Download pdf - Wydział Inżynierii Środowiska i Energetykiise.polsl.pl/public/uploaded_files/inne/szkoly_tematy... · 2018-12-12 · zostaną podstawy wentylacji mechanicznej, wraz z prostym opisem

Wydział Inżynierii Środowiska i Energetyki

1

Szanowni Państwo,

Z myślą o młodzieży szkół średnich przygotowaliśmy ofertę zajęć popularno-naukowych,

których celem jest zaciekawienie młodych ludzi, stojących przed wyborem ścieżki swojej kariery

zawodowej, zagadnieniami inżynierskimi. Jako Wydział Inżynierii Środowiska i Energetyki zajmujemy

się głównie problemami energetyki (od tej małej – domowej po dużą - przemysłową) oraz inżynierii

i ochrony środowiska, stąd przygotowane przez nas tematy skupiają się wokół tych zagadnień. Chcemy

podczas zajęć, w sposób przystępny, przedstawić problemy technologiczne, środowiskowe i społeczne,

z którymi jako społeczeństwo musimy się nieustannie borykać.

W Polsce, jak również w całej Europie od kilku lat brakuje inżynierów, którzy stanowią

podstawę rozwoju technologicznego społeczeństwa opartego na wiedzy. Zaspokojenie rosnących

potrzeb bytowych społeczeństwa (energia, woda, usuwanie zanieczyszczeń i przetwarzanie odpadów),

przy poszanowaniu środowiska naturalnego stanowi obecnie jeden z kluczowych problemów

społeczno-technologicznych. Wiąże się to z zapotrzebowaniem na fachową kadrę inżynierską, która

będzie w stanie podołać problemom rozwiniętych społeczeństw.

Tematyka zajęć została podzielona i przypisana do przedmiotów realizowanych w szkołach

średnich (fizyka, chemia, biologia, geografia i informatyka) zgodnie z programami nauczania. Chcemy

przy tej okazji spojrzeć na dane zagadnienie z punktu widzenia inżyniera, a także pokazać praktyczne

wykorzystanie wiedzy zdobywanej w szkole. Niektóre z tematów oferowane są zarówno w języku

polskim, jak i angielskim. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom szkół, zajęcia mogą się odbywać w

Państwa w szkole, albo na wydziale Inżynierii Środowiska i Energetyki Politechniki Śląskiej w Gliwicach

przy ul. Konarskiego 18. Tematyka i terminy zajęć do uzgodnienia telefonicznie (322372780) lub za

pomocą poczty elektronicznej po adresem [email protected].

Z poważaniem

Dr hab. inż. Grzegorz Nowak, prof. PŚ

Prodziekan ds. promocji i współpracy międzynarodowej

mailto:[email protected]

2

FIZYKA

1. NIEWIDOCZNE PLĄSY – WZAJEMNA INTERAKCJA STRUMIENI

POWIETRZA PRZEPŁYWAJĄCYCH WOKÓŁ LUDZKIEGO CIAŁA Zgodny z programem nauczania: FIZYKA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Na zajęciach zostaną opisane przepływy

strumieni powietrza wokół ludzkiego

ciała. Omówione zostaną: zjawiska

fizyczne warunkujące tworzenie się strugi

oraz czynniki wpływające na jej kształt

i prędkość ruchu powietrza w strudze.

Cele

Przedstawienie podstaw teoretycznych

tworzenia się strug powietrza wokół

ludzkiego ciała oraz mechanizmów wzajemnej interakcji strug konwekcyjnych ze strumieniami

powietrza wytwarzanymi przez system wentylacji i strumieniami powietrza wdychanego

i wydychanego przez człowieka. Omówienie technik wizualizacyjnych umożliwiający analizę

przestrzenną przepływów oraz prezentacja urządzeń pomiarowych pozwalających na szybkie

pomiary prędkości, temperatury i stężenia gazu. Bardzo dobre właściwości dynamiczne

mierników pozwalają na dokładne obrazowanie procesu oddychania na przebiegu wartości

chwilowych, można nawet dokładnie zarejestrować zmiany temperatury i stężenia dwutlenku

węgla podczas kichnięcia. Wskazanie, że znajomość zjawisk decydujących o przepływie wokół

naszego ciała nie tylko pozwala na zmniejszenie energochłonności systemów wentylacji

i poprawę jakości wdychanego powietrza, ale na przykład pozwala również na zredukowanie

ryzyka zakażenia chorobami zakaźnymi przenoszonymi drogą kropelkową.

Forma zajęć: Wykład – prezentacja multimedialna. Czas 45 min.

Prowadzący: Dr inż. Wojciech Kierat

3

2. JAK ODDYCHAJĄ BUDYNKI, CZYLI JAK DZIAŁA WENTYLACJA Zgodny z programem nauczania: FIZYKA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Podczas zajęć w sposób popularnonaukowy przedstawione

zostaną podstawy wentylacji mechanicznej, wraz z prostym

opisem wymienników do odzysku ciepła.

Cele

Omówienie podstaw budowy i działania systemów

wentylacyjnych. Pokażemy przykłady znane z codziennego życia

- co widzimy na suficie w supermarkecie, sceny z filmów gdzie

bohater przemieszcza się kanałami wentylacyjnymi itp.

Dodatkowo w sposób przejrzysty przedstawione zostaną

wymienniki do odzysku ciepła. Planowany jest pokaz działania

różnych typów odciągu miejscowego z użyciem generatora

dymu, oraz pokaz działania modelu centrali wentylacyjnej z odzyskiem ciepła.

Forma zajęć: Wykład – prezentacja multimedialna uzupełniona filmami. Czas 45 min.

Prowadzący: Dr inż. Piotr Koper

3. SKĄD SIĘ BIERZE POWIETRZE W POJAZDACH? TAJNIKI

WENTYLACJI SAMOCHODÓW, POCIĄGÓW I SAMOLOTÓW Zgodny z programem nauczania: FIZYKA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Podczas zajęć w sposób popularnonaukowy

przedstawione zostaną podstawy wentylacji pojazdów:

samochodów, wagonów pasażerskich i samolotów.

Zostanie wyjaśnione jak dostaje się powietrze do wnętrza

tych pojazdów, przez jakie urządzenia przepływa i jak

rozpływa się w środku. Cele

Zapoznanie uczniów z zasadami wentylowania samochodów, wagonów pasażerskich

i samolotów. Forma zajęć: Wykład – prezentacja multimedialna. Czas 45 min.

Prowadzący: Mgr inż. Izabela Glück

4

4. WYZWANIA XXI WIEKU W EKSPLOATACJI SIECI

KANALIZACYJNYCH Zgodny z programem nauczania: FIZYKA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Podczas zajęć zostaną przedstawione uwarunkowania

ekonomiczne oraz techniczne możliwości kontroli

i eksploatacji sieci kanalizacyjnych.

Cele

Wskazanie wpływu ewolucji w zarządzaniu

i finansowaniu przedsiębiorstw na eksploatację

i kontrolę sieci kanalizacyjnych. Na przełomie XX i XXI wieku nastąpiło wiele zmian

w dziedzinie zarządzania i finansowania przedsiębiorstw eksploatujących sieci kanalizacyjne.

Zmiany własnościowe, które nastąpiły, wymusiły nowe podejście w dziedzinie kontroli

i eksploatacji sieci kanalizacyjnych. Odmienne zasady finansowania, wprowadzanie

oszczędności oraz większy niż poprzednio dostęp do technologii, spowodowały znaczny

rozwój w obszarze kontroli sieci kanalizacyjnej, jak i w zarządzaniu tą siecią. Na przykładzie

jednego z miast zostaną przedstawione stosowane obecnie metody kontroli oraz zasady

eksploatacji sieci kanalizacyjnych.


Prowadzący: Dr inż. Artur Kawczyński

5. STATECZNOŚĆ CIAŁ PŁYWAJĄCYCH Zgodny z programem nauczania: FIZYKA (poziom rozszerzony)

Treści

Podczas zajęć zostanie przedstawione zagadnienie

stateczności ciał pływających. Omówione zostaną warunki,

które musza być spełnione, aby ciało pływające po

powierzchni cieczy się nie wywróciło oraz jakie są sposoby

zwiększania stateczności położenia takiego ciała.

Cele

Rozszerzenie wiadomości uczniów w zakresie zastosowania

prawa Archimedesa oraz warunków pływania ciał. Od statku

morskiego jako obiektu technicznego wymagane jest nie

tylko, aby pływał po powierzchni, ale także aby podczas

pływania nie wywracał się. Wychodząc ze znajomości zagadnień mechaniki ciała sztywnego

oraz hydromechaniki, zostaną omówione warunki, jakie muszą być spełnione, aby eksploatacja

obiektów pływających była bezpieczna, a także sposoby zwiększania stateczności na etapie

projektowania statku oraz jego eksploatacji.

Forma zajęć: Wykład – prezentacja multimedialna i pokaz eksperymentalny. Czas 45 min

Prowadzący: Dr inż. Andrzej Wilk

5

6. ENERGETYKA ODNAWIALNA – MOŻLIWOŚCI I WYZWANIA Zgodny z programem nauczania: FIZYKA/CHEMIA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Krótkie omówienie wybranych metod

wytwarzania energii elektrycznej ze źródeł

odnawialnych (energetyka wiatrowa, słoneczna)

oraz jej magazynowania. Elektroliza wody

i ogniwa paliwowe jako jeden ze sposobów na

magazynowanie energii. Demonstracja układu do

przetwarzania energii ze słońca w ogniwach

fotowoltaicznych, zasilanie tą energią

elektrolizera, przesłanie produktów elektrolizy

(tlen i wodór) do ogniwa paliwowego, w którym wytwarzana jest energia elektryczna.

Cele

Pokazanie możliwości i wyzwań współczesnej energetyki na przykładzie energetyki

odnawialnej – wiatrowej oraz słonecznej. Nacisk zostanie położony na poznanie oraz

zrozumienie możliwości jakie daje nam energetyka odnawialna. Brak konieczności

dostarczania paliwa i wynikające z tego korzyści – „darmowe” źródło energii, brak

zanieczyszczeń w czasie produkcji energii. Zajęcia mają zainteresować uczniów problemami

energetyki w nawiązaniu do wiedzy, którą już posiadają. Wykorzystanie stanowiska

demonstracyjnego wpłynie na dodatkowe uatrakcyjnienie zajęć.

Forma zajęć: Wykład – prezentacja multimedialna i demonstracja działania wybranych

urządzeń. Czas 45 min

Prowadzący: Dr inż. Krzysztof Bochon

7. WSPÓŁCZESNY NAPĘD LOTNICZY A ZASADY DYNAMIKI

NEWTONA Zgodny z programem nauczania: FIZYKA (poziom rozszerzony)

Treści

Podczas wykładu zaprezentowane zostaną różnego

rodzaju typy napędów lotniczych oraz ich rozwój od

początków awiacji po czasy współczesne. Wyjaśniona

zostanie także zasada działania poszczególnych

rodzajów napędów.

Cele

Wyjaśnienie zasady działania różnego typu napędów

lotniczych w oparciu o powszechnie znane zasady dynamiki Newtona. Zaprezentowane zostaną

typy napędów począwszy od silników tłokowych współpracujących z napędem śmigłowych, a

skończywszy na współczesnym silniku turbowentylatorowym.


Prowadzący: Dr inż. Sebastian Rulik

6

8. DŹWIĘK W SŁUŻBIE MECHANIKI – LEWITACJA AKUSTYCZNA Zgodny z programem nauczania: FIZYKA (poziom rozszerzony)

Treści

Zajęcia poruszają tematykę konsekwencji propagacji fali dźwiękowej w ośrodku

gazowym, warunki powstawania rezonansu akustycznego oraz konsekwencje jego

wystąpienia z punktu widzenia oddziaływania mechanicznego gazu z jego

otoczeniem.

Cele

Wprowadzenie do akustyki oraz podstaw demonstrowanego zjawiska, a także

demonstracja zjawiska lewitacji akustycznej, tj. pokonania siły grawitacji,

oddziałującej na niewielkie przedmioty, na skutek umieszczenia ich na "poduszce

ciśnienia akustycznego", powstałej w wyniku zaistnienia rezonansu akustycznego.

Poza demonstracją planowane są eksperymenty pozwalające uczniom

własnoręcznie zweryfikować, jak zachowuje się kropla cieczy, fragment styropianu

itp. umieszczone w przestrzeni węzła ciśnienia akustycznego w zależności od zmian

amplitudy czy częstotliwości generowanej fali dźwiękowej.

Forma zajęć: Wykład – prezentacja multimedialna i pokaz eksperymentalny. Czas

45 min

Prowadzący: Dr hab. inż. Leszek Remiorz prof. PŚ lub Mgr inż. Krzysztof Grzywnowicz

9. PALIWO PROSTO Z WODY – ELEKTROLIZA Zgodny z programem nauczania: FIZYKA/CHEMIA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Zajęcia poruszają tematykę elektrolizy wody z wodorem jako

podstawowym produktem.

Cele

Omówienie zagadnienia elektrolizy jako zjawiska, urządzeń

dedykowanych do jej prowadzenia na większą skalę

(elektrolizerów/generatorów wodoru) jak i znaczenia procesu elektrolizy

jako potencjalnie podstawowego źródła wodoru w energetyce. Ponadto,

w trakcie zajęć przeprowadzona zostanie demonstracja zjawiska

elektrolizy przy wykorzystaniu sprzętu demonstracyjnego.

Forma zajęć: Wykład – prezentacja multimedialna, demonstracja. Czas 45 min

Prowadzący: Mgr inż. Michał Jurczyk lub Mgr inż. Krzysztof Grzywnowicz

7

10. CIEPŁO A DŹWIEK – SILNIK TERMOAKUSTYCZNY Zgodny z programem nauczania: FIZYKA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Zajęcia poruszają tematykę zjawiska

termoakustycznego pod kątem

możliwości wytworzenia fali dźwiękowej

poprzez ogrzanie zamkniętego układu.

Cele

Prezentacja rysu historycznego odkrycia zjawiska termoakustycznego, jego podstawy

teoretyczne oraz obszary, w których zjawisko to jest spotykane (lub praktycznie

wykorzystywane). W trakcie zajęć przeprowadzona zostanie demonstracja zjawiska

z wykorzystaniem różnych rezonatorów (charakteryzujących się emisją fal akustycznych

o różnych częstotliwościach).


Prowadzący: Dr hab. inż. Leszek Remiorz prof. PŚ lub Mgr inż. Krzysztof Grzywnowicz

11. WYKORZYSTANIE PRZEMIAN FAZOWYCH WODY

W ENERGETYCE Zgodny z programem nauczania: FIZYKA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Podczas zajęć przedstawione zostanie znaczenie przemian

fazowych wody, które wykorzystujemy w energetyce.

Zaprezentowane zostaną przykłady wykorzystania wody jako

czynnika obiegów cieplnych w przeszłości jak i obecnie.

Omówione zostaną parametry opisujące przemiany fazowe wody.

Zademonstrowany będzie wpływ temperatury na ciśnienie

nasycenia wody na stanowisku demonstracyjnym.

Cele

Celem zajęć jest przedstawienie znaczenia wody w energetyce.

W szczególności istotne jest wskazanie parametrów opisujących

przemiany fazowe wody, które decydują o powszechnym jej

wykorzystaniu w obiegach silników cieplnych - dawniej i dziś. Pokaz na stanowisku

demonstracyjnym umożliwia dogłębne opanowanie wiedzy z zakresu wpływu temperatury na

ciśnienie parowania


Prowadzący: Dr inż. Sebastian Lepszy

8

12. CIEPŁO, PRACA, ENERGIA – I ZASADA TERMODYNAMIKI Zgodny z programem nauczania: FIZYKA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Podczas wykładu zostaną przedstawione formy

i postacie energii oraz jej przemiany w kontekście

I zasady termodynamiki.

Cele

Wskazanie prawideł rządzących przemianami

energii oraz ich postaciami. Podczas wykładu

omówione zostaną praktyczne aspekty I zasady termodynamiki i jej wpływ na rozwój techniki.

Forma zajęć: Wykład. Czas 45 min.

Prowadzący: Prof. dr hab. inż. Henryk Rusinowski

13. O JĄDROWYCH METODACH PRODUKCJI CIEPŁA

I ELEKTRYCZNOŚCI / ON NUCLEAR METHODS FOR HEAT AND

ELECTRICITY PRODUCTION Zgodny z programem nauczania: FIZYKA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Podczas zajęć przedstawione zostaną podstawy

fizyczne jądrowych metod produkcji energii.

Scharakteryzowane zostaną techniczne możliwości

wykorzystania reakcji rozczepienia jądra atomowego,

syntezy termojądrowej oraz reakcji rozpadu

promieniotwórczego do produkcji ciepła i elektryczności.

Cele

Przedstawienie fizycznych podstaw wykorzystania energii jądrowej do produkcji użytecznych

form energii (elektryczność, ciepło). Uczniowie zostaną zapoznani z technologiami

stosowanymi do realizacji omawianych metod produkcji energii (reaktory jądrowe

rozszczepieniowe, reaktory termojądrowe, baterie jądrowe). Rozważania teoretyczne zostaną

zilustrowane prostymi szacunkami potencjału energetycznego omawianych procesów.

Forma zajęć: Wykład – prezentacja multimedialna. Wykład w języku polskim lub

angielskim.

Czas 45 min.

Prowadzący: Dr inż. Tomasz Bury

9

14. NIEPEWNOŚCI POMIAROWE W BADANIACH

PROMIENIOWANIA JONIZUJĄCEGO/UNCERTAINTIES IN

MEASUREMENTS OF INIONIZING RADIATION Zgodny z programem nauczania: FIZYKA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Podczas zajęć przedstawione zostaną podstawy

działania oraz podstawowe typy detektorów

promieniowania jonizującego wykorzystywanych

do pomiarów radiometrycznych oraz

spektrometrycznych. Wykorzystując wybrane

problemy związane z pomiarami dozymetrycznymi

czy spektrometrycznymi pokazane zostaną sposoby oceny niepewności pomiarów oraz ich

znaczenie dla interpretacji wyników.

Cele

Przedstawienie fizycznych podstaw działania detektorów promieniowania jonizującego oraz

prowadzenia pomiarów, a także oceny niepewności pomiarowych typu A i typu B. Pokazane

zostanie wykorzystanie niepewności pomiarowych przy identyfikacji procesów i zjawisk.

Forma zajęć: Wykład (prezentacja multimedialna), demonstracja. Wykład w języku polskim

lub angielskim. Czas 45 min.

Prowadzący: Dr inż. Tomasz Bury

15. SILNIKI CIEPLNE – HISTORIA I TERAŹNIEJSZOŚĆ Zgodny z programem nauczania: FIZYKA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Podczas zajęć, zostaną przedstawione

termodynamiczne podstawy działania

silników cieplnych. Zostanie zarysowana

pierwsza i druga zasada termodynamiki oraz

obiegi termodynamiczne maszyn cieplnych.

Będą pokazane konstrukcje silników

cieplnych – parowych, Stirlinga, gazowych

i spalinowych.

Cele

Zapoznanie uczestników z podstawami

działania silników cieplnych wraz z omówieniem technicznych realizacji tych urządzeń. Całość

zostanie wzbogacona prezentacją działających modeli maszyny parowej, silników Stirlinga

oraz silników spalinowych

Forma zajęć: Wykład – prezentacja multimedialna, prezentacja modeli. Czas 45 min.

Prowadzący: Prof. dr hab. inż. Ireneusz Szczygieł

10

16. PRZEPŁYW NADDŹWIĘKOWY DWUTLENKU WĘGLA

W STRUMIENICACH (TRANSCRITICAL CO2 FLOW IN THE EJECTOR-

BASED REFRIGERATION SYSTEMS) Zgodny z programem nauczania: FIZYKA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Podczas zajęć zostanie zaprezentowany proces

projektowania strumienicy stosowanej w najnowszych

układach chłodniczych od fazy koncepcyjnej, przez

laboratoryjne testy weryfikacyjne, optymalizację kształtu,

opracowanie układu sterowania aż do wdrożenia do

praktyki przemysłowej.

Cele

Zaprezentowanie zasady działania najnowszych

strumienicowych układów chłodniczych, w których

czynnikiem roboczym jest ekologiczny dwutlenek węgla.

Jednym z najważniejszych elementów tego układu, który

decyduje o jego wysokiej wydajności, jest dobrze zaprojektowana dwufazowa strumienica.

Proces projektowania strumienic wymaga stosowania najnowszych technik obliczeniowych,

a w nich modeli, które uwzględniają przepływ dwutlenku węgla o parametrach nadkrytycznych

przez dyszę napędową, częściowe odparowanie oraz dwufazowe mieszanie. W ten sposób

urządzenie pozwala na podwyższenie ciśnienia przed układem sprężarek, a tym samym

obniżenie zużycia energii przez układ chłodniczy. Tego typu systemy stosowane są obecnie

w nowobudowanych supermarketach, również w Polsce.

Forma zajęć: Wykład z dyskusją – prezentacja multimedialna. Wykład w języku polskim lub

angielskim. Czas 45 min.

Prowadzący: Dr hab. inż. Jacek Smołka, prof. PŚ.

17. SPALANIE – CZY NALEŻY UŁASKAWIĆ PROMETEUSZA ? Zgodny z programem nauczania: FIZYKA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Prezentacja z elementami demonstracji ma wskazać istotne cechy

spalania jako procesu przetwarzania energii chemicznej w ciepło

i pracę.

Cele

Wskazanie roli spalania we współczesnym świecie oraz wskazanie

istotnych cech spalania takich jak objętościowej intensywności

procesu, szybkości spalania, gęstości strumieni energii. Wskazane

zostaną też istotne parametry spalania warunkujące przebieg procesu.

Omówione zostaną także procesy elementarne tworzenia substancji

szkodliwych, które powstają podczas spalania paliw gazowych,

ciekłych i stałych

Forma zajęć: Prezentacja z elementami pokazu. Czas 45 min.

Prowadzący: Prof. dr hab. inż. Andrzej Szlęk

11

18. CZY ZAWSZE 1 J = 1 J, CZYLI O WARTOŚCI ENERGII / IS ALWAYS

1 J = 1 J THE THING ABOUT VALUE OF THE ENERGY Zgodny z programem nauczania: FIZYKA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Podczas wykładu, omówione i porównane zostaną

różne postacie energii i ich wartość w kontekście

praktycznego jej zagospodarowania.

Cele

Wskazanie różnic pomiędzy różnymi postaciami

energii i ich przemianami. W trakcie wykładu

przeprowadzona zostanie dyskusja nt. łatwości

zagospodarowania, magazynowania i wykorzystania energii w zależności od jej formy

i postaci. W przystępny sposób wytłumaczone zostanie pojęcie egzergii.

Forma zajęć: Wykład – prezentacja multimedialna z dyskusją po polsku lub angielsku. Czas

45 min.

Prowadzący: Dr inż. Arkadiusz Ryfa

19. JAK WYKORZYSTAĆ CIEPŁO Z GRUNTU LUB POWIETRZA DO

OGRZEWANIA? Zgodny z programem nauczania: FIZYKA / TERMODYNAMIKA (poziom podstawowy

i rozszerzony)

Treści

Wykład poświęcony jest zastosowaniu sprężarkowych

parowych pomp ciepła, wykorzystujących grunt lub

powietrze atmosferyczne, jako dolne źródło ciepła w

procesie produkcji ciepła grzewczego. Zostaną

przedstawione podstawy działania pompy ciepła, opis

matematyczny fizycznych procesów zachodzących w tym

urządzeniu oraz parametry charakteryzujące jego działanie.

Omówione zostaną metody pobierania ciepła z gruntu i

powietrza.

Cele

Zapoznanie słuchaczy z zasadą działania sprężarkowej

parowej pompy ciepła, jako urządzenia, które może wykorzystywać energię

niskotemperaturowych źródeł ciepła, takich jak grunt i powietrze do wytwarzania ciepła. Intencją

wykładu jest ponadto uświadomienie słuchaczom skali praktycznych zastosowań pomp ciepła w

świecie i korzyści z tego płynących.


Prowadzący: Dr hab. inż. Małgorzata Hanuszkiewicz – Drapała

gQ

dQ

E

gT

dT

12

20. ZOBACZYĆ TEMPERATURĘ / HOW TO SEE THE TEMPERATURE Zgodny z programem nauczania: FIZYKA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Podczas wykładu, omówione

i porównane zostaną różne sposoby

pomiaru temperatury.

Cele

Głównym celem wykładu jest

wyjaśnienie zadań pomiaru temperatury

i ich roli we współczesnym przemyśle

i technice. W trakcie wykładu omówione

zostaną sposoby pomiaru temperatury

i ich wady/zalety. Wykład połączony będzie z demonstracją kamery termowizyjnej.

Forma zajęć: Wykład – prezentacja multimedialna z dyskusją po polsku lub angielsku. Czas

45 min.

Prowadzący: Dr inż. Arkadiusz Ryfa

21. MOTORYZACJA A ŚRODOWISKO – TECHNIKA

KATALITYCZNEGO OCZYSZCZANIA SPALIN Zgodny z programem nauczania: FIZYKA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Prezentowane zagadnienia znajdują się na styku

motoryzacji i środowiska. Samochody wyposażone są

w różne układy znacząco zmniejszające emisję

substancji szkodliwych.

Cele

Przedstawione zostaną zagadnienia obejmujące

oddziaływanie transportu na środowisko, klasyfikację

metod zmniejszania emisji substancji szkodliwych,

technikę katalitycznego oczyszczania spalin i techniki specjalne. Wyjaśnimy sobie w jaki

sposób metale szlachetne (platyna, pallad, rod) przyczyniają się do ochrony środowiska

podczas jazdy samochodem.

Forma zajęć: Wykład – prezentacja multimedialna z demonstracją różnych typów reaktorów

katalitycznych. Czas 45 min.

Prowadzący: Dr hab. inż. Zbigniew Żmudka

13

22. CZY KOMPUTER ZASTĄPI INŻYNIERA – WSPÓŁCZESNE

PROJEKTOWANIE 3D Zgodny z programem nauczania: FIZYKA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Podczas zajęć zostaną przedstawione możliwości

współczesnych narzędzi komputerowych do

wspomagania projektowania 3D, symulacji 3D oraz

szybkiego prototypowania na drukarkach 3D.

Cele

Z wykorzystaniem przykładów zostaną omówione

najnowsze osiągnięcia w zakresie wspomagania pracy

inżyniera projektanta, w jakim stopniu narzędzia te

wpływają na proces projektowania i czy w przyszłości komputer naprawdę może zastąpić

inżyniera.


Prowadzący: Dr inż. Krystian Smołka

23. OD MAGNESU NA LODÓWCE DO LEWITACJI MAGNETYCZNEJ

W TECHNOLOGII HYPERLOOP –MAGNETYZM W ŻYCIU

CODZIENNYM Zgodny z programem nauczania: FIZYKA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

W trakcie prezentacji multimedialnej omówione

zostaną podstawowe prawa elektromagnetyzmu,

w jaki sposób są one wykorzystywane w maszynach

i urządzeniach takich jak: transformator, silnik

elektryczny, prądnica elektryczna oraz jaką rolę

spełniają one w naszym codziennym życiu.

Dodatkowo omówione zostaną interesujące

zastosowania zjawiska magnetyzmu takich jak: defektoskopia magnetyczno-proszkowa,

lewitacja magnetyczna czy nadprzewodnikowy zasobnik energii. Podczas demonstracji będzie

można zaobserwować:

-działanie silnika elektrycznego jako napędu windy,

-działanie prądnicy napędzanej przez człowieka,

-oddziaływania elektromagnesu na różne materiały,

-sposób przeprowadzania badań diagnostycznych metodą magnetyczno-proszkową.

Cele

Usystematyzowanie wiedzy na temat zjawiska magnetyzmu w odniesieniu do jego zastosowań

w życiu codziennym.


Prowadzący: Dr inż. Krzysztof Fryczowski

14

24. TORYFIKCJA NA ŚNIADANIE, PRĄD ZE ŚMIECI… Zgodny z programem nauczania: FIZYKA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Podczas zajęć w przejrzysty sposób zostanie

przedstawiony proces produkcji energii

elektrycznej, funkcjonowanie spalarni odpadów

oraz zalety i wady paliw biomasowych.

Cele

Odpowiedź na pytanie: skąd się bierze prąd

w gniazdku? Prezentacja zawiera proste,

schematyczne omówienie modelu elektrowni konwencjonalnej. Dodatkowo omówione

zostanie spalanie odpadów w spalarniach, a także biomasa i paliwa toryfikowane. Elementem

demonstracyjnym będzie porównanie toryfikatu z surową biomasą na przykładzie testu

mielenia kawy. Prezentacja zakończy się krótkim pokazem zdjęć, jak wygląda praca inżyniera-

energetyka.


Prowadzący: Dr inż. Izabella Maj, Mgr inż. Katarzyna Jagodzińska, Mgr inż. Joanna

Wnorowska

25. JAK WYTWARZAMY ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ Zgodny z programem nauczania: FIZYKA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treść

Podczas zajęć w sposób przejrzysty, ciekawy i dostępny dla

uczniów na poziomie wiedzy jakim dysponują zostaną

przedstawione konwencjonalne technologie energetyczne, które

zapewniają nam stały i bezpieczny dostęp do energii elektrycznej.

Zajęcia przybliżą też procesy, które zachodzą w nowoczesnej

energetyce, a których nie widać na pierwszy rzut oka.

Cele

Wskazanie złożoności, a także zaawansowania technologii,

których na co dzień nie widać. Wykład ma także uświadomić, jak

wiele pracy i jak dużej precyzji wymaga wytwarzanie energii

elektrycznej. Kolejnym celem jest zainteresowanie słuchaczy

technologią, a także pokazanie jak rozległego obszaru wiedzy

i zainteresowań może ona dotyczyć. Bazując na doświadczeniach

wykład ten ma być czymś, co sprawi, że świadomość otaczającego

nas świata wzrośnie.


Prowadzący: Mgr inż. Jakub Sobieraj

15

26. METODY REDUKCJI EMISJI SUBSTANCJI SZKODLIWYCH

Z BLOKÓW ENERGETYCZNYCH Zgodny z programem nauczania: FIZYKA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Podczas zajęć omówiony zostanie wpływ spalania węgla

kamiennego i brunatnego na emisję substancji szkodliwych.

Przedstawione zostaną także metody mające na celu

uczynienie energetycznego wykorzystania węgla procesem

mającym minimalny wpływ środowisko naturalne.

Cele

Przybliżenie słuchaczom zagadnień ochrony środowiska związanych z efektywnym

i ,,czystym" wykorzystaniem węgla. Przedstawione zostaną trudności związane

z implementacją instalacji ochrony środowiska w krajowych elektrowniach oraz wpływ emisji

z bloków węglowych na organizm człowieka. Omówiona zostanie istotna rola węgla jako

paliwa podstawowego dla polskiej energetyki i dostępne alternatywy dla energetyki węglowej.

Istotnym elementem prezentacji będzie opis i ocena metod zmniejszania emisji substancji

szkodliwych podczas spalania węgla.


Prowadzący: Dr inż. Mateusz Tymoszuk

27. SMOG – CZYM JEST I JAK ZAPOBIEGAĆ JEGO POWSTAWANIU Zgodny z programem nauczania: FIZYKA/PRZYRODA/TECHNIKA (poziom

podstawowy i rozszerzony)

Treści

Podczas zajęć przedstawione zostaną wyniki badań polskich

naukowców w zakresie korelacji zanieczyszczenia powietrza

i chorób dzieci.

Wskazane zostaną możliwości redukcji niskiej emisji ze

szczególnym uwzględnieniem termomodernizacji budynków

Cele

Głównym celem wykładu jest wskazanie ścisłego związku pomiędzy zanieczyszczeniem

środowiska – powietrza a chorobami. Zostaną przedstawione sposoby redukcji

zanieczyszczenia powietrza przy pomocy nowoczesnych technologii. W sposób przystępny

i dokładny zostaną przedstawione wyliczenia kosztów ogrzewania domów w różnych

przypadkach: z ociepleniem lub nie. Celem nadrzędnym jest edukacja młodzieży, wchodzącej

niedługo w dorosłość, w zakresie zmiany przyzwyczajeń, ubóstwa energetycznego

a w konsekwencji redukcji niskiej emisji.


Prowadzący: Dr inż. Marek Rojczyk

16

28. PRZEPŁYW PŁYNÓW I RÓŻNE DZIWNE MASZYNY Zgodny z programem nauczania: FIZYKA/PRZYRODA/TECHNIKA (poziom

podstawowy i rozszerzony)

Treści

Podczas zajęć przedstawione zostaną urządzenia pozwalające

w inny sposób zrozumieć mechanizm przepływu płynów. Do

prezentacji wykorzystane zostaną takie urządzenia jak: Tuby

Rubensa, Turbina Tesli oraz Maszyna Watta

Cele

Głównym celem wykładu jest zobrazowanie, że fizyka, przepływ ciepła i płynów nie muszą

być nudne. Sięgając do prac wynalazców i badaczy, niekiedy zapomnianych, można poczuć

chęć zostania inżynierem i usprawniania działania urządzeń.

Forma zajęć: Wykład– prezentacja multimedialna + prezentacja na żywo Czas 45 min.

Prowadzący: Dr inż. Marek Rojczyk

29. MECHANIKA RUR CZYLI DLACZEGO PARÓWKA PĘKA

PODŁUŻNIE? Zgodny z programem nauczania: FIZYKA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Podczas wykładu zostaną przedstawione podstawowe

obliczenia wytrzymałościowe rurociągu

Cele

Celem wykładu jest przedstawienie podstaw mechaniki ciała

stałego w przystępnym ujęciu. Słuchacze poznają sposób

określania wytrzymałości próbki (pojęcia granicy

plastyczności i granicy wytrzymałości), poznają pojęcie

naprężeń (w ujęciu 3D) a następnie wspólnie z wykładowcą

przeanalizują przykład określania naprężeń w odcinku rury

i wyznaczą wymaganą grubość ścianki wybranego materiału. Omówione także zostanie pojęcie

współczynnika bezpieczeństwa.

Forma zajęć: Wykład – prezentacja multimedialna z rysunkiem na tablicy. Czas 45 min.

Prowadzący: Dr hab. inż. Wojciech Kostowski

17

30. JAK ZMIERZYĆ GAZ CZYLI ILE ZAPŁACIMY ZA NIEWIDZIALNE

CZĄSTECZKI? Zgodny z programem nauczania: FIZYKA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Podczas wykładu zostanie przedstawiony sposób określania ilości

cząstek w gazie w oparciu o pomiary.

Cele

Celem wykładu jest pokazanie technicznego i ekonomicznego

znaczenia termodynamiki. Słuchacze będą mogli zobaczyć, w jaki

sposób w oparciu o prawa termodynamiki buduje się urządzenia

pomiarowe, oraz jak ogromne sumy pieniężne (koszt

odmierzanego paliwa) mogą być określane w oparciu o te prawa.

Na zajęciach zostaną także przedstawione współczesne

konstrukcje przepływomierzy i mierników ciśnienia

i temperatury. Wykładowca zabierze ze sobą przykładowe

urządzenia.

Forma zajęć: Wykład – prezentacja multimedialna. Czas 45

min.

Prowadzący: Dr hab. inż. Wojciech Kostowski

31. CZY NEWTON UPRAWIAŁ SPORT? Zgodny z programem nauczania: FIZYKA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

W czasie zajęć przypomnimy sobie podstawowe zasady

mechaniki klasycznej, od zasad newtona, poprzez zasady

zachowania do sił oporów. Przybliżymy sobie również efekt

Magnusa oraz bezwładność ciał.

Cele

Mechanika klasyczna rządzi naszym światem widzialnym. W czasie zajęć przypomnimy sobie

podstawowe prawa mechaniki newtonowskiej i zobaczymy, jak w praktyce jest ona

wykorzystana np. przez sportowców uprawiających różne dyscypliny. Wzory, których się

często bezwiednie uczymy mają swoje bezpośrednie przełożenie na osiągane wyniki. Celem

zajęć będzie pokazanie związków pomiędzy „suchą” nauką a bieganiem po boisku czy jazdą

na rowerze.


Prowadzący: Dr hab. inż. Grzegorz Nowak, prof. PŚ

18

CHEMIA 1. PYŁY W POWIETRZU – CZY SĄ PODSTAWY DO OBAWY

O NASZE ZDROWIE? Zgodny z programem nauczania: CHEMIA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Podczas wykładu zapoznamy się z zanieczyszczeniami

występującymi w powietrzu atmosferycznym. Zasadnicza cześć

wykładu będzie przybliżała problematykę zanieczyszczenia

powietrza cząstkami pyłowymi. Omówione zostaną główne

źródła emisji pyłów, w tym źródła komunalne, własności oraz

metody pomiaru stężeń pyłów w powietrzu. Szczególny nacisk

zostanie położony na oddziaływanie zdrowotne pyłu

zawieszonego na organizmy żywe oraz możliwości ochrony osobistej przed wysokimi

stężeniami pyłu tego rodzaju. Wskazane zostaną również źródła, z których można czerpać

informacje nt. jakości powietrza.

Cele

Charakterystyka składu czystego powietrza atmosferycznego oraz zanieczyszczeń powietrza ze

szczególnym uwzględnieniem cząstek pyłowych oraz zwrócenie uwagi na niebezpieczeństwa

związane z ich obecnością w powietrzu.

Forma zajęć: wykład z prezentacją multimedialną i demonstracją. Czas 45 min.

Prowadzący: Dr inż. Magdalena Żak

2. FILTRACJA WODY – WŁASCIWOŚCI NATURALNE SKAŁ Zgodny z programem nauczania: CHEMIA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Przedstawione zostaną właściwości skał i sorbentów wykorzystywanych

w oczyszczaniu wody. Zapoznamy się również z budową i działaniem

filtra wykonanego z powszechnie dostępnych materiałów.

Cele

Właściwości krzemu i skał wapiennych oraz ich roli w przyrodzie,

a także zastosowaniu w rzeczywistych oczyszczalniach ścieków.

W ramach wykładu zostaną również omówione inne sorbenty naturalne i

sztuczne. Przedstawione będą także sposoby ochrony środowiska

wodnego przed zanieczyszczeniem i degradacją zgodnie z zasadami

zrównoważonego rozwoju.

Forma zajęć: Prezentacja multimedialna połączona z krótkim pokazem

filtracji. Czas 45 min.

Prowadzący: Mgr inż. Michał Adamczak

19

3. ZASTOSOWANIE POGŁĘBIONEGO UTLENIANIA DO DEGRADACJI

BARWNIKÓW W ŚCIEKACH NA PRZYKŁADZIE ZASTOSOWANIA

ODCZYNNIKA FENTONA Zgodny z programem nauczania: CHEMIA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Podczas zajęć omówione zostaną podstawy innowacyjnych

metod pogłębionego utleniania zanieczyszczeń na

przykładzie zastosowania odczynnika Fentona do degradacji

barwników w ściekach przemysłowych. Dodatkowo

omówiona zostanie rola i znaczenie rodników

hydroksylowych w organizmach żywych oraz w degradacji

złożonych substancji organicznych. W prezentacji wykorzystany zostanie barwnik z grupy

barwników azowych: Acid Red 18.

Cele

Zaznajomienie uczestników z możliwościami zastosowania innowacyjnych metod degradacji

zanieczyszczeń, z którymi nie radzą sobie inne techniki, do oczyszczania ścieków

przemysłowych.

Forma zajęć: Prezentacja multimedialna połączona z pokazem. Czas 45 min.

Prowadzący: Prof. dr hab. inż. Krzysztof Barbusiński

4. JAK BARDZO OTACZA NAS NANOŚWIAT ? Zgodny z programem nauczania: CHEMIA/FIZYKA (poziom podstawowy

i rozszerzony)

Treści

Obecnie nanotechnologie są wykorzystywane w wielu

dziedzinach. Elektronika, medycyna i ochrona

środowiska to tylko niektóre obszary

wykorzystywania nanocząsteczek i nanotechnologii.

Podczas zajęć omówione będą podstawowe

zagadnienia dotyczące nanotechnologii,

nanomateriałów i nanocząsteczek. Omówiona będzie

struktura i właściwości najpopularniejszych z nich

(nanorurek węglowych, fulerenów, nanosrebra itp.) wraz z prezentacją nanocząsteczek w skali

mikroskopowej. Wyjaśnione zostanie, co się dzieje gdy przeniesiemy obecnie używane

technologie do nanoskali. Podane zostaną przykłady użycia nanotechnologii w życiu

codziennym oraz medycynie i ochronie środowiska.

Cele

Omówienie struktury i właściwości nanocząsteczek.

Forma zajęć: prezentacja multimedialna z elementami pokazowymi. Czas 45 min.

Prowadzący: Dr inż. Gabriela Kamińska

20

5. TWARDA WODA – PRAWDA CZY MIT Zgodny z programem nauczania: CHEMIA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Zapoznamy się z problematyką wykorzystania

wody jako sposobu transportu ciepła, zarówno na

poziomie gospodarstwa domowego, jak i

przemysłu. Zostaną przedstawione zagadnienia

związane z wpływem jakości wody, a w

szczególności twardości, na jej zachowanie

podczas podgrzewania/schładzania oraz sposoby

poprawy jej własności termostabilnych i prozdrowotnych.

Cele

Pokazanie, w jaki sposób własności i jakość wody wpływają na możliwości jej wykorzystania

do celów komunalnych i przemysłowych. Przy wykorzystaniu prostych doświadczeń

i podstawowych analiz chemicznych uczniowie zostaną zaznajomieni ze zjawiskami

powstawania osadów podczas wykorzystania wody w gospodarstwie domowym, sposobów

przeciwdziałania tym zjawiskom ze szczególnym uwzględnieniem urządzeń służących do

lokalnego podczyszczania wody.

Forma zajęć: Zajęcia pokazowe w laboratorium. Czas 45-60 min.

Prowadzący: Dr inż. Marcin Kłos

6. „ŚWIADOMA” KĄPIEL W BASENACH Zgodny z programem nauczania: CHEMIA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

W czasie zajęć zapoznamy się z zasadami oczyszczania wody

basenowej w obiegu zamkniętym oraz koniecznością kontroli

parametrów jakości tej wody.

Cele

Za pomocą przenośnego fotometru wykonana zostanie analiza pH,

chloru wolnego i chloru związanego. Następnie omówiony będzie wpływ tych parametrów na

przydatność wody do kąpieli.

Forma zajęć: Prezentacja multimedialna, demonstracja i analiza laboratoryjna. Czas 45 min.

Prowadzący: Dr inż. Joanna Wyczarska – Kokot

21

7. ENZYMY IMMOBILIZOWANE – NIEZWYKŁE BIOKATALIZATORY Zgodny z programem nauczania: CHEMIA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Podczas zajęć zostaną przedstawione możliwości

wykorzystania enzymów do usuwania zanieczyszczeń z wody

i ścieków. Temat będzie obejmował krótkie omówienie

budowy i zasady działania enzymów, metody ich

otrzymywania oraz modyfikowania pod kątem zastosowania

w procesach technologicznych.

Cele

Celem zajęć będzie zaprezentowanie metod immobilizacji enzymów z uwzględnieniem ich wad

i zalet oraz przedstawienie ich praktycznego zastosowania w uzdatnianiu wody i ścieków.

Forma zajęć: Wykład - prezentacja multimedialna. Czas: 45minut.

Prowadzący: Dr inż. Małgorzata Kowalska

8. MIKROZANIECZYSZCZENIA W BASENACH Zgodny z programem nauczania: CHEMIA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Podczas zajęć przedstawione zostaną różne rodzaje

zanieczyszczeń występujące w basenach, a w

szczególności te, które pozostają w wodzie nawet po

konwencjonalnych metodach jej oczyszczania. Szczególna

uwaga zostanie zwrócona na współcześnie

zidentyfikowany problemem systemów basenowych, jakim jest obecność w wodzie aktywnych

biologicznie mikrozanieczyszczeń organicznych. Dodatkowo, zaprezentowana zostanie jedna

z metod umożliwiających badanie mikrozanieczyszczeń w wodzie basenowej.

Cele

Zwrócenie uwagi na zanieczyszczenie basenów i wskazanie możliwości poprawy jakości wody

basenowej. Podczas demonstracji zaprezentowana zostanie metoda SPE - jedna

z najprostszych, a zarazem jedna z najbardziej efektywnych i uniwersalnych metod

stosowanych w chromatografii, umożliwiająca badanie występowania mikrozanieczyszczeń

w basenach.

Forma zajęć: Wykład (prezentacja multimedialna - 30 min) oraz demonstracja – 15 min Czas:

45minut.

Prowadzący: Mgr inż. Anna Lempart

22

9. REAKCJE REDOX Z PRZYMRUŻENIEM OKA Zgodny z programem nauczania: CHEMIA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

W trakcie zajęć zaprezentowane i omówione zostaną wybrane reakcje

redox. Rozpisane i wyjaśnione zostaną równania tych reakcji.

Prowadzący podzieli się także pewnymi anegdotami związanymi z ich

wykorzystaniem w życiu codziennym

Cele

Równania reakcji redox są jednym z najtrudniejszych zagadnień omawianych na zajęciach

z chemii w szkole średniej. Są one jednak na tyle widowiskowe, że można o nich opowiadać

wraz z wizualizacją "na żywo". W trakcie zajęć zaprezentowane zostaną najbardziej

widowiskowe z nich..

Forma zajęć: Pokaz "na żywo", czas trwania: 30 - 40 minut

Prowadzący: Dr inż. Witold Nocoń

10. CZY WODA W BASENIE KĄPIELOWYM JEST BEZPIECZNA Zgodny z programem nauczania: CHEMIA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Podczas wykładu omówione zostaną problemy związane

z zanieczyszczeniem wody basenowej przez kąpiących

się, którzy zostawiają mocznik, pot oraz pozostałości

kosmetyków. Reakcje tych związków z chlorem obecnym

w wodzie, który jest niezbędny dla utrzymania czystości

bakteriologicznej powodują powstawanie mono, di i tri

chloroamin. Związki te powodują pogorszenie jakości

wody i powstawanie odczuwalnego nieprzyjemnych zapachów w hali krytej pływalni. Woda

basenowa w systemie cyrkulacji jest oczyszczana. Podstawowe procesy oczyszczania to

koagulacja, filtracja, korekta pH i dezynfekcja związkami chloru. Tak prowadzone

oczyszczanie wody pozawala na zabezpieczenie bakteriologiczne i utrzymanie czystości ale nie

umożliwia usunięcia związków chloru związanego. Dlatego należy stosować dodatkowe

urządzenia do wspomagania oczyszczanie wody przez ozonowanie w różnych formach,

reaktory UV nisko i średnio ciśnieniowe lub kombinacje tych urządzeń. Dodatkowe można

zastosować węgiel aktyny jako uzupełnienie piaskowego złoża filtracyjnego. Doświadczenia z

eksploatacji takich układów oczyszczania potwierdzają dużą skuteczność usuwania chloru

związanego z wody basenowej.

Cele

Zaznajomienie uczniów z problemami zanieczyszczenia wody basenowej oraz sposobów jej

oczyszczania.

Forma zajęć: Wykład – prezentacja multimedialna, czas 45 min

Prowadzący: Dr inż. Florian Piechurski

23

11. A JEDNAK „HEAVY” METAL Zgodny z programem nauczania: CHEMIA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Podczas zajęć przedstawiona zostanie problematyka związana

z pochodzeniem antropogenicznym metali ciężkich

w środowisku wodnym i bezpośrednim otoczeniu człowieka

oraz ich możliwym szkodliwym wpływem zarówno na

zdrowie ludzi jak i środowisko naturalne.

Cele

Przybliżenie problematyki związanej z występowaniem metali

ciężkich w otoczeniu człowieku, ze szczególnym

uwzględnieniem roztworów wodnych metali ciężkich.

W ramach zajęć zostanie przeprowadzony eksperyment usuwania wybranych metali ciężkich

z roztworów wodnych poprzez wytrącenie ich w postaci trudno rozpuszczalnych osadów

i usunięcia ze środowiska wodnego za pomocą metod sedymentacji i filtracji.


Prowadzący: Dr inż. Barbara Pieczykolan, Dr inż. Izabela Płonka

12. KWASY I ZASADY WOKÓŁ NAS Zgodny z programem nauczania: CHEMIA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Podczas zajęć przedstawione zostaną zagadnienia związane

z teorią dysocjacji elektrolitycznej Arrheniusa, podziałem

związków na kwasy i zasady oraz omówiony zostanie iloczyn

jonowy wody, pojęcia pH i pOH. Wykład uzupełniony będzie

prostymi doświadczeniami pokazującymi zmianę zabarwienia

wybranych wskaźników pod wpływem kwasów i zasad oraz

pomiarami pH wybranych roztworów z wykorzystaniem pH-metru.

Cele

Przybliżenie zagadnień związanych z dysocjacją kwasów i zasad oraz oceną odczynu roztworu.

Istotnym aspektem prezentacji będzie pomiar pH wybranych substancji, z którymi mamy do

czynienia w życiu codziennym.

Forma zajęć: Wykład - prezentacja multimedialna połączona z prostym eksperymentem.

Czas 45 min.

Prowadzący: Dr hab. inż. Irena Korus

24

13. BARWNA MODA - I CO DALEJ? Zgodny z programem nauczania: CHEMIA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Podczas zajęć przedstawiona zostanie problematyka

związana z powstawaniem ścieków barwnych oraz ich

odbarwianiem.

Cele

Głównym celem jest przedstawienie problematyki

związanej z barwnymi ściekami powstającymi

w różnych gałęziach przemysłu. W ramach zajęć

zostanie przeprowadzony eksperyment odbarwiania za

pomocą metod koagulacji i odczynnika Fentona.

Forma zajęć: prezentacja multimedialna i pokaz eksperymentalny (całkowity czas: 45 minut)

Prowadzący: Dr inż. Izabela Płonka, Dr inż. Barbara Pieczykolan

25

BIOLOGIA 1. CZY MULTITASKING CZŁOWIEKA NAPRAWDĘ ISTNIEJE? Zgodny z programem nauczania: BIOLOGIA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Zagadnienia związane z pracą umysłową, reakcją prostą

i złożoną, koncentracją oraz przerzutnością uwagi.

Cele

Zrozumienie procesów pracy umysłowej, przedstawienie

przykładowych sposobów pomiaru zmęczenia umysłowego.

Wyjaśnienie sposobu reakcji człowieka na bodźce proste

i złożone. Demonstracja czasu reakcji oraz poziomu

koncentracji i przerzutności uwagi pod presją czasu.

Forma zajęć: Prezentacja multimedialna z częścią doświadczalną. Czas 45 min.

Prowadzący: Dr inż. Monika Blaszczok

2. JAK CZUŁY JEST TWÓJ NOS? Zgodny z programem nauczania: BIOLOGIA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Na zajęciach zostaną przedstawione zagadnienia związane z

olfaktoryczną oceną jakości powietrza wewnątrz

pomieszczeń w aspekcie bezpieczeństwa i higieny pracy.

Słuchacze będą się mogli wcielić w rolę zespołu oceniającego

i spróbować swoich sił w ocenie hedonicznej jakości

zapachów.

Cele

Analiza sensoryczna z wykorzystaniem ludzkiego zmysłu – węchu.


Prowadzący: Mgr inż. Karolina Żydek

26

3. WARSZTATY – JAK WYZNACZYĆ NARAŻENIE NA

ZANIECZYSZCZENIE POWIETRZA Zgodny z programem nauczania: BIOLOGIA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Uczestnicy zapoznają się z podstawowymi

pojęciami dotyczącymi emisji i immisji

zanieczyszczeń powietrza, przepisów dotyczących

dopuszczalnych poziomów zanieczyszczeń oraz

skutków zdrowotnych związanych z niską emisją.

Cele

Podczas zajęć uczniowie wyznaczą dawkę pyłu

PM10 oraz BenzoaPirenu wchłanianych

z powietrza atmosferycznego w przypadku dobrej jakości powietrza oraz w czasie sytuacji

smogowych. Przeprowadzone obliczenia pozwolą oszacować realne zagrożenie i możliwe

efekty zdrowotne związane z wpływem zanieczyszczeń powietrza na zdrowie ludzi.

Forma zajęć: Warsztaty (15-20 osób) Czas 45 min.

Prowadzący: Dr inż. Anna Mainka

4. CZY SMOG JEST GROŹNY? Zgodny z programem nauczania: BIOLOGIA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Podczas zajęć zostanie przedstawione zjawisko

smogu. W szczególności zostaną omówione

przyczyny jego powstawania w okresie zimowym

i wpływ tzw. niskiej emisji zanieczyszczeń na

stopień jakości powietrza.

Cele

Wskazanie związku pomiędzy tzw. niską emisją zanieczyszczeń a sytuacjami

występowania epizodów smogowych. Omówione zostaną podstawowe przyczyny

powstawania sytuacji smogowych. Na wykładzie zastanowimy się, co możemy zrobić aby

zminimalizować częstość występowania tych sytuacji .


Prowadzący: Dr inż. Dorota Kaleta

27

5. WPŁYW ZANIECZYSZCZEŃ POWIETRZA NA FUNKCJONOWANIE

UKŁADU ODDECHOWEGO Zgodny z programem nauczania: BIOLOGIA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Zajęcia będą służyły omówieniu rodzajów

zanieczyszczeń powietrza, ich głównych źródeł

pochodzenia, dróg przenikania do organizmu, w tym

głównie układu oddechowego oraz wpływu na układ

oddechowy i możliwe przenikanie do innych

układów narządów w organizmie człowieka.

Cele

Wskazanie istotnej zależności pomiędzy zanieczyszczeniami występującymi

w powietrzu, ich budową i własnościami a funkcjonowaniem podstawowych układów

narządów stanowiących organizm.

Forma zajęć: Wykład z aktywnym udziałem uczniów. Czas 45 min.

Prowadzący: Dr inż. Agata Malina

6. OD BIBLII DO WSPÓŁCZESNEJ GOSPODARKI ODPADAMI Zgodny z programem nauczania: BIOLOGIA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Podczas zajęć zostanie zaprezentowana

problematyka powstającego strumienia odpadów.

Powstawanie odpadów to jeden aspekt naszej

cywilizacji, ale najważniejsze jest

zagospodarowanie, unieszkodliwianie i utylizacja

całego strumienia odpadu bez szkody dla

środowiska.

Cele

Pokazanie kierunków, możliwości oraz dostępnych technik unieszkodliwiania

i zagospodarowania odpadów. Nie przypadkiem rozpoczyna się cytatem z Biblii, bowiem już

tam napisano co należy robić z odpadami aby nie zanieczyszczać miejsca swojego bytowania.

Omówione zostaną główne kierunki i technologie przetwarzania odpadów z uwzględnieniem

nowego trendu gospodarki odpadami – Gospodarka Obiegu Zamkniętego. Istotnym aspektem

wykładu będzie prezentacja najnowszych metod przetwarzania odpadów komunalnych tak by

zapewnić ich jak najlepsze przetworzenie i wykorzystanie z korzyścią dla środowiska i dla

mieszkańców.


Prowadzący: Dr inż. Andrzej J. Wandrasz

28

7. DOBRE RADY BY NIE ZASYPAŁY NAS ODPADY Zgodny z programem nauczania: BIOLOGIA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Biorąc pod uwagę rosnące hałdy odpadów, jest to

problem poważny, w skali globalnej, którego nie

można lekceważyć w skali lokalnej. W 2016 roku na

jednego mieszkańca Polski przypadało średnio 303 kg

zebranych odpadów komunalnych, czyli o 20 kg

więcej niż rok 2015. Większość bo aż 82,1% odpadów komunalnych zostało odebranych

od gospodarstw domowych. Nowoczesny system gospodarki odpadami powinno opierać

się głównie na zapobieganiu powstawaniu odpadów.

Cele

Podczas wykładu uczniowie poznają pojęcia związane z gospodarowaniem odpadami.

Dowiedzą się w jaki sposób i dlaczego należy segregować odpady. Poznają sposoby

zmniejszenia ilości generowanych odpadów oraz metody na ponowne wykorzystanie

frakcji odpadowych.

Forma zajęć: Wykład – prezentacja multimedialna. Czas 30-45 min.

Prowadzący: Dr inż. Monika Czop, Dr inż. Małgorzata Kajda-Szcześniak

8. „PLASTIC FANTASTIC” CZYLI KONTROWERSYJNE JEDNORAZOWE

ODPADY OPAKOWANIOWE Zgodny z programem nauczania: BIOLOGIA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Standardowa torba foliowa ważąca zaledwie kilka

gramów i cienka na 0,1 mm z pozoru może wydawać

się niegroźna dla środowiska przyrodniczego,

a jednak… W Unii Europejskiej średnio zużywa się

mniej niż 200 toreb foliowych. Przeciętny Duńczyk

zużywa 4 - 5 toreb, a przeciętny Polak zużywa nawet 450 jednorazowych toreb foliowych

rocznie. To czyni nas niechlubnym liderem wśród innych krajów europejskich.

Cele

Podczas wykładu uczniowie zostaną zapoznani z pełnym cyklem życia jednorazowych

opakowań z PE oraz z wytycznymi UE mającymi na celu ograniczenie stosowania

plastikowych toreb.

Forma zajęć: Wykład – prezentacja multimedialna. Czas 30-45 min.

Prowadzący: Dr inż. Monika Czop, Dr inż. Małgorzata Kajda-Szcześniak

29

9. POGADANKA O ODPADACH Zgodny z programem nauczania: BIOLOGIA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Podczas zajęć zostanie omówiona problematyka gospodarki

odpadami, ze szczególnym uwzględnieniem odpadów

komunalnych, które każdy z nas wytwarza. Przedstawiona

zostanie historia gospodarki odpadami od prehistorii aż po czasy

współczesne. Zaprezentowane zostaną zalety recyklingu

odpadów i ich termicznego przekształcania z odzyskiem energii.

Cele

Wskazanie znaczenia gospodarki odpadami w aspekcie

zrównoważonego rozwoju i gospodarki o obiegu zamkniętym oraz zmiana postrzegania

odpadów z ,,bezwartościowych śmieci” na cenne surowce wtórne. Właściwa gospodarka

odpadami zależy także od nas i możemy ją realizować np. poprzez selektywną zbiórkę ,,u

źródła” czy kompostowanie odpadów organicznych. Słuchacze dowiedzą się także czym

w historii kończyło się bagatelizowanie problematyki gospodarki odpadami - epidemie, paraliż

miast, zanieczyszczenie środowiska.


Prowadzący: Dr inż. Wojciech Hryb

10. OD UJĘCIA DO PERLATORA Zgodny z programem nauczania: BIOLOGIA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

W jaki sposób pobiera się wodę ze środowiska, uzdatnia

i transportuje do odbiorcy.

Cele

Pokazanie, skąd się bierze woda, którą spożywa i dlaczego ważne

jest jej racjonalne użytkowanie.

Forma zajęć: Wykład – prezentacja multimedialna. Czas 45

min.

Prowadzący: Mgr inż. Magdalena Łój – Pilch

30

11. TWORZYWA SZTUCZNE – I CO DALEJ?… ŻYCIE PO ŻYCIU Zgodny z programem nauczania: BIOLOGIA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

W trakcie zajęć przybliżymy problem zagospodarowania

odpadów z tworzyw sztucznych. Omówimy zagrożenia

jakie stwarzają i jak można sobie z tym poradzić.

Wyjaśnimy również na przykładzie tworzyw sztucznych,

co oznacza pojęcie Circular Economy.

Cele

Wskazanie znaczenia tworzyw sztucznych w życiu

każdego człowieka, ale również zagrożeń jakie ze sobą niosą. Uczestnicy dowiedzą się też

jakimi metodami można zagospodarować odpadowe tworzywa oraz na czym polega recykling

energetyczny i dlaczego samowolne spalanie plastików jest tak niebezpieczne.


Prowadzący: Dr inż. Marcin Landrat, Dr inż. Waldemar Ścierski

12. ZDROWIE W NASZYCH RĘKACH – BADANIE CZYSTOŚCI

BAKTERIOLOGICZNEJ DŁONI Zgodny z programem nauczania: BIOLOGIA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Podczas warsztatów zostanie przedstawiony problem

prawidłowej higieny rąk, jako podstawowej zasady

zapobiegającej rozprzestrzenianiu się chorobotwórczych

mikroorganizmów. Badanie czystości dłoni będzie

przeprowadzone na podstawie odcisków palców

uczestników, zarówno przed, jak i po umyciu dłoni. Odciski

zostaną złożone na powierzchni odpowiednich podłoży

mikrobiologicznych. W kolejnym etapie badań uczestnicy

samodzielnie wyznaczą stężenia bakterii pochodzących

z ich dłoni oraz określą stopień redukcji mikroorganizmów

po umyciu rąk.

Cele

Wskazanie, jak ważnym elementem jest promocja i świadomość społeczeństwa

w utrzymywaniu odpowiedniego stanu higienicznego dłoni. Warsztaty mają również na celu

utrwalenie odpowiednich nawyków higienicznych, jako podstawowego kroku w działaniach

prozdrowotnych i drogi do ograniczenia rozprzestrzeniania się bakterii, zwłaszcza patogennych

i opornych na powszechnie stosowane antybiotyki.

Forma zajęć: Warsztaty. Czas 2 spotkania x 30 minut (tydzień po tygodniu)

Prowadzący: Dr Ewa Brągoszewska

31

13. OCZYSZCZANIE ŚCIEKÓW W BIOREAKTORACH

MEMBRANOWYCH Zgodny z programem nauczania: BIOLOGIA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Na wykładzie zostanie przedstawiony problem degradacji

środowiska naturalnego poprzez wprowadzenie ścieków

nieoczyszczonych do wód naturalnych.

Cele

Głównym celem wykładu jest przedstawienie potrzeby

oczyszczania ścieków komunalnych i przemysłowych.

Omówiony zostanie sposób oczyszczania ścieków

w bioreaktorach membranowych oraz jego zalety i wady.


Prowadzący: Dr inż. Ewa Puszczało

14. BIOMIMETYKI W ŚRODOWISKU CZŁOWIEKA Zgodny z programem nauczania: BIOLOGIA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Podczas wykładu omówiony zostanie transport

żeńskich hormonów płciowych w środowisku od

momentu ich wydzielenia z organizmu. Dodatkowo

przedstawione zostaną chromatograficzne metody

oznaczania hormonów w różnych próbkach środowiskowych. Żeńskie hormony płciowe

współcześnie zaliczane są do tzw. biomimetyków hormonalnych, czyli zanieczyszczeń

środowiska zaburzających procesy endokrynne organizmów żywych

i wywołujących m.in. zjawisko feminizacji. Przykładem innego związku zaburzającego

procesy endokrynne jest nonylofenol wykorzystywany w działalności gospodarczej człowieka.

Można zauważyć pewne podobieństwa struktury pomiędzy 17β-estradiolem i nonylofenolem

i tym jest tłumaczona zbliżona aktywność biologiczną tych związków.

Cele

Zaznajomienie uczniów z problemem występowania i oznaczania specyficznych

zanieczyszczeń w środowisku człowieka.


Prowadzący: Dr hab. inż. Mariusz Dudziak, prof. PŚ

32

15. WPŁYW TZW. „NOWOCZESNYCH TECHNOLOGII NA

ŚRODOWISKO I SPOŁECZEŃSTWO Zgodny z programem nauczania: BIOLOGIA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Podczas zajęć zostanie przedstawiony wpływ na środowisko

dynamicznie rozwijających się technologii informatycznych

i teleinformatycznych. Na poziomie popularno-naukowym

przedstawione zostaną zarówno szanse jak i zagrożenia

generowane przez te technologie zarówno dla środowiska jak

i dla ludzi.

Cele

Obiektywne przedstawienie zarówno pozytywnych jak

i negatywnych skutków rozwoju technologii

informatycznych i teleinformatycznych dla środowiska

naturalnego oraz dla społeczności ludzkiej.


Prowadzący: dr inż. Światosław Krzeszowski

16. PROCESY MEMBRANOWE, CZYLI POLIMERY

W OCZYSZCZANIU ŚRODOWISKA WODNEGO Zgodny z programem nauczania: BIOLOGIA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Podczas zajęć przedstawione zostaną różne rodzaje

zanieczyszczeń występujące w środowisku wodnym.

Omówione zostaną metody oczyszczania wody, w tym

techniki membranowe wykorzystujące polimery jako

inteligentne materiały do usuwania zanieczyszczeń, które

pozostają w wodzie nawet po konwencjonalnych metodach

jej oczyszczania.

Cele

Zwrócenie uwagi na zanieczyszczenie środowiska wodnego i wskazanie metod oczyszczania

i uzdatnia wody. Podczas warsztatów zaprezentowane zostaną różne rodzaje membran

wykorzystywane zarówno do badań laboratoryjnych jak i pracujące w instalacjach

przemysłowych. Uczestnicy będą mieli możliwość samodzielnego sporządzenia roztworów

membranotwórczych i wytworzenia membran.

Forma zajęć: Wykład (prezentacja multimedialna - 15 min) oraz warsztaty (wytwarzanie

membran - 30 min) Czas: 45minut.

Prowadzący: Dr inż. Edyta Kudlek

33

17. TAJNIKI EKOTOKSYKOLOGII ŚRODKÓW GOSPODARSTWA

DOMOWEGO Zgodny z programem nauczania: BIOLOGIA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Podczas zajęć będziemy obserwować reakcje wybranych

organizmów wskaźnikowych - roślin, larw owadów czy

skorupiaków na używane w gospodarstwach domowych

środki czystości. Porównamy reakcje różnych środków

chemicznych w szerokim zakresie dawek oraz zestawimy

ze sobą oddziaływanie środków komercyjnych,

ekologicznych detergentów oraz wykonanych

samodzielnie środków czystości. Uczestnicy zapoznają się z podstawowymi metodami oceny

skutków środowiskowych oraz zależnościami między dawkami toksykantów a odpowiedzią

organizmów wskaźnikowych.

Cele

Zapoznanie uczestników z takimi pojęciami jak tolerancja ekologiczna i bioindykacja.

Zapoznanie z metodami planowania eksperymentów środowiskowych oraz dostępnymi

możliwościami obserwacji i analizy wyników.

Forma zajęć: Warsztaty – obserwacje makroskopowe i mikroskopowe. Czas 45 min.

Prowadzący: Mgr inż. Edyta Łaskawiec

18. CZY MUSIMY OCZYSZCZAĆ ŚCIEKI KOMUNALNE Zgodny z programem nauczania: BIOLOGIA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Biologiczne oczyszczanie ścieków

Cele

Poszerzenie świadomości ekologicznej ucznia i zapoznanie z

następującymi zagadnieniami: wpływem człowieka (tylko

działalności życiowej) na środowiska naturalne, co dzieje się

ze ściekami komunalnym, co to jest mechaniczno-

biologiczna oczyszczalnia i jak funkcjonuje, organizmy osadu czynnego i błony biologicznej

w służbie człowieka.


Prowadzący: Dr hab. inż. Ewa Łobos – Moysa

34

19. BIOTECHNOLOGIA NIE JEDNO MA IMIĘ Zgodny z programem nauczania: BIOLOGIA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Zajęcia prowadzone w postaci interaktywnego wykładu wprowadzą

słuchacza w tematykę popularnego zagadnienia „Bio - technologii”,

która ma wiele różnych gałęzi, jednak jej sercem jest zawsze żywy

organizm.

Cele

Przedstawienie długiej historii rozwoju biotechnologii oraz jej

wszechobecności w dzisiejszym świecie. Zaprezentowane zostaną

rodzaje biotechnologii w połączeniu ze znanymi i powszechnie

wykorzystywanymi produktami. Biotechnologia zostanie pokazana

jako multidyscyplinarna i mocno rozwijająca się dziedzina nauki

i techniki.

Forma zajęć: Wykład – interaktywna prezentacja multimedialna. Czas 45 min.

Prowadzący: Dr inż. Anna Gnida

20. BIOTESTY W OCHRONIE ŚRODOWISKA Zgodny z programem nauczania: BIOLOGIA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Podczas wykładu zostanie omówione wykorzystanie organizmów

wodnych w celu określenia toksyczności próbek

środowiskowych.

Cele

Zaprezentowanie wybranych testów ekotoksykologicznych, a

także wykorzystanie ich do oceny wybranych wód, ścieków i gleb

województwa śląskiego.

Forma zajęć: Wykład –prezentacja multimedialna. Czas 45 min.

Prowadzący: Prof. dr hab. inż. Elżbieta Grabińska – Sota

35

21. DARY LASU? Zgodny z programem nauczania: BIOLOGIA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Podczas zajęć przedstawione zostanie

znaczenie grzybów, w tym

podstawczaków, dla środowiska,

zdrowia i życia człowieka, zarówno

w aspekcie negatywnym, jak i nie w pełni

wykorzystanego jeszcze potencjału.

Cele

Pokazanie, jak ważnym elementem

środowiska są grzyby. Omówione zostaną zagrożenia, ale także istotność w środowisku

wszystkich grzybów, szczególnie tych postrzeganych jako nieużyteczne i niebezpieczne.

Najważniejszym elementem wykładu będzie pokazanie, że wśród tych pomijanych

organizmów znajdują się grzyby użyteczne w medycynie, a jeszcze bardziej w procesach

usuwania zanieczyszczeń.


Prowadzący: Dr hab. inż. Wioletta Przystaś

22. MIKRO – BIO- TECHNOLOGIA Zgodny z programem nauczania: BIOLOGIA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

W ramach zajęć zostaną omówione treści pokazujące świat

bakteryjny z zupełnie innej strony. Bakterie to nie tylko mikroby

wpływające na zdrowie populacji, to również niewidzialni

„gołym okiem” sojusznicy, którzy pomagają inżynierom

w rozwiązywaniu wielu problemów środowiskowych.

Cele

Zapoznanie uczniów z możliwością wykorzystania potencjału

degradacyjnego mikroorganizmów w kontekście inżynierii

i ochrony środowiska. Wskazane zostaną mechanizmy i procesy przeprowadzane przez

bakterie, które inżynier wykorzystuje do usuwania niebezpiecznych zanieczyszczeń ze

środowiska wodnego i glebowego.


Prowadzący: Dr inż. Katarzyna Kowalska

36

23. PLASTIKOWE BAKTERIE Zgodny z programem nauczania: BIOLOGIA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Podczas zajęć przedstawiona zostanie produkcja

bioplastików przez bakterie.

Cele

Pokazanie, jak wykorzystując bakterie i substancje

organiczne obecne w ściekach możemy produkować

polimery przydatne do produkcji między innymi

biodegradowalnych plastików.


Prowadzący: Prof. dr hab. inż. Joanna Surmacz – Górska

24. ROŚLINY GMO – PRZYSZŁOŚĆ CZY ZAGROŻENIE Zgodny z programem nauczania: BIOLOGIA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Podstawowe metody modyfikacji genetycznych

roślin, przykłady roślin GMO w praktyce (tolerancja

na herbicydy, odporność na szkodniki, ulepszanie

cech jakościowych) nadzieje i obawy związane

z wykorzystaniem i wprowadzaniem do obrotu tego

typu roślin

Cele

Zapoznanie słuchaczy z podstawowymi metodami otrzymywania roślin GMO oraz wyjaśnienie

ich roli w gospodarce człowieka. Istotnym aspektem prezentacji będzie wskazanie argumentów

za, a może przeciw ich wykorzystaniu.


Prowadzący: Dr hab. inż. Anna Małachowska – Jutsz

37

25. TECHNOLOGIE OCZYSZCZANIA ŚCIEKÓW I UZDATNIANIA

WODY A SUBSTANCJE FARMACEUTYCZNE W ŚRODOWISKU

WODNYM Zgodny z programem nauczania: BIOLOGIA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Podczas zajęć zostaną zaprezentowane dane dotyczące

obecności substancji farmaceutycznych w środowisku

wodnym w Polsce i na świecie

Cele

Przedstawione będą możliwości usuwania tych

substancji przy pomocy istniejących technologii

oczyszczania ścieków i uzdatniania wody.


Prowadzący: Dr inż. Sebastian Żabczyński

26. RZECZ O TYM JAK TO CZŁOWIEK NABAŁAGANIŁ

A ROŚLINY SPRZĄTAJĄ Zgodny z programem nauczania: BIOLOGIA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

W trakcie zajęć uczniowie zostaną zapoznani

z możliwościami wykorzystania roślin

w technologiach związanych z ochroną środowiska

i monitorowaniem poziomu antropogenicznych

jego przekształceń.

Cele

Nakreślenie negatywnych dla środowiska skutków

aktywności człowieka. Omówienie możliwości

wykorzystania roślin w procesach usuwania

zanieczyszczeń ze środowiska oraz udziału roślin w zmniejszaniu skutków zaburzenia

równowagi w przyrodzie. Przedstawienie możliwość oceny stanu środowiska na podstawie

obserwacji gatunków i biocenoz roślinnych. Zwrócenie uwagi słuchaczy na niebagatelne

znaczenie terenów zielonych dla poprawy stanu środowiska i zachęcenie ich do udziału

w akcjach związanych z promowaniem i powiększaniem obszarów zieleni w swoim otoczeniu.


Prowadzący: Dr hab. Ewa Zabłocka – Godlewska

38

27. ENERGETYCZNE WYKORZYSTANIE BIOMASY – WADY

I ZALETY, FAKTY I MITY Zgodny z programem nauczania: BIOLOGIA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Podczas zajęć w sposób przejrzysty przedstawiona

zostanie biomasa jako paliwo odnawialne wraz

z metodami jej energetycznego wykorzystania w myśl

zasad ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju.

Cele

Głównym celem wykładu jest zapoznanie Uczniów

z tematyką energetycznego wykorzystania biomasy oraz

zagadnień z którymi spotykają się inżynierowie w dobie

obowiązujących regulacji prawnych. Podczas zajęć

przedstawiony zostanie rys historyczny wykorzystania

biomasy i wspólnie z Uczniami odpowiemy na pytania:

co to właściwie jest biomasa, czy może zastąpić węgiel i być odnawialnym paliwem

przyszłości? Po wykładzie Uczniowie posiądą wiedzę m.in. na temat zasad gospodarki obiegu

zamkniętego, energetycznego wykorzystania biomasy odpadowej, czy wykorzystaniu upraw

energetycznych do rekultywacji terenów skażonych.


Prowadzący: Mgr inż. Szymon Sobek

28. JAK UMYĆ WODĘ?

Treści:

Podczas zajęć zostanie przedstawiony sposób uzdatniania

wody i szczegółowo omówiony proces dezynfekcji wody

z udziałem różnych metod dezynfekcji, w tym

z zastosowaniem procesów membranowych.

Cele:

Pokazanie jak ważna jest dezynfekcja wody, której przypisuje się znaczące zasługi dla

wydłużenia życia ludzkiego.


Prowadzący: Dr hab. inż. Mariola Rajca

39

INFORMATYKA

Zgodny z programem nauczania: INFORMATYKA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Przedstawienie systemów informatycznych

powszechnie stosowanych w przedsiębiorstwach

wodno-kanalizacyjnych.

Cele

Wskazanie istotności wykorzystania systemów

informatycznych w codziennej pracy przedsiębiorstwa

wod.-kan. oraz możliwości ich łączenia w jednolity

układ umożliwiający poprawę funkcjonowania

systemów zaopatrzenia w wodę i usuwania ścieków. Na wykładzie zostaną omówione Systemy

Informacji Geograficznej (GIS), system monitoringu SCADA oraz modele sieci wodociągowej

i kanalizacyjnej.


Prowadzący: Mgr inż. Ewelina Bartkiewicz

40

GEOGRAFIA

1. WPŁYW URBANIZACJI NA OBIEG WODY W MIEŚCIE Zgodny z programem nauczania: GEOGRAFIA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Zmiany w kształtowaniu miast wpływają na obieg

wody w miastach. Powodują one zarówno powodzie

miejskie (zwiększenie wielkości odpływu), jak

również na zwiększenie intensywności i liczby

deszczów. Poszukiwane są sposoby ograniczenia

niekorzystnego wpływu urbanizacji na obieg wody w

mieście. Jednym z kluczowych sposobów jest

wykorzystanie tzw. „małej retencji” czyli np. celowego opóźniania odprowadzania opadów do

kanalizacji w celu uniknięcia jej przepełnienia. Zastosowanie małej retencji ma wpływ nie tylko

na uniknięcie podtopień ale również poprawę warunków mikroklimatu miejskiego

(zwiększenie ewapotranspiracji, bilans cieplno-wilgotnościowy, …). Na zajęciach zostaną

przedstawione różne metody zagospodarowania wód opadowych w obszarach miejskich.

Cele

Zapoznanie uczestnika z nowoczesnymi sposobami zagospodarowania i wykorzystania wód

opadowych (deszczówki) oraz ze sposobami jej podczyszczania w miastach. Zostaną

przedstawione przykłady w różnej skali od zagospodarowania wód opadowych w domkach

jednorodzinnych do zagospodarowanie wód opadowych w skali osiedla / dzielnicy miasta.

Ważnym aspektem przy zagospodarowywaniu „deszczówki” jest łączenie rozwiązań

technicznych z atrakcyjnymi przestrzeniami publicznymi (placami zabaw, boiskami, skwerami

itd.). Przedstawione będą przykłady rozwiązań współczesnych miast europejskich.

Forma zajęć: wykład – prezentacja multimedialna /możliwe przygotowanie modelu obiegu

wody. Warsztaty – „jak mógłby wyglądać plac zabaw z „małą retencją” na twoim osiedlu?”.

Czas 45 min.

Prowadzący: Dr inż. Bożena Gil

41

2. ADAPTACJA DO ZMIAN KLMIATU W MIASTACH Zgodny z programem nauczania: GEOGRAFIA (poziom podstawowy i rozszerzony)

Treści

Omówienie możliwych działań w odpowiedzi na

zagrożenia związane z klimatem w zależności od rodzaju

działalności Omówienie podstaw do podejmowania decyzji

optymalnych pod względem środowiskowym, społecznym

i finansowym.

Cele

Uświadomienie zagrożeń i korzyści ekologicznych,

wynikających ze zmian klimatu w skali globalnej i lokalnej. Przedstawione zostaną trendy

zmian klimatu w Polsce i na świecie oraz kierunki zapobiegania, przeciwdziałania

i dostosowywania się tkanki miejskiej do przejawów zmian klimatu.


Prowadzący: Dr inż. Katarzyna Moraczewska – Majkut