Problem niewydolności sercowo-Problem niewydolności sercowo-naczyniowej w okresie starzenia naczyniowej w okresie starzenia i w wieku starymi w wieku starymMARIA KORZONEKMARIA KORZONEKWydział Nauk o ZdrowiuWydział Nauk o Zdrowiu

1931 1960 1970 1980 1990 1999 2025 2050

4,8 %5,8 %

8,3 %

10,0 % 10,2 %12,0 %

17,2 %

21,2%

0

5

10

15

20

25

1931 1960 1970 1980 1990 1999 2025 2050L A T A

%

Odsetek osób pow yżej 65 roku w Polsce w latach 1931-2050.

15-29 30-39 40-49 50-59 60-69 70-79 80 +

22

60

154

333

395 386

446

0

100

200

300

400

500

15-29 30-39 40-49 50-59 60-69 70-79 80 +GRUPY WIEKU

wskaźnik na 1000 osób w danym wieku

Częstość występowania niepełnosprawności w poszczególnych

grupach wieku na 1000 osób w danym wieku.

20-24 40-44 60-64 70-74

0,46 0,6

1,2

1,86

2,86

3,77

3,1

3,79

0,0

0,5

1,0

1,5

2,0

2,5

3,0

3,5

4,0

20-24 40-44 60-64 70-74

MężczyźniKobiety

GRUPY WIEKU

średnia liczba chorób przewlekłych

Choroby przewlekłe w wybranych grupach wieku.

Rehabilitacja to przywracanie maksymalnie Rehabilitacja to przywracanie maksymalnie możliwego samodzielnego życia w rodzinie i możliwego samodzielnego życia w rodzinie i społeczności, zdolności do pracy zawodowej, społeczności, zdolności do pracy zawodowej, aktywności społecznej i twórczej.aktywności społecznej i twórczej.

Rehabilitacja medyczna, ukierunkowana na Rehabilitacja medyczna, ukierunkowana na przywrócenie sprawności chorych, stanowi przywrócenie sprawności chorych, stanowi fundamentalną część szerokiego procesu fundamentalną część szerokiego procesu rehabilitacji. rehabilitacji.

Ze względu na nieostrą granicę między stanem Ze względu na nieostrą granicę między stanem zdrowia a stanem chorobowym u osób starszych zdrowia a stanem chorobowym u osób starszych prewencja jest w znacznym stopniu zintegrowana prewencja jest w znacznym stopniu zintegrowana z rehabilitacją.z rehabilitacją.

promocja zdrowia promocja zdrowia prewencjaprewencja rehabilitacjrehabilitacjaa

Podmiotem oddziaływania rehabilitacji jest Podmiotem oddziaływania rehabilitacji jest niepełnosprawny człowiekniepełnosprawny człowiek

Wiele osób starszych będzie wymagać Wiele osób starszych będzie wymagać rehabilitacji ze względu na obniżanie się rehabilitacji ze względu na obniżanie się sprawności funkcjonalnej wraz z wiekiemsprawności funkcjonalnej wraz z wiekiem..

Rehabilitacja osób starszych jest Rehabilitacja osób starszych jest wielopłaszczyznowa.wielopłaszczyznowa.

Uwzględnia hierarchię najważniejszych Uwzględnia hierarchię najważniejszych problemów zdrowia, np. udaru mózgu, zawału problemów zdrowia, np. udaru mózgu, zawału serca, zapalenia płuc czy złamania szyjki kości serca, zapalenia płuc czy złamania szyjki kości udowej.udowej.

Podstawowy cel: podtrzymanie i przywrócenie Podstawowy cel: podtrzymanie i przywrócenie sprawności do wykonywania podstawowych sprawności do wykonywania podstawowych (ADL) a następnie złożonych (IADL) czynności (ADL) a następnie złożonych (IADL) czynności życia codziennego.życia codziennego.

Wielochorobowość, mniejszy potencjał Wielochorobowość, mniejszy potencjał odtwarzania utraconego poziomu sprawności a odtwarzania utraconego poziomu sprawności a także bariery finansowe i społeczne utrudniają także bariery finansowe i społeczne utrudniają rehabilitację osób starszych.rehabilitację osób starszych.

Rehabilitacja może być prowadzona w szpitalu, Rehabilitacja może być prowadzona w szpitalu, domu opieki, przychodni lub w domu pacjenta.domu opieki, przychodni lub w domu pacjenta.

Optymalnie powinna być prowadzona przez Optymalnie powinna być prowadzona przez wieloosobowy zespół (lekarze różnych wieloosobowy zespół (lekarze różnych specjalności, fizjoterapeuci, pielęgniarki, specjalności, fizjoterapeuci, pielęgniarki, pracownik socjalny, psycholog, terapeuta pracownik socjalny, psycholog, terapeuta zajęciowy, logopeda) koordynowany przez zajęciowy, logopeda) koordynowany przez specjalistę rehabilitacji lub geriatrę.specjalistę rehabilitacji lub geriatrę.

Rehabilitacja medyczna wykorzystuje środki Rehabilitacja medyczna wykorzystuje środki terapeutyczne fizjoterapii (kinezyterapię, terapeutyczne fizjoterapii (kinezyterapię, fizykoterapię i masaż), terapię zajęciową, fizykoterapię i masaż), terapię zajęciową, psychoterapię i poradnictwo psychologiczne oraz psychoterapię i poradnictwo psychologiczne oraz zaopatrzenie ortopedyczne.zaopatrzenie ortopedyczne.

Razem z rehabilitacją społeczną i czasami Razem z rehabilitacją społeczną i czasami zawodową stanowi integralny model zawodową stanowi integralny model postępowania rehabilitacyjnego z pacjentem w postępowania rehabilitacyjnego z pacjentem w podeszłym wieku.podeszłym wieku.

Kinezyterapia, czyli leczenie ruchem, jest Kinezyterapia, czyli leczenie ruchem, jest najważniejszą metodą oddziaływania w najważniejszą metodą oddziaływania w rehabilitacji osób starszych.rehabilitacji osób starszych.

Obejmuje ćwiczenia lecznicze oraz metody Obejmuje ćwiczenia lecznicze oraz metody kinezyterapeutyczne.kinezyterapeutyczne.

Fizykoterapia wykorzystuje bodźce fizyczne w Fizykoterapia wykorzystuje bodźce fizyczne w leczeniu i profilaktyce.leczeniu i profilaktyce.

Obejmuje światłolecznictwo, elektroterapię, Obejmuje światłolecznictwo, elektroterapię, laseroterapię, termoterapię, balneoterapię, laseroterapię, termoterapię, balneoterapię, leczenie polem magnetycznym i ultradźwiękami.leczenie polem magnetycznym i ultradźwiękami.

Duże znaczenie ma masaż leczniczy, który wraz z Duże znaczenie ma masaż leczniczy, który wraz z ćwiczeniami biernymi jest z jednej strony dobrze ćwiczeniami biernymi jest z jednej strony dobrze tolerowany z drugiej zaś jest niejednokrotnie z tolerowany z drugiej zaś jest niejednokrotnie z konieczności jedną z nielicznych metod konieczności jedną z nielicznych metod możliwych do zastosowania u zniedołężniałych możliwych do zastosowania u zniedołężniałych pacjentów.pacjentów.

W rehabilitacji osób starszych często stosowane W rehabilitacji osób starszych często stosowane jest zaopatrzenie ortopedyczne: protezy, sprzęt jest zaopatrzenie ortopedyczne: protezy, sprzęt pomocniczy (kule, laski, podpórki, wózki, pomocniczy (kule, laski, podpórki, wózki, specjalne obuwie).specjalne obuwie).

Często potrzebne są także urządzenia ułatwiające Często potrzebne są także urządzenia ułatwiające samoobsługę i zapewniające bezpieczeństwo (np. samoobsługę i zapewniające bezpieczeństwo (np. odpowiednie wyposażenie kuchni i łazienki, odpowiednie wyposażenie kuchni i łazienki, sprzęt ułatwiający mycie i ubieranie się).sprzęt ułatwiający mycie i ubieranie się).

Rehabilitacja w wybranych schorzeniachRehabilitacja w wybranych schorzeniach

Choroby sercowo-naczynioweChoroby sercowo-naczyniowe

Rehabilitacja kardiologiczna znajduje coraz Rehabilitacja kardiologiczna znajduje coraz większe zastosowanie u pacjentów :większe zastosowanie u pacjentów :

z chorobą niedokrwienną serca, z chorobą niedokrwienną serca,

po zawale mięśnia sercowego po zawale mięśnia sercowego

z niewydolnością krążenia.z niewydolnością krążenia.

Niewydolność serca u Niewydolność serca u ludzi starszychludzi starszych

Najczęstsza przyczyna hospitalizacjiNajczęstsza przyczyna hospitalizacji U ponad połowy chorych stwierdza się U ponad połowy chorych stwierdza się

prawidłową frakcję wyrzutową lewej prawidłową frakcję wyrzutową lewej komory sercakomory serca

Dysfunkcja rozkurczowa narasta z Dysfunkcja rozkurczowa narasta z wiekiem, zwłaszcza u kobietwiekiem, zwłaszcza u kobiet

Kobiety stanowią 73% chorych z LVEF> Kobiety stanowią 73% chorych z LVEF> 50%50%

Niewydolność serca - Niewydolność serca - patogenezapatogeneza

Choroby mięśnia sercowego – Choroby mięśnia sercowego – kardiomyopatia przerostowa, restrykcyjna, kardiomyopatia przerostowa, restrykcyjna, rozstrzeniowa, naciekowa, nadciśnieniowarozstrzeniowa, naciekowa, nadciśnieniowa

Wady zastawkoweWady zastawkowe Choroba niedokrwienna i zawał serca Choroba niedokrwienna i zawał serca

(70% przypadków)(70% przypadków) Arytmie – migotanie przedsionkówArytmie – migotanie przedsionków

Przewlekła zastoinowa Przewlekła zastoinowa niewydolnośc sercaniewydolnośc serca

Objawy kliniczne:Objawy kliniczne: Zmniejszenie tolerancji wysiłkuZmniejszenie tolerancji wysiłku Duszność – skala NYHADuszność – skala NYHA SinicaSinica PokasływaniePokasływanie Kołatania sercaKołatania serca Obrzęki podudziObrzęki podudzi

Przewlekła zastoinowa Przewlekła zastoinowa niewydolność sercaniewydolność serca

Postępowanie terapeutyczne:Postępowanie terapeutyczne: Odżywianie: uzupełnienie niedoborów Odżywianie: uzupełnienie niedoborów

białkowych, witaminowych, ograniczenie białkowych, witaminowych, ograniczenie soli, odpowiednia podaż kaloriisoli, odpowiednia podaż kalorii

Łagodny wysiłek fizyczny, spacer, Łagodny wysiłek fizyczny, spacer, gimnastyka oddechowagimnastyka oddechowa

Leczenie farmakologiczneLeczenie farmakologiczne

Przewlekła niewydolność Przewlekła niewydolność sercaserca

Inhibitory enzymu konwertującego Inhibitory enzymu konwertującego angiotensynę ( ACE inhibitory), leki angiotensynę ( ACE inhibitory), leki ββ- - adrenolityczne i spironolakton zwiększają adrenolityczne i spironolakton zwiększają przeżywalność pacjentówprzeżywalność pacjentów

Codzienne ważenie chorego i stałe Codzienne ważenie chorego i stałe dostosowywanie dawki diuretyku dostosowywanie dawki diuretyku pętlowego jest wymagane celem pętlowego jest wymagane celem utrzymania suchej masy ciałautrzymania suchej masy ciała

Regularny trening fizyczny :Regularny trening fizyczny :

zwiększa podatność komór i rolę wczesnej fazy zwiększa podatność komór i rolę wczesnej fazy napełniania komór, napełniania komór,

poprawia inotropizm i zwiększa objętość poprawia inotropizm i zwiększa objętość wyrzutową serca, wyrzutową serca,

zmniejsza sztywność tętnic i obciążenie zmniejsza sztywność tętnic i obciążenie następcze następcze

poprawia ukrwienie i podwyższa próg poprawia ukrwienie i podwyższa próg niedokrwienia mięśnia sercowego. niedokrwienia mięśnia sercowego.

Regularny trening fizyczny opóźnia spadek Regularny trening fizyczny opóźnia spadek

maksymalnego pochłaniania tlenu (VOmaksymalnego pochłaniania tlenu (VO2max2max) o ) o

około 10 do 20 lat u aktywnych fizycznie w około 10 do 20 lat u aktywnych fizycznie w

porównaniu do prowadzących siedzący tryb porównaniu do prowadzących siedzący tryb

życia osób. życia osób.

Trening poprzedza: 1.wnikliwa kwalifikacja lekarska Trening poprzedza: 1.wnikliwa kwalifikacja lekarska

2. kardiologiczna próba wysiłkowa. 2. kardiologiczna próba wysiłkowa.

Intensywność ćwiczeń nie powinna przekraczać 60-Intensywność ćwiczeń nie powinna przekraczać 60-80% rezerwy częstości skurczów serca (tętno 80% rezerwy częstości skurczów serca (tętno spoczynkowe + 60-80% różnicy maksymalnego tętna spoczynkowe + 60-80% różnicy maksymalnego tętna osiągniętego w czasie submaksymalnej próby osiągniętego w czasie submaksymalnej próby wysiłkowej i tętna spoczynkowego). wysiłkowej i tętna spoczynkowego).

Ocena tolerancji wysiłku pacjenta i regularna kontrola Ocena tolerancji wysiłku pacjenta i regularna kontrola tętna podczas treningu.tętna podczas treningu.

Tradycyjnie, w rehabilitacji kardiologicznej i Tradycyjnie, w rehabilitacji kardiologicznej i pulmonologicznej dominującą rolę pełnią wysiłki o pulmonologicznej dominującą rolę pełnią wysiłki o charakterze wytrzymałościowym. charakterze wytrzymałościowym.

Wzrost zainteresowania wysiłkiem siłowym Wzrost zainteresowania wysiłkiem siłowym

Wykazano możliwość poprawy wydolności układu Wykazano możliwość poprawy wydolności układu sercowo-naczyniowego (VOsercowo-naczyniowego (VO2max2max) w wyniku treningu ) w wyniku treningu siłowego u osób z niską sprawnością układu ruchu.siłowego u osób z niską sprawnością układu ruchu.

Potwierdzono korzyści i bezpieczeństwo stosowania Potwierdzono korzyści i bezpieczeństwo stosowania treningu siłowego u pacjentów z chorobą wieńcową, treningu siłowego u pacjentów z chorobą wieńcową, niewydolnością krążenia oraz przewlekłymi chorobami niewydolnością krążenia oraz przewlekłymi chorobami płuc.płuc.

Nadciśnienie tętniczeNadciśnienie tętnicze U osób > 75r.ż. przeważa izolowane U osób > 75r.ż. przeważa izolowane

nadciśnienie skurczowenadciśnienie skurczowe W starości dochodzi do zakłócenia W starości dochodzi do zakłócenia

homeostazy stąd w ciągu doby mogą homeostazy stąd w ciągu doby mogą występować gwałtowne zmiany ciśnieniawystępować gwałtowne zmiany ciśnienia

Nie należy dążyć do uzyskania zbyt Nie należy dążyć do uzyskania zbyt niskiego ciśnienia u ludzi starych – niskiego ciśnienia u ludzi starych – niedokrwienie mózguniedokrwienie mózgu

Nadciśnienie tętniczeNadciśnienie tętnicze U osób po 50r.ż. skurczowe ciśnienie U osób po 50r.ż. skurczowe ciśnienie

tętnicze przekraczające 140mmHg jest tętnicze przekraczające 140mmHg jest istotniejszym czynnikiem ryzyka sercowo-istotniejszym czynnikiem ryzyka sercowo-naczyniowego niż ciśnienie rozkurczowenaczyniowego niż ciśnienie rozkurczowe

U osób starszych reakcja baroreceptorów U osób starszych reakcja baroreceptorów i odpowiedź układu współczulnego jak też i odpowiedź układu współczulnego jak też autoregulacja przepływu mózgowego autoregulacja przepływu mózgowego mogą być zwolnione – terapia!mogą być zwolnione – terapia!

Nadciśnienie tętniczeNadciśnienie tętnicze Terapia:Terapia: Efekt odbicia – gwałtowny wzrost Efekt odbicia – gwałtowny wzrost

ciśnienia po nagłym odstawieniu lekuciśnienia po nagłym odstawieniu leku Efekt pierwszej dawki – zastosowanie Efekt pierwszej dawki – zastosowanie

zbyt wysokiej dawki początkowej leku - zbyt wysokiej dawki początkowej leku - zapaśćzapaść

Nadciśnienie tętniczeNadciśnienie tętnicze Terapia: Terapia: Inhibitor ACE u chorego z cukrzycąInhibitor ACE u chorego z cukrzycą Bloker receptora alfa u chorego z Bloker receptora alfa u chorego z

przerostem prostatyprzerostem prostaty Inhibitor ACE i Inhibitor ACE i ββ-bloker w niewydolności -bloker w niewydolności

serca ( synergistyczne działanie z serca ( synergistyczne działanie z diuretykami)diuretykami)

Nadciśnienie tętniczeNadciśnienie tętnicze Terapia:Terapia: Inhibitor ACE i bloker kanału Inhibitor ACE i bloker kanału

wapniowego – działanie synergistycznewapniowego – działanie synergistyczne Należy unikać połączenia Należy unikać połączenia ββ blokera z blokera z

blokerem kanału wapniowego – blokerem kanału wapniowego – zagrożenie całkowitym blokiem sercazagrożenie całkowitym blokiem serca

Niedociśnienie tętniczeNiedociśnienie tętnicze Zespół wazo-wagalny jako reakcja na ból, Zespół wazo-wagalny jako reakcja na ból,

uraz psychiczny, leki adrenolityczneuraz psychiczny, leki adrenolityczne Objawy: spadek RR, bradycardia Objawy: spadek RR, bradycardia

zblednięcie, poty, nudności, wymioty, zblednięcie, poty, nudności, wymioty, parcie na stolec, zmęczenie, ziewanie, parcie na stolec, zmęczenie, ziewanie, puste odbijaniapuste odbijania

Pomoc doraźna – ułożenie z uniesieniem Pomoc doraźna – ułożenie z uniesieniem kończyn dolnychkończyn dolnych

Niedociśnienie tętniczeNiedociśnienie tętnicze Omdlenie wazowagalne stanowi 15% Omdlenie wazowagalne stanowi 15%

wszystkich omdleńwszystkich omdleń 50% omdleń wazowagalnych występuje z 50% omdleń wazowagalnych występuje z

omdleniami polekowymi: leki moczopędne, omdleniami polekowymi: leki moczopędne, beta- adrenolityki, antagoniści wapnia, beta- adrenolityki, antagoniści wapnia, inhibitory ACE, azotany, leki pdepresyjne, inhibitory ACE, azotany, leki pdepresyjne, p/hitaminowe, p/hitaminowe,

rozkurczające naczynia krwionośne, opioidyrozkurczające naczynia krwionośne, opioidy

Niedociśnienie tętniczeNiedociśnienie tętnicze Hipotonia ortostatyczna ( pionizacyjna)Hipotonia ortostatyczna ( pionizacyjna) Hipotonia postprandialna ( po posiłku)Hipotonia postprandialna ( po posiłku) Przemieszczenie masy krwi do dolnej Przemieszczenie masy krwi do dolnej

połowy ciałapołowy ciała Spadek wyrzutu sercaSpadek wyrzutu serca Spadek przepływu krwi w CUNSpadek przepływu krwi w CUN

Hipotonia ortostatycznaHipotonia ortostatyczna Spadek skurczowego ciśnienia Spadek skurczowego ciśnienia

tętniczego o 20 mmHg lub tętniczego o 20 mmHg lub rozkurczowego o 10 mmHg występujący rozkurczowego o 10 mmHg występujący do trzeciej minuty przebywania w pozycji do trzeciej minuty przebywania w pozycji stojącejstojącej

Często współistnieje z cukrzycą, ch. Często współistnieje z cukrzycą, ch. Parkinsona, ch. przewlekłymiParkinsona, ch. przewlekłymi

Hipotonia poposiłkowaHipotonia poposiłkowa Występuje, gdy w czasie do 90 min po Występuje, gdy w czasie do 90 min po

posiłku następuje obniżenie skurczowego posiłku następuje obniżenie skurczowego ciśnienia tętniczego o 20 mmHg ciśnienia tętniczego o 20 mmHg

Występuje w wyniku rozszerzenia Występuje w wyniku rozszerzenia łożyska trzewnegołożyska trzewnego

Niedociśnienie tętniczeNiedociśnienie tętnicze Hipotonia mikcyjnaHipotonia mikcyjna Przyczyny – pionizacja i nagłe Przyczyny – pionizacja i nagłe

opróżnianie pęcherza moczowegoopróżnianie pęcherza moczowego Objawy: zawroty głowy, zaburzenia Objawy: zawroty głowy, zaburzenia

równowagi, mroczki przed oczami, równowagi, mroczki przed oczami, omdleniaomdlenia

Niedociśnienie tętniczeNiedociśnienie tętnicze Zespół zatoki szyjnej: ucisk i Zespół zatoki szyjnej: ucisk i

podrażnienie zatoki – przewaga podrażnienie zatoki – przewaga pobudzenia n. błędnegopobudzenia n. błędnego

Objawy – bradycardia, spadek RR, Objawy – bradycardia, spadek RR, omdleniaomdlenia

Omdlenia o podłożu Omdlenia o podłożu mózgowo-naczyniowymmózgowo-naczyniowym

Spowodowane przejściowym niedokrwieniem Spowodowane przejściowym niedokrwieniem CUNCUN

Zwykle poprzedzone objawami prodromalnymi: Zwykle poprzedzone objawami prodromalnymi: podwójne widzenie, zawroty głowy, zaburzenia podwójne widzenie, zawroty głowy, zaburzenia mowy, niedowład jednostronnymowy, niedowład jednostronny

Napad padaczkowy: drgawki, senność, Napad padaczkowy: drgawki, senność, nietrzymanie moczu, nietrzymanie moczu,

Napady histerii, paniki z hiperwentylacją.Napady histerii, paniki z hiperwentylacją.

Choroba niedokrwienna Choroba niedokrwienna sercaserca

Objawy: zmęczenie, duszność, puste Objawy: zmęczenie, duszność, puste odbijania, brak tchu, kołatania sercaodbijania, brak tchu, kołatania serca

Często współistnieje depresja i Często współistnieje depresja i osłabienie funkcji poznawczychosłabienie funkcji poznawczych

Związek samopoczucia z warunkami Związek samopoczucia z warunkami pogodowymipogodowymi

W terapii ostrożnie stosować beta – W terapii ostrożnie stosować beta – blokery i nitratyblokery i nitraty

Charakterystyka OZW Charakterystyka OZW wysokiego ryzykawysokiego ryzyka

Intensywny lub przedłużony bólIntensywny lub przedłużony ból Obrzęk płucObrzęk płuc Niestabilność hemodynamicznaNiestabilność hemodynamiczna Niedomykalność zastawki mitralnejNiedomykalność zastawki mitralnej Częstoskurcz komorowyCzęstoskurcz komorowy Nowy blok odnogi pęczka HisaNowy blok odnogi pęczka Hisa Wzrost stężenia biomarkerówWzrost stężenia biomarkerów

Leczenie choroby Leczenie choroby niedokrwiennej sercaniedokrwiennej serca

A-aspiryna B –A-aspiryna B –ββ blokery i ciśnienie blokery i ciśnienie tętnicze ( blood pressure)tętnicze ( blood pressure)

C ( cigarette smoking) palenie tytoniu i C ( cigarette smoking) palenie tytoniu i cholesterolcholesterol

D – dieta i cukrzyca ( diabetes mellitus)D – dieta i cukrzyca ( diabetes mellitus) E- edukacja i aktywność fizyczna E- edukacja i aktywność fizyczna

(exercise)(exercise)

Objawy niepożądane Objawy niepożądane leków kardiologicznychleków kardiologicznych

Bradykardia i zaburzenia przewodzeniaBradykardia i zaburzenia przewodzenia HipotoniaHipotonia Hepato i nefrotoksycznośćHepato i nefrotoksyczność Zmiany stanu umysłowego, zaburzenia Zmiany stanu umysłowego, zaburzenia

snusnu

Objawy ciężkiej stenozy Objawy ciężkiej stenozy aortalnejaortalnej

Nasilenie duszności wysiłkowejNasilenie duszności wysiłkowej Objawy niewydolności sercaObjawy niewydolności serca Ból w klatce piersiowejBól w klatce piersiowej OmdleniaOmdlenia Objawowa stenoza aortalna wymaga Objawowa stenoza aortalna wymaga

pilnej oceny kardiochirurgicznej z pilnej oceny kardiochirurgicznej z powodu zwiększonej śmiertelnościpowodu zwiększonej śmiertelności

Niedomykalność zastawki Niedomykalność zastawki aortalnejaortalnej

Często przebiega bezobjawowoCzęsto przebiega bezobjawowo Należy unikać korekcji tachykardii Należy unikać korekcji tachykardii

zatokowej gdyż objętość minutowa serca zatokowej gdyż objętość minutowa serca jest utrzymywana przez przyśpieszenie jest utrzymywana przez przyśpieszenie rytmu sercarytmu serca

Chorzy po operacji wymiany zastawki Chorzy po operacji wymiany zastawki powinni otrzymywać profilaktykę powinni otrzymywać profilaktykę infekcyjnego zapalenia wsierdziainfekcyjnego zapalenia wsierdzia

Zaburzenia rytmu sercaZaburzenia rytmu serca Przyczyny: niewydolność sercaPrzyczyny: niewydolność serca Choroba niedokrwienna sercaChoroba niedokrwienna serca Niedobory potasu i magnezuNiedobory potasu i magnezu Nadczynność tarczycyNadczynność tarczycy NiedokrwistośćNiedokrwistość Depresja, zespół chorej zatokiDepresja, zespół chorej zatoki Stosowane lekiStosowane leki

Migotanie przedsionkówMigotanie przedsionków Jest najczęstszą arytmią i stanowi Jest najczęstszą arytmią i stanowi

przyczynę hospitalizacji 1/3 chorych z przyczynę hospitalizacji 1/3 chorych z powodu zaburzeń rytmu sercapowodu zaburzeń rytmu serca

Około połowa udarów mózgu związanych Około połowa udarów mózgu związanych z migotaniem przedsionków dotyczy osób z migotaniem przedsionków dotyczy osób po 75 roku życiapo 75 roku życia

U osób po 75 r.ż. z wywiadem krwawienia U osób po 75 r.ż. z wywiadem krwawienia z gopp INR ma być 1,6-2,5z gopp INR ma być 1,6-2,5

Zaburzenia rytmu sercaZaburzenia rytmu serca Postępowanie diagnostyczne: Holter, Postępowanie diagnostyczne: Holter,

koronarografia, badania koronarografia, badania elektrofizjologiczneelektrofizjologiczne

Postępowanie terapeutyczne: leki, Postępowanie terapeutyczne: leki, stymulator, kardiowerterstymulator, kardiowerter

Wskazania do implantacji Wskazania do implantacji kardiostymulatorakardiostymulatora

Objawowa bradykardiaObjawowa bradykardia Zaawansowany blok przedsionkowo-Zaawansowany blok przedsionkowo-

komorowykomorowy Bradykardia wywołana podaniem leków Bradykardia wywołana podaniem leków

antyarytmicznychantyarytmicznych Okołozabiegowy blok A-V nierokujący Okołozabiegowy blok A-V nierokujący

ustąpieniem ( ablacja węzła lub CABG)ustąpieniem ( ablacja węzła lub CABG)

Dziękuję za uwagęDziękuję za uwagę