zemin etüdü deneyleri spt var resimli

8/2/2019 zemin etd deneyleri spt var resimli

1/62

ZEMN ETTLERNDEKULLANILAN

DENEYLER


2/62

LABORATUAR DENEYLER

ZEMNLERN NDEKS / FZKSELZELLKLERNN BELRLENMES

a. Boluk Oran veya Porozite

b. Su erii ve Doygunluk Derecesi

c. Tabii Birim Hacim Arlk

d. Kuru Birim Hacim Arlk

e. Elek ve Hidrometre/Pipet Analizleri f. Kvam Limitleri (Atterberg Limitleri)

g. Yeraltsuyunun Kimyasal Analizi


3/62

LABORATUAR DENEYLER

ZEMNLERN MEKANK ZELLKLERNNBELRLENMES

a. Serbest Basn Dayanm

b. Eksenli Basn Dayanm c. Kesme Dayanm d. Konsolidasyon

KAYALARIN MEKANK ZELLKLERNNBELRLENMES

a. Kaya Kalitesinin Belirlenmesi b. Tek Eksenli Basma Dayanm c. Nokta Yk Dayanm ndeksi veya disk makaslama

dayanm indeksi


4/62

Zemin Ettlerinde Kullanlan

Deneyler SONDAJ DELNDE YAPILABLEN

ARAZ DENEYLER

akmal Sonda Deneyleri tmeli Sonda Deneyleri

Burmal(kanatl) Sonda deneyleri

Yanal Basnl Sonda deneyleri


5/62


6/62

STANDART PENETRASYON

DENEY Arazide yaplan bir dinamik penetrasyon (akmal sonda)

deneyidir. Tm dnyada yaygn olarak kullanlan budeneyin temel prensibi, zemin tabakalarnnpenetrometreye gsterdii dirence bal olarak zeminin

yerleim skln belirlemek ve mukavemeti hakkndabilgi sahibi olmaktr.

Kesme kuvveti kum akl gibi iri daneli zeminlerdezeminin izafi sklna (Dr) kohezyonlu zeminlerde isezeminin mukavemet parametrelerine (C,Q)

baldr.Bundan dolay standart penetrasyon direnci (N)ile tama gc arasnda yakn bir balant kurmakmmkndr.


7/62


DENEYDeneyin asl amac kumlar ve akllar

iin greceli skln bir gstergeolmasna karn silt,kil ve zayfkayalarn kvam ve mukavemetinintahmininde de kullanlmaktadr.

Sondajdan yeteri kalitede rnek almannolanakl olmad koullardaakllar,kumlar,siltler,kum ve akll kil vezayf kayalarn zemin parametreleriniyaklak olarak vermektedir.


8/62


DENEYNN YAPILII Deney standart boyutlardaki bir numune kann

zemine aklmasndan ibarettir. Numune kann d ap 50.8 mm i ap 34.8 mmdir. akma ii 635 N arlndaki tokman 760 mm

ykseklikten ahmerdan ile akma bal zerineserbest drlmesiyle yaplr. Tokmak ilk bata 15 cm aklarak rselenmi tabaka

geilir.Bundan sonra deneye balanlabilir. lk 15 cm.lik giri iin belirlenen dme says

deerlendirmeye alnmadan ikinci ve nc 15 cm.lik

girmeler iin belirlenen serbest dme saylar toplanarakstandart penetrasyon direnci N olarak tanmlanr.


9/62

SPT DENEY DZENE


10/62

STANDART PENETRASYONDENEY


11/62


12/62


13/62


14/62

UYGULAMA RESM


15/62

UYGULAMA RESM


16/62

TOKMAK


17/62

Kullanlan aletler


18/62

KULLANILAN ALETLER


19/62

Kullanlan aletler


20/62

Numune alc


21/62

Spt ugulamalar


22/62


23/62

SPT UYGULAMALARI


24/62

Spt tp ve arspt numunesi


25/62

SPT DENEYNDE YAPILAN

DZELTMELER SPT deney sonular zerinde, balca iki

dzeltme yaplr.Yeralt su dzeyi altndaki incekum veya siltli kumlarda,SPT says 15den

bykse, aadaki dzeltme yaplr. Ndzeltilmi = 15 + 1/2 * ( Nllen 15 )

Bu dzeltme,byle zeminlerde,akma srasndaoluan boluk suyu basncnn etkisini gidermek

iindir.


26/62

SPT DENEYNDE YAPILANDZELTMELER

Gibbs ve Holtz (1957), yaptklar almalarla, deneyderinliinin (dier bir deyile, derinlik basncnn), deneysonular zerinde etkili olduunu gsterdiler. Derinlikdzeltmesi. aadaki bantyla yaplr.

Ndzeltilmi = Cn* Nllen Cn dzeltme faktrdr. Cn=0.77*log(20/Po) Po=kg/cm^2

SPT says, adeta bir anahtar bilgidir. Bu say, baz tablo,grafik veya bantlarla kullanlarak; zeminin sklk-

geveklik durumu, sertlik-yumuaklk durumu, kaymadirenci parametreleri, zemin tama gc, temeloturmalar belirlenir.


27/62

SPT DENEYNDE YAPILAN

DZELTMELER YERALTI SUYU DZELTMES

Zem.Emn.Ger=Cw*qs

Cw=0.5+0.5(Hw/(Df+B))Hw=Zemin yznden llen YASS

derinlii

Df =temel derinlii B=Temel genilii


28/62

Kohezyonlu zeminlerde SPT-Kvam-Serbest Basn dayanm

ilikisiDarbesays Kvam

Serbest basn direnci(kg/cm^2)

2> ok yumuak 0.25>

2--4 Yumuak (0.25-0.50)

4--8 Orta (0.50-1.00)

8--15 Kat(sk) (1.00-2.00)

15--30 ok kat (2.00-4.00)

30< Sert 4.002.04 >1.2


30/62

SPT-N VE EFEKTF KAYMA MUK.LKS


31/62

DRENAJSIZ KAYMA MUK.LE KIVAMARASINDAK LKLER


32/62


DENEYNN AVANTAJLARI Deneyde yaygn ve ok bilinen bilinen bir ekipmann

kullanlmas Kullanlan ekipmann basit ve dayankl olmas Deneyin greceli olarak kolay,ekonomik,hzl ve ok zel

bir deneyim gerektirmeksizin yaplabilmesi Her trl zemin ve yumuak kayada uygulanabilmesi Yer alt seviyesinin stnde veya altnda yaplabilmesi Test yaplrken bozulmu numunenin de alnabilmesi Alnan numuneler zerinde laboratuar deneyleri yaplarak

endeks zellikleri ve mukavemetinin belirlenebilmesi


33/62

STATK SONDOLAMA

DENEYLER Statik sondolama deneylerinde bir u ve ona

bal ubuklar zemine iletilmekte,gsterilendiren mekanik,elektrik veya hidrolik sistem

yardmyla llmektedir.Diren ubuun belirlibir blgesinde yanda veya toplam olarakllmektedir.Bu tr deneyler statiksondolama,koni penetrasyon deneyi,Hollanda

derin sondas gibi ok eitli adlarlaanlmaktadr.Biz lkemizde en yaygn kullanlankoni penetrasyon deneyini inceleyeceiz.


34/62

KON PENETRASYON

DENEYArazide yaplan bir statik penetrasyon

(itmeli sonda) deneyidir.

Deneyin esas; plandaki izdm alan10cm2 (D=3,57cm) , tepe as 60 olanbir metal konik ucun 15 - 20 mm / snhzla zemin itilerek batrlmasdr.


35/62

KON PENETRASYON

DENEY (CPT) Bir klf (muhafaza borusu) ierisindeki konikucun statik bir kuvvet ile muhafaza borusundanbamsz olarak zemine sokulmas ve bu uca

zeminin gsterdii direncin yani koni udirencinin llmesi ya da konik ucun muhafazaborusu ile birlikte zemine sokularak toplamdirencin llmesinden ibarettir.


36/62

KON PENETRASYON

DENEY(CPT) nce koni ve muhafaza borular lmn

yaplaca derinlie indirilir, daha sonraubuklar ve koni sabit bir hzla 70 - 80 mm. likderinlie itilir, koni direnci llr. Daha sonra,ya koni ve ubuk durur, muhafaza borusu 200mm. aaya itilerek evre srtnmesi llr,ya da koni, ubuklar ve muhafaza borusubirlikte aaya itilerek toplam diren llr. Buyntemle llen toplam direnten u direnci

kartlarak muhafaza borusunun ve ubuklarnzeminde grd diren yani evre srtnmesielde edilir. Her 200 mm. de benzer ilemlertekrarlanp okumalar kaydedilir.


37/62


38/62

Yandaki grafikte boluk suyu basnelementlerinin pozisyonlarna gredeien birka konik konfigrasyongsterilmitir.


39/62

CPT ile ilgili grntler


40/62

CPT


41/62


42/62


43/62


44/62

KON PENETRASYON DENEYALETLER


45/62


46/62


47/62

Srtnme Ceketli Statik Sonda (Begeman Sonda)


48/62

Srtnme Ceketli(BegemannSondas)

Koni, ubuklar ve muhafaza borusu aynzamanda lmenin yaplaca derinlie itilir.Begemann (1965) tarafndan gelitirilen zel bir

ula koniden yaklak 250 mm. yukarda ve koniile birlikte muhafaza borusundan bamszolarak hareket edebilen ayr bir klf boyuncaevre, srtnmesi llr. Koni yaklak 40 mm.itildikten sonra geride kalan uzaklk boyunca

koni ve srtnme gmlei birlikte hareket ederve bylece ayn zamanda fakat ayr ayr konidirenci ile toplam srtnme direnci okumalaralnm olur.


49/62

KON PENETRASYONDENEY

Deney,daha ok kumlar iin uygundur.

Deney; tal iri akll,sert zeminler iin uygundeildir.Sondaj derinlii de snrldr.

Deney srasnda, zeminden rnek alnamaz.Bunedenle laboratuar deneyleri yaplamaz.

Koni Penetrasyon deneyi zellikle kohezyonsuzzeminlerde olduka iyi sonu verir.


50/62

KON PENETRASYONDENEY

CPT, kolay ve hzl uygulanmasnn yan srasrekli kayt imkan verir. zellikle SPTdeneyinde numune alnrken oluan zemin

rselenmesini minimuma indirir. Detayl vekesin verilerin elde edildii CPT ekonomik birdeney olmasyla da zemin mhendisliiproblemlerine daha uygun zmler salar.

Deney sonularndan, zemin hakknda bir okbilgi ( sklk, kayma direnci parametreleri,tama gc, temel oturmalar..) elde edilir.


51/62

Koni penetrasyon deneyi ile

Zemin profilinin belirlenmesi vezeminin tanmlamas yaplr.

Kontrol sondajlar arasndaki zeminprofilinin deerlendirilir.

Zeminlerin mhendislik parametrelerinideerlendirerek tama gc ve oturma

hakknda bilgi salanr.


52/62

Presiyometre Deneyi (PMT)

Bu deney, nceden alm bir sondajkuyusunda yaplan bir arazi deneyidirDeneyin esas; bir sondaj kuyusunda,kaplanmam belli bir uzunluk iin, iyanal (radyal) basncn uygulanmasdr.


53/62



54/62


Zaman zaman (1-2 m de bir) sondaja araverilerek, sondaj ekipman kuyudankarlr. Presiyometre sondas, kuyuya

indirilir. Sonda; alt ve stte iki koruyuculastik hcre ile, ortada bir len lastikhcreden oluur. Koruyucu hcre-lerbasnl gaz (CO2, vb.) ile iirilir. Bunlar,len hcreyi, alttan ve stten snrlayarak,dey dorultuda deformasyonunler.llen hcre, basnl su ile iirilir.


55/62


Gnderilen suyun ve gazn basnlarllr.Hcrenin yanlara temasndansonra , hcreye gnderilen suyunhacminden, yanal (radyal, yarapdorultusunda) ekil deitirme (r)hesaplanr. Yan yzeylerde krlma

meydana gelene kadar ykleme (basnuygulamas) yaplr.


56/62


Presiyometre arac ile temel zeminindegerilme alan oluturularak, ortaya kandeformasyonlarn llmesiyle , zeminin

kesme direnci ve elastisite modlhesaplanabilir.

Presiyometre arac ile bulunan zemindeerlerinin klasik metodlarla bulunan

deerlere pratik snrlar iinde eitolduu (farkn %5ten kk olduu)saptanmtr.


57/62

PRESYOMETRE DENEY


58/62


59/62


60/62


61/62


62/62

Presiyometre deneyi

Presiyometredeney sonularnagre yzeysel vederin temellerin

tama gleri veoturma tahminlerigelimi olup butr analizlertemellerintasarmndadorudankullanlmaktadr.

Documents

zemin etüdü deneyleri spt var resimli