Ligjërata të autorizuara Lënda: Menaxhimi i Projekteve

Viti shkollor 2013/2014

Niveli Master

Drejtimet: (1) Menaxhment Gjeneral Internacional, (2) Biznes

–Marketing;(3) Financa dhe Banka; (4)Menaxhimi i sektorit publik

Prof Dr Shyqri Kelmendi

Prof Dr Shyqri Kelmendi

Menaxhmenti i projekteve

dhe Investimeve

(Project & Investment

Management)

Emërtimi i lëndës:

Fondi i orëve 3+2/javë

Literatura

Sh.Kelmendi: Menaxhimi i Projekteve, libër universitar, 2011.

Harrison F. & Lock D. Advanced Project Management. A

structured approach. 4th edition. Gower Publishing Ltd.

England.2004.

Lock Denis. Project Management. 9th Edition. Gower Publishing

Ltd. England.2007.

Harold Kerzner, Project Management, 10th edition, John

Wiley&sons. 2009. New York.

Tonchia Stefano. Industrial Project Management. Planning, Design

and Construction. Springer. Berlin Germany. 2008.

Prof Dr Sh.Kelmendi

Literatura shtesë

• Lientz B, Rea K. International Project Management, Elsever

Science. San Diego. USA. 2003.

• Nagarajan K. Elements of Project Management, New Age

International , New Delhi. India. 2005.

• Marmel Elaine. Microsoft Project 2007 Bible. Wiley Publishing Inc.

Indianopolis. USA. 2007.

• www.projectmanagement.com

Prof Dr Sh. Kelmendi

Përmbajtja e lëndës

• Kapitujt:

• I. Projektet dhe Menaxhmi i projekteve

• II. Sistemi i Menaxhmentit të projekteve investive

• III. Planifikimi i detajuar për projektet komplekse

• IV. Teknikat e planifikimit dhe menaxhimit të

projekteve

• V. Menaxhimi i investimeve (Metoda DCF)

Prof Dr Sh. Kelmendi

Kuptimet themelore të MP

• Në dekadën e fundit vërehet një orientim i fortë drejtë

organizimit projektues të shumë veprimtarive.

• Sipas “Fortune Magazine”, profesioni «Project manager”

do të bëhet “profesioni më i rëndësishëm i shekullit XXI”

• Menaxhimi me projekte aplikohet në shumë veprimtari

dhe aktivitete njerzore të cilat merren me punë të llojit të

emërtuar projekt. (avioindustria, aniendërtimi, sporti,

kultura, mbrojtja e mjedisit, etj.).

Prof Dr Shyqri Kelmendi

Rrethina (mjedisi)

• Sfidat:

– Kërkesat në rritje për lëndë të para, paga, presionet

nga aksionarët, nga sindikatat, krizat globale,

mungesa e parasë…

• Çfarë masa të ndërmirren?

– Largimi i punt, ngritja e efikasitetit, ndrrimi i

resurseve,etj.

• PM – teknika menaxheriale me qëllim të kontrollit më të

mirë dhe përdorimit kompleks të resurseve

Project Management

PM dhe aplikimi

• Kush përdorë teknikat e PM?

– Organizatat dhe kompanitë industritale (ndërtim,

farmaci, kimi, industri e rëndë..)

– institucionet e mbrojtjes dhe sigurisë,

– Bankat, sigurimet shoqnore, komp e kontabilitetit,

inst, financiare;

– Spitalet, universitetet, shkollat, informimi publik;

– Komp reklamuese, publike, OJQ

– Organet dhe institucionet shtetnore

– Kombet e Bashkuara dhe agjencionet globale

Project Management

Organizimi i kompanive

• Kompanitë me orijentim kah Projekti

– Shembuj: …

• Kompanitë me strukturë klasike:

• Përparsitë dhe dobësitë:

– Fleksibiliteti, adoptimi i tregut, organizimi,

efikasiteti, siguria finaciare…

Project Management

Terminologjia

Në gjuhën shqipe, termi PROJEKT ka dy kuptimësi:

- Një vëllim letrash teknike (dokumentacion teknik)

- Një aktivitet i ndërlikuar dhe i planifikuar mirë

• Në praktikën dhe literaturën amerikane dhe angleze nuk

ekzistojnë këto kuptime: Në Britani projekti si dokumentacion

teknik quhet design, në SHBA - engineering,

• termi project ka kuptimin e një aktiviteti konkret të formësuar

mirë, për të arritur një synim apo mision të parashtruar.

• Termet kryesore: (1) Projekti; (2) Project management

Prof Dr Shyqri Kelmendi

Kuptimi Projct dhe PM

• Projekti – një seri aktivitetesh dhe detyrash:

– Me një objektiv specifik;

– të përfundojë brenda specifikimeve të caktuara

– Ka të përcaktuar fillimin dhe mbarimin kohor

– Ka kufijtë e financimit

– Konsumon burimet njerëzore dhe tjera (paratë,

pajisjet, resurset)

– Ka veti shumë – funksionale (mund të vepron në

shumë linja paralele)

Project Management

Menaxhimi i projekteve (PM)

• PM në vete përfshinë 5 grupe veprimi:

– 1. Inicimi i projektit • Përzgjedhja e projektit më të mirë brenda resurseve të

disponueshme

• Njohja e benefiteve të projektit

• Përgatitja e dokumentacionit të duhur për aprovimin e projektit

• Caktimi i personit – Menaxher i Projektit

– 2. planifikimi i projektit • Përcaktimi i kërkesave të punës

• Përcaktimi i cilësisë dhe sasisë së punës

• Përcaktimi i burimeve të nevojshme

• Definimi i aktiviteteve

• Vlerësimi i rreziqeve të ndryshme

Project Management

Menaxhimi i projekteve (PM)

– 3. ekzekutimi i projektit

– Negocimi për anëtarët e ekipit të projektit

– Drejtimi dhe menaxhimi i punës

– Punua me anëtarët e ekipit drejtë përmirsimeve

– 4. Monitorimi dhe kontrolli i projektit

– Përcjellja e progresit

– Krahasimi i rezultateve aktuale me ato të parashikuarat

– Analiza e variacioneve dhe ndikimeve

– Bërja e adaptimeve dhe rregullimeve të mundshme

– 5. Përmbyllja e Projektit

– Verifikimi se të gjithë punët janë kryer

– mbyllja kontraktuese e kontratës

– mbyllja financiare e pagesave

– mbyllja administrative (me letra) e projektit

Project Management

Kuptimi më i thelluar i projektit

• Zhvillimi i shpejtë i shkencës, teknologjisë projektet më të

ndërlikuara.

• Kjo shkakton vështirësi, kërkon dijeni në ekzekutim

• Problemet : kohëzgjatja dhe kostoja e çdo aktiviteti

• Projektet e mëdha industriale, po bëhen gjithnjë e më vështirë të

realizueshme në shtetet me ekonomi të dobët.

• Përballimi i sfidave - koncepti i menaxhmentit të projektit (Project

Management) – ose të qeverisjes me projektin.

• Sa është koncepti i PM prezent në Kosovë?

• Çka po ndodhë me projekte në vend?

• A mund të realizohen ato pa suportin e të huajve?

• A mund të realizohet projekti pa vonesa kohore dhe pa tejkalime?

Prof Dr Sh. Kelmendi

Koncepti i PM

• Mbështetjet:

• 1. Organizimi efikas;

• 2. Shfrytëzimi i plotë i resurseve

• 3. Shfrytëzimi i mjeteve finaciare

disponibile;

• 4. Angazhimi i duhur i resurseve njerzore

në procesin integral të realizimit të

projektit.

Prof Dr Sh. Kelmendi

Definicioni global i Projektit - karakterisitkat

• Projekti përbëhet prej një serie aktivitetesh

• Projekti është unik;

• Është i pa përsëritshëm;

• Ka fillimin dhe fundin e vet (faktori kohë);

• Paraprakisht i ka të përcaktuara vëllimin e

parave (faktori kosto) dhe e ka të definuar

kualitetin e kërkuar.

Project Management

Project Management

1. Seria e aktiviteteve

2. Unikaliteti

3. Pa përsëritshmëria

4. Faktori kohë (Start/End)

5. Faktori kosto (vëllimi i

caktuar i parave)

6. Kualiteti i caktuar

(paraprakisht i shtruar)

Parimet e menaxhimit me projektin

• Parimi i përshtashmërisë menaxheriale;

• Mbështetja në parime shkencore dhe

profesionale.

• Vërejtje: Puna joprofesionale PM dështim të një

e më shumë faktorëve indikativ të projektit.

• Si pasojë, efektet negative apo të pamjaftueshme

të projektit, pas përfundimit të tij.

Prof Dr Sh. Kelmendi

Sh. Kelmendi

• planifikimi i projektit në harmoni me resurset disponuese

• Drejtimi apo menaxhimi me realizimin e projektit

• kontrollli kontinual i realizimit të projektit

Parakushtet e suksesit të Projektit

Sh. Kelmendi

1.1. KUPTIMI I MENAXHIMIT TË PROJEKTIT

Menaxhimi me projekte në të kaluaren – në Kosovë dhe

në Botë;

Kërkesat aktuale:

Të interesuarit:

Menaxherët, studentët, udhëheqësit e OJQ, strukturat

qeveritare;

Qëllimi:

të jenë të sukseshëm , ti qëndrojnë konkurrencës, të

bëhen projektues apo menaxherë të mirë;

Sh. Kelmendi

Çka na ofron aftësimi nga Projekt menaxhmenti?

1. Kontrolli më i mirë dhe i duhur i resurseve fizike, financiare dhe

humane

2. Raporte me te mira me blerësit

3. Shkurtim të kohës së ndërtimit apo të realizimit të projektit

4. Zvogëlim të kostos së realizimit

5. Ngritje e kualitetit dhe efikasitetit

6. Ngritje e margjinave të profitit

7. Ngritje të produktivitetit

8. Një koordinim më të mirë të brendshëm

9. Moral më të lartë të punëtorëve

Me menaxhim të Projektit, organizatat apo kompanitë i adresojnë çështjet

programore, identifikojnë të drejtat dhe obligimet e reja të aksionarëve dhe

ndaj aksionarëve.

Sh.Kelmendi

Një nga definicionet:

Projekti është një orvatje individuale apo grupore me

objektiv të përcaktuar, që i shfrytëzon resurset e

caktuara disponibile dhe që realizohet brenda një kohe të

paracaktuar, me kosto të kufizuar dhe me kualitet të

para kërkuar.

. Çfarë definicioni mund të shtrohet?

Sh. Kelmendi

Projekti një seri veprimesh multi

funksionale, brenda një sistemi të

caktuar, me ekipin e caktuar, të cilat

duhet të kryhen në afatin e duhur

dhe brenda kostos së paraparë.

Edhe një definicion tjetër ?

Karakteristikat e përbashkëta të Projekteve

RISKU

Llojet e riskut

Faktorët e riskut

Definimi dhe kuantifikimi i riskut

Menaxhimi i riskut

Prezenca e riskut – asgjë në projekt nuk ka siguri

absolute. Projekti nuk ka karakter deterministik por

stohastik.

Çdo gjë e planifikuar me projekt, ka vlerë të caktuar,

kurse veprimi i riskut, mund ti jep kahje të pa dëshiruar.

Konkluzioni i parë Projekti ka këto karakterisitka globale:

1. Posedon një strukturë – aktivitetet dhe nënprojektet.

2. Me Projekt arrihen disa synime.

3. Projekti është proces në vete.

4. Përmbahet prej fazave, të cilat e formsojnë ciklin jetësor

të projektit.

5. Ka kohëzgjatje të kufizuar.

6. Ka një rrethinë me të cilën komunikon.

7. Rrethina përcakton përkufizimet (ligjet, rregulloret).

8. Kriteret e suksesit të projektit –teknik, ekonomik,

shoqëror, natyror,

Sh.Kelmendi

Konkluzioni i parë

• 9. Resurset disponibile (koha, paratë) të

kufizuara;

• 10. Ndryshimet – në projekt mund të ndodhin

një varg ndryshimesh që janë në harmoni me

akterët.

• 11. Prezenca permanente e riskut, gjatë tërë

kohës së jetësimit të projektit.

Sh.Kelmendi

1.2. PRA, ÇKA ËSHTË PROJEKTI?

Projekti është një përpjekje apo orvatje e

përkohshme (me kohëzgjatje të caktuar) që

ndërmerret për të krijuar një produkt ose një

shërbim (servis) unik, apo për të arrit një

rezultat të parashtruar.

Konkluzioni i dytë

• Udhëheqja me procese të projektit

është shumë më e ndërlikuar se sa

udhëheqja me procese prodhuese;

• Nga ky shkak është zhvilluar disciplina

e veçantë – drejtimi me projekte –

PROJECT MANAGEMENT.

Sh.Kelmendi

Pushim i merituar

Sh. Kelmendi