NGÔN NGỮ LẬP TRÌNH ÔN TẬP - fit.hnue.edu.vnfit.hnue.edu.vn/~dungntp/NNLT/ontap.pdfNội dung ôn tập • Quy tắc chung • Các loại dữ liệu • Các cấu trúc

28/05/2018 Nguyễn Thị Phương Dung - Khoa CNTT - ĐHSPHN 1

NGÔN NGỮ LẬP TRÌNH

ÔN TẬP

Cấu trúc đề thi

• Câu hỏi dạng lý thuyết 5 câu

• Câu hỏi dạng bài tập 30 câu

– Kết quả đoạn chương trình

– Điền code vào chỗ trống


Nội dung ôn tập • Quy tắc chung

• Các loại dữ liệu

• Các cấu trúc điều khiển

• Hàm, nạp chồng hàm, khuôn mẫu hàm, hàm đệ quy

• Mảng, con trỏ, mảng động

• Cấu trúc, lớp, đối tượng, các quyền truy cập dữ liệu trong lớp

• Hàm tạo, hàm hủy, kế thừa, đa kế thừa, đa hình, hàm ảo, hàm thuần ảo, lớp trừu tượng

• Nạp chồng toán tử

• Thư viện khuôn mẫu chuẩn - STL


Quy tắc chung

• Quy tắc đặt tên

• Quy tắc viết chú thích

• Phạm vi sử dụng biến

• Nhập / xuất dữ liệu, luồng vào >>, luồng ra

<<, xuất các ký tự đặc biệt (\n, \t, \”…)


Các kiểu dữ liệu

• Kiểu cơ sở

• Kiểu mảng

• Kiểu vector

• So sánh mảng và vector

• Cách truy cập mảng, vector


Các cấu trúc điều khiển

• Rẽ nhánh:

– if…., if… else

– switch…. case

• Lặp:

– for

– while

– do … while


if/ if … else


if … else rút gọn

• Toán tử điều kiện:

• Trả về giá trị 1 nếu biểu thức kiểm tra cho kết

quả đúng, ngược lại trả về giá trị 2

• VD:


switch….case


Sau mỗi lựa chọn nên có lệnh break để thoát khỏi khối lệnh

Nếu cách xử lý của nhiều lựa chọn giống nhau thì viết:

Khi không gặp trường hợp nào ở trên thì câu lệnh ở đây

được thực hiện

for


Dấu phân cách giữa các lệnh ở đây là dấu ;

Nếu không có cặp ngoặc này thì chỉ một lệnh được thực hiện trong

vòng lặp for

Nếu có dấu ; ở đây thì không lệnh nào phía dưới

được thực hiện trong vòng lặp for

Cách khai báo hàm

Khai báo trước, định nghĩa sau Khai báo kèm định nghĩa luôn


Nhưng đều phải ở ngoài hàm main

Chú ý kiểu trả về của hàm

• Kiểu trả về là void

thì không cần return

• Các kiểu trả về khác

thì return một giá trị

cùng kiểu trả về

• Ví dụ:


Cách gọi hàm


• Kiểu trả về là void thì

không được gọi trong

lệnh cout hoặc trong

các biểu thức

Cách gọi hàm


• Các kiểu trả về khác

thì có thể được gọi

trong lệnh cout hoặc

trong các biểu thức

Chú ý tham số truyền vào hàm

• Nếu muốn nhận được sự thay đổi của tham số

truyền vào hàm sau lời gọi hàm thì phải truyền

bằng tham chiếu (truyền địa chỉ của biến)

• Ngược lại truyền bằng tham trị (truyền giá trị

của biến)

• Ví dụ:


Chú ý tham số truyền vào hàm


Truyền vào địa chỉ của biến a và b

Nạp chồng hàm

• Là cách viết nhiều hàm trùng tên nhưng khác

nhau về:

– Kiểu của các tham số

– Số lượng các tham số

– Kiểu trả về của hàm


Nạp chồng hàm

• Ví dụ:


Khuôn mẫu hàm

• Là cách viết một hàm ở dạng tổng quát thay vì

phải viết nhiều hàm nạp chồng có phần định

nghĩa giống nhau, chỉ khác nhau về kiểu tham

số và kiểu trả về

• Ví dụ:


Khuôn mẫu hàm


Hàm đệ quy

• Là hàm mà trong thân hàm có lời gọi đến

chính hàm đó.

• Một hàm đệ quy được chia làm 2 phần:

– Phần cơ sở: điều kiện thoát khỏi đệ quy

– Phần đệ quy: gọi hàm với tham số tiến dần đến

phần cơ sở


Hàm đệ quy

• Ví dụ:


Phần cơ sở

Phần đệ quy

Mảng

• Là tập hợp các biến cùng kiểu được đặt chung

1 tên

• Các cách khai báo mảng:


Khởi tạo giá trị cho các phần tử của mảng


• Nếu không khởi tạo thì các phần tử của mảng nhận giá trị mặc định

• Nếu giá trị khởi tạo nhiều hơn kích thước mảng thì sẽ báo lỗi

• Nếu không đủ giá trị khởi tạo thì những phần tử còn lại sẽ nhận giá trị 0

• Nếu kích thước mảng không được khai báo thì danh sách khởi tạo sẽ xác định kích thước mảng

Sử dụng mảng

• Mảng được truy cập thông qua chỉ số

• Các chỉ số của mảng được đánh từ 0 -> n-1


Sử dụng mảng

• Khi 1 mảng làm tham số cho hàm thì:

– Phần định nghĩa hàm chỉ cần viết khai báo mảng

không có số phần tử

– Phần gọi hàm không cần truyền số phần tử vào

tham số


Sử dụng mảng

• Ví dụ:


Con trỏ

• Là biến chứa địa chỉ của một vùng nhớ mà nó

trỏ đến

• Khai báo con trỏ <tên kiểu> *<tên biến>

– Ví dụ: int *p; double *t;

• Sử dụng:


Con trỏ • Sử dụng:


5 10 10

Con trỏ • Cấp phát vùng nhớ khi cần (dùng toán tử new)

• Hủy vùng nhớ khi không sử dụng (delete)


Mảng động

• Mảng động là mảng có kích thước không được chỉ ra tại thời điểm lập trình

• Kích thước của mảng được quyết định khi chương trình chạy

• Kích thước có thể được tăng thêm hoặc co lại khi cần -> tránh lãng phí bộ nhớ

• Sử dụng biến con trỏ để quản lý mảng động


Mảng động

• Cấp phát mảng động

• Hủy mảng động


Sử dụng mảng động • Dùng chỉ số truy cập như mảng tĩnh

• Không dùng chỉ số


Cấu trúc (struct)

• Là kiểu dữ liệu gộp giống như mảng

• Tuy nhiên:

Mảng là tập các giá trị có cùng kiểu

Cấu trúc là tập các giá trị có kiểu khác nhau

Cần phải định nghĩa trước khi sử dụng


Định nghĩa cấu trúc


Định nghĩa cấu trúc

• Ví dụ


Sử dụng cấu trúc

• Để truy cập vào từng thành phần của cấu trúc

dùng dấu (.)


Ví dụ


Khai báo một mảng d gồm 3 phần tử kiểu date

Truy cập vào từng thành phần của kiểu date bằng

dấu .

Lớp

• Tương tự như cấu trúc

• Khác:

– Cho phép che dấu thông tin

– Phân quyền truy cập (private, protected, public)


Định nghĩa lớp


Định nghĩa lớp


• Ví dụ: định nghĩa lớp phân số Các thành phần dữ liệu được che

dấu bởi từ khóa private

Các hàm thành phần công khai được khai báo sau từ khóa public

Các hàm khởi tạo

Hàm hủy

Sử dụng lớp


Nạp chồng toán tử

• Các cách nạp chồng:

– Nạp chồng ngoài lớp

– Nạp chồng bằng hàm bạn

– Nạp chồng bằng hàm thành viên của lớp


Nạp chồng ngoài lớp


Nạp chồng bằng hàm bạn


Nạp chồng trong lớp


Sử dụng toán tử đã nạp chồng


Kế thừa

• Một lớp có thể được kế thừa từ một hoặc nhiều

lớp khác

• Phạm vi truy xuất các thành phần được kế thừa

phụ thuộc vào kiểu kế thừa (public, protected,

private)


Cú pháp định nghĩa lớp kế thừa


• Lớp dẫn xuất có thể truy cập các thành phần protected và public của lớp cơ sở

• Lớp dẫn xuất vẫn kế thừa các thành phần private của lớp cơ sở nhưng không thể truy cập trực tiếp được

Quy trình gọi hàm khởi tạo và hàm hủy

của lớp dẫn xuất và lớp cơ sở

• Khởi tạo lớp cơ sở,

khởi tạo lớp dẫn

xuất

• Hủy lớp dẫn xuất,

hủy lớp cơ sở


Khái niệm định nghĩa lại trong kế thừa

• Phân biệt nạp chồng với định nghĩa lại

– Nạp chồng: tên hàm giống hệt cái trước, nhưng

phải khác kiểu trả về hoặc khác tham số

– Định nghĩa lại: tên hàm phải giống, kiểu trả về và

các tham số cũng phải giống hệt cái trước, chỉ khác

về cách làm việc


Đa hình

• Đa hình là cách thể hiện khác nhau của một hàm ở lớp cơ sở và các lớp dẫn xuất

• VD: 3 hàm nhap() trong minh họa làm 3 việc khác nhau


Hàm ảo

• Hàm ảo giúp thể hiện rõ tính đa hình trong quá trình liên kết muộn

• Hàm ảo có từ khóa virtual trước khai báo hàm


Hàm thuần ảo

• Hàm thuần ảo là hàm ảo không cần định nghĩa

• Ở lớp dẫn xuất, nếu không ghi đè hàm thuần ảo thì hàm đó vẫn là hàm thuần ảo


Lớp trừu tượng

• Một lớp có hàm thuần ảo được gọi là lớp trừu

tượng

• Một lớp là lớp trừu tượng thì không thể được

dùng làm kiểu để khai báo đối tượng


Không gian tên

• Sử dụng không gian tên nhằm xác định chính

xác địa chỉ của một hàm

• Cách tạo không gian tên


Sử dụng không gian tên

• Hoặc


Thư viện chuẩn

• Nhận biết một số thư viện chuẩn

• Biết các hàm, các cấu trúc được cung cấp bởi

thư viện chuẩn



Documents

NGÔN NGỮ LẬP TRÌNH ÔN TẬP - fit.hnue.edu.vnfit.hnue.edu.vn/~dungntp/NNLT/ontap.pdfNội dung ôn tập • Quy tắc chung • Các loại dữ liệu • Các cấu trúc