Biljna tkiva

Damnjanović Ivana

Tkiva

Tkivo je skup međusobno povezanih ćelija istog porekla koje obavljaju istu funkciju, istog su oblika i slične građe .

Klica (embrion)

Izgrađen je iz ćelija koje imaju sposobnost deobe. Nakon nekog vremena, rast klice se ograničava na vrh izdanka i vrh korena. U klici se tada formiraju DVE grupe tkiva:

1. TVORNA: ćelije čijom deobom nastaju sva ostala tkiva,2. TRAJNA: ćelije koje su diferencirane i imaju posebnu

ulogu.

Tvorna tkiva-meristemi

Tkiva čije ćelije imaju sposobnost deobe. Ove ćelije se stalno dele i dodaju zrelim tkivima nove ćelije (biljka raste).

Meristemi

Tokom deobe, od jedne ćelije nastaju DVE. Svaka novonastala ćelija ima sposobnost deobe.

Podela tkiva prema poreklu

PRIMARNA tvorna tkiva su ona čije su ćelije nastale direktnom deobom embrionalnih ćelija. SEKUNDARNA tvorna tkiva su ona koja su sposobnost deobe stekla naknadno.

Podela meristema prema položaju u biljci

Postoje TRI grupe meristema:Vršni (apikalni) meristemiBočni (lateralni) meristemiUmetnuti (interkalarni) meristemi

Vršni (apikalni) meristemi

Nalaze se na vrhovima izdanaka i korenova.

Omogućavaju rast u “dužinu”.

Vegetaciona kupa izdanka; vegetaciona kupa korena

Ova tkiva stvaraju ćelije koje će svojim diferenciranjem dati delove izdanka i korena. Ovo se naziva PRIMARNI RAST; nastaje PRIMARNO TELO BILJKE.

Apikalni meristem izdanka

Apikalni meristem korena

Korenova kapa

Lateralni meristemi – nastaju od vegetacione kupe ili sekundarno, od nekog

drugog tkiva

Debljanje korena i stablaStabla stara 1, 2, 3 godine

Kambijum i felogen

Umetnuti meristemi

Tkiva koja su “umetnuta” između trajnih tkiva; čvorovi tj. “nodusi” kod trava.

Kalus-masa koja zatvara povređeni deo stabla

Trajna tkiva

Ćelije trajnih tkiva su specijalizovane za određene funkcije.Uglavnom nemaju sposobnost deobe.

Tipovi: Prosta trajna tkiva-gradi ih jedan tip

ćelija (parenhimsko i mehaničko) Složena trajna tkiva-gradi ih više tipova

ćelija (pokorična, sprovodna, sekreciona)

1. Parenhimsko tkivo - sva ostala tkiva su uronjena u njih (osnovna biljna masa) - nalaze se u listovima, kori stabla i korena, srži stabla,

mekanim delovima plodova. - ćelije: tanak zid, krupna vakuola, plastidi; sposobnost

deobeUloge:*apsorcija vode i minerala (rizodermis)*fotosinteza (hlorenhim)*skladištenje hranljivih materija

Prosta trajna tkiva

Tkivo u kojem se odvija fotosinteza. Nalazi se ispod epidermisa. Najzastupljenije je u listovima; ćelije sadrže hloroplaste;

Hlorenhim

Skladištenje skroba, belančevina, masti.

Nalazi se u krtolama, lukovicama itd.

Tkivo za skladištenje

Rizodermis-apsorcija

Tkivo za “provetravanje”; međućelijski peostori su ispunjeni vazduhom.

Poseban oblik: parenhim u kojem se skladišti voda (kaktusi, aloja...)

Aerenhim

Mehanička tkiva

Kolenhim

Osobine:Izdužene žive ćelije neravnomerno zadebljalih zidova.Potporna uloga

Ćelije ravnomerno zadebljalih zidova.

Sklerenhim

Sklerenhim

Sklerenhimske ćelije-sklereidi Sklerenhimska vlakna

-Pojedinačne ćelije mogu biti umetnute između tkiva.-U delovima biljke koji više ne rastu.

-Likina vlakna-Nalaze se u kori; zidovi ćelija nisu odrveneli-Drvena vlakna: drveni deo biljnih organa-Kraća od likinih; odrveneli zidovi