17
1 KRYZYS SZCZEPIEŃ OCHRONNYCH W POLSCE? dr n. med. Paweł Grzesiowski Fundacja Instytut Profilaktyki Zakażeń Przychodnia Szczepień Ochronnych i Centrum Medycyny Podróży w Warszawie WARSZAWA, 26.05.2011 r. Fakty o szczepieniach ochronnych Szczepionki są najbardziej bezpiecznym produktem leczniczym /badania przedrejestracyjne preparatów szczepionkowych/ Ryzyko choroby wielokrotnie przewyższa ryzyko szczepienia Zaprzestanie/brak szczepień ochronnych powoduje wzrost zachorowań na choroby zakaźne (np. epidemia błonicy w Rosji, krztusiec i odra w Europie, ospa wietrzna w Polsce) Niezaszczepione dziecko jest podatne na zachorowanie na chorobę zakaźną szczególnie poza granicami naszego kraju .Paweł Grzesiowski 2 Paradoks szczepień ochronnych Pozytywny efekt szczepień, który jest widoczny w badaniach epidemiologicznych jest niewidoczny dla laików, ale powikłania i niepożądane efekty szczepień ochronnych nagłaśnia każdy. .Paweł Grzesiowski 3

KRYZYS SZCZEPIEŃ OCHRONNYCH W POLSCE? · 1 KRYZYS SZCZEPIEŃ ... PŁUC 10964 8532-13643 ZOMR 102 40-134 SEPSA 600 233-788 ... 15 13,51 6,11 4,73 3,85 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: KRYZYS SZCZEPIEŃ OCHRONNYCH W POLSCE? · 1 KRYZYS SZCZEPIEŃ ... PŁUC 10964 8532-13643 ZOMR 102 40-134 SEPSA 600 233-788 ... 15 13,51 6,11 4,73 3,85 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45

1

KRYZYS SZCZEPIEŃ OCHRONNYCH W POLSCE?

dr n. med. Paweł Grzesiowski

Fundacja Instytut Profilaktyki ZakażeńPrzychodnia Szczepień Ochronnych

i Centrum Medycyny Podróży w Warszawie

WARSZAWA, 26.05.2011 r.

Fakty o szczepieniach ochronnych

� Szczepionki są najbardziej bezpiecznym produktem leczniczym /badania przedrejestracyjne preparatów szczepionkowych/

� Ryzyko choroby wielokrotnie przewyższa ryzyko szczepienia� Zaprzestanie/brak szczepień ochronnych powoduje wzrost

zachorowań na choroby zakaźne (np. epidemia błonicy w Rosji, krztusiec i odra w Europie, ospa wietrzna w Polsce)

� Niezaszczepione dziecko jest podatne na zachorowanie na chorobę zakaźną szczególnie poza granicami naszego kraju

.Paweł Grzesiowski 2

Paradoks szczepień ochronnych

Pozytywny efekt szczepień, który jest widoczny w badaniach epidemiologicznych jest niewidoczny dla laików, ale powikłania i niepożądane efekty szczepień ochronnych nagłaśniakażdy.

.Paweł Grzesiowski 3

Page 2: KRYZYS SZCZEPIEŃ OCHRONNYCH W POLSCE? · 1 KRYZYS SZCZEPIEŃ ... PŁUC 10964 8532-13643 ZOMR 102 40-134 SEPSA 600 233-788 ... 15 13,51 6,11 4,73 3,85 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45

2

.Paweł Grzesiowski 4

� Kryzys - "krisis" - wybór, decyzja, walka pod presją czasu.

� Kryzys - nagłość, urazowość i subiektywne konsekwencje w postaci przeżyć negatywnych.

�Kryzys – występuje często w ramach ogólnego, czasami bardzo długiego procesu zmian występujących wokół nas.

KRYZYS?

.Paweł Grzesiowski 5

�Ludzkość od początków swego istnienia ma do czynienia z sytuacjami kryzysowymi.

�Są wywoływane zdarzeniami losowymi, niepowodzeniami osobistymi oraz porażkami życiowymi.

�Żyjemy w otoczeniu, w środowisku niepewnym, gdzie obok wartości pozytywnych następują również i negatywne, powodujące stan wewnętrznej nierównowagi.

KRYZYS?

.Paweł Grzesiowski 6

�Słownikowe definicje kryzysu

�Władysław Kopaliński - okres przełomu, przesilenie, decydujący zwrot a także okres załamania dotychczasowej linii rozwoju.

�Jan Tokarski - punkt przełomowy, zwrotny,

KRYZYS?

Page 3: KRYZYS SZCZEPIEŃ OCHRONNYCH W POLSCE? · 1 KRYZYS SZCZEPIEŃ ... PŁUC 10964 8532-13643 ZOMR 102 40-134 SEPSA 600 233-788 ... 15 13,51 6,11 4,73 3,85 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45

3

.Paweł Grzesiowski 7

KRYZYS – OBSZARY ZAŁAMANIA?

�OBNIŻENIE AUTORYTETU LEKARZY I ZAUFANIA DO SYSTEMU OCHRONY ZDROWIA, W TYM SZCZEPIEŃ�HPV – SZCZEPIONKA ROZWIĄZŁOŚCI

�GRYPA – SUKCES PR

�OBOWIĄZEK VS PRZYMUS

.Paweł Grzesiowski 8

KRYZYS – OBSZARY ZAGROŻENIA?

�KRYZYS ZAUFANIA RODZICÓW DO SZCZEPIEŃ�WYSOKIE CENY – NIEDOSTĘPNOŚĆ

DLA WIĘKSZOŚCI SPOŁECZEŃSTWA

�POSTAWY ANTYSZCZEPIONKOWE I OBOJĘTNOŚĆ LEKARZY

.Paweł Grzesiowski 9

KRYZYS – OBSZARY ZAŁAMANIA?

�GŁUPOTA PRODUCENTÓW�WYSOKIE (SZTYWNE) CENY

�AGRESYWNA PROMOCJA W MEDIACH

�SZANTAŻ EMOCJONALNY RODZICÓW

�METODA „MŁOTA” WOBEC PROFESJONALISTÓW MEDYCZNYCH

Page 4: KRYZYS SZCZEPIEŃ OCHRONNYCH W POLSCE? · 1 KRYZYS SZCZEPIEŃ ... PŁUC 10964 8532-13643 ZOMR 102 40-134 SEPSA 600 233-788 ... 15 13,51 6,11 4,73 3,85 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45

4

.Paweł Grzesiowski 10

KRYZYS – OBSZARY ZAGROŻENIA?

�BRAK ROZWOJU PSO - STAGNACJA�WYSOKIE CENY – NIEDOSTĘPNOŚĆ

DLA WIĘKSZOŚCI SPOŁECZEŃSTWA

�POSTAWY ANTYSZCZEPIONKOWE POLITYKÓW

�KONFLIKT LEKARZE-FARMACEUCI

� ZARZĄDZENIE NFZ DOTYCZY TYCH PRZYCHODNI, KTÓRE MAJĄ KONTRAKT NA POZ ���� INNE MOGĄ ROZLICZAĆ SIĘ Z PACJENTEM ZA USŁUGĘ� PRZYCHODNIE BEZ KONTRAKTU LUB SZCZEPIĄCE NIE SWOICH

PACJENTÓW W OGÓLE NIE MUSZĄ BRAĆ POD UWAGĘ TYCH PRZEPISÓW

� TE KTÓRE MAJĄ KONTRAKT NA POZ SĄ W DWÓCH GRUPACH:� ZOZ – MOGĄ ZAOPATRYWAĆ SIĘ W LEKI W HURTOWNIACH� INNE NIŻ ZOZ (INDYWIDUALNA PRAKTYKA, GRUPOWA

PRAKTYKA) – NIE MOGĄ KUPOWAĆ LEKÓW W HURTOWNIACH Z WYJĄTKIEM ZESTAWÓW P/WSTRZASOWYCH

LEKARZE KONTRA FARMACEUCIO CO CHODZI?

.Paweł Grzesiowski 11

� WEDŁUG PRAWA FARMACEUTYCZNEGO I ROZPORZ. W SPRAWIE ZAOPATRZENIA W LEKI, ZOZ JEST UPRAWNIONY DO ZAKUPU SZCZEPIONEK W HURTOWNIACH

� ZOZ PRZECHOWUJE I PODAJE SZCZEPIONKI OBOWIĄZKOWE� JEŚLI MA UMOWĘ NA POZ I JEGO PACJENT PRZYCHODZI NA

SZCZEPIENIE – NIE POWINIEN PŁACIĆ ANI ZA PREPARAT ANI JEGO PODANIE, NAWET JEŚLI SĄ ZALECANE

� OPŁATA MOŻE DOTYCZYĆ KOSZTÓW POŚREDNICH –PRZECHOWYWANIE, PRZYGOTOWANIE, UBEZPIECZENIE ETC.

LEKARZE KONTRA FARMACEUCIO CO CHODZI?

.Paweł Grzesiowski 12

Page 5: KRYZYS SZCZEPIEŃ OCHRONNYCH W POLSCE? · 1 KRYZYS SZCZEPIEŃ ... PŁUC 10964 8532-13643 ZOMR 102 40-134 SEPSA 600 233-788 ... 15 13,51 6,11 4,73 3,85 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45

5

DODATKOWE KOSZTY WYNIKAJĄCE Z UTRZYMANIA ZIMNEGO ŁAŃCUCHA

� KOSZTY SZCZEPIONEK WZROSŁY – W PRZYPADKU AWARII, KRADZIEŻY(!) – ubezpieczenie!

� OPAKOWANIA SZCZEPIONEK MAJĄ WIĘKSZE GABARYTY –KONIECZNOŚĆ SPRZĘTU CHŁODNICZEGO

� KONIECZNOŚĆ MONITORINGU TEMPERATURY 24/h/365d

� ZA ZIMNY ŁAŃCUCH ODPOWIADAJĄ W DUŻYCH ZOZ WYSPECJALIZOWANE FIRMY – KOSZTY (!)

� ZGODNIE Z USTAWĄ O CHOR. ZAKAŹNYCH:

„osoba poddająca się zalecanemu szczepieniu ochronnemu ponosi koszty zakupu szczepionki”.

.Paweł Grzesiowski 13

� Konieczność dwóch wizyt, często z badaniem kwalifikacyjnym przed szczepieniem

� Utrudnienie dostępu pacjenta do szczepionek – konieczność podróży do apteki, często odległej od ZOZ

� Opóźnienia w realizacji szczepień z powodu braków szczepionek „na bieżąco” w aptekach i dwóch wizyt w POZ

� Przerwanie zimnego łańcucha – pacjent nie ma świadomości szczególnych wymagań transportu szczepionek –dodatkowe ryzyko NOP i wzrostu kosztu

� Spadek wyszczepialności obowiązkowych i zalecanych szczepień, ponieważ dziś 60% obowiązkowych szczepionek otrzymują rodzice w gabinecie!

BRAK SZCZEPIONEK W GABINECIE

.Paweł Grzesiowski 14

OBOWIĄZKOWE SZCZEPIENIAROZWÓJ PSO W POLSCE (2000)

8 chorób zakaźnych u dzieci i młodzieży� Gruźlica

� schemat 4-5-dawkowy z MTX23 (1, 7, 12, 18 rż)� Ocena blizny po BCG

� Błonica, tężec, krztusiec� DTP – schemat 4-dawkowy (1-2 rż) � DT (6 i 14 rż)

� Polio� IPV – 1 DAWKA� OPV, schemat 5-dawkowy (2 w 1 rż + 2,6 i 11 rż)

� Odra� schemat 2-dawkowy (2, 9 rż)

� Różyczka� 1 dawka tylko u dziewcząt (13 rż)

� WZW B� Schemat 3 lub 4-dawkowy – noworodki� Schemat 3-dawkowy - dzieci w14 rż

.Paweł Grzesiowski 15

Page 6: KRYZYS SZCZEPIEŃ OCHRONNYCH W POLSCE? · 1 KRYZYS SZCZEPIEŃ ... PŁUC 10964 8532-13643 ZOMR 102 40-134 SEPSA 600 233-788 ... 15 13,51 6,11 4,73 3,85 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45

6

ZMIANY W PSO W POLSCE W LATACH 2005-2011

� LATA 2005-2006 - nieformalna współpraca pediatrów , wakcynologów nad opracowaniem zmian w PSO.

� Nieformalne działania referencyjne od 2005 r. – pierwszy projekt zmian przedstawiony Głównemu Inspektorowi Sanitarnemu, Komisji Epidemiologicznej oraz Min. Zdrowia (Dep. Polit. Zdrowotnej)

� Propozycje dotyczyły� racjonalizacji szczepień przeciwko gruźlicy (redukcja dawek

przypominających)

� wprowadzenia dwu dawkowego schematu szczepienia przeciw odrze, śwince i różyczce

� Projekt w całości został uwzględniony w Programie Szczepień Ochronnych (PSO) na 2006 r.

.Paweł Grzesiowski 16

ZMIANY W PSO W POLSCE W LATACH 2005-2011

� 2006 r. - kolejne propozycje, które obejmowały

� dalsza redukcja dawek szczepionki przeciw gruźlicy

� wprowadzenie szczepień przeciw Hib

� ustalenie wskazań do szczepień zalecanych szczepień przeciw pneumokokom, meningokokom, ospie wietrznej, rotawirusom.

� Powyższe propozycje zostały uwzględnione w PSO na 2007 r.

.Paweł Grzesiowski 17

ZMIANY W PSO W POLSCE W LATACH 2005-2011

� 2007 r. – powołanie PZE ds. PSO przy Min. Zdrowia - prace nad stanowiskiem w sprawie długofalowego rozwoju PSO w Polsce: � wprowadzenie szczepień przeciw pneumokokom i ospie wietrznej w gr

ryzyka, � modyfikację szczepień przeciw gruźlicy wydłużającą okres podania

BCG do ukończenia 15 lat dzieciom wcześniej nie zaszczepionym, � modyfikację szczepień przeciw polio (zamiana OPV na IPV), � dalsze wzmacnianie nadzoru nad inwazyjną chorobą meningokokową� uregulowanie szczepień w ogniskach epidemicznych, � wprowadzenie do szczepień zalecanych szczepionki przeciw ludzkiemu

wirusowi brodawczaka (HPV).

.Paweł Grzesiowski 18

Page 7: KRYZYS SZCZEPIEŃ OCHRONNYCH W POLSCE? · 1 KRYZYS SZCZEPIEŃ ... PŁUC 10964 8532-13643 ZOMR 102 40-134 SEPSA 600 233-788 ... 15 13,51 6,11 4,73 3,85 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45

7

ZMIANY W PSO W POLSCE W LATACH 2005-2011

� Powyższe postulaty zostały wdrożone w PSO na 2008 r.� Rozporządzeniem Min. Zdrowia w sprawie jednolitych

procedur postępowania w związku z wystąpieniem zakażeń meningokokowych z dnia 8.02.2008 r. wprowadzono zasady szczepień w ogniskach epidemicznych meningokoków gr C

� „Mała” nowelizacja PSO z dnia 25.09.2008 r. uruchomiła realizację� Szczepień przeciw pneumokokom w grupach ryzyka � rozszerzenie szczepień przeciw ospie wietrznej od 1.10.2008 r.

.Paweł Grzesiowski 19

AKTUALNA SYTUACJA PSO W POLSCE

� Od 2009 r. nie wprowadzono żadnych istotnych zmian w PSO, mimo wielokrotnych zapewnień Min. Zdrowia (poza wzw B w 14 rż oraz dwu-dawkowym schematem przeciw ospie wietrznej)

� Współpraca z (GIS) Min. Zdrowia nie przynosi oczekiwanych efektów

� Pandemia grypy w 2009 r. powiększyła różnice w podejściu do PSO i wzmogła postawy antyszczepionkowe

� Polityka i polityczny PR weszły głęboko w obszar szczepień ochronnych

.Paweł Grzesiowski 20

.Paweł Grzesiowski 21

ZAŁAMANIE SYSTEMU FINANSOWANIA SZCZEPIEŃ W POLSCE

DOCHÓD NA JEDNEGO MIESZKAŃCA POLSKI W 2009 R. ~ 10.000 $

KOSZT ZAKUPU SZCZEPIONEK W POLSCE2000 r. ok. 40 mln zł2006 R. ok. 63 mln zł2007 r. ok. 61 mln zł2008 r. ok. 69 mln zł2009 r. ok. 70 mln2010 r. ok. 70 mln2011 r. ok. 80 mln

RODZICE KUPUJĄ 50% SZCZEPIONEK DTP-IPV-HIB/HBV

Page 8: KRYZYS SZCZEPIEŃ OCHRONNYCH W POLSCE? · 1 KRYZYS SZCZEPIEŃ ... PŁUC 10964 8532-13643 ZOMR 102 40-134 SEPSA 600 233-788 ... 15 13,51 6,11 4,73 3,85 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45

8

.Paweł Grzesiowski 22

BUDŻET NA ZAKUP SZCZEPIONEK W POLSCE� USTAWA BUDŻETOWA UCHWALANA

COROCZNIE PRZEZ SEJM

� Część 46

� Dział 851 ochrona zdrowia

� WYCINEK W OK. 5 MLD zł

Source: OEK

.Paweł Grzesiowski 23

NIP – changes in schedule from Jan 2006

Source: OEK

.Paweł Grzesiowski

KOSZTY SZCZEPIEŃ A ZYSKI DLA SPOŁECZEŃSTWA

KOSZT SZCZEPIONKI VS KOSZT URATOWANIA ŻYCIA

ODRA $ 3 - $15BCG+DTP+OPV+ODRA $14 - $41Hib $21 - $55Hepatitis B $ 8 - $59

Birmingham and Stein (2002)

Page 9: KRYZYS SZCZEPIEŃ OCHRONNYCH W POLSCE? · 1 KRYZYS SZCZEPIEŃ ... PŁUC 10964 8532-13643 ZOMR 102 40-134 SEPSA 600 233-788 ... 15 13,51 6,11 4,73 3,85 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45

9

.Paweł Grzesiowski 25

KOSZTY SZCZEPIEŃ W POLSCE

� KOSZT ZAKUPU SZCZEPIONEK DLA JEDNEGO DZIECKA DO 10 RŻ� obowiązkowy kalendarz szczepień ~ realnie 200 zł wg (cen uzyskanych dzięki

przetargom)

� KOSZT ZAKUPU SZCZEPIONEK ZALECANYCH DLA JEDNEGO DZIECKA w APTECE

� Pneumokoki 2+1 ~ 750 zł� Meningokoki 1+1 ~ 350 zł� Ospa wietrzna 1 dawka ~ 180 zł� Rotawirusy 2 dawki ~ 750 zł� HPV – 3 dawki ~ 1500 zł

!!! OBNIŻENIE CENY SZCZEPIONKI W ZAKUPIE CENTRALNYM np. MMR o 70%, Hib o 60%

.Paweł Grzesiowski 26

WYKORZYSTANIE SZCZEPIONEK PRZECIW ICHM W POLSCE

SZCZEPIONKI POLISACHARYDOWE � DWUSKŁADNIKOWA A+C (MENINGO A+C) i CZTEROSKŁADNIKOWA (ACWY135)

� 10-15 tys osób podróżujących + wojsko i służby mundurowe (misje)SZCZEPIONKI SKONIUGOWANE� JEDNOSKŁADNIKOWE: SEROGRUPA C (NEISVAC C, MENINGITEC)

� do 2006 r. – około 5 tys osób rocznie � 2007 r. – około 250 tys osób wg IMS � 2008 r. – około 150 tys osób� 2009 r. – około 100 tys osób� 2010 r. – około 50 tys dawek (!)

� Rynek prywatny� Budżet państwa � Władze lokalne� Wojsko

� Interwencje w ogniskach epidemicznych � Programy samorządowe

0

20 000

40 000

60 000

80 000

100 000

120 000

140 000

160 000

1 2 3 4 52006 2007 2008 2009 2010

.Paweł Grzesiowski 27

Zasady finansowania szczepieńochronnych w Europie

� Dania, Norwegia – MZ finansuje szczepienia. W Danii zakup szczepionek i dystrybucję do punktów szczepień prowadzi SSI, w Norwegii - NIPH

� Szwecja – 21 regionów odpowiada za zakup szczepionek, producent dostarcza do punktu szczepień

� Czechy – MZ finansuje szczepienia, Inspekcja Sanitarna prowadzi dystrubucję do punktów szczepień, wprowadzono współpłacenie dla niektórych szczepionek

Page 10: KRYZYS SZCZEPIEŃ OCHRONNYCH W POLSCE? · 1 KRYZYS SZCZEPIEŃ ... PŁUC 10964 8532-13643 ZOMR 102 40-134 SEPSA 600 233-788 ... 15 13,51 6,11 4,73 3,85 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45

10

.Paweł Grzesiowski 28

Zasady finansowania szczepień ochronnych w Europie

� Francja – refundacja szczepień po zakupie przez rodziców w aptece

� Grecja – współpłatność za droższe szczepionki (25%)

� Węgry – MZ finansuje szczepienia, za zakup i dystrybucję odpowiada NPH&MOS

� UK – Departament Zdrowia finansuje szczepienia, centralny zakup i dystrybucję prowadzi NHS Purchasing&Supply Agency

� Niemcy – ubezpieczenie refunduje 100% szczepionek wykonanych, Min. Zdrowia ma obowiązek wprowadzić szczepienia zarekomendowane przez STIKO

.Paweł Grzesiowski 29

ROZWÓJ PSO W POLSCE

�7 chorób zakaźnych (1991)�10 chorób zakaźnych (2008)�2015?�2030?

.Paweł Grzesiowski 30

CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA DECYZJĘ O WPROWADZENIU NOWEJ SZCZEPIONKI DO

PROGRAMU SZCZEPIEŃ wg WHO

1. CZY WPROWADZENIE NOWEJ SZCZEPIONKI JEST UZNANE W KRAJU ZA PRIORYTET?

2. JAKI JEST ZASIĘG CHOROBY?� SURVEILLANCE, MONITOROWANIE� ZAPADALNOŚĆ, ŚMIERTELNOŚĆ� GRUPY RYZYKA� GLOBALNY ZASIĘG CHOROBY

Page 11: KRYZYS SZCZEPIEŃ OCHRONNYCH W POLSCE? · 1 KRYZYS SZCZEPIEŃ ... PŁUC 10964 8532-13643 ZOMR 102 40-134 SEPSA 600 233-788 ... 15 13,51 6,11 4,73 3,85 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45

11

.Paweł Grzesiowski 31

3. CZY ISTNIEJE SZCZEPIONKA SKUTECZNA I BEZPIECZNA?

4. CZY SĄ MOŻLIWE INNE INTERWENCJE OGRANICZAJĄCE ZAPADALNOŚĆ lub ŚMIERTELNOŚĆ

5. CZY WPROWADZENIE SZCZEPIONKI JEST EFREKTYWNE FINANSOWO?

6. CZY SĄ ŚRODKI NA REFINANSOWANIE?

CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA DECYZJĘ O WPROWADZENIU NOWEJ SZCZEPIONKI

.Paweł Grzesiowski 32

7. CZY POSTAĆ SZCZEPIONKI JEST ADEKWATNA DO MOŻLIWOŚCI KRAJU?

8. CZY GLOBALNA PODAŻ SZCZEPIONKI JEST WYSTARCZAJĄCA?

9. CZY PROGRAM SZCZEPIEŃ JEST NA TYLE ROZWINIĘTY, ŻE MOŻNA WPROWADZIĆ NOWĄ SZCZEPIONKĘ?• WPŁYW NA INNE SZCZEPIENIA• WPŁYW NA DYSTRYBUCJĘ• EDUKACJA PERSONELU MEDYCZNEGO• SPOŁECZNA AKCEPTACJA

CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA DECYZJĘ O WPROWADZENIU NOWEJ SZCZEPIONKI

.Paweł Grzesiowski 33

0 0

0.0.2 2

11..1616

22..6666

77

00

22..33

0.0.33

0.0.3737

1.1.8181

ROCZNAROCZNAZAPADALNO ŚĆ W XXwZAPADALNO ŚĆ W XXw

ZAPADALNO ŚĆ ZAPADALNO ŚĆ 20012001 % REDUKCJI% REDUKCJI

OSPA PRAWDZIWAOSPA PRAWDZIWA

BŁONICABŁONICA

ODRAODRA

ŚWINKAŚWINKA

KRZTUSIECKRZTUSIEC

POLIOPOLIO

RÓŻYCZKARÓŻYCZKA

WRODZONA RÓŻYCZKAWRODZONA RÓŻYCZKA

TĘŻECTĘŻEC

HIB HIB (<5 yrs)(<5 yrs)

4848

175175

503503

152152

147147

1616

4747

823823

1,31,3

2020

100100

99.9999.99

99.9999.99

99.9999.99

9595

100100

99.9999.99

99.9999.99

9797

99.9999.99

OCENA SKUTECZNOŚCI SZCZEPIEŃ OCHRONNYCH

Page 12: KRYZYS SZCZEPIEŃ OCHRONNYCH W POLSCE? · 1 KRYZYS SZCZEPIEŃ ... PŁUC 10964 8532-13643 ZOMR 102 40-134 SEPSA 600 233-788 ... 15 13,51 6,11 4,73 3,85 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45

12

.Paweł Grzesiowski 34

Częstość występowania zakażeń pneumokokowych u dzieci do 5 lat w ciągu

1 roku w Polsce na podstawie wg WHO

Liczba dzieci < 5 lat = 2.003.443

średnio zakres

Zgony 52 28-71

Wszystkie przypadki

11666 8805-14565

ZAP. PŁUC 10964 8532-13643

ZOMR 102 40-134

SEPSA 600 233-788

Polskie doświadczenia – miasto Kielce – 4 lata szczepień ���� spadek zapadalności na zapalenia płuc o 50%

Redukcja hospitalizacji z powodu zap. płuc

w Kielcach (szczepienia od 2006)

41,32

15 13,51

6,11

4,73 3,85

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

2004-2005 2007 2008

Licz

ba

prz

yp

ad

ków

na

10

0

0-1 lat 2-4 lat

Wg dr M. Patrzałek

.Paweł Grzesiowski 35

EFEKTY POPULACYJNE SZCZEPIEŃ

EFEKT BEZPOŚREDNI EFEKT POŚREDNI

> 2-KROTNIE WIĘKSZY EFEKT POPULACYJNY NIŻ BEZPOŚREDNI SZCZEPIEŃ PRZECIW PNEUMOKOKOM

.Paweł Grzesiowski

. MMWR, 2005 /54(36);893-897

36

Page 13: KRYZYS SZCZEPIEŃ OCHRONNYCH W POLSCE? · 1 KRYZYS SZCZEPIEŃ ... PŁUC 10964 8532-13643 ZOMR 102 40-134 SEPSA 600 233-788 ... 15 13,51 6,11 4,73 3,85 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45

13

.Paweł Grzesiowski 37

Szczepionki przeciw pneumokokomKTÓRĄ WYBRAĆ?

* Rejestracja dla zdrowych dzieci < 2 lat, ICHP + OZUŚ

TYP

SZCZEPIONKI7-PCV 10-PCV* 13-PCV 23-PPV

SEROTYPY 4, 6B, 9V, 14,

18C,19F23F

4, 6B, 9V, 14,

18C, 19F, 23F

1, 5, 7F

4, 6B, 9V, 14,

18C, 19F, 23F

1, 3, 5, 6A, 7F,

19A

1, 2, 3, 4, 5, 6B, 7F, 8,

9N, 9V, 10A, 11A, 12F,

14, 15B, 17F, 18C,

19A, 19F, 20, 22F, 23F,

33F

Białko

nośnikowe

Białko błonicze

CRM

1/ Białko D H.influenzae

bezotoczkowy

2/ Toksoid tężcowy

3/ Toksoid błoniczy

Białko błonicze

CRM

Brak

.Paweł Grzesiowski 38

IPD W USA (WSZYSTKIE SEROTYPY) U DZIECI <5 LAT (1998-2007)

PR

ZYP

/100

,000

PCV7 : -99% (-100, -99)

PCV7Introduction

Whitney C. http://sabin.org/files/dr_presentations/ Whitney.pdf. Accessed February 2, 2009.

22-25 PRZYP/100,000

0

20

40

60

80

100

120

1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007

WSZYSTKIE PCV7

<1 PRZYP/ 100,000

Pokrycie serotypów przez dostępne szczepionki

pneumokokowe w Polsce

Suplement ELSEVIER. Warszawa 2010 Dane KOROUN 2006-2009

6873

7075

8278

83

9186

0

20

40

60

80

100

0-2 r.ż. 2-5 r.ż. 0-5 r.ż.

% P

ok

ryci

a

PCV-7 (7-walentna)

PHiD-CV (10-walentna)

PCV-13 (13-walentna)

.Paweł Grzesiowski 39

Page 14: KRYZYS SZCZEPIEŃ OCHRONNYCH W POLSCE? · 1 KRYZYS SZCZEPIEŃ ... PŁUC 10964 8532-13643 ZOMR 102 40-134 SEPSA 600 233-788 ... 15 13,51 6,11 4,73 3,85 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45

14

.Paweł Grzesiowski 40

� LEKARZ

� PIELĘGNIARKA

� RODZIC

� DZIECKO

� DOROSŁY PACJENT

� DZIENNIKARZ

� GAP

BEZPIECZEŃSTWOKTO SIĘ BOI SZCZPIEŃ?

41

STRACHY SZCZEPIONKOWECZEGO SIĘ BOIMY?

� STRACH PRZED OBOWIĄZKIEM� STRACH PRZED LEKARZEM/PIELĘGNIARKĄ� STRACH PRZED IGŁĄ� STRACH PRZED DZIAŁANIAMI

NIEPOŻĄDANYMI� STRACH PRZED NIESKUTECZNOŚCIĄ� STRACH PRZED NIEUCZCIWOŚCIĄ

LEKARZY/PRODUCENTÓW.Paweł Grzesiowski

Nadzór nad niepożądanymi odczynami poszczepiennymi

�przestarzały system biernej kontroli bezpieczeństwa szczepień prowadzony przez instytucje państwowe nadzorujące: PSSE, WSSE i PZH /np. przypadki śmiertelne, leczone w szpitalu/

.Paweł Grzesiowski 42

Page 15: KRYZYS SZCZEPIEŃ OCHRONNYCH W POLSCE? · 1 KRYZYS SZCZEPIEŃ ... PŁUC 10964 8532-13643 ZOMR 102 40-134 SEPSA 600 233-788 ... 15 13,51 6,11 4,73 3,85 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45

15

Bezpieczeństwo szczepień ochronnych

� stosowanie szczepionek zgodnie z Charakterystyką Produktu Leczniczego (ChPL): m.in. dawkowanie, schemat podania, przeciwwskazania, działania niepożądane

� ChPL stanowi podstawę do przygotowania informacji dla lekarzy/pielęgniarek i dla pacjentów obowiązek monitowania skutków stosowania szczepionek, a zwłaszcza raportowania działań niepożądanych (ew. zmiana ChPL)

� przestrzeganie zaleceń zawartych w ChPL ma na celu zminimalizowanie działań niepożądanych i osiągnięci maksymalnej skuteczności szczepionki

.Paweł Grzesiowski 43

Postawy antyszczepionkowe

� działania zmierzające do zaniechania lub wręcz zahamowania indywidualnych i masowych szczepień ochronnych populacji� niektóre argumenty są słuszne, jednak na ich podstawie zwalcza się

ideę szczepień, ale nie modyfikuje w kierunku większego bezpieczeństwa

� Przykład: fundusz na rekompensowanie NOP� tzw. pseudoekologiczne postawy /szkodliwość szczepień,

naturalne przechorowania „zdrowsze”/� TIOMERSAL, AUTYZM, SM, cukrzyca /brak dowodów naukowych/� rola prasy, TV, Internetu /zwłaszcza dla rodziców oraz opiekunów dzieci i

młodzieży/� Brak łatwo dostępnych opartych na EBM źródeł informacji o szczepieniach

.Paweł Grzesiowski 44

Cechy współczesnego społeczeństwa europejskiego a

postawy antyszczepionkowe

�Łatwy dostęp do informacji o niepewnej wartości merytorycznej (internet)

�Brak zaufania do nauki i autorytetów (lekarz, pielęgniarka)

�Słabe przeciętne wykształcenie i niski poziom świadomości

�Niechęć do ryzyka przy braku choroby�Lekarz jako „zarządzający wiedzą” a nie źródło

wiedzy Muir Gray – Lancet 1999;354:1550-1553

.Paweł Grzesiowski 45

Page 16: KRYZYS SZCZEPIEŃ OCHRONNYCH W POLSCE? · 1 KRYZYS SZCZEPIEŃ ... PŁUC 10964 8532-13643 ZOMR 102 40-134 SEPSA 600 233-788 ... 15 13,51 6,11 4,73 3,85 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45

16

.Paweł Grzesiowski 46

Oszustwo!

.Paweł Grzesiowski 47

zapa

daln

ość

czas

I II IV

Przed szczepieniem Rozwinięte szczepienia

Powrót zaufania do szczepień

III

Utrata zaufaniado szczepień

Medialna burza epidemia

Poziom zaszczepienia

choroba

Odczyny poszczepienne

CYKL ZMIAN ZAUFANIA SPOŁECZNEGO DO SZCZEPIEŃ

.Paweł Grzesiowski 48

�Kryzys jest częścią naszego życia, dotyczy nas wszystkich, jest spodziewany, a nawet pożądany, wymaga od nas zmian i podejmowania nowych wyzwań i zadań.

�Sytuacje kryzysowe wywołują kształtowanie postaw zachowawczych, często rezygnację a nawet skrajny krytycyzm rzeczywistości, zamiast poszukiwania rozwiązań sytuacji trudnych, innych niż te, do których jesteśmy przyzwyczajeni.

� kryzys społeczny, skumulowany stan napięć i konfliktów społecznych, których brak rozwiązania na czas spowoduje przerwanie dotychczasowego cyklu rozwojowego

KRYZYS?

Page 17: KRYZYS SZCZEPIEŃ OCHRONNYCH W POLSCE? · 1 KRYZYS SZCZEPIEŃ ... PŁUC 10964 8532-13643 ZOMR 102 40-134 SEPSA 600 233-788 ... 15 13,51 6,11 4,73 3,85 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45

17

.Paweł Grzesiowski 49

DZIĘKUJE ZA UWAGĘ!

DOCHÓD NARODOWY

ZDROWIE

KAPITAŁ LUDZKI

IMMU-LINIA 601 838 939

[email protected]