โครงงาน IS

กลม IS_HERB

เรอง ยาดมสมนไพร

สมาชก

นางสาวรชธฌา กำาหอม เลขท 20

นางสาวสพตรา อนถาวร เลขท 22

นางสาวศรรตน สงขกระจาย เลขท 29

นางสาวธญชนก อะโนทย เลขท 31

นางสาวญาราฎา เฉลยภาพ เลขท 36

ชนมธยมศกษาปท5/1

เสนอ

ครวรมณ ป นงาม

โรงเรยนสตรอางทอง

บทท 1

ทมาและความสำาคญ

ในปจจบนคนเรานนมอาการวงเวยน ปวดศรษะ คดจมก ไดงายกวาในสมยกอนมาก ทงนเปนเพราะสภาพเเวดลอมทเปลยนไปในทางทเเยลง มมลพษมากขน คอนขางเปนสภาวะทสงผลเสยตอรางกายเปนอยางมาก เเละนอกจากนยงมอกปจจยหนงคอ คนยคปจจบนนนเลอกทานเเตอาหารทไมมประโยชนเเละไมคอยออกกำาลงกายสงผลใหรางกายนนออนเเอเเละมอาการดงทกลาวมา ดงนนเราจงจดทำาโครงงานยาดมสมนไพร เพอทจะชวยบรรเทาเเละลดอาการ โดยใชวสดทหางายในทองถนเเละประหยด นอกจากน โครงงานของเรายงสามารถนำาไปตอยอดในการหารายไดใหกบตนเองเเละครอบครวไดอกดวย

ซงในสภาพปจจบนยาดมทวไปเปนสารสงเคราะหเนองจากทำาไดงาย ราคาถกกวาสกดจากพช เเตเมอสดดมมากๆอาจมฤทธกระตนระบบประสาทสวนกลางอาจเกดอนตรายเเละทำาใหระคายเคองตอระบบทางเดนหายใจ

ทางคณะผจดทำาไดมความคดเหนวาการทำายาดมสมนไพรโดยการเปรยบเทยบระหวางสตร 1 และสตร 2 เปนการสรางทางเลอกใหผใชงานไดใชสงทเหมาะสมกบตนเองมากขน สงททางคณะผจดทำาไดคดมความแตกตางกบบคคลอนคอการเปรยบเทยบการใชสมนไพรชนดตางๆลงในยาดมสมนไพร

ขอดของการทำายาดมสมนไพรสตร 1 และสตร 2 น เปนการเปรยบเทยบของสมนไพรทนำามาใชวามกลนอยางไร มประโยชนอยางไรตอตวบคคลทไดใชงาน

วตถประสงคของการศกษา

1.เพอผลตเปนยาบรรเทาอาการวงเวยนศรษะ

2.เพอศกษาความพงพอใจของผใชผลตภณฑ โดยมการทำาแบบสอบถามเพอใหผใชงานใหระดบความพงพอใจตอผลตภณฑ

ขอบเขตการศกษา

เนอหาทศกษา : ภมปญญาการทำายาดมสมนไพร ไดแก สตร 1 ผวมะกรด อบเชย การบร กานพล พมเสน ลกกระวาน เมนทอล สตรท2 เปลอกสมโอ อบเชยการบร กานพล พมเสน ลกกระวานและเมนทอล

ระยะเวลาและสถานทในการดำาเนนการศกษา

2-3 สปดาห

เดอนพฤศจกายน 2561-กมภาพนธ2562

สถานท บานของนางสาวศรรตน สงขกระจาย 46 ม.5 ต. สามงาม อ.โพธทอง จ.อางทอง

นยามศพทเฉพาะ

-ยาดม ทจดทำาขนเปนกลนสมนไพร ไดแก มะกรด อบเชย การบร กานพล เปลอกสมโอ เปนตน โดยคำาวา ยาดม หมายถง ยาจำาพวกนำามนหอมระเหย ใชดม บรรเทาอาการหวด คดจมก หรอเมอหนามด วงเวยน ทางผจดทำาได

บรรจยาดมสมนไพรททำาแลวใสกระปกรปทรงกระบอกขนาดเลกเพอใหสะดวกตอการใชงาน

-สมนไพร หมายถง ผลตผลธรรมชาตไดจากพช สตว และแรธาต ทมสรรพคณในการรกษาโรค อาการเจบปวยตาง ๆ หรอบำารงรางกาย

-ความพงพอใจ หมายถง เปนความรสกของบคคลในทางบวก ความชอบ ความสบายใจ ความสขใจตอสภาพแวดลอมในดานตาง ๆ หรอเปนความรสกทพอใจตอสงททำาใหเกดความชอบ ความสบายใจ และเปนความรสกทบรรลถงความตองการ

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

- ชวยใหเกดความสดชน ผอนคลาย

- ชวยบรรเทาอาการแกหวด คดจมก หนามดตาลาย

- ชวยในการสรางรายไดใหแกตนเองและครอบครว

บทท 2

เอกสารและงานวจยทเกยวของ

ในการผลตยาดมสมนไพร ครงน มเอกสารและงานวจยทเกยวของ ดงน

สตร 1

มะกรด

ภาพท 1 มะกรด

มะกรด เปนพชในสกลสม (Citrus) มถนกำาเนดในประเทศลาว อนโดนเซย มาเลเซย และไทย ในเอเชยตะวนออกเฉยงใต นยมใชใบมะกรดและผวมะกรดเปนสวนหนงของเครองปรงอาหารหลายชนด นอกจากในประเทศไทยและลาวแลว ยงมความนยมในกมพชา เวยดนาม มาเลเซย และอนโดนเซย (โดยเฉพาะบาหล)

ลกษณะทางพฤกษศาสตร

เปนไมยนตนขนาดเลก เปนไมเนอแขง ลำาตนและกงมหนามยาวเลกนอย ใบเปนใบประกอบชนดลดรป มใบยอย 1 ใบ เรยงสลบ รปไข คอมลกษณะคลายกบใบไม 2 ใบ ตอกนอย คอดกวทกลางใบเปนตอน ๆ มกานแผออกใหญเทากบแผนใบ ทำาใหเหนใบเปน 2 ตอน กวาง 2.5 - 4 เซนตเมตร ยาว 4 - 7 เซนตเมตร ใบสเขยวแกพนผวใบเรยบเกลยง เปนมน คอนขางหนา มกลนหอมมากเพราะมตอมนำามนอย ซงผลแบบนเรยกวา hesperidium (ผลแบบสม) ใบดานบนสเขม ใตใบสออน ดอกออกเปนกระจก 3 – 5 ดอก กลบดอกสขาว เกสรสเหลอง รวงงาย มกลนหอม มผลสเขยวเขมคลายมะนาวผวเปลอกนอกขรขระ ขวหวทายของผลเปนจก ผลออนมเปนสเขยว

แก เมอผลสกจะเปลยนเปนสเหลองสด พนธทมผลเลก ผวจะขรขระนอยกวาและไมมจกทขว ภายในมเมลดจำานวนมาก ๆ

สรรพคณ

เปนยาบำารงหวใจ ขบลมในลำาไส แกแนนทองจกเสยด กระทงพษ แกฝภายในและแกเสมหะเปนพษ

การใชประโยชน

การใชมะกรดสระผมนาจะรจกกนมาตงแตสมยโบราณ วธการสระ บางกใชผลดบผาแลวบบนำาสระโดยตรง บางกนำาไปเผา หรอตมกอนสระ มะกรดยงมใชในพระราชพธสำาคญ เชน พระราชพธโสกนต ซงระบไวในพระราชพธสบสองเดอนไว วาจะตองมผลมะกรดและใบสมปอยประกอบในพธดวย เขาใจวานาจะใชเพอการสระผมนนเอง และกสามารถนำาไปลางพนไดดวย ซงเปนสมนไพรชนดหนงเชนกน

นำามะกรดมรสเปรยว กลนฉนคลายใบ แตใชนอยกวานำามะนาว ใชปรงรสเปรยวแทนมะนาวได เชนในปลาราหลน นำาพรกปลารา นำาพรกมะกรด มะกรดมสวนเปลอกทหนา สวนเปลอกนยมนำาผวมาประกอบอาหารบางชนดดวย ในมะกรดมนำามนหอมระเหยอยมาก ใบมะกรดนนใสในตมยำาทกชนด นำายาขนมจน ยำาหอย ใสในแกงเชน แกงเผด แกงเทโพ แตถาใสมากเกนไปจะมรสขมมกลนฉน ทงในใบ และผล บางครงสามารถนำาไปใชไลแมลงบางชนดไดผลมะกรดผาซกทบบนำาออกแลว ใชเปนยาดบกลนในหองสขาได[3]

วกพเดย กลาววา .( 2561 ).มะกรด . สบคนเมอ 6 ธนวาคม 2561 . จาก https://th.wikipedia.org/wiki มะกรด

อบเชย

ภาพท 2 อบเชย

อบเชย เปนเครองเทศทมกลนหอม ไดมาจากเปลอกไมชนในทแหงแลวของตนอบเชย แทงอบเชยมสนำาตาลแดง มลกษณะเหมอนแผนไมแหงทหดงอหลงจากโดนความชน มกจะเรยกตามแหลงเพาะปลกเชน อบเชยจน อบเชยลงกา อบเชยญวน เปนตน ในประเทศไทยไมนยมปลกเพราะภมอากาศไมเหมาะสม

การใชประโยชน

นยมใชอบเชยในการทำาเครองแกงเชน พรกแกงกะหรประเภทผดทใชผงกะหร ใชเปนไสกะหรปป หรอใชรวมกบโปยกกในอาหารคาวประเภทตมเชน พะโลและเนอตน สวนในประเทศแถบตะวนตก มกใสอบเชยในของหวาน เชน ซนนามอนโรล ใชผงอบเชยละเอยดโรยหนากาแฟใสนม ใชผงอบเชยกบนำาตาลโรยหนาเพรตเซล และนอกจากนยงมลกอม หมากฝรง และยาสฟนรสอบเชยอกดวย

อบเชยมสรรพคณทางยา เนองจากมแทนนนสงทใหรสฝาดจงนยมใชในยาตำารบแผนโบราณเชน เปนสวนผสมในยาหอมตาง ๆ โดยใชสวนของเปลอกลำาตน ใชในการแกจกเสยด แนนทอง หรอใชในการทำายานตถใชสดดม เพอเพมความสดชน ลดอาการออนเพลย แกโรคทองรวงเพราะมสวนชวยตานแบคทเรยในกระเพาะอาหาร ขบปสสาวะ ชวยในการยอยอาหาร

และสลายไขมน สวนเปลอกลำาตนอายมากกวา 6 ป หรอใบกงยงนำามาสกดนำามนหอมระเหยไดอกดวย ซงจะมมากในอบเชยญวนทใหนำามนหอมระเหย 2.5% นำามนสกดจากเปลอกของตนอบเชยทความเขมขน 40 ไมโครกรมตอมลลลตรยบยงการเจรญของ Streptococcus iniae ในอาหารเลยงเชอได โดยสารออกฤทธทมสวนสำาคญตอการยบยงการเจรญของ S. iniae คอ cinnamaldehyde ปลานลทเลยงดวยอาหารทผสมดวยนามนสกดจากตนอบเชยในอตราสวน 0.4% (w/w) ตายเนองจากการตดเชอ S. niae นอยลง

นยมใสในกาแฟในบางประเทศ ทควบคมความสะอาดในการผลตได เนองจากมคากำามะถนทชดเชยสวนทขาดของคากำามะถนทองแดงธรรมชาตในกาแฟได ทำาใหลดความเสยงการเปนเบาหวานไดสงขนอก หรอบางครงมการเรยกวาคาโครเมยมพโคลเนต ทจรงๆแลว โครเมยมเปนธาตโลหะทเปนพษสง นอกจากนอบเชยยงมสารจำาพวกยจนอลประกอบอยเปนจำานวนมาก แตผรบประทานควรระวงคอ ดวนหมดอาย หรอสงเกต คราบราดำาทกนกำามะถนอบเชยได

วกพเดย กลาววา .( 2561 ).อบเชย . สบคนเมอ 6 ธนวาคม 2561 . จาก https://th.wikipedia.org/wiki/อบเชย

การบร

ภาพท 3 การบร

การบร ชอสามญ Camphor, Gum camphor, Formosan camphor, Laurel camphorการบร ชอวทยาศาสตร Cinnamomum camphora (L.) J.Presl[1],[5],[6] (ชอพองวทยาศาสตร Camphora officinarum Nees, Laurus camphora L.[1]) จดอยในวงศอบเชย (LAURACEAE)สมนไพรการบร มชอทองถนอน ๆ วา การะบน การบร (ภาคกลาง), อบเชยญวน (ไทย), พรมเสง (เงยว), เจยโล (จนแตจว), จางม จางหนาว (จนกลาง) เปนตน

ลกษณะของการบร

ตนการบร เปนพรรณไมพนเมองของประเทศจน ญปน และไตหวน มเขตการกระจายพนธในแถบเมดเตอรเรเนยน อนโดนเซย อนเดย อยปต แอฟรกาใต จาไมกา บราซล สหรฐอเมรกา และประเทศไทย โดยจดเปนไมยนตนขนาดใหญ ลกษณะเปนทรงพมกวางและทบ มความสงของตนไดถง 30 เมตร ลำาตนมขนาดเสนผานศนยกลางถง 1.5 เมตร เปลอกตนเปนสนำาตาล ผวหยาบ สวนเปลอกกงเปนสเขยวหรอเปนสนำาตาลออน ลำาตนและกงเรยบไมมขน สวนเนอไมเปนสนำาตาลปนแดง เมอนำามากลนแลวจะได ก“ารบร ทกสวนมกลนหอม โดยเฉพาะทสวนทของรากและโคนตน ขยาย”

พนธดวยวธการเพาะเมลด และวธการปกชำา

สรรพคณของการบร

- ชวยบำารงธาตในรางกาย (การบร, เนอไม)] ชวยแกธาตพการ (การบร) ชวยคมธาต (เมลดใน, เปลอกตน)

- การบรมสรรพคณเปนยาบำารงหวใจและเปนยากระตนหวใจ (การบร)

- ใชเปนยาระงบประสาท (การบร)

- ชวยแกเลอดลม (การบร) รากและกงเปนยาชวยทำาใหเลอดลมไหลเวยนด (รากและกง)

- ชวยแกโรคตา (การบร)

- ชวยแกอาการปวดฟน (การบร)

- ชวยในการขบเหงอ (การบร, เนอไม)

- ชวยแกไขหวด (การบร)

- ชวยแกอาการไอ (การบร)

- ชวยขบเสมหะ ทำาลายเสมหะ (การบร, เนอไม)

- ชวยขบความชนในรางกาย (การบร), ชวยขบลมชน (รากและกง)

- ชวยขบผายลม แกอาการจกแนนเฟอ เมอนำาเกลดการบรมารบประทานเพยงเลกนอย จะชวยขบลมได แตหากใชในปรมาณมากเกนไปจะทำาใหเกดอาการคลนไสอาเจยน (การบร, เนอไม) เมลดมสรรพคณแกอาการทองอด ทองเฟอ (เมลด) สวนรากและกงมสรรพคณแกอาการทองอด ทองเฟอ ลมขน จกเสยดแนนหนาอก (รากและกง)

- ชวยแกกระเพาะหรอลำาไสอกเสบ (เมลด)

- ชวยแกอาการปวดทอง ทองรวง (การบร, เนอไม)แกปวดทอง ปวดกระเพาะ (การบร) แกอาการปวดทอง (รากและกง) สวนเมลดในมรสฝาด เปนยาแกบด ปวดเบง ทองรวง (เมลดใน)

- เมลดใชเปนยาแกอาการปวดทองนอย (เมลด)

- ชวยแกอาการทองเสย อนเนองมาจากกระเพาะหรอลำาไสเยนชน (การบร)

- ชวยฆาพยาธในทอง ใชทะลวงทวารบรเวณใบหนา (การบร)

- ชวยบำารงกำาหนด (การบร)

- ชวยขบนำาเหลอง (การบร)

- เปลอกตนมรสฝาด เปนยาสมานแผล (เปลอกตน)

- ชวยแกพษจากแมลงสตวกดตอย (การบร)

- เปลอกตนและใบใชเปนยารกษาแผลเรอรงเนาเป อยบรเวณผวหนง (เปลอกตนและใบ)

- ชวยรกษาโรคผวหนงเรอรง โดยเกลดการบรสามารถใชเปนยารกษาโรคผวหนง หรอใชแกอาการคนตามผวหนงได (การบร) รกษากลากเกลอน (การบร), แกผดผนคน (เปลอกตนและใบ)

- การบรเปนยาชวยระงบเชออยางออน (การบร)

- การบรมรสเผดรอนเปนยาแกปวด (การบร)

- การบรใชเปนทาถนวดแกอาการปวด แกเคลดขดยอก เคลดบวม ขอเทาแพลง ขอบวมเปนพษ แกอาการปวดตามขอ แกปวดเสนประสาท ปวดขด

ตามเสนประสาท (การบร) รากและกงชวยแกอาการปวดเมอตามรางกาย ปวดเมอยตามขอมอและเทา แกเคลดขดยอก (รากและกง)

- ชวยแกอาการชกบางประเภท แกกระตก เสนสะดง (การบร)

- การบรเมอนำามาผสมเปนขผงจะเปนยารอน ใชเปนยาทาแกเพอถอนพษอกเสบเรอรง ปวดยอกตามกลามเนอ สะบกจม ทรวงอก ปวดราวตามเสนเอน และโรคปวดผวหนง (การบร)

ประโยชนของการบร

- นำามนการบรจะชวยกระตนความรสกและทำาใหจตใจโลงและปลอดโปรง ชวยบรรเทาอาการปวดศรษะและทำาใหตนตว ชวยบรรเทาอาการวงเวยนศรษะ เมารถ เมาเรอ

- ใชเปนยาชาเฉพาะท

- ชวยแกรอยผวหนงแตกในชวงฤดหนาว

- กงกานและใบสามารถนำามาใชแตงกลนอาหารและขนมได เชน ผลตภณฑเกยวกบเนอสตว ไสกรอก เบคอน ขาวหมกไก ลกกวาด แยม เยลล เครองดมโคคาโคลา เหลา หรอใชเปนสวนผสมในเครองพะโล เครองแกงมสมน ผงกะหร คกก ขนมเคก ฯลฯ ใชแตงกลนยาและใชเปนสวนประกอบของอาหารประเภทผกดอง ซอส เปนตน

- การบรเมอนำามาวางในหองหรอตเสอผาจะสามารถชวยไลยงและแมลง และยงนำามาผสมเปนตวดบกลนอบในรองเทาไดอกดวย

- ใชเปนสวนผสมในตำารบยาหอมตาง ๆ เชน ยาหอมเทพจตร ยาหอมทพโอสถ ยาประสะไพล ยาธาตบรรจบ ยาประสะกานพล ยามนทธาต ยาไฟ

ประลยกลป ยาประสะเจตพงค ยาธรณสณฑะฆาต ยาธาตอบเชย หรอนำามาใชทำานำามนไพล ลกประคบ พมเสนนำา

Medthai กลาววา .( 2561 ).อบเชย . สบคนเมอ 6 ธนวาคม 2561 . จาก https://medthai.com/การบร/

กานพล

ภาพท 4 กานพล

กานพล เปน ไมยนตน สง 5 - 10 เมตร ใบเดยว เรยงตรงขาม รปวงรหรอรปใบหอก กวาง 2.5 - 4 ซม. ยาว 6 - 10 ซม. ขอบเปนคลน ใบออนสแดงหรอนำาตาลแดง เนอใบบางคอนขางเหนยว ผวมน ดอกชอ ออกทซอกใบ กลบดอกสขาวและรวงงาย กลบเลยงและฐานดอกสแดงหนาแขง ผลเปนผลสด รปไข

ประโยชน

ในตำารายาไทย ใชดอกตมแหงแกปวดฟน โดยใชดอกแชเหลาเอาสำาลชบอดรฟน และใชขนาด 5 - 8 ดอก ชงนำาเดอด ดมเฉพาะสวนนำาหรอใชเคยวแกทองเสย ขบลม แกทองอดเฟอ นอกจากนใชผสมในยาอมบวนปากดบกลนปาก พบวาในนำามนหอมรเหยทกลนจากดอกมสารยเจนอล ซงมฤทธเปนยา

ชาเฉพาะท จงใชแกปวดฟน และมฤทธลดการบบตวของลำาไส ทำาใหเกดอาการปวดทองลดลง ชวยขบนำาด ลดอาการจกเสยดทเกดจากการยอยไมสมบรณ และสามารถฆาเชอแบคทเรยหลายชนดเชน เชอโรคไทฟอยด บดชนดไมมตว เชอหนองเปนตน นอกจากนยงกระตนใหมการหลงเมอก และลดการเปนกรดในกระเพาะอาหารดวย

นำามนสกดจากกานพลความเขมขน 30 ไมโครกรมตอมลลลตรสามารถยบยงการเจรญของ Lactococcus garvieae ในอาหารเลยงเชอได เมอนำาอาหารปลาทผสมนำามนกานพลในอตราสวน 3% (w/w) มาเลยงปลานล ทำาใหจำานวนการตายเนองจากการตดเชอ L. garvieae ในปลานลลดนอยลง[3] กานพลเปนสวนประกอบในเครองเทศทเรยกมะสะหลาของอนเดย ใชผสมในบหรกานพลหรอ kretex ซงเปนทนยมในอนโดนเซย สวนทใชเปนเครองเทศคอดอกตมรวมกบกานดอก

วกพเดย กลาววา .( 2561 ).กานพล . สบคนเมอ 6 ธนวาคม 2561 . จาก https://th.wikipedia.org/wiki/กานพล

พมเสน

ภาพท 5 พมเสน

ภาพท 6 พมเสน

พมเสน ( borneol) เปนสารประกอบอนทรยชนดไบไซคก (มสองวงแหวนในโครงสราง) และเปนสารกลมเทอรพน มสตรเคมคอ C10H18O มลกษณะเปนเกลดสขาวถงไมมส มกลนหอมฉนคลายการบร ตดไฟใหแสงจาและมควนมาก ไมมเถา มความถวงจำาเพาะเทากบ 1.011

พมเสนพบในพชหลายชนดเชน หนาด (Blumea balsamifera), เปราะหอม (Kaempferia galanga), พu

ชวงศยางนา (Dipterocarpaceae) และพชสกล Artemisia พมเสนเปนสารทถกออกซไดซกลายเปนสารกลมคโตน (การบร) ไดงายมาก จงมชอเรยกในอดตวา Borneo camphor พมเสนสามารถสงเคราะหไดจากปฏกรยารดกชนระหวางการบรกบโซเดยมบอโรไฮไดรด (NaBH4) ซงจะไดพมเสนในรปไอโซบอรเนออล (isoborneol)

พมเสนมสรรพคณขบเหงอ ขบลม บำารงหวใจ แกลมวงเวยนหนามด ใชผสมในนำามนหอมระเหย และเปนสารไลแมลง อยางไรกตามพมเสนทำาใหระคายเคองตอดวงตา ผวหนง ระบบทางเดนหายใจและระบบทางเดนอาหาร

วกพเดย กลาววา .( 2561 ).พมเสน . สบคนเมอ 6 ธนวาคม 2561 . จาก https://th.wikipedia.org/wiki/พมเสน

ลกกระวาน

ภาพท 7 ลก กระวาน

กระวาน ชอสามญ Best cardamom, Camphor, Clustered cardamom, Siam cardamomกระวาน ชอวทยาศาสตร Amomum verum Blackw. (ชอพองวทยาศาสตร Amomum krervanh Pierre ex Gagnep.) จดอยในวงศขง (ZINGIBERACEAE)

สมนไพรกระวาน มชอทองถนอน ๆ วา ปลากอ (ปตตาน), กระวานขาว (ภาคกลาง, ภาคตะวนออก), มะอ (ภาคเหนอ), ขาโคก ขาโคม หมากเนง (ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ), กระวานไทย, กระวานดำา, กระวานแดง, กระวานจนทร, กระวานโพธสตว เปนตน

กระวานจดเปนเครองเทศทมราคาแพง ทซอขายในประเทศไทยมอยดวยกน 2 ชนด คอ

กระวานไทย หรอ กระวาน (Amomum krevanh) ผลจะมลกษณะคอนขางกลม ปลกมากในทวปเอเชยตะวนออกเฉยงใต ไดแก ประเทศอนโดนเซย หมเกาะอนเดยตะวนตก สำาหรบประเทศไทยแหลงผลตสำาคญจะเกบไดจากตามปาบรเวณเขาสอยดาว ในจงหวดจนทบร หรอทเรยกวา กร“

ะวานจนทบร ซงเปนกระวานทมคณภาพดและเปนทตองการของตลาด ”

และยงมาจากแหลงอน ๆ ทางภาคใตอก เชน กระวานสงขลา กระวานสราษฎรธาน แตจะมคณภาพตำากวากระวานจนทบร[3]

กระวานเทศ หรอ กระวานแท (Elettaria cardamomum) ผลมลกษณะแบนร ซงแตกตางจากกระวานไทย กระวานเทศนจะปลกมากในประเทศอนเดย ศรลงกา แทนซาเนย และกวเตมาลา[3]

ลกษณะของกระวาน

ตนกระวาน จดเปนไมลมลกมเหงา มความสงประมาณ 2 เมตร โดยมกาบใบหมซอนกนทำาใหดคลายลำาตน โดยตนกระวานมกขนในทรมหรอใตรมไมทมความชนสง หรอในททมฝนตกชกและอยสงจากระดบนำาทะเลอยางนอย 800 ฟตขนไป โดยมกจะพบขนทวไปตามไหลเขาในบรเวณปาดงดบ

สรรพคณของกระวาน

- ชวยบำารงธาตในรางกาย (ผลแก, ใบ, เปลอก, เมลด)

- ชวยแกธาตพการ (เมลด) แกธาตไมปกต (ผลแก)

- ชวยบำารงกำาลง (ผลแก, ใบ)

- ชวยทำาใหเจรญอาหาร (ผลแก) แกอาการเบออาหาร (ผลแก)

- ชวยบำารงโลหตในรางกาย (กระพ)

- ชวยขบโลหต (ผลแก) ชวยฟอกโลหต แกโลหตเนาเสย (ราก)[1] ชวยรกษาโรคโลหตเปนพษ (แกน)[1]

- ชวยแกเสมหะใหปดธาต (ราก) แกลมเสมหะใหปดธาต (ผลแก, ใบ)

- ชวยขบเสมหะ (ใบ, เปลอก, เมลด)

- แกอาการสะอก (ผลแก)

- ชวยแกอาการคลนไส อาเจยน (ผลแก)

- ชวยแกลม (ผล, ใบ, ราก)

- ชวยแกลมในอกใหปดธาต (ผลแก)

- ชวยแกลมสนนบาต สนนบาตลกนก (ผลแก, ใบ)

- ชวยแกพษราย (แกน)

- ชวยแกอาการผอมเหลอง (เปลอก)

- ชวยรกษาโรครำามะนาด (ผลแก, ใบ, ราก)

- ชวยแกไข (เปลอก)

- ชวยแกไขเพอลม (ใบ)

- ชวยแกไขอนเปนอชนโรคและอชนธาต (เปลอก)

- ชวยแกไขอนงวงเหงา (ใบ, เปลอก)

- แกไขเซองซม (ใบ)

- ชวยแกอาการปวดทอง (เมลด)

- แกลมจกเสยดแนนเฟอ ทองอด ทองเฟอ ดวยการใชผลกระวานแกจดประมาณ 6-10 ผล นำามาตากแหงแลวบดเปนผง ใชรบประทานครงละ 1-3 ชอนชา ตมกบนำา 1 ถวยแกว แลวเคยวจนเหลอครงถวยแกว และนำามาใชรบประทานเพยงครงเดยว (ผลแก, ใบ)

- แกลมในลำาไส (ผลแก) ชวยขบผายลมในลำาไส (เมลด, ใบ)[1],[2] มฤทธในการขบลม (Carminative) ดวยการใชผลกระวานแกจดประมาณ 6-10 ผล นำามาตากแหงแลวบดเปนผง ใชรบประทานครงละ 1-3 ชอนชา แลวตมกบนำา 1 ถวยแกว แลวเคยวจนเหลอครงถวยแกว และนำามาใชรบประทานเพยงครงเดยว (ผลแก)

- ผลกระวานใชผสมกบสมนไพรทมฤทธเปนยาถาย เชน มะขามแขก เพอใชบรรเทาอาการไซทองหรออาการคลนไสอาเจยน (ผลแก, เมลด)

- ชวยแกอจจาระพการ (เมลด)

- ชวยแกอมพาต (ผลแก)

- ชวยขบพยาธในเนอใหออกทางผวหนง (หวและหนอ)

- ชวยรกษาโรคผวหนง (กระพ, เปลอก)

- ผลแกมรสเผดรอนและมกลนหอม ประกอบไปดวยนำามนหอมระเหย (Essential oil) 5-9% มฤทธในการยบยงการเจรญของเชอแบคทเรยบางชนด (ผลแก)

- ใชเปนสวนประกอบในพกดยาไทย ไดแก ตำารบยา พกดตรธาต ซง“ ”

ประกอบไปดวย กระวาน ดอกจนทน และอบเชย เปนตำารบยาทมสรรพคณชวยแกธาตพการ แกไข แกลม แกเสมหะ และยงจดอยในตำารบยา พกด“

ตรทราวสา อนประกอบไปดวย ผลกระวาน ผลราชดด ผลโหระพาเทศ ซง”

เปนตำารบยาทมสรรพคณชวยแกลม แกเสมหะ แกพษตานซาง และชวยบำารงนำาด[

Medthai กลาววา .( 2561 ).กระวาน . สบคนเมอ 6 ธนวาคม 2561 . จาก https://medthai.com/กระวานไทย/

เมนทอล

ภาพท 8 เมนทอล

เมนทอล (องกฤษ: menthol) เปนสารประกอบอนทรยทมสตรเคมคอ C10H20O มลกษณะเปนของแขงผลกสขาวหรอไมมส สามารถสงเคราะหได[1] ในธรรมชาตพบในมนต, มนตปา, เปปเปอรมนตในรป (−)-menthol เมนทอลมคณสมบตในการกระตนตวรบความรสกเยน TRPM8 ใชเปนยาบรรเทาปวดและยาชาเฉพาะท

วกพเดย เมนทอล . สบคนเมอ 6 ธนวาคม 2561 . จาก https://th.wikipedia.org/wiki/เมนทอล

สตร 2

เปลอกสมโอ

ภาพท 9 สมโอ

สมโอ ชอสามญ Pomelo (Pomelo มาจากคำาวา Pampelmoose ในภาษาดตซ ซงแปลวา สมทมขนาดเทาฟกทอง“ ” )

สมโอ ชอวทยาศาสตร Citrus maxima (Burm.) Merr. จดอยในวงศสม (RUTACEAE)

สมโอเปนผลไมทมตนกำาเนดในแถบเอเชยตะวนออกเฉยงใต สำาหรบในประเทศนนจะปลกสมโอมากในภาคตะวนตกและยงจดเปนพชเศรษฐกจทสำาคญของไทยเราอกดวย

สำาหรบชาวจนแลว สมโอถอวาเปนเครองสงเวยทสำาคญอยางมาก เพราะมความเชอวาหลงจากไหวเสรจ ถาผาผลสมโอออกมาแลวกลางลกแหง ไมมนำา จะสอความหมายถงความโชคด นอกจากนยงเปนสญลกษณของชาวจนทเสยชวตในการกชาตอกดวย

สมโอจดเปนผลไมทมประโยชนหลากหลายและยงมสรรพคณทางยาในการรกษาโรคตาง ๆ เพราะอดมไปดวยวตามนซซงเปนสารตอตานอนมล

อสระในปรมาณมาก และยงมวตามนและแรธาตอน ๆทจำาเปนตอรางกายอกหลายชนด โดยสวนทจะนำามาใชประโยชนกมหลายสวน ไมวาจะเปนผล เปลอก ใบ และเมลด กลวนแลวแตมประโยชนทงนน โดยเฉพาะอยางยงเปลอกและผลซงเปนสวนทนำามาใชประโยชนมากทสด

Medthai กลาววา .( 2561 ).สมโอ . สบคนเมอ 6 ธนวาคม 2561 . จาก https://medthai.com/สมโอ/ อบเชย

ภาพท 10 อบเชย

อบเชย ชอ สามญ Cinnamon, Cassiaอบเชย ชอวทยาศาสตร Cinnamomum spp. จดอยในวงศอบเชย (LAURACEAE) สมนไพรอบเชย มชอทองถนอน ๆ วา บอกคอก (ลำาปาง), พญาปราบ (นครราชสมา), สะวง (ปราจนบร), กระดงงา (กาญจนบร), ฝกดาบ (พษณโลก), สรามด (สโขทย), กระแจกโมง โมงหอม (ชลบร), กระเจยด เจยดกระทงหน (ยะลา), อบเชยตน มหาปราบ (ภาคกลาง) เปนตน

ลกษณะของอบเชย

อบเชยเปนเครองยาหรอเครองเทศทไดมาจากการขดเอาเปลอกชนออกใหหมด แลวลอกเปลอกชนในออกจากแกนลำาตน โดยใชมดกรดตามยาวของกง แลวนำาไปผงในทรมสลบกบตากแดดประมาณ 5 วน และในขณะทตากใหใชมอมวนเอาขอบทงสองขางเขาหากน เมอเปลอกแหงแลวจงมดรวมกน โดยเปลอกอบเชยทดนนจะตองเปนสนำาตาลออนหรอสสนม มความตรงและยางอยางสมำาเสมอ โดยยาวประมาณ 1 เมตร มรสสขม เผด หวานเลกนอย และมกลนหอมแบบเฉพาะ

สรรพคณของอบเชย

- เปลอกตนและเนอไม มรสเผด หวานชม มกลนหอม เปนยารอนออกฤทธตอไต มาม และกระเพาะปสสาวะ ใชเปนยาบำารงรางกาย ทำาใหรางกายอบอน ชวยกระจายความเยนในรางกาย ทำาใหเลอดหมนเวยนด (เปลอกตนและเนอไม)

- เปลอกตนใชปรงผสมเปนยาหอมและยานตถ ทำาใหสดชน แกปวดศรษะ แกอาการออนเพลย (เปลอกตน)

- ชวยบำารงดวงจต บำารงธาต ชวยชกำาลง แกอาการออนเพลย (เปลอกตน) สวนใบอบเชยตนมสรรพคณเปนยาบำารงธาต และบำารงกำาลง (ใบอบเชยไทย)

- รากอบเชยเทศ มสรรพคณชวยปลกธาตใหเจรญ แกพษรอน สวนเปลอกตนอบเชยเทศมสรรพคณปลกธาตอนดบใหเจรญ (เปลอกตนอบเชยเทศ,รากอบเชยเทศ)

- อบเชยจนมรสเผดอมหวาน มฤทธรอน ชวยบำารงธาตไฟในระบบไต ตบ มาม และหวใจ (เปลอกตนอบเชยจน)

- อบเชยสามารถชวยลดความดนโลหตได ดวยการใชผงอบเชยทหาซอไดทวไปทเปนแทงนำามาบด โดยใหใชผงอบเชยหนก 1 กรม ชงกบนำารอน 1 ถวยกาแฟ ใชดมกอนอาหารเชาและเยน (เปลอกตน)

- ใชปรงเปนยานตถรบประทานแกเบออาหาร (เปลอกตน) เปลอกตนนำามาตมกบนำาดมเปนยาบำารงธาต และชวยทำาใหเจรญอาหาร (เปลอกตนอบเชยไทย)

- อบเชยมสรรพคณชวยทำาใหรางกายมความสามารถในการใชอนซลนเพอการสนดาปกลโคสไดดขน อบเชยสามารถลดการดออนซลนทำาใหเซลลตาง ๆ นำานำาตาลในเลอดไปใชเปนพลงงานใหหมดไปไมคางอยในเลอด สมนไพรอบเชยจงเหมาะสมกบโรคเบาหวานชนดท 2 สำาหรบผเปนโรคเบาหวาน ใหใชอบเชยวนละ 1 ชอนชา หรอประมาณ 1,200 มลลกรม โดยใหแบงการรบประทานออกเปน 4 มอ ซงจะไดผงอบเชยในปรมาณ 300 มลลกรม หรอมขนาดเทากบแคปซลเบอร 1 แตสำาหรบผไมเปนเบาหวานสามารถกนไดวนละ 500-600 มลลกรม หรอประมาณวนละ 2 แคปซล (เปลอกของกง)

- ชวยยอยสลายไขมน ควบคมระดบไขมนในเลอด และคอเลสเตอรอลชนดเลว (LDL) ใหมระดบตำาลง (เปลอกตน)

- ชวยตานมะเรง เพราะมสารคลเซอไรซนเขมขน (เปลอกตน)[3],[12]

- เปลอกตนใชเปนยาแกไขหวด ไขสนนบาต แกอาการหวด แกอาการไอ (เปลอกตน) เมลดนำามาทบใหแตกผสมกบนำาผง ใหเดกกนเปนยาแกไอ (เมลดอบเชยไทย)

- รากและใบ ใชตมกบนำารบประทานเปนยาแกไขเนองจากความอกเสบของสตรทคลอดบตรใหม ๆ (รากและใบอบเชยไทย)

- ชวยแกไอเยน หดหอบเนองมาจากลมเยนกระทบ (เปลอกตนและเนอไม)

- ตำารบยาแกอาการไอหอบหด ใหใชอบเชยจน หจอ เจกเสย เปลอกโบตน อยางละ 3-5 กรม ซวจย ซวเอยะ หกเหลง อยางละ 6 กรม และเสกต 12 กรม นำามารวมกนตมกบนำารบประทาน หรอทำาเปนยาเมดลกกลอนรบประทาน (เปลอกตนอบเชยจน)

- เปลอกตนใชปรงเปนยาหอม แกลมวงเวยน (เปลอกตน) สวนใบสามารถนำามาปรงเปนยาหอม แกลมวงเวยนไดเชนกน (ใบอบเชยไทย)

- ชวยแกอาการคลนไสอาเจยน (เปลอกตน)

- รากใชปรงเปนยาแกอาการปวดฟน (รากอบเชยไทย)

- เปลอกตนใชปรงเปนยานำา แกอาการจกเสยดแนนทอง ชวยขบผายลม อาหารไมยอย (เปลอกตน สวนใบใชปรงเปนยาหอมแกจกเสยดแนนทองและลงทอง (ใบอบเชยตน)

- ชวยแกอาการทองรวง แกทองเสย แกทองเสยในเดก แกบด ลำาไสเลกทำางานผดปกต ลำาไสอกเสบ (เปลอกตน) เมลดอบเชยไทย นำามาทบใหแตกผสมกบนำาผงใหเดกกนเปนยาแกบด (เมลดอบเชยไทย)

- เปลอกตนใชแทน Cinnamon เคยวกนเปนยาแกอาการปวดทอง (เปลอกตนอบเชยไทย)

- ชวยรกษาแผลในกระเพาะอาหาร (เปลอกตน)

- แกโรคกระเพาะ ปวดกระเพาะหรอถาย เนองจากลมเยนชนหรอลมเยนททำาใหมอาการปวดและทองเสย ใหใชอบเชยจน 2-3 กรม นำามาตมกบนำารบประทาน (เปลอกตนอบเชยจน)

- ยาชงจากเปลอกตน ใชกนเปนยาถาย (เปลอกตนอบเชยไทย)

- ชวยขบพยาธ (เปลอกตน)

- ชวยขบปสสาวะ (เปลอกตน)

- ชวยแกไตหยอน ปสสาวะไมรตว หรอปสสาวะบอย ใหใชอบเชยจน หจอ เจกเสย เปลอกโบตน อยางละ 3-5 กรม ซวจย ซวเอยะ หกเหลง อยางละ 6 กรม และเสกต 12 กรม นำามารวมกนตมกบนำารบประทาน หรอทำาเปนยาเมดลกกลอนรบประทาน (เปลอกตนอบเชยจน)

- เปลอกนำามาตมหรอทำาเปนผง ใชแกโรคหนองในและแกโทษนำาคาวปลา (เปลอกตนอบเชยไทย)

- เปลอกตนนำามาบดใหเปนผงใชโรยรกษาแผลกามโรค (เปลอกตน)

- ชวยแกอาการปวดประจำาเดอนของสตร (เปลอกตน)

- รากนำามาตมใหสตรกนหลงการคลอดบตร และลดไขหลงการผาตด (รากอบเชยไทย)

- นำาตมเปลอกตนใชดมเปนยาแกตบอกเสบ (เปลอกตน)

- เปลอกตนมสรรพคณเปนยาหามเลอด ชวยสมานแผล (เปลอกตน)

- ใบอบเชยเทศมสรรพคณเปนยาฆาเชอ (ใบอบเชยเทศ)

- นำามนอบเชยเทศมฤทธฆาเชอจลนทรยและเชอรา แตทำาใหเกดอาการระคายเคอง (เขาใจวาคอนำามนจากเปลอกตน)

- นำายางจากใบใชเปนยาทาแผลถอนพษของยางนอง (ใบอบเชยไทย)

- ใบใชตำาเปนยาพอกแกอาการปวดรมาตสซม (ใบอบเชยไทย)

- ชวยแกอาการปวด แกปวดหลง ปวดเอวเนองจากไตหยอน ไมมกำาลง แกปวดตามขอ ปวดตามบาหรอไหล (เปลอกตนและเนอไม)

- คนเมองจะใชรากอบเชยไทย นำามาตมกบนำาดมเปนยาแกอาการปวดหลงปวดเอว (รากอบเชยไทย)

- ชวยแกลมอณฑพฤกษ (เปลอกตน)

- รากมรสหอมสขม มสรรพคณชวยแกลมอมพฤกษ (รากอบเชยเทศ)

- อบเชยจดอยในพกดยาไทยรวมกบสมนไพรอน ๆ หลายตำารบ ไดแก พกดตรธาต (เปนยาแกธาตพการ แกลม แกไข แกเสมหะ), พกดตรทพยรส (เปนยาบำารงธาต บำารงโลหต บำารงกระดก บำารงตบปอดใหเปนปกต แกลมในกองเสมหะ), พกดจตวาตะผล (เปนยาบำารงธาต แกไข แกพรรดก ขบผายลม แกลมกองรดสดวง แกตรสมฏฐาน), พกดทศกลาผล (เปนยาบำารงธาต บำารงกำาลง บำารงดวงจตใหแชมชน แกไข แกไขเพอด แกเสมหะ บำารงปอด ขบลมในลำาไส แกรตตะปตตะโรค แกลมอมพฤกษ อมพาต) เปนตน

ประโยชนของตนอบเชย

- เปลอกตนใชเปนเครองเทศ ยาขบลม แตงกลน บดใหเปนผงใชเปนเครองเทศใสอาหาร ใสในเครองสำาอาง นำามนจากเปลอกไมตนใชแตงกลนอาหารและเครองดม เชน ลกวาด ขนมหวาน เหลา รวมไปถงเภสชภณฑ สบ ยาเตรยมทใชสำาหรบชองปาก ใชเปนสวนผสมในยาแกทองอดทองเฟอ ยาขบลม ใชเปนยาฆาเชอโรคและกนบด เปนตน สวนเปลอกอบเชยชวามกนำามาใชผสมเครองแกงมสมน และแตงกลนขาวหมกไก

- เปลอกตนอบเชยเมอนำามายางไฟจะมกลนหอม นยมนำามาใสในแกงมสมนและอาการประเภทตมหรอตนเนอสตวตาง ๆ เพอลดความคาว หรอจะลองหาผงอบเชยมาเหยาะลงในอาหารหรอเครองดมกได อยางเชน ชา กาแฟ นำาผลไม แซนดวช กได แลวแตจะดดแปลงสตร

- ใบอบเชยเทศมนำามน ใชสำาหรบแตงกลน แตงกลนเครองสำาอาง แตงกลนสบ ใชเปนสารตงตนในการผลตนำาหอม ใชเปนแหลงของสารยจนอลเพอนำามาสงเคราะหเปนสารวานลลน ใชเปนสวนผสมในยาทาถนวด- - - เพอบรรเทาอาการปวดตามขอ

- ชาวกะเหรยงเชยงใหมจะใชเปลอกตนอบเชยไทยนำามาตากใหแหงแลวนำาไปเคยวกนกบหมาก

- ชาวมงจะใชเปลอกไมของอบเชยไทย นำาไปตากแหงแลวตำาใหเปนผง นำาไปทำาธป มกลนหอม

- เนอไมอบเชยไทยมกลนหอมคลายการบร เนอไมหยาบและคอนขางเหนยว สามารถนำามาใชในการแกะสลกทำาหบใสของเพอปองกนแมลง ทำาเครองเรอน หรอทำาไมบผนงทสวยงามได

- สำาหรบเรองสว อบเชยกสามารถชวยไดเชนกน ดวยการใชผงอบเชย 1 ชอนชา ผสมกบนำาผง 3 ชอนชา แลวคนใหเขากน จากนนนำามาปายลงบน

หวสวกอนเขานอน แลวคอยลางออกในตอนเชาดวยนำาอน โดยใหทำาตดตอกน 2 สปดาห สวจะคอย ๆ หมดไป (ขอมลจาก Woman plus)

Medthai กลาววา .( 2561 ).อบเชย . สบคนเมอ 6 ธนวาคม 2561 . จาก https://medthai.com/อบเชย

การบร

ภาพท 11 การบร

การบร ชอวทยาศาสตร Cinnamomum camphora (L.) J.Presl อยในวงศอบเชย พบไดในหลายประเทศในเอเชยเชน จน ไทย ญปน เปนตน มการกระจายพนธไปหลายพนททวโลกอยางสหรฐอเมรกา บราซล อนเดยหรออยปต การบรมชอเรยกตามทองถนหลายชอเชน อบเชยญวน(ไทย), เจยโล(จนแตจว), จางม(จนกลาง) เปนตน

การบรเปนผลกของแขงสขาวขน ทสกดมาจากตนการบร ผลกการบรจะแทรกอยตามเนอไมทวทงตน แตจะพบมากทสดในแกนของรากและลำาตน สวนทอยตรงโคนจะพบมากกวาสวนทอยสงขนไป ลกษณะเปนเกลดกลมๆ สขาว อาจจะจบตวกนเปนกอนอยางหลวมๆ หรอแตกเปนเมดรวนๆ

กได มรสรอน กลนหอมเยน ระเหดงายหากวางทงไว มกถกสกดนำามาใชประโยชนในดานยาสมนไพรตางๆ

ลกษณะทางพฤกษศาสตรของการบร

- ลำาตน การบรเปนไมยนตนขนาดใหญ สามารถสงไดถง 30 เมตร เปลอกลำาตนหยาบแตกเปนรองๆ มสนำาตาลอมเทา สวนกงเปนสเขยวหรอนำาตาลออน เนอไมมสนำาตาลแดง ใบเปนทรงพมหนาทบแผกวาง ผลกการบรสวนใหญสกดไดจากสวนรากและลำาตน สวนกงและใบหรอยอดออนมการบรนอยมาก

- ใบ ใบเปนใบเดยว มลกษณะยาวเรยว รปไข โคนใบและปลายใบแหลม ใบออนมสแดงอมเขยว ใบแกหนาใบสเขยวเขมแตทองใบเปนสเขยวอมเทา แผนใบหนาเรยบเปนมนและคอนขางเหนยว ขอบใบเรยบ เสนใบออกมาจากโคนไปแลวแตกออกเปน 3 เสน

- ดอก ดอกออกเปนชอตามงามใบ ดอกหนงชอมดอกยอยไมมาก ดอกมสขาวอมเหลอง กลบดอกรวมม 6 กลบ ผวกลบดานนอกเรยบดานในมขน มเกสรตวผ 9 กานเรยงเปนวง วงละ 3 กาน วงทอยในสดเปนหมน กานเกสรตวผมขน สวนตวเกสรตวเมยคอนขางกลม กานสนประมาณ 1 มลลเมตรและไมมขน มใบประดบแตหลดรวงไดงาย

- ผล มลกษณะเปนทรงกลม ผวเรยบ ผลออนมสเขยวเขม ผลสกเปนสดำา ดานในมเนอและเมลด 1 เมลด ทจกผลคอสวนทเคยเปนฐานดอกมากอน

สรรพคณของการบร

1. การบรใชแกปวดเมอยตามรางกาย โดยอาจจะผสมทำาเปนขผงแลวนำามาทาถกนวดในบรเวณทมอาการ แกเคลดขดยอก บวม ฟกชำา ปวดตามขอ

เสนเอนและกลามเนอ ขอมอขอเทาพลกจากการเลนกฬาหรออบตเหตตางๆ

2. การบรชวยบรรเทาปวดและแกพษจากการถกแมลงสตวกดตอย ชวยใหปวดและบวมนอยลง

3. การบรชวยขบเหงอ ขบลม บรรเทาอาการทองอดทองเฟอ จกเสยดแนน บำารงธาต ทำาใหเลอดลมไหลเวยนไดด

4. การบรมสรรพคณแกไข ลดเสมหะในปากและลำาคอ สดดมทำาใหจมกโลงขน แกไอ บรรเทาอาการหวด คดจมก

5. การบรชวยขบปสสาวะ ขบนำาเหลอง แกปวดทองจากทองรวง ปวดบดและทองเสยแบบไมตดเชอ แกโรคกระเพาะหรอลำาไสอกเสบ

6.การบรมสรรพคณรกษาโรคผวหนงบางชนด เชน กลาก เกลอน ผดผนและอาการคนๆ ทวๆ ไปตามผวหนง ชวยลดรอยแตกใหผวหนง

7. การบรมสรรพคณชวยในเรองกระตนและบำารงหวใจ

8. การบรใชเปนยาแกปวด เชน ปวดฟน เปนยาระงบประสาท มฤทธในการระงบเชออยางออน

9. การบรใชเปนยาสมานแผล รกษาแผลเป อยตามผวหนง

ประโยชนของการบร

1. การบรใชเปนสวนผสมในยาหอมตางๆ นำามนไพล พมเสนนำา ชวยใหสดชน แกลม วงเวยนศรษะ หนามดตาลาย บรรเทาอาการหวด คดจมก เมารถ เปนตน

2. ประโยชนของการบรชวยไลมดและแมลง โดยการนำาการบรไปวางในตหรอตามซอกหลบตางๆ ในหอง ชวยกลนอบในหอง หรอจะนำามาใสในรองเทาเลกนอยกชวยลดกลนอบในรองเทาไดเชนกน

3. การบรสามารถนำามาแตงกลนอาหารและขนม เชน ลกกวาด เยลล คกก ขนมเคก ไสกรอก ขาวหมกไก หรอนำาไปผสมในเครองเทศสำาหรบปรงอาหารอยางเครองแกงมสมน ผงกระหร เครองพะโล เปนตน

4. การบรมฤทธในการยบยงเชอโรคบางชนด เชน เชอแบคทเรย Escherichia coli, Staphylococcus aureus ซงเปนเชอทกอใหเกดโรคเกยวกบระบบทางเดนอาหารและระบบอนๆ ในรางกาย จงชวยสรางภมคมกนใหรางกาย อกทางหนงดวย

5. การบรใชประโยชนเปนยาชาเฉพาะท ชวยกระตนการทำางานของหวใจและระบบประสาทสวนกลาง

สขภาพด กลาววา .( 2561 ).การบร . สบคนเมอ 6 ธนวาคม 2561 . จาก https://sukkaphap-d.com › เคลดลบสขภาพ

กานพล

ภาพท 12 กานพล

กานพล ชอสามญ Clove

กานพล ชอวทยาศาสตร Syzygium aromaticum (L.) Merr. & L.M.Perry (ชอพองวทยาศาสตร Eugenia caryophyllus (Spreng.) Bullock & S.G.Harrison, Eugenia caryophyllata Thunb.) จดอยในวงศชมพ (MYRTACEAE)

ตนกานพล เปนไมยนตนและเปนสมนไพรชนดหนงทนาใจ มสรรพคณทางยาหลากหลาย มกลนหอมเฉพาะตว เปนสมนไพรไทยทมรสเผด โดยมการเพาะปลกและเกบเกยวมากทสดในประเทศอนโดนเซย อนเดย ปากสถาน และศรลงกา เปนตน

เรานยมนำามาใชประโยชนไดหลายสวน ไมวาจะเปนดอกตม ผล ตน เปลอก ใบ รวมไปถงนำามนหอมระเหย ในบญชยาสมนไพร ตามประกาศคณะกรรมการแหงชาตดานยา (ฉบบท 5) มการใชกานพลเปนยารกษาอาการทางระบบไหลเวยนโลหต (แกลม) โดยปรากฏอยในตำารบยาหลายชนด ไดแก ยาหอมเทพจตร ยาหอมนวโกฐ ซงจะมสวนประกอบของกานพลรวมกบสมนไพรชนดอน ๆ อยดวย มสรรพคณชวยแกลม วงเวยน อาการหนามดตาลาย ใจสน คลนไสอาเจยน และยงมการใชกานพลเปนยารกษากลมอาการทางระบบอาหาร ซงประกอบไปดวย ยาธาตบรรจบ ยา

ประสะกานพล ซงจะชวยแกอาการทองอดทองเฟอ จกเสยด อาหารไมยอยเปนตน

ประโยชนของกานพล

- กานพลมสารประกอบอยางฟโนลกในปรมาณมาก ซงมสรรพคณชวยเรองการตอตานอนมลอสระในรางกาย

- ใบกานพลมสวนชวยเผาผลาญแคลอร ชวยลดความอยากนำาตาล และชวยลดและควบคมระดบนำาตาลในเลอด

- กานพลแกปวดฟน ดวยการใชนำามนทกลนมาจากดอกตมของดอกกานพลประมาณ 5 หยด แลวใชสำาลพนปลายไมจมนำามนนำามาอดในรทปวดฟนจะชวยบรรเทาอาการปวดฟนได หรอจะนำาดอกมาเคยวแลวอมไวตรงบรเวณทมอาการปวดฟนกได หรอจะนำาดอกกานพลมาตำาใหแหลก ผสมกบเหลาขาวเลกนอยพอใหแฉะ แลวนำามาอดฟนบรเวณทปวด (นำามนสกด) หรอจะใชดอกตมทแหงแลวนำามาแชเหลาเอาสำาลชบอดรฟนกไดเชนกน

- ชวยรกษาโรครำามะนาด (โรคปรทนต) หรอโรคทมการอกเสบของอวยวะรอบ ๆ ฟนนนเอง ดวยการนำาดอกมาเคยวแลวอมไวตรงบรเวณทมอาการของโรค (ดอกตม)

- ชวยระงบกลนปาก ดบกลนเหลาไดเปนอยางด ดวยการใชดอกตมของกานพลประมาณ 3 ดอก อมไวในปากจะชวยลดกลนปากลงไปไดบาง และยงเปนสวนผสมในนำายาบวนปากหลายชนด (ดอกตม)

- ชวยบรรเทาอาการคลนไสอาเจยน หนามดตาลาย (ดอก)

- ชวยแกอาการสะอก แกซางตาง ๆ (ดอก)

- ดอกตมของกานพลใชรบประทานเพอขบลม แกอาการทองอด ทองเฟอ (ดอกตม)

- ชวยบรรเทาอาการปวดทอง ชวยลดการบบตวของลำาไส (ดอกตม)

- กานพลมสรรพคณชวยลดอาการจกเสยดแนนทอง ทเกดจากการยอยอาหารไมสมบรณ (ดอกตม)

- ชวยกระตนการหลงเมอกและชวยลดกรดในกระเพาะอาหาร (ดอกตม)

- ชวยแกอาการทองเสยในเดก (ดอกตม)

- ชวยแกอาการเหนบชา (ดอกตม)

- ชวยรกษาโรคหดหอบ (ดอกตม)

- ชวยแกอาการไอ ดวยการอมดอกกานพล ระหวางอมอาจจะรสกชาปากบางเลกนอย (ดอกตม)

- ชวยรกษาโรคเลอดออกตามไรฟน (ดอกตม)

- ชวยขบเสมหะ แกเสมหะเหนยวขน (ดอกตม)

- ชวยขบนำาด (ดอกตม)

- มสวนชวยในการดดซมของธาตเหลกใหดยงขน

- ชวยแกนำาเหลองเสย แกเลอดเสย (ดอกตม)

- ชวยขบนำาคาวปลา (ดอกตม)

- ชวยแกลม แกธาตพการ บำารงธาต (ดอกตม)

- ชวยขบผายลม จบลมในลำาไส (ดอกตม)

- เปลอกของตนการพล ชวยแกอาการปวดทอง แกลม และชวยคมธาต

- ผลของกานพลนำามาใชเปนเครองเทศ ซงเปนตวชวยใหมกลนหอม

- นำามนหอมระเหยของกานพล (Essential oil) ชวยฆาเชอโรคได (นำามนหอมระเหย)

- นำามนหอมระเหยของกานพล ชวยทำาใหประสาทสงบ

- ใชเปนยาระงบอาการชกกระตก ดวยนำามนหอมระเหยจากกานพล (นำามนหอมระเหย)

- ชวยทำาใหผวหนงชา ดวยการใชนำามนหอมระเหยจากดอกกานพล เพราะมสาร Eugenol ซงมฤทธเปนยาชาเฉพาะท (นำามนหอมระเหย)

- ชวยฆาเชอแบคทเรยไดหลายชนด ไมวาจะเปนเชอบดชนดไมมตว เชอหนอง เชอโรคไทฟอยด เปนตน (ดอกตม)

- นำามนหอมระเหยจากกานพลมสวนชวยฆาเชอจากบาดแผล แมลงสตวกดตอยได

- งานวจยพบวานำามนกานพลสามารถชวยละลายลมเลอดและชวยลดการจบตวเปนกอนได

- กานพลเปนหนงในสมนไพรทนำามาใชในการยอมสผม ซงจะใหสผมทใกลเคยงกบสดำา

- นำามนกานพล (Clove oil) นำามาใชในการแตงกลนอาหาร แตงกลนสบ และยาสฟน

- ประโยชนของกานพลนำามนกานพลมฤทธในการชวยไลยงได

- ใชเปนสวนผสมของสมนไพรในตำารบยาตาง ๆ หลายชนด ไมวาจะเปน พกดตรพษจกร พกดตรคนธวาต ยาหอมเทพจต ยาหอมนวโกฐ ยาธาตบรรจบ ยาประสะกานพล เปนตน

- กานพลเปนหนงในสมนไพรทแนะนำาใหรบประทานของหญงใหนมบตรเพราะชวยเพมการไหลเวยนของโลหต และทำาใหมนำานมเพมมากขน แตสำาหรบหญงทอยระหวางการตงครรภควรหลกเลยงการใชนำามนหอมระเหยกานพล เวนแตจะไดรบคำาแนะนำาจากแพทยหรอผเชยวชาญ

- ผผลตบางรายไดนำากานพลมาทำาเปนบหร หรอทเรยกกนวาบหรกานพล โดยมการพฒนาสตรใหม ๆเพมขน ไมวาจะเปนเรองของรสชาต ทมทงรสชอกโกแลต รสบวย รสวานลลา รสผลไม และอน ๆ มากมาย แตเหลานกยงถอเปนอนตรายตอสขภาพอยด จงไมขอแนะนำา และบหรกานพลกมพษเทยบเทากบบหรทวไปอกดวย

- นำามนสกดจากการพลสามารถชวยยบยงการเจรญเตบโตของ Lactococcus garvieae ในอาหารเลยงเชอได เมอนำาอาหารปลาทผสมกบนำามนกานพลมาเลยงปลานล จะทำาใหปรมาณการตายเนองจากการตดเชอ L. garvieae ของปลานลลดลง

Medthai กลาววา .( 2561 ).กานพล . สบคนเมอ 6 ธนวาคม 2561 . จาก https://medthai.com › สมนไพร

ลกกระวาน

ภาพท 13 ลก กระวาน

กระวานไทย หรอ กระวาน (ชอวทยาศาสตร: Amomum testaceum) เปนพชลมลกชนดหนง ชออน ๆ ไดแก กระวานขาว (ภาคกลาง ภาคตะวนออก) ขาโคม ขาโคก หมากเนง (ตะวนออกเฉยงเหนอ) ปลากอ (ปตตาน) มะอ (เหนอ) กระวานดำา

การนำาไปใชประโยชน

- ผลแก รสเผดรอน กลนหอม ตำารายาไทยใชแกอาการทองอด ทองเฟอ ชวยขบลม และแกแนนจกเสยด มฤทธขบลมและบำารงธาต แกธาตไมปกต บำารงกำาลง ขบโลหต แกลมในอกใหปดธาต แกลมเสมหะใหปดธาต แกลมในลำาไส เจรญอาหาร รกษาโรครำามะนาด แกลมสนนบาต แกสะอก แกอมพาต รกษาอาการเบออาหาร คลนไส อาเจยน เมลด แกธาตพการ อจจาระพการ บำารงธาต ขบเสมหะ แกปวดทอง ขบลม นอกจากนยงใชผสมกบยาถายเพอบรรเทาอาการคลนไสอาเจยน กระวานไทยเปนสวนประกอบในพกดยาไทย คอ พกดตรธาต เปนยาแกธาตพการ แกลม แกเสมหะ แกไข พกดตรทราวสา เปนยาแกเสมหะ แกลม บำารงนำาด แกพษตานซาง

- ราก แกโลหตเนาเสย ฟอกโลหต แกลม เสมหะใหปดธาต รกษาโรครำามะนาด

- เมลด แกธาตพการ อจจาระพการ บำารงธาต

- เหงาออน ใชรบประทานเปนผกได มกลนหอมและเผดเลกนอย

- หวและหนอ ขบพยาธในเนอใหออกทางผวหนง

- ใบ แกลมสนนบาด ขบผายลม ขบเสมหะ รกษาโรครำามะนาด แกไขเซองซม แกลม จกเสยด บำารงกำาลง

วกพเดย กลาววา .( 2561 ).กระวาน . สบคนเมอ 6 ธนวาคม 2561 . จาก https://th.wikipedia.org/wiki/กระวานไทย

เมนทอล

ภาพท 14 เมนทอล

"เมนทอล" หรอ เกลดสะระแหน คอสารชนดหนงทพบในนำามนหอมระเหยทสกดไดจากพชบางชนดเชน สะระแหนไทย มนท หรอสะระแหนฝรง เปนตน เมนทอลมลกษณะเปนผลกสขาว กลนและรสชาตหอมเยน ในใบมนทพบสารเมนทอลอยมากถง 80-89% เลยทเดยว เนองจากเมนทอลมกลนหอมและมสรรพคณ

ทางยาหลายอยางจงมกถกนำามาใชประโยชนในดานการปรงแตงกลนอาหาร ขนมหวาน ขนมขบเคยวตางๆ รวมไปถงอตสาหกรรมเครองสำาอางและวงการผลตยาดวย

สรรพคณและประโยชนของเมนทอล

1. เมนทอลมฤทธเยน ชวยบรรเทาอาการวงเวยนศรษะ หนามดตาลาย อาการเมารถเมาเรอตางๆ คลนไสอาเจยน ชวยใหรางกายสดชนตนตวมากมากขน

2. เมนทอลชวยบรรเทาอาการหวด คดจมก แกไข แกไอ ลดการอกเสบในลำาคอ บรรเทาอาการปวดศรษะ แกกระหายนำา

3. เมนทอลมฤทธเปนยาชาอยางออน ลดอาการปวดบวม ลดการบวมของเสนเลอดทจมก บรรเทาอาการเจบปวดทเกดขนตามรางกาย

4. เมนทอลชวยขบลม บรรเทาอาการทองอด ทองเฟอ จกเสยดแนนกระเพาะอาหาร ชวยใหระบบยอยอาหารทำางานไดดมากขน

5. เมนทอลมสรรพคณชวยคลายเครยด การดมกลนเมนทอลในขณะนอนหลบ ชวยกระตนการทำางานของหวใจ ผอนคลายความเครยดและชวยใหความจำาดขน

6. เมนทอลชวยลดการปวดเกรงของกลามเนอ บรรเทาอาการปวดประจำาเดอน ชวยขบประจำาเดอนและขบปสสาวะ

7. รสหอมเยนซาของเมนทอลชวยลดกลนปากไดเปนอยางด

8. เมนทอลชวยใหสดชน ผอนคลายจากความเหนอยลา ลดความโกรธ ทำาใหใจเยนขน

ประโยชนของเมนทอล

1. ประโยชนของเมนทอลใชแตงกลนรสยา เชน ยาเคลอบแผลในกระเพาะอาหาร

2. เมนทอลใชประกอบอาหาร โดยใชใบมนทใสลงไปไดเลย ไมจำาเปนตองใชเมนทอลสกดเนองจากในใบมนทมเมนทอลอยปรมาณมาก ชวยแตงกลนรสอาหาร ดบกลนคาวจากเนอสตว ทำาใหอาหารหอมอรอยนารบประทานมากขน

3. ประโยชนของเมนทอลใชเปนสวนผสมสำาหรบผลตภณฑดแลฟน เชน ยาสฟน ลกอม หมากฝรง เมนทอลชวยดบกลนปากไดเปนอยางด ทำาใหลมหายใจหอมสดชน

4. ประโยชนของเมนทอลใชเปนสวนผสมในเครองหอมตางๆ เชน ยาดม ยาหมอง พมเสนนำา การบรหอมสำาหรบแขวนตามตเสอผา เปนตน

สขภาพด กลาววา .( 2561 ).เมนทอล . สบคนเมอ 6 ธนวาคม 2561 . จาก https://sukkaphap-d.com › เคลดลบสขภาพ

ขนตอนการทำายาดมสมนไพร

1. นำาสมนไพรทงหมด มาหนเปนชนเลกๆและบบพรกไทยดำาเลกนอย

2. นำาพมเสน การบร เมนทอล และนำามนยคาลปตส มาผสมกนในถวยแกวใหละลายเปนเนอเดยวกน

3. จากนนนำาสมนไพรทหนแลวใสในขวดแกว

4. เตมสวนผสมในขอ 2 ลงไปในขวดแกวใหทวมตวสมนไพร ปดฝาใหสนท

5. ตงขวดแกวทงไวประมาณ 7 วน แลวจงนำามาใชโดยทำาการแยกบรรจเปนขวดเลกๆ

โดยครงนทางคณะผจดทำาไดเสนอการใสการใสกลนผสมลงไปดวย ซงกลนทสามารถใชได เชน กลนมะล กลนกหลาบ เปนตน

บทท 3

วธดำาเนนการ

ระยะท1 วางแผนในการดำาเนนการ

-คดหวขอโครงงาน หาเรองทสนใจและนำาเสนอครทปรกษา

-มการเสนอชอเรองทศกษาและทางผจดทำาไดเลอกการทำายาดมสมนไพร

-ปรกษา พดคย เสนอความคดเหนเกยวกบการทำายาดมสมนไพรกบสมาชกภายในกลม

-แบงหนาทใหแตละคนภายในกลมชวยกนสบคนขอมลเกยวกบยาดมสมนไพร

ระยะท 2 อปกรณและสวนผสมการทำายาดมสมนไพร

อปกรณ

1.ภาชนะสำาหรบผสมสาร 2 อน

2.ไมพายอนเลก/ชอน 1 ดาม

3.ขวดรปทรงกระบอกมฝาปดขนาดเลก 4 ขวด

4.ถวยตวงสาร 1 ใบ

สวนผสม

1.พมเสน 1 ขด

2. เมนทอล 1 ขด

3. การบร 1 ขด

4. กานพล 1 ขด

5. กระวาน 2 ขด

6.มะกรด 2 ขด

7.เปลอกสมโอ 2 ขด

8.อบเชย 1 ขด

ระยะท 3 ขนตอนการทำายาดมสมนไพร

ขนท 1 ขนเตรยมพมเสนนำา

1. นำาสวนผสมทง 3 ชนด คอ เมนทอล 3 สวน พมเสน 1 สวน การบร 1 สวนเทผสมรวมกนในภาชนะสำาหรบผสมสาร

2. ใชไมพายเลกคนใหสวนผสมทงหมดละลายเปนของเหลว (ถาไมใชไมคนอาจใชวธการเขยาขวดใหสวนผสมละลายกได)

3. นำาพมเสนทไดบรรจขวดปากกวางปดฝาพกไว

ขนท 2 ขนเตรยมสมนไพร

1. นำาสมนไพรทใชในการทำายาดมทงสตร 1 และสตร 2 ในทนประกอบดวย กานพล มะกรด อบเชย เปลอกสมโอ ลกกระวาน ใสภาชนะรวมกนผสมคลกเคลาเขาดวยกน

2 นำาสมนไพรทไดใสในขวดปากกวางทเตรยมไวในขนตอนท 1 ปดฝาขวดใหสนท

3. แชสมนไพรในพมเสนนำา 1 คน

4. นำาสวนผสมทไดบรรจในขวดมฝาปดเพอนำาไปใชประโยชนตอไป

ระยะท 4 ทดสอบ

-ผจดทำาไดทดสอบความพงพอใจของผใชงานโดยการใหคะแนนความพงพอใจ ดงตารางทยกตวอยางมาน

สตรยาดมสมนไพร คะแนนนความพงพอใจ5 4 3 2 1

สตรท1

สตรท2

ขอเสนอแนะ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

ระยะท5 สรปผล

-ยาดมสมนไพรสามารถชวยทำาใหผใชงานผอนคลาย แกอาการวงเวยนศรษะไดด