ระบบควบคมภายในสาหรบบรษททยน IPO

24 มถนายน 2558

หนา 2

คณรตนา จาละ

– หนสวนฝายตรวจสอบและทปรกษาทางบญช

คณวไลพร อทธวรฬห

– หนสวนฝายตรวจสอบและทปรกษาทางบญช

คณปรยา พรวศณกล

– ผอานวยการอาวโสฝายบรหารความเสยง

วทยากร

หนา 3

หวขอการบรรยาย

ความหมายและความสาคญของการควบคมภายใน

กรอบการควบคมภายใน

องคประกอบท1: สภาพแวดลอมการควบคม

องคประกอบท2: การประเมนความเสยง

องคประกอบท 3: กจกรรมการควบคม

องคประกอบท 4: สารสนเทศและการสอสาร

องคประกอบท 5: การตดตามประเมนผล

การควบคมภายในกบการยน IPO

รายงานผลการประเมนการควบคมภายใน

ลบเฉพาะและสงวนลขสทธ

เอกสารนเปนเอกสารทกลมสานกงาน EY จดทาขน เพอประกอบการสมมนา ทจดโดยคณะกรรมการชมรมวาณชธนกจ สมาคมบรษทหลกทรพยไทย และถอเปนทรพยสน

ของกลมสานกงานฯ ดงนนผเขารวมสมมนาจะไมเปดเผยเอกสารฉบบน และ/หรอขอมลในเอกสารนตอบคคลภายนอกและจะไมจดทาสาเนาในรปแบบใดๆ ตลอดจนจะไม

ใชเอกสารนไมวาเพยงบางสวนหรอทงหมดเพอการอน นอกเหนอจากเพอประกอบการทาความเขาใจในเนอหาของการสมมนา อนง ความเหนหรอการตอบคาถามของ

ผบรรยายในระหวางการสมมนามกขนอยกบขอเทจจรงหรอสภาพแวดลอมของคาถาม รวมทงอาจเปนความคดเหนสวนตวของผบรรยาย ความเหนหรอการตอบคาถาม

ดงกลาวจงไมอาจนามาใชเทยบเคยงหรออางองกบสถานการณอนๆได

หนา 4

ความหมายและความสาคญของการควบคมภายใน

หนา 5

ทมาและความหมายของการควบคมภายใน

►กระบวนการปฏบตงานซงถกกาหนดหรอออกแบบไวโดยคณะกรรมการและผบรหารขององคกร เพอใหเกดความมนใจอยางสมเหตสมผลวาบรษทจะบรรลวตถประสงคทกาหนดไว ทงดานการดาเนนงาน การรายงานทางการเงนและการปฏบตตามกฎระเบยบขอบงคบ

►มาตรการใดๆ ทดาเนนการโดยผบรหาร คณะกรรมการและผทเกยวของ เพอจดการความเสยงและเพมโอกาสในการบรรลเปาหมายขององคกร โดยผบรหารเปนผวางแผนจดการและสงการใหเกดการปฏบตอยางเพยงพอ เพอใหเกดความมนใจอยางสมเหตสมผลวาบรษทจะบรรลเปาหมายทตงไว

► เหตการณหรอการกระทาอยางใดอยางหนงทอาจจะเกดขน สงผลกระทบในเชงลบตอองคกร หรอเกดความเสยหาย และทาใหองคกรไมสามารถบรรลวตถประสงคตามทกาหนดไว

► เหตการณทสงผลในเชงบวกอาจหกลบกบผลกระทบในเชงลบหรอสรางโอกาสใหกบกจการ

►ประเภทของความเสยงอาจแบงไดเปนดานกลยทธ ดานการดาเนนงาน ดานการเงน และดานกฎระเบยบขอบงคบ

ความเสยง (Risks) การควบคมภายใน (Controls)

(ทมา: Internal control– Integrated Framework, The Committee of Sponsoring

Organizations of the Treadway Commissionและ แนวทางการควบคมภายนทด,

ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย)

(ทมา: Enterprise Risk Management – IntegratedFramework,The Committee of SponsoringOrganizations of the Treadway Commission)

(ทมา: IIA, The institution of Internal Auditors)

หนา 6

เนองจากแตละธรกจมความเสยงทแตกตางกน การจดใหมระบบการควบคมภายในทเหมาะสมเพอปองกนหรอลดความ

เสยงทจะเกดความเสยหาย จงเปนกระบวนการตดสนใจทสาคญทผบรหารจะตองใชดลยพนจวาควรจดใหมการควบคม

ภายในองคกรในลกษณะใด

Entity – Level Controls

Collection

Purchase Inventory

Financialclosing

IT General Controls

Management level

BusinessProcess Level

IT infrastructurelevel

The above processes are sample for a manufacturing company.

Process – Level Controls

องคประกอบของการควบคมภายใน

Sales Fixedassets

PayrollPayment

Manual ControlsIT Related Controls

หนา 7

Three Lines of Defense model depicts three groups on which seniormanagement and the board can rely to detect and address risk.

(Source: Risk Management easy as 1..2..3.., Institue of Internal Auditors: Tone at the Top publication issue 60, Feb 2013

บทบาทและความรบผดชอบของบรษทตอการควบคมภายใน

หนา 8

กรอบการควบคมภายใน

หนา 9

The Committee of Sponsoring Organizations ofTreadway Commission (COSO)

(ทมา: Internal control– Integrated Framework, The Committee of Sponsoring

Organizations of the Treadway Commission, 2013)(ทมา: Enterprise Risk Management – Integrated Framework, The Committee of

Sponsoring Organizations of the Treadway Commission: 2004)

กรอบการควบคมภายใน กรอบการบรหารความเสยง

หนา 10

ตวอยางหนวยงานทนา COSO เปนกรอบการควบคมภายใน

• สานกงานคณะกรรมการกากบหลกทรพยและตลาดหลกทรพย

• คณะกรรมการตรวจเงนแผนดน

(ทมา: Internal control– Integrated Framework, The Committee of Sponsoring

Organizations of the Treadway Commission, 2013)

(ทมา: แบบประเมนความเพยงพอของระบบการควบคมภายใน,

คณะกรรมการกากบหลกทรพยและตลาดหลกทรพย(ก.ล.ต.), 2013)

แบบประเมนความเพยงพอของระบบการควบคมภายในCOSO - Internal Control Framework

• สมาคมผตรวจสอบภายใน

• SOX

• JSOX

กรอบการควบคมภายใน

หนา 11

Update articulates principles of effective internal controlInternal Control–Integrated Framework

17 principles embedded in the COSO Framework:

1.Demonstrates commitment to integrity and ethical values2.Board of Directors demonstrates independence from

management and exercises oversight responsibility3.Management, with Board oversight, establishes structure,

authority and responsibility4.The organization demonstrates commitment to competence5.The organization establishes and enforces accountability

6.Specifies relevant objectives with sufficient clarity to enableidentification of risks

7. Identifies and assesses risk8.Considers the potential for fraud in assessing risk9. Identifies and assesses significant change that could impact

system of internal control

10. Selects and develops control activities11. Selects and develops general controls over technology12. Deploys through policies and procedures

13. Obtains or generates relevant, quality information14. Communicates internally15. Communicates externally

16. Select, develops and performs ongoing and separate evaluations17. Evaluates and communicates deficiencies

หนา 12

องคประกอบท 1: สภาพแวดลอมการควบคม

การกาหนดแนวทาง โครงสรางหรอทศทางขององคกรโดย

คณะกรรมการและผบรหารระดบสง โดยการสรางลกษณะหรอ

บรรยากาศการควบคมภายในขององคกร (Tone at the top)

ทงน สภาพแวดลอมการควบคมจดเปนพนฐานของทกองคประกอบ

ของการควบคมภายใน

ตวอยางการควบคมภายในทเกยวของ

► การกาหนดนโยบายและแนวปฏบตทเปนลายลกษณอกษร เชน จรยธรรม (code of conduct)

► การกาหนดบทบาท หนาทและความรบผดชอบของคณะกรรมการบรษท ผบรหารระดบสง ผบรหาร และพนกงาน

เชน การจดทากฎบตรคณะกรรมการบรษท

► การกาหนดโครงสรางองคกรทเหมาะสมและสายการรายงานทชดเจน

► การจดใหมการแบงแยกหนาทในสวนงานทสาคญ เพอใหเกดการตรวจสอบและถวงดลกน

► การกาหนดแนวทางการประเมนผลการปฏบตงาน การใหแรงจงใจหรอรางวลแกบคลากรในองคกร

► การกาหนดแผนงานและกระบวนการสรรหาผสบทอด (succession plan) ในตาแหนงงานทสาคญ

หนา 13

องคประกอบท 2: การประเมนความเสยง

กระบวนการในการระบ วเคราะห และประเมนความเสยงทอาจมผล

ตอการบรรลวตถประสงคของกจการ เพอนามาพจารณากาหนด

แนวทางในการบรหารจดการความเสยงอยางเหมาะสม

ทงน ควรมการพจารณาปจจยเสยงใหครอบคลมทงปจจยภายในและ

ภายนอกองคกร

ตวอยางการควบคมภายในทเกยวของ

► การกาหนดวตถประสงคขององคกรไวชดเจน เพอใหสามารถระบและประเมนความเสยงไดอยางเหมาะสม

► การกาหนดใหมกระบวนการระบและประเมนความเสยงทอาจมผลกระทบตอการดาเนนงานทงในระดบองคกร

หนวยธรกจ และฝายงาน โดยมการพจารณาทงโอกาสทจะเกดเหตการณและผลกระทบทอาจเกดขน

► การกาหนดใหมการพจารณาความสยงอยางครอบคลม ทงปจจยเสยงภายในและภายนอกองคกร ความเสยงประเภท

ตางๆ เชน ความเสยงดายกลยทธ ดานการดาเนนงาน ดานการเงน ดานกฎระเบยบขอบงคบ เปนตน

► การกาหนดแนวทางในการบรหารจดการความเสยงสาหรบความเสยงในระดบสงและสงมาก

► การกาหนดใหมการประเมนและรายงานการเปลยนแปลงทสาคญและมผลตอองคกรอยางสมาเสมอ

หนา 14

องคประกอบท 3: กจกรรมการควบคม

ตวอยางการควบคมภายในทเกยวของ

► การกาหนดมาตรการควบคมภายใน ใหครอบคลมแตละสวนงาน มความชดเจน และเปนลายลกษณอกษร

► การกาหนดอานาจอนมตและวงเงนอนมตของผบรหารแตละระดบ ซงไดรบการอนมตจากคณะกรรมการบรษท

► การกาหนดใหมการแบงแยกหนาทระหวางการอนมตรายการ การบนทกบญช และการดแลจดเกบทรพยสน

► การกาหนดใหมการควบคมภายในทหลากหลายและเหมาะสม เชน การควบคมแบบ manual และแบบ automated

การควบคมเชงปองกนและเชงตดตาม

► การกาหนดนโยบายดานความปลอดภยของระบบเทคโนโลยขององคกร

► การกาหนดนโยบายในการกากบดแลบรษทยอย บรษทรวม และบรษททเกยวของ

นโยบาย มาตรการและวธการดาเนนงานตางๆทฝายบรหารนามาใช

เพอใหมนใจวาสามารถจดการความเสยงไดอยางมประสทธภาพและ

ประสทธผลและชวยในการบรรลวตถประสงคขององคกร ทงน

กจกรรมการควบคมควรมการดาเนนการในทกระดบขององคกร

หนา 15

กจกรรม การควบคมภายในระดบองคกร การควบคมภายในระดบกระบวนการ

การจดซอและจายเงน

►การกาหนดระเบยบปฏบตงานเกยวกบการจดซอ เชน ระเบยบการคดเลอกผขาย เปนตน

►การกาหนดขนาดวงเงนการจดซอและอานาจอนมตของผบรหารแตละระดบในการจดซอและจายเงน

►การแบงแยกหนาทระหวางการจดซอ การรบของ และการจายเงนคาซอของ

►ผจดการฝายจดซอ สอบทานเอกสารการคดเลอกผขายและทาการอนมตผขายรายใหมกอนการทารายการสงซอ

►อานาจอนมตการสงซอสนคาไดถกกาหนดไวในระบบ โดยรายการสงซอจะถกผานระบบไปยงผบรหารทมอานาจอนมตตามวงเงนทสงซอโดยอตโนมต

►พนกงานบญชตรวจสอบใบกากบภาษ/ใบแจงหน กบการลงนามรบสนคา ใบสงของ และใบสงซอ กอนการบนทกบญชตงหน

► กอนอนมตการจายเงน ผมอานาจตรวจสอบเอกสารประกอบการจายเงน เชน ใบแจงหนจากผขาย เปนตน กอนลงนามสงจายเชค

ตวอยางการควบคมภายในระดบองคกร VS การควบคมภายในระดบกระบวนการ

หนา 16

องคประกอบท 4: สารสนเทศและการสอสาร

สารสนเทศ ไดแกขอมลขาวสารทางการเงน และขอมลทเกยวกบการ

ดาเนนงานอนๆ จากแหลงขอมลภายในและภายนอก โดยผบรหาร

จาเปนตองใชสารสนเทศประกอบการตดสนใจและการดาเนนงาน

การสอสารเปนกระบวนการรบและสงขอมล ทงกบบคคลหรอ

หนวยงาน ทงภายในและภายนอกองคกร เพอใหเกดการปฏบตหรอ

ดาเนนการตอไปอยางเหมาะสม

ตวอยางการควบคมภายในทเกยวของ

► การนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศเขามาชวยประมวลผลและจดทารายงาน เพอชวยใหผบรหารไดรบขอมลท

ถกตองแมนยาและรวดเรว

► การจดชนของขอมล (Data classification) เพอเปนการกาหนดประเภทของขอมลขององคกรตามระดบของการ

ควบคมทมตอขอมลนน

► การกาหนดชองทางการรบแจงขอมลการฉอฉลหรอทจรตทงจากพนกงานภายในองคกรและผมสวนไดเสยภายนอก

องคกร (Whistle blowing)

► การกาหนดกระบวนการและขนตอนการจดเกบขอมลภายในระยะเวลาทเหมาะสม

หนา 17

องคประกอบท 5: การตดตามประเมนผล

กระบวนการในการเฝาสงเกต สอดสองดแล หรอสอบทาน และ

ประเมนคณภาพผลงาน หรอผลการปฏบตตามระบบการควบคม

ภายในทกาหนดไว อยางตอเนองสมาเสมออยตลอดเวลา เพอใหเกด

ความมนใจวาการระบบการควบคมภายในทกาหนด มความเพยงพอ

เหมาะสม และทนเวลา รวมทงมการปรบปรงระบบการควบคม

ภายในใหเหมาะสมกบสภาพแวดลอมทเปลยนไปอยเสมอ

ตวอยางการควบคมภายในทเกยวของ

► การกาหนดกระบวนการตดตามการปฏบตตามจรยธรรมธรกจ และขอกาหนดดานความขดแยงทางผลประโยชน

► การกาหนดใหมหนวยงานตรวจสอบภายใน เพอตรวจสอบการปฏบตตามระบบการควบคมภายในของฝายตางๆ

ภายในองคกร

► การกาหนดใหมกระบวนการตดตามความคบหนาของขอบกพรองทเปนสาระสาคญทพบจากการตรวจสอบ

► การกาหนดสายการรายงานของหนวยงานตรวจสอบภายใหขนตรงตอคณะกรรมการตรวจสอบ

เพอใหมความอสระ

หนา 18

ตวอยางการอางองเอกสารการควบคมกบแบบประเมนฯ

คาถาม ตวอยางเอกสาร

1.2 มขอกาหนดทเปนลายลกษณอกษรใหผบรหารและ

พนกงานปฏบตหนาทดวยความซอตรงและรกษา

จรรยาบรรณ ทครอบคลมถง

1.2.1 มขอกาหนดเกยวกบจรยธรรม (code of

conduct) สาหรบผบรหารและพนกงาน ทเหมาะสม

1.2.2 มขอกาหนดหามผบรหารและพนกงานปฏบต

ตนในลกษณะทอาจกอใหเกดความขดแยงทาง

ผลประโยชนกบกจการ ซงรวมถงการหามคอรรปชนอน

ทาใหเกดความเสยหายตอองคกร

1.2.3 มบทลงโทษทเหมาะสมหากมการฝาฝน

ขอกาหนดขางตน

1.2.4 มการสอสารขอกาหนดและบทลงโทษ

ขางตนใหผบรหารและพนกงานทกคนรบทราบ เชน

รวมอยในการปฐมนเทศพนกงานใหม ใหพนกงานลง

นามรบทราบขอกาหนดและบทลงโทษเปนประจาทกป

รวมทงมการเผยแพร code of conduct ใหแกพนกงาน

และบคคลภายนอกไดรบทราบ

หนา 19

ตวอยางการอางองเอกสารการควบคมกบแบบประเมนฯ (ตอ)

คาถาม ตวอยางเอกสาร

7.1 บรษทระบความเสยงทกประเภทซงอาจม

ผลกระทบตอการดาเนนธรกจทงระดบองคกร

หนวยธรกจ ฝายงาน และหนาทงานตางๆ

7.2 บรษทวเคราะหความเสยงทกประเภทท

อาจเกดจากทงปจจยภายในและปจจยภายนอก

องคกร ซงรวมถงความเสยงดานกลยทธ การ

ดาเนนงาน การรายงานการปฏบตตาม

กฎเกณฑ และดานเทคโนโลยสารสนเทศ

หนา 20

การควบคมภายในกบการยน IPO

หนา 21

เกณทอนญาตการเสนอขายหนตอประชาชน (IPO และ PO)

1. โครงสรางการถอหนชดเจน เปนธรรม ไมม Conflict of interest

2. โครงสรางกรรมการมการตรวจสอบและถวงดล

มกรรมการอสระอยางนอย 1ใน 3 และคณะกรรมการตรวจสอบอยางนอย 3 คน

3. งบการเงนปลาสดและไตรมาสลาสดจดทาตามมาตรฐานการบญชทใชบงคบกบบรษทมหาชน

ตรวจสอบ/สอบทานโดยผสอบบญชท กลต.เหนชอบ

รายงานผสอบบญชตองไมใชรายงานท “ไมแสดงความเหน” “มเงอนไขวาขอมลไมเปนไปตาม

มาตรฐานการบญช” หรอ “ถกจากดขอบเขตโดยผบรหาร”

ไมมเหตสงสยวาบรษทไมมระบบเพยงพอทจะจดทาขอมลอยางตอเนองและนาเชอถอ

ทมา: สรปจาก website กลต.

สภาพแวดลอมการ

ควบคม

การตดตาม

ประเมนผล

กจกรรมการควบคม

หนา 22

ความสาคญของการควบคมภายในตอการจดทารายงานทางการเงน

SignificantAccounts

ManagementAssertions

??Risks / Control

Objectives?Controls

SignificantProcesses

Evaluate/Monitor

Inherent andKey Business

Risks

2003

Sheet

2003

SheetFinancial

Statement

FinancialStatements

ManagementReport onInternalControl

Managementreport oninternalcontrol

Reports

InternalControlassessment/InternalAudit Report

Understandand evaluatetheeffectivenessof internalcontrols

Identify areasforimprovement

หนา 23

ตวอยางการควบคมภายในระดบกระบวนการ –กระบวนการขายและรบชาระเงน

การรบลกคา

และสราง

ขอมลหลก

ลกคา

การกาหนด

ราคาขาย

การขายและ

จดทาใบแจง

หน

การบนทกขาย

และลกหน

การรบเงนและ

บนทกบญช

รบเงน

กระบวนการหลก

ตวอยางความเสยง

ราคาขายสนคาไมตรงตาม Price

List ทไดรบอนมต

ตวอยางการควบคม

ราคาขายถกดงจากระบบโดย

อตโนมต และหวหนางานสอบ

ทานความถกตองของราคาขายใน

ระบบเทยบกบราคาตาม Price List

ตวอยางประเดนทพบ

มการแกไขขอมลโดยพนกงานขาย

กอนไดรบอนมต

ตวอยางความเสยง

ขายสนคาใหลกคารายใดรายหนง

เกนวงเงน

ตวอยางการควบคม

ระบบจะไมอนญาตใหพนกงาน

ยนยนรายการขาย เมอรายการสงซอ

ของลกคาเกนวงเงนสนเชอ

ตวอยางประเดนทพบ

รายการสงซอเกนวงเงนทระบบ

block ไว ถกพนกงานขายปลดลอค

ในระบบโดยไมไดรบการอนมต

จากผจดการฝาย

ตวอยางการควบคม

การกระทบยอดระหวางรายงาน

ลกหนรายตวกบยอดลกหน

คงเหลอตามบญชแยกประเภท

ตวอยางประเดนทพบ

มผลตางระหวางรายงานลกหนราย

ตวกบยอดตามบญชแยกประเภท

ซงยกมาตงแตป 2556 โดยไมมการ

หาสาเหตของผลตาง

ตวอยางความเสยง

หลกเลยงการปรบราคาขายโดยให

เปนสวนลดแทน

ตวอยางการควบคม

การใหสวนลดแกลกคาตองไดรบ

การอนมตจากผมอานาจกอน โดยม

การกาหนดระดบผมอานาจอนมต

ตามวงเงน

ตวอยางประเดนทพบ

ผมอานาจอนมตเกนอานาจ และ

ระบบไมสามารถตรวจสอบได

ตวอยางการควบคม

การกระทบยอดระหวางรายงาน

ลกหนรายตวกบยอดลกหน

คงเหลอตามบญชแยกประเภท

ตวอยางประเดนทพบ

มผลตางระหวางรายงานลกหนราย

ตวกบยอดตามบญชแยกประเภท

ซงยกมาตงแตป 2556 โดยไมมการ

หาสาเหตของผลตาง

หนา 24

ตวอยางการควบคมภายในระดบกระบวนการ –กระบวนการจดซอและจายชาระเงน

การคดเลอก

ผขาย และการ

สรางขอมล

หลกผขาย

การจดซอการรบ

ชนสวน/สนคา

การบนทก

เจาหนและคา

สนคา

การจายเงน

และบนทก

บญชจายเงน

กระบวนการหลก

ตวอยางความเสยง

สรางผขายปลอม

ตวอยางการควบคม

การสรางหรอแกไขขอมลหลก

ผขายในระบบตองอนมตโดย

ผมอานาจ และมเอกสารการ

ทา Due diligence ประกอบ

ตวอยางประเดนทพบ

มการสรางขอมลหลกผขายใน

ระบบ โดยไมไดรบอนมตจาก

ผมอานาจหรอไมมเอกสาร

ประกอบ

ตวอยางความเสยง

ผขายสงสนคาไมครบ

ตวอยางการควบคม

พนกงานบญชตรวจสอบความถกตอง

ตรงกนของใบรบของทไดรบจากเจาหนาท

คลงสนคาเทยบกบใบแจงหนจากผขายกอน

บนทกบญช

ตวอยางประเดนทพบ:

พนกงานบญชไดรบใบรบของลาชา ทาให

ไมมการตรวจสอบกบใบแจงหนจากผขาย

และไมไดทาการบนทกตงบญชคางจายไว

ภายในเดอนททาการรบสนคา

ตวอยางความเสยง

ผขายสงสนคาไมครบ

ตวอยางการควบคม

เจาหนาทคลงสนคาตรวจสอบ

ความถกตองของจานวนชนสวน

ทแผนกรบของบนทกเขาระบบ

เทยบกบใบสงซอ

ตวอยางประเดนทพบ

ใบรบของหลายรายการไมม

หลกฐานการตรวจสอบความ

ถกตองของการรบชนสวนโดย

แผนกรบของหรอเจาหนาท

คลงสนคา

ตวอยางความเสยง

สงซอสนคาเกนความจาเปนหรอไม

ตรงกบความตองการของบรษท

ตวอยางการควบคม

กาหนดใหผจดการฝายจดซอม

อานาจในการอนมตใบสงซอ โดยทา

การอนมตผานระบบ

ตวอยางประเดนทพบ

ใบสงซอของบรษทหลายใบไมได

รบการอนมตจากผจดการฝายจดซอ

แตเปนการจดพมพใบสงซอออกมา

จากระบบและลงนามบนใบสงซอ

โดยพนกงานจดซอ

หนา 25

ตวอยางการควบคมภายในระดบกระบวนการ –กระบวนการผลตและบรหารสนคาคงคลง

การสรางขอมล

หลกวตถดบ/

สนคา

การเบก

วตถดบเขา

กระบวนการ

ผลต

การคานวณ

และบนทก

ตนทนการผลต

การคานวณ

และบนทก

ตนทนขาย

การควบคม

และตรวจนบ

สนคาคงคลง

กระบวนการหลก

ตวอยางความเสยง

ขอมลโครงสรางสนคาไมถกตอง

ตวอยางการควบคม

สทธในการสราง/แกไขขอมลหลก

โครงสรางชนสวนการผลต จะทา

ไดเฉพาะพนกงานฝายผลตภณฑ

ทมหนาทความรบผดชอบโดยตรง

เทานน

ตวอยางประเดนทพบ

พนกงานฝายผลตบางทานสามารถ

เขาเมนการสราง/แกไขขอมลหลก

โครงสรางชนสวนการผลตใน

ระบบได

ตวอยางความเสยง

การคานวณตนทนการผลดไมถกตอง

ตวอยางการควบคม:

ทกสนเดอน ระบบจะคานวณตนทน

การผลตทเกดขนภายในเดอนโดย

อตโนมต โดยดงขอมลชนสวนจาก

ขอมลหลกโครงสรางชนสวน

ตวอยางประเดนทพบ:

ระบบไมไดดงชนสวนบางรายการ

เขาไปรวมคานวณเปนตนทนการ

ผลต เนองจากการ mapping ขอมลไม

ตรงกน ทาใหตนทนการผลตท

คานวนออกมาไมครบถวน

ตวอยางความเสยง

พนกงานบนทกรายการสนคาเขา-

ออกผดพลาด สนคาถกขโมย

ตวอยางการควบคม

บรษทมการตรวจนบสนคาคงเหลอ

ทมอยจรงและเปรยบเทยบกบสนคา

คงเหลอตามทบนทกบญชเปน

ประจาอยางนอยปละหนงครง

ตวอยางประเดนทพบ

มการปรบปรงผลตางจากการตรวจ

นบสนคาเขาในระบบบญช โดยไม

มการหาสาเหตของผลตางทเกดขน

ตวอยางความเสยง

เบกวตถดบเกนความจาเปน

ตวอยางการควบคม

หวหนาแผนกผลตอนมตการ

เบกจายชนสวนโดยการ

เปรยบเทยบจานวนชนสวนทตอง

ใชกบแผนการผลต

ตวอยางประเดนทพบ

รายการเบกชนสวนหลายรายการ

ไมมหลกฐานการอนมตจาก

หวหนาแผนกผลต และชนสวนท

เบกนนไมสอดคลองกบแผนการ

ผลต

หนา 26

ตวอยางการควบคมภายในระดบกระบวนการ –กระบวนการปดบญชและจดทารายงานทางการเงน

การสรางขอมล

รหสบญช

การบนทกรายการ

ปรบปรง การปดงวดบญชการจดทารายงาน

ทางการเงน

กระบวนการหลก

ตวอยางความเสยง

ใชใบสาคญทวไปในการทารายการ

ทไมถกตอง

ตวอยางการควบคม:

ใบสาคญทวไปทใชบนทกรายการ

ปรบปรงตองมเอกสารประกอบ

และไดรบการสอบทานโดย

ผจดการฝายบญช

ตวอยางประเดนทพบ:

รายการปรบปรงคาใชจายคางจาย

หลายรายการ ไมมเอกสาร

ประกอบการคานวณคาใชจายคาง

จายจากหนวยงานตนทาง

ตวอยางความเสยง

ปดบญชไมถกตอง

ตวอยางการควบคม

มการจดทารายงานกระทบยอด

สาหรบทกบญช และสอบทานโดย

ผจดการฝายบญช

ตวอยางประเดนทพบ

รายงานกระทบยอดถกจดทา

ยอนหลงจากทปดบญชประจาเดอน

ไปแลว และมผลตางหลายรายการท

ไมไดมการระบถงสาเหตของ

ผลตางทเกดขน

ตวอยางความเสยง

งบการเงนไมถกตอง

ตวอยางการควบคม

ผจดการฝายบญชสอบทานความ

ถกตองของงบการเงนทจดทาเปน

ประจาทกเดอน และลงนามอนมต

ในงบทดลอง

ตวอยางประเดนทพบ

ไมมหลกฐานการสอบทานความ

ถกตองของงบการเงนโดยผจดการ

ฝายบญช

ตวอยางความเสยง

ปดบญชไมทน

ตวอยางการควบคม

ทกเดอน ฝายบญชจะจดทาตารางปด

งวดบญช เพอกาหนดผรบผดชอบ

ในแตละงานและจานวนวนทใชใน

การทางานแตละกจกรรม

ตวอยางประเดนทพบ

ในบางเดอนมการปดงวดบญชลาชา

ซงไมมการระบสาเหตของความลา

เหต รวมถงการกาหนดแนวทางใน

การแกไขทชดเจน

หนา 27

รายงานผลการประเมนการควบคมภายใน

หนา 28

องคประกอบของรายงานผลการประเมนการควบคมภายใน

หนา 29

องคประกอบของรายงานผลการประเมนการควบคมภายใน (ตอ)

2. ขอบเขตและแนวทางการสอบทาน

หนา 30

องคประกอบของรายงานผลการประเมนการควบคมภายใน (ตอ)

ขอสงเกต ขอเสนอแนะเพอการพจารณาปรบปรงและความเหนของ

ผบรหารทรบผดชอบ

1. พจารณาจดทาแผนธรกจอยางเปนลายลกษณอกษรและ

สอสารใหบคลากรในองคกรรบทราบ

จากการสมภาษณกรรมการผอานวยการ และผจดการท

เกยวของ และสอบทานผลการดาเนนงานป 2557 รวมถง

เปาหมายและกลยทธป 2558 พบวา บรษทฯ มประชมเพอ

กาหนดเปาหมายและกลยทธเปนประจา

ทกตนปในการประชมผบรหารระดบสง แตไมไดนา

ขอมลมาสรปเปนแผนธรกจอยางเปนลายลกษณอกษร

และสอสารใหผปฏบตงานในแตละหนวยงานทราบ

บรษทฯ ควรจดทาแผนธรกจของบรษทฯ ขนอยางเปน

ลายลกษณอกษร ซงโดยทวไปแผนธรกจจะครอบคลม

เนอหาดงตอไปน

► บทสรปผบรหาร

► ความเปนมาและลกษณะการดาเนนธรกจของบรษท

► วสยทศน พนธกจ และเปาหมาย

► ……….

ความเหนของผบรหารทรบผดชอบ

บรษทฯ มการรางแผนธรกจเอาไวแลว หลงจากน จะนามา

ปรบตามขอเสนอแนะ

วนททคาดวาจะแลวเสรจ

มกราคม 2558

3. ผลการประเมนการควบคมภายในระดบองคกร

1 2

3

หนา 31

องคประกอบของรายงานผลการประเมนการควบคมภายใน (ตอ)

4. ผลการประเมนการควบคมภายในระดบกระบวนการ

ขอสงเกต ผลกระทบ ขอเสนอแนะเพอการพจารณาปรบปรงและความเหน

ของผบรหารทรบผดชอบ

1. ปรบปรงการบนทกรายการลกหนและ

ตดตามรายการลกหนคงคางนาน

จากการสมภาษณผชวยผอานวยการฝาย

บญช และสอบทานขนตอนปฏบตงาน

ในการบนทกบญชลกหน รบเงน และ

การกระทบยอดลกหนประจาเดอน

รวมทงสมสอบทานยอดบญชลกหนจาก

ระบบ xx พบวา มรายการยอดลกหนท

คางนานเกนกวา 90 วน ณ วนท 30

พฤศจกายน 2557 และไมมการระบ

เหตผลของรายการทคางนานดงกลาว

จานวน 20 รายการ

การทไมมการวเคราะหอาย

ลกหน และไมมการตดตาม

ลกหนทคางนานภายใน

ระยะเวลาทเหมาะสม อาจ

ทาใหขอผดพลาด ไมไดรบ

การตรวจสอบหรอแกไขได

ทนเวลา อกทงรายการลกหน

ทแสดงในงบการเงน อาจ

เปนรายการทบนทกบญช

ผดพลาดหรอไมถกตอง

บรษทฯ ควรทาการตดตามลกหนทคางนานและ

ระบเหตผลของลกหนทคางนาน ทงนเพอให

ผบรหารทเกยวของสามารถนาขอมลไปใชในการ

วเคราะหและดาเนนการตดตามแกไขรายการคง

คางได จากนนจดสงรายงานการกระทบยอด

บญชลกหนใหผชวยผอานวยการฝายบญชสอบ

ทานความถกตองครบถวน

ความเหนของผบรหารทรบผดชอบ

ตงแตธนวาคม 2557 เปนตนไปจะมการพมพ

รายงานออกมาสอบทาน และตรวจสอบจาก

ผบรหารของฝายบญชทกเดอน

วนททคาดวาจะแลวเสรจ

จะลางรายการทตดคางภายในสนเดอนมกราคม

2558

1 2

3

หนา 32

► ความเสยงของธรกจ

► ความเสยงของบรษท

► เจาของ ผบรหาร

► เจาหนาท บคลากร ระบบงาน

หลกการกาหนดขอบเขตการประเมนการควบคมภายใน

Entity Level Controls

Collection

Purchase Inventory

Financialclosing

IT General ControlsThe above processes are sample for a manufacturing company.

Sales Fixedassets

Process Level Controls

PayrollPayment

หนา 33

ตวอยางประเดนการควบคมภายในระดบองคกรทพบบอย

องคประกอบ ประเดนทพบ

► ไมมกระบวนการบรหารความเสยงอยางเปนรปธรรม เชน การระบความเสยงสาคญ การประเมนความเสยง การกาหนดมาตรการในการจดการความเสยง รวมถงการกาหนดใหมการตดตามความคบหนาของมาตรการจดการความเสยง เปนตน

► ไมกาหนดใหมการประเมนผลการปฏบตงานของผใหบรการภายนอก รวมถงการประเมนผขายอยาง

เปนทางการ

การควบคมภายในองคกร ► ไมไดจดทาขอกาหนดเกยวกบจรยธรรมและจรรยาบรรณทางธรกจใหครบถวน เชน ขอกาหนดทหามคณะกรรมการและฝายบรหารปฏบตตนในลกษณะทกอใหเกดความขดแยงทางผลประโยชนกบกจการ รวมถงบทลงโทษ เปนตน

► บรษทไมมการจดทาแผนการพฒนาบคลากรในแตละระดบอยางเปนลายลกษณอกษร รวมถงแผนการฝกอบรมบคลากรจะมเฉพาะบคลากรในระดบผบรหารระดบสงเทานน

การประเมนความเสยง

การควบคมการปฏบตงาน

ระบบสารสนเทศและการ

สอสารขอมล

ระบบการตดตาม

► ไมกาหนดนโยบายและระเบยบปฏบตงานสาหรบสวนงานสาคญอยางเปนรปธรรม เชน นโยบายและระเบยบปฏบตสาหรบการจดซอ ระเบยบปฏบตสาหรบการปดบญช นโยบายและระเบยบปฏบตสาหรบการบรหารจดการคลงสนคา และระเบยบปฏบตสาหรบการบรหารเงนสดยอยและเงนทดรองจาย เปนตน

► ไมไดกาหนดชองทางในการแจงเบาะแสและวธปฏบตทชดเจนเปนทางการ กรณทมผตองการแจงเบาะแสการกระทาผดหรอการทจรต

หนา 34

ตวอยางประเดนการควบคมภายในระดบกระบวนการทพบบอย

กระบวนการ ประเดนทพบ

► บคคลทอนมตการรายการสงซอไมสอดคลองกบอานาจอนมตการสงซอทบรษทกาหนดไว► ไมมการเปรยบเทยบราคาและไมมใบเสนอราคาจากผขายมาประกอบการอนมตรายการสงซอ► มการจายเงนซาซอนสาหรบใบแจงหนใบเดยวกน เนองจากระบบไมมการปองกนการบนทกตงหน

ซาสาหรบใบแจงหนเลขทเดม และพนกงานไมมการประทบตรา “จายแลว” ลงบนเอกสารชดใบแจงหนทจายเงนแลว

► ไมมการตดตามหาสาเหตของรายการกระทบยอด (unreconciled items) ทเกดจากการกระทบยอดระหวางบญชเงนฝากธนาคาร (Bank Statement) กบยอดตามทบนทกบญช

ขายและรบชาระหน ► ราคาขายสนคาใหกบลกคาตามใบแจงหน ไมตรงกบราคาขายทระบไวตามสญญา เนองจากพนกงานขายทาการใหสวนลด โดยไมมผมอานาจอนมต

► ราคาขายของสนคาแตละรายการทแสดงบนใบแจงหนเชอมโยงมาจากขอมลหลกราคาขายทกาหนดไวในระบบ อยางไรกตาม พนกงานขายสามารถแกไขราคาขายโดยตรงในใบแจงหนได

► ไมมการจดทาเอกสารการอนมตเพอออกใบเพมหน/ใบลดหนใหกบลกคา โดยผมอานาจ กอนทฝายบญชจะจดทาใบเพมหน/ใบลดหน

► การกาหนดหนาทความรบผดชอบในพนกงานขายทาหนาทในการเกบเงนคาสนคาจากลกคา

จดซอและจายเงน

ผลตและบรหารสนคา

คงเหลอ

► การตรวจนบสนคาคงเหลอประจาปไมครอบคลมสนคาทงหมดของบรษท แตจะสมนบเปนบาง

รายการเทานน

► การตรวจนบสนคาคงเหลอประจาปทาโดยเจาหนาทคลงสนคา

► ไมมการตดตามหาสาเหตความแตกตางของการตรวจนบกบยอดในบญชกอนปรบปรง

หนา 35

การตรวจสอบระบบการควบคมภายในของผสอบบญชและผตรวจสอบภายใน

หวขอ ผสอบบญช ผตรวจสอบภายใน

วตถประสงคของ

การตรวจสอบ

การควบคม

ภายใน

► เพอใชเปนขอมลสวนหนงในการระบและ

การประเมนความเสยงจากการแสดงขอมลท

ขดตอขอเทจจรงอนเปนสาระสาคญใน

งบการเงน

► เพอชวยใหองคกรบรรลเปาหมาย ดวยการประเมนและ

ปรบปรงประสทธผลของกระบวนการบรหารความเสยง

การควบคม และการกากบดแล อยางเปนระบบ และเปน

ระเบยบ

ขอบเขตการ

ตรวจสอบ

► กจกรรมหรอกระบวนการทมผลกระทบตอ

บญชทมสาระสาคญในงบการเงน

► การประเมนความเสยงเพอกาหนดกจกรรมทจะตรวจสอบ

ตามวธ Risk Based Audit

► กจกรรมหรอกระบวนการทคณะกรรมการตรวจสอบหรอ

ผบรหารระดบสงสนใจ

ประเภทของงาน

ตรวจสอบ

►เปนขอมลสวนหนงสาหรบผสอบบญชในการ

วางแผนการตรวจสอบเพอใหความเหนตอ

ขอมลในงบการเงน

► งานใหความเชอมน (Assurance Audit) เชน การตรวจสอบ

ทางการเงน การตรวจสอบการปฏบตการ เปนตน

► งานใหคาปรกษา (Consulting Audit) เปนการใหคาแนะนา

ลกษณะและขอบเขตเปนไปตามความตกลงรวมกน

ลกษณะของ

รายงานผลการ

ตรวจสอบ

►ขอมลหลกทแสดงในรายงานผลการตรวจสอบ ประกอบดวยหวขอดงน

► ขอสงเกตทพบจากการตรวจสอบ

► ผลกระทบทอาจเกดขน

► ขอเสนอแนะเพอการปรบปรงแกไข

หนา 36

Q & A

ลบเฉพาะและสงวนลขสทธ

เอกสารนเปนเอกสารทกลมสานกงาน EY จดทาขน เพอประกอบการสมมนา ทจดโดยคณะกรรมการชมรมวาณชธนกจ สมาคมบรษทหลกทรพยไทย และถอเปน

ทรพยสนของกลมสานกงานฯ ดงนนผเขารวมสมมนาจะไมเปดเผยเอกสารฉบบน และ/หรอขอมลในเอกสารนตอบคคลภายนอกและจะไมจดทาสาเนาในรปแบบใดๆ

ตลอดจนจะไมใชเอกสารนไมวาเพยงบางสวนหรอทงหมดเพอการอน นอกเหนอจากเพอประกอบการทาความเขาใจในเนอหาของการสมมนา อนง ความเหนหรอการ

ตอบคาถามของผบรรยายในระหวางการสมมนามกขนอยกบขอเทจจรงหรอสภาพแวดลอมของคาถาม รวมทงอาจเปนความคดเหนสวนตวของผบรรยาย ความเหนหรอ

การตอบคาถามดงกลาวจงไมอาจนามาใชเทยบเคยงหรออางองกบสถานการณอนๆได