สารบัญญัติตาม พ.ร.บ.การ ......สารบ ญญ ต ตาม พ.ร.บ.การสาธารณส ข พ.ศ. 2535 • หมวด

สารบญญตตาม พ.ร.บ.การสาธารณสข พ.ศ. 2535

• หมวด 3 การจดการสงปฏกลและมลฝอย

• หมวด 4 สขลกษณะของอาคาร

• หมวด 5 เหตร าคาญ

• หมวด 6 การควบคมการเลยงหรอปลอยสตว

• หมวด 7 กจการทเปนอนตรายตอสขภาพ

• หมวด 8 ตลาด สถานทจ าหนายหรอสถานทสะสมอาหาร

• หมวด 9 การจ าหนายสนคาในทหรอทางสาธารณะ

รศ.ดร. สเพชร จรขจรกล 2

หมวด 3 การจดการสงปฏกลและมลฝอย

• ม 4 สงปฏกล : อจจาระหรอปสสาวะ รวมถงสงอ นใดซงเปนสงโสโครก หรอมกลนเหมน

• มลฝอย : เศษกระดาษ เศษผา เศษอาหาร เศษสนคา เศษวตถถงพลาสตก ภาชนะทใส

อาหาร มลสตว ซากสตว หรอส งอ นใดทเกบกวาดจากถนน ตลาด ทเล ยงสตวหรอทอ น และหมายรวมถงมลฝอยตดเชอ มลฝอย ทเปนพษหรออนตรายจากชมชน


ความหมายศพทเฉพาะ

• สงปฏกล

“อจจาระหรอปสสาวะ และหมายความรวมถงสงอนใดซงเปนสง

โสโครกหรอมกลนเหมน”(พ.ร.บ. การสาธารณสข 2535)

“Human waste or Human excreta: ของเสยทปลอยหรอ

ขบถายออกจากรางกายมนษย ทส าคญไดแก อจจาระ (Feces) และ

ปสสาวะ (Urine)”

หมวด 4 เหตร าคาญ (ลกษณะของเหตร าคาญ ตามมาตรา 25)


ความส าคญของการจดการสงปฏกล

เชอโรคในสง

ปฏกล

มอ

น ำ

ดน

แมลงวนและ

สตวอนๆ

อำหำร

ผก

ผลไม

น ำนม

คน

ตำย

สขภำพ

เสอม

โทรม

ขอมลทควรน ำมำพจำรณำในกำรเลอกใช

ระบบบ ำบดและก ำจดส งปฏกล

• ขอมลดานสภาพภมประเทศและภมอากาศของทองถน

• ขอมลดานประชากร

• ขอมลดานระบบสาธารณปโภคและการอนามยสงแวดลอมของ

ทองถน

• ขอมลดานองคประกอบทางสงคมและวฒนธรรม



แผนทมความสาคญ คอเปนเครองชวยใหทผใชงานไดรบรและเขาถงขอมลไดงาย รวดเรว ตามสภาพแวดลอม สภาพภมศาสตร หรอขอมลทนาแสดงตามเจตนาของการสรางแผนทนนๆ ตลอดจนสามารถประยกตเปนเครองมอเพอการสอสาร การถายทอดรายละเอยด เหตการณ ปรากฏการณในพนทศกษาหรอพนททตองการแสดงได อยางมประสทธภาพ

ความส าคญของแผนท

การเลอกใชงานแผนท



รศ.ดร. สเพชร จรขจรกล12

GIS for real world model


GIS for Epidemiology mapping

เทคโนโลย GIS ชวยรวบรวมขอมลต าแหนงทต ง น าขอมลมาแสดงผลแผนท และวเคราะหขอมล ต าแหนงทเกดโรคตดตามสถานะสขภาพ และใหผใชสามารถเหนภาพรวมหรอวเคราะหความสมพนธกบสขภาพอนามยของประชาชนในดาน

การเกดโรค (occurrence)

การกระจาย (distribution)

สงก าหนด/ปจจย (determinants)

ทราบไดดวย- นยาม- ขนาด- ความรนแรง

ตามตวแปร- บคคล- เวลา- สถานท

พบในองคประกอบ 3

- Agent- Host- Environment

อ.วนชย อาจเขยน ส านกระบาดวทยา






Ref : Nathaniel Bell



Where? แหลงทพบสงกอโรค (Agent)

1. ทไหนมการระบาดของโรค?2. ทไหนทพบบคคล หรอชมชนทมความเสยงมากทสด?3. ทไหนทเราควรระบต าแหนงทรพยากร โรงพยาบาลทม ศกยภาพมากทสด?4. และแนนอนทสด เมอเราร "ทไหน" ทเปนต าแหนงทดกวา ค าถามตอมาคอ "ท าไม"


All things are related, but nearer things

are more similarly related than distant

things (Tobler)

high crime rates situated by areas



GIS ชวยสนบสนนอะไรไดบาง สงทเราไมสามารถวเคราะหดวยสถต

1. GIS สามารถสรางแผนทจ าลองสถานการณเชงพนทมคณสมบตท าแผนทไดหลายอยางเพอปรบปรงการเฝาระวงดานสขภาพตลอดจนตดตามและวดระดบความเสยงทตอเนอง หรอมความเชอมโยงกบ point source ทสงผลกระทบกบประชากร2. เราสามารถก าหนดปรมาณการกระจายเชงพนท หรอผลกระทบเชงพนท เพอก าหนดประเภทของความสมพนธทอาจเกดขน (เชน การกระจาย, การอยตดกน) 3. เราสามารถเชอมโยงฐานขอมลจ านวนมากเขากบตารางสถตเชงปรมาณและรวมกบขอมลทอางองเชงพนทได เปนเครองมอทสรางสมมตฐานชนดหนงทด




แหลงทพบสงกอโรค (Agent)

มชวต• Bacteria• Rikettsia• virus• Parasite• Fungus

ไมมชวต• พลงงาน –การเคลอนทของวตถสงของ• ความรอน รงส

• สารเคม• เสยง



การใช GIS ชวยสนบสนนการเฝาระวงทางระบาดวทยา(Epidemiology Surveillance with GIS mapping)

การจดท าฐานขอมลแผนทในระบบ GIS เพอสนบสนน กระบวนการตดตามสงเกต และพจารณาอยางมระบบและตอเนอง ในลกษณะ การเกด และ การกระจาย ของ โรคภย ไข เจบ ตาง ๆ ตลอดจนปจจยทมอทธพล ตอการเปลยนแปลง การเกด และ การกระจาย ของ โรค ภย ไข เจบเหลาน นดวยโดยมวตถประสงคส าคญ เพอใหทราบถงการเปลยนแปลงแนวโนม และการกระจายของปญหาสาธารณสข ซงจะน าไปส การด าเนนการควบคมปองกนทม ประสทธภาพ



http://gishealth.moph.go.th/healthmap/gmap.php

GIS from moph


http://gishealth.moph.go.th/pcu/index.php

GIS from moph


กองประเมนผลกระทบตอสขภาพ กรมอนามย กระทรวงสาธารณสขhttp://hpcnet.info/nehis/home.html#/map

GIS from hpcnet



การท าแผนทการกระจายของโรค (Distribution with GIS mapping)

การจดท าแผนท GIS ชวยใหผใชงานเหนภาพรวมของการกระจายของโรค หมายถง ลกษณะทางระบาดวทยาของการเกดโรค เมอพจารณาในดานบคคล เวลา สถานท• ไมใชการกระจายของโรคจากคนหนงไปยงอกคนหนงซงมกใชค าวา การถายทอดโรค (Transmission) แทน• ดงน น การกระจาย ใชกบท งโรคตดเชอและโรคไรเชอ





บคคล

เวลา

สถานท

•อาย•เพศ•อาชพ• ฯลฯ

• เกดขนเมอไหร• สปดาห เดอน ป• ฯลฯ

•ทอย•ทท างาน•ทพกผอน• ฯลฯ





Source : Department of Medical Science and Children Hospital Bangkok, Thailand

Data as of November 3, 2000

Prepared by : Office of Dengue Control CDC Dept., Ministry of Public Health , Thailand





การสอบสวนการระบาดของโรค– เปนการคนหาขอเทจจรงของเหตการณการระบาด โดยการรวบรวมขอมลตาง ๆ อธบายรายละเอยดของปญหา คนหาสาเหตเพอน าไปสการควบคมปองกนปญหาการระบาดคร งน น ๆ และคร งตอไป– ตอบค าถาม - What, Who,Where, When, Why,How- จดท าแผนทการกระจายโรค

ป 2551 ประเทศไทย มผปวยโรค

ไขเลอดออกถง 87,494 ราย





แนวคด LAYER ในระบบ GISการใชงาน GIS ผใชจะตองสรางแผนทเปน LAYER หรอช นขอมลแผนทการแบงช นขอมลเปนกระบวนการจดท าแผนทจากขอมลตางๆ มาเปนตวแทนพนทดน และระบต าแหนงทต งของวตถท สนใจลงไปบนแผนทอาจจะมหลายช นขอมลเปนตวแทนต าแหนงแผนท หรออาจจะเปนต าแหนงเดยว หรอต าแหนงทตอเนองบนพนผวของโลกทมาจากการวเคราะหขอมลปรากฎการณตางๆ

ขอมล LAYERอาจจะเลอกใชไดใน 2 รปแบบคอVector Data ModelRaster Data Model





Spatial data ขอมลเชงพนทเปนขอมลทเกยวของกบ ต าแหนงทตง รปรางของพนท และความสมพนธระหวางพนทภมศาสตร


ตวอยางวธในการสรางขอมลเชงพนทใน GIS ขอมลสามารถจบคตามระบบพกดแผนทเชน ละตจด/ลองจจด หรอใชความสมพนธเชง ทอพอโลย คออธบายต าแหนงของวตถทระบต าแหนง (X,Y) เชนต าแหนงสถานตรจวดคณภาพอากาศแหงหนงทระบต าแหนง X,Y




การเชอมโยงฐานขอมลกบตารางสถตทเกยวของกบดานสขภาพ ใหเปนฐานขอมล GIS ส าหรบวเคราะหขอมลเชงพนท หรอแสดงแผนท เปนจดเดนทส าคญอกอนหนงในการรวบรวมขอมลดานสขภาพใน GIS


วธการพนฐานส าหรบการเชอมโยงตารางขอมลสถตดานสขภาพไปไวในฐานขอมล GIS

1.Address Matching (e.g. geocoding)2.Attribute Joins3.GPS uploads




ขอมลทรวมใน GIS ทไดรบจากสถานทตางๆ และรปแบบทแตกตางกน จ าเปนตอง น าขอมลตางๆ มารวมเขาดวยกนในการวเคราะห GIS

ขอมลเชงพนททประกอบดวยขอมลสถตทเชอมโยง เชน จ านวนประชากรทอาศยอยในเขตนนๆ และจะน ามาใชจดกลมขอมล เชน จ านวนความหนาแนนตอพนทของผ อยอาศย รายไดเฉลย หรอ ขอมล socio-demographic data

เมอรวมขอมลแผนทเฉพาะหรอตารางสถตจะท าใหผใชวเคราะหความสมพนธระหวางขอมลเชงพนทได





การน าตารางขอมล record ทอางองกบถนน ทอย (ทอยของผปวย, สถานทอบตเหต อนๆ) เพอจะแปลงขอมลเปน GIS โดยเราจะใชวธการทเรยกวา Geocoding










รโมทเซนซงส ารวจทรพยากรRemote Sensing

จพเอสก าหนดต าแหนงพนโลกGlobal Positioning Systems

ระบบสารสนเทศภมศาสตรGeographic Information System

เพอการวางแผนพฒนาทองถน

34

องคประกอบระบบภมสารสนเทศGeo-Informatics

รศ.ดร.สเพชร จรขจรกล

REMOTE SENSING TECHNOLOGY

GIS

Data GIS Database

REMOTE SENSING IMAGE PROCESSING

3636

• การรบรจากระยะไกล หรอ รโมทเซนซง(สรชย, 2546) เปนวทยาศาสตรและศลปะของการไดมาซงขอมลเกยวกบวตถ พนท หรอปรากฎการณจากเครองมอบนทกขอมลโดยปราศจากการเขาไปสมผสวตถเปาหมาย ทงนอาศยคณสมบตของคลนแมเหลกไฟฟา เปนสอการไดมาของขอมลใน 3 ลกษณะ คอ

• ชวงคลน (Spectral)

• รปทรงสณฐานของวตถบนพนโลก(Spatial) และ

• การเปลยนแปลงตามชวงเวลา (Temporal)

การรบรจากระยะไกล (Remote Sensing)


37รศ.ดร.สเพชร จรขจรกล


UAV

รศ.ดร.สเพชร จรขจรกล 39

Unmanned aerial vehicle

UAV / DRONE

• อากาศยานไรคนขบ หรอ ยเอว (องกฤษ: Unmanned Aerial Vehicle, UAV) เปนอากาศยานไรคนขบ

• ยเอวคอโดรน (Drone) มรปราง ขนาด รปแบบ และเอกลกษณทแตกตางกนไป

• นกวจยสามารถออกแบบตดตงระบบเครองบนและเฮลคอปเตอรบงคบวทย (RC)

• โดยเฉพาะโดรนแบบใหบนอตโนมต (Drone, UAV) เพองานถายภาพทางอากาศ (หรอภาพมมสง)

40

GPS ระบต าแหนงทอย อปกรณระบต าแหนงพกด

Location from GPS/GNSS

อานคาพกดจากแผนท

42

ระบบพกดภมศาสตร ระบบพกดกรดยทเอมDD : Decimal Degrees องศาทศนยม UTM : Universal Transverse MercatorDMS : Degrees, Minutes, Seconds องศา, ลปดา, ฟลปดาDM : Degrees, Decimal minutes องศา, ลปดาทศนยม

รศ.ดร.สเพชร จรขจรกล 43

ตรวจสอบพกดต าแหนงภมศาสตรดวยจพเอส

ระดบความถกตองใหเลอกใชงาน แปรผนตามระดบราคา

•GPS 2 เครองขนไป เชน Leica รนSR520 ฯลฯ•วางหมด Control ส าหรบงานรงวด

•GS50 1 เครอง และ GS500 1 เครองBase & Rover•มาตราสวนกลาง เชน แผนท 1:1000

•GPS Leica รน GS5+ 1 เครอง , Pocket PC 1 เครอง และ Arcpad software•มาตราสวนกลาง เชน แผนท 1:4000

•GPS 1 เครอง ทกรน ทกยหอ•มาตราสวนกลาง เชน มาตราสวนเลก เชน แผนท 1:20000 , 1:50000 ฯลฯ

http://www.spatialdatatech.com/Products/CartoPacEnterprise/index.html

http://www.spatialdatatech.com/Products/CartoPacEnterprise/index.html

สมารทโฟนใช AGPS iOS ใชโปรแกรมฟร Handy GPS

[email protected]

Location from GPS

Maintain Roads and Highways

Locate SchoolsPlanning Process

Plans Bus RoutesCadastral Plan

Clean water Plan

ทมงานตองบนทกคาพกด GPS บานประชาชนทกหลงคาเรอนหรอใหมากทสด และสถานบรการดานสธ. ใชขอมลถนนใหละเอยดมากเทาทสามารถหาได น าเขาสระบบ GIS และแสดงผลบนโปรแกรม ArcGIS 10.1 for Desktop


ทมา....ศนยอนามยท 6 ชลบร












รปแบบการน าเสนอของ GIS

Feature Examples Graphic Data Attribute Data

จด (point) - เสา- หมอแปลง- สวทช

- ความสงของเสา- Rating KVA- สถานะของสวทช

เสน (line) - ถนน- สายไฟฟา

- ประเภทถนน- ขนาดของสายไฟ

พนท (polygon)- เขตอ าเภอ- แหลงน า

- จ านวนประชากร- ประเภทของแหลงน า

GIS Data Creating

480585.5, 3769234.6

483194.1, 3768432.3

485285.8, 3768391.2

484327.4, 3768565.9

483874.7, 3769823.0

Hardcopy maps

GPS

GIS

Data

Coordinates with TabulationDigital data

Digital

GIS Database

Digitization Technology

GIS

Data GIS Database

Digitizer Board Head up Digitizing


โปรแกรมทสามารถใชงานไดฟร



แปลงทดน1120

1121 1124

1123200

ภมประเทศ

แหลงน า

เสนทางคมนาคม ขนสง

- -

อาคาร

REAL WORLD

สาธารณปโภค

GIS Stores Data as Layers

ถนน

แหลงน า

สถานทส าคญ

โรงพยาบาล

GIS Features in Real World

POINT– เปนขอมลประเภทจดหรอต าแหนง

– ใชบอกต าแหนงทตงของขอมล

– ตวอยาง เชน ต าแหนงของสถานทส าคญ หมอแปลงไฟฟา อปกรณไฟฟา ฯลฯ.

GIS Feature Type : Point

– เปนขอมลประเภทเสนตรงหรอเสนโคง

– ประกอบดวยจดเรมตนและจดสนสดของเสนเรยกวา NODE

– จดหกมมเรยกวา VERTEX

– สามารถบอกความยาวของวตถนนๆไดโดยอตโนมต

– ตวอยาง เชน แนวถนน เสนขอบอาคาร แนวสายไฟฟา

Line

Node

X1,Y1

Vertex

X2,Y2

Node

X3,Y3

Length = 15.26

GIS Feature Type : Line

– เปนขอมลประเภทพนทซ งประกอบดวยเสนปดลอมรอบพนท

– สามารถบอกอาณาบรเวณทครอบคลมของวตถนน

– สามารถหาเนอทของ Polygon นนๆไดโดยอตโนมต

– ตวอยาง เชน พนทอาคาร อาณาเขตการปกครอง แหลงน า ฯลฯ.

POLYGON

AREA = 340Sq.Km.

GIS Feature Type : Polygon

Combined Feature Types on Map

ประเดนการใชงาน GIS ในงานสาธารณสข

• การวเคราะหทางระบาดวทยา– การกระจายของการตาย

– การกระจายของการปวย

– การกระจายของอบตเหต อบตภย

– การกระจายของปจจยเสยง

– การวเคราะหความสมพนธระหวางปจจยเสยงกบ ผลลพธสขภาพ

• การวเคราะหระบบบรการสขภาพ– การกระจายของทรพยากรสขภาพ

– การกระจายของสมรรถนะบรการสขภาพ

– การวเคราะหการเขาถงบรการ

ขอมล GIS

Spatial Dataขอมลเชงพนท

Attribute Dataขอมลตารางสถต

ทมงานตองบนทกคาพกด GPS บานประชาชนทกหลงคาเรอนหรอใหมากทสด และสถานบรการดานสธ. ใชขอมลถนนใหละเอยดมากเทาทสามารถหาได น าเขาสระบบ GIS และแสดงผลบนโปรแกรม ArcGIS 10.1 for Desktop

ขอมล GIS



ยงมจดทไมไดคนพบอกหลายแหงในภาคตะวนออก

จงหวดระยอง-อ าเภอปลวกแดง 2 แหงอ าเภอบานคาย1 แหง

จงหวดชลบร – อ าเภอเมอง 4 แหงอ าเภอบอวน 1 แหง อ าเภอหนองใหญ 1 แหง อ าเภอพานทอง 3แหง อ าเภอพนสนคม 4แหง อ าเภอเกาะจนทร 1 แหง

จงหวดสมทรปราการ – อ าเภอเมอง 2 แหง อ าเภอบางปะกง 2 แหง อ าเภอบางบอ 2แหง

ฉะเชงเทรา – อ าเภอบานโพธ 2 แหง อ าเภอพนมสารคาม 13 แหง

จงหวดปราจนบร – อ าเภอเมอง 1 แหง กรงเทพมหานคร – เขตลาดกระบง 1 แหง

เกณฑการหาพนทเหมาะสมในการฝงกลบของเสยอนตราย


ขอพจารณาดานวศวกรรม

เกณฑการหาพนทเหมาะสมในการฝงกลบของเสยอนตราย


ขอพจารณาดานสงแวดลอม

แผนทวเคราะหการเขาถงบรการดานสาธารณสข โดยทมงานตองบนทกคาพกดบานประชาชนทกหลงคาเรอนหรอใหมากทสด และสถานบรการดานสธ. ใชขอมลถนนใหละเอยดมากเทาทสามารถหาได และใช Network Analyst เพอวเคราะหระยะเวลาในการเขาถงบรการ

ขอมล GIS

ระบบสารสนเทศภมศาสตร

75รศ.ดร.สเพชร จรขจรกล

วธการใชงาน GIS ในงานสาธารณสข

1. การวเคราะหการกระจายทางภมศาสตรของขอมลดานสาธารณสข ทสมพนธกบพนทขอบเขตการปกครอง / การบรหาร / ภมศาสตร

– ขอมลระดบภาค ระดบเขต (polygon กลมจงหวด ทงประเทศ)

– ขอมลระดบจงหวด (polygon หรอ point (centroid) จงหวด ทงประเทศ หรอของแตละ ภาค เขต)

– ขอมลระดบอ าเภอ (polygon หรอ point (centroid) อ าเภอทงประเทศ หรอของแตละ ภาค เขต จงหวด)

– ขอมลระดบต าบล (polygon หรอ point (centroid) ต าบล ทงประเทศ หรอของแตละ ภาค เขต จงหวด อ าเภอ)

การวเคราะหระดบจงหวดการวเคราะหอตราปวยโรคตดตอระดบจงหวด

การแสดงขอมลDot density (อตราปวยตอแสนประชากร10 ตอแสนประชากร = 1 จด)(ต าแหนงของจด เปนต าแหนงสมมต)

Dot densityDot densityInfluenza incidence 2547

ไขหวดใหญนพ.พนจ ฟาอ านวยผล

ส านกงานพฒนาระบบขอมลขาวสารสขภาพ

ขอมลจากส านกระบาดวทยา

การวเคราะหระดบอ าเภอ

การวเคราะหอตราตายระดบอ าเภอ

การแสดงขอมลGraduated color (อตราตายตอแสนประชากร)

Liver cancer mortality rate 2549Graduated color

มะเรงตบนพ.พนจ ฟาอ านวยผล


ขอมลจากส านกนโยบายและยทธศาสตร

การวเคราะหระดบอ าเภอ

การวเคราะหทรพยากรสขภาพระดบอ าเภอ

การแสดงขอมลGraduated color (อตราสวนบคลากรตอประชากร)

Doctor : 10,000 pop 2543

อตราสวนแพทยตอประชากรGraduated colorนพ.พนจ ฟาอ านวยผล



การวเคราะหระดบหมบาน

การวเคราะหจ านวนตายระดบหมบาน

การแสดงขอมลGraduated symbol (จ าแนกโดยก าหนดเอง)(ต าแหนงของจด เปนต าแหนงหมบาน)

HIV and Suicide mortality 2547

โรคเอดส และฆาตวตาย

จงหวดแพร

นพ.พนจ ฟาอ านวยผล



การวเคราะหระดบหลงคาเรอน

ขอมลจงหวดชยนาท

หลงคาเรอนทมผปวยไขเลอดออก

การแสดงทอยของผปวยโรคตดตอระดบหลงคาเรอน




3. การวเคราะหการกระจายทางภมศาสตรของขอมลดานสาธารณสข ทสมพนธกบต าแหนงพกดของสถานพยาบาล

– ขอมลระดบสถานพยาบาล (point หรอ polygon ทงประเทศ หรอของแตละ ภาค เขต จงหวด อ าเภอ)

4. การวเคราะหการกระจายทางภมศาสตรของขอมลดานสาธารณสข ทสมพนธกบต าแหนงพกดของ landmark อนๆ

– ขอมลของโรงเรยน วด โรงงาน สถานประกอบการ ฟารม ถนน แมน า จดตรวจวดคณภาพอากาศ น า ฯลฯ (point หรอ polygon ทงประเทศ หรอของแตละ ภาค เขต จงหวด อ าเภอ ต าบล)

การวเคราะหระดบสถานพยาบาล

ขอมลพกดสถานพยาบาล

กระทรวงสาธารณสขส านกงานพฒนาระบบขอมลขาวสารสขภาพ

การแสดงขอมลSingle symbol (1 สถานพยาบาล = 1 จด)(ต าแหนงของจด เปนต าแหนงสถานพยาบาล)




กระทรวงสาธารณสขส านกงานพฒนาระบบขอมลขาวสารสขภาพ

การแสดงขอมลGraduated symbol (1 สถานพยาบาล = 1 จด)(ต าแหนงของจด เปนต าแหนงสถานพยาบาล)

การวเคราะหจ านวนเครองมอแพทยระดบสถานพยาบาล

เครอง CT scanนพ.พนจ ฟาอ านวยผล



การวเคราะหจ านวนแพทยและเครองมอแพทยระดบสถานพยาบาล(รายละเอยด)




5. การวเคราะหการกระจายของขอมลพกดทางภมศาสตรของเหตการณทางสขภาพ (Health event)

– ขอมลพกดของอบตเหต (point ระดบจงหวด อ าเภอ ต าบล)

– ขอมลพกดของอบตภย (point ระดบจงหวด อ าเภอ ต าบล)

การวเคราะหเหตการณสขภาพ

พกดของต าแหนงจดเกดอบตเหตจราจรบนถนน

ขอมลจากสถาบน AIT: โครงการพฒนาศกยภาพสารสนเทศอบตเหตจราจร



การวเคราะหข นสง

• การแปลงขอมลใหเปนขอมลตอเนอง (interpolation) จากขอมลแบบ vector เปน raster

• การวเคราะหการเขาถงบรการของหมบานโดยใช buffer ของสถานพยาบาล

• การวเคราะหจดทเปนจดศนยกลาง (mean center, central feature) และ standard distance จากศนยกลาง

• การวเคราะหการเกาะกลมของขอมล (cluster analysis, spatial autocorrelation) และ hot spot , cold spot

Buffering

• เมอก าหนดแนวกนชนหรอระยะรศมหางจากถนนในระยะ 2 กโลเมตร สามารถน ามาสบคนบานเรอนทอยในระยะรศมดงกลาวไดดวย

POINTS

MULTIPLE RING

Buffer

การวเคราะหต าแหนงของสถานททอยภายในหรอภายนอกรศมของสถานทอกสถานทหนง (point, line)

-หมบานทอยนอกรศม 5 กโลเมตร จากสถานพยาบาล (buffer สถานพยาบาล)-โรงพยาบาลทอยหางจากทางหลวงเกน 10 กโลเมตร (buffer ถนน)

จงหวดแพร

พกดสถานพยาบาลพกดหมบาน



Buffer

พกดสถานพยาบาล

พกดหมบาน

พกดหมบานทอยนอกรศม 5 กม.จากสถานพยาบาล

Buffer 5 กม.

Buffer เปนระยะขจดไมใชระยะทางจรงบนถนน



Buffer

พกดสถานพยาบาล

พกดหมบาน

พกดหมบานทอยนอกรศม 5 กม.จากสถานพยาบาล

Buffer 5 กม.

Buffer เปนระยะขจดไมใชระยะทางจรงบนถนน



Cluster and hot spot, cold spot

หมบานทเปน cold spot

หมบานทเปน hot spot



Interpolation

ขอมลอตราสวนการตายมาตรฐานระดบอ าเภอ926 อ าเภอ

ขอมลอตราสวนการตายมาตรฐานประมาณการทกพนท (พนผวประเทศไทย)

ขอมลอตราสวนการตาย

มาตรฐาน ของพกดอ าเภอ (จด

Centroid) จ านวน 926 จด

Interpolation

Inverse distance weight

มะเรงตบ 2543

ทมา:พนจ ฟาอ านวยผล



95

http://skagit.meas.ncsu.edu/~helena/gmslab/interp/F6.gif

การแสดงผลขอมล Zoning


ขอมลประเภท THIESSEN POLYGON

96

การประมาณคาเชงพนท คอ วธการท านายคาของพนทในต าแหนงทขอมลมไมเพยงพอ โดยใชคาขอมลทอยขางเคยง ความถกตองของการประมาณคาขนอยกบจ านวน และการกระจายตวของเซลลททราบคา รวมทงสมการทางคณตศาสตรทน ามาใช มสมมตฐานทวา “จดทอยใกลกนทางพนทมกมคาคณสมบตทคลายกนมากกวาจดทอยไกลออกไป”

ขอมลประเภทแรสเตอร : Continuous

การน าเขาขอมลแรสเตอร

97

http://skagit.meas.ncsu.edu/~helena/gmslab/interp/F6.gif

การแสดงผลขอมล Raster


ขอมลประเภทแรสเตอร : Continuous

98

อบตเหต อบตภย ภยธรรมชาต ลลล

วเคราะหการ

กระจายของ

สารเคมกรณท

เกดอบตเหต

จากแหลงผลต

รศ.ดร. สเพชร จรขจรกล

Source : ชวลนช อสาหด ผศ.ดร.เพญศร วจฉละญาณ


100รศ.ดร. สเพชร จรขจรกล





105

วเคราะหการ

กระจายของ

สารเคมกรณท

เกดอบตเหต

จากแหลงผลต

รศ.ดร. สเพชร จรขจรกล

การพยากรณคาคณภาพสงแวดลอมสารเคมในอากาศ ดวยแบบจ าลองทางคณตศาสตร ตองใช Extension 3D Analyst เพอการวเคราะหการกระจายสารเคม และตรวจสอบต าแหนงของบานเรอนประชาชนทมโอกาสสมผสสารเคม ดวยโปรแกรม ArcGIS 10.1

การพยากรณคาคณภาพสงแวดลอมน าใตดน ดวยแบบจ าลองทางคณตศาสตร ตองใช Extension 3D Analyst เพอการวเคราะหการกระจายสารเคม และตรวจสอบต าแหนงของบานเรอนประชาชนทมโอกาสใชน าทมการปนเปอนดวยโปรแกรม ArcGIS 10.1

ประสานงานตวแทนชมชนเครอขาย ศนยอนามยท 6 ชลบร ส านกงานสาธารณสขจงหวดระยอง และนดการลงพ นทเพอท าความเขาใจ กบตวแทนของเครอขายฯ ในแตละชมชน

ลงพ นทเกบรวบรวมขอมลทเกยวของ และการสมภาษณตวแทนชมชน ดานการเฝาระวงดานอนามยสงแวดลอมของแตละหมบาน และระบต าแหนงพกดทต งดวย GPS ประกอบกบภาพถายจากดาวเทยม

บนทกขอมลพกด และรายละเอยดขอมลหลงคาเรอน และน ามาวเคราะหขอมลดวยระบบ GIS เพอจดท าแผนทระดบความเสยงตอแหลงก าเนดมลพษทางอากาศทพบในชมชน เพอจดท าแผนทเพอเฝาระวงดานอนามยสงแวดลอมดวยระบบGIS

ด าเนนสรปผลการตดตามการการเฝาระวงดานอนามยสงแวดลอมของกลมเครอขายฯ การไดเรยนรสถานการณปญหาในพ นทของตน และการเชอมโยงขอมลลงแผนท GIS ดจตอล เพอน าไปตอยอดการใชงานในอนาคต การท า GIS application spot map

ข นตอนการด าเนนการ

กจการทเปนอนตรายตอสขภาพ

ฟารมหม

ฟารมไก

โรงงานแปรรปไม

1000 ตว

1000 ตว

ไมยางพารา ทปลกในพ นทมาก

กจการทเปนอนตรายตอสขภาพระบบ EHIA

ฟารมหม

ระยะทางทไดรบผลกระทบ 5 กโลเมตร

ฟารมไก

ปญหาผลกระทบทเกดจากฟารมเล ยงสตว 7,733 หลงคาเรอน

ระยะ 3,000 เมตร

ระยะ 700 เมตร


ระยะ 300 เมตร27 หลงคาเรอน (0.35%)

50 หลงคาเรอน (0.65%)


ระยะ 1,000 เมตร81 หลงคาเรอน (1.05%)

1225 หลงคาเรอน (15.84%)

ระยะ 5,000 เมตร1,495 หลงคาเรอน (19.33%)

นอกเขต 5000 เมตร4,818 หลงคาเรอน (62.30%)

ปญหาผลกระทบทเกดจากฟารมเล ยงสตวทไดจากการสมภาษณ

ระยะ 300 เมตร ระยะ 500 เมตร ระยะ 700 เมตร ระยะ 1000 เมตร

ผลกระทบดานกลน รนแรงชวงเวลาประมาณ 17.00 – 21.00 น.

และเหมนรนแรงในตอนกลางคนจ านวน 27 หลงคาเรอน

ผลกระทบดานกลน ปานกลางชวงเวลาประมาณ 17.00 – 21.00 น.


ผลกระทบดานกลน นอยชวงเวลาประมาณ 18.00 – 21.00 น.


ผลกระทบดานกลน นอยมากไดรบผลกระทบในบางคร งข นกบ

กระแสลมจ านวน 81 หลงคาเรอน

รปแบบฟารมสกร ม 3 ขนาด ทพบคอสกร 1000 ตว

ขนาดเลก ขนาดกลาง ขนาดใหญ

น าหนกหนอยปศสตวรวมต งแต 6 -นอยกวา 60 หนวยปศสตว( สกนขนต งแต 50-500 ตว)

น าหนกหนอยปศสตวรวมต งแต 60 -600 หนวยปศสตว

( สกนขนต งแต 500 - 5000 ตว)

น าหนกหนอยปศสตวรวมมากกวา 600 หนวยปศสตว

( สกนขน 5000 ตวข นไป)

ปญหามลพษทเกดจากการเล ยงสกร

ของเสยกลนเหมน

น าเสย

ปญหามลพษทเกดจากการเล ยงสกร


โรงงานแปรรปไม

แหลงก าเนดฝนละออง

การจดท าแผนทความเสยง

บนทกจดพกดสถานทตนเหต

น าเขา GIS และวเคราะห

วเคราะหผลกระทบตอจ านวนครวเรอนในต าบลตวอยาง

จดท าสรปเพอน าเสนอตอเจาหนาททเกยวของ







ระยะ 3000 เมตร1,952 หลงคาเรอน (25.24%)

3,882 หลงคาเรอน (50.20%)



ระยะ 700 เมตร48 หลงคาเรอน (0.62%)


นอกเขต 5000 เมตร1,571 หลงคาเรอน (20.32%)

ปญหาผลกระทบทเกดจากโรงงานแปรรปไม

ผลกระทบตอปอดและ ระบบทางเดนหายใจ โดยตรง- เกดการบาดเจบหรออกเสบ- เพมความไวตอการตดเช อของระบบทางเดนหายใจ- เพมปฏกรยาตอบสนองของระบบทางเดนหายใจและ

ท าใหหอบหดมากข น

ผลกระทบตอ หวใจและระบบไหลเวยนโลหต- ฝนเขาไปในระบบไหลเวยนโลหต- ผลตอระบบประสาทอตโนมตทควบคม

การ ท างานของหวใจและระบบไหลเวยนโลหต

สารบญญตตาม พ.ร.บ.การสาธารณสข พ.ศ. 2535

• หมวด 3 การจดการสงปฏกลและมลฝอย

• หมวด 4 สขลกษณะของอาคาร

• หมวด 5 เหตร าคาญ

• หมวด 6 การควบคมการเลยงหรอปลอยสตว

• หมวด 7 กจการทเปนอนตรายตอสขภาพ

• หมวด 8 ตลาด สถานทจ าหนายหรอสถานทสะสมอาหาร

• หมวด 9 การจ าหนายสนคาในทหรอทางสาธารณะ


หมวด 3 การจดการสงปฏกลและมลฝอย

• ม 4 สงปฏกล : อจจาระหรอปสสาวะ รวมถงสงอ นใดซงเปนสงโสโครก หรอมกลนเหมน

• มลฝอย : เศษกระดาษ เศษผา เศษอาหาร เศษสนคา เศษวตถถงพลาสตก ภาชนะทใส

อาหาร มลสตว ซากสตว หรอส งอ นใดทเกบกวาดจากถนน ตลาด ทเล ยงสตวหรอทอ น และหมายรวมถงมลฝอยตดเชอ มลฝอย ทเปนพษหรออนตรายจากชมชน



• สงปฏกล

“อจจาระหรอปสสาวะ และหมายความรวมถงสงอนใดซงเปนสง

โสโครกหรอมกลนเหมน”(พ.ร.บ. การสาธารณสข 2535)

“Human waste or Human excreta: ของเสยทปลอยหรอ

ขบถายออกจากรางกายมนษย ทส าคญไดแก อจจาระ (Feces) และ

ปสสาวะ (Urine)”

การควบคมดแลสงปฏกล มลฝอยของราชการ สวนทองถน กบกรมโรงงานอตสาหกรรม


หมวด 4 เหตร าคาญ (ลกษณะของเหตร าคาญ ตามมาตรา 25)



• กำรบ ำบดสงปฏกล (Excreta treatment) การ

เปลยนสภาพของของเสยในสงปฏกลโดยการท าลาย ลด หรอ

ควบคมปองกนการแพรกระจายของเชอโรค และการยอยสลาย

สารอนทรยในสงปฏกลหรอลดคาบโอดของสงปฏกลเพอไมใหเกด

มลพษตอสงแวดลอมทางน า ทางดน เปนตน

• กำรก ำจดสงปฏกล (Excreta disposal)

การน าสงปฏกลทผานการบ าบดหรอผลผลตทเกดจากการบ าบด

ตางๆ ไปก าจดทงหรอน าไปใชประโยชนตอไป

เชอโรคในสงปฏกล

เชอโรค โรค ปสสำวะ อจจำระ

แบคทเรย

Escherichia coli อจจาระรวง

Leptospira interrogans เลปโตสไปโรซส

Salmonella typhi ไทฟอยด

Shigella spp. ชเกลโลซส

Vibrio cholerae อหวาตกโรค



ไวรส

Poliovirus โปลโอ

Rotaviruses เอนเทอไรทส

โปรโตซว

Entamoeba histolytica บดมตว

Giardia intestinalis จอาดเอวส



ไขและตวออนของหนอนพยาธ

Ascaris lumbricoides พยาธไสเดอน

Fasciola hepatica พยาธใบไมในตบ

Ancylostima duodenale พยาธปากขอ

Necator americanas พยาธปากขอ

Schistosoma spp. พยาธใบไมเลอด

Taenia spp. พยาธตวตด

Trichuris trichiura พยาธแสมา

ความส าคญของการจดการสงปฏกล

เชอโรคในสง

ปฏกล

มอ

น ำ

ดน

แมลงวนและ

สตวอนๆ

อำหำร

ผก

ผลไม

น ำนม

คน

ตำย

สขภำพ

เสอม

โทรม

เกณฑส าคญในการบ าบดและก าจดสงปฏกล

1. ไมปนเปอนผวดน

2. ไมปนเปอนกบน าใตดน

3. ไมปนเปอนกบน าผวดน

4. ไมเปนทอยอาศยของแมลงและสตวตางๆ

5. ตองไมมการขนถายอจจาระสด หากจ าเปนใหมนอยทสด

6. ตองปราศจากกลนเหมนรบกวนหรอสภาพทนารงเกยจ

7. การใชงานงาย สะดวก ปลอดภย

8. คากอสรางไมเกน10% ของราคาบาน

9. ใชวสดทมในทองถน บ ารงรกษานอย

10.หลกเลยงการใชน าเพอเจอจาง

11.ใชงานในพนทซงมชมชนอยหนาแนน

เกณฑส าคญในการบ าบดและก าจดสงปฏกล

ขอมลทควรน ำมำพจำรณำในกำรเลอกใช

ระบบบ ำบดและก ำจดส งปฏกล

• ขอมลดานสภาพภมประเทศและภมอากาศของทองถน

• ขอมลดานประชากร

• ขอมลดานระบบสาธารณปโภคและการอนามยสงแวดลอมของ

ทองถน

• ขอมลดานองคประกอบทางสงคมและวฒนธรรม




Documents

สารบัญญัติตาม พ.ร.บ.การ ......สารบ ญญ ต ตาม พ.ร.บ.การสาธารณส ข พ.ศ. 2535 • หมวด