9. SINIF

FİZİK‘’SORU BANKASI’’

Akıllı Tahta

Uygulaması

Video

Çözümlü

Kararında

Anlatım

Yeni

MEB

müfredatına

uyumlu

Ömer Öztel

2

Kafadengi 9. Sınıf Fizik Soru Bankası

KA00-09.01MHK05

978-605-2387-77-1

Ömer ÖZTEL

Ömer ÖZTEL

Münevver KITAY

Mustafa KELEŞ

Erkan KILIÇ

Buğra KÜÇÜK

Mehmet ESKİN

Aykut Basım Yayın Matbaacılık San. ve Tic. Ltd. Şti. Firuzköy Mah. Mezarlık Üstü Cad. No.24 / 26 A Blok Avcılar / İSTANBUL tlf: 0 212 428 52 74 - 428 54 26

0 212 275 00 35 www.eksenyayinlari.com - info@eksenyayinlari.comGülbahar Mah. Cemal Sururi Sk. No:15 / E Halim Meriç İş Merkezi Kat 9 Mecidiyeköy - İST.

Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’na göre, her hakkı Eksen Yayıncılık ve Eğitim Malz. San. Tic. AŞ’ye aittir. Eksen Yayıncılık’ın yazılı izni olmaksızın, kitabın herhangi bir şekilde kısmen veya tamamen çoğaltılması, basım ve yayımı hâlinde gerekli yasal mevzuat uygulanır.

ürün adı

ürün no

isbn

yazar

video çözüm

dizgi-mizanpaj

grafik tasarım

dijital uygulama

editör

yayın yönetmeni

baskı

iletişim

copyright ©

3

MERHABA

Sevgili Öğrenciler,

İnsan hayatında olgunluk, yaşlılık gibi dönemler vardır. Bu dönemlerin de

kendi içinde önemli dönemeç noktaları bulunmaktadır. İlköğretimden orta-

öğretime geçiş yapan milyonlarca öğrencimiz, yeni bir okul, yeni bir arkadaş

çevresi, yeni öğretmenler ve yeni derslere merhaba derken hayatın önemli bir

dönemecinde olduklarının bilincindedir kanaatindeyiz.

Yeni eğitim-öğretim yılında yeni bir müfredatla tanışacak olan 9. sınıf öğret-

men ve öğrencilerimiz, MEB’in yeni ders programları ve içeriği ile eğitim-öğ-

retime başlayacak. Biz de Kafadengi Yayınları olarak kitaplarımızı, yeni müfre-

data ve müfredatın kazanımlarına göre oluşturduk.

Bunu şöyle yaptık:

Testlere başlamadan önce hatırlanması gereken bilgiler “Özet Bilgiler” bi-

çiminde verildi.

Testler konunun ağırlığına ve önemine göre “kolaydan zora aşamalı soru-

larla” birim birim oluşturuldu ve isimlendirildi.

Her ünitenin sonuna ünite ile ilgili “Etkinlik Sayfaları” yer aldı.

Üstelik zorlandığınız soruların sesli ve görüntülü çözümlerine ulaşabilmen

için her teste “Karekod” konuldu.

Bu ürünün şimdi akıllı tahta ve bilgisayar ortamlarında kullanılmak üzere diji-

tal versiyonları da hazır. akillitahta.eksenyayinlari.com adresine üye olup üc-

retsiz indirebilirsiniz.

Sevgili Öğrenciler,

Eğitim-Öğretim hayatınızın yeni dönemecinde yeni okullar, yeni arkadaşlıklar,

yeni öğretmenlerle huzurlu ve başarılı bir yıl geçirmenizi temenni ederiz.

Esenlik ve başarı dileklerimizle...

4

Ünite adı ve alt başlıklarınıgösteren sayfalar

Konu özetlerinin bulunduğu sayfalar

Kitabımızda neler var ?

5

Ünite ile ilgili etkinliklerinbulunduğu sayfalar

Test sorularının bulunduğu sayfalar

Test ve etkinlik cevaplarının

bulunduğu sayfalar

6

İçindekiler

1. ÜNİTE: Fizik Bilimine GirişFizik Bilimine Giriş ................................................................................................................................................................. 10Test 1 .......................................................................................................................................................................................... 12Test 2 ......................................................................................................................................................................................... 14Test 3 ......................................................................................................................................................................................... 16Test 4 ......................................................................................................................................................................................... 18Test 5 ......................................................................................................................................................................................... 20Etkinlik Yapalım ..................................................................................................................................................................... 22

2. ÜNİTE: Madde ve ÖzkütleHacim Hesabı ve Birim Dönüşümleri .............................................................................................................................. 24Test 1 .......................................................................................................................................................................................... 26Test 2 ......................................................................................................................................................................................... 28Test 3 ......................................................................................................................................................................................... 30Test 4 ......................................................................................................................................................................................... 32Test 5 ......................................................................................................................................................................................... 34Test 6 ......................................................................................................................................................................................... 36Etkinlik Yapalım ..................................................................................................................................................................... 38Özkütle ...................................................................................................................................................................................... 40Test 7 ......................................................................................................................................................................................... 42Test 8 ......................................................................................................................................................................................... 44Test 9 ......................................................................................................................................................................................... 46Test 10 ....................................................................................................................................................................................... 48Test 11 ........................................................................................................................................................................................ 50Test 12 ....................................................................................................................................................................................... 52Test 13 ....................................................................................................................................................................................... 54Test 14 ....................................................................................................................................................................................... 56Etkinlik Yapalım ..................................................................................................................................................................... 58Dayanıklılık, Yapışma ve Birbirini Tutma ....................................................................................................................... 60Test 15 ....................................................................................................................................................................................... 62Test 16 ....................................................................................................................................................................................... 64Test 17 ........................................................................................................................................................................................ 66Test 18 ....................................................................................................................................................................................... 68Test 19 ....................................................................................................................................................................................... 70Etkinlik Yapalım ..................................................................................................................................................................... 72

7

3. ÜNİTE: Hareket ve KuvvetHareket ..................................................................................................................................................................................... 74Test 1 .......................................................................................................................................................................................... 76Test 2 ......................................................................................................................................................................................... 78Test 3 ......................................................................................................................................................................................... 80Test 4 ......................................................................................................................................................................................... 82Test 5 ......................................................................................................................................................................................... 84Test 6 ......................................................................................................................................................................................... 86Test 7 ......................................................................................................................................................................................... 88Test 8 ......................................................................................................................................................................................... 90Test 9 ......................................................................................................................................................................................... 92Test 10 ....................................................................................................................................................................................... 94Test 11 ........................................................................................................................................................................................ 96Etkinlik Yapalım ..................................................................................................................................................................... 98Kuvvet ....................................................................................................................................................................................... 100Test 12 ....................................................................................................................................................................................... 102Test 13 ....................................................................................................................................................................................... 104Test 14 ....................................................................................................................................................................................... 106Test 15 ....................................................................................................................................................................................... 108Test 16 ....................................................................................................................................................................................... 110Etkinlik Yapalım ..................................................................................................................................................................... 112

4. ÜNİTE: EnerjiEnerji ......................................................................................................................................................................................... 114Test 1 .......................................................................................................................................................................................... 116Test 2 ......................................................................................................................................................................................... 118Test 3 ......................................................................................................................................................................................... 120Test 4 ......................................................................................................................................................................................... 122Test 5 ......................................................................................................................................................................................... 124Etkinlik Yapalım ..................................................................................................................................................................... 126Test 6 ......................................................................................................................................................................................... 128Test 7 ......................................................................................................................................................................................... 130Test 8 ......................................................................................................................................................................................... 132Test 9 ......................................................................................................................................................................................... 134Test 10 ....................................................................................................................................................................................... 136Test 11 ........................................................................................................................................................................................ 138Test 12 ....................................................................................................................................................................................... 140Test 13 ....................................................................................................................................................................................... 142Etkinlik Yapalım ..................................................................................................................................................................... 144

8

5. ÜNİTE: Isı ve SıcaklıkIsı ve Sıcaklık .......................................................................................................................................................................... 146Test 1 .......................................................................................................................................................................................... 148Test 2 ......................................................................................................................................................................................... 150Test 3 ......................................................................................................................................................................................... 152Test 4 ......................................................................................................................................................................................... 154Test 5 ......................................................................................................................................................................................... 156Etkinlik Yapalım ..................................................................................................................................................................... 158Isı ve Sıcaklık .......................................................................................................................................................................... 160Test 6 ......................................................................................................................................................................................... 162Test 7 ......................................................................................................................................................................................... 164Test 8 ......................................................................................................................................................................................... 166Test 9 ......................................................................................................................................................................................... 168Test 10 ....................................................................................................................................................................................... 170Test 11 ........................................................................................................................................................................................ 172Test 12 ....................................................................................................................................................................................... 174Test 13 ....................................................................................................................................................................................... 176Etkinlik Yapalım ..................................................................................................................................................................... 178

6. ÜNİTE: ElektrostatikElektrostatik .......................................................................................................................................................................... 180Test 1 .......................................................................................................................................................................................... 182Test 2 ......................................................................................................................................................................................... 184Test 3 ......................................................................................................................................................................................... 186Test 4 ......................................................................................................................................................................................... 188Test 5 ......................................................................................................................................................................................... 190Test 6 ......................................................................................................................................................................................... 192Test 7 ......................................................................................................................................................................................... 194Etkinlik Yapalım ..................................................................................................................................................................... 196

Cevap Anahtarı ...................................................................................................................................................................... 200

Fizik Bilimine Giriş Fizik Biliminin Önemi

Fiziğin Uygulama Alanları

Fiziksel Niceliklerin

Sınıflandırılması

Bilim Araştırma Merkezleri

10

Fizik Bilimine Giriş

Doğa olaylarından; canlı varlıkları inceleyen bilim dalı biyoloji, maddenin yapısal özelliklerini inceleyen bilim dalı kimyadır. Madde ve enerji arasındaki etkileşimi inceleyen ve doğada gerçekleşen olayları açıklamaya çalışan bilim dalına ise fizik denir.

Fizik biliminin o kadar geniş bir uygulama alanı vardır ki, hayatımızın her anını kapsar. Ulaşımımızı sağlayan araba, tren, gemi ve uçağın hareket etmesi, cep tele-fonları, kablolu telefonlar ya da internet ile ses nakli-nin gerçekleştirilmesi, fizik yasalarıyla açıklanır. Ayrıca, hayatımızın her anına girmiş elektrik ve elektrikle çalışan basit bir su ısıtıcısından tutunda bilgisayara kadar bütün aletlerin çalışma prensipleri fizik yasalarına dayanır. Son yıllarda sıkça duyduğumuz “radyoaktivite” ve radyo-aktif bir madde atomunun çekirdeğinin parçalanması durumunda ortaya çıkan çok büyük miktardaki “nükleer enerji” gibi daha bir çok olayın nedenini de fizik bilimi inceler ve bu olaylara açıklamalar getirir.

Bir fizikçi, fizik biliminin, sınanabilir, sorgulanabilir, yan-lışlanabilir ve delillere dayandırılabilir olduğunu bilir. Burada bilimsel bir bilginin mutlak doğru olmadığını unutmamak gerekir. Teknolojik gelişmelerle birlikte, önceleri bilimsel olarak doğru kabul edilen bazı fikirlerin aslında yanlış olduğu ortaya çıkmıştır. Örneğin, önceleri bölünemez olarak tanımlanan atom, günümüz teknolo-jisiyle parçalanabildiği için eskiden yapılan tanımlamalar geçerliliğini yitirmiştir.

Fiziğin Alt AlanlarıMekanikCisimlerin nasıl hareket ettiğini, nasıl etkileştiğini ve kuvvet ile hareket arasındaki ilişkiyi inceler. Mekanik de kendi içinde kinematik, dinamik, momentum gibi alt alanlara ayırılır. Bu alanla ilgili mesleklere; inşaat ve makine mühendisliği örnek olarak verilebilir.

OptikIşıkla ilgili olayları inceler. Işığın yayılması, yansıma-sı, kırılması, yaptığı aydınlatma optiğin alt alanlarıdır. Astronomide yeni yıldızların ve galaksilerin keşfedilme-sinde, tıpta görme kusurlarının düzeltilmesinde, lazerle yapılan ameliyatlarda ve daha birçok alanda kullanılır. Optisyenler ve göz doktorları optikle ilgili çalışmalar yapar.

TermodinamikEnerjinin madde içinde nasıl yayıldığını ve nasıl iletil-diğini inceler. Bu alanla ilgili mesleklere; iklimlendirme uzmanı örnek verilebilir.

Atom FiziğiAtomların yapısını ve bu yapıları oluşturan unsurlarla nasıl etkileştiğini inceler. Bu alanla ilgili mesleğe; atom mühendisliği örnek verilebilir.

Nükleer FizikAtom çekirdeğinin yapısını ve kararsız çekirdeklerin nasıl ışıma yaptıklarını inceler. Radyoaktif elementlerden, nükleer enerji ve nükleer bomba elde etme gibi çok geniş bir uygulama alanı vardır. Nükleer enerji mühen-disleri bu alanda çalışır.

Katıhâl FiziğiYoğun haldeki maddelerin, elektriksel, manyetik, optik ve esneklik özelliklerini inceler. Son yıllarda yapılan çalışmalar sonucu düşük sıcaklıklarda süper iletken maddeler elde edilmiştir. Ayrıca yarı iletken maddelerin keşfi elektroniğin doğuşu olmuştur. Bu koşullar teknoloji alanında kullanılmakta olup, elektronik aletlerin geliş-mesini sağlamaktadır. Bu alanla ilgili mesleğe; mikroe-lektronik mühendisliği örnek olarak verilebilir.

Yüksek Enerji ve Plazma FiziğiYüksek enerjili parçacıkların etkileşimini ve maddenin plazma durumunu inceleyen modern bir fizik dalıdır. Maddenin temel yapıtaşlarını ve bunların birbirleriyle olan etkileşimlerini anlamaya çalışarak evrenin yapısı ve oluşumu hakkında bilgi edinmemizi sağlar. Plazma fiziği; maddenin plazma halinden elektrik ve ısı iletiminde nasıl faydalanılacağını ve plazma hâlini temel alarak yeni enerji kaynaklarının nasıl geliştirilebileceğini araştırır. Plazma bilgilerinden yararlanılarak, plazma televizyon-lar, floresan lambalar, sanayide kullanılan plazma kesim makineleri üretilmiştir. Fizik mühendisliği bu alanla ilgili mesleğe örnek verilebilir.

ElektromanyetizmaMaddenin elektriksel ve manyetik özelliklerini inceler. Elektromanyetik dalgalar bu alanın konusudur. Elektrik - elektronik mühendisliği, biyomedikal mühendisliği bu alanla ilgili mesleklere örnek olarak verilebilir.

11

Temel ve Türetilmiş NiceliklerFiziksel nicelikler temel büyüklük-türetilmiş büyüklük ve skaler büyüklük-vektörel büyüklük olarak sınıflandı-rılabilir. Başka fiziksel büyüklüklere ihtiyaç olmadan (tek başına anlamı olan) ifade edilen büyüklüklere temel büyüklük denir. Temel büyüklükler yardımı ile ifade edi-lebilen büyüklüklere de türetilmiş büyüklük denir.

Aşağıdaki tabolda temel büyüklükler, sembolleri, ulusla-rarası birim sistemindeki (SI) birimleri ve ölçüm aletleri verilmiştir.

Temel

BüyüklüklerSembolü SI'deki birimi Ölçüm Aleti

Kütle m kilogram (kg) terazi

Uzunluk L metre (m) metre

Zaman t saniye (s) kronometre

Sıcaklık T kelvin (K) termometre

Elektrik akımı

i amper (A) ampermetre

Işık şiddeti I candela (cd)fotometre ile hesaplanır

Madde mik-tarı

n molmatema-tiksel yolla hesaplanır

Temel büyüklüklerden elde edilen bazı türetilmiş büyük-lüklere; sürat, kuvvet, enerji, basınç, ivme örnek olarak verilebilir.

Skaler ve Vektörel BüyüklüklerBir sayı ve birimle ifade edilebilen büyüklüklere skaler büyüklük denir. Bir sayı, birim ve yönü ile ifade edilen büyüklüklere de vektörel büyüklük denir. Temel büyük-lüklerin tamamı skaler büyüklüktür. Kuvvet, hız, ivme gibi yönü olan büyüklükler ise vektörel büyüklüktür.

büyüklük

doğubatı

başlangıçnoktası

bitişnoktası

≥F1

Şekilde kuvvet vektörü gösterilmiştir. Doğu yönündeki bu kuvvet doğu-batı doğrultusundadır.

Vektörel büyüklüklerin toplamına bileşke vektör denir. Bileşke vektör bulunurken, aynı yönlü olanlar toplanır, zıt yönlü olanlar çıkarılır.

F1

Fnet = F1 + F

2

F2

F2

Fnet = |F1 – F

2|

F1

Bilim Araştırma MerkezleriBilimin gelişmesi ve günlük yaşama kazandırılması ama-cıyla bilim insanlarının birlikte çalışma imkanı buldukları ve bilimsel çalışmalarını, buluşlarını, projelerini, bilgiye ulaşma yol ve yöntemlerini paylaştıkları merkezlerdir.

Ülkemizde ve Dünya'da yer alan bilim araştırma merkez-lerinden bazıları TÜBİTAK, TAEK, ASELSAN, CERN, NASA ve ESA'dır.

TÜBİTAK (Türkiye Bilimsel ve Teknoloji Araştırma Kurumu)1963 yılında fen bilimlerindeki araştırmaları destekle-mek, araştırmacıları teşvik etmek amacıyla kurulmuştur.

TAEK (Türkiye Atom Enerjisi Kurumu)1956'da atom enerjisinin ülke yararına kullanılmasını sağlamak amacıyla kurulmuştur.

ASELSAN (Askeri Elektronik Sanayi)1975 yılında Türk Silahlı Kuvvetlerinin, uydu haberleş-mesine yönelik ihtiyaçlarına cevap vermek, teknolojik gelişmelerin takipçisi ve öncüsü olmak, elektronik ürün-ler ve sistemler geliştirmek için kurulmuştur.

CERN (Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi)1954 yılında kurulan CERN, İsviçre-Fransa sınırında, yerin 100 metre altında ve yaklaşık 27 km çevre uzun-luğuna sahiptir. Yapılan deneylerle atom altı parçacıklar hakkında bilgi üretilmektedir. Ayrıca bu parçacıkları sınflandırmaya, evreni, evrenin oluşumunu ve gelece-ğini anlamaya yardımcı olacak deneyler yapılmaktadır. Burada üretilen bilgiler, plazma fiziği, elektronik, nano-bilim, bilişim teknolojisi gibi alanlarda yeni çalışmaların yapılmasında etkili olmuştur.

NASA (Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi)1915 yılında NACA olarak kurulmuş, adı 1958 yılında NASA olarak değiştirilmiştir. Amerika'dadır. Uzay prog-ramları çalışmaları için kurulmuştur.

ESA (Avrupa Uzay Ajansı)Avrupa'nın uzay programlarını hazırlamak ve geliştirmek için 1975 yılında Fransa'da kurulmuştur.

12

TEST 1

1. 9.sınıfabaşlayanöğrencilerfizikdersiiletanışıyorvebuders ile ilgiliolarakbazıöğrencileröğretmenlerineaşağıdakisorularısoruyor.

Arda : Çok uzaktaki bir insanla cep telefonu ilenasılkonuşabiliyoruz?

Görkem : Oksijenatomuilehidrojenatomlarıbirleşe-

reknasılsuoluşuyor?

Özlem : Neden günün belirli saatlerinde gökyüzüfarklırenklerdegörünür?

Fatma : Tonlarcakütlelibirgemisuüzerindenasıldurabiliyor?

Canan : Elektrikenerjisinasılüretiliyor?

Fizik öğretmeni alan bilgisi ile hangi öğrencininsorusunacevapveremez?

A)Arda B)Görkem C)Özlem D)Fatma E)Canan

2. Aşağıdakiifadelerdenhangisiyanlıştır?

A) Fizikbilimininkonusu;maddeyi,enerjiyivebunlararasındakietkileşimiincelemektir.

B) Fizik biliminin amacı; doğa yasalarını bulmak veevreniaçıklamayaçalışmaktır.

C) Fizikbilimindekibilgiler,kimya,biyoloji, coğrafyagibidiğeralanlardakiolaylarıaçıklamakiçinkulla-

nılır.D) Fizikbilimi, eksiklikleri tamamlanarak vehataları

düzeltilerekgelişir.E) Fizikbilimiileeldeedilenbilgiler,mutlakdoğrudur

vehiçbirzamandeğişmezler.

3. Aşağıdakifiziğinaltalanlarındanhangisininkonu-

suyanlışverilmiştir?

A) Mekanik:Kuvvetinhareketeetkisiniinceler.B) Optik:Işıkolaylarınıinceler.C) Çekirdekfiziği:Atomunyapısınıinceler.D) Katıhâlfiziği:Yoğunhaldekimaddelerinesneklik,

optik,elektrikgibiözellikleriniinceler.E) Termodinamik:Isıvesıcaklıkolaylarınıinceler.

4. Kimyada,bileşiklerinayrıştırılmasıyöntemlerindenbirideelektrolizdir.Örneğinelektrolizilesu(H2O)bileşen-

leriolanhidrojen(H)veoksijen(O)atomlarınaayrıştı-rılabilir.

Kimyacılarbuolayınaçıklanmasında fiziğinhangialtalanınınbilgilerindenyararlanır?

A) AtomfiziğiB) ÇekirdekfiziğiC) ElektromanyetizmaD) TermodinamikE) Katıhâlfiziği

5. Aşağıdakilerdenhangisifizikbilgilerindenyararla-

nılarakyapılmamıştır?

A) RadarcihazıB) MRcihazıC) TermometreD) LazeryazılarE) Ağrıkesiciler

6. Şekil I'deki çizelgede fiziğin bazı alt alanları, ŞekilII'dekiçizelgedeisebazıaletlerverilmiştir.

Fiziğinbazıaltalanları•Optik

•Mekanik

•Termodinamik

•Elektromanyetizma

•Katıhâlfiziği

Bazıaletler•Kombi

•Pusula

•Dinamometre

•Teleskop

ŞekilI ŞekilII

ŞekilII'dekialetler,ŞekilI'dekifiziğinaltalanlarıileeşleştirilirse,hangialtalanbueşleşmenindışındakalır?

A) OptikB) MekanikC) TermodinamikD) ElektromanyetizmaE) Katıhâlfiziği

13

7. Aşağıdakidoğaolaylarındanhangisifizikbilimiileaçıklanamaz?

A) Şimşek çaktıktan sonra gök gürültüsünün duyul-ması

B) GökkuşağınınoluşmasıC) Antikçağdayaşayanbazıcanlıtürlerininneslinin

kesilmesiD) Güneş'inışıksaçmasıE) Gel-gitolayınınoluşması

8. Aşağıdakişemadafiziğinbazıaltalanlarınıninceledik-

lerikonularverilmiştir.

Cisimlerinnasılhareketettiğinivenasıletkileş-

tiğiniinceler.

Enerjininmaddeiçindenasılyayıldığınıve

nasıliletildiğiniinceler.

Atomçekirdeğininyapısınıvekararsızçe-

kirdeklerinnasılışımayaptıklarınıinceler.

Yoğunhaldekimadde-

lerinelektriksel,man-

yetik,optikveesnekliközellikleriniinceler.

Fiziğinaltalanları

Buşemada,fiziğinhangialtalanıileilgilibilgiveril-memiştir?

A)Termodinamik B)MekanikC)Nükleerfizik D)Atomfiziği E)Katıhâlfiziği

9. Aşağıdakilerdenhangisifizikbilimininözelliklerin-

dendeğildir?

A) SınanabilirolmasıB) SorgulanabilirolmasıC) YanlışlanabilirolmasıD) DelilleredayandırılabilirolmasıE) Yasalarındeneyşartlarınagöredeğişmesi

10. • Maddeveenerjiarasındakiilişkileriinceleyenbilimdalına..........I..........denir.

• Fiziğinbiraltbilimdalıolan .........II....... ışıkla ilgiliolaylarıinceler.

• Bitkileringeneldeyeşilrenktegözükmesifizikbili-mindekibazıyasaveteorilerin.............III..........bili-mindedekullanılmasınaörnektir.

Yukarıdaki cümlelerde boş bırakılan yerler uygunifadelerletamamlandığındaI,II,IIInumaralıyerle-

regelmesigerekenkavramlaraşağıdaki seçenek-

lerdenhangisindedoğruolarakverilmiştir?

I II IIIA) Fizik Katıhalfiziği BiyolojiB) Fizik Optik BiyolojiC) Kimya Manyetizma BiyolojiD) Fizik Optik KimyaE) Kimya Elektrik Biyoloji

11. Biröğrencifizikbiliminindiğerbilimdalları ileilişkisiniaraştırıyorveeldeettiğiverileriaşağıdakitabloyayazı-yor.

Olay İlişkiliolduğubilimdalı

Pozitifvenegatifelektrikyükleri-ninbirbirineuyguladığıkuvvetin,bağoluşumlarındakietkisi

Kimya

Bitkilerdesuvemadenseltuzla-

rıntopraktanemilerekyaprakla-

raulaştırılabilmesiCoğrafya

Birbölgeninsıcaklıkdeğişimleriilerüzgararasındakiilişkininbelirlenmesi

Biyoloji

Bulunantarihieserlerinyaşınınbelirlenebilmesiiçinkarbontestininyapılması

Tarih

Butablodakiyanlışlığındüzeltilebilmesiiçin,hangiikibilimdalınınyerlerideğiştirilmelidir?

A) KimyaveCoğrafyaB) KimyaveBiyolojiC) KimyaveTarihD) CoğrafyaveBiyolojiE) BiyolojiveTarih

14

TEST 2

1. • Kütle • Enerji • Sıcaklık • Kuvvet • Zaman

Yukarıdakilerdenkaçtanesitemelbüyüklüktür?

A)1 B)2 C)3 D)4 E)5

2. Aşağıdakilerdenhangisitüretilmişbirbüyüklüğünbirimidir?

A)Kilogram B)KelvinC)Metre D)Kandela E)Joule

3. Aşağıda verilen birimlerden hangisi karşısındakiniceliğeaitdeğildir?

Birim NicelikA) Kelvin SıcaklıkB) Amper PotansiyelfarkC) Kalori EnerjiD) Newton KuvvetE) Pascal Basınç

4. • Birimzamandakihızdeğişimineivmedenir. • Birimzamandakiyerdeğiştirmeyehızdenir. • Bir cismeetki eden net kuvvet, cismin kütlesi ile

ivmesiçarpılarakbulunabilir.

Buna göre, kuvvet birimi olan Newton, temelbüyüklükler cinsinden aşağıdakilerden hangisineeşittir?

A) kg.m2

s2

B) kg.m2

s C)

kg.ms

2

D) kg.s

m E) kg.s

m2

5. Aşağıdakilerden hangisi bir niceliğin birimi değil-dir?

A)Litre B)Saniye C)Metre D)Kilo E)Amper

6. Aşağıdaki çizelgede bazı temel büyüklükler, simgesiveSΙ'dakibirimiileverilmiştir.

Temelbüyüklük Simgesi SΙbirimiUzunluk l

m kilogramZaman tSıcaklık kelvin

Elektrikakımı i

Bunagöre,aşağıdakilerdenhangisiyanlıştır?

A) Uzunluğunbirimimetredir.B) Birimikilogramolanbüyüklük,eşitkolluterazi ile

ölçülür.C) Zamanınbirimisaniyedir.D) SıcaklıkTharfiilegösterilir.E) Elektrikakımınınbirimivolttur.

7. Aşağıdaverilenifadelerdenhangisifizikselolarakhatalıdeğildir?

A) Birotomobilinağırlığıyaklaşık1000kg'dır.B) Kutup ayıları, ısının –20 °C olduğu durumlarda

üşümezler.C) Bircisminkütlesidinamometreile2kgolarakölçül-

dü.D) Birelektrikdevresindedirençyarıyadüşürülerek,

dirençtengeçenakımşiddetinin2volttan4voltaçıkmasısağlandı.

E) Dünya'yaenyakınyıldızın,Dünya'yauzaklığı4,2ışıkyılıolarakbelirlendi.

15

8. Aşağıdakilerden hangisi temel büyüklüklerinölçümaletlerindendeğildir?

A)

C)

B)

D)

E)

V

0 105 15 20

terazi metre

voltmetre termometre

saat

9. Fizikselbüyüklükler,skalervevektörelbüyüklükolarakikigruptatoplanır.

Bunagöre,vektörelbüyüklükleriskalerbüyüklük-

lerdenayıranözellikaşağıdakilerdenhangisidir?

A)Birim B)ŞiddetC)Yön D)Sembol E)Ölçülebilirlik

10. • Kütle • Uzunluk • Ağırlık • Hız • Zaman

Yukarıdakiniceliklerdenkaçtanesivektörelbüyük-

lüktür?

A)1 B)2 C)3 D)4 E)5

11. Fizikte ölçme yapmak için, ölçülen nicelik türündendeğişmezbirbüyüklükbelirlenirveölçüleceknicelik,obüyüklükcinsindenifadeedilir.

Bunagöre, belirlenenbudeğişmezbüyüklüğenedenir?

A)Sembol B)BirimC)Şiddet D)Ölçümaleti E)Metre

12. Aşağıdakilerdenhangisivektörelbüyüklüktür?

A)Hız B)KütleC)Zaman D)Sıcaklık E)Elektrikakımı

13. Aşağıdaki tabloda bazı nicelikler, birimleri ve ölçümaletleriverilmiştir.

Nicelik Birimi ÖlçümaletiK Candela Fotometre

Sıcaklık L TermometreAkımşiddeti Amper M

Bunagöre,tablodaK,L,Myazanyerlereaşağıda-

kilerdenhangisigetirilmelidir?

K L M

A) Işıkakısı kalori ampermetreB) Işıkşiddeti kalori ampermetreC) Işıkşiddeti kelvin voltmetreD) Işıkakısı kelvin voltmetreE) Işıkşiddeti kelvin ampermetre

16

1. Şekildeki tabloda bazı nicelikler ve büyüklükleri veril-miştir.

Nicelik ÖlçümsonucuK 40°CL 100gM 40mN 285K

Bunagöre,hangi ikinicelikbirbiri ilekıyaslanabi-lir?

A)KveL B)KveM C)KveN D)LveM E)MveN

2. I. °C(celcius) II. cal(kalori) III. J(joule) IV. K(kelvin)

Yukarıdakibirimlerdenhangilerisıcaklıkbirimiola-

rakkullanılır?

A)IveII B)IveIII C)IveIV D)IIveIII E)IIveIV

3. Aşağıdabazıtemelbüyüklüklerveölçümaletleriveril-miştir.

Buna göre, hangi temel büyüklüğün ölçüm aletiyanlışolarakverilmiştir?

Temelbüyüklük Ölçümaleti

A) Kütle DinamometreB) Sıcaklık TermometreC) Zaman KronometreD) Akımşiddeti AmpermetreE) Uzunluk Metre

4. Aşağıda bazı büyüklüklerin sembolleri ve birimleriverilmiştir.

Bunagöre,hangi temelbüyüklüğüngösterimindeyanlışlıkyapılmıştır?

A)i=4A B)l=40cm C)m=3kg D) Ι=50cd E)T=25cal

5. Biröğrencibirsaçtelininkalınlığınıölçüyor.

Bunagöre,öğrencinin,bulduğusonucuaşağıdakiuzunluk birimlerinden hangisi ile ifade etmesi enuygundur?

A)mm B)cm C)dm D)m E)km

6. Aşağıdakilerdenhangisindeverilenbirim,karşısın-

dakiniceliğinbirimideğildir?

Birim NicelikA) Metre UzunlukB) Kalori SıcaklıkC) Saniye ZamanD) Joule EnerjiE) Amper Akımşiddeti

7. Birimzamandakiyerdeğiştirmeyehızdenir.

Bunagöre,aşağıdakilerdenhangisihızbirimidir?

A) kilogramsaniye B) kilogrammetre

C) metresaniye

D) saniyemetre

E) metrekilogram

TEST 3

17

8. Bir cismin momentumu kütlesi ile hızı çarpılarakhesaplanır. Birim zamandaki yer değiştirmeye de hızdenir.

kg:kütlebirimi, m:uzunlukbirimi, s:zamanbirimi

olduğunagöre,aşağıdakilerdenhangisimomentu-

munbirimidir?

A) kg.s

m B) m.s

kg C)

kg.ms

D) kg.m2

s E) kg

.ms

2

9. Bir öğrenci yaptığı deneyde iki farklı cismin kütlesiniölçerekbucisimlerifarklıyüksekliklerdenserbestbıra-

kıyor. Cisimlerin yere düşme süresini ölçen öğrenciaşağıdakitabloyuoluşturuyor.

Cisminkütlesi(kg)

Bırakıldığıyükseklik(m)

Cisminyeredüşmesüresi(s)

1 5 1

2 5 1

1 20 2

2 45 3

Budeneydeneldeedilenverileregöre,

I. Cisminyeredüşmesüresikütlesinebağlıdeğildir. II. Ağırcisimleryeredahakısasürededüşer. III. Bircisminyeredüşmesüresi,bırakıldığıyükseklik-

ledoğruorantılıdır.

sonuçlarındanhangilerineulaşılabilir?

A)YalnızI B)YalnızII C)YalnızIII D)IveIII E)IIveIII

10. Aşağıdaki tablodabazıniceliklerin tanımlarıvemate-

matikselbağıntıları(formülleri)verilmiştir.

Nicelik Tanımı Matematikselbağıntısı

İş(W)

Bircismeuygulanankuvvetin,cismealdırdığıyolileçar-pımınadenir.

F.x

Güç(P) Birimzamandayapılanişedenir.

Wt

Kuvvet(F)Cisimlerdeşekilvekonumdeğişikliğiyapanetkileredenir.

m.a

Hız(v) Birimzamandakiyerdeğiştirmeyedenir.

x

t

İvme(a) Birimzamandakihızdeğişiminedenir.

vt

Bunagöre, kg.m2

s3hanginiceliğinbirimidir?

A)İş B)Güç C)Kuvvet D)Hız E)İvme

11. Bilimaraştırmamerkezleriyleilgili,

I. Bilimingelişmesivegünlükyaşamakazandırılma-

sıamacıylabiliminsanlarınınortakçalışmayaptığımerkezlerdir.

II. Bilim insanlarının vearaştırmacıların yetiştirilebil-mesiiçinolanaklarsağlar.

III. Yöntemler geliştirerek özel sektörün teknolojikaraştırma ve geliştirmeye etkin olarak katılımınısağlar.

yargılarındanhangileridoğrudur?

A)YalnızI B)IveII C)IveIII D)IIveIII E)I,IIveIII

18

1. Fiziğinaltalanlarıveincelediklerikonularlailgiliaşağı-dakibilgilerveriliyor.

Bunagöre,fiziğinaltalanlarındanhangisininince-

lediğikonuyanlışolarakverilmiştir?

Fiziğinaltalanı İncelediğikonu

A) Optik IşıkB) Manyetizma MıknatısC) Termodinamik HareketD) Katıhalfiziği KatımaddeE) Nükleerfizik Işıma

2. Bir iletken telden elektrik akımı geçirildiğinde, telinyakınındabulunanpusulaiğnesisapar.

Buolayfiziğinhangialtalanıileilgilidir?

A)Katıhalfiziği B)ManyetizmaC)Elektrik D)Mekanik E)Termodinamik

3. Birimzamandaalınanyolasüratdenir.

Bunagöre, süratinmatematiksel ifadesi vebirimiaşağıdakilerdenhangisindedoğruverilmiştir?

Matematikselifadesi Birimi

A) alınanyolzaman

ms

B) alınanyolzaman

s

m

C) zaman

alınanyol

ms

D) zaman

alınanyol

s

m

E) Alınanyolxzaman m.s

4. Aşağıdakiölçümaletlerindenhangisiölçtüğünice-

likbakımındandiğerlerindenfarklıdır?

A) EşitkolluteraziB) TermometreC) KronometreD) ManometreE) Ampermetre

5.

I II III

Fotosellimusluk

ElektriklisuısıtıcısıKamera

Yukarıdakilerdenhangilerifizikbilimininteknoloji-dekiuygulamalarındandır?

A)YalnızI B)IveII C)IveIII D)IIveIII E)I,IIveIII

6. Başka büyüklükler yardımıyla ifade edilebilen büyük-

lükleretüretilmişbüyüklükdenir.

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi türetilmişbüyüklükdeğildir?

A)Hacim B)Kütle C)Hız D)Enerji E)İvme

7. Aynıdüzlemdeki≥K,≥Lkuvvetvektörlerişekildekigibidir.

≥K

≥L

≥Kvektörününbüyüklüğü4Nolduğunagöre, ≥Lvek-

törününbüyüklüğükaçN'dir?

A)4 B)5 C)6 D)8 E)10

TEST 4

19

8. Aynıdüzlemdeki ≥K, ≥L, ≥M, ≥Nvektörlerişekildekigibidir.

≥K

≥M

≥N

≥L

Bunagöre,

I. ≥L=2 ≥K II. ≥L= ≥M III. | ≥K+ ≥L|=| ≥N|

eşitliklerindenhangileridoğrudur?

A)YalnızI B)IveII C)IveIII D)IIveIII E)I,IIveIII

9. Yatay sürtünmesiz düzlemdekiK, L cisimlerine şekil-dekikuvvetleruygulanıyor.

yatayyatay

2N 2N10N 8N6NK L

Buna göre, cisimlere etki eden bileşke kuvvetleraşağıdakilerdenhangisindedoğruverilmiştir?

K'yeetkieden L'yeetkieden bileşkekuvvet(N) bileşkekuvvet(N)A) 8 12

B) 8 14C) 12 12

D) 12 14E) 12 16

10. Dünya'nınenbüyükparçacıkhızlandırıcısılabora-

tuvarıaşağıdakilerdenhangisidir?

A)NASA B)ESA C)CERN D)TAEK E)ASELSAN

11. I. NASA II. CERN III. ESA

Yukarıdakibilimaraştırmamerkezlerindenhangile-

riuzayçalışmalarıyapmakamacıylakurulmuştur?

A)YalnızI B)YalnızII C)YalnızIII D)IveII E)IveIII

12. Türk Silahlı Kuvvetleri'nin, uydu haberleşmesi-ne yönelik ihtiyaçlarına cevap vermek, teknolojikgelişmelerintakipçisiveöncüsüolmak,elektronikürünler ve sistemler geliştirmek amacıyla 1975yılındaülkemizdekurulanbilimaraştırmamerkeziaşağıdakilerdenhangisidir?

A)TAEK B)ASELSANC)ROKETSAN D)TÜBİTAK E)CERN

13. TAEK'ingörevleriileilgili;

I. atomenerjisininülkeyararınakullanılmasınısağla-

mak, II. tarımvegıdamalzemeleriilehava,suvetoprakta-

kiradyoaktiviteanalizleriyapmak, III. radyasyondankorunmaeğitimlerivermek

verilenlerdenhangileridoğrudur?

A)YalnızI B)IveII C)IveIII D)IIveIII E)I,IIveIII

14. I. Başkalarınınçalışmalarınıreferansgöstererekkul-lanmak

II. Açık,şeffafvegüvenilirolmak III. Başkalarınınfikirlerinesaygılıolmak

Yukarıdakilerdenhangileribilimetiğineuygundav-

ranışlardır?

A)YalnızI B)IveII C)IveIII D)IIveIII E)I,IIveIII

20

1.

IIII II

Yıldırımdüşmesi FotosentezGökkuşağıoluşumu

Yukarıdaki olaylardanhangilerini fizik bilimi açık-

lar?

A)YalnızI B)IveII C)IveIII D)IIveIII E)I,IIveIII

2. Fizikbilimiileilgiliolarak,

I. Maddeileenerjiarasındakietkileşimiinceler. II. Doğaolaylarınınnasılgerçekleştiğiniinceler. III. Canlılararasındakiiletişimiinceler.

yargılarındanhangileridoğrudur?

A)YalnızI B)YalnızII C)IveII D)IveIII E)I,IIveIII

3. Aşağıdaki kavramlardan hangisi ilgili olduğu fizi-ğinaltalanıileyanlışeşleştirilmiştir?

A) Pusula→ManyetizmaB) Gözlük→OptikC) Termometre→TermodinamikD) Işıma→KatıhalfiziğiE) Kuvvet→Mekanik

4. Fizikbilimiaşağıdakilerdenhangisiniincelemez?

A) KuvvetinhareketeetkisiniB) IsınınmaddeileetkileşiminiveiletiminiC) ElektrikyüklerininözellikleriniveelektrikakımınıD) Radyoaktifatomçekirdeklerinivebuatomlarınışı-

malarınıE) Maddeniniçyapısınıvedeğişimini

5. Aşağıdakialetlerdenhangisiteknolojiningelişmesiileicatedilenaletlerdenbirideğildir?

A)

C)

E)

B)

D)

Televizyon

MRIcihazı Pusula

Kamera

Mikroskop

6. Biröğrencitemelbüyüklüklerileilgiliolarakaşağıdakiçizelgeyioluşturmuştur.

Birimi

Kütle kilogram

Zaman

Işıkşiddeti

Sıcaklık

Molsayısı

saniye

kandela

kalori

mol

Uzunluk

Elektrikakımı

metre

amper

Temelbüyüklükler

Buöğrenciileilgiliolarakaşağıdakilerdenhangisisöylenebilir?

A) Temelbüyüklüklerintamamınıdoğruyazmıştır.B) Temel büyüklüklerin birimlerinin tamamını doğru

yazmıştır.C) Uzunluğunbiriminiyanlışyazmıştır.D) Molsayısıveışıkşiddetitemelbüyüklükolmadığı

haldebunlarıyazmıştır.E) Öğrenciçizelgedetemelbüyüklüklerkısmınatüre-

tilmişbüyüklüklerdendeyazmıştır.

TEST 5

21

7. Kütle ile ilgiliolarakaşağıdakilerdenhangisiyan-

lıştır?

A) Temelbüyüklüktür.B) Skalerbüyüklüktür.C) Teraziileölçülür.D) BirimiNewtondur.E) Maddemiktarıileilgilibirbüyüklüktür.

8. Aşağıdakisembollerdenhangisitemelbüyüklükle-

rinsembollerindendeğildir?

A)m B)t C)i D)n E)Ix

9. Aşağıdaki temelbüyüklüklerdenhangisininbirimiyanlışolarakverilmiştir?

Temelbüyüklük BirimiA) kütle kilogramB) uzunluk metreC) zaman saniyeD) sıcaklık KelvinE) ışıkşiddeti Amper

10. Aşağıdakibüyüklüklerdenhangisiskalerbüyüklükdeğildir?

A)Kütle B)Zaman C)Hız D)Hacim E)Sıcaklık

11. • Hız • Kütle • Zaman • Ağırlık • Maddemiktarı

Yukarıdaki niceliklerden kaç tanesi temel büyük-

lüktür?

A)1 B)2 C)3 D)4 E)5

12. Aşağıdakitemelbüyüklüklerdenhangisininölçümaletiyanlışolarakverilmiştir?

Temelbüyüklük ÖlçümaletiA) kütle teraziB) uzunluk metreC) elektrikakımı voltmetreD) sıcaklık termometreE) zaman saat

13. Aşağıdabeştanebüyüklükverilmiştir.

1. Uzunluk 2. Alan 3. Sürat 4. Kütle 5. Kuvvet

Bu büyüklüklerin temel büyüklükler ve vektö-

rel büyüklükler olarak sınıflandırılması aşağıdakiseçeneklerdenhangisindedoğruyapılmıştır?

Temelbüyüklükler VektörelbüyüklüklerA) 1,4 5B) 1,4 4,5C) 1,2,4 3,5D) 1,3,4 4,5E) 1,3,4 5

Etkinlik Yapalım

22

1

Aşağıdakitablodafiziğinaltalanlarıveincelediğikonularverilmiştir.

Butablodaboşbırakılanyerleritamamlayanız.

Fiziğinaltbilimdalı İncelediğikonu

Mekanik Hareket

Manyetizma

Işık

Atom

Termodinamik

Katımadde

Işıma

1 a

3

5

2

4

6

7

c

e

b

d

f

g

2

Aşağıdakitablodatemelbüyüklüklerverilmiştir.

Bunagöre,tablodaboşbırakılanyerleritamamlayı-nız.

TEMELBÜYÜKLÜKLER

Büyüklük Sembolü Birimi ÖlçümAleti

Kütle m kg Terazi

Uzunluk

Zaman

Sıcaklık

Akımşiddeti

Işıkşiddeti

Maddemiktarı

3Aşağıda bazı büyüklükler ile vektörel büyüklükler veskalerbüyüklüklersepetleriverilmiştir.

g Enerji

e Kuvvet

c Uzunluk

a Kütle

Vektörelbüyüklüklersepeti

h Yerdeğiştirme

f Hız

d Zaman

b Ağırlık

Skalerbüyüklüklersepeti

Bunagöre,verilenbüyüklükleriilgiliolduklarısepet-lereyerleştiriniz.

4Aşağıdabazıbilimaraştırmamerkezlerivegörevlerive-

rilmiştir.

Bilimaraştırmamerkezleriilegörevlerinieşleştiriniz.

1. Avrupa'nın uzay programlarını yapmakveyürütmek

2. Parçacıkları hızlandırarak çarpıştırmakveatomaltıparçacıklarıincelemek

3. Türkiye'ninatomenerji ihtiyacınadönükprogramlaryapmak

4. Askerialandateknolojiüretmek

a. TAEKb. CERNc. ASELSANd. ESA