30
U~ime za EU Основи за ЕУ Vlada na Republika Makedonija Sekretarijat za evropski pra{awa Vlada na Republika Makedonija Sekretarijat za evropski pra{awa

Учиме за ЕУ

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Учиме за ЕУ - прирачник за деца

Citation preview

Page 1: Учиме за ЕУ

U~ime za EUОснови за ЕУ

Vlada na Republika MakedonijaSekretarijat za evropski pra{awaVlada na Republika MakedonijaSekretarijat za evropski pra{awa

Page 2: Учиме за ЕУ
Page 3: Учиме за ЕУ

U^IME ZA EU

Page 4: Учиме за ЕУ

Наслов на публикацијата: U~ime za EU, osnovi za EU

Издавач: Секретаријат за европски прашања

Текст: Секретаријат за европски прашања

Dizajn i pe~at:КОМА Lab.

Тираж:3000

Ovaa publikacija mo`e da se prezeme vo pdf format na www.sep.gov.mk/publikacii

CIP - Каталогизација во публикацијата Народна и универзитетска библиотека „Св. Климент Охридски” Скопје

341.171(4-672EU)

U^imE za EU, osnovi za EU. – Скопје : Секретаријат за европски прашања, Влада на Рepublika makedonija, 2007. - 28, [1] стр. : илустр. vo boja ; 21 sм

ISBN: 978-9989-182-08-2

a) Evropska unija - Prira~nici

COBISS.MK-ID 70862602

Pe~ateweto na „U~ime za EU, osnovi za EU” e poddr`ano so proektot „Strategija za informi-rawe i komunikacija so javnosta vo procesot za pristapuvawe na Rm vo EU”, finansiran od GOFRE fondot (Global Opportunities Fund - Reuniting Europe) preku Britanskata ambasada vo Skopje.

Stavovite i mislewata objaveni vo publikacijata „U~ime za EU, osnovi za EU” ne se odraz na stavovite i mislewata na Britanskata ambasada vo Skopje.

Page 5: Учиме за ЕУ

[to pretstavuva Evropskata unija? 5

Koga, kako i zo{to e sozdadena Evropskata unija? 7

Kako funkcionira Evropskata unija? 11

EU - Sloboda, pravda i bezbednost 17

Evropskata unija i evropskiot identitet 18

Pro{iruvawe na Evropskata unija 20

makedonija - del od golemoto evropsko semejstvo 23

SODR@INA

Page 6: Учиме за ЕУ
Page 7: Учиме за ЕУ

[TO PRETSTAVUVA EVROPSKATA UNIJA?

Evropskata unija pretstavuva za-ednica na dr`avi od evropskiot kontinent, koi se obedineti so cel da ostvarat zaedni~ki politi~ki, ekonomski, socijalni i kulturni interesi. Do 2006 godina Evrop-skata unija ja so~inuvaa 25 zemji-~lenki, od 01.01.2007 godina so vleguvaweto na Bugarija i Romani-ja, brojot se zgolemi na 27 zemji-~lenki.

5

Avstrija

Belgija

Kipar

^e{ka Republika

Danska

Estonija

Finska

Francija

Germanija

Ungarija

irska

italija

Letonija

Litvanija

Grcija

Luksemburg

malta

Polska

Portugalija

Slova~ka

Holandija Slovenija

[panija

[vedska Obedineto Kralstvo

Bugarija

Romanija

Page 8: Учиме за ЕУ

se znameto i

himnata na Unijata

ZnAMEto na Evropskata unija e sostaveno od 12 `oltozlatni yvezdi raspredeleni vo krug, vrz sina osnova. Pette kraci na yvezdite go simboliziraat edinstvoto na narodite od Evropskata unija, a izborot na brojot na yvezdite (12) se dol`i na simbolikata na brojot (ovoj broj pretstavuva simbol na sovr{enost i edinstvo).

HIMnA na Evropskata unija e temata od Devettata simfonija - „Oda na radosta”, sozdadena vo 1823 godina od kompozitorot Ludvig van Betoven. Himnata pretstavuva izraz na vizijata na Betoven za zbli`uvawe na narodite i rasite vo svetot.

Page 9: Учиме за ЕУ

KOGA, KAKO I ZO[TO E SOZDADENA EVROPSKATA UNIJA?

Evropa niz vekovite bila scena na ~esti i krvavi voeni sudiri. Krajot na Vto-rata svetska vojna be{e prosleden so jakneweto na idejata deka edinstveniot na~in da se obezbedi traen mir me|u zem-jite na evropskiot kontinent se sostoi vo nivnoto ekonomsko i politi~ko obedinu-vawe. Zalo`bite na vidni dr`avnici i politi~ari bea naso~eni kon sozdavawe na nov poredok vo Evropa, koj bi gi obedinil interesite na narodite i naciite od ev-ropskiot kontinent za podobra zaedni~ka idnina.

Prvi~nata ideja za obedinuvawe na zem-jite od evropskiot kontinent e inicirana od francuskiot politi~ar @an mone, koj se smeta za arhitekt na Evropskata unija.

Na 9 maj 1950 godina, toga{niot francus-ki minister za nadvore{ni raboti, Robert [uman, predlo`il obedinuvawe na proiz-vodstvoto na jaglen i ~elik na zemjite od Zapadna Evropa. Vo 1952 godina napraven e prviot ~ekor kon natamo{noto politi~ko i ekonomsko obedinuvawe na zemjite od Evropa.

7

Page 10: Учиме за ЕУ

Vo 1951 godina {est zemji od Evropa: Belgija, toga{na Zapadna Germanija, Luksemburg, Francija, italija i Holandija go obedinile proizvodstvoto na jaglen i ~elik i ja sozdale Evropskata zaednica za jaglen i ~elik (EZJ^). Zemjite koi vo Vtorata svetska vojna bea protivnici, odlu~ija da stanat partneri i pravoto za donesuvawe na odluki {to dotoga{ & pripa|a{e na sekoja od zemjite oddelno, go dodelija na eden zaedni~ki „Visok upraven organ”.

Vakviot ~ekor pretstavuval seriozen pokaza-tel za s$ pogolemata volja i interes na zem-jite od Evropa za natamo{no obedinuvawe.

Evropskata zaednica za jaglen i ~elik (EZJ^) poka`a golem uspeh vo svoeto funkcionirawe. Pozitivnite rezultati vo raboteweto na EZJ^ bea motiv, poradi koj zemjite u~esni~ki vo EZJ^ donesoa odluka da go primenat istiot model na obedinuvawe i vo drugite oblasti od zaedni~ki interes. Na toj na~in vo 1957 godina so dogovorot od Rim, bea sozdadeni i Evropskata ekonomska zaednica (EEZ) i Evrop-skata agencija za atomska energija (EAAE).

Ovoj smel ~ekor pretstavuva po~etok na edna dolgoro~na i mirna sorabotka na zemjite od evropskiot kontinent i na toj na~in ja otvori

mo`nosta za natamo{no obedinuvawe. So menuvaweto na politi~kite i ekonomskite uslovi vo Evropa i vo svetot, se menuva{e i jakne{e sora-botkata na zemjite od Evropa. S$ pointenzivnata sorabotka ovozmo`i i posilen nastap na svetskata scena.

Razvojot na sorabotkata dovede do potpi{uvawe na Dogovorot od mastriht, vo 1992 godina, {to se smeta za ra|awe (sozdavawe) na Evropskata unija. Evropskata unija ne e rezultat edinstveno na zaedni~koto rabotewe na {este zemji-osnova~i na EZJ^. Samata ideja za sozdavawe na „obedineta Evropa” povle~e i posledovatelno priklu~uvawe i na drugite zemji od Zapadna Evropa kon Unijata, koi do toga{ ne bea del od Unijata.

8

Page 11: Учиме за ЕУ

1973 DANSKA, iRSKA, OBEDiNEtO KRALStVO

1981 GRciJA

1986 [PANiJA i PORtUGLiJA

1995 AVStRiJA, FiNSKA i [VEDSKA

2004 KiPAR, ^E[KAtA REPUBLiKA, UNGARiJA, EStONiJA, LEtONiJA, LitVANiJA, mALtA, POLSKA, SLOVA^KA i SLOVENiJA

2007 BUGARiJA i ROmANiJA

Page 12: Учиме за ЕУ

EVROPSKATA UNIJA

So sozdavaweto na Evropskata unija be{e ozna~en po~etokot na obe-dinuvaweto na politi~kite i ekonomskite napori na zemjite od Unijata. toa zna~e{e deka oddelnite zemji od Evropa se soglasuvaat zaedni~ki da donesuvaat odluki vo odnos na mnogu pra{awa. Zatoa, tie po~naa da razrabotuvaat zaedni~ki politiki (programi i aktivnosti) vo razli~ni

oblasti, koi pretstavuvaa plan za zaedni~ko dejstvuvawe.

Земји ~ленки

Земји кандидати

Page 13: Учиме за ЕУ

KAKO FUNKCIONIRA EVROPSKATA UNIJA?

Evropskata unija po svojata forma i su{tina e unikatna zaednica na dr`avi, koja dosega ne sme ja sretnale vo svetskata istorija. Vo poslednite 50 godini nejziniot sistem postojano se razviva i se temeli vrz niza dogovori, potpi{ani od po~etokot na 50-tite, pa s$ do 2000-ta. Evropskata unija gi naso~uva aktivnostite kon realizirawe na slednite zada~i: „preku sozdavawe na zaedni~ki pazar i progresivno pribli`uvawe na ekonomskata politika na zemjite-~lenki, Zaednicata da se zalaga za harmoni~en razvoj na ekonomskite aktivnosti, postojan podem, zgolemena stabilnost, zabrzan rast na `ivotniot standard i pobliski odnosi me|u zemjite {to & pripa|aat.” Zemjite-~lenki na Unijata, so samoto pristapuvawe kon EU potvrduvaat deka se soglasni idnite merki i aktivnosti vo opredeleni oblasti da bidat razrabotuvani od strana na zaedni~kite institucii koi{to gi pretstavuvaat ne samo interesite na oddelnite zemji tuku i nivnite zaedni~ki interesi, odnosno interesite na EU. Ova zna~i deka zemjite-~lenki na Unijata „prenesuvaat del od svojot nacionalen suverenitet na zaedni~kite institucii na Unijata”, odnosno na: Sovetot na Evropskata unija, Evropskiot parlament i Evropskata komisija.

11

Совет на Европската

Унија

Европскiparlament

Европскакомисија

Page 14: Учиме за ЕУ

12

Sovetot na evropSkata unija

Page 15: Учиме за ЕУ

SOVET NA EVROPSKATA UNIJA

Sovetot na Evropskata unija gi pretstavuva zemjite-~lenki na Unijata. Osnovnata zada~a na Sovetot na EU se sostoi vo donesuvawe na odluki, koi se odnesuvaat na site zemji-~lenki na Unijata. Za vreme na sredbite na Sovetot na Evropskata unija, sekoja zemja-~lenka ispra}a po eden minister, vo zavis-nost od toa za koja tema i oblast stanuva zbor na sredbata.

Sekoja zemja-~lenka na Unijata pretsedava so Sovetot na Evropskata unija vo tekot na {est meseci. Zna~i, godi{no so Sovetot na Evrop-skata unija pretsedavaat dve zemji-~lenki na Unijata. Vo 2006 godina so Sovetot na Evrop-skata unija pretsedavaa Avstrija (od 1 janu-ari do 1 juni 2006) i Finska (od 1 juni do 31 dekemvri 2006). Vo prvata polovina na 2007 so Sovetot na Evropskata unija pretsedava{e Germanija, a vo vtorata polovina Portugali-ja. Za vreme na pretsedavaweto so Sovetot na EU, zemjata-pretsedava~ razrabotuva programa koja soodvetstvuva so klu~nite tekovni pra{awa, koi treba da gi sprovede za vreme na {estmese~noto pretsedavawe so Sovetot na EU. Sovetot na Evropskata unija e poznat i kako „Sovet na ministri” ili vo skratena forma - ednostavno kako „Sovet”1. Sedi{teto na Sovetot na Evropskata unija se nao|a vo glavniot grad na Belgija - Brisel, koj voedno se smeta i za glaven grad na EU.

1 Sovetot na Evropskata unija ne treba da se pois-tovetuva so institucijata Evropski sovet, koja isto taka funkcionira vo ram-kite na EU. Za razlika od Sovetot na Evropskata uni-ja, vo ~ij sostav vleguvaat ministrite na zemjite-~lenki, vo sostavot na Ev-ropskiot sovet vleguvaat pretsedatelite na zemjite-~lenki i Pretsedatelite na Vladite na zemjite-~lenki na Unijata. tie preku sred-bite vo Evropskiot sovet gi diskutiraat pra{awata od razli~ni oblasti na funkcioniraweto na EU. Evropskiot sovet pret-stavuva najvisok organ za kreirawe na politikite vo Evropskata unija.

13

Page 16: Учиме за ЕУ

14

EVROPSKI PARlAmENT

Ovaa institucija e sostavena od pratenici koi gra|anite na zemjite-~lenki na EU gi izbiraat na direktni izbori. izborite vo Evropskiot parla-ment (EP) se odr`uvaat sekoi pet godini. Na toj na~in ovaa institucija gi pretstavuva intere-site na 493 milioni gra|ani na zemjite-~lenki na Unijata, odnosno nivnite evropski interesi vo zakonodavniot proces. So sekoe pro{iruvawe na Unijata se zgolemuva i brojot na pratenici vo Evropskiot parlament. Brojot na pratenici vo Evropskiot parlament se opredeluva spored brojot na naselenieto vo sekoja zemja-~lenka na Unijata. toa zna~i deka sekoja zemja e pretstavena so razli~en broj na pratenici vo Evropskiot parlament. Na primer, brojot na pratenici od Germanija iznesuva 99, dodeka pak na malta - 5. So vlezot na Bugarija i Romanija vo Unijata, brojot na pratenici vo Evropskiot parlament iznesuva 785.

ep vo BriSel

Page 17: Учиме за ЕУ

Evropskiot parlament, zaedno so Sovetot na Evrop-skata unija u~estvuva vo procesot na donesuvawe na zakonite od razli~ni oblasti vo funkcioniraweto na EU. isto taka, vo ramkite na Evropskiot parla-ment se odr`uvaat debati vo vrska so razli~ni pra{awa povrzani so tekovnite nastani i idnite aktivnosti na Evropskata unija. Rabotata na Evropskiot parlament e postojano otvorena i dos-tapna za site gra|ani koi se zainteresirani vo `ivo da gi sledat debatite i glasawata {to se odvivaat vo Parlamentot. Delot na oficijalnata veb stranica na Evropskiot parlament, poznat kako „EP vo `ivo” (“EP Live”)� ovozmo`uva prenos na site debati i glasawa, snimeni od Evropskiot parlament, dostapni na 23 oficijalni jazici vo Evropskata unija. „EP vo `ivo” ovozmo`uva i pristap do arhivskite videozapisi od pres-konferenciite na Evropskiot parlament, va`nite slu~uvawa, kako i dostap do televiziskata stanica „Evropa preku satelit” (“Europe by Satellite”).

Rabotata na Evropskiot parlament se odviva na dve lokacii, vo Brisel i vo Strazbur. Podgotvitelnata faza na raboteweto na pratenicite se odviva vo Brisel, dodeka pak glasawata - vo Strazbur.

2 http://www.europarl.europa.eu/eplive/public/default_en.htm 15

ep vo StrazBur

Page 18: Учиме за ЕУ

1�

EVROPSKA KOmISIJA

Evropskata komisija (EK) gi zastapuva i gi poddr`uva interesite na Ev-ropskata unija i kako rezultat na toa funkcionira nezavisno i bez ni-kakvo vlijanie od strana na bilo koja zemja-~lenka na Unijata. Vo uloga na „~uvar na dogovorite na EU”, Evropskata komisija se gri`i za celosnoto sproveduvawe na zakonite koi se odobreni i usvoeni od strana na Sovetot na Evropskata unija i Evropskiot parlament. Evropskata komisija e edin-stvenata institucija koja ima pravo da predlaga novi zakoni vo ramkite na Unijata. Za svoeto rabotewe Komisijata e odgovorna edinstveno pred Evropskiot parlament. Sedi{teto se nao|a vo Brisel.

evropSkaта komiSija

Page 19: Учиме за ЕУ

EU - SlOBODA, PRAVDA I BEZBEDNOST

Edna od osnovnite celi na Evropskata unija, koja e vgradena i vo osnovite na idejata za „obedineta Evropa”, e garantirawe na pravdata, mirot i bezbednosta vo Evropa i obez-beduvawe na maksimalna za{tita za gra|anite na EU. So cel da se obez-bedi pogolema efikasnost vo spra-vuvaweto so sovremenite rizici, zemjite od EU s$ pove}e gi obedinu-vaat svoite napori za zgolemuvawe na bezbednosta vo Unijata preku spravuvawe so sovremenite rizici i opasnosti koi ne ja zasegaat samo Unijata, tuku i sekoj gra|anin na Ev-ropskata unija. istovremeno, EU ja zajaknuva i sorabotkata so drugite zemji od regionite od sosedstvoto na Unijata - Severna Afrika, Kavkaz i Bliskiot istok, kako i so drugite zemji i organizacii vo svetot, {to pridonesuva za uspeh vo naporite za zgolemuvawe na bezbednosta vo EU.

Page 20: Учиме за ЕУ

EVROPSKATA UNIJA I EVROPSKIOT IDENTITET

idejata za silna i obedineta Ev-ropa ne mo`e da se ostvari dokolku kaj gra|anite ne postoi ~uvstvo na pripadnost kon EU, ~uvstvo koe se razviva preku promoviraweto na mnogubrojnite zaedni~ki simboli na EU. Znameto i himnata na Unijata go simboliziraat zaedni~kiot `ivot na narodite koi `iveat, u~at i rabo-tat vo Evropskata unija. No postojat i drugi simboli, koi se prisutni vo sekojdnevniot `ivot na gra|anite vo Unijata i koi u{te pove}e ja zgol-emuvaat verbata vo toa deka tie pripa|aat na „obedineta Evropa” i deka se gra|ani na Evropa.

Vo 1992 godina so donesuvaweto na Dogovorot od mastriht be{e vove-dena kategorijata „dr`avjanstvo” na Evropskata unija. So posebna odredba se opredeluva deka „Sekoe lice koe ima dr`avjastvo na edna od zemjite-~lenki e dr`avjanin na unijata”. So toa, gra|anite na zem-jite-~lenki na Unijata stanuvaat i gra|ani na EU, koi imaat opredeleni zaedni~ki politi~ki prava.

„Nie ne gi zbli`uvame dr`avite, nie gi obedinuvame narodite!”

@an mone, 1952

18

Page 21: Учиме за ЕУ

19

Gra|aninot na Evropa raspolaga so pravoto slobodno da se dvi`i, da raboti i da `ivee na bilo koe mesto, vo bilo koja zemja vo Evropskata unija. isto taka, sekoj dr`avjanin na Unijata, bez ogled na toa od koja zem-ja-~lenka na Unijata doa|a, ima pravo da glasa i da se kandidira na lokalnite i evropskite parlamnetarni izbori vo zemjata-~lenka kade {to `ivee.

Zemjite-~lenki koristat i unificiran dizajn za paso{, koj go sodr`i imeto na Evropskata unija, napi{ano na jazikot na zemjata-~lenka, koja go izdava paso{ot, kako i nacionalniot grb na zemjata.

Od 1996 godina vo EU se izdava i unificiran model za voza~ka dozvola.

idejata za voveduvawe na edinstvena evropska valuta - evro, isto taka go simbolizira zaedni~kiot `ivot na gra|anite vo EU. idejata za voveduvawe na edinst-vena evropska valuta be{e dogovorena so Dogovorot od mastriht vo 1992 godina. Evroto e vovedeno kako nacionalna valuta na 1 januari 2002 i pretstavuva unikaten primer vo svetskata istorija. Evroto gi za-meni nacionalnite valuti na zemjite ~lenki na EU, koi za mnogu zemji pretstavuvaa vekovno stari simboli i go pretstavuvaa nivniot nacionalen suverenitet. So voveduvaweto na evroto be{e napreven golem ~ekor kon idejata za celosno ekonomsko obedinuvawe vo EU. istovremeno, voveduvaweto na evroto go zajakna i ~uvstvoto za pripadnost na gra|anite na EU kon gol-emoto evropsko semejstvo.

Denes evroto kako nacionalna valuta se koristi vo 13-te zemji ~lenki na Unijata: Avstrija, Belgija, Francija, Finska, Germanija, Grcija, irska, italija, Slovenija, Luksemburg, Holandija, Portugalija i [panija.

Page 22: Учиме за ЕУ

PRO[IRUVAWE NA EVROPSKATA UNIJA

Pro{iruvaweto na Evropskata unija e proces koj e od zaedni~ki interes, kako za zemjite koi se zalagaat da stanat del od Unijata, taka i za sa-mata EU. Vo osnova na idejata za pro{iruvawe na Unijata le`i kon-ceptot za sozdavawe na „obedineta Evropa”, na „Evropa bez granici”.

Ovaa ideja po~na da se realizira na 1 maj 2004 godina, so vklu~uvawe vo Unijata na zemjite od isto~na Ev-ropa koi do padot na Berlinskiot yid i ru{eweto na komunisti~kiot re`im bea del od t.n. isto~en blok od Evropa: ^e{kata Republika, Es-tonija, Ungarija, Letonija, Litvanija, Polska, Slova~ka, Slovenija, Kipar i malta. Vlezot na 10-te novi zemji vo Unijata be{e od golemo zna~ewe za idejata za sozdavawe na „golemo-to evropsko semejstvo”, bidej}i go simbolizira{e obedinuvaweto na zemjite od isto~na i Zapadna Evropa, a so toa i krajot na podelenosta na Evropskiot kontinent.

Pro{iruvaweto na EU e proces koj ne zavr{i so vlezot na desette zemji od

20

Page 23: Учиме за ЕУ

isto~na Evropa. Na 1 januari 2007 kon Unijata se priklu~ija Bugarija i Romanija.

makedonija, turcija i Hrvatska go dobija statusot na zemji-kandidati za ~lenstvo vo EU, {to zna~i deka ovie zemji, po sproveduvaweto na promenite so koi }e se dobli`at do drugite zemji od Unijata, isto taka }e mo`at da stanat del od Evropskata unija.

21

Page 24: Учиме за ЕУ

MAkEDonIjA

22

tUrcIjA

HrvAtskA

Page 25: Учиме за ЕУ

republika makedonija sta-na zemja-kandidat za ~lenstvo vo evropskata unija. toa e gole-mo priznanie. u{te pogolema obvrska. Da go nadopolnime izgubenoto vreme i da se vra-time tamu kade {to sekoga{ sme pripa|ale. vo golemoto evropsko semejstvo

Gabriela Konevska- trajkovska,

2006

MAKEDONIJA - DEL OD GOLEMOTO EVROPSKO SEMEJSTVO

23

Page 26: Учиме за ЕУ

Zoшto e va@no PRO[IRUVAWETO NA EU I VlEZOT NA mAKEDONIJA VO UNIJATA?

Pro{iruvaweto na Evropskata unija e od golemo zna~ewe, kako za zemjite koi sakaat da stanat del od Unijata, taka i za samata Unija. Uspe{noto funkcionirawe na Evropskata unija vo tekot na pove}e decenii ja potvrdi idejata deka samo „obedineta Evropa” mo`e da zna~i i „silna Evropa”.

So pro{iruvaweto na Unijata i vlezot na novi zemji-~lenki se zgolemuva zonata na mir, demokratija, stabilnost i prosperitet, so {to se zgolemuva i bezbednosta na narodite vo Evropa. Pro{iruvaweto na Evropskata unija zna~i i zgolemuvawe na ekonomskata mo} i otvorawe na novi rabotni mesta vo starite i novite zemji-~lenki na Unijata. So vlezot vo EU gra|anite ja dobivaat mo`nosta nepre~eno da patuvaat, u~at i da rabotat vo bilo koja druga zemja-~lenka na Unijata.

24

Page 27: Учиме за ЕУ

So toa se podobruva i na~inot na `iveewe na gra|anite na zemjite od EU, bidej}i vlezot vo Unijata zna~i deka tie uspeale da sozdadat podobri uslovi vo oblasti koi go zasegaat sekojdnevnoto `iveewe i bezbednosta. Pro{iruvaweto na Evropskata unija so novi zemji-~lenki zna~i i zgolemuvawe na kulturnoto bogatstvo i raznovidnost, mo`nost za razmena na idei i podobro razbirawe me|u narodite.

Steknuvaweto na statusot „zemja-kan-didat” za ~lenstvo vo Unijata go pot-vrdi faktot deka makedonija pret-stavuva sostaven del na Evropa i toa ne samo geografski. Zaedni~kiot pat niz istorijata so narodite od Evropa, kako i golemiot udel na makedonija vo bogatoto kulturno nasledstvo na Evropa govorat za toa deka mestoto na makedonija nesomneno pripa|a vo Evropa. Vizijata na makedonija i makedonskite gra|ani deka tie se del od Evropskata unija, u{te pove}e svedo~i za voljata i podgotvenosta na zemjata i nejzinite gra|ani, da se prezemat site potrebni ~ekori so koi makedonija }e mo`e da stane del od Evropskata unija i da go dade svojot pridones za natamo{niot razvoj na „golemoto evropsko semejstvo”.

25

Page 28: Учиме за ЕУ

KAKO DO VlEZ VO EVROPSKATA UNIJA?

So cel da se obezbedi nepre~eno i uspe{no funkcionirawe na Ev-ropskata unija i po vlezot na novite zemji-~lenki vo Unijata, EU formulira{e tri osnovni kri-teriumi koi zemjite-kandidati za ~lenstvo }e treba da gi ispolnat pred da vlezat vo Unijata:

1. Politi~ki kriterium: zemji-te-kandidati treba da imaat stabilni institucii, koi }e garantiraat de-mokratija, vladeewe na pravoto, ~ovekovi prava, po~ituvawe i za{ti-ta na malcinstvata.

2. Ekonomski kriterium: zemji-te-kandidati zadol`itelno treba da imaat razviena funkcionalna pa-zarna ekonomija i da se vo mo`nost da se spravat so prtisokot na kon-kurencijata i pazarnite tekovi vo ramkite na Unijata.

3. celosna primena na pravoto na EU: zemjite-kandidati treba da gi sprovedat obvrskite od zakono-davstvoto na EU, koe e poznato kako acquis communautaire.

2�

123

Page 29: Учиме за ЕУ

ovie kriteriumi ne treba da se gledaat kako preduslov edin­stveno za vlez na Makedonija vo Evropskata unija. nivnata primena e potrebna, pred s$, za podobruvawe na sekojdnevniot `ivot na sekoj od nas!

Page 30: Учиме за ЕУ

www.sep.gov.mk