเปนเพราะนกขาวจะตความวาดาราเปนคนสาธารณะจะ

ถามอะไรกถามไดหมด แตจรงๆ ในความรสกเรา เราวาคนเรามเรองทถามไมไดนะ มนกตองมความเปน

สวนตวอยบาง ไมเหมาะถาจะไปถามเหมอนเราอยใตเตยงเคา ถาเบองหลงเคาถกเปดเผยแลวไปสงผล

กระทบกบบคคลกไมควรถาม ยกเวนเรองทกระทบกบสวนรวม”

จากการเกบขอมลจากผ สอขาวบนเทงดวยวธการสมภาษณเชงลกสะทอนใหเหนเบองหลงการ

ปฏบตหนาทของสอมวลชน ในดานการสอขาวดวยการสมภาษณบคคลสาธารณะ แนวทางการตงคาถาม

สมภาษณทงในสถานการณทวไปและในกรณทผใหสมภาษณไมใหความรวมมอในการตอบคาถาม โดยใน

การสมภาษณครงหนงๆ ผ สอขาวตองใชกลวธการถามและกลวธเสรมการถามทหลากหลาย ซงปรากฏทง

กลวธทละเมดและไมละเมดจรยธรรมสอมวลชน อยางไรกตามผ สอขาวกไดอธบายปจจยและสาเหตของ

การเลอกใชกลวธการถามตางๆ ทงนกลวธทผ สอขาวกลาวถงลวนเปนกลวธทผ สอขาวนยมใชมาก

สอดคลองกบอตราการปรากฏของกลวธการถามทผจยไดนาเสนอไวในบทท 3  

จากการสมภาษณเชงลกยงทาใหทราบถงอปสรรคและปญหาในการสมภาษณบคคลสาธารณะ

ซงเปนปจจยสาคญประการหนงททาใหผ สอขาวเลอกใชกลวธการถามทหลากหลาย เพอแกไขอปสรรคและ

ปญหาในการสมภาษณ นอกจากนผ สอขาวยงไดประเมนวาตนใหความสาคญกบเรองจรยรรมของ

สอมวลชนในการสมภาษณ แตกยอมรบวาในการดาเนนการสมภาษณจรงกปรากฏการละเมดจรยธรรม

สอมวลชนเชนกนทงจากตนเองและผ สอขาวคนอน โดยผ สอขาวไดระบถงเหตผลและปจจยตางๆ ทสงผล

ใหผ สอขาวใชกลวธการถามทละเมดและไมละเมดจรยธรรมสอมวลชน แสดงใหเหนมมมองเรองการปฏบต

หนาทของผ สอขาวในการสมภาษณบคคลสาธารณะไดวธการหน 

 

Page 219: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

219  

บทท 6

บทสรป

6.1 สรปผลการวจย

งานวจยเรอง ภาพสะทอนจรยธรรมสอมวลชนจากกลวธการตงคาถามสมภาษณบคคลสาธารณะ

ของผ สอขาวบนเทง มวตถประสงคเพอศกษาวเคราะหกลวธทางภาษาทใชในการตงคาถามสมภาษณ

บคคลสาธารณะของผ สอขาวบนเทง เพอศกษาวเคราะหความสมพนธของกลวธการตงคาถามสมภาษณ

บคคลสาธารณะกบจรยธรรมของสอมวลชน และเพอวเคราะหปจจยและสาเหตการเลอกใชกลวธการตง

คาถามสมภาษณของผ สอขาวบนเทง

ผวจยเกบขอมลดวยวธการวจย 2 รปแบบ ไดแก ผวจยเกบขอมลโดยการบนทกการสมภาษณของ

ผ สอขาวบนเทงในการสมภาษณบคคลสาธารณะ ซงเปนการเกบขอมลจากการปฏบตหนาทจรงของ

ผ สอขาวบนเทงระหวางเดอนพฤษภาคมถงกนยายน 2553 จานวน 30 ครง เพอนาขอมลสวนนมาวเคราะห

กลวธการใชภาษาในการตงคาถามสมภาษณของผ สอขาวบนเทงและวเคราะหความสมพนธของกลวธการ

ตงคาถามสมภาษณบคคลสาธารณะกบจรยธรรมของสอมวลชน วธการท 2 คอ การเกบขอมลดวยวธการ

สมภาษณเชงลก โดยผวจยเลอกสมภาษณผ สอขาวบนเทงจากสอตางๆ รวมทงสน 20 คน แบงเปนสอ

โทรทศน สอหนงสอพมพ สอนตยสารและสอออนไลน จานวนประเภทละ 5 คน เพอนาขอมลมาวเคราะห

ปจจยและสาเหตการเลอกใชกลวธการตงคาถามสมภาษณของผ สอขาวบนเทง ตลอดจนสารวจทศนคต

เรองจรยธรรมในการสมภาษณบคคลสาธารณะของผ สอขาวบนเทง

6.1.1 กลวธการตงคาถามสมภาษณบคคลสาธารณะของผขาวบนเทง

จากการเกบขอมลการสมภาษณของผ สอขาวบนเทงปรากฏการถามรวมทงสน 654 ครง มอตรา

การปรากฏของกลวธการถามจานวน 619 ครง คดเปนรอยละ 94.65 และกลวธเสรมการถามจานวน 35

ครง คดเปนรอยละ 5.35 สรปผลการวจยไดดงน

กลวธการถาม ในงานวจยนหมายถง การทผ สอขาวบนเทงเลอกใชวธการทางภาษาในรปแบบ

ตางๆ เพอมงขอคาตอบจากผ ใหสมภาษณซงกคอบคคลสาธารณะในวงการบนเทง ผลการวจยปรากฏ

กลวธการถามรวมทงสน 22 กลวธ ไดแก

1. การถามโดยการกลาวอางแหลงทมาแบบไมเฉพาะเจาะจง

2. การถามแยง

Page 220: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

220  

3. การถามในเชงกลาวหาเพอยวยอารมณ

4. การถามโดยสอดแทรกความคดเหนสวนตว

5. การถามโดยการพาดพงถงบคคลทสาม

5.1 การถามโดยพาดพงถงบคคลทสามในลกษณะยยง(ใหเกดความขดแยง)

5.2 การถามโดยพาดพงถงบคคลทสามในเชงลบ

5.3 การถามโดยพาดพงถงบคคลทสามเพอขอขอมลทวไป

5.4 การถามโดยพาดพงถงบคคลทสามดวยการนาคาพดของบคคลทสามมาบอกตอ

6. การถามนาเพอบงชคาตอบ

7. การถามยา

7.1 การถามยาดวยเนอความเดม

7.2 การถามยาดวยการขอคาตอบอยางตรงไปตรงมา

8. การรกไลดวยคาถามตอเนอง

9. การเปลยนคาถาม

10. การถามเพอเปดประเดนสาคญ

11. การถามดวยถอยคาสนๆ

12. การถามโดยใชถอยคาบงชเรองเพศสมพนธ ศลธรรม หรออบายมข

13. การถามหยง

14. การถามความรสกของผใหสมภาษณหรอผ ทตกเปนขาวดวย

15. การถามหยอกเยาเพอลวงขอมล

16. การถามในเชงขอความคดเหน

17. การถามโดยสมมตเหตการณ

18. การถามในลกษณะสรปหรอตความประเดนคาตอบ

19. การเปลยนหวขอเรอง

20. การถามดวยการขอรอง

21. การถามดวยการแนะนา

22. การถามดวยการเปดโอกาสใหพดถงบคคลทสามหรอผ เกยวของ

Page 221: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

221  

จากการวเคราะหอตราความถในการปรากฏใชกลวธการถาม พบวา กลวธการตงคาถาม

สมภาษณบคคลสาธารณะของผ สอขาวบนเทงทปรากฏใชมากทสด คอ กลวธการถามเพอเปดประเดน

สาคญ ซงปรากฏ 125 ครง คดเปนรอยละ 20.19 ตอมาคอ กลวธการถามโดยพาดพงถงบคคลทสาม และ

การรกไลดวยคาถามตอเนอง ปรากฏเปนจานวนเทากนคอ 68 ครง คดเปนรอยละ 10.99 และกลวธการ

ถามนาเพอบงชคาตอบ ปรากฏ 65 ครง คดเปนรอยละ 10.5

นอกจากการใชกลวธการถาม ทง 22 กลวธขางตนแลว ผ สอขาวยงเลอกใชกลวธเสรมการถามดวย

กลวธเสรมการถาม หมายถง การทผ สอขาวบนเทงเลอกใชวธการทางภาษาในรปแบบอนๆ โดยไมมม

วตถประสงคหลกเพอขอคาตอบจากผ ฟง แตใชเพอเสรมการสมภาษณและทาใหการสมภาษณครงนนๆ

ดาเนนตอไปได ปรากฏเปน 5 กลวธ ไดแก

1. การพดหยอกเยา

2. การแสดงความคดเหนของผ สอขาว

3. การกลาวแสดงเจตนาเรมตนคาถามโดยขออนญาตและการกลาวแจงเรมตนคาถาม

3.1 การขออนญาตเรมตนคาถาม

3.2 การขออนญาตเรมตนคาถามพรอมระบหวขอ

3.3 การกลาวแจงเรมตนคาถาม

3.4 การกลาวแจงเรมตนคาถามพรอมระบหวขอ

4. การตอบคาถามหรอการยนยนขอมล

5. การขอโทษกอนเรมตนคาถาม

จากการวเคราะหอตราความถในการปรากฏใชกลวธเสรมการถาม พบวา กลวธเสรมการถามโดย

การกลาวแสดงเจตนาเรมตนคาถาม ปรากฏเปนจานวนมากทสดคอ 15 ครง คดเปนรอยละ 42.86

นอกจากนกลวธเสรมการถามดงกลาวสามารถแบงออกเปน 4 กลวธยอย สรปไดดงน การขออนญาต

เรมตนคาถาม ปรากฏ 4 ครง คดเปนรอยละ 11.43 การขออนญาตเรมตนคาถามพรอมระบหวขอ ปรากฏ

3 ครง คดเปนรอยละ 8.57 การกลาวแจงเรมตนคาถาม ปรากฏ 2 ครง คดเปนรอยละ 5.71 และการกลาว

แจงเรมตนคาถามพรอมระบหวขอ ปรากฏ 6 ครง คดเปนรอยละ 17.14

Page 222: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

222  

6.1.2 ความสมพนธของกลวธการตงคาถามสมภาษณบคคลสาธารณะกบจรยธรรมของ

สอมวลชน

จากผลการวเคราะหกลวธการถามและกลวธเสรมการถามดงกลาว ผวจยนามาพจารณาความ

สอดคลองกบจรยธรรมของสอมวลชนโดยแบงประเดนการวเคราะหออกเปน 2 สวนหลก คอ การพจารณา

แมบทจรยธรรมของสอมวลชน และหนาทของผ สอขาวบนเทงทตองใหไดมาซงขอมลคาตอบ

แมบทจรยธรรมสอมวลชนทผวจยนามาศกษาวเคราะหเพอพจารณาความสมพนธ ไดแก แมบท

จรยธรรมจาก 2 แหลง ซงเปนแมบททผ ทประกอบอาชพสอมวลชนตองรและพงปฏบตตาม ไดแก

1. จรยธรรมของนกหนงสอพมพ ประกาศโดยสมาคมนกหนงสอพมพแหงประเทศไทย

2. ขอบงคบวาดวยจรยธรรมวชาชพหนงสอพมพ ประกาศโดยสภาการหนงสอพมพแหงชาต

จากการวเคราะหความสมพนธของกลวธตงคาถามสมภาษณบคคลสาธารณะทงกลวธการถามและ

กลวธเสรมการถามกบจรยธรรมสอมวลชน ปรากฏผลดงตารางตอไปน

Page 223: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

223  

6.1.2.1 ความสมพนธของกลวธการถามกบจรยธรรมของสอมวลชน

ท ชอกลวธถาม

สมภาษณ

ทรรศนะตอ

จรยธรรม

วชาชพ

คาอธบายและเหตผล ทรรศนะตอการใชใน

สายขาวบนเทง คาอธบายและเหตผล

1 การถามโดยการกลาวอางแหลงทมาแบบไมเฉพาะเจาะจง

ละเมด แมจะมแหลงขอมลจรง การอางโดยไมระบใหชดเจนมลกษณะ

คลายคลงกบการปกปด ซงเทากบไมปฏบตตามจรยธรรมของ

นกหนงสอพมพขอท 4 ทวา ความจรงใจ (Sincerity) และขอบงคบวาดวยจรยธรรมแหงวชาชพหนงสอพมพ หมวดท 2 ขอ 13 และหมวดท

4 ขอ 25

นาไปใชได 1. แหลงขาวสวนใหญอยในวงการบนเทงเชนกน คาถามจงอาจนาไปสความขดแยง

แหลงขาวได ดวยเหตนการปกปดแหลงขาวจงเปนสงทควรกระทา

2. ขาวสายบนเทงเปนเรองความสมพนธระหวางบคคลเปนหลก ซงถอเปนเรองทไม

กระทบกระเทอนการดาเนนชวต กลวธการถามเชนนจงไมกระทบความนาเชอถอของ

ผสอขาว

3.เหมาะกบขาวดานลบหรอขาวลอซงผ ใหสมภาษณคอนขางออนไหวตอเนอหา

เนองจากกลวธนกระตนผ ใหสมภาษณไดอยางสภาพ โดยการเกรนเหมอนกบมมลเหต

มากอน สรางเงอนไขใหผ ใหสมภาษณรสกเชอมโยงมาทตน จงตองใสใจคาถามมากขน

2 การถามแยง ไมละเมด ผสอขาวจาเปนตองถามแยงเมอขอมลทผ ใหสมภาษณตอบไมตรงกบ

ทตนไดรบ จงเปนหนาทของผสอขาวคอถามใหไดมาซงขอเทจจรงเพอ

ความเขาใจทถกตองของประชาชน

นาไปใชได เมอพจารณาตวอยางการสมภาษณดวยกลวธน พบวา ผ ใหสมภาษณตอบทกคาถาม

และใหความรวมมอในการตอบเปนอยางด พรอมทจะอธบายเหตผลเกยวกบความ

ขดแยงของขอมลทไดรบมานน ซงทาใหผสอขาวไดขอมลคาตอบเปนจานวนมาก

3 การถามในเชงกลาวหาเพอยวยอารมณ

ละเมด 1. การยวยดวยขอมลทบดเบอนหรอไมตรงความเปนจรง ซงเปนการ

ละเมดจรยธรรมแหงวชาชพหนงสอพมพ ขอท 4 และเปนการละเมด

ขอบงคบวาดวยจรยธรรมแหงวชาชพหนงสอพมพ หมวดท 2 ขอ 4

2.การยวยดวยเนอหาทละเมดสทธสวนบคคล ซงละเมดจรยธรรมแหง

วชาชพหนงสอพมพ ขอท 6 และละเมดขอบงคบวาดวยจรยธรรมแหง

วชาชพหนงสอพมพ หมวดท 4 ขอ 25

3. การยวยดวยภาษาหรอกรยาทไมสภาพ ซงเปนการละเมดจรยธรรม

แหงวชาชพหนงสอพมพ ขอท 7 และเปนการละเมดขอบงคบวาดวย

ไมควรนาไปใช 1. การถามสมภาษณดวยการกลาวหายวย แมจะกระตนผ ใหขอมลคาตอบทไดแฝงดวย

อารมณ ความรสก ซงผสอขาวคาดวาสามารถนาไปใชในการนาเสนอขาวบนเทงไดอยาง

มสสน แตคาถามของกลวธนแฝงการประณามหรอตอวาผ ใหสมภาษณ ซงเปนสงทไม

เหมาะสม

2.นอกจากนการนาเสนอดวยกลวธนยงกระตนใหผ รบขาวสาร ทาใหผอานหรอชมการ

สมภาษณนนเกดความสะใจ ความสงสาร หรอเพลดเพลนจนอาจนาไปสความรสกวา

การละเมดสทธของบคคลเปนเรองทยอมรบได

Page 224: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

224  

ท ชอกลวธถาม

สมภาษณ

ทรรศนะตอ

จรยธรรม

วชาชพ

คาอธบายและเหตผล ทรรศนะตอการใชใน

สายขาวบนเทง คาอธบายและเหตผล

จรยธรรมแหงวชาชพหนงสอพมพ หมวดท 4 ขอ 25

4 การถามโดยสอดแทรกความคดเหนสวนตว

ไมละเมด การสมภาษณไมถอวาละเมดจรยธรรมวชาชพหนงสอพมพแตอยางใด

จะละเมดตอเมอสอดแทรกความคดเหนลงในการนาเสนอ ตาม

ขอบงคบวาดวยจรยธรรมวชาชพ หมวดท 2 จรยธรรมของ

นกหนงสอพมพ ขอท 9

นาไปใชได การแสดงความคดเหนจงมสวนสาคญในการทาใหอารมณความรสกของผใหสมภาษณ

ไปในทศทางใด หากเปนการชนชม ใหเกยรต เหนใจ หรอแสดงความคดเหนในเชง

สนบสนนอนๆ ยอมชวยสรางกาลงใจ ความประทบใจ ทาใหผ ใหสมภาษณรสกวางใจ

และเตมใจทจะตอบคาถามตอๆไป

5 การถามโดยการพาดพงถงบคคลทสาม

5.1 การถามโดยพาดพงถงบคคลทสามในลกษณะยยง(ใหเกดความขดแยง)

ละเมด

การถามพาดพงนนมจดประสงคเพอสรางความเสยหายใหแกผถก

พาดพงหรอผใหสมภาษณ ยอมเทากบละเมดจรยธรรมของ

นกหนงสอพมพ ขอ 6 และละเมดขอบงคบวาดวยจรยธรรมแหงวชาชพ

หนงสอพมพ หมวดท 4 ขอ 27

ไมควรนาไปใช คาพดจงใจเพอยยงใหเกดความขดแยงหรอทาใหเกดการตอบโตในทางไมสรางสรรค

ระหวางผ ใหสมภาษณและบคคลทสาม ยอมถอวาไมเหมาะสม

5.2 การถามโดยพาดพง

ถงบคคลทสามใน

เชงลบ

ละเมด

การถามพาดพงนนมจดประสงคเพอสรางความเสยหายใหแกผถก

พาดพงหรอผใหสมภาษณ ยอมเทากบละเมดจรยธรรมของ

นกหนงสอพมพ ขอ 6 และละเมดขอบงคบวาดวยจรยธรรมแหงวชาชพ

หนงสอพมพ หมวดท 4 ขอ 25

ไมควรนาไปใช การถามพาดพงมลกษณะของการเนนใหเหนความสมพนธของบคคลในวงการบนเทง

ซงถอเปนประเดนขาวทผคนทวไปสนใจเชนกน อยางไรกตามตองพจารณาถง

จดประสงคในการถามรวมดวยวามจดประสงคอยางไร แมจะนาเรองทสามารถเปดเผย

ไดและเปนความจรงมาพด เชน การถามพาดพงถงบคคลทสามดวยการนาคาพดของ

บคคลทสามมาบอกตอ แตคาพดนนจงใจยยงใหเกดความขดแยงหรอทาใหเกดการตอบ

โตในทางไมสรางสรรคระหวางผ ใหสมภาษณและบคคลทสาม ยอมถอวาไมเหมาะสม

เชนกน

Page 225: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

225  

ท ชอกลวธถาม

สมภาษณ

ทรรศนะตอ

จรยธรรม

วชาชพ

คาอธบายและเหตผล ทรรศนะตอการใชใน

สายขาวบนเทง คาอธบายและเหตผล

5.3 การถามโดยพาดพงถงบคคลทสามเพอขอขอมลทวไป

ไมละเมด

1. แตหากการถามพาดพงนนเปดเผยขอมลทผถกพาดพงหรอผใหสมภาษณไมปรารถนาจะเปดเผย ยอมละเมดจรยธรรมของ

นกหนงสอพมพ ขอ 6 และละเมดขอบงคบวาดวยจรยธรรมแหงวชาชพ

หนงสอพมพ หมวดท 2 ขอท 15

2. แตหากการถามพาดพงนนมจดประสงคเพอสรางความเสยหายใหแกผถกพาดพงหรอผใหสมภาษณ ยอมเทากบละเมดจรยธรรมของ

นกหนงสอพมพ ขอ 6 และละเมดขอบงคบวาดวยจรยธรรมแหงวชาชพ

หนงสอพมพ หมวดท 4 ขอ 17 ขอ 25 และขอท 30

นาไปใชได

การถามพาดพงมลกษณะของการเนนใหเหนความสมพนธของบคคลในวงการบนเทง

เปนประเดนขาวทผคนทวไปสนใจเชนกน หากขอมลทนามาเปดเผยเปนความจรงทไม

ละเมดสทธสวนบคคล หรอจดประสงคไมไดตองการยยงใหเกดความขดแยงหรอทาให

เกดการตอบโตในทางไมสรางสรรคระหวางผ ใหสมภาษณและบคคลทสาม ยอมสามารถ

ทาได

5.4 การถามโดยพาดพง

ถงบคคลทสามดวย

การนาคาพดของ

บคคลทสามมาบอก

ตอ

ไมละเมด 1. หากการถามพาดพงนนเปดเผยขอมลทผถกพาดพงหรอผใหสมภาษณไมปรารถนาจะเปดเผย ยอมละเมดจรยธรรมของ

นกหนงสอพมพ ขอ 6 และละเมดขอบงคบวาดวยจรยธรรมแหงวชาชพ

หนงสอพมพ หมวดท 2 ขอท 15

2. หากการถามพาดพงนนมจดประสงคเพอสรางความเสยหายใหแกผถกพาดพงหรอผใหสมภาษณ ยอมเทากบละเมดจรยธรรมของ

นกหนงสอพมพ ขอ 6 และละเมดขอบงคบวาดวยจรยธรรมแหงวชาชพ

หนงสอพมพ หมวดท 4 ขอ 17 ขอ 25 และขอท 30

นาไปใชได การถามพาดพงมลกษณะของการเนนใหเหนความสมพนธของบคคลในวงการบนเทง

เปนประเดนขาวทผคนทวไปสนใจเชนกน หากขอมลทนามาเปดเผยเปนความจรงทไม

ละเมดสทธสวนบคคล หรอจดประสงคไมไดตองการยยงใหเกดความขดแยงหรอทาให

เกดการตอบโตในทางไมสรางสรรคระหวางผ ใหสมภาษณและบคคลทสาม ยอมสามารถ

ทาได

6 การถามนาเพอบงช

คาตอบ

ละเมด 1. ทาใหผ ใหสมภาษณขาดอสระในการคดตอบคาถาม เทากบละเมด

จรยธรรมแหงวชาชพ หนงสอพมพ หมวดท 4 ขอท 26

2. นาไปสการละเมดจรยธรรมนกหนงสอพมพ ขอท 5 และขอบงคบวา

ดวยจรยธรรมแหงวชาชพ หนงสอพมพ หมวด 2 จรยธรรมของ

นกหนงสอพมพ ขอ 18

นาไปใชได ภายใตเงอนไข

1.การชนาความคดเหนในคาถามสายขาวบนเทง ไมไดชนาอยางรนแรงจนถงกบครอบงา

ความคดผใหสมภาษณ หรอสงผลกระทบตอความเปนอยของประชาชน 2. ผใหสมภาษณสามารถเลอกทจะไมตอบหรอปฏเสธได จงไมถอเปนการปดกนโอกาส

ในการแกไขขอมลคาตอบแตอยางใด

3. สามารถใชกบประเดนขาวลอหรอมกระแสขาว เพอสอบถามขอเทจจรงกบผ ให

สมภาษณได ซงเปนการเปดเผยความจรงแกสาธารณะชนอกทางหนง

Page 226: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

226  

ท ชอกลวธถาม

สมภาษณ

ทรรศนะตอ

จรยธรรม

วชาชพ

คาอธบายและเหตผล ทรรศนะตอการใชใน

สายขาวบนเทง คาอธบายและเหตผล

7 การถามยา

7.1 การถามยาดวย

เนอความเดม

ไมละเมด การถามยาไมวาจะดวยเนอความเดม หรอขอคาตอบอยาง

ตรงไปตรงมา ลวนไมละเมดจรยธรรมวชาชพแตอยางใด เพราะเปน

เพยงกลวธสมภาษณ

นาไปใชได การถามยา เปนกลวธหนงทชวยตรวจสอบความชดเจน ความถกตอง ของคาตอบจาก

ผใหสมภาษณ ซงถอเปนสงทผสอขาวควรทา

7.2 การถามยาดวยการขอคาตอบอยางตรงไปตรงมา

ไมละเมด การถามยาไมวาจะดวยเนอความเดม หรอขอคาตอบอยาง

ตรงไปตรงมา ลวนไมละเมดจรยธรรมวชาชพแตอยางใด เพราะเปน

เพยงกลวธสมภาษณ

นาไปใชได การถามยา เปนกลวธหนงทชวยตรวจสอบความชดเจน ความถกตอง ของคาตอบจาก

ผใหสมภาษณ ซงถอเปนสงทผสอขาวควรทา

8 การรกไลดวยคาถามตอเนอง

ละเมด ทาใหผ ใหสมภาษณขาดอสระในการคดตอบคาถาม เทากบละเมด

จรยธรรมแหงวชาชพ หนงสอพมพ หมวดท 2 ขอท 8 และหมวดท 4

ขอ 25

ไมควรนาไปใช 1. กลวธนทาใหผ ใหสมภาษณรสกเหมอนถกคาดคน คกคาม 2. การถามโดยไมรอใหผ ใหสมภาษณตอบจนจบ เปนการเสยมารยาท เพราะเปนการพด

แทรกเหมอนไมสนใจคาตอบ เทากบไมใหเกยรตผ ใหสมภาษณ 3. การถามหลายประเดนตอเนองกนยงทาใหผสมภาษณคาดการไตรตรองคาถาม อาจ

ถอโอกาสเลยง ไมตอบ 4. คาตอบทไดสวนใหญเปนคาตอบสน จบรายละเอยดไมได

9 การเปลยนคาถาม ไมละเมด การเปลยนถอยคาถามโดยคงจดประสงคเดมไวเปนกลวธทมประโยชน

ทจะทาใหผ ใหสมภาษณเขาใจคาถาม สามารถใหขอมลคาตอบได นาไปใชได การเปลยนถอยคาถามโดยคงจดประสงคเดมไว จะเกดขนเมอผ ใหสมภาษณตองการให

ทวนคาถาม เพราะฉะนนเพอใหไดคาตอบมา ยอมเปนหนาททผสอขาวตองทาโดยปกต

10 การถามเพอเปดประเดนสาคญ

ไมละเมด เปนเพยงกลวธสมภาษณ จดสาคญอยทประเดนเนอหาทถามวาเปน

ขอเทจจรงหรอมกระแสขาวเพยงพอทจะทาใหเชอไดวาเรองท

สมภาษณอาจเปนความจรง และมพฤตกรรมรวมถงถอยคาทสภาพ

เหมาะสมกบกาลเทศะหรอไม

นาไปใชได กลวธนเปนกลวธถามสมภาษณททาใหไดคาตอบตรงประเดนทสด เนองจากความ

ชดเจน ตรงประเดน จะทาใหผ ใหสมภาษณรสกทจะตอบคาถามอยางจรงจงตามไปดวย

ทาใหคาตอบทไดละเอยด ชดเจน

11 การถามดวยถอยคาสนๆ

ไมละเมด เปนเพยงกลวธสมภาษณ จดสาคญอยทประเดนเนอหาวาเปน

ขอเทจจรงหรอมกระแสขาวเพยงพอทจะทาใหเชอไดวาเรองท

สมภาษณอาจเปนความจรง และมพฤตกรรมรวมถงถอยคาทสภาพ

นาไปใชได การถามดวยคาสนๆ เหมาะสาหรบประเดนทอาจเปนเรองคอนขางสวนตว เพราะไมตอง

อธบายคาถามใหยาว จนผใหสมภาษณเกดความอบอาย

Page 227: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

227  

ท ชอกลวธถาม

สมภาษณ

ทรรศนะตอ

จรยธรรม

วชาชพ

คาอธบายและเหตผล ทรรศนะตอการใชใน

สายขาวบนเทง คาอธบายและเหตผล

เหมาะสมกบกาลเทศะหรอไม

12

การถามโดยใชถอยคาบงชเรองเพศสมพนธ ศลธรรม หรออบายมข

ละเมด ละเมด จรยธรรมนกหนงสอพมพ ขอท 7 และขอบงคบวาดวย

จรยธรรมแหงวชาชพ หนงสอพมพ หมวดท 4 ขอท 27

ไมควรนาไปใช ความรสกของผใหสมภาษณดวยกลวธน พบวาผ ใหสมภาษณรสกไมพอใจ อดอด อบ

อาย แมจะเปลยนระดบภาษาของคาบงชเรองเพศสมพนธ ศลธรรม หรออบายมข หรอใช

สานวน สญลกษณ หรอคาทมความหมายโดยออมทสอความหมายแทนกนกตาม ทาให

ไมตอบคาถาม ตอบไมตรงประเดน หรอตอบขอมลเทจ

13 การถามหยง ไมละเมด เปนเพยงกลวธสมภาษณ จดสาคญอยทประเดนเนอหาวาเปน

ขอเทจจรงหรอมกระแสขาวเพยงพอทจะทาใหเชอไดวาเรองท

สมภาษณอาจเปนความจรง และมพฤตกรรมรวมถงถอยคาทสภาพ

เหมาะสมกบกาลเทศะหรอไม

นาไปใชได เปนกลวธทมประโยชน เนองจากการถามหยงจะชวยใหผสอขาวประเมนพนทความเปน

สวนตวและบคลกของผใหสมภาษณได นาไปสการเรยบเรยงคาถามหรอประเดนถามให

เหมาะสมกอนจะถามขอมลจรง ชวยลดความรสกดานลบทอาจเกดขนระหวางการ

สมภาษณได

14 การถามความรสกของผใหสมภาษณหรอผทตกเปนขาวดวย

ไมละเมด เปนเพยงกลวธสมภาษณ จดสาคญอยทประเดนเนอหาวาเปน

ขอเทจจรงหรอมกระแสขาวเพยงพอทจะทาใหเชอไดวาเรองท

สมภาษณอาจเปนความจรง และมพฤตกรรมรวมถงถอยคาทสภาพ

เหมาะสมกบกาลเทศะหรอไม

นาไปใชได การถามความรสกเปนกลวธหนงทชวยดงความคดเหน มมมองของผใหสมภาษณ

ออกมา จงสามารถทาได แตมขอพจารณาคอ จรยธรรมของกลวธนไมไดอยทการถาม

ความรสก แตอยทใหแสดงความรสกตอสงใด เพราะจดนเองทผ ใหสมภาษณใชประเมน

วาการถามนนลวงลาพนทความเปนสวนตวหรอไม

15 การถามหยอกเยาเพอลวงขอมล

ไมละเมด เปนเพยงกลวธสมภาษณ จดสาคญอยทประเดนเนอหาวาเปน

ขอเทจจรงหรอมกระแสขาวเพยงพอทจะทาใหเชอไดวาเรองท

สมภาษณอาจเปนความจรง และมพฤตกรรมรวมถงถอยคาทสภาพ

เหมาะสมกบกาลเทศะหรอไม

นาไปใชได กลวธนมประโยชน เพราะสรางความเปนกนเอง ชวยลดบรรยากาศตงเครยดขณะถาม

สมภาษณ แตขอทพงระวงคอ ระดบการหยอกเยามผลตอการใหความสาคญกบประเดน

คาถาม ผใหสมภาษณอาจรสกไมจรงจง ไมจาเปนตองตอบหรอเปดเผยแคบางสวนได

16 การถามในเชงขอความคดเหน

ไมละเมด กลวธนไมละเมด เพราะเปนเพยงกลวธสมภาษณ จดสาคญอยท

ประเดนเนอหาวาเปนขอเทจจรงหรอมกระแสขาวเพยงพอทจะทาให

เชอไดวาเรองทสมภาษณอาจเปนความจรง และมพฤตกรรมรวมถง

ถอยคาทสภาพ เหมาะสมกบกาลเทศะหรอไม

นาไปใชได เปนกลวธถามทมประสทธภาพ เพราะทาใหผ ใหสมภาษณรสกวาคาถามนนเปดกวางได

อยางอสระตามความคดของตนเอง ทาใหรสกสบายใจและเตมใจทจะตอบคาถาม

17 การถามโดยสมมตเหตการณ

ไมละเมด กลวธนเปนเพยงการถามเรองราวทคาดวาจะเกดขน ไมผดจรยธรรม

แตอยางใด

นาไปใชได นาไปใชในการสมภาษณไดเพอเสรมสสนใหบทสมภาษณ แตขอมลคาตอบเปนเพยงการ

คาดการณ ไมแนนอน อยางไรกตามปณณรตน พงคานนท (2548: 68-81) ระบวา

Page 228: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

228  

ท ชอกลวธถาม

สมภาษณ

ทรรศนะตอ

จรยธรรม

วชาชพ

คาอธบายและเหตผล ทรรศนะตอการใชใน

สายขาวบนเทง คาอธบายและเหตผล

“ผสอขาวจะตองพยายามหลกเลยงการตงคาถามทมลกษณะสมมตสถานการณ โดย

คาถามนนควรมลกษณะเปนการเสาะแสวงหาขอเทจจรงหรอหาคาตอบใหกบผอานให

ไดมากทสด”

18 การถามในลกษณะสรปหรอตความประเดนคาตอบ

ละเมด 1. ทาใหผ ใหสมภาษณขาดอสระในการคดตอบคาถาม เทากบละเมด

จรยธรรมแหงวชาชพ หนงสอพมพ หมวดท 4 ขอ 26

2. นาไปสการละเมดจรยธรรมนกหนงสอพมพ ขอท 5 และขอ บงคบ

วาดวยจรยธรรมแหงวชาชพ หนงสอพมพ หมวด 2 ขอ 18

นาไปใชได

ภายใตเงอนไข

1. ผใหสมภาษณสามารถเลอกทจะไมตอบหรอปฏเสธได จงไมถอเปนการปดกนโอกาส

ในการแกไขขอมลคาตอบแตอยางใด

2. สามารถใชตรวจสอบความเขาใจเกยวกบเรองราวนนๆ ของผใหสมภาษณถกตอง

หรอไม

19 การเปลยนหวขอเรอง

ไมละเมด การเปลยนเรองเมอผ ใหสมภาษณเกดความรสกดานลบ ไมละเมด

จรรยาบรรณวชาชพสอมวลชน แตอยางใด

นาไปใชได กลวธนมประสทธภาพทงในแงของการลดความรสกดานลบของผใหสมภาษณ และ

เพราะคาถามกอนหนาสงผลใหเกดอารมณดานลบ การเปลยนหวขอเรองจงทาใหผ ให

สมภาษณรสกสบายใจ ผอนคลาย จงใหความสาคญกบคาถามใหมเปนพเศษ

20 การถามดวยการขอรอง

ไมละเมด เปนเพยงกลวธสมภาษณ จดสาคญอยทประเดนเนอหาวาเปน

ขอเทจจรงหรอมกระแสขาวเพยงพอทจะทาใหเชอไดวาเรองท

สมภาษณอาจเปนความจรง และมพฤตกรรมรวมถงถอยคาทสภาพ

เหมาะสมกบกาลเทศะหรอไม

นาไปใชได การขอรองใหตอบคาถามสมภาษณถอเปนกลวธททาได เพราะความสภาพหรอลกษณะ

การขอรองมสวนสาคญทจะทาใหไดคาตอบเชนกน กลวธนยงสามารถใชถามตอจาก

คาถามทอาจไดมการถามไปแลว แตผ ใหสมภาษณปฏเสธ ตอบนอย ตอบคลมเครอ

หรอไมตรงประเดน

21 การถามดวยการแนะนา

ไมละเมด 1. การสมภาษณไมละเมด แตหากนาเสนอออกไป ยอมละเมด

ขอบงคบวาดวยจรยธรรมแหงวชาชพ หนงสอพมพ หมวดท 2 ขอ 8

2. ขนตอนการสมภาษณหรอนาเสนอยงเสยงตอการถกผ ใหสมภาษณ

และประชาชนมองไปในทศทางการละเมดจรยธรรมวชาชพตามท

กลาวมาได

นาไปใชได

การถามในลกษณะน ชวยกระตนความคดของผใหสมภาษณไดเชนกน หากผสอขาว

มนใจวาตนเองปราศจากความลาเอยงทงเพอตนเองหรอเพอฝายใดฝายหนง และรบ

ความเสยงทเกดจากมมมองของผใหสมภาษณและประชาชนได ยอมสามารถใชกลวธน

ไดในการถามสมภาษณ

22 การถามดวยการเปดโอกาสใหพดถงบคคลทสามหรอผเกยวของ

ไมละเมด เปนเพยงกลวธสมภาษณ จดสาคญอยทประเดนเนอหาวาเปน

ขอเทจจรงหรอมกระแสขาวเพยงพอทจะทาใหเชอไดวาเรองท

สมภาษณอาจเปนความจรง และมพฤตกรรมรวมถงถอยคาทสภาพ

เหมาะสมกบกาลเทศะหรอไม

นาไปใชได ทาใหผ ใหสมภาษณรสกวาคาถามนนเปดกวางไดอยางอสระตามความคดของตนเอง ทา

ใหรสกสบายใจและเตมใจทจะตอบคาถาม

และอธบายไดอยางละเอยดเตมท

Page 229: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

229  

6.1.2.2 ความสมพนธของกลวธเสรมการถามในการสมภาษณกบจรยธรรมของสอมวลชน

ท ชอกลวธเสรมคาถาม

สมภาษณ

ทรรศนะตอ

จรยธรรม

วชาชพ

เหตผล ทรรศนะตอการใช

จรง เหตผล

1 การพดหยอกเยา ไมละเมด เปนกลวธทชวยใหการสมภาษณมประสทธภาพยงขนเทานน นาไปใชได สรางความบนเทง เปนกนเอง ผใหสมภาษณเตมใจใหขอมลคาตอบ

2 การแสดงความ

คดเหนของผสอขาว

ไมละเมด เปนกลวธทชวยใหการสมภาษณมประสทธภาพยงขนเทานน แตควร

ระวงหากนาเสนอความคดเหนในบทสมภาษณ จะเทากบละเมด

ขอบงคบวาดวยจรยธรรมวชาชพ หมวดท 2 จรยธรรมของ

นกหนงสอพมพ ขอท 9

นาไปใชได สรางความเปนกนเองได ชวยใหผสมภาษณรสกถงการมปฏสมพนธ เอาใจใสในการถาม

3 การกลาวแสดง

เจตนาเรมตนคาถาม

3.1 การขออนญาต

เรมตนคาถาม

ไมละเมด เปนกลวธทชวยใหการสมภาษณมประสทธภาพยงขน นาไปใชได แสดงความสภาพ ใหเกยรตในการถาม ชวยใหผ ใหสมภาษณเตรยมตวตอบคาถาม

3.2 การขออนญาต

เรมตนคาถามพรอม

ระบหวขอ

ไมละเมด เปนกลวธทชวยใหการสมภาษณมประสทธภาพยงขน นาไปใชได แสดงความสภาพ ใหเกยรตในการถาม ชวยใหผสมภาษณรสกประทบใจในการเตรยม

คาถาม นอกจากนยงชวยใหการสมภาษณตรงประเดนมากขน

3.3 การกลาวแจงเรมตน

คาถาม

ไมละเมด เปนกลวธทชวยใหการสมภาษณมประสทธภาพยงขน นาไปใชได แสดงความสภาพ ใหเกยรตในการถาม ชวยใหผ ใหสมภาษณเตรยมตวตอบคาถาม

3.4 การกลาวแจงเรมตน

คาถามพรอมระบ

ไมละเมด เปนกลวธทชวยใหการสมภาษณมประสทธภาพยงขน นาไปใชได ชวยใหผ ใหสมภาษณเตรยมตวและทราบขอบเขตคาถามสมภาษณ ชวยใหผสมภาษณ

รสกประทบใจในการเตรยมคาถาม นอกจากนยงชวยใหการสมภาษณตรงประเดนมาก

Page 230: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

230  

ท ชอกลวธเสรมคาถาม

สมภาษณ

ทรรศนะตอ

จรยธรรม

วชาชพ

เหตผล ทรรศนะตอการใช

จรง เหตผล

หวขอ ขน

4 การตอบคาถามหรอการยนยนขอมล

ไมละเมด เปนกลวธทชวยใหการสมภาษณมประสทธภาพยงขน นาไปใชได ชวยเพมความนาเชอถอของขอมล และยงเปนวธการสรางปฏสมพนธกบผใหสมภาษณ

อกทางหนง

5 การขอโทษกอน

เรมตนคาถาม

ไมละเมด เปนกลวธทชวยใหการสมภาษณมประสทธภาพยงขน นาไปใชได แสดงความสภาพ และชวยลดความไมพอใจหากเปนคาถามในแงลบหรอเปนเรอง

สวนตวของผใหสมภาษณ

Page 231: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

231  

6.1.3 ปจจยและสาเหตการเลอกใชกลวธการตงคาถามสมภาษณของผสอขาวบนเทง จากการเกบขอมลจากผ สอขาวบนเทงโดยการสมภาษณเชงลก กาหนดกลมตวอยางแบบเจาะจง

(Accidental Sampling) เพอวเคราะหปจจยและสาเหตการเลอกใชกลวธการตงคาถามสมภาษณของ

ผ สอขาวบนเทง และสารวจทศนคตเรองจรยธรรมในการสมภาษณบคคลสาธารณะของผ สอขาวบนเทง

ปรากฏผลการวจยแบงเปนประเดนตางๆ ดงน

1. การปฏบตหนาทของสอมวลชนในการสมภาษณบคคลสาธารณะ แบงเปน 3 ขนตอน

หลก ไดแก 1.1 การปฏบตหนาทกอนการสมภาษณ ชวงเวลากอนทผ สอขาวจะมาถงสถานทสมภาษณ ผ สอขาวมหนาทเตรยมขอมลพนฐานตางๆ

มหวใจสาคญ 2 ประการ ไดแก การศกษาหาขอมลเกยวกบภมหลงของผใหสมภาษณ ทงในเรอง

ของลกษณะนสยสวนตว วธการตอบคาถาม ระดบความมชอเสยงของผ ใหสมภาษณ และการศกษา

หาขอมลเกยวกบภมหลงของขาว ไดแก ความนาเชอถอของขาวและแหลงขาว รายละเอยดประเดน

ยอยตางๆ การปรากฏของพยานหรอหลกฐาน และขอมลจากผ เกยวของคนอนๆ

สวนในชวงเวลาผ สอขาวทมาถงสถานทสมภาษณเรยบรอย และอยในระหวางเพอรอเขาสการ

สมภาษณผ สอขาวเปดเผยวา กลมผ สอขาวมกจะรวมกลมกนอยางไมเปนทางการ โดยสวนมากจะเปน

กลมยอย เพอพดคยทาความเขาใจเกยวกบประเดนขาวทจะนามาเปนคาถามในการสมภาษณ หรอ

แลกเปลยนขอมลจากแหลงขาว ซงขนตอนดงกลาวนมประเดนทตองระมดระวงเมอนามาพจารณา

เรองการละเมดจรยธรรมสอมวลชน กลาวคอ ผ สอขาวไดใหขอมลวามผ สอขาวสวนหนงทรวมกลมกน

เพอสรางประเดนขาวขนมาเอง โดยไมมมลความจรง และนาประเดนดงกลาวไปเปนคาถามในการ

สมภาษณ หรอทผ สอขาวเรยกกนวา “การเตาขาว”

1.2 การปฏบตหนาทระหวางการสมภาษณ

ผ สอขาวมแนวทางในการสมภาษณทสอดคลองกน คอ เรมตนการสมภาษณดวยการตงคาถาม

เกยวของกบงานทผ ใหสมภาษณมาเขารวมในสถานการณนนๆ กอนจะเขาสประเดนคาถามทเกยวของกบ

ประเดนขาวดานลบ เนองจากเหนวาเปนการใหเกยรตผจดงานและเปนมารยาททผ สอขาวพงปฏบต อกทง

ยงใหความสาคญกบการสมภาษณดวยนาเสยงทสภาพ เปนมตร แสดงถงการใหเกยรตผ ใหสมภาษณ

1.3 การปฏบตหนาทหลงการสมภาษณ หลงจากทการสมภาษณกลมใหญเสรจสนลง ผ สอขาวมวธการดาเนนในทศทางเดยวกน ไดแก

การกลาวแสดงการขอโทษหรอแสดงความเหนอกเหนใหผ ใหสมภาษณ โดยใชในกรณทประเดนถามเปน

Page 232: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

232  

ประเดนทกระทบกระเทอนจตใจของผ ใหสมภาษณหรอทาใหผ ใหสมภาษณเกดความรสกดานลบ เพอชวย

รกษาความสมพนธระหวางผ สอขาวกบผใหสมภาษณไดวธการหนง หรอหากผ สอขาวทคดวาตนยงไมไดรบ

ขอมลคาตอบจากผ ใหสมภาษณในรายละเอยดทมากหรอเปนขอมลเชงลกพอตอการนาเสนอขาวกจะ

ซกถามประเดนตางๆ เพมเตมจากผใหสมภาษณหลงจากทการสมภาษณกลมใหญเสรจสนลง รวมทงการ

เกบรกษาหลกฐานขอมลการสมภาษณไวเพอปองกนการฟองรอง

2. แนวทางในการตงคาถามสมภาษณบคคลสาธารณะ 2.1 แนวทางการตงคาถามทวไป

ผ สอขาวเปดเผยวานยมเรยงลาดบจากประเดนคาถามทเบาไปสประเดนคาถามทหนก อาศย

ศลปะในการถาม นยมใชคาถามปลายเปดเพอใหไดขอมลคาตอบจากผ ใหสมภาษณมากทสด และ

พยายามเลอกคาถามในเชงบวกโดยอาศยหลกจตวทยาในการถาม

2.2 แนวทางการตงคาถามหลงจากไมไดรบความรวมมอจากผใหสมภาษณ

แนวทางการตงคาถามหลงจากทผ สอขาวไมไดรบความรวมมอจากผ ใหสมภาษณในการตอบ

คาถามมหลายกลวธ ไดแก การขอคาตอบอยางตรงไปตรงมาอกครงหนง การเปลยนหวขอคาถามไปถาม

เรองอนกอนทจะวกไปตามเรองเดมอกครงหนง การถามซาเพอรกไล การถามหยอกเยาเพอลวงขอมล การ

เปลยนคาถามใหรนแรงนอยลง หรอในทางตรงกนขามกกลบเลอกใชกลวธการใชคาถามทรนแรงขนเพอ

กระตนใหผใหสมภาษณตอบคาถาม หรอเลอกยตการสมภาษณและรอการสมภาษณในโอกาสตอไป

3. ปจจยและสาเหตในการเลอกใชกลวธการตงคาถามสมภาษณบคคลสาธารณะ

ผ วจยนาอตราการปรากฏของกลวธการถามและกลวธเสรมการถามมาวเคราะห พบวาม

ความสมพนธสอดคลองกบการเกบขอมลจากผ สอขาวบนเทงดวยการสมภาษณเชงลก กลาวคอ กลวธทม

อตราการปรากฏสงเปนอนดบตนๆ เปนกลวธทผ สอขาวใหขอมลวาตนนยมใชในการสมภาษณตาม

สถานการณตางๆ พรอมระบปจจยและสาเหตการเลอกใชกลวธดงกลาวไว แสดงใหเหนภาพรวมของการ

ใชกลวธการตงคาถามสมภาษณบคคลสาธารณะของผ สอขาวบนเทงไดชดเจนยงขน

3.1 ปจจยและสาเหตในการเลอกใชกลวธการถามเพอเปดประเดนสาคญ

3.1.1 การพจารณาผใหสมภาษณ หากผ สอขาวทราบวาผใหสมภาษณเปนผ ทยนดตอบ

คาถามอยางตรงไปตรงมาไมออมคอม ผ สอขาวกมกจะเลอกใชกลวธการถามเปดประเดนอยาง

Page 233: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

233  

ตรงไปตรงมา แตในทางตรงกนขามหากทราบวาผ ใหสมภาษณเปนผ ทไมใหความรวมมอในการตอบ

คาถาม ผ สอขาวกมกจะเลอกใชการถามแบบออมแทน

3.1.2 การพจารณาประเดนหวขอคาถาม หากประเดนคาถามสมภาษณเปนประเดนท

มเนอหารายแรง เปนเรองละเอยดออนหรอมผลกระทบในดานลบตอผ ใหสมภาษณ ผ สอขาวจะหลกเลยง

การใชคาถามเพอเปดประเดนสาคญอยางตรงไปตรงมา

3.1.3 การพจารณาสถานการณการสมภาษณ ผ สอขาวเลอกนยมใชกลวธการถามเพอ

เปดประเดนสาคญอยางตรงไปตรงมาในสถานการณการสมภาษณทมขอจากดของเวลา

3.2 ปจจยและสาเหตในการเลอกใชกลวธการถามโดยพาดพงถงบคคลทสาม

3.2.1 การสรางจดขายของขาว ผ สอขาวใหขอมลวาการสมภาษณดวยการพาดพงถง

บคคลทสามจนทาใหเกดการวพากษวจารณวาเปนการถามในลกษณะ “เสยม” หรอ “ชง” นน มปจจย

สาคญมาจากการทาใหขาวมสสน ดงดดความสนใจ กระต นยอดขายของนตยสารหรอหนงสอพมพ

ตลอดจนเพมจานวนผ เขาชมขาวในสอออนไลนตางๆ

3.2.2 การสนองความตองการของประชาชน ประเดนขาวความบาดหมางของบคคล

สาธารณะเปนเรองทประชาชนสนใจตดตามและไดรบความนยมจากประชาชนเปนจานวนมาก

3.2.3 ความสมบรณในการสอขาวและนาเสนอขาว เพอเกบขอมลจากผใหสมภาษณ

คกรณและผ เกยวของไดครบถวนสมบรณทกแงมม เสมอนการใหความเปนธรรมกบทกฝายไดมโอกาส

ออกมาชแจง รวมทงการนาคาพดของบคคลทสามซงเปนคกรณมาบอกตอ เพอกระตนใหผ ใหสมภาษณ

แสดงการโตตอบ

3.3 ปจจยและสาเหตในการเลอกใชกลวธการรกไลดวยคาถามตอเนอง

ผ สอขาวเลอกใชกลวธดงกลาวโดยมปจจยและสาเหตหลกทผ ใหสอขาวระบไวตรงกนคอ ปจจย

เรอง ความชดเจนของขอมลคาตอบ กลาวคอผ สอขาวตองการขอขอมลคาตอบทกระจางชดจากผ ให

สมภาษณ จงตองถามเจาะลกและรกไลประเดนไปเรอยๆ อยางตอเนอง อนจะเปนประโยชนตอการ

นาเสนอขาวตอไป

Page 234: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

234  

3.4 ปจจยและสาเหตในการเลอกใชกลวธการถามนาเพอบงชคาตอบ

ปจจยและสาเหตหลกขนอยกบคาตอบของผ ใหสมภาษณในขณะนน กลาวคอ หากผใหสมภาษณ

ตอบคาถามไมตรงประเดน ผ สอขาวจะใชวธการถามชนาคาตอบ เนองจากเหนวากลวธดงกลาวจะเปน

ประโยชนตอผใหสมภาษณโดยทาใหตอบคาถามไดงายขน ทาใหการสมภาษณดาเนนไปอยางกระชบและ

ไดรบขอมลคาตอบทตรงประเดน

3.5 ปจจยและสาเหตในการเลอกใชกลวธเสรมการถามโดยการกลาวแสดงเจตนาเรมตน

คาถาม

3.5.1 การรกษาความสมพนธระหวางผสอขาวกบผใหสมภาษณ ผ สอขาวจะเลอก

กลาวขออนญาตหรอกลาวเกรนแจงประเดนขาวทเกดขนกอนเรมตนเขาสคาถามในประเดนขาวดานลบ

เมอไมตองการใหความสมพนธระหวางผ สอขาวกบผใหสมภาษณเปนไปในเชงลบ

3.5.2 การแสดงความสภาพและมารยาทในการถาม กลวธเสรมการถามโดยการ

กลาวแสดงเจตนาเรมตนคาถามเปนมารยาททพงปฏบต ตลอดจนเหนวาการขออนญาตหรอเกรนนาโดย

การกลาวแจงเรมตนคาถามกอนทเขาสการถามในประเดนขาวดานลบอยางตรงไปตรงมาจะชวยใหการ

ถามครงนน มความสภาพมากยงขน

3.5.3 การสรางความรวมมอในการตอบคาถาม ผ สอขาวเหนวากลวธดงกลาวจะทา

ใหการสมภาษณดาเนนไปอยางราบรน สมฤทธผล ผ สอขาวใหขอมลวากลวธดงกลาวทาใหผ สอขาวม

แนวโนมจะไดรบขอมลคาตอบจากผใหสมภาษณมากขน

4. อปสรรคและปญหาในการสมภาษณบคคลสาธารณะ

4.1 การไมไดรบความรวมมอจากผใหสมภาษณ ทงการจงใจบายเบยงการตอบคาถาม การ

ตอบคาถามไมตรงประเดน การปดบงขอเทจจรง การตอบคาถามสนทาใหไมไดขอมลคาตอบทเพยงพอตอ

การนาเสนอขาว การปฏเสธทจะตอบคาถามอยางตรงไปตรงมาหรอแสดงออกดวยการเดนหนจากวง

สมภาษณ ทาใหผ สอขาวตองปรบเปลยนกลวธใหหลากหลาย เพอใหไดมาซงขอมลคาตอบทสมบรณ

Page 235: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

235  

4.2 ปญหาจากปจจยภายนอกอนๆ จานวนของผ สอขาวในวงสมภาษณกลมใหญมปรมาณ

มาก ทาใหการทางานไมสะดวก ปญหาทเกดขนจากกลมแฟนคลบหรอประชาชนทสามารถเขารวมงานได

หรอปญหาจากผจดการสวนตวของผใหสมภาษณ เปนตน

5. ทศนคตเรองจรยธรรมของสอมวลชนกบการสมภาษณบคคลสาธารณะ

จากผลการวจยพบวา ผ สอขาวทกคนตางประเมนวาตนคานงถงจรยธรรมของสอมวลชนในการ

สมภาษณบคคลสาธารณะ แตกยอมรบวาในการดาเนนการสมภาษณจรงตนและผ สอขาวอนมการละเมด

จรยธรรมสอมวลชนในการตงคาถามสมภาษณจนไดรบคาวพากษวจารณจากประชาชนเชนเดยวกน แต

ทงนผ สอขาวกไดอธบายเหตผลและเบองหลงการทางานไว ปจจยทสงผลใหผ สอขาวเลอกใชกลวธการถาม

ทหรอวธการดาเนนการสมภาษณทเปนการละเมดจรยธรรมสอมวลชนมปจจยดงตอไปน

5.1 การสรางจดขายเพอประโยชนดานการตลาด

ผ สอขาวใหขอมลวาปจจยและสาเหตหลกททาใหผ สอขาวใชกลวธการถามทเปนการละเมด

จรยธรรมสอมวลชนคอการสรางจดขายเพอประโยชนทางการตลาด ทงตวผ สอขาวเองทตองการทาให

ประเดนขาวเกดความนาสนใจและแรงกระตนจากบรรณาธการหรอหวหนาของตนสงกด ซงตองการนา

ประเดนจากการสมภาษณและการนาเสนอขาวไปเผยแพร เพอเพมยอดขายหรอทาใหสอของตนไดรบ

ความนยมจากประชาชน

5.2 การตดสนวาผใหสมภาษณเปนบคคลสาธารณะ

ผ สอขาวตดสนวาผใหสมภาษณเปนบคคลสาธารณะ ผ สอขาวจงสามารถตงคาถามเพอสมภาษณ

ประเดนขาวตางๆ เพอเปนการตแผขอเทจจรงทประชาชนตองการทราบ ปจจยดงกลาวนสงผลใหเกด

ขอพจารณาในประเดนเรองเสนแบงเขตระหวางการเปนบคคลสาธารณะกบการละเมดสทธสวนบคคลได

5.3 การสนองความตองการของประชาชน

ผ สอขาวตองการสนองความตองการของประชาชน โดยผ สอขาวอางวาประเดนทหยบยกขนมาตง

คาถามสมภาษณบคคลสาธารณะเปนประเดนทประชาชนตองการทราบ ทงนประเดนดงกลาวมกเปนขาว

ในดานลบ เกยวของกบเรองสวนตวของบคคลสาธารณะมากกวาขาวผลงานตางๆ

Page 236: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

236  

6.2 อภปรายผลการวจย

6.2.1 จรยธรรมในตงคาถามถามสมภาษณบคคลสาธารณะของผสอขาวบนเทง

ภาพรวมทไดจากการศกษาวเคราะหจรยธรรมในการตงคาถามสมภาษณบคคลสาธารณะของผ สอขาว

บนเทง ประกอบดวย 3 กระบวนการหลก ไดแก

(1) กระบวนการใหไดมาซงขาว โดยพจารณาจากปจจย 3 ประการ สรปเปนประเดนสาคญดงน

(1.1) กลวธการตงคาถามตองอยภายใตความซอสตยและจรงใจ

(1.2) เนอหาหรอเนอความของคาถาม ควรเปนความจรงหรอมมลความจรงไมบดเบอนขอเทจจรง

หรอจงใจสรางเหตการณหรอประเดนเทจขนมาเปนหวขอในการถาม เพอประโยชนสวนตน

(1.3) การทจะบรรลวตถประสงคหลกของการสมภาษณคอ เพอใหไดมาซงคาตอบ ตองใชวธท

สภาพ มมารยาทและเหมาะสมกบกาลเทศะ

(2) กระบวนการถามสมภาษณของผ สอขาวจาเปนตองเตรยมขอมลเบองตนดานภมหลงของ

เหตการณทเปนประเดนขาว รวมทงทราบภมหลงของผ ใหสมภาษณทเปนบคคลสาธารณะ

เนองจากมผลตอการตงคาถามสมภาษณ โดยเฉพาะในประเดนเรองจรยธรรมของผ สอขาวในการ

ไดมาซงขอมล และตองไมลวงลาพนทความเปนสวนตว แตเพราะบคลกนสยและการให

ความหมายของพนทสวนบคคลของผ ใหสมภาษณ แตละคนนนแตกตางกน ผใหสมภาษณทกคน

ไมไดเปดกวางใหสมภาษณทกเรองไดเสมอไป การสมภาษณลวงลายอมทาใหเกดความรสกวา

ผ สอขาวขาดจรยธรรมได

(3) กระบวนการนาเสนอขาว อยทการนาเสนอความจรงททาใหเกดความพงพอใจทงผ ใหสมภาษณ ผ

ถกกลาวถง และประชาชนทรบขอมล โดยใชรปแบบภาษาหรอภาพขาวทสภาพและเหมาะสมดวย

เหตนผ สอขาวจาเปนตองขยายบทบาทการพจารณาจรยธรรมของตนใหกวางไปกวาระหวาง

ผ สอขาวกบผ ใหสมภาษณ แตควรมองเพมในแงของประชาชนผ รบขอมล เพอลดปญหาอนเกด

จากกระแสวพากษวจารณของสงคมทมตอสอมวลชน หากขาวหรอบทสมภาษณทออกไปไม

เหมาะสมในทศนะของประชาชน

Page 237: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

237  

6.2.2 มมมองเรองความสมพนธแบบ “นาพงเรอเสอพงปา” ระหวางผสอขาวบนเทงกบบคคลสาธารณะ

จากการเกบขอมลดวยวธการสมภาษณเชงลก พบประเดนสาคญทผ สอขาวบนเทงใหขอมลกน คอ

ประเดนเรองการรกษาความสมพนธระหวางผ สอขาวกบผ ใหสมภาษณซงเปนบคคลสาธารณะในวงการ

บนเทง โดยผ สอขาวเรยกความสมพนธของทง 2 ฝาย วาเปนความสมพนธทตรงกบสานวนไทยทวา “นาพง

เรอเสอพงปา” ซงหมายถง ความสมพนธในลกษณะการพงพาอาศยกน มผลประโยชนรวมกนทง 2 ฝาย

ลกษณะความสมพนธดงกลาวเปนปจจยสาคญประการหนงทสงผลตอการเลอกใชกลวธการตงคาถามของ

ผ สอขาวบนเทงในสถานการณการสมภาษณบคลคลสาธารณะ ผ สอขาวตองการรกษาความสมพนธอนด

ระหวางผ สอขาวกบผ ใหสมภาษณไว เนองจากยงคงตองทางานเกยวของกนตอไปในอนาคต ดงนน

ผ สอขาวจงหลกเลยงการใชคาถามสมภาษณทสงผลใหผ ใหสมภาษณเกดความรสกในดานลบ อนจะ

นาไปสการไมไดรบความรวมมอในการตอบคาถาม หรอเลอกใชกลวธเสรมการถามเพอแสดงความม

มารยาทและความสภาพตอผ ใหสมภาษณ เชน การกลาวขอโทษหรอการกลาวขออนญาตกอนเรมตน

คาถามในประเดนเนอหาทรายแรงหรอสงผลกระทบตอบคคลสาธารณะในทางใดทางหนง

อยางไรกตามเปนทนาสนใจวา ปจจบนมมมองเรองการมผลประโยชนรวมกนระหวางผ สอขาว

บนเทงกบบคคลสาธารณะในวงการบนเทง ไดมความสมพนธทนาไปสเรองการสอขาวและนาเสนอขาวใน

ประเดนขาวดานลบหรอทเรยกวา “ขาวฉาว” กลาวคอ ในผ สอขาวไดรบขอมลคาตอบในประเดนขาวฉาว

ตางๆ จากบคคลสาธารณะ นาไปเสนอขาวตามสอทตนสงกด อนเปนหนาทหลกในการประกอบวชาชพ

ในขณะทบคคลสาธารณะกไดรบประโยชนในแงการประชาสมพนธตนเองผานสอ เพอรกษาความนยม

แมวาขาวของบคคลสาธารณะทไดรบการนาเสนอผานสอตางๆ จะประกอบดวยประเดนขาวในดานลบก

ตาม ปจจบนประเดนดงกลาวนไดรบการวพากษวจารณจากสอมวลชนและประชาชนในมมมองเรอง การท

สอมวลชนนา “ขาวฉาว” มาเปนประเดนหลกในการสมภาษณบคคลสาธารณะเพอใชในการนาเสนอขาว

ตอไป กบ การจงใจ “สรางกระแส” เพอ “โปรโมต” ตนเองของบคคลสาธารณะบางคน ดวยวธการสรางขาว

หรอตอบคาถามสมภาษณตอบโตใหเกดประเดนทดงดดความสนใจจากประชาชน สงผลตอการวาจางงาน

โดยเฉพาะอยางยงธรกจสนคาตางๆ ทมกจะนาบคคลสาธารณะทตกเปนประเดน “ขาวฉาว” มารวมงาน

เพอดงดดผ สอขาวใหมาสมภาษณบคคลสาธารณะดงกลาวในงานกจกรรมพเศษของสนคานนๆ

ความสมพนธในลกษณะการไดรบผลประโยชนรวมกนทงฝายผ สอขาวและบคคลสาธารณะใน

ลกษณะทกลาวมาขางตน เปนประเดนทถกจบตาในมมกลบ นอกเหนอไปจากการวพากษวจารณการ

ทางานของสอมวลชนในดานของการละเมดจรยธรรมสอมวลชนดวยวธการตางๆ ดงปรากฏในบทวจารณ

จากคอลมน “แจวรมจอ” (ไทยรฐ, 4 มกราคม 2553) ทวา

Page 238: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

238  

“ตองยอมรบวาวงการบนเทงเจอะเจอแตเรองขาวฉาวโฉรายวน โดยเฉพาะวธการ “โปรโมต” สราง

กระแสแปลกๆ เพอใหเปนขาวพอารตามสอตางๆ บางกบอกวาสอตกเปนเครองมอในการ “จดกระแส” ให

ดาราหลายคนกลายเปนขาวฮอฮากวากนไป แตกระแสคอความอยากรอยากเหน ความนาสนใจ จงไม

แปลกถาสอจะฉกฉวยเอาประเดนทวามานาเสนออยางตอเนอง จะวาไปแลวกวนวนกนทงสองฝาย สอกได

ขายขาว ดารากสมหวงในกระแสทประโคมออกมา...ขณะทดาราซงมงขายแตผลงานการแสดงกลบไมคอย

มใครพดถงมากนก เพราะถกภาพมายาและกระแสของดารา (จอมเปนขาว) กลบซะสนท...”

6.3 ขอเสนอแนะ

6.3.1 แนวทางการตอยอดงานวจย

งานวจยนเปนการศกษาประเดนเรองจรยธรรมสอมวลชนจากกลวธการตงคาถามสมภาษณบคคล

สาธารณะ โดยเกบขอมลจากการสมภาษณของผ สอขาวบนเทง อยางไรกตามยงมกลวธการตงคาถาม

สมภาษณของผ สอขาวสายอนๆ เชน สายการเมอง สายเศรษฐกจ สายอาชญากรรม ฯลฯ เปนประเดนท

นาสนใจในการศกษาตอยอดงานวจยหรอเพอศกษาเปรยบเทยบ อนจะนาไปสการแสดงใหเหนภาพรวม

ของจรยธรรมในการสอขาวดวยวธการสมภาษณแหลงขาวทงแหลงขาวทวไปและแหลงขาวทเปนบคคล

สาธารณะจากสอมวลชนทกสายงานตอไป

6.3.2 แมบทจรยธรรมสอมวลชนกบประเดนเรองการสอขาวดวยการสมภาษณบคคลสาธารณะ

การพจารณามมมองเรองจรยธรรมของสอมวลชนมกมงเนนการวเคราะหหรอวพากษในสวนของ

การนาเสนอขาวผานสอตางๆ โดยพจารณาวาละเมดจรยธรรมสอมวลชนหรอไม แตในการประกอบอาชพ

สอมวลชนนน สอมวลชนไดรบการคาดหวงจากสงคมใหยดถอเรองจรรยาบรรณและจรยธรรมในทก

กระบวนการการทางาน ซงขนตอนหนงทไมควรละเลยคอ การสอขาว ซงในงานวจยนคอวธการสมภาษณ

บคคลสาธารณะเพอใหไดมาซงขอมลคาตอบอนเปนประโยชนตอการนาเสนอขาวตอไป

ทงนในบรรดาแมบทจรยธรรมสอมวลชนทผ สอขาวจะสามารถใชอางองสาหรบไวเปนหลกในการ

สมภาษณ ทระบถงวธการสอขาว ไดแก ขอบงคบวาดวยจรยธรรมแหงวชาชพหนงสอพมพของสภาการ

หนงสอพมพแหงชาตทระบวา “การไดมาซงขาวสาร หนงสอพมพพงใชวธการทสภาพและซอสตย” สอดคลอง

กบจรรยาบรรณของนกขาว (ฉบบแกไขเพมเตม พ.ศ.2541) ของสมาคมนกขาวนกหนงสอพมพแหงประเทศ

ไทยในประเดนทวา “ในการจะใหไดขาว ภาพหรอเอกสารใดๆ มาเปนของตนเพอประโยชนในการเสนอขาว

จกตองใชวธการทสภาพและสตยซอเทานน” แมทงสองแมบทจะอธบายจรยธรรมในการสอขาวไว แตยงเปน

Page 239: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

239  

เนอหาโดยกวาง ดงนนผวจยจงเหนวานาจะมการขยายความอธบายประเดนเรองจรยธรรมสอมวลชนในการ

ตงคาถามสมภาษณแหลงขาวทวไปหรอแหลงขาวทเปนบคคลสาธารณะอยางเปนรปธรรมชดเจน หนวยงาน

หรอองคกรสอมวลชนควรผลกดนใหมการปรบปรงเพมเตมประเดนจรยธรรมดงกลาวใหสมบรณยงขนเพอผ

ประกอบวชาชพดานขาวสารและสอมวลชนทกฝาย สามารถนาไปใชดแลควบคมกนเองไดอยางม

ประสทธภาพ

6.3.3 การรณรงคใหการสมภาษณและนาเสนอขาวบนเทงเปนไปในทางสรางสรรคเพอยกระดบสตปญญาสาธารณชน

หนวยงานดานสอมวลชน ขาวสาร ควรรวมกนสนบสนนการสมภาษณและนาเสนอขาวบนเทงใน

แงมมทสรางสรรค เชน ผลงาน แนวคดทเปนประโยชนตอสงคม คณธรรม มากกวาจะเนนเรองสวนตว ช

สาว ความรก รสนยมทางเพศ พฤตกรรมฉาว เปนตน เพอยกระดบทงองคกรและผประกอบวชาชพ

สอมวลชน ศลปนและนกแสดงในแวดวงบนเทง รวมทงปรบปรงการรบรขาวสารจากวงการบนเทงใหม

คณคากระตนความคด เชงพฒนาใหเกดขนในสงคม

Page 240: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

240  

รายการอางอง

ภาษาไทย :

กมลวรรณ ปกรณขจรนาวน. 2549. กลวธการถามในปรจเฉทการสมภาษณรายการ “ถงลก

ถงคน”. วทยานพนธปรญญาอกษรศาสตรมหาบณฑต. จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

กฤษดาวรรณ หงสลดารมย ◌และธรนช โชคสวณช. 2551. วจนปฏบตศาสตร. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณ

มหาวทยาลย.

เกรยงศกด เจรญวงศศกด. 2543. วพากษเพรยกเรยกสอไทยใหปฏรป. กรงเทพฯ: ซคเซส มเดย.

จตตสขม พวงเพชร. 2548. รปแบบและลลาการสมภาษณของพธกรรายการประเภท สนทนาเชง

สาระทางโทรทศน. วทยานพนธปรญญานเทศศาสตรมหาบณฑต. จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ดย ศรนราวฒน. 2542. กลวธการสอสารดวยการพดออมของคนไทย. วารสารภาษาและภาษาศาสตร.

17 (มกราคม-มถนายน): 26-39.

ทศนย บนนาค. 2546. กระจกสองสอ. กรงเทพฯ: เนชน มลตมเดย กรป จากด (มหาชน).

ธรารกษ โพธสวรรณ.2549. การสมภาษณทางสอมวลชน. นนทบร: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

นรนทร นาเจรญ. 2549. ความรทวไปเกยวกบการรายงานขาว. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

นฤมล วระวงศชย. 2547. ความรและความคดเหนของนกหนงสอพมพตอการกากบดแล

ตนเองในวชาชพภายใตสภาการหนงสอพมพแหงชาต. วทยานพนธปรญญานเทศ

ศาสตรมหาบณฑต. จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

บญรกษ บญญะเขตมาลา. 2542. ระหวางกระจกกบตะเกยง. กรงเทพฯ: โครงการจดพมพคบไฟ.

ประไพพรรณ พงฉม. 2542. กลวธการถามในปรจเฉทการสมภาษณทางโทรทศนสองประเภท.

วทยานพนธปรญญาอกษรศาสตรมหาบณฑต. จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ปณณรตน พงคานนท. 2548. การสอขาวและการเขยนขาวหนงสอพมพ. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณ

มหาวทยาลย.

มาล บญศรพนธ. 2529. หลกการทาหนงสอพมพเบองตน. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

เมตตา ววฒนานกล. 2545. หลกการสมภาษณในวงการบรหาร การสอสารมวลชน และการวจย.

กรงเทพฯ : จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

วารศา พลายบว. 2548. การเขยนขาว. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยรามคาแหง.

ราชบณฑตยสถาน. 2546. พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542. กรงเทพฯ:

นานมบคสพบลเคชนส.

Page 241: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

241  

ราชบณฑตยสถาน. 2552. พจนานกรมคาใหมเลม 2 ฉบบราชบณฑตยสถาน. กรงเทพฯ:

ยเนยนอลตราไวโอเรต.

ราชบณฑตยสถาน. 2553. พจนานกรมคาใหมเลม 1 ฉบบราชบณฑตยสถาน. พมพครงท 2.

กรงเทพฯ: ธนาเพรส.

สภาการหนงสอพมพแหงชาต. จรยธรรมสอมวลชน : ภาพสะทอนสงคมไทย. หนงสอทระลกเนอง

ในโอกาสครบรอบ 7 ป สภาการหนงสอพมพแหงชาต 4 กรกฎาคม 2547. กรงเทพฯ: สภา

การหนงสอพมพแหงชาต.

สมคด บางโม. 2551. กฎหมายและจรยธรรมสอสารมวลชน. กรงเทพฯ: เอส เค บคส.

สรพร จตรกษธรรม. 2550. กฎหมายและจรยธรรมสอสารมวลชน. สงขลา: มหาวทยาลยราชภฏ

สงขลา.

สโขทยธรรมาธราช. เอกสารการสอนชดวชากฎหมายและจรยธรรมดานนเทศศาสตร

(หนวยท 1-7). 2552. นนทบร: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

สรสทธ วทยารฐ. 2545. การสอขาว: หลกการและเทคนค. กรงเทพฯ: ศนยหนงสอสถาบนราชภฏ

สวนสนนทา.

อบลรตน ศรยวศกด, บรรณาธการ. 2550. สอสารมวลชนเบองตน สอมวลชน วฒนธรรมและ

สงคม. พมพครงท 2. จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

อมาภรณ สงขมาน. 2544. การใชภาษาสภาพในภาษาไทย: วจนกรรมการขอรองปฏเสธและการ

ไมเหนดวย. วารสารภาษาและวฒนธรรม. 20 (กนยายน-ธนวาคม): 43-54.

ภาษาองกฤษ : Adam, Sally. 2001. Interviewing for journalists. London : Routledge.

Austin, J. L. 1962. How to do Thing With Word. New York : Longman.

Biagi, Shirley. 1992. Interviews that work : a practical guide for journalists. 2d ed. Belmont,

California : Wadsworth.

Brown, Penelope and Levinson, Stephen.1987. Politeness: Some Universals in

Language Usage. Cambridge: Cambridge University Press.

Clayman, Steven and Heritage, John. 2002. The news interview : journalists and public

figures on the air. Cambridge : ambridge University Press.

Lull, James. 1990. Inside family viewing : ethnographis research on television's audiences.

London : Routledge.

Page 242: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

242  

Mey, Jacob L. 2001. Pragmatics: An Introduction. Second Edition. Oxford:

Blackwell.

Searl, J. R. 1969. Speech Acts. Cambridge: Cambridge University Press.

Searl, J. R. 1976. A Classification on Illocutionary act. Language in Society 5: 1-23.

Thomas, Jenny. 1995. Meaning in Introduction: an Introduction to Pragmatics.

London & Newyork: Longman.

Yule, George. 2003. Pragmatics. Seventh impression. Oxford: Oxford University Press.

Page 243: บทที่ 11 บทท 1 บทน า 1.1 ความเป นมาและความส าค ญของป ญหา ในย คของการบร โภคข

243  

ประวตผวจย

อาจารยอรว บนนาค สาเ รจการศกษาอกษรศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาภาษาไทย

คณะอกษรศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย และศลปศาสตรบณฑต (เกยรตนยมอนดบหนง) สาขาวชา

ภาษาไทย คณะมนษยศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร (วชาเอกภาษาไทย วชาโทสอสารมวลชน)

ผ วจยมประสบการณทางานดานสอมวลชน ไดแก ตาแหนงคอลมนสตและผ สอขาวบนเทง

น ต ย ส า ร Spicy ต า แ ห น ง Bloggerใ น ส ว น บทค ว ามสม ภ าษ ณ ข อ ง เ ว บ ไ ซ ต MSNบน เ ท ง

(entertainment.th.msn.com) และตาแหนง Editor เวบไซตขาวบนเทง Igossipy (www.igossipy.com)

ปจจบนดารงตาแหนงอาจารยประจาหลกสตรศลปศาสตรบณฑต สาขาวชาภาษาไทย คณะศลป

ศาสตร มหาวทยาลยมหดล รบผดชอบสอนกลมรายวชาภาษาสอสาร ไดแก วชาศลปะการใชภาษาไทย

เพอการสอสาร วชาหลกและศลปะการพด วชาการเขยนในสอสงพมพ วชาการพดแบบพธกร วชาภาษาใน

การประชาสมพนธองคกร และวชาการพดสาระบนเทง