Embed Size (px)
Citation preview
Zakon o sudovima
Zakon je objavljen u "Službenom listu RCG", br. 5/2002, 49/2004 i Službenom listu CG", br.
22/2008 i 39/2011.
Glava I - OPŠTE ODREDBE Predmet zakona
Član 1 Ovim zakonom uređuje se: osnivanje, organizacija i nadležnost sudova; uslovi za
izbor sudija i sudija-porotnika; organizacija rada sudova; pravosudna uprava; finansiranje rada sudova i druga pitanja od značaja za uredno i blagovremeno funkcionisanje sudova. + Vidi: čl. 1. Zakona - 22/2008-22.
Sudska vlast Član 2
Sud je državni organ koji vrši sudsku vlast. Sudsku funkciju vrši sudija i sudija-porotnik.
Nezavisnost i samostalnost Član 3
Sudija sudi i odlučuje samostalno i nezavisno. Sudijska funkcija se ne smije vršiti ni pod čijim uticajem. Niko ne smije da utiče na sudiju u vršenju sudijske funkcije.
Obaveznost sudske vlasti Član 4
Sud je dužan da zakonito, objektivno i blagovremeno odlučuje u pravnoj stvari za koju je nadležan.
Dostupnost sudova i ravnopravnost stranaka Član 5
Svako ima pravo da se obrati sudu radi ostvarivanja svojih prava. Svi su jednaki pred sudom.
Javnost Član 6
Rad suda je javan, izuzev u slučajevima predviđenim zakonom.
Nepristrasnost Član 7
Svako ima pravo na nepristrasno suđenje u razumnom roku.
Pravo na slu čajnog sudiju Član 8
Svako ima pravo da u njegovoj pravnoj stvari, nezavisno od stranaka i svojstva pravne stvari, sudi sudija određen slučajem.
Izbor sudija i sudija-porotnika Član 9
- brisan -
+ Vidi: čl. 2. Zakona - 22/2008-22.
Sredstva za rad sudova Član 10
Sredstva i uslove za rad sudova obezbjeđuje Crna Gora. + Vidi: čl. 3. Zakona - 22/2008-22.
Zarade sudija Član 11
Sudija ostvaruje pravo na zaradu i druga primanja u skladu sa posebnim zakonom.
Pravo na udruživanje Član 12
Sudije imaju pravo na profesionalno udruživanje.
Glava II - OSNIVANJE, ORGANIZACIJA I NADLEŽNOST SUDOVA
Osnivanje sudova Član 13
Sudovi se osnivaju ovim zakonom. + Sudska praksa
Sudovi Član 14
Sudovi su: 1) osnovni sud; 2) viši sud; 3) privredni sud; 4) Apelacioni sud Crne Gore (u daljem tekstu: Apelacioni sud); 5) Upravni sud Crne Gore (u daljem tekstu: Upravni sud); 6) Vrhovni sud Crne Gore (u daljem tekstu: Vrhovni sud).
+ Vidi: čl. 4. Zakona - 22/2008-22. + Sudska praksa
1. Osnovni sud
Os n i v a n j e
Član 15 Osnovni sudovi su: 1) Osnovni sud u Baru - za teritoriju opštine Bar; 2) Osnovni sud u Beranama - za teritoriju opština Berane i Andrijevica; 3) Osnovni sud u Bijelom Polju - za teritoriju opština Bijelo Polje i Mojkovac; 4) Osnovni sud u Danilovgradu - za teritoriju opštine Danilovgrad; 5) Osnovni sud u Žabljaku - za teritoriju opština Žabljak i Šavnik; 6) Osnovni sud u Kolašinu - za teritoriju opštine Kolašin; 7) Osnovni sud u Kotoru - za teritoriju opština Kotor, Budva i Tivat; 8) Osnovni sud u Nikšiću - za teritoriju opština Nikšić i Plužine; 9) Osnovni sud u Plavu - za teritoriju opštine Plav;
10) Osnovni sud u Pljevljima - za teritoriju opštine Pljevlja; 11) Osnovni sud u Podgorici - za teritoriju Glavnog grada Podgorice; 12) Osnovni sud u Rožajama - za teritoriju opštine Rožaje; 13) Osnovni sud u Ulcinju - za teritoriju opštine Ulcinj; 14) Osnovni sud u Herceg Novom - za teritoriju opštine Herceg Novi; 15) Osnovni sud u Cetinju - za teritoriju Prestonice Cetinje.
N a d l ež no s t
Član 16 Osnovni sud je nadležan: 1) U krivičnim predmetima da: a) u prvom stepenu sudi za krivična djela za koja je zakonom propisana kao glavna
novčana kazna ili kazna zatvora do 10 godina, bez obzira na svojstva, zanimanje i položaj lica prema kojem se postupak vodi i bez obzira na to da li je djelo izvršeno u mirnodopskim uslovima, za vrijeme vanrednog stanja, neposredne ratne opasnosti ili ratnog stanja, ako za pojedina od ovih krivičnih djela nije određena nadležnost drugog suda;
b) u prvom stepenu, sudi za krivična djela za koja je posebnim zakonom određena nadležnost osnovnog suda;
c) sprovodi postupak i odlučuje po molbi za brisanje osude, po molbi za prestanak mjera bezbjednosti ili za prestanak pravnih posljedica osude i odlučuje u tim stvarima kad je tu osudu ili mjeru izrekao;
2) U građanskim predmetima da u prvom stepenu sudi: a) u sporovima iz imovinskih, bračnih, porodičnih, ličnopravnih, autorskih i drugih
odnosa, izuzev u onim kojim su zakonom stavljeni u nadležnost nekog drugog suda; b) u sporovima povodom ispravke ili odgovora za informaciju sadržanu u sredstvima
javnog informisanja i o zahtjevima povodom povrede ličnih prava učinjenih u sredstvima javnog informisanja;
3) U radno pravnim predmetima, da u prvom stepenu sudi sporove: a) iz radnog odnosa; b) o zaključenju i primjeni kolektivnih ugovora, kao i sve sporove između poslodavaca
i sindikata; c) o primjeni propisa o štrajku; d) o izboru i razrješenju organa u preduzećima i drugim pravnim subjektima; 4) U ostalim pravnim stvarima da: a) u prvom stepenu, rješava vanparnične predmete ako ovim zakonom nije drukčije
određeno; b) rješava izvršne stvari i sporove koji nastanu u toku ili povodom izvršnog postupka,
ako ovim zakonom nije drukčije određeno; c) odlučuje o priznavanju i izvršavanju stranih sudskih odluka, osim onih za koje je
nadležan privredni sud; d) vrši poslove pravne pomoći. Osnovni sud je nadležan da odlučuje u prvom stepenu i u drugim predmetima, ako
zakonom nije određena nadležnost nekog drugog suda. Osnovni sud vrši i druge poslove određene zakonom.
+ Sudska praksa
2. Viši sud
O s n i v an je
Član 17
Viši sudovi su: 1) Viši sud u Bijelom Polju - za područja osnovnih sudova u: Bijelom Polju, Beranama,
Žabljaku, Kolašinu, Plavu, Pljevljima i Rožajama i 2) Viši sud u Podgorici - za područja osnovnih sudova u: Podgorici, Baru,
Danilovgradu, Kotoru, Nikšiću, Ulcinju, Herceg-Novom i Cetinju.
N ad l ežn o s t
Član 18 Viši sud u prvom stepenu: 1) sudi u krivičnom postupku o krivičnim djelima za koja je, kao glavna kazna,
propisana kazna zatvora preko 10 godina bez obzira na svojstva, zanimanje i položaj lica prema kome se postupak vodi i bez obzira na to da li je djelo izvršeno u mirnodopskim uslovima, za vrijeme vanrednog stanja, neposredne ratne opasnosti ili ratnog stanja i o krivičnim djelima:
- ubistvo na mah, - silovanje, - ugrožavanje bezbjednosti vazdušnog saobraćaja, - neovlašćena proizvodnja, držanje i stavljanje u promet opojnih droga, - pozivanje na nasilnu promjenu ustavnog uređenja, - odavanje tajnih podataka, - izazivanje nacionalne, rasne i vjerske mržnje, razdora i netrpeljivosti, - povreda teritorijalnog suvereniteta, - udruživanje radi protivustavne djelatnosti, - pripremanje djela protiv ustavnog uređenja i bezbjednosti Crne Gore, - pranje novca; 2) sudi u krivičnom postupku o krivičnim djelima organizovanog kriminala, bez obzira
na visinu propisane kazne; 3) sudi u krivičnom postupku za krivična djela sa elementima korupcije, i to: - povreda ravnopravnosti u vršenju privredne djelatnosti, - zloupotreba monopolističkog položaja, - prouzrokovanje stečaja, - prouzrokovanje lažnog stečaja, - protivzakoniti uticaj, - lažni bilans, - zloupotreba procjene, - odavanje poslovne tajne, - odavanje i korišćenje berzanske tajne, - primanje mita, - davanje mita, - zloupotreba službenog položaja, zloupotreba položaja u privrednom poslovanju,
prevara u službi i zloupotreba ovlašćenja u privredi za koja je propisana kazna zatvora od osam godina i teža kazna;
4) sudi o krivičnim djelima za koja je posebnim zakonom određena nadležnost višeg suda;
5) sprovodi postupak utvrđivanja pretpostavki povodom zahtjeva za izdavanje okrivljenih i osuđenih lica i postupak priznanja i izvršavanja stranih sudskih odluka u krivičnim stvarima;
6) vrši druge poslove propisane zakonom. Viši sud u drugom stepenu odlučuje o žalbama protiv odluka osnovnih sudova. Viši sud van suđenja: 1) rješava sukobe nadležnosti između osnovnih sudova na svom području; 2) odlučuje o zahtjevu za brisanje osude na osnovu sudske odluke i po molbi za
prestanak mjera bezbjednosti ili za prestanak pravnih posljedica osude koja se odnosi na zabranu sticanja određenog prava, ako je osudu ili mjeru izrekao;
3) vrši poslove međunarodne krivično-pravne pomoći; 4) vrši druge poslove određene zakonom.
+ Vidi: čl. 5. i 35. Zakona - 22/2008-22. čl. 1. Zakona - 39/2011-71.
3. Privredni sud
O s n i v an je
Član 19 Privredni sudovi su: 1) Privredni sud u Bijelom Polju - za teritoriju opština: Bijelo Polje, Andrijevica, Berane,
Žabljak, Kolašin, Mojkovac, Plav, Pljevlja i Rožaje i 2) Privredni sud u Podgorici - za teritoriju Glavnog grada Podgorice, za teritoriju
Prestonice Cetinje i za teritoriju opština: Bar, Budva, Danilovgrad, Kotor, Nikšić, Plužine, Tivat, Ulcinj, Herceg-Novi i Šavnik.
N ad l ežn o s t
Član 20 Privredni sud sudi u prvom stepenu u sporovima: 1) između privrednih društava, preduzetnika i drugih pravnih lica koja obavljaju
privrednu djelatnost iz njihovih privredno-pravnih odnosa i u sporovima između privrednih društava, preduzetnika i drugih pravnih lica koja obavljaju privrednu djelatnost i pravnih lica koja ne obavljaju privrednu djelatnost koji nastanu iz njihovih privrednopravnih odnosa, pa i ako je u tim sporovima jedna od stranaka fizičko lice, ako je sa nekom od stranaka u odnosu materijalnog suparničarstva;
2) povodom registracije privrednih subjekata kao i u sporovima iz odnosa na koje se primenjuje statusno (kompanijsko) pravo;
3) povodom prinudnog poravnanja, stečaja i likvidacije privrednih subjekata, bez obzira na svojstvo druge stranke i bez obzira na vrijeme pokretanja spora, ukoliko zakonom nije drukčije određeno;
4) povodom autorskih prava i prava industrijske svojine između stranaka iz tačke a) ovog stava;
5) o pravima umjetnika, pravima umnožavanja, presnimavanja i puštanja u promet audiovizuelnih djela, kao i u sporovima povodom računarskih programa i njihove upotrebe i prenošenja između stranaka iz tačke a) ovog stava;
6) radi smetanja državine između stranaka iz tačke a) ovog stava; 7) povodom narušavanja konkurencije, zloupotrebe monopolskog i dominantnog
položaja na tržištu i zaključenja monopolističkih sporazuma; 8) koji se odnose na brodove i plovidbu na moru i unutrašnjim vodama, kao i sporove
na koje se primjenjuje plovidbeno pravo, osim sporova o prevozu putnika; 9) koji se odnose na vazduhoplove i u kojima se primjenjuje vazduhoplovno pravo,
osim sporova o prevozu putnika; 10) u drugim pravnim stvarima koje su mu zakonom stavljene u nadležnost. Privredni sud u prvom stepenu: 1) - brisana - 2) vodi postupak prinudnog poravnanja, stečaja i likvidacije; 3) vodi postupak upisa u sudski registar preduzeća i drugih subjekata za koje je
zakonom određen; 4) određuje i sprovodi izvršenje i obezbjeđenje kada je izvršnu ispravu donio privredni
sud ili arbitraža, odnosno kada vjerodostojna isprava potiče od subjekata iz stava 1 tačka
1) ovog člana, određuje i sprovodi izvršenje i obezbjeđenje na brodovima i vazduhoplovima, bez obzira na svojstva stranaka;
5) odlučuje u vanparničnim postupcima povodom brodova i vazduhoplova; 6) odlučuje o priznanju i izvršenju stranih sudskih odluka koje su donijeli privredni
sudovi, kao i stranih arbitražnih odluka. Privredni sud vrši i druge poslove određene zakonom. Nezavisno od pravila o mjesnoj nadležnosti, Privredni sud u Podgorici odlučuje o
sporovima iz stava 1 tač. 2), 4), 7), 8) i 9) i poslovima iz stava 2 tač. 3) i 6) ovog člana. + Vidi: čl. 2. Zakona - 39/2011-71. + Sudska praksa
4. Apelacioni sud
O s n i v an je
Član 21 Apelacioni sud se osniva za teritoriju Crne Gore, sa sjedištem u Podgorici.
+ Vidi: čl. 6. Zakona - 22/2008-22.
N ad l ežn o s t
Član 22 Apelacioni sud: 1) odlučuje o žalbama protiv prvostepenih odluka viših sudova, kao i žalbama protiv
odluka privrednih sudova; 2) rješava sukobe nadležnosti između osnovnih sudova sa područja različitih viših
sudova; osnovnih i viših sudova; viših sudova; privrednih sudova; 3) vrši i druge poslove određene zakonom.
5. Upravni sud
O s n i v an je
Član 23 Upravni sud se osniva za teritoriju Crne Gore, sa sjedištem u Podgorici.
+ Vidi: čl. 6. Zakona - 22/2008-22.
N ad l ežn o s t
Član 24 Upravni sud odlučuje: 1) u upravnom sporu o zakonitosti upravnih akata, kao i zakonitosti drugih
pojedinačnih akata kada je to zakonom određeno; 2) o vanrednim pravnim ljekovima protiv pravosnažnih rješenja u prekršajnom
postupku. Upravni sud vrši i druge poslove određene zakonom.
+ Vidi:
čl. 1. Zakona - 49/2004-34. + Sudska praksa
6. Vrhovni sud
O s n i v an je
Član 25 Vrhovni sud je najviši sud u Crnoj Gori sa sjedištem u Podgorici.
+ Vidi: čl. 6. Zakona - 22/2008-22.
N ad l ežn o s t
Član 26 Vrhovni sud: 1) odlučuje u trećem stepenu, kada je to zakonom određeno; 2) odlučuje o vanrednim pravnim lijekovima protiv odluka sudova u Crnoj Gori; 3) odlučuje protiv odluka svoga vijeća, kad je to zakonom određeno; 4) odlučuje o prenošenju mjesne nadležnosti, kad je očigledno da će drugi stvarno
nadležni sud lakše sprovesti postupak ili iz drugih važnih razloga; 5) određuje mjesno nadležni sud, kad nije isključena nadležnost sudova u Crnoj Gori i
kad se, na osnovu pravila o mjesnoj nadležnosti, ne može pouzdano odrediti koji je sud u određenoj pravnoj stvari mjesno nadležan;
6) rješava sukobe nadležnosti između sudova raznih vrsta na teritoriji Crne Gore, izuzev kad je određena nadležnost nekog drugog suda;
7) vrši i druge poslove određene zakonom. O prenošenju mjesne nadležnosti, o određivanju mjesno nadležnog suda i o sukobu
nadležnosti, Vrhovni sud odlučuje van rasprave u vijeću od tri sudije. + Vidi: čl. 2. Zakona - 49/2004-34. čl. 6. Zakona - 22/2008-22. + Sudska praksa
O p š t a s j ed n i ca V rh o v n o g s u d a
Član 27 Vrhovni sud u Opštoj sjednici: 1) utvrđuje načela pravne stavove i načelna pravna mišljenja; 2) razmatra pitanja u vezi sa radom sudova, primjenom zakona i drugih propisa i
vršenjem sudske vlasti, o čemu, kad ocijeni potrebnim, obavještava Skupštinu; 3) donosi poslovnik o radu sudskih odjeljenja i Opšte sjednice Vrhovnog suda; 4) daje mišljenje o kandidatima za predsjednika i sudije Vrhovnog suda; 5) vrši i druge poslove određene zakonom.
+ Vidi: čl. 6. Zakona - 22/2008-22. čl. 3. Zakona - 39/2011-71.
Proširena sjednica Vrhovnog suda Član 27a
Proširenu sjednicu Vrhovnog suda čini: Opšta sjednica Vrhovnog suda i predsjednici Apelacionog suda, Upravnog suda i viših sudova.
Proširena sjednica vrši poslove utvrđene zakonom. + Vidi: čl. 4. Zakona - 39/2011-71.
N ače l n i p rav n i s t av i n ače l n o p r av n o m i š l j en j e
Član 28 Načelni pravni stav je pravilo o pravnom pitanju od opšteg značaja povodom postupka
u pravnim stvarima o kojima odlučuje Vrhovni sud i o pravnim pitanjima od kojih zavisi ravnopravnost pravnih subjekata pred zakonom i poštovanje drugih prava i sloboda zajemčenih Ustavom i međunarodnim ugovorima. Svaki sud može tražiti zauzimanje ili izmjenu načelnog pravnog stava.
Načelno pravno mišljenje daje se o određenom pravnom pitanju koje je nastalo u praksi Vrhovnog suda ili nižih sudova, od kojeg zavisi jedinstvena primjena Ustava i zakona na teritoriji Crne Gore.
Način vođenja evidencije i objavljivanja načelnih pravnih stavova i mišljenja uređuju se Poslovnikom o radu Opšte sjednice Vrhovnog suda. + Vidi: čl. 6. Zakona - 22/2008-22.
7. Sudski dani i evidencija sudske prakse
S u d s k i d an i
Član 29 Sudska funkcija se vrši u sjedištu suda. Sudska funkcija može se obavljati i van sjedišta suda (sudski dani), radi bržeg i
neposrednijeg odlučivanja.
E v i d en c i j a s u d s k e p rak s e
Član 30 U sudovima se vodi evidencija sudske prakse. Način vođenja evidencije sudske prakse i objavljivanje odluka određuje se Sudskim
poslovnikom.
Glava III - USLOVI ZA IZBOR SUDIJE I DISCIPLINSKA ODGOVORNOST
+ Vidi: čl. 7. Zakona - 22/2008-22.
1. Uslovi za izbor sudije
O p š t i u s l o v i
Član 31 Za sudiju može biti birano lice koje: 1) je državljanin Crne Gore;
2) ima opštu zdravstvenu i poslovnu sposobnost; 3) je diplomirani pravnik; 4) je položilo pravosudni ispit.
+ Vidi: čl. 4. Zakona - 22/2008-22. čl. 8. Zakona - 22/2008-22.
P o s eb n i u s l o v i
Član 32 Za sudiju može biti birano lice koje pored opštih uslova ima radno iskustvo na
poslovima pravne struke, i to za sudiju: - osnovnog suda pet godina; - privrednog suda šest godina; - višeg suda osam godina; - Apelacionog suda i Upravnog suda 10 godina; - Vrhovnog suda 15 godina.
+ Vidi: čl. 9. Zakona - 22/2008-22. čl. 5. Zakona - 39/2011-71.
Uslovi za izbor i mandat predsjednika Vrhovnog suda Član 32a
Za predsjednika Vrhovnog suda može biti birano lice koje ispunjava opšte i posebne uslove za sudiju Vrhovnog suda i koje se odlikuje profesionalnom nepristrasnošću, visokim stručnim i moralnim kvalitetima.
Predsjednik Vrhovnog suda bira se na vrijeme od pet godina. + Vidi: čl. 6. Zakona - 39/2011-71.
U s l o v i z a i zb o r p red s j ed n i k a s u d a
Član 33 Predsjednik suda je sudija. Lice koje se bira za predsjednika suda istovremeno se bira i za sudiju tog suda. Predsjednik suda ostaje kao sudija u sudu nakon: isteka vremena na koje je biran,
razrješenja funkcije predsjednika suda i podnošenja zahtjeva za prestanak funkcije predsjednika suda. + Vidi: čl. 10. Zakona - 22/2008-22.
2. Disciplinska odgovornost sudije
+ Vidi: čl. 11. Zakona - 22/2008-22.
Neuredno vršenje sudijske funkcije Član 33a
Sudija neuredno vrši sudijsku funkciju ako je ne vrši na zakonom utvrđen način, a naročito ako u dužem vremenskom periodu ili u većem broju slučajeva bez opravdanih razloga:
1) ne uzima predmete u rad redom kojim su primljeni;
2) ne zakazuje ročišta ili pretrese u predmetima koji su mu dodijeljeni u rad ili na drugi način odugovlači postupak;
3) propusti da traži izuzeće u predmetima u kojima postoji razlog za njegovo izuzeće; 4) ne dolazi ili kasni na zakazane rasprave, pretrese ili sjednice vijeća; 5) ne obrađuje odluke u zakonom utvrđenom roku; 6) ne poštuje program za rješavanje zaostalih predmeta ili ne postupa po odluci po
kontrolnom zahtjevu; 7) onemogućava vršenje nadzora u skladu sa zakonom; 8) ne pohađa obavezne programe obuke.
+ Vidi: čl. 11. Zakona - 22/2008-22. čl. 7. Zakona - 39/2011-71.
V r i j e đan je u g l ed a s u d i j s k e f u n k c i j e
Član 33b Sudija vrijeđa ugled sudijske funkcije, ako: 1) u vršenju sudijske funkcije ili na javnom mjestu dovodi sebe u stanje ili se ponaša
na način koji nije primjeren vršenju sudijske funkcije; 2) se neprimjereno odnosi prema učesnicima u sudskim postupcima i zaposlenima u
sudu; 3) se ne uzdržava od neprimjerenih odnosa sa zastupnicima i strankama u čijim
predmetima postupa ili iznosi informacije koje je saznao postupajući u predmetima; 4) koristi sudijsku funkciju za ostvarivanje svojih privatnih interesa i interesa svoje
porodice ili sebi bliskih lica; 5) prihvata poklone ili ne dostavlja podatke o imovini i prihodima u skladu sa propisima
kojima se uređuje sprječavanje sukoba interesa. + Vidi: čl. 11. Zakona - 22/2008-22. čl. 8. Zakona - 39/2011-71.
Neuredno vršenje funkcije predsjednika suda Član 33v
Predsjednik suda neuredno vrši funkciju predsjednika suda ako bez opravdanih razloga:
1) suprotno zakonu mijenja godišnji raspored poslova u sudu; 2) ne postupa po pritužbama i kontrolnim zahtjevima; 3) ne pokrene postupak za disciplinsku odgovornost sudije, a zna ili je morao znati da
postoje razlozi za odgovornost; 4) onemogućava vršenje nadzora u skladu sa zakonom; 5) ne omogućava edukaciju sudija, savjetnika i ostalih zaposlenih u sudu u skladu sa
propisima; 6) ne dostavlja ili dostavlja nepotpune ili netačne izvještaje o radu i druge podatke u
skladu sa zakonom. + Vidi: čl. 9. Zakona - 39/2011-71.
Vrijeđanje ugleda funkcije predsjednika suda Član 33g
Predsjednik suda vrijeđa ugled funkcije predsjednika suda, ako: 1) u vršenju funkcije predsjednika ili na javnom mjestu dovodi sebe u stanje ili se
ponaša na način koji nije primjeren vršenju funkcije predsjednika; 2) se neprimjereno odnosi prema strankama i zaposlenima u sudu; 3) koristi funkciju predsejdnika suda za ostvarivanje svojih privatnih interesa i interesa
svoje porodice ili sebi bliskih lica;
4) prihvata poklone ili ne dostavlja podatke o imovini i prihodima u skladu sa propisima kojima se uređuje sprječavanje sukoba interesa. + Vidi: čl. 9. Zakona - 39/2011-71.
Nesavjesno i nestru čno vršenje funkcije predsjednika suda Član 33d
Predsjednik suda nesavjesno i nestručno vrši funkciju predsjednika suda, ako: 1) se u postupku nadzora nad obavljanjem poslova sudske uprave utvrde
nezakonitosti i napravilnosti u obavljanju poslova sudske uprave koje štete urednom i blagovremenom obavljanju poslova i funkcija suda;
2) ne poštuje princip slučajne dodjele predmeta; 3) suprotno zakonu oduzima dodijeljene predmete; 4) povrijedi načelo nezavisnosti sudija; 5) ne podnese predlog za razrješenje sudije u zakonom predviđenim slučajevima, a
zna ili je morao znati da postoje razlozi za razrješenje. + Vidi: čl. 9. Zakona - 39/2011-71.
Prestanak funkcije predsjednika suda Član 33đ
Predsjedniku suda prestaje funkcija predsjednika: 1) kada istekne vrijeme na koje je izabran; 2) kada mu prestane sudijska funkcija; 3) kada sam to zatraži; 4) u slučaju ukidanja suda.
+ Vidi: čl. 9. Zakona - 39/2011-71.
Nestru čno i nesavjesno obavljanje sudijske funkcije Član 33e
Pod nestručnim i nesavjesnim obavljanjem sudijske funkcije smatra se, naročito, ako sudija bez opravdanih razloga:
1) u značajnoj mjeri ne ostvaruje očekivane rezultate u pogledu kvaliteta i kvantiteta rada u posljednje dvije godine u odnosu na prosječan broj završenih predmeta iste vrste i složenosti na nivou tog suda;
2) značajno prekorači zakonom utvrđeni rok za izradu odluka u većem broju predmeta;
3) odugovlači postupak ili ne uzima predmete u rad, usljed čega nastupi zastarjelost krivičnog gonjenja ili zastarjelost izvršenja krivičnih sankcija;
4) obavlja djelatnosti ili preduzima aktivnosti koje su nespojive sa vršenjem sudijske funkcije. + Vidi: čl. 9. Zakona - 39/2011-71.
J av n o o g l aš av an j e
Član 34 - brisan -
+ Vidi: čl. 12. Zakona - 22/2008-22.
2. - poglavlje brisano -
+ Vidi: čl. 12. Zakona - 22/2008-22.
P o s t u p ak p o p r i j a v a ma
Član 35 - brisan -
+ Vidi: čl. 12. Zakona - 22/2008-22.
Mi š l j en j e o s t r učn i m i r ad n i m k v a l i t e t i ma k an d i d a t a
Član 36 - brisan -
+ Vidi: čl. 12. Zakona - 22/2008-22.
U v i d u m i š l j en je o s t r učn i m i r ad n i m k v a l i t e t i ma k an d i d a t a
Član 37 - brisan -
+ Vidi: čl. 12. Zakona - 22/2008-22.
R azg o v o r s a k an d i d a t i ma
Član 38 - brisan -
+ Vidi: čl. 12. Zakona - 22/2008-22.
U t v rđ i v an j e p red l o g a za i zb o r s u d i j e
Član 39 - brisan -
+ Vidi: čl. 12. Zakona - 22/2008-22.
3. - poglavlje brisano -
čl. 12. Zakona - 22/2008-22.
Z ak l e t v a i s t u p an j e n a d u žn o s t s u d i j e
Član 40 - brisan -
+ Vidi: čl. 12. Zakona - 22/2008-22.
T ek s t zak l e t v e
Član 41 - brisan -
+ Vidi: čl. 12. Zakona - 22/2008-22.
P r av o i d u žn o s t s u d i j e d a s u d i u s u d u u k o j i j e b i ran
Član 42 - brisan -
+ Vidi: čl. 12. Zakona - 22/2008-22.
Glava IV - naziv glave brisan -
+ Vidi: čl. 12. Zakona - 22/2008-22.
Disciplinska odgovornost Član 43
- brisan -
+ Vidi: čl. 12. Zakona - 22/2008-22.
Disciplinska mjera Član 44
- brisan -
+ Vidi: čl. 12. Zakona - 22/2008-22.
Disciplinska odgovornost sudije u vršenju sudijske funkcije Član 45
- brisan -
+ Vidi: čl. 12. Zakona - 22/2008-22.
Pokretanje disciplinskog postupka Član 46
- brisan -
+ Vidi: čl. 12. Zakona - 22/2008-22.
Disciplinski organ Član 47
- brisan -
+ Vidi: čl. 12. Zakona - 22/2008-22.
Izuzeće Član 48
- brisan -
+ Vidi: čl. 12. Zakona - 22/2008-22.
Izjašnjenje i izostanak sudije Član 49
- brisan -
+ Vidi: čl. 12. Zakona - 22/2008-22.
Odluke Disciplinskog vije ća Član 50
- brisan -
+ Vidi: čl. 12. Zakona - 22/2008-22.
Drugostepeni postupak Član 51
- brisan -
+ Vidi: čl. 12. Zakona - 22/2008-22.
Zastara Član 52
- brisan -
+ Vidi: čl. 12. Zakona - 22/2008-22.
Glava V - glava brisana -
+ Vidi: čl. 13. Zakona - 22/2008-22.
1. Prestanak sudijske funkcije
O s n o v i p r es t an k a s u d i j s k e f u n k c i j e
Član 53 - brisan -
+ Vidi: čl. 13. Zakona - 22/2008-22.
2. Razrješenje sudijske funkcije
R az r je š en j e s u d i j e
Član 54
- b r i s a n -
+ Vidi: čl. 13. Zakona - 22/2008-22.
Ro k o v i
Član 55 - brisan -
+ Vidi: čl. 13. Zakona - 22/2008-22.
F o r mi r an je Ko mi s i j e
Član 56 - brisan -
+ Vidi: čl. 13. Zakona - 22/2008-22.
S as t av Ko mi s i j e
Član 57 - brisan -
+ Vidi: čl. 13. Zakona - 22/2008-22.
I zu z eće
Član 58 - brisan -
+ Vidi: čl. 13. Zakona - 22/2008-22.
R ad Ko mi s i j e
Član 59 - brisan -
+ Vidi: čl. 13. Zakona - 22/2008-22.
Mi š l j en j e o i n i c i j a t i v i
Član 60 - brisan -
+ Vidi: čl. 13. Zakona - 22/2008-22.
R ad Su d s k o g s av j e t a
Član 61 - brisan -
+ Vidi: čl. 13. Zakona - 22/2008-22.
O d l u k e
Član 62 - brisan -
+ Vidi: čl. 13. Zakona - 22/2008-22.
O d b r an a
Član 63 - brisan -
+ Vidi: čl. 13. Zakona - 22/2008-22.
Ro k o v i
Član 64 - brisan -
+ Vidi: čl. 13. Zakona - 22/2008-22.
D o s t av l j an j e p red l o g a Sk u p š t i n i
Član 65 - brisan -
+ Vidi: čl. 13. Zakona - 22/2008-22.
P o n i š t en j e o d l u k e o i zb o ru s u d i j e
Član 66 - brisan -
+ Vidi: čl. 13. Zakona - 22/2008-22.
D e j s t v o p re s t an k a s u d i j s k e f u n k c i j e
Član 67 - brisan -
+ Vidi: čl. 13. Zakona - 22/2008-22.
P r i v re me n o u d a l j en je
Član 68 - brisan -
+ Vidi: čl. 13. Zakona - 22/2008-22.
O b av j eš t en je Sk u p š t i n e
Član 69 - brisan -
+ Vidi: čl. 13. Zakona - 22/2008-22.
Glava VI - SUDIJE-POROTNICI Uslovi za izbor sudije-porotnika
Član 70 Za sudiju-porotnika može biti birano lice: 1) koje ima poslovnu sposobnost i navršenih 30 godina života; 2) koje je državljanin Crne Gore.
Za sudiju-porotnika koji učestvuje u postupku prema maloljetnicima, po pravilu, se bira lice koje, pored uslova predviđenih ovim zakonom, ima profesionalno iskustvo u radu sa maloljetnicima, a u privrednom sudu, po pravilu, se bira lice koje ima profesionalno iskustvo u privrednom prometu i poslovanju.
Za sudiju-porotnika ne može biti birano lice koje je: 1) pravnosnažno osuđeno za krivično djelo na bezuslovnu kaznu zatvora ili na drugu
kaznu za djelo koje ga čini nedostojnim za vršenjem funkcije sudije-porotnika; 2) član organa političke stranke; 3) sudija, advokat, tužilac ili zamjenik tužioca, poslanik, odbornik, izabrano,
imenovano ili postavljeno lice u državnim organima i organima lokalne samouprave i službenik Ministarstva unutrašnjih poslova. + Vidi: čl. 4. i 8.Zakona - 22/2008-22.
Postupak izbora sudije-porotnika Član 71
- brisan -
+ Vidi: čl. 14. Zakona - 22/2008-22.
Zakletva sudije-porotnika Član 72
- brisan -
+ Vidi: čl. 14. Zakona - 22/2008-22.
Organizacija u češća sudije-porotnika u su đenju Član 73
Bliža pravila o učešću sudija-porotnika u suđenju određuju se Sudskim poslovnikom i godišnjim rasporedom poslova u sudu.
Sudiji-porotniku se mora omogućiti odsustvo sa posla radi učešća u suđenju. Za učešće u suđenju sudiji-porotniku pripada naknada i nagrada za koju uslove i
visinu utvrđuje Vlada Crne Gore (u daljem tekstu: Vlada). + Vidi: čl. 4. Zakona - 22/2008-22.
Prestanak funkcije i razrješenje
+ Vidi: čl. 15. Zakona - 22/2008-22.
Član 74 Sudiji-porotniku funkcija prestaje ako to sam zatraži, kad navrši 70 godina života i ako
je osuđen na bezuslovnu kaznu zatvora. Sudija-porotnik se razrješava dužnosti: ako je osuđen za djelo koje ga čini
nedostojnim za vršenje funkcije; nesavjesno obavlja svoju funkciju ili ako trajno izgubi sposobnost za vršenje funkcije. + Vidi: čl. 15. Zakona - 22/2008-22.
Disciplinska odgovornost
+ Vidi: čl. 16. Zakona - 22/2008-22.
Član 74a
Sudija-porotnik neuredno vrši funkciju ako bez opravdanog razloga ne dolazi ili kasni na zakazane rasprave ili pretrese.
Sudija-porotnik vrijeđa ugled funkcije naročito ako: 1) dolazi u sud i u kontakt sa strankama u stanju koje nije primjereno vršenju funkcije
(alkoholisano stanje, stanje pod uticajem opojnih droga i sl.); 2) na javnim mjestima svojim ponašanjem remeti javni red i mir.
+ Vidi: čl. 16. Zakona - 22/2008-22.
Glava VII - glava brisana -
+ Vidi: čl. 17. Zakona - 22/2008-22.
Nadležnost Član 75
- brisan -
+ Vidi: čl. 17. Zakona - 22/2008-22.
Sastav Sudskog savjeta Član 76
- brisan -
+ Vidi: čl. 17. Zakona - 22/2008-22.
Mandat Sudskog savjeta Član 77
- brisan -
+ Vidi: čl. 17. Zakona - 22/2008-22.
Predlog za člana Sudskog savjeta Član 78
- brisan -
+ Vidi: čl. 17. Zakona - 22/2008-22.
Predlog za sudiju člana Sudskog savjeta Član 79
- brisan -
+ Vidi: čl. 17. Zakona - 22/2008-22.
Glasanje za sudiju člana Sudskog savjeta Član 80
- brisan -
+ Vidi: čl. 17. Zakona - 22/2008-22.
Prestanak funkcije u Sudskom savjetu Član 81
- brisan -
+ Vidi: čl. 17. Zakona - 22/2008-22.
Način rada i odlu čivanja Član 82
- brisan -
+ Vidi: čl. 17. Zakona - 22/2008-22.
Glava VIII - ORGANIZACIJA RADA SUDA Poslovi organizacije
Član 83 Pod organizacijom rada suda podrazumijeva se: rukovođenje sudom, organizacija
sudskih odjeljenja i sjednice svih sudija, organizacija suđenja i poslovi sudske uprave.
1. Predsjednik suda
Ru k o v ođen j e
Član 84 Radom suda rukovodi predsjednik suda. Predsjednik suda organizuje rad u sudu, vrši raspored poslova i preduzima mjere radi
urednog i blagovremenog izvršavanja poslova u sudu. Predsjednik suda odgovoran je, u granicama svojih ovlašćenja, za uredno i
blagovremeno obavljanje poslova u sudu. Predsjednik suda donosi akt o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji suda, uz
saglasnost Vlade, uz prethodno pribavljeno mišljenje Sudskog savjeta o broju radnih mjesta.
Predsjednik suda čija je funkcija prestala usljed isteka vremena na koje je izabran nastaviće da obavlja dužnost sa svim pravima i obavezama koje ima predsjednik suda, do imenovanja novog predsjednika. + Vidi: čl. 18. Zakona - 22/2008-22.
Z a mj e n j i v an j e p r ed s j ed n i k a s u d a
Član 85 Predsjednika suda u slučaju odsutnosti ili spriječenosti zamjenjuje sudija tog suda,
kojeg određuje sjednica sudija, na predlog predsjednika suda, za svaku kalendarsku godinu.
2. Raspored poslova u sudu
U t v rđ i v an j e g o d i š n j eg r as p o r ed a p o s l o v a
Član 86 Godišnji raspored poslova u sudu utvrđuje predsjednik suda, najkasnije do 15. januara
za tekuću godinu. U postupku utvrđivanja predloga godišnjeg rasporeda poslova suda, predsjednik suda
je dužan da: - vodi računa o ravnomjernoj raspodjeli poslova u sudu i specijalizaciji sudija; - omogući svakom sudiji da se izjasni o predlogu. Predlog godišnjeg rasporeda poslova razmatra sjednica sudija. Predsjednik suda je dužan da se pismeno izjasni o predlogu sudije ili sjednice sudija
koje nije prihvatio u roku od osam dana od njihovog dostavljanja. Sudije ili sjednica sudija mogu obavijestiti predsjednika neposredno višeg suda o
neslaganju sa godišnjim rasporedom poslova.
I z m j e n a g o d i š n jeg r as p o red a p o s l o v a
Član 87 Predsjednik suda može promijeniti godišnji raspored poslova u sudu, ako se: - smanji li poveća broj sudijskih mjesta u sudu, i - znatno poveća ili smanji broj ili vrsta predmeta u sudu. Izmjena godišnjeg rasporeda vrši se tako da u najmanjoj mogućoj mjeri remeti već
utvrđeni godišnji raspored poslova u sudu.
D o s t av l j an j e i o b j av l j i v an j e g o d i š n j eg r as p o r ed a
Član 88 Predsjednik suda dostavlja godišnji raspored poslova i njegove izmjene svim sudijama
i ističe ga na oglasnoj tabli suda.
3. Slučajna dodjela predmeta
D o d je l a p r ed me t a
Član 89 Predmeti se dodjeljuju u rad bez odlaganja, prema godišnjem rasporedu poslova,
metodom slučajne dodjele predmeta koja zavisi isključivo od oznake i broja predmeta. Sudija vrši sudijsku funkciju u jednoj ili više oblasti prava koja mu je dodijeljena na
početku kalendarske godine u okviru godišnjeg rasporeda.
M et o d e s l uča jn e d o d je l e p r ed me t a
Član 90 Dnevno prispjeli predmeti razvrstavaju se prema azbučnom redu početnih slova imena
i prezimena stranaka i dodjeljuju prema azbučnom redu imena i prezimena sudija. Predmeti po redovnim i vanrednim pravnim ljekovima dodjeljuju se na način iz stava 1
ovog člana. Predmeti koji su bili dodijeljeni u rad sudiji koji više ne vrši sudijsku funkciju u tom
sudu dodjeljuju se novoizabranom sudiji, odnosno drugom sudiji koji je godišnjim rasporedom poslova određen da postupa po predmetima iz određene pravne oblasti, a ako to nije moguće, dodjeljuju se na način iz stava 1 ovog člana.
Predmeti sudije koji je spriječen da vrši sudijsku funkciju više od tri mjeseca, sudije kome je predmet oduzet, kao i u slučaju izuzeća sudije, dodjeljuju se u rad drugim sudijama tog suda u skladu sa stavom 1 ovog člana. + Vidi: čl. 10. Zakona - 39/2011-71.
S l uča jn a d o d je l a p red me t a p ro p i s an a Su d s k i m p o s l o v n i k o m
Član 91 Metod slučajne dodjele predmeta bliže se određuje Sudskim poslovnikom. Sudski poslovnik definiše posebno pravila raspoređivanja predmeta u slučaju kada je
više zahtjeva za pokretanje sudskog postupka podnijeto protiv iste stranke; kada je više zahtjeva za pokretanje sudskog postupka sa istim faktičkim i pravnim statusom zavedeno istog dana ili u jednom kratkom vremenskom periodu; ili kada bi dodjela novih predmeta sudiji čiji je kalendar popunjen trebalo da se privremeno obustavi ili u drugim sličnim slučajevima.
P o s eb n i s l uča j ev i
Član 92 - brisan -
+ Vidi: čl. 11. Zakona - 39/2011-71.
O d u z i ma n j e d o d i j e l j en o g p red me t a
Član 93 Dodijeljeni predmet oduzima se sudiji ili vijeću samo ako se utvrdi da neopravdano ne
postupaju u predmetu, zbog izuzeća ili ako je sudija spriječen da vrši sudijsku funkciju više od tri mjeseca.
Predmeti čija je hitna priroda određena zakonom, mogu se oduzeti sudiji ako sudija, zbog odsutnosti ili spriječenosti, nije u mogućnosti da u istima postupa blagovremeno i u zakonskom roku.
Predmet oduzima predsjednik suda rješenjem. Rješenje o oduzimanju dostavlja se sudiji ili vijeću kojem je predmet oduzet. Protiv rješenja o oduzimanju predmeta dozvoljen je prigovor predsjedniku neposredno
višeg suda, a protiv rješenja predsjednika Vrhovnog suda, Opštoj sjednici, u roku od tri dana od dana prijema rješenja.
Odluka će se donijeti u roku od dva dana od prijema prigovora. Prigovor ne zadržava izvršenje rješenja. Ako se prigovor usvoji, predmet ostaje kod sudije ili vijeća kojem je oduzet.
P r av o u v i d a u s u d s k i p red me t
Član 94 Predsjednik suda ima pravo uvida u predmete u tom sudu povodom: - predstavke stranke; - pokretanja postupka za utvrđivanje odgovornosti sudije za neuredan rad i čuvanje
ugleda sudske funkcije; - pokretanja postupka za razrješenje sudije;
- zahtjeva za izuzeće sudije; - odstupanja od utvrđene raspodjele predmeta; - oduzimanja predmeta dodijeljenog u rad, i - u drugim slučajevima kada je, po zakonu, neophodno da izvrši uvid u predmete radi
rukovođenja sudom ili poštovanja rokova. U slučajevima iz stava 1 ovog člana, predsjednik suda može zahtijevati od sudije da
mu u pisanoj formi dostavi podatke ili izvještaj o predmetima i razlozima zbog kojih predmeti nijesu završeni u zakonskom ili razumnom roku.
O d g o v o rn o s t p red s jed n i k a s u d a
Član 95 - brisan -
+ Vidi: čl. 19. Zakona - 22/2008-22. čl. 12. Zakona - 39/2011-71.
4. Opšta sjednica, sjednica sudija i sudska odjeljenja
R ad Op š t e s j ed n i ce V rh o v n o g s u d a
Član 96 Opštu sjednicu saziva i njome rukovodi predsjednik Vrhovnog suda, po sopstvenoj
inicijativi, na predlog predsjednika odjeljenja ili na predlog suda koji traži zauzimanje ili izmjenu načelnog pravnog stava.
Opšta sjednica punovažno odlučuje ako je prisutno više od polovine sudija Vrhovnog suda.
Odluke Opšte sjednice su punovažno donijete ako se za njih izjasni većina sudija Vrhovnog suda.
Poslovnikom o radu Opšte sjednice Vrhovnog suda se određuje način rada Opšte sjednice.
S j ed n i ca s u d i j a
Član 97 Sjednicu sudija čine sve sudije tog suda. Sjednicu sudija saziva i njome rukovodi predsjednik suda. Predsjednik suda je dužan da zakaže sjednicu sudija na zahtjev najmanje jedne
trećine svih sudija. Sjednica sudija radi i odlučuje ako je prisutno najmanje dvije trećine svih sudija suda,
a odluka je punovažna ako se za nju izjasni većina svih sudija. Način rada odjeljenja i sjednica sudija bliže se određuje Sudskim poslovnikom.
D j e l o k ru g r ad a s j ed n i c e s u d i j a
Član 98 Sjednica sudija: 1) daje mišljenje o kandidatima za predsjednika suda i kandidatima za sudije; 2) - brisana - 3) zauzima pravne stavove u predmetima iz nadležnosti tog suda i daje pravna
mišljenja od značaja za sudsku praksu;
4) predlaže promjenu načelnih pravnih stavova i pravnih mišljenja koje je zauzela Opšta sjednica Vrhovnog suda ili odjeljenje Vrhovnog suda;
5) razmatra izvještaje o radu suda; 6) razmatra pitanja od značaja za suđenje, stručno usavršavanje, organizaciju rada
suda i vrši druge poslove određene ovim zakonom. Sjednica sudija zauzima pravni stav kad se utvrdi da o pitanjima primjene zakona
postoje razlike u shvatanjima između pojedinih vijeća ili sudija tog suda ili kada jedno vijeće ili sudija odstupi od ranije utvrđenog pravnog stava.
O zauzetom pravnom stavu iz stava 2 ovog člana vodi se evidencija i prati njihova primjena.
U sudovima u kojima nijesu obrazovana sudska odjeljenja, sjednica sudija, pored poslova određenih ovim zakonom, vrši i poslove sjednice odjeljenja. + Vidi: čl. 20. Zakona - 22/2008-22. čl. 13. Zakona - 39/2011-71.
S u d s k a o d je l j en j a
Član 99 U sudovima se osnivaju sudska odjeljenja u zavisnosti od broja sudija, obima i vrste
predmeta, i to u: 1) osnovnom sudu - građansko, krivično, izvršno i drugo; 2) višem sudu - krivično, građansko i drugo; 3) privrednom sudu - odjeljenje za privredne sporove, stečajno, odjeljenje za izvršenje
i obezbjeđenje i vanparnične stvari; 4) Apelacionom sudu - građansko-privredno i krivično; 5) Upravnom sudu - upravno; 6) Vrhovnom sudu - građansko, krivično, upravno i odjeljenje sudske prakse. U višem sudu osniva se specijalizovano odjeljenje za suđenje za krivična djela
organizovanog kriminala, korupcije, terorizma i ratnih zločina. Sudija koji sudi u predmetima za krivična djela organizovanog kriminala, korupcije,
terorizma i ratnih zločina ima pravo na iznos mjesečne zarade u visini zarade sudije Vrhovnog suda i pravo na specijalni dodatak zbog otežanih uslova rada i specifičnosti posla koji vrši.
Specijalni dodatka iz stava 3 ovog člana utvrđuje Sudski savjet, u visini do jedne prosječne zarade u Crnoj Gori. + Vidi: čl. 21. i 35. Zakona - 22/2008-22. čl. 14. Zakona - 39/2011-71.
S as t av i d j e l o k ru g r ad a s u d s k i h o d je l j en j a
Član 100 Sudsko odjeljenje čine sudije i vijeća raspoređeni godišnjim rasporedom. Sastav sudskih odjeljenja određuje predsjednik suda godišnjim rasporedom. Sjednice odjeljenja saziva i njima rukovodi predsjednik odjeljenja, koji je, po pravilu,
sudija sa najdužim radnim iskustvom u sudu u pravnim stvarima iz djelokruga rada odjeljenja.
Sudsko odjeljenje razmatra pravna pitanja iz svog djelokruga i zauzima pravne stavove o pitanjima iz svoje nadležnosti, vrši druge poslove određene ovim zakonom.
Odluke odjeljenja donose se shodno članu 97 ovog zakona.
S t ručn a p o moć
+ Vidi: čl. 22. Zakona - 22/2008-22.
Član 100a Predsjednik suda može angažovati lice koje raspolaže potrebnim stručnim znanjem,
odnosno obrazovati stručni tim ili stručno radno tijelo radi razjašnjenja pojedinih stručnih pitanja koja se pojavljuju u radu suda, kao i radi razjašnjenja pitanja i zauzimanja stavova iz djelokruga rada sudskih odjeljenja i sjednica sudija, pomoći sudijama u stručnoj pripremi predmeta za suđenje i izradu presuda, proučavanja i praćenja sudske prakse i drugih pitanja koja su od značaja za efikasan rad sudova i sudija.
Licima iz stava 1 ovog člana pripada naknada u visini koju odredi predsjednik suda. + Vidi: čl. 22. Zakona - 22/2008-22.
5. Sudska uprava
P o s l o v i s u d s k e u p rav e
Član 101 Sudska uprava obuhvata poslove koji obezbjeđuju pravilan i blagovremen rad i
poslovanje suda, a naročito: unutrašnji raspored poslova u sudu; raspoređivanje sudija-porotnika; poslove vezane za vještake i stalne sudske tumače; razmatranje pritužbi i predstavki; upravljanje informacionim sistemom; vođenje propisanih evidencija i izvještaja; rad sudske pisarnice i arhive; finansijsko i materijalno poslovanje; postupanje po depozitima i ovjera dokumenata namijenjenih upotrebi u inostranstvu.
I z v j eš t a j o r ad u
+ Vidi: čl. 23. Zakona - 22/2008-22.
Član 101a Predsjednik suda je dužan da izvještaj o radu suda dostavi Sudskom savjetu i
Ministarstvu pravde, najkasnije do 10. februara tekuće godine za prethodnu godinu. Na zahtjev Sudskog savjeta predsjednik suda je dužan da dostavi posebne, odnosno
periodične izvještaje u roku koji odredi Sudski savjet. Za tačnost podataka u izvještaju odgovoran je predsjednik suda.
+ Vidi: čl. 23. Zakona - 22/2008-22.
A d mi n i s t r a t i v n i u r ed
Član 102 - brisan -
+ Vidi: čl. 24. Zakona - 22/2008-22.
Ru k o v ođen j e Ad mi n i s t r a t i v n i m u r ed o m
Član 103
- brisan -
+ Vidi: čl. 24. Zakona - 22/2008-22.
Glava IX - PRAVOSUDNA UPRAVA Nadzor nad sudskom upravom
Član 104 Nadzor nad vršenjem poslova uprave u sudu vrši Ministarstvo pravde. U vršenju nadzora Ministarstvo pravde ne može preduzimati radnje kojima se utiče na
odlučivanje suda u sudskim predmetima. + Sudska praksa
Dostavljanje podataka Ministarstvu pravde Član 105
Sudovi će, na zahtjev Ministarstva pravde, dostaviti podatke i obavještenja koja su mu potrebna radi praćenja organizacije i rada sudova i primjene Sudskog poslovnika, kao i radi postupanja po predstavkama i pritužbama građana.
Nadležnost Ministarstva pravde Član 106
Ministarstvo pravde, preko ovlašćenog službenika, vrši nadzor u sudovima u odnosu na:
1) organizovanje rada u sudovima, u skladu sa Sudskim poslovnikom; 2) postupanje po predstavkama i pritužbama; 3) rad Sekretarijata Sudskog savjeta u dijelu poslova koji se odnose na sudsku
upravu; 4) rad pisarnice i arhive; 5) naplatu novčanih kazni, troškova krivičnog postupka i oduzete imovinske koristi; 6) postupanje po depozitima; 7) vođenje poslovnih knjiga za novčano i materijalno poslovanje sa strankama; 8) vođenje odgovarajućih - propisanih evidencija; 9) druge poslove vezane za pravilan rad i poslovanje sudske uprave.
+ Vidi: čl. 25. Zakona - 22/2008-22.
Ovlaš ćeni službenik Član 107
Za ovlašćenog službenika Ministarstva pravde može biti postavljeno lice koje ispunjava uslove za sudiju višeg suda.
Rad ovlaš ćenog službenika Član 108
Ako ovlašćeni službenik, prilikom vršenja nadzora, utvrdi nepravilnosti upozoriće predsjednika suda ili sudiju i ostaviti rok od 15 dana da se utvrđene nepravilnosti otklone.
Zapisnik o izvršenom nadzoru i upozorenje dostaviće se predsjedniku tog suda, neposredno višeg suda, predsjedniku Vrhovnog suda, Sudskom savjetu i ministru pravde. + Vidi: čl. 26. Zakona - 22/2008-22.
Opšti akti Član 109
Ministarstvo pravde:
1) donosi Sudski poslovnik kojim se uređuju pitanja određena ovim zakonom, kao i pitanja od značaja za organizovanje rada sudova, po prethodno pribavljenom mišljenju Sudskog savjeta;
2) propisuje uslove postavljanja i djelatnost sudskih tumača; 3) propisuje obrazac, način, postupak i evidenciju izdavanja službenih legitimacija
sudijama; 4) određuje orijentaciona mjerila o potrebnom broju sudija i ostalih zaposlenih u sudu; 5) donosi druge akte od značaja za djelatnost sudova i pravosudnu upravu.
Glava X - FINANSIRANJE RADA SUDOVA I FINANSIJSKO-MATERIJALNO POSLOVANJE U SUDU
Finansijska sredstva za rad sudova Član 110
Finansijska sredstva za rad sudova obezbjeđuju se u posebnom razdjelu budžeta Crne Gore.
Sudski savjet predlaže razdio godišnjeg budžeta za rad sudova. Sudski savjet dostavlja predlog godišnjeg budžeta za rad sudova Vladi. Predsjednik Sudskog savjeta ima pravo da učestvuje u radu sjednice Skupštine na
kojoj se raspravlja o predlogu budžeta sudova. + Vidi: čl. 27. Zakona - 22/2008-22.
Finansijski nalogodavac u sudu Član 111
Predsjednik suda je finansijski nalogodavac u sudu.
Sudski depozit Član 112
U sudskom depozitu čuva se: gotov novac, dragocjenosti, hartije od vrijednosti, štedne i uložne knjižice, isprave, druge stvari na osnovu posebne odluke suda (u daljem tekstu: novac i predmeti).
Način prijema, čuvanje, postupanje, izdavanje, kao i postupanje u slučaju proteka roka, novca i predmeta iz stava 1 ovog člana uređuje se Sudskim poslovnikom.
Glava XI - SLUŽBENICI SUDA Službenici
+ Vidi: čl. 28. Zakona - 22/2008-22.
Član 113 Sud ima potreban broj savjetnika, drugih službenika, sudijskih pripravnika i
namještenika. Zasnivanje i prestanak radnog odnosa službenika i namještenika, zarada i ostala
prava, obaveze i odgovornosti iz rada, potrebna školska sprema, trajanje i obavljanje pripravničkog staža, uslovi za polaganje stručnog ispita i druga pitanja s tim u vezi, uređuju se propisima koji se primjenjuju na državne službenike i namještenike, ako ovim zakonom nije drukčije propisano. + Vidi: čl. 28. Zakona - 22/2008-22.
Savjetnici
+ Vidi: čl. 29. Zakona - 22/2008-22.
Član 114
Savjetnik može biti lice koje je završilo pravni fakultet, ima položen pravosudni ispit, ispunjava opšte i posebne uslove koji su predviđeni za obavljanje određenih poslova u skladu sa zakonom i aktom o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji suda.
Savjetnici pomažu sudiji u radu, izrađuju nacrte odluka i obavljaju samostalno ili pod nadzorom i po uputstvima sudije druge stručne poslove predviđene zakonom ili propisima donijetim na osnovu zakona. + Vidi: čl. 29. Zakona - 22/2008-22.
Sekretar suda Član 115
Sud može imati sekretara suda koji ispunjava uslove za savjetnika. + Vidi: čl. 30. Zakona - 22/2008-22.
Sudijski pripravnik Član 116
Za sudijskog pripravnika može se zaposliti diplomirani pravnik koji ispunjava opšte uslove za zapošljavanje u državnim organima, na vrijeme od dvije godine.
Obuka pripravnika vrši se u skladu sa posebnim programom koji donosi predsjednik suda.
Ako se pripravnik, po ocjenama sjednice sudija, u toku obuke naročito istakao za vršenje sudijskog posla, može mu se produžiti rad i nakon isteka pripravničkog staža još za jednu godinu, ako položi pravosudni ispit u roku od tri mjeseca.
Volonter Član 117
Sud može primati na praksu bez naknade i diplomirane pravnike, radi stručnog osposobljavanja.
O prijemu lica iz stava 1 ovog člana odlučuje predsjednik suda.
Namještenici
+ Vidi: čl. 31. Zakona - 22/2008-22.
Član 118 Upravitelj sudske pisarnice može biti lice koje je završilo pravni fakultet. Za rad na administrativnim i drugim poslovima u sudu može biti zaposleno lice koje
ispunjava opšte i posebne uslove koji su predviđeni za obavljanje određenih poslova u skladu sa zakonom i aktom o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji suda. + Vidi: čl. 31. Zakona - 22/2008-22.
Ostali službenici Član 119 - brisan -
+ Vidi: čl. 32. Zakona - 22/2008-22.
Glava XII - ODNOS IZMEĐU SUDOVA, SUDOVA I DRUGIH ORGANA I SUDA I STRANAKA
Odnos izme đu sudova Član 120
Niži sudovi su dužni višim sudovima dati tražene podatke i obavještenja koja su im potrebna radi praćenja i proučavanja sudske prakse i organizacione i stručne kontrole
rada sudova, zbog čega viši sudovi mogu vršiti neposredan uvid u rad nižih sudova i sudija. + Vidi: čl. 33. Zakona - 22/2008-22.
Poštovanje dostojanstva stranaka u sudskoj zgradi i u toku sudskih postupaka
Član 121 Zaposleni u sudu dužni su da se prema svim strankama u sudskim postupcima i
ostalim građanima koji se nalaze u sudskoj zgradi ili prisustvuju izvođenju pojedinih radnji u toku sudskog postupka odnose sa poštovanjem.
Stranke i ostali građani čije je dostojanstvo povrijeđeno od lica iz stava 1 ovog člana, imaju pravo da se pisanom predstavkom obrate predsjedniku suda.
Pravo na razgledanje spisa Član 122
Sud je dužan da omogući strankama i njihovim zastupnicima razgledanje, prepisivanje i kopiranje sudskih spisa odmah po obraćanju, a najkasnije u roku od tri dana.
Stranka ili drugo lice kojem je uskraćeno pravo na razgledanje spisa, ima pravo da se predstavkom obrati predsjedniku suda, koji je dužan da u roku iz stava 1 ovog člana odluči da se spisi stave na uvid.
Pravila o prostorijama u kojima se razgledaju spisi, o troškovima prepisivanja i kopiranja spisa, kao i obavezama službenika u sudu, određuju se Sudskim poslovnikom.
Odnos suda prema javnosti Član 123
Informacije o radu suda daje predsjednik suda ili lice koje on ovlasti. Informacije koje bi mogle uticati na vođenje sudskog postupka ne mogu se davati
sredstvima javnog informisanja. Davanje podataka iz stava 2 ovog člana smatra se povredom ugleda sudijske funkcije.
Sudska policija Član 124
Obezbjeđenje uslova za nesmetan rad sudova, održavanje reda, zaštite lica i imovine, dostavu i izvršenje i druge poslove određene zakonom vrši sudska policija.
Djelokrug i način rada, organizacija, ovlašćenja i druga pitanja od značaja za rad sudske policije urediće se zakonom.
Sudijska toga Član 125
Sudija sudi u sudijskoj togi. Izgled sudijske toge i pravila nošenja utvrđuju se Sudskim poslovnikom.
Odnos suda i stranaka Član 126
Odnos suda i stranaka bliže se uređuje Sudskim poslovnikom.
Glava XIII - SUDSKI SPISI Pojam Član 127
Sudski spis čini skup pismena predmeta vezanih za sudski postupak i obuhvaćen popisom spisa.
Označavanje, vo đenje i čuvanje spisa Član 128
Odgovornost za čuvanje sudskih spisa u pojedinim fazama sudskih postupaka uređuje se Sudskim poslovnikom.
Način označavanja sudskih spisa uređuje se Sudskim poslovnikom i mora biti jednoobrazan za sve sudove određene vrste i stepena u Crnoj Gori. Za označavanje spisa se, po pravilu, koristi kombinacija slova i brojeva.
Sudskim poslovnikom se određuju upisne knjige i elektronski oblici upisivanja spisa kao i podaci koji se u knjigama, odnosno u elektronskom načinu vođenja spisa, moraju evidentirati.
Predsjednik suda je odgovoran za tačnost i urednost označavanja, vođenja i čuvanja spisa, knjiga i elektronske evidencije. + Vidi: čl. 6. Zakona - 22/2008-22.
Obnavljanje spisa Član 129
Ako se spisi predmeta u cjelosti ili djelimično izgube, unište ili oštete tako da se više ne mogu upotrijebiti, pokreće se postupak za obnavljanje spisa.
Obnavljanje spisa se sprovodi po pravilima vanparničnog postupka, shodnom primjenom odredaba koje uređuju poništaj isprava.
Postupak obnavljanja spisa pokreće sud po službenoj dužnosti, kad se spisi odnose na postupak koji još nije pravosnažno okončan.
Ako je postupak na koji se odnose spisi pravosnažno okončan, postupak obnavljanja spisa pokreće stranka ili drugo lice koje ima pravni interes za obnavljanje spisa. Ovaj postupak se ne može pokrenuti poslije isteka vremena za čuvanje spisa u arhivi.
Postupak obnavljanja spisa vodi sudija pojedinac ili predsjednik vijeća koji je vodio prvostepeni postupak na koji se spisi odnose, a ako taj sudija više nije sudija tog suda, predsjednik suda određuje sudiju koji će voditi postupak obnavljanja spisa.
U postupku obnavljanja spisa primjenjuju se pravila o dokazivanju propisana pravilima onog sudskog postupka koji je vođen u predmetu čije spise treba obnoviti, ali je sud uvijek ovlašćen da, radi obnavljanja spisa, upotrijebi prepise spisa koji se nalaze kod stranaka, suda ili trećih lica, podatke iz upisnih knjiga i izjave svjedoka, vještaka i drugih učesnika u postupku čiji se spisi obnavljaju.
Kad se obnavljaju spisi postupka koji je u toku, sud će nastojati da obnovi sve spise, a kad se obnavljaju spisi postupka koji je pravnosnažno okončan, sud će se ograničiti na spise koji su od bitnog značaja za postupak i za pravne interese stranaka ili drugih lica.
Glava XIV - PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE Član 130
Predmete primljene do stupanja na snagu ovog zakona dovršiće sudovi nadležni po dosadašnjim propisima.
Ako, poslije stupanja na snagu ovog zakona, prvostepena odluka bude ukinuta od višeg suda, takvi predmeti ustupiće se sudu nadležnom po ovom zakonu.
Član 131 Osnovni, viši, privredni i Vrhovni sud nastavljaju sa radom u okviru nadležnosti
utvrđene ovim zakonom. Član 132
Apelacioni i Upravni sud počeće sa radom najkasnije do 31. decembra 2004. godine u okviru nadležnosti utvrđene ovim zakonom.
Do početka rada sudova iz stava 1 ovog člana, po predmetima iz njihove nadležnosti postupaće sudovi nadležni po Zakonu o sudovima ("Službeni list RCG", br. 20/95).
Sudovi iz stava 1 ovog člana najkasnije u roku od tri mjeseca od početka rada, preuzeće arhivu, dokumentaciju i dr. za predmete iz svoje nadležnosti. + Vidi: čl. 3. Zakona - 49/2004-34.
Član 133
Organizacija sudova iz člana 132 stav 1 ovog zakona izvršiće se u skladu sa ovim zakonom do 1. juna 2003. godine.
Raspored predmeta u skladu sa odredbama čl. 89 i 93 ovog zakona vršiće se nakon 30 dana od dana stupanja na snagu Sudskog poslovnika.
Član 134 Imenovanje članova Sudskog savjeta po odredbama ovog zakona izvršiće se
najkasnije u roku od šest mjeseci od dana stupanja na snagu ovog zakona. Član 135
Izbor sudija u skladu sa ovim zakonom vršiće se nakon konstituisanja Sudskog savjeta.
Do konstituisanja Sudskog savjeta postupak izbora sudija vršiće se u skladu sa Zakonom o sudovima ("Službeni list RCG", br. 20/95).
Član 136 Predsjednik suda izabran u skladu sa Zakonom o sudovima ("Službeni list RCG", br.
20/95) ostaje na funkciji do isteka mandata na koji je izabran. Član 137
Propisi za sprovođenje ovog zakona donijeće se u roku od godinu dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Do donošenja propisa iz člana 124 stav 2 ovog zakona primjenjivaće se propisi o sudskoj straži.
Član 138 Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaje da važi Zakon o sudovima ("Službeni
list RCG", broj 20/95), izuzev odredbi za koje je predviđeno da će se primjenjivati do roka određenog ovim zakonom.
Član 139 Ovaj zakon stupa na snagu petnaestog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu
Republike Crne Gore".
OSNOVNI TEKST
Na osnovu člana 88 tačke 2 Ustava Republike Crne Gore donosim
Ukaz o proglašenju Zakona o sudovima
Proglašava se Zakon o sudovima, koji je donijela Skupština Republike Crne Gore na sjednici prvog vanrednog zasijedanja u 2002. godini, dana 31. januara 2002. godine.
Broj: 01 - 283/2 Podgorica, 1. februar 2002. godine
Predsjednik Republike Crne Gore Milo Đukanovi ć, s.r.
Zakon o sudovima
Zakon je objavljen u "Službenom listu RCG", br. 5/2002 od 6.2.2002. godine.
Glava I - OPŠTE ODREDBE
Predmet zakona Član 1
Ovim zakonom uređuje se: osnivanje, organizacija i nadležnost sudova; uslovi i postupak izbora sudije; disciplinska odgovornost; prestanak funkcije i razrješenje sudije; uslovi i postupak izbora, prestanka i razrješenja sudije-porotnika; sastav, izbor, nadležnost i način rada Sudskog savjeta; organizacija rada suda; pravosudna uprava; finansiranje rada sudova i ostala pitanja od značaja za blagovremeno i uredno funkcionisanje sudova.
Sudska vlast Član 2
Sud je državni organ koji vrši sudsku vlast. Sudsku funkciju vrši sudija i sudija-porotnik.
Nezavisnost i samostalnost Član 3
Sudija sudi i odlučuje samostalno i nezavisno. Sudijska funkcija se ne smije vršiti ni pod čijim uticajem. Niko ne smije da utiče na sudiju u vršenju sudijske funkcije.
Obaveznost sudske vlasti Član 4
Sud je dužan da zakonito, objektivno i blagovremeno odlučuje u pravnoj stvari za koju je nadležan.
Dostupnost sudova i ravnopravnost stranaka Član 5
Svako ima pravo da se obrati sudu radi ostvarivanja svojih prava. Svi su jednaki pred sudom.
Javnost Član 6
Rad suda je javan, izuzev u slučajevima predviđenim zakonom.
Nepristrasnost Član 7
Svako ima pravo na nepristrasno suđenje u razumnom roku.
Pravo na slu čajnog sudiju Član 8
Svako ima pravo da u njegovoj pravnoj stvari, nezavisno od stranaka i svojstva pravne stvari, sudi sudija određen slučajem.
Izbor sudija i sudija-porotnika Član 9
Sudiju i sudiju-porotnika bira i razrješava Skupština Republike Crne Gore (u daljem tekstu: Skupština).
Predlog za izbor, prestanak i razrješenje funkcije sudije i sudije-porotnika utvrđuje Sudski savjet u postupku propisanom ovim zakonom.
Broj sudijskih mjesta i broj sudija-porotnika utvrđuje, za svaki sud, Sudski savjet na predlog ministra pravde na osnovu inicijative predsjednika suda.
Ukoliko ministar pravde ne postupi po inicijativi predsjednika suda u roku od 30 dana, predsjednik suda će dostaviti inicijativu Sudskom savjetu.
Odluka o broju sudija i sudija-porotnika objavljuje se u "Službenom listu Republike Crne Gore".
Sredstva za rad sudova
Član 10 Sredstva i uslove za rad sudova obezbjeđuje Republika Crna Gora (u daljem tekstu:
Republika).
Zarade sudija Član 11
Sudija ostvaruje pravo na zaradu i druga primanja u skladu sa posebnim zakonom.
Pravo na udruživanje Član 12
Sudije imaju pravo na profesionalno udruživanje.
Glava II - OSNIVANJE, ORGANIZACIJA I NADLEŽNOST SUDOVA
Osnivanje sudova Član 13
Sudovi se osnivaju ovim zakonom.
Sudovi Član 14
Sudovi su: 1) osnovni sud; 2) viši sud; 3) privredni sud; 4) Apelacioni sud Republike Crne Gore (u daljem tekstu: Apelacioni sud); 5) Upravni sud Republike Crne Gore (u daljem tekstu: Upravni sud); 6) Vrhovni sud Republike Crne Gore (u daljem tekstu: Vrhovni sud).
1. Osnovni sud
Os n i v a n j e
Član 15 Osnovni sudovi su: 1) Osnovni sud u Baru - za teritoriju opštine Bar; 2) Osnovni sud u Beranama - za teritoriju opština Berane i Andrijevica; 3) Osnovni sud u Bijelom Polju - za teritoriju opština Bijelo Polje i Mojkovac; 4) Osnovni sud u Danilovgradu - za teritoriju opštine Danilovgrad; 5) Osnovni sud u Žabljaku - za teritoriju opština Žabljak i Šavnik; 6) Osnovni sud u Kolašinu - za teritoriju opštine Kolašin; 7) Osnovni sud u Kotoru - za teritoriju opština Kotor, Budva i Tivat; 8) Osnovni sud u Nikšiću - za teritoriju opština Nikšić i Plužine; 9) Osnovni sud u Plavu - za teritoriju opštine Plav; 10) Osnovni sud u Pljevljima - za teritoriju opštine Pljevlja; 11) Osnovni sud u Podgorici - za teritoriju Glavnog grada Podgorice; 12) Osnovni sud u Rožajama - za teritoriju opštine Rožaje; 13) Osnovni sud u Ulcinju - za teritoriju opštine Ulcinj; 14) Osnovni sud u Herceg Novom - za teritoriju opštine Herceg Novi; 15) Osnovni sud u Cetinju - za teritoriju Prestonice Cetinje.
N a d l ež no s t
Član 16
Osnovni sud je nadležan: 1) U krivičnim predmetima da: a) u prvom stepenu sudi za krivična djela za koja je zakonom propisana kao glavna
novčana kazna ili kazna zatvora do 10 godina, bez obzira na svojstva, zanimanje i položaj lica prema kojem se postupak vodi i bez obzira na to da li je djelo izvršeno u mirnodopskim uslovima, za vrijeme vanrednog stanja, neposredne ratne opasnosti ili ratnog stanja, ako za pojedina od ovih krivičnih djela nije određena nadležnost drugog suda;
b) u prvom stepenu, sudi za krivična djela za koja je posebnim zakonom određena nadležnost osnovnog suda;
c) sprovodi postupak i odlučuje po molbi za brisanje osude, po molbi za prestanak mjera bezbjednosti ili za prestanak pravnih posljedica osude i odlučuje u tim stvarima kad je tu osudu ili mjeru izrekao;
2) U građanskim predmetima da u prvom stepenu sudi: a) u sporovima iz imovinskih, bračnih, porodičnih, ličnopravnih, autorskih i drugih
odnosa, izuzev u onim kojim su zakonom stavljeni u nadležnost nekog drugog suda; b) u sporovima povodom ispravke ili odgovora za informaciju sadržanu u sredstvima
javnog informisanja i o zahtjevima povodom povrede ličnih prava učinjenih u sredstvima javnog informisanja;
3) U radno pravnim predmetima, da u prvom stepenu sudi sporove: a) iz radnog odnosa; b) o zaključenju i primjeni kolektivnih ugovora, kao i sve sporove između poslodavaca
i sindikata; c) o primjeni propisa o štrajku; d) o izboru i razrješenju organa u preduzećima i drugim pravnim subjektima; 4) U ostalim pravnim stvarima da: a) u prvom stepenu, rješava vanparnične predmete ako ovim zakonom nije drukčije
određeno; b) rješava izvršne stvari i sporove koji nastanu u toku ili povodom izvršnog postupka,
ako ovim zakonom nije drukčije određeno; c) odlučuje o priznavanju i izvršavanju stranih sudskih odluka, osim onih za koje je
nadležan privredni sud; d) vrši poslove pravne pomoći. Osnovni sud je nadležan da odlučuje u prvom stepenu i u drugim predmetima, ako
zakonom nije određena nadležnost nekog drugog suda. Osnovni sud vrši i druge poslove određene zakonom.
2. Viši sud
O s n i v an je
Član 17 Viši sudovi su: 1) Viši sud u Bijelom Polju - za područja osnovnih sudova u: Bijelom Polju, Beranama,
Žabljaku, Kolašinu, Plavu, Pljevljima i Rožajama i 2) Viši sud u Podgorici - za područja osnovnih sudova u: Podgorici, Baru,
Danilovgradu, Kotoru, Nikšiću, Ulcinju, Herceg-Novom i Cetinju.
N ad l ežn o s t
Član 18 Viši sud u prvom stepenu:
1) sudi u krivičnom postupku o krivičnim djelima za koja je, kao glavna kazna, propisana kazna zatvora preko 10 godina bez obzira na svojstva, zanimanje i položaj lica prema kojem se postupak vodi i bez obzira na to da li je djelo izvršeno u mirnodopskim uslovima, za vrijeme vanrednog stanja, neposredne ratne opasnosti ili ratnog stanja i o krivičnim djelima;
- odavanje državne tajne; - pozivanja na nasilnu promjenu državnog uređenja; - izazivanje nacionalne, rasne i vjerske mržnje, razdora ili netrpeljivosti; - povrede teritorijalnog suvereniteta; - udruživanja radi neprijateljske djelatnosti; - organizovanja grupe i podsticanja na izvršenje genocida i ratnih zločina; - povrede ugleda Republike; - povrede ugleda međunarodne organizacije; - povrede ravnopravnosti u vršenju privredne djelatnosti; - stvaranja monopolističkog položaja; - kršenja zakona od strane sudije; - odavanja službene tajne; - ugrožavanja bezbjednosti leta vazduhoplova; - neovlašćene proizvodnje i stavljanja u promet opojnih droga; - ubistva na mah; - silovanja. 2) sudi o krivičnim djelima za koja je posebnim zakonom određena nadležnost višeg
suda; 3) sprovodi postupak i odlučuje o zahtjevu za izdavanje okrivljenih i osuđenih lica. Viši sud u drugom stepenu odlučuje o žalbama protiv odluka osnovnih sudova. Viši sud van suđenja: 1) rješava sukobe nadležnosti između osnovnih sudova na svom području; 2) odlučuje o zahtjevu za brisanje osude na osnovu sudske odluke i po molbi za
prestanak mjera bezbjednosti ili za prestanak pravnih posljedica osude koja se odnosi na zabranu sticanja određenog prava, ako je osudu ili mjeru izrekao;
3) vrši poslove međunarodne krivično-pravne pomoći; 4) vrši druge poslove određene zakonom.
3. Privredni sud
O s n i v an je
Član 19 Privredni sudovi su: 1) Privredni sud u Bijelom Polju - za teritoriju opština: Bijelo Polje, Andrijevica, Berane,
Žabljak, Kolašin, Mojkovac, Plav, Pljevlja i Rožaje i 2) Privredni sud u Podgorici - za teritoriju Glavnog grada Podgorice, za teritoriju
Prestonice Cetinje i za teritoriju opština: Bar, Budva, Danilovgrad, Kotor, Nikšić, Plužine, Tivat, Ulcinj, Herceg-Novi i Šavnik.
N ad l ežn o s t
Član 20 Privredni sud sudi u prvom stepenu u sporovima: 1) između domaćih i stranih preduzeća, drugih pravnih lica i preduzetnika (privredni
subjekti) iz njihovih privrednopravnih odnosa (koji je nastao u obavljanju djelatnosti stranaka koja je namijenjena sticanju dobiti), kao i u sporovima u kojima su stranke lica
koja nijesu privredni subjekti, ali su sa privrednim subjektima u odnosu materijalnog suparničarstva;
2) povodom registracije privrednih subjekata kao i u sporovima iz odnosa na koje se primenjuje statusno (kompanijsko) pravo;
3) povodom prinudnog poravnanja, stečaja i likvidacije privrednih subjekata, bez obzira na svojstvo druge stranke i bez obzira na vrijeme pokretanja spora, ukoliko zakonom nije drukčije određeno;
4) povodom autorskih prava i prava industrijske svojine između stranaka iz tačke a) ovog stava;
5) o pravima umjetnika, pravima umnožavanja, presnimavanja i puštanja u promet audiovizuelnih djela, kao i u sporovima povodom računarskih programa i njihove upotrebe i prenošenja između stranaka iz tačke a) ovog stava;
6) radi smetanja državine između stranaka iz tačke a) ovog stava; 7) povodom narušavanja konkurencije, zloupotrebe monopolskog i dominantnog
položaja na tržištu i zaključenja monopolističkih sporazuma; 8) koji se odnose na brodove i plovidbu na moru i unutrašnjim vodama, kao i sporove
na koje se primjenjuje plovidbeno pravo, osim sporova o prevozu putnika; 9) koji se odnose na vazduhoplove i u kojima se primjenjuje vazduhoplovno pravo,
osim sporova o prevozu putnika; 10) u drugim pravnim stvarima koje su mu zakonom stavljene u nadležnost. Privredni sud u prvom stepenu: 1) sudi o privrednim prestupima; 2) vodi postupak prinudnog poravnanja, stečaja i likvidacije; 3) vodi postupak upisa u sudski registar preduzeća i drugih subjekata za koje je
zakonom određen; 4) određuje i sprovodi izvršenje i obezbjeđenje kada je izvršnu ispravu donio privredni
sud ili arbitraža, odnosno kada vjerodostojna isprava potiče od subjekata iz stava 1 tačka 1) ovog člana, određuje i sprovodi izvršenje i obezbjeđenje na brodovima i vazduhoplovima, bez obzira na svojstva stranaka;
5) odlučuje u vanparničnim postupcima povodom brodova i vazduhoplova; 6) odlučuje o priznanju i izvršenju stranih sudskih odluka koje su donijeli privredni
sudovi, kao i stranih arbitražnih odluka. Privredni sud vrši i druge poslove određene zakonom. Nezavisno od pravila o mjesnoj nadležnosti, Privredni sud u Podgorici odlučuje o
sporovima iz stava 1 tač. 2), 4), 7), 8) i 9) i poslovima iz stava 2 tač. 3) i 6) ovog člana.
4. Apelacioni sud
O s n i v an je
Član 21 Apelacioni sud se osniva za teritoriju Republike, sa sjedištem u Podgorici.
N ad l ežn o s t
Član 22 Apelacioni sud: 1) odlučuje o žalbama protiv prvostepenih odluka viših sudova, kao i žalbama protiv
odluka privrednih sudova; 2) rješava sukobe nadležnosti između osnovnih sudova sa područja različitih viših
sudova; osnovnih i viših sudova; viših sudova; privrednih sudova; 3) vrši i druge poslove određene zakonom.
5. Upravni sud
O s n i v an je
Član 23 Upravni sud se osniva za teritoriju Republike, sa sjedištem u Podgorici.
N ad l ežn o s t
Član 24 Upravni sud odlučuje: 1) u upravnom sporu o zakonitosti konačnih upravnih akata; 2) o vanrednim pravnim ljekovima protiv pravosnažnih rješenja u prekršajnom
postupku. Upravni sud vrši i druge poslove određene zakonom.
6. Vrhovni sud
O s n i v an je
Član 25 Vrhovni sud je najviši sud u Republici sa sjedištem u Podgorici.
N ad l ežn o s t
Član 26 Vrhovni sud: 1) odlučuje o vanrednim pravnim lijekovima protiv odluka sudova u Republici; 2) odlučuje protiv odluka svoga vijeća, kad je to zakonom određeno; 3) odlučuje o prenošenju mjesne nadležnosti, kad je očigledno da će drugi stvarno
nadležni sud lakše sprovesti postupak ili iz drugih važnih razloga; 4) određuje mjesno nadležni sud, kad nije isključena nadležnost sudova u Republici i
kad se, na osnovu pravila o mjesnoj nadležnosti, ne može pouzdano odrediti koji je sud u određenoj pravnoj stvari mjesno nadležan;
5) rješava sukobe nadležnosti između sudova raznih vrsta na teritoriji Republike, izuzev kad je određena nadležnost nekog drugog suda;
6) vrši i druge poslove određene zakonom. O prenošenju mjesne nadležnosti, o određivanju mjesno nadležnog suda i o sukobu
nadležnosti, Vrhovni sud odlučuje van rasprave u vijeću od tri sudije.
O p š t a s j ed n i ca V rh o v n o g s u d a
Član 27 Vrhovni sud u Opštoj sjednici: 1) utvrđuje načela pravne stavove i načelna pravna mišljenja radi jedinstvene primjene
Ustava, zakona i drugih propisa na teritoriji Republike; 2) razmatra pitanja u vezi sa radom sudova, primjenom zakona i drugih propisa i
vršenjem sudske vlasti, o čemu, kad ocijeni potrebnim, obavještava Skupštinu; 3) donosi poslovnik o radu sudskih odjeljenja i Opšte sjednice Vrhovnog suda; 4) daje mišljenje o kandidatima za predsjednika i sudije Vrhovnog suda;
5) vrši i druge poslove određene zakonom.
N ače l n i p rav n i s t av i n ače l n o p r av n o m i š l j en j e
Član 28 Načelni pravni stav je pravilo o pravnom pitanju od opšteg značaja povodom postupka
u pravnim stvarima o kojima odlučuje Vrhovni sud i o pravnim pitanjima od kojih zavisi ravnopravnost pravnih subjekata pred zakonom i poštovanje drugih prava i sloboda zajemčenih Ustavom i međunarodnim ugovorima. Svaki sud može tražiti zauzimanje ili izmjenu načelnog pravnog stava.
Načelno pravno mišljenje daje se o određenom pravnom pitanju koje je nastalo u praksi Vrhovnog suda ili nižih sudova, od kojeg zavisi jedinstvena primjena Ustava i zakona na teritoriji Republike.
Način vođenja evidencije i objavljivanja načelnih pravnih stavova i mišljenja uređuju se Poslovnikom o radu Opšte sjednice Vrhovnog suda.
7. Sudski dani i evidencija sudske prakse
S u d s k i d an i
Član 29 Sudska funkcija se vrši u sjedištu suda. Sudska funkcija može se obavljati i van sjedišta suda (sudski dani), radi bržeg i
neposrednijeg odlučivanja.
E v i d en c i j a s u d s k e p rak s e
Član 30 U sudovima se vodi evidencija sudske prakse. Način vođenja evidencije sudske prakse i objavljivanje odluka određuje se Sudskim
poslovnikom.
Glava III - USLOVI I POSTUPAK IZBORA SUDIJE
1. Uslovi za izbor sudije
O p š t i u s l o v i
Član 31 Za sudiju može biti birano lice koje: 1) je državljanin Republike Crne Gore ili Savezne Republike Jugoslavije; 2) ima opštu zdravstvenu i poslovnu sposobnost; 3) je diplomirani pravnik; 4) je položilo pravosudni ispit.
P o s eb n i u s l o v i
Član 32 Za sudiju može biti birano lice koje pored opštih uslova ima radno iskustvo na
poslovima pravne struke, i to za sudiju: - osnovnog suda pet godina;
- privrednog suda šest godina; - višeg suda osam godina; - Apelacionog suda i Upravnog suda 10 godina; - Vrhovnog suda 15 godina.
U s l o v i z a i zb o r p red s j ed n i k a s u d a
Član 33 Predsjednik suda je sudija. Lice koje se bira za predsjednika suda istovremeno se bira i za sudiju tog suda. Predsjednik suda se bira na vrijeme od četiri godine i može biti ponovo biran za
predsjednika tog suda. Predsjednik suda ostaje kao sudija u sudu nakon: isteka vremena na koje je biran,
razrješenja funkcije predsjednika suda i podnošenja zahtjeva za prestanak funkcije predsjednika suda.
Na postupak izbora predsjednika suda shodno se primjenjuju odredbe ovog zakona koje se odnose na postupak izbora sudije.
J av n o o g l aš av an j e
Član 34 Sudija i predsjednik suda se biraju na osnovu javnog oglašavanja. O slobodnom mjestu sudije i predsjednika suda Sudski savjet obavještava: za sudiju
predsjednik suda, za predsjednika suda predsjednik neposrednog višeg suda, a za predsjednika Vrhovnog suda ministar pravde.
Sudski savjet oglašava slobodno mjesto sudije i predsjednika suda u "Službenom listu Republike Crne Gore" i dnevnom listu čiji je osnivač Skupština.
2. Postupak izbora sudije
P o s t u p ak p o p r i j a v a ma
Član 35 Prijave kandidata se podnose Sudskom savjetu u roku od 15 dana od dana
oglašavanja. Sudski savjet će odbaciti neblagovremene i nepotpune prijave. Protiv odluke o odbacivanju neblagovremene ili nepotpune prijave podnosilac prijave
ima pravo prigovora Sudskom savjetu, u roku od tri dana od dana prijema odluke Sudskog savjeta.
Odluka Sudskog savjeta po prigovoru je konačna i protiv nje se ne može voditi sudski spor.
Mi š l j en j e o s t r učn i m i r ad n i m k v a l i t e t i ma k an d i d a t a
Član 36 Sudski savjet pribavlja mišljenje o stručnim i radnim kvalitetima za vršenje sudijske
funkcije za sve kandidate od: - organa, preduzeća ili drugih pravnih lica u kojima su kandidati radili; - sjednice sudija suda u koji se kandidat bira, i - sjednice sudija neposredno višeg suda.
U v i d u m i š l j en je o s t r učn i m i r ad n i m k v a l i t e t i ma k an d i d a t a
Član 37 Svaki kandidat ima pravo da izvrši uvid u mišljenje o svojim stručnim i radnim
kvalitetima kao i stručnim i radnim kvalitetima drugih kandidata i da se o tome pismeno izjasni Sudskom savjetu u roku od tri dana od dana izvršenog uvida.
R azg o v o r s a k an d i d a t i ma
Član 38 Sudski savjet organizuje razgovor sa kandidatima koji u njegovom mandatu prvi put
konkurišu za izbor sudije.
U t v rđ i v an j e p red l o g a za i zb o r s u d i j e
Član 39 Sudski savjet utvrđuje predlog za izbor sudije na nejavnoj sjednici. Sudski savjet dostavlja Skupštini obrazloženi predlog za izbor sudije, koji sadrži
onoliko kandidata koliko se bira, sa osnovnim podacima o svim ostalim prijavljenim kandidatima.
Postupak utvrđivanja predloga kandidata za izbor sudije bliže se utvrđuje Poslovnikom Sudskog savjeta.
3. Stupanje na dužnost i položaj sudije
Z ak l e t v a i s t u p an j e n a d u žn o s t s u d i j e
Član 40 Sudija stupa na dužnost danom polaganja zakletve. Zakletva se, po pravilu, polaže pred Skupštinom na dan izbora, a najkasnije u roku od
30 dana od dana izbora, pred predsjednikom Skupštine ili licem koje on odredi. Predsjednik i sudije Vrhovnog suda polažu zakletvu pred Skupštinom na dan izbora.
T ek s t zak l e t v e
Član 41 Tekst zakletve glasi: "Zaklinjem se čašću da ću sudijsku funkciju vršiti po Ustavu i
zakonu". Zakletva se polaže izgovaranjem i potpisivanjem teksta zakletve. Ako sudija odbije da položi zakletvu, smatraće se da nije izabran.
P r av o i d u žn o s t s u d i j e d a s u d i u s u d u u k o j i j e b i ran
Član 42 Sudija sudi u sudu u koji je izabran. Sudija može biti privremeno upućen na rad u drugi sud ili niže nadležnosti, po svom
pristanku, najduže šest mjeseci u jednoj kalendarskoj godini, samo ako zbog
spriječenosti ili izuzeća sudije ili iz drugih opravdanih razloga bude dovedeno u pitanje redovno vršenje poslova u sudu u koji se sudija upućuje.
Rješenje o privremenom upućivanju na rad u drugi sud donosi predsjednik neposredno višeg suda, a za sudije Vrhovnog suda predsjednik Vrhovnog suda.
Naknade i druge troškove nastale upućivanjem sudije na rad u drugi sud snosi sud u koji se sudija upućuje.
Glava IV - DISCIPLINSKA ODGOVORNOST SUDIJE Disciplinska odgovornost
Član 43 Sudija disciplinski odgovara ako neuredno vrši sudijsku funkciju ili ako vrijeđa ugled
sudijske funkcije.
Disciplinska mjera Član 44
Disciplinska mjera je opomena ili umanjenje plate. Umanjenje plate se može izreći u visini do 20% u trajanju do šest mjeseci.
Disciplinska odgovornost sudije u vršenju sudijske funkcije Član 45
Sudija neposredno vrši sudijsku funkciju ako bez opravdanog razloga: 1) ne uzima predmete u rad redom kojim su primljeni; 2) ne zakazuje ročišta ili pretrese u predmetima koji su mu dodijeljeni u rad; 3) kasni na zakazane rasprave ili pretrese; 4) i u drugim slučajevima kada je ovim zakonom predviđeno da određene radnje ili
propuštanja sudije predstavljaju neuredno vršenje sudijske funkcije. Sudija vrijeđa ugled sudijske funkcije naročito ako: 1) dolazi na rad i u kontakt sa strankama u stanju koje nije primjereno vršenju sudijske
funkcije (npr. alkoholisano stanje, stanje pod uticajem opojnih droga); 2) na javnim mjestima svojim ponašanjem remeti javni red i mir.
Pokretanje disciplinskog postupka Član 46
Predlog za utvrđivanje odgovornosti sudije podnosi se Sudskom savjetu. Predlog za utvrđivanje odgovornosti sudije mogu podnijeti: predsjednik suda,
predsjednik neposredno višeg suda i predsjednik Vrhovnog suda u roku od 15 dana od dana saznanja za postojanje razloga iz člana 45 ovog zakona, a najkasnije u roku od 60 dana od dana nastanka tih razloga.
Neblagovremeni predlog za utvrđivanje odgovornosti, kao i predlog podnijet od strane neovlašćenog lica Sudski savjet odbacuje.
Sudski savjet blagovremeni i dozvoljeni predlog dostavlja sudiji čija se odgovornost ispituje sa obavještenjem da ima pravo da angažuje branioca.
Disciplinski organ Član 47
Postupak utvrđivanja odgovornosti sudije sprovodi Disciplinsko vijeće Sudskog savjeta.
Disciplinsko vijeće ima predsjednika i dva člana koje imenuje Sudski savjet iz reda svojih članova.
Izuzeće Član 48
U organima koji sprovode disciplinski postupak ne mogu učestvovati podnosilac predloga i članovi Sudskog savjeta za koje postoje okolnosti koje izazivaju sumnju u njihovu nepristrasnost.
O izuzeću člana Sudskog savjeta odlučuje predsjednik Sudskog savjeta, a o njegovom izuzeću Sudski savjet.
Izjašnjenje i izostanak sudije Član 49
Predlog za pokretanje disciplinskog postupka zastupa podnosilac predloga. U postupku utvrđivanja odgovornosti, Disciplinsko vijeće će saslušati sudiju čija se
odgovornost ispituje. Disciplinsko vijeće će sprovesti dokaze za koje ocijeni da su mu neophodni za pravilno
i potpuno utvrđivanje činjeničnog stanja. Ako izostane podnosilac predloga, postupak će se obustaviti, a ako se sudija ne
odazove pozivu, Disciplinsko vijeće će sprovesti postupak u njegovom odsustvu.
Odluke Disciplinskog vije ća Član 50
U postupku utvrđivanja odgovornosti sudije, Disciplinsko vijeće može: 1) odbiti predlog kao neosnovan; 2) usvojiti predlog i izreći disciplinsku mjeru, i 3) prekinuti postupak, ukoliko utvrdi da ima elemenata za razrješenje i dostaviti
predmet Sudskom savjetu. Odluke koje donese Disciplinsko vijeće dostavljaju se podnosiocu predloga, sudija čija
se odgovornost ispituje i Sudskom savjetu.
Drugostepeni postupak Član 51
Protiv odluke Disciplinskog vijeća može se izjaviti prigovor Sudskom savjetu, u roku od osam dana od dana prijema odluke.
Prigovor mogu podnijeti podnosilac predloga i sudija čija se odgovornost ispituje i njegov branilac.
Postupajući po prigovoru, Sudski savjet može: 1) odbaciti prigovor kao neblagovremen ili nedozvoljen; 2) odbiti prigovor kao neosnovan; 3) ukinuti odluku i vratiti Disciplinskom vijeću na ponovni postupak; 4) preinačiti odluku Disciplinskog vijeća. U radu Sudskog savjeta, kada odlučuje po prigovoru, ne mogu učestvovati članovi
Disciplinskog vijeća.
Zastara Član 52
Postupak utvrđivanja disciplinske odgovornosti sudije mora se okončati u roku od tri mjeseca od dana podnošenja predloga.
Ukoliko se postupak ne okonča u roku od tri mjeseca, smatra se da je obustavljen.
Glava V - PRESTANAK SUDIJSKE FUNKCIJE I RAZRJEŠENJE
1. Prestanak sudijske funkcije
O s n o v i p r es t an k a s u d i j s k e f u n k c i j e
Član 53 Sudiji prestaje sudijska funkcija u slučajevima utvrđenim Ustavom. Kad nastupi neki od razloga za prestanak funkcije o tome će odmah obavijestiti Sudski
savjet: predsjednik suda za sudiju; predsjednik neposredno višeg suda za predsjednika suda i ministar pravde za predsjednika Vrhovnog suda.
O ispunjenju uslova za prestanak sudijske funkcije Sudski savjet obavještava Skupštinu.
Ako Skupština ne donese odluku o prestanku sudijske funkcije u roku od 30 dana od dana prijema obavještenja smatraće se da je istekom tog roka sudiji prestala funkcija.
Sudijska funkcija prestaje na dan donošenja odluke Skupštine o prestanku funkcije ili istekom roka iz stava 4 ovog člana.
2. Razrješenje sudijske funkcije
R az r je š en j e s u d i j e
Član 54 Sudija se razrješava dužnosti u slučajevima utvrđenim Ustavom. Obrazloženu inicijativu za razrješenje sudije mogu podnijeti: predsjednik suda u koji je
sudija biran, najmanje tri člana Sudskog savjeta, Disciplinsko vijeće, predsjednik neposredno višeg suda, predsjednik Vrhovnog suda i ministar pravde.
Ro k o v i
Član 55 Inicijativa za razrješenje sudije dostavlja se Sudskom savjetu. Sudski savjet, u roku od 30 dana od dana prijema inicijative, odlučuje ima li osnova za
vođenje postupka za utvrđivanje predloga za razrješenje. Sudski savjet inicijativu dostavlja sudiji na koga se inicijativa odnosi. Sudija ima pravo da se, u roku od osam dana od dana prijema, izjasni o inicijativi za
njegovo razrješenje.
F o r mi r an je Ko mi s i j e
Član 56 Sudski savjet će odbaciti inicijativu, ukoliko utvrdi da nema osnova za vođenje
postupka ili da je inicijativa podnijeta od neovlašćenog lica. Ukoliko Sudski savjet utvrdi da ima osnova za vođenje postupka, formiraće komisiju
za ispitivanje uslova za razrješenje (u daljem tekstu: komisija).
S as t av Ko mi s i j e
Član 57 Komisija ima predsjednika i dva člana koje imenuje Sudski savjet iz reda svojih
članova, od kojih su najmanje dva člana sudije.
I zu z eće
Član 58 U radu komisije ne mogu učestvovati podnosilac inicijative za razrješenje i oni članovi
za koje postoje okolnosti koje izazivaju sumnju u njihovu nepristrasnost. O izuzeću člana Sudskog savjeta odlučuje predsjednik Sudskog savjeta, a o
njegovom izuzeću Sudski savjet.
R ad Ko mi s i j e
Član 59 Komisija prikuplja podatke i dokaze od značaja za ispitivanje osnovanosti inicijative. Sudija čije se razrješenje traži ima pravo da prisustvuje radu komisije. O svom radu komisija podnosi izvještaj Sudskom savjetu, u roku od 30 dana od dana
formiranja komisije. Primjerak izvještaja komisije dostavlja sudiji čije se razrješenje traži.
Mi š l j en j e o i n i c i j a t i v i
Član 60 Kad je podnijeta inicijativa za razrješenje sudije ili predsjednika Vrhovnog suda zbog
nestručnog ili nesavjesnog obavljanja sudijske funkcije, Sudski savjet pribavlja mišljenje Opšte sjednice Vrhovnog suda.
Kada je podnijeta inicijativa za razrješenje zbog trajnog gubitka sposobnosti za vršenje sudijske funkcije, Sudski savjet pribavlja mišljenje nadležnog organa.
R ad Su d s k o g s av j e t a
Član 61 Sjednici Sudskog savjeta prisustvuje podnosilac inicijative. Sudija čije se razrješenje traži ima pravo da prisustvuje sjednici Sudsko savjeta. Sudski savjet donosi odluke na nejavnoj sjednici.
O d l u k e
Član 62 Kada odlučuje o inicijativi, Sudski savjet može: 1) odbiti inicijativu kao neosnovanu, 2) utvrditi predlog za razrješenje sudije.
O d b r an a
Član 63 Sudija čije se razrješenje traži, tokom postupka pred Sudskim savjetom ima pravo na
branioca.
Ro k o v i
Član 64 Podnošenje inicijative za razrješenje zastarijeva po proteku roka od tri godine od dana
postojanja razloga za pokretanje postupka za razrješenje sudije. Predlog za razrješenje sudije se mora dostaviti Skupštini u roku od 90 dana od dana
prijema inicijative.
D o s t av l j an j e p red l o g a Sk u p š t i n i
Član 65 Predlog za razrješenje Sudski savjet dostavlja Skupštini. Sudija je razriješen sudijske funkcije danom donošenja odluke o njegovom
razrješenju.
P o n i š t en j e o d l u k e o i zb o ru s u d i j e
Član 66 Skupština će poništiti odluku o izboru sudije, ako se dokaže da sudija u vrijeme izbora
nije ispunjavao uslove za izbor. Svako može podnijeti zahtjev za pokretanje postupka iz stava 1. ovog člana, a
prethodni postupak vodi Sudski savjet. Sudija čija je odluka o izboru poništena, funkcija prestaje na dan donošenja odluke o
poništenju.
D e j s t v o p re s t an k a s u d i j s k e f u n k c i j e
Član 67 Radnje koje je sudija preduzeo povodom suđenja u pravnim stvarima, kao i odluke
koje je donio, ne proizvode pravna dejstva, ako su preduzete, odnosno donešene poslije dana kada mu je, u smislu ovog zakona, prestala sudijska funkcija, odnosno poslije dana kada je privremeno udaljen sa dužnosti.
Radnje koje je preduzeo i odluke koje je donio sudija za koga je odluka o izboru poništena, ništave su.
P r i v re me n o u d a l j en je
Član 68 Sudija će biti privremeno udaljen od dužnosti, ako se: 1) protiv njega odredi pritvor, dok pritvor traje; 2) protiv njega odredi sprovođenje istrage za djelo koje ga čini nedostojnim za vršenje
sudijske funkcije. Sudija može biti privremeno udaljen od dužnosti nakon što je Sudski savjet donio
odluku o pokretanju postupka za razrješenje. Odluku o privremenom udaljenju od dužnosti sudije i predsjednika suda donosi Sudski
savjet.
O b av j eš t en je Sk u p š t i n e
Član 69 Skupština obavještava: 1) sudiju kome je prestala funkcija, koji je razriješen ili čija je odluka o izboru
poništena; 2) sud u kome je vršio sudijsku funkciju; 3) Sudski savjet.
Glava VI - SUDIJE-POROTNICI Uslovi za izbor sudije-porotnika
Član 70 Za sudiju-porotnika može biti birano lice: 1) koje ima poslovnu sposobnost i navršenih 30 godina života; 2) koje je državljanin Republike Crne Gore ili Savezne Republike Jugoslavije. Za sudiju-porotnika koji učestvuje u postupku prema maloljetnicima, po pravilu, se bira
lice koje, pored uslova predviđenih ovim zakonom, ima profesionalno iskustvo u radu sa maloljetnicima, a u privrednom sudu, po pravilu, se bira lice koje ima profesionalno iskustvo u privrednom prometu i poslovanju.
Za sudiju-porotnika ne može biti birano lice koje je:
1) pravnosnažno osuđeno za krivično djelo na bezuslovnu kaznu zatvora ili na drugu kaznu za djelo koje ga čini nedostojnim za vršenjem funkcije sudije-porotnika;
2) član organa političke stranke; 3) sudija, advokat, tužilac ili zamjenik tužioca, poslanik, odbornik, izabrano,
imenovano ili postavljeno lice u državnim organima i organima lokalne samouprave i službenik Ministarstva unutrašnjih poslova.
Postupak izbora sudije-porotnika Član 71
Postojanje slobodnog mjesta sudije-porotnika u određenom sudu objavljuje u dnevnom listu "Pobjeda" predsjednik tog suda.
Listu prijavljenih kandidata sačinjava predsjednik tog suda i uz mišljenje sjednice sudija dostavlja je Sudskom savjetu.
Zakletva sudije-porotnika Član 72
Sudija-porotnik polaže zakletvu, u roku od 30 dana od dana izbora, pred predsjednikom Skupštine ili licem koje predsjednik Skupštine odredi.
Tekst zakletve glasi: "Zaklinjem se svojom čašću da ću sudijsku funkciju vršiti po Ustavu i zakonu".
Zakletva se polaže izgovaranjem i potpisivanjem teksta zakletve. Ako sudija-porotnik odbije da položi zakletvu smatraće se da nije izabran.
Organizacija u češća sudije-porotnika u su đenju Član 73
Bliža pravila o učešću sudija-porotnika u suđenju određuju se Sudskim poslovnikom i godišnjim rasporedom poslova u sudu.
Sudiji-porotniku se mora omogućiti odsustvo sa posla radi učešća u suđenju. Za učešće u suđenju sudiji-porotniku pripada naknada i nagrada za koju uslove i
visinu utvrđuje Vlada Republike Crne Gore (u daljem tekstu: Vlada).
Prestanak funkcije sudije-porotnika Član 74
Sudiji-porotniku funkcija prestaje kada navrši 70 godina života. Ako je protiv sudije-porotnika pokrenuta istraga ili postupak za razrješenje, on ne
može vršiti sudijsku funkciju do pravosnažnog okončanja krivičnog postupka ili do okončanja postupka razrješenja.
Odredbe ovog zakona koje se odnose na postupak razrješenja i prestanka sudijske funkcije shodno se primjenjuju i na sudije-porotnike, ukoliko ovim zakonom nije drukčije određeno.
Glava VII - SUDSKI SAVJET Nadležnost
Član 75 Sudski savjet: 1) utvrđuje predlog za izbor i razrješenje sudija i sudija-porotnika; 2) sprovodi postupak utvrđivanja odgovornosti sudija za neuredan rad i čuvanje
ugleda sudijske funkcije; 3) utvrđuje broj sudijskih mjesta i broj sudija-porotnika za svaki sud; 4 određuje način zamjenjivanja predsjednika Sudskog savjeta; 5) donosi Poslovnik Sudskog savjeta; 6) predlaže Vladi posebne razdjele budžeta namijenjenih potrebama sudova; 7) vrši i druge poslove određene zakonom.
Sastav Sudskog savjeta Član 76
Sudski savjet ima predsjednika i deset članova. Predsjednik Vrhovnog suda po položaju je predsjednik Sudskog savjeta. Skupština imenuje deset članova Sudskog savjeta, i to: - šest iz reda sudija; - dva iz reda profesora Pravnog fakulteta; - dva iz reda uglednih pravnih stručnjaka.
Mandat Sudskog savjeta Član 77
Članove Sudskog savjeta imenuje Skupština na vrijeme od četiri godine i ne mogu ponovo biti imenovani na ovu funkciju nakon isteka ovog mandata.
Mandat članova Sudskog savjeta koji je imenovan na upražnjeno mjesto nastalo prijevremenim okončanjem mandata drugog člana Sudskog savjeta ističe istekom mandata Sudskog savjeta.
Predlog za člana Sudskog savjeta Član 78
Skupština imenuje članove Sudskog savjeta iz reda sudija na predlog proširene sjednice Vrhovnog suda, iz reda profesora Pravnog fakulteta na predlog Pravnog fakulteta, a iz reda uglednih pravnih stručnjaka na predlog Udruženja pravnika Crne Gore.
Predlog za sudiju člana Sudskog savjeta Član 79
Predlog kandidata za člana Sudskog savjeta iz reda sudija utvrđuje proširena sjednica Vrhovnog suda, tajnim glasanjem.
U sastav proširene sjednice, pored sudija Vrhovnog suda, ulaze tri sudije Apelacionog suda, jedan sudija Upravnog suda i po dvije sudije viših sudova, na vrijeme od četiri godine.
Prije utvrđivanja predloga za člana Sudskog savjeta iz reda sudija, proširena sjednica Vrhovnog suda će pribaviti od svakog sudije u Republici inicijalni predlog na način koji će obezbijediti tajnost inicijative.
Glasanje za sudiju člana Sudskog savjeta Član 80
Za predlog za izbor člana Sudskog savjeta iz reda sudija potreban je glas većine sudija proširene sjednice.
Ako je predloženo više kandidata od broja koji se bira, a nije izabran potreban broj, o kandidatima koji nijesu dobili potrebnu većinu, a koji su dobili najveći broj glasova do broja koji se bira, glasa se ponovo dok se ne postigne većina. Ako treći krug glasanja ne uspije, postupak se ponavlja sa novim kandidatima.
Proširena sjednica Vrhovnog suda ne može predložiti Skupštini da se za članove Sudskog savjeta iz reda sudije imenuje više od dva predsjednika suda niti više od jednog sudije iz istog suda.
Prestanak funkcije u Sudskom savjetu Član 81
Članstvo u Sudskom savjetu prestaje prije isteka vremena na koje je imenovan, ako to sam zatraži ili mu prestane sudijska funkcija. O prestanku funkcije odluku donosi Skupština, na predlog predsjednika Sudskog savjeta.
Način rada i odlu čivanja Član 82
Rad Sudskog savjeta je javan, ukoliko ovim zakonom nije drukčije određeno. Za odlučivanje je potrebno prisustvo sedam članova Sudskog savjeta. Odluke Sudskog savjeta se donose većinom glasova svih njegovih članova javnim
glasanjem, ukoliko ovim zakonom nije drukčije određeno.
Glava VIII- ORGANIZACIJA RADA SUDA Poslovi organizacije
Član 83 Pod organizacijom rada suda podrazumijeva se: rukovođenje sudom, organizacija
sudskih odjeljenja i sjednice svih sudija, organizacija suđenja i poslovi sudske uprave.
1. Predsjednik suda
Ru k o v ođen j e
Član 84 Radom suda rukovodi predsjednik suda. Predsjednik suda organizuje rad u sudu, vrši raspored poslova i preduzima mjere radi
urednog i blagovremenog izvršavanja poslova u sudu. Predsjednik suda odgovoran je, u granicama svojih ovlašćenja, za uredno i
blagovremeno obavljanje poslova u sudu. Predsjednik suda donosi akt o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji suda, uz
saglasnost Vlade.
Z a mj e n j i v an j e p r ed s j ed n i k a s u d a
Član 85 Predsjednika suda u slučaju odsutnosti ili spriječenosti zamjenjuje sudija tog suda,
kojeg određuje sjednica sudija, na predlog predsjednika suda, za svaku kalendarsku godinu.
2. Raspored poslova u sudu
U t v rđ i v an j e g o d i š n j eg r as p o r ed a p o s l o v a
Član 86 Godišnji raspored poslova u sudu utvrđuje predsjednik suda, najkasnije do 15. januara
za tekuću godinu. U postupku utvrđivanja predloga godišnjeg rasporeda poslova suda, predsjednik suda
je dužan da: - vodi računa o ravnomjernoj raspodjeli poslova u sudu i specijalizaciji sudija; - omogući svakom sudiji da se izjasni o predlogu. Predlog godišnjeg rasporeda poslova razmatra sjednica sudija. Predsjednik suda je dužan da se pismeno izjasni o predlogu sudije ili sjednice sudija
koje nije prihvatio u roku od osam dana od njihovog dostavljanja. Sudije ili sjednica sudija mogu obavijestiti predsjednika neposredno višeg suda o
neslaganju sa godišnjim rasporedom poslova.
I z m j e n a g o d i š n jeg r as p o red a p o s l o v a
Član 87 Predsjednik suda može promijeniti godišnji raspored poslova u sudu, ako se: - smanji li poveća broj sudijskih mjesta u sudu, i - znatno poveća ili smanji broj ili vrsta predmeta u sudu.
Izmjena godišnjeg rasporeda vrši se tako da u najmanjoj mogućoj mjeri remeti već utvrđeni godišnji raspored poslova u sudu.
D o s t av l j an j e i o b j av l j i v an j e g o d i š n j eg r as p o r ed a
Član 88 Predsjednik suda dostavlja godišnji raspored poslova i njegove izmjene svim sudijama
i ističe ga na oglasnoj tabli suda.
3. Slučajna dodjela predmeta
D o d je l a p r ed me t a
Član 89 Predmeti se dodjeljuju u rad bez odlaganja, prema godišnjem rasporedu poslova,
metodom slučajne dodjele predmeta koja zavisi isključivo od oznake i broja predmeta. Sudija vrši sudijsku funkciju u jednoj ili više oblasti prava koja mu je dodijeljena na
početku kalendarske godine u okviru godišnjeg rasporeda.
M et o d e s l uča jn e d o d je l e p r ed me t a
Član 90 U pojedinoj pravnoj oblasti u koju je raspoređeno dvije ili više sudija, predmet se
dodjeljuje sudiji po dnevnom redosljedu podnošenja zahtjeva za pokretanje sudskog postupka, prema azbučnom redu početnih slova prezimena sudija.
Ukoliko je istog dana podnijeto više zahtjeva za pokretanje sudskog postupka za istu pravnu oblast ili kod unaprijed određenih vrsta predmeta u okviru iste pravne oblasti onda se predmeti prvo razvrstavaju po azbučnom redu početnih slova prezimena, odnosno imena stranaka, odnosno učesnika protiv kojih je podnijet procesni akt i dodjeljuje se prema azbučnom redu početnih slova prezimena sudija.
Predmeti upućeni višim sudovima ili Vrhovnom sudu u kojima rješavaju po redovnom ili vanrednom pravnom lijeku se dodjeljuje sudiji po dnevnom redosljedu dospjelih spisa, na način utvrđen u st. 1 i 2 ovog člana.
S l uča jn a d o d je l a p red me t a p ro p i s an a Su d s k i m p o s l o v n i k o m
Član 91 Metod slučajne dodjele predmeta bliže se određuje Sudskim poslovnikom. Sudski poslovnik definiše posebno pravila raspoređivanja predmeta u slučaju kada je
više zahtjeva za pokretanje sudskog postupka podnijeto protiv iste stranke; kada je više zahtjeva za pokretanje sudskog postupka sa istim faktičkim i pravnim statusom zavedeno istog dana ili u jednom kratkom vremenskom periodu; ili kada bi dodjela novih predmeta sudiji čiji je kalendar popunjen trebalo da se privremeno obustavi ili u drugim sličnim slučajevima.
P o s eb n i s l uča j ev i
Član 92
Predmeti koji su bili dodijeljeni u rad sudiji koji više ne vrši sudijsku funkciju u tom sudu, sudiji koji je spriječen da vrši sudijsku funkciju više od tri mjeseca, sudiji kome je predmet oduzet, kao i u slučaju izuzeća sudije, dodjeljuju se u rad drugim sudijama tog suda u skladu sa dodjelom predmeta iz člana 90 ovog zakona.
O d u z i ma n j e d o d i j e l j en o g p red me t a
Član 93 Dodijeljeni predmet oduzima se sudiji ili vijeću samo ako se utvrdi da neopravdano ne
postupaju u predmetu, zbog izuzeća ili ako je sudija spriječen da vrši sudijsku funkciju više od tri mjeseca.
Predmeti čija je hitna priroda određena zakonom, mogu se oduzeti sudiji ako sudija, zbog odsutnosti ili spriječenosti, nije u mogućnosti da u istima postupa blagovremeno i u zakonskom roku.
Predmet oduzima predsjednik suda rješenjem. Rješenje o oduzimanju dostavlja se sudiji ili vijeću kojem je predmet oduzet. Protiv rješenja o oduzimanju predmeta dozvoljen je prigovor predsjedniku neposredno
višeg suda, a protiv rješenja predsjednika Vrhovnog suda, Opštoj sjednici, u roku od tri dana od dana prijema rješenja.
Odluka će se donijeti u roku od dva dana od prijema prigovora. Prigovor ne zadržava izvršenje rješenja. Ako se prigovor usvoji, predmet ostaje kod sudije ili vijeća kojem je oduzet.
P r av o u v i d a u s u d s k i p red me t
Član 94 Predsjednik suda ima pravo uvida u predmete u tom sudu povodom: - predstavke stranke; - pokretanja postupka za utvrđivanje odgovornosti sudije za neuredan rad i čuvanje
ugleda sudske funkcije; - pokretanja postupka za razrješenje sudije; - zahtjeva za izuzeće sudije; - odstupanja od utvrđene raspodjele predmeta; - oduzimanja predmeta dodijeljenog u rad, i - u drugim slučajevima kada je, po zakonu, neophodno da izvrši uvid u predmete radi
rukovođenja sudom ili poštovanja rokova. U slučajevima iz stava 1 ovog člana, predsjednik suda može zahtijevati od sudije da
mu u pisanoj formi dostavi podatke ili izvještaj o predmetima i razlozima zbog kojih predmeti nijesu završeni u zakonskom ili razumnom roku.
O d g o v o rn o s t p red s jed n i k a s u d a
Član 95 Predsjednik suda posebno je odgovoran ako: 1) suprotno zakonu mijenja godišnji raspored poslova u sudu; 2) suprotno zakonu dodjeljuje predmete; 3) ne postupa po predstavkama i pritužbama; 4) ne pokrene postupak za razrješenje sudije, a zna ili je morao znati za postojanje
razloga za razrješenje. Zahtjev za pokretanje postupka za razrješenje funkcije predsjednika suda podnosi
Sudskom savjetu: predsjednik neposredno višeg suda, najmanje tri člana Sudskog savjeta, predsjednik Vrhovnog suda i ministar pravde.
Na postupak utvrđivanja odgovornosti, prestanka funkcije i razrješenja predsjednika suda shodno se primjenjuju odredbe glave IV i V ovog zakona.
4. Opšta sjednica, sjednica sudija i sudska odjeljenja
R ad Op š t e s j ed n i ce V rh o v n o g s u d a
Član 96 Opštu sjednicu saziva i njome rukovodi predsjednik Vrhovnog suda, po sopstvenoj
inicijativi, na predlog predsjednika odjeljenja ili na predlog suda koji traži zauzimanje ili izmjenu načelnog pravnog stava.
Opšta sjednica punovažno odlučuje ako je prisutno više od polovine sudija Vrhovnog suda.
Odluke Opšte sjednice su punovažno donijete ako se za njih izjasni većina sudija Vrhovnog suda.
Poslovnikom o radu Opšte sjednice Vrhovnog suda se određuje način rada Opšte sjednice.
S j ed n i ca s u d i j a
Član 97 Sjednicu sudija čine sve sudije tog suda. Sjednicu sudija saziva i njome rukovodi predsjednik suda. Predsjednik suda je dužan da zakaže sjednicu sudija na zahtjev najmanje jedne
trećine svih sudija. Sjednica sudija radi i odlučuje ako je prisutno najmanje dvije trećine svih sudija suda,
a odluka je punovažna ako se za nju izjasni većina svih sudija. Način rada odjeljenja i sjednica sudija bliže se određuje Sudskim poslovnikom.
D j e l o k ru g r ad a s j ed n i c e s u d i j a
Član 98 Sjednica sudija: 1) daje mišljenje o kandidatima za predsjednika suda i kandidatima za sudije; 2) utvrđuje predlog kandidata za člana proširene sjednice Vrhovnog suda; 3) zauzima pravne stavove u predmetima iz nadležnosti tog suda i daje pravna
mišljenja od značaja za sudsku praksu; 4) predlaže promjenu načelnih pravnih stavova i pravnih mišljenja koje je zauzela
Opšta sjednica Vrhovnog suda ili odjeljenje Vrhovnog suda; 5) razmatra izvještaje o radu suda; 6) razmatra pitanja od značaja za suđenje, stručno usavršavanje, organizaciju rada
suda i vrši druge poslove određene ovim zakonom. U sudovima u kojima nijesu obrazovana sudska odjeljenja, sjednica sudija, pored
poslova određenih ovim zakonom, vrši i poslove sjednice odjeljenja.
S u d s k a o d je l j en j a
Član 99 U sudovima se osnivaju sudska odjeljenja u zavisnosti od broja sudija, obima i vrste
predmeta, i to u: 1) osnovnom sudu - građansko, krivično, izvršno i drugo; 2) višem sudu - krivično, građansko i drugo;
3) privrednom sudu - odjeljenje za privredne sporove, registarsko i stečajno, odjeljenje za privredne prestupe i odjeljenje za izvršenje i obezbjeđenje i vanparnične stvari;
4) Apelacionom sudu - građansko-privredno i krivično; 5) Upravnom sudu - upravno; 6) Vrhovnom sudu - građansko, krivično, upravno i odjeljenje sudske prakse.
S as t av i d j e l o k ru g r ad a s u d s k i h o d je l j en j a
Član 100 Sudsko odjeljenje čine sudije i vijeća raspoređeni godišnjim rasporedom. Sastav sudskih odjeljenja određuje predsjednik suda godišnjim rasporedom. Sjednice odjeljenja saziva i njima rukovodi predsjednik odjeljenja, koji je, po pravilu,
sudija sa najdužim radnim iskustvom u sudu u pravnim stvarima iz djelokruga rada odjeljenja.
Sudsko odjeljenje razmatra pravna pitanja iz svog djelokruga i zauzima pravne stavove o pitanjima iz svoje nadležnosti, vrši druge poslove određene ovim zakonom.
Odluke odjeljenja donose se shodno članu 97 ovog zakona.
5. Sudska uprava
P o s l o v i s u d s k e u p rav e
Član 101 Sudska uprava obuhvata poslove koji obezbjeđuju pravilan i blagovremen rad i
poslovanje suda, a naročito: unutrašnji raspored poslova u sudu; raspoređivanje sudija-porotnika; poslove vezane za vještake i stalne sudske tumače; razmatranje pritužbi i predstavki; upravljanje informacionim sistemom; vođenje propisanih evidencija i izvještaja; rad sudske pisarnice i arhive; finansijsko i materijalno poslovanje; postupanje po depozitima i ovjera dokumenata namijenjenih upotrebi u inostranstvu.
A d mi n i s t r a t i v n i u r ed
Član 102 Administrativni ured osniva se pri Vrhovnom sudu radi profesionalnog obavljanja
poslova od zajedničkog interesa za sudove u Republici i administrativno-tehničkih poslova za potrebe Sudskog savjeta.
Kao poslovi od zajedničkog interesa za sudove u Republici smatraju se naročito: - materijalno-finansijski poslovi; - poslovi informatike; - statistički poslovi i poslovi analitike; - poslovi evidencije, i - drugi poslovi od zajedničkog interesa.
Ru k o v ođen j e Ad mi n i s t r a t i v n i m u r ed o m
Član 103 Radom Administrativnog ureda rukovodi direktor koga postavlja predsjednik Vrhovnog
suda, uz saglasnost Sudskog savjeta.
Glava IX - PRAVOSUDNA UPRAVA Nadzor nad sudskom upravom
Član 104 Nadzor nad vršenjem poslova uprave u sudu vrši Ministarstvo pravde. U vršenju nadzora Ministarstvo pravde ne može preduzimati radnje kojima se utiče na
odlučivanje suda u sudskim predmetima.
Dostavljanje podataka Ministarstvu pravde Član 105
Sudovi će, na zahtjev Ministarstva pravde, dostaviti podatke i obavještenja koja su mu potrebna radi praćenja organizacije i rada sudova i primjene Sudskog poslovnika, kao i radi postupanja po predstavkama i pritužbama građana.
Nadležnost Ministarstva pravde Član 106
Ministarstvo pravde, preko ovlašćenog službenika, vrši nadzor u sudovima u odnosu na:
1) organizovanje rada u sudovima, u skladu sa Sudskim poslovnikom; 2) postupanje po predstavkama i pritužbama; 3) rad Administrativnog ureda u dijelu poslova koji se odnose na sudsku upravu; 4) rad pisarnice i arhive; 5) naplatu novčanih kazni, troškova krivičnog postupka i oduzete imovinske koristi; 6) postupanje po depozitima; 7) vođenje poslovnih knjiga za novčano i materijalno poslovanje sa strankama; 8) vođenje odgovarajućih - propisanih evidencija; 9) druge poslove vezane za pravilan rad i poslovanje sudske uprave.
Ovlaš ćeni službenik Član 107
Za ovlašćenog službenika Ministarstva pravde može biti postavljeno lice koje ispunjava uslove za sudiju višeg suda.
Rad ovlaš ćenog službenika Član 108
Ako ovlašćeni službenik, prilikom vršenja nadzora, utvrdi nepravilnosti upozoriće predsjednika suda ili sudiju i ostaviti rok od 15 dana da se utvrđene nepravilnosti otklone.
Zapisnik o izvršenom nadzoru i upozorenje dostaviće se predsjedniku tog suda, neposredno višeg suda, predsjedniku Vrhovnog suda i ministru pravde.
Opšti akti Član 109
Ministarstvo pravde: 1) donosi Sudski poslovnik kojim se uređuju pitanja određena ovim zakonom, kao i
pitanja od značaja za organizovanje rada sudova, po prethodno pribavljenom mišljenju Sudskog savjeta;
2) propisuje uslove postavljanja i djelatnost sudskih tumača; 3) propisuje obrazac, način, postupak i evidenciju izdavanja službenih legitimacija
sudijama; 4) određuje orijentaciona mjerila o potrebnom broju sudija i ostalih zaposlenih u sudu; 5) donosi druge akte od značaja za djelatnost sudova i pravosudnu upravu.
Glava X - FINANSIRANJE RADA SUDOVA I FINANSIJSKO-MATERIJALNO POSLOVANJE U SUDU
Finansijska sredstva za rad sudova Član 110
Sredstva za rad sudova određuju se u posebnom razdjelu budžeta Republike. Predlog ovog razdjela budžeta utvrđuje Sudski savjet i dostavlja ga Vladi.
Finansijski nalogodavac u sudu Član 111
Predsjednik suda je finansijski nalogodavac u sudu.
Sudski depozit Član 112
U sudskom depozitu čuva se: gotov novac, dragocjenosti, hartije od vrijednosti, štedne i uložne knjižice, isprave, druge stvari na osnovu posebne odluke suda (u daljem tekstu: novac i predmeti).
Način prijema, čuvanje, postupanje, izdavanje, kao i postupanje u slučaju proteka roka, novca i predmeta iz stava 1 ovog člana uređuje se Sudskim poslovnikom.
Glava XI - SLUŽBENICI SUDA Službenik Član 113
Sud ima potreban broj stručnih saradnika, pripravnika i drugih službenika. Na službenike u sudu primjenjuju se propisi o državnim službenicima, ako ovim
zakonom nije drukčije određeno.
Stručni saradnik Član 114
Za stručnog saradnika u osnovnom, višem i privrednom sudu može se zaposliti diplomirani pravnik sa položenim pravosudnim ispitom.
Za stručnog saradnika u Apelacionom i Upravnom sudu može se zaposliti diplomirani pravnik koji ispunjava uslove za sudiju osnovnog suda.
Za stručnog saradnika u Vrhovnom sudu može se zaposliti diplomirani pravnik koji ispunjava uslove za sudiju višeg suda.
Sekretar suda Član 115
Sud može imati sekretara suda koji ispunjava uslove za stručnog saradnika tog suda.
Sudijski pripravnik Član 116
Za sudijskog pripravnika može se zaposliti diplomirani pravnik koji ispunjava opšte uslove za zapošljavanje u državnim organima, na vrijeme od dvije godine.
Obuka pripravnika vrši se u skladu sa posebnim programom koji donosi predsjednik suda.
Ako se pripravnik, po ocjenama sjednice sudija, u toku obuke naročito istakao za vršenje sudijskog posla, može mu se produžiti rad i nakon isteka pripravničkog staža još za jednu godinu, ako položi pravosudni ispit u roku od tri mjeseca.
Volonter Član 117
Sud može primati na praksu bez naknade i diplomirane pravnike, radi stručnog osposobljavanja.
O prijemu lica iz stava 1 ovog člana odlučuje predsjednik suda.
Administrativni službenik Član 118
Za rad na administrativnim poslovima u sudu može biti zaposleno lice koje ima završen četvrti stepen stručne spreme, a za upravitelja sudske pisarnice završen pravni fakultet.
Ostali službenici Član 119
Načela za unutrašnju organizaciju, grupe poslova i sadržaj tih poslova, druga službena zvanja i uslove za vršenje poslova sudske uprave utvrđuje Vlada.
Glava XII - ODNOS IZMEĐU SUDOVA, SUDOVA I DRUGIH ORGANA I SUDA I STRANAKA
Odnos izme đu sudova Član 120
Niži sudovi su dužni višim sudovima dati tražene podatke i obavještenja koja su im potrebna radi praćenja i proučavanja sudske prakse i organizacione i stručne kontrole rada sudova, zbog čega viši sudovi mogu vršiti neposredan uvid u rad nižih sudova.
Poštovanje dostojanstva stranaka u sudskoj zgradi i u toku sudskih postupaka
Član 121 Zaposleni u sudu dužni su da se prema svim strankama u sudskim postupcima i
ostalim građanima koji se nalaze u sudskoj zgradi ili prisustvuju izvođenju pojedinih radnji u toku sudskog postupka odnose sa poštovanjem.
Stranke i ostali građani čije je dostojanstvo povrijeđeno od lica iz stava 1 ovog člana, imaju pravo da se pisanom predstavkom obrate predsjedniku suda.
Pravo na razgledanje spisa Član 122
Sud je dužan da omogući strankama i njihovim zastupnicima razgledanje, prepisivanje i kopiranje sudskih spisa odmah po obraćanju, a najkasnije u roku od tri dana.
Stranka ili drugo lice kojem je uskraćeno pravo na razgledanje spisa, ima pravo da se predstavkom obrati predsjedniku suda, koji je dužan da u roku iz stava 1 ovog člana odluči da se spisi stave na uvid.
Pravila o prostorijama u kojima se razgledaju spisi, o troškovima prepisivanja i kopiranja spisa, kao i obavezama službenika u sudu, određuju se Sudskim poslovnikom.
Odnos suda prema javnosti Član 123
Informacije o radu suda daje predsjednik suda ili lice koje on ovlasti. Informacije koje bi mogle uticati na vođenje sudskog postupka ne mogu se davati
sredstvima javnog informisanja. Davanje podataka iz stava 2 ovog člana smatra se povredom ugleda sudijske funkcije.
Sudska policija Član 124
Obezbjeđenje uslova za nesmetan rad sudova, održavanje reda, zaštite lica i imovine, dostavu i izvršenje i druge poslove određene zakonom vrši sudska policija.
Djelokrug i način rada, organizacija, ovlašćenja i druga pitanja od značaja za rad sudske policije urediće se zakonom.
Sudijska toga Član 125
Sudija sudi u sudijskoj togi. Izgled sudijske toge i pravila nošenja utvrđuju se Sudskim poslovnikom.
Odnos suda i stranaka Član 126
Odnos suda i stranaka bliže se uređuje Sudskim poslovnikom.
Glava XIII - SUDSKI SPISI Pojam
Član 127 Sudski spis čini skup pismena predmeta vezanih za sudski postupak i obuhvaćen
popisom spisa.
Označavanje, vo đenje i čuvanje spisa Član 128
Odgovornost za čuvanje sudskih spisa u pojedinim fazama sudskih postupaka uređuje se Sudskim poslovnikom.
Način označavanja sudskih spisa uređuje se Sudskim poslovnikom i mora biti jednoobrazan za sve sudove određene vrste i stepena u Republici. Za označavanje spisa se, po pravilu, koristi kombinacija slova i brojeva.
Sudskim poslovnikom se određuju upisne knjige i elektronski oblici upisivanja spisa kao i podaci koji se u knjigama, odnosno u elektronskom načinu vođenja spisa, moraju evidentirati.
Predsjednik suda je odgovoran za tačnost i urednost označavanja, vođenja i čuvanja spisa, knjiga i elektronske evidencije.
Obnavljanje spisa Član 129
Ako se spisi predmeta u cjelosti ili djelimično izgube, unište ili oštete tako da se više ne mogu upotrijebiti, pokreće se postupak za obnavljanje spisa.
Obnavljanje spisa se sprovodi po pravilima vanparničnog postupka, shodnom primjenom odredaba koje uređuju poništaj isprava.
Postupak obnavljanja spisa pokreće sud po službenoj dužnosti, kad se spisi odnose na postupak koji još nije pravosnažno okončan.
Ako je postupak na koji se odnose spisi pravosnažno okončan, postupak obnavljanja spisa pokreće stranka ili drugo lice koje ima pravni interes za obnavljanje spisa. Ovaj postupak se ne može pokrenuti poslije isteka vremena za čuvanje spisa u arhivi.
Postupak obnavljanja spisa vodi sudija pojedinac ili predsjednik vijeća koji je vodio prvostepeni postupak na koji se spisi odnose, a ako taj sudija više nije sudija tog suda, predsjednik suda određuje sudiju koji će voditi postupak obnavljanja spisa.
U postupku obnavljanja spisa primjenjuju se pravila o dokazivanju propisana pravilima onog sudskog postupka koji je vođen u predmetu čije spise treba obnoviti, ali je sud uvijek ovlašćen da, radi obnavljanja spisa, upotrijebi prepise spisa koji se nalaze kod stranaka, suda ili trećih lica, podatke iz upisnih knjiga i izjave svjedoka, vještaka i drugih učesnika u postupku čiji se spisi obnavljaju.
Kad se obnavljaju spisi postupka koji je u toku, sud će nastojati da obnovi sve spise, a kad se obnavljaju spisi postupka koji je pravnosnažno okončan, sud će se ograničiti na spise koji su od bitnog značaja za postupak i za pravne interese stranaka ili drugih lica.
Glava XIV - PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE Član 130
Predmete primljene do stupanja na snagu ovog zakona dovršiće sudovi nadležni po dosadašnjim propisima.
Ako, poslije stupanja na snagu ovog zakona, prvostepena odluka bude ukinuta od višeg suda, takvi predmeti ustupiće se sudu nadležnom po ovom zakonu.
Član 131 Osnovni, viši, privredni i Vrhovni sud nastavljaju sa radom u okviru nadležnosti
utvrđene ovim zakonom. Član 132
Apelacioni i Upravni sud počeće sa radom najkasnije do 1. jula 2004. godine u okviru nadležnosti utvrđene ovim zakonom.
Do početka rada sudova iz stava 1 ovog člana, po predmetima iz njihove nadležnosti postupaće sudovi nadležni po Zakonu o sudovima ("Službeni list RCG", br. 20/95).
Sudovi iz stava 1 ovog člana najkasnije u roku od tri mjeseca od početka rada, preuzeće arhivu, dokumentaciju i dr. za predmete iz svoje nadležnosti.
Član 133 Organizacija sudova iz člana 132 stav 1 ovog zakona izvršiće se u skladu sa ovim
zakonom do 1. juna 2003. godine. Raspored predmeta u skladu sa odredbama čl. 89 i 93 ovog zakona vršiće se nakon
30 dana od dana stupanja na snagu Sudskog poslovnika. Član 134
Imenovanje članova Sudskog savjeta po odredbama ovog zakona izvršiće se najkasnije u roku od šest mjeseci od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Član 135 Izbor sudija u skladu sa ovim zakonom vršiće se nakon konstituisanja Sudskog
savjeta. Do konstituisanja Sudskog savjeta postupak izbora sudija vršiće se u skladu sa
Zakonom o sudovima ("Službeni list RCG", br. 20/95). Član 136
Predsjednik suda izabran u skladu sa Zakonom o sudovima ("Službeni list RCG", br. 20/95) ostaje na funkciji do isteka mandata na koji je izabran.
Član 137 Propisi za sprovođenje ovog zakona donijeće se u roku od godinu dana od dana
stupanja na snagu ovog zakona. Do donošenja propisa iz člana 124 stav 2 ovog zakona primjenjivaće se propisi o
sudskoj straži. Član 138
Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaje da važi Zakon o sudovima ("Službeni list RCG", broj 20/95), izuzev odredbi za koje je predviđeno da će se primjenjivati do roka određenog ovim zakonom.
Član 139 Ovaj zakon stupa na snagu petnaestog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu
Republike Crne Gore".
IZMENE
Na osnovu člana 88 tačke 2 Ustava Republike Crne Gore donosim
Ukaz o proglašenju Zakona o izmjenama i dopunama Zakona o sudovima
Proglašava se Zakon o izmjenama i dopunama Zakona o sudovima, koji je donijela Skupština Republike Crne Gore, na šestoj sjednici prvog redovnog zasijedanja u 2004. godini, dana 15. jula 2004. godine.
Broj: 01-1007/2 Podgorica, 19. jula 2004. godine
Predsjednik Republike Crne Gore, Filip Vujanovi ć, s.r.
Zakon o izmjenama i dopunama Zakona o sudovima
Zakon je objavljen u "Službenom listu RCG", br. 49/2004 od 22.7.2004. godine.
Član 1 U Zakonu o sudovima ("Službeni list RCG", broj 5/02) u članu 24 u stavu 1 tačka 1
mijenja se i glasi: "1) u upravnom sporu o zakonitosti upravnih akata, kao i zakonitosti drugih
pojedinačnih akata kada je to zakonom određeno;". Član 2
U članu 26 u stavu 1 dodaje se nova tačka 1 koja glasi: "1) odlučuje u trećem stepenu, kada je to zakonom određeno." Dosadašnje tač. 1, 2, 3, 4, 5 i 6 postaju tač. 2, 3, 4, 5, 6 i 7.
Član 3 U članu 132 u stavu 1 riječi: "do 1. jula 2004. godine" zamjenjuju se riječima: "do 31.
decembra 2004. godine". Član 4
Ovaj zakon stupa na snagu danom objavljivanja u "Službenom listu Republike Crne Gore".
Na osnovu člana 95 tačke 3 Ustava Crne Gore donosim
Ukaz o proglašenju Zakona o izmjenama i dopunama Zakona o sudovima
Proglašavam Zakon o izmjenama i dopunama Zakona o sudovima , koji je donijela Skupština Crne Gore, na drugoj sjednici prvog redovnog zasijedanja u 2008. godini, dana 18. marta 2008. godine.
Broj: 01-639/2 Podgorica, 24. 03. 2008. godine
Predsjednik Crne Gore, Filip Vujanovi ć, s.r.
3akon o izmjenama i dopunama Zakona o sudovima
Zakon je objavljen u "Službenom listu CG", br. 22/2008 od 2.4.2008. godine.
Član 1 U Zakonu o sudovima ("Službeni list RCG", br. 5/02 i 49/04) član 1 mijenja se i glasi: "Ovim zakonom uređuje se: osnivanje, organizacija i nadležnost sudova; uslovi za
izbor sudija i sudija-porotnika; organizacija rada sudova; pravosudna uprava; finansiranje rada sudova i druga pitanja od značaja za uredno i blagovremeno funkcionisanje sudova."
Član 2 Član 9 briše se.
Član 3 U članu 10 riječi: "Republika Crna Gora (u daljem tekstu: Republika)" zamjenjuju se
riječima: "Crna Gora". Član 4
U članu 14 tač. 4, 5 i 6, članu 31 tačka 1, članu 70 stav 1 tačka 2 i članu 73 stav 3 riječ "Republike" briše se.
Član 5
U članu 18 stav 1 tačka 1) mijenja se i glasi: "1) sudi u krivičnom postupku o krivičnim djelima za koja je, kao glavna kazna,
propisana kazna zatvora preko 10 godina bez obzira na svojstva, zanimanje i položaj lica prema kojem se postupak vodi i bez obzira na to da li je djelo izvršeno u mirnodopskim uslovima, za vrijeme vanrednog stanja, neposredne ratne opasnosti ili ratnog stanja i o krivičnim djelima:
- ubistvo na mah, - silovanje, - ugrožavanje bezbjednosti vazdušnog saobraćaja nasiljem, - neovlašćena proizvodnja, držanje i stavljanje u promet opojnih droga, - pozivanje na nasilnu promjenu ustavnog uređenja, - odavanje državne tajne, - izazivanje nacionalne, rasne i vjerske mržnje, razdora i netrpeljivosti, - povreda teritorijalnog suvereniteta, - udruživanje radi protivustavne djelatnosti, - pripremanje djela protiv ustavnog uređenja i bezbjednosti Crne Gore." Poslije tačke 1) dodaju se dvije nove tačke koje glase: "2) sudi u krivičnom postupku o krivičnim djelima organizovanog kriminala, bez obzira
na visinu propisane kazne; 3) sudi u krivičnom postupku za krivična djela sa elementima korupcije, i to: - pranje novca; - povreda ravnopravnosti u vršenju privredne djelatnosti; - zloupotreba monopolističkog položaja; - prouzrokovanje stečaja; - prouzrokovanje lažnog stečaja; - protivzakonito posredovanje; - lažni bilans; - zloupotreba procjene; - odavanje poslovne tajne; - odavanje i korišćenje berzanske tajne; - primanje mita; - davanje mita; - odavanje službene tajne; - zloupotreba službenog položaja, prevara u službi i zloupotreba ovlašćenja u privredi
za koja je propisana kazna zatvora od osam godina i teža kazna. Dosadašnje tač. 2 i 3 postaju tač. 4 i 5.
Član 6 U članu 21, članu 23, članu 25, članu 26 stav 1 tač. 2, 5 i 6, članu 27 tačka 1, članu 28
stav 2, članu 128 stav 2 riječ "Republika", u različitom padežu zamjenjuje se riječima: "Crna Gora", u odgovarajućem padežu.
Član 7 Naziv Glave III mijenja se i glasi: "USLOVI ZA IZBOR SUDIJE I DISCIPLINSKA ODGOVORNOST".
Član 8 U članu 31 tačka 1 i članu 70 stav 1 tačka 2 riječi: "ili Savezne Republike Jugoslavije"
brišu se. Član 9
U članu 32 poslije stava 1 dodaju se dva nova stava koji glase: "Za sudiju može biti izabrano lice koje se odlikuje profesionalnom nepristrasnošću,
visokim moralnim kvalitetima i dokazanim stručnim sposobnostima. Prilikom izbora sudija na višu sudijsku funkciju, pored kriterijuma iz stava 2 ovog
člana, posebno će se cijeniti efikasnost, odgovornost i kvalitet vršenja sudijske funkcije, ukoliko je kandidat vršio sudijsku funkciju."
Član 10 U članu 33 st. 3 i 5 brišu se.
Član 11 Poslije člana 33 dodaje se novo poglavlje i dva nova člana koji glase:
"2. Disciplinska odgovornost sudije
N eu red n o v r š en j e s u d i j s k e f u n k c i j e
Član 33a Sudija neuredno vrši sudijsku funkciju ako bez opravdanog razloga: 1) ne uzima predmete u rad redom kojim su primljeni; 2) ne zakazuje ročišta ili pretrese u predmetima koji su mu dodijeljeni u rad; 3) kasni na zakazane rasprave ili pretrese; 4) onemogućava vršenje nadzora od strane neposredno višeg suda; 5) odsustvuje sa sjednica sudija i sudskih odjeljenja; 6) odsustvuje sa posla; 7) u drugim slučajevima kada je zakonom predviđeno da određene radnje ili
propuštanja sudije predstavljaju neuredno vršenje sudijske funkcije.
V r i j e đan je u g l ed a s u d i j s k e f u n k c i j e
Član 33b Sudija vrijeđa ugled sudijske funkcije naročito ako: 1) dolazi na rad i u kontakt sa strankama u stanju koje nije primjereno vršenju sudijske
funkcije (alkoholisano stanje, stanje pod uticajem opojnih droga i sl.); 2) na javnim mjestima svojim ponašanjem remeti javni red i mir."
Član 12 Član 34, naziv poglavlja: "2. Postupak izbora sudije" i čl. 35, 36, 37, 38 i 39, naziv
poglavlja: "3. Stupanje na dužnost i položaj sudije" i čl. 40, 41 i 42, Naziv Glave IV "DISCIPLINSKA ODGOVORNOST SUDIJE" i čl. 43, 44, 45, 46, 47, 48, 49, 50, 51 i 52 brišu se.
Član 13 Glava V - "PRESTANAK SUDIJSKE FUNKCIJE I RAZRJEŠENJE" i čl. 53, 54, 55, 56,
57, 58, 59, 60, 61, 62, 63, 64, 65, 66, 67, 68 i 69 brišu se. Član 14
Čl. 71 i 72 brišu se. Član 15
Podnaslov iznad člana i član 74 mijenjaju se i glase:
"Prestanak funkcije i razrješenje Član 74
Sudiji-porotniku funkcija prestaje ako to sam zatraži, kad navrši 70 godina života i ako je osuđen na bezuslovnu kaznu zatvora.
Sudija-porotnik se razrješava dužnosti: ako je osuđen za djelo koje ga čini nedostojnim za vršenje funkcije; nesavjesno obavlja svoju funkciju ili ako trajno izgubi sposobnost za vršenje funkcije."
Član 16 Poslije člana 74 dodaje se novi podnaslov i član koji glase:
"Disciplinska odgovornost Član 74a
Sudija-porotnik neuredno vrši funkciju ako bez opravdanog razloga ne dolazi ili kasni na zakazane rasprave ili pretrese.
Sudija-porotnik vrijeđa ugled funkcije naročito ako: 1) dolazi u sud i u kontakt sa strankama u stanju koje nije primjereno vršenju funkcije
(alkoholisano stanje, stanje pod uticajem opojnih droga i sl.); 2) na javnim mjestima svojim ponašanjem remeti javni red i mir."
Član 17 Glava VII - "SUDSKI SAVJET" i čl. 75, 76, 77, 78, 79, 80, 81 i 82 brišu se.
Član 18 U članu 84 u stavu 4 poslije riječi "Vlada" stavlja se zarez i dodaju riječi: "uz prethodno
pribavljeno mišljenje Sudskog savjeta o broju radnih mjesta". Poslije stava 4 dodaje se novi stav koji glasi: "Predsjednik suda čija je funkcija prestala usljed isteka vremena na koje je izabran
nastaviće da obavlja dužnost sa svim pravima i obavezama koje ima predsjednik suda, do imenovanja novog predsjednika."
Član 19 U članu 95 st. 2 i 3 brišu se.
Član 20 U članu 98 stav 1 tačka 2) briše se.
Član 21 U članu 99 poslije stava 1 dodaju se dva nova stava koji glase: "U višem sudu osniva se specijalizovano odjeljenje za suđenje za krivična djela
organizovanog kriminala, korupcije, terorizma i ratnih zločina. Sudija koji sudi u specijalizovanom odjeljenju iz stava 2 ovog člana ima pravo na iznos
mjesečne zarade u visini mjesečne zarade sudije Vrhovnog suda i pravo na specijalni dodatak zbog otežanih uslova rada i specifičnosti posla koji vrši."
Član 22 Poslije člana 100 dodaje se novi podnaslov i član koji glase:
" S t r učn a p o moć
Član 100a Predsjednik suda može angažovati lice koje raspolaže potrebnim stručnim znanjem,
odnosno obrazovati stručni tim ili stručno radno tijelo radi razjašnjenja pojedinih stručnih pitanja koja se pojavljuju u radu suda, kao i radi razjašnjenja pitanja i zauzimanja stavova iz djelokruga rada sudskih odjeljenja i sjednica sudija, pomoći sudijama u stručnoj pripremi predmeta za suđenje i izradu presuda, proučavanja i praćenja sudske prakse i drugih pitanja koja su od značaja za efikasan rad sudova i sudija.
Licima iz stava 1 ovog člana pripada naknada u visini koju odredi predsjednik suda." Član 23
Poslije člana 101 dodaje se novi podnaslov i član koji glase:
" I z v j eš t a j o r ad u
Član 101a Predsjednik suda je dužan da izvještaj o radu suda dostavi Sudskom savjetu i
Ministarstvu pravde, najkasnije do 10. februara tekuće godine za prethodnu godinu. Na zahtjev Sudskog savjeta predsjednik suda je dužan da dostavi posebne, odnosno
periodične izvještaje u roku koji odredi Sudski savjet. Za tačnost podataka u izvještaju odgovoran je predsjednik suda."
Član 24 Čl. 102 i 103 brišu se.
Član 25
U članu 106 tačka 3) riječi: "Administrativnog ureda" zamjenjuju se riječima: "Sekretarijata Sudskog savjeta".
Član 26 U članu 108 u stavu 2 poslije riječi: "Vrhovnog suda" stavlja se zarez i dodaju riječi:
"Sudskom savjetu". Član 27
Član 110 mijenja se i glasi: "Finansijska sredstva za rad sudova obezbjeđuju se u posebnom razdjelu budžeta
Crne Gore. Sudski savjet predlaže razdio godišnjeg budžeta za rad sudova. Sudski savjet dostavlja predlog godišnjeg budžeta za rad sudova Vladi. Predsjednik Sudskog savjeta ima pravo da učestvuje u radu sjednice Skupštine na
kojoj se raspravlja o predlogu budžeta sudova." Član 28
Podnaslov iznad člana i član 113 mijenjaju se i glase:
"Službenici Član 113
Sud ima potreban broj savjetnika, drugih službenika, sudijskih pripravnika i namještenika.
Zasnivanje i prestanak radnog odnosa službenika i namještenika, zarada i ostala prava, obaveze i odgovornosti iz rada, potrebna školska sprema, trajanje i obavljanje pripravničkog staža, uslovi za polaganje stručnog ispita i druga pitanja s tim u vezi, uređuju se propisima koji se primjenjuju na državne službenike i namještenike, ako ovim zakonom nije drukčije propisano."
Član 29 Podnaslov iznad člana i član 114 mijenjaju se i glase:
"Savjetnici Član 114
Savjetnik može biti lice koje je završilo pravni fakultet, ima položen pravosudni ispit, ispunjava opšte i posebne uslove koji su predviđeni za obavljanje određenih poslova u skladu sa zakonom i aktom o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji suda.
Savjetnici pomažu sudiji u radu, izrađuju nacrte odluka i obavljaju samostalno ili pod nadzorom i po uputstvima sudije druge stručne poslove predviđene zakonom ili propisima donijetim na osnovu zakona."
Član 30 U članu 115 riječi: "stručnog saradnika tog suda" zamjenjuju se riječima: "savjetnika".
Član 31 Član 118 kao i podnaslov "Administrativni službenik" mijenja se i glasi:
"Namještenici Član 118
Upravitelj sudske pisarnice može biti lice koje je završilo pravni fakultet. Za rad na administrativnim i drugim poslovima u sudu može biti zaposleno lice koje
ispunjava opšte i posebne uslove koji su predviđeni za obavljanje određenih poslova u skladu sa zakonom i aktom o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji suda.
Član 32 Član 119 briše se.
Član 33 U članu 120 tačka se briše i dodaju riječi: "i sudija".
Član 34 Predsjednici sudova izabrani u skladu sa Zakonom o sudovima ("Službeni list RCG",
br. 27/04 i 31/05) ostaju na funkciju do isteka mandata na koji su izabrani.
Sudije izabrani u skladu sa Zakonom o sudovima ("Službeni list RCG", br. 27/04 i 31/05) nastavljaju sa vršenjem sudijske funkcije.
Član 35 U višem sudu specijalizovano odjeljenje iz člana 99 stav 2 ovog zakona počeće sa
radom najkasnije do 1. septembra 2008. godine. Predmete iz člana 18 stav 1 tač. 2 i 3 ovog zakona, primljene do početka rada
specijalizovanog odjeljenja u višem sudu, dovršiće sudovi koji su nadležni po dosadašnjim propisima.
Ako poslije stupanja na snagu ovog zakona prvostepena odluka za predmete iz člana 18 stav 1 tač. 2 i 3 ovog zakona bude ukinuta od višeg suda, takvi predmeti ustupiće se sudu nadležnom po ovom zakonu.
Član 36 Administrativni ured prestaje sa radom danom konstituisanja Sekretarijata Sudskog
savjeta. Zaposleni u Administrativnom uredu ostvaruju prava iz radnog odnosa u skladu sa
Zakonom o državnim službenicima i namještenicima ("Službeni list RCG", br. 27/04 i 31/05).
Član 37 Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu
Crne Gore". SU-SK Broj 01-266/6 Podgorica, 18. marta 2008. godine
Skupština Crne Gore Predsjednik,
Ranko Krivokapi ć, s.r.
Na osnovu člana 95 tačka 3 Ustava Crne Gore donosim
Ukaz o proglašenju Zakona o izmjenama i dopunama Zakona o sudovima
Proglašavam Zakon o izmjenama i dopunama Zakona o sudovima , koji je donijela Skupština Crne Gore 24. saziva, na jedanaestoj sjednici prvog redovnog (proljećnjeg) zasijedanja u 2011. godini, dana 22. jula 2011. godine.
Broj: 01-952/2 Podgorica, 27. jula 2011. godine
Predsjednik Crne Gore Filip Vujanovi ć, s.r.
Na osnovu člana 82 stav 1 tačka 2 i člana 91 stav 2 Ustava Crne Gore, Skupština Crne Gore 24. saziva, na jedanaestoj sjednici prvog redovnog (proljećnjeg) zasijedanja u 2011. godini, dana 22. jula 2011. godine, donijela je
Zakon o izmjenama i dopunama Zakona o sudovima
Zakon je objavljen u "Službenom listu CG", br. 39/2011 od 4.8.2011. godine
Član 1 U Zakonu o sudovima ("Službeni list RCG", br. 5/02 , 49/04 i Službeni list CG", br.
22/08 ) u članu 18 stav 1 mijenja se i glasi: "Viši sud u prvom stepenu:
1) sudi u krivičnom postupku o krivičnim djelima za koja je, kao glavna kazna, propisana kazna zatvora preko 10 godina bez obzira na svojstva, zanimanje i položaj lica prema kome se postupak vodi i bez obzira na to da li je djelo izvršeno u mirnodopskim uslovima, za vrijeme vanrednog stanja, neposredne ratne opasnosti ili ratnog stanja i o krivičnim djelima:
- ubistvo na mah, - silovanje, - ugrožavanje bezbjednosti vazdušnog saobraćaja, - neovlašćena proizvodnja, držanje i stavljanje u promet opojnih droga, - pozivanje na nasilnu promjenu ustavnog uređenja, - odavanje tajnih podataka, - izazivanje nacionalne, rasne i vjerske mržnje, razdora i netrpeljivosti, - povreda teritorijalnog suvereniteta, - udruživanje radi protivustavne djelatnosti, - pripremanje djela protiv ustavnog uređenja i bezbjednosti Crne Gore, - pranje novca; 2) sudi u krivičnom postupku o krivičnim djelima organizovanog kriminala, bez obzira
na visinu propisane kazne; 3) sudi u krivičnom postupku za krivična djela sa elementima korupcije, i to: - povreda ravnopravnosti u vršenju privredne djelatnosti, - zloupotreba monopolističkog položaja, - prouzrokovanje stečaja, - prouzrokovanje lažnog stečaja, - protivzakoniti uticaj, - lažni bilans, - zloupotreba procjene, - odavanje poslovne tajne, - odavanje i korišćenje berzanske tajne, - primanje mita, - davanje mita, - zloupotreba službenog položaja, zloupotreba položaja u privrednom poslovanju,
prevara u službi i zloupotreba ovlašćenja u privredi za koja je propisana kazna zatvora od osam godina i teža kazna;
4) sudi o krivičnim djelima za koja je posebnim zakonom određena nadležnost višeg suda;
5) sprovodi postupak utvrđivanja pretpostavki povodom zahtjeva za izdavanje okrivljenih i osuđenih lica i postupak priznanja i izvršavanja stranih sudskih odluka u krivičnim stvarima;
6) vrši druge poslove propisane zakonom." Član 2
U članu 20 stav 1 tačka 1 mijenja se i glasi: "1) između privrednih društava, preduzetnika i drugih pravnih lica koja obavljaju
privrednu djelatnost iz njihovih privredno-pravnih odnosa i u sporovima između privrednih društava, preduzetnika i drugih pravnih lica koja obavljaju privrednu djelatnost i pravnih lica koja ne obavljaju privrednu djelatnost koji nastanu iz njihovih privrednopravnih odnosa, pa i ako je u tim sporovima jedna od stranaka fizičko lice, ako je sa nekom od stranaka u odnosu materijalnog suparničarstva".
U stavu 2 tačka 1 briše se. Član 3
U članu 27 stav 1 tačka 1 riječi: "radi jedinstvene primjene Ustava, zakona i drugih propisa na teritoriji Crne Gore" brišu se.
Član 4 Poslije člana 27 dodaje se novi član koji glasi:
"Proširena sjednica Vrhovnog suda
Član 27a Proširenu sjednicu Vrhovnog suda čini: Opšta sjednica Vrhovnog suda i predsjednici
Apelacionog suda, Upravnog suda i viših sudova. Proširena sjednica vrši poslove utvrđene zakonom."
Član 5 U članu 32 st. 2 i 3 brišu se.
Član 6 Poslije člana 32 dodaje se novi član koji glasi:
"Uslovi za izbor i mandat predsjednika Vrhovnog sud a Član 32a
Za predsjednika Vrhovnog suda može biti birano lice koje ispunjava opšte i posebne uslove za sudiju Vrhovnog suda i koje se odlikuje profesionalnom nepristrasnošću, visokim stručnim i moralnim kvalitetima.
Predsjednik Vrhovnog suda bira se na vrijeme od pet godina." Član 7
Član 33a mijenja se i glasi:
"Neuredno vršenje sudijske funkcije Član 33a
Sudija neuredno vrši sudijsku funkciju ako je ne vrši na zakonom utvrđen način, a naročito ako u dužem vremenskom periodu ili u većem broju slučajeva bez opravdanih razloga:
1) ne uzima predmete u rad redom kojim su primljeni; 2) ne zakazuje ročišta ili pretrese u predmetima koji su mu dodijeljeni u rad ili na drugi
način odugovlači postupak; 3) propusti da traži izuzeće u predmetima u kojima postoji razlog za njegovo izuzeće; 4) ne dolazi ili kasni na zakazane rasprave, pretrese ili sjednice vijeća; 5) ne obrađuje odluke u zakonom utvrđenom roku; 6) ne poštuje program za rješavanje zaostalih predmeta ili ne postupa po odluci po
kontrolnom zahtjevu; 7) onemogućava vršenje nadzora u skladu sa zakonom; 8) ne pohađa obavezne programe obuke."
Član 8 Član 33b mijenja se i glasi: "Sudija vrijeđa ugled sudijske funkcije, ako: 1) u vršenju sudijske funkcije ili na javnom mjestu dovodi sebe u stanje ili se ponaša
na način koji nije primjeren vršenju sudijske funkcije; 2) se neprimjereno odnosi prema učesnicima u sudskim postupcima i zaposlenima u
sudu; 3) se ne uzdržava od neprimjerenih odnosa sa zastupnicima i strankama u čijim
predmetima postupa ili iznosi informacije koje je saznao postupajući u predmetima; 4) koristi sudijsku funkciju za ostvarivanje svojih privatnih interesa i interesa svoje
porodice ili sebi bliskih lica; 5) prihvata poklone ili ne dostavlja podatke o imovini i prihodima u skladu sa propisima
kojima se uređuje sprječavanje sukoba interesa." Član 9
Poslije člana 33b dodaje se pet novih članova koji glase:
"Neuredno vršenje funkcije predsjednika suda Član 33v
Predsjednik suda neuredno vrši funkciju predsjednika suda ako bez opravdanih razloga:
1) suprotno zakonu mijenja godišnji raspored poslova u sudu; 2) ne postupa po pritužbama i kontrolnim zahtjevima;
3) ne pokrene postupak za disciplinsku odgovornost sudije, a zna ili je morao znati da postoje razlozi za odgovornost;
4) onemogućava vršenje nadzora u skladu sa zakonom; 5) ne omogućava edukaciju sudija, savjetnika i ostalih zaposlenih u sudu u skladu sa
propisima; 6) ne dostavlja ili dostavlja nepotpune ili netačne izvještaje o radu i druge podatke u
skladu sa zakonom.
Vrijeđanje ugleda funkcije predsjednika suda Član 33g
Predsjednik suda vrijeđa ugled funkcije predsjednika suda, ako: 1) u vršenju funkcije predsjednika ili na javnom mjestu dovodi sebe u stanje ili se
ponaša na način koji nije primjeren vršenju funkcije predsjednika; 2) se neprimjereno odnosi prema strankama i zaposlenima u sudu; 3) koristi funkciju predsejdnika suda za ostvarivanje svojih privatnih interesa i interesa
svoje porodice ili sebi bliskih lica; 4) prihvata poklone ili ne dostavlja podatke o imovini i prihodima u skladu sa propisima
kojima se uređuje sprječavanje sukoba interesa."
Nesavjesno i nestru čno vršenje funkcije predsjednika suda Član 33d
Predsjednik suda nesavjesno i nestručno vrši funkciju predsjednika suda, ako: 1) se u postupku nadzora nad obavljanjem poslova sudske uprave utvrde
nezakonitosti i napravilnosti u obavljanju poslova sudske uprave koje štete urednom i blagovremenom obavljanju poslova i funkcija suda;
2) ne poštuje princip slučajne dodjele predmeta; 3) suprotno zakonu oduzima dodijeljene predmete; 4) povrijedi načelo nezavisnosti sudija; 5) ne podnese predlog za razrješenje sudije u zakonom predviđenim slučajevima, a
zna ili je morao znati da postoje razlozi za razrješenje.
Prestanak funkcije predsjednika suda Član 33đ
Predsjedniku suda prestaje funkcija predsjednika: 1) kada istekne vrijeme na koje je izabran; 2) kada mu prestane sudijska funkcija; 3) kada sam to zatraži; 4) u slučaju ukidanja suda.
Nestru čno i nesavjesno obavljanje sudijske funkcije Član 33e
Pod nestručnim i nesavjesnim obavljanjem sudijske funkcije smatra se, naročito, ako sudija bez opravdanih razloga:
1) u značajnoj mjeri ne ostvaruje očekivane rezultate u pogledu kvaliteta i kvantiteta rada u posljednje dvije godine u odnosu na prosječan broj završenih predmeta iste vrste i složenosti na nivou tog suda;
2) značajno prekorači zakonom utvrđeni rok za izradu odluka u većem broju predmeta;
3) odugovlači postupak ili ne uzima predmete u rad, usljed čega nastupi zastarjelost krivičnog gonjenja ili zastarjelost izvršenja krivičnih sankcija;
4) obavlja djelatnosti ili preduzima aktivnosti koje su nespojive sa vršenjem sudijske funkcije."
Član 10 Član 90 mijenja se i glasi: "Dnevno prispjeli predmeti razvrstavaju se prema azbučnom redu početnih slova
imena i prezimena stranaka i dodjeljuju prema azbučnom redu imena i prezimena sudija.
Predmeti po redovnim i vanrednim pravnim ljekovima dodjeljuju se na način iz stava 1 ovog člana.
Predmeti koji su bili dodijeljeni u rad sudiji koji više ne vrši sudijsku funkciju u tom sudu dodjeljuju se novoizabranom sudiji, odnosno drugom sudiji koji je godišnjim rasporedom poslova određen da postupa po predmetima iz određene pravne oblasti, a ako to nije moguće, dodjeljuju se na način iz stava 1 ovog člana.
Predmeti sudije koji je spriječen da vrši sudijsku funkciju više od tri mjeseca, sudije kome je predmet oduzet, kao i u slučaju izuzeća sudije, dodjeljuju se u rad drugim sudijama tog suda u skladu sa stavom 1 ovog člana."
Član 11 Član 92 briše se.
Član 12 Član 95 briše se.
Član 13 U članu 98 poslije stava 1 dodaju se dva nova stava koji glase: "Sjednica sudija zauzima pravni stav kad se utvrdi da o pitanjima primjene zakona
postoje razlike u shvatanjima između pojedinih vijeća ili sudija tog suda ili kada jedno vijeće ili sudija odstupi od ranije utvrđenog pravnog stava.
O zauzetom pravnom stavu iz stava 2 ovog člana vodi se evidencija i prati njihova primjena."
Dosadašnji stav 2 postaje stav 4. Član 14
U članu 99 stav 1 tačka 3 riječi: "registarsko i" i riječi: "odjeljenje za privredne prestupe i" brišu se.
Stav 3 mijenja se i glasi: "Sudija koji sudi u predmetima za krivična djela organizovanog kriminala, korupcije,
terorizma i ratnih zločina ima pravo na iznos mjesečne zarade u visini zarade sudije Vrhovnog suda i pravo na specijalni dodatak zbog otežanih uslova rada i specifičnosti posla koji vrši."
Poslije stava 3 dodaje se novi stav koje glasi: "Specijalni dodatka iz stava 3 ovog člana utvrđuje Sudski savjet, u visini do jedne
prosječne zarade u Crnoj Gori."
Stupanje na snagu Član 15
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu Crne Gore".
Broj 23-1/11-7/6 EPA 620 XXIV Podgorica, 22. jula 2011. godine
Skupština Crne Gore 24. saziva Predsjednik
Ranko Krivokapi ć, s.r.
