Selma Hasković IX4

SADRŽAJ

1. Baščaršija (Sebilj)

2. Vijećnica

3. Tunel Spasa

4. Religijski objekti

5. Muzej ratnog djetinjstva

6. Trebevićka žičara

7. Zemaljski muzej Bosne i Hercegovine

8. Bijela i žuta tabija

9. Galerija 11/07/95

10. Vrelo Bosne

BAŠČARŠIJA

Dušu svake prijestonice čini stari dio grada, a kada je riječ o Sarajevu, ta duša je izuzetno bogata i živopisna. Gotovo je nemoguće posjetiti Sarajevo a ne obići Sebilj, i napiti se vode sa česme. Baščaršiju čini mreža uskih uličica popločanih kamenom, u kojima se osjeti intenzivan orijentalni šmek. Njemu pridonose brojne zanatske radnje u kojima se izrađuju rukotvorine od bakra, tradicionalne prostirke, te trgovine koje prodaju tradicionalne bosanske i turske slatkiše. Vaše oči i um će biti zaokupljeni razgledanjem ručno rađenog posuđa, šarenih svjetiljki sa prigušenim svjetlima i raznobojnih rahatlokuma, a nosnice podrhtavati od mirisa svježe pečenih ćevapa i baklave. Nemojte nipošto propustiti da probate ćevape. Najznačajnije građevine na Baščaršiji su svakako česma Sebilj, te džamije kao što su Baščaršijska i Gazi Hursrev-begova. Od ostalih znamenitosti treba spomenuti Mushaf Fadil-paše Šerifovića, Gazi Husrev-begov hanikah, Brusa bezistan i Morića han.

https://www.google.com/maps/@43.8593673,18.4307188,3a

,75y,304.32h,57.92t/data=!3m11!1e1!3m9!1sAF1QipNRIXpnb

8p0DuwoYDiEtIPsZHEJQzuG5gAN4rnK!2e10!3e11!6shttps:%2F

%2Flh5.googleusercontent.com%2Fp%2FAF1QipNRIXpnb8p0Du

woYDiEtIPsZHEJQzuG5gAN4rnK%3Dw203-h100-k-no-pi-0-

ya255.3948-ro0-

fo100!7i7776!8i3888!9m2!1b1!2i48?hl=en&authuser=0

VIJEĆNICA

Gradska vijećnica predstavlja najimpoznatniju građevinu Sarajeva i remekdjelo pseudomaurske arhitekture. Građena je od 1892. do 1894. godine po uzoru na džamiju i medresu Hasana II u Kairu, a svečano otvaranje je održano 1896. godine. Atentat na austrougarskog prestolonasljednika Franca Ferdinanda izvršen je 1914. godine, upravo nakon njegove posjete gradskoj vijećnici. Od 1947. godine, gradska vijećnica počinje da gubi svoju administrativnu ulogu i postaje sjedište Akademije nauke i umjetnosti, kao i glavne biblioteke. Tokom posljednjeg rata u Bosni i Hercegovini, u noći 25. na 26. avgust 1992. godine gradska vijećnica je direktno pogođena artiljerijskim granatama, što je dovelo do požara u kome je izgorjela cjelokupna unutrašnjost zgrade skupa sa 90% bibliotečkog fonda, koji je uključivao i rijetke rukopise od neprocjenjive vrijednosti. Tri zaposlenice koje su tokom rata sa svojim porodicama stanovale i radile u biblioteci, uspjele su da spase manji dio knjiga. Obnova vijećnice je započela 1996. godine, a zbog kompleksnosti radova i nedostatka finansijskih sredstava, trajala je sve do 2014. godine, kada je zgrada ponovo otvorena za posjete. Ulaz se naplaćuje 5 KM za odrasle osobe (odnosno 3 KM za učenike, studente i penzionere) i svakako je treba obići.

https://www.google.com/maps/@43.8538617,18.3118438,3a

,75y,90.8h,76.87t/data=!3m8!1e1!3m6!1sAF1QipO_Xl7aiblcgn

kVkc0UUBuBuE2cRs2N9n-

ej7eF!2e10!3e11!6shttps:%2F%2Flh5.googleusercontent.com%2

Fp%2FAF1QipO_Xl7aiblcgnkVkc0UUBuBuE2cRs2N9n-

ej7eF%3Dw203-h100-k-no-pi0-ya256.64868-ro-0-

fo100!7i8704!8i4352?hl=en&authuser=0

https://www.google.com/maps/@43.8588332,18.433603,3a,

75y,334.86h,93.69t/data=!3m11!1e1!3m9!1sAF1QipOSlnUVtc

OJyEpI0K0BBMdW_ZgzkGtXhsiwse8X!2e10!3e11!6shttps:%2F

%2Flh5.googleusercontent.com%2Fp%2FAF1QipOSlnUVtcOJyE

pI0K0BBMdW_ZgzkGtXhsiwse8X%3Dw203-h100-k-no-pi-0-

ya11.268557-ro-0-

fo100!7i9728!8i3992!9m2!1b1!2i48?hl=en&authuser=0

TUNEL SPASA

Iako Sarajevo zrači neodoljivom energijom, nezaobilazan detalj njegove historije je naravno rat koji je obilježio kako sam grad, tako i njegove stanovnike. Tunel Spasa je napravljen tokom opsade Sarajeva, 1993. godine i povezivao je 2 teritorije koje su bile pod kontrolom Armije RBIH. Bio je najstrožije čuvana tajna, jer su se njime slala hrana, cigarete i piće u grad koji je bio odvojen od ostatka svijeta u to vrijeme. Danas je na tom mjestu muzej, sa izloženim ratnim slikama, dijelovima vojne opreme i uniformama. U svakom slučaju važan dio Sarajevske historije, koji daje pravi utisak o ratnim danima iz prve ruke.

https://www.google.com/maps/@43.8197666,18.3373614,3a

,75y,149h,79.82t/data=!3m10!1e1!3m8!1sAF1QipOjKsWioda_

kRZsmDzhRLk7dnK8fdxChVXPLUN2!2e10!3e11!7i10000!8i5000

!9m2!1b1!2i48?hl=en&authuser=0

RELIGIJSKI OBJEKTI

Upravo zbog nesvakidašnjeg preplitanja različitih kultura i religija, Sarajevo nazivaju evropskim Jeruzalemom i mjestom gdje se susreću istok i zapad. Ovo je vjerovatno jedino mjesto u Evropi gdje ćete na pješačkoj udaljenosti od nekoliko stotina metara vidjeti džamiju, katoličku i pravoslavnu crkvu, te sinagogu. Uprkos ratnom periodu tokom kojeg je ovaj grad prošao kroz pakao, Sarajevo je uspjelo sačuvati svoju multikulturalnost i njene najznačajnije simbole. Najimpresivnije džamije Sarajeva su svakako Gazi Husrev-begova džamija, Careva džamija, Alipašina džamija, Baščaršijska džamija i Ferhadija. Većina džamija datira iz 15. i 16. vijeka. Kada je riječ o katoličkim bogomoljama, najznačajnije su Katedrala Srca Isusova, Franjevačka crkva Sv. Ante Padovanskog i Crkva Sv. Josipa. Pravoslavne bogomolje koje treba da posjetite su Saborna Crkva rođenja Presvete Bogorodice i Crkva Svetih Arhanđela Mihaila i Gavrila iz 14. vijeka, poznata i kao Stara pravoslavna crkva. Najznačajniji jevrejski hram u Sarajevu je Aškenaška sinagoga, koja spada u red najvećih evropskih sinagoga. Uglavnom je zaključana za posjete, a ukoliko želite naučiti više o istoriji i kulturi Jevreja u Sarajevu i Bosni i Hercegovini, posjetite Muzej Jevreja smješten u staroj sinagogi iz 16. vijeka, lociranoj na obodu Baščaršije. Svi religijski objekti su dostupni za posjetu, a ulaz je besplatan, s tim što je neophodno poštovati vrijeme molitve i kodeks oblačenja.

https://www.google.com/maps/@43.8592152,18.425

4925,3a,75y,1.38h,97.56t/data=!3m11!1e1!3m9!1sAF

1QipNWjEJqAdxvejgnceiOrmBOi9quiJ4sdqPeIZt7!2e10

!3e11!6shttps:%2F%2Flh5.googleusercontent.com%2Fp

%2FAF1QipNWjEJqAdxvejgnceiOrmBOi9quiJ4sdqPeIZt

7%3Dw203-h100-k-no-pi-0-ya22.302889-ro-0-

fo100!7i5656!8i2828!9m2!1b1!2i48?hl=en&authuser=0

https://www.google.com/maps/@43.8591728,18.4254608,3a

,75y,199.79h,96.67t/data=!3m11!1e1!3m9!1sAF1QipMG3i1Td

Y3pgzmnN30Swj9lMH8RYP1AF5Yk2QI!2e10!3e11!6shttps:%2F

%2Flh5.googleusercontent.com%2Fp%2FAF1QipMG3i1TdY3pg

zmnN30Swj9lMH8RYP1AF5Yk2QI%3Dw203-h100-k-no-pi0-

ya335.0741-ro-0-

fo100!7i7168!8i3584!9m2!1b1!2i48?hl=en&authuser=0

https://www.google.com/maps/@43.8590913,18.4291808,3a

,75y,16.78h,76.05t/data=!3m11!1e1!3m9!1sAF1QipPniZ0FrgTi

ou6tmVAJKhxdvgqGVZwStwm-

zFgp!2e10!3e11!6shttps:%2F%2Flh5.googleusercontent.com%2F

p%2FAF1QipPniZ0FrgTiou6tmVAJKhxdvgqGVZwStwm-

zFgp%3Dw203-h100-k-no-pi0-ya252.43607-ro-0-

fo100!7i6000!8i3000!9m2!1b1!2i48?hl=en&authuser=0

https://www.google.com/maps/@43.8591487,18.4293009,3a

,75y,87.91h,108.21t/data=!3m11!1e1!3m9!1sAF1QipPO3-

X3A-p50wbp_PziFpRFL05cN8gY93-

GKKk!2e10!3e11!6shttps:%2F%2Flh5.googleusercontent.com%2

Fp%2FAF1QipPO3-X3A-p50wbp_PziFpRFL05cN8gY93-

GKKk%3Dw203-h100-k-no-pi0-ya319.01334-ro-0-

fo100!7i9556!8i4778!9m2!1b1!2i48?hl=en&authuser=0

https://www.google.com/maps/@43.8562751,18.4250451,3a

,75y,191.2h,92.37t/data=!3m8!1e1!3m6!1sAF1QipO0VSehv1-

_tzFhthKy3JcihEYz9qmFoZhxIvOx!2e10!3e11!6shttps:%2F%2Flh

5.googleusercontent.com%2Fp%2FAF1QipO0VSehv1-

_tzFhthKy3JcihEYz9qmFoZhxIvOx%3Dw203-h100-k-no-pi-0-

ya116.50612-ro-0-fo100!7i5660!8i2830?hl=en&authuser=0

https://www.google.com/maps/@43.856322,18.4249514,3a,

75y,130.7h,91.43t/data=!3m11!1e1!3m9!1sAF1QipMxGK0Zth

60mO8OIsIoPuYB9CkWe8a0l2AiImJP!2e10!3e11!6shttps:%2F%

2Flh5.googleusercontent.com%2Fp%2FAF1QipMxGK0Zth60mO

8OIsIoPuYB9CkWe8a0l2AiImJP%3Dw203-h100-k-no-pi-0-

ya304.57977-ro0-

fo100!7i8704!8i4352!9m2!1b1!2i48?hl=en&authuser=0

MUZEJ RATNOG DJETINJSTVA

Muzej je osnovan u januaru 2017. godine i predstavlja kolekciju ličnih predmeta, audio i video svjedočenja, fotografija, pisama, crteža i drugih dokumenata koji dočaravaju iskustvo odrastanja u ratu. Nastao je nakon što je inicijator njegovog osnivanja, Jasminko Halilović, na internetu javno postavio pitanje „Šta je za tebe djetinjstvo u ratu?“. Cilj je bio od velikog broja kratkih odgovora napraviti knjigu koja će predstaviti različite aspekte ovog iskustva. Već prvi dan se javilo preko 100 ljudi sa odgovorima, a u naredna 3 mjeseca broj pristiglih odgovora porastao je na više od 1.000. Proces stvaranja muzeja je započet 2015. godine, a njegov značaj je upravo u nastojanju da se dokumentuje iskustvo onih koji nemaju nikakav uticaj na rat, ali trpe višestruke posljedice. Od osoblja sam saznao da zbirka već sada sadrži oko 3.000 prikupljenih predmeta, od kojih je trenutno izloženo 50-ak uz kratke priče koje objašnjavaju istoriju predmeta. Da bi sve priče dobile priliku da budu podijeljene sa javnošću, na svaka 2 ili 3 mjeseca se vrši rotacija eksponata u muzeju. Ono što mi se posebno dopalo jeste činjenica da je muzej u potpunosti depolitizovan i da su učešće u njegovom stvaranju uzela djeca, sada već odrasli ljudi, iz cijele Bosne i Hercegovine, bez obrzira na nacionalnu pripadnost. Ako ćete posjetiti barem jedan muzej u Sarajevu, tople preporuke su da to bude baš ovaj, jer će vas u svega nekoliko minuta i rasplakati i nasmijati.

TREBEVIĆKA ŽIČARA

Zvanično otvorena 1959 godine, žičara je bila jedna od simbola grada Sarajeva, i

njegov ponos. Pružala je pogled na cijelo Sarajevo, međutim, tokom opsade

Sarajeva je uništena u potpunosti. Obnovljena žičara, je puštena u promet 2018 godine, uz opće oduševljenje, kako turista, tako i Sarajlija. Povezuje centar grada i

planinu Trebević – jedno od omiljenih izletišta Sarajlija, te pruža nezaboravan

pogled na cijeli grad.

ZEMALJSKI MUZEJ BOSNE I HERCEGOVINE

Zemaljski muzej predstavlja najveći, najstariji i najznačajniji muzej Bosne i Hercegovine, osnovan 1888. godine. Nalazi se na Trgu Bosne i Hercegovine, u velelijepnoj zgradi, podignutoj 1909.

godine specijalno za ovu namjenu. Bogata zbirka muzeja je razvrstana u nekoliko grupacija, pa je tako moguće obići arheološko, prirodnjačko i etnografsko odjeljenje. Arheološko odjeljenje sadrži vrijedne eksponate sa teritorije ne samo Bosne i Hercegovine, nego i Evrope, a neki od njih datiraju

još od praistorije. Prirodnjačko odjeljenje ima nekoliko zbirki, koje uključuju izuzetno bogatu kolekciju minerala, preparirane životinje sa područja cijele države, ali i neke egzotične životinje kao što su lav, kamila i sl., kolekciju insekata i biljaka, vodeni svijet i druge. Etnografsko odjeljenje

prikazuje enterijer bosanskih kuća iz osmanskog perioda, kao i tradicionalne nošnje. Centralnu tačku muzeja predstavlja mali botanički vrt sa brojnim egzotičnim biljakama i stablima, kao što su sekvoja, ginko i japanska trešnja. U ovom odjeljku se nalaze i bogato ukrašeni primjerci stećaka

(srednjovijekovni nadgrobni spomenici). Najvrijedniji eksponat muzeja je Sarajevska Hagada, jevrejski rukopisno-oslikani kodeks nastao u 14. vijeku na području sjeverne Španije. Na bosanski

teritorij su je donijeli protjerani sefardski Jevreji. Rukopis je zaključan i moguće ga je vidjeti samo u prethodnu najavu. Zemaljski muzej je kroz svoju istoriju bio suočen sa brojnim poteškoćama, a zbog nedostatka finansijskih sredstava je bio čak i zatvoren od 2012. do 2015. godine, nakon čega je

ponovo otvoren za posjete.

https://www.google.com/maps/@43.855008,18.402982,3a,7

5y,208.94h,114.79t/data=!3m8!1e1!3m6!1sAF1QipM_1QVAk

CTj04EOU4mQDtrQAD2_Jvm6FAMQ3Ae-

!2e10!3e11!6shttps:%2F%2Flh5.googleusercontent.com%2Fp%2

FAF1QipM_1QVAkCTj04EOU4mQDtrQAD2_Jvm6FAMQ3Ae-

%3Dw203-h100-k-no-pi0-ya316.47562-ro-0-

fo100!7i8704!8i4352?hl=en&authuser=0

BIJELA I ŽUTA TABIJA

Bijela i žuta tabija predstavljaju utvrde na brdima iznad Sarajeva, sa kojih se pruža odličan pogled na cijeli grad. Bijela tabija datira s kraja 14. i početka 15. vijeka, a kasnije je nadograđivana tokom osmanskog i austrougarskog perioda. Pripada graditeljskoj cjelini Stari grad Vratnik i nalazi se na listi nacionalnih spomenika Bosne i Hercegovine. Žuta tabija je jedna od utvrda koje su činile odbrambeni bedem oko starog grada Vratnika, a ime je dobila po boji kamena od kojeg je izrađena. Nakon provale Eugena Savojskog 1697. godine, pokazalo se da mala tvrđava koja se nalazila na mjestu Bijele tabije nije dovoljna za odbranu grada, te se krenulo sa izgradnjom bedema oko Vratnika. Izgrađeno je pet bastiona, a Žuta tabija je jedan od njih. Danas se unutar Žute tabije nalazi kafić sa ljetnom baštom, odakle možete uživati u pogledu na Sarajevo. Tokom Ramazana sa Žute tabije puca top, čime se označava vrijeme zalaska sunca i prekid cjelodnevnog posta.

https://www.google.com/maps/@43.859374,18.4447119,3a,

75y,299.48h,93.06t/data=!3m8!1e1!3m6!1sAF1QipMYVRDha1

38AsFVq0TG0y-

xRiLwt24yTwEge0qo!2e10!3e11!6shttps:%2F%2Flh5.googleuser

content.com%2Fp%2FAF1QipMYVRDha138AsFVq0TG0y-

xRiLwt24yTwEge0qo%3Dw203-h100-k-no-pi-0-ya209.07726-

ro-0-fo100!7i5376!8i2688?hl=en&authuser=0

https://www.google.com/maps/@43.8613723,18.4376967,3a

,75y,219.04h,100.69t/data=!3m8!1e1!3m6!1sAF1QipM8K7wP

Z3BZFh4F4bSafjHHXWJuejQQMiuzxFI8!2e10!3e11!6shttps:%2F

%2Flh5.googleusercontent.com%2Fp%2FAF1QipM8K7wPZ3BZF

h4F4bSafjHHXWJuejQQMiuzxFI8%3Dw203-h100-k-no-pi-0-

ya163.97983-ro0-fo100!7i10240!8i5120?hl=en&authuser=0

https://www.google.com/maps/@43.8614284,18.4376486,3a

,75y,11.43h,55.02t/data=!3m8!1e1!3m6!1sAF1QipOLpumk0O

5UYBRePpOZSB1HSwpKrxE4gCR7DjU!2e10!3e11!6shttps:%2F

%2Flh5.googleusercontent.com%2Fp%2FAF1QipOLpumk0O5UY

BRePpOZSB1HSwpKrxE4gCR7DjU%3Dw203-h100-k-no-pi-0-

ya256.06317-ro0-fo100!7i8704!8i4352?hl=en&authuser=0

GALERIJA 11/07/95

Riječ je memorijalnoj galeriji (muzeju) osnovanoj 2012. godine, s ciljem da se sačuva sjećanje na genocid u Srebrenici, gradu u istočnoj Bosni, gdje su u julu 1995. godine pogubljene 8.372 osobe. Kroz širok opseg multimedijalnih sadržaja (fotografije, mape, zvučni i video materijali) galerija kroz stalnu postavku nudi dokumentarnu kao i umjetničku interpretaciju događaja koji su se odigrali u Srebrenici u julu 1995. godine. Preplitanjem muzejske i galerijske forme, kao i vremenskih odrednica prošlosti i budućnosti, te kroz forme umjetničkog i dokumentarnog postupka, pokušava se suprotstaviti homogenim i rigidno ideološkim interpretacijama. Pored stalne postavke, galerija s vremena na vrijeme ima i gostujuće izložbe koje prikazuju aktuelne događaje u svijetu. Svrha galerije jeste da bude snažan, čujan i odlučan glas protiv svih oblika nasilja u svijetu, jer Srebrenica predstavlja univerzalni simbol patnje nedužnih civila i ravnodušnosti ostalih. Imajte na umu da iskustvo posjete galeriji može da bude dosta emotivno i potresno, te da ostatak dana nećete biti u sjajnom raspoloženju.

VRELO BOSNE

U naselju Ilidža, nedaleko od Sarajeva, na površini od 603 hektara nalazi se spomenik prirode Vrelo Bosne. Izvorište rijeke Bosne na ovom mjestu formira nekoliko manjih jezera u kojima plivaju ribe i plove labudovi i patke, okruženi bogatom šumom i drugim rastinjem. Vrelo Bosne je omiljeno izletište Sarajlija, ali i brojnih turista iz raznih dijelova države i svijeta. Naročito je popularno u proljetnim i ljetnim mjesecima, jer zbog nešto niže temperature predstavlja utočište tokom sparnog vremena. Ovo područje je stanište različitih biljnih i životinjskih vrsta, od kojih su neke endemi. Izletište je pogodno za porodice sa djecom, a ljubitelji gastronomije mogu kušati svježe ulovljenu pastrmku. Nedaleko od izvorišta se nalazi i Velika aleja, 3.5 kilometra dugo šetalište oivičeno sa oko 3000 stabala platana i kestena. Na oko 2 kilometra nizvodno nalazi se Rimski most, koji u svojoj današnjoj formi datira iz osmanskog perioda. Naziv Rimski duguje činjenici da je u njega ugrađena rimska spolija, kamena ploča na kojoj je urezan reljef nagog ljudskog tijela.

https://www.google.com/maps/@43.818867,18.269447,3a,7

5y,57.21h,92.75t/data=!3m8!1e1!3m6!1sAF1QipO2e6VzHe2r

7WlnQ9g_n24p7KuAeJDYSHG3xfWr!2e10!3e11!6shttps:%2F

%2Flh5.googleusercontent.com%2Fp%2FAF1QipO2e6VzHe2r7

WlnQ9g_n24p7KuAeJDYSHG3xfWr%3Dw203-h100-k-no-pi-

0-ya43.30887-ro-0-fo100!7i7168!8i3584?hl=en&authuser=0

https://www.google.com/maps/@43.8184884,18.2685692,3a

,75y,272.23h,84.44t/data=!3m8!1e1!3m6!1sAF1QipNGtWZNP

ZmSJ5vkzrvjEUfJCV1EXZKCF2cFa0qh!2e10!3e11!6shttps:%2F%

2Flh5.googleusercontent.com%2Fp%2FAF1QipNGtWZNPZmSJ5

vkzrvjEUfJCV1EXZKCF2cFa0qh%3Dw203-h100-k-no-pi-0-

ya134.55643-ro0-fo100!7i9728!8i3492?hl=en&authuser=0

PITANJA ZA RAZGOVOR

Koji objekat/koje mjesto vam se najviše dopada? Zašto?

Šta od navedenog ste posjetili?

Šta od navedenog planirate posjetiti u bližoj budućnosti?

Da ne živite u Sarajevu da li biste izdvojili vrijeme da ga posjetite?

Da li smatrate da Sarajevo ima mnogo turističkih atrakcija i da je sav potencijal iskorišten?