Upload
besian-sinani
View
280
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
7/23/2019 imento Deneyleri
1/24
1
NDE NVERSTES
MHENDSLK FAKLTES NAAT MHENDSL BLM
MENTODENEYLER
DENEYN ADI: LABORATUVARDA NORMAL KIVAM TAYN
DENEY STANDARTI: (TS 24, TS EN 196-3)
DENEYN AMACI:Normal kvam, vikat aletinin sondasnn serbest brakld andan
itibaren 30 sn iinde imento hamuru iine, cam levhaya 5mm-7mmuzaklk kalncaya kadar
batabilmesini salayan kvamdr. Sonda ucu ile taban aras 5 cm den az ise sulu kvam, 7 cm
den daha fazla ise kuru kvamdiyebiliriz.
KULLANILAN ALETLER:
a.
Vikat aleti
b. Silindir eklinde sonda
c. Vikat halkas
d. 0,1 gr duyarlkta terazi
e. 25-30 cm apnda, 8-10 cm derinlikte metal kap
f.
Spatula
Vikat Aleti (Sondal)
7/23/2019 imento Deneyleri
2/24
2
Laboratuvarda yaplacak imento kvam ve priz deneylerinin salkl olabilmesi iin vikat
aletini meydana getiren paralarn belli l ve arlklarnn olmas gerektii
unutulmamaldr. Aadaki tabloda vikat aletinin, sondann ve inesinin karakteristik
deerleri verilmitir. Bu deerler verilirken gerekli toleranslarda ayrca bildirilmitir. Bu
deerler dnda yaplm cihazlarla deneyin yaplmas ilemi yanl neticeler verir ve
insanlar yanltm olur. Bu adan cihazlarn verilen karakteristik deerlere gre retilip
retilmedikleri aratrlmaldr.
Vikat aleti karakteristik deerleri
Vikat aletinde isimlendirme Deer(gr)
Yaplrkengznne alnacak
snr deerler
En ok En AzSilindirik ubuk S ba ksm paralar 265 267 263Silindirik Sonda (D) 35 36 34
ne () 7,5 8 7Eklenecek arlk (Z) 27,5 28 27Etken arln tm 300 302 298
Sondada simlendirme Deerler(mm)
Enok(mm)
Enaz
(mm)
Silindirik sonda ap 10 10,02 9,98Sondann uzunluu 50 - -eriye sokulan ucun ap 5 - -eriye sokulan ucun uzunluu 14 - -
nede simlendirme Deerler(mm)
Enok(mm)
Enaz
(mm)
nenin ap 1,13 1,14 1,11ne uzunluu 50 52 -Gvdeye balanan ucun ap 5 - -Gvdeye balanan ucun uzunluu 14 16 -
Vikat halkas karakteristik deerleri
simlendirme aretler Deerler (mm)st ksmn ap d0 652Alt ksmn ap du 752Ykseklik H 402Kalnlk A 72
DENEYN YAPILII:
a. Bir miktar imento yaklak yarm kilo, etvde sabit arla gelene kadar kurutularak
iindeki su miktarnn umas salanr. Sabit arl anlayabilmek iin belirli
7/23/2019 imento Deneyleri
3/24
3
srelerde imento kartlarak tartlr. Deien arlklar belli bir sre sonra
deimiyorsa artk imento kurumu ve iinde hi su kalmam demektir.
b. 300 gr imento, kre kesmesi eklinde metal bir kaba konulur.
c. Kabn iindeki imentonun ortasna alan ukura imento ktlesinin %25-%30u
kadar iilebilir musluk suyu katlr. Su miktarnn net arl iin nce mezrn dars
alnr. stenilen su doldurulduktan sonra tekrar tartlr. Su imento iine dkldkten
sonra mezr tekrar tartlarak ilk daradan fazla geliyorsa fazlalk miktar kadar
imentoya su ilave edilir.
d. Uygun bir kakla dikkatle kartrlr. Hamurun yorulmasna, imento ile suyun
kartrld andan itibaren 3 dk devam edilir.
e. Bundan en ok 1 dk iinde hamur Vikat halkas iine yerletirilmelidir.
f. Vikat halkas 12X12 cmlik cam veya pleksiglas bir levha zerine konulur. imento
hamuru doldurulmadan evvel vikat halkas ii ve cam levha st ince bir ya ile
yalanmaldr.
g. Vikat aletinin silindir eklindeki sondas temizlenip kurutulduktan sonra, camn
zerine kadar indirilerek aletin gstergesi sfra getirilir.
h. Vikat halkas iine konan hamurun yzeyi bir spatula ile dzeltilir. Hamur halkann
st kenar seviyesinekadar doldurulur.
i.
Sondann ucu hazrlanm olan vikat halkasnn ortasnda hamur st yzeyine
dokunacak kadar indirilir ve serbeste braklr.
j.
Sonda kendi arl ile hamurun iine girer. Deney srasnda alet her trl sarsntya
kar korunmaldr. 30 sn beklenir ve okuma yaplr.
SONU:
Bu ilem muhtelif miktarlarda su ile tekrar edilerek imento iin gereken su
miktar tayin edilir. Normal kvaml hamur iin kullanlacak su yeterli ise, sonda 30 sn iinde cam
levhaya, 5mm-7mm kalncaya kadar iner.
5den kk karsa sulu
7den byk karsa kuru kvamldr.
7/23/2019 imento Deneyleri
4/24
4
VKAT SONDA DEERKIVAM BATMA
AKICI KIVAM 0-3
NORMAL KIVAM 3-7
KOYU KIVAM 7-10
OK KOYU KIVAM 10 dan byk
YAPILABLECEK HATALAR:
1. Laboratuvar artlarnn salanmamas 200C2
2. Tart hatas
3. Karmda imento ve su kayplar
4. Uzun zaman karma
5.
Gereinden az karma, topaklar oluturma
6. Sonday ge indirme
7. Ayar hatas yapma (Sfrlamada yanllk)
DENEYN ADI: LABORATUVARDA PRZ BALANGI VE BT SRELERNN
TAYN
DENEY STANDARTI: (TS 24, TS EN 196-3)
DENEYN AMACI: imentoda priz balama ve biti srelerinin tespitinin yaplmas, priz
balang zaman beton dkm iin nemli bir zamandr. Betonun su ile karlp yerine
yerletirilmesine kadar geen zaman nemli bir zaman olup, genellikle en az 55-60 dk prize
balamamaldr. Bu zaman sonrasnda prize balamal ve 10 saatte tamamlanmaldr. Baz
zel imentolar iin bu zamanlar deiebilir.
KULLANILAN ALETLER:
a.
Spatula
b. 12X12 cm.lik cam levha
c. 0,1 gr. duyarlkta terazi
d. Vikat aleti
e. nce ya
7/23/2019 imento Deneyleri
5/24
5
Vikat Halkas Vikat nesi
Deneyde kullanlan ineler British Standart (BS) ye gre ayarlanm olup Trkiyede sadece
tek ine kullanlmaktadr.
DENEYN YAPILII:
a. imento hamuru 300 gr imento ve %30 kadar su miktar ile hazrlanr veya normal
kvamda bulunan su miktar direkt kullanlr.
b. Priz srelerinin tayini deneyi 20C2C scaklkta ve nispi nemi %50-%60 olan bir
oda iinde yaplmaldr.
c.
Vikat aletine inesi taklr. Vikat inesi cam levhaya dedii anda sfr gsterecekekilde ayarlanr.
d. Vikat halkas ve cam levha ince ya ile yalanr.
e. 0,1 gr. duyarl terazide 30 gr. imento tartlr ve cam levha zerine dklr.
f. imento ktlesinin %25-%30u kadar su, imentonun ortasna alan ukura dklr
ve spatula ile kartrlr.
g. Hamurun yorulmasna suyun katlmasndan itibaren 3 dk. devam edilir.
h.
Bu sre sonunda en ge 1 dk. ierisinde yalanm olan vikat halkas iine yerletirilir.i. Deney sresince vikat halkas asla sarslmamaldr.
j. Vikat inesi halka ierisindeki hamurun st yzne deecek kadar indirilir ve yan
taraftaki vida ile sktrlr.
k.
55 dk. bekledikten sonra, vida gevetilerek inenin hamur iine serbest olarak girmesi
salanr.
l. Balangtahamur yumuak olduundan vida hafife gevetilmeli ve inenin birden
dmesi nlenmelidir.
7/23/2019 imento Deneyleri
6/24
6
m. Priz balang sresinin tespiti iin 55 dk. Sonra, ine her 5 dk. da bir hamura
batrlmaldr.
n. ne bir defa batrlan yere tekrar batrlmamal ve her batrlndan sonra bir bez veya
szge kad ile silinmelidir.
o. Priz sonu yaklak on saat olduuna gre priz balangcndan sonra ilk 8 saat batrma
ilemi durdurulabilir. 8 saatten sonra her 15 dk. da bir batrmaya devam edilir.
p. nenin ayn numuneye batrlma ilemi, inenin pastaya batrld noktalar
arasndaki veya kalp kenarndan en az 10 mm mesafe olacak ekilde ve 10 dakikalk
uygun zaman aralklaryla tekrarlanr. ne her seferinde hamurun deiik alanlarna
batrlmaldr.
Priz Balang lm
Priz Biti lm
3-5
1 mm
7/23/2019 imento Deneyleri
7/24
7
SONU:
1. imentohamuruna batan ine cam levhaya 3-5 mmuzakta kald an priz balam
demektir. (55 dk. dan az olamaz, zel imentolar hari)
2. Priz baladktan sonra priz sona erme sresinin tespiti iin 8 saatten sonra ine her 15
dk. da bir batrlmaldr.
3. ne en ok 1 mm girinceye kadar devam edilir ve en ok 1 mm girince priz sonu
olarak tespit edilir. Buda 10 saat srer.
YAPILABLECEK HATALAR:
1. Tart hatas
2. Karmda imento ve su kayplar
3.
Gereinden fazla veya az karma, topaklar oluturma
4. nenin dzgn olmamas
5. Batrlan yere tekrar yakn batrlmas
6. Ayar hatas yapma (sfrlamada yanllk yapma)
DENEY ADI: MENTONUN ZGL AIRLIK TAYN
DENEY STANDARDI: (TS 24, TS EN 196-3)
DENEYN AMACI: 1 cm3 hacmindeki boluksuz imentonun gr. olarak arlnn
bulunmas. imentonun gereinden ar olmas birim hacim agregaya konacak imento
miktarn azaltr. Buda balayc olarak kullanlacak olan imentonun azalmasna neden olur.
nk imentolar betona katlrken hacim olarak deil arlk olarak katlmaldr. zgl
arl fazla olan imentonun hacmi az olacandan beton iin uygun olmaz.
KULLANILAN ALETLER:
a.
Le chatelier balonub.
Gaz ya veya neft
c. Su banyosu
d. Hassas terazi
e.
Cam huni
7/23/2019 imento Deneyleri
8/24
8
Le Chatelier Balonu
Le Chatelier Balonu Karakteristik Deerleri
DENEYN YAPILII:
a.
Le chatelier cambalonu ii bo ve kuru olarak tartlarak daras alnr. (g1) erisinde su
bulunmayan gazya, mazot veya neft Le chatelier balonu haznesine doldurulur.
Hazne bitiminden sonra taksimat balar (-2+10) mm aras taksimatlandrlmtr.
Taksimattan sonra kk bir baloncuk daha bulunmaktadr. Ve bu balondan sonra 18
7/23/2019 imento Deneyleri
9/24
9
cm taksimat balamaktadr, bu taksimatlar direkt hacmi vermektedir. Yani 18 cm
aslnda 18 cm3deerindedir. Gazya hazne zerinde bulunan taksimatn tam sfrna
gelmek zorunda deildir. 0-10 mm arasna gelinceye kadar doldurulabilir. Sonra tekrar
tartlr. (g2)
b. Cam Balon, oda scaklnda yani 202Colan ve scakl deney sresince 0,2Cden
fazla deimeyen bir su banyosuna daldrlr.
c. Balon ve ierisindekiler banyo scaklna gelene kadar beklenir. Bu beklemenin
sresi yoktur. Yalnz, balon iindeki gazya seviyesinin sabitlendii zamana kadar
bekletilmelidir. Sabit seviyeyi bulunca deien hacim okunur. Hacim deimesi sfrn
altna derse pipet ile gazya ilave edilir ve hacmi okunur. (V1) Su banyosundan
karlan balonun d evresi kuru bir bez ile iyice kurulanr ve sonra tekrar tartlr.
(g2)
d. Etvde sabit arla gelene kadar kurutulan imentodan 0,001 mg. hassas terazide
tartlan 64 gr. imento numunesi, kuru bir cam huni yardmyla yava yava ve
dikkatle balon iine aktlr.
Balona Gaz veya Mazot Doldurulmas
e. Balonun i ksm, taksimatlardan yukars mutlaka ok kuru olmal ve imento
balonunun st yzeyine yapmamaldr. Kullanlacak hunide ok iyi kurulanmal
gerekirse etvde kurutulmaldr. Huni ile imento aktarlrken huniye imento
yapmamaldr.
f. Numune doldurulurken balon hafife alkalanarak ve yerinde dndrlerek imento
balonunun boynuna yapmas nlenir. Kesinlikle imento ka cam balona
vurulmamaldr. Darbe neticesinde cam balon krlabilir.
7/23/2019 imento Deneyleri
10/24
10
g. imento bittikten sonra cam balonun kapa kapatlarak balon kendi ekseni etrafnda
dndrlerek hava kabarcklarnn sv yzne kmas salanr. Sonra tekrar tartlr.
(g3) Son tartdan ikinci tart (g2) karldnda sonu 64 gr gelmelidir.
h. Bundan az gelirse imento doldurulurken kayplar olumutur. kan fark kadar
imento ilave edilmelidir. Eer 64 gr dan fazla gelirse gereinden fazla imento
konmutur. Deney yaplr. Sonuta kan hacim doldurulan imento hacmi olduuna
gre formlde 64 yerine kan deer yazlmaldr.
Balona imento Doldurulmas Ve Doldurma Ka
i. Hava kabarcklar ktktan sonra cam balon tekrar su banyosuna konarak ayn
scakla gelmesi beklenir. Burada dikkat edilmesi gereken en nemli husus
gazyann seviyesininsabitlenmesine kadar beklemektir. Su banyosu iinde bekleyen
balonda hacim deimesi olacak ve azalacak veya oalacaktr. Sabit seviyeyi bulana
kadar her 10 dakikada bir seviyeye bakarak deiim gzlenmelidir.
j. Sabit seviye bulunduktan sonra hacim tekrar okunarak (V2) kaydedilir.
HESAPLAMALAR:
lk ve son okumalar arasndaki fark, deneyde kullanlan imento ile yer deitiren svnnhacmini gsterir.
imentonun zgl arl aadaki formlle hesaplanr.
=
= (/3)
= (.)
= (3)
= (3)
7/23/2019 imento Deneyleri
11/24
11
SONU:
1. imentonun zgl arlk deneyi ayn ekilde bir veyaiki kere daha yaplmaldr.
2. Deneyler arasndaki fark %1den byk olmamaldr.
3.
deneyden farkl bir sonu karsa birbirine yakn iki deneyin ortalamas alnr.stenirse bir drdnc deney yaplarak birbirine yakn deneyin sonucu hesaba
alnarak ortalamas zgl arl verir.
4. Fark bu deere eit veya byk ise deney bu art salayana kadar yeni numunelerle
tekrarlanr.
YAPILABLECEK HATALAR:
a. imentonun hassas tartlmamas
b. imentoyu balon iine aktrken malzeme kayb olmas
c. Hava kabarcklarnn iyi karlmamas
d. Okumalarn iyi yaplmamas
RNEK:
imentonun zgl arl alnan 64 gr numune Le chatelier balonuna 0,4 cm seviyesine
kadar mazot konularak su banyosunda sabit seviyeye gelene kadar bekletilip iine
nceden tarttmz 64 gr imento dklerek tamamlanm olup mazot 22,5 cm seviyesine
gelmitir. Balon su banyosuna konularak sabit seviyeye gelmesi salanm ve en son 22,7
cm de sabitlenmitir. Buna gre imentonun zgl arln bulunuz.
=
= 64
22,7 0,40= 2,85 /3
= 2,85 /3
YORUM:
zgl arl bulunan imentonun deeri 3,00 ten aa kt iin ar olmayan imento
snfna girebilir. Genellikle imentonun zgl arl 3,00 ten yukardaolmaldr.
7/23/2019 imento Deneyleri
12/24
12
RNEK:
imentonun zgl arl alnan 64 gr numune Le chatelier balonuna konularak yaplan
farkl deneyde aadaki tablodaki deerler bulunmutur. Bu verilere gre imentonun
zgl arln bulunuz.
DENEY Kullanlanimento (gr)
lk Hacim(V1) cm
3
Son Hacim
(V2) cm3
imentoHacmi (V)
cm3
imentozglArl imgr/cm3
1.DENEY 0,2 22,00
2.DENEY 0,5 22,40
3.DENEY 0,0 21,85
ORTALAMA
ZM: imento hacmi son hacminden ilk hacmin karlmas ile bulunarak zgl
arla ise arln bulunan bu hacme blnmesiyle elde edilir. Aada ki tabloda
deney sonucunda ortalama imentonun zgl arl bulunmutur.
DENEY Kullanlanimento (gr)
lk Hacim(V1) cm
3
Son Hacim
(V2) cm3
imentoHacmi (V)
cm3
imentozglArl imgr/cm3
1.DENEY 64 0,2 22,00 21,80 2,94
2.DENEY 64 0,5 22,40 21,90 2,923.DENEY 64 0,0 21,85 21,85 2,93
ORTALAMA 64 2,93
DENEY ADI: MENTO EKME DAYANIM DENEY
DENEY STANDARTI:(TS24, TS EN 196-1)
DENEYN AMACI: imentonun ekme dayanmnn tespitidir. imento agregay bir
btn olarak tutan ve genellikle basnca kar dayanm yksek olan bir malzemeoluturmas bakmndan nemlidir. Betonun, ekmeye ve eilmeye kar dayanm
dktr. Standartlarda belirtilen ekme dayanmn yakaladmz zaman imentonun
kaliteli olduunu syleyebiliriz. Bu nedenle ekme dayanmnn tespiti yaplmaldr.
imentoya katlacak kum da zel olarak imal edilir.
7/23/2019 imento Deneyleri
13/24
13
KULLANILAN ALETLER:
a. ekme dayanm aleti
b. imento
c.
imento kalbd. Sarsma aleti
e. Terazi
f.
Kum
g. Mikser
Rilem- Cembureau Har Kalplar
7/23/2019 imento Deneyleri
14/24
14
imento Harc Kartrma Mikseri Har Kartrc Boyutlar
DENEYN YAPILII: Eer standart kum yoksa laboratuvarda bu kum retilmelidir.
Laboratuvarda retilen standart kum gerekten standart kum olmadndan sonu istenen
ekilde kmayabilir veya sonucu bizi yanltr. Mevcut kum nce ykanarak iindeki
yabanc maddelerin tamamen gitmesi salanr. Daha sonra etvde 24 saat kurutularak
iindeki su tamamen alnr. Etvde kurutma ilemi sabit arla gelinceye kadar devam
eder ve elek analizi yaplr. Elek analizi aada verilen eleklerle gerekletirilir. Standart
kum CEN referans kumu olarak adlandrlr. Herkes bu standart kumu yapamaz. Yuvarlak
daneli ve iinde %98 silisyumdioksit bulunmas gerekir. Bunun dnda olan kum standart
kum olarak ifade edilmez. Deney sonucunda bulunan dayanm da imentonun dayanm
olarak kullanlmaz. Bu nedenle standart kum kullanlarak yaplan deney gerek dayanm
verir.
imentoda ekme dayanm iin CEN kum granlometrisi
Elek No Her Elekzr. Kalan(gr)
KmlatifKalan (gr) Her Elekzr. Kalan(%)
KmlatifKalan (%) KmlatifGeen (%)
2.00 - - - - 100
1.60 67.50 67.50 05 05 95
1.00 378 445.50 28 33 67
0.500 459 904.50 34 67 33
0.160 283.50 1188 21 88 12
0.800 135 1323 10 98 02
Geen 27 1350 02 100 00Toplam
7/23/2019 imento Deneyleri
15/24
15
DENEYN YAPILII:
1. 450 gr imento alnr. Bu imentonun almnda esas her zaman olduu gibi etvde,
iindeki suyu alnm ve sabit arla gelene kadar bekletilmi imentodan
alnmasdr.
2. 1350 gr kum yukarda tabloda belirtilen ykanm kurutulmu kumdan olmaldr.
3.
225 gr su, 0,1 hassasiyetinde tartlr. Su alnrken nce mezrn daras alnr. Sonra
dara sfrlanarak mezr iine 225 gr gelene kadar su doldurulur.
4. Bu su kartrma kabna dkldnde mezr tekrar tartlr ilk daradan fazla geldii
taktirde fark kadar su tekrar kartrma kabna dklr.
5. Kartrma kabna 225 gr su konulur. zerine 450 gr imento ilave edilir.
6. Kartrc dk hzda 30 sn altrlr.
7. 30 sn sonunda 1350 gr kum kartrma devam ederken, yava yava katlr.
8. 1 dk sonra kartrc yksek hzda ayarlanarak 30 sn daha kartrlr.
9. Kartrc durduktan sonra 15 sn iinde kartrma kabnn cidarlarna ve kartrcya
bulam olan har kauuk bal bir ubuk ile kabn iine kaznr.
10.Kabn zeri rtlerek 75 sn bekletilir. Bu sre sonunda kartrc yksek hzda
yeniden 1 dk daha altrlr.
11.Bylece toplam olarak 4 dk sonunda har kalplarna konulmak zere hazr hale gelir.
12.
Kalplarn ii ince bir ya ile yalanr.
13.Kalplar sarsma aletine yerletirilir. Balama vidalar ile sktrlr ve kalp bal
taklr.
14.Kalplar ek yerlerinden, d taraftan 3 ksm parafin ve 1 ksm reine karm veya
benzeri bir malzeme ile geirimsiz hale getirilir.
15.Kalp blmelerine her biri iine yaklak olarak 320 gr har (kalp hacimlerinin yars)
doldurulur. Bu ilem ls belli bir kak ile yaplr.
16.
Kalplara konan har, kak ile ileri geri yaylarak, harcn kalp iinde ayn kalnlkta
dalmas salanr.
17.Sarsma makinesi altrlr ve 60 snde 60 sarsma yaplr.
18. Alet durduktan sonra harcn ikinci tabakas da ayn ekilde yerletirilerek yeniden 60
sarsma yaplr.
19.Kalp sarsma tablasndan alndktan sonra zerindeki kalp bal karlr.
20.Harcn fazlas metal bir mastar ile syrlr. Kalp st yz ayr mastar ile dzlenir.
Kalplar numaralandktan sonra zeri nemli bir bezle rtlp 24 saat bekletilir.
7/23/2019 imento Deneyleri
16/24
16
21.24 saat sonra kalplar sklr. Kalptan kan har prizmalar kontrol iin tartlr vealt
yzleri numaralanr.
22.Daha sonra har prizmalar 200Clik, iilebilir musluk suyu iinde krlacaklar gne
kadar bekletilir.
23.Dkm esnasnda ste gelen yzeyler, bekletilme esnasnda da ayn ekilde
bekletilmelidir.
24.Prizmalar su ierisinde btn yzeylerine su deecek ekilde ve birbirinden ayr olarak
durmaldr.
25.Prizmalar krlmalar, dkmden itibaren 2, 7, 28 gn sonra yaplr.
26.Bekletilme suyu her 14 gnde bir deitirilmelidir.
27.Prizmalar deneyden 15 dk nce sudan karlarak bir bezle kurulandktan sonra
eilmede ekme dayanmn lmek zere alete yerletirilir.
28.Eilmede ekme aletinin duyarl 1000 kgf (10000N) dan daha az yklerde %0,8,
daha byklerde ise %1 olmaldr.
29.Prizma yan yzleri zerine ve uzunluuna ekseni destek silindirler eksenine dik
gelecek ekilde destek silindirleri zerine konulur.
30.P yk, ykleyici silindir vastas ile kar yzden dik olarak uygulanr.
31.Ykleme hz saniyede 5X1 kgf olacak ekilde ayarlanr.
HESAPLAMALAR:
Eilmede ekme mukavemeti R aadaki formlle hesaplanr.
=6
3
= 1,5
3
=
4
M: Eilme Momenti
b: Prizmann kare kesitinin kenar uzunluu (cm)
P: Prizmann ortasna uygulanan kuvvet (kgf)
L: Destek silindirinin eksenleri arasndaki uzaklk (cm)
R: ekme dayanm (kgf/cm2)
L: 10 cm ise R: 0,234*P dir
L: 10,67 cm ise R: 0,250*Pdir.
7/23/2019 imento Deneyleri
17/24
17
SONU:
Deney neticesinde bulunan deer kga evrilir ve mesnet aralklarna gre bulunmu
katsay ile arplp eilmede ekme miktar kg/cm2olarak bulunur. Daha sonra ikiye
ayrlan paralar beton basn makinesine getirilerek zel aparatna yerletirilir. Gerekli
ayarlar yaplarak krlr. Bulunan deer kg/cm2yeevrilerek imentonun basn
dayanm bulunmu olur.
MENTO EKME VE BASIN DAYANIMINumune
HazrlamaTarihi
Krma Tarihi
Agrega
Arl1350 gr. ekmede dayanmnda alnan ykler
Su Arlk 225 gr. 7 Gnlk OrtalamaimentoArlk
450 gr. 1.Numune 2.Numune 3.Numune
Ortam
Scaklk21 C
Banyo
Scaklk21 C 28 Gnlk Ortalama
Bekleme
Sresi7 ve 28 1.Numune 2.Numune 3.Numune
KrlacakTarih
BASIN DAYANIMINumune Boyutlar 40*40*40
mm
Yzey Alan 16 cm
Ykleme Hz 0,32 kN/sn Numune Adedi 3 Ad.7 Gnlk Ortalama 28 Gnlk Ortalama1.Numune 2.Numune 3.Numune 1.Numune 2.Numune 3.Numune
7 Gnlk Deerler 28 Gnlk Deerler
EKME 40 kg/cm
kg/cm EKME 55 kg/cm kg/cmBASIN 210 kg/cm kg/cm BASIN 325 kg/cm kg/cm
Ayn numunelerin krlan iki paras basn dayanm iin test cihazndaki zel aparatna
konarak basnca tabi tutulur.
YAPILABLECEK HATALAR:
Karm hatas
Sktrma hatas Suda bekletme scaklk hatas
7/23/2019 imento Deneyleri
18/24
18
Ortam scakl hatas
Krma esnasnda aleti sfrlama hatas
Okuma hatas, hesaplama hatas
RNEK:
imentonun ekme ve basn dayanm deneyini yaparak bulunan sonular
yorumlaynz. ekme deneyindeki mesnetler arasndaki mesafe 10,67 cmdir.
ZM:
1350 gr standart CEN kumu, 450 gr imento ve 225 gr su ile yukarda anlatlan ekilde
hazrlanan numuneler suda 7 ve 28 gn bekletilip ekme ve basn dayanmlar
bulunmutur. Bulunan deerler aadaki tabloya yazlmtr.
MENTO EKME VE BASIN DAYANIMINumune
HazrlamaTarihi
Krma Tarihi
Agrega
Arl1350 gr. ekmede dayanmnda alnan ykler
Su Arlk 225 gr. 7 Gnlk Ortalama 1,97
imentoArlk450 gr. 1.Numune 2.Numune 3.Numune
Ortam
Scaklk21 C 1,95 kN 1,90 kN 2,05 kN
Banyo
Scaklk21 C 28 Gnlk Ortalama 2,20
Bekleme
Sresi7-----28 1.Numune 2.Numune 3.Numune
KrlacakTarih
2,10 kN 2,20 kN 2,30 kN
BASIN DAYANIMINumune Boyutlar 40*40*40 mm Yzey Alan 16 cmYkleme Hz 0,32 KN/sn Numune Adedi 3 Ad.
7 Gnlk Ortalama 335 kN 28 Gnlk Ortalama 521,67 kN1.Numune 2.Numune 3.Numune 1.Numune 2.Numune 3.Numune
350 kN 355 kN 360 kN 515 kN 525 kN 530 kN
7 Gnlk Deerler 28 Gnlk DeerlerEKME 40 kg/cm 49,25 kg/cm EKME 55 kg/cm 0,55 kg/cmBASIN 210 kg/cm 221,88 kg/cm BASIN 325 kg/cm 326,04kg/cm
7/23/2019 imento Deneyleri
19/24
19
YORUM:
Yaplan deney sonucunda bulunan ortalama deerleri formlnde yerine koyarak kN
olan sonucu kga evirerek ekme ve basn dayanmlar bulunmutur.
L= 10,67 cm ise R=0,250*Pdir.
R7=0,250*1,97=0,4925 kN/cm2=49,25 kg/cm2dir
R28=0,250*2,05=0,5125 kn/cm2=51,25 kg/cm2dir.
Bulunan bu ekme dayanmlarndan sonra krlan paralar basn makinesinde zel
aparatlarnn iine yerletirilerek krlm ve u ekilde hesaplar yaplp tabloya yazlmtr.
7 gnlk basn dayanm
numunenin ortalama basn dayanm: 355 kNKrlma Alan: 16 cm2
k= 3550/16=221,87 kg/cm2
28 gnlk basn dayanm
numunenin ortalama basn dayanm: 521,67 kN
Krlma Alan: 16 cm2
k= 5216,7/16=326,04 kg/cm2
Bulunan bu deerler yukardaki tabloda yerlerine konulmutur. Bu verilere gre kullanlan
imentonun ekme ve basn dayanmlar belirtilen standart deerlerinden yksek ktklar
iin kullanm iin uygun olan imentodur. Eer standart deerlerin altnda km olsayd
beton iin kullanmnn uygun olmadn syleyebilirdik.
DENEY ADI: ZGL YZEY DENEY
DENEY STANDARTI: (TS24, TS EN 196-6)
DENEYN AMACI: Bir birim hacimdeki imentonun iinde bulunan danelerin toplam
yzey alann verir. imento danelerinin kkl arttka zgl yzey alan artar. Daneler
bydke zgl yzey alan klr.
KULLANILAN ALETLER: Blaine Aleti
a. Numune Hcresi: Korozyona dayankl sert metal veya camdan yaplm olmaldr.
Hcre ii ap 1,270,10cm, boyu 5,01,5 cm olmaldr.st kenar hcrenin eksenine
7/23/2019 imento Deneyleri
20/24
20
dik olmaldr. Hcre, alt tarafnda bulunan bir yuva vastas ile manometreye
balanmaldr.
b. Delikli Disk: Delikli disk numunenin zerine oturan ve zerinde 30-40 adet delik olan,
kalnl ise 0,9 cm olan disktir. zerine szge kad konarak bunun zerineimento
numunesi yerletirilir.
c. Piston: Piston hcre iine rahatlkla girecek ekilde olmaldr. Piston tamamen hcre
iine girdiinde hcre altndan 1,5 cm mesafe kalmaldr. Pistonun st taraf dzgn
balkl olmaldr. Piston hcre iine girdiinde hcredeki havann dar kmas iin
piston boyunca bir gedik olmaldr.
d. Szge Kad: Szge kad orta gzenekli (Whatman N.40 beyaz band) olmaldr.
zel keski aleti ile kesilip hcre kesitine gre ayarlanmaldr.
e. Manometre: Yaklak 9 mm apnda U eklinde bir borudan meydana gelir.
Kollarndan birisi zerinde numune hcresinin oturaca balk bulunur. Baln
altnda bir emme borusu ve emme borusu zerinde U borusundan 5 cm uzaklkta bir
musluk bulunur. Emme borusu ile U borusunun taban arasndayaklak 27,52,5 cm
mesafe bulunmaldr. Numune hcresinin bulunduu manometre borusu 12,5-14,5 ve
12,5-16,00 cm olmak zere bir izgi ile iki paraya ayrlmtr. Numune hcresinin
altnda bulunan birinci para bu izgiden itibaren 1,5 ; 7 ve 11 cm uzaklklarda cam
zerinde uzaklklarda iaretlenmitir.
f. Manometre Svs: U borusunun en alt izgisine kadar manometre svs ile
doldurulmaldr. Bu sv uucu olmayan ve su ekmeyen, zamanla bozulmayan dk
viskoziteli ve zgl arl kk bir sv olmaldr. Bu sv dbitilfitelat veya baka
bir ince madeni ya olabilir.
g. Aletin K sabitinin Tayini: K sabiti zgl yzeyi ve zgl arl bilinen bir ayar
numunesi ile yaplr. Cam ampul iindeki ayar numunesi aa yukar sallanarak
homojen hale getirilir. Daha sonra ampul kesilerek aadaki gibi K sabiti hesaplanr.Aletin kalibresi iin gzeneklilii 0,50,005 olan kalibrasyon numunesi hazrlanr. Bu
numune iin gerekli miktar yle bulunur.
m=d*V(1-e)
m=Alnacak numune miktar (gr)
d=Numunenin zgl arl (gr/cm3)
e=Hcre iine yerletirilen numuneningzeneklilii (0,5)
V=Numune hacmi (cm3
)
7/23/2019 imento Deneyleri
21/24
21
Blaine Aleti
Blaine Aleti
7/23/2019 imento Deneyleri
22/24
22
DENEYN YAPILII:
1- Numune hcreye yerletirilir. Numune hcreye yerletirilmeden nce hcre altna disk
yerletirilir.
2- Onun zerine szge kad konur.
3- Arl Sayfa 20deki forml yardmyla hesap edilen numune 0,1 gr duyarl terazide
tartlarak huni vastas ile hcreye boaltlr. Hcre iine numunenin iyice
yerletirilmesi iin hafif hafif sarslr. Sonra pistonla yavaa sktrlr. Sktrlan
numunenin stne de bir szge kad yerletirilir. Numunenindar kmamas iin
piston ba, hcrenin st kenarna deecek ekilde sktrlr. Sonra piston ekilir.
7/23/2019 imento Deneyleri
23/24
23
4- Hcrenin kapa kapatlarak cihaza yerletirilir.
5- Cihazn arka ksmnda bulunan ON/OFF anahtar ON konumuna getirilir. EkrandaBLAIN TEST yazs geene kadar beklenir.
6-
START tuuna baslarak test balatlr. Ekrandaki POMPA yazs vakumun altngsterir.
7- lm tamamlandktan sonra K sabitine bal olarak Blaine deeri hesaplanr.
HESAPLAMALAR:
=(1 )
3
K: Alet Sabiti
S: Ayar numunesinin zgl yzeyi (cm2/gr)
d: Ayar numunesinin zgl arl (gr/cm3)
e: Gzeneklilik (tablodan alnacak)
: Deney scaklnda hava viskozitesi (tablodan alnacak)
t: llen zaman
SONU:lm tamamlandnda Blaine deeri cihaz tarafndan SW olarak cm2/gr cinsinden otomatikolarak hesaplanr.
YAPILABLECEK HATALAR:
Scakln kontrol
Tart hatas
Manometre okuma hatas
Hesap hatas lm hatas
7/23/2019 imento Deneyleri
24/24
Scakla bal olarak civann zgl arl ve havann viskozitesi
Scaklk( C) Civann zglarl
Havann viskozitesi Havannviskozitesinin
karekk16 10,56 0,0001788 0,01337
18 12,53 0,0001798 0,01341
20 13,53 0,0001806 0,01344
22 13,54 0,0001801 0,01342
24 13,54 0,0001828 0,01352
26 13,53 0,0001836 0,01355
28 13,53 0,0001847 0,01359
30 13,52 0,0001855 0,01362
32 13,52 0,0001866 0,01366
34 13,51 0,0001874 0,01369
Gzeneklilik (e) ile arasndaki bant
Gzeneklilik 3 Gzeneklilik 30,495 0,348 0,516 0,371
0,496 0,349 0,517 0,372
0,497 0,350 0,518 0,373
0,498 0,351 0,519 0,374
0,499 0,352 0,520 0,375
0,500 0,354 0,521 0,3760,501 0,355 0,522 0,377
0,502 0,356 0,523 0,378
0,503 0,357 0,524 0,379
0,504 0,358 0,525 0,380
0,505 0,359 0,526 0,381
0,506 0,360 0,527 0,382
0,507 0,361 0,528 0,383
0,508 0,362 0,529 0,384
0,509 0,363 0,530 0,385
0,510 0,364 0,531 0,3860,511 0,365 0,532 0,387
0,512 0,366 0,533 0,388
0,513 0,367 0,534 0,389
0,514 0,369 0,535 0,390
0,515 0,370 0,536 0,391