TEMAT : EPOKA NAPOLEOŃSKA

Podręcznik: s. 104-110.

1. Przemiany wojskowości pod wpływem rewolucji francuskiej

a. wybuch rewolucji francuskiej – 1789 r.

b. wprowadzenie powszechnego poboru do wojska

c. stworzenie warunków do awansu ludziom z niższych warstw społecznych

d. zastąpienie taktyki linearnej taktyką kolumnowo-tyralierską

2. Początki kariery Napoleona Bonapartego (1769-1821 r.)

a. udział w oblężeniu Tulonu

b. udział w wojnach włoskich – z Austrią (1796-1797)

c. wyprawa do Egiptu – 1798 r.

– bitwa pod piramidami

– klęska floty francuskiej pod Abukirem

– przeniesienie działań do Palestyny i Syrii

– opuszczenie armii i powrót Napoleona do Francji

d. wznowienie walk francusko-austriackich w północnych Włoszech

– zwycięstwo Napoleona pod Marengo – 1800 r.

– utworzenie zależnej od Francji Republiki Włoskiej

3. Wojny napoleońskie

a. wojna z III koalicją (Anglia, Rosja, Austria i Szwecja)

– klęska floty francuskiej pod Trafalgarem (1805 r.) – flotą angielską dowodził Hortio Nelson

– zwycięstwo Napoleona pod Austerlitz (1805 r.)

b. wojna z IV koalicją (Prusy i Rosja)

– klęska wojsk pruskich pod Jeną i Auerstädt (1806 r.) i opanowanie Prus przez armię francuską

– bitwa pod Iławą Pruską – 1807 r.

– bitwa pod Frydlandem – 1807 r.

– zawarcie pokoju w Tylży (1807 r.) utworzenie Księstwa Warszawskiego

c. wojna z V koalicją

– wkroczenie korpusu austriackiego do Księstwa Warszawskiego – bitwa pod Raszynem (1809 r.)

– zwycięstwo Napoleona nad wojskami austriackimi pod Wagram (1809 r.)

d. wyprawa Wielkiej Armii na Moskwę (1812 r.)

– udział korpusu polskiego pod dowództwem księcia Józefa Poniatowskiego

– odwrót armii rosyjskiej gen. Michaiła Kutuzowa

– bitwa pod Borodino (1812 r.)

– zajęcie bez walki Moskwy przez wojska Napoleona

– odwrót i zagłada Wielkiej Armii

4. Upadek Napoleona

a. bitwa pod Lipskiem – 1813 r. – tzw. „bitwa narodów”

– klęska Napoleona

– śmierć księcia Józefa Poniatowskiego

b. upadek Napoleona

– zajęcie Paryża przez wojska sprzymierzonych

– abdykacja Napoleona

– zesłanie Napoleona na wyspę Elbę

c. Sto dni Napoleona

– ucieczka Napoleona z Elby

– klęska Napoleona pod Waterloo

– zesłanie Napoleona na Wyspę Świętej Heleny

5. Wojskowość epoki napoleońskiej

a. piechota

– fizylierzy – tradycyjna piechota liniowa

– woltyżerzy – walczący w tyralierze strzelcy

– grenadierzy – najwyżsi żołnierze przeznaczeni do walki wręcz

b. jazda

– kirasjerzy – wyposażeni w kaski i kirysy (pancerze)

– dragoni – kawaleria z silnym uzbrojeniem strzeleckim

– huzarzy

– ułani

c. artyleria

– haubice

– moździerze

d. rozwój wojsk inżynieryjnych

WOLTYŻER

Fizylier

Grenadierzy

KIRASJERZY

DRAGONI

HUZAR

UŁAN Księstwa Warszawskiego

Haubica

TEMAT: CZARNA I BIAŁA LEGENDA NAPOLEONA

Podręcznik: s. 111-116.

I. Polityka francuska wobec Hiszpanii

1. W pierwszym okresie wojen napoleońskich Hiszpania była sojusznikiem Francji

a. udział floty francusko-hiszpańskiej w bitwie pod Trafalgarem (1805 r.)

b. blokada kontynentalna

c. traktat w Fontainebleau – sojusz francusko-hiszpański przeciw Portugalii

2. Narzucenie zwierzchnictwa francuskiego Hiszpanii

– osadzenie na tronie hiszpańskim Józefa Bonapartego (brat Napoleona)

– wybuch powstania antyfrancuskiego w Hiszpanii

II. Księstwo Warszawskie

1. Utworzenie Księstwa Warszawskiego na mocy traktatu tylżyckiego (1807 r.)

a. zostało utworzone z ziem drugiego i trzeciego zaboru pruskiego

b. ustrój Księstwa Warszawskiego

– zależność polityczna od Francji

– konstytucja nadana przez Napoleona

– kodeks cywilny Napoleona

– księciem warszawskim został król Saksonii Fryderyk August

– armia podporządkowana marszałkowi Louisowi Davoutowi

2. Wojna polsko-austriacka (1809 r.)

a. wkroczenie wojsk austriackich do Księstwa

b. bitwa pod Raszynem – książę Józef Poniatowski (1809 r.)

c. wkroczenie wojsk polskich na ziemie zaboru austriackiego

d. włączenie do Księstwa Warszawskiego ziem trzeciego zaboru austriackiego

3. Udział korpusu polskiego w wyprawie na Rosję w 1812 r . a. Księstwo Warszawskie wystawiło kontyngent wojska liczący 100 tys. żołnierzy pod dowództwem księcia Józefa Poniatowskiego

b. klęska armii Napoleona oznaczała upadek Księstwa Warszawskiego

Pod linkiem po https://flipbook.nowaera.pl/dokumenty/Flipbook/Poznac-przeszlosc-

Wojnaiwojskowosc/mobile/index.html#p=73

wyżej wersja książki w PDF

ZADANIE DOMOWE- do dnia 10 czerwca

aniamalgorzata@vp.pl

Epoka napoleońska

1. Zaznacz właściwe zakończenie zdania.

„Bitwą trzech cesarzy” nazywa się starcie wojsk: francuskich, austriackich i rosyjskich pod

Wagram.

Frydlandem.

Marengo.

Austerlitz.

2. Wymień miejsce bitwy stoczonej przez wojsko Napoleona, którą określa się jako „bitwę

narodów”. Wyjaśnij znaczenie tej nazwy.

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

3. Wykonaj polecenia na podstawie tekstów źródłowych i wiedzy własnej.

Tekst A

13-go października spadł pierwszy śnieg, a 19-go, przy pięknej pogodzie, Wielka Armia, z

której została ledwie szósta część [...], poczyna odwrót. 28-go października rozpoczęły się

mrozy. 7-go listopada temperatura spadła z 5 na 18 stopni zimna, 8-go listopada, dzień

niewysłowionej niedoli. Powstała taka zamieć śnieżna, że Francuzom i Niemcom, którzy nie

znali zimy rosyjskiej, zdawało się, że żywi z niej nie wyjdą. Ludzie, oślepieni śnieżycą, marnie

ubrani, wynędzniali, potykali się i padali. Zamieć ich przywalała, tworząc tymczasowe

mogiły. [...] W dzień Wielka Armia szła, lecz w nocy nie miała się gdzie podziać. Noce były

długie i siekł lodowaty wiatr. Szczęśliwi byli ci, którzy mogli na kolację upiec kawałek padliny

końskiej albo garść zgniłej mąki rozpuścić w wodzie ze śniegu i zagrzać. Z rana na każdym

biwaku zostawały trupy ludzi i koni. [...] Stara gwardia, Francuzi z innych korpusów i Polacy

trzymali się mocno. [...] Na widok cesarza w kolumnach zawsze prezentowano broń i zrywał

się okrzyk: „Niech żyje cesarz!”. Ten sam okrzyk wznosili ranni, konając.

Tekst B

W tej chwili, na widok wyłaniających się na skrzydle kolumn pruskich, cała armia [...]

przechodzi do natarcia. Już jej nikt nie zdoła zatrzymać. Francuzi odchodzą. Uciekają. Lecz

część starej gwardii w zwartych czworobokach stoi dumnie na miejscu i nie odchodzi. [...]

Ney¹ spada z piątego zabitego pod nim konia. Pieszo ze szpadą w ręku walczy dalej. Gwardia,

wnet otoczona ze wszystkich stron, nie ma już dokąd odejść. Baterie angielskie z odległości

300 kroków biją do niej kartaczami. Anglicy krzyczą grenadierom, że opór jest daremny, żeby

się poddali. Odpowiada im ciężko ranny generał Cambronne².

– Gwardia umiera, ale się nie poddaje...

I gwardia, walcząc do ostatniego tchu, ginie zmiażdżona przewagą nieprzyjacielską. [...] Ci,

których zawiodła śmierć z ręki wroga, postrzelali się nawzajem, żeby nie przeżyć swych

towarzyszy broni i nie iść do niewoli.

¹ Michel Ney – marszałek Francji.

² Pierre Cambronne – dowódca oddziałów gwardii cesarskiej.

Źródło: E.M. de Saint-Hilaire, Historia Napoleona, tłum. R. Uniastowski, Kraków 1992, s. 225–227, 290.

A. Nazwij wydarzenia, do których nawiązują teksty źródłowe.

tekst A – .....................................................................................................................................,

tekst B – ………………………………………………………………………………………...

B. Oceń stosunek żołnierzy do Napoleona. Weź pod uwagę okoliczności zdarzeń opisanych w

tekstach.

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………