92
STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Embed Size (px)

DESCRIPTION

STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA. OBRZĘK PŁUC. OBRZĘK PŁUC. Powstaje w wyniku masywnego przemieszczania płynów z włośniczek płucnych do tkanki śródmiąższowej i pęcherzyków płucnych. OBRZĘK PŁUC - etiologia. Sercowy obrzęk płuc (najczęstszy) Niesercowy obrzęk płuc - obniżone ciśnienie onkotyczne - PowerPoint PPT Presentation

Citation preview

Page 1: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

STANY ZAGROŻENIA ŻYCIASTANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Page 2: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA
Page 3: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

OBRZĘK PŁUC

Page 4: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

OBRZĘK PŁUCOBRZĘK PŁUC

Powstaje w wyniku Powstaje w wyniku masywnego przemieszczania masywnego przemieszczania

płynów z włośniczek płynów z włośniczek płucnych do tkanki płucnych do tkanki śródmiąższowej i śródmiąższowej i

pęcherzyków płucnychpęcherzyków płucnych

Page 5: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

OBRZĘK PŁUC - etiologiaOBRZĘK PŁUC - etiologia

1)1) Sercowy obrzęk płuc (najczęstszy)Sercowy obrzęk płuc (najczęstszy)

2)2) Niesercowy obrzęk płucNiesercowy obrzęk płuc

- obniżone ciśnienie onkotyczne- obniżone ciśnienie onkotyczne

- obniżone ciśnienie w pęcherzykach - obniżone ciśnienie w pęcherzykach

płucnychpłucnych

- zwiększenie przepuszczalności- zwiększenie przepuszczalności

włośniczek płucnychwłośniczek płucnych

- inne przyczyny- inne przyczyny

Page 6: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

OBRZĘK PŁUCOBRZĘK PŁUC

Cztery okresy obrzęku płuc:Cztery okresy obrzęku płuc:1.1. Obrzęk tkanki płucnej Obrzęk tkanki płucnej

(śródmiąższowy obrzęk płuc)(śródmiąższowy obrzęk płuc)2.2. Wysięk i przesięk płynu surowiczego Wysięk i przesięk płynu surowiczego

do pęcherzyków i i oskrzelików do pęcherzyków i i oskrzelików (pęcherzykowy obrzęk płuc)(pęcherzykowy obrzęk płuc)

3.3. Tworzenie pienistej zawartości ze Tworzenie pienistej zawartości ze zwiększeniem objętości pierwotnej zwiększeniem objętości pierwotnej płynupłynu

4.4. AsfiksjaAsfiksja

Page 7: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

OBRZĘK PŁUC - klinikaOBRZĘK PŁUC - klinika

1.1. Śródmiąższowy obrzęk płucŚródmiąższowy obrzęk płuc - dyspno- dyspnoëë, ortopno, ortopnoëë, kaszel, kaszel - przyspieszenie oddechu, zaostrzenie - przyspieszenie oddechu, zaostrzenie szmeru pęcherzykowego, szmeru pęcherzykowego,

ewentualnie ewentualnie świstyświsty

Śródmiąższowy obrzęk płuc można wykazaŚródmiąższowy obrzęk płuc można wykazaćć tylko radiologicznie – symetryczne motylkowate tylko radiologicznie – symetryczne motylkowate zacienienia okołownękowe i w dolnych polach zacienienia okołownękowe i w dolnych polach płucnychpłucnych

Page 8: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

OBRZĘK PŁUC - klinikaOBRZĘK PŁUC - klinika

2.2. Pęcherzykowy obrzęk płucPęcherzykowy obrzęk płuc

- najcięższa dusznoś- najcięższa dusznośćć, uczucie strachu, , uczucie strachu,

sinica/bladośsinica/bladośćć

- pienista plwocina- pienista plwocina

- wilgotne rzężenia, w zaawansowanych - wilgotne rzężenia, w zaawansowanych

przypadkach słyszalne nawet bez przypadkach słyszalne nawet bez

słuchawki (rzężenia i „gotowanie się” słuchawki (rzężenia i „gotowanie się”

nad klatką piersiową)nad klatką piersiową)

Page 9: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

OBRZĘK PŁUC - rozpoznanieOBRZĘK PŁUC - rozpoznanie

Rozpoznanie ustala się na Rozpoznanie ustala się na podstawie wywiadu i podstawie wywiadu i przebiegu klinicznegoprzebiegu klinicznego

Page 10: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

OBRZĘK PŁUC - OBRZĘK PŁUC - postępowaniepostępowanie

1)1)Postępowanie niefarmakologicznePostępowanie niefarmakologiczne pozycja siedząca z opuszczonymi pozycja siedząca z opuszczonymi

nogaminogami tlenoterapia (6 – 10 l/min; tlen tlenoterapia (6 – 10 l/min; tlen

przez maskę lub cewnik nosowy)przez maskę lub cewnik nosowy)

Page 11: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

OBRZĘK PŁUC - OBRZĘK PŁUC - postępowaniepostępowanie

2)2)Postępowanie farmakologicznePostępowanie farmakologicznea.a. postępowanie objawowe postępowanie objawowe

Furosemid i.v. – dawka wstępna 20 – 40 Furosemid i.v. – dawka wstępna 20 – 40 mg (można powtórzymg (można powtórzyćć po 30 – 60 min) po 30 – 60 min)

Nitrogliceryna we wlewie i.v. Nitrogliceryna we wlewie i.v. (początkowo można poda(początkowo można podaćć podjęzykowo lub w postaci aerozolu) – podjęzykowo lub w postaci aerozolu) – pod kontrolą ciśnienia tętniczego – pod kontrolą ciśnienia tętniczego – początkowo 5 – 10 początkowo 5 – 10 μμg/min, zwiększanie g/min, zwiększanie stopniowo przepływu stopniowo przepływu

o 5 o 5 μμg/min co 5 ming/min co 5 min

Page 12: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

OBRZĘK PŁUC - OBRZĘK PŁUC - postępowaniepostępowanie

a.a. postępowanie objawowe – c.d.postępowanie objawowe – c.d. przy spadku ciśnienia skurczowego przy spadku ciśnienia skurczowego

< 100 mmHg dołączy< 100 mmHg dołączyćć dopaminę dopaminę

(2 – 15 (2 – 15 µµg/kg/min) lub g/kg/min) lub

dobutaminę (2 – 10 dobutaminę (2 – 10 µµg/kg/min)g/kg/min) Morfina i.v. – 2,5 – 5 mg (można Morfina i.v. – 2,5 – 5 mg (można

powtarzapowtarzaćć co 10 – 15 min do dawki co 10 – 15 min do dawki łącznej 20 mg)łącznej 20 mg)

Page 13: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

OBRZĘK PŁUC - OBRZĘK PŁUC - postępowaniepostępowanie

a.a. postępowanie przyczynowepostępowanie przyczynowe obniżenie ciśnienia - w przełomie obniżenie ciśnienia - w przełomie

nadciśnieniowymnadciśnieniowym leczenie niewydolności lewokomorowej – leki leczenie niewydolności lewokomorowej – leki

o dodatnim działaniu inotropowym, leki o dodatnim działaniu inotropowym, leki zmniejszające obciążenie następcze i wstępnezmniejszające obciążenie następcze i wstępne

leczenie zaburzeń rytmuleczenie zaburzeń rytmu niewydolnośniewydolnośćć nerek z przewodnieniem – nerek z przewodnieniem –

dializadializa alergiczny lub toksyczny obrzęk płuc - alergiczny lub toksyczny obrzęk płuc -

kortykosterydy kortykosterydy

Page 14: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

PRZEŁOM PRZEŁOM NADCIŚNIENIOWYNADCIŚNIENIOWY

Page 15: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Przełom nadciśnieniowyPrzełom nadciśnieniowy

Gwałtowny wzrost ciśnienia tętniczego Gwałtowny wzrost ciśnienia tętniczego krwi krwi

do wartości powyżej 200/120 – 130 mmHg do wartości powyżej 200/120 – 130 mmHg (szczególnie istotne jest nagłe zwiększenie (szczególnie istotne jest nagłe zwiększenie ciśnienia rozkurczowego) lub też znaczny ciśnienia rozkurczowego) lub też znaczny stopniowy wzrost ciśnienia powyżej stopniowy wzrost ciśnienia powyżej 300/150 mmHg.300/150 mmHg.

Ważniejsza od wielkości ciśnienia jest szybkość Ważniejsza od wielkości ciśnienia jest szybkość jego wzrostu i sytuacja kliniczna w jakiej nastąpił jego wzrostu i sytuacja kliniczna w jakiej nastąpił wzrost ciśnienia.wzrost ciśnienia.

Page 16: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Przełom nadciśnieniowy - Przełom nadciśnieniowy - powikłaniapowikłania

• Obrzęk płucObrzęk płuc

• Ostra niewydolność wieńcowaOstra niewydolność wieńcowa

• Zawał sercaZawał serca

• Tętniak rozwarstwiający aortyTętniak rozwarstwiający aorty

• Krwotok śródmózgowy lub Krwotok śródmózgowy lub podpajęczynówkowypodpajęczynówkowy

• Odwarstwienie siatkówkiOdwarstwienie siatkówki

Page 17: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Przełom nadciśnieniowy - Przełom nadciśnieniowy - powikłaniapowikłania

• Obrzęk tarczy nerwu Obrzęk tarczy nerwu wzrokowegowzrokowego

• Utrata wzrokuUtrata wzroku

• Niewydolność nerekNiewydolność nerek

• Krwotok wewnętrznyKrwotok wewnętrzny

• Zaburzenia rytmuZaburzenia rytmu

• Rzucawka porodowaRzucawka porodowa

Page 18: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Przełom nadciśnieniowy – Przełom nadciśnieniowy – doraźne obniżenie ciśnienia tętniczegodoraźne obniżenie ciśnienia tętniczego

1)1)Wskazania naglące – Wskazania naglące – bezpośrednie zagrożenie życia bezpośrednie zagrożenie życia (konieczność obniżenia ciśnienia (konieczność obniżenia ciśnienia w ciągu kilku minut – podawanie w ciągu kilku minut – podawanie leków dożylnie, najlepiej w stałym leków dożylnie, najlepiej w stałym wlewie:wlewie:

Ostra encefalopatia nadciśnieniowaOstra encefalopatia nadciśnieniowa Krwotok śródmózgowy lub Krwotok śródmózgowy lub

podpajęczynówkowypodpajęczynówkowy

Page 19: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Przełom nadciśnieniowy – Przełom nadciśnieniowy – doraźne obniżenie ciśnienia tętniczegodoraźne obniżenie ciśnienia tętniczego

1)1)Wskazania naglące – cd:Wskazania naglące – cd: Tętniak rozwarstwiający aortyTętniak rozwarstwiający aorty Zatrucie ciążoweZatrucie ciążowe Ostra niewydolność wieńcowa, Ostra niewydolność wieńcowa,

świeży zawał sercaświeży zawał serca Obrzęk płucObrzęk płuc Hiperkatecholanemia (guz Hiperkatecholanemia (guz

chromochłonny, zatrucie chromochłonny, zatrucie amfetaminą, kokainą, interakcje amfetaminą, kokainą, interakcje lekowe, nagłe odstawienie leków lekowe, nagłe odstawienie leków działających ośrodkowo)działających ośrodkowo)

Page 20: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Przełom nadciśnieniowy – Przełom nadciśnieniowy – doraźne obniżenie ciśnienia tętniczegodoraźne obniżenie ciśnienia tętniczego

2)2)Wskazania pilne – ryzyko Wskazania pilne – ryzyko wystąpienia groźnych powikłań, wystąpienia groźnych powikłań, nie ma bezpośredniego nie ma bezpośredniego zagrożenia życia (konieczność zagrożenia życia (konieczność obniżenia ciśnienia w ciągu 30 i obniżenia ciśnienia w ciągu 30 i więcej minut):więcej minut):

Nadciśnienie złośliwe/faza Nadciśnienie złośliwe/faza przyspieszona nadciśnienia (nie przyspieszona nadciśnienia (nie powikłane encefalopatią, zawałem powikłane encefalopatią, zawałem serca, obrzękiem płuc)serca, obrzękiem płuc)

Page 21: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Przełom nadciśnieniowy – Przełom nadciśnieniowy – doraźne obniżenie ciśnienia tętniczegodoraźne obniżenie ciśnienia tętniczego

2)2)Wskazania pilne – cd:Wskazania pilne – cd: Niewydolność lewej komoryNiewydolność lewej komory Niestabilna choroba wieńcowaNiestabilna choroba wieńcowa Stan przedrzucawkowyStan przedrzucawkowy Udar mózgu niedokrwiennyUdar mózgu niedokrwienny Nadciśnienie w okresie Nadciśnienie w okresie

okołooperacyjnymokołooperacyjnym

Page 22: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Przełom nadciśnieniowy – Przełom nadciśnieniowy – leki leki

1)1)Leki szybko działające (początek Leki szybko działające (początek działania w ciągu kilku – kilkunastu działania w ciągu kilku – kilkunastu minut):minut):

Nitroprusydek sodu – wlew dożylny 0,05 Nitroprusydek sodu – wlew dożylny 0,05 – 0,2 mg/min (5 mg/50 ml 5% glukozy)– 0,2 mg/min (5 mg/50 ml 5% glukozy)

Labetalol: w bolusach – początkowo 20 Labetalol: w bolusach – początkowo 20 mg i.v. (zwiększane do 40 mg) co 10 – mg i.v. (zwiększane do 40 mg) co 10 – 15 min. lub wlew dożylny 2 mg/min 15 min. lub wlew dożylny 2 mg/min (przeciętna dawka łączna 1 – 2 mg/kg)(przeciętna dawka łączna 1 – 2 mg/kg)

Page 23: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Przełom nadciśnieniowy – Przełom nadciśnieniowy – lekileki

1)1) Leki szybko działające - cd:Leki szybko działające - cd: Diazoksyd: w bolusach – początkowo 50 Diazoksyd: w bolusach – początkowo 50

mg/3 min i.v. (powtórzone po 5 – 10 min), mg/3 min i.v. (powtórzone po 5 – 10 min), następnie 100 mg co 10 min (do dawki następnie 100 mg co 10 min (do dawki łącznej 300 – 450 mg) albo wlew dożylny łącznej 300 – 450 mg) albo wlew dożylny 15 – 30 mg/min w ciągu 20 – 30 min 15 – 30 mg/min w ciągu 20 – 30 min (przeciętna dawka łączna 5 mg/kg)(przeciętna dawka łączna 5 mg/kg)

Nitrogliceryna: wlew dożylny z szybkością Nitrogliceryna: wlew dożylny z szybkością początkową 5 – 10 początkową 5 – 10 μμg/min zwiększaną g/min zwiększaną stopniowo do 100 – 200 stopniowo do 100 – 200 μμg/min g/min

Page 24: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Przełom nadciśnieniowy – Przełom nadciśnieniowy – lekileki

1)1)Leki szybko działające - cd:Leki szybko działające - cd: Trimetafan: wlew dożylny z Trimetafan: wlew dożylny z

szybkością 1 – 10 mg/min (500 mg szybkością 1 – 10 mg/min (500 mg leku/500 ml 5% glukozy)leku/500 ml 5% glukozy)

Urapidil: bolus 12,5-25 mg i.v., a Urapidil: bolus 12,5-25 mg i.v., a następnie wlew 5 - 40 mg/minnastępnie wlew 5 - 40 mg/min

Furosemid: 40 – 100 mg i.v. w Furosemid: 40 – 100 mg i.v. w bolusie, wlew dożylny 200 – 500 bolusie, wlew dożylny 200 – 500 mg/dobęmg/dobę

Dihydralazyna: 5 – 10 mg i.v. lub Dihydralazyna: 5 – 10 mg i.v. lub 10 – 25 mg i.m.10 – 25 mg i.m.

Page 25: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Przełom nadciśnieniowy – Przełom nadciśnieniowy – lekileki

2)2)Leki działające z opóźnieniem Leki działające z opóźnieniem (początek działania w ciągu (początek działania w ciągu kilkudziesięciu minut – kilku kilkudziesięciu minut – kilku godzin):godzin):

Captopril: 12,5 – 50 mg p.o. lub s.l.Captopril: 12,5 – 50 mg p.o. lub s.l. Nitrendypina 20 mg p.o.Nitrendypina 20 mg p.o.

Page 26: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Bardzo wysoki wzrost ciśnienia

Stan zagrożenia życia

tak nie

Obniżenie RR w ciągu godzinDoraźne leczenie hypotensyjne(obniżenie RR w ciągu minut)

Ekg, rtg klatki piersiowej, elektrolity, kreatynina, badanie ogólne moczu, dno oka

Postępowanie w przełomie nadciśnieniowym - algorytmPostępowanie w przełomie nadciśnieniowym - algorytm

Page 27: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Ekg, rtg klatki piersiowej, elektrolity, kreatynina, badanie ogólne moczu, dno oka

zawał serca

obrzęk płuc

Poszerzenie śródpiersia

Echokardiografia przezprzełykowa

Tętniak rozwarstwiający aorty

rzucawka hiperkatecholanemia

Encefalopatia nadciśnieniowa

KT – krwotokwewnątrzczaszkowy

Leczenie przyczynowe

Postępowanie w przełomie nadciśnieniowym - algorytmPostępowanie w przełomie nadciśnieniowym - algorytm

Leczenie przyczynowe

Page 28: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA
Page 29: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Nagłe zatrzymanie Nagłe zatrzymanie krążeniakrążenia

Page 30: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Algorytm BLS

Uderzenie w okolicę przedsercową

Podłącz defibrylator

Akcja serca

Kontrola tętna

VT/VF Inne niż VT/VF

NZK – algorytm NZK – algorytm

Page 31: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

VF/VT

Defibrylacja 3x200J – 360J – 360J

CPR – 1 min.

Rozważ odwracalne przyczyny

Adrenalina 1 mg iv co 3 – 5 min.lub wazopresyna 40 j.m. iv

Defibrylacja 360J

Rozważ podanie:- Amiodaron 300 mg iv bolus- Lidokaina 1,0 – 1,5 mg/kg iv- Magnez 1 – 2 mg iv- Prokainamid 30 mg/min iv- dwuwęglany 1 mEq/kg iv

W czasie CRP:A – intubacjaB – wentylacja, tlenC – dostęp iv, kontrola elektrod

- Hiper- lub hipokalemia- Hipoksja- Hipotermia- Hipowolemia- Odma prężna- Tamponada serca- OZW- Zatorowość płucna- Zatrucia, leki- Kwasica

Page 32: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Nie VT/VFasystolia lub rozkojarzenie EM

CPR – 3 min.

Rozważ odwracalne przyczyny

Asystoliarozkojarzenie

EM

Stymulacja przezskórna

Adrenalina 1 mg iv co 3 – 5 min.

Atropina 1 mg iv co 3 – 5 min.do dawki max. 0,04 mg/kg

W czasie CRP:A – intubacjaB – wentylacja, tlenC – dostęp iv, kontrola elektrod

- Hiper- lub hipokalemia - Hipoksja - Hipotermia - Hipowolemia - Odma prężna - Tamponada serca - OZW - Zatorowość płucna - Zatrucia, leki - Kwasica

Page 33: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

NZK – NZK – wskazania do wskazania do przedłużonej CPRprzedłużonej CPR

• HipotermiaHipotermia

• PodtopieniePodtopienie

• Porażenie prądemPorażenie prądem

• Zatrucia/lekiZatrucia/leki

• HiperkalemiaHiperkalemia

Page 34: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Częstoskurcz Częstoskurcz nadkomorowynadkomorowy

Page 35: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Częstoskurcz nadkomorowyCzęstoskurcz nadkomorowy

Jest to częstoskurcz powstający w Jest to częstoskurcz powstający w

mechanizmie pobudzenia nawrotnego mechanizmie pobudzenia nawrotnego

(reentry), wywodzącego się z ogniska (reentry), wywodzącego się z ogniska

arytmogennego zlokalizowanego w arytmogennego zlokalizowanego w

przedsionkach serca lub w węźle przedsionkach serca lub w węźle

przedsionkowo – komorowym. Występuje przedsionkowo – komorowym. Występuje w w

przypadku dodatkowej drogi przypadku dodatkowej drogi przewodzenia.przewodzenia.

Page 36: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Częstoskurcz nadkomorowyCzęstoskurcz nadkomorowy

1.1. Tachyarytmie z łącza przedsionkowo – Tachyarytmie z łącza przedsionkowo – komorowego (węzeł przedsionkowo – komorowego (węzeł przedsionkowo – komorowy jest niezbędną częścią komorowy jest niezbędną częścią obwodu, po którym krąży pobudzenie)obwodu, po którym krąży pobudzenie)

Nawrotny częstoskurcz węzłowyNawrotny częstoskurcz węzłowy Nawrotny częstoskurcz przedsionkowo – Nawrotny częstoskurcz przedsionkowo –

komorowy komorowy ±± zespół WPW zespół WPW Węzłowy częstoskurcz ektopowy (rzadko)Węzłowy częstoskurcz ektopowy (rzadko)

Page 37: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Częstoskurcz nadkomorowyCzęstoskurcz nadkomorowy

2.2. Tachyarytmie przedsionkowe (arytmia Tachyarytmie przedsionkowe (arytmia powstaje tylko w przedsionkach bez powstaje tylko w przedsionkach bez udziału łącza przedsionkowo – udziału łącza przedsionkowo – komorowego)komorowego)

Tachykardia zatokowaTachykardia zatokowa Częstoskurcz przedsionkowyCzęstoskurcz przedsionkowy Częstoskurcz nawrotny z węzła zatokowegoCzęstoskurcz nawrotny z węzła zatokowego Trzepotanie przedsionkówTrzepotanie przedsionków Migotanie przedsionkówMigotanie przedsionków

Page 38: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Częstoskurcz nadkomorowy Częstoskurcz nadkomorowy - rozpoznanie- rozpoznanie

wywiadwywiad obraz klinicznyobraz kliniczny zapis ekg (12 – odprowadzeniowy)zapis ekg (12 – odprowadzeniowy) badanie elektrofizjologicznebadanie elektrofizjologiczne

Page 39: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Częstoskurcz nadkomorowy Częstoskurcz nadkomorowy - leczenie- leczenie

1.1. Postępowanie niefarmakologicznePostępowanie niefarmakologiczne Pobudzenie nerwu błędnego:Pobudzenie nerwu błędnego:

• Manewr ValsalvyManewr Valsalvy• Masaż zatoki szyjnejMasaż zatoki szyjnej• Zanurzenie twarzy w zimnej wodzieZanurzenie twarzy w zimnej wodzie• Okład z lodu na szyjęOkład z lodu na szyję• Szybkie wypicie szklanki zimnej wody Szybkie wypicie szklanki zimnej wody

gazowanejgazowanej Nie przerywa większości tachyarytmii Nie przerywa większości tachyarytmii

przedsionkowychprzedsionkowych

Page 40: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Częstoskurcz nadkomorowy Częstoskurcz nadkomorowy - leczenie- leczenie

2.2. Postępowanie farmakologiczne w Postępowanie farmakologiczne w tachyarytmiach z łącza tachyarytmiach z łącza przedsionkowo – komorowego :przedsionkowo – komorowego :

Adenozyna – 6 mg iv, jeżeli brak efektu Adenozyna – 6 mg iv, jeżeli brak efektu – po 3 min. 12 mg iv– po 3 min. 12 mg iv• Mniej skuteczna w tachyarytmiach Mniej skuteczna w tachyarytmiach

przedsionkowychprzedsionkowych

• Przeciwskazana u chorych z zespołem Przeciwskazana u chorych z zespołem preekscytacjipreekscytacji

Page 41: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Częstoskurcz nadkomorowy Częstoskurcz nadkomorowy - leczenie- leczenie

2.2. Postępowanie farmakologiczne w Postępowanie farmakologiczne w tachyarytmiach z łącza przedsionkowo tachyarytmiach z łącza przedsionkowo – komorowego - cd:– komorowego - cd:

Werapamil – 5 – 15 mg iv w powolnej Werapamil – 5 – 15 mg iv w powolnej iniekcjiiniekcji• Nie podawać pacjentom przyjmującym Nie podawać pacjentom przyjmującym β – blokeryβ – blokery• Nie podawać u osób z objawami Nie podawać u osób z objawami

dekompensacji lub niestabilności dekompensacji lub niestabilności hemodynamicznej (niewydolność krążenia, hemodynamicznej (niewydolność krążenia, niedociśnienie)niedociśnienie)

Page 42: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Częstoskurcz nadkomorowy Częstoskurcz nadkomorowy - leczenie- leczenie

3.3. Postępowanie farmakologiczne w tachyarytmiach Postępowanie farmakologiczne w tachyarytmiach przedsionkowych (częstoskurcz przedsionkowy):przedsionkowych (częstoskurcz przedsionkowy):

Leki antyarytmiczne klasy I c np. Flekainid (2 mg/kg m.c. Leki antyarytmiczne klasy I c np. Flekainid (2 mg/kg m.c. iv, max. dawka 150 mg) lub propafenon (1 mg/kg m.c. Iv)iv, max. dawka 150 mg) lub propafenon (1 mg/kg m.c. Iv)

Leki antyarytmiczne klasy I a – prokainamid (50 – 100 mg Leki antyarytmiczne klasy I a – prokainamid (50 – 100 mg iv)iv)

Leki antyarytmiczne klasy III – sotalol (20 – 50 mg iv w Leki antyarytmiczne klasy III – sotalol (20 – 50 mg iv w ciągu 5 – 10 min.), amiodaron (150 – 300 mg iv w ciągu 15 ciągu 5 – 10 min.), amiodaron (150 – 300 mg iv w ciągu 15 min.)min.)

Leki antyarytmiczne klasy II – metoprolol (5 – 15 mg iv)Leki antyarytmiczne klasy II – metoprolol (5 – 15 mg iv) Leki antyarytmiczne klasy IV – werapamil (5 – 10 mg) iv lub Leki antyarytmiczne klasy IV – werapamil (5 – 10 mg) iv lub

diltiazemdiltiazem

Page 43: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Częstoskurcz nadkomorowy Częstoskurcz nadkomorowy - leczenie- leczenie

UWAGA!!!UWAGA!!!Jeżeli arytmia trwa dłużej niż 48 – 72 godziny to z Jeżeli arytmia trwa dłużej niż 48 – 72 godziny to z

kardiowersją może wiązać się ryzyko kardiowersją może wiązać się ryzyko zatorowości układowej. Najbezpieczniejszym zatorowości układowej. Najbezpieczniejszym sposobem postępowania jest kontrola rytmu sposobem postępowania jest kontrola rytmu

komór oraz leczenie przeciwzakrzepowe i komór oraz leczenie przeciwzakrzepowe i wykonanie kardiowersji po 4 – 6 tygodniach. wykonanie kardiowersji po 4 – 6 tygodniach.

Jeżeli arytmia trwa krócej niż 48 – 72 godziny to Jeżeli arytmia trwa krócej niż 48 – 72 godziny to ryzyko układowych powikłań zakrzepowych jest ryzyko układowych powikłań zakrzepowych jest

niewielkie i można bezpiecznie wykonać niewielkie i można bezpiecznie wykonać kardiowersję farmakologiczną lub elektryczną kardiowersję farmakologiczną lub elektryczną

bez przygotowania leczeniem bez przygotowania leczeniem przeciwzakrzepowym.przeciwzakrzepowym.

Page 44: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Częstoskurcz nadkomorowy Częstoskurcz nadkomorowy - leczenie- leczenie

4.4. Kardiowersja elektryczna:Kardiowersja elektryczna: w przypadku pacjentów niestabilnych w przypadku pacjentów niestabilnych

hemodynamicznie hemodynamicznie Jeżeli arytmia trwa powyżej 48 – 72 Jeżeli arytmia trwa powyżej 48 – 72

godzin po wcześniejszym godzin po wcześniejszym przygotowaniu przeciwzakrzepowymprzygotowaniu przeciwzakrzepowym

Page 45: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Częstoskurcz nadkomorowy Częstoskurcz nadkomorowy - leczenie- leczenie

5.5. Postępowanie profilaktyczne:Postępowanie profilaktyczne: FarmakoterapiaFarmakoterapia

• ΒΒ – blokery – blokery

• Propafenon Propafenon

• SotalolSotalol

• AmiodaronAmiodaron

ElektroterpiaElektroterpia

Page 46: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Migotanie przedsionkówMigotanie przedsionków

Page 47: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Migotanie przedsionków Migotanie przedsionków - etiologia- etiologia

1.1. Pierwotne (idiopatyczne) u osób zdrowych – ok.. Pierwotne (idiopatyczne) u osób zdrowych – ok.. 15% wszystkich przypadków15% wszystkich przypadków

2.2. Wtórne:Wtórne:a)a) spowodowane przyczynami sercowymi:spowodowane przyczynami sercowymi: - wady mitralne (najczęstsza przyczyna u - wady mitralne (najczęstsza przyczyna u osób młodych)osób młodych) - choroba wieńcowa- choroba wieńcowa - zawał serca- zawał serca - niewydolnoś- niewydolnośćć lewokomorowa (najczęstsza przyczyna lewokomorowa (najczęstsza przyczyna

u osób u osób starszychstarszych - kardiomiopatie- kardiomiopatie - zapalenie mięśnia sercowego- zapalenie mięśnia sercowego - operacje serca- operacje serca - zespół chorej zatoki- zespół chorej zatoki - zespół preekscytacji- zespół preekscytacji

Page 48: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Migotanie przedsionków Migotanie przedsionków - etiologia- etiologia

2.2. Wtórne:Wtórne:b)b) spowodowane przyczynami pozasercowymi:spowodowane przyczynami pozasercowymi:

- nadciśnienie tętnicze- nadciśnienie tętnicze

- zator płucny- zator płucny

- nadczynnoś- nadczynnośćć tarczycy tarczycy

- uraz serca- uraz serca

- zatrucie alkoholowe- zatrucie alkoholowe

- toksyczne działanie leków (np. - toksyczne działanie leków (np. ΒΒ--mimetyków)mimetyków)

Page 49: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Migotanie przedsionków Migotanie przedsionków - podział- podział

jednorazowe - przemijającejednorazowe - przemijające napadowe – powtarzające się napadowe – powtarzające się

co co

pewien czaspewien czas stałe – przewlekłe, utrwalone stałe – przewlekłe, utrwalone

migotaniemigotanie

Page 50: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Migotanie przedsionków Migotanie przedsionków – objawy kliniczne– objawy kliniczne

• Kołatanie sercaKołatanie serca• Zawroty głowyZawroty głowy• Uczucie lękuUczucie lęku• Omdlenie i dusznośOmdlenie i dusznośćć (w przypadku (w przypadku

tachyarytmii)tachyarytmii)• Wielomocz (ANP)Wielomocz (ANP)• Nieregularny puls z deficytem tętnaNieregularny puls z deficytem tętna

Objawy są najbardziej widoczne u chorego z Objawy są najbardziej widoczne u chorego z napadowym migotaniem przedsionkównapadowym migotaniem przedsionków

Page 51: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Migotanie przedsionków Migotanie przedsionków – powikłania– powikłania

• Zatory tętnicze, szczególnie w krążeniu Zatory tętnicze, szczególnie w krążeniu dużym (zatory mózgu): dużym (zatory mózgu):

– – spowodowane tworzeniem skrzeplin w spowodowane tworzeniem skrzeplin w przedsionkachprzedsionkach - stosunkowo małe ryzyko zakrzepu w - stosunkowo małe ryzyko zakrzepu w ciągu pierwszych 24 – 48 h FAPciągu pierwszych 24 – 48 h FAP• Ostra niewydolnośOstra niewydolnośćć serca w przypadku serca w przypadku tachyarytmii lub bradyarytmii:tachyarytmii lub bradyarytmii: - następstwo krytycznego zmniejszenia - następstwo krytycznego zmniejszenia

objętości objętości minutowej sercaminutowej serca

Page 52: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Migotanie przedsionków Migotanie przedsionków – leczenie– leczenie

W stanie zagrożenia życia W stanie zagrożenia życia leczeniem z wyboru jest leczeniem z wyboru jest kardiowersja elektrycznakardiowersja elektryczna

Page 53: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Migotanie przedsionków Migotanie przedsionków – leczenie– leczenie

U chorych średnio stabilnych U chorych średnio stabilnych

można spróbowamożna spróbowaćć leczenia leczenia

farmakologicznego:farmakologicznego: kardiowersja farmakologicznakardiowersja farmakologiczna zwolnienie rytmu komór celem zwolnienie rytmu komór celem

przywrócenia stabilności przywrócenia stabilności

hemodynamicznejhemodynamicznej

Page 54: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Migotanie przedsionków Migotanie przedsionków – leczenie– leczenie

• Stenoza mitralnaStenoza mitralna kardiowersja farmakologiczna: kardiowersja farmakologiczna: propafenon (75 – 150 mg iv), propafenon (75 – 150 mg iv), flekainid (2 mg/kg m.c. iv ciągu 10 – 30 min.), flekainid (2 mg/kg m.c. iv ciągu 10 – 30 min.), dofetilid, amiodaron (5 mg/kg m.c. (300 mg) iv dofetilid, amiodaron (5 mg/kg m.c. (300 mg) iv w ciągu 15 min., a następnie 600 mg w ciągu w ciągu 15 min., a następnie 600 mg w ciągu 60 min.), 60 min.), ββ – adrenolityki np. metoprolol – adrenolityki np. metoprolol (5 mg iv co 5 – 10 min do dawki 15 mg)(5 mg iv co 5 – 10 min do dawki 15 mg) zwolnienie rytmu: werapamil, zwolnienie rytmu: werapamil, digoksynadigoksyna

Page 55: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Migotanie przedsionków Migotanie przedsionków – leczenie– leczenie

• WPWWPW postępowaniem z wyboru ze względu na postępowaniem z wyboru ze względu na zwykle bardzo szybką czynnośzwykle bardzo szybką czynnośćć komór jest komór jest kardiowersja elektryczna!!!kardiowersja elektryczna!!! kardiowersja farmakologiczna (tylko u kardiowersja farmakologiczna (tylko u chorych stabilnych hemodynamicznie z chorych stabilnych hemodynamicznie z

QRS>120 ms): prokainamid (50 – 100 mg iv w QRS>120 ms): prokainamid (50 – 100 mg iv w ciągu 5 min.), ibutilid lub amiodaron ivciągu 5 min.), ibutilid lub amiodaron iv

UWAGA!!!UWAGA!!!Przeciwskazane podanie: werapamilu, Przeciwskazane podanie: werapamilu, diltiazemu, diltiazemu, ββ – adrenolityków i digoksyny – adrenolityków i digoksyny

Po przywróceniu rytmu zatokowego koniecznie należy chorego Po przywróceniu rytmu zatokowego koniecznie należy chorego kierowakierowaćć na pilny zabieg ablacji drogi dodatkowej na pilny zabieg ablacji drogi dodatkowej

Page 56: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Migotanie przedsionków Migotanie przedsionków – leczenie– leczenie

• U osób z chorobami płuc:U osób z chorobami płuc: postępowanie pierwszoplanowe – postępowanie pierwszoplanowe – wyrównanie hipoksemii i kwasicywyrównanie hipoksemii i kwasicy kontrola rytmukontrola rytmu:: werapamil i diltiazem werapamil i diltiazem niestabilnośniestabilnośćć hemodynamiczna: hemodynamiczna: kardiowersja elektrycznakardiowersja elektrycznaUWAGA!!!UWAGA!!! Nie należy podawaNie należy podawaćć teofiliny i teofiliny i antagonistów receptora antagonistów receptora ββ u osób ze u osób ze spazmem oskrzelowymspazmem oskrzelowym u chorych z POChP przeciwwskazane: u chorych z POChP przeciwwskazane: ββ – blokery, sotalol, propafenon, adenozyna – blokery, sotalol, propafenon, adenozyna

Page 57: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA
Page 58: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Częstoskurcz Częstoskurcz komorowy (VT)komorowy (VT)

Page 59: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Częstoskurcz komorowy Częstoskurcz komorowy (VT)(VT)

Miarowa arytmia o częstości akcji komór większej Miarowa arytmia o częstości akcji komór większej

niż 100/min , w której czas trwania zespołów QRS niż 100/min , w której czas trwania zespołów QRS

przekracza 120 ms.przekracza 120 ms.

Należy go różnicowaNależy go różnicowaćć z częstoskurczem z częstoskurczem

nadkomorowym (SVT) z aberracją przewodzenia nadkomorowym (SVT) z aberracją przewodzenia

(LBBB) oraz tachyarytmią związaną z preekscytacją (LBBB) oraz tachyarytmią związaną z preekscytacją

komór w zespole WPWkomór w zespole WPW

Page 60: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Częstoskurcz z szerokimi zespołami QRS

- Niezależne załamki P- Pobudzenia przewiedzione lub zsumowane- QRS ≥ 160 ms- Zgodność komorowa w pobudzeniach przedsercowychPrzynajmniej jedno z powyższych

Wynik testu adenozynowego

SVT

VT

VT

VT

Wywiad w kieunku MIlub chns

dodatni

Ujemny/niepewny

obecne

Nieobecne/niepewne

Brak wykluczenia VTWykluczenie VT

Page 61: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Częstoskurcz komorowy - Częstoskurcz komorowy - etiologiaetiologia

• Najczęściej ciężkie organiczne choroby Najczęściej ciężkie organiczne choroby serca – najczęściej choroba wieńcowa i serca – najczęściej choroba wieńcowa i zawał sercazawał serca

• Przedawkowanie/zatrucie glikozydami Przedawkowanie/zatrucie glikozydami nasercowymi lub lekami antyarytmicznymi nasercowymi lub lekami antyarytmicznymi

(np. chinidyna)(np. chinidyna)• Samoistny (idiopatyczny) częstoskurcz Samoistny (idiopatyczny) częstoskurcz

komorowy u młodych osób, u których nie komorowy u młodych osób, u których nie stwierdza się żadnej choroby organicznej - stwierdza się żadnej choroby organicznej - rzadkorzadko

Page 62: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Częstoskurcz komorowy - Częstoskurcz komorowy - objawyobjawy

Zależą od ciężkości i czasu trwania Zależą od ciężkości i czasu trwania

częstoskurczu komorowego oraz od stanu częstoskurczu komorowego oraz od stanu

czynnościowego serca:czynnościowego serca: uczucie kołatania sercauczucie kołatania serca dusznośdusznośćć dławica piersiowadławica piersiowa obrzęk płucobrzęk płuc wstrząs kardiogennywstrząs kardiogenny

Page 63: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Częstoskurcz komorowy - Częstoskurcz komorowy - leczenieleczenie

VT jest zaburzeniem rytmu zagrażającym VT jest zaburzeniem rytmu zagrażającym

życiu, dlatego wymaga niezwłocznego życiu, dlatego wymaga niezwłocznego

leczenia!!!leczenia!!!

Zagraża wystąpieniem migotania komór i Zagraża wystąpieniem migotania komór i

wstrząsu kardiogennego.wstrząsu kardiogennego.

Page 64: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Częstoskurcz komorowy - Częstoskurcz komorowy - leczenieleczenie

1.1. Kardiowersja elektryczna:Kardiowersja elektryczna: Najbardziej efektywna metoda przerywania VTNajbardziej efektywna metoda przerywania VT Jest leczeniem z wyboru (należy ją wykonaJest leczeniem z wyboru (należy ją wykonaćć

bezzwłocznie) u chorych z:bezzwłocznie) u chorych z:• zaburzeniami świadomościzaburzeniami świadomości

• hipotoniąhipotonią

• bólem wieńcowymbólem wieńcowym

• obrzękiem płucobrzękiem płuc

oraz w przypadku oporności na zastosowane leczenie oraz w przypadku oporności na zastosowane leczenie

farmakologicznefarmakologiczne

Page 65: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Częstoskurcz komorowy - Częstoskurcz komorowy - leczenieleczenie

2.2. Farmakoterapia:Farmakoterapia: Stabilny jednokształtny częstoskurcz Stabilny jednokształtny częstoskurcz

komorowykomorowy• z prawidłową funkcją lewej komoryz prawidłową funkcją lewej komory

- prokainamid (50 – 100 mg iv w ciągu 5 min.)- prokainamid (50 – 100 mg iv w ciągu 5 min.)

- amiodaron (5 mg/kg m.c. w ciągu 15 min., - amiodaron (5 mg/kg m.c. w ciągu 15 min.,

następnie 600 mg w ciągu 60 min.)następnie 600 mg w ciągu 60 min.)

- lidokaina (50 mg iv w ciągu 2 min.)- lidokaina (50 mg iv w ciągu 2 min.)

- ajmalina (50 mg iv w ciągu 5 min.)- ajmalina (50 mg iv w ciągu 5 min.)

- sotalol (20 – 50 mg iv w ciągu 5 – 10 min.)- sotalol (20 – 50 mg iv w ciągu 5 – 10 min.)

Page 66: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Częstoskurcz komorowy - Częstoskurcz komorowy - leczenieleczenie

2.2. Farmakoterapia:Farmakoterapia: Stabilny jednokształtny częstoskurcz Stabilny jednokształtny częstoskurcz

komorowykomorowy• z upośledzoną funkcją lewej komory:z upośledzoną funkcją lewej komory:

- amiodaron- amiodaron

- lidokaina- lidokaina

przy braku skuteczności:przy braku skuteczności:

- - kardiowersja elektrycznakardiowersja elektryczna

Page 67: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Częstoskurcz komorowy - Częstoskurcz komorowy - leczenieleczenie

2.2. Farmakoterapia:Farmakoterapia: Stabilny wielokształtny częstoskurcz Stabilny wielokształtny częstoskurcz

komorowykomorowy• z prawidłowym QT (niedokrwienie? zaburzenia z prawidłowym QT (niedokrwienie? zaburzenia

jonowe?)jonowe?)

- - ββ – blokery – blokery

- lidokaina- lidokaina

- prokainamid- prokainamid

- sotalol- sotalol

- amiodaron- amiodaron

Page 68: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Częstoskurcz komorowy - Częstoskurcz komorowy - leczenieleczenie

2.2. Farmakoterapia:Farmakoterapia: Stabilny wielokształtny częstoskurcz Stabilny wielokształtny częstoskurcz

komorowykomorowy• Z wydłużonym QT - Z wydłużonym QT - torsade de pointestorsade de pointes

- sole magnezu (np. siarczan magnezu)- sole magnezu (np. siarczan magnezu)

- stymulacja- stymulacja

- izoprenalina- izoprenalina

- fenytoina (25 – 50 mg/min. do łącznej dawki - fenytoina (25 – 50 mg/min. do łącznej dawki

5 mg/kg m.c.)5 mg/kg m.c.)

- lidokaina- lidokaina

- suplementacja potasu- suplementacja potasu

Page 69: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Utrata przytomnościUtrata przytomności

Page 70: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Utrata przytomności - Utrata przytomności - przyczynyprzyczyny

1.1. Pierwotnie mózgowe :Pierwotnie mózgowe : udar krwotoczny i niedokrwiennyudar krwotoczny i niedokrwienny neuroinfekcjeneuroinfekcje urazy czaszkowo – mózgoweurazy czaszkowo – mózgowe guzy mózguguzy mózgu atak padaczki typu grand malatak padaczki typu grand mal

Page 71: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Utrata przytomności - Utrata przytomności - przyczynyprzyczyny

2.2. Pierwotnie pozamózgowe :Pierwotnie pozamózgowe : niewydolność krążeniowo – oddechowaniewydolność krążeniowo – oddechowa zaburzenia metaboliczne :zaburzenia metaboliczne :

• śpiączka hipo - i hiperglikemicznaśpiączka hipo - i hiperglikemiczna

• śpiączka mocznicowaśpiączka mocznicowa

• śpiączka wątrobowaśpiączka wątrobowa

Page 72: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Utrata przytomności - Utrata przytomności - przyczynyprzyczyny

2.2. Pierwotnie pozamózgowe - cd:Pierwotnie pozamózgowe - cd: zaburzenia endorynologiczne :zaburzenia endorynologiczne :

• przełom nadnerczowyprzełom nadnerczowy• przełom tarczycowyprzełom tarczycowy• niektóre choroby przysadkiniektóre choroby przysadki

zatrucia :zatrucia :• alkoholalkohol• lekileki• tlenek węglatlenek węgla

Page 73: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Utrata przytomności - Utrata przytomności - badaniebadanie

1.1. Cel:Cel: określenie stopnia zagrożenia życiaokreślenie stopnia zagrożenia życia określenie lokalizacji choroby :określenie lokalizacji choroby :

• czy przyczyna mózgowa, czy pozamózgowaczy przyczyna mózgowa, czy pozamózgowa

• jeśli mózgowa to czy niedomoga pnia jeśli mózgowa to czy niedomoga pnia mózgu jest pierwotna, czy wtórna mózgu jest pierwotna, czy wtórna (spowodowana obrzękiem mózgu)(spowodowana obrzękiem mózgu)

określenie przyczyny zaburzeń określenie przyczyny zaburzeń przytomności przytomności

Page 74: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Utrata przytomności - Utrata przytomności - badaniebadanie

2.2. Badanie podstawowych czynności Badanie podstawowych czynności życiowychżyciowych::

oddechoddech akcja sercaakcja serca ciśnienie tętniczeciśnienie tętnicze temperatura ciałatemperatura ciała

Page 75: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Utrata przytomności - Utrata przytomności - badaniebadanie

3.3.Wywiad:Wywiad: wywiad zbieramy od członków rodziny, wywiad zbieramy od członków rodziny,

postronnych obserwatorów, osób postronnych obserwatorów, osób transportujących chorego do szpitala, lub transportujących chorego do szpitala, lub wzywających pogotowiewzywających pogotowie

pytania :pytania :• czy chory choruje na jakieś przewlekłe chorobyczy chory choruje na jakieś przewlekłe choroby• okoliczności wystąpienia utraty przytomnościokoliczności wystąpienia utraty przytomności• dynamika narastania zaburzeń przytomnościdynamika narastania zaburzeń przytomności• objawy towarzysząceobjawy towarzyszące• jakie leki przyjmował choryjakie leki przyjmował chory• czy miał dostęp do leków i trucizn, które ewentualnie czy miał dostęp do leków i trucizn, które ewentualnie

mógłby zażyć mógłby zażyć

Page 76: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Utrata przytomności - Utrata przytomności - badaniebadanie

4.4. Oglądanie chorego:Oglądanie chorego: zabarwienie skóryzabarwienie skóry wyniszczeniewyniszczenie suchość skóry i błon śluzowych suchość skóry i błon śluzowych ślady po iniekcjach, zaniki tkanki podskórnej ślady po iniekcjach, zaniki tkanki podskórnej zranienia, skaleczenia stłuczenia zranienia, skaleczenia stłuczenia wyciek krwi, lub PMR z nosa, lub uszu wyciek krwi, lub PMR z nosa, lub uszu ślady po przygryzieniu języka i błony śluzowej ślady po przygryzieniu języka i błony śluzowej

jamy ustnej jamy ustnej zapach z ust zapach z ust

Page 77: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Utrata przytomności - Utrata przytomności - badaniebadanie

5.5. Badanie neurologiczneBadanie neurologiczne

6.6. Badanie internistyczneBadanie internistyczne

Page 78: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Utrata przytomności - Utrata przytomności - badaniebadanie

7.7. Badania dodatkowe:Badania dodatkowe: badania laboratoryjne : badania laboratoryjne : poziom glukozy, poziom glukozy,

morfologia, hematokryt, gazometria, morfologia, hematokryt, gazometria, elektrolity, mocznik, kreatynina, bilirubina, elektrolity, mocznik, kreatynina, bilirubina, amoniak, methemoglobina, alkohol i amoniak, methemoglobina, alkohol i barbituranybarbiturany

badanie dna okabadanie dna oka tomografia komputerowa głowytomografia komputerowa głowy nakłucie lędźwiowe i badanie PMRnakłucie lędźwiowe i badanie PMR EKGEKG

Page 79: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Śpiączka hipo – Śpiączka hipo – i hiperglikemicznai hiperglikemiczna

Diagnostyka Diagnostyka różnicowaróżnicowa

Śpiączka Śpiączka hiperglikem. hiperglikem.

Śpiączka Śpiączka hipoglikem. hipoglikem.

RozwójRozwój powolny, w ciągu dnipowolny, w ciągu dni nagły, w ciągu minutnagły, w ciągu minut

Uczucie głoduUczucie głodu + + ++ + +

Uczucie pragnieniaUczucie pragnienia + + ++ + +

Układ mięśniowyUkład mięśniowy osłabione napięcie, osłabione napięcie, nigdy drgawki!nigdy drgawki!

wzmożone napięcie, wzmożone napięcie, tremortremor

SkóraSkóra sucha!!!sucha!!! wilgotnawilgotna

OddechOddech głęboki i głęboki i przyspieszonyprzyspieszony

PrawidłowyPrawidłowy

Gałki oczneGałki oczne miękkiemiękkie PrawidłowePrawidłowe

gorączka, bóle gorączka, bóle brzuchabrzucha

majaczenia, czasem majaczenia, czasem obj. udaru mózgu z obj. udaru mózgu z obj. ubytkowymi, obj. ubytkowymi, dodatni obj. dodatni obj. BabińskiegoBabińskiego

Page 80: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Śpiączka hiperglikemiczna Śpiączka hiperglikemiczna - leczenie- leczenie

Śpiączka hiperglikemiczna powinna być Śpiączka hiperglikemiczna powinna być leczona na oddziale intensywnego leczona na oddziale intensywnego

nadzoru!nadzoru!1.1. Leczenie ogólneLeczenie ogólne2.2. Leczenie swoiste:Leczenie swoiste:

insulinoterapiainsulinoterapia wyrównanie zaburzeń wodno – wyrównanie zaburzeń wodno –

elektrolitowychelektrolitowych leczenie kwasicyleczenie kwasicy

Page 81: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Śpiączka hiperglikemiczna Śpiączka hiperglikemiczna - leczenie- leczenie

1.1. Insulinoterapia:Insulinoterapia: Insulina krótkodziałająca (tInsulina krótkodziałająca (t1/21/2 ok. 5 min) ok. 5 min) Wstępna dawka insuliny 5 j./h w pompieWstępna dawka insuliny 5 j./h w pompie Zmniejszanie glikemii nie powinno byZmniejszanie glikemii nie powinno byćć szybsze szybsze

niż 5,6 mmol/l/h (100 mg/dl/h)niż 5,6 mmol/l/h (100 mg/dl/h) Docelowa glikemia nie powinna być mniejsza Docelowa glikemia nie powinna być mniejsza

niż 13,9 mmol/l (250 mg/dl)niż 13,9 mmol/l (250 mg/dl) Po osiągnięciu glikemii rzędu 13,9 – 16,7 mmol/l Po osiągnięciu glikemii rzędu 13,9 – 16,7 mmol/l

(250 – 300 mg/dl) zmniejszy(250 – 300 mg/dl) zmniejszyćć dawkę insuliny do dawkę insuliny do 2 j./h i równoczesnie podawa2 j./h i równoczesnie podawaćć 5% roztwór 5% roztwór

glukozy glukozy dożylniedożylnie

Page 82: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Śpiączka hiperglikemiczna Śpiączka hiperglikemiczna - leczenie- leczenie

2.2. Wyrównanie zaburzeń wodno – Wyrównanie zaburzeń wodno – elektrolitowych:elektrolitowych:

Dawkowanie płynów:Dawkowanie płynów:• 1000 ml w ciągu pierwszej godziny1000 ml w ciągu pierwszej godziny• Następnie (w zależności od diurezy) 500 – Następnie (w zależności od diurezy) 500 –

1000 ml/h1000 ml/h(w pierwszych 8 godzinach średnie (w pierwszych 8 godzinach średnie

zapotrzebowanie zapotrzebowanie na płyny wynosi 5 – 6 l)na płyny wynosi 5 – 6 l)• Po 8 godzinach najczęściej 250 ml/hPo 8 godzinach najczęściej 250 ml/h

Page 83: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Śpiączka hiperglikemiczna - Śpiączka hiperglikemiczna - leczenieleczenie

2.2.Wyrównanie zaburzeń wodno – elektrolitowych:Wyrównanie zaburzeń wodno – elektrolitowych: Sód – hipernatremia jest wynikiem znacznego odwodnienia Sód – hipernatremia jest wynikiem znacznego odwodnienia

a w rzeczywistości występuje niedobór sodu (spowodowany a w rzeczywistości występuje niedobór sodu (spowodowany utratą przez nerki)utratą przez nerki)• Przy umiarkowanej hipernatremii (<155 mEq/l) niedobór Przy umiarkowanej hipernatremii (<155 mEq/l) niedobór

płynów można uzupełniapłynów można uzupełniaćć za pomocą 0,9% NaCl za pomocą 0,9% NaCl• W przypadku znacznej hipernatemii można podaW przypadku znacznej hipernatemii można podaćć 0,45% 0,45%

roztwór NaCl (bardzo ostrożnie!!!)roztwór NaCl (bardzo ostrożnie!!!) Potas – uzupełnienie w zależności od stężenia potasu w Potas – uzupełnienie w zależności od stężenia potasu w

surowicy:surowicy:• Stężenie <3 mmol/l – zalecana dawka potasu 20 – 25 mmol/hStężenie <3 mmol/l – zalecana dawka potasu 20 – 25 mmol/h• Stężenie 3 – 4 mmol/l - zalecana dawka potasu 15 – 20 mmol/hStężenie 3 – 4 mmol/l - zalecana dawka potasu 15 – 20 mmol/h• Stężenie > 4 - 5 mmol/l zalecana dawka potasu 10 - 15 mmol/hStężenie > 4 - 5 mmol/l zalecana dawka potasu 10 - 15 mmol/h

Uzupełnienie niedoboru fosforanówUzupełnienie niedoboru fosforanów• Przy zmniejszeniu stężenia fosforu nieorganicznego w surowicy Przy zmniejszeniu stężenia fosforu nieorganicznego w surowicy

krwi < 0,5 mmol/lkrwi < 0,5 mmol/l• Podawanie około 50 mmol/24 hPodawanie około 50 mmol/24 h• Nie podawaNie podawaćć przy niewydolności nerek przy niewydolności nerek

Page 84: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Śpiączka hiperglikemiczna Śpiączka hiperglikemiczna - leczenie- leczenie

3.3. Leczenie kwasicy:Leczenie kwasicy: Insulinoterapia jest z reguły Insulinoterapia jest z reguły

wystarczająca dla zwalczenia kwasicywystarczająca dla zwalczenia kwasicy Dopóki pH krwi jest większe niż 7,1 Dopóki pH krwi jest większe niż 7,1

kwasica nie wymaga dodatkowego kwasica nie wymaga dodatkowego leczenialeczenia

Przy pH < 7,1 należy podawaPrzy pH < 7,1 należy podawaćć wodorowęglan sodu w ilości równej 1/3 wodorowęglan sodu w ilości równej 1/3 obliczonego niedoboru obliczonego niedoboru (niebezpieczeństwo hipokalemii!!!)(niebezpieczeństwo hipokalemii!!!)

Page 85: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Śpiączka hipoglikemiczna - Śpiączka hipoglikemiczna - leczenieleczenie

1.1. PrzyczynowePrzyczynowe

2.2. Objawowe:Objawowe: Niewielka hipoglikemia (chory ma Niewielka hipoglikemia (chory ma

zachowana świadomośzachowana świadomośćć) – poda) – podaćć 5 – 5 – 20 g glukozy (ew. sacharozy) doustnie 20 g glukozy (ew. sacharozy) doustnie w formie suchej lub w roztworzew formie suchej lub w roztworze

Page 86: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Śpiączka hipoglikemiczna - Śpiączka hipoglikemiczna - leczenieleczenie

2.2. Objawowe - cd:Objawowe - cd: Ciężka hipoglikemiaCiężka hipoglikemia

• PodaPodaćć dożylnie 25 – 100 ml 40% roztworu glukozy dożylnie 25 – 100 ml 40% roztworu glukozy

• Po 20 minutach rozważyPo 20 minutach rozważyćć powtórzenie dawki lub powtórzenie dawki lub rozpocząrozpocząćć wlew kroplowy 5% glukozy do czasu wlew kroplowy 5% glukozy do czasu uzyskania glikemii 11,1 mmol/l (200 mg/dl)uzyskania glikemii 11,1 mmol/l (200 mg/dl)

• W przypadku braku dostępu do naczyń, W przypadku braku dostępu do naczyń, agresywnego zachowania się chorego lub agresywnego zachowania się chorego lub udzielania pomocy przez osobę niefachową podaudzielania pomocy przez osobę niefachową podaćć 1 1 mg glukagonu domięśniowo – po wybudzeniu ze mg glukagonu domięśniowo – po wybudzeniu ze śpiączki natychmiast podaśpiączki natychmiast podaćć doustnie doustnie

10 – 20 g glukozy10 – 20 g glukozy

Page 87: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Wstrząs anafilaktycznyWstrząs anafilaktyczny

Page 88: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Wstrząs anafilaktycznyWstrząs anafilaktyczny

Jest to krytyczne zmniejszenie Jest to krytyczne zmniejszenie mikrokrążenia z hipoksją tkanek i mikrokrążenia z hipoksją tkanek i

zaburzeniami metabolicznymi zaburzeniami metabolicznymi spowodowane niedomogą regulacji spowodowane niedomogą regulacji

krążenia obwodowego w wyniku krążenia obwodowego w wyniku działania alergenudziałania alergenu

Page 89: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Wstrząs anafilaktyczny - Wstrząs anafilaktyczny - klinikaklinika

4 stopnie nasilenia reakcji anafilaktycznej:4 stopnie nasilenia reakcji anafilaktycznej:I.I. Objawy ogólne (zawroty głowy, ból głowy, Objawy ogólne (zawroty głowy, ból głowy,

strach i in.) oraz reakcje skórne strach i in.) oraz reakcje skórne (przekrwienie, swędzenie, pokrzywka i in.)(przekrwienie, swędzenie, pokrzywka i in.)

II.II. Dodatkowo: spadek ciśnienia oraz Dodatkowo: spadek ciśnienia oraz tachykardia, jak i objawy żołądkowo – tachykardia, jak i objawy żołądkowo – jelitowe (nudności, wymioty i in.)jelitowe (nudności, wymioty i in.)

III.III. Dodatkowo: skurcz oskrzeli (napad Dodatkowo: skurcz oskrzeli (napad dychawicy) i wstrząs, rzadziej obrzęk krtani dychawicy) i wstrząs, rzadziej obrzęk krtani ze świstem wdechowymze świstem wdechowym

IV.IV. Zatrzymanie krążenia i oddychaniaZatrzymanie krążenia i oddychania

Page 90: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Wstrząs anafilaktyczny - Wstrząs anafilaktyczny - leczenieleczenie

ułożenie chorego w pozycji leżącej, ułożenie chorego w pozycji leżącej,

uniesienie kończyn dolnychuniesienie kończyn dolnych zaprzestanie dalszego podawania zaprzestanie dalszego podawania

antygenu, który spowodował reakcje antygenu, który spowodował reakcje

anafilaktycznąanafilaktyczną zapewnienie dostępu do dużego naczyniazapewnienie dostępu do dużego naczynia monitorowanie podstawowych czynności monitorowanie podstawowych czynności

życiowychżyciowych

Page 91: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Wstrząs anafilaktyczny - Wstrząs anafilaktyczny - leczenieleczenie

adrenalina 1 mg + 9 ml 0,9% NaCl iv przez 5 minadrenalina 1 mg + 9 ml 0,9% NaCl iv przez 5 min szybkie wypełnienie łożyska naczyniowego odpowiednią ilością szybkie wypełnienie łożyska naczyniowego odpowiednią ilością płynów (u dorosłych z wydolnym układem krążenia około płynów (u dorosłych z wydolnym układem krążenia około 2 l/30 min.)2 l/30 min.) kortykosterydykortykosterydy leki przeciwhistaminowe:leki przeciwhistaminowe:

– blokujące receptory Hblokujące receptory H11

– blokujące receptory Hblokujące receptory H22

w razie skurczu oskrzeli: leki pobudzające receptory w razie skurczu oskrzeli: leki pobudzające receptory adrenergiczne adrenergiczne

ββ2 w aerozolu lub iv2 w aerozolu lub iv

w razie rozwijającego się wstrząsu Dopamina (dawka w razie rozwijającego się wstrząsu Dopamina (dawka początkowa – początkowa –

35 35 μμg/kg m.c./min)g/kg m.c./min) w razie zatrzymania krążenia: postępowanie reanimacyjnew razie zatrzymania krążenia: postępowanie reanimacyjne

Page 92: STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA

Dziękuje za uwagęDziękuje za uwagę