Samhandlingsreformen: Kva skjedde første året?Terje P. HagenUniversitetet i Oslo

1) Bakgrunn

•To endringar i finansieringssystemet frå 2012•Betaling for pasienter som er klare for utskriving – kr 4000 per dag

• Erstattar ordning med 7/10 karensdagar og lokale prisar•Kommunal medfinansiering av pasientar i medisinske DRG-ar

• 20% av DRG-pris• Avgrensingar: Maksimum 30 000 kr per pasient

•Mål: Dempe veksten i bruk av sjukehus

Måla med denne presentasjonen

• Beskrive kva som har skjedd•Endring i talet på utskrivingsklare pasientar •Endring i etterspørselen etter somatiske spesialisthelsetenester

• Analysere om det er forskjeller mellom kommunane•Kva for type kommunar har redusert talet på utskrivingsklare pasienter minst/mest?•Kva for type kommunar har eventuelt redusert etterspørselen etter somatiske sjukehustenester?

Innleggingar ved somatiske sjukehus

2009 2010 2011 2012979899

100101102103104105

Innleggingar totalt

2) Utskrivningsklare pasientar

• Variablar som forklarer variasjon mellom kommunane i talet på dager etter UK-melding i 2011

•Svake effektar av demografiske variablar•Svake effektar av antall tilsette i pleie og omsorgstenestene

•Om kommunen var vertskommune for sjukehus eller ikkje•Dekningsgraden i sjukeheimane•Legedekninga i sjukeheimane

Kommunar med sjukehus Kommunar utan sjukehus05

101520253035

Liggedøger for utskrivingsklare pasientar per 1000 innbyggarar, 2011 (vegde gjennomsnitt)

Endring i utskrivingsklare pasienter, 2011-2012

2011 201205

101520253035

Kommunar med sjukehus Kommunar utan sjukehus

•Om lag like stor reduksjon i talet på dagar etter UK-melding mellom kommunar med og utan sjukehus

•Svake effektar av demografi

•Den største reduksjonen i talet på dagar etter UK-melding frå 2011 til 2012 finn vi kommunar med

•Høg sjukeheimsdekning•Høg legedekning i sjukeheimane

3) Kommunal medfinansiering

•Kan færre liggedøgn for utskrivningsklare pasientar vere årsaka til fleire innleggingar?

•Færre UK-liggedøgn gir kortare liggetider•Kortare liggetider gir ledige sengar•Ledige sengar gir fleire innleggingar når det er ventetid til behandling

Innleggingar ved somatiske sjukehus

2010 2011 201275.0080.0085.0090.0095.00

100.00105.00110.00

Innleggingar totalt Liggetider (inkl dagopphold)

•Auke i innleggingar•Kommunar med den største reduksjonen i liggedagar etter UK-melding, har også den største auken i innleggingar

•Årsaker:•Betre tilbud til dei som står på venteliste?•Fleire reinnleggingar?

4) Effektar på medisinske DRG-ar•Kommunal medfinansiering gjeld berre for medisinske DRG-ar

•Ingen grunn til å vente store endringer i totaltala, men kanskje finn vi reduksjon i talet på innleggingar for medisinske DRG-ar?

Føranalyse: Potensialet for kommunal førebygging

2 8 9 10 14 16 18 21 22 24 11 3 6 7 1 17 13 12 25 5 4 230

102030405060708090

100

Hoveddiagnosegruppe

Utgi

ftsan

dela

r

•De viktigste gruppene der kommunane kan hindre innlegging

•Rehabilitering•Lungebetennelse•Hjertesvikt•KOLS•Palliativ behandling

Innleggingar per 1000 innb, lungebetennelse (vegde gjennomsnitt)

2010 2011 20125.4

5.6

5.8

6

6.2

6.4

6.6

6.8

•Variasjonar i innleggingar for lungebetennelse (2011)

• Demografi •Andel 80 år og eldre (andel 80år og eldre som bor åleine)

•Dekningsgradar i pleie og omsorgstenestene•Andel som får heimesjukepleie•Evt. antall årsverk i pleie og omsorgstenestene

•Endring i innleggingar frå 2011-2012•Ingen klare samanhengar med kommunekjennetegn

5) Oppsummering og konklusjonar•Ordninga med betaling for utskrivingsklare pasientar har

•redusert talet på utskrivingsklarte pasientar sterkt •redusert liggetidene, auka kapasiteten

•Auka kapasitet har (truleg) resultert i fleire behandla pasientar (inneliggande)

• Effekten av kommunal medfinansiering har så langt vore svakare, men har kanskje hatt effekt på enkelte medisinske diagnosar

”Take home” message

•Ordninga med betaling for utskrivingsklare pasientar har i 2012 ”dominert” ordninga med kommunal medfinansiering

Kva vil skje framover?

• Vil kommunane bli meir kritiske til kva pasientar dei ”tar heim”?

•Vi vi sjå klarare effektar av kommunal medfinansiering eller krev ordninga betre innretting, t.d. mot rehabilitering og andre utvalde diagnosar, for å gi resultat?

Vidare forsking

•Har reduserte liggetider gitt oss ein ”uplanlagt” effektivitetsgevinst i sjukehusa slik at fleire får behandling?

•Aukar talet på reinnleggingar eller klarer kommunane å ta vare på dei raskare utskrivne paientane på ein god måte?

•Har terskelen for å kome inn på sjukeheim eller få heimesjukepleie for andre pasientar blitt høgare?