www.Dinamikkobi.com.tr

2014 Yılı 3.Çeyrek Büyümesi: Doğru Yöne Giderken Biraz

Soluklanmak

Bir ülke ekonomisinin ilgili dönemde nasıl bir performans ortaya koyduğunu

gösteren en önemli gösterge Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH)’dır. GSYH, bir ekonomide

ilgili dönemde üretilen bütün ürün ve hizmetlerin satış değerlerinin toplamıdır.

Geçtiğimiz çarşamba günü TÜİK, 2014 yılı 3.çeyrek büyüme verilerini açıkladı.

Türkiye Ekonomisi ilgili çeyrekte sabit fiyatlarla yüzde 1,7 artarak piyasa beklentisi olan

yüzde 3,0’ün altında büyüme gösterdi. Ekonomi 2014 yılının ilk iki çeyreğinde ise sırasıyla

yüzde 4,8 ve 2,2 oranında büyümüştü. Üçüncü çeyrek büyümesi ile, ilk dokuz aylık büyüme

yüzde 2,8 oldu. Bu rakamlar Türkiye Ekonomisi’nin potansiyel büyüme rakamının altındadır.

Bununla birlikte dünya ekonomilerinin genelinde ekonomik büyüme çözülmesi gereken bir

sorun olarak durmaktadır. 2014 yılında mevcut ekonomik sıkıntılara eklenen jeopolitik riskler

ve özellikle ülkemiz için Avrupa Birliği ve Irak kaynaklı riskler büyüme rakamlarımızı

etkilemiştir.

Geniş bir perspektifte bakıldığı zaman, dünyanın gelişmiş ve gelişmekte olan

ekonomilerinin tamamı için 2014 zorlu bir yıl olmuştur. Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği

Örgüyü (OECD) son yayınladığı raporda G-20 ülkelerinin 2014 yılının 3.çeyreğinde yüzde

0,9 büyüme gerçekleştirdiğini açıkladı. Aynı ülke grupları için bu rakam 2.çeyrekte yüzde 0,8

olmuştu. G-20 ülkelerinin yıllık bazda büyümesi yüzde 3,2 olmuştur. OECD genelinde ise

yıllık büyüme yüzde 1,7 olmuştur. Görüldüğü gibi ülkemiz büyümesi mevcut dünya

konjonktürü ve çevresel jeopolitik riskler göz önüne alındığında olumludur ama ülkemiz

potansiyelinin de altındadır.

Büyüme verilerinin detaylarına bakıldığında aslında ekonomideki sağlıklı bir

dengelenme sürecinin işaretleri görülmektedir.

3.çeyrekte hane halkının tüketim harcamalarının bir önceki çeyreğe göre sabit

fiyatlarla yüzde 0,2 artmış; büyümeye 1,3 puan katkıda bulunmuştur. Yılın ilk iki çeyreğine

göre tüketim harcamalarında tedrici bir azalma gözlenmektedir.

Kamu sektörü ise ilgili çeyrekte yüzde 6,6 artış göstermiştir. Kamunun yaptığı

harcamaların 3.çeyrek büyümesine katkısı 0,6 puan oldu.

Sabit sermaye oluşumu ise (kamu + özel) yüzde eksi 0,4 oranında azalarak büyümeyi

negatif 0,8 puan aşağı çekmiştir.

İhracat tarafında ise yüzde 8 artış yaşanmıştır. İşte ekonomide 2014 yılı boyunca

gerçekleştirilmeye çalışılan ihracat odaklı, iç tüketimi kısan dengelenme süreci burada kendini

göstermiştir. AB ve Irak gibi önemli ihracat pazarlarındaki daralma ve risklere rağmen ihracat

artmış ve büyümeye yüzde 2,1 puan katkı yapmıştır. Yine ekonominin dış talep tarafında

önemli bir öğe olan ithalat tarafı ise, gerek düşen petrol fiyatları gerekse daralan iç tüketim

nedeniyle yüzde eksi 1,8 oranında daralmıştır. Ve bu haliyle büyümeye yüzde 0,5 puan katkı

yapmıştır. Yani toplamda dış talebin büyümeye ilgili çeyrekte yüzde 2,6 puan katkı yaptığı

görülmektedir.

Özetlemek gerekirse, 2014 yılının 3.çeyreğinde ekonomimiz beklentilerin altında

büyümüştür. Dünya ekonomisindeki risklere rağmen ekonominin büyümesi olumludur. Öte

yandan bu büyüme rakamı ülkemiz potansiyelinin altında bir rakamdır. İlgili çeyrekte

büyümenin itici gücünü kamu ve ihracat kanalından gelen pozitif etkiler oluşturmuştur.