ni: John Emil Estera

BSED – III (Filipino)

SLMCS

MAIKLING KWENTO

KAHULUGAN:Ayon kay Edgar Allan Poe, ang tinaguriang Ama ng Maikling Kuwento ay isang akdang pampanitikang likha ng guniguni at bungang –isip na hango sa isang tunay na pangyayari sa buhay.

Ito ay nababasa sa isang tagpuan, nakapupukaw ng damdamin, at mabisang nakapagkikintal ng diwa o damdaming may kaisahan. 

Ugat ng Maikling Kwento

Mitolohiya

Ito’y salaysay tungkol sa iba’t ibang diyos na pinaniniwalaang mga

sinaunang katutubo.Ang salaysay na ito ay tungkol sa

mga kababalaghan at tungkol sa kanilang mga pananalig at paniniwala sa mga anito.

Alamat

Isinasalaysay ng kuwentong ito ang pinagmulan ng isang bagay, pook, pangyayari at iba pa. Pinalulutang din dito ang mahahalagang mensahe at mga aral sa buhay.

Pabula

Ito’y isang uri ng kuwentong gumagamit ng mga hayop bilang mga tauhan. Bagama’t kathang-isip lamang ang kuwentong ito walang tiyak na batayan. Ang pabula ay naghahatid pa rin ng mahahalagang mensahe at aral ng buhay.

Parabula

Ito’y salaysay na hango sa Bibliya. Lumulutang dito ang moral at ispiritwal na pamumuhay ng mga tao at ang paglalahad ay patalinghaga.

Kuwentong Bayan

Ipinapakita sa salaysay na ito ang pag-uugali, tradisyon, paniniwala, pamahiin at kultura ng isang lipi. Inilalahad din dito ang mga suliraning hinarap ng tribu na siyang mag-iiwan ng aral at tiyak na mensahe sa mga mambabasa.

Anekdota

Ito’y nagsasalaysay ng mga pangyayaring katawa-tawa at ang mga pangyayari’y kapupulutan ng mga aral sa buhay.

Bahagi ng Maikling Kwento

Lubhang mahalaga ang bahaging ito sapagkat dito

nakasalalay ang kawilihan ng mambabasa. Kinapapalooban

ito ng mga sumusunod:

Simula

a. pagpapakilala sa tauhan

b. pagpapahiwatig ng suliraning kakaharapin ng mga tauhan.

c. pagkakintal sa isipan ng mga mambabasa ng damdaming palilitawin sa kuwento.

d. paglalarawan ng tagpuan

Naglalahad ng panandaliang pagtatagpo ng mga tauhang masasangkot sa

suliranin.

Saglit na Kasiglahan

Problemang haharapin ng tauhan.

Suliranin

ang pinagbabatayan ng buhay ng maikling katha dahil ito

ang nagbibigay daan sa madudulang tagpo upang

lalong maging kawili-wili at kapana-panabik ang mga

pangyayari

Tunggalian

sa bahaging ito unti-unting naaalis ang

sagabal, nalulutas ang suliranin, dito natutukoy

ang katayuan ng pangunahing tauhan kung

siya ay mabibigo o magtatagumpay

Kasukdulan

Tulay sa wakas.

Kakalasan

Wakas

Naihahatid ng may-akda ang mensahe sa bahaging ito.

sa wakas ng kuwento.

Pinaka kaluluwa ng maikling kwento.

Paksang Diwa

Kaisipan Mensahe ng kwento.

Sangkap ng Maikling Kwento

Tumutukoy ito sa pook o lugar na pinangyarihan ng kuwento.

Naglalarawan ito ng ginagalawan o kapaligiran ng

mga tauhan.

Tagpuan

Ang nagbibigay buhay sa kuwento, makikilala sila sa

kanilang panlabas na kaanyuan- pisikal at pananamit, kilos na

magpapahiwatig ng kanilang ugali at diyalogo.

Tauhan

Ito ang pagkakasunud-sunod ng mga pangyayari sa kuwento.

Bahagi ng Banghay simula suliraninsaglit na kasiglahan kasukdulan kakalasan wakas

Banghay

ito ang sentral na ideya sa loob ng kuwento o ang mahalagang pangkaisipan

ng akda.

Tema o Paksa

Paksang DiwaIto ang pinakadiwa ng katha.

Ito ang pang- isipang iniikiran ng maliliit na himaymay ng katha at nabubuo ng manunulat ang kasiyahang pandamdamin at pangkaasalan sa mambabasa.

 

HimigIto ang maglalantad sa kulay ng kalikasang pandamdamin ng kuwento. Maaring masaya ang kuwento o kaya’y malungkot, mapanudyo, mapagpatawa at maromansa.

IBA PANG SANGKAP NG MAIKLING KUWENTO

PaninginIto ang pananaw na pinagdaraanan ng mga pangyayari. Matutukoy ng isang mambabasa ang iba’t ibang sangkap ng akda sa pamamagitan ng paningin.Sa pamamagitan ng paningin, makikilala ng mambabasa ang inilalahad na lugar, panahon at ang relasyon ngn mga tauhan.

Salik ng Maikling Kwento

Kapaunahan – ang mga panagunahing tauhan ay ang siyang pinakaugat ng maselang pangyayaring inilahad.

Kaganyakan- Tinatawag ding isang saglit na kasiglahan

sapagkat ito ang nagpasidhi sa damdamin at pagnanasa ng

manbabasa upang ipagpatuloy ang pagtunghay.

Kabanghayan- Ang pagkakasunod-sunod ng mga naaayong pangyayari na mabilis ang kaganapan at pagkaklahad ay ayon sa istilo ng manunulat.

Tunggalian- Ito ay tinatawag na gusot o

buhol.

Kasukdulan- Isang bahagi ngunit salik ding matatawag. Ito ang

pinakamasidhing bahagi dahil dito nakasalaylay

ang kaalaman ng mambabasa sa sasapitin

ng mga tauhan sa bandang huli.

Kakanyahan- Ito ang istilo ng awtor.

Kahimigan- Ang damdaming ginagamit

upang mapukaw at makintal sa isipan ng

mambabasa.

Uri ng Maikling Kwento

Kuwento ng Katutubong Kulay- binibigyang diin ang kapaligiran, pananamit ng mga tauhan, uri ng pamumuhay at hanapbuhay ng mga tao sa nasabing pook.

Kuwento ng Pakikipagsapalaran- nasa balangkas ng pangyayari ang kawilihan o interes sa

kuwentong ito.

Kuwento ng Kababalaghan- mga di- kapani-paniwalang bukod pa sa mga katatakutan ang siyang daan ng kuwentong ito.

Kuwento ng Tauhan- ang interes ng diin ay nasa

pangunahing tauhan.

Kuwento ng Katatawanan- ang diin ng kuwentong ito ay magpatawa at bigyang aliw ang mga mambabasa.

Kuwento ng Pag-ibig- tungkol sa pag-iibigan ng pangunahing tauhan at ang katambal niyang

tauhan

Kuwento ng Kapaligiran- ang paksa ay mga pangyayaring mahalaga sa lipunan, kadalasan patungkol sa kalikasan.

Kwento ng Madulang Pangyayari- binibigyang diin

ang kapanapanabik at mahahalagang pangyayari na

nakapagpapaiba o nakapagbago sa tauhan.

Kwento ng sikolohiko - ipinadarama sa mga

mambabasa ang damdamin ng isang tao sa harap ng isang pangyayari at kalagayan. Ito ang uri ng maikling kwentong bihirang isulat

sapagkat may kahirapan ang paglalarawan ng kaisipan.

Kuwento ng Talino - Mahusay ang pagkakabuo ng balangkas nito, kailangang lumikha ang may-akda ng makauliraning kalagayan upang mamahay sa pag-

aalinlangan hanggang sa ang takdang oras ay sumapit ang paglalahad ng kalutasan.

Kuwentong Pakikipagsapalarang

Maromansa -Nasa balangkas ang

kawilihan sa halip na sa mga tauhan ang kawilihan,

sa mga kawil ng mga pangyayari ang siyang

bumabalot sa pangunahing tauhan.

WAKAS !!!