มาตรฐานการตรวจสอบอาคารหน า 3 มยผ.xxxx-xx : มาตรฐานการตรวจสอบอาคาร “อาคารช

หนา 1 มยผ.xxxx-xx : มาตรฐานการตรวจสอบอาคาร

มยผ.xxxx - xx

มาตรฐานการตรวจสอบอาคาร

1 ขอบขาย

1.1 วตถประสงค

มาตรฐานการตรวจสอบอาคารน กาหนดขนเพอเปนหลกเกณฑการปฏบตสาหรบการตรวจสอบอาคารตาม

มาตรา 32 ทว แหงพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ.2522 และกฎกระทรวงกาหนดคณสมบตเฉพาะของ

ผตรวจสอบ หลกเกณฑการขอขนทะเบยนและการเพกถอนการขนทะเบยนเปนผตรวจสอบ และหลกเกณฑการ

ตรวจสอบอาคาร พ.ศ.2548 ขอ 18 ( 2) สาหรบอาคาร 9 ประเภทตามมาตรา 32 ทว และตามกฎกระทรวง

กาหนดประเภทอาคารทตองตรวจสอบ พ.ศ.2548

1.2 ขอบเขต

ขอกาหนดตามมาตรฐานนใชสาหรบวธการตรวจสอบสภาพอาคาร และการใชงานอาคารดวยสายตา ( visual

inspection ) ซงในขนตอนการตรวจสอบอาจมการใชเครองมอพนฐานตามความจาเปน เพอประกอบการ

พจารณาใหความเหนไดอยางถกตองเทานน ไมรวมถงการตรวจสอบเชงลกทตองใชผเชยวชาญเฉพาะดานและ

เครองมอพเศษ ขอกาหนดครอบคลมสงจาเปนทควรคานงดานความปลอดภยตอการใชสอยอาคารในขณะ

ดาเนนการตรวจสอบสภาพอาคารและระบบอปกรณประกอบตาง ๆ ของอาคาร ทงน เพอเปนแนวทางใหกบ

ผตรวจสอบใหสามารถพจารณาใหขอแนะนาในการแกไขปรบปรงอาคารใหมความปลอดภยยงขน

2 คานยาม

คานยามตาง ๆ ในมาตรฐานนใหเปนไปตามทกาหนดไวในพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ.2522 และ

กฎกระทรวงทออกตามความในพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ.2522 และทกาหนดไวเพมเตมในมาตรฐานน

ในมาตรฐานน

“ผตรวจสอบ” หมายความวา ผ ซงไดรบใบอนญาตประกอบวชาชพวศวกรรมควบคม หรอผซงไดรบ

ใบอนญาตประกอบวชาชพสถาปตยกรรมควบคมตามกฎหมายวาดวยการนน แลวแตกรณ ซงไดขนทะเบยนไว

ตามพระราชบญญตน ( มาตรา 4 แหงพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ.2522 )


“การตรวจสอบอาคาร” หมายความวา การตรวจสอบสภาพอาคารดานความมนคงแขงแรง และระบบอปกรณ

ประกอบตาง ๆ ของอาคาร ตามมาตรา 32 ทว แหงพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ.2522

“เจาของอาคาร” หมายความวา ผทมสทธเปนเจาของอาคาร ในกรณอาคารชดตามกฎหมายวาดวยอาคารชดให

หมายถงผจดการนตบคคลอาคารชด

“ผดแลอาคาร” หมายความวา เจาของอาคารหรอ ผททไดรบมอบหมายจากเจาของอาคารใหมหนาทตรวจสอบ

การบารงรกษาอาคาร และระบบอปกรณประกอบตาง ๆ ของอาคาร

“เจาพนกงานทองถน” หมายความวา

(1) นายกเทศมนตร สาหรบในเขตเทศบาล (2) นายกองคการบรหารสวนจงหวด สาหรบในเขตองคการบรหารสวนจงหวด (3) ประธานกรรมการบรหารองคการบรหารสวนตาบล สาหรบในเขตองคการบรหาร

สวนตาบล (4) ผวาราชการกรงเทพมหานคร สาหรบในเขตกรงเทพมหานคร (5) ปลดเมองพทยา สาหรบในเขตเมองพทยา (6) ผบรหารทองถนขององคการปกครองทองถนอนทรฐมนตรประกาศกาหนด สาหรบ

ในเขตราชการสวนทองถนนน ( มาตรา 4 แหงพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ.2522 )

(7) ผวาการนคมอตสาหกรรม หรอผซงไดรบมอบหมาย เปนไปตามพระราชบญญตการนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย พ.ศ.2522 สาหรบในเขตนคมอตสาหกรรม

“อาคารสง” หมายความวา อาคารทบคคลเขาอยหรอเขาใชสอยได โดยมความสงตงแต 23.00 เมตรขนไป การวดความสงของอาคารใหวดจากระดบพนดนทกอสรางถงพนดาดฟา สาหรบอาคารทรงจวหรอปนหยาใหวดจากระดบ พนดนทกอสรางถงยอดผนงของชนสงสด ( มาตรา 4 แหงพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ.2522 )

“อาคารขนาดใหญพเศษ” หมายความวา อาคารทกอสรางขนเพอใชอาคาร หรอสวนหนงสวนใดของอาคารเปนทอยอาศย หรอประกอบกจการประเภทเดยวหรอหลายประเภท โดยมพนทรวมกนทกชนหรอชนหนงชนใดในหลงเดยวกน ตงแต 10,000 ตารางเมตรขนไป ( มาตรา 4 แหงพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ.2522 )


“อาคารชมนมคน” หมายความวา อาคารหรอสวนใดของอาคารทบคคลอาจเขาไปภายในเพอประโยชนในการชมนมคนทมพนทตงแตหนงพนตารางเมตรขนไป หรอชมนมคนได ตงแตหารอยคนขนไป ( มาตรา 4 แหงพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ.2522 )

“โรงมหรสพ” หมายความวา อาคารหรอสวนใดของอาคารทใชเปนสถานทสาหรบฉายภาพยนตรแสดงละคร แสดงดนตร หรอการแสดงรนเรงอนใด และมวตถประสงคเพอเปดใหสาธารณชนเขาชมการแสดงนนเปนปกตธระ โดยจะมคาตอบแทนหรอไมกตาม ( มาตรา 4 แหงพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ.2522 )

“โรงแรม” หมายความวา อาคารหรอสวนหนงสวนใดของอาคารทใชเปนโรงแรมตามกฎหมายวาดวยโรงแรม ( กฎกระทรวงฉบบท 55 ( พ.ศ.2543 ) ออกตามความในพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ.2522 )

“สถานบรการ” หมายความวา อาคารหรอสวนหนงสวนใดของอาคารทใชเปนสถานบรการตามกฎหมายวาดวยสถานบรการ

“อาคารชด” หมายความวา อาคารทใชเปนอาคารชดตามกฎหมายวาดวยอาคารชด

“อาคารอยอาศยรวม” หมายความวา อาคารหรอสวนใดสวนหนงของอาคารทใชเปนทอยอาศยสาหรบหลายครอบครว โดยแบงออกเปนหนวยแยกจากกน สาหรบแตละครอบครว ( กฎกระทรวงฉบบท 55 ( พ.ศ.2543 ) ออกตามความในพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ.2522 )

“โรงงาน” หมายความวา อาคารหรอสวนหนงสวนใดของอาคารทใชเปนโรงงานตามกฎหมายวาดวยโรงงาน ( กฎกระทรวงฉบบท 55 ( พ.ศ.2543 ) ออกตามความในพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ.2522 )

“ปาย” หมายความวา แผนปาย และสงทสรางขนสาหรบตดหรอตงแผนปายทเปนอาคารตามกฎหมายวาดวยการควบคมอาคาร

“แผนการตรวจสอบอาคาร” หมายความวา แผนการตรวจสอบสภาพอาคารและอปกรณประกอบตาง ๆ ของ

อาคาร สาหรบผตรวจสอบ

“แบบแปลนอาคาร” หมายความวา แบบแปลนของอาคารทตองตรวจสอบตามลกษณะทเปนจรงของอาคาร

ขณะทาการตรวจสอบ ซงอยางนอยตองประกอบดวยแปลนพนทกชนทแสดงตาแหนงของหอง ตาง ๆ

ตาแหนงของอปกรณเพอการดบเพลง เสนทางหนไฟ และบนไดหนไฟ


“รายงานผลการตรวจสอบอาคาร” หมายความวา รายงานผลการตรวจสอบสภาพอาคารและอปกรณประกอบ

ตาง ๆ ของอาคารทจดทาโดยผตรวจสอบ

“ระบบโครงสรางของอาคาร” หมายความวา สวนของโครงสรางของอาคาร ไดแก โครงหลงคา พน คาน ตง

ผนงรบนาหนก และเสา รวมถงฐานราก และเสาเขม

“ฐานราก” หมายความวา โครงสรางของอาคารสวนทตดกบพนดน ทาหนาทสงถายนาหนกจากอาคารสวนบน

ลงสดน

“การวบตของโครงสรางอาคาร” หมายถง การชารด เสยหายของระบบโครงสรางของอาคารทมผลกระทบตอ

ความมนคงแขงแรงของอาคาร

“เครองลฟต ( Drive Machine ) ” หมายถง ชดขบเคลอนตวลฟต ทาหนาทฉดเชอกลวดแขวนเพอทาใหลฟต

เคลอนท

“ชดควบคมลฟต ( Controller ) ” หมายถง อปกรณควบคมลฟตภายในตควบคม ประกอบดวย รเลย (Relays)

PCBs และ Drive control

“ อปกรณควบคมความเรวของลฟต ( Over speed governor) ” หมายถง อปกรณควบคมความเรวของลฟต

โดยมการทางานสมพนธกบเครองนรภย ( Safety gear ) เพอจบตวลฟตในกรณทลฟตวงเกนความเรวทกาหนด

“การตรวจสอบบารงรกษาเชงปองกน ( Peventive Maintenance : PM ) ” หมายถง การตรวจสอบบารงรกษา

ระบบอปกรณประกอบตางๆ ของอาคารทดาเนนการโดยเจาของอาคารตามกาหนดเวลากอนทระบบอปกรณนน

จะชารดเสยหาย

“หมอแปลงไฟฟา ( Transformer )” หมายถง อปกรณททาหนาทแปลงแรงดนไฟฟาแรงสง จากระบบจาหนาย

ของการไฟฟานครหลวง หรอการไฟฟาภมภาคใหมระบบแรงดนไฟฟาตา เพอจายเขาสอาคาร

“แผงควบคมระบบไฟฟาหลก ( Main Distribution Board : MDB )” หมายถง ตควบคมระบบไฟฟาหลกของ อาคารม Main Circuit Breaker เพอตดตอวงจรไฟฟาทงหมดของอาคาร


“หอผงนา (Cooling tower)” หมายถง หอระบายความรอนของนา ทาหนาทในการระบายความรอนจากนาทใช

เปนตวกลาง(นาหลอเยน)ในการระบายความรอนของเครองจกรตาง ๆ ตองมการเตมสารเคม เพอปองกนการ

เกดตะกอน ตะไคร และเชอแบคทเรย

“ระบบบาบดนาเสย” หมายความวา กระบวนการทาหรอปรบปรงนาเสยใหมคณภาพเปนนาทง รวมทงการทาใหนาทงพนไปจากอาคาร ( กฎกระทรวงฉบบท 33 ( พ.ศ.2535) ออกตามความในพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ.2522 )

“ระบบประปา” หมายความวา ระบบการจายนาเพอใชและดม ( กฎกระทรวงฉบบท 33 ( พ.ศ.2535) ออกตามความในพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ.2522 )

“ทพกรวมมลฝอย” หมายความวา อปกรณหรอสถานททใชสาหรบเกบ กก มลฝอยเพอรอการขนไปกาจด ( กฎกระทรวงฉบบท 33 ( พ.ศ.2535) ออกตามความในพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ.2522 )

“ทางหนไฟ” หมายความวา ทางออกและแนวทางออกเพอใหคนออกจากอาคารเมอเกดอคคภย โดยจะตองเปน

เสนทางซงตอเนองกนเพอออกจากภายในอาคารไปสบนไดหนไฟ หรอทเปดโลงภายนอกอาคารทระดบพนดน

( กฎกระทรวงวาดวยการอนญาตใหใชอาคารเพอประกอบกจการโรงมหรสพ ประเภทและระบบความปลอดภย

ของโรงมหรสพ และอตราคาธรรมเนยมสาหรบการอนญาตใหใชอาคารเพอประกอบกจการโรงมหรสพ

พ.ศ. 2550 )

“บนไดหนไฟ” หมายความวา บนไดของอาคารทสามารถใชเปนเสนทางหนไฟหรอเชอมตอกบทางหนไฟได โดยตองเปนพนทปลอดควนไฟ มแสงสวางและมการระบายอากาศหรอระบบอดอากาศอยางเพยงพอ

“แผงควบคมระบบแจงเหตเพลงไหม ( Fire Alarm Control Panel : FCP ) ” หมายถง อปกรณทออกแบบใหสามารถควบคม ตรวจวด คาทางไฟฟาของอปกรณตาง ๆ ทมาเชอมตอผานสายสญญาณหรอคลนวทย และสามารถตรวจสอบการทางานของอปกรณภายในของระบบแจงเหตเพลงไหม

“แผงแสดงผลเพลงไหม ( Annunciator Panel )” หมายถง อปกรณทประกอบดวยหลอดแสดงผลหนงหลอดหรอมากกวา มอกษรแสดงผลสถานะตางๆ หรอวธอนๆ ทเทยบเทาทสามารถแสดงสถานะหรอขอมลทเกยวกบวงจรสญญาณ สภาพการทางานหรอตาแหนงของอปกรณในระบบแจงเหตเพลงไหม

“ระบบทอยน” หมายความวา ทอสงนาและอปกรณทใชสาหรบการดบเพลง ( กฎกระทรวงฉบบท 33 ( พ.ศ.2535) ออกตามความในพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ.2522 )


“เครองสบนาดบเพลง ( Fire pump )” หมายความวา เครองสบนาเพอใชสบนาจายใหกบระบบดบเพลงของอาคาร ซงสามารถทางานไดทงในขณะเกดอคคภย และในเวลาปกต

“เครองสบนารกษาแรงดน ( Jockey pump )” หมายความวา เครองสบนาขนาดเลก ทใชสบนารกษาแรงดนของนาในระบบดบเพลง เพอปองกนไมใหเครองสบนาดบเพลงทางานเมอไมจาเปน

“เครองกาเนดไฟฟาสารอง ( Generator )” หมายความวา เครองยนตทใชผลตกระแสไฟฟาสารองใชในขณะทระบบไฟฟาหลกของอาคารหยดจายกระแสไฟฟา

“ลฟตดบเพลง” หมายความวา ลฟตทพนกงานดบเพลงสามารถควบคม การใชไดขณะเกดเพลงไหม ( กฎกระทรวงฉบบท 33 ( พ.ศ.2535) ออกตามความในพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ.2522 )

“ศนยสงการดบเพลง ( Fire command)” หมายความวา พนทของอาคารทใชเปนศนยกลางการตดตอสอสาร

การประสานงานระหวางเจาหนาทดานความปลอดภยของอาคารกบผใชอาคาร และกบพนกงานดบเพลงเพอ

ปฏบตงานทงในภาวะปกตและภาวะฉกเฉน

“หวดบเพลงภายนอกอาคาร ( Hydrant )” หมายความวา หวกอกนาประปาสาธารณะทใชสาหรบจายนา

ดบเพลง มหวตอสายฉดนาดบเพลงสวมเรวชนดตวเมยพรอมฝาครอบ และโซประกอบครบชด

“หวรบนาดบเพลง ( Fire department connection : FDC )” หมายความวา หวตอพรอมขอตอสวมเรวตวผม

ฝาครอบและโซประกอบครบชดสาหรบรบนาดบเพลงจากแหลงนาภายนอกโดยตอผานสายสงนาของพนกงาน

ดบเพลงเพอสงนาเขาไปในระบบดบเพลงของอาคาร

3 มาตรฐานอางอง

มาตรฐานกรมโยธาธการและผงเมอง

3.1 มยผ.1552-51 มาตรฐานการตรวจวดการเคลอนตวของอาคาร

3.2 มยผ.4501-51 มาตรฐานการตรวจสอบโครงสรางคอนกรตเสรมเหลกดวยวธการทดสอบแบบไมทาลาย

3.3 มยผ.4501-51 มาตรฐานงานตดตงไฟฟาทวไป

3.4 มยผ.3501-51 มาตรฐานการตดตงทอประปา


4 ขอบเขตการตรวจสอบอาคาร

4.1 ขอบเขตของผตรวจสอบอาคาร

4.1.1 ผตรวจสอบมหนาทตรวจสอบ สงเกตดวยสายตาพรอมดวยเครองมอพนฐานเทานน จะไมรวมถง

การทดสอบทอาศยเครองมอพเศษเฉพาะแลวรวบรวมและสรปผลการสงเกตทางดานความมนคง

แขงแรง และระบบตาง ๆทเกยวของเพอความปลอดภยของชวตและทรพยสนของผใชสอยอาคาร

แลวจดทารายงานผลการตรวจสอบสภาพอาคารและอปกรณประกอบของอาคารททาการตรวจ

สอบนนใหแกเจาของอาคาร เพอใหเจาของอาคารเสนอรายงานผลการตรวจสอบอาคารและอปกรณ

ประกอบของอาคารตอเจาพนกงานทองถนทกป

4.1.2 ผตรวจสอบตองตรวจสอบอาคารและอปกรณประกอบของอาคารโดยพจารณาตามหลกเกณฑ

หรอ มาตรฐาน ดงตอไปน

(1) หลกเกณฑตามทไดกาหนดไวในกฎหมายวาดวยการควบคมอาคาร หรอตามกฎหมายอนท

เกยวของทใชบงคบอยในขณะทมการกอสรางอาคารนน หรอ

(2) มาตรฐานน หรอมาตรฐานความปลอดภยของสถาบนของทางราชการ สภาวศวกร หรอสภา

สถาปนก

ทงน ณ สถานท วน และเวลาททาการตรวจสอบตามทระบในรายงาน

4.2 รายละเอยดในการตรวจสอบ

4.2.1 รายละเอยดทตองตรวจสอบ

4.2.1.1 การตรวจสอบอาคารทมลกษณะกายภาพเปนอาคาร ผตรวจสอบตองตรวจสอบอาคารและ

อปกรณประกอบของอาคารอยางนอยในเรองดงตอไปน

4.2.1.1.1 การตรวจสอบความมนคงแขงแรงของอาคาร ดงน

(1) การตอเตมดดแปลงปรบปรงตวอาคาร

(2) การเปลยนแปลงนาหนกบรรทกบนพนอาคาร

(3) การเปลยนสภาพการใชอาคาร

(4) การเปลยนแปลงวสดกอสรางหรอวสดตกแตงอาคาร

(5) การชารดสกหรอของอาคาร

(6) การวบตของโครงสรางอาคาร

(7) การทรดตวของฐานรากอาคาร


4.2.1.1.2 การตรวจสอบระบบและอปกรณประกอบของอาคาร

(1) ระบบบรการและอานวยความสะดวก

(ก) ระบบลฟต

(ข) ระบบบนไดเลอน

(ค) ระบบไฟฟา

(ง) ระบบปรบอากาศ

(2) ระบบสขอนามยและสงแวดลอม

(ก) ระบบประปา

(ข) ระบบระบายนาเสยและระบบบาบดนาเสย

(ค) ระบบระบายนาฝน

(ง) ระบบจดการมลฝอย

(จ) ระบบระบายอากาศ

(ฉ) ระบบควบคมมลพษทางอากาศและเสยง

(3) ระบบปองกนและระงบอคคภย

(ก) บนไดหนไฟและทางหนไฟ

(ข) เครองหมายและไฟปายบอกทางออกฉกเฉน

(ค) ระบบระบายควนและควบคมการแพรกระจายควน

(ง) ระบบไฟฟาสารองฉกเฉน

(จ) ระบบลฟตดบเพลง

(ฉ) ระบบสญญาณแจงเหตเพลงไหม

(ช) ระบบการตดตงอปกรณดบเพลง

(ซ) ระบบการจายนาดบเพลง เครองสบนาดบเพลง และหวฉดนาดบเพลง

(ฌ) ระบบดบเพลงอตโนมต

(ญ) ระบบปองกนฟาผา


4.2.1.1.3 การตรวจสอบสมรรถนะของระบบ และอปกรณตาง ๆ ของอาคารเพออพยพผใช

อาคาร

(1) สมรรถนะบนไดหนไฟและทางหนไฟ

(2) สมรรถนะเครองหมายและไฟปายทางออกฉกเฉน

(3) สมรรถนะระบบสญญาณแจงเหตเพลงไหม

4.2.1.1.4 การตรวจสอบระบบบรหารจดการความปลอดภยในอาคาร

(1) แผนการปองกนและระงบอคคภยในอาคาร

(2) แผนการซอมอพยพผใชอาคาร

(3) แผนการบรหารจดการเกยวกบความปลอดภยในอาคาร

(4) แผนการบรหารจดการของผตรวจสอบอาคาร

4.2.1.2 การตรวจสอบปาย หรอสงทสรางขนสาหรบตดหรอตงปาย ผตรวจสอบตอง

ตรวจสอบอยางนอยในเรอง ดงตอไปน

4.2.1.2.1 การตรวจสอบความมนคงแขงแรง ดงน (1) การตอเตมดดแปลงปรบปรงขนาดของปาย (2) การเปลยนแปลงนาหนกของแผนปาย (3) การเปลยนแปลงวสดของปาย (4) การชารดสกหรอของปาย (5) การวบตของสงทสรางขนสาหรบตดหรอตงปาย

(6) การทรดตวของฐานรากของสงทสรางขนสาหรบตดหรอตงปาย (กรณปาย ทตงบนพนดน) (7) การเชอมยดระหวางแผนปายกบสงทสรางขนสาหรบตดหรอตงปาย การ เชอมยดระหวางชนสวนตาง ๆ ของสงทสรางขนสาหรบตดหรอตงปายและ การเชอมยดระหวางสงทสรางขนสาหรบตดหรอตงปายกบฐานรากหรอ อาคาร

4.2.1.2.2 การตรวจสอบระบบและอปกรณประกอบของปาย (1) ระบบไฟฟาแสงสวาง (2) ระบบปองกนฟาผา ( ถาม )

(3) ระบบและอปกรณประกอบอน ๆ ( ถาม )


4.2.2 ลกษณะบรเวณทตองตรวจสอบ

ผตรวจสอบจะตรวจสอบ รายงาน และประเมนลกษณะบรเวณอาคารทงภายนอก และภายในอาคาร

เฉพาะสวนทสามารถสงเกตดวยสายตาได รวมทงภายในหองควบคมระบบอปกรณตาง ๆ ดานความ

ปลอดภยของอาคาร ดงน

4.2.2.1 การตรวจสอบอาคารทมลกษณะกายภาพเปนอาคาร ผตรวจสอบตองตรวจสอบอาคาร และ

อปกรณประกอบของอาคารในสวนตาง ๆ ตอไปน

4.2.2.1.1 ระบบโครงสราง เชน สวนของฐานรากทสามารถมองเหนหรอสงเกตไดดวยสายตา

ระบบโครงสรางหลกของอาคารและระบบโครงหลงคาทไมมวสดตกแตงปดกนการ

มองเหน

4.2.2.1.2 ระบบอปกรณประกอบตาง ๆ ดงน

(1) หองควบคมและอปกรณระบบลฟต

(2) อปกรณระบบของบนไดเลอน

(3) หองควบคมระบบไฟฟา แผงควบคมและบรภณฑไฟฟา

(4) หองควบคม เครองจกรและอปกรณระบบปรบอากาศ

(5) หองควบคม เครองจกรและอปกรณระบบประปา

(6) หองควบคม เครองจกรและอปกรณระบบบาบดนาเสยและระบบระบายนาเสย

(7) ระบบระบายนาฝน ระบบจดการขยะมลฝอย

(8) หองควบคม เครองจกรและอปกรณระบบระบายอากาศ

(9) หองควบคม เครองจกรและอปกรณระบบควบคมมลพษทางอากาศและเสยง

(10) ระบบอปกรณในดานการปองกนและระงบอคคภยของอาคาร เชน บนไดหน

ไฟ ทางหนไฟ เครองหมายและไฟ ปายบอกทางออกฉกเฉน ระบบระบาย

ควนและควบคมการแพรกระจายควน ระบบไฟฟาสารองฉกเฉน ระบบลฟต

ดบเพลง ระบบแจงเหตเพลงไหม อปกรณดบเพลง ระบบการจายนาดบเพลง

เครองสบนาดบเพลง หวฉดนาดบเพลง ระบบดบเพลงอตโนมต และ ระบบ

ปองกนฟาผา


4.2.2.1.3 ระบบระบบบรหารจดการความปลอดภยในอาคาร เชน แบบแปลนของอาคารเพอใช

สาหรบการดบเพลง ทางเขาออกของรถดบเพลง ทจอดรถดบเพลง แผนและผล

การปฏบตตามแผนดานความปลอดภยในอาคาร และดานการบารงรกษาอาคาร

5 ขอมลทวไป และสงจาเปนสาหรบการตรวจสอบ

5.1 ขอมลทวไปของอาคาร ประกอบดวย

(1) ชออาคาร ชอเจาของอาคาร สถานทตง ทางเขาออก ชนด ประเภทของอาคาร ลกษณะการใชสอยหรอ

การประกอบกจกรรมของอาคาร จานวนผใชสอยอาคาร

(2) ประวตการไดรบอนญาต การกอสราง การตอเตมดดแปลงปรบปรงอาคาร และอายการใชงานอาคาร

(3) ลกษณะและรปแบบของระบบโครงสรางของอาคาร

(4) วสดกอสราง วสดตกแตงทมผลกระทบดานความมนคงแขงแรง และความปลอดภยดานอคคภย

(5) รายละเอยดระบบอปกรณประกอบตาง ๆ ของอาคารดานความปลอดภย

(6) การเกบรกษาประเภทของวตถหรอเชอเพลงทอาจเปนอนตราย

(7) การบารงรกษา ซอมแซม ปรบปรง และทดสอบสมรรถนะของระบบอปกรณตาง ๆ ในอดตทผานมา

และผรบผดชอบดแลบารงรกษา และทดสอบสมรรถนะของระบบอปกรณตาง ๆ

(8) การซอมอพยพของอาคาร

(9) ระบบการบรหารจดการดานความปลอดภยของอาคาร และการประสานงานกบสวนราชการทเกยวของดาน

ความปลอดภยจากอคคภยของอาคาร

5.2 เอกสารทเกยวของ เชน สาเนาโฉนดทดนบรเวณทตงอาคาร หลกฐานการเปนเจาของ หรอการครอบครอง

อาคาร เอกสารการอนญาตตามกฎหมายอนทเกยวของ เอกสารการบารงรกษา และทดสอบสมรรถนะของ

ระบบอปกรณตาง ๆ

5.3 แบบแปลนอาคารเพอการตรวจสอบ ตามลกษณะของอาคารตามทเปนจรงโดยเจาของอาคารเปนผจดหา

อยางนอยตองประกอบดวยแปลนพนทกชนมาตราสวนไมนอยกวา 1 : 100 โดยตองแสดงตาแหนงและ

มตของหองตาง ๆ ลกษณะประเภทการใชสอยหรอการประกอบกจกรรมของอาคาร บรเวณทตดตงระบบ

อปกรณดานการปองกนและระงบอคคภย ตาแหนงของเสนทางหนไฟ บนไดหนไฟ ลฟตดบเพลง

หองควบคมระบบอปกรณตาง ๆ ทเกยวของดานความปลอดภยของอาคาร และมการลงนามโดยเจาของ

หรอผครอบครองอาคารรบรองวาเปนแบบแปลนตามขอเทจจรงของอาคาร ณ วนเวลาทตรวจสอบ


5.4 เอกสารคมอสาหรบการตรวจสอบอาคาร เชน กฎกระทรวงตามกฎหมายวาดวยการควบคมอาคาร

กฎหมายอนทเกยวของ มาตรฐานกรมโยธาธการและผงเมองและมาตรฐานความปลอดภยของสถาบน

ของทางราชการ สภาวศวกร หรอสภาสถาปนก และ Checklist

5.5 อปกรณพนฐานทจาเปนสาหรบใชประกอบการตรวจสอบ เชน กลองถายรป ตลบเมตร ไฟฉาย ลกดง

ระดบนาหรอวสดทรงกลมเลก ๆ เครองวดอณหภมชนดไมตองสมผสอปกรณไฟฟา

6 การเตรยมการตรวจสอบอาคาร

การเตรยมการทผตรวจสอบอาคารควรพจารณาเพอความพรอมในการดาเนนการตรวจสอบ ควรดาเนนการตาม

ขนตอน ดงตอไปน

6.1 ดาเนนการประสานงานกบเจาของอาคารและผดแลอาคาร เพอใหไดขอมลรายละเอยดทเกยวของกบอาคาร

เพอการตรวจสอบ และเพอการกาหนดรายละเอยดขนตอนวธการในตรวจสอบ

6.2 การวางแผนการตรวจสอบ เชน การกาหนดบคลากร กาหนดวนเวลาและชวงเวลาเขาตรวจสอบ อปกรณ

หรอเอกสารทตองใช รปแบบของรายงาน

6.2 การจดเตรยมรวบรวมเอกสารขอมลทเกยวของ และแบบแปลนอาคารเพอการตรวจสอบ รวมทงสงจาเปน

สาหรบใชในการตรวจสอบ

6.3 ดาเนนการตรวจสอบตามแผนทกาหนด และบนทกผล

6.4 การจดทารายงานและขอแนะนาใหกบเจาของอาคาร

7 การตรวจสอบความมนคงแขงแรงของอาคาร

7.1 การตรวจสอบอาคารทบคคลเขาอยหรอเขาใชสอยได

7.1.1 ขอมลเบองตนสาหรบการตรวจสอบ

(1) แบบแปลนอาคารเพอการตรวจสอบ

(2) แบบแปลนระบบโครงสรางของอาคาร (ถาม )

(3) ลกษณะ รปแบบ ชนดของโครงสราง วสดทใชตกแตงอาคาร

(4) ประเภทอาคาร ลกษณะการใชงาน การใชนาหนกบรรทกจรในพนทสวนตาง ๆ ของอาคาร


(5) ประวตการกอสราง การตอเตมดดแปลงปรบปรงตวอาคาร การเปลยนแปลงการใชงาน การ

เปลยนแปลงวสดกอสรางหรอวสดตกแตงทอาจมผลกระทบกบความมนคงแขงแรงของอาคาร

7.1.2 การตรวจสอบการตอเตมดดแปลงปรบปรงตวอาคาร

7.1.2.1 ตรวจสอบประวตการกอสราง ตอเตมดดแปลงปรบปรงตวอาคาร

7.1.2.2 ตรวจสอบวามการวามการตอเตมดดแปลงปรบปรงตวอาคารเพมหรอลดไปจากเดมหรอไม ซง

ตองพจารณาทงการเพมหรอลดองคประกอบของโครงสรางทงในแนวดงและในแนวราบ ถาม

แบบแปลนเดมอาจเปรยบเทยบกบแบบแปลน หรอผลการตรวจสอบอาคารครงทผานมา

กรณทไมมแบบแปลนเดมและไดมการเขยนแบบขนใหมตามลกษณะของอาคารขณะ

ตรวจสอบ รวมทงไมเคยมการตรวจสอบมากอน อาจพจารณาจากสภาพภายนอกของอาคารท

สามารถมองเหนไดเพมเตม ดงน

(1) รปทรง รปแบบ และขนาดของโครงสรางอาคาร เปรยบเทยบกบสวนอน ๆ ของอาคารท

รบแรงในลกษณะเดยวกน เชน คานทมชวงความยาวเทากนในชนเดยวกนทรบแรงจาก

สวนของโครงสรางเหมอนกน โครงหลงคาเหลกในพนทใกลเคยงกนทมความยาวชวง

พาดเทากน

(2) รปแบบการจดเรยงและความตอเนองของคาน หรอเสาอาคาร

(3) รอยตอของระบบโครงสราง

(4) การเสรมโครงสรางโดยใชวสดตางกบสวนอน

7.1.2.3 ตรวจสอบสภาพการใชงานตามทเหน และการเชอมตอระหวางสวนทตอเตมดดแปลงหรอ

ปรบปรงตวอาคารกบสวนของอาคารเดม

7.1.2.4 ตรวจสอบผลกระทบทเกดจากการตอเตมดดแปลงหรอปรบปรงตวอาคารทมตอระบบ

โครงสรางของอาคารทอาจสงผลตอความมนคงแขงแรงของอาคารในเรองตาง ๆ ดงน

(1) รอยราวทเสา รอยราวทคาน รอยราวทพน และรอยราวทผนงทอาจเปนสงบงชทสาคญถง

ผลกระทบตอความมนคงแขงแรงของอาคาร

(2) ความเสยหายและอนตรายทเกดกบโครงสรางจากการแอนตวของสวนของพน คาน หรอ

ตง

(3) ความเสยหายและอนตรายทเกดกบโครงสรางจากการเคลอนตวในแนวราบ


(4) ความเสยหายและอนตรายทเกดกบโครงสรางจากการเอยงตวของสวนของโครงสราง

หรอสวนของอาคาร

(5) ความเสยหายและอนตรายทเกดกบโครงสรางจากความสนสะเทอน

(6) การเสอมสภาพของโครงสรางทจะมผลกระทบตอความมนคงแขงแรงของอาคาร

(7) ความเสยหายและอนตรายทเกดกบโครงสรางเนองจากอคคภย

7.1.2.5 จาแนกชนดของรอยราวและความเสยหาย บนทกบรเวณและรายละเอยดเพอแนะนาเจาของ

อาคาร หากพบวามปญหาทอาจสงผลผลกระทบกบความมนคงแขงแรงของอาคารใหแนะนา

เจาของอาคารใหมการตรวจสอบแบบละเอยดโดยวศวกรผเชยวชาญเฉพาะอกครงหนง

7.1.3 การตรวจสอบการเปลยนแปลงนาหนกบรรทกบนพนอาคาร

7.1.3.1 ตรวจสอบประวตการใชสอยอาคาร ลกษณะการใชนาหนกบรรทกในสวนตาง ๆ ของอาคาร

และการเปลยนแปลงนาหนกบรรทกบนพนอาคาร

7.1.3.2 ตรวจสอบวามการวามการเปลยนแปลงนาหนกบรรทกบนพนอาคารเพมหรอลดไปจากเดม

หรอไม ถามแบบแปลนเดมอาจเปรยบเทยบกบแบบแปลน หรอผลการตรวจสอบอาคารครงท

ผานมา


ตรวจสอบ รวมทงไมเคยมการตรวจสอบมากอน อาจพจารณาจากสภาพภายนอกของอาคารท

สามารถมองเหนไดเพมเตม ดงน

(1) มรปแบบ และขนาดความหนาของพนเทากนแตมลกษณะการใชสอยอาคารทรบนาหนก

บรรทกตางกนมาก

(2) การวางนาหนกบรรทกไมสอดคลองกบประเภทของอาคาร

(3) การเสรมโครงสราง

7.1.3.3 ตรวจสอบสภาพการใชงานตามทเหน และผลกระทบทเกดจากการเปลยนแปลงนาหนกบรรทก

บนพนอาคารทมตอระบบโครงสรางของอาคารทอาจสงผลตอความมนคงแขงแรงของอาคาร

ในเรองตาง ๆ ดงน





ตง







7.1.3.4 จาแนกชนดของรอยราวและความเสยหาย บนทกบรเวณและรายละเอยดเพอแนะนาเจาของ

อาคาร หากพบวามปญหาทอาจสงผลผลกระทบกบความมนคงแขงแรงของอาคารใหแนะนา

เจาของอาคารใหมการตรวจสอบแบบละเอยดโดยวศวกรผเชยวชาญเฉพาะอกครงหนง

7.1.4 การตรวจสอบการเปลยนสภาพการใชอาคาร

7.1.4.1 ตรวจสอบประวตการไดรบอนญาต และการใชสอยอาคาร

7.1.4.2 ตรวจสอบวามการวามการเปลยนสภาพการใชอาคารไปจากเดมหรอไม ถามแบบแปลนเดม

อาจเปรยบเทยบกบแบบแปลน หรอผลการตรวจสอบอาคารครงทผานมา


ตรวจสอบ รวมทงไมเคยมการตรวจสอบมากอน อาจพจารณาจากสภาพภายนอกของอาคาร

ทสามารถมองเหนไดเพมเตม ดงน

(1) การวางนาหนกบรรทกไมสอดคลองกบประเภทของอาคารทระบไวเดม

(2) การเสรมโครงสรางเพอรองรบการใชงานตางจากเดม

7.1.4.3 ตรวจสอบสภาพการใชงานตามทเหน และผลกระทบทเกดจากการเปลยนสภาพการใช

อาคารทมตอระบบโครงสรางของอาคารทอาจสงผลตอความมนคงแขงแรงของอาคารใน

เรองตาง ๆ ดงน

(1) รอยราวทเสา รอยราวทคาน รอยราวทพน และรอยราวทผนงทอาจเปนสงบงชทสาคญ

ถงผลกระทบตอความมนคงแขงแรงของอาคาร


ตง








7.1.4.4 จาแนกชนดของรอยราวและความเสยหาย บนทกบรเวณและรายละเอยดเพอแนะนา

เจาของอาคาร หากพบวามปญหาทอาจสงผลผลกระทบกบความมนคงแขงแรงของอาคาร

ใหแนะนาเจาของอาคารใหมการตรวจสอบแบบละเอยดโดยวศวกรผเชยวชาญเฉพาะอก

ครงหนง

7.1.5 การตรวจสอบการเปลยนแปลงวสดกอสรางหรอวสดตกแตงอาคาร

7.1.5.1 ตรวจสอบประวตการใชสอยอาคาร การตอเตมดดแปลงปรบปรงตวอาคาร

7.1.5.2 ตรวจสอบวามการวามการเปลยนแปลงวสดกอสรางหรอวสดตกแตงอาคารไปจากเดม

หรอไม ถามแบบแปลนเดมอาจเปรยบเทยบกบแบบแปลน หรอผลการตรวจสอบอาคาร

ครงทผานมา


ตรวจสอบรวมทงไมเคยมการตรวจสอบมากอน อาจพจารณาจากสภาพภายนอกของอาคาร

ทสามารถมองเหนไดเพมเตม ดงน

(1) ความสอดคลองของวสดกอสรางหรอวสดตกแตงกบประเภทและลกษณะการใชสอยอาคารทระบไวเดม

(2) การเสรมโครงสราง

7.1.5.3 ตรวจสอบสภาพการใชงานตามทเหน และผลกระทบทเกดจากการเปลยนแปลงวสด

กอสรางหรอวสดตกแตงอาคารทมตอระบบโครงสรางของอาคารทอาจสงผลตอความ

มนคงแขงแรงของอาคารในเรองตาง ๆ ดงน

(1) รอยราวทเสา รอยราวทคาน รอยราวทพน และรอยราวทผนงทอาจเปนสงบงชทสาคญ

ถงผลกระทบตอความมนคงแขงแรงของอาคาร



ตง







7.1.5.4 จาแนกชนดของรอยราวและความเสยหาย บนทกบรเวณและรายละเอยดเพอแนะนา

เจาของอาคาร หากพบวามปญหาทอาจสงผลผลกระทบกบความมนคงแขงแรงของอาคาร

ใหแนะนาเจาของอาคารใหมการตรวจสอบแบบละเอยดโดยวศวกรผเชยวชาญเฉพาะอก

ครงหนง

7.1.6 การตรวจสอบการชารดสกหรออาคาร

7.1.6.1 ตรวจสอบประวตการใชสอยอาคาร การซอมแซมอาคาร อายการใชงานของอาคารและ

สวนตาง ๆ ของอาคาร

7.1.6.2 ตรวจสอบวามการวามการชารดสกหรอของโครงสรางหรอสวนตาง ๆ ของอาคารหรอไม

อาจเปรยบเทยบกบผลการตรวจสอบอาคารครงทผานมา และพจารณาจากสภาพภายนอก

ของโครงสรางหรอสวนตาง ๆ ของอาคารทสามารถมองเหนได

7.1.6.3 ตรวจสอบสภาพการใชงานตามทเหน และผลกระทบทเกดจากการชารดสกหรอของ

โครงสรางหรอสวนตาง ๆ ของอาคารทมตอระบบโครงสรางของอาคารทอาจสงผลตอ

ความมนคงแขงแรงของอาคารในเรองตาง ๆ ดงน

(1) ความเสยหายทผวนอกของโครงสรางทอาจเปนสงบงชทสาคญถงผลกระทบตอความมนคงแขงแรงของอาคาร


ตง






(6) การเสอมสภาพของวสดกอสรางของโครงสรางและสวนตาง ๆ ของอาคารเนองจากการ

ใชงานทจะมผลกระทบตอความมนคงแขงแรงของอาคาร

(7) การเสอมสภาพของวสดกอสรางของโครงสรางและสวนตาง ๆ ของอาคารเนองจาก

อคคภยทจะมผลกระทบตอความมนคงแขงแรงของอาคาร

7.1.6.4 จาแนกชนดของรอยราวและความเสยหาย บนทกบรเวณและรายละเอยดของการชารดสก

หรอเพอแนะนาเจาของอาคาร หากพบวามปญหาทอาจสงผลผลกระทบกบความมนคง

แขงแรงของอาคารใหแนะนาเจาของอาคารใหมการตรวจสอบแบบละเอยดโดยวศวกร

ผเชยวชาญเฉพาะอกครงหนง

7.1.7 การตรวจสอบการวบตของโครงสรางอาคาร

7.1.7.1 ตรวจสอบประวตการซอมแซมอาคาร อายการใชงานของอาคารและสวนตาง ๆ ของอาคาร

7.1.7.2 ตรวจสอบวามการวามการวบตของโครงสรางหรอสวนตาง ๆ ของอาคารหรอไม อาจ

เปรยบเทยบกบผลการตรวจสอบอาคารครงทผานมา และพจารณาจากสภาพภายนอกของ

โครงสรางหรอสวนตาง ๆ ของอาคารทสามารถมองเหนได

7.1.7.3 ตรวจสอบสภาพการใชงานตามทเหน และผลกระทบทเกดจากการวบตของโครงสรางหรอสวน

ตาง ๆ ของอาคารทมตอระบบโครงสรางของอาคารทอาจสงผลตอความมนคงแขงแรงของ

อาคารในเรองตาง ๆ ดงน



(2) ความเสยหายและอนตรายทเกดกบโครงสรางจากการแอนตวของสวนของพน คาน หรอตง


(4) ความเสยหายและอนตรายทเกดกบโครงสรางจากการเอยงตวของสวนของโครงสราง หรอ

สวนของอาคาร



(6) การเสอมสภาพของวสดกอสรางของโครงสรางและสวนตาง ๆ ของอาคารเนองจากการใช

งานทจะมผลกระทบตอความมนคงแขงแรงของอาคาร

(7) การเสอมสภาพของวสดกอสรางของโครงสรางและสวนตาง ๆ ของอาคารเนองจากอคคภย

ทจะมผลกระทบตอความมนคงแขงแรงของอาคาร

7.1.7.4 จาแนกชนดของรอยราวและความเสยหาย บนทกบรเวณและรายละเอยดของการวบตเพอ

แนะนาเจาของอาคาร หากพบวามปญหาทอาจสงผลผลกระทบกบความมนคงแขงแรงของ

อาคารใหแนะนาเจาของอาคารใหมการตรวจสอบแบบละเอยดโดยวศวกรผเชยวชาญเฉพาะ

อกครงหนง

7.1.8 การตรวจสอบการทรดตวของฐานรากอาคาร

7.1.8.1 ตรวจสอบประวตกอสราง ตอเตมดดแปลงปรบปรง และการซอมแซมอาคาร

7.1.8.2 ตรวจสอบวามการวามการทรดตวของฐานรากของอาคารหรอไม อาจเปรยบเทยบกบผลการ

ตรวจสอบอาคารครงทผานมา และพจารณาจากสภาพภายนอกของโครงสรางหรอสวนตาง ๆ

ของอาคารทสามารถมองเหนได

7.1.8.3 ตรวจสอบสภาพการใชงานตามทเหน และผลกระทบทเกดจากทรดตวของฐานรากของอาคาร

ทมตอระบบโครงสรางของอาคารทอาจสงผลตอความมนคงแขงแรงของอาคารในเรองตาง ๆ

ดงน

(1) รอยราวทเสา รอยราวทคาน รอยราวทพน และรอยราวทผนงทอาจเปนสงบงชทสาคญวา

เกดจากทรดตวของฐานรากทจะสงผลกระทบตอความมนคงแขงแรงของอาคาร

(2) ความเสยหายและอนตรายทเกดกบโครงสรางจากการทรดตวไมเทากนของฐานราก


ตง





(7) ความเสยหายและการเคลอนตวของพนดนใตอาคาร หรอบรเวณใกลเคยง รวมทงความ

เสยหายทเกดกบอาคารขางเคยง


7.1.8.4 จาแนกชนดของรอยราวและความเสยหาย บนทกบรเวณและรายละเอยดของการวบตเพอ

แนะนาเจาของอาคาร หากพบวามปญหาทอาจสงผลผลกระทบกบความมนคงแขงแรงของ

อาคารใหแนะนาเจาของอาคารใหมการตรวจสอบแบบละเอยดโดยวศวกรผเชยวชาญเฉพาะ

อกครงหนง

7.1.9 การตรวจสอบรอยราวอาคารคอนกรตเสรมเหลก

รอยราวทสวนของโครงสรางหรอผนงของอาคารคอนกรตเสรมเหลกในหลายกรณอาจไมใชสงบงช

วาอาคารอาจไมมนคงแขงแรงหรออาจไมปลอดภยตอการใชสอย และในบางกรณอาจพบวาอาคาร

เกดการวบตโดยไมมรอยราวทมองเหนได อยางไรกตามขนาด ทศทาง การเปลยนแปลงของรอยราว

ทเกดขนในหลายกรณกเปนสงบงชท สาคญวาอาคารอาจไมมนคงแขงแรงหรออาจไมปลอดภยตอ

การใชสอย ผตรวจสอบตองบนทกจานวนของรอยแตกราว ทศทางและลกษณะของรอยแตกราว

ความลกของรอย แตกราว ความกวางของรอยราว และอตราการขยายตวตามทสงเกตไดแลวพจารณา

ใหขอแนะนาในรายงาน ซงการสงเกตรอยราวในเบองตนจงเปนปจจยหนงทจะชวยในการพจารณาให

ขอแนะนาทถกตองในการพจารณาซอมแซมปรบปรงบารงรกษาอาคารใหมความมนคงแขงแรงขน

หรอใหมการตรวจสอบเพมเตมโดยละเอยดโดยวศวกรโยธาทเชยวชาญเฉพาะอกครงหนง แนว

ทางการตรวจสอบรอยราวอาคารคอนกรตเสรมเหลกและเกณฑการยอมรบใหปฏบตตามมาตรฐาน

กรมโยธาธการและผงเมอง มยผ.1552-51 มาตรฐานการตรวจวดการเคลอนตวของอาคาร

7.1.10 การตรวจวดความเอยงของอาคาร

นอกจากใชวธการตดตามสงเกตดวยสายตาแลว อาจตรวจสอบอาคารในเบองตนดวยการวางวสดทรง

กลมเลก ๆ ลงบนพน เชน ลกปงปอง ลกบอล หากวตถนนกลงไปในทศทางเดยวเสมอทกพนทกชน

ของอาคารแสดงวาอาคารอาจมการเอยงตว หรอสงเกตเพมเตมจากแนวการเอยงตวของวงกบประต

หนาตางในทศทางทอาจเกดการเอยงตวประกอบดวย และอาจตรวจสอบแนวดงของอาคารเพมเตม

โดยใชลกดง หากพบวามปญหาการเอยงตวใหแนะนาเจาของอาคารใหมการตรวจสอบแบบละเอยด

โดยวศวกรผเชยวชาญเฉพาะอกครงหนง โดยวธการตรวจวดการเคลอนตวของอาคารใหปฏบตตาม

มาตรฐานกรมโยธาธการและผงเมอง มยผ.1552-51 มาตรฐานการตรวจวดการเคลอนตวของอาคาร


7.2 การตรวจสอบปายหรอสงทสรางขนสาหรบตดหรอตงปาย


(1) แบบแปลนของปายหรอสงทสรางขนสาหรบตดหรอตงปาย

(2) แบบแปลนระบบโครงสรางของปายหรอสงทสรางขนสาหรบตดหรอตงปาย (ถาม )

(3) ลกษณะ รปแบบ ชนดของโครงสราง สวนประกอบตาง ๆ เชน สลงหรอสายยด บนไดสาหรบการ

ซอมบารง ทางเดนสาหรบซอมบารง ( Catwalk )

(4) ประวตการกอสราง การตอเตมดดแปลงปรบปรง การเปลยนแปลงวสดกอสรางทอาจมผลกระทบ

กบความมนคงแขงแรงของปายหรออาคารทตดหรอตงปาย

7.2.2 การตรวจสอบการตอเตมดดแปลงปรบปรงปายหรอสงทสรางขนสาหรบตดหรอตงปาย

7.2.2.1 ตรวจสอบประวตการกอสราง ตอเตมดดแปลงปรบปรงขนาดของปายหรอสงทสรางขนสาหรบ

ตดหรอตงปาย

7.2.2.2 ตรวจสอบวามการวามการตอเตมดดแปลงปรบปรงขนาดของปายหรอสงทสรางขนสาหรบตด

หรอตงปายเพมหรอลดไปจากเดมหรอไม ซงตองพจารณาทงการเพมหรอลดองคประกอบของ

โครงสรางทงในแนวดงและในแนวราบ ถามแบบแปลนเดมอาจเปรยบเทยบกบแบบแปลน

หรอผลการตรวจสอบครงทผานมา

กรณทไมมแบบแปลนเดมและไดมการเขยนแบบขนใหมตามลกษณะของปายขณะตรวจสอบ

รวมทงไมเคยมการตรวจสอบมากอน อาจพจารณาจากสภาพภายนอกทสามารถมองเหนได

เพมเตม ดงน

(1) มการเปลยนขนาดแผนปายหรอเปลยนวสดแผนปาย

(2) รปทรง รปแบบ และขนาดของปาย เปรยบเทยบกบสดสวนของสงทสรางขนสาหรบตด

หรอตงปาย

(3) รปแบบการจดเรยงและความตอเนองของโครงสรางรบแผนปาย

(4) รอยตอของระบบโครงสราง

(5) การเสรมโครงสรางโดยใชวสดตางกบสวนอน

7.2.2.3 ตรวจสอบสภาพการใชงานตามทเหน และการเชอมตอระหวางสวนทตอเตมดดแปลงหรอ

ปรบปรงกบสวนของปายเดม


7.2.2.4 ตรวจสอบผลกระทบทเกดจากการตอเตมดดแปลงหรอปรบปรงตวอาคารทมตอระบบ

โครงสรางของปายหรอสงทสรางขนสาหรบตดหรอตงปายทอาจสงผลตอความมนคงแขงแรง

ในเรองตาง ๆ ดงน

(1) รอยราวทสวนของโครงสรางทเปนคอนกรตเสรมเหลกของปายหรอของอาคารทตดหรอตงปายทอาจเปนสงบงชทสาคญถงผลกระทบตอความมนคงแขงแรงของปายหรอสงท

สรางขนสาหรบตดหรอตงปาย

(2) ความเสยหายและอนตรายทเกดกบโครงสรางจากการแอนตวของสวนของโครงสราง




(6) การเสอมสภาพของโครงสรางทจะมผลกระทบตอความมนคงแขงแรง

7.2.2.5 บนทกบรเวณและรายละเอยดเพอแนะนาเจาของปาย

7.2.3 การตรวจสอบการเปลยนแปลงนาหนกของแผนปาย

7.2.3.1 ตรวจสอบประวตการใชสอยปาย และการเปลยนแปลงนาหนกของแผนปาย

7.2.3.2 ตรวจสอบวามการวามการเปลยนแปลงนาหนกของแผนปายเพมหรอลดไปจากเดมหรอไม ถา

มแบบแปลนเดมอาจเปรยบเทยบกบแบบแปลน หรอผลการตรวจสอบครงทผานมา


รวมทงไมเคยมการตรวจสอบมากอน อาจพจารณาจากสภาพภายนอกทสามารถมองเหน

ไดเพมเตม ดงน

(1) มการเปลยนแปลงขนาดของแผนปายหรอเปลยนวสดแผนปาย

(2) การถอดแผนปายออกเหลอเฉพาะโครงสรางของสงทสรางขนสาหรบตดหรอตงปาย

(3) การเสรมโครงสรางรบแผนปาย

7.2.3.3 ตรวจสอบสภาพการใชงานตามทเหน และผลกระทบทเกดจากการเปลยนแปลงขนาดแผนปาย

ทมตอระบบโครงสรางทอาจสงผลตอความมนคงแขงแรงของปายในเรองตาง ๆ ดงน









7.2.3.4 บนทกบรเวณและรายละเอยดเพอแนะนาเจาของปาย

7.2.4 การตรวจสอบการเปลยนแปลงวสดของแผนปาย

7.2.4.1 ตรวจสอบประวตการใชสอย การตอเตมดดแปลงปรบปรงปาย และการเปลยนแปลงวสดของ

แผนปาย

7.2.4.2 ตรวจสอบวามการวามการเปลยนแปลงวสดของแผนปายไปจากเดมหรอไม ถามแบบแปลน

เดมอาจเปรยบเทยบกบแบบแปลน หรอผลการตรวจสอบอาคารครงทผานมา


รวมทงไมเคยมการตรวจสอบมากอน อาจพจารณาจากสภาพภายนอกทสามารถมองเหนได


(1) ความสอดคลองของวสดกอสราง

(2) การเสรมโครงสรางเพอรบวสดแผนปายทมขนาดหรอนาหนกเพมขน

7.2.4.3 ตรวจสอบสภาพการใชงานตามทเหน และผลกระทบทเกดจากการเปลยนแปลงวสดของแผน

ปายทมตอระบบโครงสรางทอาจสงผลตอความมนคงแขงแรงของปายในเรองตาง ๆ ดงน








7.2.4.4.บนทกบรเวณและรายละเอยดเพอแนะนาเจาของปาย


7.2.5 การตรวจสอบการชารดสกหรอของปาย

7.2.5.1 ตรวจสอบประวตการใชสอย การซอมแซม อายการใชงานของปายหรอสงทสรางขนสาหรบ

ตดหรอตงปาย

7.2.5.2 ตรวจสอบวามการวามการชารดสกหรอของโครงสรางหรอสวนตาง ๆ ของปายหรอไม อาจ

เปรยบเทยบกบผลการตรวจสอบครงทผานมา และพจารณาจากสภาพภายนอกของโครงสราง

หรอสวนตาง ๆ ของปายทสามารถมองเหนได

7.2.5.3 ตรวจสอบสภาพการใชงานตามทเหน และผลกระทบทเกดจากการชารดสกหรอของโครงสราง

หรอสวนตาง ๆ ของปายทมตอระบบโครงสรางทอาจสงผลตอความมนคงแขงแรงในเรอง

ตาง ๆ ดงน

(1) ความเสยหายทผวนอกของโครงสรางทอาจเปนสงบงชทสาคญถงผลกระทบตอความมนคงแขงแรงของปายหรอสงทสรางขนสาหรบตดหรอตงปาย รวมทงกบอาคารทตดหรอ

ตงปาย





(6) การเสอมสภาพของวสดกอสรางของโครงสรางและสวนตาง ๆ ของปายเนองจากการใช

งานทจะมผลกระทบตอความมนคงแขงแรง

7.2.5.4 บนทกบรเวณและรายละเอยดของการชารดสกหรอเพอแนะนาเจาของปาย

7.2.6 การตรวจสอบการวบตของโครงสรางสงทสรางขนสาหรบตดหรอตงปาย

7.2.6.1 ตรวจสอบประวตการซอมแซม อายการใชงานของสงทสรางขนสาหรบตดหรอตงปาย

7.2.6.2 ตรวจสอบวามการวามการวบตของโครงสรางหรอสวนตาง ๆ ของสงทสรางขนสาหรบตดหรอ

ตงปายหรอไม อาจเปรยบเทยบกบผลการตรวจสอบครงทผานมา และพจารณาจากสภาพ

ภายนอกของโครงสรางของสงทสรางขนสาหรบตดหรอตงปายทสามารถมองเหนได

7.2.6.3 ตรวจสอบสภาพการใชงานตามทเหน และผลกระทบทเกดจากการวบตของโครงสรางหรอ

สวนตาง ๆ ของสงทสรางขนสาหรบตดหรอตงปายทมตอระบบโครงสรางทอาจสงผลตอ

ความมนคงแขงแรงในเรองตาง ๆ ดงน









7.2.6.4. บนทกบรเวณและรายละเอยดของการวบตเพอแนะนาเจาของปาย

7.2.7 การตรวจสอบการทรดตวของฐานรากของสงทสรางขนสาหรบตดหรอตงปาย (กรณปายทตงบนพนดน)

7.2.7.1 ตรวจสอบประวตการกอสราง ตอเตมดดแปลงปรบปรง และการซอมแซม

7.2.7.2 ตรวจสอบวามการวามการทรดตวของฐานรากของสงทสรางขนสาหรบตดหรอตงปายหรอไม

อาจเปรยบเทยบกบผลการตรวจสอบครงทผานมา และพจารณาจากสภาพภายนอกของ

โครงสรางหรอสวนตาง ๆ ของสงทสรางขนสาหรบตดหรอตงปายทสามารถมองเหนได

7.2.7.3 ตรวจสอบสภาพการใชงานตามทเหน และผลกระทบทเกดจากทรดตวของฐานรากทมตอ

ระบบโครงสรางทอาจสงผลตอความมนคงแขงแรงในเรองตาง ๆ ดงน

(1) รอยราวทสวนของโครงสรางทเปนคอนกรตเสรมเหลกของปายหรอของอาคารทตดหรอตงปายทอาจเปนสงบงชทสาคญวาเกดจากทรดตวของฐานรากทจะสงผลกระทบตอความ

มนคงแขงแรงของสงทสรางขนสาหรบตดหรอตงปาย

(2) ความเสยหายและอนตรายทเกดกบโครงสรางจากการทรดตวไมเทากนของฐานราก





(7) ความเสยหายและการเคลอนตวของพนดนใตฐานราก หรอบรเวณใกลเคยง รวมทงความ

เสยหายทเกดกบอาคารขางเคยง


7.2.7.4 บนทกบรเวณและรายละเอยดของการวบตเพอแนะนาเจาของปาย

7.2.8 การตรวจสอบการเชอมยดระหวางแผนปายกบสงทสรางขนสาหรบตดหรอตงปาย การเชอมยด

ระหวางชนสวนตาง ๆ ของสงทสรางขนสาหรบตดหรอตงปายและการเชอมยด ระหวางสงทสราง

ขนสาหรบตดหรอตงปายกบฐานรากหรออาคาร

7.2.8.1 ตรวจสอบประวตการกอสราง ตอเตมดดแปลงปรบปรง และการซอมแซม

7.2.8.2 ตรวจสอบสภาพและความสมบรณของการเชอมยดระหวางแผนปายกบสงทสรางขนสาหรบ

ตดหรอตงปาย การเชอมยดระหวางชนสวนตาง ๆ ของสงทสรางขนสาหรบตดหรอตงปาย

และการเชอมยดระหวางสงทสรางขนสาหรบตดหรอตงปายกบฐานรากหรออาคาร อาจ

เปรยบเทยบกบผลการตรวจสอบครงทผานมา และพจารณาจากสภาพภายนอกของโครงสราง

ของสงทสรางขนสาหรบตดหรอตงปายทสามารถมองเหนได

7.2.8.3 ตรวจสอบผลกระทบทเกดจากความบกพรองของการเชอมยดระหวางแผนปายกบสงทสรางขนสาหรบตดหรอตงปาย การเชอมยดระหวางชนสวนตาง ๆ ของสงทสรางขนสาหรบตดหรอ

ตงปายและการเชอมยดระหวางสงทสรางขนสาหรบตดหรอตงปายกบฐานรากหรออาคารอง

โครงสรางหรอสวนตาง ๆ ของสงทสรางขนสาหรบตดหรอตงปายทมตอระบบโครงสรางท

อาจสงผลตอความมนคงแขงแรงในเรองตาง ๆ ดงน







(6) การเสอมสภาพของจดตอเชอมตาง ๆ ทจะมผลกระทบตอความมนคงแขงแรง

7.2.8.4. บนทกบรเวณและรายละเอยดของการวบตเพอแนะนาเจาของปาย


8 การตรวจสอบระบบอปกรณประกอบตาง ๆ ของอาคาร

8.1 การตรวจสอบระบบอปกรณของอาคารทบคคลเขาอยหรอเขาใชสอยได


(1) แบบแปลนอาคารเพอการตรวจสอบ

(2) แบบแปลนระบบของอาคาร (ถาม )

(3) ประเภทอาคาร ลกษณะการใชงาน อายการใชงานของอาคาร

(4) ขอมลระบบอปกรณดานความปลอดภยของอาคารตามขอกาหนดขนตาตามกฎหมายวาดวยการ

ควบคมอาคาร จานวน ชนด ตาแหนง อายการใชงานของระบบอปกรณ การบารงรกษา และการ

ทดสอบในอดตทผานมา

(5) ประวตการกอสราง การตอเตมดดแปลง การตดตง และปรบปรงระบบอปกรณดานความปลอดภย

ของอาคาร

8.1.2 การตรวจสอบระบบบรการและอานวยความสะดวก

8.1.2.1 การตรวจสอบระบบลฟต

(1) ตรวจสอบประวตการใชสอยลฟต ขอมลของลฟต ไดแก ประเภทลฟต ตาแหนงทตดตง จานวน ขนาดนาหนกบรรทก ลกษณะการจอดและใชงานของลฟต ลกษณะการวางเครอง ลฟต ตาแหนงหองเครองลฟต ผตรวจสอบดแลบารงรกษาระบบ และความถในการ ตรวจสอบบารงรกษา

(2) กรณเปนอาคารสงทไดรบอนญาต หรอไดยนคาขอรบใบอนญาตใหกอสรางอาคารหลง

วนทกฎกระทรวงฉบบท 33 (พ.ศ.2535 ) ออกตามความในพระราชบญญตควบคมอาคาร

พ.ศ.2522 ประกาศใชบงคบ ตรวจสอบตามเกณฑขนตา ทกาหนดเกยวกบลฟตของ

อาคารสง ดงน

กฎกระทรวง ฉบบท 33 (พ.ศ.2535 )

ขอกาหนด หรอเกณฑขนตาตามกฎหมาย

ขอ 8

พนอาคารสวนทตากวาระดบถนนหนาอาคารตงแตชนท 3 ลงไป หรอตากวาระดบถนนหนาอาคารตงแต 7.00 เมตรลงไป ตองจดใหมระบบลฟต

ขอ 43

ลฟตโดยสารและลฟตดบเพลงแตละชดทใชกบอาคารสงใหม ขนาดมวล บรรทกไมนอยกวา 630 กโลกรม




ขอ 45 ในปลองลฟตหามตดตงทอสายไฟฟา ทอสงนา ทอระบายนา และ อปกรณตาง ๆ เวนแตเปนสวนประกอบของลฟตหรอจาเปนสาหรบการทางานและ การดแล รกษาลฟต

ขอ 46 ลฟตตองมระบบและอปกรณการทางานทใหความปลอดภยดานสวสดภาพ และสขภาพของผโดยสารดงตอไปน (1) ตองมระบบการทางานทจะใหลฟตเลอนมาหยดตรงทจอดชน ระดบ ดนและประตลฟตตองเปดโดยอตโนมตเมอไฟฟาดบ (2) ตองมสญญาณเตอนและลฟตตองไมเคลอนทเมอบรรทกเกนพกด (3) ตองมอปกรณทจะหยดลฟตไดในระยะทกาหนด โดยอตโนมตเมอตวลฟตมความเรวเกนพกด (4) ตองมระบบปองกนประตลฟตหนบผโดยสาร (5) ลฟตตองมเคลอนทเมอประตลฟตปดไมสนท (6) ประตลฟตตองไมเปดขณะลฟตเคลอนทหรอหยดไมตรงทจอด (7) ตองมระบบแสงสวางฉกเฉนในหองลฟตและหนาชนทจอด (8) ตองมระบบการระบายอากาศในหองลฟต

ขอ 47 ใหมคาแนะนาอธบายการใช การขอความชวยเหลอ การใหความชวยเหลอ และขอหามใชดงตอไปน (1) การใชลฟตและการขอความชวยเหลอ ใหตดไวในหองลฟต (2) การใหความชวยเหลอ ใหตดไวในหองจกรกลและหองผดแลลฟต (3) ขอหามใชลฟต ใหตดไวทขางประตลฟตดานนอกทกชน

ขอ 48 การควบคมการตดตงและตรวจสอบระบบลฟตตองดาเนนการโดยวศวกรไฟฟาหรอวศวกรเครองกล ซงเปนผไดรบใบอนญาตเปนผประกอบวชาชพวศวกรรม ควบคมตงแตประเภทสามญวศวกรขนไปตามกฎหมายวาดวยวชาชพวศวกรรม


(3) ตรวจสอบสภาพหองเครองลฟต ( Machine room ) และอปกรณภายในหองเครอง

(ก) ตาแหนงทตงหองเครองลฟตตองสะดวกในการเขาตรวจสอบบารงรกษาไดอยาง

ปลอดภย ภายในหองเครองตองมพนทกวางเพยงพอ ไมมสงกดขวางสะอาดและจดเกบ

เฉพาะอปกรณทจาเปนสาหรบการบารงรกษา ไมใชเปนทเกบวสดหรออปกรณอนทไม

เกยวของ

(ข) ประตหองเครองลฟตตองสามารถปดลอคได มปายบอกวาเปนหองลฟต และมปาย

เตอนเพอหามผทไมเกยวของ

(ค) หองเครองลฟตตองมระบบการระบายอากาศ และระบบปรบสภาวะอากาศทดเพยงพอ

และมแสงสวางเพยงพอตลอดเวลา

(ง) ชองเปดตาง ๆ ในหองเครองลฟตทงแนวดงและแนวนอนมฝาปดทเรยบรอย และ

แขงแรง

(จ) ผนง พน เพดานหองเครองลฟต และการยดเครองลฟตมความมนคงแขงแรง

(ฉ) หองเครองลฟต มการจดเตรยมอปกรณดบเพลงไวอยางเหมาะสมเพยงพอ

(ช) การตดตงสวตชตดตอนทางไฟฟา (Main breaker & Switches ) ควรอยใกลประต

ทางเขาหองเครองลฟต

(ซ) มอปกรณในการชวยเหลอผตดลฟต และปายแนะนาวธการใหความชวย เหลอตดไวใน

หองเครอง

(ฌ) ตรวจสอบสภาพของอปกรณในหองเครองขณะไมจายกาลงไฟฟา ไดแก สภาพความ

มงคงของแทนรองรบเครองลฟต และลกษณะการวางตาแหนงอปกรณ การรวซมของ

นามน หลอลน สภาพรอก การสกหรอของรองรอก สภาพลวดแขวนการสกหรอของ

เชอกลวดแขวน ความสะอาดของชดเบรก สภาพชดควบคมความเรว ( Over speed

governor ) สภาพเชอกลวดของชดควบคมความเรว สภาพสวตชตดตอนทางไฟฟา

(Main breaker & Switches )

(ญ) ตรวจสอบสภาพอปกรณในหองเครอง ขณะจายกาลงไฟฟา ไดแก สภาพของมอเตอร

สภาพการหมนขบเฟอง สภาพเชอกลวดแขวนขณะทางาน สภาพการควบคมความเรว

ขณะเคลอนท สภาพเบรกขณะทางาน (เรยบไมเรยบ) เสยงผดปกตทเกดขณะอปกรณ

ทางาน การเกดประกายไฟ หรอกลนเหมนไหมจากอปกรณ สภาพชดควบคม


( Controller) และการปองกน สภาพสวตชฉกเฉนในตวลฟต

(4) ตรวจสอบอปกรณประกอบลฟต ปลองลฟต และบอลฟต

(ก) สภาพและความมนคงแขงแรงของอปกรณประกอบลฟต ไดแก ปะกบราง ชดนารอง

การปองกน การกระแทก (Buffer) นาหนกถวง และการยดแขวน

(ข) สภาพและการทางานของประตลฟตและวงจรนรภย

(ค) สภาพของตวลฟต การระบายอากาศในตวลฟต และระบบสอสารกบภายนอก

(Two way)

(ง) สภาพและความสะอาดภายนอกปลองลฟต สภาพประตชานพก และชองฉกเฉนเขา

ปลองลฟต

(จ) สภาพการใชงานของเสยงเรยก กระดงขณะชวยเหลอ และไฟฉกเฉน

(ฉ) สภาพและการปองกนชองเปดตาง ๆ

(ช) ความสะอาด และไฟแสงสวางในบอลฟต

(5) ตรวจสอบตวลฟต และอปกรณ

(ก) การทางานของอปกรณปองกนประตหนบ ( Door detector )

(ข) การระบายอากาศในตวลฟต ( Car ventilation )

(ค) ไฟแสงสวางในตวลฟต ( Car lighting )

(ง) ไฟแสงสวางฉกเฉน และอปกรณสอสาร

(จ) วสด หรออปกรณตกแตง

(ฉ) ปายแนะนาวธการใชลฟต

(ช) สภาพ เสยง การสนสะเทอนในตวลฟตขณะทางาน

(6) ตรวจสอบการดแลรกษา ซอมบารง มรายงานการตรวจสอบมใบรบรองการตรวจสอบ

และการทดสอบระบบในอดตทผานมา ดงน

(ก) สาเนารายงานการตรวจสอบบารงรกษาเชงปองกน ( Peventive Maintenance : PM )

ตามกาหนดเวลา ควรมรายงานทกเดอน

(ข) สาเนารายงาน หรอการรบรองผลการทดสอบประจาป หรอตามกาหนดเวลา


8.1.2.2 การตรวจสอบระบบบนไดเลอน และทางลาดเลอน

(1) ตรวจสอบประวตการใชสอยบนไดเลอน ทางลาดเลอน ขอมลของบนไดเลอน ทางลาด เลอน ไดแก ประเภท ตาแหนงทตดตง จานวน ลกษณะการใชงาน ตาแหนงระบบ ควบคม ผตรวจสอบดแลบารงรกษาระบบ และความถในการตรวจสอบบารงรกษา (2) ตรวจสอบสภาพทวไปของบนไดเลอน ทางลาดเลอน (ก) ความเรยบของแผนพนทางเดนเขาออก

(ข) การแตกหกของซแผนหว

(ค) การแตก หรอบนของขนบนได

(ง) การฉกขาด หรอบดงอของแผน Skirting และ Inner decking

(จ) การฉกขาดของราวมอจบ

(3) ตรวจสอบระยะความปลอดภย

(ก) ระยะหางของขอบบนได และ Skirting

(ข) ระยะหางของขนบนได

(ค) ระยะหางของราวมอจบ และผนงหรอบนไดเลอน ทางลาดเลอนขางเคยง

(4) ตรวจสอบบรเวณโดยรอบ

(ก) ปายเตอน ปายสญลกษณวธการใชงาน หรออปกรณปองกนอบตเหต

(ข) ขนาดพนททางเขาออก

(ค) สงกดขวางบรเวณทางเขาออก

(ง) ชองหางขางบนไดเลอน ทางลาดเลอน

(จ) ระยะเหนอขนบนได

(5) ตรวจสอบการทางานขณะมการเคลอนทพรอมกบตวแทนผรบผดชอบบารงรกษาระบบ

(ก) เสยง และความเรว

(ข) ความสมพนธของความเรวการเคลอนทของราวมอจบและขนบนได

(6) ตรวจสอบสภาพและการทางานของอปกรณความปลอดภยพรอมกบตวแทนผรบผดชอบ

บารงรกษาระบบ

(ก) สภาพสวตชหยดฉกเฉน

(ข) เบรก

(ค) Auto start sensor – Top station & bottom station ( ถาม )


(7) ตรวจสอบการดแลรกษา ซอมบารง มรายงานการตรวจสอบมใบรบรองการตรวจสอบและ

การทดสอบระบบในอดตทผานมา ดงน




8.1.2.3 การตรวจสอบระบบไฟฟา

(1) ตรวจสอบประวตการใชงานระบบไฟฟา ขอมลของระบบ ไดแก ประเภทขนาดการ

ใชไฟฟา ชนดขนาดตาแหนงทตดตงหมอแปลง ชนดขนาดตาแหนงทตดตงตควบคม

ระบบ แผงควบคม แบบแปลนระบบไฟฟา ผตรวจสอบดแลบารงรกษาระบบและความถ

ในการตรวจสอบบารงรกษา

(2) กรณเปนอาคารสง หรออาคารขนาดใหญพเศษ ทไดรบอนญาต หรอไดยนคาขอรบ

ใบอนญาตใหกอสรางอาคารหลงวนทกฎกระทรวงฉบบท 33 (พ.ศ.2535 ) ออกตามความ

ในพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ. 2522 ประกาศใชบงคบ ตรวจสอบตามเกณฑขน

ตาทกาหนดเกยวกบระบบไฟฟาของอาคารสง หรออาคารขนาดใหญพเศษ ดงน




ขอ 11

อาคารสงหรออาคารขนาดใหญพเศษตองมระบบจายพลงงานไฟฟา เพอการแสงสวางหรอกาลงซงตองมการเดนสายและตดตงอปกรณไฟฟาตามมาตรฐาน ของการไฟฟานครหลวงหรอการไฟฟาสวนภมภาค ในกรณทอยนอกเขตความรบผดชอบของการไฟฟานครหลวงและการไฟฟาสวนภมภาค ใหใชมาตรฐานเพอความปลอดภยทางไฟฟาของสานกงานพลงงานแหงชาต

ในระบบจายไฟฟาตองมสวตชประธานซงตดตงในททตดไวโดยเฉพาะ แยกจากบรเวณทใชสอยเพอการอน ในการนจะจดไวเปนหองตางหากสาหรบ กรณตดตงภายในอาคาร หรอจะแยกเปนอาคารโดยเฉพาะกได

การตดตงหมอแปลงไฟฟาหรอเครองกาเนดไฟฟา ใหนาความในวรรคสองมาใชบงคบ โดยจะรวมบรเวณทตดตงสวตชประธาน หมอแปลงไฟฟา และเครองกาเนดไฟฟาไวในทเดยวกนกได

เมอมการใชกระแสไฟฟาเตมทตามทกาหนดในแบบแปลนระบบไฟฟา แรงดน ไฟฟาทสายวงจรยอยจะแตกตางจากแรงดนไฟฟาทแผงสวตชประธานไดไมเกนรอยละหา

ขอ 12

แผงสวตชวงจรยอยทกแผงของระบบไฟฟาตองตอลงดน การตอลงดน หลกสายดน และวธการตอใหเปนไปตาม

มาตรฐานของการไฟฟานครหลวงหรอการไฟฟาสวนภมภาค ในกรณทอยนอกเขตความรบผดชอบของการไฟฟานครหลวง หรอการไฟฟา สวนภมภาคใหใชมาตรฐานเพอความปลอดภยทางไฟฟาของ สานกงานพลงงานแหงชาต

ขอ 17

แบบแปลนระบบไฟฟาใหประกอบดวย (1) แผนผงวงจรไฟฟาของแตละชน ของอาคารทมมาตราสวนเชนเดยวกบทกาหนดในกฎกระทรวง วาดวยขนาดของแบบแปลนทตองยนประกอบการ ขออนญาต ในการกอสรางอาคารซงแสดงถง (ก) รายละเอยดการเดนสายและตดตงอปกรณไฟฟาทงหมด ในแตละวงจรยอยของระบบไฟฟาแสงสวางและกาลง (ข) รายละเอยดการเดนสายและการตดตงอปกรณทงหมดของ ระบบ




สญญาณเตอนเพลงไหม (ค) รายละเอยดการเดนสายและการตดตงอปกรณทงหมดของ ระบบไฟฟาฉกเฉน (2) แผนผงวงจรไฟฟาแสดงรายละเอยดของระบบสายดน สายประธานตาง ๆ รวมทงรายละเอยดของระบบปองกนสายประธานดงกลาวและอปกรณไฟฟา ทงหมดของทกระบบ (3) รายการประกอบแบบแสดงรายละเอยดของการใชไฟฟา (4) แผนผงวงจรและการตดตงหมอแปลงไฟฟา แผงควบคมหรอแผงจายไฟฟาและระบบจายพลงงานไฟฟาสารอง (5) แผนผงรายละเอยดการเดนสายและการตดตงอปกรณทงหมดของ ระบบปองกนอนตรายจากฟาผา

(3) กรณโรงมหรสพทไดรบใบอนญาตใหกอสรางอาคารภายหลงวนทกฎกระทรวงวาดวยการอนญาตใหใชอาคารเพอประกอบกจการโรงมหรสพ ประเภทและระบบความ

ปลอดภยของโรงมหรสพ และอตราคาธรรมเนยมสาหรบการอนญาตใหใชอาคารเพอ

ประกอบกจการโรงมหรสพ พ.ศ.2550 ออกตามความในพระราชบญญตควบคมอาคาร

พ.ศ.2522 ประกาศใชบงคบตรวจสอบตามเกณฑขนตาทกาหนดเกยวกบระบบไฟฟา


กฎกระทรวง ฯ

โรงมหรสพ พ.ศ.2550


ขอ 16 โรงมหรสพตองมระบบจายพลงงานไฟฟาเพอการใหแสงสวางหรอกาลง ซงตองมการเดนสายและตดตงอปกรณไฟฟาตามมาตรฐานการตดตงทางไฟฟาสาหรบประเทศไทย ของสมาคมวศวกรรมสถานแหงประเทศไทยในพระบรมราชปถมภ หรอตามมาตรฐานของการไฟฟานครหลวงหรอการไฟฟาสวนภมภาค หรอมาตรฐานอนทกรมโยธาธการและผงเมองเหนชอบ


กฎกระทรวง ฯ โรงมหรสพ พ.ศ.2550


ในระบบจายพลงงานไฟฟาตองมสวตชประธานสาหรบโรงมหรสพโดยเฉพาะตดตงในสถานททสามารถเขาถงไดโดยงาย

ขอ 17 แผงสวตชวงจรยอยทกแผงของระบบไฟฟาตองตอลงดน การตอลงดน หลกสายดน และวธการตอ ใหเปนไปตามมาตรฐานการตดตงทางไฟฟาสาหรบประเทศไทยของสมาคมวศวกรรมสถานแหง ประเทศไทยในพระบรมราชปถมภ หรอมาตรฐานของการไฟฟานครหลวงหรอการไฟฟาสวนภมภาค หรอมาตรฐานอนทกรมโยธาธการและผงเมองเหนชอบ

(4) การตรวจสอบสภาพสายอากาศแรงสง (สวนผใชไฟ)

(ก) สภาพเสา และอปกรณประกอบหวเสา เชน การแตกราว การเอนตว การผกรอน

ของเสาและสลกเกลยวยดตอมอ การผกรอนของคอนสายและเหลกประกบคอนสาย

( Brace ) การบนหรอการแตกราวของลกถวยและตวรองรบสายสะพาน ( Support )

(ข) การพาดสาย สภาพสาย ระยะหยอนยานของสาย (ค) ระยะหางของสายกบอาคาร สงกอสราง หรอตนไม

(ง) สภาพการตดตงลอฟากอนเขาอปกรณ (จ) สภาพการตอลงดน สภาพสายดน หลกดน จดตอสายดนกบหลกดน

(5) ตรวจสอบสภาพสายใตดน แรงสง

(ก) สภาพสายสวนทมองเหนได (ข) จดตอ ขวสาย (ค) สภาพการตดตงลอฟา

(ง) สภาพการตอลงดน สภาพสายดน หลกดน จดตอสายดนกบหลกดน


(6) ตรวจสอบทตงและสภาพหมอแปลง

(ก) ทตงของหมอแปลงและหองหมอแปลงตองอยในสถานทซงบคคลทมหนาท

เกยวของเขาถงไดโดยสะดวก เพอทาการตรวจและบารงรกษา และตองจดใหมการ

ระบายอากาศอยางเพยงพอกบการใชงาน อณหภมในหองหมอแปลงตองไมเกน 40

องศาเซลเซยส และตองไมมการใชเปนทเกบของหรอวสดทไมเกยวของ โดยเฉพาะ

วสดทตดไฟไดงาย

(ข) ตรวจความมนคงแขงแรงและความปลอดภยของการตดตงหมอแปลงในหองหมอแปลง

กรณผนงและพนหองหมอแปลงสาหรบหมอแปลงชนดฉนวนนามน ( Oil type

transformer ) ตองสรางดวยวสดโครงสรางทมความมนคงแขงแรงเพยงพอกบสภาพ

การใชงานและทนไฟ เชน ผนงคอนกรตเสรมเหลกหนาไมนอยกวา 125 มม. หรอ

ผนงกออฐหนาไมนอยกวา 200 มม.

กรณหมอแปลงชนดฉนวนของเหลวไมตดไฟ หรอหมอแปลงชนดแหง( Dry type

transformer ) ความหนาของผนงหองหมอแปลงทเปนผนงคอนกรตเสรมเหลกหนา

ไมนอยกวา 65 มม. หรอถาเปนผนงกออฐหนา ไมนอยกวา 100 มม.

(ค) ประตหองหมอแปลงตองเปนชนดทนไฟ อยในสภาพทเปดปดไดสะดวกและ

สามารถปดลอคได และมปายเตอนขอความ “ อนตรายไฟฟาแรงสง ” และ

“ เฉพาะเจาหนาททเกยวของเทานน ” ตดไวทดานนอกรวหรอหองหมอแปลงใน

ตาแหนงทเหนไดอยางชดเจน

(ง) ตรวจบอพกนามนตองใสหนเบอร 2 จนเตม ไมมนาขง ปรมาตรของบอพกไมนอย

กวา 3 เทาของปรมาณนามนหมอแปลงตวทมากทสด (ดไดจากแผนปายประจา

เครองหรอคมอหมอแปลง )

(จ) ตรวจระยะหางระหวางหมอแปลงกบผนงหรอรว ตองกวางไมนอยกวา 1 เมตร โดย

รอบตวหมอแปลง ระยะหางระหวางหมอแปลงไมนอยกวา 0.60 เมตร

กรณเปนลานหมอแปลง ตองอยหางจากวสดทตดไฟไดงาย มรวสงไมนอยกวา 2

เมตรทมความแขงแรงไมผกรอน มประตรวทเปดปดไดสะดวกและสามารถปด

ลอคได รวโลหะตองอยหางจากสวนทมไฟฟาหรอสายไฟไมนอยกวา 1.20 เมตร


พนลานโรยหนเบอร 2 หนาไมนอยกวา 100 มม. ตองไมมวชพชปกคลม พนระบาย

นาไดดและมการปองกนนาทวมขง

กรณหมอแปลงตดตงอยบนคาน สภาพเสา คานตองมนคงแขงแรง ไมแตกราว

ไมทรดเอยง

(ฉ) หมอแปลงทมสารดดความชน ( Silica gel) อยดวย ใหตรวจดสของสารดความชน

ดวย ปกตเปนสมวงนาเงน ถามความชนสงจะเปลยนสเปนนาตาลชมพ

(ช) สภาพการตอสายแรงตาออกจากหมอแปลง

(ซ) สภาพการตดตงลอฟาแรงสง (Lightning Arrester)

(ฌ) สภาพการตดตงดรอฟเอาทฟวสคตเอาท (Drop fuse cutout ) สภาพกระบอกฟวส

ความมนคงของการจบยด ไมมวสดตดไฟไดใตฟวส

(ญ ) สภาพการประกอบสายดนกบตวถงหมอแปลงและลอฟาแรงสง

(ฎ) สภาพการตอสายนวทรลลงดน

(ฏ) สภาพภายนอกหมอแปลงครบระบายอากาศ การเปนสนม การรวซมของนามน

หมอแปลง

(ฐ) อณหภมขวตอสายไฟทเขาออกหมอแปลงดวยเครองวดอณหภมชนดไมตองสมผส

อปกรณไฟฟา ปกตอณหภมไมควรเกน 75 องศาเซลเซยส

(7) ตรวจสอบสภาพแรงตาภายนอกอาคาร

(ก) สภาพเสา สายอากาศ และลกถวย

(ข) สภาพการตดตงลอฟาแรงตา

(ค) สภาพแผงสวตชตาง ๆ ภายนอกอาคาร

(ง) สภาพเมนเซอรกตเบรกเกอร ฟวสหรอสวตช

(จ) สภาพเซอรกตเบรกเกอร (Circuit breaker)

(ฉ) สภาพการตอลงดน

(ช) สภาพสายตอไปยงหลกดน (Grounding Electrode Conductor) (ซ) สภาพหลกดน (Grounding Electrode)

(ฌ) สภาพจดตอของสาย

(ญ) สภาพการประกอบสายดน และสายนวทรล


(8) ตรวจสอบสภาพแรงตาภายในอาคาร

(ก) สภาพวงจรเมน (Main Circuit)

(ข) สภาพสายเขาเมนสวตช (สายจากหมอแปลง)

(ค) สภาพแผงสวตชเมน

(ง) สภาพเมนเซอรกตเบรกเกอร ฟวสหรอสวตช

(จ) สภาพเซอรกตเบรกเกอร (Circuit breaker)

(ฉ) สภาพการตอลงดน

(ช) สภาพสายตอไปยงหลกดน (Grounding Electrode Conductor)

(ซ) สภาพหลกดน (Grounding Electrode)

(ฌ) สภาพการประกอบสายดนและสายนวทรล

(ญ) สภาพจดตอของสาย

(ฎ) อณหภมของอปกรณ

(ฏ) ทวางเพอการปฏบตงานทจดตดตงแผงสวตชเมน อาจพจารณาไดจากตารางท 1 ดงน

ตารางท 1 ขอแนะนาในการพจารณาตรวจสอบทวางเพอการปฏบตงานทจดตดตงแผงสวตชเมน

ระยะหางของแผงสวตชกบผนงคอนกรตหรอสวนทตอลงดน หรอกบแผงสวตชอน

กรณอปกรณไฟฟาแรงดนวดเทยบกบดนไมเกน 600 โวลต

กรณอปกรณไฟฟาแรงดนวดเทยบกบดนเกน 600 โวลต แตไมเกน 33 กโลโวลต

ดานหนาแผงสวตชทตองทางานขณะมไฟฟา กบผนงคอนกรตหรอสวนทตอลงดน

ไมนอยกวา 1.05 เมตร


ดานหนาแผงสวตชทตองทางานขณะมไฟฟากบแผงสวตชอนทมไฟฟา



แผงสวตชดานทไมตองปฏบตงานกบผนงคอนกรตหรอสวนทตอลงดน

ตงตดผนงได

ดานหนาแผงสวตชทตองทางานขณะดบไฟฟากอนปฏบตงานกบผนงคอนกรตหรอสวนทตอลงดน



(ฐ) ปายชอและแผนภาพเสนเดยวของแผงสวตชเมน

(ฑ) สภาพสายปอน (Feeder)

(ฒ) แผงสวตชยอยตาง ๆ

(ณ) เมนเซอรกตเบรกเกอร ฟวสหรอสวตช (ด) เซอรกตเบรกเกอร (Circuit breaker)

(ต) การตอลงดนของบรภณฑ (จากแผงสวตชยอยไปยงแผงสวตชเมน)

(ถ) การประกอบสายดนและสายนวทรล

(ท) ทวางเพอการปฏบตงานทจดตดตงตแผงสวตชยอย

(ธ) ปายชอและแผนภาพเสนเดยวของแผงสวตชยอย

(น) วงจรยอย (Branch Circuit)

(บ) สายดนของบรภณฑ (Equipment Grounding Conductor)






(10) ผตรวจสอบไมตองตรวจสอบในลกษณะดงน

(ก) การวดหรอทดสอบแผงสวตช ทตองใหสายวดสมผสกบบรภณฑในขณะทแผง

สวตชนนมไฟหรอใชงานอย

(ข) ทดสอบการใชงานอปกรณปองกนกระแสเกน

(ค) ถอดออกหรอรอบรภณฑไฟฟา นอกจากเพยงเปดฝาแผงสวตชแผงควบคม เพอ

ตรวจสภาพบรภณฑ

8.1.2.4 การตรวจสอบระบบปรบอากาศ

(1) ตรวจสอบประวตการใชงานระบบปรบอากาศ ขอมลของระบบ ไดแก ประเภท ขนาดการ

ใช ชนด ขนาด ตาแหนงทตดตงอปกรณ ตควบคมระบบ ผตรวจสอบดแลบารงรกษา

ระบบ และความถในการตรวจสอบบารงรกษา


(3) กรณเปนอาคารสง หรออาคารขนาดใหญพเศษทไดรบอนญาต หรอไดยนคาขอรบ


ในพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ.2522 ประกาศใชบงคบ ตรวจสอบตามเกณฑขน

ตาทกาหนดเกยวกบระบบปรบอากาศของอาคารสง หรออาคารขนาดใหญพเศษ ดงน



ขอ 10

การระบายอากาศในอาคารสง หรออาคารขนาดใหญพเศษทมการ

ปรบภาวะอากาศดวยระบบการปรบภาวะอากาศ ตองมลกษณะ

ดงตอไปน

(1) ตองมการนาอากาศภายนอกเขามาในพนทปรบภาวะอากาศ หรอ

ดดอากาศจากภายในพนทปรบภาวะอากาศออกไปไมนอยกวาอตรา

ดงตอไปน

การระบายอากาศในกรณทมระบบปรบภาวะอากาศ

ลกบาศกเมตร/

ลาดบ สถานท ชวโมง/ ตารางเมตร

1 หางสรรพสนคา (ทางเดนชมสนคา) 2

2 โรงงาน 2

3 สานกงาน 2

4 สถานอาบอบนวด 2

5 ชนตดตอธระกบธนาคาร 2

6 หองพกในโรงแรมหรออาคารชด 2

7 หองปฏบตการ 2

8 รานตดผม 3

9 สถานโบวลง 4

10 โรงมหรสพ (บรเวณทนงสาหรบคนด) 4

11 หองเรยน 4

12 สถานบรหารรางกาย 5




13 รานเสรมสวย 5

14 หองประชม 6

15 หองนา หองสวม 10

16 สถานทจาหนายอาหารและเครองดม 10

(หองรบประทานอาหาร)

17 ไนทคลบ บาร หรอสถานลลาศ 10

18 หองครว 30

19 โรงพยาบาล – หองคนไข 2

หองผาตดและหองคลอด 8

หอง ไอ.ซ.ย. 5

สถานทอน ๆ ทมไดระบไวในตารางใหใชอตราการระบายอากาศ

ของสถานททมลกษณะใกลเคยงกน

(2) หามนาสารทาความเยนชนดเปนอนตรายตอรางกาย หรอ ตดไฟ

ไดงายมาใชกบระบบปรบภาวะอากาศทใชสารทาความเยนโดยตรง

(3) ระบบปรบภาวะอากาศดวยนา หามตอทอนาของระบบปรบ ภาวะ

อากาศเขากบทอนาของระบบประปาโดยตรง

(4) ระบบทอลมและระบบปรบภาวะอากาศตองมลกษณะดงตอไปน

(ก) ทอลม วสดหมทอลม และวสดบภายในทอลม ตองเปนวสด ท

ไมตดไฟ และไมเปนสวนททาใหเกดควนเมอเกดเพลงไหม

(ข) ทอลมสวนทตดตงผานผนงกนไฟหรอพนททาดวยวสดทนไฟ

ตอง ตดตงลนกนไฟทปดอยางสนทโดยอตโนมต เมออณหภมสงเกน

กวา 74 องศาเซลเซยส และลนกนไฟตองมอตราการทนไฟไมนอย

กวา 1 ชวโมง 30 นาท

(ค) หามใชทางเดนรวม บนได ชองบนได ชองลฟตของอาคาร




เปนสวนหนงของระบบทอลมสงหรอระบบทอลมกลบเวนแตสวนทเปนพนทวาง ระหวางเพดานกบพนหองชนเหนอขนไปหรอหลงคาทมสวนประกอบของเพดานทมอตราการทนไฟไมนอยกวา 1 ชวโมง (5) การขบเคลอนอากาศของระบบปรบภาวะอากาศตองมลกษณะ ดงตอไปน (ก) มสวตชพดลมของระบบการขบเคลอนอากาศทปดเปด ดวยมอตดตงในททเหมาะสมและสามารถปดสวตชไดทนทเมอเกดเพลงไหม (ข) ระบบปรบภาวะอากาศทมลมหมนเวยนตงแต 50 ลกบาศกเมตรตอนาทขนไป ตองตดตงอปกรณตรวจจบควนหรออปกรณตรวจสอบการเกดเพลงไหม ทมสมรรถนะไมดอยกวาอปกรณตรวจจบควนซงสามารถบงคบใหสวตชหยดการทางานของระบบไดโดยอตโนมต ทงน การออกแบบและควบคมการตดตงระบบปรบภาวะอากาศและระบบระบาย อากาศในอาคารสงหรออาคารขนาดใหญพเศษตองดาเนนการ โดยผไดรบใบอนญาตเปนผประกอบวชาชพวศวกรรมควบคมตงแตประเภทสามญวศวกรขนไป ตามกฎหมายวาดวยวชาชพวศวกรรม

(3) ตรวจสอบสภาพทวไปของหองเครองทานาเยน ( Chiller room) เครองสบนาเยน (CHP)

เครองสบนาระบายความรอน (CDP) สภาพเครองทานาเยนและอปกรณในหอง

(ก) ประตทตดตอกบภายในอาคารตองปดตลอดเวลา (ข) สภาพและการทางานของเครองทานาเยน ( Chiller )

(ค) สภาพและการทางานของเครองสบนาเยน และ/หรอเครองสบนาระบายความรอน

(ง) สภาพและการทางานของอปกรณตาง ๆ และระบบควบคม

(จ) สภาพทอนา การรวซมของระบบ

(ฉ) วธการระบายอากาศ กรณสารทาความเยนรวไหล


(ช) สภาพแวดลอมในหองไมรอนอบอาว แสงสวางเพอความปลอดภยในการทางาน

เพยงพอ ไมมนาขงหรอไหลนอง

(ซ) สภาพลนปองกนเพลงไหม (4) ตรวจสอบสภาพทวไปของหอระบายความรอน หรอหอผงนา (Cooling tower)

(ก) สภาพนา การฟงกระจายและการรวไหล

(ข) การเตมสารเคมฆาเชอโรค หรอวธการฆาเชอโรควธอน

(ค) ระยะหางจากชองนาอากาศเขาสอาคารอยในระยะทเหมาะสม อยในพนททระบาย

อากาศด ไมอยในซอกมมทระบายอากาศและความรอนไดไมด ทาใหเปลองพลงงาน

หรอสงอากาศรอนถงกน

(ง) สภาพตะใครนา หรอสงสกปรกทสะสม

(จ) ประวตการตรวจสภาพนา

(5) ตรวจสอบสภาพเครองสงลมเยน (Air Handling Unit)

(ก) การไหลนองของนา

(ข) ความสะอาดภายในหอง

(ค) ไมมการใชเปนทเกบวสดอนทไมเกยวของ

(ง) ชองเตมอากาศไมถกปด

(จ) มการปดชองทอในแนวดงและแนวราบปองกนไฟลาม

(ฉ) แผงกรองอากาศตดตงถกตอง ไมรว ไมเวนชองวาง

(ช) ความสะอาดของแผงกรองอากาศ และคอยล

(ซ) การทาความสะอาดถาดนาทง ไมมตะกอน หรอมนาขง

(ฌ) ชองนาอากาศเขาอยหางชองทงอากาศในระยะทเหมาะสม



(ก) สาเนารายงานการตรวจสอบบารงรกษาเชงปองกน ( Peventive Maintenance : PM ) ตาม

กาหนดเวลา ควรมรายงานทกเดอน



8.1.3 ระบบสขอนามยและสงแวดลอม

8.1.3.1 การตรวจสอบระบบประปา

(1) ตรวจสอบประวตการใชงานระบบประปา ขอมลของระบบ ไดแก ประเภท ขนาดการใช

ชนด ขนาด ตาแหนงทตดตงอปกรณ ตควบคมระบบ ผตรวจสอบดแลบารงรกษาระบบ

และความถในการตรวจสอบบารงรกษา


ใบอนญาตใหกอสรางอาคารหลงวนทกฎกระทรวงฉบบท 33 (พ.ศ.2535 ) ออกตาม

ความในพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ 2522 ประกาศใชบงคบ ตรวจสอบตาม

เกณฑขนตาทกาหนดเกยวกบระบบประปาของอาคารสง หรออาคารขนาดใหญพเศษ

ดงน



ขอ 21(1) และ(4)

แบบแปลนระบบทอนาตาง ๆ ในแตละชนของอาคารใหมมาตราสวน เชนเดยวกบทกาหนดในกฎกระทรวงวาดวยขนาดของแบบแปลนทตองยนประกอบการขอ อนญาตในการกอสรางอาคารโดยใหมรายละเอยดดงตอไปน

(1) ระบบทอนาประปาทแสดง แผนผงการเดนทอเปนระบบ จากแหลงจายนาไปสอปกรณและสขภณฑทงหมด ฯลฯ (2) ระบบการเกบและจายนาจากทเกบนาสารอง

ขอ 36 อาคารสงหรออาคารขนาดใหญพเศษตองมทเกบนาใชสารอง ทสามารถจายนาในชวโมงการใชนาสงสดไดไมนอยกวา 2 ชวโมง และตองมระบบทอจายนาประปา ทมแรงดนนาในทอจายนาและปรมาณนาประปาดงตอไปน (1) แรงดนนาในระบบทอจายนาทจดนาเขาเครองสขภณฑตองมแรงดน ในชวโมงการใชนาสงสดไมนอยกวา 0.1 เมกะปาสกาลมาตร (2) ปรมาณการใชนาสาหรบจายใหแกผใชนาทงอาคารสาหรบประเภท เครองสขภณฑแตละชนดใหเปนไปตามหลกเกณฑดงตอไปน


กฎกระทรวง

ฉบบท 33 (พ.ศ.2535 )


ตารางเปรยบเทยบปรมาณนาประปาคดเปนหนวยสขภณฑเพอหาปรมาณนา สวนบคคล สาธารณะ ประเภท ชนดของเครอง หนวย หนวย เครองสขภณฑ ควบคม สขภณฑ สขภณฑ สวม (Flush valve) ประตนาลาง (Flush valve) 6 10 สวม (Flush tank) ถงนาลาง (Flush tank) 3 5 ทปสสาวะ(Flush valve)ประตนาลาง (Flush valve) 5 10 ทปสสาวะ(Flush tank) ถงนาลาง (Flush tank) 3 5 อางลางมอ กอกนา 1 2ฝกบว กอกนา 2 4อางอาบนา กอกนา 2 4 หนวยสขภณฑ หมายความวา ตวเลขทแสดงถงปรมาณการใชนา หรอการระบายนาเปรยบเทยบกบระหวางสขภณฑตางชนดกน

ทงน สขภณฑอน ๆ ทไมไดระบใหเทยบเคยงตวเลขตามตารางขางตน

ขอ 37 ระบบทอจายนาตองมวธปองกนมใหสงปนเปอนจากภายนอก เขาไปในทอจายนาได

ในกรณทระบบทอจายนาแยกกนระหวางนาดมกบนาใช ตองแยกชนด ของทอจายนาใหชดเจน หามตอทอจายนาทงสองระบบเขาดวยกน

(3) ตรวจสอบสภาพทวไปสภาพทางกายภาพและการทางานของถงเกบนาเครองจกร เครอง

สบนา ระบบทอและอปกรณทใชในระบบ


(ก) กรณทเปนระบบจายนาดวยแรงโนมถวง (Gravity down feed ) มถงเกบนาปรมาณ

มากทชนดาดฟา ใหตรวจสอบสภาพความมนคงแขงแรงของถงเกบนา และการรวซม

รวมทงสภาพทางกายภาพและการทางานของเครองสบนา

(ข) กรณทเปนระบบจายนาขนหรอลงดวยเครองสบนาเพมแรงดน( Booster pump feed )

มกจะไมมถงเกบนาขนาดใหญทชนดาดฟาของอาคาร แตมระบบควบคมการทางานท

ยงยากกวาระบบจายนาดวยแรงโนมถวง นอกจากตรวจสอบสภาพความมนคง

แขงแรงของถงเกบนา การรวซม และสภาพทางกายภาพและการทางานของเครองสบ

นาแลว ตองตรวจสอบสภาพและการทางานของเครองจกร และอปกรณทใชในระบบ

ควบคมการทางานดวย

(ค) ความสะดวกในการเขาตรวจสอบสภาพนาในถงเกบนาทงบนดาดฟา บนพนดน

หรอใตดน

(ง) สภาพและความเหมาะสมของหองเครองสบนาประปา

(จ) ความเหมาะสมเพยงพอทงปรมาณ และแรงดนของนาประปาทใชกบอาคาร

(ฉ) การรวซมของระบบทอ

(ช) ระยะหางของระบบทอประปากบระบบนาเสย หรอความเสยงตอการเกด Cross

connection

(ซ) ความเสยงในการเกด Water hammer

(4) ตรวจสอบความสะอาดของเกบนาประปา และการปองกนสงปนเปอน ตรวจสอบการดแล

รกษา ซอมบารง มรายงานการตรวจสอบมใบรบรองการตรวจสอบและการทดสอบระบบ

ในอดตทผานมา ดงน




8.1.3.2 การตรวจสอบระบบระบายนาเสย และระบบบาบดนาเสย

(1) ตรวจสอบประวตการใชงานระบบ ขอมลของระบบ ไดแก ประเภทการใช ชนด ขนาด

ตาแหนงทตดตงอปกรณ ตควบคมระบบ ผตรวจสอบดแลบารงรกษาระบบและความถใน

การตรวจสอบบารงรกษา




ในพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ.2522 ประกาศใชบงคบ ตรวจสอบตามเกณฑขนตา

ทกาหนดเกยวกบระบบระบายนาเสย และระบบบาบดนาเสยของอาคารสง หรออาคาร

ขนาดใหญพเศษ ดงน



ขอ 21(3)

แบบแปลนระบบทอนาตาง ๆ ในแตละชนของอาคารใหมมาตราสวน เชนเดยวกบทกาหนดในกฎกระทรวงวาดวยขนาดของแบบแปลนทตองยนประกอบการขอ อนญาตในการกอสรางอาคารโดยใหมรายละเอยดดงตอไปน ฯลฯ (3) ระบบทอระบายนาทแสดงแผนผงการเดนทอระบายนาฝน การเดนทอนาเสยจากสขภณฑและทอนาเสยอน ๆ จนถงระบบบาบดนาเสย รวมทงการเดนทอ ระบายอากาศของระบบทอนาเสย

ขอ 30 การออกแบบและการคานวณรายการระบบบาบดนาเสยและการระบายนาทงของอาคารสงหรออาคารขนาดใหญพเศษตองดาเนนการโดยผไดรบใบอนญาต เปนผประกอบวชาชพวศวกรรมควบคมตงแตประเภทสามญวศวกรขนไปตามกฎหมาย วาดวยวชาชพวศวกรรม

ขอ 32 ระบบบาบดนาเสยจะแยกเปนระบบอสระเฉพาะอาคารหรอเปนระบบรวมของสวนกลางกได แตตองไมกอใหเกดเสยง กลน ฟอง กาก หรอสงอนใด ทเกดจากการบาบดนนจนถงขนาดทอาจเกดภยนตรายตอสขภาพชวต รางกาย หรอ ทรพยสน กระทบกระเทอนตอการรกษาคณภาพสงแวดลอม หรอความเดอดรอนราคาญ แกประชาชนผอยอาศยใกลเคยง

ขอ 33

นาเสยตองผานระบบบาบดนาเสยจนเปนนาทงกอนระบายสแหลง รองรบนาทงโดยคณภาพนาทงใหเปนไปตามประกาศสานกงานคณะกรรมการสงแวดลอมแหงชาต เรองกาหนดมาตรฐานคณภาพนาทงจากอาคาร




ขอ 34

ทางระบายนาทงตองมลกษณะทสามารถตรวจสอบและทาความสะอาด ไดโดยสะดวกในกรณททางระบายนาเปนแบบทอเปดตองม บอสาหรบตรวจการระบายนาทกระยะไมเกน 8.00 เมตร และทกมมเลยวดวย

ขอ 35 ในกรณทแหลงรองรบนาทงมขนาดไมเพยงพอจะรองรบนาทงท ระบายจากอาคารในชวโมงการใชนาสงสด ใหมทพกนาทงเพอรองรบปรมาณนาทง ทเกนกวาแหลงรองรบนาทงจะรบไดกอนทจะระบายส

แหลงรองรบนาทง

(3) ตรวจสอบ สภาพและการทางานของ บอบาบดนาเสย อปกรณและเครองจกรของระบบ

บาบดนาเสย

(ก) ตรวจสอบสภาพอปกรณในสวนบาบดเบองตน ( primary treatment ) เชน ตะแกรงดก

ขยะ ( Screen ) บอดกกรวด ( Grit chamber ) บอตกตะกอนขนตน (Primary

sedimentation tank ) บอเกรอะ ( Septic tank ) บอดกไขมน ( Grease trap )

(ข) ตรวจสอบสภาพและการทางานของอปกรณในสวนบาบดขนทสอง ( Secondary

treatment ) ซงสวนใหญใชการบาบดแบบอาศยมวลชวภาพ ( Biological treatment )

เชน ระบบใชบอกรองไรอากาศ (Anaenrobic filter tank ) และระบบใชบอเตมอากาศ (

Aeration tank ) โดยอาจแบงตามการอยอาศยของแบคทเรยเปนแบบแขวนลอย (

Suspended growth ) และแบบเกาะตดบนแผนตวกลาง ( Contact growth )

(ค) ตรวจสอบสภาพและการทางานของอปกรณในสวนจดการตะกอนสวนเกน ( Excess

sludge treatment ) เชน ลานตากตะกอน ( Sludge drying bed ) หรอการสบออกไป

กาจดทอน

(ง) ตรวจสอบสภาพส กลนของนาลนจากถงตกตะกอน

(จ) ตรวจสอบระบบวธการจดการตะกอน และไขมน กลนฟอง และกาก


(ฉ) ความสะดวก มสขลกษณะทเหมาะสม และปลอดภยในการเขาไปตรวจสอบ

บารงรกษา

(ช) ความสะดวกในการขนยายเครองจกร การขนถายตะกอน ไขมน หรอสารเคม

(4) สภาพของบอรบนาเสย อปกรณและเครองจกรของระบบระบายนาเสย

(5) สภาพของทอระบายนาโสโครก ทอนาเสย และทอระบายอากาศ

(ก) สภาพภายนอกทมองเหน เชน เปนสนม การแตกหก หรอการรวซม

(ข) ความลาดเอยงของระบบทอ

(ค) ความสะดวกในการซอมแซมบารงรกษาระบบทอ มชองทาความสะอาด ( Clean out )

เหมาะสมเพยงพอ

(ง) กลนเหมนจากระบบทอ

(6) สภาพของราวกนตก ฝาปด

(7) ตรวจสอบภาระการบาบดนาเสย

(ก) ประเมนปรมาณนาเสยจากปรมาณการใชนา กจกรรมและพฤตกรรมการใชนา จานวน

สขภณฑเมอเทยบกบจานวนผใชสอย

(ข) ประเมนความเขมขนมลพษในนาเสย เชน คาบโอด ไนโตรเจนรวม จากกจกรรมและ

พฤตกรรมการใชนา

(ค) ตรวจสอบขนาดความจของหนวยบาบดยอยแตละหนวยในระบบ ขนาดของเครองจกร

อปกรณสาคญ เชน เครองสบนา เครองเตมอากาศ และเปรยบเทยบกบภาระการบาบด เพอประเมน

ความพอเพยงของระบบ

(8) ผลการตรวจสอบคณภาพนาทง







8.1.3.3 การตรวจสอบระบบระบายนาฝน

(1) ตรวจสอบประวตการใชงานระบบ ขอมลของระบบ


ใบอนญาตใหกอสรางอาคารหลงวนทกฎกระทรวงฉบบท 33 (พ.ศ.2535 ) ออกตาม

ความในพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ.2522 ประกาศใชบงคบ ตรวจสอบตามเกณฑ

ขนตาทกาหนดเกยวกบระบบระบายนาฝนของอาคารสง หรออาคารขนาดใหญพเศษ

ดงน



ขอ 21(3)

แบบแปลนระบบทอนาตาง ๆ ในแตละชนของอาคารใหมมาตราสวน เชนเดยวกบทกาหนดในกฎกระทรวงวาดวยขนาดของแบบแปลนทตองยนประกอบการขอ อนญาตในการกอสรางอาคารโดยใหมรายละเอยดดงตอไปน ฯลฯ (3) ระบบทอระบายนาทแสดงแผนผงการเดนทอระบายนาฝน การเดนทอนาเสยจากสขภณฑและทอนาเสยอน ๆ จนถงระบบบาบดนา เสย รวมทงการเดนทอ ระบายอากาศของระบบทอนาเสย

ขอ 31 การระบายนาฝนออกจากอาคารสง หรออาคารขนาดใหญพเศษจะระบายลงสแหลงรองรบนาทงโดยตรงกได แตตองไมกอใหเกดภยนตรายตอสขภาพ ชวต รางกาย หรอทรพยสน หรอกระทบ กระเทอนตอการรกษาคณภาพสงแวดลอม

(3) ตรวจสอบสภาพ ความเหมาะสม เพยงพอ ความลาดเอยง การปองกนการอดตนของ

หวรบนาฝน ทางนาลน (Roof over flow ) รางระบายนาฝน ทอระบายนาฝน

(4) ตรวจสอบสภาพบอตรวจการระบายนาหรอบอพกนา บอสบระบายนา และการระบาย

นาฝนสระบบระบายนาสาธารณะ


(5) ตรวจสอบสภาพและความพรอมของเครองจกรและอปกรณ กรณเปนอาคารทมเครองสบนาระบายนาฝนในชนใตดน



(ก) สาเนารายงานการตรวจสอบบารงรกษา ตามกาหนดเวลา ควรมรายงานทกเดอน


8.1.3.4 การตรวจสอบระบบจดการมลฝอย

(1) ตรวจสอบประวตการใชงานระบบ ขอมลของระบบ ประเภทของมลฝอย เชน มลฝอย

ทวไป มลฝอยยอยสลายงายหรอขยะเปยก มลฝอยทสามารถนากลบมาใชใหมได

( Recycle waste ) หรอมลฝอยอนตราย ( Hazardous waste )




ตาทกาหนดเกยวกบระบบจดการมลฝอยของอาคารสง หรออาคารขนาดใหญพเศษ ดงน



ขอ 38

ในอาคารสงหรออาคารขนาดใหญพเศษตองมการจดเกบขยะมลฝอย โดยวธขนลาเลยงหรอทงลงปลองทงมลฝอย

ขอ 39

การคดปรมาณมลฝอยทเกดขนในอาคาร ใหคดจากอตราการใช ดงตอไปน

(1) การใชเพอการอยอาศย ปรมาณมลฝอยไมนอยกวา 2.40 ลตร ตอคนตอวน

(2) การใชเพอการพาณชยกรรมหรอการอน ปรมาณมลฝอย ไมนอยกวา 0.4 ลตร ตอพนทหนงตารางเมตรตอวน




ขอ 40

อาคารสงหรออาคารขนาดใหญพเศษตองจดใหมทพกรวมมลฝอยทม ลกษณะดงตอไปน

(1) ตองมขนาดความจไมนอยกวา 3 เทาของปรมาณมลฝอยทเกดขน ในแตละวนตาม ขอ 39 (2) ผนงตองทาดวยวสดถาวรและทนไฟ

(3) พนผวภายในตองเรยบและกนนาซม (4) ตองมการปองกนกลนและนาฝน

(5) ตองมการระบายนาเสยจากมลฝอยเขาสระบบบาบดนาเสย (6) ตองมการระบายอากาศและปองกนนาเขา ทพกรวมมลฝอยตองมระยะหางจากสถานทประกอบอาหาร

และสถานทเกบอาหารไมนอยกวา 4.00 เมตร แตถาทพกรวมมลฝอยมขนาดความจเกน 3 ลกบาศกเมตร ตองมระยะหางจากสถานทดงกลาวไมนอยกวา 10.00 เมตร และสามารถขนยายมลฝอย ไดโดยสะดวก

ขอ 41

ทพกมลฝอยของอาคารสงหรออาคารขนาดใหญพเศษตองมลกษณะ ดงตอไปน (1) ฝา ผนง และประตตองแขงแรงทนทาน ประตตองปดไดสนทเพอปองกนกลน (2) ขนาดเหมาะสมกบสถานทและสะดวกตอการทาความสะอาด

ขอ 42 ปลองทงมลฝอยของอาคารสงหรออาคารขนาดใหญพเศษตอง มลกษณะ ดงตอไปน

(1) ตองทาดวยวสดทนไฟ มขนาดความกวางแตละดานหรอ เสนผานศนยกลางไมนอยกวา 60 เซนตเมตร ผวภายในเรยบ ทาความ สะอาดไดงายและไมมสวนใด ทจะทาใหมลฝอยตดคาง (2) ประตหรอชองทงมลฝอยตองทาดวยวสดทนไฟและปดไดสนท เพอปองกนมใหมลฝอยปลวยอนกลบและตดคางได

(3) ตองมการระบายอากาศเพอปองกนกลน (4) ปลายลางของปลองทงมลฝอยตองมประตปดสนทเพอปองกนกลน


(3) ตรวจสอบตาแหนงทตง สภาพ ความเหมาะสมเพยงพอของหองพกขยะ และการจดเกบขยะ

(4) ตรวจสอบความสะอาด และกลน

(5) ตรวจสอบความสะดวกในการเขาถง

(6) ตรวจสอบความเสยงตอการแพรเชอโรค



(ก) สาเนารายงานการตรวจสอบบารงรกษา ตามกาหนดเวลา ควรมรายงานทกเดอน


8.1.3.5 การตรวจสอบระบบระบายอากาศ

(1) ตรวจสอบประวตการใชงานระบบ ขอมลของระบบ




ตาทกาหนดเกยวกบระบบระบายอากาศของอาคารสง หรออาคารขนาดใหญพเศษ ดงน



ขอ 7

อาคารสงหรออาคารขนาดใหญพเศษทมสวนของพนทอาคารตากวา ระดบพนดนตองมระบบระบายอากาศและระบบบาบดนาเสยและการระบายนาทงตาม หมวด 2 และหมวด 3 แยกเปนอสระจากระบบระบายอากาศและระบบบาบดนาเสย และการระบายนาทงสวนเหนอพนดน

พนทอาคารสวนทตากวาระดบพนดนตามวรรคหนง หามใชเปนทอยอาศย




ขอ 9

การระบายอากาศในอาคารสงหรออาคารขนาดใหญพเศษตองจด ให

มการระบายอากาศโดยวธธรรมชาตหรอโดยวธกล ดงตอไปน (1) การระบายอากาศโดยวธธรรมชาต ใหใชเฉพาะกบพนทมผนงดานนอกอยางนอยหนงดาน โดยใหมชองเปดสภายนอกอาคารได เชน

ประต หนาตาง หรอ บานเกลด ซงตองเปดไวระหวางใชสอยพนทนน ๆ และพนทของ ชองเปดนตองเปด ไดไมนอยกวารอยละ 10 ของพน นน (2) การระบายอากาศโดยวธกล ใหใชกบพนอาคารใดกได โดยใหมกลอปกรณขบเคลอนอากาศเพอใหเกดการนาอากาศภายนอกเขามา ตามอตรา ดงตอไปน

การระบายอากาศ อตราการระบายอากาศ ลาดบ สถานท ไมนอยกวาจานวนเทาของ ปรมาตรของหองใน 1ชวโมง 1 หองนา หองสวมของทพกอาศย 2 หรอสานกงาน 2 หองนา หองสวมของอาคารสาธารณะ 4 3 ทจอดรถทอยตากวาระดบพนดน 4 4 โรงงาน 4 5 โรงมหรสพ 4 6 สถานทจาหนายอาหารและเครองดม 7 7 สานกงาน 7 8 หองพกในโรงแรมหรออาคารชด 7 9 หองครวของทพกอาศย 12 10 หองครวของสถานทจาหนายอาหาร 24 และเครองดม 11 ลฟตโดยสารและลฟตดบเพลง 30




สาหรบหองครวของสถานทจาหนายอาหารและเครองดมจะ

ใหมอตรา การระบายอากาศนอยกวาทกาหนดได แตตองมการระบายอากาศครอบคลมแหง ทเกดของกลน ควน หรอกาซทตองการระบาย ทงน ตองไมนอยกวา 12 เทาของ ปรมาตรของหองใน 1 ชวโมง

สถานทอน ๆ ทมไดระบไวในตารางใหใชอตราการระบายอากาศของ สถานททมลกษณะใกลเคยงกน

ตาแหนงชองนาอากาศเขาโดยวธกล ตองหางจากทเกดอากาศเสย และชองระบายอากาศทงไมนอยกวา 5.00 เมตร สงจากพนดนไมนอยกวา 1.50 เมตร

การนาอากาศเขาและการระบายอากาศทงโดยวธกล ตองไมกอใหเกดความเดอดรอนราคาญแกประชาชนผอยอาศยใกลเคยง

(3) ตรวจสอบสภาพทวไป การตดตงและการใชงานของอปกรณการระบายอากาศ






8.1.3.6 การตรวจสอบระบบควบคมมลพษทางอากาศและเสยง

(1) ตรวจสอบประวตการใชงานระบบ ขอมลของระบบปองกนหรอควบคมมลพษทางอากาศ

และเสยงในอาคาร เชน ระบบปองกนหรอควบคมไอเสยจากเครองกาเนดไอนา( Steam boiler )

ระบบปองกนหรอควบคมไอเสยจากเครองกาเนดไฟฟา ( Generator ) หรอระบบปองกน

หรอควบคมไอเสยจากขบวนการผลต


(2) ตรวจสอบสภาพและการทางานของเครองจกร และอปกรณในระบบปองกนหรอควบคม

มลพษทางอากาศ และเสยง เชน Bag filter, Wet scrubber, Electrostatic precipitator, Cyclone

(3) ตรวจสอบการระบายอากาศ หรอการระบายไอเสยของระบบ

(4) ตรวจสอบการดแลรกษา ซอมบารง มรายงานการตรวจสอบมใบรบรองการ ตรวจสอบและ





8.1.4 ระบบปองกนและระงบอคคภย

8.1.4.1 บนไดหนไฟ และทางหนไฟ

(1) ตรวจสอบประวตการใชงานระบบ ขอมลของระบบ ชนด ขนาด จานวน ตาแหนง




ทกาหนดเกยวกบระบบบนไดหนไฟ และทางหนไฟของอาคารสง หรออาคารขนาดใหญ

พเศษ ดงน



ขอ 8

พนอาคารสวนทตากวาระดบถนนหนาอาคารตงแตชนท 3 ลงไปหรอตากวาระดบถนนหนาอาคารตงแต 7.00 เมตรลงไป ตองจดใหมระบบลฟตตามหมวด 6 และตองจดใหมบนไดหนไฟทมระบบแสงสวางและระบบอดลมทมความดนขณะใชงานไมนอยกวา 3.86 เมกะปาสกาลมาตร ทางานอยตลอดเวลา ผนงบนไดหนไฟทกดานตองเปนคอนกรตเสรมเหลกหนาไมนอยกวา 10 เซนตเมตรเพอใชเปนทหนภยในกรณฉกเฉนได บนไดหนไฟนตองอยหางกนไมเกน60.00 เมตร โดยวดตามแนวทางเดน




ขอ22 อาคารสงตองมบนไดหนไฟจากชนสงสดหรอดาดฟาสพนดนอยาง

นอย 2 บนได ตงอยในททบคคลไมวาจะอย ณ จดใดของอาคารสามารถมาถงบนได หนไฟได สะดวก แตละบนไดหนไฟตองอยหางกนไมเกน 60.00 เมตร เมอวดตามแนวทางเดน

ระบบบนไดหนไฟตามวรรคหนงตองแสดงการคานวณใหเหนวาสามารถใช ลาเลยงบคคลทงหมดในอาคารออกนอกอาคารไดภายใน 1 ชวโมง

ขอ 23 บนไดหนไฟตองทาดวยวสดทนไฟและไมผกรอน เชน คอนกรต เสรมเหลก เปนตน มความกวางไมนอยกวา 90 เซนตเมตร ลกนอนกวางไมนอยกวา 22 เซนตเมตร และลกตงสงไมเกน 20 เซนตเมตร มชานพกกวางไมนอยกวา 90 เซนตเมตร และมราวบนไดอยางนอยหนงดาน

หามสรางบนไดหนไฟเปนแบบบนไดเวยน

ขอ 24

บนไดหนไฟและชานพกสวนทอยภายนอกอาคารตองมผนงดาน ทบนได พาดผานเปนผนงกนไฟ

ขอ 25

บนไดหนไฟทอยภายในอาคารตองมอากาศถายเทจากภายนอกอาคารได แตละชนตองมชองระบายอากาศทมพนทรวมกนไมนอยกวา 1.4 ตารางเมตร เปดสภายนอกอาคารไดหรอมระบบอดลมภายในชองบนไดหนไฟทมความดน ลมขณะใชงานไมนอยกวา 3.86 เมกะปาสกาลมาตร ททางานไดโดยอตโนมตเมอเกดเพลงไหม




ขอ 26 บนไดหนไฟทอยภายในอาคารตองมผนงกนไฟโดยรอบยกเวน ชองระบายอากาศและตองมแสงสวางจากระบบไฟฟาฉกเฉนใหมองเหนชองทางไดขณะเพลงไหม และมปายบอกชนและปายบอกทางหนไฟทดานในและดานนอกของประตหนไฟทกชนดวยตวอกษรทสามารถมองเหนไดชดเจน โดยตวอกษร ตองมขนาดไมเลกกวา 10 เซนตเมตร

ขอ 27 ประตหนไฟตองทาดวยวสดทนไฟ เปนบานเปดชนดผลกออก สภายนอกพรอมตดตงอปกรณชนดทบงคบใหบานประตปดไดเอง มความกวาง สทธไมนอยกวา 90 เซนตเมตร สงไมนอยกวา 1.90 เมตร และตองสามารถเปดออกไดโดยสะดวกตลอดเวลา ประตหรอทางออกสบนไดหนไฟตองไมมชน หรอธรณประตหรอขอบกน

ขอ 29 อาคารสงตองมดาดฟาและมพนทบนดาดฟาขนาดกวาง ยาว ดานละ ไมนอยกวา 6.00 เมตร เปนทวางเพอใชเปนทางหนไฟทางอากาศได และ ตองจดใหมทางหนไฟบนชนดาดฟานาไปสบนไดหนไฟไดสะดวกทกบนได และมอปกรณเครองชวยในการหนไฟจากอาคารลงสพนดนไดโดยปลอดภย

(3) กรณเปนอาคารสง หรออาคารขนาดใหญพเศษทไดรบอนญาตใหกอสรางอาคารหลงวนท

กฎกระทรวงฉบบท 50 (พ.ศ.2540 ) แกไขเพมเตมกฎกระทรวงฉบบท 33 (พ.ศ.2535 ) ออก

ตามความในพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ.2522 ประกาศใชบงคบ ตรวจสอบตาม

เกณฑขนตาทกาหนดเกยวกบบนไดหนไฟ และทางหนไฟของอาคารสง หรออาคารขนาด

ใหญพเศษเพมเตมจาก (2) ดงน


กฎกระทรวง50 (พ.ศ.2540 ) แกไขเพมเตมฉบบท 33

(พ.ศ.2535 )


ขอ 12 ใหใชขอความตอไปนเปนขอ 25 แหงกฎกระทรวง ฉบบท 33 (พ.ศ. 2533)

บนไดหนไฟทอยภายในอาคารตองมอากาศถายเทจากภายนอกอาคารได แตละชนตองมชองระบายอากาศทมพนทรวมกนไมนอยกวา 1.4 ตารางเมตร เปดสภายนอกอาคารไดหรอมระบบอดลมภายในชองบนไดหนไฟทมความดน ลมขณะใชงานไมนอยกวา 3.86 เมกะปาสกาลมาตร ททางานไดโดยอตโนมตเมอเกดเพลงไหม และบนไดหนไฟทลงสพนของอาคารนนตองอยในตาแหนงทสามารถออกสภายนอกไดโดยสะดวก

ขอ 8 ใหเพมความตอไปนเปนขอ 8 ทว และขอ 8 ตร แหงกฎกระทรวง ฉบบท 33

(พ.ศ. 2535)

ขอ 8 ทว อาคารสงหรออาคารขนาดใหญพเศษตองจดใหมผนงและประตททาดวยวสดทนไฟทสามารถปดกนมใหเปลวไฟหรอควนเมอเกดเพลงไหมเขาไปในบรเวณบนไดทมใชบนไดหนไฟของอาคาร ทงน ผนงหรอประตดงกลาวตองสามารถทนไฟไดไมนอยกวา 1 ชวโมง ขอ 8 ตร อาคารสงหรออาคารขนาดใหญพเศษตองจดใหมแผนผงของอาคารแตละชน ตดไวบรเวณหองโถงหนาลฟตทกแหงของแตละชนนนในตาแหนงทเหนไดชดเจน และทบรเวณพนชนลางของอาคารตองจดใหมแผนผงอาคารของทกชนเกบรกษาไวเพอใหสามารถตรวจสอบไดโดยสะดวก

แผนผงของอาคารแตละชนใหประกอบดวย (1) ตาแหนงของหองทกหองของชนนน (2) ตาแหนงทตดตงตสายฉดนาดบเพลงหรอหวตอสายฉดนาดบเพลง และอปกรณดบเพลงอน ๆ ของชนนน (3) ตาแหนงประตหรอทางหนไฟของชนนน (4) ตาแหนงลฟตดบเพลงของชนนน


กฎกระทรวง50 (พ.ศ.2540 )

แกไขเพมเตมฉบบท 33

(พ.ศ.2535 )


ขอ 13 ใหใชขอความตอไปนเปนขอ 29 แหงกฎกระทรวง ฉบบท 33 (พ.ศ. 2533)

อาคารสงตองมดาดฟาและมพนทบนดาดฟาขนาดกวาง ยาวดานละไมนอยกวา 10.00 เมตร เปนทโลงและวางเพอใชเปนทางหนไฟทางอากาศได และตองจดใหมทางหนไฟบนชนดาดฟาทจะนาไปสบนไดหนไฟไดสะดวกทกบนได รวมทงจดใหมอปกรณเครองชวยในการหนไฟจากอาคารลงสพนดนไดโดยปลอดภยดวย


ใบอนญาตใหกอสรางอาคารกอนวนทกฎกระทรวงฉบบท 33 (พ.ศ.2535 ) ออกตามความ

ในพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ.2522 ประกาศใชบงคบ รวมทงกรณไมเขาขายเปน

อาคารสง หรออาคารขนาดใหญพเศษ แตเขาขายเปนอาคารชมนมคน โรงมหรสพ

โรงแรม สถานบรการ อาคารชด อาคารอยอาศยรวม และโรงงาน ตรวจสอบตามเกณฑขน

ตาทกาหนดเกยวกบระบบบนไดหนไฟ และทางหนไฟ ตามกฎกระทรวงฉบบท 47

(พ.ศ.2540 ) ออกตามความในพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ.2522 ดงน




ขอ 5(1) (1) อาคารทมความสงตงแตสชนขนไปใหตดตงบนไดหนไฟทไมใชบนไดในแนวดงเพมจากบนไดหลกใหเหมาะสมกบพนทของอาคารแตละชน เพอใหสามารถลาเลยงบคคลทงหมดในอาคารออกนอกอาคารไดภายในหนงชวโมง โดยไมถอเปนการดดแปลงอาคารแตตองยนแบบใหเจาพนกงานทองถนตรวจพจารณาใหความเหนชอบ และบนไดหนไฟตองมลกษณะ ดงน (ก) บนไดหนไฟภายในอาคารตองมผนงทกดานโดยรอบททาดวยวสดทไมตดไฟ (ข) ชองประตสบนไดหนไฟตองเปนบานเปดทาดวยวสดทไมตดไฟ พรอมตดตงอปกรณชนดทบงคบใหบานประตปดไดเองเพอปองกนควนและเปลวไฟมใหเขาสบนไดหนไฟ และมความกวางสทธไมนอยกวา 80 เซนตเมตร สงไมนอยกวา 2.00 เมตร

ขอ 5 (2) (2) จดใหมการตดตงแบบแปลนแผนผงของอาคารแตละชนแสดงตาแหนงหองตาง ๆ ทกหอง ตาแหนงทตดตงอปกรณดบเพลงตาง ๆ ประตหรอทางหนไฟของชนนนตดไวในตาแหนงทเหนไดชดเจนทบรเวณหองโถงหรอหนาลฟตทกแหงทกชนของอาคาร และทบรเวณพนชนลางของอาคารตองจดใหมแบบแปลนแผนผงของอาคารทกชนเกบรกษาไวเพอใหสามารถตรวจสอบไดโดยสะดวก

ขอ 5(5) (5) ตดตงระบบไฟสองสวางสารองเพอใหมแสงสวางสามารถมองเหนชองทางเดนไดขณะเพลงไหม และมปายบอกชนและปายบอกทางหนไฟทดานในและดานนอกของประตหนไฟทกชนดวยตวอกษรทสามารถมองเหนไดชดเจนโดยตวอกษรตองมขนาดไมเลกกวา 10 เซนตเมตร


(5) กรณอาคารชมนมคน โรงมหรสพ โรงแรม สถานบรการ อาคารชด อาคารอยอาศยรวม

และโรงงานทไมเขาขายเปนอาคารสง หรออาคารขนาดใหญพเศษ ทไดรบใบอนญาตให

กอสรางอาคารภายหลงวนทกฎกระทรวงฉบบท 55 (พ.ศ.2543 ) ออกตามความใน

พระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ.2522 ประกาศใชบงคบตรวจสอบตามเกณฑขนตาท

กาหนดเกยวกบระบบบนไดหนไฟ และทางหนไฟ ดงน



ขอ 24

บนไดของอาคารอยอาศยรวม หอพกตามกฎหมายวาดวยหอพก สานกงาน อาคารสาธารณะ อาคารพาณชย โรงงาน และอาคารพเศษ สาหรบทใชกบชนทมพนทอาคารชนเหนอขนไปรวมกนไมเกน 300 ตารางเมตร ตองมความกวางสทธไมนอยกวา 1.20 เมตร แตสาหรบบนไดของอาคารดงกลาวทใชกบชนทมพนทอาคารชนเหนอขนไปรวมกนเกน 300 ตารางเมตร ตองมความกวางสทธไมนอยกวา 1.50 เมตร ถาความกวางสทธของบนไดนอยกวา 1.50 เมตร ตองมบนไดอยางนอยสองบนได และแตละบนไดตองมความกวางสทธไมนอยกวา 1.20 เมตร

บนไดของอาคารทใชเปนทชมนมของคนจานวนมาก เชน บนไดหองประชมหรอหองบรรยายทมพนทรวมกนตงแต 500 ตารางเมตรขนไป หรอบนไดหองรบประทานอาหารหรอสถานบรการทมพนทรวมกนตงแต 1,000 ตารางเมตรขนไป หรอบนไดของแตละชน

ของอาคารนนทมพนทรวมกนตงแต 2,000 ตารางเมตรขนไป ตองม

ความกวางไมนอยกวา 1.50 เมตร อยางนอยสองบนได ถามบนได

เดยวตองมความกวางไมนอยกวา 3 เมตร

บนไดทสงเกน 4 เมตร ตองมชานพกบนไดทกชวง 4 เมตร

หรอนอยกวานน และระยะดงจากขนบนไดหรอชานพกบนไดถงสวน

ตาสดของอาคารทอยเหนอขนไปตองสงไมนอยกวา 2.10 เมตร




ชานพกบนไดและพนหนาบนไดตองมความกวางและความยาวไมนอยกวาความกวางสทธของบนได เวนแตบนไดทมความกวางสทธเกน 2 เมตร ชานพกบนไดและพนหนาบนไดจะมความยาวไมเกน 2 เมตรกได บนไดตามวรรคหนงและวรรคสองตองมลกตงสงไมเกน 18เซนตเมตร ลกนอนเมอหกสวนทขนบนไดเหลอมกนออกแลวเหลอความกวางไมนอยกวา 25 เซนตเมตร และตองมราวบนไดกนตกบนไดทมความกวางสทธเกน 6 เมตร และชวงบนไดสงเกน 1 เมตร ตองมราวบนไดทงสองขางบรเวณจมกบนไดตองมวสดกนลน

ขอ 25 บนไดตามขอ 24 จะตองมระยะหางไมเกน 40 เมตร จากจดทไกลสดบนพนชนนน

ขอ 26 บนไดตามขอ 23 และขอ 24 ทเปนแนวโคงเกน 90 องศา จะไมมชานพกบนไดกได แตตองมความกวางเฉลยของลกนอนไมนอยกวา 22 เซนตเมตร สาหรบบนไดตามขอ 23 และไมนอยกวา 25 เซนตเมตร สาหรบบนไดตามขอ 24

ขอ 27 อาคารทสงตงแตสชนขนไปและสงไมเกน 23 เมตร หรออาคารทสงสามชนและมดาดฟาเหนอชนทสามทมพนทเกน 16 ตารางเมตร นอกจากมบนไดของอาคารตามปกตแลว ตองมบนไดหนไฟททาดวยวสดทนไฟอยางนอยหนงแหง และตองมทางเดนไปยงบนไดหนไฟนนไดโดยไมมสงกดขวาง

ขอ 28

บนไดหนไฟตองมความลาดชนนอยกวา 60 องศา เวนแตตกแถวและบานแถวทสงไมเกนสชน ใหมบนไดหนไฟทมความลาดชนเกน 60องศาได และตองมชานพกบนไดทกชน




ขอ 29 บนไดหนไฟภายนอกอาคารตองมความกวางสทธไมนอยกวา 60

เซนตเมตรและตองมผนงสวนทบนไดหนไฟพาดผานเปนผนงทบกอสรางดวยวสดถาวรทเปนวสดทนไฟ

บนไดหนไฟตามวรรคหนง ถาทอดไมถงพนชนลางของอาคารตองมบนไดโลหะทสามารถเลอนหรอยดหรอหยอนลงมาจนถงพนชนลางได

ขอ 30 บนไดหนไฟภายในอาคารตองมความกวางสทธไมนอยกวา 80 เซนตเมตรมผนงทบกอสรางดวยวสดถาวรทเปนวสดทนไฟกนโดยรอบ เวนแตสวนทเปนชองระบายอากาศและชองประตหนไฟ และตองมอากาศถายเทจากภายนอกอาคารไดโดยแตละชนตองมชองระบายอากาศทเปดสภายนอกอาคารไดมพนทรวมกนไมนอยกวา 1.40 ตารางเมตร กบตองมแสงสวางใหเพยงพอทงกลางวนและกลางคน

ขอ 31 ประตหนไฟตองทาดวยวสดทนไฟ มความกวางสทธไมนอยกวา 80เซนตเมตร สงไมนอยกวา 1.90 เมตร และตองทาเปนบานเปดชนดผลกออกสภายนอกเทานน กบตองตดอปกรณชนดทบงคบใหบาน

ประตปดไดเอง และตองสามารถเปดออกไดโดยสะดวกตลอดเวลา ประตหรอทางออกสบนไดหนไฟตองไมมธรณหรอขอบกน

ขอ 32 พนหนาบนไดหนไฟตองกวางไมนอยกวาความกวางของบนไดและอกดานหนงกวางไมนอยกวา 1.50 เมตร


(6) กรณโรงมหรสพทไดรบใบอนญาตใหกอสรางอาคารภายหลงวนทกฎกระทรวงวาดวยการอนญาตใหใชอาคารเพอประกอบกจการโรงมหรสพ ประเภทและระบบความ

ปลอดภยของโรงมหรสพ และอตราคาธรรมเนยมสาหรบการอนญาตใหใชอาคารเพอ

ประกอบกจการโรงมหรสพ พ.ศ.2550 ออกตามความในพระราชบญญตควบคมอาคาร

พ.ศ.2522 ประกาศใชบงคบตรวจสอบตามเกณฑขนตาทกาหนดเกยวกบบนไดหนไฟ

และทางหนไฟเพมเตม ดงน


โรงมหรสพ พ.ศ.2550 ขอกาหนด หรอเกณฑขนตาตามกฎหมาย

ขอ 3 (3) โรงมหรสพประเภท ค และประเภท ง ตองตงอยในตาแหนงทมบนไดหนไฟหรอทางหนไฟจากโรงมหรสพเพอออกสภายนอกอาคารได อยางนอยสองทาง และบนไดหนไฟหรอทางหนไฟตองมขดความสามารถในการระบายคนทออกจากโรงมหรสพไปสภายนอกอาคารไดในระยะเวลาหนงชวโมง (โรงมหรสพประเภท ก หมายความถง โรงมหรสพทเปนอาคารเดยว ซงมการจดทนงคนดในลกษณะยดตดกบพน โรงมหรสพประเภท ข หมายความถง โรงมหรสพทเปนอาคารเดยว ซงไมมการจดทนงคนดในลกษณะยดตดกบพน โรงมหรสพประเภท ค หมายความถงโรงมหรสพทตงอยในอาคารทประกอบกจการหลายประเภทรวมกน ซงมการจดทนงคนดในลกษณะยดตดกบพน โรงมหรสพประเภท ง หมายความถง โรงมหรสพทตงอยในอาคารทประกอบกจการหลายประเภทรวมกน ซงไมมการจดทนงคนดในลกษณะยดตดกบพน โรงมหรสพประเภท จ หมายความถง โรงมหรสพทตงอยกลางแจงซงมรวทถาวรหรอมลกษณะมนคงแขงแรงกนขอบเขตโรงมหรสพและมพนทภายในขอบเขตโรงมหรสพตงแต 150 ตารางเมตรขนไป )

ขอ 23 อาคารใดทมโรงมหรสพตงอยตงแตชนทสองขนไป ตองจดใหมบนไดหนไฟใหเปนไปตามกฎกระทรวงซงออกตามกฎหมายวา ดวยการควบคมอาคารเกยวกบอาคารสง




ขอ 24 ทางหนไฟจะตองมสวนปดลอมทไมมชองใหไฟหรอควนจากภายนอกผานเขามาไดและสวนปดลอมนตองมอตราการทนไฟไดไมนอยกวาสองชวโมง และมประตหนไฟซงมขนาดความกวาง ระบบระบายอากาศ ระบบอดลมภายใน แสงสวางจากไฟฟาฉกเฉนและปายบอกทางหนไฟเชนเดยวกบบนไดหนไฟตามกฎกระทรวงซงออกตามกฎหมายวาดวยการควบคมอาคารเกยวกบอาคารสง

ขอ 28 โรงมหรสพจะตองจดใหมประตทางออกทสามารถเปดออกไดโดยสะดวกตลอดเวลาทมคนดอยขางใน

ขอ 34 โรงมหรสพจะตองมจานวนทางออกหรอประตทางออก ดงตอไปน

(1) โรงมหรสพทมความจคนไมเกนหาสบคน ตองมทางออกหรอประตทางออกไมนอยกวาสองแหง

(2) โรงมหรสพทมความจคนตงแตหาสบเอดคนถงสองรอยหาสบคนตองมทางออกหรอประตทางออกไมนอยกวาสามแหง

(3) โรงมหรสพทมความจคนตงแตสองรอยหาสบเอดคนถงหก รอยคน ตองมทางออกหรอประตทางออกไมนอยกวาสแหง

(4) โรงมหรสพทมความจคนตงแตหกรอยเอดคนขนไป ตองมทางออกหรอประตทางออกไมนอยกวาหาแหง

โรงมหรสพทมการจดทนงคนดในพนชนลอยใหมการจดทางออกหรอประตทางออกตามจานวนทกาหนดไวในวรรคหนงในพนชนลอยดงกลาวดวย ทางออกหรอประตทางออกของโรงมหรสพทตงอยดานขางจะตองตรงกบแนวทางเดนตามแนวขวางของโรงมหรสพตามขอ 31 วรรคสาม

ในกรณทโรงมหรสพมทางออกหรอประตทางออกสองแหง

ประตทางออกตองมระยะไมนอยกวาครงหนงของเสนทแยงมมทยาวทสดของโรงมหรสพ




ในกรณทโรงมหรสพมทางออกหรอประตทางออกตงแตสามแหงขนไปตองจดใหมทางออกหรอประตทางออกทผนงโรงมหรสพสามดานยกเวนผนงดานหลงจอรบภาพและทางออกหรอประตทางออกอยางนอยสองแหงตองมระยะหางจากทางออกหรอประตทางออกอนไมนอยกวาครงหนงของเสนทแยงมมทยาวทสดของโรงมหรสพ ในกรณทโรงมหรสพมเวทการแสดงจะตองมทางออกหรอประตทางออกดานหลงเวทเพมอกอยางนอยหนงแหง เพอประโยชนในการคานวณจานวนทางออกหรอประตทางออกตามขอนในกรณของโรงมหรสพทไมมการจดทนงคนด อตราสวนหนงคนตอพนท 0.60 ตารางเมตร

ขอ 35 โรงมหรสพทตงอยตงแตชนทสองขนไปเวนแตโรงมหรสพประเภท จ ตองมระยะหางเมอวดตามแนวทางเดน ดงตอไปน (1) ประตทางออกจากโรงมหรสพทกบานจะตองมระยะหางจาก บนไดหนไฟหรอทางหนไฟไมเกน 45.00 เมตร (2) ทนงทกทนงจะตองมระยะหางจากบนไดหนไฟหรอทางหน ไฟไมเกน 60.00 เมตร โรงมหรสพทตงอยระดบพนดนประตทางออกจากโรงมหรสพทกบานจะตองเปดออกสภายนอกอาคารโดยตรง หากไมสามารถเปดออกสภายนอกโดยตรงตองอยหางจากทางออกสภายนอกอาคารไมเกน 45.00 เมตร เมอวดตามแนวทางเดน

ขอ 37 ประตทางออกจากโรงมหรสพจะตองมลกษณะ ดงตอไปน (1) เปนบานประตซงเปดออกสภายนอก และเมอเปดออก

แลวจะตองไมกดขวางทางเดนหรอบนไดหรอชานพกบนได (2) บานประตตองมอตราการทนไฟไดไมนอยกวาหนงชวโมง

เวนแตโรงมหรสพประเภท จ (3) เหนอประตตองมปายบอกทางหนไฟดวยตวอกษรวา

“ทางออก” พรอมดวยสญลกษณทางหนไฟทสามารถมองเหนไดชดเจนตลอดเวลา โดยตวอกษรจะตองมขนาดตวอกษรสงไมนอยกวา




15 เซนตเมตร (1) มความกวางสทธไมนอยกวา 1.50 เมตร สงไมนอยกวา 2.00

เมตร และขนาดความกวางของทกประตรวมกนตองเปนไปตามจานวนทนงคนดในอตราสวน 1 เซนตเมตรตอจานวนทนงคนดหนงคน

(2) เมอเปดออกสบนไดหนไฟโดยตรงจะตองมชานพกขนาด ความกวางสทธดานละไมนอยกวา 1.50 เมตร อยหนาประตทางออกจากโรงมหรสพ เวนแตโรงมหรสพประเภท จ

(3) ตองไมมธรณประตหรอขอบกน ทงน พนบรเวณหนา ประตทางออกจากโรงมหรสพหากจะมระดบพนดานนอกและดาน ในอยตางระดบกนใหระดบพนดานนอกอยตากวาพนดานในไดไมเกน 2.50 เซนตเมตร

ขอ 38 ทางออกจากโรงมหรสพจะตองมลกษณะ ดงตอไปน (1) เหนอทางออกตองมปายบอกทางหนไฟดวยตวอกษรวา “ทางออก” พรอมดวยสญลกษณทางหนไฟทสามารถมองเหนไดชดเจนตลอดเวลา โดยตวอกษรจะตองมขนาดตวอกษรสงไมนอยกวา 15 เซนตเมตร (2) มความกวางสทธไมนอยกวา 1.50 เมตร สงไมนอยกวา 2.00 เมตร และขนาดความกวางของทางออกทกแหงรวมกนตองเปนไปตามจานวนทนงคนดในอตราสวน 1 เซนตเมตรตอจานวนทนงคนดหนงคน (3) ตองไมมธรณประตหรอขอบกน ทงน พนบรเวณหนาทางออกจากโรงมหรสพ หากจะมระดบพนดานนอกและดานในอยตางระดบกนใหระดบพนดานนอกอยตากวาพนดานในไดไมเกน 2.50เซนตเมตร




ขอ 39 โรงมหรสพประเภท ก ประเภท ข และประเภท จ จะตองมทางเดนภายนอกโดยรอบอาคารโรงมหรสพ ซงไมมสงกดขวางและมความกวางสทธไมนอยกวา 2.00 เมตร

ขอ 40 โรงมหรสพประเภท ค และประเภท ง จะตองมทางเดนภายนอกโดยรอบซงไมมสงกดขวางและมความกวางสทธไมนอยกวา 2.00 เมตร โดยทางเดนโดยรอบดงกลาวจะตองเชอมตอกบบนไดหนไฟหรอทางหนไฟ

ในกรณทโรงมหรสพตามวรรคหนงมหลายโรงในบรเวณ

เดยวกนและมทางเดนภายนอกทใชรวมกน ทางเดนภายนอกทใชรวม

กนดงกลาวจะตองไมมสงกดขวาง และมความกวางสทธไมนอยกวา 3.00 เมตร

(7) ตรวจสอบความเหมาะสมและเพยงพอของชนด ขนาด จานวนและตาแหนงของบนไดกบผใช

อาคาร และจานวนตองไมลดลงตลอดทศทางการหนไฟ

(8) ตรวจสอบความตอเนอง และเปนพนทปลอดภยทสามารถใชหนไฟออกสนอกอาคารได

อยางปลอดภย

(9) สภาพและความมนคงแขงแรงของขนบนได วสดผวพนบนไดตองเรยบและไมลน ความ

สมาเสมอของขนาดขนบนได และมชานพกทกระดบความสงไมเกน 3 เมตร

(10) สภาพและความมนคงแขงแรง ของราวจบ และราวกนตก ความเหมาะสมของวสดทใชทา

ราวจบ

(11) ตรวจสอบการระบายอากาศในชองบนไดกรณเปนบนไดหนไฟภายในอาคาร โดยชองระบาย

อากาศตองเปดอยางถาวร และตองอยหางจากชองเปดของอาคารทอาจจะนาควนไฟเขาส

บนไดได

(12) ความเหมาะสมและเพยงพอของขนาดและจานวนประตทางออก เสนทางออก เสนทางหนไฟ

โดยทขนาดและจานวนตองไมลดลงตลอดทศทางการหนไฟ


(13) สภาพผว ขนาด ความลาดเอยง และความมนคงแขงแรงของทางลาดทเปนสวนประกอบใน

เสนทางหนไฟ

(14) ความสองสวางของแสงไฟในชองบนไดและบนเสนทางหนไฟ

(15) อปสรรคกดขวางตลอดเสนทางจนถงเสนทางออกสภายนอกอาคาร

(16) การปด – เปด ประตตลอดเสนทาง ตามทศทางการอพยพ

(17) ตรวจสอบสภาพประตหนไฟ และอปกรณประกอบของประต เชน วงกบ บานพบ

อปกรณบงคบปดเองโดยอตโนมต( Door closer ) Magnetic Door Holder ธรณประต

กานผลก ( Panic bar หรอ Push bar ) ประตหนไฟตองไมลากดขวางเขาไปในทางสญจร

ในชองบนได

(18) ตรวจสอบการปองกนควนไฟเขาสชองบนได โถงกนควน ( Smoke lobby ) และระบบอด

อากาศในชองบนไดหนไฟ

(19) ตรวจสอบการปดลอมแบงพนทปองกนไฟของอาคารบรเวณโถง เสนทางหนไฟ ชองทอ

และชองเปดตาง ๆ

(20) การจดเตรยมทางไปสทางหนไฟ และบนไดหนไฟอยในพนทเหมาะสม ไมผานพนททอาจม

การปดกน หรอเปนทางตน หรอมวตถอนตราย

(21) ตรวจสอบพนทหลบภยสาหรบรองรบผอพยพในกรณฉกเฉน สาหรบอาคารทมผใชสอย

จานวนมากเกนกวาจานวนบนไดหนไฟทมอยจะรองรบได

(22) ทางปลอยออกจากทางหนไฟสภายนอกอาคาร หรอพนทปลอดภย

(23) ตรวจสอบประตหนไฟตองสามารถเปดออกไดจากภายในอาคาร และสามารถเปดกลบเขาส

อาคารไดตลอดเวลา

(24) ตรวจสอบการดแลรกษา ซอมบารง การซอมอพยพ มรายงานการตรวจสอบมใบรบรอง

การตรวจสอบ การทดสอบ และการซอมอพยพในอดตทผานมา


8.1.4.2 เครองหมายและไฟปายทางออกฉกเฉน (1) ตรวจสอบประวตการใชงาน ขอมลของประเภท จานวน ขนาด ตาแหนง

(2) ตรวจสอบตามเกณฑขนตาทกาหนดเกยวกบเครองหมายและไฟปายทางออกฉกเฉน ดงน

ตองมปายบอกชนและปายบอกทางหนไฟทดานในและดานนอกของประตหนไฟทกชน

ดวยตวอกษรทสามารถมองเหนไดชดเจนโดยตวอกษรตองมขนาดไมเลกกวา 10เซนตเมตร

(3) กรณโรงมหรสพทไดรบใบอนญาตใหกอสรางอาคารภายหลงวนทกฎกระทรวงวาดวย

การอนญาตใหใชอาคารเพอประกอบกจการโรงมหรสพ ประเภทและระบบความ

ปลอดภยของโรงมหรสพ และอตราคาธรรมเนยมสาหรบการอนญาตใหใชอาคาร

เพอประกอบกจการโรงมหรสพ พ.ศ.2550 ออกตามความในพระราชบญญตควบคม

อาคาร พ.ศ.2522 ประกาศใชบงคบตรวจสอบตามเกณฑขนตาทกาหนดเกยวกบ

เครองหมายและไฟปายทางออกฉกเฉนเพมเตม ดงน กฎกระทรวง ฯ


ขอ 25 โรงมหรสพประเภท ก และประเภท ค ตองมแสงไฟทางเดนระหวางแถวทนงเพอใหแสงสวางตลอดความยาวของทางเดนระหวางแถวทนงหรอทางเดนแตละขนในกรณททาเปนขนบนได

ขอ 26 แนวทางเดนภายในโรงมหรสพตองมปายบอกทางหนไฟทเหนไดชดเจนตลอดเวลาไปสบนไดหนไฟหรอทางหนไฟไดโดยสะดวก

ขอ 37 (3) (3) เหนอประตตองมปายบอกทางหนไฟดวย ตวอกษรวา“ทางออก” พรอมดวยสญลกษณทางหนไฟทสามารถมองเหนไดชดเจนตลอดเวลา โดยตวอกษรจะตองมขนาดตวอกษรสงไมนอยกวา 15 เซนตเมตร

ขอ 38 (1) ทางออกจากโรงมหรสพจะตองมลกษณะ ดงตอไปน (1) เหนอทางออกตองมปายบอกทางหนไฟดวยตวอกษรวา “ทางออก” พรอมดวยสญลกษณทางหนไฟทสามารถมองเหนไดชดเจนตลอดเวลา โดยตวอกษรจะตองมขนาดตวอกษรสงไมนอยกวา 15 เซนตเมตร


(4) ตรวจสอบความเหมาะสม เพยงพอของชนด จานวน ขนาด ตาแหนง การสอความหมาย

และการแสดงทศทางเพอนาไปสทางหนไฟ

(5) สภาพและการทางานของเครองหมายและไฟปายทางออกฉกเฉนในเสนทางหนไฟ และท

บรเวณดานในและดานนอกของบนไดหนไฟ

(6) สภาพและการทางานของไฟสองสวางฉกเฉนบรเวณเครองหมายทางออกฉกเฉนทไมมแสง

สวางในตว

(7) ตรวจสอบการดแลรกษา ซอมบารง การซอมอพยพ มรายงานการตรวจสอบมใบรบรองการ

ตรวจสอบ การทดสอบ และการซอมอพยพในอดตทผานมา

8.1.4.3 ระบบระบายควนและควบคมการแพรกระจายควน

(1) ตรวจสอบประวตการใชงาน ขอมลของระบบประเภท จานวน ขนาด ตาแหนงของระบบ

ควบคมการแพรกระจายควน ประกอบดวย

(ก) ระบบอดอากาศในชองบนไดหนไฟ ( Staircase pressurization system )

(ข) ระบบอดอากาศในปลองลฟตหรอโถงลฟตดบเพลง ( Elevator shaft pressurization

system )

(ค) ระบบระบายควนสาหรบพนทจากดขอบเขต (Zone smoke control system )

(ง) ระบบระบายควนสาหรบพนทโถงโลงตอเนองขนาดใหญ ( Atrium smoke control

system )


ใบอนญาตใหกอสรางอาคารหลงวนทกฎกระทรวงฉบบท 50 (พ.ศ.2540 ) แกไขเพมเตม

กฎกระทรวงฉบบท 33 (พ.ศ.2535 ) ออกตามความในพระราชบญญตควบคมอาคาร

พ.ศ.2522 ประกาศใชบงคบ ตรวจสอบตามเกณฑขนตาทกาหนดเกยวกบระบบระบาย

ควนและควบคมการแพรกระจายควนของอาคารสง หรออาคารขนาดใหญพเศษ ดงน


กฎกระทรวง50(พ.ศ.2540 ) แกไขเพมเตมฉบบท 33

(พ.ศ.2535 )


ขอ 11 ใหเพมความตอไปนเปนขอ 10 ทว แหงกฎกระทรวง ฉบบท 33

(พ.ศ. 2533)

อาคารสงหรออาคารขนาดใหญพเศษทมโถงภายในอาคารเปนชองเปดทะลพนของอาคารตงแตสองชนขนไปและไมมผนงปดลอม ตองจดใหมระบบควบคมการแพรกระจายของควนทสามารถทางานไดโดยอตโนมตเมอเกดเพลงไหม ทงน เพอระบายควนออกส ภายนอกอาคารไดอยางรวดเรว

ขอ 8 ใหเพมความตอไปนเปนขอ 8 ทว แหง

กฎกระทรวง ฉบบท 33 (พ.ศ. 2533)

อาคารสงหรออาคารขนาดใหญพเศษตองจดใหมผนงและประตททาดวยวสดทนไฟทสามารถปดกนมใหเปลวไฟหรอควนเมอเกดเพลงไหมเขาไปในบรเวณบนไดทมใชบนไดหนไฟของอาคาร ทงน ผนงหรอประตดงกลาวตองสามารถทนไฟไดไมนอยกวา 1 ชวโมง

(3) กรณโรงมหรสพทไดรบใบอนญาตใหกอสรางอาคารภายหลงวนทกฎกระทรวงวาดวยการ

อนญาตใหใชอาคารเพอประกอบกจการโรงมหรสพ ประเภทและระบบความ

ปลอดภยของโรงมหรสพ และอตราคาธรรมเนยมสาหรบการอนญาตใหใชอาคารเพอ ประกอบกจการโรงมหรสพ พ.ศ.2550 ออกตามความในพระราชบญญตควบคมอาคาร

พ.ศ.2522 ประกาศใชบงคบตรวจสอบตามเกณฑขนตาทกาหนดเกยวกบระบบระบายควน

และควบคมการแพรกระจายควนเพมเตม ดงน


โรงมหรสพ พ.ศ.2550


ขอ 36 โรงมหรสพทตงอยในอาคารตงแตสองชนขนไปทมโถงภายในอาคารเปนชองเปดและไมมผนงปดลอมตองตดตงระบบควบคมการแพรกระจายของควนและระบบระบายควนในบรเวณดงกลาวท สามารถทางานไดโดยอตโนมตเมอเกดเพลงไหม


(4) ตรวจสอบความเหมาะสม เพยงพอของชนด ขนาด จานวน และตาแหนงของระบบอปกรณ

ควบคม

(5) ตรวจสอบสภาพของระบบควบคมการทางาน และอปกรณในระบบ

(ก) สภาพอปกรณในบรเวณทเปนโถงโลงในอาคาร (Atrium)

(ข) สภาพอปกรณในบรเวณโถงลฟตและชองบนไดหนไฟ

(ค) สภาพอปกรณในบรเวณเสนทางหนไฟ ทางผานหนไฟ พนทหลบภย

(ง) สภาพอปกรณในพนทอน ๆ ของอาคารทตองการใหปลอดควนไฟ

(จ) สภาพพดลมและมอเตอรในระบบอดอากาศ

(ฉ) สภาพทอลมและชองจายลมของระบบอดอากาศ

(ช) สภาพชองระบายควนและแผนปรบลมกนไฟและควน ( Fire and smoke damper )

(6) ตรวจผลการทดสอบการทางานของระบบวาสามารถใชไดทนท เมอเกดเหตฉกเฉนทงแบบ

อตโนมต และแบบทใชมอ รวมทงสามารถทางานไดตอเนอง โดยไมหยดชะงกขณะเกด

เพลงไหม

(7) สงเกตการรวไหลของอากาศภายในชองบนไดแบบปดทบทมระบบพดลมอดอากาศรวมทง การออกแรงผลกประตเขาบนไดขณะพดลมอดอากาศทางาน

(8) ตรวจชองเปด เพอการระบายควนจากชองบนไดและอาคาร รวมถงชองลมเขาเพอเตมอากาศ เขามาแทนทดวย

(9) การปองกนการแพรกระจายควนของชองวางชองเปด แนวนอน และแนวดงระหวางชน เชน

ชองวางเหนอเพดาน ประต ชองทางเดน ชองทองานระบบ ชองลฟต ปลองโถงบนได

(10) ตรวจสอบการดแลรกษา ซอมบารง และการทดสอบระบบในอดตทผานมา ดงน





8.1.4.4 ระบบไฟฟาสารองฉกเฉน

(1) ตรวจสอบประวตการใชงาน ขอมลของระบบประเภท จานวน ขนาด ตาแหนง




ตาทกาหนดเกยวกบระบบไฟฟาสารองฉกเฉนของอาคารสง หรออาคารขนาดใหญพเศษ

ดงน



ขอ 14 อาคารสงหรออาคารใหญพเศษตองมระบบจายพลงงานไฟฟาสารองสาหรบกรณฉกเฉนแยกเปนอสระจากระบบอน และสามารถทางานไดโดยอตโนมตเมอระบบจายไฟฟาปกตหยดทางาน แหลงจายพลงงานไฟฟาสารองสาหรบกรณฉกเฉนตามวรรคหนง ตองสามารถจายพลงงานไฟฟาไดเพยงพอตามหลกเกณฑดงตอไปน (1) จายพลงงานไฟฟาเปนเวลาไมนอยกวาสองชวโมงสาหรบเครองหมายแสดงทางฉกเฉน ทางเดน หองโถง บนได และระบบสญญาณเตอนเพลงไหม (2) จายพลงงานไฟฟาตลอดเวลาทใชงานสาหรบลฟตดบเพลง เครองสบนาดบเพลง หองชวยชวตฉกเฉน ระบบสอสาร เพอความปลอดภยของสาธารณะและกระบวนการผลตทางอตสาหกรรมทจะกอใหเกดอนตรายตอชวตหรอสขภาพอนามยเมอกระแสไฟฟาขดของ





พ.ศ.2522 ประกาศใชบงคบตรวจสอบตามเกณฑขนตาทกาหนดเกยวกบระบบไฟฟสารอง

ฉกเฉนเพมเตม ดงน



ขอ 18 โรงมหรสพหรออาคารทตงโรงมหรสพตองมระบบจายพลงงานไฟฟาสารองสาหรบเครองหมายแสดงทางฉกเฉน ทางเดน บนได บนไดหนไฟ ระบบสญญาณเตอนเพลงไหมและไฟสองสวางสาหรบ ทางเดน หองโถง บนได บนไดหนไฟแยกเปนอสระจากระบบไฟฟา

ปกตครอบคลมพนทโรงมหรสพถงบนไดหนไฟ และสามารถทางานไดโดยอตโนมตไมนอยกวาหนงชวโมง เมอระบบจายพลงงานไฟฟาปกตหยดทางาน เวนแตโรงมหรสพประเภท จ โรงมหรสพประเภท จ ตองมระบบจายพลงงานไฟฟาสารองสาหรบเครองหมายแสดงทางฉกเฉนและทางเดนแยกเปนอสระจากระบบไฟฟาปกตครอบคลมพนทโรงมหรสพและสามารถทางานไดโดยอตโนมตไมนอยกวาหนงชวโมงเมอระบบจายพลงงานไฟฟาปกตหยดทางาน

(4) ตรวจสอบความเหมาะสมของชนด ขนาด จานวน และตาแหนงของระบบอปกรณ

(5) ตรวจสอบสภาพอปกรณ พรอมระบบอปกรณควบคมการทางาน

(ก) สภาพทวไปของเครองกาเนดไฟฟาสารอง ( Generator ) ขนาดพกดของเครอง การตงการทางานไวแบบอตโนมต

(ข) สภาพและความพรอมของแบตเตอรเพอสตารทเครองยนต


(ค) สภาพและความพรอมของเครองยนต ระบบจายนามนเชอเพลงเครองยนต ปรมาณนามนในถงนามนเชอเพลง ( Day tank ) และปรมาณนามนสารอง

(ง) การทางานของระบบควบคมทงแบบอตโนมต และแบบใชมอ (จ) การระบายอากาศของหองเครองขณะเครองยนตทางาน

(6) ตรวจสสอบการจายกระแสไฟฟาสาหรบอปกรณหรอระบบในวงจรชวยเหลอชวต และระบบท สาคญอน ๆ เชน ระบบลฟตดบเพลง ระบบสญญาณแจงเหตเพลงไหม ระบบระบายควนและ

ควบคมการแพรกระจายควน ระบบอดอากาศในชองบนไดหนไฟ เครองสบนาดบเพลง

ระบบระบายอากาศ ระบบแสงสวางในบนไดหนไฟและทางหนไฟ



กาหนดเวลา มการตรวจการทางานโดยจาลองการเกดไฟฟาดบ การตรวจการทางาน

ของสวตชสบเปลยนอตโนมต ( ATS) รวมทงการทางานของแบตเตอร ควรมรายงาน

ทกเดอน และตองมรายงานการทดสอบเดนเครองทกสปดาห


8.1.4.5 ระบบลฟตดบเพลง

(1) ตรวจสอบประวตการใชงาน ขอมลของระบบประเภท จานวน ขนาด ตาแหนง




ตาทกาหนดเกยวกบระบบลฟตดบเพลงของอาคารสง หรออาคารขนาดใหญพเศษ ดงน




ขอ 15 กระแสไฟฟาทใชกบลฟตดบเพลงตองตอจากแผงสวตชประธานของอาคารเปนวงจรทแยกเปนอสระจากวงจรทวไป

วงจรไฟฟาสารองสาหรบลฟตดบเพลงตองมการปองกนอนตรายจากเพลงไหมอยางดพอ

ขอ 28 อาคารสงตองจดใหมชองทางเฉพาะสาหรบบคคลภายนอกเขาไปบรรเทาสาธารณภยทเกดในอาคารไดทกชน ชองทางเฉพาะนจะเปนลฟตดบเพลงหรอชองบนไดหนไฟกได และทกชนตองจดใหมหองวางทมพนทไมนอยกวา 6.00 ตารางเมตร ตดตอกบชองทางน และเปนบรเวณทปลอดจากเปลวไฟและควนเชนเดยวกบชองบนไดหนไฟ และเปนทตงของตหวฉดนาดบเพลงประจาชนของอาคาร

ขอ 43 ลฟตโดยสารและลฟตดบเพลงแตละชดทใชกบอาคารสงใหมขนาดมวลบรรทกไมนอยกวา 230 กโลกรม

ขอ 44

อาคารสงตองมลฟตดบเพลงอยางนอยหนงชด ซงมรายละเอยดอยางนอยดงตอไปน (1) ลฟตดบเพลงตองจอดไดทกชนของอาคาร และตองมระบบ ควบคมพเศษสาหรบพนกงานดบเพลงใชขณะเกดเพลงไหมโดยเฉพาะ (2) บรเวณหองโถงหนาลฟตดบเพลงทกชนตองตดตงตสายฉดนาดบเพลงหรอหวตอสายฉดนาดบเพลงและอปกรณดบเพลงอน ๆ (3) หองโถงหนาลฟตดบเพลงทกชนตองมผนงหรอประตททาดวยวตถทนไฟปดกนมใหเปลวไฟหรอควนเขาได มหนาตางเปดออกสภายนอกอาคารไดโดยตรง หรอมระบบอดลมภายในหองโถงหนาลฟตดบเพลงทมความดนลมขณะใชงานไมนอยกวา 3.86 เมกะปาสกาลมาตร และทางานไดโดยอตโนมตเมอเกดเพลงไหม (4) ระยะเวลาในการเคลอนทอยางตอเนองของลฟตดบเพลงระหวางชนลางสดกบชนบนสดของอาคารตองไมเกนหนงนาท ทงน ในเวลาปกตลฟตดบเพลงสามารถใชเปนลฟตโดยสารได


(3) การตรวจสอบตามเกณฑมาตรฐาน

(4) ตรวจสอบความเหมาะสมของชนด ขนาด จานวน และตาแหนงของระบบอปกรณ

(5) ตรวจสอบสภาพอปกรณ พรอมระบบอปกรณควบคมการทางาน

(ก) ตรวจสอบตามเกณฑทวไปของลฟต (ข) ตรวจสอบสภาพโถงปลอดควนไฟ รวมทงผนง ชองเปดตาง ๆ และประต (ค) ตรวจสอบอปกรณระบบปองกนอคคภยตาง ๆ ภายในโถงปลอดควนไฟ ไดแก

อปกรณดบเพลง ตสายฉดนาดบเพลงหรอหวตอสายฉดนาดบเพลง (ง) ตรวจสอบการปองกนนาไหลลงสชองลฟต ( ถาม ) (จ) ตรวจสอบการทางานของลฟตดบเพลง รวมทงสญญาณกระตนจากระบบแจงเหต

เพลงไหม และการทางานของระบบอดอากาศ (ถาม) (6) ตรวจสอบการดแลรกษา ซอมบารง และการทดสอบระบบในอดตทผานมา ดงน




8.1.4.6 การตรวจสอบระบบแจงเหตเพลงไหม

(1) ตรวจสอบประวตการใชงาน ขอมลของระบบชนด จานวน ตาแหนงของอปกรณ




ตาทกาหนดเกยวกบระบบแจงเหตเพลงไหมของอาคารสง หรอ อาคารขนาดใหญพเศษ

ดงน




ขอ 16 ในอาคารสงหรออาคารขนาดใหญพเศษตองมระบบสญญาณเตอนเพลงไหมทกชน ระบบสญญาณเตอนเพลงไหมอยางนอยตองประกอบดวย (1) อปกรณสงสญญาณเพอใหหนไฟทสามารถสงเสยงหรอสญญาณใหคนทอยในอาคารไดยนหรอทราบอยางทวถง (2) อปกรณแจงเหตทมทงระบบแจงเหตอตโนมตและระบบแจงเหตทใชมอเพอใหอปกรณตาม (1) ทางาน


ใบอนญาตใหกอสรางอาคารกอนวนทกฎกระทรวงฉบบท 33 (พ.ศ.2535 ) ออกตามความ

ในพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ.2522 ประกาศใชบงคบ รวมทงกรณไมเขาขายเปน

อาคารสง หรออาคารขนาดใหญพเศษ แตเขาขายเปนอาคารชมนมคน โรงมหรสพ

โรงแรม สถานบรการ อาคารชด อาคารอยอาศยรวม และโรงงาน ตรวจสอบตามเกณฑ

ขนตาทกาหนดเกยวกบระบบแจงเหตเพลงไหมตาม กฎกระทรวงฉบบท 47 (พ.ศ.2540 )

ออกตามความในพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ.2522 ดงน



ขอ 5(4) (4) ตดตงระบบสญญาณเตอนเพลงไหมทกชน โดยระบบสญญาณเตอนเพลงไหมอยางนอยตองประกอบดวย (ก) อปกรณสงสญญาณเพอใหหนไฟทสามารถสงเสยงหรอสญญาณใหคนทอยในอาคารไดยนหรอทราบอยางทวถง (ข) อปกรณแจงเหตทมทงระบบแจงเหตอตโนมต และระบบแจงเหตทใชมอเพอใหอปกรณตาม (ก) ทางาน





พ.ศ.2522 ประกาศใชบงคบตรวจสอบตามเกณฑขนตาทกาหนดเกยวกบระบบสญญาณ

เตอนเพลงไหมเพมเตม ดงน



ขอ 19

โรงมหรสพ เวนแตโรงมหรสพประเภท จ ตองมระบบสญญาณเตอนเพลงไหมซงอยางนอยตองประกอบดวย

(1) อปกรณสงสญญาณเพอใหหนไฟทสามารถสงเสยงสญญาณ ใหคนทอยในอาคารไดยนหรอทราบอยางทวถง

(2) อปกรณแจงเหตทมทงระบบแจงเหตอตโนมตและระบบแจง เหตทใชมอเพอใหอปกรณตาม (1) ทางาน

ในกรณทเปนโรงมหรสพประเภท ค หรอโรงมหรสพประเภท ง ซงตงอยในอาคารขนาดใหญ อาคารสง หรออาคารขนาดใหญพเศษระบบสญญาณเตอนเพลงไหมของโรงมหรสพจะตองตอเชอมเขากบระบบสญญาณเตอนเพลงไหมของอาคารดงกลาวดวย

(5) ตรวจสอบสภาพอปกรณ พรอมระบบอปกรณควบคมการทางานของแผงควบคมระบบ

แจงเหตเพลงไหม ( Fire Alarm Control Panel : FCP )

(ก) ตรวจสอบตาแหนงของแผงควบคมระบบแจงเหตเพลงไหม และตาแหนงของแผงแสดงผลเพลงไหม ( Annunciator Panel )

(ข) ตรวจสอบแหลงจายไฟฟาใหแผงควบคม

(ค) ตรวจสอบการแสดงผลขณะปกต และเมออปกรณระบบขดของไมพรอมใชงาน


(ง) ตรวจสอบความพรอมในการแจงเหตทงแบบอตโนมตและแบบใชมอระบบแจงเหต

เพลงไหม

(จ) ตรวจสอบการเชอมโยงกบระบบดบเพลง และระบบฉกเฉนตาง ๆ และความพรอมของของอปกรณระบบฉกเฉนตาง ๆ ทใชสญญาณกระตนระบบแจงเหตเพลงไหม

(ฉ) ตรวจสอบขนตอนการแจงเหตอตโนมต และชวงเวลาแตละขนตอน

(6) ตรวจสอบความเหมาะสมของชนดอปกรณตรวจจบเพลงไหมอตโนมตในแตละหองหรอ

พนท โดยอาจพจารณาความเหมาะสมของอปกรณตามลกษณะการใชงานของอปกรณได

ดงน

(ก) อปกรณตรวจจบควนชนดไอออนไนเซชน (Ionization smoke detector) เหมาะ

สาหรบใชตรวจจบสญญาณควนในระยะเรมตนทมอนภาคของควนเลกมาก

(ข) อปกรณตรวจจบควนชนดโฟโตอเลคตรก (Photoelectric smoke detector) เหมาะ

สาหรบใชตรวจจบสญญาณควนในระยะทมอนภาคของควนทใหญขน ทางานโดยใช

หลกการสะทอนของแสง

(ค) อปกรณตรวจจบความรอนชนดจบอตราการเพมของอณหภม (Rate-of-rise heat

detector) ทางานเมอมอตราการเพมของอณหภมเปลยนแปลงไปตงแต 10 องศา

เซลเซยส ใน 1 นาท

(ง) อปกรณตรวจจบความรอนชนดจบอณหภมคงท ( Fixed temperature heat detector)

ทางาน เมออณหภมของ Sensors สงถงจดทกาหนดไวซงมตงแต 60 องศาเซลเซยส

ไปจนถง 150 องศาเซลเซยส อาศยหลกการของโลหะสองชนด เมอถกความรอนแลว

มสมประสทธการขยายตวแตกตางกน

(จ) อปกรณตรวจจบความรอนชนดรวม (Combination heat detector) ตรวจจบความ ร

อนทเกดไดทงแบบอตราการเพมของอณหภม และแบบจบอณหภมคงท

(ฉ) อปกรณตรวจจบเปลวไฟ (Flame Detector)ใชในบรเวณพนทอนตรายและมความ

เสยงในการเกดเพลงไหมสง ทางานโดยการตรวจจบความถคลนแสงในยานอลตรา

ไวโอเลทซงมความยาวคลนอยในชวง 0.18-0.36 ไมครอนทแผออกมาจากเปลวไฟ

(7) ตรวจสอบตาแหนงของอปกรณตรวจจบเพลงไหมอตโนมต และครอบคลมครบถวนท

กาหนด อาจพจารณาตาแหนงของอปกรณไดตามตารางท 2 ดงน


ตารางท 2 แสดงตาแหนงของอปกรณตรวจจบเพลงไหมอตโนมต

ชนดของอปกรณ พนทการตรวจจบ

(ตารางเมตร)

ระยะหางระหวาง

อปกรณ (เมตร)

ความสงเพดาน

(เมตร) 150 9 0.4 ตรวจจบควน 75 4.5 4 70 6 0.4 ตรวจจบความรอน 35 3 4.9

(8) ตรวจสอบตาแหนงและระยะหางระหวางอปกรณแจงเหตดวยมอหรอแจงเหตดวยแสง

ครอบคลมครบถวนตามทกาหนด อาจพจารณาตาแหนงของอปกรณได ดงน

(ก) งายตอการสงเกต ไมมอปสรรคกดขวาง (ข) ตาแหนงทตดตงควรอยใกลบรเวณทางออก ทางหนไฟ ทสามารถมองเหนไดชดเจน (ค) ระดบตดตงสะดวกในการกดแจงเหต (สงจากพน 1.1-1.5 เมตร) (ง) กรณระบบแบงโซนไวมากกวา 5 โซน ควรมแจคโทรศพทเพอใชตดตอ ระหวางเจา

หนาทบรเวณทเกดเหตกบหองควบคมของอาคาร เพอรายงานสถานะการณและสงใหเปดสวทซ ใหกระดงดงทกโซน (General alarm )





8.1.4.7 การตรวจสอบอปกรณดบเพลง

(1) ตรวจสอบประวตการใชงาน ขอมลของชนด จานวน ขนาด ตาแหนงทตดตงเครอง

ดบเพลงแบบมอถอ ซงการเลอกใชชนดของเครองดบเพลงแบบมอถอตองเหมาะสมกบ

ประเภทของเพลง ดงน

(ก) ประเภท ก ( Class A ) ไดแก เพลงทเกดจากวสดตดไฟปกต เชน ไม ผา กระดาษ

(ข) ยาง และพลาสตก อาจเลอกใชเครองดบเพลงแบบมอถอชนดผงเคมแหง ( Dry

Chemical ) แบบอเนกประสงค ชนดโฟม ( Foam ) ชนดสารสะอาด ( Clean agent )

หรอชนดหมอกนา ( Water mist )


(ค) ประเภท ข ( Class B ) ไดแก เพลงทเกดจากของเหลวตดไฟ นามนและแกสตดไฟ

ตาง ๆ อาจเลอกใชเครองดบเพลงแบบมอถอชนดผงเคมแหง ชนดคารบอนไดออกไซด

( CO2) ชนดโฟม หรอชนดสารสะอาด

(ง) ประเภท ค ( Class C ) ไดแก เพลงทเกดจากอปกรณไฟฟา อาจเลอกใชเครองดบเพลง

แบบมอถอชนดผงเคมแหง ชนดคารบอนไดออกไซด ( CO2) ชนดสารสะอาด หรอ

ชนดหมอกนา

(จ) ประเภท ง ( Class D ) ไดแก เพลงทเกดจากโลหะทตดไฟ อาจเลอกใชเครองดบเพลง

แบบมอถอชนดผงเคมแหงแบบ Purple - K และ Super – K

(ฉ) ประเภท จ ( Class K ) ไดแก เพลงทเกดจากไขมนพชหรอสตวอาจเลอกใชเครอง

ดบเพลงแบบมอถอชนดผงเคมแหงแบบโซเดยมไบคารบอนเนตและโปรแตสเซยมไบ

คารบอนเนต และชนดนายาเคมดบเพลง ( Wet Chemical )

(2) กรณเปนอาคารสง อาคารขนาดใหญพเศษ อาคารชมนมคน โรงมหรสพ โรงแรม สถาน

บรการ อาคารชด อาคารอยอาศยรวม หรออาคารโรงงาน ตรวจสอบตามเกณฑขนตาท

กาหนดเกยวกบอปกรณดบเพลง ตามกฎกระทรวงฉบบท 47 (พ.ศ.2540 ) ออกตามความใน

พระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ.2522 ดงน



ขอ 5 (3) ตดตงเครองดบเพลงแบบมอถอตามชนดและขนาดทกาหนดไวในตารางทายกฎกระทรวงนอยางใดอยางหนงสาหรบดบเพลงทเกดจากประเภทของวสดทมในแตละชน โดยใหม 1 เครองตอพนทไมเกน

1,000 ตารางเมตร ทกระยะไมเกน 45.00 เมตร แตไมนอยกวาชนละ 1 เครอง การตดตงเครองดบเพลงแบบมอถอน ตองตดตงใหสวนบนสดของตวเครองสงจากระดบพนอาคารไมเกน 1.50 เมตร ในทมองเหน สามารถอานคาแนะนาการใชไดและสามารถเขาใชสอยไดสะดวก และตองอยในสภาพทใชงานไดตลอดเวลา



อนญาตใหใชอาคารเพอประกอบกจการโรงมหรสพ ประเภทและระบบความ ปลอดภยของโรงมหรสพ และอตราคาธรรมเนยมสาหรบการอนญาตใหใชอาคารเพอ ประกอบกจการโรงมหรสพ พ.ศ.2550 ออกตามความในพระราชบญญตควบคมอาคาร

พ.ศ.2522 ประกาศใชบงคบตรวจสอบตามเกณฑขนตาทกาหนดเกยวกบเครองดบเพลง

แบบมอถอเพมเตม ดงน



ขอ 21 โรงมหรสพนอกจากจะตองมระบบปองกนเพลงไหมตามขอ 20 แลวตองตดตงเครองดบเพลงแบบมอถอหรอเครองดบเพลงยกหวตามมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมทมความสามารถในการปองกนอคคภยไดไมนอยกวาความสามารถเทยบเทา 4 A และ10 B และ มขนาดบรรจไมนอยกวา 15 ปอนด หรอ 6.80 กโลกรม ดงตอไปน (1) บรเวณทนงคนดชนลาง (ก) ตดตงไวทผนงโรงมหรสพ หลงทนงคนดแถวหลงสด อยาง นอยขางละ 1 เครอง (ข) ตดตงไวทผนงโรงมหรสพประมาณกงกลางทนงคนดภายในโรงมหรสพอยางนอยขางละ 1 เครอง (ค) ตดตงไวทผนงโรงมหรสพ หนาทนงคนดแถวหนาสด อยาง นอยขางละ1 เครอง (ง) ตดตงไวทผนงโรงมหรสพ ดานหลงจอหรอบนเวท อยาง นอยขางละ 1 เครอง (2) บรเวณทนงคนดชนบน ตดตงไวทผนงโรงมหรสพ หนาทนงคนดแถวหนาสดอยางนอยขางละ 1 เครอง และหลงทนงคนดแถวหลงสด อยางนอยขางละ 1 เครอง (3) บรเวณหองฉาย ตดตงไวอยางนอย 2 เครอง




สาหรบโรงมหรสพประเภท จ ตองตดตงเครองดบเพลงแบบมอถอหรอเครองดบเพลงยกหวทมมาตรฐานและมคณสมบตในการ ปองกนอคคภยเชนเดยวกนกบเครองดบเพลงตามวรรคหนงไมนอยกวา 2 เครองตอพนทไมเกน1 ,000 ตารางเมตร และเพมขนอก 1เครองตอพนท 250 ตารางเมตรทเพมขน การตดตงเครองดบเพลงตองตดตงใหสวนบนสดของตวเครองสงจากระดบพนอาคารไมเกน1.50 เมตร ในททสามารถมองเหนไดชดเจน สามารถอานคาแนะนาการใชไดและสามารถเขาใชสอยไดโดยสะดวก

(4) ตรวจสอบความเหมาะสมของชนด ขนาด จานวน ตาแหนงและระยะเขาถงเครองดบเพลง

แบบมอถอ ในแตละหอง/พนท และครอบคลมครบถวน

(5) ตรวจสอบสภาพภายนอกของถงตองสมบรณไมบบ เหลกสลกกานเปดนายาไมถกดงออก

สภาพของสายฉดไมรวหรอฉกขาด และมความพรอมใชงานเมอเกดภาวะฉกเฉน

(6) กรณเปนเครองดบเพลงแบบมอถอทมมาตรวด (Pressure gauge) ใหตรวจสอบดตาแหนง

ของเขมทเกจวดปรมาณสารเคมในถง เขมจะตองชในบรเวณพนท “สเขยว”หรอคอนไป

ทาง“สแดงทางขวา” (Overcharge) เลกนอย ซงแสดงวาเครองดบเพลงอยในสภาพปกต

และพรอมทจะนาไปใชงาน และถาหากพบวาเขมชอย ในพนท “สแดงทางซาย”

(Recharge) แสดงวาเครองดบเพลงเครองนนไดมการนาไปใชงานแลว หรอผดปกต จะ

ตองนาไปเตมสารเคมหรอเปลยนเครองดบเพลงสารองไปตดตงแทน

(7) กรณเปนเครองดบเพลงทไมมมาตรวด เชน ชนดกาซคารบอนไดออกไซดชนดสะสม

แรงดน ตรวจสอบโดยการชงนาหนกเปรยบเทยบกบนาหนกบรรจทระบไว หากนาหนก

ลดลงเหลอนอยกวารอยละ 80 จะตองนาไปเตมหรอเปลยนเครองดบเพลงสารองไปตดตง

แทน

(8) ตรวจสอบการเขาถง อปสรรคกดขวาง การมองเหนในระยะไกล



(ก) สาเนารายงานการตรวจสอบบารงรกษา ควรมรายงานทกเดอน


8.1.4.8 การตรวจสอบระบบการจายนาดบเพลง เครองสบนาดบเพลง และหวฉดนาดบเพลง

(1) ตรวจสอบประวตการใชงาน ขอมลของชนด จานวน ขนาด ตาแหนง

(2) กรณเปนอาคารสง อาคารขนาดใหญพเศษทไดรบอนญาต หรอไดยนคาขอรบ



ทกาหนดเกยวกบระบบปองกนเพลงไหมของอาคารสง หรออาคารขนาดใหญพเศษ ดงน



ขอ 18 อาคารสงหรออาคารขนาดใหญพเศษตองมระบบปองกนเพลงไหมซงประกอบดวยระบบทอยน ทเกบนาสารอง และหวรบนาดบเพลงดงตอไปน (1) ทอยนตองเปนโลหะผวเรยบทสามารถทนความดนใชงานไดไมนอยกวา 1.2 เมกะปาสกาลมาตร โดยทอดงกลาวตองทาดวยสนามนสแดงและตดตงตงแตชนลางสดไปยงชนสงสดของอาคาร ระบบทอยนทงหมดตองตอเขากบทอประธานสงนาและระบบสงนาจากแหลงจายนาของอาคารและจากหวรบนาดบเพลงนอกอาคาร

พรอมทงฝาครอบและโซรอยตดไวทกระยะหางกนไมเกน 64.00 เมตร และเมอใชสายฉดนาดบเพลงยาวไมเกน 30.00 เมตร ตอจากตหวฉดนาดบเพลงแลวสามารถนาไปใชดบเพลงในพนททงหมดในชนนนได




(2) ทกชนของอาคารตองจดใหมตหวฉดนาดบเพลงทประกอบดวยหวตอสายฉดนาดบเพลงพรอมสายฉดนาดบเพลงขนาดเสนผานศนยกลาง 25 มลลเมตร (1 นว) และหวตอสายฉดนาดบเพลงชนดหวตอสวมเรวขนาดเสนผานศนยกลาง 65 มลลเมตร (2 1/2 นว) (3) อาคารสงตองมทเกบนาสารองเพอใชเฉพาะในการดบเพลงและตองมระบบสงนาทมความดนตาสดทหวตอสายฉดนาดบเพลงทชนสงสดไมนอยกวา 0.45 เมกะปาสกาลมาตร แตไมเกน 0.7 เมกะปาสกาลมาตร ดวยอตราการไหล 30 ลตรตอวนาท โดยใหมประตนาปดเปดและประตนากนนาไหลกลบอตโนมตดวย (4) หวรบนาดบเพลงทตดตงภายนอกอาคารตองเปนชนดขอตอสวมเรวขนาดเสนผานศนยกลาง 65 มลลเมตร (2 1/2 นว) ทสามารถรบนาจากรถดบเพลงทมขอตอสวมเรวแบบมเขยวขนาดเสนผานศนยกลาง 65 มลลเมตร (2 1/2 นว) ทหวรบนาดบเพลงตองมฝาปดเปดทมโซรอยตดไวดวย ระบบทอยนทกชดตองมหวรบนาดบเพลงนอกอาคารหนงหวในททพนกงานดบเพลงเขาถงไดโดยสะดวกรวดเรวทสด และใหอยใกลหวทอดบเพลงสาธารณะมากทสด บรเวณใกลหวรบนาดบเพลงนอกอาคารตองมขอความเขยนดวยสสะทอนแสงวา `หวรบนาดบเพลง' (5) ปรมาณการสงจายนาสารองตองปรมาณการจายไมนอยกวา 30 ลตรตอวนาท สาหรบทอยนทอแรก และไมนอยกวา 15 ลตรตอวนาท สาหรบทอยนแตละทอทเพมขนในอาคารหลงเดยวกน แตรวมแลวไมจาเปนตองมากกวา 95 ลตรตอวนาท และสามารถสงจายนาสารองไดเปนเวลาไมนอยกวา 30 นาท





พ.ศ.2522 ประกาศใชบงคบตรวจสอบตามเกณฑขนตาทกาหนดเกยวกบระบบปองกน

เพลงไหมเพมเตม ดงน



ขอ 20 โรงมหรสพ เวนแตโรงมหรสพประเภท จ ตองมระบบปองกนเพลงไหมซงประกอบดวยทอจายนาดบเพลง ทเกบนาสารอง และหวรบนาดบเพลง ดงตอไปน

(1) ทอจายนาดบเพลงตองเปนโลหะผวเรยบทสามารถทนความดน

1.20 เมกะปาสกาล โดยทอดงกลาวตองทาสนามนสแดง และจะตอง ตอเขากบทอประธานสงนา และระบบสงนาจากแหลงจายนาของอาคารทตงโรงมหรสพ และจากหวรบนาดบเพลงนอกอาคาร (2) ตองจดใหมตหวฉดนาดบเพลงทประกอบดวยหวตอสายฉดนาดบเพลงพรอมสายฉดนาดบเพลง ขนาดเสนผาศนยกลางไมนอยกวา 25 มลลเมตร หรอ 1 นว และหวตอสายฉดนาดบเพลงชนดหวตอสวมเรวทตอเชอมกบระบบของเจาพนกงานดบเพลงได โดยมขนาดเสน ผาศนยกลาง 65 มลลเมตร หรอ 2.50 นว พรอมทงฝาครอบและโซ รอยตดไว ซงสามารถนาไปใชดบเพลงครอบคลมทกพนท (3) ตองมทเกบนาสารองเพอใชเฉพาะในการดบเพลงและตองมระบบสงนาทมความดนซงสามารถดบเพลงไดทกพนท (4) ตองมหวรบนาดบเพลงทตดตงภายนอกอาคารชนดขอตอสวมเรวทสามารถรบนาจากรถดบเพลงได ซงอยในสถานททพนกงานดบเพลงเขาถงไดโดยสะดวกรวดเรวทสดและใหอยใกลหวทอดบเพลงสาธารณะมากทสด โดยทหวรบนาดบเพลงตองมฝาปดเปดทมโซรอยตดไวดวย และบรเวณใกลหวรบนาดบเพลงนอกอาคารตองม ขอความเขยนดวยสสะทอนแสงวา “หวรบนาดบเพลง”




(5) ปรมาณการสงจายนาสารองตองมปรมาณการจายไมนอยกวา สาหรบทอยนทอแรก และไมนอยกวา 15 ลตรตอวนาท สาหรบทอยนแตละทอทเพมขนในอาคารหลงเดยวกน แตรวมแลวไมจาเปนตองมากกวา 95 ลตรตอวนาท และสามารถจายนาสารองไดเปนเวลาไม นอยกวา 30 นาท ในกรณทเปนโรงมหรสพประเภท ค หรอโรงมหรสพประเภท ง ซงตงอยในอาคารขนาดใหญ อาคารสง หรออาคารขนาดใหญพเศษ ตองจดใหมระบบทอจายนาดบเพลงทตอมาจากทอยนของอาคาร เพยงพอสาหรบใชดบเพลงบรเวณพนทโรงมหรสพทงหมดในลกษณะตหวฉดนาดบเพลงทประกอบดวย หวตอสายฉดนาดบเพลงพรอมสายฉดนาดบเพลงขนาดเสนผาศนยกลางไมนอยกวา 25 มลลเมตร หรอ 1 นว และหวตอสายฉดนาดบเพลงชนดหวตอสวมเรว ขนาดเสนผาศนยกลาง 65 มลลเมตร หรอ 2.50 นว พรอมทงฝาครอบและโซรอยตดไว โดยจะตองตดตงในจดทเขาถงไดสะดวกและปลอดภย

(3) ตรวจสอบความเหมาะสมของชนด ขนาด จานวน และตาแหนงของระบบอปกรณในแตละ

หองหรอพนท และครอบคลมครบถวน

(4) ตรวจสอบสภาพอปกรณ การเขาถง อปสรรคกดขวาง

(5) ตรวจสอบสภาพและการทางานของเครองสบนาดบเพลง (6) ตรวจสอบระบบสารองนาดบเพลง ความเพยงพอของนาสารองเพอการดบเพลง

(7) ตรวจสอบระบบทอยน ตดบเพลงพรอมสายฉด และหวจายนาดบเพลง

(8) ตรวจสอบการใชงานของสายฉด และหวจายนาดบเพลง (9) ตรวจสอบการดแลรกษา ซอมบารง และการทดสอบระบบในอดตทผานมา ดงน





8.1.4.9 การตรวจสอบระบบดบเพลงอตโนมต (1) ตรวจสอบประวตการใชงาน ขอมลของชนด จานวน ขนาด ตาแหนง

(2) กรณเปนอาคารสง อาคารขนาดใหญพเศษทไดรบอนญาต หรอไดยนคาขอรบใบอนญาต

ใหกอสรางอาคารหลงวนทกฎกระทรวงฉบบท 33 (พ.ศ.2535 ) ออกตามความใน

พระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ.2522 ประกาศใชบงคบ ตรวจสอบตามเกณฑขนตาท

กาหนดเกยวกบระบบดบเพลงอตโนมตของอาคารสง หรอ อาคารขนาดใหญพเศษ ดงน



ขอ 20 อาคารสงหรออาคารขนาดใหญพเศษตองจดใหมระบบดบเพลงอตโนมต เชน SPRINKLE SYSTEM หรอระบบอนทเทยบเทา ทสามารถทางานไดดวยตวเองทนทเมอมเพลงไหม โดยใหสามารถทางานครอบคลมพนททงหมดทกชน ในการน ใหแสดงแบบแปลนและรายการประกอบแบบแปลนของระบบดบเพลงอตโนมตในแตละชนของอาคารไวดวย




พ.ศ.2522 ประกาศใชบงคบตรวจสอบตามเกณฑขนตาทกาหนดเกยวกบระบบดบเพลง

อตโนมตเพมเตม ดงน



ขอ 22 โรงมหรสพประเภท ก และประเภท ข ทเปนอาคารขนาดใหญจะตองจดใหมระบบดบเพลงอตโนมต เชน ระบบหวกระจายนา




ดบเพลงหรอระบบอนทเทยบเทาทสามารถทางานไดดวยตวเองทนทเมอเกดเพลงไหม โดยใหสามารถทางานครอบคลมพนททงหมด โรงมหรสพประเภท ค หรอโรงมหรสพประเภท ง ซงตงอยในอาคารขนาดใหญ อาคารสง หรออาคารขนาดใหญพเศษ จะตองจดใหมระบบดบเพลงอตโนมตตามวรรคหนง



(4) ตรวจสอบการทางานอปกรณระบบตาง ๆ ทเกยวของกบการปลอยสารดบเพลง อาท การแจงเหต การเปด – ปดลนกนไฟหรอควน เปนตน

(5) ตรวจสอบขนตอนการดบเพลงแบบอตโนมตและชวงเวลาแตละขนตอน (6) ตรวจสอบความถกตองตามทกาหนดของแหลงจายไฟฟาใหแผงควบคม แหลงนาดบเพลง

ถงสารดบเพลง (7) ตรวจสอบความดนนา และการไหลของนา ในจดทไกลหรอสงทสด (8) ตรวจสอบการแสดงผลของระบบดบเพลงอตโนมต (9) ตรวจสอบการดแลรกษา ซอมบารง และการทดสอบระบบในอดตทผานมา ดงน




8.1.4.10 การตรวจสอบระบบปองกนฟาผา (1) ตรวจสอบประวตการใชงาน ขอมลของชนด จานวน ขนาด ตาแหนง

(2) กรณเปนอาคารสง อาคารขนาดใหญพเศษทไดรบอนญาต หรอไดยนคาขอรบใบอนญาต

ใหกอสรางอาคารหลงวนทกฎกระทรวงฉบบท 33 (พ.ศ.2535 ) ออกตามความใน

พระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ.2522 ประกาศใชบงคบ ตรวจสอบตามเกณฑขนตาท

กาหนดเกยวกบระบบปองกนฟาผาของอาคารสง หรออาคารขนาดใหญพเศษ ดงน




ขอ 13 อาคารสงตองมระบบปองกนอนตรายจากฟาผา ซงประกอบดวยเสาลอฟา สายลอฟา สายนาลงดน และหลกสายดนทเชอมโยงกนเปนระบบสาหรบสายนาลงดนตองมขนาดพนทภาคตดขวางเทยบไดไมนอยกวาสายทองแดงตเกลยว ขนาด 30 ตารางมลลเมตร สายนาลงดนนตองเปนระบบทแยกเปนอสระจากระบบสายดนอน อาคารแตละหลงตองมสายตวนาโดยรอบอาคาร และมสายนาลงดนตอจากสายตวนาหางกนทกระยะไมเกน 30 เมตร วดตามแนวขอบรอบอาคาร ทงน สายนาลงดนของอาคารแตละหลงตองมไมนอยกวาสองสาย เหลกเสรมหรอเหลกรปพรรณในโครงสรางอาคารอาจใชเปนสายนาลงดนได แตตองมระบบการถายประจไฟฟาจากโครงสรางสหลกสายดนไดถกตองตามหลกวชาการชาง ระบบปองกนอนตรายจากฟาผาใหเปนไปตามมาตรฐานเพอความปลอดภยทางไฟฟาของสานกงานพลงงานแหงชาต



(4) ตรวจสอบระบบตวนาลอฟา ตวนาตอลงดนครอบคลมครบถวน

(5) ตรวจสอบระบบรากสายดน (6) ตรวจสอบจดตอประสานศกย (7) ตรวจสอบการดแลรกษา ซอมบารง และการทดสอบระบบในอดตทผานมา ดงน

(ก) สาเนารายงานการตรวจสอบบารงรกษา ตามกาหนดเวลา (ข) สาเนารายงาน หรอการรบรองผลการทดสอบประจาป หรอตามกาหนดเวลา


8.2 การตรวจสอบระบบอปกรณของปาย 8.2.1 การตรวจสอบระบบไฟฟาแสงสวาง (1) สภาพโคม ไฟฟา (2) สภาพทอสาย และสายไฟ

(3) สภาพอปกรณควบคมระบบ (4) การตอลงดน (5) ตรวจสอบการดแลรกษา ซอมบารง และการทดสอบระบบในอดตทผานมา

8.2.2 การตรวจสอบระบบปองกนฟาผา (1) ตรวจสอบความเหมาะสมของชนด ขนาด จานวน และตาแหนงของระบบอปกรณ (2) ตรวจสอบระบบตวนาลอฟา ตวนาตอลงดนครอบคลมครบถวน (3) ตรวจสอบระบบรากสายดน (4) ตรวจสอบจดตอประสานศกย (5) ตรวจสอบการดแลรกษา ซอมบารง และการทดสอบระบบในอดตทผานมา

9 การตรวจสอบสมรรถนะของระบบ และอปกรณตาง ๆ เพอการอพยพ

9.1 สมรรถนะของบนไดหนไฟและทางหนไฟ

9.1.1 ตรวจสอบขดความสามารถ ความพรอมและความสมพนธของการทางานของบนไดหนไฟ ประตหนไฟ

การระบายอากาศในชองบนได ระบบอดอากาศในชองบนได เสนทางหนไฟ ประตในเสนทางหนไฟ

ไฟฟาแสงสวางฉกเฉน แผนผงของอาคาร เครองหมายและไฟปายทางออกฉกเฉน และระบบการ

ตดตอสอสารเพอใหความชวยเหลอ โดยขดความสามารถของบนไดหนไฟตองเพยงพอทจะสามารถ

อพยพผใชอาคารทงหมดออกสพนทปลอดภยไดภายในเวลาไมเกน 1 ชวโมง จานวนเสนทางหนไฟจาก

ชนของ อาคาร หรอพนทใดๆ ของอาคารตองมอยางนอย 2 เสนทาง โดยจานวนทเหมาะสมใหพจารณา

จากจานวนผใชสอยอาคารแตละชนประกอบเกณฑตามตารางท 3 และกรณไมมขอมลจานวนผใช

อาคารใหพจารณาจากตารางท 4 เพอประมาณความเพยงพอของบนไดหนไฟและทางหนไฟ


ตารางท 3 แสดงจานวนเสนทางหนไฟในชนพจารณาจากจานวนผใชสอยอาคารในชน

จานวนเสนทางหนไฟ ประเภทการใชสอยอาคาร ไมนอยกวา

2 เสนทาง ไมนอยกวา 3 เสนทาง ไมนอยกวา 4 เสนทาง ไมนอยกวา 5 เสนทาง

อาคารทวไป มากกวา 500 คน แตไมเกน 1,000 คน

มากกวา 1,000 คน แตไมเกน 2,000 คน

มากกวา 2,000 คน

อาคารชมนมคน โรงมหรสพทเปนอาคารเดยว

ไมเกน 500 คน มากกวา 500 คน

แตไมเกน 750 คน มากกวา 750 คน

แตไมเกน 1,000 คน มากกวา 1,000 คน

ตารางท 4 แสดงพนทใชสอยตอคนโดยประมาณตามลกษณะการใชสอยอาคาร

ประเภทการใชสอยอาคาร พนทใชสอยตอคน โดยประมาณ ( ตารางเมตร)

หองอาหาร ภตตาคาร หองประชม โรงมหรสพ 1.5 หองพกของโรงแรม อาคารอยอาศยรวม 20 หองเรยนกวดวชา 1.0 หางสรรพสนคา 5.0 โรงงานทใชแรงงานคนเปนหลก 2.0 โรงงานทใชแรงงานคนและเครองจกร 6.0 โรงงานทใชเครองจกรเปนหลก 10 สถานบรการ 2.5 พนทพกคอยของสถานพยาบาล 1.5 หองตรวจของสถานพยาบาล 5.0 สานกงาน 10 กจกรรมอน ๆ 10


9.1.2 ตรวจสอบการจดวางเสนทางหนไฟ ในกรณพนทของอาคารมทางออกหรอประตทางออกสองแหง

ระยะหางระหวางทางออกหรอประตทางออกตองมระยะไมนอยกวาครงหนงของเสนทแยงมมทยาว

ทสดของพนทนน

9.1.3 ตรวจสอบความเหมาะสมของระยะทางตนและระยะสญจร โดยระยะทางตนไมควรเกน 10 เมตร และ

ระยะสญจรไปสประตหนไฟหรอจดปลอดภยทอยใกลทสดไมควรเกน 30 เมตร

9.1.4 ตรวจสอบทางออกสดทายสภายนอกอาคาร ทางปลอยออกภายในอาคารไมควรเกนรอยละ 50 ของ

จานวนทางหนไฟทงหมด

9.1.5 ตรวจสอบความเหมาะสมของประตหนไฟ ตองเปดออกไปตามทศทางการอพยพหนไฟและเปดเปด

ประตจากภายในบนไดยอนกลบเขาสอาคารได ถารองรบผใชอาคารตงแต 100 คนขนไปควรใช

อปกรณการเปดประตชนดกานผลก ( Panic hardware )

9.1.5 ตรวจสอบผลการฝกซอมหนไฟทผานมาโดยมการใชบนไดหนไฟ และทางหนไฟทมอยทกแหง

9.2 สมรรถนะของเครองหมายและไฟปายทางออกฉกเฉน

9.2.1 ตรวจสอบความชดเจน เขาใจงาย ถกตอง และความตอเนองของเครองหมายและไฟปายทางออก

ฉกเฉนในบนไดหนไฟและเสนทางหนไฟทกแหง

9.2.2 ตรวจสอบความสวางของไฟปาย

9.2.3 ตรวจสอบผลการฝกซอมหนไฟทผานมาโดยมการทางานของเครองหมายและไฟปายทางออกฉกเฉน

รวมกบระบบไฟฟาแสงสวางฉกเฉนในบนไดหนไฟและในเสนทางหนไฟทกแหง

9.3 สมรรถนะของระบบแจงสญญาณเหตเพลงไหม

9.3.1 ตรวจสอบสภาพการทางานของแผงควบคมระบบแจงเหตเพลงไหม ดงน

(1) ไฟแสดงสถานะของชดจายแรงดนไฟฟาโดยสถานะปกตจะแสดงดวยหลอดไฟ (LED) สเขยว

ตองตดสวางตลอดเวลา กรณทหลอดไฟ (LED) สเขยวไมตดสวาง ใหแจงผดแลอาคารตรวจสอบ

แกไขทตเบรกเกอรทจายแรงดนไฟฟาของระบบ หรอตรวจสอบทตวปองกนแรงดนไฟฟาเกน

(ฟวส)

(2) ไฟแสดงสถานการณแจงเหต ( Alarm ) แสดงดวยหลอดไฟ (LED) สแดง โดยปกตจะตองไมตด

สวาง ถากรณทหลอดไฟตดสวาง แสดงวาอปกรณตรวจจบอตโนมตทางานหรอมสญญาณจาก

อปกรณแจงเหตดวยมอ ใหตรวจสอบวา เกดการแจงเหตท ชนใด บรเวณใดของอาคารหรอไม ถา

สญญาณแจงเหตผดพลาด ใหแจงผดแลอาคารตรวจสอบแกไข


(3) ไฟแสดงสถานการณเกดการทางานผดพลาด (Trouble) แสดงดวยหลอดไฟ (LED) สเหลอง

โดยปกตจะตองไมตดสวาง ถากรณทหลอดไฟตดสวาง แสดงวาเกดการทางานทผดพลาดจาก

ตควบคมระบบ หรอ สายสญญาณตางๆ เกดการหลด หลวม ขาด หรอเกดการลดวงจร

(4) สายไฟหรอสายสญญาณตางๆ ทตอเขาตควบคมระบบตองยดแนนกบขวรบสายสญญาณ

(5) อปกรณรเลย (ชดขบเคลอนลฟต เมอเกดเหต) ตองยดแนนกบฐานใสรเลยไมมรองรอยการ

ชารด

(6) แบตเตอรสารองไฟฟาดบทอยภายในแผงควบคม ตองมแรงดนไฟฟา 12 VDC หรอไมตากวา

10 VDC ควรใหผดแลอาคารทาการตรวจวดโดยการใชมลตมเตอรวดแรงดนไฟฟา กรณท

แรงดนไฟฟาตากวาใหแจงผดแลรกษาระบบเพอทาการเปลยนแบตเตอรใหม ตามคณสมบตเดมท

ระบไวทแบตเตอร

(7) ภายในแผงควบคมระบบตองมความสะอาดไมมการสะสมของฝน หากพบวามการสะสมฝน

ใหแจงผดแลรกษาระบบทาความสะอาด และตองปดฝาตใหสนท และลอคดวยกญแจทกครง

9.3.2 ตรวจสอบสภาพการทางานของอปกรณในระบบแจงเหตเพลงไหม ดงน

(1) อปกรณตรวจจบควน (Smoke Detector) ตองมผลการตรวจบารงรกษาอปกรณรายเดอนท

ผานมาทแสดงผลการสมทดสอบและบารงรกษาอปกรณทกจดทตดตง กรณทไมมผลการ

ทดสอบ อาจใหผดแลระบบสมทดสอบหรอแสดงการบารงรกษาอปกรณเพอประกอบการ

ประเมนสมรรถนะของอปกรณ ดงน

(ก) การทดสอบโดยใชสเปยทดสอบ (Smoke detector tester) โดยการพนสเปยหางจาก

อปกรณตรวจจบควนประมาณ 0.60 ถง 1.20 เมตร หากอปกรณตรวจจบควนมการ

ทางานเปนปกตจะทางานหลงจากพนสเปยประมาณ 5-8 วนาท อปกรณบางรนอาจจะม

หลอดไฟ (LED) ตดสวางดวย แลวจงสงสญญาณไปยงแผงควบคมเพลงไหม และไฟ

แสดงสถานการณแจงเหตจะตดสวาง ในกรณทอปกรณตรวจจบควนไมทางานใหถอด

อปกรณตรวจจบควนออกจากฐานและตรวจดสายสญญาณวาตอเขากบขวตออปกรณ

ตรวจจบควนหรอไม หรอเปลยนอปกรณตรวจจบควนตวใหม

(ข) การบารงรกษาโดยใชสเปยทาความสะอาด (Dust air cleaning) โดยการพนสเปยหางจาก

อปกรณตรวจจบควนประมาณ 0.30 เมตร 1-2 ครง และตรวจดสภาพการตอสายสญญาณ

กบขวตออปกรณตรวจจบควน


(2) อปกรณตรวจจบความรอน ( Heat detector ) ตองมผลการตรวจบารงรกษาอปกรณรายเดอนท




(ก) การทดสอบอปกรณตรวจจบความรอนโดยใชเครองเปาลมรอน เปาหางจากอปกรณ

ตรวจจบความรอนประมาณ 0.30 เมตร ประมาณ 5-10 วนาท หากอปกรณตรวจจบ

ความรอนมการทางานเปนปกตจะสงสญญาณไปยงแผงควบคมระบบแจงเหตเพลงไหม

และไฟแสดงสถานการณแจงเหตจะตดสวาง ในกรณทอปกรณตรวจจบความรอนไม

ทางานใหถอดอปกรณตรวจจบความรอนออกจากฐานและตรวจดสายสญญาณวาตอ

เขากบขวตออปกรณตรวจจบความรอนหรอไม หรอเปลยนอปกรณตรวจจบความรอน

ตวใหม

(ข) การบารงรกษาโดยใชสเปยทาความสะอาด (Dust air cleaning) โดยการพนสเปยหางจาก

อปกรณตรวจจบควนประมาณ 0.30 เมตร 1-2 ครง และตรวจดสภาพการตอสายสญญาณ

กบขวตออปกรณตรวจจบควน

(3) อปกรณแจงเหตดวยมอ (Manual Station) ตองมผลการตรวจบารงรกษาอปกรณรายเดอนท




(ก) การทดสอบโดยการเปลยนสวตชภายในใหเปนสถานะ “ปดวงจร” (Close Loop) จะม

เสยงสญญาณดงทกระดงแจงเหต (Alarm bell) กรณทไมมเสยงสญญาณดงทให

ตรวจสอบทสายสญญาณของอปกรณแจงเหตดวยมอวาสายสญญาณขาดหรอไม หรอ ทา

การปลดสายสญญาณออกจากวงจรและใชมลตมเตอรตรวจสอบอปกรณแจงเหตดวมอ

วาอยในสถานะทใชงานไดปกตหรอไม

(ข) การบารงรกษาโดยใชสเปยทาความสะอาดหนาสมผส พนทสวทชทอยภายในอปกรณ

แจงเหตดวยมอ และใชผาสะอาดเชดทาความสะอาดภายนอกของอปกรณแจงเหตดวยมอ

(4) กระดงแจงเหตเพลงไหม (Alarm bell) ตองมผลการตรวจบารงรกษาอปกรณรายเดอนท



ทดสอบ อาจใหผดแลระบบสมทดสอบหรอแสดงการบารงรกษาอปกรณ

เพอประกอบการประเมนสมรรถนะของอปกรณ ดงน

(ก) การตรวจสอบโดยการกดปม “Drill” ทหนาตควบคมแจงเหตเพลงไหม เพอสงเสยง

สญญาณออกทางกระดงแจงเหตเพลงไหมทกตว และเดนตรวจสอบทกจดทมการตดตง

กระดงฯ ในแตละชน

(ข) การบารงรกษาโดยใชสเปยหลอลนพนทแกนกระดงและใชผาสะอาดเชดทาความสะอาด

โดยรอบภายนอกของกระดงแจงเหตเพลงไหม

9.3.3 ตรวจสอบผลการฝกซอมแจงเหตเพลงไหมทผานมา

10 การตรวจสอบระบบบรหารจดการเพอความปลอดภยในอาคาร

10.1 ตรวจสอบตาแหนง จานวน และสภาพของหวรบนาดบเพลง ( Fire department connection : FDC ) และ

หวจายนาดบเพลง ดงน

(1) ปายบอกตาแหนงและชอของหวรบนาดบเพลง หรอหวจายนาดบเพลง

(2) การมองเหนและเขาถงไดงาย ไมมสงกดขวางการเขาใชงาน

(3) สภาพฝาครอบ หวตอสายรบนา และการรวซม

(3) สภาพวาลวกนนาไหลกลบระหวางหวรบนาดบเพลงกบระบบทอรบนาดบเพลงของอาคาร

10.2 ตรวจสอบตาแหนง จานวน และสภาพของหวดบเพลงนอกอาคาร ( Hydrant ) ดงน

(1) สภาพความสมบรณ พรอมใชงาน

(2) การมองเหนและเขาถงไดงาย ไมมสงกดขวางการเขาใชงาน

(3) ผลการทดสอบการทางานโดยการเปดปดทผานมาทดาเนนการโดยเจาหนาทของอาคาร

10.3 ตรวจสอบทางเขาออกของรถดบเพลง และทจอดรถดบเพลง ดงน

(1) ความเหมาะสม เพยงพอ และความพรอมของประตทางเขาออกทกดาน

(2) ความกวางของเสนทางเขาออก

(3) ตาแหนง ความเหมาะสม เพยงพอของทจอดรถดบเพลง

(4) อปสรรคกดขวาง

10.4 กรณอาคารสง และอาคารขนาดใหญพเศษ ตรวจสอบตาแหนงทตง ความพรอมของศนยสงการดบเพลง และ

เจาหนาทประจาศนยสงการดบเพลง ดงน


(1) ศนยสงการดบเพลงควรอยทระดบชนพนดน ใกลลฟตดบเพลงและหองเครองสบนาดบแพลง

(2) ปดลอมดวยผนงทนไฟ มทางออกสทางสาธารณะหรอภายนอกอาคารไดโดยตรง

(3) มระบบปรบอากาศและระบบระบายอากาศแยกออกจากสวนอน ๆ ของอาคาร

(4) ตดตงอปกรณตรวจจบควนอตโนมตภายใน

(5) มแผงแสดงผลเพลงไหมของระบบแจงเหตเพลงไหม (6) มแผงควบคมระบบประกาศฉกเฉน

(7) มแผงแสดงตาแหนงลฟต และทศทางการเคลอนท

(8) มแผงควบคมและแสดงผลการทางานของระบบตาง ๆ ของอาคาร

(9) มระบบการสอสารเพอการชวยเหลอ

(10) ทเกบแบบแปลนของอาคารเพอใชสาหรบการดบเพลง

(11) ขอมล และรายงานผลการดแลบารงรกษาระบบอปกรณประกอบตาง ๆของอาคาร

10.5 ตรวจสอบแบบแปลนของอาคารเพอใชสาหรบการดบเพลง

(1) ตาแหนงทเกบแบบแปลนปลอดภย และสามารถนามาใชไดสะดวกเมอเกดเหตเพลงไหม (2) แบบแปลนมรายละเอยดพนทกชนของอาคารอยางนอยตองแสดงตาแหนงบนไดหนไฟ ทางหนไฟ และ ระบบอปกรณเพอการดบเพลง

10.6 ตรวจสอบแผนและผลการปฏบตตามแผนดานความปลอดภยในอาคาร

10.6.1 แผนและผลการปฏบตตามแผนการปองกนและระงบอคคภย ประกอบดวย

(1) แผนกอนเกดเหตเพลงไหม

(ก) แผนการรณรงคปองกนอคคภย เชน การจดกจกรรมลดการสบบหร กจกรรม 5 ส. การจด

นทรรศการ การใชสอตาง ๆ ภายในอาคาร

(ข) แผนการอบรม เชน อบรมการดบเพลงขนตน การฝกซอมดบเพลง การฝกซอมหนไฟ และ

การปฐมพยาบาล

(ค) แผนการตรวจตรา เชน การสารวจความเสยงเพอเฝาระวงและขจดตนเหตของการเกดเพลง

ไหม การจดทาขอมลเชอเพลง สารเคม สารไวไฟและพนทเสยงตอการเกดเพลงไหม

(2) แผนขณะเกดเหตเพลงไหม

(ก) แผนการดบเพลงทมการกาหนดขนตอนอยางเปนระบบในดานการบรหารจดการใหเพลง

ไหมทเกดขนอยในภาวะทควบคมได และสงบอยางรวดเรว โดยตองมความปลอดภยของผ

ปฏบตการดวย


(ข) แผนอพยพหนไฟทประกอบดวย หนวยตรวจสอบจานวนผอพยพ จดรวมพล ผนาทางหนไฟ

หนวยชวยชวตและยานพาหนะ

(3) แผนหลงเกดเหตเพลงไหม

(ก) แผนบรรเทาทกขทประกอบดวย การประสานงานงานกบหนวยงานภาครฐ การสารวจความ

เสยหาย การรายงานตวของเจาหนาททเกยวของ การชวยเหลอ การประเมนความเสยหาย และ

การปรบปรงแกไข

(ข) แผนการปฏรปฟนฟ

10.6.2 ขนตอนการตรวจสอบแผนและผลการปฏบตตามแผนดานความปลอดภยในอาคาร

(1) ตรวจสอบความเหมาะสม สอดคลอง และความชดเจนของขนตอนตาง ๆ ในแผน

(2) ตรวจสอบการจดระบบปองกนและระงบอคคภย และการใชงานระบบอปกรณทม

(3) ตรวจสอบความพรอมปฏบตตามแผน

(4) ตรวจสอบการประเมนผลและปรบปรงแผน

10.7 ตรวจสอบแผนและผลการปฏบตตามแผนการซอมอพยพผใชอาคาร

(1) ตรวจสอบความเหมาะสม ขนตอน วธการดาเนนการซอมอพยพผใชอาคาร

(2) ตรวจสอบบทบาทหนาทของผเกยวของในแผน

(3) ตรวจสอบแบบรายงานผลการฝกซอมดบเพลง และการนฝกซอมหนไฟประจาปของอาคาร

(4) ตรวจสอบใบรบรองของหนวยงานฝกซอมดบเพลงและฝกซอมหนไฟททาการฝกซอมประจาป

ใหกบอาคาร

10.8 ตรวจสอบแผนและผลการปฏบตตามแผนการบรหารจดการเกยวกบความปลอดภยในอาคาร

(1) ตรวจสอบนโยบายดานความปลอดภยของอาคาร

(2) ตรวจสอบการนาระบบอน ๆ มาใชในการดแลระบบความปลอดภย เชน ระบบ BAS (Building

Automation System ) หรอ ระบบ CCTV (Close Circuit Television)

(3) ตรวจสอบขอมลบคลากร เจาหนาทเกยวกบความปลอดภยของอาคาร


10.9 แผนและผลการปฏบตตามแผนการบรหารจดการของผตรวจสอบอาคาร

(1) ตรวจสอบแผนการตรวจสอบอาคารและอปกรณประกอบของอาคารประจาป และแนวทางการ

ตรวจสอบตามแผน

(2) ตรวจสอบแผนปฏบตการการตรวจบารงรกษาอาคารและอปกรณประกอบของอาคาร และคมอ

ปฏบตการตามแผน


ภาคผนวก

1. การตรวจสอบรอยราวอาคารคอนกรตเสรมเหลก

รอยราวทสวนของโครงสรางหรอผนงของอาคารคอนกรตเสรมเหลกในหลายกรณอาจไมใชสงบงชวา

อาคารอาจไมมนคงแขงแรงหรออาจไมปลอดภยตอการใชสอยและในบางกรณอาจพบวาอาคารเกดการวบต

โดยไมมรอยราวทมองเหนได อยางไรกตามขนาด ทศทาง การเปลยนแปลงของรอยราวท เกดขนในหลาย

กรณกเปนสงบงชท สาคญวาอาคารอาจไมมนคงแขงแรงหรออาจไมปลอดภยตอการใชสอย ดงนนการ

สงเกตรอยราวในเบองตนจงเปนปจจยหนงทจะชวยในการพจารณาใหขอแนะนาทถกตองในการพจารณา

ซอมแซมปรบปรงบารงรกษาอาคารใหมความมนคงแขงแรงขน หรอใหมการตรวจสอบเพมเตมโดยละเอยด

โดยวศวกรโยธาทเชยวชาญเฉพาะอกครงหนง รอยราวในโครงสรางคอนกรตสามารถเกดไดจากหลายสาเหต

และสามารถเกดขนไดในทกชวงอายของโครงสราง การวเคราะหหาสาเหตทแทจรงของรอยราวใน

โครงสรางคอนกรตนนมสวนชวยใหซอมแซมโครงสรางไดอยางมประสทธภาพผตรวจสอบตองบนทก

จานวนของรอยแตกราว ทศทางและลกษณะของรอยแตกราว ความลกของรอยแตกราว ความกวางของรอย

ราว และอตราการขยายตวของรอยราวอยางครบถวน ประกอบดวย

(1) ทศทางและลกษณะของรอยราว

ลกษณะของรอยราวทสามารถสงเกตไดบนผวโครงสรางคอนกรตเสรมเหลก เปนขอมลพนฐานทบง

บอกสาเหตของการเกดรอยราว เชน รอยแตกลายงาเกดจากการยดรงคอนกรตทผวดวยคอนกรตดานใน

โครงสราง หรอมการขยายตวของคอนกรตทอยดานในของโครงสราง รอยราวทอยในทศทางเดยวจะ

เกดจากแรงดงในคอนกรตโดยแรงดงดงกลาวอาจเกดจากการทรดตวของโครงสรางหรอ เกดจากแรงดด

ทกระทากบโครงสราง

(2) ความลกของรอยราว

ความลกของรอยราวสามารถแยกออกกวางๆ ไดเปน 4 ระดบคอ

(ก) รอยราวเฉพาะทผว คอ รอยราวทความลกเขาไปในโครงสรางไมมากหรอเกดรอยราวในชนของปน

ฉาบ

(ข) รอยราวตน คอรอยราวทเกดในผวคอนกรตและมความลกทไมมากนกเมอเทยบกบระยะคอนกรต

หมเหลกของโครงสราง

(ค) รอยราวลก คอรอยราวทมความลกมากในระดบททาใหเหลกเสรมผกรอนได โดยเฉพาะอยางยงใน


กรณทรอยราวมความลกมากกวาระยะคอนกรตหมเหลกซงทาใหเหลกเสรมเกดการผกรอนไดอยาง

รวดเรว

(ง) รอยราวทะลโครงสราง คอรอยราวททะลโครงสรางซงบงบอกถงความเสยหายทคอนขางรนแรง

และมการกระจายตวของแรงดงทกระทาในคอนกรตทคอนขางคงท

(3) ความกวางของรอยราว

เปนปจจยทมผลมากทสดตอความคงทนของโครงสรางคอนกรตเสรมเหลก

(4) อตราการขยายตวของรอยราว

เปนสงบงชวาสาเหตของรอยแตกราวนนยงดาเนนอยอยางตอเนองหรอมความรนแรงมากขนหรอไม

ทงน ขอมลเกยวกบอตราการขยายตวของรอยราวนน มความสาคญอยางยงสาหรบการดาเนนการ

ซอมแซมโครงสรางคอนกรต โดยทวไปสามารถแบงแยกประเภทรอยราวออกเปนรอยราวทมความ

กวางมากขนเรอยๆ และรอยราวทมสภาพคงทแลว การตรวจสอบรอยราวทสวนของโครงสรางหรอ

ผนงของอาคารคอนกรตเสรมเหลกดวยสายตาอาจพจารณาในเบองตนจากลกษณะรปแบบของรอยราว

ไดดงน

2. ลกษณะรอยราวในอาคารคอนกรตเสรมเหลก

2.1 รอยราวเนองมาจากคณภาพการกอสราง

(1) รอยราวแบบแตกลายงาทผนง ขนาดเลกและสน เกดขนทศทางไมแนนอน ไมเปนระเบยบ เกดจาก

ปนฉาบสญเสยนา หรอเกดการระเหยของนาในปนฉาบอยางรวดเรว ถอวาเปนรอยราวทแสดงถง

คณภาพของการกอสราง ไมใชสงบงชทสาคญวาเกดผลกระทบตอความมนคงแขงแรงของอาคาร

รปท 2-1 รปแบบรอยราวแบบแตกลายงาทผนง ขอ 2.1(1)


(2) รอยราวแบบเฉยงทผนงบรเวณมมขอบวงกบประตหรอหนาตาง เกดจากวธการกอสราง

ทขาดคณภาพ ไมใชสงบงชทสาคญวาเกดผลกระทบตอความมนคงแขงแรงของอาคาร

รปท 2-2 รปแบบรอยราวแบบเฉยงทผนงบรเวณขอบวงกบประต

หรอหนาตาง ขอ 2.1 (2)

(3) รอยราวทบรเวณรอยตอของผนงกบเสา หรอผนงกบคานทมขนาดรอยราวเลก ๆ เกดตาม

แนวรอยตอเปนแนวยาว เกดจากวธการกอสรางทขาดคณภาพในการกออฐผนงไมไดใส

เหลกหนวดกงยดผนงกบเสาและคาน ไมใชสงบงชทสาคญวาเกดผลกระทบตอความ

มนคงแขงแรงของอาคาร

รปท 2-3 รปแบบรอยราวทบรเวณรอยตอของผนงกบเสา หรอผนง

กบคาน ขอ 2.1 (3)


(4) รอยราวทแนวตอหวเสาและทองคานถอวาเปนรอยราวทแสดงถงคณภาพของการกอสราง

เกดจากความบกพรองระหวางการกอสรางทไมไดลางทาความสะอาดหวเสากอนเท

คอนกรตคานเหนอหวเสา เปนสงบงชวาอาจเกดผลกระทบตอความมนคงแขงแรงของ

อาคาร

รปท 2-4 รปแบบรอยราวทแนวตอหวเสาและทองคาน

ขอ 2.1 (4)

2.2 รอยราวในโครงสรางคอนกรตเสรมเหลกเนองจากวสดเสอมสภาพ

(1) รอยราวเนองจากเหลกเสรมในโครงสรางเปนสนม มแนวรอยราวตามแนวของเหลกเสรมเปนรอย

ราวทแสดงถงคณภาพของการกอสรางไมด เนองจากมคอนกรตทหมเหลกเสรมหนาไมเพยงพอ

หรออยในสภาวะแวดลอมทมความเขมขนของคลอไรดสง หรออยในสภาพทชมนาและแหง

สลบกนและมรโพรงทาใหเหลกเสรมไดรบความชนทาปฏกรยากบออกซเจนในอากาศเกดเปน

สนม ทาใหแรงยดเกาะระหวางเหลกและคอนกรตลดลงและเกดการบวมตวของเหลกแลวขยายตว

ดนคอนกรตทหมเหลกบรเวณนนปรแตกราวกระเทาะหลดรอนออกมา ถาเกดในเสามกเกดเปน

รอยราวแนวดงขนานกบเหลกยนเสา ถาเกดในคานมกเกดเปนรอยราวแนวนอนขนานกบเหลก

เสรมคาน สาหรบในพนมกเกดบรเวณใตทองพนเปนแนวเสนขนานกนตรงกบตาแหนงของเหลก

เสรมในพนและแตกตามยาวตามทศทางของเหลกเสรม รอยราวเนองจากเหลกเสรมในโครงสราง

เปนสนมนหากปลอยทงไวนานคอนกรตจะกระเทาะหลดรอนจนเหนเหลกเสรม ถอเปนสงบงชท

สาคญวาอาจเกดผลกระทบตอความมนคงแขงแรงของอาคาร


รปท 2-5 รปแบบรอยราวเนองจากเหลกเสรมในเสาและคานเปน

สนม ขอ 2.2 (1)

รปท 2-6 รปแบบรอยราวเนองจากเหลกเสรมในพนเปนสนม

ขอ 2.2 (1)

(2) รอยราวในแนวดงทบรเวณกงกลางคาน หรอในบรเวณจดรองรบคานฝาก เนองมาจากแรงดดทเกด

จากนาหนกบรรทกเกนกวาความสามารถรบนาหนกไดของคาน เกดการแอนตวมาก รอยราวสวน

ใหญมกเกดบรเวณชวงกลางคานทใตทองคาน มลกษณะเปนตวยเปนรอยแตกราวเรมจากใตคาน

ตอเนองขนตามแนวดงทงสองขางของคาน รอยราวอาจมขนาดเลกมาก แตบรเวณดานลางจะมรอย

แตกราวทมขนาดกวางกวาดานขาง เมอคานมการแอนตวมากขนจะเกดรอยราวเพมขนหลาย


แนวขนานกนมกเกดเพมขนเปนค ๆ ขนาบแนวรอยราวเดม ถอเปนสงบงชทสาคญวาคานตองแบก

ภาระรบนาหนกบรรทกเกนกาลงอาจสงผลกระทบตอความมนคงแขงแรงของอาคาร

(3) รอยราวในแนวดงและแนวเฉยงทแยงมมทบรเวณปลายคานใกลหวเสา เนองมาจากแรงดดทเกดจากนาหนกบรรทกเกนกวาความสามารถรบนาหนกไดของคาน เกดการแอนตวมากบรเวณชวง

กลางคานจนสงผลใหเกดการแตกราวทปลายคาน ลกษณะรอยราวจะเรมเกดทดานบนและแตกราว

ลงดานลางของคาน เมอเกดรอยราวทปลายคานดานหนงกมกพบวาทปลายอกดานหนงกจะ

แตกราวในลกษณะเดยวกน ถอเปนสงบงชทสาคญวาคานตองแบกภาระรบนาหนกบรรทกเกน

กาลงและมการแอนตวมากอาจสงผลกระทบตอความมนคงแขงแรงของอาคาร

รปท 2-7 รปแบบรอยราวในแนวดงทบรเวณกงกลางคาน

ขอ 2.2 (2) และทปลายคาน ขอ 2.2 (3) เนองมาจาก

แรงดด

(4) รอยราวในแนวเฉยงทแยงมมทคานบรเวณใกลหวเสา เนองจากแรงบดทเกดจากนาหนกบรรทกเกนกวาความสามารถรบนาหนกไดของคาน สวนใหญมกเกดกบคานทมลกษณะเปนคานยน ลกษณะ

เปนรอยราวในแนวเฉยงทแยงมมจานวนหลายแนวขนานกน ถอเปนสงบงชทสาคญวาคานตองรบ

แรงบดเพมขนเกนกาลงและมการแอนตวทอาจสงผลกระทบตอความมนคงแขงแรงของอาคาร

ปลายคาน

กลางคาน


รปท 2-8 รปแบบรอยราวในแนวเฉยงทแยงมมทปลายคาน

เนองจากแรงบด ขอ 2.2 (4 )

(5) รอยราวในแนวเฉยงทแยงมมทพนชนดเสรมเหลกสองทาง ( Two-ways Slab ) บรเวณกงกลางพน

เนองจากแรงดดทเกดจากนาหนกบรรทกเกนกวาความสามารถรบนาหนกไดของพน รอยราวมก

เกดททองพนบรเวณชวงกลางรอยราวเฉยงจากกงกลางพนเขาหามมเสา ถอเปนสงบงชทสาคญวา

พนตองรบภาระนาหนกบรรทกเกนกาลงทอาจสงผลกระทบตอความมนคงแขงแรงของอาคาร

รปท 2-9 รปแบบรอยราวในแนวเฉยงทแยงมมทพนชนดเสรมเหลก

สองทาง (Two-ways Slab) เนองจากแรงดด ขอ 2.2(5)


(6) รอยราวในแนวเสนตงฉากกบแนวเหลกเสรมหลกของพนชนดเสรมเหลกทางเดยว ( One-way

Slab ) บรเวณกงกลางพน เนองจากแรงดดทเกดจากนาหนกบรรทกเกนกวาความสามารถรบ

นาหนกไดของพน รอยราวมกเกดททองพนบรเวณชวงกลางพน ถอเปนสงบงชทสาคญวาพนตอง

รบภาระนาหนกบรรทกเกนกาลงทอาจสงผลกระทบตอความมนคงแขงแรงของอาคาร

รปท 2-10 รปแบบรอยราวใตทองพนในแนวเสนตงฉากกบแนวเหลก

เสรมหลกของพนชนดเสรมเหลกทางเดยว (One-way Slab)

เนองจากแรงดด ขอ 2.2 (6 )

(7) รอยราวใกลขอบพนดานบนในแนวเสนตรงตามแนวคาน เนองจากแรงดดทเกดจากนาหนกบรรทก

เกนกวาความสามารถรบนาหนกไดของพน ทาใหเกดการแอนตวและแตกราว อาจมรอยราวทมม

เสาดวย ถอเปนสงบงชทสาคญวาพนตองรบภาระนาหนกบรรทกเกนกาลงทอาจสงผลกระทบตอ

ความมนคงแขงแรงของอาคาร


รปท 2-11 รปแบบรอยราวใกลขอบพนดานบนในแนวเสนตรง

ตามแนวคานเนองจากแรงดด ขอ 2.2 (7 )

(8) รอยราวเปนแนวเสนทผวพนตามแนวรอยตอของแผนพนสาเรจรปเหนอคาน ถอวาเปนรอยราวท

แสดงถงคณภาพของการกอสราง เปนสงบงชวาอาจเกดผลกระทบตอความมนคงแขงแรงของ

อาคาร

รปท 2-12 รปแบบรอยราวเปนแนวเสนทผวพนตามแนวรอยตอของ

พนสาเรจรปเหนอคาน ขอ 2.2 (8 )

(9) รอยราวในแนวเฉยงทแยงมมทผวบนของพนไรคานบรเวณหวเสา หรอตอมอ เนองจากแรงเฉอนท

เกดจากนาหนกบรรทกเกนกวาความสามารถรบนาหนก ทาใหพนไรคานแอนตวเกดรอยราวผวบน

ถอเปนสงบงชทสาคญวาอาจเกดผลกระทบตอความมนคงแขงแรงของอาคาร


รปท 2-13 รปแบบรอยราวในแนวเฉยงทแยงมมทผวบนของพนไรคาน

บรเวณหวเสา หรอตอมอ เนองจากแรงเฉอน ขอ 2.2 (9 )

(10) รอยราวเปนปลอง ๆ ตามแนวนอนทบรเวณชวงกลางเสาดานขาง เนองจากมนาหนก บรรทกเกน

กวาความสามารถรบนาหนกไดของเสา อาจเกดเพยงดานใดดานหนงหรอเกดรอยเสาขนอยกบ

ลกษณะแนวการกดทบ ถามรอยราวเกดเพยงดานใดดานหนง หรอคอนกรตแตกออกจนเหนเหลก

เสรมหลกทงหมดบดงอไปดานเดยวกนจะเกดขนเพราะเสาถกดงรงเอยงไปดานนน สาหรบดาน

ตรงขามทเกดแรงอดอาจไมเกดรอยราว ถาเกดรอบเสาอาจทาใหชวงกลางเสาระเบดออกและเหลก

เสรมหกงอได ถอเปนสงบงชทสาคญวาอาจเกดผลกระทบตอความมนคงแขงแรงของอาคาร

รปท 2-14 รปแบบรอยราวเปนปลอง ๆ ตามแนวนอนทบรเวณ

ชวงกลางเสาดานขางเนองจากนาหนกบรรทกเกนกาลง

ขอ2.2 (10 )

ดานทเกดแรงดง ดานทเกดแรงอด

ทศทางการดงรง


(11) รอยราวในแนวดงทกลางผนง เนองจากคานรบนาหนกไมไดเกดการแอนตวและกดทบ ทาใหผนง

ทอยทองคานแตกราว ถอเปนสงบงชทสาคญวาอาจเกดผลกระทบตอความมนคงแขงแรงของ

อาคาร

รปท 2-15 รปแบบในแนวดงทกลางผนง เนองจากคานรบนาหนก

ไมได ขอ 2.2 (11 )

2.3 รอยราวทเกดเนองมาจากการทรดตวของฐานราก

(1) รอยราวในแนวเฉยงทแยงมมทผนงทเกดเนองมาจากการทรดตวของเสาหรอฐานรากททาใหผนงทเชอมตอระหวางเสาเกดการบดตวและเกดแรงดงในผนงในทศทางตงฉากกบทศทางของแรงดง

ทศทางของรอยราวจงมลกษณะเฉยงทแยงมมและมกเกดขนทบรเวณกลางผนงและอาจเกดขน

หลายเสนขนานกน รอยราวจะมความกวางทบรเวณชวงกลางเสนมากกวาทปลายเสนและตาแหนง

ทเรมแตกราวจะมขนาดของความกวางรอยราวกวางทสด ลกษณะของรอยราวนบงบอกไดวาฐาน

รากหรอเสาตนใดทมการทรดตวซงอาจพจารณาไดโดยการลากเสนจากแนวตงฉากทกงกลางรอย

ราวจะชไปทจดทโคนเสาหรอฐานรากทคาดวามการทรดตว รอยราวชนดนถอเปนสงบงชทสาคญ

วาเกดการทรดตวของเสาหรอฐานราก ทมผลกระทบตอความมนคงแขงแรงของอาคาร


รปท 2-16 รปแบบรอยราวในแนวเฉยงทแยงมมทผนงทเกดเนอง

มาจากการทรดตวของฐานราก ขอ 2.3 (1)

(2) รอยราวในแนวดงทผนงบรเวณขอบเสาทเกดเนองมาจากการทรดตวของเสาหรอฐานรากททาใหผนงทเชอมตอระหวางเสาเกดรอยแตกราวเนองจากแรงเฉอน รอยราวจะมความกวางทบรเวณขอบ

เสาชวงบนกวางมากกวาทชวงลาง ลกษณะของรอยราวนบงบอกไดวาฐานรากหรอเสาตนนนมการ

ทรดตว รอยราวชนดนถอเปนสงบงชทสาคญวาเกดการทรดตวของเสาหรอฐานราก ทมผลกระทบ

ตอความมนคงแขงแรงของอาคาร

รปท 2-17 รปแบบรอยราวในแนวเฉยงทแยงมมทผนงทเกดเนองมาจาก

การทรดตวของเสาหรอฐานราก ขอ 2.3 (2)


(3) รอยราวในแนวดงทคานบรเวณหวเสา ทเกดเนองมาจากการทรดตวของเสาหรอฐานรากทไม

เทากนทาใหปลายคานชวงรอยตอกบเสาแตกราวโดยปลายคานดานทเสาหรอฐานรากทรดตว

มากกวาจะเกดรอยราวจากดานลางขนดานบน และปลายคานดานทมการทรดตวของเสาหรอฐาน

รากนอยกวาจะเกดรอยราวจากดานบนลงดานลาง ตาแหนงทเรมแตกราวจะมขนาดของความกวาง

รอยราวกวางทสด ลกษณะของรอยราวนบงบอกไดวาฐานรากหรอเสามการทรดตวไมเทากนทถอ

เปนสงบงชทสาคญวาเกดการทรดตวของเสาหรอฐานราก ทมผลกระทบตอความมนคงแขงแรง

ของอาคาร

รปท 2-18 รปแบบรอยราวในแนวดงทคานบรเวณหวเสาทเกด

เนองมาจากการทรดตวของเสาหรอฐานรากทไมเทากน

ขอ 2.3 (3)

(4) รอยราวเปนแนวเสนทผวพนตามแนวรอยตอของพนกบคานทเกดเนองมาจากการทรดตวของเสาหรอฐานรากไมเทากน ถอเปนสงบงชทสาคญวาเกดการทรดตวของเสาหรอฐานรากไมเทากนท

อาจมผลกระทบตอความมนคงแขงแรงของอาคาร


รปท 2-19 รปแบบรอยราวเปนแนวเสนทผวพนตามแนวรอยตอ

ของพนกบคานทเกดเนองมาจากการทรดตวของ

เสาหรอฐานรากทไมเทากน ขอ 2.3 (4)

(5) รอยราวเปนเสนในแนวราบทเสาตามแนวเหลกปลอกทเกดเนองมาจากการทรดตวของเสา หรอ

ฐานรากไมเทากน เพราะเสาถกดงรงเอยงไปดานทมการทรดตวมากกวาทาใหดานตรงขามทรบแรง

ดงเกดรอยราว ถอเปนสงบงชทสาคญวาเกดการทรดตวของเสาหรอฐานราก ทไมเทากนทอาจม


รปท 2-20 รปแบบรอยราวเปนเสนในแนวราบทเสาตามแนวเหลก

ปลอกทเกดเนองมาจากการทรดตวของเสาหรอฐานราก

ทไมเทากน ขอ 2.3 (5)


3. การตรวจวดและตดตามการเปลยนแปลงของรอยราวในอาคารคอนกรตเสรมเหลก

นอกจากใชวธการตดตามสงเกตดวยสายตาแลว หากพบรอยราวทอาจสงผลตอความมนคงแขงแรงของ

อาคารได ควรวดขนาดมตตาง ๆ ของรอยราวทพบ และบนทกตาแหนง ลกษณะ ขนาดของรอยราว

พรอมทงตดตามเปนระยะ ซงอาจใชดนสอหรอปากกาขดตาแหนงของรอยราวแลวระบขนาดทวดได

และลงวนทตรวจวดไว หรออาจใชวธตดกระจกบางครอมในแนว ตงฉากกบรอยราวทผนงบรเวณทเกด

รอยราว เมอมการเปลยนแปลงขนาดมากขนอาจทาใหกระจกแตก

รปท 2-21 วธการตดตามสงเกตรอยราวโดยใชดนสอหรอปากกา

ขดตาแหนง ขนาดของรอยราวแลวระบวนทตรวจไว

รปท 2-22 วธการตดตามสงเกตรอยราวโดยการตดกระจกบางครอมรอยราว

ความกวางของรอยราวทยอมใหของโครงสรางคอนกรตเสรมเหลกใหพจารณาตามมาตรฐาน

กรมโยธาธการและผงเมอง มยผ.1552-51 มาตรฐานการตรวจวดการเคลอนตวของอาคาร


4. การตรวจสอบระบบอปกรณประกอบตาง ๆ

1.ระบบลฟต

โดยทวไปอาคารจะมหองเครองลฟตอยทชนดาดฟา และในหองเครองลฟตจะตดตงอปกรณทสาคญในการ

ควบคมการทางานของลฟต เชน เครองลฟต ( Drive machine ) ชดควบคม ( Controller ) อปกรณควบคม

ความเรว ( Over speed governor ) สวตชตดตอนทางไฟฟา ( Main breaker & switches ) ดงตวอยางการจด

วางอปกรณในหองเครองลฟตตามรปท 1

เครองลฟตทนยมใชเปนแบบใชแรงฉดจากความฝด ( Traction machine ) ซงม 2 แบบ ดงน

(1) เครองลฟตขบเคลอนดวยเฟอง ( Gear –drive – machine ) ใชกาลงจากมอเตอรไฟฟาขบผานชดเฟองทด

ไปหมนรอกขบเคลอน

(2) เครองลฟตขบเคลอนโดยตรง ( Direct – drive หรอ Gearless – drive – machine ) ใชกาลงจากมอเตอร

ไฟฟาขบตอโดยตรงกบรอกขบเคลอน

รปท 1 แสดงตวอยางแปลนหองเครองลฟต

1 เครองลฟต ( Drive machine )

2 สวตชตดตอนทางไฟฟา ( Main breaker & Switches )

3 ชดควบคม ( Controller )

4 อปกรณควบคมความเรว ( Over speed governor )

5 โทรศพทสอสาร และเอกสารสาหรบตรวจบารงรกษา


6 อปกรณชวยเหลอผตดคางในลฟต และขอแนะนาการใหความชวยเหลอ

ผตดคางในลฟต

7 ระบบปรบอากาศ

8 ชองระบายอากาศ พดลมระบายอากาศ

9 ไฟฟาสองสวางฉกเฉน

10 ประตหองเครอง

11 ไฟฟาแสงสวาง

S อปกรณตรวจจบควน

อปกรณดบเพลง

รปท 2 ภายในหองเครองลฟต ( Machine room ) แสดง

เครองลฟต ( Drive Machine ) และ ตชดควบคม

( Controller )

เครองลฟต ตชดควบคม


รปท 3 อปกรณควบคมความเรวลฟต ( Over speed governor )

2.ระบบบนไดเลอน

รปท 8-3 อปกรณบนไดเลอน แสดง ราวมอจบ Skirting ,

Inner decking และสวตชหยดฉกเฉน ( Stop botton )

3.ระบบปรบอากาศ

ระบบปรบอากาศแตละระบบอาจมลกษณะและขอควรพจารณาทแตกตางกน เชน

(1) ชนดรวมศนยประเภททานาเยนระบายความรอนดวยนา ( Water cooled water chiller central system)

เปนระบบทมขนาดใหญทสดประกอบดวย เครองทานาเยน ( Chiller ) เครองสบนาเยน (CHP) เครองสบ

นาระบายความรอน (CDP) หอผงนา ( Cooling tower ) และเครองสงลมเยน (Air Handling Unit)

Skirting

Inner decking

ราวมอจบ ( Handrill)

สวตชหยดฉกเฉน ( Stop botton )


(2) ชนดรวมศนยประเภททานาเยนระบายความรอนดวยอากาศ ( Air cooler water chiller central system)

ประกอบดวย เครองทานาเยน ( Chiller ) เครองสบนาเยน หอระบายความรอนดวยอากาศ และ

เครองสงลมเยน (Air Handling Unit)

(3) ชนดชดระบายความรอนดวยนา (Water Cooled Package) เปนระบบทมขนาดเลกโดยทงชดอยภายใน

บรเวณปรบอากาศซงจะมคอมเพรสเซอรอยภายในดวย แตจะมชดทอระบายความรอนดวยนาแยกกนแต

ละชด มปมนาระบายความรอน และหอผงนา

(4) ชนดแยกสวน ( Split type ) เปนระบบทมขนาดเลก สะดวกในการใชงานและบารงรกษา ประกอบดวย 2

สวน คอ Condensing Unit อาจอยภายนอกหอง ซงประกอบดวยขดทอความรอน พดลม และคอมเพรส

เซอร สวนทสองคอ Fan Coil Unit จะอยภายในหอง ซงประกอบดวยขดทอความเยนและพดลม

รปท 4 ตวอยางเครองทานาเยน ( Chiller )

Chiller


รปท 5 ตวอยางหอผงนา (Cooling tower) ในระบบปรบอากาศชนด

รวมศนยประเภททานาเยนระบายความรอนดวยนา

( Water cooled water chiller central system)

รปท 6 ตวอยางหอระบายความรอนในระบบปรบอากาศชนด

รวมศนย ประเภททานาเยนระบายความรอนดวยอากาศ

( Air cooler water chiller central system)


4.ระบบไฟฟา

รปท 7 ตวอยางหมอแปลงไฟฟา ( Transformer ) ชนดฉนวนนามน

( Oil type ) ตดตงบนลานหมอแปลง

รปท 8 ตวอยาง แผนภาพเสนเดยว


5.ระบบบาบดนาเสย

ระบบบาบดนาเสยแตละระบบอาจมลกษณะและขอควรพจารณาทแตกตางกน เชน

(1) ระบบตะกอนเรง ( Activated sludge ) เปนระบบใชบอเตมอากาศเลยงจลชพชนด Aerobic แบบแขวนลอย

เพอยอยสลายสารอนทรยในนาเสย มกไมคอยมปญหาเรองกลนเหมน และนาทงทผานการบาบดม

คณภาพสง แตเปนระบบทใชพลงงานสงตองเดนเครองเตมอากาศตลอดเวลา และมตะกอนเกดขนท

ตองการการบาบดตอไป นอกจากนตองการผมความรความชานาญในการควบคมดแลระบบ

(2) ระบบแผนหมนชวภาพ ( Rotating biological contactor : RBC ) เปนระบบทไมใชการเตมอากาศ เลยงจล

ชพชนด Aerobic แบบเกาะตดบนแผนตวกลางเพอยอยสลายสารอนทรยในนาเสย อาจมปญหาเรองกลน

และแมลง ราคาคากอสรางสง ใชพนทมาก แตการควบคมดแลไมยงยากมาก

อปกรณในสวนบาบด

(1) อปกรณในสวนบาบดเบองตน ( primary treatment ) เชน ตะแกรงดกขยะ ( Screen ) บอดกกรวด ( Grit chamber )

บอตกตะกอนขนตน (Primary sedimentation tank ) บอเกรอะ ( Septic tank ) บอดกไขมน ( Grease trap )

(2) อปกรณในสวนบาบดขนทสอง ( Secondary treatment ) ซงสวนใหญใชการบาบดแบบอาศยมวลชวภาพ

( Biological treatment ) เชน ระบบใชบอกรองไรอากาศ (Anaenrobic filter tank ) และระบบใชบอเตมอากาศ

( Aeration tank ) โดยอาจแบงตามการอยอาศยของแบคทเรยเปนแบบแขวนลอย ( Suspended growth ) และแบบ

เกาะตดบนแผนตวกลาง ( Contact growth )

(3) อปกรณในสวนจดการตะกอนสวนเกน ( Excess sludge treatment ) เชน ลานตากตะกอน ( Sludge drying bed )

หรอการสบออกไปกาจดทอน


รปท 8-10 ชองลมระบบอดอากาศ และไฟฟาแสงสวาง

ฉกเฉนในบนไดหนไฟ

รปท 8-11 ตวอยางเครองหมายและไฟปายทางออกฉกเฉน


ควบคมการแพรกระจายควนประกอบดวย

(1) ระบบอดอากาศในชองบนไดหนไฟ ( Staircase pressurization system )

(2) ระบบอดอากาศในปลองลฟตหรอโถงลฟตดบเพลง ( Elevator shaft

pressurization system )

(3) ระบบระบายควนสาหรบพนทจากดขอบเขต (Zone smoke control system )

ระบบระบายควนสาหรบพนทโถงโลงตอเนองขนาดใหญ ( Atrium smoke

control system )

รปท 8-12 พดลมดดอากาศในระบบควบคมการแพรกระจายควน

ระบบไฟฟาสารองฉกเฉนประกอบดวย

(1) เครองตนกาลง ( Engine prime mover ) สวนใหญใชเปนเครองยนตดเซล ม

สวนประกอบสาคญ คอ

(ก) ระบบเชอเพลง ( Fuel system )

(ข) ระบบระบายความรอน ( Cooling system )

(ค) ระบบไอเสย ( Exhaust system )

(ง) ระบบเรมเดนเครอง ( Start system )


(2) เครองกาเนดไฟฟา ( Alternator ) มสวนประกอบสาคญ คอ

(ก) สวนสรางสนามแมเหลกหมน ( Rotor )

(ข) สวนสรางแรงดนเหนยวนาและจายไฟฟาใหโหลด ( Stator )

(ค) สวนสรางสนามแมเหลกและจายกระแสตรงใหขดลวดสนาม (A.C.Exiter )

(ง) สวนควบคมใหไดแรงดนออกทตองการ ( Voltage regulator )

(3) แผงควบคม ( Control panel ) ทาหนาท

(ก) ควบคมการทางานของเครองกาเนดไฟฟา

(ข) ควบคมการประจแบตเตอร

(ค) ตรวจสอบการจายกระแสไฟฟา และสงสญญาณใหชดเครองกาเนดไฟฟา

(ง) สบเปลยนโหลดไฟฟา

(4) สวตชสบเปลยนอตโนมต ( Auto transfer switch : ATS) ทาหนาทสบเปลยน

โหลดจากแหลงจายไฟปกตไปยงชดเครองกาเนดไฟฟา

รปท 8- 13 เครองกาเนดไฟฟาสารอง ( Generator )

ระบบแจงเหตเพลงไหมประกอบดวย

(1) ชดจายไฟ ( Power supply ) เปนอปกรณแปลงกาลงไฟฟาของแหลงจายไฟมา

เปนกาลงไฟฟากระแสตรงทใชปฎบตงานของระบบและจะตองมระบบไฟฟา

สารอง เพอใหระบบทางานไดในขณะทไฟปกตดบ


(2) แผงควบคมระบบแจงเหตเพลงไหม (Fire alarm control panel : FCP) เปนสวน

ควบคมและตรวจสอบการทางานของอปกรณและสวน ตางๆในระบบ

ประกอบ ดวยวงจรตรวจคมคอยรบสญญาณจากอปกรณเรมสญญาณ วงจร

ทดสอบการทางาน วงจรปองกนระบบ วงจรสญญาณแจงการทางานในสภาวะ

ปกต และภาวะขดของ เชน สายไฟจากอปกรณตรวจจบขาด แบต เตอรตาหรอ

ไฟจายตแผงควบคมโดนตดขาด ทแผงควบคมจะมสญญาณไฟและเสยงแสดง

สภาวะ ตางๆ เชน

(ก) Fire Lamp จะตดเมอเกดเพลงไหม

(ข) Main Sound Buzzer จะมเสยงดงขณะแจงเหต

(ค) Zone Lamp จะตดคางแสดงโซนทเกด Alarm (ง) Trouble Lamp แจงเหตขดของตางๆ (จ) Control Switch สาหรบการควบคม เชน เปด/ปดเสยงทตและกระดง ทดสอบ

การทางานของแผงควบคม ทดสอบ Battery และ Reset ระบบหลงเหตการณเปนปกต

(3) อปกรณเรมสญญาณ ( Initiating devices ) เปนอปกรณตนกาเนดของสญญาณแจงเหตเพลงไหม แบงเปน (ก) อปกรณเรมสญญาณจากบคคลโดยใชมอ ( Manual switch ) แบบดง หรอ

กด หรอ ทบกระจก

(ข) อปกรณเรมสญญาณอตโนมต เชน อปกรณตรวจจบควน( Smoke detector ) อปกรณตรวจจบความรอน ( Heat detector ) อปกรณตรวจจบเปลวไฟ ( Flame detector ) อปกรณตรวจจบแกส (Gas Detector)

(4) อปกรณแจงสญญาณ ( Signaling devices ) เชน กระดง หวด ไซเรน ไฟสญญาณ

(5) อปกรณประกอบ ( Auxiliary devices ) เปนอปกรณททางานเชอมโยงกบระบบอนทเกยวของกบการควบคม ปองกนและดบเพลง โดยการสงสญญาณไปกระตนการทางานของระบบอน เชน ระบบบงคบลฟตลงชนลาง การปดพดลมในระบบปรบอากาศ การเปดพดลมในระบบควบคมควนไฟ การควบคมการปดเปดประตกนควนไฟ การควบคมระบบกระจายเสยงประกาศแจงขาว การเปดระบบดบเพลง หรอรบสญญาณจากระบบอนมากระตนการทางาน เชน การ


ทางานของระบบดบเพลงอตโนมต หรอจากเครองสบนาดบเพลง อาจพจารณาความเหมาะสมของอปกรณตามลกษณะการใชงานของอปกรณได ดงน (ช) อปกรณตรวจจบควนชนดไอออนไนเซชน (Ionization smoke detector)

เหมาะสาหรบใชตรวจจบสญญาณควนในระยะเรมตนทมอนภาคของควนเลกมาก

(ซ) อปกรณตรวจจบควนชนดโฟโตอเลคตรก (Photoelectric smoke detector)

เหมาะสาหรบใชตรวจจบสญญาณควนในระยะทมอนภาคของควนทใหญ

ขน ทางานโดยใชหลกการสะทอนของแสง

(ฌ) อปกรณตรวจจบความรอนชนดจบอตราการเพมของอณหภม (Rate-of-

rise heat detector) ทางานเมอมอตราการเพมของอณหภมเปลยนแปลงไป

ตงแต 10 องศาเซลเซยส ใน 1 นาท

(ญ) อปกรณตรวจจบความรอนชนดจบอณหภมคงท ( Fixed temperature heat

detector) ทางานเมออณหภมของ Sensors สงถงจดทกาหนดไวซงมตงแต

60 องศาเซลเซยสไปจนถง 150 องศาเซลเซยส อาศยหลกการของโลหะ

สองชนด เมอถกความรอน แลวมสมประสทธการขยายตวแตกตางกน

(ฎ) อปกรณตรวจจบความรอนชนดรวม (Combination heat detector)

ตรวจจบความรอนทเกดไดทงแบบอตราการเพมของอณหภม และแบบจบ

อณหภมคงท

(ฏ) อปกรณตรวจจบเปลวไฟ (Flame Detector)ใชในบรเวณพนทอนตรายและ

มความเสยงในการเกดเพลงไหมสง ทางานโดยการตรวจจบความถคลน

แสงในยาน อลตราไวโอเลทซงมความยาวคลนอย ในชวง 0.18-0.36

ไมครอนทแผออกมาจากเปลวไฟ


รปท 8-14 ตวอยางแผงควบคมระบบแจงเหตเพลงไหม

( Fire Alarm Control Panel )

รปท 8-15 ตวอยางอปกรณเรมสญญาณ ( Initialting ) แจงเหตดวยมอ

แบบใชมอดงหรอกดลง (Manual pull down ) และ

อปกรณแจงสญญาณเพลงไหม ( Alarm Bell )


รปท 8-16 ตวอยางอปกรณตรวจจบควน (Smoke Detector)

และอปกรณตรวจจบความรอน ( Heat Detector )

รปท 8 – ตวอยางแบบใบตรวจบารงรกษา

ประจาเดอนของเครองดบเพลง

แบบมอถอ (tag )

Documents

มาตรฐานการตรวจสอบอาคารหน า 3 มยผ.xxxx-xx : มาตรฐานการตรวจสอบอาคาร “อาคารช