51
คู่มือมาตรฐาน ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 (ฉบับส่งเสริมและพัฒนาสถานพยาบาล)

ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

  • Upload
    others

  • View
    4

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอมาตรฐาน

ระบบบรการสขภาพ ป 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล)

Page 2: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา1/49

มาตรฐานระบบบรการสขภาพ

มาตรฐานระบบบรการสขภาพ มเจตนารมณเพอใหสถานพยาบาล ตองพฒนาการบรการสาธารณสขใหม คณภาพและมมาตรฐานสงขนอยางตอเนอง โดยใชขอก าหนดทไดระบไวในมาตรฐานระบบบรการสขภาพฉบบน เปนแนวทางในการปฏบตเพอตอบสนองตอความคาดหวงของประชาชนผรบบรการ ซงประกอบดวยการเพมสมรรถนะในดานตางๆของสถานพยาบาล และใหการด าเนนการของสถานพยาบาลสอดคลองตามกฎหมายและ พนธะสญญาทเกยวของ เพอท าใหเกดคณคาตอสถานพยาบาล ผมสวนไดสวนเสย สงแวดลอม และสอดคลองกบ นโยบายของกระทรวงสาธารณสข ในการสงเสรม สนบสนนและพฒนามาตรฐานระบบบรการสขภาพใหกบหนวย บรการสาธารณสขทกระดบทวประเทศ ใหมมาตรฐาน มความปลอดภย มกลไกในการพฒนาระบบบรการ สาธารณสขขนพนฐานทจ าเปนตอการเปนสถานพยาบาล และใหสถานพยาบาล มเครอขายวชาการ สนบสนน ทรพยากรทเกยวของและปรบปรงกระบวนการใหบรการดวยเทคโนโลยดจทลทมความมนคงและปลอดภย ปรชญาของมาตรฐาน

การด าเนนงานเกยวกบมาตรฐานระบบบรการสขภาพ ฉบบป พ.ศ.2562 (มาตรา 5) 1. การสงเสรม สนบสนน และพฒนาสถานพยาบาลอยางมประสทธภาพและปลอดภย2. การก าหนดพนฐาน ทสถานพยาบาลตองการและยอมรบมากทสด3. การค านงถงผรบบรการและสถานพยาบาลเปนศนยกลาง4. การปรบใหเขากบวฒนธรรมทองถนของสถานพยาบาล ไดทกระดบ5. การใหสถานพยาบาลทกระดบ สามารถพฒนาสระบบคณภาพได ตามบรบทของตนเองไดอยาง

เหมาะสมยงยนและตอเนอง6. การเปนมตรตอสงแวดลอมและชมชน7. การพฒนาสมาตรฐานระดบชาตและสากลได

เปาประสงค เพอใหผรบบรการและ ประชาชน มความมนใจวา หากเขา มารบบรการยงสถานพยาบาลทผานเกณฑ

มาตรฐานระบบบรการสขภาพ จากกรมสนบสนนบรการสขภาพ กระทรวงสาธารณสข จะไดรบความสะดวกสบาย จากการรบบรการภายใตสถานท ทสะอาดเปนระเบยบ เปนมตรตอสงแวดลอม มสงอ านวยความสะดวกและระบบสาธารณปโภคทครบครน มความปลอดภยตอชวตและทรพยสน ไดรบการตรวจรกษาดวยเครองมอททนสมย มประสทธภาพ ถกตองแมนย า พรอมใช เชอถอไดอยางเพยงพอ รวมทงผรบบรการ ยงไดรบขอมลความรทถกตองและพฒนาทกษะทจ าเปน ใหมความรอบรดานสขภาพและพฤตกรรมสขภาพทถกตอง และสามารถจดการสขภาพตนเองได

Page 3: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา2/49

ค านยาม มาตรฐานระบบบรการสขภาพ ( Health Service System Standard) หมายความถง เกณฑทก าหนดขนเปนกรอบแนวทางในการด าเนนงานและวดความส าเรจของสถานพยาบาล ในการจดการคณภาพ รวมทงพฤตกรรมสขภาพ ประกอบดวย ดานอาคารสงแวดลอมและเครองมอแพทยในสถานพยาบาล และดานการด าเนนงานสขศกษาทเกยวกบพฤตกรรมสขภาพ ซงเปนระบบบรการสขภาพทจดใหแกประชาชน และสงมอบบรการทมคณภาพ เปนทไววางใจของประชาชนและสงคม เพอคมครองผบรโภคดานระบบบรการสขภาพเออใหเกดความปลอดภย สวสดภาพของผรบบรการ ผใหบรการ ผมาเยอน ชมชนและสงแวดลอม สถานพยาบาล (Sanatorium)หมายความถง สถานพยาบาลซงด าเนนการโดยกระทรวง ทบวง กรม กรงเทพมหานคร เมองพทยา องคการบรหารสวนจงหวด เทศบาล สขาภบาล องคการบรหารสวนทองถน สภากาชาดไทย และสถานพยาบาลอนซงรฐมนตรประกาศก าหนด การประเมนตนเอง (Self-assessment)หมายความถง การด าเนนการวเคราะหสถานะหรอสภาวะของสถานพยาบาลวาเปนไปตามมาตรฐานทก าหนดหรอไม

การบรการ (Service)หมายความถง การใหความชวยเหลอหรอการด าเนนการทดเพอประโยชนของผอน การสงเสรม ( Promote)หมายความถง การใหการสนบสนนความชวยเหลอในกจกรรมของมาตรฐาน

ระบบบรการสขภาพใหเกดการเปลยนแปลง พฒนาตามวตถประสงคและเปาหมายทมความเปนไปไดอยางเปนรปธรรม

การเยยมประเมน ( Assessmentvisit)หมายความถง การลงตดตามเพอวดผลการด าเนนงานของสถานพยาบาลควบคไปกบการใหค าแนะน า ชแนะ เพอใหสถานพยาบาลสามารถน าไปด าเนนการใหเปนไปตามเกณฑขอก าหนด และมการใหคาคะแนนความส าเรจทเกดขนจรง ณ ตอนนน

การเยยมสงเสรม ( Visiting promotion)หมายความถง การลงตดตามการด าเนนงานทไมม การวดผลการด าเนนงาน เนนการใหองคความร ค าแนะน า ชแนะ เพอใหสถานพยาบาลสามารถน าไปด าเนนการใหเปนไปตามเกณฑขอก าหนด

การพฒนา (Development)หมายความถง การท าใหดกวาเดม การปรบปรง การเปลยนจาก ระดบหนง ไปสระดบหนงทดกวา

การเสรมพลง ( Empowerment)หมายความถง กระบวนการอธบายเชงลมลกทสรางโอกาสใหผใชบรการสามารถตอบสนองความตองการจ าเปนของเขาและหนวยงานไดอยางเปนจรง เปนกระบวนการทตองเนนผใชบรการเปนศนยกลางในการด าเนนงาน การแสดงถงการยอมรบและชนชม การสงเสรม การพฒนาและเสรมสรางความสามารถของบคคลในการตอบสนองความตองการของตนเองและแกปญหาดวยตนเอง และไมใชวธการส าเรจรปทก าหนดไวลวงหนาเพอใหเกดความรสกเชอมนในตนเองและรสกวาตนเองมอ านาจสามารถควบคมความเปนอยหรอวถชวตของตนเองได

ความปลอดภย ( Safety)หมายความถง สถานพยาบาลหรอพนทปฏบตงาน รวมถงระบบงานตาง ๆ เครองมออปกรณ และการท างานทตองไดรบการดแล ควบคมไมใหเกดอนตราย ไมอยในสภาพทเสยงตอการเกดอบตเหต หรอไมมเชอโรค โดยจะไมกอใหเกดสงตางๆ เชน การเสยชวต บาดเจบ เสยสขภาพอนามยและเสยทรพย เปนตน

ความปลอดภยไซเบอร ( Cyber security)หมายความถง ความสามารถทจะปกปองระบบคอมพวเตอรและเครอขาย จากการโจมตทางไซเบอร

ระบบสนบสนน (Supporting system)หมายความถง ระบบงานดานวศวกรรม หรอ สงอ านวยความสะดวกหรอเครองมออปกรณตาง ๆ ทเปนสวนทสงเสรมความสะดวกสบาย ปลอดภยและชวยเออประโยชนตอการท างานหรอการบรการรกษาพยาบาล

Page 4: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา3/49

สขศกษา (Health Education)หมายความถง กระบวนการจดโอกาสการเรยนรและพฒนาทกษะดานสขภาพสรางเสรมความสามารถของบคคล รวมถงปจจยอนๆเกยวกบภาวะทางเศรษฐกจ สงคม สงแวดลอมทมผลกระทบตอสขภาพ อนจะน าไปสการปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพและธ ารงพฤตกรรมสขภาพทดของบคคล ครอบครวและชมชน

พฤตกรรมสขภาพ (Health Behavior: HB)หมายความถง การปฏบต หรอการแสดงออกของบคคลในการกระท าหรองดเวนการกระท าในสงทมผลตอสขภาพ ซงมผลมาจาความร ความเขาใจ เจตคตและการปฏบตทางสขภาพทเกยวของ สมพนธกนอยางเหมาะสม

ศนยเครองมอแพทย ( Medical device center)หมายความถง หนวยงานภายในของสถานพยาบาลทท าหนาทบรหารจดการเครองมอและอปกรณการแพทยแบบมสวนรวมกบหนวยงานอนๆภายในสถานพยาบาล โดยมการการวางแผน การรวมจดหา การจดการฐานขอมล การควบคมก ากบมาตรฐาน การจดการใหมความพรอมใช การซอมแซม การบ ารงรกษา การสอบเทยบ การทวนสอบ การฝกอบรม การประเมนความเสยง การประเมนเทคโนโลย การจดการในภาวะฉกเฉน และจ าหนายพสด เปนตน

สงแวดลอม ( Environment)หมายความถง ทกสงทกอยางทอยรอบตวทงสงทมชวตและสงทไมมชวต ทงสงทเปนรปธรรมและสงทเปนนามธรรม สงทเกดขนเองตามธรรมชาตและสงทมนษยสรางขน เปนปจจยในการเกอกลซงกนและกน

เกณฑมาตรฐานระบบบรการสขภาพดานสขศกษา หมายความถง ขอก าหนดระบบคณภาพทจ าเปน (Essential Requirements) ส าหรบการท างานสขศกษาและพฒนาพฤตกรรมสขภาพ เพอใหการด าเนนงาน สขศกษาในโรงพยาบาลมการบรหารจดการทด มการจดกระบวนงานสขศกษาและพฒนาพฤตกรรมสขภาพอยางเปนระบบ ถกตองตามหลกวชาการและเชอถอได สอดคลองกบมาตรฐานทเกยวของทกมาตรฐาน เปนแนวทางการพฒนาคณภาพมงเนนการสรางเสรมสขภาพทงในโรงพยาบาลและตอเนองไปไปถงชมชนดวย องคประกอบ มาตรฐานนใชส าหรบการสงเสรม สนบสนน พฒนาและการประเมนสถานพยาบาล ซงสามารถใชไดกบสถานพยาบาลทกระดบ โดยเนอหาในมาตรฐานครอบคลมใน 9 ดาน ดงน

ดานท 1 ดานการบรหารจดการ ดานท 2 ดานบรการสขภาพ ดานท 3 ดานอาคาร สถานท และสงอ านวยความสะดวก ดานท 4 ดานสงแวดลอม ดานท 5 ดานความปลอดภย ดานท 6 ดานเครองมออปกรณทางการแพทยและสาธารณสข ดานท 7 ดานระบบสนบสนนบรการทส าคญ ดานท 8 ดานสขศกษาและพฤตกรรมสขภาพ ดานท 9 ดานการรกษาความมนคงปลอดภยไซเบอร

Page 5: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา4/49

เกณฑ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ

ฉบบป 2563

Page 6: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา5/49

ดานท 1 ดานการบรหารจดการ

กองสถานพยาบาลและการประกอบโรคศลปะ ก าหนดมาตรฐานและแนวทางปฏบตเกยวกบมาตรฐานดานการบรหารจดการสถานพยาบาล ตามมาตรฐาน สถานพยาบาลภายใตกฎหมายวาดวยสถานพยาบาลพ.ศ. 2541 และฉบบแกไขเพมเตม โดยเนนการประเมนผลลพธทเกดขนกบประชาชนผรบบรการภายใตการบรหารจดการระบบบรการสขภาพทมคณภาพของสถานพยาบาลดงน

1) นโยบายการจดการคณภาพ1.1 การสอสารจากผน า โดยทงผบรหารสงสด ผบรหารระดบกลางและระดบตน ท าหนาทเปน

ตวแทน การเปลยนแปลง (change agent) ทมงเนนการพฒนาอยางตอเนองโดยการรเรมผลกดนใหความร สนบสนนปลกฝงคานยม และการพฒนาทกษะการท างานเพอการพฒนาอยางตอเนอง การสรางคณคาและการ ตอบสนองความตองการของประชาชนผรบบรการ เชนพฒนาระบบการท างานใหเปนองคกรสมรรถนะสงรวมกบ แนวคดการจดการแบบ Lean รวมไปถงการท าหนาทในแกไขปญหาอปสรรคทงในระดบนโยบายและระดบการ ปฏบตทมผลตอการพฒนาโรงพยาบาลอยางตอเนอง

1.2 การมสวนรวมของบคลากร 1.3 การมสวนรวมของชมชน

โดยการประเมนวา โรงพยาบาลไดสงเสรมการมสวนรวมของชมชน ใน4 รปแบบทสามารถท าได ไดแก 1) การมสวนรวมในกระบวนการตดสนใจดานนโยบายและแผนพฒนาระบบบรการ2) การมสวนรวมในกระบวนการบรหารจดการ3) การมสวนรวมในการด าเนนกจกรรมของโรงพยาบาล และ4) การท าหนาทเปนสอกลางระหวางชมชนและโรงพยาบาลนอกจากน อาจสงเกตเกยวกบ ปจจยทมผลตอการมสวนรวมของประชาชน/ชมชนในการบรหารจดการ

โรงพยาบาล ใน3 กลมปจจย ไดแก 1) ปจจยดานโรงพยาบาล ประกอบดวย

นโยบายการเขาถงชมชน การเปดโอกาสใหชมชนเขามามสวนรวม ศกยภาพของผน าหรอผอ านวยการ ความขาดแคลนงบประมาณจากภาคราชการ การใชกลวธในการระดมพลงชมชนจากความศรทธาตอศาสนา

2) ปจจยดานชมชน ความตองการดานบรการสขภาพ ศกยภาพของชมชน ความศรทธาในผน า ความพงพอใจในบรการ ความรสกรวมเปนเจาของโรงพยาบาล

Page 7: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา6/49

3) ปจจยดานความสมพนธระหวางชมชนและโรงพยาบาล เชน โรงพยาบาลมโครงสรางการบรหารทสงเสรมใหประชาชน/ชมชนมสวนรวมในการบรหารของ

โรงพยาบาล โดยจดใหมคณะกรรมการบรหารทมาจากฝายประชาชนทงหมดหรอบางสวน ไมตากวาครงหนงของกรรมการบรหารทงหมด เพอใหชมชนมอานาจตดสนใจเชงนโยบายและแผน

การบรหารจดการการดาเนนกจกรรมตางๆของโรงพยาบาล ประกอบดวยo การควบคมกากบและตรวจสอบการบรหารงานของโรงพยาบาลโดยแทจรงเพอใหเกด

การมสวนรวมของชมชนทยงยน เชน สนบสนนใหเกดการรวมกลมในลกษณะประชาสงคม การปลกกระแสใหเกดความรสกรวมเปนเจาของโรงพยาบาลและรจกรกษาสทธผปวย

o โรงพยาบาลใหความสาคญกบนโยบายเขาถงชมชนโดยจดบรการเชงรกเกยวกบการสงเสรมสขภาพของประชาชน

o โรงพยาบาล จดใหมโคร งการพฒนาสขภาพผสมผสานไปกบโครงการพฒนาเศรษฐกจของชมชน เพอสรางชมชนใหเขมแขงและมศกยภาพทางเศรษฐกจเพยงพอทจะเออตอการมสวนรวมของชมชนในการพฒนา/บรหารโรงพยาบาล

o การประสานความรวมมอกบองคกรชมชนในทองถน ทงองคกรของรฐและเอกชนรวมทงวดซงเปนศนยกลางของชมชนในการกาหนดกฎระเบยบทเกยวของกบการมสวนรวมของชมชน เชน องคประกอบของคณะกรรมการบรหารโรงพยาบาล คณสมบตของผแทนชมชนทจะเขามาเปนคณะกรรมการบรหารโรงพยาบาล รวมทงขนตอนของการไดมาซงผแทนชมชน ฯลฯ ควรจะใหชมชนมสวนรวมในกระบวนการพจารณาตดสนใจ ทงนเพอใหสอดคลองกบความตองการและสอดคลองกบสภาพสงคมวฒนธรรมของชมชน ตลอดจนมความเปนไปไดในทางปฏบต

2) กระบวนการคณภาพ ประกอบดวยแนวทางการประเมนใน 2 มตสาคญ ทใหความสาคญตอการทาใหมาตรฐานเขาไปอยในชวตประจาวนของการทางาน คอ2.1 คณภาพบรการและระบบสนบสนนบรการประกอบดวย2.1.1 กระบวนการดแลผปวย โดยประเมนจากการใหบรการ ณ จดบรการ ดงน

2.1.1.1 การเขาถงและเขารบบรการ ( Access & Entry) กลาวคอ ทมผใหบรการสรางความมนใจวาผรบบรการสามารถเขาถงบรการ ทจาเปนไดงายกระบวนการ รบผปวยเหมาะกบปญหาสขภาพ /ความ ตองการของผปวยทนเวลา มการประสานงานทด ภายใตระบบและสงแวดลอมทเหมาะสมและม ประสทธผล

2.1.1.2 การประเมนผ ปวย(Patient Assessment) โดยการประเมนในระหวางกระบวนการวาผปวยทกรายไดรบการประเมนความตองการและปญหาสขภาพอยาง ถกตอง ครบถวน และเหมาะสม

2.1.1.3 การวางแผนการด แลผปวย (Planning of Care)ทมผใหบรการมการจดทาแผนการดแลผปวยทมการประสานกนอยางดและม เปาหมายทชดเจนสอดคลองกบปญหา/ความตองการดานสขภาพของผปวย

2.1.1.4 การวางแผนจาหนาย( Discharge Planning)มการวางแผนจาหนายผปวยเพอใหผปวยสามารถดแลตนเองและไดรบการดแลอยางเหมาะสมกบสภาพปญหาและความตองการหลงจากจาหนายจากโรงพยาบาล

2.1.2 ผลลพธจากการดแลผปวยโดยสงเกตหรอประเมนจากผลลพธทเกดขนกบผปวย ดงตอไปน 2.1.2.1 การดแลทวไป(General Care Delivery)ทมผใหบรการสรางความมนใจวาจะใหการดแล

ผปวยอยางทนทวงท ปลอดภยเหมาะสมและเปนไปตามมาตรฐานวชาชพทชวย สนบสนนใหผปวยเกดความสขสบายหรอทกขทรมานนอยทสด รวมทงญาตไดรบคาอธบายกระบวนการรกษาพยาบาลทจาเปน

Page 8: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา7/49

2.1.2.2 การดแลผปวยและการใหบรการทมความเสยงสง ( Care of High-Risk Patients and Provision of High-Risk Services)ทมผใหบรการสรางความมนใจวาจะใหการดแลผปวยทมความเสยงสงและ ใหบรการทมความเสยงสงอยางทนทวงทปลอดภยเหมาะสมเปนไปตามมาตรฐานวชาชพ

2.1.2.3 ผปวยไดรบบรการครบถวนตามกระบวนการรบไวรกษา ไดแก การใหการพยาบาล การดแลโภชนาการ การใหยาตามแผนการรกษา การใหยาระงบความรสกตามแผนการรกษา การฟนฟสภาพ รางกาย และจตใจ รวมทงการใหสขศกษาเพอการมพฤตกรรมสขภาพทด

2.1.2.4 การใหขอมลและเสรมพลงแกผ ปวย/ครอบครว (Information and Empowerment for Patients/Families)โดยทมผใหบรการใหขอมลเกยวกบสภาวะสขภาพแกผปวย/ครอบครว และจดกจกรรมท วางแผนไวเพอเสรมพลงผปวย/ครอบครวใหมความสามารถและ รบผดชอบในการดแลสขภาพของตนเอง รวมทง เชอมโยงการสรางเสรมสขภาพเขาในทกขนตอนของการดแล

2.1.3 ชอเสยงของโรงพยาบาลโดยสงเกตหรอประเมนจากการใหบรการตอไปน 2.1.3.1 แบบประเมนความพงพอใจผรบบรการ ทมตอการใหบรการทตอบสนองตอความตองการท

จ าเปนและประสบการณดานสขภาพ ( Need & Experience of Patients),มาตรฐานผใหบรการตามวชาชพ ความปลอดภยในสถานพยาบาล รวมทง การจดการดานสขอนามยและความเสยงดานสขภาพ

2.1.3.2 การดแลตอเนอง(Continuity of Care)ทมผใหบรการสรางความรวมมอและประสานงานเพอใหมการตดตาม และดแลผปวยตอเนองทใหผลด สรางความประทบใจแกผปวยและครอบครว

2.1.3.3 สถานพยาบาลปฏบตตามแนวทางคณภาพระบบบรการทครบวงจร ตงแตกระบวนการแรก รบ (Accept) การเขาถงการรกษาพยาบาล (Access) การดแลทเหมาะสมกบสภาพอาการ (Appropriate) สมรรถนะของผใหบรการ (Competency) ความตอเนองของการดแลในสถานพยาบาล (Continuity) บรการทครอบคลมอาการความเจบปวย( Coverage) ประสทธภาพของกระบวนการดแลรกษา( Effective)ประสทธผลท เกดขนกบอาการเจบปวย( Ef cient) การไดรบการปฏบตอยางเทาเทยม(Equity)การเคารพในสทธมนษยชน (Humanize Responsive) ความปลอดภย (Safety) และการจดการทเหมาะสมกบเวลา(Timelines)

2.1.4 สวสดการผปวยและบคลากร 2.1.4.1 ผปวยไดรบการดแลทครอบคลมตามสทธการรกษาพยาบาล รวมทงไดรบการคมครองสทธ

ผบรโภคดานบรการสขภาพตามมาตรฐานทเกยวของ 2.1.4.2 ผปวยและญาตไดรบการสงเสรมกจกรรมสนทนาการหรอกจกรรมเสรมสรางสขภาพองค

รวมในระหวางเขารบการรกษาพยาบาล (ถาม) 2.1.4.3 บคลากรผปฏบตงานไดรบการพฒนาศกยภาพทเหมาะสมกบการปฏบตงานใน

สถานพยาบาล 2.1.4.4 สถานพยาบาลมระบบการสอสารทเปดโอกาสใหประชาชนผรบบรการสามารถแสดงความ

คดเหนตอการพฒนาระบบบรการของสถานพยาบาลไดอยางเปดเผย ทงกระดานแสดงความคดเหน กลองรบความ คดเหน และ/หรอ ชองทางสออเลกทรอนกส

2.2 คณภาพการบรหารโรงพยาบาล โดยสงเกตหรอประเมนระบบการบรหารสถานพยาบาล ดงตอไปน 2.2.1 การบรหารความเสยง

2.2.1.1 สถานพยาบาลมระบบการ ประเมนค ณภาพการด แลผปวย เชน มการทบทวนสภาวะ และประวตการรกษาของผปวยจากเวชระเบยน

2.2.1.2 สถานพยาบาลมการตดตามดแลผปวยทตองเขารบการรกษาแบบคางคนอยางตอเนอและใกลชด (Bedside Review)

Page 9: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา8/49

2.2.1.3 สถานพยาบาลมระบบการดกจบปญหาและพฒนาแนวทางแกไขปองกนการเกดปญหาซ า รวมทงมแนวทางการโตตอบปญหาหรอภาวะฉกเฉนทอาจเกดขนในรปแบบตางๆ

2.2.1.4 สถานพยาบาลมแนวทางปฏบต (Guideline of Practice) ในการจดการปญหาหรอภาวะฉกเฉนทางการดแลรกษาพยาบาลทผใหบรการสามารถปฏบตตามไดอยางมประสทธภาพ

2.2.2 การก ากบดแลดานวชาชพ คอ สถานพยาบาลมแนวทางการดแลผปวยเฉพาะโรค (Proxy Disease)ทสามารถบงชถงคณภาพการดแลผปวยในแตละขนตอนของการปฏบตตามมาตรฐานวชาชพ

2.2.3 การควบคมและปองกนการตดเชอ 2.2.3.1 สถานพยาบาลมระบบหรอวธการควบคมและปองกนการตดเชอตามมาตรฐานสากลทว

ทงโรงพยาบาล 2.2.3.2 บคลากรของสถานพยาบาลไดรบการพฒนาความรและทกษะการควบคมและปองกน

การตดเชอตามมาตรฐานสากล 2.2.4 ระบบเวชระเบยน

2.2.4.1 มระบบการจดการเวชระเบยนทเปนมาตรฐาน 2.2.4.2 ก าหนดนโยบายการเขาถงขอมลผปวย

2.2.5 สงแวดลอมในการดแลผปวย 2.2.5.1 สถานพยาบาลมการสราง พฒนา หรอปรบปรงภมทศนหรอสภาพแวดลอมทปลอดภย

ส าหรบทงผปวย ญาต รวมทงบคลากรผใหบรการ 2.2.5.2 สถานพยาบาลมระบบหรอวธการปองกนอนตรายทอาจมาถงผปวยหรอบคลากรผ

ใหบรการ 2.2.5.3 สถานพยาบาลมระบบเชอมโยงและ/หรอวธการตดตอประสานงานกบสวนราชการทม

หนาทดแลความสงบเรยบรอยในพนท 2.2.5.4 สถานพยาบาลมนโยบายสงเสรมสภาพแวดลอมและบรรยากาศ รวมทงระบบบรการท

เปนมตร (friendly service) ส าหรบผปวยและญาต 2.2.6 ระบบบรหารจดการยา

2.2.6.1 สถานพยาบาลมระบบบรหารจดการยาทเปนไปตามมาตรฐานวชาชพและมาตรฐานทเกยวของ

2.2.6.2 สถานพยาบาลมแนวทางปฏบตการใชยาอยางสมเหตผล (Reasonable Drug Use; RDU) ทวทงองคกรทเชอมโยงถงระดบชมชนและครวเรอน

2.2.7 การตรวจทดสอบเพอการวนจฉยโรค 2.2.7.1 สถานพยาบาลมระบบหองปฏบตการเพอการวนจฉยโรคทเปนไปตามมาตรฐานท

เกยวของ 2.2.7.2 สถานพยาบาลมแนวทางปฏบตการสอสาร ใหความรและเสรมสรางความเขาใจแก

ผปวยหรอญาตเกยวกบการตรวจทดสอบเพอวนจฉยโรค 2.2.7.3 สถานพยาบาลมระบบปฏบตการรายงานผลการตรวจทดสอบเพอวนจฉยโรคทอ านวย

ความสะดวกใหแกผปวยหรอญาตไมตองน าหรอถอเอกสารไปพบแพทยดวยตนเอง 2.2.7.4 สถานพยาบาลมการพฒนาศกยภาพบคลากรผปฏบตงานการตรวจทดสอบเพอ

วนจฉยโรค

Page 10: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา9/49

2.2.8 การเฝาระวงโรค 2.2.8.1 สถานพยาบาลมระบบหรอกลไกเฝาระวงภยหรอความเสยงดานสขภาพทอาจเกดขนใน

สถานพยาบาล 2.2.8.2 สถานพยาบาลมระบบหรอกลไกเฝาระวงโรคในลกษณะทเปนการท างานรวมกบชมชน

ทเปนไปตามมาตรฐานระบาดวทยา 2.2.8.3 สถานพยาบาลมสวนรวมในการเสรมสรางระบบเตอนภยสขภาพของชมชน

2.2.9 การท างานกบชมชน 2.2.9.1 สถานพยาบาลเปดโอกาสใหผแทนชมชนมสวนรวมในนโยบายคณภาพสถานพยาบาล 2.2.9.2 มผแทนของสถานพยาบาลในระบบการดแลสขภาพปฐมภม หรอ นโยบายการพฒนา

คณภาพชวตระดบอ าเภอ (พชอ.) 2.2.9.3 สถานพยาบาลมกระบวนการท างานรวมกบชมชนในการออกแบบระบบบรการสขภาพ

ทเปนมตรตามภมปญญาและวถถน 2.2.9.4 สถานพยาบาลมระบบหรอกลไกสนบสนนการท างานของอาสาสมครสาธารณสข

รวมทงพนกงานสาธารณสขตางดาว ตลอดจนการท างานรวมกบองคกรทไมใชรฐ (NGO) ทมภารกจดานสขภาพ (ถาม)

2.2.9.5 สถานพยาบาลมสวนรวมในกระบวนการเสรมสรางผน าการเปลยนแปลงดานพฤตกรรมสขภาพทพงประสงคในชมชน

3) ผลลพธของการจดการคณภาพโดยสงเกตหรอประเมนผลลพธของการจดการคณภาพของสถานพยาบาลดงตอไปน3.1 ความพงพอใจของประชาชน

3.1.1 สถานพยาบาลมการแสดงผลการประเมนความพงพอใจของประชาชนทมตอสถานพยาบาลทงในภาพรวมและรายหนวยบรการ

3.1.2 สถานพยาบาลมการรายงานผลการปรบปรงตามค าแนะน าผรบบรการ 3.1.3 สถานพยาบาลสอสารหรอแสดงใหเหนถงการมสวนรวมของภาคสวนทเกยวของในการพฒนา

คณภาพบรการของสถานพยาบาล 3.1.4 สถานพยาบาลมแนวทางการเสรมสราง ความมนใจ ของผรบบรการ เชน มการซอมแผน

อคคภยประจ าป มการสอสารความปลอดภยผปวยในสถานพยาบาล มการแสดงสอสญลกษณใหผรบบรการเขาใจและสามารถเขาถงบรการรกษาพยาบาลไดอยางถกตอง รวมทงมวธการย าเตอนความเชอมนในมาตรฐานทสถานพยาบาลไดรบการรบรอง เปนตน

3.2 ความสขของบคลากรในโรงพยาบาล 3.2.1 สถานพยาบาลมนโยบายพฒนาบคลากรทสอดคลองกบความจ าเปนดานการพฒนาคณภาพ

สถานพยาบาล 3.2.2 สถานพยาบาลมระบบการสอสารภายในทสนบสนนใหบคลากรสามารถแสดงความคดเหนตอ

การพฒนาคณภาพสถานพยาบาลไดอยางเปดเผย ทงกระดานแสดงความคดเหน กลองรบความคดเหน และ/หรอ ชองทางสออเลกทรอนกส

3.2.3 สถานพยาบาลมนโยบายการเสรมสรางทท างานสขภาพด (Healthy Workplace) 3.2.4 สถานพยาบาลมกระบวนการเสรมแรงการท างานและวดประเมนความสขในการท างานของ

บคลากร (Happinometer)

Page 11: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา10/49

ดานท 2 ดานการบรการสขภาพ

กองสถานพยาบาลและการประกอบโรคศลปะ ก าหนดมาตรฐานและแนวทางปฏบตเกยวกบมาตรฐานดานบรการสขภาพ โดยปฏบตตามแนวทางมาตรฐานวชาชพทใหบรการในสถานพยาบาล โดยแบงมาตรฐานเปน 2 ประเภทตามประเภทของสถานพยาบาลภายใตกฎหมายวาดวยสถานพยาบาลพ.ศ. 2541 และฉบบแกไขเพมเตม คอ

1. มาตรฐานสถานพยาบาลประเภททไมรบผปวยไวคางคน ซงไดรบการยกเวนไมตองอยในบงคบตามกฎหมายวาดวยสถานพยาบาลพ.ศ. 2541 และฉบบแกไขเพมเตม มมาตรฐานดงน

1.1 ลกษณะโดยทวไปและลกษณะการใหบรการ 1.1.1 มความปลอดภย มความสะดวก และเหมาะสมตอผใหบรการและผรบบรการ ในการ

ประกอบวชาชพตามประเภทและ/หรอสาขานนๆ 1.1.2 ปฏบตใหเปนไปตามกฎหมายวาดวยควบคมอาคาร 1.1.3 ปฏบตใหเปนไปตามกฎหมายวาดวยการสาธารณสข 1.1.4 ปฏบตใหเปนไปตามกฎหมายวาดวยการผงเมอง 1.1.5 ปฏบตใหเปนไปตามกฎหมายวาดวยการสงเสรมและรกษาคณภาพแวดลอม 1.1.6 ปฏบตตามกฎหมายอนทเกยวของ (ถาม)

1.2 การก าหนดลกษณะของสถานพยาบาลและมาตรฐาน 1.2.1 ตหรอชนหรออปกรณเกบเวชระเบยนทมนคง ปลอดภย และตองจดใหเปนระเบยบ

สามารถคนหาไดงายหรอถาเปนระบบคอมพวเตอรตองจดใหมระบบขอมลส ารองเพอปองกนขอมลสญหาย ซงอาจแยกเปนแผนกเวชระเบยนโดยเฉพาะกได

1.2.2 ตหรอชนเกบยาและเวชภณฑอน 1.2.3 เครองใชทวไปทใชในการตรวจรกษาและบรการ เชน โตะ เกาอ ทนงพกรอของผปวย

เตยงตรวจโรค และอางฟอกมอชนดทไมใชมอเปดปดน า 1.2.4 เครองมออปกรณและเวชภณฑส าหรบการควบคมการตดเชอในกรณทจ าเปนตองใช

เชน เครองมอหรออปกรณในการท าความสะอาด หมอตน หมอนง ตทมดชดส าหรบเกบเครองมอทปราศจากเชอแลว และมเครองมอทพรอมใชงาน เชน ภาชนะบรรจมลฝอยทวไป และภาชนะบรรจมลฝอยตดเชอ

1.2.5 อปกรณชวยเหลอผปวยฉกเฉน ไดแก ถงบบลมเพอชวยหายใจพรอมหนากากครอบชวยการหายใจ ยาและเวชภณฑอนทใชในการรกษาและชวยเหลอผปวยฉกเฉน

1.2.6 ชดตรวจโรค และชดใหการรกษาทวไปตามมาตรฐานการประกอบวชาชพ 1.2.7 ยาและเวชภณฑอนทจ าเปน โดยมจ านวนรายการและปรมาณทเพยงพอ 1.2.8 ตเยนส าหรบเกบยาหรอเวชภณฑอน 1.2.9 ในกรณทมวตถออกฤทธตอจตและประสาท หรอยาเสพตดใหโทษ ใหมสถานทหรอต

เกบทมนคงและปลอดภย มกญแจผดและเปดไดอยางมประสทธภาพ 1.3 กจกรรมส าคญทแสดงถงการท างานทไดคณภาพมาตรฐาน(ถาม)พรอมหลกฐานแสดง

Page 12: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา11/49

2. มาตรฐานสถานพยาบาลประเภททรบผปวยไวคางคน ซงไดรบการยกเวนไมตองอยในบงคบตามกฎหมายวาดวยสถานพยาบาลพ.ศ. 2541 และฉบบแกไขเพมเตม กองสถานพยาบาลและการประกอบโรคศลปะ ไดน าแนวทางการประเมนจากการประเมนมาตรฐานสถานพยาบาลประเภททรบผปวยไวคางคนทอยภายใตพระราชบญญตสถานพยาบาล พ.ศ. 2541 และฉบบแกไขเพมเตม มาเปนแนวทางในการก าหนดมาตรฐานเดยวกนในการประเมนมาตรฐานของสถานพยาบาลทงภาครฐและเอกชน ดงน

2.1 บรการเวชกรรม 2.1.1 มการจดแพทยใหเพยงพอกบลกษณะงานและปรมาณงาน 2.1.2 จดท าหลกเกณฑหรอแนวทางการรกษาหรอการดแลผปวยในโรคหรออาการทส าคญ 2.1.3 มการก ากบดแลใหมการตรวจรกษาตามมาตรฐานวชาชพ 2.1.4 แพทยมสวนรวมในกจกรรมการสงเสรมพฒนาคณภาพของโรงพยาบาล 2.1.5 มการมอบหมายใหแพทยผหนงผใดเปนเจาของไขและดแลประสานการรกษารวมกบ

แพทยทานอน(กรณทมการรกษาโดยแพทยหลายคน) 2.1.6 จดใหมผประกอบวชาชพอนมสวนรวมในการสงแผนการรกษารวมกบแพทยเจาของไข

(ถาจ าเปน) 2.1.7 มการน ากรณผปวยมการวนจฉยรกษาไมกาวหนาหรอมเหตแทรกซอนเขาทประชม

แพทยเพอรวมพจารณาปญหารวมกนโดยสม าเสมอ 2.1.8 มกระบวนการจ ากดการท างานของแพทยทบกพรอง 2.1.9 มแนวทางปฏบตทใหผปวยรบทราบขอมลการเจบปวย แนวทางการรกษาทางเลอกการ

รกษาเหตแทรกซอน และคาใชจายทจะพงเกด 2.1.10 ผปวยทวไปทราบวาตนเองเจบปวยอะไร รกษาแบบใดและประมาณการคารกษาทจะ

เกดขนได 2.2 บรการทนตกรรม

2.2.1 มสถานทใหบรการทนตกรรมเปนสดสวน มบรเวณพกรอของผมารบบรการ 2.2.2 ทนตแพทยผชวยทนตแพทยและเจาหนาทในแผนกไดรบการพฒนาวชาการและความร

อยางตอเนอง 2.2.3 เครองมอและอปกรณทนตกรรม มระบบควบคมการตดเชอทไดมาตรฐานและมระบบ

ตรวจสอบเพอเตรยมเครองมอและอปกรณใหพรอมใชงานตลอดเวลา 2.2.4 มการประเมนและวางแผนการใหบรการแกผรบบรการทกราย 2.2.5 มการบนทกขอมลผรบบรการปญหา/การวนจฉย/แผนการรกษา/การปฏบตตามแผน

และภาวะแทรกซอนทเกดขน 2.2.6 มระบบการสงตอทเหมาะสม 2.2.7 มระบบควบคมและระงบเหตฉกเฉนทางการแพทย 2.2.8 มกจกรรมทบทวนและพฒนาคณภาพบรการทนตกรรม 2.2.9 มระบบการจดการเพอลดความเสยงในการปฏบตงาน

Page 13: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา12/49

2.3 บรการเภสชกรรม 2.3.1 มหองจายยาและจดแบงพนทใชสอยอยางเหมาะสม(บรเวณจายยา/ใหค าแนะน าผปวย/

เกบรกษายา/ผสมยาส าหรบผปวยเฉพาะราย) 2.3.2 มเครองมอและอปกรณเกบยาหรอเวชภณฑทควบคมอณหภม 2.3.3 มการเกบวตถออกฤทธตอจตและประสาทหรอยาเสพตดใหโทษเปนสดสวนไมปะปนกบยา 2.3.4 มต/ชนเกบยาหรอเวชภณฑทเพยงพอและเหมาะสม 2.3.5 มสถานทใหค าปรกษาแนะน าดานยาทเปนสดสวน 2.3.6 ซองยาหรอฉลากยามขอมลครบถวน (ชอผปวย ขนาด จ านวน ขอบงใช วธการใชยาขอ

ควรระวง ค าเตอนหรอฉลากชวยทจ าเปน วนเดอนปทจายยา) 2.3.7 มการใหค าปรกษาดานยาแกผปวยทกรายกรณทไดรบยาทมวธการใชยาเฉพาะหรอตอง

ใชเทคนคพเศษรวมถงผปวยกลบบาน 2.3.8 จดท าแบบบนทกการใชยาของผปวยเพอตดตามการใชยาและการใหค าแนะน าการใช

ยาอยางตอเนอง 2.3.9 มการออกบตรแพยาใหผปวยกรณพบวามการแพยาและมระบบการบนทกประวตการ

แพยาในเวชระเบยนทสามารถสงเกตเหนไดชดเจน 2.3.10 มการตดตามปญหาการใชยาของผปวยในกรณผปวยมการใชยาตอเนองและเรอรง

หรอไดรบยาทอาจเกดปญหาการใชยา 2.3.11 กรณมการเตรยมยาส าหรบผปวยเฉพาะรายในโรงพยาบาล มสถานท เภสชกรและ

บนทกรายละเอยดการผสมยาส าหรบผปวยเฉพาะราย 2.3.12 มระบบบรหารจดการดานยาทด

- ระบบควบคมปองกนยาหมดอาย - ผปวยไดรบยาทมฉลากระบขอมลทครบถวน

2.3.13 มมาตรการเพอลดความคลาดเคลอนของยาในกลมทมรปคลาย เสยงคลอง 2.3.14 มมาตรการปองกนความเสยงในการใชยาในกลมยาทตองระมดระวงสง 2.3.15 มมาตรการลดอาการไมพงประสงครนแรงในกลมทมอาการไมพงประสงครนแรงและ

การแพยาซ า 2.3.16 มมาตรการปองกนการเกดปฏกรยาระหวางยาทรนแรง 2.3.17 มระบบการทบทวนและประเมนการใชยาเพอใหเกดการใชยาอยางสมเหตผล 2.3.18 มวธการตรวจสอบการแพยากอนใหยาผปวยตามแพทยสง

2.4 บรการการพยาบาลและการผดงครรภ 2.4.1 มพยาบาลวชาชพรบผดชอบบรหารจดการทมพยาบาลในหนวยบรการตางๆ 2.4.2 มพยาบาลวชาชพปฏบตงานตลอด 24 ชวโมง 2.4.3 จดสรรอตราก าลงในหนวยบรการเหมาะสมตามภาระงานบรการ 2.4.5 มคมอ/วธปฏบตทางการพยาบาลทจ าเปน 2.4.6 จดพนทใชสอยในหนวยบรการ แยกเปนสดสวน สะดวกตอการดแลผปวย 2.4.7 มการจดเกบอปกรณ เครองใชตางๆ และเวชภณฑเปนระเบยบและหยบใชไดงาย 2.4.8 มระบบการคนหาและเฝาระวงความเสยงทางการพยาบาล 2.4.9 มการประเมนสภาพผรบบรการตงแตแรกรบทงกาย จต สงคม ภายใน 24 ชวโมงและ

ประเมนอยางตอเนอง

Page 14: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา13/49

2.4.10 มการบนทกการพยาบาลทกรอบการปฏบตงานตลอด 24 ชวโมง 2.4.11 มระบบหรอวธการรกษาความปลอดภยของพยาบาลใน nurse station 2.4.12 มระบบควบคมปองกนการตดเชอในหอผปวย

2.5 บรการเทคนคการแพทย 2.5.1 มสถานทเกบสงสงตรวจ เหมาะสม สะดวกตอผรบบรการ 2.5.2 สถานทปฏบตเหมาะสม ปลอดภย มการแยกพนทปฏบตการเฉพาะ เชนงานธนาคาร

เลอด งานจลชววทยาคลนก เปนตน 2.5.3 มอางลางมอชนดไมใชกอกมอหมนในสวนหองปฏบตการ 2.5.4 มระเบยบวธปฏบตเกยวกบความปลอดภยในการปฏบตงานในหองปฏบตการ 2.5.5 มคมอแนะน าวธปฏบตการแกไขเมอไดรบอนตรายจากสารเคมหรออบตเหตจากการ

ปฏบตงาน 2.5.6 มการเกบรกษาวตถหรอสารเคมและสารไวไฟโดยจดไวเปนหมวดหมมปายและฉลาก

แสดงถกตองครบถวน 2.5.7 มการตดตงเครองดบเพลงชนดทเหมาะสมไวในทสะดวกสภาพพรอมใชงานและมปาย

บอกทางหนไฟ 2.5.8 มนกเทคนคการแพทย และเจาหนาทอนทมความรความสามารถเหมาะสมตอการ

ปฏบตงานเทคนคการแพทย 2.5.9 มการพฒนาบคลากรดานวชาการและความปลอดภยในการปฏบตงานอยางสม าเสมอ 2.5.10 มหองปฏบตการผานการรบรองมาตรฐานตามทก าหนด 2.5.11 มการจดการสงสงตรวจ การตรวจรบ มเกณฑการปฏเสธสงสงตรวจก าหนดระบบการ

บงช และการเตรยมตวอยางทเหมาะสม กอนด าเนนการตรวจวเคราะห 2.5.12 มการตรวจสอบความถกตองผลการตรวจวเคราะหลงนามและรบรองผลโดยนก

เทคนคการแพทยทไดรบมอบหมาย 2.5.13 มการจดเกบบนทกผลการตรวจวเคราะหตามระยะเวลาทก าหนด 2.5.14 มระบบควบคมการเขาถงขอมลการตรวจวเคราะหของบคลากรแตละระดบ

2.6 บรการกายภาพบ าบด 2.6.1 สถานทใหบรการมความปลอดภย ไมเปนอนตรายตอผใหบรการและผรบบรการ 2.6.2 มพนทใชสอยเพยงพอ และจดแบงเปนสดสวนเหมาะสม 2.6.3 มสถานทเอออ านวยความสะดวกตอผสงอาย คนพการหรอผเสอมสมรรถภาพทางกาย 2.6.4 มความสะดวกในการเขารบบรการ มปายบอกทางเขา-ออกและปายบอกเสนทางออกฉกเฉน 2.6.5 มนกกายภาพบ าบดและเจาหนาททมความรความสามารถในการใหบรการอยาง

เพยงพอในสดสวนทเหมาะสมกบผรบบรการ 2.6.6 มการพฒนาความรแกนกกายภาพบ าบดและเจาหนาทอนอยางสม าเสมอ 2.6.7 มการก าหนดวธการรบผปวย การรกษาและการสงตอผปวย 2.6.8 มการใหขอมลทจ าเปนเกยวกบการรกษาแกผรบบรการและญาตทกราย 2.6.9 มการประเมนการวางแผนการรกษา บนทกขอมลการรกษาใหค าแนะน าในการปฏบต

ตนเองแกผปวยและญาต ทมประสทธภาพ 2.6.10 ในกรณทผปวยมปญหาซบซอนในการรกษาพยาบาลมระบบประสานงานแกไข

ปญหาระหวางทมสขภาพ

Page 15: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา14/49

2.7 บรการทางรงสวทยา 2.7.1 มสถานทใหบรการ(รงสวนจฉย)ตดตอกบแผนกอนไดสะดวก 2.7.2 มพนทหรอจดรบ-สงเอกสารและผปวยเปนสดสวน 2.7.3 มหองเปลยนเสอผาส าหรบผปวยเปนสดสวนและมดชด 2.7.4 การตรวจพเศษทางรงสวทยาในระบบทางเดนอาหารตองมหองสขาตดกบหองตรวจ 2.7.5 หองตรวจรงสวทยามขนาดเหมาะสม สะดวกตอการใหบรการ 2.7.6 มหองลางฟลม (ถาม) หองอานฟลม ตอานฟลมหรอจออานฟลม ทเหมาะสมและได

มาตรฐาน 2.7.7 มการพฒนาบคลากรดานวชาการและความปลอดภยทางรงสวทยาอยางสม าเสมอ 2.7.8 หองบรการทางรงสวทยาตองสามารถปองกนอนตรายจากรงสไดและมอปกรณ

ปองกนอนตรายจากรงส 2.7.9 มปายค าเตอนผปวยทมครรภวาใหแจงแกเจาหนาทกอนทกครง 2.7.10 มปายสญลกษณแสดงเขตรงสรกษาและไฟสญญาณแสดงขณะใชงานเครองก าเนดรงส 2.7.11 มรายงานผลการวดรงสประจ าบคคล ทงในเวลาและนอกเวลา full time และpart time 2.7.12 มอปกรณและเวชภณฑในการชวยฟนคนชพทพรอมใชงานไดตลอดเวลา 2.7.13 มระบบสอสารเพอขอความชวยเหลอกรณเกดภาวะฉกเฉน 2.7.14 วสดกมมนตรงสตองเกบในภาชนะทปองกนรงสได 2.7.15 มคมอในการปฏบตงานกบสารกมมนตรงส การจดการกากกมมนตรงสการปฏบต

เมอเกดภาวะฉกเฉนทางรงสรกษาและเวชศาสตรนวเคลยรอยางชดเจนและถอปฏบตโดยเครงครด 2.7.16 มคมอการปฏบตเมอผปวยแพสารทบรงสอยางชดเจนและถอปฏบตโดยเครงครด 2.7.17 มระบบการรบผปวย จดท าทะเบยน ซกประวตตรวจสอบความถกตองของการ

ตรวจและรายการทขอตรวจกอนใหบรการทางรงสและมการเตรยมความพรอมผปวยกอนการใหบรการ 2.7.18 มระบบการนดและตดตามผปวยมการใหค าแนะน าผปวยหรอญาตกอนและหลง

การใหบรการ 2.7.19 มการปองกนรงสแกผปวยและผเกยวของตามหลกวชาการ 2.7.20 มการควบคมประสทธผล คอ คณภาพของภาพถายทางรงสทไดการบนทกและเกบ

ผลการตรวจรกษาการบนทกผลการปฏบตงานตามแผนการรกษาอยางตอเนองการเกบรกษาและการคนหาภาพถายทางรงส และการรายงานผลแกผปวยหรอญาต

2.8 การบรการไตเทยม 2.8.1 มจ านวนแพทยอายรศาสตรโรคไต ,มจ านวนพยาบาลทผานการอบรมการฟอกเลอด

ดวยเครองไตเทยม รวมทงพยาบาลวชาชพตามสดสวนทก าหนด (1 คนตอ 4 เครองไตเทยม) 2.8.2 หองฟอกไตเทยมมขนาดของหองบรการฟอกเลอดทสมพนธกบจ านวนเตยงและ

อปกรณและพนทใชสอยเหมาะสมในการปฏบตงานทไดมาตรฐานโดยมพนทไมต ากวาสตารางเมตรตอหนงจดบรการโดยสวนทแคบทสดไมนอยกวา ๑.๘ เมตร เพอใหมพนทสามารถชวยเหลอและเคลอนยายผปวยฉกเฉนไดโดยสะดวก

2.8.3 มพนทเตรยมน าบรสทธ พนทลางตวกรอง 2.8.4 มระบบไฟฟาและแสงสวางส ารอง 2.8.5 เครองไตเทยมทไดมาตรฐานพรอมทงหนงสอคมอประจ าเครอง เกณฑการท าความ

สะอาดและการท านบ ารงเครอง

Page 16: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา15/49

2.8.6 ระบบท าน าบรสทธทไดมาตรฐาน ( Water Treatment System) เชน Reverse Osmosis, Deionizer พรอมเกณฑการท าความสะอาดระบบน าและควบคมคณภาพของน าบรสทธอยตลอดเวลา

2.8.7 ตวกรองเลอดในกรณทจะน าตวกรองเลอดมาใชซ า ( Dialyzer Reprocessing) มประสทธภาพและความปลอดภยตามเกณฑทก าหนด

2.8.8 มระบบการควบคมการตดเชอ คอ หองใหบรการฟอกเลอดตองเปนเขตกงปลอดเชอการใชและปฏบตงานในเขตหองบรการฟอกเลอดถกตองตามหลกการมาตรฐานการควบคมการตดเชอและมมาตรฐานการดแลท าความสะอาดหอง อปกรณเครองใชและสงอ านวยความสะดวก

2.8.9 จดใหมผดแลอปกรณฟอกไตเทยมทผานการอบรมความรตามหลกการมาตรฐานบรการไตเทยมประจ าหองบรการตลอด 24 ชวโมง

2.8.10 เครองมอหรออปกรณตางๆทใหบรการไตเทยมตองไดรบการตรวจสอบคณภาพเครองมอเปนประจ าตามมาตรฐานทก าหนด

2.9 การบรการแพทยแผนไทย 2.9.1 หองตรวจโรคมอปกรณ เครองมอ ครบถวนตามเกณฑทก าหนดของบรการแพทย

แผนไทย 2.9.2 หองนวด/หองประคบ (หากมบรการ) ใหมขนาดและอปกรณตามเกณฑมาตรฐาน

และมสดสวนการใหบรการของผประกอบวชาชพ: เตยงใหบรการ ไมเกน 1:๔ 2.9.3 หองอบไอน าสมนไพร (หากมบรการ) มขนาดและอปกรณตามเกณฑมาตรฐานและม

ปายแนะน าความปลอดภย ขอหาม และขอควรระวง 2.9.3.1 หองอบไอน าสมนไพรเดยว มขนาดของหองและมอปกรณทจ าเปนครบถวนตาม

เกณฑทก าหนด 2.9.3.2 หองอบไอน าสมนไพรรวม ตองแยกหองใหบรการชาย – หญง หรอถาไม

สามารถแยกไดตองบรหารจดการเวลาการใหบรการแกผรบบรการชาย-หญงไดอยางเหมาะสม 2.9.4 ตอบไอน าสมนไพรมขนาดและอปกรณตามเกณฑมาตรฐาน 2.9.5 กระโจมอบไอน าสมนไพร มขนาดและอปกรณตามเกณฑมาตรฐาน 2.9.6 หองเปลยนเสอผา (ถาม) ใหมขนาดและอปกรณตามเกณฑมาตรฐานแยกหองเปลยน

เสอผาชาย – หญง แตหากไมสามารถแยกหองชาย – หญง ไดตองบรหารจดการเวลาการใชหองเปลยนเสอผาของผรบบรการชาย-หญงไดอยางเหมาะสม

2.9.7 การผดงครรภไทย (หากมบรการ) มอปกรณและเครองมอครบถวนตามเกณฑทก าหนด

2.9.8 เครองมอหรออปกรณตางๆทมการใหบรการดงกลาวตองไดรบการตรวจสอบความปลอดภยในการใชงานเปนประจ าตามมาตรฐานทก าหนด

2.10 บรการการแพทยแผนจน 2.10.1 มอปกรณเครองมอทางการแพทยแผนจนครบถวนตามมาตรฐาน เชน หมอนแมะ

เขมปราศจากเชอมคณภาพไมช ารด มการตรวจสอบ วนหมดอายของเขมทใชส าหรบฝงเขม 2.10.2 มสมนไพรรมยาเกบรกษาในทเหมาะสมและพรอมใช มกระบอกสญญากาศ 2.10.3 มอปกรณกวชา (ถามบรการ) 2.10.4 มเขมการปลอยเลอด เขมดอกเหมยทปราศจากเชอ(ถามบรการ) 2.10.5 อปกรณการบ าบดอนๆ ตามศาสตรการแพทยแผนจน 2.10.6 หองรกษาและการท าหตถการ ตองเปนสดสวนและมความปลอดภยตอผรบบรการ

Page 17: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา16/49

2.10.7 เตยงส าหรบนวดหรอฝงเขม มขนาดความกวางไมนอยกวา 0.70 เมตรความยาวไมนอยกวา ๑.๘๐ เมตร ความสงไมต ากวา 0.70 เมตรและระยะหางระหวางเตยงไมนอยกวา ๑ เมตร

2.10.8 เตยงตองมลกษณะมนคงแขงแรง ตามมาตรฐานการประกอบโรคศลปะสาขาแพทยแผนจนก าหนด

2.10.9 จ านวนเตยงนวดหรอฝงเขมไมเกน 6 เตยงตอแพทยจน 1 คน 2.10.10 ปลอกหมอนหรอผาคลมหมอน ผาปเตยงและผาคลมตวผปวย ตองมการเปลยน

ทกวน หรอ ทกครงหลงใหบรการ 2.11 การประกอบโรคศลปะสาขากจกรรมบ าบด

2.11.1 การใหบรการส าหรบผรบบรการเดกและวยรน ตองจดใหมสถานท อปกรณเครองมอ และแบบทดสอบตามเกณฑทก าหนด

2.11.2 การใหบรการส าหรบผใหญหรอผสงอาย ตองจดใหมสถานท อปกรณ เครองมอและแบบทดสอบตามเกณฑทก าหนด

2.11.3 หองน าส าหรบเดกเลกเปนไปตามมาตรฐานทก าหนด 2.11.4 มหองน าส าหรบผรบบรการกลมผหยอนสมรรถภาพทางรางกายและผสงอายเปนไป

ตามมาตรฐานทก าหนด 2.11.5 เครองมอหรออปกรณตางๆทมการใหบรการดงกลาวตองผานการสอบเทยบ

คณภาพเครองมอเปนประจ าตามมาตรฐานทก าหนด 2.12 การประกอบโรคศลปะสาขาเทคโนโลยหวใจและทรวงอก

2.12.1 มสถานทใหบรการเปนสดสวน เปนไปตามเกณฑมาตรฐานทก าหนด 2.12.2 มเครองมอตรวจประเมนและตดตามทางเทคโนโลยหวใจและทรวงอกทได

มาตรฐานตามทก าหนด 2.12.3 หากมการใหบรการในระบบหวใจ ตองจดใหมเครองมอตอไปนอยางนอย 1 รายการ

(เครองบนทกความดนโลหตชนดตอเนองเครองตรวจคลนไฟฟาหวใจเครองตรวจหวใจดวยคลนเสยง สะทอนความถ สงผานผนงทรวงอกเครองบนทกคลนไฟฟาหวใจชนดตดตวหรออนๆตามความจ าเปน)

2.12.4 หากมการใหบรการในระบบปอดตองจดใหมเครองมอ อยางนอย 1 รายการ (เครองวดการท างานของปอดเครองวดความอมตวของออกซเจนในเลอด)

2.12.5 หากมการใหบรการในระบบหลอดเลอด ตองจดใหมเครองมอ อยางนอย ๑ รายการ(เครองวดสมรรถภาพหลอดเลอดแดงสวนปลายเครองวดความหนาตวของหลอดเลอด)

2.12.6 เครองมอหรออปกรณตางๆทมการใหบรการดงกลาวตองผานการสอบเทยบ คณภาพเครองมอเปนประจ าตามมาตรฐานทก าหนด

2.13 หนวยจายกลาง 2.13.1 มการจดแบงพนท เปน 3 ระดบ คอ เขตสกปรก ( Dirty zone) เขตสะอาด (Clean

zone) และเขตเกบของปราศจากเชอ (Sterile storage zone) 2.13.2 มสภาพแวดลอมทด พน ผนง เพดานใชวสดททนทานตอสารเคมและงายตอการท า

ความสะอาดมการไหลเวยนทดแทนของอากาศตามมาตรฐาน อณหภมและความชนสมพทธ แสงสวางและคณภาพของน าทใชเปนไปตามเกณฑมาตรฐาน

2.13.3 มครภณฑและเครองมอครบถวนตามรายการทก าหนดและมจ านวนทเพยงพอตอการใชงาน

Page 18: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา17/49

2.13.4 มบคลากรทผานการอบรมหลกสตรการจดการตดเชอในสถานพยาบาลในการปฏบตงานประจ า

2.13.5 มคมอการปฏบตงานในแตละสวนครบถวน 2.13.5.1 มคมอหรอแนวทางการปฏบตงานเกยวกบการรบอปกรณปนเปอน 2.13.5.2 มคมอหรอแนวทางในการปฏบตงานเกยวกบลางเครองมอปนเปอน 2.13.5.3 มคมอหรอแนวทางในการปฏบตงานเกยวกบการเรยงชดอปกรณในเครองท า

ใหปราศจากเชอ 2.13.5.4 มคมอหรอแนวทางการปฏบตงานเกยวกบการท าใหปราศจากเชอ

2.13.5.5 มคมอหรอแนวทางการปฏบตงานเกยวกบการจดเกบอปกรณหรอเครองมอทผานการท าใหปราศจากเชอแลว

2.13.5.6 มคมอหรอแนวทางการปฏบตงานเกยวกบการแจกจายอปกรณหรอเครองมอทผานการท าใหปราศจากเชอแลวไปยงจดบรการตางๆในสถานพยาบาล

2.13.6 มการจายเครองมอ วสด และอปกรณทางการแพทยใหหนวยงานอนครบถวน ถกตองตามมาตรฐานทก าหนด

2.13.7 บคลากรผปฏบตงานไดรบการพฒนาความรดานวชาการอยางสม าเสมอ 2.14 หองผาตด

2.14.1 หองผาตดเลก 2.14.1.1 ขนาดพนทหองผาตดเลก มขนาดไมนอยกวา ๑๒ ตารางเมตร โดยสวนทแคบสด

ไมนอยกวา3 เมตร 2.14.1.2 ความสงของหองผาตดเลกไมนอยกวา 2.6 เมตรใหเปนไปตามพระราชบญญต

ควบคมอาคารแตในกรณทความสงไมถง๒.๖เมตรมการตกแตงท าฝาให ต า ลงมาตองมความสงทวดจากพนหองถงฝาตองไมต ากวา ๒.๔๕เมตรและมพดลมดดอากาศ หรอระบบการระบายอากาศทเหมาะสม

2.14.2 หองผาตดใหญ 2.14.2.1 ขนาดพนทหองผาตดใหญ ตองมขนาดไมนอยกวา 20 ตารางเมตรและความสง

ไมต ากวา ๓ เมตรโดยใหเปนไปตามเกณฑมาตรฐานหองผาตด 2.14.2.2 พนทใชสอย (แผนกผาตด) ประกอบดวย Staff Area, บรเวณรบคนไข , Transfer

Area , บรเวณฟอกมอเจาหนาท , Operation Rooms และ Recovery Rooms ทมอปกรณและเครองมอเปนไปตามเกณฑทก าหนด

2.15 การตอนรบและประชาสมพนธ 2.15.1 สถานทเปนสดสวน สะดวก และเหมาะสมตอการใหบรการ 2.15.2 บคลากรใหบรการดวยความ ถกตอง รวดเรว สรางความพงพอใจ และเสรมสราง

ภาพลกษณทดใหกบองคกร 2.15.2.1 ทราบขอมลทวไปขององคกร ผบรหาร สายการบงคบบญชาหนวยงานตางๆ

ขององคกร การใหบรการในแผนกตางๆ 2.15.2.2 สามารถคนหาเบอรโทรศพทตดตอของหนวยงานตางๆ ขององคกรได 2.15.2.3 สามารถใหขอมลกบผบรการไดถกตองตามความตองการ 2.15.2.4 แนะน าขนตอนการตดตอเขาใชบรการของแผนกตางๆในหนวยงานได 2.15.2.5 แนะน าทตงและเสนทางการตดตอองคกรได

Page 19: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา18/49

2.15.2.6 ตรวจสอบการนดหมายของผรบบรการทมาตดตอได จากระบบคอมพวเตอรองคกร จากเอกสารทงโดยตรงและการสอสารทางโทรศพทกรณผรบบร การสอบถามการนดหมาย

2.15.2.7 การเลอนนดตรวจสามารถใหค าแนะน า ประสานงานและอ านวยความสะดวกได 2.15.2.8 ทราบวน ตารางการตรวจของแพทย และสามารถใหขอมลกบผรบบรการได

2.15.2.9 เขาถงขอมลการตรวจของแพทยเชน คนหาหองตรวจและตารางการออกตรวจของแพทยได

2.15.2.10 ทราบรายละเอยดการประชมวชาการ/กจกรรม ทจดในองคกร 2.15.2.11 มบคลากรหรอระบบสนบสนนการสอสารภาษาตางประเทศ รวมทงภาษามอ

ส าหรบผพการทางการไดยน 2.16 บรการทางการแพทยฉกเฉนและการสงตอ

2.16.1 มสถานทใหบรการทางการแพทยฉกเฉนทไดมาตรฐานตามเกณฑทก าหนด 2.16.2 มการก าหนดนโยบายการสนบสนนการพฒนาระบบรกษาพยาบาลฉกเฉน และหรอ

มคณะกรรมการพฒนาระบบการรกษาพยาบาลฉกเฉนในแตละระดบ 2.16.3 ประเมนเพอจ าแนกผรบบรการและจดล าดบใหผปวยฉกเฉนไดรบการปฏบตการ

ฉกเฉนตามล าดบความเรงดวนทางการแพทยฉกเฉน 2.16.4 มการดแลผปวยฉกเฉนตงแตเรมมอาการเจบปวยฉกเฉนในหลายหลายรปแบบเชน

การจดบรการดแลผปวยโรคหลอดเลอดสมอง (Stroke) โรคหลอดเลอดหวใจ (STEMI) และการบาดเจบ(Trauma)เปนตนโดยชดปฏบตการฉกเฉนตงแตจดเกดเหตจนถงหองอบตเหตฉกเฉน (ER) ของโรงพยาบาลอยางทวถงปลอดภยทนเวลาและมประสทธภาพ

2.16.5 มระบบ fast track โดยใหผปวยทผลการรกษาขนอยกบระยะเวลา (Time-Critical Condition) ไดรบการรกษาแบบ Definitive Care ภายในระยะเวลาทก าหนด (Golden Hour)

2.16.6 มศนยประสานการสงตอ เพอบรหารจดการพฒนาระบบการสงตอผปวยใน เครอขาย รวมถงเปนศนยกลางการประสานรบและสงตอผปวยระหวางสถานพยาบาลในจงหวดเครอขายจงหวดใน เขต และเครอขายระหวางเขต รวมทงการสงตอผปวยกลบ

2.16.7 มบคลากรสายวชาชพและสายสนบสนนเพอใหเกดกระบวนการดแลผปวยฉกเฉนอยางมประสทธภาพ

2.16.8 เครองมอแพทยในหองฉกเฉนมมาตรฐานและมจ านวนเพยงพอตอการใหบรการ 2.16.9 มยาทจ าเปนในภาวะฉกเฉนตามชนดและจ านวนเพยงพอตอการใหบรการ 2.16.10 มระบบหรอวธการบนทกขอมลหรอสถานการณการแพทยฉกเฉนและการสงตอ จนถงจดหมายปลายทาง

2.17 บรการจตเวช 2.17.1 สถานทใหบรการมลกษณะเฉพาะ ค านงถงความเปนสวนตวและ/หรอความปลอดภย

และเออตอกจกรรมสรางเสรมสขภาพจตของผมารบบรการและผใหบรการ 2.17.2 บคลากรตองมความรพนฐานและทกษะดานสขภาพจตและจตเวชอยางพอเพยง เพอให

สามารถดแลผปวยจตเวชไดอยางมมาตรฐาน 2.17.3 มการตรวจวนจฉย การใหค าปรกษา การรบยา และการสงเสรมปองกนดานสขภาพจต

อยางมมาตรฐาน 2.17.3.1 การตรวจวนจฉยและบ าบดรกษามมาตรฐานตามศกยภาพของสถานพยาบาลแต

ละระดบ

Page 20: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา19/49

2.17.3.2 การใหการดแลทางสงคมและจตใจโดยใชทกษะการสอสารเพอใหผรบบรการ รบร เขาใจ ถงปจจยตางๆ ทางสงคม จตใจ ทมผลตอภาวะการเจบปวยของตนเอง และมแนวทางในการแกไข ปญหาของตนเองไดอยางเหมาะสม

2.17.3.3 มการสงเสรมปองกนดานสขภาพจตเชนจดงานสงเสรมปองกนดานสขภาพจต ใหแกผปวยจตเวช ญาตผปวย ประชาชนทเปนกลมเสยงและประชาชนทจดอยในกลมปกตและเปดโอกาสใหกลมเปาหมายเขามามสวนรวมในงานจตเวชของโรงพยาบาล รวมทงแผนหรอแนวทางด าเนนงานดานการสงเสรม สขภาพจตชมชน

2.17.3.4 บรหารจดการดานยาในผปวยจตเวชทเหมาะสม เพอใหผปวยไดรบการรกษาดวยยาจตเวชตามความจ าเปนอยางตอเนอง มระบบควบคมความคลาดเคลอนทางยา การใหค าแนะน าปรกษาเกยวกบการใชยาทถกตองเหมาะสมเพอชวยใหผปวยไดรบการรกษาอยางถกตอง สามารถคมอาการทางจตเอาไวได ไมเกดอาการกลบเปนซ า และอยในชมชนไดนานขน

2.17.4 มระบบสงตอผปวยไปรบบรการทมลกษณะเฉพาะในระดบสงขนโดยมการสอสารขอมลของผปวยทครอบคลมชดเจน แกหนวยบรการทเกยวของในการดแลผปวยทงภายในองคกรและกบองคกรภายนอก ทงนจะตองค านงถงการรกษาความลบของผปวยเปนส าคญ

2.17.5 มการตดตามดแลผปวยอยางตอเนอง โดยชมชนมสวนรวมเพอใหเกดการตอเนองในการตดตามดแลผปวย

2.17.6 มการอบรมใหความรหรอพฒนาทกษะบคลากรดานกนาในการประเมนสภาวะเบองตนทางจตเวช

2.18 งานบรการทางการแพทยผานระบบอนเทอรเนตความเรวสง (Telehealth)*** 2.18.1 มสถานทใหบรการเปนสดสวน เหมาะสม 2.18.2 มผประกอบวชาชพใหบรการตามมาตรฐานวชาชพและมทกษะเบองตนในการใช

เทคโนโลยสารสนเทศดานการรกษาพยาบาล เชน สามารถเชอมตออปกรณ TeleHealth ตวหลกเชอมตอกบ สมารทโฟน หรอแทบเลต เพอใหสามารถใชระบบ VDO Call ไปหาแพทยได จากนนน าอปกรณ เชน เครองมอวด อตราการเตนของหวใจ วดความดน วดอณหภมของรางกาย อปกรณตรวจชองห จมก หรอปาก มาใชโดยหนาจอ จะแสดงวธและจดทตองน าเครองมอไปไวตามรางกาย โดยขอมลทงหมดจะถกสงไปทแพทยแบบ Real Time โดย แพทยสามารถเขาระบบผานคอมพวเตอร หลงจากนนรอคนไข VDO Ca ll เขามาหา และท าการวนจฉยอาการ เบองตนใหกบคนไขไดเลย

2.18.3 มอปกรณและเครองมอสอสารทมมาตรฐานและมประสทธภาพ 2.18.4 มการใชซอฟตแวรทมเทคโนโลยปญญาประดษฐ ( AI) มาชวยในการคดกรองโรค ระบบ

ใหค าปรกษาดานสขภาพทางไกลทเหมาะสม รวมทงพฒนาบคลากรใหสามารถใชซอฟตแวรดงกลาวไดอยางมประสทธภาพ

2.18.5 มระบบหรอวธการเกบรกษาขอมลผปวยทเปนไปตามมาตรฐานทก าหนด 2.18.6 มบคลากรรวมทงระบบสนบสนนการซอมบ ารงอปกรณ TeleHealth เครองมอสอสาร

และซอฟตแวรทเกยวของใหสามารถใชงานไดตลอด 24 ชวโมง ***น ารองใน 8 จงหวด ไดแก จงหวดเชยงราย เพชรบรณก าแพงเพชร กาญจนบร กาฬสนธ สรนทร สราษฎร ธาน และสงขลา ครอบคลมโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล (รพ.สต.)จ านวน 15 แหง คลนกหมอครอบครว (รพ.สต.ขนาดใหญ)จ านวน 4 แหง โรงพยาบาลชมชน (รพช.) จ านวน 5 แหง และ โรงพยาบาลประจ าจงหวด จ านวน 8 แหง รวมถงศนยเฉพาะทางโรคตา ศนยเฉพาะทางโรคผวหนง***

Page 21: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา20/49

ดานท 3 ดานอาคาร สถานท และสงอ านวยความสะดวก

เปนการก าหนดขอแนะน าและแนวทางปฏบตเกยวกบการจดท าหรอจดสรางโครงสรางทางกายภาพของอาคารและสภาพแวดลอมใหมองคประกอบทเหมาะสมครบถวนตอการใชงาน ทงสวนตวอาคารและระบบประกอบอาคาร เพอใหเกดความปลอดภยแกบคลากรและผปวย ใหใชไดกบโรงพยาบาลทกประเภทและทกขนาด ประกอบดวย 7 งาน

งานสถาปตยกรรม 1. แผนพฒนาและการวางผงโรงพยาบาล

1.1 มแผนแมบท (แผนพฒนาและการวางผงโรงพยาบาลดานอาคารและสภาพแวดลอม) 1.2 มผงบรเวณของโรงพยาบาลทเปนปจจบน

2. ทางเขา-ออก โรงพยาบาล 2.1 ทางเขา-ออกหลกของโรงพยาบาล มการแบงชองทางสญจรส าหรบยานพาหนะและผสญจรทางเทาอยางชดเจน

2.2 ทางเขา-ออกหลกของโรงพยาบาล ส าหรบชองทางเดนรถทางเดยว มความกวางไมนอยกวา 3.50 เมตร 2.3 ทางเขา-ออกหลกของโรงพยาบาล ส าหรบชองทางเดนรถสองทาง/เดนรถสวนทาง มความกวาง

ไมนอยกวา 6.00 เมตร 3. การเขาถงแผนก/สวนบรการของโรงพยาบาล

3.1 เขาถงแผนกฉกเฉนไดสะดวกรวดเรว 4. ปายน าทาง ปายจราจร ปายชอโรงพยาบาล ปายชออาคาร

4.1 มปายน าทางบอกทศทางและระยะทางสโรงพยาบาล ตดตงอยบนถนนสาธารณะสายหลก สายรอง และบรเวณทางรวม ทางแยกในระยะทเหมาะสม

4.2 มปายจราจรภายในโรงพยาบาล ตดตงในต าแหนงทเหมาะสม สามารถมองเหนไดชดเจน 4.3 มปายบอกทางไปยงอาคาร/แผนกตางๆมองเหนไดชดเจน พรอมระบบไฟสองสวางทเหมาะสม 4.4 มปายชอโรงพยาบาล ปายชออาคารทเปนหนวยบรการส าคญ ไดแก แผนกฉกเฉน แผนกผปวยนอก

เปนตน ตดตงอยในต าแหนงทเหมาะสม สามารถมองเหนไดชดเจนในเวลากลางวนและมไฟสองสวางในเวลากลางคน

5. ถนนภายในโรงพยาบาล5.1 พนผวเรยบ ไมมหลมไมมน าขงในภาวะปกต 5.2 บรเวณจดตดถนนมปายบอกทางชดเจนและปราศจากสงบดบงสายตา

6. ทางเดนเทา6.1 แบงขอบเขตของทางเดนเทาออกจากเสนทางจราจรของยานพาหนะอยางชดเจน 6.2 มความกวางไมนอยกวา 1.50 เมตร ตลอดเสนทาง 6.3 ในจดทเปนทางขามถนนและมความตางระดบ จะตองท าทางลาดเอยง ใหสามารถน าเกาอมลอ

(Wheelchair) ผานไดโดยสะดวก รวมทงตองจดใหมปายเตอนผขบขยานพาหนะวาเปนทางขามส าหรบผเดนเทา 7. มทางเดนเชอมระหวางอาคารส าหรบผปวย

7.1 มทางเดนเชอมระหวางอาคารส าหรบผรบบรการในทกหนวยบรการของโรงพยาบาล

Page 22: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา21/49

7.2 มความกวางไมนอยกวา ๒.๕o ม. เพอสะดวกตอการเขนเปลนอนผปวยสวนกนไดและไมมสงกดขวาง ทเปนอปสรรคตอการสญจร

7.3 ตดตงราวกนตก สงไมนอยกวา ๑.๑o ม. 7.4 ตดตงราวจบสง 0.80 ม. 7.5 มหลงคาหรอสงปกคลมทปองกนแดดและฝนตลอดแนว

8. ทางลาด ส าหรบผปวย8.1 กรณทระดบพนอาคารมความตางระดบมากกวา ๒ ซม. จะตองท าทางลาดเพออ านวยความสะดวก

ใหกบผรบบรการ 8.2 มความกวางไมนอยกวา ๑.๕o ม. ความลาดชนไมนอยกวา ๑:๑๒ สามารถเขนเกาอมลอหรอเปลนอน

ผปวยไดสะดวกและปลอดภย 8.3 ตดตงราวกนตก สงไมนอยกวา ๑.๑o ม. 8.4 ตดตงราวจบ สง 0.80ม. 8.5 ทางลาดภายนอกตองมหลงคาหรอสงปกคลมทปองกนแดดและฝนตลอดแนว 8.6 หอง/แผนกทใหการรกษาพยาบาลผปวยตงแตทชน 2 ขนไป ตองจดใหมทางลาดหรอลฟต (BED LIFT)

9. ทจอดรถยนตและจกรยานยนตทางลาด9.1 แยกพนทจอดรถยนต และรถจกรยานยนตออกจากแนวทางวงของรถ รวมทงแสดงเครองหมาย

ทศทางอยางชดเจน 9.2 มทจอดรถส าหรบผพการ อยใกลทางเขาอาคารผปวยนอก และมปายหรอเครองหมายแสดง

อยางชดเจน 10. บรเวณรบ-สงผปวยหนาอาคาร

10.1 มความกวางของถนนพอทรถยนตคนอนสามารถขบผานไปไดขณะทมรถยนตจอดรบ-สงผปวย 10.2 ระดบพนของบรเวณรบ-สงผปวยตองอยในระดบเดยวกบพนถนน ถาเปนพนตางระดบตองมทางลาด

ทเหมาะสม 10.3 มหลงคาหรอสงปกคลมทสามารถปองกนแดดและฝน

11. มหองน า-สวม ส าหรบผรบบรการ11.1 มหองน า-สวม ส าหรบผพการ – ผสงอาย 11.2 มราวพยงตวตดตงในต าแหนงทเหมาะสม

12. มบนไดหนไฟ12.1 มความกวางของบนไดและชานพกทสะดวกตอการใชงานและไมมสงกดขวาง 12.2 มตวเลขระบชนอยภายในตวบนไดทมองเหนไดชดเจน 12.3 ประตกวางไมนอยกวา 0.90 ม. ท าดวยวสดทนไฟ มอจบแบบผลก ตดตงลกษณะเปดเขาส

ตวบนได ส าหรบชนท 1 และชนดาดฟาบนสดใหตดตงลกษณะเปดออกจากตวบนได

งานมณฑนศลป 1. อางลางมอส าหรบแพทย หรอเจาหนาท ไมควรใชปะปนกบอางเทสงสกปรกหรอลางวสดอปกรณตางๆ

และกอกน าควรใชกอกน าชนดไมใชมอสมผส (กอกน าชนดกานปดดวยขอศอก หรอเปนแบบเซนเซอร) 2. เคานเตอรส าหรบพยาบาลเฝาระวงสงเกตการณTOP เคานเตอรระดบบนไมควรสงเกนกวา 90

เซนตเมตรจากระดบพนหอง เพอไมใหบงสายตาในขณะเฝาดผปวย 3. หองตรวจของแพทย มอางลางมอส าหรบแพทยและเจาหนาทอยางนอย 2 หองตรวจ ตอ 1 อาง

Page 23: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา22/49

4. ทเตยงผปวยควรมมานกนระหวางเตยงเพอบงสายตาระหวางการรกษา และเพอความเปนสวนตวของผปวย

5. มปายตดหนาหองหรอหนาแผนกบรการในต าแหนงทสามารถมองเหนไดอยางชดเจน6. แผนกผปวยใน บรเวณตงเตยงผปวย ควรมระยะระหวางเตยง ไมนอยกวา 1 เมตร และสามารถน าเปลเขน

เขาเทยบเตยงผปวยไดโดยสะดวก 7. หองผาตด ควรมอางฟอกมอตดกบหองผาตดอยางนอย 2 อางตอ 1 หองผาตด และกอกน าควรใชกอกน า

ชนดไมใชมอสมผส เชน กอกน าแบบใชเขาดนเปด-ปดน า หรอ เปนแบบเซนเซอร 8. แผนกเภสชกรรม มตหรอชนเกบยา เวชภณฑ ทเปนสดสวน และมตแยกเกบยาเสพตดใหโทษและวตถ

ออกฤทธตอจตประสาททมกญแจปดอยางมประสทธภาพ 9. แผนกเภสชกรรม มสถานท และโตะส าหรบเตรยมยา – ผสมยา แยกเปนสดสวนจากทจดยา10. แผนกรงสวนจฉย มปายค าเตอน “ผปวยมครรภโปรดแจงเจาหนาททราบ”11. แผนกรงสวนจฉย มปายสญลกษณแสดงเขตรงสในระดบสายตา12. แผนกผปวยหนก บรเวณตงเตยงผปวย ควรมระยะหางระหวางเตยงไมนอยกวา2 เมตร เพอใหสามารถ

วางอปกรณชวยชวต และสะดวกในการปฏบตงานของเจาหนาท 13. แผนกไตเทยม มสถานทและเฟอรนเจอรส าหรบพกคอยของญาตผปวย โดยแยกเปนสดสวนตางหากจาก

บรเวณสวนของผปวย 14. แผนกไตเทยม บรเวณตงเตยงผปวยมระยะหางระหวางเตยงไมนอยกวา 1.10 เมตรและความกวาง

ของทางเดนระหวางปลายเตยง ของสองฝากเตยงไมนอยกวา 2 เมตร

งานภมทศน 1. บรเวณพกผอน มพนทรองรบเพยงพอตอผใชบรการ มความรมรน สวยงาม สงบ มอากาศถายเททด

และเหมาะสมกบผใชแตละวย รวมทงเดกและผสงอาย 2. พนทระหวางอาคาร มการจดภมทศน ใชพรรณไมทดแลรกษางาย หรอใชวสดตกแตง พนผวซมน า

(Porous Pavement) 3. มการจดท าแผนปฏบตการ เชน แผนการดแลรกษาพชพรรณไม แผนการแกไขน าทวมขงบรเวณถนน-

ทางเดนเทา แผนการดแลรกษาความสะอาดไมใหมเศษขยะ แผนการจดใหมถงขยะเพยงพอ เปนตน

งานโครงสราง 1. มแผนงานในการเฝาระวงใหอาคารมสภาพพรอมใชงานและมความมนคงแขงแรง2. มการตรวจสอบสภาพอาคารและบนทกการตรวจสภาพอาคารพรอมมรายงานผล ตอหวหนาหนวยงาน

หรอผบรหารโรงพยาบาล 3. มการตรวจสอบอาคารตามทกฎหมายก าหนด

งานระบบไฟฟา 1. ระบบไฟฟาก าลง

1.1 มแผนผงระบบไฟฟาก าลง 1.2 แนวการปกเสาพาดสายไฟฟาเปนระเบยบเรยบรอยและปลอดภย 1.3 บรเวณทตดตงหมอแปลงไฟฟาแบบตงพนและนงรานตองมทวางเพอปฏบตงาน และมการปองกน

อนตรายจากไฟฟา มพนทเพยงพอตอการซอมบ ารงรถซอมบ ารงสามารถเขาถงได มปายแจงเตอนระวงอนตรายไฟฟาแรงสง

Page 24: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา23/49

1.4 สายไฟฟามระยะหางจากตวอาคารทจะไมกอใหเกดอนตรายและมความสงจากผวจราจรหรอทางเดนทเหมาะสมโดยไมกดขวางและไมเปนอนตรายตอบคคลทวไป

1.5 มกระแสไฟฟาจายใหกบอปกรณทใชกบผรบบรการอยางเพยงพอตลอด 24 ชวโมง 1.6 มการตดตงแผงจายไฟฟาหลก (ต MDB) อยในหองทท าดวยวสดมนคงแขงแรง มทวางเพอปฏบตงาน

สามารถเขาตรวจสอบและซอมบ ารงไดสะดวก มปายแจงเตอนระวงอนตรายจากไฟฟา 1.7 ตสวตชตดตอน (PANEL BOARD) มทวางเพอปฏบตงาน สามารถเขาตรวจสอบไดงายและอยใน

สภาพทยดตดแนนมนคงแขงแรง 1.8 มระบบการตอลงดนของหมอแปลงไฟฟา และแผงจายไฟฟาหลก (ตMDB) 1.9 ระบบการตอลงดนของแหลงจายไฟฟาแยกตางหาก เชน เครองก าเนดไฟฟา ส ารองฉกเฉน

การตดตงตองใหสอดคลองกบ ATS 3P หรอ ATS 4P 1.10 การตอลงดนในพนททไมมการใชเครองมออปกรณไฟฟา (กลม 0) และพนททมการใชเครองมอ

อปกรณไฟฟา (กลม 1)สายดนตองตดตงเปนแบบแยก (TN–S) 1.11 การตอลงดนในพนททมการใชเครองมออปกรณไฟฟา (กลม 2) (ยกเวนกลม 1) เชน บรเวณหอง

ผาตด, หอง ICU ฯลฯ ซงการจายไฟฟาทไมตอเนองสามารถกอใหเกดอนตรายถงชวตได สายดนตองตดตงเปน แบบแยกออกจากระบบ (IT)

2. ระบบไฟฟาแสงสวาง2.1 ภายนอกอาคารมการตดตงเสาไฟฟาแสงสวางหรอดวงโคมทใหความสวางในเวลากลางคนไดอยาง

พอเพยงสภาพของเสาไฟฟาและดวงโคมมการตดตงอยางมนคงแขงแรงและปลอดภย 2.2 ภายในอาคารมคาความเขมของแสงสวางพอเพยงและเหมาะสมตอพนทใชงาน

2.3 ภายนอกอาคารมอปกรณปองกนการใชกระแสไฟฟาเกนและปองกนอนตรายจากกระแสไฟฟารว 3. ระบบไฟฟาส ารองฉกเฉน

3.1 มระบบไฟฟาส ารองฉกเฉนในการท างานของเครองก าเนดไฟฟาตองสามารถจายไฟใช งานภายใน 10 วนาทภายหลงระบบไฟฟาก าลงหลกหยดท างาน

3.2 เครองก าเนดไฟฟาส ารองตองอยในทมดชด โดยอาจอยภายในอาคารหลกหรออยเปนอาคารแยกตางหาก มการปองกนแรงสนสะเทอนและเสยง มประตทางเขาออกสะดวกและกวางเพยงพอ ตอการเคลอนยายหรอซอมบ ารงโดยมระยะหางโดยรอบจากเครองกบผนงไมนอยกวา 1 เมตร

3.3 มเครองส ารองไฟฟาฉกเฉน (UPS) จายใหกบอปกรณทางการแพทยทส าคญ ส าหรบวงจรชวยชวต ซงไมสามารถหยดได มการใชอยางตอเนองเพยงพอ และเหมาะสม โดยอยในสภาพทพรอมใชงาน

4. ระบบแจงเหตเพลงไหม4.1 มการตดตงระบบแจงเหตเพลงไหมในทกชนของอาคาร ประกอบดวย อปกรณสงสญญาณทสามารถ

สงเสยง หรอสญญาณใหผทอยภายในอาคารไดยนหรอทราบอยางทวถง โดยการควบคมดวยมอ หรอดวยระบบอตโนมต ในต าแหนงทเหมาะสม เชน โถงพกรอหองพกผปวย หองท างาน เปนตน

5. ระบบปองกนการเขาออก5.1 มการตดตงระบบปองกนการเขาออก เพอปองกนการเขาถงในสถานทเฉพาะทตองการความปลอดภย

6. ระบบปองกนแรงดน และกระแสเกน6.1 มการตดตงอปกรณปองกนแรงดน และกระแสเกนทแผงจายไฟฟาหลก (ต MDB) เพอปองกนแรงดน

และกระแสไฟเกนทเกดจากปจจยภายนอก เชน ฟาผา, สวตชชง, การลดวงจร เปนตน

Page 25: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา24/49

งานระบบประปาและสขาภบาล 1. ระบบประปา

1.1 มแผนผงประปา 1.2 มการส ารองน าประปา 1.3 ถงเกบน าส ารองตองมฝาถงปดมดชด

2. ระบบระบายน าและระบบสขาภบาล2.1 มผงระบบระบายน า และระบบสขาภบาล 2.2 มระบบระบายน าฝนจากอาคารสแหลงระบายน าสาธารณะ 2.3 มการแยกประเภททอตางๆ 2.4 มระบบสขาภบาลหองปฏบตการ

งานระบบเครองกล 1. ลฟต

1.1 มการแยกประเภทของลฟตตามการใชงาน ไดแก ลฟตโดยสาร , ลฟตขนของ , ลฟตส าหรบพนกงาน ดบเพลง

1.2 มขนาดและจ านวนเพยงพอตอการใชงาน 1.3 บรเวณโถงหนาลฟตบรรทกเตยงคนไข ตองมพนทสามารถเขนเปลนอนสวนกนได 1.4 ก าหนดใหมลฟตส าหรบผพการและทพพลภาพสามารถใชงานได 1.5 บรเวณโถงหนาลฟตและภายในหองโดยสาร ตองสะอาด มระบบระบายอากาศและแสงสวางภายใน

หองโดยสารทเหมาะสม 1.6 กรณไฟฟาดบ จดใหมระบบ ARD (Automatic Rescue Device) เพอใหลฟตสามารถเคลอน

ไปเทยบยงชนทใกลทสดและประตลฟตจะตองเปดออกทนท 2. ระบบระบายอากาศและปรบอากาศ

2.1 พนทใหบรการและพนทปฏบตงาน ตองมอากาศทสะอาดจากภายนอกเตมเขาสพนทบรการ/ปฏบตงาน ใหไดอตราการถายเทอากาศทเหมาะสม โดยวธธรรมชาตหรอวธกล

2.2 มการควบคมทศทางการเคลอนทของอากาศในบรเวณหองตรวจ 2.3 หองตรวจผปวยทแสดงอาการโรคตดเชอทางอากาศ ตองมการควบคมแรงดนอากาศ

3. ระบบแกสทางการแพทย3.1 หองเกบทอแกส (Cylinder Room) ตองแยกเปนสดสวนกบหองปมสญญากาศและอากาศอด3.2 หองเกบทอแกส ตองอยในพนททสามารถขนยายขนสงไดสะดวกปลอดภย3.3ทอแกสส าหรบงานระบบแกสทางการแพทย ตองผานการผลตและทดสอบ มเครองหมายและ โคดส

ตามมาตรฐานท มอก. ก าหนด 3.4 มจ านวนของทอแกสอยางเพยงพอตอการใชงานประจ าและส ารอง 3.5 อปกรณประกอบระบบ แกสทางการแพทย ประกอบดวย ทอน าแกส วาลว โซนวาลว หวจายแกส

ระบบสญญาณเตอน (Alarm) ศนยจายแกส เปนตน ตองมการตดตงอปกรณทไดมาตรฐาน 3.6 ถงแกสออกซเจนเหลว (Liquid oxygen) จดตดตงจะตองหางออกจากอาคารตางๆ ในระยะ

ทปลอดภย มรวโปรงกนโดยรอบ มปายเตอนอนตรายและมระบบดแลบ ารงรกษาอยางสม าเสมอ

Page 26: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา25/49

ดานท 4 ดานสงแวดลอม

เปนการก าหนดขอแนะน าและแนวทางปฏบตดานสงแวดลอมในโรงพยาบาล การประยกตใชหลกการทางวศวกรรมอยางสรางสรรค เพอการออกแบบ พฒนา ปองกน และปรบปรงแกไข สงแวดลอมในโรงพยาบาล ใหเกดความปลอดภยแกบคลากรและผเกยวของ และไมสงผลกระทบตอสงแวดลอมภายในและภายนอกโรงพยาบาล สามารถใชไดกบโรงพยาบาลทกประเภททกขนาด การก าหนดนโยบายและการจดการสงแวดลอม

1. มนโยบายดานสงแวดลอมทชดเจน2. มการก าหนดโครงสรางและอ านาจหนาทความรบผดชอบในการจดการสงแวดลอม3. เจาหนาทผรบผดชอบไดรบการอบรม การพฒนา ความร ตามหนาททรบผดชอบ เพอการบรหารจดการ

สงแวดลอมทดตอองคกร และชมชนโดยรอบ 4. มแนวทางการจดการสงแวดลอม หรอมาตรการตามนโยบายในการจดการสงแวดลอมในสถานพยาบาล5. มการสงเสรมและพฒนาเพอการรกษาคณภาพสงแวดลอมในสถานพยาบาลอยางเปนรปธรรม6. มการด าเนนงานทสอดคลองกบกฎหมาย กฎระเบยบ และขอก าหนดดานสงแวดลอมทเกยวของ7. การเฝาตดตามและวดผลในกจกรรมซงกอใหเกดผลกระทบตอสงแวดลอม8. มการด าเนนการแกไขและปองกนจากกจกรรมซงกอใหเกดผลกระทบตอสงแวดลอม9. มการตรวจตดตามประสทธผลของการแกไขและการปองกนดานสงแวดลอม

การจดการมลฝอย (มลฝอยทวไป, มลฝอยตดเชอ, ของเสยอนตราย) 1. จดใหมผรบผดชอบในการจดการมลฝอย2. มคมอก าหนดขนตอนและวธการปฏบตงาน3. ผปฏบตงานทราบขนตอนและวธการปฏบตงาน และมการปฏบตตามคมอทก าหนด พรอมจดบนทกผลการ

ปฏบตงานรายงานตอผบงคบบญชา 4. มระบบการคดแยกมลฝอย ณ แหลงก าเนด ตามประเภทของมลฝอย5. มการแยกมลฝอยตดเชอระหวางวสดมคมและวสดไมมคม ภาชนะมความคงทน และเหมาะสม6. มแผนการและวธการเกบขนเคลอนยายมลฝอยทถกสขลกษณะ7. มสถานทพกมลฝอยทถกสขลกษณะ8. ในกรณทเกบกกภาชนะบรรจมลฝอยตดเชอไวเกน 7 วน ทพกรวมมลฝอยตดเชอ ตองสามารถควบคม

อณหภมใหอยท 10 องศาเซลเซยส หรอต ากวานนได 9. มการก าจดมลฝอย (มลฝอยทวไป, มลฝอยตดเชอ, วสดและกากของเสยอนตราย) ทถกสขลกษณะ หรอ

เปนไปตามกฎหมายทเกยวของ ๑0. มบญชรายการของวสดและของเสยอนตรายทมในโรงพยาบาล ๑1. มขอปฏบตและด าเนนการในการจดเกบวสดและของเสยอนตรายอยางปลอดภย

Page 27: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา26/49

การจดการน าเสย 1. มการบรหารจดการปรมาณน าทงของสถานพยาบาลใหเกดความเพยงพอ ปลอดภย กบความสามารถของ

ระบบบ าบดน าเสย 2. มผรบผดชอบในการดแลระบบบ าบดน าเสยทผานการอบรม และมเอกสารแสดงการมอบหมายหนาทเปน

ลายลกษณอกษร 3. มคมอก าหนดขนตอนและวธการปฏบตงาน ตามชนดของระบบบ าบดน าเสย4. ผปฏบตงานทราบขนตอนและวธการปฏบตงาน และมการปฏบตตามคมอทก าหนด พรอมจดบนทกผลการ

ปฏบตงาน 5. มผควบคมระบบบ าบดน าเสย และไดรบการอบรมหลกสตรในการควบคมระบบบ าบดน าเสย และมการ

ทบทวนอยางนอย 2 ป/ครง 6. มแผนผงแสดงกระบวนการท างานของระบบบ าบดน าเสยทเปนปจจบน7. มอปกรณเบองตนทจ าเปนในการดแล ควบคม ระบบบ าบดน าเสย8. มการจดท าเอกสารก ากบเครองจกรและอปกรณประกอบระบบบ าบดน าเสยทกเครอง (ขนาด ชนด อายการ

ใชงานวธการใชงาน ประวตการซอม) 9. มการตรวจวดคณภาพน าทงทกๆ ๓ เดอน ตามมาตรฐานหรอกฎหมายทเกยวของ10. มการตรวจสอบการท างานของระบบบ าบดน าเสย พรอมบนทกผลการตรวจสอบประจ าวน11. มการบนทกและรายงานผลการท างานของระบบบ าบดน าเสยตามมาตรา 80 แหงพระราชบญญตสงเสรม

และรกษาคณภาพสงแวดลอมแหงชาต พ.ศ. 2535 12. มแผนงานการซอมบ ารงเครองจกรและอปกรณตามระยะเวลาทก าหนดเปนลายลกษณอกษร

การจดการน าอปโภค-บรโภค 1. จดใหมผรบผดชอบดแลระบบน าอปโภคและบรโภค2. มคมอก าหนดขนตอนและวธการปฏบตงาน3. ผปฏบตงานทราบขนตอนและวธการปฏบตงาน และมการปฏบตตามคมอทก าหนด พรอมจดบนทกผลการ

ปฏบตงาน 4. มการตรวจวเคราะหคณภาพน าอปโภค บรโภคตามเกณฑมาตรฐานของกระทรวงสาธารณสข หรอมาตรฐาน

ทเกยวของ อยางนอยปละ ๒ ครง 5. มการตรวจวดคาคลอรนคงเหลอในน าประปาประจ าวน และตรวจหาคาเชอโรคประจ าเดอน พรอมบนทก

ผลการตรวจสอบ 6. มการจดบนทกขอมลการใชน าประจ าวน7. มแผนและการด าเนนการระบบการดแลรกษาถงพกน าหรอถงส ารองน า อยางนอยปละ ๑ ครง8. ตองมการส ารองน าอปโภคบรโภคใหเพยงพอในสภาวะฉกเฉน อยางนอย ๓ วน

การจดการระบบสองสวาง 1. มการตรวจวดแสงสวางในการปฏบตงานใหเปนไปตามมาตรฐานทเกยวของ

การจดการมลพษทางเสยง 1. มการก าหนดมาตรการ และวธการปองกนการควบคมมลพษทางเสยง เชน หองเครอง หองอดอากาศ พนท

กอสราง เปนตน 2. มการตรวจวดเสยงในพนททมความเสยง เชน หองเครอง หองอดอากาศ พนทกอสราง เปนตน

Page 28: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา27/49

การควบคมมลพษทางอากาศ 1. มการตรวจวดคณภาพอากาศในพนทใหบรการใหเปนไปตามมาตรฐานทเกยวของ อยางนอยปละ 1 ครง

การลดปรมาณของเสย 1. มแผนด าเนนการพฒนาและปรบปรงกระบวนการด าเนนงาน และตดตามผล เพอลดการเกดของเสย

การจดการดานพลงงาน 1. มแผนและการด าเนนงานในการสงเสรมและอนรกษพลงงาน

Page 29: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา28/49

ดานท 5 ดานความปลอดภย

เปนการก าหนดขอแนะน าและแนวทางการปฏบต ในการกระท าหรอสภาพการท างานซงปราศจากเหตอนจะท าใหเกดการประสบอนตราย การเจบปวยหรอความเดอดรอนร าคาญอนเนองจากการท างานหรอเกยวกบการท างานในโรงพยาบาลใหมความปลอดภยในโรงพยาบาลและใหเกดความปลอดภยแกบคลากรและผเกยวของ สามารถใชไดกบโรงพยาบาลทกประเภททกขนาด การจดการดานความปลอดภย

1. จดใหมนโยบายความปลอดภย อาชวอนามย และสภาพแวดลอมในการท างานของโรงพยาบาล2. จดใหมผรบผดชอบหรอคณะท างานทท าหนาทรบผดชอบงานดานความปลอดภยในโรงพยาบาล3. จดใหมแผนงาน งบประมาณ การประเมนผล ทบทวนและรายงานผลการด าเนนงานดานความ

ปลอดภยประจ าป กฎ ระเบยบ มาตรฐานหรอคมอดานความปลอดภยในการท างาน

1. จดใหมกฎ ระเบยบ หรอมาตรฐานดานความปลอดภยเหมาะสมกบบรบทของโรงพยาบาล หรอคมอความปลอดภยในการท างานประกอบดวยขนตอนและวธการปฏบตงานอยางปลอดภย

2. จดท าระบบควบคม ก ากบ ตดตามประเมนผลและทบทวน การปฏบตตาม กฎ ระเบยบ หรอมาตรฐานดานความปลอดภยหรอคมอความปลอดภยในการท างาน มาตรการหรอแผนรองรบกรณเกดเหตฉกเฉน มการทบทวนอยางนอยปละ 1 ครง การอบรมบคลากร

1. มการอบรมหรอใหความรบคลากรทกระดบตาม ชองทางการสอสารทเหมาะสมและทวถง เกยวกบกฎ ระเบยบ คมอความปลอดภยในการท างานของโรงพยาบาล และมการทบทวนความรตามระยะเวลาทเหมาะสม

2. มการฝกอบรมหลกสตรเจาหนาทความปลอดภยในระดบบรหาร ระดบหวหนางาน หรอผปฏบตงานตามลกษณะงานทไดรบมอบหมาย สภาพแวดลอม ความปลอดภยในการท างานตามปจจยเสยงของบคลากร

1. มการตรวจประเมน คนหาความเสยงในระบบวศวกรรมทมความเสยงสง อยางนอยปละ 1 ครง2. มแผนการตรวจสอบ ทดสอบ และบ ารงรกษา อปกรณ เครองจกรกล ในระบบวศวกรรมทมความ

เสยงสงตามก าหนด 3. มแนวปฏบตฉกเฉนเมอระบบทางดานวศวกรรมความเสยงสง อาท เชน ระบบไฟฟา ระบบกาซทาง

การแพทย ระบบสขาภบาลหรอระบบอนตามบรบทของโรงพยาบาล ไมสามารถใชงานได 4. จดใหมการตรวจวดหรอประเมนสภาพแวดลอมในการท างานตามปจจยเสยงของบคลากร อยาง

นอยปละ 1 ครง 5. จดใหมการตรวจสขภาพของบคลากรทท างานเกยวของกบปจจยเสยงอยางนอยปละ 1 ครง

Page 30: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา29/49

การจดการแบบแปลนแผนผงงานระบบวศวกรรมทมความเสยงสง 1. มแบบแปลนแผนผงหรอรายละเอยดขอมลของระบบทางวศวกรรมทมความเสยงสง2. มระบบการจดเกบ ทบทวน แบบแปลนแผนผงหรอรายละเอยดขอมลของระบบทางวศวกรรมทม

ความเสยงสงใหเปนปจจบน การตรวจสอบประสทธภาพระบบทางวศวกรรมของหองทใหบรการทางการแพทยทส าคญ

1. มการตรวจสอบและการทดสอบระบบการท างานโดยผรบผดชอบ2. มการตรวจวด ทดสอบ ทวนสอบตามมาตรฐานอยางตอเนอง

คณภาพของระบบไฟฟา 1. มระบบตรวจตดตาม เฝาระวง ประเมนและวเคราะหขอมลการใชพลงงานไฟฟา ในระบบไฟฟาหลก

และระบบไฟฟาส ารองใหเพยงพอ พรอมใช ทงในภาวะปกตและภาวะฉกเฉน 2. มการจดระดบความส าคญการจายโหลด แผนผง รายละเอยดขอมลของระบบการจายไฟฟาส ารอง3. มการทดสอบ ตรวจสอบการท างานของระบบจายไฟฟาส ารองใหพรอมใช4. มการทดสอบ ตรวจสอบการท างานของอปกรณสบเปลยนแหลงจายไฟ(Transfer switch)

การจดการระบบปองกนและระงบอคคภย 1. มนโยบายความปลอดภยดานการจดการปองกนและระงบอคคภยและมผรบผดชอบหรอคณะท างาน

ในการจดการระบบปองกนและระงบอคคภยของโรงพยาบาล 2. มการประเมนสถานภาพการจดการปองกนและระงบอคคภยและทบทวนตามระยะเวลาทเหมาะสม3. มกระบวนการในการจดการความเสยงดานอคคภย4. มคมอระบบการปองกนและระงบอคคภยของโรงพยาบาล5. มแผนปองกนและระงบอคคภยของโรงพยาบาลทมการทบทวนแผนเปนประจ า6. มการจดการฝกซอมดบเพลงและอพยพหนไฟอยางตอเนอง7. มการตรวจสอบ ทดสอบ บ ารงรกษาระบบปองกนและระงบอคคภยใหอยในสภาพพรอมใชงานอยเสมอ 8. ความพรอมของเสนทางหนไฟ9. จดเตรยมพนท หรอก าหนดจดปลอดภยในพนทรกษาพยาบาลทผปวยไมสามารถชวยเหลอตวเองไดสะดวก 10. จดเตรยมพนทจดรวมพลภายนอกอาคารขณะเกดอคคภย

การจดการระบบกาซทางการแพทย 1. มมาตรการรองรบกรณเกดเหตฉกเฉนเพอใหระบบกาซทางการแพทยสามารถใชงานไดอยางตอเนอง2. มการดแลรกษา ซอมบ ารงระบบกาซทางการแพทยและอปกรณประกอบใหอยในสภาพใชงานและ

ปลอดภยและมเอกสารบนทกผลการดแลบ ารงรกษาอยางตอเนอง 3. มระบบการส ารองกาซทางการแพทยทเพยงพอ พรอมใชงานทงในภาวะปกตและภาวะฉกเฉน4. ทอบรรจและถงบรรจของระบบกาซทางการแพทยทน ามาใชงานในโรงพยาบาลตองมการตรวจสอบ

สภาพทอบรรจหรอถงบรรจกอนน ามาตดตงใชงาน 5. มการฝกอบรมใหความรพนฐานการใช การตรวจสอบ ทดสอบความพรอมใชประจ าวนของระบบกาซ

ทางการแพทยใหกบบคลากรทเกยวของ 6. มการทดสอบ ตรวจสอบระบบสญญาณเตอนของระบบกาซทางการแพทย7. มปายค าเตอนหรอสญลกษณหรอตวบงช ทเกยวกบความปลอดภย ไวทบรเวณหองหรอสถานทเกบ

หรอตดตงทอบรรจ ถงบรรจ หองระบบจายกาซทางการแพทย แนวเสนทอและบรเวณลนควบคมประจ าชนหรอพนท

Page 31: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา30/49

พนทก ำเนดรงส 1. ก าหนดหรอบงชบรเวณพนททมรงส มเครองหมาย ปายเตอนอนตรายจากรงส สญญาณเตอนภยท

สอดคลองกบกฎหมายหรอมาตรฐาน ตดแสดงใหเหนโดยชดเจน 2. มปายสญลกษณ ปายเตอนภยตามแบบมาตรฐานในบรเวณพนทก าเนดรงส3. มเอกสารแสดงผลการตรวจสอบความปลอดภยของรงสจากหนวยงานรบผดชอบ

Page 32: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา31/49

ดานท 6 ดานเครองมออปกรณทางการแพทยและสาธารณสข

เปนการก าหนดขอแนะน า และแนวทางปฏบต ดานเครองมอแพทยในโรงพยาบาลนเปนก าหนดขอแนะน าและวธการเลอก การใช การดแลชนสวนหรอกลไกตามระยะเวลาใชงาน ใหอยในสภาพสมบรณ พรอมใชงาน และความปลอดภย ตามทก าหนดและการบ ารงรกษาเครองมอแพทยทใชในโรงพยาบาลเพอสรางความมนใจวาโรงพยาบาลมเครองมอแพทย พรอมใชงาน ปลอดภยและเชอถอไดสามารถใชไดกบโรงพยาบาล ทกประเภททกขนาด เครองมอแพทยในโรงพยาบาล

1. เครองมอแพทยทน ามาใชงานในโรงพยาลเปนเครองมอแพทยทมคณภาพ มมาตรฐานหรอเปนไปตามขอกฎหมายทก าหนด

2. การตดตงเครองมอแพทยตองเปนไปตามหลกวศวกรรม หรอมาตรฐานทเกยวของหรอจากผผลต3. มการขออนญาตตดตงและใชงานเครองมอนนหากมขอกฎหมายก าหนดไว เชน เครองเอกซเรยเปนตน

การใชงานและบ ารงรกษาเครองมอแพทย 1. การจดท ารายการ ทะเบยนประวต หรอฐานขอมลประวตเครองมอแพทย2. จดใหมการบ ารงรกษาเครองมอแพทย3. มผปฏบตงานบ ารงรกษาเครองมอแพทย

การตรวจสอบ ทดสอบเครองมอแพทย 1. จดใหมการตรวจสอบ ทดสอบเครองมอแพทย2. มการบนทกผลการตรวจและหรอทดสอบเครองมอแพทย3. มการรบรองผลการตรวจสอบ ทดสอบเครองมอแพทย4. มการบนทกขอมลทดสอบเครองมอแพทย5. วธการทดสอบ ทเปนไปตามมาตรฐานทก าหนด6. เครองมอมาตรฐานทดสอบ ทเปนไปตามมาตรฐานท7. ผใหบรการในการทดสอบมคณสมบตตามทมาตรฐานก าหนด

การซอมบ ารงเครองมอแพทย 1. มหนวยงานทรบผดชอบการซอมบ ารงทชดเจน2. ผปฏบตงานซอมบ ารง มคณสมบตตามทมาตรฐานก าหนด3. มการทดสอบเครองมอแพทยทตองการความเทยงตรงแมนย าหลงการซอม4. มการจดเกบผลการซอม

การยกเลกการใชงานเครองมอแพทย 1. มการบนทกการยกเลกการใชงานเครองมอแพทยลงในทะเบยนประวตหรอฐานขอมล2. มปฏบตตามทกฎหมายก าหนดในกรณทท าการยกเลกการใชงานหรอโยกยายไปตดตง ณ ทใหม

Page 33: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา32/49

ดานท 7 ดานระบบสนบสนนบรการทส าคญ

เปนการก าหนดขอแนะน า และแนวทางปฏบตดานระบบสอสารทใชในโรงพยาบาล ไดแก การสอสารดานการใชระบบเรยกพยาบาล เครองวทยคมนาคมโทรศพทเสยงตามสาย เคเบลทว กลองวงจรปด ระบบเครอขายสอสารขอมลเพอความพรอมในการใชงานอยางถกตอง ตามกฎระเบยบและกฎหมายทเกยวของสามารถใชไดกบโรงพยาบาลทกประเภททกขนาดประกอบดวย แผนงานและโครงการระบบงานสอสาร

1. มผรบผดชอบ ดานระบบสอสารเพอรองรบการด าเนนงานทชดเจน2. มกลไก ก ากบดแล ตดตามและประเมนผลระบบสอสารตามมาตรฐานทก าหนดมแผนงานและโครงการ

เพอเตรยมความพรอมและรองรบสภาวะฉกเฉน การใชและบ ารงรกษาระบบงานสอสาร

1. มขอมลของระบบสอสารในโรงพยาบาล2. มการบ ารงรกษาระบบสอสาร ตามคมอการใชงานทผผลตก าหนดอยางนอยปละ 1 ครง และเกบผลการ

ด าเนนการไวเพอการตรวจตดตามผปฏบตงานบ ารงรกษาระบบสอสารทมคณสมบตตามทกฎหมายก าหนด 3. มรายละเอยดขอมล คมอการใชอปกรณสอสารของหนวยงาน4. ผปฏบตงาน ระบบสอสารไดรบการอบรมพฒนาการปฏบตงาน5. มเครองวทยคมนาคมและผใชงานทถกตองตามกฎหมายและไดมาตรฐานสากลทเกยวของหรอมาตรฐาน

ผลตภณฑอตสาหกรรม 6. มเครองวทยคมนาคมครบทกระบบ พรอมใชงานตลอดเวลา

การตดตอสอสารภายนอกและภายในสถานพยาบาล 1. มระบบโทรศพททตดตอภายในและภายนอกเพยงพอตอการใชงาน2. มระบบเครอขายสอสารขอมล ทงระบบ Intranet & Internet ครอบคลมในพนทโรงพยาบาล3. แนวการปกเสาพาดสายโทรศพทเปนระเบยบเรยบรอยและปลอดภย4. สายโทรศพท มระยะหางจากตวอาคารทจะไมกอใหเกดอนตรายและมความสงจากผวจราจรหรอทางเดน

ทเหมาะสม ไมกดขวางหรอเปนอนตรายตอบคคลทวไป 5. มการตดตงระบบสอสารดวยความเรวสง เพอการตดตอสอสารและเชอมตอดวยระบบเครอขาย

Page 34: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา33/49

การสอสารระหวางผรบบรการและบคลากร 1. มระบบเรยกพยาบาล2. มระบบเสยงตามสาย3. มระบบกลองวงจรปด4. มระบบเคเบลทว

มาตรการเกยวกบการยกเลกการใชระบบสอสาร 1. มมาตรการความปลอดภยเกยวกบการใชระบบสอสาร ทงการตดตงและการใชงาน2. ระบบสอสารทกฎหมายก าหนดใหตองแจงยกเลกการใชงาน หรอเคลอนยายสถานทตดตง โรงพยาบาล

ตองปฏบตตามกฎหมายก าหนดวทยสอสารทใชงานในโรงพยาบาลตองเปนเครองทไดรบอนญาตน าเขาถกตองตามกฎหมายและไดมาตรฐานทเกยวของ

Page 35: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา34/49

ดานท 8 ดานสขศกษาและพฤตกรรมสขภาพ

1. เจตนารมณ ประชาชนไดรบขอมล ความรดานสขภาพทถกตองและการฝกทกษะทจ าเปน เพยงพอตอการพฒนาความ

รอบรดานสขภาพและพฤตกรรมสขภาพ สามารถจดการสขภาพตนเอง ครอบครวและชมชนได 2. โครงสราง มาตรฐานนใชส าหรบการพฒนาและการประเมนงานดานสขศกษาของโรงพยาบาลทเชอมโยงไปถงชมชน เนอหาในมาตรฐานครอบคลมในเรองปจจยน าเขา ทรพยากรและสงสนบสนน กระบวนการ ผลผลตและผลลพธ ซงไดปรบปรงเกณฑ ขอก าหนดในมาตรฐาน ฯ ใหเหมาะสมกบขนาดของโรงพยาบาล โดย

1. โรงพยาบาลขนาดใหญ และ โรงพยาบาลขนาดกลาง ม 26 เกณฑ2. โรงพยาบาลขนาดเลก ม 25 เกณฑ

ดานเนอหา กระบวนการ จะมงเนนการสรางเสรมสขภาพใน 2 กลมหลก คอ 1. กระบวนงานสขศกษาในกลมไมปวยเพอการสรางเสรมสขภาพในชมชน2. กระบวนงานสขศกษาในกลมปวยเพอสงเสรมการจดการตนเองในผปวยและครอบครว

โครงสรางมาตรฐานระบบบรการสขภาพดานสขศกษาและพฤตกรรมสขภาพ แบงเปน 3 หมวด ดงน หมวดท 1 การบรหารจดการ

บคลากรด าเนนงานสขศกษาและพฒนาพฤตกรรมสขภาพหมวดท 2 กระบวนงานสขศกษา

กระบวนงานสขศกษาในกลมไมปวยเพอการสรางเสรมสขภาพในชมชน กระบวนงานสขศกษาในกลมปวยเพอสงเสรมการจดการตนเองในผปวยและครอบครว

หมวดท 3 ผลลพธการด าเนนงานสขศกษาและพฒนาพฤตกรรมสขภาพ พฤตกรรมสขภาพ (HB)หรอความรอบรดานสขภาพ (HL) หรอ พฤตกรรมการจดการสขภาพตนเอง ภาวะสขภาพ นวตกรรม หรอ ตนแบบ หรอผลงานเดนทประสบความส าเรจในการด าเนนงานสขศกษาและพฒนา

พฤตกรรมสขภาพ ความพงพอใจตอกระบวนการสขศกษา

3. แนวทางการด าเนนงานมาตรฐานระบบบรการสขภาพดานสขศกษาและพฤตกรรมสขภาพหมวดท 1 การบรหารจดการ เกณฑ

1. บคลากรด าเนนงานสขศกษาและพฒนาพฤตกรรมสขภาพ2. บคลากรมคณวฒและประสบการณทเหมาะสม เพยงพอ และมแผนการพฒนาบคลากรอยางตอเนอง

หมวดท 2 กระบวนงานสขศกษา 1. กระบวนงานสขศกษาในกลมไมปวยเพอการสรางเสรมสขภาพในชมชน

เกณฑ

Page 36: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา35/49

1. มขอมลพฤตกรรมสขภาพ(HB) และหรอ ขอมลความรอบรดานสขภาพ( HL) ทสอดคลองกบปญหาสาธารณสขทส าคญ เพอน ามาใชประโยชนในการวางแผนการด าเนนงานสขศกษา (การก าหนดวตถประสงคเชงพฤตกรรม)

2. มการวเคราะหปจจยสาเหตพฤตกรรมสขภาพ ทสอดคลองกบปญหาสาธารณสขทส าคญ มการน าขอมลไปใชในการวางแผนการด าเนนงานสขศกษา (การออกแบบกจกรรม)

3. มแผนงานหรอโครงการ หรอ โปรแกรมสขศกษา หรอ แผนการจดกจกรรมสขศกษาทมวตถประสงคหรอตวชวดพฤตกรรมสขภาพทสอดคลองกบปญหาสาธารณสขในพนทรบผดชอบของโรงพยาบาล

4. มการออกแบบกจกรรมและใชสอการปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพ ทสอดคลองกบปจจยสาเหตพฤตกรรมสขภาพและปญหา ความตองการและวถชวตของกลมเปาหมาย

5. แผนงานหรอโครงการ หรอ โปรแกรมสขศกษา หรอ แผนการจดกจกรรมสขศกษาจดท าโดยการมสวนรวมของคณะกรรมการสขศกษา ทมสหวชาชพ หนวยงานทเกยวของ และเครอขายตวแทนภาคประชาชน

6. มแนวทางการประเมนผลการด าเนนงานสขศกษาและพฒนาพฤตกรรมสขภาพทระบตวชวดพฤตกรรมสขภาพ เครองมอ ระยะเวลา และกลมเปาหมาย

7. มการจดกจกรรมตามแผนงานหรอโครงการ หรอ โปรแกรมสขศกษา หรอ แผนการจดกจกรรมสขศกษาครบตามแผนทก าหนด และการด าเนนกจกรรมใชการมสวนรวมของคณะกรรมการสขศกษาหรอ ทมสหวชาชพ หนวยงานทเกยวของ และตวแทนภาคประชาชน

8. มการ สนบสนน เสรมพลงใหกบภาค เครอขาย แกนน าสขภาพภาคประชาชน ในการด าเนนงานสขศกษาและพฒนาพฤตกรรมสขภาพ

9. มการประเมนผลและรายงานผลเปนลายลกษณอกษร การประเมนกจกรรม/กระบวนการ ระหวางด าเนนโครงการ หรอ ประเมนตามวตถประสงคเชงพฤตกรรมทตงไวเมอสนสดโครงการ

10. มการเฝาระวงพฤตกรรมสขภาพและน า ผลการเฝาระวงไปใชในการปรบกจกรรมในแผนงาน/โครงการปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพ

2. กระบวนงานสขศกษาในกลมปวยเพอสงเสรมการจดการตนเองในผปวยและครอบครวเกณฑ

1. มขอมลพฤตกรรมสขภาพ(HB) และหรอ ขอมลความรอบรดานสขภาพ( HL) ทสอดคลองกบปญหาสาธารณสขทส าคญ เพอน ามาใชประโยชนในการวางแผนการด าเนนงานสขศกษา (ก าหนดวตถประสงคเชงพฤตกรรม)

2. มการวเคราะหปจจยสาเหตพฤตกรรมสขภาพ ทสอดคลองกบปญหาสาธารณสขทส าคญ มการน าขอมลไปใชในการวางแผนการด าเนนงานสขศกษา (ออกแบบกจกรรม)

3. มแผนงานหรอโครงการ หรอ โปรแกรมสขศกษา หรอ แผนการจดกจกรรมสขศกษาทมวตถประสงคหรอตวชวดพฤตกรรมสขภาพทสอดคลองกบปญหาสาธารณสขในพนทรบผดชอบของโรงพยาบาล

4. มการออกแบบกจกรรมและใชสอการปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพ ทสอดคลองกบปจจยสาเหตพฤตกรรมสขภาพและปญหา ความตองการและวถชวตของกลมเปาหมาย

5. แผนงานหรอโครงการ หรอ โปรแกรมสขศกษา หรอ แผนการจดกจกรรมสขศกษาจดท าโดยการมสวนรวมของคณะกรรมการสขศกษา ทมสหวชาชพ หนวยงานทเกยวของ และเครอขายตวแทนภาคประชาชน

6. มแนวทางการประเมนผลการด าเนนงานสขศกษาและพฒนาพฤตกรรมสขภาพทระบตวชวดพฤตกรรมสขภาพ เครองมอ ระยะเวลา และกลมเปาหมาย

Page 37: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา36/49

7. มการจดกจกรรมตามแผนงานหรอโครงการ หรอ โปรแกรมสขศกษา หรอ แผนการจดกจกรรมสขศกษาครบตามแผนทก าหนด และการด าเนนกจกรรมใชการมสวนรวมของคณะกรรมการสขศกษาหรอ ทมสหวชาชพ หนวยงานทเกยวของ และตวแทนภาคประชาชน

8. มการ สนบสนน เสรมพลงใหกบภาค เครอขาย แกนน าสขภาพภาคประชาชน ในการด าเนนงานสขศกษาและพฒนาพฤตกรรมสขภาพ

9. มการประเมนผลและรายงานผลเปนลายลกษณอกษร การประเมนกจกรรม/กระบวนการ ระหวางด าเนนโครงการ หรอ ประเมนตามวตถประสงคเชงพฤตกรรมทตงไวเมอสนสดโครงการ

10. มการเฝาระวงพฤตกรรมสขภาพและน า ผลการเฝาระวงไปใชในการปรบกจกรรมในแผนงาน/โครงการปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพ

11. มการวจยดานสขศกษาและพฤตกรรมสขภาพทสอดคลองกบปญหาสาธารณสขของโรงพยาบาล และเกยวกบกระบวนการด าเนนงานสขศกษาและพฒนาพฤตกรรมสขภาพ

ขอก าหนดของงานวจย 1) เปนวจยทมวตถประสงคในการปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพทสอดคลองกบปญหาสาธารณสขใน

พนท 1 ใน 5 ปญหา 2) พนท/กลมตวอยางในการวจยอยในความรบผดชอบของ CUP หรอเครอขายโรงพยาบาล3) ผท างานวจยเปนบคลากรในโรงพยาบาลหรอในเครอขายโรงพยาบาล4) อายงานวจย 3ป 5) รปแบบวจยเปน งานวจย R2R /Case study /ถอดบทเรยน เปนตน

หมวดท 3 ผลลพธการด าเนนงานสขศกษาและพฒนาพฤตกรรมสขภาพ เกณฑ

1. กลมเปาหมายทผานกระบวนการสขศกษามพฤตกรรมสขภาพ (HB) หรอความรอบรทางสขภาพ(HL)ในปญหาสาธารณสขทส าคญเปลยนแปลงไปในทางทถกตองเพมขน

2. กลมเปาหมาย ทผานกระบวนการสขศกษามภาวะสขภาพทดขน กลมปกต กลมเสยง : รอบเอว BMI ,FBS, BP เปนตน กลมปวย :ผปวยและครอบครวสามารถดแลจดการตนเองได ภาวะแทรกซอนลดลง อตรา

Re-admission ในโรคเรอรงลดลง เปนตน3. มนวตกรรม หรอ ตนแบบ หรอผลงานเดนทประสบความส าเรจในการด าเนนงานสขศกษาและ

พฒนาพฤตกรรมสขภาพ 4. รอยละของกลมเปาหมายมความพงพอใจตอกระบวนการสขศกษาตามแผนงานโครงการ

Page 38: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา37/49

ดานท 9 ดานการรกษาความมนคงปลอดภยไซเบอร

ตามท พระราชบญญตวาดวยการกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร ฉบบท 2 พ.ศ.2560 พระราชบญญต ความมนคงปลอดภยไซเบอร พ.ศ.2562 พระราชบญญตคมครองขอมลสวนบคคล พ.ศ. 2562 พระราชบญญตวา ดวยธรกรรมอเลกทรอนกส พ.ศ. 2553 และทเกยวของ รวมทงพระราชบญญตขอมลขาวสารของทางราชการ พ.ศ. 2540 ทมผลกระทบตอประชาชนโดยตรงจากการเชอมโยงขอมลดานสขภาพ

สถานพยาบาลพยาบาล ควรตอง มการก าหนดนโยบายและวตถประสงค ระบบการจดการและก าหนดขนตอนในการน าไปปฏบต พรอมทงชใหเหนความส าเรจตามเกณฑทก าหนด เพอใหเกดวงจรการปรบปรงพฒนาระบบการจดการคณภาพอยางตอเนอง มการด าเนนงานตาม เกณฑมาตรฐาน อยางเหมาะสม มประสทธภาพ มความมนคงปลอดภย มความเชอถอไดและสามารถใหบรการไดอยางตอเนอง สามารถปองกนปญหาทอาจจะเกดขนจากการใชงานระบบเทคโนโลยสารสนเทศในลกษณะทไมถกตองและการคกคามจากภยตางๆเพอใหประชาชนมความปลอดภย เชอมน ในการเขาใชบรการในระบบบรการสขภาพ จาเปนตองมความมนคงปลอดภยไซเบอร ในระดบสงเพอคมครองประชาชนหรอประโยชนทส าคญของประเทศ ดานแผนงาน การก าหนดนโยบายดานการรกษาความมนคงปลอดภยไซเบอร

1. มการก าหนดนโยบาย และแนวปฏบตในการรกษาความมนคงปลอดภยไซเบอรโดยผบรหารสงสด เปนเอกสารลายลกษณอกษร

(1) มแผนการรกษาความมนคงปลอดภยไซเบอรใหครอบคลมโครงสรางพนฐานส าคญทางสารสนเทศโครงขายโทรคมนาคม ระบบขอมลสารสนเทศ ระบบเทคโนโลยทางการแพทยขอมลสวนบคคลทอยในครอบครอง ใหมความปลอดภยสามารถใหบรการตอเนอง

(2) มแผนการบรหารจดการความเสยงดานระบบเทคโนโลยและดานภยคกคามทางไซเบอรความเสยงดานขอมลและเครองมอแพทยและการสญหายหรอรวไหลของขอมลสวนบคคล

(3) มแผนการรบมอภยคกคามรายแรงทางไซเบอรตอระบบบรการส าคญทสรางความเสยหายใหแกผรบบรการ ผประกอบวชาชพ และประชาชน

(4) มแผนการตรวจสอบและประเมนความเสยงดานการรกษาความมนคงปลอดภยระบบไซเบอร (5) มแผนการคมครองขอมลและขอมลสวนบคคลอยางเหมาะสมเพอปองกนอนตรายทอาจเกดไมวา

จะเปนการสญหายเสยหาย การเขาถงขอมลและขอมลสวนบคคลโดยไมไดรบอนญาต การท าลายขอมลและขอมลสวนบคคลโดยไมไดรบอนญาตการใช การปรบเปลยน แกไขเปดเผยโดยมชอบโดยใหครอบคลมกฎหมายทเกยวของและรายละเอยดดงตอไปน

5.1) การดแลความปลอดภยและปองกนระบบหลกฐานและขอมลเอกสารเกยวกบผประกอบวชาชพผรบบรการ และขอมลอนๆ ทเกยวของกบการรบบรการในสถานพยาบาล

5.2) การบรหารจดการองคประกอบระบบหลกฐานและขอมลเอกสารทครอบคลมตงแตการระบขอมลทจดเกบ วตถประสงคของการจดเกบ การปองกนการตอบสนองการเฝาระวงและการฟนฟระบบ

2. เนอหาของนโยบายมสาระส าคญสอดคลองตามมาตรฐานการรกษาความมนคงปลอดภยไซเบอร3. มการถายทอด เผยแพรนโยบายฯ ดวยวธการใดวธการหนงหรอหลายวธการทมความเหมาะสมและแนว

ปฏบตในการรกษาความมนคงปลอดภยไซเบอรไดอยางทวถง 4. มการทบทวนนโยบายและปรบปรงนโยบาย อยางนอย ปละ 1 ครง

Page 39: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา38/49

ดานบคลากร การแตงตงคณะท างานดานการรกษาความมนคงปลอดภยไซเบอรหรอเปนผทไดรบมอบหมาย 1. ผบรหารระดบสงของสถานพยาบาล มค าสงแตงตงผแทนหรอคณะท างาน2. แผนผง โครงสรางบคลากรของสถานพยาบาลทเกยวของกบดานการรกษาความมนคงปลอดภยไซเบอร 3. มการมอบหมายบคลากรทมความรความสามารถในการบรหารจดการระบบความปลอดภยในระบบไซ

เบอรทงในกรณภาวะปกตและภาวะฉกเฉน 4. มการมอบหมายและแจงรายชอเจาหนาทระดบบรหารและระดบปฏบตการเพอประสานงานดานการ

รกษาความมนคงปลอดภยไซเบอรไปยงหนวยงานทอนญาตตามกฎหมายวาดวยความมนคงปลอดภยทางไซเบอร 5. มการเผยแพรค าสงแตงตงคณะท างานฯดวยวธการใดวธการหนงหรอหลายวธการ6. สงเสรม สนบสนนและด าเนนการเผยแพรความรและการใหบรการเกยวกบการรกษาความมนคงปลอดภย

ไซเบอรตลอดจนด าเนนการฝกอบรม เพอยกระดบทกษะเกยวกบมาตรฐานความมนคงปลอดภยหรอกรณอนใดเกยวกบการรกษา ความมนคงปลอดภยไซเบอร

7. มการจดท าแผนพฒนาบคลากรฝกอบรม และประเมนบคลากรดานความมนคงปลอดภยไซเบอร และจดท าแผนพฒนาบคลากรอยางตอเนอง ดานความความปลอดภยและจดการความเสยง

1. สถานพยาบาลควรจดใหมการระบวากระบวนการด าเนนงานและทรพยสนสารสนเทศใดบางทมความเสยงตอการถกโจมตทางไซเบอรและตองไดรบการรกษาความมนคงปลอดภยเพอบรหารจดการความเสยงดานภยคกคามทางไซเบอรทมตอระบบทรพยสนขอมลของหนวยงานไดอยางเหมาะสม

2. สถานพยาบาลควรจดใหมมาตรการปองกนควบคม ก ากบผลกระทบของเหตการณภยคกคามไซเบอรซงครอบคลมถงเรองการควบคมการเขาถง

3. สถานพยาบาลควรจดใหมมาตรการเกยวกบความปลอดภยของขอมลขอมลสวนบคคล มาตรการดานความมนคงปลอดภยตาง ๆ กระบวนการและวธปฏบตเพอรองรบภยคกคามดานไซเบอร

4. สถานพยาบาลตองจดใหมการบ ารงรกษาอปกรณและซอฟตแวรทเกยวของกบระบบอเลกทรอนกสอยางสม าเสมอเพอใหสามารถรองรบการด าเนนงานไดอยางตอเนองรวมทงการเปลยนแปลงแกไข Patch หรอ update software

5. สถานพยาบาลตองด าเนนการดานการรบมอภยคกคาม(1) มการวเคราะหสาเหตภยคกคามหรอตรวจพสจนพยานหลกฐานดจทล (2) มการก าหนดมาตรการและกระบวนการรบมอภยคกคามไซเบอรททนทวงท (3) มความรวมมอกบหนวยงานทเกยวของทงภายในและภายนอกเกยวกบแผนรบมอภยคกคามไซเบอร (4) มการทดสอบ ปรบปรงกลยทธ และแผนรบมอภยคกคามไซเบอรอยางสม าเสมอ

6. สถานพยาบาลตองด าเนนการกคนขอมลและระบบหลงเหตภยคกคามไซเบอร(1) มมาตรการกคนระบบทงระหวางเกดเหตและหลงเกดเหตภยคกคาม (2) มการปรบปรงกลยทธและแผนการกคนอยางสม าเสมอ (3) มการสอสารใหผบรหารและผเกยวของภายใน สถานพยาบาลใหทราบถงกระบวนการกคนขอมล

หลงเกดเหตภยคกคามไซเบอร 7. สถานพยาบาลตองมกระบวนการตดตามเฝาระวงและตรวจจบเหตการณภยคกคามทางไซเบอรทเกดขน

จากภายในและภายนอกวเคราะหจดออนหรอชองโหวของภยคกคามทเกดขนเพอเปนขอมลประกอบในการพจารณาทบทวนแนวทางการปองกนความเสยงและผลกระทบทจะเกดขนกบหนวยงานในอนาคต

Page 40: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา39/49

ดานการแจงและแสดงหลกฐาน 1. สถานพยาบาลตองแสดงหลกฐานทใหเหนถงประสทธภาพการด าเนนงานตามแนวทางการบรหารจดการ

ความเสยงทงในภาวะปกตและภาวะทเกดเหตฉกเฉนทเกดจากภยคกคามตาง ๆ 2. ในกรณทเกดหรอคาดวาจะเกดภยคกคามทางไซเบอรตอระบบสารสนเทศซงอยในความดแลรบผดชอบ

ของสถานพยาบาลใหผรบอนญาตและผด าเนนการแจงไปยงส านกงานและหนวยงานควบคมและก ากบดแลของตนโดยเรวและตรวจสอบขอมลทเกยวของขอมลคอมพวเตอรและระบบคอมพวเตอรของหนวยงานนนรวมถงพฤตการณแวดลอมของตนเพอประเมนวามภยคกคามทางไซเบอรขนใหด าเนนการปองกน รบมอและลดความเสยงจากภยคกคามทางไซเบอรตามประมวลแนวทางปฏบตและกรอบมาตรฐานดานการรกษาความมนคงปลอดภยทางไซเบอรของหนวยงานนน ดานการประเมนตนเองตามมาตรฐานการรกษาความมนคงปลอดภยไซเบอร

1. มการใชแบบประเมนตนเอง(ตามมาตรฐานสากล คอ ISO/IEC 27001 : 2013 และ NIST)2. มเอกสาร/หลกฐานและการวเคราะหผลแบบประเมนตนเอง

ดานการตดตามและประเมนผลตามมาตรฐานการรกษาความมนคงปลอดภยไซเบอร 1. จดท าระเบยบปฏบตและบนทกในเรองการตดตามตรวจสอบและประเมนผลตามมาตรฐานการรกษา

ความมนคงปลอดภยไซเบอร 2. มแบบประเมนผลการตรวจตดตามผลมาตรฐานการรกษาความมนคงปลอดภยไซเบอร3. มการจดท ากจกรรมตรวจ สอบคณภาพภายใน (Internal Audit) ตามมาตรฐานการรกษาความมนคง

ปลอดภยไซเบอร 4. มผลการตรวจประเมนตามแผนและการแกไขปรบปรงหลงการตรวจสอบคณภาพภายในตามมาตรฐาน

การรกษาความมนคงปลอดภยไซเบอร การทบทวนและปรบปรงมาตรฐานการรกษาความมนคงปลอดภยไซเบอร

1. มการจดท าระเบยบปฏบตการควบคมเอกสารระบบการจดการ2. มแผนการประชมทบทวนมาตรฐานการรกษาความมนคงปลอดภยไซเบอร 3. มการประชมตามแผนการทบทวนการรกษาความมนคงปลอดภยไซเบอร 4. มการแจงเวยนผลการประชมใหหนวยงานตางๆ5. มการวเคราะหและน าผลไปสการปรบปรงอยางตอเนอง

Page 41: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา40/49

1.เครองมอ/เกณฑ ดานท 1 ดานการบรหารจดการ ดานท 2 ดานบรการสขภาพ ดานท 3 ดานอาคาร สถานท และสงอ านวยความสะดวก ดานท 4 ดานสงแวดลอม ดานท 5 ดานความปลอดภย ดานท 6 ดานเครองมออปกรณทางการแพทยและสาธารณสข ดานท 7 ดานระบบสนบสนนบรการทส าคญ ดานท 8 ดานสขศกษาและพฤตกรรมสขภาพ ดานท 9 ดานการรกษาความมนคงปลอดภยไซเบอร

2.ผเยยมประเมนฯคณะกรรมการเยยมประเมนระดบภมภาค ทมละ 4 คน/ทม (ตองจดทมลงเยยมประเมน ณ สถานพยาบาล เพอลงเยยมประเมนพนทจรง)

3. ขนตอนการเยยมประเมนระยะเวลา ไตรมาสท 1 - ประชมชแจง มาตรฐาน แกผรบผดชอบงาน - จดท าแผนและแจงแผน/แนวทางการเยยมแกสถาน พยาบาล ไตรมาสท 2– 4 ด าเนนการเยยมและรายงานผล ประเดนการเยยม กระบวนงานทมคณภาพ / ผลการด าเนนงานตามมาตรฐานระบบบรการสขภาพ นวตกรรม Best Practice/โอกาสพฒนาของสถานพยาบาล กระบวนการเยยม 1. ใช Concept KM. แบบกลยาณมตรEmpowerment Survey 2. สถานพยาบาลมการประเมนตนเอง3.คณะกรรมการลงเยยมสวนของผรบการเยยมประเมน 1. ผบรหารสถานพยาบาล ทมผรบผดชอบและ ผทเกยวของ 2. รพ.สต.เครอขาย3.ภาค เครอขายสขภาพรายงานสรปการตรวจเยยม 1. สรปผลการตรวจเยยมเบองตนตอผรบการเยยมในทประชมในวนเยยมประเมน 2. แจงผลผาน เขตตรวจราชการ ส านกงานสาธารณสข

จงหวด ส าเนาใหผอ านวยการสถานพยาบาลหลงคณะกรรมการรบรองประชมรบรองผลแลว

แนวคด/หลกการ : กลยาณมตร/สอนงาน/เสรมพลง/สรางแรงจงใจ

กรอบการเยยมประเมนมาตรฐานระบบบรการสขภาพ

4. ประเมนความพงพอใจ

5. ปรบปรงคณภาพการ

เยยมประเมน

Page 42: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา41/49

ภาคผนวก

Page 43: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา42/49

การประเมนระดบการพฒนามาตรฐานระบบบรการสขภาพ เกณฑมาตรฐานระบบบรการสขภาพแบงเปน 3 ระดบ ดงน

ระดบ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ

1 ระดบพนฐาน หมายถงสถานพยาบาลเนนการมเปาหมายของงาน ทบทวนปญหา / ความเสยงการใหบรการและการดแลสถานทและสภาพแวดลอม หามาตรการปองกนและด าเนนการตอเนอง มแผนการบรหารความเสยงดานโครงสราง กายภาพ และมก าลงคน ทชดเจน ซงสถานพยาบาลเองตองมการประเมนองคกรตนเองครบทกดาน (เกณฑในระดบพนฐาน คอ มดานใดดานหนงจาก 9 ดาน มคะแนนต ากวา 60%)

2 ระดบพฒนา หมายถงสถานพยาบาลมการเชอมโยงการบรหารความเสยง การประกนคณภาพ และการพฒนาคณภาพอยางตอเนองเขาดวยกนทกหนวยภายในองคกร เนนการน าขอมลวชาการ และมาตรฐานในแตละดานมาสการปฏบต มการตดตาม บรการทเนนผรบบรการเปนศนยกลาง อยางเปนรปธรรม ซงสถานพยาบาลมการประเมนองคกรตนเองครบทกดาน มคะแนนทกดานตงแตรอยละ 60 ขนไป

3 ระดบคณภาพ หมายถงสถานพยาบาล ไดปฏบตตามขอก าหนดของมาตรฐานระบบบรการสขภาพครบถวน มรปธรรมของการพฒนาทชดเจน จนเกดวฒนธรรมคณภาพในองคกร ซงสถานพยาบาลมการประเมนตนเองครบทกดาน (เกณฑทไดระดบคณภาพ คอ คะแนนในแตละดาน ทง 9 ดานไมต ากวา 85 %)

ประเมนตนเองครบทกดาน หมายถงครบทง 9 ดาน ไดแก ดานท 1 ดานการบรหารจดการ ดานท 2 ดานบรการสขภาพ ดานท 3 ดานอาคาร สถานท และสงอ านวยความสะดวก ดานท 4 ดานสงแวดลอม ดานท 5 ดานความปลอดภย ดานท 6 ดานเครองมออปกรณทางการแพทยและสาธารณสข ดานท 7 ดานระบบสนบสนนบรการทส าคญ ดานท 8 ดานสขศกษาและพฤตกรรมสขภาพ ดานท 9 ดานการรกษาความมนคงปลอดภยไซเบอร

การเยยมประเมนโดยคณะกรรมการ จากศนยสนบสนนบรการสขภาพ เปนการเยยมประเมนพนท ครอบคลมอาคาร หนวยงาน และสภาพแวดลอมของสถานพยาบาลทงหมด ตลอดจนครอบคลมปญหาสาธารณสข ในอนดบตนๆ หากผลการเยยมประเมนของคณะกรรมการฯ ผานระดบ 2 ทกดาน(รอยละ 60 ขนไป) ถอวา สถานพยาบาลนนผานเกณฑมาตรฐานระบบบรการสขภาพ

ในกรณทสถานพยาบาลรบการเยยมประเมนทก ดานทงสถานพยาบาล ไดระดบ 3 หรอระดบคณภาพ (รอยละ 85 ขนไปทกดาน) ใหศนยสนบสนนบรการสขภาพยนเรองไปยงกรม สนบสนนบรการสขภาพเพอขอการ รบรองคณภาพมาตรฐานระบบบรการสขภาพ

Page 44: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา43/49

ความเปนมาของการพฒนามาตรฐานระบบบรการสขภาพ ตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ.2560 และนโยบายกระทรวงสาธารณสขทกลาวไววา รฐตอง

พฒนาการบรการสาธารณสขใหมคณภาพและมมาตรฐานสงขนบคคลยอมมสทธเสมอกนในการรบบรการทาง สาธารณสขทเหมาะสมและไดมาตรฐานอยางทวถงและมประสทธภาพ และผยากไรมสทธไดรบการรกษาพยาบาล จากสถานบรการสาธารณสขของรฐโดยไมเสยคาใชจายบคคลยอมมสทธไดรบการปองกนและขจดโรคตดตออนตรายจากรฐอยางเหมาะสม โดยไมเสยคาใชจายและทนตอเหตการณ ซงรฐตองด าเนนการสงเสรมสนบสนน และพฒนาระบบสขภาพทเนนการสรางเสรมสขภาพอนน าไปสสขภาวะทยงยนของประชาชน รวมทงจดและสงเสรมใหประชาชนไดรบบรการสาธารณสขทมมาตรฐาน และสงเสรมใหเอกชนและชมชนมสวนรวมในการพฒนา สขภาพและการจดบรการสาธารณสข โดยผมหนาทใหบรการดงกลาวซงไดปฏบตหนาทตามมาตรฐานวชาชพและ จรยธรรม ยอมไดรบความคมครองตามกฎหมาย

กรมสนบสนนบรการสขภาพ เปนองคกรหลกในการพทกษ และคมครองผบรโภคดานระบบบรการสขภาพ ไดจดท ามาตรฐานระบบบรการสขภาพขน เพอประกาศให สถานพยาบาลใชในการสงเสรมพฒนาคณภาพ บรการ ซงไดบรณาการมาตรฐานและสรางความรวมมอกบสถาบนรบรองคณภาพสถานพยาบาล(องคการมหาชน) ควบคกบการพฒนากลไกการก ากบคณภาพตามมาตรฐานระบบบรการสขภาพอยางเปนระบบ มงเนนการคมครอง ผบรโภคในระบบรการสขภาพดานความปลอดภยของผปวย (Patient Safety) รวมทงผรบบรการมพฤตกรรม สขภาพทถกตอง สามารถจดการตนเอง/ดแลสขภาพตนเองได

ภาพแสดงความสอดคลองของมาตรฐานโรงพยาบาลและบรการสขภาพ (HA) ฉบบท 4

ดงนนความปลอดภยของผปวย นบเปนปญหาส าคญและมผลกระทบตอวงการแพทยและสาธารณสขทวโลก รวมทงมผลกระทบตอรางกาย จตใจ สงคมของผใหและผรบรการ เกดปญหาการฟองรอง และความสญเสยทางเศรษฐกจ จากรายงานพบวาในแตละปมผปวยกวาลานคนตองเจบปวย มภาวะแทรกซอนหรอเสยชวตจากการเขารบบรการทางการแพทย

Page 45: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา44/49

องคการอนามยโลกระบวา อบตการณความเสยงของผปวยทรกษาในโรงพยาบาล ทเกดขน มถงรอยละ 4 – 16 และพบวาในประเทศทพฒนาแลวประมาณ 1 ใน 10 คน ทเขารบการรกษาจะไดรบอนตรายทอาจเกดจากความผดพลาดหรอเหตการณไมพงประสงคตางๆ และอบตการณในประเทศก าลงพฒนาเกดขนสงกวาประเทศทพฒนาแลวหลายเทา (อางในสถาบนรบรองคณภาพสถานพยาบาล (องคการมหาชน)

ทส าคญมาตรฐานระบบบรการสขภาพ ฉบบป 2563 น ยงความสอดคลองกบมาตรฐานสากล (JCI) ในสวนของการจดการอาคารสถานทและความปลอดภย Facility Management and Safety (FMS) อนไดแก ความปลอดภยและการรกษาความปลอดภย ( safety and security) วตถอนตราย (hazardous materials) ม การควบคมการสมผส การจดเกบ และการใชสารกมมนตรงสและวตถอนตรายอนๆ รวมทงการก าจดของเสยอนตรายอยางปลอดภยการจดการภาวะฉกเฉน ( emergency management) มการวางแผนตอบสนองตอโรค ระบาด ภยพบตภาวะฉกเฉน และมการตอบสนองอยางมประสทธผลความปลอดภยดานอคคภย (fire safety) ม การปกปองทรพยสนและผพ านกอาศยจากอคคภย และ ควนไฟเครองมออปกรณการแพทย ( medical equipment) มการคดเลอก การบ ารงรกษา และใชงานเครองมออปกรณการแพทยเพอใหมความเสยงนอยทสด ระบบสาธารณปโภค (utility systems) มการบ ารงรกษาระบบไฟฟา ประปาและสาธารณปโภคอนๆ

ดวยความจ าเปนดงกลาว กรมสนบสนนบรการสขภาพ จงตระหนกถงปญหาดานความปลอดภยจากการรบบรการของประชาชน ทมแนวโนมจะเพมขน มความส าคญอยางยงตอการพฒนาระบบบรการสขภาพของประเทศใหมคณภาพและความปลอดภยอยางมมาตรฐานสากล จงไดสรางองคความรและแนวทางปฏบตเพอขบเคลอนในระดบประเทศ สงเสรม สนบสนนให สถานพยาบาลพยาบาล น ามาตรฐานระบบบรการสขภาพ ไปใชในทางปฏบต ตลอดจนสรางการมสวนรวมและความรวมมอกบภาคเครอขายทเกยวของ ในการก ากบตดตามคณภาพมาตรฐานผานกลไกการเยยมประเมนมาตรฐานระบบรการสขภาพ

สถานบรการสขภาพ หมายความถง พนท ทใหบรการเกยวกบสขภาพดานสาธารณสขภาครฐระกอบดวย ๓ หนวยงาน คอ

โรงพยาบาลขนาดใหญ หมายความถงสถานบรการสขภาพขนาดใหญ มจ านวนเตยงผปวยใหบรการจ านวน

500 เตยงขนไป โรงพยาบาลขนาดกลาง หมายความถงสถานบรการสขภาพประจ าจงหวด มจ านวนเตยงผปวยใหบรการ

จ านวน 150 – 500 เตยง โรงพยาบาลขนาดเลก หมายความถงสถานบรการสขภาพระดบอ าเภอทไดรบการยกระดบ

ขนพเศษ มจ านวนเตยงผปวยใหบรการจ านวน 1 - 149 เตยง

Page 46: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา45/49

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

มาตราท 55

รฐตองด าเนนการใหประชาชนไดรบบรการสาธารณสข ทมประสทธภาพอยางทวถง เสรมสรางใหประชาชนมความรพนฐานเกยวกบการสงเสรมสขภาพและการปองกนโรค และสงเสรม และสนบสนนใหมการพฒนาภมปญญาดานแพทยแผนไทยใหเกดประโยชนสงสด

บรการสาธารณสขตามวรรคหนง ตองครอบคลมการสงเสรมสขภาพ การควบคม และปองกนโรค การรกษาพยาบาล และการฟนฟสขภาพดวย

รฐตองพฒนาการบรการสาธารณสขใหมคณภาพและมมาตรฐานสงขนอยางตอเนอง

Page 47: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา46/49

Page 48: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา47/49

ฉบบท 1

Page 49: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา48/49

Page 50: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา49/49

Page 51: ระบบบริการสุขภาพ ปี 2563 - Ministry of Public Healthค ม อ มาตรฐานระบบบร การส ขภาพ กรมสน

คมอ มาตรฐานระบบบรการสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ ปพ.ศ. 2563 (ฉบบสงเสรมและพฒนาสถานพยาบาล) หนา53/52