ANGPahayagan ng Partido Komunista ng Pilipinas

Pinapatnubayan ng Marxismo-Leninismo-Maoismo

Tomo XLIX No. 16

Agosto 21, 2018

www.phi l ippinerevolution. info

Pagadumdumon sang Partido Komunista sang Pilipinas (PKP) ang ika-50 ani-bersaryo sang pagkatukod sini sa maabot nga Disyembre 26. Sa masunodnga binulan, ilunsar naton ang mapagsik kag malaparan nga kampanya para

saulugon ang naangkon nga mga kadalag-an sang sahing mamumugon kag pumulu-yong Pilipino sa lima ka dekada nga pagsulong sang mga rebolusyonaryong paghi-makas sa ubay sang Partido.

Ginatawgan sang Partido ang tanannga rebolusyonaryong pwersa, tanannga pigos kag ginahimuslan nga mag-pasakup sa pagsaulog agud dugangnga palig-unon ang determinasyon ngaisulong nga may kapagsik ang demok-ratikong rebolusyon sang banwa.

Tuytuyon naton ang nagligad nga50 tuig nga rebolusyonaryong paghi-makas, halin sa pagkabun-ag tubtub sapagsulong, sa mga pag-atras kag liwatnga pag-abante, kag sa mga kadalag-an, kapaslawan kag mas dalagku ngakadalag-an. Sundan naton ang kasay-sayan sang rebolusyonaryong paghi-makas para sa pungsodnon kag pang-katilingban nga kahilwayan. Magkuhakita sang mga leksyon kag inspirasyonsa mga sakripisyo sang mga martir kagbaganihan kag mga nauna nga henera-

Mapagsik nga saulugon angika-50 tuig sang Partido

EDITORYAL

syon sang mga proletaryo ng rebolu-syonaryo.

Itib-ong naton ang mga kadalag-an sa nagtaliwan nga 50 tuig nga re-bolusyonaryong paghimakas. Dalagkunga kadalag-an ang naagum sang pu-muluyong Pilipino sa pagpasulongsang armado kag nagkalainlain ngaporma sang paghimakas. Sa pagpa-muno sang Partido, padayon angpagbaskog sang Bagong Hukbong Ba-yan (BHB) kag malig-on nga ginasu-long ang malawigan nga inaway ban-wa. Padayon nga nagatipon sang ku-sog ang BHB sa armadong paghima-kas. Katuwang sang masang mangu-nguma, ginasulong sini sa bilog ngapungsod ang rebolusyong agraryo kag

Reyd sa Northern

Samar,

madinalag-onMADINALAG-ON ANG REYDnga ginlunsar sang mga Pu-lang hangaway sang BagongHukbong Bayan (BHB) batuksa Philippine National Police(PNP) Municipal Police Sta-tion sa banwa sang Lapinigsa Northern Samar sadtongAgosto 10, ala-1:44 sangkaaganhon. Sa inisyal ngareport, nakakumpiska sangdi magnubo sa siyam ka ar-mas kag iban pang gamitang mga Pulang hangaway.Duha ka tinawo sang pulisang ginreport nga napila-san. Bangud sini, ginsus-pinder sang PNP ang mgamatag-as nga upisyal saprubinsya, lakip ang hepesang mga pulis sa Lapinig.

Samtang, lima ka mag-kasunod nga operasyongharas ang ginlunsar sangBHB-North Central Minda-nao Region. Sa Misamis

"Reyd...," sundan sa pahina 3"Bug-os kapagsik...," sundan sa pahina 2

Edisyong Hi l igaynon

Agosto 21 , 2018 ANG BAYAN2

Ang Ang Bayan ay ini la lathala dalawang beses bawat buwan

ng Komite Sentral ng Partido Komunista ng Pi l ipinas

Tomo XLIX No. 16 | Agosto 21, 2018

Kaundan

Ang Ang Bayan ay ini la labas sa

wikang Pi l ipino, Bisaya, I loko,

Hi l igaynon, Waray at Ingles.

Tumatanggap ang Ang Bayan ng

mga kontribusyon sa anyo ng mga

artikulo at bal ita. Hinihikayat din ang

mga mambabasa na magpaabot ng

mga puna at rekomendasyon sa

ikauunlad ng ating pahayagan.

ANG

instagram.com/sine.proletaryo

@prwc_info

fb.com/groups/cppinformationbureau

cppinformationbureau@gmail.com

Editoryal: Mapagsik nga saulugon ang ika-

50 anibersaryo sang Partido 1

Reyd sg BHB sa Northern Samar 1

Pagpanday sg Partido sa Charlie 3

Mga martir sa Panay, ginpasidunggan 5

Mga mangunguma, ginpatay sg AFP 6

Pagtukod sg mga detatsment 7

Pagtilipon sg tumanduk sa Ilocos 8

Protesta batuk sa crackdown 8

ginatukod ang organisadong kusogsang masa kag ila mga organo sanggahum pangpulitika. Sa bilog ngaPilipinas, ginatukod ang demokrati-kong gubyerno sang pumuluyo salebel sang baryo pataas.

Ginahugpong sang Partido angmalapad nga paghiliusa sang pu-muluyong Pilipino. Ginapamunuansini ang National Democratic Front,ang pinakamalapad nga pinakakon-solidado nga bahin sang naghiliug-yong prente. Ginapahulag sini angmga demokratiko kag patriyotikongsektor para magpasakup sa arma-dong paghimakas. Ara ini sa ubodsang taludtod sang malapad nganagahiliugyong prente nga demok-ratiko kag anti-pasista. Sa duha kakahigayunan, 1986 kag 2001, ara saunahan ang Partido sa malapad ngapag-alsa sang banwa nga, katuwangsang iban pang mga pwersa, nag-pukan sa reaksyunaryong rehimennga ara sa gahum.

Ang Partido malapad kag mada-lum nga nakaugat sa masang ma-mumugon, mangunguma kag ibanpang demokratikong sahi kag sektorsa bug-os nga pungsod. Ini ang ta-liba o abante nga gwardya sanghukbong bayan, sang organisasyongmasa, sang nagahiliugyong prente

kag sang mga organo sang gahumpangpulitika. Ginlunsar sang Parti-do ang Ikaduha nga Kongreso sinisadtong 2016 nga nag-aprubar saKonstitusyon kag Programa nga la-bing ginpamanggad sang halos limaka dekada nga rebolusyonaryonginagihan kag mga kadalag-an. Gi-nagamit na subong ang mga doku-mento nga ini agud malapad ngamagrekrut sang bag-o nga mga ka-tapu sang Partido.

Ang mga kadalag-an nga initungtungan para dalhon ang pung-sodnon-demokratikong rebolusyonsa mas mataas nga halintang samaabot nga panahon. Matutom angpaghandum sang pumuluyong Pili-pino nga isulong ang rebolusyon saatubang sang labi nga pagnaknaksang garuk nga sistema nga mala-kolonyal kag malapyudal. Palala ngapalala ang ginahakmakan sini ngapermanente nga krisis. Ang lubosnga pasista nga pagginahum sangrehimeng US-Duterte kag sang gi-nakangil-aran nga mga reaksyu-naryong hubon amo ang katuwangsang labing paglala sang krisis sangnagaharing sistema.

Kon amo, dapat labi nga isulongang makasahi kag demokratikongmga paghimakas sang masang ma-mumugon, mangunguma kag iban

pang pigos kag ginahimuslan ngasahi kag sektor. Dapat labing pala-paron kag pabaskugon ang nagahili-ugyong prente batuk sa pasista kagpapet nga rehimeng Duterte. Pataa-son kag palaparon ang kamuklatansang pumuluyong Pilipino kag iangotang ila matag-adaw nga paghimakassa kabilugan nga pungsodnon-de-mokratikong kahublagan.

Ilunsar ang matunog nga mgataktikal nga opensiba kadungansang pagdumdum sa ika-50 tuig ngaanibersaryo sang Partido. Bunalanang mga kriminal nga pasistang yu-nit kag upisyal sang rehimeng US-Duterte. Lubos nga paslawon angdesperado nga handum ni Dutertenga lutuson ang armadong rebolu-syon. Itib-ong ang armadong pag-himakas bilang pangunahon ngaporma sang paghimakas kag pataa-son ang diwang mapang-away sangpumuluyo kag ang ila paglaum sarebolusyonaryong paghimakas.

Ang padayon nga pagsulongsang rebolusyong Pilipino sa tanannga patag ang pamatuod sang hustoaplikasyon sang Partido sa uniber-sal nga teorya sang Marxismo-Le-ninismo-Maoismo sa kongkreto ngakahimtangan sang Pilipinas kag angdeterminado nga pagkontra sa re-bisyunismo kag oportunismo kagnagkalainlain nga porma sang su-hetibismo. Ang teorya kag praktikasang rebolusyong Pilipino walayuntat nga ginapauswag.

Ang selebrasyon sa ika-50 ani-bersaryo sang Partido sa maabotnga binulan bulawanon nga kahi-gayunan para gamiton angMarxismo-Leninismo-Maoismo pa-ra sumahon ang inagihan sa tanannga andana kag patag sang pagre-bolusyon. Magrebyu sa Una kagIkaduha nga Kahublagan Panad-long kag gamiton nga ubay angmga leksyon kag prinsipyo agudpangibabawan ang mga kahinaankag bungkagon ang mga sablag sapagsulong sang rebolusyon.

Okasyon man ini para labi ngapadalumon ang paghakos sa naga-lala nga kahimtangan malakolonyalkag malapyudal sang Pilipinas saatubang sang nagapaggrabe ngakrisis, nagadugay nga depresyonkag nagatalum nga mga kontradik-syon sang pangkalibutanon nga sis-temang kapitalista. Isaysay angnagapadayon nga pagginahum kagpagpasilabot sang imperyalismong

"Bug-os kapagsik...," halin sa pahina 1

ANG BAYAN Agosto 21 , 2018 3

Oriental, ginharas sang BHB-Mi-samis Oriental ang nagaoperasyonnga yunit sang 58th IB sa Pulo,Bantaawan sadtong Agosto 9. Isaang patay sa mga suldado.

Sa Bukidnon, Agosto 8, alas-12sang udto, ginpalukpan sang BHBang nagaoperasyon nga yunit sang1st Special Forces Battalion sa Ba-rangay Bontongon, Impasug-ong.Duha ang napilasan sa mga sulda-do. Masunod nga adlaw, ginharassang BHB ang howitzer crew sa

Barangay Bolunay sa pareho ngabanwa. Isa ang patay sa mga sul-dado.

Sa Manolo Fortich sa parehonga prubinsya, ginpalukpan sangBHB ang detatsment sang CAFGUsa Guilang-guilang sadtong Agosto12, alas 9:20 sang gab-i. SadtongAgosto 17, alas-10:36 sang gab-i,ginpalukpan sang BHB ang com-mand post sang 2nd Special Com-pany sa Dalwangan, MalaybalayCity.

"Reyd...," halin sa pahina 1

US sa ekonomya, pulitika, militarkag kultura sang Pilipinas kagpagkontrol sini sa neokolonyalnga estado.

Ihayag ang nagagrabre ngaporma sang pagpanghimulos,pagpamigos kag pagpaantus samasa sang mga nagaharing sahi.Gamiton ini nga basehan agud la-bing pauswagon ang mga taktikasa pagpukaw, pag-organisa kagpagpahulag sa malapad nga masa.Patuhawon ang malapad nga ka-hublagan para sa pangkatilingbannga pagpanayasat para ibuyagyagang aktwal nga kahimtangan sangekonomya sa kabilugan nga sit-wasyon sang masa. Hangkatonkag pahulagon ang mga inte-lektwal nga gision ang ilusyonsang "pag-uswag" kag hibal-onang kongkreto nga kahimtangansang masang Pilipino.

Sa maabot nga binulan sangpagdumdum sa ika-50 aniber-saryo sang Partido, kilalahon kagipresentar ang mga baganihankag martir sang rebolusyong Pili-pino. Himuon sila nga inspirasyonkag huwaran sang walay pagdu-ha-duha nga pag-alagad sa masakag komunista nga kaisog kagoptimismo.

Pahulagon ang pinakadakunga numero sang mga mamalay-bay, pintor, dibuhista, komposi-tor, manugkanta kag iban pa ngaartista agud magbun-ag sang pi-nakadamu nga posibleng numerosang rebolusyonaryong obra ngataliambong. Patampukon sa mgaini ang 50 tuig nga kabaganihansang pumuluyong Pilipino sa wa-lay untat nga rebolusyonaryongpagbato nila sa imperyalismo,pyudalismo kag burukrata kapi-talismo. Itib-ong ang arte kag li-teratura nga para sa banwa kagipresentar ini sa karsadahon kagmga komunidad, sa internet kagmga entablado.

Ideklarar sa bilog nga kalibu-tan ang pagselebrar sa ika-50 tuigsang Partido. Palaptahon ang bu-lawanon nga silak sang rebo-lusyong Pilipino sa bilog nga kali-butan. Mag-amot sa paghatagkasanag sa dalan padulong sa pa-nibag-o nga demokratiko kag so-syalistang rebolusyon sang sahingmamumugon kag masang anak-balhas sa bilog nga kalibutan.

Ang pagpandaysang Partido sa Karlo

Bilang kontribusyon sa pagdumdum sa nagahilapit nga ika-50 ani-bersaryo sang Partido, ginaumpisahan sang Ang Bayan (AB) sa isyunga ini ang serye sang mga artikulo bahin sa mga tampok nga inagi-han sa pagtukod sang sanga sang Partido sa nagakalainlain nga pa-

tag sang rebolusyonaryong hilikuton. Nagapanawagan ang editoryal istap sang AB satanan nga mag-amot sa serye nga ini paagi sa pagsumiter sang inyo tampok nga mgaistorya.

Duha ka pulo'g siyam nga Pulang kumander kag hangaway ang naka-tapos sang Intermedyang Kurso sang Partido (IKP) sining ulihi ngasemana sang Agosto. Kabahin sila sang Karlo, isa sa mga kumpanya

sang Bagong Hukbong Bayan (BHB) nga nagahulag sa kabukiran sang Min-danao.

Suno kay Ka Rara, ang sekre-taryo sang sanga sang Partido sasulod sang Karlo, kabahin ang gin-lunsar nga IKP sa pagkonsolida samga pwersa kag pagpalig-on sasanga sang Partido sa sulod sangkumpanya. Sa idalum sang layi mi-litar sang rehimeng Duterte, nag-singki ang atake sang ArmedForces of the Philippines (AFP) samga baryo kag mga komunidad nga

ginahulagan sang Karlo.Sa tunga sang mga inaway nga

ginalunsar agud depensahan angmga baryo kag magtigayon sangmga taktikal nga opensiba, kina-hanglan ang amo nga tipo sangmga pagtuon para mapalab-as kagmapataas pa ang kamuklatanpangpulitika sang mga kaupod.

Ang mga pormal nga pagtuonpareho sang IKP kabahin sang maid-

"Karlo...," sundan sa pahina 4

Agosto 21 , 2018 ANG BAYAN4

id nga programa sang sanga para saKarlo. Sa maabot nga binulan, katu-yuan nanday Ka Rara nga labi pa ngamapadamu ang numero sang tinawosang kumpanya kag pataason angikasarang sini sa paglunsar sang mgataktikal nga opensiba.

Agud malab-ot ini, kinahanglanang adlaw-adlaw nga pagtukod saPartido agud magserbi nga direktorsa sulod sang hukbong bayan. Na-hibal-an nanday Ka Rara nga angpagpabaskog sang Partido sa sulodsang Karlo ang yabi nga angutagud mapataas ang ikasarang kagdeterminasyon sang BHB nga aba-gahon ang mga mabug-at nga ka-tungdanan sa pagpakig-away.

Nakabase sa matag-adlaw ngaplano sang sanga ang ginahimo ngakumprehensibong plano para sa anumka bulan, nga gintunga-tunga sa bu-lanan nga taktikal nga plano. Gina-pangunahan sang komiteng tagapa-tuman (KT) sang sanga ang paghimosang plano nga ini. Ginatasa ang mgahilikuton sang sanga sa Karlo saideolohiya, pulitika kag organisasyon,kag nagaplastar sang panibag-o ngaplano. "Pinakamahaba ang oras ngaginatigana namon sa topiko sang pu-litika," pagpaambit ni Ka Rara. "Halinsa hilikuton militar, hilkuton masa,produksyon, medikal, tubtub sa pag-amlig sa kapalibutan." Dugang diri,mapagsik man ang hilikuton sa ideo-lohiya. Suno pa kay Ka Rara, maluwassa mga pormal nga edukasyon, gustogid sang mga kaupod ang mga gin-balhag nga balasahon sa PungsodnonDemokratikong Eskwelahan kag ina-gihan sang Byetnam.

Tanan nga importante nga res-ponsibilidad sang kumpanya sangKarlo ginauyatan sang mga katapusang KT. Sila ang pinakaabante ngamga elemento sang Partido kag gina-bilang nga mga modelo sang disiplinakag pagpatuman sang programa sangPartido. Sa Karlo, masobra 15 angara sa KT nga nakalubog sa mga pla-tun kag iskwad kag nagaserbi ngamga Pulang kumander, upisyal sa pu-litika, lohistika, medikal, paniktik kagiban pa. "Magarekomendar pa kamisang mga maayo nga kaupod agudipasulod sa KT," paathag ni Ka Rara,"para bastante ang numero sang mgakadre nga mag-asikaso sa mga hili-kuton kag sa masang katapuan sangPartido."

Sa sulod sang BHB, ginabug-osang sanga sang Partido sa sulod

sang mga kumpanya. Sa Karlo,madasig nga mapatuman ang mgaplano sang sanga bangud sa kinai-ya sini nga halos adlaw-adlaw na-gatipon ang mga platun. Nagasu-god kag nagatapos ang mga adlawnga aktibo nga nagatungod sangmga gamay kag daku nga katung-danan ang mga katapu sang Parti-do bilang mga Pulang kumanderkag hangaway. Sa pagbugtaw samasunod nga adlaw, magapaambitna ang mga giya pangpulitika sangmensahe nga igapasa sa kada ele-mento. "Pwede nga mga rebolu-syonaryong sipi, o kon kis-a na-man, pangmilitar nga mensahe,halimbawa pagpamilyarisa sa al-pabeto militar."

Kasunod sini, nagahanda mansang topiko nga pagatalakayonsang mga iskwad samtang naga-konsultahanay ang yunit kumand,ang pamunuan militar sang yunit.Pagbalik sang mga kumander parasa matag-adlaw nga briefing, lakipsa ginahilera ang pangunahon ngahilikuton base sa natalana nga ad-law. "Ginaumpisahan na namon angresolusyon nga maghatag sang ad-law sa kada pangunahon nga hiliku-ton," siling ni Ka Rara. Halimbawasini, ang mga Lunes ginatigana sahilikuton sa literasiya-numerasiya,ang mga Sabado amo ang para sahilikuton militar kag iban pa. "Saamo nga pag-iskedyul namon gina-sulod ang mga hilikuton, para sakada semana, wala sang malakta-wan," dugang pa niya.

Pag-abot sang hapon, magakon-sultahanay ang seksyon pangpuliti-ka agud tasahon ang dalagan sangmga hilikuton. Ang pagtasar halinsa nauna kag regular nga mga pag-tasar sang mga grupo sang Partidoasa iskwad kag platun.

Kada grupo sang Partido saiskwad nagatasa kada semana, kag

kada duha ka semana naman anggrupo sang Partido sa platun. Ma-tapos ang ikaduha nga pagtasasang grupo sang Partido sa mgaplatun, pagasumahon ini sang sa-nga sang Karlo para sa subong ngabulan. Base diri pauswagon angprograma.

Bangud pangunahon nga pang-away nga yunit, ginasiguro sangsanga sa Karlo nga permi ang ma-taas nga diwa kag ikasarang mag-away sang kada upisyal kag ha-ngaway. Paano ini ginasiguro?"Base sa plano sang sanga, gina-hatag sa yunit kumand ang pag-hatag sang paghanas sa pulitiko-militar, crash course antes angmga ini," siling ni Ka Rara.

Dugang pa, nagtigana ang ku-mand sang indi magnubo sa 30 mi-nutos kada adlaw para sa ehersisyomilitar. Kada ikaduha ka adlaw na-gakamustahanay ang mga tim agudtasahon ang mapang-away nga dwasang kada hangaway. Kada ikatlongadlaw naman may sawayan kagpagsaway-sa-kaugalingon.

Kabahin man sa pagpanday saKarlo ang maid-id nga pagsubaybaysa mga kaupod kon epektibo silanga nakatungod sa ginhatag ngamga hilkuton. Ang ginahimo nandayKa Rara, "kon nakita sang sanganga daw indi interesado ang kau-pod sa ginhatag nga katungdanan,gilayon namon siya ginahatagansang bag-o nga hilikuton. Ginakon-sulta kon ano ang gusto niya ngatungdan, kag diri namon siya gina-pabwelo." Ginaganyat sang mgaupiyal sa Partido nga magbukassang iya balatyagon sa kaupodagud sa sini, "pag-abot sang tra-baho, wala na sang mga bagahe."

Maid-id man ang pagpanday samga makit-an sang potensyal. Ha-limbawa ni Ka Rara, bisan may su-bong nga nakatalana nga iskwad li-

ANG BAYAN Agosto 21 , 2018 5

Mga martir sang PKP-Panay,ginpasidunggan

Ginpasidunggan sang National Democratic Front (NDF)-Panay kag sangbilog nga rebolusyonaryong hublag ang pito ka myembro sang komite sa

propaganda kag edukasyon sang Partido Komunista sang Pilipinas (PKP) saisla sang Panay.

Ang pito ka kaupod brutal ngaginmasaker sang gintingub nga pwer-sa sang militar kag pulis sadtong tu-ngang gab-i sang Agosto 15 sa Bara-ngay Atabay, San Jose, Antique.

Sanday Felix Salditos (Ka Dudi),Eldie Labinghisa (Ka Ipoy), PeterMecenas (Ka Elton), Karen Ceralvo(Ka Liway), Liezl Bandiola (Ka Ma-yang), Jason Talibo (Ka Bebe) kag Ja-son Sanchez makabig sa mga pinaka-maayo nga anak sang banwa. Ginha-lad nila ang pinakamabunga kag pro-duktibong mga tuig sa pag-alagad sapumuluyo kag pagpasulong sang re-bolusyonaryong kahublagan sa Pa-nay.

Ang apat sa pitong martir mgakadre sa propaganda kag kultura.Nagserbi sa rebolusyon si Salditossa sulod sang 40 tuig bilang mama-laybay, dibuhista kag pintor. Kilalasiya sa ngalan sa pagsulat nga siMayamor, kag sining ulihi bilangMaya Daniel sa social media. Naga-tungod siya bilang editor sangpangmasang pahayagan sang Pa-nay, ang Daba-daba, kag dibuhistasang komiks sini nga Caduy. Gina-gamit sang bilog nga kahublaganang iya mga obra sa mga pagtuonkag propganda. Mayor siya ngakontribyutor sang Ulos kag PRWC.

Si Labinghisa isa man ka biswalnga artista kag mamalaybay sam-tang sanday Bandiola kag Ceralvopulupanahon nagasulat sang bina-laybay samtang nagatungod bilangmga instruktor sang pormal ngapagtuon sang Partido sa rehiyon.

Sa isa ka pahayag sadtong Agos-to 15, mabaskog nga ginkundenar niKa Concha Araneta, tagapamabasang NDF-Panay, ang brutal ngapagmasaker sang gintingub ngapwersa sang 301st IBde, 61st IB kagpulisya sa pito ka kaupod.

Gin-atake sang indi magnubo sa100 armadong tropa sang estadoang ginhamtangan nila nga balaykag ginpatay sila samtang nagaka-tulog. Sa Barangay Atabay sadtoang mga kaupod para magtigayon

sang pagpanalawsaw kag imbesti-gasyon sa kahimtangan sang pumu-luyo sa Antique, ang pinakaimol ngaprubinsya sang Panay.

Ginpanginwala ni Ka Concha angginlubid nga mga kabutigan sangAFP kag PNP para tabunan ang ilamga krimen. Masaker, indiengkwentro, ang natabo. Indi ar-mado kag indi pwede mabilang ngamga kombatant ang pito. Siling ni KaConcha, indi matuod nga una nganagpalupok ang mga kaupod. Angsolo nga nagpalupok amo ang mgamersenaryong tropa, nga nag-untatlamang sa pagpaulan sang bala sangpat-ud na nila nga patay ang tanannga ara sa sulod sang balay.

Daku man nga katuntuhan angginpakita nga armas nga gingamitkuno sang mga kaupod agud mag-bato. Tuman kaathag nga gintanumnga ebidensya ang ginasiling sangpulis nga granada, .38 kalibrengpistola kag isa ka M203 granada(wala sang riple) nga indi mapatihanbisan sang midya sa kabutigan nganagbato ang mga kaupod sa sulodsang 30 minutos gamit ang mga ini.Nagpalusot pa ang PNP nga maga-serbi lang sila sang mandamyento dearesto sa duha nga ginpatay.

Siling ni Ka Concha, mabudlaybatunon nga sa isa ka pisok, nadu-laan ang reboluyonaryong kahubla-gan sang mga kaupod nga puno sangabilidad, talento, kaalam kag ka-pagsik. "Ginhatagan nila sang kabu-hi, kag amo man, sang musika, ka-pagsik kag kolor ang rebolusyonar-yong propaganda kag kultura parasa ginapigos nga pumuluyo, para satunay nga kahilwayan, hustisya kagkalinungan," hambal ni Ka Concha.

"Indi nga magtapos sa aton mgaluha ang aton nga paglalaw," sunopa kay Ka. Concha. "Gusto sangaton mga rebolusyonaryong martirnga itransporma ang aton kasubo sakaisog kag pataason ang aton mgakuom nga kamot kag lubos kabaskognga isinggit nga isulong ang rebolu-syon!" dugang pa niya.

der, ginapa-floating anay siyasamtang may ginahanas nga ka-bulos nga kumander. "Relyebo gidang mga tawo para makabwelo."

"Kadam-an mga katapu nasang Partido," siling ni Ka Rara."Ang nabiin nga pila ka hangawaybag-o pa lang marekluta, ginapa-sakup sa mga hilikuton kon sa diinsila nakit-an sang potensyal. Gi-layon sila nga ginapauyat sanghilikuton pagkaligad magsumpabilang katapu." Masami, kada ka-tapu sang Partido sa iskwad mayginauyatan nga tahas o katung-danan, pareho sang pagka-upi-syal sa suplay, medik, tim liderkag iban pa. Sa sulod sang anumka bulan tubtub isa ka tuig, ma-dasig nga mapatuhaw sang sangaang bag-o nga mga katapu sangPartido nga magaabaga sang res-ponsibilidad kag magpatumansang programa sang sanga.

Nasaksihan ni Ka Rara angnagtaliwan nga apat ka tuig sangKarlo. Sang gindeploy siya sakumpanya, panahon sini sangpagbawi halin sa mga kapaslawan.Halin sa isa ka platun, ginduga-ngan sila kag nagpasampa tubtubnga liwat nga nagdaku. Pagkalipassang tinuig, masiling nga bata paang komposisyon sang sanga saKarlo. Ang pinakatigulang ngamyembro, 36 tuig pa lang angedad. Pero nagapati si Ka Rara samga malab-ot sang kumpanya.Nagapati siya nga masaranggannga atubangon sang mga kaupodang mga sakripisyo. Isa ka pribile-hiyo para sa sanga nga subong palang, nakatuon kag nakahanas na,bangud sa pagdaku sang Karlo,kadungan sini ang mga mabug-atnga responsibilidad.

Sa kon ano nga tipo sang ko-mite ang iya ginalantaw, signipi-kante ang ginabuhian nga mgatinaga ni Ka Rara: "Himsog nakinabuhi sa Partido. Mapagsikang kabuhi-Partido sa sulod sangKarlo, para makita kon ano paang kinahanglan para malab-otang mga gusto matuman. Bilangpangpulitika nga direktor sangkumpanya, dapat siya ang pina-kasolido, pinakaalerto sa pag-lantaw sa mga problema para gi-layon man mahatagan solusyon.Kon dili himsog ang Partido, wa-la ang tanan.”

Agosto 21 , 2018 ANG BAYAN6

Mga mangunguma, ginpataysa mga operasyong kombat sang AFP

Duha ka mangunguma ang patay kag isa ang pilason sang pataratas nga gin-istraping sang 23rd IB kag CAFGU ang ila ginapahuwayan nga payag sad-

tong Agosto 5, alas-5 sang aga, sa Purok 4, Barangay Oro, Esperanza, Agusan delSur. Napatay sanday Juan Precioso kag Kent Montilla kag napilasan si RobertTambilisan samtang nakaluwas sa pagpamaril sanday Joseph Tambilisan kag TataMerano. Ang lima lunsay mga mangunguma nga ara sa lugar para maghawansang ulumhan.

Sang adlaw nga ina, tempranonga nagpanaog sang payag sandayPrecioso kag Joseph Tambilisan agudmagpreparar sa pangatlong adlawsang paghawan. Wala pa sila maka-palayo sa payag sang hinali na langsila nga ginpaulanan sang bala. Gila-yon nga napatay si Precioso samtangnakadalagan si Tambilisan. Si KentMontilla, nga sadto ara sa sulodsang payag, naigo sa ulo samtangnagalikaw sa mga lupok.

Ginkilala ang mga kriminal ngamga elemento sang CAFGU, upodang duha ka suldado sang 23rd IBnga nakabase sa mga detatsmentsang CAFGU-CAA sa mga barangaysang Tandang Sora kag Guadalupe,lunsay sa Esperanza. Agud tabunanang ila krimen, gindeklarar sang AFPnga mga myembro sang BHB angmga mangunguma, nga kuno nakig-lukpanay sa ila. Ginhimutig ini sangmga residente sang Barangay Orokag mga paryente sang mga biktima.

Sa Bukidnon, isa ka mangungumaang ginpatay kag isa ang napilasansang luthangon sila sang mga ele-mento sang 403rd IBde sa Sityo Ca-maca, Barangay Bontogon, Impa-sug-ong sadtong Agosto 8 mgaalas-9 sa aga. Napatay si AnyongMinio kag pilason ang iya utod, pare-ho nga residente sang nasambit ngabaryo. Nagahimo sadto sang "naka-pokus" nga operasyong kombat angmga suldado batuk kuno sa mga yu-nit sang BHB sa lugar. Pareho saiban nga insidente, ginpaggwa sangAFP ng mga Pulang hangaway angginpatay nila nga sibilyan.

Madason nga adlaw, tatlo ka be-ses nga ginbomba kag inistrapingsang mga helikopter sang AFP angmga ulumhan sa naibabaw sang bar-yo. Nagtuga ini sang kakulba sa mgaresidente kag nagtulod sa indi mag-nubo sa 40 indibidwal nga magbak-wit pakadto sa sentro sang Impasug-

ong. Gindumilian man ang mga resi-dente sa mga kaingod nga baryo ngamaggwa sa ila mga komunidad paramagbakal sang pagkaon ukon mag-kadto sa ila mga ulumhan.

Sa Masbate, sige-sige ang pag-sabwag sang teror sang militar saBarangay Talisay, San Fernando.Sadtong Agosto 11, iligal nga ginsu-lod kag ginhalughog sang mga sul-dado halin sa 2nd IB kag 19th MICOang indi magnubo sa siyam ka balaysang mga sibilyan. Ginpangkuha sangmga suldado ang personal nga gamitsang mga residente sini, lakip angkwarta, selpon, telebisyon kag patipahumot. Magluwas sa pagpanga-wat, ginpangsampal kag ginbakolman ang mga biktima nga sandaySally Bana, Ramon Bartolay kagmag-asawa nga Paeng kag JeneveBartolay. Ang hitabo pangatlo ngainsidente na sang pagpang-abusokag pagpangawat sang mga suldadosa lugar.

Sa Mountain Province, padayonnga ginakampuhan sang mga ele-mento sang 81st IB ang SityoDacdanac, Barangay Tamboan, Be-sao makaligad nga ambuson sangBHB-Mountain Province ang ila tropasadtong Hulyo 14-15. Ginhimo ngabase sang mga suldado ang pila kabalay sang mga residente, lakip angmga balay nanday Carol Bagyan,tgapangapin sang tawhanong kina-matarung kag myembro sang Cor-dillera People's Alliance, kag RhodaDalang, puno sang Center for Deve-lopment Program in the Cordillera.Gin-obligar sang mga suldado ngapermi magpahibalo ang mga resi-dente agud maggwa sang baryo kagistriktuhan ang ila mga hulag. Ba-ngud diri, apektado ang pagtrabahosa ila ulumhan. Nagresulta ini sapagkaatrasar sang ila pag-ani, kagbangud sini, pati ang ila madaso ngapagtanom.

Sa Davao Oriental, pwersahannga ginpabakwit sang 67th IB angmay 200 Lumad kag mangunguma saBarangay Tomoang, Tarragona ma-kaligad ang serye sang mga taktikalnga opensiba nga ginlunsar sangBHB sa lugar sadtong Hulyo 27. Nag-imponer man sang blokeyo sa pag-kaon ang mgs suldado agud pungganang pagbakal sang pagkaon sangmga mangunguma.

Pagpang-aresto kag pagpang-ipitSa Sorsogon, iligal nga gin-aresto

sang 31st IB si Amadeo Grayda, isaka sibilyan, kag ginpaggwa nga akti-bo nga myembro sang BHB-Sorsogonsining Agosto. Si Grayda, residentesang Barangay Catanusan, Juban,sadto pa nga 2009 ginpahalin saBHB. Siling sang BHB-Sorsogon, angiligal nga pag-aresto sang mga sibil-yan pareho ni Grayda kabahin sangpaglab-ot sang militar sa ila targetnga lutuson ang BHB sa sulod sangtuig. Palatiman-an ini lang sang iladesperasyon.

Sadtong Agosto 11, iligal nga gin-aresto kag ginpasakaan sang himu-himo nga kaso ang mag-asawa ngaRowena kag Oliver Rosales, lunsaydaan nga organisador sangCOURAGE. Gin-aresto sila samtangnagabyahe sa Barangay Wawa, Ba-lagtas, Bulacan. Sadtong 2015, gin-hatagan sang Korte Suprema angmag-asawa sang writ of amparo(proteksyon kontra sa sarbeylanskag pagpang-ipit halin sa AFP), upodsang iban pa nga katapu sangCOURAGE.

Sadtong tungang gab-i sangAgosto 8, gin-abangan sang Bureauof Immigaration kag wala ginpasulodsa pungsod si Prof. Gill Boeringer, isaka Australyano nga propesor, sa ka-bangdanan nga nagtambong kunosiya sa mga rali kontra sa APECsadtong 2015. Pilit siya nga ginpa-balik sa Australia sadtong Agosto14, makaligad sang isa ka semananga pagtener sa sulod sang erport.Myembro si Prof. Boeringer sangInternational League of Peoples'Struggle (ILPS) kag aktibo nga na-gasuporta sa mga paghimakas sangmasang anakbalhas sa nagkalainlain

ANG BAYAN Agosto 21 , 2018 7

Mga detatsment sang AFP,ginatukod sa NEMR

Sa idalum sang rehimeng US-Duterte, labi nga ginapadamu sang ArmedForces of the Philippines (AFP) ang mga ginatukod sini nga mga de-

tatsment sang militar sa Mindanao. Partikular sa rehiyon sang NortheastMindanao, indi magnubo sa 100 ang mga detatsment sang AFP. Pila samga ini pila ka dekada nga nakatukod na pareho sa Padiay, Sibagat saAgusan del Sur; Bolhoon, San Miguel sa Surigao del Sur kag Marga, Tubodsa Surigao del Norte. Sa subong, madasig nga ginadugangan ang mga ini.

Yabi nga bahin sang Oplan Ka-payapaan kag layi militar angpaglatag sang mga detatsmentnga ini sa sulod ukon palibot sangmga sibilyan nga komunidad. Gi-nagamit ang mga ini para tikti-kan, pahugon kag ipiton ang mgasibilyan sa magkaingod nga baryokag magsabwag sang kakugmatsa mga komunidad.

Ang mga detatsment nga ininagaserbi nga gwardya sang na-galuntad na nga mga imperyalis-tang negosyo kag sa mga lugarnga gusto nila sakupon. Instru-mento ang mga ini para depensa-han ang mga duta kag iban pangpropyedad sang mga dumuluongnga korporasyon, amo man sangmga lokal nga agalon nga maydu-ta samtang ginapigos ang mga ki-namatarung kag pangabuhiansang malapad nga masang ma-ngunguma kag tumandok sakaumhan.

Sa sulod sang malawig nga pa-nahon, nagserbi ang mga ini bi-lang mga sentro sang mga buhatanti-sosyal, pareho sang iligal ngadroga, pagpangawat, pagpangid-nap kag iban pang krimen.

Lapnagon ang mga de-

tatsment nga ini sa pagpangilkilsa magagmay nga minero, ma-nugtroso kag iban pang gamaynga negosyo, kahimbon ang mgagrupo paramilitar. Sa NEMR, ka-himbon nila ang pinakamalautnga paramilitar pareho sang gru-po nanday Hasmen Acebedo,Marcos Bocales, Rico Maca kagCalpet Egua. Ginabayaran mansila sang dalagku nga kapitalistakag agalon sa pagpang-agawsang duta para sa mga komersyalnga plantasyon kag mina.

Sentro sang rekrutment sangCAFGU

Nagaserbi nga sentro ang mgadetatsment sang pwersahan ngarekrutment para sa CAFGU. Li-kom sa ihibalo sang tagabaryo,ginalakip sang mga suldado angmga ngalan sang mga residentesa listahan sang mga dapat mag-pa-"clear" sa militar. Nagaimpo-ner ang AFP sang kota sa mgaupisyal sang barangay para sabag-o nga rekrut nga CAFGU kagpilit nga ipaidalum sa paghanas-militar. Nagapanaog man sangkota ang militar sang mga bag-onga rekrut sang AFP sa mga upi-

nga bahin sang kalibutan. Lakip siyasa listahan sang mga myembro sangILPS, lunsay dumuluong kag Pilipino,nga indi makasulod sa pungsod. Di-rekta ini nga paglapas sa kinamata-rung sang mga indibidwal kag pu-muluyo nga magpasakup sa anumannga mga paghulag para sa pagpasu-long sang basehan nga mga tawha-nong kinamatarung kag pundamentalnga kahilwayan.

Kontra-opensiba sa ligalMadinalag-on nga napabasura

sang mga abugado sang apat ka akti-bista ang paglakip sa ila sa listahansang mga "terorista" nga ginpaggwasang rehimeng Duterte sadtong Di-syembre 2017. Ginpirmahan sangManila Regional Trial Court sadtongHulyo 27 ang isa ka resolusyon nganagasaad nga indi pwede nga pasab-ton sanday Bayan Muna Rep. SaturOcampo, Rafael Baylosis, VictoriaLucia Tauli-Corpus kag Jose MencioMolintas sa kaso sang pagdeklarar saPartido Komunista sang Pilipinas kagBHB bilang mga "terorista nga orga-nisasyon." Ini bangud natuhoy angnasambit nga deklarasyon sa "orga-nisasyon, asosasyon o grupo sangmga indibidwal" kag indi sa partikularnga mga indibidwal. Ang apat kabahinsa 600 indibidwal nga ginapadeklararsang Department of Justice bilangmga terorista sa isa ka kaso nga gin-pasaka sadtong Pebrero.

Sadtong Agosto 8, ginbasura mansang korte sa Nueva Ecija ang himu-himo nga kaso sang pagpatay batuksa apat nga anay kongresista sangbloke nga Makabayan. Ginpakanselarman sini ang mandamyento de arestobatuk kanday Satur Ocampo, TeddyCasino, Liza Maza kag Rafael Maria-no. Ini pagkatapos magplastar sangP2 milyon nga premyo ang alipuressang rehimeng Duterte para itudloang nahamtangan sang apat antesang adlaw sang pagbista.

Suno sa Karapatan, nagalab-ot sa700 ang iligal nga gin-aresto sangrehimeng US-Duterte. May 129 ngaaktibista kag tagapangapin sangtawhanong kinamatarung ang iligalnga gin-aresto kag ginpasakaan sangmga kaso s halin nga gintukod angInter-Agency Committtee on Legalaction (IACLA) sadtong Oktubre2017. Ang IACLA amo ang ahensyanga ginakomposar sang mga upisyalsang militar kag pulis.

Agosto 21 , 2018 ANG BAYAN8

Una nga pagtipon sang mgatumandok sa Ilocos, ginhiwat

Sa Ilocos Sur, nagtipon ang may 60 tiglawas sang mga tribong Bago,Isnag-Yapayao kag Tingguian halin sa Ilocos Norte, Ilocos Sur kag La

Union. Ginlunsar nila ang First Ilocos Indigenous Peoples Conference andConsultation sadtong Agosto 9 sa Cabugao, Ilocos Sur.

Sa pagtilipon, nagpaambit sanginagihan kag kahimtangan angnagkalainlain nga grupong minoryasa rehiyon. Napanahon ang aktibi-dad bangud pangunahon nga tar-get sang proyekto nga imprastruk-tura ni Duterte ang ila duta sangkatigulangan. Ginpangunahan sangIlocos Region Ecumenical Councilang nasambit nga pagtipon.

Suno sa pahayag sang mga de-legado, ang proyekto nga hydro-power kag ekoturismo sang rehi-men nagapalala sa pagpangwasakkag pwersahan nga pagpalayassang korporasyon sang mina samga duta sang katigulangan. La-kip sa mga ginplastar na halamba-lanon sang mga nagtambong angindi pagkilala sa lokal nga gubyer-no sa ila tiglawas, pareho sang saLa Union.

Ginplastar man sang isa kamyembro sang tribong Isnag-Ya-payao ang indi pagkilala sang lokalnga gubyerno sa pagbalibad sa ilanga maghatag sang pahanugot samga dumuluong nga kumpanyasang enerhiya sa Caunayan, Pa-gudpud sa Ilocos Norte. Bangudnapaslawan nga makakuha sangpahanugot ang nasambit nga kum-panya, nakighimbon ini sa NationalCommission for Indigenous Peop-les nga nagtukod sang isa ka pekenga organisasyon para madayonang ila operasyon.

Ginpakamalaut man ni Nick La-den sang tribong Bago kag lidersang Timpuyog ti Mannalon ti Ka-rayan Buaya ang National Irrigati-on Authority sa pagtukod sini sangdam sa ila munisipyo sa pihak sang

wala permiso halin sa mga resi-dente.

Sa pagtapos sang pagtilipon,ginlagdaan sang mga nagtambongang isa ka deklarasyon sang pag-hiliusa. Ginhatagan tum-ok nilaang pagdingot sang rehimeng US-Duterte sa ila kinamatarung ngagamiton kag pauswagon ang iladuta sang katigulangan kag angpagbale-wala sini sa ila mga pa-ngunahon nga kinahanglanon.Ginkundenar man nila ang pagdi-ngot sa ila kinamatarung nga ma-muno, magdumala kag pauswagonang ila ikasarang sa ekonomya kagpauswagon ang ila kultura.

Adlaw sang mga TumandokSadto man nga Agosto 9,

naglunsar sang koordinado ngaprotesta ang mga tsapter sangKalipunan ng Katutubong Mama-mayan sa Pilipinas sa nagkalainlainnga syudad sa Maynila, NuevaViscaya, Baguio, Pampanga, Iloilo,Surigao del Sur, Davao City kagMisamis Oriental bilang pagdum-dum sa Pangkalibutanon ngaAdlaw sang mga Tumandok.

Sa mga protesta nga ini, gin-kundenar nila ang sistematiko ngapaglapas sang rehimeng US-Du-terte sa ila mga kinamatarung. Saisa ka listahan, nagalab-ot na sa47 tumandok ang ginpatay sa ida-lum sang rehimen. Nakalista mansila sang insidente sang pagpang-atake sa mga komunidad sang tu-mandok. Sa Mindanao, 72 iskwe-lahan na sang Lumad ang nakasaratuga sang sige-sige nga militarisa-syon kag pagpang-ipit sa ila.

syal sang barangay. Ang indimakaobligar ginasilutan.

Ginpangakuan ang mga rek-rut sang CAFGU sang alawanspero sa masami nga wala ini gi-nahatag ukon ginahatagan mandaku na ang ginbuhin sang mgaupisyal. May mga kahigayunannga ginabilang sang mga sulda-do nga "utang" ang mga sweldosang CAFGU kag ginapabayaranpa sa ila sang 20%.

Ang mga tinawo sang CAFGUginahimo nga ulipon sa mga de-tatsment. Ginagamit man silabilang paon kag panaming samga operasyong kombat.

Sa pangkabilugan, nagaserbinga mga forward deployed forceang mga detatsment sa mga lu-gar nga ginadudahan sang AFPnga mga base sang BHB. Sentroang mga detatsment nga ini indilang sang mga operasyong kom-bat, kundi pati sang operasyonsang mga peace and develop-ment team (PDT).

Salot sa pumuluyoTuman kalayo sa kamatuoran

ang pahayag sang AFP nga gin-pangayo kuno sang mga sibilyanang pagtukod sang mga de-tatsment sa ila mga komunidad.Sa aktwal, aktibo nga ginabatuansang pumuluyo ang mga ini. Pilalang diri ang kaso sang pagmatuksang mga residente sa Lianga,Surigao del Sur kag Lagonlong,Misamis Oriental. Diri pwersahannga nagbakwit ang mga komuni-dad nga may gintukuran sangmga detatsment para palagyu-han ang pagpang-abuso kag ma-lala nga militarisasyon.

Malaba na ang listahan sangmga paglapas sa tawhanong ki-namatarung sa mga komunidadnga may detatsment sang AFPkag CAFGU. Madamu na ngakaso sang iligal nga pagpang-a-resto, pagpangbakol, pagpa-ngawat sa balay sang sibilyankag pagpamatay ang gindokum-mento sa mga lugar nga ini.Masami man nga ginaimposardiri ang restriksyon pareho sangcurfew kag mapanghalit ngablokeyo sa pagkaon kag komer-syo nga nagapugong sa hulagsang mga residente kag nagaa-pekto sa ila pangabuhian.

Protesta batuk sa crackdown

Bilang pagkundena sa pangpulitika nga pagpamigos kag atake kag atakesang rehimeng Duterte, nagprotesta ang mga progresibong organisasyonsa Mendiola, Maynila sadtong Agosto 18. Suno sa ila, liwat nga ginbuhi niDuterte ang mekanismo sang rehimeng Arroyo sa pagtapna sa tawhanongkinamatarung. Gintabo ang paghulag sa pagdumdum sa una nga tuig sangpagkapatay ni Kian de los Santos sa idalum sang wala unod nga gerakontra-droga sang rehimen.