NR. 9 JUNI 2012

FMfylkesmagasinet.no

Med ddensom jobbSidene 7 til 14

VOLVO V60

FRYDENB EDITION

LAST NED NORSK VOLVO APP

www.frydenbo.noSANE:55 53 68 00

FRDE:57 83 72 00

SOGNDAL:94 81 80 81

SANDANE:57 86 84 00

MINDE:55 59 97 00

BERGEN VEST:55 50 15 42

VOLVO V70

FRYDENB EDITION KAMPANJETILBOD DIESELVARMER M/TIDSUR Skinninterir Aktive xenonlys 7 skjerm, Bluetooth Handsfree Ryggesensor Regnsensor Cruise Control Alarm El.vindauge og fjernbetjent

sentralls Radio/CD/USB/Bluetooth Streaming DAB + El. oppvarma baksete 2 sona klimaanlegg City Safety Vinterhjul p alufelg

VOLVO V70 DRIVe

KR 389 900,-*RETTL. PRIS KR 415.282,-Tillegg for Summum kr 10.000,-Tillegg for R-Design kr 20.000,-

Kan ogs leverast m/automat, tillegg kr 19.900,-

LAST NED NORSK VOLVO APP

VOLVO V70* Pris inkl. frakt-, leverings- og adm. kostnadar levert forhandlar. Gj.sn. forbruk 4,5 10,3 l /100 km. CO 2-utslepp 119 237 g/km.

Vi har kort leveringstid

Vi har kort leveringstid

KAMPANJETILBOD DIESELVARMAR M/TIDSUR Navigasjon Skinninterir Aktive Xenonlys 7 skjerm Bluetooth Handsfree Ryggesensor Regnsensor Cruise control Alarm El.vind. og fjernbetjent sentralls Radio/CD/USB/Bluetooth Streaming DAB + El. oppvarma baksete 2 sona klimaanlegg City Safety Vinterhjul p alufelg

VOLVO V60* Rettl. pris inkl. frakt-, leverings- og adm. kostnadar levert forhandlar. Gj.sn. forbruk 4.5 10.2 l/100 km. CO2-utslepp 119 237 g/km.

Alle Volvo sine dieselmodellar har partikkelfilter som standard. Atterhald om trykkfeil. Avbilda bil kan ha ekstrautstyr. Treff Volvo p facebook.com/volvocarsno og volvocars.no. For meir info skann QR-koden til venstre eller send SMS VOLVO til 2330.

VOLVO V60 DRIVe

KR 369 900,-*RETTL. PRIS KR 413.282,-

Kan ogs leverast m/automat, tillegg kr 19.900,-

Alle Volvo sine dieselmodellar har partikkelfilter som standard. Atterhald om trykkfeil. Avbilda bil kan ha ekstrautstyr. Treff Volvo p facebook.com/volvocarsno og volvocars.no. For meir info skann QR-koden til venstre eller send SMS VOLVO til 2330.

FM92012

3

FMFYLKESMAGASINET

Det gamle munnhellet har sine sanningar, men ogs ei bakside. For du kan g p trynet nr du sat-sar ogs. Men, framskritta kjem jo berre nr nokon vgar utfordre vedtekne sanningar og prvenoko nytt.

Fretheim Hotel i Flm har teke eit slikt grep. Dei ligg midt i den striaste straumen av masseturismeher i fylket, med hundretusenvis av tilreisande, ein hektisk cruisesesong og mykje aktivitet sommar-tid.

Men, dei som andre har merka seg at enkelte turistgrupper ikkje legg att dei strste pengesummanenr dei ferierer. Mange turoperatrar pressar ned prisar p lunsjane til under smertegrensa forhotella og restaurantane. Den nytilsette direktren p Fretheim Hotel seier rett ut at det til tider er bytte pengar, samtidig som ein legg sterkt press p arbeidsstokken. I fjor hadde hotellet 27.000lunsjgjestar.

Men kven torer seie neie til ei heil turistgruppe?

Fretheim Hotel gjer. Dei har nemleg kutta satsing p billegsegmentet, auka prisane p maten ogheva kvaliteten p bde mat og hotellproduktet sitt, og seier det s langt har gtt bra. Dei sit igjenmed like mykje pengar, p frre gjestar, og betre arbeidstilhve for kjkken og servitrar. I tillegghar andre aktrar i regionen vga sette opp sine matprisar, og fokusere p matkvaliteten.

Noko m ta frste steget, seier Solrunn Hjelleflat som er dagleg leiar i Aurland Ressursutvikling.

Vi har lett for tru at vi har verdas vakraste natur, og at det i seg sjlv er nok. Men som ein nyleg sap NRK Sogn og Fjordane i hve at sju amerikanske reiselivsagentar vitja fylket og Norge, organisertav Innovasjon Norge og USA i samarbeid med Fjord Norge, er forventingane til totalopplevingastrre. Ein av desse, Marjorie Hunter, fortel NRK at hennar klientar er kvalitetsbeviste. Ikkje berre pnaturopplevingar, men ogs p overnatting. Ho etterlyser fleire femstjerners hotell. Vre kundarkrev eit visst niv med luksus som ikkje er her no, sa ho med sttte fr ein kollega, Christine Gaffneyhos The Travel Designer, som tok initiativ til vitjinga. Ho fortel at inntil for kort tid sidan var Norgekjend for drleg mat og lgbudsjettovernatting.

Det har vi ikkje rd til. Mat og overnatting m matche utsyn og opplevingar. Som Hjelleflat seier: Vihar verdas vakraste fjordar, kvifor selje dei billeg?

Fylkesmagasinet kjem ut til alle husstandane

i Sogn og Fjordane

Ansvarleg utgjevar og grafisk formgjeving Inform Media

Trykk Mediatrykk BergenDistribusjon Posten

Opplag 42.000

REDAKTR ROY SUNDE

roy@fylkesmagasinet.noTlf. dir. 95 93 99 90

MARKNADSANSVARLEG MAI-KRISTIN TIDEMANSEN

mai.kristin@inform-media.noTlf. dir. 95 93 99 97

I denne utgva kan du lese om:Proffice etablert i Frde | REPORTASJE: Dan og Dden

Festivalstoff | Trend og mote med Regine | Anne Viken med barnebok | Rett p

med Tore | Unge meiningar | E-prat med Arild Meisterplass | Kva er det med

Veitastrond | Slutt p lmonopolet | Ny Giv | Heva kvaliteten og prisen

X-ord | Biltest: Peugeot 208 | E-prat med Arild Meisterplass

Grunnlagt 2001

Vi er opptekne av finne deigode, positive tinga som skjer ivrt fantastiske fylke. Vi klarer

ikkje fange opp alt, s har du tips om saker som du

meiner vi burde skrive om ta kontakt med meg!

nskjer du n alle husstandane i heile fylket med din bodskap

ta kontakt med meg!

Den som ikkje vgar

Redaktr: Roy Sunde

yrane 3, boks 353, 6802 Frde

Tlf. 95 93 99 99

SUPERHELG med NATTOPE!

FREDAG 10 24 LAURDAG 10 18

20%

30%

40%

BLI NY HJ OSS

SUme

PERHed N TTTTOAAATAT

HE GGLLOPE!

LAURDAG 10 18RDAG 10

FREDAG 10 2DAG 10AG 10 24 AURDAG

/$-6q(..

FM92012

4

Halbrendsyra 7 6800 FrdeTlf. 57 83 08 50 www.holvikglas.no

Aluminiums-skyvedrerVi monterer nye, vedlikehaldsfrie skyvedrer.

Proffice har tidlegare hatt kontor i Sogndal, men valde flytte kontoret tilFrde.

Vi sg at marknadspotensiale totalt sett var strre i vestre del av fylket,og d spesielt med tanke p dei to strste byane i fylket Frde og Flor.Behovet for vre tenester er strst her. Nedslagsfeltet er likevel heile fylket,men det er meir effektivt for oss jobbe herifr, seier avdelingsleiar SigridAnette Frde.

Leiger ut personalePersonalutleige, rekruttering og omstilling er dei tre hovudoppgvene til sel-skapet, men Frde ser at personalinnleie-behovet er det som er strst i fyl-ket.

Mange har oppdaga fordelen med bruke eit bemanningsbyr nr deiskjer arbeidstakarar. tilsette nokon er ein ressurskrevjande prosess, ogden slepp du nr du brukar oss. Alle arbeidstakarar har vel opplevd f tele-fon om at ein god tilsett er sjuk, og kanskje vert borte over lengre tid. Dtreng du nokon som kan skaffe deg ein lojal og ivrig sjel, og nokon som kansjekke denne arbeidstakaren grundig slik at han kan gjere ein god jobb tilden faste er tilbake.

Nr ein nyttar eit bemanningsbyr er det byret som er arbeidsgjevarenog ikkje den som skjer personale. Proffice tek seg blant anna av annonse-ring, intervju, tilsetjing, arbeidsgjevaravgift og lnn.

Vi gjer ein grundig tilsetjingsprosess for sikre at kunden blir forngd.Vi har og vr eigen base med arbeidsskjarar og mange faste vikarar. Sam-tidig er vi opptatt av flgje opp bde kundar, kandidatar og arbeidstakarari etterkant. Med besk, telefonar og mail sjekkar vi jamleg at kunden ogarbeidstakarane er ngde.

Er det dyrt bruke eit bemanningsbyr?Nei, det er det ikkje. Ein m vurdere det opp mot kva ein fr igjen, kva

oppgver og ansvar Proffice tar p seg og kva du som oppdragsgivar slepp.I eit stramt arbeidsmarknad kan det vre vanskeleg og tidkrevjande finnerett kompetanse. I utvalsprosessen er vi ekspertar og har ein kompetansemange leiarar ikkje har. Skulle det vere nskeleg kan ein anten forlengearbeidsforholdet utover avtalt tid, eller kjpe seg ut av avtalen dersom einnskjer tilsette arbeidstakaren p fast basis, forklarar Frde.

Skaffar det du nskjer Sogn og Fjordane har lg arbeidslyse. Er det vanskeleg drive beman-ningsbyr her?

Arbeidsmarkedet er heile tida i bevegelse. Det er alltid nokon somnskjer flytte p seg, eller nokon som skjer arbeid. Heldigvis er det ikkjemange som gr rundt og ikkje gjer noko, men vi fr stort sett tak i kandi-datar. Vi lovar ikkje kunden noko vi ikkje kan halde, men gjer alltid vrtbeste for finne gode vikarar og nyttar oss av alle skemulegheiter. Det kanvere utfordrande f tak i folk til dei litt tyngre stillingane, men snn er det

over heile landet. Vi har mange og godemtar f tak i kandidatar p, og vi ergode p tenke utanfor boksen. Vi gr innmed nebb og klr for f tak i rette kandi-daten, smiler Frde.

I flgje Frde ser er det ikkje noko spe-sielt arbeidsomrde i fylket som har hgarebehov for hjelp med bemanninga ennandre.

Nei, det er alle mulege arbeidsgjevararsom kontaktar oss. Alt i fr innan konomitil logistikk. Vi skaffar det kunden nskjer.Det er der vi er best, avsluttar Frde.

Proffice etablert i FrdeEit av Nordens leiande bemanningsbyr har etablert seg i Frde.

TEKST OG FOTO: Kristine Slettehaug

Sigrid Anette Frde er avdel-ingsleiar for det nyetablerteProffice-kontoret i Frde.

Statoilbutikk Frde tlf. 57 82 11 28

V E R D I K U P O N G

NYHEITNy bilvaskemaskin!Vi p Statoilbutikk Frde

er stolte av vr nye vaskemaskin.

Den gir bilen din det optimale vaskeresultatet

som balsam for bilen!

Kom innom og prv vi garanterer

eit godt resultat!

Ta med denne kupongen til stasjonen og f

HALV PRISp Gullvask (ord. kr 199,-)

eller Poleringsvask (ord. kr 299,-)

Kvar 6. bilvask

gratis!

F VG og wipes ved kjp av Poleringsvask

og Gullvask!

Ved kjp av maskinvask eller sjlvvask kan du

bruke vr stvsugar gratis!

Tilbodet gjeld fr 28. juni t.o.m. 5. juli 2012.

ww

w.in

form

-med

ia.n

o

FM92012

6 Nye Audi A4 Allroad quattroSkreddarsaum p 1-2-3!

* Rettleiande pris levert Sogn og Fjordane. rsavgift kjem i tillegg. Drivstofforbruk 0,62-0,81 l/mil ved blanda kyring. CO2-utslepp 164-189 g/km. Tala gjeld samtlege motorar som vert tilbydd. Biletet kan avvike fra tilbodet.

Audi A4 allroad quattro fr kr. 462.000,-*

11.900,- rettl. 19.480,- Xenon plus Audi parkeringssystem bak Cruise control Audi sound system

Teknikkpakke 14.900,- rettl. 30.590,-

Navigasjonssystem basic Frarinfosystem i fargar Avtakbart tilhengarfeste

Navigasjonspakke 16.900,- rettl. 30.200,-

Setetrekk i skinn/alcantara 18 alu. felger i 5-arms rotor design Sportsseter med el. korsryggsttte

Sportspakkeplus

Opningstider: Man - fre 07.30 - 16.30

LANGTIDSBEIS!Fasadebeis er en alkyd-akrylat hybridbeis beregna p ny- og ombeising av trefasadar og anna utandrs treverk.

SVANEMERKA MALING!Perfekt Akrylatmaling er ein unik fasademaling i absolutt toppkvalitet. Den beheld glans og farge i mange, mange r.

FLOTT FINISH!Terrassebeis er en alkydolje-akrylat hydridbeis beregna p beising av terrasser, gjerde og hagemblar. Fungerar utmerka p trykkimpreg-nert treverk og ubehandla furu samt gran.

UTRULEG LETT STRYKE!LINOLJEBASERT!Perfekt Dekkbeis dekkande trebeskyttelse er en alkydolje-akrylat hybrid, beregna for ny- og ommaling av trefasadar og andre treover ater.

Pusse opp i sommar?

15 rs

farge

garanti!

Riis Bilglass og Bilskadesenteret AS, Sogn og Fjordane

Skadereparasjon Glass, frontrute reparasjon/skift Lakkering Klimaanlegg reparasjon/pfyll Sol lm

Opningstider: Mandag - fredag 730 - 1600

Vi takserar skade for privat og forsikring kvar dag, og kan hjelpe med skademeldinga om du ynskjer.

FM92012

8

FM92012

9

nell dagleg til miner, feller og klasebomber. Norge har hg kompetanse ogutstyr p feltet, og er ettertrakta. Eit dgn seinare landa eit digert amerikansktransportfly, ein C17, som flaug oss via Rammstein i Tyskland, s taktisk flyg-ing nattetid inn til Kandahar utan lys, grunna faren for rakettangrep. Flelsenav ikkje ha kontroll var stor. D vi landa vart vi frt ut i full fart, med vpnaUS Marines som kringvern.

Come On! Hurry up, brlte dei, og losa oss til denutbomba flyterminalen. Vi rulla ut soveposane, og venta pmorgon. Eg sov ikkje godt den natta. Det var bitande kaldt,det kunne bli minus 10 om nettene, og 20-30 plussgrader omdagen, s vi var sjuke heile tida, minnast han. Frste oppdragvar bygge teltcamp. Vi levde p stridsrasjonar i 3 mnadar,og jobba 12-16 timars dag. Ein gamal lerretssekk hang i einutbrent telefonkiosk og gjorde nytte som dusj, men det var skaldt at vi berre dusja ut p dag, nr vatnet tina. Vi dusja ikkjeoftare enn kvar 14.dag, ler han, og toaletta var kappa oljefat,med treplater p. Eit hundeliv. Det var 400 mann i leiren, deifleste fr spesialstyrker som Navy Seals, SAS, FBI, US Marinesosv.

Kasta i detEin snakkar om bli kasta ut i det, og slik er det i alle fallsom mineryddar.

Frste dagen fann eg ei gammal russisk stakemine. Eienkel, men farleg mine laga for drepe, ikkje lemleste, som str p ein stake,med ein splint kopla i snubletrd, gjerne seriekopla med andre mine, og nrden sprenger spreiar den fragment i 360 grader. Denne hadde trimma splint,for lyse ut lettare. Eg byrja jobbe med kjempehg puls, som slo i halsen ogsusa slik i yra at eg ikkje hyrte dei andre. Men ein m tvinge roen inn, og

nr ein lukkast kjem ei underleg kjensle av befrielse og frykt. Frste gang eggjekk ut i eit minefelt hadde eg EVAC-sko, luftputesko som tek vekk to-tre-delar av vekta. Det var bitande kaldt, sjlv om sola skein. Rundt meg var berresand, og slike rkenbusker ein ser i gamle westernfilmar. Brtt ser eg knoklar,ei gamal klokke og ein liten hovudskalle, og skjnnar at eg kanskje byrja

nrme meg noko. Eg ser nrmare etter, og skimtar ei minesom stikk halvvegs opp av bakken. Eg frys til, stiv av skrekk,og skjnner at eg str midt i eit minefelt, der folk har blitt dre-pen av miner.

Kjensla av st der var mildt sagt spesiell. Dei andre trekkseg sakte ut, medan eg rapporterer kva som skjer tilbake tilleiren. Kan du gjenta, svara dei p radio, det var spesielt. Minavar ei PNM, ei russisk personellmine, med 200 gram spreng-stoff, laga for lemleste folk. Eg klarerer meg fram til mina,grev ho forsiktig fram, med nervar i spenn, til eg finn eit festefor ein fiskekrok. S rulla eg ut snre bak til flgjemannen,som sit klar med bombeskjold, og dreg mina fram. S byrjarden tunge jobben, nemleg desarmere ho. Du er nervs ogspent, du veit jo kva som skjer om ho gr av, seier Dan og for-tel om ei spesiell hending.

Snikskyttarar fr US Marines vakta oss under oppdrag.Dei var redde for at noko skulle skje oss, s om dei flte vivar truga rauk motparten frst, slr Dan fast.

Vi rydda eit omrde ved hovudvegen, der trafikken gjekk.Ein visste ikkje kven som kyrte forbi, det kunne vere Taliban. Eg lg medkniv og stakk etter miner, det er ei intens oppleving. Du er p s det held, nor-malt jobbar ein 20-30 minutt, s pause ein time. Brtt hyrte eg skot. Eg mbevare roen, og stole p at vaktene passar p. Ein moped kjem kyrande medto mann p, som skyt i lufta og brlar. Du fler deg srbar og trua, sjlv om

FM92012

10

FM92012

11

dei ikkje skaut p meg. Med eitt kyrte dei av vegen, 100 meterunna, og p ei mine som sprengte begge to. Surrealistisk i einpressa situasjon. Det gjekk opp for meg kor mykje krig og elendedet har vore der, og kor mykje miner som ligg der. Vi rydda der viskulle, men det er jo krig. Vi hadde eit perimetergjerde som skullesikrast, der vi let nokre miner ligge at i hve eigen tryggleik, for ikkje gjere for enkelt for fienden. Taliban kunne ogs snike seg innog flytte p miner. I blant hyrte ein eksplosjonar om natta, nrdei gjekk p ei mine, seier Dan og fortel om flaks.

Eg har sttt p tre miner som ikkje har gtt av, som eg veitom. Det gjer noko med deg. Ei utfordring i yrket er at du brenninne med opplevingar du ikkje kan snakke med folk om i sivil. Einer redd for snakke, og at folk ikkje skal tru deg, seier han og for-tel kor nr dden er med ein anna episode.

Vi rydda ein passasje i eit perimetergjerde med mykje stake-miner for Rde Kross, for at dei skulle f betre kontakt med leirenvr. Brtt ser eg ei stakemine bye seg i ei busk. Nestlagfrarenmin var i ferd med lyse ut snubletrden. Eg klarar stogge han,vi stivnar til. Snubletrden er i spenn, det er som ein amerikanskkrigsfilm, men det er eg som str midt i det. Vi mtte tenke, disku-tere og finne ei lysing. Du kan ikkje berre hive deg inn: Er minaseriekopla, kan eg kappe snubletrden? Instinktet seier at ein brrygge ut av situasjonen, og redde seg sjlv, men det er ikkje eitalternativ! Eg m inn i buska og sikre mina, og han m st heilt iro! Kjem splinten ut dr begge. Eit utruleg trykk jobbe i, du mvere utruleg fokusert. Sveitten dreiv, eg visste kva konsekvens einfeil fekk. Seansen tok 1-2 timar, men eg berga livet hans. Ei utruleggod kjensle. Tillit er beste skussml i ein slik jobb, skal ein flgjenokon inn i eit minefelt m ein stole 100 prosent p den personen.

Hektisk Inntrykka fr tida er mange, men mykje kan han ikkje snakke om.Historiene han kan fortelje er utrulege nok.

Mange huskar den bl veggen i den mest kjende videoen tilOsama Bin Laden etter World Trade. Dei allierte trudde den varfr treningsleiren Tarnak Farms. Det var ein av hans strste i lan-det, og den lg nr Kandahar lufthamn. Navy Seals prvd ta seginn i leiren, p jakt etter viktige dokument. P veg inn gjekk deip eit ukjent objekt, som tok mange liv. Amerikanarane ville haleiren rydda. Teamet mitt var frst inn. Du anar ikkje kor nervsevi var, det var jo der han nett hadde halde til. Leiren kunne gymekjemiske vpen for alt vi visste. Vi jobba oss sakte fram, med ner-vane i spenn og hovudet fylt av tankar: Det var s stille, det huskareg best! Det var surrealistisk vere ein gut fr Naustdal i ein sliksetting. Det var litt miner der, men ingen feller. Leiren var sutbomba, at det i grunn var uflaks at dei gjekk p noko, seier han.

Etter at vi hadde rydda Kandahar skulle vi heim, men vartspurt om rydde Bagram lufthamn nr Kabul. Det var berre byrje p nytt og bygge leir. Det var enn kaldare, eg sov ikkje eitsekund frste natta, seier Dan og deler ein historie til.

Ein tunnel under flyplassen var gymestad for Taliban underbombinga, og mtte sjekkast. Den frste gruppa inn takla ikkjeoppdraget, og snudde. Det var ekstremt klaustrofobisk: Du skulleinn i ein lang, mrk tunnel du ikkje visste noko om, som kunnevere minelagt, eller rigga feller i. Lagfraren min spurte om eg villeg i spiss med han, og fre laget inn. Dum som eg er takka eg ja,smiler Dan.

Tunnelen var cirka 1 meter brei og cirka 1,60 hg. Vi gjekkkrumbygd, og sjekka for feller og miner, s tempo var lgt. Littinn var det bekmrkt. Vi stakk etter miner og lyste med laserpenn.Nr den treff snubletrdar deler lysstrlen seg. Eit stykke inn fannvi granatar og gamle knoklar, og mista radiokontakt ut. Vi lurtep snu, men flte vi hadde kontroll, og haldt fram, sjlv om vikjente p frykta for misse kontroll. Du anar ikkje kva som ventar,kor lang tunnelen er, eller om den endar blindt ein stad. Det errimeleg intenst, men vi haldt motet oppe med prate og stttekvarandre. Etter 6-7 timar sg vi lys og kom ut, 700 meter unnastart. Det var som ein film, vi var heilt utmatta, sveitten rann, menvi var overlykklege, jubla, og vart stande og halde rundt kvar-andre i glederus. S oppdaga vi at vi sto i eit minefelt: Vi mtteklarere oss ut med kniv, ler Dan og fortel at humoren vart spesiell.

Vi hadde det moro der vi kunne. Ein gang fann vi ei spesiellmine, ei italiensk antistridsvognmine. Nestlagfraren vr var opp-hengt i miner, og hadde aldri sett ei slik i felten. Han ville desar-mere ho leine, s han lste seg inn i containeren med masse mine-bker. Om det gjekk gale ville det berre g ut over han. Etter fleiretimar fjerna han siste hinder fr han skulle ta ut eksplosiva.Og fann ein lapp der det sto: Hei, hei,pang!, p ler Dan,

FM92012

12

FM92012

13

Opningstider:1020 (10-16) Matvarebutikkane har eigne opningstider

Gyngehesten | Leikebutikken Yes | Frde Libris | Bunnpris | Rema 1000 | Frde Multimedia Torg | Telehuset | Gullsmed & Urmakar H. Brndmo & J. Pettersen

Nille | Audhild Viken | Jernia Frde | Mozart | Kid | Sybutikken | Ting | Ole ne - Naustdal Dampbakeri | Spisekroken | Bik Bok | Carlings | Non Stop Sko | Cubus

Dressmann | Chatlet Sport1 Frde | Yrkesklr AS - Jobb og Fritid | Lindex | Bokuben | Non Stop Sko | Smia Dame | Smia Herre | Skoringen | Centrum Salong

Vivikes | Parfymelle | Link Bingo | Frde Glassmagasin

Rek

lam

ebyr

et

Info

rm M

edia

Vrt elektroniske gvekort kan nyttast i vre butikkar!

Flg oss p

GVEKORTVEVE TTOROR

SommarferieVi gjer deg reiseklar!

Foto

: Joa

chim

Vie

FM92012

14

paperm. Elias var berre eit halv r nr eg reiste, s saknet etter han ogCamilla var stort. Og det var hardt komme heim til ein baby som ikkje kjenteigjen pappaen sin. Overgangen var rar: Fr det ekstreme til sitte i ei leilegheitmed Elias, som fulltidspappa. Dei frste vekene gjekk det knapt opp for meg.Det var 3,5 timar tidsforskjell p landa, eg var trtt, sliten og utlada, og fyltmed spinnville inntrykk eg skulle fordye, medan eg skulle gjere normale tingsom lage mat og g tur med Elias. Frste tida fekk eg ikkje nyte slik egdrmte om i Afghanistan, men s gjekk det seg til. Vi kosar oss meir dag fordag. No tek han imot meg som far, og kjem til meg nr han fler seg utryggfor f kos. Flelsen av gje tryggleik og ha ein slik verdi for eit menneske,det gjev meg gsehud, det er heilt utruleg!

Dan smiler og plukkar opp Elias, som har sttt opp og litt beskjeden overbesket. Dan plukkar han opp, og let han tilvenne seg p fanget.

Eg forventar ikkje at folk skal skjnne korleis eg har det, og vala tok egsjlv. Men det er ikkje lett om stille. D er det utruleg oppleve kjrleikenog tilliten eit barn gjev, seier Dan, og fortel at det ikkje var noko sjlvflgje atElias vart til.

Vi bestemte oss for prve f barn, og Camilla vart gravid. Men detgjekk gale. Vi mista frste barnet vrt 5,5 mnd ut i svangerskapet, p svrttraumatisk vis, seier Dan og blir stille. Minnet gjer enno vondt.

Vi sleit veldig den frste tida. Eg hadde jobben eg hadde, og ei forhistoriemed mykje dd. I tillegg til Arne dyde ogs veslebror min nr eg var 5 rgamal. Du byrjar jo undre deg. All denne dden, og s skal eg aldri f skapeliv og bli pappa heller? Eg flte meg forflgt av dden.

Veldig etterlengta Elias kom p den harde mten, og eit svangerskap der foreldra nesten haldtpusten.

For at ikkje hendinga fr frre svangerskap skulle gjenta seg mtte Camilla

og tulle med venner. Alle har fleire sider, det er viktig. Du kan ikkjeta jobben heim, d kan ein ikkje halde p med dette. Eg klarar detno, og hper eg klarar det livet ut, seier han, og seier han ikkjeanar kva han hadde jobba med elles.

Etter faenskapen eg sg i militrra treng eg ein ekstremjobb, som let meg halde fram med litt av det eg jobba med fr. Dethar hjelpt meg, samtidig som eg valte yrke fordi det er interessant.Eg fler meg heldig. Eg trur ein vanleg jobb hadde blitt tungt,seier han og ytrar takksemd.

I eit samfunn heng alt saman. Vi er alle ulike, og det er eg gladfor. Det er utruleg mange jobbar eg ikkje hadde klart, som eg ertakksam for at andre gjer. Ein m finne nisjen sin i livet, og eg harfunne mi. Folk seier at eg m vere tff og ha ein solid psyke, meneg er berre interessert i jobbane eg har og har hatt. Det er lettare trene hjernen opp til vere klar for inntrykka ein skal mte, enn behandle dei etterp og f hjernen ned igjen til eit vanleg liv. Deter mykje inntrykk og sorg, som gav meg litt problem med svn ogslikt etter 2003. Men eg har ein enormt god fastlege, som har hjelptmeg meir enn han aner. Eg drog militrkarrieren langt, i blantnskjer eg at eg hadde slutta etter Libanon, der vi var gutar, pjakt etter spenning. Men eg er jo stolt av karrieren, som har formameg til den eg er.

Tilbake til krigenDan tenkte han hadde sett si siste krigssone. Men slik vart detikkje.

Eg sa eg aldri ville tilbake til Afghanistan, det er eit skrem-mande land. Men nr hvet til delta i eit sivilt oppdrag for mili-tret baud seg vakna interessa. Det er ei smigrande tillitserklringi hve jobben eg har gjort, seier Dan.

Eg fekk frespurnad om drive eit likhus i Kandahar i lagmed 4 danskar, p vegne av NATO. Eg rdfrte legen min, vennerog familie. Eg er ti r eldre, har familie og har slitt med svnen.Men som mine gode ven Gaute ppeika: Om du finn ut at du ikkjemaktar kan du berre reise heim, med hovudet heva. Og eg visstetilbodet aldri kom igjen om eg takka nei. Det er ei utruleg erfaringi hve yrket, som gjer meg til ein ressurs p katastrofar, og opnarhve for reise ut humanitrt seinare. Sambuar Camilla Svigville jo helst at eg vart heime, men skjnte dette var noko eg trengte gjere. Eg vart teken i mot av ein danske i Kandahar, der eg knaptkjende meg att. Berre nokre f bygg var att, og leiren hadde vaksefr 400 til 38.000 mann. Og eg var einaste fr Norge.

Dei norske styrkane er i nord, men Kandahar i sr er Talibansfdestad, og der skjer det mest. Det var difor likhuset vart opprettader. I nord har amerikanarane eit eige team. Eg flte meg liten ogeinsam i starten, smiler han forsiktig. Men interessa for yrket vaksraskt, og merkeleg nok gjekk pulsen ned. Det var ei verd eg kjendemeg igjen i, og eg fekk ei underleg ro. Det var nok eit kapittel egtrengte avslutte. Og det var ikkje berre dd og forderving, einvart kjent med mykje kjekke folk, vi grilla og spelte poker medamerikanarane og fekk ta del i mykje ein normalt ikkje fr oppleve.Som jobbe med hemmelege oppdrag tett i lag med FBI, og CID,militrutgva av CSI. Frste mnadene hadde vi nesten daglegrakettangrep mot leiren, alarmen kunne g 3-4 gangar i dgnet,likevel vart eg ikkje redd og sov godt om nettene, sjlv om eghadde respekt for trusselen angrepa utgjorde. Ein fler seg jo hjel-pelaus nr rakettane kom vel nr, men som regel gav varslinga ossdei sm, men livsviktige, sekunda der du fr kasta deg p bakkenfr raketten trefte, seier han og fortel om arbeidskvardagen.

Som del av jobben skanna vi alle lik, lokale og allierte, foreksplosivar, blant anna udetonerte objekt fr hendinga som toklivet deira, i eit eige bomberom der vi var maks to mann. Opphal-det var ei veldig spesiell oppleving eg er heldig som fekk ta del i,men mykje av det vi opplevde er s langt unna forstanden til folkat ord ikkje kan beskrive det. Krig er verre enn ein trur, spesielt iland der bomber og miner drep og skadar 80-90 prosent av alleoffer. Ei endelaus rekke forferdelege syn, og mange veldig ungeoffer, gjer at du verkeleg ser kor meiningslaust krig er, seier han ogfortel om veksling mellom rutine og surrealistiske hendingar.

I blant var det rolege dagar, s kom f. eks ei helikopterulykke.Det skjedde meir enn ein gang, seier han utan talfeste det.

Det var mange spesielle og forferdelege hendingar, som gavmeg unike erfaringar. Som sortere kroppsdelar i dagevis etterkatastrofar og sjlvmordsbombarar. Det er s uverkeleg at einknapt kan frestille seg det.

Fr elden til roenEtter ekstreme hendingar i Afghanistan, vende han heim. Til pap-

FM92012

15

ligge p sjukehuset i to mnadar fr Elias vart fydd. Vi var utruleg langt nedeog redde under svangerskapet, spesielt Camilla. Vi vart sittande p rommet,stort sett leine, og prvde halde motet oppe. P ei vitjing sa Gaute til meg:No m du ta vare p ho, for no slit ho. Det prvde eg ta til meg, seier Dan,eg sg jo kor langt nede ho var. Vi fylte dagane s godt som rd, blant annamed Hotel Csar, som vi vart hekta p, smiler han av det godeminnet fr ei vond tid, og fortel om letting nr Elias kom tilverden.

Han er fdd tre mnadar for tidleg, s vi mtte vere psjukehuset 2,5 mnadar etter fdselen ogs fr vi kunne tahan med heim, seier Dan. I dag er Elias sprek og sunn, 1 r ogtre mnadar gamal.

Flelsen av bli pappa er enorm, og har endra meg, seierhan og smiler til sonen.

Livet har gtt i epokar: skitunge til eg var ti, vanskelegungdom til eg var 20, ti r som soldat, s obduksjonsteknikar.Og no far. Eg var ein egoist, gymte vekk sorg og problem og putta alt i eit rom som fyltes opp. Som far merkar eg at eg er meir open for tilgi, prate om ting, og vere eit heilt menneske. Eg er sliten av gyme og stenge inne kjensler,det er fullt, dei m ut. I dag har eg det kjempebra, med einflott familie eg er utruleg glad i: Elias og Camilla, Maria, sster mi, og mor mi, men i blant skulle eg nske eg kunne grte litt. Eg har ikkje felt ei tra etter at Arne falt bort.

Det er mange r med mykje eg kunne felt ei tre for, meneg stengte sorga inne. Det angrar eg p, no veit eg ikkje om eg torer sleppe detut. Kor ender det d, smiler han forsiktig. Livet har i alle fall gitt meg ballast.Eg veit kva det er miste, og kan vise trst og medkjensle i yrket mitt. Saknet

Det er ein heilt anna kvardag heime i Frde enndet var under opphaldet i Afghanistan. For tidaer Dan i pappaperm, og nyt dagane saman medvesle Elias og Camilla.

etter dei ein har mista gr aldri bort, men ein kjem vidare. Same kor tungt deter, s m du gjennom, seier Dan og fortel at dei private ddsfalla har formakarrieren bevisst og underbevisst.

Kanskje valte eg yrka mine fordi eg prvar forst dden? Eg fler eg errette mann i rett jobb, og ein menneskekjennar, smiler han og set punktum for

krig. Etter sist tur kjem eg aldri til stikke kniven i bakken p

jakt etter ei mine igjen. Vesle Elias strekk armane i veret ogvil opp.

Som mineryddar var eg s langt inne i faget, og gira, ogtenkte ikkje p kva som kunne skje. Etter seks mnadar medresultatet av kva miner og eksplosiv gjer med eit menneskekunne eg aldri gjort det igjen, seier Dan og fortel at det ikkjeer sjlvsagt at minerydding gr bra.

Etter frre tur til Afghanistan ringte lagfraren min. Eg er s glad for at vi alle kom ut i live Dan. Dagen etter

eksploderte ei mine i fjeset p ein felles ven av oss, som var ilaget som avlyste oss. Det brente samtalen fast i minnet. Ogetter ha sett det fr andre sida skjnner eg kor heldige vivar. Det er ein spennande leik, og eit adrenalinkick du ikkjeanar, men aldri igjen, seier Dan, fr Elias forlangar meir merk-semd.

Det ligg hundrevis av andre historier bak dei milde auga:nokre er verkande arr, andre gode minner om kameratskap.Nokre deler han kanskje ein anna gang, andre har han forevig lagt lok p. Dan smiler til avskjed, og seier han kjenner

seg letta over dele litt av livet han har levd, ofte i skuggen av dd. Elias krypetter oss, strekk opp armane og vil leike. Og brtt handlar ikkje historia tilDan om dd og fortid, men om liv og framtid.

All denne dden,og s skal eg

aldri f skape liv og bli pappaheller? Eg flte

meg forflgt av dden.

FM92012

16

Klinikk Frde ASMedisinsk ansv.: lege/karkirurg Jens Ola Evjensvold

Frdetunet, 2. etasje, Hafstadvn 25, 6800 Frde Tlf. 57 72 04 40 / 976 79 662

klin-fo@online.no www.klinikkforde.no

Restylane er verdas leiandedermale fyllstoff for hud-foryngelse og estetiskekorrigeringar. Bde sikker-heit og effekten av Restylaneer klinisk dokumentert ogvert sttta av omfattande kli-niske studiar freteke over15 r og med over 15 millio-nar behandlingar. Restylaneer det klare frstevalet forestetiske behandlarar verdaover og er ansett som GOLDEN STANDARDinnad i bransjen.

Det er berre utvalde klinik-kar, og med medisinskansvarleg lege, som fr

behandle medRestylane.Klinikk Frde har autoriserteRestylanebehandlarar med ID-kort. Dette,samt produktet sin unike kvalitet, sikraroptimal trygghet.

1

2

3

4

5

1. Bekymringsrynker2. Nase til munn3. Smilerynker4. Leppelinje5. Leppevolum

OPNINGSTIDER: Tirsdag, onsdag og fredag kl 10-16 og elles etter avtale.

Pasientar kan henvende seg direkte for konsultasjon, eller dei kan tilvisast fr lege.

Sommartilbod:

20% rabattp Restylane-behandlinger

i veke 27.

klinikk frdehud laser varicer

Andre behandlingstilbod: Kosmetisk plastisk kirurgi i

samarbeid med Hvard Selandog Hans Vintertun (Aleris)

Botox Permanent hrfjerning med

diodelaser CO2-laser Restylane Fraxellert CO2-laser Peeling (Bluepeel, Light peel) Medisinsk kremprogram

(Obagi, Duv Medica) Aknebehandling iClearXL, raudt og bltt lys IPL mot cuporose og spiders Sveittebehandling m/Botox Sprengte blodkar Laseroperasjon av reknutar Tannbleiking TEI Muskelstimulator

LITT BRUNERE- m y e v a k r e r e -

Besk Brun og blid Frde

Hafstadvegen 34

PNINGSTIDER ER:Man-Fre: 07:30 23:00Lrdag: 09:00 19:30Sndag: 10:00 23:00

Nrmeste Brun og blid solsenter nnerdu ved sende: BB HVOR til 1960Besk oss p facebook: www.facebook.com/BrunogblidGrnt nr: 800 34 033, www.brunogblid.no

Forfattar Bjarte Sindre, som har skrive bker om epoken, opnar Viking-festivalen og kserer om livet i vikingtid. Det blir omvising p Osen gard,Danseverkstedet i Frde har danseframsyningar ved Osfossen, Kvernsteins-lauget, Gaular Pildragarlag og den svenske artisten Rda Masken til stadesheile helga. Ein arkeolog fortel om utgravingane p Osen gard, avduking avinformasjonstavla p tusenrsstaden, opne stand og sal av mat heile helga,fortel Per Kjelstad og held fram med Gaularspelet.

Det er 25 r sidan Egil Hjelmeland sitt frste spel, som vart flgt i 2000 av Rolf Losnegrds Kjrleikssaum, med musikk av Magne Rutle. Vi har bede Egil Hjelmeland, spelet sin far, Margaret Fauske, frste styreleiar, og tidligare regissr Kristin Geiring om opne spelet og

markere 25-rsjubileet, seier Kjelstad og minner om kor viktig historia er. Vi m vere bevisste eiga soge. I vrt omrde hende ting som verka sterkt

inn p Norge og Island si utvikling, seier han og skryt over alle som stillerp.

Eit stort dugnadsprosjekt, med over 150 personar engasjerte i Gaular-spelet og Vikingfestivalen. P scena er flinke amatrar i fleirtal, men vi leigerogs skodespelarar. Rolf Losnegrd er Atle Jarl, Kristian Asbjrnsen er LeivRodmarson. Holmstein Atleson vert spela av ystein Kloster, Astrid av ToniGundersen. Ny Helga er Reidun Melvr Berge. Idun Losnegrd er regissr,Jeff Pedersen scenekampinstruktr og scenisk konsulent og Magne Rutlemusikalsk leiar, avsluttar han.

Gaularspelet og Vikingfestivalen 20124.-5. august byr Gaularspelet og Vikingfestivalen p to innhaldsrike dagar p Osen i Bygstad.

FM92012

17

Tlf: 57 82 16 88 - yrane 6, Frde

FrdeHalbrendsyra, 6800 FrdeTlf. 57 82 99 00www.opusas.no

SogndalGranden 23, 6856 Sogndal

Tlf. 57 62 57 57www.opusas.no

det kan lne seg ta turen innom oss!Ta kontakt og fortell oss kva du er ute etter.

Vi har stort utval av bruktbilar

P den 23. Frdefestivalen, 5.-8.juli 2012, er tema Coexistence sameksistens.

Vi ynskjer fokusere p sameksistens mel-lom folk og kulturar, som er bde spennandeog utfordrande. Sameksistens gjer oss rikare,seier festivaldirektr Hilde Bjrkum.

Via musikkuttrykk og tradisjonar viservi at menneske og kulturar alltid harpverka kvarandre; ingen sivilisasjon lev ivakuum. Musikktradisjonar oppstr somresultat av fredelege mte og sameksistens,av impulsar fr eige milj og utanfr. Dethar alltid skjedd, og skjer ogs i dag; multi-kulturelle samfunn er ikkje nytt. For Frde-festivalen er det viktig gje rom for deimange stemmene som ikkje vinn fram i denkommersielle marknaden, som alternativ tilmainstreamkultur det folk kan opplevemusikk og musikarar dei kanskje ikkje kjen-ner fr fr.

Sefardisk musikk har rter i 700-taletsfleirkulturelle Spania der kristne, jdar ogmuslimar levde saman. Yasmin Levy er ei avdei fremste eksponentane for musikken medelement fr Midt-Austen, Nord-Afrika ogSpania. Supergruppa The Other Europeanssamlar musikarar fr sju land med sterkeklezmer- og sigynarmusikktradisjonane iAust-Europa. Jdar og sigynarar levdesaman i det som no er Moldova; fr krig,jdeforflging og immigrasjon skilde dei.Rembetika blir kalla greske blues, og kommed tyrkiske flyktningar etter frste verds-krig. Apsilies er ei gruppe i toppsjiktet.Gruppa Damily spelar tsapiky-musikk frsrvest-Madagaskar: Ein energisk og gladmiks av indonesiske, indiske og afrikanskeinnslag. Trioen The Nordic Fiddlers Blochar medlemmer fr Shetland, Sverige ogNorge og viser at norsk tradisjonsmusikkikkje har levd i vakuum. Samspelet mellomsvenske Ellika Frisell p fele og senegalesiskeSolo Cissokho p kora viser at to tradisjonarkan smelte saman og skape nye musikalskelandskap. No tilfrer Rafael Sida, perkusjo-nist fr Mexico, utrykket deira nye, spen-nande element.

I Brasil har ulike folkegrupper levd sideom side i hundrer. Musikktradisjonar er istor grad resultat av sameksistens, og

Coexistence - sameksistens

Renata Rosa sin musikk har indianske, portugisiske og afrikanske element iseg. Av norske artistar kjem Ragnhild Furebotten, som saman med sine seksblsarane set farge p nordnorsk folkemusikk! Mjlkebonde og songar Aas-mund Nordstoga, kjem, med eit band bestande av Daniel Sandn-Warg,smund Reistad og Sondre Meisfjord.

FM92012

18

Ta turen innom bloggen minregine.femelle.nodersom du vil lesemeir om mote, mineantrekk og innkjp.

SKJNNHEITSOLJE TIL KROPP, HR OG ANSIKT. GJEV FUKTIGHEIT, NRING OG FJERNAR TRRE PARTI TAKKA VERE EIN SPESIELL BLANDING AV TRE LETTE NTTEOLJER: KUKUIOLJE, MANDELOLJE OG MARULAOLJE.

BEAUTIFYING OIL FR THE BODY SHOP!

Du kan velje mellom desse duftene: Coconut, Shea, Cocoa Butter, Chocomania, Moringa, Olive og Mango. Pris: 179,-

Prv nyheita

The Body Shop Handelshuset Tlf: 57 82 05 88

NYHEIT

Om nokon spr meg kva stil eg har, veit egaldri heilt kva eg skal svare. Eg har smange ulike stilar, og det kan svinge veldigfr dag til dag. Eg skal ta for meg mineulike stilar framover og kome med litt tipsog inspirasjon til kvar av dei.

P biletet har eg ein lyse rosa kjole medgulldetaljar p brystlommene, paljettveskeog sandalar i gull. Eg har eit hrband medblomar p og krller i hret s eg tar sti-len heilt ut i dette antrekket. Neglene pfingrane og trne er lakka i ein knallrosafarge som friskar det heile litt opp - men alti alt er dette veldig stt, romantisk og femi-nint.

Om du er romantikar kan du sl deg lausmed blondedetaljar, rysjer, draperingar, blo-mar og sarte farger. Jo meir feminint, jobetre. Vel plagg med feminine og mjukedetaljar. Sarte blonder, avrunda skjrtekan-tar, volangar og delikate band understrekarden romantiske stilen. Uttrykket skal veresart og tekkeleg men treng litt bar hud forog ikkje bli for yndig og uskyldig. Lftantrekket med ein bar rygg, eller lrkortskjrt. Som du ser p kjolen min er denganske kort framme, det gjer at uttrykketikkje blir alt for sukkerstt!

Om du synes at det blir for stt er det lov bryte med ein hatt, belte, jeansvest, rffesko eller mrk neglelakk. Eit stort smykke,hge platsko eller ein knallfarga leppestiftvil tilfre antrekket eit kult preg. Miks for-skjellege stilar og lag din eigen tvist!

Kombiner pastell og blomemnster for eit stt og romantiskuttrykk. Eit stylingtips for deg som likar det meir nedtona, er mat-che eit blomemnstra korsett med ein transparent topp og jeans.Men, kjre deg; ikkje ver redd for vere feminin, det er fint prvelitt andre stilar innimellom og vise andre sider av seg sjlv. Vg spele p din feminine side og vis deg fram i sommar! Og neste gang,d kan du vere rff det er nemleg den meir tffe og frekke stilenvi skal sj nrmare p d. Flg med!

Ikkje verredd for

vere feminin,det er fint prve littandre stilarinnimellom

og vise andresider av seg sjlv

TREND OG MOTE med Regine Engevik Frsund

Den romantiske

Foto: Peter Frsund.

Sko, konomisko

Veske, Lindex

Kjole, www.romwe.com

Hrband, H&M

FM92012

19

Breim 11.-15. juli 2012

Vince GillBobby BareHellbilliesVassendgutaneOnkel TukaIla AutoGreen GranadasRoy LnhidenSigrid MoldestadLong HornSpik Adelm. fl.

Onsdag 11. juli:Bluegrasskonsert, Frislidlada Sandane kl. 20.00

Torsdag 12. juli:Opningskonsert Trivselshagen Sandane kl. 19.00Hovudscena: Green Granadas og Vassendgutane kl. 22.0001.00

Fredag 13. juli:Barnas Countrytreff, Trivselshagen Sandane kl. 11.00 Kolbeins Saloon kl. 12.0021.00Hovudscena: Spik Adel, Oslo Ophry Orchestra og Hellbillies kl. 21.0001.00

Laurdag 14. juli:Sentrumskonsertar fr kl. 10.00Kyrkjekonsert, Breim Kyrkje kl. 14.00Kolbeins Saloon kl. 12.0021.00Hovudscena: G.Thomas, The European Highwaymen, Bobby Bare og Vince Gill kl. 21.0002.00

Sj vre nettsider for meir informasjon og prisar:

www.norskcountrytreff.noGeneralsponsor: Hovudsponsorar: Sttta av:

Sponsorar:

SOGN OG FJORDANEFYLKESKOMMUNE

GLOPPENKOMMUNE

findri

vA

S

4x4 fr kr

353.900,-

NYHET! PEUGEOT 4008 4x4

HYbrid4 fr kr

413.900,-

NYHET! PEUGEOT 3008 HYbrid4

Alle Peugeot sine personbilar har 5r/100.000 km Norgesgaranti. Pris inkl. frakt og leveringsomk. Drivstoff-forbruk v/blanda kyring fr 0,34 l/mil. CO2 utslepp fr 87 g/km. Atterhald om trykkfeil. Bilde er illustrasjonsfoto og utstyr kan avvike. Importr Bertel O. Steen as.

208 fr kr

175.900,-

NYHET! PEUGEOT 208

- din leverandr av Peugeot

FM92012

20

Veterinr Anne Viken fr Bygstadvaks opp med hestar og andre dyr,og bestemte seg tidleg for bli vete-rinr. Ute i praksis sg ho eit myl-der av historier om folk, fe og vete-rinrar som ikkje vart fortald. Detville ho gjere noko med.

Boka er eit motstykke til kjen-disveterinr Trude Mostue sittglamfokus p livet som veterinr,og viser fram den usminka verke-legheita som veterinr: At dyreei-garar kan vere splitter pine galne,at ikkje alle hestar er like snille ogat mtet med praksis for ein nyut-danna dyrlege ikkje er berre,berre, fortel ho.

Eg hper det er ei bok heste-interesserte jenter og gutar lesmed hud og hr, som appellerartil barn og unge som likar spen-nande forteljingar om dyr oglegender. Den hver godt ung-dom ogs, 13-15 r, med inte-resse for hestar og dyr, seierViken og fortel at ho har nskalage ei bok som viser rynda.

Eg har lagt meg tett prynda i skildring av ein veteri-nrpraksis: Verkelege hestepa-sientar, autentiske medisinskebehandlingar og informasjonom hestar og andre dyr: Dethar eg pakka inn i mysterium,legender og religis overtru,mykje henta fr Sunnfjord. Sher er litt hente for dei somer oppteken av gamle myter,overtru og eventyr. Ei bok dukan lre mykje av, om folkog fe, livet som veterinr, veterinrmedisinog sjuke hestar, og du fr mykje tips om korleisdu som hesteeigar skal passe og stelle hesten din,lover Anne.

Tordenbygda Boka skil seg fr vanlege hestebker ved athistoria er bygd rundt ein veterinrpraksis, ikkjeein stall. Hovudpersonen Elise p tretten r haringen hest, men vil gjerne bli dyrlege nr ho blirstor. Ho flgjer med den knakande kjekke vete-rinren onkel Kalle p jobb kvar dag i sommar-ferien. Ho er tff, og hiv seg uti bde hestepa-sientar og mysterium. Elise er ein helt i form avsitt ukuelege pgangsmot og mangel p frykt fordet ukjende. Eigenskapar som er heilt ndven-dige om ein vil vere veterinr ute i felten. D

onkel Kalle fr sommarjobb somveterinr i den avsidesliggande Tor-denbygda, reiser tretten r gamleElise fr byen for vere med somassistent. Der treff ho den pensjo-nerte veterinren Gamle-Mathias ogverdas galnaste prest. Elise er forfer-deleg glad i hestar, men dei kvite hes-tane i Tordenbygda er ikkje somandre hestar, fortel Viken.

Tordenbygda er full av myter,legender og mystiske hestar. Ingen veitkvar dei kvite ivanhestane kjem fr, ogingen veit kvar dei store, svarte torden-hestane blei av den gongen for tohundre r sidan. Alt ein veit er at einmystisk hestekult har halde til i bygda.Dei ofra hestar p blet. Livet som vete-rinr er mykje farlegare enn Elisehadde frestilt seg. Hakket for farleg.

Inspirert av gamle klassikararInspirasjonen til skrive boka har hohenta i klassikersfren.

Litterre inspirasjonskilde er TrygveGulbranssens Bakom synger skogene,Det blser fra Dauingfjell, og Ingen veigr utenom sentrale, samt Gsta Berlingssaga av Selma Lagerlf. Bde Lagerlf ogGulbranssen har i sine bker mektigeskildringar av hestar, rovdyr og vill natur,ein ikkje finn maken til i samtidslitteratu-ren. I desse bkene finn ein ogs myter ogovertru blanda med verkelegheit, einmagisk miks som gir opphav til fantastiskeromanar.

Debuterer med barnebok

Til hausten bokdebuterer Anne Viken med det Samlaget kallar den frste boka med dyrlegetematikk for born, skriven av ein veterinr.

TEKST: Roy Sunde

Anne Viken Utdanna veterinr fr Norges Veterinrhgskule og har ein

bachelor i Internasjonale studier fr Universitetet i Oslo. Har arbeidd som journalist i Klassekampen, Dagbladet, Dagens

Nringsliv og Firda, samt som nyhetsredaktr i Universitas. Har vore kommentator i Klassekampen, Dag og Tid og Firda,

samt har skrive ei rekke kronikkar i ulike aviser. Har ogs arbeidd som veterinr i Sverige, samt som frilans-

journalist og foredragshaldar. Skriv gjestespalter for Nationen. Kjem fr Sogn og Fjordane, men held seg i Oslo eller utomlands

det meste av tida. Kjelde: anneviken.blogspot.no

FM92012

21

Testvinnarar skjer sommarjobb.

Arbeidsted i hagen / skogen, Disponibel etter nskje.

Eg tilbyr min kjpar:

Ein ryddig skog / hage / park / ved til vinteren. Gjer jobben komfortabelt og effektivt. Ekstrem driftsikkerheit samt tilgang p tilbehyr Veldig lettstarta!

Kjpar br ha:

Tilgang p tre, hage, park etc. Sans for kvalitet. Sj nytten av vedhogst / vedproduksjon / n hage-park.

TESTVINNARTESTVINNAR

TESTVINNAR

Din lokale faghandel:

MLY:Verlo ASTlf: 57 85 11 77

VRE RDAL:Byggmakker AndersenTlf: 57 66 57 70

NORDFJORDEID:Rindal MaskinTlf: 57 86 04 63

FRDE:Hagia Frde (Frde Motorsport)Tlf: 57 82 10 54

FLOR:Jernia Snorre JernvareTlf: 57 74 28 08

STRYN:Jernia Johan Flo & SnTlf: 57 87 60 60

SOGNDAL:Jens BarsnesTlf: 57 67 25 33

Stihl RE128 Hgtrykksvaskar

Kr 2990,-

Stihl FS130 Ryddesag, inkl tre skjreverkty

Kr 4290,-

Viking MB545VMPlenklyppar

Kr 5690,-

Eg kan ikkje fordra skru saman ting. Nr sliketing skal gjerast, blir eg om mogleg enno mindremann enn eg er fr fr. Hjelpelaus er vel denbeste nemninga nr slike oppgver ventar. Det eralltid massevis av deler og skruar att nr eg trureg har ftt ting snn nokolunde i hop. Skeivt blirdet som regel ogs. Uansett; skulle det bli mat,mtte eg g til verket med ddsforakt.

Etter eit par timar, eit par boksar med danskbrygg, eit par regndropar og eit par oppmunt-rande tilrop fr gode naboar, stod forsyne meggrillen klar til bruk. Berre nokre f skruer til overs,men ting fungerte. Gassen kom der den skullekomme, varmen kom der den skulle komme, ogminuttar seinare lg allereie maiskolbane og vartsvidde p rista.

Deretter kom Scampi i olje og kvitlauk i form prista, tett flgt av oppkutta grnsaker i ei annaform, og til sist kom kotelettane p plass.

Og veit du kva? Det var eigentleg ganske godt.Resultatet vart langt betre enn venta. Alle minefordommar mot grilling forsvann i lag med einmild sommarbris som feia over terrassen. Rettnok har eg sikkert ganske mykje lre nr detgjeld grilling, men mlet for sommaren 2012 erklart: Eg skal bli nabolaget sin nye grillmeister.

Det einaste som kan hindre det er Vr Herre. Detstr att sj kor mykje Han vil tilgodesj ossmed godvr. Men skulle det no bli mykje regn isommar, og lite grilling, s fr kona heller brukeden til plante Hortensia eller Vrgyvel i. Tilnytte kjem den nok uansett.

FM92012

22

Eg har kjpt meg grill. Ein slik stor gassgrill, med tre brennarar ogekstra plate for koke ris og poteter. S no skal det grillast. Heilesommaren.

No skal eg vere den frste til vedg at grilling ikkje har vore migreie. Eg likar godt lage mat, men har alltid vore av den oppfat-ning at det beste resultatet fr ein ved lage maten til p kjkke-net. Der har ein alt rundt seg. Knivar, kjleskap, salat, komfyr medsteikeomn og elles andre remediar ein treng for kunne frebu ogtilverke eit mltid. Nr maten er ferdig, kan ein ha den p tallerke-nen og ta den med ut p terrassen og ete den der.

Lenge har eg mobba kollegaer p jobb for desse grillgreiene, someg strengt tatt ikkje har hatt sansen for. Kanskje det er fordi fryktafor mislukkast som grillsjef har lagt i bakhovudet? Og ikkje taleom at Rema 1000 sin grillkampanje p fjernsyn har auka lysta til grille. sj trynet til Sven Nordin nr han gomlar barbeque spareribs er grunn nok leine til bli vegetarianar.

Men her om dagen var eg med kona mi for kjpe nokre blomster-potter. Etter at ho hadde trla fleire hundre kvadratmeter p kryssog tvers, med meg p slep, mellom chrysantemum, skaugumbego-nia og spirea, hadde ho omsider ftt tak i to sm tomme blomster-potter som eg funderte p kva ho skulle fylle dei med.

Brtt ramla vi over ei avdeling med grillar. Vi skulle ikkje hatt ossein grill? spurde ho, vel vitande om sjansen for svaret vart negativtfr mi side. Men fr eg fekk svart ho i det heile, dukka det opp einkjenning, som lurte p om vi skulle ha oss grill. S der og d, medgod rettleiing fr vedkomande om kva som var bra og mindre bra,sette han grillar i hovudet p meg og avgjerda vart tatt. No skulledet bli grilling i sommar. Kona vart s oppgldd at ho glymde attblomsterpottene sine.

Stor tralle, stor og tung pappkartong, lite kort, stort innhogg i opp-sparte likvidar, og s var vi p veg heim for starte grillsesongen2012.

Men kor lenge var den mykje omtalte Adam i Paradiset? Om eg tokrolla som Adam, s var eg i alle fall ikkje i Paradis lenger enn til atden store og tunge pappkartongen var komen p terrassen. Egopna kartongen og fann ei monteringsbeskriving. Fullt utbretta varden p cirka to kvadratmeter, med tekst og teikningar p beggesider. Den skulle hjelpe meg til setje saman delane til det som iframtida skal gjere meg til grillsjef i nabolaget.

S der og d, med godrettleiing fr

vedkomande omkva som var braog mindre bra,

sette han grillari hovudet p

meg og avgjerdavart tatt.

Tore Fossen

RETT PGrillsesong

Hafstadvegen 34 | 6800 FrdeTimebestilling 47 70 73 80

Besk vr facebookside Fresh Frisrsalong

SPENST OGSTUDENTRABATT20%

OPPTIL

KLIPP FARGE BRUDSTUDENT RABATTDROP IN EXTENSIONS MAKE-UP

FM92012

23

Surf der du er, nr du vil

Din lokale breibandsleverandr i Sogn og Fjordane 57 00 91 00 | en i vest .no

Om du allereie er Enivest-kunde gjer som papsen bestill mobilt breiband no!

Vi gir deg 3 mnd. utan abonnementskostnad p internett i heimen (ADSL) og mobilt breiband. Tilbodet gjeld nye ADSL-kundar med 12. mnd bindingstid som bestiller begge produkta samla. Kampanje-periode til og med 1. august 2012. (Pris frste ret fr kr 4301,- inkl. etablering).

lddldlddd nn AADSDSDSDSSDSkkkkkktatatataaaa sssss

L-L-L-kukk

Ikkje s nye, nr papsen er kunde hos Enivest!

Ferie p Strynefjellet eller late meg heime?

inform-m

edia.

no

1 9 8 7 - 2 0 1 2HANDELSHUSET

Vero ModaBluse

kr 222,95

NilleSolcelle-lykter

rund kr 89,-, avlang kr 79,-

Jack & JonesKortarma skjorte

kr 299,95

Peppes PizzaChefs Salad med reker,

skinke eller fly awaykylling, kr 121,-

VitaSmile Lab kr 499,-

St. Tropez Gradual Tan kr 299,-

Endeleg som

RingoVanngevr

kr 129,-

Handelshuset Nord, 2 et. Tlf. 57 02 02 77

Nytt merke:

SOMMER SPESIAL

BARCELONA

Barneklr - Ull - Ytterty - Leiker - Utstyr - Bilsikring

Handelshuset nord, 3 etg. - Tlf: 57 82 12 22 www.reflex.no

Strste kjpesenteret mellom Bergen og lesund 51 butikkar 500 gratis parkeringsplassar 4 restaurantar/kafar Leikeland

Opningstider: Kvardagar: 10-20 (21) Laurdag: 10-16 (20) Nokre butikkar har andre opningstider.

...vi har det!

BagoramaSamsonite koffert

64,5 liter, kr 1399,-

Mestergull Celine Engelstad smykke

kr 2300,-

Deli Vita Illycrema, frosen kaffikrem, kr 25,-

More WomanT-shirt

kr 199,-

SKO dna EuroSko konomisko

MAT, DRIKKE OG KIOSK Spar Napoleon Conditori Deli Vita Narvesen Peppes Pizza Vinmonopolet Bambus

OPTIKK, UR OG GULL Bjrklund Mestergull Brilleland

KROPP OG HELSE Nikita Apotek1 The Body Shop Sunkost Trendy frisr Cosmetique Parfymeri & Spa Ranels Parfymeri VITA

HUS OG HEIM Bellis Blomster Nille Handelshuset Libris Kremmerhuset Princess TilBords

KLE Bare Barn Bonito Dameklr KappAhl VIC Marcel Marcel Sister Marcel Home More Woman b-Young Blend Arkja Dameklr Hennes & Mauritz Jack Jones & Vero Moda Match

SPORT OG FRITID Ringo Din sport

SPESIALBUTIKKAR Glitter Zoo-senteret Ti-Ti Frde Lydsenter Bagorama Fotograf Helle City Bag CMYK accessories

SERVICE Sparebanken Vest Posten

www.hhforde.no

mmar

Handelshuset Sr tlf. 57 72 05 80

Sommar-salet eri gang!

Du gjeralltid godekjp hos

oss!

Trendy frisrKMS UV- og varmebeskyt-tande stylingkrem, kr 269,-

Fargebeskyttande leave in-krem, kr 179,-

HANDELSHUSET

Strste kjpesenteretmellom Bergen og lesund

Modell: Marit Bolstad fr VIC

Kle fr VIC:FLOYD TOPP kr 399,-FLOYD BUKSE kr 399,-

DONNA SINGLET kr 249,-SKJERF kr 199,-

TOKYO JANE ARMBAND FR kr 149,-

Sko fr Eurosko: Chili kr 599,-

Kva skal du i sommarferien?Tirill: Reise til Danmark og bade. Og s

skal eg vere saman med familien.Og ein ting til. Feire bursdagen min!

Ida Sofie: Det veit eg ikkje. Trur eg skal iSigdal og beske sskenbarnet mittog leike med kattane.

Nikolai: Eg skal bade og p ferie tilDyreparken i Kristiansand og SjKaptein Sabeltann. Men det er ikkjeeg som vil sj Kaptein Sabeltannalts, det er lillebroren min som vil.Ok eg har litt lyst sj han eg og.

Sofia: Til USA! Der skal eg beske venn-innene til mamma og dei har bade-basseng i hagen. Vi skal til vannpar-kar og s skal eg sole meg! Eg kanlitt engelsk, men eg trur ikkje egskjnnar kva dei seier der borte.

Emma: Eg veit ikkje heilt kor eg skalhen.

Gabriel: Eg skal til ei y, men eg huskarikkje kva den heiter. Den begynnerp r. Kva vi skal der veit eg hellerikkje. Eg trur eg skal i ein leikebutikk,lego og snt.

Stian: Campingplass!

Treng vi ferie?Ida Sofie: Ja, fordi vi skal sleppe lekser!Sofia: Ja, fordi mammaene og pappaene

skal f litt fri snn at dei ikkje jobbarheile tida.

Nikolai: Vi m ha ferie slik at vi har tidtil beske andre stadar.

Gabriel: Eg har to svar p det her. Ein:Vi skal ha tid til beske slektningarog to: slik at mamma og pappa ikkjeskal jobbe heile dagen, men ha tid til gjere ting saman og ikkje gjere detsame kvar dag.

Tirill: Vi m det slik at vi kjem oss ptur. Vi treng ikkje reise p ferie, menvi gjer det fordi det er gy gjerenoko anna enn berre sitte heime.Ikkje glym kjledyra nr du reiserp ferie!

Kva er feriepengar for noko?Stian: Det er slik du m ha for betale

campingplassenGabriel: Her har eg og to svar. Ein: Vi

m ha pengar til betale camping-plassen , og to: For betale reisa.Flyet for eksempel.

Tirill: Eg veit ikkje kva det er , men eg

FM92012

26

Unge meiningarKarstad Skule

veit korleis du kan bli kvitt dei. Einreiser p ferie og brukar dei opp. Egog sskena mine ordnar det. Hehe.

Ida Sofie: Feriepengar fr ein fr forel-dra sine eller tanta si. Dei sparar vitil ein spesiell dag i ferien.

Nikolai: Feriepengar er pengar som visparer til ferien til betale for flyetslik at ein kjem seg rundt. Det erikkje gratis fly.

Sofia: Mammaene og pappaene fr deifordi dei jobbar. Ein brukar dei til betale hotellet.

Fr ferien er det mange som anten fratt skattepengar eller m betale skat-tepengar. Kvifor det?Tirill: Skattepengar er noko foreldra

vre m betale inn til kommunen ogs fr dei fattige landa dei. Kvifornokon m betale fr ferien veit egikkje.

Ida Sofie: Foreldra m betale skatte-pengar og fr eit kort fr kommu-nen. Rett fr sommaren m einbetale det ein skal.

Nikolai: Det er pengar som betyr mykjefor familien.

Sofia: Nokre fr litt ekstra pengar frbanken og kommunen fr somma-ren fordi dei har jobba s bra.

Gabriel: Det er snne pengar vi betalartil dei fattige landa, og s betalar virekningar med dei.

Kva er draumeferien? Gabriel: Legoland i to til fire mnader!Emma: Eg ville reist til Gol og bada!Sofia: Hollywood! Nikolai: Opp til Sykkylven og beske

mormora mi og s seks mnader tilLegoland. Og ein mnad i Egypt!

Ida Sofie: Reise til hotellet som ser utsom ein pyramide. Skulle bada heiletida. Og Hauglandssenteret. OgSunnfjord Hotell!

Tirill: Reise til Bod og g p badelan-det med to sklier. Og Hotell Alex-andra!

FM92012

27

Fr venstre:Emma Marie 8 r, Nikolai 7 r, Gabriel 8 r, Tirill 8 r, p ryggen tilSofia 8 r,Ida Sofie 8 r ogStian 9 r.

FOTO KIKKERTAR UR GULL SLV MUSIKK FOTO KIKKERTAR UR GULL SLV MUSIKK FOTO KIKKERTAR UR GULL SLV MUSIKK

FOTO KIKKERTAR UR GULL SLV MUSIKK FOTO KIKKERTAR UR GULL SLV MUSIKK FOTO KIKKERTAR UR GULL SLV MUSIKK

Alf Helgheim & Co ASSkei Sentrum, 6843 Skei i Jlster

Tlf. 57 72 83 11 Fax 57 72 83 29www.alfhelgheim.no post@alfhelgheim.no

Canon-sterkesommartilbod

Personleg service og god pris. Vrt ml er at alle vre kundar skal f hjelp og rettleiing til finne akkurat det produktet og den lysinga som hver for kvar einskild. Sj vr heimesidewww.alfhelgheim.no for oppdaterte og konkurransedyktige prisar.

CANON EOS 550D m/Canon

18-55DC obj.

3495,-

CANON EOS 550D m/

dobbel zoom kit:Canon EF-S 18-55DC

og EF-75-300 III

4990,-

CANON Legria

HF-R 26 HD

1995,-

Atte

rhal

d om

uts

elde

var

er o

g ev

entu

elle

pris

endr

inga

r. CANON Eos 600D m/Canon

EF-S 18-55IS

4995,-

ALTERNATIV Eos 600D:med Canon EF-S 18-135 IS, kr 6.990,-med Canon EF-S 18-200 IS, kr 8.490,-med Canon EF-S 15-85 IS USM, kr 9.990,-

ALTERNATIV Eos 60D:med Canon EF-S 18-135 IS, kr 8.490,-med Canon EF-S 18-200 IS, kr 9.990,-med Canon EF-S 15-85IS USM, kr 11.490,-

ALTERNATIV Eos 7D:med Canon EF-S 18-135 IS, kr 11.990,-med Canon EF-S 18-200 IS, kr 13.490,-med Canon EF-S 15-85 IS USM, kr 14.990,-med Canon EF-17-40 F.4,0 L USM, kr 15.490,-

CANON EOS 60D

kamerahus

5995,-

CANON Legria

HF-M 506

3999,-

CANON IXUS 230HS

1499,-8x optisk

zoom

CANON PowerShot

A2300/A3200

999,-5x optisk

zoom

PowerShot S100

kr 2.999,-

PowerShot G12

kr 2.999,-

PowerShot G1x

kr 6.495,-

Til alle alternativa med Eos 600D kan du f utstyrspakke

som inneheld Canon-bag, starter-DVD og 4GB minnekort: kr 495,-

(Verdi kr 999,-)

CANON EOS 7D

kamerahus

9495,-

CANON Eos 600D m/

dobbel zoom kit:Canon EF-S 18-55IS

og EF-S 55-250 IS

6990,-

CANON IXUS 500HS

2499,-12 x optisk

zoom

ANDRE POWER-SHOT-KAMERA:

Min CEWE FOTO-BOK Verdi kr 318,-

gratis til alle som kjper Canon Eos,Canon Ixus og Canon PowerShot

hj oss!

CANON EOS 1100D m/Canon

18-55DC obj.

2995,-CANON

EOS 650D m/Canon

18-55IS obj.

7990,-ALTERNATIV:med Canon 18-135 STM, kr 9.990,-

FM92012

28

Det har skjedd noko p Veitastrond dei siste ra.Fleire unge har busett seg og skapt optimisme i eibygd som har slitt med frflytting. Vi tok turen for finne ut kva som lokkar dei tilbake til den veslejordbruksbygda.

TEKST OG FOTO: Kristine Slettehaug

Vegen som tek deg til den vesle bygda gr langs Veitastrondvatnet og ersmal, lang og spektakulr. Hge, bratte fjell heng over vegen, spor ettertidlegare ras pregar fjellsidene, tunellane manglar lys, og skulle ein mtebil er det berre ein ting gjere: rygge. Mange forbind Veitastrond meddenne vegen. Omdiskutert i media og til tider omtala som livsfarleg. Pdet meste har den vore stengt i fleire veker grunna ras.

Det har skjedd noko der inne, seier dei nr vi ringer Luster Kommunefor f tal. Dei unge flyttar tilbake. Dei vil visst bu der. Det er nesten sein kan spore undring i stemma til den kommunetilsette. Fr vi legg punderstrekar han at det er bra det som skjer der. Det har skapt ny opti-misme og tru p bygda.

Mange bygder med jordbruk som primrnring slit med frflytting. Deiunge flyttar for studere og kjem aldri igjen. Det er ikkje arbeid til dei iheimbygda. Fleire gardar str tomme, og bygdene er spdd ein sakte, mensikker dd. P Veitastrond gr dei i mot trenden. Fleire unge har valt vende heim. Mange av dei med ml om drive jordbruk.

Jens Heggestad er pensjonert bonde. I 1977 tok han jenta han hadde mtti Oslo med seg heim til Veitastrond. Ho vart velvillig med. Det viktigastevar vere der han var.

Hadde ho nekta hadde det ikkje blitt, seier Jens og ser ut over jordet.Han og kona Bjrg sit i vinterhagen sin. Bak dei ruvar majestetiske fjell.Sola bryt gjennom skyene og den flate bygda viser seg p det finaste. Egvar glad i bygda mi. Draumen var ein dag reise heim og drive sombonde. Det lg alltid i botnen nr eg budde vekke. Valet vart lett nr hovar s positiv. Han ser p kona si.

Angra? Nei, det har eg aldri gjort. Eg har trivst fr dag ein, svarar hop sprsml om ho nokon gong har angra p valet om bli med Jens tilVeitastrond.

I 1978 budde det 185 personar p Veitastrond. Bygda hadde ftt ein opp-sving etter Hitra-aksjonen. Ein aksjon der bnder p Hitra protesterte motdei drlege rammevilkra landbruket hadde. Aksjonen frte til betring avnorsk landsbruks vilkr gjennom ein opptrappingsplan. I dag er folketalettil Veitastrond 114. 28 av dei er i aldersgruppa 20-49.

Mange unge flytta heim p 70-talet. Dei konomiske forholda vart betreog det vart lettare vere bonde. Sidan har det gtt litt i blgjedalar. Dethar mange gongar sett mrkt ut. Vegen har alltid vore eit tema, og butikkog skule har henge i ein tynn trd. Men s har det snudd.

Det pensjonerte paret ser tilbake p eit godt liv i bygda. I tillegg til vere bnder hadde dei tid til vere sosiale p fritida. Han i tippeklubb, hoi syklubb og p dametrim. Aldri har dei kjende seg einsame. Ikkje ein gongd dei var innesperra i 100 dagar grunna ras.

Bygda er om muleg end meir sosial nr vegen er stengd av ras. Allesamlast og det er ei heilt spesiell stemning i bygda. Redde har vi aldri vore

Kva er det med Veitastrond?

Veitastrond er ei landbruksbygd, og det erikkje uvanleg mte p fleire traktorarlangs vegane.

FM92012

29

FM92012

30

interessa kunne eg dyrke her, seier ho medan minstemann dreg i ho ogmasar om mat.

Vertfall s lenge du ikkje hadde ungar, spkar Jimmy.

Med to gutar p 1 og 2 r utgjer familien Hilleren 40% av aldersgruppa 0-5 r p Veitastrond. Barnehagen er avhengig av at det blir fdd nye bornfor overleve, og bygda er avhengig av eit barnehagetilbod for overleve.I r er det fdd eit barn p Veitastrond og eit til er p veg.

Bylivet var ikkje eit alternativ. Eg ville heim, vere bonde og starte fami-lie, seier Jimmy.

Verken han eller kona synst det er vanskeleg finne grunnar til at bygdahar overlevd. Begge meiner miljet i bygda er unikt. Det spesielle medbygda er at det er voldsamt langt til neste. Det er ikkje noko alternativ. Vier her. Vi blir ekstra nre. Vi lyte klare oss med kvarandre og folk er krea-tive i finne p aktivitetar. I tillegg trur eg det er blitt ein trend og litt itida flytte heim. Mange av dei som er oppvaksne her har lyst heim,seier Jimmy.

Det er tre mil fr Veitastrond til nrmaste tettstad som er Hafslo. nskjerein eit breitt servicetilbod med shopping og kino, m ein til Sogndal somligg ein time med bil unna. Om vintrane er strekninga fr Veitastrond tilHafslo ofte stengd grunna ras.

Vi veit at tilboda er der, men har ikkje dei behova. Det har vel litt medkva ein er vand med. Fr hendte det at vi reiste til Sogndal p kino, menmed fire ungar blir det berre ein sjeldan gong, seier Jimmy.

Dei som trudde at det var lite gjere p i ei lita bygd som Veitastrondtek feil. Rekeaften, grillkveldar, flakedans, spelkveldar, dameklubb, trimtu-rar, stlsliv, turar til treningshuset og kanonball er nokre av aktivitetanesom str p plakaten i lpet av ret.

Vi kjedar oss aldri. Vi syklar, gr turar, fiskar, besker kvarandre og

drikk kaffi. Om vinteren gr vi p ski. Runde dagar feirar vi alltid, ogsidan vi er s f og alle kjenner alle vert det naturleg invitere heile bygda.Heimekampar til 4. divisjonslaget i bygda kvar 14 dag har oppmte p200%. Ein fr kjpt rmmegraut og stemninga er god. Det er mykjesosialt, seier Therese som kjenner seg godt motteke som innflyttar. Folker snille med kvarandre. Ein blir teke godt i mot. Kjem det nokon nye sprein alltid om dei vil vere med. Vi har det godt i lag.

Nr ungane til Jimmy og Therese skal byrje p ungdomsskulen m dei tilHafslo. Seks mil i buss kvar dag ventar. I periodar vil vegen vere rasstengtog elevane undervisast via nettet.

Eg tenkjer ikkje s mykje p vegen, seier Jimmy. Dei siste vintrane har viikkje hatt behov for kyre nedover (Red.merk: Hafslo), s vi har ikkje sstort forhold til den, seier Jimmy.

Eg tenker nok meir p det enn han. Eg har ikkje vekse opp med vegenog bekymrar meg litt. Vi hpar den snart blir betre, seier Therese og ser pdei fire gutane som leikar i stova.

Ogs det unge paret har hp for bygda i framtida. Det ser lysare utenn kva det har gjort p lenge. Folk bygger nye hus. Det spreier positivitet.Veitastrond er flatt og fint med store vidder ein ypparleg jordbruksplass!I forhold til matproduksjon er det gode hve her, seier Jimmy og legg til:Ungane trivst godt, og fr ein fin barndom, slik vi sjlv hadde. Eg hpar ati alle fall ein bli igjen. Om det bur folk her om hundre r? Ja, det trur eg.Om det blir vekke ein fr Strondi kvart r framover, er det framleis ein attom hundre r, ler han.

I ein hage p Nes str ei eldre dame og lukar ugras. Ho ser etter den fra-mande bilen som stoppar for ta bilde av vatnet, og rettar p skautet ognskjer oss velkommen nr vi spr om eit kort intervju.

Eg er oppvaksen her og kjenner alle p Veitastrond, seier Ella Linde. 16

I r er det fdd eit barn p Veita-strond, og eit til er p veg. Synet avbarnevogner er eit gledeleg syn i eibygd som har slite med frflytting.

Familien Hillerern bidreg med sekspersonar til folketalet i bygda. Bak:Therese Hilleren med Sondre (1) parmen, Jimmy Hilleren og Andreas(6). Framme fr venstre: Erik Johan(7) og Marius (2).

FM92012

31

r gamal reiste ho ut av bygda for arbeide. Etter kvart fann ho ein mannsom ho busette seg med i ve rdal. Dei fekk 30 r saman fr han dyddeav kreft. Ho bur enno i vre rdal, men kvar sommar er ho p Veita-strond i tre mnader. Det er s fint vere her om sommaren. Det finnsikkje finare plass p jord. Hadde det ikkje vore for all snen hadde egbudd her ret rundt.

Nedanfor huset til Ella ligg ein luftputebt, som ofte syt for transporttil-bod til Veitastrond p dagar d vegen er stengd av ras. Veitastrond Bygde-lag tok p seg driftskostnadene for bten etter at den vart innkjpt i 2001.Ein rleg kostnad p om lag 120.000 kroner.

Eg skjnnar dei som buset seg her. Vi som er oppvaksne her gjer det. Detkan vere vanskeleg forst for andre. Om vinteren er vegen mykje stengd,og sjlv om vi vart lova ny veg gjekk visst dei pengane ein anna stad. Noveit eg ikkje heilt kor det gr, men eg flgjer med og det ser ut til at det blirbetre veg.

Fr stovevindauget i sommarhuset har Ella utsikt over vatnet. Gyngesto-len er strategisk plassert vendt mot vindauget. Alle tiders! Svarar ho psprsml om kva ho synst om at fleire unge har flytta tilbake dei siste ra. Eg trur dei trivst veldig godt inne i bygdi. Dei unge eg kjenner seier at deihar vore ute si stund, men no vil dei busetje seg her og overta garden. Deter om gjere at dei formeirar seg slik at dei fr behalde skulen. Sju gutun-gar er kome til verda nede i bygdi, smiler Ella. Om det kjem til blibuande folk her? Eg veit ikkje Eg veit ikkje, gjentar ho. Det er i alle falloptimisme for tida.

Vi dreg fr Veitastrond litt klokare og med stor respekt for samhaldet ogoptimismen i bygda. Viss Veitastrond kan, s kan alle. Det er hp for jord-bruksbygdene.

P heimekampane til 4-divisjonsla-get til Veitastrond er det vanleg med200% oppmte. I tillegg til at samt-lege i bygda stiller, kjem det folk frnabobygdene for sj kamp. Detsosiale og sal av rmmegraut lokkar.

Ella Linde flytta fr Veitastrond som16-ring, men har aldri klart glyme heimbygda. Kvar mnad til-bringer ho tre mnader i sommarhu-set sitt p Nes og nyt det ho kallarfinaste plass p jord.

E-CO RimstigenOpp 2012Ein opptur i Nryfjorden Verdsarvpark 28. Juli.Det er lovnaden til arrangren av E-CO Rimstigenopp 2012

Det er Aurland IL, IL Modig og NryfjordenVerdsarvpark som er arrangr av det ferske mot-bakkelpet. rets utgve er den andre RimstigenOpp i Bakka i Gudvangen. Motbakkelpet har klasse for turgarar som del-tek utan tidtaking, og klassar for konkurransel-parar. I 2011 var 180 personar med p RimstigenOpp. Lyperekord herrar: yvind S. Heiberg, IKTjalve (25.55) og lyperekord damer: Merete Helg-heim, Gloppen FIL (32.40).

Fluefiskekursfor jenter10. til 12. august er Haukedalen i Frde arena forfluefiskekurs for jenter og damer.

Instruktr er den erfarne jakt og fiskeinstruk-tren Bjarne Huseklepp. P kurset lrer alle binde eigne fluer, kastemed fluestand og fiske i et flott elvestrekk vedinnlpet til Haukedalsvatnet. Det stilles ingenkrav til utstyr. Huseklepp har utstyr til utln tilalle kursdeltakerne, seier Anne Grethe Steinfeld,som saman med Ann Karin Nes arrangerer kur-set. Dette blir en kjempekoseleg helg i Hauke-dalen. Vi skal fiske, ete god mat, lage bl vedelveosen om kvelden og overnatte i koseleggardshus med alle fasilitetar. Vi satsar p sjlv-fiska, grilla aure til lunsj.

For meir informasjon, sj p kva skjer p haukedalen.net.

FM92012

32

lboksen

Dskeland MarineAngedalsvegen 59, 6800 FRDE

tlf. 958 66 866 www.doskeland.net

Tilbudkr 119.900,-

SUVI 4700 SUVI 4700 SR DUOSR DUO

Super nybegynner-kajakk i glass ber. Inkl ror.

Lengde: 520 cmBredde: 60 cmVekt: 24 kg.

Aquilo Aquilo eXplore eXplore

Selvlensende skjrgrdsjeep som kan bli sommerens nye favoritt!

m. Yamaha F40FETL

Sommertilbud

Hobby sher P220Hobby sher P220Teine/garn- haler

kr kr 10.900,-10.900,-kr kr 8.900,-8.900,-

Om kunnskapsprve i alkohollova: Prva omfattar alkohollovamed tilhyrande forskrifter.Det er ein avkrysningsprvemed 30 sprsml. Ein frvelje mellom tre til femalternative svar. Prvetakarm ha minst 24 rette svarfor best prva. Ein har60 minutt p prva.

Dette er siste helga du treng g p lpolet omdu bur i Frde og har lyst p l. Butikkane mstette fleire krav for f selje l; det gjeld bdelokala og dei tilsette. No jobbar dei med dei sistefrebuingane for kome i ml.

TEKST OG FOTO: Joachim Vie

Styrar og stedfortredar m ha gjennomfrt eksamen for f lov selje li butikk, seier Kirsten Sunde som er konsulent p Servicetorget hj Frdekommune. Ho har fulle lister med butikkleiarar som skal ta eksamen, ellerkunnskapsprve i alkohollova, som den eigentleg heiter. Alkohollova bestrav 11 kapittel og ei rekkje freskrifter.

Eg har nett tatt den, og kollegaen min skal opp om frti minutt, seierFrode rdal, dagleg leiar ved Spar p Handelshuset og ser p klokka.

Det var mykje ein skulle gjennom til prva, men det er heilt greitt. Viskal jo lre opp dei andre tilsette, og det er viktig at ein gjer dette skikkeleg.

Han str inne p eit rom med eigen port, kor dei skal selje l. Eg synest det er eit steg fram at vi fr l i butikk. No m vi bevise at vi kla-rer denne oppgva p ein ryddig og grei mte, seier han.

Tjuvar Vi byggjer eit eige rom p 35 kvadratmeter for skjerme lvarer fr restenav butikken, seier Geir Iversen, varehussjef ved Coop Extra. Rommet hanstr i bestr av ein kjlevegg omkransa av lettvegger. Her skal dei selje l,tydeleg avgrensa fr resten av daglegvarene.

Eg hadde helst sett at retningslinjene var like mellom nabokommunane,men vi respekterer vedtaka, seier Iversen. Lyvet, som blir tildelt fr Frdekommune, gjeld for fire r.

Det her blir stande i alle fall til 2016, s vi gjer det ordentleg nr vifrst byggjer, seier han. Den strste utfordringa butikkeigarane ser ved deleav lvarene, er tjuveri, sidan omrdet blir s gymt.

Vi installerar god dekning p overvakingskamera, seier Iversen. Ved Sparfortel rdal om kodepanel p drer og tidsls p porten til der lvarene str.

Lokale produsentar Det blir kjekt ta i mot dei tilreisande og kunne seie at dei fr kjpt alt pein stad, utan sende dei til lmonopolet, smilar Iversen. Han fortel at ved-taket er etterlengta og ser fram mot kunne selje det han omtaler som lovlegvare.

Vi vil vende oss til eit vakse publikum og ikkje berre fokusere p volum,men ogs kvalitet. Eg trur dette kan bli positivt for lokale produsentar av li Sogn og Fjordane, avsluttar han.

Geir Iversen, varehussjef vedCoop Extra i Frde, str i eit35 kvadratmeter stort rom

dei byggjer for stette kravatil l i butikk.

FM92012

33

MnOns 10.00 16.30Torsdag 10.00 18.00Fredag 10.00 16.30Laurdag 10.00 14.00

Opningstider:

FAGMILJ litt meir enn du trur alt i varme og energi

ord. 9990,-

80 %no 1998,-

Ryddesal!Sj www.fagmiljo.no for eire gode tilbod.

ord. 11990,-

35 %no 7794,-

ord. 13900,-

30 %no 9730,-

ord. 13900,-

37 %no 8813,-

ord. 11990,-

50 %no 5995,-

litt meir enn du trILGMAFFA

80 %d. 9990,-or f SofafidrCa

arme og ener alt i vur litt meir enn du trJIL

50 %a d. 11990,-or

giarme og ener

o 1998,-

gmi.faj wwwSRydd

n 80 %

995,-

bod.lie gode teior o fljl!esaRydd

m/pary eMot

o 5n 50 %

bod.

o 7794,- 7o 9n 30 %d. 13900,-or

n 35 %d. 11990,-or

gmi.faj wwwS

ape

IS

h

30,- o 8813,-n 37 %d. 13900,-or

30 %d. 13900,-

bod.lie gode treior o fo.nlj

e 5

50

nn

Li

bod.

advegen 39 (ved EsstafHs

Sdp

eior

N

r:deistngOpni

10.00gaduraL10.00gaedrF10.00gaorsdTTo10.00 nOnsM

agmiljo.n.fde | wwwrso) | 6800 Fadvegen 39 (ved Es

n Li

caet

a S

H

14.00

16.3018.0016.30

oagmiljo.n

Aurlandsmarsjen 2012 blir arrangert 22. juli

Vi nskjer velkomen til den tradisjonelle marsjen gjennom denunike Aurlandsdalen fr sterb 800 moh til Vassbygdi 50 moh.

Det vert utdelt diplom til alle marsjdeltakarar, ogpremie for gjennomfrte 5, 10, 15 og 20 gonger.

Startkontingent: Vaksne kr. 100,-. Born gratis

Sal av heimelaga mat p SinjarheimSal av mat og drikke i mlomrdet

Ymse underhaldning

Meir info p heimesida til Aurland kommunewww.aurland.kommune.no

Vill natur gamal kultur

Frode rdal som er dagleg leiar ved Spar Han-delshuset i Frde, viser korleis dei skalavgrense let fr resten av daglegvarene.

P eit rom bakarst p Servicetorget ved Frdekommune skal butikkleiarane svare p alskenssprsml henta fr alkohollova og freskrifter iden.

Ei meir praktisk retta undervisningskal fre fleire fram til utdanning ogeit yrke. Foto Joachim Vie

Ei undersking fr Institutt for samfunns-medisin ved NTNU, over 10 r p 8795unge fr 13-19 r i Nord-Trndelag, viserat halvparten av alle som droppar ut avvidaregande opplring blir langvarigavhengig av offentlege ytingar.

Hausten 2010 lanserte regjeringa NyGiv: Ein nasjonal dugnad for f fleireunge til fullfre vidaregande, via grepsom intensivopplring, etterutdanning avlrarar, sommarcamp, sommarskule ogsommarjobb.

Overgangsprosjektet Visjonen er f flest mogeleg gjennomvidaregande, til fagbrev eller vitneml.Frste utfordring er god overgang fr ung-domsskulen til vidaregande. Mange i ml-gruppa har lg motivasjon og svake lese-,skrive- og reknekunnskapar. Overgangs-prosjektet skal motivere, og vise dei nyttenav lre, med intensivopplring, tilbodom 6-8 timar i veka med meir praktisk ogkonkret undervisning m.m, seier Sissel Espe,prosjektkoordinator for Ny Giv.

Elevar fr ungdomsskulen hospiterer ividaregande i 9 og 10. klasse, for lettare velje rett veg, og fr tett oppflging, menikkje frerett nr dei sker vidaregande.

Frde og Flora var pilotkommunar i2011, flgt av 11 kommunar ved skulestart.

Frste pulje var p 39 Ny Giv elevar,andre 71. I 2012/13 blir alle kommunane ifylket med, seier ho.

Nesten alle grunnskuleelevane byrjar pvidaregande, og 77 prosent av elevane full-frer vidaregande opplring, det gjev Sognog Fjordane best statistikk p feltet i landet,men mange fell fr i overgangen vg2 /vg3.Eit viktig moment i NY GIV er styrke sta-tusen til yrkesretta utdanning. Flest Ny Givelevar gr den vegen, det er viktig at dei frrelevant undervisning som skaper meistring.Lrarar fr ungdomsskulen og vidareg-ande opplring har ftt omfattande skule-ring for gje opplring tilpassa elevanesbehov. Det vert lagt vekt p at elevane frlre p ein litt annan mte enn dei er vanemed, s det ikkje berre blir meir av det deihar hatt vanskar med tileigne seg. Mangesom droppa ut seier dei takla ikkje all teo-rien, og nskjer undervisninga var meir rettamot deira framtidige yrke. Som regel har ele-vane mykje dugleik og kunnskap, menmanglar motivasjon og sjlvtillit.

OppflgingsprosjektetOppflgingsprosjektet legg vekt p oppflg-ingstenesta (OT) si mlgruppe: Ungdommed rett til vidaregande opplring i alde-ren 16-21r, som ikkje er i arbeid eller vida-regande opplring. Mlet er eit berekraftig

og strukturert system, s flest rd i mlgruppa motiverast og kvalifiserast tildeltaking i opplringslaup som gjev grunn-, yrkes- eller studiekompetanse.

OT har godt samarbeid med NAV. Dei unge er ei prioriterer gruppe i NAV-systemet, seier Nina Marie Hjelmeland, OT-koordinator p yrane Vgs, ogforklarar forskjellen p instansane.

NAV jobbar med ungdom som sjlv registrerar seg p sitt lokale NAV-kontor, medan OT skal ta kontakt med kvar enkelt ungdom i mlgruppa. Alleungdommar har rett til 3 r vidaregande opplring, som m takast ut i lpetav 5 r. Utan den retten stiller ein bakarst i ken ved sknad til vgs. OT erfarerat godt samarbeid med ulike instansar er viktig for f unge p sporet igjen.Saman kan vi skreddarsy opplegg. OT si rolle er ofte koordinere samarbei-det. Det er viktig understreke at det er mange vegar til ei utdanning. Dethandlar om sj den enkelte, la dei prve seg og hjelpe dei f trua p eigneressursar. Mange har kompetanse dei sjlv ikkje ser. Nokre vel vekk utdanning.Alle nskjer ikkje g skule, og ein har hve til inntil to frir i vidaregandeskulen. For nokre er det lurt ha tilbod om kurs, arbeid eller praksis via NAV.Arbeidslivet er ei ny arena, som stiller krav og gjev rask tilbakemelding, somer god lring for mange. Ungdom med arbeidspraksis via NAV blir tett flgtOT, det kan vere starten p ei utdanning.

Den strste utfordringa i vidaregande skule er ikkje f folk til byrje,men fullfre.

Dei fleste 16 ringar byrjar p vidaregande, men ein del droppar ut.Nokre vel feil utdanning. Naturleg nok, spr du ti personar om dei visstekva dei ville bli nr dei var 16, og vart det, trur eg f svarar ja p begge sprs-ml. Mange 16 ringar har ikkje tankar om kva dei vil, d er det vanskeleg velje rett. Nokre fullfrer uansett, andre sluttar av ulike rsaker: Frvr ballarp seg, lg sjlvkjensle, lg forsting av sosiale kodar, drleg dgnrytme, data-speling, sjukdom, psykiske vanskar, eller manglande interesse. Skulen tek ikkje

FM92012

35

Halbrendsyra 7 6800 FrdeTlf. 57 83 08 50 www.holvikglas.no

Dogg p rutene?Vi monterer straum-sparande energiglas.

No er dei p tilbod!

Ny Giv Ungdom som droppar skule og ender hos NAV blir der ofte lenge. Ny Giv skal lose fleire fr grunnskule

over i vidaregande opplring og ut i yrkeslivet, eller til vidare studium.Tekst: Roy Sinde Foto: Joachim Vie og Roy Sunde

Prosjektleiarane i Ny GIV i Sogn og Fjordane: Sissel Espe (t.v.) og Irene Wolff Menes.

FM92012

36

25 rs jubileum Med vikingfestival

Laurdag 4. august12.00: Opning av Vikingfestivalen, ved forfattar

Bjarte Sindre. Mange aktivitetar vikinglandsby sal av mat m.v.

19.00: Opning av Gaularspelet og markering av 25 rs-jubileet

19.15: Premiere Gaularspelet - Kjrleikssaum.

Sundag 5. august11.00: Friluftsgudsteneste.

12.00: Vikingfestivalen opnar.

13.30: Gaularspelet - Kjrleikssaum.

16.30: Gaularspelet - Kjrleikssaum.

P Osen gard, Bygstad 4. 5. august 2012 www.gaularspelet.no

UJMCZSCJMBSUJMEFJFTUFGSFNMTUBTKPOFSUQGZMHKBOEFTUBEBS

p'-03p'3%&p-&*,"/(&3p.-:

p4"/%"/&p40(/%"-p453:/

+@3=0TY\NKXO,SV_^VOSQO

:\S]^SVLYNYQ\O]O\`K]TYX

^VP$!!"YQaaaK`S]XY

Sommarjobb Sogn og Fjordane har ftt 400.000 kr til skaffeelevar i Ny Giv sommarjobbar.

Det er viktig, spesielt for elevane som er minstmotivert til halde fram i skulen. Nokre vekerarbeid gjev god erfaring og ballast for vidare skuleog seinare jobbsking, seier fylkesordfrar shildKjelsnes.

Arbeidet med skaffe unge sommarjobb gje-rast ulikt i kommunane. For mange er systematiskinnsats for skaffe sommarjobb nytt, men det erviktig med berekraftige system for f ungdomanetil prve arbeidslivet.

Lrte matte p nyttMatte forklart p ein enklare mte vart

lysninga for Kamilla (t.v.) og Cecilie.

TEKST: Kristine Slettehaug

Bde Kamilla Mari Vallestad (16) og Cecilie Iselin Solli (16) synest det var vanskeleg for-st matematikk. Gjennom programmet Ny Giv fekk dei eigen lrar som hadde bde tidog dei rette teknikkane for at dei skulle forst faget.

Vi fekk ein ny sjanse til forbetre mattekarakteren til siste termin og fekk difor tilbodetom hjelp, seier Cecilie. Og Kamilla forklarar:

Vi har ein matematikktime med klassen, og resten har vi saman med ein annan lrar.Ekstralraren har god tid til oss og forklarar matte p ein enkel mte.

Begge synst det var godt f hjelp i eit fag dei har slite med lenge. Vi har p ein mte lrt matte p nytt, smiler Cecilie. Og det kjennest bra, legg Kamilla til. Kva hadde konsekvensane blitt dersom de ikkje hadde ftt hjelp? D hadde vi kanskje gtt ned ein karakter i staden for ein opp slik som vi alle gjorde

p siste matteprve, svarar Cecilie. D kunne resultatet blitt at mattekarakteren gjordeat vi ikkje kom inn p frste valet p vidaregande, men kanskje enda p andre eller tredjevalet, seier Kamilla. No ser jentene framover. Begge er sterke i praktiske fag. Kamilla erdansar og har skt danselinja p Firda Vidaregande. Cecilie har evner til hjelpe dei somtreng det som mest og har skt Helse og Sosial i Dale.

Eg er veldig glad i danse og ein gong blir eg kanskje danselrar, seier Kamilla. Eglikar hjelpe dei som slit, og drmmen er starte eit avrusing-senter. I alle fall jobbe peit, seier Cecilie.

P sprsml om dei anbefaler andre vere med i Ny Giv-programmet svarar dei ikor:

Jaa, absolutt! Hadde vi ikkje hatt tilbodet hadde vi end sete som sprsmlsteikn ogikkje skjnt noko i mattetimane. Det gjekk for fort. Om du blir med p Ny Giv vil dusynst matte er enklare og skjne meir, oppfordrar dei.

Men det er ikkje slik at vi elskar matte no, ler dei. Ikkje enda.

FM92012

37

BMW - Mitsubishi Bruktbilar Hobby campingvogner og bubilar Dethleffs bubilar og campingvogner Fendt campingvogner Sunlight bubilar

Premium 540 UFe 230 cm breidde

kr 217.900,-

DeLuxe 540 KMFe 230 cm breidde

kr 199.800,-

De Luxe 545 KMF 250 cm breidde.

kr 209.700,-

Excellent 560 CFe 250 cm breidde

kr 207.700,-

Excellent 560 KMFe 250 cm breidde

kr 206.500,-

Excellent 560 UKF 250 cm breidde

kr 204.600,-

Prestige 650 KFU 250 cm breidde

kr 226.700,-

Prestige 640 FMU 250 cm breidde

kr 245.900,-

Excellent 720 KFU 250 cm breidde

kr 282.300,-

Nordic Edition

med ALDE

Nordic Edition

med ALDE

UKF innreiing med

2 etasjekyer og

dobbelseng i staden

for enkeltsengar

City vatn og

14 liter elektro-

boiler

Klar for ferie?

Alle prisar levert Frde inkl. frakt, 11 kg gassflaske og lev. omk!

Atterhald om mellomsalg.

Vi har Hobby-vogner klare for levering!

Alle vognene blir leverte med:

12 volt m/batteri og ladar Nye Slim Tower kjleskap 230v Golvvarme 230v Ultraheat

Avbilda modell: Hobby Premium 650 UFf

Premium 540 UFe

De Luxe 540 KMFe

Garantiar p vogner levert av autoriserte Hobby-forhandlarar:

2 rs garanti p teknisk 5 rs lekkasjegaranti

FM92012

38

Midt i den pgande debatten om korleis tene meir pengar p cruiseturismenhar dei teke grep, skrudd opp kvalitet og pris p mat, og reprofilert seg utav billegturisme.

Ikkje p billegsal Vi har hatt mykje gjennomgangstrafikk p mat, menstadig fleire gjestar vil oppleve nye smakar og kva-litet, og er villig til betale for det. Vi held til iverdas vakraste fjord, kvifor selje oss billeg,spr Solrunn Hjelleflat. Ho gjekk fr lang kar-riere i Hydro til jobben som leiar i AurlandRessursutvikling i fjor. Selskapet som via dot-terselskapet Flm Utvikling eig og driv Flms-bana, Fretheim Hotel, Rederiet Sognefjordenas, Flmsbana Museet og har driftsansvar forFlm Hamn, Toget Kafe og Heimly Pensjonat.

Eg har jobba p alle kontinent og merka storinteresse for folk til vitje fjordane, men dei vil ikkjebu p campingplass. Dei vil ha kvalitet. Visjonen er lokke ambassadrar, men d m vi levere. Der har Vestlandetlitt hente, vi er litt smlten til tider.

Vi m n s mange turistar som rd, problemet med det billegaste seg-mentet er at det skaper enorm trafikk og press p oss, utan genererer tils-varande inntekter. Turoperatrane er r p forhandling. Ein prver ta attp volum, men ofte kjem frre gjestar enn ein er frespegla. I fjor hadde vi

27.000 lunsjgjestar til lgprislunsj i praksis bytar ein pengar, mens dei til-sette jobbar hekken av seg. Vi tok grep, auka kvaliteten og prisane p mat,og kutta satsing p dei billegaste turoperatrane vi ikkje tener pengar p.

Ledig kapasitet har til no blitt fylt av kundar som er villige til betalefor kvalitet: Vi fr langt frre lunsjgjestar i r, men sit att med

like mykje pengar og mindre slitasje p dei tilsette. Nokrereagerer p prisnivet. Ikkje fordi det er dyrare enn i

byane, men fordi dei har ei forventing om at detskal koste mindre p landet. Men gode rvarerkostar i Flm ogs, og personalet skal ha sameln her. Vr filosofi er: Er det godt er det verdtdet, seier ivind Wigand, nytilsett direktr pFretheim Hotel, med 12 rs erfaring som admi-nistrerande p Radisson SAS hotell i bde inn-

og utland. Mange fryktar slike grep skal drive vekk gjes-

tar. Nr vi gjorde det flgde andre lokale aktraretter, og var glad for at vi gjorde dette. Nokon m ta

frste steget, smiler Hjelleflat.

De historiske Hjelleflat er hjernen bak den nye kursen dei staka ut i fjor haust.

Det er vanskeleg tene pengar med fokus p lgprissegmentet. Vi haddesknad til Dei Historiske liggande. Kjeda bestr av 42 av dei mest sjarme-rande hotell og restaurantar i landet. For komme inn mtte vi endre litt p

Heva kvaliteten og prisenCa 700.000 gjestar i ret gjer Flm til fylkets strste destinasjon og cruisehamn.

For mange synonymt med mykje turistar som legg lite pengar igjen. Den leiken ville ikkje Fretheim Hotel leike meir.

TEKST: Roy Sunde FOTO: Roy Sunde og Tore Fossen

FM92012

39

konseptet og lfte oss, for dei krev kvalitet i alle ledd. Vi tok tilbake historiatil hotellet og gjorde den til gjennomgande faktor, med element fr bunadarsom kunst, renoverte rom og fellesareal og tok tilbake hagen, som hotelletfr va