การบรหารองคการแบบ Z ทมความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน และความผกพนตอองคการโดยรวมของพนกงานชาวไทยในเขตกรงเทพมหานคร

สารนพนธ ของ สภาวด ธระกร

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชาการจดการ

กนยายน 2553

การบรหารองคการแบบ Z ทมความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน และความผกพนตอองคการโดยรวมของพนกงานชาวไทยในเขตกรงเทพมหานคร

สารนพนธ ของ สภาวด ธระกร

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชาการจดการ

กนยายน 2553 ลขสทธเปนของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

การบรหารองคการแบบ Z ทมความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน และความผกพนตอองคการโดยรวมของพนกงานชาวไทยในเขตกรงเทพมหานคร

บทคดยอ ของ สภาวด ธระกร

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชาการจดการ

กนยายน 2553

สภาวด ธระกร. (2553). การบรหารองคการแบบ Z ทมความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานและความผกพนตอองคการโดยรวมของพนกงานชาวไทยในเขตกรงเทพมหานคร . สารนพนธ บธ.ม. (การจดการ). กร งเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. อาจารยทปรกษา: รองศาสตราจารย ดร. ณกษ กลสร. งานวจยครงนมจดมงหมายเพอศกษาการบรหารองคการแบบ Z ทมความสมพนธกบ

ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานและความผกพนตอองคการโดยรวมของพนกงานชาวไทยในเขตกรงเทพมหานคร กลมตวอยาง คอพนกงานชาวไทย ทปฎบตงานอยในบรษทขามชาต ซงมรปแบบการบรหารองคการตามแนวคดทฤษฎ Z ไดแก บรษท ไอบเอม (ประเทศไทย) จ ากด บรษทพรอตเตอร แอนด แกมเบล เทรดดง (ประเทศไทย) จ ากด บรษท ฮวเลต-แพคการด (ประเทศไทย) จ ากด บรษท โกดก (ประเทศไทย) จ ากด บรษท เจนเนอรล มอเตอรส (ประเทศไทย) จ ากด บรษท ฟอรด เซลส แอนด เซอรวส (ประเทศไทย) จ ากด บรษท มาสดา เซลส (ประเทศไทย) จ ากด บรษทจอ แคปปตอล (ประเทศไทย) จ ากด จ านวน 8 บรษท พนกงานจ านวน 400 คน โดยใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการเกบขอมล

สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก คารอยละ คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน ส าหรบสถตทใชในการทดสอบสมมตฐานประกอบดวย การวเคราะหความสมพนธโดยใชสถตสหสมพนธอยางงายของเพยรสน การวเคราะหความแตกตางโดยใชการทดสอบคาท การวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว การทดสอบความแตกตางเปนรายค ดวยการเปรยบเทยบเชงซอนตามวธความแตกตางอยางมนยส าคญนอยทสด หรอ ดนเนตตท 3 โดยใชโปรแกรมสถตส าเรจรป SPSS for Windows Version 11.5

ผลการวจยพบวา 1. ผลจากการศกษาเกยวกบลกษณะดานประชากรศาสตร ไดแก เพศ อาย ระดบ

การศกษา อายการท างานในบรษทปจจบน ระดบของต าแหนงงาน และรายไดตอเดอน พบวา พนกงานชาวไทยสวนใหญเปนเพศหญง มอาย 30-40 ป มระดบการศกษาปรญญาตร มอายการท างานในบรษทปจจบน 1-5 ป อยในต าแหนงงานระดบปฏบตการ และมรายไดตอเดอน 20,001–40,000 บาท

2. ผลจากการศกษาลกษณะการบรหารองคการแบบ Z พบวา บรษทขามชาตทง 8 บรษท ซงมรปแบบการบรหารองคการตามแนวคดทฤษฎ Z โดยรวม อยในระดบปานกลาง โดยมลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ดานการควบคมในตนเองอยางไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการ ดานความรบผดชอบเฉพาะบคคล ดานมความเกยวของกนในลกษณะครอบครว และดานเสนทางอาชพแบบเชยวชาญในระดบปานกลาง อยในระดบมาก รองลงมาคอ มลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ดานการประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไป ดานการตดสนใจเปนเอกฉนท และดานการจางงานระยะยาว อยในระดบปานกลาง

3. ผลการศกษาความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม พบวา พนกงานชาวไทย ซงปฏบตงานอยในบรษทขามชาตทง 8 บรษท ซงมรปแบบการบรหารองคการตามแนวคดทฤษฎ Z มระดบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม อยในระดบมาก โดยมระดบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงาน สงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน และดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครวและเวลาสวนตวไดอยางลงตวและเหมาะสม อยในระดบมาก โดยมระดบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงานและลกษณะงานทรบผดชอบ อยในระดบปานกลาง

4. ผลการศกษาความผกพนตอองคการโดยรวม พบวา พนกงานชาวไทย ซงปฏบตงานอยในบรษทขามชาตทง 8 บรษท ซงมรปแบบการบรหารองคการตามแนวคดทฤษฎ Z มระดบความผกพนตอองคการโดยรวม อยในระดบมาก โดยในขอพนกงานมงมนทจะใชความรความสามารถในการท างานอยางเตมท และในขอยงท างานนานขน ทานยงรสกผกพนตอบรษทมากขน อยในระดบมาก สวนในขอพนกงานพอใจนโยบายและวธการบรหารงานของบรษท และในขอพนกงานจะท างานในบรษทนจนกวาจะเกษยณอาย มระดบความผกพนตอองคการโดยรวม อยในระดบปานกลาง

5. ผลการทดสอบสมมตฐาน พบวา 5.1 ลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการ

ท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมความสมพนธในทศทางเดยวกน ในระดบคอนขางสง

5.2 ลกษณะองคการแบบ Z ดานการจางงานระยะยาว มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมความสมพนธในทศทางเดยวกน ในระดบคอนขางต า

5.3 ลกษณะองคการแบบ Z ดานการตดสนใจเปนเอกฉนท มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมความสมพนธในทศทางเดยวกน ในระดบปานกลาง

5.4 ลกษณะองคการแบบ Z ดานความรบผดชอบเฉพาะบคคล มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมความสมพนธในทศทางเดยวกน ในระดบปานกลาง

5.5 ลกษณะองคการแบบ Z ดานการประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไป มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมความสมพนธในทศทางเดยวกน ในระดบคอนขางสง

5.6 ลกษณะองคการแบบ Z ดานการควบคมในตนเองอยางไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการ มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมความสมพนธในทศทางเดยวกน ในระดบคอนขางสง

5.7 ลกษณะองคการแบบ Z ดานเสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะดานในระดบปานกลาง มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมความสมพนธในทศทางเดยวกน ในระดบคอนขางสง

5.8 ลกษณะองคการแบบ Z ดานมความเกยวของกนในลกษณะครอบครว มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมความสมพนธในทศทางเดยวกน ในระดบคอนขางสง

5.9 ลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงานและลกษณะงานทรบผดชอบ อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมความสมพนธในทศทางเดยวกน ในระดบคอนขางสง

5.10 ลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมความสมพนธในทศทางเดยวกน ในระดบคอนขางสง

5.11 ลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมความสมพนธในทศทางเดยวกน ในระดบคอนขางสง

5.12 ลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมความสมพนธในทศทางเดยวกน ในระดบปานกลาง

5.13 ลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมความสมพนธในทศทางเดยวกน ในระดบปานกลาง

5.14 ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความผกพนตอองคการโดยรวม อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมความสมพนธในทศทางเดยวกน ในระดบคอนขางสง

5.15 ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความผกพนตอองคการโดยรวม ดานพนกงานจะท างานในบรษทจนกวาจะเกษยณอาย อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมความสมพนธในทศทางเดยวกน ในระดบปานกลาง

5.16 ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความผกพนตอองคการโดยรวม ดานยงท างานนานขน พนกงานยงรสกผกพนตอบรษทมากขน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมความสมพนธในทศทางเดยวกน ในระดบคอนขางสง

5.17 ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความผกพนตอองคการโดยรวม ดานพนกงานพอใจนโยบายและวธการบรหารงานของบรษท อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมความสมพนธในทศทางเดยวกน ในระดบคอนขางสง

5.18 ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความผกพนตอองคการโดยรวม ดานพนกงานมงมนทจะใชความรความสามารถในการท างานอยางเตมท อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมความสมพนธในทศทางเดยวกน ในระดบปานกลาง

5.19 เพศแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด และดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 และ .05 ตามล าดบ

5.20 อายแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทดแตกตางกน ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด และดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตวและเหมาะสม แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 และ .05 ตามล าดบ

5.21 ระดบการศกษาแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด และดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณ ในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 และ .05 ตามล าดบ

5.22 อายการท างานในบรษทปจจบนแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจต

และสขภาพกายทด ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ และดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 และ .05 ตามล าดบ

5.23 ระดบของต าแหนงงานแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด และดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตวและเหมาะสม แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01

5.24 รายไดแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทดดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม และแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 และ .05 ตามล าดบ

THEORY Z ORGANIZATIONS RELATING TO THAI EMPLOYEES’ SATISFACTION IN WORKING LIFE QUALITY AND OVERALL ORGANIZATIONAL COMMITMENT IN BANGKOK METROPOLITAN AREA

AN ABSTRACT BY

SUPAWADEE THEERAKORN

Presented in partial fulfillment of the requirements for the Master of Business Administration degree in Management

at Srinakharinwirot University September 2010

Supawadee Theerakorn (2010). Theory Z organizations relating to Thai employees’ satisfaction in Working Life Quality and Overall Organizational Commitment in Bangkok metropolitan area. Master Project, M.B.A (Management). Bangkok: Graduate School, Srinakharinwirot University. Advisor: Assoc. Prof. Dr. Nak Gulid.

The purpose of this research is to study the Organizational Z management style

relating to Thai employees’ satisfaction in Working Life Quality and Overall Organizational Commitment in Bangkok metropolitan area. The sample group used in the research is Thai employees who work in the Multinational Corporations that specifically operate their management style toward Theory Z organization are as follows: IBM (Thailand) Ltd., Proctor & Gamble Trading (Thailand) Ltd., Hewlett-Packard (Thailand) Ltd., Kodak (Thailand) Co.,Ltd., General Motors (Thailand) Co.,Ltd., Ford Sales and Service (Thailand) Co.,Ltd., Mazda Sales (Thailand) Co.,Ltd., and GE Capital (Thailand) Co.,Ltd. are totally 8 companies with 400 employees by using the questionnaire for data collection.

The statistical methods applied in data analysis were percentage, mean and standard deviation. The statistics used for hypotheses testing were comprised of Pearson Product Moment Correlation Coefficient to finding the relationships between 2 variables, the analysis for differentiation were t-test independent, One-way ANOVA, the differentiation between 2 groups of independent variables by using statistically model of Dunnett’s T3 and LSD (Least Significant Difference), processed by the program of SPSS.

The results of this research are as follows: 1) The study results of demographical characteristics are as follows: Gender, Age,

Education Background, Working Experiences in the present company, Position Level, and Monthly Income found that most of Thai employees who are Female, Age between 30-40 years old with Bachelor degree, are in the present company with 1-5 years with the operating position, and had monthly income 20,001-40,000 Baht.

2) The study results of Organizational Z management style found that the Multinational Corporations totally 8 companies that specifically operate their management style toward Theory Z organization by the overall of Z organization management style are at the moderate levels. The Z organization management style in term of Implicit, informal control with explicit, formalize measures, Individual responsibility, Holistic concern including family, and Moderately specialized career paths are at the high levels and in term of Slow evaluation and promotion, Collective decision making and Long-term employment are at the moderate levels.

3) The study results of the overall satisfaction in Working Life Quality found that Thai employees who work in the Multinational Corporations that specifically operate their management style toward Theory Z organization who have the overall satisfaction in Working Life Quality are at the high levels. The overall satisfaction in Working Life Quality in term of Good cooperation and further assistance from their colleagues, Safe and healthy working condition, Opportunity to continuously grow and develop human capacities such as training, seminar and etc., and Balance role of work and personal life are at the high levels and in term of Adequate and fair compensation is at the moderate levels.

4) The study results of the Overall Organizational Commitment found that Thai employees who work in the Multinational Corporations that specifically operate their management style toward Theory Z organization who have the Overall Organizational Commitment are at the high levels. The Overall Organizational Commitment in term of employees who will fully intend to exploit their knowledge and capability to the organization, and employees who has been furthest working as much as they can increase the Organization Commitment are at the high levels while the Overall Organizational Commitment in term of employees who agreed in the policy and management approach, and employees who will work in the organization until retirement are at the moderate levels.

5) The hypotheses testing results are as follows: 5.1) The Z organization management style relate to the overall satisfaction in

Working Life Quality at statistically significant levels of .01 with the positive relationship in the rather high level.

5.2) The Z organization management style in term of Long-term employment relate to the overall satisfaction in Working Life Quality at statistically significant levels of .01 with the positive relationship in the rather low level.

5.3) The Z organization management style in term of Collective decision making relate to the overall satisfaction in Working Life Quality at statistically significant levels of .01 with the positive relationship in the moderate level.

5.4) The Z organization management style in term of Individual responsibility relate to the overall satisfaction in Working Life Quality at statistically significant levels of .01 with the positive relationship in the moderate level.

5.5) The Z organization management style in term of Slow evaluation and promotion relate to the overall satisfaction in Working Life Quality at statistically significant levels of .01 with the positive relationship in the rather high level.

5.6) The Z organization management style in term of Implicit, informal control with explicit, formalize measures relate to the overall satisfaction in Working Life Quality at statistically significant levels of .01 with the positive relationship in the rather high level.

5.7) The Z organization management style in term of Moderately specialized career paths relate to the overall satisfaction in Working Life Quality at statistically significant levels of .01 with the positive relationship in the rather high level.

5.8) The Z organization management style in term of Holistic concern, including family relate to the overall satisfaction in Working Life Quality at statistically significant levels of .01 with the positive relationship in the rather high level.

5.9) The Z organization management style relate to the overall satisfaction in Working Life Quality in term of Adequate and fair compensation at statistically significant levels of .01 with the positive relationship in the rather high level.

5.10) The Z organization management style relate to the overall satisfaction in Working Life Quality in term of Safe and healthy working condition at statistically significant levels of .01 with the positive relationship in the rather high level.

5.11) The Z organization management style relate to the overall satisfaction in Working Life Quality in term of Opportunity to continuously grow and develop human capacities such as training, seminar and etc. at statistically significant levels of .01 with the positive relationship in the rather high level.

5.12) The Z organization management style relate to the overall satisfaction in Working Life Quality in term of Good cooperation and further assistance from their colleagues at statistically significant levels of .01 with the positive relationship in the moderate level.

5.13) The Z organization management style relate to the overall satisfaction in Working Life Quality in term of Balance role of work and personal life at statistically significant levels of .01 with the positive relationship in the moderate level.

5.14) The overall satisfaction in Working Life Quality of Thai employees who work in the Multinational Corporations that specifically operate their management style toward Theory Z organization relate to the Overall Organizational Commitment at statistically significant levels of .01 with the positive relationship in the rather high level.

5.15) The overall satisfaction in Working Life Quality of Thai employees who work in the Multinational Corporations that specifically operate their management style toward Theory Z organization relate to the Overall Organizational Commitment in term of

employees who will work in the organization until retirement at statistically significant levels of .01 with the positive relationship in the moderate level.

5.16) The overall satisfaction in Working Life Quality of Thai employees who work in the Multinational Corporations that specifically operate their management style toward Theory Z organization relate to the Overall Organizational Commitment in term of employees who has been furthest working as much as they can increase the organization commitment at statistically significant levels of .01 with the positive relationship in the rather high level.

5.17) The overall satisfaction in Working Life Quality of Thai employees who work in the Multinational Corporations that specifically operate their management style toward Theory Z organization relate to the Overall Organizational Commitment in term of employee who agreed in the policy and management approach at statistically significant levels of .01 with the positive relationship in the rather high level.

5.18) The overall satisfaction in Working Life Quality of Thai employees who work in the Multinational Corporations that specifically operate their management style toward Theory Z organization relate to the overall Organizational Commitment in term of employees who will fully intend to exploit their knowledge and capability to the organization at statistically significant levels of .01 with the positive relationship in the moderate level.

5.19) Difference in gender affects to the overall satisfaction in Working Life Quality in term of Good cooperation and further assistance from their colleagues, and in term of Safe and healthy working condition at statistically significant levels of .01 and .05, respectively.

5.20) Difference in age affects to the overall satisfaction in Working Life Quality in term of Adequate and fair compensation, Safe and healthy working condition, Opportunity to continuously grow and develop human capacities such as training, seminar and etc., Good cooperation and further assistance from their colleagues and in term of Balance role of work and personal life at statistically significant levels of .01 and .05, respectively.

5.21) Difference in education background affects to the overall satisfaction in Working Life Quality in term of Adequate and fair compensation, Safe and healthy working condition, and in term of Opportunity to continuously grow and develop human capacities such as training, seminar and etc. at statistically significant levels of .01 and .05, respectively.

5.22) Difference in working experience in the present company affects to the overall satisfaction in Working Life Quality in term of Safe and healthy working condition,

Opportunity to continuously grow and develop human capacities such as training, seminar and etc., Good cooperation and further assistance from their colleagues, Adequate and fair compensation, and in term of Balance role of work and personal life at statistically significant levels of .01 and .05, respectively.

5.23) Difference in position level affects to the overall satisfaction in Working Life Quality in term of Adequate and fair compensation, Safe and healthy working condition, Opportunity to continuously grow and develop human capacities such as training, seminar and etc., Good cooperation and further assistance from their colleagues and in term of Balance role of work and personal life at statistically significant levels of .01.

5.24) Difference in monthly income affects to the overall satisfaction in Working Life Quality in term of Adequate and fair compensation, Safe and healthy working condition, Opportunity to continuously grow and develop human capacities such as training, seminar and etc., Good cooperation and further assistance from their colleagues and in term of Balance role of work and personal life at statistically significant levels of .01 and .05, respectively.

อาจารยทปรกษาสารนพนธ ประธานคณะกรรมการบรหารหลกสตร และคณะกรรมการสอบไดพจารณาสารนพนธ เรองการบรหารองคการแบบ Z ทมความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพช วตการท างานและความผกพนตอองคการโดยรวมของพนกงานชาวไทยในเขตกรงเทพมหานคร ของ สภาวด ธระกร ฉบบนแลว เหนสมควรรบเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชาการจดการ ของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒได

อาจารยทปรกษาสารนพนธ .......................................................................... (รองศาตราจารย ดร.ณกษ กลสร)

ประธานคณะกรรมการบรหารหลกสตร

..…………………………………………………….. (รองศาตราจารย สพาดา สรกตตา)

คณะกรรมการสอบ

…..…………………………………………………. ประธาน (รองศาตราจารย ศรวรรณ เสรรตน)

…..……………………………………………........... กรรมการสอบสารนพนธ

(รองศาตราจารย สพาดา สรกตตา)

……………………………………………................. กรรมการสอบสารนพนธ (รองศาตราจารย ดร.ณกษ กลสร)

อนมตใหรบสารนพนธฉบบนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาบรหารธรกจ

มหาบณฑต สาขาวชาการจดการ ของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

…………………………………………………...... ...... คณบดคณะสงคมศาสตร (ผชวยศาสตราจารย ดร.กตตมา สงขเกษม)

วนท ............. เดอน ...................................... พ.ศ. 2553

ประกาศคณปการ สารนพนธฉบบน ส าเรจลลวงไดดวยความกรณาใหค าปรกษา ค าแนะน า และความ

ชวยเหลอ ตลอดจนปรบปรงแกไขขอบกพรองตางๆ เปนอยางดยงจาก รองศาตราจารย ดร.ณกษ กลสร ทไดกรณาเปนอาจารยทปรกษาสารนพนธ จนท าใหสารนพนธฉบบนเสรจสมบรณ ซงผวจยขอกราบขอบพระคณในความเมตตาของทานดวยความเคารพเปนอยางสงไว ณ ทน

ผวจยขอกราบขอบพระคณ รองศาสตราจารย ศรวรรณ เสรรตน และรองศาตราจารย สพาดา สรกตตา ทไดกรณาเปนผเชยวชาญในการตรวจแบบสอบถามและสละเวลาอนมคาเพอใหค าปรกษา และค าแนะน าแกผวจย

ผวจยขอกราบขอบพระคณ คณาจารยภาควชาบรหารธรกจ และอาจารยพเศษหลกสตรบรหารธรกจทกทานทไดกรณาอบรมสงสอนวชาความรทเปนประโยชนอยางยง ตลอดจนเจาหนาทโครงการพเศษบรหารธรกจมหาบณฑตและเจาหนาทของมหาวทยาลยทไดใหความชวยเหลอและอ านวยความสะดวกแกผวจย

ผวจยขอกราบขอบพระคณ เจาหนาทฝายทรพยากรบคคล ฝายการตลาดและสวนงานทเกยวของ ตลอดจนพๆ เพอนๆ ผตอบแบบสอบถามทกทานจากบรษท ไอบเอม (ประเทศไทย) จ ากด บรษท พรอตเตอร แอนด แกมเบล เทรดดง (ประเทศไทย) จ ากด บรษท ฮวเลต-แพคการด (ประเทศไทย) จ ากด บรษท โกดก (ประเทศไทย) จ ากด บรษท เจนเนอรล มอเตอรส (ประเทศไทย) จ ากด บรษท ฟอรด เซลส แอนด เซอรวส (ประเทศไทย) จ ากด บรษท มาสดา เซลส (ประเทศไทย) จ ากด และบรษท จอ แคปปตอล (ประเทศไทย) จ ากด ทไดกรณาสละเวลาอนมคา เพอใหขอมลทเปนประโยชนอยางยงตอการวจยในครงน

ผวจยขอขอบคณบดา มารดา และนองชาย ซงใหการสนบสนน ชวยเหลอ และเปนก าลงใจใหตลอดมา

สดทายน ผวจยขอใหงานวจยฉบบนไดเปนประโยชนส าหรบผทเกยวของกบธรกจและผทสนใจ คณประโยชนและความดอนพงมจากสารนพนธฉบบน ผวจยขอนอมบชาคณบดา มารดา และบรพคณาจารยทกทานทไดประสทธประสาทวชาอบรมสงสอนและเปนก าลงใจทดตอผวจยตลอดมา

สภาวด ธระกร

สารบญ

บทท หนา 1 บทน า………………………………………………………………………………… 1 ภมหลง......................................................................................................... 1 ความมงหมายของการวจย............................................................................ 2 ความส าคญของการวจย................................................................................ 3 ขอบเขตของการวจย..................................................................................... 3 ประชากรและกลมตวอยางทใชในการวจย...................................................... 3 ตวแปรทศกษา.............................................................................................. 5 นยามศพทเฉพาะ.......................................................................................... 7 กรอบแนวคดในการวจย................................................................................ 11 สมมตฐานในการวจย..................................................................................... 12 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ………………………………………………….. 13

แนวคดและทฤษฎเกยวกบลกษณะทางประชากรศาสตร................................. 13 การจดการ: หลกการ ทฤษฎ และการปฏบต................................................... 18 ววฒนาการของแนวคดในการบรหารจดการ................................................... 36 การจดการระหวางประเทศ............................................................................ 79 ทฤษฎเกยวกบความพงพอใจ.........................................................………… 100 ทฤษฎคณภาพชวตการท างาน...................................................................... 106 ทฤษฎความผกพนตอองคการ...................................................................... 112 ประวตองคกร ซงมรปแบบการบรหารตามแนวคดทฤษฎ Z โดยสงเขป………. 116 งานวจยทเกยวของ........................................................................................ 120

3 วธด าเนนการวจย………………………………………………………………….. 124

การก าหนดประชากรและการสมกลมตวอยาง.................................................. 124 การสรางเครองมอทใชในการวจย.................................................................... 126 การจดกระท าและการวเคราะหขอมล............................................................... 132 สถตทใชในการวเคราะหขอมล........................................................................ 134

สารบญ (ตอ)

บทท หนา 4 ผลการวเคราะหขอมล…………………………………………………………........ 141 สญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล................................................................. 141 การน าเสนอผลการวเคราะหขอมล................................................................... 141 ผลการวเคราะหขอมล...................................................................................... 142 5 สรปผล อภปรายผล และขอเสนอแนะ……………………………………………. 249 ความมงหมายของการวจย............................................................................ 249 ความส าคญของการวจย................................................................................ 249 สมมตฐานในการวจย.................................................................................... 250 ขอบเขตของการวจย..................................................................................... 250 เครองมอทใชในการศกษาคนควา.................................................................. 251 การเกบรวบรวมขอมล................................................................................... 251 การจดกระท าและการวเคราะหขอมล.............................................................. 252 สรปผลการศกษาคนควา............................................................................... 253 อภปรายผลการศกษาคนควา........................................................................ 264 ขอเสนอแนะในการวจยครงน.......................................................................... 272 ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป................................................................... 277 บรรณานกรม …………………………………………………………………………….... 279 ภาคผนวก…………………………………………………………………………………… 284 ประวตยอผท าสารนพนธ .......................................................................................... 292

บญชตาราง

ตาราง หนา 1 แสดงรายชอบรษทขามชาต ซงมรปแบบการบรหารองคการตามแนวคดทฤษฎ Z เพอด าเนนการเกบแบบสอบถาม…………………………………………… 4 2 แสดงการเปลยนแปลงขององคการ................................................................... 34 3 แสดงแนวคดการบรหารจดการเกยวกบบคลากรสองแบบ.................................. 58 4 แสดงการเปรยบเทยบลกษณะ Type J, Type A และ Type Z………………….. 78 5 แสดงการเปรยบเทยบระหวางการบรหารจดการของธรกจทมขอบเขตใน ประเทศกบธรกจระหวางประเทศ...................................................................... 98 6 แสดงรายชอบรษทขามชาต ซงมรปแบบการบรหารองคการตามแนวคด

ทฤษฎ Z เพอด าเนนการเกบแบบสอบถาม…………......................... 126 7 แสดงเกณฑการแปลความหมายคาคะแนนเฉลยของระดบความคดเหน 128 8 แสดงเกณฑการแปลความหมายคาคะแนนเฉลยของระดบความพงพอใจ 129 9 แสดงเกณฑการแปลความหมายคาคะแนนเฉลยของระดบความผกพน 130 10 แสดงคาความเชอมนของลกษณะการบรหารองคการแบบ Z……….... 131 11 แสดงคาความเชอมนของความพงพอใจทมตอคณภาพชวตการท างาน โดยรวม............................................................................................ 131 12 แสดงคาความเชอมนของความพงพอใจทมตอความผกพนตอองคการ

โดยรวม....................................................................................... 131 13 แสดงแหลงความแปรปรวน.................................................................. 137 14 แสดงคาของสมประสทธสหสมพนธ…………………………..……… 140 15 แสดงจ านวน (ความถ) และคารอยละของผตอบแบบสอบถาม จ าแนกตามเพศ 142 16 แสดงจ านวน (ความถ) และคารอยละของผตอบแบบสอบถาม จ าแนกตามอาย 143 17 แสดงจ านวน (ความถ) และคารอยละของผตอบแบบสอบถาม จ าแนกตาม ระดบการศกษา……………………………………………………………… 143 18 แสดงจ านวน (ความถ) และคารอยละของผตอบแบบสอบถาม จ าแนกตามอาย การท างานในบรษทปจจบน………………………………………………….. 144 19 แสดงจ านวน (ความถ) และคารอยละของผตอบแบบสอบถาม จ าแนกตามระดบ ของต าแหนงงาน.................................................................................... 144 20 แสดงจ านวน (ความถ) และคารอยละของผตอบแบบสอบถาม จ าแนกตามรายได ตอเดอน.................................................................................................. 145

บญชตาราง (ตอ)

ตาราง หนา 21 แสดงคาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐานลกษณะการบรหารองคการ แบบ Z ……………………………………………………………………… 145 22 แสดงคาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐานของลกษณะการบรหารองคการ แบบ Z ในดานการจางงานระยะยาว........................................................ 146 23 แสดงคาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐานของลกษณะการบรหารองคการ แบบ Z ในดานการตดสนใจเปนเอกฉนท.................................................. 147 24 แสดงคาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐานของลกษณะการบรหารองคการ แบบ Z ในดานความรบผดชอบเฉพาะบคคล……………………………….. 148 25 แสดงคาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐานของลกษณะการบรหารองคการ แบบ Z ในดานการประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไป 148 26 แสดงคาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐานของลกษณะการบรหารองคการ แบบ Z ในดานการควบคมในตนเองอยางไมเปนทางการ โดยมการวดผล อยางชดเจนและเปนทางการ………………………………………………… 149 27 แสดงคาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐานของลกษณะการบรหารองคการ แบบ Z ในดานเสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะในระดบปานกลาง……… 150 28 แสดงคาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐานของลกษณะการบรหารองคการ แบบ Z ในดานมความเกยวของกนในลกษณะครอบครว…………………... 150 29 แสดงคาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐานของความพงพอใจในคณภาพชวตการ ท างานโดยรวม…………………………………………………………………. 151 30 แสดงคาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐานของความผกพนตอองคการ โดยรวม............................................................................................... 152 31 แสดงการวเคราะหความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z กบความพงพอ ใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย............................ 153 32 แสดงการวเคราะหความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานการจางงาน ระยะยาวกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของ พนกงานชาวไทย........................................................................................ 156 33 แสดงการวเคราะหความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานการตดสนใจ เปนเอกฉนท กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของ พนกงานชาวไทย........................................................................................ 158

บญชตาราง (ตอ)

ตาราง หนา 34 แสดงการวเคราะหความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดาน ความรบผดชอบเฉพาะบคคล กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน โดยรวมของพนกงานชาวไทย................................................................... 160 35 แสดงการวเคราะหความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดาน การประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไป กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานฯ............................................... 161 36 แสดงการวเคราะหความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดาน การควบคมในตนเองอยางไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและ เปนทางการกบความพงพอใจ ในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของ พนกงานชาวไทย...................................................................................... 163 37 แสดงการวเคราะหความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดาน เสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะในระดบปานกลางกบความพงพอใจ ในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย.............................. 165 38 แสดงการวเคราะหความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดาน มความเกยวของกนในลกษณะครอบครว กบความพงพอใจในคณภาพชวต การท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย........................................................... 167 39 แสดงการวเคราะหความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดาน

การไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงานและลกษณะงานท รบผดชอบ...................................................................................................... 168

40 แสดงการวเคราะหความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z กบความพงพอใจ ในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานสภาพแวดลอมใน การท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด 172 41 แสดงการวเคราะหความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z กบความพงพอใจ ในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานการไดรบโอกาส ในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน……………………………………………………………….. 176

บญชตาราง (ตอ)

ตาราง หนา 42 แสดงการวเคราะหความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z กบความพงพอใจ ในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานการไดรบ ความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด........................ 179 43 แสดงการวเคราะหความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z กบความพงพอใจ ในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานสามารถแบงเวลา ใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม.......... 183 44 แสดงการวเคราะหความสมพนธระหวางความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน โดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาตทมลกษณะ องคการแบบ Z กบความผกพนตอองคการโดยรวม.......................................... 187 45 แสดงการวเคราะหความสมพนธระหวางความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน โดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการ แบบ Z กบความผกพนตอองคการโดยรวม ดานพนกงานจะท างานในบรษท จนกวาจะเกษยณอาย................................................................................. 190 46 แสดงการวเคราะหความสมพนธระหวางความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน โดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการ แบบ Z กบความผกพนตอองคการโดยรวม ดานยงท างานนานขน พนกงานยง

รสกผกพนตอบรษทมากขน.................................................. 193 47 แสดงการวเคราะหความสมพนธระหวางความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน โดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาตทมลกษณะองคการ แบบ Z กบความผกพนตอองคการโดยรวม ดานพนกงานพอใจนโยบายและ วธการบรหารงานของบรษท............................................................................ 197 48 แสดงการวเคราะหความสมพนธระหวางความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน โดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาตทมลกษณะองคการ แบบ Z กบความผกพนตอองคการโดยรวม ดานพนกงานมงมนทจะใชความร ความสามารถในการท างานอยางเตมท......................................................... 200 49 แสดงการทดสอบคาความแปรปรวนของกลมตวอยางระหวางพนกงานเพศชาย และหญงตอความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม........................ 204

บญชตาราง (ตอ)

ตาราง หนา 50 แสดงผลการเปรยบเทยบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการ แบบ Z จ าแนกตามเพศ……………………………………………………… 205 51 แสดงการทดสอบคาความแปรปรวนของอายตอความพงพอใจในคณภาพชวต การท างานโดยรวม โดยใช Levene’s test………………………………….. 207 52 แสดงความแตกตางกนของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน และดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอ

จากเพอนรวมงานเปนอยางด โดยใชสถต Brown-Forsythe ทดสอบ................. 208 53 แสดงผลการเปรยบเทยบคาเฉลยรายคของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน โดยรวม ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน โดยใชสถต Dunnett’s T3……………… 209 54 แสดงผลการเปรยบเทยบคาเฉลยรายคของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน โดยรวม ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงาน เปนอยางด โดยใชสถต Dunnett’s ……………………………………………… 210 55 แสดงความแตกตางกนของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม จ าแนกตามอาย โดยใชสถต F–test ทดสอบ.................................................... 211 56 แสดงผลการเปรยบเทยบคาเฉลยรายคของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน โดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ จ าแนกตามอาย.................................................. 212 57 แสดงผลการเปรยบเทยบคาเฉลยรายคของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน โดยรวม ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานม สขภาพจตและสขภาพกายทด จ าแนกตามอาย............................................... 213 58 แสดงผลการเปรยบเทยบคาเฉลยรายคของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน โดยรวม ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวได อยางลงตว และเหมาะสม จ าแนกตามอาย....................................................... 214 59 แสดงการทดสอบคาความแปรปรวนของระดบการศกษาตอความพงพอใจใน คณภาพชวตการท างานโดยรวม โดยใช Levene’s test………………………. 215

บญชตาราง (ตอ)

ตาราง หนา 60 แสดงความแตกตางกนของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานม สขภาพจตและสขภาพกายทด และดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครวและเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสมฯ โดยใชสถต Brown-Forsythe ทดสอบ....................................................................... 216 61 แสดงผลการเปรยบเทยบคาเฉลยรายคของความพงพอใจในคณภาพชวตการ ท างานโดยรวม ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมให พนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทดโดยใชสถต Dunnett’s T3……… 217 62 แสดงความแตกตางกนของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม

ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ฯ ดานการไดรบโอกาส ในการพฒนาความรฯ และดานการไดรบความรวมมอฯ จ าแนกตามระดบ การศกษา โดยใชสถต F–test ทดสอบ.......................................................... 218 63 แสดงผลการเปรยบเทยบคาเฉลยรายคของความพงพอใจในคณภาพชวตการ ท างานโดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ จ าแนกตามระดบการศกษา................................... 219 64 แสดงผลการเปรยบเทยบคาเฉลยรายคของความพงพอใจในคณภาพชวตการ ท างานโดยรวม ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณใน การท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน จ าแนกตามระดบการศกษา....... 220 65 แสดงการทดสอบคาความแปรปรวนของอายการท างานในบรษทปจจบน ตอความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม โดยใช Levene’s test ........ 221 66 แสดงความแตกตางกนของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดาน การไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงานฯ ดานสภาพแวดลอมในการท างาน และลกษณะงานสงเสรมฯดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรฯและดาน สามารถแบงเวลาใหกบการท างานฯ โดยใชสถต Brown-Forsythe ทดสอบ........ 222 67 แสดงผลการเปรยบเทยบคาเฉลยรายคของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน โดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ โดยใชสถต Dunnett’s T3………………….......... 223

บญชตาราง (ตอ)

ตาราง หนา 68 แสดงผลการเปรยบเทยบคาเฉลยรายคของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน โดยรวม ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานม สขภาพจตและสขภาพกายทด โดยใชสถต Dunnett’s T3…………………… 224 69 แสดงผลการเปรยบเทยบคาเฉลยรายคของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน โดยรวม ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน โดยใชสถต Dunnett’s T3 ………… 225 70 แสดงผลการเปรยบเทยบคาเฉลยรายคของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน โดยรวม ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวได อยางลงตวและเหมาะสม โดยใชสถต Dunnett’s T3 ……………………………. 227 71 แสดงความแตกตางกนของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบความรวมมอฯ จ าแนกตามอายการท างานในบรษทปจจบน โดยใชสถต F–test ทดสอบ …………………………………………………….. 228 72 แสดงผลการเปรยบเทยบคาเฉลยรายคของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน โดยรวม การไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด จ าแนกตามอายการท างานในบรษทปจจบน.................................................. 228 73 แสดงการทดสอบคาความแปรปรวนของกลมตวอยางระหวางระดบของต าแหนงงาน ตอความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม…………………………. 230 74 แสดงผลการเปรยบเทยบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของ พนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z จ าแนก ตามระดบของต าแหนงงาน……………………………………………………….. 231 75 แสดงการทดสอบคาความแปรปรวนของรายไดตอเดอนตอความพงพอใจในคณภาพ ชวตการท างานโดยรวม โดยใช Levene’s test………………………………… 234 76 แสดงความแตกตางกนของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดาน สภาพแวดลอมในการท างานฯ ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรฯ ดานการ ไดรบความรวมมอฯ และดานสามารถแบงเวลาฯ โดยใชสถต Brown-Forsythe ทดสอบ........................................................................................................... 235 77 แสดงผลการเปรยบเทยบคาเฉลยรายคของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน โดยรวม ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานฯ โดยใชสถต Dunnett’s T3……………………………………………………………………. 236

บญชตาราง (ตอ)

ตาราง หนา 78 แสดงผลการเปรยบเทยบคาเฉลยรายคของความพงพอใจในคณภาพชวต การท างานโดยรวม ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณ ในการท างานฯ โดยใชสถต Dunnett’s T3 …………………………………… 237 79 แสดงผลการเปรยบเทยบคาเฉลยรายคของความพงพอใจในคณภาพชวต การท างานโดยรวม ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอน รวมงานเปนอยางด โดยใชสถต Dunnett’s T3 ……………………………… 239 80 แสดงผลการเปรยบเทยบคาเฉลยรายคของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน โดยรวม ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตว ไดอยางลงตว และเหมาะสม โดยใชสถต Dunnett’s T3……………………….. 240 81 แสดงความแตกตางกนของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะ งานทรบผดชอบ จ าแนกรายไดตอเดอน โดยใชสถต F–test ทดสอบ................... 241 82 แสดงผลการเปรยบเทยบคาเฉลยรายคของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน โดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และ ลกษณะงานทรบผดชอบ จ าแนกตามรายไดตอเดอน...................................... 242 83 แสดงสรปผลการทดสอบสมมตฐาน……………………………………………. 244

บญชภาพประกอบ ภาพประกอบ หนา 1 แสดงกรอบแนวคดในการวจย………………………………………………………. 11 2 แสดงความสมพนธซงกนและกนของหนาทหลก 4 ประการของการจดการ........... 23 3 แสดงหนาทของการจดการในระดบทแตกตางกนขององคการ.............................. 23 4 แสดงความผดพลาดทส าคญ 10 อนดบของผบรหาร……………………………… 26 5 แสดงบทบาทของผบรหาร................................................................................. 28 6 รายละเอยดของขดความสามารถในการจดการ 6 ประการ……………………….. 31 7 แสดงลกษณะทส าคญขององคการ..................................................................... 33 8 แสดงววฒนาการแนวคดของทฤษฎการบรหารจดการ…………………………… 37 9 แสดงสรปภาพรวมของแนวคดการบรหารจดการ............................................... 42 10 แสดงหลกการบรหารจดการของ Taylor………………………………………….. 44 11 แสดงหลกประสทธภาพของ Emerson……………………………………………. 46 12 แสดงกจกรรมในการบรหารจดการอตสาหกรรม Fayol………………………….. 48 13 แสดงหลกการบรหารจดการทมประสทธผลของ Fayol………………………….. 49 14 แสดงความตองการของมนษยตามล าดบขนของมาสโลว.................................. 56 15 แสดงแนวคดเชงระบบขององคการ.................................................................. 61 16 แสดงภาพของดร.วลเลยม จ อช (William G. Ouchi) ผคดคนทฤษฎ Z…. 64 17 แสดงทฤษฎ Z............................................................................................ 66 18 แสดงการเปรยบเทยบลกษณะส าหรบธรกจซงมขอบเขตในประเทศและธรกจ ซงมขอบเขตระหวางประเทศ........................................... 84 19 แสดงความเชอมโยงของความผกพนตอองคกรของกลมเนนพฤตกรรมกบ กลมเนนเจตคต........................................................................................ 115

1

บทท 1 บทน า

ภมหลง ในปพ.ศ.2552 ประเทศไทยประสบปญหาสภาวะวกฤตเศรษฐกจอยางรนแรง ซงสงผล

กระทบโดยตรงตอคนและสงคมเปนอยางมาก ในขณะทการเปลยนแปลงและการพฒนาของกระแสโลกาภวฒนยงคงอย ไมวาจะเปน ความกาวหนาของระบบเทคโนโลยสารสนเทศ การรวมตวของกลมเศรษฐกจ การเปลยนแปลงตลาดการเงนของโลก การเปลยนแปลงทางทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ซงสงผลกระทบใหประเทศตองเผชญปญหาในหลายๆ ดานทส าคญ แมวา ในบรบทของการพฒนาประเทศไทย ตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 8 (พ.ศ.2540-2544) ถง ฉบบท 10 (พ.ศ.2550-2554) ไดใหความส าคญในการพฒนาเศรษฐกจของประเทศควบคไปกบการพฒนาคน สงคม และสงแวดลอมอยางบรณาการ โดยมงเนนให “คนเปนศนยกลางการพฒนา” (ส านกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต . 2549: ออนไลน) แตความสามารถของคนในการปรบตวใหพรอมรบกบการเปลยนแปลง ความสามารถในการใชประโยชนจากกระแสโลกาภวฒนทเกดขนและการสรางภมคมกนนน จ าเปนตองเตรยมความพรอมทงระบบและในทกภาคสวน การใหความส าคญตอการพฒนาศกยภาพบคลากรของประเทศนน ตองมงพฒนาในทกมตทงทางดานรางกาย จตใจ สตปญญา ความอบอนในครอบครว ความร ความสามารถ ทกษะการท างาน และ คณภาพชวตการท างาน เพอทจะเปนทนในการพฒนาเสรมสรางฐานรากของเศรษฐกจและความมงคงทยงยนของสงคม

ธรรมาภบาล (Good Governance) เปนหลกการทน ามาใชบรหารงานในปจจบนอยางแพรหลาย เพราะชวยสรางสรรคและสงเสรมองคกรใหมศกยภาพและประสทธภาพ อาท พนกงานตางท างานอยางซอสตยสจรตและขยนหมนเพยร ท าใหผลประกอบการขององคกรธรกจนนขยายตว นอกจากนแลวยงท าใหบคคลภายนอกทเกยวของมความศรทธาและเชอมนในองคกรนนๆ อนจะท าใหเกดการพฒนาอยางตอเนอง เชน องคกรทโปรงใส ยอมไดรบความไววางใจในการรวมท าธรกจ รฐบาลทโปรงใสตรวจสอบได ยอมสรางความเชอมนใหแกนกลงทนและประชาชน ตลอดจนสงผลดตอเสถยรภาพของรฐบาลและความเจรญกาวหนาของประเทศ เปนตน (วกพเดย. 2551: ออนไลน)

ภายใตสภาวะการเปลยนแปลงของเศรษฐกจโลก และ ผลกระทบจากสภาวะวกฤตเศรษฐกจ การเมอง สงคม และสงแวดลอมทเกดขนอยางตอเนองภายในประเทศไทย กระบวนการและรปแบบการบรหารจดการองคการใหพรอมตอการเปลยนแปลงและสามารถด ารงอยไดนน อาจสามารถชวดถงความส าเรจของรปแบบและวธการวางแผนการบรหารจดการ การขบเคลอน การเชอมโยง การปฏรปองคการไดทงในระดบภาพรวมและระดบยทธศาสตร ซงยอมสงผลกระทบโดยตรงตอความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานของพนกงานและความผกพนตอองคการได จากความส าคญของการเปลยนแปลงทเกดขน ท าใหผวจยสนใจจะศกษาถงรปแบบและวธการบรหารจดการองคการ

2

สมยใหม โดยเฉพาะรปแบบการบรหารจดการองคการของบรษทขามชาต โดยผวจยไดน าแนวคดการจดการสมยใหม (Modern Management) ตามแนวคดทฤษฎ Z ของดร.วลเลยม จ อช (William G. Ouchi.1981) ซงปนแนวคดการจดการเชงสถานการณ (Contingency Theory of Management) เปนทศนะการจดการ ซงผจดการจะปฏบตโดยขนกบสถานการณ หรอเปนแนวคดการบรหารจดการ ซงมงทการปรบปรงพฤตกรรมการจดการตามสถานการณเฉพาะอยางขององคการ ประกอบดวย เทคโนโลยสภาพแวดลอมภายนอก และบคคลขององคการ แนวคดนแตกตางจากทฤษฎการจดการแบบดงเดม (Classical management theory) ถอวา เปนวธทดทสดอกวธหนง (One best way) ซงสมมตวา การจดการเปนสากล (Universal) ซงสามารถประยกตใชไดในทกกรณ โดยไมไดค านงถงสถานการณเฉพาะอยาง (Certo and Certo. 2006: 39; อางองจาก ศรวรรณ เสรรตน; สมชาย หรญกตต; และ ธนวรรธ ตงสนทรพยศร. (2550). หนา 59-60)

ในปจจบนไดมบรษทขามชาตหลายๆบรษทไดน าแนวคดทฤษฎ Z เขามาบรหารจดการภายในองคการอยางกวางขวาง โดยเฉพาะในกลมธรกจอตสาหกรรมยานยนต เชน เจนเนอรล มอเตอรส (GM) โตโยตา (Toyota) ฟอรด (Ford) มาสดา (Mazda) เปนตน และกลมอตสาหกรรมอนๆ เชน จอ (GE) ซมซง (Samsung) เปนตน จงท าใหผวจยสนใจทจะศกษาถงรปแบบวธการบรหารจดการองคการตามแนวคดทฤษฎ Z เนองดวยในปจจบนมพนกงานชาวไทยจ านวนไมนอยทสนใจและตองการเขาท างานในบรษทขามชาตทมชอเสยง ซงผวจยเหนวา การเขาท างานในบรษทขามชาตนน อาจตองศกษาถงลกษณะการบรหารจดการและวฒนธรรมองคการ ตลอดจนปจจยแวดลอมตางๆ เนองจากความแตกตางในดานการบรหารจดการและวฒนธรรมของแตละองคการ อาจสงผลตอการปรบตวของพนกงานในดานการท างาน ซงหากพนกงานสามารถเรยนรและปรบตวไดเปนอยางด ยอมสงผลตอความส าเรจในการประกอบสมมาชพในระยะยาว ดวยเหตดงกลาวน ผวจยจงสนใจทจะศกษาถงคณภาพชวตการท างานของพนกงานบรษทเอกชน ซงท างานอยในบรษทขามชาตทมชอเสยง โดยมส านกงานหรอสาขาทตงอยในเขตกรงเทพมหานคร และมลกษณะการบรหารองคการตามแนวคดทฤษฎ Z โดยงานวจยชนนอาจเปนแนวทางส าหรบผทเกยวของในการศกษารปแบบวธการบรหารจดการองคการทมความเหมาะสมและสอดคลองตอไปในอนาคต ความมงหมายของการวจย

ในการวจยครงนผวจยไดตงความมงหมายไวดงน 1. เพอศกษาความสมพนธระหวางการบรหารองคการแบบ Z กบความพงพอใจในคณภาพ

ชวตการท างานโดยรวม 2. เพอศกษาความสมพนธระหวางความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมกบ

ความผกพนตอองคการโดยรวม

3

3. เพอศกษาถงลกษณะดานประชากรศาสตร ประกอบดวย เพศ อาย ระดบการศกษา อายงานการท างานในบรษทปจจบน ระดบของต าแหนงงาน และรายไดทมผลตอความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม

ความส าคญของการวจย

1. เพอเปนแนวทางใหผทเกยวของสามารถน าขอมลดงกลาวไปพฒนาปรบปรงกระบวนการบรหารจดการภายในองคการใหมความเหมาะสมมากยงขน ซงจะเปนประโยชนโดยตรงตอองคการในการสรางความส าเรจในการบรหารจดการองคการไดในระยะยาว

2. เพอเปนขอเสนอแนะแกองคการในการวางแผนพฒนารปแบบการบรหารองคการ ซงสามารถสรางความพงพอใจใหแกพนกงานในดานคณภาพชวตการท างาน และสงผลตอความผกพนตอองคกรไดในระยะยาว

ขอบเขตของการวจย

ประชากรทใชในการวจย ประชากรทใชในการศกษาครงน คอ พนกงานชาวไทย ทปฎบตงานอยในบรษทขามชาต

ซงมรปแบบการบรหารองคการตามแนวคดทฤษฎ Z เชน บรษท ไอบเอม (ประเทศไทย) จ ากด บรษท พรอตเตอร แอนด แกมเบล เทรดดง (ประเทศไทย) จ ากด บรษท ฮวเลต-แพคการด (ประเทศไทย) จ ากด บรษท โกดก (ประเทศไทย) จ ากด บรษท เจนเนอรล มอเตอรส (ประเทศไทย) จ ากด บรษท ฟอรด เซลส แอนด เซอรวส (ประเทศไทย) จ ากด บรษท มาสดา เซลส (ประเทศไทย) จ ากด บรษท จอ แคปปตอล (ประเทศไทย) จ ากด เปนตน [ทมา: (Ouchi. 1981:1); (Lotsofessays. 2009: Online); (K.V.S.S. 2009: Online) และ (Wikipedia. 2009: Online)] ซงไมทราบจ านวนประชากรทแนนอน

กลมตวอยางทใชในการวจย ในการศกษาวจยครงน เนองจากไมทราบจ านวนประชากรทแนนอน ผวจยไดใชสตรการ

ค านวณหาขนาดของกลมตวอยาง โดยยอมใหมความคลาดเคลอนได 5% และทระดบความเชอมน 95% และก าหนดความมนยส าคญทระดบ 0.05 ซงสามารถค านวณหนวยตวอยางไดดงน (กลยา วาณชยบญชา. 2548:28) สตร n = Z2

4E2 โดยท n = ขนาดของกลมตวอยาง Z = คาสถตทระดบความเชอมน 95% ซงมคาเทากบ 1.96 E = ความคลาดเคลอนทยอมใหเกดขนได

4

แทนคาในสตรไดดงน n = (1.96)2 4(.05)2

n = 385 ผลจากการหาขนาดกลมตวอยางทสามารถเชอถอไดเทากบ 385 คน โดยส ารองเผอความ

ผดพลาดไว 4% ซงเทากบ 15 คน ดงนน กลมตวอยางทใชในการวจยมจ านวนทงสน 400 คน วธการเกบกลมตวอยาง (Sampling Designs) ในการศกษาวจยครงน ใช วธการเกบกลมตวอยางโดยไมอาศยความนาจะเปน

(Nonprobability Samples) โดยม 3 ขนตอนดงน 1. การสมตวอยางแบบเจาะจง (Purposive Sampling) โดยการเกบแบบสอบถามเฉพาะ

กลมตวอยางทเปนพนกงานชาวไทย ทปฎบตงานอยในบรษทขามชาต ซงมรปแบบการบรหารองคการตามแนวคดทฤษฎ Z เชน บรษท ไอบเอม (ประเทศไทย) จ ากด บรษท พรอตเตอร แอนด แกมเบล เทรดดง (ประเทศไทย) จ ากด บรษท ฮวเลต-แพคการด (ประเทศไทย) จ ากด บรษท โกดก (ประเทศไทย) จ ากด บรษท เจนเนอรล มอเตอรส (ประเทศไทย) จ ากด บรษท ฟอรด เซลส แอนด เซอรวส (ประเทศไทย) จ ากด บรษท มาสดา เซลส (ประเทศไทย) จ ากด บรษท จอ แคปปตอล (ประเทศไทย) จ ากด เปนตน [ทมา: (Ouchi. 1981:1); (Lotsofessays. 2009: Online); (K.V.S.S. 2009: Online) และ (Wikipedia. 2009: Online)]

2. การสมตวอยางโดยการก าหนดสดสวน (Quota Sampling) โดยก าหนดสดสวนในการเกบแบบสอบถามจากพนกงานพนกงานชาวไทย ทปฎบตงานอยในบรษทขามชาต ซงมรปแบบการบรหารองคการตามแนวคดทฤษฎ Z ทงสนจ านวน 8 บรษท โดยด าเนนการเกบแบบสอบถามบรษทๆ ละ 50 ชด เพอใหไดจ านวนกลมตวอยางครบทงสน 400 คน ดงน ตาราง 1 แสดงรายชอบรษทขามชาต ซงมรปแบบการบรหารองคการตามแนวคดทฤษฎ Z เพอ ด าเนนการเกบแบบสอบถาม ล าดบท รายชอบรษทขามชาต ซงมรปแบบการบรหารองคการตาม

แนวคดทฤษฎ Z แบบสอบถาม

(ชด) สดสวน

(%) 1 บรษท ไอบเอม (ประเทศไทย) จ ากด 50 12.5 2 บรษท พรอตเตอร แอนด แกมเบล (ประเทศไทย) จ ากด 50 12.5 3 บรษท ฮวเลต-แพคการด (ประเทศไทย) จ ากด 50 12.5 4 บรษท โกดก (ประเทศไทย) จ ากด 50 12.5 5 บรษท เจนเนอรล มอเตอรส (ประเทศไทย) จ ากด 50 12.5 6 บรษท ฟอรด เซลส แอนด เซอรวส (ประเทศไทย) จ ากด 50 12.5 7 บรษท มาสดา เซลส (ประเทศไทย) จ ากด 50 12.5

5

ตาราง 1 (ตอ)

ล าดบท รายชอบรษทขามชาต ซงมรปแบบการบรหารองคการตาม

แนวคดทฤษฎ Z แบบสอบถาม

(ชด) สดสวน

(%) 8 บรษท จอ แคปปตอล (ประเทศไทย) จ ากด 50 12.5

จ านวนแบบสอบถามทงสน 400 100

ทมา: (Ouchi. 1981:1); (Lotsofessays. 2009: Online); (K.V.S.S. 2009: Online) และ

(Wikipedia. 2009: Online)

3. การสมตวอยางแบบอาศยความสะดวก (Convenience Sampling) โดยการเกบขอมลจากกลมตวอยางซงเปนพนกงานชาวไทย ทปฎบตงานอยในบรษทขามชาต ซงมรปแบบการบรหารองคการตามแนวคดทฤษฎ Z เชน บรษท ไอบเอม (ประเทศไทย) จ ากด บรษท พรอตเตอร แอนด แกมเบล เทรดดง (ประเทศไทย) จ ากด บรษท ฮวเลต-แพคการด (ประเทศไทย) จ ากด บรษท โกดก (ประเทศไทย) จ ากด บรษท เจนเนอรล มอเตอรส (ประเทศไทย) จ ากด บรษท ฟอรด เซลส แอนด เซอรวส (ประเทศไทย) จ ากด บรษท มาสดา เซลส (ประเทศไทย) จ ากด บรษทจอ แคปปตอล (ประเทศไทย) จ ากด เปนตน [ทมา: (Ouchi. 1981:1); (Lotsofessays. 2009: Online); (K.V.S.S. 2009: Online) และ (Wikipedia. 2009: Online)] โดยด าเนนการเกบแบบสอบถามตามสถานทตางๆในเขตกรงเทพมหานคร เพอใหไดกลมตวอยางตามทก าหนดไว เชน อาคารไอบเอม อาคารเอมโพเรยม อาคารออจอเหลยง อาคารเลครชดา อาคารออลซซนส เปนตน เนองดวยอาคารดงกลาวเปนสถานทตงของบรษทขามชาตดงกลาว และผวจยมความสะดวกทจะด าเนนการเกบแบบสอบถาม เพอใหไดจ านวนกลมตวอยางครบทงสน 400 คน

ตวแปรทศกษา ตวแปรทศกษาครงนแบงออกเปน 2 กลม คอ ตวแปรอสระ (Independent

variables) และ ตวแปรตาม (Dependent variables) ซงมรายละเอยดดงน 1. ตวแปรอสระ (Independent variables) แบงเปนดงน 1.1 ลกษณะทางประชากรศาสตร

1.1.1 เพศ 1.1.1.1 ชาย 1.1.1.2 หญง 1.1.2 อาย 1.1.2.1 อายต ากวา 30 ป 1.1.2.2 30–40 ป 1.1.2.3 41 ปขนไป

6

1.1.3 ระดบการศกษา 1.1.3.1 ต ากวาปรญญาตร 1.1.3.2 ปรญญาตร 1.1.3.3 สงกวาปรญญาตร

1.1.4 อายการท างานในบรษทปจจบน 1.1.4.1 ต ากวา 1 ป 1.1.4.2 1–5 ป 1.1.4.3 6-10 ป

1.1.4.4 11 ปขนไป 1.1.5 ระดบของต าแหนงงาน 1.1.5.1 ระดบปฏบตการ 1.1.5.2 ระดบบรหาร 1.1.6 รายได 1.1.6.1 นอยกวาหรอเทากบ 20,000 บาท 1.1.6.2 20,001-40,000 บาท 1.1.6.3 40,001-60,000 บาท 1.1.6.4 60,001 บาทขนไป

1.2 ลกษณะการบรหารองคการแบบ Z (อเมรกาแบบปรบปรง) (Characteristics of type Z Organizations) (Modified American) ตามแนวทฤษฎ Z ของ William G. Ouchi

1.2.1 การจางงานระยะยาว (Long-term employment) 1.2.2 การตดสนใจเปนเอกฉนท (Consensual decision making) 1.2.3 ความรบผดชอบเฉพาะบคคล (Individual responsibility) 1.2.4 การประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไป (Slow evaluation

and promotion) 1.2.5 การควบคมในตนเองอยางไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปน

ทางการ (Implicit, informal control with explicit, formalized measures) 1.2.6 เสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะดานในระดบปานกลาง (Moderately

specialized career path) 1.2.7 มความเกยวของกนในลกษณะครอบครว (Holistic concern, including family) 2. ตวแปรตาม (Dependent variables) ไดแก 2.1 ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม 2.2 ความผกพนตอองคการโดยรวม

7

ค านยามศพทเฉพาะ 1. บรษทขามชาต หมายถง บรษทเอกชนของประเทศสหรฐอเมรกาหรอประเทศญปน ซง

ไดน าแนวคดทฤษฎ Z มาปรบใชในการบรหารจดการองคการ ไดแก บรษท ไอบเอม (ประเทศไทย) จ ากด บรษท พรอตเตอร แอนด แกมเบล เทรดดง (ประเทศไทย) จ ากด บรษท ฮวเลต-แพคการด (ประเทศไทย) จ ากด บรษท โกดก (ประเทศไทย) จ ากด บรษท เจนเนอรล มอเตอรส (ประเทศไทย) จ ากด บรษท ฟอรด เซลส แอนด เซอรวส (ประเทศไทย) จ ากด บรษท มาสดา เซลส (ประเทศไทย) จ ากด บรษท จอ แคปปตอล (ประเทศไทย) จ ากด เปนตน [ทมา: (Ouchi. 1981:1); (Lotsofessays. 2009: Online); (K.V.S.S. 2009: Online) และ (Wikipedia. 2009: Online)]

2. พนกงานชาวไทย หมายถง พนกงานชาวไทย ตงแตระดบปฏบตการจนถงระดบบรหาร ซงท างานอยในบรษทขามชาต ซงไดน าแนวคดทฤษฎ Z มาปรบใชในการบรหารจดการองคการ ไดแก บรษท ไอบเอม (ประเทศไทย) จ ากด บรษท พรอตเตอร แอนด แกมเบล เทรดดง (ประเทศไทย) จ ากด บรษท ฮวเลต-แพคการด (ประเทศไทย) จ ากด บรษท โกดก (ประเทศไทย) จ ากด บรษท เจนเนอรล มอเตอรส (ประเทศไทย) จ ากด บรษท ฟอรด เซลส แอนด เซอรวส (ประเทศไทย) จ ากด บรษท มาสดา เซลส (ประเทศไทย) จ ากด บรษท จอ แคปปตอล (ประเทศไทย) จ ากดเปนตน [ทมา: (Ouchi. 1981:1); (Lotsofessays. 2009: Online); (K.V.S.S. 2009: Online) และ (Wikipedia. 2009: Online)]

3. ลกษณะองคการแบบ Z หมายถง การบรหารองคการสมยใหมทมรปแบบผสมผสานทงวธการบรหารแบบอเมรกาและญปนดงเดม ตามแนวคดทฤษฎ Z ของดร.วลเลยม จ อช (William G. Ouchi) ประกอบดวย

3.1 การจางงานระยะยาว (Long-term employment) คอ การจางงานระยาวส าหรบพนกงานประจ า

3.2 การตดสนใจเปนเอกฉนท (Collective decision-making) คอ การเปดโอกาสใหผ ปฏบตงานสวนใหญเขามามสวนรวมในกระบวนการตดสนใจ รวมถงการตดสนใจ ครงสดทายรวมกน เพอใหมตทออกมาเปนทพอใจของทกฝายโดยมตเอกฉนท ถอเสยงขางมากเปนหลก

3.3 ความรบผดชอบเฉพาะบคคล (Individual responsibility) คอ ความรบผดชอบงานเฉพาะบคคล

3.4 การประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไป (Slow evaluation and promotion) คอ การเลอนต าแหนงและประเมนผล โดยดตามความอาวโส จ านวนปทท างานกบบรษทมากกวาระบบความสามารถ

3.5 การควบคมในตนเองอยางไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการ (Implicit, informal control with explicit, formalized measures) เปนการควบคมการปฏบตงานทไมมรปแบบทแนนอนและไมเปนทางการ โดยพนกงานสามารถด าเนนงานและตดสนใจไดอยางเหมาะสม โดยไมตองการแนวทาง หรอ การควบคมอยางมระบบ

8

3.6 เสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะดานในระดบปานกลาง (Moderately specialized career path) คอ การฝกพนกงานใหมความรทกอยางในการปฏบตงานทงทเกยวของกบหนาทของพนกงานโดยตรงและทางออม

3.7 มความเกยวของกนในลกษณะครอบครว (Holistic concern, including family) คอ การทบรษทดแลเอาใจใสพนกงานในทกๆดาน รวมถง ชวตครอบครวของพนกงาน ไมวาจะเปนในหรอนอกเวลางาน

4. ความพงพอใจของพนกงาน หมายถง ความคด ความรสกในเชงบวกของพนกงานทมตอปจจยตางๆเกยวของกบการท างานโดยรวม ไดแก

4.1 ผลตอบแทนและสวสดการ หมายถง ผลตอบแทนทบรษทใหกบพนกงานทงในรปแบบตวเงน ไดแก เงนเดอนประจ า เงนคาลวงเวลา เงนโบนส และ สทธประโยชนตางๆทไมอยในรปของตวเงน

4.2 สภาพแวดลอมในการท างาน หมายถง ความเหมาะสมของสภาพแวดลอมในทท างาน ไดแก อปกรณ เครองมอในการท างาน ท าเลทตงของส านกงาน เปนตน

4.3 การบรหารงานและนโยบายบรษท หมายถง การบรหารงานของผบรหารและนโยบายบรษททผบรหารไดแจง หรอ ประกาศใหพนกงานไดรบรถงอยางทวถง

4.4 ความสมพนธกบผรวมงาน หมายถง ความสมพนธของพนกงานแตละคนทมตอเพอนรวมงาน ในลกษณะของสมพนธภาพทมตอกน

4.5 การไดรบการยอมรบนบถอ หมายถง การเปนทยอมรบของสงคม เพอนรวมงาน รวมถง ผบรหาร ในดานการไดรบการยกยองชมเชยจากการปฏบตงาน หรอ ผลงานทด การเสนอความคดเหนตางๆ

5. คณภาพชวตการท างาน (Walton. 1974: 22-27; อางองจาก รชพล บญอเนกวฒนา. 2551. คณภาพชวตการท างานทมความสมพนธกบความพอใจในชวตความเปนอย และแนวโนมพฤตกรรมในการท างานของพนกงานบรษทเอกชนแหงหนง. หนา 21-25.) หมายถง คณภาพชวตในการท างานเปนเรองของสภาพแวดลอมและสงคมทสงผลใหการท างานประสบผลส าเรจ ผลผลตทไดรบตอบสนองความตองการและความพงพอใจของบคคลในการท างาน โดยไดก าหนดเกณฑคณภาพชวตในการท างาน ใน 5 ดาน คอ ดานคาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม ดานสภาพแวดลอมในการท างานทดมความปลอดภย ดานโอกาสความกาวหนาและการพฒนาความสามารถ ดานการยอมรบจากเพอนรวมงาน (การบรณาการทางสงคม) และ ดานความสมดลระหวางงานกบชวตสวนตว

5.1 การไดรบคาตอบแทนในการท างานทเพยงพอและยตธรรม (Adequate and Fair Compensation) หมายถง คาตอบแทนทไดรบจากการปฏบตงานนน จะตองมความเพยงพอในการด ารงชวตตามมาตรฐานการครองชพทสมเหตสมผลในสงคมนนๆ ส าหรบคาตอบแทนทมความ

9

ยตธรรมกเกดจากการเปรยบเทยบคาตอบแทนจากการท างานในต าแหนงหนาทและความรบผดชอบทคลายคลงกน หรอ เปรยบเทยบจากผลการปฏบตงานทเทาเทยมกน

5.2 สภาพแวดลอมการท างานด มความปลอดภย (Safe and Healthy Working Condition) หมายถง ผปฏบตงานไมควรอยในสภาพแวดลอมทไมดทงตอรางกายและการท างาน ควรจะมการก าหนดมาตรฐานเกยวกบสภาพแวดลอมทสงเสรมสขภาพ ซงรวมถงการควบคมเกยวกบเสยง การรบกวนทางสายตา

5.3 ความกาวหนาและความมนคงในการท างาน (Growth and Security) หมายถง ควรใหความสนใจตอ 1) ใหพนกงานไดรกษาหรอเพมความสามารถของเขามากกวาทจะคอยเปนผน าใหเขาท าตาม 2) จะตองมการมอบหมายงานใหมหรองานทตองใชความร และทกษะทเพมขนอกในอนาคต 3) จะตองเปดโอกาสใหมการพฒนาภายในองคกร ในสายงาน รวมถงสมาชกครอบครว

5.4 การพฒนาความสามารถของบคคล (Development of Human Capacities) หมายถง โอกาสในการพฒนาและการใชความสามารถของพนกงานในการปฏบตงานตามทกษะและความรทม ซงจะท าใหพนกงานรสกวาตนมคณคาและรสกทาทายในการท างาน ไดใชความสามารถในการท างานเตมท รวมทงมความรสกวามสวนรวมในการปฏบตงานดวย

5.5 การบรณาการทางสงคม (Social Integration) หมายถง การทผปฏบตงานรสกวามคณคา ไดรบการยอมรบ และรวมมอกนท างานจากกลมเพอนรวมงาน รสกวาตนเปนสวนหนงของกลมเพอนรวมงาน มการเปดเผยตนเอง มบรรยากาศในการท างานทด ไมมการแบงชนวรรณะในหนวยงาน ปราศจากการมอคตและการท าลายซงกนและกน 5.6 ความสมดลระหวางงานกบชวตสวนตว (The Total Life Space) หมายถง บคคลจะตองจดความสมดล โดยจะตองจดสรรบทบาทใหสมดล ไดแก การแบงเวลา อาชพ การเดนทาง ซงจะตองมสดสวนทเหมาะสมระหวางการใชเวลาวางของตนเองและครอบครว รวมทง ความกาวหนา การไดรบความดความชอบ

6. ความผกพนตอองคการโดยรวม หมายถง การทบคคลมความสมพนธอยางแนนแฟนตอองคกรทเปนสมาชกอย โดยการแสดงตนวา เปนสวนหนงขององคกรและเขารวมกจกรรมขององคกรนน โดยมความเชออยางแรงกลาและยอมรบตอเปาหมาย ตลอดจนคานยมตอองคกร มความตงใจจะทมเทความพยายามอยางมากในการปฏบตงาน เพอองคกรและมความปรารถนาอยางแรงกลา ทจะด ารงความเปนสมาชกในองคกร และสเตยรยงใหความสนใจในเจตคตทสมพนธกบพฤตกรรมการท างาน (Work Related Behavior) โดยศกษาพฤตกรรมการท างาน 3 ลกษณะ ดงน

6.1 การมสวนรวมในการท างาน (Job Involvement) เปนลกษณะทบคคลแสดงใหเหนถงความสนใจทจะท างานทไดรบมอบหมาย ไมไดหมายความวาบคคลทสนใจท างานจะมความสขหรอความพงพอใจตองานนน แตหมายถงความรบผดชอบทบคคลมตองาน เพอใหงานทไดรบมอบหมายถกตองและมมาตรฐานสง

10

6.2 ความพงพอใจในงาน (Job Satisfaction) เปนลกษณะทบคคลมความสข หรอมความพอใจในงานทตนเองไดรบมอบหมาย

6.3 ความผกพนตอองคกร (Organization Commitment) เปนลกษณะทบคคลมความสมพนธอยางแนนแฟนตอองคกร โดยการแสดงตนวาเปนสวนหนงขององคกร มการเขารวม กจกรรมขององคกร มความเชอ และการยอมรบเปาหมายตลอดจนคานยมขององคกร มความตงใจทจะทมเทความพยายามในการปฏบตงาน ตลอดจนมความปรารถนาทจะด ารงความเปนสมาชกของ องคกรตอไป

11

กรอบแนวคดในการวจย การบรหารองคการแบบ Z ทมความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน

และความผกพนตอองคการโดยรวมของพนกงานชาวไทยในเขตกรงเทพมหานคร ตวแปรอสระ ตวแปรตาม

(Independent variables) (Dependent variables)

ภาพประกอบ 1 แสดงกรอบแนวคดในการวจย

ลกษณะทางประชากรศาสตร 1. เพศ 2. อาย 3. ระดบการศกษา 4. อายการท างานในบรษทปจจบน 5. ระดบของต าแหนงงาน 6. รายได

ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม

ลกษณะองคการแบบ Z (อเมรกาแบบปรบปรง) Characteristics of type Z Organizations (Modified American) 1. การจางงานระยะยาว 2. การตดสนใจเปนเอกฉนท 3. ความรบผดชอบเฉพาะบคคล 4. การประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไป 5. การควบคมในตนเองไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการ 6. เสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะดานในระดบปานกลาง 7. มความเกยวของกนในลกษณะครอบครว

ความผกพนตอองคการโดยรวม

12

สมมตฐานในการวจย 1. ลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน

โดยรวมของพนกงานชาวไทย 2. ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานใน

บรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความผกพนตอองคการโดยรวม 3. พนกงานชาวไทยทมลกษณะขอมลทางประชากรศาสตร ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา

อายการท างานในบรษทปจจบน ระดบของต าแหนงงาน และรายไดแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมแตกตางกน

13

บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ

ในการศกษาวจยเรอง “การบรหารองคการแบบ Z ทมความสมพนธกบความพงพอใจใน

คณภาพช วตการท างานและความผกพนตอองคการโดยรวมของพนกงานชาวไทยในเขตกรงเทพมหานคร” เพอใหการศกษาในครงนด าเนนไปตามขนตอน ผวจยไดศกษาแนวคดทฤษฎ เอกสารและงานวจยทเกยวของตางๆ โดยก าหนดประเดนในการน าเสนอตามล าดบดงตอไปน

1. แนวคดและทฤษฎเกยวกบลกษณะทางประชากรศาสตร 2. การจดการ: หลกการ ทฤษฎ และการปฏบต 3. ววฒนาการของแนวคดในการบรหารจดการ (ลกษณะองคการแบบ Z (อเมรกาแบบ

ปรบปรง) Characteristics of type Z Organizations (Modified American) 4. การจดการระหวางประเทศ 5. ทฤษฎเกยวกบความพงพอใจ 6. ทฤษฎคณภาพชวตการท างาน 7. ทฤษฎความผกพนตอองคการ 8. ประวตองคกร ซงมรปแบบการบรหารตามแนวคดทฤษฎ Z โดยสงเขป

9. งานวจยทเกยวของ 1. แนวคดและทฤษฎเกยวกบลกษณะทางประชากรศาสตร

ศรวรรณ เสรรตน และคณะ (2538: 41-42) กลาววา ลกษณะทางประชากรศาสตร หมายถง คณสมบตทางกายภาพ สงคม เศรษฐกจและภมศาสตรทรวมกนเปนบคคล เชน อาย เพศ ขนาดครอบครว สถานภาพครอบครว รายได อาชพ การศกษา เหลานเปนเกณฑทนยมใชในการแบงสวนตลาด ลกษณะประชากรศาสตรเปนลกษณะทส าคญและสถตทวดไดของประชากรทชวยก าหนดตลาดเปาหมาย รวมทง งายตอการวดมากกวาตวแปรอน

ในหนวยงานหรอในองคการตางๆ ซงประกอบดวยพนกงานหรอบคคลากรในระดบตางๆเปนจ านวนมากนน จะพบวา บคคลแตละคนจะมพฤตกรรมทแตกตางกน เชน บางคนสามารถปรบตวใหเขากบคนอนไดงาย แตบางคนท าไดยาก หรอบางคนมความกระตอรอรนในการท างานและมความรบผดชอบสง ในขณะทบางคนเฉอยชาไมใสใจตอการปฏบตหนาทการงาน เปนตน ลกษณะพฤตกรรมของบคคลทแสดงออกแตกตางกนน มสาเหตมาจากปจจย ภมหลงของบคคล และความสามารถของบคคล

1.1 ภมหลงเฉพาะบคคล ศรวรรณ เสรรตน; สมชาย หรญกตต และธนวรรธ ตงสนทรพยศร . (2550: 260-265)

กลาววา ภมหลงเฉพาะบคคล (Personal background) หรอ ลกษณะชวประวตของแตละบคคล

14

(Biographical characteristics) เปนลกษณะสวนตวของบคคล ไดแก อาย เพศ สถานภาพสมรส และความมอาวโสในงาน เปนตน ปจจยเหลานสงผลตอพฤตกรรมการท างานของแตละบคคล ดงน

1. อายกบการท างาน (Age and job performance) เปนทยอมรบกนวาผลงานของบคคลจะลดนอยลงในขณะทมอายเพมขน ส าหรบบคคลทมอาย 55 ปขนไปนน ถอวา มประสบการณในการท างานสงและสามารถจะปฏบตหนาทการงานทกอใหเกดผลผลต (Productivity) สงได พนกงานในองคการไมจ าเปนตองเกษยณอายการท างานเมออาย 60 ป จากการศกษาพบวา พนกงานทมอายมากขนจะไมอยากลาออกหรอยายงาน ทงน เนองจากการมระยะเวลาในการท างานนานจะมผลท าใหไดรบคาตอบแทนหรอคาจางมากขนและมสทธในการลาพกผอนไดมากขน ตลอดจนมสทธในสวสดการตางๆทพงมไดเพมขนดวย

พนกงานทมอายมากขนจ านวนมาก จะปฏบตหนาทการงานอยางสม าเสมอ หรอ ไมหลกเลยงงาน มจรยธรรมในการปฎบตงานสง มประสบการณ การท างานจะเนนคณภาพ แตกจะขาดความยดหยนและจะตอตานเทคโนโลยใหมๆ ซงในปจจบนองคการจ าเปนตองเผชญกบการเปลยนแปลงดานตางๆ โดยเฉพาะการน าเทคโนโลยใหมๆ เขามาใชในการด าเนนงานขององคการ ท าใหองคการตองแสวงหาพนกงานทสามารถปรบตวไดด และเปนคนทยอมรบในการเปลยนแปลง ดงนนในยคทองคการมการเปลยนแปลง จงท าใหคนงานทมอายมากตองออกจากงาน

2. เพศกบการท างาน (Gender and job performance) จากการศกษาพบวา ไมมความแตกตางกนหรอมความแตกตางกนนอยมากระหวางเพศหญงกบเพศชายในเรองความสามารถเกยวกบการแกปญหาในการท างาน ทกษะในการคดวเคราะห แรงกระตนเพอตอสเมอมการแขงขน แรงจงใจ การปรบตวทางสงคม ความสามารถในการเรยนร และความพงพอใจในการท างาน อยางไรกตามจากการศกษาของนกจตวทยาพบวา เพศหญงจะมลกษณะคลอยตามมากกวาเพศชาย และเพศชายจะมความคดเชงรกตลอดจนมความคาดหวงในความส าเรจมากกวาเพศหญง

นอกจากนจากการศกษายงพบวา ไมมความแตกตางกนระหวางเพศหญงและเพศชายในเรองของการขาดงานและการออกจากงาน แตเพศหญงจะตองการการท างานทมตารางการท างานแบบยดหยน (Flexible work schedules) และพอใจทจะท างานแบบบางเวลา (Part-time) มากกวาเตมเวลา (Full-time) ในกรณทมบตรในวยกอนเขาเรยน

3. สภาพสมรสกบการท างาน (Marital status and job performance) จากการศกษายงไมสามารถสรปไดแนนอนวา สถานภาพการสมรสมผลตอการท างานอยางไร แตกมผลการวจยบางสวนพบวา พนกงานทสมรสแลวจะขาดงาน และมอตราการออกจากงาน (Turnover) นอยกวาผทเปนโสด นอกจากน ยงมความพงพอใจในงานสงกวาผทเปนโสด ตลอดจนมความรบผดชอบ เหนคณคาของงาน และมความสม าเสมอในการท างานดวย

4. ความมอาวโสกบการท างาน (Tenure and job performance) จากการศกษาพบวา ผทมระยะเวลาการท างานในองคการมานานหรอผทมอาวโสในการท างานจะมผลงานสงกวาพนกงานใหม และมความพงพอใจในงานสงกวาดวย รวมถงจะมอตราการขาดงานนอยและลาออกจากงานนอย ซงความเปนผอาวโสในการท างานจะบงชถงผลงานไดเปนอยางด

15

1.2 ความสามารถ ความสามารถ (Ability) เปนสมรรถภาพหรอขดความสามารถของบคคลในการ

ปฏบตงานตางๆ ตามทไดรบมอบหมาย โดยทวไปความสามารถของบคคลในองคการแบงออกเปน 3 ประการดงน

1. ความสามารถทางสตปญญา (Intellectual abilities) เปนขดความสามารถของบคคลในการท ากจกรรมท เกยวของกบการใชสตปญญา เชน การใช เหตผลและการแกปญหา ความสามารถทางสตปญญาของบคคลจะแตกตางกน ซงเปนผลมาจากพนธกรรมและสงแวดลอม สตปญญาดงกลาวจะแสดงออกซงความสามารถทเดนชดหรอความสามารถทดอย ซงมผลตอความส าเรจและความลมเหลวของงาน ความสามารถทางสตปญญาสามารถทดสอบหรอวดไดจากแบบทดสอบ IQ [Intelligence Quotient (IQ)] ซงประกอบดวย ความสามารถดานความถนด (Aptitude test) ความเขาใจภาษา (Verbal comprehension) ความไวในการรบร (Perceptual speed) การใหเหตผลเชงอนมานและอปมาน (Inductive and deductive reasoning) ความเขาใจในการมองภาพและรปทรงตางๆ (Spatial visualization)

ความตองการในงานจะแตกตางกนขนอยกบความสามารถดานสตปญญา งานทยงซบซอนมากเทาใด จะยงตองการความสามารถดานสตปญญามากขน นอกจากน ความสามารถดานการพดกเปนสงจ าเปนส าหรบการปฏบตงานใหประสบผลส าเรจดวย

2. ความสามารถทางกายภาพ (Physical abilities) ประกอบดวยความแขงแรงของรางกาย ความอดทนในการท างาน และความคลองแคลว ซงจะมผลตอความส าเรจและความลมเหลวในการปฏบตงานของพนกงานและมผลตอการด าเนนงานขององคการ จากการวจยพบวา ในการปฏบตงานของพนกงานนนจ าเปนตองใชความสามารถทางกายภาพ

3. ความสามารถทเหมาะสมกบงาน (The ability-job fit) เปนพฤตกรรมทเหมาะสมของบคคลในการปฏบตงาน งานแตละงานตองการคนทมความสามารถแตกตางกน ดงนนในการมอบหมายงานนายจางจะตองค านงถงความสามารถของพนกงานทเหมาะสมกบงานดวย ซงจะสงผลตอการปฏบตงานและการเพมผลผลตขององคการในระดบสงดวย

ความสามารถดานสตปญญาหรอความสามารถดานกายภาพทเฉพาะอยางของพนกงานจะมความเหมาะสมกบงานแตละอยางทแตกตางกน เชน ผบรหารระดบสงจะตองการความสามารถดานสตปญญา ดานทกษะในการพด การใชเหตผลเปนอยางมาก สวนพนกงานกอสรางจะตองการความสามารถดานกายภาพ ดานความแขงแรงของรางกายเปนอยางมาก เปนตน

1.3 อทธพลของบคคลตอองคการ องคการเปนหนวยสงคมทมการประสานงานกนประกอบดวยบคคลตงแต 2 คนขนไป

ซงท าหนาททมความตอเนองและเกยวของกนโดยถอเกณฑทจะบรรลเปาหมายรวมกน โดยผบรหารองคการท าหนาทวางแผนและควบคมการปฎบตงานของบคคลและการด าเนนกจกรรมขององคการ เพอใหบรรลเปาหมายทตงไว องคการจะมอทธพลอยางมากกบชวตของบคคล เนองจากคนสวน

16

ใหญตองเขามาท างานและเปนสมาชกขององคการ ดงนนจงสามารถสรปลกษณะขององคการไดดงน (1) องคการประกอบดวยบคคลและกลม (2) องคการจะมการด าเนนงาน โดยมงสการบรรลความส าเรจของเปาหมาย (3) องคการจะตองใชความช านาญเฉพาะดาน (Specialization) และการประสานงาน (Coordination) เพอความส าเรจตามเปาหมาย ขณะเดยวกนพฤตกรรมของบคคลในองคการกมอทธพลตอการด าเนนงานขององคการเชนเดยวกน

1.4 แนวคดเชงระบบขององคการ ระบบภายในองคการมชนสวนทพงพาอาศยซงกนและกน คอ คน (People) ทจางเขามา

เทคโนโลย (Technology) ทใชในการด าเนนงาน, งาน (Tasks) ซงบคคลทงหลายมความรบผดชอบ และโครงสราง (Structure) ขององคการทเขามาชวยเปนพนฐานส าหรบการประสานงานกจกรรมตางๆ ทมความแตกตางกน ซงแนวคดเชงระบบจะมงเนนการพงพาอาศยซงกนและกนของแตละชนสวนภายในองคการ เรยกวาชนสวนแตละชนตองสมพนธกบชนสวนอนๆ ทงหมด ถาองคการโดยรวมตองการปฏบตงานใหมประสทธผล

ลกษณะส าคญอนๆในแนวคดเชงระบบขององคการ คอ การมปฏกรยาสมพนธระหวางองคการกบสภาพแวดลอม (Environment) เชน สงคม เศรษฐกจ การเมอง และวฒนธรรม เปนตน ในระยะแรกองคการตองการปจจยน าเขา (Input) เพอน าเขามาแปรรป (เชน คน วตถดบ เงน ความคด และอนๆ)

ส าหรบตวองคการเองจะมกระบวนการแปรรป (Transformation processes) ปจจยน าเขาใหกลายเปนผลผลต (Output) ในรปของสนคาและบรการ ตวอยางเชน ผผลตรถยนตใชปจจยน าเขาคอ แรงงาน ความคด เทคนคการผลต เหลก ยาง ฯลฯ และแปรรปเปนรถยนต ซงกระบวนการแปรรปจะมประสทธผลมากขนกตอเมอคนงาน เทคโนโลย และโครงสราง มการพงพาอาศยกนและประสานงานกนเปนอยางด

1.5 ความสมพนธระหวางพฤตกรรมและความมประสทธผลขององคการ ปจจยทมอทธพลตอความมประสทธผลขององคการ การศกษาพฤตกรรมองคการจะ

น าไปสการด าเนนงานทมประสทธผลขององคการ ซงปจจยส าคญทมอทธพลตอประสทธผลขององคการมอย 4 ประการดงน

1. ลกษณะสภาพแวดลอม (Environmental characteristics) ความมประสทธผลขององคการไดรบอทธพลจากสภาพแวดลอมภายนอก ประกอบดวย (1) ความสามารถในการพยากรณ เชน องคการไดรบการสนบสนนดานวตถดบเปนอยางด (2) ความเขาใจเกยวกบความซบซอนของสภาพแวดลอม เชน เขาใจความแตกตางของกลมผขายปจจยการผลต และหนวยงานราชการทเขาไปเกยวของ (3) ความเขาใจเกยวกบความเปนศตรหรอภาวะทไมเอออ านวยของสภาพแวดลอม เชน ภยธรรมชาต สภาพการแขงขน เศรษฐกจ เปนตน ซงกอใหเกดความเสยหายแกองคการ

2. ลกษณะขององคการ (Organizational characteristics) ปจจยทมอทธพลตอองคการโดยรวมกคอ (1) ความเหมาะสมของโครงสรางการจดแผนกงานทมการประสานงานกนในแตละ

17

กจกรรมเปนอยางด (2) การน าเทคโนโลยททนสมยมาใชในการด าเนนงาน (3) การออกแบบโครงสรางขององคการใหมขนาดทเหมาะสม (4) การเจรญเตบโตขององคการตามชวงเวลาอยางตอเนอง

3. ลกษณะของสมาชก (Members characteristics) ลกษณะของสมาชกขององคการทมอทธพลตอองคการมดงน (1) เปาหมายสวนบคคลของพนกงานตองมความสอดคลองกนกบเปาหมายขององคการ (2) พนกงานตองเปนผมทกษะ (Skills) และความสามารถ (Abilities) เหมาะสมกบงานทปฏบต (3) สงจงใจทชวยใหพนกงานสามารถปฏบตงานไดอยางมประสทธผล (4) มทศนคตทดตองานและองคการ ซงจะท าใหพนกงานเกดความผกพนและมความจงรกภกดตอองคการ (5) มคานยมทสนบสนนหรออยเบองหลงความส าเรจขององคการ

4. นโยบายการบรหารและการปฏบต เปนแนวทางซงผบรหารใชในการบรหารองคการใหเกดประสทธผลประกอบดวย (1) การพฒนากลยทธและออกแบบเทคนคตางๆ (2) การใหรางวล ซงเปนสงจงใจส าหรบผปฏบตงาน (3) การควบคม โดยการตดตามและประเมนผลการปฎบตงานใหเปนไปตามเปาหมาย (4) การตดตอสอสารระหวางผบรหารและพนกงานในองคการ (5) ความเปนผน าของผบรหารทสอดคลองกบสถานการณ (6) การตดสนใจโดยผบรหารหรอใหพนกงานไดมสวนรวม

Jerry C.Wofford (1982) ไดอธบายในหนงสอพฤตกรรมองคการ: พนฐานส าหรบความมประสทธผลขององคการของเขาพบวา ผบรหารตองมความสมพนธกบพฤตกรรมใน 4 ระดบ ซงแบงออกไดดงน

1. พฤตกรรมของแตละบคคล (Individual behavior) ซงมความส าคญและมผลกระทบตอประสทธผลขององคการ ผบรหารจ าเปนตองศกษาพฤตกรรมของแตละบคคลในดานการจงใจ ทศนคต การเรยนร การรบร บคลกภาพ และกระบวนการตดสนใจ ซงมอทธพลตอผลการปฏบตงานขององคการ ตลอดจนศกษาและเขาใจแรงกดดนขององคการทจะมผลตอพฤตกรรมของแตละบคคล รวมทงบทบาททเหมาะสมเมอไดรบการตอบสนองจากบคคลอนในองคการ

2. พฤตกรรมระหวางบคคล (Interpersonal behavior) เปนปฏกรยาซงเกดขนระหวางบคคล 2 คนดานการตดตอสอสาร อทธพล ความขดแยง และพฤตกรรมของผน า ซงผ บรหารจ าเปนตองรวธการมปฏสมพนธกบบคคลอนๆในองคการ โดยผบรหารตองสามารถตดตอสอสารไดอยางมประสทธภาพ มอทธพลตอการตดสนใจหรอตอสถานการณตางๆ สามารถบรหารความขดแยงทงในระดบบคคล กลม และองคการได ตลอดจนสรางความเปนผน าใหเกดขนกบตน เพอใหสามารถปรบตวเขากบบคคลอนไดอยางเหมาะสม

3. พฤตกรรมของกลมเลก (Small group behavior) การมปฏกรยาระหวางกนในองคการตางๆมกเกดขนในกลมขนาดเลก กลไกของกลมมพลงผลกดนตอการบรรลผลส าเรจของเปาหมายและการเปลยนแปลง แรงกระตนในการท างานของแตละบคคลมาจากเปาหมายและบรรทดฐานของกลม ผบรหารตองรจกใชพลงเหลาน เพอเออประโยชนทางดานบวกใหแกองคการ

18

นอกจากนการศกษาถงโครงสราง บทบาท สถานภาพ และการตดตอสอสารของกลมจะมสวนชวยใหการบรหารจดการมประสทธผลยงขน เพราะรปแบบเหลานของโครงสรางทางสงคมจะเปนโครงรางงานส าหรบพฤตกรรมของกลม และความสมพนธของกลมผน าทเปนทางการและผน าทไมเปนทางการ ซงผบรหารตองมความสามารถในการจงใจหรอขอความรวมมอจากกลมตางๆในการปฏบตงานใหบรรลผลส าเรจ ดงนนความรเกยวกบพฤตกรรมของกลมจงมสวนส าคญตอความส าเรจของผบรหาร

4. พฤตกรรมองคการโดยรวม (Total organizational behavior) ผบรหารตองมความสมพนธกบกระบวนการพฒนาองคการ และเขาใจปฏกรยาสมพนธระหวางพฤตกรรมองคการกบสภาพแวดลอมขององคการ ซงผบรหารมหนาทตองพฒนาและเปลยนแปลง เพอสรางความไดเปรยบเหนอคแขง 2. การจดการ: หลกการ ทฤษฎ และการปฏบต

การจดการ (Management) หมายถง ชดของหนาทตางๆ (A set of functions) ทก าหนดทศทางในการใชประโยชนจากทรพยากรทงหลายอยางมประสทธภาพแลประสทธผล เพอใหบรรลเปาหมายขององคการ การใชทรพยากรอยางมประสทธภาพ (Efficient) หมายถง การใชทรพยากรไดอยางเฉลยวฉลาดและคมคา (Cost-effective) สวนการใชทรพยากรอยางมประสทธผล (Effective) หมายถง การตดสนใจไดอยางถกตอง (Right decision) และมการปฎบตไดส าเรจตามแผนทก าหนดไว ดงนน ผลส าเรจของการบรหารจดการจงตองมทงประสทธภาพและประสทธผลควบคกน (Griffin. 1997: 4)

การจดการ เปนกระบวนการทออกแบบส าหรบบคคล เพอการท างานรวมกนในกลมใหบรรลเปาหมายทก าหนดไวไดอยางมประสทธภาพ หรอเปนกระบวนการของการมงไปสเปาหมายขององคการจากการท างานรวมกน โดยใชบคคลและทรพยากร หรอเปนกระบวนการออกแบบและรกษาสภาวะแวดลอมซงบคคลท างานรวมกนในกลมใหบรรลเปาหมายทก าหนดไวไดอยางมประสทธภาพ

การจดการเปนกระบวนการทน าองคการไปสเปาหมายดวยการท างานกบบคคลและทรพยากรอนๆ ขององคการ (Certo and Certo. 2006: 7) ซงการจดการจะมลกษณะกวางๆ 3 ประการ ดงน

(1) เปนกระบวนการทตอเนองซงสมพนธกบกจกรรมตางๆ (It is a process of continuing and related activities)

(2) เปนการมงใหถงเปาหมายขององคการ (It involves and concentrates on reaching organizational goals)

(3) เปนการน าไปถงเปาหมายดวยการท างานกบบคคลและทรพยากรอนๆขององคการ (It reaches these goals by working with and through people and other organization resources)

19

จากความหมายตางๆดงกลาวขางตน การจดการจงเปนกระบวนการของกจกรรมทตอเนองและประสานงานกน ซงผบรหารตองเขามาชวยเพอใหบรรลจดมงหมายขององคการ ประเดนส าคญของการจดการ (Management) มดงน

1. การจดการสามารถประยกตใชกบองคการใดองคการหนงได 2. เปาหมายของผบรหารทกคน คอ สรางก าไร 3. การจดการเกยวของกบการเพมผลผลต (Productivity) โดยมงสประสทธภาพ

(Efficiency) (วธการใชทรพยากรโดยประหยดทสด) และประสทธผล (Effectiveness) (บรรลเปาหมายคอประโยชนสงสด)

4. การจดการสามารถน ามาใชส าหรบผจดการในทกระดบชนขององคการ การบรหารเปรยบเทยบกบการจดการ (Administration versus Management) การ

บรหารและการจดการ หมายถง กจกรรมในการบรหารทรพยากรและกจการงานอนๆ เพอใหบรรลวตถประสงคทก าหนดไว แตมความแตกตางกน ดงน

(1) ค าวา การบรหาร (Administration) ใชในการบรหารระดบสง โดยเนนทการก าหนดนโยบายทส าคญและการก าหนดแผน เปนค าทนยมใชในการบรหารรฐกจ (Public administration) หรอหนวยงานราชการ สวนค าวา ผบรหาร (Administrator) มกจะหมายถง ผบรหารซงท างานในองคการของรฐหรอองคการทไมมงหวงก าไร

(2) ค าวา การจดการ (Management) เนนการด าเนนงานใหเปนไปตามนโยบาย (แผนทวางไว) นยมใชส าหรบการจดการธรกจ (Business Management)

ความหมายของผน า (Leader) และผบรหารหรอผจดการ (Manager) บทบาทการเปนผน าในการบรหารหรอผจดการ เปนบทบาทผบรหารจะตองมคณสมบตส าคญ 2 ประการ คอ การเปนผน า (Leader) และ การเปนผบรหาร หรอ ผจดการ (Manager)

(1) ผน า (Leader) เปนบคคลทม อทธพลทจะท าใหผตามสามารถชวยกนก าหนดวตถประสงคและท างานใหบรรลวตถประสงคนน ผน าจงมอทธพลทสามารถชกน าบคคลหรอกลมใหท าในสงทผน าตองการได

(2) ผบรหาร (Manager) เปนบคคลทอยในองคการและสามารถสงการใหบคคลอนปฏบตงานได โดยเปนผทมความสามารถในการจงใจใหเกดการพฒนาและธ ารงรกษาพนกงานทมความสามารถเอาไวได เปนบคคลทวางแผนจดระเบยบ ชกน าและควบคมทรพยากรมนษย วสด การเงน ขอมลสารสนเทศ เพอใหบรรลเปาหมายขององคการ (Hellriegel, Jackdon and Slocum. 2005: 7) ผบรหาร (Manager) เปนบคคลในองคการซงรบผดชอบการท างานของบคคลในองคการ ซงท าหนาทในกระบวนการจดการ โดยอาศยหนาทของการจดการซงม 4 ประการ คอ (1) การวางแผน (Planning) (2) การจดองคการ (Organizing) (3) การน า (Leading) (4) การควบคม (Controlling) ทรพยากรขององคการ

20

รปแบบของผบรหาร (Types of Managers) ผบรหารมหลายรปแบบ เชน ผจดการแผนก ผจดการผลตภณฑ ผจดการลกคา ผจดการโรงแรม ผจดการฝายตางๆ ฯลฯ ผจดการจะรบผดชอบในการจดการ (Management) โดยใชความพยายามในการปฏบตตอกลมบคคล และการใชทรพยากรตางๆ เพอใหบรรลเปาหมาย แตในทนจะแบงลกษณะของผบรหารตามขอบเขตกจกรรมแบบแคบ เรยกวา ผบรหารตามหนาท (Functional Managers) และขอบเขตกจกรรมแบบกวาง เรยกวา ผบรหารทวไป (General Managers) ซงสามารถอธบายไดดงน

1. ผบรหารตามหนาท (Functional Managers) เปนผบรหารทมความช านาญในดานใดดานหนง เชน บญช ทรพยากรมนษย การขาย การเงน การตลาด หรอ การผลต เปนตน การจดการในแตละหนาทจะมความเชยวชาญดานเทคนค ความส าเรจของผจดการจะขนอยกบการสอสาร การวางแผน การจดการ การสรางทมงาน และ ขดความสามารถในการจดการตนเอง เพอใหบรรลเปาหมาย

2. ผบรหารทวไป (General Managers) เปนผบรหารทรบผดชอบในการปฏบตการจดการในองคการทงหมด หรอในหนวยงานยอย ซงอยในขอบเขตความช านาญโดยทวๆไป ตวอยางเชนเปนผบรหารของบรษท (Company) ผบรหารนจ าเปนจะตองมความร มขดความสามารถในการจดการทมการพฒนาเปนอยางดในขอบเขตทกวางมากกวาผบรหารตามหนาท จ าเปนตองเขาใจในเรองความเปนสากลระดบโลกและมขดความสามารถเชงกลยทธ ซงขดความสามารถเหลานจะตองมการเรยนร โดยผานการฝกอบรมอยางเปนทางการและมการก าหนดงานทหลากหลาย การปฏบตงานจะเกยวของกบจรยธรรม กฎหมาย และ ความปลอดภยตางๆดวย

2.1 ล าดบขนของการจดการ ล าดบขนของการจดการ (The Management Hierarchy) องคการตางๆจ าเปนตองม

ผบรหาร (Manager) ในจ านวนทเหมาะสม เพอการประสานทรพยากรตางๆขององคการ องคการขนาดเลกอาจมระดบการจดการระดบเดยว แตองคการขนาดใหญจะมมากกวาหนงระดบ กลมของผบรหารโดยทวไปประกอบดวยผบรหาร 3 ระดบ หรอ 3 ประเภท คอ (1) ผบรหารระดบสง (Top Managers) (2) ผบรหารระดบกลาง (Middle Managers) (3) ผบรหารระดบตน (First-line Managers) ซงในแตละระดบจะมเปาหมายงาน ความรบผดชอบ และอ านาจหนาทแตกตางกน โดยมรายละเอยดดงน (Williams. 2007: 10-13)

1. ผบรหารระดบสง (Top or Senior Managers) ประกอบดวยประธานคณะกรรมการ (Chairman of the board) ประธานเจาหนาทฝายบรหาร [Chief Executive Officer (CEO)] ประธานเจาหนาทปฏบตการ [Chief Operating Officer (COO)] และรองประธานอาวโสฝายตางๆ (Senior Vice Presidents) โดยผบรหารน จะเปนผก าหนดวตถประสงคขององคการ ก าหนดแนวปฏบตทมงสความส าเรจ ตามวตถประสงคขององคการ สรางวฒนธรรมองคการ สรางการเปลยนแปลง สรางบรรยากาศในสภาพแวดลอม

21

2. ผบรหารระดบกลาง (Middle Managers) ประกอบดวยบคคลทด ารงต าแหนงตอไปน ผควบคมดานการผลค (Production Superintendent) ผจดการดานการตรวจสอบ (Audit Managers) ผจดการฝายขาย (Sales Managers) ผจดการทวไป ผจดการเขต ผจดการโรงงาน และ ผจดการฝายตางๆ ผบรหารระดบกลางจะรบผดชอบดานการฎ บตการ มงความส าเรจตามวตถประสงคขององคการ ตลอดจนพฒนาวตถประสงคของแผนกและปฏบตงาน เพอความส าเรจขององคการ ควบคมดแลการใชทรพยากร และการก าหนดกลยทธการปฏบตงาน

3. ผบรหารระดบตน (Lower or First-line or supervisor Manager) ต าแหนงของผบรหารระดบตนประกอบดวยหวหนาคนงาน (Foreman) ผจดการส านกงาน (Office Manager) และหวหนางานขนตน (Supervisor) ผบรหารระดบตน จะท าหนาทควบคมพนกงานหรอคนงานทปฏบตการผลตสนคาและบรการขององคการ ซงจะปฏบตหนาทดานการสอนงาน ฝกหดงาน แนะแนวการท างานอยางไมเปนทางการ ตลอดทง ก าหนดตารางการท างาน

4. ผน าทม (Team leaders) ในองคการขนาดใหญจะมงานมาก ซงการบรหารจดการในระดบการผลต อาจแบงเปนทมงาน ฉะนนจะมหวหนางานในระดบผน าทมดวย ซงจะท าหนาทในการอ านวยความสะดวก และสรางความสมพนธกบภายนอก

2.2 หนาทของการจดการ หนาทของการจดการ (Functions of Management) หรอกระบวนการของการ

จดการ (Management process) เปนหนาทพนฐาน 4 ประการของผบรหาร ประกอบดวย (1) การวางแผน (Planning) (2) การจดองคการ (Organizing) (3) การน า (Leading) (4) การควบคม (Controlling) ทรพยากรขององคการ (Certo and Certo. 2006:8) ผจดการทสามารถปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพมกเปนผทปฏบตงานตามหนาทของการจดการ (Functions of Management) หรอใชกระบวนการของการจดการ (Management Process) อาจแบงหนาทของการจดการออกเปน 5 หนาท คอ (1) การวางแผน (Planning) (2) การจดองคการ (Organizing) (3) การจดคนเขาท างาน (Staffing) (4) การน า (Leading) (5) การควบคม (Controlling) แตในปจจบนนยมรวมการจดคนเขาท างาน (Staffing) ไวกบการจดองคการ (Organizing) จงเหลอเพยง 4 หนาท ซงหนาทหลกดงกลาวนน จะเปนการจดสรรทรพยากรและใชใหเกดประสทธภาพและประสทธผลสงสด เพอเปาหมายขององคการ ทรพยากรตางๆไดแก ทรพยากรมนษย (Human resources) ทรพยากรทางกายภาพ (Physical resources) ทรพยากรขอมล (Information resources) ทรพยากรทางการเงน (Financial resources) ดงมรายละเอยดดงน

1. การวางแผน (Planning) เปนขนตอนในการก าหนดวตถประสงคและพจารณาถงวธการทควรปฏบต เพอใหบรรลวตถประสงคนน ก าหนดวธท างานและก าหนดวา ควรจะท างานเมอใด (Certo and Certo. 2006: 8) ดงนน ผจดการจงตองตดสนใจวา บรษทมวตถประสงคอะไรในอนาคต และ จะตองด าเนนการอยางไร เพอใหบรรลผลส าเรจตามวตถประสงคนน ลกษณะการวางแผน มดงน (1) การด าเนนการตรวจสอบ เพอก าหนดสถานภาพในปจจบนขององคการ (2) การ

22

ส ารวจสภาพแวดลอม (3) การก าหนดวตถประสงค (4) การพยากรณสถานการณในอนาคต (5) การก าหนดแนวทางปฏบตงานและความจ าเปนในการใชทรพยากร (6) การประเมนแนวทางปฏบตงานทวางไว (7) การทบทวนและปรบแผน เมอสถานการณเปลยนแปลง และเมอผลลพธไมเปนไปตามทก าหนด (8) การตดตอสอสารในกระบวนการของการวางแผน ควรตองเปนไปอยางทวถง

2. การจดองคการ (Organizing) เปนขนตอนในการจดบคคลและทรพยากรทใชในการท างาน เพอใหบรรลจดมงหมายในการท างานนน หรอเปนการจดแบงงาน เพอการปฎบตใหเปนไปตามแผน (Certo and Certo. 2006: 8) การจดองคการประกอบดวย (1) การก าหนดและอธบายงานทจะถกน าไปด าเนนการ (2) การกระจายงานออกเปนหนาท (Duties) (3) การรวมหนาทตางๆเขาเปนต าแหนงงาน (Positions) (4) การอธบายสงทจ าเปนหรอความตองการของต าแหนงงาน (5) การรวมต าแหนงงานตางๆเปนหนวยงานทมความสมพนธกนอยางเหมาะสม และสามารถบรหารจดการได (6) การมอบหมายงาน ความรบผดชอบ และอ านาจหนาท (7) การทบทวนและปรบโครงสรางขององคการ เมอสถานการณเปลยนแปลง และผลลพธของการควบคมไมเปนไปตามทก าหนด (8) การตดตอสอสารในกระบวนการของการจดองคการใหเปนไปอยางทวถง (9) การก าหนดความจ าเปนของทรพยากรมนษย (10) การสรรหาผปฏบตงานทมศกยภาพ (11) การคดเลอกจากบคคลทสรรหามา (12) การฝกอบรมและพฒนาทรพยากรมนษยตางๆ (13) การทบทวน ปรบคณภาพและปรมาณของทรพยากรมนษย เมอสถานการณเปลยนแปลงและผลลพธของการควบคมไมเปนไปตามทก าหนด

3. การน า (Leading) เปนการกระตนใหเกดความกระตอรอรน ชกน าความพยายามใหบรรลเปาหมายขององคการ (William. 2007: 8) ประกอบดวย (1) การตดตอสอสารและอธบายวตถประสงคใหแกผใตบงคบบญชาไดทราบ (2) การมอบหมายมาตรฐานของการปฏบตงานตางๆ (3) การใหค าแนะน าและค าปรกษาแกผใตบงคบบญชาใหสอดคลองกบมาตรฐานของการปฏบตงาน (4) การใหรางวลแกผใตบงคบบญชาบนพนฐานของผลการปฏบตงาน (5) การยกยองสรรเสรญและการต าหนตเตยนอยางยตธรรมและถกตองเหมาะสม (6) การจดหาสภาพแวดลอมมากระตนจงใจ โดยการตดตอสอสาร เพอส ารวจความตองการและสถานการณการเปลยนแปลง (7) การทบทวนและปรบวธการของภาวะความเปนผน า เมอสถานการณเปลยนแปลงและผลลพธของการควบคมไมเปนไปตามทก าหนด (8) ใชการตดตอสอสารในกระบวนการอยางมประสทธผล

4. การควบคม (Controlling) เปนการตดตามผลการท างานและแกไขปรบปรงในสงทจ าเปน (Hellriegel, Jackson and Slocum.2005: 10) หรอเปนขนตอนของการวดผลการท างาน และด าเนนการแกไข เพอใหบรรลผลทตองการ การควบคมประกอบดวย (1) การก าหนดมาตรฐานการปฏบตงาน (2) การเปรยบเทยบและตดตามผลการปฏบตงานกบมาตรฐาน (3) การแกไขความบกพรอง (4) การทบทวนและปรบวธการควบคม เมอสถานการณเปลยนแปลง และผลลพธของการควบคมไมเปนไปตามทก าหนด (5) การตดตอสอสารในกระบวนการของการควบคมเปนไปอยางทวถง

23

ภาพประกอบ 2 แสดงความสมพนธซงกนและกนของหนาทหลก 4 ประการของการจดการ ประกอบดวย (1) การวางแผน (Planning) (2) การจดองคการ (Organizing) (3) การจดคนเขา ท างาน (Staffing) (4) การน า (Leading) (5) การควบคม (Controlling) ซงจะเกยวของกบการ ใชทรพยากรตางๆ เพอใหบรรลเปาหมายขององคการ (ปรบปรงจาก Certo and Certo.2006: 9)

ทมา: ศรวรรณ เสรรตน; สมชาย หรญกตต และธนวรรธ ตงสนทรพยศร. (2550). การ

จดการและพฤตกรรมองคการ. หนา 14. หนาทของการจดการในระดบทแตกตางกนขององคการ (Managerial functions at

different levels) ผบรหารทกระดบมหนาทในการจดการเชนเดยวกน แตอาจตางกนดานเวลาทใชในแตละหนาท ภาพประกอบ 3 แสดงเวลาทใชโดยประมาณส าหรบแตละหนาท ผบรหารระดบสงจะใชเวลาในการวางแผนและการจดองคการมากกวาผบรหารระดบตน สวนผบรหารระดบตนจะใชเวลามากในการน าและการควบคม

24

ภาพประกอบ 3 แสดงหนาทของการจดการในระดบทแตกตางกนขององคการ (Managerial functions at different levels)

ทมา: ศรวรรณ เสรรตน; สมชาย หรญกตต และธนวรรธ ตงสนทรพยศร. (2550). การ

จดการและพฤตกรรมองคการ. หนา 15. 2.3 ทกษะของการจดการและล าดบขนขององคการ (Managerial skills and the

organizational hierarchy) ผบรหารทประสบความส าเรจในอาชพจะขนอยกบการผกพนกบการเรยนรอยางจรงจง

ไมไดหมายความถง การเรยนในหองเรยนเทานน แตเปนการเรยนรแบบตลอดชวต ซงหมายถง การเรยนรอยางตอเนองจากประสบการณประจ าวน โดยเฉพาะอยางยงในสภาพแวดลอมทมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา การผกพนกบการเรยนรแบบตลอดชวตจะชวยใหบคคลสรางทกษะททนตอการเปลยนแปลง สามารถพฒนาอาชพและสรางคณคาในยคเศรษฐกจทเปลยนแปลงอยางรวดเรวในปจจบน ซงผบรหารควรพฒนาทกษะ ดงตอไปน

1. ทกษะดานเทคนค (Technical skill) เปนขดความสามารถในการใชความรความช านาญหรอความเชยวชาญ เพอท างานใหเกดประสทธภาพและประสทธผล โดยเฉพาะอยางยงงานบางอยางตองการความสามารถเฉพาะ เชน งานดานบญช งานดานวศวกรรม งานดานการวจย งานดานวางแผนการเงนและการวเคราะหระบบ เปนตน ทกษะเหลานอาจไดมาจากการเรยนรหรออาจไดจากการฝกอบรมจากประสบการณการท างาน ทกษะดานเทคนคในโลกเศรษฐกจใหมน จะรวมถงความรดานเทคนคทเกยวกบระบบขอมลสารสนเทศดวย ซงถอวา เปนสงจ าเปน ในภาพประกอบ 3 จะแสดงใหเหนวา ทกษะดานเทคนคมความส าคญอยางมากส าหรบผบรหารระดบตนและหวหนาทม เพราะผบรหารระดบตน จะตองมความรความช านาญทจะตอบค าถาม สอนงานใหแกพนกงานใหมหรอแกปญหาใหกบพนกงาน หรอคนงาน ทกษะดานเทคนคจะมความส าคญนอยลง เมอผบรหารเลอนต าแหนงสงขน แตกยงคงมความส าคญ เพราะจากทกษะดงกลาวทตนจะท าใหทราบและเขาใจถงขอบขายงานและวธการปฏบตดานเทคนคของการจดการและการปฏบตระดบลางไดเปนอยางด

2. ทกษะดานมนษย (Human skill) เปนขดความสามารถในการท างานรวมกนกบบคคลอนไดด ผบรหารซงมทกษะดานมนษยทดจะเปนผทมการรจกตนเองด มความสามารถทจะเขาใจสงตางๆไดด และเขาใจความรสกของผอน ซงจะท าใหสามารถท างานเขากบผอนไดด องคประกอบทส าคญของทกษะดานมนษยกคอ ความเปนเลศทางอารมณ (Emotional intelligence) เปนขดความสามารถทจะบรหารตนเอง โดยการรจกควบคมอารมณและความรสกเปนผฟงทดและมความสามารถในการสอสารใหเกดประสทธผลในการสรางความสมพนธทด ภาพประกอบ 3 แสดงใหเหนถงความส าคญของทกษะดานมนษยวา ผบรหารทกระดบจ าเปนตองมอยางเทาเทยมกน

25

3. ทกษะดานเทคนค (Conceptual skill) เปนขดความสามารถในการคดอยางมเหตผลและแกปญหาทสลบซบซอน มความสามารถในการมองภาพรวมขององคการทงหมด ผบรหารทดจะมความสามารถในการมองสถานการณตางๆไดอยางกวางไกล เพอแกปญหาโดยค านงถงประโยชนของทกคน ความสามารถนจะตองใชความคดในการวเคราะหอยางมเหตผล ทกษะดานนจะรวมถงความสามารถในการแกปญหาใหญทซบซอน โดยสามารถแตกปญหาใหญใหเปนสวนเลกๆ เพอใหมองเหนความสมพนธระหวางสวนตางๆของปญหา ภาพประกอบ 3 แสดงใหเหนวา ทกษะดานความคดจะมความส าคญกบผบรหารระดบสง ทกษะดานความคดจะเพมความส าคญมากขน เมอผบรหารเลอนต าแหนงสงขนจนเปนผบรหารระดบสง

4. ทกษะดานการออกแบบ (Design skill) หมายถง ความสามารถในการแกปญหาในแนวทางทเกดประโยชนตอองคการ โดยเฉพาะอยางยงในระดบสงขององคการ ผบรหารตองมความสามารถมากกวาการมองเหนปญหาแตเพยงอยางเดยว กลาวคอ ตองมทกษะในการหาวธแกไขปญหาในการท างานดวย

ความส าคญของทกษะเหลานจะแตกตางกนในระดบตางๆ ดงภาพประกอบ 3 กลาวคอ (1) ในการจดการระดบตนมความจ าเปนตองใชทกษะดานเทคนคมากทสด ทกษะดานมนษยมประโยชนในการตดตอสมพนธกบผใตบงคบบญชาและผบงคบบญชา สวนทกษะดานความคดส าคญนอยส าหรบผบงคบบญชาระดบตน (2) ในการจดการระดบกลาง จะใชทกษะดานเทคนคลดลง แตทกษะดานมนษยยงจ าเปนอย และทกษะดานความคดกมความส าคญเชนกน (3) ในการจดการระดบสงมความจ าเปนตองใชทกษะทางดานความคด การออกแบบ และทกษะดานมนษย แตทกษะดานเทคนคมความส าคญนอยลง จะเหนไดจากบรษทขนาดใหญผบรหารระดบสงจะใชความสามารถดานเทคนคจากผใตบงคบบญชา แตในบรษทขนาดเลกประสบการณทางดานเทคนคยงคงมความส าคญ

การจดการทดจะรวมถงการจะตองมสงตางๆ มากกวาการมสตปญญา (Intelligence) การท าใหแผนกตางๆ ดเลศนนจะเปนไปไมไดเลย ถาผจดการขาดทกษะดานเทคนค (Technical skill) ทกษะดานมนษย (Human skill) นอกจากนยงมอกสงหนงทเปนปจจยส าคญ คอ การจงใจสการจดการ (Motivation to manage) ซงจะเปนวธการทท าใหพนกงานท างาน การจงใจจะสามารถท าใหพนกงานมปฏกรยาทดตอหวหนางานและเพอนรวมกน ซงอาจท าไดดวยการใหรางวลแกผประพฤตด ลงโทษผประพฤตไมถกตอง หรอใหรางวลแกผทประพฤตดกบผอน และชวยเหลองานขององคการ ผบรหารระดบทสงกวาควรใชการจงใจมากกวาในการบรหารจดการ นอกจากน ผบรหารทใชการจงใจทมากกวาจะมโอกาสประสบความส าเรจในอาชพไดมากกวา (Williams. 2007: 19)

2.4 สงทผบรหารท าผดพลาด (Mistakes manager make) มงานวจยเกยวกบขอผดพลาดในการบรหารงานของผบรหารมากมายในสหรฐอเมรกา

และองกฤษ นกวจยพบวา ผบรหารมความแตกตางกนไมมากนกระหวางกลมทประสบความส าเรจ

26

และกลมทไมประสบความส าเรจ และในกลมทประสบความส าเรจเองเรมแรกอาจจะประสบความส าเรจ แตกอาจลมเหลวไดเมอเดนมาแคครงทาง ซงผบรหารทงหมด 2 กลมตางกเปนผมสตปญญาและในเวลาเดยวกนกมจดออน ภาพประกอบ 4 แสดงขอผดพลาดในการท างานของผบรหาร

ภาพประกอบ 4 แสดงความผดพลาดทส าคญ 10 อนดบของผบรหาร ทมา: ศรวรรณ เสรรตน; สมชาย หรญกตต และธนวรรธ ตงสนทรพยศร. (2550). การ

จดการและพฤตกรรมองคการ. หนา 17. 2.5 ทกษะความส าเรจในการจดการ (Skill for managerial success) ม 4 แบบ คอ (1)

ทกษะของผน าทางดานกลยทธการจดการ (Strategic skills) (2) ทกษะดานงาน (Task skills) (3) ทกษะดานมนษยสมพนธ (People skills) (4) ทกษะดานการรจกตนเอง (Self-awareness skills) โดยมรายละเอยดดงน

1. ทกษะของผน าทางดานกลยทธการจดการ (Strategic skills) 1.1 การกลนกรองสภาพแวดลอมขององคการ (Environmental scanning) 1.2 การก าหนดกลยทธขององคการ (Strategic formulation) 1.3 วเคราะหตวแปรดานพฤตกรรมทมตอกลยทธและการก าหนดภารกจขององคการ

(Mapping strategic intent and defining missions) 1.4 การปฏบตการตามกลยทธ (Strategic implementation) 1.5 การจดการทรพยากรมนษยใหสอดคลองกบกลยทธทก าหนดไว (Human

resource congruency) 2. ทกษะดานงาน (Task skills)

1. ไมรสกไวตอผอน คกคาม ท าตวเปนอนธพาล 2. เยนชา เฉยเมย หางเหน หยงยโส 3. ไมซอสตย 4. ทะเยอทะยานมากเกนไป: คดถงแตงานและแสดงใหเหนวา เลนการเมอง (Playing politics) 5. มปญหาการปฏบตงานทเฉพาะกบธรกจ 6. การจดการทมากเกนไป ไมกระจายงานหรอไมสามารถสรางทมได 7. ไมสามารถท าใหผรวมงานท างานไดอยางมประสทธผล 8. ไมสามารถคดอยางมกลยทธ 9. ไมสามารถปรบตวใหเขากบหวหนาในรปแบบทแตกตาง 10. การพงพาในผสนบสนนหรอพงทปรกษาทชาญฉลาดและไวใจไดมากเกนไป

27

2.1 การก าหนดและการจดล าดบความส าคญกอนหลงของวตถประสงค (Setting and prioritizing objectives)

2.2 พฒนาแผนปฏบตการและการปฏบตตามแผน (Developing plan of action and implementation)

2.3 การตอบสนองในลกษณะทยดหยนได (Responding in a flexible manner) 2.4 การสรางคณคาในการท างาน (Creating value) 2.5 การท างานตามล าดบขนของโครงสรางขององคการ (Working through the

organizational structure) 2.6 การจดสรรทรพยากรมนษย (Allocating human resource) 3. ทกษะดานมนษยสมพนธ (People skills) 3.1 ทกษะในการมอบหมายงาน การมอทธพลกบบคคลอน และความสามารถในการ

จงใจบคคลอนได (Delegating, influencing, motivating) 3.2 ความสามารถในการบรหารความขดแยง สามารถเจรจาใหไดรบประโยชนทงสอง

ฝาย (Handling conflicts, win-win negotiation) 3.3 การท างานเปนเครอขาย (Networking) 3.4 รวธการน าเสนอ (Presentation) 3.5 มความสามารถในการสอสารและการรบฟง (Communication, listening) 3.6 การจดการและศกษาวฒนธรรมขามชาต (Cross-cultural management) 3.7 ความสามารถในการจดการทมงานตางๆทมลกษณะท แตกตางกน

(Heterogeneous teamwork) 4. ทกษะดานการรจกตนเอง (Self-awareness skills) 4.1 ความสามารถในการปรบปรงตนเอง (Personal adaptability) 4.2 สามารถท าความเขาใจอคตสวนบคคลได (Understanding personal bias) 4.3 สามารถควบคมตนเองได (Internal locus of control) 2.6 การจดการทเปนสากล ศรวรรณ เสรรตน; และคนอนๆ. (2550: 9-28) กลาววา การจดการทเปนสากล

(Universal) เปนการจดการซงสามารถน ามาประยกตใชไดกบองคการทกประเภทไดแก การประยกตใชกบองคการของรฐ องคการเอกชน องคการทไมมงหวงก าไร องคการศาสนา บรษทขนาดใหญ บรษทขนาดเลก เปนตน โดยใชกจกรรมของการจดการแบบเดยวกน คอ การวางแผน (Planning) การจดองคการ (Organizing) การน า (Leading) และการควบคม (Controlling) เรยกวา การจดการทมความเปนสากล (The University of Management)

บทบาทของการจดการ (Managerial roles) เปนพฤตกรรมของผบรหารทถกก าหนดขนจากความสมพนธกบงานทสามารถระบออกมาได ในปลายทศวรรษท 1960 Henry Mintzberg

28

ไดศกษาเกยวกบงานของผบรหารทมผลงานสง 5 อนดบ ซงมขอนาสงเกตทส าคญเกยวกบงานของผบรหาร โดยสรปวา บทบาทของการจดการ (Managerial roles) สามารถจ าแนกออกไดเปน 10บทบาท และจดเปน 3 กลมหลกคอ (1) บทบาทดานความสมพนธระหวางบคคล (Interpersonal roles) (2) บทบาทดานขอมลขาวสาร (Informational roles) (3) บทบาทดานการตดสนใจ (Decisional roles)

การก าหนดบทบาทในการจดการ จะขนอยกบต าแหนงของผบรหาร หรอสถานะ และอ านาจหนาททเปนทางการ (Formal authority) ดงสรปในภาพประกอบ 5 โดยมรายละเอยดดงน

ภาพประกอบ 5 แสดงบทบาทของผบรหาร (Roles of Manager)

ทมา: ศรวรรณ เสรรตน; สมชาย หรญกตต และธนวรรธ ตงสนทรพยศร. (2550). การ

จดการและพฤตกรรมองคการ. หนา 19..

อ านาจหนาททเปนทางการและสถานะ(ต าแหนง)ทเปนทางการ (Formal authority and formal status)

1. บทบาทดานความสมพนธระหวางบคคล (Interpersonal roles) 1.1 บทบาทการเปนผน า (Figurehead) 1.2 บทบาทการเปนผประสานงาน (Liaison) 1.3 บทบาทการเปนผน า (Leader)

2. บทบาทดานขอมลขาวสาร (Informational roles) 2.1 บทบาทการรบขอมล (Monitor) 2.2 บทบาทการกระจายขอมล (Disseminator) 2.3 บทบาทการแถลงขาว (Spokesperson)

3. บทบาทดานการตดสนใจ (Decisional roles) 3.1 บทบาทการเปนผประกอบการ (Entrepreneur) 3.2 บทบาทการขจดขอขดแยง (Disturbance handler) 3.3 บทบาทการจดสรรทรพยากร (Resource allocator) 3.4 บทบาทการเจรจาตอรอง (Negotiator)

29

1. บทบาทดานความสมพนธระหวางบคคล (Interpersonal roles) บทบาทในกลมนจะมเพมขน ซงมผลโดยตรงจากฐานอ านาจหนาททเปนทางการของผบรหารทเกยวของสมพนธกบสมาชกขององคการและผทเกยวของอนๆ บทบาทดานความสมพนธระหวางบคคลแบงออกเปน 3 บทบาท คอ

1.1 บทบาทการเปนหวหนา (Figurehead) ในฐานะเปนหวหนาของหนวยงานขององคการ ผบรหารตองปฏบตงานในหนาททถกก าหนดแนนอน ซงเปนพธการตามปกต เชน ผบรหารอาจมการปรากฏตวตอชมชน การเขารวมงานพธทางสงคม หรอการรบประทานอาหารกบลกคาคนส าคญ ในการกระท าดงกลาวผบรหารจงมบทบาทเปนหวหนา

1.2 บทบาทการประสานงาน (Liaison) ผบรหารตองใหบรการในฐานะเปนผประสานงานขององคการ ทงในการท างานรวมกบบคคลตางๆ และการท างานรวมกบกลมภายในองคการ รวมทงมการพฒนาความสมพนธทนาพงพอใจกบบคคลภายใน ผบรหารตองมความไวตอปญหาทมความส าคญตอองคการ ซงสามารถพฒนาความสมพนธและสรางเครอขายทงภายในและภายนอกองคการ

1.3 บทบาทความเปนผน า (Leader) เนองจากผบรหารมความรบผดชอบอยางมากตอความลมเหลวหรอความส าเรจของหนวยงานขององคการ ผบรหารจงตองแสดงบทบาทของการเปนผน าในกลมงานของเขา เพอน าทมงานและพนกงานไปสเปาหมายขององคการ

2. บทบาทดานขอมลขาวสาร (Information roles) ผบรหารจะรบผดชอบอยางมากตอการแจงขอมลขาวสารแกผทปฏบตงานรวมกน เพอใหการปฏบตงานเปนไปอยางมประสทธภาพจากความรบผดชอบดานการจดการน ท าใหผบรหารกลายเปนศนยกลางในการตดตอสอสารในหนวยงานของเขา และเปนแหลงของการตดตอสอสารส าหรบกลมงานตางๆ ภายในองคการ บคคลทวทงองคการตองขนอยกบโครงสรางทางการจดการ และผบรหารเองตองท าตวเปนผกระจายขอมล (Disseminate) หรอการจดหาขอมลขาวสารทจ าเปนส าหรบการท างาน บทบาทดานขอมลขาวสารแบงออกเปน 3 บทบาทคอ

2.1 บทบาทการรบขอมล (Monitor) ในฐานะเปนผรบขอมล ผบรหารตองมการกลนกรองขอมลดานสภาพแวดลอมทงภายในและภายนอกองคการอยางตอเนอง เพอใชประโยชนจากขอมลขาวสารนน ผบรหารสามารถคนหาขอมลขาวสารไดจากผใตบงคบบญชา และจากการประสานงาน รวมทงอาจไดรบขอมลขาวสารทไมมประโยชนจากเครอขายทผบรหารตดตอดวย ซงจากขอมลขาวสารน ผบรหารสามารถแสวงหาโอกาสทมศกยภาพและระบอปสรรคทเกดขนกบกลมงานและองคการได

2.2 บทบาทการกระจายขอมล (Disseminators) ผบรหารจะมการแบงปนและกระจายขอมลขาวสารทเขาไดรบในฐานะเปนผรบขอมล และในฐานะการเปนผกระจายขอมล ผบรหารจะผานขอมลทมความส าคญไปยงทมงานของเขา รวมทงยบยงขอมลขาวสารจากสมาชกของกลมงาน

30

สงส าคญทสด คอ ผบรหารตองแนใจวา พนกงานของเขามขอมลขาวสารทจ าเปน ส าหรบการปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล

2.3 บทบาทการแถลงขาว (Spokesperson) โดยปกตผบรหารตองสอสารขอมลขาวสารไปยงบคคลภายนอกหนวยงานและองคการดวย เชน ผอ านวยการและผถอหนขององคการตองไดรบค าแนะน าเกยวกบ ผลการปฏบตงานทางการเงน และการก าหนดกลยทธขององคการ กลมผบรโภคตองแนใจวา องคการมความรบผดชอบตอสงคมอยางแทจรง และขาราชการตองมความพงพอใจทองคการมความคงอยโดยกฏหมาย ซงสงเหลาน จะมาจากการแถลงขาวของผบรหารตอสาธารณชน

3. บทบาทดานการตดสนใจ (Decisional roles) เปนความรบผดชอบของผบรหารในการประมวลผลขอมลขาวสารและสรปผลออกมา ขอมลขาวสารใดทไมมความส าคญกจะไมน ามาใชในการตดสนใจ ผบรหารตองสรางความผกพนกบกลมงานของเขา เพอเปนวถทางปฏบตและจดสรรทรพยากรตางๆ ทจะท าใหแผนตางๆ ของกลมสามารถถกน าไปปฏบต บทบาทดานการตดสนใจแบงออกเปน 4 บทบาท คอ

3.1 บทบาทการเปนผประกอบการ (Entrepreneur) ผบรหารจะมบทบาทเปนผกลนกรองสภาพแวดลอมภายในและภายนอกขององคการ เพอการเปลยนแปลงทอาจสรางโอกาสใหเกดขนในปจจบน ในฐานะเปนผประกอบการ ผบรหารจะแสวงหารอรเรมโครงการตางๆ ทมการประเมนโอกาสไวเรยบรอยแลว ซงอาจเกยวของกบการพฒนาผลตภณฑใหม บรการใหม หรอกระบวนการใหม

3.2 บทบาทการขจดขอขดแยงตางๆ (Disturbance handler) ในการปฏบตงานตางๆอาจมอปสรรคเกดขน ผบรหารจงตองรบมอกบความขดแยงและท าหนาทแกไขปญหาตางๆทเกดขนนน ดวยเหตน จงท าใหผบรหารตองเกยวของกบผบรโภคทไมพงพอใจตอสนคาหรอบรการขององคการ ตองเจรจาตอรองกบผขาย ปจจยการผลต ตลอดจนขจดความขดแยงระหวางพนกงาน เปนตน

3.3 บทบาทการจดสรรทรพยากร (Resource allocator) ผบรหารมบทบาทในการก าหนดโครงการตางๆ และจดสรรทรพยากรขององคการ ทงในดานทรพยากรทางการเงน หรอทรพยากรดานเครองมอ เครองจกร และทรพยากรทส าคญอนๆ เชน ทรพยากรดานเวลาและขอมล โดยจดสรรใหแตละโครงการ เพอใหสามารถด าเนนการไดอยางประสบผลส าเรจ

3.4 บทบาทการเจรจาตอรอง (Negotiator) การศกษางานตางๆ ดานการจดการในทกระดบจะพบวา ผบรหารใชเวลาคอนขางมากเพอการเจรจาตอรอง ผบรหารอาจตอรองกบพนกงาน ผขายปจจยการผลต ลกคา หรอกลมงานอนๆ ดงนน ผบรหารจงตองรบผดชอบตอการเจรจาตอรองทงหมดทมความจ าเปน เพอใหแนใจวา กลมและงานของเขามความเจรญกาวหนาไปสความส าเรจตามเปาหมายขององคการ

2.7 ขดความสามารถในการจดการ

31

ศรวรรณ เสรรตน ; และคนอนๆ. (2550 : 9-28) กลาววา ขดความสามารถ (Competency) เปนสวนประสมความร (Knowledge) ทกษะ (Skills) พฤตกรรม (Behaviors) และทศนคต (Attitudes) ทกอใหเกดประสทธผลสวนบคคล ซงท าใหบคคลปฏบตงานไดอยางมคณภาพสง

ขดความสามารถในการจดการ (Managerial competencies) ประกอบดวย กลมของความร (Knowledge) ทกษะ (Skills) พฤตกรรม (Behaviors) และทศนคต (Attitudes) ทผจดการจ าเปนตองใช เพอใหเกดประสทธผลในการปฏบตตามต าแหนงหนาทในรปแบบตางๆขององคการ โดยทวไปแลวจะมขดความสามารถในการจดการ 6 ประการดงน (1) ขดความสามารถในการจดการตนเอง (Self-management competency) (2) ขดความสามารถในการวางแผนและการจดการ (Planning and administration competency) (3) ขดความสามารถในการปฏบตการเชงกลยทธ (Strategic action competency) (4) ขดความสามารถในการท างานเปนทม (Teamwork competency) (5) ขดความสามารถในการสอสาร (Communication competency) (6) ขดความสามารถดานความเปนสากลระดบโลก (Global awareness competency) โดยแสดงรายละเอยดในภาพประกอบ 6

ขดความสามารถในการบรหารตนเอง (Self-management competency) การปฏบตดานคณธรรมและจรยธรรม (Integrity and ethical conduct) แรงขบสวนบคคลและความสามารถในการยดหยนได (Personal drive and resilience) ความสมดลระหวางการท างานและความตองการของชวต (Balancing work and life demands) การรจกตนเองและการพฒนาตนเอง (Self-awareness and development) ขดความสามารถในการวางแผนและการบรหาร (Planning and administration competency) การเกบรวบรวมขอมล การวเคราะหและแกปญหา (Information gathering, analysis, and problem solving) การวางแผนและการจดโครงการ (Planning and organizing projects) การบรหารเวลา (Time management) การบรหารงบประมาณและการเงน (Budgeting and financial management) ขดความสามารถในการปฏบตการเชงกลยทธ (Strategic action competency) การเขาใจดานอตสาหกรรม (Understanding the industry) การเขาใจองคการ (Understanding the organization) การปฏบตการเชงกลยทธ (Taking strategic actions) ขดความสามารถในการท างานเปนทม (Teamwork competency) การออกแบบทมงานไดอยางเหมาะสม (Designing teams properly) การสรางสภาพแวดลอมทเอออ านวยตอการปฏบตงานของทมงาน (Creating a supportive team

environment) การบรหารกลไกของทมงานไดอยางเหมาะสม (Managing team dynamics appropriately) ขดความสามารถในการสอสาร (Communication competency) การสอสารอยางไมเปนทางการ (Informal communication) การสอสารอยางเปนทางการ (Formal communication) ขดความสามารถดานความเปนสากลระดบโลก (Global awareness competency) ความรและความเขาใจดานวฒนธรรม (Cultural knowledge and understanding) การเปดรบและการมความออนไหวตอลกษณะดานวฒนธรรม (Cultural openness and sensitivity)

32

ภาพประกอบ 6 รายละเอยดของขดความสามารถในการจดการ 6 ประการ ทมา: ศรวรรณ เสรรตน; สมชาย หรญกตต และธนวรรธ ตงสนทรพยศร. (2550). การ

จดการและพฤตกรรมองคการ. หนา 22. บทบาทของผบรหารในชวงปแรก: ชวงการเปลยนแปลงทน าไปสการบรหาร (The

transition to management: the first year) Linda Hill อาจารยดานธรกจของ Harvard Business School ไดเขยนหนงสอชอ “Becoming a Manager: Mastery of a Identity” เธอไดท าการศกษาผจะมาเปนผบรหารปแรก 19 คน จากการศกษาพบวา การทจะเปนผบรหารนน จะมชวงการเปลยนแปลงทางดานจตวทยา (Psychological transition) ซงจะเปลนวธการมองตนเองและผอนของคนเหลานน หลงจาก 6 เดอน และหลงจาก 1 ป ววฒนาการของความคด ความคาดหวง และความจรงทมตอการจดการในปแรก ซงเปนประสบการณทท าใหมการเปลยนแปลงดงน คอ ในชวงเรมตนผบรหารทถกศกษาจะมความเชอวา งานของเขาเปนงานทท า โดยอาศยอ านาจหนาททเปนทางการ (Formal authority) เปนงานการจดการ (Manage task) โดยพนฐานแลว คอ การเปนนาย (Be the boss) คอ บอกผอนใหท า ตดสนใจ และท าใหงานเสรจ

หลงจากนน 6 เดอน ผบรหารใหมทงหมดสรปวา การคาดหวงเรมแรกของเขาเกยวกบงานการจดการนนผด การจดการนนไมไดหมายถง การเปนนาย เปนเพยงการท าการตดสนใจและบอกคนอนวา ควรท าอะไร (Making decision and telling others what to do) มสงทนาประหลาดใจมากๆ คอ ความคาดหวงของเขาเกยวกบสงทเขาควรท าจะแตกตางไปอยางมากจากความคาดหวงของลกนอง ผบรหารใหค าจ ากดความ งานของเขาวา คอ การชวยลกนองท างานใหดขน สวนลกนองตองการใหผบรหารชวยแกปญหาทเขาไมสามารถแกได

หลงจากผานไปหนงปผบรหารทงหมดคดเกยวกบตวเขาในฐานะผบรหารวา ไมเปนผท าอกตอไปแลว (No longer “doer”) การเปลยนแปลงมาถงขนสดทายคอ เขาตระหนกวา การบรหารหรอการจดการกบคนเปนสวนส าคญในงานของเขา

2.8 องคการ องคการ (Organization) เ ปนการจดรวมบคคลทท างานรวมกนเพอใหบรรล

จดมงหมายเฉพาะอยาง หรอเปนระบบการจดการทออกแบบและด าเนนงานใหบรรลวตถประสงคเฉพาะอยาง หรอเปนกลมของบคคลทท างานรวมกนเพอใหบรรลเปาหมายเดยวกน ในองคการจ าเปนตองมผจดการ ตวอยางองคการ ไดแก วทยาลย มหาวทยาลย รฐบาล โบสถ สวนราชการ บรษทผผลตคอมพวเตอร ฯลฯ องคการธรกจโดยทวไป จะมวตถประสงคเพอ (1) แสวงหาก าไร (2) ตอบสนองความพงพอใจของลกคาดวยสนคาและบรการ (3) จดหารายไดทเหมาะสมใหกบพนกงาน (4) เพมระดบความพงพอใจใหกบบคคลทเกยวของ ทกองคการมลกษณะทส าคญ 3 ประการ ตามภาพประกอบ 7 โดยมรายละเอยดดงน

33

ภาพประกอบ 7 แสดงลกษณะทส าคญขององคการ (Characteristics of organizations) ทมา: ศรวรรณ เสรรตน; สมชาย หรญกตต และธนวรรธ ตงสนทรพยศร. (2550). การ

จดการและพฤตกรรมองคการ. หนา 25. 1. จดมงหมายทเดนชด (Distinct purpose) ในองคการหนงจะตองมจดมงหมายทเดนชด

ซงเปนสงทองคการตองการ อาจเปนจดมงหมาย เพอใหเกดการกอตงองคการขนมา 2. บคคลหรอสมาชก (People or member) เปนผทท างานรวมกนในองคการ เพอให

บรรลเปาหมายเดยวกน 3. โครงสรางทเหมาะสม (Deliberate structure) ทกองคการจะตองมโครงสราง ซง

สมาชกสามารถท างานได โครงสรางจะตองมความชดเจน รดกม ยดหยนได โครงสรางอาจมลกษณะเปนองคการแบบดงเดม (Traditional organization) และองคการแบบใหม (New organization) ขนอยกบความเหมาะสม

องคการแบบดงเดม (Traditional organization) เปนแนวความคดทมงกฎเกณฑ (Roles) ขอก าหนด (Regulations) และต าแหนงงาน มงความส าคญทงาน ซงอ านาจการตดสนใจอยทผบงคบบญชา หรอมงความส าคญทบคคลใดบคคลหนง ในองคการจะมความสมพนธตามสายการบงคบบญชา (Hierarchical relationships) และลกษณะคงทไมมความยดหยน

องคการแบบใหม (New Organization) มพฒนามาจากองคการแบบดงเดม โดยมความยดหยนได มการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา มงความส าคญททกษะ (Skill) ซงอ านาจการตดสนใจยทความส าคญของทมงาน ซงมการเปลยนแปลงจากองคการแบบดงเดมเปนองคการแบบใหม โดยจะเปรยบเทยบความแตกตางระหวางองคการแบบดงเดมและองคการแบบใหม

34

ตาราง 2 แสดงการเปลยนแปลงขององคการ (The changing organization) ระหวางองคการแบบ ดงเดม (Traditional organization) และองคการแบบใหม (New organization)

องคการแบบดงเดม (Traditional organization) องคการแบบใหม (New organization)

คงท เปลยนแปลงได ยดหยนไมได ยดหยนได มงความส าคญทงาน มงความส าคญททกษะ งานก าหนดโดยต าแหนงงาน งานก าหนดโดยลกษณะงาน มงความส าคญทบคคลใดบคคลหนง มงความส าคญททมงาน งานทมลกษณะถาวร งานทมลกษณะเปลยนแปลงได มงความส าคญทการสงงาน มงความส าคญทการมสวนรวมในการท างาน ผบรหารมกจะตดสนใจเอง พนกงานตองมสวนรวมในการตดสนใจ มงความส าคญทกฎเกณฑหรอระเบยบ มงความส าคญทลกคา มก าลงแรงงานทคลายคลงกน มก าลงแรงงานทแตกตางกน การท างานในหนงวนเรม 9.00 น.และเลกงาน 17.00 น. การท างานไมมขอบเขตเวลาทแนนอน มความสมพนธตามสายการบงคบบญชา มความสมพนธแบบแนวนอนและแบบเครอขาย มการท างานทใหความสะดวกตอองคการในชวงระยะเวลาหนง มการท างานในชวงเวลาใดหรอทไหนกได

ทมา: ศรวรรณ เสรรตน; สมชาย หรญกตต และธนวรรธ ตงสนทรพยศร . (2550). การ

จดการและพฤตกรรมองคการ. หนา 26. จากตาราง 2 จะเหนวา มความแตกตางระหวางองคการแบบดงเดมและองคการแบบใหม

องคการแบบใหม ซงมลกษณะเปดเผย ยดหยนได และตอบสนองตอการเปลยนแปลง สาเหตทองคการมการเปลยนแปลง เนองจากมการเปลยนแปลงในสงคม เศรษฐกจโลก และเทคโนโลย ซงท าใหสภาพแวดลอมในองคการทจะประสบความส าเรจตองเปลยนแปลงไปดวย ทงนตองสอดคลองกบเปาหมายขององคการ ตวอยาง มการใชระบบสารสนเทศ การเพมความเปนสากลในยคโลกไรพรมแดนหรอโลกาภวฒน (Globalization) การเปลยนแปลงพนกงานในหนวยงาน เปนตน

เปาหมายของผบรหารและองคการ (The goals of managers and organizations) เปาหมายของธรกจ คอ (1) ก าไร ซงเปนเพยงมาตรการวดวา ขายไดมากเทาไร (2) การเพมคาของทนในระยะยาว องคการทกประเภทไมวาจะมงก าไรหรอไมมงก าไร เปาหมายของผบรหารทกคน คอ สวนเกน (Surplus) ดงนน ผจดการตองสรางสภาพแวดลอมทสามารถบรรลเปาหมายของหนวยงาน โดยการใชเวลา เงน และวตถดบทต าสด หรอสามารถประสบความส าเรจตามเปาหมายทวางไวใหไดมากทสดจากวตถดบทมอย ในองคการไมมงหวงก าไร ผบรหารยงคงมเปาหมายทจะพยายามใหเกด (1) การมประสทธภาพสงสด (Effectiveness) กลาวคอ ประสบความส าเรจสงสด และ (2) การมประสทธภาพ (Efficiency) ดวยการใชทรพยากรต าสด

35

วงจรชวตขององคการ (Organization life cycle) องคการจะเรมจากขนาดเลกแลวคอยพฒนาจนกลายเปนองคการขนาดใหญ ซงจะตองผานขนตอนตางๆ ในการพฒนา 4 ขนตอนดวยกน เรยกวา วงจรชวตขององคการ (Organization life cycle) ซงในแตละขนตอนจะมอทธพลตอการออกแบบองคการ

ขนท 1 เรมจากผประกอบการเรมออกสนคาใหม ในลกษณะนองคการยงมขนาดเลก กฎระเบยบตางๆ ยงมนอย การท างานเปนแบบการกระจายกนท า ไมตองอาศยผเชยวชาญมาก การตดสนใจอยในรปของการรวมอ านาจ

ขนท 2 เมอสนคาเขาสตลาดตองมการแนะน าสนคาขององคการ เพอสรางความเชอถอ หากสนคานนไดรบการยอมรบคอ มปรมาณการจ าหนายเพมขน ขนาดขององคการกจะเพมขน ซงเปนระยะทองคการมการรบคนเพมทงผบรหารและพนกงานทวไป มการเพมทรพยากร มการจางผเชยวชาญเฉพาะดาน และเรมมกฎระเบยบทเปนทางการมากขน แตผบรหารระดบสงยงคงรวมกนตดสนใจในลกษณะรวมอ านาจ

ขนท 3 องคการไดรบการพฒนามาจนถงชวงกลาง (Middle age) จะมการเตบโตเตมท ในระยะน ผบรหารจะถกแบงงานออกไปตามความถนด จะมการจางพนกงานในสายงานหลกและทมทปรกษา (Line and Staff) เขามาชวย ผบรหารระดบสงจะมการกระจายอ านาจการตดสนใจ เพอตอบสนองตอการเปลยนแปลงทรวดเรว

ขนท 4 องคการมการเตบโตเตมท การเจรญเตบโตเรมชาลง แตผบรหารกยงคงตองท างานทสลบซบซอน ดงนน การแยกองคการออกเปนหนวยยอยจะชวยแกปญหาโครงสรางไดด ซงในแตละหนวยยอยจะตองมการพงพาอาศยกน จงจ าเปนตองมการประสานงานกน หรอท างานรวมกนเปนกลม

บรษททเปนเลศ (Excellent companies) ในสหรฐอเมรกาและในประเทศตางๆจ านวนมาก เปาหมายขององคการ คอ การสรางก าไร ซงเปนมาตรการทส าคญในการวดความยอดเยยมของบรษท แตอยางไรกตาม ยงมมาตรการอนๆทน ามาใชรวมกบการสรางผลก าไร ในหนงสอ In Search of Excellence ทเขยนโดย Thomas Peters and Robert Waterman กลาวถง 43 บรษททยอดเยยม โดยถอเกณฑจากการเตบโตของสนทรพยและทน ผลตอบแทนโดยเฉลยของทนโดยรวม และวธการอนทคลายคลงกน ตลอดจนอาศยความคดเหนของผเชยวชาญดานอตสาหกรรมหลก

ลกษณะ 8 ประการของบรษททเปนเลศ มดงน (1) มงเนนในการปฏบต (2) เรยนรเกยวกบความตองการของลกคา (3) สนบสนนความเปนอสระในการจดการและการประกอบการ (4) บรรลผลผลต โดยใหความสนใจอยางใกลชดกบความตองการของบคคล (5) ปรชญาของบรษทมกจะขนกบคณคาของผน า (6) มงทธรกจทช านาญทสด (7) มโครงสรางแบบเรยบงาย ไมซบซอนและพนกงานมคณภาพ (8) มทงการรวมอ านาจและกระจายอ านาจ ทงนขนอยกบความเหมาะสม

ลกคาตองมากอน: ลกษณะส าคญของความเยยมยอด (Customers come first: An important aspect of excellence) ลกคา คอ ปจจยทท าใหธรกจคงอย ตวอยางในกรณนคอ ความ

36

ลมเหลวในป ค.ศ.1984 ของบรษท Cadillac ท าใหบรษทพยายามหาวธใหมในการออกแบบโมเดลรถรน De Ville บรษทไดเชญลกคาใหแสดงความคดเหนเกยวกบสงทลกคาตองการและใหลกคาทดลองขบรถและสอบถามความคดเหนและขอขอเสนอแนะ ซงผลทไดรบ คอ ท าใหรถรน Fleetwood and De Ville มยอดขายเพมขนถง 36% ในชวง 3 เดอนหลงของปค.ศ.1988

Pizza ของบรษท Domino ไดเนนความส าคญในการใหบรการแกผบรโภค กลาวคอ จะเนนทการบรการของสาขายอย รวมทง การจดหาวตถดบทมคณภาพ มการประเมนดานการบรการ ตลอดจน มเงนโบนสส าหรบการบรการทดมคณภาพ

การเพมผลผลต (Productivity) ประสทธผล (Effectiveness) และประสทธผล (Efficiency) จดมงหมายของผบรหารทกคนคอ การเพมผลผลต หลงสงครามโลกครงท 2 สหรฐอเมรกาเปนผน าทางดานการเพมผลผลตของโลก แตในชวงป ค.ศ.1960-1969 เกดการลดลงของผลผลต ดงนน ความจ าเปนในการเพมผลผลตเปนสงส าคญส าหรบรฐบาล อตสากรรม เอกชน และมหาวทยาลย ญปนเปนผแกปญหาการเพมผลผลตไดส าเรจ

(1) การเพมผลผลต (Productivity) เปนการวดถงปรมาณและคณภาพการท างาน โดยการใชทรพยากรอยางประหยด หรอเปนอตราสวนระหวางผลผลต และปจจยน าเขาภายในชวงระยะเวลาใดเวลาหนง

Peter F. Drucker หนงในนกเขยนเกยวกบการจดการทมชอเสยงไดพบวา การสรางโอกาสทยงใหญในการเพมผลผลต จะเกดขนจากความรในการท างาน และโดยเฉพาะอยางยงการจดการ

อาจกลาวไดวา การเพมผลผลตเกดจากประสทธผลและประสทธภาพจากการท างานของแตละบคคลและองคการ

(2) ประสทธผล (Effectiveness) หมายถง การใชทรพยากรขององคการใหบรรลเปาหมายขององคการ ประสทธผลจงมงท าใหเกดผลลพธทเปนไปตามเปาหมาย

(3) ประสทธภาพ (Efficiency) เปนวธการ (Means) จดสรรทรพยากร เพอใหเกดความสนเปลองนอยทสด โดยสามารถบรรลจดมงหมาย โดยใชทรพยากรต าสด กลาวคอ เปนการใชโดยมเปาหมาย (Goal) คอ ประสทธผล เพอใหบรรลจดมงหมายทก าหนดไวสงสด

การเพมผลผลต (Productivities) จะตองใชวธการ (Means) ทมประสทธภาพ (Efficiency) เพอใหบรรลเปาหมาย (Goals) หรอประสทธผล (Effectiveness)

3. ววฒนาการของแนวคดในการบรหารจดการ

เมอประมาณ 1,000 ปทผานมา ผบรหารทงหลายไดมการตอสกบปญหาและประเดนทางดานการบรหารจดการคลายคลงกบผทบรหารในปจจบนก าลงเผชญอย ราวปพ.ศ.1100 ชาวจนไดมการปฏบตตามหนาททางการบรหารจดการ 4 หนาท ไดแก (1) การวางแผน (Planning) (2) การจดองคการและการจดคนเขาท างาน (Organizing and staffing) (3) การน า (Leading) (4) การ

37

ควบคม (Controlling) ซงปรากฏหลกฐานการสรางก าแพงเมองจนทส าเรจได เพราะใชหนาททางการบรหารจดการ

ระหวางป พ.ศ. 350-400 ชาวกรกไดรจกการบรหารจดการในฐานะเปนศลปะและสนบสนนแนวคดทางดานวทยาการในการท างาน ชาวโรมนใชการกระจายอ านาจของการบรหารจดการกบอาณาจกรทยงใหญไพศาลของพวกเขากอนเรมปครสตศกราช ชาวเมองเวนสไดก าหนดมาตรฐานการผลต โดยใชสายประกอบการผลต (Assembly line) ในชวงครสตศตวรรษท 12 (ยคกลาง) มการสรางคลงสนคา (Warehouses) และการใชระบบสนคาคงเหลอ (Inventory system) ในการควบคมขนาดทเหมาะสม

แตประวตความเปนมาเหลาน ผบรหารสวนใหญไดด าเนนการปฏบตมาอยางเขมงวดบนพนฐานของการลองผดลองถก (Trial and error) ซงสงททาทายของววฒนาการดานอตสาหกรรมทเปลยนแปลง ท าใหการบรหารจดการปรากฎรปรางออกมาเปนหลกวชาการทเปนทางการ (Formal discipline) ในชวงไมนอยกวา 1 ศตวรรษ (100 ป) ดงนน แนวทางการบรหารจดการของนกบรหารมออาชพในปจจบน จงมความสมพนธกบแนวคดของทฤษฎการบรหารจดการทมววฒนาการมาหลายยคดงน ตามภาพประกอบ 8

ภาพประกอบ 8 แสดงววฒนาการแนวคดของทฤษฎการบรหารจดการ

ทมา: ศรวรรณ เสรรตน; สมชาย หรญกตต และธนวรรธ ตงสนทรพยศร. (2550). การ

จดการและพฤตกรรมองคการ. หนา 32. ววฒนาการของแนวคดทฤษฎการบรหารจดการ สามารถอธบายแนวคดตางๆไดดงน

38

1. แขนงการตดสนใจ (Decision tress) (ใชในปค.ศ.1959 ถงปจจบน) เปนเทคนคชวยในการตดสนใจภายใตสภาพความเสยง โดยค านงถงคณคา (Value) และผลประโยชน (Gain) หรอขาดทน (Loss) ทคาดไว ในแตละทางเลอก (Dessler. 1998: 675) ทงน เปนโมเดลทใชภาพ โดยแสดงถงโครงสรางของล าดบทางเลอกการตดสนใจในการปฏบตงานและแสดงผลตอบแทนทเกดขนในแตละกรณ รวมทง ความนาจะเปนทเกยวของกบในแตละสถานการณความเปนไปไดในอนาคต

2. ตาขายการบรหาร (Managerial grid) (ใชในปค.ศ. 1964-1978) เปนโมเดลทฤษฎโดยมงความส าคญทการผลต (Production) และคน (People) เพอใชเปนแนวทางในการบรหาร (Certo. 2000: 555) เทคนคนใชในการพฒนาองคการ ซงใชประเมนรปแบบการจดการของผน า โดยผานการใชตารางเปนตวแทนพจารณา

3. สงทท าใหเกดความพงพอใจในงาน (Satisfier) และสงทท าใหเกดความไมพงพอใจในงาน (Dissatisfied) (ใชในปค.ศ.1959 ถงปจจบน) เปนแนวคดของ Herzberg ม 2 ปจจย คอ (1) ปจจยการจงใจ (Motivation factor) เปนปจจยภายใน (ความตองการภายใน) ของบคคลทมอทธพลในการสรางความพงพอใจในการท างาน (Job satisfier) เชน ความกาวหนา ความส าเรจ การยกยอง เปนตน (2) ปจจยสขอนามย (Hygiene factor) เปนปจจยภายนอกทปองกนไมใหพนกงานเกดความไมพงพอใจในการท างาน (Job dissatisfies) การเสนอสขอนามย ไมใชวธการจงใจทดทสด ในทศนะของ Herzberg แตเปนการปองกนความไมพงพอใจ ประกอบดวย ปจจยทเกยวของกบการมาท างานหรอการขาดงานของพนกงาน เชน นโยบายบรษท การบงคบบญชา ความมนคงในงาน คาตอบแทน สภาพการท างาน เปนตน

4. ทฤษฎ X และ ทฤษฎ Y (Theory X and Theory Y) (ใชในปค.ศ. 1960 ถงปจจบน) ซงมลกษณะดงน

4.1 ทฤษฎ X (Theory x) เปนทศนะทมขอสมมตในการบรหารวา บคคลโดยทวไปมลกษณะ (1) ไมชอบการท างาน (2) ขาดความกระตอรอรน (3) ขาดความรบผดชอบ (4) ตอตานการเปลยนแปลง (5) พอใจทจะถกน าแทนทจะเปนผน า (Schermerhorn. 1999: G-9)

4.2 ทฤษฎ Y (Theory Y) เปนทศนะคตทมขอสมมตในการบรหารทวา บคคลโดยทวไปมลกษณะดงน (1) เตมใจทจะท างาน (2) มความรบผดชอบ (3) สามารถบงคบบญชา ควบคม และมความคดสรางสรรคดวยตวเองได (Schermerhorn. 1999: G-9)

5. การระดมสมอง (Brainstorming) (ใชในปค.ศ.1959 ถงปจจบน) เปนกระบวนการทใหบคคลอนมสวนรวมในการแสดงความคดเหนเกยวกบปญหาทก าหนดในชวงทมการอภปรายกลมโดยเสร โดยใชเทคนคกระตนความคดรเรมและจนตนาการของบคคลใหผมสวนรวมเสนอแนะนวตกรรมและความคดเหนอยางเสร

6. การฝกอบรมแบบไวตอความรสก (Training group T-Group) หรอ Sensitivity group) (ใชในป ค.ศ.1969-1983) เปนเทคนคทใชในการพฒนาองคการ เพอเพมทกษะดาน

39

ความคดของผเขารวมฝกอบรมทางดานพฤตกรรมของตนเองและพฤตกรรมของบคคลอนทเปนสมาชกในกลม โดยมการกระตนใหมการแสดงออกอยางเปดเผยภายในกลมทมการฝกนน

7. การรวมตวระหวางธรกจ (Conglomeration) (ใชในป ค.ศ.1964 ถงปจจจบน) เปนการรวมตวระหวางหลายธรกจทไมเกยวของกน (Schermerhorn, Hunt and Osborn. 2000: G-3) การรวมตวระหวางธรกจมได 2 กรณ คอ

7.1 การขยายธรกจไปยงธรกจอน (Conglomeration diversification) เปนกลยทธทใชเพอเพมธรกจใหม (new business) หรอผลตภณฑใหม (New product) เพอน าไปขายในตลาดใหม (New market) และใชเทคโนโลยใหม (New technology) โดยผลตภณฑใหมจะไมมความเกยวของกบผลตภณฑเดม และตลาดเดม

7.2 การขยายธรกจโดยการควบกจการ (Conglomeration merger) เปนการรวมกจการตงแตสองกจการขนไปเปนกจการเดยวกน โดยใชชอของกจการทรบโอน (ธรกจทเปนผซอ)

8. การบรหารจดการโดยวตถประสงค [Management by Objectives (MBO)] เปนขนตอนในการก าหนดวตถประสงค โดยผใตบงคบบญชา และผบงคบบญชารวมกนภายในชวงระยะเวลาทก าหนดไว (Bateman and Shell. 1999: G-3) หรอเปนขนตอนในการก าหนดเปาหมายรวมกนระหวางผบงคบบญชาและผใตบงคบบญชา เพอใชเปนแนวทางปฏบตใหส าเรจตามเปาหมายนน (Schermerhorn, Hunt and Osborn. 2000: G-7)

9. การกระจายธรกจ (Diversification) (ใชในป ค.ศ.1959 ถงปจจบน) เปนกลยทธระดบบรษท ซงผจดการพยายามทจะใชทรพยากรขององคการใหดยงขน โดยการพฒนาผลตภณฑใหม (New products) และตลาดใหม (New markets) (Dessler. 1998: 675)

10. ทฤษฎ Z (Theory Z) (ใชในป ค.ศ.1987 ถงปจจบน) เปนทฤษฎของ Ouchi ซงอธบายโครงรางงานในการบรหาร โดยใชหลกธรกจของสหรฐอเมรกา (มงทความรบผดชอบสวนบคคล) รวมกบญปน (มงการตดสนใจรวมกน การประเมน และการเลอนต าแหนงอยางลาชา และมการเกยวของกนลกษณะแบบครอบครว) (Schermerhorn. 1999: G-10)

11. การงบประมาณฐานศนย (Zero-base budgeting) (ใชในป ค.ศ.1975 ถงปจจบน) เปนการจดสรรทรพยากรใหกบโครงการหรอกจกรรม โดยถอหลกก าหนดงบประมาณโดยเรมตนใหม (Schermerhorn. 1999: G-10) เชน โครงการใหม กจกรรมใหม ตราสนคาใหม การจางงานใหม ฯลฯ ทงน เปนเทคนคการควบคม ซงตองการใหทกโปรแกรมการก าหนดงบประมาณของบรษทตองมการส ารวจทกป โดยถอเกณฑอตราสวนระหวางผลประโยชนและตนทน (Dessler. 1998: 683)

12. การกระจายอ านาจ (Decentralization) (ใชในปค.ศ.1985 ถงปจจบน) เปนขอบเขต ซงมการมอบอ านาจหนาท (Authority) ในการตดสนใจ และความรบผดชอบ (Responsibility) ไปยงระดบลางตามสายการบงคบบญชาขององคการ (Schermerhorn, Hunt and Osborn. 2000: G-3)

13. วงจรคณภาพ (Quality circles) (ใชในป ค.ศ.1985 ถงปจจบน) เปนกลมท างานหนวยเลกประกอบดวยบคคลตงแต 4-15 คน รวมกนศกษาการควบคมคณภาพ เกยวกบการผลตและการ

40

ปฏบตการอยางมคณภาพ (Quality production and operations) ตลอดจนการระบปญหาและการแก ปญหา โดยมการปรบปร งอ ยางตอ เน องตลอดเวลา (Continuous improvement) (Schermerhorn, Hunt and Osborn. 2000: G-9)

14. ความเปนเลศ (Excellence) (ใชในป ค.ศ.1978 ถงปจจบน) เปนทฤษฎของ Thomas J.Peters ซงพฒนามาจากโครงสรางการท างาน 7-S ของ McKinseys ประกอบดวย (1) กลยทธ (Strategy) (2) โครงสราง (Structure) (3) ระบบ System (4) รปแบบ (Styles) (5) พนกงาน (Staff) (6) คานยมรวม (Shared value) (7) ทกษะ (Skill) ซงระบลกษณะความเปนเลศขององคการ 8 ประการดงน (1) การมงการกระท า (A bias for action) (2) การอยใกลชดกบลกคา (Close to the customers) (3) การสงเสรมความเปนอสระและความเปนเจาของกจการ (Autonomy and entrepreneurship) (4) การเพมประสทธภาพ โดยอาศยคน (Productivity through people) (5) มงทคานยม (Hand on value driven) (6) การด าเนนธรกจทเชยวชาญ (Stick to the knitting) (7) การมโครงสรางทเรยบงายและมทปรกษานอยลง (8) การเขมงวดและผอนปรนในขณะเดยวกน (Simultaneous)

15. การปรบโครงสรางองคการใหม (Restructuring) (ใชในป ค.ศ.1984 ถงปจจบน) เปนการเปลยนแปลงทส าคญในวธการปฏบตงานขององคการ หรอเปนวธเพมประสทธภาพและประสทธผลขององคการ ซงเกยวของกบการเปลยนแปลงทส าคญในโครงสรางองคการ รวมทง ลดระดบการบรหารและสวนประกอบของการเปลยนแปลงองคการ การจดหาบคคล และการลดขนาดของปรมาณคน

16. การบรหารจดการกลมธรกจทลงทนหรอการจดการเกยวกบการกระจายการลงทนหรอกระจายความเสยง (Portfolio management) (ใชในปค.ศ.1975 ถงปจจบน) เปนกลยทธของบรษท ซงเกยวของกบการวเคราะหองคประกอบของธรกจและ (หรอ) ผลตภณฑแลวก าหนดกลยทธการจดสรรทรพยากรทางการเงน ส าหรบแตละธรกจและ(หรอ) ผลตภณฑนน

17. การบรหารจดการโดยเดนดรอบๆ (Management by Walking Around: MBWA) (ใชในปค.ศ. 1988 ถงปจจบน) เปนแนวทางในการจดการ ซงเกยวของกบการไปเยยมเยยนแผนกตางๆขององคการ โดยไมมการแจงใหทราบลวงหนาและจะสนทนากบผบรหารและพนกงานแบบไมเปนทางการอยางใกลชด หรอหมายถง เทคนคการตดตอสอสารอยางหนง ซงผบรหารพบปะโดยตรงกบพนกงาน เพอแลกเปลยนขอมลซงกนและกน

18. โครงสรางองคการแบบแมททรกซ (Matrix) (ใชในปค.ศ.1975 ถงปจจบน) เปนการจดการในลกษณะแผนก แตขนกบหนาทขององคการ โดยจะมสายการบงคบบญชา 2 สายทเกดขนพรอมกน คอ (1) สายงานการบงคบบญชาทเปนงานประจ า (2) สายการบงคบบญชาทเปนงานโครงการ

19. การบรหารจดการญปนแบบคมบง (Kanban) (ใชในปค.ศ.1983 ถงปจจบน) เปนระบบยอยของวธการควบคมใหทนเวลา (Just-In-Time (JIT)) ทเกยวของกบระบบเคลอนไหวของ

41

ชนสวนหนงชน ซงขนอยกบกระดาษแผน (Card) และภาชนะทบรรจ (Containers) เพอดงและเคลอนชนสวนงานหนงไปยงอกชนสวนงานหนง โดยแผนกระดาษจะก าหนดมาตรฐานของชนสวนอยและจะตดไปพรอมกบชนสวนนน หรอเปนอกชอหนงของระบบการควบคมคลงสนคาคงเหลอแบบทนเวลาพอด

20. การบรหารจดการแบบผประกอบการ (Intrapreneuring) (ใชในปค.ศ.1984 ถงปจจบน) เปนกจกรรมของผประกอบการภายในองคการ กลาวคอ แตละบคคลจะท าบทบาทในการเปนผประกอบการภายในองคการ

21. วฒนธรรมบรษท (Corporate culture) หรอวฒนธรรมองคการ (Organization culture) (ใชในปค.ศ.1984 ถงปจจบน) เปนระบบความเชอ (Beliefs) และคานยมรวม (Values) ทมการพฒนาขนมาภายในสงคมและชน าพฤตกรรมของสมาชก (Schermerhorn. 1999: G-38) หรอเปนระบบซงมความหมายรวมกนภายในสงคมหนง ซงจะก าหนดวธการทบคคลน ามาปฏบต เปนระบบซงก าหนดโดยสมาชกทท าใหสงคมหนงแตกตางจากสงคมหนง (Robbins and Coulter. 1999: 80)

22. การบรหารจดการ 1 นาท (One-minute managing) (ใชในปค.ศ.1983 ถงปจจบน) เปนการบรหารจดการงานใหส าเรจโดยเรว

23. การลดขนาดองคการ (Downsizing) (ใชในปค.ศ.1989 ถงปจจบน) เปนการปรบลดขนาดและขอบเขตของแรงงานลงเปนอยางมาก (Dessler. 1998: 675) โดยพยายามคนหา หรอก าหนดขนาดทเหมาะสมของแรงงานใหแกองคการ เพอเพมประสทธภาพและประสทธผลขององคการ กลยทธนจะก าหนดระดบการจางงานขององคการดวยการใชแผนการใหออกจากงานเรยกวา การเกษยณกอนอาย (Early retirement) หรอแผนการปลดพนกงานออก (Lay off) ซงใชกลยทธในการเปลยนแปลงองคการใหอยรอดและสามารถแขงขนกบธรกจอนได

24. ทมทบรหารดวยตนเอง (Self-managed teams) (ใชในปค.ศ.1990 ถงปจจบน) เปนกลมงานอตโนมต โดยพนกงานทไดรบการฝกอบรม เพอใหท างานทงหมดในหนวยงานหนงโดยทมงานนน ทงน จะไมมการควบคมจากผบงคบบญชาขนตน (Bateman and Snell. 1999: G-5)

25. การบรหารจดการคณภาพโดยรวม [Total Quality Management (TQM)] (ใชในปค.ศ.1991 ถงปจจบน) เปนการบรหารจดการคณภาพโดยรวมซง (1) มงเนนทความพงพอใจลกคา (2) การปรบปรงอยางตอเนอง (3) มการปรบปรงคณภาพทกอยางขององคการ (4) มความถกตองแมนย าในการวด (5) มอบอ านาจใหแกพนกงาน

42

ภาพประกอบ 9 แสดงสรปภาพรวมของแนวคดการบรหารจดการ ทมา: ศรวรรณ เสรรตน; สมชาย หรญกตต และธนวรรธ ตงสนทรพยศร. (2550). การ

จดการและพฤตกรรมองคการ. หนา 38. แนวคดท 1 แนวคดแบบดงเดม แนวคดดานการบรหารจดการแบบดงเดม (Classical management approach)

เปนทศนะการบรหาร โดยมงทประสทธภาพขององคการ ซงจะเพมความส าเรจ (Certo.2000: 550) หรอเปนทฤษฎการบรหารจดการทมงทองคการโดยสวนรวม ตลอดจนวธการปรบปรงประสทธภาพ

แนวคดท 1 แนวคดแบบดงเดม การบรหารจดการแบบวทยาศาสตร (Scientific management) แนวคดของ Frederick W. Taylor: การบรหารจดการแบบวทยาศาสตร แนวคดของ Henry L. Gannt: สงจงใจดานคาตอบแทน แนวคดของ Frank and Lillian Gilbreth: การศกษาเวลาและการเคลอนไหวในการท างาน แนวคดของ Harrington Emerson: ประสทธภาพขององคการ ทฤษฎองคการแบบดงเดม (Classical organization theory) แนวคดของ Henri Fayol: ทฤษฎการบรหารจดการปฏบตการและหลกการบรหาร แนวคดของ Max Weber: การบรหารจดการแบบระบบราชการ แนวคดท 2 แนวคดการบรหารจดการเชงพฤตกรรมศาสตร 2.1 แนวคดของ Hugo Munsterberg: การศกษาจตวทยาอตสาหกรรม 2.2 แนวคดของสงคมวทยาไปสการบรหารจดการ 2.3 Elton Mayo, F.J. Roethlisberger และคณะ: การศกษาท Hawthorne 2.4 แนวคดของ Chester Barnard: แนวคดระบบสงคมในการบรหารจดการและทฤษฎระบบสงคม 2.5 การเคลอนไหวทางดานมนษยสมพนธ แนวคดท 3 แนวคดการบรหารจดการเชงปรมาณ 3.1 แนวคดวทยาการจดการหรอการวจยการปฏบตการ 3.2 การจดการการปฏบตการ 3.3 ระบบสารสนเทศ แนวคดท 4 ทฤษฎระบบ แนวคดท 5 ทฤษฎการบรหารจดการเชงสถานการณ แนวคดท 6 ทฤษฎการบรหารจดการแบบญปน แนวคดท 7 ทฤษฎ Z ของ Ouchi แนวคดท 8 การคนหาความเปนเลศขององคการ แนวคดท 9 องคการการเรยนร แนวคดท 10 การรอปรบระบบ แนวคดท 11 การบรหารจดการคณภาพโดยรวม

43

และประสทธผล หลกส าคญของแนวคดนม 2 ประเดน คอ (1) มงประสทธภาพ (Efficiency) หมายถง ความสามารถในการผลตผลลพธทตองการดวยการใชตนทนส าหรบทรพยากรต าสด (2) มงประสทธผล (Effectiveness) หมายถง ความสามารถขององคการในการสรางใหบรรลวตถประสงคหรอจดมงหมายทก าหนดไว ซงในบางครงไมไดค านงถงปรมาณของทรพยากรทใชในกระบวนการการบรหารจดการแบบคลาสสคประกอบดวย 2 แนวคด คอ (1) การบรหารจดการแบบวทยาศาสตร (2) องคการแบบดงเดม

(1.1) การบรหารจดการแบบวทยาศาสตร (Scientific management) การบรหารจดการแบบวทยาศาสตร (Scientific management) เปนทศนะการจดการ

ซงจะเกยวของกบการพฒนาความร (ศาสตร) โดยใชหลกเหตผลและวทยาศาสตร เพอปรบปรงประสทธภาพในการท างานของบคลากร ความเชยวชาญในการท างาน และการผลตจ านวนมาก ซงประกอบดวย (1) กฎของการเคลอนไหวและเครองมอการท างานทมมาตรฐาน (2) การคดเลอกและการฝกอบรมแรงงานอยางระมดระวง (3) การใหการสนบสนนการบงคบบญชาแรงงานทเหมาะสม (Schermerhorn.1999: G-8) การบรหารจดการแบบวทยาศาสตรถกวาเปนการบรหารจดการแบบดงเดม (Classical management) ผทเกยวของกบแนวความคดนไดแก (1) Frederick W. Taylor (2) Henry Gannt (3) Frank and Lilian Gillbreth (4) Harrington Emerson

(1) แนวคดของ Frederick W.Taylor: การบรหารจดการแบบวทยาศาสตร Frederick W.Taylor (ปค.ศ.1856-1915) ไดชอวาเปนบดาของการบรหารจดการแบบ

วทยาศาสตร (The Father of scientific management) โดยเปนผคนหาประสทธภาพ (In search of efficiency) โดยการคนหาวธท ดทสด เพอใหบรรลผลการท างานทมประสทธภาพสงสด (ใชทรพยากรต าสด) Taylor ศกษาเวลาและการเคลอนไหวในการท างาน (Time and motion study) ซงเปนการส ารวจถงการเคลอนไหวรางกายและเวลาทใชในการท างานจนสมบรณหรอเปนการศกษาการเคลอนไหวทถกประกอบขนจากพนฐานของการส ารวจ โดยการสมตวอยาง

Taylor ไดเรมตนเปนนกวางแผนและชางเครองกลในปค.ศ.1875 เขาท างานใหกบ Midvale Steel Company ใน Philadelphia ในต าแหนงชางเครองกลในปค.ศ.1875 และไดรบต าแหนง หวหนาวศวกร หลงจากทจบปรญญาวศวกรรมศาสตร โดยการเรยนภาคค า เขาสรางเครองมอตดเหลกทสามารถตดไดอยางรวดเรวและใชชวตทงหมดเปนวศวกรทใหค าปรกษา Taylor ไดรบการยกยองวาเปน บดาของการบรหารจดการแบบวทยาศาสตร จากการท Taylor เคยเปนกรรมกร หวหนาคนงาน ชางเครองยนต และหวหนาวศวกรของบรษทเหลก ท าให Taylor มโอกาสทจะเรยนรปญหาและทศนคตของกลมแรงงาน และเหนความเปนไปไดในการปรบปรงคณภาพดานการบรหารจดการ

ลขสทธของ Taylor ในเครองมอตดเหลกไดอยางรวดเรว การประดษฐและงานใหค าปรกษาดานวศวกรอนๆ ทผานมา ท าใหเขามทรพยสนมากมาย เขาจงลาออกจากงานในปค.ศ.

44

1901 เมออาย 45 ป และใชวถชวตทเหลออย 14 ป เปนทปรกษา โดยไมไดรบเงนและบรรยายแสดงแนวความคดของเขาในการบรหารจดการแบบวทยาศาสตร

ความสนใจหลกของ Taylor (Taylor’s major concern) Taylor สนใจในการเพมประสทธภาพในการผลต ไมเพยงแตลดตนทนและเพมก าไรเทานน แตยงสามารถเพมคาตอบแทนส าหรบแรงงาน โดยผานการเพมผลผลต เนองจากความกลวของคนงานทวา พวกเขาอาจะตองถกใหออกจากงาน เพราะผลผลตทนอยลงแทนทจะมากขน Taylor คดวา ปญหาของการผลตมสาเหตเนองมาจากทงฝายจดการและแรงงาน ซงเกดมาจากความจรงทวาทงผบรหารและแรงงานตองสรางงานทเหมาะสม (A Fair day’s work) และคาตอบแทนทเหมาะสม (A Fair day’s pay) ยงกวานนเขาเชอวา ทงผบรหารและคนงานตองมงทสวนเกนทไดจากผลผลต ซงเกยวของกบสองค าคอ ระหวางคาจางและก าไร Taylor มองเหนการเพมผลผลตจากการเพมคาจางและก าไรทสงขน เขาเชอวา วธการทางวทยาศาสตรและกฎของอ านาจสามารถเพมผลผลตได โดยไมจ าเปนตองใชแรงงานและแรงจงใจของคนเพมขน

หลกของ Taylor (Taylor’s principles) งานทมชอเสยงของ Taylor ชอ Principles of Scientific Management ไดตพมพในปค.ศ.1911 ปรชญาการบรหารจดการทส าคญทสดไดคนพบหลกฐานของเขากอนการเขาประชม House of Representatives ซงความคดของ Taylor ในครงนนจะน าไปสการท างานและการสบเปลยนต าแหนงคนงานมากขน

หลกพนฐานของ Taylor เปนแนวคดของการบรหารจดการ โดยวธการทางวทยาศาสตร ซงสรปอยในค าท านายจะเหนวา ความคดพนฐานของ Taylor นไมไดหางไกลจากความเชอพนฐานของนกบรหารสมยใหม เทคนคบางประการของ Taylor ผทเหนดวยไดพฒนา เพอน าปรชญาและหลกการของเขาสภาคปฏบต โดยพจารณาปรมาณงานตอวนและการคนหาวธทดทสดในการท างาน การศกษาเวลาและการเคลอนไหวในการท างานไดน ามาใชอยางแพรหลาย นอกจากน แผนการจายเงนตางๆขนอยกบผลผลตทใชโดยพยายามเพมสวนเกน (Surplus) ซง Taylor เรยกวา การเพมผลผลต (Productivity) เพอใหแนใจวา คนงานทท าการผลตไดรบคาจางขนอยกบผลผลตของตวพนกงานและใหสงจงใจในการท างานแกพนกงาน จะเหนไดวา เทคนคดงทกลาวมาแลวมความจ าเปนส าหรบปรชญาการท างาน เพราะท าใหมการปรบปรงผลผลตและการใหผลตอบแทนตามผลผลต เทคนคเหลานสามารถน ามาใชไดในหลายโรงงานทวโลก

1. ใชหลกวทยาศาสตร (ความรในการจดองคการ) แทนหลกทวไปทปลอยตามธรรมชาต (Rules of Thumbs) 2.ยอมรบความกลมกลนในกจกรรมกลมมากกวาความไมปรองดองกน 3. มงสความรวมมอของบคลากรมากกวาความไมมระเบยบของบคคล 4. ท างานเพอผลผลตสงสดมากกวาผลผลตในวงจ ากด 5. พฒนาคนงานทกคนใหใชความสามารถสงสดและสรางความมงคงสงสดใหแกบรษท

หลกของTaylor (Taylor’s principles)

45

ภาพประกอบ 10 แสดงหลกการบรหารจดการของ Taylor (Taylor’s principles) ทมา: ศรวรรณ เสรรตน; สมชาย หรญกตต และธนวรรธ ตงสนทรพยศร. (2550). การ

จดการและพฤตกรรมองคการ. หนา 42.

(2) แนวคดของ Henry L. Gannt: สงจงใจดานคาตอบแทน Henry L. Gantt (ปค.ศ.1861-1919) มความคดเชนเดยวกบ Taylor เขาเปนวศวกร

เครองกล รวมงานกบ Taylor ท Midvale Steel Company ในปค.ศ.1887 เขารวมงานกบ Taylor สรางผลงานตางๆ มากมาย จนกระทงปค.ศ.1901 เขาไดกอตงบรษททปรกษาดานวศวกรรมของเขาเอง เขาเชอมนในแนวคดการปฎบตการตามหลกวทยาศาสตรเชนเดยวกบ Taylor โดย Gantt ท างานเปนทปรกษาในบรษทตางๆมากมายในการคดเลอกคนงานแบบวทยาศาสตรและพฒนาระบบจงใจดวยโบนส เขาเนนความตองการและความสนใจทงฝายบรหารและคนงาน การรวมมอกนอยางกลมกลน ตลอดจนการสอนพฒนาความเขาใจของระบบในสวนของทงคนงานและฝายการจดการและการเหนคณคาในทกปญหาของการจดการวา มนษยเปนสวนส าคญทสด

Gantt เปนทรจกดทสดในการพฒนาวธการอธบายแผน โดยกราฟเรยกวา ผงแกนต (Gantt chart) และสรางการควบคมการจดการทดขน สวนตนทนเขาเนนความส าคญของเวลาเชนเดยวกบตนทนในการวางแผนและการควบคมงาน สงซงน ามาซงผง Gantt ทมชอเสยง ซงน ามาใชอยางกวางขวางและเปนรปแบบของเทคนคในปจจบนและเทคนคทตามมาคอ โปรแกรม PERT (Program Evaluation and Review Technique) ผง Gantt เปนทยอมรบโดยนกประวตศาสตรสงคมวา เปนการคนพบทส าคญทสดในศตวรรษท 20

(3) แนวคดของ Frank and Lilian Gilbreth: การศกษาเวลาและการเคลอนไหวในการท างาน

Frank Gilbreth และ Lilian Gilbreth (ปค.ศ.1878-1972) สองสามภรรยาไดสนบสนนความคดของ Taylor Frank Gilbreth ไดลาออกจากมหาวทยาลยมาเปนชางกอสรางในปค.ศ.1885 ขณะมอาย 17 ป โดยสบปตอมาเขาไดรบแตงตงใหเปนหวหนาผควบคมดแลการสรางอาคารของบรษทและเรมเปนผรบเหมากอสรางเอง ในชวงทเปนอสระจากงานของ Taylor เขาสนใจเกยวกบเวลาทใชในการเคลอนไหวในการท างาน โดยลดจ านวนการเคลอนทในการเรยงอฐ เขาสามารถคดคนความเปนไปไดของการท างานของผเรยงอฐ เพอใหไดงานเปนสองเทา

ในการท างานของ Frank Gilbreth ไดรบความชวยเหลอและสนบสนนจากภรรยา คอ Lilian Gilbreth ซงเปนนกจตวทยาอตสาหกรรมและไดรบปรญญาเอกในสาขานในปค.ศ.1915 เกาปหลงจากการแตงงาน Frank ไดเสยชวตในปค.ศ.1924 Lillian เปนทปรกษาธรกจและไดรบการยอมรบอยางกวางขวางวา เปนสภาพสตรคนแรกของการบรหารจดการธรกจ (First lady of management) จนกระทงเสยชวตเมออายได 93 ป

46

Lilian Gilbreth สนในเกยวกบลกษณะการท างานของมนษย สวน Frank สนใจประสทธภาพในการท างาน (การคนหาวธทดทสดในการท างาน) Frank ไดประยกตใชในการบรหารแบบวทยาศาสตร (Scientific management principles) โดยตองเขาใจถงลกษณะ บคลกภาพ และความตองการของบคคล

(4) แนวคดของ Harrington Emerson: ประสทธภาพขององคการ Harrington Emerson (ปค.ศ.1853-1931) เปนทปรกษาทางดานวศวกรรมทม

ประสทธภาพ (Efficiency engineering) โดยเนนการจดสรรทรพยากรและขจดความสญเปลาโดยยอมรบการบรหารจดการแบบวทยาศาสตร และใหความส าคญทโครงสรางและเปาหมายขององคการ (Organization’s structure and its goals) ภาพประกอบ 11 แสดงหลกประสทธภาพ 12 ประการ ซงสะทอนถงความสมพนธระหวางบคคลและการบรหารจดการทมระบบ โดยมงทการท างานใหเหมาะสมและงายขน ซงจะลดความสนเปลองในดานตางๆ

ภาพประกอบ 11 แสดงหลกประสทธภาพของ Emerson (Emerson’s principles of efficiency) (ป ค.ศ.1853-1931) ส าหรบการปฏบตการในการบรหารจดการทมการใชกนทวไปในปจจบน จะ เหนวา มความคลายคลงกบหลกการบรหารจดการทไดปรบปรงไว 6 ขอของ Henri Fayol (ป ค.ศ.1920-1929)

ทมา: ศรวรรณ เสรรตน; สมชาย หรญกตต และธนวรรธ ตงสนทรพยศร . (2550). การ

จดการและพฤตกรรมองคการ. หนา 45.

1. ก าหนดจดมงหมายทชดเจน (Clearly defined ideal) ผบรหารตองทราบถงสงทตองการเพอลดความคลมเคลอและความไมแนนอน 2. ใชหลกเหตผลทวไป (Common sense) ผบรหารตองพฒนาความสามารถ สรางความแตกตางโดยคนหาความรและค าแนะน าใหมากเทาทจะท าได 3. ค าแนะน าทด (Competent counsel) ผบรการตองการค าแนะน าจากบคคลอน 4. วนย (Discipline) ผบรหารควรก าหนดองคการ เพอใหพนกงานเชอถอตามกฎและวนยตางๆ 5. ความยตธรรม (Fair deal) ผบรหารควรใหความยตธรรมและความเหมาะสม 6. มขอมลทเชอถอไดเปนปจจบน ถกตอง และแนนอน (Reliable, immediate, accurate, and permanent records) 7. ความฉบไวของการจดสง (Dispatching) ผบรหารควรใชการวางแผนตามหลกวทยาศาสตรส าหรบแตละหนาท เพอใหองคการท าหนาทไดอยางราบรนและบรรลจดมงหมาย 8. มาตรฐานและตารางเวลา (Standard and schedules) ผบรหารตองพฒนาวธการท างานและก าหนดเวลาท างานส าหรบแตละหนาท 9. สภาพมาตรฐาน (Standardized conditions) ผบรหารควรรกษาสภาพแวดลอมใหด 10. การปฏบตการทมมาตรฐาน (Standardized operations) ผบรหารควรรกษาสภาพแวดลอมใหด 11. มค าสงการปฏบตงานทมมาตรฐานระบไว (Written standard-practice instructions) ผบรหารตองระบการท างานทมระบบถกตองและเปนลายลกษณอกษร 12. การใหรางวลทมประสทธภาพ (Efficiency reward) ผบรหารควรใหรางวลพนกงานส าหรบการท างานทเสรจสมบรณ

47

1.2 ทฤษฎองคการแบบดงเดม (Classical organization theory) ทฤษฎองคการแบบดงเดม (Classical organization theory) เปนแนวคดการ

บรหารจดการ ซงมงทองคการสวนรวมและวธการปรบปรงประสทธภาพและประสทธผลทงหมด นกทฤษฎทมแนวคดเกยวของกบเรองนไดแก Henri Fayol, Maz Weber, Lyndall Urwick Luthjer Gilick

(1) แนวคดของ Henri Fayol: (ปค.ศ.1920-1929) ทฤษฎการบรหารจดการปฏบตการและหลกการบรหาร

Henri Fayol นกอตสาหกรรมชาวฝรงเศส เปนบดาของทฤษฎการบรหารจดการปฏบตการ (Operational - management theory) งานของ Fayol ในระหวางปค.ศ.1920-1929

ทฤษฎการบรหารจดการปฏบตการ (Operational - management theory) หมายถง การบรหารจดการกจกรมทซบซอน ซงสมพนธกบการวางแผนการผลต การจดสรรทรพยากร การสงการปฏบตงาน การบรหารจดการทรพยากรบคคลและการตรวจสอบระบบการปฏบตงาน ตลอดจนใชเทคนคเชงปรมาณในการแกปญหาการผลต

กจกรรมของการอตสาหกรรม (Industrial activities) Fayol พบวา พฤตกรรมภารกจในดานอตสาหกรรมสามารถแบงไดเปน 6 กลม ดงน

1. กจกรรมเทคนคการผลต (ในการผลต) (Technical activities) ประกอบดวย (1) การผลต Production (2) การประกอบอตสาหกรรม (Manufacturing)

2. กจกรรมการคา (Commercial activities) ประกอบดวย (1) การซอ (Buying) (2) การขาย (Selling) (3) การแลกเปลยน (Exchanging)

3. กจกรรมการเงน (Financial activities) ประกอบดวย (1) การคนหาเงนทนและสนเชอ (Searching for capital and credit) (2) การใชเงนทนอยางเหมาะสม (Using them optimally)

4. กจกรรมความมนคง (Security activities) ประกอบดวยการคมครองทรพยสมบตและบคคล (Protecting property and person)

5. กจกรรมการบญช (Accounting activities) ประกอบดวย (1) การควบคมสนคา (Taking stock) (2) การจดท างบดล (Keeping balance sheets) (3) การตรวจสอบตนทน (Tracking costs)

6. กจกรรมการบรหารจดการ (Managerial activities) ประกอบดวย (1) การวางแผน (Planning) (2) การจดองคการ (Organizing) (3) การบงคบบญชา (Commanding) (4) การประสานงาน (Coordinating) (5) การควบคม (Controlling)

กจกรรมเหลานจะปรากฏในทกธรกจ Fayol ไดสงเกตวา กจกรรม 5 ขอแรกนนรจกกนทวไป ดงนนเขาจงวเคราะหกจกรรมขอ 6 ในหนงสอของเขา ซงวาดวยกจกรรมดานการบรหารจดการ

48

ภาพประกอบ 12 แสดงกจกรรมในการบรหารจดการอตสาหกรรม Fayol (Fayol’s activities in industrial undertaking)

ทมา: ศรวรรณ เสรรตน; สมชาย หรญกตต และธนวรรธ ตงสนทรพยศร. (2550). การจดการและพฤตกรรมองคการ. หนา 46.

หลกทวไปของการบรหารจดการ (General principles of management) หลกการ

บรหารจดการโดยทวไปยดหยนได และตองใชไดกบเงอนทเปลยนแปลง Fayol ไดสงเกตและก าหนดหลกการบรหารจดการไว 14 ขอ เรยกวา หลกการบรหารจดการทมประสทธผลของ Fayol (Fayol’s principles of effective management) ซง Henri Fayol ไดก าหนดหลกการบรหารจดการ 14 ขอ จากประสบการณสวนตวและพจารณาจดเรมตนส าหรบผจดการทแสวงหาค าแนะน าเกยวกบการปฏบตของผจดการ หลก 14 ขอน มรายละเอยดดงภาพประกอบ 13

การเงน (Financial)

กจกรรมของผบรหาร (Manager’s activities)

ความมนคง (Security)

การบญช (Accounting)

การบรหารจดการ (Managerial) การวางแผน (Planning) การจดองคการ (Organizing) การบงคบบญชา (Commanding) การประสานงาน (Coordinating) การควบคม (Controlling)

การคา (Commercial)

เทคนค (Technical)

49

ภาพประกอบ 13 แสดงหลกการบรหารจดการทมประสทธผลของ Fayol (Fayol’s principles of effective management)

ทมา: ศรวรรณ เสรรตน; สมชาย หรญกตต และธนวรรธ ตงสนทรพยศร. (2550). การ

จดการและพฤตกรรมองคการ. หนา 47.

1. การแบงงานกนท า (Division of work) เปนความเชยวชาญพเศษทนกเศรษฐศาสตรเหนวา จ าเปนส าหรบความมประสทธภาพในการใชแรงงาน Fayol ไดประยกตใชหลกการนในงานทกชนด ทงงานการจดการและเทคนค

2. อ านาจหนาทและความรบผดชอบ (Authority and responsibility) Fayol พบวา อ านาจและความรบผดชอบมความสมพนธกน ซงความรบผดชอบเกดตามอ านาจหนาท เขาเหนวา อ านาจเปนสวนประกอบของปจจยทเปนทางการตางๆไดมาจากต าแหนงผบรหาร และปจจยสวนบคคล เปนการประสมประสานของการมไหวพรบ ประสบการณ คณคาทางศลธรรม ความรบผดชอบในอดต ฯลฯ ซงอ านาจหนาทตองอยคกบความรบผดชอบ

3. ความมระเบยบวนย (Discipline) เปนการยอมรบ (เคารพ) ขอตกลงซงใชรวมกน การประยกตใชพลง และสญลกษณภายนอกของการยอมรบ วนยตองมความเหนอกวาทกระดบ เพอใหสามารถใชบงคบได

4. การมผบงคบบญชาคนเดยว (Unity of command) หมายถง พนกงานควรจะไดรบค าสงจากผบงคบบญชาเพยงคนเดยว

5. การมเปาหมายเดยวกน (Unity of direction) หลกการขอนยดหลกวา กจกรรมของแตละกลมตองมจดหมายและแผนการเดยวกน ขอแตกตางจากการมผบงคบบญชาเพยงคนเดยว คอ หลกการนสมพนธกบการจดองคการของบรษทมากกวาบคคล (Fayol ไมไดหมายความวา การตดสนใจทกกรณตองมาจากผบรหารสงสด)

6. ผลประโยชนสวนตวมความส าคญนอยกวาผลประโยชนขององคการ (Subordination of individual to the general interest) หมายถง ผลประโยชน (ความสนใจ) เฉพาะของผจดการและพนกงาน ถอเปนรองจากผลประโยชน (ความสนใจ) ทงหมดขององคการ

7. คาตอบแทนและวธการจายคาตอบแทน (Remuneration and methods) นนคอ การจายคาตอบแทนควรจะยตธรรมและสนองความพงพอใจสงสดทงนายจางและลกจางเทาทจะท าได

8. การรวมอ านาจ (Centralization) หลกขอนไมไดรวมถงการรวมอ านาจหนาท (Centralization of authority) แต Fayol หมายถง ขอบเขตของการรวมอ านาจหนาทหรอการกระจายอ านาจ ผบรหารระดบสงจะตองก าหนดระดบการรวมอ านาจและการกระจายทเหมาะสม ทงนขนกบสถานการณและลกษณะขององคการ

9. สายการบงคบบญชา (Scalar chain) เปนสายการบงคบบญชา เพอใหการตดตอสอสารขององคการคลองตว

10. ค าสง (Order) องคการจะก าหนดต าแหนงหนาทส าหรบทกคน และทกคนเขาใจต าแหนงหนาทของเขา 11. หลกความเสมอภาค (Equity) การจดการใชหลกการเทาเทยมกนตลอดทงความเมตตา (Kindliness) และ

ความยตธรรม (Justice) 12. ความมนคงในงาน (Stability of tenure) Fayol พบวา การออกจากงานบอยๆเปนเหตและผลของการ

บรหารจดการทไมดและชวา เปนอนตรายตลอดจนท าใหเสยคาใชจาย ธรกจทมงคงโดยทวไปจะแสดงถงความรสกมนคงของพนกงานดวย

13. ความคดรเรม (Initiative) ผบรหารทมประสทธภาพจะตองมความคดรเรมสรางสรรคในการพฒนาและบรหารงาน

14. ความสามคค (Esprit de corps) เปนหลกการทวาสามคคคอพลง (In union there is strength) ความเขากนไดระหวางสมาชกภายในองคการ จะท าใหเกดความเขงแกรง

50

การบรหารจดการตามหลกการบรหาร (Administrative management) เปนแนวคดดานการจดการ ซงมงลกษณะหนาทขององคการและการบรหารจดการโดยใชการวางแผน (Planning) การจดองคการ (Organizing) การน า (Leading) และการควบคม (Controlling) ซงมอทธพลตอแนวทางการบรหารจดการยคปจจบน

สวนประกอบของการบรหารจดการ (Elements of management) Fayol เหนวา หลกการบรหารจดการแบงไดตามหนาท คอ (1) การวางแผน (Planning) (2) การจดองคการ (organizing) (3) การบงคบบญชา (Commanding) (4) การประสานงาน (Coordinating) (5) การควบคม (Controlling) สวนใหญในเอกสารของเขาจะอธบายถงหนาท เขาชใหเหนวา หลกการดงกลาว ไมเพยงแตน ามาใชไดเฉพาะในวงการธรกจเทานน แตยงสามารถน าไปใชกบการเมอง ศาสนา การสงคมสงเคราะห การทหาร และกจกรรมสาขาอนๆ เพราะวาทกองคการตองอาศยการบรหารจดการ จงตองมการสรางทฤษฎการบรหารและมการสอนเปนวชาการ

2. แนวคด Max Weber: การบรหารจดการแบบราชการ ระบบราชการ (Bureaucracy) เปนรปแบบขององคการทใชหลกเหตผล (Logic) และ

ประสทธภาพ (Efficient) โดยยดอ านาจหนาทตามกฎระเบยบ (Order) ตรรกวทยา เหตผล (Logic) และอ านาจหนาทตามกฎหมาย (Legitimate authority) (Schermerhorn, Hunt and Osborn. 2000: G-1) หรอเปนรปแบบองคการในอดมคต ซงก าหนดโดยนกสงคมวทยาชาวเยอรมนชอ Max Weber (Schermerhorn. 1999: G-1)

การบรหารจดการตามระบบราชการของ Max Weber (Max Weber’s bureaucratic management) (ปค.ศ.1864-1920) นกสงคมวทยาชาวเยอรมนชอ Max Weber ไดท าการศกษาระบบโครงสรางขององคการในศตวรรษท 20 โดยศกษาการท างานภายในองคการและโครงสรางของสงคมโดยรวมพบวา องคการขนาดใหญทมมากขนในสงคมไดแก องคการของธรกจ ทหาร รฐบาล การเมอง และองคการอน โลกของธรกจไดแตกตางจากระบบครอบครวแบบดงเดม จงท าให Maz Weber ก าหนดทฤษฎระบบราชการขน เพอบรหารจดการใหองคการเหลานนมประสทธภาพ

ทฤษฎระบบราชการของ Max Weber (Weber’s theory of bureaucracy) เปนแนวคดดานการบรหารจดการโดยก าหนกลกษณะโครงสรางขององคการ ซงต าแหนงและอ านาจหนาทไดมการก าหนดไวตามกฎหมายอยางชดเจน และมหลกเกณฑส าหรบน าไปปฏบตโดย Max Weber เชอวา อ านาจของการบรหารจดการขนอยกบต าแหนงในองคการมากกวาตวบคคลในต าแหนงนน ซงองคการทเปนระบบราชการ (Bureaucracy) ระบบนใชอธบายระบบการบรหาร ซงก าหนดโดย (1) ขนตอนและกฎเกณฑทมรายละเอยด (2) ล าดบขนสายการบงคบบญชาภายในองคการทชดเจน (3) มความสมพนธอยางไมเปนทางการระหวางสมาชกภายในองคการ (Certo.2000: 550) โดยมลกษณะตางๆ ดงน

51

1. การแบงงานกนท า (Clear division of labor) งานทงหลายจะถกแบงออกใหงายขน (Simpler) มความเฉพาะเจาะจงมากขน (More specialized) ท าใหองคการสามารถใชบคลากรและทรพยากรไดอยางมประสทธภาพมากขน

2. มสายการบงคบบญชาลดหลนตามอ านาจหนาท (Clear hierarchy of authority) องคการจะมโครงสรางแบบสามเหลยมปรามด (Pyramid-shaped hierarchy structure) ซงจดล าดบของต าแหนงงานตามอ านาจหนาททมอยในแตละต าแหนง โดยต าแหนงทสงกวาจะมอ านาจมากกวา

3. กฎระเบยบ และวธการปฏบตงานอยางเปนทางการ (Formal rules and procedures) มการออกกฎระเบยบ เพอเปนแนวทางส าหรบการปฏบตงานขององคการทงหมดทชดเจนและเปนทางการ โดยผปฏบตงานตองปฏบตตามอยางเครงครด

4. ความไมเปนสวนตว (Impersonality) บคคลชอบหรอพงพอใจจะถกเพกเฉยในการปฏบตงานขององคการ แตผลงานของผปฏบตงานจะเปนเครองชวดความกาวหนาของตวเขาเอง และกฎระเบยบจะถกน ามาใชกบทกคนแบบเทาเทยมกน ไมเลนพรรคเลนพวก

5. ความกาวหนาในงานอาชพยดหลกคณธรรม (Career based on merit) ผปฏบตงานทงหลายจะไดรบการคดเลอก โดยยดความรความสามารถเปนหลกและไดรบการเลอนขนเลอนต าแหนงโดยพจารณาจากความสมพนธระหวางผลการปฏบตงานกบงานทไดรบมอบหมายวา ท าไดมประสทธภาพมากนอยเพยงใด

แนวคดท 2 แนวคดการบรหารจดการเชงพฤตกรรมศาสตร แนวคดการบรหารจดการเชงพฤตกรรมศาสตร (Behavioral management

approach) เปนทศนะการบรหารทมงทการเพมความส าเรจในองคการ โดยมงทบคคลภายในองคการ (Certo.2000: 550) หรอเปนทศนะความเปนผน า ซงระบถงสงดทผน าควรท า และสงทผน าควรเลยง (Bateman and Shell.1999: G-0) หรอเปนแนวคดดานการบรหารจดการ ซงมงทลกษณะและผลกระทบของแตละบคคลและพฤตกรรมกลมในองคการ

ในชวงท Taylor กบ Fayol และคนอนๆมความสนใจการบรหารจดการแบบวทยาศาสตร และหนาทงานของผบรหารสถาบนจ านวนมาก ไดคดคนทดลองและเขยนงานเกยวกบจตวทยาอตสาหกรรมและทฤษฎสงคม โดยใชรวมกบการเคลอนไหวทางการบรหารจดการแบบวทยาศาสตร เราสามารถเหน ผลของการพฒนานในศาสตรทางพฤตกรรม โดยการศกษาอยางสนๆจากการเกดขนของจตวทยาอตสาหกรรม การเจรญเตบโตของการบรหารงานบคคล การพฒนาหลกเหตผลดานสงคมกบความสมพนธของมนษยและการบรหารจดการ ตลอดจนวธการศกษาแบบระบบสงคมของ Chester Bernard

2.1 แนวคดของ Hugo Munsterberg: การศกษาจตวทยาอตสาหกรรม การศกษาจตวทยาอตสาหกรรม (Industrial psychology) Hugo Munsterberg ได

ชอวาเปนบดาของจตวทยาอตสาหกรรม (The father of industrial psychology) ในปค.ศ.1885 เขาไดรบการศกษาและฝกฝนเปนนกจตวทยา จนไดรบปรญญาเอกทมหาวทยาลย Leipzig ในปค.ศ.

52

1887 เขาไดรบปรญญาแพทยศาสตรมหาวทยาลย Heidelberg ในปค.ศ.1892 Munsterberg ขณะทมอาย 29 ป เขาไดท างานทมหาวทยาลย Harvard จากค าเชญของนกจตวทยาชอ William James เขาเหนความส าคญของการน าพฤตกรรมศาสตรมาใชในการบรหารจดการแบบวทยาศาสตรสมยใหมในหนงสอชอ จตวทยาและประสทธภาพอตสาหกรรม (Psychology and Industrial Efficiency) ซงพมพครงแรกในปค.ศ.1912 Munsterberg ไดอธบายวา เขาคนพบ (1) วธการคนหาบคคลทมคณภาพดานจตใจ (2) ลกษณะสภาพทางจตวทยาทท าใหเกดผลผลตทนาพงพอใจสงสดและมากทสด (3) วธการทธรกจมอทธพลตอคนงาน เพอใหเกดผลลพธทดทสด เชนเดยวกบ Taylor เขาสนใจในคานยมรวมกนระหวางผบรหารและคนงาน วธของเขาเนนความส าคญทตวคนงาน และเขาหวงทจะลดเวลาท างาน เพมคาจาง และคณภาพชวต

งานของ Munsterberg ไดรบการเสรมโดยแนวคดของ Lillian Gilberth ทพยายามเสนอแนวคดในหนงสอจตวทยาการบรหารจดการ (Psychology of Management) ซงเพมขนในปค.ศ.1914 เปนการน าแนวคดจตวทยามาใชในการบรหารจดการแบบวทยาศาสตร นกพฤตกรรมศาสตรทส าคญอกคนหนงกคอ Walter Dill Scott เปนผทน าจตวทยามาใชในการบรหารจดการ เขาส าเรจปรญญาเอกดานจตวทยาในปค.ศ.1900 Scott ไดเขยนหนงสอมากมายในการเสนอการน าแนวคดดานจตวทยามาใชในการโฆษณาและการตลาด ตลอดจนการพฒนาการบรหารบคคล โดยการเลอกสรรทมประสทธผล และตอมาเขาไดเปนอธการบด (President) ของมหาวทยาลย Northwestern

2.2 แนวคดของสงคมวทยาไปสการบรหารจดการ แนวคดของสงคมวทยาไปสการบรหารจดการ (The sociological approach to

management) จากการศกษาในอดตและสวนของการประกอบกนของการพฒนาการบรหารจดการแบบวทยาศาสตรโดย Taylor และการบรหารจดการโดย Fayol แนวความคดและการวจยตางๆกระท าเพอใหคนเปนผลผลตของพฤตกรรมกลม (Group behavior) ซงบางครงเรยกวา วธการศกษามนษยสงคม (Social man) ในการบรหารจดการ โดยทง 3 คน (Fayol, Weber และ Perto) ไดรบการยกยองใหเปนบดาของทฤษฎองคการ (Father of organization theory) หรอวธการทางระบบสงคมในการจดการ (Social systems approach to management) เปนผลงานทโดดเดนของนกคด 3 ทาน (Fayol, Weber และ Pareto) ทเขยนหนงสอและบทความในปลายศตวรรษท 19 และตนศตวรรษท 20

นกคดชาวเยอรมนชอ Max Weber มความช านาญในดานศาสนา การปกครองการทหาร และธรกจ ซงน าไปสความเชอวา ล าดบขนการบงคบบญชาขององคการ (Hierarchy) อ านาจหนาท (Authority) และระบบราชการ (Bureaucracy) ประกอบดวยกฎหมาย การก าหนดงาน และระเบยบวนย) ซงเปนพนฐานขององคการทางสงคม นกคดอกคนหนงในวธการศกษาการบรหารนเปนชาวฝรงเศสชอ Emile Durkheim วทยานพนธปรญญาเอกของเขาพมพในปค.ศ.1893 และงานเขยน

53

อนๆ เนนแนวคดของกลม โดยมการก าหนดคานยม (Values) และบรรทดฐาน (Norms) ตลอดจนการควบคมพฤตกรรมมนษยในองคการทางสงคม

ทานทสามเปนลกครงฝรงเศสอตาลชอ Vilfredo Pareto ทมงานบรรยายและเขยนหนงสอระหวางปค.ศ.1896-1917 ไดรบการยกยองใหเปนบดาของแนวคดระบบสงคม (The father of the social systems approach) ในการศกษาองคการและการบรหารจดการ Pareto มความเหนวา สงคมเปนกลมทสบสนของหนวยตางๆ ทพงพาอาศยกนนนคอ เปนระบบสงคมซงประกอบดวยระบบยอยมากมาย ในบรรดาแนวคดหลายประการมแนวโนมเปนระบบสงคม เพอหาความสมดลทไดรบอทธพลจากภายนอกและภายใน วทยานพนธของเขาเปนนกทศนคตทางสงคมหรอจตใจ เปนหนาททเปนเหตของระบบทคนหาสมดล เมอไดรบผลกระทบโดยปจจยตางๆ เขาเหนวา งานในระดบการปกครองในสงคมตองอาศยความเปนผน า เพอรกษาระบบสงคม

2.3 Elton Mayo, F.J. Roethlisberger และคณะ: การศกษาท Hawthorne Elton Mayo และ F.J. Roethlisberger และคณะ (ปค.ศ.1927-1932) ประสบ

ความส าเรจมชอเสยงจากการทดลองทโรงงาน Hawthorne ของบรษท Western Electric ระหวางปค.ศ.1927-1932 กอนหนานตงแตปค.ศ.1924-1927 หนวยงานวจยของชาต (The National Research Council) ไดรวมมอกบ Western Electric เพอศกษาผลกระทบของความเปนอยและเงอนไขอนๆ ทมตอคนงานและผลผลตของเขา ผวจยพบวา การทดลองครงนลมเหลวอยางไรกตาม Elton Mayo แหงมหาวทยาลย Harvard สงเกตวา มบางสงผดปกตในการทดลองน จงรวมกบ Roethlisberger และคนอนๆ ท าการวจยตอไป

สงท Mayo และผรวมงานคนพบสวนหนงอยกบพนฐานแนวคดดงเดมของ Pareto คอ มผลแบบภาพลวง (Dramatic) ของแนวความคดในการบรหารจดการ การเปลยนแปลงความเปนอยของกลมทดลอง การเปลยนแปลงชวงเวลาพกพอน ระยะเวลาท างานตอวนทสนลง และระบบการจายคาตอบแทนทจงใจ ไมมผลตอการเปลยนแปลงในผลผลต Mayo และผวจยรวมจงสรปวา มปจจยอนทเกยวของดวยคอความรบผดชอบ โดยทวไปพบวา การเพมผลผลตจากปจจยทางสงคม เชน ขวญก าลงใจ (Morale) มตรภาพอนนาพอใจระหวางสมาชกภายในกลม (Satisfactory interrelationships) ความรสกในการเปนเจาของ (Sense of belonging) และการบรหารจดการทมประสทธผล (Effective management) เปนการจดการทเขาใจพฤตกรรมมนษยโดยเฉพาะพฤตกรรมกลมและการใชทกษะความสมพนธระหวางบคคล (Interpersonal skills) เชน การจงใจ (Motivating) การใหค าปรกษา (Counseling) การน า (Leading) และการตดตอสอสาร (Communicating) ปรากฎการณนเกดขนโดยพนฐานจากการสงเกตบคคล ซงเรยกวา ผลกระทบจาก Hawthorne (Hawthorne effect)

การศกษาท Hawthorne คอ การศกษามนษยซงด าเนนธรกจในสงคมไมเพยงแตใชเครองจกรกลและกรรมวธการผลตเทานน แตยงตองเกยวของกบระบบสงคมในการพฒนาระบบเทคนคทางสงคมทสมบรณแบบ การทดลองเหลานน าไปสการใชพฤตกรรมศาสตรในการบรหาร

54

จดการและยอมรบวา ผบรหารด าเนนการในระบบสงคม แตไมไดหมายความวา ผบรหารทประสบความส าเรจ จะไมค านงถงความส าคญของปจจยมนษย หรอทฤษฎการบรหารจดการ ซงงานของ Mayo และผรวมงานเนนความตองการทลกซงกวาในแงพฤตกรรมมนษยและสงคมของการบรหารจดการ

2.4 แนวคดของ Chester Barnard: แนวคดของระบบสงคมในการบรหารจดการและทฤษฎสงคม

แนวคดของระบบสงคม (Social systems approach) การรวบรวมหลกของการบรหารจดการประกอบดวยแนวคดในการตดสนใจ ความเปนผน า และการยอมรบอ านาจของสตปญญา ซงเกดจากประสบการณในการบรหารจดการ

Chester I. Barnard ไดเรยบเรยงหนงสอทส าคญเลมหนงในปค.ศ.1938 ชอหนาทการจดการ (The function of executive) Barnard เปนผบรหารมานานและเปนประธานของบรษท New Jersey Bell Telephone จากปค.ศ.1927-1948 Barnard ไดรบอทธพลจาก Pareto, Mayo และสมาชกคนอนๆของมหาวทยาลย Harvard เขามงเนนความส าคญทการวเคราะหแนวคดของระบบสงคม (Social systems approach) เพอท าความเขาใจ และวเคราะหหนาทของผบรหาร Barnard มองงานทส าคญในระบบสงคม

ในการพจารณางานของผบรหาร (หมายถง ผบรหารทกประเภท) จะรกษาระบบของพลงความรวมมอในองคการอยางเปนทางการ Barnard ระบถงเหตผล และธรรมชาตของระบบความรวมมอ (Cooperative systems)

2.5 การเคลอนไหวทางดานมนษยสมพนธ การเคลอนไหวทางดานมนษยสมพนธ (The human relations movement) เปนทศนะ

การบรหารแบบดงเดม ซงพยายามท าความเขาใจและอธบายถงกระบวนการทางจตวทยาและสงคมวทยา ซงมปฏกรยากบลกษณะทเปนทางการในสถานการณการท างานทมผลตอการท างานของมนษย (Bateman and Snell.1999: G-2) หรอเปนแนวคดของการบรหารจดการซงมองวา พนกงานมการตอบสนองตอกระบวนการระหวางบคคลภายในหนวยงาน การเคลอนไหวนเกดจากแนวคดการบรหารจดการทมองวา พฤตกรรมพนกงานมการตอบสนองตอกระบวนการระหวางบคคลภายในหนวยงาน ดงนน ผบรหารควรใชทกษะดานสงคมทด (Good social skills) เพมเตมจากทกษะดานเทคนค (Technical skills)

นกทฤษฎสองคนทเกยวกบทางดานมนษยสมพนธ คอ Abraham Maslow และ Douglas MC Gregor

2.6 แนวคดของ Abraham Maslow: ทฤษฎล าดบขนความตองการหรอทฤษฎจงใจของมาสโลว Abraham Maslow (ปค.ศ.1908-1970) เปนนกวชาการ ผจดการโรงงาน และนกจตวทยา เปนผเสนอล าดบขนความตองการ ซงเปนความคดทวาบคคลไดรบการกระตน โดย

55

ความตองการ เพอใหไดรบการตอบสนองตามล าดบความตองการของมนษย โดยไดก าหนดทฤษฎล าดบขนของความตองการขนมา

ทฤษฎล าดบขนความตองการ (Hierarchy of needs theory) เปนทฤษฎของ Abraham Maslow ทวา บคคลมสงกระตนใหตอบสนองตามล าดบขนความตองการของมนษย 5 ประการคอ (1) ความตองการดานกายภาพ (Physiological) (2) ความปลอดภย (Safety) (3) สงคม (Social) (4) การยกยอง (Esteem) (5) ความประสบความส าเรจในชวต (Self-actualization) ดงนน ในการบรหารจดการ โดยเฉพาะการจดการทรพยากรมนษยจงตองค านงถงความตองการของมนษยทง 5 ประการนดวย

ทฤษฎล าดบความตองการของ Maslow (Maslow’s Hierarchy of Needs Theory) Abraham Maslow เปนนกจตวทยามนษยศาสตร ผซงเสนอวา มนษยทกคนมล าดบความ

ตองการ 5 ประการ ดงน คอ 1. ความตองการทางกายภาพหรอรางกาย (Physiological Needs) อนไดแก อาหาร

น า ทอยอาศย ความตองการทางกายภาพอนๆ 2. ความตองการความปลอดภย (Safety Needs) อนไดแก ความมนคง ความคมครอง

จากอนตรายใดๆ ทงทางรางกายและจตใจ เชนเดยวกบหลกประกนความตองการทางกายภาพ จะตองสรรหามาใหได

3. ความตองการทางดานสงคม (Social Needs) อนไดแก ความรก ความเปนเจาของ ความเปนทยอมรบ และมตรภาพ

4. การยกยองจากสงคมและไดรบความเชอถอ (Esteem Needs) เปนความตองการทเกดจากปจจยภายใน เชน ความภาคภมใจ การยกยองสรรเสรญ การไดความเคารพ ความเปนอสรภาพ การประสบความส าเรจและการไดรบการยกยองสรรเสรญจากภายนอก เชน สถานภาพ เปนทยอมรบ และไดรบการเอาใจใส

5. ความตองการทจะประสบความส าเรจสงสดในชวต (Self-Actualization) อนไดแกการท าอะไร เพอทจะใหส าเรจในสงตนเองเคยคาดหวงในขณะทตอนนนเปนสงทเปนไปไมได เปนความตองการทจะท าใหฝนของตนเปนจรง

56

ภาพประกอบ 14 แสดงความตองการของมนษยตามล าดบขนของมาสโลว (Maslow’s hierarchy of human needs) (Schermerhorn.2005: 42)

ทมา: ศรวรรณ เสรรตน; สมชาย หรญกตต และธนวรรธ ตงสนทรพยศร . (2550). การ

จดการและพฤตกรรมองคการ. หนา 54. Maslow’s Hierarchy of Motivation ในกรณของทฤษฎแรงจงใจ Maslow ความตองการตางๆ ดงกลาวจะตองเปนล าดบขน และ

ทนททความตองการอนหนงถกท าใหเปนทพอใจแลว พฤตกรรมเชนนนกจะไมไดรบการกระตนอกตอไป หรอกลาวอกนยหนง ความตองการแตละอยางเมอถกท าใหเปนทพอใจแลว ความตองการถดไปกจะขนมาแทนท แตละบคคลจะเคลอนสความตองการในระดบตางๆ จากจดยนของแรงจงใจ ทฤษฎของ Maslow เสนอวา แมวาไมมความตองการใดถกท าใหสมบรณกตาม ความตองการทถกท าใหพงพอใจอยางแทจรงจะไมเปนแรงจงใจอกตอไป ถาคณตองการจงใจใครสกคน Maslow ไดอธบายวา คณตองเขาใจระดบ ซงแตละคนอยในระดบชนทแตกตางกน และมงสความตองการความพงพอใจในระดบทอยเหนอขนไป ผบรหารทยอมรบ Maslow’s hierarchy จะพยายามทจะเปลยน

57

องคการและวธปฏบตในการจดการ เพอทความตองการของลกจางจะไดรบการตอบสนองจนเปนทพอใจ

1. ความตองการขนต า (Lower-order needs) เปนความตองการทกอใหเกดความพอใจภายนอก ไดแก ความตองการทางดานรางกายและความตองการความปลอดภย

2. ความตองการขนสง (High-order needs) เปนความตองการทกอใหเกดความพอใจภายใน ไดแก ความตองการทางดานสงคม ความตองการไดรบยกยองนบถอ และความตองการประสบความส าเรจตามทใฝฝน

ทฤษฎความตองการของ Maslow ไดรบการตอนรบอยางกวางขวาง โดยเฉพาะทามกลางผบรหารระหวาง ป ค.ศ.1960 และ ค.ศ.1970 ดวยเหตผลทวา ทฤษฎนงายเปนตรรกะ แตไมสามารถยนยนไดดวยการทดสอบใดๆ

2.7 แนวคดของ Douglas McGregor: ทฤษฎ X และ ทฤษฎ Y Douglas McGregor (ปค.ศ.1906-1964) เปนศาสตราจารย อธการบด และ

ผเชยวชาญดานจตวทยาไดคนหาหลกเกณฑการจดการในทศนะดานสงคม McGregor ไดพฒนาทฤษฎ X และ ทฤษฎ Y (เปนทฤษฎทตรงขามกน) ซงผบรหารมความสมพนธกบบคลากร ตาราง3 แสดงแนวคดดานการบรหารจดการทเกยวของกบพนกงาน: ทฤษฎ X และ ทฤษฎ Y

ทฤษฎ X (Theory X) เปนทศนะทมขอสมมตในการบรหารวา บคคลโดยทวไปมลกษณะ (1) ไมชอบการท างาน (2) ขาดความกระตอรอรน (3) ขาดความรบผดชอบ (4) ตอตานการเปลยนแปลง (5) พอใจทจะถกน าแทนทจะเปนผน า (Schermerhon.1999 G-9) หรอเปนปรชญาการบรหารจดการแบบดงเดม โดยมองวา พนกงานเกยจคราน ไมกระตอรอรน ไมชอบท างาน และพยายามหลกเลยงงาน

ทฤษฎ Y (Theory Y) เปนทศนะทมขอสมมตในการบรหารวา บคคลโดยทวไปมลกษณะ (1) เตมใจทจะท างาน (2) มความรบผดชอบ (3) สามารถบงคบบญชา ควบคม และมความคดสรางสรรคดวยตวเองได (Schermerhon.1999 G-9) หรอเปนปรชญาการบรหารจดการโดยมองวา พนกงานมความรบผดชอบ มความคดรเรมในการแกปญหาในการท างานและไมมความเบอหนายในการท างาน McGregor พอใจทฤษฎ Y โดยผบรหารควรใหพนกงานควบคมตนเองมากกวาใหบคคลอนควบคม ตลอดจนพนกงานสามารถเลอกวธการท างาน เพอใหบรรลจดมงหมายขององคการ วธนจะมอบความไววางใจใหกบพนกงานและใหเขามสวนรวมในองคการ ทฤษฎของ McGregor จะสอดคลองกบทฤษฎของ Maslow เกยวกบความตองการประสบความส าเรจโดยทงสองแนวคดนมงความสมพนธระหวางผบรหารและพนกงาน ตลอดจนศกยภาพของแตละบคคล

58

ตาราง 3 แสดงแนวคดการบรหารจดการเกยวกบบคลากรสองแบบ (Two management views of employees) Douglas McGregor ไดชถงความตองการตรงกนขามของทฤษฎ X (แนวคดการ บรหารจดการแบบดงเดมทวา พนกงานจะหลกเลยงงาน) และทฤษฎ Y (ซงมขอสมมตทวา พนกงานเตมใจและสามารถท างานดวยตวเอง)

ทฤษฎ X ทฤษฎ Y

1. พนกงานตองการท างานใหนอยทสด ดงนน ผบรหารตองควบคม สงการ จงใจ ใหรางวล หรอลงโทษ เพอใหบคคลท างานบรรลจดมงหมายขององคการ

2. พนกงานมความทะเยอทะยานรอยและไมชอบความรบผดชอบ

3. โดยทวไปพนกงานจะตอตานการเปลยนแปลง 4. พอใจทจะเปนผตามมากกวาจะเปนผน า

1. โดยธรรมชาตพนกงานชอบการท างาน 2. พนกงานมความคดรเรมสรางสรรคในการ

แกปญหา เพอบรรลจดมงหมายขององคการ 3. พนกงานเตมใจทจะคนหาและมความรบผดชอบ 4. พนกงานจะยอมรบจดมงหมายขององคการและจะ

ใชความพยายาม เพอบรรลจดมงหมาย 5. พนกงานมศกยภาพในการพฒนาตวเองซง

โดยทวไปยงไมไดประโยชนเตมทในองคการสวนใหญ

ทมา: ศรวรรณ เสรรตน; สมชาย หรญกตต และธนวรรธ ตงสนทรพยศร. (2550). การ

จดการและพฤตกรรมองคการ. หนา 55. แนวคดดานพฤตกรรมศาสตร (Behavioral science approach) เปนการศกษาการจดการโดยอาศยการสงเกตและพฤตกรรมของมนษยในองคการทสามารถพสจนได โดยใชหลกวทยาศาสตร (Scientific) หลกจตวทยา (Psychology) สงคมวทยา (Sociology) และมนษยวทยา (Anthropology) ผวจยไดส ารวจความสมพนธของมนษยพบวา ความพงพอใจของพนกงานทสงขนไมไดท าใหผลผลตเพมขนเสมอไป และไดพบวา ลกษณะการท างานเปนสงส าคญตอการเพมผลผลตดวย การคนพบนน าไปสทฤษฎพฤตกรรมศาสตรมนษยใหมและแสดงความสมพนธระหวางบคคลในองคการทสลบซบซอนยงขน การบรหารจดการตามหลกพฤตกรรมศาสตรเปนศาสตรทรวมวฒนธรรมมนษย เศรษฐกจ การเมอง จตวทยา สงคมวทยา และคณตศาสตร พฤตกรรมศาสตรมนษยสามารถคาดคะเนไดยาก จากการศกษาพฤตกรรมศาสตรท าใหเกดการศกษาพฤตกรรมองคการ (Organizational behavioral) ซงเปนการศกษาถงผลกระทบทองคการมตอสมาชกและผลกระทบทสมาชกมตอองคการ

นกทฤษฎการบรหารจดการแบบดงเดมจะละเลยลกษณะเฉพาะบคคลและความคดสรางสรรคของพนกงาน สวนนกทฤษฎการบรหารจดการตามหลกพฤตกรรมศาสตรจะเนนทความส าคญและขอดของแตละบคคล และกลมภายในองคการ แตอยางไรกตาม การบรหารจดการตามหลกพฤตกรรมศาสตร ไมไดตอตานการบรหารจดการแบบดงเดม แตมองเบองหลงผงองคการ

59

กฎ ขอก าหนด และเหตผลในการพจารณาระบบสงคมทไมเปนทางการทมอทธพลตอองคการ ผลลพธกคอ การบรหารจดการตามพฤตกรรมศาสตรท าใหเกดปญหาบางประการเกยวกบวธการทผบรหารและพนกงานในทกระดบทจะท างานรวมกน เพอใหบรรลจดมงหมายขององคการ และมความรสกทดเกยวกบบทบาทสวนตว แตอยางไรกตาม นกทฤษฎการบรหารจดการแบบดงเดม และนกทฤษฎการบรหารจดการตามพฤตกรรมศาสตรจะผดพลาดจากความเชอทวา ความคดตางๆสามารถน าไปใชไดอยางแพรหลาย และค าวจารณทวา ทฤษฎนมงทมนษยสมพนธมากเกนไป ประโยชนสงสดของการบรหารจดการตามพฤตกรรมศาสตรกคอ การระลกวาบคคลสามารถสรางความแตกตาง และแนวคดนไดน าไปสการวจยถงวธการทผบรหารคดเกยวกบความเปนผน า (Leadership) การจงใจ (Motivation) ทมงาน (Works teams) และองคการโดยสวนรวม (Organization as a whole)

แนวคดท 3 แนวคดการบรหารจดการเชงปรมาณ แนวคดการบรหารจดการเชงปรมาณ (The quantitative management approach)

เปนแนวคดการบรหารจดการซงน าเทคนคทางคณตศาสตร เครองมอสถตและขอมลเพอชวยในการแกปญหาการบรหารจดการ การศกษาเรองนมความเชอเกยวกบการบรหารจดการแบบวทยาศาสตรในการวดและการใชสตรคณตศาสตรเพอการแกปญหาตางๆตวอยาง ผบรหารฝายอตสาหกรรมใชเทคนคในการบรหารจดการ เพอเพมประสทธภาพในการผลต การพฒนาตลาดในอตสาหกรรมตางๆ เชน อตสาหกรรมเหลก การทอผา การคาปลก การขนสง การดแลรกษาสขภาพ ฯลฯ การบรหารจดการเชงปรมาณประกอบดวยวทยาการทส าคญ 3 ประการคอ (1) วทยาการจดการ (2) การจดการปฏบตการ (3) ระบบสารสนเทศเพอการจดการ โดยมรายละเอยดดงน

3.1 แนวคดวทยาการจดการหรอการวจยการปฏบตการ วทยาการจดการ (Management science) หรอการวจยการปฏบตการ

(Operations research) เปนทศนะการบรหารตามหลกวทยาศาสตร ซงใชเทคนคคณตศาสตรในการวเคราะหและแกปญหา (Schermerhorn.1999: G-6) หรอเปนแนวคดการจดการเชงปรมาณซงประยกตใชโมเดลทางคณตศาสตรในสถานการณการตดสนใจตางๆ ศาสตรนผตดสนใจจะมหลกเกณฑเชงปรมาณในการเลอกระหวางทางเลอกตางๆ โดยเฉพาะใชในการวางแผน ซงมความหมายทแตกตางกบการบรหารจดการแบบวทยาศาสตร (Scientific management) ซงหมายถงทฤษฎการบรหารจดการแบบดงเดม (Classical management theory) ซงใหความส าคญทการศกษาวธการท างานตามหลกวทยาศาสตร (หลกเหตผล) เพอปรบปรงประสทธภาพในการท างาน โดยหาวธการทดทสดในการท างาน วทยาการจดการจะประยกตใชโมเดลคณตดศาสตรและสถตในสถานการณตางๆ ในขณะทการบรหารจดการแบบวทยาศาสตรมงทการใชหลกวทยาศาสตร เพอปรบปรงประสทธภาพในการท างาน ตวอยางของวทยาการจดการคอ (1) ทฤษฎการจดล าดบแถวรอคอย (Queuing theory หรอ Waiting line analysis) ซงเปนเทคนคทเนนอตราความเรวกบหนวย หรอบคคลทจดเปนแถว (แถวทรอคอยเปนล าดบ) (2) โมเดลสถานการณจ าลอง

60

(Simulation model) ซงเปนลกษณะจ าลองการด าเนนงานของธรกจ โดยการสรางโมเดลการค านวณเปนขนตอนแลวใชโมเดลนนเปรยบเทยบลกษณะ ซงระบบทเปนจรงอาจจะกระท าตามโมเดลนน โดยใชเพอคาดคะเนสถานการณในอนาคตทงสองประการนเปนตวอยางของวทยาการจดการ ซงใชเพอสนบสนนการตดสนใจ

3.2 การจดการการปฏบตการ การจดการการปฏบตการ (Operation management) เปนทฤษฎการบรหารสาขาหนง ซงศกษาถงวธการ ซงองคการแปรสภาพทรพยากรทน าเขา (Input) ออกมาเปนผลผลต (Output) ไดแก สนคาและบรการ (Schermerhon.1999 G-7) หรอเปนการจดการซงใชเทคนคเชงปรมาณ เพอปรบปรงผลผลตและเพมประสทธภาพการผลตสนคาหรอบรการ หรอหมายถง การออกแบบการปฏบตการ และการควบคมกระบวนการแปรสภาพทรพยากรใหเปนสนคาส าเรจรปและบรการ องคการจ านวนมากโดยเฉพาะผผลตใชเทคนคการจดการการปฏบตการ เชน การจดการสนคาคงเหลอ (Inventory management) และโมเดลเครอขาย (Network modeling) เพอปรบปรงการตดสนใจเกยวกบการจดจ าหนายและการปฏบตการ นอกจากนยงชวยองคการในการควบคมคณภาพตลอดจนใชเทคนคตารางเวลา เพอชวยผบรหารในการวางแผนการผลต

3.3 ระบบสารสนเทศเพอการจดการ ระบบสารสนเทศเพอการจดการ (Management Information Systems: MIS) เปน

ระบบซงเปนเครองมอการจดการ ซงมงทการเกบ (Collect) การจดระเบยบ (Organizes) และการกระจายขอมล เพอตอบสนองหนาทการจดการและความตองการของผบรหาร (Schermerhon.1999 G-6) หรอหมายถง ระบบคอมพวเตอรทออกแบบขนมา เพอชวยผบรหารในดานการคนหาขอมลทตรงกบความตองการใหไดในระยะเวลาสนและประหยดคาใชจาย ผบรหารจะใช MIS มากกวางานวเคราะหเชงปรมาณ โดยใช MIS เกยวกบองคการ ลกคา และสงแวดลอมทเกยวของอยางมระบบซงสามารถวเคราะหขอมลไดอยางรวดเรว ดงนน MIS จงกลายเปนสวนรวมของหนาทการจดการในทกระดบของการจดการในปจจบน

แนวคดท 4 ทฤษฎระบบ แนวคดท 4 ทฤษฎระบบ (Systems theory) เปนแนวคดการบรหารจดการ ซงมององคการเปนระบบตามหนาททสมพนธกบสภาพแวดลอม ในทฤษฎน ระบบ (System) เปนกลมของสวนทเกยวของ ซงตองการบรรลจดมงหมายรวมกนทกระบบ องคกรประกอบดวย 4 สวนทเกยวของกนคอ (1) ปจจยน าเขา (2) กระบวนการแปรสภาพในการบรหาร (3) ผลผลต (4) การปอนกลบ

61

ภาพประกอบ 15 แสดงแนวคดเชงระบบขององคการ (A system view of the organization) ซงตาม ทฤษฎระบบของการบรหารจดการ องคการจะใชกระบวนการแปรสภาพเพอเปลยนปจจย น าเขาเปนผลผลต ระบบขนกลบการปอนกลบ เพอตรวจสอบผลลพธและปรบปรงปจจยน าเขา

ทมา: ศรวรรณ เสรรตน; สมชาย หรญกตต และธนวรรธ ตงสนทรพยศร. (2550). การ

จดการและพฤตกรรมองคการ. หนา 58.

1. ปจจยน าเขา (Inputs): ทรพยากรขององคการ (Organizational resources) หรอทรพยากรการบรหาร (Management) เปนทรพยากรทน าเขาสระบบการบรหารเพอเพมประสทธภาพและประสทธผลในการท างาน (Bateman and Snell.1999: G-5) ซงในการบรหารจดการตองตระหนกถงสถานะและการใชทรพยากรขององคการ (Organizational resources) อย เสมอ เพราะมความสมพนธกบประสทธภาพและประสทธผลของการบรหารจดการ ปจจยน าเขา (Input) ประกอบดวย (1) ทรพยากรทางกายภาพ (Physical resources): วตถดบ (Raw materials) (2) ทรพยากรมนษย (Human resources) (3) ทรพยากรทางการเงน (Financial resources): ทน (Capital) (4) ทรพยากรขอมล (Information resources) (5) เทคโนโลย (Technology)

62

2. กระบวนการแปรสภาพในการบรหาร (Transformation process) เปนขนตอนการน าทรพยากรขององคการ (Organizational resources) ทเปนปจจยน าเขา (Input) หรอปจจยการผลต (Factors of production) แลวแปรสภาพออกมาเปนผลผลต (Output)

ปจจยทรพยากรจะถกน าเขากระบวนการแปรสภาพ ซงประกอบดวย (1) กจกรรมการท างานของพนกงาน (Employee’s work activities) (2) กจกรรมการบรหารจดการ (Management activities) (3) เทคโนโลยและวธการปฏบตงาน (Technology and operation methods) (4) กจกรรมการผลต (Production activities)

3. ผลผลต (Outputs) เปนสงทไดจากกระบวนการแปรสภาพ ประกอบดวย (1) ผลตภณฑและบรการ (Products and services) (2) ผลลพธดานการเงน (Financial results): ก าไรและขาดทน (Profits and Losses) (3) ผลลพธการด าเนนงานของพนกงาน (Human results) (4) ความพงพอใจของลกคา (Customer Satisfaction) เพอตอบสนองความตองการของตลาด ผลผลตเหลานเปนผลผลต โดยผบรหารในทกระดบทท างาน เพอใหบรรลจดมงหมายขององคการ

4. การปอนกลบ (Feedback) เปนขอมลเกยวกบสภาพและผลลพธทเกยวของกบกจกรรมขององคการ ขอมลเหลานใชเพอปรบปรงปจจยน าเขาและกระบวนการแปรสภาพในการบรหาร เพอใหไดผลลพธทพงพอใจมากขน

ทฤษฎระบบ สามารถชวยผบรหารก าหนดขอบเขตขององคการและการใชระบบยอย (Subsystems) ซงเปนระบบตางๆ ภายในระบบทมปฏกรยาตอกน ผบรหารทมแนวคดเชงระบบจะมององคการในลกษณะมปฏกรยากบสภาพแวดลอม ในกรณทเปน ระบบปด (Closed system) จะไมมปฏกรยากบสภาพแวดลอมโดยมความสมบรณในตวเอง สวน ระบบเปด (Open system) จะเปนระบบทมปฏกรยากบสภาพแวดลอมและไดรบการปอนกลบ ดงนน ทกองคการจงเปนระบบเปด

เมอเวลาผานไประบบมแนวโนมจะเขาส ความเสอม (Entropy) แตอยางไรกตามองคการสามารถใชการปอนกลบ โดยใชหลกการตอตานความเสอม (Negative entropy) ซงหมายถงความสามารถเพอใหไดปจจยน าเขาใหมจากสภาพแวดลอม เพอรกษาระบบจากความเสอม ดงนน ทฤษฎระบบจะสะทอนเหตผลทส าคญทสดขององคการใหคงอยกคอ ใชขอดจาก ผลประโยชนรวมมอกน (Synergy) ซงเปนการสรางปฏกรยารวมกนของระบบยอยสองระบบขนไป ท าใหผลการท างานดขนมากกวาใหแตละหนวยงานท างานแยกกน

แนวคดท 5 ทฤษฎการบรหารจดการเชงสถานการณ ทฤษฎการบรหารจดการเชงสถานการณ (Contingency theory of management)

เปนทศนะการบรหารจดการ ซงผจดการจะปฏบตโดยขนกบสถานการณ (Certo.2000: 551) หรอเปนแนวคดการบรหารจดการซงมงทการปรบพฤตกรรมการบรหารจดการตามสถานการณเฉพาะอยางขององคการประกอบดวย เทคโนโลย สภาพแวดลอมภายนอก และบคคลขององคการ แนวคดนแตกตางจากทฤษฎการบรหารจดการแบบดงเดม (Classical management theory) ถอวา เปนวธทดทสดอกวธหนง (One best way) ซงสมมตวา หลกการบรหารจดการเปนสากล (Universal) ซง

63

สามารถประยกตใชไดในทกกรณ โดยไมค านงถงสถานการณเฉพาะอยาง ทงนนกทฤษฎการบรหารจดการแบบดงเดมไมไดตงใจใหหลกเกณฑคงท กลาวคอ Fayol ไดก าหนดหลกเพอเปนแนวทางทวไป ไมใชกฎทแนนอนตายตว ในปค.ศ.1950-1959 และปค.ศ.1960-1969 Joan Woodward, Paul Lawrence, Jay Lorch และคนอนๆ ไดยอมรบวา ผบรหารมกจกรรมทแตกตางกนขนกบสภาพแวดลอม เทคโนโลยขององคการและปจจยอนๆทเกยวของ นกทฤษฎเชงสถานการณไดรวบรวมหลกเกณฑทเหมาะสม ซงผบรหารจะน ามาใชไดอยางมประสทธภาพขน ทฤษฎนเปนการประสมประสาน 4 แนวคดดานการจดการทส าคญ ซงสามารถประยกตใชเปนโครงรางงาน คอ (1) แนวคดแบบดงเดม (Classical perspective) (2) แนวคดเชงพฤตกรรม (Behavioral perspective) (3) แนวคดเชงปรมาณ (Quantitative perspective) (4) แนวคดเชงระบบ (Systems perspective)

ตวอยางบางหนาท เชน การเงนและการบญชจ าเปนจะตองใชกฎเกณฑ แตผบรหารจะมทางเลอกหลายวธ เพอใหบรรลจดมงหมายขององคการ ในบางกรณทฤษฎเชงสถานการณใชแกปญหาความเปนผน า การตดสนใจ การเปลยนแปลงองคการ การจงใจพนกงาน การจดการทรพยากรมนษยและโครงสรางองคการ ผลลพธจากการใชทฤษฎเชงสถานการณจะท าใหผบรหารมเทคนคใหมๆ ซงประกอบดวย (1) การมสวนรวมในกลมงาน และ (2) รปแบบการเปนผน าเชงสถานการณ แมวาทฤษฎนจะไดรบประโยชนจากหลกการบรหารจดการในแตละสถานการณ แตกมขอโตแยงทวา ไมมประโยชนในการน าไปใชในสถานการณทวไป

แนวคดการจดการอนทเกดขนเมอไมนานมาน (Other contemporary management perspective) แนวคดการจดการอนทมชอเสยงเมอไมนานมานคอ ทฤษฎการบรหารจดการแบบญปน ทฤษฎ Z ของ Ouchi (Ouchi’s Theory Z) การคนหาความเปนเลศขององคการโดย Peters และ Waterman (Peters and Waterman’s search for organizational excellence) องคการการเรยนร (Learning organization) การรอปรบระบบ (Re-engineering) และการบรหารจดการคณภาพโดยรวม (TQM)

แนวคดท 6 ทฤษฎการบรหารจดการแบบญปน การบรหารจดการแบบญปน (The Japanese management movement) ความส าเรจ

ทางเศรษฐกจอยางดเยยมของบรษทตางๆ ของญปนหลงสงครามโลกครงท 2 ท าใหทวโลกไดใหความสนใจวธการบรหารจดการทญปนน ามาใชกบบรษทของญปน ซงจากการศกษาระบบการบรหารจดการของญปนพบวา มลกษณะแตกตางจากแนวทางทอเมรกาใช ตวอยางเชน (1) ผบรหารชาวญปนจะเปดโอกาสใหลกนองมสวนรวมในการตดสนใจมากกวาของอเมรกา (2) ผบรหารใหความสนใจในคณภาพชวตทดของพนกงาน (3) มงความสนใจอยางมากกบคณภาพของสนคาและบรการ (4) ผบรหารระดบสงจะมบทบาทในญานะผอ านวยความสะดวกมากกวาการออกค าสง (5) การไหลของขอมลขาวสารและความคดรเรม จะเนนจากระดบลางขนสระดบบน (6) องคการของญปนจะดแลพนกงาน โดยการจางงานตลอดชพ และไมเนนความกาวหนาในงานอาชพจากความช านาญเฉพาะดาน เปนตน

64

แนวคดท 7 ทฤษฎ Z ของ Ouchi (Ouchi’s Theory Z) กลชล จนตพละ; และสระรตน พนสเภาด. (2553: ออนไลน) กลาววา ทฤษฎ Z (Ouchi’s

Theory Z) เปนทฤษฎทางการบรหารธรกจทเกดขนจากการผสมผสานระหวางการบรหารธรกจแบบสหรฐอเมรกา หรอ Theory A (แนวความคดการจดการของอเมรกา ซงองคการเนนการจางงานระยะสน พนกงานมสวนรวมและความรบผดชอบตอองคการนอย) กบ การบรหารแบบญปน หรอ Theory J (แนวความคดการจดการของญปน ซงองคการเนนการจางงานตลอดชพ พนกงานมสวนรวมและความรบผดชอบตอองคการสง)

ปยพงษ เอกสเมตตกล. (2553: ออนไลน) กลาววา ทฤษฎ Z เปนทฤษฎบรหารงานทไดรบการยอมรบในวงการบรหารในยคปจจบน โดยเนนความรวมมอในการท างานของคนงานและเนนหลกมนษยสมพนธเปนส าคญ นอกจากน ทฤษฎ Z ยงมงเนนความมนคงในการท างาน การมสวนรวมในการตดสนใจ ความรบผดชอบเปนปจเจกบคคล การเพมคณภาพและความกาวหนาอยางตอเนอง มการควบคมแบบไมเปนทางการ เปดโอกาสกวาง มคณภาพชวตทท างานและครอบครว ซงมบรษทขามชาตทงจากประเทศสหรฐอเมรกาและญปนทมชอเสยงและประสบความส าเรจในการด าเนนธรกจ และ การบรหารองคการน ามาใชเปนกลยทธในการบรหารจดการ ไดแก บรษท ไอบเอม (IBM) จ ากด บรษท พรอตเตอร แอนด แกมเบล (Procter & Gamble) จ ากด บรษท ฮวเลต- แพคการด (Hewlett Packard) จ ากด บรษท โกดก (Eastman Kodak) จ ากด และกองทพสหรฐ เปนตน [ทมา: (Ouchi. 1981:1); (Lotsofessays. 2009: Online); (K.V.S.S. 2009: Online) และ (Wikipedia. 2009: Online)]

ภาพประกอบ 16 แสดงภาพของดร.วลเลยม จ อช (William G. Ouchi) ผคดคนทฤษฎ Z ศรวรรณ เสรรตน; และคนอนๆ (2545: 59-60) กลาววา ทฤษฎ Z เปนทฤษฎทมงอธบาย

โครงรางงานในการบรหาร ซงใชหลกของสหรฐอเมรกา (มงทความรบผดชอบสวนบคคล) รวมกบญปน (มงการตดสนใจรวมกน การประเมน และการเลอนต าแหนงอยางลาชา และมการเกยวของกนในลกษณะแบบครอบครว) (Schermerhon.1999: G-9) William G. Ouchi ไดพฒนาทฤษฎ Z

65

หลงจากศกษาการบรหารจดการของธรกจญปนและอเมรกา โดยไดอธบายแนวคดดานการจดการดงน

1. ทฤษฎ A (Theory A) แทนแนวคดการจดการของสหรฐอเมรกา ซงองคการเนนการจางงานระยะสน ความรบผดชอบและการตดสนใจเฉพาะบคคล โดยไมมสวนรวมจากพนกงาน

2. ทฤษฎ J (Theory J) แทนแนวคดการจดการของญปน ซงองคการเนนการจางงานตลอดชพ ความรบผดชอบและการตดสนใจรวมกน

3. ทฤษฎ Z (Theory z) แทนแนวคดการจดการประสมประสานระหวางญปนและอเมรกา ซงเนนการจางงานระยะยาว ความรบผดชอบเฉพาะบคคลและการตดสนใจรวมกน ดงภาพประกอบ 17 แสดงองคการของสหรฐอเมรกาท Ouchi อธบายถงทฤษฎ Z ซงพฒนาจากรปแบบการบรหารจดการของธรกจญปนจ านวนมาก

Water Utilities Department of Fort Collins (ปค.ศ.1984) ไดใชแนวความคดทฤษฎ Z ในองคการและเรมตนจากการค านงถงผลประโยชนของพนกงาน โดยเชญพนกงานเพอแกปญหาและการตดสนใจ ผบรหารของหนวยงานหนงไดสอบถามพนกงานเกยวกบเครองมอมอทพอใจและแนวคดเพอใหงานส าเรจ โดยถอวาเปนผลลพธของการท างานรวมกนและถอวาเปนนวตกรรมของทฤษฎ Z

ทฤษฎ Z ไดมการน าไปใชส าหรบผบรหารระดบโลก โดยการใชความคดเหนทดจากผบรหารในสวนตางๆของโลก ซงจากการวจยของ Ouchi (ปค.ศ.1981) หนงในหลายความคดทแสดงถงอ านาจของการปรบปรงความคดทด มการเรมตนส ารวจรปแบบการจดการในสวเดน เกาหลใต และประเทศอนๆ เกยวกบวธการทบรษทไดด าเนนการและประสบความส าเรจตามทฤษฎ Z จากการประเมนผลเชอวา ทฤษฎ Z ยงตองใชเวลาในการส ารวจมากกวาน

66

ภาพประกอบ 17 แสดงทฤษฎ Z (Ouchi’s Theory Z) เปนการประสมประสานแนวคดการจดการ 2 แบบคอ ทฤษฎ A (Theory A) ซงเปนลกษณะองคการแบบ A (อเมรกา) และทฤษฎ J (Theory J) ซงเปนลกษณะองคการแบบJ (ญปน)

ทมา: ศรวรรณ เสรรตน; สมชาย หรญกตต และธนวรรธ ตงสนทรพยศร. (2550). การ

จดการและพฤตกรรมองคการ. หนา 62. ลกษณะการบรหารองคการแบบ Z (อเมรกาแบบปรบปรง) (Characteristics of type Z

Organizations) (Modified American) ตามแนวทฤษฎ Z ของ William G. Ouchi 1. การจางงานระยะยาว (Long-term employment) เปนการจางงานระยะยาวส าหรบ

พนกงานประจ า ซงจะไมมขอผกมดหรอเงอนไขในทางสงคม ทจะท าใหพนกงานไมสามารถโอนยายงานไดหรอเกดความล าบากใจ การจางงานในลกษณะน เพอใหพนกงานเกดความผกพนตอองคการและมความรสกวา ตนเองเปนสวนหนงขององคการ โดยบางบรษทอาจจะใหเปนรางวล (Reward) หรอ หนบรษท เพอตอบแทนใหกบพนกงานทท างานกบบรษทมาเปนระยะเวลานาน

67

2. การตดสนใจเปนเอกฉนท (Consensual decision making) คอ การตดสนใจทงแบบรวมอ านาจและกระจายอ านาจ โดยมการรบฟงขอคดเหนจากทกๆคนทเกยวของกอน โดยคนทรบผดชอบจะเปนคนตดสนใจเองในทสด

3. ความรบผดชอบเฉพาะบคคล (Individual responsibility) คอ การทบคคลจะตองมความรบผดชอบสวนบคคล ซงน าเอาหลกแนวคดแบบอเมรกนมาใชกบบคลากรในหนวยงานใหมความรบผดชอบตอตนเอง กลาตดสนใจ การตดสนใจใดๆไมตองขนอยกบผบรหารมากจนเกนไป โดยเมอการตดสนใจขนอยกบ“เอกบคคล” ดงนน หากมอะไรผดพลาดหรอบกพรอง คนทรบผดชอบคอคนทตดสนใจ

4. การประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไป (Slow evaluation and promotion) คอ การประเมนผลและการเลอนต าแหนง โดยดตามความอาวโส จ านวนปทท างานกบบรษทมากกวา ระบบความสามารถการเลอนขนเปนไปอยางเรวปานกลาง แตจะไมชาถง10-15 ป ระยะเวลาเลอนขนตางๆ จะสอดคลองกบสภาพแวดลอม แตการมเวลาทงชวงชวยใหพนกงานไดเหนผลประโยชนและการประเมนผลงานของแผนงานระยะกลางและระยะยาว

5. การควบคมในตนเองอยางไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการ (Implicit, informal control with explicit, formalized measures) เปนการควบคมการปฏบตงานทไมมรปแบบทแนนอนและไมเปนทางการ โดยพนกงานสามารถด าเนนงานและตดสนใจไดอยางเหมาะสม โดยไมตองการแนวทางหรอการควบคมอยางมระบบ เปนการควบคมการบรหารแบบอเมรกนใชระบบ MBO กลไกการควบคมงานอยในจดสมดลระหวางแบบทางตรงและแบบทางออม โดยสรางใหเกดบรรยากาศของความไววางใจ (Trust) ขนในองคการ

6. เสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะดานในระดบปานกลาง (Moderately specialized career path) คอ การฝกพนกงานใหมความรทกอยางในการปฏบตงานทงทเกยวของกบหนาทของพนกงานโดยตรง และทางออมแนวทางอาชพกงเฉพาะดาน เพราะไมถงกบตองหมนเวยนไปท างานทกๆ อยางในบรษท หรอกระทงไปท าบรษทอนในเครอหรอสาขาอน แตเปดโอกาสใหพนกงานของตนไดมประสบการณในสายงานหนง ตงแตการออกแบบ การผลต และกระทงการวางตลาด ประสบการณเหลานชวยใหเกดความพอใจทจะอยในบรษทนนมากยงขน

7. มความเกยวของกนในลกษณะครอบครว (Holistic concern, including family) คอ การทบรษทดแลเอาใจใสพนกงานในทกๆดาน รวมถงชวตครอบครวของพนกงาน ไมวาจะเปนในเวลาหรอนอกเวลางาน พนกงานมอสระเปนตวของตวเอง มเสรภาพเทาเทยมกน ยดหลกซอสตยตอกน (Trust) ความเปนอนหนงอนเดยวกน (Subtlety) ความใกลชดและเปนกนเอง (Intimacy) ไมเนนถงการปฏบตตอกนในระหวางผใตบงคบบญชากบผบงคบบญชา โดยเพมความเอาใจใสตอบคคลใตบงคบบญชามากยงขนและเนนการประสานงานกนในระหวางคนในระดบเดยวกนใหทกๆ คนปฏบตตอกนในฐานะคนกบคน มใชในฐานะเจานายกบลกนอง

Geert Hofstede (อางถงใน Rugman and Hodgetts.1995: 133-134) นกวจยชาวเนเธอรแลนด ไดคนพบ 4 Cultural Dimensions ซงชวยอธบายวา ท าไมและอยางไรท าใหคนจาก

68

หลากหลายวฒนธรรมปฏบตตนอยางนน การคนพบของเขาไดมาจากแบบสอบถามมากกวา 116,000 แบบสอบถาม ทท าโดยผตอบจาก 70 ประเทศ ซงเปนการคนควาขององคกรทใหญทสดทเคยมการท ามากอน 4 Dimensions ของ Hofstede คอ 1) Power Distance 2) Uncertainty Avoidance 3) Individualism 4) Masculinity

1. Power Distance คอ ภาวะทผมอ านาจนอยในองคการยอมรบความจรงทวา อ านาจในองคการถกกระจายใหบคคลตางๆอยางไมเทาเทยมกน สงคมททกคนเชอฟงผมอ านาจโดยปราศจากค าถาม คอสงคมทม Power Distance สง เชน High Power Distance Countries เชน มาเลเซย ฟลปปนส ปานามา กวเตมาลา เวเนซเอลา แมกซโก Moderate To Low Power Distance Countries เชน สหรฐอเมรกา แคนาดา และทวปยโรป เชน เดนมารค ออสเตรย เปนตน ในประเทศทม High Power Distance ผจดการจะตดสนใจแบบเผดจการและลกนองปฏบตตามแบบทถกบอกใหท า โดยมากสงคมแบบนจะมโครงสรางทางธรกจแบบบรหารแบบปด (Close Control) และม Work Ethic ต า โครงสรางขององคการจะเปนแบบสงและการบรหารจะมสายงานบงคบบญชาเพยงเลกนอย สวนในประเทศทม Power Distance ปานกลางถงต า บคคลจะมความเปนตวของตวเองสง ผบรหารจะปรกษากบลกนองกอนตดสนใจ และม Work Ethic โครงสรางทางองคการจะเปนแบบแบนราบ ผบรหารจะปกครองลกนองโดยตรงมากขน

2. Uncertainly Avoidance คอ ภาวะทบคคลรสกถกคกคามดวยสถานการณทไมชดเจน และบคคลสรางความเชอหรอหนวยงานบางอยาง เพอท าใหสถานะการณนนลดลงหรอหลกเลยง ประเทศทม High Uncertainly Avoidance พยายามสรางระบบหรอวธการเพอลดความเสยงและจดการกบความไมแนนอนนนๆ กลมประเทศทเปน Strong Uncertainly Avoidance สง เชน กรก อรกวย กวเตมาลา โปรตเกส ญปน เกาหล เปนตน ซงในประเทศทม Uncertainty Avoidance สงจะมแนวโนมทจะจดองคการและกจกรรมตามกฎและระเบยบเพอเปนการสรางความมนใจในสงทบคลากรตองท า บคลากรมกมความกงวล ความเครยดและมกกงวลเกยวกบความปลอดภย ความแนนอนและการตดสนใจมกจะมผลจากเสยงเอกฉนท สวนประเทศทเปน Weak Uncertainty Avoidance เชน สงคโปร สวเดน สหรฐอเมรกา แคนาดา จะมการตดสนใจทมความเสยงบอยและมาก บคลากรจะไมเครยด มการยอมรบความไมลงรอยกนในหนาท และเชอมนในความคดของตวเองในการท างาน

3. Individualism คอ ภาวะทคนสนใจในตวเองและครอบครวตวเองเปนทตง ซง Dimension นตรงกนขามกบ Collectivism คอ ภาวะทคนมความรสกเปนสวนหนงของกลมและดแลคนอนๆ เพอเปนการแลกเปลยนกบความจงรกภกดตอกน Hofstede พบวา ประเทศทมความเจรญทางเศรษฐกจมกมความเปน Individualism มากกวาประเทศทยากจน ตวอยางเชน สหรฐอเมรกา เนเธอรแลนด แคนาดา มความเปน Individualism สง ในทางกลบกน ปากสถาน อนโดนเซย เอกวาดอร กวเตมาลา จะม Individualism ต า ถงแมวา Hofstede ไมไดวดถงความเปลยนแปลงของ Individualism ตามการเปลยนแปลงของระยะเวลา แตเขาพบวาประเทศญ ปน มความเปน

69

Individualism สงมากกวาประเทศตาง ๆ ในทวปตะวนออก แตความเปนจรงคอ collectivism มความส าคญมากในภมภาคน แต Individualism ในญปนกเพมมากขนจนท าใหญปนกลายเปนหนงในประเทศผน าทางเศรษฐกจจนถงทกวนน

ประเทศทม Individualism สง คาดหวงใหบคคลมความสามารถพงพาตนเองได (Self-Sufficient) และเนนหนกตอความคดรเรมของแตละบคคลและความส าเรจในหนาทการงาน ความเปนตวของตวเองและความมนคงทางการเงนเปนเรองส าคญ บคคลถกสนบสนนใหตดสนใจดวยตนเอง โดยไมตองพงพาความชวยเหลอจากกลม ในทางกลบกนประเทศทม Individualism ต า ใหความส าคญตอการตดสนใจของกลมมาก เนนความเปนสมาชกมาก ไมมใครตองการไดรบความสนใจเปนพเศษ แมแตการท างานทประสบความส าเรจจะเปนของกลม และการชมเชยบคคลเปนเรองนาอาย เพราะวาเปนการบอกเปนนยวามสมาชกคนหนงดกวาคนอนๆ ประเทศทม individualism ต า เนนความสมพนธระหวางกนและสรางอ านาจอทธพลจากสมาชก

4. Masculinity คอ ภาวะทคณคาทส าคญของสงคมถกมองจากความส าเรจ เงน และสงของ Hofstede วด Dimension นตรงกนขามกบ Femininity ซงคอ ภาวะทคณคาทส าคญของสงคม คอ ความหวงใยตอผอนและคณภาพชวต เขาพบวาประเทศทม Masculinity สง คอ ญปน ออสเตรย เวเนซเอลา แมกซโก สวนประเทศทม Masculinity ต า หรอ Femininity สง ไดแก นอรเวย สวเดน เดนมารค เนเธอรแลนด สวนสหรฐอเมรกามคะแนนคอนขางมากไปในทาง Masculinity เชนเดยวกบประเทศองกฤษ ประเทศทท Masculinity สง ใหความส าคญตอ รายได การยอมรบ ความกาวหนาและความทาทายมาก ความส าเรจถกก าหนดโดยความร ารวยและการยอมรบ วฒนธรรมแบบนมกชนชอบกบบรษทขนาดใหญและการเจรญเตบโตของเศรษฐกจถกมองวาเปนสงส าคญในโรงเรยน นกเรยนจะถกสนบสนนใหเปนผทมสมรรถภาพสง เดกผชายถกคาดหวงใหคดถงอาชพในอนาคตทเขาสามารถประสบความส าเรจ การใหความส าคญกบเดกผหญงมนอย เพราะวาจ านวนผหญงในหนาทการงานระดบสงถกจ ากด ในประเทศทม Masculinity ต า ใหความสมพนธตอสภาพแวดลอมการท างานทเปนมตร การรวมมอกน และความมนคงในหนาทการงาน ความส าเรจถกก าหนดเปนรปแบบของการปฏสมพนธกบผคนและสภาพแวดลอมทเปนอย ความเครยดในงานต า และคนงานไดรบอสระในการท างานอยางมาก

การบรหารงานรปแบบญปน การบรหารงานในบรษทตางชาตจะมความแตกตางกนขนอยกบวฒนธรรมของชนชาตนนๆ

ในทนจะกลาวถง วฒนธรรมกบการบรหารเปรยบเทยบการบรหารจดการของสหรฐอเมรกากบญปน ดงจะไดกลาวดงตอไปน

การบรหารงานสไตลญปน เคอทาโร ฮาเซงาวา ไดพดถงการบรหารจดการสไตลญปนวา ในทศนะของคนญปน คนตองมากอน มากอนผลก าไรในการผลต ความกาวหนาทางเทคโนโลย และแมกระทงในยามธรกจตกต าคนยงตองมากอนก าไร โดยในการปฏบตแลวธรกจของญปนกคอ ชมชนของคนทไดรบการจงใจแลวนนเอง ซงทศนะของคนญปนในการบรหารบคลากร คนงานญปน

70

จะไดรบการปฏบตจนมความรสกวาเปนความรบผดชอบของทกๆ คน ในอนทจะตองใหความรวมมออยางเตมทตอฝายบรหาร

ในทศนะของลกจางการสมครเขาท างานถอเสมอนวาเขาไปมความสมพนธกบองคการแบบตลอดชพ ซงการลองดตวอยางจรงสกกรณหนง ในป 2540 ซงเปนชวงทประเทศไทยตองประสบกบปญหาทางเศรษฐกจ บรษทวาย เค เค ซงเปนบรษทของญปน ไดรบผลกระทบจากสภาวะเศรษฐกจตกต า แตทางบรษทจะไมมการพจารณาในการลดคาใชจายทเกยวของกบคน เชน เงนเดอน โบนส การขนคาจาง สวสดการตางๆ ยงคงมอยครบถวน พนกงานทกคนไดรบผลตอบแทนเตมทจากบรษท ซงเหตการณในครงนนท าใหพนกงานทงหมดแสดงความจงรกภกดกบบรษท โดยพนกงานทกคนยนดทจะใหบรษทลดคาใชจายในการจดกจกรรมสนทนาการ โดยการพาพนกงานไปเทยวประจ าป ซงแสดงใหเหนวา การจางงานแบบตลอดชพท าใหพนกงานเกดความรสกวาเปนสวนหนงของบรษทและโดยเฉลยแลวอายงานของพนกงานสวนใหญมากกวา 10 ปขนไปเมอเทยบกบอายงานของบรษทซงประมาณ 20 ป

ความเสมอภาคดานคาจาง ความแตกตางระหวางคาจางของฝายจดการกบฝายแรงงานในรปตวเงนโดยตรงในประเทศญปนนนนบวานอยทสดในโลก ซงกลาวไดวาธรกจของญปนอาศยความเสมอภาคดานรายไดนเปนปจจยในการจงใจใหพนกงานมการแขงขนกนและรวมมอกนเปนอนดในเวลาเดยวกน เกอบจะไมแตกตางกนระหวางคาจางของพนกงานในฝายส านกงานทจบการศกษาในระดบเดยวกน ผทจบจากมหาวทยาลยมาจะเรมทคาจางเทากบคนทจบมธยมปลายและท างานมาแลว 4 ป ตวอยางเชน บรษท วาย เค เค พนกงานทจบการศกษาระดบปรญญาตร จะไดรบคาจางเรมตนท 9,300 บาท เมอเทยบกบพนกงานทจบมาระดบปวช.ซงท างานในฝายเดยวกนและท างานมาแลวประมาณ 4 ปจะมคาจางเฉลยประมาณ 9,000 – 10,000 บาท ถงแมกระทงพนกงาน White-Collar (ในทนพนกงาน White-Collar คอ พนกงานทท างานในสวนส านกงาน สวนพนกงาน Blue-Collar คอพนกงานทท าอยในฝายโรงงานซงหมายถงในดานการผลต) กจะมความเสมอภาคกนหมดทงอตราคาจาง สวสดการตาง ๆ เปนตน ความเสมอภาคกนนไดแผอทธพลไปสทกธรกจของญปนและเปนปจจยส าคญตอความส าเรจในการบรหารงานของญปนและเศรษฐกจของญปนไมวาคนญปนจะไปลงทนทประเทศใดๆ ในโลกกตามกมกจะประสบความส าเร จในการบรหารงาน

ระบบอาวโส ลกษณะทส าคญอกประการหนงของการบรหารแบบญปน คอระบบอาวโส โดยทวไป คาจางคนงานของญปนจะสงขนตามอายงานในบรษทหนง ระบบอาวโสของญปนเปนสงจงใจพนกงานใหท างานอยกบบรษทหนงนานเพราะมนใจกบการปรบเงนเดอนและความกาวหนาขนเรอยๆ เชน พนกงานในระดบบรหารของบรษท วาย เค เค ในระดบผจดการแผนก จะเปนพนกงานอาวโส และเปนพนกงานรนแรกทเขาท างานตงแตบรษทเรมด าเนนกจการ เปนพนกงานทไตเตาขนมาจากพนกงานธรรมดาโดยไดรบการเลอนต าแหนงมาเรอยๆ จะเหนไดวาบรษทญปนเนนระบบอาวโสในการบรหารงาน

71

การจางงานตลอดชพ เมอบรษทญปนท าการรบสมครงาน กระบวนการคดเลอกคนท าเหมอนกบวา เขาตองการคดเลอกพนกงานเฉพาะทท างานอยกบบรษทตลอดชพ ในสวนของผสมครนน หลงจากตกลงใจตอบรบเขาท างานกบบรษทแลว นนหมายความวา เขาไดตกลงใจสรางความผกพนชนดตลอดชพดเหมอนระบบการจางงานตลอดชพจะถกหยบยกใหเปนหนงในลกษณะเฉพาะของการบรหารงานแบบญปน

การตดสนใจจากลางขนบน ประเพณในญปนท าใหบรษทท าการตดสนใจจากลางขนบน จดประสงคเพอสรางขวญก าลงใจของลกจางโดยวธตดสนใจทใหทกคนมสวนรวม ดงนน ในบรษทญปนจงใชระบบทเรยกวา รงหง (Ringi) เปนวธก าหนดนโยบาย คอการรองขอการตดสนใจเปนลายลกษณอกษรทแนะน าใหมการกระท าเฉพาะอยางหนง คอการเสนอสผบงคบบญชาเบองบนโดยผจดการระดบต ากวา เอกสารเสนอจากลกจางในระดบต าผานฝายบรหารสหวหนาสวนสผจดการแผนก และเรอยไปจนถงผบรหารระดบสง จากนนยอนผานกลบลงไปวาขอเสนอไดรบการยอมรบหรอไมอยางไร ระบบนท าใหลกจางทกคนสามารถมสวนรวมในการก าหนดนโยบายของบรษท

กลาวโดยสรปการบรหารแบบญปน หวใจส าคญของการบรหารคอ 1. การเนนคณภาพ (Think Quality) อยาหยดความพอใจอยเทานน ปรบปรงผลตภณฑ

อยตลอดเวลา และกระตนทกคนนบตงแตประธานบรษทลงไปจนถงลกจางคนใหมใหชวยกนมองหาแนวทางใหมในการท างานใหดขน ลดอตราของเสย ใหเขาภมใจกบสงทพวกเขาไดชวยสรางสรร ชแนะใหเขาเหนวา สงทพวกเขาท านนเปนประโยชนตอสวนรวม

2. รกการแขงขน (Be Competitive) ท าใหดเทาหรอดกวาขแขงขนเสมอ ราคาขายทตงกตองเปนไปตามคแขงสวนใหญ บรการลกคาเตมเมดเตมหนวย อยามวแตปกปองตนเอง แตท าใหดกวาคแขง มงเนนผลตภณฑ สนคา การหบหอ การโปรโมทสนคาของตนใหดทสดในบรรดาคแขงทงหมด และอยางทเนนมากทสดในการบรหารแบบญปนคอ การเลยงคนใหด แนนอนทสดเปนเปาหมายของเรานนตองไดรบการสนบสนนดวยทมงานทมประสทธภาพ และมใจท างานใหบรษทอยางเตมท ฉะนนตองไมลมทจะปฏบตตอพนกงานทกคนทกระดบอยางยตธรรม ไมเลอกทรกมกทชง หากท าไดพยายามเนนการจางงานแบบตลอดชพหรออยางนอย ไมไลคนออกจนกวาจะพยายามหาทางออกทเหมาะกวาในทกๆทางทเปนไปได ใหทกคนไดชนใจเมอบรษทรงเรองดวยการจายโบนสอยางสม าเสมอ พดงาย ๆ คอ ปฏบตตอพนกงานทกคนดงวาพวกเขาเปนคนทมส านก มความจงรกภกด มสมอง และยนดท างานหนกอยางทคณอยากได และพวกเขาจะเปนอยางนนจรงๆ ดงตองอยางท บรษท วาย เค เค จะมการจายโบนสใหพนกงานทกคนทกระดบในอตราทเทากนและจายใหอยางสม าเสมอตงแตเปดด าเนนกจการมาจนถงปจจบนนและการเลยงคนใหดนน ทางบรษทจดใหมสวสดการและมแรงจงใจในการท างานใหกบพนกงานเสมอ พนกงานสวนใหญจะท างานทบรษทตงแตจบการศกษาใหมๆ และสวนใหญกท างานมาจนถงทกวนน (สมยงค เฉลมจระรตนและคณะ.2535: 3-33)

72

การบรหารงานรปแบบอเมรกา การบรหารของสหรฐอเมรกา ในราวป ค.ศ. 1940 เปนทประจกษในสหรฐอเมรกาวา การ

บรหารทยากทสดคอ การบรหารมนษย โดยเมอเปรยบเทยบกบการบรหารทรพยากรหรอการบรหารปจจยในการด าเนนกจการอน ๆ เชน การบรหารการเงน เครองจกร อปกรณตาง ๆ อาคาทดน รวมทงขาวสารทางการบรหารแลว นบวาเปนเรองทงายกวามากเมอเปรยบเทยบกบการบรหารคน ปรชญา การบรหารแบบวทยาศาสตรในยคแรกตนครสตศตรรวษน กอใหเกดปญหาบางประการดาน คน แตแนวความคด ไมนวม แบบมนษยสมพนธกไมสามารถเสรมสรางประสทธผลของบรษท หรอองคการประเภทอนๆ ได (นตย สมมาพนธ.2526: 26) และผจดการในยคปจจบนในสหรฐอเมรกาจงยอมรบวา เขาไมมสทธทจะควบคมความสามารถและทศนคตของพนกงานได จงตองใชระบบเปดในการบรหาร คอ ใหสทธเสรภาพแกพนกงานมากขน โดยยอมรบวาพนกงานแตละคนเปนระบบมนษยทซบซอน ยากทจะเขาใจและตองใชวธปรบตว เจรจาตอรอง ชกชวนและประนประนอมกบพนกงาน อยางไรกตาม แมวาสหรฐอเมรกาจะมปญหาทางดานการบรหารทรพยากรมนษยอยบาง แตกนบวาเปนประเทศทความเจรญกาวหนายงใหญมากทสดประเทศหนง หลกการบรหาร เทคนคการบรหาร และเทคโนโลยตางๆของสหรฐอเมรกาไดถกน าไปใชในประเทศตางๆหลายประเทศ โดยเหนวาเปนหลกการบรหารทจะน ามาซงประสทธภาพและประสทธผลในการบรหาร ซงสาเหตส าคญทท าใหสหรฐอเมรกามหลกการบรหารดงกลาวได เพราะเปนหลกการทสอดคลองกบลกษณะความเปนประชาธปไตยของสงคมอเมรกา รวมทงทศนคตและคานยมในการท างาน

อทธพลของวฒนธรรมตอการบรหารของญปนและสหรฐอเมรกา การบรหารในยคเกามกจะใชวธบงคบท าใหการบรหารเปนเรองทคอนขางงาย แตในปจจบน

นบเปนเรองยาก เพราะคนมอสระ เสรภาพสวนบคคลสงมากขน ดงนน ทศนคต คานยม และความเชอของคนสวนใหญ จงมกมผลกระทบตอการบรหารยคใหมเปนอยางมาก ซงถาเราเปรยบเทยบการบรหารของสหรฐอเมรกา ญปน แลวกจะสามารถเหนถงสภาพความแตกตางในเรองนอยางด

ในกรณของญปนจะถอวาประเทศเปนอนหนงอนเดยว พนกงานของบรษทเปนสวนหนงของบรษท แมแตสหภาพแรงงานกเปนสวนหนงของบรษท ถาบรษทลม พนกงานกหมดทพงพนกงานของบรษทจะท างานกบบรษทตลอดชพ เชน เวลาแนะน าตว คนญปนจะบอกกอนวาเขาท างานทไหนแลวจงบอกชอตวเอง ลกษณะอกประการหนงทส าคญของการบรหารแบบญปนกคอ การใชระบบปรกษาหารอ มสวนรวมทกระดบชนอยางรอบคอบประเภททเรยกวา สหมตร ถอเปนการปรกษาหารอกนจนมความเปนสอดคลองเปนเอกฉนท ซงขนตอนนญปนจะใชเวลามากกวาอเมรกา แตพอถงขนปฏบตญปนจะท าไดเรวมาก เพราะเมอตดสนใจแลวทกคนจะยดถอตามนน รวมเวลาแลวญปนจะใชเวลานอยกวาอเมรกา ซงแมแตคนอเมรกนเองกยงแปลกใจในการบรหารของญปน ซงถาจะพจารณาแลวพบวา ในญปนนนคนหนมสาวทไดรบการศกษาจะไมแสดงความคดเหนใดๆ ทขดแยงกบพยานหลกฐานหรอของหมคณะ ซงท าใหชาวญ ปนรงรอความเหนสวนตนเอาไว

73

นอกจากน คนญปนยงมความผกผนในสงคมเหนยวแนน ยนดจะเสยสละเพอหมคณะหรอสงคมสวนรวม ซงนบวาเปนประเทศหนงทประสบความส าเรจในการบรหารทมลกษณะเปนของตนเอง

ในสงคมอเมรกานน องคการหรอบรษทของอเมรกนจะเสยเปรยบญปนในเรองเหลาน เพราะคนอเมรกนมาจากหลายเชอชาต ประกอบกบการมคานยมทรกเสรไมผกพนตนเองกบองคการ มการยายงานไดบอย โดยเฉลยแลวคนอเมรกนจะท างานอยางนอย 3 แหงในชวต การท างานเพยงแหงเดยวเปนเรองแปลกส าหรบในสงคมอเมรกน ความผกพนระหวางบคคลกบองคการมนอยกวาญปน คนอเมรกนทกระดบพรอมทจะยายงาน ยายบาน เมอมต าแหนงในทท างานใหมทดกวาเดม สวนทางองคการหรอบรษทกปลดคนออกงายๆ โดยถอประสทธภาพและประสทธผลขององคการเปนหลก อยางไรกตาม ลกษณะของคนอเมรกนประการหนงกคอ เมออยทไหนกจะท างานอยางเตมท เพราะถอวาประวตการท างานจะตดตวไปตลอดชวต เมอถกยายไปทอนกจะถกสอบประวตไปยงทท างานเกา ซงมกจะบอกกนตามความเปนจรง ดกวาด ไมดอยางไรกแจงใหหวหนาใหมทราบ นอกจากนน คนอเมรกนยงมจรยธรรมในการท างาน (Work Ethics) ไมดถกงาน คนท างานถอวามประโยชน ซงเปนลกษณะเฉพาะของสงคมของคนอเมรกน

ทฤษฎทเกยวของกบการบรหารตามรปแบบญปนและอเมรกา ทฤษฎเกยวกบการจดการทเปนทรจกกนในการบรหารสไตลอเมรกน คอ ทฤษฎ A หรอ

“Typical American” เขาจะถอหลกการ ดงนคอ 1. การจางงานชวงเวลาสน คอเขามกจะไมจางคนท างานนาน เพราะท าใหคาจางแพงแตจาง

เปนระยะเวลาชางสนๆแทนการประเมนและเลอนขนเรว ถงแมจะจางงานชวงระยะเวลาสนๆ แตสไตลอเมรกน เขาจะประเมนผลงาน และเลอนขนไว เรยกวา ใครท างานเกง แมไมตองอาวโส แตอาจเลอนขนเปนผบรหารระดบสงไดอยางรวดเรว

2. ใหความส าคญมากกบอาชพ ใหความช านาญเฉพาะทาง หมายถง ใครท าอาชพไหนกตาม ตองมความร ความช านาญ ระดบ “มออาชพ” จงจะอยรอด ไดรบการจาง และไดผลตอบแทนจากการท างานทคมคา

3. เอกบคคลเปนผตดสนใจ การตดสนใจขนอยกบผบรหารสงสด หรอเปนการตดสนใจโดยคนๆเดยว

4. ความรบผดชอบเปนภาระของเอกบคคล เมอการตดสนใจขนอยกบ “เอกบคคล” ดงนน หากมอะไรผดพลาดบกพรอง คนทรบผดชอบคอคนทตดสนใจ

5. ใชกลไกควบคมทเหนกนชดๆ กลาวคอ การควบคมตางๆ จะมระบบการควบคมทเปดเผย ทกคนเหนโดยทวไปวาจะเปนการควบคมโดยคน หรอเครองจกรกตาม

6. แบงความเกยวของกบคนท างานเปนสวนๆ ไป คอใหความส าคญแยกเปนสวนๆ ยอยๆแตละแผนก แตมความเกยวของสมพนธกน

สวนทฤษฎทเกยวของกบการบรหารงานแบบญปน ซงบางกเรยกวา ทฤษฎ J Type ซงจะเหนไดวา สวนใหญจะเปนตรงกนขามกบแบบอเมรกน กลาวคอ

74

1. การจางงานชวงเวลายาวนาน เรยกวา จางกนจนเกษยณอาย มการนบถอกนในทาง อาวโส

2. การประเมนและเลอนขนชา เมอนบอาวโส การเลอนขนเลอนต าแหนง ถาไมอาวโสจรง โอกาสจะเลอนขนกมนอย

3. ใหความส าคญปานกลางกบอาชพใหความช านาญเฉพาะทางคอ “มออาชพ” ไมไดใหความส าคญมากนก แตใครท าหนาทใดกควรจะมความช านาญหนาทนนพอสมควร

4. กลมเปนผตดสนใจ การตดสนใจเรองใด ๆ ไมมใครคนใดคนหนงผกขาดการตดสนใจ เพราะการตดสนใจมกจะใชกลมเปนหลกคอ เสยงสวนใหญวาอยางไรกวากนอยางนน

5. ความรบผดชอบเปนหนาทของเอกบคคลและของสวนรวม หมายความวา แมการตดสนใจจะเปนเรองของกลมกตาม แตความรบผดชอบยงตกอยทผบรหารสงสดอย แตกลมกยงตองเขามารบผดชอบดวย ถอเปนการรบผดชอบรวมกน

6. ควบคมอยางสมดลโดยวธการชดแจงและโดยนย คอ การควบคมงานนน จะท าทงโดยวธเปดเผย หรอทางลบ หรอจะทางไหนกแลวแต แตจะกระท าอยางสมดลและเหมาะสม ซงพนกงานตางยอมรบซงกนและกน

7. เกยวของกบคนท างานทงหมดเปนสวนรวม คอ ใหความส าคญเปนสวนรวมหรอการท างานเปนทม มากกวารายการ “เกงคนเดยว” ซงจดน นบเปนจดเดนของสไตลการบรหารแบบญปนเปนอยางมาก จากหลกการบรหารการจดการ ของทงอเมรกน และญปน จะเหนไดวาเกดทฤษฎใหมๆ เชน คว.ซ.ซ หรอ “รเอนจเนยรง” จะเกดทอเมรกากอน แลวมาพฒนาทญปน ซงญปนมกพฒนาทฤษฎไดดจนประสบความส าเรจ ซงถอวา ใครท าอะไรไดดแลวกน ามาศกษา และท าใหไดดยงกวานน (สเมธ แสงนมนวล.2540: 40-43)

ความเปนมาของทฤษฎ Z หลงสงครามโลกครงท 2 มเหตการณทส าคญในดานธรกจประการหนงเกดขน คอ ผลผลต

ทางดานอตสาหกรรมของประเทศญปนไดเพมขนทกๆ ปและเพมขนในอตราสง แตในขณะทอตสาหกรรมในอเมรกากลบเพมขนในอตราทต ามาก และต ากวาอตราผลผลตของประเทศตางๆ ในยโรป นกธรกจชาวอเมรกนไดตระหนกถงความจรงในเรองน จงไดพยายามศกษาคนควาหาวธตางๆ ทจะน ามาแกไขสถานการณ เพอความอยรอดขององคการ

ผก าเนดทฤษฎ Z: Dr.William G. Ouchi ดร.วลเลยม อช (ปค.ศ.1981) เปนศาสตราจารยใน University of California at Los

Angeles (UCLA) ทฤษฎ Z เปนทฤษฎทางการบรหารธรกจทเกดขนจากผลกระทบระหวางระบบการบรหารธรกจแบบญปนกบระบบการบรหารธรกจแบบอเมรกน

ทฤษฎ Z เปนชอทดร.วลเลยม อช ใชเรยกการบรหารธรกจระบบหนงเพอใหสอดคลองกบทฤษฎเกาสองทฤษฎท Douglas McGregor ไดตงขนหลายปมาแลวคอ ทฤษฎ X และทฤษฎ Y เมอมทฤษฎ X และทฤษฎ Y แลว ทฤษฎตอมาควรเปนทฤษฎ Z

75

ดร.วลเลยม อช ไดรบทนใหท าการศกษาจากสถาบน National Commission on Productivity การศกษาของเขาแบงออกเปน 2 ขนตอนดวยกนคอ

ขนตอนท 1 ท าการศกษาโครงสรางของระบบการบรหารงานแบบญปนและการบรหารงานแบบอเมรกน แลวน าโครงสรางทงสองมาเปรยบเทยบกน เพอคนหาขอแตกตางระหวาง 2 ระบบน เพอจะไดทราบวา ในระบบอเมรกนยงขาดลกษณะอะไรบาง จงจะท าใหมประสทธภาพเทาเทยมหรอเหมอนกบระบบญปน

ขนตอนท 2 ท าการศกษาบรษททส าคญๆในอเมรกา เพอคนหาวาจะน าสงทเรยนรอะไรบางจากระบบญปนมาใชได แลวก าหนดแนวทางหรอวธการบรหารใหเหมาะสมกบสถานการณปจจบน

ผลการศกษาพบวา โครงสรางทงสองระบบไมแตกตางกน จงไดหนมาศกษาวธการบรหารงานของบรษทตางๆ ซงพบวา ทงสองระบบมลกษณะทแตกตางกน

อทธพลของวฒนธรรมทมผลตอการบรหารทงของญปนและสหรฐอเมรกา การบรหารในยคเกามกจะใชวธบงคบท าใหการบรหารเปนเรองทคอนขางงาย แตในปจจบนนบเปนเรองยาก เพราะคนมอสระเสรภาพสวนบคคลสงมากขน ดงนนทศนคต คานยมและความเชอของคนสวนใหญ จงมกมผลกระทบตอการบรหารยคใหมเปนอยางมาก ซงถาเราเปรยบเทยบการบรหารของสหรฐอเมรกาและญปนแลว กจะสามารถเหนถงสภาพความแตกตางในเรองนอยางด

กรณญปน ญปนถอประเทศเปนอนหนงอนเดยว พนกงานของบรษทเปนสวนหนงของบรษท แมแตสหภาพแรงงานกเปนสวนหนงของบรษท ถาบรษทลม พนกงานกหมดทพง พนกงานจะท างานกบบรษทตลอดชพ ลกษณะอกประการหนงทส าคญของการบรหารแบบญ ปน คอ การใชระบบปรกษาหารอมสวนรวมทกระดบชนอยางรอบคอบ ขนตอนนแมญปนจะใชเวลามากกวาอเมรกา แตพอถงขนปฏบตญปนจะท าไดเรวมาก เพราะเมอตดสนใจแลวทกคนจะยดถอตามนน รวมเวลาแลวญปนจะใชเวลานอยกวาอเมรกา คนอเมรกนเองกยงแปลกใจในการบรหารของญปน นอกจากน คนญปนยงมความผกผนในสงคมเหนยวแนน ยนดจะเสยสละเพอหมคณะหรอสงคมสวนรวม ซงนบวาเปนประเทศหนงทประสบความส าเรจในการบรหารทมลกษณะเปนของตนเอง

กรณสหรฐอเมรกา สงคมอเมรกานนมาจากหลายเชอชาตประกอบกบการมคานยมทรกเสร ไมผกพนตนเองกบองคการ มการยายงานไดบอย โดยเฉลยแลวคนอเมรกนจะท างานอยางนอย 3 แหงในชวตการท างานเพยงแหงเดยวเปนเรองแปลกส าหรบในสงคมอเมรกน ความผกพนระหวางบคคลกบองคการมนอยกวาญปน คนอเมรกนทกระดบพรอมทจะยายงาน เมอมต าแหนงงานใหมทดกวาเดม สวนองคการกปลดคนออกงายๆ โดยถอประสทธภาพและประสทธผลขององคการเปนหลก อยางไรกตาม ลกษณะของคนอเมรกนคอ เมออยทไหนกจะท างานอยางเตมท เพราะถอวาประวตการท างานจะตดตวไปตลอดชวต นอกจากนน คนอเมรกนยงมจรยธรรมในการท างาน ไมดถกงาน

76

การบรหารสไตลอเมรกน (Type A) 1. การจางงานชวงเวลาสน คอ มกจะไมจางคนท างานนาน เพราะท าใหคาจางแพง แตจาง

เปนระยะเวลาชวงสนๆแทน 2. การประเมนและเลอนขนเรว ถงแมจะจางงานชวงระยะเวลาสนๆ แตสไตลอเมรกนจะ

ประเมนผลงานและเลอนขนไว คนท างานเกง แมไมอาวโส แตอาจเลอนขนเปนผบรหารระดบสงไดอยางรวดเรว

3. ใหความส าคญมากกบอาชพ ใหความช านาญเฉพาะทาง หมายถง ใครท าอาชพไหนกตามตองมความร ความช านาญในระดบ “มออาชพ” จงจะอยรอด ไดรบการจางและไดผลตอบแทนจากการท างานทคมคา

4. เอกบคคลเปนผตดสนใจ การตดสนใจขนอยกบผบรหารสงสดหรอเปนการตดสนใจโดยคนๆ เดยว

5. ความรบผดชอบเปนภาระของเอกบคคล เมอการตดสนใจขนอยกบ “เอกบคคล” ดงนน หากมอะไรผดพลาดบกพรอง คนทรบผดชอบคอคนทตดสนใจ

6. ใชกลไกควบคมทเหนกนชดๆกลาวคอ การควบคมตางๆ จะมระบบการควบคมทเปดเผย ทกคนเหน โดยทวไปวาจะเปนการควบคมโดยคนหรอเครองจกรกตาม

7. แบงความเกยวของกบคนท างานเปนสวนๆ ไปคอ ใหความส าคญแยกเปนสวนๆ ยอยๆแตละแผนก แตมความเกยวของสมพนธกน การบรหารงานแบบญปน (Type J) 1. งานชวงเวลายาวนานเรยกวาจางจนเกษยณอาย มการนบถอกนในทางอาวโส 2. การประเมนและเลอนขนชา เมอนบอาวโส การเลอนขนเลอนต าแหนง ถาไมอาวโสจรง โอกาสจะเลอนขนกมนอย 3. ใหความส าคญปานกลางกบอาชพ ใหความช านาญเฉพาะทางคอ เรองของ “มออาชพ” ไมไดใหความส าคญมากนก แตใครท าหนาทใดกควรจะมความช านาญหนาทนนพอสมควร 4. กลมเปนผตดสนใจ การตดสนใจเรองใดๆ ไมมใครคนใดคนหนงผกขาดการตดสนใจ เพราะการตดสนใจมกจะใชกลมเปนหลกคอ เสยงสวนใหญวาอยางไรกวากนอยางนน 5. ความรบผดชอบเปนหนาทของเอกบคคลและของสวนรวมหมายความวา แมการตดสนใจจะเปนเรองของกลมกตาม แตความรบผดชอบยงตกอยทผบรหารสงสดอย แตกลมกยงตองเขามารบผดชอบดวยถอเปนการรบผดชอบรวมกน 6. ควบคมอยางสมดลโดยวธการชดแจงและโดยนยคอ การควบคมงานนน จะท าทงโดยวธเปดเผยหรอทางลบ แตจะกระท าอยางสมดลและเหมาะสม ซงพนกงานตางยอมรบซงกนและกน เกยวของกบคนท างานทงหมดเปนสวนรวมคอ ใหความส าคญเปนสวนรวมหรอการท างานเปนทมมากกวา“เกงคนเดยว” ซงจดนนบเปนจดเดนของสไตลการบรหารแบบญปนเปนอยางมาก

ลกษณะการบรหารแบบญปน

77

วธการบรหารของญปนจะมคณลกษณะพเศษหลายอยาง ซงคณลกษณะพเศษของวธการบรหารแบบญปน พอสรปไดดงน

1. การจางงานตลอดชพ หรอเมอมอายครบ 55 ป ในระบบของญปนจะออกงาน เมอมความผดทางอาญา แตถาออกจากงานเมอครบเกษยณอาย จะไดบ าเหนจเปนจ านวนเงนมากถง 60 หรอ 72 เทาของเงนเดอนครงสดทาย

2. การประเมนผลงานและการเลอนต าแหนงอยางชาๆ ในระยะเวลาประมาณ 10 ปจงจะประเมนผลการท างานและเลอนต าแหนง

3. สายงานอาชพทไมเฉพาะดวยกลาวคอ ไมมการสงเสรมใหมความรพเศษในดานใดดานหนง จะตองเรยนรทกๆ ดาน เพอใหไดภาพทงหมดของกจการนน

4. การตดสนใจในเรองงานตางๆ ของบรษทจะตองกระท าโดยพนกงานทงหมดในบรษท 5. ความรบผดชอบรวมกนทงหมดในบรษทหรอในหนวยงาน 6. การมงคณภาพและประสทธภาพของระบบการผลต สงทแสดงใหเหนถงคณภาพกคอ

กลมสรางคณภาพ (Q.C.) ของบรษทญปน ลกษณะทส าคญของทฤษฎ Z 1. ระยะเวลาจางงานระยะยาวเปนไปตลอดชพ (Lifetime Employment) ไมมขอผกมดหรอ

เงอนไขทางสงคมทท าใหคนงานจะยายงานไมไดหรอล าบากใจยายงานอยางในญปน 2. การประเมนและเลอนต าแหนง (Slow Evaluation and Promotion) การเลอนขนเปนไป

อยางเรวปานกลาง แตจะไมชาถง 10-15 ป ระยะเวลาเลอนขนตางๆ จะสอดคลองกบสภาพแวดลอมแตการมเวลาทงชวง ชวยใหพนกงานไดเหนผลประโยชนและการประเมนผลงานของแผนงานระยะกลางและระยะยาว

3. ลกษณะงานอาชพ (No specialized Career Paths) แนวทางอาชพกงเฉพาะดาน เพราะไมถงกบตองหมนเวยนไปท างานทกๆอยางในบรษท หรอกระทงไปท าบรษทอนในเครอ หรอสาขาอน แตเปดโอกาสใหพนกงานของตนไดมประสบการณในสายงานหนงตงแตการออกแบบ การผลต จนกระทงการวางตลาด ประสบการณเหลานชวยใหเกดความพอใจทจะอยในบรษทนนมากยงขน

4. การบรหารมระบบการควบคมทไมมรปแบบ (Implicit Control Mechanisms) เปนการควบคมการบรหารแบบอเมรกน ใชระบบ MBO กลไกการควบคมงานอยในจดสมดลระหวางแบบทางตรงและแบบทางออม โดยสรางใหเกดบรรยากาศของความไววางใจ (Trust) ขนในองคการ

5. การตดสนใจแบบมสวนรวม (Consensual Decision Making) มทงแบบรวมอ านาจและกระจายอ านาจ โดยมการรบฟงขอคดเหนจากทกๆคนทเกยวของกอนและคนทรบผดชอบจะเปนคนตดสนใจเองในทสด

6. การท างานและมนษยสมพนธในองคการ มอสระเปนตวของตวเอง มเสรภาพเทาเทยมกนยดหลก ซอสตยตอกน (Trust) ความเปนอนหนงอนเดยวกน (Subtlety) ความใกลชดและเปน

78

กนเอง (Intimacy) ไมเนนถงการปฏบตตอกนในระหวางผใตบงคบบญชากบผบงคบบญชา โดยเพมความเอาใจใสตอบคคลใตบงคบบญชามากยงขนและเนนการประสานงานกนในระหวางคนในระดบเดยวกน ใหทกๆคนปฏบตตอกนในฐานะคนกบคน มใชในฐานะเจานายกบลกนอง ตาราง 4 แสดงการเปรยบเทยบลกษณะ Type J, Type A และ Type Z

Type J Type A Type Z

จางงานตลอดชพ ระยะสน ยายงานบอย จางงานระยะยาว 10 ปประเมน ประเมนบอย เลอนต าแหนงเรว ไมตองรอ 10 ป เรยนรงานหลากหลาย ความเชยวชาญ เรยนรงานหลากหลาย มสวนรวมในการตดสนใจ ผบรหารระดบสงตดสนใจ รวมและกระจายอ านาจ

ใหความสนใจโดยรวม ใหความสนใจบางดาน ใหความสนใจโดยรวม

ทมา: www.porteringinhospital.com: ออนไลน แนวความคดทส าคญของทฤษฏ Z 1. Trust คนในองคกรตองซอสตยตอกน 2. Subtlety คนในองคกรเปนอนหนงอนเดยวกน 3. Intimacy คนในองคกรตองมความใกลชดเปนกนเอง บรรยงค โตจนดา (2542: 229-230) กลาววา ดร.วลเลยม อช ไดสงเคราะหทฤษฎ Z มาจาก

การท างานแบบญปน เพราะบรษทญปนมกปฏบตตอพนกงานดวยความเอออาทร ใหความรกความหวงใย ใหสวสดการด มการจางงานยาวนาน (Lifetime Employment) มการจดฝกอบรมและการท างานรวมกนอยางเปนสข โดยบรษทมงเนนเรอง 1) ความรวมมอระหวางพนกงานกบผบรหาร 2) ใหมการแสดงความคดเหนรวมกน 3) นยมการตดสนใจเปนกลม 4) สรางความรบผดชอบ 5) รบรางวล 6) บางบรษทใหโอกาสพนกงานมหนในบรษทดวย จะเหนไดวา ปจจยเกอกลทท าใหทฤษฎ Z สมฤทธผลคอ ผบรหารของญปนมภาวะผน าทมวฒนธรรมในการท างานแบบญปน รกชาตและความมวนยแหงตนของคนญปน

ผลไดจากภาวะผน าแบบทฤษฎ Z พนกงานจะรกบรษทเหมอนครอบครว เกดความจงรกภกดตอกจการ มความเขาใจวา เมอ

บรษทประสบความส าเรจเทากบตนเองประสบความส าเรจดวย คอ ทกขสขดวยกน ตวอยางเศรษฐกจญปนถดถอยระหวางปพ.ศ.2535-2536 ผบรหารบรษทญปนสวนใหญยอม

ลดเงนเดอนตวเอง 20-25% เดนทางโดยเครองบนชนประหยด ยอมพกโรงแรมระดบสดาวหรอสามดาว เปนตน

79

ผลเสยและจดออนของทฤษฎ Z ในทศนะของผบรหารฝายตะวนตก คอ

1. การท างานเปนกลมบางกรณไมเออตอความคดสรางสรรคของปจเจกชน 2. การจางงานตลอดชวต มลกษณะขดธรรมชาตของเสรภาพในการโยกยาย เปลยนงาน

หรอ การใฝหาสภาพการท างานทดกวา อยางไรกตาม การทผบรหารของไทยจะพจารณาน าทฤษฎภาวะผน าแบบไหนมาใชตองรจก

เลอกใชใหเหมาะสมกบสงคมไทย คานยมและวฒนธรรมในการท างานของคนไทย แมแตเสนทางไปสทฤษฎ Z ยอมมมานบงตา มอปสรรคขวากหนามทางความคดระเบยบแบบแผน สมพนธภาพผน า-ผตาม ความระแวงสงสยภาวะนสยของคนในชาตทยอมเปลยนแปลงตามยคสมย สงแวดลอมและเทคโนโลยทเปลยนแปลงไป 3. การจดการระหวางประเทศ

ศพทตางๆทเกยวของกบการบรหารจดการระดบโลก มศพทตางๆทเกยวของกบการบรหารจดการระดบโลก ดงน

การจดมาตรฐานเดยวกนระดบโลก (Global standardization) หรอกลยทธระดบโลก (Global strategy) เปนการเสนอสนคาทมมาตรฐานเดยวกน ใชกลยทธการบรหารและใชเครองมอการด าเนนงานทเปนรปแบบมาตรฐานเดยวดน โดยมกลมเปาหมายทตลาดทวโลก (ศรวรรณ เสรรตน; และคนอนๆ. 2545: 417-421)

กลยทธระดบโลก (Global strategy) เปนกลยทธซงใชโปรแกรมการตลาดอยางเดยวกนทวโลก เนองจากถอหลกวาตลาดทวโลกเปนตลาดเดยวกน (Etzel, Walker and Stanton.2001: G-5) (ศรวรรณ เสรรตน; และคนอนๆ. 2545: 417-421)

อตสาหกรรมระดบโลก (Global industry) เปนอตสาหกรรมทมต าแหนงทางการแขงขนอยในเขตภมศาสตรหรอตลาดตางประเทศ ซงมผลกระทบทวโลก เนองจากกลยทธทกจการน ามาใชเพอใหสามารถแขงขนในประเทศหนงๆ ไดสงผลกระทบตอประเทศอนๆ (ศรวรรณ เสรรตน; และคนอนๆ. 2545: 417-421)

ธรกจระดบโลก (Global Firm) เปนการด าเนนธรกจมากกวาหนงประเทศไมวาจะเปนการวจยและพฒนา (R&D) การผลต (Production) การตลาด (Marketing) และการเงน (Financial) ซงท าใหเกดขอไดเปรยบในดานตนทนและชอเสยง (ศรวรรณ เสรรตน; และคนอนๆ. 2545: 417-421)

การตลาดระดบโลก (Global marketing) เปนการใชเครองมอการตลาดระหวางประเทศ ซงก าหนดลกคา ตลาด และการแขงขนในระดบโลก กลาวคอ เปนการใชกลยทธการตลาดระหวางประเทศทงแบบทเปนมาตรฐานเดยวกนและไมเปนมาตรฐานเดยวกน เพอท าใหเกดประสทธภาพในการผลต ภาพพจนทสอดคลองกน มการควบคมบางประการ โดยบรษทในประเทศทเปนส านกงาน

80

ใหญ และในขณะเดยวกนสามารถตอบสนองตอความตองการของทองถนดวย (Evans and Berman.1997: A-36)

กลยทธการตลาดระดบโลก (Global marketing strategy) เปนการใชกลยทธการตลาดหรอสวนประสมการตลาด (Marketing mix) ทมมาตรฐานเดยวกน (โดยมการปรบปรงนอยมาก) เพอใชทงตลาดในประเทศและตลาดตางประเทศ (Boone and Kurtz.1999: G-4)

บรรษทนานาชาต Multinational Corporations (MNCs) หรอ Multinational company หรอ Multinational Enterprises (MNEs) หรอ Transnational Corporation เปนบรษทซ งมการด าเนนงานท งภายในประเทศและในประเทศอนๆดวย (Daniels and Radebaugh.2001: 782) หรอเปนบรษทผด าเนนงานทส าคญในธรกจระหวางประเทศ (Onkvisit and Shaw.1997: 14)

บรรษทขามชาต (Transnational corporations) เปนบรษททมความเชยวชาญเฉพาะดาน เพอการตอบสนองตอทองถน หรอเปนบรษททใชกลยทธประสมประสาน เพอใหบรรลเปาหมายองคการในระดบโลก โดยเนนความยดหยนในทองถนของประเทศทเปนเจาบาน (Host country)

การบรหารจดการภายในประเทศหลายประเทศ (Multidomestic management) เปนการบรหารจดการซงบรษทหนงมการปฏบตการในหลายประเทศ โดยใชหนวยธรกจในทองถนปฏบตงานเปนอสระ โดยไมตองประสานงานกน

กลยทธการตลาดนานาชาต (Multinational marketing strategy) เปนการประยกตหลกการแบงสวนตลาดของตลาดตางประเทศ แลวมการจดสวนประสมการตลาดของธรกจใหสอดคลองกบตลาดเปาหมายในแตละประเทศ

กลยทธนานาประเทศ (Multicountry strategy) เปนการตอบสนองความตองการของแตละประเทศ (ตลาดตางประเทศ) โดยใชกลยทธทแตกตางกนใหเหมาะสมกบแตละตลาดตางประเทศ

บรษทระหวางประเทศ (International company) เปนบรษททท ากจกรรมตงแตการสงออก และ (หรอ) การน าเขา ตลอดจนการผลตในตางประเทศ

ธรกจระหวางประเทศ (International business) เปนกจกรรมธรกจทกประการทเกยวของกบบรษทเอกชนหรอรฐบาลทเกดขนในขอบเขตตงแต 2 ประเทศขนไป (Daniels and Radebaugh.2001: 779)

การจดการระหวางประเทศ (International management) เปนการบรหารจดการทเกยวของกบการด าเนนธรกจในตางประเทศ

การตลาดระหวางประเทศ (International marketing) เปนกจกรรมขององคการหนงทจะท าตลาดเกยวกบผลตภณฑใน 2 ประเทศขนไป (Etzel, Walker and Stanton.2001: G-6) ประกอบดวย การคนหา (Finding) และการตอบสนองความตองการ (Satisfying) ของลกคาทวโลกโดยใหเหนอกวาคแขงขน ทงคแขงขนภายในประเทศและคแขงขนจากตางประเทศ ตลอดจนการ

81

ประสานงานกจกรรมการตลาดรวมกน ภายใตขอจ ากดของสภาพแวดลอมระดบโลก (Terpstra and Sarathy.2000: 12)

ธรกจภายในประเทศ (Domestic business) เปนกจกรรมองคการซงเกดขนภายในขอบเขตของประเทศใดประเทศหนง

ประเทศทเปนเจาบาน (Host country) เปนประเทศซงมหนวยการด าเนนงาน (สาขา) ของบรษทตางประเทศทมการคาขามชาตเขามาด าเนนการ เชน บรษท Esso ซงเปนของสหรฐอเมรกาเขามาตงสาขาในประเทศไทย ดงนนประเทศไทยจงถอวา เปนประเทศทเปนเจาบาน (Host country)

ประเทศทเปนส านกงานใหญ (Home country หรอ Parent company) เปนประเทศซงบรษทมส านกงานใหญตงอย เชน บรษท Electrolux เขามาตงสาขาในประเทศไทย โดยส านกงานใหญ (Home country) ของบรษทอยทประเทศสวเดน

ประเทศแม (Parent company) เปนบรษทแรกเรมในการผลตและการจ าหนายสนคาหรอบรการ กอนจะขยายสาขาหรอขยายกจการไปยงประเทศอน

การบรหารจดการขามชาต (Transnational company) เปนแนวคดการบรหารจดการซงองคการหนงใชกลยทธประสมประสาน (Integration strategy) เพอใหบรรลเปาหมายขององคการระดบโลก โดยเนนความยดหยนในประเทศทเปนเจาบานหรอประเทศทเขาไปด าเนนการ (Host country) (Bovee and others.1993: G-16)

การไดเปรยบเชงเปรยบเทยบ (Comparative advantage) เปนทฤษฎทกลาวถงการไดประโยชนจากการมประสทธภาพของผลตภณฑในระดบโลก (Global efficiency) ทเกดขนจากการคา โดยประเทศหนงจะมความช านาญในการผลตไดอยางมประสทธภาพเหนอผลตภณฑอนๆ (ตนทนต ากวา) (Daniels and Radebaugh.2001: 774) หรอเปนแนวคดของการตลาดระหวางประเทศ ซงระบวา แตละประเทศจะมจดแขงและจดออนทแตกตางกนจากทรพยากรธรรมชาต อากาศ เทคโนโลย ตนทนแรงงาน และปจจยอนๆ ดงนน ประเทศนนจะสามารถสรางประโยชนจากการสงออกสนคาและบรการ ซงมขอไดเปรยบเชงเปรยบเทยบ (Relative advantage) และน าเขาสงทมความเสยเปรยบเชงเปรยบเทยบ (Relative disadvantage) (Evans and Berman.1997: A-33)

การไดเปรยบทางการแขงขนของประเทศ (National competitive advantage) เปนความสามารถทางการแขงขน ไมวาจะเปนการไดเปรยบทางดานทรพยากรธรรมชาต ทรพยากรมนษย เทคโนโลย วฒนธรรม และสภาพแวดลอม ซงมผลท าใหประเทศสามารถผลตสนคาหรอบรการทมประสทธภาพดกวาหรอถกกวาประเทศอน (Bovee and others.1993: G-10)

การนยมวฒนธรรมของตนเอง (Ethnocentric management) เปนแนวคดการบรหารจดการเกยวกบการยดถอคานยมและความสนใจของกลมตนเอง (ประเทศแม) (Parent company) วา เหนอกวากลมอนและเชอวา การด าเนนงานในประเทศของตนเอง ควรน าไปใชในตางประเทศดวย (Daniels and Radebaugh.2001: 776) โดยเชอวา วฒนธรรมของตนเองดทสด จงน าหลกการ

82

บรหารแบบเดยวกนไปใชกบบรษทสาขาทตงอยในประเทศตางๆ เนองจากมความเชอวา ชาตพนธนยมหรอวฒนธรรมของตนเองดทสด

การครอบง าโดยตางชาต (Polycentric management) เปนลกษณะของบคคลหรอองคการซงจะมความแตกตางกนในแตละประเทศ ซงจ าเปนตองเกยวของกบการตดสนใจในการบรหารของผบรหารในทองถน (Daniels and Radebaugh.2001: 783) หรอเปนแนวคดการบรหารจดการเกยวกบผบรหารในประเทศทเปนส านกงานใหญ (Home country) โดยอนญาตใหผบรหารสาขาทตงอยในประเทศอนสามารถตดสนใจไดดวยตนเอง เพอตอบสนองความตองการและแรงกดดนของสภาพแวดลอมในทองถนนนๆ (Bovee and others.1993: G-11) ซงเปนการเปดรบวฒนธรรมทหลากหลาย

ความส าคญของการเขาสตลาดตางประเทศ เนองจากองคการไมสามารถจดหาทรพยากรหรอศกยภาพดานตลาดไดในประเทศใด

ประเทศหนง รวมทงตองการปรบปรงประสทธภาพและประสทธผล องคการจงจ าเปนจะตองมองหาประเทศอนทมวตถดบและทรพยากรมนษย ในขณะเดยวกนกเพอน าผลตภณฑทผลตออกขายในตางประเทศ ดงนน ความส าคญของการเขาสตลาดตางประเทศ จงประกอบดวยปจจยตอไปน

1. การคนหาทรพยากร (The search for resource) เพอใหเกดความสามารถในการแขงขน องคการจงตองประเมนปจจยน าเขา ซงประกอบดวยวตถดบ วสด บคคล และเทคโนโลย โดยค านงถงผลประโยชนทจะเกดขนจากความกาวหนาดานการตดตอสอสาร การขนสง และระบบขอมล องคการจงสามารถคนหาทรพยากรเหลานนได องคการอาจตองอาศยทรพยากรในตางประเทศ แมวาวตถดบและทรพยากรอนในประเทศทเปนส านกงานใหญ (Home country)

2. การคนหาลกคา (The search for customer) องคการตองแสวงหาลกคาเพมขนในตลาดตางประเทศ เพอสรางยอดขาย ซงจะท าใหการผลตและการบรหารจดการมประสทธภาพมากยงขน อนเนองมาจากการประหยดจากขนาดการผลต (Economies of scale)

ขอไดเปรยบทางการแขงขนของประเทศ (National competitive advantage) เปนประโยชนของประเทศทมความช านาญในการสงออกผลตภณฑทสามารถผลตไดในราคาทถกกวา เนองจากทรพยากรธรรมชาตและมนษย ความสามารถของบรษททจะแขงขนในตลาดประเทศจะเกยวของกบอทธพลดานสภาพแวดลอมภายในประเทศทเปนส านกงานใหญ (Home country) การอธบายถงแนวคดดงเดมในการบรรลความส าเรจในตลาดตางประเทศในอตสาหกรรมใดอตสาหกรรมหนงนน จะอาศยทฤษฎขอไดเปรยบในการแขงขน (Comparative advantage) เพราะไดประโยชนจากความช านาญในการสงออกผลตภณฑทเขาสามารถผลตไดในราคาถกกวาผอนอนเนองมาจากความไดเปรยบในดานทรพยากรธรรมชาตและมนษย

ศาสตราจารย Michael E. Porter จาก Harvard Business School (ปค.ศ.1987) เจาของทฤษฎขอไดเปรยบทางการแขงขนของประเทศ (National competitive advantage) ไดชถงความสามารถของอตสาหกรรมของประเทศ เพอสรางนวตกรรมทงการยกระดบเทคโนโลยและ

83

ผลผลต Porter ไดศกษาการแขงขนในตลาดภายในประเทศและไดท าการวจยเปนเวลา 4 ป โดยศกษา 10 ประเทศ ซงประสบความส าเรจในการคาระหวางประเทศ การศกษาเกยวกบการแขงขนระดบโลกพบวา มสวนประกอบพนฐาน 4 ประการของขอไดเปรยบทางการแขงขนดงน

1. กลยทธ (Company strategy) โครงสรางบรษท (Structure) และการแขงขนชงดชงเดน (Rivalry) สภาพจากธรกจมการสรางขนจากวธการทธรกจจดองคการ การบรหารจดการ และลกษณะของการแขงขนของประเทศ

2. สภาพของความตองการซอ (Demand conditions) เปนขนาดของตลาด เหตผลทอางกบลกคา การเปดรบสอของสนคาบรการและความคด

3. อตสาหกรรมทเกยวของ (Related industries) เปนกลมของผขายปจจยการผลตทสนบสนนอตสาหกรรมเฉพาะอยาง

4. สภาพของปจจยการผลต (Factor conditions) เปนลกษณะทรพยากรธรรมชาต การศกษาและระดบทกษะ ตลอดจนอตราคาจาง

ในทางตรงกนขาม ทฤษฎขอไดเปรยบในการแขงขน (Comparative advantage) ของ Porter ซงเสนอวา ความสามารถทางการแขงขนขนกบวธการทประเทศพฒนาทรพยากรธรรมชาตและทรพยากรมนษย ทฤษฎนถอวา ประเทศใดประเทศหนงมขอไดเปรยบในตลาดโลกจะสามารถสรางนวตกรรมและเทคโนโลยไดอยางมประสทธผล การสรางขอไดเปรยบทางการแขงขน โดยการวจยในลกษณะทมนวตกรรมทางดานการศกษา การบรรจภณฑและอนๆ ซงการพฒนาผลตภณฑเหลานท าใหเกดการออกแบบใหมๆ ตลอดจนการปรบปรงประสทธภาพ เพอทจะสรางขอไดเปรยบทางการแขงขน แนวความคดเกยวกบความสามารถในการแขงขน (Concept of competitiveness) จงเปนสงส าคญ ซงชถงความไดเปรยบทางเศรษฐกจทโดดเดนของประเทศ

การจดการระหวางประเทศและบรรษทนานาชาต การจดการระหวางประเทศ (International management) เปนการบรหารจดการท

เกยวของกบการด าเนนธรกจในตางประเทศหรอเปนการกระท ากจกรรมการบรหารขามอาณาเขตของประเทศหรอการบรหารการด าเนนงานของธรกจมากกวาหนงประเทศ การศกษาการจดการระหวางประเทศ เปนการมงทการปฏบตการของธรกจระหวางประเทศ โดยประเทศทเปนเจาบาน (Host country) ซงเปนปญหาการบรหารจดการทเกยวของกบการเคลอนยายบคคล สนคา และเงน โดยมเปาหมายขนสดทายทจะบรหารจดการสถานการณใหดขน ซงเกยวของกบขอบเขตขามประเทศ

ปจจยสภาพแวดลอมซงกระทบตอธรกจทมขอบเขตในประเทศ จะมความส าคญยงขนส าหรบบรษทตางประเทศทเขามาท าธรกจ ผบรหารซงเกยวของกบธรกจระหวางประเทศจะเผชญกบปจจยหลายประการทแตกตางจากธรกจซงมขอบเขตในประเทศ ผบรหารจะมปฏกรยากบบคลากรทมการศกษา และพนฐานวฒนธรรม ตลอดจนเผชญกบระบบคานยม การเมองกฎหมาย

84

และเศรษฐกจทแตกตางกน ดงภาพประกอบ 18 ซงสภาพแวดลอมเหลานจะมแรงกดดนตอหนาทและวธการบรหารจดการ

ภาพประกอบ 18 แสดงการเปรยบเทยบลกษณะส าหรบธรกจซงมขอบเขตในประเทศและธรกจซงม ขอบเขตระหวางประเทศ

ทมา: ศรวรรณ เสรรตน; และคนอนๆ. (2545). องคการและการจดการ. หนา 425. ลกษณะและจดมงหมายของธรกจระหวางประเทศ (The nature and purpose of

international business) ธรกจไดมการด าเนนการในตลาดตางประเทศมาหลายป ซงธรกจระหวาง

ลกษณะสภาพแวดลอมทจะเปรยบเทยบ (Environment)

ธรกจทมขอบเขตในประเทศ (Domestic

enterprise)

ธรกจทมขอบเขตระหวางประเทศ (International

enterprise) 1. สภาพแวดลอมทางการศกษา (Education environment) 1.1 ภาษา 1.2 ระบบการศกษา (คณภาพ ระดบ และขอบเขต) 2. สภาพแวดลอมดานสงคม วฒนธรรม และจรยธรรม (Sociocultural / ethical environment) 2.1 คานยม ทศนคต (ทมตอการบรรลเปาหมาย ความเสยง วธการทางวทยาศาสตร การท างาน) 2.2 สภาพแวดลอมดานสงคม (อ านาจหนาท สถานะ บทบาท สถาบน ระบบสงคม) 3 . ส ภาพแวดล อ ม ดานการ เม อง -กฎหมาย (Political-legal environment) 3.1 การพจารณาดานการเมอง 3.2 สภาพแวดลอมดานกฎหมาย (กฎหมายและขอหาม) 3.3 ความเกยวของกบประเทศ 3.4 กฎหมาย รฐบาล และขอก าหนด 4. สภาพแวดลอมดานเศรษฐกจ (Economic environment) 4.1 การพฒนาดานเศรษฐกจ (ดอยพฒนา ก าลงพฒนา หรอประเทศอตสาหกรรมใหม) 4.2 ระบบเศรษฐกจ (ทนนยม มารกซสม หรอผสม)

หนงภาษา มขอจ ากดนอย หรอไมมเลย คลายคลงกน คลายคลงกน มงในประเทศ มรปแบบทชดเจน หนงประเทศ เหมอนกน ขนตอนคลายคลงกน คลายคลงกน

หลายภาษา มขอจ ากดมาก แตกตางกน แตกตางกน มงขามประเทศ แตกตางกน หลายประเทศ แตกตางกน ขนตอนแตกตางกน แตกตางกน

85

ประเทศจะไดประโยชนจากทศนะและความส าคญมากขน เพราะการเจรญเตบโตของบรรษทนานาชาตหรอบรรษทขามชาต ธรกจระหวางประเทศ (International business) จะเกยวของกบการซอขาย โดยมขอบเขตขามประเทศ การซอขายประกอบดวย การเคลอนยายสนคา บรการ เทคโนโลย ความรในการบรหารจดการ และเงนทนไปยงประเทศตางๆ

ปฏกรยาของธรกจทมเปาหมายทประเทศทเปนเจาบานสามารถท าไดหลายรปแบบดงน (1) การสงออกสนคาและบรการ (2) การตกลงใหสมปทานในการผลตสนคาในประเทศอน (3) สญญาการบรหารจดการ เพอใหบรษทตางประเทศด าเนนการ (4) การรวมลงทน (5) ระบบสาขา

การตดตอระหวางประเทศแม (Parent company) และประเทศทเปนเจาบาน (Host country) จะขนอยกบ (1) ผลกระทบจากการรวมกน (2) อทธพลจากขอขดแยง โดยมรายละเอยดดงน

1. ผลกระทบจากการรวมกน (Unifying effects) อทธพลจากการรวมกนเกดขนเมอประเทศแมไดจดหาความรและความช านาญดานเทคนคและการบรหารจดการ เพอชวยประเทศทเปนเจาบานในการพฒนาทรพยากรมนษยและวสด ยงไปกวานนประเทศแมและธรกจในประเทศทเปนเจาบานจะมขอไดเปรยบในการรวมกนเปนโครงสรางองคการระดบโลก ซงทงประเทศแมและประเทศทเปนเจาบานจะตองรวมกนก าหนดนโยบายดานผลประโยชนและผลลพธ ตลอดจน ความสมพนธระยะยาว

2. อทธพลจากขอขดแยง (Potential for conflict) ปจจยหลายประการทเปนสาเหตใหเกดขอขดแยงระหวางประเทศแมและประเทศทเปนเจาบาน เชน ความขดแยงดานผลประโยชน ดานสงคมวฒนธรรม ดานการตดตอสอสารทไมเขาใจกน ดานความรสกของประเทศทเปนเจาบานทรสกวาถกประเทศแมเอาเปรยบ

บรรษทนานาชาต [Multinational Organizations (MNOs)] เปนบรษทซงมการด าเนนงานทงภายในประเทศและในประเทศอนๆดวย (Daniels and Radebaugh.2001: 782) หรอเปนธรกจซงขยายการด าเนนงานระหวางประเทศมากกวา 1 ประเทศ จากรายงานประจ าปของนตยสาร Fortune, Business Week และ Wall Street ไดรายงานวา บรษท General Electric บรษท Exxon และบรษท AT&T เปนบรษททยงใหญ โดยมการด าเนนงานระดบโลก นอกจากนยงมบรษท (องคการ) นานาชาต [Multinational Organizations (MNOs)] เชน สหประชาชาต (UN) และธนาคารโลก (World Bank) ซงเปนองคการทไมหวงผลก าไร แตท างานเพอชวยเหลอประเทศตางๆทวโลก

ชนดของบรรษทนานาชาต [Types of Multinational Corporations (MNCs)] บรรษทนานาชาตในประเทศสวนใหญมกจะมส านกงานใหญของบรษทในประเทศทเปนส านกงานใหญ (Home country) หรอประเทศทเปนเจาบาน (Host country) ถงแมวาความจรงจะไดรบผลก าไรจากนานประเทศแลว แตบรษทเหลานกยงคงรกษาเอกลกษณของชาตตนอยางเขมแขง

86

วธการทบรรษทนานาชาต (MNCs) ด าเนนงานมความแตกตางกนออกไป และมการควบคมจากส านกงานใหญอยางเขมงวดมากกวาการด าเนนงานในประเทศ ตลอดจนมความพยายามในการด าเนนงานในตางประเทศเชนเดยวกบประเทศทเปนส านกงานใหญ ซงมกสรางความไมพอใจใหกบประเทศทองถน เพราะบรษทจะไมค านงถงความตองการและวฒนธรรมของทองถนนน บรรษทนานาชาตทมศนยกลางหลายแหง โดยใหผบรหารในประเทศอนตดสนใจดวยตนเอง เพอตอบสนองความตองการในแตละทองถน หรอการครอบง าโดยตางชาต (Polycentric) จะท าใหการด าเนนงานของธรกจมเสรภาพมากขน มการเขาสตลาดระหวางประเทศทแตกตางกน และใชกลยทธผสมภายในประเทศ ซงท าใหแตละประเทศมการแขงขนกนแยกไปคนละดาน เชน การออกแบบและการรณรงคโฆษณา ส าหรบบรรษทนานาชาตทมนโยบายการบรหารธรกจหลายประเทศทวโลก ผจดการของประเทศแมและบรษทสาขาจะตองท าการตดสนใจในกจกรรมตางๆของสาขารวมกน โดยใชแนวคดระดบโลก หรอการผสมวฒนธรรม (Geocentric) มการกระจายงานอยางกวางขวาง โดยชประเดนทดเลศ ตลอดจนจะมการจางงานผบรหารระดบสงจากประเทศทแตกตางกน

บรรษทนานาชาต (MNCs) เรมมการขยายการด าเนนงานโดยการใชกลยทธและการปฏบตทง 2 วธ คอ การครอบง าโดยตางชาต (Polycentric) และการผสมวฒนธรรม (Geocentric) ในขณะทเศรษฐกจโลกเจรญเตบโตดานการแขงขนมากขน บรรษทนานาชาต (MNCs) จะปฏบตเหมอนเปนบรรษทขามชาต (Transnational Corporations) ซงเปนบรษททใชกลยทธประสมประสานเพอใหบรรลเปาหมายองคการในระดบโลก โดยเนนความยดหยนในทองถนของประเทศทเ ปนเจาบาน (Host country) แตไมเนนลกษณะเดนของประเทศทเปนส านกงานใหญ (Home country) ผบรหารระดบสงซงมมมมองระหวางประเทศทวโลกจะพยายามครอบครองทรพยากรทได เพอน ามาอ านวยความสะดวกในการผลตสนคาและบรการ ตลอดจนสรางภาพพจนในตราสนคาของบรษ ทตนเอง ตวอยางเชน บรษท Nestle ผผลตอาหารซงเปนทรจกทวโลก บรษท Ford Motor ผผลตรถยนตของอเมรกาทก าลงจะเขาสความเปนบรรษทขามชาต (Transnational Corporations)

ดงนน บรรษทนานาชาต [Multinational Organizations (MNOs)] จงเปนบรษทซงผลตสนคาและบรการในหลายประเทศ และการบรหารจดการในกจกรรมระดบโลกแยกจากส านกงานใหญ หรอหมายถง องคการหนงซงมยอดขายหรอรายไดรวมมากกวา 25% ของประเทศแม โดยด าเนนการคากบตางประเทศตงแต 2 ประเทศขนไปหรอการทผบรหารของส านกงานใหญในประเทศหนง ซงมกจกรรมเกยวของกบการตดสนใจในอกประเทศหนง ซงสามารถแบงกจกรรมทเกยวของออกเปน 3 รปแบบ คอ (1) การใหสมปทาน (Licensing) (2) การใหสทธทางการคา (Franchising) (3) การรวมลงทน (Joint ventures) ซงบรรษทนานาชาต (MNCs) เปนบรษทแมในหนงประเทศทมการปฏบตการในหลายประเทศจากบรษทระดบโลกขนาดใหญ ไดมการจดล าดบ 10 บรษทแรกในปค.ศ.1990 ดงน (1) บรษท General Motors (2) บรษท Royal Dutch/ Shell Group (Britain / Netherland) (3) บรษท Exxon (4) บรษท Ford Motor (5) บรษท International Business Machine (IBM) (6) บรษท Toyota (Japan) (7) บรษท IRI (Italy-government owned) (8) บรษทBritish Petroleum (Britain) (9) บรษท Mobil (10) บรษท General Electric

87

ขอไดเปรยบของบรรษทนานาชาต [Advantages of Multinational Corporations (MNCs)] บรรษทนานาชาตมขอไดเปรยบหลายประการทเหนอกวาบรษททมขอบเขตในประเทศดงน (1) มขอไดเปรยบจากโอกาสของธรกจในหลายประเทศ (2) สามารถสรางรายไดสงจากการปฏบตการจากทวโลก (3) ไดประโยชนจากการก าหนด การผลตในหลายประเทศทสามารถผลตสนคาไดอยางมประสทธภาพ (ตนทนต า) และมประสทธผล บรษทซงมการปฏบตการระดบโลกจะเขาถงทรพยากรธรรมชาตและวสดตางๆของประเทศนนๆ ซงไมสามารถหาไดในประเทศตน (4) บรรษทนานาชาต (MNCs) ขนาดใหญจะสามารถสรรหาผบรหารและบคลากรจากตลาดแรงงานไดทวโลก

ขอดและขอเสยของบรรษทนานาชาต [Pros and Cons of Multinational Corporations (MNCs)] ความสมพนธระหวางบรรษทนานาชาตกบประเทศทเปนเจาบาน สามารถพจารณาได 3 ลกษณะดงน (1) ผลประโยชนรวมกน (Mutual Benefits) ประกอบดวย (1.1) ความเจรญเตบโต (Growth) (1.2) รายได (Income) (1.3) การเรยนร (Learning) (1.4) การพฒนา (Development) (2) ขอต าหนในทศนะของประเทศทเปนเจาบานทมตอบรรษทนานาชาต (Host country complaints about MNCs) ประกอบดวย (2.1) บรรษทนานาชาตไดรบผลก าไรมากเกนไป (Excessive Profit) (2.2) มการครอบง าดานเศรษฐกจ (Economic domination) (2.3) การเขาแทรกแซงหนวยราชการ (Interference with government) (2.4) การจางพนกงานทมสตปญญาของทองถน (Hire best local talent) (2.5) จ ากดการถายโอนเทคโนโลย (Limited technology transfer) (2.6) ไมใหความส าคญในการเสยภาษของทองถน (Disrespect for local customer) (3) ขอต าหนในทศนะของบรรษทนานาชาตทมตอประเทศทเปนเจาบาน (MNCs complaints about Host country) ประกอบดวย (3.1) มการจ ากดดานผลก าไร (Profit limitations) (3.2) ทรพยากรทมอยมราคาสง (Overpriced resources) (3.3) การแสวงหาประโยชนจากกฎหมาย (Exploitative rules) (3.4) การกดกนดานอตราการแลกเปลยน (Foreign Exchange) (3.5) การไมรกษาสญญา (Failure to uphold contracts)

การทาทายส าหรบธรกจนานาชาต (Challenges for the multinationals) ขอดของการปฏบตการระดบโลกคอ สามารถชงน าหนกของคแขงขนและความเกยวของกบความเสยงทจะด าเนนการในสภาพแวดลอมตางประเทศได แตปญหาหนงกคอ การเพมขนของชาตนยมในหลายประเทศ เพราะประเทศก าลงพฒนาจะขาดทกษะดานการบรหารจดการ การตลาด และเทคโนโลย จงท าใหตองอาศยความรจากธรกจตางประเทศ รวมทงธรกจระหวางประเทศตองรกษาความสมพนธทดกบประเทศเจาบานดวย

การเปลยนแปลงจากบรรษทนานาชาตไปยงบรษทระดบโลกหรอบรรษทขามชาต [Changing from Multinational Corporations (MNCs)] การปฏบตการทแตกตางกนในหลายประเทศไมเพยงพอส าหรบบรษทขนาดใหญ และการก าหนดโรงงานการผลตในหลายประเทศกไมเพยงพอทจะแขงขนในตลาดโลก ดงนน ทศทางการเปลยนแปลงไปสระดบโลกหรอบรรษท

88

นานาชาต ซงมทศนะทวา ตลาดโลกเปนตลาดเดยว (ไรพรมแดน) หรอหมายถง มาตรฐาการออกแบบผลตภณฑและกลยทธการโฆษณาทใชเหมอนกนทวโลก บรษทจงควรจะปรบตวสความตองการระดบโลกและระดบทองถนดวย ตวอยาง บรษทอเมรกนเอกซเพรส เปนบรษททใชกลยทธโฆษณาทวโลก โดยยดหลกวา สมาชกมสทธพเศษ ดงนน ถามการปรบขาวสารส าหรบแตละประเทศ หรอแมแตในประเทศใดประเทศหนงในประเทศไทยกตองใชขาวสารเหมอนสหรฐอเมรกา แตในขณะเดยวกนโฆษณาบางชดกอาจจะเนนความเปนไทยดวย

ในขณะทหลายธรกจมงทจะเปนธรกจระดบโลก ซงตองการทจะพฒนาผลตภณฑพรอมทงค านงถงความเปนระดบโลกโดยเฉพาะตลาดในอเมรกาเหนอ เอเชย และยโรปตะวนตก โดยทวไปการตดสนใจเชงกลยทธจะเกยวของกบระดบโลกสวนรวม แตยทธวธอาจปรบปรงใหเหมาะสมกบสภาพแวดลอมของทองถนและในแตละประเทศบคลากรจะสามารถพฒนาตวเองสการบรหารจดการในระดบสงขน นอกจากนบรษทระดบโลกในประเทศตางๆ จ าเปนจะตองมการรวมมอกนเชงกลยทธ

ประเดนดานจรยธรรมในการผลต-การปฏบตการนานาชาต (Ethical issues in multinational operations) ประเดนดานจรยธรรมในธรกจตางประเทศควรทจะไดรบความสนใจพเศษ ในกรณการใหสนบนในตางประเทศเปนเรองท ยงมการถกเถยงกนอยางตอเนองในสหรฐอเมรกา และส าหรบผบรหารของบรรษทนานาชาตในปค.ศ.1977 ไดมการออกกฎหมายเกยวกบการปฏบตดานการใหสนบนในตางประเทศ (The Foreign Concept Practices Act) ซงในกฎหมายฉบบนระบวา เปนเรองผดกฏหมายส าหรบบรษทและผบรหารทมการใหสนบนในตางประเทศ รวมทงการใหคาคอมมชชนแกเจาหนาทตางประเทศ เพอตอบแทนในการใหความสะดวกกบธรกจ โดยมบทลงโทษส าหรบผทมสวนรวมในการกระท าเชนนน

วฒนธรรมจะเกยวของกบพฤตกรรมดานจรยธรรมวาสงใดถกหรอส งใดผด ซงจะมความแตกตางกนในแตละประเทศ การกระท าทดปกตธรรมดาและคนเคยในวฒนธรรมหนง แตบางวฒนธรรมอาจจะถอวาไมมจรยธรรมหรอผดกฎหมายกได บางวฒนธรรมการใหสนบนอาจเปนทยอมรบวา เปนสวนหนงของการตดตอทางการคา เชน วฒนธรรมของเอเชย แอฟรกา ลาตนอเมรกา หรอตะวนออกกลาง ถาหากธรกจไมเขาใจวฒนธรรม จรยธรรม และกฎหมายของทองถน กหมายความวา ธรกจไมมความพรอมในการทจะลงทนท าธรกจระหวางประเทศ จากงานวจยพบวา มคณคา 5 ประการทควรยดถอคอ (1) ความเมตตากรณา (Compassion) (2) ความยตธรรม (Fairness) (3) ความซอสตย (Honesty) (4) ความรบผดชอบ (Responsibility) (5) การใหความเคารพนบถอ (Respect for others) ซงคณคาดานความถกตองเหลานควรมอยในจตใจมนษย

วฒนธรรมและการเปลยนแปลงของโลก (Culture and global diversity) วฒนธรรม (Culture) เปนรปแบบพฤตกรรมและความสมพนธของสงคม ซงก าหนดลกษณะของสงคมและก าหนดความแตกตางของสงคมหนง วฒนธรรมประกอบดวย บรรทดฐานหรอแบบอยาง (Norms) ความเชอ (Beliefs) ประเพณ (Custom) ซงบคคลเรยนรจากสงคมและก าหนดเปนคานยมในวฒนธรรม (Culture value) วฒนธรรมแตละแหงจะมคานยมแตกตางกน เพอความเขาใจวฒนธรรม

89

จงควรตองถายทอดความเชอ คานยม และแบบแผนพฤตกรรมสประชาชน บคคลทตองเดนทางสประเทศอนทมวฒนธรรมแตกตางจากประเทศตนอยางมาก อาจไมสามารถปรบตวใหเขากบแบบแผนของวฒนธรรมนนๆได จงอาจเกดลกษณะทเรยกวา การชอกวฒนธรรม (Culture shock) ซงเปนความรสกสบสน ความไมสะดวกสบาย เพราะไมคนเคยกบวฒนธรรมนนๆ เนองจากแบบแผนพฤตกรรมในวฒนธรรมหนงอาจแตกตาง และมความหมายไปคนละอยางกบแบบแผนพฤตกรรมของอกวฒนธรรมหนงอยางเดนชด ดงนนในการท าธรกจและการบรหารธรกจจ าเปนตองเรยนรและท าความเขาใจถงความแตกตางดานสงคมและวฒนธรรมของแตละประเทศ ซงจะชวยใหเกดความพอใจ หรอความสะดวกในการท าธรกจมากขน ในทางตรงขาม ถาธรกจไมสนใจความรสกไมพอใจดานวฒนธรรมของอกฝายหนง อาจท าใหการตดตอทางธรกจหรอการด าเนนธรกจลมเหลวไดเชนเดยวกน

ทศนะทแพรหลายของวฒนธรรม (Popular dimensions of culture) นกทองเทยวจะจดจ าและระลกถงสงทท าใหเกดความประทบใจ แมวาสงนนจะท าใหเกดการชอก (Shock) กบวฒนธรรมทแตกตางกตาม สงทแพรหลายเกยวกบวฒนธรรมซงเราควรจดจ ามกจะเกยวของกบดาน (1) ภาษา (Language) (2) การใชชองวาง (Use of space) (3) ความตรงตอเวลา (Time orientation) (4) ศาสนา (Religion) (5) บทบาทดานสญญา (Role of contract) โดยมรายละเอยดดงน

1. ภาษา (Language) มการใชภาษาทแตกตางกนทวโลก แมแตภาษาเดยวกนกยงมการใชแตกตางกนในแตละประเทศ เชน ภาษาองกฤษ ทใชในประเทศองกฤษ สหรฐอเมรกา และออสเตรเลย จะมความแตกตางกนหรอแมแตภาษาทองถนกอาจมระดบของความเขาใจและการรบรทไมเหมอนกน โดยเฉพาะอยางยงคนทใชภาษาของประเทศอนเปนภาษาท 2 อาจมความเขาใจไดไมเทากบคนทเปนเจาของภาษา ดงนน การรและเขาใจภาษาตางประเทศเปนอยางดจงมความส าคญ และควรมการฝกอบรมส าหรบผบรหารธรกจระดบโลก เพอใหมความรเกยวกบภาษานนๆ อยางแทจรง

2. การใชชองวาง (Use of space) ชองวางหรอระยะหางระหวางบคคลในการสนทนาตดตอกนจะมความแตกตางกนในแตละวฒนธรรม ชาวอาหรบและชาวลาตนอเมรกนจ านวนมาก ชอบทจะตดตอสนทนากนดวยชองวาง (ระยะหาง) ทคอนขางใกลกวามาตรฐานทชาวอเมรกนใช ซงเปนอกเรองหนงทตองท าความเขาใจ และในบางวฒนธรรมจะใหความส าคญในเรองระยะหางของผสนทนามาก เชน ญปน

3. ความตรงตอเวลา (Time orientation) ในแตละวฒนธรรมจะใหความส าคญกบการรกษาเวลาแตกตางกน บางวฒนธรรมจะมองวาเปนการไมสภาพถาไปถงทนดหมายตรงตามเวลาพอด แตในบางวฒนธรรมจะพอใจกบการตรงตอเวลา

4. ศาสนา (Religion) เปนสงทมความแตกตางดานวฒนธรรมเชนเดยวกน เพราะศาสนาจะมอทธพลตอชวตความเปนอยของประชาชน และมผลกระทบตอการท าธรกจเปนอยางมาก เชน

90

เครองแตงกาย อาหาร พฤตกรรมการตดตอสมพนธกน ศาสนาเปนแหลงของการสอนจรยธรรมและศลธรรมใหแกบคคลและสถาบนตางๆ นกทองเทยวและนกธรกจควรใหความส าคญตอพธกรรม วนส าคญทางศาสนา และความคาดหวงอนๆทมตอศาสนาในแตละประเทศ

5. บทบาทดานสญญา (Role of contracts) วฒนธรรมท าใหเกดความแตกตางกนในเรองสญญาและขอตกลงในสหรฐอเมรกาหมายถง การตกลงขนสดทาย และตองท าเปนลายลกษณอกษร แตในประเทศอนๆ เชน ประเทศจน สญญาอาจหมายถง จดเรมตนของการตกลง

สภาพแวดลอมระหวางประเทศ สภาพแวดลอมระหวางประเทศ (International environment) เปนสภาพแวดลอมทง

ภายในและภายนอกประเทศ ซงมอทธพลตอการบรหารจดการขององคการทท าธรกจมากกวาหนงประเทศ แตอยางไรกตามปจจยทมอทธพลตอการบรหารจดการภายนอกประเทศในประเทศทเปนส านกงานใหญ (Home country) ทส าคญม 4 ปจจยคอ (1) เศรษฐกจ (2) การเมองและกฎหมาย (3) สงคมวฒนธรรม (4) เทคโนโลย โดยมรายละเอยดดงน

1. สภาพแวดลอมดานเศรษฐกจระดบโลก (Environment in the global economy) องคการทท ากจกรรมภายในประเทศใดประเทศหนงจะตองใชทรพยากรหรอขายผลตภณฑไปยงอกประเทศหนง ซงมผลทงอทธพลดานเศรษฐกจของประเทศนนและตางประเทศ และเพอใหเขาใจถงรปแบบระบบเศรษฐกจของประเทศทเปนเจาบาน (Host country) ผบรหารจะตองพจารณาถง (1) การพฒนาเศรษฐกจ (2) โครงสรางสาธารณปโภค (3) ดลการคาและดลการช าระเงน (4) อตราแลกเปลยนทางการเงน (5) การจดหาทรพยากรในประเทศทเปนเจาบาน

การทบรษทจะกลายมาเปนบรรษทขามชาต (Transnational Corporations) นนไมใชเรองงาย เพราะสภาพแวดลอมของธรกจระดบโลกเปนสงทซบซอนและมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา (Dynamic) ผบรหารระดบโลกจะตองเขาใจและตองท าใหประสบความส า เรจในการเกยวของกบความแตกตางอยางมากดานเศรษฐกจ กฎหมาย การเมอง และระบบการศกษา ซงจดแขงของการด าเนนงานระดบโลกจะตองไดรบการผสมผสานใหเขากบสภาพแวดลอมของทองถนอยางแทจรง

1.1 การพฒนาเศรษฐกจ (Economic development) การพฒนาเศรษฐกจมการแพรหลายทวโลก โดยแบงเปน (1) ประเทศทพฒนาแลว (Developed countries) เรยกวา ประเทศอตสาหกรรม (Industrialized nations) คอ ประเทศทมรายไดตอหวสง (วดโดยน าผลผลตจากการผลตสนคาและบรการของประเทศหารดวยจ านวนประชากรทงหมด) ประเทศทมการพฒนาเศรษฐกจอยในระดบสง ไดแก สหรฐอเมรกา ญปน แคนาดา ออสเตรเลย ยโรป และกลมประเทศยโรปตะวนตก (2) ประเทศทมการพฒนานอย (Less-Developed Countries: LDCs) หรออาจเรยกวา ประเทศก าลงพฒนา (Developing countries) ไดแก ประเทศในแถบแอฟรกา อเมรกา และเอเชยบางประเทศ (3)ประเทศโลกทสาม (Third world nations) ซงเปนประเทศทมรายไดตอหวต า และมระดบอตสาหกรรมนอย (4) ประเทศอตสาหกรรมใหม (Newly Industrialized Countries:

91

NICs) เปนประเทศทมการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจรวดเรวมาก ซงเปนผลจากการสงออกสนคาอตสาหกรรมจ านวนมาก ไดแก กลม LDCs บางประเทศ เชน ไตหวน เกาหลใต และฮองกง

ผบรหารในอตสาหกรรมระดบโลกจะไดรบผลกระทบจากความสามารถในการจดหาทรพยากรธรรมชาตขององคการ ซงอาจจะถกละเลยโดยประเทศ LDCs อกทงแรงงานในประเทศ LDCS มแนวโนมจะมขนาดใหญ แตเปนแรงงานทมทกษะนอย ซงระดบรายไดจะเปนสงทส าคญในการพจารณาถงวธการและขนาดของประเทศไทยในการผลตสนคาและบรการขององคการ ในกลมประเทศ LDCs จะมรายไดตอหวต า ซงเปนขอจ ากดความสามารถในการซอผลตภณฑ เชน อเลคทรอนคส รถยนต แตเปนโอกาสส าหรบตลาดผลตภณฑประเภทสนคาอปโภคบรโภค

1.2 โครงสรางพนฐาน (สาธารณปโภค) (Infrastructure) เปนสงซงสนบสนนกจกรรมทางเศรษฐกจตางๆของประเทศ ประกอบดวย เครอขายการขนสง ไฟฟา น าประปา ถนน โรงพยาบาล การศกษา การตดตอสอสาร ธนาคาร ไปรษณย และสงอ านวยความสะดวกอนๆตลอดจนระบบทใหบรการขนพนฐานของพนกงานและความตองการ สงเหลานจะก าหนดขอบเขตในการพฒนาเศรษฐกจของทองถน และประกอบเปนปจจยดานเศรษฐกจทมอทธพลตอความสามารถขององคการทจะท าใหธรกจประสบความส าเรจ ซงสาธารณปโภคของประเทศทพฒนาจะทนสมย และสามารถใหการสนบสนนกจกรรมขององคการไดด

1.3 ดลการคา (Balance of trade) และดลการช าระเงน (Balance of payments) ดลการคา (Balance of trade) เปนการวดดานการเงนถงความแตกตางระหวางมลคาการน าเขาและมลคาการสงออกสนคาของประเทศใดประเทศหนง สวนดลการช าระเงน (Balance of payment) เปนการวดดานการเงนของความแตกตางระหวางเงนไหลเขาและเงนไหลออกของผลตภณฑและเงนทนของประเทศใดประเทศหนง ซงเปนสงส าคญส าหรบผบรหารทท าธรกจในตางประเทศจะตองศกษาถงดลการคาและดลการช าระเงน ถาดลการช าระเงนขาดดลแสดงวา มเงนไหลออกมากกวาเงนไหลเขา ดงนน ประเทศจะตองมการขยายการคาระหวางประเทศ เมอเกดความไมสมดลของดลการคาและดลการช าระเงนขน รฐบาลจะตองใชความสามารถในการสงสนคาหรอเคลอนยายเงนระหวางประเทศ

1.4 ปญหาอตราแลกเปลยนทางการเงน (Currency issues) อตราการแลกเปลยนทางการเงน เปนอตราแลกเปลยนของประเทศหนง ซงสามารถแลกเปลยนเงนตราของอกประเทศหนง เมอองคการขายสนคาหรอบรการในประเทศอนจะไดรบเงนตราของประเทศนน และเปลยนการจายเงนเปนสภาพคลองของประเทศทเปนส านกงานใหญ (Home country) ถาอตราแลกเปลยนมการเปลยนแปลงหมายความวา ราคาผลตภณฑกจะขนลงตามอตราแลกเปลยนน การขนลงของอตราแลกเปลยนจงมผลกระทบตอก าไรและความสามารถในการขายผลตภณฑในตางประเทศ

ปญหาขององคการทตองพจารณาเกยวกบกจกรรมการจายเงนตามอตราแลกเปลยนในประเทศทเปนส านกงานใหญ (Home country) คอ การแลกเปลยนเงนตราในทองถน ซงการแลกเปลยนเงนตราทไมคลองตว (Blocked currency) เปนสภาพทางการเงนทไมสามารถไถถอนได

92

ในตลาดการเงนระหวางประเทศ สวน Hard currency เปนเงนตราทสามารถแลกเปลยนกบเงนตราสกลอนไดอยางเสร เชน เงนดอลลาร เงนปอนด และเงนเยน ตวอยาง เงนตราของประเทศจนถอวา เปนการแลกเปลยนเงนตราทไมคลองตว (Blocked currency) เพราะเปนประเทศทไมไดเขารวมในกองทนการเงนระหวางประเทศ (International Monetary Fund: IMF) ซงเปนองคการทจดการระบบการเงนระหวางประเทศ มลคาของเงนของประเทศทไมไดเปนสมาชกยากทจะพจารณาความสมพนธกบประเทศทเปนสมาชก ธรกจซงมการด าเนนกจการในประเทศทมการแลกเปลยนเงนตราทไมคลองตว (Blocked currency) จะไมสามารถจายเงนตราของประเทศทเปนส านกงานใหญ (Home country) หรอล าบากในการจะแลกเปลยนกนในตลาดโลก

1.5 การจดหาทรพยากร (Resource availability) เปนลกษณะดานเศรษฐกจซงมผลกระทบตอประสทธผลและประสทธภาพในตลาดโลก ประเทศทพฒนาจะงายตอการทจะเขาถงทรพยากรทางดานแรงงานทมความช านาญ การเงน และวตถดบ ตลอดจนทรพยากรธรรมชาตของประเทศเหลานน เชน ปาไม แรธาต ซงสามารถตอบสนองไดทงในประเทศและตางประเทศ การเคลอนยายสนคาน าเขาจะมผลกระทบตอดลการคา แตอยางไรกตามในบางประเทศจะล าบากตอการทจะประเมนคณภาพของทรพยากร ดงนน องคการทเขาสตลาดระดบโลกใหมจะตองมความยดหยนและมนวตกรรม เพอการจดหาทรพยากร

2. สภาพแวดลอมดานการเมองและกฎหมาย (Political and legal environment) ภายใตสภาพแวดลอมระหวางประเทศ รฐบาล นโยบายการเมอง และกฎหมายของทงประเทศทเปนส านกงานใหญ (Home country) และประเทศทเปนเจาบาน (Host country) ลวนแตมอทธพลตอการปฏบตการขององคการ ซงเปนสงทผบรหารในธรกจระดบโลกจะตองพจารณาถง ประกอบดวยอทธพลดานตางๆ คอ (1) ความเสยงดานการเมอง (2) กฎหมายและขอก าหนดตางๆ (3) การควบคมทางการคา (4) การกดกนทางการคา โดยมรายละเอยดดงน

2.1 ความเสยงดานการเมอง (Political risk) เปนแนวโนมซงเปาหมายระหวางประเทศขององคการ การปฏบตการ หรอการลงทน มอปสรรคจากการเมอง กฎหมาย นโยบาย ขอก าหนด หรอการกระท าตางๆจากรฐบาลของประเทศทเปนเจาบาน (Host government) อปสรรคทส าคญคอ (1) การเปนเจาของโดยรฐบาล (Expropriation) ซงเปนการครอบครองทรพยสนธรกจโดยรฐบาลของประเทศทเปนเจาบาน โดยไมไดใหคาตอบแทนแกเจาของกจการ (2) การเปนเจาของกจกรรมของประเทศ (Nationalization) เปนลกษณะหนงของการเปนเจาของกจการโดยรฐบาลของประเทศทเปนเจาบาน (Host government)

2.2 กฎหมายและขอก าหนดตางๆ (Laws and regulations) กฎหมายแตละประเทศจะมความแตกตางกนอยางมาก ธรกจตางๆจะตองปฏบตตามกฎหมายของประเทศทเปนเจาบาน (Host country) ทบรษทเขาไปท าธรกจ ยงกฎหมายของประเทศทเปนส านกงานใหญ (Home country) และกฎหมายของประเทศทเปนเจาบาน (Host country) มความแตกตางกนมากเทาใด กยงท าใหธรกจตองเผชญปญหาและอปสรรคมากขนเทานน ปญหาดานกฎหมายในธรกจจะเปน

93

อปสรรคตอการเขาไปลงทนในประเทศนน รวมทงมการเจรจาตกลงและท าสญญาตางประเทศ การปกปองสทธบตร เครองหมายการคา ลขสทธ การรวมลงทน ตลอดจนการกดกนดานการแลกเปลยนเงนตราระหวางประเทศ รวมทงกฎหมายในทองถนและขอหาม ซงก าหนดการควบคมทรพยากรและปจจยส าคญ รฐบาลของประเทศทเปนเจาบาน (Host country) มกจะออกกฎหมายเกยวกบการโฆษณา ความปลอดภยของผลตภณฑ ปายฉลากผลตภณฑ และอนๆ ซงจะมผลกระทบตอความสามารถในการจดกจกรรมของประเทศนน หรอเปนกฎหมายเกยวกบการปองกนอตสาหกรรมในทองถน

2.3 การควบคมทางการคา (Trade controls) ในตลาดระดบโลกทกประเทศมสทธทจะควบคมการมสวนรวมในการคา หลายประเทศตองการทจะคมครองอตสาหกรรมของประเทศจากคแขงระหวางประเทศ ดงนนเขาจะสรางก าแพงภาษตางๆและมนโยบายใหประชาชนซอเฉพาะสนคาภายในประเทศเทานน โดยมการควบคมทางการคาในดาน (1) ภาษ (Tariffs) เปนภาษหรออากรทรวบรวมโดยรฐบาลในผลตภณฑ ซงน าเขาในประเทศ (2) โควตาน าเขา (Import quota) เปนเงอนไขทางกฎหมายของผลตภณฑชนดใดชนดหนง ซงระบจ านวนทสามารถน าเขาในประเทศได (3) เงอนไขการสงออกโดยสมครใจ (Voluntary export restraints) เปนขอก าหนดซงประเทศหนงยอมรบการสงออกผลตภณฑประเภทใดประเภทหนงไปยงประเทศอน เงอนไขนเกดขนเมอประเทศตองการลดระดบการน าเขาจากประเทศอน โดยขอความรวมมอจากผรวมท าการคาเพอก าหนดจ านวนผลตภณฑซงเปนการขอรองทเปนทางการ โดยไมใชอ านาจทางกฎหมายประเทศทตองการเลยงการควบคมทางการคาทเปนทางการ เชน การก าหนดโควตาหรอภาษน าเขา จงใชเงอนไขการสงออกโดยสมครใจแทน

บางประเทศใชวธการควบคมทางการคาทเรยกวา การสงเสรมใหซอสนคาในประเทศ หรอโดยการขอรองใหองคการของรฐและเอกชน ตลอดจนผบรโภคซอสนคาจากผผลตหรอผขายในประเทศทองถน

2.4 การกดกนทางการคา (Trade blocks) ประเทศทท าการคากบประเทศทมนโยบายการควบคมทางการคา จะตองเผชญกบอปสรรคทางการคา ไดแก ภาษ โควตาน าเขา และกฎหมายอนๆ ตวอยาง ในสหรฐอเมรกาใชการกดกนทางการคาโดยขยายไปยงอเมรกาเหนอ การกดกนทางการคาอนๆ ประกอบดวย กลมประชาคมยโรป (European Community: EC) ตลาดรวมอเมรกากลาง (Central American Common Market) สมาคมประชาชาตแหงเอเชยตะวนออกเฉยงใต (Association of South East Asian Nations: ASEAN) กลมประชาคมแอฟรกาตะวนออก (East African Community) และสมาคมการรวมกลมของประเทศในลาตนอเมรกา (Latin American Integration Association: LAIA)

3. แรงกดดนดานสงคมวฒนธรรม (Sociocultural forces) เปนปจจยทมผลกระทบตอองคการประกอบดวยทศนคต (Attitudes) คานยม (Values) พฤตกรรม (Behaviors) และความเชอถอ (Beliefs) ของบคคลในเขตภมศาสตรตางๆ ซงปจจยเหลานจะแตกตางกนในแตละประเทศ

94

โดยเฉพาะลกษณะดานวฒนธรรมซงจะมอทธพลตอลกคา พนกงาน ผขายปจจยการผลต และแมแตขอก าหนดของรฐบาล ซงมอทธพลตอการปฏบตการขององคการ ปจจยดานสงคมและวฒนธรรมประกอบดวย (1) ขอบเขตของอ านาจ (Power distance) (2) การหลกเหลยงความไมแนนอน (Uncertainty avoidance) (3) ความเปนปจเจกบคคล (Individualism) (4) ความสนใจในเรองเวลา (Time orientation) (5) ความแขงแกรงและความนมนวล (Masculinity Femininity)

3.1 ขอบเขตของอ านาจ (Power distance) เปนขอบเขตซงบคคลยอมรบวา บคคลในองคการมระดบของอ านาจทแตกตางกน (Power distance) หรอเปนมตทางวฒนธรรมซงใชวดวา ผบรหารสามารถมอทธพลตอผใตบงคบบญชาในระดบรองลงไปในระดบสงหรอต า หรอเปนขอบเขตซงบคคลในสงคมยอมรบการกระจายอ านาจทไมเทาเทยมกน ในประเทศทมขอบเขตของอ านาจสง เชน ฟลปปนส เมกซโก อนเดย และบราซล

3.2 การหลกเลยงความไมแนนอน (Uncertainty avoidance) เปนขอบเขตซงบคคลยอมรบวฒนธรรมหรอหลกเลยงความไมแนนอน การหลกเลยงความไมแนนอนนเปนทศนะดานวฒนธรรมของ Geert Hosfstede ในการวเคราะหสงคมซงเกยวของกบขอบเขตทสมาชกในสงคมรสกไมสบายใจและพยายามทจะหลกเลยงสถานการณ หรอมโครงสรางแตไมชดเจน หรอไมสามารถคาดคะเนได เปนระดบทบคคลรสกวามอปสรรคเมอเผชญกบความคลมเคลอหรอความไมแนนอน ประเทศทหลกเลยงความไมแนนอน เชน ประเทศกรซ โปรตเกส เปร และฝรงเศส เมอพนกงานตองการความมนคงในการท างาน เขาจะตองการกฎระเบยบทก าหนดเปนลายลกษณอกษรไวเพอเปนแนวทางในการปฏบตงาน และพฒนาความช านาญภายในขอบเขตการท างานทแคบ สวนประเทศอนเดย เดนมารก สหรฐอเมรกา และองกฤษ การหลกเลยงความไมแนนอนจะต า ดงนน พนกงานจะมความเสยงมากขน ตองการกฎระเบยบทเปนลายลกษณอกษรนอย และตองการพฒนาขอบเขตความเปนผเชยวชาญในการท างานไดมากขน

3.3 การมงความส าคญทความเปนปจเจกบคคล (Individualism) เปนระดบทบคคลคาดหวงวาจะสามารถหาเลยงตวเองและครอบครวได สงคมทมความสามารถในการหาเลยงตวเองและครอบครวไดสง ไดแก สหรฐอเมรกา ออสเตรเลย องกฤษ และเนเธอรแลนด ซงบคคลจะรสกเปนอสระทจะเคลอนยายแรงงานจากนายจางคนหนงไปยงอกคนหนง และเชอวา แตละบคคลมความรบผดชอบในการตดสนใจของตนเองและสวสดภาพในการตดสนใจหาเลยงตวเองได ในทางตรงขาม ประเทศเวเนซเอลา ไตหวน เมกซโก และกรซ มความสามารถในการหาเลยงตวเองไดนอยกวากลมประเทศทกลาวมาแลว

3.4 ความสนใจในเรองเวลา (Time orientation) เปนลกษณะของวฒนธรรมทเกยวกบเรองเวลาในบางวฒนธรรม เชน ประเทศฮองกง จน ญปน จะสนใจและใหความส าคญกบเร องของอนาคต (Long-term orientation) ท างานเพอสะสมและออมเงน ซงตางจากสงคมในประเทศฝรงเศส รสเซย และแอฟรกาตะวนตก ทมมมมองเกยวกบเวลาในลกษณะเปนระยะสนๆเฉพาะเรองในปจจบน (Short-term orientation)

95

3.5 วฒนธรรมในลกษณะความแขงแกรง/ ความนมนวล (Masculinity / Femininity) เปนระดบการรกษาผลประโยชน การแขงขน และลกษณะเดนดานวตถนยมในสงคม ประเทศทมวฒนธรรมในลกษณะความแขงแกรง เชน อตาล ญปน เมกซโก และเวเนซเอลา บคคลในสงคมนจะมทศนะการท างานในรปของเงน การยอมรบและสถานะการท างานสง ในทางตรงขามประเทศตางๆ เชน ไทย ฟนแลนด ยโกสลาเวย และสวเดน ถอวามวฒนธรรมในลกษณะความนมนวล บคคลในสงคมเหลานจะค านงถงความพงพอใจในการท างาน (Job satisfaction) และความมนคงในการท างาน (Security) หรออาจถอวาเปนแนวทางของวฒนธรรมซงอยในกรอบการพจารณาของ Geert Hosfstede เพอใชในการวเคราะหสงคมเกยวกบการขยายตวของสงคม โดยเนนวฒนธรรมในลกษณะความแขงแกรง (Masculine society) เชน ความส าเรจ การแขงขน และดานวตถนยม มากกวาการวฒนธรรมในลกษณะความนมนวล (Feminine society) เชน ความอดทน ความนงเฉย ความรวมแรงรวมใจ และความรสกเหนอกเหนใจ

4. แรงกดดนดานเทคโนโลย (Technological forces) ลกษณะของสภาพแวดลอมระหวางประเทศ ซงมผลตอการบรหารจดการระดบโลก คอ ผลกระทบดานแรงกดดนจากเทคโนโลย องคการในบางประเทศจะมความสามารถทางเทคโนโลยสง มการพฒนาและการประยกตใชเทคโนโลยทกาวหนา (อยในรปของกระบวนการ อปกรณ และทกษะตางๆ) ซงจะชวยใหองคการสามารถแขงขนในตลาดโลกไดมประสทธผลยงขน และเปนเครองมอทางการแขงขนทมประสทธผลในการเขาสตลาดตางประเทศ ดวยเหตน การเคลอนยายเทคโนโลย (Technology transfer) จงเปนการใชเทคโนโลยรวมกน (Sharing technology) รวมทงเทคโนโลยดานบคคลทองคการมอย ธรกจทมขอบเขตขามชาตจะตองใชทรพยากรและลกคา ซงตองการการเคลอนยายเทคโนโลยจากทองถนไปยงตางประเทศ รฐบาลของประเทศทเปนเจาบานมกจะตอตานการใชเทคโนโลยรวมกน (Share) ซงคแขงขนเขามาแขงขนในอตสาหกรรมในประเทศ รฐบาลของประเทศทเปนส านกงานใหญ (Home Country) จะมการตอตาน โดยกลาววา องคการธรกจขามชาตทเขามาในประเทศควรจะลงทนในกจกรรมการวจยและพฒนาในประเทศทเปนเจาบาน (Host country) ตลอดจนแสวงหาความรความช านาญดานเทคโนโลยคางๆ ในบางกรณรฐบาลอาจจะก าหนดการกดกนเทคโนโลยทสงออก เพอความมนคงของประเทศ

ในขณะเดยวกนองคการทพฒนาหรอปรบปรงเทคโนโลยตองการทจะคมครองการลงทนและขอไดเปรยบทางการแขงขน เพอการคมครองทางกฎหมาย เชน ลขสทธ และสทธบตร เพอชวยเหลอการไมมสทธในการเคลอนยายเทคโนโลย (Unauthorized technology transfer) บางประเทศไมไดระลกถงการปองกนดานกฎหมายจากประเทศอนและไมมปฏกรยาโตตอบจากธรกจภายในประเทศในการเคลอนยายเทคโนโลยเขาประเทศ จงอาจถกบงคบใหปฏบตตามขอตกลงของผลตภณฑซงมลขสทธ หรอสทธบตรจากคแขงขนตางประเทศ

การเอาชนะอปสรรคดานการเคลอนยายเทคโนโลยของธรกจระหวางประเทศ จากการแขงขนทมประสทธผลยงขนทวโลก ผบรหารควรรวมมอกบผเปนหนสวนในทองถนทเตมใจจะมการ

96

รวมมอกนทางเทคโนโลย โดยการท าสญญารวมมอกนในรปของการใหสมปทาน ตวอยาง บรษท ฮนได ในเกาหลใต เรมตนการสรางโรงงานภายใตสมปทาน โดยการรวมมอกนทางเทคนคกบบรษทกอน ตอมาฮนไดไดใหสมปทานดานเทคโนโลยในประเทศอนถง 30 ประเทศและก าหนดชอสนคาเพอการสงออกขนมาเอง การเคลอนยายเทคโนโลยภายในเปนสงส าคญส าหรบธรกจระดบโลก เทคนคเพอการเคลอนยายภายในประกอบดวย (1) การวจยและพฒนา (2) การก าหนดหนวยพฒนาและวจยสวนกลาง เพอพฒนาเทคโนโลยซงสามารถใหความรวมมอกนระหวางหนวยธรกจและสาขา (3) การสงพนกงานไปยงประเทศตางๆ เพอฝกอบรม (4) การสรางหนวยงานเฉพาะ เพอปรบปรงเทคโนโลยเดมใหเหมาะสมกบความตองการของแตละประเทศ

แนวคดการบรหารจดการในกจกรรมระดบโลก การพจารณาวา องคการจะเขาสประเทศทเปนเจาบาน (Host country) นน ผบรหารบรรษท

นานาชาต มแนวคดดานการบรหารจดการในกจกรรมระดบโลก 3 แนวคดทจะน าไปใชในการปฏบตการระหวางประเทศ คอ (1) การนยมวฒนธรรมของตนเอง (Ethnocentric management) (2) การครอบง าโดยตางชาต (Polycentric management) (3) การผสมวฒนธรรม (Geocentric management) โดยมรายละเอยดดงน (ศรวรรณ เสรรตนและคณะ. 2545: 443-444)

1. การนยมวฒนธรรมของตนเอง (Ethnocentric management) เปนแนวคดการบรหารจดการเกยวกบการยดถอคานยมและความสนใจของกลมตนเอง (ประเทศแม) (Parent company) วาเหนอกลมอน และเชอวาการด าเนนงานในประเทศตนเองควรน าไปใชในตางประเทศดวย (Daniels and Radebaugh.2001: 776) โดยเชอวา วฒนธรรมของตนเองดทสด จงน าหลกการบรหารแบบเดยวกนไปใชกบบรษทสาขาทตงอยในประเทศตางๆ เนองจากมความเชอวา ชาตพนธนยมหรอวฒนธรรมตนเองดทสด

แนวความคดนผบรหารของประเทศทเปนเจาบาน (Host country) จะมการควบคมการบรหารจดการทางการตลาด การเงน ทรพยากรมนษย และปจจยส าคญอนๆนอย ผบรหารในประเทศทเปนส านกงานใหญ (Home country) จะใชมาตรฐานการปฏบตงานในทกๆ ทองถนทวโลก แนวคดนจะชวยใหผบรหารของประเทศแมมการควบคมการปฏบตงานของประเทศทเปนเจาบาน (Host country) ไดด

2. การครอบง าโดยตางชาต (Polycentric management) เปนลกษณะของบคคลหรอองคการซงจะมความแตกตางกนในแตละประเทศ ซงจ าเปนตองเกยวของกบการตดสนใจในการบรหารของผบรหารในทองถน (Daniels and Radebaugh.2001: 783) หรอเปนแนวคดการบรหารจดการเกยวกบผบรหารในประเทศทเปนส านกงานใหญ (Home country) โดยอนญาตใหผบรหารสาขาทตงอยในประเทศอนสามารถตดสนใจไดดวยตนเอง เพอตอบสนองความตองการและแรงกดดนของสภาพแวดลอมในทองถนนนๆ (Bovee and others.1993: G-11) ซงเปนการเปดรบวฒนธรรมทหลากหลาย

97

แนวคดนเปนผลจากการปฏบตงานของผบรหารในทองถน ซงกระท าธรกจและตดสนใจโดยไมตองอาศยการตดสนใจและการอนมตของส านกงานใหญ วธนจะท าใหการปฏบตการรวดเรว แตเปนการปองกนไมใหประเทศแมพฒนาและใชกลยทธระดบโลก (Global strategy) ซงบางครงตองการความรวมมอระหวางหนวยงานหนวยธรกจในประเทศตางๆ วธนอาจมผลเสยตอความสามารถขององคการทจะใชทรพยากรมนษยใหมประสทธผลมากทสด และผบรหารในทองถนจะมทกษะเฉพาะการแกปญหาในทองถนนน

3. การผสมวฒนธรรม (Geocentric management) เปนการด าเนนการโดยยดหลกการผสมกนระหวางประเทศทเปนเจาบาน (Host country) กบประเทศทเปนส านกงานใหญ (Home country) (Daniels and Radebaugh.2001: 778) หรอเปนแนวคดการบรหารจดการซงผบรหารยดการปฏบตการระหวางประเทศ (International operations) หรอเปนแนวคดการบรหารจดการทมงทตลาดทวโลกและไมไดมงทประเทศใดประเทศหนง

แนวคดนไมไดมงทงประเทศทเปนส านกงานใหญ (Home country) หรอประเทศทเปนเจาบาน (Host country) แตผบรหารระดบสงจะพจารณาเปาหมาย แผน และการท างานขององคการในวงกวาง ซงใชกนทวโลก ผบรหารทเหมาะสมทสดจะไมค านงถงความเปนชาตใดชาตหนง หรอทองถนใดทองถนหนง ทงนจะไดรบการคดเลอกจากทกษะและความสามารถทเหมาะสม หนวยงานตางๆ มการตดตอกนโดยแผนรวมทสามารถตอบสนองความตองการของทองถน และการท างานขององคการทงหมด แมวาแนวคดนจะมความซบซอนทสดใน 3 แนวคด แตกเปนแนวคดทชวยใหการจดสรรทรพยากรมประสทธผลสงสด โดยไมค านงถงแหลงทเปนจดเรมตนหรอประเทศใดประเทศหนง

หนาทการบรหารจดการในธรกจระหวางประเทศ การใชหนาทการบรหารจดการ ซงประกอบดวย (1) การวางแผน (2) การจดองคการ (3)

การน า (4) การควบคม ในธรกจระหวางประเทศนนจะมความแตกตางกนในธรกจทมขอบเขตในประเทศและธรกจตางประเทศ (ศรวรรณ เสรรตนและคณะ. 2545: 446-448) โดยมรายละเอยดดงน

1. การวางแผนในบรรษทนานาชาต (Planning in the Multinational Corporation: MNCs) การวางแผนจะเรมตนจากการก าหนดวตถประสงคแลว จงเลอกกลยทธ นโยบาย โปรแกรม และกระบวนการ เพอใหบรรลวตถประสงคนน กจกรรมส าคญของ MNCs คอ การประเมนโอกาสและอปสรรคจากสภาพแวดลอมภายนอก ซงเปนงานทซบซอน ส าหรบธรกจในประเทศจะยงมความซบซอนมากขน เนองจากมความแตกตางกนในตลาดโลก ตลอดจนมการปลยนแปลงในตลาดโลก

ในการวางแผนควรจะพจารณาถงอปสรรคและโอกาสจากสภาพแวดลอมภายนอกดวย เพอจะไดวางแผนใหเหมาะสมกบจดแขงและจดออนภายในธรกจ ตวอยาง ระบบการศกษาทไมดจะเปนอปสรรคตอการสรรหาพนกงานทมคณภาพ โดยทวไปการมงทวฒนธรรมแตละชวงเวลาจะมผลกระทบตอการวางแผน โดยเฉพาะทศนคตดานวฒนธรรมซงเปนทศนะในระยะเวลาสนๆ จะไม

98

สามารถน าไปใชในการวางแผนระยะยาวได นอกจากนความไมแนนอนดานการเมองและเศรษฐกจภายในประเทศ ยงเปนปจจยทท าใหการพยากรณมความยากล าบากมากขน

2. การจดองคการในบรรษทนานาชาต [Organization the Multinational Corporations (MNCs)] โครงสรางองคการก าหนดเพอใหบรรลวตถประสงคของบรษท บรษทสามารถเลอกโครงสรางไดหลากหลาย เชน อาจก าหนดต าแหนงรองประธานในระดบหวหนา ซงมความรบผดชอบในแผนกระหวางประเทศ หรอจดองคการตามขอบเขตภมศาสตร และอกวธหนงกคอ การก าหนดการจดกลมกจกรรมองคการตามสายผลตภณฑ ตวอยาง หวหนาบรษทผบรหารจะก าหนดตามสายผลตภณฑ ซงในตลาดโลกนน ธรกจ MNCs จะประสมประสานธรกจในประเทศและตางประเทศเปนโครงสรางระดบโลก แตละโครงสรางจะมขอไดเปรยบและขอจ ากด ซงบรรษทนานาชาตขนาดใหญควรระลกวา การมโครงสรางเพยงแบบเดยวอาจไมเพยงพอ ดงนน การออกแบบโครงสรางจงตองใชแบบประสมประสานกน โดยขนกบลกษณะของสภาพแวดลอมและลกษณะงาน ตาราง 5 แสดงการเปรยบเทยบระหวางการบรหารจดการของธรกจทมขอบเขตในประเทศ (Domestic enterprise) กบธรกจระหวางประเทศ (International enterprise)

หนาทการบรหารจดการ (Managerial functions)

ธรกจทมขอบเขตในประเทศ(ประเทศอตสาหกรรม) [Domestic enterprise

(industrialized country)]

ธรกจระหวางประเทศ (International enterprise)

1. การวางแผน (Planning) การเลอกสภาพแวดลอมทเปนอปสรรคและโอกาส

ตลาดของประเทศ

ตลาดทวโลก

2.การจดองคการ (Organizing) 2.1 โครงสรางองคการ 2.2 แนวคดดานอ านาจหนาท 2.3 แหลงของผบรหาร 2.4 ลกษณะผบรหาร

โครงสรางองคการในประเทศคลายคลงกน จากแรงงานของประเทศ มงความส าคญททกษะการบรหารของประเทศแม (Ethnocentric)

โครงสรางระดบโลกแตกตางกน จากแรงงานทวโลก มงความส าคญททกษะการบรหารในตางประเทศ (Geocentric)

3.การน า (Leading) 3.1 ความเปนผน าและการจงใจ 3.2 เสนทางการตดตอสอสาร

ไดรบอทธพลจากวฒนธรรมทคลายคลงกน มแนวโนมจะสน

ได ร บอ ทธพลจาก วฒนธร รม ทแตกตางกนอยางมากเครอขายระยะทางยาวมาก

4.การควบคม (Controlling) ระบบการรายงาน

ความตองการคลายคลงกน

ความตองการแตกตางกนมาก

ทมา: ศรวรรณ เสรรตน; และคนอนๆ. (2545). องคการและการจดการ. หนา 447.

99

การจดบคคลเขาท างานในบรรษทนานาชาต [Staffing in the Multinational Corporations (MNCs)] ต าแหนงหนาททไดก าหนดในโครงสรางองคการจะไดรบบรรจโดยบคคลทมคณสมบตเหมาะสม ซงจะเกยวของกบงานการจดบคคลเขาท างานดงน

(1) แหลงของความสามารถพเศษดานการบรหารจดการ (Sources of managerial talent) ผบรหารของ MNCs จะถกจ าแนกประเภทได 3 วธ คอ (1) ผบรหารจะไดรบการคดเลอกจากประเทศแม โดยมเชอชาตของประเทศทเปนส านกงานใหญ (Home country nationality) ในการบรหารจดการในธรกจตางประเทศนน ซงผบรหารเหลานจะมประสบการณและคนเคยกบนโยบายและการปฏบตการของประเทศแม (2) ธรกจจะเลอกผบรหารซงมเชอชาตของประเทศทเปนเจาบาน (Host country) ซงผบรหารเหลานจะคนเคยกบสภาพแวดลอมของประเทศ ระบบการศกษา วฒนธรรม การเมอง กฎหมาย และสภาพแวดลอมดานเศรษฐกจ ตลอดจนทราบเกยวกบลกคาในทองถน ผขายปจจยการผลต สวนราชการ ลกษณะพฤตกรรมของพนกงาน และชมชนในทองท (3) กลมของพนกงานการบรหารจดการประกอบดวย บคคลในประเทศทสาม (Third-country nationals) ซงผบรหารเหลานจะมเชอชาตทแตกตางจากประเทศแม และจะมประสบการณในการเปนหวหนาบรษทในหลายประเทศ ดงนนในการพฒนาความยดหยนซงชวยการปรบตวในวฒนธรรมตางๆผบรหารเหลานจะเปนผถายทอดลกษณะทางวฒนธรรม

(2) ปจจยทมผลกระทบตอแนวโนมในการจดบคคลเขาท างานของบรรษทนานาชาต [Factors affecting the trend in staffing Multinational Corporations (MNCs)] มดงน (1) ตนทนในการสงผบรหารไปตางประเทศมมากขน (2) บคคลในประเทศทเปนเจาบาน (Host country) (3) การใชคนของประเทศทเปนแหลงผลตสามารถชวยปรบปรงความสมพนธกบประเทศนนไดดขน ดงนนธรกจของสหรฐอเมรกาจงมแนวโนมจะมการจางงานในประเทศทเปนเจาบาน (Host country) มากกวาใชผบรหารจากประเทศแม ซงปจจยเหลานจะมทงขอดและขอเสย ธรกจอาจใชหลายอยางประสมกนได

(3) การน าในบรรษทนานาชาต [Leading in the Multinationals Corporations (MNCs)] การน าจะเกยวของกบการจงใจและการตดตอสอสาร ซงตองการความเปนผน าโดยการใชบคคลากรเพอใหบรรลวตถประสงคขององคการ

การจงใจจะตองการความเขาใจของพนกงานและสภาพแวดลอมดานวฒนธรรม ตวอยาง การบรหารจดการแบบมสวนรวม จะสามารถน าไปใชไดดในบางประเทศเทานน

การตดตอสอสารเปนปญหาในบรรษทนานาชาตซงมสาขาและประเทศตางๆ ทใชภาษาทแตกตางกน แมวาธรกจทมการปฏบตการในประเทศทเปนหลกจะตองเผชญกบปญหาการตดตอสอสาร เนองจากความแตกตางระหวางประเทศแมและสาขา แตเทคโนโลยการตดตอสอสารกไดมการปรบปรงอยางมาก เพอสงขอมลขาวสาร

(4) การควบคมในบรรษทนานาชาต [Controlling in the Multinational Corporations (MNCs)] การควบคมเปนการวดผลและแกไขการท างาน เพอใหแนใจวามการปฏบตตามแผนการ

100

ควบคม ซงจะท าใหไดรบอทธพลจากปจจยสภาพแวดลอมหลายประการทเปนเอกลกษณส าหรบธรกจนานาชาต คอ (1) รายได ตนทน และก าไร มการวดโดยใชอตราการแลกเปลยนทแตกตางกน (2) อตราการแลกเปลยนทางการเงนมการเคลอนไหวขนลงตลอดเวลา (3) การปฎบตการทางดานการบญชและการเงนจะแตกตางกนในแตละประเทศ (4) ความสบสนของการวดเกยวกบเวลาในการท างานทอาจจะลาชาท าใหเกดความแตกตางจากมาตรฐานการแกไข อยางไรกตามการน าคอมพวเตอรมาใชใหกระบวนการท างานตางๆรวดเรวขน

5. ทฤษฎเกยวกบความพงพอใจ

ความหมายของความพงพอใจ มอรส (Morse.1955: 27; 1967: 81) กลาววา ความพงพอใจหรอความพอใจตรงกบค าใน

ภาษาองกฤษวา “Satisfaction” หมายถง สงทตอบสนองความตองการขนพนฐานของมนษย เปนการลดความตงเครยดทางดานรางกายและจตใจ หรอสภาพความรสกของบคคลทมความสข ความชนใจ ตลอดจนสามารถสรางทศนคตในทางบวกตอบคคลตอสงหนง ซงจะเปลยนแปลงไปตามความพอใจตอสงนน

พฤตกรรมเกยวกบความพงพอใจของมนษย คอ ความพยายามทจะขจดความตงเครยด หรอความกระวนกระวาย หรอภาวะไมไดดลยภาพในรางกาย ซงเมอมนษยสามารถขจดสงตางๆ ดงกลาวไดแลว มนษยยอมไดรบความพงพอใจในสงทตนตองการ (เศกสทธ, 2544: 6)

อทยพรรณ สดใจ (2545: 7) ความพงพอใจ หมายถง ความรสกหรอทศนคตของบคคลทมตอ สงใดสงหนงโดยอาจจะเปนไปในเชงประเมนคาวา ความรสกหรอทศนคตตอสงหนงสงใดนนเปนไปในทางบวกหรอทางลบ

สพล (2540: 27) ความพงพอใจ หมายถง ความรสก ความคดเหนในลกษณะเชงบวกของบคคลเมอไดรบการตอบสนองความตองการหรอไดรบสงตอบแทนทคาดหวงไว

สภาลกษณ ชยอนนต (2540: 17) ไดใหความหมายของความพงพอใจไววา ความพงพอใจเปนความรสกสวนตวทรสกเปนสขหรอยนดทไดรบการตอบสนองความตองการในสงทขาดหายไป หรอสงทท าใหเกดความไมสมดล ความพงพอใจเปนสงทก าหนดพฤตกรรมทจะแสดงออกของบคคล ซงมผลตอการเลอกทจะปฏบตในกจกรรมใดๆนน

อรรถพร (2546: 29) ไดสรปวา ความพงพอใจ หมายถง ทศนคตหรอระดบความพงพอใจของบคคลตอกจกรรมตางๆ ซงสะทอนใหเหนถงประสทธภาพของกจกรรมนนๆ โดยเกดจากพนฐานของการรบร คานยมและประสบการณทแตละบคคลไดรบ ระดบของความพงพอใจจะเกดขนเมอกจกรรมนนๆ สามารถตอบสนองความตองการแกบคคลนนได

สายจตร (2546: 14) ไดสรปวา ความพงพอใจเปนความรสกทมตอสงใดสงหนง ซงเปนไปไดทงทางบวกและทางลบ แตถาเมอใดทสงนนสามารถตอบสนองความตองการหรอท าใหบรรล

101

จดมงหมายได กจะเกดความรสกทางบวกแตในทางตรงกนขาม ถาสงใดสรางความรสกผดหวงไมบรรลจดมงหมายกจะท าใหเกดความรสกทางลบเปนความรสกไมพงพอใจ

จากความหมายทกลาวมาสรปไดวา ความพงพอใจในการปฏบตงานเปนเรองของความรสกทมความรสกของบคคลทมตองานทปฏบตอยและความพงพอใจจะสงผลตอขวญในการปฏบตงาน อยางไรกดความพงพอใจของแตละบคคลไมมวนสนสดเปลยนแปลงไดเสมอตามกาลเวลาและสภาพแวดลอม บคคลจงมโอกาสทจะไมพงพอใจในสงทเคยพงพอใจมาแลว ฉะนน ผบรหารจ าเปนจะตองส ารวจตรวจสอบความพงพอใจในการปฏบตใหสอดคลองกบความตองการของบคลากรตลอดไป ทงน เพอใหงานส าเรจลลวงตามเปาหมายขององคกรหรอหนวยงานทตงไว

ทฤษฎทเกยวกบความพงพอใจ นกวชาการไดพฒนาทฤษฎทอธบายองคประกอบของความพงพอใจและอธบาย

ความสมพนธระหวางความพงพอใจกบปจจยอนๆไวหลายทฤษฎ ดงน Shell (1975: 252-268) ไดกลาวถง ทฤษฎของความพงพอใจวาเปนความรสกสองแบบของ

มนษย คอ ความรสกทางบวกและความรสกทางลบ ความรสกทางบวกเปนความรสกทเมอเกดขนแลวจะท าใหเกดความสข ความสขนเปนความรสกทแตกตางจากความรสกทางบวกอนๆกลาวคอ เปนความรสกทระบบยอนกลบ ความสขทสามารถท าใหเกดความสขหรอความรสกทางบวกเพมขนไดอก ดงนนจะเหนไดวาความสขเปนความรสกทสลบซบซอนและความสขนจะมผลตอบคคลมากกวาความรสกทางบวกอน ๆ

จากการศกษาของ Knob และ Stewart ไดอางถงเรอง ความพงพอใจของปจเจกบคคลวา มความแตกตางกนไปตามความแปรปรวนของการตอบสนองความพงพอใจ มพนฐานจากองคประกอบทซบซอน ลกษณะความพงพอใจจะแสดงออกในรปของอารมณ ซงจากการศกษาในเรองเกยวกบความพงพอใจทผานมา พบวา มกมการพจารณาความพงพอใจในแงของทศนคต แรงจงใจ ความคาดหวง การไดรบรางวล และความสมดลยทางอารมณ เปนตน

วรม (Vroom.1964: 99) กลาววา ทศนคตและความพงพอใจในสงหนง สามารถใชแทนกนได เพราะทงสองค านจะหมายถงผลทไดจากการทบคคลเขาไปมสวนรวมในสงนน โดยทศนคตดานบวกจะแสดงใหเหนสภาพความพงพอใจในสงนนและทศนคตดานลบจะแสดงใหเหนสภาพความไมพงพอใจนนเอง

Rosenberg และ Holland (ปค.ศ.196) กลาววา ทศนคตประกอบดวยสามสวน สวนทหนงเปนความรความเขาใจ กลาวคอ เปนสวนทเกยวของกบความร ความนกคดอกเรองหนง สวนทสองเปนเรองเกยวกบอารมณหรอความรสกเกยวกบอารมณ สวนทสามเปนเรองเกยวกบการกระท าหรอพฤตกรรมเปนสวนทมผลตอการก าหนดพฤตกรรม

วมลสทธ หรยางกร (2526: 74) ใหความหมายวา ความพงพอใจเปนการใหคาความรสกของคนเราทสมพนธกบโลกทศนทเกยวกบความหมายของสภาพแวดลอม คาความรสกของบคคลท

102

มตอสภาพแวดลอมจะแตกตางกน เชน ความรสก ด – เลว พอใจ – ไมพอใจ สนใจ – ไมสนใจ เปนตน

โครแมน (Korman, A.K., 1977) (อางองสมศกด คงเทยงและอญชล โพธทอง.2542: 161-162) ไดจ าแนกทฤษฎความพงพอใจในงานออกเปน 2 กลม คอ

1. ทฤษฎการสนองความตองการ กลมนถอวาความพงพอใจ ในงานเกดจากความตองการสวนบคคลทมความสมพนธตอผลทไดรบจากงานกบการประสบความส าเรจตามเปาหมายสวนบคคล

2. ทฤษฎการอางองกลมความพงพอใจในงานมความสมพนธในทางบวกกบคณลกษณะของงานตามความปรารถนาของกลมซงสมาชกใหกลมเปนแนวทางในการประเมนผลการท างาน

Manford, E., 1972 (อางองสมศกด คงเทยงและอญชล โพธทอง.2542: 162) ไดจ าแนกความคดเกยวกบความพงพอใจงาน จากผลการวจยออกเปน 5 กลมดงน

1. กลมความตองการทางดานจตวทยา กลมนไดแก Maslow, A.H., Herzberg. F และ Likert R. โดยมองความพงพอใจงานเกดจากความตองการของบคคลทตองการความส าเรจของงานและความตองการการยอมรบจากบคคลอน

2. กลมภาวะผน ามองความพงพอใจงานจากรปแบบและการปฏบตของผน าทมตอผใตบงคบบญชากลมนไดแก Blake R.R., MoutonJ.S. และ Fiedler R.R.

3. กลมความพยายามตอรองรางวล เปนกลมทมองความพงพอใจจากรายได เงนเดอน และผลตอบแทนอนๆ กลมน ไดแก กลมบรหารธรกจของมหาวทยาลยแมนเชสเตอร (Manchester Business School)

4. กลมอดมการณทางการจดการมองความพงพอใจจากพฤตกรรมการบรหารงานขององคกรไดแก Crogier M. และ Coulder G.M.

5. กลมเนอหาของงานและการออกแบบงาน ความพงพอใจงานเกดจากเนอหาของตวงาน กลมแนวคดนมาจากสถาบนทาวสตอค (TavistockInstitute) มหาวทยาลยลอนดอน ทฤษฎล าดบขนความตองการของมนษยของมาสโลว

อบราฮม มาสโลว (Abraham Maslow) เปนผวางรากฐานจตวทยามนษยนยม เขาไดพฒนาทฤษฎแรงจงใจ ซงมอทธพลตอระบบการศกษาของอเมรกนเปนอนมาก ทฤษฎของเขามพนฐานอยบนความคดทวา การตอบสนองแรงขบเปนหลกการเพยงอนเดยวทมความส าคญทสดซงอยเบองหลงพฤตกรรมของมนษย

มาสโลว มหลกการทส าคญเกยวกบแรงจงใจ โดยเนนในเรองล าดบขนความตองการเขามความเชอวา มนษยมแนวโนมทจะมความตองการอนใหมทสงขนแรงจงใจของคนเรามาจากความตองการพฤตกรรมของคนเรา มงไปสการตอบสนอง ความพอใจ มาสโลว แบงความตองการพนฐานของมนษยออกเปน 5 ระดบดวยกน ไดแก

1. มนษยมความตองการ และความตองการมอยเสมอ ไมมทสนสด

103

2. ความตองการทไดรบการสนองแลว จะไมเปนสงจงใจส าหรบพฤตกรรมตอไป ความตองการทไมไดรบการสนองเทานนทเปนสงจงใจของพฤตกรรม

3. ความตองการของคนซ าซอนกน บางทความตองการหนง ไดรบการตอบสนองแลวยงไมสนสดกเกดความตองการดานอนขนอก

4. ความตองการของคนมลกษณะเปนล าดบขน ความส าคญกลาวคอ เมอความตองการในระดบต าไดรบการสนองแลวความตองการระดบสงกจะเรยกรองใหมการตอบสนอง

5. ความตองการเปนตวตนทแทจรงของตนเอง ล าดบความตองการพนฐานของ Maslow (ปค.ศ.1954) เรยกวา Hierarchy of Needs ม 5

ล าดบขน ดงน 1. ความตองการดานรางกาย (Physiological needs) เปนตองการปจจย 4 เชน

ตองการอาหารใหอมทอง เครองนงหม เพอปองกนความรอน หนาวและอจาดตา ยารกษาโรคภยไขเจบ รวมทงทอยอาศยเพอปองกนแดด ฝน ลม อากาศรอน หนาว และสตวราย ความตองการเหลานมความจ าเปนตอการด ารงชวตของมนษยทกคน จงมความตองการพนฐานขนแรกทมนษยทกคนตองการบรรลใหไดกอน

2. ความตองการความปลอดภย (Safety needs) หลงจากทมนษยบรรลความตองการดานรางกาย ท าใหชวตสามารถด ารงอยในขนแรกแลว จะมความตองการดานความปลอดภยของชวตและทรพยสนของตนเองเพมขนตอไป เชน หลงจากมนษยมอาหารรบประทานจนอมทองแลวไดเรมหนมาค านงถงความปลอดภยของ อาหาร หรอสขภาพ โดยหนมาใหความส าคญกนเรองสารพษทตดมากบอาหาร ซงสารพษเหลานอาจสรางความไมปลอดภยใหกบชวตของเขา เปนตน

3. ความตองการความรกและการเปนเจาของ (Belonging and love needs) เปนความตองการทเกดขนหลงจากการทมชวตอยรอดแลว มความปลอดภยในชวตและทรพยสนแลว มนษยจะเรมมองหาความรกจากผอน ตองการทจะเปนจาของสงตางๆ ทตนเองครอบครองอยตลอดไป เชน ตองการใหพอแม พนอง คนรก รกเราและตองการใหเขาเหลานนรกเราคนเดยว ไมตองการใหเขาเหลานนไปรกคนอน โดยการแสดงความเปนเจาของ เปนตน

4. ความตองการการยอมรบนบถอจากผอน (Esteem needs) เปนความตองการอกขนหนงหลงจากไดรบความตองการทางรางกาย ความปลอดภย ความรกและเปนเจาของแลว จะตองการการยอมรบนบถอจากผอน ตองการไดรบเกยรตจากผอน เชน ตองการการเรยกขานจากบคคลทวไปอยางสภาพ ใหความเคารพนบถอตามควรไมตองการการกดขขมเหงจากผอน เนองจากทกคนมเกยรตและศกดศรของความเปนมนษยเทาเทยมกน

5. ความตองการความเปนตวตนอนแทจรงของตนเอง (Self - actualization needs) เปนความตองการขนสดทาย หลงจากทผานความตองการความเปนสวนตว เปนความตองการทแทจรงของตนเอง ลดความตองการภายนอกลง หนมาตองการสงทตนเองมและเปนอย ซงเปนความ

104

ตองการขนสงสดของมนษย แตความตองการในขนนมกเกดขนไดยาก เพราะตองผานความตองการในขนอนๆมากอนและตองมความเขาใจในชวตเปนอยางยง

เมอวเคราะหโดยรอบดานแลวจะพบวาระดบความตองการทง 5 ระดบของมนษยตามแนวคดของมาสโลวนน สามารถตอบค าถามเรองความมงหมายของชวตไดครบถวน ในระดบหนง เพราะมนษยเราตามปกตจะมระดบความตองการหลายระดบ และเมอความตองการระดบตนไดรบการสนองตอบกจะเกดความตองการในระดบสงเพมขนเรอยไปตามล าดบจนถงระดบสงสด การตอบค าถามเรองเปาหมายและคณคาของชวตมนษยตามแนวของจตวทยาแขนงมนษยนยมจงท าไดเราไดเหนค าตอบในอกแงมมหนง

ทฤษฎความตองการของแอลเดอรเฟอร (Alderfer’s Hierarchy Modified Need Theory) Alderfer ไดใหทฤษฎทเรยกวา E.R.G (Existence - Relatedness- Growth Theory) โดยแบงความตองการของบคคลออกเปน 3 ประการ คอ (Feildman and Arnold, 1983: 110) ความตองการมชวตอย (Existence needs) ความตองการสมพนธภาพกบคนอน (Relatedness needs) และ ความตองการความเจรญกาวหนา (Growth needs)

ทฤษฎความตองการของเมอรเรย (Murry’s Manifest Needs) ทฤษฎของ Murry สามารถอธบายไดวา ในเวลาเดยวกนบคคลอาจมความตองการดานใดดานหนงทจ าเปนและส าคญเกยวกบการท างานซงมอย 4 ประการ คอ ความตองการความส าเรจ (Needs for achievement) ความตองการมตรสมพนธ (Needs for affiliation) ความตองการอสระ (Needs for autonomy)

ทฤษฎความตองการแสวงหาของแมคคแลนด (McClelland’s Acquired needs Theory) เปนทฤษฎทบคคลมงความตองการเฉพาะอยางมากกวาความตองการอนๆ ความตองการความส าเรจเปนความปรารถนาทบรรลเปาหมายซงมลกษณะทาทาย ทฤษฎนท าความเขาใจถงรปแบบการจงใจความตองการพนฐาน 3 ประการ คอ ความตองการอ านาจ (Needs for power) ความตองการผกพน (Needs for affiliation) ความตองการความส าเรจ (Needs for achievement)

ทฤษฎสองปจจย (Two Factor Theory) เปนทฤษฎท Frederick K. Herzberg ไดศกษาท าการวจยเกยวกบแรงจงใจในการท างานของบคคล เขาไดศกษาถงความตองการของคนในองคการ หรอการจงใจจากการท างาน โดยเฉพาะเจาะจง โดยศกษาวาคนเราตองการอะไรจากงานค าตอบกคอ บคคลตองการความสขจากการท างาน ซงสรปไดวา ความสขจากการท างานนน เกดมาจากความพงพอใจ หรอไมพงพอใจในงานทท า โดยความพงพอใจหรอความไมพงพอใจในงานทท านน ไมไดมาจากกลมเดยวกน แตมสาเหตมาจากปจจยสองกลม คอ ปจจยจงใจ (Motivational Factors) และปจจยค าจนหรอปจจยสขศาสตร (Maintenance or Hygiene Factors)

1. ปจจยจงใจ (Motivational Factors) เปนปจจยทเกยวของกบงานโดยตรง เพอจงใจใหคนชอบและรกงานทปฏบตเปนตวกระตน ท าใหเกดความพงพอใจใหแกบคคลในองคการใหปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพมากยงขน เพราะเปนปจจยทสามารถตอบสนองความตองการภายในของบคคลไดดวยอนไดแก

105

1.1 ความส าเรจในงานทท าของบคคล (Achievement) หมายถงการทบคคลสามารถท างานไดเสรจสน และประสบความส าเรจอยางด เปนความสามารถในการแกปญหาตาง ๆ การรจกปองกนปญหาทจะเกดขน เมอผลงานส าเรจจงเกดความรสกพอใจและปลาบปลมในผลส าเรจของงานนนๆ

1.2 การไดรบการยอมรบนบถอ (Recognition) หมายถง การไดรบการยอมรบนบถอไมวาจากผบงคบบญชา จากเพอน จากผมาขอรบค าปรกษาหรอ จากบคคลในหนวยงาน การยอมรบนอาจจะอยในรปของการยกยองชมเชยแสดงความยนด การใหก าลงใจ หรอการแสดงออกอนใดทกอใหเหนถงการยอมรบในความสามารถ เมอไดท างานอยางหนงอยางใดบรรลผลส าเรจ การยอมรบนบถอจะแฝงอยกบความส าเรจในงานดวย

1.3 ลกษณะของงานทปฏบต (The Work Itself) หมายถง งานทนาสนใจ งานทตองอาศยความคดรเรมสรางสรรคทาทายใหลงมอท า หรอเปนงานทมลกษณะสามารถกระท าไดตงแตตนจนจบโดยล าพงแตผเดยว

1.4 ความรบผดชอบ (Responsibility) หมายถง ความพงพอใจทเกดขนจากการไดรบมอบหมาย ใหรบผดชอบงานใหมๆ และมอ านาจในการรบผดชอบไดอยางเตมทไมมการตรวจ หรอควบคมอยางใกลชด

1.5 ความกาวหนา (Advancement) หมายถง ไดรบเลอนขนเลอนต าแหนงใหสงขนของบคคลในองคการ การมโอกาสไดศกษาเพอหาความรเพมหรอไดรบการฝกอบรม

2. ปจจยค าจนหรอปจจยสขศาสตร (Maintenance or Hygiene Factors) หมายถง ปจจยทจะค าจนใหแรงจงใจ ในการท างานของบคคลมอยตลอดเวลา ถาไมมหรอมในลกษณะทไมสอดคลองกบบคคลในองคการบคคลในองคการจะเกดความไมชอบงานขน และเปนปจจยทมาจากภายนอกตวบคคลปจจยเหลานไดแก

2.1 เงนเดอน (Salary) หมายถง เงนเดอนและการเลอนขนเงนเดอนในหนวยงานนนๆ เปนทพอใจของบคลากรทท างาน

2.2 โอกาสไดรบความกาวหนาในอนาคต (Possibility of Growth) หมายถง การทบคคลไดรบการแตงตงเลอนต าแหนงภายในหนวยงานแลว ยงหมายถงสถานการณทบคคลสามารถไดรบ ความกาวหนาในทกษะวชาชพดวย

2.3 ความสมพนธกบผบงคบบญชาผใตบงคบบญชาและเพอนรวมงาน (Interpersonal Relation Superior, Subordinate and Peers) หมายถง การตดตอไมวาจะเปนกรยาหรอวาจา ทแสดงถงความสมพนธอนดตอกน สามารถท างานรวมกน มความเขาใจซงกนและกนอยางด

2.4 สถานะทางอาชพ (Status) หมายถง อาชพนนเปนทยอมรบนบถอของสงคมทมเกยรตและศกดศร

2.5 นโยบายและการบรการ (Company Policy and Administration) หมายถงการจดการและการบรหารขององคการ การตดตอสอสารภายในองคการ

106

2.6 สภาพการท างาน (Working Conditions) หมายถง สภาพทางกายภาพของงาน เชน แสง เสยง อากาศ ชวโมงการท างาน รวมทงลกษณะของสงแวดลอมอนๆ เชน อปกรณ เครองมอ เครองใช

2.7 ความเปนอยสวนตว (Personal life) ความรสกทดหรอไมด อนเปนผลทไดรบจากงานในหนาท เชน การทบคคลถกยายไปท างานในทแหงใหม ซงหางไกลจากครอบครว ท าใหไมมความสขและไมพอใจกบการท างานในทแหงใหม

2.8 ความมนคงในการท างาน (Security) หมายถง ความรสกของบคคลทมตอความมนคงในการท างาน ความยงยนของอาชพ หรอความมนคงขององคการ

2.9 วธการปกครองบงคบบญชา (Supervision-Technical) หมายถง ความสามารถของผบงคบบญชาในการท างาน หรอความยตธรรมในการบรหาร

จากทฤษฎสองปจจย สรปไดวาปจจยทง 2 ดานน เปนสงทคนตองการ เพราะเปนแรงจงใจในการท างาน องคประกอบทเปนปจจยจงใจเปนองคประกอบทส าคญ ท าใหคนเกดความสขในการท างาน โดยมความสมพนธกบกรอบแนวคดทวา เมอคนไดรบการตอบสนองดวยปจจยชนดน จะชวยเพมแรงจงใจในการท างาน ผลทตามมากคอ คนจะเกดความพงพอใจในงาน สามารถท างานไดอยางมประสทธภาพ สวนปจจยค าจน หรอสขศาสตรท าหนาทเปนตวปองกน มใหคนเกดความไมเปนสข หรอ ไมพงพอใจในงานขน ชวยท าใหคนเปลยนเจตคตจากการไมอยากท างานมาสความพรอมทจะท างาน

นอกจากน Herzberg ยงไดอธบายเพมเตมอกวา องคประกอบทางดานการจงใจจะตองมคาเปนบวกเทานน จงจะท าใหบคคลมความพงพอใจในการปฏบตงานขนมาได แตถาหากวามคาเปนลบ จะท าใหบคคลไมพงพอใจในงาน สวนองคประกอบทางดานการค าจน ถาหากวามคาเปนลบ บคคลจะไมมความรสก ไมพงพอใจในงานแตอยางใดเนองจากองคประกอบทางดานปจจยน มหนาทค าจนหรอบ ารงรกษาบคคลใหมความพงพอใจในงานอยแลว สรปไดวา ปจจยทงสองน ควรจะตองมในทางบวก จงจะท าใหความพงพอใจในการท างานของบคคลเพมขน จากทฤษฎสองปจจยของ Herzberg เปนทฤษฎทศกษาเกยวกบขวญโดยจะขวญมความสมพนธอยางใกลชดกบความพงพอใจและการจงใจซงเกดจากปจจยจงใจและปจจยค าจนนนเอง ต 6. ทฤษฎคณภาพชวตการท างาน ความหมายของคณภาพชวตการท างาน คณภาพชวตการท างาน (Quality of Working Life) (Walton. 1974: 12) หมายถง ลกษณะการท างานทตอบสนองตอความตองการและความปรารถนาของบคคล โดยพจารณาคณลกษณะแนวทางความเปนบคคล สภาพตวบคคลหรอสงคมขององคการทท าใหงานประสบความส าเรจ ผจญ เฉลมสาร (2008: ออนไลน) กลาววา คณภาพชวตการท างาน (Quality of Working Life) เปนองคประกอบหรอเปนมตหนงทส าคญของคณภาพชวต (Quality of Life) แนวความคดเกยวกบ

107

คณภาพชวตการท างานไดก าเนดและแพรหลายในประเทศอตสาหกรรม หากกลาวถงความหมายของค าวา คณภาพชวตการท างาน จะพบวามผร นกวชาการ หรอผทเกยวของไดใหความหมายหรอค านยามไวนาสนใจหลายประเดน คอ 1. เปนการสรางสรรคบรรยากาศทจะท าใหผใชแรงงานไดรบความพงพอใจในการท างานสงขน โดยผานการเขามามสวนรวมในกระบวนการตดสนใจและแกไขปญหาส าคญขององคการ ซงจะมผลกระทบตอชวตการท างานของพวกเขา นนคอ หมายความรวมถงการปรบปรงการ บรหารเกยวกบทรพยากรมนษย โดยท าใหมประชาธปไตยในสถานทท างานเพมมากขน เพอกอใหเกดการปรบปรงประสทธผลขององคการ ทงนเปนการเปดโอกาสใหมๆ ใหผปฏบตงานทกระดบไดน าเอาสตปญญา ความเชยวชาญ ทกษะและความสามารถอนๆ มาใชในการท างานยอมท าใหพนกงานหรอก าลงแรงงานไดรบความพงพอใจสงขน ซงจะสงผลใหเกดการเปลยนแปลงทางทศนคตและพฤตกรรมภายในกลมและองคการขน เชน การขาดงานลดลง คณภาพของผลตภณฑดขน การกวดขนเกยวกบวนยผอนคลายลง ความคบของใจลดลง เปนตน

2. คณภาพชวตการท างานมความหมายทงทางกวางและทางแคบ ซงไดรวบรวมความหมาย ของคณภาพชวตการท างานไวในประเดนตางๆ ดงน

2.1 คณภาพชวตการท างานในความหมายทกวาง หมายถงสงตาง ๆ ทเกยว ของกบชวตการท างาน ซงประกอบดวย คาจาง ชวโมงการท างาน สภาพแวดลอมการท างาน ผลประโยชนและบรการ ความกาวหนาในการท างาน และการมมนษยสมพนธ สงเหลานลวนแลวแตแรงจงใจและความพงพอใจส าหรบคนงาน

2.2 คณภาพชวตการท างานในความหมายอยางแคบ คอ ผลทมตอคนงาน ซง หมายถง การปรบปรงในองคการและลกษณะงาน โดยเฉพาะอยางยงพนกงานควรไดรบการพจารณาเปนพเศษส าหรบการสงเสรมระดบคณภาพชวตการท างานของแตละบคคล และรวมถงความตองการของพนกงานในเรองความพงพอใจในงาน การมสวนรวมในการตดสนใจทจะมผลตอสภาพการท างานของเขาดวย

2.3 คณภาพชวตการท างานในแงมมทหมายถงการค านงถงความเปนมนษยในการท างาน(Humanization of Work) ซงประเทศฝรงเศสและประเทศทพดภาษาฝรงใชค าวา การปรบปรงสภาพการท างาน (Improvement of Working Condition) ประเทศสงคมนยมใชค าวา การคมครองแรงงาน (Workers' Protection) กลมประเทศสแกนดเนเวย หรอในญปนใชค าวาสภาพแวดลอมการท างาน (Working Environment) และความเปนประชาธปไตยในสถานทท างาน (Democratization of the Workplace) คณภาพชวตการท างานมความหมายครอบคลมถงวธการแนวปฏบต หรอเทคโนโลยทสงเสรมสภาพแวดลอมในการท างานทกอใหเกดความพงพอใจมากขนในการปรบปรงผลลพธทงขององคการและปจเจกบคคลตามล าดบ

จากความหมายตางๆ ทนกวชาการไดนยามไวขางตนจะพบวา คณภาพชวตการท างานเปนค าทมความหมายกวางครอบคลมไปในทกดานทเกยวของกบชวตในการท างานของแตละบคคลและสภาพแวดลอมในการท างานภายในองคกร แตมเปาหมายส าคญรวมกนอยทการลดความตงเครยด

108

ทางจตใจ เพอเพมความพงพอใจในงานทท า ซงถอเปนกลไกส าคญในการปรบปรงคณภาพชวตในสถานทท างาน

นอกจากน Richard E. Walton ไดเสนอแนวคดเกยวกบลกษณะส าคญทประกอบขนเปนคณภาพชวตการท างานในหนงสอ Creteria for Quality of Working life โดยแบงออก เปน 8 ประการ คอ

1. คาตอบแทนทเปนธรรมและเพยงพอ (Adequate and Fair Compensation) หมายถง การทผปฏบตงานไดรบคาจาง เงนเดอน คาตอบแทน และผลประโยชนอนๆ อยาง เพยงพอกบการมชวตอยไดตามมาตรฐานทยอมรบกนโดยทวไป และตองเปนธรรม เมอเปรยบเทยบกบงานหรอองคการอนๆ ดวย

2. สงแวดลอมทถกลกษณะและปลอดภย (Safe and Healthy Environment) หมายถง สงแวดลอมทงทางกายภาพและทางดานจตใจ นนคอ สภาพการท างานตองไมมลกษณะทตองเสยงภยจนเกนไป และจะตองชวยใหผปฏบตงานรสกสะดวกสบาย และไมเปนอนตรายตอสขภาพอนามย

3. เปดโอกาสใหผปฏบตงานไดพฒนาความรความสามารถไดเปนอยางด (Development of Human Capacities) งานทปฏบตอยนนจะตองเปดโอกาสใหผปฏบต งานไดใชและพฒนาทกษะความรอยางแทจรงและรวมถงการมโอกาสไดท างานทตนยอมรบวาส าคญและมความหมาย

4. ลกษณะงานทสงเสรมความเจรญเตบโตและความมนคงใหแกผปฏบตงาน (Growth and Security) นอกจากงานจะชวยเพมพนความรความสามารถแลว ยงชวยใหผปฏบตงานไดมโอกาสกาวหนา และมความมนคงในอาชพ ตลอดจนเปนทยอมรบทงของเพอนรวมงานและสมาชกในครอบครวของตน

5. ลกษณะงานมสวนสงเสรมดานบรณาการทางสงคมของผปฏบตงาน (Social Integration) ซงหมายความวา งานนนชวยใหผปฏบตงานไดมโอกาสสรางสมพนธภาพกบบคคลอนๆ รวมถงโอกาสทเทาเทยมกนในความกาวหนาทตงอยบนฐานของระบบคณธรรม

6. ลกษณะงานท ตงอยบนฐานของกฎหมายหรอกระบวนการย ตธรรม (Constitutionalism) ซงหมายถง วถชวต และวฒนธรรมในองคการจะสงเสรมใหเกดการเคารพสทธสวนบคคลมความเปนธรรมในการพจารณาใหผลตอบแทนและรางวล รวมทงโอกาสทแตละคนจะไดแสดงความคดเหนอยางเปดเผย มเสรภาพ ในการพด มความเสมอภาค และมการปกครองดวยกฎหมาย

7. ความสมดลระหวางชวต กบการท างานโดยสวนรวม (The Total Life Space) เปนเรองของการเปดโอกาสใหผปฏบตงานไดใชชวตในการท างานและชวตสวนตวนอก องคการอยางสมดล นนคอตองไมปลอยใหผปฏบตงานไดรบความกดดนจากการปฏบตงานมากเกนไป ดวยการก าหนดชวโมงการท างานทเหมาะสม เพอหลกเลยงการทตองคร าเครงอยกบงานจนไมมเวลาพกผอน หรอไดใชชวตสวนตวอยางเพยงพอ

109

8. ลกษณะงานมสวนเกยวของและสมพนธกบสงคมโดยตรง (Social Relevance) ซงนบเปนเรองทส าคญประการหนงทผปฏบตงานจะตองรสก และยอมรบวาองคการทตนปฏบตงานอยนนรบผดชอบตอสงคมในดานตางๆ ทงในดานผลผลต การจ ากดของเสย การรกษาสภาพแวดลอม การปฏบตเกยวกบการจางงาน และเทคนคดานการตลาด

การสรางคณภาพชวตการท างานเปนสงทจ าเปนและมความส าคญอยางยง คณภาพชวตการท างานในลกษณะของความพงพอใจในการท างานนน จะสงผลตอการปฏบตงานและยงเปนสงจงใจใหเกดความตองการท างาน ซงน าไปสประสทธภาพและเกดการเพมผลผลตของบรษทหรอองคการในทสด เรยกไดวา บรรลเปาหมายของทงบคคลในฐานะสมาชกขององคการและตวองคการเอง นอกจากนยง สงผลตอเศรษฐกจโดยรวมของประเทศ

ทฤษฎคณภาพชวตของวอลตน (Walton. 1974: 22-27; อางองจาก รชพล บญอเนกวฒนา. 2551. คณภาพชวตการท างานทมความสมพนธกบความพอใจในชวตความเปนอย และแนวโนมพฤตกรรมในการท างานของพนกงานบรษทเอกชนแหงหนง. หนา 21-25.) วอลตนไดสรปประเดนเกยวกบเกณฑชวดการมคณภาพชวตในการท างานวา ประกอบดวยสงตางๆ ดงน

1. คาตอบแทนทเพยงพอและเปนธรรม (Adequate and Fair Compensation) คาตอบแทน หมายถง คาจางในรปของเงนเดอนหรอผลประโยชนอนๆ ทเปนตวเงนและไมใชตวเงน โดยองคการไดจายใหกบพนกงาน เพอเปนสงตอบแทนทพนกงานไดท างานกบองคการ ซงวภาพร มาพบสข (2540: 19) ไดอธบายวา คาตอบแทนในความหมายนพจารณาไดเปน 2 ประเดน คอ 1) คาตอบแทนทเพยงพอ (Adequate Pay) หมายถง การจายคาจางและเงนเดอนตามสภาพเศรษฐกจคาครองชพ หรอภาวะเงนเฟอ 2) คาตอบแทนทเหมาะสมเปนธรรม (Fair Pay) หมายถง การจายคาจางและเงนเดอนตามหลก “ท างานเทากน เงนเทากน” (Equal Pay for Equal Work) ซงเปนหลกการทตองใชกลยทธการบรหารคาจางเงนเดอน เชน การวเคราะหงาน (Job Analysis) การประเมนคางาน (Job Evaluation) การจดท าโครงสรางคาจางเงนเดอน (Pay Structure) มาประยกตใชใหมความเหมาะสมและเปนธรรมกบพนกงานทกคน โดยค านงถงสภาพแวดลอมทางเศรษฐกจภายนอกองคการมาประกอบดวย

ออปซาหล และ ดนเนทท (สทธโชค วรานสนตกล. 2531: 191 อางองจาก Opsahl and Dunnette.1966: 122) ไดรวบรวมปจจยดานแนวคดเกยวกบเงนทใชเปนสงลอใจในการท างานไว 3 ประการ คอ 1) เงนอาจใชเปนตวเสรมแรงทวไป (Generalize Conditioned Reinforcer) เงนมกจะ เกยวของกบการตอบสนองความตองการทางดานรางกาย และบางครงเงนกสามารถตอบสนองความตองการทสงขนไปดวย 2) เงนเปนตวลดความวตกกงวล (Anxiety Reducer) ส าหรบใหไดมาซงความสมปรารถนาของพนกงาน ทงนขนอยกบสถานการณ 2 ประการคอ (ก) เงนถกใชเปนเครองมอ เพอใหไดมาซงความปรารถนาบางอยาง (ข) ความคาดหวงทจะไดเงนมาเปนรางวลกตาม เงนจะเปนสงลอใจส าหรบบคคลทคดวาเงนจะน าเขาไปสเปาหมาย และเขาจะท างานหนกขนเพอใหไดเงนมากขน

110

2. สภาพแวดลอมการท างานทดมความปลอดภย (Safe and Healthy Working Condition) สภาพแวดลอมในการท างานทปลอดภย หมายถง การจดสภาพแวดลอมตางๆ เพออ านวยความสะดวกสบายและความปลอดภยแกพนกงาน สขภาพของพนกงานจดเปนปจจยส าคญตอการท างานเปนอยางยง เพราะถาพนกงานมรางกายออนแอกไมสามารถปฏบตงานใดๆ ส าเรจลลวงไปไดในท านองเดยวกน ถาภาวะจตใจของพนกงานอยในสภาพทไมมนคง มความทกขทางใจ กไมสามารถปฏบตงานใหองคการไดเชนกน สภาพแวดลอมในทท างานนบตงแตสถานท อปกรณเครองใชส านกงาน แสงสวาง อณหภมจากเครองปรบอากาศ ระดบเสยง และกระบวนการในการท างาน สงเหลานมผลกระทบตอความปลอดภยและสขภาพกาย สขภาพใจของพนกงานทกคน ดงนน การจดสภาพแวดลอมในทท างานทดและเหมาะสม จะมสวนชวยใหพนกงานไดท างานอยางมประสทธภาพ ชวยลดอบตเหตในการท างานไดระดบหนง และการจดสภาพการท างานจะเปนปจจยทท าใหเกดความพงพอใจในงานดวย

3. โอกาสกาวหนาและการพฒนาความสามารถ (Opportunity to Continuously Grow and Develop Human Capacities) พนกงานทกคนตองการโอกาสกาวหนาในชวตหรอความเจรญเตบโตในระดบทแตกตางกนออกไป เนองจากสภาพความตองการของแตละบคคลไมเหมอนกน แลวแตเงอนไขของแตละบคคลเชน ฐานะทางเศรษฐกจ ระดบการศกษา ทศนคต ความตองการ คานยม บคลกภาพ ฯลฯ ทท าใหความตองการของมนษยแตกตางกน

การใหโอกาสไดมความเจรญกาวหนาในการท างานนน เปนสงทพนกงานในองคการสวนใหญใหความส าคญอยางยง องคการจงจ าเปนตองเสรมสรางใหเกดความเจรญกาวหนาใหแกพนกงาน ซงมหลายวธดวยกน โดยใชวธพฒนาอาชพใหกบพนกงาน (Career Development) เชน 1) การวางแผนอาชพ (Career Planning) เปนการเนนกจกรรมของพนกงานแตละคนทเปนประโยชนในการตดสนใจเลอกความส าเรจในอาชพ 2) การจดการอาชพ (Career Management) เปนการเนนกจกรรมขององคการทสนบสนนความเจรญเตบโตในอาชพใหกบพนกงาน เปนตน

สวนการพฒนาความสามารถของพนกงานนน พนกงานจ าเปนทจะตองปรบปรงตนเองใหเปนผทมความร ความคดททนสมย กาวทนโลกแหงเทคโนโลยสารสนเทศ (Information Technology) อยเสมอ ทงนเพอความสามารถในการแขงขนเชงธรกจ ตลอดจนความเจรญกาวหนาขององคการ วธการอยางหนงทจะชวยเพมพนความรความสามารถของพนกงาน กคอ การพฒนาทรพยากรบคคล (Human Resources Development)

กลธน ธนาพงศธร ไดกลาวถงความส าคญในการพฒนาทรพยากรบคคลวา เปนสงทผบรหารจะตองตระหนกถงและใหความส าคญ เพราะการไดพนกงานทมความรความสามารถและมทกษะในการท างานทด ยอมจะสงผลใหไดผลการปฏบตทด และองคการมความเจรญรงเรองได ดงนนการพฒนาทรพยากรบคคลจงมความส าคญอยางนอย 5 ประการ ไดแก 1) ชวยท าใหระบบและวธการปฏบตงานมสมรรถภาพดยงขน มการตดตอประสานงานดยงขน 2) ชวยท าใหเกดการประหยด ลดคาใชจายในส านกงาน หรอความสนเปลองของวสดทใชในการปฏบตงาน เพราะ

111

พนกงานทไดรบการพฒนาฝกอบรมมาแลว จะสามารถปฏบตงานไดอยางเขาใจและถกตอง มความผดพลาดในการปฏบตงานนอยลง 3) ชวยลดระยะเวลาของการเรยนรงานใหนอยลง โดยเฉพาะพนกงานทเพงเขามาท างานใหมหรอเขารบต าแหนงใหม เปนการชวยลดความเสยงตางๆ ทอาจเกดขนจากการท างานแบบลองผดลองถก 4) ชวยกระตนพนกงานใหปฏบตงานเพอความเจรญกาวหนาในต าแหนงหนาทการงาน เพราะโดยทวไปเมอมการพจารณาเลอนต าแหนงใดๆในองคการมกจะค านงถงความร ความสามารถทพนกงานนนจะปฏบตงานในต าแหนงทไดรบการเลอนสงขน ซงผทไดรบการพฒนาแลวยอมมโอกาสมากกวาผทยงไมไดรบการพฒนา 5) ชวยท าใหพนกงานทไดรบการพฒนา มโอกาสไดรบความรความคดใหมๆ ท าใหเปนผททนสมยตอความเจรญกาวหนาทางเทคโนโลยใหมๆ สามารถน าไปประยกตใชในการปฏบตงานในหนาทของตนได และในทสดกยอมกอใหเกดผลดตอองคการ

4. การบรณาการทางสงคม (Social Integration in the work Organization) การบรณาการทางสงคม หมายถง การท างานรวมกนของพนกงานในองคการ เปนความสมพนธในรปแบบทเปนทางการและไมเปนทางการ (Formal and Informal Relationship) ซงจะชวยกอใหเกดการพฒนาคณภาพชวตในการท างานของพนกงานในองคการเพราะท าใหเกดความจรงใจจากเพอนรวมงาน มความเทาเทยมกนในองคการ ไมมการแบงชนแบงระดบ และนอกจากนยงไดมโอกาสเลอนต าแหนงทสงขนอยางเสมอภาคกนดวย

ความสมพนธระหวางบคคลในรปแบบทเปนทางการ จะมกฎระเบยบขอบงคบตางๆ ขององคการเปนตวก าหนดรปแบบของความสมพนธ สวนความสมพนธในรปแบบทไมเปนทางการถอวา เปนปจจยส าคญทจะเปนตวบงชวาองคการมบรณาการทางสงคมหรอไม ซง ดน ปรชญพฤทธ และคนอน (2530: 17) ไดกลาวถงองคการแบบไมเปนทางการวา เปนการรวมกจกรรมสวนบคคลของกลมพนกงานโดยปราศจากจดประสงครวมกน จะมการชวยเหลอกนภายในองคการและกอใหเกดความสมพนธขน เกดความสนทสนมกน มการชวยเหลอกนภายในการท างาน ถงแมวาจะท างานคนละแผนกกน ดงนน การท างานชวยเหลอซงกนและกน จงไดรบอทธพลจากกลม องคการจงควรจะสงเสรมใหเกดกลมขน ไมวาจะเปนกลมทางการ หรอกลมไมเปนทางการ

มนษยสมพนธเปนพฤตกรรมดานบรณาการทางสงคมอยางหนงทมความส าคญ โดยการตดตอสมพนธระหวางบคคลกบบคคล หรอบคคลกบหมคณะเปนไดทงศาสตรและศลป โดยใชการตดตอสอสารทถกตองเหมาะสม ถกกาลเทศะ เพอสรางความสมพนธ รวมมอชวยเหลอ รบฟงความคดเหนซงกนและกน จะกอใหเกดความพงพอใจ การรวมมอประสานงานเพอท างานใหบรรลผล โดยค านงถงความรสกนกคดและความตองการของบคคลอนดวย (สรวงสรรค ตะปนตา. 2542: 21)

หลกการสรางมนษยสมพนธควรเรมตนจากความรสกภายในจตใจ คอ จตใจ ตองเปนผม ความรสกทด ปรารถนาดตอผอน มอารมณมนคง ยมแยมแจมใส ยดหยนตามสถานการณ เอาใจเขามาใสใจเรา มกรยาวาจาสภาพ ใหเกยรตยกยองผรวมงาน มความเสมอตนเสมอปลาย รวมทงยดมน

112

ในหลกพทธธรรม ขณะเดยวกนกฝกปฏบตตนตอเพอนรวมงานดวยกรยามารยาททด มความจรงใจตลอดจนใหการชวยเหลอเพอนรวมงานตามโอกาสอนสมควร เปนตน

5. ความสมดลระหวางงานกบชวตสวนตว (Balance Role of Work and Personal Life) การท างานเปนสวนส าคญสวนหนงในชวตคนและเปนสงทควรตระหนกถงเปนอยางยง เพราะบางคนทมเทตนเองใหกบการท างานโดยทอดทงสวนอนๆ ไปหมด ท าใหการท างานกลายเปนภยบนทอนชวตตวเองโดยไมจ าเปน ซง บญแสง ชระภาการ (2533: 304) ไดแบงชวตคนออกเปน 4 สวนไดแก 1) ชวตสวนตว เปนสวนทเราท าอะไรใหตนเองหรอใหครอบครว เชน พกผอนหยอนใจ ออกก าลงกาย โดยคนเรานนตองมชวตสวนหนงทเปนของตวเองและครอบครว จงจะถอเปนชวตทสมบรณ 2) ชวตสงคม คนเรานนจะใชชวตทงหมดเพอสวนตวและครอบครวเพยงอยางเดยวไมได เพราะเราไมสามารถมชวตอยตามล าพงได จ าเปนตองคบหาสมาคมหรอตดตอกบผอนไมวาจะเรองใดเรองหนงอยเสมอ 3) ชวตการท างาน ผทประโยชนใหแกผอนโดยสนเชงโดยไมมเวลาเปนของตนเองหรอไมมเวลาท างานประกอบอาชพเลย กนบวายงเปนผทมชวตไมเตมสมบรณอยด ผทมชวตเตมสมบรณจ าเปนตองท างาน งานในทนอาจเปนงานอดเรกซงท าเพอความเพลดเพลนกได 4) ชวตสวนทเปนการเพมพนความร คนเรานนนอกจากจะมชวตทงสวนตว สงคม และการท างานแลว กยงไมเพยงพอ จ าเปนทจะตองแสวงหาความรอยเสมอ ซงอาจเปนการเรยนรจากสถาบนการศกษา ประสบการณของตนเองการพดคย การเขาฝกอบรมอาชพ เปนตน

การบรหารเวลานบเปนสงส าคญส าหรบการสรางความสมดลในชวต โดย วรช สงวนวงศวาน (2533: 37-38) ไดใหแนวคดเกยวกบการบรหารเวลาไววา เปนการวางแผนการใชเวลาวาเปนเรองของการก าหนดกจกรรมทตองท าไวลวงหนา มการก าหนดเปาหมายอยางชดเจน โดยจะตองกระท าอยางตอเนอง ซงการจดกจกรรมเพอใหบรรลเปาหมายทก าหนดขนจะเปนจรงได กตอเมอมการกระท ากจกรรมในแนวทางเดยวกนกบเปาหมายทตงไวตามล าดบความส าคญ พนกงานควรทจะค านงถงการด าเนนชวตในแตละดานใหมความสมดลและสอดคลองกบสภาพความเปนอย ไมทมเทชวตใหดานใดดานหนงมากเกนไป ทงนเพอใหสามารถด ารงตนอยไดอยางมความสข เพอใหมคณภาพชวตทด ลงตวและเหมาะสม

จากทฤษฎของวอลตน จงสามารถสรปไดวา การพจารณาคณภาพชวตในการท างานนน สามารถดไดจาก 5 องคประกอบดงน คอ คาตอบแทนทเพยงพอและเปนธรรม สภาพแวดลอมการ ท างานทดมความปลอดภย โอกาสกาวหนาและการพฒนาความสามารถ การบรณาการทางสงคม และความสมดลระหวางงานกบชวตสวนตว

7. ทฤษฎความผกพนตอองคการ 7.1 ความหมายของความผกพนตอองคกร (อางองจาก สพชญา อรณวงษ. (2550).

ความสมพนธระหวางบคลกภาพ ปจจยจงใจ และความผกพนตอองคกรทมผลตอพฤตกรรมการท างานของพนกงานบรษท วศวกรรม จ ากด. หนา 21-25.) สเตยร และพอรเตอร (วรนช ทอง

113

ไพบลย. 2543: 30-31; อางองจาก Steers and Porter. 1979. Motivation and Work Behavior. p. 303-305) กลาววา ความผกพนตอองคกรเปนขนตอนหนงใน 3 ขนของความสมพนธระหวางบคคลกบองคกรในกระบวนการเกยวพนกบองคกร (Organizational Attachment) ไดแก

1. การเขาเปนสมาชกขององคกร (Organizational Entry) เปนขนตอนแรกทบคคลเลอกเขาเปนสมาชกในองคกรใดองคกรหนง เรยกวา ขนทหนง (First Stage)

2. การมความผกพนตอองคกร (Organizational Commitment) เปนขนตอนทบคคลตดสนใจทจะมความผกพนลกซงกบองคกร โดยความผกพนตอองคกรจะเนนทขอบเขตของความรสกของบคคลทเปนอนหนงอนเดยวกนกบเปาหมายขององคกร คานยมในการเปนสมาชกใน องคกร และความตงใจทจะท างานหนกเพอความส าเรจโดยรวมของเปาหมายขององคกร ซงในความรสกเชนน ท าใหความผกพนตอองคกรแตกตางไปจากความเกยวพนกบองคกร หรอความเปน สมาชกองคกร (Organizational Attachment, Organizational Memberships) โดย สเตยรและพอร เตอร พบวา พนกงานทมความผกพนตอองคกรในระดบสง จะมการขาดงานและการลาออกจากงานในระดบต า มความโนมเอยงทจะมสวนรวมกบองคกรและพนกงานทมความผกพนตอองคกรในระดบต า จะน ามาซงผลการปฏบตงานในระดบต า และมความโนมเอยงทจะถอยหางจากองคกร จะมการขาดงานและการลาออกจากงานสง

3. การขาดงานและการลาออกจากงานของพนกงาน (Absenteeism and Turnover) เปนขนตอนสดทายของกระบวนการเกยวพนกบองคกร (Organizational Attachment Process) เปนขนตอนทบคคลตดสนใจทจะอยกบองคกรหรอออกจากองคกร

จากนยามของความผกพนดงกลาวขางตน จะพบวาการสรางความผกพนใหเกดขนในองคกรนนเปนสงส าคญอยางยงทจะชวยสงเสรมใหพนกงานในองคกรมใจรกในการท างาน เตมใจทจะทมเทความร ความสามารถทมอยเพอใหองคกรเกดประสทธภาพ ดงนนหากสรางความผกพนใหเกดขนกบองคกรไดมากเทาไรยงสงผลดแกองคกรมากเทานน

7.2 แนวคดเกยวกบความผกพนตอองคกร สเตยร (Steers. 1977: 46) ใหความหมายของความผกพนตอองคกร (Organization

Commitment) ไววา เปนลกษณะทบคคลมความสมพนธอยางแนนแฟนตอองคกรทเปนสมาชกอย โดยการแสดงตนวาเปนสวนหนงขององคกร และเขารวมกจกรรมขององคกรนน โดยมความเชออยางแรงกลาและยอมรบตอเปาหมาย ตลอดจนคานยมตอองคกร มความตงใจจะทมเทความพยายามอยางมากในการปฏบตงานเพอองคกรและมความปรารถนาอยางแรงกลา ทจะด ารงความเปนสมาชกในองคกร และสเตยรยงใหความสนใจในเจตคตทสมพนธกบพฤตกรรมการท างาน (Work Related Behavior) โดยศกษาพฤตกรรมการท างาน 3 ลกษณะ ดงน

1. การมสวนรวมในการท างาน (Job Involvement) เปนลกษณะทบคคลแสดงใหเหนถงความสนใจทจะท างานทไดรบมอบหมาย ไมไดหมายความวาบคคลทสนใจท างานจะมความสขหรอ

114

ความพงพอใจตองานนน แตหมายถงความรบผดชอบทบคคลมตองาน เพอใหงานทไดรบมอบหมายถกตองและมมาตรฐานสง

2. ความพงพอใจในงาน (Job Satisfaction) เปนลกษณะทบคคลมความสข หรอมความพอใจในงานทตนเองไดรบมอบหมาย

3. ความผกพนตอองคกร (Organization Commitment) เปนลกษณะท บคคลมความสมพนธอยางแนนแฟนตอองคกร โดยการแสดงตนวาเปนสวนหนงขององคกร มการเขารวม กจกรรมขององคกร มความเชอ และการยอมรบเปาหมายตลอดจนคานยมขององคกร มความตงใจทจะทมเทความพยายามในการปฏบตงาน ตลอดจนมความปรารถนาทจะด ารงความเปนสมาชกของ องคกรตอไป

ในชวงตนทศวรรษ 1970 พอรเตอรและคนอน ๆ (กนษฐา ตณฑพนธ และคณะ. 2538: 14; อางองจาก Porter and Others. 1977) ไดท าการศกษาวจยทมา (Antecedents) และผล (Outcomes) ของความผกพนตอองคกร และเขาไดศกษาเปรยบเทยบความผกพนตอองคกร และ ความพงพอใจในงานในการท านายการลาออกของพนกงาน ซงจากผลงานวจยเหลานรวมกบงานวจยอนๆ เกยวกบความผกพนตอองคกร เขาไดแสดงกรอบความคดทแสดงถงสาเหตและผลของความผกพนตอองคกรในป ค.ศ. 1977 ตอมาเมอผสมผสานกบแนวคดเรองความผกพนตอองคกรทเนนดานพฤตกรรม (Behavioral Commitment) ไดเสนอรปแบบทเชอมโยงกลมเนนพฤตกรรมกบกลมเนนเจตคต เพอใหเกดความเขาใจถงทมาและผลของความผกพนตอองคกร (Steers and Porter. 1983: 304) ดงน

115

ภาพประกอบ 19 แสดงความเชอมโยงของความผกพนตอองคกรของกลมเนนพฤตกรรมกบกลม เนนเจตคต

ทมา: Steers and Porter. 1983:304 อางองจาก สพชญา อรณวงษ. 2550. ความสมพนธ

ระหวางบคลกภาพ ปจจยจงใจ และความผกพนตอองคกรทมผลตอพฤตกรรมการท างานของพนกงานบรษท วศวกรรม จ ากด. หนา 25.

กลาวโดยสรป สเตยร ศกษาความผกพนตอองคกรโดยเนนดานเจตคต เขาเชอวาในบรบท

ของสงคมการท างาน เจตคตของบคคลตองานมพนฐานจากขอมล หรอการบอกเลาของสงคมโดยรอบตวเขา มใชเกดขนเองภายในตวบคคล จากการรวบรวมงานวจยทผานมา เขาไดน าเสนอทมาของความผกพนตอองคกรไว 3 ปจจย คอ ปจจยดานบคคล ปจจยดานลกษณะงาน และปจจยดานความรสกจากองคกร สวนผลของความผกพนตอองคกร สเตยรไดเสนอในรปของความตงใจและความปรารถนาทจะอยในองคกร การปฏบตงาน การลาออก หรอการขาดงาน

116

8. ประวตองคกร ซงมรปแบบการบรหารตามแนวคดทฤษฎ Z โดยสงเขป 8.1 บรษท ไอบเอม (ประเทศไทย) จ ากด บรษท ไอบเอม จ ากด [International Business Machines: IBM (ไอบเอม)] หรอชอเลน

บกบล (ยกษสฟา) เปนผผลตคอมพวเตอรและใหบรการดานคอมพวเตอรและสารสนเทศรายใหญของโลก มส านกงานใหญอยทสหรฐอเมรกา มพนกงานมากกวา 330,000 คนทวโลก ไอบเอมกอตงมาตงแตครสตศตวรรษท19 และเปนบรษทสารสนเทศทใหญทสดในโลก โดยมสาขามากกวา 170 ประเทศทวโลก ไอบเอมเปนผบกเบกเทคโนโลยเมนเฟรมและนาโนเทคโนโลย

บรษท ไอบเอม (ประเทศไทย) จ ากด กอตงเมอ พ.ศ. 2506 และไดรบพระบรมราชานญาตใหใชตราตงครฑพาห

8.2 บรษท พรอตเตอร แอนด แกมเบล (ประเทศไทย) จ ากด บรษท พรอตเตอร แอนด แกมเบล (ประเทศไทย) จ ากด เขามาด าเนนกจการใน

ประเทศไทย ตงแตปพ.ศ. 2530 และก าลงจะครบรอบ 20 ป ในปนปจจบนมพนกงานมากกวา 900 คน ประจ าทส านกงานในกรงเทพฯทฐานการผลตในนคมอตสาหกรรมเวลโกรว และทศนยกระจายสนคาประจ าภมภาค ผลตภณฑของพแอนดจในประเทศไทย ประกอบดวย แพนทน โปร-ว รจอยส เฮดแอนดโชวเดอร แคลรอล เวลลา โอเลย เอสเค-ท เซฟการด แพมเพอรส วสเปอร วคส พรงเกลส ออรล-บ ยลเลตต บราวน แฟบ และ เพค

ผบรโภคทวโลกไดสมผสผลตภณฑพแอนดจ มากกวา 3,000 ลานครงตอวน ทงน ผลตภณฑพแอนดจมสวนชวยพฒนาคณภาพชวตใหกบผบรโภคทวโลกเชนกน โดยพแอนดจ ผลตและจ าหนายตราผลตภณฑทไดรบการยอมรบถงความนาเชอถอ คณภาพ และความเปนผน า ซงรวมถงตราผลตภณฑดงตอไปน อาท Pampers, Tide, Ariel, Always, Whisper, Pantene, Mach3, Bounty, Dawn, Pringles, Folgers, Charmin, Downy, Lenor, Iams, Crest, Oral-B, Actonel, Duracell, Olay, Head & Shoulders, Wella, Gillette, และ Braun ปจจบน พแอนดจ มพนกงานรวมกวา 135,000 คน กระจายอยในเกอบ 80 ประเทศทวโลก

8.3 บรษท ฮวเลต-แพคการด (ประเทศไทย) จ ากด บรษท ฮวเลตต-แพคการด จ ากด [Hewlett-Packard: HP (เอชพ)] เปนหนงในบรษท

ดานเทคโนโลยสารสนเทศขนาดใหญของโลก มส านกงานใหญอยทเมองพาโลอลโต รฐแคลฟอรเนย สหรฐอเมรกา ท าธรกจเกยวกบคอมพวเตอร เครองพมพ การจดการภาพดจทล นายวลเลยม ฮวเลตตและเดวด แพคการด ซงเปนนกศกษาของมหาวทยาลยสแตนฟอรด เรมกจการบรษทเอชพในโรงรถในเมองพาโลอลโต มลรฐแคลฟอรเนย โดยมเงนลงทนครงแรก 500 ดอลลาร และท าธรกจเกยวกบเครองมอวด เอชพเปนผคดคนคอมพวเตอรสวนบคคลเปนรายแรกของโลกในค.ศ. 1968 ในชอ Hewlett-Packard 9100A แตเรยกผลตภณฑของตนวา เครองคดเลขตงโตะ (Desktop Calculator) ดวยเหตผลทางการตลาด เพราะคอมพวเตอรของเอชพนนไมเหมอนคอมพวเตอรของไอบเอมทแพรหลายในขณะนน หลงจากนนเอชพไดคดคนผลตภณฑทส าคญหลายอยาง ทส าคญคอ

117

เครองคดเลขพกพาทโปรแกรมได เอชพถอเปนสญลกษณทส าคญของการกอตงซลคอนวลเลยสงประดษฐทส าคญของเอชพในยคหลงคอ พรนเตอรองคเจต เลเซอรพรนเตอร รวมถงสแกนเนอร เมอ ค.ศ. 1984 สวนยค 90 นนเอชพขยายตลาดมาดานคอมพวเตอรมากขน เหตการณทส าคญคอการเขาซอกจการของคอมแพค ในป ค.ศ. 2002

8.4 บรษท โกดก (ประเทศไทย) จ ากด จอรจ อสตแมน (George Eastman) เปนผประดษฐฟลมมวนในปพ.ศ.2427 และกลอง

โกดก (Kodak) ในปพ.ศ.2431 นกประดษฐชาวอเมรกาผนเปนผทเปลยนแปลงการถายภาพจากงานอดเรกทแพงและมผคนเพยงเลกนอยทคลงไคล ใหกลายเปนงานอดเรกทไดรบความนยมอยางกวางขวาง เขาเกดในเมองวอเทอรวลล (Waterville) มลรฐนวยอรกและการศกษาหาความรดวยตนเอง ในป พ.ศ. 2427 เขาไดจดสทธบตรฟลมแบบมวนทใชงานไดจรงซงเขาไดคดคนขนในป พ.ศ. 2431 เขาไดประดษฐกลองโกดกจนสมบรณ นบวาเปนกลองตวแรกทออกแบบส าหรบใชกบมวนฟลมโดยเฉพาะ และในปพ.ศ.2435 เขาไดกอตงบรษทอสทแมนโกดก (Eastman Kodak Company) ขนทเมองรอเชสเตอร (Rochester) มลรฐนวยอรก ซงเปนบรษทแรกๆ ทผลตวสดการถายภาพมาตรฐานทละมากๆ บรษทนกยงไดผลตฟลมทมความยดหยนและโปรงแสงซงออกแบบโดยอสตแมน กอนหนานนในป พ.ศ. 2432 ถอเปนสวนส าคญทท าใหเกดการพฒนาอตสาหกรรมภาพยนตร อสตแมนบรหารบรษทจนกระทงเสยชวต และมสวนรวมอยางมากในการพฒนาหองวจยของบรษท เขายงเปนคนทใจบญมาก เขาไดบรจาคเงนกวา 75 ลานเหรยญสหรฐใหกบโครงการตาง ๆ ตวอยางการบรจาคทส าคญเชน การบรจาคเงนใหกบสถาบนเทคโนโลยแมสซาชเซตส (Massachusetts Institute of Technology) และบรจาคเงนกอตงวทยาลยดนตรอสแมน (Eastman School of Music) ในป พ.ศ. 2461 และวทยาลยแพทยศาสตรและทนตแพทยศาสตร (School of Medicine and Dentistry) ในป พ.ศ. 2464 ทมหาวทยาลยรอเชสเตอร (University of Rochester)

8.5 บรษท เจนเนอรล มอเตอรส (ประเทศไทย) จ ากด หนงในบรษทผผลตรถทใหญทสดในโลก กอตงเมอป พ.ศ. 2451 ปจจบนมการผลต

รถยนตและรถปกอพใน 34 ประเทศ ส านกงานใหญอยในเมองดทรอยท โดยมพนกงาน 235,000 คนในทกภมภาคส าคญทวโลก มการจ าหนาย และการบรการใน 140 ประเทศ ภายใตแบรนดชอดง ทง บอค คาดลแลค เชฟโรเลต จเอมซ จเอมแดว โฮลเดน โอเปล วอกซฮอลล และวลง ตลาดทใหญทสดของจเอม อยในสหรฐอเมรกา ตามมาดวยจน บราซล สหราชอาณาจกร แคนาดา รสเซย และเยอรมน ขณะทออนสตาร ซงเปนหนงในบรษทภายใตเครอจเอม กถอเปนผน าในอตสาหกรรมความปลอดภย ความมนคง และขอมลดานยานยนต เจนเนอรล มอเตอรส คอมพาน เปนบรษททกอตงมาจากหนวยงานทแขงแกรงทสดของเจนเนอรล มอเตอรส คอรปอเรชน ตงแตวนท 10 กรกฎาคม 2552

8.6 บรษท ฟอรด เซลส แอนด เซอรวส (ประเทศไทย) จ ากด

118

บรษท ฟอรด เซลส แอนด เซอรวส (ประเทศไทย) จ ากด ถอก าเนดขนเปนครงแรกในปพ.ศ. 2503 ในเวลานนบรษท ไทย มอเตอร อนดสทร จ ากด ไดกอตงขนมาเพอเปนบรษทรวมทนระหวาง บรษท แองโกล-ไทย มอเตอรส จ ากด กบ บรษท ฟอรด ย.เค. จ ากด และบรษทนกเรมท างานประกอบชนสวนรถยนตอยางรวดเรว ตอมาในปพ.ศ.2516 ไดมการจดตงกจการรวมทนดงกลาวเปนบรษทลกของฟอรดในชอของ ฟอรด ประเทศไทย แตบรษทนยตการด าเนนการในป 2519 แตฟอรดยงคงไมละทงความพยายามโดยรกตลาดไทยอกครงหนงในปพ.ศ.2538 พรอมการกอตงบรษท ออโต อลอนซ จ ากด ขนซงตงอยในจงหวดระยอง บรษท ออโต อลอนซ จ ากด มฟอรดเปนเจาของรวม (รอยละ 48) มาสดา (รอยละ 45) เคพเอน (รอยละ 2) และเอสเอมซ (รอยละ 5) โรงงานดงกลาวเปนการลงทนมลคา 500 ลานดอลลาร และมหนาทหลกในการผลตรถกระบะฟอรดเรนเจอร และ มาสดา ไฟทเตอร และ บ-ซรส

บรษท ฟอรด เซลส แอนด เซอรวส (ประเทศไทย) จ ากด กอตงขนในเดอนกรกฎาคม ปพ.ศ. 2539 และบรหารงานโดยบรษท ฟอรด มอเตอร จ ากด แหงประเทศสหรฐอเมรกา ซงถอหนทงหมดและรบผดชอบดานกจกรรมการตลาดทงหมดของฟอรดในประเทศไทย ตลอดจนควบคมการจดจ าหนายทวประเทศ สงผลใหฟอรดสามารถศกษาความตองการของลกคาชาวไทย เพอใหเจาของรถฟอรดชาวไทยไดรบประสทธภาพสงสดจากรถยนตฟอรด ตลอดจนตวแทนจ าหนายและบรการในประเทศไทยทกรายผานการคดเลอกเปนอยางดแลววามคณสมบตครบถวนเพอใหบรษทสามารถน าความพงพอใจสงสดแกลกคาไดตามเปาประสงค

ในเดอนกรกฎาคม ปพ.ศ.2541 ออโต อลอนซ (ประเทศไทย) ไดเปดตวรถกระบะฟอรด เรนเจอร ทโรงงานผลตแหงใหมในจงหวดระยอง โดยคาดไววาจะมการผลตรถรนน 130,000 คนตอป แยกเปนรถยนตทประกอบส าเรจ 100,000 คนและชดชนสวนอก 30,000 ชดส าหรบสงออกไปโรงงานประกอบแหงอนๆ

8.7 บรษท มาสดา เซลส (ประเทศไทย) จ ากด ชอของมาสดาเปนทรจกกนดในประเทศไทยมาตงแตปพ.ศ. 2494 ในฐานะผรวมทนของ

บรษท กมลสโกศล จ ากด รถมาสดารนแรกทจ าหนายในประเทศไทยเปนรถกระบะ 3 ลอทน าเขาโดยตรงจากเมองฮโรชมา และอก 9 ปตอมา มาสดากไดแนะน ารถมาสดา คเป R360 ซงท าใหชอเสยงของมาสดาเปนทรจกกนเปนอยางด ในฐานะผผลตรถยนตชนน า ในปพ.ศ.2504 บรษท กมลสโกศล จ ากด ไดรบแตงตงใหเปนผแทนจ าหนายแตเพยงผเดยวและโรงงานประกอบรถยนตของมาสดาในประเทศไทยแหงแรกเรมขนในป พ.ศ. 2518 ในนามของบรษท สโกศล มาสดา อตสาหกรรม รถยนต จ ากด ในปพ.ศ.2533 บรษท กจกมลสโกศล จ ากด และ มาสดา มอเตอร คอปอเรชน ไดรวมทนจดตง บรษท สโกศล มาสดา จ ากด เพอเปนผแทนจ าหนายแตเพยงผเดยวของมาสดา และในปเดยวกนนนเองกไดจดตงบรษท สโกศล มาสดา เอนจเนยรง จ ากด ขนเพอผลตชดสงก าลงของรถยนตมาสดาในประเทศไทย

119

ในเดอนพฤศจกายน พ.ศ.2538 มาสดาไดตกลงรวมทนจดตงบรษท ออโต อลลายแอนซ (ประเทศไทย) จ ากด ซงเปนโรงงานผลตและประกอบรถยนตแหงใหมทจงหวดระยอง และเรมท าการผลต ในเดอนธนวาคม ปพ.ศ. 2540 บนเนอท 529 ไรดวยเงนลงทน 500 ลานเหรยญสหรฐฯ ดวยก าลงการผลต 135,000 คนตอป ในปจจบนบรษท ออโต อลลายแอนซ (ประเทศไทย)จ ากด ไดผลตรถกระบะขนาด 1 ตน รน B2500 ส าหรบสงออกและส าหรบจ าหนายภายในประเทศ และรถยนตนงรน 323 โปรทเจ โดยโรงงาน ออโต อลลายแอนซ (ประเทศไทย) ไดรบการรบรองมาตรฐานการผลต ISO 9002 และไดรบรางวลมากมาย ทงในประเทศไทยและในสหราชอาณาจกรในดานคณภาพรถยนต โดยโรงงานไดรบการออกแบบใหทรงประสทธภาพมากทสด และในขณะเดยวกนใหสงผลกระทบตอ สภาพแวดลอมนอยทสดตามนโยบายทางดานสงแวดลอมของมาสดา

ในปพ.ศ. 2542 ดวยความเชอมนในศกยภาพของประเทศไทย บรษท มาสดา มอเตอร คอปอเรชน จงไดเพมสดสวน การถอหน โดยเปนผถอหนใหญในบรษท มการจดตงคณะผบรหารใหม และ ไดเปลยนชอบรษทเปน บรษท มาสดา เซลส (ประเทศไทย) จ ากด ภายใตโครงสรางใหมน แนวทางการบรหารเนนไปทการตลาดและการขาย การบรการลกคาและการสนบสนน ผแทนจ าหนายเพอน าเสนอรถยนตมาสดารนตางๆ มากยงขน และเพอใหบรการทดทสดแกลกคา ป พ.ศ.2545 มาสดาไดเปดตวแนวความคด Zoom-Zoom Brand Concept เปนครงแรกในเมองไทย และถอเปนบรษทรถยนตเพยงแหงเดยวทมเอกลกษณของผลตภณฑและการตลาดอยางโดดเดนชดเจน

8.8 บรษท จอ แคปปตอล (ประเทศไทย) จ ากด ในปพ.ศ.2475 บรษท จอ แคปปตอล (ประเทศไทย) จ ากด (GE Capital) เรมด าเนน

ธรกจในนามบรษท GE Contracts Corporation เพอใหบรการสนเชอแกลกคาทซอเครองใชไฟฟาของจอ ในปพ.ศ.2487 จอเปลยนชอเปน GE Credit Corporation ใหบรการสนเชอและออกเอกสารครอบคลมถงธรกรรมในเชงพาณชย ในปพ.ศ.2493 GE Credit ขยายส านกงานเปน 52 สาขาและมยอดขายกวา US$ 100 ลาน เพอตอบสนองการเตบโตของสภาวะเศรษฐกจชวงหลงสงครามโลก ในปพ.ศ.2530 GE Credit เปลยนชอเปน GE Capital เพอใหสอดคลองกบลกษณะธรกจของบรษทซงเปนผใหบรการดานการเงนชนแนวหนาของโลก ในปพ.ศ.2545 จอไดขยายธรกจออกเปน 4 บรษท คอ GE Consumer Finance, GE Commercial Finance, GE Equipment Management และ GE Insurance

GE Capital มส านกงานใหญตงอยท เมองสแตมฟอรด รฐคอนเนคตกด สหรฐอเมรกา เปนบรษทผใหบรการทางการเงนหลากหลายรปแบบส าหรบทกความตองการของลกคาทงในระดบสวนบคคลและธรกจกวา 28 บรการ

GE Capital เรมเขามาด าเนนธรกจในประเทศไทยเมอ ป 1994 โดยมส านกงานใหญตงอยทตก All Seasons Placeมสาขายอย 28 สาขาทวประเทศ พนกงานประจ า 1000 คนใหบรการดานการเงนผานบรษทในเครอตางๆดงน

120

บรษท จอ แคปปตอล (ประเทศไทย) จ ากด (GECT) บรษท จอ แคปปตอล ออโตลส จ ากด (มหาชน) (GECAL) บรษท เจนเนอรล การด เซอรวสเสส จ ากด (GCS) บรษท จอ เอเซยไฟแนนซ จ ากด (มหาชน) (GEAF) บรษท บางกอกแคปปตอล เวนเจอร จ ากด (BCV) บรษท บางกอกแคปปตอล อลลายแอนซ จ ากด (BCA) โดยรวมทนกบบรษท โกลด

แมน แซค จ ากด บรษท บตรเครดตกรงศรอยธยา จ ากด (KCC) โดยรวมทนกบธนาคารกรงศร

อยธยา บรษท เทสโกการด เซอรวสเสส จ ากด (TCS) โดยรวมทนกบเทสโก

และในปพ.ศ.2549 บรษท GE Capital International ไดท าการซอหนของธนาคารกรงศรอยธยา (BAY) เปนจ านวน 35% ท าใหในปจจบนฐานธรกจของ GE Capital ขยายตวออกไปอยางมาก

9. งานวจยทเกยวของ เมธชา สนธารตนะ (2551) ไดศกษาความสมพนธระหวางการบรหารงานแบบญปนกบ

ความพงพอใจของพนกงานไทยในกรงเทพมหานคร พบวา บรษทญปนในกรงเทพมหานครมระดบรปแบบการบรหารงานแบบญปนสมยใหมทเปนแบบผสมผสานทงวธการบรหารแบบญปนดงเดมและอเมรกนตามแนวความคดตามแนวคดทฤษฎ Z ของ William G. Ouchi โดยรวมอยในระดบมาก พนกงานไทยมความพงพอใจตอการบรหารงานในบรษทญปนโดยรวมอยในระดบปานกลาง โดยพนกงานไทยในบรษทญปนทมเพศ ระดบการศกษา อายการท างานในบรษทปจจบน ระดบต าแหนงงานและรายไดตอเดอนทแตกตางกน มความพงพอใจโดยรวมและรายดานตางกน โดยพนกงานไทยในบรษทญปนทมอายแตกตางกนมความพงพอใจโดยรวมไมแตกตางกน แตเมอพจารณารายดานพบวา ดานผลตอบแทนและสวสดการ ดานสภาพแวดลอมในการท างานและดานการไดรบการยอมรบนบถอแตกตางกน

รชพล บญอเนกวฒนา (2551) ไดศกษาคณภาพชวตการท างานทมความสมพนธกบความพอใจในชวตความเปนอย และแนวโนมพฤตกรรมในการท างานของพนกงานบรษทเอกชนแหงหนงจากผลการวจยพบวา กลมตวอยางสวนใหญมคณภาพชวตการท างานโดยรวมอยในระดบด มความพอใจในชวตความเปนอย โดยรวมอยในระดบพอใจ ดานแนวโนมพฤตกรรมการท างานของพนกงานทจะท างานกบบรษทนตอไป อยในระดบแนวโนมท าตอไปแนนอน

ศรนย ไวยานนท (2550) ไดศกษาตวแปรทเกยวของกบความผกพนตอองคกรของพนกงานบรษท เอไอจคารด (ประเทศไทย) จ ากด กรงเทพมหานคร พบวา ตวแปรทสงผลตอความผกพนตอองคกรอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ.01 โดยเรยงล าดบจากตวแปรทเกยวของมากทสดไปหา

121

นอยทสดม 4 ตวแปร ไดแก ความภาคภมใจตอองคกร ลกษณะทางกายภาพในทท างาน ทศนคตตอการท างาน และสมพนธภาพระหวางพนกงานในบรษทกบเพอนรวมงาน

ณพลพงษ เสาะสมบรณ (2549) ไดศกษาวฒนธรรมองคกร คานยม ทมตอความพอใจในชวตความเปนอยของพนกงานบรษท ฟอรด โอเปอเรชนส (ประเทศไทย) จ ากด พบวา กลมตวอยางสวนใหญมความคดเหนตอวฒนธรรมองคกรโดยรวม ลกษณะเฉพาะของวฒนธรรมองคกรในหนวยงานโดยรวม วฒนธรรมในการบรหารงานของผน า คานยมของพนกงานและความคดเหนตอความพอใจในชวตความเปนอยของพนกงาน อยในระดบด

อมรรตน พรยะกฤต (2549) ไดศกษาการศกษาความพงพอใจในการปฎบตงานของพนกงานหลงการแปรรปเปนบรษท อสมท จ ากด(มหาชน): ศกษาเฉพาะกรณพนกงานระดบปฏบตในสวนกลาง พบวา กลมตวอยางมความพงพอใจในการปฏบตงานกอนการแปรรปองคการสอสารมวลชนแหงประเทศไทยคอนขางต า เรองทกลมตวอยางมความพงพอใจต าทสดคอ คาตอบแทนทไดรบไมสมดลกบปรมาณงานทตองปฏบตและกลมตวอยางมความพงพอใจในการปฏบตงานหลงการแปรรปองคการสอสารมวลชนแหงประเทศไทยคอนขางสง เรองทกลมตวอยางมความพงพอใจสงสดคอเพอนรวมงานมปฏสมพนธทดตอกน

กมพล พนธเกษมสข (บทคดยอ.2548) ไดศกษาวฒนธรรมองคกร บคลกภาพและการจงใจทมผลตอความพงพอใจโดยรวมในการปฏบตงานของพนกงานบรษท True พบวา ความคดเหนพนกงานเกยวกบปจจยทางดานวฒนธรรมองคกร การจงใจและความพงพอใจ อยในระดบปานกลาง ในสวนความคดเหนของพนกงานเกยวกบปจจยทางดานบคลกภาพอยในระดบด และปจจยทางดานวฒนธรรมองคกรและปจจยทางดานการจงใจมความสมพนธกบความพงพอใจโดยรวมในการปฏบตงานของพนกงานทรอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยจะสงผลตอความพงพอใจโดยรวมในการปฏบตงานทระดบ 0.142 เทาและ0.462 เทาตามล าดบ

สภารตน น าใจด (2548) ไดศกษาคณภาพชวตและปญหาในการท างานทมอทธพลตอความพงพอใจในการท างานและแนวโนมพฤตกรรมการลาออกของบคลากรมหาวทยาลยราชภฎสวนดสต พบวา คณภาพชวตในการท างานของบคลากรอยในระดบปานกลาง โดยเมอพจารณาในดานประโยชนตอสงคมของงานและองคกรและการพฒนาตนเองอยในระดบด คณภาพชวตในดานความปลอดภยและสขภาพอนามย ดานสงคมในการท างาน ดานความสอดคลองกบกฎหมายและรฐธรรมนญ ดานเวลาการท างานกบชวตสวนตว ดานความมนคงและความกาวหนา อยในระดบปานกลาง สวนดานปญหาในการท างานอยในระดบปานกลาง บคลากรมหาวทยาลยราชภฎสวนดสตโดยรวมเปนแบบ A ซงมความพงพอใจในการท างานในระดบเฉยๆ สวนแนวโนมพฤตกรรมการลาออกอยในระดบไมแนใจ

อสาภรณ ปรชาวฒ (2548) ไดศกษาความรและความพงพอใจของพนกงานตอแผนการสรางสงจงใจระยะยาว (Long-term Incentive Plan-LTIP) มผลตอความผกพนตอองคกร กรณศกษาบรษท เมอรค จ ากด พบวา ความพงพอใจโดยรวมของพนกงานในดานการใชผลตอบแทนพเศษส าหรบแผนฯในรปตวเงนอยในระดบมาก ความผกพนตอองคกรโดยรวม ความเชอมนและการ

122

ยอมรบเปาหมายขององคกร ความเตมใจทจะใชความรและความสามารถในการปฏบตงานอยในระดบมาก

อญชลา สงวนสตย (2546) ไดศกษาความพงพอใจของพนกงานในการบรหารงานดานทรพยากรมนษยในองคการญปน กรณศกษาบรษท โซน โลจสตคส (ประเทศไทย) จ ากด พบวา พนกงานมความพงพอใจตอการบรหารงานดานทรพยากรมนษยโดยรวมอยในระดบปานกลาง หากพจารณาเปนรายดานพบวา ความพงพอใจตอการบรหารงานดานทรพยากรมนษยในดานการสรรหาและคดเลอก การฝกอบรมและพฒนา การลงโทษทางวนยและออกจากงานอยในระดบพงพอใจมาก ในดานการเลอนต าแหนง เงนเดอนและการประเมนผลงานนนอยในระดบพงพอใจปานกลาง

เฉลมชย พฒนจงรกษ (2544) ไดศกษาการศกษาเปรยบเทยบระดบความพงพอใจของพนกงานไทยทมตอรปแบบการบรหารงานแบบอเมรกนกบรปแบบการบรหารงานแบบญปน ศกษากรณบรษทเจนเนอรล มอเตอรส (ประเทศไทย) จ ากด และ บรษท โตโยตา มอเตอร(ประเทศไทย) จ ากด พบวา ระดบความพงพอใจของพนกงานทงสองบรษททมตอรปแบบการบรหารงานขององคการนนแตกตางกน ระยะเวลาทท างานกบบรษทนนของพนกงานกบระดบความพงพอใจในรปแบบการบรหารงานมความสมพนธกน

ส าหรบการวจยในครงน ผวจยไดใชทฤษฎลกษณะองคการแบบ Z ของ ดร.วลเลยม จ อช (William G. Ouchi) (1981) ซงแบงเปน 7 ดาน ไดแก การจางงานระยะยาว (Long-term employment) การตดสนใจเปนเอกฉนท (Consensual decision making) ความรบผดชอบเฉพาะบคคล (Individual responsibility) การประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไป (Slow evaluation and promotion) การควบคมในตนเองอยางไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการ (Implicit, informal control with explicit, formalized measures) เสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะดานในระดบปานกลาง (Moderately specialized career path) มความเกยวของกนในลกษณะครอบครว (Holistic concern, including family) ในเรองความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ผวจยไดใชทฤษฎเกยวกบความพงพอใจของ เฟรดเดอรรค เค เฮอรสเบอรก (Frederick K. Herzberg) (1969) คอ ทฤษฎสองปจจย (Two Factor Theory) ซงกลาวถง แรงจงใจในการท างานของบคคลวา ความสขจากการท างานนน เกดมาจากความพงพอใจหรอไมพงพอใจในงานทท านนมสาเหตมาจากปจจยสองกลม คอ ปจจยจงใจ (Motivational Factors) ซงแบงเปน 5 ดาน ไดแก ความส าเรจในงานทท าของบคคล (Achievement) การไดรบการยอมรบนบถอ (Recognition) ลกษณะของงานทปฏบต (The Work Itself) ความรบผดชอบ (Responsibility) ความกาวหนา (Advancement) และปจจยค าจนหรอปจจยสขศาสตร (Maintenance or Hygiene Factors) ซงแบงเปน 9 ดาน ไดแก ไดแก เงนเดอน (Salary) โอกาสไดรบความกาวหนาในอนาคต (Possibility of Growth) ความสมพนธกบผบงคบบญชาผใตบงคบบญชาและเพอนรวมงาน (Interpersonal Relation Superior, Subordinate and Peers) สถานะทางอาชพ (Status) นโยบายและการบรการ (Company Policy and Administration) สภาพการท างาน (Working Conditions) ความเปนอยสวนตว (Personal life) ความมนคงในการท างาน

123

(Security) วธการปกครองบงคบบญชา (Supervision-Technical) และทฤษฎคณภาพชวตการท างานของ รชารด อ วอลตน (Richard E. Walton) (ปค.ศ.1974) ซงแบงเปน 5 ลกษณะ ไดแก ดานคาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม ดานสภาพแวดลอมในการท างานทดมความปลอดภย ดานโอกาสความกาวหนาและการพฒนาความสามารถ ดานการยอมรบจากเพอนรวมงาน ดานความสมดลระหวางงานกบชวตสวนตว และในเรองความผกพนตอองคการโดยรวม ผวจยไดใชในเรองความผกพนตอองคการไดน าแนวคดของ Richard M. Steers (1977) มาใชประกอบการวจย ซงแบงไดเปน 3 ลกษณะ ไดแก การมสวนรวมในการท างาน ความพงพอใจในงาน และความผกพนตอองคกร มาเปนตนแบบในการวดความผกพนตอองคการ โดยผวจยเหนวา ในบรบทของการบรหารองคการของบรษทขามชาต ตามทฤษฎลกษณะองคการแบบ Z อาจมความสมพนธตอคณภาพชวตการท างานและความผกพนตอองคการโดยรวมของพนกงานชาวไทยทปฎบตงานอย จงท าใหผวจยมความสนใจทจะศกษาถง การบรหารองคการแบบ Z ทมความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานและความผกพนตอองคการโดยรวมของพนกงานชาวไทยในเขตกรงเทพมหานคร เพอเปนแนวทางใหผทเกยวของสามารถน าขอมลดงกลาวไปพฒนาปรบปรงกระบวนการบรหารจดการภายในองคการใหมความเหมาะสมมากยงขนตอไป

124

บทท 3 วธการด าเนนการวจย

ในการศกษาคนควาครงนเปนวจยเชงส ารวจ (Survey Research) โดยใชแบบสอบถาม

(Questionnaires) เปนเครองมอ เพอรวบรวมขอมลจากกลมตวอยางของประชากร โดยศกษาเรอง“การบรหารองคการแบบ Z ทมความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานและความผกพนตอองคการโดยรวมของพนกงานชาวไทยในเขตกรงเทพมหานคร” เพอใหเปนไปตามความมงหมายทก าหนดไว ผวจยไดด าเนนการวจยตามขนตอนตางๆดงน

1. การก าหนดประชากร และการสมกลมตวอยาง 2. การสรางเครองมอทใชในการวจย 3. การเกบรวบรวมขอมล 4. การจดท าและการวเคราะหขอมล 5. สถตทใชในการวเคราะห

1. การก าหนดประชากรและการสมกลมตวอยาง

ประชากรทใชในการวจย ประชากรทใชในการศกษาคนควาครงนเปนพนกงานชาวไทย ทปฎบตงานอยในบรษทขาม

ชาต ซงมรปแบบการบรหารองคการตามแนวคดทฤษฎ Z เชน บรษท ไอบเอม (ประเทศไทย) จ ากด บรษท พรอตเตอร แอนด แกมเบล เทรดดง (ประเทศไทย) จ ากด บรษท ฮวเลต-แพคการด (ประเทศไทย) จ ากด บรษท โกดก (ประเทศไทย) จ ากด บรษท เจนเนอรล มอเตอรส (ประเทศไทย) จ ากด บรษท ฟอรด เซลส แอนด เซอรวส (ประเทศไทย) จ ากด บรษท มาสดา เซลส (ประเทศไทย) จ ากด บรษท จอ แคปปตอล (ประเทศไทย) จ ากด เปนตน [ทมา: (Ouchi. 1981:1); (Lotsofessays. 2009: Online); (K.V.S.S. 2009: Online) และ (Wikipedia. 2009: Online)] ซงไมทราบจ านวนประชากรทแนนอน

กลมตวอยางทใชในการวจย กลมตวอยางทใชในการวจยในครงน คอ พนกงานชาวไทย ทปฎบตงานอยในบรษทขาม

ชาต ซงมรปแบบการบรหารองคการตามแนวคดทฤษฎ Z เชน บรษท ไอบเอม (ประเทศไทย) จ ากด บรษท พรอตเตอร แอนด แกมเบล เทรดดง (ประเทศไทย) จ ากด บรษท ฮวเลต-แพคการด (ประเทศไทย) จ ากด บรษท โกดก (ประเทศไทย) จ ากด บรษท เจนเนอรล มอเตอรส (ประเทศไทย) จ ากด บรษท ฟอรด เซลส แอนด เซอรวส (ประเทศไทย) จ ากด บรษท มาสดา เซลส (ประเทศไทย) จ ากด บรษท จอ แคปปตอล (ประเทศไทย) จ ากด เปนตน [ทมา: (Ouchi. 1981:1); (Lotsofessays. 2009: Online); (K.V.S.S. 2009: Online) และ (Wikipedia. 2009: Online)] ซงไมทราบจ านวน

125

ประชากรทแนนอน โดยในการศกษาวจยครงน ผวจยไดใชสตรการค านวณหาขนาดของกลมตวอยาง โดยยอมใหมความคลาดเคลอนได 5% และทระดบความเชอมน 95% และก าหนดความมนยส าคญทระดบ 0.05 ซงสามารถค านวณหนวยตวอยางไดดงน (กลยา วาณชยบญชา. 2548:28)

สตร n = Z2 4E2 โดยท n = ขนาดของกลมตวอยาง Z = คาสถตทระดบความเชอมน 95% ซงมคาเทากบ 1.96 E = ความคลาดเคลอนทยอมใหเกดขนได แทนคาในสตรไดดงน n = (1.96)2 4(.05)2

n = 385 ผลจากการหาขนาดกลมตวอยางทสามารถเชอถอไดเทากบ 385 คน โดยส ารองเผอความ

ผดพลาดไว 4% ซงเทากบ 15 คน ดงนน กลมตวอยางทใชในการวจยมจ านวนทงสน 400 คน วธการเกบกลมตวอยาง (Sampling Designs) ในการศกษาวจยครงน ใช วธการเกบกลมตวอยางโดยไมอาศยความ นาจะเปน

(Nonprobability Samples) โดยม 3 ขนตอนดงน 1. การสมตวอยางแบบเจาะจง (Purposive Sampling) โดยการเกบแบบสอบถามเฉพาะ

กลมตวอยางทเปนพนกงานชาวไทย ทปฎบตงานอยในบรษทขามชาต ซงมรปแบบการบรหารองคการตามแนวคดทฤษฎ Z เชน บรษท ไอบเอม (ประเทศไทย) จ ากด บรษท พรอตเตอร แอนด แกมเบล เทรดดง (ประเทศไทย) จ ากด บรษท ฮวเลต-แพคการด (ประเทศไทย) จ ากด บรษท โกดก (ประเทศไทย) จ ากด บรษท เจนเนอรล มอเตอรส (ประเทศไทย) จ ากด บรษท ฟอรด เซลส แอนด เซอรวส (ประเทศไทย) จ ากด บรษท มาสดา เซลส (ประเทศไทย) จ ากด บรษท จอ แคปปตอล (ประเทศไทย) จ ากด เปนตน [ทมา: (Ouchi. 1981:1); (Lotsofessays. 2009: Online); (K.V.S.S. 2009: Online) และ (Wikipedia. 2009: Online)]

2. การสมตวอยางโดยการก าหนดสดสวน (Quota Sampling) โดยก าหนดสดสวนในการเกบแบบสอบถามจากพนกงานพนกงานชาวไทย ทปฎบตงานอยในบรษทขามชาต ซงมรปแบบการบรหารองคการตามแนวคดทฤษฎ Z ทงสนจ านวน 8 บรษท โดยด าเนนการเกบแบบสอบถามบรษทๆ ละ 50 ชด เพอใหไดจ านวนกลมตวอยางครบทงสน 400 คน ดงน

126

ตาราง 6 แสดงรายชอบรษทขามชาต ซงมรปแบบการบรหารองคการตามแนวคดทฤษฎ Z เพอ ด าเนนการเกบแบบสอบถาม

ล าดบท รายชอบรษทขามชาต ซงมรปแบบการบรหาร

องคการตามแนวคดทฤษฎ Z แบบสอบถาม

(ชด) สดสวน

(%) 1 บรษท ไอบเอม (ประเทศไทย) จ ากด 50 12.5 2 บรษท พรอตเตอร แอนด แกมเบล (ประเทศไทย) จ ากด 50 12.5 3 บรษท ฮวเลต-แพคการด (ประเทศไทย) จ ากด 50 12.5 4 บรษท โกดก (ประเทศไทย) จ ากด 50 12.5 5 บรษท เจนเนอรล มอเตอรส (ประเทศไทย) จ ากด 50 12.5 6 บรษท ฟอรด เซลส แอนด เซอรวส (ประเทศไทย) จ ากด 50 12.5 7 บรษท มาสดา เซลส (ประเทศไทย) จ ากด 50 12.5 8 บรษท จอ แคปปตอล (ประเทศไทย) จ ากด 50 12.5

จ านวนแบบสอบถามทงสน (ชด) 400 100

ทมา: (Ouchi. 1981:1); (Lotsofessays. 2009: Online); (K.V.S.S. 2009: Online) และ

(Wikipedia. 2009: Online) 3. การสมตวอยางแบบอาศยความสะดวก (Convenience Sampling) โดยการเกบขอมล

จากกลมตวอยางซงเปนพนกงานชาวไทย ทปฎบตงานอยในบรษทขามชาต ซงมรปแบบการบรหารองคการตามแนวคดทฤษฎ Z เชน บรษท ไอบเอม (ประเทศไทย) จ ากด บรษท พรอตเตอร แอนด แกมเบล เทรดดง (ประเทศไทย) จ ากด บรษท ฮวเลต-แพคการด (ประเทศไทย) จ ากด บรษท โกดก (ประเทศไทย) จ ากด บรษท เจนเนอรล มอเตอรส (ประเทศไทย) จ ากด บรษท ฟอรด เซลส แอนด เซอรวส (ประเทศไทย) จ ากด บรษท มาสดา เซลส (ประเทศไทย) จ ากด บรษท จอ แคปปตอล (ประเทศไทย) จ ากด เปนตน [ทมา: (Ouchi. 1981:1); (Lotsofessays. 2009: Online); (K.V.S.S. 2009: Online) และ (Wikipedia. 2009: Online)] โดยด าเนนการเกบแบบสอบถามตามสถานทตางๆในเขตกรงเทพมหานคร เพอใหไดกลมตวอยางตามทก าหนดไว เชน อาคารไอบเอม อาคารเอมโพเรยม อาคารออจอเหลยง อาคารเลครชดา อาคารออลซซนส เปนตน เนองดวยอาคารดงกลาว เปนสถานทตงของบรษทขามชาตดงกลาว และผวจยมความสะดวกทจะเกบแบบสอบถาม เพอใหไดจ านวนกลมตวอยางครบทงสน 400 คน 2. การสรางเครองมอทใชในการวจย

ในการศกษาวจยครงน ผวจยไดใชแบบสอบถามเปนเครองมอทใชในการรวบรวมขอมล โดยจดล าดบเนอหาแบบสอบถามใหครอบคลมขอมลทตองการ แบงออกเปน 4 สวนคอ

127

สวนท1 แบบสอบถามเกยวกบขอมลดานประชากรศาสตรของผตอบแบบสอบถาม ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา อายการท างานในบรษทปจจบน ระดบของต าแหนงงาน และรายได

โดยลกษณะแบบสอบถามประกอบดวย 1. ค าถามแบบมค าตอบใหเลอก 2 ค าตอบ (Simple - dichotomy question) จ านวน 2 ขอ 2. ค าถามมใหเลอกหลายค าตอบ (Multiple - dichotomy question) จ านวน 4 ขอ

โดยท าการใชระดบการวดขอมลดงน 1. เพศ ใชระดบการวดขอมลประเภทนามบญญต (Nominal scale) ดงน - ชาย

- หญง 2. อาย ใชระดบการวดขอมลประเภทเรยงล าดบ (Ordinal scale) ดงน

- ต ากวา 30 ป - 30 – 40 ป - 41 ปขนไป (ทมา: การส ารวจภาวะการท างานของประชากร จ าแนกตามกลมอาย สถานภาพแรงงาน

และเพศ กรงเทพมหานคร ไตรมาสท 1 พ.ศ.2552 ส านกงานสถตแหงชาต: ออนไลน) 3. ระดบการศกษา ใชระดบการวดขอมลประเภทเรยงล าดบ (Ordinal scale) ดงน

- ต ากวาปรญญาตร - ปรญญาตร - สงกวาปรญญาตร

4. อายการท างานในบรษทปจจบน ใชระดบการวดขอมลประเภทเรยงล าดบ (Ordinal scale) ดงน

- ต ากวา 1 ป - 1 – 5 ป - 6 – 10 ป - 11 ปขนไป (ทมา: ทศนย ธรรมสทธ. 2552. การส ารวจและวเคราะหทรพยากรมนษย: ออนไลน)

5. ระดบของต าแหนงงาน ใชระดบการวดขอมลประเภทเรยงล าดบ (Ordinal scale) ดงน - ระดบปฏบตการ - ระดบบรหาร

6. รายได ใชระดบการวดขอมลประเภทเรยงล าดบ (Ordinal scale) ดงน - นอยกวาหรอเทากบ 20,000 บาท - 20,001 – 40,000 บาท - 40,001 – 60,000 บาท

128

- 60,001 บาทขนไป (ทมา: ประพนธ ชยกจอราชย. 2552. รายงานผลการส ารวจคาจางและเงนเดอนป

2552/2553: ออนไลน) สวนท 2 เปนแบบสอบถามเกยวกบลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ซงม 7 ดาน ไดแก

การจางงานระยะยาว การตดสนใจเปนเอกฉนท ความรบผดชอบเฉพาะบคคล การประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไป การควบคมในตวเองไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการ เสนทางอาชพแบบเชยวชาญในระดบปานกลาง มความเกยวของกนในลกษณะครอบครว ลกษณะค าถามเปนแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating scale) ของลเคอรท (Likert Scale) ทงหมดจ านวน 14 ขอ โดยทแตละค าถามมค าตอบใหเลอกตามล าดบความส าคญ 5 ระดบ เปนขอมลเปนแบบอนตรภาคชน (Interval Scale) และแบงการแสดงความคดเหนออกเปน 5 ระดบ (ศรวรรณ เสรรตน. 2548 : 68) ดงน

เกณฑการใหคะแนน มากทสด 5 คะแนน มาก 4 คะแนน ปานกลาง 3 คะแนน นอย 2 คะแนน นอยทสด 1 คะแนน

เกณฑการประเมนใชวธการแบงชวงการแปรผลตามหลกการของการแบงอนตรภาคชน(Class Interval) โดยแบงคะแนนออกเปน 5 ระดบ จากคะแนนเฉลยทไดจากแบบสอบถามคะแนนต าทสดคอ 1 คะแนน และคะแนนทสงสดคอ 5 คะแนน หาคากงกลางพสย โดยใชสตรค านวณชวงกวางของอนตรภาคชนดงตอไปน

ความกวางของอนตรภาคชน = คะแนนสงสด- คะแนนต าสด จ านวนชน

= 5 1

5

= 0.8 ตาราง 7 แสดงเกณฑการแปลความหมายคาคะแนนเฉลยของระดบความคดเหน

คาคะแนนเฉลย ระดบความคดเหน 4.21 – 5.00 มลกษณะการบรหารองคการแบบ Z มากทสด 3.41 – 4.20 มลกษณะการบรหารองคการแบบ Z มาก 2.61 – 3.40 มลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ปานกลาง 1.81 – 2.60 มลกษณะการบรหารองคการแบบ Z นอย 1.00 – 1.80 มลกษณะการบรหารองคการแบบ Z นอยทสด

129

สวนท 3 เปนแบบสอบถามเกยวกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ซงม 5 ดาน ไดแก ดานคาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม ดานสภาพแวดลอมในการท างานทดมความปลอดภย ดานโอกาสความกาวหนาและการพฒนาความสามารถ ดานการยอมรบจากเพอนรวมงาน และดานความสมดลระหวางงานกบชวตสวนตว ลกษณะค าถามเปนแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating scale) ของลเคอรท (Likert Scale) ทงหมดจ านวน 5 ขอ โดยทแตละค าถามมค าตอบใหเลอกตามล าดบความส าคญ 5 ระดบ เปนขอมลเปนแบบอนตรภาคชน (Interval Scale) และแบงการแสดงความคดเหนออกเปน 5 ระดบ (ศรวรรณ เสรรตน. 2548 : 68) ดงน

เกณฑการใหคะแนน มากทสด 5 คะแนน มาก 4 คะแนน ปานกลาง 3 คะแนน นอย 2 คะแนน นอยทสด 1 คะแนน

เกณฑการประเมนใชวธการแบงชวงการแปรผลตามหลกการของการแบงอนตรภาคชน(Class Interval) โดยแบงคะแนนออกเปน 5 ระดบ จากคะแนนเฉลยทไดจากแบบสอบถามคะแนนต าทสดคอ 1 คะแนน และคะแนนทสงสดคอ 5 คะแนน หาคากงกลางพสย โดยใชสตรค านวณชวงกวางของอนตรภาคชนดงตอไปน

ความกวางของอนตรภาคชน = คะแนนสงสด- คะแนนต าสด จ านวนชน

= 5 1

5

= 0.8

ตาราง 8 แสดงเกณฑการแปลความหมายคาคะแนนเฉลยของระดบความพงพอใจ คาคะแนนเฉลย ระดบความพงพอใจ 4.21 – 5.00 มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมอยในระดบมากทสด 3.41 – 4.20 มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมอยในระดบมาก 2.61 – 3.40 มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมอยในระดบปานกลาง 1.81 – 2.60 มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมอยในระดบนอย 1.00 – 1.80 มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมอยในระดบนอยทสด สวนท 4 เปนแบบสอบถามเกยวกบความผกพนตอองคการโดยรวม ซงม 3 ดาน ไดแก การมสวนรวมในการท างาน ความพงพอใจในงาน ความผกพนตอองคกร ลกษณะค าถามเปนมาตรา

130

สวนประมาณคา (Rating scale) ของลเคอรท (Likert Scale) มจ านวน 4 ขอ โดยทแตละค าถามมค าตอบใหเลอกตามล าดบความส าคญ 5 ระดบ เปนขอมลเปนแบบอนตรภาคชน (Interval Scale) และแบงการแสดงความคดเหนออกเปน 5 ระดบ (ศรวรรณ เสรรตน. 2548: 68) ดงน

เกณฑการใหคะแนน เหนดวยอยางยง 5 คะแนน เหนดวย 4 คะแนน ไมแนใจ 3 คะแนน ไมเหนดวย 2 คะแนน ไมเหนดวยอยางยง 1 คะแนน

เกณฑการประเมนใชวธการแบงชวงการแปรผลตามหลกการของการแบงอนตรภาคชน(Class Interval) โดยแบงคะแนนออกเปน 5 ระดบ จากคะแนนเฉลยทไดจากแบบสอบถามคะแนนต าทสดคอ 1 คะแนน และคะแนนทสงสดคอ 5 คะแนน หาคากงกลางพสย โดยใชสตรค านวณชวงกวางของอนตรภาคชนดงตอไปน

ความกวางของอนตรภาคชน = คะแนนสงสด- คะแนนต าสด จ านวนชน

= 5 1

5

= 0.8 ตาราง 9 แสดงเกณฑการแปลความหมายคาคะแนนเฉลยของระดบความผกพน

คาคะแนนเฉลย ระดบความผกพน 4.21 – 5.00 มความผกพนตอองคการโดยรวมอยในระดบมากทสด 3.41 – 4.20 มความผกพนตอองคการโดยรวมอยในระดบมาก 2.61 – 3.40 มความผกพนตอองคการโดยรวมอยในระดบปานกลาง 1.81 – 2.60 มความผกพนตอองคการโดยรวมอยในระดบนอย 1.00 – 1.80 มความผกพนตอองคการโดยรวมอยในระดบนอยทสด ขนตอนในการสรางเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล ผวจยไดสรางแบบสอบถาม โดยการด าเนนการตามขนตอน ดงน 1. ศกษาขอมลจากเอกสาร ต ารา และงานวจยทมลกษณะใกลเคยงและเกยวของกบงานวจย

ชนนรวมทงรปแบบ วธการจากต ารา หลกการ แนวคด ทฤษฎ และผลงานทเกยวของกบตวแปรทจะศกษา เพอน ามาใชในการสรางแบบสอบถามใหครอบคลมตามวตถประสงค

131

2. ศกษาวธการสรางแบบสอบถาม สมภาษณผทเกยวของ เพอก าหนดขอบเขต และเนอหาแบบสอบถามของการวจย จะไดมความชดเจนตามความมงหมายการวจยมากยงขน

3. น าขอมลทไดมาสรางแบบสอบถามตามกรอบแนวคดในการวจยทก าหนดไว 4. ผวจยท าการทดสอบเครองมอ โดยการน าแบบสอบถามทไดเรยบเรยงแลวเสนอตอ

อาจารยทปรกษาสารนพนธ และผทรงคณวฒทมความเชยวชาญเปนผตรวจสอบความเทยงตรงและความถกตองของเนอหา (Content Validity) ความเหมาะสมของภาษาทใช (Wording) ไดขอค าแนะน าและน าขอบกพรอง ท าการปรบปรงแกไข เพอความถกตองและตรงตามความมงหมายในการวจยจากนนจงน าเสนอตอคณะกรรมการควบคมสารนพนธ เพอปรบปรงใหมใหมความถกตองกอนการน าไปใช

5. น าแบบสอบถามทปรบปรงแลวไปทดสอบความเชอถอ เพอน าผลไปหาคาความเชอมน(Reliability) ของแบบสอบถาม ใชวธหาคาสมประสทธอลฟา ( - Coefficient) ของครอนบค(Cronbach’s Alpha Coefficient) และท าการแกไขขอบกพรองใหเหมาะสม แลวจงท าการสงแบบสอบถามทแกไขแลวใหกลมตวอยางจรงเพอท าการเกบรวบรวมขอมล ผลลพธคาแอลฟาทไดจะแสดงถงระดบความคงทของแบบสอบถามโดยจะมคาระหวาง 0 1 คาใกลเคยงกบ 1 แสดงวามความเชอมนสง จากการทดสอบแบบสอบถามผลปรากฏวาไดคาความเชอมนของแบบสอบถามทงฉบบเทากบ 0.9496 ดงนนผลการทดสอบแบบสอบถามมความเชอมนสง ตาราง 10 แสดงคาความเชอมนของลกษณะการบรหารองคการแบบ Z

คาความเชอมนของลกษณะการบรหารองคการแบบ Z คาความเชอมน ลกษณะการบรหารองคการแบบ Z โดยรวม 0.9003

ตาราง 11 แสดงคาความเชอมนของความพงพอใจทมตอคณภาพชวตการท างานโดยรวม

คาความเชอมนของความพงพอใจทมตอคณภาพชวตการท างานโดยรวม คาความเชอมน ความพงพอใจทมตอคณภาพชวตการท างานโดยรวม 0.8829

ตาราง 12 แสดงคาความเชอมนของความพงพอใจทมตอความผกพนตอองคการโดยรวม

คาความเชอมนตอความผกพนตอองคการโดยรวม คาความเชอมน ความผกพนตอองคการโดยรวม 0.8996

132

3. การเกบรวบรวมขอมล การวจยครงนเปนการวจยเชงส ารวจ (Survey Method) เพอศกษาการบรหารองคการแบบ

Z ทมความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานและความผกพนตอองคการโดยรวมของพนกงานไทยในเขตกรงเทพมหานคร โดยแบงลกษณะของการเกบรวบรวมขอมลทท าการศกษาเปน 2 ลกษณะ

1. แหลงขอมลปฐมภม (Primary Data) เปนขอมลทผศกษาไดจากการเกบรวบรวมขอมลจากการตอบแบบสอบถามของพนกงานชาวไทย พนกงานชาวไทย ทปฎบตงานอยในบรษทขามชาต ซงมรปแบบการบรหารองคการตามแนวคดทฤษฎ Z เชน บรษท ไอบเอม (ประเทศไทย) จ ากด บรษทพรอตเตอร แอนด แกมเบล เทรดดง (ประเทศไทย) จ ากด บรษท ฮวเลต-แพคการด (ประเทศไทย) จ ากด บรษท โกดก (ประเทศไทย) จ ากด บรษท เจนเนอรล มอเตอรส (ประเทศไทย) จ ากด บรษท ฟอรด เซลส แอนด เซอรวส (ประเทศไทย) จ ากด บรษท มาสดา เซลส (ประเทศไทย) จ ากด บรษท จอ แคปปตอล (ประเทศไทย) จ ากด เปนตน [ทมา: (Ouchi. 1981:1); (Lotsofessays. 2009: Online); (K.V.S.S. 2009: Online) และ (Wikipedia. 2009: Online)] จ านวน 400 ชด

2. แหลงขอมลทตยภม (Secondary Data) ซงเปนขอมลเพอใชในการประกอบของการท าวจยนน ผวจยไดท าการเกบรวบรวมขอมลจากต าราทเกยวของกบการท าวจย วทยานพนธ ปรญญานพนธ สารนพนธ หนงสอ เอกสารทางวชาการ และขอมลทเผยแพรผานสอทางอนเตอรเนต เพอใชเปนแนวทางในการศกษาวจยในครงน 4. การจดท าและการวเคราะหขอมล

การศกษาคนควาครงน ผวจยท าการประเมนผลขอมลโดยใชโปรแกรม SPSS for windows version 11.5 โดยด าเนนตามขนตอนดงน

1. การจดท าขอมล 1.1 ทดสอบแบบสอบถามทไดออกแบบไว โดยการท า Pilot survey หรอ Pretest

จากนนด าเนนการแกไขขอบกพรองของแบบสอบถาม พรอมทงตรวจสอบความเชอถอได (Reliability) ของแบบสอบถามดวยวธหาคาสมประสทธของครอนบค Cronbach’s Alpha Coefficient

1.2 น าแบบสอบถามทแกไขขอบกพรองเรยบรอยแลวออกเกบขอมลจรง 1.3 ตรวจสอบความถกตอง และความสมบรณของแบบสอบถามทไดจากการเกบขอมล 1.4 น าแบบสอบถามทตรวจสอบความถกตองแลวมาลงรหส (Coding) ในแบบลงรหส

ส าหรบประมวลผลขอมลดวยคอมพวเตอร 1.5 น าขอมลมาวเคราะหทางสถต โดยใชคอมพวเตอรในการค านวณคาสถตดวย

โปรแกรมส าเรจรป SPSS for windows version 11.5 และวเคราะหขอมลตามสมมตฐานทตงไว

133

2. การวเคราะหขอมล 2.1 การวเคราะหโดยใชสถตเชงพรรณนา (Descriptive statistic) เพออธบายถงลกษณะ

ขอมลดานประชากรศาสตร คอ เพศ อาย ระดบการศกษา อายการท างานในบรษทปจจบน ระดบของต าแหนงงาน และรายได ท าใหทราบถงลกษณะพนฐานของขอมล สถตทใชไดแก

- คารอยละ (Percentage) เพอใชในการแปลความหมายของขอมลประชากรศาสตรของผตอบแบบสอบถาม ในแบบสอบถามสวนท 1 ขอมลสวนบคคล ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา อายการท างานในบรษทปจจบน ระดบของต าแหนงงาน และรายได

- คาคะแนนเฉลย (Mean) เพอใชแปลความหมายของขอมลในดานตางๆ ในแบบสอบถามสวนท 2 ลกษณะการบรหารองคการแบบ Z สวนท 3 ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม และสวนท 4 ความผกพนตอองคการโดยรวม

- คาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) เพอใชในแปลความหมายของขอมลในดานตางๆ ในแบบสอบถามสวนท 2 ลกษณะการบรหารองคการแบบ Z สวนท 3 ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม และสวนท 4 ความผกพนตอองคการโดยรวม

2.2 การวเคราะหโดยสถตเชงอนมาน (Inferential statistic) เพอทดสอบสมมตฐานแตละขอ สถตทใช ไดแก

2.2.1 การวเคราะหโดยใชคาสถต t-test เพอทดสอบความแตกตางระหวางคาคะแนนเฉลยของกลมประชากร 2 กลม ทเปนอสระตอกน (Independent t-test) ทดสอบสมมตฐาน ขอท 3 เพศ และระดบของต าแหนงงาน

2.2.2 การวเคราะหโดยใชคาสถต F-test แบบการวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว One-way ANOVA เพอทดสอบความแตกตางระหวางคาเฉลยของกลมตวอยางทมมากกวา 2 กลม ทดสอบสมมตฐานขอท 3 อาย ระดบการศกษา อายการท างานในบรษทปจจบน ระดบของต าแหนงงาน และรายไดตอเดอน

2.2.3 การวเคราะหโดยใชคาสถตสมประสทธสหสมพนธอยางง ายของเพยรสน (Pearson Product Moment Correlation Coefficient) เพออธบายความสมพนธระหวางตวแปร 2 ตวทเปนอสระตอกน ทดสอบสมมตฐานขอท 1 ลกษณะการบรหารองคการแบบ Z และ ทดสอบสมมตฐานขอท 2 ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม

2.3 การทดสอบสมมตฐาน 2.3.1 สมมตฐานขอท 1 ลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความพง

พอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ทดสอบกบแบบสอบถามตอนท 3 ขอท 1-5 สถตทใชในการทดสอบ คอ Pearson Product Moment Correlation

2.3.2 สมมตฐานขอท 2 ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความ

134

ผกพนตอองคการโดยรวม ทดสอบกบแบบสอบถามตอนท 4 ขอท 1-4 สถตทใชในการทดสอบ คอ Pearson Product Moment Correlation

2.3.3 สมมตฐานขอท 3 พนกงานชาวไทยทมลกษณะขอมลทางประชากรศาสตร ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา อายการท างานในบรษทปจจบน ระดบของต าแหนงงาน และรายไดแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมแตกตางกน

2.3.1.1 สมมตฐานขอท 3.1 เพศแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมแตกตางกน ทดสอบกบแบบสอบถามตอนท 3 ขอท 1-5 สถตทใชในการทดสอบ คอ t-test

2.3.1.2 สมมตฐานขอท 3.2 อายแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมแตกตางกน ทดสอบกบแบบสอบถามตอนท 3 ขอท 1-5 สถตทใชในการทดสอบ คอ F-test

2.3.1.3 สมมตฐานขอท 3.3 ระดบการศกษาแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมแตกตางกน ทดสอบกบแบบสอบถามตอนท 3 ขอท 1-5 สถตทใชในการทดสอบ คอ t-test

2.3.1.4 สมมตฐานขอท 3.4 อายการท างานในบรษทปจจบนแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมแตกตางกน ทดสอบกบแบบสอบถามตอนท 3 ขอท 1-5 สถตทใชในการทดสอบ คอ F-test

2.3.1.5 สมมตฐานขอท 3.5 ระดบของต าแหนงงานแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมแตกตางกน ทดสอบกบแบบสอบถามตอนท 3 ขอท 1- 5 สถตทใชในการทดสอบ คอ t-test

2.3.1.6 สมมตฐานขอท 3.6 รายไดแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมแตกตางกน ทดสอบกบแบบสอบถามตอนท 3 ขอท 1-5 สถตทใชในการทดสอบ คอ F-test

5. สถตทใชในการวเคราะหขอมล ในการศกษาวจยครงนใชสถตในการวเคราะห ดงน 5.1 สถตเชงพรรณนา ไดแก

5.1.1 การหารอยละ (Percentage) เพอใชในการแปลความหมายของขอมลสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม ในแบบสอบถามสวนท 1 โดยใชสตร (ศรวรรณ เสรรตน และคณะ. 2548: 214)

คารอยละ (P) =

n

f x100

เมอ P แทน คารอยละหรอเปอรเซนต

135

f แทน ความถของคะแนน n แทน ขนาดกลมตวอยาง

5.1.2 คาคะแนนเฉลย (Mean : x ) เพอใชแปลความหมายของขอมลในดานตาง ๆ ของแบบสอบถามสวนท 2, 3 และ 4 โดยใชสตร (กลยา วานชยบญชา.2545:49)

คาคะแนนเฉลย x = n

x

เมอ x แทน คาคะแนนเฉลย x แทน ผลรวมของคะแนนทงหมด n แทน ขนาดของกลมตวอยาง

5.1.3 คาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Diviation) เพอใชในแปลความหมายของขอมลดานตาง ๆ ในแบบสอบถามสวนท 2 แบบสอบถามสวนท 3 และแบบสอบถามสวนท 4 โดยใชสตร (กลยา วานชยบญชา.2545:49)

คาเบยงเบนมาตรฐาน S.D. =

1

22

nn

xxn

เมอ S.D. แทน คาเบยงเบนมาตรฐานของคะแนนของกลม ตวอยาง

x แทน คะแนนแตละตวในกลมตวอยาง Σ 2x แทน ผลรวมของคะแนนแตละตวยกก าลงสอง

2 x แทน ผลรวมของคะแนนทงหมดยกก าลงสอง n แทน ขนาดของกลมตวอยาง

5.2 สถตทใชหาคณภาพของแบบสอบถาม สถตทใชทดสอบความเชอถอไดของแบบสอบถาม คาความเชอถอไดของเครองมอ

(Reliability of the test) โดยใชวธหาคาครอนบคแอลฟา (Cronbach’s alpha) (กลยา วานชยบญชา. 2545: 449) โดยใชสตรดงน

= var /

1 ( 1) var /

kCo iance Variance

k Co iance Variance

เมอ k แทน จ านวนค าถาม

ianceCovar แทน คาเฉลยของคาแปรปรวนรวมระหวางค าถาม ตางๆ

Variance แทน คาเฉลยของคาความแปรปรวนของค าถาม

136

การหาคาสมประสทธอลฟาของครอนบค (Cronbach’s Alpha Coefficient) คา α ทไดจะแสดงถงระดบความคงทของแบบสอบถาม โดยมคาระหาง 0 ≤α ≤ 1 ถามคาใกลเคยงกบ 1 มากแสดงวามความเชอมนสง โดยการทดสอบความเชอมนของแบบสอบถาม

5.3 สถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน ไดแก

5.3.1 คา t-test ใชทดสอบความแตกตางระหวางคาคะแนนเฉลยของกลมตวอยาง 2 กลม ทเปนอสระตอกน (Independent t-test) ทระดบความเชอมนรอยละ 95 จะปฏเสธสมมตฐานหลก ( 0H ) เมอ 2-tailes Prob.(p) มคานอยกวา 0.05

โดยจะท าการทดสอบคาความแปรปรวนของกลมตวอยางทง 2 กลมเทากนหรอไมโดยใช Levene’s Test หากผลการทดสอบความแปรปรวนทระดบความเชอมน 95% จะปฏเสธสมมตฐานหลก ( 0H ) และยอมรบสมมตฐานรอง ( 1H ) กตอเมอ คา Sig. มคานอยกวา 0.05 ทดสอบสมมตฐานขอท 1 ดานเพศ โดยใชสตร (กลยา วานชยบญชา. 2545: 135)

1) กรณทความแปรปรวนของทง 2 กลมเทากน ( 2

1S = 2

2S )

t = 1 2

1 2

 1 1

p

X X

Sn n

สถตทใชทดสอบ t มองศาอสระ df = 1 2 2n n

2) กรณทความแปรปรวนของทง 2 กลมไมเทากน ( 2

1S 2

2S )

t = 1 2

2 2

1 2

1 2

X X

S S

n n

สถตทใชทดสอบ t มองศาอสระ

df =

22 2

1 2

1 2

2 2

1 2

1 2

1 21 1

S S

n n

S Sn n

n n

เมอ t แทน สมประสทธสหสมพนธ iX แทน คาเฉลยของกลมตวอยางท i ; i = 1,2 pS แทน คาเบยงเบนมาตรฐานตวอยางรวมจากตวอยางทง 2 กลม

โดยท 2

pS = 2 2

1 1 2 2

1 2

1 1

2

n S n S

n n

137

เมอ 2

iS แทน ความแปรปรวนของกลมตวอยางท i ; i = 1,2 in แทน จ านวนสมาชกในกลมตวอยางท i ; i = 1,2

5.3.2 วเคราะห One - way ANOVA ใชทดสอบความแตกตางระหวางคะแนนเฉลยของ

กลมประชากรมากกวา 2 กลม โดยใชการวเคราะหการแปรปรวนทางเดยว (One - Way Analysis of Varience) ทระดบความเชอมนรอยละ 95 โดยจะท าการทดสอบความแปรปรวนจากตารางHomogeneity of Variances ถาพบความแปรปรวนเทากนทกกลมจะทดสอบความแตกตางดวย F- test และถาความแปรปรวนไมเทากนทกกลมจะทดสอบความแตกตางดวย Brown – Forsythe จะปฎเสธสมมตฐานหลก ( 0H ) เมอคาระดบนยส าคญทางสถตมคานอยกวา 0.05 และปฏเสธสมมตฐานรอง ( 1H ) เมอคาระดบนยส าคญทางสถตมคามากกวา 0.05 ใชในการทดสอบสมมตฐานขอท 1 ดานระดบการศกษาใชสตร (กลยา วานชยบญชา. 2545: 148)

ถาพบความแปรปรวนเทากนทกกลมจะทดสอบความแตกตางดวย F - test สามารถเขยนไดดงน

F = b

w

MS

MS

เมอ F แทน คาแจกแจงทใชพจารณาใน F- distribution

bMS แทน คาประมาณของความแปรปรวนระหวางกลม

(Mean Square between Groups)

wMS แทน คาประมาณของความแปรปรวนภายใน (Mean Square within Groups)

ถาความแปรปรวนของแตละกลมไมแตกตางกนจะใช F-test โดยใชสตรดงน (กลยา วานชย บญชา. 2545: 114) ตาราง 13 แสดงแหลงความแปรปรวน แหลงความแปรปรวน df SS MS F

ระหวางประชากร k - 1 b

SS b

MS = 1

bSS

k b

w

MS

MS

ภายในประชากร n - k wSS wMS = wSS

n k

รวม n - 1 tSS เมอ n แทน จ านวนคนในกลมตวอยาง

k แทน จ านวนกลม

138

k – 1 แทน Degree of freedom ส าหรบการแปรผนระหวางกลม (dfb) n – k แทน Degree of freedom ส าหรบการแปรผนภายในกลม (dfw)

bSS แทน ผลรวมก าลงสองระหวางกลม

(Between Group sum of Square)

wSS แทน ผลรวมก าลงสองภายในกลม (Within Group sum of Square)

ความแปรปรวนไมเทากนทกกลม

B = MSB

MSW

โดยท

MSW = 2

1

1i

k

i

nF

N

เมอ MSB แทน คาความแปรปรวนระหวางกลม

MSW แทน คาความแปรปรวนภายในกลม N แทน ขนาดประชากร

2

iF แทน คาความแปรปรวนของกลมตวอยาง

กรณพบความแตกตางอยางมนยส าคญทางสถต จะท าการตรวจสอบความแตกตางเปนรายค เพอดวามคใดบางทแตกตางกนทระดบนยส าคญทางสถตท 0.05 หรอระดบความเชอมน 95% ใชสตรตามวธ LSD (Fisher’s Least Significant Difference) หรอ Dunnett’s T3 (กลยา วานชย บญชา. 2545: 161)

LSD = 12

;1 1

i j

t n k

MSEn n

เมอ i jn n r n k LSD แทน คาผลตางนยส าคญทค านวณได ส าหรบประชากรกลมทI และj

12

;n kt

แทน คาทใชพจารณาในการแจกแจงแบบ t-test

ทระดบความเชอมน 95% และชนหางความเปนอสระภายในกลม MSE แทน คาความแปรปรวนภายในกลม (MSW) ni แทน จ านวนขอมลของกลม i

nj แทน จ านวนขอมลของกลม j

139

หรอวเคราะหผลตางคาเฉลยรายค (Dunnett T3) (กลยา วานชยบญชา. 2545: 161)

Dd = 2 S

ADqMS

s

เมอ Dd แทน คาสถตทใชพจารณาใน Dunnett test Dq แทน คาจากตาราง Critical values of the Dunnett test

SA

MS แทน คาความแปรปรวนภายในกลม

S แทน ขนาดของกลมตวอยาง

5.4 สถตสมประสทธสหสมพนธอยางงายของเพยรสน (Pearson product moment correlation coefficient) ทระดบนยส าคญทางสถต 0.05 เปนคาทใชวดความสมพนธระหวางตวแปร 2 ชด (กลยา วานชยบญชา. 2545: 311 - 312) มสตรดงน

xyr =

22 2 2

n xy x y

n x x n y y

เมอ xyr แทน สมประสทธสหสมพนธ

n แทน จ านวนคนหรอกลมตวอยาง x แทน ผลรวมคะแนนรายขอของกลมตวอยาง y แทน ผลรวมคะแนนของทงกลม

2x แทน ผลรวมคะแนนชด X แตละตวยกก าลงสอง 2y แทน ผลรวมคะแนนชด Y แตละตวยกก าลงสอง

xy แทน ผลรวมของผลคณระหวาง X และ Y โดยทคาสมประสทธสหสมพนธจะมคาระหวาง -1< r <1 ดงน 1. คา r เปนลบ แสดงวา X และ Y มความสมพนธในทศทางตรงขามคอ ถา X เพม Y จะ

ลด แตถา X ลด จะเพม 2. คา r เปนบวก แสดงวา X และ มความสมพนธในทศทางเดยวกนคอ ถา X เพม Y จะ

เพมดวย แตถา X ลด Y จะลดลงดวย 3. ถา r มคาเขาใกล 1 หมายถง X และ Y มความสมพนธในทศทางเดยวกนและม

ความสมพนธกนมาก 4. ถา r มคาใกล -1 หมายถง X และ Y มความสมพนธในทศทางตรงกนขามและ

ความสมพนธกนมาก 5. ถา r = 0 แสดงวา X และ Y ไมมความสมพนธเชงเสนตรง

140

6. ถา r เขาใกล 0 แสดงวา X และ Y มความสมพนธกนนอย เกณฑการแปลความหมายคาสมประสทธสหสมพนธ การประเมนผล ใชวธการแบงชวง

แปลผลตามหลกของการแบงชนอนตรภาคชน (Class interval) โดยใชสตรค านวณความกวางของอนตรภาคชน (กลยา วานชยบญชา. 2545: 437) ซงมเกณฑการพจารณา ดงน ตาราง 14 แสดงคาของสมประสทธสหสมพนธ

คาของสมประสทธสหสมพนธ (r) ระดบความสมพนธ 0.81 - 1.00 มความสมพนธสงมาก 0.61 - 0.79 มความสมพนธคอนขางสง 0.41 - 0.59 มความสมพนธปานกลาง 0.21 - 0.39 มความสมพนธคอนขางต า 0.01 - 0.20 มความสมพนธต ามาก

141

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล

การวจยครงนมงศกษาการบรหารองคการแบบ Z ทมความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพช วตการท างานและความผกพนตอองคการโดยรวมของพนกงานชาวไทยในเขตกรงเทพมหานคร การวเคราะหขอมล และการแปลผลความหมายของผลการวเคราะหขอมล ผวจยไดก าหนดสญลกษณตางๆ ทใชในการวเคราะหขอมลดงน

สญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล

H0 แทน สมมตฐานหลก (Null Hypothesis) H1 แทน สมมตฐานรอง (Alternative Hypothesis) n แทน จ านวนกลมตวอยาง x แทน คาเฉลยของกลมตวอยาง (Mean) S.D แทน คาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) SS แทน ผลบวกก าลงสองของคะแนน (Sum of Squares) MS แทน คาเฉลยผลบวกก าลงสองของคะแนน (Mean of Squares) df แทน ชนของความเปนอสระ (Degree of Freedom) Sig แทน คาความนาจะเปนส าหรบบอกนยส าคญทางสถต r แทน คาสมประสทธสหสมพนธ t แทน คาทใชพจารณา t–Distribution F-Ratio แทน คาทใชพจารณา F–Distribution Sig.2 tailed แทน ความนาจะเปนส าหรบบอกนยส าคญทางสถต LSD แทน Least Significant Difference * แทน ความมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ** แทน ความมนยส าคญทางสถตทระดบ .01

การน าเสนอผลการวเคราะหขอมล ในการน าเสนอผลการวเคราะหขอมลและการแปลผลการวเคราะหขอมลของการวจยครงน

ผวจยไดวเคราะหและน าเสนอในรปแบบของตารางประกอบค าอธบาย โดยการแบงการน าเสนอออกเปน 5 สวนตามล าดบ ดงน

สวนท 1 การวเคราะหขอมลดานประชากรศาสตรของผตอบแบบสอบถาม

142

สวนท 2 การวเคราะหขอมลเกยวกบลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ทง 7 ดาน ไดแก การจางงานระยะยาว การตดสนใจเปนเอกฉนท ความรบผดชอบเฉพาะบคคล การประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไป การควบคมอยางในตนเองไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการ เสนทางอาชพแบบเชยวชาญในระดบปานกลาง และมความเกยวของกนในลกษณะครอบครว สวนท 3 การวเคราะหขอมลเกยวกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม 5 ดาน ไดแก ดานคาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม ดานสภาพแวดลอมในการท างานทดมความปลอดภย ดานโอกาสความกาวหนาและการพฒนาความสามารถ ดานการยอมรบจากเพอนรวมงาน และดานความสมดลระหวางงานกบชวตสวนตว สวนท 4 การวเคราะหขอมลเกยวกบความผกพนตอองคการโดยรวมทง 3 ดาน ไดแก การมสวนรวมในการท างาน ความพงพอใจในงาน และความผกพนตอองคการ สวนท 5 การวเคราะหขอมลเพอทดสอบสมมตฐาน ผลการวเคราะหขอมล สวนท 1 การวเคราะหขอมลดานประชากรศาสตรของผตอบแบบสอบถาม

ผลการวเคราะหขอมลดานประชากรศาสตรของผตอบแบบสอบถาม ซงเปนพนกงานชาวไทย ทปฎบตงานอยในบรษทขามชาต ซงมรปแบบการบรหารองคการตามแนวคดทฤษฎ Z จ านวน 400 คน โดยแจกแจงจ านวน (ความถ) และคารอยละ ดงน ตาราง 15 แสดงจ านวน (ความถ) และคารอยละของผตอบแบบสอบถาม จ าแนกตามเพศ

ขอมลดานประชากรศาสตร จ านวน (คน) รอยละ 1. เพศ

1.1 ชาย 168 42.00

1.2 หญง 232 58.00

รวม 400 100.00

จากตาราง 15 ผลการวเคราะหขอมลดานประชากรศาสตรของผตอบแบบสอบถาม พบวา

ผตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศหญง จ านวน 232 คน คดเปนรอยละ 58.00 และเพศชาย จ านวน 168 คน คดเปนรอยละ 42.00

143

ตาราง 16 แสดงจ านวน (ความถ) และคารอยละของผตอบแบบสอบถาม จ าแนกตามอาย ขอมลดานประชากรศาสตร จ านวน (คน) รอยละ

2. อาย

2.1 ต ากวา 30 ป 138 34.50

2.2 30-40 ป 196 49.00 2.3 41 ปขนไป 66 16.50

รวม 400 100.00

จากตาราง 16 ผลการวเคราะหขอมลดานประชากรศาสตรของผตอบแบบสอบถาม พบวา

ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมอาย 30–40 ป จ านวน 196 คน คดเปนรอยละ 49.00 รองลงมาคอ อายต ากวา 30 ป จ านวน 138 คน คดเปนรอยละ 34.50 และอาย 41 ปขนไป จ านวน 66 คน คดเปนรอยละ 16.50 ตามล าดบ

ตาราง 17 แสดงจ านวน (ความถ) และคารอยละของผตอบแบบสอบถาม จ าแนกตามระดบ การศกษา

ขอมลดานประชากรศาสตร จ านวน (คน) รอยละ

3. ระดบการศกษา

3.1 ต ากวาปรญญาตร 37 9.25

3.2 ปรญญาตร 266 66.50

3.3 สงกวาปรญญาตร 97 24.25

รวม 400 100.00

จากตาราง 17 ผลการวเคราะหขอมลดานประชากรศาสตรของผตอบแบบสอบถาม พบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญมระดบการศกษาระดบปรญญาตร จ านวน 266 คน คดเปนรอยละ 66.50 รองลงมาคอ ระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร จ านวน 97 คน คดเปนรอยละ 24.30 และระดบการศกษาต ากวาปรญญาตร จ านวน 37 คน คดเปนรอยละ 9.30 ตามล าดบ

144

ตาราง 18 แสดงจ านวน (ความถ) และคารอยละของผตอบแบบสอบถาม จ าแนกตามอายการท างาน ในบรษทปจจบน

ขอมลดานประชากรศาสตร จ านวน (คน) รอยละ

4. อายการท างานในบรษทปจจบน 4.1 ต ากวา 1 ป 50 12.50

4.2 1–5 ป 185 46.25 4.3 6–10 ป 78 19.50

4.4 11 ปขนไป 87 21.75

รวม 400 100.00

จากตาราง 18 ผลการวเคราะหขอมลดานประชากรศาสตรของผตอบแบบสอบถาม พบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญมอายการท างาน 1-5 ป จ านวน 185 คน คดเปนรอยละ 46.30 รองลงมาคอ อายการท างาน 11 ปขนไป จ านวน 87 คน คดเปนรอยละ 21.80 อายการท างาน 6-10 ป จ านวน 78 คน คดเปนรอยละ 19.50 และอายการท างานต ากวา 1 ป จ านวน 50 คน คดเปนรอยละ 12.50 ตามล าดบ

ตาราง 19 แสดงจ านวน (ความถ) และคารอยละของผตอบแบบสอบถาม จ าแนกตามระดบของ ต าแหนงงาน

ขอมลดานประชากรศาสตร จ านวน (คน) รอยละ

5. ระดบของต าแหนงงาน

5.1 ระดบปฏบตการ 328 82.00

5.2 ระดบบรหาร 72 18.00

รวม 400 100.00

จากตาราง 19 ผลการวเคราะหขอมลดานประชากรศาสตรของผตอบแบบสอบถาม พบวาผตอบแบบสอบถามสวนใหญอยในต าแหนงงานระดบปฏบตการ จ านวน 328 คน คดเปนรอยละ 82.00 และต าแหนงงานระดบบรหาร จ านวน 72 คน คดเปนรอยละ 18.00 ตามล าดบ

145

ตาราง 20 แสดงจ านวน (ความถ) และคารอยละของผตอบแบบสอบถาม จ าแนกตามรายไดตอเดอน

ขอมลดานประชากรศาสตร จ านวน (คน) รอยละ

6. รายไดตอเดอน 6.1 ต ากวาหรอเทากบ 20,000 บาท 105 26.25 6.2 20,001-40,000 บาท 147 36.75

6.3 40,001-60,000 บาท 78 19.50

6.4 60,001 บาทขนไป 70 17.50

รวม 400 100.00

จากตาราง 20 ผลการวเคราะหขอมลดานประชากรศาสตรของผตอบแบบสอบถาม พบวา

ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมรายไดตอเดอน 20,001–40,000 บาท จ านวน 147 คน คดเปนรอยละ 36.80 รองลงมาคอ ต ากวาหรอเทากบ 20,000 บาท จ านวน 105 คน คดเปนรอยละ 26.30 รายไดตอเดอน 40,001–60,000 บาท จ านวน 78 คน คดเปนรอยละ 19.50 และรายไดตอเดอน 60,001 บาทขนไป จ านวน 70 คน คดเปนรอยละ 17.50 ตามล าดบ

สวนท 2 การวเคราะหขอมลเกยวกบลกษณะการบรหารองคกรแบบ Z

การวเคราะหขอมลเกยวกบลกษณะการบรหารองคกรแบบ Z ทง 7 ดาน ไดแก การจางงานระยะยาว การตดสนใจเปนเอกฉนท ความรบผดชอบเฉพาะบคคล การประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไป การควบคมในตนเองอยางไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการ เสนทางอาชพแบบเชยวชาญในระดบปานกลาง และมความเกยวของกนในลกษณะครอบครว ทมความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานและความผกพนตอองคการโดยรวมของพนกงานชาวไทยในเขตกรงเทพมหานคร โดยน าเสนอในรปแบบคาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐาน ปรากฏผลดงตาราง 21 ดงน

ตาราง 21 แสดงคาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐานลกษณะการบรหารองคการแบบ Z

ลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ระดบความคดเหน

x S.D. แปลผล 1. การจางงานระยะยาว 2.99 1.074 มลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ปาน

กลาง 2. การตดสนใจเปนเอกฉนท 3.11 1.018 มลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ปาน

กลาง 3. ความรบผดชอบเฉพาะบคคล 3.57 0.757 มลกษณะการบรหารองคการแบบ Z มาก

146

ตาราง 21 (ตอ)

ลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ระดบความคดเหน

x S.D. แปลผล 4. การประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไป

3.15 1.047 มลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ปานกลาง

5. การควบคมในตนเองอยางไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการ

3.58 0.941 มลกษณะการบรหารองคการแบบ Z มาก

6. เสนทางอาชพแบบเชยวชาญในระดบปานกลาง

3.46 0.831 มลกษณะการบรหารองคการแบบ Z มาก

7. มความเ กยวของกนในลกษณะครอบครว

3.54 0.930 มลกษณะการบรหารองคการแบบ Z มาก

โดยรวม 3.34 0.712 มลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ปานกลาง

จากตาราง 21 พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมระดบความคดเหนตอลกษณะการบรหารองคการแบบ Z โดยรวม อยในระดบปานกลาง โดยมคาเฉลยเทากบ 3.34

เมอพจารณารายดานพบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมระดบความคดเหนตอลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ดานการควบคมในตนเองอยางไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการ ดานความรบผดชอบเฉพาะบคคล ดานมความเกยวของกนในลกษณะครอบครว และดานเสนทางอาชพแบบเชยวชาญในระดบปานกลาง มลกษณะการบรหารองคการแบบ Z อยในระดบมาก โดยมคาเฉลยเทากบ 3.58 3.57 3.54 และ 3.46 ตามล าดบ รองลงมาคอ ลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ดานการประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไป ดานการตดสนใจเปนเอกฉนท และดานการจางงานระยะยาว มลกษณะการบรหารองคการแบบ Z อยในระดบปานกลาง โดยมคาเฉลยเทากบ 3.15 3.11 และ 2.99 ตามล าดบ

ตาราง 22 แสดงคาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐานของลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ในดาน การจางงานระยะยาว

ลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ดานการจางงานระยะยาว

ระดบความคดเหน

x S.D. แปลผล 1. บรษทมนโยบายการจางงานจนถงเกษยณอาย 3.53 1.182 มการจางงานระยะยาวมาก 2. บรษทมการจางงานส าหรบพนกงาน หรอผบรหารทแมจะเกษยณอายไปแลว

2.45 1.297 มการจางงานระยะยาวนอย

147

ตาราง 22 (ตอ) ลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ดานการจางงานระยะยาว

ระดบความคดเหน

x S.D. แปลผล

โดยรวม 2.99 1.074 มการจางงานระยะยาวปานกลาง

จากตาราง 22 พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมระดบความคดเหนตอลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ดานการจางงานระยะยาวโดยรวม อยในระดบปานกลาง โดยมคาเฉลยเทากบ 2.99 เมอพจารณารายขอพบวา ในขอบรษทมนโยบายการจางงานจนถงเกษยณอาย มลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ดานการจางงานระยะยาว อยในระดบมาก โดยมคาเฉลยเทากบ 3.53 และในขอบรษทมการจางงานส าหรบพนกงาน หรอผบรหารทแมจะเกษยณอายไปแลว มลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ดานการจางงานระยะยาว อยในระดบนอย โดยมคาเฉลยเทากบ 2.45 ตามล าดบ ตาราง 23 แสดงคาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐานของลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ในดาน การตดสนใจเปนเอกฉนท

ลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ดานการตดสนใจเปนเอกฉนท

ระดบความคดเหน

x S.D. แปลผล 1. บรษทเปดโอกาสใหพนกงานไดมสวนรวมในการแสดงความคดเหนและตดสนใจ

3.32 1.078 มการตดสนใจเปนเอกฉนทในระดบปานกลาง

2. การตดสนใจใดๆอาจจะไมสมบรณ หากไมไดรบการพจารณาจากพนกงานสวนใหญ

2.89 1.166 มการตดสนใจเปนเอกฉนทในระดบปานกลาง

โดยรวม 3.11 1.018 มการตดสนใจเปนเอกฉนทในระดบปานกลาง

จากตาราง 23 พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมระดบความคดเหนตอลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ดานการตดสนใจเปนเอกฉนทโดยรวม อยในระดบปานกลาง โดยมคาเฉลยเทากบ 3.11 เมอพจารณารายขอพบวา ในขอบรษทเปดโอกาสใหพนกงานไดมสวนรวมในการแสดงความคดเหนและรวมตดสนใจ และในขอการตดสนใจใดๆอาจจะไมสมบรณ หากไมไดรบการพจารณาจากพนกงานสวนใหญ มลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ดานการตดสนใจเปนเอกฉนท อยในระดบปานกลาง โดยมคาเฉลยเทากบ 3.32 และ 2.89 ตามล าดบ

148

ตาราง 24 แสดงคาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐานของลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ในดาน ความรบผดชอบเฉพาะบคคล

ลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ดาน

ความรบผดชอบเฉพาะบคคล

ระดบความคดเหน

x S.D. แปลผล 1. บรษทไดก าหนดขอบเขตหนาทความรบผดชอบไวอยางชดเจน

3.58 1.000 มความรบผดชอบเฉพาะบคคลในระดบมาก

2. ทานจะตองอาศยการท าความเขาใจในขอบเขตของงาน หรอแนวทาง (Concept) นนๆดวยตนเอง

3.57 0.843 มความรบผดชอบเฉพาะบคคลในระดบมาก

โดยรวม 3.57 0.757 มความรบผดชอบเฉพาะบคคลในระดบมาก

จากตาราง 24 พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมระดบความคดเหนตอลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ดานความรบผดชอบเฉพาะบคคลโดยรวม อยในระดบมาก โดยมคาเฉลยเทากบ 3.57 เมอพจารณารายขอพบวา ในขอบรษทไดก าหนดขอบเขตหนาทความรบผดชอบไวอยางชดเจน และในขอทานจะตองอาศยการท าความเขาใจในขอบเขตของงานหรอแนวทาง (Concept) นนๆดวยตนเอง มลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ดานความรบผดชอบเฉพาะบคคล อยในระดบมาก โดยมคาเฉลยเทากบ 3.58 และ 3.57 ตามล าดบ

ตาราง 25 แสดงคาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐานของลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ในดาน การประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไป

ลกษณะการบรหารองคการแบบ Z

ดานการประเมนผลและการเลอนต าแหนงฯ ระดบความคดเหน

x S.D. แปลผล 1. การประเมนผลงานเปนไปอยางชดเจนและเปนธรรม

3.24

1.084 มการประเมนผลและเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไปในระดบปานกลาง

2. มโอกาสความกาวหนาในการเลอนต าแหนงอยางคอยเปนคอยไป

3.06 1.144 มการประเมนผลและเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไปในระดบปานกลาง

โดยรวม 3.15 1.047 มการประเมนผลและเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไปในระดบปานกลาง

จากตาราง 25 พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมระดบความคดเหนตอลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ดานการประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไปโดยรวม อย

149

ในระดบปานกลาง โดยมคาเฉลยเทากบ 3.15 เมอพจารณารายขอพบวา ในขอการประเมนผลงานเปนไปอยางชดเจน และเปนธรรม และในขอมโอกาสความกาวหนาในการเลอนต าแหนงอยางคอยเปนคอยไป มลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ดานการประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไป อยในระดบปานกลาง โดยมคาเฉลยเทากบ 3.24 และ 3.06 ตามล าดบ

ตาราง 26 แสดงคาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐานของลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ในดาน การควบคมในตนเองอยางไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการ

ลกษณะการบรหารองคการแบบ Z

ดานควบคมในตนเองอยางไมเปนทางการ ฯ ระดบความคดเหน

x S.D. แปลผล 1. บรษทก าหนดรายละเอยดการท างาน (Job description) ไวอยางชดเจน

3.51 0.993 มการควบคมในตนเองอยางไม เ ปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการในระดบมาก

2. บรษทจะประเมนผลการท างานจากผลงานทปรากฎเปนส าคญ

3.65 1.038 มการควบคมในตนเองอยางไม เ ปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการในระดบมาก

โดยรวม 3.58 0.941 มการควบคมในตนเองอยางไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการในระดบมาก

จากตาราง 26 พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมระดบความคดเหนตอลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ดานการควบคมในตนเองไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการโดยรวม อยในระดบมาก โดยมคาเฉลยเทากบ 3.58 เมอพจารณารายขอพบวา ในขอบรษทจะประเมนผลการท างานจากผลงานทปรากฎเปนส าคญ และในขอบรษทก าหนดรายละเอยดการท างาน (Job description) ไวอยางชดเจน มลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ดานการควบคมในตนเองไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการ อยในระดบมาก โดยมคาเฉลยเทากบ 3.65 และ 3.51 ตามล าดบ

150

ตาราง 27 แสดงคาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐานของลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ในดาน เสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะในระดบปานกลาง ลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ดานเสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะฯ

ระดบความคดเหน

x S.D. แปลผล 1. ทานไดรบความรและการพฒนาทกษะการท างานในระดบหนง

3.53 0.819 มเสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะในระดบปานกลางอยในระดบมาก

2. ทานไดรบการฝกอบรม (Training) จากบรษทอยางตอเนอง

3.40 0.993 มเสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะในระดบปานกลางอยในระดบปานกลาง

โดยรวม 3.46 0.831 มเสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะในระดบปานกลางอยในระดบมาก

จากตาราง 27 พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมระดบความคดเหนตอลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ดานเสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะในระดบปานกลางโดยรวม อยในระดบมาก โดยมคาเฉลยเทากบ 3.46 เมอพจารณารายขอพบวา ในขอทานไดรบความรและการพฒนาทกษะการท างานในระดบหนง มลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ดานเสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะในระดบปานกลาง อยในระดบมาก โดยมคาเฉลยเทากบ 3.53 และในขอทานไดรบการฝกอบรม (Training) จากบรษทอยางตอเนอง มลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ดานเสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะในระดบปานกลาง อยในระดบปานกลาง โดยมคาเฉลยเทากบ 3.40 ตามล าดบ

ตาราง 28 แสดงคาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐานของลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ในดานม ความเกยวของกนในลกษณะครอบครว

ลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ดาน มความเกยวของกนในลกษณะครอบครว

ระดบความคดเหน

x S.D. แปลผล 1. บรษทดแลเอาใจใสตอทานทงทางตรงและทางออม เชนการใหสวสดการ การจดกจกรรม เพอสรางสมพนธตางๆ ฯลฯ

3.57 0.993 มความเกยวของกนในลกษณะครอบครวมาก

2. ทานมความใกลชดและผกพนตอองคกร 3.52 0.993 มความเกยวของกนในลกษณะครอบครวมาก

โดยรวม 3.54 0.930 ม คว าม เ ก ย ว ข อ ง กน ใน ล ก ษณะครอบครวมาก

151

จากตาราง 28 พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมระดบความคดเหนตอลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ดานมความเกยวของกนในลกษณะครอบครวโดยรวม อยในระดบมาก โดยมคาเฉลยเทากบ 3.54 เมอพจารณารายขอพบวา ในขอบรษทดแลเอาใจใสตอพนกงานทงทางตรงและทางออม เชน การใหสวสดการ การจดกจกรรมเพอสรางสมพนธตาง ฯลฯ และในขอทานมความใกลชดและผกพนตอองคกร มลกษณะการบรหารองคการแบบ Z อยในระดบมาก โดยมคาเฉลยเทากบ 3.57 และ 3.52 ตามล าดบ

สวนท 3 การวเคราะหขอมลเกยวกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม

การวเคราะหขอมลเกยวกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม 5 ดาน ไดแก ดานคาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม ดานสภาพแวดลอมในการท างานทดมความปลอดภย ดานโอกาสความกาวหนาและการพฒนาความสามารถ ดานการยอมรบจากเพอนรวมงาน และดานความสมดลระหวางงานกบชวตสวนตว โดยน าเสนอในรปแบบคาเฉลยและคาเบยงเบนมาตรฐาน ปรากฎผลดงตาราง 29 ดงน

ตาราง 29 แสดงคาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐานของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน โดยรวม

คณภาพชวตการท างานโดยรวม

(Quality of life) ระดบความพงพอใจ

x S.D. แปลผล

1. ทานไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงานปรมาณงานและลกษณะงานทรบผดชอบ

3.36 0.942 มคณภาพชวตการท างานโดยรวมอยในระดบปานกลาง

2. สภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหทานมสขภาพจตและสขภาพกายทด

3.43 0.957 มคณภาพชวตการท างานโดยรวมอยในระดบมาก

3. ท านไ ดรบโอกาสในการพฒนาความร แล ะประสบการณในการท างานไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน

3.42 0.998 มคณภาพชวตการท างานโดยรวมอยในระดบมาก

4. ทานไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด

3.76 0.823 มคณภาพชวตการท างานโดยรวมอยในระดบมาก

5. ทานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครวและเวลาสวนตวไดอยางลงตวและเหมาะสม

3.41 0.989 มคณภาพชวตการท างานโดยรวมอยในระดบมาก

โดยรวม 3.47 0.766 ม คณภ าพ ช ว ต ก า ร ท า ง า นโดยรวมอยในระดบมาก

152

จากตาราง 29 พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมระดบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม (Quality of life) อยในระดบมาก โดยมคาเฉลยเทากบ 3.47

เมอพจารณารายดานพบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมระดบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม (Quality of life) ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงาน สงเสรมใหทานมสขภาพจตและสขภาพกายทด ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน และดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครวและเวลาสวนตวไดอยางลงตวและเหมาะสม อยในระดบมาก โดยมคาเฉลยเทากบ 3.76 3.43 3.42 และ 3.41 ตามล าดบ สวนในดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงานและลกษณะงานทรบผดชอบ ผตอบแบบสอบถามมระดบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม (Quality of life) อยในระดบปานกลาง โดยมคาเฉลยเทากบ 3.36

สวนท 4 การวเคราะหขอมลเกยวกบความผกพนตอองคการโดยรวม การวเคราะหขอมลเกยวกบความผกพนตอองคการโดยรวมทง 3 ดาน ไดแก การมสวนรวมในการท างาน ความพงพอใจในงานและความผกพนตอองคการ โดยน าเสนอในรปแบบคาเฉลยและคาเบยงเบนมาตรฐาน ปรากฎผลดงตาราง 30 ดงน

ตาราง 30 แสดงคาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐานของความผกพนตอองคการโดยรวม

ความผกพนตอองคการโดยรวม ระดบความผกพน

x S.D. แปลผล 1. ทานจะท างานในบรษทนจนกวาจะเกษยณอาย 3.10 1.121 มความผกพนตอองคการโดยรวมอยใน

ระดบปานกลาง 2. ยงท างานนานขน ทานยงรสกผกพนตอบรษทมากขน

3.52 1.030 มความผกพนตอองคการโดยรวมอยในระดบมาก

3. ทานพอใจนโยบายและวธการบรหารงานของบรษท

3.36 0.981 มความผกพนตอองคการโดยรวมอยในระดบปานกลาง

4. ทานมงมนทจะใชความรความสามารถในการท างานอยางเตมท

3.96 0.867 มความผกพนตอองคการโดยรวมอยในระดบมาก

โดยรวม 3.48 0.845 มความ ผกพนต ออง คการ โดยรวมอยในระดบมาก

จากตาราง 30 พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมระดบความผกพนตอองคการโดยรวม อยในระดบมาก โดยมคาเฉลยเทากบ 3.48

153

เมอพจารณารายขอพบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมระดบความผกพนตอองคการโดยรวม ในขอทานมงมนทจะใชความรความสามารถในการท างานอยางเตมท และยงท างานนานขน ทานยงรสกผกพนตอบรษทมากขน อยในระดบมาก โดยมคาเฉลยเทากบ 3.96 และ 3.52 ตามล าดบ สวนในขอทานพอใจนโยบายและวธการบรหารงานของบรษท และในขอทานจะท างานในบรษทนจนกวาจะเกษยณอาย ผตอบแบบสอบถามมระดบความผกพนตอองคการโดยรวม อยในระดบปานกลาง โดยมคาเฉลยเทากบ 3.36 และ 3.10 ตามล าดบ

สวนท 5 การวเคราะหขอมล เพอทดสอบสมมตฐาน

สมมตฐานขอท 1 ลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย

สามารถเขยนเปนสมมตฐานไดดงน H0: ลกษณะองคการแบบ Z ไมมความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการ

ท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย H1: ลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน

โดยรวมของพนกงานชาวไทย ส าหรบสถตทใชในการวเคราะห จะใชในการทดสอบดวยการวเคราะหคาความสมพนธ

ระหวางตวแปร 2 ตวทเปนอสระตอกน โดยใชสถตสหสมพนธอยางงายของเพยรสน (Pearson product moment correlation coefficient) และการทดสอบสมมตฐานใชความเชอมน 95% ดงนน จะปฎเสธสมมตฐานหลก (H0) กตอเมอ คา Sig. (2-tailed) นอยกวา .05 ผลการทดสอบสมมตฐาน ดงตาราง

ตาราง 31 แสดงการวเคราะหความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z กบความพงพอใจใน คณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย

ลกษณะองคการแบบ Z

ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม

Pearson Correlation

Sig. (2-tailed)

ระดบความสมพนธ

1. การจางงานระยะยาว .274** .000 คอนขางต า 2. การตดสนใจเปนเอกฉนท .428** .000 ปานกลาง 3. ความรบผดชอบเฉพาะบคคล .579** .000 ปานกลาง 4. การประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไป .616** .000 คอนขางสง 5. การควบคมในตนเองอยางไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการ

.634** .000 คอนขางสง

154

ตาราง 31 (ตอ)

ลกษณะองคการแบบ Z

ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม

Pearson Correlation

Sig. (2-tailed)

ระดบความสมพนธ

6. เสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะดานในระดบปานกลาง .680** .000 คอนขางสง 7. มความเกยวของกนในลกษณะครอบครว .769** .000 คอนขางสง

โดยรวม .740** .000 คอนขางสง

** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01 จากตาราง 31 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z กบความ

พงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย โดยใชสถตสมประสทธสหสมพนธอยางงายของเพยรสน (Pearson product moment correlation coefficient) สามารถวเคราะหไดดงตอไปน

ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z โดยรวม กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .740 แสดงวามความสมพนธอยในระดบคอนขางสงและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z มากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมเพมมากขนในระดบคอนขางสง ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว และเมอพจารณาในรายดาน สามารถอธบายไดดงน

1. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานการจางงานระยะยาว กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .274 แสดงวามความสมพนธอยในระดบคอนขางต าและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานการจางงานระยะยาวมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมเพมขนในระดบคอนขางต า

2. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานการตดสนใจเปนเอกฉนท กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา

155

ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .428 แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานการตดสนใจเปนเอกฉนทมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมเพมมากขนในระดบปานกลาง

3. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานความรบผดชอบเฉพาะบคคล กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .579 แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานความรบผดชอบเฉพาะบคคลมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมเพมมากขนในระดบปานกลาง

4. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานการประเมนผลและการเลอนต าแหนง แบบคอยเปนคอยไป กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .616 แสดงวามความสมพนธอยในระดบคอนขางสงและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานการประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไปมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมเพมมากขนในระดบคอนขางสง

5. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานการควบคมในตนเองอยางไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการ กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .634 แสดงวามความสมพนธอยในระดบคอนขางสงและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานการควบคมในตนเองอยางไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมเพมมากขนในระดบคอนขางสง

6. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานเสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะดานในระดบปานกลาง กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบ

156

สมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .680 แสดงวามความสมพนธอยในระดบคอนขางสงและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานเสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะดานในระดบปานกลางมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมเพมมากขนในระดบคอนขางสง

7. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานมความเกยวของกนในลกษณะครอบครว กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .769 แสดงวามความสมพนธอยในระดบคอนขางสงและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานมความเกยวของกนในลกษณะครอบครวมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมเพมมากขนในระดบคอนขางสง

สมมตฐานขอท 1.1 ลกษณะองคการแบบ Z ดานการจางงานระยะยาวมความสมพนธกบ

ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย สามารถเขยนเปนสมมตฐานไดดงน H0: ลกษณะองคการแบบ Z ดานการจางงานระยะยาว ไมมความสมพนธกบความพงพอใจ

ในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย H1: ลกษณะองคการแบบ Z ดานการจางงานระยะยาว มความสมพนธกบความพงพอใจใน

คณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย

ตาราง 32 แสดงการวเคราะหความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานการจางงานระยะ ยาวกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย

ลกษณะองคการแบบ Z ดานการจางงานระยะยาว

ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม

Pearson Correlation

Sig. (2-tailed)

ระดบความสมพนธ

1. บ ร ษ ทม น โย บาย กา รจ า ง ง าน จนถ งเกษยณอาย

.385** .000 คอนขางต า

2. บรษทมการจางงานส าหรบพนกงานหรอผบรหารทแมจะเกษยณอายไปแลว

.103* .040 ต ามาก

โดยรวม .274** .000 คอนขางต า

157

* มนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01 จากตาราง 32 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานการ

จางงานระยะยาว กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย โดยใชสถตสมประสทธสหสมพนธอยางงายของเพยรสน (Pearson product moment correlation coefficient) สามารถวเคราะหไดดงตอไปน

ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานการจางงานระยะยาวโดยรวม กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .274 แสดงวามความสมพนธอยในระดบคอนขางต าและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานการจางงานระยะยาวมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมเพมขนไมมากและอยในระดบคอนขางต า ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว และเมอพจารณาในรายขอสามารถอธบายไดดงน

1. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานการจางงานระยะยาว ในขอบรษทมนโยบายการจางงานจนถงเกษยณอาย กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .385 แสดงวามความสมพนธอยในระดบคอนขางต า และมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานการจางงานระยะยาว เชน บรษทมนโยบายการจางงานจนถงเกษยณอายมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมเพมขนในระดบคอนขางต า

2. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานการจางงานระยะยาว ในขอบรษทมการจางงานส าหรบพนกงานหรอผบรหารทแมจะเกษยณอายไปแลว กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .040 ซงมคามากกวา .01 นนคอ ยอมรบสมมตฐานหลก (H0) และปฏเสธสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธในทศทางเดยวกนในระดบต ามาก หมายความวา แมองคกรจะมลกษณะองคการแบบ Z โดยมการจางงานระยะยาว ส าหรบพนกงานหรอผบรหารทแมจะเกษยณอายไปแลวมากขน จะมผลตอความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทยมากขนในระดบต ามาก

158

สมมตฐานขอท 1.2 ลกษณะองคการแบบ Z ดานการตดสนใจเปนเอกฉนท มความสมพนธ กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย

สามารถเขยนเปนสมมตฐานไดดงน H0: ลกษณะองคการแบบ Z ดานการตดสนใจเปนเอกฉนท ไมมความสมพนธกบความพง

พอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย H1: ลกษณะองคการแบบ Z ดานการตดสนใจเปนเอกฉนท มความสมพนธกบความพง

พอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย

ตาราง 33 แสดงการวเคราะหความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานการตดสนใจเปน เอกฉนท กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย

ลกษณะองคการแบบ Z ดานการตดสนใจเปนเอกฉนท

ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม Pearson

Correlation Sig.

(2-tailed) ระดบความสมพนธ

1. บรษทเปดโอกาสใหพนกงานไดมสวนรวมในการแสดงความคดเหนและรวมตดสนใจ

.527** .000 ปานกลาง

2. การตดสนใจใดๆอาจจะไมสมบรณ หากไมไดรบการพจารณาจากพนกงานสวนใหญ

.260** .000 คอนขางต า

โดยรวม .428** .000 ปานกลาง ** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01 จากตาราง 33 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานการ

ตดสนใจเปนเอกฉนท กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย โดยใชสถตสมประสทธสหสมพนธอยางงายของเพยรสน (Pearson product moment correlation coefficient) สามารถวเคราะหไดดงตอไปน

ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานการตดสนใจเปนเอกฉนทโดยรวม กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .428 แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานการตดสนใจเปนเอกฉนทมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมเพมมากขนในระดบปานกลาง ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว และเมอพจารณาในรายขอสามารถอธบายไดดงน

159

1. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานการตดสนใจเปนเอกฉนท ในขอบรษทเปดโอกาสใหพนกงานไดมสวนรวมในการแสดงความคดเหนและรวมตดสนใจ กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .527 แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานการตดสนใจเปนเอกฉนท เชน บรษทเปดโอกาสใหพนกงานไดมสวนรวมในการแสดงความคดเหนและรวมตดสนใจมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมเพมมากขนในระดบปานกลาง

2. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานการตดสนใจเปนเอกฉนท ในขอการตดสนใจใดๆอาจจะไมสมบรณ หากไมไดรบการพจารณาจากพนกงานสวนใหญ กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .260 แสดงวามความสมพนธอยในระดบคอนขางต าและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานการตดสนใจเปนเอกฉนท เชน การตดสนใจใดๆอาจจะไมสมบรณ หากไมไดรบการพจารณาจากพนกงานสวนใหญมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมเพมขนไมมากและอยในระดบคอนขางต า

สมมตฐานขอท 1.3 ลกษณะองคการแบบ Z ดานความรบผดชอบเฉพาะบคคล ม

ความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย สามารถเขยนเปนสมมตฐานไดดงน H0: ลกษณะองคการแบบ Z ดานความรบผดชอบเฉพาะบคคล ไมมความสมพนธกบความ

พงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย H1: ลกษณะองคการแบบ Z ดานความรบผดชอบเฉพาะบคคล มความสมพนธกบความพง

พอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย

160

ตาราง 34 แสดงการวเคราะหความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานความรบผดชอบ เฉพาะบคคล กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย

ลกษณะองคการแบบ Z

ดานความรบผดชอบเฉพาะบคคล

ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม Pearson Correlation

Sig. (2-tailed)

ระดบความสมพนธ

1. บรษทเปดโอกาสใหพนกงานไดมสวนรวมในการแสดงความคดเหนและรวมตดสนใจ

.611** .000 คอนขางสง

2. ทานจะตองอาศยการท าความเขาใจในขอบเขตของงาน หรอแนวทาง (Concept) นนๆ ดวยตนเอง

.314** .000 คอนขางต า

โดยรวม .579** .000 ปานกลาง ** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01 จากตาราง 34 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธลกษณะองคการแบบ Z ดานความ

รบผดชอบเฉพาะบคคล กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย โดยใชสถตสมประสทธสหสมพนธอยางงายของเพยรสน (Pearson product moment correlation coefficient) สามารถวเคราะหไดดงตอไปน

ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานความรบผดชอบเฉพาะบคคลโดยรวม กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .579 แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานความรบผดชอบเฉพาะบคคลมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมเพมมากขนในระดบปานกลาง ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว และเมอพจารณาในรายขอสามารถอธบายไดดงน

1. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานความรบผดชอบเฉพาะบคคล ในขอบรษทไดก าหนดขอบเขตหนาทความรบผดชอบไวอยางชดเจน กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .611 แสดงวามความสมพนธอยในระดบคอนขางสงและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานความรบผดชอบ

161

เฉพาะบคคล เชน บรษทไดก าหนดขอบเขตหนาทความรบผดชอบไวอยางชดเจนมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมเพมมากขนในระดบคอนขางสง

2. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานความรบผดชอบเฉพาะบคคล ในขอทานจะตองอาศยการท าความเขาใจในขอบเขตของงาน หรอแนวทาง (Concept) นนๆดวยตนเอง กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .314 แสดงวามความสมพนธอยในระดบคอนขางต าและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานความรบผดชอบเฉพาะบคคล เชน พนกงานจะตองอาศยการท าความเขาใจในขอบเขตของงาน หรอแนวทาง (Concept) นนๆดวยตนเองมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมเพมขนไมมากและอยในระดบคอนขางต า

สมมตฐานขอท 1.4 ลกษณะองคการแบบ Z ดานการประเมนผลและการเลอนต าแหนง

แบบคอยเปนคอยไป มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย

สามารถเขยนเปนสมมตฐานไดดงน H0: ลกษณะองคการแบบ Z ดานการประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไป

ไมมความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย H1: ลกษณะองคการแบบ Z ดานการประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไป

มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย

ตาราง 35 แสดงการวเคราะหความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานการประเมนผลและ การเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไป กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของ พนกงานชาวไทย

ลกษณะองคการแบบ Z ดานการประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไป

ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม Pearson Correlation

Sig. (2-tailed)

ระดบความสมพนธ

1. การประเมนผลงานเปนไปอยางชดเจนและเปนธรรม .590** .000 ปานกลาง

2. มโอกาสความกาวหนาในการเลอนต าแหนงงาน อยางคอยเปนคอยไป

.569** .000 ปานกลาง

โดยรวม .616** .000 คอนขางสง

** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01

162

จากตาราง 35 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานการประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไป กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย โดยใชสถตสมประสทธสหสมพนธอยางงายของเพยรสน (Pearson product moment correlation coefficient) สามารถวเคราะหไดดงตอไปน

ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานการประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไปโดยรวม กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญ ทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .616 แสดงวามความสมพนธอยในระดบคอนขางสงและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานการประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไปมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมเพมมากขนในระดบคอนขางสง ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว และเมอพจารณาในรายขอสามารถอธบายไดดงน

1. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานการประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไป ในขอการประเมนผลงานเปนไปอยางชดเจนและเปนธรรม กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .590 แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานการประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไป เชน บรษทมการประเมนผลงานเปนไปอยางชดเจนและเปนธรรมมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมเพมมากขนในระดบปานกลาง

2. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานการประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไป ในขอมโอกาสความกาวหนาในการเลอนต าแหนงอยางคอยเปนคอยไป กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .569 แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานการประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไป เชน พนกงานมโอกาสความกาวหนาในการเลอนต าแหนงอยางคอยเปนคอยไปมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมเพมมากขนในระดบปานกลาง

163

สมมตฐานขอท 1.5 ลกษณะองคการแบบ Z ดานการควบคมในตนเองอยางไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการ มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย

สามารถเขยนเปนสมมตฐานไดดงน H0: ลกษณะองคการแบบ Z ดานการควบคมในตนเองอยางไมเปนทางการ โดยมการวดผล

อยางชดเจนและเปนทางการ ไมมความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย

H1: ลกษณะองคการแบบ Z ดานการควบคมในตนเองอยางไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการ มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย

ตาราง 36 แสดงการวเคราะหความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานการควบคมใน ตนเองอยางไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการ กบความพงพอใจใน คณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย

ลกษณะองคการแบบ Z ดานการควบคมในตนเองอยางไมเปนทางการฯ

ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม Pearson Correlation

Sig. (2-tailed)

ระดบความสมพนธ

1. บรษทก าหนดรายละเอยดการท างาน (Job description) ของทานไวอยางชดเจน เพอเปนแนวทางในการท างาน

.579** .000 ปานกลาง

2. บรษทจะประเมนผลการท างานจากผลงานทปรากฎเปนส าคญ

.595** .000 ปานกลาง

โดยรวม .634** .000 คอนขางสง

** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01 จากตาราง 36 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานการ

ควบคมในตนเองอยางไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการโดยรวม กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย โดยใชสถตสมประสทธสหสมพนธอยางงายของเพยรสน (Pearson product moment correlation coefficient) สามารถวเคราะหไดดงตอไปน

ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานการควบคมในตนเองอยางไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการโดยรวม กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธ

164

สมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .634 แสดงวามความสมพนธอยในระดบคอนขางสงและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานการควบคมในตนเองอยางไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมเพมมากขนในระดบคอนขางสง ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว และเมอพจารณาในรายขอสามารถอธบายไดดงน

1. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานการควบคมในตนเองอยางไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการ ในขอบรษทก าหนดรายละเอยดการท างาน (Job description) ของพนกงานไวอยางชดเจน เพอเปนแนวทางในการท างาน กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .579 แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานการควบคมในตนเองอยางไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการมาก เชน บรษทไดก าหนดรายละเอยดการท างาน (Job description) ของพนกงานไวอยางชดเจน เพอเปนแนวทางในการท างานมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมเพมมากขนในระดบปานกลาง

2. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานการควบคมในตนเองอยางไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการ ในขอบรษทจะประเมนผลการท างานจากผลงานทปรากฎเปนส าคญ กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .595 แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานการควบคมในตนเองอยางไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการ เชน บรษทจะประเมนผลการท างานจากผลงานทปรากฎเปนส าคญมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมเพมมากขนในระดบปานกลาง

165

สมมตฐานขอท 1.6 ลกษณะองคการแบบ Z ดานเสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะในระดบปานกลาง มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย

สามารถเขยนเปนสมมตฐานไดดงน H0: ลกษณะองคการแบบ Z ดานเสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะในระดบปานกลาง ไมม

ความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย H1: ลกษณะองคการแบบ Z ดานเสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะในระดบปานกลาง ม

ความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย

ตาราง 37 แสดงการวเคราะหความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานเสนทางอาชพแบบ เชยวชาญเฉพาะในระดบปานกลาง กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของ พนกงานชาวไทย

ลกษณะองคการแบบ Z ดานเสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะในระดบปานกลาง

ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม Pearson Correlation

Sig. (2-tailed)

ระดบความสมพนธ

1. ทานไดรบความรและการพฒนาทกษะการท างานในระดบหนง

.604** .000 คอนขางสง

2. ทานไดรบการฝกอบรม (Training) จากบรษทอยางตอเนอง

.640** .000 คอนขางสง

โดยรวม .680** .000 คอนขางสง

** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01 จากตาราง 37 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดาน

เสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะในระดบปานกลาง กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย โดยใชสถตสมประสทธสหสมพนธอยางงายของเพยรสน (Pearson product moment correlation coefficient) สามารถวเคราะหไดดงตอไปน

ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานเสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะในระดบปานกลางโดยรวม กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .680 แสดงวามความสมพนธอยในระดบคอนขางสงและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานเสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะในระดบปานกลางมาก

166

ขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมเพมมากขนในระดบคอนขางสง ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว และเมอพจารณาในรายขอสามารถอธบายไดดงน

1. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานเสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะในระดบปานกลาง ในขอทานไดรบความรและการพฒนาทกษะการท างานในระดบหนง กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .604 แสดงวามความสมพนธอยในระดบคอนขางสงและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานเสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะในระดบปานกลาง เชน พนกงานไดรบความรและการพฒนาทกษะการท างานในระดบหนงมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมเพมมากขนในระดบคอนขางสง

2. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานเสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะในระดบปานกลาง ในขอทานไดรบการฝกอบรม (Training) จากบรษทอยางตอเนอง กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .640 แสดงวามความสมพนธอยในระดบคอนขางสงและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานเสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะในระดบปานกลาง เชน พนกงานไดรบการฝกอบรม (Training) จากบรษทอยางตอเนองมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมเพมมากขนในระดบคอนขางสง

สมมตฐานขอท 1.7 ลกษณะองคการแบบ Z ดานมความเกยวของกนในลกษณะครอบครว

มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย สามารถเขยนเปนสมมตฐานไดดงน H0: ลกษณะองคการแบบ Z ดานมความเกยวของกนในลกษณะครอบครว ไมม

ความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย H1: ลกษณะองคการแบบ Z ดานมความเกยวของกนในลกษณะครอบครว มความสมพนธ

กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย

167

ตาราง 38 แสดงการวเคราะหความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานมความเกยวของกน ในลกษณะครอบครว กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย

ลกษณะองคการแบบ Z ดานมความเกยวของ

กนในลกษณะครอบครว

ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม Pearson Correlation

Sig. (2-tailed)

ระดบความสมพนธ

1. บรษทดแลเอาใจใสตอทานท งทางตรงและทางออม เชน การใหสวสดการ การจดกจกรรม เพอสรางสมพนธตางๆ ฯลฯ

.707** .000 คอนขางสง

2. ทานมความใกลชดและผกพนตอองคกร .733** .000 คอนขางสง โดยรวม .769** .000 คอนขางสง

** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01 จากตาราง 38 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานม

ความเกยวของกนในลกษณะครอบครว กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย โดยใชสถตสมประสทธสหสมพนธอยางงายของเพยรสน (Pearson product moment correlation coefficient) สามารถวเคราะหไดดงตอไปน

ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานมความเกยวของกนในลกษณะครอบครวโดยรวม กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตนมความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .769 แสดงวามความสมพนธอยในระดบคอนขางสงและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานมความเกยวของกนในลกษณะครอบครวมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมเพมมากขนในระดบคอนขางสง ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว และเมอพจารณาในรายขอสามารถอธบายไดดงน

1.ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานมความเกยวของกนในลกษณะครอบครวโดยรวม ในขอบรษทดแลเอาใจใสตอทานทงทางตรงและทางออม เชน การใหสวสดการ การจดกจกรรม เพอสรางสมพนธตางๆ ฯลฯ กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .707 แสดงวามความสมพนธอยในระดบคอนขางสงและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานมความเกยวของกนในลกษณะครอบครว

168

เชน บรษทดแลเอาใจใสตอพนกงานทงทางตรงและทางออม เชน การใหสวสดการ การจดกจกรรม เพอสรางสมพนธตางๆ ฯลฯ มากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมเพมมากขนในระดบคอนขางสง

2. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานมความเกยวของกนในลกษณะครอบครวโดยรวม ในขอทานมความใกลชดและผกพนตอองคกร กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .733แสดงวามความสมพนธอยในระดบคอนขางสงและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานมความเกยวของกนในลกษณะครอบครว เชน พนกงานมความใกลชด ผกพนตอองคกรมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมเพมมากขนในระดบคอนขางสง

สมมตฐานขอท 1.8 ลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพ

ชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงานและลกษณะงานทรบผดชอบ

สามารถเขยนเปนสมมตฐานไดดงน H0: ลกษณะองคการแบบ Z ไมมความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน

โดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงานและลกษณะงานทรบผดชอบ

H1: ลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงานและลกษณะงานทรบผดชอบ

ตาราง 39 แสดงการวเคราะหความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z กบความพงพอใจใน คณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบ ต าแหนงงาน ปรมาณงานและลกษณะงานทรบผดชอบ

ลกษณะองคการแบบ Z

ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานฯ ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมฯ

Pearson Correlation

Sig. (2-tailed)

ระดบความสมพนธ

1. การจางงานระยะยาว .227** .000 คอนขางต า 2. การตดสนใจเปนเอกฉนท .366** .000 คอนขางต า

169

ตาราง 39 (ตอ)

ลกษณะองคการแบบ Z

ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานฯ ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมฯ

Pearson Correlation

Sig. (2-tailed)

ระดบความสมพนธ

3. ความรบผดชอบเฉพาะบคคล .546** .000 ปานกลาง 4. การประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไป .562** .000 ปานกลาง 5. การควบคมในตนเองอยางไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการ

.559** .000 ปานกลาง

6. เสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะดาน ในระดบปานกลาง .529** .000 ปานกลาง 7. มความเกยวของกนในลกษณะครอบครว .666** .000 คอนขางสง

โดยรวม .642** .000 คอนขางสง ** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01

จากตาราง 39 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z กบความ

พงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงานและลกษณะงานทรบผดชอบ โดยใชสถตสมประสทธสหสมพนธอยางงายของเพยรสน (Pearson product moment correlation coefficient) สามารถวเคราะหไดดงตอไปน

ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z โดยรวม กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงานและลกษณะงานทรบผดชอบ มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตนมความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .642 แสดงวามความสมพนธอยในระดบคอนขางสงและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z มากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงานและลกษณะงานทรบผดชอบเพมมากขนในระดบคอนขางสง ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว และเมอพจารณาในรายดานสามารถอธบายไดดงน

1. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานการจางงานระยะยาว กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงานและลกษณะงานทรบผดชอบ มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1)

170

หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .227 แสดงวามความสมพนธอยในระดบคอนขางต าและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานการจางงานระยะยาวมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงานและลกษณะงานทรบผดชอบเพมขนในระดบคอนขางต า

2. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานการตดสนใจเปนเอกฉนท กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงานและลกษณะงานทรบผดชอบ มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .366 แสดงวามความสมพนธอยในระดบคอนขางต าและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานการตดสนใจเปนเอกฉนทมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงานและลกษณะงานทรบผดชอบเพมขนในระดบคอนขางต า

3. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานความรบผดชอบเฉพาะบคคล กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงานและลกษณะงานทรบผดชอบ มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .546 แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานความรบผดชอบเฉพาะบคคลมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงานและลกษณะงานทรบผดชอบเพมมากขนในระดบปานกลาง

4. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานการประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไป กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงานและลกษณะงานทรบผดชอบ มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .562 แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานการประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไป

171

มากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ใน ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงานและลกษณะงานทรบผดชอบเพมมากขนในระดบปานกลาง

5. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานการควบคมในตนเองอยางไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการ กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงานและลกษณะงานทรบผดชอบ มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .559 แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานการควบคมในตนเองอยางไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงานและลกษณะงานทรบผดชอบเพมมากขนในระดบปานกลาง

6. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานเสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะดานในระดบปานกลาง กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงานและลกษณะงานทรบผดชอบ มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .529 แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานเสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะดานในระดบปานกลางมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ใน ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงานและลกษณะงานทรบผดชอบเพมมากขนในระดบปานกลาง

7. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานมความเกยวของกนในลกษณะครอบครวกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงานและลกษณะงานทรบผดชอบ มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .666 แสดงวามความสมพนธอยในระดบคอนขางสงและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานมความเกยวของกนในลกษณะครอบครวมากขน จะท าใหพนกงานมความพง

172

พอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงานและลกษณะงานทรบผดชอบเพมมากขนในระดบคอนขางสง

สมมตฐานขอท 1.9 ลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพ

ชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด

สามารถเขยนเปนสมมตฐานไดดงน H0: ลกษณะองคการแบบ Z ไมมความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน

โดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด

H1: ลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด ตาราง 40 แสดงการวเคราะหความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z กบความพงพอใจใน คณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานสภาพแวดลอมในการท างานและ ลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด

ลกษณะองคการแบบ Z

ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานฯ ดานสภาพแวดลอมในการท างานฯ

Pearson Correlation

Sig. (2-tailed)

ระดบความสมพนธ

1. การจางงานระยะยาว .277** .000 คอนขางต า 2. การตดสนใจเปนเอกฉนท .397** .000 คอนขางต า 3. ความรบผดชอบเฉพาะบคคล .489** .000 ปานกลาง 4. การประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไป

.497** .000 ปานกลาง

5. การควบคมในตนเองอยางไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการ

.550** .000 ปานกลาง

6. เสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะดาน ในระดบปานกลาง

.553** .000 ปานกลาง

7. มความเกยวของกนในลกษณะครอบครว .648** .000 คอนขางสง โดยรวม .636** .000 คอนขางสง

** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01

173

จากตาราง 40 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด โดยใชสถตสมประสทธสหสมพนธอยางงายของเพยรสน (Pearson product moment correlation coefficient) สามารถวเคราะหไดดงตอไปน

ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z โดยรวม กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .636 แสดงวามความสมพนธอยในระดบคอนขางสงและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z มากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทดเพมมากขนในระดบคอนขางสง ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว และเมอพจารณาในรายดานสามารถอธบายไดดงน

1. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานการจางงานระยะยาว กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .277 แสดงวามความสมพนธอยในระดบคอนขางต าและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานการจางงานระยะยาวมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทดเพมขนในระดบคอนขางต า

2. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานการตดสนใจเปนเอกฉนท กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .397 แสดงวามความสมพนธอยในระดบคอนขางต าและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานการตดสนใจเปนเอกฉนทมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน

174

โดยรวม ในดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทดเพมขนในระดบคอนขางต า

3. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานความรบผดชอบเฉพาะบคคล กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .489 แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานความรบผดชอบเฉพาะบคคลมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพช วตการท างานโดยรวม ในดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทดเพมมากขนในระดบปานกลาง

4. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานการประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไป กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .497 แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานการประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไปมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทดเพมมากขนในระดบปานกลาง

5. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานการควบคมในตนเองอยางไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการ กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .550 แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานการควบคมในตนเองอยางไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมโดยรวม ในดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทดเพมมากขนในระดบปานกลาง

175

6. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานเสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะดานในระดบปานกลาง กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .553 แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานเสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะดานในระดบปานกลางมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมโดยรวม ในดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทดเพมมากขนในระดบปานกลาง

7. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานมความเกยวของกนในลกษณะครอบครว กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .648 แ ส ด ง ว า มความสมพนธอยในระดบคอนขางสงและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานมความเกยวของกนในลกษณะครอบครวมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทดเพมมากขนในระดบคอนขางสง

สมมตฐานขอท 1.10 ลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพ

ชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน

สามารถเขยนเปนสมมตฐานไดดงน H0: ลกษณะองคการแบบ Z ไมมความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน

โดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน

H1: ลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน

176

ตาราง 41 แสดงการวเคราะหความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z กบความพงพอใจใน คณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความร และประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน

ลกษณะองคการแบบ Z

ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานฯ ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความร ฯ Pearson

Correlation Sig. (2-tailed)

ระดบความสมพนธ

1. การจางงานระยะยาว .364** .000 คอนขางต า 2. การตดสนใจเปนเอกฉนท .389** .000 คอนขางต า 3. ความรบผดชอบเฉพาะบคคล .447** .000 ปานกลาง 4. การประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไป

.507** .000 ปานกลาง

5. การควบคมในตนเองอยางไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการ

.439** .000 ปานกลาง

6. เสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะดานในระดบปานกลาง

.733** .000 คอนขางสง

7. มความเกยวของกนในลกษณะครอบครว .637** .000 คอนขางสง โดยรวม .656** .000 คอนขางสง

** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01 จากตาราง 41 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z กบความ

พงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน โดยใชสถตสมประสทธสหสมพนธอยางงายของเพยรสน (Pearson product moment correlation coefficient) สามารถวเคราะหไดดงตอไปน

ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z โดยรวม กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .656 แสดงวามความสมพนธอยในระดบคอนขางสงและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z มากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน เพมมากขนใน

177

ระดบคอนขางสง ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว และเมอพจารณาในรายดานสามารถอธบายไดดงน

1. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานการจางงานระยะยาว กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .364 แสดงวามความสมพนธอยในระดบคอนขางต าและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานการจางงานระยะยาวมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน เพมขนในระดบคอนขางต า

2. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานการตดสนใจเปนเอกฉนท กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .389 แสดงวามความสมพนธอยในระดบคอนขางต าและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานการตดสนใจเปนเอกฉนทมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน เพมขนในระดบคอนขางต า

3. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานความรบผดชอบเฉพาะบคคล กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .447 แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานความรบผดชอบเฉพาะบคคลมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน เพมมากขนในระดบปานกลาง

4. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานการประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไป กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย

178

ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .507 แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานการประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไปมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน เพมมากขนในระดบปานกลาง

5. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานการควบคมในตนเองอยางไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการ กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .439 แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานการควบคมในตนเองอยางไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน เพมมากขนในระดบปานกลาง

6. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานเสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะดานในระดบปานกลาง กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .733 แสดงวามความสมพนธอยในระดบคอนขางสงและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานเสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะดานในระดบปานกลางมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน เพมมากขนในระดบคอนขางสง

7. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานมความเกยวของกนในลกษณะครอบครว กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน ม

179

คา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .637 แสดงวามความสมพนธอยในระดบคอนขางสงและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานมความเกยวของกนในลกษณะครอบครวมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน เพมมากขนในระดบคอนขางสง

สมมตฐานขอท 1.11 ลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพ

ชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด

สามารถเขยนเปนสมมตฐานไดดงน H0: ลกษณะองคการแบบ Z ไมมความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน

โดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด

H1: ลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด

ตาราง 42 แสดงการวเคราะหความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z กบความพงพอใจใน คณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานการไดรบความรวมมอและการ ชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด

ลกษณะองคการแบบ Z

ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานฯ ดานการไดรบความรวมมอฯ

Pearson Correlation

Sig. (2-tailed)

ระดบความสมพนธ

1. การจางงานระยะยาว .098** .000 ต ามาก 2. การตดสนใจเปนเอกฉนท .344** .000 คอนขางต า 3. ความรบผดชอบเฉพาะบคคล .493** .000 ปานกลาง 4. การประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไป .511** .000 ปานกลาง

5. การควบคมในตนเองอยางไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการ

.537** .000 ปานกลาง

180

ตาราง 42 (ตอ)

ลกษณะองคการแบบ Z

ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานฯ ดานการไดรบความรวมมอฯ

Pearson Correlation

Sig. (2-tailed)

ระดบความสมพนธ

6. เสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะดานในระดบปานกลาง .548** .000 ปานกลาง

7. มความเกยวของกนในลกษณะครอบครว .570** .000 ปานกลาง โดยรวม .572** .000 ปานกลาง

** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01 จากตาราง 42 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z กบความ

พงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด โดยใชสถตสมประสทธสหสมพนธอยางงายของเพยรสน (Pearson product moment correlation coefficient) สามารถวเคราะหไดดงตอไปน

ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z โดยรวม กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .572 แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z มากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางดเพมมากขนในระดบปานกลาง ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว และเมอพจารณาในรายดานสามารถอธบายไดดงน

1. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานการจางงานระยะยาว กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .098 แสดงวามความสมพนธอยในระดบต ามากและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา แมองคกรจะมลกษณะองคการแบบ Z โดยมการจางงานระยะยาวมากขน จะมผลตอความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ในดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางดมากขนในระดบต ามาก

181

2. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานการตดสนใจเปนเอกฉนท กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .344 แสดงวามความสมพนธอยในระดบคอนขางต าและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานการตดสนใจเปนเอกฉนทมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางดเพมขนไมมากและอยในระดบคอนขางต า

3. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานความรบผดชอบเฉพาะบคคล กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .493 แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานความรบผดชอบเฉพาะบคคลมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางดเพมมากขนในระดบปานกลาง

4. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานการประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไป กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .511 แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานการประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไปมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางดเพมมากขนในระดบปานกลาง

5. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานการควบคมในตนเองอยางไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการ กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกน

182

อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .537 แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานการควบคมในตนเองอยางไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางดเพมมากขนในระดบปานกลาง

6. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานเสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะดานในระดบปานกลาง กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .548 แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานเสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะดานในระดบปานกลางมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางดเพมมากขนในระดบปานกลาง

7. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานมความเกยวของกนในลกษณะครอบครวกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .570 แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกนหมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานมความเกยวของกนในลกษณะครอบครวมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางดเพมมากขนในระดบปานกลาง

สมมตฐานขอท 1.12 ลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพ

ชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม

สามารถเขยนเปนสมมตฐานไดดงน

183

H0: ลกษณะองคการแบบ Z ไมมความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม

H1: ลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม

ตาราง 43 แสดงการวเคราะหความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z กบความพงพอใจในฃ คณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม

ลกษณะองคการแบบ Z

ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานฯ ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างานฯ

Pearson Correlation

Sig. (2-tailed)

ระดบความสมพนธ

1. การจางงานระยะยาว .127* .011 ต ามาก 2. การตดสนใจเปนเอกฉนท .246** .000 คอนขางต า 3. ความรบผดชอบเฉพาะบคคล .387** .000 คอนขางต า 4. การประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไป

.432** .000 ปานกลาง

5. การควบคมในตนเองอยางไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการ

.500** .000 ปานกลาง

6. เสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะดาน ในระดบปานกลาง

.399** .000 คอนขางต า

7. มความเกยวของกนในลกษณะครอบครว .601** .000 ปานกลาง โดยรวม .500** .000 ปานกลาง

** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01 * มนยส าคญทางสถตทระดบ .05 จากตาราง 43 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z กบความ

พงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม โดยใชสถตสมประสทธสหสมพนธอยางงายของเพยรสน (Pearson product moment correlation coefficient) สามารถวเคราะหไดดงตอไปน

184

ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z โดยรวม กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .500 แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z มากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางดเพมมากขนในระดบปานกลาง ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว และเมอพจารณาในรายดานสามารถอธบายไดดงน

1. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานการจางงานระยะยาว กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .011 ซงมคามากกวา .01 นนคอ ยอมรบสมมตฐานหลก (H0) และปฏเสธสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .127 แสดงวามความสมพนธอยในระดบต ามากและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z โดยมการจางงานระยะยาวมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม เพมขนในระดบต ามาก

2. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานการตดสนใจเปนเอกฉนท กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .246 แสดงวามความสมพนธอยในระดบคอนขางต าและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานการตดสนใจเปนเอกฉนทมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางดเพมขนในระดบคอนขางต า

3. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานความรบผดชอบเฉพาะบคคล กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1)

185

หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .387 แสดงวามความสมพนธอยในระดบคอนขางต าและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานความรบผดชอบเฉพาะบคคลมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางดเพมขนในระดบคอนขางต า

4. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานการประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไป กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .432 แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานการประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไปมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางดเพมมากขนในระดบปานกลาง

5. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานการควบคมในตนเองอยางไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการ กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .500 แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานการควบคมในตนเองอยางไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางดเพมมากขนในระดบปานกลาง

6. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานเสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะดานในระดบปานกลาง กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .399 แสดงวามความสมพนธอยในระดบคอนขางต าและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถา

186

องคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานเสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะดานในระดบปานกลางมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางดเพมขนในระดบคอนขางต า

7. ความสมพนธระหวางลกษณะองคการแบบ Z ดานมความเกยวของกนในลกษณะครอบครวกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .601 แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาองคกรมลกษณะองคการแบบ Z ในดานมความเกยวของกนในลกษณะครอบครวมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางดเพมมากขนในระดบปานกลาง

สมมตฐานขอท 2 ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงาน

ชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความผกพนตอองคการโดยรวม

สามารถเขยนเปนสมมตฐานไดดงน H0: ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานใน

บรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z ไมมความสมพนธกบความผกพนตอองคการโดยรวม H1: ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานใน

บรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความผกพนตอองคการโดยรวม ส าหรบสถตทใชในการวเคราะห จะใชในการทดสอบดวยการวเคราะหคาความสมพนธ

ระหวางตวแปร 2 ตวทเปนอสระตอกน โดยใชสถตสหสมพนธอยางงายของเพยรสน (Pearson product moment correlation coefficient) และการทดสอบสมมตฐานใชความเชอมน 95% ดงนน จะปฎเสธสมมตฐานหลก (H0) กตอเมอ คา Sig. (2-tailed) นอยกวา .05 ผลการทดสอบสมมตฐาน ดงตาราง

187

ตาราง 44 แสดงการวเคราะหความสมพนธระหวางความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน โดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z กบความ ผกพนตอองคการโดยรวม

ความพงพอใจในคณภาพชวต การท างานโดยรวมฯ

ความผกพนตอองคการโดยรวม Pearson

Correlation Sig.

(2-tailed) ระดบความสมพนธ

1. การไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ

.625** .000 คอนขางสง

2. สภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด

.647** .000 คอนขางสง

3. การไ ดรบโอกาสในการพฒนาความร และประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน

.583** .000 ปานกลาง

4. การไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด

.525** .000 ปานกลาง

5. สามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครวและเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม

.613** .000 คอนขางสง

โดยรวม .738** .000 คอนขางสง

** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01 จากตาราง 44 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธระหวางความพงพอใจในคณภาพชวต

การท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z กบความผกพนตอองคการโดยรวม โดยใชสถตสมประสทธสหสมพนธอยางงายของเพยรสน (Pearson product moment correlation coefficient) สามารถวเคราะหไดดงตอไปน

ความสมพนธระหวางความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทยซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z กบความผกพนตอองคการโดยรวม มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .738 แสดงวามความสมพนธอยในระดบคอนขางสงและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมมากขน จะท าใหพนกงานมความผกพนตอองคการโดยรวมเพมมากขนในระดบคอนขางสง ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว และเมอพจารณาในรายดานสามารถอธบายไดดงน

188

1. ความสมพนธระหวางความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทยซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ กบความผกพนตอองคการโดยรวม มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .625 แสดงวามความสมพนธอยในระดบคอนขางสงและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบมากขน จะท าใหพนกงานมความผกพนตอองคการโดยรวมเพมมากขนในระดบคอนขางสง

2. ความสมพนธระหวางความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทยซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด กบความผกพนตอองคการโดยรวม มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .647 แสดงวามความสมพนธอยในระดบคอนขางสงและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทดมากขน จะท าใหพนกงานมความผกพนตอองคการโดยรวมเพมมากขนในระดบคอนขางสง

3. ความสมพนธระหวางความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทยซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน กบความผกพนตอองคการโดยรวม มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .583 แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างานมากขน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน จะท าใหพนกงานมความผกพนตอองคการโดยรวมเพมมากขนในระดบปานกลาง

189

4. ความสมพนธระหวางความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทยซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด กบความผกพนตอองคการโดยรวม มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .525 แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางดมากขน จะท าใหพนกงานมความผกพนตอองคการโดยรวมเพมมากขนในระดบปานกลาง

5. ความสมพนธระหวางความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทยซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม กบความผกพนตอองคการโดยรวม มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .613 แสดงวามความสมพนธอยในระดบคอนขางสงและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสมมากขน จะท าใหพนกงานมความผกพนตอองคการโดยรวมเพมมากขนในระดบคอนขางสง

สมมตฐานขอท 2.1 ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาว

ไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความผกพนตอองคการโดยรวม ดานพนกงานจะท างานในบรษทจนกวาจะเกษยณอาย

สามารถเขยนเปนสมมตฐานไดดงน H0: ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานใน

บรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z ไมมความสมพนธกบความผกพนตอองคการโดยรวม ดานพนกงานจะท างานในบรษทจนกวาจะเกษยณอาย

H1: ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความผกพนตอองคการโดยรวม ดานพนกงานจะท างานในบรษทจนกวาจะเกษยณอาย

190

ส าหรบสถตทใชในการวเคราะห จะใชในการทดสอบดวยการวเคราะหคาความสมพนธระหวางตวแปร 2 ตวทเปนอสระตอกน โดยใชสถตสหสมพนธอยางงายของเพยรสน (Pearson product moment correlation coefficient) และการทดสอบสมมตฐานใชความเชอมน 95% ดงนน จะปฎเสธสมมตฐานหลก (H0) กตอเมอ คา Sig. (2-tailed) นอยกวา .05 ผลการทดสอบสมมตฐาน ดงตาราง

ตาราง 45 แสดงการวเคราะหความสมพนธระหวางความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน โดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z กบความ ผกพนตอองคการโดยรวม ดานพนกงานจะท างานในบรษทจนกวาจะเกษยณอาย

ความพงพอใจในคณภาพชวต การท างานโดยรวมฯ

ความผกพนตอองคการโดยรวม ดานพนกงานจะท างานจนกวาจะเกษยณอาย

Pearson Correlation

Sig. (2-tailed)

ระดบความสมพนธ

1. การไดรบคาตอบแทนท เหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ

.499** .000 ปานกลาง

2. สภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด

.499** .000 ปานกลาง

3. การไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน

.461** .000 ปานกลาง

4. การไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด

.281** .000 คอนขางต า

5. สามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครวและเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม

.532** .000 ปานกลาง

โดยรวม .565** .000 ปานกลาง ** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01

จากตาราง 45 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน

โดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z กบความผกพนตอองคการโดยรวม ดานพนกงานจะท างานในบรษทจนกวาจะเกษยณอาย โดยใชสถตสมประสทธสหสมพนธอยางงายของเพยรสน (Pearson product moment correlation coefficient) สามารถวเคราะหไดดงตอไปน

ความสมพนธระหวางความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทยซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z กบความผกพนตอองคการโดยรวม ในดานพนกงานจะท างานในบรษทจนกวาจะเกษยณอาย มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคา

191

นอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .565 แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมมากขน จะท าใหพนกงานมความผกพนตอองคการโดยรวมเพมมากขนในระดบปานกลาง ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว และเมอพจารณาในรายดานสามารถอธบายไดดงน

1. ความสมพนธระหวางความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทยซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ กบความผกพนตอองคการโดยรวม ในดานพนกงานจะท างานในบรษทจนกวาจะเกษยณอาย มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .499 แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบมากขน จะท าใหพนกงานมความผกพนตอองคการโดยรวม ในดานพนกงานจะท างานในบรษทจนกวาจะเกษยณอายเพมมากขนในระดบปานกลาง

2. ความสมพนธระหวางความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทยซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด กบความผกพนตอองคการโดยรวม ในดานพนกงานจะท างานในบรษทจนกวาจะเกษยณอาย มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .499 แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทดมากขน จะท าใหพนกงานมความผกพนตอองคการโดยรวม ในดานพนกงานจะท างานในบรษทจนกวาจะเกษยณอายเพมมากขนในระดบปานกลาง

3. ความสมพนธระหวางความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทยซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน กบความผกพนตอ

192

องคการโดยรวม ในดานพนกงานจะท างานในบรษทจนกวาจะเกษยณอาย มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .461 แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างานมากขน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน จะท าใหพนกงานมความผกพนตอองคการโดยรวม ในดานพนกงานจะท างานในบรษทจนกวาจะเกษยณอายเพมมากขนในระดบปานกลาง

4. ความสมพนธระหวางความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทยซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด กบความผกพนตอองคการโดยรวม ในดานพนกงานจะท างานในบรษทจนกวาจะเกษยณอาย มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .281 แสดงวามความสมพนธอยในระดบคอนขางต าและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางดมากขน จะท าใหพนกงานมความผกพนตอองคการโดยรวม ในดานพนกงานจะท างานในบรษทจนกวาจะเกษยณอายเพมขนไมมากและอยในระดบคอนขางต า

5. ความสมพนธระหวางความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทยซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม กบความผกพนตอองคการโดยรวม ในดานพนกงานจะท างานในบรษทจนกวาจะเกษยณอาย มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .532 แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสมมากขน จะท าใหพนกงานมความผกพนตอองคการโดยรวม ในดานพนกงานจะท างานในบรษทจนกวาจะเกษยณอายเพมมากขนในระดบปานกลาง

193

สมมตฐานขอท 2.2 ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความผกพนตอองคการโดยรวม ดานยงท างานนานขน พนกงานยงรสกผกพนตอบรษทมากขน

สามารถเขยนเปนสมมตฐานไดดงน H0: ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานใน

บรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z ไมมความสมพนธกบความผกพนตอองคการโดยรวม ดานยงท างานนานขน พนกงานยงรสกผกพนตอบรษทมากขน

H1: ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความผกพนตอองคการโดยรวม ดานยงท างานนานขน พนกงานยงรสกผกพนตอบรษทมากขน

ส าหรบสถตทใชในการวเคราะห จะใชในการทดสอบดวยการวเคราะหคาความสมพนธระหวางตวแปร 2 ตวทเปนอสระตอกน โดยใชสถตสหสมพนธอยางงายของเพยรสน (Pearson product moment correlation coefficient) และการทดสอบสมมตฐานใชความเชอมน 95% ดงนน จะปฎเสธสมมตฐานหลก (H0) กตอเมอ คา Sig. (2-tailed) นอยกวา .05 ผลการทดสอบสมมตฐาน ดงตาราง

ตาราง 46 แสดงการวเคราะหความสมพนธระหวางความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน โดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z กบความ ผกพนตอองคการโดยรวม ดานยงท างานนานขน พนกงานยงรสกผกพนตอบรษทมากขน

ความพงพอใจในคณภาพชวต การท างานโดยรวมฯ

ความผกพนตอองคการโดยรวม ดานยงท างานนานขน พนกงานยงรสกผกพนฯ

Pearson Correlation

Sig. (2-tailed)

ระดบความสมพนธ

1. การไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ

.591** .000 ปานกลาง

2. สภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด

.601** .000 ปานกลาง

3 . การ ไ ดร บ โอกาส ในการพฒนาความร แ ล ะประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน

.501** .000 ปานกลาง

4. การไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด

.465** .000 ปานกลาง

194

ตาราง 46 (ตอ)

ความพงพอใจในคณภาพชวต การท างานโดยรวมฯ

ความผกพนตอองคการโดยรวม ดานยงท างานนานขน พนกงานยงรสกผกพนฯ

Pearson Correlation

Sig. (2-tailed)

ระดบความสมพนธ

5. สามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครวและเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม

.511** .000 ปานกลาง

โดยรวม .658** .000 คอนขางสง

** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01 จากตาราง 46 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน

โดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z กบความผกพนตอองคการโดยรวม ดานยงท างานนานขน พนกงานยงรสกผกพนตอบรษทมากขน โดยใชสถตสมประสทธสหสมพนธอยางงายของเพยรสน (Pearson product moment correlation coefficient) สามารถวเคราะหไดดงตอไปน

ความสมพนธระหวางความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z กบความผกพนตอองคการโดยรวม ในดานยงท างานนานขน พนกงานยงรสกผกพนตอบรษทมากขน มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .658 แสดงวามความสมพนธอยในระดบคอนขางสงและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมมากขน จะท าใหพนกงานมความผกพนตอองคการโดยรวม ในดานยงท างานนานขน พนกงานยงรสกผกพนตอบรษทเพมมากขนในระดบคอนขางสง ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว และเมอพจารณาในรายดานสามารถอธบายไดดงน

1. ความสมพนธระหวางความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ กบความผกพนตอองคการโดยรวม ในดานยงท างานนานขน พนกงานยงรสกผกพนตอบรษทมากขน มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .591 แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและม

195

ความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z ในดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานยงท างานนานขน พนกงานยงรสกผกพนตอบรษทเพมมากขนในระดบปานกลาง

2. ความสมพนธระหวางความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด กบความผกพนตอองคการโดยรวม ในดานยงท างานนานขน พนกงานยงรสกผกพนตอบรษทมากขน มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .601 แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z ในดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทดมากขน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานยงท างานนานขน พนกงานยงรสกผกพนตอบรษทเพมมากขนในระดบปานกลาง

3. ความสมพนธระหวางความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน กบความผกพนตอองคการโดยรวม ในดานยงท างานนานขน พนกงานยงรสกผกพนตอบรษทมากขน มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .501 แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z ในดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างานมากขน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานยงท างานนานขน พนกงานยงรสกผกพนตอบรษทเพมมากขนในระดบปานกลาง

4. ความสมพนธระหวางความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด กบความผกพนตอองคการโดยรวม ในดานยงท างานนานขน พนกงานยงรสกผกพนตอบรษทมากขน มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .465แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและมความสมพนธไปใน

196

ทศทางเดยวกน หมายความวา ถาพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z ในดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานยงท างานนานขน พนกงานยงรสกผกพนตอบรษทเพมมากขนในระดบปานกลาง

5. ความสมพนธระหวางความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม กบความผกพนตอองคการโดยรวม ในดานยงท างานนานขน พนกงานยงรสกผกพนตอบรษทมากขน มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .511 แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z ในดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานยงท างานนานขน พนกงานยงรสกผกพนตอบรษทเพมมากขนในระดบปานกลาง

สมมตฐานขอท 2.3 ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาว

ไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความผกพนตอองคการโดยรวม ดานพนกงานพอใจนโยบายและวธการบรหารงานของบรษท

สามารถเขยนเปนสมมตฐานไดดงน H0: ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานใน

บรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z ไมมความสมพนธกบความผกพนตอองคการโดยรวม ดานพนกงานพอใจนโยบายและวธการบรหารงานของบรษท

H1: ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความผกพนตอองคการโดยรวม ดานพนกงานพอใจนโยบายและวธการบรหารงานของบรษท

ส าหรบสถตทใชในการวเคราะห จะใชในการทดสอบดวยการวเคราะหคาความสมพนธระหวางตวแปร 2 ตวทเปนอสระตอกน โดยใชสถตสหสมพนธอยางงายของเพยรสน (Pearson product moment correlation coefficient) และการทดสอบสมมตฐานใชความเชอมน 95% ดงนน จะปฎเสธสมมตฐานหลก (H0) กตอเมอ คา Sig. (2-tailed) นอยกวา .05 ผลการทดสอบสมมตฐาน ดงตาราง

197

ตาราง 47 แสดงการวเคราะหความสมพนธระหวางความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน โดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z กบความ ผกพนตอองคการโดยรวม ดานพนกงานพอใจนโยบายและวธการบรหารงานของบรษท

ความพงพอใจในคณภาพชวต การท างานโดยรวมฯ

ความผกพนตอองคการโดยรวม ดานพนกงานพอใจนโยบายและวธการบรหารงานของบรษท

Pearson Correlation

Sig. (2-tailed)

ระดบความสมพนธ

1. การไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ

.589** .000 ปานกลาง

2. สภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด

.629** .000 คอนขางสง

3. การไ ดรบโอกาสในการพฒนาความร และประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน

.596** .000 ปานกลาง

4. การไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด

.501** .000 ปานกลาง

5. สามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครวและเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม

.531** .000 ปานกลาง

โดยรวม .702** .000 คอนขางสง ** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01 จากตาราง 47 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน

โดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z กบความผกพนตอองคการโดยรวม ดานพนกงานพอใจนโยบายและวธการบรหารงานของบรษท โดยใชสถตสมประสทธสหสมพนธอยางงายของเพยรสน (Pearson product moment correlation coefficient) สามารถวเคราะหไดดงตอไปน

ความสมพนธระหวางความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z กบความผกพนตอองคการโดยรวม ในดานพนกงานพอใจนโยบายและวธการบรหารงานของบรษท มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .702 แสดงวามความสมพนธอยในระดบคอนขางสงและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมมากขน จะท าให

198

พนกงานมความผกพนตอองคการโดยรวม ในดานความพอใจในนโยบายและวธการบรหารงานของบรษทเพมมากขนในระดบคอนขางสง ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว และเมอพจารณาในรายดานสามารถอธบายไดดงน

1. ความสมพนธระหวางความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ กบความผกพนตอองคการโดยรวม ในดานพนกงานพอใจนโยบายและวธการบรหารงานของบรษท มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .589 แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบมากขน จะท าใหพนกงานมความผกพนตอองคการโดยรวม ในดานความพอใจในนโยบายและวธการบรหารงานของบรษทเพมมากขนในระดบปานกลาง

2. ความสมพนธระหวางความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด กบความผกพนตอองคการโดยรวม ในดานพนกงานพอใจนโยบายและวธการบรหารงานของบรษท มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .629 แสดงวามความสมพนธอยในระดบคอนขางสงและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทดมากขน จะท าใหพนกงานมความผกพนตอองคการโดยรวม ในดานความพอใจในนโยบายและวธการบรหารงานของบรษทเพมมากขนในระดบคอนขางสง

3. ความสมพนธระหวางความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน กบความผกพนตอองคการโดยรวม ในดานพนกงานพอใจนโยบายและวธการบรหารงานของบรษท มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .596 แสดงวามความสมพนธอยใน

199

ระดบปานกลางและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างานมากขน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน จะท าใหพนกงานมความผกพนตอองคการโดยรวม ในดานความพอใจในนโยบายและวธการบรหารงานของบรษทเพมมากขนในระดบปานกลาง

4. ความสมพนธระหวางความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด กบความผกพนตอองคการโดยรวม ในดานพนกงานพอใจนโยบายและวธการบรหารงานของบรษท มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .501 แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางดมากขน จะท าใหพนกงานมความผกพนตอองคการโดยรวม ในดานความพอใจในนโยบายและวธการบรหารงานของบรษทเพมมากขนในระดบปานกลาง

5. ความสมพนธระหวางความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม กบความผกพนตอองคการโดยรวม ในดานพนกงานพอใจนโยบายและวธการบรหารงานของบรษท มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตท ระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .531 แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสมมากขน จะท าใหพนกงานมความผกพนตอองคการโดยรวม ในดานความพอใจในนโยบายและวธการบรหารงานของบรษทเพมมากขนในระดบปานกลาง

สมมตฐานขอท 2.4 ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาว

ไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความผกพนตอองคการโดยรวม ดานพนกงานมงมนทจะใชความรความสามารถในการท างานอยางเตมท

200

สามารถเขยนเปนสมมตฐานไดดงน H0: ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานใน

บรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z ไมมความสมพนธกบความผกพนตอองคการโดยรวม ดานพนกงานมงมนทจะใชความรความสามารถในการท างานอยางเตมท

H1: ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความผกพนตอองคการโดยรวม ดานพนกงานมงมนทจะใชความรความสามารถในการท างานอยางเตมท

ส าหรบสถตทใชในการวเคราะห จะใชในการทดสอบดวยการวเคราะหค าความสมพนธระหวางตวแปร 2 ตวทเปนอสระตอกน โดยใชสถตสหสมพนธอยางงายของเพยรสน (Pearson product moment correlation coefficient) และการทดสอบสมมตฐานใชความเชอมน 95% ดงนน จะปฎเสธสมมตฐานหลก (H0) กตอเมอ คา Sig. (2-tailed) นอยกวา .05 ผลการทดสอบสมมตฐาน ดงตาราง

ตาราง 48 แสดงการวเคราะหความสมพนธระหวางความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน โดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z กบความ ผกพนตอองคการโดยรวม ดานพนกงานมงมนทจะใชความรความสามารถในการท างานอยาง เตมท

ความพงพอใจในคณภาพชวต การท างานโดยรวมฯ

ความผกพนตอองคการโดยรวม ดานพนกงานมงมนทจะใชความรความสามารถฯ

Pearson Correlation

Sig. (2-tailed)

ระดบความสมพนธ

1. การไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ

.424** .000 ปานกลาง

2. สภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด

.451** .000 ปานกลาง

3 . การ ไ ด ร บ โอกาส ในการพฒนาความร แ ล ะประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน

.409** .000 คอนขางต า

4. การไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด

.566** .000 ปานกลาง

5. สามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครวและเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม

.494** .000 ปานกลาง

โดยรวม .573** .000 ปานกลาง

** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01

201

จากตาราง 48 แสดงผลการวเคราะหความสมพนธความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z กบความผกพนตอองคการโดยรวม ดานพนกงานมงมนทจะใชความรความสามารถในการท างานอยางเตมท โดยใชสถตสมประสทธสหสมพนธอยางงายของเพยรสน (Pearson product moment correlation coefficient) สามารถวเคราะหไดดงตอไปน

ความสมพนธระหวางความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z กบความผกพนตอองคการโดยรวม ในดานพนกงานมงมนทจะใชความรความสามารถในการท างานอยางเตมท มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .573 แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมมากขน จะท าใหพนกงานมความผกพนตอองคการโดยรวม ในดานพนกงานมงมนทจะใชความรความสามารถในการท างานอยางเตมทเพมมากขนในระดบปานกลาง ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว และเมอพจารณาในรายดานสามารถอธบายไดดงน

1. ความสมพนธระหวางความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ กบความผกพนตอองคการโดยรวม ในดานพนกงานมงมนทจะใชความรความสามารถในการท างานอยางเตมท มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .424 แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบมากขน จะท าใหพนกงานมความผกพนตอองคการโดยรวม ในดานพนกงานมงมนทจะใชความรความสามารถในการท างานอยางเตมทเพมมากขนในระดบปานกลาง

2. ความสมพนธระหวางความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด กบความผกพนตอองคการโดยรวม ในดานพนกงานมงมนทจะใชความรความสามารถในการท างานอยางเตมท มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตท

202

ระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .451 แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทดมากขน จะท าใหพนกงานมความผกพนตอองคการโดยรวม ในดานพนกงานมงมนทจะใชความรความสามารถในการท างานอยางเตมทเพมมากขนในระดบปานกลาง

3. ความสมพนธระหวางความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน กบความผกพนตอองคการโดยรวม ในดานพนกงานมงมนทจะใชความรความสามารถในการท างานอยางเตมท มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .409 แสดงวามความสมพนธอยในระดบคอนขางต าและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างานมากขน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน จะท าใหพนกงานมความผกพนตอองคการโดยรวม ในดานพนกงานมงมนทจะใชความรความสามารถในการท างานอยางเตมทเพมขนไมมากและอยในระดบคอนขางต า

4. ความสมพนธระหวางความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด กบความผกพนตอองคการโดยรวม ในดานพนกงานมงมนทจะใชความรความสามารถในการท างานอยางเตมท มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .566 แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางดมากขน จะท าใหพนกงานมความผกพนตอองคการโดยรวม ในดานพนกงานมงมนทจะใชความรความสามารถในการท างานอยางเตมท เพมมากขนในระดบปานกลาง

5. ความสมพนธระหวางความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม กบความผกพนตอองคการโดยรวม ในดาน

203

พนกงานมงมนทจะใชความรความสามารถในการท างานอยางเตมท มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงมคานอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา ตวแปรทงสองดงกลาวขางตน มความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ มคาเทากบ .494 แสดงวามความสมพนธอยในระดบปานกลางและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน หมายความวา ถาพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสมมากขน จะท าใหพนกงานมความผกพนตอองคการโดยรวม ในดานพนกงานมงมนทจะใชความรความสามารถในการท างานอยางเตมทเพมมากขนในระดบปานกลาง

สมมตฐานขอท 3 พนกงานชาวไทยทมลกษณะขอมลทางประชากรศาสตร ไดแก

เพศ อาย ระดบการศกษา อายการท างานในบรษทปจจบน ระดบของต าแหนงงาน และรายไดแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมแตกตางกน

สมมตฐานขอท 3.1 เพศแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมแตกตางกน

สามารถเขยนเปนสมมตฐานไดดงน H0: เพศแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ไมแตกตางกน H1: เพศแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม แตกตางกน ส าหรบสถตทใชในการวเคราะห จะใชการทดสอบความแตกตางระหวางคาคะแนนเฉลยของ

กลมตวอยาง 2 กลมทเปนอสระตอกน (Independent t-test) ทระดบความเชอมนรอยละ 95 จะปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) เมอ 2-tailes Prob.(p) มคานอยกวา .05 ผลการทดสอบสมมตฐานแสดงดงตาราง โดยจะท าการตรวจสอบคาความแปรปรวนของแตละกลมกอน โดยใช Levene’s test มสมมตฐาน ดงน

H0: คาความแปรปรวนของแตละกลม เทากน H1: คาความแปรปรวนของแตละกลม ไมเทากน

204

ตาราง 49 แสดงการทดสอบคาความแปรปรวนของกลมตวอยางระหวางพนกงานเพศชายและหญง ตอความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม

ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม Levene’s test for

Evquality of variences F Sig.

1. การไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ

.049 .826

2. สภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด

.015 .901

3. การไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน

4.969* .026

4. การไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด 11.905** .001

5. สามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม

.085 .771

* มนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01 จากตาราง 49 แสดงผลการทดสอบคาความแปรปรวนของกลมตวอยางระหวางพนกงาน

เพศชายและหญง พบวา ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนท เหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด และดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตวและเหมาะสม มคา Sig. เทากบ .826 .901 และ .771 ตามล าดบ ซงมากกวา .05 นนคอ ยอมรบสมมตฐานหลก (H0) และปฏเสธสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา คาความแปรปรวนของกลมเพศชายและเพศหญงเทากน จงใชการทดสอบคา t กรณคาความแปรปรวนเทากน (Equal variences assumed)

ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด และดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน มคา Sig. เทากบ .001 และ .026 ตามล าดบ ซงนอยกวา .01 และ .05 ตามล าดบ นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (Ho) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา คาความแปรปรวนของกลมเพศชายและเพศหญงไมเทากน จงใชการทดสอบคา t กรณคาความแปรปรวนไมเทากน (Equal variances not assumed) ผลการทดสอบสมมตฐานแสดงดงตาราง 50

205

ตาราง 50 แสดงผลการเปรยบเทยบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ของพนกงาน ชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z จ าแนกตามเพศ

ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน

Levene's Test for Equality of Variances

t-test for Equality of Means

เพศ x S.D. t df p

1. การไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ

Equal variances assumed

ชาย 3.46 0.921 1.797 398 .073

Equal variances not assumed

หญง 3.29 0.953

2. สภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสง เสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด

Equal variances assumed

ชาย 3.56 0.919 2.422* 398 .016

Equal variances not assumed

หญง 3.33 0.974

3. การไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน

Equal variances assumed

ชาย 3.51 1.060

Equal variances not assumed

หญง 3.36 0.947 1.457 334.97 .146

4. การไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด

Equal variances assumed

ชาย 3.96 0.765

Equal variances not assumed

หญง 3.61 0.834 4.32** 376.58 .000

5. สามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม

Equal variances assumed

ชาย 3.43 1.000 0.378 398 .705

Equal variances not assumed

หญง 3.39 0.983

* มนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01

จากตาราง 50 ผลการเปรยบเทยบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z จ าแนกตามเพศ โดยใชสถตการทดสอบ Independent t-test สามารถอธบายไดดงน

1. ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ มคา Sig. (2 tailed) หรอ คาความนาจะเปน (p) เทากบ .073 ซงมากกวา .05 นนคอ ยอมรบสมมตฐานหลก (Ho) และปฏเสธ

206

สมมตฐานรอง (H1) หมายความวา พนกงานเพศชายและหญง มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ ไมแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ซงไมสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

2. ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด มคา Sig. (2 tailed) หรอ คาความนาจะเปน (p) เทากบ .016 ซงนอยกวา .05 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา พนกงานเพศชาย และเพศหญง มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยพนกงานเพศชายมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทดมากกวาพนกงานเพศหญง ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว 3. ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน มคา Sig. (2 tailed) หรอ คาความนาจะเปน (p) เทากบ .146 ซงมากกวา .05 นนคอ ยอมรบสมมตฐานหลก (H0) และปฏเสธสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา พนกงานเพศชาย และเพศหญง มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน ไมแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ซงไมสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

4. ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด มคา Sig. (2 tailed) หรอ คาความนาจะเปน (p) เทากบ .000 ซงนอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา พนกงานเพศชาย และเพศหญง มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยพนกงานเพศชาย มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางดมากกวาพนกงานเพศหญง ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

5. ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม มคา Sig. (2 tailed) หรอ คาความนาจะเปน (p) เทากบ .705 ซงมากกวา .05 นนคอ ยอมรบสมมตฐานหลก (H0) และปฏเสธสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา พนกงานเพศชาย และเพศหญง มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม ไมแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ซงไมสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

207

สมมตฐานขอท 3.2 อายแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมแตกตางกน

สามารถเขยนเปนสมมตฐาน ไดดงน H0: อายแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ไมแตกตางกน H1: อายแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม แตกตางกน ส าหรบสถตทใชในการวเคราะห จะใชการทดสอบดวยคาความแปรปรวนทางเดยว (One

Way Analysis of Variance: One Way ANOVA) เมอคาความแปรปรวนของขอมลทกกลมเทากน และหากคาความแปรปรวนของทกกลมไมเทากน จะใชการทดสอบความแตกตางดวย Brown-Forsythe โดยใชระดบความเชอมน 95% จะปฎเสธสมมตฐานหลก (H0) กตอเมอคา p นอยกวา .05 และถาสมมตฐานขอใด ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) ทมคาเฉลยอยางนอยหนงคทแตกตางกน จะน าไปเปรยบเทยบเชงซอน (Multiple Comparison) โดยใชวธทดสอบแบบ Least Significant Difference (LSD) หรอ Dunnett’s T3 เพอหาวาคาเฉลยคใดบางแตกตางกน ทระดบนยส าคญทางสถต .05 ผลการทดสอบสมมตฐาน โดยจะกระท าการตรวจสอบคาความแปรปรวนของแตละกลมกอน โดยใช Levene’s test ซงตงสมมตฐานดงน

H0: คาความแปรปรวนของแตละกลม เทากน H1: คาความแปรปรวนของแตละกลม ไมเทากน ผลการทดสอบความแปรปรวนโดยใชระดบความเชอมน 95% จะปฎเสธสมมตฐานหลก

(H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) กตอคา Prob. (p) มคานอยกวา .05 ผลการทดสอบแสดงดงตาราง 51

ตาราง 51 แสดงการทดสอบคาความแปรปรวนของอายตอความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน โดยรวม โดยใช Levene’s test

ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม Levene Statistic df1 df2 p

1. การไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ

1.389 2 397 .250

2. สภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด

1.509 2 397 .222

3. การไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน

5.881** 2 397 .003

4. การไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด

5.520** 2 397 .004

208

ตาราง 51 (ตอ)

ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม Levene Statistic df1 df2 p

5. สามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม

2.154 2 397 .117

** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01 จากตาราง 51 ผลการทดสอบคาความแปรปรวนของอายตอความพงพอใจในคณภาพชวต

การท างานโดยรวม พบวา ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน และดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด มคาความนาจะเปน (p) เทากบ .003 และ .004 ตามล าดบ ซงนอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา คาความแปรปรวนของอายไมเทากน ซงจะใชสถต Brown-Forsythe ทดสอบดงตาราง 52

ตาราง 52 แสดงความแตกตางกนของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการ ไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน และดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด โดยใช สถต Brown-Forsythe ทดสอบ

ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม Statistic df1 df2 p 1. การไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน

11.438 ** 2 263.695 .000

2. การไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด

4.151* 2 314.645 .017

** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01 * มนยส าคญทางสถตทระดบ .05 จากตาราง 52 ผลการวเคราะหความแตกตางของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน

โดยรวม ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน และดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด โดยการทดสอบดวยการวเคราะหคาความแปรปรวนทางเดยว (One Way Analysis of Variance: One Way ANOVA) โดยใชสถต Brown-Forsythe ทดสอบ พบวา ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก

209

การอบรม การสมมนา เปนตน มคาความนาจะเปน (p) เทากบ .000 ซงนอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา พนกงานชาวไทยทมอายแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด มคาความนาจะเปน(p) เทากบ .017 ซงนอยกวา .05 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา พนกงานชาวไทยทมอายแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

ดงนน ผวจยไดใชวธทดสอบแบบ Dunnett’s T3 เพอหาวาคาเฉลยคใดบางแตกตางกน ทระดบนยส าคญทางสถตท .05 ดงแสดงในตาราง 53

ตาราง 53 แสดงผลการเปรยบเทยบคาเฉลยรายคของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน โดยรวม ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การ อบรม การสมมนา เปนตน โดยใชสถต Dunnett’s T3

อาย

x ต ากวา 30 ป 30–40 ป 41 ปขนไป

3.25 3.37 3.92 ต ากวา 30 ป 3.25 -.1239 -.6706**

(.559) (.000)

30–40 ป 3.37 -.5467**

(.000)

41 ปขนไป 3.92

** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01 จากตาราง 53 ผลการวเคราะหแสดงวา พนกงานทมอายต ากวา 30 ป กบพนกงานทม

อาย 41 ปขนไป และพนกงานทมอาย 30-40 ป กบพนกงานทมอาย 41 ปขนไป พบวา มคา Sig. เทากบ .000 และ .000 ตามล าดบ ซงนอยกวา .01 หมายความวา พนกงานทมอายต ากวา 30 ป มความแตกตางเปนรายคกบพนกงานทมอาย 41 ปขนไป อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยพนกงานทมอายต ากวา 30 ป มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน

210

นอยกวาพนกงานทมอาย 41 ปขนไป โดยมผลตางคาเฉลยเทากบ 0.67 และพนกงานทมอาย 30-40 ป มความแตกตางเปนรายคกบพนกงานทมอาย 41 ปขนไป อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยพนกงานทมอาย 30-40 ป มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน นอยกวาพนกงานทมอาย 41 ปขนไป โดยมผลตางคาเฉลยเทากบ 0.54

สวนรายคอนๆ ไมพบความแตกตาง อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

ตาราง 54 แสดงผลการเปรยบเทยบคาเฉลยรายคของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน โดยรวม ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด โดยใชสถต Dunnett’s T3

อาย

x ต ากวา 30 ป 30–40 ป 41 ปขนไป

3.76 3.67 4.00 ต ากวา 30 ป 3.76 .0895 -.2319 (.708) (.116)

30–40 ป 3.67 -.3214** (.008)

41 ปขนไป 4.00

**มนยส าคญทางสถตทระดบ .01 จากตาราง 54 ผลการวเคราะหแสดงวา พนกงานทมอาย 30-40 ป กบพนกงานทมอาย 41

ปขนไป พบวา มคา Sig. เทากบ .008 ซงนอยกวา .01 หมายความวา พนกงานทมอาย 30-40 ป มความแตกตางเปนรายคกบพนกงานทมอาย 41 ปขนไป อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยพนกงานทมอาย 30-40 ป มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด นอยกวาพนกงานทมอาย 41 ปขนไป โดยมผลตางคาเฉลยเทากบ 0.32

สวนรายคอนๆ ไมพบความแตกตาง อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 จากตาราง 51 ผลการทดสอบคาความแปรปรวนของอายตอความพงพอใจในคณภาพชวต

การท างานโดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด และดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม มคา Sig. เทากบ .250 .222 และ .117 ตามล าดบ ซงมากกวา .05 นนคอ

211

ยอมรบสมมตฐานหลก (H0) และปฏเสธสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา คาความแปรปรวนในกลมนเทากน ซงจะใชสถต F–test ทดสอบ ผลการทดสอบสมมตฐานแสดงดงตาราง 55

ตาราง 55 แสดงความแตกตางกนของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม จ าแนกตาม อาย โดยใชสถต F–test ทดสอบ

ความพงพอใจในคณภาพชวตการ

ท างานโดยรวม แหลงความแปรปรวน

df SS MS F Sig. 2-(tailed)

1. การไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ

ระหวางกลม 2 33.452 16.726 20.670** .000 ภายในกลม 397 321.258 .809

รวม 399 354.710 2. สภาพแวดลอมในการท างานและล กษณะง าน ส ง เ ส ร ม ใ ห พน ก ง านมสขภาพจตและสขภาพกายทด

ระหวางกลม 2 20.659 10.329 11.873** .000 ภายในกลม 397 345.381 .870

รวม 399 366.040 3. สามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม

ระหวางกลม 2 7.883 3.941 4.085* .018 ภายในกลม 397 383.055 .965

รวม 399 390.937 * มนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01

จากตาราง 55 ผลการวเคราะหความแตกตางของความพงพอใจในคณภาพชวตการ

ท างานโดยรวม จ าแนกตามอาย โดยการใชสถต F-test ทดสอบ พบวา ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด และดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 .000 และ .018 ตามล าดบ ซงนอยกวา .01 และ .05 ตามล าดบ นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา พนกงานชาวไทยทมอายแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด และดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม แตกตางกน ทระดบนยส าคญทางสถต .01 และ .05 ตามล าดบ ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

212

และเพอใหทราบวา ระดบอายรายคใดทมความแตกตางกน ผวจยจงไดน าผลการวเคราะหไปเปรยบเทยบเชงซอน (Multiple Comparisons) โดยใชวธทดสอบแบบ Least Significant Difference (LSD) เพอหาวา ระดบอายรายคใดทมความแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 และมคาเฉลยเทาใด แสดงผลดงตาราง 56

ตาราง 56 แสดงผลการเปรยบเทยบคาเฉลยรายคของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน โดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานท รบผดชอบ จ าแนกตามอาย

อาย x ต ากวา 30 ป 30–40 ป 41 ปขนไป

3.05 3.40 3.90 ต ากวา 30 ป 3.05 -.352** -.858**

(.000) (.000) 30–40 ป 3.40 -.506**

(.000) 41 ปขนไป 3.90

** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01 จากตาราง 56 ผลการวเคราะหแสดงวา พนกงานทมอายต ากวา 30 ป และพนกงานทม

อาย 30-40 ป และกบพนกงานทมอาย 41 ปขนไป พบวา มคา Sig. เทากบ .000 และ .000 ตามล าดบ ซงนอยกวา .01 หมายความวา พนกงานทมอายต ากวา 30 ป มความแตกตางเปนรายคกบพนกงานทมอาย 30-40 ป และกบพนกงานทมอาย 41 ปขนไป อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยพนกงานทมอายต ากวา 30 ป มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ นอยกวาพนกงานทมอาย 30-40 ป และกบพนกงานทมอาย 41 ปขนไป โดยมผลตางคาเฉลยเทากบ 0.35 และ 0.85 ตามล าดบ

พนกงานทมอาย 30-40 ป กบพนกงานทมอาย 41 ปขนไป พบวา มคา Sig. เทากบ .000 ซงนอยกวา .01 หมายความวา พนกงานทมอาย 30-40 ป มความแตกตางเปนรายคกบพนกงานทมอาย 41 ปขนไป อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยพนกงานทมอาย 30-40 ป มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ นอยกวาพนกงานทมอาย 41 ปขนไป โดยมผลตางคาเฉลยเทากบ 0.50

สวนรายคอนๆ ไมพบความแตกตางอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

213

ตาราง 57 แสดงผลการเปรยบเทยบคาเฉลยรายคของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน โดยรวม ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและ สขภาพกายทด จ าแนกตามอาย

อาย x ต ากวา 30 ป 30–40 ป 41 ปขนไป

3.23 3.40 3.90

ต ากวา 30 ป 3.23 -.1763 (.090)

-.6772** (.000)

30–40 ป 3.40 -.5009**

(.000)

41 ปขนไป 3.90

**มนยส าคญทางสถตทระดบ .01

จากตาราง 57 ผลการวเคราะหแสดงวา พนกงานทมอายต ากวา 30 ป กบพนกงานทมอาย 41 ปขนไป พบวา มคา Sig. เทากบ .000 ซงนอยกวา .01 หมายความวา พนกงานทมอายต ากวา 30 ป มความแตกตางเปนรายคกบพนกงานทมอาย 41 ปขนไป อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดย พนกงานทมอายต ากวา 30 ป มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด นอยกวาพนกงานทมอาย 41 ปขนไป โดยมผลตางคาเฉลยเทากบ 0.67

พนกงานทมอาย 30-40 ป กบพนกงานทมอาย 41 ปขนไป พบวา มคา Sig. เทากบ .000 ซงนอยกวา .01 หมายความวา พนกงานทมอาย 30-40 ป มความแตกตางเปนรายคกบพนกงานทมอาย 41 ปขนไป อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยพนกงานทมอาย 30-40 ป มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด นอยกวาพนกงานทมอาย 41 ปขนไป โดยมผลตางคาเฉลยเทากบ 0.50

สวนรายคอนๆ ไมพบความแตกตาง อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

214

ตาราง 58 แสดงผลการเปรยบเทยบคาเฉลยรายคของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน โดยรวม ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และ เหมาะสม จ าแนกตามอาย

อาย x ต ากวา 30 ป 30–40 ป 41 ปขนไป

3.23 3.45 3.63

ต ากวา 30 ป 3.23 -.2201* (.044)

-.3972** (.007)

30–40 ป 3.45 -.1772

(.206)

41 ปขนไป 3.63

* มนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01 จากตาราง 58 ผลการวเคราะหแสดงวา พนกงานทมอายต ากวา 30 ป กบพนกงานทม

อาย 30-40 ป และกบพนกงานทมอาย 41 ปขนไป พบวา มคา Sig. เทากบ .044 และ .007 ตามล าดบ ซงนอยกวา .05 และ .01 ตามล าดบ หมายความวา พนกงานทมอายต ากวา 30 ป มความแตกตางเปนรายคกบพนกงานทมอาย 30-40 ป และกบพนกงานทมอาย 41 ปขนไป อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 และ .01 ตามล าดบ กลาวคอ พนกงานทมอายต ากวา 30 ป มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม นอยกวาพนกงานทมอาย 30-40 ป และกบพนกงานทมอาย 41 ปขนไป โดยมผลตางคาเฉลยเทากบ 0.22 และ 0.39 ตามล าดบ

สวนรายคอนๆ ไมพบความแตกตาง อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 สมมตฐานขอท 3.3 ระดบการศกษาแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการ

ท างานโดยรวมแตกตางกน สามารถเขยนเปนสมมตฐาน ไดดงน H0: ระดบการศกษาแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ไม

แตกตางกน H1: ระดบการศกษาแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม

แตกตางกน ส าหรบสถตทใชในการวเคราะห จะใชการทดสอบดวยคาความแปรปรวนทางเดยว (One

Way Analysis of Variance: One Way ANOVA) เมอคาความแปรปรวนของขอมลทกกลมเทากน

215

และหากคาความแปรปรวนของทกกลมไมเทากน จะใชการทดสอบความแตกตางดวย Brown-Forsythe โดยใชระดบความเชอมน 95% จะปฎเสธสมมตฐานหลก (H0) กตอเมอคา p นอยกวา .05 และ ถาสมมตฐานขอใด ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) ทมคาเฉลยอยางนอยหนงคทแตกตางกน จะน าไปเปรยบเทยบเชงซอน (Multiple Comparison) โดยใชวธทดสอบแบบ Least Significant Difference (LSD) หรอ Dunnett’s T3 เพอหาวาคาเฉลยคใดบางแตกตางกนทระดบนยส าคญทางสถต .05 ผลการทดสอบสมมตฐาน โดยการตรวจสอบคาความแปรปรวนของแตละกลมกอน โดยใช Levene’s test ซงตงสมมตฐานดงน

H0: คาความแปรปรวนของแตละกลม เทากน H1: คาความแปรปรวนของแตละกลม ไมเทากน ผลการทดสอบความแปรปรวนโดยใชระดบความเชอมน 95% จะปฎเสธสมมตฐานหลก

(H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) ตอคา Prob. (p) มคานอยกวา .05 ผลการทดสอบแสดงดงตาราง 59

ตาราง 59 แสดงการทดสอบคาความแปรปรวนของระดบการศกษาตอความพงพอใจในคณภาพชวต การท างานโดยรวม โดยใช Levene’s test

ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม Levene Statistic

df1 df2 p

1.การไดรบคาตอบแทนท เหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ

2.203 2 397 .112

2. สภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด

4.894** 2 397 .008

3. การไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน

.109 2 397 .897

4. การไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด

2.677 2 397 .070

5. สามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม

4.133* 2 397 .017

* มนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01 จากตาราง 59 ผลการทดสอบคาความแปรปรวนของระดบการศกษาตอความพงพอใจใน

คณภาพชวตการท างานโดยรวม พบวา ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด และดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม

216

มคาความนาจะเปน (p) เทากบ .008 และ .017 ตามล าดบ ซงนอยกวา .01 และ .05 ตามล าดบ นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา คาความแปรปรวนของระดบการศกษาไมเทากน ซงจะใชสถต Brown-Forsythe ทดสอบ ดงตาราง 60

ตาราง 60 แสดงความแตกตางกนของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดาน สภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายท ด และดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และ เหมาะสมฯ โดยใชสถต Brown-Forsythe ทดสอบ

ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม Statistic df1 df2 p

1. สภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด

6.029** 2 198.864 .003

2. สามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม

1.896 2 171.072 .153

* *มนยส าคญทางสถตทระดบ .01 จากตาราง 60 ผลการวเคราะหความแตกตางของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน

โดยรวม ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด และดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม โดยการทดสอบดวยการวเคราะหคาความแปรปรวนทางเดยว (One Way Analysis of Variance: One Way ANOVA) โดยใชสถต Brown-Forsythe ทดสอบ พบวา ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตวและเหมาะสม มคาความนาจะเปน (p) เทากบ .153 ซงมากกวา .05 นนคอ ยอมรบสมมตฐานหลก (H0) และปฎเสธสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา พนกงานชาวไทยทมระดบการศกษาแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม ไมแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ซงไมสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด มคาความนาจะเปน(p) เทากบ .003 ซงนอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา พนกงานชาวไทยทมระดบการศกษาแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

217

ดงนน ผวจยไดใชวธทดสอบแบบ Dunnett’s T3 เพอหาวาคาเฉลยคใดบางแตกตางกน ทระดบนยส าคญทางสถตท .05 ดงแสดงในตาราง 61

ตาราง 61 แสดงผลการเปรยบเทยบคาเฉลยรายคของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน โดยรวม ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและ สขภาพกายทดโดยใชสถต Dunnett’s T3

ระดบการศกษา x ต ากวาปรญญาตร ปรญญาตร สงกวาปรญญาตร

3.13 3.38 3.65 ต ากวาปรญญาตร 3.13 -.2521 -.5247**

(.139) (.002) ปรญญาตร 3.38 -.2726

(.060) สงกวาปรญญาตร 3.65

**มนยส าคญทางสถตทระดบ .01 จากตาราง 61 ผลการวเคราะหแสดงวา พนกงานทมระดบการศกษาต ากวาปรญญาตร กบ

พนกงานทมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร พบวา มคา Sig. เทากบ .002 ซงนอยกวา .01 หมายความวา พนกงานทมระดบการศกษาต ากวาปรญญาตร มความแตกตางเปนรายคกบพนกงานทมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 กลาวคอ พนกงานทมระดบการศกษาต ากวาปรญญาตร มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด นอยกวาพนกงานทมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร โดยมผลตางคาเฉลยเทากบ 0.52

สวนรายคอนๆ ไมพบความแตกตาง อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 จากตาราง 59 ผลการทดสอบคาความแปรปรวนของระดบการศกษาตอความพงพอใจใน

คณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน และดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด มคา Sig. เทากบ .112 .897 และ .070 ตามล าดบ ซงมากกวา .05 นนคอ ยอมรบสมมตฐานหลก (H0) และปฏเสธสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา คาความแปรปรวนในกลมนเทากน ซงจะใชสถต F–test ทดสอบ ผลการทดสอบสมมตฐานแสดงดงตาราง 62

218

ตาราง 62 แสดงความแตกตางกนของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการ ไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ฯ ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรฯ และ ดานการไดรบความรวมมอฯ จ าแนกตามระดบการศกษา โดยใชสถต F–test ทดสอบ

ความพงพอใจในคณภาพชวต

การท างานโดยรวม แหลงความแปรปรวน

df SS MS F Sig.2-(tailed)

1. การไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ

ระหวางกลม 2 9.366 4.683 5.384** .005 ภายในกลม 397 345.344 .870

รวม 399 354.710 2. การไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน

ระหวางกลม 2 7.938 3.969 4.042* .018 ภายในกลม 397 389.812 .982

รวม 399 397.750 3. การไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด

ระหวางกลม 2 2.689 1.345 1.994 .138 ภายในกลม 397 267.748 .674

รวม 399 270.437 * มนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01 จากตาราง 62 ผลการวเคราะหความแตกตางของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน

โดยรวม จ าแนกตามระดบการศกษา โดยการใชสถต F-test ทดสอบ พบวา ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .138 ซงมากกวา .05 นนคอ ยอมรบสมมตฐานหลก (H0) และปฎเสธสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา พนกงานชาวไทยทมระดบการศกษาแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด ไมแตกตางกน ทระดบนยส าคญทางสถต .05 ซงไมสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ และดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .005 และ .018 ตามล าดบ ซงนอยกวา .01 และ .05 ตามล าดบ นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา พนกงานชาวไทยทมระดบการศกษาแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ และดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน แตกตางกน ทระดบนยส าคญทางสถต .01 และ .05 ตามล าดบ

219

และเพอใหทราบวา ระดบการศกษารายคใดทมความแตกตางกน ผวจยจงไดน าผลการวเคราะหไปเปรยบเทยบเชงซอน (Multiple Comparisons) โดยใชวธทดสอบแบบ Least Significant Difference (LSD) เพอหาวา ระดบการศกษารายคใดทมความแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 และมคาเฉลยเทาใด แสดงผลดงตาราง 63

ตาราง 63 แสดงผลการเปรยบเทยบคาเฉลยรายคของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน โดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานท รบผดชอบ จ าแนกตามระดบการศกษา

ระดบการศกษา x ต ากวาปรญญาตร ปรญญาตร สงกวาปรญญาตร

3.08 3.31 3.60 ต ากวาปรญญาตร 3.08 -.2347 -.5272**

(.152) (.004) ปรญญาตร 3.31 -.2925**

(.009) สงกวาปรญญาตร 3.60

** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01

จากตาราง 63 ผลการวเคราะหแสดงวา พนกงานทมระดบการศกษาต ากวาปรญญาตร กบพนกงานทมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร พบวา มคา Sig. เทากบ .004 ซงนอยกวา .01 หมายความวา พนกงานทมระดบการศกษาต ากวาปรญญาตร มความแตกตางเปนรายคกบพนกงานทมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 กลาวคอ พนกงานทมระดบการศกษาต ากวาปรญญาตร มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ นอยกวาพนกงานทมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร โดยมผลตางคาเฉลยเทากบ 0.52

พนกงานทมระดบการศกษาปรญญาตร กบพนกงานทมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร พบวา มคา Sig. เทากบ .009 ซงนอยกวา .01 หมายความวา พนกงานทมระดบการศกษาปรญญาตร มความแตกตางเปนรายคกบพนกงานทมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยพนกงานทมระดบการศกษาปรญญาตร มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ นอยกวาพนกงานทมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร โดยมผลตางคาเฉลยเทากบ 0.29

สวนรายคอนๆ ไมพบความแตกตาง อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

220

ตาราง 64 สดงผลการเปรยบเทยบคาเฉลยรายคของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน โดยรวม ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การ อบรม การสมมนา เปนตน จ าแนกตามระดบการศกษา

ระดบการศกษา x ต ากวาปรญญาตร ปรญญาตร สงกวาปรญญาตร

3.27 3.35 3.67 ต ากวาปรญญาตร 3.27 -.0869 -.3998*

(.618) (.037) ปรญญาตร 3.35 -.3130**

(.008) สงกวาปรญญาตร 3.67

* มนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01 จากตาราง 64 ผลการวเคราะหแสดงวา พนกงานทมระดบการศกษาต ากวาปรญญาตร

กบพนกงานทมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร พบวา มคา Sig. เทากบ .037 ซงนอยกวา .05 หมายความวา พนกงานทมระดบการศกษาต ากวาปรญญาตร มความแตกตางเปนรายคกบพนกงานทมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยพนกงานทมระดบการศกษาต ากวาปรญญาตร มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน นอยกวาพนกงานทมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร โดยมผลตางคาเฉลยเทากบ 0.39

พนกงานทมระดบการศกษาปรญญาตร กบพนกงานทมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร พบวา มคา Sig. เทากบ .008 ซงนอยกวา .01 หมายความวา พนกงานทมระดบการศกษาปรญญาตร มความแตกตางเปนรายคกบพนกงานทมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยพนกงานทมระดบการศกษาปรญญาตร มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน นอยกวาพนกงานทมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร โดยมผลตางคาเฉลยเทากบ 0.31

สวนรายคอนๆ ไมพบความแตกตาง อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 สมมตฐานขอท 3.4 อายการท างานในบรษทปจจบนแตกตางกน มความพงพอใจใน

คณภาพชวตการท างานโดยรวมแตกตางกน สามารถเขยนเปนสมมตฐาน ไดดงน

221

H0: อายการท างานในบรษทปจจบนแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ไมแตกตางกน

H1: อายการท างานในบรษทปจจบนแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม แตกตางกน

ส าหรบสถตทใชในการวเคราะห จะใชการทดสอบดวยคาความแปรปรวนทางเดยว (One Way Analysis of Variance: One Way ANOVA) เมอคาความแปรปรวนของขอมลทกกลมเทากน และหากคาความแปรปรวนของทกกลมไมเทากน จะใชการทดสอบความแตกตางดวย Brown-Forsythe โดยใชระดบความเชอมน 95% จะปฎเสธสมมตฐานหลก (H0) กตอเมอคา p นอยกวา .05 และถาสมมตฐานขอใด ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) ทมคาเฉลยอยางนอยหนงคทแตกตางกน จะน าไปเปรยบเทยบเชงซอน (Multiple Comparison) โดยใชวธทดสอบแบบ Least Significant Difference (LSD) หรอ Dunnett’s T3 เพอหาวาคาเฉลยคใดบางแตกตางกน ทระดบนยส าคญทางสถต .05 ผลการทดสอบสมมตฐาน โดยจะกระท าการตรวจสอบคาความแปรปรวนของแตละกลมกอน โดยใช Levene’s test ซงตงสมมตฐานดงน

H0: คาความแปรปรวนของแตละกลมเทากน H 1 : คาความแปรปรวนของแตละกลมไมเทากน

ผลการทดสอบความแปรปรวนโดยใชระดบความเชอมน 95% จะปฎเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) กตอคา Prob. (p) มคานอยกวา .05 ผลการทดสอบแสดงดงตาราง 65 ตาราง 65 แสดงการทดสอบคาความแปรปรวนของอายการท างานในบรษทปจจบนตอความพง พอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม โดยใช Levene’s test

ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม Levene Statistic

df1 df2 p

1. การไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ

5.534** 3 396 .001

2. สภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด

2.941* 3 396 .033

3. การไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน

2.920* 3 396 .034

4. การไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด

1.793 3 396 .148

5. สามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม

6.783** 3 396 .000

* มนยส าคญทางสถตทระดบ .05

222

** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01 จากตาราง 65 สดงผลการทดสอบสมมตฐาน พบวา ความพงพอใจในคณภาพชวตการ

ท างานโดยรวม ในดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงานและลกษณะงานทรบผดชอบ และดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตวและเหมาะสม มคาความนาจะเปน (p) เทากบ .001 และ .000 ตามล าดบ ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด และดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน มคาความนาจะเปน (p) เทากบ .033 และ .034 ตามล าดบ โดยทง 4 ดาน มคาความนาจะเปน (p) นอยกวา .01 และ .05 ตามล าดบ นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา คาความแปรปรวนของกลมอายการท างานในบรษทปจจบนไมเทากน จงใชการทดสอบความแตกตางดวย Brown–Forsythe โดยจะปฎเสธสมมตฐานหลก (H0) เมอคาระดบนยส าคญทางสถต มคานอยกวา .05 และปฏเสธสมมตฐานรอง (H1) เมอคาระดบนยส าคญทางสถต มคามากกวา .05 ผลการทดสอบสมมตฐานแสดงดงตาราง 66

ตาราง 66 แสดงความแตกตางกนของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการ ไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงานฯ ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะ งานสงเสรมฯดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรฯ และดานสามารถแบงเวลาใหกบการ ท างานฯ โดยใชสถต Brown-Forsythe ทดสอบ

ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม Statistic df1 df2 p 1. การไดรบคาตอบแทนท เหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ

3.422* 3 289.321 .018

2. สภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด

4.283** 3 271.410 .006

3. การไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน

6.845** 3 255.173 .000

4. สามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม

3.518* 3 248.017 .016

* มนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01 จากตาราง 66 ผลการวเคราะหความแตกตางของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน

โดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและ

223

สขภาพกายทด ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน และดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตวและเหมาะสม โดยการทดสอบดวยการวเคราะหคาความแปรปรวนทางเดยว (One Way Analysis of Variance: One Way ANOVA) โดยใชสถต Brown-Forsythe ทดสอบ พบวา ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด และดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน มคาความนาจะเปน (p) เทากบ .006 และ .000 ตามล าดบ ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ และดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม มคาความนาจะเปน (p) เทากบ .018 และ .016 ตามล าดบ โดยทง 4 ดาน มคาความนาจะเปน (p) นอยกวา .01 และ .05 ตามล าดบ นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา พนกงานชาวไทยทมอายการท างานในบรษทปจจบนแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานการไดรบคาตอบแทนท เหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน และดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 และ .05 ตามล าดบ ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

ดงนน ผวจยไดใชวธทดสอบแบบ Dunnett’s T3 เพอหาวาคาเฉลยคใดบางแตกตางกน ทระดบนยส าคญทางสถตท .05 ดงแสดงในตาราง 67 ตาราง 67 แสดงผลการเปรยบเทยบคาเฉลยรายคของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน โดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานท รบผดชอบ โดยใชสถต Dunnett’s T3

อายการท างานในบรษทปจจบน x ต ากวา 1 ป 1-5 ป 6-10 ป 11 ปขนไป

3.36 3.25 3.64 3.35 ต ากวา 1 ป 3.36 .1059 -.2810 .0037

(.951) (.391) (1.000) 1-5 ป 3.25 -.3870* -.1023

(.043) (.930) 6-10 ป 3.64 .2847

(.299)

224

ตาราง 67 (ตอ)

อายการท างานในบรษทปจจบน x ต ากวา 1 ป 1-5 ป 6-10 ป 11 ปขนไป

3.36 3.25 3.64 3.35 11 ปขนไป 3.35

* มนยส าคญทางสถตทระดบ .05 จากตาราง 67 ผลการวเคราะหแสดงวา พนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 1-5 ป

กบพนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 6-10 ป พบวา มคา Sig. เทากบ .043 ซงนอยกวา .05 หมายความวา พนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 1-5 ป มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ มความแตกตางเปนรายคกบพนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 6-10 ป อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยพนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 1-5 ป มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ นอยกวาพนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 6-10 ป โดยมผลตางคาเฉลยเทากบ 0.38

สวนรายคอนๆ ไมพบความแตกตาง อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

ตาราง 68 แสดงผลการเปรยบเทยบคาเฉลยรายคของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน โดยรวม ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและ สขภาพกายทด โดยใชสถต Dunnett’s T3

อายการท างานในบรษทปจจบน x ต ากวา 1 ป 1-5 ป 6-10 ป 11 ปขนไป

3.20 3.35 3.74 3.44 ต ากวา 1 ป 3.20 -.1514 -.5436* -.2483

(.878) (.015) (.518)

1-5 ป 3.35 -.3922* -.0969 (.035) (.951)

6-10 ป 3.74 .2953 (.279)

11 ปขนไป 3.44

* มนยส าคญทางสถตทระดบ .05

225

จากตาราง 68 ผลการวเคราะหแสดงวา พนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบนต ากวา 1 ป กบพนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 6-10 ป พบวา มคา Sig. เทากบ .015 ซงนอยกวา .05 หมายความวา พนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 1-5 ป มความแตกตางเปนรายคกบพนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 6-10 ป อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยพนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบนต ากวา 1 ป มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด นอยกวาพนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 6-10 ป โดยมผลตางคาเฉลยเทากบ 0.54

พนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 1-5 ป กบพนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 6-10 ป พบวา มคา Sig. เทากบ .0 35 ซงนอยกวา .05 หมายความวา พนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 1-5 ป มความแตกตางเปนรายคกบพนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 6-10 ป อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยพนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 1-5 ป มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด นอยกวาพนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 6-10 ป โดยมผลตางคาเฉลยเทากบ 0.39

สวนรายคอนๆ ไมพบความแตกตาง อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

ตาราง 69 แสดงผลการเปรยบเทยบคาเฉลยรายคของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน โดยรวม ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การ อบรม การสมมนา เปนตน โดยใชสถต Dunnett’s T3

อายการท างานในบรษทปจจบน x ต ากวา 1 ป 1-5 ป 6-10 ป 11 ปขนไป

3.28 3.32 3.89 3.29

ต ากวา 1 ป 3.28 -.0443 -.6174* -.0189 (1.000) (.010) (1.000)

1-5 ป 3.32 -.5731** .0255 (.001) (1.000)

6-10 ป 3.89 .5986** (.003)

11 ปขนไป 3.29 * มนยส าคญทางสถตทระดบ .05

** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01

226

จากตาราง 69 ผลการวเคราะหแสดงวา พนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบนต ากวา 1 ป กบพนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 6-10 ป พบวา มคา Sig. เทากบ .010 ซงนอยกวา .05 หมายความวา พนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบนต ากวา 1 ป มความแตกตางเปนรายคกบพนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 6-10 ป อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยพนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบนต ากวา 1 ป มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน นอยกวาพนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 6-10 ป โดยมผลตางคาเฉลยเทากบ 0. 61

พนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 1-5 ป กบพนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 6-10 ป พบวา มคา Sig. เทากบ .001 ซงนอยกวา .01 หมายความวา พนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 1-5 ป มความแตกตางเปนรายคกบพนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 6-10 ป อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยพนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 1-5 ป มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน นอยกวาพนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 6-10 ป โดยมผลตางคาเฉลยเทากบ 0.57

พนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 6-10 ป กบพนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 11 ปขนไป พบวา มคา Sig. เทากบ .003 ซงนอยกวา .01 หมายความวา พนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 6-10 ป มความแตกตางเปนรายคกบพนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 11 ปขนไป อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยพนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 6-10 ป มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน มากกวาพนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 11 ปขนไป โดยมผลตางคาเฉลยเทากบ 0.59

สวนรายคอน ๆ ไมพบความแตกตางอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

227

ตาราง 70 แสดงผลการเปรยบเทยบคาเฉลยรายคของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน โดยรวม ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตวและ เหมาะสม โดยใชสถต Dunnett’s T3

อายการท างานในบรษทปจจบน x ต ากวา 1 ป 1-5 ป 6-10 ป 11 ปขนไป

3.42 3.30 3.74 3.33 ต ากวา 1 ป 3.42 .1119 -.3236 .0867

(.978) (.477) (.997)

1-5 ป 3.30 -.4355** -.0252 (.027) (1.000)

6-10 ป 3.74 .4103 (.094)

11 ปขนไป 3.33 ** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01

จากตาราง 70 ผลการวเคราะหแสดงวา พนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 1-5 ป

กบพนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 6-10 ป พบวา มคา Sig. เทากบ .027 ซงนอยกวา .05 หมายความวา พนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 1-5 ป มความแตกตางเปนรายคกบพนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 6-10 ป อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดย พนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 1-5 ป มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตวและเหมาะสม นอยกวาพนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 6-10 ป โดยมผลตางคาเฉลยเทากบ 0.43

สวนรายคอนๆ ไมพบความแตกตาง อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 จากตาราง 65 ผลการทดสอบคาความแปรปรวนของอายตอความพงพอใจในคณภาพชวต

การท างานโดยรวม ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด มคา Sig. เทากบ .148 ซงมากกวา .05 นนคอ ยอมรบสมมตฐานหลก (H0) และปฏเสธสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา คาความแปรปรวนในกลมนเทากน ซงจะใชสถต F–test ทดสอบ ผลการทดสอบสมมตฐานแสดงดงตาราง 71

228

ตาราง 71 แสดงความแตกตางกนของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการ ไดรบความรวมมอฯ จ าแนกตามอายการท างานในบรษทปจจบน โดยใชสถต F–test ทดสอบ

ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม

แหลงความแปรปรวน

df SS MS F Sig. 2-(tailed)

1.การไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด

ระหวางกลม 3 8.557 2.852 4.313** .005 ภายในกลม 396 261.880 .661 รวม 399 270.438

** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01 จากตาราง 71 ผลการวเคราะหความแตกตางของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน

โดยรวม จ าแนกตามอายการท างานในบรษทปจจบน โดยการใชสถต F-test ทดสอบ พบวา ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .005 ซงนอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา พนกงานชาวไทยทมอายการท างานในบรษทปจจบนแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด แตกตางกน ทระดบนยส าคญทางสถต .01 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

และเพอใหทราบวา อายการท างานในบรษทปจจบนคใดทมความแตกตางกน ผวจยจงไดน าผลการวเคราะหไปเปรยบเทยบเชงซอน (Multiple Comparisons) โดยใชวธทดสอบแบบ Least Significant Difference (LSD) เพอหาวา อายการท างานในบรษทปจจบนรายคใดทมความแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 และมคาเฉลยเทาใด แสดงผลดงตาราง 58 ตาราง 72 แสดงผลการเปรยบเทยบคาเฉลยรายคของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน โดยรวม การไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด จ าแนกตามอาย การท างานในบรษทปจจบน

อายการท างานในบรษทปจจบน x ต ากวา 1 ป 1-5 ป 6-10 ป 11 ปขนไป

3.74 3.65 4.05 3.73 ต ากวา 1 ป 3.74 .0805 -.3113* .0044

(.535) (.035) (.976) 1-5 ป 3.65 -.3918** -.0762

(.000) (.472)

229

ตาราง 72 (ตอ)

อายการท างานในบรษทปจจบน x ต ากวา 1 ป 1-5 ป 6-10 ป 11 ปขนไป

3.74 3.65 4.05 3.73 6-10 ป 4.05 .3156*

(.013) 11 ปขนไป 3.73

* มนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01 จากตาราง 72 ผลการวเคราะหแสดงวา พนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบนต ากวา

1 ป กบพนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 6-10 ป พบวา มคา Sig. เทากบ .035 ซงนอยกวา .05 หมายความวา พนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบนต ากวา 1 ป มความแตกตางเปนรายคกบพนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 6-10 ป อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยพนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบนต ากวา 1 ป มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด นอยกวาพนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 6-10 ป โดยมผลตางคาเฉลยเทากบ 0.31

พนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 1-5 ป กบพนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 6-10 ป พบวา มคา Sig. เทากบ .000 ซงนอยกวา .01 หมายความวา พนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 1-5 ป มความแตกตางเปนรายคกบพนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 6-10 ป อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยพนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 1-5 ป มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด นอยกวาพนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 6-10 ป โดยมผลตางคาเฉลยเทากบ 0.39

พนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 6-10 ป กบพนกงานทมอายการท างานในบรษท11 ปขนไป พบวา มคา Sig. เทากบ .013 ซงนอยกวา .05 หมายความวา พนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 6-10 ป มความแตกตางเปนรายคกบพนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 11 ปขนไป อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยพนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 6-10 ปมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด มากกวาพนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 11 ปขนไป

สวนรายคอนๆ ไมพบความแตกตางอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

230

สมมตฐานขอท 3.5 ระดบของต าแหนงงานแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมแตกตางกน

สามารถเขยนเปนสมมตฐาน ไดดงน H0: ระดบของต าแหนงงานแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม

ไมแตกตางกน H1: ระดบของต าแหนงงานแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม

แตกตางกน ส าหรบสถตทใชในการวเคราะห จะใชการทดสอบความแตกตางระหวางคาคะแนนเฉลย

ของกลมตวอยาง 2 กลม ทเปนอสระตอกน (Independent t-test) ทระดบความเชอมนรอยละ 95 จะปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) เมอ 2-tailes Prob.(p) มคานอยกวา .05 ผลการทดสอบสมมตฐานแสดงดงตาราง โดยจะท าการตรวจสอบคาความแปรปรวนของแตละกลมกอน โดยใช Levene’s test มสมมตฐาน ดงน

H0: คาความแปรปรวนของแตละกลม เทากน H1: คาความแปรปรวนของแตละกลม ไมเทากน

ตาราง 73 แสดงการทดสอบคาความแปรปรวนของกลมตวอยางระหวางระดบของต าแหนงงานตอ ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม

ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม Levene’s test for Evquality of variences

F Sig.

1. การไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ

.211 .646

2. สภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด

2.620 .106

3. การไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน

.158 .691

4. การไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด

.097 .756

5. สามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม

23.482** .000

* มนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01 จากตาราง 73 แสดงผลการทดสอบคาความแปรปรวนของกลมตวอยางระหวางระดบของ

ต าแหนงงาน พบวา ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนท

231

เหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน และดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด มคา Sig. เทากบ .646 .106 .691 และ .756 ตามล าดบ ซงมากกวา .05 นนคอ ยอมรบสมมตฐานหลก (H0) และปฏเสธสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา คาความแปรปรวนของกลมตวอยางระดบของต าแหนงงานเทากน จงใชการทดสอบคา t กรณคาความแปรปรวนเทากน (Equal variences assumed)

ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม มคา Sig. เทากบ .000 ซงนอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา คาความแปรปรวนของกลมนไมเทากน จงใชการทดสอบคา t กรณคาความแปรปรวนไมเทากน (Equal variances not assumed) ผลการทดสอบสมมตฐานแสดงดงตาราง 74

ตาราง 74 แสดงผลการเปรยบเทยบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ของพนกงาน ชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z จ าแนกตามระดบของต าแหนง งาน

ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน

Levene's Test for Equality of

Variances

t-test for Equality of Means ระดบของ

ต าแหนงงาน x S.D. t df p

1. การไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนง งาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ

Equal variances assumed

ระดบปฎบตการ 3.22 0.876 -6.643** 398 .000

Equal variances not assumed

ระดบบรหาร 4.00 0.978

2. สภาพแวดลอมในการท า ง า น แ ล ะ ล ก ษณ ะ ง า นส ง เ ส ร ม ใ ห พ น ก ง า น มสขภาพจตและสขภาพกายทด

Equal variances assumed

ระดบปฎบตการ 3.30 0.897 -5.800** 398 .000

Equal variances not assumed

ระดบบรหาร 4.00 1.020

3. การไดรบโอกาสในการพ ฒ น า ค ว า ม ร แ ล ะประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน

Equal variances assumed

ระดบปฎบตการ 3.27 0.959 -6.794** 398 .000

Equal variances not assumed

ระดบบรหาร 4.11 0.881

232

ตาราง 74 (ตอ)

ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน

Levene's Test for Equality of

Variances

t-test for Equality of Means ระดบของ

ต าแหนงงาน x S.D. t df p

4. การไดรบความรวมมอและกา ร ช ว ย เห ล อ จ า ก เ พ อ นรวมงานเปนอยางด

Equal variances assumed

ระดบปฎบตการ 3.68 0.805 -3.876** 398 .000

Equal variances not assumed

ระดบบรหาร 4.09 0.824

5. สามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม

Equal variances assumed

ระดบปฎบตการ 3.33 0.893

Equal variances not assumed

ระดบบรหาร 3.76 1.294 -2.673** 398 .009

**มนยส าคญทางสถตทระดบ .01 จากตาราง 74 ผลการเปรยบเทยบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ของ

พนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z จ าแนกตามระดบของต าแหนงงาน โดยใชสถตการทดสอบ Independent t-test สามารถอธบายไดดงน

1. ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ มคา Sig. (2 tailed) หรอ คาความนาจะเปน (p) เทากบ .000 ซงนอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา พนกงานระดบปฎบตการและระดบบรหาร มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยพนกงานระดบปฎบตการ มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ นอยกวาพนกงานระดบบรหาร ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

2. ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด มคา Sig. (2 tailed) หรอ คาความนาจะเปน (p) เทากบ .000 ซงนอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา พนกงานระดบปฎบตการและระดบบรหาร มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานม

233

สขภาพจตและสขภาพกายทด แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยพนกงานระดบปฎบตการ มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด นอยกวาพนกงานระดบบรหาร ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

3. ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน มคา Sig. (2 tailed) หรอ คาความนาจะเปน (p) เทากบ .000 ซงนอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา พนกงานระดบปฎบตการและระดบบรหาร มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยพนกงานระดบปฎบตการ มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน นอยกวาพนกงานระดบบรหาร ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

4. ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด มคา Sig. (2 tailed) หรอ คาความนาจะเปน (p) เทากบ .000 ซงนอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา พนกงานระดบปฎบตการและระดบบรหาร มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยพนกงานระดบปฎบตการ มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด นอยกวาพนกงานระดบบรหาร ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

5. ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม มคา Sig. (2 tailed) หรอ คาความนาจะเปน (p) เทากบ .009 ซงนอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา พนกงานระดบปฎบตการและระดบบรหาร มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยพนกงานระดบปฎบตการ มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม มากกวาพนกงานระดบบรหาร ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

สมมตฐานขอท 3.6 รายไดแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน

โดยรวม แตกตางกน

234

สามารถเขยนเปนสมมตฐาน ไดดงน H0: รายไดแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ไมแตกตางกน H1: รายไดแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม แตกตางกน ส าหรบสถตทใชในการวเคราะห จะใชการทดสอบดวยคาความแปรปรวนทางเดยว One

Way Analysis of Variance: One Way ANOVA) เมอคาความแปรปรวนของขอมลทกกลมเทากน และหากคาความแปรปรวนของทกกลมไมเทากน จะใชการทดสอบความแตกตางดวย Brown-Forsythe โดยใชระดบความเชอมน 95% จะปฎเสธสมมตฐานหลก (H0) กตอเมอคา p นอยกวา .05 และถาสมมตฐานขอใด ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) ทมคาเฉลยอยางนอยหนงคทแตกตางกน จะน าไปเปรยบเทยบเชงซอน (Multiple Comparison) โดยใชวธทดสอบแบบ Least Significant Difference (LSD) หรอ Dunnett’s T3 เพอหาวาคาเฉลยคใดบางแตกตางกน ทระดบนยส าคญทางสถต .05 ผลการทดสอบสมมตฐาน โดยจะกระท าการตรวจสอบคาความแปรปรวนของแตละกลมกอน โดยใช Levene’s test ซงตงสมมตฐานดงน

H0: คาความแปรวนของแตละกลม เทากน H1: คาความแปรวนของแตละกลม ไมเทากน ผลการทดสอบความแปรปรวนโดยใชระดบความเชอมน 95% จะปฎเสธสมมตฐานหลก

(H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) กตอคา Prob. (p) มคานอยกวา .05 ผลการทดสอบแสดงดงตาราง 75 ตาราง 75 แสดงการทดสอบคาความแปรปรวนของรายไดตอเดอนตอความพงพอใจในคณภาพชวต การท างานโดยรวม โดยใช Levene’s test

ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม Levene Statistic

df1 df2 p

1. การไดรบคาตอบแทนท เหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ

1.337 3 396 .262

2. สภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด

4.097** 3 396 .007

3.การไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน

4.169** 3 396 .006

4. การไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด

4.752** 3 396 .003

5. สามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม

15.004** 3 396 .000

* *มนยส าคญทางสถตทระดบ .01

235

จากตาราง 75 ผลการทดสอบคาความแปรปรวนของรายไดตอเดอนตอความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม พบวา ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสภาพแวดลอมในการท างาน และลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด และดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม มคาความนาจะเปน (p) เทากบ .007 .006 .003 และ .000 ตามล าดบ ซงนอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา คาความแปรปรวนของอายไมเทากน ซงจะใชสถต Brown-Forsythe ทดสอบ ดงตาราง 76

ตาราง 76 แสดงความแตกตางกนของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดาน สภาพแวดลอมในการท างานฯ ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรฯ ดานการไดรบความ รวมมอฯ และดานสามารถแบงเวลาฯ โดยใชสถต Brown-Forsythe ทดสอบ

ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม Statistic df1 df2 p

1. สภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด

11.469** 3 284.887 .000

2. การไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน

15.324** 3 310.532 .000

3. การไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด

6.554** 3 315.344 .000

4. สามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม

2.940* 3 232.886 .034

* มนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01 จากตาราง 76 ผลการวเคราะหความแตกตางของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน

โดยรวม โดยการทดสอบดวยการวเคราะหคาความแปรปรวนทางเดยว (One Way Analysis of Variance: One Way ANOVA) โดยใชสถต Brown-Forsythe ทดสอบ พบวา ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด และดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม มคาความนาจะเปน (p) เทากบ .000 .000 .000 และ .034 ตามล าดบ ซงนอยกวา .01 และ .05 ตามล าดบ นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบ

236

สมมตฐานรอง (H1) หมายความวา พนกงานชาวไทยทมรายไดตอเดอนแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางดและดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 และ .05 ตามล าดบ ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

ดงนน ผวจยไดใชวธทดสอบแบบ Dunnett’s T3 เพอหาวาคาเฉลยคใดบางแตกตางกนทระดบนยส าคญทางสถตท .05 ดงแสดงในตาราง 77

ตาราง 77 แสดงผลการเปรยบเทยบคาเฉลยรายคของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน โดยรวม ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานฯ โดยใชสถต Dunnett’s T3

รายไดตอเดอน x นอยกวาหรอเทากบ

20,000 บาท 20,001-

40,000 บาท 40,001-

60,000 บาท 60,001

บาทขนไป 3.04 3.45 3.46 3.91

นอยกวาหรอเทากบ 20,000 บาท 3.04 -.4082** -.4139* -.8667** (.002) (.024) (.000)

20,001-40,000 บาท 3.45 -.0058 -.4585* (1.000) (.014)

40,001-60,000 บาท 3.46 -.4527 (.053)

60,001 บาทขนไป 3.91 * มนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01 จากตาราง 77 ผลการวเคราะหแสดงวา พนกงานทมรายไดตอเดอนนอยกวาหรอเทากบ

20,000 บาท กบพนกงานทมรายไดตอเดอน 20,001-40,000 บาท และกบพนกงานทมรายไดตอเดอน 60,001 บาทขนไป พบวา มคา Sig. เทากบ .002 และ .000 ตามล าดบ ซงนอยกวา .01 หมายความวา พนกงานทมรายไดตอเดอนนอยกวาหรอเทากบ 20,000 บาท มความแตกตางเปนรายคกบพนกงานทมรายไดตอเดอน 20,001-40,000 บาท และกบพนกงานทมรายไดตอเดอน 60,001 บาทขนไป อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยพนกงานทมรายไดตอเดอนนอยกวาหรอเทากบ 20,000 บาท มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด นอยกวาพนกงานท

237

มรายไดตอเดอน 20,001-40,000 บาท และกบพนกงานทมรายไดตอเดอน 60,001 บาทขนไป โดยมผลตางคาเฉลยเทากบ 0.40 และ 0.86 ตามล าดบ

พนกงานทมรายไดตอเดอนนอยกวาหรอเทากบ 20,000 บาท กบพนกงานทมรายไดตอเดอน 40,001-60,000 บาท พบวา มคา Sig. เทากบ .024 ซงนอยกวา .05 หมายความวา พนกงานทมรายไดตอเดอนนอยกวาหรอเทากบ 20,000 บาท มความแตกตางเปนรายคกบพนกงานทมรายไดตอเดอน 40,001-60,000 บาท อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยพนกงานทมรายไดตอเดอนนอยกวาหรอเทากบ 20,000 บาท มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด นอยกวาพนกงานทมรายไดตอเดอน 40,001-60,000 บาท โดยมผลตางคาเฉลยเทากบ 0.41

พนกงานทมรายไดตอเดอน 20,001-40,000 บาท กบพนกงานทมรายไดตอเดอน 60,001 บาทขนไป พบวา มคา Sig. เทากบ .014 ซงนอยกวา .05 หมายความวา พนกงานทมรายไดตอเดอน 20,001-40,000 บาท มความแตกตางเปนรายคกบพนกงานทมรายไดตอเดอน 60,001 บาทขนไปอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยพนกงานทมรายไดตอเดอน 20,001-40,000 บาท มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด นอยกวาพนกงานทมรายไดตอเดอน 60,001 บาทขนไป โดยมผลตางคาเฉลยเทากบ 0.45

สวนรายคอนๆ ไมพบความแตกตาง อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

ตาราง 78 แสดงผลการเปรยบเทยบคาเฉลยรายคของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน โดยรวม ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างานฯ โดยใชสถต Dunnett’s T3

รายไดตอเดอน x นอยกวาหรอเทากบ

20,000 บาท 20,001-

40,000 บาท 40,001-

60,000 บาท 60,001

บาทขนไป 3.05 3.35 3.48 4.05

นอยกวาหรอเทากบ 20,000 บาท 3.05 -.2966 -.4300* -1.000** (.062) (.034) (.000)

20,001-40,000 บาท 3.35 -.1334 -.7034* (.926) (.000)

40,001-60,000 บาท 3.48 -.5700* (.005)

60,001 บาทขนไป 4.05 * มนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01

238

จากตาราง 78 ผลการวเคราะหแสดงวา พนกงานทมรายไดตอเดอนนอยกวาหรอเทากบ 20,000 บาท กบพนกงานทมรายไดตอเดอน 40,001-60,000 บาท พบวา มคา Sig. เทากบ .034 ซงนอยกวา .05 หมายความวา พนกงานทมรายไดตอเดอนนอยกวาหรอเทากบ 20,000 บาท มความแตกตางเปนรายคกบพนกงานทมรายไดตอเดอน 40,001-60,000 บาท อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยพนกงานทมรายไดตอเดอนนอยกวาหรอเทากบ 20,000 บาท มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน นอยกวาพนกงานทมรายไดตอเดอน 40,001-60,000 บาท โดยมผลตางคาเฉลยเทากบ 0.43

พนกงานทมรายไดตอเดอนนอยกวาหรอเทากบ 20,000 บาท กบพนกงานทมรายไดตอเดอน 60,001 บาทขนไป พบวา มคา Sig. เทากบ .000 ซงนอยกวา .01 หมายความวา พนกงานทมรายไดตอเดอนนอยกวาหรอเทากบ 20,000 บาท มความแตกตางเปนรายคกบพนกงานทมรายไดตอเดอน 60,001 บาทขนไป อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยพนกงานทมรายไดตอเดอนนอยกวาหรอเทากบ 20,000 บาท มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน นอยกวาพนกงานทมรายไดตอเดอน 60,001 บาทขนไป โดยมผลตางคาเฉลยเทากบ 1.00

พนกงานทมรายไดตอเดอน 20,001-40,000 บาท กบพนกงานทมรายไดตอเดอน 60,001 บาทขนไป พบวา มคา Sig. เทากบ .000 ซงนอยกวา .01 หมายความวา พนกงานทมรายไดตอเดอน 20,000-40,000 บาท มความแตกตางเปนรายคกบพนกงานทมรายไดตอเดอน 60,001 บาทขนไปอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยพนกงานทมรายไดตอเดอน 20,000-40,000 บาท มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน นอยกวาพนกงานทมรายไดตอเดอน 60,001 บาทขนไป โดยมผลตางคาเฉลยเทากบ 0.70

พนกงานทมรายไดตอเดอน 40,001-60,000 บาท กบพนกงานทมรายไดตอเดอน 60,001 บาทขนไป พบวา มคา Sig. เทากบ .005 ซงนอยกวา .01 หมายความวา พนกงานทมรายไดตอเดอน 40,001-60,000 บาท มความแตกตางเปนรายคกบพนกงานทมรายไดตอเดอน 60,001 บาทขนไปอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยพนกงานทมรายไดตอเดอน 40,001-60,000 บาท มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน นอยกวาพนกงานทมรายไดตอเดอน 60,001 บาทขนไป โดยมผลตางคาเฉลยเทากบ 0.57

สวนรายคอนๆ ไมพบความแตกตาง อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

239

ตาราง 79 แสดงผลการเปรยบเทยบคาเฉลยรายคของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน โดยรวม ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด โดยใชสถต Dunnett’s T3

รายไดตอเดอน x นอยกวาหรอเทากบ

20,000 บาท 20,001-

40,000 บาท 40,001-

60,000 บาท 60,001

บาทขนไป 3.53 3.70 3.93 4.02

นอยกวาหรอเทากบ 20,000 บาท 3.53 -.1741 -.4026** -.4952** (.493) (.007) (.003)

20,001-40,000 บาท 3.70 -.2284 -.3211 (.139) (.052) 40,001-60,000 บาท 3.93 -.0927 (.982) 60,001 บาทขนไป 4.02

** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01

จากตาราง 79 ผลการวเคราะหแสดงวา พนกงานทมรายไดตอเดอนนอยกวาหรอเทากบ 20,000 บาท กบพนกงานทมรายไดตอเดอน 40,001-60,000 บาท และกบพนกงานทมรายไดตอเดอน 60,001 บาทขนไป พบวา มคา Sig. เทากบ .007 และ .003 ตามล าดบ ซงนอยกวา .01 หมายความวา พนกงานทมรายไดตอเดอนนอยกวาหรอเทากบ 20,000 บาท มความแตกตางเปนรายคกบพนกงานทมรายไดตอเดอน 40,001-60,000 บาท และกบพนกงานทมรายไดตอเดอน 60,001 บาทขนไป อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยพนกงานทมรายไดตอเดอนนอยกวาหรอเทากบ 20,000 บาท มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด นอยกวาพนกงานทมรายไดตอเดอน 40,001-60,000 บาท และกบพนกงานทมรายไดตอเดอน 60,001 บาทขนไป โดยมผลตางคาเฉลยเทากบ 0.42 และ 0.49 ตามล าดบ

สวนรายคอนๆ ไมพบความแตกตาง อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

240

ตาราง 80 แสดงผลการเปรยบเทยบคาเฉลยรายคของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน โดยรวม ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และ เหมาะสม โดยใชสถต Dunnett’s T3

รายไดตอเดอน x นอยกวาหรอเทากบ

20,000 บาท 20,001-

40,000 บาท 40,001-

60,000 บาท 60,001

บาทขนไป 3.17 3.43 3.51 3.61

นอยกวาหรอเทากบ 20,000 บาท 3.17 -.2639* -.3414* -.4429** (.036) (.020) (.004)

20,001-40,000 บาท 3.43 -.0774 -.1789 (.573) (.210)

40,001-60,000 บาท 3.51 -.1015 (.530)

60,001 บาทขนไป 3.61 * มนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01 จากตาราง 80 ผลการวเคราะหแสดงวา พนกงานทมรายไดตอเดอนนอยกวาหรอเทากบ

20,000 บาท กบพนกงานทมรายไดตอเดอน 20,001–40,000 บาท และกบพนกงานทมรายไดตอเดอน 40,001-60,000 บาท พบวา มคา Sig. เทากบ .036 และ .020 ตามล าดบ ซงนอยกวา .05 หมายความวา พนกงานทมรายไดตอเดอนนอยกวาหรอเทากบ 20,000 บาท มความแตกตางเปนรายคกบพนกงานทมรายไดตอเดอน 20,001–40,000 บาท และกบพนกงานทมรายไดตอเดอน 40,001-60,000 บาท อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยพนกงานทมรายไดตอเดอนนอยกวาหรอเทากบ 20,000 บาท มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตวและเหมาะสม นอยกวาพนกงานทมรายไดตอเดอน 20,001–40,000 บาทและกบพนกงานทมรายไดตอเดอน 40,001-60,000 บาท โดยมผลตางคาเฉลยเทากบ 0.26 และ 0.34 ตามล าดบ

พนกงานทมรายไดตอเดอนนอยกวาหรอเทากบ 20,000 บาท กบพนกงานทมรายไดตอเดอน 60,001 บาทขนไป พบวา มคา Sig. เทากบ .004 ซงนอยกวา .01 หมายความวา พนกงานทมรายไดตอเดอนนอยกวาหรอเทากบ 20,000 บาท มความแตกตางเปนรายคกบพนกงานทมรายไดตอเดอน 60,001 บาทขนไป อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยพนกงานทมรายไดตอเดอนนอยกวาหรอเทากบ 20,000 บาท มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม นอยกวาพนกงานทมรายไดตอเดอน 60,001 บาทขนไป โดยมผลตางคาเฉลยเทากบ 0.44

241

สวนรายคอนๆ ไมพบความแตกตาง อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 จากตาราง 75 ผลการทดสอบคาความแปรปรวนของรายไดตอเดอนตอความพงพอใจใน

คณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ มคา Sig. เทากบ .262 ซงมากกวา .05 นนคอ ยอมรบสมมตฐานหลก (H0) และปฏเสธสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา คาความแปรปรวนในกลมนเทากน ซงจะใชสถต F–test ทดสอบ ผลการทดสอบสมมตฐานแสดงดงตาราง 81

ตาราง 81 แสดงความแตกตางกนของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการ ไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ จ าแนก รายไดตอเดอน โดยใชสถต F–test ทดสอบ

ความพงพอใจในคณภาพชวตการ

ท างานโดยรวม แหลงความแปรปรวน

df SS MS F Sig.2-(tailed)

1. การไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ

ระหวางกลม 3 53.187 17.729 23.284** .000 ภายในกลม 396 301.523 .761

รวม 399 354.710 ** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01

จากตาราง 81 ผลการวเคราะหความแตกตางของความพงพอใจในคณภาพชวตการ

ท างานโดยรวม จ าแนกตามรายไดตอเดอน โดยการใชสถต F-test ทดสอบ พบวา ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ มคา Sig. (2-tailed) เทากบ .000 ซงนอยกวา .01 นนคอ ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) และยอมรบสมมตฐานรอง (H1) หมายความวา พนกงานชาวไทยทมรายไดตอเดอนแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตวและเหมาะสม แตกตางกน ทระดบนยส าคญทางสถต .01 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

และเพอใหทราบวา ระดบรายไดตอเดอนรายคใดทมความแตกตางกน ผวจยจงไดน าผลการวเคราะหไปเปรยบเทยบเชงซอน (Multiple Comparisons) โดยใชวธทดสอบแบบ Least Significant Difference (LSD) เพอหาวา ระดบอายรายคใดทมความแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 และมคาเฉลยเทาใด แสดงผลดงตาราง 82

242

ตาราง 82 แสดงผลการเปรยบเทยบคาเฉลยรายคของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน โดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานท รบผดชอบ จ าแนกตามรายไดตอเดอน

รายไดตอเดอน x นอยกวาหรอเทากบ

20,000 บาท 20,001-

40,000 บาท 40,001-

60,000 บาท 60,001

บาทขนไป 2.91 3.28 3.55 4.00

นอยกวาหรอเทากบ 20,000 บาท 2.91 -.3714** -.6370** -1.0857** (.001) (.000) (.000)

20,001-40,000 บาท 3.28 -.2656* -.7143** (.030) (.000)

40,001-60,000 บาท 3.55 -.4487** (.002)

60,001 บาทขนไป 4.00 * มนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ** มนยส าคญทางสถตทระดบ .01 จากตาราง 82 ผลการเปรยบเทยบคาเฉลยรายคของความพงพอใจในคณภาพชวตการ

ท างานโดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ จ าแนกตามรายไดตอเดอน พบวา พนกงานทมรายไดตอเดอนนอยกวาหรอเทากบ 20,000 บาท กบพนกงานทมรายไดตอเดอน 20,001-40,000 บาท และกบพนกงานทมรายไดตอเดอน 40,001- 60,000 บาท และกบพนกงานทมรายไดตอเดอน 60,0001 บาทขนไป มคา Sig. เทากบ .001 และ .000 และ .000 ตามล าดบ ซงนอยกวา .01 หมายความวา พนกงานทมรายไดตอเดอนนอยกวาหรอเทากบ 20,000 บาท มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ แตกตางเปนรายคกบพนกงานทมรายไดตอเดอน 20,001-40,000 บาท และกบพนกงานทมรายไดตอเดอน 40,001-60,000 บาท และกบพนกงานทมรายไดตอเดอน 60,0001 บาทขนไป อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยพนกงานทมรายไดตอเดอนนอยกวาหรอเทากบ 20,000 บาท มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ นอยกวาพนกงานทมรายไดตอเดอน 20,001-40,000 บาท และกบพนกงานทมรายไดตอเดอน 40,001-60,000 บาท และกบพนกงานทมรายไดตอเดอน 60,0001 บาทขนไป โดยมผลตางคาเฉลยเทากบ 0.37 0.63 และ 1.08 ตามล าดบ

พนกงานทมรายไดตอเดอน 20,001-40,000 บาท กบพนกงานทมรายไดตอเดอน 40,001-60,000 บาท มคา Sig. เทากบ .030 ซงนอยกวา .05 หมายความวา พนกงานทมรายไดตอเดอน 20,001-40,000 บาท มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทน

243

ทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ แตกตางเปนรายคกบพนกงานทมรายไดตอเดอน 40,001-60,000 บาท อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยพนกงานทมรายไดตอเดอน 20,001-40,000 บาท มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ นอยกวาพนกงานทมรายไดตอเดอน 40,001-60,000 บาท โดยมผลตางคาเฉลยเทากบ 0.26

พนกงานทมรายไดตอเดอน 20,001-40,000 บาท กบพนกงานทมรายไดตอเดอน 60,001 บาทขนไป มคา Sig. เทากบ .000 ซงนอยกวา .01 หมายความวา พนกงานทมรายไดตอเดอน 20,001-40,000 บาท มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ แตกตางเปนรายคกบพนกงานทมรายไดตอเดอน 60,001 บาทขนไป อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยพนกงานทมรายไดตอเดอน 20,001-40,000 บาท มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ นอยกวาพนกงานทมรายไดตอเดอน 60,001 บาทขนไป โดยมผลตางคาเฉลยเทากบ 0.71

พนกงานทมรายไดตอเดอน 40,001-60,000 บาท กบพนกงานทมรายไดตอเดอน 60,001 บาทขนไป มคา Sig. เทากบ .002 ซงนอยกวา .01 หมายความวา พนกงานทมรายไดตอเดอน 40,001-60,000 บาท มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ แตกตางเปนรายคกบพนกงานทมรายไดตอเดอน 60,001 บาทขนไป อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดย พนกงานทมรายไดตอเดอน 40,001-60,000 บาท มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ นอยกวาพนกงานทมรายไดตอเดอน 60,001 บาทขนไป โดยมผลตางคาเฉลยเทากบ 0.44

244

สรปผลการทดสอบสมมตฐาน ตาราง 83 แสดงสรปผลการทดสอบสมมตฐาน

สมมตฐานขอท 1 ผลการทดสอบสมมตฐาน สถตทใช 1. ลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย

เปนไปตามสมมตฐาน Pearson Correlation

1.1 ลกษณะองคการแบบ Z ดานการจางงานระยะยาวมความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย

เปนไปตามสมมตฐาน Pearson Correlation

1.2 ลกษณะองคการแบบ Z ดานการตดสนใจเปนเอกฉนท มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย

เปนไปตามสมมตฐาน

Pearson Correlation

1.3 ลกษณะองคการแบบ Z ดานความรบผดชอบเฉพาะบคคล มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย

เปนไปตามสมมตฐาน

Pearson Correlation

1.4 ลกษณะองคการแบบ Z ดานการประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไป มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย

เปนไปตามสมมตฐาน

Pearson Correlation

1.5 ลกษณะองคการแบบ Z ดานการควบคมในตนเองไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการ มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย

เปนไปตามสมมตฐาน Pearson Correlation

1.6 ลกษณะองคการแบบ Z ดานเสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะในระดบปานกลาง มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย

เปนไปตามสมมตฐาน Pearson Correlation

1.7 ลกษณะองคการแบบ Z ดานมความเกยวของกนในลกษณะครอบครว มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย

เปนไปตามสมมตฐาน Pearson Correlation

1.8 ลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงานและลกษณะงานทรบผดชอบ

เปนไปตามสมมตฐาน Pearson Correlation

245

สมมตฐานขอท 1 ผลการทดสอบสมมตฐาน สถตทใช 1.9 ลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด

เปนไปตามสมมตฐาน Pearson Correlation

1.10 ลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน

เปนไปตามสมมตฐาน Pearson Correlation

1.11 ลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด

เปนไปตามสมมตฐาน Pearson Correlation

1.12 ลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม

เปนไปตามสมมตฐาน Pearson Correlation

สมมตฐานขอท 2 ผลการทดสอบสมมตฐาน สถตทใช 2. ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความผกพนตอองคการโดยรวม

เปนไปตามสมมตฐาน

Pearson Correlation

2.1 ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความผกพนตอองคการโดยรวม ดานพนกงานจะท างานในบรษทจนกวาจะเกษยณอาย

เปนไปตามสมมตฐาน Pearson Correlation

2.2 ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความผกพนตอองคการโดยรวม ดานยงท างานนานขน พนกงานยงรสกผกพนตอบรษทมากขน

เปนไปตามสมมตฐาน Pearson Correlation

2.3 ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความผกพนตอองคการโดยรวม ดานพนกงานพอใจนโยบายฯของบรษท

เปนไปตามสมมตฐาน Pearson Correlation

246

สมมตฐานขอท 2 ผลการทดสอบสมมตฐาน สถตทใช 2.4 ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความผกพนตอองคการโดยรวม ดานพนกงานมงมนทจะใชความรความสามารถในการท างานอยางเตมท

เปนไปตามสมมตฐาน Pearson Correlation

2.4 ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด มความสมพนธกบความผกพนตอองคการโดยรวม

เปนไปตามสมมตฐาน Pearson Correlation

2.5 ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม มความสมพนธกบความผกพนตอองคการโดยรวม

เปนไปตามสมมตฐาน Pearson Correlation

สมมตฐานขอท 3 ผลการทดสอบสมมตฐาน สถตทใช

3. พนก ง านช าว ไทย ทม ล กษณะข อม ล ท า งประชากรศาสตร ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา อายการท างานในบรษทปจจบน ระดบของต าแหนงงาน และรายไดแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมแตกตางกน

3.1 เพศแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม แตกตางกน

3.1.1 การไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ

ไมเปนไปตามสมมตฐาน

Independent t-test

3.1.2 สภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด

เปนไปตามสมมตฐาน

3.1.3 การไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน

ไมเปนไปตามสมมตฐาน

3.1.4 การไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด

เปนไปตามสมมตฐาน

3.1.5 สามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม

ไมเปนไปตามสมมตฐาน

247

สมมตฐานขอท 3 ผลการทดสอบสมมตฐาน สถตทใช 3.2 อายแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม แตกตางกน 3.2.1 การไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงานปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ

เปนไปตามสมมตฐาน

F-test (One Way Anova) Brown-Forsythe

Dunnett’s T3 F-test

3.2.2 สภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด

เปนไปตามสมมตฐาน

3.2.3 การไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน

เปนไปตามสมมตฐาน

3.2.4 การไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด

เปนไปตามสมมตฐาน

3.2.5 สามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม

เปนไปตามสมมตฐาน

3.3 ระดบการศกษาแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมแตกตางกน 3.3.1 การไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ 3.3.2 สภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด 3.3.3 การไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน 3.3.4 การไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด 3.3.5 สามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม

เปนไปตามสมมตฐาน

เปนไปตามสมมตฐาน

เปนไปตามสมมตฐาน

ไมเปนไปตามสมมตฐาน

ไมเปนไปตามสมมตฐาน

F-test (One Way Anova) Brown-Forsythe

Dunnett’s T3 F-test

3.4 อายการท างานในบรษทปจจบนแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม แตกตางกน 3.4.1 การไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ 3.4.2 สภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด 3.4.3 การไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน 3.4.4 การไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด 3.4.5 สามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม

เปนไปตามสมมตฐาน

เปนไปตามสมมตฐาน

เปนไปตามสมมตฐาน

เปนไปตามสมมตฐาน

เปนไปตามสมมตฐาน

F-test (One Way Anova) Brown-Forsythe

Dunnett’s T3 F-test

248

สมมตฐานขอท 3 ผลการทดสอบสมมตฐาน สถตทใช

3.5 ระดบของต าแหนงงานแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมแตกตางกน 3.5.1 การไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ 3.5.2 สภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด 3.5.3 การไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน 3.5.4 การไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด 3.5.5 สามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม

เปนไปตามสมมตฐาน

เปนไปตามสมมตฐาน

เปนไปตามสมมตฐาน

เปนไปตามสมมตฐาน

เปนไปตามสมมตฐาน

Independent t-test

3.6 รายไดแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม แตกตางกน 3.6.1 การไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ 3.6.2 สภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด 3.6.3 การไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน 3.6.4 การไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด 3.6.5 สามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม

เปนไปตามสมมตฐาน

เปนไปตามสมมตฐาน

เปนไปตามสมมตฐาน

เปนไปตามสมมตฐาน

เปนไปตามสมมตฐาน

F-test (One Way Anova) Brown-Forsythe

Dunnett’s T3 F-test

249

บทท 5 สรปผล อภปรายผล และขอเสนอแนะ

การศกษาวจยครงน มงศกษาการบรหารองคการแบบ Z ทมความสมพนธกบความพงพอใจ

ในคณภาพชวตการท างานและความผกพนตอองคการโดยรวมของพนกงานชาวไทยในเขตกรงเทพมหานคร โดยผลทไดจากการศกษาอาจยงประโยชนใหผทเกยวของสามารถน าขอมลดงกลาวไปปรบปรงและพฒนากระบวนการบรหารจดการภายในใหมความเหมาะสมมากยงขน ซงจะเปนประโยชนโดยตรงตอองคการในการสรางความส าเรจอยางยงยนตอไปในอนาคต โดยผวจยเหนวา ทงในอดตและปจจบนการด าเนนธรกจของบรษทขามชาตมความส าคญอยางยงตอบคลากรรนใหมในการท างาน และเขามามบทบาทในวถการด าเนนชวตประจ าวนอยไมนอย โดยกระบวนการบรหารจดการของบรษทขามชาตน จะมผลตอการพฒนาความร ความสามารถ และศกยภาพของคนไทยทงดานการท างาน การพฒนาดานภาษาตางประเทศ การปรบตวใหเขาไดดกบวฒนธรรมขามชาต และสภาวะแวดลอมทางสงคมในดานอนๆ ผวจยหวงเปนอยางยงวา การศกษาวจยการบรหารองคการ Z ในปพ.ศ.2552 อาจเปนแนวทางใหบรษท หรอผประกอบการ ตลอดจนบคลากรรนใหม ทสนใจรวมลงทน หรอ เขาท างานในบรษทขามชาต ไดศกษาและเขาใจถงลกษณะแนวคดในการบรหารจดการภายในองคกร ตลอดจน วฒนธรรมองคกร และปจจยสภาวะแวดลอมตางๆขององคกรไดเปนอยางด ความมงหมายของการวจย

1. เพอศกษาความสมพนธระหวางการบรหารองคการแบบ Z กบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม

2. เพอศกษาความสมพนธระหวางความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมกบความผกพนตอองคการโดยรวม

3. เพอศกษาถงลกษณะดานประชากรศาสตร ประกอบดวย เพศ อาย ระดบการศกษา อายงานการท างานในบรษทปจจบน ระดบของต าแหนงงาน และรายไดตอเดอน ทมผลตอความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ความส าคญของการวจย

1. เพอเปนแนวทางใหผทเกยวของสามารถน าขอมลดงกลาวไปพฒนาปรบปรงกระบวนการบรหารจดการภายในองคการใหมความเหมาะสมมากยงขน ซงจะเปนประโยชนโดยตรงตอองคการในการสรางความส าเรจในการบรหารจดการองคการไดในระยะยาว

250

2. เพอเปนขอเสนอแนะแกองคการในการวางแผนพฒนารปแบบการบรหารองคการ ซงสามารถสรางความพงพอใจใหแกพนกงานในดานคณภาพชวตการท างาน และสงผลตอความผกพนตอองคกรไดในระยะยาว สมมตฐานในการวจย

1. ลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย

2. ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความผกพนตอองคการโดยรวม

3. พนกงานชาวไทยทมลกษณะขอมลทางประชากรศาสตร ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา อายการท างานในบรษทปจจบน ระดบของต าแหนงงาน และรายไดตอเดอน แตกตางกนมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมแตกตางกน ขอบเขตของการวจย

ประชากรทใชในการวจย ประชากรทใชในการศกษาคนควาครงนเปนพนกงานชาวไทย ทปฎบตงานอยในบรษทขาม

ชาต ซงมรปแบบการบรหารองคการตามแนวคดทฤษฎ Z เชน บรษท ไอบเอม (ประเทศไทย) จ ากด บรษทพรอตเตอร แอนด แกมเบล เทรดดง (ประเทศไทย) จ ากด บรษท ฮวเลต-แพคการด (ประเทศไทย) จ ากด บรษท โกดก (ประเทศไทย) จ ากด บรษท เจนเนอรล มอเตอรส (ประเทศไทย) จ ากด บรษท ฟอรด เซลส แอนด เซอรวส (ประเทศไทย) จ ากด บรษท มาสดา เซลส (ประเทศไทย) จ ากด บรษท จอ แคปปตอล (ประเทศไทย) จ ากด เปนตน [ทมา: (Ouchi. 1981:1); (Lotsofessays. 2009: Online); (K.V.S.S. 2009: Online) และ (Wikipedia. 2009: Online)]

กลมตวอยางทใชในการวจย กลมตวอยางทใชในการวจยในครงน คอ พนกงานชาวไทย ทปฎบตงานอยในบรษทขาม

ชาต ซงมรปแบบการบรหารองคการตามแนวคดทฤษฎ Z บรษท ไอบเอม (ประเทศไทย) จ ากด บรษท พรอตเตอร แอนด แกมเบล เทรดดง (ประเทศไทย) จ ากด บรษท ฮวเลต-แพคการด (ประเทศไทย) จ ากด บรษท โกดก (ประเทศไทย) จ ากด บรษท เจนเนอรล มอเตอรส (ประเทศไทย) จ ากด บรษท ฟอรด เซลส แอนด เซอรวส (ประเทศไทย) จ ากด บรษท มาสดา เซลส (ประเทศไทย) จ ากด บรษท จอ แคปปตอล (ประเทศไทย) จ ากด เปนตน [ทมา: (Ouchi. 1981:1); (Lotsofessays. 2009: Online); (K.V.S.S. 2009: Online) และ (Wikipedia. 2009: Online)] ซงไมทราบจ านวนประชากรทแนนอน โดยในการศกษาวจยครงน ผวจยไดใชสตรการค านวณหาขนาดของกลมตวอยาง โดยยอมใหมความคลาดเคลอนได 5% และทระดบความเชอมน 95% และก าหนดความมนยส าคญทระดบ .05 โดยผลจากการหาขนาดกลมตวอยางทสามารถเชอถอไดเทากบ 385 คน โดย

251

ส ารองเผอความผดพลาดไว 4% ซงเทากบ 15 คน ดงนน กลมตวอยางทใชในการวจยมจ านวนทงสน 400 คน เครองมอทใชในการศกษาคนควา

ในการศกษาวจยครงน ผวจยไดใชเครองมอในการเกบรวบรวมขอมลเปนแบบสอบถาม (Questionnaire) ซงสรางขนเพอศกษาถงลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ตลอดจนความผกพนตอองคการโดยรวม โดยจดล าดบเนอหาแบบสอบถามใหครอบคลมขอมลทตองการออกเปน 4 สวน ดงน

สวนท 1 เปนแบบสอบถามเกยวกบขอมลดานประชากรศาสตรของผตอบแบบสอบถาม ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา อายการท างานในบรษทปจจบน ระดบของต าแหนงงาน และรายได โดยเปนแบบสอบถามแบบปลายปด (Closed-ended response questions) โดยลกษณะแบบสอบถามประกอบดวย ค าถามแบบมค าตอบใหเลอก 2 ค าตอบ (Simple - dichotomy question) และค าถามแบบมใหเลอกหลายค าตอบ (Multiple - dichotomy question)

สวนท 2 เปนแบบสอบถามเกยวกบลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ซงม 7 ดาน ไดแก การจางงานระยะยาว การตดสนใจเปนเอกฉนท ความรบผดชอบเฉพาะบคคล การประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไป การควบคมในตวเองไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการ เสนทางอาชพแบบเชยวชาญในระดบปานกลาง และมความเกยวของกนในลกษณะครอบครว ลกษณะค าถามเปนแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating scale) ของลเคอรท (Likert Scale)

สวนท 3 เปนแบบสอบถามเกยวกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ซงม 5 ดาน ไดแก ดานคาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม ดานสภาพแวดลอมในการท างานทดมความปลอดภย ดานโอกาสความกาวหนาและการพฒนาความสามารถ ดานการยอมรบจากเพอนรวมงาน และดานความสมดลระหวางงานกบชวตสวนตว ลกษณะค าถามเปนแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating scale) ของลเคอรท (Likert Scale)

สวนท 4 เปนแบบสอบถามเกยวกบความผกพนตอองคการโดยรวม ซงม 3 ดาน ไดแก การมสวนรวมในการท างาน ความพงพอใจในงาน ความผกพนตอองคกร ลกษณะค าถามเปนมาตราสวนประมาณคา (Rating scale) ของลเคอรท (Likert Scale)

การเกบรวบรวมขอมล

การวจยครงนเปนการวจยเชงส ารวจ (Survey Method) โดยแบงลกษณะของการเกบรวบรวมขอมลทท าการศกษาเปน 2 ลกษณะ ดงน

1. แหลงขอมลปฐมภม (Primary Data) เปนขอมลทผศกษาไดจากการเกบรวบรวมขอมลจากการตอบแบบสอบถามของพนกงานชาวไทย พนกงานชาวไทย ทปฎบตงานอยในบรษทขาม

252

ชาต ซงมรปแบบการบรหารองคการตามแนวคดทฤษฎ Z เชน บรษท ไอบเอม (ประเทศไทย) จ ากด บรษท พรอตเตอร แอนด แกมเบล เทรดดง (ประเทศไทย) จ ากด บรษท ฮวเลต-แพคการด (ประเทศไทย) จ ากด บรษท โกดก (ประเทศไทย) จ ากด บรษท เจนเนอรล มอเตอรส (ประเทศไทย) จ ากด บรษท ฟอรด เซลส แอนด เซอรวส (ประเทศไทย) จ ากด บรษท มาสดา เซลส (ประเทศไทย) จ ากด บรษท จอ แคปปตอล (ประเทศไทย) จ ากด เปนตน [ทมา: (Ouchi. 1981:1); (Lotsofessays. 2009: Online); (K.V.S.S. 2009: Online) และ (Wikipedia. 2009: Online)] จ านวน 400 ชด

2. แหลงขอมลทตยภม (Secondary Data) ซงเปนขอมลเพอใชในการประกอบของการท าวจยนน ผวจยไดท าการเกบรวบรวมขอมลจากต าราทเกยวของกบการท าวจย วทยานพนธ ปรญญานพนธ สารนพนธ หนงสอ เอกสารทางวชาการ และขอมลทเผยแพรผานสอทางอนเตอรเนต

การจดกระท าและการวเคราะหขอมล

1. การจดท าขอมล เมอไดแบบสอบถามคนแลว ผวจยน าแบบสอบถามทรวบรวมไดมาด าเนนการดงน 1.1 ทดสอบแบบสอบถามทไดออกแบบไว โดยการท า Pilot survey หรอ Pretest

จากนนด าเนนการแกไขขอบกพรองของแบบสอบถาม พรอมทงตรวจสอบความเชอถอได (Reliability) ของแบบสอบถามดวยวธหาคาสมประสทธของครอนบค Cronbach’s Alpha Coefficient

1.2 น าแบบสอบถามทแกไขขอบกพรองเรยบรอยแลวออกเกบขอมลจรง 1.3 ตรวจสอบความถกตอง และความสมบรณของแบบสอบถามทไดจากการเกบขอมล 1.4 น าแบบสอบถามทตรวจสอบความถกตองแลวมาลงรหส (Coding) ในแบบลงรหส

ส าหรบประมวลผลขอมลดวยคอมพวเตอร 1.5 น าขอมลมาวเคราะหทางสถต โดยใชคอมพวเตอรในการค านวณคาสถตดวย

โปรแกรมส าเรจรป SPSS for windows version 11.5 และวเคราะหขอมลตามสมมตฐานทตงไว 2. การวเคราะหขอมล 2.1 การวเคราะหโดยใชสถตเชงพรรณนา (Descriptive statistic) เพออธบายถง

ลกษณะขอมลดานประชากรศาสตร คอ เพศ อาย ระดบการศกษา อายการท างานในบรษทปจจบน ระดบของต าแหนงงาน และรายไดตอเดอน ท าใหทราบถงลกษณะพนฐานของขอมล สถตทใชไดแก

- คารอยละ (Percentage) เพอใชในการแปลความหมายของขอมลประชากรศาสตรของผตอบแบบสอบถาม ในแบบสอบถามสวนท 1 ขอมลสวนบคคล ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา อายการท างานในบรษทปจจบน ระดบของต าแหนงงาน และรายไดตอเดอน

- คาคะแนนเฉลย (Mean) เพอใชแปลความหมายของขอมลในดานตางๆ ในแบบสอบถามสวนท 2 ลกษณะการบรหารองคการแบบ Z สวนท 3 ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม และสวนท 4 ความผกพนตอองคการโดยรวม

253

- คาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) เพอใชในแปลความหมายของขอมลในดานตางๆ ในแบบสอบถามสวนท 2 ลกษณะการบรหารองคการแบบ Z สวนท 3 ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม และสวนท 4 ความผกพนตอองคการโดยรวม

2.2 การวเคราะหโดยสถตเชงอนมาน (Inferential statistic) เพอทดสอบสมมตฐานแตละขอ สถตทใชไดแก

2.2.1 การวเคราะหโดยใชคาสถต t-test เพอทดสอบความแตกตางระหวางคาคะแนนเฉลยของกลมประชากร 2 กลม ทเปนอสระตอกน (Independent t-test) ทดสอบสมมตฐานขอท 3 ไดแก เพศ และระดบของต าแหนงงาน

2.2.2 การวเคราะหโดยใชคาสถต F-test แบบการวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว One-way ANOVA เพอทดสอบความแตกตางระหวางคาเฉลยของกลมตวอยางทมมากกวา 2 กลม ทดสอบสมมตฐานขอท 3 ไดแก อาย ระดบการศกษา อายการท างานในบรษทปจจบน ระดบของต าแหนงงาน และรายไดตอเดอน

2.2.3 การวเคราะหโดยใชคาสถตสมประสทธสหสมพนธอยางงายของเพยรสน (Pearson Product Moment Correlation Coefficient) เพออธบายความสมพนธระหวางตวแปร 2 ตวทเปนอสระตอกน โดยทดสอบสมมตฐานขอท 1 ระดบความสมพนธของลกษณะการบรหารองคการ Z ตอความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม และสมมตฐานขอท 2 ระดบความสมพนธของความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ตอความผกพนตอองคการโดยรวม

สรปผลการศกษาคนควา

ผลการศกษาการบรหารองคการแบบ Z ทมความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานและความผกพนตอองคการโดยรวมของพนกงานชาวไทยในเขตกรงเทพมหานคร สรปผลการวจยไดดงน สวนท 1 การวเคราะหขอมลสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม

จากการวเคราะหขอมลดานประชากรศาสตรของผตอบแบบสอบถามจ าแนกตามเพศ อาย ระดบการศกษา อายการท างานในบรษทปจจบน ระดบของต าแหนงงาน และรายไดตอเดอน พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศหญง จ านวน 232 คน คดเปนรอยละ 58 และเพศชาย จ านวน 168 คน คดเปนรอยละ 42 ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมอาย 30–40 ป จ านวน 196 คน คดเปนรอยละ 49 รองลงมาคอ อายต ากวา 30 ป จ านวน 138 คน คดเปนรอยละ 34.5 และอาย 41 ปขนไป จ านวน 66 คน คดเปนรอยละ 16.5 ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมระดบการศกษาระดบปรญญาตร จ านวน 266 คน คดเปนรอยละ 66.5 รองลงมาคอ ระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร จ านวน 97 คน คดเปนรอยละ 24.3 และระดบการศกษาต ากวาปรญญาตร จ านวน 37 คน คดเปนรอยละ 9.3 ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมอายการท างาน 1-5 ป จ านวน 185 คน คดเปนรอยละ 46.3 รองลงมาคอ

254

อายการท างาน 11 ปขนไป จ านวน 87 คน คดเปนรอยละ 21.8 อายการท างาน 6-10 ป จ านวน 78 คน คดเปนรอยละ 19.5 และอายการท างานต ากวา 1 ป จ านวน 50 คน คดเปนรอยละ 12.5 ผตอบแบบสอบถามสวนใหญอยในต าแหนงงานระดบปฏบตการ จ านวน 328 คน คดเปนรอยละ 82 และต าแหนงงานระดบบรหาร จ านวน 72 คน คดเปนรอยละ 18 ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมรายไดตอเดอน 20,001–40,000 บาท จ านวน 147 คน คดเปนรอยละ 36.8 รองลงมาคอ ต ากวาหรอเทากบ 20,000 บาท จ านวน 105 คน คดเปนรอยละ 26.3 รายไดตอเดอน 40,001–60,000 บาท จ านวน 78 คน คดเปนรอยละ 19.5 และรายไดตอเดอน 60,001 บาทขนไป จ านวน 70 คน คดเปนรอยละ 17.5

สวนท 2 การวเคราะหขอมลเกยวกบลกษณะการบรหารองคกรแบบ Z

จากการวเคราะหขอมลเกยวกบลกษณะการบรหารองคกรแบบ Z ทง 7 ดาน ไดแก การจางงานระยะยาว การตดสนใจเปนเอกฉนท ความรบผดชอบเฉพาะบคคล การประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไป การควบคมในตนเองไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการ เสนทางอาชพแบบเชยวชาญในระดบปานกลางและมความเกยวของกนในลกษณะครอบครว พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมระดบความคดเหนตอลกษณะการบรหารองคการแบบ Z โดยรวม อยในระดบปานกลาง โดยมคาเฉลยเทากบ 3.34

เมอพจารณาในรายดานพบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมระดบความคดเหนตอลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ดานการควบคมในตนเองอยางไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการ ดานความรบผดชอบเฉพาะบคคล ดานมความเกยวของกนในลกษณะครอบครว และดานเสนทางอาชพแบบเชยวชาญในระดบปานกลาง มลกษณะการบรหารองคการแบบ Z อยในระดบมาก โดยมคาเฉลยเทากบ 3.58 3.57 3.54 และ 3.46 ตามล าดบ รองลงมาคอ ลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ดานการประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไป ดานการตดสนใจเปนเอกฉนท และดานการจางงานระยะยาว มลกษณะการบรหารองคการแบบ Z อยในระดบปานกลาง โดยมคาเฉลยเทากบ 3.15 3.11 และ 2.99 ตามล าดบ โดยสามารถจ าแนกลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ในแตละดานไดดงน

1. ดานการจางงานระยะยาว ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมระดบความคดเหนตอลกษณะการบรหารองคการแบบ Z

ดานการจางงานระยะยาวโดยรวม อยในระดบปานกลาง โดยมคาเฉลยเทากบ 2.99 และเมอพจารณาในรายขอพบวา ในขอบรษทมนโยบายการจางงานจนถงเกษยณอาย มลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ดานการจางงานระยะยาว อยในระดบมาก โดยมคาเฉลยเทากบ 3.53 และในขอบรษทมการจางงานส าหรบพนกงาน หรอผบรหารทแมจะเกษยณอายไปแลว มลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ดานการจางงานระยะยาว อยในระดบนอย โดยมคาเฉลยเทากบ 2.45 ตามล าดบ

255

2. ดานการตดสนใจเปนเอกฉนท ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมระดบความคดเหนตอลกษณะการบรหารองคการแบบ Z

ดานการตดสนใจเปนเอกฉนทโดยรวม อยในระดบปานกลาง โดยมคาเฉลยเทากบ 3.11 และเมอพจารณาในรายขอพบวา ในขอบรษทเปดโอกาสใหพนกงานไดมสวนรวมในการแสดงความคดเหนและรวมตดสนใจ และในขอการตดสนใจใดๆอาจจะไมสมบรณ หากไมไดรบการพจารณาจากพนกงานสวนใหญ มลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ดานการตดสนใจเปนเอกฉนท อยในระดบปานกลาง โดยมคาเฉลยเทากบ 3.32 และ 2.89 ตามล าดบ

3. ดานความรบผดชอบเฉพาะบคคล ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมระดบความคดเหนตอลกษณะการบรหารองคการแบบ

Z ดานความรบผดชอบเฉพาะบคคลโดยรวม อยในระดบมาก โดยมคาเฉลยเทากบ 3.57 และเมอพจารณาในรายขอพบวา ในขอบรษทไดก าหนดขอบเขตหนาทความรบผดชอบไวอยางชดเจน และในขอทานจะตองอาศยการท าความเขาใจในขอบเขตของงานหรอแนวทาง (Concept) นนๆดวยตนเอง มลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ดานความรบผดชอบเฉพาะบคคล อยในระดบมาก โดยมคาเฉลยเทากบ 3.58 และ 3.57 ตามล าดบ

4. ดานการประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไป ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมระดบความคดเหนตอลกษณะการบรหารองคการแบบ

Z ดานการประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไปโดยรวม อยในระดบปานกลาง โดยมคาเฉลยเทากบ 3.15 และเมอพจารณาในรายขอพบวา ในขอการประเมนผลงานเปนไปอยางชดเจน และเปนธรรม และในขอมโอกาสความกาวหนาในการเลอนต าแหนงอยางคอยเปนคอยไป มลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ดานการประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไป อยในระดบปานกลาง โดยมคาเฉลยเทากบ 3.24 และ 3.06 ตามล าดบ

5. ดานการควบคมในตนเองไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการ

ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมระดบความคดเหนตอลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ดานการควบคมในตนเองไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการโดยรวม อยในระดบมาก โดยมคาเฉลยเทากบ 3.58 และเมอพจารณาในรายขอพบวา ในขอบรษทจะประเมนผลการท างานจากผลงานทปรากฎเปนส าคญ และในขอบรษทก าหนดรายละเอยดการท างาน (Job description) ไวอยางชดเจน มลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ดานการควบคมในตนเองไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการ อยในระดบมาก โดยมคาเฉลยเทากบ 3.65 และ 3.51 ตามล าดบ

6. ดานเสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะในระดบปานกลาง ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมระดบความคดเหนตอลกษณะการบรหารองคการแบบ

Z ดานเสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะในระดบปานกลางโดยรวม อยในระดบมาก โดยมคาเฉลย

256

เทากบ 3.46 และเมอพจารณาในรายขอพบวา ในขอทานไดรบความรและการพฒนาทกษะการท างานในระดบหนง มลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ดานเสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะในระดบปานกลาง อยในระดบมาก โดยมคาเฉลยเทากบ 3.53 และในขอทานไดรบการฝกอบรม (Training) จากบรษทอยางตอเนอง มลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ดานเสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะในระดบปานกลาง อยในระดบปานกลาง โดยมคาเฉลยเทากบ 3.40 ตามล าดบ

7. ดานมความเกยวของกนในลกษณะครอบครว ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมระดบความคดเหนตอลกษณะการบรหารองคการแบบ

Z ดานมความเกยวของกนในลกษณะครอบครวโดยรวม อยในระดบมาก โดยมคาเฉลยเทากบ 3.54 และเมอพจารณาในรายขอพบวา ในขอบรษทดแลเอาใจใสตอพนกงานทงทางตรงและทางออม เชน การใหสวสดการ การจดกจกรรมเพอสรางสมพนธตางๆ ฯลฯ และในขอทานมความใกลชดและผกพนตอองคกร มลกษณะการบรหารองคการแบบ Z อยในระดบมาก โดยมคาเฉลยเทากบ 3.57 และ 3.52 ตามล าดบ

สวนท 3 การวเคราะหขอมลเกยวกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม

จากการวเคราะหขอมลเกยวกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม 5 ดาน ไดแก ดานคาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม ดานสภาพแวดลอมในการท างานทดมความปลอดภย ดานโอกาสความกาวหนาและการพฒนาความสามารถ ดานการยอมรบจากเพอนรวมงาน และดานความสมดลระหวางงานกบชวตสวนตว พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมระดบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม (Quality of life) อยในระดบมาก โดยมคาเฉลยเทากบ 3.47

เมอพจารณารายดานพบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมระดบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม (Quality of life) ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงาน สงเสรมใหทานมสขภาพจตและสขภาพกายทด ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน และดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครวและเวลาสวนตวไดอยางลงตวและเหมาะสม อยในระดบมาก โดยมคาเฉลยเทากบ 3.76 3.43 3.42 และ 3.41 ตามล าดบ สวนในดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงานและลกษณะงานทรบผดชอบ ผตอบแบบสอบถามมระดบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม (Quality of life) อยในระดบปานกลาง โดยมคาเฉลยเทากบ 3.36

สวนท 4 การวเคราะหขอมลเกยวกบความผกพนตอองคการโดยรวม

จากการวเคราะหขอมลเกยวกบความผกพนตอองคการโดยรวมทง 3 ดาน ไดแก การมสวนรวมในการท างาน ความพงพอใจในงานและความผกพนตอองคการ พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมความคดเหนตอระดบความผกพนตอองคการโดยรวม อยในระดบมาก โดยมคาเฉล ย

257

เทากบ 3.48 เมอพจารณารายขอพบวา ในขอยงท างานนานขน ทานยงรสกผกพนตอบรษทมากขน และในขอทานมงมนทจะใชความรความสามารถในการท างานอยางเตมท ผตอบแบบสอบถามมระดบความผกพนตอองคการโดยรวม อยในระดบมาก โดยมคาเฉลยเทากบ 3.52 และ 3.96 ตามล าดบ สวนในขอทานจะท างานในบรษทนจนกวาจะเกษยณอาย และในขอทานพอใจนโยบายและวธการบรหารงานของบรษท ผตอบแบบสอบถามมความคดเหนตอระดบความผกพนตอองคการโดยรวม อยในระดบปานกลาง โดยมคาเฉลยเทากบ 3.10 และ 3.36 ตามล าดบ

สวนท 5 การวเคราะหขอมล เพอทดสอบสมมตฐาน สมมตฐานขอท 1 ลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพ

ชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย การวเคราะหลกษณะองคการแบบ Z จะวเคราะห 7 ดานคอ 1. การจางงานระยะยาว 2. การตดสนใจเปนเอกฉนท 3. ความรบผดชอบเฉพาะบคคล 4. การประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไป 5. การควบคมในตนเองอยางไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการ 6. เสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะดานในระดบปานกลาง 7. มความเกยวของกนในลกษณะครอบครว ผลการวเคราะหความสมพนธ ลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการ

ท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย เมอพจารณารายดาน พบวา 1. การจางงานระยะยาว ลกษณะองคการแบบ Z ดานการจางงานระยะยาว ม

ความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

2. การตดสนใจเปนเอกฉนท ลกษณะองคการแบบ Z ดานการตดสนใจเปนเอกฉนท มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

3. ความรบผดชอบเฉพาะบคคล ลกษณะองคการแบบ Z ดานความรบผดชอบเฉพาะบคคล มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

4. การประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไป ลกษณะองคการแบบ Z ดานการประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไป มความสมพนธกบความพง

258

พอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

5. การควบคมในตนเองอยางไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการ ลกษณะองคการแบบ Z ดานการควบคมในตนเองไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการ มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

6. เสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะดานในระดบปานกลาง ลกษณะองคการแบบ Z ดานเสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะในระดบปานกลาง มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

7. มความเกยวของกนในลกษณะครอบครว ลกษณะองคการแบบ Z ดานมความเกยวของกนในลกษณะครอบครว มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทยอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

การวเคราะหความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม จะวเคราะห 5 ดานคอ 1. การไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานท

รบผดชอบ 2. สภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพ

กายทด 3. การไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม

การสมมนา เปนตน 4. การไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด 5. สามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และ

เหมาะสม ผลการวเคราะหความสมพนธ ลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการ

ท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย เมอพจารณารายดาน พบวา 1. การไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงาน

ทรบผดชอบ ลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงานและลกษณะงานทรบผดชอบ อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

259

2. สภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด ลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

3. การไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน ลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

4. การไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด ลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

5. สามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม ลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

สมมตฐานขอท 2 ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย

ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความผกพนตอองคการโดยรวม

การวเคราะหความผกพนตอองคการโดยรวม จะวเคราะห 4 ดานคอ 1. การท างานในบรษทปจจบนจนกวาจะเกษยณอาย 2. ยงท างานนานขน พนกงานยงรสกผกพนตอบรษทมากขน 3. พนกงานพอใจนโยบายและวธการบรหารงานของบรษท 4. พนกงานมงมนทจะใชความรความสามารถในการท างานอยางเตมท ผลการวเคราะหความสมพนธ ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างาน

ในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความผกพนตอองคการโดยรวม เมอพจารณารายดาน พบวา

1. การท างานในบรษทปจจบนจนกวาจะเกษยณอาย ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z ม

260

ความสมพนธกบความผกพนตอองคการโดยรวม ดานพนกงานจะท างานในบรษทจนกวาจะเกษยณอาย อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

2. ยงท างานนานขน พนกงานยงรสกผกพนตอบรษทมากขน ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความผกพนตอองคการโดยรวม ดานยงท างานนานขน พนกงานยงรสกผกพนตอบรษทมากขน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

3. พนกงานพอใจนโยบายและวธการบรหารงานของบรษท ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความผกพนตอองคการโดยรวม ดานพนกงานพอใจนโยบายและวธการบรหารงานของบรษท อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

4. พนกงานมงมนทจะใชความรความสามารถในการท างานอยางเตมท ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความผกพนตอองคการโดยรวม ดานพนกงานมงมนทจะใชความรความสามารถในการท างานอยางเตมท อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

สมมตฐานขอท 3 พนกงานชาวไทยทมลกษณะขอมลทางประชากรศาสตร ไดแก เพศ

อาย ระดบการศกษา อายการท างานในบรษทปจจบน ระดบของต าแหนงงาน และรายไดแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมแตกตางกน จากการวเคราะหขอมลสามารถสรปไดดงน

สมมตฐานขอท 3.1 เพศแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมแตกตางกน โดยใชสถตทดสอบคา T-test จากการวเคราะหขอมล พบวา

เพศแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ ไมแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ซงไมสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

เพศแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

เพศแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน ไมแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ซงไมสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

261

เพศแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

เพศแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตวและเหมาะสม ไมแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ซงไมสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

สมมตฐานขอท 3.2 อายแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม

แตกตางกน โดยใชสถตทดสอบคา F-test จากการวเคราะหขอมล พบวา อายแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบ

คาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

อายแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

อายแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

อายแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

อายแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

สมมตฐานขอท 3.3 ระดบการศกษาแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการ

ท างานโดยรวม แตกตางกน โดยใชสถตทดสอบคา F-test จากการวเคราะหขอมล พบวา ระดบการศกษาแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการ

ไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

ระดบการศกษาแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

262

ระดบการศกษาแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

ระดบการศกษาแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด ไมแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ซงไมสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

ระดบการศกษาแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม ไมแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ซงไมสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

สมมตฐานขอท 3.4 อายการท างานในบรษทปจจบนแตกตางกน มความพงพอใจใน

คณภาพชวตการท างานโดยรวม แตกตางกน โดยใชสถตทดสอบคา F-test จากการวเคราะหขอมล พบวา

อายการท างานในบรษทปจจบนแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

อายการท างานในบรษทปจจบนแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

อายการท างานในบรษทปจจบนแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

อายการท างานในบรษทปจจบนแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

อายการท างานในบรษทปจจบนแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

สมมตฐานขอท 3.5 ระดบของต าแหนงงานแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวต

การท างานโดยรวมแตกตางกน โดยใชสถตทดสอบคา T-test จากการวเคราะหขอมล พบวา

263

ระดบของต าแหนงงานแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

ระดบของต าแหนงงานแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

ระดบของต าแหนงงานแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

ระดบของต าแหนงงานแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

ระดบของต าแหนงงานแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

สมมตฐานขอท 3.6 รายไดแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม

แตกตางกน โดยใชสถตทดสอบคา F-test จากการวเคราะหขอมล พบวา รายไดแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบ

คาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

รายไดแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

รายไดแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

รายไดแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

รายไดแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

264

อภปรายผลการศกษาคนควา ในการศกษาคนควาครงน ผวจยไดศกษาลกษณะทางประชากรศาสตร รปแบบการบรหาร

องคการแบบ Z ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม และความผกพนตอองคการโดยรวม โดยผวจยสามารถน ามาอภปรายผลไดดงน

1. จากการศกษาลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ทง 7 ดาน ไดแก การจางงานระยะยาว การตดสนใจเปนเอกฉนท ความรบผดชอบเฉพาะบคคล การประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไป การควบคมในตนเองไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการ เสนทางอาชพแบบเชยวชาญในระดบปานกลางและมความเกยวของกนในลกษณะครอบครว พบวา พนกงานชาวไทยสวนใหญ มระดบความคดเหนตอลกษณะการบรหารองคการแบบ Z โดยรวม อยในระดบปานกลาง เมอพจารณาในรายดาน พบวา พนกงานชาวไทยสวนใหญ มระดบความคดเหนตอลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ในดานการควบคมในตนเองอยางไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการ ดานความรบผดชอบเฉพาะบคคล ดานมความเกยวของกนในลกษณะครอบครว และดานเสนทางอาชพแบบเชยวชาญในระดบปานกลาง มลกษณะการบรหารองคการแบบ Z อยในระดบมาก สวนในดานการประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไป ดานการตดสนใจเปนเอกฉนท และดานการจางงานระยะยาว มระดบความคดเหนตอลกษณะการบรหารองคการแบบ Z อยในระดบปานกลาง

2. จากการศกษาความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมทง 5 ดาน ไดแก ดานคาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม ดานสภาพแวดลอมในการท างานทดมความปลอดภย ดานโอกาสความกาวหนาและการพฒนาความสามารถ ดานการยอมรบจากเพอนรวมงาน และดานความสมดลระหวางงานกบชวตสวนตว พบวา พนกงานชาวไทยสวนใหญมระดบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม อยในระดบมาก เมอพจารณาในรายดาน พบวา พนกงานชาวไทยสวนใหญมระดบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ในดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหทานมสขภาพจตและสขภาพกายทด ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน และดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครวและเวลาสวนตวไดอยางลงตวและเหมาะสม อยในระดบมาก สวนในดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงานและลกษณะงานทรบผดชอบ มระดบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม อยในระดบปานกลาง

3. จากการศกษาความผกพนตอองคการโดยรวมทง 3 ดาน ไดแก การมสวนรวมในการท างาน ความพงพอใจในงานและความผกพนตอองคการ พบวา พนกงานชาวไทยสวนใหญมความคดเหนตอระดบความผกพนตอองคการโดยรวม อยในระดบมาก เมอพจารณาในรายขอ พบวา ขอยงท างานนานขน ทานยงรสกผกพนตอบรษทมากขน และในขอทานมงมนทจะใชความรความสามารถในการท างานอยางเตมท พนกงานชาวไทยสวนใหญมระดบความผกพนตอองคการ

265

โดยรวม อยในระดบมาก สวนในขอทานจะท างานในบรษทนจนกวาจะเกษยณอาย และในขอทานพอใจนโยบายและวธการบรหารงานของบรษท มความคดเหนตอระดบความผกพนตอองคการโดยรวม อยในระดบปานกลาง

4. จากผลการศกษาสมมตฐานขอท 1 ลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย พบวา ลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมในระดบคอนขางสงและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน ซงสอดคลองกบทฤษฎของ ดร.วลเลยม จ อช (ออนไลน: 2550) ทไดกลาวถงองคกรทมการบรหารงานแบบอเมรกน (Type A organization) และองคกรทมการบรหารงานแบบญปน (Type J organization) วา จากลกษณะทท างานแตกตางกนคอ องคกรทมการบรหารงานแบบอเมรกน (Type A organization) เปรยบเสมอนเครองจกรกล สวนองคกรทมการบรหารงานแบบญปน (Type J organization) เปรยบเสมอนสงมชวต (Iwata and Ryushi, 1982) ดงนน ดร .วลเลยม จ อช ไดน าเสนอองคประกอบของรปแบบการบรหารงานแบบ Z ทมความเหมาะสมทงรปแบบการบรหารงานแบบอเมรกน (Type A organization) และรปแบบการบรหารงานแบบญปน (Type J organization) ไดแก 1. ความมนคงทใหกบพนกงาน (Commitment to employees) 2. การประเมนผลการปฎบตงาน (Evaluation) 3. ทกษะทางวชาชพทใชในการปฎบตงาน (Careers) 4. ลกษณะและขอบเขตของการควบคม (Control) 5. ขอบเขตของการตดสนใจ (Decision making) 6. ขอบเขตของความรบผดชอบ (Responsibility) 7. ความเอาใจใสตอผบงคบบญชา (Concern for people) ซงสามารถสรางความพงพอใจใหแกพนกงานได โดยพนกงานจะมบทบาทส าคญในการสรางประสทธภาพในการท างานทงทางดานคณภาพและปรมาณใหกบองคกร โดยหากพนกงานสวนใหญมความรสกวา ถาพวกเขามความพงพอใจในการท างานมากเทาใด กจะเปนแรงกระตนหรอผลกดนใหพวกเขารสกอยากปฏบตงานมากขนเทานน จากการน าเสนอความส าคญของรปแบบการบรหารองคการแบบ Z ดงกลาว จงเหนไดวา บรษทขามชาตทงในอดตและปจจบน ทงรปแบบการบรหารงานแบบอเมรกน (American style) และแบบญปน (Japanese style) ไดน ามาพจารณาและประยกตใชอยางกวางขวาง โดยค านงวา การสามารถสรางความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานใหเกดแกพนกงานทกคนไดนน สามารถกอใหเกดประโยชนสงสดตอองคกรได โดยเฉพาะการสรางความจงรกภกด และผกพนตอองคการไดอยางยงยนในระยะยาว กลาวคอ หากพนกงานมความพงพอใจในการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ จะท าใหพนกงานเกดความรสกมนคงในต าแหนงหนาทการงาน ซงจะเปนแรงผลกดนและกระตนใหพนกงานเกดความรบผดชอบตองานทตนไดรบมอบหมายอยางเตมท หากพนกงานอยในสภาพแวดลอมการท างานทด เชน มสถานทท างานทด และมบรรยากาศในการท างานทเหมาะสม กจะท าใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด ซงจะสงผลตอปรมาณงานทรบผดชอบ หากพนกงานไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน จะท าใหพนกงานมการพฒนาความรความสามารถ มการปรบปรงวธการท างาน มการสรางผลงาน และพฒนาศกยภาพในการ

266

ท างานทดไดตามล าดบเวลา หากองคกรมวฒนธรรมการท างานเปนทม มการดแลเอาใจใส เปดใจรบฟง และชวยเหลอซงกนและกน กจะท าใหพนกงานมความผกพนในสงแวดลอม และบรรยากาศในการท างานทด ซงจะสรางความสขทางดานจตใจในการปฏบตงานในองคกรนนๆไดในระยะยาว และหากองคกรมสภาพแวดลอมทดในทกๆดาน กจะสงผลตอชวตความเปนอยสวนบคคลของพนกงาน โดยพนกงานจะสามารถสรางความสมดลยใหกบทงชวตการท างาน และชวตสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานขางตน ซงผวจยไดกลาวถงนน หากเกดแกองคการใด กจะสามารถสรางความจงรกภกด และความผกพนตอองคการนนๆ ไดอยางยงยน

ทงน จากผลการวจย พบวา ลกษณะองคการแบบ Z ดานการจางงานระยะยาว มความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทยในระดบคอนขางต าและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน ซงสอดคลองกบงานวจยของ จฑา เทยนไทย (2534: 168) ทศกษาเรอง การบรหารงานญปนในประเทศไทย (Japanese Management in Thailand: The Implementation of Management Style in Thailand) พบวา การจางงานตลอดชพ ไดถกน ามาใชในบรษทขามชาตของชาวญปนในประเทศไทยในระดบคอนขางต ามาก 57% ของบรษทขามชาตชาวญปนใชหลกการนเพยงบางสวน (Partial Adoption) ระดบของการใชระบบการจางงานตลอดชพของบรษทขามชาตของชาวญปนแตกตางกนไป ทงนโดยขนอยกบจ านวนพนกงานชาวญปนทมมากนอยในองคการนนๆ การใชระบบการจางงานตลอดชพ อยภายใตอทธพลของระยะเวลาของการด าเนนงานของธรกจ บรษทขามชาตชาวญปน ซงเปดด าเนนงานมานานกวา 10 ปแลว หรอต ากวานน จะไมน าเอาระบบการจางงานตลอดชพมาใช นอกจากนจากการวจยยงพบวา ไดมการเปลยนยายงานของพนกงานจากบรษทหนงไปยงบรษทอนเกดขนในบรษทขามชาตของชาวญปนอยเสมอ จงสามารถตงขอสงเกตไดวา บรษทขามชาต ซงมรปแบบลกษณะการบรหารองคการตามแนวคดทฤษฎ Z จะน านโยบายของบรษทแม ดานการจางงานระยะยาว มาปรบใชในประเทศไทยคอนขางนอย ซงสามารถพจารณาไดจากระดบความคดเหนของพนกงานชาวไทยสวนใหญ ทมตอนโยบายการจางงานจนถงเกษยณอาย และการจางงานส าหรบผบรหาร หรอพนกงานทแมจะเกษยณไปแลวในระดบคอนขางต า ซงสงผลตอความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม กลาวคอ หากบรษทขามชาต ซงมรปแบบการบรหารองคการตามแนวคดทฤษฎ Z มนโยบายดานการจางงานระยะยาวมากขน เชน การจางงานจนถงเกษยณอาย จะสงผลใหพนกงานชาวไทยมความมนใจและทมเทในการปฏบตงานใหกบองคการมากยงขน โดยพนกงานจะตระหนกถงความมนคงในต าแหนงหนาทการงาน ความรบผดชอบ สวสดการและรายไดในอนาคต ซงจะสงผลใหพนกงานมความพอใจในคณภาพชวตการท างานมากยงขน ซงสามารถพจารณาไดจากผลงานทปรากฏทงในสวนของผลงานเฉพาะบคคลและในระดบองคการ ตลอดจนตนทนการบรหารจดการ เปนตน นอกจากน ยงสามารถพจารณาเพมเตมไดวา หากพนกงานมความรสกไมมนคงในต าแหนงหนาทความรบผดชอบในองคการแลว พนกงานกจะมโอกาสในการเปลยนงานสง หรอเปลยนไปประกอบอาชพอสระแทน ดงนนการสรางผลงานจงเปนไปอยางไมตอเนอง ความจงรกภกด ความรสกรวมรบผดชอบและความผกพนตอองคการกจะนอยลงตามไป

267

5. จากผลการศกษาสมมตฐานขอท 2 พบวา ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของพนกงานชาวไทย ซงท างานในบรษทขามชาต ทมลกษณะองคการแบบ Z มความสมพนธกบความผกพนตอองคการโดยรวม โดยมความสมพนธในระดบคอนขางสงและมความสมพนธไปในทศทางเดยวกน ซงสอดคลองกบงานวจยของ ธนากาญจน วทรพงศ (2549: 151) ทศกษาเรอง การรบรบรรยากาศองคกรทมผลตอความผกพนองคกรของพนกงานฝายขายและการตลาด บรษทขายอะไหลอเลคโทรนกส ในศนยการคาดโอลดสยาม พลาซา พบวา การรบรบรรยากาศองคกร มความสมพนธกบความผกพนองคกรดานทศนคต ทงน เมอพนกงานมเปาหมายของตนเองและบรษทรวมกน บคคลจะประเมนองคกรและรสกตอองคกรในทางทด รสกยนด และภาคภมใจกบการเปนสมาชก หรอเปนสวนหนงขององคกร มแนวโนมทจะมสวนรวมในกจกรรมตางๆขององคกร ซงผวจยสามารถสรปไดวา รปแบบหรอลกษณะการบรหารจดการ คานยมรวม ตลอดจนวฒนธรรมองคกร ซงเปนองคประกอบสวนหนงขององคกรนน ลวนมผลตอการสรางการรบรเชงทศนคตของพนกงาน ดวยการสรางความรสกแหงการผกพน การเปนสวนหนงขององคกร และการมสวนรวมในการรบผดชอบตอความเปนไปขององคกร โดยรปแบบการบรหารจดการองคการแบบ Z นน จะมงเนนความรบผดชอบเฉพาะบคคลในระดบคอนขางสง แตจะใหอสระในการปฏบตงาน ดวยการควบคมในตนเองอยางไมเปนทางการ ซงลกษณะและรปแบบการบรหารดงกลาวน สามารถสรางความอสระเชงความคดสรางสรรคใหแกพนกงานได ซงจะเกดการรบรดานทศนคตในเชงบวกตอองคกร ซงหมายถง พนกงานจะมความรสกทดตอองคกร เกดพลงขบเคลอนและสรางสรรคในการปฏบตงาน และเกดความผกพนตอองคกรในทสด

6. จากผลการศกษาสมมตฐานขอท 3 พบวา ลกษณะขอมลทางประชากรศาสตร ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา อายการท างานในบรษทปจจบน ระดบของต าแหนงงาน และรายไดตอเดอน แตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม แตกตางกน โดยมประเดนทสามารถน ามาอภปรายผลดงน

เพศ พนกงานชาวไทยทมเพศแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม

แตกตางกน โดยพนกงานเพศชายมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด และดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางดมากกวาพนกงานเพศหญง ซงสอดคลองกบงานวจยของ เมธชา สนธารตนะ (2551: 113) ทศกษาเรองความสมพนธระหวางการบรหารงานแบบญปนกบความพงพอใจของพนกงานไทยในกรงเทพมหานคร พบวา พนกงานไทยในบรษทญปนทมเพศตางกน มความพงพอใจโดยรวมตางกน โดยมความพงพอใจดานผลตอบแทนและสวสดการ ดานสภาพแวดลอมในการท างาน ดานความสมพนธกบผรวมงาน ดานโอกาสกาวหนาในการท างาน และดานการไดรบการยอมรบนบถอ แตกตางกน สาเหตทเปนเชนน อาจเนองมาจากโดยธรรมชาตแลว เพศหญงจะมความสนใจใสใจในรายละเอยดชวตความเปนอย

268

และความสมพนธตอบคคลรอบขางมากกวาเพศชาย ซงอาจสงผลท าใหพนกงานเพศหญงมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม แตกตางจากพนกงานเพศชาย โดยพนกงานเพศชายจะมความยดหยน ยอมรบและปรบตวใหเขากบสภาพแวดลอมในการท างานไดงายกวาพนกงานเพศหญง ซงสงผลท าใหพนกงานเพศชาย มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด และดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางดมากกวาพนกงานเพศหญง

พนกงานชาวไทยทมเพศแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน และดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตวและเหมาะสมไมแตกตางกน ซงสอดคลองกบงานวจยของ ณพลพงศ เสาะสมบรณ (2549: 114) ทศกษาเรองวฒนธรรมองคกร คานยม ทมผลตอความพอใจในชวตความเปนอยของพนกงานบรษท ฟอรด โอเปอรเรชนส (ประเทศไทย) จ ากด พบวา เพศทแตกตางกน มผลตอความพงพอใจในชวตความเปนอยของพนกงานบรษท ฟอรด โอเปอรเรชนส (ประเทศไทย) จ ากด ไมแตกตางกน เนองดวยความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมของแตละบคคลนน ยอมเกดขนตอบคคลทกเพศ ทกวย และทกสาขาอาชพ โดยไมมขอยกเวน จงสงผลท าใหพนกงานชาวไทย ไมวาจะเปนเพศชาย หรอเพศหญง ยอมมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมไมแตกตางกน

อาย พนกงานชาวไทยทมอายแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม

แตกตางกน โดยพนกงานทมอายต ากวา 30 ป มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด และดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน นอยกวาพนกงานทมอาย 41 ปขนไป ซงสอดคลองกบงานวจยของ เนรญชลา สมบรณธนสร (2550: 119) ทศกษาเรอง ความพงพอใจในการบรหารงานดานทรพยากรมนษยและความผกพนทมตอองคการของพนกงานสายการผลตในโรงงานผลตรถยนตของญปน พบวา พนกงานทมอายแตกตางกน มความพงพอใจในการบรหารงานดานทรพยากรมนษยแตกตางกน สาเหตทเปนเชนน อาจเนองมาจากพนกงานทมอาย 41 ปขนไป จะมประสบการณในการท างานมากกวา ซงเปนองคประกอบทชวยสรางใหบคคลมความอดทน เขาใจ ยอมรบและสามารถปรบตวใหเขากบสภาพแวดลอมในการท างานทมความกดดนสงไดมากกวาพนกงานทมอายนอยหรอมประสบการณในการท างานทนอยกวา อกทงยงมผลตอเนองตอองคการในการใหโอกาสแกพนกงานกลมนในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน ซงสงผลท าใหพนกงานทมอายต ากวา 30 ป มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดาน

269

สภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด และดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน นอยกวาพนกงานทมอาย 41 ปขนไป

ระดบการศกษา พนกงานชาวไทยทมระดบการศกษาแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน

โดยรวม ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด และดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตวและเหมาะสม ไมแตกตางกน ซงสอดคลองกบงานวจยของ ชาคร คลายนยม (2550: 73) ทศกษาเรอง ปจจยทมความสมพนธตอความพอใจในชวตความเปนอยของพนกงานของบรษท สยาม เอน เอส เค สเตยรงส ซสเตมส จ ากด พบวา ระดบการศกษาทแตกตางกน ไมมผลตอความพงพอใจในชวตความเปนอยในระดบทแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ซงสามารถกลาวไดวา พนกงานชาวไทยไมวาจะมระดบการศกษาใด ยอมมความคาดหวงและปราถนาทจะประสบความส าเรจทงในชวตการท างานและชวตสวนตวไมแตกตางกน โดยพนกงานชาวไทยสวนใหญจะมความคาดหวงในการสรางความสมพนธทดและยงยนในระหวางเพอนรวมงานและหนวยงานตางๆ เพอใหไดรบความรวมมอและการชวยเหลอในการท างานรวมกนเปนอยางด สาเหตอาจเนองมาจากสภาวการณในการด าเนนธรกจของบรษทขามชาตทตองเผชญตอภาวะความกดดนจากการแขงขนทางธรกจ ซงมสวนผลกดนใหพนกงานตองสามารถท างานรวมกนไดเปนอยางด เพอสรางผลงานใหปรากฏแกองคการ ในขณะเดยวกนพนกงานกมความปราถนาทจะแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตวและเหมาะสม เพอใหตนเองไดมเวลาทบทวน พกผอน และใชเวลาอยกบครอบครวและตวเอง เพอกลบมาเผชญกบภาวะการท างานทมความกดดนสงอกครง

พนกงานชาวไทยทมระดบการศกษาแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม แตกตางกน โดยพนกงานทมระดบการศกษาต ากวาปรญญาตร มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด และดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน นอยกวาพนกงานทมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร ซงสอดคลองกบงานวจยของ เมธชา สนธารตนะ (2551: 114) ทศกษาเรองความสมพนธระหวางการบรหารงานแบบญ ปนกบความพงพอใจของพนกงานไทยในกรงเทพมหานคร พบวา พนกงานไทยในบรษทญปนทมระดบการศกษาตางกน มความพงพอใจโดยรวมและรายดานแตกตางกน อยางมนยส าคญทระดบสถต .05 เมอพจารณาเปนรายดานพบวา พนกงานทมระดบการศกษาตางกน มความพงพอใจ ดานผลตอบแทน และสวสดการ ดานสภาพแวดลอมในการท างาน ดานโอกาสกาวหนาในการท างาน และดานการไดรบการยอมรบนบถอ แตกตางกน สาเหตทเปนเชนน อาจเนองมาจาก โดยทวไปบรษทขามชาตจะพจารณาการบรรจ

270

พนกงานและผบรหารจากประสบการณการท างานและวฒทางการศกษาเปนส าคญ เพอใหมความเหมาะสมตามต าแหนงหนาทความรบผดชอบ ซงอาจสงผลท าใหพนกงานหรอผบรหารท มประสบการณการท างานสง หรอมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร อาจมโอกาสไดรบการพจารณาในเรองอตราคาตอบแทนทสงกวาพนกงานทมระดบการศกษาต ากวาปรญญาตร ซงสงผลท าใหพนกงานชาวไทยทมระดบการศกษาแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ แตกตางกน ซงจากการพจารณาบคคลจากคณสมบตดงกลาวน อาจสงผลตอเนองตอความความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด และดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน โดยพนกงานทมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร ยอมไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณฯทแตกตางจากพนกงานทมระดบการศกษาต ากวาปรญญาตร ซงสงผลท าใหพนกงานมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน ดานสภาพแวดลอมในการท างานฯทแตกตางกน

อายการท างานในบรษทปจจบน พนกงานชาวไทยทมอายการท างานในบรษทปจจบนแตกตางกน มความพงพอใจใน

คณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงานและลกษณะงานทรบผดชอบ ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด และดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตวและเหมาะสมแตกตางกน โดยพนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 1-5 ป มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม นอยกวาพนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 6-10 ป ซงสอดคลองกบงานวจยของ เมธชา สนธารตนะ (2551: 114) ทศกษาเรองความสมพนธระหวางการบรหารงานแบบญ ปนกบความพงพอใจของพนกงานไทยในกรงเทพมหานคร พบวา พนกงานไทยในบรษทญปนทมอายการท างานในบรษทปจจบนตางกน มความพงพอใจโดยรวมแตกตางกนอยางมนยส าคญทระดบสถต .05 เมอพจารณาเปนรายดานพบวา พนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบนตางกนมความพงพอใจดานผลตอบแทนและสวสดการ ดานสภาพแวดลอมในการท างาน ดานการบรหารงาน และนโยบายบรษท ดานความสมพนธกบผรวมงาน ดานโอกาสกาวหนาในการท างาน และดานการไดรบการยอมรบนบถอ แตกตางกน สาเหตทเปนเชนน อาจเนองมาจากประสบการณในการท างานของแตละบคคลทมความแตกตางกนนน ยอมสงผลใหบคคลมความร ความเขาใจ มมมมองในงานทตนรบผดชอบตอตนเอง เพ อนรวมงาน และองคการทแตกตางออกไป ซงอาจสงใหผลท าใหพนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 6-10 ป มการรบร เขาใจ และยอมรบในภาระหนาททงในสวนของตนเองและองคการท

271

มากกวาพนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 1-5 ป ซงยอมสงผลตอความความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม

ระดบของต าแหนงงาน พนกงานชาวไทยทมระดบของต าแหนงงานแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการ

ท างานโดยรวม แตกตางกน โดยพนกงานระดบปฎบตการ มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงานและลกษณะงานทรบผดชอบ ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน และดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด นอยกวาพนกงานระดบบรหาร ซงสอดคลองกบงานวจยของ ชาคร คลายนยม (2550) ทศกษาเรอง ปจจยทมความสมพนธตอความพอใจในชวตความเปนอยของพนกงานของบรษท สยาม เอน เอส เค สเตยรงส ซสเตม จ ากด พบวา ต าแหนงงานของพนกงานแตกตางกน มผลตอความพงพอใจในชวตความเปนอยแตกตางกน ทระดบนยส าคญทางสถต .01 สาเหตทเปนเชนน อาจเนองมาจากภาระหนาทความรบผดชอบในแตละต าแหนงหนาททแตกตางกน ยอมสงผลใหพนกงานมการรบรตอบทบาทหนาทและความส าคญของตนเองอนพงมผลกระทบตอองคการทแตกตางกน โดยพนกงานระดบปฏบตการจะมภาระหนาทรบผดชอบตอผลงานและหนวยงานทตนสงกด แตพนกงานระดบบรหารจะมภาระหนาทรบผดชอบตอความส าเรจของกลยทธในระดบองคการ จงท าใหแตละบคคลมระดบความกดดนตอความส าเรจของตนทแตกตางกน ซงจะสงผลใหพนกงานชาวไทยทงในระดบปฏบตการและระดบบรหารมระดบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานทแตกตางกน นอกจากน ยงสามารถกลาวเพมเตมไดวา ภาระหนาทความรบผดชอบตอความส าเรจขององคการ ไดสงผลกระทบตอการบรหารเวลาสวนบคคลของพนกงานระดบบรหาร โดยผลจากการวจยฉบบนพบวา พนกงานระดบบรหาร มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตวและเหมาะสม นอยกวาพนกงานระดบปฏบตการ

รายไดตอเดอน พนกงานชาวไทยทมรายไดตอเดอนแตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างาน

โดยรวม แตกตางกน โดยพนกงานทมรายไดตอเดอนนอยกวาหรอเทากบ 20,000 บาท มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด และดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตวและเหมาะสม นอยกวาพนกงานทมรายไดตอเดอน 20,001-40,000

272

บาท พนกงานทมรายไดตอเดอน 40,001-60,000 บาท และกบพนกงานทมรายไดตอเดอน 60,001 บาทขนไป ซงสอดคลองกบงานวจยของวรญญ พนทสมต (2550) ทศกษาเรอง การบรหารคาตอบแทนทมประสทธผล: กรณศกษาบรษท ฮอนดา ลซซง (ประเทศไทย) จ ากด พบวา ปจจยการบรหารจดการคาตอบแทนทง 6 ดาน มความสมพนธกบความพงพอใจในระบบการบรหารคาตอบแทนของบรษท ฮอนดา ลซซง (ประเทศไทย) จ ากด ทระดบนยส าคญทระดบ .01 โดยปจจยคาตอบแทนดานธรกรรมทเกยวกบเงนเดอนมความสมพนธสงสด รองลงมาคอ ปจจยคาตอบแทนดานความสมพนธเชงจตวทยา ปจจยคาตอบแทนดานธรกรรมทเกยวกบเงนจงใจพเศษ ปจจยการรบรความยตธรรม ปจจยคาตอบแทนดานนโยบายการจายคาตอบแทนและการบรหารจดการ และปจจยคาตอบแทนดานธรกรรมทเกยวกบสวสดการ ตามล าดบ ซงสามารถสรปไดวา การก าหนดการใหอตราผลตอบแทนทแตกตางกนนน ยอมสงผลกระทบตอความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ทงยงเปนปจจยส าคญทก าหนดระดบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวมและทกรายดาน ขอเสนอแนะในการวจยครงน

จากการวเคราะหการศกษาการบรหารองคการแบบ Z ทมความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพช วตการท างานและความผกพนตอองคการโดยรวมของพนกงานชาวไทยในเขตกรงเทพมหานคร มขอเสนอแนะดงน

1. ลกษณะองคการแบบ Z 1.1 ลกษณะองคการแบบ Z ดานการจางงานระยะยาว จากผลการวจยพบวา บรษทขามชาต ซงมรปแบบการบรหารองคการแบบ Z มนโยบายการจางงานระยะยาวในระดบปานกลาง อาจเนองมาจากอตราการเขา-ออก (Turnover) ของพนกงานชาวไทยยงคงอยในอตราทคอนขางสง ผวจยจงเหนวา บรษทควรจ าเปนตองพจารณาการสรางแรงจงใจในการท างานดานอ นๆควบคไปดวย นอกเหนอจากการพจารณาการใหอตราคาตอบแทนในรปของรายไดหรอสวสดการแตเพยงดานเดยว เชน การพจารณานโยบายการจางงานระยะยาว การจดใหมการอบรม หรอสมมนาอยางตอเนอง การสงเสรมกจกรรมการสรางสมพนธทดขามสายงาน เปนตน เพราะนอกจากจะสามารถชวยลดอตราการเขา-ออกของพนกงานไดแลว ยงสามารถสรางความจงรกภกดและความผกพนของพนกงานทพงมตอองคการไดในระยะยาว 1.2 ลกษณะองคการแบบ Z ดานการตดสนใจเปนเอกฉนท ผลการวจยพบวา บรษทขามชาต ซงมรปแบบการบรหารองคการแบบ Z มนโยบายดานการตดสนใจเปนเอกฉนทในระดบปานกลาง ผวจยเหนวา แมวาการบรหารเชงกลยทธในระดบองคการจะเปนหนาทของทมผบรหารระดบสง แตการเปดโอกาสใหพนกงานระดบปฏบตการไดมสวนรวมในการแสดงความคดเหนในการด าเนนงานดงกลาว กมความส าคญอยมาก เนองจากการสอสารภายในองคการทด ถอเปนปจจยในการปองกนปญหาทอาจจะเกดขนไดอยางครอบคลมในอนาคต และยงเปนการตรวจสอบถง

273

ความส าเรจในการบรหารงานของผบรหารระดบกลางดวยนอกจากน การเปดโอกาสใหมการสอสารทง 2 ทาง จะชวยใหพนกงานระดบปฏบตการมความรสกทดในการมสวนรวมและเปนสวนหนงของความส าเรจขององคการ 1.3 ลกษณะองคการแบบ Z ดานความรบผดชอบเฉพาะบคคล บรษทขามชาต ซงมรปแบบการบรหารองคการแบบ Z จะก าหนดความรบผดชอบเฉพาะบคคลไวอยางชดเจน โดยองคการจะใหความส าคญตอผลงานและความรบผดชอบเฉพาะบคคลในระดบคอนขางสง ซงถอเปนทงโอกาสในการสรางสรรคผลงานของบคคล แตกถอเปนอปสรรคตอองคการ เนองจากการก าหนดขอบเขตความรบผดชอบของบคคล อาจสงผลกระทบตองานสวนรวม ซงอาจไมมผรบผดชอบ เพราะแตละบคคลอาจมงแตผลงานของตนเอง ดงนน องคการอาจตองพจารณาขอบเขตการมอบหมายงานของแตละบคคลอยางเหมาะสมตอไป 1.4 ลกษณะองคการแบบ Z ดานการประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไป ผลการวจยพบวา บรษทขามชาต ซงมรปแบบการบรหารองคการแบบ Z มการประเมนผลและเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไปในระดบปานกลาง ซงผวจยเหนวา บรษทขามชาตฯ อาจตองพจารณาการก าหนดระยะเวลาในการเลอนต าแหนงอยางชดเจนและเหมาะสมและด าเนนการอยางเปนรปธรรมมากยงขน โดยไมควรพจารณาใหมการเลอนต าแหนงทรวดเรว หรอลาชาจนเกนไป เนองจากพนกงานทมความรบผดชอบในงาน หรอต าแหนงหนาท ใดทนานเกนไป อาจมประสทธภาพในการท างานทลดลง ซงจะสงผลตอสขภาพกายและสขภาพจตของพนกงานได 1.5 ลกษณะองคการแบบ Z ดานการควบคมในตนเองอยางไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการบรษทขามชาต ซงมรปแบบการบรหารองคการแบบ Z ในประเทศไทย อาจใหอสระดานการบรหารจดการส าหรบบคคล ซงสามารถสรางความพงพอใจตอบคคลได แตกถอเปนขอเสยในการควบคมเวลาในการท างานทพงมตอองคการอยางเหมาะสม

1.6 ลกษณะองคการแบบ Z ดานเสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะในระดบปานกลาง บรษทขามชาต ซงมรปแบบการบรหารองคการแบบ Z ในประเทศไทย อาจใหความรเฉพาะทางในธรกจทตนด าเนนอย แตอาจมผลท าใหพนกงานชาวไทย อาจไมสามารถน าความรทไดรบจากการท างานไปตอยอดการท างานรวมกบธรกจกลมอนๆได กลาวคอ หากองคการไมมนโยบายดานการจางงานจนถงเกษยณอาย มการลดขนาดองคการ (Downsizing) โดยอาจมการยกเลกการจางงาน บรษทแมมนโยบายการลงทนและยายฐานการผลตไปยงกลมประเทศอตสาหกรรมอน อาจมผลกระทบโดยตรงตอประสบการณการท างาน รวมถงทกษะความเชยวชาญของพนกงานในการประกอบอาชพอสระ หรอการหางานท าในกลมธรกจอน เปนตน

1.7 ลกษณะองคการแบบ Z โดยรวม ผลการวจยพบวา บรษทขามชาต ซงมรปแบบการบรหารองคการแบบ Z มลกษณะการบรหารองคการแบบ Z ในระดบปานกลาง อาจเนองมาจากการผสมผสานวฒนธรรมการท างานขององคการขามชาตและวฒนธรรมทองถน ซงอาจสงผลตอการพจารณาการน านโยบายอยางเตมรปแบบมาปรบใชในประเทศไทยอยางจรงจง ซงจะสงผลดตอพนกงานชาวไทยในการปรบตวใหเขากบวฒนธรรมการท างานขององคการขามชาต การเรยนร

274

เทคโนโลย การสอสาร การใชภาษาตามยคสมย แตการเรยนรและการปรบตวของพนกงานชาวไทย อาจตองค านงถงความเหมาะสมกบสงคมไทยในการรบวฒนธรรมตางชาตมาปรบใชอยางเหมาะสมดวย

2. ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม 2.1 ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบคาตอบแทนท

เหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงาน และลกษณะงานทรบผดชอบ บรษทขามชาต ซงมรปแบบการบรหารองคการแบบ Z อาจด าเนนนโยบายดานการบรหารคาตอบแทนทเหมาะสมกบปรมาณงาน และลกษณะงานทพนกงานรบผดชอบ โดยไมควรพจารณาถงระดบการศกษา ระดบของต าแหนงงาน หรอปจจยใดปจจยหนงมากหรอนอยจนเกนไป เพอกอใหเกดความพงพอใจในการปฏบตงานตอบคคลอยางทวถงไดในระยะยาว

2.2 ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด บรษทขามชาต ซงมรปแบบการบรหารองคการแบบ Z อาจตองค านงถงการสรางสภาพแวดลอมในการท างานทเหมาะสม โดยอาจตองพจารณาถงสภาพแวดลอมทางธรรมชาต และผลกระทบทพงมตอสงคมควบคไปดวย เชน การพจารณาเลอกท าเลทตงในเมอง หรอในยานธรกจมากจนเกนไป อาจกอใหเกดการสรางมลพษตอธรรมชาต และชมชนได เปนตน

2.3 ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน บรษทขามชาต ซงมรปแบบการบรหารองคการแบบ Z ควรมนโยบายดานการพฒนาความร ความสามารถ และศกยภาพในการท างานใหแกพนกงานอยางสม าเสมอ โดยไมเลอกปฎบตเฉพาะหนวยงานใดหนวยงานหนงในองคการ หรอการใหความรเฉพาะดานใดดานหนงมากหรอนอยจนเกนไป เพราะอาจท าใหพนกงานทไมไดรบการพฒนาความร ความสามารถ เกดความเบอหนายในการท างาน และมประสทธภาพการท างานทลดลง

2.4 ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด บรษทขามชาต ซงมรปแบบการบรหารองคการแบบ Z ควรสงเสรมใหมการสรางความสมพนธทดระหวางหนวยงาน ระหวางผบรหารและพนกงาน เพอการประสานงาน ความรวมมอทดอยางตอเนอง เชน การจดกจกรรมสงเสรมความสมพนธในเทศกาลตางๆ เพอใหทงพนกงานระดบปฏบตการดวยกนและพนกงานระดบบรหารมความสามคค รวมมอกนท าอยางเปนอยางดและตอนอง

2.5 ความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตว และเหมาะสม บรษทขามชาต ซงมรปแบบการบรหารองคการแบบ Z อาจตองพจารณาระยะเวลาในการปฏบตงานอยางเหมาะสม เพราะอาจสงผล

275

กระทบตอการบรหารจดการเวลาของพนกงานทงระดบบรหาร และระดบปฎบตการ ในการสรางความสมดลยระหวางการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตว

3. ดานความผกพนตอองคการ 3.1 ความผกพนตอองคการ ดานยงท างานนานขน พนกงานยงรสกผกพนตอบรษทมาก

ขน ผวจยเหนวา ความผกพนตอองคการทเกดขน ควรเกดจากความผกพนตอกนทง 2 ฝาย ทงความผกพนทองคการพงมตอพนกงาน และความผกพนทพนกงานพงมตอองคการ โดยความผกพนตอองคการทเกดขนน ไมควรเปนปจจยทหนนน ามาจากความตองการ หรอความจ าเปนในดานใดดานหนงมากหรอนอยจนเกนไป

3.2 ความผกพนตอองคการ ดานการด าเนนนโยบายและวธการบรหารงานของบรษท บรษทขามชาต ซงมรปแบบการบรหารองคการแบบ Z ควรเปดโอกาสใหพนกงานระดบปฎบตการแสดงความคดเหน ตลอดจนขอเสนอแนะ เพอมสวนรวมในการก าหนดรปแบบ และแนวทางการบรหารงานทเหมาะสมตอวฒนธรรมและพฤตกรรมองคการ ซงจะสรางความรสกทดในการมสวนรวม ความเปนสวนหนงขององคการ และสรางความผกพนตอองคการในทสด

4. ลกษณะขอมลทางประชากรศาสตร ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา อายการท างานในบรษทปจจบน ระดบของต าแหนงงาน และรายไดตอเดอน แตกตางกน มความพงพอใจในคณภาพช วตการท างานโดยรวม แตกตางกน ผ วจยม ขอเสนอแนะตอลกษณะขอมลทางประชากรศาสตรทแตกตางกน ดงน

อาย องคการควรตองพจารณาการใหโอกาสและดแลการพฒนาความรความสามารถเชงการ

สรางศกยภาพในตวบคคลอยางเสมอภาคและเทาเทยม โดยไมพจารณาจากอายหรอประสบการณในการท างานในองคการมากจนเกนไป เนองดวยผลจากการวจยพบวา พนกงานชาวไทยทมอายต ากวา 30 ป และพนกงานชาวไทยทมอาย 30-40 ป มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน นอยกวาพนกงานชาวไทยทมอาย 41 ปขนไป ซงแทจรงแลว พนกงานชาวไทยทมอายไมเกน 40 ป ถอเปนฟนเฟองทส าคญในภาคปฏบตการในการสรางความส าเรจใหแกองคการและถอเปนการพฒนาศกยภาพในตวบคคล เพอกาวสการเปนผบรหารในระดบตนและกลางตอไป

องคการไมควรละเลยการใหโอกาสการพฒนาความรและประสบการณในการท างานแกพนกงานชาวไทยทมอายหรอประสบการณการท างานในระดบหนงแลว เนองดวยผลจากการวจยพบวา พนกงานชาวไทยทมอายไมเกน 40 ป มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน นอยกวาพนกงานชาวไทยทมอาย 41 ปขนไป สาเหตทเปนเชนน อาจเนองมาจากพนกงานอาจขาดโอกาสในการเขารบการอบรมและสมมนาอยางตอเนอง จงไมสามารถตอยอดการ

276

พฒนาองกความร เพอใหเกดความร ความเขาใจ และความช านาญในการปฏบตงานได ตลอดจนอาจขาดโอกาสในการศกษาหาความรเพมเตมจากการศกษาขนพนฐาน โดยผวจยเหนวา พนกงานชาวไทยทมอายไมเกน 40 ป ถอเปนชวงอายเรมตนในการสรางความมนคงใหแกชวต ดงนน พนกงานในกลมนจงยงไมมความมนคงในหนาทการงานมากเพยงพอในการศกษาหาความรด วยตนเองทงหมด องคการจงควรตองพจารณาการพฒนาความรและความช านาญใหแกพนกงานในกลมนอยางตอเนอง

องคการอาจตองพจารณาภาระหนาทความรบผดชอบของพนกงานทมอายต ากวา 30 ป ใหมความเหมาะสมมากยงขน เนองดวยผลจากการวจยพบวา พนกงานชาวไทยทมอายต ากวา 30 ป มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตวและเหมาะสม นอยกวาพนกงานทมอาย 30-40 ป และกบพนกงานทม 41 ปขนไป สาเหตทเปนเชนน อาจเนองมาจากพนกงานชาวไทยทมอายต ากวา 30 ป อาจยงขาดความร ความช านาญ และประสบการณในการปฏบตงาน จงมผลท าใหตองใชเวลามากขนในการเรยนร และท าความเขาใจในภาระหนาทความรบผดชอบของตนเอง ดงนน องคการอาจตองพจารณาใหพนกงานระดบอาวโส หรอหวหนางานใหการดแลระยะเวลาในการปฏบตงานอยางเหมาะสม

ระดบการศกษา องคการอาจตองพจารณาความตองการ และความจ าเปนในการสรางสภาพแวดลอมทด

ในการท างานใหกบพนกงานในทกระดบการศกษาอยางเสมอภาคและเทาเทยม เนองดวยผลจากการวจยพบวา พนกงานชาวไทยทมระดบการศกษาต ากวาปรญญาตร มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายทด นอยกวาพนกงานทมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร

อายการท างานในบรษทปจจบน องคการอาจตองพจารณาใหการฝกอบรมและเรยนรกระบวนการท างานแกพนกงานใหม

หรอพนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบนต ากวา 1 ป กอนการปฏบตงานจรง (On the job training) เพอใหพนกงานสามารถเรยนรและปรบตวใหเขากบวฒนธรรมองคการและเพอนรวมงานไดเปนอยางด อกทง องคการไมสามารถสรางแรงกดดนในการท างานตอพนกงานใหมเพยงฝายเดยวได เพราะหากพนกงานไมสามารถเรยนรและปรบตวได องคการอาจไดรบผลกระทบจากตนทนคาใชจายในการจดจางพนกงานใหมอยเสมอ เนองดวยผลจากการวจยพบวา พนกงานชาวไทยทมอายการท างานในบรษทปจจบนตางกน มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม แตกตางกน โดยพนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบนต ากวา 1 ป มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานสภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหพนกงานมสขภาพจตและสขภาพกายท ด ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน และดานการไดรบความรวมมอ

277

และการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด นอยกวาพนกงานทมอายการท างานในบรษทปจจบน 6-10 ป ดงนน องคการควรตองพจารณากระบวนการฝกอบรมและเรยนรกระบวนการท างาน กอนการปฏบตงานจรง (On the job training) อยางใกลชดและตอเนอง เพอสรางดลยภาพในการปรบตวทงตอตวพนกงานและองคการ และเพอสรางความผกพนและจงรกภกดทพงมตอองคการไดในระยะยาว โดยผ วจยเหนวา อายการท างาน หรอประสบการณในการท างาน มความส าคญเปนอยางยงตอการปรบตวของพนกงานชาวไทยใหเขากบวฒนธรรมและพฤตกรรมองคการ โดยจากการศกษาพบวา พนกงานชาวไทยทมอายในการท างานมากขน หรอมประสบการณในการท างานสง จะมความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานมากกวาพนกงานทมอายการท างาน หรอมประสบการณทนอยกวา สาเหตทเปนเชนน อาจเนองมาจากการขาดการเรยนรและการปรบตวในชวงระยะเวลาเรมงานอยางเหมาะสม เพราะจากการแขงขนทางธรกจทสงมากในปจจบนสงผลใหพนกงานเขาใหมมความกดดนในการท างานสง อกทง องคการไมสามารถใหระยะเวลาในการเรยนรงานไดนานเพยงพอ ประกอบกบไมมพนกงานเพยงพอทจะสอนงานไดอยางเตมท

ระดบของต าแหนงงาน องคการอาจตองใหความส าคญและไมควรละเลยการใหโอกาสแกพนกงานชาวไทยใน

ระดบปฎบตการ เพอการพฒนาความร ความสามารถ และประสบการณในการท างาน เนองดวยผลจากการวจยพบวา พนกงานชาวไทยในระดบปฎบตการ มความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานโดยรวม ดานการไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน นอยกวาพนกงานชาวไทยในระดบบรหาร สาเหตทเปนเชนน อาจเนองมาจากองคการไดใหความส าคญตอการบรหารเชงกลยทธเปนส าคญ จงอาจมผลท าใหพนกงานชาวไทยในระดบบรหารไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน มากกวาพนกงานชาวไทยระดบปฎบตการ โดยมองวา ผบรหารเปนผทมบทบาทส าคญในการขบเคลอนการบรหารเชงกลยทธดงกลาว ซงแทจรงแลว ความส าเรจทยงยนยอมเกดจากพนกงานในทกระดบในองคการ

ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป

1. ผวจยอาจศกษา หรอวจยเปรยบเทยบถงภาวะผน าของผบรหารในองคการแบบ Z ทสงผลตอความพงพอใจในการท างานและความผกพนตอองคการโดยรวมของพนกงานชาวไทย เพอใหทราบถงรปแบบการบรหารงานของภาวะผน าทเหมาะสมในการบรหารจดการองคการแบบ Z ตามสภาวะเศรษฐกจและสถานการณปจจบน

2. ผวจยอาจศกษาวจยเพมเตมถง ความสมพนธระหวางพฤตกรรมของพนกงานชาวไทย ทปฎบตงานอยในบรษทขามชาต ซงมรปแบบการบรหารองคการตามแนวคดทฤษฎ Z ตอความม

278

ประสทธผล หรอความส าเรจขององคการ เพอทราบถงรปแบบวธการท างานวา มความสอดคลองกบเปาหมายองคการหรอไม อยางไร

3. ผวจยอาจศกษาถงกลยทธเชงธรกจในการวางรปแบบการบรหารจดการแบบ Z วา สงผลตอเปาหมายการท างานสวนบคคลของพนกงานชาวไทยหรอไม และมความสอดคลองตอเปาหมายองคการหรอไม อยางไร

4. ผวจยอาจศกษาถงวฒนธรรมองคการแบบ Z ทมผลตอการพฒนาศกยภาพของพนกงานชาวไทย ในการตอยอดศกยภาพการท างานสวนบคคล เชน การพฒนาดานภาษา การปรบตวใหเขากบวฒนธรรมขามชาต รปแบบวธการท างาน และการด าเนนชวต เปนตน

5. ผวจยอาจศกษาลกษณะขอมลทางประชากรศาสตรของพนกงานชาวไทย ทมความเหมาะสมหรอสอดคลองกบบรษทขามชาต ซงมรปแบบการบรหารองคการตามแนวคดทฤษฎ Z

279

บรรณานกรม

280

บรรณานกรม กลชล จนตพละ; และสระรตน พนสเภาด. ทฤษฎ Z. สบคนเมอ 20 มถนายน 2552, จาก http://www.kunkroo.com/admin1.htm กมพล พนธเกษมสข. (บทคดยอ.2548). วฒนธรรมองคกร บคลกภาพและการจงใจทมผล

ตอความพงพอใจโดยรวมในการปฏบตงานของพนกงานบรษท True. สารนพนธ บธ.ม. (การจดการ). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

กลยา วาณชยบญชา. (2545). การวเคราะหสถต: สถตส าหรบการวจยและบรหาร (พมพครงท 6). กรงเทพฯ จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ความรวมมอระหวางสถาบนเสรมสรางขดความสามารถมนษย สภาอตสาหกรรมแหง ประเทศไทยและคณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยศรปทม ผลการส ารวจคาจางและเงนเดอน. สบคนเมอ 15 กนยายน 2552, จาก www.fwdder.com/topic/167398

ชาคร คลายนยม. (2550). ปจจยทมความสมพนธตอความพอใจในชวตความเปนอยของ พนกงานของบรษท สยาม เอน เอส เค สเตยรงส ซสเตม จ ากด. สารนพนธ บธ.ม. (การจดการ). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

จฑา เทยนไทย. (2534). การบรหารงานญปนในประเทศไทย. กรงเทพฯ: ประชาชน. เฉลมชย พฒนจงรกษ. (2544). การศกษาเปรยบเทยบระดบความพงพอใจของพนกงาน

ไทยทมตอรปแบบการบรหารงานแบบอเมรกนกบรปแบบการบรหารงานแบบญปน ศกษากรณบรษทเจนเนอรล มอเตอรส (ประเทศไทย) จ ากด และ บรษท โตโยตา มอเตอร(ประเทศไทย) จ ากด. วทยานพนธ บธ.ม. (การจดการ). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย กรงเทพ. ถายเอกสาร.

ณพลพงษ เสาะสมบรณ. (2549). วฒนธรรมองคกร คานยม ทมตอความพอใจในชวตความ เปนอยของพนกงานบรษท ฟอรด โอเปอเรชนส (ประเทศไทย) จ ากด. สารนพนธ บธ.ม. (การจดการ). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. ทศนย ธรรมสทธ. ส ารวจระยะเวลาการท างาน. สบคนเมอ 15 กนยายน 2552, จาก host.psu.ac.th/~pornchai.l/465-211min/unit4.ppt ธนากาญจน วทรพงศ. (2549). การรบรบรรยากาศองคกรทมผลตอความผกพนองคกรของ พนกงานฝายขายและการตลาด บรษทขายอะไหลอเลคโทรนกส ในศนยการคาด โอลดสยาม พลาซาสารนพนธ บธ.ม. (การจดการ). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

281

เนรญชลา สมบรณธนสร. (2550). ความพงพอใจในการบรหารงานดานทรพยากรมนษย และความผกพนทมตอองคการของพนกงานสายการผลตในโรงงานผลตรถยนต ของญปน. ปรญญานพนธ (ธรกจศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. บรรยงค โตจนดา. (2542). องคการและการจดการ. กรงเทพฯ : รวมสาสน. ปยพงษ เอกสเมตตกล. (2553). ทฤษฎ Z. สบคนเมอ 20 มถนายน 2552. จาก

http://www.kmitnbxmie8.com/index.php?lay=show&ac=article&Id=5355384&Ntype=3

ผจญ เฉลมสาร. (2552). คณภาพชวตการท างาน. สบคนเมอ 15 มถนายน 2552, จาก www.igetweb.com/www/bqiconsultant/private.../09000126.doc เมธชา สนธารตนะ. (2551). ความสมพนธระหวางการบรหารงานแบบญปนกบความ

พงพอใจของพนกงานไทยในกรงเทพมหานคร. สารนพนธ บธ.ม. (การจดการ). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

รชพล บญอเนกวฒนา. (2551). คณภาพชวตการท างานทมความสมพนธกบความพอใจใน ชวตความเปนอย และแนวโนมพฤตกรรมในการท างานของพนกงานบรษทเอกชน แหงหนง. สารนพนธ บธ.ม. (การจดการ). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย

ศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. วรญญ พนทสมต. (2550). การบรหารคาตอบแทนทมประสทธผล: กรณศกษาบรษท ฮอนดาลซซง (ประเทศไทย) จ ากด. สารนพนธ วทบ. (พฒนาทรพยากรมนษย) กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร. ถายเอกสาร วกมเดย. (2551). ธรรมาภบาล. สบคนเมอ 15 มถนายน 2552, จาก

http:// th.wikipedia.org/wiki ศรนย ไวยานนท. (2550). ตวแปรทเกยวของกบความผกพนตอองคกรของพนกงานบรษท

เอไอจคารด (ประเทศไทย) จ ากด กรงเทพมหานคร. สารนพนธ กศ.ม. (จตวทยาการศกษา).กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

ศรวรรณ เสรรตน; สมชาย หรญกตต; และ ธนวรรธ ตงสนทรพยศร. (2550). การจดการและพฤตกรรมองคการ. กรงเทพฯ : ธระฟลม และไซเทกซ. ศรวรรณ เสรรตน; และคนอนๆ. (2545). องคการและการจดการ. กรงเทพฯ : ธรรมสาร. สพชญา อรณวงษ. (2550). ความสมพนธระหวางบคลกภาพ ปจจยจงใจ และความผกพน

ตอองคกรทมผลตอพฤตกรรมการท างานของพนกงานบรษท วศวกรรม จ ากด. สารนพนธ บธ.ม. (การจดการ). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย ศรนคร-นทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

สภารตน นาใจด. (2548). คณภาพชวตและปญหาในการท างานทมอทธพลตอความพง

282

พอใจในการท างานและแนวโนมพฤตกรรมการลาออกของบคลากรมหาวทยาลย ราชภฎสวนดสต. สารนพนธ บธ.ม (การตลาด). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

สานกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. (2549). แผนพฒนา เศรษฐกจ. สบคนเมอ 15 กรกฎาคม 2552, จาก www.ldd.go.th/Thai-html/05022007/PDF/PDF01/index-htm..

สานกงานสถตแหงชาต สถตรายได. สบคนเมอ 15 กนยายน 2552, จาก http://service.nso.go.th/nso/nso_center/project/search_center/23project-th.htm.

อมรรตน พรยะกฤต. (2549). การศกษาความพงพอใจในการปฎบตงานของพนกงานหลง การแปรรปเปนบรษท อสมท จ ากด(มหาชน): ศกษาเฉพาะกรณพนกงานระดบ ปฏบตในสวนกลาง. สารนพนธ รป.ม. (นโยบายสาธารณะ). กรงเทพฯ: บณฑต วทยาลย มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

อสาภรณ ปรชาวฒ. (2548). ความรและความพงพอใจของพนกงานตอแผนการสรางสงจง จงใจระยะยาว (Long-term Incentive Plan-LTIP) มผลตอความผกพนตอองคกร: กรณศกษาบรษท เมอรค. สารนพนธ บธ.ม. (การจดการ). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

อญชลา สงวนสตย. (2546). ความพงพอใจของพนกงานในการบรหารงานดานทรพยากร มนษยในองคการญปน: กรณศกษาบรษท โซน โลจสตคส (ประเทศไทย) จ ากด. สารนพนธ บธ.ม. (การจดการ). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย ศรนคร-นทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

Barnesandnoble.com llc. (2009). Jerry C.Wofford Organization Behavior. สบคน เมอ10 กนยายน 2552, จาก http://search.barnesandnoble.com/Organizational-Behavior/Jerry-C-Wofford/e/9780534011062/?itm=1.

Ithaka Harbors, Inc. (2009). Water Utilities Department of Fort Collins z theory. สบคน เมอ 10 กนยายน 2552, จาก http://www.jstor.org/pss/3380205. Kodak.co.th. ประวตโกดก. สบคนเมอ 10 กนยายน 2552, จาก http://dek-d.com/board/view.php?id=1196166 Ford.co.th. ประวตฟอรด. สบคนเมอ 10 กนยายน 2552,

จาก http://www.ford.co.th. LotsOfEssay.com. (2008). Theory Z. สบคนเมอ 15 กรกฎาคม 2552, จาก http://www.lotsofessays.com.

283

Narayana Rao K.V.S.S. (2009). Theory Z organization. สบคนเมอ 15 กรกฎาคม 2552, จาก http://knol.google.com/k/narayana-rao-kvss/theory-z-type-z-organizations/2utb2lsm2k7a/47#.

Neale G. O'Connor. (1997). Theory Z in South Korea Sweden.Korea สบคนเมอ 10 กนยายน 2552, จากhttp://www.fbe.hku.hk/~conner/acno/Home%20page/ARA%20Vol%205%20No%202%201997%20pp1-20.pdf.

Pantown.com. (2009). ความรบผดชอบเฉพาะบคคล ทฤษฎ Z. สบคนเมอ 10 กนยายน 2552, จาก http://www.pantown.com/group.php?display=content&id=27154&name=content6&area=3.

Porteringinhospital.com. (2009). ลกษณะการบรหารองคการแบบ Z. สบคนเมอ 10 กนยายน 2552, จาก www.porteringinhospital.com/mpa_5/new/z.doc. Runan6.com. (2009). ความรบผดชอบเฉพาะบคคล ทฤษฎ Z. สบคนเมอ

10 กนยายน 2552, จาก www.runan6.com/doc/ea713/group1.doc SAWAKE. (2008). ทฤษฎความพงพอใจ. สบคนเมอ 15 มถนายน 2552, จาก http://th.wikipedia.org. Wikimedia. (2009). Theory z. สบคนเมอ 15 สงหาคม 2552, จาก http://en.wikipedia.org/wiki/Theory_Z. William Ouchi. (1981). How American Business Can Meet the Japanese

Challenge. United States: Adison-Wesley Publishing.

284

ภาคผนวก

285

ภาคผนวก ก

แบบสอบถามเพอการวจย

286

ภาคผนวก ตวอยางแบบสอบถาม

แบบสอบถามเพอการวจยเรอง “การบรหารองคการแบบ Z ทมความสมพนธกบความพงพอใจในคณภาพชวตการท างานและความผกพนตอองคการโดยรวมของพนกงานไทยในเขตกรงเทพมหานคร ” ค าชแจง : แบบสอบถามแบงออกเปน 4 สวนดงน สวนท 1 แบบสอบถามเกยวกบขอมลดานประชากรศาสตรของผตอบแบบสอบถาม สวนท 2 แบบสอบถามเกยวกบลกษณะการบรหารองคการแบบ Z สวนท 3 แบบสอบถามเกยวกบความพงพอใจทมตอคณภาพชวตการท างานโดยรวม สวนท 4 แบบสอบถามเกยวกบความผกพนตอองคกรโดยรวม ____________________________________________________________________________________

สวนท 1 ขอมลดานประชากรศาสตร

ค าชแจง โปรดท าเครองหมาย ลงใน ทตรงตามความเปนจรงมากทสด

1. เพศ

ชาย หญง

2. อาย

ต ากวา 30 ป 30 – 40 ป

41 ปขนไป

3. ระดบการศกษา

ต ากวาปรญญาตร ปรญญาตร

สงกวาปรญญาตร

4. อายการท างานในบรษทปจจบน

ต ากวา 1 ป 1 – 5 ป

6 – 10 ป 11 ปขนไป

5. ระดบของต าแหนงงาน

ระดบปฎบตการ ระดบบรหาร

287

6.รายไดตอเดอน

นอยกวาหรอเทากบ 20,000 บาท 20,001 – 40,000 บาท

40,001 – 60,000 บาท 60,001 ขนไป

สวนท 2 ลกษณะการบรหารองคกรททานท างานอยในปจจบน ค าชแจง โปรดท าเครองหมาย ลงในชองวางทตรงตามความเปนจรงมากทสด

ลกษณะการบรหารองคกรของทาน

มลกษณะตรงกบองคกรททานท างานอยในปจจบน

มากทสด มาก

ปานกลาง นอย

นอยทสด

5 4 3 2 1

การจางงานระยะยาวของบรษทน 1. บรษทนมนโยบายการจางงานจนถงเกษยณอาย 2. บรษทมการจางงานส าหรบพนกงานหรอผบรหารทแมจะเกษยณอายไปแลว

การตดสนใจเปนเอกฉนทของบรษทน 3. บรษทเปดโอกาสใหพนกงานไดมสวนรวมในการแสดงความคดเหนและรวมตดสนใจ 4. การตดสนใจใดๆอาจจะไมสมบรณ หากไมไดรบการพจารณาจากพนกงานสวนใหญ

ความรบผดชอบเฉพาะบคคลของบรษทน 5. บรษทไดก าหนดขอบเขตหนาทความรบผดชอบไวอยางชดเจน 6. ทานจะตองอาศยการท าความเขาใจในขอบเขตของงาน หรอแนวทาง (Concept) นนๆดวยตนเอง

การประเมนผลและการเลอนต าแหนงแบบคอยเปนคอยไปของบรษทน

7. การประเมนผลงานเปนไปอยางชดเจนและเปนธรรม 8. มโอกาสความกาวหนาในการเลอนต าแหนงอยางคอยเปนคอยไป

288

ลกษณะการบรหารองคกรของทาน

มลกษณะตรงกบองคกรททานท างานอยในปจจบน

มากทสด มาก

ปานกลาง นอย

นอยทสด

5 4 3 2 1 การควบคมในตวเองไมเปนทางการ โดยมการวดผลอยางชดเจนและเปนทางการของบรษทน 9. บร ษ ทก าหนดร ายละ เ อยดการท า ง าน (Job description) ของทานไวอยางชดเจน เพอเปนแนวทางในการท างาน

10. บรษทจะประเมนผลการท างานจากผลงานทปรากฎเปนส าคญ

เสนทางอาชพแบบเชยวชาญเฉพาะในระดบปานกลางของบรษทน 11. ทานไดรบความรและการพฒนาทกษะการท างานในระดบหนง

12. ทานไดรบการฝกอบรม (Training) จากบรษทอยางตอเนอง

มความเกยวของกนในลกษณะครอบครวของบรษทน 13. บรษทดแลเอาใจใสตอทานทงทางตรงและทางออม เชน การใหสวสดการ การจดกจกรรมเพอสรางสมพนธตางๆ ฯลฯ

14. ทานมความใกลชดและผกพนตอองคกร

สวนท 3 ความพงพอใจทมตอคณภาพชวตการท างานโดยรวม (Quality of life)

ค าชแจง โปรดท าเครองหมาย ลงในชองวางทตรงกบความพงพอใจของทานมากทสด

คณภาพชวตการท างานโดยรวม (Quality of life)

ระดบความพงพอใจ

มากทสด มาก

ปานกลาง นอย

นอยทสด

5 4 3 2 1 1. ทานไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบต าแหนงงาน ปรมาณงานและลกษณะงานทรบผดชอบ

289

คณภาพชวตการท างานโดยรวม (Quality of life)

ระดบความพงพอใจ มากทสด

มาก ปานกลาง

นอย นอยทสด

5 4 3 2 1 2. สภาพแวดลอมในการท างานและลกษณะงานสงเสรมใหทานมสขภาพจตและสขภาพกายทด

3. ทานไดรบโอกาสในการพฒนาความรและประสบการณในการท างาน ไดแก การอบรม การสมมนา เปนตน

4. ทานไดรบความรวมมอและการชวยเหลอจากเพอนรวมงานเปนอยางด

5. ทานสามารถแบงเวลาใหกบการท างาน ครอบครว และเวลาสวนตวไดอยางลงตวและเหมาะสม

สวนท 4 ความผกพนตอองคกรโดยรวม

ค าชแจง โปรดท าเครองหมาย ลงในชองวางทตรงกบความพงพอใจของทานมากทสด

ความผกพนตอองคกรโดยรวม

ระดบความผกพน

เหนด

วยอย

างยง

เหนด

วย

ไมแน

ใจ

ไมเหนด

วย

ไมเหนด

วยอย

างยง

5 4 3 2 1 1. ทานจะท างานในบรษทนจนกวาจะเกษยณอาย

2. ยงท างานนานขน ทานยงรสกผกพนตอบรษทมากขน

3. ทานพอใจนโยบายและวธการบรหารงานของบรษท

4. ทานมงมนทจะใชความรความสามารถในการท างานอยางเตมท

290

ภาคผนวก ข

หนงสอเชญผเชยวชาญและรายนามผเชยวชาญตรวจแบบสอบถาม

291

รายนามผเชยวชาญตรวจแบบสอบถาม

รายชอ ต าแหนงและสถานทท างาน

1. รองศาสตราจารย ศรวรรณ เสรรตน อาจารยประจ าบณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต

2. รองศาสตราจารย สพาดา สรกตตา ประธานกรรมการบรหารหลกสตร

ภาควชาบรหารธรกจ คณะสงคมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

292

ประวตยอผท าสารนพนธ

293

ประวตยอผท าสารนพนธ

ชอ-สกล นางสาวสภาวด ธระกร วนเดอนปเกด 3 มกราคม 2517 สถานทเกด กรงเทพฯ สถานทอยปจจบน 165/1/6/7 ซ.เพชรเกษม 69 แขวงหลกสอง เขตบางแค กรงเทพมหานคร 10160 ประวตการศกษา พ.ศ. 2537 บรหารธรกจบณฑต (การจดการ)

มหาวทยาลยธรกจบณฑตย กรงเทพมหานคร พ.ศ. 2553 บรหารธรกจมหาบณฑต (การจดการ)

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ กรงเทพมหานคร