21
รวมองค์ความรู้ จากโครงการรักษ์ป่า สร้างคน ๘๔ ตำาบล วิถีพอเพียง อำ�เภอชะอวด จังหวัดนครศรีธรรมร�ช ตำ�บลเคร็ง สร้�งอ�ชีพเสริม นำ�พ�ตนเองสู่คว�มพอเพียง

ตำ บลเคร็ง · เช่นพายุมรสุม ไฟไหม้ป่าพรุ ปัญหาดินเปรี้ยว รวมถึงปัญหาโรคประจำคือโรคเท้าช้างาถิ่นหรือ

  • Upload
    others

  • View
    11

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ตำ บลเคร็ง · เช่นพายุมรสุม ไฟไหม้ป่าพรุ ปัญหาดินเปรี้ยว รวมถึงปัญหาโรคประจำคือโรคเท้าช้างาถิ่นหรือ

รวมองคความร จากโครงการรกษปา สรางคน ๘๔ ตำาบล วถพอเพยง

อำ�เภอชะอวดจงหวดนครศรธรรมร�ชตำ�บลเครง

สร�งอ�ชพเสรม นำ�พ�ตนเองสคว�มพอเพยง

Page 2: ตำ บลเคร็ง · เช่นพายุมรสุม ไฟไหม้ป่าพรุ ปัญหาดินเปรี้ยว รวมถึงปัญหาโรคประจำคือโรคเท้าช้างาถิ่นหรือ

สารบญ

๐๖ สภาพแวดลอม

๐๘ ความเปนมา

๑๔ กาวเดนดวยความพอเพยง

๑๖กลไกการขบเคลอน

๒๒ รปธรรมความสำาเรจในพนท

๒๘แผนทความร

๓๐ลดรายจาย=เพมรายได

๓๔ ภาคผนวก

๐๓๐๒

นยามความพอเพยงของตาบลเครง“ครวเรอนดำ�รงชวตแบบในอดต

พอม พอกน (นอนหลบตลอดทงคน)

พงพ�ตนเองได ในบ�งเรองต�มทตนเองถนด

เชน เกษตรอนทรย พลงง�นทดแทน

และลดร�ยจ�ยเรองผลตภณฑ ในครวเรอน”

Page 3: ตำ บลเคร็ง · เช่นพายุมรสุม ไฟไหม้ป่าพรุ ปัญหาดินเปรี้ยว รวมถึงปัญหาโรคประจำคือโรคเท้าช้างาถิ่นหรือ
Page 4: ตำ บลเคร็ง · เช่นพายุมรสุม ไฟไหม้ป่าพรุ ปัญหาดินเปรี้ยว รวมถึงปัญหาโรคประจำคือโรคเท้าช้างาถิ่นหรือ

สภาพแวดลอม ในอดต ตำาบลเครงมสภาพเปนปาพรทอดมสมบรณดวยพชพรรณไมบกไมนำา และยงเปนแหลง

เพาะพนธสตวนำาจดธรรมชาตขนาดใหญทขยายพนธลงสพนทเขตลมนำาปากพนงและลมนำาทะเลสาบสงขลา ชาวบานในพนทจงไดอาศยปาพรเปนแหลงทำามาหากน ทงจบสตวนำาเพอกนและขาย รวมทง ยงมแปลงตนกระจดทใชสำาหรบทำาผลตภณฑกระจดซงเปนเครองใชไมสอยและสนคาของชมชน

สภาพทวไปของพนทตำาบลเครงนน รอยละ ๗๐ เปนพนทปาพรทมนำาขง มปาไมอดมสมบรณ และมพนทเนนควนเปนทตงของหมบานและทอยอาศย โดยมการตงถนฐานของชมชนมานานตงแต สมยรชกาลท๕ปจจบนตำาบลเครงแบงเขตการปกครองออกเปน๑๑หมบานมเนอท๑๑๐,๐๑๖ไรจำานวนครวเรอน๑,๘๐๐ครวเรอนมประชากรประมาณ๗,๕๓๐คนประกอบอาชพแปรรปผลตภณฑกระจดทำาสวนปาลมนำามนหานำาผงหาปลานำาจดทำานาสวนยางพาราสวนผลไมคาขายและรบจางทวไปสวนสภาพสงคม ตำาบลเครงมประเพณ และวฒนธรรมทสบทอดกนมายาวนาน อยางงานบญ เดอนหา และเดอนสบ ประเพณการบวช ประเพณชกพระ และการละเลนพนบานภาคใต ไดแก หนงตะลงและมโนราห

๐๗๐๖

Page 5: ตำ บลเคร็ง · เช่นพายุมรสุม ไฟไหม้ป่าพรุ ปัญหาดินเปรี้ยว รวมถึงปัญหาโรคประจำคือโรคเท้าช้างาถิ่นหรือ

ความเปนมาชมชนพนทตำาบลเครงเกดจากการอพยพของคนจากพนทใกลเคยงเขามาตงถนฐาน

เชนอำาเภอหวไทรจงหวดนครศรธรรมราชอำาเภอระโนดจงหวดสงขลาอำาเภอควนขนนจงหวดพทลงโดยเขามาบกเบกพนททำากนสรางบานเรอนเลยงสตวทำาสวนปลกขาวหาปลาหานำาผงและกระจดมพฒนาการทสามารถสรปเปนยคตางๆไดดงน

๐๙๐๘ ๐๙๐๘

Page 6: ตำ บลเคร็ง · เช่นพายุมรสุม ไฟไหม้ป่าพรุ ปัญหาดินเปรี้ยว รวมถึงปัญหาโรคประจำคือโรคเท้าช้างาถิ่นหรือ

พฒนาการตาบล

ยคตงถนฐานและความอดมสมบรณบนฐานทรพยากร

ดวยสภาพทเปนปารกการสญจรทตองใชทางเรอเปนหลกทำาใหในอดตพนทแหงนเปนทซอนตวและหลบหนเจาหนาทของโจรผรายตอมาจงมการสรางชมชนขนแทนโดยชาวบานในพนทดำาเนนชวตแบบพงพาอาศยกนชวยกนลงแรงทำาเกษตรสรางหรอซอมแซมบานวถชวตของคนในชมชนจงมความผกพนกนแบบเครอญาต ดำารงชพดวยการปลกอยปลกกนและหากนจากธรรมชาต สวนปญหาหลกของชมชนในอดตนนสวนใหญมาจากภยธรรมชาตเชน พายมรสม ไฟไหมปาพร ปญหาดนเปรยว รวมถงปญหาโรคประจำาถนคอโรคเทาชางหรอตนโท

ยคการเปลยนแปลงนบตงแตมแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคม

แหงชาตฉบบท๑ปพ.ศ.๒๕๐๔เปนตนมาจนถง ป พ.ศ.๒๕๑๘ พนทตำาบลเครงถกระบวา เปนพนท นำาทวมนำาเปรยวไฟไหมปาพรชาวบานตดตนไมเปนพนทมปญหาตองแกไข ดงนนจงมหนวยงานตางๆทเขามาสพนทเพอแกไขปญหาตางๆใหการแกปญหาของชมชนทเปนมาโดยตลอดจงเปนการ แกปญหาจากคนภายนอกโดยทคนภายในตำาบลเปนผรบผลของการแกปญหาและการพฒนาดานตางๆจนกระทงในพ.ศ.๒๕๑๘เรมมการตดถนนทำาใหการคมนาคมสะดวกมากขนและนำาการเปลยนแปลงเขามาสพนท วถชวตทรวมแรงรวมใจกนทำาเกษตรกรรมเปลยนเปนการรบจางแลกเงน เกดความขดแยงระหวางชมชนกบเจาหนาทเพราะกฎหมายหามบกรกปา ชาวบานเรมกหนยมสน เพอมาซอสงอำานวยความสะดวกในขณะเดยวกน กเกดอาสาสมครดานสาธารณสขเพอแกไขปญหาโรคประจำาถน คอ โรคเทาชางขน เกดการจดตงกลมตางๆ ทงสหกรณ รานคา กลมสตรแมบานกลมออมทรพย มการสงเสรมดานการศกษาของคนในชมชนการแกปญหาความยากจน

ยคพฒนาในชวงนมโครงการพฒนาพนทลมนำาปากพนง

เขามาในพนท ทำาใหมการสรางเขอนขดคลอง ระบายนำาทำาใหนำาในพรแหงเกดปญหาไฟไหมพร สตวนำาลดจำานวนลง และสงผลใหตนกระจด เกดการตายทางบรษทปตท.จำากด(มหาชน)จงเขามาสงเสรมโครงการปลกปาฯผานทางหนวยงาน ปองกนไฟปาของกรมปาไม หลงจากนน ยงมการสงเสรมการตงกลมสงเสรมอาชพตางๆ ทำาใหเกด กลมออมทรพย อบรมพฒนา ผลตภณฑกระจด ศกษาดงานการทองเทยวเชงนเวศ รานคาชมชน กองทนเงนก เกดกจกรรมหลากหลายตามมา เชนกลมปยหมกกลมเลยงปลากลมปลกผกฯลฯ แตการพฒนาทงหมด ยงขาดการบรณาการ ทำาใหชมชนไมสนใจจะมสวนรวม จงไมเกดการ เรยนร และพฒนาในระดบชาวบานอยางจรงจง จนในป พ.ศ.๒๕๕๒ ปตท. เขามาขบเคลอน โครงการฯ สรางคน ๘๔ ตำาบลวถพอเพยง และ ผลกดนใหเกดกจกรรมตางๆ เพอพฒนาตำาบลไปตามแนวทางปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

กอนป พ.ศ.๒๕๑๗

พ.ศ.๒๕๑๘-๒๕๓๙พ.ศ.๒๕๔๐-๒๕๕๒

๑๑๑๐

Page 7: ตำ บลเคร็ง · เช่นพายุมรสุม ไฟไหม้ป่าพรุ ปัญหาดินเปรี้ยว รวมถึงปัญหาโรคประจำคือโรคเท้าช้างาถิ่นหรือ

๑๓๑๒

การเขามาของหนวยงานภายนอก ทงภาครฐและเอกชน เพอพฒนาพนทตำาบลเครง ทำาใหเกดผล กระทบทงดานบวกและลบกบพนทเปนเวลายาวนานแตหากพจารณาถงปจจยภายในทเปนทนเพอการพฒนาของตำาบล จะเหนวามทนการพฒนาหรอศกยภาพทสงผลตอการขบเคลอนงานพฒนาในพนท ซงถอเปนฐานของการพงตนเองในอนาคตไดแก

แผนแมบทชมชนจากการแนะนำาสงเสรมจากทมงานแผนแมบทชมชนตำาบลเกาะขนณเมอประมาณปพ.ศ.๒๕๔๕ทำาใหตำาบลเครงมการจดทำาแผนแมบทเกดกจกรรมและแกนนำาทหลากหลาย

การจกสานผลตภณฑกระจด เปนทนทเกดจากทกษะการนำากระจดทมในปาพรมาแปรรปเปนผลตภณฑรปแบบตางๆรวมทงมการถายทอดทกษะความรโดยมการสงเสรมจากหนวยงานตางๆเชนพฒนาชมชนอตสาหกรรมจงหวดเปนตน

ทนตาบล

การจดการเงนทน และกองทนในชมชนเกดจากการสงเสรมของภาครฐเชนกองทนหมบานกองทนออมทรพยชวยบรรเทาปญหาการเงนในยามขาดแคลนของชมชนเชนกลมสหกรณออมทรพยเพอการผลตบานใสขนนกลมสตรสหกรณการเกษตรศภนมตชะอวดหมท๓บานควนยาวเปนตน

การถายทอดการละเลนพนบานดานหนงตะลงและมโนราหการแบงปนเออเฟอทางสงคมทงการชวยเหลอในกจกรรมงานบญชวยเหลอกนในระบบเครอญาตงานเกษตรอนทรยและป ยอนทรยชวภาพไดรบการหนนเสรมในดานแผนงานการเรยนร

เรองเกษตรอนทรยการศกษาดงาน การจดการเกษตรอนทรย อบรมความรเชงปฏบตและตดตามประเมนผล จากโครงการรกษปา สรางคน ๘๔ ตำาบลวถพอเพยง ทำาใหเกดกลมปยหมกและ กลมทำานาขน

พลงงานทดแทน เปนอกทนหนงทไดรบการหนนเสรมจากโครงการฯทำาใหชาวบานรจกการใชพลงงานทดแทนทผลตขนเองเชนเตาเผาถาน๒๐๐ลตรเปนตน

Page 8: ตำ บลเคร็ง · เช่นพายุมรสุม ไฟไหม้ป่าพรุ ปัญหาดินเปรี้ยว รวมถึงปัญหาโรคประจำคือโรคเท้าช้างาถิ่นหรือ

ตำาบลเครงเปนพนททมความสมพนธกบปตท.ในหลายโครงการตงแตการเขารวมโครงการปลกปาถาวรเฉลมพระเกยรต๑ลานไรเมอปพ.ศ.๒๕๔๐โครงการหมบานปตท.พฒนาจนในปพ.ศ.๒๕๕๒ ไดเขารวมโครงการรกษปาสรางคน๘๔ตำาบลวถพอเพยงในระยะท๓ของโครงการฯดวยความท

เปนชมชนทมหนวยงานภายนอกเขามาทำางานพฒนาใหกบชมชนมาโดยตลอด จงทำาใหการพฒนาและสรางแกนนำาชมชนไมมความตอเนองและเขมแขงพอแตดวยความทชมชนมทนดานการพฒนาโดยเฉพาะทรพยากรธรรมชาตอยมากและหลากหลาย ทำาใหไดรบคดเลอกเขารวมในโครงการฯและเมอโครงการฯเขามากไดรบสมครคนในพนททมความสนใจงานชมชนมาเปนคณะทำางานทำาใหเกดแกนนำารนใหมทมความเขมแขงมากขน

กาวเดนดวยความพอเพยง

๑๕๑๔

Page 9: ตำ บลเคร็ง · เช่นพายุมรสุม ไฟไหม้ป่าพรุ ปัญหาดินเปรี้ยว รวมถึงปัญหาโรคประจำคือโรคเท้าช้างาถิ่นหรือ

กลไกการขบเคลอน

ประธานคณะกรรมการโครงการฯนายสทศน สงขาว

รองประธานคณะกรรมการโครงการฯนายวรรนจ หนแยม

นายเกษมเอยดสข

นางสาวบศยาชมทอง

นายสทศนสงขาว

นายมนตรดำาสงค

นายสทศนสงขาว

นางสาวภรพไลมะลผล

นางนงลกษณคงตก

นางจตตมาสขแกว

นายธรรมรงคบวทอง

นายสมยศนวลแสง

นายวรรนจหนแยม

นางสาวภรพไลมะลผล

คณะกรรมการฝายบรหารแผนและกจกรรม

คณะกรรมการฝายเปดบญชธนาคาร

คณะกรรมการฝายการเงนและบญช

คณะกรรมการฝายจดซอจดจาง

คณะกรรมการฝายตดตามประเมนผล

คณะกรรมการโครงการฯ ตำาบลเครง

๑๗๑๖

Page 10: ตำ บลเคร็ง · เช่นพายุมรสุม ไฟไหม้ป่าพรุ ปัญหาดินเปรี้ยว รวมถึงปัญหาโรคประจำคือโรคเท้าช้างาถิ่นหรือ

ในการสรางความเขาใจรปธรรมความสำาเรจรวมทงสรางการยกยองและการยอมรบในชมชนจากนนจงมการคดเลอกคณะกรรมการชดใหมในชวงปลายปพ.ศ.๒๕๕๓โดยโครงสรางคณะกรรมการแบงเปน๕ฝายทำาใหมความชดเจนในบทบาทหนาทการทำางานมากขนสามารถขบเคลอนงานไดอยางมประสทธภาพมากขน และเกดการเรยนรใหมอยางตอเนอง โดยเฉพาะอยางยงการเกดกลมแกนนำารนใหมทไดรบการยอมรบจากชมชนในเรองการทำางานดวยความตงใจ ความเสยสละและมองผลประโยชนเพอสวนรวม

แตอยางไรกตามการขบเคลอนโครงการฯกยงมอปสรรคในเรองการสรางความเขาใจอยางตอเนองทำาใหการมสวนรวมของชมชนจงยงไมมากเทาทควร

คณะกรรมการโครงการฯ มบทบาทสำาคญททำาใหการขบเคลอนงานเกดเปนรปธรรมความสำาเรจไดแตสำาหรบตำาบลเครงในชวงปพ.ศ.๒๕๕๒ถงกลางปพ.ศ.๒๕๕๓นนคณะกรรมการโครงการฯยงไมมความเขาใจทชดเจนตอแนวคดของโครงการฯทำาใหการขบเคลอนโครงการฯ ยงไมคบหนาเทาทควร ตอมาจงไดมการวางแนวทางการทำางานใหมผานกจกรรมตางๆไดแก การเชญวทยากรมาอบรมความรตางๆไปศกษาดงานในพนทอนพาแกนนำาจากพนทอนมารวมประชมแลกเปลยนความคดและประสบการณโดยใชสอวดโอ

๑๙๑๘

Page 11: ตำ บลเคร็ง · เช่นพายุมรสุม ไฟไหม้ป่าพรุ ปัญหาดินเปรี้ยว รวมถึงปัญหาโรคประจำคือโรคเท้าช้างาถิ่นหรือ

มบทบาทสำาคญในการกระตนสรางการเรยนรใหคณะกรรมการโครงการฯ ครวเรอนพอเพยงอาสา ซงถอเปนกลไกหลกในการขบเคลอนงานโครงการฯประกอบไปดวย๓สวนสำาคญดงน

ทปรกษาภาคมบทบาทหนาทเปนตวแทนของโครงการฯระดบภาคในการทำางานรวมกบตำาบล ใหคำาแนะนำาและวเคราะหปญหาทเกดจากการดำาเนนงานของตำาบลเพอหาแนวทางแกไขปญหารวมกนจดทำาและประเมนความเปนไปไดของแผนตำาบลวถพอเพยงรวมกบ ตำาบล เปนตวแทนตำาบลในการสอสารและสรางความเขาใจกบผบรหารโครงการฯและประสานความรวมมอกบภาคเครอขาย

เจาหนาทประจำาภาคมบทบาทรวมกบทปรกษาภาคในการวเคราะหวางแผนกลยทธและการปฏบตงานโดยเฉพาะการเชอมประสานการทำางานของเจาหนาทกบชมชนการทำางานทางความคดกบชมชนเพอสรางการเรยนรใหเกดการปรบเปลยนแนวคดพฤตกรรมการทำางานมสวนชวยในการคดสรรคณะกรรมการโครงการฯ การเสรมสรางความร สรางกระบวนการทำางานชมชนใหกบเจาหนาทประจำาตำาบลพรอมกบสรางกำาลงใจ

ทมงานภาคสนาม ปตท.

เจาหนาทประจำาตำาบลมบทบาทหนาทหลกเปนเลขานการของตำาบลทำางานรวมกบคณะกรรมการโครงการฯชแจงเผยแพรขอมลและสรางความเขาใจทถกตองแกตำาบลเปนตวแทนตำาบลในการประสานงานเพอสงตอขอมลแกผเกยวของในโครงการฯสนบสนนและดำาเนนการรวมกบตำาบลทงการศกษาและวเคราะหขอมลจดทำารายงานผลการดำาเนนงานกจกรรมในพนทประเมนปญหาและอปสรรคในการดำาเนนงานวเคราะหองคความรรวมกนกบเจาหนาทประจำาภาคและทปรกษาภาค

๒๑๒๐

Page 12: ตำ บลเคร็ง · เช่นพายุมรสุม ไฟไหม้ป่าพรุ ปัญหาดินเปรี้ยว รวมถึงปัญหาโรคประจำคือโรคเท้าช้างาถิ่นหรือ

รปธรรมความสาเรจในพนท ปยอนทรยชวภาพ

เกษตรอนทรยเปนเรองทตำาบลเครงมการดำาเนนการมากอนทจะเขารวมโครงการฯ อยแลวดวย พนทหางไกล การเดนทางไมสะดวก ทำาใหคนในพนทมการพงพาตนเอง ปลกผกสวนครว ปลกขาว เลยงสตวไมพงพาสารเคมมการหมกปยจากมลสตวจนเมอการพฒนาเขามาในพนทมความสะดวกสบายทำาใหความคดของคนในชมชนกเปลยนไป หนมาใชสารเคมเพราะมองความรวดเรวของผลผลต ทไดรบโดยไมมองผลกระทบระยะยาวจนในปพ.ศ.๒๕๔๑ไดเกดการจดประกายจากหมท๑๐ตำาบลเครงทไดรบรเรองการผลตปยหมก จงประสานงานกบ กศน. อำาเภอชะอวด จงหวดนครศรธรรมราช ใหเขามาใหความรและสงเสรมแตดวยไมมความรเรองการบรหารจดการ ทำาใหกลมไมประสบความสำาเรจเทาทควรตอมาพฒนาชมชนตำาบลอำาเภอชะอวดมลนธศภนมตและกศน.อำาเภอชะอวดไดเขาหนนเสรมและใหความรอกครงทำาใหกลมสามารถเดนตอไปได

เมอโครงการฯ เขามากไดหนนเสรมใหคนในตำาบลทำาเกษตรอนทรยตามวถพอเพยง มการจดทำา แผนงานการเรยนร เรองเกษตรอนทรย กจกรรมศกษาดงาน การอบรมความร เชงปฏบตการเรอง การผลตปยหมกและปยนำาชวภาพเพอสงเสรมใหคนในชมชนลดการใชสารเคม และเหนประโยชนของการทำาเกษตรอนทรย โดยผรบผดชอบแผนงานคอประธานกลมปยหมก หมท ๑๐ ทมความรและทกษะทางดาน

เกษตรมาอบรมความรใหกบชมชนรวมทงยงคดคนสตรปยใหมจนประสบความสำาเรจในการลดรายจาย ดานการผลตสรางรายไดใหครวเรอน และมการฟนฟกลมปยหมก โดยนำาคนทมความรความสามารถเขามาเปนคณะกรรมการเกดความรและเพมทกษะและเทคนคในการผลตสตรปยใหมๆทตอบสนองความตองการของคนในพนทโดยกจกรรมหลกของกลมปยหมกไดแกการใหสมาชกออมเงนรายเดอน การผลตปยหมกชนดนำาและชนดแหง บรการใหคำาปรกษาดานการใชปยอนทรย ใหความรอบรมและสาธตการทำาปยหมก

จากการขบเคลอนงานในระยะเวลา๒ปสงผลใหตำาบลเกด“จดเรยนรเรองปยอนทรย”เพอเปนแหลงเรยนรใหกบคนในตำาบลและผสนใจทวไป

๒๓๒๒

Page 13: ตำ บลเคร็ง · เช่นพายุมรสุม ไฟไหม้ป่าพรุ ปัญหาดินเปรี้ยว รวมถึงปัญหาโรคประจำคือโรคเท้าช้างาถิ่นหรือ

กลมผลตภณฑครวเรอน

ทผานมาตำาบลเครงมหนวยงานธกส.กศน.และอนามยเขามาใหความรเรองการทำาผลตภณฑ ในครวเรอน เชน สบ นำายาลางจาน แตเปนเพยงการมาสาธตใหด ไมมการตอยอดความร หรอกระตนในครวเรอนเกดการรวมกลม เมอโครงการฯ เขามาและไดมาหนนเสรมใหชมชนวเคราะห

ตนเองในดานรายจาย จงพบวา หากครวเรอนสามารถลดคาใชจายดานผลตภณฑในครวเรอนลงจะชวยใหลดรายจายและมเงนออมเพมขนโครงการฯจงเหนวาควรจดทำาเปนแผนงานฝกอบรมทกษะการผลตของใชในระดบครวเรอนอยางชดเจน ทำาใหเกดการฝกอบรมเชงปฏบตการและแลกเปลยนความรประสบการณกนอยางตอเนองมากขน จนกระทงครวเรอนมความพอใจกบผลตภณฑททำาขนเองเพราะชวยลดรายจายทำาใหมเงนออมเพมขนและยงเหนประโยชนของการนำาสมนไพรมาใชเปนสวนผสมเปนการเพมมลคาของผลตภณฑอกดวย

รปธรรมความสำาเรจดงกลาวทำาใหสามารถขยายครวเรอนพอเพยงอาสาใหมการผลตของใชในครวเรอนมากขนและบางครวเรอนยงมรายไดเพมขนจากการผลตเพอขาย ผลทเกดขนตามมาคอ เกดการรวมกลมผลตภณฑครวเรอนขน เกดการเรยนรดานการตลาดควบคไปกบการเรยนรเรองวถพอเพยงมการแลกเปลยนความรกบตำาบลอนๆและเกดการตอยอดผลตภณฑใหมๆ เชนนำามนมะพราวสกดเยนการผลตยาสมนไพรซงเปนการคนพบตวเองและพงพาตวเองไดในทสด

๒๕๒๔

Page 14: ตำ บลเคร็ง · เช่นพายุมรสุม ไฟไหม้ป่าพรุ ปัญหาดินเปรี้ยว รวมถึงปัญหาโรคประจำคือโรคเท้าช้างาถิ่นหรือ

พลงงานทางเลอก

ตงแตอดตถงปจจบนตำาบลเครงมการจดการพลงงานทางเลอกดวยการนำากงไมเสมดในปาพรมาเผาถานแบบเตาหลมเพอใชในการประกอบอาหารในครวเรอนเมอโครงการฯเขามาจงพบวาชมชนไมไดใหความสำาคญกบการคนหารปแบบพลงงานทางเลอกใหมๆจงมคาใชจายดานพลงงานในครวเรอนเปนอนดบ๓รองจากคาไฟฟาและคาเชอเพลงพาหนะโดยชวงแรกชมชนยงไมเหนวาเปนปญหา โครงการฯจงพยายามผลกดนใหชมชนเขาใจและเหนความสำาคญ เกดการเรยนรและทกษะในการเลอกใชพลงงานทางเลอก โดยสรางครวเรอนตนแบบในการใชพลงงานทางเลอกทดแทนแลวจงถายทอดการเรยนรใหกบครวเรอนทสนใจโดยกจกรรมในแผนงานประกอบดวย

•การผลตเตาซปเปอรองโลซงพบวาในพนทมดนทเหมาะกบการทำาเตา•การผลตเตาชวมวลจากเศษกงไมจากสวนยางปาพรสวนปาลมนา

ไรซงมมากในพนท

• เตาเผาถานแบบนอน ทตอยอดจากเตาเผาแบบหลมทมมาในอดตของชมชน ใหมศกยภาพในการเผาถานมากขนและไดนำาสมคนไมมาหมกเปนยาฆาแมลงไดดวย

•แกสชวมวลโดยใชมลจากววทชาวบานในตำาบลเลยงกนมากมาใชทำาใหลดคาใชจายดานแกสหงตมและยงไดปยหมกนำาหมกชวภาพทมประสทธภาพมาใชในการทำาเกษตรครวเรอนดวย

ความสำาเรจของโครงการฯ ทำาใหเกดการขยายจำานวนครวเรอนพอเพยงอาสาทใชพลงงานทดแทนเพมมากขนโดยพบวามการตดตงพลงงานทดแทนในครวเรอนเพอลดคาใชจายดานพลงงานบางครวเรอนมรายไดเพมขนจากการเผาถานขายและเกดทกษะความรในการผลตเครองมออปกรณพลงงานทดแทนรวมทงยงเกดวทยากรความรเรองพลงงานในชมชนซงเปนผลจากการเรยนรดวยการปฏบตทำาใหเหนประสทธภาพของเทคโนโลยพลงงานทดแทนอนเปนจดเรมตนของการตระหนกและเหนความสำาคญของการเรยนรทจะตอยอดขยายผลตอไปในอนาคต

๒๗๒๖

Page 15: ตำ บลเคร็ง · เช่นพายุมรสุม ไฟไหม้ป่าพรุ ปัญหาดินเปรี้ยว รวมถึงปัญหาโรคประจำคือโรคเท้าช้างาถิ่นหรือ

แผนทความร

๒๙๒๘

Page 16: ตำ บลเคร็ง · เช่นพายุมรสุม ไฟไหม้ป่าพรุ ปัญหาดินเปรี้ยว รวมถึงปัญหาโรคประจำคือโรคเท้าช้างาถิ่นหรือ

ลดรายจาย=เพมรายได

แผนภม๑เปรยบเทยบขอมลรายรบรวมและรายจายพลงงานระหวางป๒๕๕๒-๒๕๕๓

จากการเกบรวบรวมขอมลเศรษฐกจครวเรอนและพลงงาน ในภาพรวมของตำาบลระหวาง ป๒๕๕๒-๒๕๕๓พบวารายรบรวมป๒๕๕๓เพมขนจากป๒๕๕๒เปนเงน๖.๕๘ลานบาทคดเปน๓๔% ของรายรบรวมป๒๕๕๒สวนรายจายพลงงานป๒๕๕๓ลดลงจากป๒๕๕๒เปนเงน๒.๔๕ลานบาท คดเปน๗๘%ของรายจายพลงงานป๒๕๕๒ดงแผนภม

ลานบาท

๓๑๓๐

Page 17: ตำ บลเคร็ง · เช่นพายุมรสุม ไฟไหม้ป่าพรุ ปัญหาดินเปรี้ยว รวมถึงปัญหาโรคประจำคือโรคเท้าช้างาถิ่นหรือ

ตำาบลเครงลดการปลอยคารบอนไดออกไซดลงได ๔๒๗,๒๖๕ กโลกรม จากกจกรรมปลกตนไมปยอนทรยและพลงงานทดแทนทใชแทนแกสหงตม

ปรมาณการปลอยคารบอนไดออกไซดทลดการปลอยลงจากการทำากจกรรมตลอดระยะเวลาทเขารวมโครงการฯ

หมายเหต : เกบขอมลจากกลมครวเรอนพอเพยงอาสาทเขารวมโครงการฯ

๓๓๓๒

Page 18: ตำ บลเคร็ง · เช่นพายุมรสุม ไฟไหม้ป่าพรุ ปัญหาดินเปรี้ยว รวมถึงปัญหาโรคประจำคือโรคเท้าช้างาถิ่นหรือ

ภาคผนวกรายชอคนตนแบบ...บทสรปความพอเพยง

ประทปเปนคนตำาบลเครงโดยกำาเนดเกดในครอบครวชาวนาดวยความเปนคนใจเยนพดนอยรกธรรมชาตมเหตผลรกความเปนธรรมและใฝเรยนรเมอครงทชมชนประสบปญหาจากภาวะเศรษฐกจฟองสบแตกเมอป พ.ศ.๒๕๔๐ ประทปนกถงคำาวา “เศรษฐกจ พอเพยง”แลวนำามาทบทวนวางแผนในการดำาเนนชวตของตนเองและครอบครวดวยการบรหารจดการคาใชจายในครวเรอนลดละ เลกอบายมขมองหาชองทางทำาอาชพเสรมรายไดจากทเปนคนขยนขนแขงอยแลวกยงขยนทำางานมากขนอกประทปทำานาปลกขาวไวกนและขายปลกพชผกสวนครวและรวมฟนฟการทำานาขาวธรรมชาตจดตงกลมผลตภณฑกระจดและการออมทรพยเปนกรรมการหมบานและอาสาสมครสาธารณสขมลฐานเพราะเหนในคณคาของทรพยากรแผนดนเกด เขาจงขวนขวายหาความรเพอนำามาพฒนาตนเองและชมชน เพอสรางคณภาพชวทดใหกบชมชนแบบยงยนในทกดาน โดยมตวเองเปนผนำา ทลงมอปฏบตจนสามารถสรางความศรทธาจากคนในชมชนได

ปรชาเกดและเตบโตมาในครอบครวเกษตรกรมอาชพทำานาและทำาเครองจกสานจากกระจดดวยความทเปนคนรกธรรมชาต รกทองถน ทำาใหเขาเกดความกงวลและหวงแหนทองถน เมอเหนความเปลยนแปลงตามกระแสทนนยมและการเอาเปรยบธรรมชาต การเปนคนชางสงเกตทำาใหเขาถามตวเองในวนหนงวา ทำาไมคนทมทดนแตตองซอขาวกนเขานำาความคดนไปพดคยในสภากาแฟและรวมกนฟนฟการทำานาดวนการรวมกลมขนมาทำาใหเกดกลมทำานา นำาไปสการจดการนำาไดอยางมประสทธภาพ รวมทงยงสงผลใหเกดกลมหนมสาวทมจตอาสารวมตวกนเปนกำาลงสำาคญของชมชนเกดความสามคคและสงคมแบบประชาธปไตย นบเปนแบบอยางทดของคนรนใหมทอยในวยทำางานสรางเนอสรางตวแตยงสามารถสรางคณคาในตนเอง ทงความรบผดชอบตอตนเองและครอบครว ไปจนถงการแบงเวลาใหกบชมชนสงคมสวนรวม

ปรชาอนทรทอง พงพาตนเองไดอยางพอเพยง

ประทปแปนดวง ทานาขาวอนทรยตามวถพอเพยง

๓๕๓๔

Page 19: ตำ บลเคร็ง · เช่นพายุมรสุม ไฟไหม้ป่าพรุ ปัญหาดินเปรี้ยว รวมถึงปัญหาโรคประจำคือโรคเท้าช้างาถิ่นหรือ

วรรนจ แกนนำาหมท ๑๑ บานไสขนน มการดำารงชวตอยในแนววถพอเพยง ปลกอยปลกกนรายไดจากการหาผลตภณฑในปาพร

หลกคด: การทำางานชมชนทผานมา โครงการใดทมคาตอบแทน ตนเองจะไมทำา จะเลอกทำาเฉพาะงานทไมมคาตอบแทน เพราะมอสระ จะทำากไดไมทำากได อกอยางคอ ไมตองกลวชาวบานดาการทไดทำางานนแลวสบายใจเพราะแมบานเขาใจมการแบงเวลาและทำาหนาทของตนเองใหสมบรณคอกรดยางตอนต๓จากนนไปหาปลาและถอนกระจดหลงจากนนเปนเวลาของงานสวนรวม วนไหนไมมกจกรรมหรอตองไปประชม กจะมเวลาพกผอนอยกบบาน

พรพไลเปนครวเรอนตนแบบเรองเกษตรอนทรยหมท๑๐บานบางนอยมความรเรองปยอนทรย ตำาแหนงประธานกลมปยหมกเปนวทยากรอบรมใหความรเรองปยหมกชวภาพแตไมไดครอบคลมทกหมบานเมอชาวบานทสนใจทราบวามการอบรมเรองการทำาปยหมกอยากใหพรพไลไปสอนใหทบานจากการจดกจกรรมของโครงการฯทำาใหมสมาชกกลมเพมทงในและนอกหมบาน“สมาชกของเราถาแสดงความจำานงวาอยากทำาปยไวใชเอง พวกเรากจะไปสอนใหถงบานเลย เรองซอปยนน จะซอแคกระสอบเดยวกไมเปนไร ทสำาคญตองรกษาสถานภาพการเปนสมาชกเอาไว เพอใหเกดเครอขายทเขมแขง”

พรพไลมะลผล เกษตรอนทรย

วรรนจหนแยม ครวเรอนตนแบบวถพอเพยง

สทศนผานการใชชวตครบเครองแบบลกผชายพรควนเครงทงเปนนกเลงขโมยควายขโมยเรอ ดมเหลาสบบหร เลนการพนน จนกระทงแตงงานสรางครอบครว ความคด และการดำาเนนชวตของสทศนกเปลยนไป ดวยยดคำาสอนของพอแมทวา ทำางาน ไดเงนมาอยาใชจายใหเกน ทำาใหครอบครวมความมนคงและมความสข สทศนจงอยากขยายความสขของตนเองไปยงชมชนดวยความตงใจทจะทำางานพฒนาชมชนสรางคณภาพชวตของคนในชมชนใหดขน จงสมครเปนอาสาสมครสาธารณสข และตอมาไดรบเลอกเปนผใหญบาน เปนผนำาในการผลกดนใหชมชนเหนความสำาคญของ การจดการการเงนในครวเรอนรวมถงการจดการใชประโยชนจากทดนอยางคมคาและเกดประโยชนสงสด

สทศนสงขาว จตอาสาเพอชมชน

รายชอคนตนแบบ...บทสรปความพอเพยง

๓๗๓๖

Page 20: ตำ บลเคร็ง · เช่นพายุมรสุม ไฟไหม้ป่าพรุ ปัญหาดินเปรี้ยว รวมถึงปัญหาโรคประจำคือโรคเท้าช้างาถิ่นหรือ

๑.นายถวลสขสวสด

๒.นางสบายแกวนก

๓.นางละมนจนทรนวล

๔.นายยมมวงไม

๕.นางกำาจดพนช

๖.นางบญรองเหมทานนท

๗.นางจนทรฉายอนทรชวย

๘.นายเจรญเกดแกว

๙.นายเขยวสงหน

๑๐.นางวาสนาทองแกว

๑๑.นายสธรรมทองกลน

๑๒.นายกลาณรงคเพชรลาน

๑๓.นายเหวยนคงประมล

๑๔.นายสนทรบญรตน

๑๕.นายประโมทยภรมยรกษ

๑๖.นายยวนพลสวสด

๑๗.นางสมลฑาอนทรปน

๑๘.นางลำาเนาบญแกว

๑๙.นายสมนกสดประเสรฐ

๒๐.นางวนดาพานชาตร

๒๑.นางสนวงคอทย

๒๒.นางกมลรตนคลายตะพง

๒๓.ประมลภารชาตร

๒๔.นายเกษมเอยดสข

๒๕.นายปรชาอนทรทอง

๒๖.นายประโลมแซลม

๒๗.นางเอยดหนรอด

๒๘.นายสนไชยสขสวสด

๒๙.นางประดบเอยดเกลยง

๓๐.นายทวทองแกว

๓๑.นายแปลกเดชเปย

๓๒.นายเฉยวพรหมนย

๓๓.นายมดเดมนน

๓๔.นางศรพรวรรณแกว

๓๕.นางสรนทรดำาม

๓๖.นางนอยสขทอง

๓๗.นายนดขำาแกว

๓๘.นายนอมขำาแกว

๓๙.นายสนทรแกวนวล

๔๐.นายโสภาทองศรแกว

๔๑.นายธรรมรงคทองมา

๔๒.นายตนเสนนวล

๔๓.นายประคองพมนม

๔๔.นายสนนเงนจนทร

๔๕.นายณรงฤทธณะจนทร

๔๖.นางรวยบญชวย

๔๗.นายนดภสาย

๔๘.นางสดารตนอนทรปรางค

๔๙.นางบญสมรกเอยด

๕๐.นายชยยทธเขาไขแกว

๕๑.นายวโรจนมหาราชพงศ

๕๒.นายอานนทดวงกลำา

๕๓.นางสายบวดวงกลำา

๕๔.นายชารกโสตเมฆ

๕๕.นายผาดอนทรปรางค

๕๖.นายประทปมนตร

๕๗.นายสมใจหนเกต

๕๘.นายปญญาคงจนทร

๕๙.นายบญยนเกดสวรรณ

๖๐.นางอรทยหนเพง

๖๑.นายพนธคงจนทร

๖๒.นายสชพชจนทร

๖๓.นายจำาลองพงศาปาน

๖๔.นายหวงดำาสงค

๖๕.นางระเบยบขำากลด

๖๖.นายนพดลพรหมแกว

๖๗.นายธนวฒนอนทรชวย

๖๘.นายจำาเรญสายเทาเอยน

๖๙.นายภรมยพรหมแกว

๗๐.นายสธรรมแกวยวน

๗๑.นายมานะชยสขแกว

๗๒.นายนดแกวทองศร

๗๓.นางสาวบศยาชมทอง

๗๔.นายอำาพนธนนนม

๗๕.นางละมอมพลายดวง

๗๖.นางอาภรหนดวง

๗๗.นายเจยรแวนนาค

๗๘.นายณฐพลหนจน

๗๙.นางดบสายบญ

๘๐.นายปราโมทยทองดำา

๘๑.นายรนนวลแสง

๘๒.นายสองแวนนาค

๘๓.นายนอมคงตก

๘๔.นายวรยะรกษช

๘๕.นายสเทพหนรอด

๘๖.นายประกอบหนแกว

๘๗.นายจรวยยงรอด

๘๘.นายสทศนสงขาว

๘๙.นายวรรนจหนแยม

๙๐.นางวาสนาเพชรแดง

๙๑.นางนนทพรเอยดดำา

๙๒.นายสนนคงแกว

๙๓.นายการณหนจน

๙๔.นางกระบวนทองคำา

๙๕.นางเพญศรชมดำา

๙๖.นางอารมยคงไชย

๙๗.นางสายพลทองคำา

๙๘.นายสมเอกอนทรชวย

๙๙.นางวไลวรรณพลนวล

เจาหนาทประจำาตำาบล

เจาหนาทประจำาภาค

ทปรกษาภาค

นางสาวมะลวลยสขทอง

นางสาวไหมสหรอสภาค

นายเสรจยพรก

๓๙๓๘

ทมงานภาคสนาม ปตท.

รายชอครวเรอนพอเพยงอาสา

Page 21: ตำ บลเคร็ง · เช่นพายุมรสุม ไฟไหม้ป่าพรุ ปัญหาดินเปรี้ยว รวมถึงปัญหาโรคประจำคือโรคเท้าช้างาถิ่นหรือ

บรษท ปตท. จำากด (มหาชน)๕๕๕ ถนนวภาวดรงสต จตจกร กรงเทพฯ ๑๐๙๐๐โทร. ๖๖(๐)-๒๕๓๗-๒๐๐๐www.pttplc.com