56
(Tagalog タガログ語) Sangguniang Aklat-pamatnubay Para sa mga Dayuhan 外国人生活ガイドブック Lungsod ng Gifu 岐阜市

外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

(Tagalog タガログ語)

Sangguniang Aklat-pamatnubay Para sa mga Dayuhan

外国人生活ガイドブック

Lungsod ng Gifu

岐阜市

Page 2: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

Sangguniang Aklat-pamatnubay Para sa mga Dayuhan

Lungsod ng Gifu

Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang nilalaman ng aklat na ito ay pang kasalukuyan marso 2019. Babala, maaring

mag bago pagkatapos ilathala (3) Magkaiba ang araw ng pahinga ng bulwagan ng lungsod, hospital at kumpanya. ・Bulwagan ng lungsod ・Karaniwang araw ng pahinga….. sabado, linggo, pista, kataposan ng taon at bagong

taon ( ika-29 Disyembre hanggang ika-3 ng Enero) ・Kawanihan ng Imigrasyon ・Karaniwang araw ng pahinga..... sabado, linggo, pista, kataposan ng taon at bagong taon

(ika-29 Disyembre hanggang ika-3 ng Enero) ・Hospital….. magkaiba ang araw ng pahinga ng bawat hospital. ・Ang ospital pangmamamayan ay sabado, linggo, pista,kataposan ng taon at bagong taon

( ika-29 Disyembre hanggang ika-3 ng Enero) ・Pulis..... Walang araw ng pahinga ・Bumbero..... Walang araw ng pahinga ・ Bangko..... sabado, linggo, pista, kataposan ng taon at bagong taon (ika-29

Disyembre hanggang ika-3 ng Enero)

Magka-iba ang bukas ng araw ng bawat pasilidad, manyaring tumawag na lang.

Page 3: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

TALAAN NG MGA NILALAMAN

I MGA SANGGUNIANG PAGLILINGKOD ........ 1

1 Mga Sangguniang Paglilingkod para sa

mga Mamamayan ............................................. 1

2 Mga Tanggapang Tumatanggap ng Sangguni sa

Iba’t ibang Wika .................................................. 1

II MGA PATAKARANG LEGAL 1 Mga Patakaran sa Pananatili .............................. 3 (1) Pagbabago ng Kalagayan ng Pananatili.................. 3 (2) Pagpapanibago ng Hangganan ng Pananatili.......... 3 (3) Pagkuha ng Permiso ng Pananatili ......................... 3 (4) Mga Gawaing Hindi Nakasaad sa

Hinahawakang Bisa ............................................... 3 (5) Pahintulot sa Muling Pagbabalik sa

Bansang Hapon ...................................................... 3 (6) Pahintulot para sa Palagiang Paninirahan ............... 3

(7) Katibayan ng Otorisadong Trabaho........................ 4 2 Patakaran sa Pagrehistro ng Paninirahan ......... 4

(1) Tungkol sa Residence Card .................................... 4 (2) Patakaran Kapag Nagbago ang Iyong Pangalan ..... 4

(3) Patakaran Tungkol sa Tirahan ................................ 4 (4) Notipikasyon tungkol sa

Ugnayang Pagtatatag........................................... 4 (5) Patakaran sa Paglabas sa Bansang Hapon .............. 5

3 Sistema ng Rehistro ng Pamilya ......................... 5 (1) Rehistro ng Pamilya ............................................... 5

(2) Patalaan ng Pag-aasawa ......................................... 5 (3) Patalaan ng Diborsiyo ............................................ 5 (4) Patalaan ng Kapanganakan ..................................... 6 (5) Patalaan ng Kamatayan .......................................... 6

4 Patalaan ng Pansariling Tatak............................ 6 III MAHAHALAGANG IMPORMASYON

SA PAMUMUHAY ............................................... 7 1 Pabahay ................................................................ 7

(1) Paano Umupa ......................................................... 7 (2) Mga Kasunduan o Kontrata .................................... 7 (3) Bayaran sa Oras ng Pagkokontrata ......................... 7 (4) Pagpapanibago/Pagtatapos ng Kontrata ................. 7 (5) Paunawa bago Tumira sa Apartment ..................... 7 (6) Paunawa sa mga Nangungupahan .......................... 8 (7) Pampublikong Pabahay .......................................... 8

2 Elektrisidad .......................................................... 8 (1) Pagpapaakabit ng Kuryente .................................... 8 (2) Pagsingil at Pagbabayad ......................................... 8 (3) Pagtatapos ng Serbisyo ng Kuryente ...................... 8 (4) Paunawa ................................................................. 9 3 Gas......................................................................... 9

(1) Gasul at mga Kagamitang de-gasul ........................ 9 (2) Sa Pagpapahinto ng Paggamit ng Gas .................... 9 (3) Dapat Gawin kapag Nagkaroon ng

Problema sa Gas..................................................... 9

4 Tubig .................................................................... 9 (1) Pagpapakabit ng Tubig .......................................... 9 (2) Pagsingil at Pagbayad .......................................... 10 (3) Pagpapahinto ng Serbisyo sa Tubig ..................... 10 (4) Paunawa ............................................................... 10 5 Telepono ............................................................. 10 (1) Pagpapakabit ng Telepono ................................... 10 (2) Pagbabayad .......................................................... 10 (3) Mga Numerong Pangkagipitan at Paglilingkod ... 10 (4) Paglilipat ng Telepono ......................................... 10

(5) Kung Hindi na Kailangan ang Telepono ............. 11 (6) Pagtawag sa Loob ng Bansa ................................ 11 (7) Paggamit ng Pampublikong Telepono ................. 11 (8) Mga Tawag na Internasyonal ............................... 11 6 Internet ............................................................... 11

7 Koreo .................................................................. 12 (1) Mga Pamamalakad sa Tanggapan ng Koreo ........ 12 (2) Mga Buson at mga "Zip Codes" .......................... 12 (3) Halaga ng Sulat at Pagpapadala nito .................... 13 8 Bangko................................................................ 13 (1) Oras ng Kalakalan ............................................... 13 (2) Pagbubukas ng Lagak sa Bangko ........................ 14 (3) Papaano Gamitin ang "Bank Card"...................... 14 (4) Otomatikong Pagbabayad ng mga

Palingkurangbayan .............................................. 14 (5) "Sokin," Pagpapadala ng Pera ............................. 14 9 Basura ................................................................ 15 (1) Pangungulekta ng Basura .................................... 15 (2) Paraan ng Paglalabas ng Basura .......................... 15

(3) Mga Bagay na Hindi Kinokolekta ng Lungsod ... 16 (4) Mga Basurang Hindi Kaya ng Lungsod............... 17

(5) Pagkolekta ng basurang maaaring gamitin uli sa ibang bagay ................................................ 17

10 Iba pang Impormasyon Tungkol

sa Pamumuhay................................................. 17 (1) Tulong sa mga Mamimili..................................... 17 (2) "Jichi-Kai"- Kapisanan ng Purok ......................... 18

(3) "Sento"- Pampublikong Paliguan ........................ 18 (4) Labanderiya ......................................................... 18

(5) Buwis sa Pagtatrabaho, Buwis sa Paninirahan, at Buwis Pangsasakyan ....................................... 18

IV PARA SA LIGTAS NA LUGAR AT PAGPIGIL

NG KAPAHAMAKAN ....................................... 20 1 Sa Panahon ng Kagipitan o Emerhensiya ....... 20 (1) 110 at 119 ............................................................ 20 (2) Kapag may Nangyaring Aksidente sa Trapiko .... 20 2 Para sa ligtas na lugar ....................................... 20

(1) Mga Himpilan ng Pulisiya ................................... 20 (2) Kapag Nangyari ang Nakawan at

para sa Ligtas na Lugar ....................................... 20 3 Pagiwas ng Kalamidad ...................................... 20

(1) Tungkol sa Balala at Paglikas ......................... 20

Page 4: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

(2) Sunog ................................................................... 21 (3) Mga Lindol ........................................................... 21 (4) Mga Bagyo ........................................................... 22 (5) Ang Kaya mong Paghahanda para sa Sakuna ...... 22

(6) Tanggapang Suporta sa Iba’t ibang Lengguwahe sa Panahon ng Sakuna ng Lungsod ng Gifu ......... 23

V PANGANGALAGA SA KALUSUGAN.............. 24 1 Pagpapanatili ng Kalusugan at Pagpigil at

Paggamot sa Sakit .............................................. 24 (1) “Public Health Center” at “Sentrong

Pangkalusugan para sa Mamamayan” .............. 24 (2) Mga Institusyong Pangkalusugan ......................... 24 (3) Mga Pampamayanang Pagamutan ng Gifu .......... 26 (4) Mga Pagsusuri ng Karamdaman sa Araw ng Pista Opisyal at Gabi ............................. 26 2 Talaan ng mga Ospital at Klinika kung saan ang

mga Pamunuan ay may Doktor na

Nakapagsasalita ng mga Wikang Banyaga ..... 26 (1) Paghahanap ng Ospital na tumatanggap ng

Ibang wika sa Loob ng Lungsod ng Gifu ............. 27 (2) Pagpapadala ng Medikal na interprete ................. 27 (3) Pagpakilala ng mga Doktor na

Marunong Magsalita ng Ibang Wika................ 27

3 Seguro sa Pagpapagamot .................................. 27 (1) Plano ng Seguro sa Pinagtatrabahuhan................. 27 (2) Plano ng Pambansang Seguro ng Kalusugan ....... 27 4 Pangangalaga sa Kalusugan ng Ina/Bata ......... 29 (1) Pagbubuntis at Panganganak ................................ 29 (2) Pangangalaga sa mga Bata ................................... 30 VI PANGKALAHATANG KAPAKANANG

PANLIPUNAN ..................................................... 31 1 Plano ng Pambansang Pensiyon ....................... 31 2 Kapakanang Panlipunan ................................... 31 (1) Sustento para sa Kapakanan ng mga Bata ............ 31 (2) Sistema ng Kapakanang Panlipunan na

Nabibigay-tulong sa Pagbabayad ng Pagpapagamot ........................................................................... 31

(3) Tulong para sa mga may Kapansanan .................. 32 (4) Tulong para sa Kapakanan ng mga

Nakatatandang Mamamayan ................................ 32 (5) Segurong Pangkalusugan para sa

mga Nangangailangan ng Pag-aalaga .................. 32 (6) Tulong sa Pagpapalaki at Pag-aalaga

ng bata ............................................................... 33 VII EDUKASYON .................................................... 34 1 Sistema ng Edukasyon sa Bansang Hapon ...... 34 2 Day Care Center at Kindergarten .................... 34 (1) Day Care Center ................................................... 34 (2) Kindergarten ......................................................... 34 3 Sapilitang Edukasyon ........................................ 34 (1) Elementarya at Paaralang Segundarya ................. 34 (2) Mga Gurong Gabay sa mga

Mag-aaral na Batang Banyaga............................. 35 4 Mataas na Paaralan at Unibersidad ................ 35 (1) Mataas na Paaralan .............................................. 35 (2) Mga Unibersidad at Segundaryang Kolehiyo ...... 35

(3) Scholarship .......................................................... 35 5 Pag-aaral o Leksiyon sa Wikang Hapon ......... 35

VIII TRANSPORTASYON ..................................... 36 1 Transportasyong Pampubliko .......................... 36 (1) Mga Tren ............................................................. 36 (2) Mga Bus .............................................................. 36 (3) Mga Taksi ............................................................ 36 2 Mga Kotse at Bisikleta ...................................... 36 (1) Pagmamaneho...................................................... 37 (2) Pagsakay sa Bisikleta........................................... 37 IX LIBANGAN AT KULTURA ............................. 39 1 Bulwagang Pampubliko at mga Sentrong

Pangkomunidad................................................. 39 2 Mga Aklatan ...................................................... 39 3 Mga Institusyong Pangkultura ......................... 39 (1) Mga Institusyong Pangkultura

at Pangkarunungan .............................................. 39 (2) Mga Liwasan at mga Institusyong Panlibangan .. 42 4 Institusyong Pampalakasan .............................. 44 (1) Mga Institusyong Pampalakasan ......................... 45 (2) Mga Institusyon para sa mga Larong Panlabas .... 45 5 Mga Municipal Parking Lots ........................... 46 X BULWAGAN NG LUNGSOD ............................ 47 (1) Bulwagan ng Lungsod ......................................... 47 (2) Mga Sangay ......................................................... 47 Direktoryo ng Telepono ......................................... 48

Page 5: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 1 -

I MGA SANGGUNIANG PAGLILINGKOD 1 Mga Sangguniang Paglilingkod Para sa mga Mamamayan

Para sa mga pang-araw-araw na suliranin at inaalalang mga bagay, tumatanggap ang tanggapang ng isangguni sa tanggapang babanggitin sa ibaba. Magsadya lamang sa Tanggapan ng Sangguniang Pangmamamayan (Shimin Sodan Shitsu) Bulwagan ng Lungsod ng Gifu: 214-6028 Tanggapan ng Sangguniang Pangmamamayan ext. 3282 2 Mga Tanggapang Tumatanggap ng Sangguni sa Iba’t ibang Wika

Magkaiba ang araw at oras ng pagsangguni ng mga tanggapan, maaring kumprimahin muna bago pumunta. ○Samahang-ugnayang Pang-internasyonal ng Lungsod ng Gifu

Tumatanggap ng sangguni sa iba’t ibang wika tungkol sa araw -araw na pamumuhay at patakaran sa pangangasiwa. Mga suportadong wika: Ingles・ Intsik・Tagalog・Portuges Lugar: Minna no Mori Gifu Media Cosmos Multi-cultural Plaza, 40-5 Tsukasa-machi, Lungsod ng Gifu http://www.ccn.aitai.ne.jp/~gk3700cc/living.html Telepono: 263-1741

○Gifu International Center (Gifu-Ken Kokusai Koryu Center)

Tumatanggap ng konsultasyon sa pamumuhay ng mga dayuhang mamamayan sa iba’t ibang wika tulad ng Ingles,

Portuges, Intsik, at Tagalog. Lugar: 1-12 Yanagase-dori 2F Chunichi Bldg. Telepono: 214-7700 ○Kawanihan ng Imigrasyon ng Nagoya (Nagoya Nyukoku Kanri Kyoku)

Ang kawanihang ito ay tumatanggap ng kahilingan sa pagkuha ng sertipiko ng kalagayan ng pananatili (zairyu shikaku), nagsasaayos at nagbibigay pahintulot sa pananatili, pagpapalit, at pagpapahaba ng kalagayan ng pananatili. Nagsasagawa ng iba’t ibang pagsisiyasat at nagsasaayos ng mga bagay na may kinalaman sa mga gawaing hindi pinapayagan sa klase ng kalagayan ng pananatili, sa permanenteng paninirahan, at sa muling pagbabalik sa bansang Hapon. Lugar:5-18 Shouhou-cho, Minato-ku, Nagoya City, 455-8601 Telepono: 052-559-2150 ○Nagoya Immigration Bureau, Sangay sa Gifu (Nagoya Nyukoku Kanri Kyoku Gifu Shucchosho)

Simula noong May 1, 2002, nagbukas ang nasabing sangay para sa mga banyagang nakatira sa Gifu. Ang mga ginagawa dito ay tulad ng sa Imigrasyon ng Nagoya, nguni ’t kung tungkol sa pagkuha ng nararapat na sertipiko para sa katayuan ng pananatili, aplikasyon lang ang tinatanggap dito (bukod dito ang kalagayan na “Training” at “Entertainment”). Lugar: Gifu Houmu Sougou Chousha Bekkan 4F 2-7-2 Mieji-chou, Gifu City 500-8812 Telepono: 214-6168 ○Tanggapang Nagbibigay-impormasyon sa Pandarayuhan (Gaikokujin Zairyu Sogo Information Center,

sa Nagoya) Tumatanggap at sumasagot sa iba’t ibang katanungang may kinalaman sa pagpasok at pananatili sa bansa. Mga suportadong wika: Hapon・ Ingles・ Intsik・Koreano・Kastila atbp Lugar: 5-18 Minato-ku Shoho-cho, Lungsod ng Nagoya Telepono: 0570-013904 (kapag tatawag mula sa labas ng bansa, IP phone, at PHS: 03-5796-7112 ) ○Konsultasyong May Kinalaman sa Mga Batayan sa Pagtatrabaho ng mga Dayuhan

Ang Departmento na Namamahala sa Manggagawa ng Kawani ng Pamantayan ng Trabaho ay tumatanggap ng konsultasyon mula sa mga manggagawang dayuhang nais malaman ang mga batayan sa pagtatarabaho. Mga suportadong wika: Portuges・Kastila Lugar: 5-13 Kinryu-cho, Lungsod ng Gifu, Gifu Godo-chosha 3F Telepono: 245-8102

○Konsultasyon Para sa mga Dayuhang may Trabaho Ang tanggapang ito ay tumatanggap ng konsultasyon mula sa mga dayuhang may legal na kakayahang magtrabaho. Mga suportadong wika: Ingles・Intsik・Tagalog・Portuges Pangalan ng Pagsasanggunian: Hello Work Gifu, GAIKOKUJIN CORNER Telepono: 206-5063 Lugar : 1-9-1 Gotsubo, Lungsod ng Gifu

Page 6: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 2 -

○Yorisoi hotline (Society Comprehensive Support Center)

Kapag may problema, at gusting ito ilabas manayari kang humingi ng konsultasyon dito. Suportadong Wika: Ingles, Intsik, Tagalog, Portuges, Koreano, Espanyol, Thai, Vietnamese, Nepali Libre ang pag tawag at bukas 24 oras. Telepono: 0120-279-338

○Konsultasyon para sa mga Babae Prepektura ng Gifu

Kung meron problema tungkol sa asawa o kasosyo, manyaring humingi ng konsultasyon dito. (Kinakailangan mag pareserba) Telepono: 274-7337

Page 7: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 3 -

II MGA PATAKARANG LEGAL

Sistema ng Pandarayuhan sa Bansang Hapon

Ang mga dayuhang nais manirahan sa bansang Hapon ay kinakailangan ang pasaporte na galing sa sariling pamahalaan at bisa na maaaring makuha sa iba't ibang embahada ng Hapon. Maaari ring makakuha dito sa bansang Hapon.

Sa paliparan ay kailangang dumaan sa pagsusuri ng examiner ng imigrasyon, at maaaring manatili sa bansang Hapon ayon sa ibinigay na katayuan at bilang ng araw ng pananatili

1 Mga Patakaran sa Pananatili

Ang pagkuha ng permiso sa pananatili ay dapat lakarin ng personal. Siguraduhing dala ninyo ang inyong pasaporte at residence card. Kailangan ring magharap ng mga papeles na magpapatunay sa mga isunulat sa application form at

kapag nakuha na ang permiso, kayo ay dapat magbayad. Ang bilang ng araw ng pananatili ay depende sa klase ng lagay ng pananatili, at mag -uumpisa sa araw na kasunod nung araw na kung kailan ibinigay ang pahintulot sa paglapag . Para sa mga detalye tignan ang home page ng Imigrasyon, o tumawag sa Imigrasyon. Imigrasyon: www.immi-moj.go.jp/ Imigrasyon ng Nagoya, sangay sa gifu: Telepono: 058-214-6168 Imigrasyon ng Nagoya: Telepono: 052-559-2150 (1) Pagbabago ng Kalagayan ng Pananatili

Kapag ang dayuhan ay nais sumali sa mga gawaing hindi pinahihintulutan sa kanilang kasalukuyang kalagayan, dapat silang humiling ng pahintulot para mabago ang kanilang hawak na kalagayan ng pananatili. (2) Pagpapanibago ng Hangganan ng Pananatili

Ang mga dayuhan ay pinapayagang manatili sa bansang Hapon sa panahon ng pamamalagi na pinapayagan ng kanilang kalagayan ng pananatili. Kung nais nilang manatili nang mas matagal kaysa sa ipinahihintulot na panahon, dapat silang kumuha ng pahintulot. Ang kahilingan sa karagdagan ng araw ng pananatili ay maaaring isagawa mula 3 buwan bago matapos ang bisa. (3) Pagkuha ng Permiso ng Pananatili (Residence Status)

Ang batang ipinanganak sa bansang Hapon o mga taong nawalan ng karapatan bilang isang mamamayan ng bansang Hapon ay kailangang kumuha ng permiso para makapanatili (residence status) sa loob ng 30 araw mula ng pagkakapanganak. Ang taong nagbabalak umalis s a bansang Hapon sa loob ng 60 araw ay hindi kasama dito. Kailangang irehistro ng magulang ang bata sa panahon nang ito ay ipinanganak (4) Mga Gawaing Hindi Nakasaad sa Hinahawakang Bisa.

Kung gusto ninyong mag-buisiness ng sarili o kumita sa pamamaraang hindi pinapayagan sa inyong hawak na kalagayan ng paninirahan (Residence Status), kailangang kumuha ng permiso para dito. (5) Pahintulot sa Muling Pagbabalik sa Bansang Hapon

Ang re-entry permission ay ginawa ng Minister of Justice upang mapadali ang proseso ng muling pag pasok sa bansang hapon para sa mga dayuhan na pansamantalang lalabas sa bansang hapon. Sa mga dayuhan na nanatili sa bansang hapon at lumabas ng hindi kumuha ng re -entry permit (kasama na rin ang Special Re-entry Permit). Mawawala ang hawak na residence status at yugto ng panahon ng dayuhan na ito. Sa kasalungat nito, ang mga dayuhan na kumuha ng re-entry permit (kasama rin ang Special re-entry permit) ang kailangan na proseso para visa sa muling pag pasok sa bansang hapon ay mapapadali. Pag sa pag dating sa bansang hapon ang nakaraan na residence status at tagal ng pananatili ay ituturing na patuluy-tuloy. (6) Pahintulot para sa Palagiang Paninirahan

Ang palagiang paninirahan ay pinahihintulutan lamang kung ang isang dayuhan ay nakapagtatag na ng permanenteng batayan ng kabuhayan pagkaraan ng sapat na raming taon ng paninirahan sa bansang Hapon at ang kanyang palagiang paninirahan ay ipinalalagay na alinsunod sa kapakanan ng bansang Hapon

Page 8: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 4 -

(7) Katibayan ng Otorisadong Trabaho

Ang mga dayuhan na naninirahan at pinahihintulutang magtrabaho sa ilalim ng kasalukuyang katayuan ng pananatili ay maaaring magtamo ng katibayan ng otorisadong trabaho. 2 Patakaran sa Pagrehistro ng Paninirahan

Sa pagtatak ng inyong pasaporte ng permiso sa pagpasok sa bansang Hapon sa paliparan ng Narita, Haneda, Kansai, at kasabay nito ay batay sa pahintulot ng pagbaba, ang mga taong lalampas ng 3 buwan na pananatili, at mayroong permiso sa pananatili sa bansang hapon, ay bibigyan ng residence card. Naka ilathala sa ibaba ang impormasyon ng 「Tungkol sa Residence Card」o pamaraan ay makikita sa homepage ng imigrasyon. Imigrasyon: www.immi-moj.go.jp/ O kaya tumawag sa may kakayahan sa immigration. Immigration ng Nagoya, sangay sa gifu: Telepono: 058-214-6168 Immigration ng Nagoya: Telepono: 052-559-2150 (1) Tungkol sa Residence Card

Nakailathala sa residence card ang iyong pangalan, petsa ng kaarawan, kasarian, nasyonalidad・lugar, Tirahan, kwalipikasyon ng pananatili, hangganan ng pananatil at kung otorisado kang mag trabaho, ito ay pagkakakilanlan sa iyo dito sa bansang hapon. Sa mga taong 16 anyos pataas, ay dapat lagi itong dalhin. Kapag ang mga detalyeng nabanggit sa taas ay kailangan baguhin, kailangan ipasailalim ang mga pagbabago. ○Sa Paglathalang Kahilingan ng Residence Card Ayon sa Pagkawala . Kapag nawala, nanakaw, nagka-roon ng kapansin-pansin na dungis, at pinsala ng residence card, mula sa araw na nalaman (araw na pagbabalik sa bansang Hapon kapag nasa ibang bansa) hanggan sa loob ng 14 araw, ito ay kailangan ipalathalang sa immigration. (2) Patakaran Kapag Nagbago ang Iyong Pangalan

Kapag nag-asawa at nag-bago ang apelyido o nasyonalidad・lugar, pangalan, petsa ng kaarawan, kasarian, nasyonalidad at lugar, ay nagbago dalhin sa imigrasyon kasama ang pasaporte, larawan, at ang iyong residence card. Bibigyan kayo ng panibagong residence card. (3) Patakaran Tungkol sa Tirahan

○Ulat ng Unang Tirahan Kapag nakuha ang residence card at lumipat sa lungsod ng Gifu, kailangan ipasa sa Citizen Bureau (Shimin -ka) sa loob ng 14 araw simula ng paglipat. At kailangan dalhin ang Residence card. ○Patakaran ng Pag-palit ng Tirahan

Kapag lilipat ng ibang tirahan mula sa lungsod ng Gifu, kailangan mag report ng moving -out notice, at bibigyan kayo ng Notification of change of residence (Tenshutsu shomei sho). Ang notification na ito ay kailangan kapag magpa-pasa kayo ng change-of-residence registration ( tennyu-todoke). Kung lilipat sa lungsod ng Gifu, Kailangan Ipa-pasa ang notice of change of address (Tenkyo-todoke) sa loob ng 14 na araw simula ng pag-lipat. ○Patakaran ng Pag-palit ng Tirahan Mula sa Ibang Lungsod

Kung lilipat sa lungsod ng Gifu mula sa ibang lungsod, kailangan ipasa ang notice of change of address (Tenkyo-todoke). Ipa-kita ang pasaporte, residence card at Notification of change of residence (Tenshutsu shomei sho) ng dating tirahan ay gagamitin sa proseso. ○Paglalahata ng pagsasalin ng Residence Certificate (Jyumin-hyo)

Magagamit ng mga taga ibang bansa ang Basic Resident Register sa pag gawa ng certificate of residence. Pwedeng kumuha ng copy ng resident’s card kapag ito ay nagawa . Ang copy ng certificate of residence ay magagamit kapag kailangan ng katunayan ng inyong address. Sa pagtatanong City hall Citizen Section Telepono: 214-2854 (4) Notipikasyon tungkol sa Ugnayang Pagtatatag

Kapag meron ng Working qualification「Skill」o kaya Qualification para sa mag aral「Overseas

Page 9: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 5 -

Study Program」at nagpalit ng kaugnayan (Pinapasukang trabaho o Pang edukasyon institution), Pag lipat ng lokasyon, Pagkawala, paghiwalay (pagkatapos ng kontrata), paglipat (bagong kontrata) ay nangyari, kailangan ito ipaunawa sa loob ng 14 araw sa immigration. (5) Patakaran sa Paglabas sa Bansang Hapon

○Ang mga dayuhan na lalabas sa bansang hapon ay kailangan kumuha ng confirmation sa immigration inspector. Ang patakaran sa pag confirm sa paglabas ng bansang hapon ay ang pagtatatak ng iyong pasaporte, ngunit sa mga dayuhan na naka tanggap ng license form, ito ay kukunin para sa gagawing proseso. Kailangan rin gawin ang proseso na ito kapag nakakuha ng re-entry permit (kasama rin ang Special re-entry Permit) at lalabas ng bansang hapon. ○Pahintulot sa Muling Pagbabalik sa Bansang Hapon Ang re-entry permission ay ginawa ng Minister of Justice upang mapadali ang proseso ng muling pag pasok sa bansang hapon para sa mga dayuhan na pansamantalang lalabas sa bansang hapon. Sa mga dayuhan na nanatili sa bansang hapon at lumabas ng hindi kumuha ng re-entry permit (kasama na rin ang Special Re-entry Permit). Mawawala ang hawak na residence status at yugto ng panahon ng dayuhan na ito. Sa kasalungat nito, ang mga dayuhan na kumuha ng re-entry permit (kasama rin ang Special re-entry permit) ang kailangan na proseso para visa sa muling pag pasok sa bansang hapon ay mapapadali. Pag sa pag dating sa bansang hapon ang nakaraan na residence status at tagal ng pananatili ay ituturing na patuluy-tuloy. ○Espesyal na Pahintulot sa Muling Pagbabalik sa Bansang Hapon (Minashi Sai-Nyukoku Kyoka

Seido)

Ang Special Re-entry System ay, para sa mga dayuhan na mayroong residence status dito sa bansang hapon, ito ay maliban sa mga may mabisang pasaporte,sa mayroong yugto ng panahon kubus sa 3 buwan.o kaya pansamantalang bisita, simula sa araw na pag alis, kapag babalik ng bansang hapon sa loob ng isang taon, hindi na kakailangan ang karaniwan na proseso para sa re -entry permit. Ang special re-entry permit ay magagamit sa loob ng isang taon simula ng pag labas sa bansang hapon, ngunit kapag naka-balik ng bago lumagpas ang period of stay sa loob ng isang taon mula sa pag labas sa bansang hapon, magiging hanggang sa tagal ng pananatili. Kapag gagamitin ang special re-entry sa paglabas, kailangan markahan ang special re-entry permit na nakalagay sa Re-entry card record(Re-entry ED card),ito ay kailangan ibigay sa inspector at sabihin na lalabas sa bansang hapon gamit ang special re-entry permission. 3 Sistema ng Rehistro ng Pamilya

(1) Rehistro ng Pamilya

Ang rehistro ng mag-anak ay nagtatala ng pangalan ng Hapones, araw ng kapanganakan, kaugnayan sa magulang at ang mga umaasa sa kanila at iba pang bagay. Pagkatapos maiparehistro nang maayos ang pag-aasawa, karaniwan ay ang bagong mag-asawa ay magbubuo ng panibagong rehistro ng pamilya, kasama na ang magiging anak nila. Ang dayuhan ay walang rehistro ng pamilya nguni’t ang pagbibigay-alam sa panganganak at pagkamatay sa loob ng bansang Hapon ay kailangan. Puwede ring mag-bigay-alam ng pag-aasawa, diborsyo, at pag-aampon. Sa pagpaparehistro ng pamilya, maaaring kayo ay hingan ng ilang dokumento. Pagtatanong: Grupo sa Rehistrong Pangpamilya sa Tanggapang Pangmamayan sa Bulwagan ng Lugar: (Shiyakusho Shimin-ka Koseki Group). Telepono: 265-4141 ext. 3114 (2) Patalaan ng Pag-aasawa

Kapag nag-asawa ka, kailangan mong iparehistro ang iyong pag-aasawa. Sa batas, ikaw ay ipinalalagay na ikinasal mula sa araw ng pagpapatala. Kung mag-aasawa ka ng Hapones, kailangan mong magpare-histro alinman sa kung saan ang rehistro ng pamilya ng asawa mo ay nakarehistro o di kaya, sa mga tanggapan ng lungsod na iyong tinitirhan. Kung ang pag-aasawa ay sa pagitan ng dalawang banyaga, ito ay dapat na irehistro sa tanggapan sa lugar ng kanilang tinitirhan. (3) Patalaan ng Diborsiyo

Katulad ng patalaan ng pag-aasawa, ang diborsiyo ay kinikilala sa ilalim ng batas mula sa araw ng pagpapatala. Kapag makikipaghiwalay sa isang Hapones, kailangan mong ipatala alinman sa kung saan ang

Page 10: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 6 -

rehistro ng pamilya ng iyong asawa ay nakatala o sa tanggapan sa lugar ng inyong tirahan. Kapag ang diborsiyo ay sa pagitan ng dalawang banyaga ito ay dapat na ipatala sa tanggapan sa lugar ng kanilang tirahan. (4) Patalaan ng Kapanganakan

Ang kapanganakan ay dapat ipatala sa loob ng 14 na araw mula sa araw na ipinanganak sa tanggapan ng lungsod ng lugar na pinanganakan o sa tirahan ng taong magpaparehistro. Sa pagpaparehistro, pakidala ang "booklet" sa kalusugan ng ina at bata (boshi techo). Kung ang sanggol na ipinanganak sa bansang Hapon ay mamayan ng ibang bansa, kailangan kumuha ng patakaran sa pananatili sa loob ng 30 araw.

(5) Patalaan ng Kamatayan

Ang pagkamatay ay kailangang ipagbigay-alam ng kamag-anak ng namatay o taong itinakda sa batas ng rehistro ng pamilya sa loob ng 7 araw mula sa araw ng kamatayan sa tanggapan na nasa lugar na kinamatayan o sa tanggapan sa lugar na kung saan nakatira ang magbibigay-alam. 4 Patalaan ng Pansariling Tatak (Inkan/Hanko)

Sa bansang Hapon, ang "Inkan/Hanko", o sariling pantatak, ay ginagamit na pampirma o panlagda. Mitome-in: Ginagamit sa pag tanggap ng bagahe o nga nakitang papeles. Pwede itong gawa sa

goma o plastik. Ginko-in: Ito ay pantatak para sa paggawa ng bank account. Hindi ka maaring gumamit ng ibang

pantatak sa parehong bangko. Jitsu-in: Ginagamit sa mga mahahalagang papeles katulad ng pagparehistro ng kotse at lupa. ○Pagpaparehistro ng Pantatak

Ang pagpaparehistro ng pantatak ay 15 anyos pataas na nakatira sa lungsod ng Gifu. Dalhin ng magpaparehistro ang gustong iparehistro na tatak at residence card sa tanggapan ng pangmamamayan. Kapag natapos na ang pagpaparehistro, bibigyan kayo ng sertipiko ng pagpaparehistro. Kailangan ito kapag hihingi ng katunayan ng pagparehistro ng pantatak. Isang piraso lang ang puedeng iparehistro kada tao. Ang bayad sa pagpaparehistro ay 300 yen ○Patotoo ng Pagkakatala ng Pansariling Tatak

Para makakuha ng patotoo ng pagkakatala ng pansariling tatak, dalhin ang sertipiko ng pagpapatala ng tatak (hindi kailangang dalhin ang tatak) sa tanggapan ng Seksiyon ng Mamamayan sa city hall. ¥300 ang bawa’t kopya. Para sa mga katanungan: Sangguniang Pangmamamayan Telepono: 214-2859 ○Kapag Aalis o Lilipat sa Lungsod ng Gifu

Mawawala ang pinarehistro na pantatak kapag lilipat sa gifu galing sa ibang lungsod, maaring magparehistro sa lungsod ng gifu. Paglilipat sa ibang lungsod, kailangan ibalik ang pinarehistro na pantatak.

Page 11: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 7 -

III MAHAHALAGANG IMPORMASYON SA PAMUMUHAY

1 Pabahay

(1) Paano Umupa

Sa paghahanap ng pribadong paupahang bahay, kadalasan ay lumalapit sa real estate agent na kung saan sasabihin ang inyong mga kondisyon.

Kailangang pumunta ka sa real estate agent na malapit sa lugar na nais mong tirahan, at sabihin mo ang gusto mong upa, laki ng kuwarto at kung mayroong kusina at paliguan. Tiyaking makita mo muna ang lugar bago ka magpasya.

(2) Mga Kasunduan o Kontrata

Kailangan ay gumawa ka ng opisyal na kahilingan para sa pag-uupa, at makipagkontrata sa may-ari ng paupahang bahay.

Para dito, kailangan mo ang mga sumusunod: ・ Isulat ang kinakailangang impormasyon sa kontrata. Pirmahan mo at tatakan mo sa pamamagitan ng iyong "Inkan". Bago ka pumirma sa kontrata, ipabasa mo ito sa taong maaari mong pagtiwalaan at siguraduhin mong naiintindihan mo at pinag-aralan mong mabuti ang nilalaman. (3) Bayaran sa Oras ng Pagkokontrata

○”Hoshonin・Hosho-gaisha”(garantisador o tagapanagot)

Ang Hoshinin ay 「Ang papalit sa kontratista na hindi na kayang bayaran ang responsibilidad」. Pangkaraniwan ang ”hoshonin” ay mga taong may trabaho at may kaugnayan sayo(Magulang o Kapatid・kamaganak). Kung walang ”hoshonin”, ang ”hoken-gaisha” ay maaring pumalit sa inyong pagbabayad.( May mga ari-arian na hindi pwedeng makontranta ng ”hoken-gaisha”) ○"Yachin" (Buwanang Upa)

Paunang bayad ang sistema kaya kailangan ang bayad para sa isang buwan.

○"Reikin" Ang halagang ito na kadalasang katumbas ng isa hanggang dalawang buwanang upa ay kailangang bayaran

sa kasera.. Ito ay hindi isasauli sa iyo.

○"Shikikin" (depositong pambayad sa pinsala)

Ang perang ito ay kadalasang katumbas ng dalawa hanggang tatlong buwang upa at hahawakan ng kasera bilang seguro para sa nahuhuling pagbabayad ng upa at sa gastos sa pagsasaayos sa anumang masira.

Kapag lumipat ka sa iba, ibabawas ng may-ari ang mga kailangang gastusin para sa pagrepara; kung may matira, ito ay isasauli sa iyo.

○"Chukai Tesuryo"

(Komisyon para sa ahente) Ang perang ito ay ang komisyong ibinabayad sa ahente at kadalasang katumbas ng 1 buwang upa.

○"Kyoekihi"

Ang perang ito ay para sa kuryente, tubig, paglilinis at pagpapanatili ng mga pangkalahatang lugar tulad ng hagdan, daanan, toilet, at iba pa sa apartment. (4) Pagpapanibago/Pagtatapos ng Kontrata

Kadalasan, ang kontrata ay dalawang taon. Kapag napagpasiyahang magbabayad ng pambayad para maipagpatuloy ang kontrata, ang kaukulang bayad ay kinakailangang bayaran.

Kapag nais mong ipagpawalang-bisa ang kontrata ng mas maaga, kinakailangan mong ipaalam ito sa may-ari isang buwan o mahigit pa. Nakasulat sa kontrata ang iba pang detalye, sundin ang paraan sa pagpapawalang-bisa at tawagan ang may-ari.

(5) Paunawa bago Tumira sa Apartment

Ang LAN line ng internet at telepono ng bawa’t bahay ay may espesipikong konpanya na pwedeng gumawa ng kontrata, magtanong lamang sa nagpapaupa at sa ahente ng lupain(Fudo0yasan). Kailangan rin bayaran ang pagpapakabit ng Lan line at telepono.

Page 12: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 8 -

Kapag ikakabit ang washing machine sa agusan, hindi maaring ikabit kapag hindi pareho ang hugis ng pamasak ng washing machine at koneksiyon. Kapag pinilit isaksak maari itong maging bunga ng pagtutulo, mag tanong sa mangangalakal para sa katiwasayan.

May dalawang uri ng gas na maaaring gamitin sa bahay, ito ay ang municipal gas” at liquid petrol (LP)

gas, ang mga ito ay may kanyang kalan. Manyaring suriin muna kung maaring gamitin ang sariling kalan bago tumira.

Bago dalhin ang mga muwebles sa bahay, manyaring tignan muna ang mga gasgas, dumi sa palapag at pader kasama ang nagpapaupa. Kumuha ng larawan para may ebidensya kapag nagkaproblema sa

pagbabalik ng deposito.

(6) Paunawa sa mga Nangungupahan

Ang pagpapatira sa kapamilya, kaibigan gayundin ang pagpapaupa sa ibang tao ng walang paalam sa may-ari ay hindi pinapayagan.

Ang pag-iingay sa kalagitnaan ng gabi na nakakagambala sa mga kalapit na kapitbahay ay mahigpit na ipinagbabawal.

Ang anumang pagpapabago sa disenyo ng mga kwarto (katulad ng pagpalit ng wallpaper) ng walang paalam ay ipinagbabawal.

Kung may dapat kumpunihin tulad ng tagas ng gripo, mangyaring tumawag lamang sa may-ari. (7) Pampublikong Pabahay (Kokyo Chintai Jutaku)

Ang pamahalaan ng prepektura at lungsod ay nagpapatayo ng mga pampublikong pabahay sa pamamagitan ng salapi ng bansa. Ang mga ito ay pinauupahan ng mura sa mga taong nangangailangan at mahina ang kita. Ang mga dayuhan ay maaari ring mag-aplay para makapanirahan sa mga tirahang ganito. Dahil sa marami ang aplikante, dinadaan sa pabunot (loteriya) ang pagpapasya kung sino ang patitirahin. Mayroon ding iba't-ibang kondisyon para makapag-aplay sa ganitong tirahan. ○Pabahay ng Lungsod (Shi-ei Jutaku)

Ang pagtira sa mga pabahay ng lungsod ay maaaring binubunot o hindi at kung kinakailangan ay mangangalap ang lungsod ng mga mangungupahan para mag-aplay. Paraan ng Pag-aplay Tumatanggap ng aplikasyon mula Lunes ~ Biyernes. Isang aplikasyon kada isang pamilya lamang ang maaaring tanggapin. Ang mga aplikasyon ay kailangang dalhin ng personal o ng kinakatawan sa Tanggapan ng Pabahay ng

Munisipyo ng Lungsod (Shiyakusho Jyutaku-ka). Tawagan ang Tanggapan ng Pabahay ng Munisipyo ng Lungsod (Shiyakusho Jyutaku-ka). Telepono: 265-3902 ○Pabahay ng Lalawigan (Ken-ei Jutaku)

Para sa mga katanungan, tumawag sa Tanggapan ng Pabahay ng Lalawigan. Telepono: 265-3900 2 Elektrisidad

Nagtitingi ng kuryente na kompanya. Isang halimbawa ang Chubu Electric Power Co. na nag punan ng kuryente sa lungsod ng gifu hanggang ika sa 31 ng Marso 2016. (1) Pagpapakabit ng Kuryente

Kapag lumipat ka ng tirahan ay ipagbigay-alam kaagad sa pinakamalapit na sangay ng tanggapan ng Chubu Electric Power Co. Ibigay ang pangalan, tirahan, telepono at petsa kung kailan mo gustong makabitan ng kuryente. Isang araw ang palipasin bago lumipat. Ilang araw bago ang paglilipat, ipagbigay-alam ang lugar na inyong tinitirhan, pangalan, telepono at araw na nais ninyong umpisahang gamitin ang kuryente sa pinakamalapit na opisina ng Chubu Electric Power Co.

Mga tanggapang maaaring tawagan Maliban sa Yanaizu-cho Telepono: 0120-985-910 Yanaizu-cho: Opisina ng Kakamigahara Telepono: 0120-985-911

(2) Pagsingil at Pagbabayad

Ang kuwentada ay kinakalkula sa pamamagitan ng metro ng kuryente na nakakakabit sa bawat tirahan at binabayaran buwan-buwan. (3) Pagtatapos ng Serbisyo ng Kuryente

Page 13: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 9 -

Kapag lilipat ng tirahan o di kaya ay uuwi sa sariling bansa at nais ipahinto ang paggamit ng kuryente, mangyari po lamang na agarang tumawag at ipaalam sa Chub Electric Power Co. ang araw ng inyong paglipat o pag-alis upang makuwenta ang bayarin. Sa inyong pagtawag, hihingin nila ang numero ng kostumer na nakasulat sa bill o resibo. Numero ng teleponong tatawagan Tawagan ang numerong nabanggit sa bilang (1). (4) Paunawa

Magkaiba ang boltahe depende sa bansa, ang boltahe ng bansang Hapon ay 100V. Kung may dinalang kagamitang bahay galing sa sariling bansa, manyaring basahin ng mabuti ang paliwanag.

Kapag gumamit ka nang higit sa tiyak na amperyo nang sabay-sabay, ang kuryente ay otomatikong hihinto. Tanggalin lahat ang plag ng kuryenteng nakasaksak at ilagay sa "on" ang "breaker".

Ang kaya ng saksakan ay 15 amperyo lamang. Mapanganib ang gumamit nang ilang kasangkapang de-koryente nang sabay-sabay.

Ikabit sa lupa ang mga kasangkapang de-koryente na ginagamit sa matubig at mahalumigmig na lugar gaya ng makinang panlaba, reprihirador,at hurnong de-koryente. Kung hindi, maaaring magkaroon ng problema sa linya ng koryente, makuryente ka, o magkaroon ng sunog.

Kapag nagkaroon ng problema, tumawag sa sangay ng tanggapan ng Chubu Denryoku. Ibigay ang iyong pangalan, tirahan at ang numero ng kliyente sa kinatawan ng serbisyo para mapadali ang pagsasa-ayos ng problema.

Tawagan ang Tanggapan ng Chubu Electric Power Co ng Gifu (Chubu Denryoku Uketsuke Center) Telepono: 0120-985-910 Telepono: 337-6930

3 Gas

(1) Gasul at mga Kagamitang de-gasul

May dalawang uri ng gas na maaaring gamitin sa bahay, ito ay ang municipal gas” at liquid petrol (LP) gas.

Iba ang uri ng toshi gas sa bawat lugar. Kung ang gasul ay hindi akma sa kasangkapan, magkakaroon nang hindi maayos na pagniningas . Ito ay lubhang mapanganib.

Ang gasul ng LP gas ay nararapat na gamitin lamang sa kasangkapang para dito. Kaya dahil dito, kailangang ang gamiting kasangkapan ay akma sa ginagamit ninyong gasul.

Ang toshi gas ay ipina-mamahagi ng Tohou Gas at ang LP gas naman ay sa pamamahagi ng mga nagbebentang kompanya. H’wag gagamit ng gasul, na tinatawag na LP gas, hanggat hindi pa natitingnan ng nagsusuplay nito at neseseguro na ito ay hindi delikadong gamitin. Kapag nagsimula kang gumamit ng gasul, tiyaking susunod ka sa mga tagubiling nakasulat sa mga polyeto. (2) Sa Pagpapahinto ng Paggamit ng Gas

Kapag lilipat o uuwi na sa sariling bansa, tumawag at ipaalam sa kompanya ng gas (Toho Gas) o di kaya ay sa tindahang namamahala sa pagtitinda ng liquid petrol (LP) gas kung ipapahinto ang paggamit ng gas. (3) Dapat Gawin kapag Nagkaroon ng Problema sa Gas

Kapag napuna mong amoy gas at ang alarma ay tumunog, palatandaan na sumusingaw ang gas, o ang kagamitan ay mangamoy, gawin mo kaagad ang mga sumusunod: Patayin ang gas o ang tumutustos na balbula at buksan ang mga bintana at pinto para makapasok ang

sariwang hangin. Huwag magsisigarilyo o magsindi ng posporo. Gayundin, huwag hihipuin ang mga suwits ng mga

kasangkapang de-koryente. Ipaalam ninyo kaagad sa kapit-bahay, nakatira sa taas at sa baba, tumawag din kayo sa

kompanya ng gas o sa tindahan ng gas. Kung hindi ka nakapagsasalita ng wikang Hapones, kailangang sumulat ka ng paunawa gaya ng mga

sumusunod at ipakita mo ito sa mga kapit-bahay mong Hapones: "Gasu ga ijo desu. Nihonggo ga wakarimasen node gasu gaisha e renraku shite kudasai." (May diperensiya ang gas. Hindi ako nakakaintindi ng nihonggo, kaya pakitawagan mo ang kompanya ng gas.) Pagkatapos, tatawag sila para sa iyong kapakanan.

Tawagan ang Toho Gas: 272-2166 Sangguniang Paglilingkod para sa mga kliyente ng kompanya ng LP Gas Telepono: 274-3443

4 Tubig

(1) Pagpapakabit ng Tubig

Page 14: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 10 -

Kailangan ipahatid sa Tanggapan ng Tubig ng Gifu 3,4 araw bago mag simula. (Pwede rin ipahatid gamit ang telepono)

Pagtatanong: tanggapan ng Tubig sa Bulwagan ng Lungsod (Gifu-Shi Jogesuido Ryoukin Center) Ika-1 palapag ng Sugiyama bldg. 10-Meitoku-cho, Gifu City Telepono: 266-8835 Fax:269-3909

(2) Pagsingil at Pagbayad

Ang kuwenta ay ipapadala ng isang beses sa tuwing dalawang buwan.

(3) Pagpapahinto ng Serbisyo sa Tubig

Kung gusto mong ihinto ang serbisyo ng tubig. Ipagbigay-alam kaagad sa Kagawaran ng mga Gawain sa Tubig sa lalong madaling panahon.

Pagtatanong: Tanggapan ng Serbisyo sa Daanan ng Tubig sa Bulwagan ng Lungsod (Gifu-Shi Jogesuido Ryoukin Center)

Ika-1 palapag ng Sugiyama bldg. 10-Meitoku-cho, Gifu City Telepono: 266-8835 Fax:269-3909 (4) Paunawa

Tumutulong Gripo Ito ay karaniwang sanhi ng sirang goma sa loob ng gripo. Itawag sa pinakamalapit na lisensyadong tubero.

Pagkukulang sa Tustos ng Tubig Ang pagtigil ng daloy ng tubig ay sanhi ng sira sa gripo o dahil sa paggawa ng mga pasilidad ng tubig o di kaya ay aksidente. Isang pampublikong paunawa ang paunang magpapasabi sa inyo tungkol sa pagkukulang sa tustos ng tubig, maliban na lamang sa mga hindi inaasahang sitwasyon. Dapat na lagi kang magtatabi ng tubig para sa mga hindi inaasahang pangyayari.

Pagyeyelo ng tubig dahil sa lamig o pumutok na tubo. Kung ang tubo ng tubig ay nagyeyelo, balutin mo ang gripo ng tuwalya at buhusan mo ng maligamgam na tubig. Kung ang tubo ay pumutok, isara ang balbula sa loob ng kahon ng metro at tumawag sa pinakamalapit na lisensyadong tubero.

Pagtatanong: Tanggapan ng Pangangalaga ng city hall (Shiyaku-sho Iji Kanri-ka) Teleponp: 259-7788 5 Telepono

(1) Pagpapakabit ng Telepono

Dumayal sa 116 para mag-aplay. Oras: 9am~5pm Bukas kahit Sabado, Linggo, at pista opisyal (Sarado ng Disyembre 29~Enero 3) Kung gamit ang mobile phone o PHS, tumawag sa: TEL 0800-2000-116 ※Para lang sa mga lugar na sinisirbisyuhan ng NTT Nishi Nihon.

Dapat mong ipakita ang iyong resident card o pasaporte para sa katibayan ng iyong sarili at ng iyong tirahan. Mayroong gastusin sa pagiging may-ari ng telepono at sa pagkakabit ng mga kawad. (2) Pagbabayad

Padadalhan ka ng NTT (Nishi Nihon) ng kuwenta para sa babayaran mo buwan-buwan. Maaari mong puntahan ang alinman sa tanggapan ng NTT (Nishi Nihon), bangko, tanggapan ng koreo, o sa mga convenient stores para magbayad o gumamit ng otomatikong paglilipat ng lagak sa bangko o ng lagak sa tanggapan ng koreo.

Para sa katanungan hinggil sa halaga ng bayaran, tumawag sa: TEL 0120-747488 Oras: 9am~9pm Sarado sa araw ng Sabado, Linggo, pista opisyal, at Disyembre 29~Enero 3

(3) Mga Numerong Pangkagipitan at Paglilingkod

I-dial lamang ang sumusunod na number at puwedeng kumontak. 110 Istasyon ng Pulisya 119 Kagawaran ng Bombero at Ambulansiya 113 Problema sa telepono 116 Pagpapakabit ng telepono at paglipat sa telepono sa ibang lugar 104 Tulong pang-direktoryo (may babayaran) 0120-364463 Pakiusap sa tagapagsalin sa wikang banyaga. (4) Paglilipat ng Telepono

Kung gusto mong dalhin ang iyong telepono sa iyong paglipat, kontakin mo ang tanggapan sa 116.

Page 15: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 11 -

Magagawa mo ang proseso isang buwan bago mo ito ilipat. Oras: 9am-9pm Bukas din sa araw ng Sabado, Linggo, at pista opisyal (Sarado sa Disyembre 29~Enero3) Kung ang gamit ay mobile phone o PHS, tumawag sa: TEL 0800-2000-116

May kailangang bayaran sa paglilipat ng telepono.

(5) Kung Hindi na Kailangan ang Telepono

Tumawag sa 116. Oras: 9am-9pm Bukas din sa araw ng Sabado, Linggo, at pista opisyal (Sarado sa Disyembre 29~Enero3) Kung ang gamit ay mobile phone o PHS, tumawag sa: TEL 0800-2000-116 ※Para lang sa lugar na sinisirbisyuhan ng NTT Nishi Nihon.

(6) Pagtawag sa Loob ng Bansa

Ang bilang ng telepono sa bansang Hapon ay binubuo ng ① numero ng lugar, ② numero sentral ng telepono, ③ numero ng kliyente. {1} {2} {3} 058 265 4141

Kapag tumawag sa loob ng lungsod, hindi na kailangang idayal ang numero ng lugar. Ang impormasyon (Pagsisiyasat sa direktoryo) ay 104, ito ay may halagang babayaran.

(7) Paggamit ng Pampublikong Telepono

Iangat ang awditibo ng telepono at hulugan ng barya (¥10 o ¥100) at umpisahang dumayal kapag narinig mo na ang tunog. Kapag nakarinig ka ng "beep" na tunog, ito ay nanga-ngahulugang malapit nang matapos ang oras, hulugan mo uli ng barya o maaari ka ring gumamit ng telephone card upang makapagpatuloy ka sa pagsasalita.

Kapag ibinaba mo ang awditibo, ang sobrang ¥10 ay ibabalik; gayunman, kapag ang inihulog mong barya ay ¥100, walang sukling ibabalik kahit mas maikli ang oras ng iyong tawag.

Maari kang tumawag ng walang bayad sa 110(pulis) at 119(bombero). (8) Mga Tawag na Internasyonal

① Direktahang Pagdayal ng Internasyonal na Tawag

Maaaring tumawag ng internasyonal sa iba't ibang bansa, at kung ang telepono ay nakarehistro ng pang-internasyonal, maaaring dumayal ng direkto. Paraan ng International Call (Code number ng kompanya ng international call) + (010) + (Country code) + (Telephone number na inyong tatawagan) Ang code number ng bawa’t kompanya ng international call ay mga sumusunod: 001 sa KDDI, 0033 sa NTT

Communications at 0041 sa Softbank Kung ipinarehistro na ninyo sa pang-international call ng “My line” ang isa sa mga nasabing kompanya ay hindi na kailangang i-dial ang code number ng kompanya.

②Mga Pre-Paid Cards

Ang mga prepaid na card ay maaring gamitin upang tumawag sa pamamagitan ng mga telepono na may tunog na push tone katulad ng pambahay na telepono, at maging ang mga mobile phone (keitai) o IP na telepono. Mayroon ding International PrePaid Cards para sa pagtawag sa abroad. Ang mga Prepaid Phonecard na ito ay maaring bilhin sa mga Paliparang Internasyonal, o kaya sa mga convenience store. Karaniwan ay ang mga ito ay mayroong patnubay na nakalathala sa ibatibang wika.

○Internasyonal na tawag mula sa pampublikong telepono

Maaari kang tumawag sa gray na pampublikong telepono na may pangalang "International/Domestic Coin Telephone" ng internasyonal na tawag at gamitin sa pamamagitan ng barya. 6 Internet

Mga uri ng linya ng internet

Page 16: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 12 -

○Tethering Ang pamamaraan na ito ay gawing wifi router ang inyong mga smartphone at tablet. Ang pinakamalaking mobile company sa Japan na docomo, au, softbank ay may call center. Mayroon rin staff sa imbak at sa telepono para sumuporta sa wikang banyaga. 〇Free Wi-Fi

May mga imbak o pampublikong lugar na umaalok ng free wi-fi. Maari mong magamit ang internet sa paglagay ng iyong e-mail address at password. 〇Mobile Wi-Fi

Maaring dalhin sa labas ang wireless wi-fi. Dahil ito ay wireless, ang bilis ay maaring mabagal depende sa lugar. ・LTE Wi-Fi: Parehong signal sa cellphone ang ginagamit ditto ・Wi-Maxx: Ginagamit ng bawat kompanya ang sarili nilang signal. Ito ay mas mabilis sa LTE 〇Hikari Net

Gumagamit ito ng optical na linya(hikari kaisen). Ito ang pinaka-mabalis sa lahat nguni’t, kailangan bayaran

ang pag kabit nito at kung ikaw nangungpahan ang mga kumpanyang maaring gumawa ng kontrata ay limitado. 7 Koreo (Yubinkyoku)

(1) Mga Pamamalakad sa Tanggapan ng Koreo

Dito sa Gifu ay may tatlong pangunahing tanggapan ng koreo (Gifu-chuo, Gifu-nishi, at Gifu-higashi) na nagtitipon at naghahatid ng sulat at iba pang mga bagay na pinararaan sa koreo. Mayroon ding tanggapan ng koreo na hindi naghahatid.

Gayunman, lahat ng tanggapan ng koreo ay nagtitipon pareho ng koreo sa loob ng bansa at koreo para sa ibayong dagat. Tanggapan ng Koreo Telepono Central Gifu (Gifu-chuo) 262-4000 Hilagang Gifu (Gifu-kita) 233-2313 Kanlurang Gifu (Gifu-nishi) 239-0420 Silangang Gifu (Gifu-higashi) 243-1442

Sa karagdagan, ang tanggapan ng koreo ay may mga paglilingkod na katulad ng impokan, otomatikong

pagpapadala ng pera sa pamamagitan ng elektroniko, nagpapalit ng perang banyaga, paseguruhan at pensiyon.

〇Oras ng Kalakalan ng Koreo

Koreo Oras ng Kalakalan

Lunes hanggang

Biyernes

Araw ng Sabado Linggo at Piyesta

Tanggapan ng Koreo ng

Sentrong Gifu

9:00am~7:00pm 9:00am~5:00pm 9:00am~12:30pm

Tanggapan ng Koreo ng

Sentrong Gifu Lampas

sa Oras

Ito ay tawag na tanggapang Yuu-Yuu. Pag sarado ang karaniwang

tanggapan ito ay bukas hanggang 9:00am sa susunod na araw.

Mga Tanggapang Koreo

Maliban sa nasa taas

9:00am~7:00pm Araw ng pahinga Araw ng pahinga

Mga Tanggapang Koreo

na walang serbisyong

pagtitipon at paghahatid

9:00am~5:00pm Araw ng pahinga Araw ng pahinga

※Ang oras ng Tanggapan ng Koreo ng Sentrong Gifu Lampas sa oras(Tanggapang Yuu-Yuu) ay nag-iiba ang oras depende sa koreo. (2) Mga Buson at mga “Zip Codes” (Numero ng tanggapan ng koreo sa bawat lugar)

Ang mga buson ay nahahati sa pulang kahon para sa ordinaryong koreo at asul na kahon para sa espesyal na paghahatid ng koreo. Karamihan, ang pulang kahon ay may dalawang butas, ang kanang butas ay para sa espesyal na paghahatid para sa koreo sa ibayong dagat, email, at malalaking koreo at ang butas sa kaliwa ay para sa pangkaraniwang koreo at tarheta postal.

Ang “Zip Code" ng koreo ay nakatalaga sa bawat lugar ng bansang Hapon. Kung isusulat mo ang “Zip Code"

Page 17: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 13 -

sa direksiyon ng sulat, ito ay makakarating sa patutunguhan kahit hindi mo isulat ang probinsiya. Ang opisyal na tarheta postal at ordinaryong sobre ay may nakatatak na kahon para sa “Zip Code".

(3) Halaga ng Sulat at Pagpapadala nito

○Sa Loob ng Bansa

・Magbabago ang bayad depende sa laki at bigat. Ang postkard ay pwedeng dumating kahit na hindi ito dikitan ng selyo, nguni’t kailangan mong bumili at dikitan ng selyo ang sobre ng liham atbp. ・Pagpadala ng gamit Ang Yuu-pack na hanggang 30kg ay maaaring ipadala sa koreo. ○Koreong Pang-Ibayong Dagat

Ang koreong pang-ibayong dagat ay kasama ang koreong panghimpapawid o “air mail" (inihahatid sa loob ng 3~6 araw), ang murang koreong dagat (inihahatid sa loob ng 30~90 araw) at ang koreong SAL (makukuha ito ng taga-tanggap mula 6 hanggang 13 araw) natataon sa pagitan ng isa o dalawang linggo, gayundin ng pandaigdig na koreong elektroniko, koreong pangnegosyo, Express Mail Service(EMS) at iba pa. Magbabago ang bayad depende kung pano ipadala, bigat at lugar. Maaring magtanong tanggapan ng koreo.

Paketeng internasyonal

Maari mong ipadala ang paketeng internasyonal na haggang sa bigat na 30kg(depende sa bansa). Pag ipapadala, maaring itanong lamang sa koreo Mga bagay na hindi pwedeng ipadala sa Koreong Pang-Ibayong dagat.

Ang mga bagay sa ibaba ay hindi pwedeng ipadala. Mga bagay na may posibilidad na pumutok.

Halimbawa) Spray can at mga produktong may high pressure gas, paputok atbp. Flammable Liquid

Halimbawa) Perfume, Liqour, Toner(depende sa Alcohol frequency), pinta atbp. Malaswang bagay. Mga hayop. Pirated copies o mga kinopyang kalakal na lumalabag sa copyright. Garing o mga prosesong produkto ng mga buhay na bagay at hayop na ipinagbabawal na

kalakalan sa CITES(Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora)

Mga produktong ginagamit ang lithium battery. Ang lithium battery ay ginagamit sa video camera atbp. Nguni`t, maaring ipadala ang

lithium battery kung natugunan ang mga kondisyon sa bansang papadalhan. Gold, platinum, silver products (Mayroong tuntunin sa nilalaman na hindi tinatanggap batay

sa lugar.) at alahas na mahahalagang bagay, barya, banknote, tala sa bangko, Carriage paid -in securities, Travel checks.

May regulasyon ng bagay na hindi tinatanggap batay sa papadalahan na bansa. May posibilidad din na hindi maaring ipadala batay sa lugar dahil sa packing material. At, ang mga hindi maaring ipadala( Katulad ng Liquor) ay maaring ipadala kung humiling ng espesyal na application. Magtanong lamang sa tanggapan ng koreo. Ang halaga ng koreong panghimpapawid ay magkakaiba batay sa lugar. ○Koreong may Pangkatangiang Trato

"Sokutatsu": Paghahatid nang madalian. Ito ay inihahatid nang masmadalian kaysa ordinaryong koreo. "Ippan Kakitome": Mga nakarehistrong sulat at iba pang bagay na pinararaan sa koreo.Ang paghahatid ay

ginagarantiyahan at ang proseso ng paghahatid ay nakatala. Ang bayad para sa pinsala ay nakalaan anuman ang mangyari sa mga bagay na nakarehistro.

"Genkin Kakitome": Pagpapadala ng perang nakarehistro Sa paraan na ito ay maaaring magpadala ng pera hanggang ¥500,000. Kailangan lang na bumili ng

“Genkin Futo," ang sobreng ginagamit sa pagpapadala ng pera sa tanggapan ng koreo. Sulatan mo ang

mga puwang ng pormolaryo sa sobre at ipakita ito sa tanggapan ng koreo. Alinman sa mga serbisyong ito ay may karagdagang halaga sa singil ng ordinaryong pagpapadala.

8 Bangko

(1) Oras ng Kalakalan

Page 18: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 14 -

Maaari kang magbukas ng diposito sa mga bangko (ginko), Mapagkakatiwalaang Bangko (Shinyo-ginko), Mapagkakatiwalaang Kooperatiba (Shinyo-kumiai), Agrikulturang Kooperatiba (Nogyo-kyodo-kumiai), Bangko ng Paggawa (Rodo-ginko) sa lungsod ng Gifu.

Sila ay bukas ng weekday, mula alas 9:00 ng umaga hanggang alas 3:00 ng gabi. Ang ibang bangko naman ay nananatiling bukas lagpas ng alas 3:00 ng hapon. Hindi parepareho ang oras ng

kalakalan ng bawa’t bangko at maaring kumpirmahin sa bawa’t bangko kung may bayad ang paggamit.

(2) Pagbubukas ng Lagak sa Bangko

Kakailangan ang inyong residence card, pasaporte, o katibayan ng segurong pangkalusugan at ang inyong pansariling tatak.

Ang mga uri ng paglalagak sa bangko ay "Futsu-yokin," pangkaraniwang paglalagak na maaaring gamitin para sa deposito at paglalabas ng pera, "Teiki-yokin," ay may taning na paglalagak na nangangailangan ng laang salaping idedeposito sa taning na panahon, “Tsumitate-yokin," pag-lalagak kung saan ang tiyak na halaga ay inilalagak buwan-buwan, at iba pa. "Sogo-koza," pinagsamang paglalagak na maaaring gamitin upang magkaroon ng pangkaraniwang paglalagak at ang paglalagak na may taning na nakalagay sa iisang libreta-de-bangko. Karaniwang ginagamit sa paglalagak at paglalabas ng pera sa otomatikong paraan (cash dispensers & automated tellers machine) ang mga “bank cards" o A.T.M. cards"

Ang bangko ay nagbibigay ng "bank card" sa mga nanga-ngailangan kung magbubukas ka ng deposito. Apat na bilang ng numero ang lihim na nakatala sa bangko upang ang "bank card" ay magamit sa paglabas ng pera. (3) Papaano Gamitin ang "Bank Card"

Ang otomatikong makina sa paglalagak ay matatagpuan sa mga malalaking pamilihan, mga istasyon ng tren at bus at iba pa.

Maaari kang maglagak, maglabas ng pera, o isaayos ang petsa sa libreta o ayusin ang balanse at ipadala ang pera sa ibang account sa pamamagitan ng paggamit ng "bank card" kahit na hindi ka magpunta sa bangko.

Hindi mahirap gamitin ang mga makinang ito. Sundin lamang ang mga tagubilin sa wikang Hapon na lalabas sa tabing. (mayroon din ang makina na may kasamang English guidance) Kung mayroon kang gustong malaman, magtanong na lamang sa bank staff.

Dapat mo ring tanungin ang eskribiyente kung papano gamitin ang iyong "bank card". (4) Otomatikong Pagbabayad ng mga Palingkurangbayan

Maaaring gamitin ang pangkaraniwang lagak sa bangko sa otomatikong pagbabayad ng kuryente, gas, tubig, at telepono. Ito ay maginhawa sapagkat hindi mo na kailangang pumunta pa sa mga tanggapan ng mga ito para magbayad.

Kailangan mo ang kuwenta ng iyong nagamit o "utility bill" o di kaya ang lumang resibo, ang iyong libreta at ang iyong pantatak. (5) "Sokin," Pagpapadala ng Pera

Ang bangko at tanggapan ng koreo ay parehong naglilingkod ng serbisyong ito. Magtanong tungkol sa bayad sa pagpapadala ng pera sa mga bangko o tanggapan ng koreo. ○Pagpapadala sa Loob ng Bansa

Maaari kang magpadala ng pera sa ibang lagak sa bangko sa pamamagitan ng telegrapikong paglilipat o paglilipat sa pamamagitan ng koreo.

Ang pagpapadala ng pera galing sa isang bangko tungo sa iba ay mas mahal kaysa doon sa pagitan ng mga sangay ng iisang bangko.

○Pagpapadala sa Ibayong Dagat

Ang bangko o post office na nangangasiwa ng “foreign exchange” ay maaaring magpadala ng pondo sa ibayong dagat.

May tatlong paraan sa pagpapadala ng pera: pagpapadala ng tseke, telegrapikong paglilipat at pagpapadala sa koreo. "Sokin Kogitte" (tseke ng padalang pera) Ipapalit mo ang pera sa tsekeng sadya para sa pagpapadala ng pera sa bangko at ipapadala mo ng personal. "Denshin Sokin" (paglilipat sa pamamagitan ng telegrama) Humiling ka sa bangko na tumelegrama sa bangko ng tatanggap "Yuubin Sokin" (pagpapadala ng pera sa koreo) Ang bangko na inyong pinakiusapan ay kokontak sa koreo sa bangko na nais ninyong papadalhan ng

Page 19: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 15 -

pera. Posibleng mawawala ang papeles kaya’t mas masigurado ang “Denshin Sokin”. 9 Basura

(1) Pangungulekta ng Basura

Ang basura ay palaging hinahakot sa tinakdang panahoon para mapanatili ang kalinisan ng kapaligiran na pinamumuhayan ng mamamayan ng Lungsod ng Gifu. Ang basurang itinapon ng labag sa panuntunan ay tinatapalan ng dilaw na tarheta at hindi kinokolekta. Ang bawa’t isa ay apat sumunod sa patakaran at tamang gawi para hindi

makaperhuwisyo sa mga kapit-bahay. (2) Paraan ng Paglalabas ng Basura

○Nasusunog na Basura

(Basurang galing sa kusina, piraso ng papel, supot ng sitsirya) Kinokolekta ang basura 2 beses sa isang linggo, sa takdang araw sa bawa’t lugar. Kinokolekta

rin sa pista opisyal at araw na kapalit ng pista opisyal. ( bukod ang petsa 1 hanggang 3 ng enero) Dalhin ang basura sa nakatalagang lugar ng alas 8:30 ng umaga.(7:00~8:00 sa lugar ng Yanaizu) Itanong sa samahan ng inyong pook (jichikai) o sa tagapamahala ng inyong tinitirhang apartment ang oras

at lugar na kolektahan ng basura. Ilagay ang basura sa na supot na plastik walang kulay o kaya’y iyong kulay gatas na kita ang loob.

Maaari ding gamitin ang plastik na supot na ibinibigay sa supermarket, subalit hindi magagamit ang supot na nakatakda para sa ibang lugar at may mga kulay katulad ng itim at asul.

Italing mabuti ang supot. Pigaing mabuti ang basurang galing sa kusina. Ang mga sanga ng puno na may 3 cm pababa ang taba ay dapat putulin ng mga 30 cm o maigsi pa at

ilagay sa supot. Ang mas mataba at mahaba pa duon ay dapat isama sa malalaking basura. Kung masyado itong marami, maglabas lang ng 2~3 supot sa isang tapunan o dalhin lahat ng personal sa

sunugan ng basura (shokyaku jo). Tumawag sa: Tanggapang Pangkapaligiran (Kankyo Jigyo Ka) Kapag may mga basurang labag sa panuntunan ng pag labas at paano hatiin, ito ay didikitan ng

dilaw na tarheta at hindi kukunin. Ang gawa sa papel tulad ng diyaryo, magasin, at karton, at mga lumang damit ay dalhin at itapon sa araw

ng ”shigen bunbetsu kaishu.” Maari po lamang gawing pang taba ng lupa o halaman ang mga nabubulok na basura para ito ay

mabawasan. .

○Mga Babasaging Bote, Plastik na Lalagyan ng Inumin (Pet Bottle) at Lata

[Bote para sa inumin, Plastik na lalagyan ng inumin(pet bottle), Lata para sa inumin, Lata] Hinahakot ng isang beses sa isang linggo sa takdang araw para sa bawa’t lugar. Kinokolekta rin sa pista

opisyal at make-up holiday (furikae kyujitsu) Dalhin sa nakatalagang lugar ng alas 8:30 ng umaga. (7:00~8:00 sa lugar ng Yanaizu) Itanong sa samahan ng inyong pook (jichikai) o sa tagapamahala ng inyong tinitirhang apartment ang oras

at lugar na kolektahan ng basura. Ilagay ang basura sa plastik na supot na walang kulay o kaya’y iyong kulay gatas na kita ang loob. Maaari

ding gamitin ang plastik na supot na ibinibigay sa supermarket, subalit h’wag gagamit ng supot na nakatakda para sa ibang lugar.

Italing mabuti ang supot. Ilagay ang pet bottle at babasaging bote sa parehong supot, at ang lata ay ilagay sa ibang supot. Ang loob ng mga bote ay banlawan ng tubig. Ang takip ay isama sa ordinaryong basura Tandaang dapat bubutasan ang mga basyo ng latang pambomba upang makalabas ang natitirang gas nito

sa loob. Ang mababasaging baso, ceramics, at malalaking babasaging bote ay dapat isama sa malalaking basura

(sodai gomi) Manyari po laman ipadala ang mga lata ng kendi, kawali at kaldero sa hiwalayan ng recycable waste.

○Malalaking Basura (Sodai Gomi)

Ang mga Futon, muebles, kagamitang de-koryente (hindi kasama ang ref, freezer, aircon, tv, washing machine, dryer, laptop) bisikleta. Maaari ding dalhin ng personal sa Sentro ng Tapunan ng Malalaking Basura (Sodai Gomi Uketsuke Center).

Sa paghiling ng pangongolekta, tumawag sa Sodai Gomi Uketsuke Center. Telepono: 243-0530

Page 20: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 16 -

Sa pagtawag, alamin ang araw ng pagkolekta, lugar na dapat pag-iwanan ng basura, at halaga ng babayaran.

May bayad ang bawa’t uri ng basura. Bumili ng tiket (sodai gomi shori ken) para sa malalaking basura, isulat sa tiket ang inyong pangalan, at idikit ito sa basura bago ilabas. Ang maliliit na bagay tulad ng laruan ay pagsamasamahin sa supot na para dito (sodai gomi shori bukuro).

Ang nabanggit na tiket at supot ay mabibili sa ”Gifu-shi sodai gomi shori tesuryo yo shoshi hanbai ten.” (mayroong 560 na tindahan sa loob ng lungsod),at sa Tanggapan ng Gawaing Pangkapaligiran.

Ang mga basurang walang nakadikit na tiket o hindi itinawag ay hindi kokolektahin. Ang bawa’t bahay ay maaari lang pakapagpakolekta ng hanggang 20 piraso sa bawa’t beses.

Dalhin ang basura sa lugar at araw na napagkasunduan hanggang 8:30am. Walang hangganan ang bilang ng basura kung ang mga ito ay dadalhin ninyo ng personal. Tumawag at

sundin ang itinagubilin sa inyo hinggil sa mga bagay na tulad ng oras ng pagdadala at uri ng sasakyang maaaring gamitin sa paghahakot.

Tanggalin ang gaas sa mga “heaters” bago sila itapon. H’wag ilalagay sa supot na pang-sodai gomi ang mga bagay na maaaring sumabog o mag-apoy na tulad ng

spray can, lighter, posporo, atbp. ○Mga Durog na Bato Atbp.

(Laryo, mga bagay na gawa sa konkreto (hollow blocks, Pabigat ng sampayan, atbp), bolang pang-bowling, batong ginagamit sa paggawa ng “tsukemono,”tisa, kaha-de-yero, atbp) Ang mga ito ay itinatawag at ipinakokolekta para sa bawa’t bahay. Itawag sa Sodai Gomi Uketsuke Center. Telepono: 243-0530 Sa pagtawag, alamin ang araw at lugar ng pagkolekta. Ang bayad ay 200 yen para sa bawa’t 10 kilo. Kikiluhin ng kolektor sa harap ng nagpapakolekta ang

bagay na gustong itapon. Ibigay ang bayad sa oras na ito. Ang maaari lang ipakolekta ay iyong may bigat na 80 kilo o mababa pa ang bawa’t piraso, at ang total na

bigat ay hanggang 200 kilo. ○Mga tubo o Bombilya ng Ilaw at Baterya

May mga kahong pangkoleksyon sa mga itinakdang lugar ng bawa’tpurok. Ilagay ang nasabing mga

bombilya sa araw at oras na nakabukas ang lugar. Itanong sa city hall o sa kapisanan ng inyong purok(jichikai) ang lugar ng tapunan. Pagtatanong: City Hall Tanggapan ng Gawaing Pangkapaligiran (Kankyo Jigyo Ka) TEL 265-3983 Tumawag sa Tanggapan ng Gawaing Pangkapaligiran. H’wag basagin ang mga tubo ng ilaw. Dalhin ang mga baterya、pati baterya ng sasakyan, sa tindahan na binilhan ng mga ito. H’wag magtapon ng mga gamit pang-ilaw at mga babasaging bagay sa kahong pangkoleksyon. ○Gamit na Mantika, Styrofoam Trays・Plastic Bottle Caps

Kinokolekta 1 beses bawa’t linggo sa araw na itinakda para sa bawa’t purok. Dalhin sa lugar-kolektahan na itinakda sa bawa’t purok mula 7-11 ng umaga. Itanong sa city hall o sa kapisanan nginyong purok ang araw at lugar na nakatakda para sa koleksyonan ng

inyong lugar. Magtanong sa City hall Tanggapan ng Gawaing Pangkapaligiran (Kankyo Jigyo Ka) Tel 265-3983 Ang gamit na mantika ay palamigin at ilagay sa pet bottle o iba pang lalagyan, isarang mabuti ang takip, at

saka ilabas. H’wag isasama ang langis na pang-makina. Ang mga gawa sa styrofoam ay dapat hugasan bago itapon. Ang puting styrofoan tray ay dapat ibukod duon sa may ibang kulay. (3) Mga Bagay na Hindi Kinokolekta ng Lungsod

(Ang maramihang basura ng opisina, dulot ng pagli -linis・pagli-lipat・pag-aalaga ng mga puno sa hardin o ”Maramihang Basura” ay inilabas sa istasyon ng basura) Itanong sa city hall ang tungkol sa personal na pagdadala ng basura sa sunugan nito o tunkol sa lisensyadong kolektor.

Pagtatanong: City Hall Tanggapan ng Gawaing Pangkapaligiran (Kankyo Jigyo Ka). Telepono: 265-3983

Page 21: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 17 -

(4) Mga Basurang Hindi Kaya ng Lungsod

(Tangke ng gasul, fire extinguisher, langis(hindi kasama ang mantika) at iba pang mapanganib na bagay, (mga parte at bagay pang-sasakyan (langis, gulong, foil, baterya, atbp), motorsiklo, makinang pantanim, piano, makinang pampainit ng tubig, pintura, gamot pang-agrikultura, lason, matatapang na gamot, sabon, at iba pang delikadong bagay, mga basurang galing sa konstruksyon o galing sa mga pabrika, buhangin, lupa, natural na bato, atbp.) ・ Ipagtanong sa kompanyang gumawa ng produkto, sa tindahang nagbebenta nito, o sa espesyalista ang paraan ng pagtatapon ng mga ito. ※Para sa mga nakatira sa Yanaizu, may ilang patakaran sa pagtatapon ng basura na naiiba. Mangyari lang na magtanong sa City Hall Tanggapan ng Gawaing Pangkapaligiran (Kankyo Jigyo Ka). Telepono: 265-3983

○Ang Pagre-recycle ng mga Household Appliances Ang mga hindi na magamit na household appliance na napapasailalim ng 5 na uri na: frigider, freezer,

aircon, telebisyon (TV tube), LDC TV・Plasma TV, washing machine, at dryer, ay puedeng ipa-dispose sa mga tindahang pinagbilhan nito. Sa pag-dispose ng malalaking basura sa ganitong paraan, ay alalahaning bayaran ang pang-recycle, pangolekta, at pangkarga na fee sa nasasabing tindahan. Sa mga lugar na walang tindahan na tumatangap ng mga ito, maaring sumangguni sa Sodai Gomi Uketsuke Center. Receptionist para sa malalaking basura Telepono: 243-0530

○Ang pagre-recycle ng Personal Computer na Pambahay Dahil hindi puwedeng itapon ang hindi na kailangang computer pambahay sa collection center ng siyudad,

hilingin sa tagagawa nito na ito ay kolektahin.

Gayunpaman, para sa ika 28 sa maliit na appliances sa bahay tulad ng laptop computer at mga mobile phone, ay maari itong ilagay ng libre sa drop-off box na naka-install sa 8 na lugar sa lungsod ng gifu. Pagtatanong: City Hall Tanggapan ng Gawaing Pangkapaligiran (Kankyo Jigyo Ka) Telepono: 265-3983

(5) Pagkolekta ng basurang maaaring gamitin uli sa ibang bagay.

Para mabawasan ang dami ng basura at para ang basura ay magsilbing mapagkukunan ng material sa paggawa ng ibang bagay, ang PTA at samahan ng purok ay nangungulekta ng mga maaaring gamitin uli sa ibang bagay (tulad ng mga bagay na gawa sa papel, lumang damit, bote, lata, kawali). Tumulong po tayo rito. Pagtatanong: Seksiyon ng Pagpapalaganap sa Recycle-Style Society, Bulwagang Lungsod (Shiyakusho Jyunkan-gata Shakai Suishin-ka) Telepono: 214-2179

10 Iba pang Impormasyon Tungkol sa Pamumuhay

(1) Tulong sa mga Mamimili

Ang Center ng Impormasyon sa Pamimili at Pamumuhay sa Lungsod ng Gifu at ang Center ng Sanggunian Hinggil sa Pamumuhay ng Mamayan ng Lalawigan ng Gifu ay nagbibigay ng tulong para maisaayos ang mga problema ng mga sumasangguni at may reklamo tungkol sa produkto o serbisyo . (Sa wikang Hapones lamang.)

Tumatanggap ng tanong o reklamo tungkol sa inyong pamimili, malisyosong pyramid selling at hypnotic na komersyal. Kapag may ahente ng kalakal na bumisita sa inyong taha-nan at hikayatin kayong pumirma sa isang kontrata, maaari mong ipawalang-bisa ang kontrata, kung ito ay nasa loob pa ng takdang panahon, sa paraan ng tinatawag na sistemang "cooling-off." Libre ang pagbi-bigay ng payo at pag-tugon ng problema tungkol sa personal na impormasyon na nabuo sa pagitan sa mga operator ng negosyo, pati rin ang konsultasyon sa maraming utang.

Tawagan mo ang center ng sanggunian ng lunsod o lalawigan sa lalong madaling panahon. -Center ng Impormasyon sa Pamimili at Pamumuhay sa Lungsod ng Gifu

Lugar: Gifu-shi, Hashimoto-chou 1-10-23 Hearful Square, 1st Floor Telepono: 268-1616 Araw at Oras ng Sanggunian: Lunes hanggang Sabado、alas 9:00 ng umaga hanggang ala 5:00 ng hapon. Marter 9:00 ng umaga hanggang 7:00 ng gabi

- Center ng Sanggunian ng Lalawigan ng Gifu

Lugar: 5-14-53 Yabuta-Minami, Fureai Fukujyu Kaikan, Bldg 1, 5F Telepono: 277-1003 Araw at Oras ng Sanggunian: Lunes hanggang Biyernes、alas 8:30 ng umaga hanggang ala 5:15 ng hapon. Sabado 9:00 ng umaga hanggang 5:00 ng hapon (sa Telepono lamang)

Ang mga tanggapang ito ay sarado liban sa araw na binanggit sa itaas, piyesta opisyal,at mula ng Disyembre 29 hanggang Enero 3.

Page 22: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 18 -

(2) "Jichi-kai," Kapisanan ng Purok

Ang "jichi-kai" ay isang malayang organisasyon sa bayan na may sariling pamahalaan na organisasyon. Ang bawat ”jichi-kai” sa rehiyon ay nag tipon, at 50 na ”jichi-kai rengou kai” ay bilang karagdagan sa

lungsod ”Gifu-shi Jichi-kai renraku gi-kai” ay nakaorganisa. Ito ay magiging pundasyon ng na kumunidad,

maari po lamang humingi ng konsulta sa lider ng grupo ng bayan o sa tagapangulo ng ”jichi-kai” tungkol sa

pag sali.

(3) ”Sento,” Pampublikong Paliguan

Karamihan sa mga Hapones ay nakaugalian na ang magbabad sa mainit na tubig. Ang maligo ay mabuti para malinis ang iyong katawan at mapawi ang pagod sa buong maghapon.

Ang ”sento” ay pampublikong paliguan para sa mga taong walang paliguan sa bahay. Sapagkat maraming tao ang naliligong sama-sama sa pam-publikong paliguan, mawiwili kang maligo kung mapapanatili mo lang ang mga sumusunod na paraan at etiketa:

Mga taong bawal pumasok sa ”sento”

Ang mga taong nakainom ng alak at may mga sakit na nakakahawa ay huwag papasok sa paliguan. Maaring tanggihan pumasok ang mga taong may suot na diaper. Maaring tanggihan pumasok ang mga taong may tattoo(Kasama ang tattoo seal)

Paano Pumasok sa ”sento”

Hubarin ang sapatos, at ilagay sa lalagyan ng sapatos(getabako) Magbayad muna sa kaunter. Magkabukod ang pasukan ng lalaki at babae. sa loob ng

lalawigan ng gifu , ang mga batang hanggang 11 taong gulang lang ang maaaring maligo kasama ng magulang.

Hubarin lahat ang iyong damit sa palikuran bago pumasok sa paliguan. Ang damit ay dapat nakalagay sa aparador na nakasusi para maiwasan ang nakawan. Para sa mga mahaba ang buhok, balutin ng tuwalya o talian ng goma ang buhok bago lumusong sa

paliguan(bathtub). Hugasan mo muna ang iyong katawan bago ka lumubog sa paliguan (bath tub). Punasan ang katawan bago lumakad patunong silid-bihisan.

Pinagbabawal sa “sento”

Hindi maaring ilubog ang towel, hugasan ang katawan at buhok sa loob ng paliguan H’wag magsayang ng mainit o malamig na tubig. Hindi maaaring kumain, maglaba at mag kulay ng buhok sa loob ng bahay paliguan. Huwag tumakbo dahil madulas ang palapag. Bawal ang pagdumi at pag-ihi sa loob ng bath-tub at sa mga puno ng outdoor bath. Pumunta

muna sa banyo bago pumasok. ○Ang mga Tagalinis

Mas sigurado kung ipauubaya sa tagalinis ang mga produktong yari sa seda at mga mamahaling damit. Ang singil at haba ng kailangang oras para sa paglinis ay magkakaiba depende sa bawat tindahan. Siyasatin

mo muna ang tungkol sa impormasyong ito bago ka humiling ng serbisyo.

(4) Labanderiya (coin laundry)

May mga “coin laundry” (bayarang washing machine) para sa mga taong nakatira sa maliliit na paupahang

kuwarto. Mga ilang otomatikong makinang panlaba at malalaking patuyuan ng damit ang naka-instila. Maghulog ka

ng barya para magamit mo ang mga ito.

(5) Buwis sa Pagtatrabaho, Buwis sa Paninirahan, at Buwis Pangsasakyan (maliit at malalaking makina

ng sasakyan)

Ipinapataw sa bawat isa na may kita ang buwis sa kita (buwis na sinisingil ng bansa) at buwis sa paninirahan (buwis na sinisingil ng prepektura at munisipalidad). At kung sakaling nagmamay-ari ka naman ng scooter, special-sized motor vehicle, light-weight vehicle (sasakyang may dalawahan, tatluhan at apatang gulong), maliit na sasakyang dalawahan ang gulong ay ipinapataw at kailangang bayaran. ○Buwis sa Pagtatrabaho

Page 23: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 19 -

Ang buwis sa inyong pinagtrabahuhan ay puwedeng kolektahin sa pamamagitan ng sumusunod na sistema: ① pagkaltas sa inyong suweldo at ② pagdeklara ng sariling kita. ① Pagkaltas sa inyong suweldo. Ang buwis na ito ay ibinabase sa buwis na dapat bayaran (Gensen Choshu Zeigaku Hyo) at kinakaltas sa oras ng suweldo ② Ang pagdeklara ng sariling kita ay maaaring isagawa ng mga taong nakasulat dito. At sa lugar ng inyong tinitirhan ay mayroon ding malapit na tanggapan sa pagbabayad ng buwis na ito. Kayo ay maaaring magdeklara ng inyong sariling buwis sa mga naturang tanggapan.

Taong may iba pang pinagmumulan na income maliban sa sahod na natatanggap mula sa pinagtatrabahuan.

Taong umalis sa trabaho sa kalagitnaan ng taon. Taong hindi nakapagpa-adjust ng income sa katapusan ng taon sa kompanyang pinagtatrabahuan. Taong gustong mag-apply ng deduction mula sa mga medikal na gastusin. Taong tumatanggap ng sahod mula sa iba’t ibang kompanya.

Ang mga lalabas ng bansa sa loob/gitna ng taon ay kailangang magdeklara at magbayad ng nararapat na buwis na kukuwentahin mula sa Enero 1 hanggang sa oras ng paglabas sa bansa. ○Buwis sa Paninirahan

May dalawang uri ng buwis ang kinokolekta para sa Buwis Paninirahan, ito ay ang buwis panlalawigan at buwis panlungsod. Ang halaga ng kinokolektang buwis panlalawigan ay binabasahe sa nakaraang kita ng bawat indibidwal na naninirahan sa lungsod.

Ang mga nakatira sa loob ng bansang hapon mula ika-1 ng Enero hanggang sa kasalukuyan ay kailangang magbayad ng buwis na itinatalaga ng lokal na pamahalaan.

Maging ang mga nakarehistro ang tirahan sa bansa na umalis matapos ang nakatakdang panahon nang pagpapataw ng buwis ay may tungkuling bayaran ang buwis na namalagi sa bansa.

Sa mga Katanungan: Seksiyon ng Buwis ng Mamamayan, sa Bulwagang Lungsod (Shiyakusho Shimin Zei Ka) Telepono: 214-2063

Ang mga sertipikong may kinalaman sa buwis paninirahan ay mga papeles na kinakailangang isumite kapag magrenew ng visa o mag-aapply sa pabahay ng gobyerno. Kapag sakaling mangailangan ng mga sertipikong ito, dalhin lamang ang inyong hanko o stamp at residence card. Ang mga sertipiko tulad ng sertipikong nagpapatunay ng kita at sertipikong patunay ng pagbabayad ng buwis paninirahan ay iilan lamang sa mga sertipikong maaaring kunin. Ang halaga ng bawat papel na ito ay 300 yen. Para sa inyong mga katanungan tumawag lamang sa telepono 265-3908. ○Buwis Pangsasakyan (maliit at malalaking makina ng sasakyan)

Ang buwis para sa maliit at malaking sasakyan ay pinapataw sa mga nagmamay-ari ng sasakyan kada ika-1 ng Abril ng taon. Ipapadala ng city hall o opisina na namamahala sa buwis ng sasakyan ang bill o paalala ng pagbabayad ng buwis. Gamitin ito upang mabayaran ang buwis ng sasakyan hanggang ika-31 ng Mayo. Gayundin, ang mga sumusunod na pagkakataon ay kinakailangang ipagbigay-alam sa mga kinauukulan: Kapag bumili ng panibagong sasakyan, o binigyan at nakatanggap ng sasakyan. Kapag ang minamay-aring sasakyan ay hindi na ginagamit at itatapon o kaya ay uuwi sa sariling bansa,

nawala o ninakaw (sakaling hindi ipinagbigay-alam sa kinauukulan ang mga pangyayaring ito, patuloy pa ring makakatanggap ng bayarin sa sasakyan.)

Kapag lumipat o nagbago ng lugar ng tirahan. Ipagbigay-alam sa mga sumusunod na tanggapan ang mga pangyayaring nabanggit sa itaas: Para sa mga scooter, at maliliit na klase ng sasakyan :

Departamentong Telepono: 265-3908 Para sa mga magagaan na behikulo

Keijidousha Kensa Kyoukai Telepono: 050-3816-1775 Para sa mga magagang na sasakyan (mga two-seater), at mga two-seater na maliliit na sasakyan

Chubu Unyukyoku Gifu Unyu Shikyoku (branch office) Telepono: 050-5540-2053 Para sa mga karagdagang katanungan ay maaring tawagan ang mga ito.

Sekyon ng Buwis sa City Hall (Shiyakusho Zeisei-ka) Telepono: 265-3908

Tanggapan ng Buwis ng Sasakyan Telepono: 279-2781

Page 24: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 20 -

IV PARA SA LIGTAS NA LUGAR AT PAGPIGIL NG KAPAHAMAKAN

1 Sa Panahon ng Kagipitan o Emerhensiya

(1) 110 at 119

○Tawagan ang 110 kung kailangan mong tumawag ng pulis tungkol sa krimen o aksidente.

Kung gusto mong mag-ulat sa pulis, wala kang gagawin kundi dumayal ng 110 sa pamamagitan ng line-phone o kaya’y celphone(keitai).

Ang pulis ay maaaring kontakin sa loob ng 24 na oras sa loob ng isang araw. Kapag tumawag ka sa pampublikong tele-pono, pindutin ang pulang timbre ng emerhensiya bago ka dumayal ng 110. Sundin mo ang ganoong paraan sa pagdayal ng 119. ・ Sa pagtawag, ibigay ang mga impormasyon ng alinsunod sa kaayusan ng mga sumusunod: ① Ano ang nangyari at ang kalagayan o sitwasyong ng pangyayari. ② Lugar na pinangyarihan. ③ Ang iyong pangalan at numero ng telepono kung ikaw ay mag-uulat tungkol sa panig ng napinsala, ang pulis ay magpapadala ng ambulansiya. ○Idayal ang 119 para tumawag ng bombero o ambulansiya sa kaso ng sunog, nasaktan o biglaang

pagkakasakit.

Ang departamento ng bombero ay tumatanggap ng tawag 24 na oras sa loob ng isang araw at mayroon sila pareho ng trak ng bombero at ambulansiya. Sa pagtawag ay ibigay ang mga sumusunod na impormasyon: ①Sabihin nang mahinahon at malinaw kung ang inyong itinatawag ay tungkol sa sunog o tunkol sa isang emergency . ②Ituro ang lugar. (Kung hindi mo alam ang eksaktong adres, magsabi ng palatandaan.) ③ Sabihin ang sitwasyon (kung ito ay sunog, aksidente, o medical emergency). (Kung sunog, sabihin kung ano ang nasusunog.) ④ Kung sakaling tumatawag ng isang ambulansya, sabihin rin ang edad at kasarian ng pasyente, at kung ano ang nangyari. ⑤ Ibigay mo ang iyong pangalan at numero ng telepono. (2) Kapag may Nangyaring Aksidente sa Trapiko

Kapag napasama ka sa aksidente sa trapiko, kahit na anong liit nito ay kailangang ipagbigay-alam sa pulis. [idayal ang 110]

Sinuman ang masugatan, tumawag ng ambulansiya. [idayal ang 119] Kahit lumabas na walang nasaktan o kahit bahagya lang ang napinsala, maaaring ang sintomas ay lalabas o

makikita sa bandang huli. Sa dahilang ito kailangan mong pumunta sa manggagamot at magpatingin kung mayroong napinsala sa loob ng katawan o wala.

Kailangan mo ring malaman ang pangalan ng taong naka-aksidente sa iyo, ang numero ng plakang lisensiyado at tirahan para matawagan kaagad ang kompanya ng kanyang seguro sa lalong madaling panahon. 2 Para sa ligtas na lugar

(1) Mga Himpilan ng Pulisiya (Koban)

Dito sa bansang Hapon ay may police box sa bawa’t pook. Ito ay tinatawag na “Koban” at nagsisilbi dito ang mga police.

Ang pulis ay gumagawa ng mga sari-saring kailangang serbisyo para sa mga mamamayan, tulad ng pagpapatrolya, paghahadlang sa krimen, at kumukuha ng ulat tungkol sa mga pugante gayun din sa mga bagay na nawawala at nagtuturo ng mga daan. Kapag nakaranas ka ng anumang uri ng gulo, makipag-alam kaagad sa mga pulis. (2) Kapag Nangyari ang Nakawan at para sa Ligtas na Lugar

Kapag may magnanakaw na nakapasok sa inyong bahay habang ikaw ay wala o ikaw ay binugbog, mag-ulat kaagad sa pulis sa pinakamalapit na himpilan ng pulisya.

Kung kailangan mo nang madaliang tulong idayal mo ang 110. Kung mga bagay katulad ng iyong libreta sa bangko o "credit card" ang ninakaw, kailangan mong ipagbigay-

alam sa bangko o kompanya ng "credit card" na kinunan mo at ipatigil mo ito kaagad. 3 Pagiwas ng Kalamidad

(1) Tungkol sa Balala at Paglikas

Kung may malaking kalamidad na mangyayari katulad ng lindo, bagyo at Malakas na ulan.

Page 25: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 21 -

Magbibigay ng rekomendasyong paglisan ang gobyerno o ang munisipal, maaring kumpirmahin ng mabuti ang iyong telebisyon, radyo, cellphone, atbp. 〇Babala sa Biglaang Lindol

Ipapaalam na may darating na malaking lindol sa loob ng ilang segundo. Humandang Protektahan ang inyong ulo at lumayo sa bintana. 〇Mahalagang Babala tungkol sa Malakas na Ulan

Maaaring magkaroon ng malakas na ulan isang beses sa dekada. May posibilidad na magkaroon ng pinsala dulot ng baha at guho, maaring wag lumapit sa mga kanal. 〇Babala sa Pagputok ng Bulkan

Ang pagsabog ng bulkan ay maaring magdulot ng malaking dupong at lahar. 〇Babala sa Tsunami

Maaring magkaroon ng tsunami dulot ng malaking lindol. Manyaring tumakas sa matatas na lugar katulad ng Mataas na building at Huwag lumapit sa dagat at ilog. 〇Preparasyon sa Paglikas・ Pagsimula ng Paglikas ng mga Matatanda

Ang mga taong kailangan ng oras para lumikas katulad ng matatanda, bata at may kapansanan ay lumikas kaagad. Sa mga taong pwedeng lumikas agad, ilagay muna ang mga gamit sa bahay sa ligtas na lugar at maghanda sa paglikas. 〇Payo sa Paglikas

Dalian ang inyong paglikas. Kapag delikado lumabas, lumikas sa malapit na ligtas na lugar at sa pinaka sa ligtas na parte sa loob ng inyong bahay. 〇Direksyon sa Biglaang Paglikas

Maaring lumikas sa evacuation center(katulad ng pampublikong bulwagan) ang mga taong hindi pa nakakalikas. Kapag delikado lumabas, lumikas sa malapit na ligtas na lugar at sa pinaka sa ligtas na parte sa loob ng inyong bahay.

(2) Sunog Kapag may sunog, sumigaw kayo sa mga tao sa paligid at idayal kaagad ang 119 sa fire department. Kung

maliit pa ang apoy ay importante din na patayin ito sa fire extinguisher. 〇Sumigaw sa mga tao sa paligid

Kung nag-iisa lang kayo ay mahirap sabay gawaing ipaalam sa iba at pumatay din sa apoy. Dahil dito, posibleng maging mas malaki ang damage sa apoy. Pag nakita ninyo na ang sunog ay sumugaw kayo na “Kajida!

Kajida!” para malaman ng iba at sama-sama kayong makipagtulungan upang matawagan ang fire department. Importante din na ipaalam sa mga iba upang makatakas sila mula sa pinangyayarihan ng sunog. 〇Patayin kaagad ang apoy

Patayin kaagad ang apoy habang hindi pa nagtatagal. Huwag buhusan ng tubig ang apoy na lumabas sa mantika dahil ito'y sasabog. Maghanda ng fire extingusher upang mapatay kaagad ang apoy. 〇Tumakas kaagad

Pag nakita niyo ang sunog at mausok na masyado ang apoy o nakakaabot din sa kisame ang apoy ay

hindi na puwedeng patayin ang apoy. Pag naisip ninyo na mahirap patayin ang apoy ay unahin ninyo ang

kaligtasan ninyo at tumakas kaagad sa labas.

(3) Mga Lindol Maraming lindol sa bansang Hapon at ang karamihan ay maliliit lang pero may posibilidad na magkaroon

nang higit na malaking lindol na maaaring maging sanhi sa pagguho ng malalaking gusali. Maaaring mag-umpisang manalasa ang sunog at maaaring magkaroon ng iba pang panganib.

Upang mabawasan ang paglaki ng pinsala, kailangang laging nakahanda ang mga importanteng gamit at dapat na lagi tayong nakahanda.

May aftershock pagkatapos ng malaking lindol. Maaring parehong lakas o mas malakas na lindol ang dumating, kaya huwag lumapit sa gusaling malapit na masira. ○Maging laging handa para sa Lindol

① Dapat nating ayusin ang mga malalaking lalagyan ng libro at mga kasangkapan na maaaring mahulog para hindi ito matumba.

Page 26: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 22 -

② Maghanda sa di-inaasahang pangyayari. Maglagay ng mga bagay na kakailanganin tulad ng pagkain, inuming tubig, plaslait, radyo, gamot, damit, at iba pang mahalagang bagay sa loob ng bag para sa mga di-inaasahang pangyayari. ③ Alamin kung saan matatagpuan ang kublihan sa oras ng mga sakuna. ○Kung Sakaling may Lindol

Kapag nasa Bahay ① Maghanap ng ligtas na lugar, sumilong sa ilalim ng mesa o sa iba pang uri ng kasangkapan. ② Isara ang mga balbula ng gas at kalan at mag-ingat sa sunog. Mahalaga na patayin ang sunog habang maliit pa. ③ Buksan ang pintuan sa harapan at mga bintana para siguradong makalabas ka. Ito ay mahalaga para sa mga taong nakatira sa gusali o apartment. ④ Huwag kang matataranta at biglang lalabas ng gusali. Ang mga basag na kristal at iba pang bagay ay maaaring bumagsak galing sa itaas. ⑤ Kumuha nang tamang impormasyon at kumilos nang mahinahon kapag nagkaroon ng pagkakataon.

Kapag Malayo sa Bahay ・ Kapag ikaw ay nasa lakaran, mag-iingat sa mga bagay na maaaring gumuho, sumilong sa mga kahoy sa tabi ng daan o sa gusali, takpan ang inyong ulo ng dala-dalahan para maprotektahan ang bandang likod ng inyong ulo. ・ Kapag ikaw ay nasa sentro ng pamilihang nasa ilalim ng lupa, ang ilaw na pang emerhensiya ay bubuhayin kapag pinatay ang tustos ng kuryente. Kapag dumilim, lumakad ka nang paayon sa dingding hanggang sa marating mo ang labasan. ・ Kapag ikaw ay nasa loob ng pamilihan, Lumayo sa eskaparate at Display rack, at pumunta sa malapit na poste at hagdanan. ・ Kapag ikaw ay nasa loob ng pasyalan(katulad ng sinehan at amusement park atbp), protektahan ang ulo, hintayin ang pagtapos ng lindol at sunduin ang sasabihin ng kawani sa paglikas. ・ Kapag ikaw ay nasa bus o nasa tren, suportahan mo ang iyong katawan sa pamamagitan ng paghawak sa tirante para hindi ka maalog. ・ Kapag ikaw ay nagmamaneho ng sasakyan, huwag mong tatapakang bigla ang preno. Itabi mo ang sasakyan sa bandang kaliwa ng lansangan at patayin ang makina. Kung maghahanap ka ng kanlungan malayo sa iyong sasakyan, iwanan mo ang susi sa loob at huwag mong sususian ang pinto. ・ Kapag ikaw ay nasa plataporma ng tren, huwag kang tatalon sa riles ng tren. Manganlong ka sa tabi ng malaking haligi o kahit saan na walang kisame.Kahit na ikaw ay nasa plataporma ng daan sa ilalim ay hindi ka matatabunan. Dapat mong pigilin ang iyong sarili at huwag kang tatalon sa riles.

(4) Mga Bagyo

May pagkakataong dumating na malakas na bagyo sa panahon ng tag-araw hang-gang taglagas. Kapag may bagyong papalapit, makinig ka sa mga impormasyon tungkol sa panahon sa radyo at telebisyon, pag-isipan mo kung tama ang panahon sa paglalakbay at iba pang mga gawaing panlabas o hindi.

Siguraduhing ang mga bintana at dobleng pansara ay hindi ililipad ng bagyo.

(5) Ang Kaya mong Paghahanda para sa Sakuna.

Ang sakuna ay maaring mangyari sa anumang oras, kailangan kadalasang ihanda at alalahanin upang hindi mataranta kung ito ay mangayari.

Ang sakuna ay maaaring mangyari sa anumang oras at kahit saan. Pag-usap-usapan ninyo at alaming mabuti ng inyong pamilya ang mga sumusunod.

〇Pagkumpirma ng Hazzard Map

Maaring kumpirmahin ang hazzard map ng lungson ng Gifu, at magisip ng naaakmang evacuation center at evacuation route sa bawa't sakuna. Makikita mo ang hazzard map sa homepage ng lungsod sa page ng City disaster City disaster prevention Policy Planning and Evaluation Division. http://www.city.gifu.lg.jp/4066.htm 〇Upang Magtagpo ng inyong Pamilya at Mahalagang tao

Alalahanin at pag-usapan kadalasan upang walang problema kapag kayo ay nagkahilaway sa iyong pamilya at kaibigan, kapag may mangyari malaking sakuna. Lugar kung saan ang kanlungan sa oras ng sakuna.

Page 27: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 23 -

Lugar kung saan magtatagpo-tagpo ang pamilya kapag inabutan ng sakuna nang malayo sa bahay. Halimbawa'y kapag nasa trabaho ang magulang at ang mga anak ay nasa paaralan.

Mayroong 300 nakatalagang pampublikong silungan. Karamihan ay mga mababang paaralan, mataas na paaralan, mga pampublikong bulwagan at mga bulwagang pampamayanan. Ang ilan sa mga ito ay malapit sa inyong bahay. Tiyakin ang lugar, tanungin ang opisyal ng asosasyong lokal sa inyong lugar.

Pagtatanong: Seksiyon ng Pagpapalakad ng Pagharang sa Kapahamakan sa Siyudad sa Bulwagang Lungsod (Shiyakusho Toshi Bosai Taisaku-ka) Telepono: 267-4763 Disaster Emergency Message Board

Magagamit mo ang ang record system na ito kapag may nangyaring malaking sakuna. Sa web171 maari mong gawing boses ang mga ita-type na letra.(Sinusuportahan ang wikang Ingles, tsino, Koreano sa kompyuter at cellphone) Ire-rekord ng 171 ang inyong boses. Maari mo rin ma-rekord ang mga hindi sinusuportahang wika sa web171.

Paano mag rekord ①idayal ang numerong 171 ②Pindutin ang 1 ③Idayal ang inyong numero ng telepono na nagsisimula sa area code ( Ang lungsod ng Gifu ay 058) ④Pindutin ang 1 ⑤Pwede kang mag record ng 30 segundo. Sabihin kung nasaan at kung ano ang iyong kalagayan. ⑥Pindutin 9 ⑦Kumpirmahin ang sariling boses.

Paano i-play ①Idayal ang 171 ②Pindutin ang 2 ③Idayal ang numero ng nag rekord na nagsisimula sa are code. ④Pindutin ang 1 ⑤Maari mong mapakinggan ang bagong rekord.

(Maari mong marinig ang bagong rekord hanggang 20 ulat, at mabubura na pag nakalampas ito ng 20) ⑥Kung gustong ulitin pindutin ang 9, at kung gustong pakinggan ang ⑦Kung gustong mag rekord, pindutin lamang ang 3.

(6) Tanggapang Suporta sa Iba’t ibang Lengguwahe sa Panahon ng Sakuna ng Lungsod ng Gifu

Tumutulong sa iba't ibang lengguwahe kapag may nangyaring sakuna sa Lungsod ng Gifu. Nagbibigay ng impormasyon kapag may lindol na umabot ng intensity 7, o kaya'y may mga dayuhang kailangan ng tulong dahil sa sakuna. Operasyon ng Lungsod ng Gifu at Gifu City International Exchange Association. Lugar kung saan itatayo Minna no Mori Gifu Media Cosmos 1st floor Multicultural Plaza 40-5 Tsukasa-cho, Lungsod ng Gifu Telepono: 263-1741

Page 28: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 24 -

V PANGANGALAGA SA KALUSUGAN

1 Pagpapanatili ng Kalusugan at Pagpigil at Paggamot sa Sakit

(1) “Public Health Center” at “Sentrong Pangkalusugan para sa Mamamayan”

"Hoken-sho" at “Shimin Kenko Center”

Ang mga Center na Pangkalusugan para sa Mamamayan (Shimin Kenko Center) ay mga pampangasiwaang samahan kung saan ang mga tao ay maaaring pumunta para magpagamot at malaman ang mga kasagutan sa kanilang mga tanong ukol sa kalusugan.

Isinasagawa rin ang mga pagsusuri at pagpapayong pangkalusugan,konsultasyon tungkol sa nakagisnang pag-uugali, at pagsusuri para sa mga sakit na tulad ng kanser、ito ay kailangan sa maagang pagtuklas ng sakit. Ang Center na Pangkalusugan para sa Mamamayan (Shimin Kenko Center) ay nagbibigay din ng payo tungkol sa pagkontrol ng mga impeksiyon at sa kalusugan ng ngipin. ○Lugar ng mga Sentrong Pangkalusugan para sa Mamamayan at iba pa

Public Health Center ng Lungsod ng Gifu (Gifushi Hokensho) 2-19 Miyakodori Tel. 252-7191

Central Health Center (Naka Shimin Kenko Center) 2-19 Miyakodori Tel. 252-0632

Southern Health Center (Minami Shimin Kenko Center) 1-75-2 Akanabe Hishino Tel. 271-8010

Northern Health Center (Kita Shimin Kenko Center) 2-140 Tel. 232-7681

○Health Check-up at Iba’t ibang Pagsusuri para sa mga Mayor-de-edad

Nagsasaganap ng pagsusuring pangkalusugan at para sa iba’t ibang klase ng kanser. Ang detalye ng pag-aaplay dito ay ipinapaalam sa pamamagitan ng Gifu Bulletin (Gifu Koho) at buletin na ipinapaikot sa inyong komunidad (kairanban). Maaari din g tumawag sa Shimin Kenko Center para sa mga detalye at karagdagang katanungan.

(2) Mga Institusyong Pangkalusugan (mga ospital at mga klinika)

Ang mga institusyong pangkalusugan sa Hapon ay nauuri ayon sa laki. Maaari silang uriin bilang klinika o ospital.

Ang mga klinika ay matatagpuan sa mga paligid lamang at nagbibigay ito ng karaniwang payo hingil sa kalagayan ng kalusugan ng inyong pamilya, ngunit may limitasyon ito tungkol sa laki, kagamitan, at uri ng paggamot.

Sa kabilang dako, ang ospital ay nagbibigay nang maraming uri ng paggamot at mayroong malawak na kakayahan at mga kagamitan, malaki rin ang pamunuan, ngunit dahil sa marami ang hawak na pasyente sa isang araw ay maghihintay ka nang matagal at hindi maaari ang matagalang pakikipag-usap sa manggagamot.

Dahil sa ang bawat institusyong pangmedisina ay mayroong sariling pinagkadalubhasaan, alaming mabuti kung saan dalubhasa ang mga pagamutang malapit sa inyong tahanan.

○Mga Uri ng Pagamutan

Kapag hindi emerhensya o magaan na trangkaso, maaring pumunta lamang sa malapit na pagamutan sa inyong lugar. Maari mo itong gawing doctor ng pamilya upang mapatuloy ang pagbabantay sa iyong sintomas.。

Sintomas Pangalan ng Pagamutan

May trangkaso, masama ang pakiramdam atpb.

Panggagamot na

panloob (Naika)

Kapag nanghihina ang paningin o sumasakit ang mata, atbp.

Optalmolohiya (Ganka)

Hindi maganda ang kalagayan ng ilong at tainga

Dedisinang ukol sa

tainga, ilong (Jibika)

Hindi maganda ang kalagayan ng balat at kuko

Dermatolohiya (Hifuka)

Pagkabali ng buto, Masakit ang katawan

Ortopedya (Seikeigeka)

Masakit ang ngipon Dentistriya (Shika)

Page 29: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 25 -

Kapag nakakaramdam ng depresyon Sikayatriya (Seishinka /

Shinryonaika)

Kapag masama ang pakiramdam ng bata

Paggamot sa sakit ng

mga bata (Shounika)

Kapag buntis. karunungan sa pag-

aalaga sa mga buntis at

sa pagpapa-anak (Sanka)

Hindi maganda ang kalagayan ng pag-regla

Ginekolohiya (Fujinka)

Mayroon rin pinagsama ang karunungan sa pag-aalaga sa mga buntis at sa pagpapa-anak at ginekolohiya. ○Mga Payo kapag Magpapatingin sa Pagamutan

Kapag magpapatingin sa pagamutan sa unang pagkakataon, kailangan mong punuan ang mga puwang sa isang pormolaryo ukol sa pagsusuri.

Mayroon ding mga pagamutang may taning ang oras ng pagtanggap ng pasyente at nagsasara bago magtanghali, gayundin sa mga pagamutang nangangailangan ng reserbasyon. Gaya ng mga nabanggit, maaaring hindi ka kaagad magamot kaya mabuting planuhin mo nang maaga.

Kapag gumagamit ng segurong pangkalusugan, hahanapan ka ng sertipiko ng segurong pangkalusugan sa pagsulat ng pormolaryo sa mga pagamutang tumatanggap ng segurong pangkalusugan.

Kapag hindi mo naipakita ang sertipiko, kailangan mong bayaran ang lahat ng gastos sa pagpapagamot. Gayun pa man, kapag hindi mo nadala ang sertipiko ng seguro dahil sa ikaw ay naglalakbay o dahil sa di-inaasahang pangyayari, ang halaga ng plano ng seguro ay ibabalik sa iyo.

Dapat mo ring ipakita ang sertipiko sa umpisa ng bawat buwan, kahit na nagpapatuloy ka sa pagpapagamot. ○Mga Kailangan sa Pagpapatingin sa Manggagamot

Health Insurance Card Residence card, Pasaporte o mga dokumento ng pagkakakilanlan Pera (pambayad sa pagpapagamot na maaari lang bayaran sa pamamagitan ng kas.) Paanyayang Tarheta (shokaijo) Kapag meron kang paanyayang liham, magiging madal i ang proseso ng pagsusuri sa pangkalahatang ospital sa unang bisita、 at mawawala rin ang "shoshin-ji sentei ryoyo-hi" na babayarin sa unang bisita mo sa ospital. Magagpasulat ng paanyayang liham(shokaijo) sa doctor ng pamilya sa palaging pinupuntahan na pagamutan. ・Mga ininom na gamot,suppliment at "okusuri techo ( Maari mong makuha ang "okusuri techo" sa butika) *Nililista ang mga gamot na binibigay sayo sa "okusuri techo". Ito ay listahan na rerepasuhin ng butikaryo kung ano ang resulta ng gamot na ininom. Kumuha para sa inyong pangangalaga sa kalusugan. ○Karaniwang Paraan ng Pagsusuri sa Pangkalahatang Paggamutan

Kapag magpapatingin sa manggagamot sa unang pagkakataon ①Sabihin sa resepsiyonista kung ano ang problema at kung aling pangkat ang gusto mong puntahan. Kung

mayroon kang sertipiko ng seguro, ay ipakita mo ito sa resepsiyonista . ②Kapag natapos na ang pagpapatala sa resepsiyonista, bibigyan ka ng tarheta na dapat mong ipakita sa

bintana ng pagagamutan mo. Pagkatapos ay maupo ka at maghintay sa lugar na hintayan ng mga pasyente. ③Kapag tinawag ang pangalan mo ng nars, pumasok ka sa loob ng klinika at sumailalim sa pagsusuri ng

doktor. ④Kapag natapos na ang pagsusuri, pumunta ka sa kahera at magbayad ka.

Kapag kailangan mo ng gamot, ibigay mo ang reseta na galing sa doktor sa parmasya para matanggap mo ang gamot. Karamihan sa pangkalahatang pagamutan sa bansang Hapon ay may sariling parmasya sa loob ng pagamutan.

○Pagkakaospital

May iba’t ibang klase ng kwarto mula sa kwartong pang-isihan, dalawahan, o malalaking kuwarto ang maaaring pagpilian. May mga paggamutang kinakailangang magdala ng taong magbabantay.

Para sa pagkakaospital, sertipiko ng seguro, padyama, tuwalya, damit panloob, sepilyo, at iba pang mga bagay

Page 30: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 26 -

na ginagamit mo sa araw-araw. Kadalasan kailangan mong magkaroon ng piyador at perang pang garantiya. Ang piyador ay kailangang

managot sa pambayad sa doktor at sa gastos ng pagpapaospital. ○Pagbabayad ng mga Gastusin sa Pagpapagamot

Kapag sumali ka sa seguro ng pamahalaan ay 30% ng gastusin sa pag-papagamot. Ang taong hindi kasali sa seguro ay magbabayad nang lahat ng gastusin.

○Kapag nais magpaggamot sa mga paggamutang bukas ng gabi

Kapag ikaw ay nagkasakit sa gabi, pakitawagan mo ang doktor ng inyong pamilya, kapag ang doktor ay wala, tawagan mo ang sentro ng impormasyon ng emerhensiyang pangmedisina sa punong departamento ng bombero. (Idayal ang 265-0009 o 262-3799. Ibibigay nila ang pangalan ng pagamutan o klinika na maaari mong puntahan. Tumawag ka muna sa itinuro sa iyong pagamutan bago mo puntahan ito. Kapag biglaang nagkasakit sa kalagitnaan ng gabi at namomoblema kung saan magpapagamot, unang tawagan ang doktor ng inyong pamilya.

Sakaling wala ang doktor, tawagan ang

(3) Mga Pampamayanang Pagamutan ng Gifu

Lugar: 7-1 Kashima-cho Telepono: 251-1101 Departamento: Medisinang panloob, diyabetis, endocrinology, medisinang ukol sa paghinga, medisinang ukol sa kanser o bukol, medisinang ukol sa tunawing kaayusan, medisinang ukol sa dugo, medisinang ukol sa kardyolohiya, medisainang ukol sa bato, pagtitistis, pagtitistis ukol sa dibdib, pagtitistis ukol sa nerbiyo, ortopedya, pagtitistis ukol sa ugat ng puso, pagtitistis ukol sa ulo at leeg, paggamot sa sakit ng mga bata, karunungan sa pag-aalaga sa mga buntis at sa pagpapa-anak sa kanila, optalmolohiya, medisinang ukol sa tainga, ilong at lalamunan, dermatolohiya, urolohiya, medisinang ukol sa bahagi ng paghinga, dentistriya, pagtitistis ukol sa bibig at ngipin radyolohiya, sikayatriya, niyurolohiya, anestesiya, rehabilitasyon, pagsusuri ng patolohiya, at Klinikal na laboratoryo. Oras ng pagtanggap ng pasyente: 8:00 ng umaga hanggang 11:00 ng umaga. Nagsasaganap ng pagsusuri at panggagamot sa mga pasyenteng biglaang nangangailangan nito sa araw ng

bakasyon at sa oras na tapos na ang regular na konsultasyon. (4) Mga Pagsusuri ng Karamdaman sa Araw ng Pista Opisyal at Gabi

Kapag nagkasakit sa araw ng linggo at sa pagkakataong walang pasok ang paggamutan o katapusan at bagong taon, maaaring magpagamot sa Lugar: 7-1 Kashima-cho, Gifu-shi, Gifu Telepono: 253-7277 Departamento ng Medisinang Panloob at Pedyatriya Oras: 9:00 AM ~ 1:00 PM 2:00 PM ~ 6:00 PM 7:00 PM ~ 11:00 PM Center ng Dentistriya Lugar: 7-1 Kashima-cho (Sa loob ng Gifu City Hospital) Telepono: 253-7337 Oras: 9:00 AM ~ 1:00 PM 2:00 PM ~ 6:00 PM

- Lagi mong dadalhin ang sertipiko ng seguro ng kalusugan(hokensho) o kaya’y sertipikong nagpapatunay na

ikaw ay taong tumatanggap ng medical allowance. Dalhin din ang bagay na magsasabi kung ano ang gamot na iyong iniinom sa kasalukuyan (kuwaderno para sa gamot) at pambayad sa pagsusuri. Kung bata ang sama kailangan dalhin ang hanbuk ng kalusugan ng mag-ina. Kapag hindi mo dinala ang iyong sertipiko ng seguro, babayaran mo ng buo ang gastos sa pagpapagamot.

Kapag nagkasakit ang anak ninyo sa gabi ng karaniwang araw ay pumunta kayo sa “Shoni Yakan Kyubyo

Center” Na nasa ibaba. Lugar: 7-1 Kashma-cho, Gifu City, Gifu Gifu Shimin Byoin (Gifu City Hospital) Telepono: 251-1101 Departamento ng Medisinang Pedyatriya (hanggang 15 taong gulang lamang na bata) Araw ng pagpapatingin: Lunas ~ Sabado Oras: alas 7:30 ~ 11:00 PM (Kapag Linggo, National holiday at mula Disyembre 31 hanggang Enero 3 ay walang pagpapatingin sa doktor)

2 Talaan ng mga Ospital at Klinika kung saan ang mga Pamunuan ay may Doktor na Nakapagsasalita

ng mga Wikang Banyaga

(1) Paghahanap ng Ospital na tumatanggap ng Ibang wika sa Loob ng Lungsod ng Gifu.

Maari kang makahanap ng Ospital na nag-aalok ng suporta sa Ingles kapag may malaking sakun at biglaang medikal na pangangailangan. http://www.qq.pref.gifu.lg.jp/

Page 31: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 27 -

(2) Pagpapadala ng Medikal na interprete.

Pwede kang humiling ng medikal interprete na may bayad sa Gifu International Center. Sinusuportahang Wika: Intsik, Portuges, Tagalog Lugar 1-12 Yanagase-dori 2F Chunichi Bldg. TEL 214-7700

(3) Pagpakilala ng mga Doktor na Marunong Magsalita ng Ibang Wika

AMDA International Medical Information Center Nag bibigay ng impormasyon sa madaling hapon(Wikang Hapon na madaling maintindihan ng mga dayuhan) tungkol sa mga institusyong medikal at mga sistema ng kapakanan ng mga medikal. TEL 03-6233-9266

3 Seguro sa Pagpapagamot

Sa bansang Hapon ang, mayroong opisyal na sistema ng seguro sa pagpapagamot, kung ikaw at ang iyong pamilya ay nagkasakit at nagpagamot magbabayad ka ng bahagi ng singil at ang matitira ay babayaran ng seguro.

May iba't-ibang plano ang sistemang ito at karamihan sa mga tao ay sumasali sa alinman sa plano ng seguro ng kalusugan sa pinagtatrabahuhan o plano ng pambansang paseguruhan.

(1) Plano ng Seguro sa Pinagtatrabahuhan (Kenko Hoken)

Ang mga taong nagtatrabaho sa kompanya at ang kasapi ng pamilya ay kailangang sumali sa plano ng seguro ng kalusugan sa kompanyang pinagtatrabahuhan. Ang sumali sa seguro at ang kompanyang pinagtatrabahuhan ay parehong magbabayad ng tigkakalahati ng hulog sa seguro. Kapag kayo ay nagpagamot na, babayaran nyo lang ang inyong kailangan bayaran na gastos sa pagpapagamot.

Ang mga dayuhang legal na nagtatrabaho ay dapat sumali dito. Pakitanungin ang taong namamahala sa kompanya o sa tanggapan ng segurong panlipunan. ・ Tanggapan ng Pensiyon ng Gifu-Kita 3-10-1 Daifuku-cho, Gifu-shi Telepono: 294-6363 ・ Tanggapan ng Pensiyon ng Gifu-Minami 2-1-15 Ichihashi, Gifu-shi Telepono: 273-6161

(2) Plano ng Pambansang Seguro ng Kalusugan

○Sistema ng Pambansang Seguro ng Kalusugan

Ang sistema ng pambansang seguro ng kalusugan ay inilunsad upang mabawasan ang pananagutan sa gastusin ng mga maysakit o napinsalang tao na hindi kasali sa samahan o ibang plano ng segurong pangkalusugan. Batay sa simulain ng pagdadamayan ang suskritor ang magbabayad ng hulog ng seguro. ○Pagpapamiyembro

Ang mga nakatalang banyaga na naninirahan sa Gifu at may hawak na bisa para makapanatili sa bansang Hapon nang mahigit sa 3 buwan at hindi kasali sa samahang plano ng segurong pangkalusugan ay dapat sumali sa plano ng pambansang seguro ng kalusugan. Kinakailangang magpamiyembro sa pampublikong segurong pangkalusugan ang mga dayuhang nakarehistro ang tirahan sa lungsod ng Gifu, na inaasahang mananatili ng mahigit tatlong buwan na may nararapat na bisa at hindi maaaring makapagpamiyembro sa segurong pangkalusugan ng kompanyang pinagtatrabahuan.

Gayundin, kailangan sumali sa seguro ng kalusugan ang mga taong binigyan ng 3 buwan na panahon ng pananatili sa una pagpasok, ngunit pinayagan manatili ng 3 buwan pataas.

Ang paraan ng pagsali ay maaaring gawin sa pamamagitan ng pagdala ng iyong resident card at Pantatak(inkan) sa Seksiyon ng Pambansang Seguro ng Kalusugan at Pensyon (Kokuho-Nenkin-ka) sa bulwagan ng lungsod. ○Sertipiko ng Segurong Pangkalusugan

Pagkatapos sumali sa plano ng segurong pangkalusugan ang bawat kasapi ay binibigyan ng isang sertipiko ng segurong pangkalusugan na nagpapatunay ng pagkakasapi sa plano ng seguro ng Gifu. (Ang sertipiko ay ipadadala sa koreo sa loob ng ilang araw matapos humiling.)

Ang sertipiko ng segurong pangkalusugan (hokensho) ay ginagamit na patunay sa pangkalusugang pagsusuri kapag nagpapagamot kaya dapat itong ingatan at huwag iwawala.

Kapag ang iyong sertipiko ay nawala o napunit, kumuha kaagad ng panibago. Ang sertipiko na binago at walang tatak ng lungsod ng Gifu, o kopya ng sertipiko ay hindi maaaring gamitin.

Ang gamit ng sertipiko ay limitado sa mga kasapi. Ang magpahiram ng sertipiko ng seguro ay labag sa batas. ○Pagbabayad ng Regular na Hulog sa Seguro

Page 32: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 28 -

Ang hulog ng pambansang seguro ng kalusugan ay kinukuwenta batay sa kabuuan ng kinikita at kung ilan ang tao sa sambahayan at ilang taon sa plano. Ito ay maaaring magbago.

Ito ay kinukuwenta rin mula sa buwan na sumali ang kasapi (hindi ang petsa ng paghiling.) Kapag tumigil sa plano ng pambansang seguro ng kalusugan sa kalagitnaan ng taon, ang pagbabayad ay

kukuwentahin mula sa araw nang pagsapi hanggang sa buwan bago ka tumigil, maari lamang paagahin ang pamamaraan sa Seksiyon ng Pambansang Seguro ng Kalusugan at Pensyon (Kokuho-Nenkin-ka) sa bulwagan ng lungsod.

Sa lungsod ng Gifu ang hulog sa seguro ay kinukuwenta nang taunan, (mula Abril hanggang Marso ng susunod

na taon). Ito ay nahahati sa 10 beses, mulang Hunyo hanggang Marso ng susunod na taon. Matatanggap mo ang talaan ng bayaran sa seguro sa pamamagitan ng koreo.

Ito ay kailangang bayaran buwan-buwan sa pinakamalapit na institusyon ukol sa pananalapi sa katapusan ng buwan. Paraan ng Otomatikong Pagbabayad sa Bangko

Ang otomatikong pagbabayad sa bangko ay maginhawa. Maaaring magbayad sa alinman sa mga bangkong malapit sa inyo. Dalhin mo sa banko o sa post office ang

iyong libreta, sariling pantatak, at sertipiko ng segurong pangkalusugan o di kaya ay bagong resibo ng hulog sa seguro.

Pagbawas sa Bayad sa Seguro Kapag narhirapan mag bayad dahil sa mga dahilang tulad ng pagkakaroon ng kapahamakan, pag baba ng

sweldo dahil sa suspensyon ng kawalan ng negosyo at nahirapan sa pagbayad sa mga medikal na institusyion. Maari kang makatanggap ng pagbawas at pagbayad sa tiyak na panahon. Kumunsulta sa tanggapan ng Pambansang Seguro ng Kalusugan at Pensyon. Dalhin ang sertipiko ng seguro (hokensho), pantatak (inkan), patunay (tulad ng sertipiko ng pagkakaroon ng kapahamakan o ng pagkakabankarota, sertipiko galing sa doktor, atbp.).

○Bayad-pinsala ng Segurong Pangkalusugan

Para sa Nagkasakit o Napinsala Dalhin ang sertipiko ng segurong pangkalusugan sa ospital o sa klinika na tumatanggap ng seguro kapag ikaw

ay nagpagamot. Pagbabayarin ka ng 10% hanggang 30% ng bayad sa paggamot at ang lungsod ang magbabayad sa natitirang bayarin.

Kapag Nakalimutan mong Ipakita ang Sertipiko ng Segurong Pangkalusugan

Sa ganitong pagkakataon, kailangan mong bayaran lahat ng gastos sa pagpapagamot. Nararapat na dalhin mo lahat ng kailangang dokumento sa tanggapan ng Pambansang Seguro ng Kalusugan at Pensyon (Kokuho-Nenkin-ka) sa bulwagan ng lungsod. Matapos mapatunayan ang ipinahayag na impormasyon, ang iyong binayaran ay ibabalik sa iyo. ・ Iba Pang Bagay

Kapag inaprobahan ng medikal na institusyon mababawasan ang pambayad sa Corset o mga gamit na kailangan sa paggamot. Tawagan ninyo muna ang Seksiyon ng Pambansang Seguro ng Kalusugan at Pensyon (Kokuho-Nenkin-ka). ○Tulong sa Labis-labis na Bayaran sa Pagpapagamot

Kapag ang gastos ng isang tao sa pagpapagamot sa loob ng isang buwan ay mahigit sa nakatalagang halaga. Karapat-dapat ka sa ganitong pagsasauli ng parte ng nagugol sa pagpapagamot, ang Seksiyon ng

Pambansang Seguro ng Kalusugan at Pensyon (Kokuho-Nenkin-Ka) ay magpapadala ng abiso pagkaraan ng mga 3 buwan. Sa pagkakataong ito, maaari ka nang humiling ng nasabing pagsasauli o “refund.” ○Kapag ang Bata ay Ipinanganak

Kapag ang kasapi ng seguro ay nagka-anak, ang ulo ng sambahayan ang manyaring humiling. Maari rin mag bayad ng pansamantala ang lungsod sa medikal institusyon .

Humiling ka para sa ganitong kabayaran sa pamamagitan ng pagdala ng iyong sertipiko ng segurong pangkalusugan at ang manuwal ng Kalusugan ng Ina/Bata sa Seksiyon ng Pambansang Seguro ng Kalusugan at Pensyon (Kokuho-Nenkin-ka).

○Kapag ang Kasapi ng Seguro ay Namatay

Ang bayad na ¥50,000 para sa libing ay ibinibigay sa taong umayos ng seremonya sa libing.

Page 33: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 29 -

Sa paghiling sa ganitong kabayaran, dalhin mo ang katibayan ng segurong pangkalusugan ng namatay, katibiyan na gumanap sa libing (katulad ng pasasalamat sa pag punta sa libing), pansariling pantatak, katibayan na pagpakilala (katulad ng lisensya), bankbook, at ang iyong MyNumber sa Seksiyon ng Pambansang Seguro ng Kalusugan at Pensyon (Kokuho-Nenkin-ka). ・ Pag-urong sa Pagiging Kasapi

Kapag may kinalaman sa alinman sa mga sumusunod na kaso, dapat mong umpisahang lakarin ang paraan sa pag-urong sa pagiging kasapi sa loob ng 14 na araw at ibalik mo ang sertipiko ng iyong seguro sa Seksiyon ng Pambansang Seguro ng Kalusugan at Pensyon (Kokuho-Nenkin-ka). Kapag ikaw ay umalis sa lungsod ng Gifu (sumali ka sa Plano ng Pambansang Seguro ng Kalusugan sa

bagong bayang nilipatan mo.) Kapag sumali ka sa Seguro ng Kalusugan sa iyong pinagtatrabahuhan (Dalhin mo ang sertipiko ng

Pambansang Seguro ng Kalusugan at ang sertipiko ng segurong ibibigay sa iyo ng kompanya.) Kapag ang kasapi ay namatay Kapag iniwan mo ang bansang Hapon.

○Iba pang Pamamaraan

Kapag may kinalaman sa alinman sa mga sumusunod na kaso, dapat kang magpatala sa loob ng 14 na araw. (Dalhin mo ang iyong sertipiko ng seguro at resident card.)

Ang paraan ay kailangang lakarin sa Seksiyon ng Pambansang Seguro ng Kalusugan at Pensyon (Kokuho-Nenkin-ka). Kapag nagbago ka ng tirahan Kapag ang ulo ng sambahayan o apelyido ay nagbago. Kapag alinman sa mga nakatala sa iyong resident card ay nabago.

Pagtatanong: Seksiyon ng Pambansang Seguro ng Kalusugan at Pensyon (Kokuho-Nenkin-ka) sa Bulwagan ng Lungsod 214-2083 4 Pangangalaga sa Kalusugan ng Ina/Bata

(1) Pagbubuntis at Panganganak

○Manuwal ng Kalusugan ng Ina/Bata

Kung ikaw ay buntis, dalhin ang resident card at ipagbibigay-alam mo ito sa Sentrong Pangkalusugan (Shimin Kenko Center) o sa sangay nito, o sa Sentro ng Ugnayan ng Seguro Fureai Hoken Center), Seksiyon ng Suporta sa Bata sa Gusaling Panlunsod (Shiyaku-sho Kodomo Shien-Ka) at kumuha ka ng Pormolaryo ng Kalusugan ng Ina/Bata (Boshi Kenko Techo). Kapag inilipat galing sa ibang bansa, ang pocketbook na ito ay maaari ring makuha pagkapanganak sa bata. Ito ay nakakatulong dahil itinatala dito ang kondisyon ng kalusugan ng mag-ina at ang mga pagpapabakuna sa bata.

Ang Katibayan ng Pangkalahatang Pagsusuri ng Kalusugan ng Nagbubuntis, Tarheta ng Pagpapasuri sa Dentista ng buntis, atbp.) ay nakaipit sa pormolaryong ito. ○Katibayan ng Pangkalahatang Pagsusuri para sa Ina at Bata Gamitin ang Medikal na Sertipiko na Pangkalahatang Pagsusuri para sa buntis na nasa loob ng sertipiko ng pangkalusugan at manuwal ng kalusugan ng Ina/bata

Kung nagpasuri sa pagamutan sa labas ng lalawigan, mayroon sistema na nagsasauli ng parte ng binayaran sa nasabing pagamutan. Kailangan lang na humiling nito. May kailangang papeles para dito kaya magtanong sa Health Center (Hokenjo Kenko Zoushin Ka) bago magpasuri.

○Pagpapasuri ng Kalusugan ng Ngipin ng Nagdadalang-tao

Gamitin ang ”Tarheta ng Pagpapasuri ng Kalusugan ng Ngipin ng Nagdadalang-tao”na nakaipit sa Pormolaryo ng Kalusugan ng Ina/Bata (Boshi Kenko Techo). (Magagamit lamang ito sa mga klinika ng dentista na nasa loob ng lungsod na kinontrata ng gobyerno.

○Kapag Ipinanganak na ang Sanggol

Dapat mong dalhin ang ”Pagpapaabot ng Pagkakapanganak” na nakaipit sa Pormolaryo ng Kalusugan ng

Ina/Bata kasama ang birth certificate sa tanggapa ng Seksyon ng Mamamayan (Shimin Ka). Ang mga tahanang mayroong hanggang 4 na buwan na sanggol ay Bibisitahin ng public health nars/komadrona sa inyong tahanan. Maaring makipag usap tungkol sa pag-aalaga ng bata.

Para sa mga katanungan, mag tumawag sa Health Center (Hokenjo Kenko Zoushin ka) sa telepono bilang: 252-7193

Page 34: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 30 -

Kapag ang timbang ng kapanganakan bigat ng bata ay kulang sa 2,000g at ang palatandaan ng buhay ay talagang mahina at kailangang maospital, ang pamahalaan ay magbabayad ng bahagi sa gastusin.

Para sa mga sanggol na may kapansanan na kapag pinabayaan at puedeng mag-iwan ng malaking sakit, at may posibilidad na ito ay magamot. Ang pamahalaan ay maaring magbayad ng bahagi ng babayaran sa gastusin ng pang ospital sa nakatalagang medikal na institusyon, opera at pag gagamot.

At mayroon ring lugar na makakatanggap ka ng pera, kung ipinanganak mo ang ikatlong anak mo dito sa lungsod ng Gifu.

Para sa mga katanungan, tumawag sa Seksiyon ng Pagsuporta sa Bata sa Bulwagang Lungsod (Shiyaku-sho Kodomo Shien Ka) Telepono: 214-2146

(2) Pangangalaga sa mga Bata

○Libreng mga Pagsusuri ng Kalusugan para sa mga Bata

Ang mga batang pagitan ng edad na 4 buwan hanggang 10 na buwan, 1 taon at 6 buwan, mulang 3 taon hanggang 5 taon ay makakatanggap ng libreng mga pagsusuri.

Mayroon ring libreng pagsusuri sa ngipin ng mga batang 1 taon at 6 buwan gulang at pagtuturo tungkol sa pagpapalaki ng bata.

Maaring makita ang iskedyul sa "Koho Gifu" isyu ika-15 ng bawat buwan o sa home page. Para sa mga katanungan, tumawag sa Health Center (Hokenjo Kenko Zoushin Ka). Telepono: 252-7193

○Bakuna

May iba't-ibang uri ng bakuna katulad ng Dipterya, Tusperina, Tetanus, Polyo, BCG, Tigdas, Nihon Noen, HIB, Pneumococcal pneumonia para sa mga bata at Varieg. Maari po lamang na ipa -maaga ang panahon ng pag bakuna sa loob ng karaniwang edad. Bilang karagdagan, magbakuna kapag ang iyong anak ay nasa mabuting kalagayan.

Ipapaalam sa inyo gamit ang koreo ang panahon at lugar ng pagbakuna, hanggang 2 buwan pagkatapos ng kapanganakan, Tignan ang "Pormolaryo ng Kalusugan ng Ina/Bata ng Lungsod ng Gifu Seksiyon ng Bakuna". Higit pa, ang magpa-pabakuna ay kailangan dalhin ang "Mga Palatanungan ukol sa Pagbabakuna". Kailangan itong dalhin sa medikal na institusyon kasama ang "Pormolaryo ng Kalusugan ng Ina/Bata ng Lungsod ng Gifu Sekisyon ng Bakuna" at "Pormolaryo ng Kalusugan ng Ina/Bata". Kapag lumipat o nawala ang "Mga palatanungan ukol sa Pagbabakuna" ng Lungsod ng Gifu at muling gustong makatanggap, Dalhin ang "Pormolaryo ng Kalusugan ng Ina/bata" at dokumento na puedeng malaman ang inyong tirahan (Katulad ng Kard ng seguro sa kalusugan). Mangyaring dalhin ito sa sumusunod na patanungan sa ibaba.

(Naka Shimin Kenko Center) Public Health Center ng Central Gifu 252-0632 (Minami Shimin Kenko Center) Public Health Center ng Southern Gifu 271-8010 (Kita Shimin Kenko Center) Public Health Center ng Northern Gifu 232-7681

○Gifushi Kodomo Wakana Sogo Center (Child Support Center ng Gifu) - “Ale Gifu”

Tumatanggap ng konsultasyon para sa mga batang/ kabataang mula 0 taon hanggang 19 taong gulang, at mga magulang tungkol sa pangkalahatang pag aalaga ng bata, pangkalahatang edukasyon, developmental disorder, pagtanggi sa pag aaral, deliquency, paghahanap ng trabaho, tumutugon sa pamamagitan ng telepono, pagbisita, o email. Una ang pangkalahatang tagapayo ay papakinggan ang iyong kwento, at ipapakilala ka sa espesyal na tagapayo alinsunod sa iyong nilalaman na konsultasyon. Kung nalilito kung saan dapat kumonsulta, mangyaring huwag mag-atubiling tumawag.

Telepono: 0120-43-7830 E-mail: [email protected] Lugar: Gifu-shi Meitoku-cho Oras ng pagbubukas: 8:45 ng umaga hanggang 5:30 ng hapon (weekdays)

Page 35: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 31 -

VI PANGKALAHATANG KAPAKANANG PANLIPUNAN

1 Plano ng Pambansang Pensiyon

Ang mga taong nakatira sa bansang hapon mula 20 taong gulang hanggang 60 taong gulang ay kailangan sumali sa pambansang pensiyon. Ang pambansang pensiyon ay isa sa pampublikong pensiyon, ang sistemang ito ay itinatag ng bansa upang makatulong sa inyong kita pag tanda, at para hindi masira ang katatagan ng iyong pamumuhay dahil sa kapansanan o kamatayan. Bukod sa pambansang pensiyon, mayroon rin welfare pension na pwedeng salihan ng mga employee. Ang bayarin sa seguro, ay walang relasyon sa inyong kita. Higit pa, kapag nag-apply at nakatugon sa ilang mga kinakailangan katulad ng maliit ang kita/pag kawala ng trabaho maari maiwala ang pagbayad ng seguro. Gayundin, ang mga taong may edad na 30 taon pababa ay makaka apply ng, grace of payment program for youth(Jakunenmono Nofu Yuyo Seido).

Kapag naging 65 taong gulang at ang panahon ng pagbabayad/pagkawala ng seguro ay lumampas ng 25 taon makakatanggap ka ng pension para sa mga matatanda.

Ang mga taong may kapansanan habang nakasali sa panbansang pensiyon,, at antas ang kapansanan o nakatugon sa kwalipikasyon ay makakatanggap ng Shogai kiso nenkin (Disability basic pension).

At mayroon rin pangunahing pensiyon ng namatayan na pamilya, lump-sum ng pagkamatay,pensiyon para sa balo, lump-sum para sa pag tiwalag (Kapag ang isang dayuhan na nag bayad ng pambansang pensiyon ay bumalik ng kanyang bansa ng hindi nakatanggap ng pensiyon para sa may edad). Para sa mga katanungan manyaring magtanong sa Seksiyon ng pensiyon sa Bulwagang Lungsod(Shiyaku-sho nenkin-ka, nenkin-kakari) Telepono: 214-2086 2 Kapakanang Panlipunan

(1) Sustento para sa Kapakanan ng mga Bata

Ang mga sumusunod na sustento ay ibinibigay sa mga may katangiang angkop sa hinihiling lamang. Para sa higit pang detalye kontakin ang sekisyon ng Suporta para sa mga Bata (Shiyakusho Kodomo Shien-ka) sa Bulwagang Lungsod.

○Sustento para sa Ikabubuti ng mga Bata

Ang sustentong ito ay ibinibigay sa mga nag-aalaga na mga bata na hindi pa natatapos ng elementarya. Para sa mga katanungan, tumawag sa Seksyon ng Suporta para sa Bata (Kodomo Shien-ka) sa Bulwagang Lungsod. Telepono: 214-2146

○Sustento para sa Kapakanan ng mga Pamilyang Nag-iisang Magulang

Ang sustentong ito ay ibinibigay sa mga pamilyang nag-iisa ang magulang na nag-aalaga sa mga batang mababa sa 18 taong gulang (at mga batang may kapansanan, mababa sa 20 taong gulang.) Ang mga inang nag aalaga, o nag aalaga at kasama ang kabuhayan ng ama, o kaya mga nagpapalaki ng bata sa ngalan ng kanilang mga magulang. Ay mabibigyan ng suporta na ito mula sa unang Marso 31 ng taong nag-apply, hanggang mag 18 taon ang bata. Para sa mga katanungan, tumuwag sa Seksyon ng Suporta para sa Bata(Kodomo Shien-ka) Sa Bulwagang Lungsod Telepono: 214-2146

○Sustento para sa Pagpapalaki ng mga Batang may Kapansanan

Ang sustentong ito ay ibinibigay sa mga nag-aalaga ng mga may kapansanang batang 20 taong gulang pababa. Ang halaga nito ay magkaka-iba ayon sa uri ng kapansanan. Mag tanong sa seksiyon ng Kapakanan ng Kapansanan(Shogai Fukushi-ka) sa Bulwagang Lungsod. Telepono: 214-2135

(2) Sistema ng Kapakanang Panlipunan na Nabibigay-tulong sa Pagbabayad ng Pagpapagamot

Ang Lungsod ng Gifu, sa pamamagitan ng ”Sistema ng Kapakanang Panlipunan na Nagbibigay-tulong sa Pagbabayad ng Pagpapagamot,” ay tumutulong upang pagaanin ang hirap sa pagbabayad ng pagpapagamot ng

mga bata, ng mga taong may mabigat na kapinsalaan sa utak at sa katawan, at ng mga pamilyang isa lang ang nagtataguyod na magulang.

Para makatanggap ng tulong na ito, kailangang mag-aplay at kumuha ng sertipiko ng pagtanggap ng tulong sa Tanggapan ng Pagpapagamot ng Kapakanang Pangkalahatan o (Fukushi Iryo Ka) sa Bulwagan ng Lungsod o sa iba't ibang nararapat na tanggapan. Dahil may mga kailangang ipakita tulad ng Katibayan ng Segurong Pangkalusugan (Hoken Sho), sumangguni at makipag-ugnayan sa Tanggapan ng Pagpapagamot ng Kapakanang Pangkalahatan o (Fukushi Iryo Ka) sa Bulwagang Lungsod. Telepono: 214-2127

Page 36: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 32 -

(3) Tulong para sa mga may Kapansanan

Sari-saring kapakinabangan, pati na kunsultasyon, mga sustento para sa pagbabayad, sustento sa pagbayad ng pagpapagamot, suporta para sa mga may kapansanan, paggamit ng mga pasilidades, ang nakahanda para sa mga may kapansanan o mahina ang isip ang tanggapang ito ang nagbibigay ng libreng konsultasyon, tulong na salapi, pagpapagamot, serbisyong may kinalaman sa pag. Para makatanggap ng kapakinabangang ito, kailangan ang libritong tinatawag na ”Shintai sho-gaisha techo” para sa may kapansanan. Mayroon namang tinatawag na ”ryoiku techo” para sa mahina ang isip.

Kontakin ang Bulwagang Lungsod sa Tanggapan ng Kapakanan para sa mga may Kapansanan. (Shiyakusho Shougai Fukushi-ka) Telepono: 214-2135 (4) Tulong para sa Kapakanan ng mga Nakatatandang Mamamayan

Mayroong mga espesyal na serbisyo na inaalok sa mga matatanda. Telepono: 214-2172 ○Tulong para sa Gastusin sa Pagpapagamot

Kapag ang mga nakatatandang mamamayan na mahigit sa 75 taong gulang, o kaya ay mahigit sa 65 taong gulang ay may kapansanan at nagpapagamot sa doktor, sila ay makakatanggap ng tulong mula sa Medikal na sistema para sa mga matatanda.

Para sa mga detalye, magtanong sa Tanggapan ng Pagpapagamot ng Kapakanang Pangkalahatan o (Fukushi Iryo-ka) sa Bulwagan ng Lungsod. Telepono: 214-2128 (5) Segurong Pangkalusugan para sa mga Nangangailangan ng Pag-aalaga

Ang Seguro na ito ay para sa mga taong kailangan ng pag-aalaga sa edad 40 anyos pataas. Makakapili ng pangkalahatang pag-aalagang serbisyo pangkalusugan, medical at kapakaanang pampubliko.

○ Sistema ng Pagtanggap ng Tulong mula sa Segurong Pangkalusugan ng mga Nakatatandang

Nangangailangan ng Pag-aalaga (Kaigo Hoken)

Sa sistemang ito, kapag ang taong may idad na 40 pataas ay nangangailangan ng pag-aalaga, siya ay tatanggap ng tulong mula sa buong lipunan.. Makapagdidisisyon siya sa kaniyang sarili kung ano ang nais niyang hinging tulong mula sa serbisyo ng seguro sa pagpapaalaga (kaigo hoken service), maging pangkalusugan, pagpapagamot o social welfare.. ○Ang mga Taong Nakaseguro (Insured Person)

・Ang mga taong may edad na 65 at pataas Ang bayaran sa kaigo hoken ng mga taong may edad na 65 at pataas ay maaaring hindi na bayaran dahil ito

ay babawasin sa kanilang tatanggaping pensiyon. Ang halaga ng binabayaran ay binabase sa suweldo nila nuong sila ay nagtatrabaho. Ang mga taong nakaratay at mga ulyanin (yokaigosha) at iyong may mahihinang katawan (yoshiensha) ay maaaring makakuha ng pahintulot upang makakuha ng serbisyo mula sa Kaigo Hoken Service. ・Para sa mga taong may idad na 40 at pataas subali't bababa sa idad na 65 na kasapi sa segurong medikal (iryo

hoken kanyusha), ang kanilang binabayaran sa Kaigo Hoken ay napagpasiyahan base sa pamamaraan ng pagkuwenta ng kanilang binabayaran sa segurong medikal; ang dalawa ay magkasamang babayaran. Maaari lamang humingi ng pahintulot na makakuha ng serbisyo sa Kaigo Hoken sa panahon na kinakailangan na ang tulong sa pag-aalaga,tulad ng kung nagkasakit dahil sa katandaan (halimbawa: kapinsalaan sa ugat sa utak, pagiging ulyanin, rayuma, atbp.). ○Ang mga Kailangan sa Pagpapaseguro

①Para sa mga dayuhang residente na naka angkop ang basic resident registration law pagkatapos ito ma-susog, makakatanggap siya ng seguro ng pangmatagalang pangangalaga. Ang mga dayuhang na ang panahon ng pananatili ay 3 buwan pababa, at kahit hindi naka angkop sa binagong batas ng pangakat ng tirahan, ngunit kapag ang pananatili sa bansang hapon ay lalagpas ng 3 buwan, ang may seguro ang mag dedesisyon kung walang problema maging nakaseguro ng seguro ng pangmatagalang pangangalaga. (pero ang mga diplomatiko, mga nagtatrabaho sa tanggapan ng konsulado, mga sundalo at mga taong may maikling panahon lang sa pagtigil dito ay hindi maaaring pahintulutang sumapi) ②Mamamayan na kasapi sa segurong medikal na umabot na sa edad na 40 (maaaring sumapi isang araw bago dumating ang kaarawan) ③Mga tao na may idad na 40 at pataas subali't bababa sa idad na 65 at nakasapi sa segurong medikal, gayundin ang mga taong naging maninirahan sa lungsod sa idad na 65 at pataas ④ Sa oras na ang maninirahan sa lungsod na ang idad ay 40 at pataas subalit bababa ng 65 ay sumapi sa sa segurong medikal.

Page 37: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 33 -

⑤ Sa oras na ang maninirahan sa lungsod na hindi nakasapi sa segurong medikal ay umabot sa idad na 65(maaaring sumapi isang araw bago dumating ang kaarawan) ○Ang mga Taong Hindi na Maaaring Maging Miyembro

① Ang mga taong hindi na nakatira rito. Sa susunod na araw ng kanilang pag-alis, sila ay hindi na miyembro ② Ang mga taong nagkakaidad ng 40 at pataas nguni't bago dumating sa idad na 65 ay mawawala ang pagkamiyembro sa araw ng pagtigil sa pagiging miyembro ng segurong pangkalusugan Pagtatanong: Sangay ng Seguro sa Pag-aalaga sa Bulwagang Lungsod (Shiyakusho Kaigo Hoken ka) Telepono : 214-2089 (6) Tulong sa Pagpapalaki at Pag-aalaga ng bata 〇Ang Gifu Family Support Center

Ito ay samahang itinayo ng mga taong nais tumulong sa pagpapalaki ng mga bata at mga taong nangangailangan ng nasabing tulong.

Ang mga miembrong nais humiling ng serbisyo ay nagbabayad ng direkto sa miembrong nagbibigay ng nasabing serbisyo. Batang maaaring ilagak: mula sa edad na 1 hanggang 10 taong gulang) Serbisyong ibinibigay: napaglalagakan sa bata bago ito pumasok at pagkalabas nito sa daycare center o kinder. naghahatid at sumusundo sa bata sa daycare center o kinder napaglalagakan sa bata pagkagaling nito sa eskuwela napaglalagakan sa bata sa panahon ng pagkakasakit ng nag-aalaga dito o sa panganganak-

bago manganak at pagkatapos. napaglalagakan sa bata kung mamimili o lalabas ng bahay ang nag-aalaga dito. Suporta sa oras ng kagipitan Kapag may sakit・Pag-aalaga ng bata pagkatapos ng sakit, pag konsulta ng b

ata sa medikal na institusyon, biglaang overtime at pag aalaga ng dahil sa businesstrip sa ngalan ng magulang.

Para sa mga karagdagang impormasyon, (ukol sa bayad atbp.)magtanong sa:

Gifu Family Support Center 3F Kawa Bau Bldg. 1-1-1 Masakinaka, Gifu City 295-3420 Gifu Prefecture

Oras ng tanggapan: 9am – 5:30pm Lunes hanggang 9am – noon Sabafo Bukod ang Linggo, pista opisyal, new year’s holiday (nenmatsu nenshi)

〇Foreign Worker Consultation Corner

Portuguese guidance on working conditions, etc. at the Gifu Labor Office. Phone: 058-245-8102 Address: Supervision Division, Gifu Labor Office Gifu Godou Chosha (Gifu Government Building), 5-13 Kinryu-cho, Gifu Hours: Tuesday and Friday, 9:00 AM to 4:00 PM

Page 38: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 34 -

VII EDUKASYON

1 Sistema ng Edukasyon sa Bansang Hapon

Ang pangunahing sistema ng edukasyon sa bansang Hapon ay binubuo ng anim na taon sa elementarya, tatlong taon sa paaralang segundaryo, tatlong taon sa mataas na paaralan, at apat na taon sa unibersidad.

Ang pasukan ay nag-uumpisa ng Abril at natatapos ng Marso sa susunod na taon. Ang sapilitang edukasyon ay binubuo ng elementarya at paaralang segundaryo. Ang mga bata na mag-aanim

na taong gulang hanggang Abril 1 ay nararapat pumasok sa elementarya sa taong iyon. Bago pumasok ng elementarya ang karamihan ng bata ay pumapasok muna sa kindergarten o day care centers. Sa kalahatan, ang mga gustong pumasok ng mataas na paa-ralan o unibersidad ay dapat kumuha ng pagsusulit

sa pagpasok. 2 Day Care Center (Hoikusho) at

Kindergarten(Yochien)

(1) Day Care Center

Ang day care center ay institusyon para mabigyan ng kalinga ang mga bata na ang nagaalaga ay nagtatrabaho o kaya'y hindi maaaring mag-alaga dahil sa karamdaman.

Ang edad at oras na maaaring iwan ang anak sa day care center ay magkakaiba ayon sa patakaran ng pinapasukkang day care center.

Mayroon tayong 20 na mga pampubliko at 22 na pribadong day care centers sa Lungsod ng Gifu. (Setyembre 1, 2016) ang halaga ng babayaran sa day care center ay binabatay sa edad ng bata at

Pagtatanong: Tumawag sa nursery school o kaya’y sa Tanggapan para sa Nursery School ng Bulwagan ng

Lungsod (Shiyakusho Kodomo Hoiku ka) Telepono : 214-2143 (2) Kindergarten

Ang kindergarten ay tumatanggap ng bata (mga batang nakatira sa lungsod) mula sa edad na tatlong taon hanggang sa edad bago pumasok sa elementarya.

Mayroon tayong 4 na pambayang kindergarten at 35 pribado dito sa lungsod ng Gifu.Ang kahilingan at ang pagbayad sa pagpasok ay magkakaiba sa bawat kindergarten.

Ang mga pambayang kindergarten ay nag-uumpisang tumang-gap ng kahilingan sa Setyembre bawat taon para sa pag pasok sa buwan ng Abril. Tumatanggap ng kahilingan sa anumag oras, mangyaring mag tanong sa kindergarten.

Upang maraming bata ang pumasok ng kindergarten, ang lungsod ay nagkaloob ng tulong na sustento para sa mga magulang o tagapag-alaga ng mga batang pumapasok sa mga pribadong kindergarten.

Kontakin ang Tanggapan ng Pamamalakad ng Edukasyon sa Bulwagan ng Lungsod (Shiyakusho Kyouiku Seisaku Ka) Telepono: 265-3982 o kaya’y sa Ken Hito Gakko Shien Ka Telepono: 272-8749

3 Sapilitang Edukasyon

(1) Elementarya at Paaralang Segundarya

Tungkulin ng mga magulang o tagapag-alaga na papasukin sa paaralan ang lahat ng mga batang hapon. Ang mga batang taga-ibang bansa ay hindi pinipilit na pumasok sa paaralan, ngunit ang pagpapatala sa pambayang elementarya at segundaryang paaralan ay tinatanggap.

Taun-taon ang Kagawaran ng Edukasyon ay nagbibigay ng pasabi sa mga magulang o tagapag-alaga ng mga batang banyaga na umabot na ng tamang edad para pumasok sa paaralan. Gayun pa man, may mga taong hindi nakakatanggap ng pasabi, kaya ang mga magulang o tagapag-alaga na gustong ipasok ang kanilang mga anak sa paaralan ay dapat na makipag-ugnayan sa Seksiyon ng Patnubay ng Paaralan ng Lupong pang-edukasyon (Kyoiku Iinn-kai Gakko Shidou-ka) para makapasok.

Kapag ang mga bata ay pumasok sa elementarya o segundaryang paaralan, ang bayad sa pagpasok, ang bayad sa paaralan, at ang mga aklat-pampaaralan ay libre lahat. Ang mga magulang o tagapag-alaga ay kinakailangang magbayad para sa ibang mga kagamitan sa pag-aaral, mga ikskursiyon, mga biyaheng pampaaralan at iba pa.

Kung nais malaman ang wastong pamamaraan sa pagpasok, uniporme ng paaralan, tanghalian ng mga bata sa paaralan, at klase, kontakin ang Bulwagang Lungsod sa Seksiyon ng Patnubay ng Paaralan (Gifu-shi Kyoiku Iinn-kai Gakko Shidou Ka): 214-2193

Kung sakaling may mga katanungan tunkol sa mga pribadong Paaralang Elementarya o Middle School ay maaring tumawag sa Gifu-ken Shigaku Shinko Shien Ka (272-8240). Sa aking pagiisa nariyan ka. Sa aking pagdadalumhati lagi kitang kasama. Sa lahat ng takbo ng aking buhay ay ikaw ang kaagapay.

Page 39: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 35 -

(2)Mga Gurong Gabay sa mga Mag-aaral na Batang Banyaga

Para sa mga banyagang nag-aaral sa mga paaralan sa loob ng lungsod, may sistema na magbibigay sa kanila ng gurong gagabay sa kanila sa pag-aaral ng wikang Hapon at sa pang araw-araw na pamumuhay. Ang mga wikang maaaring gabayan: Intsik, Portuguese, Kastila at Tagalog. Makipag-ugnayan sa: Bulwagang Lungsod sa Seksiyon ng Patnubay ng Paaralan (Gifu-shi Kyoiku Iinn-kai Gakko Shidou-ka) Telepono : 214-2193

4 Mataas na Paaralan at Unibersidad

(1) Mataas na Paaralan

Ang nais pumasok sa pambayan o pribadong mataas na paaralan ay kinakailangang makapasa ng pagsusulit sa pagpasok.

Dahil sa mga pangunahing kailangan para sa pagsusulit sa pagpasok, panahon ng paghiling, petsa ng pagsusulit, at iba pa ay kailangang alamin muna, dapat kang kumuha ng impormasyon sa Sangguniang Pang-edukasyon sa Lalawigan ng Gifu o Pambayang Sangguniang Pang-edukasyon na siyang nangangasiwa sa Gifu city Gifu Commercial High School(Gifu-shi Gifu-shiritsu Shogyo Koto Gakko), o di kaya ay kumuha ng talaan ng mga kailangan sa pagpasok buhat sa bawat pribadong paaralan.

Kung mayroong mga katanungan, ipakitanong sa mataas na paaralang (middle school o high school) kasalukuyan ninyong pinapasukan o sa Seksyon ng Taguyod ng Paaralang Panlalawigan (Gifu Ken Gakko Shien Ka) (tel:272-8749) at sa Shi-gaku Shinko・Seinen Ka (tel: 272-8240), o sa mataas na paaralang gusto ninyong pasukan. (2) Mga Unibersidad at Segundaryang Kolehiyo

Ang mga unibersidad, segundaryang kolehiyo (mga kolehiyo na “short term” lamang), mga “specialist

schools”, at mga paaralang bokasyonal ay nagbibigay ng propesyonal na edukasyon para sa mga nakapagtapos

ng pag-aaral sa mataas na paaralan. Kontakin ang Sangay ng Pagpapalaganap sa mga Pribadong Paaralan ng Lalawigan ng Gifu (Gifu ken Shi-

gaku Shinko・Seinen Ka) (tel: 272-8240), o ang kolehiyo o unibersidad na nais mong pasukan. (3)Scholarship

Mayroong scholarship sa mga taong gustong mag-aral ngunit hindi makapaghanda ng pera, May ibat't-ibang Unibersidad at organisasyon na maghahanda sayo ng pera, maarig mag tanong sa mga organisasyon na ito. Informational link : http://www.gic.or.jp/foreigner/scholarship/

5 Pag-aaral o Leksiyon sa Wikang Hapon

Ang Gifu City International Exchange Association ( Gifu Shi Kokusai Koryu Kyokai) at mga samahan ng mga boluntaryo ay may mga leksiyon para sa mga banyagang nais na mag-aral ng wikang Hapon.

○Leksyon sa Wikang Hapon ng Gifu City International Exchange Association

Panahon ng Pag-aaral: Abril hanggang Hulyo, Septiembre hanggang Pebrero (30 beses) Araw at Oras: Lunes at Huwebes, Martes at Biyernes Ala 6:30 hanggang alas 8:30 ng gabi Klase: Beginner I, Beginner II, at Beginner EX Ang Babayaran: Beginner I, Beginner II¥13,000 (Bukod pa ang bayad sa aklat) Beginner EX ¥6,500 (Bukod pa ang bayad sa aklat) Lugar: Minna no Mori Gifu Media Cosmos 40-5 Tsukasa-cho, Gifu City Makipag-ugnayan sa: (Zai) Gifu Shi Kokusai Koryu Kyokai Jimu Kyoku Telepono: 263-1741

Page 40: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 36 -

VIII TRANSPORTASYON 1 Transportasyong Pampubliko (1)Mga Tren

(Sa Lungsod ng Gifu ay may dalawang kompanya ng tren na bumibiyahe.) Ang JR (Japan Railway) ay may JR Tokaido Line at Takayama Line. Ang Meitetsu Lines (Nagoya Railway) naman ay may Nagoya Line, Kakamigahara Line at Takehana Line.

Matapos bumili ng tiket para sa patutunguhan mula sa de-makinang bilihan ng tiket o sa ticket window, idadaan ang tiket sa makina o ipakita sa bantay na nagtsetsek ng mga tiket sa pasukan at saka ka sasakay ng tren. Sa mga istasyon na walang makinang bilihan ng tiket o wala ring bantay, bumili ng tiket sa kolektor sa loog ng tren. Sa paglabas ng istasyon, iabot ang tiket sa bantay na naglalagay ng tiket sa makina sa labasan.

Kung kinakailangang iwasto ang halaga ng pasahe, o kaya'y nawala ang tiket, bayaran ang karagdagang halaga sa bintanilya kung saan inaayos ang mga ito. Kapag ikaw ay sumasakay ng tren araw-araw, mas makakatipid kung bibili ka ng pases ng tren o kupon tiket (kaisuken.). Sa JR, maaari ring bumili ng tiket para sa malayuang distansiya at sa mga limitadong ekspres tren sa mga bintanilya ng takilya sa istasyon ng tren. (2) Mga Bus Maraming linya ng bus sa Lungsod ng Gifu.

Ang distinasyon ay nakalagay sa bandang itaas ng harapan ng bus. Ang mga rota at babaan ay magkakaiba sa bawat kompanya kaya kailangang alaming mabuti bago sumakay.

○Paano Sumakay

Sa Gifu bus, maari kang sumakay sa gitna o sa likod na pintuan. ○Paano bumaba

Kapag ikaw ay bababa, pakinggan muna ang announcement kung saan ka bababa, pindutin ang stop button, at bumaba sa harap pintuan. ○Paano magbayad

Maari kang mag bayad gamit ang, IC card「ayuca」 at pera. Pera: Kunin ang tiket(seiri ken) na nasa pasukan ng bus. (Mayroong rota na hindi nagbibigay ng ticket) May makikita ka sa harap ng loob ng bus na numero kapareho sa iyong ticket number, Kapag ikaw ay bababa pumunta sa harap ng bus at at ilagay ang pera at tiket(seiri ken) sa lalagayan ng pamasahe sa katabi ng drayber. (hindi ito naglalabas sukli kaya habang nakahinto magpapalit ng barya. Maari lang mapalit sa barya ang 1000 yen) IC card「ayuca」: Idikit lang ang IC card sa IC card reader kapag ikaw ay sasakay at bababa. Makakabili at malalagyan mo ng pera ang Ayuca sa Gifu bus center, Sa tanggapan ng bus at sa drayber. (Maari mong magamit ang perang papel mula 1000 yen pataas) ○Community Bus (Gifukko Bus)

Ang Community Bus (Gifukko Bus) ay nasa serbisyo sa 18 na distrito at magagamit ng kahit sino. Ipinamamahagi ang ruta ng serbisyo at oras sa, City hall, Bawat opisina, bawat community center, Opisina ng Impormasyon para sa mga turista sa Jr Gifu Station (Jr Gifu Kankou Annai-jyo), Yanagase Ai-ai Station at makukuha rin ito sa home page ng lungsod. (3) Mga Taksi

Mayroong ilang kompanya ng taksi at mga pribadong pag-aaring taksi sa lungsod ng Gifu. Ang bawat taksi ay may giyang ilaw sa bubong na nagsasaad ng kompanya.

Ang mga taksi ay matatagpuan sa puwesto sa harapan ng mga istasyon ng tren, at mga pampublikong lugar o maaaring sumakay sa hindi okupadong taksi sa tabi ng karsada. Ang taksing hindi okupado ay may pulang tatak na "walang laman" sa harapang bintana. Kapag tumawag ka sa kompanya ng taksi, ang kompanya ay magpapadala ng taksi para sunduin ka sa tinuran mong lugar at oras. Ang halaga ng pasahe ay makikita sa metro sa tabi ng tsuper.

Mayroong dagdag na singil mulang alas 10:00 ng gabi hanggang alas 5:00 ng umaga. Kung ikaw ay tatawag ng taksi sa telepono at magpapasundo ka dito, idadagdag din ang bayad sa pagsundo.

Kung 1 o 2 tao lang ang sasakay, sumakay sa likod. Sa pagsakay at pagbaba, ang pinto sa kaliwang banda ng taksi ay bubuksan ng driver. 2 Mga Kotse at mga Bisikleta

Page 41: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 37 -

(1)Pagmamaneho

Lisensiya sa Pagmamaneho Ang tanggapan ng may-kapangyarihang magkaloob ng lisensiya sa pagmamaneho ay nagbibigay ng lisensiya

sa pagmamaneho at gumagawa ng mga paglilipat. Kung mayroon kang lisensiya galing sa iyong sariling bansa, maaari kang magkaroon ng lisensiya ng Hapones

mula sa tanggapan ng tagapaglisensiya. Gayunman, mayroong lisensiyang galing sa ilang bansa na hindi maaaring ilipat sa lisensiya ng Hapones. Para sa iba pang detalye, kontakin ang nasa ibaba. <Lugar>

Police Headquarters Lugar ng Iksamen para sa Pagmamaneho para sa mga Dayuhan sa Lalawigan ng Gifu 1-22-8 Mitahora-higashi, Lungsod ng Gifu Telepono: 237-3331 Transportasyon: Sumakay ng Gifu bus papuntang「Mita Hora Danchi」at bumaba sa [jidousha Gako-guchi] Papuntang「Mita Hora Jidousha Gako」at bumaba sa 「Unten Shiken-jyo」

Para makakuha ng lisensiya sa pagmamaneho sa bansang Hapon, maaari kang pumasok sa paaralan ng pagmamaneho, magkamit ng diploma at kumuha ng nakasulat na pagsusulit sa tanggapan ng tagapaglisensiya (sa kasong ito ang pagsusulit para sa pagmamaneho ay hindi na kailangan) o maaari kang kumuha ng dalawang pagsusulit nang sabay sa tanggapan.

Ang lisensiya sa pagmamaneho ay may bisa mula sa petsa ng pagkuha hanggang sa iyong pangatlong kaarawan. Maaari mong lakarin ang pagkuha ng panibagong lisensiya 1 buwan bago ito mawalan ng bisa. <Lugar> Sangay ng Lisensiya sa Pagmamaneho Sentro ng Panayam sa Pagmamaneho Sa Lalawigan ng Gifu Gifu Seiryu Plaza 2nd Floor, 3-42 Gakuen-cho, Lungsod ng Gifu Telepono: 295-1010 Paglabag sa mga Patakaran sa Pagpaparada

Ang pagparada sa hindi paradahan ay lumulubha ng trapik, rason ng disgrasya, Magbibigay ng problema sa mga emergency car at makakaapekto sa pamumuhay ng pamayanan. Sa Road traffic act. ang mga lugar na may palatandaan, intersection at sa 5 metro loob ng dulo sa pedestrian crossing ay bawal mag parada o hintuan. Kapag gusto iparada ang iyong kotse, iparada ito sa daan na may parking meter o sa paradahan. Aksidente sa Trapiko

Kung kasangkot ka sa aksidente sa trapiko, kailangan mo itong iulat sa pulis, kahit na ito ay maliit na bagay lang, at di-gaano ang pinsala. Kung aayusin mo kaagad ang problema sa oras ding iyon, hindi mo magagamit ang iyong seguro o hindi ka makakatanggap ng bayad-pinsala kapag nagkaroon ng problema sa bandang huli.

Seguro ng Sasakyan Mayroong dalawang uri ng paseguruhan ng awtomobil: ang sapilitang pananagutang seguro ng awtomobil na

inoobligang kumuha ng batas at ang hindi sapilitang seguro na maaari mo ring isuskribe. Ang sapilitang pananagutan ng seguro ay nagbibigay ng limitadong halaga lamang sa bayad-pinsala, kaya

karamihan ay kumukuha rin ng di-sapilitang plano ng seguro. Ang mga komersiyante ng awto ang siyang maglalakad ng mga papeles nito para sa iyo.

(2) Pagsakay sa Bisikleta Kapag bibili ka ng bisikleta, kailangan ang pagpaparehistro ng iwas krimen(Bohan toroku).

Pwede kang magparehistro sa bibilihan ng bisikleta. Itago ang binigay na numero, kapag nanakaw ang bisikleta mag bigay ng notipikasyon ng pagkawala sa pulis. Maaring sunduin ang mga patakaran kung sasakay sa bisikleta. ① Huwag sasakay ng dalawahan sa bisikleta. ② Sundin ang hudyat ng trapiko at tumigil bago tumawid sa mga tawiran. ③ Huwag kalilimutang gumamit ng ilaw sa pagsakay sa gabi. ④ Kung maari tumakbo sa kaliwang bahagi ng kalsada. Ngunit kapag makitid ang kalsada o nakaramdam ng takot, maaring dumaan sa side walk at magingat upang hindi makasagabal sa mga naglalakad.

Page 42: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 38 -

⑤ Huwag gumamit ng payong habang nakasakay sa bisikleta. ⑥ Maaring mag suot ng helmet kapag sasakay sa bisikleta. ⑦ Palaging pasuotin ng helmet ang bata kapag nakasakay sa child seat ng bisikleta. ・ Rental Cycle

Sa lungsod ng Gifu mayroong Rental Cycle na nagpapahiram ng bisikleta. 【Mga taong maaring makahiram】

Mga taong 15 anyos pataas. Samahan ng magulang kapag hihiram ng pangbatang bisikleta ( Elementary student laman ang makakagamit). 【Bayad】 Maari mong mahiram ng 2 araw at 100 yen ang bayad sa isang araw. Kapag pinahaba ang paghiram, magkakaroon ng 200 yen na multa bawa't isang araw. 【Lugar ng Tanggapan (Rental Cycle Support)】

●Harap ng Jr Gifu South Exit 9:00 a.m. ~ 7:00 p.m. (Hanggang 6:00 p.m. simula Disyembre hanggang Pebrero) Araw ng pahinga: ika-29 ng Disyembre hanggang ika-3 ng Enero

●Harap ng Gifu City Hall Main Bldg 9:00 a.m. ~5:00 p.m. Araw ng pahinga: Sabado, linggo, Holiday, ika-29 ng Disyembre Hanggang ika-3 ng Enero

●Liwasan ng Gifu 9:00 a.m.~ 6:00 p.m. (Hanggang 5:00 p.m. simula Disyembre hanggang Pebrero) Araw ng pahinga: ika-29 ng Disyembre hanggang ika-3 ng Enero

●Sakayan ng Banka sa Pagobserba ng Ukai (Ukai Kanran -sen Noriba) 9:00 a.m. ~ 17:00 p.m. Araw ng pahinga: ika-29 ng Disyembre hanggang ika-3 ng Enero

●Nagara River Ukai Museum 9:00 a.m.~5:00 p.m. ( Hanggang 6:00 p.m. simula ika-1 ng Mayo hanggang ika-15 ng Oktubre) Araw ng pahinga: ika-29 ng Disyembre hanggang ika-3 ng Enero, tuwing martes ng Ika-16 ng Oktubre hanggang ika-30 ng Abril (Sasusunod na araw kapag araw ng pista ang Martes)

●Minna no Mori Gifu Media Cosmos 9:00 a.m.~ 6:00 p.m. ( Hanggang 5:00 p.m. simula Disyembre hanggang Pebrero) Araw ng pahinga: ika-29 ng Disyembre hanggang ika-3 ng Enero, Huling Martes ng buwan.

●Gifu City Disaster Prevention ・Health Center 9:00 a.m.~ 6:00 p.m. ( Hanggang 5:00 p.m. simula Disyembre hanggang Pebrero) Araw ng pahinga: ika-29 ng Disyembre hanggang ika-3 ng Enero, tuwing Huwebes (Sasusunod na araw kapag araw ng pista ang Huwebes)

【Sa Unang Paghiram】 Kailangan ng pasaporte, residence card o mga identification card para gumawa ng tarheta para sa paggamit(Riyo Card). 【Paano Manghiram at Ibalik】

Pumunta sa lugar ng tanggapan at ipakita ang tarheta para sa paggamit(riyo card), ibibigay ng kawani ang susi kapag nagbayad. i-kandado ang lock ng bisikleta pag ito ay ipaparada. Kapag ibabalik, kandaduhan ito pagkatapos mo iparada at ibalik ang susi sa kawani. Pwede mo rin ito ibalik sa ibang Rental Cycle Port. ・ Pagpaparada ng Bisikleta

Dahil sa magkakadikit ang mga tindahang malapit sa mga istasyon ng bus at tren at ang trapiko ay siksikan, ang pagparada mo sa lugar na ito ay hindi lamang nakakasagabal sa taong naglalakad kundi pati na sa pagdaan ng trak ng bombero at ambulansiya.

Dahil dito, kailangang mong iparada ang iyong bisikleta sa paradahan nito hindi sa tabing-daan. Ang lungsod ng Gifu ay nagtalaga sa palibot ng istasyon ng JR Gifu at sa istasyon ng Shin-gifu ng lugar na

hindi maaaring paradahan ng bisikleta. Ang mga bisikletang iiwanan sa lugar na ito ay aalisin. Siguraduhing iparada ang bisikleta sa may bayad na paradahan.

Kapag ang iyong bisikleta ay inalis, itatago ito sa bodegang taguan ng mga bisikleta sa loob ng 60 araw. Kontakin ang Seksiyon ng Tagapamahala ng mga Gawaing- bayan (Doboku Kanri-ka) Telepono: 214-4719

Page 43: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 39 -

IX LIBANGAN AT KULTURA

1 Bulwagang Pampubliko at mga Sentrong Pangkomunidad

Ang mga bulwagang pampubliko at mga sentrong pangkomu-nidad ay itinayo upang makatulong sa mga pangkalinangang pagtatanghal ng mga mamamayan. Maaari ninyong gamitin ang mga institusyong ito upang mapalaganap ang pakikipagkaibigan sa inyong mga kapitbahay. ○Mga Bulwagang Pampubliko

Mayroong 50 na bulwagang pampubliko sa loob ng Lungsod. Ang bulwagang ito ay lugar para paunlarin ang inyong buhay sa pamamagitan ng pagpapatuloy ng pag-aaral at pagtataguyod ng pakikipagkaibigan. Maaari kang sumali sa mga klaseng pangkalinangan at mga gawain ng samahan.

Kontakin ang Seksiyon ng Edukasyong Panlipunan (Shakai Kyoiku-ka) 214-2365 ○Mga Sentrong Pangkomunidad

Mayroon tayong 8 sentrong pangkomunidad sa lungsod ng Gifu. Ang mga tao ay nagsasama-sama upang magka-usap, matuto, at pagyamanin ang kanilang pamumuhay sa mga

sentrong pangkomunidad na ito na lugar ng habang buhay na pag-aaral. Tobu Community Center 4-80 Akutami 241-2222 Seibu Community Center 1-105 Shimoukai 230-1350 Hokubu Community Center 1-11-13 Yashiro 233-2110 Nanbu Community Center 1-20 Kano Jonan-dori 272-2341 Nikko Community Center 9-1-3 Nikko-cho 233-7333 Nagamori Community Center 1-2-1 Maeishiki 247-2066 Ichihashi Community Center 6-13-25 Ichihashi 275-3412 Hokutobu Community Center 6-1 Mukaeda, Fukutomi 229-3226

2 Mga Aklatan

Kung gusto mong humiram ng mga libro sa pampublikong aklatan kailangan ay mayroon kang "library card." Dapat kang magdala ng bagay na nagsasaad ang iyong petsa ng kapanganakan, tirahan, at Residence Card para magkaroon ka ng sariling kard. ○Aklatan ng Lungsod ng Gifu

Central Aklatan 40-5 tsukasa machi 262-2924 Aklatan ng Hashimoto 1-10-23 Hashimoto-cho 268-1061 Aklatan ng Nagara 2-5-1 Bandai-cho 233-8170 Aklatan ng Tobu 4-80 Akutami 241-2727 (sa Tobu Community Center) Aklatan ng Seibu 1-105 Shimoukai 234-1633 (sa Seibu Community Center) Aklatan ng Nagamori 1-2-1 Maeishiki 240-2702 (sa Nagamori Community Center) Aklatan ng Yanaizu 1-1 Miya-Higashi, Yanaizu-cho 388-2026 (Yanaizu Community Center) Oras: Ang Central Aklatan ay bukasng alas 9:00 ng umaga hanggang alas 8:00 ng gabi Ang mga Sub-Libraries ay bukas Martes hanggang Biyernes ng 9:00 am hanggang 9 pm Ang bawa’t silid aklatan ay bukas ng 9:30am –5pm Ang mga aklatan ay sarado ng: Saradong Araw

Central Alkatan, Aklatan ng Hashimoto Huling Martes ng Buwan

(sasusunod na araw kapag nakapatong sa holiday) Bagong taon Bawat Aklatan Lunes, huling Martes ng Buwan

(sasusunod na araw kapag nakapatong sa holiday) sasusunog na araw ng holiday (Hindi kasama ang sabado at lingo) Bagong Taon Pansamantalang Pag sarado

3 Mga Institusyong Pangkultura

(1) Mga Institusyong Pangkultura at Pangkarunungan

○Minna no Mori Gifu Media Cosmos

Page 44: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 40 -

Ang Minna no Mori Cosmos ay isang tambalang pasilidad na nag bukas noong Hulyo ng 2015, ito ay pundasyon ng karunungan「Municipal Central Library」, pundasyon ng bigkis「Center ng Aktibidad na Transaksyon ng mga mamamayan」,「Multicurtutal Transaction Center」at iba pa.

40-5 Tsukasa machi Telepono: 265-4101 Saradong Araw Huling Martes ng Buwan (Sasusunod na araw kapag nakapatong sa holiday) Oras ng Pagbukas 9:00 ng umaga hanggang 9:00 ng gabi ※8:00 ang Central Alkatan

○Museo ng Kasaysayan ng Lungsod ng Gifu

Mula sinaunang panahon hanggang ngayon, mararanasan mo ang kasaysayan at kultura ng lungsod ng gifu sa pasilidad na ito. Sa general exhibition room, makikita ang Kapanahunan ng labanan(sengoku jidai) , ang free market na binalik ang buong sukat sa panahon ni Lord Nobunaga at iba pa katulad ng makakasubok ng pag suot ng kimono ng kapanahunan ng labanan(sengoku jidai) paglalagay ng disenyo sa palayok at pag pintura ng ukiyoe sa loob ng museo.

2-18-1 Omiya-cho (sa loob ng Gifu Park) Telepono: 265-0010 Sarado sa araw ng Lunes (kapag ang Lunes ay piyesta opisyal, ito ay sarado sa Martes), araw na kasunod ng

piyesta opisyal, at mula Disyembre 28 hanggang Enero 3.

○Museo ng Agham ng Lungsod ng Gifu

Ang planetaryum ay tanging panlahatang museo ng agam sa loob ng prepektura na maaring makasali ang bata at matatanda sa mga eksibisyon. Noong ika-1 ng Mayo, 2015 ang mga permanenteng eksibisyon na halos 60% ay nag bago at mas naging kasiya-siya pag katapos kumpunihin. Ang bagong itinatag na Super Science Room (su-pa- rika-shitsu)ay mayroong science show na ginaganap tuwing sabado, linggo, holidays, Summer vacation atbp. Sa planetarium ginaganap ang projection para sa publiko, at sa mga bata. Maari ring manood ng butuin sa obserbatoryo( pangalawang sabado ng buwan) at panoorin ang bituin habang araw na pagtitipon(sabado, l inggo, at piyesta na opisyal) ay ginaganap rin.

3456-41 Honjo Telepono: 272-1333 Sarado sa araw ng Lunes (kapag ang Lunes ay piyesta opisyal, ito ay sarado sa Martes) , sa araw na kasunod ng

piyesta opisyal, at mula ng Disyembre 29 hanggang Enero 3.

○Bulwagan sa Alaala ng Sining nina Ezo at Toichi Kato

Si Ezo at Toichi Kato ay mga pintor ng bansang Hapon na mula sa Mitono-cho lungsod ng Gifu na pinarangalan ang kanilang sining sa museo ito. Ito ay nagbukas noong taong 1991, at 25 anibersaryo noong 2016. 3,800 na koleksyon ng sining ay nakatanghal dito. Ginaganap rin dito ang pagturo ng pagpinta at aktibidad ng mga pintor na nakatira malapit sa lungsod ng Gifu.

1-46 Omiya-cho sa Liwasan ng Gifu Telepono: 264-6410 Sarado sa araw ng Lunes (kapag ang Lunes ay piyesta opisyal, ito ay bukas at sa susunod na araw (Martes), sa

sumunod na araw sa piyesta, at mulang ika-28 ng Disyembre hanggang ika-3 ng Enero ○Bulwagan ng Kalakalang Maninisid-isda ng Lungsod ng Gifu

Ang ”Gifu Nagara-gawa Ukai” naglalarawang tradisyong kultura ng lungsod ng Gifu mahigit sa 1,300 taon. Ito ang tanging pasilidad upang malaman ang kasaysayan, pamamaraan, ang tunay na kasiyahan katulad ng malalim na mundo nito. Ipinapasugo buong taon ang kagandahan ng ”Gifu Nagara -gawa Ukai”.

51-2 Nagara Telepono: 210-1555 Oras ng pagbukas・Saradong araw Ika-1 ng Mayo hanggang ika-15 ng Oktubre: 9:00 ng umaga hanggang 7:00 ng gabi (Hanggang 6:30 ng gabi ang pagpasok) / Walang Holiday Ika16 ng Oktubre haggang ika30 ng Abril: 9:00 ng umaga hanggang 5:00 ng hapon. (Hanggang 4:30 ng hapon ang pagpasok) / Martes( Sasusunod na karaninwang araw kapag holiday) at Bagong taon.

Bayad sa pagpasok Matanda: 500 yen Bata:250 yen ○Lungsod ng Gifu ”Yanagase Ai-Mei Station”

Ang Yanagase shopping center ay lugar ng palitan ng impormasyon. Mayroong pahi ngahan, Multipurpose toilets, Nursing room at palaruang pwede maglaro ang magulang at anak. Ipinapasugo ang impormasyon at paglalaan ng mapa ng shopping center sa radyo.

2-17 Yanagase-dori Telepono: 216-0371 Saradong araw: Tuwing huwebes, bagong taon Oras ng pagbukas: 11:00 umaga hanggang 7:00 ng gabi

Page 45: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 41 -

○Sentro Kultural ng Lungsod ng Gifu (Gifu Shi Bunka Center)

Ito ay may malaking bulwagan para sa iba't-ibang mga pagtatanghal at iba pang mga aktibidad gayundin ang maliit na bulwagan. Ito ay lugar kung saan isinasagawa ang mga nakalathalang pangkalinangang aktibidad, mga pag-aaral, at mga pagtitipon.

5-7-2 Kogane-machi Telepono: 262-6200 Sarado mulang Disyembre 29 hanggang Enero 3. ○Bulwagang Pangmamamayan ng Gifu (Gifu Shimin Kaikan)

Ginaganap sa bulawagang ito(may upuan para sa 1,501 tao) ang yugtong sining, pagtitipon at iba katulad ng, exhibition, meeting room, practice studio.

2-6 Mieji-cho Telepono: 262-8111 Sarado mulang Disyembre 29 hanggang Enero 3.

○Sentro ng Kumbensiyong Pandaigdig ng Nagaragawa (Nagaragawa Kokusai Kaigi-jo)

Mula domestic conference, paligsahan, symposium, workshop at festival, ay maaring maganap sa international

convention facility na ito.

Lugar 2695-2 Nagara Fukumitsu Telepono: 296-1200 Sarado mulang Disyembre 29 hanggang Enero 3. ○Gifu City Tower 43

Ito ay nasa kanluran ng plaza sa harap ng stasyon ng Gifu. Sa taas na 163 ito ang pinaka mataas na building sa chubu area. Maari mong makita ang buong lungsod ng sa 43th floor (sky lounge).

Lugar 2-52 Hashimoto-cho Telepono: 212-5043 ○Gifu Sky Wing 37

Nasa hilaga ito ng Gifu City Tower 43, at ginawa noong Agosto 2012. Ito ay mayroon 37 na palapag at taas ng 136m, at 3 building may tirahan, komersyal, negosyo, hotel, at satellite campus ng Unibersidad ng Gifu dito. Ang mga tao ay pwedeng tumira, magtrabaho at maging gawing bagong sangay ito, kasama binuo ang Gifu City Tower 43 at Twin tower. Ito ang simbolo ng Lungsod ng Gifu.

Lugar 2-19-5 Tonyamachi Telepono: 374-0003 ○Mga Lifetime Learning Centers “Heartful Square – G”

Ang Lungsod ng Gifu ay, sa taong Hesei 8 taon, ay nag-anunsyong kanilang programang Urban Lifetime Learning. Sa gayong paraan, upang i-promote ang programang ito, ay sa ilalim ng elevated platform ng JR ay matatagpuan ang base ng nasabing istitusyon. ・ 1F Aklatan Tel. 268-1061 Physical Fitness Room Tel. 268-1063 Consumption Center Tel. 268-1616 ・ 2F Lifetime Learning Center Tel. 268-1050 Women’s Center Tel. 268-1052 ・ 3F Parking space(may lugar para sa 53 na kotse)

Lugar: 1-10-23 Hashimoto-cho Sarado tuwing huling Martes ng buwan (kung nagkataon na public holiday ang Martes, sarado sa susunod na araw) Subali’t, ang Consumer’s Center (Shohi Seikatsu Center) ay sarado ng Linggo at piyesta opisyal. Sarado rin ang Heartful Square ng Dec. 29 hanggang Jan 3 ng susunod na taon. ○Palitan ng Kultura Industriya ng Lungsod ng Gifu ( Juroku Plaza) Nasa tabi ng Gifu station at maaring gamitin ito sa meeting, panayam, concert at sa pagaaral. Manyaring gamitin rin ang exhibition gallery sa 1st floor. 1-10-11 hashimoto-cho Telepono: 262-0150 ○Sentro ng mga Gawaing Panlabas para sa mga Bata ng Lungsod ng Gifu

Maaring tumuloy ang mga estudante at mga kabataan dito. Inaalok namin na magkaroon ng pagkakataon maglaro sa labas at maranasan ang kalikasana kasama ang inyong pamilya.

2081 Yamagata Kitano (sa loob ng Pampamilyang Parke ng Gifu) Telepono: 229-2888 Sarado ng Lunes, (kapag ang araw ng piyesta ay natapat ng Lunes, ito ay sarado ng Martes bilang kapalit),

gayundin ang pangatlong Linggo ng bawat buwan, at mulang Disyembre 29 hanggang Enero 3.

Page 46: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 42 -

○Centro ng Ugnayan ng manggagawa (Sun Life Gifu)

Ito ay isang pasilidad na maaring maging base ng inyong libangan. 1029-3 Nagara Telepono: 233-9321

Sarado ng Lunes (kung ang Lunes ay pista opisyal, sarado sa susunod na araw na hindi pista opisyal) at mula ng Disyembre 29 hanggang Enero 3. ○Gifu Dream Theater

Ang theme na 「ugnayan, paglalaro, paglikha」 at paggagawa, pagraranas ng sining sa kalye, puppet show, at iba pang kaganapan. Gumaganap rin ng seminar para sa mga anumang edad. Mayroong main hall, music studio, cooking room, laboratory, Japanese-style room ang bulwagang ito.

6 Meitoku-cho Telepono: 262-2811 Sarado ng Lunes, ang sumunod na araw sa piyesta, at mulang Disyembre 29 hanggang Enero 3.

○Bulwagang Pang-industriya ng Gifu

Maraming mga pagdiriwang ang isinasagawa sa malaking bulwagang pangkultura, may malaki, katamtaman, at maliit na silid para sa mga pagtatanghal.

2-11-1 Rokujo Minami Telepono: 272-3921

(2) Mga Liwasan at mga Institusyong Panlibangan

○Liwasang Pampamilya ng Gifu

Napapaligiran nang sagana at luntiang kalikasan sa pinakamalawak na liwasan ng Gifu, maaari kayong maghersisyo sa pamamagitan ng mga larong pampalakas ng katawan at mga paglilibang.

Tanggapan ng Tagapamahala Telepono: 229-3922 Ang lugar palaruan (area pambata) ay sarado tuwing Martes(sasusunod na araw kapag holiday) at mula

Disyembre 29 hanggang Enero 1. ○Sentro ng Pag-aalaga at Pagpaparami ng mga Mapapakinabangang Hayop ng Gifu (Chikusan Sentaa).

Bukod sa pag aalaga ng mga hayop, mayroon rin rosas, Japanese hydrangea, at iris. Gumaganap rin ng karanasan kung pano mag alaga ng mga hayop (Summer vacation), pag turo kung pano sumakay sa kabayo(Spring vacation) at iba pa. May malaking lawn open space, hiking trail, bulwagang para pag sakay ng kabayo. Maari kang makipag ugnayan sa kalikasan. Hindi kailangan ng pera para makapasok ditto.

776-4 Tsubakibora Telepono: 214-6333 Ito ay bukas buong taon. ○Liwasan ng Gifu (Gifu Koen)

Ang liwasan ng Gifu ay nasa paanan ng bundok ng Kinka, at pahingahan ng mga mamamayan ng Gifu. Ito ay muling sinustento bilang 「Liwasan na maaring marinig ang tibok ni lord Nobunaga」. Marami ring mahahalagang lugar na makasaysayan sa paligid nito katulad ng, dating bahay ni lord Nobunaga, museong pangkasaysayan ng Gifu, Bulwagan sa Alaala ng Sining nina Ezo at Toichi Kato, Nawa museo ng mga insekto, Triple tower na ari-arian ng kultura, seremonya ng tsaa, tanggapan ng impormasyon ng liwasan ng Gifu atbp.

Ang tanggapan ng impormasyon ng liwasan ng Gifu ay pasukan ng liwagan ng Gifu. Maari kang mag almusal, bumili ng subenir, at ipa’t numbayan sa ginayang tahanan ng mga mandirigma sa panahon

ng labanan. (Oras ng pagbukas : 9:00 ng umaga hanggang 6:00 ng gabi ( Disyembre hanggang Pebrero ay 9:00 ng umaga hanggang 5:00 ng hapon)

1 Omiya-cho Tanggapan ng Tagapamahala Telepono: 262-3951 Sarado ng Lunes, at mulang Disyembre 29 hanggang Enero 3.

○Liwasan ng Bairin (Bairin Koen)

Sa liwasang ito, may 1,300 na puno ng pula at puting ”ume” (plum). Ang piyesta ukol sa punong-kahoy na ito ay ipinagdiriwang sa bandang unahan ng Marso. Sa Bairin Minami-machi Bukas buong taon

○Liwasan ng Kogane (Kogane Koen)

Ang liwasang ito ay nasa gitna ng kabayanan, karugtong ng Yanagase, na tanyag na sa buong bansa. Mayroong naka-exhibit na tren na bilog ang bintana at talon, at ang lugar na ito ay ginagamit din para sa iba’t ibang aktibidades. Sa 5- Kogane-machi Bukas buong taon. ○Liwasan ng Kasumori (Kasumori Koen)

Maaari kayong pumunta sa pamamagitan ng sasakyan sa obserbatoryo ng Kamikano sa daang konektado sa

Page 47: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 43 -

bundok ng Kinka. Matatanaw ninyo ang kabayanan at ang ilog ng Nagara. Ang lugar na ito, na tanyag dahil sa mga bulaklak ng “sakura" ay isa ring kinagigiliwan ng mga mamamayan para sa pamamasyal. Kamikanoyama Bukas buong taon.

〇Liwasan ng Nagara Ang nasa hilaga ng liwasan ay zone ng mga bulaklak. Maari mo ring makita ang buong liwasan sa

「Terasa ng mga bulaklak」 at 「Sunken Garden」 na itinanghal ang paraiso ng mga bulaklak. May lawn plaza at light sports plaza, na maaring maramdaman ang kalikasan. Walang bayad ang pagpasok, bukas buong taon(Iba’t iba ang oras ng paggamit ng bawat pasilida) 1466-10 Nagarashironouchi Telepono: 232-6709 ○Bundok ng Kinka

Ang bundok ng Kinka ay nasa gitna ng gifu, sa taas na 329m. Maari itong masabi na simbolo ng lungsod ng Gifu. Kapag tagsibol, makikita mo ang bundok na maging kulay ginto sa pamamagitan ng puno na「Tsuburaji」 , natitira ang gubat na mayroong lampas na 700 na uri ng halaman at iba’t ibang

hayop. Maari ka ring makapunta sa tuktok ng bundo gamit ang rope way ng bundok ng Kinka, lakaran, squirrel village atbp.

○Kastilyo ng Gifu

Ang kastilyong Gifu ay sinabing itinayo noong panahon ng kamakura. Pagkatapos ng labanan sa Sekigahara ito ay inabanduna, at noong taong 1910 ginaya ang kastilyong ito sa tuktok ng bundok noong taong 1910, nasunog noong 1943, muling itinayo noong 1956 na ginamitan ng bakal at kongkreto pinatibay. at inayos noong taong 1997. Sa loob ng kastilyo ay, may mga materyales tungkol kay Lord Nobunaga Oda at iba pang kumander ng panahong ng labanan. Maari mo rin makita ang kahanga-hangang tanawin sa ika-4 na palapag.

Kinkazan tenshukaku Telepono: 263-4853 Bukas buong taon.

○Pambansang Maksaysayang Lugar na Pinagtayuan ng Kastilyo ng Gifu・ Dating Panuluyan ni Lord

Nobunaga Oda

Ito ay itinalaga noong ika-7 ng Pebrero 2011. Ang lawak ng dating panuluyan ni Lord Nobunaga Oda na nasa paa ng bundo kasama ang gubat ng bundok ng Kinka. Noong tumira si lord Nobunaga sa kastilyo ng Gifu, siya’y gumawa malaking hardin na may kasamang silid para sa mga bisita.

○Mga Bahayan ng Kawara-machi

Makikita mo ang makasaysayang bayan, mga bahayan at tindahang gawa sa parilya, na nalagpasan ang gera at lindol, simula noong kapanahunan ng Edo hanggang sa kapanahunan ng meiji ito ang 「Bahayan ng Kawara-machi」.

Ang Kawara-cho ay daungang ng mga bayan ng Minatomachi, Tamai-cho, Motohama-cho na nakahilata sa kaliwang bangko ng ilog ng Nagara, na itinayo noong panahon ng labanan. Dito ay base ng negosyo ng Minowashi(Japanese paper), kahoy atbp.

○Kakehoraen (Recycle Manga Kan (kolekyonan ng mga lumang komiks)

Mayroong halos na 20,000 na manga at Manga transfer corner dito. Napapaligiran ito ng 250 na puno ng cherry blossom at Field Athletic Plaza, na「Dahon ng Gifu」pwede mapaglaruan ng magulang at anak. Dito ay mayroong aklatan ng mga lumang komiks at iba pa. Ito ay katabi lang ng athletic field plaza.

378 Oku-aza-Kakebora Telepono: 239-9147 Sarado ng Lunes, (kapag ang piyesta ay nataon ng Lunes, ito ay sarado ng Martes.) Sarado ng Disyembre 31

hanggang Enero 3.

○Plaza Kakeboraen

Mayroong palanguyan na ang tubig ay pinapainit sa pamamagitan ng enerhiya mula sa plantang sunugan ng basura sa Lungsod ng Gifu.

1-104 Oku Telepono: 239-9390 Sarado ng Lunes, at mula Disyembre 31 hanggang Enero 5.

○Mainit na Bukal ng Mitahora Shinbutsu (hot springs)

Ito ay para sa ikalulugod ng mga mamamayan bilang pook pahingaan at lugar ng komunikasyon. Bukas sila mula alas 10:00 ng umaga hanggang alas 4:00 ng hapon.

Lugar: 222 Mitahora Telepono: 237-3734 Sarado ng Miyerkoles at unang araw ng bawa't buwan, at mula rin sa Disyembre 29 hanggang Enero 4. .

Page 48: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 44 -

○Gubat ng Samahan ng Ilog ng Nagara(Nagara-gawa Fureai no Mori)

Maaring mamasyal sa paligid na gubat ng Dodogamine ang pinaka mataas na bundok ng Gifu at ang Tokai nature trail. Ito ay hinati sa 「Four Season Forest(Shiki no Mori)」「Tanawin ng Gubat(Chobo no Mori)」「Gubat ng Pagtitipon(Deai no Mori)」, pasilidad ng pagmamasid ng ibon, liwasan ng gamot na puno at tore para sa pagmamasid. Magagamit mo ang multi -purpose room sa Four Season Center (shiki no mori center) at ang patayuan ng tolda at panlabas na lutuan sa Campsite. Mayroon ring ginaganap ang iba't ibang uri na organisasyon na event at klase.

Lugar 211 Mita Hora Telepono: 237-6677 Four Season Center (Shiki no Mori Center) Oras ng pagbukas: 9:00 a.m.~ 5:00 p.m. Araw ng pahinga: Lunes (sasusunod na araw kapag piyesta), mula ika -28 ng Disyembre hanggang

ika-3 ng Enero ○Sport Interchange of Gifu City

Tulad ng alternating current salon, meeting room, stretching room, ang pasilidad na ito ay magagamit upang makamit ang pag-unlad ng inyong isip, katawan at ungnayan ng mga mamamayan para maitaguyod ang inyong kalusugan sa pamamagitan ng sport.

Lugar: 1-145-1 Sogaya Telepono: 230-1101 Araw ng pahinga: Lunes (sasusunod na araw kapag piyesta), mula ika -28 ng Disyembre hanggang

ika-3 ng Enero ○Estasyon ng Pag-iwas ng Sakuna・Kalusugan ng Lungsod ng Gifu

Para pangalagaan ang pamumuhay ng mamamayan, pag-unlad at panatilihin ang kalusugan ng isip at katawan at upang makamit ang isang lipunan kung saan ang mga tao ay maaaring mamuhay nang mapayapa. Ito ay pinagsamang pasilidad na sa karaniwang araw ay lugar ng promosyon para sa kalusugan at sa panahon ng kalamidad ay sangay ng pag-iwas ng sakuna.

Lugar: Souden Aza Kita-teigai Telepono: 296-2220 Araw ng pahinga: Huwebes (sasusunod na araw kapag piyesta), mula ika-28 ng Disyembre hanggang

ika-3 ng Enero *Isasara ng pansamantala kung kinakailangan ○Estasyon ng Kalusugan ng Lungsod ng Gifu (Gifu Kenko Station)

Ang pasilidad na ito ay para sa pag-unlad ng kalusugan ng mga mamamayan. May blood vessel age measurement machine, at iba pang mga makina na pang suri sa kalusugan na maari mong magamit. Mayroon rin ditong locker, banyo, bihisan, at lugar kung saan ksa pwedeng magwalking at jogging. Nagtuturo rin ang mga kawani kung papaano mag hersisyo sa 「Klase sa Pagtataguyod ng kalusugan」. Kailangan magdala ng indoor sports shoes sa Estasyon ng kalusugan Nagara-gawa (Nagara-gawa Kenko Station) ・ Estasyon ng kalusugan ng Yanagase ng Lungsod ng Gifu

Lugar 3-22 Yanagase-dori Telepono: 264-6766 Araw ng pahinga: Unang lunes ng buwan, mula ika-28 ng Disyembre hanggang ika-3 ng Enero Oras ng pagbukas Lunes hanggang Biyernes: 7:30 a.m. ~ 8:00 p.m. Sabado, Linggo, Araw ng pista: 10:00 a.m.~ 5:00 p.m.

・ Estasyon ng kalusugan ng Nagara-gawa ng Lungsod ng Gifu Lugar: Souden Aza Kita-teigai Telepono: 215-0605 Araw ng pahinga: Huwebes (sasusunod na araw kapag piyesta), mula ika-28 ng Disyembre hanggang ika-3 ng Enero Oras ng Pagbubukas: 7:30 a.m.~9:00 p.m.

○Estasyon ng Kalsada (Michi no Eki)「Yanaizu」

Lunsuran ng impormasyon, bilihan, gusali ng ugnayan at Ilog ng Sakai na maaring mong tangkilikin ang kalikasan.

Lugar: 7696-1 Yanaizu-cho Senne Telepono: 388-8712 4 Institusyong Pampalakasan

Ang Lungsod ng Gifu ay nagbibigay ng mga impormasyon sa serbisyo tungkol sa paraan ng paggamit ng pampublikong institution o ng kalagayan ng bakante nito, sa pamamagitan ng computer o ng mobile phone. Ang serbisyong ito ay inaalay ng 24 hours araw -araw sa pamamagitan ng telepono at internet kaya’t ito’y madaling gamitin. Ang serbisyong ito ay nakakatulong sa inyong reserba dahil dito sa computer system ay may otomatikong loterya para magamit ang pampaublikong

Page 49: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 45 -

institution at makukuha din ninyo ang mga impormasyon tungkol sa bakanteng pampaublikong institution.

Ang mga libreng sports institution naman ay hindi puwedeng ireserba kaya ’t ang tungkol dito ay magtanong kayo sa General Gymnasium. Samantala ’y depende sa pampaublikong institution, iba-iba ang panahon ng pagbubukas, oras ng paggamit at bayad. Ang tungkol dito naman ay magtanong kayo sa Seksiyon ng Sport ng Mamamayan sa Board of Education (Shimin Taiiku-ka sa Kyoiku Iinkai) (Tel. 214-2371).

Dalawa ang pang-sport na klase sa isang taon para sa mga baguhang manlalaro sa bawat Shimin Taiikukan (Pangkalahatang Himnasyo). (Mayroong kurso 1 beses sa isang linggo at 2 beses sa isang linggo.) Para sa iba pang detalye, magtanong sa himnasyong inyong papasukan.

(1) Mga Institusyong Pampalakasan

○ Pangkalahatang Himnasyo ng Lungsod ng Gifu 4-24 Kokonoe-cho Tel: 245-0351 ○ Sentrong Pampalakasan ng Timog ng Gifu 5-86 Minami Uzura Tel: 274-4949 ○ Himnasyo ng Norteng Gifu 1020-2 Masaki Tel: 233-2030 ○ Himnasyo ng dakong Silangan ng Gifu 4-68 Akutami Tel: 241-7812 ○ Himnasyo ng dakong Kanluran ng Gifu 2-8-40 Kagashima Minami Tel: 251-2757 ○ Pampamilyang Parke Himnasyo ng Gifu 2078-1 Yamagata Kitano Tel: 229-5380 ○ Himnasyo ng dakong Hilagang-kanluran ng Gifu 2-65-2 Norimatsu Tel: 239-9480 ○ Himnasyong Pangmamamayan ng Gifu 735-2 Ue Kawate Tel: 245-035 ○ Sports Room ng Lungsod ng Gifu 1-10-23 Hashimoto-cho Tel: 268-1063 ○ Himnasyo ng Moegi no Sato Pangmaramihang Layon ng Gifu 1-41 Shimosaba-nishi Yanaizu-cho Tel:279-6400 ○ Pampublikong Palanguyan ng Honjo 2-13 Kotobuki-cho Kontakin ang Himnasyo ng Seibu (kanluran) ○ Pampublikong Palanguyan ng Nanbu (Timog) 4-120 Minami Uzura Kontakin ang Himnasyo ng Nanbu (timog) ○ Pampublikong Palanguyan ng Hokubu (hilaga) 1020-2 Masaki Kontakin ang Himnasyo ng Hokubu (hilaga) ○ Gakehora Plaza 1-104 Tel: 239-9390 ○ Akutami Refle ( Palanguyan sa Paglakad) 6-283-2 Tel: 241-8831 ○ Pool Fukushiyu-ai 4-22 Usa Tel: 274-1204

(2) Mga Institusyon para sa mga Larong Panlabas

○Mga Istadyum ng Baseball

・ Pampublikong Istadyum ng Gifu ・ Istadyum ng Yatsukusa ・ Pampamilyang Parke Himnasyo ng Gifu ・ Istadyum ng Hikie ・ Istadyum 1 ng Esaki ・ Istadyum 2 ng Esaki ・ Istadyum 3 ng Esaki ・ Istadyum 1 ng Mizoguchi ・ Istadyum ng Namiki ・ Istadyum ng Norimatsu ・ Istadyum AB ng Esaki ○Mga Palaruan ng Softball

・ Istadyum ng Dannoshima ・ Istadyum C ng Esaki

Page 50: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 46 -

・ Istadyum 2 ng Mizoguchi ・ Istadyum AB ng Itaya ・ Istadyum ng Nakaya ・ stadyum AB ng Namiki

○Mga Palaruan ng Soccer o Rugby

・ Palaruan ng Soccer at Rugby ng Gifu ・ Palaruan ng hilagang-kanluran liwasan ground B (Clay) ・ Liwasan ng Kano ground (Clay) ・ Palaruan ng Soccer ng Hino ・ Palaruan ng Soccer ng Hikie ・ Palaruan ng Soccer ng Kagashima -A ・ Palaruan ng Soccer ng Kagashima -B ・ Palaruan ng Soccer ng Ijiragawa -B ○Mga Palaruan ng Tennis

・ Tennis Court Sport Center ng Nanbu ・ Tennis Court ng Pampamilyang Parke ng Gifu ・ Tennis Court ng Soden ・ Tennis Court ng Kinoshita ・ Tennis Court ng Noishiki ・ Tennis Court ng Sakaegawa Green Road Park ・ Tennis Court ng Kano ・ Tennis Court ng Kano Park ・ Tennis Court ng Tenman ・ Tennis Court ng Nagaragawa ・ Tennis Court ng Mizoguchi ・ Tennis Court ng Itaya ・ Tennis Court ng Tobagawa ・ Tennis Court ng Shima Chuo ・ Tennis Court ng Kohachi ・ Tennis Court ng Oonawa Jou ・ Refle Akutami ( Simboryo ng pangmaramihang layon) ○Palaruan ・ Palaruan ng ShimaNishi ・ Istadyum ng Ijiragawa C ・ Field Kakebora ・ Palaruan ng Giyo ・ Palaruan ng Suwa yama ・ Palaruan ng Yanaizu ・ Palaruan ng Kohachi ・ Palaruan ng Takakuwa ・ Palaruan ng Rugby ng Ijiragawa ・ Palaruan ng Sakamaki

5 Mga Municipal Parking Lots

Sa loob ng Lungsod ay mayroong 3 na Parkehang Munisipal. Sa JR train station ng Gifu naman ay may malapit na 1 parking lot. Sa Yanagase naman ay may isa pa. Ang mga parking lot na ito ay inayos ng pamahalaang municipal upang ito’y maging madaling gamitin para sa mga mamamayan. Para sa mga karagdagang katanungan ukol sa mga babayaran ay maaring tumawag sa Seksiyon ng Planong Pang-siyudad (Toshi Keikaku-ka) sa 265-3906 Gifu-shi Eki Nishi Chuushajou(ito ay may taong nag-aasikaso, hanggang 623sasakyan)

2-16 Hashimoto-cho Tel 262-3301 Bukas ng 24 oras Gifu City Tower 43 Underground Parking (May taong nag-aasikaso, hanggang 623 sasakyan)

2-4-52 Hashimoto-cho Tel 262-3301 Bukas ng 24 oras Kinkouen Underground Parking( May taong nag-aasikaso, hanggang 145 sasakyan) 5-7 Kane Machi Tel 262-2702 Bukas mula 7am hanggang 9pm

Page 51: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 47 -

X BULWAGAN NG LUNGSOD (1) Bulwagan ng Lungsod ○Lugar ・ Prinsipal na Gusali 18 Imazawa-cho ・ Gusali sa Timog 1-11 Kanda-machi ・ Gusali sa Kanluran 27 Egawa-cho ・ Gusali ng Meitoku-cho 2-1 Meitoku-cho Telepono: 265-4141 (teleponista / operator)) ○Mga Paglilingkod at Istraktura

Ang trabaho ng pamahalaang bayan ay gumaganap ng ugnayan sa pamumuhay ng mga mamamayan. Ito ay nagbibigay ng mga serbisyo upang mapunan ang mga pangangailangan ng mga mamamayan kasama na kapakanang panlipunan, edukasyon, kalusugan, pag-unlad ng bayan at iba pa.

Ang Lungsod ng Gifu ay tumataguyod sa mga mamamayan sa pamamagitan ng pakikipag-ugnayan ng 7 nitong sangay at Bulwagan ng Lungsod. Oras ng tanggapan

Bukas mula 8:45 ng umaga hanggang alas 5:30 ng hapon. Sarado ito ng Sabado, Linggo, araw ng piyesta opisyal, at mulang Disyembre 29 hanggang Enero 3 (maliban sa mga gawaing di-pangkaraniwan.) (2) Mga Sangay ○Mga Direksiyon: Telepono Sangay ng Seibu (kanluran) 1-88-3 Shimoukai 239-0004 Sangay ng Tobu (silangan) 4-64 Akutami 243-1001 Sangay ng Hokubu (hilaga) 2-6-13 FukumitsuHigashi 231-0641 Sangay ng NanbuHigashi (timog-silangan) 1-20 Kano Jonan-dori 271-0361 Sangay ng NanbuNishi (timog-kanluran) 2-8-18 Ichihashi 272-2021 Sangay ng Nikko 9-1-3 Nikko 232-1480 ○Mga Paglilingkod

Ang bulwagan ng lungsod ay may iba`t ibang sangay ng mga tanggapang tulad ng residence certificate, patalaan ng pamilya, patalaan ng sariling pantatak, pagtanggap ng paninirahan/paglipat, pagtanggap ng apiso ng pag-aasawa, kapanganakan, at kamatayan, pagsapi sa plano ng segurong pangkalusugan ng bansa o plano ng pambansang pensiyon, pagbibigay kapakanang panlipunan, pag lipat ng paaralan, permiso ng paglibing at iba pa. Oras ng Tanggapan Bukas mula 8:30 ng umaga hanggang 5:30 ng hapon, Lunes hanggang Biyernes. *hindi kasama ang araw ng pista at ika-29 Disyembre at ika-3 ng Enero. ・ Hinahawakan na abiso

Tungkol sa pamilya Tungkol sa paninirahan Tungkol sa sariling pantatak Tungkol sa Basic Resident Register Network Card

(Hindi nangangasiwa ang tanggapang pangmamayanan ng tungkol sa serbisyong pampublikong personal na pagpapatunay)

・ Hinahawakan na sertipiko Tungkol sa katunayan ng pamilya Tungkol sa katunayan ng paninirahan Tungkol sa katunayan ng sariling pantatak Tunkol sa katunayan ng pagkilala Tungkol sa katunayan ng buwis

・ Maari mong magamit ang Issue service between the wide areas. ・ Makakakuha ng residence certificate sa wide areas gamit ang Basic Resident Register Network.

Page 52: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 48 -

DIREKTORYO NG TELEPONO

Bulwagan ng Lungsod at mga Sangay nito

Bulwagan ng Lungsod (Gifu Shiyakusho) 18 Imazawa-cho 265-4141 Sangay sa Kanluran (Nishibu Jimusho) 1-88-3 Shimokai 239-0004 Sangay sa Silangan (Tobu Jimusho) 4-64 Akutami 243-1001 Sangay sa Hilaga (Hokubu Jimusho) 2-6-13 Fukumitsu Higashi 231-0641 Sangay sa Timog-silangan (Nanbu-higashi Jimusho) 1-20 Kano Jonan-dori 271-0361 Sangay sa Timog-kanluran (Nambu-nishi Jimusho) 2-8-18 Ichihashi 272-2021 Sangay ng Nikko 9-1-3 Nikko-cho 232-1480 Sangay para sa Pagpapaunlad ng Yanaizu (Yanaizu Chiiki Jimusho) 1-1 Miya-Higashi,Yanaizu 387-0111

Mga Public Health Center (Hokenjyo) at iba pa

Health Center ng Lungsod ng Gifu (Gifu-Shi Hokenjo) 2-19 Miyako-dori 252-7191 Pangmamamayang Central Health Center ( Naka Shimin Kenko Center) 2-19 Miyako-dori 252-0632 Pangmamamayang Health Center ng Dakong Timog ( Minami Shimin Kenko Center) 1-75-2 Akanabe Hishino 271-8010 Pangmamamayang Health Center ng Dakong Hilaga (Kita Shimin Kenko Center) 2-140 Nagara Higashi 232-7681 Tanggapan Support para sa mga Bata at Kabataan “ Eeru Gifu) (Gifu-Shi Kodomo Wakamono Sogo Shien Center “Eeru Gifu”) 11 Meitoku-cho 0120-43-7830

Mga Istasyon ng Bombero (Shobosho)

Istasyon ng Bombero sa Sentro ng Gifu (Gifu Naka Shobosho) 2-9 Miejo-cho 262-7165 Istasyon ng Bombero sa Hilagang Gifu (Gifu Kita Shobosho) 1769-496 SagiyamaNakasu 231-5308 Istasyon ng Bombero sa Timog ng Gifu (Gifu Minami Shobosho) 1-12 AkanabeOno 272-2012

Mga Pampamayanan at Pampublikong Pagamutan

Pampamayanang Ospital ng Gifu (Gifu Shimin Byoin) 7-1 Kashima-cho 251-1101 Ospital ng Pamantasang Pangmedisina ng Gifu (Gifu Daigaku Igakubu Fuzoku Byoin)

1-1 Yanagido 230-6000 General Medical Center ng Lalawigan ng Gifu (Gifu Kenritsu Sogo Iryo Senta)

4-6-1 Noishiki 246-1111 Ospital ng Red Cross ng Gifu (Gifu Sekijuji Byoin) 3-36 Iwakura-cho 231-2266 Pang-emerhensiya ng Lungsod ng Gifu para sa araw na walang pasok (Gifu-Shi Kyujitsu Kyubyo Center)

7-1 Kashima-cho 253-7277 Pangemerhensiyang Dentista ng Lungsod ng Gifu para sa araw na walang pasok

7-1 Kashima-cho 252-7337 Mga Himpilan ng Pulisiya (Keisatsu Sho)

Himpilan ng Pulisya sa Sentro ng Gifu (Gifu Naka Keisatsu Sho) 2-10 Miejo-cho 263-0110 Himpilan ng Pulisya sa Timog ng Gifu (Gifu Minami Keisatsu Sho) 1-88 Akanabe Hishino 276-0110 Himpilan ng Pulisya sa Hilagang Gifu (Gifu Kita Keisatsu Sho) 2-2-22 Kamitsuchii 233-0110 Himpilan ng Pulisya ng Hashima (Hashima Keisatsu Sho) 3-108 Umematsu, Yanaizu-cho 387-0110

Tanggapan ng Koreo (Yubinkyoku)

Tanggapan ng Koreo sa Central Gifu (Gifu Chuo Yubinkyoku) 1-3-2 Kiyozumi-cho 262-4000 Tanggapan ng Koreo sa Hilagang Gifu (Gifu Kita Yubinkyoku) Sagiyama 233-2314 Tanggapan ng Koreo sa Kanlurang Gifu (Gifu Nishi Yubinkyoku) 4-99 Kurono Minami 239-0420 Tanggapan ng Koreo sa Silangang Gifu (Gifu Higashi Yubinkyoku) 5-31 Akutami 243-1442 Tanggapan ng Koreo ng Izumi (Izumi Yubinkyoku) 1-246-4 Ishihara 229-1049

Mga Tanggapan ng Buwis (Zeimusho)

Tanggapan ng Buwis sa Hilagang Gifu (Gifu Kita Zeimusho) 1-4 Sengoku-cho 262-6131 Tanggapan ng Buwis sa Timog ng Gifu (Gifu Minami Zeimusho) 4-22-2 KanoShimizu-cho 271-7111

Mga Unibersidad at Mga Kolehiyo (Daigaku)

Unibersidad ng Gifu (Gifu Daigaku) 1-1 Yanagido 230-1111 Unibersidad Parmasyutiko ng Gifu (Gifu Yakka Daigaku)

Page 53: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 49 -

1-25-4 Daigaku-nishi 230-8100 5-6-1 MitahoraHigashi 237-3931

Gifu City Womens’ Junior College (Gifu-Shi Joshi Tanki Daigaku) 1-7 Hitoichiba KitaMachi 296-3131

Pamantasan ng Gifu Shotoku Gakuen sa Hashima (Gifu Shotoku Gakuen Daigaku,Hashima Campus) 1-1 Takakuwa-nishi, Yanaizu-cho 279-0804 Pamantasan ng Gifu Shotoku Gakuen; Gifu Campus, Junior College (Gifu Shotoku Gakuen Daigaku, Tanki Daigaku) 1-38 Naka-Uzura 278-0711 Kolehiyong Pambabae ng Gifu (Gifu Joshi Daigaku) 80 Taromaru 229-2211

Libangan at Kultura

(Mga Sentrong Pampamayanan/Community Centers)

Sentrong Pampamayanan sa Silangan (Tobu Community Center) 4-80 Akutami 241-2222 Sentrong Pampamayanan sa Kanluran (Seibu Community Center) 1-105 Shimokai 230-1350 Sentrong Pampamayanan sa Hilaga (Hokubu Community Center) 1-11-13 Yashiro 233-2110 Sentrong Pampamayanan sa Timog (Nambu Community Center) 1-20 KanoJonan-dori 272-2341 Sentrong Pampamayanan ng Nikko (Nikko Community Center) 9-1-3 Nikko-cho 233-7333 Sentrong Pampamayanan ng Nagamori (Nagamori Community Center) 1-2-1Maeshiki 247-2066 Sentrong Pampamayanan ng Ichihashi (Ichihashi Community Center) 6-13-25 Ichihashi 275-3412 Sentrong Pampamayanan sa Hilagang-silangan (Hokutobu Community Center) 6-1 Mukaeda, Fukutomi 229-3226

Mga Aklatan (Toshokan)

Aklatan ng Lungsod ng Gifu ,punong gusali (Gifu-Shi Toshokan, honkan) 40-5 Tsukasamachi 262-2924 Aklatan ng Lungsod ng Gifu, sangay (Gifu-Shi Toshokan, bunkan) 1-10-23 Hashimoto-cho 268-1061 Aklatan ng Nagara (Nagara Toshokan) 2-5-1 Bandai-cho 233-8170 Aklatan sa Silangan (Tobu Toshokan) 4-80 Akutami 241-2727 Aklatan sa Kanluran (Seibu Toshokan) 1-105 Shimoukai 234-1633 Aklatan ng Nagamori (Nagamori Toshokan) 1-2-1 Maeishiki 240-2702 Silid-Aklatan ng Yanaizu (Yanaizu Toshoshitsu) 1-1 Miya-higashi, Yanaizu-cho 388-2026 Panlalawigang Aklatan ng Gifu (Gifu-Ken Toshokan) 4-2-1 Usa 275-5111

Mga Himnasyo (Taikukan)

Pangkalahatang Himnasyo ng Mamamayan ng Lungsod ng Gifu (Gifu Shimin Sogo Taikukan) 4-24 Kokonoe-cho 245-0351

Silid-Pampalakasan ng Mamamayan ng Lungsod ng Gifu (Gifu Shimin Taiku Room) 1-10-23 Hashimoto-cho 268-1063

Sentrong Pampalakasan sa Timog ng Lungsod ng Gifu (Gifu-Shi Nambu Sports Center) 5-86 MinamiUzura 274-4949 Himnasyo sa Hilaga ng Lungsod ng Gifu (Gifu-Shi Hokubu Taikukan) 1020-2 Masaki 233-2030 Himnasyo sa Timog ng Lungsod ng Gifu (Gifu-Shi Tobu Taikukan) 4-68 Akutami 241-7812 Himnasyo sa Kanluran ng Lungsod ng Gifu (Gifu-Shi Seibu Taikukan) 2-8-40 Kagashima-Minami 251-2757 Himnasyo ng Pampamilyang Parke ng Gifu (Gifu Family Park Taikukan) 2078-1 Kitano, Yamagata 229-5380 Himnasyo sa Hilagang-Kanluran ng Lungsod ng Gifu (Gifu-Shi Hokuseibu Taikukan) 2-65-2 Norimatsu 239-9480 Moegi no Sato Gymnasium ng Lungsod ng Gifu (Gifu-Shi Moegi no Sato Tamokuteki Taikukan) 1-41 Shimosaba-Nishi, Yanaizu-cho 279-6400 Himnasyo ng Giyo ng Lungsod ng Gifu 735-2 Kamikawate 245-0351

(Pangkalahatang Himnasyo) Gifu Arena 2-1-1 Yabuta –Minami 272-1336

(Iba pang Pasilidades)

Page 54: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 50 -

Heartful Square – G 1-10-23 Hashimoto-cho Lifelong Learning Center (Shogai Gakushu Center) 268-1050

Consumption Center (Shohi Seikatsu Center) 268-1616 Women’s Center (Josei Center). 268-1052

Museo ng Kasaysayan ng Lungsod ng Gifu (Gifu-Shi Rekishi Hakubutsukan) 2-18-1 Omiya-cho 265-0010

Museo ng Agham ng Gifu (Gifu-Shi Kagakukan) 3456-41 Honjo 272-1333 Bulwagan sa Alaala nina Ezo at Toichi Kato (Kato Ezo・Toichi Kinenkan) 1 Omiya-cho (sa loob ng Liwasan ng Gifu) 264-6410 Cultural Center ng Lungsod ng Gifu (Gifu-Shi Bunka Center) 5-7-2 Kogane-machi 262-6200 Bulwagang Pangmamamayan ng Lungsod ng Gifu (Gifu Shimin Kaikan) 2-6 Mieji-cho 262-8111 Sentro ng Pandaigdigang Kumbensiyon ng Nagaragawa (Nagaragawa Kokusai Kaigijo) 2695-2 NagaraFukumitsu 296-1200 Gifu Dream Theater 6 Meitoku-cho 262-2811 Sentrong Palaruang Panlabas para sa mga Bata ng Gifu(Gifu-Shi Shonen Shizen no Ie) 2081 YamagataKitano 229-2888 Bulwagan ng mga Manggagawa ng Lungsod ng Gifu (Gifu-Shi Kinro Kaikan) 4-19-1 Akebono-cho 245-8901 Pagpupulong ng mga manggagawa ”Sun Life Gifu” 1029-3 NagaraHota 233-9321 Bulwagang Pang-industriya ng Gifu (Gifu Sangyo Kaikan) 2-11-1 RokujoMinami 272-3921 Pampamilyang Liwasan ng Gifu (Gifu Family Park) Yamagata Kitano-Kita 229-3922 Gifu City Chikusan Center Park 776-4 Tsubakibora Nakano 214-6333 Liwasan ng Gifu Tanggapan ng Patnugot 1 Omiya-cho 262-3951 Kastilyo ng Gifu Kinkazan Tenshukaku 263-4853 Kakebora Plant ng Lungsod ng Gifu 375 Oku-aza-Kakebora 239-9911 Shinbutsu Spa ng Mitahora 222 Mitahora 237-3734 Panlalawigang Museong Pangsining ng Gifu 4-1-22 Usa 271-1313 Panlalawigang Museong Pangkasaysayan ng Gifu 4 Yuhigaoka 263-6678 Iba pang mga Pampublikong Pasilidad

(Mga Pasilidad ng Lungsod)

Karerahan ng Bisikleta ng Gifu (Gifu Keirinjo) 5-16-1 Toei-cho 245-3161 Sentro ng Pakyawang Pamilihan (Chuo Oroshiuri Ichiba) 2-5 AkanabeShinsho 271-1341 Pakyawang Pamilihan ng Karne sa Purok (Shokuniku Chiho Oroshiuri Ichiba) 5-148 Sakaigawa 272-1599 Tanggapan ng Bangkang-Pampanood ng Cormorant Fishing (Ukai Kanransen Jimusho) 12 Minato-machi 262-0104 Tanggapan ng Impormasyong pangTurista ng Lungsod ng Gifu (Gifu-shi Kanko Annai Sho) 1cho-me 10-1 Hashimoto-cho, sa loob ng istasyon ng JR Gifu 1st floor 262-4415 Laboratoryong Pangkalinisan (Eisei Shikenjo) 5-6-1 Mitahora-higashi 236-1050 Krematoryo ng Lungsod ng Gifu (Gifu-shi Saien) 4717-Kamikanoyama 245-0228 Paradahan sa Ilalim ng Liwasan ng Kogane (Kogane Koen Chika Chushajo)

5-7Kogane-machi 262-2702 Parking ng Eki-Nishi ng Lungsod ng Gifu (Gifu-shi Nishi Eki Chushajo)

2-16 Hashimoto 262-3301 Serbisyo para sa Daanan ng Tubig ng Lungsod ng Gifu (Gifu-Shi Jogesuido Jigyobu)

4-1 Kinen-cho 259-7878 (Mga Institusyong Panlalawigan)

Tanggapan ng Pamahalaang Panlalawigan ng Gifu (Gifu Kencho) 2-1-1 Yabuta Minami 272-1111 Samahan ng Fukuju hall(Fureai Fukuji Kaikan ) 5-14-53 Yabuta-minami 277-1111 Lisensya ng Pagmamaneho ng Pamahalaang Panlalawigang Pulisya ng Gifu, Paaralan ng Drayber ng Gifu (Gifu IUnten-sha Koshu Center) 3-42 gakuen-cho 295-1010

Pagsusulit para sa Lisensya ng Pagmamaneho Pamahalaang Panlalawigan Pulisya ng Gifu 1-22-8 Mitahora-higashi 237-3331 Safe Driving Center (Jidosha Anzen Unten Center) 2-1-1 Yabuta Minami 274-1000 Tanggapan ng Buwis ng Sasakyan ng Lalawigan ng Gifu (Gifu-Ken Jidosha Zei Jimusho) 2648-3 Hikie 279-3781 Gifu Memorial Center 2675-28 Nagara Fukumitsu Ono 233-8822

Page 55: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

- 51 -

(Mga Institusyong Pambansa)

Hukuman ng Distrito ng Gifu (Gifu Chiho Saibansho) 2-4 Mieji-cho 262-5121 Tanggapang Tagasuri ng Pamahalaan ng Gifu (Gifu Gyosei Hyoka Jimusho) 5-13 Kinryu-cho 246-4411 Legal Affairs Office ng Distrito ng Gifu (Gifu Chiho Homukyoku) 5-13 Kinryu-cho 245-3181 Tanggapan ng Pensyon ng Timog Gifu (Gifu Minami Nenkin Jimusho) 2-1-15 Ichihashi 273-6161 Tanggapan ng Pensyon ng Hilagang Gifu (Gifu Kita Nenkin Jimusho) 3-10-1 Daifuku-cho 294-6364 Tanggapan ng Matatag na Paghahanap-buhay ng Gifu ”Haloo Work Gifu” (Gifu Kokyo Shokugyo Anteisho ”Haloo Work Gifu”) 1-9-1 Gotsubo-cho 247-3211 Labor Standards and Inspection Office ng Gifu (Gifu Rodo Kijun Kantokusho) 1-9-1 Gotsubo-cho 247-2368 Sangay sa Gifu ng Kawanihan ng Transportasyong Panlupa ng Chubu (Chubu Unyu Kyoku Gifu Rikuun Shikyoku) 2648-1 Hikie 279-3716 Nagoya Immigration Bureau, Sangay sa Gifu (Nagoya Nyukoku Kanri Kyoku, Gifu Shuccho Sho) 2-7-2 Mieji-cho 214-6168 Nagoya Immigration Bureau (Nagoya Nyukoku Kanri Kyoku) 5-18 Shoho-cho Minato-ku Nagoya City 052-559-2150 Nagoya Immigration Bureau (Nagoya Nyukoku Kanri Kyoku) Information Center ng Nagoya Immigration Bureau

5-18 Shoho-cho Minato-ku Nagoya City (IP,PHP,Galing sa Ibang bansa: 0570-013804) Iba Pa

International Center ng Lalawigan ng Gifu (Gifu-Ken Kokusai Koryu Center) 1-13 Yanagase-dori Gifu City Chunichi Bldg 2F 214-7700 Tanggapan sa Gifu ng Chubu Denryoku (Kompanya ng Elektrisidad) 2-5 Mieji-cho 0120-985-910 Toho Gasul, Sangay sa Gifu 2 Kano Sakai-cho 272-2166 Gifu city JAF (Road service para sa mga sasakyan) 2-4-11 Rokujoebi-Higashi 277-1121 Road Service Rescue Call Pambansang tawagan 0570-00-2811

Page 56: 外国人生活ガイドブックgk3700cc/guidebook/tagalog.pdfLungsod ng Gifu Pagtanggi (1) Tungkol sa numero ng telepono, kapag hindi nakasaluta, ang area code ay [058]. (2) Ang

Sangguniang Aklat-Pamatnubay Para sa Mga Dayuhan Inilimbag: Hulyo, 2019 Nilimbag at Inayos ng: International Affairs Division Lugar: 40-5 Tsukasamachi, Lungsod ng Gifu Tel: 263-1741