แผนการจดการสวนปาภสวรรค

ประจ าป 2562

งานสวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

องคการอตสาหกรรมปาไมภาคตะวนออกเฉยงเหนอ มนาคม 2562

1

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

สารบญ 1.วตถประสงค และเปาหมายการจดการ ................................................................................................... 2

1.1 วตถประสงค .................................................................................................................................. 2 ดานสงแวดลอม .............................................................................................................................. 2 ดานสงคม....................................................................................................................................... 2 ดานเศรษฐกจ................................................................................................................................. 3

1.2 เปาหมายการด าเนนงาน ................................................................................................................ 3 เปาหมายดานธรกจ .................................................................................................................................... 3

1.3 เปาหมายในการท างาน .................................................................................................................. 5 2. ขอมลเบองตนสวนปา ............................................................................................................................ 6

2.1 ลกษณะสภาพทวไป ....................................................................................................................... 6 2.2 ทตง ............................................................................................................................................... 6 2.3 อาณาเขตตดตอสวนปา ................................................................................................................. 6 2.4 การคมนาคม ................................................................................................................................. 7 2.5 ขอมลดานสงคม............................................................................................................................. 7 2.6 ขอมลดานอาชพ ............................................................................................................................ 8 2.7 โครงสรางการบรหารงานสวนปาภสวรรค ...................................................................................... 9 2.8 อตราก าลงบคลากรปจจบน ........................................................................................................... 9 2.9 อปกรณและเครองมอ .................................................................................................................... 9 2.10 อตราก าลงงานสวนปาภสวรรค .................................................................................................. 11 2.11 อทกวทยาน าผวดนและแหลงน า ............................................................................................... 11 2.12 สภาพภมอากาศ ........................................................................................................................ 11 2.13 สภาพดน ................................................................................................................................... 12 2.14 ทรพยากรชวภาพ ...................................................................................................................... 12 2.15 ทรพยากรสตวปา ...................................................................................................................... 15 2.16 การวเคราะหสถานภาพ และศกยภาพสวนปา ........................................................................... 15 2.17 การประเมนองคกร (SWOT Analysis) และสภาพแวดลอม ...................................................... 16 2.18 การวเคราะหสภาพแวดลอมภายนอกองคกร ............................................................................. 16 2.19 ผลกระทบดานสงคม และเศรษฐกจ ของชมชนรอบ ๆ สวนปาภสวรรค ..................................... 17 2.20 กระบวนการมสวนรวม .............................................................................................................. 17

3.การอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม .................................................................................... 23 3.1 สถานการณปจจบนและแนวทางการปองกน ............................................................................... 23

2

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

4.ระบบวนวฒน........................................................................................................................................ 26 4.1 ไมสกสวนปา ................................................................................................................................ 26 1 เปาหมายการปลกและบ ารงสวนปา ................................................................................................ 26 2 การปลกและบ ารงดแลรกษาไมสกสวนปา....................................................................................... 27 3 การดแลและการตดสางขยายระยะไมสก ........................................................................................ 31 4 การแตกหนอของไมสก ................................................................................................................... 34 4.2 ไมยางพารา ................................................................................................................................. 34 4.3 การเกบเกยวผลผลตน ายางพารา ................................................................................................. 51 4.4 นเวศวทยาทเหมาะกบการปลกและการเลอกชนดพนธ ................................................................ 53 สรปเหตผลการคดเลอกสายพนธ ........................................................................................................ 56

5.ระบบการท าไม ..................................................................................................................................... 58 5.1 ระบบการเกบเกยวผลผลต (Harvesting System) ...................................................................... 58 5.2 เทคนคการลมและตดทอนไมสก .................................................................................................. 58 5.3 การปองกนอนตรายจากการลมและตดทอนไม ............................................................................ 61 5.4 การท าทางลากขนไมในปา ........................................................................................................... 62 5.5 คมอการเลอกใชอปกรณและเครองจกรในกจกรรมการปาไม ....................................................... 64

6. การพฒนาบคลากร .............................................................................................................................. 68 6.1 การบรหารทรพยากรบคคล ............................................................................................................... 68 6.2 แผนพฒนาบคลากร ........................................................................................................................... 68 7. การจดการทางการเงน ......................................................................................................................... 70 8. monitoring งานสวนปาภสวรรค ประจ าป 2562 ............................................................................. 71

8.1 Environment Monitoring....................................................................................................... 71 8.2 Social Monitoring ................................................................................................................... 72 8.3 Economic Monitoring ............................................................................................................ 74 8.4 มาตรการปองกนแกไขและตดตามตรวจสอบผลกระทบสงแวดลอม ............................................. 75

9. แผนท ตาราง และเอกสารสทธ ............................................................................................................ 80 ภาคผนวกท 1 ตารางแสดงกลมผมสวนไดสวนเสย (Stakeholders) กบสวนปาภสวรรค ................... 81 ภาคผนวกท 2 ตารางแสดงคาทเหมาะสมของดนส าหรบการปลกไมยนตน ........................................ 82 ภาคผนวกท 3 แผนการท าไม ป 2561-2566 ..................................................................................... 83 ภาคผนวกท 4 แผนทสวนปาแปลงบานหวยลวงไซ , บานกอไรใหญ มาตราสวน 1 : 20,000 ............. 84 ภาคผนวกท 5 แผนทสวนปาแปลงบานโพนปาแดง มาตราสวน 1 : 20,000 ...................................... 85 ภาคผนวกท 6 แผนทสวนปาแปลงบานภสวรรค มาตราสวน 1 : 20,000........................................... 86

3

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

ภาคผนวกท 7 แผนทสวนปาแปลงด าเนนการท าไมออก ประจ าป 2562 มาตราสวน 1 : 20,000 ...... 87 ภาคผนวกท 8 แผนทสวนปาแปลงด าเนนการท าไมออก ประจ าป 2562 มาตราสวน 1 : 20,000 ...... 88 ภาคผนวกท 9 ตารางแสดงการจ าแนกการใชประโยชนทดนของสวนปาภสวรรค จงหวดเลย ............. 89 ภาคผนวกท 10 หนงสอรบรองการขนทะเบยนทดนเปนสวนปา (สป. 3) ............................................ 91

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

แผนการจดการสวนปาเศรษฐกจอยางยงยน องคการอตสาหกรรมปาไม (อ.อ.ป.) เปนรฐวสาหกจ สงกดกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและ

สงแวดลอม มวตถประสงคในการจดตงทส าคญประการหนงกคอ ปลกสรางสวนปา คมครองรกษาปาไม และบรณะปาไมเพอประโยชนแกการปาไม ไมวาจะเปนการด าเนนการเองหรอเปนการด าเนนการเพอชวยเหลอรฐ โดยไดก าหนดพนธกจดานธรกจ ประกอบดวย การพฒนาทดนสวนปา โดยอนรกษและพฒนาใหเปนสวนปาเศรษฐกจอยางยงยน เพอใหภาคการปาไม (Forestry Sector) เปนรากฐานการผลตและบรการสงเสรมการปลกไมเศรษฐกจภาคเอกชน ชมชนทองถนอยางครบวงจร เพอตอบสนองความตองการใชไมของประเทศอยางพอเพยงและยงยน สงเสรมและสนบสนนธรกจอตสาหกรรมไม เพอสรางมลคาเพมและธรกจบรการทมปาไมเปนพนฐานใหประชาชนไดรบบรการทไดมาตรฐาน มการจดการดานการตลาดอยางครบวงจร พฒนาระบบและสรางกลไกการตลาดไมเศรษฐกจอยางเปนธรรม เพอสรางความมนใจใหกบผลงทนปลกไมเศรษฐกจ สนบสนนการวจยและพฒนาเกยวกบการปลกและใชประโยชนไมเศรษฐกจ เพอใหการปลกไมเศรษฐกจไดรบผลตอบแทนทคมคาและยงยน และพนธกจดานบรการสงคม ประกอบดวย การพฒนาชมชนทองถนโดยใชสวนปาเปนฐานในการด าเนนงานชวยเหลอสรางงานสรางอาชพใหแกเกษตรกรรอบเขตสวนปาตามแนวทางเศรษฐกจพอเพยง อนรกษและฟนฟทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม โดยประชาชนมสวนรวม

ดงนน เพอใหการด าเนนงานขององคการอตสาหกรรมปาไม บรรลตามวตถประสงคและพนธกจทตงไว สวนปาภสวรรค จงไดมการด าเนนกจกรรมตาง ๆ มาอยางตอเนอง และการด าเนนการทนบวามความส าคญประการหนง กคอ การจดท าระบบการจดการสวนปาอยางยงยน เพอใหเปนไปตามมาตรฐานขอ ง Forest Stewardship Council ( FSC) ซ ง ก า ห นด ให ม ก าร จ ดท า แผนก าร จ ด การสวนป า (Management Plan) ในการด าเนนงานของสวนปา อนจะสงผลใหการด าเนนงานดานสวนปาเปนไปตามมาตรฐานสากลซงแผนการจดการนไดแสดงความเปนมาของสวนปา ภสวรรคจดท าแผนการจดการ เปาหมาย และวตถประสงคของการจดการสวนปาอยางยงยน การอธบายสรปถงขอมลพนฐานของสวนปา แผนการบรหารจดการดานตาง ๆ การอนรกษและรกษาสงแวดลอม ระบบการด าเนนงานทางวนวฒนวธ หลกการใชประโยชนผลผลตจากไม การท าไมออก แผนการบรหารงานบคคลและการพฒนาอบรมบคลากร การจดการทางการเงน กระบวนการตดตาม ตรวจสอบการท างาน แผนท และเอกสารอางองทเกยวของการจดท าแผนการด าเนนงานของสวนปา เปนกระบวนการใชทรพยากรของสวนปา โดยก าหนดภารกจไวลวงหนา พรอมทงใหความส าคญกบการพฒนาคณภาพบคคลากร พฒนาสงคมเศรษฐกจ และสงแวดลอม ใหน ามาซงชวตความยงยนของสวนปาในอนาคต บนพนฐานของการรวบรวมขอมล การวเคราะหขอมลอยางรอบดาน เปนระบบสอดคลองกบศกยภาพของสวนปา ปญหาและความตองการในทองถน และแนวนโยบายขององคการอตสาหกรรมปาไม

2

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

1.วตถประสงค และเปาหมายการจดการ

1.1 วตถประสงค

ดานสงแวดลอม

1. สงเสรมความหลากหลายทางชวภาพในพนทอนรกษของสวนปา ฟนฟสภาพธรรมชาตในพนทสวนปา

2. อนรกษแหลงทอยอาศยของพชหรอสตว ทใกลสญพนธ,หายากและถกคกคาม 3. สงเสรมความสมดล ดานการกระจายของชนอายไม เพออนรกษระบบนเวศ ค านงถงการรกษาสดสวน

ทเหมาะสมของปาไมทมอายมากๆ ในพนทสวนปา 4. เพอก าหนดพนทอนรกษในพนทสวนปาไวอยางนอยประมาณ 5 % ของพนทรวมสวนปา 5. การอนรกษพนทททราบวาจะเปนแหลงก าเนดของพช/สตว ทใกลสญพนธ และหายาก(นอกเขตพนท

อนรกษทก าหนด) และพนทวางไข และผสมพนธ ของสตวปา 6. การคมครองและฟนฟ ถนทอยอาศยของพชหรอสตว [ The Preservation and Restoration of

Habitats ] 7. เพอการจดการทรพยากรน า [ Water Management ]ทเหมาะสมเพออนรกษ ปรบปรงคณภาพดน

และปองกนการพงทลายของดน ใหมความอดมสมบรณ 8. เพอเปนการฟนฟ,การจดการแปลงปลก และและการฟนฟหลงการโคนลมไม (Regeneration ,Stand

Management and Felling) 9. เพอการจดการสวนปาในบรเวณทอยตดกบพนทเกษตร ปองกนและลดผลกระทบตอพนททม

ความส าคญในดานสงแวดลอมความหลากหลายทางชวภาพและลกษณะของภมทศนดงเดม

ดานสงคม

1. สงเสรมสถานภาพทางดานสงคม และคณภาพชวตทด ของชมชนทองถน 2. เพอจรรโลงและสงเสรมดานเศรษฐกจ ดานสงคม และดานวฒนธรรมความเปนอยทดของคนงานและ

ชมชนทองถน รอบๆสวนปา 3. เพอยอมรบสทธตามกฎหมายและสทธตามขนบธรรมเนยมประเพณ ในการเปนเจาของ ,การใช

ประโยชน,การจดการพนท และทรพยากรตางๆของชนพนเมอง ทอยในบรเวณใกลเคยงกบสวนปา 4. เพอสรางความสมพนธทดระหวางสวนปากบชมชนทองถน 5. เพอสรางบทบาท และตอบแทนสงคม รวมทงเผยแพรความรความเขาใจกบชมชน

3

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

ดานเศรษฐกจ

1. สนบสนนประสทธภาพการใชประโยชนและการเพมมลคาของผลผลตไมจากสวนปา 2. เพอใหเกดความยงยนและผลผลตในระดบสงสดของไม ในขณะทจะตองคมครองดแลดานความหลากหลายทางชวภาพไปในเวลาเดยวกนดวย 3. เพอก าหนดใหสวนปามความยงยนดานเศรษฐกจ โดนมปรมาณผลผลตตอหนวยอย ในระดบเกณฑมาตรฐาน 4. เพอการวางแผนการเกบเกยวผลผลตไมในระยะยาวและยงยน 5. เพอคดเลอกใชระบบวนวฒนทเหมาะสมกบสงแวดลอมและความหลากหลายทางชวภาพในพนทสวนปา 6. เพอคดเลอกใชระบบ และเทคนคการท าไมทเหมาะสมกบสภาพพนทและเปนมตรกบสงแวดลอม 7. เพอการใชระบบการส ารวจขอมลสวนปาททนสมย ประหยด และถกตองแมนย า 8. เพอปฏบตตามกฎหมายไทย และขอตกลงระหวางประเทศทประเทศไทยไดลงนามไว [Compliance with Thai Laws and International Agreements]

1.2 เปาหมายการด าเนนงาน

เปาหมายดานธรกจ รายได

ท าไมสกสวนปา 600 ลบ.ม. รายได 6 ลานบาท ท ายางพาราแผน 61,710 กก. รายได 3.02 ลานบาท รายจาย

การท าไมสกสวนปา รายจาย 3.45 ลานบาท การท ายางพาราแผน รายจาย 3.09 ลานบาท

ก าไร 2.48 ลานบาท สวนปาภสวรรค มพนทเศรษฐกจแปลงทใหผลผลตไมสก 3,638.62 ไร หรอ 582.18 เฮกตาร ม

คาความเพมพนรายป (AYI) ของไมทอน เทากบ 0.30 ลบ.ม./ไร หรอ 1.86 ลบ.ม./เฮกตาร ซงมความเพมพนรายปของพนทท าไมของไมทอน เทากบ 1,081.70 ลบ.ม./ป และปรมาณท าไมออกรวม 30 ป เทากบ 19,709.74 ลบ.ม. โดย สวนปาภสวรรค มปรมาณการท าไมออกในป 2562 เทากบ 600 ลบ.ม./ป โดยสรปแลว การท าไมสกออกของสวนปาภสวรรค จะมปรมาณการท าไมออกไมเกนปรมาณความเพมพนรายปของพนทท าไม และมการคงเหลอแมไมไวในแปลงรอยละ 10 ของพนทท าไม

สวนปาภสวรรค มพนทเศรษฐกจแปลงทใหผลผลตไมยางพารา 716.42 ไร หรอ 114.63 เฮกตาร มคาความเพมพนรายป (AYI) ของไมทอน เทากบ 0.53 ลบ.ม./ไร หรอ 3.30 ลบ.ม./เฮกตาร ซงมความเพมพนรายปของพนทท าไมของไมทอน เทากบ 378.74 ลบ.ม./ป และปรมาณท าไมออกรวม 30 ป เทากบ 19,709.74 ลบ.ม. โดย สวนปาภสวรรค ไมมเปาหมายการท าไมยางพารา ในป 2562

4

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

5

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

เปาหมายดานการลงทน 1. บ ารงรกษาสวนปาแปลงเกา 6,222 ไร 2. ประมาณการเงนลงทนป 2562 3.01 ลานบาท

เปาหมายดานบรการสงคมและมสวนรวม 1. สรางงาน สรางรายไดใหกบชมชนและเปาหมายการจางแรงงาน 20 ราย ครอบคลม ชมชน

ต าบลเสยว ต าบลน าหมาน อ าเภอเมอง จงหวดเลย 2. ใหชมชนรอบ ๆ สวนปาใหมสวนรวม ในการใชประโยชนจากผลผลตในเขตความรบผดชอบ 3. ด าเนนกจกรรมมวลชนสมพนธ ไมต ากวาเดอนละ 1 ครง

เปาหมายดานสงเสรมสงแวดลอม 1. งดการใชสารเคมทเปนอนตราย 2. ลดการพงทลายและชะลางของหนาดน 3. ดแลและปองกนพนทอนรกษ 4. จดกจกรรมรวมกบชมชนในเรองสงแวดลอม 1 รายการ 5. สงเสรมและอนรกษความหลากหลายทางชวภาพในสวนปา 6. ปองกนและอนรกษพนธพชและสตวปาทใกลสญพนธและถกคกคาม

1.3 เปาหมายในการท างาน

เปาหมาย (Goals)

ตวชวด (KPIs)

ขอมลพนฐาน (Baseline Data)

เปาหมาย (Targets) ป 62

1. ดานเศรษฐกจยงยน

1) ดแลพนทแปลงเกา 6,222 ไร 2) พนทท าไม 300 ไร

1) พนทแปลงเกา 6,222 ไร 2) ท าไมพนท 300 ไร

6,222 ไร 600 ลบ.ม

2. ดานสงคมใหการยอมรบ

1) รอยละของแรงงานในทองถนมากกวาแรงงานตางถน 2. จ านวนครงในการใหความรวมมอกบชมชนรอบสวนปา 3) จ านวนครงในการจดกจกรรมรวมกบชมชนรอบสวนปา 4) รอยละความพอใจของชมชน

1. แรงงานในทองถนรอยละ 50 ของแรงงานทงหมด 2. สวนปาใหความรวมมอกบชมชนมากกวา 10 ครง 3) สวนปาจดกจกรรมรวมกบชมชนเพอสรางมวลชนสมพนธมากกวา 10 ครง 4) ชมชนพอใจในสวนปา 70%

50%

10 ครง

10 ครง

70% 3.ดานสงแวดลอมยงยน

1) ปรมาณพนทอนรกษ 2) จ านวนตนไมอนรกษในสวนปา 3) รอยละความเสยหายของพนทกอนและหลงท าไม 4) รอยละของการพงทลายของดน

1) พนทอนรกษสวนปา 5 % 2) จ านวนตนไมอนรกษ 8 ตน 3) รอยละพนทหลงท าไมไดรบผลกระทบไมเกน 30% 4)รอยละของการพงทลายของดน

5 % 8 ตน 30 %

0 %

6

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

2. ขอมลเบองตนสวนปา

2.1 ลกษณะสภาพทวไป

เปนสวนปาโครงการ 4 ในสงกดงานสวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน องคการอตสาหกรรมปาไมภาคตะวนออกเฉยงเหนอ องคการอตสาหกรรมปาไม กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม เดมเปนสวนปาทปลกตามเงอนไขสมปทานท าไมขององคการสงเคราะหทหารผานศก เรมด าเนนการปลกสรางสวนปาตงแตป พ.ศ. 2521-2525 ซงองคการอตสาหกรรมปาไมรบมอบจากกรมปาไม เมอวนท 4 ตลาคม 2535 เนอทรบมอบรวม 6,794.51 ไร มพนทจ านวน 4 แปลง ไดแก แปลงหวยลวงไซ (หวยฮอม) แปลงกอไรใหญ แปลงโพนปาแดง และแปลงภสวรรคเนอทรบมอบรวมทงหมด 6,794.51 ไร

2.2 ทตง

- ตงอยในบรเวณปาสงวนแหงชาต (ปาโคกภเหลก) ส านกงานตงเลขท 129 หม 1 ต าบลเสยว อ าเภอเมองเลย จงหวดเลย มเนอทประมาณ 8 ไร

- ความสงจากระดบน าทะเล ประมาณ 200 -450 เมตร - พกด UTM 47Q 782157E 1934856N - ตงอยรมทางหลวงหมายเลข 203 กโลเมตรท 8 - อยหางจาก อ าเภอเมองเลย ประมาณ 10 กโลเมตร - อยหางจาก อ าเภอภเรอ ประมาณ 40 กโลเมตร - อยหางจากองคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน ประมาณ 215 กโลเมตร

2.3 อาณาเขตตดตอสวนปา

สวนปาภสวรรค ต าบลเสยว อ าเภอเมองเลย จงหวดเลย เปนสวนปาโครงการ 4 ในสงกดงานสวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน องคการอตสาหกรรมปาไมภาคตะวนออกเฉยงเหนอ องคการอตสาหกรรมปาไม กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม เดมเปนสวนปาทปลกตามเงอนไขสมปทานทาไมขององคการสงเคราะหทหารผานศก เรมด า เนนการปลกสรางสวนปาตงแตป พ.ศ. 2521-2525 ซงองคการอตสาหกรรมปาไมรบมอบจากกรมปาไม เมอวนท 4 ตลาคม 2535

ทศเหนอ จรด ต าบลกกทอง อ าเภอเมองเลย จงหวดเลย ทศตะวนออก จรด ต าบลสานตม อ าเภอภเรอ จงหวดเลย ทศตะวนตก จรด ต าบลเสยว อ าเภอเมองเลย จงหวดเลย ทศใต จรด ต าบลเสยว อ าเภอเมองเลย จงหวดเลย เนอทรบมอบรวม 6,794.51 ไร มพนทจานวน 4 แปลง ไดแก แปลงหวยลวงไซ (หวยฮอม) แปลงกอ

ไรใหญ แปลงโพนปาแดง และแปลงภสวรรคเนอทรบมอบรวมทงหมด 6,794.51 ไร มจ านวน 4 แปลง ไดแก 1. สวนปาบานหวยลวงไซ (เดมสวนปาหวยฮอม ลย.7)

7

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

แปลงป 2521 เนอท 538.56 ไร แปลงป 2522 เนอท 1,180.50 ไร รวมเนอททงหมด 1,719.06 ไร ประกอบดวยพนทปลกสรางสวนปาไมสกและไมยางพารา

2. สวนปาบานกอไรใหญ (เดมสวนปาภสวรรคโครงการท 1) แปลงป 2521 เนอท 260.00 ไร แปลงป 2522 เนอท 512.28 ไร แปลงป 2525 เนอท 230.55 ไร รวมเนอททงหมด 1,002.83 ไร ประกอบดวยพนทปลกสรางสวนปาไมสกและไมยางพารา

3. สวนปาบานโพนปาแดง (เดมสวนปาภสวรรคโครงการท 2) แปลงป 2522 เนอท 1,089.00 ไร แปลงป 2523 เนอท 600.00 ไร รวมเนอททงหมด 1,689.00 ไร ประกอบดวยพนทปลกสรางสวนปาไมสกและไมยางพารา

4 สวนปาบานภสวรรค (เดมสวนปาภสวรรคโครงการ 3) แปลงป 2522 เนอท 1,156.62 ไร แปลงป 2523 เนอท 386.00 ไร แปลงป 2524 เนอท 832.00 ไร รวมเนอททงหมด 2,374.62 ไร ประกอบดวยพนทปลกสรางสวนปาไมสกและไมยางพารา และ

ปาอนรกษ (ปาเตงรง) จดทะเบยนตามพระราชบญญตสวนปาไดทงหมดเมอวนท 26 ธนวาคม 2538 ปจจบนอยในความ

รบผดชอบของงานสวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

2.4 การคมนาคม

เสนทางคมนาคม ของสวนปาภสวรรค จ าแนกเปน เสนทาง ดงน 1. เสนทางหลก เปนทางหลวงหมายเลข 21 ถนนสายเมองเลย-ภเรอ มระยะทางจากตวจงหวดเลยถง

ส านกงาน ระยะทางประมาณ 8 กโลเมตร 2. เสนทางยอย ในแปลงปลกสรางสวนปา เปนเสนทางตดเชอมระหวางแปลง ระหวางขอบแปลงปลก

สรางสวนปา เปนเสนทางกงชวคราว ใชส าหรบตรวจการณ แบงขอบเขตสวนปา ใชขนสงน ายาง และใชส าหรบชกลากไม

2.5 ขอมลดานสงคม

จ านวนหมบานและประชากร รอบพนทสวนปา ประกอบดวย 6 หมบานไดแก

8

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

หมท หมบาน ครวเรอน ประชากร ชาย หญง ผใหญบาน เบอรโทร

หม 1 บานกอไรใหญ 172 509 257 252 นายแดง แกวกนหา 085-4501935 หม 2 บานเสยวเหนอ 94 374 187 187 นายพรชย ตงสาระ 089-6205076 หม 3 บานโพนปาแดง 121 472 236 236 นายอทน แสงโสดา 083-3381750 หม 4 บานภสวรรค 101 361 183 178 นายใคร จนทะวงศ 080-1847571 หม 5 บานน าคว 240 851 433 418 นายธรศกด แกวกนหา 085-4673772 หม 6 บานเสยวใต 68 249 122 127 นายประยร ปนสร 089-7109852

2.6 ขอมลดานอาชพ

ประชากรต าบลเสยวสวนใหญประกอบอาชพการเกษตรกรรม แบงเปนการท าไรสงทสด รองลงมาคอ การท านา และการท าสวน ตามล าดบ สวนการประกอบอาชพทพบนอยทสดคอ อาชพพนกงาน-รฐวสาหกจ

9

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

2.7 โครงสรางการบรหารงานสวนปาภสวรรค

แผนผงโครงสรางการบรหารองคการอตสาหกรรมปาไม

2.8 อตราก าลงบคลากรปจจบน

ท ต าแหนง ระดบ (ชน) จ านวน เงนเดอนเฉลย 1 หวหนาสวนปา 6 1 27,200.00 2 ผชวยหวหนางานสวนปา 3 1 15,890.00 3 พนกงานสญญาจาง 1-4 1 12,000.00 4 พนกงานปฏบตการ (5-6) 2 52,510.00

2.9 อปกรณและเครองมอ

1. รถยนตตรวจการ 1 คน (ใชได) 2. รถยนตบรรทก 6 ลอ 1 คน (พอใชได) 3. รถยนตจอหนง 1 คน (พอใชได) 4. รถจกรยานยนต 1 คน (พอใชได) 5. รถแทรกเตอรลอยาง 1 คน (พอใชได) 6. คอมพวเตอร 2 ชด (พอใชได) 7. อาวธปนลกซอง 5 นด 1 กระบอก (พอใชได)

หวหนางาน

พนกงานดานสวนปา งานบญช สารบญ พนกงานดานท าไม

1.งานดานการปลกสรางสวนปา 2.งานมาตรฐาน 3.งานมวลชนสมพนธ

1.งานบญช 2.งานสารบญ 3.งานบคคล 4.งานจดซอ จดจาง

1.งานท าไม 2. งานจ าหนายไม 3.งานตรวจตราปองกนฯ 4.งานมาตรฐาน 5.งานมวลชนสมพนธ

ผชวยฯ

1.งานกรดยางพารา 2. งานจ าหนายยางพารา 3.งานดแลแปลงเกาฯ

พนกงานดานยางพารา

10

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

8. GPS 1 เครอง 9. เลอยยนต 3 เครอง(ช ารด) 10.เลอยยนต(ก าลงไมถง 2 แรง) 2 เครอง(ใชงานได)

11

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

2.10 อตราก าลงงานสวนปาภสวรรค

2.11 อทกวทยาน าผวดนและแหลงน า

คณภาพน าของแหลงน าผวดนบรเวณสวนปาภสวรรค พบวาคณภาพน าจดอยในแหลงน าผวดนประเภทท 1, 3 และ 4 โดยแหลงน าผวดนประเภทท 1 คณภาพน าถอวามความสะอาดตามสภาพตามธรรมชาตและเหมาะสมอยางยงตอการใชประโยชนเพอการขยายพนธตามธรรมชาตของสงมชวตระดบพนฐานและการอนรกษระบบนเวศนของแหลงน า

2.12 สภาพภมอากาศ

1. ภมอากาศประกอบดวย 3 ฤดกาล ไดแก ฤดฝน ฤดหนาว และฤดรอน - ชวงฤดฝน คอชวงเดอน มถนายน – ตลาคม - ชวงฤดหนาว คอชวงเดอน พฤศจกายน – กมภาพนธ - ชวงฤดรอน คอชวงเดอน มนาคม - พฤษภาคม 2. อณหภมเฉลยทงปสงสด 36 องศาเซลเซยส ต าสด 17 องศาเซลเซยส 3. ปรมาณน าฝน ตงแตป พ.ศ. 2561 เฉลย 1,112 ม.ม./ป ในป พ.ศ. 2561 มจ านวนวนฝนตก 87 วน

นายอภชาต บวพทธา หวหนางานสวนปาภสวรรค

นายณฐวฒ ไทยปอม

ผชวยหวหนางานสวนปา

นายจตรงค เปยจนทก พนกงานสญญาจาง

นายเสนห ปานเขยว พนกงานปฏบตการ(ชน6)

นายประสทธ นนทะโคตร พนกงานปฏบตการ(ชน5)

12

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

2.13 สภาพดน คณลกษณะดน 1. บรเวณสวนปาไมสก สวนใหญเปนดนรวน และบางบรเวณเปนดนรวนปนเหนยว ซงมซากพชปน

อยเปนจ านวนมาก เนองจากเดมเคยเปนปาเบญจพรรณมากอน 2. บรเวณสวนปาไมยางพารา ดนทพบสวนใหญเปนดนรวนปนเหนยว และบางบรเวณเปนดนรวน 3. ปาอนรกษ (ปาเตงรง) ดนทพบเปนดนเหนยวปนทราย

คาความเปนกรด-ดางของดน มสภาพเปนกลาง คาอณหภมของดน อยในชวง 21-25 องศาเซลเซยส ลกษณะสดน 1. สวนปาไมสก พบสดนเปนสน าตาลปนเหลอง สน าตาลปนเหลองเขม และสน าตาลเขม 2. สวนปาไมยางพารา พบสดนเปนสน าตาลปนเหลอง 3. ปาอนรกษ (ปาเตงรง) พบสดนเปนสน าตาลออน 2.14 ทรพยากรชวภาพ แผน/วธการ การส ารวจทรพยากรชวภาพ 1. ด าเนนการจางผเชยวชาญด าเนนการส ารวจความหลากหลายทางชวภาพ ทก 5 ป ตามวธการส ารวจตามหลกวชาการ โดยวธการดงน 1.1 การส ารวจพชพรรณ ก าหนดแปลงตวอยางทก าหนดอยางชดเจนในพนทสวนปา ตามชนดไม สวนปาไมสก สวนปาไมยางพารา และปาตวแทน โดยใชการก าหนดพกดขอบเขตแปลงตวแทน น าขนาดพนทแปลงตวอยางมาหาจ านวนแปลงตวแทนทตองการโดยใชวธ Multiple random sampling ก าหดนจดแปลงตวอยาง และวางแปลงวงกลมในการส ารวจ มรปแบบแปลงและการเกบขอมลเปนระบบตามแบบ THAIFORM คดเปนจ านวนแปลงศกษาครอบคลมพนทสวนปา 1.2 การส ารวจชนดของสตวปาในพนทสวนปา เกบขอมลโดยการก าหนดพนทส ารวจเปนแนวเสนส ารวจ (Line transect) แบบสมครอบคลม (Sample surveys) ในพนทตวแทนสงคมพชและถนทอยอาศย ท าเครองหมายไวทก 50-100 เมตร ใชความเรวในการส ารวจ 500 เมตรตอชวโมง บนทกขอมลสตวปาทพบโดยตรง มมและระยะทางระหวางผส ารวจกบสตวทพบ ท าการส ารวจทงกลางวนและกลางคน ทงนขนอยกบความเหมาะสมในแตละกลมสตว 2. น าขอมลทไดจากการรวบรวมขอมลพรรณพช พนธสตวทพบมาวเคราะหโดยผเชยวชาญ 3. ด าเนนการน าขอมลทไดจากการส ารวจ รวมปรกษาหารอรวมกนกบผมสวนไดสวนเสย เชน ชาวบาน ชมชนในทองถน หนวยงานในทองถน ผเชยวชาญในระดบประเทศ และ NGO พบวามอยจรงในพนทสวนปาหรอไม 4. กรณพบ ด าเนนการตดตามตามแผนการตรวจตดตามโดยสวนปาก าหนดผรบผดชอบ ด าเนนการตรวจตดตามทกป โดยระบขอบเขตและแผนทแสดงบรเวณทพบดวย และก าหนดวางแผนมาตรการปองกนตอไป

13

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

14

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

ผลการส ารวจทรพยากรชวภาพ

สวนปาภสวรรค ไมมพนทตงอยบนพนท Intact Forest Landscapes (IFL) หรอภมทศนของปาไมทสมบรณ โดยการส ารวจภมทศนปาไมทสมบรณ (IFL) ปจจบน โดยใชวธการเดยวกน เชน การเฝาดปาระดบโลกของแคนนาดาตองใชระบเพอศกยภาพ และไมพบวาเปน พนททเปนแหลงทอยอาศยของชนดพนธพชและสตวทหายาก ถกคกคาม หรอ ใกลจะสญพนธ

สวนปาภสวรรค ท าการสมแปลงตวอยางตามแบบ THAIFORM ไดจ านวนแปลงศกษาครอบคลมพนทสวนปาทงหมด 30 แปลง ประกอบดวย สวนปาไมสก 26 แปลง สวนปาไมยางพารา 3 แปลง และปาอนรกษ (ปาเตงรง) 1 แปลง โครงสรางเชงปรมาณของสงคมพชในพนทสวนปาภสวรรค พบวา ชนดของพนธไมทมความส าคญมากทสด 4 อนดบแรก คอ สก (Tectona grandis) ยางพารา (Hevea brasiliensis) แดง (Xylia xylocarpa) และตวเกลยง (Cratoxylum cochinchinense) ตามล าดบ

จ านวนชนดพนธไมใหญในพนทสวนปาภสวรรคพบทงหมด 77 ชนด และชนดกลาไมและพชพนลางพบ 134 ชนด ดงน

- สวนปาไมสกมชนดพนธไมใหญมากทสดคอ 70 ชนด ชนดกลาไมและพชพนลาง 103 ชนด - ปาอนรกษ (ปาเตงรง) มชนดพนธไมใหญ 9 ชนด ชนดกลาไมและพชพนลาง 17 ชนด - สวนปาไมยางพารามชนดพนธไมใหญ 3 ชนด และชนดกลาไมและพชพนลาง 60 ชนด

ลกษณะโครงสรางดานตงของเรอนยอดของปาแตละประเภท 1. แปลงสวนปาไมสกม 2 ชนเรอนยอด คอ เรอนยอดชนบน พรรณไมทพบ คอ สก และกางขมอด และ

เรอนยอดชนรอง พรรณไมทพบ ไดแก สก กางขมอด ตนนก หนามงวเลย และไผ 2. แปลงสวนปาไมยางพารา มเพยง 1 ชนเรอนยอด คอ เรอนยอดชนบน พรรณไมทพบมเพยงชนดเดยว

คอ ยางพารา และแปลงปาอนรกษ (ปาเตงรง) ม 2 ชนเรอนยอด คอ เรอนยอดชนบน พรรณไมทพบ คอ เตง และรง และเรอนยอดชนรอง พรรณไมทพบ คอ เตง ซงเปนตนทยงไมโตเตมท

15

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

2.15 ทรพยากรสตวปา

พบจ านวนชนดสตวมกระดกสนหลงทงหมดในพนทสวนปาภสวรรคจ านวน 126 ชนด จ าแนกเปนสตวเลยงลกดวยนมจ านวน 8 ชนด นกจ านวน 84 ชนด สตวเลอยคลานจ านวน 18 ชนด และสตวสะเทนน าสะเทนบกจ านวน 16 ชนด

- สตวเลยงลกดวยนมมความชกชมมากทสดจ านวน 5 ชนด ไดแก กระเลนปลายหสน (Tamiops mcclellandii) อนเลก (Cannomys badius) หนทองขาว (Rattus rattus) หนหวาย (R. sabanus) และกระแตเหนอ (Tupaia belangeri)

- สตวปกมความชกชมมากทสดจ านวน 44 ชนด เชน นกหวขวานดางแคระ (Dendrocopos canicapillus) นกโพระดกธรรมดา (Megalaima faiostricta) นกกาเหวา (Eudynamys scolopaceas) นกบ งรอกใหญ (Rhopodytes tristis) และนกเคาก (Otus lettia) เปนตน

- สตวเลอยคลานมความชกชมมากทสดจ านวน 8 ชนด เชน งสง (Ptyas korros) กงกาหวแดง (Calotes versicolor) จงเหลนบาน (Mabuya multifasciata) จงเหลนหลากลาย (M. macularia) และจงจกหางแบน (Hemidactylus platyurus) เปนตน

- สตวสะเทนน าสะเทนบกมความชกชมมากทสดจ านวน 6 ชนด เชน คางคกบาน (Bufo melanostictus) องน าเตา (Microhyla ornata) องขาค า (M. pulchra) และกบหนอง (Fejervarya limnocharis) เปนตน

2.16 การวเคราะหสถานภาพ และศกยภาพสวนปา

ภาวะอตสาหกรรมและแนวโนม ปรมาณความตองการใชไมสกจากปาปลกทงภายในประเทศและตางประเทศปจจบน มแนวโนม

เพมขน สงผลใหการผลตไมสกสวนปาไมเพยงพอตอความตองการของตลาด กอปรกบกระแสโลกในภาวะปจจบนมแนวโนมการใชไมจากปาธรรมชาตลดลง และมแนวโนมในการใชไมจากปาปลกทผานการรบรองมาตรฐานดานการจดการสวนปาอยางยงยนมากขน

ในทองทจงหวดขอนแกน มผประกอบการและโรงงานเฟอรนเจอรทใชไมสกสวนปาเปนวตถดบในการผลตมเปนจ านวนมาก จงเปนโอกาสอนดในการด าเนนธรกจการปลกสรางสวนปาไมสก เพอการใชสอย และอตสาหกรรมปาไมในทองถน

ภาวะการแขงขน สภาพตลาดไมสกสวนปาของงานสวนปาภสวรรค คอนขางดถงดมากคแขงทางการคามนอย คณภาพ

ไมทผลตไดจากสวนปาแหงนเปนทตองการของตลาดในทองถน คณภาพสนคาของคแขงมคณภาพทดอยกวามาก และเนองจากทตงของสวนปาอยไมหางไกลตลาดมากนก ชวยใหประหยดคาใชจายในการขนสง แตเนองจากในพนท มสวนปาอกหลายแหงซงเปนหนวยงานทด าเนนงานเชงธรกจเหมอนกน หากท าไมออกมาพรอมกนในปรมาณมาก ๆ ลกคากสามารถมทางเลอก สงผลใหการจ าหนายไมกจะชะลอตวตามกลไกตลาด

16

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

2.17 การประเมนองคกร (SWOT Analysis) และสภาพแวดลอม

การวเคราะหภายในองคกร จดแขง(Strength)

1. เปนหนวยงานทมประสบการณในการท างานดานสวนปาและการท าไมอยางยาวนานมขอมลทางวชาการ และบคลากรทมความเชยวชาญและช านาญในงานดานสวนปาเปนอยางด

2. สภาพพนท ,ภมประเทศ รวมทงแหลงน า,ภมอากาศเอออ านวยในการปลกสรางสวนปาและด าเนนธรกจในการปลกสรางสวนปาเศรษฐกจตอไป

3. คณภาพของสนคาไมมคณภาพด 4. เปนหนวยงานของรฐทมความสมพนธอนดกบชมชนในทองถน 5. ชมชนในพนทใหการยอมรบในการด าเนนงานของสวนปา

จดออน (Weakness) 1. มระเบยบ ขนตอน ในการท างานมาก ท าใหขาดความคลองตวในการด าเนนงานในเชงธรกจ 2. ขาดการสรางมลคาเพมใหกบผลผลต 3. ขาดการวจยและพฒนา ในการเพมปรมาณและคณภาพของสนคา 4. พนทสวนปาอยหางไกลจากตลาดไม งานดานการตลาดและการประชาสมพนธดานตางๆ ยง

ไมมประสทธภาพเพยงพอ 5. งบประมาณในการบรหารงานมนอย ไมเพยงพอตอการด าเนนงาน 6. เครองจกรอปกรณยานพาหนะไมมประสทธภาพและลาสมย 7. คาตอบแทน สวสดการของหนวยงานทมใหกบผปฏบตงาน ไมสมพนธกบปรมาณงานทไดรบ

2.18 การวเคราะหสภาพแวดลอมภายนอกองคกร

โอกาส (Opportunity) 1. มระบบการจดการสวนปาอยางยงยน ตามมาตรฐานองคการอตสาหกรรมปาไม ท าใหเปนท

ยอมรบของสงคมมากขน 2. ประสานงานกบหนวยงานตางๆ คอนขางสะดวกเนองจากเปนหนวยงานของรฐ 3. มไมสกอยในครอบครองมลคามหาศาลและมคณภาพ 4. หนวยงานตนสงกดเปนผผลตไมสกรายใหญของประเทศและมผแขงขนทางการตลาดนอย

ขอจ ากด (Threat) 1. ขาดสทธในการถอครองทดน การใชประโยชนพนทยงตองอาศยพนทจากกรมปาไม 2. การด าเนนงานตองเปนไปตามระเบยบ ขอบงคบและขอกฎหมาย ท าใหเกดความไมคลองตว

ในเชงธรกจและการแขงขน 3. แผนการด าเนนงานมการเปลยนแปลงตามนโยบายของรฐบาลและผบรหาร 4. การด าเนนงานเชงธรกจของสวนปาขดแยงกบกระแสสงคมในภาวะปจจบน

17

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

2.19 ผลกระทบดานสงคม และเศรษฐกจ ของชมชนรอบ ๆ สวนปาภสวรรค

การใชประโยชนทดน ลกษณะการใชทดนพนทสวนปาและพนทโดยรอบในระยะ 2 กโลเมตร พนทสวนใหญเปนปาเบญจพรรณ มไผขนหนาแนน ปาเตงรงขนปกคลมบางพนทและพนทเกษตรกรรมตามล าดบ โดยพบลกษณะของพนทเกษตรกระจายรอบพนทสวนปา สวนปามการปกหลกขอบเขตของพนทชดเจนและมการปฏบตดวยหลกการอนรกษ ท าใหสภาพพนทในบรเวณสวนปายงคงสภาพความอดมสมบรณ ไมพบการบกรกหรอมผลกระทบตอสงคมในการครอบครองพนทท ากนกบชมชน น าและการใชน า สวนปาและชมชนโดยรอบพนทสวนปาใชน าจากแหลงน าธรรมชาตและฝายกกเกบน า ปรมาณน ามเพยงพอกบความตองการ แตจะพบปญหาในเรองการขาดแคลนน าในชวงฤดแลง ซงสถานการณไมรนแรงมากนก ส าหรบในเรองของคณภาพสวนปา ตนไมจะเปนตวทคอยดดซบน าและชะลอการไหลของน าเสยลงสแหลงน าธรรมชาต ดงนนการด าเนนงานของสวนปาจงไมมผลกระทบในทางลบตอคณภาพน าของชมชน สภาพเศรษฐกจ การจางแรงงาน

ผลกระทบดานเศรษฐกจ การด าเนนงานของสวนปาจะมผลตอการเพมรายไดใหกบชมชน แรงงานทท างานกบสวนปาสามารถมงานท าทเปนประจ า และสามารถน ารายไดจากการท างาน เปนคา ใชจายในชวตประจ าวนได งานสวนปาด าเนนการชวยเหลอโดยการจางเหมาการท างานในบางกจกรรม เพอใหคนงานสวนปาไดมเวลาเหลอในการออกไปหารายไดจากงานอนๆเพมเตม อกสวนหนง

ดานสขภาพอนามย และความปลอดภย

งานสวนปาไดใหสวสดการเรองความปลอดภยในการท างาน มการฝกอบรมทบทวนเปนประจ าทกๆป มการใหสวสดการยา เพอการปฐมพยาบาลเบองตน รวมท งการประกนอบตเหตจากการท างาน รวมทงในระหวางการท างานสวนปาไดมอปกรณส าหรบความปลอดภยใหกบคนงานตามลกษณะงานอยางทวถง

2.20 กระบวนการมสวนรวม

2.20.1 เทคนคการเขาถงและวเคราะหสภาพแวดลอมชมชน สวนปาภสวรรค มพนททตดกบพนทของชมชนดงเดม นบตงแตการกอตงสวนปา และนานวนจ านวน

และขนาดของชมชน มอตราการเพมทสงขน ท าใหเกดการปฏสมพนธกนระหวางสวนปา ภสวรรค กบชมชน ผลกระทบตางๆทอาจเกดจากการด าเนนกจกรรมของสวนปายอมสงผลใหเกดการกระทบสงถงประชาชนในพนทรอบๆสวนปาดงนน เพอใหสวนปาสามารถมเครองมอ ในการเขาถงและทราบแนวโนมของผลกระทบทเกดขนกบสงคม การวเคราะหชมชนแบบมสวนรวม จะไดเปนแนวทางหนง หรอเปนกระบวนการหนงในการศกษา สบคน ส ารวจ ตรวจสอบสภาพโครงสรางและหนาทของชมชนทงในเชงของการรวมกลม ปฏสมพนธ

18

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

ความผกพน ความขดแยง รวมทงความตองการของชมชนตอการพฒนาชมชนในดานเศรษฐกจ สงคม สาธารณสข การเมอง วฒนธรรมและทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม เพอจะไดน าผลทไดจากกระบวนการมสวนรวม ผานทางเทคนควธการตางๆมาใชในการวางแผนการท างานของสวนปาใหดขนตอไป

19

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

2.20.2 รปแบบของการมสวนรวม ตามลกษณะของการมสวนรวม 1. การทประชาชนมสวนรวมโดยตรง โดยผานการจดตงประชาชน เชน การรวมกลมของสหภาพ

แรงงานสวนปา การออกมวลชนสมพนธในพนทหมบาน การรบฟงเรองรองเรยนตางๆ การแกไขขอขดแยง ขอพพาทระหวางชมชน บคคล กบสวนปา

2. การทประชาชนมสวนรวมทางออม โดยผานผน าหมบาน กรรมการหมบาน เชน การประชมสญจรในหมบาน การเขารวมในงานพธตางๆ กบหมบานและชมชน

3. การมสวนรวมโดยสวนปาแจงใหทราบ โดยผานการประกาศ ปายประชาสมพนธตางๆ เปนตน 4. การใชประโยชนพนทสวนปาในระบบวนเกษตร 2.20.3 ลกษณะของการมสวนรวม การมสวนรวมมหลายระดบ คอ 1. เปนแรงงานสวนปาภสวรรค 2. เปนผเขารวมประชม ทงทเปนทางการและไมเปนทางการ 3. เปนผเขามาใชประโยชนทรพยากรในพนทสวนปาภสวรรค 4. เปนผไดรบผลกระทบจากการด าเนนกจกรรมของสวนปา 5. เปนผไดรบขาวสาร จากทางสวนปา หรอผทสงขาวสารใหกบงานสวนปาไดรบทราบ 2.20.4 เครองมอวเคราะหชมชนแบบมสวนรวม ของสวนปาภสวรรค การประเมนสภาวะชนบท

แบบมสวนรวม (Participatory Rural Appraisal: PRA) 1) สวนปาตองกระตนใหคนในชมชนทมคณสมบตทเหมาะสมมารวมประชมเพอหาปญหาของ

ชมชน และชวยกนก าหนดประเดนทเกยวของกบปญหาซงเปนโจทยการศกษา รวมทงเสนอวธการศกษาทเปนระบบและขนตอน เชน กระบวนการเกบขอมล กระบวนการจดประชมเพอการเรยนรรวมกน การวเคราะหขอมล เปนตน

2) ในการจดเวทการประชมหรอการระดมความคดเหน ใชเวททไมเปนทางการ โดยมคณะทเปนวทยากรกระบวนการ ท าหนาทอ านวยความสะดวกในการประชมของชาวบาน เชน การก าหนดประเดนการพดคย การแสวงหาฉนทามต การไกลเกลยขอพพาท รวมทงการก าหนดกตกาในการท างาน โดยจะมการสรางบรรยากาศของการประชมทเปนกนเอง และมความเปนมตรตอกน

3) บทบาทของวทยากรกระบวนการ ท าความเขาใจกบชมชนอยางลกซงเกยวกบการสรางสมพนธภาพทดตอชมชน โดยกระตนใหชมชนมความไววางใจตอสวนปา และมความเชอมนในตวชมชนวาสามารถแกไขปญหาไดดวยชมชนเอง ฉะนนวทยากรกระบวนการอาจน าเสนอขอมลพนฐานผานการบรรยายแนวคดเกยวกบการพฒนาทยงยน การเสรมสรางความเขมแขงของชมชน การพงพาตนเองของชมชนบนฐานทรพยากรธรรมชาต ความรและแนวคดเหลานจะเปนประโยชนอยางมากตอการท างานรวมกนของสวนปากบชาวบาน

20

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

2.20.5 เทคนควธในการเขาถงขอมลชมชน 1. การสงเกต (Observation)

เปนวธการหนงทใชเปนเครองมอเกบรวบรวมขอมลทวไปของชมชน โดยการใชประสาทสมผสของผสงเกต แลวผสงเกตเปนฝายบนทกสงทสงเกตได อาจบนทกไดหลายวธ เชน การเขยน การอดเสยงลงในแถบบนทกเสยง บนทกเหตการณไวในวดทศน วธการสงเกตเหมาะส าหรบการศกษาพฤตกรรมของบคคลและปรากฏการณตางๆ อาท การสงเกตพฤตกรรมการลกลอบตดไม การเขามาเกบหาของปา และพฤตกรรมผน าชมชนตางๆ

2. การสมภาษณ (Interview) ผสมภาษณเปนฝายซกถามโดยการพด ผตอบกตอบโดยการพดแลวผสมภาษณเปนฝายบนทก

ค าตอบ หากมขอสงสยหรอค าถามใด ค าตอบไมชดเจนกถามซ าหรอท าความเขาใจได และสามารถท าไดทนทเปนการสรางความมนใจใหทงผตอบและผท าวจย การสมภาษณทดถาผสมภาษณเปนผมประสบการณถงขนช านาญแลวจะสามารถรวบรวมขอมลไดดกวาวธอน เหตผลส าคญประการหนงกคอคนเรานนเตมใจทจะพดมากกวาเขยน

3. การใชแบบสอบ ถาม (Questionnaire) เปนเครองมอทเหมาะสมในการรวบรวมขอมลเชงวเคราะหวจย ในกรณทกลมตวอยางหรอกลม

ประชากรทจะรวบรวมขอมลนนอยในลกษณะทกระจดกระจายกนมากๆ งบประมาณและเวลาคอนขางจ ากด ซงประกอบดวยชดของค าถามทตองการใหกลมตวอยางตอบ โดยกาเครองหมายหรอเขยนตอบ หรอกรณทกลมตวอยางอานหนงสอไมไดหรออานไดยาก อาจใชวธสมภาษณตามแบบสอบถาม

4. การสนทนากลม (Focus Group) การสนทนากลม หมายถง การรวบรวมขอมลจากการสนทนากบกลมผใหขอมลในประเดนปญหา

ทเฉพาะเจาะจง โดยมผด าเนนการสนทนา (Moderator) เปนผคอยจดประเดนในการสนทนา เพอชกจงใหกลมเกดแนวคดและแสดงความคดเหนตอประเดนหรอแนวทางการสนทนาอยางกวางขวางและละเอยดลกซง โดยมผเขารวมสนทนาในแตละกลมประมาณ 6-10 คน ซงเลอกมาจากประชากรเปาหมายทก าหนดเอาไว

การสนทนากลมกอใหเกดประโยชนหลายประการ เชน ใชในการศกษาความคดเหน ทศนคต ความรสก การรบร ความเชอ และพฤตกรรมของกลมบคคลในชมชน ใชในการก าหนดสมมตฐานใหมๆ ใชในการก าหนดค าถามตางๆ ทใชในแบบสอบถาม หรอใชในการคนหาค าตอบทยงคลมเครอ หรอย งไมแนชดของการวจยแบบส ารวจ เพอชวยใหงานวจยสมบรณยงขน

5. การสรางความเปนมตร การก าหนดพนกงานมวลชนสมพนธ เขาสชมชน การก าหนดบทบาททเหมาะสมของพนกงาน

มวลชนฯ และการสรางความไวเนอเชอใจใหเกดขนในชมชน เพอเปนการสรางความรสกทดตอชมชน ไตถามทกสข และเกบรวบรวมประเดนปญหา อาจไดชวยเผยแพร ท าความเขาใจกจกรรมของสวนปาไดอกทางหนง

21

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

6. การท า SWOT Analysis เปนการจดท าแผนกลยทธวธหนงซงจะชวยใหองคกรทราบถงสถานภาพขององคกร อนจะท าให

สามารถก าหนดเปาหมายไดอยางถกตองและประสบความส าเรจ โดยวเคราะหจากสภาพแวดลอมภายใน (จดแขง-จดออน) และสภาพแวดลอมภายนอก (โอกาส-ภยคกคาม) ใน 4 ประเดนคอ

1) จดแขง (Strength-S) หมายถง องคกรจะตองมการประเมนจดแขงของตนเอง เพอพจารณาเงอนไขแหงความส าเรจขององคกรตนในมตตางๆ เชน สถานภาพทางการเงน บคลากร ผลผลต โดยประเมนคาเปนระดบจากสงสดไปหาต าสด อยางไรกตาม จดแขงในบางมตอาจไมมความส าคญตอความส าเรจขององคกรกได

2) จดออน (Weakness-W) หมายถง องคกรจะตองมการประเมนจดออนของตน เพอพจารณาเงอนไขแหงความลมเหลวขององคกรในมตตางๆ เชนเดยวกบการประเมนจดแขง โดยมการประเมนคาจากสงสดไปหาต าสด อยางไรกตามจดออนในบางมตอาจไมมความส าคญตอความส าเรจขององคกร

3) โอกาส (Opportunity-O) หมายถง หรอสงทองคกรไดเปรยบคแขง ทงนองคกรควรพจารณาโอกาสในมตของความดงดดใจและความนาจะประสบความส าเรจขององคกร

4) ภยคกคาม (Threat-T) หมายถง อปสรรคทขดขวางการพฒนาขององคกร ซงเปนอปสรรคตอเปาประสงคขององคกร ทงนควรพจารณาอปสรรคในมตของความรนแรงและอปสรรคทอาจจะเกดขน

7. การท าแผนทความคด (Mind Map) เปนวธการหรอเทคนคใหมทสวนปาจะน ามาพจารณาประยกตใช วธการของการเขยนแผนท

ความคดนนสามารถน าไปใชไดทงชวตสวนตวและการงานจรง และเหนวาถาน าแนวคด เทคนค วธการนขยายผลในการศกษา จะเปนประโยชนอยางยงกบสวนปา เรมตงแตการวางแผนจดการเรยนร การจดกจกรรมตางๆ ในการเรยนร ส าหรบผเรยนนนจะสามารถพฒนาทกษะในการเรยนร ศาสตรและศลปดานตางๆ ไดอยางมประสทธภาพมากขน เชน สามารถชวยคด จ า บนทก เขาใจเนอหา การน าเสนอขอมลและชวยแกปญหาไดอยางเปนรปธรรม ท าใหการเรยนรเปนเรองทสนกสนาน มชวตชวายงขน

22

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

แผนการจดการสวนปาภสวรรค ประจ าป 2562 ท แผนงาน/โครงการ รายละเอยด/กจกรรม ตวชวด พ.ศ.2562 ผรบผดชอบ 1.

แผนการจดการดานเศรษฐกจ

1.1 แผนการท าไมสกสวนปา - จ านวนพนท - ปรมาตร

พนทท าไม ปรมาตร (ลบ.ม.)

300 600

หวหนางาน

1.2 แผนการจ าหนายไม - ปรมาตร - เปาหมาย (รายได)

ปรมาตร (ลบ.ม.) รายได (ลานบาท)

600 6

หวหนางาน

1.3 แผนการจ าหนายยางพารา - ปรมาตร - เปาหมาย (รายได)

ปรมาตร (กก.) รายได (ลานบาท)

61,710 3.02

หวหนางาน

1.4 แผนการด าเนนงานดานสวนปา - การบ ารงดแลสวนปาแปลงเกา

พนทดแลรกษา (ไร)

6,222

หวหนางาน

1.5 ความสญเสยของเนอไม รอยละทสญเสย (%) 25% งานท าไม 1.6 ความเพมพนของเนอไม ลบ.ม./ไร/ป 0.36 งานท าไม

1.7 ผลประกอบการ รอยละรายได (%) 31.41% งานท าไม 2.

แผนการจดการดานสงคม

2.1 สทธของคนงาน - คมครองความปลอดภยการท างาน -สวสดการพนฐาน (อปกรณความปลอดภย,ยา ฯลฯ) - การอบรมพฒนาประสทธภาพ -การใชประโยชนทรพยากรในพนท -กจกรรมมวลชนสมพนธ -การจางแรงงานในทองถน

กรมธรรมอบตเหต (ประกนกลม) รายการสวสดการ จ านวนคน ขอตกลงชมชน จ านวนครง สดสวนแรงงาน

1 3 20 1 12

50:50

หวหนางาน หวหนางาน หวหนางาน หวหนางาน

CRO หวหนางาน

2.2 สทธของชมชนทองถน -รบฟงความคดเหน แกไขขอขดแยง -การใชประโยชนทดนรอบสวนปา

จ านวนครง รอยละ ของขอมล

5

60%

หวหนางาน

พนกงานควบคม 3. แผนการจดการ

ดานสงแวดลอม

-อนรกษตนไมดมคา -การพงทลายของดน -ความอดมสมบรณของดน -ปองกนพนทเกษตรขอบแปลง -พนทอนรกษในสวนปา -ผลกระทบกอนและหลงท าไม -ความหลากหลายทางชนดพนธพช และพนธสตว -พนธไมตางถน -การปองกนไฟปา -การปองกนการลกลอบตดไมท าลายปา

จ านวนไมอนรกษ จ านวนสถาน รอยละเทยบมาตรฐาน รอยละทไดรบผลกระทบ จ านวนไร พนทท าไม รอยละเทยบธรรมชาต จ านวนชนดพนธ รอยละไฟไหม จ านวนคด

8 1

60% 15% 400 300 30%

15%

-

ผช.สวนปา ผช.สวนปา ผช.สวนปา ผช.สวนปา ผช.สวนปา ผช.สวนปา ผช.สวนปา ผช.สวนปา ผช.สวนปา ผช.สวนปา

23

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

3.การอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

3.1 สถานการณปจจบนและแนวทางการปองกน

สภาพภมอากาศและอตนยมวทยา การด าเนนงานของสวนปาไดท าใหสภาพปายงคงความสมบรณ ซงจะชวยปรบสภาพบรรยากาศ เนองจากปาไม

ชวยเกบรกษาความชมชนในดนไว ในปาทเรมมตนไมหนาแนน สงผลใหพนทไดรบน าฝน และท าใหสภาพอากาศชมชน ทรพยากรดน

เมอมการด าเนนกจกรรม ในการท าไมออกหมด เพอปลกใหม จะมผลกระทบตอผวดนและการชะลางพงทลายของดนในระยะสนๆ โดยสวนปามแนวทางปองกน ดงน

(1) วางแผนใหคงเหลอไมสก ไมกระยาเลยในพนทดงกลาวน ประมาณ 6-8 ตน/ไร และสงเสรมการเจรญเตบโตของไมพนลาง เพอชะลอการไหลของน า ไมใหชะลางหนาดน

(2) การถางวชพช ใหใชเพยงแรงงานคน ไมมเครองจกรหนกเขาไปในพนท (3) ในระยะเวลาการปลกสรางสวนปา ใชระบบการตดสางขยายระยะเพอสงเสรมไมพนลางใหเจรญเตบโต

ชวยชะลอการไหลบาของน าผวดน (4) สงเสรมระบบวนเกษตร ในแปลงปลกใหมอาย 1-5 ป เพอลดผลกระทบในการพงทลายของดน โดย

ประชาสมพนธใหชมชน หรอราษฎรในพนทมสวนรวมในการใชประโยชนพนท (5) ในขนตอนการปลก ใชปยคอก ปยอนทรย เพอปรบปรงโครงสรางของดนใหดขน

อทกวทยาน าผวดนและแหลงน า จากสภาพปจจบนแหลงน าของพนทสวนปา ทมฝายเกบน า สระเกบน า และล าหวยไหลผาน ถอเปนแหลงน า

ทส าคญตอพนทสวนปาและสามารถน ามาใชประโยชนในดานอนๆ เชน การเกษตรทอยนอกพนทสวนป า เปนตน มปญหาดานอทกวทยาน าผวดนและแหลงน าในพนท โดยเฉพาะในบรเวณสระเกบน าและฝายเกบน าทประสบปญหาอาจไดรบมลพษจากกจกรรมการผลตยางแผนและการเกษตรของเกษตรกรทอยนอกพนท สวนปา

แนวทางแกไขปญหา 1. ก าหนดพนทอนรกษสองฝงล าหวย เพอเปนการรกษาความชมชนของล าหวย 2. ตดตาม ตรวจสอบการใชประโยชนล าหวย และคณภาพ ปรมาณน าอยางตอเนอง

ทรพยากรปาไม พบวา พนทสวนปาสก มความคลายคลงกบปาผสมผลดใบ (Mixed Deciduous Forest) ในระดบปานกลาง

คอ มคาดชนความคลายคลงมากกวา 40 % ทงในระดบไมใหญ (Tree) และระดบไมวยรน (Sapling) ดงนน การปลกปา (Forest Plantation) จงมสวนส าคญทชวยลดขนตอนหรอชวงเวลาการทดแทนตามธรรมชาตใหสนลงแลว (ดอกรก และคณะ, 2546) มาตรการท อ.อ.ป. ไดกระท าคอ การไมตดตนไมดงเดม (Native Species) ของพนทและเหลอไวส าหรบเปนแมไมนบวาชวยใหการฟนฟสภาพปาตามธรรมชาตเปนไปไดอยางรวดเรวมากขน ส าหรบผลกระทบจากการท าไมออกนน ไมกอผลกระทบส าหรบชนดพรรณไมเดนของปาผสมผลดใบทเตบโตเปนไมใหญอยในสวนปา เนองจาก อ.อ.ป. มนโยบายชดเจนในการทจะไมตดไมกลม-ดงกลาวออกไปจากพนทสวนปา

24

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

เพอคงไวซงแมไมตามธรรมชาต ผลกระทบทสามารถสงเกตเหนไดชดคอ ชนดพรรณไมในระดบไมวยรน เนองจากการตดไมสก หรอการใชเครองมอหรอเครองจกรขนาดใหญ ยอมกอใหเกดความเสยหายตอตนพชขนาดเลก คาดวาความเสยหายทเกดขน อาจมากกวา 60 % ของความหนาแนนตนไม และอาจท าใหชนดไมด งเดม อาจเกดความเสยหายและตายลงไปบาง อยางไรกตามตนไมสวนใหญอาจเกดการแตกหนอใหมไดอกครงไดอกครงเมอเขาสชวงฤดฝนทระดบความชนในดนเพมขน

25

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

แนวทางปองกนและแกไข 1. เลอกใชเครองมอและวธการท าไมทเหมาะสม ลดผลกระทบตอทรพยากรปาไมใหนอยทสด 2. หลกเลยงการด าเนนกจกรรมท าไมในหนาฝน 3. ปลกตนไมทดแทนในพนทหลงท าไมใหเรวทสด 4. ตดตามแนวโนมการเกบหาของปาอยางตอเนองเพอหาแนวทางปองกนตอไป

ทรพยากรสตวปา

การประเมนผลกระทบของสตวปา สตวปาสวนใหญทพบ เปนสตวปาทจดวาเปนพวกมความสามารถปรบตวไดด มความทนทานตอการเปลยนแปลงถนอาศย กจกรรมตางๆ ของสวนปานนถงแมจะกอใหผลกระทบตอปจจย ทจ าเปนตอการด ารงชวตของสตวปาบรเวณนอยบาง คอการตดไมออกเมอถงรอบตดฟน ท าใหถนอาศยของสตวปาเปลยนแปลงไปอยางสนเชง สตวปาทมความสามารถในการเคลอนทไดด เชน นก สตวเลยงลกดวยนมขนาดกลางถงใหญ ใชวธการหลบหลกเลยงไปอาศยอยบรเวณพนทขางเคยง บรเวณทถกรบกวนไปชวคราว และเมอมการปลกปาทดแทนและถนอาศยคอยๆฟนตวกลบมาใกลเคยงสภาพเดม สตวปาจะอพยพกลบมาใชพนทเดม เชน กลมกระรอก กระแต หมปา เกง นก ง และสตวเลอยคลาน ชนดตางๆ เปนตน

แตส าหรบสตวทมความสามารถในการอพยพเคลอนยายไดไมดมากนกเนองจากมปจจยจ ากดทางดานชววทยาบางประการ คอสตวปา ในกลม สตวสะเทนน าสะเทนบก การเคลอนยายยงคงตองพงพาแหลงน า เชน กบ เขยด อง และคางคก ชนด ตางๆ ทพบในพนท แต เนองจาก ชนดของสตวในกลมนทพบ มความสามารถปรบตวใหเขากบการเปลยนแปลงสงแวดลอมไดเปนอยางด และสามารถหลบหนไปจ าศลอยใตดนไดในยามทขาดแคลนแหลงน าและความชน และจะกลบออกมาจากรหรอโพรงอกครง ในชวงฤดฝน

แนวทางปองกน 1. ประชาสมพนธ และออกมาตรการหามลาสตวในพนทสวนปา 2. หลกเลยงการใชสารเคมในการปลกสรางสวนปา หรอใชเฉพาะทมความจ าเปนและตองมมาตรการในการ

ควบคมเพอใหเกดผลกระทบนอยทสด 3. หลกเลยงใชเครองจกร เครองมอ ยานพาหนะขนาดใหญ ในพนทลดผลกระทบการอดแนนของผวดน 4. สงเสรมการเจรญเตบโตของไมประจ าถน และเรงปลกตนไมทดแทนในพนทโดยเรว

26

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

4.ระบบวนวฒน

สวนปาภสวรรค มระบบวนวฒนส าหรบการจดการสวนปา ไมสก รายละเอยดดงน

4.1 ไมสกสวนปา

1 เปาหมายการปลกและบ ารงสวนปา

4.1.1 มตนไมเตมพนท อตราการรอดตาย ไมต ากวา 90 % 4.1.2 การเจรญเตบโตของตนไมดในปท 1 ใหมความสงเฉลย มากกวา 80 ซม. AYI เฉลยเพมขน จากเดม 10 - 20 % 4.1.3 คณภาพลกษณะของไมดเยยมรปทรงและเนอไมเปนทตองการของตลาด

27

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

2 การปลกและบ ารงดแลรกษาไมสกสวนปา

ปท ชวงเวลา กจกรรม / รายละเอยด 1 พ.ย. – ธ.ค. การส ารวจพนทปลก ใชเครองมอจบพกด GPS ด าเนนการส ารวจ แยกรายละเอยดตางๆในแตละ

หนวยจดการ (Management Unit) ซงประกอบดวย ถนน ล าหวย พนทวางเปลาใชประโยชนไมได พนททสามาถน ามาปลกไดจรงๆ พนทอนรกษ (Conservation Zone) แลวจดท าแผนทแสดงรายละเอยดตางๆ หมายปกหลกแนวเขต และจดท าปายประจ าในแตละหนวยจดการ และสงตวอยางดนไปวเคราะหธาตอาหารและลกษณะทางกายภาพทกรมพฒนาทดนในทองท

ธ.ค. – ม.ค. การซอมแซมถนนปาไม ก.พ. – พ.ค. การเตรยมพนทปลก จะตองด าเนนการดงน

1.การถางวชพช ในพนททจะปลก แบบทวทงพนท แตมการอนรกษไมอนรกษตางๆ(Eternity Trees) ทเปนไมสก และไมกระยาเลยตางๆ ไวในพนทหนวยจดการ ตามเกณฑตอไปน

- ไมทใกลจะสญพนธ (Endangered Tree) - ไมทเสยงตอการสญพนธ (Vulnerable Tree) ,ไมหายาก (Rare Tree) และไมทถก

คกคาม(Threatening Tree) - ไมผลไม (Fruit Tree) - ไมขนาดใหญ และไมอายมาก - ไมทเปนทอยอาศยของนกและสตวปา

2. การเกบรบรวมกอง จะเกบรบรวมกองแยกยอยเปนกองเลกๆ ไวระหวางแถวของตอไมสกเดม เพองายสะดวกตอการก าจดท าลายวชพช และการปกหลกหมายปลก ตามล าดบ

ม.ค. – พ.ค. การเตรยมหลกและปกหลกหมายปลก มหลกเกณฑในการด าเนนการดงน - ความยาวหลก 80 – 100 ซม. กวางประมาณ 1 ซม. - เตรยมใหจ านวนพอด กบจ านวนไมทปลก - เตรยมเปนมด มดละ 50 อน - ดงแนว ระยะปลกทางทศตะวนออก – ตก ระยะปลก ทนยม ไดแก 4 x 4 เมตร

ม.ค – เม.ย. การเตรยมกลาไม มรายละเอยดการด าเนนงานดงน - ควรคดเลอกใชเหงาขนาดกลาง - ใชถงด า ขนาด 2.5” x 8” - ใชอตราสวนผสมของ ดน ตอ แกลบเผา ตอปยคอก ในอตราสวน 4-6 : 1 : 1 - กรอกดนในถงใหแนน - เรยงถงใหมระยะหางระหวางกลมแถวละประมาณ 70 ซม. เพอความสะดวกในการท างาน - วางแนวตาขายพรางแสง ในทศ เหนอ-ใต และลอมเรอนเพาะช า เพอปองกนสตวเลยง - ใชตาขายพรางแสงชนด 50 เปอรเซนต เพอไมใหกลาไมโตเรวจนเกนไป

28

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

ปท ชวงเวลา กจกรรม / รายละเอยด - การช าเหงาไมสกลงในถงเรมรบเหงาไมสก จากศนยผลตฯ ประมาณเดอน ม.ค.รดน าใหชมทงไวกอน 1 คนการช าเหงาใหใชไมแหลมทมน า และช าใหสวนของเหงาอยใตผวดนทงหมดในระยะแรกใหรดน าทกวนหรอตามความเหมาะสมไมใหแฉะเกนไปภายหลงจากการเรมเปดตาขายพรางแสงแลว ใหรดน าวนเวนวน - การดแลกลาไมสกรดน าผสมยาฆาเชอราทกๆ 10 วนรดน าผสมปยยเรยทกๆ 10 วน (น า 20 ลตร/ปย 1 ชอนโตะ)การเรยงถงใหเรยงถงใหชดในตอนแรก เมอกลาไมแตกใบคท 2 กใหขยายระยะหางระหวางแถว และเมอแตกใบคท 3 จนโตเตมท กใหตดใบใหเหลอ ½ ของใบ

เม.ย. – พ.ค. การเตรยมหลมและวสดรองกนหลม - ขดหลมดนใหมขนาด 25 * 25 * 25 ซม.(ประมาณ 2 หนาจอบ ) - การขดหลมใหยดดานใดดานหนงเปนหลก - ในกรณทเปนพนทลาดชน ไมควรขดหลมทงเอาไว - รองกนหลมดวยปยคอกและโดโลไมท ปยรองกนหลม ตองหมกนานกวา 2 เดอน เพอใหแหง และปองกนปลวกเขาท าลาย การเตรยมดนส าหรบปลกและวสดรองกนหลม - สงตวอยางดนไปวเคราะหธาตอาหารและลกษณะทางกายภาพ ทกรมพฒนาทดนในทองท - การผสมดนปลก ควรเอาดนดานบนลงหลมกอน สวนดนดานลางใหผสมกบปยหมก - การใชปยคอก ควรหมกผสมปนขาวจนมลกษณะคลายดน และเตรยมการกอนลวงหนา อยางนอย 2 เดอน - ใสวสดรองกนหลม ในปรมาณประมาณ 1 กก.

พ.ค. – ม.ย. การขนสงกลาไม ด าเนนการดงน - การขนสงกลาไม ควรเคลอนยายใหนอยทสด เพอลดความบอบช าของกลาไม - ภาชนะทใชขนสงกลาไม ใหใชตะกราทมความสงของขอบดานบนมากกวาความสงของกลาไม และมความจสามารถขนสงกลาไมไดจ านวน 10 - 15 กลา - การยกกลาไม ไมควรจบทตนกลา แตใหจบทถงของกลาไม

พ.ค. – ม.ย. การปลก (พจารณาตามความเหมาะสมของฤดกาลในแตละป บางครงฝนอาจมาลาชากวาปกต) - ขนาดกลาไมทน าไปปลก จะตองมความสง ระหวาง 20-30 ซม. - ลกษณะล าตนสมบรณแขงแรง ควรตดใบประมาณ ½ ใบ - การกรดถง ใหกรดขนประมาณ 1/3 ของถง จ านวน 2 รอย หางกน 2 นว - การฉกถงระวงอยาใหดนแตก (กรณดนแตกไมควรน าไปปลก) - การปลกควรใชอตราสวนของ คนงานปลก จ านวน 3 คน ตอ คนงานขนกลาไม 1 คน (ทงน ขนอยกบลกษณะสภาพภมประเทศ)

29

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

ปท ชวงเวลา กจกรรม / รายละเอยด 1. การปลกดวยกลา - การปลกควรวางกลาไมไวกลางหลม ตงใหตรง โดยใหสวนบนของถงกลาไมอยต ากวาปากหลมประมาณ 1 นว - ใหน าดนปากหลมทเตรยมไว กลบแลวอดใหแนน - ในกรณทปลกแลว ปรากฏวาหลกหมายปลก อยหางจากหลม กใหเลอนหลกฯ เขามาใหตดใกลกบกลาไมทปลก - ใหน าถงกลาไม ทฉกออกแลว ครอบไวบนหลกทปลก เพองายตอการตรวจนบ

30

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

ปท ชวงเวลา กจกรรม / รายละเอยด พ.ค. – -ก.ย. ก าจดวชพช ด าเนนการ 3 ครง ดงน

- ดายวชพชครงท 1 (ดายวงกลม) เพองายตอการใสปย ลดการรบกวนของวชพช พรอมพรวนดนรอบล าตนในรศม 50 ซม. ในชวง พ.ค. – ม.ย. - ดายวชพชครงท 2 (ดายทวพนท) เพอเปดแสง ลดการรบกวนจากวชพช ในชวง ม.ย.-ก.ย. - ดายวชพชครงท 3 (ดายกองกลาง) เพอลดปรมาณเชอเพลง ขอแนะน า : ในกรณทขาดแคลนคนงาน ใหใชเครองตดหญาแทน ในพนททมวชพชหนาแนน รนแรง อาจพจารณาดายวชพชมากกวา 3 ครง ควรจดล าดบความส าคญ การดายวชพช ในพนททม วชพชรนแรงมากทสดกอน

ม.ย. – -ก.ย.หลงจากก าจดวชพชครงท 1

ใสปย ยเรย สตร 46 - 0 - 0 หรอ 21 - 0 - 0 - ครงท 1 ใสพรอมการปลก ปรมาณ 15 กรมตอตน (ครงชอนแกง) โรยรอบๆ ตน ขอแนะน า : ควรใสปยชวงทมฝนตกชก หรอมฝนตกชกกอนการใสปย - ครงท 2 ใสพรอมกบการดายวงกลม โดยเจาะรดนขางล าตน จ านวน 2 – 3 ร ในรศม 15 ซม. และใสปย ประมาณ 15 กรม ตอตน( ครงชอนแกง ) - ครงท 3 ใสหางจากครงท 2 ประมาณ 15 วน - 1 เดอน

ม.ย. การปลกซอม เพอใหไดตนไมสกเตมพนทปลก โดยจะด าเนนการเพยง 1 ครง พรอมกบการก าจดวชพชครงท 1

พ.ค. – -ก.ย. การแตงหนอและเกลาตอ ด าเนนการ ดงน - ควรใชคนงานทมความช านาญ และไดรบการฝกฝนมาแลวเปนอยางด - ใหคงเหลอหนอไวเพยง 1 หนอ เพอลดการแยงชงอาหาร - ควรเลอกหนอทเกดจากใตดน มลกษณะด ตนตรง ไว - กรณทหนอมการโคงงอ ยอดหก หรอมเพลยแปงเขาท าลายใหตดทง เพอใหแตกใหม

พ.ค. – ม.ย. ก.ค.-ก.ย.

ก าจดวชพช ด าเนนการ 2 ครง ก าจดวชพชครงท 1 (ถากวงกลม) เพองายตอการใสปย ลดการรบกวนของวชพช พรอมพรวนดนรอบล าตนในรศม 50 ซม. ใชแรงงานคนเปนหลกในการถาก ก าจดวชพชครงท 2 (ถางทวพนท) เพอเปดแสง ลดการรบกวนจากวชพช ใชแรงงานคน หรอรถไถขนาดเลก ไถกลบวชพชระหวางแถว

31

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

ปท ชวงเวลา กจกรรม / รายละเอยด 2-6 ม.ค. – เม.ย.

การ แตงหนอ เกลาตอ มหลกเกณฑดงน - ลดเฉพาะกงทท ามมแหลมกบล าตน ใชเลอยหรอมด - ลดกงใหเหลอทรงพมไวประมาณ 2/3 ของล าตน - แตงหนอโดยตดหนอทเกดใหมทง ยกเวนในกรณทหนอเดมไมสมบรณใหเลอกหนอท เกดขนใหมแทน

พ.ค. – ธ.ค. การดายวชพช ด าเนนการรวม 3 ครง ดงน - ดายวชพชครงท 1 (ทวพนท) - ดายวชพชครงท 2 (ทวพนท) - ดายวชพชครงท 3 (กองกลาง)

การใสปย ด าเนนการ ดงน - ใหใสในปท 2 จ านวน 2 ครง - ใสปยตามผลการวเคราะหดน

7-30

- ท าความสะอาดสวนปา ปละ 1 ครง - ดายวชพชตามสภาพความจ าเปนของพนท

3 การดแลและการตดสางขยายระยะไมสก

ชวงเวลาท าการตดสางขยายระยะ ก าหนดชวงเวลาท าการตดสางขยายครงแรก เมอตนไมมอาย 15 ป ครงทสองอาย 25 ป และตดสางครงสดทายทตนไมมอาย 30 ป มวธการตดสางขยายระยะ ดงน (1) Low Thinning คอ การตดสางขยายระยะตนไมทมชนเรอนยอดทอยดานลาง เรอนยอดไมเจรญ ถกบดบง หรอทตายแลวออกกอน แลวจงตดเรอนยอดทเหนอขนไปจนถงเรอนยอดเดน การตดสางวธนสามารถน าไปรวมกบวธอนๆ ได เปนการตดไมลกษณะทรามออกกอน เพอใหไมดๆ ทเหลอ มการเจรญเตบโตทดขน low thinning เปนการตดสางขยายระยะวธเกาแกทสด บางทเรยกวา thinning from below เพราะวธนเลอกตดไมทมเรอนยอดต า หรอทอยลางๆ (2) Selection Thinning คอ การตดไมทมเรอนยอดเดนทสด หรอ ตนทมการเจรญเตบโตดทสดออก เพอชวยใหไมทเหลอทมเรอนยอดรองๆ ลงไป มการเจรญเตบโตไดดขน ผลดของวธน คอสามารถขายไมทไดจากการตดสางไดเงนมากกวาวธอน แตตองค านงถงวาหมไมทเหลอวาเปนหมไมทมลกษณะด ไมใชไมลกษณะทรามทไมสามารถเจรญเตบโตไดด ซงหากทงไวใหเจรญเตบโตตอไป อาจท าใหในรอบตดฟนสดทายเหลอแตไมทมลกษณะไมสวยงาม การเจรญเตบโตไมม ล าตนคดงอ หรออนๆ ทท าใหไมสามารถท ารายไดมากเทาไรนก

ปท 2 – 3 พ.ค.- ธ.ค.

ปท 4 – 6

32

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

ปท ชวงเวลา กจกรรม / รายละเอยด

15 - การตดสางขยายระยะครงท 1 เหลอไมครงหนงของการปลกครงแรก ไร โดยท าการตดสางขยายระยะแบบ Low Thinning เปนการตดสางครงแรก เพอเปนการปรบโครงสรางของไมสกสวนปาใหมทงคณภาพและปรมาณไมทเหลอหลงการตดฟนทดส าหรบในการตดฟนครงตอไป เพราะจะตดไมทถกบดบงออกเปนสวนใหญ

25 - การตดสางขยายระยะครงท 2 ตดลงไปอก 50 % ของไมทเหลอ เปนการตดสางแบบเลอกตด (Selection thinning ) จะพจารณาดเรอนยอดเสยกอนวา ควรจะตดไมตนไหน เหลอ ตนไหน และการตดตนไมกจะเปดชองวางขนในระหวางเรอนยอด ทจะใหตนไมทเหลออยไดมโอกาสขยายทงทางเรอนยอดและเรอนราก จ านวนของตนไมทงหมดในพนทนนไมมความส าคญเพราะวา จ านวนตนไมนนจะไมเปนสงชของเรอนยอด ถาการตดสางขยายระยะไดเรมตงแตตอนตนๆ และตดมาเปนระยะสม าเสมอ การกระจายของล าตนไมในเนอทนนกจะเปนไปอยางสม าเสมอ

30 - การตดฟนครงสดทายสวนปา จะเลอกการตดฟนแบบตดหมด แตจะคงเหลอแมไม ไมดมคาไว ประมาณ 4-8 ตน ตอไร ทงน เพอประโยชนในดานความหลากหลายทางชนอายไม การใชเปนแหลงเมลดไม เพอการกระจายพนธ หรอใชเปนทอยของสตวปาบางชนดทอาศยบนตนไมใหญ รวมทงเพอเปนการลดผลกระทบจากกระแสการตอตานการเปดพนทเพอท าการปลกสรางสวนปา และเปนการปรบภมทศนของแปลงปลกสรางสวนปาใหเหมาะสม อกทางหนง

ภาพการตดสางขยายระยะ โดยวธ Low Thinning

ภาพสมมตแสดงถงสวนปาซงยงไมมการตดสางขยายระยะมาเลย

ภาพแสดง การตดสางขยายระยะ โดยวธเลอกตด

1.ไมเดนทใหญทสด 2.ไมลางซงควรตดออกน าไปใชเสยกอนทมนจะเนาตายผพงไปเสยกอน

33

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

ภาพนแสดงถงสวนผสมของปาตนไมทมเสนขดฆาเปนตนไมทตองตดสางตามแบบของการตดสางขยายระยะ

แบบเลอกตดทพยายามตดไมลกษณะเดน (ค) และไมบางตน

ภาพนแสดงถงสวนผสมของปาหลงจากการตดสางขยายระยะแบบเลอกตดครงแรก

ภาพนแสดงถงการหมายไมเพอท าการตดสางขยายระยะแบบเลอกตดในคราวตอไป (หลงจากภาพกอนหนาประมาณ

10 ป ซงตนไมหลายตนในภาพท 18 เปลยนแปลงไป)ตามตนทมเครองหมายขดฆาเอาไว

หลงจากตดสางตามภาพน าไมใหญและไมชนรองบางตนไปท าประโยชนเปดโอกาสใหไมชนรองทเหลอ

เจรญเตบโตขนมาแทนท

34

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

4 การแตกหนอของไมสก

หลงจากการตดตนไมออกจากพนท ตนไมใหมจะแตกขนใหมจากตอในรอบตดฟนตอไป โดยปกตแลวไมทเกดจากการแตกหนอจะมการเจรญเตบโตเรวกวาตนไมทปลกจากเมลด และตดฟนไดในระยะเวลาสนกวารอบตดฟนโดยปกต ขอไดเปรยบของการแตกหนออกขอหนงคอคาใชจายลดลง เนองจากมความจ าเปนนอยหรอไมตองมการเตรยมพนทกอนการปลก ความสามารถในการแตกหนอขนกบชนดของตนไมและสภาพการตดฟน

การแตกหนอของไมสก ตนสกเปนตนไมทมลกษณะพเศษทสามารถสะสมอาหารไวในรากแกวจนโตเปนเหงาเหมอนหวมน และมพลงใน

การสงล าตนสกขนไดอยางมาก การทจะสงล าตนไดสงเพยงใดขนอยกบปรมาณอาหารในเหงาทสะสมไว จงไดมการใชประโยชนจากลกษณะนในการตดชดตอมาเปนวธการปรบปรงสวนสก เหตผลทตดชดตอมกมาจากการทสวนสกถกไฟไหมบางสวน การเตบโตไมสม าเสมอ การทล าตนคดงอกงกานมากไมสวยงาม ดงนนในการปรบปรงสวนสกดวยวธนจงตองตดชดตอ (สงจากดนประมาณไมเกนหนงคบ (10 เซนตเมตร)) ฤดกาลทควรตด คอฤดแลงกอนฝนตก เพอใหตนสกเตรยมตวสงล าตนทนททไดรบฝนแรก ซงในทางวชาการปาไมยอมรบทวไปวา ตนสกทแตกขนจากวธการนไดล าตนทเปลาตรงและเจรญเตบโตอยางรวดเรว (ธงชย, 2535)

การแตกหนอของไมสกจะดมากหลงการตดฟนแบบวธการตดหมด สวนในการตดสางขยายระยะท าใหเกดระบบการจดการไมเรอนยอด 2 ชนในสวนปาไมสกในอนาคต เนองจากไมสกเปนไมทแตกหนอ (Coppice) ไดดมากหลงการตดฟน คอ สามารถแตกหนอใหมได 100% (บญวงศ และคณะ, 2535) และหนอสวนใหญเจรญเตบโตไดเรวมาก หนอไมสกอาย 10 ป ทโตเรวทสด จะมเสนผาศนยกลางถง 6.8 เซนตเมตร และสงทสดถง 6.5 เมตร โดยเกดจากตอทมเสนผาศนยกลางเพยงอก 27.5 เซนตเมตร (สมศกด และคณะ, 2518) ทงนการตดไมสกใหแตกหนอใหม ตองเปนการตดหมดใหตอสงจากพนดนไมเกน 60 เซนตเมตร และตนสกทใชระบบตดฟนแบบน ควรมเสนผาศนยกลางเพยงอกประมาณ 30 เซนตเมตร (หรอประมาณ 20 ป) รวมทงตดฟนใหเสรจเรยบรอยกอนเรมฤดฝน และภายหลงการตดฟนจะตองปองกนไฟปาใหไดผล

ความสามารถในการแตกหนอของไมสกอาย 17 ป หลงการตดสางขยายระยะในสวนปา ไมสงผลตอความหนาแนนของไมสกแตสงผลตอคาความโตและความสงของหนอ เมอหนอไมสกมอาย 1 ป สวนในการตดหมดความโตและความสงของหนอไมสกจะมคาสงทสด รองลงมาไดแก วธการตดขยายระยะแบบ 2:2 mechanical thinning 1:1 mechanical thinning และ low thinning ตามล าดบ (ตารางท 4) อยางไรกตามการตดขยายระยะแบบ 2:2 mechanical thinning

4.2 ไมยางพารา

1 การเตรยมพนท หลงจากการท าไมออกจากพนท จะตองด าเนนการถอนราก ถอนตอ ก าจดเศษวชพชตกคางออกใหหมด

สน ท าการไถดวยรถแทรกเตอรลอยาง โดยไถบกเบกดวยผาน 3 และไถพรวนดวยผาน 7 ซงหากเตรยมพนทไดดการด าเนนงานในขนตอนตอไปกจะสะดวกสนเปลอง คาใชจายนอย จะเตรยมพนทชวงไหนจะตองค านงถงฤดกาลดวย ในชวงทฝนตกซงพรอมจะปลก จะตอง เตรยมพนทใหเสรจกอนฝนจะตกประมาณ 1 สปดาห หากเตรยมพนทเสรจไวนานมากจะมปญหาวชพชงอกใหม หากเตรยมพนทลาชาจะสรางปญหาปลกไมทนและคาใชจายจะสงขนสญเสย

35

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

โอกาสของการเกบเกยว ผลผลตในอนาคต ชวงเวลาทเหมาะสมควรด าเนนการระหวางเดอนมกราคม-เมษายน ในกรณพนทมากวา 100 ไร หากพนทนอยกวา 100 ไร ควรด าเนนการระหวางเดอนมนาคม - เมษายน แตทงนขนอยกบฤด ฝนของแตละทองทดวย วธการเตรยมพนท ด าเนนการโดยแรงงาน เครองจกรกล และสารเคมผสมผสานกน กลาวคอ

การเตรยมพนทดวยแรงงาน คอ การใชแรงงานถางปา เกบรบ เผารบ การถางปา ถางวชพชทเปนวชพชขนาดเลกใหทวพนท หากมกอไผหรอหวายใหฟนลง ใหราบเรยบใหตอใกลผวดนมากทสด การเกบรบ เผารบ เปนการเกบตนไมเศษไมปลายไมทหลงเหลอจากการเผาปาเผารบให หมดจากพนท หากการเผาปาเผาไหมไดดจะเหลอเศษไมปลายไมนอยการเกบรบจะรวดเรวขน

การใชเครองจกรกล เครองจกรกลทตองน ามาปฏบตงานคอรถแทรกเตอรตนตะขาบ (Crawler) หรอรถขด(Back hoe) ด าเนนการถางปา ลมไม ถอนตอ กวาดรวมกอง (Withdrawal) เกลยปรบพนท หลงจากนนใชรถแทรกเตอรลอยาง (Farm tractor) ตดผานไถ 3 จานหรอ 4 จาน ท าการไถบกเบก ทงไวประมาณ 15 วน ตดผานไถ 7 จานท าการไถพรวน กจะเสรจขนตอนของ การเตรยมพนท การเตรยมพนททประณต(Intensive) ภายหลงจากเตรยมพนทเสรจในพนทนนจะตองไม มจอมปลวก ตอไม หรอเศษไมปลายไมหลงเหลออย ซงมวธการจดการไดดงน

1. การรวมกองตนไมทถางลงหรอขดตอขนมาใหรวมกองเปนกองยาวๆ ใหแนวของกองเปนไป ตามทศทางลม หากพนทเปนทลาดชนหรอควนเขา ใหกองโดยมทศทาง ขนเขาอดกองดานขางใหแนน ท าการเผากองเศษไมจากหวกองทางดานตนลม เนองจากไมทกองยงไมแหงสนท อาจจะใชเชอไฟชวยเผาในครงแรก เชอไฟทใชอาจจะเปนยางรถยนตทช ารด แลว หรอน ามนดเซลกได เรมเผาในตอนกลางวนขณะอากาศรอน เมอไฟเรมลกแลว ใชรถแทรกเตอร ตนตะขาบ หรอ รถแบคโฮ คอยอดกองไฟ ใหแนน เปนระยะ การเผาไหมกจะดขน ควรเผาพรอมๆกนหลายๆ กองในพนทใกลเคยงกน เพอเครองจกรทคอยอดกองไฟจะไดไมเสยเวลาท างาน และเมอไฟไหมเศษไมปลาย ไมสวนเลก ๆ หมดแลว จะคงเหลอตนไมขนาดใหญหรอตอไม ใหท าการสลายกอง แลวอดเผาใหมใหหมดกจะ เผาไดงายขน เพราะมถานไมตดไฟอยจ านวนมาก การเผาเศษไมปลายไมโดยวธน แมจะมฝนตกบางกจะเผาได หมด

2. เมอเสรจสนการเผาจนไมมเศษไมหลงเหลอแลว เปนขนตอนของการเกลยปรบพนทโดยการ เกลยจอมปลวกออกใหพนทราบเรยบ เพอความสะดวกในการไถบกเบกในพนทราบ การไถบกเบกดวยผานไถ 3 จาน หรอ 4 จาน กอนจะลงมอไถ จะตองทราบวาจะปกหลกหมายปลกไปตามทศทางใด เพราะการไถบกเบกทดทศทางการไถควรจะตงฉากกบแนวปลกตนไม และการไถพรวนเปนการไถตงฉากกบการไถบกเบกทศทางการไถจะเปนไปตามแนวปลกตนไม การ ด าเนนการเชนนจะเปนประโยชนในการเขาด าเนนการปกหลกหมายปลกและการปลก เพราะคนงานไมตอง เดนขามขไถ การไถในพนทปลกยางพาราทมน าทวมถง จะเปลยนเปนการไถยกรอง วธการไถจะไถไป ตามทศทางของแนวปลกตนไม ใชผาน 3 หรอ ผาน 4 ไถครงแรก สาดดนทไถขนไวบรเวณโคนยางพารา และไถพรวนดวยผาน 7 ดวยวธเดยวกน ระหวางแถวยางพาราจะเปนรองลกประมาณ 50 ซ.ม. ส าหรบใหน า ในดนไหลจากโคนตนยางพารามาเกบขงในฤดฝน

การใชสารเคม จะด าเนนการหลงจากถางปา โคนลม เกบรบ เผารบแลว ปลอยใหวชพชขนประมาณ 30 ซ.ม. และใชสารเคมฉดพนก าจด ซงจะเปนวธการทสะดวก และประหยด วชพชตายสนซาก หากด าเนนการไมทนวชพชขนสงมาก จะตองใชสารเคมในการก าจดมากขน วชพชจงจะแหงตาย โดยค านงถงชนดของวชพชทขนอยเปน

36

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

หลก เหมาะกบวชพชทเปนพชใบเลยงเดยว เชน หญาตางๆ สารเคมทนยมใช คอไกลโฟเสท และ อมมาสเฟอร ในการด าเนนการควรจะด าเนนการในตนฤดฝน ปลอยใหวชพชยบตายจงจะเขาด าเนนการในขนตอนตอไป

2 การคดเลอกชนดพนธ การปลกยางพาราปจจบนการปลกยางพาราในประเทศไทยไดขยายออกไปทกภาค แตจากขอมลของ

สถาบนวจยยาง กระทรวงเกษตรและสหกรณพบวา ผลผลตยางโดยเฉลยทไดจากแตละภาคแตกตางกน ทงนเพราะการใหผลผลตของตนยาง ไมวาผลผลตน ายางและหรอเนอไม ขนอยกบปจจย 3 ประการ คอ พนธยาง ความเหมาะสมของพนท และการจดการสวนยาง ดงนน ในการปลกสรางสวนยางนอกจากพจารณาเลอกพนธยางและการจดการสวนยางทถกตองแลว ยงตองพจารณาความเหมาะสมของพนทส าหรบปลกยางดวย โดยมปจจยทางดนและปจจยทางภมอากาศ ดงน

37

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

ปจจยทางดน สภาพพนทและลกษณะดนทเหมาะตอการปลกยางพารามดงน 1. เปนพนททความลาดชนไมเกน 35 องศา ถาความลาดชนเกน 15 องศา การปลกตองท าแบบขนบนได 2. หนาดนลกไมนอยกวา 1 เมตร มการระบายน าดไมมชนหนหรอชนดนดาน 3. ระดบน าใตดนต ากวาระดบผวดนมากกวา 1 เมตร 4. เนอดนเปนดนรวนเหนยวถงรวนทราย ไมเปนดนเกลอหรอดนเคม 5. ไมเปนพนทนาหรอทลมน าขง สของดนควรมสสม าเสมอตลอดหนาตดดน 6. ดนไมมชนกรวดอดแนนหรอแผนหนแขงในระดบต ากวาหนาดนไมถง 1 เมตร เพราะจะท าใหตนยาง

ไมสามารถใชน าในระดบราดแขนงในฤดแลงได และหากชวงแลงยาวนานจะท าใหตนยางตายจากยอดลงไป 7. ระดบความสงจากระดบน าทะเลไมเกน 600 เมตร ถาสงกวานอตราการเจรญเตบโตของตนยางจะลดลง 8. มคา pH ระหวาง 4.5 - 5.5 ไมเปนดนดาง ปจจยทางภมอากาศ 1. ปรมาณน าฝนไมนอยกวา 1,250 มลลเมตรตอป 2. มจ านวนวนฝนตก 120 - 150 วนตอป

บางพนทซงมลกษณะดนและภมอากาศไมเหมาะสมจ าเปนตองมการจดการสวนยางอยางถกตองจงจะสามารถแกไขปญหาไดในระดบหนง แตเกษตรตองเสยคาใชจายเพมขนอนเปนการเพมตนทน ซงมหลายวธดงน

1. ปรบปรงดนเพอเพมอนทรยวตถใหแกดนโดยการใสปยอนทรย เชน ปยคอก ปยหมก เพอชวยใหโครงสรางของดนดขน มความรวนซย สามารถอมน าและรกษาความชนในดนไดด

2. ดแลรกษาสวนยางกอนเขาฤดแลง โดยการใชวสดคลมดนรอบโคนตนยางในชวงอาย 2 ปแรก หลงจากปลก จะชวยใหดนเกบรกษาความชนไวไดในชวงฤดแลงและทาปนขาวบรเวณล าตน เพอปองกนล าตนไหมจากแสงแดด

3. ใสปยบ ารงตนยางดวยปยเคมรวมปยอนทรย ตามค าแนะน าเพอใหตนยางสมบรณแขงแรง 4. สวนยางทเปดกรดแลว ไมควรไถพรวนในระหวางแถวยาง 5. กรณทปลกยางในดนทมการระบายน าไมดหรอเกดน าทวมขง ควรขดคระบายน า โดยขดคระบายน า

ใหระดบน าใตดนอยลกจากระดบผวดนมากกวา 2 เมตร การวางแนวปลกในพนราบ เรมจากการวางแถวหลกหางจากแนวเขตสวนไมนอยกวา 1.5 เมตร ตามแนว

ตะวนออก - ตะวนตก ไมขวางทศทางลมในแตละแถวหางกนแถวละ 7 เมตร และการปลกยางในแตละตนควรมระยะในการปลกหางกน 3 เมตร ดงนนในพนท 1 ไร จะปลกไดประมาณ 80 ตน เกษตรกรควรมพนทปลกไมนอยกวา 15 ไร จงจะคมทน เมอปลกยางแลว เกษตรกรตองคอยดแล ก าจดวชพช ใสปย ปลกพชคลมดน ตลอดจนคอยตดแตงกงทเหลออยสงกวา 250 เซนตเมตร เมอตนยางมเสนรอบวง 50 เซนตเมตรขนไป (วดทความสงจากพนดน 1 เมตร) กสามารถกรดยางได นนคออายของตนยางจะอยประมาณ 7 ปขนไป พนธยางพาราทน ามาปลกในสวนปาภสวรรค คอ RRIM 600 และ RRIT 251 ชนดพนธยางพาราทกลาวไว เบองตนเปนชนดพนธทนยมปลกปจจบน แตละชนดพนธมคณสมบตเฉพาะตวแตกตางกน โดยสวนปาภสวรรคไดด าเนนการคดเลอกสายพนธทมความเหมาะสมในพนท จ านวน 2 ชนด ไดแก

38

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

- RRIM 600 เปนยางพาราลกผสมของประเทศมาเลเซย ในประเทศไทยนยมปลก ชนดนมาก ใหผลผลตปานกลาง ปลกไดทกสภาพดน มความตานทานตอโรคราใบรวงจากเชอราไฟทอป เทอรา ทท าใหใบยางรวงในฤดฝนนอย ในเขตทมโรคนจงไมสมควรปลก ล าตนมขนาดเลก ราคาเนอไม หลงกรดมราคาซอขายต ากวาชนดพนธอนมความทนทานตอการกรดถปานกลาง - RRIT 251 เปนยางพาราลกผสมของประเทศไทย ก าลงไดรบค าแนะน าจาก สถาบนวจยยางปรมาณน ายางมมากกวาพนธ RRIM 600 ในหนากรดแรก ผลผลตตอไรตอปอยใน เกณฑด ไดผลผลตมากกวา 300 กโลกรมตอไรตอป

39

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

3 การปกหลกหมายปลก การปกหลกหมายปลก คอการก าหนดต าแหนงทจะปลกตนยางพาราและก าหนดจ านวน ตนตอไร กอน

การด าเนนการปกหลกหมายปลกพนททจะปลกจะตองเตรยมพนทเรยบรอยแลว มปจจย ตางๆทตองค านงอนดบแรกคอจ านวนตนทจะปลกในพนท 1 ไร สถาบนวจยยางแนะน าจ านวนตนปลกท เหมาะสมกบยางพาราทกชนดพนธ คอยางพารา 1 ตน จะครอบคลมพนท 20 ตารางเมตร ซงจะให ผลผลตน ายางสดเมอคดเปนเนอยางพาราแหงไดมากทสด ปจจยถดมาทตองค านงคอสภาพของพนท หาก เปนพนทราบจะปกหลกหมายปลกเปนแถวตรง ในขณะทพนทควนเขาหรอพนทลาดชนจะปกหลกหมาย ปลกตามแนวระนาบ หรอแนวขอบเขา ชวงเวลาทเหมาะสมส าหรบการปกหลกหมายปลกควรด าเนนงาน หลงจากเตรยมพนทเสรจประมาณเดอน เมษายน-พฤษภาคม

หลกหมายปลก ไมหลกท าจากไมไผ กลมขนาดเลกเสนรอบวงประมาณ 5 - 8 ซม. หรอไมไผขนาดใหญผาซก กวางประมาณ 1 นว ความยาว ประมาณ 1.2 เมตร เสยมปลายแหลม 1 ดาน ไมชะมบ อาจจะท าจากวสดอนกได เชนกงไมขนาดเลก หรอเหลกกลวง หรอเหลกกลมกได แตตองค านงถงราคาตนทนดวย การใชไมเปนไมชะมบ ใชงานไดป เดยว แตใชเหลก อาจจะใชไดหลายป

วธการปกหลกหมายปลก ในพนทราบกอนจะท าการปกหลกหมายปลกจะตองค านงถง รปรางของพนทและทศทางของลมประจ าถน สวนมากจะนยมปกหลกหมายปลกขนานกบแนวเขตแปลง เพอความเรยบรอยสวยงามซงบางครงแนวทปกหลกขวางกบทศทางของลมประจ าถน จะกอเกดปญหาตน ยางพาราทปลกลมในกรณลมแรง ลมประจ าถนทส าคญของประเทศไทยคอลมมรสมตะวนตกเฉยงใต และ ลมมรสมตะวนออกเฉยงเหนอ ซงลมมรสมทง 2 นมทศทางการพดทสวนทางกน ดงนนทศทางการปกหลก หมายปลกทเหมาะสมควรปกหลกใหแถวทจะปลกเปนไปตามทศทางวนออกเฉยงเหนอ - ตะวนตกเฉยงใต แตหากทศทางทจะปกหลกหมายปลกไมขนานกบขอบแปลง กสามารถแกไขไดโดยใชทศทางทท ามม แหลมกบแนวลมประจ าถนใหมากทสด

การวางแนวหลก (Base Line) โดยใชกลองรงวดก าหนดทศทางของแนวแถว ปกหลกแมไวระยะหางๆ

หากใชระยะทางระหวางตน 3 เมตร หลกแมควรจะหางกนหลกละประมาณ 30 เมตร หรอระยะตามความยาวของเทปวดระยะแตตองหารดวย 3 ไดลงตว หากเกษตรกรรายยอยไมมกลอง รงวดอาจก าหนดแนวแถวโดยการเลงใหหลกทกหลกซอนทบกนตามแนวทศทางทตองการ หลกแมหลก แรกควรหางถนนขอบแปลงประมาณ 1.5 เมตร

การออกฉาก เปนการก าหนดทศทางของแถวถดไปใหขนานกบแนวแถวหลก หากใช กลองรงวดใหใชมมตางกบแถวหลก 90 องศา แลววดระยะทางเทาความหางของแถวปกหลกแมหมายไว ทกแถวจนเตมพนท แลวยาย

40

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

กลองรงวดมาวางทหลกแมแถวทตอๆไปด าเนนการวางหลกแมตามขอ 1. แต กรณไมใชกลองรงวดใหใชเทปวดระยะออกฉาก โดยอาศยทฤษฎบทท 29 ในวชาเลขาคณตทกลาวไววา “ ก าลงสองของดานตรงขามมมฉากเทากบผลรวมของก าลงสองของดานประกอบมมฉาก” ตามภาพขางลาง ในภาพเปนสามเหลยมมมฉากซงหากจดท าเปนสมการทางคณตศาสตรจะเปน ค2 = ก2 + ข2 ซงหาก แทนคาเปนตวเลขของดานประกอบของมมฉากทงสามดาน จะมเลขทเปนจ านวนเตมอยหนงชดทน ามา ประยกตใชกบทฤษฎนไดคอ ดาน ก= 3 ข = 4 และ ค = 5 เมอน าไปแทนคาในสมการจะเปน 52 = 32 + 42 หรอ 25 = 9 +16 หรอ 25 = 25 ในทางปฏบตเมอจะออกฉากดวยเทปวดระยะ ใหวางหวเทปทมเลข 0 ไวทหลกแมหลกแรกวดระยะ ไปตามแนวหลก 4 เมตรปกหลกไว วดระยะจากหลกท ปกไวไปตามแถวตอไป 5 เมตรซงเลขในเทปจะเปนเลข 9 เมตร และลากเทปตออกอก 3 เมตรไปหาหลกแม หลกแรก ซงเลขในเทปจะเปนเลข 12 ดงเทปใหตงและ อยในแนวระนาบแลวปกหลกไวทเลข 9 กจะไดภาพสามเหลยมมมฉาก ซงในภาพขางลางจะเปนจด ก. ข. และ ค. ตอจากนนใหวดระยะจากจด ก.ผานไปทางจด ค.ใหมความกวางเทากบแถวทก าหนดหากตองการ ระยะระหวางแถว 7 เมตร กวดกวาง 7 เมตร ปกหลกไวเปนจด จ.และวดในแถวนตอไปโดยใหจดตอไป หางจากจด จ. 7 เมตรปกหลกไวท าเชนนจนถงรมแปลงปลก จดเหลานจะเปนจดเรมตนของแถวตอๆ ไป ในการเลงเพอใหหลกหวแถวอยตรงกนตองเลงใหหลกซอนกนทกหลกกจะเปนแนวตรง

การปกหลกซอย เมอไดหลกแมตามแนวทาง ขอ 1 และ 2 แลว กปกหลกระหวาง หลกแมหรอเรยกวา

หลกซอยโดยใชเทปวดระยะวดระหวางหลกแม ซงหลกแมทกหลกมระยะหางกนทใช ความหางระหวางหลกปลกหารไดลงตว โดยทวไประยะหางระหวางหลกใชระยะ 3 เมตร หลกซอยจะปก ชดสายเทปดานใดดานหนงทต าแหนง 3 6 9 12 15 หรอ 18 เมตร เปนตน คนงานทจะท าการ ปกหลกซอยควรจดจ านวนคนใหเกนจ านวนหลกทจะปก หากปกหลกซอยท 3 6 9 12 15 และ 18 เมตร แสดงวาหลกแมหางกน 21 เมตร จะตองใชคนงานในหนงหม 8 คน 2 คนแรกถอเทปวดระยะ ทเลข 0 และ 21 อก 6 คน จะประจ าอยทเลข 3 6 9 12 15 และ 18 เมตร กอนเรมงาน คนงานทมหนาทปกหลกจะตองมหลกทจะปกไวทกคนจ านวนเทากน และม ฆอนไมคนละ 1 อน การปกหลกหมายปลกถากระท าไดถกตองโดยเฉพาะขนตอนการออกฉากเมอมองไปตาม แนวตรง หรอแนวทะแยงมมจะเหนหลกทปกไวเปนแถวตรงตลอดพนท

41

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

4. การปลก

การเตรยมหลมปลก เปนขนตอนส าคญทจะท าใหกลายางพาราทปลก มความเจรญเตบโต ไดดตามทควรจะเปน หลมปลกทดจะชวยเรงระบบรากใหพฒนาชอนไชไปตามดนทเตรยมไว เมอระบบ รากมประสทธภาพความเตบโตกจะดขน บรเวณทเตรยมหลมปลกตองอยดานหนงดานใดของหลกหมาย ปลก โดยทกหลมตองหางหลกหมายปลกในระยะทเทากน เพอใหระยะระหวางตนหางเทากนตามก าหนด และเมอปลกแลวจะมองเปนแถวตรง โดยแนะน าใหขดหลมหางจากหลกในแถวทางดานขวามอของหลก ใหรมหลมอยหางจากหลกประมาณ 5 ซม. ในกรณพนทราบเพอไมใหกระทบกระเทอนตอหลกหมายปลก ในขณะขดหลม

การขดหลมปลกกรณปลกดวยกลาตาเขยว และกลายางพาราช าถง จะขนาดของหลม กวาง ยาว ลก ประมาณ 50 ซ.ม. ใชจอบ หรอเสยมในการขด

42

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

ในขณะท าการขดหลมใหแยกดนชนบนและดนชนลางทขดจากหลมออกจากกนเพอใชรองกนหลมกอนปลก โดยผขดหลมแยกดนไวดานหนงดานใดของหลม เชน หากวางดนชนบนไวทางทศตะวนตกของ หลม ดนชนลางควรวางไวทางทศตะวนออก ผควบคมงานจะตองเปนผสงการเพอใหปฏบตในท านอง เดยวกน

การรองกนหลม กอนการปลกยางพาราโดยเฉพาะสวนทไมไดใชเมลดปลก จะตองท าการรองกนหลม ดวย ปย 0-3-0 หรอรอคฟอสเฟท ผสมกบยาฆาปลวก รอคฟอสเฟท จะชวยรกษาความชนในหลมหลงปลก กรณกระทบแลงท าใหกลายางพาราทปลกไมเหยวเฉา ยาฆาปลวกจะชวยปองกนปลวกมากดกนผวแหงของ รากยางพารา การกดกนรากยางพาราปลวกจะกนสวนทแหง และจะเปดชองวางระหวางรากยางพารากบดน ท าใหกลายางพาราตายได ปลวกเหลานเกดจากการเตรยมพนททเกบรากไมเศษไมเผาไมหมด หลงเหลออย ในแปลงปลก ยาฆาปลวกจะชวยปองกนไมใหปลวกมารบกวนทรากยาง กอนท าการรองกนหลมควรทง หลมทขดแลวไวกลางแดดประมาณ 15 วน เพอใชแสงแดดก าจดโรคราบางชนด

5 การบ ารงรกษา การบ ารงรกษา เปนขนตอนทส าคญหลงปลก เพอจะใหตนยางพาราทปลกไวมปรมาณ เตมพนท มความ

เจรญเตบโตสมบรณ สามารถกรดเอาน ายางพารามาใชประโยชนไดในเวลาทก าหนด โดยทวไปยางพาราจะเปนพชชนดโตเรว (Fast growing Spp.) มความเตบโตเฉลยทางเสนรอบวงวดท ระดบอก หรอ GBH (Girth at breast higth) ปละ 8 -10 ซ.ม. จะท าการกรดยางพาราเมออายหลง ปลก 6 -7 ป หรอมขนาด GBH 50 ซ.ม. ดงนนจงจ าเปนตองบ ารงรกษาตนยางพาราใหไดขนาดท ตองการภายในเวลา 6 - 7 ป ถาการบ ารงรกษาไมด โอกาส จะเปดกรดเพอสรางรายไดจากยางพารากจะ ชาไปดวย การบ ารงรกษาทส าคญม ปลกซอม ก าจดความคมวชพช ใสปย แตงกง ปองกนภย ปองกนไฟ และส ารวจอตรารอดตายและความเตบโต ซงจะไดแยกกลาวในรายละเอยดตอไป

ปลกซอม หลงจากท าการปลกไปแลว ตนยางพาราสวนหนงจะตาย จากสาเหตตาง ๆ เชนการปลกไมประณต ตนยางพารากระทบแลงหลงปลก ถกโรครา แมลง จ าพวกปลวกท าลาย หรอเกด จากภยธรรมชาตเชนฝนตกหนกน าทวมโคนนาน หรอลมแรงกงทงอกจากตาพนธดหก เปนตน จ านวนการ ตายของยางพาราทปลกยงแปรผนตรงกบวธการปลกโดยวสดปลกชนดตาง ๆ ดวย การปลกดวยเมลดตดตา ในแปลง โอกาสการตดของตาจะนอยหากหลงการตดตาเกดความแหงแลง ปกตจะรอดตายหรอตดตาได ส าเรจไมเกน 60% อก 40% จ าเปนตองปลกซอม เมอปรากฏวาตนยางพาราทปลกตายกจ าเปนตองท าการน ากลายางพารามาปลกซอมใหเตมพนท

ชวงเวลาทท าการปลกซอมควรเปนชวงทมฝนตกชก ในปแรกหลงปลกเสรจประมาณ 1 เดอน ระหวางเดอน มถนายน-สงหาคม ในปทสองปลกซอมตงแตตนฤดฝนประมาณเดอนพฤษภาคม- มถนายนชวงท 1 และประมาณเดอน สงหาคม เปนชวงท 2 จะท าการปลกซอมเพยง 2 ป ปท 3 เปนตน ไปไมจ าเปนตองปลกซอมเพราะกลาทปลกซอมในปท 3 จะโตไมทนกบกลาตนแรก จะกลายเปนกลาทถก ขม (Suppress) ซงเปนการสนเปลองคาใชจายโดยเปลาประโยชน ยกเวนพนททตนยางพาราตาย ตอเนองกนมากกวา 3 ตนเปนตนไปโดยพนทนนไมมปญหากบโครงสรางดน หรอมระดบน าใตดนตน

กลายางพาราทน ามาปลกซอม ใชกลายางพาราช าถง ในปแรกใหมฉตรใบ 1- 2 ฉตร และ ปลกซอมในปท 2 ใชกลายางพาราทเลยงไวคางปมฉตรใบประมาณ 3-4 ฉตร ทงนเพอจะไดมความ เจรญเตบโตไดทนกลาทปลกกอน โดยกอนจะท าการปลกซอมจะตองท าการส ารวจ ตรวจนบวาในพนทปลกมตนตายกตน เพอ จะไดน ากลายางพาราไปซอม

43

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

ไดครบจ านวน และจะตองทราบวาตนทตายอยสวนไหนของแปลงปลก แสดง ต าแหนงตายไดงายๆโดยใชเศษกระดาษเขยนจ านวนตนตายไวทหลกหวแถวแตละแถว ผทจะเขาท าการปลกซอมใชคนงาน 2 คน จะหามกลายางพาราเขาไปในแถวทจะท าการปลกซอมเทากบจ านวนตนตายใน 2 แถวทตดกน เมอปลก ซอมในแถวท 1 เสรจ เดนวกกลบมาแถวท 2 ปลกซอมมาเรอยๆ จนหมดแถว กลา ยางพารากจะหมดพอดเมอหมด 2 แถว รบกลายางพาราชดใหม เพอจะเขาปลกซอม ในแถวท 3- 4 ตอไป หากมคนงานหลายชด ผคมงานจะเปนผจดแถวใหเขาท างาน

ก าจดควบคมวชพช วชพชมสวนส าคญในการยบยงชะลอความเจรญเตบโตของ ยางพารา จงมความจ าเปนทตองด าเนนการก าจดและควบคมวชพช ซงจะตองด าเนนการอยางตอเนองตลอด ชวอายของยางพารา วธการก าจดวชพชม 3 วธ

1. ใชแรงงาน โดยการใชจอบถากรอบโคน ถากในแถว หรอถางระหวาง แถว นยมใชในขณะยางพารามอายนอยๆ เศษวชพชจากการถากใหน ามาสมโคน (Munching) เพอชวย ลดการคายน าบรเวณโคนและเพมอนทรยวตถในดนเปนการชวยปรบปรงโครงสรางดนดวย เศษวชพชทได จากการถาง

2. ใชเครองจกรกล ไดแกการไถพรวนดวยรถแทรกเตอรลอยาง เปนการ ปรบปรงโครงสรางของดน หรอการใชเครองตดหญาตดทวพนท เครองจกรกลสามารถด าเนนการไดเรวทน กบเวลา

3. ใชสารเคม สารเคมทน ามาใชก าจดวชพช จะเลอกใชสารเคมทไมเกดการตกคางหรอท าลายสงแวดลอม อาทเชน Glyphosate 48% เปนตน การใชสารเคมตอง ค านงถงอายของตนยางพาราปกตจะใชสารเคมเมอยางพารามอาย 3 ปขนไป ในการใชแตละครงตองระวง ไมใหยาเคมฉดพนถกสวนสเขยวของล าตน

6. ใสปย ยางพาราทน ามาปลกปจจบน เปนยางพนธดจ าเปนตองใสปยเพอเรงความ เจรญเตบโตใหไดขนาดกรดเมอถงก าหนดเวลา 6- 7 ป เนองจากตนตอพนธของยางพาราพนธด ไดเมลด มาจากยางพาราพนธดรนกอนๆ ถาไดตนตอพนธทเปนยางพารารนแรกทเรยกวา พาราเดม หรอพนธ พนเมอง และสภาพดนทปลกเปนดนใหม การใสปยกไมจ าเปนมากนก แตปจจบนยางพาราเดมหรอพนธ พนเมองแทบไมมปลกใหเกบเมลดมาท าตนตอยางพาราไดและพนททปลกสวนมากกเปนพนทเสอมโทรม หรอผานการปลกพชชนดอนๆ มาแลว ดงนนการปลกยางพาราเพอหวงผลในทางเศรษฐกจจงจ าเปนตองใสปย

44

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

ปยทใชกบยางพาราม 2 ชนดคอปยอนทรย และปยเคม ประเทศไทยยงไมมมาตรฐานการ ควบคมมาตรฐานของปยอนทรย มแตการควบคมมาตรฐานของปยเคม สถาบนวจยยาง กรมวชาการเกษตร จงไดแนะน าใหเกษตรกรใชปยเคมกบสวนยางพาราโดยการใชปยส าเรจ หรอผสมเองกได โดยค าแนะน าน จะเปลยนแปลงสตรปยเปนระยะ เปนการปรบปรงใหทนสมยตามผลงานทท าการวจยได โดยหลงสดเมอป 2542 สถาบนวจยยางไดแนะน าปยเคมไวดงน

1. ชนดของปย สตรท N P K ใชกบ สภาพดน 1 20 8 20 กอนเปดกรด ดนทกชนดแหลงปลกยางพาราเดม 2 20 10 12 กอนเปดกรด ดนทกชนดแหลงปลกยางพาราใหม 3 30 5 18 ยางพาราทเปดกรดแลว ทกสภาพแหลงดน

2. ชวงเวลาการใสปยและอตราปยทใชส าหรบยางพารากอนเปดกรด

เวลาการใสปยอาจจะเปลยนแปลงได ขนอยกบความชนในดน อาจจะใชปยอนทรยผสม ดวยกไดและพยายามใสปยหลงการก าจดวชพช

3. การใสปยยางพาราหลงเปดกรด ใหปยปละ 2 ครง ครงละ 500 กรมตอตน ครง แรกตนฤดฝนหลงจากยางผลดใบเมอใบออนเรมเพสลาด ประมาณเดอนเมษายน-พฤษภาคม ครงทสอง ประมาณเดอนสงหาคม-กนยายน ส าหรบพนทดนใหมหรอดนปลกพชคลมดน ใน 2 ปแรกอาจจะไมตอง ใหปย เพราะจะคงมธาตอาหารทจ าเปนหลงเหลออย

4. วธการใสปยยางพารา มหลายวธ เลอกใชไดตามปจจยตางๆ - การใสแบบหวาน เปนการหวานปยทวบรเวณทจะท าการใสปย เหมาะกบพนทสวน ยางพาราทเปนทราบและก าจดวชพชโดยใชสารเคม ควรงดใชกรณมฝนตกชกเพราะจะท าใหน าฝนชะลางปยไปได - การใสเปนแถบ เปนการใสปยโดยโรยปยเปนแถบตามแนวแถวยางพารา วธนใชกบ พนทลาดชนเลกนอย โดยเจาะเปนรอง ใสปยแลวกลบ ควรใชกบตนยางพาราทมอาย 2 ป ขนไป โดยแถบ ควรหางจากโคนตนประมาณ 1-1.50 เมตร ตามชนอายของตนยางพารา โดยสงเกตจากรศมใบเชนกน ความกวางของแถบประมาณ 1 ตาจอบ หรอใช

45

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

รถไถนาตดผานเดยวเจาะรอง ความลกประมาณ 5 ซ.ม. หากลกกวานนจะตดรากยางพาราใหเสยหายได ส าหรบยางพาราทกรดแลวท ารองใหหางโคนตน 1.50 เมตร ซงจะมรากทมประสทธภาพดดซบปยอยมาก

46

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

- การใสแบบหลม เปนการขดหลมใสปยแลวกลบ เหมาะส าหรบพนทลาดชน และพนท ทมฝนตกชกตดตอกนเปนเวลานาน โดยขดหลมขางล าตน 2 หลม ในครงตอไปใหเปลยนหลมใหตงฉาก กบ 2 หลมแรก ระยะหางของหลมจากโคนตน เปนไปตามชนอายของตนยางพารา ในกรณทก าจดวชพชไม ทน หรอใสปยทไมตรงกบการก าจดวชพชควรใชวธนเปนหลก การใสปยโดยวธนลดการสญเสยปยไดมาก

7. การตดแตงกง ตนยางพาราพนธด กอนจะท าการเปดกรดเอาน ายางพาราควรมล าตนเปลาตรง (Clear Bole) ประมาณ 3 เมตรจากพนดน เพอสะดวกในการเปดหนากรด ชวยท าใหลมพดโกรกไดด ลด ความชนในแปลงปองกนการเกดโรคราในแปลงไดระดบหนง และทส าคญเมอตนยางพาราใกลครบรอบตด ฟนสามารถกรดยางพาราหนาสงได และจ าหนายตนไมไดราคาด เพราะราคาไมยางพาราจะมราคาดในสวน ทสามารถน าไปปอกเปนวเนยรท าผวไมอดได ตนยางพาราพนธดจะแตกกงมากนอยในขณะก าลงเจรญเตบโตตามลกษณะจ าเพาะของแต ละชนดพนธยางพาราจะแตกกงมากเมอมการชะงกความเจรญเตบโต ในชวงกระทบกบความแหงแลง หรอ ขาดปย เพอปรบรปทรงใหไดตามก าหนด จงจ าเปนตองมการแตงกงยางพาราทกระยะเมอตรวจพบมกงงอก ออกมา จะท าการแตงกงประมาณ 3 ปโดยมหลกการดงน

ปท การแตงกง 1 ตดทกกงทสงจากพน 30 ซม.ลงมา 2 ตดทกกงทสงจากพน 130 ซม.ลงมา 3 ตดทกกงทสงจากพน 300 ซม.ลงมา

การแตงกงจะตองค านงถงยอดของตนยางพาราทเหลอดวย เพราะหากตดแตงกงออกไป มาก ใบยางพาราทมหนาทสงเคราะหแสงจะลดนอยลงไปดวยท าใหความเจรญเตบโตลดนอยลง ปกตจะตด กงออกแตละครงประมาณ 1 ใน 3 ของเรอนยอด ชวงเวลาทเหมาะสมส าหรบการตดแตงกง ในปแรกตด แตงไดตลอดเวลา ปท 2 และ 3 ควรด าเนนการเมอยางพาราเรมชะงกการเจรญเตบโต ประมาณเดอน ธนวาคม-มกราคม

8. ปองกนภย ภยทเกดกบสวนยางพาราเกดไดจากคน สตว โรคราแมลง และภยธรรมชาต 1 ภยจากคน เกดจากความรเทาไมถงการณ หรอเกดจากเจตนาทไมหวงดตอเจาของสวน ยางพารา

ความรเทาไมถงการณ มกไดแกการไมเขาใจในขนตอนของการบ ารงรกษา การถากวชพชรอบ โคน หรอในแถว หรอพรวนโคนด าเนนการใกลโคนตนยางพาราขนาดเลกท าใหกระทบกระเทอนถงเรอน ราก การถางในแถวโดยมดหรอเครองตดหญาตดล าตนของตนยางพารา หรอ มดบาดล าตน เปนแผล การ พนสารเคมก าจดวชพชถกยอดยางพาราท าใหยอดของตนยางพาราเหยวเฉา หรอการใสปยใกลบรเวณโคน ท าใหตนยางพาราเหยวตาย เปนตน ภยทเกดจากเจตนา เชนโกรธแคนเจาของสวนยางพารา มาแอบฟนตน ยางพาราทง หรอใชยาฆาตอรดบรเวณโคนตนท าใหตนยางพาราตาย เปนตน

การปองกนและแกไข ภยทเกดจากการรเทาไมถงการณสามารถแกไขไดโดยการใหความร และควบคมการปฏบตงานอยางใกลชด ส าหรบภยจากการเจตนาจ าเปนตองแกไขโดยกระบวนการมวลชนสมพนธและทางนตศาสตร

2 ภยจากสตว เกดไดทงสตวเลยงและสตวปา ภยจากสตวเลยง พบมากคอวว ควายเขามา กนหญาในแปลงปลกยางพาราเหยยบย าถกตนยางขนาดเลกเสยหาย หรอใชล าตวเสยดสกบเปลอกตนยาง

47

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

การปองกนและแกไข การลอมรว หรอการก าจดวชพชทเปนอาหารของสตวเลยง จะปองกนไดสวนหนงในบางครงอาจจ าเปนตองใชยามระวงสตวเลยง ตดปายตกเตอนเจาของสตว หรอพบปะ พดคยกบเจาของสตว หากด าเนนการแลวยงแกปญหาไมไดกตองด าเนนการตามกฎหมาย ในสวนของสตวปาการท าแปลงใหเตยนโลงอยโดยสม าเสมอปองกนเมนและหมได ส าหรบชางปาปองกนไดโดยงดปลกพช อาหารชางในพนทปลกยางพาราจะท าใหปญหาเบาบางลง

3 ภยจากโรค รา แมลง ทมกจะพบในแปลงยางพาราคอโรคใบยางพารารวงในชวงฤดฝน ทเกดจากรา ไฟทอปเทอรา ซงเกดกบยางพาราบางชนดโดยเฉพาะพนธ RRIM 600 โรคราด าท าลายทอน ายางท าใหยางพาราหนาแหงไมมน ายางพาราไหล โรคราสชมพทกงของยางพาราขนาดใหญ ในสวนของเม ลงทพบมากคอปลวกกดกนเปลอกรากทแหง ท าใหเกดชองวางระหวางดนกบรากตนยางพาราท าใหตน ยางพาราเหยวตาย ตวดวง หนอนทราย เพลย หอย สามารถก าจดโดยใชสารฆาแมลง

การปองกนและแกไข ตองด าเนนการปองกนและแกไขจากสาเหตของโรครานน โรคใบ รวงจากราไฟทอปเทอรา กอนปลกจะตองศกษาจากแผนทขอบเขตโรคระบาดยางพารากอนวาเขตพนทท จะปลกนนมการระบาดของโรคนหรอไม หากมตองงดปลกยางพาราพนธทออนแอตอโรคน แตหากปลก ไปแลว วธปองกนเบองตนคอ หยดการแพรกระจายของเชอราชนดน เชอราชนดนไมสามารถตดตอไปทาง อากาศได พาหะของราชนดนคอคน รถยนต ทเคยผานแปลงทมราชนดนระบาด หรอเครองมอกรดยางพารา ทเคยใชกบแปลงทมราชนดนมากอนโดยเฉพาะ อยางไรกตามการปองกนกท าไดยากยง ผลกระทบของโรค น จะท าใหน ายางพาราลดปรมาณลงเพราะใบสเขยวทมคลอโรฟลลถกท าลายการสรางอาหารโดยการ สงเคราะหแสงลดลง ดงนนหลงจากการเกดใบรวงผานไปแลว เจาของสวนจะตองปรบปรงแปลงปลกโดย การใสปย ยเรย เรงการงอกของใบเพอใหการสงเคราะหแสงเปนไปตามปกต

4 ภยจากธรรมชาต เกดจากความปรวนแปรของธรรมชาตรอบตว เชน ฝนตกหนกเกด น าทวมแปลงยางพาราขนาดเลกแชขงอยหลายวน ฝนทงชวงเกดความแหงแลง บางครงเกดไฟปาลกเผาไหม แปลงปลก ลมแรง ท าใหตนยางพาราโคนลม ลมพายหมน ท าใหกงยางพาราหก เปนตน

การปองกนและแกไข ภยจากธรรมชาตนบเปนภยทปองกนแกไขไดยาก เพราะเจาของ สวนจะไมทราบลวงหนาวาจะเกดภยใดขนในเวลาใด แตภยธรรมชาตทไมรนแรงกแกไขไดบาง เชน

1) การปองกนลมทเกดจากลมมรสมซงจะท าใหตนยางพาราทมอายประมาณ 3 ปขนไปลมจากลมมรสมทพดแรง ไดแนะน าไวแลวในขนตอนของการปกหลกหมายปลกแตบางครง ก าหนดทศทางของหลกไมไดหากเกดลมมรสมพดแรงจะปรากฏในกรณลมมรสมตะวนตกเฉยงใต ในชวง ยางพาราลมกอนหนาทจะตดแตงกง หรอลมไปกอนแลว แกไขไดโดยการตดยอดของตนทลม แลวใชรถ แบคโฮ ขดหลมฝงใหม หรอขดหลมดวยแรงคนปลกใหมกได

2) การปองกนไฟไหมสวนยางพารา ทเกดจากความแหงแลง ในประเทศไทยจะ เกดความแหงแลงในชวงปลายปถงตนประหวางเดอนธนวาคม-เมษายน การปลกสรางสวนยางพาราเปน การลงทนสง หากถกไฟไหมเสยหายคาตอบแทนตาง ๆ ทจะไดรบเปนศนย จงจ าเปนตองปองกนไฟไหม อยางไดผล หลกการส าคญของการปองกนไฟคอการลดวชพชออกจากแปลงใหมากทสด เมอมวชพชอย นอยไฟกไมเกดขนในแปลง การปองกนไฟมหลายวธ แตทไดผลทสดส าหรบการปองกนไฟในแปลง ยางพาราคอ

48

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

2.1) ใชรถแทรกเตอรลอยางไถพรวนระหวางแถวของยางพารา โดยใชรถ แทรกเตอรลอยางตดผานไถ 7 จาน ไถระหวางแถวด าเนนการระหวางเดอน พฤศจกายน-ธนวาคม จะท าให วชพชถกไถพลกทบอยใตผวดน ส าหรบขไถในแปลงยางพาราอาย 1 ปไถแยกจากโคน ยางพาราอาย 2-6 ป

2.2) การท าแนวปองกนไฟ วธนใชกบสวนยางพาราทปลกในพนทลาดชนทกชนอาย และยางพาราทเปดกรดแลวทกสภาพพนท เนองจากในพนทดงกลาวเครองจกรเขาไปท างานไมได วธการ ท าแนวกนไฟ โดยการใชจอบถากวชพช กวาดรวมกองกลาง และท าการชงเผา แนวกนไฟทจะท า ท ารอบ เขตแปลง รมทางตรวจการ และท าแนวยอยในแถวยางพาราเพอใหมวชพชหลงเหลออยนอยทสด และถา สามารถถากวชพชออกจากแปลงปลกมาเผาไดมากทสดกจะปลอดภยทสด อยางไรกตามกรณมพนทมาก ๆ การจะท าใหวชพชหมดสนไปในครงเดยวจะไมทนกบความแหงแลง จงควรท ากจกรรมตาง ๆ เปนขนเปน ตอน ดงน

49

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

- ท าแนวกนไฟรอบแปลง และทางตรวจการกอนโดยถากหญาดวยจอบกวาง ประมาณ 20 เมตร กวาดวชพชรวมกลางแถวยางพาราและท าการชงเผาในเวลากลางคน การชงเผาควร ระวงมใหมความรนแรงโดยจ ากดกองเชอไฟใหมขนาดเลก และหางตนยางใหมากทสด

- ตอมาท าแนวซอยเขากลางลอคทเหลอไปเรอย ๆ จนหมดพนท ขอควรระวงในการท าแนวกนไฟและชงเผา

1) ระหวางท าแนวปองกนไฟและชงเผาไมเสรจ จะใชยามระวงไฟในเวลากลางคน 2) แปลงทจะท าการถากเตยนในแนวกนไฟไดจะตองก าจดวชพชมาอยางตอเนอง 3) ในกรณพนทลาดเทการท าแนวกนไฟในขนตอนท 2 และ 3 ควรกองเศษวชพชไวใกล แถวทอย

ขางลางมากกวาขางบน เพราะเวลาเผาไฟยอดไฟจะเอยงขนเขา กองวชพชควรมความกวางไมเกน 50 ซม. 4) วชพชทถางหรอถากไวใหท าการเผาโดยเรวไมควรทงไวเกน 7 วน ควรจะชงเผาขณะท เศษวชพชม

ความชนหลงเหลออยบาง จะท าใหการชงเผาสะดวกขน ทงนขนอยกบจ านวนเนอทดวย หาก พนทเปนผนใหญควรวางแผนการถางวชพชเปนตอนชวย และชงเผาไปตามล าดบ ไมควรถางวชพชหมด คราวเดยวทงแปลงแลวคอยจดเพราะจะท าใหหญาแหงกรอบ ไฟไหมรนแรง

5) ชวงเวลาการชงเผาทดทสดระหวางเดอน พฤศจกายน-มกราคม ซงเปนชวงอากาศเยน ใช เวลาระหวาง 18.00 น. - 24.00 น .

6) การเรมเผาใหเรมจากทางใตลมกอนเสมอ โดยเลอกแถวทอยใตลมทสด และในแถวกให เผาจากใตลมเชนกนเมอแถวแรกไฟไหมไปประมาณ 10 เมตร จงเผาแถวท 2 โดยใน 1 แถวมคนงาน ประจ า 2 คน ส าหรบในพนทลาดเท ใหเรมเผาจากยอดเขาลงหาตนเขา

7) อปกรณประจ าตวคนงานทมหนาท ชงเผาคนท 1 มถงฉดน าคนท 2 มไมตไฟ เมอไฟลก แรงคนงานทง 2 จะชะลอการลกไหมดวยการใชอปกรณดบไฟทม และเมอเผาแตละแถวเสรจแลวจะท า การดบไฟทคงไมเศษไมปลายไมเปนถานไฟใหหมด

8) ในเชาของวนรงขนจะตองจดคนงาน 1 หมออกตรวจสอบบรเวณทเผาผานไปแลวเมอคน หากปรากฏมไฟยงคกรนอยในแปลงปลกใหดบใหหมด เวลาทตรวจสอบทดทสดคอประมาณ 11.00 น. ซงแดดเรมรอนขน อยางไรกด การจ ากดวชพชอยางตอเนองและสม าเสมอจะชวยใหการชงเผากระท าไดงายและ ไมมผลกระทบตอตนยาง กลาวคอ การใชสารเคมก าจดวชพชประเภทใบเลยงเดยวใหหมดจากแปลงตงแต ยงมขนาดเลก และเมอวชพชเปลยนสภาพเปนใบเลยงค ใหท าการก าจดบอยครงใหยอยสลายในฤดฝนให มากจะชวยใหมเศษวชพชเหลอตกคางในฤดแลงนอยลงมาก

9 ส ารวจอตรารอดตายและความเจรญเตบโต ส ารวจอตรารอดตายและความเตบโต เปนการประเมนผลการท างานทผานมาในทกๆป วา ม

ความส าเรจ หรอผดพลาดประการใด เพอจะไดแกไขไดในปตอไป ขอมลทตองส ารวจ คอ - เปอรเซนตรอดตาย คอจ านวนตนยางพาราทรอดตายในแตละป การปลกยางพารา โดยทวไปควรมจ านวนตนรอดตายในปแรกไมนอยกวารอยละ 90 ปทสองไมนอยกวารอยละ 95 และปท สามไมนอยกวารอยละ 95 จงจะประสพผลส าเรจ

50

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

- ความโตทางเสนรอบวงระดบอก (Girth at Breast high) หรอเรยกยอๆวา GBH คอความโตทางเสนรอบวงในระดบ 1.50 ม. ใชหนวยวดเปน เซนตเมตร ยางพาราเปนพชโตเรว

51

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

- ความสง ตนยางพาราจะมความสงเฉลยเมอโตพรอมกรดทอาย 6-7 ปประมาณ 12- 15 เมตรตามลกษณะของแตละชนดพนธและการจดระยะปลกดงนนความสงเฉลยทกปนาจะเพมขนปละ 2 เมตรเปนอยางนอยถาเรมปลกทนในเดอนพฤษภาคม ของทกป การวดความสงวดจากพนดนถงเรอนยอด นยมใชหนวยวดเปนเมตร ชวงเวลาของการด าเนนการควรด าเนนการเมอตนยางพาราชะงกการเจรญเตบโตจากความแหงแลงประมาณเดอนธนวาคม-กมภาพนธ ของทกป ขอมลทงสามอยางสามารถตรวจวดพรอมกนได จ านวนตนทเปนตวอยางทใชตรวจวดขนอยกบปรมาณพนททปลก โดยขอเทจจรงแลวหากส ารวจตรวจวด ไดถง 100% ขอมลจะถกตองมาก

4.3 การเกบเกยวผลผลตน ายางพารา

1. การเตรยมการกอนกรดยางพารา เมอยางพาราทปลกไวมอาย 6 – 6.5 ปเตม จะตองท าการตรวจสอบดวายางพาราท ปลกไวมขนาดโตทจะท า

การกรดยางไดประมาณ รอยละเทาใด โดยการวดความโตทางเสนรอบวงทระดบ อก วามยางพาราทโตเกน 50 ซม.จ านวนเทาใด ท าเครองหมายไวใหชดเจนโดยอาจจะใชสแดงทาไวเปน รปเครองหมายไดๆกได การเปดกรดในปแรกควรมจ านวนตนทไดขนาดมากกวา 50% ของจ านวนปลก ทงหมด ปจจบนนยมกรดยางพาราหนาแรกทความสง 75 ซ.ม. ขนาดของล าตนอาจจะเลกกวาเดมไดบาง แตไมควรต ากวา 45 ซ.ม.หากมจ านวนตนทกรดไดนอยกวา 50% ใหเปดกรดในปท 7 ซงสามารถกรดได ทกตนแลว ยกเวนตนทปลกซอมในปท 2 และยงมขนาดเลก

2. การกรดยาง ระบบการกรดยางของสวนปา ใชระบบการเปดหนากรด 1/3 ของล าตน กรด 1 วน หยด 1 วน ขอปฏบตของผกรดยางพาราในแปลงกรด ผกรดยางจะตองปฏบตในเรอง ตางๆ ดงน 1. ต าแหนงทจะท าการเปดกรดยางพารา โดยทวไปจะเปดกรดทระดบความสง 1.50 เมตรเหนอรอย

เทาชาง แตจากการวจยของสถาบนวจยยาง แนะน าวาเฉพาะหนากรดแรกใหเปดกรด ทความสง 75 ซ.ม. เหนอรอยเทาชางจะเหมาะสมทสด

2. กรดยางจากซายบนมาขวาลาง ใหมความลาดเอยงของหนากรด ประมาณ 35 องศา กอนเปดกรดจะตองท ารอยขด หนาหลง เพอไมใหหนากรดล าไปดานหนงดานใด และน าลวดรบ จอกยางมาผกไวต าจากหนากรดประมาณ 6 - 8 นว ในรองรอยขดดานหนาต ากวาหนากรดประมาณ 4 นวใหปกลนยางเพอรบน ายางลงจอกรบน ายาง

3. การกรดยางแตละครง ตองสญเสยเปลอกนอยทสด ไมเกนครงละ 2-3 มลลเมตร ในหนงเดอนสญเสยเปลอกไมเกน 3 ซ.ม.

4. กรดยางทกวนทฝนไมตกระหวางเวลา 24.00 - 06.00 น. เรมเกบน ายาง 06.00 - 08.00 น. วนไหนกรดยางไมไดใหแจงใหเจาของสวนยางพาราทราบ การเปดกรดยาง สปดาหแรก ใหหงายจอกรบน ายางไวเพอท าเศษยาง เมอน ายางเรมไหลดแลวจงเกบน ายางสดสงจดชงใน กรณขายน ายางสดหรอน าไปแปรรปทโรงงานกรณท ายางแผนดบ หลงการเกบน ายางแตละครง ใหคว าจอกไวทลวดรบน ายาง แมจะมน ายางไหลอยกตาม เพอปองกนกรดในอากาศ หรอทมาพรอมน าฝนไป ตกคางอยในจอกยาง ซงจะท าใหจอกยางสกปรกท าใหน ายางทกรดวนตอไปแขงตวในจอกได

5. ไมกรดยางในวนทฝนตกจนหนากรดเปยกชน 6.เศษยางทกประเภทเปนผลผลตทเกดขนใหรวบรวมสงเจาของสวนยาง ยางพาราเพอน าไปจ าหนาย

แบงผลประโยชนตามขอตกลง

52

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

7. ผกรดยางตองทายาปองกนเชอราผสมดนในหนากรดทผานมาแลวทกเดอน 8. อปกรณทใชในการกรดยางอนไดแก มดกรดยาง หนลบมดกรดยาง เครองให แสงสวางในเวลา

กลางคน ถงเกบรวบรวมน ายางสด เปนอปกรณสวนตวทผกรดยางตองหามาดวยตนเอง ทงน จ านวนวนกรดรวมตอปไมควรเกน 160 วน

53

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

3 การเกบรวบรวมน ายางสด ตนยางพาราทไดท าการกรดยางทกตนจะมน ายางสดไหลลงจอกทหงายรบไวประมาณ 2-3 ชวโมง สวนใหญจะหยดไหล ชวงเวลาการไหลขนอยกบอณหภมในแปลงกรดดวย หากเปนชวงอากาศหนาวเยนจะไหลนานกวาชวงอากาศรอน ผกรดยางจะตองใชการสงเกตเอง เมอน ายางพาราสวน ใหญหยดไหลแลวผกรดยางพาราจะเกบน ายางพาราลงถงเกบ ซงเปนถงปากกวางเทากนถง เมอเกบน ายาง หมดทกตนแลว จงเทใสถงทมฝาปดเพอการขนสง เมอรวบรวมน ายางไดแลวกจะเขาสขบวนการจ าหนายตอไป

4 การค านวณผลผลตรายป การค านวณผลผลตเพอประมาณการเปาหมายรายป ด าเนนการดงน

- กรณแปลงเปดกรดหลง 3 ปขนไป ไดจากการเกบสถตยอนหลงรายแปลงของสวนปาเพอหาคาเฉลยตอไร จากนนจงน ามาใชค านวณประมาณการเปาหมายปถดไป ดงสมการ

คาเฉลยปรมาณผลผลตน ายางพารารายแปลง (กก./ไร) x พนท (ไร) = เปาหมายรายแปลง - กรณแปลงเปดกรด 1-3 ปแรก การค านวณผลผลตจากการอางองขอมลผลผลตจากสถาบนวจยยาง ดง

สมการ ขอมลผลผลตยางเปดกรดตามอาย 1-3 ป รายแปลง (กก./ไร) x พนท (ไร) = เปาหมายรายแปลง

ตารางแสดงขอมลอตราผลผลตยางพาราตามอายการเปดกรดยางพาราพนธ RRIM 600 ปกรด 1 2 3

ผลผลต (กก./ไร) 171 233 280 ดงนน ผลรวมของเปาหมายรายแปลง = เปาหมายผลผลตยางพาราประจ าป

4.4 นเวศวทยาทเหมาะกบการปลกและการเลอกชนดพนธ

สวนปาภสวรรค ไดด าเนนการปลกไมเศรษฐกจ โดยคดเลอกสายพนธทเหมะสม คอ ไมสก และไมยางพารา โดยพจารณาจากปจจยตางๆ ดงน

ไมสก (Tectona grandis) ไมสก มถนก าเนดอยในตอนใตของประเทศอนเดยพมาไทยลาว (สวนทตดภาคเหนอของไทย)และ

อนโดนเซยส าหรบประเทศไทยนนไมสกจะขนอยเปนสวนใหญในปาเบญจพรรณทางภาคเหนอและบางสวนของภาคกลาง ไมสกชอบขนตามพนททเปนภเขาหรอตามพนราบดนระบายน าไดดน าไมทวมขงซงอาจจะเปนดนรวนปนทรายหรอดนทมความลกมาก ๆ โดยเฉพาะดนทเกดจากหนปนซงแตกแยกผพงจนกลายเปนดนรวนลกไมสกจะเตบโตไดดหากขนอยเปนกลมไมสกลวน ๆ เปนหยอมๆหรออาจขนปะปนอยกบไมเบญจพรรณอน ๆ เชนไมแดงประดมะคาโมงชงชนตะแบกฯลฯโดยมไมไผชนดตาง ๆ เปนไมชนลาง

ปจจยส าคญตอการเตบโตของไมสกซงอาจใชเปนแนวทางในการพจารณาคดเลอกพนทในการปลกไมสกพอสรปได ดงน

54

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

1. ไมสกจะเตบโตไดดในพนทชมชนมากกวาทแหงแลงปรมาณน าฝนทเหมาะแกการเตบโตและมเนอไมงดงามของไมสกอยระหวาง 1,000–2,000 มลลเมตรตอปและฝนไมทงชวงนานเกนไปในระหวางฤดการเตบโตนอกจากนจะตองมชวงฤดแลงทชดเจน 3-4 เดอน

2. อณหภมทเหมาะแกการเตบโตของไมสกอยระหวาง 25–35 องศาเซลเซยส 3. ไมสกเปนไมทชอบแสงสวางความเขมของแสงทเหมาะสมคอ 75–95 เปอรเซนตของปรมาณแสงกลาง

วนทไดรบเตมทการปลกไมสกจงไมควรปลกในรมหรอใกลตนไมใหญซงอาจบดบงแสงแดดแกไมทปลกได 4.ดนทเหมาะสมตอการเตบโตของไมสกคอเปนดนทมการระบายน าไดดไมเปนดนดานดนคอนขางลกดน

รวนปนทรายหรอดนทเกดจากการผสลายของหนปนมคา pH ประมาณ6.5–7.5สวนดนทไมเหมาะสมกบการปลกไมสก คอดนเหนยวดนลกรงดนทรายและทมน าทวมขง

5. สภาพภมประเทศทเหมาะสมแกการเตบโตของไมสกโดยทวไปจะมความสงจากระดบน าทะเลไมเกน 700 เมตรเปนพนทราบถงลาดชนเลกนอยไมเกน15 เปอรเซนต (ทมา ส านกสงเสรมการปลกปา กรมปาไม) ยางพารา (Hevea brasiliensis )

ยางพาราในประเทศไทยไดขยายออกไปทกภาค แตจากขอมลของสถาบนวจยยาง กระทรวงเกษตรและสหกรณพบวา ผลผลตยางโดยเฉลยทไดจากแตละภาคแตกตางกน ทงนเพราะการใหผลผลตของตนยาง ไมวาผลผลตน ายางและหรอเนอไม ขนอยกบปจจย 3 ประการ คอ พนธยาง ความเหมาะสมของพนท และการจดการสวนยาง ดงนน ในการปลกสรางสวนยางนอกจากพจารณาเลอกพนธยางและการจดการสวนยางทถกตองแลว ยงตองพจารณาความเหมาะสมของพนทส าหรบปลกยางดวย โดยมปจจยทางดนและปจจยทางภมอากาศ ดงน

ปจจยทางดน สภาพพนทและลกษณะดนทเหมาะตอการปลกยางพารามดงน 1. เปนพนททความลาดชนไมเกน 35 องศา ถาความลาดชนเกน 15 องศา การปลกตองท าแบบขนบนได 2. หนาดนลกไมนอยกวา 1 เมตร มการระบายน าดไมมชนหนหรอชนดนดาน 3. ระดบน าใตดนต ากวาระดบผวดนมากกวา 1 เมตร 4. เนอดนเปนดนรวนเหนยวถงรวนทราย ไมเปนดนเกลอหรอดนเคม 5. ไมเปนพนทนาหรอทลมน าขง สของดนควรมสสม าเสมอตลอดหนาตดดน 6. ดนไมมชนกรวดอดแนนหรอแผนหนแขงในระดบต ากวาหนาดนไมถง 1 เมตร เพราะจะท าใหตนยาง

ไมสามารถใชน าในระดบราดแขนงในฤดแลงได และหากชวงแลงยาวนานจะท าใหตนยางตายจากยอดลงไป 7. ระดบความสงจากระดบน าทะเลไมเกน 600 เมตร ถาสงกวานอตราการเจรญเตบโตของตนยางจะลดลง 8. มคา pH ระหวาง 4.5 - 5.5 ไมเปนดนดาง ปจจยทางภมอากาศ 1. ปรมาณน าฝนไมนอยกวา 1,250 มลลเมตรตอป 2. มจ านวนวนฝนตก 120 - 150 วนตอปบางพนทซงมลกษณะดนและภมอากาศไมเหมาะสมจ าเปนตอง

มการจดการสวนยางอยางถกตองจงจะสามารถแกไขปญหาไดในระดบหนง แตเกษตรตองเสยคาใชจายเพมขนอนเปนการเพมตนทน ซงมหลายวธดงน

55

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

1. ปรบปรงดนเพอเพมอนทรยวตถใหแกดนโดยการใสปยอนทรย เชน ปยคอก ปยหมก เพอชวยใหโครงสรางของดนดขน มความรวนซย สามารถอมน าและรกษาความชนในดนไดด

2. ดแลรกษาสวนยางกอนเขาฤดแลง โดยการใชวสดคลมดนรอบโคนตนยางในชวงอาย 2 ปแรก หลงจากปลก จะชวยใหดนเกบรกษาความชนไวไดในชวงฤดแลงและทาปนขาวบรเวณล าตน เพอปองกนล าตนไหมจากแสงแดด

3. ใสปยบ ารงตนยางดวยปยเคมรวมปยอนทรย ตามค าแนะน าเพอใหตนยางสมบรณแขงแรง 4. สวนยางทเปดกรดแลว ไมควรไถพรวนในระหวางแถวยาง 5. กรณทปลกยางในดนทมการระบายน าไมดหรอเกดน าทวมขง ควรขดคระบายน า โดยขดคระบายน า

ใหระดบน าใตดนอยลกจากระดบผวดนมากกวา 2 เมตร

56

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

ตนยางทปลกในพนทไมเหมาะสม จะมผลท าใหเจรญเตบโตชา ไมตานทานโรค ผลผลตต า และยงอาจมผลกระทบตามมาจากภยธรรมชาตไดอกดวย ดงนน ในการตดสนใจปลกยางพาราเกษตรกรควรพจารณาตามหลกเกณฑส าหรบการปลกยางพาราใหเหมาะสม เชน การเลอกพนทปลก พนธยางทเหมาะสมกบพนทและการจดการสวนยางทถกตอง เพอชวยใหตนยางสมบรณแขงแรง สามารถทนตอภาวะทเกดขนจากความแหงแลงและภยธรรมชาตอน ๆ ได การเตรยมพนทปลกสวนยาง จะตองปรบพนทใหมสภาพเหมาะสม ทงดานการปฏบตงานในสวนยางและการอนรกษดนและน า ตองวางแผนการใชพนทอยางมประสทธภาพเพอความสะดวกในการดแลบ ารงรกษาตนยาง ไดแก การท าความสะอาดพนท การวางแนวปลก การขดหลม และการจดท าขนบนไดเปนตน

การวางแนวปลกในพนราบ เรมจากการวางแถวหลกหางจากแนวเขตสวนไมนอยกวา 1.5 เมตร ตามแนวตะวนออก - ตะวนตก ไมขวางทศทางลมในแตละแถวหางกนแถวละ 7 เมตร และการปลกยางในแตละตนควรมระยะในการปลกหางกน 3 เมตร ดงนนในพนท 1 ไร จะปลกไดประมาณ 80 ตน เกษตรกรควรมพนทปลกไมนอยกวา 15 ไร จงจะคมทน เมอปลกยางแลว เกษตรกรตองคอยดแล ก าจดวชพช ใสปย ปลกพชคลมดน ตลอดจนคอยตดแตงกงทเหลออยสงกวา 250 เซนตเมตร เมอตนยางมเสนรอบวง 50 เซนตเมตรขนไป (วดทความสงจากพนดน 1 เมตร) กสามารถกรดยางได นนคออายของตนยางจะอยประมาณ 7 ป ขนไป

สายพนธยางพารา สามารถแบงออกเปน 3 กลม ดงน กลมท 1 พนธยางเพอผลผลตน ายาง เปนพนธทใหน ายางพาราสงเปนหลก มงเนนผลผลตน ายางพารา

เชน RRIT 251 (RRIT ยอมาจาก Rubber Research Institute of Thailand หรอ สถาบนวจยยางแหงประเทศไทย , RRIT 226 , BPM 24 แล ะ RRIM 600 ( RRIM ย อ ม าจ าก Rubber Research Institute of Malaysia หร อ สถาบนวจยยางแหงประเทศมาเลเซย) เปนตน

กลมท 2 พนธยางเพอผลผลตน ายางและเนอไม เปนพนธทใหผลผลตน ายางสงและมการเจรญเตบโตด ลกษณะล าตนตรง ใหปรมาตรเนอไมในสวนล าตนสง เชน PB 235 , PB 255 และ PB 260 เปนตน

กลมท 3 พนธยางเพอผลผลนเนอไม เปนพนธทมการเจรญเตบโตดมาก ลกษณะล าตนตรง ใหปรมาตรเนอไมในสวนล าตนสงมาก ผลผลตน ายางจะอยในระดบต ากวาพนธยางในกลม ท 1 และ 2 เชน ฉะเชงเทรา 50 , AVROS 2037 และ BPM 1 เปนตน

สรปเหตผลการคดเลอกสายพนธ

ไมสก ในพนทของสวนปาภสวรรคสภาพดนเปนดนรวน และดนรวนปนเหนยว สภาพปาเคยเปนปาเบญจพรรณมา

กอน มความสงจากระดบน าทะเลโดยเฉลยอยระหวาง 200-450 เมตร ปรมาณน าฝน ตงแตป พ.ศ. 2561 เฉลย 1,112 ม.ม./ป จงมความเหมาะสมตอการปลกสรางสวนปาสก

ไมยางพารา เนองจากมความตองการผลตน ายางพารา จงไดคดเลอกสายพนธยางพารา ทปลกไดแก RRIT 251และ RRIM 600

สวนปาภสวรรค ไดด าเนนการคดเลอกสายพนธทมความเหมาะสมในพนท จ านวน 2 ชนด ไดแก 1. RRIT 251 เปนยางพาราลกผสมของประเทศไทยก าลงไดรบค าแนะน าจากสถาบนวจยยางปรมาณน ายางม

มากกวาพนธ RRIM 600 ในหนากรดแรกผลผลตตอไรตอปอยในเกณฑดไดผลผลตมากกวา 300 กโลกรมตอไรตอป

57

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

2. RRIM 600 เปนยางพาราลกผสมของประเทศมาเลเซยในประเทศไทยนยมปลกชนดนมากใหผลผลตปานกลางปลกไดทกสภาพดนมความตานทานตอโรคราใบรวงจากเชอราไฟทอปเทอราทท าใหใบยางรวงในฤดฝนนอยในเขตทมโรคนจงไมสมควรปลกล าตนมขนาดเลกราคาเนอไมหลงกรดมราคาซอขายต ากวาชนดพนธอนมความทนทานตอการกรดถปานกลาง

58

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

5.ระบบการท าไม

5.1 ระบบการเกบเกยวผลผลต (Harvesting System)

การเกบเกยวผลผลต (การท าไม) ของสวนปาภสวรรค เลอกใชเครองมออปกรณและยานพาหนะทมผลกระทบตอพนทแปลงสวนปาทปลกนอยทสด เกบเกยวภายใตแผนการจดการอยางยงยน กลาวคอ ไมเกนปรมาณความเพมพนรายป โดยมขนตอนดงน 1. การโคนลม (Falling) โคนลมไมสกทไดส ารวจคดเลอกและท าเครองหมายไวแลว ดวยเลอยยนตหรอเลอยมอ โดยการจางเหมาแรงงานจากราษฎรใกลเคยงสวนปา การปฏบตงานไดพยายามใหมผลกระทบตอตนไมใกลเคยงใหนอยทสด 2. การชกลากไม (Loading) หลงจากโคนลมและตดปลายไมออกแลว จะใชรถแทรกเตอรลอยางชกลากออกมาไวบรเวณรมทางตรวจการ เพอใหรถยนตบรรทกไมเขาไปลากขนมายงหมอนไม 3. การหมายตดทอน (Bucking) 3.1 ตดทอนในบรเวณหมอนไมถาวร เพองายตอการตรวจวดแยกขนาดและคดคณภาพของไม ลกคาเขามารบไมไดสะดวก 3.2 ตดทอนบรเวณรมทางตรวจการ ในกรณทไมมขนาดใหญหรอยาวเกนกวาจะลากขนเขาหมอนไมได โดยยดตามขนาดมาตรฐานของ อ.อ.ป. และความตองการของตลาด 4. การจดเรยงไมในหมอนไม 4.1 จดเรยงตามกลมขนาดความโตของทอนไม 4.2 จดเรยงโดยแยกคณภาพไม 4.3 จดแบงออกเปนกอง ประมาณ 6-7 ลบ.ม. เพอสะดวกตอการขนยายและการบรรทกของรถยนตแตละคน 5. ปรมาณไมทน าออก (Annual cut) 5.1 ท าไมออกตามแผนงานทไดรบอนญาตใหท าออกรายป 5.2 ปรมาณไมทท าออกรายปจะไมเกนปรมาณความเพมพนรายป

5.2 เทคนคการลมและตดทอนไมสก

5.2.1 การวางแผนการปฏบตงานการตดไมหรอการลมไมสก ในสวนปาทปลกไว ( Man-made forests) เพอน าไมสกทโตไดขนาดหรอมอายครบรอบตดฟนออกมาใชประโยชนตามวตถประสงค แตละครงไมวาจะเปนการตดโดยวธเลอกตด (Selection cutting) ตดโดยวธตดหมด (Clear cutting) หรอเลอกตดเฉพาะตนขนาดเลกออกกตาม การตดไมออกแตละครง ยอมเปนบรเวณกวาง และมตนไมทถกตดออกเปนจ านวนมาก ดงนน ในกรณเชนน การวางแผนลวงหนาเปนพเศษจะชวยใหการท างานสะดวกขน ท าใหการท างานงายขน ปลอดภยกวา และมประสทธภาพมากขนสงส าคญประการแรกทผปฏบตงานจ าเปนจะตองมกคอ"แผนท"

59

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

5.2.2 การเตรยมการลมไม ฤดลมไมทเหมาะสมคอฤดฝน เพราะเปนฤดทมดนออน ไมไมแตกงาย ตนไมหรอพชอน ทเสยหายเพราะการลมไมฟนตวไดงาย ดงนนฤดลมไมในประเทศไทยจงมกจะเรมตนกนในเดอน มถนายน ซงเปนตนฤดฝน ไมควรลมไมในเวลาทมอากาศรอนและดนแหงแขง ในเวลาทมอากาศรอนนน เนอไมจะเปราะมากกวาปกต ถาลมไปกระทบดนแขงดวยแลวจะท าใหไมแตกเสยหายไดงายขน การลมไม เปนงานทมอนตรายมากทสด ในการปฏบตงานซงตองการคนงานทมความช านาญและตองการวางแผนการท างานอยางรอบคอบ การลมไมเปนหมควรจะตองก าหนดระยะหางของคนงานทเขาลมไมไวใหมากพอสมควรเพอไมใหตนไมลมลงมาทบพนกงานลมไมคนอนๆ โดยค านวณระยะทางลมของตนไมจากความยาวของตนไม 2 ตน ส าหรบในปาทไมสามารถเหนตนไมไดชดเจนควรก าหนดระยะทางเผอไวเทากบความยาวของตนไม 4 ตน

การก าหนดทศทางของตนไมทจะลม ควรตดสนใจอยางรอบคอบ ซงขนอยกบทศทางทจะบงคบใหตนไมลมหรอการใชลม การเอตนไม ลม สงกดขวางทางลมของตนไมและสงกดขวางบนพนดน นอกจากนนควรมองหาทางหลบภยในขณะทไมลมไวดวย เมอไดก าหนดทศทางลมของตนไมไวแลว เครองมอและอปกรณตางๆ ควรวางไวในดานตรงขามกบทศทางทตนไมลมขางหลงตนไม ท าการแผวถางพนทรอบๆตนไม ทจะท าการโคนใหเตยน ถางทางหลบภย ขณะทตนไมลมลงใหเตยนไว 2 ทาง และไกลพอทคดวาปลอดภย และทางวงหลบภยทงสองดานน ควรท ามมทางดานขางกบแนวดานหลงของตนไม 45องศา รอบๆ โคนตนไมทท าการโคนลม ควรใชมดหรอขวานถากเปลอกตามแนวรอบๆบรเวณทจะตดใหเรยบกอนเพอเปนการปองกนไมใหโซเลอยทอเรวเกนไป

5.2.3. การลมไมขนาดเลก ไมขนาดเลก เชน ไมตดสางขยายระยะ (Thinning) โดยปกตจะใชพนกงานเลอยยนตเขาด าเนนการเพยงคนเดยว สวนการลดกงหรอตดทอนกงไมนน จะใชขวานโดยใชคนงานเปนหม ตงแต 2 คนขนไป การตดทอนกงไมน ถาคนงานรจกวธใชเลอยยนตแลว จะไดเปรยบกวาการใชขวานมาก ตนไมทมขนาดเสนผาศนยกลางทโคนตน ประมาณ 60 ซ.ม. และมรปทรงปกต จะสามารถบงคบใหตนไมลมไปในทศทางทตองการไดงาย หลงจากทพนกงานลมไมไดก าหนดทศทางการลมไมของตนไมแลว และถางวชพชบรเวณโคนตน และท าทางหลบภยในขณะไมลมไวแลว กใชเลอยยนตท าบากหนากอน การบากหนาควรบากใหลกเขาไปในเนอไม ประมาณ 1/5-1/4 ของเสนผาศนยกลางของตนไม และพยายามบากหนาใหชดดน เพอจะไดใชประโยชนจากเนอไมใหมากทสด นอกจากนน การตดไมทเหลอตอไวสง อาจจะท าใหไมสะดวกในการปฏบตงานในภายหลงไดเหมอนกบการบากหนา ควรบากท ามมประมาณ 45 องศา

การท าบากหนา ควรใชเลอยยนต ตดเปนแนวเฉยง 45 องศากอน แลวจงตดตามแนวนอน โดยพยายามใหแนวนอนพบกบแนวเฉยงเปนเสนตรง การท าบากหนา ควรใหหนหนาไปตามทศทางการลมของตนไม เปนมม 90 องศา การบากหนามความส าคญส าหรบการลมไมมาก ถาเราท าบากหนาไมถกตองตามหลกเกณฑ กอาจจะท าใหทศทางการลมของตนไม ไมเปนไปตามทศทางทตองการ การท าลดหลงจะตองพยายามใหอยในแนวนอน และแนวอยสงกวาแนวของบากหนา ประมาณ 2.5-5 ซ.ม. ถาตนไมทท าการลมมขนาดเลกกวาใบเลอย การลดหลงสามารถท าไดงาย โดยการใชเลอยยนตลดหลงเพยงครงเดยวและดานเดยว แตถาตนไมมขนาดใหญกวา การลดหลงจะตองใชเลอยยนตตดหลายครงและหลายดาน

5.2.4 การลมไมขนาดใหญ

60

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

ตนไมทมเสนผาศนยกลางยาวมากกวา 2 เทาของความยาวของใบเลอยการบากหนาจะตองท าจาก 2 ดาน และเพอปองกนไมใหตนไมหนบใบเลอยจะตองบากหนาตามแนวนอนกอน แลวจงบากหนาตามแนวเฉยงลงมาตดกบแนวนอนภายหลง ตอไปใชปลายใบเลอยตดเนอไมเขาไปใหถงศนยกลางของล าตน โดยตดเขาไปทางดานของบากหนา ระดบเดยวกบแนวนอนของบากหนาโดยใหมแกนกลาง เหลออยทง 2 ดานของตนไมหนาอยางนอย 5 ซ.ม. แลวจงท าการลดหลง การลดหลงจะตองอยในระดบความสงกวาแนวนอนของบากหนา ไมนอยกวา 10-20 ซ.ม. ส าหรบตนไมทมพพอนขนาดเลก ไมควรตดพพอนออกกอน เพราะจะมความปลอดภยมากกวา ถาเราปลอยพพอนไวเชนนน ถามความตองการทจะตองตดพพอนออก เพอความสะดวกในการขนยาย กสามารถท าไดสะดวกกวา เมอไดโคนไมลมลงแลวแตถาใบเลอยสนเกนไปทจะท าการโคนลมไมเหมอนกน ซงการตดพพอนออกกอนในกรณนจะชวยท าใหการลมไมงายขน

5.2.5. การลมไมเอน ถาตนไมทจะท าการลม เอนทงน าหนกของล าตนไปทางเดยวกนกบทจะท าการลม เทคนคดงตอไปน จะชวย

หลกเลยงไมใหเกดการแตกราวของเนอไม และเลอยยนตถกไมหนบ ส าหรบไมขนาดเลก หลงจากท าการบากหนาแลว การลดหลง จะตองแบงออกเปน 3 สวน โดยท าลดหลงทางดานขางทง 2 ดานเลยกอนแลวจงท าการลดหลงสวนทเหลอภายหลง

ส าหรบไมขนาดใหญ การท าบากหนาตองไมลกมากกวา 1/4 ของเสนผาศนยกลางของตนไม มฉะนน ใบเลอยจะถกไมหนบได แลวการท าการลดหลงจะตองใชปลายใบเลอยตดเจาะเขาไปทางดานขางของล าตนดานหนงกอน ถาเปนไมขนาดใหญ จะตองใชปลายใบเลอยตดเจาะเขาไปทางดานขางอกดานหนงดวย เนอไมสวนทเหลอ ใหใชเลอยยนตตดเปนมมทแยงลงมายงแนวทท าลดหลงไวกอนแลว

การลมไมทเอนประมาณ 30 องศา สามารถท าไดโดยท าบากหนา ใหหนไปตามทศทางทจะใหไมลม มมของบากหนาทางดานทไมเอนจะตองเลกกวามมของบากหนาทางดานของทศทางทไมลม และใชลมใสทางดานทไมเอน เพอตอกชวยบงคบทศทางการลมของไมดวย

5.2.6. การทอนไม การลมไม การลดกง และการทอนไม ควรท าโดยพนกงานชดเดยวกน โดยท างานตอเนองกนไป ใหเสรจ

เรยบรอยเปนตนๆ ไป ในระหวางท าการทอนไม หรอลดกงไม ทมขนาดใหญ พนกงานเลอยยนตควรจะตองระมดระวงและสงเกตดวา ใบเลอยจะถกไมหนบหรอไม หรอไมซงทก าลงตดทอนอยนน เมอตดขาดแลว จะกลงมาทบพนกงานไดหรอไม ขณะปฏบตงาน พนงงานเลอยยนต ควรจะเลอกยนทางดานทปลอดภยเสมอ โดยเฉพาะในพนทซงเปนภเขา

ส าหรบไมขนาดเลก พนกงานเลอยยนตไมจ าเปนตองมผชวยการทอนไมขนาดเลกบางทเราสามารถใชเลอยยนตทอนไมขาดไดทเดยว โดยไมตองยกเลอยยนตหลายครงและใชลมเพยงอนเดยวกเปนการเพยงพอ ส าหรบปองกนไมใหใบเลอยถกไมหนบ ส าหรบไมขนาดใหญ มความจ าเปนตองมผชวยคอยใหความชวยเหลอ ในการหมายไมทจะตดทอนรวมกบพนกงานเลอนยนต และลกมอจะตองท าการแผวถางบรเวณทจะปฏบตงานใหเตยน เพอความสะดวกในการท างานดวย

ขณะปฏบตงาน ผชวยตองคอยดโดยใกลชดและใชลมชวย หรอใชเลอยยนตแทน เมอพนกงานเลอยยนตเหนอย

61

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

กรณทไมมขนาดใหญเกนกวาใบเลอย การทอนไมจ าเปนตองท าหลายๆ ดาน ซงตองมการเคลอนยายเลอยยนตหลายครง โดยวธการตดทอนดงกลาวนสามารถตดทอนไมทมเสนผาศนยกลางโตกวา 2 เทาของความยาวใบเลอย การใชลมมความจ าเปนมาก เพอปองกนไมใหไมหนบใบเลอย ส าหรบไมทมขนาดใหญมาก อาจจะตองใชลม 2 อน เพอปองกนไมใหไมบดจากดานหนงไปอกดานหนง ซงจะท าใหไมหนบใบเลอย กอนทการทอนไมจะเสรจสนลง เมอพจารณาเหนวา ไมเรมจะหนบใบเลอย ใหรบใสลมเสยกอน เมอตดไมเขาไปลกพอควร

5.3 การปองกนอนตรายจากการลมและตดทอนไม

องคการแรงงานระหวางประเทศ(ILO)ไดใหค าแนะน าเกยวกบความปลอดภยในการลมไมและตดทอนไมไว ดงน 1.ในบรเวณทมการลมไมควรปดประกาศหรอตดเครองหมายเตอนใหทราบโดยเปดเผยและก าหนดอาณาเขตบรเวณทลมไมโดยชดเจน 2.ในกรณทลมไมขางถนนหรอรมทางรถไฟ จะลมไดกตอเมอไดมการปองกนอนตรายใหแกผสญจรไปมาเรยบรอยแลว 3.ไมควรใหผอนซงไมมหนาทเกยวของเขาไปในบรเวณทจะลมตามทประกาศหรอเตอนไวในขอ 1 4.หวหนางานจะตองรวาคนงานก าลงลมหรอตดทอนไมอย ณ ทใด เพอความปลอดภยของตนเองและผอน 5.ใหตดเถาวลยหรอสายระโยงรยางคทยดตนไมทจะลมและตนไมใกลเคยงออกเสยกอน 6.เมอจะลมไมตนใดตองไมมคนงานหรอบคคลอนอยในบรเวณใกลเคยง ระยะปลอดภยทจะยอมใหคนอนเขามาไดคอระยะ 2 ชวงความสงของตนไมทลมนนเปนอยางนอย 7.การลมไมควรอยในความควบคมของผมความช านาญ 8.คนงานลมไมหรอคนงานตดทอนไม ไมวาจะท างานคนเดยวหรอท างานเปนกลมกด ควรจะท างานหางกนอยางนอย 2 ชวงความสงของตนไมทสงทสดในกลมของตนไมทจะลม 9.ไมควรปลอยใหมการลมไมโดยโดดเดยวหางไกลกนจนไมไดยนสยงตะโกนเรยกของเพอนทลมไมกลมอน 10.คนงานทท างานเกยวของกบการลมไมหรอเตรยมพนทเพอการลมไมหรอท างานอนในบรเวณทมการลมไมควรสวมหมวกนรภย 11.ไมควรท าการลมไมบรเวณใกลเคยงกบสายไฟฟาแรงสงหรอสายไฟฟาอนๆนอกจากจะมเจาหนาทไฟฟามาปองกนและใหความปลอดภยเสยกอน หรอการลมไมนนอยภายใตความควบคมของผมความรความช านาญในการทตองลมหรอตดทอนไมในพนททเปนลาดเขาชน อง๕การแรงงานระหวางประเทศไดก าหนดใหมความระมดระวงเกยวกบความปลอดภยของผเกยวของมากขน ดงน 1.บนพนททมความลาดชนมาก เชนในทองททเปนภเขา การก าหนดเขตอนตรายทางดานลาดเขาควรมอาณาเขตกวางขวางขน และควรมเครองหมายแสดงเขตอนตรายใหมองเหนไดชดเจน ระยะปลอดภยระหวางตนไมทตดแตละตนควรจะกวางอยางนอย 50 เมตร 2.ถาหากเขตอนตรายบนลาดเขามทางหรอรางรถไฟผาน ทางหรอทางรถไฟนนควรจะไดลอมรวเสยทง 2 ดาน และถาหากจะจดคนคอยใหสญญาณแกผคนหรอยวดยานทจะผานไปมาไดกจะชวยใหเกดความปลอดภยขน 3.การตดไมหรอทอนไมบนลาดเขา คนงานควรจะไดสวนรองเทาชนดหนาซงสามารถทนทานตอการกระทบกระแทกได

62

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

4.การลมไมบนลาดเขาชน ตนไมทกตนทลมควรลมลงเขา 5.ตนไมทจะลมตนใดอยบนลาดเขาซงเหนวามอนตรายมาก เวนเสยดกวา 6.การลมไมหรอทอนไมเปนกลมบนลาดเขา ไมควรใหคนงานคนใดคนหนงลมไมหรอทอนไมทางดานบน ไมทลมหรอทอนจะไหลลงมาเปนอนตรายแกคนขางลางได 7.บนลาดเขาชนควรจะท าทกนไมซงไว โดยใชไมซงทตดตนแรกๆ ผกตดกบตอไมโซหรอเชอก เปนการปองกนไมซงตนตอๆ ไปไมใหไหลลงขางลาง 8.การทอนไมบนเขา โดยเฉพาะการทอนไมดวยเครองมอพนเมอง ควรหาทางปองกนปลายไมทตดจะไหลเลอนมาทบคนตดเสยกอนดวย

5.4 การท าทางลากขนไมในปา

เนองจากการท าไมในสวนปามปรมาณไมทท าออกไมคมกบการลงทน ดงนนการตดทางเพอขนสงไมจากสวนปา จงท าไดแตเพยง ทางล าลอง ซงมอายเพยง 1 ป และตอลากขนในฤดแลงซงมเวลาเพยง 4 เดอน พอฝนตกลงมาทางดงกลาวกใชไมไดเมอจะเขาท าไมในปใหมตองซอมแซม หรอท ากนใหม ฉะนนการลากขนไมในสวนปาตองรบท าใหเสรจภายในฤดแลงเพยง 4 เดอนโดยพยายามลากขนไมจากสวนปาออกมากองไวรมทางตรวจการณหลก ใหเสรจกอนฤดฝนจะมาถง เมอไมมาถงรมทางตรวจการณหลก แลวกสามารถวงไดตลอดป เทคนคในการตดทางหรอกรยทาง การขนสงไมโดยรถยนตตามสมควร ในการตดทางลากขนไม มกจะประสบปญหาในเรองหลมหรอททมน าขงอยเสมอ ใหหาทางระบายน าออกโดยขดเปนรองเลกๆ พอใหน าไหลออกได ถาไมมทางระบายน าออกจะใชวธวดน าชวย ถาเปนหลมมากๆ ควรวาง ลกระนาด คอตดไมทอนเลก ๆ วางเรยงขวางถนนแลวใชทอนไมบงคบรมลกระนาดทงสองขางไว ในการตดทางบนเขาไมควรใหมความลาดชนเกน 12% และทางชนในระดบนไมควรใหมระยะทางยาวเกน 50 เมตร ถายาวเกนไปจะเปนเหตใหรถยนตหมดก าลงกลางทางจะเกดอบตเหตไดงาย (ความลาดชนบนเขาทเหมาะส าหรบทางลากไมคอความลาดชน 6 %) ถาชน 8 หรอ10 % เมอมฝนตกลงมาน าฝนจะไหลเรวเซาะทางเปนรองท าใหขาดไดงาย ถาความชนต าเกนไปคอ 3 หรอ 4 % เมอมน าฝนตกลงมาน าฝนจะไหลชาและซมลงไปในดนท าใหเกดเปนหลมไดงาย ในกรณทจ าเปนตองตดทางทมความลาดชนตงแต 6 % ขนไป ควรท ารองระบายน าขวางถนนทกๆ 50 -100 เมตร การท ารองระบายน าใหใชไมเหลยมขนาดหนา 5 X10 ซ.ม.ยาวตามความกวางของถนนสองอน วางเปนคหางกนราว 5 ซม. ไมท ารองน านดานลางเชอมตดกนดวยไมเหลยมเลกๆ 3-4 แหง น าไมวางขวางถนนโดยขดฝงถนนใตผวของไมไดระดบกบพนถนน การฝงใหปลายขางหนงลาดเอยงไปทางดานนอกของลาดเขาเลกนอยรองน าทท าขนนจะคอยดกเอาน าฝนทไหลลงมาตามถนนใหไหลไปตามรองไปใหพนถนน ทางเลยวโคงหกบนเขาควรใหกวางพอสมควร มฉะนนจะลากขนไมยาวไมได และหาทางตดเสนหนงเพอใหรถเปลาทเสรจจากการขนสงไมหลกการสวนทางกบรถบรรทกไมบนทางโคงหก ทางเบยงนแมวาจะชนเลกนอยรถตวเปลากพอจะขนได ในการสวนทางกนบนเขารถบรรทกไมตองมสทธในเสนทางนน (Right of way) กอนรถอนเสมอเวลาสวนทางกนรถหนกหรอรถบรรทกไมตองอยดานในของภเขา สวนรถตวเปลาตองอยดานรมนอกของภเขาทงนเพอปองกนอบตเหตอนเกดขนไดทกเวลา ทางชกลากไมบางแหงอาจเปนทายเมอรถลากไมผานบอยครงทรายกจะเปนรองลกมากขน ในกรณเชนนควรใชไมไผขดแตะวางทาบบนทรายนนเพอใหรถผานไปมาสะดวก ถนนทมทรายหรอมฝนมากเมอฝนตกลงมาจะเกดเปนหลมไดงายกวาถนนธรรมดา ดงนน หนวยงานทมการ

63

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

ลากขนไมโดยรถยนตมากๆ มกจะมรถบรรทกน าประจ าหนวยคอยรดน าเชา และเยน จะท าใหถนนแนนชวยใหลากขนไมสะดวกขน รถบรรทกน าควรราดถนนทตองการลากขนไมผานหมบานไวเสมอเพอเปนการชวยบรรเทาฝนมใหไปรบกวนชาวบานอนจะท าใหเกดความเดอดรอนร าคาญและบางครงอาจเปนอปสรรคในการลากขนไมของเราไปดวย ในการตดทางชกลากส าหรบหนวยงานใหญหากมแทรกเตอรตนตะขาบสก 1 คนชวยตดทาง และมรถเกรด ( Motor grader) ส าหรบชวยปรบปรงเสนทางชกลากใหเรยบอยเสมอกจะชวยใหการชกลากไมมประสทธภาพชวยลดการสกหรอของเครองยนต และลดคาใชจายไปไดมาก ทางชกลากไมทผานล าหวยทมน าควรท าสะพานขามเสมอไมควรปลอยใหรถลากไมวงผานไปในน า เพราะน าจะเขาไปในหามลอ ท าใหหามลอไมอย จะเกดอบตเหตไดงาย ถาเปนหวยเลก ๆ ควรถมหวยแลวฝงทอใหน าผาน ถงน ามน 200 ลตรเปลา ๆ ซงไมใชท าประโยชนอยางอน อาจน ามาใชท าทอระบายน าไดด ส าหรบล าหวยใหญ การท าสะพานลากไมชวคราวโดยใชไมทงตนขนาดเสนผานศนยกลาง ราว 30 ซม. เรยงกนขวางล าหวยเปนสองแถว แถวละ 4-5 ตน เวนตรงกลางเปนชองไว ไมทงสองแถวนวางบนทอนไมซงฝงขวางไวทง 2 ฝงล าหวยอกทหนงแลวยดไมทงหมดใหตดกน ดวยปลงเหลกรปตวย ถากผวบนของหวไมตอนบนใหเรยบสกเลกนอยกจะท าใหรถวงไดสะดวกขน ไมทอนทง 2 แถวใหเรยงกนใหพอดกบชวงลอพวงสวนตรงกลางทเวนชองไวกเพราะไมมประโยชนและเปนการประหยดไมไดหลายตนดวย การท าสะพานเชนนท าไดไว เสยคาใชจายนอย และไดผลดพอสมควร บางครงอาจจะทนทานเกน 1 ป ในกรณทไมท าสะพานหายากจะใชไมทจะลากขนมาท าสะพาน โดยปกตการเตรยมงานชกลากจะตองเรมเตรยมกนตงแตปลายฤดฝน คอราวเดอนตลาคม เพอใหการสรางทางและสะพานเสรจเรยบรอยและชกลากไดทนในฤดแลง

64

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

5.5 คมอการเลอกใชอปกรณและเครองจกรในกจกรรมการปาไม สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมภาคตะวนออกเฉยงเหนอ กจกรรม อปกรณ เหตผล ลกษณะงานทใช

กจกรรมดานการท าไม

เลอยโซยนต

- ควบคมทศทางในการโคนลมไดงาย - สามารถลดการสนเปลองและสญเสยเนอไม - รวดเรว สะดวก ลดตนทนคาใชจายในการท าไม

โคน ลม ตดทอนไมขนาดใหญ

มด / ขวาน

- มน าหนกเบา สามารถพกพา ปฏบตงานไดทกสภาพพนท - เหมาะกบไมขนาดเลก

- ใชในการลดกงทมขนาดเลก และตดไมทมขนาดเสนผาศนยกลางนอยกวา 10 เซนตเมตร - ใชในการหมายวด ตด ทอน - ใชก าจดวชพช ถาง และสงกดขวางกอนโคนลมตดทอนไม

เลอยลดกง น าหนกเบา สามารถปฏบตงานไดทกสภาพพนท

ใชส าหรบ ตด แตงกงไม

รถแทรกเตอร - สะดวก รวดเรว ปลอดภย - ลดตนทนในการจางแรงงานคน มสมรรถนะทเหมาะสมกบการท างานในพนทแปลงท าไม

- ใชส าหรบ ชก ลาก ถอนตอ รวมกอง - ซอมแซมทางชกลากไม ทางตรวจการณ - เรยงไม กระจายไม ส าหรบเตรยมหมายวดตดทอน จดกองไมเตรยมจ าหนาย

ปลกสรางสวนปาและบ ารงรกษาสวนปา 1. กจกรรมเตรยมพนท

รถแทรกเตอรตนตะขาบ/ลอยาง รถแบคโฮ

- สะดวก รวดเรว ปลอดภย และลดตนทนในการจางแรงงานคน ใชในงานขด ถอนก าจดตอออกจากพนท ซงไมสามารถใชแรงงานคนได - มสมรรถนะทเหมาะสมกบการท างานในพนท

- ขดถอนตอ ดน ปรบ ไถบกเบกดวยผานพรวนจ านวน 3 ใบ ไถพรวนเตรยมพนทดวยพรวนไมนอยกวา 5 ใบ - ท าทาง/ซอมแซมทางตรวจการณ ท าแนวปองกนไฟ

มด/ขวาน

มน าหนกเบา สามารถพกพา ปฏบตงานไดทกสภาพพนท และเหมาะกบไมขนาดเลก ลกษณะงานทใช

- ตด ฟน ถาง ลดกง ตนไมทกดขวางการปฏบตงาน เพอน าไปเกบรบสมเผา ในขนตอนตอไป

2. กจกรรมปกหลกหมายแนวปลก

ลวดสลง / เชอก หมายแนวปลก

มความเหนยว ทนทาน ตอแรงดง ลดความคลาดเคลอนในระยะปลก และการหมายแนว

- ใชหมายแนวปลก

65

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

66

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

กจกรรม อปกรณ เหตผล ลกษณะงานทใช 3. กจกรรมปลก ปลกซอม (ขนกลาไม ขดหลม และปลก)

- รถบรรทกขนาดเลก

ขนกลาจากเรอนเพาะไดจ านวนมาก สะดวกในการขนกลาเขาแปลงปลก ลดความกระทบกระเทอนตอกลาไม

- ขนยายกลาไม อปกรณจ าเปนและแรงงานคน - ขนยายปย

- ตะกรา บงก สะดวกในการเคลอนยายกลาจากรถบรรทก ไปวางตามหลมปลก ปองกนการกระทบกระเทอนของกลาไมจากการขนยายกลาไปปลก

- จอบ เสยม มความเหมาะสมตอลกษณะงาน - ใชขดหลมปลก ฝงกลบ 4. กจกรรมก าจดวชพช ใสปย

- รถไถ

สะดวก รวดเรว เหมาะกบพนททมวชพชขนหนาแนน ก าจดยาก ไมเหมาะกบพนทปลกทไมไดก าจดตอออกกอน

- ไถก าจดวชพชในระหวางแถวตนไม

- เครองตดหญา

สะดวก รวดเรว เหมาะกบพนททตองการความประณตในการก าจดวชพช รถไถไมสามารถเขาปฏบตงานได

- ก าจดวชพชรอบโคนตนไม และระหวางแถวตนไม

- มดถาง / จอบ

ใชในพนททเครองจกรกล ไมสามารถเขาปฏบตงานไดตองการความประณตอยางสง ลดการเกดอนตรายตนไม เชนตนไมขนาดเลก

- มดถาง ใชถางก าจดวชพช ใชตดแตงกง ก าจดเถาวลย - จอบใชถากก าจดวชพช พรวนดนรอบโคนตน ขดหลมใสปย และฝงกลบ

การเพาะช ากลาไม

พลว คราด จอบ ชอนพรวน บงก

ตามความเหมาะสมของลกษณะงาน ใชผสมดน กรอกดนใสถง

บวรดน า สายยาง ตามความเหมาะสมของลกษณะงาน ใชรดน า ถงฉดพนสารเคม ตามความเหมาะสมของลกษณะงาน ใชฉดพนยาบ ารง ปยทางใบ ฮอรโมน กรรไกรตดกง ตามความเหมาะสมของลกษณะงาน ใชตดแตงรากกลาไม รถเขนเลก ตามความเหมาะสมของลกษณะงาน ใชขนยายกลาไม ขนดน และอปกรณ

อนๆ

67

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

กจกรรม อปกรณ เหตผล ลกษณะงานทใช เกบเกยวผลผลตยางพารา

มดกรดยางพารา เหมาะสม ใชอปกรณอนทดแทนไมได ใชเกบเกยวผลผลตน ายางพารา อปกรณรองรบน ายางพารา (ถวย ลวด ลน)

เหมาะสม ใชอปกรณอนทดแทนไมได ใชเกบเกยวผลผลตน ายางพารา

ถงเกบน ายางพารา

เหมาะสม ใชอปกรณอนทดแทนไมได ใชเกบเกยวผลผลตน ายางพารา

มดกรดยางพารา เหมาะสม ใชอปกรณอนทดแทนไมได ใชเกบเกยวผลผลตน ายางพารา อปกรณรองรบน ายางพารา (ถวย ลวด ลน)

เหมาะสม ใชอปกรณอนทดแทนไมได ใชเกบเกยวผลผลตน ายางพารา

ถงเกบน ายางพารา

เหมาะสม ใชอปกรณอนทดแทนไมได ใชเกบเกยวผลผลตน ายางพารา

ชดท ายางพาราแผนดบ (ตะกง ใบพาย)

เหมาะสม ใชอปกรณอนทดแทนไมได ใชเกบเกยวผลผลตน ายางพารา

รถบรรทกน ายางพารา

เหมาะสม ใชอปกรณอนทดแทนไมได ใชเกบเกยวผลผลตน ายางพารา

เครองรดยาง เหมาะสม ใชอปกรณอนทดแทนไมได ใชเกบเกยวผลผลตน ายางพารา

68

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

6. การพฒนาบคลากร

6.1 การบรหารทรพยากรบคคล อตราก าลงบคลากรปจจบน

ท ต าแหนง ระดบ (ชน) จ านวน เงนเดอนเฉลย

1 หวหนาสวนปา 6 1 27,200 2 ผชวยหวหนางานสวนปา 3 1 15,890 3 พนกงานสญญาจาง 1-4 1 12,000 4 พนกงานปฏบตการ (5-6) 2 52,510 อตราก าลงทมอยไมสามารถตอบสนองภารกจตามแผนธรกจและแผนการลงทนระยะยาวของสวนปาภ

สวรรค ไดอยางมประสทธภาพ

6.2 แผนพฒนาบคลากร

เพอใหการด าเนนงานพนธะกจส าเรจตามเปาหมาย บคลากรจะไดรบการพฒนาในเรองตางๆทเกยวของกบการท างานของสวนปาในทกภารกจ แบงไดเปนระดบ ดงน - ระดบส านกงาน

ระเบยบสารบญ ส านกงาน คอมพวเตอรเบองตน การจดซอจดจาง ระเบยบพสด

- ระดบ ควบคม เชงปฏบตการ การปลกสรางสวนปาไมสก และไมยางพารา ขนตอนและวธการท าไม ความรดานเครองหาคาพกดดาวเทยม การดแล บ ารงรกษาเครองจกร เครองยนต ระบบการจดการสวนปาอยางยงยน กฎหมายปาไม และกฎหมายอน ๆทเกยวของ การปฐมพยาบาลเบองตน ความปลอดภยในการท างาน การปองกนไฟปา การตรวจตราปองกนการลกลอบตดไมท าลายปา

69

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

แผนการพฒนาบคคลากร

จดมงหมายเพอการพฒนา(Goals)

ตวชวด (KPls)

หวขอการอบรม ชวงเวลา วธการฝกอบรม

1. ระบบส านกงานทรวดเรว ถกตองและเปนระเบยบ เรยบรอย

1) ความสะอาดเรยบรอย 2) ความรวดเรวในการคนหาความถกตองของขอมล 3) ความถกตองเกยวกบการเบกจาย

1) ระเบยบงานสารบญ ส านกงาน 2) คอมพวเตอรเบองตน 3) ระเบยบวาดวยเรองพสด

ม.ค. - ธ.ค. 62 ม.ค. - ธ.ค. 62 พ.ย. 61 - ม.ค. 62

การฝกอบรมระหวางท างาน (on the job Trainning) การฝกปฏบต (Practical Exercise) ศกษาดวยตนเอง (Self-Study)

2. พนกงานไดรบความร ความเขาใจในงาน

1) คณภาพของงาน 2) ปรมาณของงาน 3) ประสทธภาพของงาน

1) การปลกสรางสวนปาไมสกและไมยางพารา 2) ขนตอนและวธการท าไม 3) ความรดานเครองหาคาพกดดาวเทยม 4) การดแล บ ารงรกษาเครองจกร เครองยนต 5) การจดการสวนปาอยางยงยน 6) กฎหมายทเกยวของกบการด าเนนงาน 7) ความปลอดภยในการท างาน 8) การปองกนไฟปา 9) การตรวจตราปองกน

ม.ค. – ธ.ค. 62 ก.พ. – พ.ค. 62 ม.ค. - เม.ย. 62 ม.ค. – ธ.ค. 62 ม.ค. – ธ.ค. 62 ม.ค. – ธ.ค. 62 ม.ค. – ธ.ค. 62 ม.ค. – ธ.ค. 62 พ.ย. - เม.ย. 62

การฝกอบรมระหวางท างาน (on the job Trainning) การฝกปฏบต (Practical Exercise) ศกษาดวยตนเอง (Self-Study)

10) การปฐมพยาบาลเบองตน ม.ค. - ธ.ค. 62 การสาธต (Demonstration)

70

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

7. การจดการทางการเงน

7.1 เปาหมายดานธรกจ รายได ท าไมสกสวนปา 600 ลบ.ม. รายได 6 ลานบาท ท ายางพาราแผน 61,710 กก. รายได 3.02 ลานบาท รายจาย

การท าไมสกสวนปา รายจาย 3.45 ลานบาท การท ายางพาราแผน รายจาย 3.09 ลานบาท

ก าไร 2.48 ลานบาท 7.2 เปาหมายดานการลงทน

1. บ ารงรกษาสวนปาแปลงเกา 6,222 ไร 2. ประมาณการเงนลงทนป 2562 3.01 ลานบาท

7.3 เปาหมายดานบรการสงคมและมสวนรวม 1. สรางงาน สรางรายไดใหกบชมชนและเปาหมายการจางแรงงาน 20 ราย ครอบคลม ชมชนต าบลเสยว ต าบลน าหมาน อ าเภอเมอง จงหวดเลย 2. ใหชมชนรอบ ๆ สวนปาใหมสวนรวม ในการใชประโยชนจากผลผลตในเขตความรบผดชอบ 3. ด าเนนกจกรรมมวลชนสมพนธ ไมต ากวาเดอนละ 1 ครง

7.4 เปาหมายดานสงเสรมสงแวดลอม 1. งดการใชสารเคมทเปนอนตราย 2. ลดการพงทลายและชะลางของหนาดน 3. ดแลและปองกนพนทอนรกษ 4. จดกจกรรมรวมกบชมชนในเรองสงแวดลอม 1 รายการ 5. สงเสรมและอนรกษความหลากหลายทางชวภาพในสวนปา 6. ปองกนและอนรกษพนธพชและสตวปาทใกลสญพนธและถกคกคาม

7.5 ตวชวดผลผลต (KPI) ท าไมสกสวนปา 600 ลบ.ม. รายได 6 ลานบาท ท ายางพาราแผน 61,710 กก. รายได 3.02 ลานบาท

7.6 แผนกลยทธ / แผนยทธศาสตร (Strategic Plan) - จดการสวนปาเชงประณตเพอเพมผลผลต - ใชพนทสวนปาใหเกดประโยชนสงสด - ดานการตลาดเพมมลคาไมจากผลผลตในสวนปา

- สงเสรมการมสวนรวมของชมชนทองถนโดยรวมมอกบองคกรปกครองสวนทองถน

71

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

8. monitoring งานสวนปาภสวรรค ประจ าป 2562

8.1 Environment Monitoring

ดาน เรอง ตวชวด วธการ เวลาทตดตาม ผรบผดชอบ สงแวดลอม 1. การตรวจสอบ

ผลกระทบจากการด าเนนกจกรรม

จ านวนครง การส ารวจพนทกอนและหลงการด าเนนกจกรรมตางๆ

ทกครงทมการด าเนนกจกรรม

หวหนางานสวนปา

2. การส ารวจพชและสตว

รายชอชนดพนธพชและสตวทเปนปจจบน

1. การส ารวจความหลากหลายทางชวภาพ 2. รายงานการส ารวจของผปฏบตงานสวนปา

ปละ 1 ครง ทกเดอน

หวหนางานสวนปา พนกงาน

3. ส ารวจก าลงผลตไมยางพารา

ปรมาตรไมยางพารา

ส ารวจ 10 %

ทกป

ผชวย,พนกงาน

4. พนทอนรกษ

จ านวนพนท

1. การส ารวจคนหาพนททมคณคาดานการอนรกษสง(HCV) 2. ตรวจสอบพนทอนรกษสองฝงล าหวย 3. ตรวจสอบพนทอนรกษแนวปองกนรอบนอก 4. ตรวจสอบพนทปากงธรรมชาต

1 ครง

ทกเดอน ทกเดอน ทกเดอน

หวหนางานสวนปา พนกงาน พนกงาน พนกงาน

72

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

8.2 Social Monitoring

ดาน เรอง ตวชวด วธการ เวลาทตดตาม ผรบผดชอบ สงคม 1. Stakeholder

-Stakeholder list update

- การคนหา Stakeholder /ความเปลยนแปลงของStakeholder

ปละ 1 ครง

หวหนางานสวนปา

2. สรางความสมพนธกบชมชน

-ประเดนตาง ๆ

-การตดตอโดยตรง -กลองแสดงความคดเหน

ทกเดอน

พนกงาน

3. การเกดอบตเหตในการปฏบตงาน

-จ านวนครง -ความรนแรง (ตามคาทดแทน) -สาเหต

-การตรวจสอบจากหวหนางาน -การท าเรองคาชดเชยโดยคนงาน -การเบกจายยา

ทกวนทปฏบตงาน

พนกงานทไดรบมอบหมาย

4. การใชประโยชนสวนปา

1). หาของปา 2) วนเกษตร

ชนด -ปรมาณ (กก.) - พนทไร

สอบถามและบนทกผล -แจงการขอเขาท าวนเกษตร - ตรวจสอบพนท - อนญาตตามหลกเกณฑ

ทกครง ม.ค.- ธ.ค.

ผชวย,พนกงาน

5. ระบบการแกไขขอขดแยง

-จ านวนขอขดแยง -ระดบความรนแรงขอขดแยง -ผลของการแกไขขอขดแยง

- แบบฟอรมรองเรยน - ตรบฟงความคดเหน -รบแจงเหตทางโทรศพท -รบฟงขอขดแยงโดยตรง - ตรวจสอบความเกยวของกบสวนปา -ถาไมเกยวของตองชแจงขอเทจจรง - ถาเกยวของตองด าเนนขอแกไข -ด าเนนการแกไข -แจงใหผเกยวของทราบถงผลการแกไข

ทกวน

พนกงาน

6. สวสดการของของผปฏบตงานสวนปา

- จ านวนผเขารวมประกนภย

- ประกนอบตเหตกลม - ชดยาสามญประจ าบาน

ทกป

พนกงาน

73

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

74

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

8.3 Economic Monitoring

ดาน เรอง ตวชวด วธการ เวลาทตดตาม ผรบผดชอบ เศรษฐกจ 1. ผลผลต

1.ปรมาตรไมทท าออก 2.ผลการท าไม 3. จ านวนเบอรกรด 4.น าหนกยางทจ าหนาย

1. ตรวจวดปรมาตรไมสงเขาสตอก 2.ตรวจสอบรายงานผลงาน(ท าไม)ประจ าวน 3. ตรวจเชคขอมลน าหนกทสงจ าหนาย

ทกเดอน ทกวน ทกงวด

หวหนางานสวนปา

/พนกงาน

2. รายได

1. ราคาไมตามตาราง/อนมต 2. ราคาทองถน

-ตรวจเชคตามทอนมตจ าหนาย -ใบชงน าหนก / ราคา

ทกงวด

ทกงวด

พนกงาน

พนกงาน 3. คาใชจาย

1. ตนทนตอหนวย (กโลกรมหรอลบ.ม.) 2. วงเงนงบประมาณประจ าป

-ควบคมคาใชจายใหอยในกรอบงบประมาณ และสอดคลองกบผลผลต

ทกไตรมาส

หวหนางานสวนปา

/พนกงาน

4. ส ารวจการผลต

ไมยางพารา ไมสก

ส ารวจ 5 % ส ารวจ 1.25 %

ทก 3 ป ทก 3 ป

ผชวย,พนกงาน

75

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

8.4 มาตรการปองกนแกไขและตดตามตรวจสอบผลกระทบสงแวดลอม

8.4.1 ดานสงแวดลอม - ทรพยากรดน มาตรการปองกนแกไข (1) หลกเลยงการไถพรวนและตดฟนในพนททไมไดใชประโยชน (2) หลงจากปลกเสรมไมสกแลวสงเสรมการปลกพชแซมทเกอกลกนระหวางแถวควบคไปพรอมกน (3) บ ารงดนดวยปยอนทรยควบคกบปยเคม ในแปลงปลก เพอใหไมสกทปลกเจรญเตบโตอยางรวดเรว (4) หรอสงเสรมการเกดขนของไมพนลางในพนทแปลงปลกอาย 7 ปขนไปเพอใหเกดความสมบรณของ

ดนตามธรรมชาต การตดตามตรวจสอบ ตดตามตรวจสอบระบบอนรกษดนและน า การปลกสก ตามตารางทก าหนดไวในแผนการด าเนนงาน

และใหมด าเนนการอยางสม าเสมอ - อทกวทยาน าผวดนและแหลงน า

มาตรการปองกนแกไข ในการด าเนนงานของการสวนปาภสวรรค จะไมไดกอใหเกดการเปลยนแปลงทางดานอทกวทยาและ

แหลงน า แตมความจ าเปนอยางยงทจะเพมความสามารถในการเกบกกน าในชวงฤดแลง โดยเปนแนวทางของฝายน าลน ทเปนฝายในลกษณะแบบฝายชวคราว ในพนทสวนปาทมการคดเลอกพนททมลกษณะภมประเทศมความเหมาะสมและไมสงผลกระทบตอทางดานอทกวทยาและแหลงน าน าผวดนตามธรรมชาตในพนทสวนปา

การตดตามตรวจสอบ มมาตรการในการตดตามตรวจสอบดานอทกวทยาเปนรายเดอน เชน ขอมลปรมาณน าและระดบน า

ในฝาย และในล าหวย เพอเปนขอมลส าหรบการปรบปรงมาตรการแกไขและลดผลกระทบ - คณภาพน าผวดน มาตรการปองกนแกไข จากคณภาพน าทไดด าเนนการตรวจวเคราะห (โดย มหาวทยาขอนแกนฯ) พบวาคณภาพน าจดอยใน

แหลงน าผวดนประเภทท 1, 3 และ 4 โดยแหลงน าผวดนประเภทท 1 คณภาพน าถอวามความสะอาดตามสภาพตามธรรมชาตและเหมาะสมอยางยงตอการใชประโยชนเพอการขยายพนธตามธรรมชาตของสงมชวตระดบพนฐานและการอนรกษระบบนเวศนของแหลงน า และเพอมใหมผลกระทบตอการเปลยนแปลงของคณภาพน าผวดนของล าหวยในพนทสวนปา มการเฝาระวงและตรวจสอบคณภาพน าผวดนเปนระยะ และการด าเนนการของกจกรรมตางๆ ทเกยวของกบการปลกปา หลกเลยงการใชสารเคมสงเคราะหในพนทสวนปา

หากจ าเปนตองใชใชสารเกษตรอนทรยหรอสารเคมทมาจากธรรมชาต ทสามารถยอยสลายไดตามธรรมชาต ซงจะสงผลกระทบตอการเปลยนแปลงของคณภาพน าผวดนนอย

76

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

การตดตามตรวจสอบ การเกบขอมลดานคณภาพน าผวดน จะประกอบดวยขอมลคณภาพน าดาน ความเปนกรด-ดาง (pH)

ความขนของน า ไนเตรท ฟอสเฟต และปรมาณแบคทเรยทงหมดในน า ในล าหวยและแหลงน าผวดนทมการด าเนนการปรบปรงหรอจดสรางเพมเตมตามมาตรการปองกนแกไขและลดผลกระทบ ดวยชดตรวจวเคราะหคณภาพน าส าหรบภาคสนาม โดยการตรวจวเคราะหคณภาพน าเปนรายป

- ทรพยากรปาไม มาตรการปองกนแกไข (1) เลอกใชวธการ หรอเครองมอในการตดฟนตนไมออก ทสงผลตอไมวยรนนอยทสด (2) ไมรบกวนพนทในชวงฤดฝน ซงเปนชวงทตนไมจะมการฟนตวมากทสด (3) มการปลกไมทดแทนในพนททมการท าไมใหเรวทสดเทาทเปนไปได การตดตามตรวจสอบ (1) ตรวจสอบและดแล พรรณไม ทเปนของทองถนและพนท ใหคงอย (2) เกบขอมลความหลากหลายของปาไมอยางตอเนอง เพอจะไดทราบแนวโนมของการเปลยนแปลง โดยลกษณะขอมลทเกบ เปนตวชวดทสามารถบอกถงสถานะปจจบนของทรพยากรได รายป

- ทรพยากรสตวปา มาตรการปองกนแกไข (1) ปองกน การลกลอบการลาสตวปาในพนทสวนปา (2) การตดฟนตนไม ออกมการส ารวจผลกระทบสงแวดลอม กอนการท าไม ระมดระวงการกระทบตอทอยอาศยของสตวปา (3) ไมใชสารเคมในกจกรรมปลกปา (4) เลอกใชยานพาหนะทกอผลกระทบตอความอดแนนของพนดนนอยทสด (5) รณรงค ใหชาวบานบรเวณโดยรอบ ไดเขาใจถง ความส าคญของการอนรกษสตวปา (6) ปลกไมทดแทนในพนททมการท าไมออก และเวนชวงเวลาการท าไมใหพนทสวนปาไดฟนฟตวเอง

ตามธรรมชาต การตดตามตรวจสอบ (1) ตรวจสอบและดแล พนธสตวทเปนของทองถนและพนท ใหคงอย โดยอยางสม าเสมอทงป (2) ประชาสมพนธโดยการมสวนรวมของชมชนในการความส าคญของการอนรกษสตวปา (3) เกบขอมลสตวปาอยางตอเนอง เพอจะไดทราบแนวโนมของการเปลยนแปลง

8.4.2 ดานเศรษฐกจและสงคม

- การใชประโยชนทดน มาตรการปองกนแกไข

77

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

ปองกนและบ ารงรกษาปาธรรมชาตทมอยในพนทสวนปา รวมทงสรางทศนคตในการรกษาปาของชมชน การตดตามตรวจสอบ ตดตามการเปลยนแปลงดานการใชประโยชนทดนรอบๆ สวนปาอยางตอเนองเพอจะไดทราบแนวโนม

ของการเปลยนแปลงปละ 1 ครง - น าและการใชน า

78

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

มาตรการปองกนแกไข (1) สงเสรมใหประชากรในชมชนปลกตนไมในพนทอยอาศย ทงน สวนปาสนบสนนในเรองของกลาไม

และวชาการปาไมใหกบชมชน (2) จดการปาไมดวยระบบวนวฒนวทยา ทมการก าหนดรอบตดอยางเหมาะสม และหลกเลยงการท าไม

ในพนทลาดชนสง เปนแปลงยอยหลายๆ แปลงตดตอกน (3) สรางความเขาใจทถกตองของการด าเนนการจดการไมตามหลกวชาการปาไม ใหกบชมชนทอาศย

อยโดยรอบยอมรบในวธการปฏบต การตดตามตรวจสอบ ตดตามผลการด าเนนงานอยางนอยปละ 1 ครงเพอน ามาประเมนผลและปรบปรงแผนการด าเนนงาน - การคมนาคม มาตรการปองกนแกไข (1) ใหบรการชมชนรอบๆ ดานการคมนาคม เชน การส ารวจเสนทางคมนาคม การปรบพนผวถนนทาง

ลกรงจดททรดโทรมดวยเครองจกรกล (2) ท าความสะอาดบรเวณสองขางถนนบรเวณสวนปาเปนประจ าและตอเนอง การตดตามตรวจสอบ ตดตามตรวจสอบเสนทางตรวจการณสวนปา หากพบวามการทรดโทรม ตองรบด าเนนการแกไขให

สามารถใชทางไดทนท

79

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

- สภาพเศรษฐกจและสงคม มาตรการปองกนแกไข (1) จางงานชาวบานทอาศยอยภายในเขตพนทรศม 2 กโลเมตรจากสวนปาเปนล าดบแรก ทงนจะเปน

การสรางความเขมแขงและการยอมรบใหกบการด าเนนงานของสวนปาในทางออม (2) จดกจกรรมในโอกาสพเศษตาง ๆ เชน กจกรรมอบรมคายเยาวชนรกษปาในวนเดก กจกรรมปลก

ตนไมและดแลตนไมตามสถานทส าคญๆ ในชมชนตามวนส าคญทางศาสนา เปนตน จดกจกรรมจากความตงใจจรง และด าเนนการอยางสม าเสมอและตอเนอง ตลอดทงมการตดตามและประเมนผลอยเปนประจ า

(3) ด าเนนงานในเชงรกและพยายามประเมนสถานการณการเปลยนแปลงของสงคมภายนอก จะมผลกระทบอยางไรตอชมชนทอยรอบสวนปา ด าเนนการโครงการเชงรก คอการสรางความเขาใจเรองการจดการสวนปาอยางยงยนมใชการท าลายปา

(4) เพมศกยภาพและขยายขอบเขตการด าเนนงานของสวนปาไดรบประโยชนและชมชนไดรบประโยชน เชน โครงการวนเกษตร มาตรการตดตามตรวจสอบฯ

ควรมการตดตามผลการด าเนนการ ปละ 1 ครง - การสาธารณสขและโภชนาการ มาตรการปองกนแกไข (1) จดสวสดการดานสาธารณสขใหกบคนงาน เชน ประกนอบตเหตกลม และ ยาสามญ เพอการปฐม

พยาบาลในเบองตน (2) มาตรการหรอแผนการปองกนอบตภยจากการท างาน (3) ชวยเหลอดานยานพาหนะตามความจ าเปน เพอรบ-สง สมาชกในชมชนทอาศยอยรอบๆ พนท

สวนปา กรณเจบปวยและขาดแคลนทนทรพย การตดตามตรวจสอบ ตดตามตรวจสอบและจดบนทกการเกดอบตภยจากการท างานเดอนละ 1 ครง เพอน าไปใชเปนขอมล

ในการประเมนผลและปรบปรงแผนการปองกนการเกดอบตภยจากการท างาน โดยมการประเมนผลทกป

80

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

9. แผนท ตาราง และเอกสารสทธ

รายการตาราง ภาคผนวกท 1 ตารางแสดงกลมผมสวนไดสวนเสย (Stakeholders) กบสวนปาภสวรรค ภาคผนวกท 2 ตารางแสดงคาทเหมาะสมของดนส าหรบการปลกไมยนตน ภาคผนวกท 3 แผนการท าไม ป 2561-2566 รายการแผนท ภาคผนวกท 4 แผนทสวนปาบานหวยลวงไซ, บานกอไรใหญ มาตราสวน 1:20,000 ภาคผนวกท 5 แผนทสวนปาบานโพนปาแดง มาตราสวน 1:20,000 ภาคผนวกท 6 แผนทสวนปาบานภสวรรค มาตราสวน 1:20,000 ภาคผนวกท 7 แผนทแสดงพนทท าไม ประจ าป 2562 มาตราสวน 1: 20,000 ภาคผนวกท 8 ตารางแสดงการจ าแนกการใชประโยชนทดนของสวนปาภสวรรค จงหวดเลย รายการเอกสารสทธ ภาคผนวกท 9 แสดงหนงสอรบรองการขนทะเบยนทดนเปนสวนปา (สป.3)

81

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

ภาคผนวกท 1 ตารางแสดงกลมผมสวนไดสวนเสย (Stakeholders) กบสวนปาภสวรรค

ล าดบท รายชอ ความสมพนธ 1 กลมลกคาไม + 2 ผรบเหมา + 3 ชมชนรอบสวนปา +

4

แรงงานรอบสวนปา บานกอไรใหญ หมท 1 บานเสยวเหนอ หมท 2

บานโพนปาแดง หมท 3 บานภสวรรค หมท 4

บานน าคว หมท 5 บานเสยวใต หมท 6

ต าบลเสยว อ าเภอเมอง จงหวดเลย

+

5 หนวยงานปาไม +

-ปาไมจงหวดเลย

-ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมจงหวดเลย

6 กลมเกษตรกร +

7 ผน าชมชนรอบสวนปา +

8 หนวยงานตางๆรอบๆสวนปา + 9 ผประกอบการกจการตางๆรอบๆสวนปา + 10 กลมชาวไรในพนทสวนปา +

หมายเหต ความสมพนธ + ผมสวนไดกบสวนปา - ผมสวนเสยกบสวนปา

82

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

ภาคผนวกท 2 ตารางแสดงคาทเหมาะสมของดนส าหรบการปลกไมยนตน

คณสมบตดน คาทเหมาะสม pH 5.5-6.5

อนทรยวตถ (%) 2.5-3.0 P (ppm) 26-42 K (ppm) 130 Ca (ppm) 1,040 Mg (ppm) 135 Mn (ppm) 9-12 Cu (ppm) 0.9-1.2 Zn (ppm) 1.1-3.0

ทมา : ส านกวจยและพฒนาเกษตร เขต 1 กรมวชาการเกษตร

83

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

ภาคผนวกท 3 แผนการท าไม ป 2561-2566

(ไร) (ป) (ลบ.ม.) (ลบ.ม./ไร) (ลบ.ม.) (ลบ.ม./ไร) วนวฒนวธ พนท (ไร) ปรมาตร (ลบ.ม.) วนวฒนวธ พนท (ไร) ปรมาตร (ลบ.ม.) วนวฒนวธ พนท (ไร) ปรมาตร (ลบ.ม.) วนวฒนวธ พนท (ไร) ปรมาตร (ลบ.ม.) วนวฒนวธ พนท (ไร) ปรมาตร (ลบ.ม.) วนวฒนวธ พนท (ไร) ปรมาตร (ลบ.ม.) วนวฒนวธ พนท (ไร) ปรมาตร (ลบ.ม.)

1 ภสวรรค 2521 2521 286.01 42 1,006.32 3.52 42.98 0.15

2 ภสวรรค 2522 2522 942.26 41 8,521.96 9.04 276.64 0.29 final 50 105.01 final 300 600 final 252 410

3 ภสวรรค 2523 2523 205.19 40 427.34 2.08 31.13 0.15

4 ภสวรรค 2524 2524 254.18 39 1,273.40 5.01 60.97 0.24 final 102 200

5 ภสวรรค 2522 2536 11.89 27 140.88 11.84 3.50 0.29 final cut 11 22

6 ภสวรรค 2522 2537 402.65 26 641.49 1.59 64.36 0.16 final 400 805

7 ภสวรรค 2522 2538 227.70 25 1,535.22 6.74 78.41 0.34

8 ภสวรรค 2522 2544 114.22 19 831.73 7.28 32.95 0.29 thinning 2 100 100

9 ภสวรรค 2523 2544 455.42 19 2,132.41 4.68 132.93 0.29 thinning 2 455 455

10 ภสวรรค 2524 2544 348.50 19 3,599.65 10.33 157.81 0.45 thinning 2 300 300

11 ภสวรรค 2521 2549 41.24 14 455.33 11.04 16.75 0.41

12 ภสวรรค 2522 2549 278.45 14 2,368.31 8.51 140.78 0.51 thinning 1 278.00 278.00

13 ภสวรรค 2522 2550 70.92 13 701.24 9.89 42.49 0.60 thinning 1 70.00 70.00

3,638.62 23,635.28 6.50 1,081.70 0.30 50.00 105.01 300.00 600.00 252.00 410.00 380.00 478.00 925.00 925.00 11.00 22.00 400.00 805.00

ป 2566ป 2565ป 2564ป 2563ป 2562ป 2561

สวนปาภสวรรค

ป 2561 ป 2561

แผนท าไม

ป 2567ล าดบ สวนปาแปลง

ปลกเดม

แปลง

ปลกใหม

พนท อายปรมาตร ความเพมพนรายป

84

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

ภาคผนวกท 4 แผนทสวนปาแปลงบานหวยลวงไซ , บานกอไรใหญ มาตราสวน 1 : 20,000

85

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

ภาคผนวกท 5 แผนทสวนปาแปลงบานโพนปาแดง มาตราสวน 1 : 20,000

86

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

ภาคผนวกท 6 แผนทสวนปาแปลงบานภสวรรค มาตราสวน 1 : 20,000

87

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

ภาคผนวกท 7 แผนทสวนปาแปลงด าเนนการท าไมออก ประจ าป 2562 มาตราสวน 1 : 20,000

88

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

ภาคผนวกท 8 แผนทสวนปาแปลงด าเนนการพฒนาปลกใหม ประจ าป 2562 มาตราสวน 1 : 20,000

89

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

ภาคผนวกท 9 ตารางแสดงการจ าแนกการใชประโยชนทดนของสวนปาภสวรรค จงหวดเลย

90

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

ภาคผนวกท 9 ตารางแสดงการจ าแนกการใชประโยชนทดนของสวนปาภสวรรค จงหวดเลย (ตอ)

91

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

ภาคผนวกท 10 หนงสอรบรองการขนทะเบยนทดนเปนสวนปา (สป. 3)

92

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

93

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

94

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน

95

สวนปาภสวรรค องคการอตสาหกรรมปาไมเขตขอนแกน