Upload
santo
View
82
Download
3
Embed Size (px)
DESCRIPTION
POZ: Przedsiębiorczość, Organizacja i Zarządzanie Wykład 1: Państwo a gospodarka Wojciech St. Mościbrodzki [email protected]. Państwo w gospodarce. Po co istnieje państwo? koncepcja teistyczna – nadanie przez absolut (Boga, Tao, Harmonię Kosmosu) - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
POZ: Przedsiębiorczość, Organizacja i Zarządzanie
Wykład 1: Państwo a gospodarka Wojciech St. Moś[email protected]
Państwo w gospodarcePaństwo w gospodarce
Po co istnieje państwo? koncepcja teistyczna – nadanie przez absolut (Boga, Tao, Harmonię Kosmosu) koncepcja patriarchalna – państwo jako spuścizna po "domenie władcy" koncepcja marksistowska – państwo jako metoda podziału pracy i własności koncepcja umowy społecznej:
• Platon: twór idealny• Arystoteles: twór ewolucyjny (utylitarny)• Cyceron: państwo rzymskie vs barbarzyńcy• Hobbes: "dziki" stan natury samoobrona jednostki umowa społeczna
władca (niepodważalny)• Locke: "semi-altruistyczny" stan natury społeczeństwo umowa
społeczna władca (odwoływalny) koncepcja władzy (Webera) – państwo jako aparat utrzymania władzy
Czym właściwie jest państwoCzym właściwie jest państwo
Ujęcie polityczne: Przymusowa organizacja, wyposażona w atrybuty władzy i zapewniająca
ochronę interesów ludności Samowystarczalna, zorganizowana społeczność podlegająca władzy (św.
Tomasz) Naturalna i racjonalna organizacja społeczna ludzi (Arystoteles)
Ujęcie prawne: konwencja z Montevideo 1933: stała ludność+stała władza+terytorium+zdolność
do wchodzenia w relacje państwo konstytuowane na drodze umowy: państwo jest państwem, gdy jest
uznawane przez inne kraje
Ujęcie socjologiczne: państwo jako umowa społeczna
Ujęcie ekonomiczne: państwo jako podmiot gospodarczy
Formy istnienia państwFormy istnienia państw
Reżim = system organizacji stosunków władzy z obywatelami: demokratyczny autorytarny totalitarny
System państwa: monarchia
• konstytucyjna
• absolutna
• parlamentarna republika
• arystokratyczna
• demokratyczna
Funkcje państwaFunkcje państwa
Państwo istnieje, aby zapewniać realizację interesu grupy obywateli
Instrumenty polityki ekonomicznej państwaInstrumenty polityki ekonomicznej państwa
polityka celna cła, taryfy, kontyngenty
polityka alokacyjna: subwencje, dotacje, zakazy i nakazy, ceny regulowane
polityka pieniężna (monetarna): stopy procentowe, stopa rezerw obowiązkowych, operacje otwartego rynku,
polityka kursowa
polityka fiskalna: wpływy: podatki, cła, wydatki: budżet (dziura budżetowa, dług publiczny), obsługa długu, inwestycje
rządowe
polityka społeczna: kultura, bezrobocie, zrównoważony rozwój
Budżet państwaBudżet państwa
Budżet państwa: Dochody (podatki, cła, pożyczki) Wydatki (…)
Co to jest deficyt budżetowy?
Czy budżet musi "się zgadzać"?
Co to jest dług publiczny?
Budżet (przychody): PodatkiBudżet (przychody): Podatki
Po co nam podatki? Formy podatków:
Kryterium: wysokość• Stałe (stała wysokość)• Liniowe (stała stopa)• Progresywne (stopa rosnąca)• Degresywne (stopa malejąca)
Kryterium: podstawa• Pogłówne, Podymne, Poradlne / łanowe, Dochodowe, Obrotowe
Kryterium: miejsce płacenia• Bezpośrednie (płacone państwu): PDOF, CIT, rolny, leśny, spadkowy• Pośrednie (podatnik płaci go niebezpośrednio): VAT, akcyza
Cła Prywatyzacja (prywatyzować, czy nie?!) Pożyczki
Przedsiębiorca a podatkiPrzedsiębiorca a podatki
Zobowiązania przedsiębiorcy (DzGOF): Ubezpieczenie społeczne – ZUS Podatek dochodowy – PDOF VAT
Obowiązkiem podatnika jest: Prowadzenie ewidencji Deklarowanie wpłat Wpłacanie
Wady i zalety podatków VAT PIT/CIT obrotowy
Budżet: WydatkiBudżet: Wydatki
Ubezpieczenia społeczne
Edukacja
Ochrona zdrowia
Przemysł strategiczny
Administracja
Rolnictwo
WartośćWartość
Jak mierzyć wartość dóbr? wartość pieniężna, wartość wymienna
Czy dobra mają określoną (obiektywną) wartość? paradoks wody i diamentu wartość nominalna i wartość realna factoring
Skąd się bierze wartość? Marks: wartość bierze się z pracy robotników
Czy wartość może być probabilistyczna? wartość kuponu loterii, wartość w warunkach niepewności
Czy wartość można dyskontować? obligacje i weksle
PieniądzPieniądz
Czym jest pieniądz: ekwiwalent towarów i usług w gospodarce
Jakie są funkcje pieniądza: transakcyjna (środek wymiany dóbr) obrachunkowa (wyznacznik wartości) płatnicza (oddzielenie w czasie transakcji i przepływu dóbr) tezauryzacyjna (gromadzenie wartości) motywacyjna (wpływ na zachowanie) państwotwórcza (denar Mieszka I) unifikująca (euro!)
Krótka historia pieniądzaKrótka historia pieniądza
Rozwój pieniądza: pieniądz pierwotny – wymiana barterowa pieniądz kruszcowy – pieniądz metaliczny (złoto, srebro) pieniądz monetarny (poświadczona autorytetem państwa moneta) pieniądz papierowy ("bank note") – pieniądz zobowiązaniowy pieniądz bankowy – pieniądz wirtualny (mnożnik pieniądza) pieniądz niewymienialny na złoto pieniądz elektroniczny
Kto i dlaczego "robi" pieniądzKto i dlaczego "robi" pieniądz
Skąd się bierze pieniądz? Rola banku centralnego Rola banków komercyjnych Inne instytucje finansowe
Czy banki są wypłacalne?
Bankowy mnożnik kreacji pieniądza
Ile powinno być pieniędzy
Kursy walutowe
Co to jest wartość pieniądza i kto ją ustala
Kto uczestniczy w grze rynkowejKto uczestniczy w grze rynkowej
Rynek: Państwo Inne państwa (!) Samorządy Przedsiębiorcy / firmy Osoby fizyczne (klienci i producenci indywidualni)
Rola państwa: stabilizacja: gospodarki i społeczeństwa alokacja: środków produkcji redystrybucja: dochodu
Instrumenty państwa: stopa podatkowa stopa procentowa zasady systemowe