36
Magazyn Techniczno- -Informacyjny nr 4(78), 2014, Rok XIV lipiec sierpie 2014 ISSN 1642 5391 nak ad 8000 egz.

Pomiar 4 2014

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Najnowszy numer magazynu Pomiar, Automatyka i Elektronika!

Citation preview

Page 1: Pomiar 4 2014

Magazyn Techniczno-- -Informacyjny nr 4(78), 2014, Rok XIVlipiec — sierpień 2014 ISSN 1642-5391

nakład: 8000 egz.

Page 2: Pomiar 4 2014
Page 3: Pomiar 4 2014

Szanowni Państwo, zachęcamy do prenumeraty magazynu Pomiar, Automatyka & Elektronika. Periodyk ten, tworzony jest przy współpracy specjalistów z myślą o kadrze techniczno-inżynieryjnej z branży AKP i A.

Naszą ideą jest, aby magazyn był dla Państwa ciekawą lek-turą i inspiracją do nowych, lepszych rozwiązań. Koszt

roczny to tylko 64,80 zł. Możecie Państwo wpłacić na po-czcie lub przelewem na konto 03 1140 2004 0000 3102 3480 6705, odbiorca: Wydawnictwo Wag-Tech Hahn Ka-tarzyna, ul. Główna 12, 47-411 Czerwięcice, z dopiskiem PRENUMERATA. Zamówienie możecie przysłać mailem na adres [email protected] lub faksem 32 414 92 25.

Magazyn Pomiar, Automatyka& Elektronika jest również dostępny w sieci Kolporter, Ruch, Garmod Press.

Naszą misją jest, aby magazyn Pomiar, Automatyka& Elektronika stał się Vademecum, każdej osoby zwią-

zanej z automatyką. Chcemy także, najnowsze technologie, rozwiązania ze świata automatyki i pomiarów tworzyć i od-krywać razem z Państwem. Zapraszamy do współpracy.

SPIS TREŚCI:

Nowości techniczne ...................................................................... 5

Zdalna kontrola i pomiar w przemyśle ........................................ 12

Enkoder przyszłości ................................................................... 14

Chwytak z napędem serwoelektrycznym LEG 760

firmy SCHUNK jako optymalne rozwiązanie

w systemach paletyzacji i pakowania ........................................ 18

Czujniki do pomiaru drgań .......................................................... 20

Mobilny LAB-EL .......................................................................... 22

Technologia HBM ...................................................................... 24

Zawory regulacyjne do materiałów sypkich ................................ 27

XXXIII Konferencja Naukowo-Techniczna

Efektywność w Unikaniu Awarii w Instalacjach Elektrycznych,

Bezpieczeństwo i Oszczędności. Remonty i Usługi Elektryczne

w Instalacjach ............................................................................. 30

XXXIV Konferencja Naukowo- Techniczna

Nowoczesne Rozwiązania Wykorzystywane

w Przemyśle Wydobywczym. Eksploatacja, Unikanie Awarii,

Modernizacja i Redukcja Kosztów Utrzymania Ruchu ............... 31

XXXIII Konferencja Naukowo-Techniczna

„Oszczędne i innowacyjne rozwiązania

w utrzymaniu ruchu i diagnostyce. Modernizacje obiektów

przemysłowych” .......................................................................... 32

Szanowni Państwo!Przed Państwem czwarte w tym roku, wydanie dwumie-

sięcznika Pomiar, Automatyka&Elektronika, będące jed-nocześnie numerem wakacyjnym.

Okres kanikuł jest dla całej branży okresem ładowania akumulatorów przed bardzo istotnymi wydarzeniami, które będą miały miejsce we wrześniu b.r. Przede wszystkim należy tu wymienić XXXIII Konferencję Techniczną „Efektywność w Unikaniu Awarii w Instalacjach Elektrycznych, Bezpieczeń-stwo i Oszczędności. Remonty i Usługi Elektryczne w Instala-cjach”, organizowaną przez nasze Wydawnictwo w dniach 4-5 września w Nałęczowie k/Lublina, a także najważniejszą imprezę dla branży energetycznej, czyli bielskie Targi ENERGE-TAB, które będą miały miejsce w dniach 16-18 września b.r.

Korzystając z okazji życzę Państwu udanego sezonu urlo-powego oraz miłej i pożytecznej lektury.

Z poważaniemdr Ryszard Hahn

Redaktor naczelny

ELEKTRONIKA • ApARATuRA pOmIAROwA • Au TO mA Ty KA

LIPIEC/SIERPIEŃ 20143

Zamówienie prenumeratyZamówienie prenumeraty

Page 4: Pomiar 4 2014

kolorystyka:Energetyka - C40, M100, Y70, K40Elektrotechnika - C0, M0, Y0, K50& - C20, M50, Y35, K0Kwartalnik - C0, M0, Y0, K80

Utrzymanieruchudiagnostyka+

Konferencje Naukowo-TechniczneNasze spotkania na stałe wpisały się w kalendarz imprez branżowych

i z każdym rokiem odnotowujemy wzrost zainteresowania ze strony gości uczestniczących w kolejnych sympozjach. Poniżej prezentuję Państwu harmonogram konferencji na rok 2014.

więcej informacji na: www.pomiar.com

www.energetykaelektrotechnika.comwww.urd.com.pl

Tytuł konferencji Data Miejsce Ogólny zakres tematyczny Do kogo skierowana

XXXI Konferencja

„Efektywność w Automatyce, Systemach Pomiarowych oraz Bezpieczeństwo i Oszczędność”

Początek marca 2014

Ustroń • Aparatura kontrolno-pomiarowa• Napędy i układy sterowania napędów• Zawory• Roboty przemysłowe i manipulacyjne• Automatyka przemysłowa• Elektronika przemysłowa• Bezpieczeństwo maszyn

Zakłady produkcyjne wszystkich gałęzi przemysłowych.uczestnicy:• Kierownicy AKPiA.• Dyrektorzy ds. Technicznych• Główni Automatycy,• Szefowie Utrzymania Ruchu,

XXXII Konferencja

„Ciągłość w Procesach Produkcyjnych. Bezpieczeństwo. Oszczędne technologie i Redukcja Kosztów”

Połowa czerwca 2014

Gdańsk • Automatyzacja procesów produkcyjnych• Procesy kontrolno-pomiarowe• Automatyka przemysłowa• Napędy i sterowanie• Robotyzacja• Zapobieganie awariom i przestojom podczas produkcji / wczesne

wykrywanie problemów• Podnoszenie efektywności produkcji• Aplikacje w procesach produkcyjnych• Technika liniowa• Kontrola jakości• Telemetria/ monitoring• Transport wewnętrzny• Komunikacja przemysłowa/ wewnątrzzakładowa• Utrzymanie Ruchu i Urządzeń• Logistyka • Łańcuchy• Dostawy• Bezpieczeństwo Pracy• Monitorowanie i diagnostyka w procesach produkcyjnych• Systemy wizualizacji produkcji• Systemy informatyczne w inżynierii produkcji

Zakłady produkcyjne wszystkich gałęzi przemysłowych.uczestnicy:• Dyrektorzy ds. Technicznych, • Szefowie AKPiA• Dyrektorzy i szefowie dz. produkcji• Szefowie Utrzymania Ruchu, • Główni Inżynierowie Zakładów, • Dyrektorzy ds. Inwestycji, • Główni Automatycy

XXXIII Konferencja

„Efektywność w Unikaniu Awarii w Instalacjach Elektrycznych. Inteligentna Automatyka. Bezpieczeń-stwo, Oszczędności, Remonty i Usługi elektryczne w Instalacjach”

Początek września 2014

Karczowiska k. Lubina

(woj. Dolnośląskie)

• Przesyłanie i dystrybucja energii elektrycznej• Aparatura kontrolno pomiarowa, • Systemy automatyki, sterowania i informatyki• Elektrotechniczne instalacje, sprzęt • Sieci niskiego i średniego napięcia • Systemy zasilające i sterujące • Systemy alarmowe i zabezpieczające • Inżynieria elektryczna i elektroniczna oraz usługi• Systemy oszczędności energii

Elektrownie, elektrociepłownie, zakłady energetyczne, przedsiębiorstwa i zakłady energetyki cieplnejuczestnicy:• Główni Energetycy, • Główni Elektrycy,• Kierownicy Działów Energetycznych i Elektrycznych, • Dyrektorzy ds. Inwestycji, • Kierownicy Produkcji, • Operatorzy sieci, • Dyrektorzy ds. Technicznych.

XXXIV Konferencja

„Oszczędne i Innowacyjne Rozwiązania w Utrzymaniu Ruchu i Diagnostyce”

Koniec listopada 2014

Karczowiska k. Lubina

(woj. Dolnośląskie)Teresin-Paprotnia

(woj. Mazowieckie)

• Automatyka przemysłowa• Aparatura kontrolno-pomiarowa• Diagnostyka • Napędy i układy sterowania napędów• Outsorsing dla utrzymania ruchu• Zawory• Gospodarka Smarownicza• Mechanika• Elektrotechnika

Zakłady produkcyjne wszystkich gałęzi przemysłowych.uczestnicy:• Szefowie Utrzymania Ruchu, • Dyrektorzy Techniczni, • Kierownicy Działów Elektrotechnicznych, • Główni Inżynierowie Zakładów, • Dyrektorzy ds. Inwestycji, • Główni Automatycy oraz • Główni Mechanicy

Page 5: Pomiar 4 2014

Czy wiesz, że mamy ponad 500 przyrządów do pomiaru temperatury?

Kontrola oraz ocena zależności wartości temperatury od innych czynników jest procesem najszerzej i najczęściej stosowanym w profesjonalnych przedsiębiorstwach. Aby sprostać zadaniu specjalistycznej diagnostyki w przemyśle, warto zainwestować w odpowiednie narzędzia.

Najbardziej dokładne czujniki, termometry przemysłowe oraz precyzyjne pirometry i kamery termowizyjne do pomiarów w warunkach przemysłowych znajdziesz na www.conrad.pl.

EPLAN został Siemens PLM Solution Partner

Od połowy kwietnia EPLAN jest oficjalnie Siemens PLM Solution Partner. Celem partnerstwa jest wypracowanie interfejsu pomiędzy wiodącym na rynku systemem EPLAN, a Teamcenter. Tym samy wypełni się luka w procesie. Dane projektowe Platformy EPLAN moż-na opracować przy pomocy Team-center. Przedsiębiorstwa z różnych dziedzin skorzystają ze zintegro-wanego sposobu pracy w kontek-ście płynnego procesu tworzenia produktu.

System inteligentnego zarządzania budynkiem Vision BMS

stawia bardzo silny nacisk na integrowanie ze sobą różnorod-nych podsystemów wchodzących w skład instalacji. Oferuje także zawansowane, efektywne mechanizmy wizualizacji oraz różnorodne sposoby zdalnej komunikacji z użytkownikiem. Struktura i zamysł, zgodnie z którym system został zaprojekto-wany, umożliwiają realizację nawet najbardziej nietypowych zadań – niedostępnych dla innych, podobnych rozwiązań obec-nych na rynku BMS. Unikalna koncepcja pozwala na łączenie w ramach jednego systemu aspektów automatyki, kontroli dostępu, monitoringu oraz zabezpieczenia mienia.

ELEKTRONIKA • ApARATuRA pOmIAROwA • Au TO mA Ty KA

LIPIEC/SIERPIEŃ 20145

Page 6: Pomiar 4 2014

Firma AMATECH jako pierwsza firma w Polsce pozytywnie prze-szła proces certyfikacji w zakresie projektowania, montażu i konserwacji instalacji oświetlenia awaryjnego i uzyskała certyfikat potwierdzający wysoką jakość świadczo-nych usług, mających bezpośredni wpływ na poziom bezpieczeństwa osób przebywających w obiektach.

Certyfikat potwierdza-jący spełnienie kryteriów technicznych został wyda-ny przez Ośrodek Certyfikacji usług Przeciwpożarowych Stowa-rzyszenia Inżynierów i Techników Pożarnictwa.

Detektor przecieków jest najnowszym rozwiązaniem opracowanym przez niemiecką firmę Hilger u Kern Industrietechnik do systematycznego loka-lizowania przecieków w instalacjach ciśnieniowych. Dzięki ul-tradźwiękowym mikrofonom wykrywa przecieki przez otwory o średnicy już poniżej 0,1 mm , przy różnicy ciśnień od 1 nBar.

DETEKTOR PRZECIEKÓW przetwarza mierzony sygnał ultra-dźwiękowy na słyszalny ludzkim uchem lub wyświetla wynik pomiaru na diodowym wskaźniku proporcjonalnie do wielkości mierzonej.

Informacje od AS Instrument Polska

Oprawa parkingowa „CASPO”

o mocy 70 W i strumieniu świetlnym 6000 lm. Jest to oprawa oświetleniowa wyposażona w wysokowydajne źródła światła LED, charakteryzująca się niskim zużyciem energii oraz brakiem emisji promieniowania UV i IR. Może być wykorzystywana jako zamiennik opraw ulicznych. Zasilanie: 230 V/50 Hz Tempera-tura barwowa: biała lub zimna Średnica uchwytu: 40-60 mm.

Epicor udostępnia Epicor ERP wersję 10

Epicor ERP wersja 10 to rozwiązanie, które zmienia relacje biznesowe, stymuluje wzrost i stwarza nowe okazje do sprze-daży. System, wyróżniający się wydajnością i przystępnością, umożliwia pracę na urządzeniach mobilnych, oferuje elastycz-ność wyboru metody wdrożenia oraz zapewnia narzędzia wspierające współpracę.

EVER wyborem konsumentów

Podczas Międzynarodowych Targów Energetyki EXPOPOWER 2014 flagowy produkt firmy EVER, zasilacz POWERLINE GREEN

ELEKTRONIKA • ApARATuRA pOmIAROwA • Au TO mA Ty KA

LIPIEC/SIERPIEŃ 20146

Page 7: Pomiar 4 2014

33, oprócz Złotego Medalu MTP został nagrodzony również jako „Wybór konsumentów” w internetowym plebiscycie. Te dwa wyróżnienia potwierdzają zaufanie klientów i ekspertów do marki. Istotną cechą nagrodzonej serii POWERLINE GREEN 33 jest kompensacja mocy biernej, wpływająca na niższe opła-ty za zużycie energii, wysoka sprawność, a także praca w trybie hybrydowym.

Modułowy System Pomiarowy MSP Festo

Urządzenie realizuje po-miar i rejestrację ciśnie-nia i przepływu. Bieżące wskazania przedstawia-ne są na podświetlanych panelach LCD. Dodatko-wo, zliczana jest objętość zużytego powietrza. Mie-rzone wartości mogą być zapisywane do pamięci wewnętrznej w postaci charakterystyk czaso-wych w formatach umoż-liwiających wizualizację i analizę. Podłączone do komputera urządzenie pomiarowe może pracować również w trybie online czyli poka-zywać w czasie rzeczywistym rejestrowane charakterystyki.

www.festo.pl

Fluke Connect™

– najliczniejsza na świecie rodzina bezprzewodowych przyrzą-dów pomiarowych

System Fluke Connect™ to ponad 20 przyrządów współpra-cujących bezprzewodowo, aplikacja na smartfony (iOS oraz

Android), pamięć w „chmurze” Fluke Cloud™. Zapewnia natych-miastowy dostęp do danych pomiarowych na ekranie smartfo-na, sprawdzania raportów, wykrywania trendów. Daje też członkom zespołu możliwość dzielenia się wynikami pomiarów i współpracy w czasie rzeczywistym bez względu na to gdzie się znajdują.

Komputer APLEX z certyfikatem kolejowym EN50155! Bezwentylatorowy, wyso-kiej jakości komputer przemysłowy do zastosowań w transpor-cie kolejowym. Specjalne mocowanie oraz zakręcane złącza zapewniają stabilną pracę przy dużych wibracjach. Posiada m.in. 4 izolowane złącza RS-232/422/485, 2 x Gbit LAN, 4 wej-ścia i 4 wyjścia cyfrowe. Możliwość zamontowania 2 kart mini PCIe (np. Wi-Fi, Bluetooth, modem 3G). Zasilanie 9-36 V DC. Temperatura pracy od –25°C do +70°C. Kompatybilny z Win-dows 7/XP oraz Linux.

IRIS – zdalny serwis – unikalna funkcjonalność w komputerach iEi Integration Corp.

Czyli nawet 85% wyjazdów mniej dzięki zdalnemu dostępowi do sprzętu niezależnie od systemu. iRIS pozwala w dużym stopniu zintegrować procedury serwisowe w firmie, pozwalając na upda-te firmware, naprawę oprogramowania, dowolną możliwość wy-łączania i włączania komputerów. To już nie tylko udogodnienie ale znaczne przesunięcie granic możliwości nie tylko tam gdzie potrzebna jest szybka reakcja na problemy ale również tam gdzie wymagana jest wysoka autonomiczność urządzeń. Funkcjonalność tą posiadają najnowsze konstrukcje tego producenta.

Medal Europejski dla Transmila XSP

Wyróżniony olej, był pierwszym na światowym rynku olejem mineralnym, który spełnił rygorystyczne wymagania niemiec-

ELEKTRONIKA • ApARATuRA pOmIAROwA • Au TO mA Ty KA

LIPIEC/SIERPIEŃ 20147

Page 8: Pomiar 4 2014

kiej normy SIEMENS/FLEN-DEAR Rev.13. Wytwarzany jest z wysokiej, jakości mi-neralnych baz olejowych przy udziale dodatków za-pewniających neutralność i kompatybilność oleju z materiałami uszczelnień przekładni. Transmil Extra XSP jest wytwarzany w klasach lepkości ISO VG 150-1000 i jest zalecany do zastosowań w stalowych przekład-niach czołowych i kołach zębatych, przekładniach stożkowo--kątowych, planetarnych, śrubowych i motoreduktorów. Szcze-gólnie w mechanizmach podatnych na micropitting.

HT-Italia PQA820 jest analizatorem energii dzięki któremu możesz wykonać ła-two i szybko szeroką analizę parametrów jakości energii elek-trycznej. Dzięki innowacyjnym narzędziom, analizator może współpracować ze smartfonem/tabletem dzięki aplikacji HTA-nalysis, która spełni oczekiwania nawet najbardziej wymaga-jących profesjonalistów. Wszystkie parametry jakości energii (do 383) mogą być wyświetlana zarówno w trybie numerycz-nym i graficznym (przebiegi, histogramy i wykresy wektorowe).

Motorola Solutions: nowy produkt z oferty rozwiązań WLAN dla przedsiębiorstw

Kontroler Motorola Solutions NX 7500 to sprzętowa platforma wielousługowa, zaprojektowana z myślą o firmach średniej wielkości oraz środowiskach kampusowych, i pozwalająca kompleksowo zarządzać ponad dwoma tysiącami punktów dostępowych. NX 7500 zapewnia optymalną wydajność, szyb-kość i przepustowość sieci radiowej, przekazując każdą trans-misję najszybszą i najbardziej efektywną trasą.

Firma NSK wdrożyła unikalny Program Wartości Dodanej pomagający wpłynąć na potencjalną zyskowność przedsiębiorstw przemy-słowych. Jego funkcjonowanie pozwala również na poprawę efektywności, zmniejszenie ilości awarii i poprawę rentowności oraz konkurencyjności przedsiębiorstw. W ramach programu, zespół inżynierów NSK dokonuje kompleksowych przeglądów w zakresie wszystkich operacji firmowych. Bada działanie sys-temów, smarowanie, a nawet jakość przeprowadzanych wśród pracowników szkoleń.

Nowy portal o urządzeniach przeciwwybuchowych

Firma Pepperl+Fuchs udostępniła swoim klientom nową, łatwą w użytkowaniu stronę internetową poświęconą elementom elektrycznym i systemom wykorzystywanym w rozwiązaniach przeciwwybuchowych.

Wszystkie dane techniczne urządzeń oraz informacje na temat zastosowań szerokiej gamy elementów instalacyjnych i sterujących użytkownicy znajdą na stronie www.explosion-protection.com.

ELEKTRONIKA • ApARATuRA pOmIAROwA • Au TO mA Ty KA

LIPIEC/SIERPIEŃ 20148

Page 9: Pomiar 4 2014

Zintegrowane rozwiązania dla przemysłu

Phoenix Contact oferuje szeroką gamę produktów i usług, aby pomóc producentom maszyn zwiększyć ich konkurencyjność.

Opłacalność, jakość, elastyczność i wydajność maszyn ma tutaj ogromne znaczenie. W odpowiedzi na te wymagania, firma Phoenix Contact oferuje jednolity systemu połączeń przewodów, z zaciskami push-in, począwszy od sterownika, na złączkach kończąc.

Nowy, kompletny system przekaźników Rifline oraz system złączek szynowych CLIPLINE, jak również system Axioline F I / O, oferują prostą, systematyczną i pewną obsługę, opartą na sprawdzonych standardach. W konsekwencji produkty te ofe-rują zarówno jednolity system Push-in do podłączenia bez używania narzędzi, jak i ujednolicony system mostkowania oraz znakowania. Oznacza to, że klient może szybko i przy niewielkim nakładzie pracy dokonać instalacji urządzeń, a w wyniku ujednoliconego oznakowania materiałów, zmniej-szyć kosztów magazynowania. Co więcej, oprogramowanie Clip Project, służące do tworzenia projektu i oznakowania, zapew-nia klientom osługę od planowania, przez zamawianie do za-stosowania całkowicie oznakowanej maszyny.

Zakłady Polcontact Warszawa

– polska firma z tradycjami i nową myślą technologiczną.Lider na rynku pod względem produkcji przekładników

prądowych i napięciowych, przekształtników i przetworników niskiego napięcia.

Specjalne konstrukcje przekładników na podwyższoną częstotliwość.

Nowe opracowania przetworników prądowo-napięciowych o charakterystyce liniowej, wyróżnionych na międzynarodo-wych targach w Brukseli.

Telemonitoring stanu maszyn

Z początkiem roku 2014 PRUFTECHNIK-WIBREM otworzyło pierwsze Centrum Telemonitoringu w Polsce!

Telemonitoring opiera się na systemach online oraz wiedzy eksperckiej naszych serwisantów. Dzięki takiemu rozwiązaniu, postawienie diagnozy jest możliwe zdalnie, na podstawie prze-słanych danych pomiarowych, bez konieczności przyjazdu do maszyny, co pozwala zaoszczędzić czas oraz pieniądze.

Więcej na stronie: http://pruftechnik.com.pl/uslugi-serwisowe/telemonitoring

PM240 2 nowe moduły mocy 0.55 kW do 15.0 kW, IP20

Nowe moduły mocy PM240 2 (Power Modules) zbudowane są w oparciu o nowatorską platformę sprzętową. Dzięki temu można zwiększyć „gęstość energii” w zadanej obudowie. Inno-wacyjna koncepcja chłodzenia push–through pozwala na speł-nienie wysokich wymagań związanych z chłodzeniem urządzeń zabudowanych w szafach sterowniczych.

ELEKTRONIKA • ApARATuRA pOmIAROwA • Au TO mA Ty KA

LIPIEC/SIERPIEŃ 20149

Page 10: Pomiar 4 2014

Firma SIMLOGIC zajmuje się automatyką przemysłową bazującą na sterowni-kach PLC, przemiennikach i serwo-regulatorach. Projektujemy aplikacje i wykonujemy modernizacje, retrofity. Prowadzimy serwis i diagnostykę maszyn oraz specjalistyczne szkolenia techniczne.

Jesteśmy w stanie zapewnić Państwu kompleksową ofertę w zakresie usług utrzymania ruchu maszyn, rozwiązania pro-blemów technicznych, optymalizacji pracy maszyn, dostawy sprzętu, oprogramowania oraz realizacji dedykowanych szkoleń technicznych.

SB–TCP/IP to swobodnie programowalny sterownik DDC

Na tle konkurencji sterownik wyróżnia wydajność, wysoka ja-kość i atrakcyjna cena. Kolorowy wyświetlacz LCD, duża ilość wejść/wyjść (8UI/4DI/8AO/8DO), webserwer, gotowe aplikacje dla systemów HVAC, wbudowane protokoły Modbus, BACnet, łatwość obsługi i montażu to cechy zwracające uwagę i szcze-gólnie doceniane przez instalatorów oraz użytkowników.

Więcej informacji dostępnych na stronie dystrybutora: www.satcontrol.com.pl.

Firma Tektronix wprowadziła na rynek nową rodzinę zaawansowanych oscylo-skopów, integrujących analizator widma, analizator logiczny i analizator protokołów oraz generator funkcyjny i cyfrowy multimetr (woltomierz/częstościomierz). Przyrządy nazwane zostały MDO3000, a ich rozbudowaną funkcjonalność można nie tylko konfigurować według potrzeb, ale też łatwo i elastycz-nie poszerzać. Dostępne w wersjach z 2 lub 4 kanałami analo-gowymi, o szerokości pasma pracy od 100 MHz do 1 GHz.

TME dystrybutorem firmy Thermaltronics

Firma TME nawiązała współpracę z Thermaltronics – producen-tem stacji lutowniczych opartych na technologii CHT (Curie Heat Technology). Produkty firmy Thermaltronics dostępne w ofercie TME są w pełni kompatybilne z urządzeniami firmy Metcal. Duży wybór grotów o różnym typie i rozmiarze zapew-

ELEKTRONIKA • ApARATuRA pOmIAROwA • Au TO mA Ty KA

Page 11: Pomiar 4 2014

nia uniwersalność i możliwość doboru grotu do konkretnego zadania.

Wszystkie stacje Thermaltronics są wykonane w wersji ESD, mogą pracować ze spoiwem ołowiowym oraz bezołowiowym, posiadają ponadto funkcję Stand-by, która zmniejsza zużycie grotów lutowniczych.

Rejestrator COMPACT firmy TRONIA Sp. z o.o.

Rejestrator zakłóceń elektrycznych COMPACT charakteryzuje się dużą niezawodnością, wy-godną i intuicyjną ob-sługą, a przede wszyst-kim niezależnością od innych systemów auto-matyki czy zabezpie-czeń. Dzięki temu działa również wówczas, kiedy ulegnie awarii zakłado-wa sieć Ethernet, czy system zarządzania sta-cją. System dostarcza nie tylko przebiegi cza-sowe kontrolowanych sygnałów przed i po awarii, ale również wiele parametrów, odnoszących się do jakości energii.

Regeneracyjny przemienniki częstotliwości typu MFC710/AcR

ZE TWERD oferuje regeneracyjny przemiennik częstotliwości umożliwiający odzysk energii hamowania i zapewniający sinu-soidalny pobór prądu. Wbudowany aktywny prostownik siecio-wy umożliwia zamianę kinetycznej energii hamowania na energię elektryczną, która zostaje zwrócona do sieci elektrycz-nej. Istnieje możliwość współpracy z generatorami synchronicz-nymi i asynchronicznymi w elektrowniach wodnych i wiatro-wych.

www.twerd.pl

Czy wiesz, że w VIX Automation wsparcie techniczne masz gratis?

Zamawiając oprogramowanie przemysłowe Proficy (m.in. HMI/SCADA iFIX, Historian) za pośrednictwem VIX Automa-tion, profesjonalny pakiet serwisowy otrzymujesz w ce-nie! Jako jedna z niewielu firm w Europie posiadamy status Certified Support Provi-der – Autoryzowanego Centrum Pomocy Technicznej GE Intelli-gent Platforms – świadczący o spełnieniu wysokich wymagań producenta odnośnie poziomu wsparcia technicznego.

Sprawdź: www.vix.com.pl

Zasilacze EPSITRON® w nowej odsłonie

Dzięki szerokiemu zakresowi napięcia wejściowego oraz boga-temu pakietowi aprobat nowe zasilacze są urządzeniami do uniwersalnych zastosowań, a ich dodatkową zaletą jest wąska obudowa i zintegrowany TopBoost.

Zasilacze EPSITRON® CLASSIC Power z serii 787-16xx są teraz zdecydowanie węższe, a tym samym zajmują mniej miej-sca na szynie. Szeroki zakres napięć wejściowych pozwala na dostarczanie zasilania od 85 do 264 V AC, co nie tylko umożli-wia zastosowanie w różnego typu aplikacjach, lecz także zwiększa niezawodność systemu zasilania. Natomiast bogaty pakiet aprobat toruje nowym zasilaczom drogę do zastosowań na całym świecie. Sygnalizacja statusu przez LED informuje na bieżąco o stanie pracy urządzeń CLASSIC Power, a aktywny sygnał DC O.K. lub bezpotencjałowy zestyk DC O.K. umożliwia-ją zdalne monitorowanie wyjścia.

ELEKTRONIKA • ApARATuRA pOmIAROwA • Au TO mA Ty KA

LIPIEC/SIERPIEŃ 201411

Page 12: Pomiar 4 2014

Zdalna kontrola i pomiar w przemyśle

Na każdym obiekcie przemysłowym znajdziemy dużą liczbę sygnałów które trzeba zmierzyć. Jest tak ponieważ niemal zawsze mamy ten sam schemat: pewien proces, który chcemy kontrolować za pomocą różnych aktuatorów, na podstawie parametrów wyjściowych czyli wielkości mierzonych/generowanych przez proces, lub innych zmiennych. Jednak umieszczenie sterowników/komputerów w sąsiedztwie punktów pomiarowych jest często niemożliwe. Z pomącą przychodzą zdalne moduły kontrolno-pomiarowe z interfejsami Ehternet i RS-485.

Firma Moxa która od ponad 20 lat zajmuje się urządzeniami do komunikacji w automatyce, przemyśle, ale posiada również duży wybór urządzeń związanych ze zdalną kontrolą i pomia-rem. Producent ten projektując swoje urządzenia kieruje się wymaganiami rynku, starając się aby były one jak najlepiej dopasowane do potrzeb klientów. W dalszej części przybliżone zostaną urządzenia do zdalnej kontroli i pomiaru oferowane przez firmę Moxa.

Warto zacząć od serii ioLogik R1200, ponieważ jest to pod-stawowa linia modułów Moxy. Interfejs komunikacyjny na jakim bazują to 2x RS-485 dwu przewodowy, a może on działać w 2 trybach: Repeater – wzmacniacz sygnału, lub jako zapaso-wy interfejs, poniżej grafika (rys. 1).

Warto też wspomnieć że standard RS-485 umożliwia ko-munikacje na dystansie do 1200 m, a dzięki repeaterowi w io-logikach odległość między każdym modułem może wynosić właśnie te 1200 m! Daje to możliwość budowania bardzo roz-ległych sieci pomiarowych/sterowania, o znacznie niższych kosztach, w stosunku do sieci światłowodowych.

ioLogiki R1200 odpytywane są w powszechnym protokole Modbus RTU, dostępnym niemal w każdym sterowniku lub komputerze przemysłowym, co znacznie ułatwia integracje z dużą liczbą urządzeń. W modułach z tej serii znajdziemy wej-ścia/wyjścia cyfrowe, wyjścia przekaźnikowe oraz wejścia/wyjścia analogowe.

Kolejną, serią modułów Moxy jest ioLogik E1200, która różni się od poprzednio opisywanej interfejsem komunikacyj-nym – Ethernet x2, rozbudowaną konfiguracją oraz zaawanso-wanymi funkcjami. Wymiana informacji z modułami może być realizowana za pomocą protokołu Modbus TCP, za pośrednic-twem serwera OPC, pułapek SNMP oraz za pomocą programu napisanego przez użytkownika. Jedną z kluczowych funkcji tej linii produktów jest peer-to-peer, która umożliwia przesyłanie informacji o stanie wejścia, do innego modułu na jego wyjście. Funkcjonalność tą często realizują sterowniki PLC, które trzeba odpowiednio zaprogramować i często kosztują znacznie więcej. Peer-to-peer wymaga jedynie wyklinania wejść które chcemy odzwierciadlić na innej jednostce, oraz wpisania adresu IP zdalnego urządzenia. Moduły ioLogik ostatnio przeszły dodat-kowe testy sprawdzające zgodność z dyrektywą ATEX strefa II z wynikiem pozytywnym, mogą więc bez obaw pracować w strefie zagrożonej wybuchem.

Seria E1200 doczekała się wzmocnionych wersji, o jeszcze solidniejszych obudowach, które przeszły właściwe certyfikacje, a mowa jest o ioLogik E1500 oraz E1200H. Pierwsza z nich przeznaczona jest dla przemysłu kolejowego, i charakteryzuje się solidną metalową obudową i odpornością na wibracje.

ELEKTRONIKA • ApARATuRA pOmIAROwA • Au TO mA Ty KA

LIPIEC/SIERPIEŃ 201412

Rys. 1. Podwójny interfejs RS-485 zwiększa niezawodność komunikacji z ioLogikami R1200

Rys. 2. Funkcja peer-to-peer , dostępna w serii E1200

Page 13: Pomiar 4 2014

E1200H jest z kolei dedykowanym rozwiązaniem dla aplikacji morskich, nadmorskich, np. na farmach wiatrowych, czym do-wodzi spełniając standard IEC 60945.

Inną ciekawą serią modułów Moxy jest ioLogik E2200. Naj-ważniejszą różnicą pomiędzy serią e1200 jest możliwość za-programowania jednostek e2200 w opatentowanej logice Click&Go. Tworzenie tej logiki opiera się o wybieranie z list rozwijanych zdarzeń w schemacie If-Then-Else, a wiec If – jeśli wystąpi wybrane zdarzenie to Then – wykonaj wybraną czyn-ność, Else – jeśli warunek If jest nie spełniony to wykonaj od-powiednią czynność. Na grafice (rys. 3) znajdują się zdarzenia oraz czynności jakie można wybrać tworząc logikę dla E2200.

Programowanie tego typu posiada bardzo ważną zaletę – zupełnie nie wymaga posiadania jakichkolwiek wiedzy na temat programowania, więc nie wymaga angażowania progra-mistów bądź firm zewnętrznych tworzących aplikacje.

Ostatnią grupą która zostanie przybliżona jest ioLogik W5300, czyli kontroler/sterownik RTU z komunikacją komórko-

wą. Posiada on funkcjonalność przybliżoną do serii E2200, czyli komunikacja po Ethernecie, możliwość budowania logiki, ale dzięki komunikacji komórkowej GPRS/HSPA możliwe jest wysyłanie komend SMS do urządzenia, alarmowanie za pomo-cą email, SMS, SNMP, prowadzenie logu zdarzeń na kracie SD, i wysyłanie go przez FTP do właściwych hostów. Ponadto, urzą-dzenie jest dodatkowo wyposażone w port RS-232/422/485, i wtedy urządzenie działa tak jak konwerter protokołów – Mod-bus TCP na modbus RTU. Ilość wejść/wyjść może być rozbudo-wana za pomocą trzech iologików E1200, a wystarczy je odpo-wiednio dodać do konfiguracji programu ioAdmin. Najnowszy model – ioLogik W5340-HSPA, oprócz szybkiego interfejsu HSPA, posiada funkcję klienta VPN, co znaczy że możemy go podłączyć do naszej sieci lokalnej i korzystać z niego tak jak by był fizycznie w tej podsieci. Wymaga to jedynie routera z funkcją VPN Server, bądź komputera/Servera z pośredniczą-cego między naszą siecią LAN a globalną WAN.

Jak widać te niepozorne na pierwszy rzut oka urządzenia potrafią rozwiązać wiele problemów na które napotykają się integratorzy i inżynierowie utrzymania ruchu. Są przy tym przyjazne w użyciu, a konfiguracji i montaż nie przysparza trudności ponieważ domyślnie wszystkie powyższe urządzenia są montowalne na szynie DIN. Ponadto, ich pobór energii jest wyjątkowo niski dzięki czemu mogą być zasilane np. z paneli fotowoltaicznych.

ELEKTRONIKA • ApARATuRA pOmIAROwA • Au TO mA Ty KA

LIPIEC/SIERPIEŃ 201413

Rys. 3. Click&Go to przyjazna w użyciu logika sterująca dla serii E2200 oraz W5300

Wszystkie urządzenia do zdalnej kontroli i pomiaru firmy Moxa

Page 14: Pomiar 4 2014

Enkoder przyszłościPierwszy na Świecie bezkontaktowy enkoder indukcyjny o najwyższej rozdzielczości pomiarowejŚwiatowy rynek enkoderów jest podzie-lony między zwolenników wykonań optycznych i potencjometrycznych oraz entuzjastów wykonań magnetycznych. Enkodery optyczne występują w wer-sjach absolutnych i inkrementalnych. Mierzą one kąt i obrót dzięki przeniesie-niu ruchu obrotowego wału na koło pomiarowe, które wykonane jest zazwy-czaj ze szkła lub tworzywa sztucznego. Wewnątrz czujnika jest ono skanowane przez układ optyczny. Zaletami enkode-rów optycznych są: wysoka rozdzielczość pomiarowa, możliwość pomiaru przy dużych prędkościach oraz odporność na oddziaływanie pól magnetycznych. Z drugiej strony uzyskanie dużych roz-dzielczości wymaga koła pomiarowego znacznych rozmiarów, co skutkuje duży-mi gabarytami obudowy urządzenia.

Eksploatacja mechaniczna konwencjonalnych enkoderówWszystkie wcześniej wymienione zalety nie kompensują podstawowej wady tych urządzeń. Są one bezpośrednio łączone z wałem maszyny, w efekcie czego zuży-wają się mechanicznie. Przyśpieszonej eksploatacji ulegają sprężyste części urządzenia, uszczelnienia oraz sam en-koder. Ten sam problem dotyczy rozwią-zań potencjometrycznych. Sami produ-cenci tych urządzeń nie ukrywają, że potencjometr ulega zużyciu mechanicz-nemu. Ponadto uzyskanie w tym typie enkodera wysokiej rozdzielczości można osiągnąć jedynie kosztem wytrzymałości obudowy.

Bardzo częstym problemem enkode-rów jest odpowiednie uszczelnienie ich obudowy. Po pewnym okresie pracy stają się kruche, podatne na pęknięcia i przecieki. Ciągłe obciążenie ze strony wału obrotowego powoduje w końcu pękanie. Dostanie się do środka obudo-wy wody i zanieczyszczeń uszkadza wrażliwe obwody czujnika, co powoduje błędne wyniki pomiarów.

W przypadku systemów magnetycz-nych problemy wiążące się z nimi są całkowicie odmiennej natury. Wcześniej opisywane wady nie występują, a obcią-żalność mechaniczna urządzeń jest wy-

jątkowo duża. Zasada działania opiera się na magnesie obrotowym, który gene-ruje pole magnetyczne. W ten sposób tworzona jest krzywa cos/sin, jako od-wzorowanie wartości obrotów. Enkodery magnetyczne są bezstykowymi urządze-niami pomiarowymi. Ich podstawowymi wadami są: wrażliwość na zakłócenia elektryczne i magnetyczne oraz brak tolerancji przesunięcia elementu pozy-cjonującego, co wymaga precyzyjnego montażu samego enkodera. Natomiast jego rozdzielczość zależy od maks. pręd-kości wałka.

Dla użytkowników, którzy nie mogą zaakceptować wad rozwiązań optycz-nych, potencjometrycznych czy magne-tycznych w swoich aplikacjach, firma Turck oferuje enkodery zupełnie nowej kategorii działające w oparciu o metodę indukcyjnego obwodu rezonansowego. Już z górą 2 lata podobna technologia jest z powodzeniem stosowana w czuj-nikach pomiaru przemieszczenia linio-wego i kątowego. Enkoder indukcyjny serii RI360 łączy w sobie zalety wszyst-kich wyżej wymienionych urządzeń eli-

minując równocześnie wszystkie ich wady. Nie podlega on zużyciu mechanicz-nemu oferując wysoką rozdzielczość. Ponadto może pracować przy dużych prędkościach i jest niewrażliwy na wibra-cje i pola magnetyczne, a jego obudowa wykonana jest w stopniu ochrony IP69K.

Pełne uszczelnienie elektronikiDzięki metodzie pomiaru opartej o ob-wód rezonansowy i zastosowaniu osob-nego, nie związanego mechanicznie z główną obudową czujnika, elementu pozycyjnego możliwym się stało zasto-sowanie całkowicie uszczelnionej, kom-paktowej obudowy bez dodatkowych uszczelek. Eliminuje to możliwość dosta-nia się do elektroniki wody i pyłu. Bez-kontaktowa zasada pomiaru pozwala również na kompensację wibracji i przesunięć (aż do 4 mm). Ponadto pola magnetyczne nie mają żadnego wpływu na proces pomiaru, bo element pozycjo-nujący opiera się na systemie cewek in-dukcyjnych a nie na magnesie.

Jeden z pierwszych klientów na en-kodery indukcyjne, elektrownia słonecz-

Wszechstronna ochrona: aluminiowy pierścień otacza element pozycjonujący, który jest zamontowany między ścian-ką skrzyni biegów a czujnikiem zamontowanym na wale

ELEKTRONIKA • ApARATuRA pOmIAROwA • Au TO mA Ty KA

LIPIEC/SIERPIEŃ 201414

Page 15: Pomiar 4 2014

Czujniki bezprzewodowe serii SureCross Q45Firma Turck wprowadziła do swojej oferty pierwszy samodzielny, bezprzewodowy czujnik fotoelektryczny stanowiący rozwiązanie dla licznych aplikacji w dziedzinie monitoringu i kontroli. W kompaktowej, solidnej obudowie nowego urządzenia SureCross Wireless Q45 zintegrowano czujnik, moduł komunikacji radiowej oraz baterię.

Q45 należy do sprawdzonej rodziny produktów komunikacji radiowejSureCross. Cechujesiępodobnymizaletami (m.in.zastosowaniem techniki TDMA, FHSS, szerokim zakres tempe-raturypracyczywysokimstopniemochronyIP67)itakąsamądeterministyczną budową zapewniającą pełną kontrolę nad komunikacją i jej statusem. Użytkownik w dowolnym momen-cie może sprawdzić stan i jakość połączenia za pomocą zaim-plementowanego w modułach algorytmu SuiteSurvey. Ponadto nowe rozwiązanie jest w pełni kompatybilne ze starszymi modułami DX80, z którymi może być łączone w jedną sieć kontrolowaną przez wspólny gateway sieci bezprzewodowej pracujący w topologii gwiazdy.

Nowa seria czujników bezprzewodowych obejmuje rozwią-zania pracujące w różnych trybach (odbiciowym, refleksyjnym, światłowodowym)umożliwiającrealizacjęfunkcjisprawdzaniaobecności/braku, pozycjonowania, zliczania, monitoringu i detekcji. W ofercie znajduje się również specjalne wykonanie czujnika bezprzewodowego Q45, który przystosowany został do obsługi jednego lub dwóch sygnałów zewnętrznych pocho-

Wyłączny dystrybutor w Polsce: TURCK Sp. z o.o. ul. Wrocławska 115 45-836 Opole tel. (+48) 77 443 48 00, (+48) 77 414 00 30 fax (+48) 77 443 48 01, fax: (+48) 77 404 50 11 e-mail: [email protected]

dzących np. z czujników o wyjściach tranzystorowych, przekaź-nikowych lub NAMUR. Żywotność baterii urządzenia sięga pięciu lat w zależności od wersji czujnika i zastosowania.

Gateway sieci bezprzewodowej może obsługiwać do 47 urządzeń serii Q45. Dzięki prostej procedurze ich dodawania do sieci czas poświęcany na instalację nowego czujnika można skrócić do kilku minut, szczególnie jeżeli weźmie się pod uwa-gębrakokablowania.KomunikacjaradiowaSureCrosszapew-nianiezawodnepołączenieczujnikazPLCnadystansiedo1kmnapaśmieISM2,4GHz.Wprzypadkuutratypołączeniabez-przewodowego możliwe jest wykorzystanie specjalnego wyjścia alarmowego.

Czujnikibezprzewodowezaprojektowanozmyśląoszyb-kim i ekonomicznym wdrożeniu oraz niezawodnej pracy w dowolnej aplikacji. Dlatego sprawdzają się m.in. przy prze-syłaniu sygnałów przekaźnikowych, zastępowaniu niespraw-nych instalacji kablowych, oczujnikowaniu aplikacji mobilnych, wymiany łańcuchów kablowych oraz komunikacji z lokalizacja-mi, z którymi dotychczas było to niemożliwe zarówno z powo-dów praktycznych, jak i ekonomicznych.

ELEKTRONIKA • ApARATuRA pOmIAROwA • Au TO mA Ty KA

MAJ/CZERWIEC 20138

na w Hiszpanii, wykorzystywał tradycyj-ne enkodery do kontroli ustawienia lu-ster w odpowiedniej pozycji względem centralnej wieży. Jednakże osiągnięto granice możliwości konwencjonalnych rozwiązań. W odległości 1km od wieży centralnej wymagana rozdzielczość umożliwiająca poprawne ustawienie lu-ster i odbicie światła we właściwym kierunku wynosiła 1 milliradian = ok. 0,06°.Okazało się, że enkodery magne-tyczne nie oferują takiej dokładności, a rozwiązania optyczne nie są w stanie sprostać wymagającemu klimatowi pu-stynnemu, którego gorące dni i zimne noce sprzyjały kondensacji wody, która destrukcyjnie wpływała na niedostatecz-nie uszczelnione urządzenia. Woda od-działywując na obwody elektroniczne i elementy optyczne powodowała noto-ryczne awarie enkoderów optycznych.

Niewymagający obsługi enkoder serii RI zapewnił w tej aplikacji duże oszczęd-ności. Na terenie elektrowni słonecznej pracuje ok. 20 000 enkoderów. Wcze-śniej w każdym roku ze względu na awarie lub zużycie wymieniano około jedną trzecią tych urządzeń. Przy cenie 100 Euro za nowy enkoder wartość sa-mego sprzętu wynosiła prawie 700 000 euro. Doliczając do tego koszty obsługi serwisowej oraz straty energii całkowity

koszt, jaki ponoszono przy stosowaniu konwencjonalnych enkoderów, to ponad 1 milion euro.

Uniwersalny enkoder – 100 urządzeń w jednymStosując nowy enkoder firmy Turck użyt-kownik już nigdy nie będzie musiał wy-bierać pomiędzy rozdzielczością a wy-trzymałością. Wszystkie stosowane do-tychczas i zwiększające awaryjność roz-wiązania w postaci podwójnych łożysk czy układów sprężynowych stały się zbędne. Oprócz odporności na zużycie mechaniczne oraz zakłócenia użytkow-nik uzyskuje urządzenie, którego para-metryzacji można dokonać na tak wiele sposobów, że może zastąpić praktycznie każdy inny enkoder. Również sposób montażu odpowiada koncepcji uniwer-salności. Pierścienie adaptera umożliwia-ją instalację elementu pozycyjnego na różnych rozmiarach wałka. W rezultacie użytkownik może posiadać na magazy-nie tylko jeden typ enkodera, który można zastosować w różnych aplika-cjach na wałkach o średnicy do 20mm.

W ofercie znajduje się także wersja z IO-Link. Dzięki temu użytkownik ma możliwość ustawienia charakterystyki enkodera oraz jego parametrów za po-mocą tego interfejsu. W ten sposób można zdalnie parametryzować zarówno

Uniwersalna koncepcja montażu i bezkontaktowy pomiar zapew-niają różne możliwości instalacji, z których można wybrać optymal-ną i najbezpieczniejszą

enkodery inkrementalne, jak i absolutne jedno- czy wieloobrotowe. Dla trybu jednoobrotowego rozdzielczość można ustawić do maks. 18 bitów i to nawet przy najwyższej prędkości obrotowej. Użytkownik może również skonfiguro-wać sygnał wyjściowy zgodnie z indywi-dualnymi wymaganiami, np. SSI, kod Grey, sygnał binarny o długości 24, 25 lub 26 bitów, itp. W przygotowaniu są również wersje z Modbus RTU oraz zgodne ze specyfikacją e1 dotyczącą urządzeń przeznaczonych do stosowania w pojazdach i charakteryzujących się wyjściem napięciowym 0,5…4,5 V.

Koncepcja montażu odpowiada uni-wersalnością parametryzacji. Adaptery umożliwiają zastosowanie urządzenia na wałkach i w otworach o średnicy do 20mm. Czujnik posiada okrągłą obudo-wę z otworem w środku, dzięki czemu może być instalowany w osi tuż za otworem centralnym z elementem mon-tażowy montowanym tuż za lub przed nim – zależnie od warunków aplikacji.

Jednakże dopiero wymagania sta-wiane przez klientów rynku sektora bu-dowy maszyn pokazują jak wszechstron-nym i niepowtarzalnym produktem jest enkoder firmy Turck. Wymagania są tu-taj całkowicie różne niż w elektrowniach, gdzie pomiary wykonywane były wolno i wykorzystywano jedynie urządzenia jednoobrotowe o wysokiej rozdzielczo-ści. Maszyny CNC wymagają enkoderów wieloobrotowych o zakresie pomiaro-wym do 25 000 rpm. Prędkość taka nie jest żadnym problemem dla enkodera RI360P-QR24. W odróżnieniu do innych rozwiązań dostępnych na rynku enkode-ry indukcyjne nie posiadają ograniczenia maks. prędkości.

Nieograniczony potencjałMożliwości nowego enkodera indukcyj-nego firmy Turck są tak duże, jak możli-wości jego konfiguracji. Szczególnie in-teresujący jest on dla aplikacji na urzą-dzeniach mobilnych, w sektorze przemy-słowym energii odnawialnych, w maszy-nach pakujących , obrabiarkach, syste-mach logistycznych czy zakładach prze-mysłowych. Nowy enkoder indukcyjny jest na tyle uniwersalny, że jest on do-skonałym rozwiązaniem dla praktycznie każdego rynku oraz każdej aplikacji i to z wymiernym zyskiem dla użytkownika.

Całkowite uszczelnienie: czujnik (po lewej) i element pozycjonujący (po prawej) są całkowicie uszczelnione i zabezpie-czone przed oddziaływaniem wody

15

ELEKTRONIKA • ApARATuRA pOmIAROwA • Au TO mA Ty KA

LIPIEC/SIERPIEŃ 2014

Page 16: Pomiar 4 2014
Page 17: Pomiar 4 2014

LIPIEC/SIERPIEŃ 2014

ELEKTRONIKA • ApARATuRA pOmIAROwA • Au TO mA Ty KA

Page 18: Pomiar 4 2014

Chwytak z napędem serwoelektrycznym LEG 760 firmy SCHUNK jako optymalne rozwiązanie w systemach paletyzacji i pakowania

Szybko zmieniające się procesy produkcyjne oraz ciągły wzrost wydajności linii produkcyjnych, w połączeniu z dużą zmiennością wytwarzanego asortymentu, stawiają coraz większe wymagania systemom sortowania, pakowania i paletyzacji produktów.

Firmy produkcyjne muszą w chwili obec-nej bardzo elastycznie i szybko dosto-sowywać produkcję do bieżących wy-magań rynkowych. Do przeszłości ode-szły czasy, gdy linie produkcyjne były nastawione na jeden typ asortymentu, wytwarzanego w dużych seriach przez dłuższy czas.

Wymuszona przez rynek elastycz-ność wytwarzania związana jest z poja-wieniem się na liniach produkcyjnych wyrobów o zmiennych parametrach, takich jak: rodzaj produktu, liczba sztuk

w partii, rodzaj opakowania, masa czy wymiary. Dodatkowo wymagany wzrost wydajności pociąga za sobą koniecz-ność skrócenia bądź wyeliminowania czasu koniecznego do przezbrojenia li-nii produkcyjnej na nowy typ wyrobu. Czynniki te powodują ciągły wzrost roli automatyzacji produkcji, względem której stawiane są coraz większe wy-magania. Dotyczy to w szczególności procesów pakowania, gdzie poszczegól-ne produkty często znacznie różnią się miedzy sobą, oraz paletyzacji, gdzie występują palety o różnych wymiarach. Prawidłowe wykonanie tak komplekso-wych zadań zapewniają wysoce ela-styczne systemy manipulacyjne, połą-czone z analizą optyczna i specjalistycz-nym oprogramowaniem. Muszą być mieć zdolność do błyskawicznego dopa-sowywania się do rodzaju produktów, co stawia przed specjalistami projektu-jącymi systemy chwytakowe coraz większe wyzwania. Popularne do tej pory chwytaki przyssawkowe nie

sprawdzają się w przypadku produktów o porowatej lub nieregularnej strukturze oraz przy dużych przyspieszeniach transportowych. Wadą chwytaków pneumatycznych jest natomiast brak mozliwości płynnej regulacji skoku palca i siły zacisku, co jest niezbędne przy transporcie produktów o dużej zmien-ności gabarytów. Coraz większe zasto-sowanie mają obecnie mechaniczne systemy chwytakowe z napędem serwo-elektrycznym. Nowoczesne chwytaki są wyposażone w cienkie palce wykonane z blach lub tworzyw sztucznych. Mogą to być palce uniwersalne bądź przezna-czone do konkretnego produktu, wymie-niane w zależności od potrzeb za pomo-cą zamontowanych na chwytakach systemów szybkiej wymiany palców. Napęd serwoelektryczny pozwala na konrolowanie skoku i siły zacisku oraz łatwą integrację z systemami steruja-cymi lub robotami, tworząc komplek-sowe inteligentne systemy manipula-cyjne.

Przykładem takiego chwytaka jest opracowana przez firmę Schunk nowa-torska konstrukcja chwytaka serwoelek-trycznego LEG, przeznaczonego do zadań pakowania, sortowania i paletyzacji.

Chwytak ma lekką modułową kon-strukcję, przystosowaną do zabudowy jednego (wersja synchroniczna) lub dwóch (wersja asynchroniczna) silników dowolnego producenta (Siemens, Bosch, Fanuc, KUKA itp.). Stosuje się silniki o momencie 0,75 Nm i prędkości obroto-wej 3000 obr/min. Integracja chwytaka z robotem jest niezwykle prosta dzięki zastosowaniu odpowiednich złączy ISO i połączeniu sterowania bezpośrednio z robotem, gdzie chwytak jest traktowa-ny jako kolejna oś (np. oś 7). Chwytak

Chwytak LEG 760

Budowa chwytaka LEG 760

śruba napędowa

szczęka bazowa

obudowa

pasek napędowy

serwomotor

ELEKTRONIKA • ApARATuRA pOmIAROwA • Au TO mA Ty KA

LIPIEC/SIERPIEŃ 201418

Page 19: Pomiar 4 2014

w wersji podstawowej posiada długość całkowitą 760 mm, skok palca regulo-wany w zakresie od 0 do 281 mm. W wersji synchronicznej steruje się obydwoma palcami równocześnie, a w asynchronicznej można sterować każdym palcem niezależnie, z prędko-ścią 270 mm/s i powtarzalnością 0,005 mm. Siłę zacisku można regulo-wać w zakresie 300 N do 1500 N, co umożliwia transport produktów o ma-

sie <20 kg chwytem siłowym, a o ma-sie <60 kg – chwytem konturowym. Chwytak można wyposażyć w system szybkiej wymiany palców, umożliwia-jący błyskawiczne dostosowanie do zadań transportowych bez straty cza-su na przezbrajanie. Dodatkowo w chwytaku LEG można zamontować ssawki, które w połączeniu z chwyta-kiem mechanicznym rozszerzają moż-liwości pakowania, sortowania i pale-

Konstrukcje systemu „Multipick” na bazie chwytaka LEG

tyzacji w przypadku małych i delikat-nych produktów.

Dynamiczny wzrost ilości pakowa-nych i paletyzowanych produktów w jednostce czasu wymusza multifunk-cyjne konstrukcje chwytaków, umożli-wiające wykonywanie kilku czynności jednym zespołem chwytającym. Jednym z rozwiazań jest stosowanie systemu „Multipick”, umożliwiającego chwyta-nie kilku produktów jednocześnie.

Chwytak LEG w wersji „All-in-One”. Chwytanie palet

SCHUNK Intec Sp. z o.o. ul. Puławska 40A, 05-500 Piaseczno tel. 22-726 25 00 fax 22 726 25 25 e-mail: [email protected] www.pl.schunk.com

łańcuch antystatyczny

przyłącze robota

korpus chwytaka

pale chwytaka

Przykład zastosowania chwytaka LEG firmy SCHUNK

Kolejnym przykładem zespołu chwy-tającego jest skonstruowany przez firmę Schunk chwytak „All-in-One”. Konstruk-cja chwytaka pozwala na chwytanie i paletyzowanie produktów o wadze do 25 kg chwytem siłowym i do 50 kg chwytem konturowym, układanie prze-kładek między produktami oraz trans-port palet.

Przy planowaniu procesów pakowa-nia i paletyzacji niezwykle istotne jest precyzyjne określenie wymagań. Dzięki temu można stworzyć system, który jest nie tylko optymalnie dostosowany do bieżących zadań, ale daje się również bez problemu modyfikować. Powstałe roz-wiązania zapewniają elastyczność linii pakującej, a co za tym idzie, minimaliza-cję kosztów i skrócenie czasu potrzebne-go do modyfikacji systemu.

ELEKTRONIKA • ApARATuRA pOmIAROwA • Au TO mA Ty KA

LIPIEC/SIERPIEŃ 201419

Page 20: Pomiar 4 2014

ELEKTRONIKA • ApARATuRA pOmIAROwA • Au TO mA Ty KA

LIPIEC/SIERPIEŃ 201420

Marcin Miłkowski

Czujniki do pomiaru drgańPomiar drgań jest jednym z najpowszechniejszych rodzajów testów. Przetwornikiem umożliwia- jącym pomiar drgań jest akcelerometr, który znajduje zastosowanie w monitoringu maszyn jak również służy do poprawy jakości i niezawod- ności produktów, pozwalając przewidzieć które komponenty produktu są słabsze i bardziej narażone na zużycie zmęczeniowe.

Czujniki drgań wykorzystywane są prak-tycznie w każdej dziedzinie, od przemy-słu lotniczego, samochodowego, elektro-maszynowego, w analizie modalnej, do testów przemysłu wojskowego i ko-smicznego. Stale rozrasta się obszar te-stów i automatyzacji, w związku z tym rośnie również odpowiedzialność kali-bracji.

Do identyfikacji drgań popularnie używane są akcelerometry – czujniki wykorzystujące efekt piezoelektryczny polegający na pojawieniu się różno-imiennych ładunków na przeciwległych ścianach kryształu (np. kwarcu będącego naturalnym piezoelektrykiem) pod wpły-wem zewnętrznej siły wywołanej bez-władnością masy na którą oddziałuje bezpośrednio przyśpieszenie, zatem napięcie wyjściowe jest proporcjonalne do przyspieszenia.

PCB Platinum Stock Product Produkty Platinum to sprawdzone, nie-zawodne, odporne czujniki oraz urządze-nia będące jednocześnie najpopularniej-szymi modelami spośród szerokiego wachlarza produktów firmy PCB, służące do pomiaru drgań, siły oraz wartości akustycznych a przez to odpowiednie dla wszelakich rodzajów zastosowań.

Czujniki wchodzące w skład oferty Platinum zostały wybrane dzięki czter-dziestopięcioletniemu doświadczeniu wynikającemu z bliskiej współpracy z licznymi klientami, przemysłem ener-getycznym, samochodowym, lotniczym,

obronnym, kosmicznym oraz zgodnie z dużym zapotrzebowaniem na poszcze-gólne modele. Przewodnim mottem wyznaczającym kierunek rozwoju firmy od pierwszych lat jej działalności aż po dzień dzisiejszy pozostaje: Całkowite Zadowolenie Klienta.

Dlaczego i kiedy kalibrować?Nieodłącznym pytaniem związanym z „Dlaczego i kiedy kalibrować?” jest: „Jakie będą koszty błędnego pomiaru?”. Jakie będą koszty unieważniania danych oraz ponownego pomiaru (jeśli to w ogóle możliwe) gdy okaże się, że czuj-nik lub kanał pomiarowy użyty do po-miary był zły? Odpowiedzi na te pytania mogą zdefiniować personalną wagę za-gadnienia jakim jest kalibracja.

W przypadku gdy test jest jedynie prostym eksperymentem uniwersyteckim

koszt ponownych pomiarów jest zbliżony do zera. Bardziej standardowe badania zapewniające prosty dostęp do badanej struktury oraz redundancję kanałów po-miarowych powodują, że koszt pojedyn-czego, błędnego pomiaru nie jest wysoki. Należy się jednak zastanowić nad testa-mi, których nie można więcej powtórzyć ze względu na ich wysoki koszt lub uni-kalność zjawiska, jak np. start rakiety, implozja budynku itp. W takich szczegól-nych warunkach kanał pomiarowy powi-nien zostać podwójnie sprawdzony, ska-librowany oraz ponownie zweryfikowany. Ponadto, okresowej kalibracji czujników wymagają pomiary akredytowane, któ-rych metodologia jest określona między-narodową normą.

Oszacowanie kosztów złego pomiaru jest doskonałą odpowiedzią na pytanie kiedy warto kalibrować. Gdy test jest

Czujniki drgań

Ogólnego przeznaczenia

352C33 352B33 356A16 356B18

Miniaturowe

352C23 352A21 M353B17 356B21

Do testów strukturalnych

333B30 333B50 086C03 356B18

Typu MEMS/ DC Response

3711B1110G 3711B1130G 3711B1150G 3713B1150G

Przemysłowe

601A01 & M601A01

603C01 & M603C01 625B01

608A11 & M608A11

Instrumenty specjalnego przeznaczenia

Czujniki siły 208C01Układ kondycjonowania 480C02

Układ kondycjonowania 482C05

Ręczny kalibrator drgań 394C06

Page 21: Pomiar 4 2014

ELEKTRONIKA • ApARATuRA pOmIAROwA • Au TO mA Ty KA

LIPIEC/SIERPIEŃ 201421

EC Test Systems Sp. z o.o. ul. Lublańska 34 31-476 Kraków tel. +48 12 627 77 77 kom. +48 664 192 081 e-mail: [email protected] www.ects.pl

EC Test Systems Sp. z o.o. ul. Lublańska 34 31-476 Kraków tel. +48 12 627 77 77 kom. +48 664 192 081 e-mail: [email protected] www.ects.pl

EC Test Systems Sp. z o.o. ul. Lublańska 34 31-476 Kraków tel. +48 12 627 77 77 kom. +48 664 192 081 e-mail: [email protected] www.ects.pl

EC Test Systems Sp. z o.o. ul. Lublańska 34 31-476 Kraków tel. +48 12 627 77 77 kom. +48 664 192 081 e-mail: [email protected] www.ects.pl

unikalny a jego powtórzenie niemożliwe lub bardzo drogie oraz zależy nam na precyzyjnym pomiarze, wtedy należy szczególnie zadbać o kalibrację, nato-miast gdy test ma na celu jedynie poka-zanie zasady działania czujnika drgań, wtedy można ją pominąć.

Czym kalibrować?Sprzęt pomiarowyFirma EC Test Systems proponuje nastę-pujące narzędzia do walidacji oraz kali-bracji toru pomiarowego:• 394C06: Ręczny kalibrator drgań

firmy PCB Piezotronics• 9100D: Przenośny kalibrator drgań

firmy The Modal Shop.

Ręczny kalibrator drgań, model 394C06Ręczny kalibrator drgań, mo-del 394C06, to niewielkich rozmiarów wzbudnik elek-trodynamiczny drgający z częstotliwością 159,2 Hz. Jest to poręczne, całkowicie samowy-starczalne, referen-cyjne źródło drgań przeznaczone do walidacji pomia-

rów wibracyjnych, systemów monitorują-cych i nagrywających, które wykorzystują akcelerometry piezoelektryczne jak rów-nież przetworniki drgań innego typu, których masa nie przekracza 210 g.

Przenośny kalibrator drgań, model 9100DPrzenośny system kalibracyjny jest ide-alnym rozwiązaniem dla walidacji i kali-bracji całego toru pomiarowego. Może być używany jako kalibrator czujników przyspieszenia, prędkości o wadze do 800 gram jak również sond zbliżenio-wych w szerokim zakresie częstotliwości i amplitudy.

Ergonomicznie zaprojektowane urzą-dzenie stanowi całkowicie niezależne i samowystarczalne referencyjne źródło drgań umieszczone w lekkiej i wytrzyma-łej walizie. Posiada wbudowany, precy-zyjny, kwarcowy akcelerometr referen-cyjny, stół wibracyjny zbudowany z wy-trzymałych włókien węglowych. Pracuje w pętli sprzężenia zwrotnego co pozwa-la na precyzyjną kalibrację drgań zakre-sie od 7 Hz do 10 kHz

Model 9100D posiada zintegrowany generator sygnału sinusoidalnego, wzmacniacz, wzbudnik elektrodynamicz-ny, referencyjny akcelerometr zgodny z

NIST, wejście zewnętrznego sygnału sterującego wzbudnikiem, wyjście sy-gnału referencyjnego oraz cyfrowy wy-świetlacz. Najnowsza wersja 9100D umożliwia również kondycjonowanie sy-gnału ICP oraz zapis do pamięci i automa-tyczne tworzenie raportów kalibracji.

Page 22: Pomiar 4 2014

ELEKTRONIKA • ApARATuRA pOmIAROwA • Au TO mA Ty KA

LIPIEC/SIERPIEŃ 201422

Andrzej Łobzowski, Wojciech Szkolnikowski

Mobilny LAB-ELChcemy być mobilniCzłowiek, w obecnym czasie stał się niewolnikiem Internetu. Już nawet małe dzieci, radzą sobie w wirtualnej przestrzeni, chociaż jeszcze słabo poruszają się w tzw. realu.

Języki narodowe pozostają w sferach porozumiewania się bezpośredniego pomiędzy ludźmi, w przestrzeni Interne-towej zaś jesteśmy skazani na slangi facebookowo-tweeterowe. I nie dość że siedzimy przed ekranami naszych moni-torów ponad miarę zdrowego rozsądku, to jeszcze musimy tego „bożka” dzisiej-szych czasów, Internet mieć przy sobie, musimy go mieć mobilnym.

Zakupy – z komórki, przelewy i trans-akcje bankowe – leżąc na plaży, posłu-chać muzyki, obejrzeć i wykonać film, przeczytać książkę, ba nawet wiele książek. Jak zabolą oczy od czytania e--booka, to można wysłuchać audiobo-oka, a w czasie równoległym załatwić sprawę biznesową, porozmawiać z sze-fem lub kontrahentem, umówić się z bardziej lub mniej znajomą na randkę czy też kurtuazyjnie wysłuchać utyski-wań żony, itp.

Przemysł elektroniczno-komputero-wy pracuje na wielkich obrotach, przeta-czając ogromne ilości sprzętu przez świat, który nie dość że nie wykazuje stanu nasycenia, to jeszcze domaga się więcej, coraz to nowszych rozwiązań.

Mobilność sprzętu komputerowego, wymusza na producentach spełnienie wymagań rynku odnośnie jego funkcjo-nalności i uniwersalności, a co za tym idzie realizacji funkcji typu „n w jed-nym”. Tak więc, oprócz klasycznych już

notebooków czy netbooków, Apple’ow-skich ipadów, ipodów czy iphoneów, mamy palmtopy – żeby można było po-łożyć na kolanach, laptopy – aby się mieściły na dłoni oraz wszystkomogące, z dużym ekranem tablety. Wybierać, przebierać.

Firma LAB-EL również śledzi trendy światowe w zakresie nowoczesności sprzętu oraz preferencji użytkowników, a pojawiające się na rynku stosunkowo tanie, a w dodatku z Windowsem 8, ta-blety kuszą, aby zaaplikować w nich oprogramowanie użytkowe, takie jak mobilny SCADA LBX. Jednym z takich tabletów jaki „wpadł nam w oko” jest Colorovo CityTab Supreme 10”.

Tablet marki Colorovo CityTab Supreme 10” Konkurencja pomiędzy tabletami i lapto-pami zaostrza się, a to głównie z powo-du dużych ekranów w tych pierwszych. Użytkownik operujący ekranem dotyko-wym lubi mieć duże pole dotyku, np.

klawiatura ekranowa. Te możliwości daje mu najnowszy model CityTab Su-preme 10” z 2014 roku, którego sercem jest nowoczesny, czterordzeniowy proce-sor Intel Atom Z3740D. Tablet współpra-cuje z kartą graficzną Intel HD Graphics 7 generacji oraz posiada 2 GB pamięci operacyjnej DDR3. Colorovo CityTab Su-preme 10” wyposażony jest w standar-dową pamięć magazynującą o pojemno-ści 32 GB. W przypadku konieczności zwiększenia pamięci urządzenia, istnieje możliwość zastosowania karty SD do pojemności 4 GB lub SDHC do pojemno-ści 32 GB.

Ekran tabletu stanowi matryca IPS o przekątnej 10,1” i rozdzielczości HD 1280×800 px. Jest precyzyjna, jasna i kontrastowa. Dodatkowo posiada 10-punktowy system dotyku.

Zastosowane technologie wyświetla-nia pozwalają na komfortowe użytkowa-nie tabletu w zmiennych warunkach oświetleniowych oraz przy różnych ką-tach nachylenia.

Page 23: Pomiar 4 2014

Rys. 2 Przykładowy ekran aplikacji SCADA LBX przez Serwer WWW

Rys. 3 Przykładowy ekran z wykresem w aplikacji SCADA LBX przez Serwer WWW

ELEKTRONIKA • ApARATuRA pOmIAROwA • Au TO mA Ty KA

LIPIEC/SIERPIEŃ 201423

Tablet zasila bateria o pojemności aż 8000 mAh, która daje możliwość nie-przerwanej pracy z urządzeniem nawet do 8 godzin.

Producent wyposażył tablet w dwie kamery: przednią z matrycą 2 Mpix oraz tylną 5 Mpix, kartę sieciową WIFI 802.11a b/g/n, system Bluetooth w standardzie 4.0 oraz obsługę mode-mów 3G USB. Nie zapomniano również o złączu HDMI, które jest bardzo waż-nym elementem w tabletach bizneso-wych, gdyż umożliwia prowadzenie prezentacji z użyciem projektora multi-medialnego.

Urządzenie bazuje na podzespołach Intela. Wyposażone jest w system Win-dows 8.1, co czyni go urządzeniem otwar-tym na oprogramowanie bazujące na tej platformie programowej. W zestawie oprogramowania dostarczanego przy zakupie tabletu, dostarczany jest pakiet MS Office, a dodatkowo można wyposa-żyć go w zintegrowaną klawiaturę. Te wszystkie cechy czynią z niego praktycz-ne i wyjątkowo mobilne narzędzie do pracy, które z powodzeniem spełni wyma-gania użytkowników biznesowych.

Klient LBX w tablecieTablet CityTab Supreme 10” marki Colo-rovo z systemem Windows 8.1 znakomi-cie nadaje się do zastosowań profesjo-nalnych. Zastosowaliśmy go w naszych systemach pomiarowych, przykładowo do monitorowania warunków klimatycz-nych.

Zainstalowaliśmy na tablecie Coloro-vo CityTab Supreme bez żadnych proble-mów nasze oprogramowanie – program SCADA LBX. Program LBX jest skonfigu-rowany jako klient. Poprzez łącze WiFi klient łączy się w lokalnej sieci firmy

z komputerem, na którym zainstalowano program SCADA LBX w opcji serwer. Serwer SCADA LBX gromadzi dane po-miarowe ze wszystkich pomiarów w systemie w szyfrowanej bazie danych i udostępnia bieżące i historyczne dane pomiarowe klientom.

Takie rozwiązanie z programem SCA-DA LBX na tablecie pozwala załodze swobodnie poruszać się po terenie całe-go zakładu, prowadząc jednocześnie kontrolę wartości pomiarów i sterując procesami. Przykład aplikacji klienckiej zainstalowanej na omawianym tablecie przedstawiamy na rys. 1.

Obszarem przykładowych zastoso-wań mogą być zarówno magazyny hur-towni farmaceutycznych i spożywczych, jak i zakłady produkcji pieczarek, w których ciągła kontrola właściwego klimatu i urządzeń sterujących ma decy-

dujące znaczenie dla zapewnienia jako-ści produktów.

Diagnostyka mobilnaMobilność oprogramowania użytkowego np. SCADA LBX, zapewnia również wyko-rzystanie tzw. zdalnej pomocy. Polega to na wygenerowaniu przez system Te-amViewer zaimplementowany w opro-gramowaniu SCADA LBX, pewnego nu-meru ID oraz hasła i przekazaniu ich pracownikowi w siedzibie firmy LAB-EL, który nawiązując bezpośrednią łączność z klientem, przejmuje uprawnienia użyt-kownika i może zdalnie zdiagnozować problem, a także dokonać koniecznych zmian ustawień w systemie. W przypad-kach szczególnych, taka zdalna pomoc będzie wymagała jednak bezpośredniej łączności z serwerem.

Podgląd danychInstalacja w tablecie oprogramowania SCADA LBX „klient”, umożliwia użytkow-nikowi systemu przemieszczanie się po dużej czasem przestrzeni magazynu czy hurtowni z możliwością podejścia do konkretnego czujnika i wizualne spraw-dzenie jego stanu lub odczyt danych z wyświetlacza w celu porównania z wartością wyświetlana w systemie.

Istnieje również możliwość podglądu danych poprzez serwer WWW, który jest odpłatnie udostępniany przez firmę LAB--EL, na określoną liczbę jednoczesnych sesji. Jest to dostęp bez możliwości do-konywania jakichkolwiek zmian konfigu-racyjnych. Podgląd jest możliwy poprzez przeglądarkę internetową, jaką posiada-ją obecnie chyba wszystkie telefony ko-mórkowe, palmtopy, laptopy czy tablety.

Rys. 1. Przykładowy ekran aplikacji SCADA LBX „klient”

Page 24: Pomiar 4 2014

Technologia HBMNowa koncepcja pomiaru mocy i analizy wydajności silników elektrycznych

Nowy pakiet oprzyrządowania eDrive firmy HBM łączy ciągłą i szybką akwizycję danych pomiarowych z funkcjami anali-zatora mocy/wydajności i oscyloskopu. Zestaw zawiera m.in. mobilny rejestrator danych i stanów przejściowych GEN3i, najdokładniejszy na świecie w swojej klasie momentomierz T12, jak również układ pomiaru rozkładu temperatur two-rząc w ten sposób skuteczny system za-równo pomiarowy jak i analizujący dane. Użytkownicy mogą w sposób ciągły zapi-sywać dane pomiarowe z 18-tu kanałów pomiarowych napięć i prądów z zakresu do 1000 V, kanałów pomiaru temperatu-ry i momentu obrotowego wraz z sygna-łami prędkości obrotowej zachowując wysoką częstotliwość próbkowania do 2MS/s. Sygnały momentu i prędkości obrotowej są udostępnione do pomiaru po stronie mechanicznej na elementach badanego napędu. Wyniki obliczeń takie jak obliczenia wydajności mogą być przedstawione w sposób graficzny, co umożliwia ich bardzo szybką weryfikację. System bazuje na oprogramowaniu opra-

cowanym dla pomiarów silników elek-trycznych i inwerterów. W celu skrócenia długości przewodów i zredukowania za-kłóceń cały system jest umieszczony bezpośrednio na silniku elektrycznym. Całe sterowanie jest możliwe za pomocą komputera PC za pośrednictwem optycz-nego interfejsu Ethernet. Miernik mocy umożliwia całkowite scharakteryzowanie napędu elektrycznego. System eDrive firmy HBM wskazuje w trakcie pomiaru

wszystkie obliczone wyniki łącznie z mocą czynną, bierną i pozorną. System pozwala również na bardziej szczegółową weryfikację i analizę otrzymywanych su-rowych danych. Swobodnie programo-walna baza formuł kalkulacyjnych jest używana do określania odpowiednich diagramów obwodów, obliczania prze-strzeni powietrznej lub momentów utyku i do uzyskania transformaty dq0 w celu analizy odpowiedzi inwertera.

Zdecentralizowana akwizycja tysięcy tensometrycznych punktów pomiarowych z częstotliwością 100 Hz

Firma HBM Test and Measurement do-starcza kompletne, zdecentralizowane rozwiązanie wielopunktowego pomiaru o synchronicznej akwizycji danych z częstotliwością próbkowania 100Hz. Często występuje konieczność pomiaru w kilku tysiącach punktów pomiarowych za pomocą tensometrów podczas okre-ślania naprężeń dużych konstrukcji me-chanicznych np. samolotów lub elemen-tów elektrowni wiatrowych. W celu do-kładniejszego zbadania określonych sy-tuacji podczas takich testów, wymagania dotyczące częstotliwości próbkowania wzrosły na przestrzeni ostatnich lat. Dlatego HBM oferuje klientom produkty umożliwiające zdecentralizowany po-miar o częstotliwości próbkowania 100Hz. W połączeniu z systemem MGC-plus, działającym jako układ zarządzają-

cy komunikacją, wzmacniacze CANHEAD o wymiarze książki mogą być umiejsco-wione bezpośrednio na konstrukcji mierzonego obiektu. Moduły wzmacnia-cza mogą być odłączone w miarę potrze-by jednym ruchem od układów bazo-wych zapewniających połączenie z ten-sometrami. Moduły wzmacniacza za-pewniają pełne przetwarzanie sygnału z 24-bitową rozdzielczością dla każdego kanału indywidualnie. Zdigitalizowane sygnały są transmitowane za pomocą

sieci CANbus i mogą być zsynchronizo-wane do pracy w wielokanałowym sys-temie pomiarowym zawierającym od 10 do 10000 punktów pomiarowych. To oszczędza wydatki związane z okablo-waniem, czas i koszty. Pomiary są odpor-ne na zakłócenia z uwagi na technologię częstotliwości nośnej. Oprogramowanie catmanEnterprise umożliwia również prostą konfigurację, monitoring i pomiar na wszystkich kanałach.

HBM prezentuje nowy kompletny

system pomiaru mocy i analizy silników

elektrycznych

Przykład zsynchronizowa-nego wielokanałowego systemu pomiarowego CANHEAD

ELEKTRONIKA • ApARATuRA pOmIAROwA • Au TO mA Ty KA

LIPIEC/SIERPIEŃ 201424

Page 25: Pomiar 4 2014
Page 26: Pomiar 4 2014
Page 27: Pomiar 4 2014

Zawory regulacyjne do materiałów sypkich

Wiele zakładów przemysłowych, w tym chemicznych i spożywczych, boryka się z kłopotami związanymi z regulowaniem strumienia proszków.

Typowym przykładem jest napełnianie bezpośrednio z silosa lub worka typu big bag pojemników stoją-cych na wadze. Stosując tradycyjne zawory odmie-rzanie jest niedokładne i niewygodne. Rozwiązaniem może być zastosowanie zaworów irysowych.

Zasada pracy tego typu zaworów jest prosta – elastyczna tuba (membrana) skręcana z obu końców w przeciwną stronę szczelnie zamyka prześwit.

Chciałbym w skrócie przedstawić zalety i zasto-sowania tych urządzeń.

Nie zakleszczają się i nie blokująProszek przesypujący się przez zawór nie ma w żadnym momencie styczności z ruchomym ele-mentem mechanicznym zaworu. Dzięki temu nie ma możliwości, aby proszek mógł zablokować ja-kąś szczelinę lub prowadnicę.

Odporne chemicznieProszek styka się wyłącznie z membraną. W większości przypadków odporny na proszek musi być tylko ten element zaworu. Reszta, tj. obej-my, mocowania itp., mogą być wykonane z niedrogich materiałów, jak np. aluminium. Dla specjalnych zastosowań dostępne są za-wory całkowicie wykonane ze stali kwasoodpornej.

Regulowany otwórPoprzez regulację jednego z końców wspomnianej na wstępie tuby, tj. obrót w zakresie 0–180° koła

podtrzymującego, uzyskuje się płynne zwiększanie lub zamkniecie otworu.

Okrągły, koncentryczny prześwitNiezależnie od stopnia otwarcia zaworu proszek zawsze wydostaje się środkiem przez okrągły otwór.

Precyzyjna regulacjaPod koniec odważania zawór można przy-

mknąć tak, że proszek będzie się sypał niemal „zia-renko po ziarenku”. Umożliwia to bardzo dokładne

odmierzenie wymaganej porcji oraz sterowanie wielkości przepływu nawet przy bardzo małej prze-pustowości.

Zawory mogą być wyposażone w specjalne nacię-cia na obwodzie umożliwiające zatrzymanie zawo-ru w zadanej pozycji, np. otwarcie 30%.

Prosta obsługaRegulacja zaworu polega na obrocie raczki od 0 do

180°. Zawór może być wyposażony nie tylko w rączkę, ale także w koło sterujące dookoła całego urządzenia. Obsługa ma wówczas wygodny dostęp

z każdej strony. Do procesów sterowanych automatycznie stoso-wane są zawory irysowe napędzane elektrycznie

lub pneumatycznie.

ELEKTRONIKA • ApARATuRA pOmIAROwA • Au TO mA Ty KA

LIPIEC/SIERPIEŃ 201427

Page 28: Pomiar 4 2014

Niewielkie rozmiaryZawór irysowy nie wymaga dużo miejsca. Dotyczy to zarówno wymiaru w pionie, gdyż są one wyjątkowo wąskie, jak również dookoła ruro-ciągu. Jedynym elementem wystającym jest rączka do obsługi zaworu.

MembranyMembrany wykonywane są z odpornych mechanicznie i chemicznie elastomerów naturalnych i syntetycznych, tkanin pracu-jących w wysokich temperaturach i agre-sywnych środowiskach oraz tkanin pokry-wanych elastomerami. Dzięki tak szerokiej gamie materiałów moż-na zawsze dobrać odpowiedni do danej aplikacji.

WkładkiDo niektórych aplikacji należy stosować wkładki. Są to dodatkowe tuby wkła-dane wewnątrz zaworu, zapewnia-jące odporność chemiczną i mecha-niczną wewnętrznej warstwy.

Wykonania sanitarneZawory produkowane są także w wykona-niach dla przemysłu spożywczego, kosmetycz-nego i farmaceutycznego. Konstrukcje są łatwe do mycia i zapewniają najwyższy stopień higieny. Seria zaworów dla przemysłu farmaceutycznego umożli-wia ich szybkie zdjęcie z instalacji bez konieczności używania narzędzi i umycie zaworu standardowymi metodami stosowanymi w zakładzie.

Układy naciagania membranyPo dłuższym czasie użytkowania membrana może się nieco rozciągnąć. Nie oznacza to konieczności jej wymiany. Wiele zaworów wyposażonych jest w układ naciągania membrany. Naciąganie można stosować kilka razy, dzięki czemu znacząco przedłuża się czas jej użytkowania.

Sytuacje awaryjneZawory irysowe sprawdzają się w sytuacjach awaryjnych. Sytu-acją taką jest np. dostanie się dużego elementu obcego do proszku. W przypadku zamknięcia zaworu na takim zanieczysz-czeniu, membrana szczelnie owinie się wokół niego, skutecznie blokując wysyp proszku.

Niskie koszty eksploatacyjneJedynymi elementami eksploatacyjnymi są membrany i wkład-ki. Są one łatwe do wymiany i niedrogie.

Brak wyciekówZawory irysowe są bardzo szczelne, dzięki czemu nie następu-je niekontrolowany przesyp przy zamkniętym zaworze. Praca z zaworami irysowymi jest przyjazna dla środowiska i proszek nie jest „marnowany”.

DelikatnePomimo skutecznego zamknięcia zawory irysowe są bardzo „delikatne” dla proszków. Jako przykład delikatności działania

można podać przepuszczenie przez te zawory żywych ryb w celu pozyskania ikry. Zawór powoduje masaż ryb bez ich uszkadzania.

Dobre także dla mokrych proszkówPrzy właściwym doborze zaworu

i membrany, często mogą one skutecznie zamykać przepływ także proszków zawilgo-conych oraz zawiesin.

Bezpieczna obsługaDzięki szczelności i sposobie regula-

cji zaworu irysowe są bezpieczne dla osób je obsługujących.

Przykładowe aplikacje Warto wymienić przynajmniej

kilka typowych zastosowań zaworów irysowych.

• zawór irysowy umożliwiłdokładne odmierzanie proszku przesypywanego ze stacji rozła-dunku big bagów do beczek. Dzięki zastosowaniu zaworu

irysowego beczki są zawsze cał-kowicie wypełnione, a proszek nie

jest rozsypywany.• wielu klientów używa zaworów

irysowych do odmierzania proszków i granula-tów do zbiorników stojących na wadze. Dzięki

opcji „sączenia” proszku, tj. przepływu bardzo małym otworem, zbiornik jest dokładnie napełniany do zadanej masy. Zastosowanie wagi z wyjściem sygnałowym i zaworu z napędem elektrycznym umożliwia zautomatyzowanie tej operacji.

•producencimateriałówściernychstosujązaworyirysowe, gdyż wbrew oczekiwaniom żywotność mem-

brany oraz możliwość jej łatwej i szybkiej wymiany jest lepszym rozwiązaniem niż częste remonty zaworów typowych.• regulacja przesypywania proszków niebezpiecznych dla

zdrowia lub wysoce sanitarnych – brak wycieków z i do atmosfery jest niezwykle ważny przy takich aplikacjach.

• dosypywaniedanejporcjiwregularnychodstępachczasu,jak np. nakładanie tartego sera żółtego przy przemysłowej produkcji pizzy.

Jako zastosowania nietypowe można przytoczyć trzy przykłady:• zawórirysowyzuwaginadelikatnośćuchwytuiskutecz-

ność jej używany do podtrzymywania głów psów podczas ekstrakcji zębów,

• dziękikoncentrycznościotwarciaiskutecznościuszczelnie-nia wokół obiektu zawory irysowe są stosowane do zdej-mowania smaru podczas produkcji kabli,

• zawórirysowyjestbardzodobrymsposobemnaprzepro-wadzenie kabli do pomieszczenia czystego – zawór stanowi swego rodzaju „okno”, które szczelnie zamyka wiązkę ka-blową, niezależnie od tego, ile kabli jest poprowadzonych.

mgr inż. Andrzej G. Baciński POMPY i SYSTEMY Sp. z o.o. ul. Kolibrów 4, 02-818 Warszawa tel. 22-5497940, fax 22-5497950 www.pompy.pl

ELEKTRONIKA • ApARATuRA pOmIAROwA • Au TO mA Ty KA

LIPIEC/SIERPIEŃ 201428

Page 29: Pomiar 4 2014
Page 30: Pomiar 4 2014

XXXIII Konferencja Naukowo-TechnicznaEfektywność w Unikaniu Awarii w Instalacjach Elektrycznych, Bezpieczeństwo i Oszczędności. Remonty i Usługi Elektryczne w Instalacjach

W dniach 4-5 wWrześnia 2014 r. w Nałęczowie k/ Lublina w Hotelu „Energetyk” odbędzie się kolejna, XXXIII już, Konferencja Naukowo-Technicz- na pod tytułem „Efektywność w Unikaniu Awarii w Insta- lacjach Elektrycznych, Bezpieczeństwo i Oszczędności. Remonty i Usługi Elektryczne w Instalacjach”. Patronat medialnym tego wydarzenia objęło czasopismo Energetyka & Elektrotechnika oraz portal www.energetykaelektrotech- nika.com.

Konferencja wpisała się na trwałe w kalendarz wydarzeń branżowych i gromadzi liczną kadrę inżynieryjno-tech-niczną, go której między innymi należą:

• Główni Energetycy;• Główni Elektrycy;• Kierownicy Działów Energetycznych

i Elektrycznych;• Dyrektorzy ds. Inwestycji;• Kierownicy Produkcji;• Operatorzy Sieci;• Dyrektorzy ds. Technicznych.

Program Konferencji przewiduje udział wszystkich uczestników w Forum dyskusyjnym, które poświęcone będzie Efektywności Energetycznej jak również obfitować będzie w istotne zagadnienia do której należą między innymi:

• Nowerozwiązaniewobszarzeefek-tywnego przesyłu energii elektrycz-nej–kableiprzewody;

• Nowoczesnerozwiązaniadotycząceefektywnego zabezpieczenia urzą-dzeńkablowych;

• Automatykamodułowastosowana w rozdzielnicach –Najnowsze roz-wiązaniawtejdziedzinie;

• Najnowsze rozwiązanie dotycząceaparaturyłączeniowej;

• Urządzenie Pomiarowe i Diagno-styczne;

• Oświetlenie – nowe rozwiązania wtejdziedziniezmniejszająceawa-ryjność–niższekosztyenergii;

• NowoczesnerozdzielniceS/NiN/Nstosowanewprzemyśleniezawod-nośćzasilaniaobiektów.

Liczne merytoryczne prelekcje, które wypełnią dwa dni konferencji będą źró-dłem cennej wiedzy dla grupy słuchaczy.

Dodatkowo każdy uczestnik sympo-zjum otrzyma po zakończeniu szkolenia imienny certyfikat świadczący o udziale w konferencji.

Zapraszamy do udziału!

Bliższe informacje pod numerami tel.: 32 414 92 25-27 lub 31 410 48 71 fax 32 414 92 25 e-mail: [email protected]

ELEKTRONIKA • ApARATuRA pOmIAROwA • Au TO mA Ty KA

LIPIEC/SIERPIEŃ 201430

Page 31: Pomiar 4 2014

XXXIV Konferencja Naukowo- TechnicznaNowoczesne Rozwiązania Wykorzystywane w Przemyśle Wydobywczym. Eksploatacja, Unikanie Awarii, Modernizacja i Redukcja Kosztów Utrzymania Ruchu

W dniach 23-24 października 2014 r. odbędzie się kolejna XXXI Konferencja Naukowo- -Techniczna o tytule „Nowoczesne Rozwiązania Wykorzystywane w Przemyśle Wydobywczym. Eksploatacja, Unikanie Awarii, Modernizacja i Redukcja Kosztów Utrzymania Ruchu” w hotelu „Jaskółka” w Ustroniu. Patronat medialny nad tym wydarzeniem objął magazyn Utrzymanie Ruchu& Diag- nostyka oraz portal www.urd.com.pl

To sympozjum będzie kolejną okazją do spotkania się specjalistów i praktyków związanych z przemysłem wydobyw-czym z całej Polski.

Konferencja skierowana jest głów-nie do:

• Dyrektorówds.Technicznych;• GłównychInżynierów;• GłównychEnergetyków;• GłównychElektryków;• Kierowników Działów Energetycz-

nych i Elektrycznych;• Dyrektorówds.Inwestycji;• KierownikówProdukcji;• KierownikówUtrzymaniaRuchu.

Konferencja będzie również dosko-nałą okazja do spotkania się z innymi kolegami „po fachu” i przedyskutowania wielu kwestii praktycznych jak również usprawnień zastosowanych w innych zakładach.

Przygotowaliśmy dla Państwa szero-kie spektrum tematyczne dotyczące kompleksowych usług oraz nowych aplikacji dla sektora wydobywczego. Podczas trwania sympozjum będą zabie-rać głos przedstawiciele firm wystawien-niczych, którzy poruszą następującą te-matykę:

• Najnowsze rozwiązania dotyczącemodernizacji systemów napędowych w maszynach górniczych i jej wpły-wy na zredukowanie kosztów funk-cjonowania aplikacji;

• Zastosowanie środków smarnych w maszynach górniczych oraz odpo-wiedni serwis i modernizacja;

• Rozwiązaniadotycząceautomatykii systemów zasilających,wykorzy-

stywanychwbudowiemaszyngór-niczych;

• Bezpieczeństwopracy–maszyny;• Zagadnienieprawnedotyczącema-

szynwprzemyślegórniczym.

Program konferencji przewiduje rów-nież udział wszystkich uczestników w Forum Dyskusyjnym, które poświęco-ne będzie Efektywności Energetycznej.

Podczas spotkania zostanie rozstrzy-gnięty konkurs na najlepsze stoisko wystawiennicze jak również zostanie przeprowadzona loteria fantowa z atrak-cyjnymi nagrodami dla zwycięzców.

Dodatkowo każdy uczestnik konfe-rencji otrzyma imienny certyfikat po-twierdzający udział w szkoleniu.

Serdecznie zapraszamy do udziału!

Bliższe informacje pod numerami tel.: 32 414 92 25-27 lub 31 410 48 71 fax 32 414 92 25 e-mail: [email protected]

ELEKTRONIKA • ApARATuRA pOmIAROwA • Au TO mA Ty KA

LIPIEC/SIERPIEŃ 201431

Page 32: Pomiar 4 2014

XXXIII Konferencja Naukowo-Techniczna„Oszczędne i innowacyjne rozwiązania w utrzymaniu ruchu i diagnostyce. Modernizacje obiektów przemysłowych” 12-13 czerwca, Hucisko, hotel Orle Gniazdo

W dniach 12-13 czerwca 2014 r. odbyła się XXXII Konferencja Wydawnictwa Wag-Tech o tytule „Oszczędne i innowacyjne rozwiązania w utrzymaniu ruchu i diagnostyce. Modernizacje obiektów przemysłowych”. Patronat medialny nad wydarzeniem objął jeden z naszych magazynów „Utrzymanie Ruchu i Diagnostyka”

Spotkanie uświetnił złoty sponsor – fir-ma Turck, która jest jednym z najwięk-szych na świecie producentów elemen-tów automatyki przemysłowej. Nato-miast sam prezes firmy Turck – Piotr Glinka otwierającym blokiem obrad przedstawił elementy automatyki propo-nowane przez jego zespół.

Następnie partner technologiczny konferencji, czyli firma Lotos Oil S.A. swym wystąpieniem wdrożyła słuchaczy w nowoczesną technologię smarów Sul-focal – gwarant bezpieczeństwa i nieza-wodności w utrzymaniu ruchu. Prelegen-tem był Tomasz Szczotka.

Uczestnicy wydarzenia poznali wiele innowacyjnych rozwiązań z zakresu te-matu przewodniego konferencji, a na zakończenie pierwszego dnia reprezen-tant partnera merytorycznego konferen-cji Arkadiusz Burnos (Baltic Berg Consul-ting Sp. z o. o.) przedstawił zagadnienia

związane z globalnym zarządzaniem utrzymaniem ruchu – TPM.

Przez cały dzień towarzyszyła nam iście wakacyjna aura, a malowniczo po-łożony hotel pomógł w integracji gości.

W drugim dniu konferencji przedsta-wili się m.in. patroni honorowi – Urząd Dozoru Technicznego i Klub Paragraf 34 reprezentowani odpowiednio przez dr. Andrzeja Kozaka i Wojciecha Szczepkę. Były to bardzo merytoryczne, pełne wnio-sków wystąpienia, które na pewno dały wiele do myślenia naszych słuchaczom.

W bardzo przyjaznej atmosferze uczestnicy dokonywali ostatnich roz-mów przy uroczystym obiedzie, który zakończył nasze czerwcowe wydarzenie.

Wydawnictwo Wag-Tech chce bardzo serdecznie podziękować wszystkim go-ściom za pozytywny odbiór konferencji, jednocześnie zapraszając na kolejne w tym roku.• Efektywność w Unikaniu Awarii

wInstalacjachelektrycznych,Inteli-gentna Automatyka. Bezpieczeń-stwo, Oszczędności, Remonty

iUsługiElektryczne–4-5września,hotel Energetyk.

• NowoczesneRozwiązaniaWykorzy-stywane w Przemyśle Wydobyw-czym.Eksploatacja,UnikanieAwa-rii,ModernizacjeiRedukcjaKosztówUtrzymaniaRuchu.23-24paździer-nika 2014, Ustroń Hotel „Jas- kółka”

• Ciągłość w procesach produkcyj-nych. Bezpieczeństwo. OszczędnetechnologieiRedukcjakosztów.

27-28listopadawojewództwdolno-śląskie.

Więcej informacji na stronach internetowych lub pod numerem telefonu: 501223613, 32 414 92 26 energetykaelektrotechnika.com pomiar.com urd.com.pl

ELEKTRONIKA • ApARATuRA pOmIAROwA • Au TO mA Ty KA

LIPIEC/SIERPIEŃ 201432

Page 33: Pomiar 4 2014
Page 34: Pomiar 4 2014

Państwa zautomatyzowany system załadunkowy.Czas wykorzystać cały potencjał.www.pl.schunk.com/wykorzystujemy-potencjaly

1 z prowadzeniem wielozębnym

PGN-plus 2-palczasty chwytak równoległy

Nr

90 % szybsza wymiana chwytaka

system szybkiej wymiany SWS

IP67głowica obrotowa

SRH-plusSRH-plus

PGN-plus

system szybkiej wymiany SWS

Jens Lehmann, legendarny bramkarz niemiecki, ambasador rodzinnej marki SCHUNK od 2012r.

Standardowa klasa ochrony

© 2

014

SCH

UNK

Gm

bH &

Co.

KG

AnzSynergie_PGNplus_SRH_SWS-I_PL_0413_205x295.indd 1 09.05.14 16:10

Page 35: Pomiar 4 2014

Państwa zautomatyzowany system załadunkowy.Czas wykorzystać cały potencjał.www.pl.schunk.com/wykorzystujemy-potencjaly

1 z prowadzeniem wielozębnym

PGN-plus 2-palczasty chwytak równoległy

Nr

90 % szybsza wymiana chwytaka

system szybkiej wymiany SWS

IP67głowica obrotowa

SRH-plusSRH-plus

PGN-plus

system szybkiej wymiany SWS

Jens Lehmann, legendarny bramkarz niemiecki, ambasador rodzinnej marki SCHUNK od 2012r.

Standardowa klasa ochrony

© 2

014

SCH

UNK

Gm

bH &

Co.

KG

AnzSynergie_PGNplus_SRH_SWS-I_PL_0413_205x295.indd 1 09.05.14 16:10

Page 36: Pomiar 4 2014

XXXIII Konferencja

Efektywność w Unikaniu Awarii w Instalacjach Elektrycznych, Bezpieczeństwo i Oszczędności.

Remonty i Usługi Elektryczne w Instalacjach

W dniach 4-5 Września 2014 w Nałęczowie k/ Lublina w Hotelu „Energetyk” odbędzie się kolejna XXXIII już konferen-cja Naukowo-Techniczna pod tytułem „Efektywność w Unikaniu Awarii w Instalacjach Elektrycznych, Bezpieczeństwo i Oszczędności. Remonty i Usługi Elektryczne w Instalacjach”. Patronat medialnym tego wydarzenia objęło czasopismo Energetyka & Elektrotechnika oraz portal www.energetykaelektrotechnika.com.

Konferencja wpisała się na trwałe w kalendarz wydarzeń branżowych i gromadzi liczną kadrę inżynieryjno-tech-niczną, go której między innymi należą:

- Główni Energetycy- Główni Elektrycy- Kierownicy Działów Energetycznych i Elektrycznych- Dyrektorzy ds. Inwestycji- Kierownicy Produkcji- Operatorzy Sieci- Dyrektorzy ds. Technicznych

Program Konferencji przewiduje udział wszystkich uczestników w Forum dyskusyj-nym, które poświęcone będzie Efektywności Energetycznej jak również obfitować bę-dzie w istotne zagadnienia do której należą między innymi:• Nowe rozwiązanie w obszarze efektywnego przesyłu energii elektrycznej

–kableiprzewody• Nowoczesne rozwiązania dotyczące efektywnego zabezpieczenia urządzeń

kablowych• Automatykamodułowa stosowanaw rozdzielnicach – najnowsze rozwiązania

wtejdziedzinie• Najnowszerozwiązaniedotycząceaparaturyłączeniowej• UrządzeniePomiaroweiDiagnostyczne• Oświetlenie – nowe rozwiązania w tej dziedzinie zmniejszające awaryjność

–niższekosztyenergii• Nowoczesne rozdzielnice S/N i N/N stosowane w przemyśle niezawodność

zasilaniaobiektów

Bliższeinformacjepodnumeramitel.:324149225-27lub314104871fax324149225e-mail:[email protected]

Zapraszamy do udziału!

4-5 września 2014 Nałęczów k/ Lublina, Hotel „Energetyk"