TÜMÖR BELİRLEYİCİLERİ(belirteç,marker)

Dr. Akın Önder

Tümör belirleyicisi

• Kanda ve diğer vücut sıvılarında protein,hormon,enzim ve immunglobülin yapıdaki maddelere tümör belirleyicileri denir.

• Bakılan bu maddelerin normalden daha yüksek olmasıdır.

Klinikte kullanım amaçları

• Yüksek risk gruplarında kanser taraması• Tedavinin takibinde• Tümör rekürrensinde• Metastazlarda

CEA

• GİS malignitelerinde yükselir.

• Kalınbarsak kanseri tanısı konmuş ve tedavi almış veya halen tedavi alan hastaların izlenmesinde kullanılır.

• CEA’ in kanser dışı nedenlerle de yükselebilmesi nedeni ile, insanların kanserli olup olmadığının araştırılmasında kullanılması uygun değildir

CA.15-3

• Meme kanserinin takip,nüks ve metastazında kullanılır.

• Menstrüasyon,hamilelik,• Endometriosis,PID• Memenin benign kitleleri• Kronik karaciğer hastalıkları• Üriner infeksiyon• Akut pankreatit gibi benign durumlarda da

yükselebilir.

Alfa feto protein(AFP)

• Hepatoselüler, over ve testis germ hücreli tümörlerinde yükselir

• Hamilelik ve diğer karaciğer hastalıklarında da yükselebilir.

CA 19-9

• Pankreas, Safra Yolları,Kolorektal,Midetümörlerinde yükselir.

• İkter,diyabetik nefropati, romatizmalhastalıklar gibi benign durumlarda da yükselmektedir.

Tiroglobulin

• Tiroglobulin tiroid bezindeki bir depoproteinidir. Diferansiye(iyi) tiroid kanserlihastaların izlenmesinde (radyoaktif iyottedavisi almış veya ameliyat olmuşhastaların takibinde kullanılır.)

• Troide İİAB uygulandıktan sonra, troidit vetirotoksikoz durumlarında da artabilir.

Kalsitonin

• Tiroid medüller kanserinde yükselir.Tiroid bezinin parafoliküler hücrelerinden sentez edilir.

CA 125

• Endometirum ve fallop tüp kanserlerindeyükselir.

• Menstrüasyon,hamilelik,endometriosis,PID,pankreatit, kronik karaciğer hastalığı vesiroz gibi benign durumlarda dayükselebilir.

Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?1. CEA ve CA 19-9 GİS malignitelerinin takibinde

kullanılır2. AFP karaciğer tümörelerinde yükselir3. Meme kanserinde CA 15-3 yükselir.4. Tümör markerları kanserli insanların

belirlenmesinde kullanılır5. CA19-9 Pankreas ve safra yolları tömörlerinde

yükselir.