- vegvisar til offentlege tenester

Los

- av Svein Ølnes, Vestlandsforsking

UtfordringarGenerelt

FragmenteringAvsendarorienteringGenerell begrepsforvirringUkjende brukarbehov

Spesielt om semantiske utfordringaroffentlege portalar har langt igjen!korleis innføra betre semantiske strukturar?

Korleis kan Los hjelpa?berande ideutformingkrav til dei som vil bruka Losplanar framover

Generelle utfordringarFragmentering

litt her og litt derliten eller ingen samanheng mellom relaterte tema

Namneforvirringtreng vi 431 måtar å setja opp ein oversikt over stort sett dei same tenestene?ulike namn på noko som er likt

Avsendarorientertdet er 15 år sidan det heitte ’Biltilsyn’ og ’Bilsakkyndig’, likevel brukar over 60 % av brukarane begrepadet nyttar lite å slå dei i hovudet med ’trafikkstasjon’!

Veit vi kva brukarane våre vil ha?

Fragmentering

Utfordring for utdanningssektoren:ca 70 portalar som alle omhandla utdanning/skule, men som ikkje hadde nokon fellesnemnar

Løysing: Vi lagar ein ny portal over desse 70!

• ettertanke: Då oppnår vi jo berre å få 71 portalar utan samanheng!

Etter meir grundig gjennomtenking:

• må få til eit minimum av samanheng mellom portalane

• ein semantisk fellesnemnar

• enkel, standardisert teknologi (rss)

• alle portalane importerer nokre felles begrep og lenker i form av enkle rss-straumar

Semantisk ryddejobb

Begrepsharmoniseringlik betydning av like ord (kva betyr ’lønn’?)

Vi må likevel ikkje gå for langt: Det ligg ein stor fare i å bli for ambisiøs også!

”Small pieces loosely joined” (David Weinberger): Vi må ikkje gløyma kva veven eigentleg handlar om

det er gjort mange forsøk på å laga ontologiar for heile universet; det går som regel veldig dårleg

Som i eksempelet for utdanningssektoren må vi standardisera ”nok”, men ikkje meir

den store utfordringa blir å definera kva som er ”nok”

Brukarbehov

Vi må bli betre kjende med brukarane

Skal vi oppnå reell brukarorientering og – tilpassing, må vi få brukaranei tale

Spørjeundersøkingar, brukarundersøkingar

Logganalysar, søkelogg

Brukartestar

Los

Vegvisar til offentlege tenester

Informasjonsstandard for offentlege tenester

Klar til å takast i bruk

www.norge.no/los

http://livsit.no/los/eksport-filer/los-alt.xml...los-dekningsomrade.xml...los-nettressurs.xml...los-struktur.xml

Kva er ei teneste?

”Målet er å få fleire tenester på nett”, ”Digitalisering av tenester”

Kan barnehagen bli elektronisk?

Kan heimehjelpa bli elektronisk?

Er eit søknadsskjema det same som ei teneste?

Semantisk vev krev presisjonVi menneske forstår meininga trass i litt uklare begrep

Maskinene tek alt bokstaveleg og må ha det inn med teskei!

Semantisk vev = maskinforståeleg vev

Offentlege tenester

Ei offentleg teneste er noko som krev samhandling mellom brukar/innbyggjar og den offentlege verksemda som tilbyr tenesta. Det er knytt plikter og rettar til ei teneste.

Offentlege tenester Nettressursar

Omhandlar

Ein nettressurs er ein elektronisk ressurs vi kan lenke direkte til med ei nettadresse (URI).

Ontologi på overordna nivåMerk: Vi skil mellom tenester og nettressursar som omtalar tenester

NettressursOffentlege tenester Emneord

Ontologien til Los

Tema

Los emneord og struktur

Tema

Emneord

Nettressurs

Los emneordUtdrag frå emneordlista:

AbortAdopsjonAksellastrestriksjonerAksjer og verdipapirerAlders- og sykehjemAlderspensjonAlkoholsalgAllemannsrettAllergiAlternativ behandlingAmbulerende vaktmesterAngrerettAnmeldelseArbeidsavtaleArbeidsgiver…

…Kultur- og musikkskoleKulturaktiviteterKulturbyggKulturmidlerKulturvernKunstutstillingKystforvaltningLag og foreningerLandbrukLandbrukseiendomLedsagerLegemiddelLegetjenesteLegitimasjon…

…VentelønnVentestønadVergeVernepliktVideregående skoleVikarstillingViltforvaltningVisumVoksenopplæringVoldsoffererstatningVrakpantVærvarselYrkesautorisasjonYrkesrettet attføringYrkesskade

Los hjelpeordIkkje føretrekte termar:

utgåtte termarfagtermarSynonym

Støtte for søkefunksjon

Emneord

Arbeidsgivar Hjelpeord

Aa-melding

Aa-registreret

Arbeidsgiveransvar

Ulike ambisjonsnivå

Fleire bruksmåtar:Temastruktur brukt som menystruktur for tenester

Statlege nettressursar kopla opp i portalen v.hj.av rss/web service

Statlege nettressursar importert til lokal Los-kopi og integrert i den kommunale portalen

Eiga kategorisering av informasjon med Los-emneord

Bergen kommune: Temastruktur

Bergen kommune: Emneord

Bergen kommune: Kjerneside/emneord barnehage

Bergen kommune: Søk

Slutt på presentasjonen

Kontaktinformasjon:

Svein Ølnes, sol@vestforsk.no