Fot. minciusodas@Flickr, CC BY / krój Pfennig: http://openfontlibrary.org/en/font/pfennig

Otwarte zasoby edukacyjne i wiedzy Infrastruktura publiczna XXI w.

Alek Tarkowski, Kamil Śliwowski Posiedzenie RIE / RI, 26.04.2012

Kontekst Otwarte modele udostępniania zasobów są od 10-20 lat nasilającym się trendem w nauce, edukacji i kulturze

Kontekst Bank Światowy - Strategia Open Access “Szerokie udostępnienie naszych zasobów pozwoli innym znaleźć rozwiązania dla największych globalnych problemów”

Kontekst Wellcome Trust (UK): polityka Open Access dla grantobiorców: “maksymalna dystrybucja wyników badań … wspiera bogatą kulturę badawczą”

Kontekst USA: $2mld na otwarte zasoby edukacyjne dla koledży: otwarte zasoby mają “poszerzyć szanse edukacyjne … umożliwiając dostęp do edukacji pozwalającej na wejście / powrót na rynek”

Szansa czy zagrożenie?

Po co tworzyć OZE? •  Dostępność oznacza przejrzystość, zwiększa

jakość zasobów •  Tworzenie zasobów elementem rozwoju

zawodowego nauczycieli •  Optymalizacja wydatkowania środków

budżetowych •  Przetwarzanie zasobów angażuje uczniów

(UNESCO-COL GUIDELINES FOR OPEN EDUCATIONAL RESOURCES (OER) IN HIGHER EDUCATION)

Co umożliwią w Polsce OZE? •  Środowisko nauczycielskie wokół tworzenia

zasobów •  Zaangażowanie uczniów współtworzących

zasób •  Innowacje edukacyjne (także komercyjne) na

bazie zasobu publicznego •  Redukcję kosztów uczenia się •  Wykorzystanie zasobów poza

systemem edukacji formalnej

Rola zasobów i usług publicznych- koegzystencja z rynkiem •  Transport miejski – taksówki •  Szkoły publiczne – szkoły

prywatne •  Telewizja publiczna –

stacje prywatne

Otwarte zasoby publiczne współwystępują z ofertą komercyjną – dodatkowo umożliwiając generowanie wartości dodanej na ich podstawie

Potencjał ekonomiczny wykorzystania OZE Raport Vickery’ego: Publiczne zasoby edukacyjne, naukowe i kulturowe, udostępnione publicznie, posiadają potencjał wykorzystania rynkowego i nie-rynkowego, i służą produkcji produktów komercyjnych

Jak zarabiać na otwartych zasobach? Firma Red Hat – spółka giełdowa o wartości szacowanej na $11mld

Kluczowe rozróżnienie: Zasoby – usługi Surowce – dobra przetworzone

(Za co są wynagradzani nauczyciele – za świadczenie usług edukacyjnych czy tworzenie zasobów?)

Otwarte zasoby edukacyjne są jak mleko. Ktoś musi je produkować, sprzedawać, podawać w kawiarniach i produkować ser (z którego ktoś potem piecze sernik).

Śmierć rynku podręczników?

Czy należy: •  zakazać udostępniania w

Sieci lektur z domeny publicznej

•  zamknąć biblioteki publiczne

Śmierć rynku podręczników? Na szczęście nie. •  Stopniowy proces adopcji nowych

zasobów / stopniowa zmiana edukacyjna

•  Potencjał współistnienia zasobów (podręczniki / materiały dodatkowe)

Instytucje publiczne powinny kierować się kategorią dobra wspólnego

Dobro wspólne •  Nie oznacza komunizmu •  Dobro publiczne to kategoria

ekonomiczna – typ dóbr •  Także “rzecz pospolita” •  Dzięki technologiom cyfrowym dobro

wspólne generuje dodaną wartość społeczną i ekonomiczną.

Potencjał zasobów będących dobrem wspólnym: Tim Berners-Lee i sieć World Wide Web (wyobraźmy sobie rozwój Sieci w warunkach płacenia opłat za każde wykorzystanie HTML)

Konkurencja Stanford, Peter Norvig and Sebastian Thrun, “Introduction to Artificial Intelligence”: 160 000 studentów, 23 000 ukończyło kurs (190 krajów)

Konkurencja Khan Academy: 3000 filmów 3,5mln użytkowników miesięcznie

Społeczeństwo cyfrowe potrzebuje wspólnej niematerialnej infrastruktury dóbr publicznych.

Polska racja stanu w odniesieniu do dostępności zasobów: Nie stać nas na zamknięcie się na otwartość.

(cc) Alek Tarkowski, Kamil Śliwowski pewne prawa zastrzeżone. Prezentacja dostępna na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 Polska http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/pl/

Dziękuję.