· Sugar 5 Mga atake ni Duterte sa mga bata 7 Hindi kriminal ang mga bata 8 Apat na magsasaka, pinatay 9 Mga atake sa mamamayan ng NMR 9 Industriya ng niyog, patuloy na bumabagsak

ANGPahayagan ng Partido Komunista ng Pilipinas

Pinapatnubayan ng Marxismo-Leninismo-Maoismo

Tomo L Blg. 3

Pebrero 7, 2019

www.phi l ippinerevolution. info

Pinanghahawakan ng mga rebolusyonaryong pwersa na ang pa-sistang rehimeng US-Duterte ang ganap na responsable sa wa-lang-pakundangang pagpatay kay Randy Felix Malayao, konsul-

tant pangkapayapaan ng National Democratic Front of the Philippines(NDFP) noong Enero 30. Isang buwan lamang bago ang pagpatay kayMalayao, hayagang inendorso mismo ni Duterte ang malawakang mgapagpatay at inutusan ang kanyang mga death squad na likidahin angmga rebolusyonaryong pwersa at mga tagasuporta ng Partido at rebo-lusyonaryong kilusan.

Ang pagpatay kay Malayao aysimula ng mas pinasidhing teroris-mo ng estado at armadong pagsupilsa mga aktibistang nasa unahan ngmalawak na nagkakaisang paglabansa tiraniya ni Duterte. Si Malayaoang unang kilalang pambansangpersonahe na pinatay ng mga pwer-sang panseguridad ng estado mata-pos ang mahabang panahon. Angpagpatay kay Malayao ay maaaring

senyales na sa mga death squad niDuterte na isagawa ang tahasangpagpatay sa mga lider masa at ak-tibista at iba pang mga pwersangoposisyon.

Sa harap ng patuloy na pagka-bigong gapiin ang armadong rebo-lusyonaryong kilusan, ibinubulalasng rehimeng Duterte ang pasistanggalit nito laban sa mga ligal na

Katarungan para sa lahatng biktima ng pasistangrehimeng US-Duterte

EDITORYAL6 kontra-atake,

inilunsad sa BHB-

NEMR

"BHB-NEMR..," sundan sa pahina 3"Katarungan..," sundan sa pahina 2

BINIGO NG BAGONG HukbongBayan (BHB) sa Northeast Min-danao ang nanghahalihaw namga pasistang tropa ng ArmedForces of the Philippines (AFP) saAgusan del Sur at Surigao del Sursa loob ng 25 araw. Ang naturangmga operasyon ay reaksyon ngAFP sa dalawang matagumpay namga taktikal na opensiba ng BHBnoong huling kwarto ng taong2018. Ang walang awat na ope-rasyong militar ay sinabayan pang panghuhulog ng bomba atistraping ng Philippine Air Force.

Ayon kay Ka Maria Malaya,tagapagsalita ng National De-mocratic Front of the Philippines-Northeast Mindanao Region,nagsagawa ang BHB ng anim nakontra-atake sa mga sundalo ng4th ID na nag-operasyon sa mgakomunidad mula pa noong huling

Pebrero 7 , 2019 ANG BAYAN2

Ang Ang Bayan ay ini la lathala dalawang beses bawat buwan

ng Komite Sentral ng Partido Komunista ng Pi l ipinas

Tomo L Blg. 3 | Pebrero 7, 2019

Nilalaman

Ang Ang Bayan ay ini la labas sa

wikang Pi l ipino, Bisaya, I loco,

Hi l igaynon, Waray at Ingles.

Tumatanggap ang Ang Bayan ng

mga kontribusyon sa anyo ng mga

artikulo at bal ita. Hinihikayat din ang

mga mambabasa na magpaabot ng

mga puna at rekomendasyon sa

ikauunlad ng ating pahayagan.

ANG

instagram.com/progressiveviews

@prwc_info

fb.com/groups/prwcnewsroomv2

[email protected]

Editoryal: Katarungan para sa lahat ngbiktima ng pasistang rehimeng Duterte 1Mga kontra-atake ng BHB sa NEMR 1Pagpaslang kay Malayao, kinundena 4Pagtatatag ng DGB sa Brgy. Sugar 5Mga atake ni Duterte sa mga bata 7Hindi kriminal ang mga bata 8Apat na magsasaka, pinatay 9Mga atake sa mamamayan ng NMR 9Industriya ng niyog,patuloy na bumabagsak 10Presyo ng mga bilihin, tumataas pa rin 11Simbahan, mga progresibo, nagkaisa 13Mendiola masaker, ginunita 13Kampuhan ng Sumifru, naigiit 13Mga progresibong partylist, inaatake 14BOL, niratipikahan na 14Sentenaryo nina Luxemburg, ginunita 14

pwersang demokratiko gamit angmga pangkat asasinasyon at pagba-baluktot sa mga batas at prosesongligal upang higpitan ang mga orga-nisasyong masa at progresibonginstitusyon. Armadong sinusupil ngmga ahenteng panseguridad ngestado ang mga magsasaka atmanggagawa, gayundin ang mgaguro, estudyante, abugado, mama-mahayag at iba pang sektor, lalunayaong aktibong naggigiit ng kani-lang demokratikong karapatan atinteres at kritikal sa tiraniya ni Du-terte.

Lumilitaw na pursigido si Duter-te sa deklarasyon niyang isagawaang "estilong Suharto" ng malawa-kang pagpatay tulad ng ginawangpagsalbeyds sa mahigit isang mil-yong kasapi at sumusuporta sa Par-tido Komunista ng Indonesia noong1965-66 sa utos ng noo'y Gen. Su-harto na malao'y magtatatag ng 30-taon madugong diktadurang militar.

Sa ambisyong maging pasistangdiktador at panatilihin ang burukra-ta-kapitalistang paghahari ng kan-yang pamilya at pangkat, nahuhu-

maling ngayon si Duterte sa paglu-pig sa mga pwersang pamban-sa-demokratiko bilang isa sa susinghakbangin sa kanyang iskemang ti-raniko. Dumarami ngayon ang kasong ekstrahudisyal na pagpatay, mgamasaker, pagdukot, sarbeylans,pagtortyur, arbitraryong pag-ares-to, pagsasampa ng gawa-gawangkaso, matagalang pagkukulong,pagpwersa sa mga tao na "sumu-render," iligalisasyon at pagsasarang mga paaralang pangkomunidadat iba pang grabeng pang-aabuso.

Sa ilalim ng Oplan Kapayapaanat National Internal Security Planng 2018, niyuyurakan ng pasistangpagsalakay ang karapatan ng puo-puong libong mamamayan. Bukod parito ang ilampung libong pinatay ngmga pwersang panseguridad ng es-tado at sinusuportahan nitong mgadeath squad sa tinaguriang "drugwar" ni Duterte para kontrolin angiligal na bentahan ng droga, gayun-din ang ilandaang libong mamama-yang Moro na ang mga karapata'ypatuloy na inaapakan sa gera niDuterte para kontrolin ang yamanng lupang Bangsamoro.

Habang pinaiigting ni Duterteang kampanya ng mga pagpatay attodong panunupil, umaalingawngawsa buong bansa ang sigaw ngmalawak na masa: Katarungan parakay Malayao! Katarungan para samga magsasakang pinapatay saiba't ibang panig ng bansa at mina-saker sa Sagay, Lake Sebu at ibapang lugar! Katarungan para samga manggagawang sinusupil dahilsa paggigiit ng karapatang mag-or-ganisa at magwelga! Katarunganpara sa daan-daang mga bilang-gong pulitikal! Katarungan para sapuo-puong batang basta-basta ibi-nibimbin sa ngalan ng "proteksyonng estado!" Katarungan para samga guro at iba pang walang kat-wirang sinasarbeylans at sinisin-dak! Katarungan para sa mga ma-mamahayag, abugado at iba pangtarget ng "Red-tagging" o pagpa-paratang na komunista at pagba-banta! Katarungan para sa ilanli-bong walang habas na pinaslang sagera sa droga ni Duterte! Kataru-ngan para sa daan-daan libong bik-tima ng walang pakundangangpagwasak sa Marawi City! Kataru-ngan para sa kababaihang biktimang walang hupa at walang-kahihi-yang pandurusta ni Duterte! Kata-rungan para sa mga relihiyosongwalang-lubay na inaatake ng pana-tisismo at pang-uudyok sa karaha-san ni Duterte! Katarungan para sabuong sambayanang Pilipino nabiktima ng tiraniya at terorismo niDuterte!

Sa pakikibaka para sa kataru-ngan, dapat paigtingin ng samba-yanang Pilipino ang kanilang mgapampulitikang pakikibaka para ma-lawakang ilantad, tuligsain at laba-nan ang pasistang atake ng rehi-meng Duterte. Dapat silang magingmapangahas, agresibo at lagingnasa opensiba upang papanagutinang rehimen sa bawat isang kaso ngpang-aabuso ng militar pulis sa ka-pangyarihan. Dapat silang magralisa lansangan upang gamitin angkolektibong lakas ng masa. Kasabaynito, dapat silang magpunyagi samga pakikibakang ligal upang igiit

"Katarungan..." mula sa pahina 1

ANG BAYAN Pebrero 7 , 2019 3

ang kanilang mga karapatan sa ila-lim ng internasyunal na mga batasat maging sa ilalim ng reaksyunar-yong konstitusyon.

Binubuklod ang sambayanangPilipino ng sigaw para sa kataru-ngan sa harap ng paghahari ng te-ror ni Duterte. Dapat itong paali-ngawngawin sa mga pabrika, kam-pus, upisina, mga simbahan, komu-nidad at iba pa. Pinatatatag at pi-nalalawak nito ang kanilang nagka-kaisang prente laban sa tiraniya atpasismo ni Duterte. Pinalalakas nitoang kanilang loob para lumaban ka-hit sa harap ng mga pagpatay, pa-nanakot at pagbabanta.

Kasabay nito, dapat pukawin atpakilusin ang malawak na masaupang ang kanilang diskuntentongpanlipunan ay maging pakikibakapara isulong ang kanilang mga ka-rapatang pang-ekonomya at hanga-rin para sa katarungang panlipu-nan. Dapat magpunyagi sila sa si-

gaw para sa umento sa sahod atsweldo, para sa trabaho, lupa parasa nagsasaka, pabahay sa mga wa-lang tirahan at iba pa. Dapat puka-win ang bayan upang tuligsain angrehimen para sa pagpapataw ngpabigat na mga buwis at kabiguangkontrolin ang sumisirit na presyong pagkain at ibang saligang pa-ngangailangan. Dapat nilang ilan-tad ang tinaguriang mga "progra-mang pangkagalingan" ng rehimen,batikusin ang lubhang kakulanganng serbisyong panlipunan at kun-denahin ang korapsyon at panda-rambong ng rekurso ng estado ngiilang burukratang kapitalista atmalalaking burgesyang kumprador.

Sa harap ng tumitinding walanghabas na atake ng rehimeng Duter-te, dapat matalinong lumaban angmga organisasyong masa para umi-was at biguin ang kampanya ng mgapag-aresto at pagpatay at maginghandang gamitin ang kinakaila-ngang mga taktika, kabilang ang

pagbubuo ng malalim at malapad nalihim na lambat, kontra-paniniktik,pagbubunyag sa social media ngmga lihim na operatiba ng estado,at iba pa. Anumang oras, ang mgatarget ng pagpatay ay maaaringtumungo sa kanayunan kung saanmaaari silang magpakanlong sa mgarebolusyonaryong base o kaya'ysumapi sa Bagong Hukbong Bayan.

Ang brutalidad ng rehimeng US-Duterte ay dapat ilantad na nagsi-silbi kapwa sa kanyang paghaha-ngad para sa absolutong kapang-yarihan at sa pagtatanggol sa inte-res ng malalaking panginoong may-lupa at malalaking burgesyangkumprador. Matalas na nauunawa-an ng bayan na ang kanilang sigawpara sa katarungan ay nakakawingsa pakikibaka para wakasan angrehimeng US-Duterte at sa kadulu-duluha'y nakadugtong sa rebolu-syonaryong pagwawakas sa nagha-haring mapang-api at mapagsa-mantalang sistema.

linggo ng Disyembre 2018 at hanggang kalagitnaan ngEnero 2019. Tatlo sa mga kontra-atakeng ito ang pina-katampok:

> Pinasabugan ng BHB noong Disyembre 23 ang nag-ooperasyong mga sundalo ng 26th IB sa Sumulon, Bara-ngay Padiay, Sibagat, Agusan del Sur. Isang opera-syong haras ang isinagawa noong Enero 5 laban sa 3rdSpecial Forces Battalion (3rd SFB) sa kabundukan ngSan Juan, bayan ng Bayugan sa parehongprubinsya.

> Pinasabugan din ng mga Pulangmandirigma ang nag-ooperasyongtropa ng 36th IB sa kabundukan ngManhulayan, Barangay Bolhoon, SanMiguel, Surigao del Sur noong Enero7.

Ipinakikita ng mga operasyong militar naito na binabalewala ng mga upisyal ng AFP atgubyernong Duterte ang kaligtasan ng kani-lang 15 tauhang kasalukuyang prisoner of war(POW) o bihag-ng-digma (dalawag sundalo ng3rd SFB at 13 tauhan ng CAA) na nasa kustodiyang BHB, ayon kay Ka Maria. Naantala ang kani-lang pagpapalaya dahil sa naturang mga opera-syon.

Ang naturang mga POW ay nabihag noongDisyembre 19 sa isang reyd ng BHB detatsment

ng CAA sa Barangay New Tubigon, Sibagat, Agusan delSur. Sa naturang reyd, nakasamsam ang BHB ng 23 ar-mas, kabilang ang isang M60 light machinegun.

Samantala sa Southern Mindanao Region, iniulat niIsabel Santiago, tagapagsalita ng Mount Apo Subre-gional Operations Command, na isang upisyal ng Phi-

lippine National Police (PNP) at 11 iba pa angnasugatan sa operasyong demolisyon ng BHBnoong Enero 28 sa Purok 4, Sityo Kabisig, Ba-rangay Poblacion, Magpet sa North Cotabato.Ang mga kaswalti ay pawang mga tropa ng PNPProvincial Mobile Company. Napatay sa takti-kal na opensibang ito si PO3 ChristopherAnadon.

Isang araw bago ito, binigo ng isang yu-nit ng BHB ang sumasalakay na pwersa ng19th IB at grupong paramilitar na Baganisa Sityo Salingsing, Barangay Amabel,Magpet. Sa kabilang banda, namatayang Pulang mandirigma na si Ronnie

Awe (Ka Dindo), 44, habang malub-hang nasugatan ang kanyang anak nasi Ka Wingwing.

Pinabulaanan ng nasabing dala-wang labanan ang kasinungalingan

ipinagkakalat ng militar na humihina naumano ang armadong rebolusyonaryong

"Katarungan.," mula sa pahina 1

"BHB-NEMR..," mula sa pahina 1

"BHB-NEMR..," sundan sa pahina 4


pwersa sa nasabing lugar, aniSantiago.

Samantala, sa isla ng Negros,dalawang sundalo ang napatay samagkakahiwalay na mga opensibang BHB.

Dalawang sundalo ng 94th IBang patay nang magsagawa ngoperasyong isnayp ang BHB-Negros laban sa mga nakaista-syong sundalo sa kanilang kamposa Barangay Trinidad, Guihul-ngan City, Negros Oriental noongEnero 29, alas-2 ng hapon. Ipi-nagbunyi ng mga residente angnasabing opensiba laban sa 94thIB, na nagsasagawa ng opera-syong "peace and development"sa naturang barangay.

Responsable ang 94th IB samga pamamaslang at iligal napagdakip sa mga magsasakanoong Disyembre 27, 2018, ga-yundin sa iligal na panghahalug-hog sa mga kabahayan sa di ba-baba sa anim na sityo ng natu-rang barangay. Itinulak nito angdaan-daang residente na sapili-tang lisanin ang kanilang mgabahay dahil sa takot.

Isang sundalo ng 15th IB angnapatay at isa pa ang nasugatannang makasagupa nila ang BHB-Negros sa Sityo Pacama, Bara-ngay Magballo, Kabankalan City,Negros Occidental noong Enero18.

Sa Quezon, pinaralisa ngBHB-Quezon ang mga kagamitanng mapaminsalang kumpanyangPacific Summit ConstructionGroup, Inc. sa Sityo Pandarawan,Barangay Maragondon, Real,Quezon noong Enero 21. Kabilangsa pinaralisa ng BHB ang tatlongdumptruck, dalawang backhoe,generator set, transit mixer atloader.

Mapangwasak sa kapaligiranang mga operasyon ng kam-panyang ito. Dahil sa pagtatayong kumpanya ng isang hydro-electric plant, daan-daang resi-dente ang napalayas at nawalanng kanilang kabuhayan.

"BHB-NEMR..," mula sa pahina 3 Pagpaslang sa konsultant ng NDFP,

malawakang kinundena

UMANI NG MALAWAK na pagkun-dena ang pagpaslang kay RandyFelix Malayao, 49, mula sa rebolu-syonaryong kilusan, mga tagapag-taguyod ng karapatang-tao, prog-resibong organisasyon at malawakna mamamayan. Si Malayao ay isasa mga konsultant ng National De-mocratic Front of the Philippines(NDFP) sa usapang pangkapaya-paan.

Dalawang ulit siyang binarilhabang natutulog sa sinasakyangbus nang huminto ito sa Aritao,Nueva Vizcaya noong Enero 30,alas-2:30 ng umaga. Agad siyangnamatay. Sakay ng motorsiklo,mabilis na nakatakas ang bumarilkasama ang isa pa.

Mahigpit na binatikos ng iba'tibang grupo, kabilang ang Partido,ang pagpatay kay Malayao na pi-naniniwalaang tuwirang kagaga-wan ng mga utusang mamamatay-tao ni Duterte.

Binatikos din ng mga grupongito ang ipinakakalat na intriga ngAFP at PNP laban kay Malayao atsa rebolusyonaryong kilusan parapagtakpan ang kanilang krimen.Katunayan, malaon na nitong pi-nagbabantaan si Malayao, gayun-din ang maraming rebolusyonar-yong personalidad. Kabilang siMalayao sa listahan ng mga tero-rista sa kasong unang isinampa ngrehimen sa korte noong Pebrero2018, bagaman tinanggal ang kan-yang pangalan sa inamyendangpetisyon nitong Enero 18.

Si Malayao ay isang kilalangaktibista mula noong estudyante pasiya sa University of the Philippi-nes-Miag-ao sa prubinsya ng Iloilo.Nagsilbi siyang bise-presidentepara sa Visayas ng College EditorsGuild of the Philippines bago kumi-los sa hanay ng mga magsasaka saCagayan Valley kung saan nagmulaang kanyang pamilya. Hinuli siyanoong 2008 sa ilalim ng rehimengArroyo at ikinulong sa gawa-ga-

wang mga kaso sa loob ng apat nataon.

Nang lumaya siya, kinuha si-yang konsultant ng NDFP, habangpatuloy na nagsisilbi sa mga orga-nisasyong masa. Sa partikular,myembro siya ng Reciprocal Wor-king Group on Political and Consti-tutional Reforms. Dito, nagpakitasiya ng talas at mahigpit na pagga-gap sa kalagayan ng mamamayanna bunga ng ilang dekadang pag-gampan ng mga rebolusyonaryongtungkulin sa hanay nila, at kasigla-han para sa kanyang mga gawainna katulad sa bawat tungkuling hi-narap at ginampanan niya sa naka-raan.

Inalala ng NDFP si Malayao bi-lang isang "taong marami ang ka-sanayan na rebolusyonaryo sa kai-buturan—isang katangi-tangingestudyante, lider-kabataan, mahu-say na manunulat at mamamaha-yag, syentista, organisador ng mgamagsasaka at manggagawa, inter-nayunalista at mandirigma para sakapayapaan at hustisya."

Para kundenahin ang pagpas-lang kay Malayao at iba pang mgabiktima ng rehimen, nagtipon angmga guro, mag-aaral at organisa-syon para sa karapatang-tao saharap ng Quezon Hall, UP Diliman.Nagkaroon din ng protesta saUniversity of Sto. Tomas at FarEastern University at mga mang-gagawa mula sa Courage at Kilu-sang Mayo Uno. Hustisya rin parakay Malayao ang panawagan ngmga progresibong grupo mula saPanay, Baguio at Laguna.


Lokal na demokratikong gubyernong bayan,itinatag sa Barangay Sugar

Idinaos ang kumperensyang bayan sa Barangay Sugar, di tunay napangalan ng isang barangay sa rehiyon ng CARAGA, para itayo

ang komiteng rebolusyonaryo sa baryo (KRB) noong Disyembre2018. Ang KRB ang batayang yunit ng demokratikong gubyernongbayan (DGB). Ang barangay Sugar ay binubuo ng pitong sityo atmay populasyong 1,000 na halong Lumad at di-Lumad.

Dumalo sa kumperensya ang120 kasapi ng sangay ng Partido salokalidad (SPL) at mga myembro ngorganisasyong masa. Lumahok dinang ilang upisyal ng barangay atnakaaangat na indibidwal. Dumalorin ang mga kadre ng Partido sa la-rangang gerilya, mga Pulang mandi-rigma at mga piling tagamasid. Paramatiyak ang kaligtasan ng mga de-legado, 24 oras na nagmatyag sapaligid ang milisyang bayan at ko-miteng depensa sa baryo. Nagsil-bing punong-abala ang laranganggerilya sa lugar.

“Tiniyak talaga ng mga delega-do na makadadalo sila sa kumpe-rensya kahit marami silang trabahosa bukid,” salaysay ni Ka Tabli, isasa mga delegado. Dala rin ng ibangnanay ang kanilang maliliit na anak,na inaruga ng mga Pulang mandi-rigma habang nasa sesyon ang ka-pulungan.

Bago simulan ang kumperensya,inihapag ng mga kinatawan ng mgasityo ang kani-kanilang panlipunangpagsisiyasat at pagsususuri sa mgauri. Naging masigla ang pagtutukoyng mga uri ng mga magkakapitba-hay. Karamihan sa kanila ay mgasaop o manggagawang bukid. “Min-san may kaunting kalituhan,” sabing isang delegado, “kasi may mag-sasaka na may sariling lupa perodahil maliit ang kinikita, madalas nanagtatrabaho rin para sa pangino-ong maylupa. Maliit na magsasakaba siya o saop? May iba ring ayawumamin na panggitnang uri sila.”

Idinaos ang kumperensya sagitna ng matinding operasyong mili-tar ng AFP. Katunayan, may mgasundalong nanghahalihaw sa kata-bing baryo nang binuksan ang kum-

perensya. Sa kabilanito, itinuloy ang pu-long at inilatag angadyenda. Inuna nilaang ulat kaugnay ngkilos ng kaaway at mgahakbang para matiyakang kaligtasan ng lahatng mga delegado bagoipinwesto ang mga ulatng pagtatasa at pag-aaral ng mga balangayng mga organisasyongmasa; eleksyon at pag-babalangkas ng plano.

Sa pormal na pulong, nagbalik-aral ang kumperensya sa mahaha-lagang gabay at dokumento ng Par-tido tulad ng RebolusyonaryongGabay sa Reporma sa Lupa at pag-aaral hinggil sa pagtatatag ng or-gano ng kapangyarihang pampuliti-ka. Naging masigla ang talakayantungkol sa usaping ito, lalunakaugnay ng hukumang bayan. Isa sahalimbawa ang tungkol sa nakawanng kalabaw at mga halagang hayoptulad ng manok, baboy at iba pa.Nagkaroon din ng talakayan tungkolsa pwersahang “pagpapasurender”ng AFP sa mga sibilyan, E-CLIP atRed-tagging. Para pasiglahin pa angdiskusyon, nagkaroon ng pangkul-turang pagtatanghal ang mga ka-bataang dumalo sa kumperensya.

Isa sa mga tinalakay sa kumpe-rensya ang paglulunsad ng pagpa-pasigla ng rebolusyong agraryo atpag-aangat sa kalidad ng kabuha-yan ng lahat ng mga residente nito.Bago binuo ang KRB ay may ilannang napagtagumpayang mga kam-panya ang Barangay Sugar. Halim-bawa nito ang kampanya sa pagpa-pataas sa sahod ng mga mangga-

gawang bukid na naging P300 ba-wat araw, na dating P250 lamang.Natamo ito sa isang dayalogo ka-harap ang dalawang mayamangmagsasaka at dalawang panginoongmaylupa.

“Agad na tumugon sa demandaang mayayamang magsasaka ha-bang binalewala ito ng mga pangi-noong maylupa. Kaya nagpasya angmga manggagawang bukid na ika-sang muli ang kampanya laban samga panginoong maylupa. Saka palamang sila tumugon,” ani ni Ka Ji-na, isa sa mga punong-abala.

Sa pagkakataong iyon, bina-langkas ang isang memorandum nanilagdaan ng mga tagapamagitangupisyal upang bigyang bisa ang na-pagkasunduan. Kabilang sa mgasumaksi ang barangay, taong-sim-bahan at mga guro ng barangay.Napasakamay din ng mga mangga-gawang bukid ang 10 ektarya nglupa mula sa despotikong pangino-ong maylupa na nagpalayas sa ka-nila. Pinangasiwaan ng mga rebo-lusyonaryong organisasyong masaang pagbabaha-bahagi ng lupa.

Sa huling araw ng kumperensya,


idinaos ang eleksyon ng pamunuanng KRB, ang lokal na organo ng ka-pangyarihang pampulitika. “Alamna agad ng mga delegado kung sinu-sino ang mga inunomina,” kwento niKa Tabli. Subok na sa mga rebolu-syonaryong gawain ang mga naha-lal. Karamihan sa kanila ay nagmulasa maralitang magsasaka. Sa hala-lan, mahusay na naipadaloy angdemokrasya.

"Katanggap-tanggap ang na-ging resulta ng halalan, lahat ngmga nominado ay may kapasidadnang pamunuan ang gubyernongbayan" ani ni Ka James, kasapi ngPambansang Katipunan ng mgaMagbubukid.

Pinag-aralan at niresolba ngbagong buong komite ang nagingmga suliranin sa pagpapatakbo ngmga organisasyong masa sa lugar."Isa sa mga naging kahinaan natinay sa tuwing may presensya lamangng hukbong bayan tayo nagtitipon.Hindi natin nagagampanan angating mga tungkulin kung wala sila,"puna ni Ka Mel, bagong-halal natagapangulo ng KRB. "Kaya, dapattayo na mismo ang magreresolba samga problemang ating kinahaharappara magampanan pa ng hukbo angiba pa nilang mga gawain," dagdagni Ka Mel.

Isa sa mga nahalal na kagawadng KRB si Ka Lapi ng lokal na bala-ngay ng Makibaka. Tatlo sa apatniyang anak ay mga Pulang mandi-rigma. Kamakailan lamang, napataysa isang labanan ang isa sa kanyangmga anak na kanyang ikinalungkotpero hindi niya pinanghinaan ngloob at bagkus ay pinaghahalawanpa ng inspirasyon. Katunayan, sabiknang sumapi sa hukbong bayan angkanyang bunsong 17-taong gulangpa lamang.

Ang Barangay Sugar pa lamangang nakapagtatag ng KRB sa kina-papalooban nitong klaster ng mgabarangay. Kaya, isa sa mga tung-kulin nito ay ang pagtulong sa ibangbalangay na makapagtatag ng KRB.Sa ngayon, karamihan sa mga ba-rangay na nakapaloob sa klaster aynasa antas balangay na may 70%

Baylosis, lumaya na

LUMAYA NA SI Rafael Baylosis, konsultant ng NDFP mula sa halos isangtaong pagkakulong matapos ibasura ng korte ang gawa-gawang kasong“illegal possession of firearms and explosives” laban sa kanya noongEnero 15, 2019. Kasama niyang lumabas sa kulungan noong hapon ngEnero 18 si Roque Guillermo Jr. Ayon kay Presiding Judge Editha MinaAguba ng Regional Trial Court-Branch 100-Quezon City, ibinasura niyaang kaso dahil sa kakulangan ng ebidensya laban kina Baylosis. SinaBaylosis at Guillermo ay inaresto ng mga operatibang paniktik ng militarat pulis sa Quezon City noong Enero 31, 2018.

Sa kaugnay na balita, nagpiket ang Free Bob Reyes Movement saharap ng Quezon City Hall of Justice noong Pebrero 6 kasabay ngpagdinig sa gawa-gawang kasong isinampa sa kanya.

Si Reyes, kasapi ng Sandigan ng Manggagawa sa Quezon City ay iligalna dinakip ng apat na armadong lalaki noong Hunyo 2, 2018. Mahigit 12oras ang nakalipas bago siya inilitaw sa CIDG detention sa Camp Crame.

mga organisadong masa, at may ii-lan na nasa antas komiteng taga-organisa pa lamang.

Matapos ang halalan ay binig-yang diin ng kumperensya ang pag-balangkas ng mga ordinansa at re-solusyon sa mga isyu at problemana kinahaharap ng barangay. Kabi-lang sa mga napagkasunduan ayang pagtatayo ng kooperatiba,pagpapatibay ng milisyang bayan,seguridad at ordinansa tungkol sapaglalasing, pagnanakaw ng kala-baw at mga alagang hayop, at ibapang anti-sosyal na gawi.

Binalangkas din ng KRB angisang taong plano at programa pa-ra magampanan ang mga gawainkahit wala ang presensya ng hukbo.Kasama dito sa plano ang pag-kumpleto ng pagsusuri para sa ilu-lunsad na kampanya laban sa hu-wad na sertipikasyon ng lupang ni-nuno (Certificate of Ancestral Do-main Title o CADT) at paggawad samalalaking kumpanya ng mina ngmga konsesyon ngayong taon. Na-kaambang pumasok angkumpanyang ito sa Ba-rangay Sugar at pitopang katabi nitongbarangay. Mayamanang mga barangayna ito sa ginto, tan-so at iba pang mgaminerales, kaya tu-

song ipinasaklaw sa CADT ang mgatrosohan upang madali itong mi-nahin.

Itinakda rin ng KRB ang mgaiskedyul ng pagtitipon ng bawatkomite: ekonomya, kalusugan,edukasyon, depensa at organisa-syon. Nakapaloob sa kabuuangplano ng KRB ang mga pagsasanayat pag-aaral na itinalaga sa bawatkomite. Ang mga ito ay inilulunsadbatay sa mga libreng araw ng mgakasapi.

“Kitang-kita ang saya ng mgadelegado na naitayo na ang kani-lang KRB,” kwento ni Ka Tabli.“Damang-dama nilang dumadaloyang demokrasya at kapangyarihanbilang mamamayan sa idinaos nakumperensya.”

Para sa mga Lumad, saop atmaliliit na magsasaka na matagalnang inaapi at pinagsasamantala-han sa ilalim ng kasalukuyang sis-temang panlipunan, isang malakinghakbang ang pagkakabuo ng KRB.


RATED X: Ang lumalalang atake ng rehimengDuterte sa mga bataKung palabas sa telebisyon o pelikula ang paghahari ni Duterte, da-pat itong markahang “rated X”—masama at hindi para sa mga bata.

Sunud-sunod ang atake ng rehimen sa mga bata sa nagdaang mga buwanat linggo. Nitong Enero 30 lamang, dinakip ng mga pwersa ng pulisya at

militar ang dalawang musmos—1- at 2-taong gulang, kasama ang isa pangmenor de edad, sa isang reyd sa upisina ng Misamis Oriental FarmersAssociation (MOFA).

Kasama ang limang kasapi ngMOFA, dinakip ang mga bata at ihi-niwalay sa kanilang mga magulangat tagabantay. Ikinulong ang mgakasapi ng MOFA, samantalang dina-la sa upisina ng Region 10 SocialWelfare and Development Officeang mga bata. (Tingnan ang kaug-nay na artikulo tungkol sa crakdownsa Northern Mindanao Region.)

Sa ibang bahagi ng Mindanao,walang patumangga ang pamamaril,militarisasyon at pambobomba samga paaralang Lumad. Dahil dito,paulit-ulit na nagbakwit ang mgaestudyante—kung saan marami aymga batang paslit— at naantala angkanilang pag-aaral.

Sa kalunsuran, nakapagtala nang aabot sa 100 kaso ng pagpatayng mga batang may edad 18 pababakaugnay ng gera kontra droga oOplan Tokhang. Mahigit 18,000 ba-ta naman ang naulila bun-sod ng pagkamatay ng ka-nilang mga magulang saTokhang mula 2016.

Paghasa ng pangilng batas

Bukod sa walang-pa-tumanggang pagpatay atdirektang pag-atake, hi-nahasa rin ng rehimen angmga pangil ng batas upanghigit pang makapanalasasa mga bata.

Sa nagdaang mgalinggo, niraratsada ngKongreso ang pagpasa saisang panukalang batas namagpapababa sa edad ngng maaaring kasuhan ng

krimen o “minimum age of criminalresponsibility” (MACR) mula sa ka-salukuyang 15 taong gulang tu-ngong 12. Kapag naipasa ang batas,maaari nang hatulan bilang kriminalat ikulong ang batang kahit 12 taonpa lamang.

Direktang utos ito ni Duterte,dahil aniya, naglipana daw ang mgabatang kriminal. Pinaratsada niyaito kay dating pangulo at ngayo’yHouse Speaker Gloria Arroyo saKamara, kahit pa si Arroyo ang lu-magda noong 2006 sa Republic ActNo. 9344 o ang Juvenile Justice andWelfare Act, na nagtakda ng edad15 bilang MACR. Nang tanungin siArroyo kung bakit niya ito niratsa-da, ang tanging tugon niya ay “dahilgusto ng presidente.”

Sa Senado, wala ring humpayang pagratsada sa batas, kahit padaan-daan nang espesyalista at

mga pag-aaral ang nagsasabingwala pa sa tamang edad ang batang12 taong gulang upang buong-bu-ong makilatis ang epekto ng kan-yang mga gawi, at na magdudulotng panghabambuhay na pagkasirang landas ng mga bata ang pagsen-tensya sa kanila bilang kriminal.

Sa pagdinig ng Senado, lalu-pang ginatungan ang kahangalangito ni Arroyo ni Senate PresidentVicente Sotto III na nagsabing angpagpasa sa batas ay may kinalamansa gera kontra droga. Aniya, dahilhindi kayang makasuhan ang mgalider ng mga sindikato, ang mgabatang biktima ang kanilang pana-nagutin.

Ang ganitong pakana ay dug-tong sa iba pang kontra-mahirap atkontra-mamamayang pakana ngrehimen na tumatarget sa mgabiktima ng mga kriminal na sindika-to, matanda man o bata. Wala itongbalak habulin ang mga lider at ma-bibigat na personahe nito. Hindi itokataka-taka lalupa't si Dutertemismo ang numero unong protektorng naturang mga sindikato.

Pasistang indoktrinasyonBukod sa panukalang pagpapa-

baba ng MACR, nirat-sada rin kamakailan ngKongreso ang isangpanukalang batas paraipailalim ang mga me-nor de edad sa pwer-sahang treyning at pa-sistang indoktrinasyonsa ilalim ng ReserveOfficers Training Corps(ROTC) para sa Grade11 at Grade 12. Ito aysa kabila ng pagta-tanggal ng ROTC sakolehiyo matapos angkarumal-dumal napagpatay noong 2001kay Mark Welson Chua,estudyante ng UST, nanagsiwalat ng matin-


ding korapsyon sa loob ng progra-mang ito.

Ang pagpataw ng ROTC sahayskul ay taliwas kahit sa mgareaksyunaryong batas. Isa sa mgabatas na ito ang Republic Act 7610na nagbabawal sa paggamit sa mgapaaralan at ospital sa mga akti-bidad-militar. Taliwas din ito samga pandaigdigang batas at trata-do kabilang ang Rules 22-24 ngInternational Humanitarian Law nanagbabawal sa militarisasyon ngmga paaralan.

Bukod sa planong ipataw angrekisitong ROTC, naghihintay nalamang ng pirma ni Duterte angpanukalang “Special Protection ofChildren in Situations of ArmedConflict Act,” na ipinasa ng Kong-reso noon pang nakaraang taon.

Mapanlinlang ang nasabing ba-tas, dahil ayon sa mga nagpanukalanito, susugpo daw ito sa paggamitng mga rebeldeng grupo, kabilangna ang rebolusyonaryong pwersa,ng mga bata bilang mandirigma.Pero ang totoo, dagdag paraan la-mang ng rehimen ang nasabing ba-tas para kasuhan ang mga lider ngmga komunidad na kanilang sina-salanta ng pekeng mga kaso ngpaggamit sa mga bata sa gera.

Isang tampok na insidente angiligal na pag-aresto kay SaturOcampo at mga kasama niyang su-maklolo sa mga batang Lumad naginipit ng AFP at mga paramilitarnoong nakaraang taon sa Talai-ngod, Davao del Norte. Sinampahanng gawa-gawang kasong pagkidnapsina Ocampo at iba pa mataposnilang sagipin ang mga estudyanteat guro sa kanilang eskwelahanpara dalhin ang mga ito sa masligtas na lugar. Ikinulong sinaOcampo habang ang mga bata ayanimo'y ikinulong sa upisina ngDSWD. Inobliga ng ahensya namagsumite ang mga tagapangalagang mga papeles bago nila mabawiang mga estudyante.

Panuntunan ng Partidohinggil sa mga bata

Pinabubulaanan ng Partido Ko-

Hindi kriminal ang mga bataNAGPIKET ANG MGA tagapagtaguyod ng karapatan ng mga bata sa ha-rap ng Senado kasabay ng pagdinig nito sa pagpapababa ng batas paramaging kriminal ang mga bata noong Pebrero 4. Una nang inaprubahanang panukala sa Kongreso.

Bago nito, pinangunahan ng Gabriela Partylist at Salinlahi Alliancefor Children's Concerns ang serye ng protesta at panawagan para tutu-lan ang pagbabago ng Juvenile Justice and Welfare Act, kung saanmaaari nang ikulong ang may batang 12 taong gulang.

Sa pahayag ni Rep. Arlene Brosas ng Gabriela Partylist, hindi nilu-lutas ng pagkukulong sa mga bata ang malawak na kriminalidad sa ban-sa. Dagdag pa nito, dapat ituon ng gubyerno ang atensyon para tugu-nan ang iba pang mahahalagang usapin na nakaaapekto sa mga bata,gaya ng child labor, malnutrisyon, edukasyon at iba pa.

Nakiisa rin sa pagkilos ang mga grupo ng kabataan at mga guro mu-la sa iba't ibang paaralan sa Metro Manila at Cebu.

munista ng Pilipinas (PKP) ang mgakasinungalingan ng militar, Kong-reso, at ng ilang grupo na gumaga-mit ito ng mga bata sa pakikidigma,na isa umano sa mga dahilan kungbakit nagpasa ang reaksyunaryongKongreso ng batas laban dito.

Marami nang dokumento at ali-tuntuning inilabas ang Partido, angBagong Hukbong Bayan (BHB) atang National Democratic Front ofthe Philippines (NDFP) hinggil saistriktong paggalang sa karapatanng mga bata.

Noong Agosto 30, 1999, nagla-bas ang Military Commission ngPartido ng dokumentong On theNPA’s Alleged Mass Recruitment ofChild Guerillas, na sinundan ng do-kumento mula sa Komiteng Taga-pagpaganap ng Komite Sentral ngPKP noong Oktubre 15, 1999 na pi-namagatang Memorandum on theMinimum Age Requirement for NPAFighters. Sa ilalim ng nasabing mgadokumento, istriktong inilagay saedad 18 ang minimum na edadupang maging kasapi ng BHB. Na-kalagay din sa nasabing mga doku-mento kung paano susubaybayanng Partido ang pagtupad sa nasa-bing alituntunin.

Naglabas din ang NDFP ngDeclaration and Program of Actionfor the Rights, Protection andWelfare of Children, kung saan isi-naad nito na bukod sa minimum na

edad na 18 para maging kasapi ngBHB, kinikilala rin ng mga rebolu-syunaryong pwersa ang mga pan-daigdigang panuntunan gaya ng UNConvention on the Rights of theChild ng 1990.

Sa nasabing dokumento, ina-tasan ng NDFP ang mga komite sailalim ng mga organo ng kapangya-rihang pampulitika (OKP) na tiyakinang pag-aaral at kalusugan ng mgabata, laluna yaong 15-taong gulangpababa. Gayundin, hinihimok nitoang mga OKP at rebolusyonaryongorganisasyong masa na itayo angmga organisasyon ng mga bata bi-lang pagkilala sa kanilang karapatanna itaguyod at isulong ang kanilangsariling mga karapatan at lumahoksa pagbabago ng lipunan ayon sakanilang kakayahan.

Gayundin, ginagalang ng NDFPang karapatan ng mga bataalinsunod sa iba pang internasyunalna batas tulad ng Geneva Con-ventions and Protocol 1.

TANGING ANG ISANG rehimengdesperadong kumapit sa kapang-yarihan ang magbabaling ng galitat gagamit sa mga walang kamu-wang-muwang na mga paslit. Ma-sugid na ipagtatanggol ng lahat ngrebolusyonaryong pwersa ang ka-rapatan at kapakanan ng mga ba-ta, at hindi nito isusugal ang kani-lang kaligtasan.


Apat na magsasaka, pinatay

Apat na magsaaka ang pinatay ng rehimeng US-Duterte nitongnakaraang dalawang buwan habang tuluy-tuloy ang mga atake at

panggigipit nito sa mga taong-simbahan at iba pang sektor na tumututol sapasismo ng estado.

Sa Surigao del Sur, dalawangmagsasakang Lumad ang pinatay ngmga sundalo ng 36th IB, bahagi ngpapatinding mga paglabag ngrehimen sa karapatang-tao sa Nor-thern Mindanao sa ilalim ng batasmilitar. (Tingnan ang detalye sakaugnay na artikulo sa pahina 10.)

Sa Zamboanga del Sur, pinatayng mga elemento ng PNP-Region 9Public Safety Battalion si SergioAtay, 35, myembro ng Magbabaul-Kilusang Magbubukid ng Pilipinas.Ayon sa mga saksi, binabaybay niAtay ang haywey sa hangganan ngSapang Dalaga, Misamis Occiden-tal at Rizal, Zamboanga del Nortenoong Enero 28 nang harangin siyang mga pulis sa isang tsekpoynt,dinakip at ininteroga. Kinabuka-san, natagpuan ang kanyang bang-kay sa Barangay San Roque, Rizal.May limang tama ng baril sa ulo siAtay, nakagapos at may mga pala-tandaan ng tortyur. Matagal nangpinararatangan ng mga militar atpulis si Atay at ang kanyang asawana mga myembro ng BHB.

Sa Camarines Sur, isang gi-nang, si Rowena Gavina, ang pina-tay ng mga sundalo ng pinagsanibna pwersa ng 96th at 97th MilitaryIntelligence Company, 5th Intelli-gence and Security Unit, at 83rdIB nang kubkubin ng mga ito angbahay ng biktima noong Enero 30,alas-6 ng umaga sa Barangay Tier-ra Nevada, Tinambac. Matapos ni-to'y iprinisinta ang bangkay niGavina bilang myembro umano ngBHB.

Intimidasyon at panggigipitsa mga pari .Anim na pari ng Igle-sia Filipina Independiente ang gi-nipit ng mga ahente ng estado samagkasunod na araw.

Noong Enero 30, umabot sa 17sundalo at pulis ang nagpailalim

kay Rev. Fr. Marco Sulayao sa in-timidasyon at panggigipit. Alas-9ng araw na iyon, habang nasabyahe si Fr. Sulayao mula Iloilopatungong Bacolod, umupo sa ma-lapit ang tatlong naka-unipormengpulis. Pagdating sa Bacolod, pitongsundalo naman na naka-full battlegear ang naupo sa katabing mesakung saan siya kumakain ng pa-nanghalian. Matapos nito, pagbabang pari sa bus sa San Carlos Citybandang alas-4 ng hapon, pitongnakaunipormeng pulis naman angnagmamatyag sa kanya at kinuku-nan siya ng litrato.

Kinabukasan, sa PambansangKatedral ng IFI sa Taft Avenue saMaynila, dalawang ahente ng es-tado ang iniulat na naniktik kinaFr. Cristopher Ablon, Fr. MarcianoCarabio, Fr. Jerome Lito at Fr.Arnold Abuel. Mula pagpasok ngmga pari sa katedral bandang alas-7 ng gabi, hanggang paglabas nilakinalaunan, ay nagmamatyag angdalawa. Magkaangkas din sa mo-torsiklo ang dalawa habang sinu-sundan ang traysikel na sinasakyanng mga pari.

Panggigipit sa mga aktibista.Noong Enero 23, bandang alas-4:30ng hapon, halos kalahating oras nabinuntunan ng tatlong ahente ngestado ang sasakyan ni Reylan Ver-gara mula sa Barangay Tagbakhanggang sa sentro ng Jaro sa IloiloCity. Si Vergara ang pambansangbise presidente ng Karapatan.

Isang linggo bago nito, pinag-bantaan ng isang nagpakilalang Lt.Ronaldo ang lider magsasaka saPanay na si Elmer Arlao. Pinatitigilni Ronaldo si Arlao sa pag-oorga-nisa ng mga magsasaka, at kunghindi ay matutulad umano sa mgabiktima ng Oplan Tokhang.

Nakatanggap naman ng mga

pagbabanta sa text noong Eneroang mga lider estudyante na sinaKhim Russel Abalos ng UniversityStudent Council; Jose Mari Callu-eng, pambansang tagapangulo ngCollege Editors Guild of the Philip-pines; Raoul Manuel, pangkalaha-tang kalihim ng National Union ofStudents of the Philippines at IvyJoy Taroma, Student Regent ngUniversity of the Philippines. Ina-kusahan sila ng AFP na mga "rek-ruter ng NPA."

Sapilitang pagpapalayas samga komunidad. Buu-buong mgakomunidad ang napilitang lisaninang kanilang mga bahay at kabu-hayan dulot ng walang puknat namilitarisasyon at pambobomba ngAFP.

Sa Samar, 34 pamilya namanmula sa Barangay Bay-ang, SanJorge ang nanunuluyan ngayon samunicipal health clinic ng naturangbayan dahil sa takot dulot ng ope-rasyong militar ng 63rd IB at wa-lang habas na pag-iistraping ngmga helikopter sa kanilang mgabarangay na nagsimula noongEnero 15.

Sa Sulu, mahigit 300 residenteng Barangay Latih sa Patikul angsapilitang napalayas dahil sa tuluy-tuloy na airstrike ng militar sa ka-nilang komunidad.

Samantala, noong Pebrero 4,nagpatrulya ang mga elemento ng94th IB, kasama ang CAFGU na siRenan Malig-on, sa Barangay Tri-nidad, Guihulngan City. Sapilitannilang pinasok ang bahay ni BebongAlpeche at isang kinilalang "Amay".

Demolisyon sa mga maralita.Bagamat walang kautusan mula sakorte, pinagwawasak ng mga ma-ton at pulis ang 31 kabahayan saRiverside, Barangay Looc, Man-daue City noong Enero 30 bandangalas-9 ng gabi. Apektado ng de-molisyon ang 200 residente nawala ngayong matitirhan dahil sakawalan ng planong relokasyon nglokal na pamahalaan.


Papatinding atake sa mamamayan ng NMR

Papatindi ang mga atake ng rehimeng US-Duterte sa mamamayan ngMindanao, laluna sa mga magsasaka at pambansang minorya, sa ilalim

ng batas militar. Partikular sa Northern Mindanao, tumaas ang bilang ngekstrahudisyal na pamamaslang, iligal na pang-aaresto at detensyon, pana-nakot, panggigipit, sapilitang pagpapasurender at militarisasyon ng buu-bu-ong komunidad.

Ang mga ito ay naglalayong pa-tahimikin ang pakikibaka ng mama-mayan para sa lupa, lupang ninunoat karapatan para sa pagpapasya sasarili. Gayundin, layunin nitong big-yang-daan ang interes ng mga kor-porasyong nag-aari ng malalawakna plantasyon at mga mandaram-bong sa kalikasan.

Ayon sa mga ulat ng mgatagapagtanggol ng karapatang-tao,mula nang ipataw ang batas militarsa Mindanao hanggang Disyembre2018, mayroon nang hindi bababa salimang kaso ng bigong pamamaslang,isang kaso ng pagkawala, 10 biktimang pagtortyur, 100 kaso ng iligal napag-aresto at detensyon, 465 pana-nakot, harasment at intimidasyon,245 biktima ng walang pakundang-ang pamamaril, 727 pambobomba at1,827 indibidwal ang biktima ngpwersahang paglikas.

Tumaas din nang ilang daanang bilang ng kaso ng huwad at sa-pilitang pagpapasuko sa Bukidnonpartikular sa bayan ng San Fernan-do, Quezon, Pangantucan, Sumilaoat Impasug-ong. Kabilang sa mganaisadokumento ng grupo ang kasong pamamaslang noong Setyembre15, 2018 kay Rex Hangadon, isangmagsasakang Lumad na binaril ngmga sundalo ng 23rd IB habangnagpapahinga sa kanyang kubo saSityo Bulak, Lower Olave, Bu-enavista, Agusan del Norte.Samantala, ang kanyang amana kasama niya sa panahongito ay nawawala.

Pagpasok ng 2019, litawang paggamit ng rehimen ngmga sibilyang institusyon atahensya para sa mga layuningmilitar sa ilalim ng “whole-of-nation approach” at 12 Pillarsng NISP. Kabilang ang sumu-

sunod sa pinakahuling mga kaso ngpamamaslang at panggigipit angsumusunod:

Pamamaslang. Dalawangmagsasakang Lumad, si RandelGallego at Emel Tejero, ang pinatayng mga sundalo ng 36th IB noongEnero 24 sa Barangay Buhisan, SanAgustin, Surigao del Sur. Si Gallegoat Tejero, kasama ang apat pangmagsasaka, ay tumungo sa SityoDilinggion, Km 30 sa naturang ba-rangay upang mag-ani ng abaka.Habang naglalakad pauwi bandangalas-2 ng hapon, nakasalubong niGallego, Tejero at dalawa pa nilangkasamahan sa Km 19 ang mga sun-dalo. Agad na pinaputukan ng mili-tar ang grupo, at tinamaan sinaGallego at Tejero. Nakaligtas angdalawa nilang kasama at nag-ulatsa komunidad.

Samantala, ang dalawa pangmagsasakang naiwan sa abakahanay nagdesisyong umuwi mataposmarinig ang putukan. Nakasalubongnila ang mga sundalo at sila'y iligalna inaresto. Dinala sila pabalik saabakahan, iginapos at magdamag naisinailalim sa interogasyon. Kinabu-kasan na sila pinalaya ng mga sun-dalo.

Matapos ang limang araw, ibi-nalita ng 401st Brigade na sinaGallego at Tejero ay mga myembroumano ng BHB na napatay nila salabanan.

Ang mga sundalo ng 401st Bri-gade, kabilang ang 75th IB, 36th IBat 16th SFB, ang umaatake sa mgakomunidad ng mga Manobo sa Lia-nga, Marihatag, San Agustin atTago simula pa noong Disyembre2018.

Iligal na pang-aaresto. Su-nud-sunod na iligal na inaresto ngmga sundalo at pulis ang anim naaktibista sa Misamis Oriental noongEnero 28 at 30.

Noong Enero 28, dinukot ngmga sundalo ng 65th IB at PNP-Criminal Investigation and Detec-tion Group sina Datu Jomorito Go-aynon, tagapangulo ng KalumbayRegional Lumad Organization, at siIreneo Udarbe, tagapangulo ng Ki-lusang Magbubukid ng Pilipinas saNorthern Mindanao.

Mula sa kanilang upisina saBarangay Bulua, Cagayan de OroCity, bumiyahe ang dalawa ban-dang alas-10 ng umaga para maki-pagpulong sa isang myembrong or-ganisasyon ng Kalumbay atpagkatapos ay makipagdayalogo samga kinatawan ng 65th IB hinggilsa mga reklamo ng panggigipit atpwersahang pagpapasuko na gina-gawa ng mga sundalo. Hindi na na-karating sa pulong ang dalawa atnaputol ang komunikasyon sa ka-

nilang mga pamil-ya at kasamahan.

Kinabukasan,iniharap sila sa

publiko bilang mgalider umano ng BHB

at sinampahan nggawa-gawang kasobatay sa mga tanim naebidensya.

Noon namang Ene-ro 30, bandang alas-

6:30 ng gabi, nilusob ng

"NMR..," sundan sa pahina 11


parehong yunit ng PNP at AFPang upisina ng Misamis OrientalFarmers' Association (MOFA) saBarangay Looc, Villanueva, Mi-samis Oriental. Dinakip sina Je-rry Basahon, 48, tagapangulo ngMOFA; Gerald Basahon, 43,myembro ng konseho ng MOFAat mga istap na sina Marivic Co-leta, 22, at Mylene Coleta, 19.

Bukod dito, kinuha rin ngmga umaresto ang dalawangpaslit at isang menor-de-edad atibinibimbin sa DSWD. Gamit angahensya, mistulang hostage angmga batang pinaghihinalaanganak ng BHB. Maniobra ito ngestado upang obligahin angmagulang ng mga bata namagpakita. Pagyurak ito sakarapatan ng mga bata namamuhay ng malaya at ligtas salahat ng klase ng karahasan. Angkarapatang ito dapat aytinataguyod pangunahin ngestado.

Bago pinasok ng mga sun-dalo at pulis ang upisina, pinap-utukan muna nila ito, at tinutu-kan ng baril maging ang mgabata. Nagtanim ng ebidensyangbaril at mga pampasabog angmga sundalo at pulis at inakusa-han ang apat na mga myembrong BHB.

Militarisasyon at pambo-bomba sa mga komunidad ngmga Lumad. Nitong Enero 21,ilang serye ng pambobomba angisinagawa ng AFP malapit sa ko-munidad ng Decoy, Panukmoan,Manluy-a, at Km. 15 saBarangay Diatagon. Dahil dito,napwersang lisanin ng 55 pamil-ya ang kanilang mga bahay. No-on namang Enero 22, 64 pamilyaat 333 na indibidwal mula samga komunidad sa Manluy-a,Panukmoan at Decoy sa Lianga,Agusan del Sur ang lumikas dahilsa walang humpay na ope-rasyong militar at pambobomba.Sila ay kasalukuyang dumaranasng matinding truma at kagutu-man dulot ng food blockade atpambobomba.

Industriya ng niyog, patuloyna bumabagsak

Mahalaga ang industriya ng niyog sa buong sektor ng agrikultura saating bansa. Sa kasalukuyan, halos 26% ng lupang sakahan ay naka-

laan sa niyugan, at pinagkukunan ng kabuhayan ng halos apat na milyongmagniniyog.

Sa kabila nito, bagsak ang in-dustriya ng niyog sa bansa. Sa tala,may 60% ng mga magniniyog atmanggagawang bukid ang mababapa sa hangganan ng karalalitaanang kinikita sa araw-araw.

Kalagayan ng magniniyogDulot ng agresibong pagpapa-

lit-gamit ng lupa, libu-libong mag-sasaka ang napalayas sa kanilanglupa at nawalan ng kabuhayan.

Ayon sa DAR, mayorya ng pro-yektong pagpapalit-gamit ng lupaay nasa mga rehiyon na nangungu-na sa produksyon ng niyog—CentralLuzon, Misamis Oriental at South-ern Luzon. Saklaw nito ang libu-li-bong ektarya ng niyugan na gaga-wing pook pasyalan, mga proyek-tong pang-imprastruktura sa ilalimng "Build, Build, Build", sportscomplex, negosyong pabahay at ibapa.

Milyun-milyong puno ng niyogdin ang nawasak ng bagyong Yolan-da at pesteng Cocolisap na tumamasa Visayas at ilang bahagi ng Luzon.

Sa Leyte pa lamang, may halos 33milyong puno ng niyog ang sinira ngbagyo.

Masahol pa, kontrolado ng ma-lalaking panginoong maylupa atnegosyante ang industriya ng ni-yog—mula sa lupa at iba't ibangprodukto ng niyog.

Sa Bikol, umaabot sa 58% angkinikita ng panginoong maylupa (nakadalasa’y may-ari rin ng mga oilmill o kumprada). Halimbawa, sa1,116 kilo ng kopra (18 ka sako), nabinibili nito sa halagang P17/kilo,umaabot sa P10,977 ang napupuntasa panginoong maylupa. Samanta-la, nasa 17.8% o P3,375 lamang ngkita ang napupunta sa magniniyoghabang 18.4% o P3,500 ay pagha-hatian ng siyam na manggagawangbukid. Sa gayon, P75/araw lamangang kita ng magniniyog bawat 45araw na isang siklo ng anihan. Ga-yundin, nasa P388 lamang ang ki-kitain ng bawat manggagawangbukid sa loob ng parehong siklo oP15.50 /araw.

Padausdos ang presyo ng kopra


Presyo ng mga bilihin, tumataas pa rin

TUMATAAS PA RIN ang presyo ng pagkain sa kabila ng ipinagmamaya-bang ng rehimeng US-Duterte na "bumaba" na ang tantos sa impla-syon sa 4.4% pagpasok ng 2019 mula sa abereyds nitong 5.4% para sabuong taon ng 2018. Ang pagbaba ng tantos ay hindi nangangahuluganng pagbaba ng presyo ng mga bilihin at serbisyo. Ang ibig sabihin la-mang nito ay bumagal ang pagtaas ng mga presyo at singil.

Mismong mga estadistika ng reaksyunaryong estado ang magpapa-tunay na nananatiling mataas ang presyo ng mga bilihin. Halimbawa,mas mataas pa rin ang presyo ng bigas nang P3 kumpara sa nakaraangtaon. Gayundin, mas mahal pa rin ang asukal nang P10 at ang bawangnang P20, habang naglalaro naman sa P10-P40 na mas mataas ang pre-syo ng mga gulay. Sa iba't ibang palengke sa Metro Manila, walang kai-bahan ang mga presyo ng karneng baboy, baka, manok at galunggongnitong Enero kumpara noong Oktubre 2018 kung saan umabot sa 6.7%ang tantos ng implasyon, pinakamataas ito sa nakaraang 10 taon.

Ayon sa Ibon, ang pinakamahihirap ang umiinda sa tuluy-tuloy napagtaas ng mga presyo ng pagkain. Alinsunod sa padron ng paggastang mga pamilyang Pilipino, umaabot sa 60% ng kinikita ng pinakamahi-hirap na pamilya ang napupunta sa pagkain. Sa gayon, lalongdumarami ang nagugutom sa panahong mataas ang implasyon.

Kinutya rin ng Ibon ang taya ng mga upisyal sa ekonomya ng rehi-meng Duterte na bababa pa sa 2% hanggang 4% ang tantos ngimplasyon ngayong taon. "Imposible," ayon pa sa Ibon, lalupa't naka-takdang ipataw ang pangalawang serye ng buwis sa mga produktongpetrolyo ngayong 2019. Kasabay nito, tinatayang mananatiling mataasang presyo ng krudo sa pandaigdigang pamilihan kung kaya anumangpagbagal ng implasyon ay muling kakainin ng pagtaas ng gastos satransportasyon. Inamin mismo ng mga upisyal ni Duterte na hindi nilaisinama sa kanilang mga kalkulasyon ang naturang dagdag na buwis.

na nagsimula noong nakaraangtaon. Mula P40 kada kilo, bumagsakito tungong P13. Sa Sorsogon, bini-bili sa mga magsasaka ang isangbuong niyog nang P2-4 kada kilo nadating nagkakahalaga ng P8-12.Ayon sa mga magniniyog, halos P4-7 na lamang kada araw ang kani-lang kinikita, malayong malayo saP500-P700 na gastos sa araw-arawng isang pamilyang magsasaka.

Walang malinaw na paliwanagang Philippine Coconut Authority(PCA) sa nagaganap na pagbagsakng presyo ng kopra at buong niyog.Palusot pa ng PCA at iba pangahensya ng gubyerno, dulot diuma-no ito ng paglakas ng pandaigdi-gang kompetisyon sa pagkukunanng langis mula sa niyog gaya ng masmura at maraming suplay ng palmoil. Dagdag pa nilang palusot ay angsobra-sobrang suplay ng kopra.

Subalit ang presyo ng langis ngniyog, tulad ng presyo ng gasolinaay monopolisado ng mga dambuha-lang korporasyon sa US at mgabansa sa Europe. Sila ang pangu-nahing pinagdadalhan ng mga pro-duktong niyog mula sa bansa kungkaya't sila ang nakapagtatakda ngpresyo.

Dagdag pang pahirap ang sis-temang resikada o ang pagbabawassa halaga ng kopra batay sa sina-sabing moisture content nito, naarbitraryong itinatakda ng mgamalalaking komersyante at mgamay-ari ng kumprada.

Samantala, mas malala angkundisyon ng mga manggagawangbukid na kumikita lamang ng P200-P300 sa bawat isang libong upa sakawit, pagtatapas, pag-iipon ng ni-yog at ibang paggawang agrikultu-ral sa niyugan. Biktima rin sila nglaganap na kontraktwalisasyon. Sainilabas na listahan ng Departmentof Labor and Employment, pawangkontraktwal at hindi sumasahod ngsapat ang 1,500 manggagawa ngPeter Paul Philippines, kumpanyangnagpoproseso ng niyog.

Pasan din ng mga magkokoprasang pagtaas ng presyo ng bilihin sailalim ng batas na TRAIN ng rehi-

meng Duterte. Dahil dito, halos wa-lang kinikita ang mga magniniyog.Mula P20,000 kada taon, bumagsakang kanilang kita sa P7,200.

Nagbibingi-bingihan naman angmga ahensya ng gubyerno sa apelang mga magniniyog. Bigo itong ma-kapagbigay ng subsidyo at kungmay iilan man ay hindi naman na-kasasapat. Wala rin itinatayongpasilidad o imprastruktura upangmapaunlad ang paraan ng kanilangpagsasaka.

Laban para bawiin ang pondongcoco levy

Ang pondong coco levy ay tini-pon noong panahon ni Marcos mulasa kinaltas na buwis sa mga maliliitna magniniyog. Hindi ito napakiki-nabangan hanggang sa kasaluku-yan. Umaabot na ito sa halagangP150 bilyon.

Samutsaring kaparaanan angginagawa ng mga nagdaang rehi-men upang ipagkait ang pondo samga magsasaka at pigilan na mai-balik ito sa mga lehitimong benepi-syaryo. Hanggang ngayon patuloypa rin ang panawagan ng mgamaglulukad na ipamahagi na angpondo ng coco levy.

Nitong Enero lamang, daan-daang magniniyog ang nagmartsatungong PCA para makipagdayalo-go at magprotesta. Giit nilang da-pat nang ibalik ang pondo at gami-tin para sa pagpapaunlad ng kani-lang kabuhayan. Makailang besesdin silang naglabas ng petisyonupang kundenahin ang di patas napagbabawas sa halaga ng kopra,pataasin ang presyo ng niyog atpara sa agarang tulong sa mgamagniniyog na lubhang apektado ngpagbagsak ng industriya.


Simbahan, mga progresibong grupo,

nagkaisa laban sa tiraniya

IBA'T IBANG SEKTOR AT organisasyon ang nagprotesta laban sa pasismo attiraniya noong Enero. Pinangunahan ang mga ito ng mga relihiyoso, mangga-gawa mula sa Sumifru, kabataang Lumad, kababaihan at magsasaka.

Nagsama-sama ang mga taong-simbahan at mga tagapagtaguyodng karapatang-tao upang ipanawa-gan ang hustisya, katotohanan atkapayapaan sa isang prayer rally saMalate, Maynila noong Enero 25 natinagurian nilang "One Faith, OneNation, One Voice" (Isang Pana-nampalataya, Isang Bayan, IsangBoses). Pinangunahan ng CatholicBishops’ Conference of the Philippi-nes at National Council of Churchesin the Philippines ang pagkilos.

Binatikos nila ang pang-aalipus-ta at paninira ng rehimeng Dutertesa simbahan, gayundin ang kanyangpanghihikayat na nakawan o patayinang mga obispo. Mariin din nilang ki-nundena ang laganap na kawalan nghustisya at pananagutan sa bansa.

Dumalo sa aktibidad ang mgamanggagawa mula sa Sumifru atmga Lumad na napalayas sa kani-

lang komunidad dulot ng matindingmilitarisasyon. Ipinanawagan nilaang kapayapaan na nakabatay sahustisya. Hinimok nila ang mama-mayan na makiisa sa kanilang paki-kibaka dahil ang kanilang laban aypara sa lahat ng inaapi.

Nakiisa rin sa okasyon sina Bis-hop Roderick Pabillo, dating Sen.Rene Saguisag, Bro. Armin Luistroat Sr. Mary John Mananzan.

Ani Sr. Mananzan, tinatarget ngrehimeng Duterte ang mga taongsimbahan sa pamamagitan ng iba’tibang ahensya ng gubyerno at kan-yang mga elemento upang patahi-mikin ang kanilang paglaban.

Ayon naman kay Bro. ArminLuistro, "hindi na uubra ang mgamahahabang dasal at pasensya. Angpagkilos na ito ay para sa mga inaa-pi, ang mga ikinukulong na walangsala at pinagsasamantalahan."

Ika-32 taon ng Mendiola Massacre, ginunita

NAGTIPON ANG MGA magbubukid mula sa Bulacan, Tarlac, Pampanga, Ba-taan, Zambales, Pangasinan, Laguna at Batangas noong Enero 22 sa harapng Malacañang para manawagan ng hustisya para sa masaker ng mga mag-sasaka sa Mendiola noong 1987. Tatlumpu't dalawang taon na ang nakalili-pas pero ni isa ay wala pang nakakasuhan ni nahahatulan sa madugong kri-men. Labintatlong magsasakang ang nasawi habang daan-daan ang nasu-gatan matapos pagbabarilin ng mga pulis at sundalo ang 20,000 magsasa-kang nagmartsa para sa tunay na reporma sa lupa sa naturang insidente.

Kinundena rin ng KMP ang patuloy na pamamaslang sa mga magsasakaat mangingisda sa ilalim ng rehimeng Duterte. Ayon sa KMP, mahigit 170 naang magsasakang biktima ng pampulitikang pamamaslang.

Sa Bicol, mahigit 1,500 magsasaka at tagasporta nila ang nakiisa sa pag-gunita ng brutal na masaker. Nagtipon ang 700 sa harap ng kapitolyo ngAlbay sa Legazpi City. Nagtipon naman ang 800 sa Sorsogon City. Kasabaynito, idinaos ang panrehiyong kongreso ng Anakpawis sa Naga City na nilahu-kan ng 500 kasapi ng grupo.

Sa Negros, pinangunahan ng Bagong Alyansang Makabayan-Negros atNational Federation of Sugar Workers ang martsa-protesta mula Capitol La-goon Park tungong Fountain of Justice sa Bacolod City noong Enero 21. Sigawng mga raliyista ang hustisya para sa siyam na magsasakang minasaker saSagay noong nakaraang taon at sa brutal na pamamasalang sa lider magsa-sakang si Alexander Ceballos. Naglunsad din ng kaugnay na protesta sa Ce-bu, Davao, Misamis Oriental at Bukidnon.

Kampuhan ng Sumifru

sa Maynila, naigiit

MATAGUMPAY NA naipag-tanggol ng mga manggagawa ngSumifru, sa ilalim ng Nagkahiu-sang Mamumuo sa Suyapa Farm(NAMASUFA) ang kanilang kam-puhan sa Liwasang Bonifacio,Maynila noong Pebrero 4. Mahi-git nang dalawang buwan angkampuhan na nagsimula noongNobyembre 27 upang igiit saDOLE at Sumifru na kilalanin angkanilang unyon at gawin silangregular, ikinasa ng mga mangga-gawa ang kanilang welga noongOktubre 1.

Nagbanta ang Manila CityHall na kanilang bubuwagin angkampuhan para diumano sa pla-nong renobasyon ng DPWH salugar subalit wala namang mai-pakitang kasulatan hinggil dito.Patuloy pa rin ang banta ng pag-demolis sa kampuhan.

Bago nito, lumahok ang mgamanggagawa sa protesta parawakasan na ang batas militar saMindanao noong Enero 29 saharap ng Korte Suprema. Itinaonnila ang protesta sa pagdinig ngkorte para sa muling pagpapala-wig ng batas militar. Kasama nilaang mga estudyante mula sa iba’tibang unibersidad sa Metro Ma-nila.

Sa kabila ng malakas na ulan,nagprotesta noong Enero 20 angmga myembro ng Samahan ngMaliliit na Mangingisda sa SanMiguel Bay sa harap ng munisip-yo ng Tinambac, Camarines Sur.Tinutulan nila ang pagpapa-de-molis ng lokal na pamahalaan samga biyakos (mga istrukturanggawa sa kawayan at lambat nagamit sa pangingisda) sa LookRiver. Ayon kay Leo Velarde, ta-gapangulo ng SMM-SMB, binale-wala ng meyor ng Tinambac angkanilang petisyon noong Disye-mbre 2018 na nagresulta sa ka-walan ng kabuhayan ng halos60% ng mangingisda sa naturangbayan.


Mga progresibong grupong partylist,

inaatake ni Duterte

SUNUD-SUNOD NA IBINASURA ng Commission on Elections (Comelec) noongEnero ang kandidatura ng demokratiko at progresibong mga grupong party-list habang pinaburan ang mga grupong pinamumunuan ng dinastiyang puli-tikal, kabilang ng pamilya ni Rodrigo Duterte.

Kabilang sa mga progresibonggrupo na hinarang ng Comelec angManggagawa Partylist, AksyonHealth Workers at People’s SurgePartylist na pawang kabilang sakoalisyong Makabayan. Dahil dito,naglunsad ng rali ang iba’t ibanggrupo sa harapan ng upisina ng Co-melec noong Enero 23 para batiku-sin ang desisyon.

Kasabay nito, tuluy-tuloy angpang-aatake ng rehimen sa subokna at kilalang progresibong grupong Makabayan bloc. Ibinasura ka-makailan ng Court of Appeals angapela ng ACT Teachers Party na iti-gil na ng Philippine National Police(PNP) ang sarbeylans at panggigipitsa kanilang mga myembro. Kaugnayito sa nabunyag na kautusan na tu-kuyin at imbestigahan ang mgamyembrong guro nito na tinagurianng PNP na mga “kaaway ng estado.”

Sa kabilang banda, ipinanawa-

gan ng mga progresibong grupo angdiskwalipikasyon ng mga huwad nagrupong pinatatakbo ng Duterte.Kabilang sa mga ito ang AA-Kaso-syo at Duterte Youth. Ang AA-Ka-sosyo ay hawak ni Mocha Uson ha-bang ang Duterte Youth naman aypinamamahalaan ni Ronald Carde-ma na tagapangulo din ng NationalYouth Commission.

Samantala, tinukoy ng KontraDaya ang mga pekeng grupongpartylist na pinahihintulutan ngComelec na tumakbo sa kabila ngmalilinaw na palatandaang walangkinakatawang “mahihirap na sek-tor” ang naturang mga grupo atkunektado sa kasulukuyang mgaupisyal ng gubyerno at mga pam-pulitikang dinastiya. Kabilang ditoang malalapit na kaalyadongpamilya ni Duterte tulad ng mgaMarcos, Alvarez, Arroyo, Villar atPinol.

BOL, pinagtibay sa plebisito

Sentenaryo ng pagpatay

kina Luxemburg

at Liebknecht, ginunita

NAGDAOS NOONG ikalawanglinggo ng Enero ng isang linggongselebrasyon sa Germany upanggunitain ang 100-taong aniber-saryo ng pagtortyur at pagpataykina Rosa Luxemburg at KarlLiebknecht, kapwa nanguna satagapagtatag ng Partido Komu-nista ng Germany noong 1918 atmga lider ng mga pag-aalsanoong Nobyembre 1918 sa pag-wawakas ng emperyo ng Ger-many noong World War I. Sila ayinaresto ng Frekorps, maka-Ka-nang milisya noong Enero 15,1919, malao’y pinatay pagkaraanng matinding pagpapahirap.

Ang paggunita sa Germanyay isinagawa ng iba’t ibang grupokabilang ang Marxist-LeninistParty of Germany, Juggenwi-derstand at Rot Front (RedFront). Sa mensahe ni KasamangJose Maria Sison noong Enero12, hinimok niya ang mga rebo-lusyonaryo sa Germany na hu-malaw ng wastong mga aral mulasa kasaysayan para pukawin angpakilusin ang masang anakpawispara sa reporma at rebolusyon,pag-oorganisa ng mga rebolu-syonaryong kilusan, pag-agaw ngkapangyarihan at pagtatatag ngsosyalistang republika.

Nananawagan siya na“magkaisa sa ilalim ng bandila ngMarxismo-Leninismo-Maoismo,at makibaka para magkaisaupang mag-ambag ng ubos nilamakakaya para sa pagbubuo ngabanteng partidong rebolusyo-naryo ng proletaryado at mata-tag na kilusang masa para sademokrasya at sosyalismo.” Hi-nimok din niya ang nasabing mgaorganisasyon na ubos-kayangpukawin, organisahin at pakilusinang kabataan, ang proletaryadoat iba pang mamamayan ng Ger-many para labanan ang pasismo,magtagumpay sa laban para sademokrasya at isulong ang sos-yalismo.

NAPAGTIBAY ANG BANGSAMOROOrganic Law (BOL) sa plebisitongginanap noong Enero 21 sa Autono-mous Region in Muslim Mindanao(ARMM). Alinsunod sa BOL, bubuuinsa ilalim ng GRP ang BangsamoroAutonomous Region in Muslim Min-danao (BARMM) kapalit ng ARMM.Mapapabilang sa BARMM ang Cota-bato City, gayundin ang ilang bayanng North Cotabato habang tumang-gi namang mapabilang dito angbuong Lanao del Norte.

Ang BOL ay batas na pinagtibayng reaksyunaryong kongreso kasu-nod ng negosasyon sa pagitan ngMoro Islamic Liberation Front(MILF) at Gubyerno ng Republika ngPilipinas (GRP). Kasunod ng pagpa-patibay sa BOL, bubuuin ang Bang-samoro Transition Authority na hi-hirangin ni Duterte at magsisilbing

gubyerno sa BARMM. Hakbang-hakbang namang magdidisarma angMILF matapos ideklarang tapos naang gera.

Subalit ayon sa grupong SuaraBangsamoro, ang pagbubuo ngBARMM ay "di awtomatikong na-ngangahulugan na matatamo na angmatagalang kapayapaan sa lugar ngBangsamoro" at "dapat ipagpatuloyng mamamayang Moro ang paggigiitng kanilang karapatan sa sarilingpagpapasya."

Samantala, patuloy na pinaiig-ting ng AFP ang mga opensiba nitosa iba't ibang bahagi ng Lanao atMaguindanao laban sa BangsamoroIslamic Freedom Fighters, na hindisumuporta sa BOL. Ang mga open-sibang ito ay nakatuon sa pag-kontrol sa yamang rekurso ng Li-guasan Marsh.

Documents

· Sugar 5 Mga atake ni Duterte sa mga bata 7 Hindi kriminal ang mga bata 8 Apat na magsasaka, pinatay 9 Mga atake sa mamamayan ng NMR 9 Industriya ng niyog, patuloy na bumabagsak