29
• Kesirler • Zaman Ölçme • Zaman Ölçme Problemleri • Paralarımız • Tartma • Tartma Problemleri • Kesirler • Zaman Ölçme • Paralarımız • Tartma 1 3. Sınıf Matematik

Kesirler - bilfenyayincilik.com · 4,4’te 1 Bir bütün dört eş parçaya ayrılmış, bir parçası alınmıştır. Çeyrek Yarım Yarım Çeyrek Çeyrek Çeyrek Çeyrek Pay Payda

  • Upload
    others

  • View
    27

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Kesirler - bilfenyayincilik.com · 4,4’te 1 Bir bütün dört eş parçaya ayrılmış, bir parçası alınmıştır. Çeyrek Yarım Yarım Çeyrek Çeyrek Çeyrek Çeyrek Pay Payda

• Kesirler

• Zaman Ölçme

• Zaman Ölçme Problemleri

• Paralarımız

• Tartma

• Tartma Problemleri

• Kesirler• Zaman Ölçme• Paralarımız • Tartma

13. Sınıf Matematik

Page 2: Kesirler - bilfenyayincilik.com · 4,4’te 1 Bir bütün dört eş parçaya ayrılmış, bir parçası alınmıştır. Çeyrek Yarım Yarım Çeyrek Çeyrek Çeyrek Çeyrek Pay Payda

33. Sınıf Matematik

Kesirler

Öğrenelim

11

,1’de 1

Parçalaraayrılmamış.

• Bir bütün 2 yarımdan oluşur. Bir bütün 4 çeyrekten oluşur.

Bütün

12

,2’de 1

Bir bütün iki eş parçaya ayrılmış, bir parçası alınmıştır.

Yarım

14

,4’te 1

Bir bütün dört eş parçaya ayrılmış, bir parçası alınmıştır.

Çeyrek

Yarım Yarım

Çeyrek

Çeyrek

Çeyrek

Çeyrek

Pay

Payda

Kesir çizgisi12

Pay

Payda

Kesir çizgisi14

Uygulayalım

Aşağıdaki varlıkların yarısını gösterip kesir sayısı ile ifade edelim.1

Aşağıdaki varlıkların çeyreğini gösterip, kesir sayısı ile ifade edelim.2

Okunuşu verilen kesir sayılarını şekil üzerinde gösterelim.3

Kesir ile Gösterimi Kesir ile Gösterimi Kesir ile Gösterimi

Kesir ile Gösterimi Kesir ile Gösterimi Kesir ile Gösterimi

• Dörtte bir • İkide bir

12

14

12

14

12

14

Page 3: Kesirler - bilfenyayincilik.com · 4,4’te 1 Bir bütün dört eş parçaya ayrılmış, bir parçası alınmıştır. Çeyrek Yarım Yarım Çeyrek Çeyrek Çeyrek Çeyrek Pay Payda

4 Bilfen Yayıncılık

Kesirler

Uygulayalım

Aşağıdaki şekillerin boyalı kısımlarını gösteren kesirleri yazalım.1

Aşağıdaki şekillerin ifade ettiği kesir sayılarını yazalım.2

Aşağıdaki şekillerin ifade ettiği kesir sayılarını yazalım. İfade ettiği değeri sembolleri uygun kutuya çizerek belirleyelim.

3

Kaç parçaya ayrılmış? __Kaç parçası boyanmış? __

Kesir : ; ________

Kaç parçaya ayrılmış? __Kaç parçası boyanmış? __

Kesir : ; ________

Kaç parçaya ayrılmış? __Kaç parçası boyanmış? __

Kesir : ; ________

PayPayda

PayPayda

✤ ▲

Çeyrek Yarım

2 4 1

1 1

1 1

12 4

4 1

1

1 1 12’de 1 4’te 1 1’de 1

24

613

510

416

28

312

★ ✤ ▲ ➜

Page 4: Kesirler - bilfenyayincilik.com · 4,4’te 1 Bir bütün dört eş parçaya ayrılmış, bir parçası alınmıştır. Çeyrek Yarım Yarım Çeyrek Çeyrek Çeyrek Çeyrek Pay Payda

53. Sınıf Matematik

Uygulayalım

Öğrenelim

Kesirler

Şekillerin birim kesir kadarını boyayalım.

14

• •

Pizzanın ne kadarınıyedim?

Farenin pizzanın ne kadarını yediğini bulalım.

Bir bütünün eş parçalarından birini gösteren kesirlere kesrin birimi denir.

Pizza 4 eş parçaya bölünmüştür. Bu eş parçalardan biri yenmiştir.

Pizzanın çeyreği yenmiştir.14

19

18

16

Page 5: Kesirler - bilfenyayincilik.com · 4,4’te 1 Bir bütün dört eş parçaya ayrılmış, bir parçası alınmıştır. Çeyrek Yarım Yarım Çeyrek Çeyrek Çeyrek Çeyrek Pay Payda

6 Bilfen Yayıncılık

Kesirler

Şekillerin boyalı kısımlarını gösteren kesir sayılarını yazalım.

Öğrenelim

Bir bütünü eşit parçalara ayırdığımızda parçalardan biri veya birkaçını kesir olarak ifade ederiz.

• Şekil üzerinde gösterelim.

8 eş dilime ayrılmış pizzanın üç dilimini

yedim.

, şeklinde gösterilen sayılara kesir sayısı denir.18

Bir bütünün kaç eş parçaya bölündüğünü payda; eş parçalardan kaç tanesinin alındığını ise pay gösterir.

38

pay (Yenen kısım)

payda (Eş parça sayısı)

kesir çizgisi

Okunuşu: Sekizde üç

Uygulayalım

• ••59

48

36

Page 6: Kesirler - bilfenyayincilik.com · 4,4’te 1 Bir bütün dört eş parçaya ayrılmış, bir parçası alınmıştır. Çeyrek Yarım Yarım Çeyrek Çeyrek Çeyrek Çeyrek Pay Payda

73. Sınıf Matematik

Kesirler

Kesrin Şekli Kesir Sayısı Kesrin Okunuşu

16

Yedide bir

18

• • •

Tabloyu inceleyerek boşlukları dolduralım.1

Verilen şekillerde kesrin birimini boyayalım.2

Örneği inceleyerek uygun eşleştirmeleri yapalım.3

Uygulayalım

34 Yedide beş

57 Dörtte üç

88 Beşte iki

25 Sekizde sekiz

Altıda bir

Dokuzda bir

Sekizde bir

19

17

Page 7: Kesirler - bilfenyayincilik.com · 4,4’te 1 Bir bütün dört eş parçaya ayrılmış, bir parçası alınmıştır. Çeyrek Yarım Yarım Çeyrek Çeyrek Çeyrek Çeyrek Pay Payda

8 Bilfen Yayıncılık

Kesirler

Öğrenelim

➔ 10 parçaya böldük ➔ 1 parçasını aldık.

Bu kesir 110

şeklinde

ifade edilir.

➔ bütün

Uygulayalım

Paydasında 10 olan kesirlerin kutucuğuna ★, paydasında 100 olan kesirlerin kutucuğuna ●

sembolu çizelim.

● ●

Page 8: Kesirler - bilfenyayincilik.com · 4,4’te 1 Bir bütün dört eş parçaya ayrılmış, bir parçası alınmıştır. Çeyrek Yarım Yarım Çeyrek Çeyrek Çeyrek Çeyrek Pay Payda

93. Sınıf Matematik

Kesirler

Uygulayalım

14 kalemin 1

2 ’i kaç kalemdir?

14 kalemin 1

2 ’i, ÷ = kalem eder.

Öğrenelim

12 elmanın 1

3 ’ini yedim. Kaç elma yediğimi bulalım.

• 12 elmayı eşit sayıda elmadan oluşan 3 gruba ayıralım.

• Her gruba 4 elma düşer.12 ÷ 3 = 4 Ú gruptaki elma sayısı

• 12 elmanın 1

3 ’i kaç elma eder?

• 12 elmanın 1

3 ’i 12 ÷ 3 = 4 elma eder.

1

3

Elma sayısı bütün olarak kabul edilir. Bütün eş parçaya bölünür. 1 eş parçası alınır.

14 2 7

Page 9: Kesirler - bilfenyayincilik.com · 4,4’te 1 Bir bütün dört eş parçaya ayrılmış, bir parçası alınmıştır. Çeyrek Yarım Yarım Çeyrek Çeyrek Çeyrek Çeyrek Pay Payda

10 Bilfen Yayıncılık

Kesirler

Varlıkların belirtilen birim kesir kadarını bulalım.

15’in 1

5 ’i ÷ = eder. 24’ün

1

6 ’i ÷ = eder.

16’in 1

8 ’i ÷ = eder. 18’in

1

9 ’i ÷ = eder.

12’nin 1

4 ’i ÷ = eder. 21’in

1

7 ’i ÷ = eder.

18’in 1

3 ’i ÷ = eder. 20’nin

1

4 ’i ÷ = eder.

Uygulayalım

15

18

16

12

24

20

18

21

5

3

8

4

6

4

9

7

3

6

2

3

4

5

2

3

Page 10: Kesirler - bilfenyayincilik.com · 4,4’te 1 Bir bütün dört eş parçaya ayrılmış, bir parçası alınmıştır. Çeyrek Yarım Yarım Çeyrek Çeyrek Çeyrek Çeyrek Pay Payda

113. Sınıf Matematik

Kesirler

Emir 42 kaleminin 17

’ini kardeşine verdi. Emir kardeşine kaç

kalem verdi?

1

Zeynep 102 boncuğunun 16

’i ile bileklik yaptı. Zeynep bilek-

liğinde kaç boncuk kullandı?

2

Emel Hanım haziran ayında 990 lira maaş aldı. Maaşının 16

’i ile mutfak ihtiyaçlarını aldı. Buna göre Emel Hanım

haziran ayında mutfak ihtiyaçları için kaç lira ödedi?

3

Yarısı 18 olan öykü kitaplarımın 14

’ini arkadaşlarıma verdim.

Arkadaşlarıma kaç kitap verdim?

4

Yeşim 324 sayfalık kitabın 19

’ini okudu. Yeşim’in okumadığı

kaç sayfa kaldı?

5

Uygulayalım

42 ÷ 7 = 6 kalem

102 ÷ 6 = 17 boncuk

990 ÷ 6 = 165

18 x 2 = 36

36 ÷ 4 = 9 kitap

324 ÷ 9 = 36

sayfa

3 2 4 322 9 2

-

Page 11: Kesirler - bilfenyayincilik.com · 4,4’te 1 Bir bütün dört eş parçaya ayrılmış, bir parçası alınmıştır. Çeyrek Yarım Yarım Çeyrek Çeyrek Çeyrek Çeyrek Pay Payda

12 Bilfen Yayıncılık

Öğrenelim

Kesirler

Yukarıdaki kesirler payı paydasından küçük kesirlerdir.Örnek: 7

16 , 2

13 , 1

8 , 4

7 ...

Bütün 12

14

18

Uygulayalım

Aşağıdaki şekillerin ifade ettiği kesir sayısını yazalım.1

Belirtilen kesir sayılarını şekil ile gösterelim.2

38

510

46

26

34

14

59

25

Page 12: Kesirler - bilfenyayincilik.com · 4,4’te 1 Bir bütün dört eş parçaya ayrılmış, bir parçası alınmıştır. Çeyrek Yarım Yarım Çeyrek Çeyrek Çeyrek Çeyrek Pay Payda

133. Sınıf Matematik

Kesirler

Aşağıdaki problemleri çözelim.1

Uygulayalım

ÇözümBir pazarcı içinde 78 tane domates olan bir kasa domatesin 1

6’ini satmıştır. Pazarcı

kaç tane domates satmıştır?

ÇözümAnnem 21 tane kurabiye yaptı.Annemin yaptığı kurabiyenin 1

7’ini yedim.

Kaç tane kurabiye yedim?

ÇözümOkul bahçemizde 16 öğrenci vardı. Öğrencilerin 14

’i sınıf-larına girdi. Kaç öğrenci sınıfına girmiştir?

ÇözümKalemliğimdeki 10 kalemin 12

’ini kardeşime verdim. Kardeşime kaç kalem verdim?

Aşağıdaki kesirlerden hangilerinin payı paydasından küçüktür? İlgili kesrin altındaki kutucuğa ✓ işareti getirelim.

2

712

1513

1420

14

87

1214

2124

817

M -18

kesrinin payı paydasından küçüktür. Buna göre “M” en çok kaç olabilir?3

78 ÷ 6 = 13 tane domates

21 ÷ 7 = 3 kurabiye

16 ÷ 4 = 4 öğrenci

10 ÷ 2 = 5 kalem

M-1 < 8 M en çok 8 olabilir.M < 9

✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓

Page 13: Kesirler - bilfenyayincilik.com · 4,4’te 1 Bir bütün dört eş parçaya ayrılmış, bir parçası alınmıştır. Çeyrek Yarım Yarım Çeyrek Çeyrek Çeyrek Çeyrek Pay Payda

14 Bilfen Yayıncılık

Zaman Ölçme

Uygulayalım

Örneği inceleyelim. Saatlerin öğleden önce kaçı gösterdiğini ve okunuşlarını yazalım.

2’ye çeyrek var

01.45

Öğrenelim

Saat 6’yı çeyrek geçiyor.06.15 (Öğleden önce)18.15 (Öğleden sonra)

Saat 4’e çeyrek var.03.45 (Öğleden önce)15.45 (Öğleden sonra)

Yelkovan 3’ün üzerinde iken çeyrek geçe, 9’un üzerinde iken çeyrek var ifadeleri kullanılarak saat okunur.

• 1 saat 60 dakikadır.• Yarım saat 30 dakikadır.• Çeyrek saat 15 dakikadır.

13

14

15

16

171819

20

21

22

23 242413

14

15

16

171819

20

21

22

23

10.45

11’e çeyrek var 8’i çeyrek geçiyor

4’ü çeyrek geçiyor

08.15 04.15

Page 14: Kesirler - bilfenyayincilik.com · 4,4’te 1 Bir bütün dört eş parçaya ayrılmış, bir parçası alınmıştır. Çeyrek Yarım Yarım Çeyrek Çeyrek Çeyrek Çeyrek Pay Payda

153. Sınıf Matematik

Zaman Ölçme

Uygulayalım

Öğrenelim

Saat 10’u 20 geçiyor.Saat 10.20 (Öğleden önce)Saat 22.20 (Öğleden sonra)

55

5

5

555

5

5

5

55

Saat 8’e 10 var.Saat 07.50 (Öğleden önce)Saat 19.50 (Öğleden sonra)

55

5

5

555

5

5

5

55

15.50

07.40 10.50 01.50

Örneği inceleyelim. Saatlerin öğleden sonra kaçı gösterdiğini yazalım.1

Sayısal saat olarak verilmiş saatleri kadran üzerinde gösterelim.2

13.35

23.1019.25

21.05

14.55

Page 15: Kesirler - bilfenyayincilik.com · 4,4’te 1 Bir bütün dört eş parçaya ayrılmış, bir parçası alınmıştır. Çeyrek Yarım Yarım Çeyrek Çeyrek Çeyrek Çeyrek Pay Payda

16 Bilfen Yayıncılık

Zaman Ölçme

Saat 25 dakika sonra 15 dakika önce

07.10 07.35 06.55

16.45

22.40

11.20

19.55

20.05

45 dakika önce

10 dakika sonra

15 dakika önce

25 dakika sonra

Verilen bilgilere göre saatlerin akrep ve yelkovanlarını çizelim. Sayısal saat olarak yaza-lım.

1

Tabloyu örnekteki gibi dolduralım.2

Uygulayalım

02 45

07 45

17.10

23.05

11.45

20.20

20.30

16.30

22.25

11.05

19.40

19.50

03 00

08 00

03 10

08 25

Page 16: Kesirler - bilfenyayincilik.com · 4,4’te 1 Bir bütün dört eş parçaya ayrılmış, bir parçası alınmıştır. Çeyrek Yarım Yarım Çeyrek Çeyrek Çeyrek Çeyrek Pay Payda

173. Sınıf Matematik

Zaman Ölçme

Öğrenelim

➔ yıl 365 gün 6 saattir.➔ yıl 12 aydır.➔ yıl 52 haftadır.➔ ay 4 haftadır.➔ ay 30 ya da 31 gündür.➔ hafta 7 gündür.➔ gün 24 saattir.➔ saat 60 dakikadır.

Zaman Şeması

■ Yıl—■ Mevsim—■ Ay—■ Hafta ■ Gün—■ Saat

Uygulayalım

Saatimizin pili bitti. Aşağıdaki ifadeleri doğru (D) ya da yanlış (Y) olarak değerlendirip ilgili ok yönünde ilerleyelim. Saati çalıştıracak pili bulalım. Altındaki kutucuğu işaretleyelim.

D Y

Bir hafta 7 gündür.

2 ay 10 haftadır.

D Y

D Y D Y

1 yıl 48 haftadır.

1 yıl 365 gündür.

D Y

D Y

2 hafta 15 gündür.

2 saat 120 dakikadır.

Page 17: Kesirler - bilfenyayincilik.com · 4,4’te 1 Bir bütün dört eş parçaya ayrılmış, bir parçası alınmıştır. Çeyrek Yarım Yarım Çeyrek Çeyrek Çeyrek Çeyrek Pay Payda

18 Bilfen Yayıncılık

Zaman Ölçme

ÖğrenelimTavşan ile kaplumbağa yarışmaya karar verirler. Hakem onları yerlerine alır. Saat 15.00’de yarış başlar.

Tavşan, yarışı 15.10’da tamamlarken, kaplumbağa yarışı 15.30’da tamamlar. Bu durumda tavşan, bitiş çizgisine kaplumbağadan önce ulaşmıştır. Tavşan yolu 10 dakikada tamamlarken kaplumbağa yarışı 30 dakikada tamamlamıştır.

BİT

İŞ

10 00:

30 00:

Olayların oluş sürelerini belirlemek için saat, kronometre ve kum saati gibi araçlar kullanılır.

Uygulayalım

Günlük yapmamız gereken işleri planlamalıyız. Planlı bir yaşam bizi başarıya ulaştırır. Öz-denetim sahibi bireyler olarak yapacağımız işlerin ne kadar süreceğini belirlemeli planımızı ona göre yapmalıyız.

Bir günümüzü planlayalım. Bu planı yaparken gün içinde yapacağımız işlerin tahmini süresini yazalım.

21.00 - 07.30 = Uyku ➛ 10 saat 30 dakika

........................................ = ........................................ ➛ ........................................

........................................ = ........................................ ➛ ........................................

........................................ = ........................................ ➛ ........................................

........................................ = ........................................ ➛ ........................................

........................................ = ........................................ ➛ ........................................

07.30

08.30

09.00

15.00

15.30

Kahvaltı

Okula gidiş

Okul dersleri

Eve geliş

Yemek yeme, dinlenme

1 saat

30 dakika

6 saat

30 dakika

1 saat

08.30

09.00

15.00

15.30

16.30

Page 18: Kesirler - bilfenyayincilik.com · 4,4’te 1 Bir bütün dört eş parçaya ayrılmış, bir parçası alınmıştır. Çeyrek Yarım Yarım Çeyrek Çeyrek Çeyrek Çeyrek Pay Payda

193. Sınıf Matematik

Zaman Ölçme

Uygulayalım

Aşağıda Başak’ın haftasonu gün içinde yaptığı işlerin saatleri verilmiştir. Tabloya göre soruları yanıtlayalım.

1

Kenan’ın elindeki kum saati 5 dakikada boşalmaktadır. Kenan kitabının 20 say-fasını okurken kum saatini 6 defa tersine çevirmiştir. Buna göre Kenan 20 sayfayı kaç dakikada okumuştur?

2

Öğretmenleri Fulya ile Oktay’a aynı işlemlerin olduğu bir ça-lışma kâğıdı vermiştir. Fulya’nın kum saati 2 dakikada boşalır-ken Oktay’ın kum saati 3 dakikada boşalmaktadır. Çalışma kâğıdını Fulya 4 kum saatinde, Oktay ise 2 kum saatinde ta-mamlamıştır. Buna göre çalışma kağıdını önce kim bitirmiştir?

3

Başlama - Bitiş Etkinlik

08.30 - 09.0009.00 - 09.4509.45 - 10.3010.30 - 11.0011.30 - 12.0012.00 - 12.25

KahvaltıTv seyretmeKitap okumaOyunOdanın temizliğiÖğle yemeği

1.) Başak’ın kahvaltısı kaç dakika sürmüştür?

2.) Başak’ın kitap okumaya ayırdığı süre ne ka-dardır?

4.) Başak’ın kahvaltıyı yapma süresi, öğle yemeğini yeme süresinden ne kadar fazladır?

3.) Başak’ın televizyona ayırdığı süre ile odasını temizlemeye ayırdığı sürenin toplamı kaç dakikadır?

30 dakika

45 dakika

45 dakika Tv 30 dakika odanın temizliği45 + 30 = 75 dakika

302 5 5

-dakika kahvaltıdakika öğle yemeğidakika fazla

6 x 5 = 30 dakika

2 x 4 = 82 x 3 = 6 oktay

Page 19: Kesirler - bilfenyayincilik.com · 4,4’te 1 Bir bütün dört eş parçaya ayrılmış, bir parçası alınmıştır. Çeyrek Yarım Yarım Çeyrek Çeyrek Çeyrek Çeyrek Pay Payda

20 Bilfen Yayıncılık

Uygulayalım

Zaman Ölçme Problemleri

Öğrenelim

l18.35’te İstanbul’dan kalkan otobüs 2 saat 45 dakika sonra Edirne’ye varıyor. Otobüs Edirne’ye vardığında saat kaçtır?

2 saat sonra

45 dakika sonra

Saat

+18

20

3545

80

2

Dakika20 . 80 80 - 60 = 20 dakika

1 saat20.80 21.20

• Ferzan, 09.40’ta ne yapıyor?

• İngilizce dersi kaç dakika sürüyor?

• Ferzan’ın öğlen yemeğine kadar okulda geçirdiği süreyi hesaplayalım.

Aşağıdaki zaman çizelgesi, Ferzan’ın sabahtan öğlene kadar okulda geçirdiği zamanı göstermektedir.

08.00 Okula gidişi 10.30 Kütüphane

08.15 Türkçe dersi 11.00 İngilizce dersi

09.00 Matematik dersi 11.45 Satranç dersi

09.45 Müzik dersi 12.30 Öğlen yemeği

Matematik dersi yapıyor

11 .4511 .00 45

-

1 2 . 3 00 8 . 1 504 . 1 5

-

dak i ka

4 saat 15 dakika

Page 20: Kesirler - bilfenyayincilik.com · 4,4’te 1 Bir bütün dört eş parçaya ayrılmış, bir parçası alınmıştır. Çeyrek Yarım Yarım Çeyrek Çeyrek Çeyrek Çeyrek Pay Payda

213. Sınıf Matematik

Zaman Ölçme Problemleri

Uygulayalım

Esma’nın matematik sınavı 35 dakika sürmüştür. Sınav 11.30’da bitmiştir. Buna göre sınav saat kaçta başlamıştır?

2

Okulumuzda ders başlangıç saati 09.30’dur. Son dersin bitimi 17.00 olduğuna göre okul-da geçirdiğimiz toplam süre ne kadardır?

3

Tülin saat 10.10’da evden çıkmıştır. Tiyatroya giden Tülin saat 16.20’de eve dönmüştür. Tülin kaç saat dışarıda kalmıştır?

4

Fırıncı saat 15.03’de fırına attığı ekmeği 75 dakika sonra fırından çıkarmıştır. Buna göre ekmek fırından çıkarıldığında saat kaçı göstermektedir?

5

Büşra bir elektrik devresi kurma ile ilgili proje ödevi almıştı. Öğretmeni Büşra’ya destek olacağını belirtmiş ama günlerini planlaması gerektiğini ve deneyler yapmasını söylemişti. 10 gün süren bu ödevi Büşra tamamladığında çok mutlu olmuştu. Çünkü elektrik devresinin çalışması için toplam 10 deney yapmıştı. Ne zaman vazgeçse öğretmeni onu cesaretlendirmiş ve sabırlı olması gerektiğini söylemişti. Büşra projesi için her gün 30 dakika çalışmıştı.

Buna göre Büşra projesi için kaç saat zaman ayırmıştır?

1

3 x 10 = 300 dakika

6 saat 10 dakika

78 ➞ 1 saat 18 dakika16.18

3 0 03 0 00 0 0

605 5 saat-

1 1 .30 35 5

-

17 .00 9 .30-

16 .2010 . 10 6.10

-

1 5 . 0 3 75 15 .78

+

1 6 . 6 0 9 .30 7 .30-

1 1 . 3 0 3510 . 55

-

Page 21: Kesirler - bilfenyayincilik.com · 4,4’te 1 Bir bütün dört eş parçaya ayrılmış, bir parçası alınmıştır. Çeyrek Yarım Yarım Çeyrek Çeyrek Çeyrek Çeyrek Pay Payda

22 Bilfen Yayıncılık

Paralarımız

Uygulayalım

Öğrenelim

Devletçe bastırılan, üzerinde değeri yazılı kâğıt veya metalden ödeme aracına para denir. Her ülkenin kendi para birimi vardır. Bizim para birimimiz Türk Lirası’dır.

Kâğıt Paralarımız Madeni ParalarımızTürk lirası simgesi Ú¨

1 lira = 100 kuruşKuruş kısaca kr. ile gösterilir.

75 kr.+ =

kr.

kr.

+

+

=

=

425 kr. = 4 TL 25 kr.

550 kr. = ............TL ........... kr.

750 kr. = ............TL ........... kr.

600 kr. = ............TL ........... kr.

5 TL 20 kr. = .............................. kr.

7 TL 25 kr. = .............................. kr.

8 TL 12 kr. = .............................. kr.

9 TL 10 kr. = .............................. kr.

Örneği inceleyerek alıştırmaları yapalım.2

Örneği inceleyerek alıştırmaları yapalım.1

1 lira 100 kuruştur. Bu nedenle 325 kuruş 3 lira 25 kuruş olarak ifade edilir.

325 kuruş kaç lira, kaç kuruş eder?

120

50

5

7

6

50

50

0

520

725

812

910

Page 22: Kesirler - bilfenyayincilik.com · 4,4’te 1 Bir bütün dört eş parçaya ayrılmış, bir parçası alınmıştır. Çeyrek Yarım Yarım Çeyrek Çeyrek Çeyrek Çeyrek Pay Payda

233. Sınıf Matematik

Paralarımız

Bir paket sakız 1 lira 35 kuruştur. 2 paket sakız aldım. Satıcıya 10 lira verdiğime göre kaç lira para üstü alırım?

1

Kumbaraya her gün 8 tane 50 kuruş atıyorum. Bir ayın sonunda kumbaramda kaç lira olur?

2

Bir ekmek 1 lira 75 kuruştur. 7 ekmek olan Sude kaç kuruş ödeme yapar?3

Dedem bayramda 20 lira harçlık verdi. 20 liranın hepsini bozdurarak 25 kuruş yaptırdım. Kaç tane 25 kuruşum olmuştur?

4

Berna’nın 18 tane 50 kuruşu vardır. Berna’nın parasının yarısı kadar da Zafer’in parası vardır. Zafer ve Berna’nın paraları toplamı kaçtır?

5

Uygulayalım

1 3 5 22 7 0

x 1 000 270 730

-

kuruş

kuruş

1 7 5 21 2 2 5

xkuruş

18 50900

x

10 Tl ➞ 1000 kuruş

1 lira 75 kuruş = 175 kuruş

20 lira 2000 kuruş2000 ÷ 25 = 80

900 ÷ 2 = 450

kuruş = 13 Tl 50 kr.

kuruş ➞ 7 Tl 30 kr.

8 x 50 = 400 kuruş = 4 Tl4 x 30 = 120 Tl

900 4501 3 5 0

+

Page 23: Kesirler - bilfenyayincilik.com · 4,4’te 1 Bir bütün dört eş parçaya ayrılmış, bir parçası alınmıştır. Çeyrek Yarım Yarım Çeyrek Çeyrek Çeyrek Çeyrek Pay Payda

24 Bilfen Yayıncılık

Paralarımız

Öğrenelim

Atakan’ın kumbarasından 8 tane 10 lira, 9 tane 5 lira, 2 tane 20 lira ve 5 tane 1 lira çıktı. Atakan öğretmeninin istediği 90 liralık hikâye setini ailesine destek olmak için kendi pa-rası ile aldı. Buna göre Atakan’ın kumbarasında kaç lira parası kalır?

ÚKumbaralarda biriken paraları bulalım. 8 x 10 = 80 lira 9 x 5 = 45 lira 2 x 20 = 40 lira 5 x 1 = 5 lira 80 + 45 + 40 + 5 = 170

ÚÖdemeden sonra para azalır. 170 - 90 = 80 lira parası kalır.

Uygulayalım

Aziz ve arkadaşları garsondan 3 tost, 2 hamburger, 5 patates kızartması, 1 sandviç, 4 ayran, 2 meyve suyu istemişlerdir. Buna göre Aziz ve arkadaşları ne kadar öde-me yapmalıdır?

2

Füsun ile Çetin 35 liralık boya seti almak istiyor. Aşağıda Füsun’un ve Çetin’in kumbara-larında biriken para verilmiştir. Boya seti alındıktan sonra kimin daha fazla parası kalır?

1

Füsun

Çetin

Tost = 6 ¨Hamburger = 5 ¨Patates Kızartması = 3 ¨Sandviç = 6 ¨Ayran = 2,5 ¨Çay = 2 ¨Soda = 3 ¨Meyve Suyu = 3 ¨

2 x 20 = 402 x 10 = 203 x 5 = 155 x 1 = 5

3 x 6 = 182 x 5 = 105 x 3 = 151 x 6 = 64 x 2,5 = 102 x 3 = 6

18 + 10 + 15 + 6 + 10 + 6 = 65 Tl

4 x 5 = 201 x 20 = 2010 x 1 = 10

40 + 20 + 15 + 6 = 81

20 + 20 + 10 = 50

Füsun’un daha fazla parası olur.

lira

8 13 54 6

-

lira

5 03 51 5

-

Page 24: Kesirler - bilfenyayincilik.com · 4,4’te 1 Bir bütün dört eş parçaya ayrılmış, bir parçası alınmıştır. Çeyrek Yarım Yarım Çeyrek Çeyrek Çeyrek Çeyrek Pay Payda

253. Sınıf Matematik

Paralarımız

Küçük Boy Patlamış Mısır + İçecek

1 kişilik 2 kişilik 3 kişilik

9 lira 90 kuruş 14 lira 90 kuruş 19 lira 90 kuruş

Orta Boy Patlamış Mısır + İçecek

Büyük Boy Patlamış Mısır +

İçecek

Uygulayalım

Soruları yukarıdaki tabloya göre cevaplayalım.

• Selda, Verda ve Sedat 1 kişilik 3 menü aldı. Bunun yerine 3 kişilik menü alsaydılar ne kadar kâr ederlerdi?

• 6 kişilik bir grup 2 kişilik 3 menü mü, yoksa 3 kişilik 2 menü mü alırsa daha kârlı çıkar?

• Ege ve Efe bir kişilik birer patlamış mısır, Can ve Alp birer içecek aldılar. Bir kişilik patlamış mısır 8 lira, bir içecek 3 lira olduğuna göre toplam kaç lira ödediler?

Ege, Efe, Can ve Alp bunları ayrı ayrı almak yerine hangi menülerden alsaydılar daha az para harcamış olurlardı?

9 lira 90 kr990 kr x 3 = 297019 lira 90 kuruş = 1990 kr

14 lira 90 kuruş2 kişilik menü alsalar da az para ödemiş olurlardı.

14 lira 90 kr = 1490 kr x 3 = 4470 kr19 lira 90 kr = 1990 kr x 2 = 3980 kr3 kişilik 2 menü daha kârlı

kr

2 9 7 01 9 9 0 980

-

82

16x

326

x166

22+

Page 25: Kesirler - bilfenyayincilik.com · 4,4’te 1 Bir bütün dört eş parçaya ayrılmış, bir parçası alınmıştır. Çeyrek Yarım Yarım Çeyrek Çeyrek Çeyrek Çeyrek Pay Payda

26 Bilfen Yayıncılık

Uygulayalım

Tartma

Öğrenelim

Deterjan, karpuz, şeker, çay gibi ürünleri alırken tartma birimi olarak kilogramı kullanırız. Kilogramı kısaca kg olarak gösteririz.

Bir kilogramdan daha az olan miktarları gram ile ölçeriz. Gramı kısaca g ile gösteririz. 1 kg 1000

g

90 g 10 g 1 kg 39kg

15kg

• Masa

• Makas

• Silgi

• Tahta

• Kalem

• Çanta

Meyve ve sebzelerin ağırlıklarını tahmin ederek uygun eşleştirmeleri yapalım.1

Aşağıdaki nesneleri ölçmek için kilogram ve gram birimlerinden hangisini kullanırız? Yazalım.

2

kilogram

gram

gram

kilogram

gram

kilogram

Page 26: Kesirler - bilfenyayincilik.com · 4,4’te 1 Bir bütün dört eş parçaya ayrılmış, bir parçası alınmıştır. Çeyrek Yarım Yarım Çeyrek Çeyrek Çeyrek Çeyrek Pay Payda

273. Sınıf Matematik

Uygulayalım

Öğrenelim

Bir nesnenin kütlesini tartarak hesaplarız. Tartma için; eşit kollu terazi, kantar, elektronik terazi, baskül gibi araçlar kullanırız.

Tartma

Aşağıdaki hayvanlardan kütlesi diğerinden ağır olanı işaretleyelim.1

Aşağıdaki nesnelerden kütlesi diğerinden hafif olanı işaretleyelim.2

Nesnelerle, nesnelerin tahminî ağırlıklarını kutucuklarını aynı renge boyayarak eşleştirelim.3

1 kg 10 g 3 kg 12 kg 2 g 35 kg 300 g

Benim kütlemi merak eden var mı?

Kütlemin 4 kg’dan fazla olduğunu düşünüyorum.

Tahminim gerçek sonuçtan 1 kg eksik çıktı.

✓ ✓ ✓

✓ ✓

Page 27: Kesirler - bilfenyayincilik.com · 4,4’te 1 Bir bütün dört eş parçaya ayrılmış, bir parçası alınmıştır. Çeyrek Yarım Yarım Çeyrek Çeyrek Çeyrek Çeyrek Pay Payda

28 Bilfen Yayıncılık

Tartma

Uygulayalım

Öğrenelim

83 + 51 + 59 + 62 = 225 kg kişilerin toplam ağırlığı225 - 210 = 15 kg aşmış olurlar.

Apartmanımızda bulunan asansör en fazla 210 kg ağır-lık taşıyabilmektedir. Asansöre Canan, Buket, Cengiz ve Orhan bindikleri zaman üst sınırı kaç kg aşmış olurlar?

83 kg 51 kg 59 kg 62 kg

Aşağıda verilen bilgilere göre bir problem yazalım. Yazdığımız problemi çözelim.4

36 kg 42 kg 33 kg

Problem:

Çözüm:

Annem 300 g kıyma, 260 g mercimek, 186 g yeşil biber ve 142 g maydanoz aldı. Al-dıklarını iki ayrı poşete eşit ağırlıkta olacak şekilde yerleştirdi. Buna göre poşetlerden her birinin ağırlığı kaç gramdır?

1

Bir kamyona 986 kg yük yüklenmiştir. Yüklerin önce 471 kilogramı daha sonra da 203 kilogramı boşaltılmıştır. Kamyonda kaç kg yük kalmıştır?

2

Aysun 21 kg’dır. Ablası, Aysun’dan 15 kg daha ağırdır. Annelerinin ağırlığı ise ikisinin ağırlıkları toplamı kadardır. Üçü teleferiğe bindikleri zaman, teleferikte oluşan ağırlık kaç kg olur?

3

300 + 260 + 186 + 142 = 888 888 ÷ 2 = 444 kg

4 7 12 0 36 7 4

+9 8 66 7 43 1 2

-kg yük

2 11 53 6

+

3 64 27 8

+

2 13 65 7

+

7 83 34 5

-

21 36 571 1 4

+kg yük

Can, Arzu ve Ali’nin kiloları sırasıyla;

30 kg, 42 kg ve 33 kg’dır. Can ve Arzu’nun toplam kilosu Ali’nin

kilosundan ne kadar fazladır.

Page 28: Kesirler - bilfenyayincilik.com · 4,4’te 1 Bir bütün dört eş parçaya ayrılmış, bir parçası alınmıştır. Çeyrek Yarım Yarım Çeyrek Çeyrek Çeyrek Çeyrek Pay Payda

293. Sınıf Matematik

Tartma Problemleri

300 gram pirincin 5 kavanoza eşit olarak paylaştırmak istiyo-rum. Her kavanozda kaç gram pirinç olur?

5

Kütleleri birbirine eş 3 valiz taşıyan araba 998 kilogramdır. Bir valizin kütlesi 14 kg olduğuna göre arabanın kütlesi kaç kilog-ramdır?

4

Hasan satmak için 500 kilogramlık peynir tenekelerinden 4

tane aldı. İlk gün aldığı peynir tenekelerinin 12

’ini sattı.

Hasan’ın kaç kg peyniri kaldı?

3

Bir balıkçı, birinci gün 54 kg balık sattı. İkinci gün birinci gün-den 12 kg daha az balık sattı. Balıkçı iki günde toplam kaç kg balık sattı?

1

Köpek 12, kedi 8 kilogramdır. Buna göre civciv kaç kg olamaz?

2

Uygulayalım

541 242

-

500 42000

x

54429 6

+

8 kg ya da 8 kg’dan fazla ola-maz

2000 ÷ 2 = 1000

1000 kg

1 4 342

x9 9 8 429 5 6

-

30030 000

-560

60 gram

Page 29: Kesirler - bilfenyayincilik.com · 4,4’te 1 Bir bütün dört eş parçaya ayrılmış, bir parçası alınmıştır. Çeyrek Yarım Yarım Çeyrek Çeyrek Çeyrek Çeyrek Pay Payda

30 Bilfen Yayıncılık

Tartma Problemleri

Problemdeki fazla bilginin üstünü çizip problemi çözelim.Annem benden 23 kg ağırdır. Babamdan ise 15 kg hafiftir. Annemin kütlesi 52 kg olduğuna göre babamın kütlesi kaç ki-logramdır?

1

Problemdeki eksik bilgiyi yazıp problemi çözelim.Bir paket deterjan 7 kg ağırlığındadır. 3 kutudaki deterjanların toplamı kaç kilogramdır?

Eksik Bilgi:

2

Problemin soru cümlesini yazıp problemi çözelim.3 kg patlıcan kurutulduğunda 1 kg gelmektedir.

Soru Cümlesi:

3

Görsele uygun problem yazıp çözelim.

3 kg 2 kg

4

Uygulayalım

5 21 56 7

+

15 7105x

Her kutuda 5 paket deterjan vardır.

Buna göre 10 kg kuru patlıcan kaç kg yaş

patlıcan elde edilir?

3 x 5 = 15

1 0 330

x

Eşit kütleli 3 karpuzun 1 tanesi teraziye konduğunda şekildeki gibi dengede oluyor. Buna göre bu 3 karpuzun toplam kütlesi nedir?

3 + 2 = 5

5 x 3 = 15 kg