6

Zoë maakt digitaalbabydagboek

Nieuwsuit jouw regio

Keuzes maken

Hulpmiddelen aan huis geleverd

4

8

8

De nieuwe app van Skoebidoe

Gezondheids zorg: hoe houden we het betaalbaar?

Achter de schermen van de Thuiszorgwinkel

CM.BE VERSCHIJNT TWEEMAAL PER MAAND | JAARGANG 47 | NR 20 | 9 NOVEMBER 2015 | AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL | P005000

Voor jouuitgetest

op de Stiltehoeve

24 uur

10

CM.BE_15-21_6598.indd 1 29-10-15 15:32

2[ de kijk van ]

Redactie cm.be: Haachtsesteenweg 579 | 1030 Brussel | tel. 02 246 41 11 | e-mail: persdienst@cm.be Redactie: Dieter Herregodts, hoofdredacteur | Martine Creve | Chris Van Hauwaert | Nele Verheye | Anneleen Vermeire | Eric De Maegd (administratie) Webredactie: Marc Helin | Tom Van Geertsom Lay-out: Bart Gevaert Verantwoordelijke uitgever (nationale pagina’s): Luc Van Gorp | Haachtsesteenweg 579 | 1030 Brussel Jaarabonnement cm.be: storting van 13 euro op rek.nr. 000-0079000-42 | Mutualistische Edities, Landsbond Christelijke Mutualiteiten | Haachtsesteenweg 579 | 1030 Brussel (met vermelding ‘cm.be’) Druk en verzen ding: Coldset Printing Partners | A. Gossetlaan 30 | 1702 Groot-Bijgaaarden Lid VUKPP cm.be is ondertekenaar van de Milieubeleidsovereenkomst Papier Vlaanderen en steunt de inspanningen van de Vlaamse regering i.v.m. papierrecuperatie Contactgegevens CM: www.cm.be of zie p.15 Foto cover: Joost De Bock

Wat was het toch heerlijk simpel vroeger, toen ik nog in de lagere school zat. In grote lijnen kwam het hierop neer: ofwel zaten we op de schoolbanken. Ofwel waren we thuis. En thuis waren er opnieuw twee mogelijkheden. We speelden binnen. Of we speelden buiten.

Meer was het niet. Wilden we met vriendjes afspre-ken, dan moesten we telefoneren. Met zo’n gigan-

tische telefoon met draaischijf. Je kon maar beter vriendjes hebben die niet te veel nullen in hun

telefoonnummer hadden, want het was steeds ellendig lang wachten tot die draaischijf van

nul helemaal naar haar beginpositie terug-draaide.

Hadden we hulp nodig bij ons huiswerk, dan was het dezelfde procedure. Bellen. En hopen dat het vriendje dat veel beter was in

rekenen, toevallig op dat ogenblik thuis was en niet buiten aan het spelen. Een computer was er nog niet.

Laat staan internet om op te zoeken wat de hoofdstad van West-Duitsland was.

Telefoon met draaischijfS

tefa

n D

ewic

kere

Dieter

Op televisie hadden we keuze uit een zender of tien. Van-daag schuiven mijn dochters wat met hun vingers over een piepklein schermpje, drukken op het icoontje van Youtube en beschikken meteen over miljoenen filmpjes uit de hele wereld. Als ze straks met klasgenootjes willen afspreken, zullen ze daar geen log toestel voor nodig hebben. Ze sturen gewoon een berichtje via Facebook of WhatsApp en binnen de kortste keren krijgen ze antwoord. Willen ze weten wat de hoofdstad was van West-Duitsland, dan surfen ze even op internet en zullen ze zien dat West-Duitsland ondertus-sen niet meer bestaat.

‘Kinderen worden overprikkeld’, zegt psychologe Lieve Swinnen verderop in dit nummer. Zou het met al die nieuwe mogelijkheden te maken kunnen hebben? Want hoe graag ik zelf deze nieuwe technologieën omarm, ik kan mij voor-stellen dat het voor een kind lang niet altijd zo heerlijk sim-pel meer is.

Dieter Herregodts,hoofdredacteur cm.be

Als ik mijn aandacht langere tijd op iets richt wat ogenschijnlijk eenvoudig

of saai is, dan krijgt het diepgang.Wim Helsen in De Standaard

Sommige kerstavonden zul je wellicht nooit vergeten. Omdat een familielid uit het buitenland speciaal was overge-waaid of omdat het lief van je zoon er voor het eerst bij was. Misschien moes-ten je gasten door de plotse sneeuw wel blijven overnachten of geraakte je door autopanne niet in de middernachtmis.

Heb jij een leuk familiebeeld uit de kerstperiode en kun je daar ook een anekdote (maximaal 5 regels) bij ver-tellen? Bezorg ons de foto met een woordje uitleg. Wij publiceren de meest originele inzendingen in ons kerstnum-mer. De winnaar krijgt 8 tickets voor

de Kerstshow van Samson en Gert in Plopsaland op 22 december om 10.30 uur en het pretpark cadeau. Samson en Gert bestaan dit jaar 25 jaar en ma-ken er een extra feestelijke editie van. Nog drie andere deelnemers winnen een gezinsticket (4 personen) voor de Kerstshow in Plopsa Indoor in Hasselt op 9 januari om 16.30 uur en het indoor park.

Duik in je fotoklassement en stuur je familiefoto voor 25 november naar kerstfoto@cm.be.

Win tickets voor Samson en Gert met

je mooiste kerstfoto Over ouders met chronische pijn De Vlaamse Pijnliga organiseert samen met De Maretak, een vereniging voor chronische pijnpatiënten, een infosessie voor ouders en grootouders die met chronische pijn door het leven gaan. Als een (groot)ouder geconfron-teerd wordt met chronische pijn, kan dit de re-latie met de (klein)kinderen danig beïnvloeden. Kinderen kunnen deelnemen aan workshops rond dit thema. De infosessie vindt plaats op 14 november in school De Ark in Kessel-Lo. Vooraf inschrijven.

www.demaretak.org

Sommige kerstavonden zul je wellicht nooit vergeten. Omdat een familielid uit het buitenland speciaal was overge-waaid of omdat het lief van je zoon er voor het eerst bij was. Misschien moes-

Win tickets voor Samson en Gert met

je mooiste kerstfoto

CM.BE_15-21_6598.indd 2 30-10-15 12:35

[ kortgeknipt ]3

Een muts houdt geen virussen tegen. Maar de koude kan wel je weerstand verlagen, waardoor je er vat-baarder voor bent en verkouden kunt worden.

Houdt muts virus tegen? Van oud naar nieuw in MassembreDiep in de bossen oudejaar vieren. Massembre maakt er een onvergetelijke belevenis van en stort per deelnemer een bedrag aan vluchtelingenhulp.

In Massembre start de overgang van oud naar nieuw al in de namiddag met een wandeling in de bossen, gevolgd door een heerlijk vieruurtje. ’s Avonds krijg je een zes-gangenmenu met om middernacht een glaasje cham-pagne. Een dj brengt sfeer tot in de vroege uurtjes. Bij een nieuwjaarsontbijt kun je helemaal wakker worden. Massembre koppelt dit initiatief aan een goed doel. Per deelnemer wordt een bedrag gestort aan vluchtelin-genhulp in België. Wil jij erbij zijn, schrijf je in voor 1 december. Volwassenen betalen 80 euro, kinderen tot 12 jaar 60 euro, gratis voor kinderen jonger dan 6 jaar.

reception@masssembre.com

[ het mooiste moment ]

Rozemarijn De Keyser (32) en Tim Vanheers (34)

‘Van idee tot uitgewerkt project’Een idee dat werkelijkheid wordt, dat is waar beginnende zelfstandigen Rozemarijn De Keyser en Tim Vanheers het meest van genieten. Binnenkort starten ze met creatieve rondleidingen in het Gentse Museum voor Schone Kunsten.

‘We kennen elkaar al jaren, maar zijn actief in de kunst- en de bedrijfswereld, op het eerste zicht twee heel verschillende sectoren. En toch kunnen die twee elkaar verrijken, be-dachten we op een avond. We staken de koppen bij elkaar en het project #artshizzle werd ge-boren: een concept waarbij werknemers op een creatieve manier een museum ontdekken.’

‘Iets bedenken is één ding, het realiseren nog iets anders. We trokken onze stoute schoenen aan en stelden het project voor aan het Muse-um voor Schone Kunsten in Gent. Ze waren on-middellijk overtuigd en de bal ging aan het rol-len. Binnenkort starten de eerste workshops. Soms kunnen we het zelf nog niet goed gelo-ven. Wat begon als een idee, is nu een uit de kluiten gewassen project. Onze baby wordt groot.’

Op zoek naar het dagelijks geluk? Surf naar www.plukjegeluk.be

van studenten heeft emotionele problemen

Tot één op de vijf studenten loopt risico op een depressie terwijl dat bij de totale bevolking maar 13 procent is. Dat blijkt uit onderzoek van de KU Leuven bij duizend studenten.

Eén op de zeven studenten kampt met emotio-nele problemen. Die hebben vaak te maken met de plotse overstap van het middelbaar naar het hoger onderwijs. Ze zijn weg van huis en komen in een compleet nieuwe omgeving terecht. Er komen een heleboel uitdagingen op hen af. Ze voelen de druk om te presteren, de vertrouwde structuur van het middelbaar valt weg. Ze moeten een sociaal netwerk uitbouwen en een grote hoeveelheid leerstof leren te ver-werken. Vooral de verbondenheid met andere studenten is belangrijk. Als dat niet goed lukt, hebben ze twee keer meer kans om er mentaal onderdoor te gaan. Slechts één op de vijf stu-denten met psychische problemen zoekt hulp. Met het project MindMates wil de KU Leuven jongeren aanmoedigen om met elkaar te pra-ten, ook als het minder goed gaat.

het mooiste moment ]het mooiste momenthet mooiste moment ]Korting voor skihelmVoor Kazou staat veiligheid voorop. Daarom is het op winter-sportvakantie verplicht om een helm te dragen, zowel voor de skiërs als de snowboarders. Na een ernstige val ver-liest een helm zijn beschermfunctie, maar de schade is niet altijd te zien. Een helm huren is daarom minder aan te raden. Deelnemers aan een wintersportvakantie met Kazou krijgen een aanzienlijke korting voor een skihelm bij A.S. Adventure. Met een toegestuurde bon kunnen zij er daar een kopen voor 39 euro in plaats van 79,95 euro. Ook op een skibril, polsbeschermers en handschoenen geldt een korting van 30 procent. Inschrijven voor een wintersportva-kantie met Kazou kan nog altijd.

www.kazou.be

Lie

ven

Van

Ass

che

Elke moeder drukt haar kinderen op het hart om in de winter een muts op te zetten. Zeker na de zwemles als de haren nat zijn. Het gaat niet zozeer om welk deel van het lichaam blootstaat aan de koude, maar om het aantal vierkante centimeters dat onbeschermd blijft. Ten opzichte van de totale lichaamsoppervlakte is het

hoofd vrij groot. Bij kinderen is het verhoudingsge-wijs nog groter. Vooral zij verliezen veel warmte

langs het hoofd. Een muts tegen de koude is dus wel een goed idee. Een verkoudheid hou je er

echter niet mee tegen. Een verkoudheid krijg je door virussen die van persoon tot per-

soon worden overgedragen. Hoe ziek je wordt, is onder meer afhankelijk van de weerstand die je lichaam kan bieden.

skihelmVoor Kazou staat veiligheid voorop. Daarom is het op winter-sportvakantie verplicht om een helm te dragen, zowel voor de skiërs als de snowboarders. Na een ernstige val ver-liest een helm zijn beschermfunctie, maar de schade is niet altijd te zien. Een helm huren is daarom minder aan te raden. Deelnemers aan een wintersportvakantie met Kazou krijgen een aanzienlijke korting voor een skihelm bij A.S. Adventure. Met een toegestuurde bon kunnen zij er daar een kopen voor 39 euro in plaats van 79,95 euro. Ook op een skibril, polsbeschermers en handschoenen geldt een korting van 30 procent. Inschrijven voor een wintersportva-

20%

CM.BE_15-21_6598.indd 3 29-10-15 15:32

44[ uitgelicht ] Vlaming bereid om verantwoordelijkheid te nemen

> TEKST: NELE VERHEYE

Om gezondheidszorg betaalbaar te houden, is de Vlaming bereid om een deel van zijn keuzevrijheid op te geven, zo blijkt uit in-teractieve infosessies van CM en kwb. Besparen wil de Vlaming onder andere door te kiezen voor goedkopere geneesmiddelen en zich verder te verplaatsen voor specifieke behandelingen.

Hoe houden we onze gezondheidszorg betaal-baar? Met die vraag trokken CM en kwb het land door. Tijdens interactieve infosessies konden 1 900 mensen hun mening geven over diverse gezondheidsdilemma’s. Uit de cijfers komen een aantal opvallende conclusies.

Geen merkproductenDe Vlaming is niet gehecht aan merknamen als het gaat om medicatie. Heel wat mensen willen dat de huisarts enkel medicijnen op stofnaam voorschrijft, zodat de apotheker kan kiezen voor een goedkoop geneesmiddel. Dat zou de ziekteverzekering alvast een forse besparing opleveren. Daarnaast zien veel mensen ook het nut in van preventie, waar meer middelen mogen naartoe gaan.

50 kilometer extraVerder wil de Vlaming zich gerust wat verder verplaatsen bij zeldzame of complexe aandoe-ningen. Voor de meerderheid hoeven deze en-kel behandeld te worden in gespecialiseerde ziekenhuizen. 50 kilometer extra vormt voor de meeste mensen geen probleem.

Als de middelen beperkt zijn, dan vindt de Vlaming dat het de maatschappij is die mag beslissen welk soort behandelingen terugbe-

taald worden. Slechts een minderheid legt de-ze beslissing bij de patiënt of de individuele zorgverstrekker.

Serieuze uitdaging‘Het doet ons deugd om te zien dat zoveel men-sen, eens ze geïnformeerd zijn, bereid zijn om hun verantwoordelijkheid op te nemen’, zegt Luc Van Gorp. ‘Als ons systeem van gezond-heidszorg daar beter van wordt, willen veel mensen een stuk van hun vrijheid opgeven.

Dat zal hoe dan ook nodig zijn, want met de vergrijzing en het toenemend aantal chronisch zieke mensen, staan we voor serieuze uitda-gingen. Het zal aan ons, als middenveld, zijn om mensen voldoende te informeren en het debat op gang te brengen.’

betaalbaar?

... met nieuwe vriendjes naar de skiles

Sneeuwpret in Valmeinier 1800

Hoor jij de vers geprepareerde pistes al kraken onder je latten? Dan wordt het hoog tijd om je deugddoende wintersportvakantie naar Valmeinier 1800 te boeken.

Je logeert op de piste in Hôtel Intersoc. Je bent meteen vertrokken voor een dag sneeuwpret op de 150 km pistes van het skigebied Galibier-Thabor.

Deze winter kun je buiten de schoolvakanties met de bus op charme-vakantie in Valmeinier. Voor de kids tot 6 jaar zijn er onze Oekkie-vakanties.

Meer informatie en inschrijven via www.intersoc.be en 070 233 119.

cm.be_04-11_Valmeinier.indd 1 26/10/2015 9:26:05

Hans Carlier gaf ook zijn meningHans Carlier (48) was een van de deelnemers aan de infosessie ‘Betaalbare gezondheidszorg? Samen kiezen!’ in Halle.

‘Ik vond het een heel interessante avond. Eerst kregen we wat theoretische uitleg, daarna mochten we stemmen. Die uitleg vooraf was wel nodig, want sommige zaken zitten vrij complex in elkaar. Stemmen is ook zwart-wit, je bent voor, of je bent tegen. Dat zorgt soms voor moeilijke dilemma’s, maar ook voor interes-sante discussies. Na de infosessie gingen de gesprekken verder bij een drankje aan de toog. De stellingen maakten wel wat los bij het publiek. Ik denk dat veel mensen na zo’n avond een beter beeld hebben van de complexiteit van de ziekteverzekering.’

Hoe houden we gezondheidszorg

Guy

Put

tem

ans

CM.BE_15-21_6598.indd 4 29-10-15 15:32

Welke rechten en tegemoetkomingen bestaan er zoal? Heb ik er recht op? Bij wie kan ik daarvoor terecht? En hoe moet ik zo’n tegemoetkoming aanvragen? Ons gezondheidszorgsysteem behoort tot de beste ter wereld, maar toegegeven, het is niet altijd makkelijk om er je weg in te vinden.

Je hebt Vlaamse bevoegdheden en federale. Sommige rechten krijg je automa-tisch toegekend, andere moet je aanvragen. De sector is ook in evolutie. Voorwaarden veranderen, procedures wijzigen. Door de bomen het bos zien, begin er maar eens aan.

Net daarom ondersteun ik volop de beslissing van de Vlaamse regering om een volwaardige Vlaamse sociale bescherming uit te bouwen. Die zal rechten en tege-moetkomingen groeperen die nu verspreid zitten over verschillende instanties en niveaus. Allemaal zijn ze erop gericht om zorg betaalbaar te maken, zodat mensen met een zorgnood kunnen blijven participeren aan onze samenleving.

De Vlaamse sociale bescherming omvat in een eerste fase de Vlaamse zorgverze-kering, het basisondersteuningsbudget voor personen met een handicap (BOB) en de tegemoetkoming hulp aan bejaarden (THAB). De Vlaamse zorgverzekering is een maandelijkse tegemoetkoming van 130 euro die zwaar zorgbehoevenden krij-gen voor hun niet-medische kosten. Vandaag kun je daarvoor al terecht bij de CM-

Zorgkas. BOB wordt een nieuwe Vlaamse tegemoetkoming van 300 euro per maand voor personen met een handicap.

En de THAB gaat naar 65-plussers met een verminderde graad van zelfredzaamheid.

Door die allemaal in één pakket te bundelen, weet je als zorgvrager meteen waar je terecht kunt. En moet je niet elke keer opnieuw hetzelfde verhaal doen. Op die

manier kun je je concentreren op wat echt belangrijk is. Ook dat is zorg dragen.

Met de CM-Zorgkas gaan we de uitdaging aan om Vlaamse sociale bescherming in de praktijk om te

zetten. We hopen alleen dat de Vlaamse overheid ons voor deze rol ook correct zal vergoeden.

Luc Van Gorp,Voorzitter cm.be

Door de bomen het bos zien

Ste

fan

Dew

icke

re

een maandelijkse tegemoetkoming van 130 euro die zwaar zorgbehoevenden krij-gen voor hun niet-medische kosten. Vandaag kun je daarvoor al terecht bij de CM-

Zorgkas. BOB wordt een nieuwe Vlaamse tegemoetkoming van 300 euro per maand voor personen met een handicap.

En de THAB gaat naar 65-plussers met een verminderde graad van zelfredzaamheid.

Door die allemaal in één pakket te bundelen, weet je als zorgvrager meteen waar je terecht kunt. En moet je niet elke keer opnieuw hetzelfde verhaal doen. Op die

manier kun je je concentreren op wat echt belangrijk is. Ook dat is zorg dragen.

Met de CM-Zorgkas gaan we de uitdaging aan om Vlaamse sociale bescherming in de praktijk om te

zetten. We hopen alleen dat de Vlaamse overheid ons voor deze rol ook correct zal vergoeden.

Ste

fan

Dew

icke

re

55

[ de voorzet ]

[ uitgelicht ] Vlaming bereid om verantwoordelijkheid te nemen

wil dat de dokter kiest voor de goedkoopste medicatie.

wil 50 km rijden om behandeld te wor-den in een gespecialiseerd ziekenhuis.

vindt dat de maatschappij mag beslissen welk soort behandelingen terugbetaald worden.

vindt dat er meer geld mag gaan naar preventie.

Hoe houden we gezondheidszorg

82%

71%

50 km87%

75%

CM.BE_15-21_6598.indd 5 29-10-15 15:33

6[ goed in mijn vel ] Zoë blikt terug op haar zwangerschap

Wil je je kindje van zwangerschap tot kleutertijd op de voet volgen? Of ben je op zoek naar praktische informatie? Met de Skoebidoe-app vind je alles in enkele klikken. ‘Nu je ook notities kunt nemen, houd je een dagboek vol herin-neringen bij’, zegt Zoë enthousiast.

Zoë Dejager (28) uit Sint-Amandsberg is sinds 19 september mama van Seppe. ‘Hij slaapt, hij heeft net gedronken’, fluistert ze. Zoë heeft haar zwangerschap gevolgd met de Skoebidoe-app. ‘Die geeft je informatie over de ontwikkeling van je kindje, maar ook over de diensten en voorde-len van CM. Nu je met de nieuwe versie ook no-tities en foto’s kunt toevoegen, wordt het een heel persoonlijk dagboek. Of je nu mama, papa of grootouder wordt.’

27 januari

‘Op 27 januari moest ik voor een normale con-trole naar de gynaecoloog. Na onze reis in de zomer wilden we proberen een kindje te krijgen. Ik wist dus dat ik zwanger kon zijn. En effectief, op de echo verscheen Seppe. Zes weken oud. Er was euforie, maar ook ongeloof en bezorgdheid. Zo klein was hij. Ik moet Tim bellen!, dacht ik met-een. Mijn man was er niet bij.’ ‘Op de Skoebidoe-app las ik dat we het best al een crèche zochten. Zo vroeg, dat voelde vreemd. We hebben er een in de buurt gevon-den. Seppe kan er vanaf februari terecht, een maand later dan gepland. Gelukkig kan ik nog vakantie opnemen. Zo heb ik hem ook wat lan-ger bij mij.’

> TEKST: ANNELEEN VERMEIRE

> FOTO: JOOST DE BOCK

een dagboek vol herinneringen’‘De Skoebidoe-app,

27 februari

‘Op tien weken ging ik terug naar de gynaeco-loog. Normaal heb je rond deze tijd je eerste echo. Toch was het speciaal. Tim was erbij en Seppe zag eruit als een echt mensje. Ik had ge-lezen dat je het hartje kon horen. Dat was fijn! Alles is ok, dacht ik.’‘Ik was vaak misselijk. Hoe gezonder mijn ont-bijt, hoe slechter ik me voelde. Ik wilde de Skoebidoe-tips wel volgen, maar een boterham met choco bleef precies makkelijker binnen (lacht).’

12 mei

‘Je kindje beweegt steeds meer. Dan kriebelt het in je buik, las ik. Ik vroeg me vaak af of hij nu echt bewoog. Op 1 mei was ik zeker! Dat heb ik opge-schreven. Het is fijn dat dat nu via de app kan. Ik zag mensen in deze periode ook vaak kijken: Is ze zwanger of is ze wat verdikt? Stilaan kon je het toch zien. In mei heb ik voor het eerst zwanger-schapskleren gekocht.’‘Op 12 mei hadden we opnieuw een afspraak bij de gynaecoloog. En wat bleek: we kregen een zoontje! Het was een periode vol indrukken en geregel. De app deed me eraan denken dat ik mijn moederschapsrust moest regelen. Daarvoor moest ik een getuigschrift van ar-beidsongeschiktheid aan het ziekenfonds bezor-gen. CM heeft me goed geholpen. En, ik kreeg een slabbetje cadeau (lacht).’

den. Seppe kan er vanaf februari terecht, een maand later dan gepland. Gelukkig kan ik nog vakantie opnemen. Zo heb ik hem ook wat lan-

Zwanger! Hartje klopt Een jongen

Zoë kreeg veel kaartjes voor de geboorte op 19 september van herfstbaby Seppe.

CM.BE_15-21_6598.indd 6 29-10-15 15:33

7

Recept: Johan Engelen www.johanengelen.be

[ smakelijk ] JohanEngelen

Japanse noedels met vergeten groenten en tofuIngrediënten voor 4 personen: 150 g sobanoedels (Japanse boekweitnoedels, andere noedels kunnen ook) • 225 g gemengde vergeten groenten (pastinaak, knol-raap, aardpeer, bospeen) • 50 ml lichte sojasaus • 300 ml groentebouillon • 4 eetlepels rijstwijn (sake of mirin) of droge sherry • 275 g stevige tofu, in blokjes ge-sneden • 2 fijngesneden lente-uitjes • 1 verse fijngesne-den rode chilipeper, zonder zaden • 1 eetlepel fijngehak-te verse munt • 1 eetlepel fijngehakte verse koriander • 1 flinke teen knoflook, uitgeperst • 1/2 theelepel gerasp-te verse gember • 2 theelepels geroosterde sesamolie

• breng een grote pan met water aan de kook en kook de sobanoedels circa 5 minuten tot ze al dente zijn

• snijd ondertussen de gemengde groenten in hapklare stukken

• voeg ze 3-4 minuten voor het einde van de bereidingstijd toe aan de kokende pasta

• laat de pasta en de groenten uitlekken in een groot ver-giet

• doe de overgebleven ingrediënten in de lege pan en zet ze weer op het vuur

• breng aan de kook en temper het vuur tot een minimum• doe de pasta en de groenten weer in de pan en warm ze

kort op• serveer in diepe soepkommen

25 juni

‘Toen ik las dat Seppe geluiden kon horen, speelde ik voor het slapengaan regelmatig een muziekdoosje af op mijn buik. Dat deed ik Tim ooit cadeau. Ik hoop dat Seppe het kon horen en dat hij er later rustig van wordt als hij moet gaan slapen.’‘In juni heb ik zijn eerste outfit gekocht. Mijn mama gaf me toen ook een kruippakje dat ik zelf nog gedragen heb. Het past hem nog.’

19 oktober

Seppe huilt. ‘Het is de tweede keer in een kwar-tier dat ik hem moet verschonen’, lacht Zoë. ‘Of misschien heeft hij weer honger? Het went stil-aan. Geniet ervan, zeggen mensen. Maar in het begin is het werken en zit je met veel vragen. De app laat je weten dat die onzekerheid normaal is. Ik las ook dat je kindje na 23 weken zwanger-schap haar begint te krijgen. Ik hoopte dat hij al wat haar zou hebben bij de geboorte. En kijk, hij heeft al een bos mooi, donker haar. Het staat hem goed!’

25 juni

30 augustus

‘Seppe heeft vaak de hik. Dat had hij ook in de buik. Dan voelde ik hem tikken, net zoals de app beschreef.’‘De suikerbonen stonden al klaar in augus-tus. Eigenlijk zijn het noten met chocolade errond. Ideaal voor onze herfstbaby!’

19 september

‘Twee dagen vroeger dan gepland is Seppe geboren. Ik heb de weeën lang thuis kunnen opvangen. Om 9 uur zijn we naar het ziekenhuis gegaan, om 11.34 uur was hij er.’‘Na de geboorte is Tim bij ons ziekenfonds geweest met het geboorteattest. Zo was Seppe ingeschreven bij CM en kregen we ook een geboortegeschenk. We hebben de ge-boortepremie gekozen. Zo konden we nog even nadenken over wat we zouden kopen.’

Muziek

De hik

Geboren!

4 weken oud

Kindje op komst of kindje(s) in huis? Download gratis de vernieuwde Skoebidoe-app via de App Store of via Google Play. Of surf naar www.cm.be/skoebidoe.

CM.BE_15-21_6598.indd 7 29-10-15 15:33

8[ even buiten strijd ] Gino en Kanian leveren verzorgingsmateriaal aan huis

‘Met meer dan 18 000 verhuurde bedden zijn wij het grootste ziekenhuis van Vlaanderen.’ Dirk Raman leidt de werking van de uitleendienst van de Thuiszorgwinkel in de regio Waas en Dender, Mechelen-Turnhout en Antwerpen in goede banen. ‘Gino vertrekt met materiaal naar patiënten. Ga gerust mee.’

> TEKST: ANNELEEN VERMEIRE

> FOTO’S: STEFAAN VAN HUL

grootste ziekenhuis van Vlaanderen’‘Uitleendienst Thuiszorgwinkel is

irk Raman is vroeg op post in het distributiecentrum van de Thuis-zorgwinkel in Temse. Ziekenhuis-

bedden, rolstoelen, looprekken, het magazijn staat goed vol. ‘Wij verhuren voor CM hulpmid-delen voor wie extra zorg nodig heeft’, legt Dirk uit. ‘Rolstoelen en bedden worden het meest verhuurd. Bijna alle bedden zijn weg. Je kunt ons het grootste ziekenhuis van Vlaanderen noemen.’

Comfortabele zorgDirk Raman: ‘Mensen worden steeds vaker thuis verzorgd. Wij willen hen comfortabele zorg geven en ook verzorgers ondersteunen. We moeten vaak kort op de bal spelen. Zeker wanneer mensen beslissen om thuis te ster-ven.’‘Vanuit Temse vertrekt materiaal voor het Waasland, de Denderstreek, regio Mechelen en Linkeroever. Er is ook een vestiging in Massenhoven. Van daaruit voorzien we Antwerpen en de Kempen. Zo kunnen we de groeiende vraag aan en lopen ook de herstel-ling en reiniging vlot. Nu hebben we een piek. Rond kerst zullen er veel aanvragen bijkomen. Dan willen mensen thuis zijn voor de feestda-gen. We hebben al dertig extra bedden be-steld.’

Chauffeurs cruciaalIntussen laden chauffeurs Gino De Cock (46) en Kanian De Smet (25) de bestelwagen. ‘Vroeger hadden we één chauffeur. Die leverde dagelijks zes bedden of haalde ze weer op’, zegt Dirk. ‘Nu hebben we een vijftiental chauffeurs die per dag elk tien tot achttien posten doen. De opgehaalde bedden worden hier eerst gerei-nigd. Mensen zijn meestal erg tevreden over de

D

hulpmiddelen en onze chauffeurs. Dat goede contact is belangrijk.’

ParkerenGino en Kanian vertrekken. ‘Rij gerust mee, dan kun je zien hoe alles bij de mensen raakt’, zegt Dirk. Kanian is net gestart. ‘Maar ik doe dit al dertien jaar’, vertelt Gino wanneer hij achter het stuur plaatsneemt. ‘Vandaag wordt een rustige dag. We hebben maar elf posten.’ Dat een levering niet altijd vlot verloopt, wordt snel duidelijk. ‘Hier installeren we een zieken-huisbed’, zegt Gino. ‘Maar we moeten parkeren op de bushalte.’ Gino belt aan. ‘Als mensen niet thuis zijn, laten we een briefje achter voor een nieuwe afspraak.’ Merve (29) en haar schoon-vader doen open. ‘Mijn schoonmoeder komt vandaag naar huis na een heupoperatie’, zegt Merve. ‘Ze zal een maand moeten herstellen. Als we het bed in de woonkamer zetten, is ze overal dicht bij.’

Betaalbaar‘Met deze knoppen regel je het hoofd- en voet-einde en de zelfoprichter’, demonstreert Gino.

Merve lacht opgelucht: ‘Dat is niet moeilijk. En nu snel geld wisselen bij de buren.’ Gino ver-klaart: ‘Bij de eerste post hebben we vaak on-voldoende wisselgeld. Deze mensen betalen nu enkel de eerste maand huur, de waarborg en de transportkosten. Nadien mogen ze het bed houden zolang het nodig is. Daarna halen we het op en wordt de eindafrekening ge-maakt.’

Boeiende job‘Het is een boeiende job’, zegt Gino wanneer hij opnieuw in de bestelwagen stapt. ‘Bij sommige mensen kom ik al jaren, met incontinentiemate-riaal bijvoorbeeld. Dan doe je soms een bab-beltje. Maar je moet de knop kunnen omdraaien. Vorige week moest ik een bed ophalen van een jonge vrouw die overleden was. Dat is hard. Dankzij ons materiaal kunnen mensen wel in hun vertrouwde omgeving blijven. Meestal om te herstellen, soms om te sterven.’ Kanian vult aan: ‘Je werkt met mensen. Dat is niet altijd makkelijk, maar je kunt echt helpen. Dat geeft voldoening.’

www.thuiszorgwinkel.be www.cm.be/uitlenen-materiaal

Kanian (25) en Gino (46) leveren dagelijks hulpmiddelen aan huis voor wie extra zorg nodig heeft.

Wat is jouw ervaring met de uitleendienst? Reageer via lezersbrieven@cm.be of Persdienst CM, PB 40, 1031 Brussel.

Reageer

CM.BE_15-21_6598.indd 8 29-10-15 15:33

Na een verkeersongeval klagen mensen vaak over nek- en hoofdpijn. Dat kan wijzen op een whiplash. Beweging en een gericht oefenprogramma verzachten het leed na enkele weken.

Wat is een whiplash?Wanneer je hoofd plots en ongecontroleerd achterwaarts schokt en nadien krachtig voor-waarts buigt, zoals bij een kop-staartaanrijding, kan dat een whiplash veroorzaken. Ook andere ongevallen waarbij de nek die plotse bewegingen maakt, kunnen tot een whiplash leiden.

Wat zijn de symptomen?Enkele uren of dagen na het ongeval kun je nekpijn en hoofdpijn krijgen en kan het moei-lijker worden om je nek en hoofd te bewegen. Je kunt ook last hebben van schouderpijn, vermoeidheid, overgevoeligheid voor bijvoorbeeld licht of geluid, misselijkheid of geheugen-problemen. Andere nekaandoeningen of stress kunnen de klachten versterken. Bij een acute whiplash verdwijnen de klachten na vier tot zes weken. Heb je langer dan drie maanden last, dan heb je een chronische whiplash. Stress of schrik dat de klachten niet voorbij zullen gaan, werken chronische klachten in de hand.

Wanneer ga je naar de dokter?Heb je klachten na een plotse beweging van je nek, ga dan naar je huisarts. Die zal nagaan of je klachten door het ongeval komen of een andere oorzaak hebben. Je arts zal ook controleren of je geen breuk, verschuiving van de halswervels of zenuwletsel hebt. Vermoedt je arts dat je zo’n letsel hebt of heb je na drie maanden nog steeds pijn, dan zal hij je doorverwijzen naar een specialist voor verder onderzoek en een aangepaste behandeling.

Wat kun je zelf doen?Klachten na een whiplashletsel zijn normaal en gaan meestal na enkele weken vanzelf over. Probeer zo snel mogelijk je activiteiten weer op te ne-men. Ging je naar de dokter en kreeg je oefeningen, volg het oefenschema dan correct. Je huisarts kan je ook doorverwijzen naar de kinesist voor een behandeling. Wanneer je snel weer beweegt, zullen je klachten snel-ler verdwijnen. Heb je pijn, dan kun je een koud kompres in je nek leggen en kan je arts tijdelijk pijnstillers voorschrijven. Vraag altijd advies voor je geneesmiddelen inneemt. Het is niet bewezen dat een kraag dragen of langdurig rusten helpen. Rust dan ook niet langer dan vier dagen. Beweging is belangrijk voor je herstel.

Elise Rummens, preventie-arts CM

www.cm.be/dehuisdokter

Bron: www.gezondheidenwetenschap.be

[ de huisdokter ] whiplash

9

Wat als je na een ongeval nekpijn hebt?

Heb je klachten na een plotse beweging van je nek, ga dan naar je huisarts. Die zal nagaan of je klachten door het ongeval komen of een andere oorzaak hebben. Je arts zal ook controleren of je geen breuk, verschuiving van de halswervels of zenuwletsel hebt. Vermoedt je arts dat je zo’n letsel hebt of heb je na drie maanden nog steeds pijn, dan zal hij je doorverwijzen naar een specialist voor verder onderzoek en een aangepaste behandeling.

Klachten na een whiplashletsel zijn normaal en gaan meestal na enkele weken vanzelf over. Probeer zo snel mogelijk je activiteiten weer op te ne-men. Ging je naar de dokter en kreeg je oefeningen, volg het oefenschema dan correct. Je huisarts kan je ook doorverwijzen naar de kinesist voor een behandeling. Wanneer je snel weer beweegt, zullen je klachten snel-ler verdwijnen. Heb je pijn, dan kun je een koud kompres in je nek leggen en kan je arts tijdelijk pijnstillers voorschrijven. Vraag altijd advies voor je geneesmiddelen inneemt. Het is niet bewezen dat een kraag dragen of langdurig rusten helpen. Rust dan ook niet langer dan vier dagen.

Elise Rummens, preventie-arts CM

www.cm.be/dehuisdokter

Bron: www.gezondheidenwetenschap.be

[ even buiten strijd ] Gino en Kanian leveren verzorgingsmateriaal aan huis

Ste

fan

Dew

icke

re

grootste ziekenhuis van Vlaanderen’‘Uitleendienst Thuiszorgwinkel is

In het magazijn in Temse staat heel wat materiaal. Dat wordt ter plekke her-steld en gereinigd.

Materiaal huren bij de ThuiszorgwinkelWAT?Het aanbod is ruim: van een babyweeg-schaal tot een tillift of een elektrisch bed.

HOE?Je hebt meestal geen doktersattest nodig. In de winkels kun je zonder reservatie met-een kleine hulpmiddelen meenemen nadat je de waarborg en de huur hebt betaald. Breng ook een ziekenfondsklever mee van de gebruiker. Je kunt materiaal ook telefo-nisch aanvragen. Soms moet je om hygiëni-sche redenen toebehoren kopen. Groot materiaal moet je wel reserveren. Dat wordt aan huis geleverd.

HOE LANG?Je kunt het materiaal voor een onbeperkte periode huren. Bij hometrainers is dat zes maanden.

PRIJS?Bij ontlening betaal je de waarborg, de huur en eventueel kosten voor levering en aan-koop van toebehoren. CM-leden genieten voordelige huurtarieven en betalen maxi-maal 165 euro om hulpmiddelen een volle-dig kalenderjaar te huren.

whiplash

Wat als je na een ongeval nekpijn hebt?

whiplash

Wat als je na een ongeval nekpijn hebt?

CM.BE_15-21_6598.indd 9 29-10-15 15:33

10[ sterker met steun ] 24 uur in de Stiltehoeve

Stilte. We zijn het niet meer gewend wellicht, in onze overvolle levens. Daarom richtte de Bond zonder Naam de Stiltehoeve op: een plek weg van alle drukte. Onze redacteur onderzocht hoe stil het daar is, en wat dat met je doet.

> TEKST: NELE VERHEYE

> FOTO’S: VIOLET CORBETT BROCK

Grote schoonmaak

k ga eens een week in een klooster.’ Ik hoor het wel vaker zeggen, door overwerkte vrienden, maar even-

goed door vermoeide moeders of smartphone-verslaafden. Goed nieuws: de Stiltehoeve Metanoia, een initiatief van de Bond zonder Naam, is een soort retraitecentrum van de 21ste eeuw. In de gerestaureerde hoeve mid-den in het West-Vlaamse platteland, kan ieder-een die dat wil zich terugtrekken. In stilte. ‘We kiezen hier niet zozeer voor absolute stilte, wel voor rust en verdieping’, vertelt coördinator Evi Van Gestel. ‘Praten mag dus wel. Al is het de bedoeling dat mensen hier bewust de stilte komen opzoeken.’

Gsm uitGoed. De stilte opzoeken, hoe doe je dat? Ik begin met mijn gsm uit te zetten. Dat voelt op zich al een beetje raar. Wat als iemand mij dringend wil bereiken? ‘Ze kunnen de Stiltehoeve opbellen’, verzekert Evi mij. Als er echt iets aan de hand is, zal ik dus wel verwit-tigd worden. Bovendien: zo onmisbaar ben ik ook weer niet.

Wat doe je dan?Over naar de orde van de dag. Wat doet een mens op de Stiltehoeve, vraag ik aan Evi. ‘Sommige mensen maken lange wandelingen op hun eentje of lezen een boek in de tuin, an-dere werken aan een bepaald project. Wannes

I

Capelle heeft hier bijvoorbeeld zijn onlangs verschenen boek afgewerkt.’ Aangezien ik hier maar één dag en nacht ben, is een boek schrij-ven misschien net wat te ambitieus, dus besluit ik om vooral te genieten van de stilte en te zien wat het met mij doet.

Als een kind in de zomerIk begin wat aarzelend met een lange wande-ling op het domein. Ik kuier door de grote moestuin en ga even zitten tussen de wuivende zonnebloemen. Iets verderop ontdek ik een pad dat mij door de velden voert. Een koppel hazen schrikt op van mijn voetstappen en rent tussen het gras achter elkaar aan. Ik stap ge-zwind verder en laat mijn gedachten de vrije

loop. Als een kind in de zomervakantie, zo voel ik mij. Hossen door de velden zonder enig doel, lang geleden dat ik nog zoiets gedaan heb, op mijn eentje bovendien. Tot er een regenbui over mij heen plenst, en ik mij afvraag waar ik eigen-lijk mee bezig ben. En vanwaar al die gedachten maar blijven komen.

Denken aan nietsVlak voor het avondeten begeef ik mij naar de gemeenschappelijke ruimte voor een begeleide meditatiesessie. Kwestie van toch een beetje te weten waar het heen moet met al die gedachten. Ietwat onwennig ga ik zitten. De opdracht is vrij simpel: probeer een half uur in dezelfde houding te blijven zitten en maak je geest vrij door je te concentreren op je ademhaling. Lukt absoluut niet, maar dat is niet erg, verzekert Evi mij. Mediteren leer je maar door te oefenen.Voorlopig volstaat het om mijn gedachten tel-kens opnieuw tot de orde te roepen en terug te brengen naar mijn ademhaling. Het half uur

dere werken aan een bepaald project. Wannes

mens op de Stiltehoeve, vraag ik aan Evi. ‘Sommige mensen maken lange wandelingen op hun eentje of lezen een boek in de tuin, an-dere werken aan een bepaald project. Wannes

zwind verder en laat mijn gedachten de vrije te blijven zitten en maak je geest vrij door je te concentreren op je ademhaling. Lukt absoluut niet, maar dat is niet erg, verzekert Evi mij. Mediteren leer je maar door te oefenen.Voorlopig volstaat het om mijn gedachten tel-kens opnieuw tot de orde te roepen en terug te brengen naar mijn ademhaling. Het half uur

dere werken aan een bepaald project. Wannes Voorlopig volstaat het om mijn gedachten tel-kens opnieuw tot de orde te roepen en terug te brengen naar mijn ademhaling. Het half uur

In de gerestaureerde hoeve midden in het West-Vlaamse platteland, kan iedereen die dat wil zich terugtrekken in stilte.

voor je hoofd

CM.BE_15-21_6598.indd 10 29-10-15 15:34

11

[ helpende handen ]

Harouna Traore overtuigt dorpsgenoten van belang mutualiteit‘De mutualiteit is het beste wat me kon overkomen’, vertelt Harouna Traore uit Mali. Harouna is sinds 2011 aangesloten bij Union Technique de la Mutualité (UTM), een partnerorganisatie van CM en Wereldsolidariteit.

In Mali heeft 78 procent van de mensen geen enkele sociale bescherming. UTM biedt een betaalbare ziekteverzekering. ‘Ik wil zoveel mogelijk mensen overtuigen om zich aan te sluiten. Zo ben je geruster. Zelf heb ik zeven kinderen. Mijn jongste zoon, Youssef, is net geboren. De mutualiteit was het beste wat me kon overkomen. Met zeven kinderen is het risico dat er met een van hen iets gebeurt, veel groter. Als ik nu naar de dokter moet, betaal ik maar een kwart van de kosten. De mutualiteit betaalt de rest.’

‘Vroeger was het anders. Ik werkte voor een grote transportfirma maar ik werd nauwe-lijks betaald. Vandaag ben ik technisch medewerker bij UTM. Nu kan ik mijn gezin onder-houden. Want inkomen en aansluiting bij een mutualiteit gaan vaak hand in hand. Ik lig ‘s nachts niet meer wakker van hoge doktersrekeningen. Nochtans zag ik vroeger niet in hoe de mutualiteit ons kon helpen. Pas na verschillende gesprekken werd het me duide-lijk: je helpt elkaar. Met dit systeem steun je alle leden van de gemeenschap.’

Je krijgt er veel voor terug‘Ik wil iedereen overtuigen om zich aan te sluiten. Zonet ging ik nog langs bij Mamadou. Hij werkt in een kleigroeve. Zijn zoon van zes helpt ook mee. Ik legde hem uit waarom de mutualiteit zo belangrijk is. Het bedrag dat je betaalt, lijkt groot, maar je krijgt er veel voor terug. Mamadou begreep dat, maar jammer genoeg is het voor hem onmogelijk een deel van zijn inkomen opzij te zetten voor iets wat volgens hem misschien zal gebeuren.’

‘Ik weet dat dit een werk van lange adem zal zijn. Het enige wat wij kunnen doen, is men-sen zo goed mogelijk inlichten over de mutualiteit. De keuze ligt uiteindelijk bij hen.’

Marieke Bastiaens

Hoe UTM steunen? Doe binnenkort mee aan de acties van 11.11.11 in het kader van de campagne ‘sociale bescherming voor iedereen’, waar ook CM en Wereldsolidariteit aan meewerken.

www.wsm.be

Door een ziekte of na een ongeval kun je pro-blemen ondervinden die je belemmeren om veilig met de auto te rijden. Dan moet je dit melden aan je arts. Hij kan je doorverwijzen naar het Centrum voor Rijgeschiktheid en Voertuigaanpassing (CARA).

Om je rijvaardigheid te beoordelen, moet je behandelende arts eerst een medische vra-genlijst over jou invullen. Die bezorgt hij aan het CARA, dat je nadien uitnodigt om je rijge-schiktheid te evalueren. Een multidisciplinair team van artsen, psychologen en rij-experts test of je aan de medische voorwaarden vol-doet om veilig een auto te besturen. Op basis daarvan bepalen zij de voorwaarden en be-perkingen van je rijbewijs en de eventuele aanpassingen aan je voertuig. Alle evaluaties bij en door het CARA zijn gratis.

Het CARA levert een rijgeschiktheidsattest af waarmee je naar je gemeente gaat om je rijbewijs eventueel aan te passen of je ingele-verde rijbewijs terug te krijgen. Het is wel mogelijk dat je gewenningslessen moet vol-gen met een aangepast voertuig.

Je wordt niet altijd doorgestuurd naar het CARA. Voor mensen met diabetes van wie de behandeling bestaat uit leefstijlaanpassing en bloedsuikerverlagende geneesmiddelen, kan de huisarts het rijgeschiktheidsattest af-leveren. Bij diabetespatiënten die behandeld worden met insulinespuiten of insulinepomp, gebeurt dit door de endocrinoloog.

www.bivv.be/nl/particulieren/carawww.diabetes.be/hulp-voor-jou

[ de vraag ]

Mag ik met de auto rijden als ik een aandoening heb?

Tim

Dir

ven

/ 11

.11.

11

duurt – toegegeven – verschrikkelijk lang, maar na het klinken van de gong ben ik wel trots op mezelf. Niet dat ik nu de ultieme rust heb gevonden, maar mijn hoofd is wel iets leger dan daarvoor. En het avondeten smaakt heerlijker dan ooit, misschien net omdat mijn hoofd minder voor afleiding zorgt.

Licht uit om negen uurDe avond breng ik door met een boek, heer-lijk ongestoord. Geen gsm-berichtjes, geen computer, geen internet en geen televisie, dat maakt het een pak makkelijker om te fo-cussen, zo blijkt. En om vroeg te gaan slapen – om negen uur knip ik het licht al uit. Na een verkwikkende nacht en een lange ochtend-wandeling langs het kanaal, is mijn hoofd leger dan ooit, maar tegelijkertijd zit het vol nieuwe ideeën. Alsof de grote schoonmaak plaats gemaakt heeft voor nieuw meubilair.

En dan zitten de 24 uur stilte erop. Terug naar de bewoonde wereld dan maar. Het station van Brugge lijkt ineens verschrikkelijk hec-tisch. Ongelooflijk hoeveel drukte en lawaai we produceren, en hoe gewoon we dat wel vinden. De Stiltehoeve als oase van rust heeft zeker haar nut, al was het maar om te bewij-zen dat het ook anders kan.

Een verblijf in de Stiltehoeve is mogelijk vanaf 75 euro per persoon per nacht, in volpension. Mensen met een beperkt budget kunnen een sociaal tarief aan-vragen op basis van hun situatie. CM-leden ontvangen een gratis ontbijt ter waarde van 10 euro per overnachting in volpension bij een verblijf in De Stiltehoeve. Vermeld bij de boeking dat je CM-lid bent en leg een geel klevertje voor bij aankomst.

www.cm.be/stiltehoevewww.stiltehoevmetannoia.be

[ sterker met steun ] 24 uur in de Stiltehoeve

CM.BE_15-21_6598.indd 11 29-10-15 15:34

zo behouden zelfstandigen hun rechten [ mijn CM ][ inbox ]

Vele lezers reageerden op het artikel over burn-out in cm.be nr. 19. Een selectie.

Grenzen stellenIk ben al sinds februari thuis met een burn-out. In het begin probeerde ik ertegen te vechten maar je lichaam zegt echt wel STOP. Vooral veel rusten en wandelen in de natuur deden mij goed. Ik heb het moeilijk gehad om mijn hoofd leeg te maken. Nu doe ik mindfulness-oefenin-gen thuis. Ik ben ook begonnen met yoga en dat is een aanrader. Belangrijk is je te laten omrin-gen met mensen die je begrijpen en die luiste-ren naar jou. Door mijn burn-out heb ik leren luisteren naar mijn lichaam, leren doseren en leren aan mezelf denken. Ik begin nu weer twee halve dagen te werken en probeer gelei-delijk aan op te bouwen. Mijn grenzen stellen zal een aandachtspunt zijn.

Veerle De Bouw

Andere dienst In 2014 heb ik een burn-out gehad. Na een zware ingreep moest ik veel te vroeg weer aan het werk. Daar was intussen veel veranderd maar ik moest als verpleegkundige weer on-middellijk meedraaien. Ik kreeg veel fysieke klachten. Ik sliep niet meer en kon me niet meer concentreren. De stress op het werk was veel te hoog. Maar ik werd niet gehoord. Mijn lichaam dwong me op een bepaald moment zelf om te stoppen. De huisarts was zeer be-gripvol en bevestigde mijn vermoeden van een burn-out. Ik ben ook boeken beginnen lezen over stress en burn-out. Ik kreeg weer wat meer zelfvertrouwen. Op het werk vroeg ik om op een andere dienst te werken die minder stresserend was. Dat is gelukt, maar het kost me nog veel energie om vol te houden.

Naam en adres bekend bij de redactie

Speur je in cm.be mee naar het antwoord?

TipNietszeggend bevel

Heb je vragen of opmerkingen bij een artikel? Aarzel niet om ze te sturen naar lezersbrieven@cm.be - Persdienst CM, Postbus 40, 1031 Brussel

Onder elke brief publiceren wij de volledige naam en woonplaats van de auteur. Als je jouw reactie liever zonder deze gegevens ziet verschijnen, vermeld dit dan uit-drukkelijk. De redactie kan de teksten inkorten of niet geven bij plaatsgebrek.

12

Stuur je antwoord voor 23 november op een gele briefkaart naar informatieblad cm.be, Postbus 40, 1031 Brussel. Of mail het naar zoekenwin@cm.be. Vermeld wel-ke prijs je wenst: het boek ‘Stralend door de menopauze’ van Leen Steyaert (over hoe ongemakken van de menopauze ver-mijden en hoe een boeiende tijd ontdekken na je vijftigste), uitg. Manteau of het boek ‘Geen goesting?!’ van Lieve Swinnen (tips voor ouders en opvoeders om jongeren te motiveren hun talenten te ontwikkelen), uitg. Van Halewyck. Uit de juiste inzendin-gen worden drie winnaars geloot.

Antwoord opgave cm.be nr. 19Ladder

Winnaars Andre Mistiaen (Izegem)Edmond Moens (Hasselt)Gudrun Putman (Drongen)

Neem ook deel aan de CM-webquiz op www.cm.be.

Oplossing

L

Werk uit handen gevenTwee jaar geleden kampte ik met een burn-out. Ik wilde wel maar kon niet meer. Ik wist van mezelf dat het zo niet verder kon en heb contact opgenomen met de huisarts. Ik ben veertien dagen thuis geweest maar dat was onvoldoende. Daarna heb ik besloten om deel-tijds zorgverlof te nemen om voor mijn vader te kunnen zorgen en om rust te vinden. Op deze manier ben ik er stilletjes terug uit gekropen. Ik heb geleerd dat ik tijd moet nemen voor me-zelf en dat ik rust moet inbouwen. De boog kan niet altijd gespannen staan. Ik heb ook ervaren dat je moet durven werk uit handen te geven en moet leren relativeren. Gezonde voeding hielp eveneens. Ik werk nu ook deeltijds. En dat gaat mij goed af.

Naam en adres bekend bij de redactie

HartcoherentieAnderhalf jaar heb ik gevochten tegen het burn-out-beest. Een beest dat als een slui-pend gif je hele leven kan ondermijnen. Ik zat in een overlevingsmodus, op zoek naar hulp. Van mijn arts kreeg ik antidepressiva voorge-schreven. Omdat ik helemaal niet depressief was, ben ik op zoek gegaan naar een gezonder alternatief. Op aanraden van mijn hartspecia-list ben ik hartcoherentietraining gaan volgen. Door hartcoherentie, een ademhalingstech-niek die je met biofeedback kan meten, ben ik uit mijn dal geklommen. Door dagelijks te trainen, twee keer tien minuten per dag, ben ik weer gaan leven. Deze simpele ademhalings-techniek kan je concentratie verbeteren en je veerkracht tegenover stress verhogen.

Katrien Geeraerts

NabestaandenNiet iedereen houdt rekening met de gevoelig-heden van nabestaanden. Mijn partner over-leed in maart dit jaar na een lange ziekte. Hij was opgenomen in het ziekenhuis. Eind juni kregen wij een factuur voor zijn verblijf. Omdat de bankrekeningen geblokkeerd waren, stuur-de ik de ziekenhuisfactuur door naar de nota-ris. Intussen heb ik al drie aanmaningen ont-vangen om te betalen. Mijn man betaalde altijd alles correct. Hoelang zal ik nog bestookt worden met boze brieven? Ik wil mijn man met Allerheiligen in rust herdenken.

Anny Terreur, Rijkevorsel

[ brief in de kijker ]Nieuwe keuzeHet interview met Patrick Bosmans (cm.be nr. 19) heeft me diep geraakt, in die zin dat ik op het punt sta een bijna identieke keuze te maken. Na 20 jaar in een lo-gistieke administratieve omgeving gewerkt te hebben, is de overtuiging om méér te betekenen steeds luider gaan klinken. Meer voor mezelf, maar vooral meer voor anderen. Ik wil rechtstreeks voor de medemens gaan zorgen, zoals Patrick Bosmans.

Naam en adres bekend bij de redactie

CM.BE_15-21_6598.indd 12 29-10-15 15:34

zo behouden zelfstandigen hun rechten [ mijn CM ]13

ls zelfstandige moet je ten laatste op het einde van elk kwartaal je sociale bijdragen betalen. Een bijdrage is

maar betaald de dag dat ze op de rekening van het sociaal verzekeringsfonds staat.

Bijdrage verhoogt als je niet of te laat betaaltAls je de sociale bijdrage van een kwartaal niet tijdig betaalt, verhoogt ze met 3 procent. Zolang ze niet volledig betaald is, wordt na elk volgend kwartaal de verhoging opnieuw toege-past op het onbetaalde gedeelte.De sociale bijdragen die op het einde van een kalenderjaar vervallen, maar die op 31 decem-ber van dat jaar niet op de rekening van het sociaal verzekeringsfonds staan, verhogen met 7 procent. Deze verhoging krijg je één keer per jaar aangerekend op de bijdragen die in het vorige kalenderjaar voor het eerst werden ge-vorderd. Als je in het vierde kwartaal van een bepaald jaar een afrekening krijgt waarvoor één kwartaal uitstel van betaling geldt, is er op dat bedrag geen verhoging.

Bijzondere verhoging op de regularisatiebijdragenVanaf 2015 worden de sociale bijdragen bere-kend op het beroepsinkomen van het jaar zelf. Zolang dit inkomen niet gekend is, berekent het sociaal verzekeringsfonds een voorlopige bijdrage op het inkomen van 3 jaar geleden. Is het definitieve inkomen gekend, volgt een re-gularisatie. Je krijgt bij de regularisatie nooit verhogingen als je minstens de voorlopige bijdrage betaal-de, berekend op het inkomen van 3 jaar gele-den. Je krijgt wel verhogingen aangerekend als je je voorlopige bijdragen liet verminderen en bij de regularisatie blijkt dat je dit op 31 december van het bijdragejaar te laat had be-taald.

De verhoging bedraagt 3 procent per kwartaal en wordt berekend op het verschil tussen de voorlopige bijdrage, berekend op het inkomen van 3 jaar geleden, en de verlaagde bijdrage. De verhoging geldt pas vanaf 1 januari van het jaar volgend op het bijdragejaar. Je kunt im-mers tot 31 december van het lopende bijdra-gejaar nog bijstortingen doen op de verlaagde voorlopige bijdragen.

Deze verhoging wordt aangerekend tot het verstrijken van het kwartaal voorafgaand aan het kwartaal van de betaling of tot het verstrij-ken van het kwartaal voorafgaand aan het kwartaal waarin het fonds de regularisatie meedeelt. Daarnaast krijg je er op 1 januari van het jaar volgend op het bijdragejaar nog een eenmalige verhoging van 7 procent bij.

Een voorbeeld: De zelfstandige is in 2015 een voorlopige bijdrage verschuldigd van 2 200 euro per kwartaal. Hij laat deze verminderen naar 1 400 euro. In november 2017 blijkt dat zijn definitieve bijdrage 2 400 euro per kwartaal bedraagt. Hij moet dus 1 000 euro per kwartaal bijbetalen, maar zijn verhogingen worden maar berekend op 800 euro per kwartaal. Deze verhogingen worden berekend van 1 januari 2006 tot en met het derde kwartaal van 2017. De verhogingen bedragen bijgevolg:- 3 200 (= 4 x 800 euro) x 3 % x 7 (= 7 kwartalen) = 672 euro- 3 200 x 7 % (= eenmalige verhoging op 1 januari 2016) = 224 euro

Betaal je in 2015 een verminderde voorlopige bijdrage, houd dan de inkomsten van 2015 goed in de gaten. De boekhouder kan je hierbij hel-pen. Ligt het geschatte beroepsinkomen van 2015 hoger dan de voorlopige berekeningsba-sis, is het aan te raden nog voor het einde van het jaar een bijstorting te doen.

Verhoging kwijtscheldenBij financiële problemen kun je vragen om de verhoging kwijt te schelden. In een brief naar

Betaal op tijd je sociale bijdragenHou de betalingstermijn van je so-ciale bijdragen goed in het oog. Te laat betalen kan je zuur opbreken.

je sociaal verzekeringsfonds leg je uit waarom je de bijdragen te laat hebt betaald. Het sociaal verzekeringsfonds bezorgt je aanvraag aan het RSVZ, dat de eindbeslissing neemt.

Ziekteverzekering verliezenJe sociale bijdragen te laat betalen, heeft nog andere nadelen. Je verliest rechten in de soci-ale zekerheid zoals de ziekteverzekering of pensioenopbouw. Je ontvangt ook geen fiscaal attest Vrij Aanvullend Pensioen (VAPZ), waar-door de fiscus de betaalde premie als beroeps-kost zal verwerpen. Redenen genoeg dus om de sociale bijdragen tijdig te betalen.

A

CM werkt samen met Acerta en Zenito. Op die manier worden je belangen als zelfstandige maximaal verdedigd en kun je rekenen op een integraal dossierbe-heer.

ACERTASociaal verzekeringsfonds & OndernemingsloketTel. 078 15 71 00www.acerta.be

ZENITOSociaal Verzekeringsfonds & OndernemingsloketTel. 02 21 22 350www.zenito.be

CM werkt samen met Acerta en Zenito. Op die manier worden je belangen als zelfstandige maximaal verdedigd en kun je rekenen op een integraal dossierbe-heer.

ACERTASociaal verzekeringsfonds & OndernemingsloketTel. 078 15 71 00www.acerta.be

ZENITOSociaal Verzekeringsfonds & OndernemingsloketTel. 02 21 22 350www.zenito.be

Vanaf 2015 worden de sociale bijdragen berekend op het beroepsinkomen van het jaar zelf.

CM.BE_15-21_6598.indd 13 29-10-15 15:34

Wat is dat toch met de jeugd van tegenwoordig? Gedemotiveerd, schoolmoe, psychische problemen. Het zette kinderpsychiater Lieve Swinnen aan om een boek te schrijven over motivatie. Bedoeld voor ouders, maar ei-genlijk kan iedereen eruit leren, want raken we ergens onderweg niet allemaal wel eens onze motivatie kwijt?

> TEKST: HILDE VAN MALDEREN

[ uitsmijter ] kinderpsychiater Lieve Swinnen over motivatieproblemen bij jongeren

I Wanneer is een kind schoolmoe?‘Schoolmoeheid is een symptoom van uit even-wicht zijn. Wie gaat graag naar school? Kinde-ren en jongeren die goed in hun vel zitten. Als je jezelf niet de moeite vindt, investeer je niet in jezelf. Dat geldt trouwens ook voor volwassenen. Maar het kan ook zijn dat een kind in een richting zit die het niet zelf gekozen heeft. Ik hoor ouders soms zeggen dat hun kind een doener is. Dat het altijd buiten bezig is met papa in zijn werkhok. Maar dan moet het toch Latijn doen, want zak-ken kan nog altijd. Ik vind dat zo jammer. Dat men niet volgt wat men binnenin eigenlijk al aanvoelt. Vele ouders durven dat niet en vrezen dat ze hun kinderen kansen ontnemen.’

Mag er tegenwoordig ook niet te veel?‘Het is dubbel. Kinderen hebben ouders nodig om hen de weg te wijzen. Als iedereen op de computer zit, waarom zou jij dan wel je huiswerk gaan maken? Ouders moeten structuur bieden, grenzen stellen en zorgen voor een goede band. Maar wat gebeurt er nu? Vaak schiet men pas in actie als er een slecht rapport is. Ik zeg altijd tegen ouders dat opvoeden een even belangrijk thema is dan de keuzes die je maakt, als je een huis bouwt. Over welke vloer je in de keuken gaat leggen, wordt wel drie keer nagedacht, maar over de schoolkeuze van je kind precies veel minder. Of over beslissingen zoals mogen ze een eigen computer hebben of niet.’

Hoe ga je als leerkracht het best om met onge-motiveerde leerlingen?‘Verbondenheid maakt dat leerlingen meer ge-motiveerd zijn. Als je investeert in de relatie leerling-leerkracht doe je al veel. Zoek hoe je leerlingen kunt aanspreken op hun sterke kan-ten. Het is niet makkelijk om bijvoorbeeld op vrijdagmiddag wiskunde te geven. Wel, spreek met hen af hoe dat het best wordt aangepakt. Theorie in de week en oefeningen op vrijdagmid-dag? Trouwens, wat gebeurt op de werkvloer? Op vrijdagnamiddag kun je bijna geen enkele dienst bereiken, maar we verwachten het wel van onze jeugd.’

‘Geen goesting?!, uitgeverij Van Halewyck, 22,50 euro.Wil je kans maken op een gratis exemplaar, speel mee met Zoek en Win op pag. 12.

En dan komen ze bij een kinderpsychiater. Dat lijkt me een taboe. ‘Dat blijft moeilijk, maar het is wel geëxplodeerd. Kinderen die schoolmoe zijn, worden niet vaak naar de kinderpsychiater doorverwezen. Daar houdt het CLB zich mee bezig. Als ze bij mij ko-men, hebben ze eerder een schoolfobie. De eer-ste week van september had ik al vijf kinderen die niet meer naar school wilden. En dan gaan

we op zoek. Heeft het kind een goed zelfbeeld? Is het depressief? Wordt het gepest? Is het ang-stig? Zitten de ouders in een vechtscheiding? Groeit het op in een situatie waar de lat te hoog wordt gelegd? In onze prestatiemaatschappij moeten onze kinderen het beter doen dan ons-zelf. Terwijl het net je verantwoordelijkheid is als ouder om je kinderen veilig te laten opgroeien.’

k ben vorig jaar eens gaan spreken op een school die me gecontacteerd had, omdat ze hun leerlingen niet meer

aan het werk kregen’, begint Lieve Swinnen het interview. ‘In onze maatschappij komt toch meer en meer de vraag naar boven: Wat is er aan de hand dat er zoveel jongeren afhaken? Hoe komt het dat zoveel jongeren psychische problemen hebben?’

Waar heeft dat volgens jou mee te maken?Lieve Swinnen: ‘Vroeger kon iemand nog zeggen dat hij niet mocht studeren van thuis. Nu is al-les wat je doet eigen keuze. Geen enkele jongere kan nog gefrustreerd zijn omdat hij of zij niet naar de universiteit mag. Je krijgt de kansen, maar je moet ze ook waarmaken. Die psychi-sche problemen bij jongeren hebben te maken met een combinatie aan verwachtingen. Ieder-een moet ASO doen. Maar ook met de chaos in de maatschappij. Er zijn heel wat kinderen die opgroeien in complexe situaties. En ze worden overprikkeld. Van ’s morgens tot ’s avonds. Daar kan niet ieder kind mee om. Een kind zal niet snel een burn-out krijgen, maar het kan wel zijn motivatie verliezen.’

‘Kinderen kunnen moeilijk om met chaos’

Lieve Swinnen: ‘Een kind zal niet snel een burn-out krijgen, maar het kan wel zijn motivatie verliezen.’

Ouders denken drie keer na over de tegels in de keuken, maar veel minder over de opvoeding van hun kinderen.

16

Lieve Swinnen, kinderpsychiater

CM.BE_15-21_6598.indd 14 29-10-15 15:34