Slavko Đumić, Lidija Gligorić PosTel 2011, 07. decembar 2011.

UNIVERZALNA POŠTANSKA USLUGA

- DRŽAVNI MONOPOL

- VISOK NIVO REGULACIJE

-VANTRŽIŠNO ODREĐIVANJE CENA

LIBERALIZACIJA POŠTANSKOG TRŽIŠTA

-PONUDA I POTRAŽNJA SE USPOSTAVLJA NA

SLOBODNOM TRŽIŠTU

-CENE U SLOBODNOM REŽIMU

-NEMA BARIJERA ZA ULAZAK NA TRŽIŠTE

POŠTANSKO TRŽIŠTE

Article 19.Everyone has the right to freedom of opinion and expression; this right includes freedom to hold opinions without interference and to seek, receive and impart information and ideas through any media and regardless of frontiers.

EKONOMSKI USLOVI ZA MONOPOLISANJE TRŽIŠTA-Da je u pitanju usluga od nezamenljivog značaja za svakodnevni život

građana- Da tu uslugu nije uopšte moguće ili nije moguće na zadovoljavajući

način obezbediti slobodnim delovanjem tržišnih sila

~30% stanovnika pošalje barem jedan e-mail dnevno

80% vlasnika mobilnih telefona pošalje barem jedan sms dnevno

90% stanovnika koristi fiksni telefon barem jednom dnevno

58%

91%

80-90%

10-20%

U većini zemalja EU uglavnom van opsega UPU

skoro polovina dostavnih reona

“ruralno”-10% pošiljaka

-za deset godina 6.000 objekata manje

-državna subvencija od 180 miliona £ za

očuvanje seoskih pošta

zatvaranje preko 300 preradnih centara i preko 3600 pošta

-PDV plaćaju isključivo novi učesnici na tržištu- 300 miliona dolara

državne subvencije u narednih 8 godina

STANOVNICIMA RURALNIH PODRUČJA ZNAČAJNIJI POŠTANSKI OBJEKTI NEGO POŠTANSKE USLUGE

OPSTAJANJE “SEOSKIH” POŠTA EKONOMSKI NEOPRAVADANO – DRUGE RAZLOGE, DRUŠTVENO-POLITIČKE I SL. UKOLIKO POSTOJE FINANSIRATI DRŽAVNIM ILI SREDSTVIMA LOKALNE

SAMOUPRAVE

SVETSKI POŠTANSKI SAVEZ

- OBEZBEĐIVANJE UPU KROZ JAČANJE IMENOVANOG

OPERATORA

- PROŠIRIVANJE OPSEGA UPU SA FINANSIJSKIM, PA

ČAK I INFOKOMUNIKACIONIM

USLUGAMA

EVROPSKA UNIJA

-OBEZBEĐIVANJE UPU UZ KONTINUIRANU

LIBERALIZACIJU TRŽIŠTA

- SUŽAVANJE OPSEGA UPU

POŠTANSKO TRŽIŠTE

UNIVERZALNA POŠTANSKA USLUGA- USLUGA OD OPŠTEG INTERESA -

GRAĐANI NE PREPOZNAJU SVOJE OSNOVNE POTREBE!?

GRAĐANI PREPOZNAJU SVOJE OSNOVNE POTREBE I ONE SE U SVEMU NE POKLAPAJU SA UPU

REDEFINISANJE OPSEGA UPU

VAŽNIJA PRAVNIM NEGO FIZIČKIM

LICIMA!?

8

EKONOMSKI USLOVI ZA MONOPOLISANJE TRŽIŠTA-Da je u pitanju usluga od nezamenljivog značaja za svakodnevni život

građana-Da tu uslugu nije uopšte moguće ili nije moguće na zadovoljavajući

način obezbediti slobodnim delovanjem tržišnih sila !

UNIVERZALNA USLUGA-PO PRISTUPAČNIM CENAMA I POD JEDNAKOM USLOVIMA ZA SVE

KORISNIKE, BEZ DISKRIMINACIJE

JEDNAKI USLOVI = JEDINSTVENA TARIFA BEZ OBZIRA NA RAZDALJINU I PRAVNI SUBJEKTIVITET?

OVO NE ZNA ILI NE MISLI SA TAKO

TREBA DA BUDE VIŠE OD POLOVINE FIZIČKIH I PRAVNIH

LICA

DOBITNICI

GUBIТNICI

-NELEGALNI POŠTANSKI OPERATORI-PRAVNA LICA KOJA KORISTE NJIHOVE

USLUGE-VELIKE NACIONALNE KOMPANIJE

- JPO- GRAĐANI SRBIJE

-LEGALNI POŠTANSKI OPERATORI

-FORMIRANJE CENA U SKLADU SA IZBEGNUTIM TROŠKOVIMA- BIZNIS KORISNICI B2B,B2C

9

“Sa stanovišta javne politike, suština je u tome da monopolisti proizvode količinu koja je manja od

društveno efikasne količine i naplaćuju cenu koja je veća od graničnog

troška. Zbog toga se javljaju čisti gubici. Takve

neefikasnosti mogu u pojedinim slučajevima da se ublaže putem cenovne

diskriminacije koju vrši monopolista , ali u drugim

slučajevima potrebno je da kreatori politike

preuzmu aktivniju ulogu.”N.Gregory Mankiw, Mark

P. Taylor

Ako pravna lica, odnosno pošiljaoce mas pošiljki izuzmemo iz UPU

FILOSOFIJA NEMAČKOG SLUČAJA - NEMA RAZLIKE IZMEĐU TRŽIŠTA POŠTANSKIH USLUGA I DRUGIH KOMUNIKACIONIH TRŽIŠTAPOSLEDICA OVE FILOSOFIJE: UPU OBEZBEDITI NA SLOBODNOM TRŽIŠTU BEZ IKAKVE EX-ANTE INTERVENCIJE

- DRŽAVA JEDINI GARANT UPU- ISTORIJSKI OPERATOR U SVAKOM TRENUTKU MOŽE “VRATITI” DRŽAVI NERENTABILNA PODRUČJA- TROŠKOVE OVAKVIH OBJEKATA POKRIVAJU UČESNICI NA POŠTANSKOM TRŽIŠTU SRAZMERNO TRŽIŠNOJ SNAZI

DO SADA NIJE BILO OVAKVIH SLUČAJEVA, JER...

DEUTSCHE POST DRŽI 90% TRŽIŠTA!

ISTI JE SLUČAJ SA TELEKOMUNIKACIONIM TRŽIŠTEM NEMAČKE, GDE SE OVAKAV PRINCIP PRIMENJUJE JOŠ OD 1996. GODINE

Sva pitanja su dobrodošla!

slavko.djumic@rapus.rslidija.gligoric@rapus.rs

ˮAli često ne možeš a da ne kažeš šta misliš, i pravdaš se time što svoje mišljenje ne smatraš vrednijim nego

što ono jeste.ˮ(Sigmund Frojd)