6

บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ

การวจย เรอง การพฒนาชดฝกอบรมส าหรบครปฐมวย เรอง การสรางเสรมพฤตกรรมรกการอานของเดกปฐมวย คณะผวจยไดศกษาคนควาเอกสารและงานวจยทเกยวของในประเดนตอไปน 1. การอานของเดกปฐมวย 1.1 ความหมายและความส าคญของพฤตกรรมรกการอานของเดกปฐมวย 1.2 บทบาทครและการจดกจกรรมสรางเสรมพฤตกรรมรกการอานของเดกปฐมวย 1.3 การจดสภาพแวดลอมทสรางเสรมพฤตกรรมรกการอานของเดกปฐมวย 1.4 การประเมนพฤตกรรมรกการอานของเดกปฐมวย 1.5 งานวจยทเกยวของกบการอานของเดกปฐมวย 2. ชดฝกอบรมทางไกล 2.1 ความหมายความส าคญของชดฝกอบรมทางไกล 2.2 องคประกอบของชดฝกอบรมทางไกล 2.3 ขนตอนการผลตชดฝกอบรมทางไกล 2.4 งานวจยทเกยวของกบชดฝกอบรมทางไกล เอกสารงานวจยทเกยวของกบการอานของเดกปฐมวย 1. ความหมายและความส าคญของพฤตกรรมรกการอานของเดกปฐมวย 1.1 ความหมาย องคประกอบของการอานของเดกปฐมวย ปทมศร ธรานรกษ (2539) ใหความหมายของการอานของเดกปฐมวย วาหมายถง การทเดกมความสามารถในการรบร และท าความเขาใจความหมายของภาษาเขยนทปรากฏเปนภาพ สญลกษณ และ/หรอขอความประกอบโดยมองคประกอบของการอาน ประกอบดวยดวย 1.ความสนใจในการอาน การท ากจกรรมทเกยวของกบการอานดวยความสมครใจ เชน อานหนงสอกบผใหญไดนานเหมาะกบวย เปดหนงสอดตามล าพง พดคยเกยวกบภาพ สญลกษณ หรอตวหนงสอ 2.การมความรเกยวกบการใชหนงสอ เชน ถอหนงสอไดถกดานไมกลบหว พลกหนาหนงสอจากหนาแรกไปหนาหลง อานหนงสอจากหนาซายไปหนาขวามองขอความทเรมตนบนหนากระดาษ อานหนงสอโดยเรมกวาดตาจากซายไปขวาของบรรทดและจากบนลงลาง ชค าขณะอาน

7

3. การมความรเกยวกบตวหนงสอ มความสามารถในการเรยนรแยกแยะความแตกตางของตวอกษร และความรเกยวกบคณลกษณะของตวอกษร ค าและประโยค เชน ชค าทเหมอนกนได บอกชอตวอกษรไดถก ชค าหรอตวอกษรทเขยนผดไดชขอความหรอค าทเหนบอย ๆ ไดถก อานค าหรอสญลกษณทพบ บอย ๆ ไดถก 4. การจบใจความส าคญจากสงทอาน ดวยการเลาเรองทเคยฟง เคยอานดวยตนเอง รความหมายของค าและประโยคทฟง บอกใจความและรายละเอยดทส าคญไดคาดคะเนเหตการณจากการดภาพหรอสงชแนะในเรองทเคยอานหรอฟง สภทรา คงเรอง (2539) กลาวถงความหมาย และองคประกอบในการอานของเดกปฐมวยวา การอาน เปนกระบวนการทเดกใชในการถอดรหสสญลกษณ และท าความเขาใจความหมายทผเขยนตองการถายทอดผานสญลกษณเหลานน องคประกอบของการอานทเดกควรเรยนร ไดแก 1) ความรเกยวกบการใชหนงสอ ไดแก การรทศทางในการถอหนงสอ การรสวนประกอบของหนงสอ และการรทศทางในการอาน 2) ความรเกยวกบตวอกษร ไดแก การรวาการอานกบการเขยนสมพนธกน การรจกค าคนตา การรวาค าคออะไร การรจกตวอกษรตวแรก และตวสดทายของค า และการรรปรางและทศทางของตวอกษร 3) ความรเกยวกบเครองหมายวรรคตอน ไดแก การรความหมายของเครองหมายค าพด เครองหมายค าถาม และเครองหมายอศเจรย 4) ความรเกยวกบการใชสงชแนะในการคาดคะเนและตรวจสอบการคาดคะเนไดแก การคาดคะเน และตรวจสอบการคาดคะเนโดยอาศยภาพ ความหมายของค า โครงสรางของประโยคและ/หรอพยญชนะตนของค า โคโลราโด (Colorado 2007 อางถงใน ชยวฒ สนธวงศานนท 2555) กลาววาองคประกอบของ ทกษะหรอความสามารถในการอานและทจ าเปนส าหรบการอานระยะเรมตนส าหรบเดกปฐมวยควรม ประกอบดวย 1) การรจกและจดจ าค าศพททคนตา 2) การรบรหนวยพนฐานของเสยง และการออกเสยง 3) ความรเกยวกบตวอกษร 4) ความสมพนธของตวอกษรและเสยง 5) ความคดรวบยอดเกยวกบหนงสอ และการใชหนงสอ 6) ความเขาใจจากการฟง 7) การถอดรหส และความเขาใจ กลาวโดยสรปวา การอานของเดกปฐมวยหมายถง การทเดกมความสามารถในการรบร ถอดรหสสญลกษณ และท าความเขาใจความหมายของภาษาเขยน ทผเขยนตองการถายทอดผานสญลกษณ ทงทปรากฏเปนภาพ สญลกษณ และ/หรอขอความ

8

องคประกอบทส าคญในการอานของเดกปฐมวยอานมการอานภาพ อานเครองหมาย อานสญลกษณ อานเรองราวทสนใจ เดกจะมความสนใจในการอาน มความสมารถในการการจบใจความส าคญจากสงทอาน มความรเกยวกบการใชหนงสอ มความรเกยวกบตวอกษร มความรเกยวกบเครองหมายวรรคตอน และมความรเกยวกบการใชสงชแนะในการคาดคะเนและตรวจสอบการคาดคะเนโดยอาศยภาพ ความหมายของค า โครงสรางของประโยค และ/หรอพยญชนะตนของค า 1.2 ความหมายของพฤตกรรมรกการอานของเดกปฐมวย อรณ หรดาล และคณะ (2552) ไดกลาวถงความหมายของพฤตกรรมรกการอานของเดกปฐมวยวา หมายถง การกระท าหรออาการทแสดงออกถงความสนใจทมตอหนงสอ แผนภาพ แผนพบ แผนโปสเตอร ตลอดจนสอประเภทตาง ๆ ทมท งภาพและตวอกษร หรอมอยางใดอยางหนง การแสดงออกนน อาจแสดงไดทงทางรางกาย ความคด และความรสก เปนตน การแสดงออกทางรางกายแสดงโดยการใชสายตาจองหรอมองไปยงหนงสอ แผนภาพ แผนโปสเตอรประเภทตาง ๆ หรออาจแสดงโดยการเขาไปจบตองหนงสอหรอหยบหนงสอพรอมท าทาอานดวยความสนใจน าหนงสอมาใหผใหญอานใหฟงหรอพยายามเลาเรองจากภาพ เปนตน การแสดงออกทางความคด หรอความรสก เดกแสดงออกโดยการออกความคดเหน หรอ แสดงความรสกเมอไดฟงเรองราวทผใหญอาน/เลาใหฟง หรอพดคยแสดงความคดเหนตอภาพ หรอสญลกษณจากปายโฆษณาประเภทตาง ๆ เปนตน 1.3 ความส าคญของพฤตกรรมรกการอานของเดกปฐมวย การอานนบวามความส าคญอยางมากของชวตมนษยทงในปจจบนและในอนาคต เพราะการอานจะท าใหเปนคนทนตอเหตการณ รจกน าสงทไดอานมาพฒนาคณภาพชวตของตนเองได และสามารถน ามาใชเปนกระบวนการในการสรางองคความร ความคด และจตวญญาณใหเกดความงดงามทางสตปญญาใหสงขน ส าหรบความส าคญของพฤตกรรมรกการอานของเดกปฐมวยนนมความส าคญ ดงทอรณ หรดาล และคณะ (2552) กลาววามความส าคญทงตอตวเดกทงดานการสงเสรมพฒนาการ และดานการสรางเสรมพฤตกรรมทพงประสงค ดงรายละเอยดตอไปน 1. ความส าคญในดานการสงเสรมพฒนาการ การสงเสรมพฤตกรรมรกการอานสามารถสงเสรมพฒนาการใหเดกไดหลายดาน คอ ดานรางกาย ดานสตปญญา ดานภาษา ดานอารมณ และดานสงคม ดงตอไปน 1.1 สงเสรมพฒนาการดานรางกาย การทเดกหยบจบหนงสอมาอาน การเปดหนงสอ การใชนวชไปทรปภาพทตวหนงสอจะชวยพฒนากลามเนอเลก และการทเดกกวาดสายตาจากซายไปขวา จากบนลงลางจะสามารถชวยพฒนากลามเนอตาของเดก

9

1.2 สงเสรมพฒนาการดานสตปญญา หนงสอส าหรบเดกปฐมวยจ านวนมากมสาระทเปนการใหความรแกเดก นอกจากนนกยงมภาพทดงดดความสนใจของเดก ถาผเลาสามารถสรปเรองใหเขาใจงาย และน าเสนอผานตวละครทสนกสนานกจะชวยท าใหเดกเกดการเรยนรในสาระส าคญของเรองนนไดงายอกทงจะสงเสรมใหเดกไดใชความคดไดดวย 1.3 สงเสรมพฒนาการดานภาษา หนงสอส าหรบเดกปฐมวยทเขยนเปนค ากลอน ค าคลองจองทมรปแบบภาษาทเนนเสยงและจงหวะของค า คลายภาษาดนตร การเขยนทออกเสยงคลายภาษาพดท าใหการอานสนกสนานยงขนหนงสอทมตวละครพดโตตอบกน เมอเดกไดฟงเรองราวทมลกษณะดงกลาวนกจะชวยพฒนาดานภาษาใหเดกไดด 1.4 สงเสรมพฒนาการดานอารมณ หนงสอส าหรบเดกปฐมวยทมตวละครทแสดงออกซงความสนกสนานมชวตชวา มมนษยสมพนธทดหรอมสมาชกในครอบครวทแสดงความรกความอบอน และมรปภาพทสวยงาม มสสนทเราความสนใจเดก หนงสอทมลกษณะดงกลาวจะสามารถชวยพฒนาอารมณของเดกได นอกจากนนกยงจะชวยท าใหเดกมน าใจใหกบผอน มความเมตตา และสามารถควบคมอารมณของตนเองได 1.5 สงเสรมพฒนาการดานสงคม หนงสอส าหรบเดกปฐมวย ทมตวละครแสดงมารยาทในการเขาสงคมทด มการสรางสมพนธภาพทดกบบคคลตาง ๆ มการแสดงความเคารพในสทธของกนและกน หนงสอทมลกษณะดงกลาวจะสามารถชวยสงเสรมทกษะการเขาสงคมเรยนรมารยาทพนฐานในการเขาสงคม การอยรวมกนอยางเคารพซงกนและกน เปนตน 2. ความส าคญในดานการสรางเสรมพฤตกรรมทพงประสงค การสงเสรมใหเดกปฐมวยมพฤตกรรมรกการอานจะชวยสรางเสรมพฤตกรรมทพงประสงคไดหลายดาน เชน 2.1 สรางพฤตกรรมแหงการเรยนร ถาสามารถปลกฝงใหเดกเปนผทรกการอานไดแลวกนบวาเปนจดเรมตนใหเดกเปนผคนควาหาองคความรไดดวยตนเองอกทงจะเปนแนวทางในการสรางพฤตกรรมแหงการเรยนรตลอดชวต 2.2 สรางจนตนาการ การอานหนงสอใหเดกฟง น าเสยงทเดกไดยนและภาพทเดกไดเหน สามารถชวยสรางจนตนาการของเดกไดเปนอยางดซงจะสงผลใหเซลลสมองของเดกท าหนาทไดสมบรณขน 2.3 สรางการคดวเคราะห การอานหนงสอใหเดกฟงพรอมทงมการสนทนาซกถามประเดนตาง ๆ จากเรองทเดกไดรบฟงนนจะชวยสรางความสามารถในการคด วเคราะห การจ า และการคดพนฐานทางวทยาศาสตร ทางคณตศาสตรใหกบเดก ซงทกษะตาง ๆ เหลานเดกจะสามารถน าไปใชในชวตประจ าวนอกทงจะท าใหเดกมองเหนคณคาในตนเอง มสมาธและสามารถคดไดรวดเรว 2.4 สรางความสมพนธทดในระหวางผใหญกบเดก การทผใหญอานหนงสอใหเดกฟงสวนใหญกจะใหเดกมานงใกลชดกน บางคนกอาจเอาเดฏมานงบนตกบาง ซงท าใหเดฏรส กอบอน ปลอดภย อก

10

ทงในขณะทอาน จะมการสบตา หรอสมผสตวเดก การกระท าเชนนจะสามารถสรางความสมพนธทดตอกนระหวางเดกกบผใหญ นอกจากนเดกกจะไดเหนตวแบบทดทผใหญปฏบตตอเดก 2.5 สรางใหมคณธรรม จรยธรรม การทผใหญเลอกหนงสอทตวละครมการแสดงพฤตกรรม ดานคณธรรม จรยธรรมทดและไดผลตอบแทนทดดวยนน กจะชวยกลอมเกลานสยเดกใหเปนคนทม คณธรรมจรยธรรมไดงายขน เชนตวละครในเรองเปนเดกทไมพดโกหก ชอบชวยเหลอผอน ชวยพอแมท างานบาน พดจาสภาพ และไดรบค าชมเชยจากผใหญเมอเดกไดฟงเรองบอยๆ เดกกจะซมซบพฤตกรรมทดเหลานน แตอยางไรกตามผใหญกตองแสดงพฤตกรรมทดเพอเปนตวแบบใหเดกไดปฏบตตามดวยกจะชวยสงเสรมไดดยงขน สรป การสรางเสรมพฤตกรรมรกการอานใหเกดขนในตวเดกปฐมวยสามารถสงเสรมพฒนาการใหเกดขนในตวเดกไดหลายดาน เชน ดานรางกาย สตปญญา ภาษา อารมณ และสงคม นอกจากนยงสงเสรมพฤตกรรมทพงประสงคไดหลายดาน รวมทงดานคณธรรมและจรยธรรมใหเกดขนในตวเดกไดดวย ซงทงหมดทกลาวมานกจะชวยใหเกดผลดตอชวตของเดก ตอผใหญ ตอครอบครว ตอสถานศกษาปฐมวยและสงคมโดยรวมได 2. บทบาทครและการจดกจกรรมสรางเสรมพฤตกรรมรกการอานของเดกปฐมวย

2.1 บทบาทครในการสงเสรมพฤตกรรมรกการอานของเดกปฐมวย เพอใหเขาใจถงบทบาทของครในการสงเสรมพฤตกรรมรกการอานของเดกปฐมวย จะขอน าเสนอบทบาทของครทสงเสรมพฤตกรรมรกการอานโดยทวไป บทบาทของครตามแนวทางการจดประสบการณทางภาษาแบบธรรมชาต และบทบาทครตามแนวทางการจดประสบการณแบบภาษาสมดลดงน 1) บทบาทครทสงเสรมพฤตกรรมรกการอานโดยทวไป นภเนตร ธรรมบวร (2545) ไดกลาวถงบทบาทของครในการจดกจกรรมดานภาษาโดยภาพรวม สรปในสวนทเกยวของกบการสงเสรมพฤตกรรมรกการอานของเดกปฐมวยไดดงน

1. ครควรจดสภาพแวดลอมทหลากหลายเพอสงเสรมพฒนาการดานดารพด และการเขยนโดย การเปดโอกาสใหเดกไดพดคย อภปราย วาดรป และเลาเรองในสงทตนสนใจ

2. ครควรเปดโอกาสไดใชการเขยน การอาน ในวธการทมความหมายตอตวเดกขณะทเดกส ารวจ และเรยนรเกยวโลกรอบตว โดยการจดหากระดาษ ดนสอ สมดโทรศพท นตยสารสตางๆ รวมตลอดถงวสดอปกรณ เกยวกบการอาน และการเขยน ไวทมมบทบาทสมมต ทงนเพอสงเสรมใหเดกเลนเลยนแบบสงทเดกเหนในชวตประจ าวน

3. ครควรก าหนดชวงเวลาของการอานทแนนอน ตายตวเปนประจ าทกวนโดยอาจเชญพอแม

11

ผปกครองมาอานหนงสอใหเดกฟง ขณะเดยวกนกควรจดหาโอกาสในการพาเดกไปหองสมดโดยพยายามสงเสรมใหเดกเลอกและยมหนงสอดวยตนเอง

4. เปดโอกาสใหเดกไดตความหมายและแกปญหาตางๆโดยผานนทาน ครควรสงเสรมใหเดก ตความหมายของนทาน และสอสารความเขาใจของตนผานรปแบบตางๆ เชน การแสดงละครโดยใชหนมอ การวาดรปบางตอนของนทานทประทบใจ เปนตน

5. ในขณะอานหนงสอนทานรวมกบเดก ครควรแนะน าค าศพทใหมๆ ในนทานแกเดก เชน อาจชให เดกตระหนกในความเหมอน และความแตกตางของค าตางๆ อาท “นทรา” กบค าวา “นอน” หรอระหวางค าวา “สรยา” กบ “พระอาทตย” เปนตน โดยครอาจกระตนใหเดกน าค าศพทใหมๆ มาใชในการแตประโยคได

6. ครควรสงเสรมใหเดกมสวนรวมในการตกแตงชนเรยนโดยผานการใชภาษา เพอใหเดกเรยนรท จะมความรบผดชอบตอการอานและการเขยนของตน อาท เมอครแขวนปาย “โรงพยาบาล” ซงแปงวย 5 ขวบ เปนผเขยนในมมบทบาทสมมต แปงรสกภาคภมใจตองานเขยนของตนมากทงนเพราะแปงไดเหนวา การเขยนของตนมความหมาย และมวตถประสงค ขณะเดยวกนครกใหการยอมรบและยกยองงานเขยนของเดก เมอเดกๆ คนอนมาเหนปายดงกลาว เดกกจะอานซงท าใหนองแปงอยากเขยนหนงสอมากขน

7. ครควรใหเดกไดลองผด ลองถก กบการอานและเขยน ครไมควรบอกวา “ผด” เพราะจะสงผล ท าใหเดกขาดความเชอมนในการอานและเขยน ของตนเอง และเดกจะพงพาผอนในการอานและเขยน รวมตลอดถงไมตองการแสดงความคดเหนผานการอานและเขยนอกตอไป โดยสรป การอานและการเขยนเปนกระบวนการซงเกดขนโดยธรรมชาตส าหรบเดกสวนใหญ ถาเดกไดอยในสงแวดลอมซงเปดโอกาส และสงเสรมใหเดกไดมปฏสมพนธกบตวหนงสอ (Print) ในวธการทมความหมายตอเดก 2) บทบาทครตามแนวทางการจดประสบการณทางภาษาแบบธรรมชาต บทบาทของครตามแนวการจดประสบการณทางภาษาแบบธรรมชาต มนกการศกษาหลายทานไดอธบายไว และ นฤมล เนยมหอม (2540) ไดท าการสรปบทบาทดงกลาว ซงในทนจะเสนอบทบาทของครในสวนทเกยวของกบการสงเสรมพฤตกรรมรกการอานของเดกปฐมวย ดงน 1) ครเปนผอ านวยความสะดวกในการเรยนร ครตองเปนผทตดสนใจเกยวกบสภาพแวดลอมการเตรยมวสดอปกรณ หรอแหลงขอมลส าหรบเดก และเปนผทจดใหหองเรยนมบรรยากาศของการเรยนร ซงไดแก การใหเดกมโอกาสเลอกท ากจกรรม สงเสรมใหเดกแสดงความคดเหน จดใหเดกมโอกาสอานและเขยน และตอบสนองตอความพยายามของเดกในทางบวก ไมต าหนหรอวพากษวจารณเมอเดกอานหรอเขยนยงไมถก 2) ครเปนแบบอยางของการเรยนร ครตองเปนแบบอยางในการใชภาษาในลกษณะตาง ๆ ทงในลกษณะของการสาธตกจกรรมทเกยวของกบการรหนงสอ เชน การอานหนงสอใหเดกฟงทกวน การชค าขณะทอาน การถายทอดความคดโดยการเขยน ฯลฯ หรอในลกษณะทครเปนนกอานหรอนกเขยน เชน การเขยนบนทกถงกน การอานเพอความมงหมายตาง ๆ ตามโอกาส

12

3) ครเปนผจดการและชวยเหลอใหเดกเกดการเรยนร ครตองจดการใหการเรยนรด าเนนไปอยางราบรน ตองใหเดกไดเรยนรแบบรวมมอและตองใหเดกไดท างานรวมกน 4) ครเปนผประเมนพฒนาการ ครตองประเมนพฒนาการของเดกเพอดความกาวหนาและสามารถสงเสรมเดกไดอยางเหมาะสม 3) บทบาทครตามแนวทางการจดประสบการณแบบสมดลภาษา ทอมปกนส (Tompkins 1997 อางถงใน วรนาท รกสกลไทย และนฤมล เนยมหอม 2551) ไดกลาวถงลกษณะการจดประสบการณทางภาษาแบบสมดล ซงสามารถสรปใหเหนบทบาทของครในสวนของการสงเสรมพฤตกรรมรกการอานของเดกปฐมวยไดดงน 1) ครเปนผจดเตรยมโอกาสใหเดกไดอาน กจกรรมทมความหมายตอเดก ไมใชกจกรรมทต งใจฝกทกษะยอยทางภาษา เดกไดเลอกอานอยางอสระตามความสนใจ และตามศกยภาพของตน 2) ครเปนผวางแผนการจดการเรยนรส าหรบเดกทกระตนใหเดกตองการมสวนรวมในกจกรรมการอาน เพอใหเดกไดเรยนรภาษาแบบลงมอกระท า เชน จดใหเดกไดอานวรรณกรรมส าหรบเดกจรง ๆ ไมใชอานหนงสอหดอานทแยกทกษะยอยทางภาษา เนองจากเปนกจกรรมทมความหมายตอตวเดกอยางแทจรง 3) ครเปนผสาธตใหเดกเหนสงทตองท าระหวางการอาน โดยตงใจอานอยางมความหมายจรง ๆ ใหเดกเหน หรอพดในสงทตนคดขณะอานใหเดกไดยน (Think-alouds) เพอใหเดกไดสงเกตทกษะหรอวธการทใชในการอาน 4) ครเปนผกระตนและใหก าลงใจแกเดก เพอใหเดกกลาคาดเดา หรอคาดคะเนค าทจะอาน โดยครตองสรางใหเดกเกดความมนใจวาจะไมถกต าหนหรอเยาะเยยหากท าไดไมถกตอง หรอท าใหเดกรสกไมตองกงวลวาตองท าใหถกตองทกครง ซงจะท าใหเดกไดเรยนรภาษาดวยการไดทดลองกบภาษา 5) ครเปนผจดเตรยมบทเรยนยอยเพอสอนกระบวนการทกษะ และวธการทางภาษาใหแกเดกอยางสอดคลองกบกจกรรมการใชภาษาอยางมความหมายของเดกในขณะนน โดยน ามาสอนใหแกเดกเปนรายบคคล หรอกลมยอย เพอใหเดกไดเรยนรและสามารถน าทกษะยอยเหลานนไปประยกตใชในการใชภาษาของเดกในขณะนนดวยตนเองตอไป 6) ครเปนผจดเตรยมโอกาสใหเดกไดแลกเปลยนประสบการณเกยวกบการอาน หรอการรวมกจกรรมทางภาษา โดยอาจใหท าบนทกหลงจากท ากจกรรม หรอไดอภปรายเปนกลมใหญ เดกจะไดน าเสนอผลงานของตนใหเพอนฟง และจะไดรบการตอบสนองจากเพอนและคร 7) ครจดเตรยมโอกาสใหเดกเลอกหนงสอทสนใจอาน ไดเลอกท ากจกรรมการเขยนทครเตรยมไวอยางหลากหลาย ทงนเดกจะตองเปนผตดสนใจเลอกดวยตนเอง 8) ครตองจดใหมเวลาในการท ากจกรรมทางภาษาในตารางกจวตรประจ าวน โดยใหเดกมเวลาเพยงพอทท ากจกรรมทางภาษาตามความสนใจในแตละวน จะเหนไดวาครมบทบาททส าคญในการสงเสรมใหเดกปฐมวยมพฤตกรรมรกการอานทงในสวนของการเปนแบบอยางทดในการอาน การจดสภาพแวดลอมเพอใหเดกไดมโอกาสปฏสมพนธกบตวหนงสอ ดาน

13

การจดกจกรรมในการอานทมความหมายตอเดก การจดกจกรรมอนๆ ทหลากหลายเพอทเดกจะไดรสกสนก มความสข กบการไดอาน การสนบสนนใหก าลงใจ และสรางความเชอมนในการอานใหกบท าใหเดกไดใชการอานเปนสวนหนงของการด าเนนชวตประจ าวนซงจะคอยๆพฒนาเปยพฤตกรรมรกการอานทม นคงตอไป 2.2 การจดกจกรรมสรางเสรมพฤตกรรมรกการอานของเดกปฐมวย ในการน าเสนอเนอหาเกยวกบการจดกจกรรมสรางเสรมพฤตกรรมรกการอานของเดกปฐมวยในทนจะขอน าเสนอแนวทางในการจดกจกรรม 2 แนวทางคอ แนวทางภาษาธรรมชาต และแนวทางภาษาสมดล ดงรายละเอยดตอไปน 2.2.1 กจกรรมสงเสรมพฤตกรรมรกการอานส าหรบเดกปฐมวยตามแนวทางภาษาแบบธรรมชาต วรนาท รกสกลไทย และนฤมล เนยมหอม (2551) ไดเสนอตวอยางการจดกจกรรมทเพอสงเสรมการเรยนรภาษาส าหรบเดกปฐมวยตามแนวการจดประสบการณทางภาษาแบบธรรมชาต ซงครปฐมวยสามารถน ามาใชสงเสรมพฤตกรรมรกการอานของเดกปฐมวย ไดดงตอไปน

1) การอานออกเสยงใหเดกฟง เปนกจกรรมทครเลอกวรรณกรรมส าหรบเดกทดมาอานให เดกฟง ครควรจดใหมชวงเวลาเฉพาะส าหรบการอานออกเสยงใหเดกฟง (Story time) กจกรรมนอาจจดเปนกจกรรมกลมยอยหรอจดส าหรบเดกกลมใหญกได โดยครเลอกหนงสอทเดกสนใจมาอานใหเดกฟง ครควรอานชอเรอง ชอผแตง ผวาดภาพประกอบ อานเนอเรองพรอมกบชค าขณะทอาน เปดโอกาสใหเดกไดถามค าถาม หรอสนทนาเกยวกบตวละคร หรอเรองราวในหนงสอ ครอาจเชญชวนใหเดกคาดเดาเหตการณในเรองบาง และควรเตรยมขอมลทชวยใหเดกเขาใจค ายากทปรากฏในเรอง ถามค าถามทกระตนใหเดกคดวเคราะห และจดกจกรรมตอเนองจากเรองทอานใหเดกเลอกท าตามความสนใจ เชน เตรยมวสดอปกรณทปรากฏในเรองใหเดกไดเลนสมมต เตรยมภาพใหเดกไดเรยงล าดบเรองราว เปนตน ชวงเวลาทครอานหนงสอใหเดกฟงนควรเปนชวงเวลาทท าใหเดกรสกอบอนและมความสข สงเสรมปฏสมพนธทดระหวางครและเดก ครควรอานหนงสอใหเดกฟงทกวนเพอชวยใหเกดทศนคตทดตอการอาน และชวยใหเดกมความรเกยวกบการใชหนงสอ การใชสงชแนะในการคาดคะเนและตรวจสอบการคาดคะเน

2) การเลาเรองซ า การใหเดกเลาเรองซ าเปนกจกรรมทสงเสรมความสามารถในการจบ ใจความจากการดภาพและฟงเรองราว เดกจะไดฝกแปลความ ตความ คาดคะเน ตรวจสอบความเขาใจตนเองและเกบประเดนส าคญ แลวผสมผสานสงทฟงเปนเรองราวและพดถายทอดความหมายใหผอนเขาใจ การใหเดกเลาเรองซ าจงเปนพนฐานส าคญของการอาน เดกปฐมวยเรยนรการจบใจความดวยการฟงนทาน เพราะนทานมโครงสราง ลลาในการเขยน และเรองราวทเดกคนเคยเออใหเดกสามารถใชความรเดมในการจบใจความจากเรองทฟง และดภาพประกอบ การจดกจกรรมใหเดกเลาเรองซ า ครตองเปนแบบอยางในการเลานทานใหเดกฟงแลวจดให

14

เดกไดแลกเปลยนประสบการณซงกนและกนจากสงทไดฟง โดยอภปรายและสรปความคดเขาดวยกน โดยด าเนนการตามขนตอนของกจกรรม (อลสา เพชรรตน 2539) ดงน 2.1) ขนกอนเลานทาน ครสนทนากบเดกโดยใหเดกเดาชอเรอง และเรองจากภาพปก และระลกประสบการณเดม 2.2) ขนขณะเลานทาน ครถามค าถามเปนระยะเพอใหเดกแปลความ ตความและตรวจสอบความเขาใจ 2.3) ขนหลงเลานทาน แบงเปนขนทบทวนโดยครเลอกจดกจกรรมเพอใหเดกทบทวนเรองราวทไดฟง กจกรรมทจดอาจเปนปายนเทศนทาน แผนผงนทาน ภาพตดตอนทาน ภาพแขวนตอเนอง กลองนทาน แผนพบนทาน หนงสอนทาน ฉากนทาน กระบะนทาน การเชดหน หรอการเลนบทบทสมมต และขนเลาเรองทฟง โดยเปดโอกาสใหเดกเลาเรองใหผใหญฟง การเลาเรองอาจเปนกจกรรมระหวางครกบเดก หรอเปนกจกรรมระหวางเดกกบเดกดวยกน เพอใหเดกเกดแรงจงใจในการเรยนและฝกปฏบตในสงทเรยนรไปแลว ทงน ครควรเสรมแรงอยางเหมาะสมขณะเดกเลาเรองซ าใหผอ นฟงดวย 3) การอานรวมกน เปนกจกรรมทมเครองมอหลก หรอสอพนฐานคอหนงสอเลมใหญ ซง ขนาดของตวหนงสอใหญพอทเดกทนงอยขางหลงมองเหนค าหรอตวหนงสอในแตละหนา หนงสอเลมใหญทเลอกมาใชควรเปนวรรณกรรมเดกทเปนทคนเคย และเปนประเภททายได กจกรรมการอานรวมกนมจดประสงคเพอใหเดกมความรเกยวกบการใชหนงสอตวอกษร เครองหมายวรรคตอน และการใชสงชแนะในการคาดคะเน และตรวจสอบการคาดคะเนขนตอนของการอานรวมกนเรมตงแตการอภปรายถงเนอเรองของหนงสอทจะอาน หรอน าสงของทสมพนธกบเรองมาน าเสนอ เพอชวยใหเดกเรมสนใจหนงสอทจะอานและชวยใหเดกมความรพนฐานในเรองทจะอานดวย อานหนงสอใหเดกฟงทงเรองเพอใหเดกสนใจ ชค าขณะทอานเพอใหเดกคนเคยกบตวหนงสอ ค า หรอขอความ เปดโอกาสใหเดกมสวนรวมในการอาน สนกกบสวนททายลวงหนาได เมออานรวมกบเดกหลายครงแลวครควรจดกจกรรมทชวยใหเดกไดเรยนรสวนยอยของ ขอความทเปนประโยค วล หรอค า โดยการท าหนากากปดตวหนงสอเพอใหเดกเหนค าหรอวลทตองการเนนใหชดขนและใหเดกทเปนอาสาสมครอาน นอกจากท าหนากากแลวครอาจใชกจกรรมการเตมค าทเจาะจงทหายไป กจกรรมนจะชวยใหเดกเขาใจไดวาขอความหรอค าไมใชรปภาพและเรยนรวาตวหนงสอจะมทศทาง ซงการเตมค าทหายไปนอาจเปนประเภททางเสยงและประเภททางตา เชน ครเขยนแถบประโยค 1-2 ประโยค จากหนงสอไปตดบนกระดานโดยเวนค าไว 1 ค า แลวขดเสนใตค าทเวนไว ใหเดกเตมค าทขาดหายไป โดยใชภาษาเขยนหรอครอาจใชกจกรรมการเนนทค าส าคญดวยการท าบตรค าส าคญไวใหเดกน าไปเทยบกบค าในหนงสอตามความสนใจ หรออาจท าบตรภาพจากในหนงสอใหเดกจบคภาพกบเนอความในหนงสอกได หลงจากทไดอานรวมกนแลว ครควรจดกจกรรมการสอภาษาและกจกรรมการเลนเกมภาษา

15

เพอใหเดกไดสอความหมายสงทไดอาน กจกรรมการสอภาษา ไดแก การท าหนงสอนทาน การแสดงละคร การเลาเรองซ า การท างานศลปะ การท าภาพผนง ฯลฯ โดยใชหนงสอเลมใหญเปนสอ สวนกจกรรมการเลนเกมภาษา ไดแก เกมหาค าทเหมอนกนในนทาน เกมหาชอตวละคร เกมพดตามเครองหมายวรรคตอน เกมล าดบภาพและขอความจากเรอง เปนตน (สภทรา คงเรอง 2539)

3) การสอนอานชแนะ เปนกจกรรมทสงเสรมใหเดกมความรพนฐานในดานการอานอยาง เหมาะสมกบระดบความสามารถของเดก เปนการท างานรวมกนระหวางครกบเดกเปนรายบคคลหรอท างานกบเดกเปนกลมยอย 4-8 คน ครควรเลอกหนงสอทมระดบความยากเหมาะสมกบกลมเดก โดยพจารณาจากความ ซบซอนของเรองและภาษาทใชในนทาน ลกษณะของประโยคทเลาเรอง และภาพประกอบทชวยใหเดกคาดเดาเรองและค าไดมาใชในการอานรวมกบเดก กจกรรมนมเงอนไขส าคญทกลมเดกและครตองมหนงสอทครเลอกไวทกคน เมอครประเมนวาเดกตองไดรบการเพมพนความรพนฐานเรองใดครจะตงวตถประสงคในเรองนน เพอน ามาสอดแทรกในการอานรวมกบกลมเดก ความรพนฐานในการอานของเดก เชน สวนประกอบของหนงสอ การใชหนงสอการคาดเดา เรองราวจากภาพหรอโครงสรางของประโยค การเชอมโยงเรองราวกบประสบการณเดมของเดก การรจกค าใหม การเลนกบเสยงของตวอกษรหรอพยญชนะตนของค า การคาดเดาค าใหมจากภาพและตวอกษร ฯลฯ ทงน ครตองก าหนดชวงเวลาเฉพาะในการสอนอานแบบชแนะ ซงในแตละสปดาหควรมโอกาสเขารวมกจกรรมนอยางนอย 1 ครง สงส าคญในการสอนอานแบบชแนะ คอ การทครสอนทกษะยอย ๆ นจะตองไมท ามากเกนไปจนเสยอรรถรสของเรองทอานดวยกน

4) การอานอสระ (Independent reading) เปนกจกรรมทเปดโอกาสใหเดกเลอกอานตาม ความสนใจ สอทใชในการอานอาจเปนหนงสอประเภทตาง ๆ ค าคลองจอง เนอเพลงหรอสอตาง ๆ เชน ปายขอตกลงตาง ๆ ในหองเรยน ปายประกาศเตอนความจ า ค าแนะน าในการใชและเกบของเลน ค าขวญ ค าคลองจองประจ ามม ปายส ารวจชอเดกทมาโรงเรยน ปายแบงหนาทรบผดชอบ ปายอวยพรวนเกด รายการอาหารและของวางประจ าวน ปฏทน รายงานอากาศประจ าวน เปนตน ครควรจดใหเดกมเวลาเลอกอานอยางอสระตามความสนใจ และอาจจดท าบนทกการอาน ของเดก โดยการใหเดกเลาหรอพดคยเรองทอานใหครหรอเพอนฟง ครชวยบนทกสงทเดกอานหรออาจใหเดกจดชอหนงสอทตนอานลงในสมดบนทก

5) การอานตามล าพง (Sustained silent reading-SSR) วธการสงเสรมการอานทด คอการ

ใหเดกมโอกาสในการอานจรง ๆครควรจดใหมชวงเวลาเฉพาะทเดกทกคน รวมทงครเลอกหนงสอมาอานตามล าพงชวงเวลานเดกจะไดเลอกหนงสอทตนชนชอบหรอสนใจมาอาน แมวาชอของกจกรรมจะเปนการอานเงยบ ๆ โดยไมรบกวนผอน แตในทางปฏบตเดกอาจพดออกเสยงพมพ าระหวางการอานบาง ครไมควร

16

บงคบใหทกคนเงยบสนทระหวางการอาน กจกรรมนอาจใชเวลาประมาณ 5 -10 นาทตอวน ควรเปนเวลาทเดกมอสระในการเลอกอานโดยครไมตองมอบหมายงานตอเนองจากการอานใหเดกท า 2.2.2 กจกรรมสงเสรมพฤตกรรมรกการอานส าหรบเดกปฐมวยตามแนวทางภาษา แบบสมดล อาร สณหว (2550) ไดเสนอแนวทางในการจดประสบการณทางภาษาแบบสมดล ซงคร ปฐมวยสามารถน าไปจดกจกรรมเพอสงเสรมพฤตกรรมรกการอานของเดกปฐมวย ไดดงตอไปน 1) อานหนงสอใหฟง และเลานทานใหฟง เปนกจกรรมการอานหนงสอดง ๆ ใหเดกฟงเปนประจ าทกวน ซงสามารถท าไดตงแตเดกเลก ๆ จนถงชนมธยมศกษา 2) อานในใจใหเปนนสย เปนกจกรรมทใหเดกไดมโอกาสเลอกหนงสอทมอยในหองเรยน หรอทขอยมจากหองสมดมา และใหนงอานเงยบ ๆ ทกวน ๆ ละประมาณ 5-10 นาท 3) อานรวมกนทงชน เปนกจกรรมการอานใหเดกฟงทงชนโดยใชหนงสอเลมใหญ หนงสอเลมหนงจะใช 3-5 วน โดยทเมออานจบในวนแรกจะใหเดกเลาเรองยอนกลบ และมการอภปรายเพอฝกคดวเคราะห คดแกปญหา เรยงล าดบเรองในวนทสอง มการอานซ าทบทวน ฝกการสะกดค าหรอหลกภาษา ฝกการเขยนจากรปแบบของการหนงสอทอานฝกท าหนงสอ วนทสาม กอานทบทวนและท ากจกรรมภาษาตอ วนทส ท ากจกรรมตอและวนทหาเปนการน าเสนอผลงานของเดก การอานรวมกนทงชนในระดบอาย 3-4 ขวบ มงใหเดกคนกบหนงสอ และไดทกษะการพด การฟง และการเขาใจความหมายโดยไมไดมงใหเดกอานหนงสอออก ส าหรบเดกในระดบอาย 5-7 ขวบ จะเรมสอนอยางเปนระบบมากขนโดยใหเดกออกมานงเปนวงกลมหนาชน อานจนจบเลมในแตละครงเพอใหเดกเขาใจเรอง หลงการอานครจะสนทนา ซกถาม เพอฝกการคดของเดก เชน ใหเลาเรองเพอฝกเรยงล าดบเหตการณของเรอง ซกถามถงตวละคร เหตการณ สถานท ระยะเวลา ปมปญหา และวธแกปญหาในเรอง นอกจากนยงมการน าบทเรยนฝกสะกดค ามาสอนวนละ 10-15 นาท ค าทใชสอนจะน ามาจากหนงสอทอาน และใชค าศพทฝาผนง เพอทบทวนมากขน 4) ฝกอานกลมยอย เปนกระบวนการทส าคญในการสอนภาษาเพราะเปนโอกาสทครจะไดสงเกตเหนความสามารถและปญหาในการอานของเดกแตละคน การสอนอานกลมยอยนครจดแบงเดกเปนกลมเลกประมาณ 4-6 คนตอกลม ในแตละกลมมระดบความสามารถในการอานใกลเคยงกน เดกในกลมจะใชหนงสอเลมเลก แตหนงสอนจะไมใชเลมเดยวกบทใชอานรวมกนในกลมใหญ ครจะใหเดกกลมยอยเปดอานหนงสอเงยบๆ จบแลวครจงอธบายเรองและค า ใหเดกดและชตาม การจดกลมนจะยดหยนและเปลยนกลมไดตามความเหมาะสม ระหวางทครอยกบกลมยอยน เดกทเหลอซงจดเปนกลมยอยตาง ๆแลวจะไดรบมอบหมายใหงานท าตางๆ เชนเขยน อานเปนค ประดษฐสงของ วาดภาพ ซงเปนกจกรรมภาษา ใน 1 วน ครอาจสอนได 2-3 กลมยอย และสามารถสอนเดกไดครบแตละคนทกคนในหนงสปดาห

17

5) อานเองตามล าพง เปนกจกรรมทฝกใหเดกเลอกหนงสอโดยอสระและอานเอง การใหเลอกหนงสอเองและน าไปอานนเปนวธการฝกนสยรกการอาน ครจงตองท ามมหองสมดในหองเรยนใหเดกใชเวลาทเหลอในหองเรยนเลอกหนงสอไปอานเอง 6) อานหนงสอทบาน เปนกจกรรมทมจดประสงคเพอสรางนสยรกการอานตลอดชวต ครจะใหเดกท าการบานอานหนงสอทบานทกวน โดยใหเดกยมหนงสออานทบานจะเปนการอานใหพอแมฟงหรออานเงยบตามล าพง และจะมสมดบนทกชอเรองทอานและใหผปกครองเซนชอก ากบ ส านกงานคณะกรรมการศกษาขนพนฐาน (2552)ไดอธบายถงรายละเอยดของการจดกจกรรม ตามแนวทางภาษาแบบสมดล รวมทงเสนอแนวปฏบตในการจดกจกรรม ดงน

1. กจกรรมการอานใหฟง การอานใหฟง คอ การทครอานหนงสอทคดสรรแลวใหเดกฟง ครสามารถจดล าดบเลมทอานใหฟงเองได สามารถสลบสบเปลยนนทานทมในรายการหนงสอคดสรรของแตละภาคการศกษามาอานใหเดกฟงตามความสนใจของเดก เพราะการอานใหฟงมวตถประสงคเพอใหเดกเขาใจเรองราว ไดเรยนรและสะสมค าใหมจ านวนมาก และค ายาก ๆ กสามารถเขาใจได ผานบรบทของเรองทนาสนใจ และสนกสนาน ความถหรอจ านวนครงทเกดจากการฟงซ า จะเปนพนฐานในการอานดวยตนเองไดของเดกในทสด อกทงยงเปนการฝกชวงความสนใจของเดก การหดใหเดกจดจอกบสงใดสงหนงทชอบ เชน การฟงนทานนจะเปนพนฐานส าคญในการท าความเขาใจการเรยนรสาระตาง ๆ ไดเมอเดกโตขน การอานใหฟงท าใหสมองของเดกพงความสนใจไปทการรบเสยง สมองจะจนตนาการเรองราวตามไปไดอยางเตมท การทสมองรบขอมลเสยงกบภาพพรอมกน ภายใตเรองราวทนาสนใจจะท าใหสมองมงไปทเนอหาดวยความอยากร ตดตามดวยอารมณเตมท อกทงภาษาทมจงหวะและท านอง สมองเดกจะมความพรอมสงทจะรบการกระตนจงหวะและท านอง เปนเสยงทผานการเรยบเรยงอยางด มความกลมกลน มความไพเราะ จงชวยกระตนพฒนาการทางภาษา และยงมบทบาทในการจดระเบยบการเชอมโยงชองเชลลสมอง การอานใหฟงมขอควรปฏบตดงน 1) กอนการอานทกครง ครตองแนใจวาเดกอยในสภาวะทพรอมจะฟงนทานครควรทบทวนกตกา มารยาทในการฟงใหเดกไดทราบทกครง เพอเปนการฝกวนยไปในตว 2) ครควรเปดโอกาสใหเดกเลอกนทานเองได โดยในแตละครงครควรเตรยมนทานมาใหเลอกประมาณ 3-5 เลม ครไมควรใหเดกเลอกจากหนงสอทมทงหมด เพราะจะเปนการใชเวลามากเกนจ าเปน นทานหนงเลมครอานซ าไดในแตละครงหากเดกยงสนใจอย 3) ระหวางการอาน ครไมควรอธบายเพมหรอแตงเตมเสรมแตงเรองราวหรอค าพดใดทนอกเหนอจากเนอเรอง เพอใหเดกไดสงเกตเหนความเชอมโยงของค าทครอานกบค าทปรากฏในแตละหนา การอานนทานกบการเลาเรองเพมเตมจงเปนการสรางความสบสนใหเดกและไมควรท าในเวลาน

18

4) ระหวางการฟง ถามเดกเอาหมอนมาเอนหลง นงพงก าแพง เอาตกตามาถอไวหรอนอนฟง เดกสามารถท าได หากครมนใจวาเดกคนนนอยในอาการฟงนทาน 5) เมออานจบเลมครสามารถอานเลมตอไปไดเลย ครตองไมทดสอบเดกโดยใหเดกเลาทบทวน เพราะกระบวนการจดจ าของสมองตองใชเวลาในการประมวลขอมลความจ า มใชจดจ าไดในทนท 2. กจกรรมการอานดวยกน การอานดวยกนเปนกระบวนการตอจากการอานใหฟง เปนขนตอนการอานจากการทเดกไดฟงนทานเรองนน ๆ มาสกระยะหนงแลวจนเดกสามารถจดจ าเรองราวได สามารถเลาเรองเองไดตามล าดบเหตการณจากภาพในหนงสอ จดจ าค าศพททชอบหรออานบอย ๆ ในหนาหนงสอไดบาง ในขนนครยงอานดง ๆ ใหฟงเหมอนเดม แตเปดโอกาสใหเดกไดอานพรอม ๆ กนไปดวยตามอธยาศย แตไมใชอานตามคร การอานดวยกนมขอควรปฏบตดงน 1) ครควรชใหเดกรจกสวนประกอบตาง ๆ ของหนงสอ ขอมลบนปก ไดแก ชอเรอง ชอผเขยน ชอผวาดภาพประกอบ แตไมตองเนนใหเดกจ า 2) ครควรสอนใหเดกรกหนงสอโดยการเปดทละหนา เปดอยางเบามอ และเมออานเสรจกใหเดกรจกเกบมาวางคนไวทเกบหนงสอทจดไว 3) ครควรเรมอานอยางชา ๆ ในการเรมตนของกระบวนการอานดวยกนน และคอยดวาเดกเปดหนาเดยวกบครหรอไม 4) ครควรเรมชทต าแหนงของเนอเรอง โดยชทละวรรคกอนแลวจงคอย ๆ เปลยนมาเปนชทละค า ครตองใหโอกาสเดกไดสงเกตเหนเองกอนวาค าทครอานและค าทปรากฏบนหนาหนงสอมความสมพนธกนโดยการท าซ าๆ 5) เดกอาจจดจ าค าทไมเหมอนกน ตางต าแหนงแหงทกได 3. กจกรรมการอานเปนกลม การอานเปนกลมอาจท าไดหลายลกษณะ เชน อานกลมใหญ 6-8 คน เพอใหทกคนกลาอาน อานกลมเลกลง 3-4 คน เพอมนใจวาทกคนไดอานออกเสยง และอาน 2 คน เพอใหเพอนชวยเพอน ทงน การอานเปนกลมนจะเปนการอานหนงสอเลมเดยวกน หรออานคนละเลมแตเรองเดยวกนกได เพอตรวจสอบซงกนและกน 4. กจกรรมการอานเอง เมอเดกฟงครอานหนงสอเลมนนซ า ๆ จนจดจ าได และรจกสนใจหนงสอเลมนนมาก ทนททมเวลาวาง เดกจะสนใจหยบหนงสอเลมโปรดขนมาอาน ชวงแรกเดกอาจจะอานไมสมพนธกบหนาหนงสอหรออานผดๆ ถกๆ ความพยายามเหลานตองไดรบการสนบสนนถาเดกอยากจะอานตองใหอาน และครอาจชวยแนะน า สนใจฟงเดกอาน ครควรจดเวลาใหพอทจะไดฟงแตละคนอาน การอานเองมขอควรปฏบตดงน 1) ครควรจดเวลาส าหรบการเขามมอาน เนนใหอานเบาๆ หรออานเงยบๆ

19

2) ครควรจดหาหนงสอส าหรบการอานเอง ทงประเภททเหมาะแตการจดจ าและหนงสอนทานทนาสนใจ 3) ครควรใหเดกยมหนงสอทเดกชอบไปอานตอทบาน 5. กจกรรมหลงการอาน กจกรรมหลงการอานเปนกระบวนการจดการเรยนรทมลกษณะดงตอไปน 1) กระบวนการเนนทการท าซ าจนเกดทกษะ 2) กระบวนการท าใหสมองอยากจะฝก และเชอวาตวเองจะท าไดส าเรจไมหมดหวง 3) กระบวนการเทยบเคยงขอมลภาพกบค า ค ากบค า จนแมนย ากอนทจะใหผเรยนคดค าตอบเอง 4) กระบวนการน าทางเปนขนตอนจะชวยใหสมองสามารถดงเอาขอมลออกมาจดเรยงแลวเชอมตอกนเปนเรองราว ทงน กจกรรมหลงการอานประกอบดวย กจกรรมการเรยนรตวอกษรและเสยงของอกษรภาษาไทยผานบทรอยกรอง กจกรรมการเรยนรตวอกษรและเสยงของอกษรภาษาไทยผานกจกรรมทมความสนกสนาน กจกรรมการตงค าถาม กจกรรมสรางสรรค กจกรรมเลายอนกลบ กจกรรมหนงสอเลมเลก และกจกรรมสรางหนงสอนทาน จากกจกรรมสงเสรมพฤตกรรมรกการอานดงกลาวขางตน จะเหนไดวาเปนกจกรรมทครปฐมวยสามารถจดไดในบรบททเหมาะสมกบหองเรยนของตน ไมวาจะเปนการอานออกเสยงใหเดกฟงการเลานทานใหเดกฟง การอานในใจ การอานรวมกนทงชน การเลาเรองซ า การสอนอานแบบชแนะ การอานอสระ การอานตามล าพง และการอานหนงสอทบาน รวมทงการจดกจกรรมหลงการอาน

1.3 การจดสภาพแวดลอมทสรางเสรมพฤตกรรมรกการอานของเดกปฐมวย อาร สณหฉว (2535) กลาวถงสภาพแวดลอมทจะสงเสรมพฤตกรรมรกการอานของเดกปฐมวยวา เดกควรจะอยในสภาพแวดลอมทเปนตวหนงสอทมความหมายกบเดก มกจกรรมปฏสมพนธกบเพอนและคร มโอกาสเลอกและท างานทชอบและสนใจ หองเรยนควรจดใหมมมหรอศนยตาง ๆ เชน มมบาน มมบลอก มมวทยาศาสตร แตมมทเปนมมหนงสอนนจะมชนวางหนงสอเปนมมหองสมด มวรรณกรรมเดกมากขน และอาจเพมมมเขยนดวยกได มมหองสมดจะถอเปนจดเดนในหองเรยน เดกสามารถขอยมหนงสอกลบไปอานทบานได ส าหรบหนงสอในมมหองสมดนนครจะตองแสวงหาเพมเตมและเปลยนอยตลอดเวลา สวนมมอน ๆ กตองมเครองเขยน ปาย ประกาศตาง ๆ และทจดแสดงผลงานทเดกไวดวยเพอใหเดกคนเคยกบตวหนงสอ

20

บษบง ตนตวงศ (2536) ไดกลาวถงการจดสภาพแวดลอมในหองเรยนทสงเสรมการเรยนรภาษา ทเกยวของกบการสงเสรมพฤตกรรมรกการอานของเดกปฐมวย สรปไดวา ในหองเรยนครควรจะจดใหมวสดอปกรณทเปดโอกาสใหเดกไดอานเขยนจากภาษาทอยรอบตวตลอดเวลา เชน ในมมบานจะมชอเจาของบาน มบานเลขทและตจดหมายตรงทางเขาบาน มปฏทน สมดบนทกเลก และดนสอวางไวใกล ๆ โทรศพท เดก ๆ จะไดท ากจกรรมหลายอยางในชวงเวลาเดยวกน เดกไดตดสนใจเลอกกจกรรมเหลานนเอง ไดคดเรองทตนสนใจและมประสบการณตรง ไดเขยนจากความเขาใจและประสบการณ และไดพดคยแลกเปลยนประสบการณกบเพอน มอรโรว (Morrow 1989 อางถงใน วรนาท รกสกลไทย และนฤมล เนยมหอม 2551)ไดกลาวถงการจดหองเรยน ในสวนทเกยวของกบการสงเสรมพฤตกรรมรกการอานของเดกปฐมวยวาครสามารถจดทกมมในหองเรยนใหมลกษณะทเออตอการเรยนภาษาไดโดยจดใหมวสดอปกรณส าหรบอานและเขยนไวในแตละมม โดยใหสอดคลองกบหวขอในมมนน และมมทเนนมากทสด คอ มมหองสมด การจดมมหองสมดจะตองใหมทงกจกรรมการอานและการเขยน มมหองสมดทดควรมหนงสอ จ านวน 5-8 เลม ตอเดก 1 คน มหนงสอหลายประเภท และมการเปลยนแปลงหนงสอตามโอกาส มวสดอปกรณส าหรบอานและเขยนทหลากหลาย โดยจะตองจดใหเปนระบบนาสนใจ และดงดดใจใหเดกเขาไปอานและเขยน ทส าคญกคอ เดกจะตองไดเลอกท ากจกรรม ทตนตองการทจะเรยนรดวยตนเอง และท ากจกรรมตาง ๆ ดวยความสนกสนาน ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2552) ไดเสนอแนวทางในการจดสภาพแวดลอมทสงเสรมศกยภาพทางภาษาทเกยวของกบการสงเสรมพฤตกรรมรกการอานของเดกปฐมวย สรปไดดงน 1. การจดหองเรยนทใหความส าคญกบตวอกษรและภาษา 1) หองเรยนมบรรยากาศทอบอน เปนระเบยบ สวยงาม 2) มตวหนงสอทมความหมายสอสมกบเดกตดอยบนสอ อปกรณ ของเลน ของใชบางอยางหมนเวยนกน เชน มมบาน อาจมบานเลขท มชอบาน 3) มโปสเตอร ปายทมภาพประกอบชดเจน 4) มมมหนงสอหรอมมนกอาน 5) มสอวสดอปกรณทจะท ากจกรรมใหเพยงพอ 6) มภาพประกอบการสงเสรมพฤตกรรมทตองการใหเดกปฏบตหรอไมปฏบต เชน การเกบของเลน รองเทา การปด-เปด เงยบไมใชเสยง 7) มบรรยากาศทผอนคลาย สบาย ๆ ใหก าลงใจ ชนชม 8) ครเปนตวแบบทดในการอาน การเขยน และสนใจการอานหนงสอและกจกรรมทางภาษาโดยอานหนงสอใหเดกเหน 2. การจดมมหนงสอหรอมมนกอาน 1) จดบรเวณทจะเปนมมหนงสอหรอมมนกอานใหเปนสดสวน เปนพนททปดมความสงบ เพอใหมสมาธ อาจจะใชแผงฉากเตย ๆ ต หรอชนวางของวางกนเปนบรเวณ

21

2) มชนวางหนงสอ อาจท าดวยไม กระดาษแขง หรอผาส าหรบวางหนงสอในระดบสายตาเดก สามารถหยบอานไดสะดวก การวางหนงสอใหเหนปกหนงสอ จะชวยใหเดกสนใจหนงสอมากขน 3) จดบรรยากาศใหสบาย ๆ นาสนใจ เชน ปเสอ พรม หรอเสอน ามน มหมอนอง จดโตะ เกาอใหเดกนง เพอใหเดกไดนง นอน หรอนงพงเอนหลงอานหนงสอ 4) มหนงสอจ านวนเพยงพอกนเดก โดยทวไปเดก 1 คน ควรมหนงสอ 5-8 เลม 5) มหนงสอทหลากหลาย เชน นทาน บทรองเลน ค าคลองจอง สารานกรมภาพส าหรบเดกซงเปนเรองราวเกยวกบสตว พช สงแวดลอม หนงสอภาพ หนงสอไมมรปภาพ หนงสอทเดกท าเอง 6) มการหมนเวยนหนงสอ อาจจะสปดาหหรอเดอนละ 1 ครง และคงหนงสอเลมโปรดของเดก หรอหนงสอทเดกสวนใหญชอบหยบอานไว อาจเกบไวนาน 2-3 เดอน แลวแตความสนใจของเดก 3. การจดกจกรรมสงเสรมศกยภาพทางภาษา 1) จดสอ อปกรณใหเดกไดเลนบทบาทสมมต หรอเลานทานหลงจากอานหนงสอ เชน หน เสอผาในนทานไวใกลกบบรเวณมมหนงสอหรอมมนกอาน ซงอาจจะใชสอในมมบานกได 2) จดท าบตรอกษร บตรค าทมความหมายกบเดก หรอตวหนงสอพลาสตกไวในตะกรา จดกระดาษ ดนสอ ปากกาปลายสกหลาด สเทยน สไม กระดานขาตง หรอกระดานชนวนไวใหเดกไดขดเขยน 3) จดท าตนไมหนงสอโดยใชกงไมแหงตงไว ตดกระดาษเปลาเปนรปผลไมชนดตาง ๆ เจาะรดานบนไว ตดเชอกสน ๆ ผกไวในกลอง ใหเดกเขยนตามความสนใจและ/หรอบอกใหครเขยนแลวน าไปผกไวทกงไม หรอบางแหงจะใชกลองท าธนาคารค าใหเดกเขยนบตรละค าทสมพนธกบสงทเดกตองการสอความหมาย แลวน าไปใสไว 4) จดท าสมดบนทกการอาน ใหเดกบนทกโดยการวาดภาพหรอท าสญลกษณวาไดอานหนงสอเลมใดบาง 5) ใหเดกยมหนงสอไปอานทบานโดยท าสมดบนทกหรอใหผปกครองยมดวยอาจใชบนทกในขอ 4 กได 6) จดกจกรรมสงเสรมภาษา เชน สปดาหนกอาน อาจมกจกรรมการเลานทาน การแสดงบทบาทสมมต การทองค าคลองจอง การเขยนค า การวาดภาพ การท าหนงสอของเดกจากภาพหรองานทเดกเขยน หรอผปกครองมสวนรวม การท าพจนานกรมภาพ การน าเสนอผลงานดานการอานเขยนของเดก 7) จดเกมฝกทกษะทางภาษาใหเดกไดเลนทโรงเรยนในชวงการเลนเสรหรอเกมการศกษาหรอยมไปเลนทบาน 8) จดท าอลบมภาษาหรอแฟมภาษาเปนทเกบสะสมผลงานเดก เพอดความกาวหนาทางภาษาของเดก เชน ภาพวาด บนทกการอานหนงสอ หรอผลงานการเขยนของเดก 9) จดมมผปกครองบรเวณทผปกครองมารบ-สงเดก เพอเปนการสอสารและใหความรแกผปกครองในเรองตาง ๆ มหนงสอ แผนพบ ผลงานเดก ปายนเทศ จดหมายขาว วารสารตาง ๆ ใหผปกครองศกษาตามความสนใจ

22

4. สภาพแวดลอมและแหลงเรยนรนอกหองเรยน 1) หองสมดโรงเรยน หองสมดประชาชน พาเดกไปแนะน าหนงสอ ดหนงสอ หรอใชเปนทจดกจกรรม เชน การศกษาขอมลจากหนงสอตาง ๆ หรอส ารวจหนงสอทเดกสนใจ 2) บรเวณโรงเรยนทมตวหนงสอหรอภาพทชดเจน พาเดกไปแนะน าหนงสอ ดหนงสอ หรอใชจดกจกรรม เชน ปาย ปายนเทศหองตาง ๆ ตนไม สวนยอม เรอนเพาะช า 3) นอกบรเวณโรงเรยนทมปายหรอรปภาพทชดเจน พาเดกไปดสนทนาหรอจดกจกรรม เชน ปายประชาสมพนธ ปายสถานท 4) รานจ าหนายหนงสอ พาเดกไปรานจ าหนายหนงสอเพอแนะน าหนงสอประเภทตาง ๆ ของหนงสอ ส ารวจหนงสอทเดกสนใจ สรปไดวาการจดสภาพแวดลอมทสรางเสรมพฤตกรรมรกการอานของเดกปฐมวยสามารถจดไดหลากหลายแนวทางทงสภาพแวดลอมทางกายภาพในสวนของการจดมม จดสถานท จดหนงสอ จดสงของวสดอปกรณ ครภณฑ ทงในและนอกหองเรยน รวมทงการจดสภาพแวดลอมทางจตภาพหรอการจดบรรยากาศทอบอน เปนกนเองเปนอสระ สนกสนานทาทาย เพอใหเดกไดปฏบตกจกรรมเกยวกบการอาน ซงจะท าใหเดกปฐมวยคอยๆพฒนาลกษณะนสยรกการอานขนเรอยๆ 1.4 การประเมนพฤตกรรมรกการอานของเดกปฐมวย ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน(2552) กลาวถงแนวทางในการประเมนพฒนาการทางภาษา ดงน

(1) ใชเครองมอประเมนทเหมาะสมกบธรรมชาตของการเรยนรภาษาของเดก

(2) ใชเครองมอในการประเมนทหลากหลาย การประเมนพฒนาการทางภาษาของเดกปฐมวยควรเปนแบบไมเปนทางการ ซงมวธการทเหมาะสมกบแนวทางน คอ การสงเกต การสนทนากบเดกและบนทกอยางเปนระบบ เกบตวอยางงานหรอใชแฟมสะสมงาน

(3) บรณาการการสอนกบการประเมน ควรประเมนพฒนาการไปพรอม ๆ กบการสอน ใหเปนเนอเดยวกน เพอทราบความกาวหนาของพฒนาการทางภาษาของเดกปฐมวย

(4) เนนทความกาวหนาของเดก ในการประเมนพฒนาการทางภาษา ครควรบนทกสงทเดกสามารถท าได เพอเปนการประเมนความกาวหนาของเดก

23

(5) ใหความสนใจทงกระบวนการและผลผลต ครควรใหความสนใจกบกระบวนการเรยนรภาษาและการใชภาษาของเดก ควรตรวจสอบทงกระบวนการและผลผลตดานการใชภาษาควบคกนไป

(6) ประเมนจากบรบททหลากหลาย ครควรประเมนพฒนาการทางภาษาของเดกจากบรบททหลากหลาย เพอใหไดผลการประเมนทตรงกบสภาพทเปนจรงของเดก ไมควรดวนสรปจากเพยงสถานการณใดสถานการณหนง

(7) ประเมนเดกเปนรายบคคล ครควรเฝาสงเกตตดตามการเรยนรภาษาและการใชภาษาของเดกเปนรายบคคล เพอ ทราบความกาวหนา ความสนใจ ความคด ทศนคตของเดก ชวยใหการวางแผนการสอนประสบผลส าเรจ

(8) ใหเดกมโอกาสประเมนตนเอง เดกควรไดรบการกระตนใหคดไตรตรองเพอการประเมนความกาวหนาของตนเอง มสวนรวมในการตดตามความกาวหนาของตนเอง จะชวยใหเดกเกดความภาคภมใจในตนเอง และเกดความตองการทจะพฒนาตนเองตอไป

ในสวนของการประเมนพฤตกรรมรกการอานของเดกปฐมวยเปนการประเมนอยางไมเปนทางการ เปนการประเมนพฒนาการทางภาษาของเดกปฐมวยสวนหนง แนวทางในการประเมนพฤตกรรมรกการอานของเดกปฐมวย มวธการทเหมาะสม คอ การสงเกตและบนทกพฤตกรรม/ค าพดของเดก ครควรใชเวลาในการสงเกตและเฝาดการใชภาษาของเดก เพอใหทราบวาเดกแตละคนมจดเดน ความตองการ ความสนใจ และตองการความชวยเหลอในเรองใด โดยจดท าแบบบนทกทงประเภทส ารวจรายการ หรอแบบส ารวจการจดบนทก ใหครอบคลมพฤตกรรมทตองการสงเกต รวมทงก าหนดเวลาและแนวทางทชดเจนในการบนทกอยางตอเนอง 1.5 งานวจยทเกยวของกบพฤตกรรมรกการอานของเดกปฐมวย ไพรตน อยสมบรณ (2539) ไดท าการวจยเรอง การพฒนาพฤตกรรมเชงจรยธรรมและนสยรกการอานในเดกกอนวยเรยนโดยการเลานทานแบบไมจบเรอง ผลการวจยพบวา 1. เดกกอนวยเรยนกลมทไดฟงนทานกอนนอนโดยวธเลาจบเรอง และเลาไมจบเรองมพฤตกรรมเชงจรยธรรมดานความเมตตากรณาสงกวากลมทไมไดฟงนทานกอนนอนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ . 05 2. เดกกอนวยเรยนกลมทไดฟงนทานกอนนอนโดยวธเลาไมจบเรองกบกลมทไดฟงนทานกอนนอนโดยวธเลาจบเรองมพฤตกรรมเชงจรยธรรมดานความเมตตา กรณาไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

24

3. เดกกอนวยเรยนกลมทไดฟงนทานกอนนอนโดยแมเปนผเลา ครเปนผเลา และแมและครเปนผเลา มพฤตกรรมเชงจรยธรรมดานความเมตตากรณาไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ . 05 4. ไมมปฏสมพนธระหวางลกษณะผเลา และวธการเลานทานกอนนอนทมตอพฤตกรรมเชงจรยธรรมดานความเมตตากรณาของเดกกอนวยเรยน 5. เดกกอนวยเรยนกลมทไดฟงนทานกอนนอนโดยวธเลาจบเรองและเลาไมจบเรองมนสยรกการอานสงกวากลมทไมไดฟงนทานกอนนอนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 6. เดกกอนวยเรยนกลมทไดฟงนทานกอนนอนโดยวธเลาไมจบเรองมนสนรกการอานสงกวากลมทไดฟงนทานกอนนอนโดยวธเลาจบเรอง อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ . 05 7. เดกกอนวยเรยนกลมทไดฟงนทานกอนนอนโดยแมเปนผเลา ครเปนผเลา และแมและครเปนผเลา มนสยรกการอานแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ . 05 8. มปฏสมพนธระหวางลกษณะผเลา และวธการเลานทานกอนนอนทมตอนสยรกการอานของเดกกอนวยเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ . 05 สถรนนท อยคงแกว (2541) ไดท าการวจยเรอง ทกษะทางภาษาของเดกปฐมวยทไดรบการสรปกจกรรมในวงกลมโดยใชเทคนคการสรางสมดเลมใหญ ผลการวจยพบวา 1. เดกปฐมวยทไดรบการสรปกจกรรมในวงกลมโดยใชเทคนคการสรางสมดเลมใหญกอนและหลงการทดลองมทกษะทางภาษาแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 2. เดกปฐมวยทไดรบการสรปกจกรรมในวงกลมแบบปกตทงกอนและหลงการทดลองมทกษะทางภาษาแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ . 01 3. เดกปฐมวยทไดรบการสรปกจกรรมในวงกลมโดยใชเทคนคการสรางสมดเลมใหญกบเดกปฐมวยทไดรบการสรปกจกรรมในวงกลมตามแผนการจดประสบการณชนอนบาลปท 1 ของโรงเรยนไผทอดมศกษา กรงเทพมหานคร สงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน(แบบปกต) มทกษะทางภาษาแตกตางกนอยางไมมนยส าคญทางสถต เกษธดา บญธรรม (2542) ไดท าการวจยเรอง การพฒนาความพรอมดานทกษะทางภาษาของนกเรยนชาวเขาชนอนบาลปท 2 โดยใชวธมงประสบการณภาษา ผลการวจยพบวา 1. ไดแผนการสอนภาษาไทยแบบมงประสบการณภาษารปแบบท 1 มข นตอนในการสอนคอ ขนท 1 ครอานเรองใหนกเรยนฟง ขนท 2 นกเรยนเลาเรองยอนกลบ ขนท 3 สรปเรองรวมกนระหวางครและนกเรยน ขนท 4 ท าหนงสอเลมใหญ ขนท 5 เกมการศกษาและเกมฝกทกษะทางภาษา เพอพฒนาความพรอมดานทกษะทางภาษาของนกเรยนชนอนบาลปท 2 จ านวน 20 แผนและใชเวลาในการจดกจกรรม 4สปดาห 2. นกเรยนกลมทดลองทไดรบการสอนแบบมงประสบการณภาษามคะแนนเฉลยของแบบทดสอบความพรอมดานทกษะทางภาษากอนเรยนและหลงเรยนแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01

25

จราภรณ ปรชาชน (2544) ไดท าการวจยเรอง การจดกจกรรมสงเสรมความสามารถดานการอานตามแนวการสอนภาษาแบบธรรมชาต ส าหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 พบวานกเรยนชนอนบาลปท 2 ทไดรบการจดกจกรรมสงเสรมความสามารถดานการอานตามแนวการสอนภาษาแบบธรรมชาตมความสามารถดานการอานสงขน และมพฤตกรรมการอานทพบบอยในดานการใชหนงสอของนกเรยนสวนใหญ คอ อานหนงสอจากหนาซายไปหนาขวา อานกวาดสายตาโดยอานขอความจากซายไปขวา และกวาดสายตากลบมาทางซาย พฤตกรรมทไมพบสวนใหญ คอ การหาตอนเรมตนและตอนจบของเรอง พฤตกรรมทพบบอยในดานการอานตวอกษรของนกเรยนสวนใหญ คอ กวาดสายตาถกทศทาง เมอมองขอความทคนเคยและชตวอกษรในตวพรอมกบออกเสยงไปดวย พฤตกรรมทไมพบสวนใหญ คอ การหาค าทมตวอกษรคลายคลงกน และพฤตกรรมทพบบอยในดานความเขาใจในสงทอานของนกเรยนสวนใหญ คอ การเลนเกมโดยใชบตรค าทมค าคนเคย และเรยงบตรค าไดอยางถกตอง อนงค วรพนธ (2546)ไดท าการวจยเรอง พฒนาการอานและการเขยนของเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมการเลานทานประกอบการท าสมดเลมเลก พบวา เดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมการเลานทานประกอบการท าสมดเลมเลกรายบคคล กจกรรมการเลานทานประกอบการท าสมดเลมเลกรายกลม และกจกรรมการเลานทานแบบปกต มพฒนาการอานแตกตางกน และมพฒนาการทางภาษาดานการอานของเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมการเลานทานประกอบการท าสมดเลมเลกรายบคคล และเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมการเลานทานประกอบการท าสมดเลมเลกรายกลมแตกตางจากกลมเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมการเลานทานแบบปกต สวนเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมการเลานทานประกอบการท าสมดเลมเลกรายบคคลกบเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมการเลานทานประกอบการท าสมดเลมเลกรายกลมไมแตกตางกน ดจเดอน จรานนท (2547) ไดท าการวจยเรอง ผลของการใชสมดภาพอเลคทรอนกสทมตอความพรอมทางการอานของเดกอนบาล ผลการวจยพบวา

1) ความพรอมทางการอานของเดกอนบาลทไดรบการจดการเรยนการสอนโดยใชสมด ภาพอเลคทรอนกสสงกวาความพรอมทางการอานของเดกอนบาลทไดรบการจดการเรยนการสอนโดยวธปกตทระดบความมนยส าคญ .01

2) ความเขาใจเรองจากภาพ ความเขาใจในการฟงและความสามารถในการรจกค าศพท ของเดกอนบาลทไดรบการจดการเรยนการสอนโดยใชสมดภาพอเลคทรอนกสสงกวาความพรอมทางการอานของเดกอนบาลทไดรบการจดการเรยนการสอนโดยวธปกตทระดบความมนยส าคญ .01

3) ความพรอมทางการอานของเดกอนบาลทไดรบการจดการเรยนการสอนโดยใชสมด ภาพอเลคทรอนกสหลงการจดการเรยนการสอนสงกวาความพรอมทางการอานของเดกกอนการจดการเรยนการสอนทระดบความมนยส าคญ .01

4) ความเขาใจเรองจากภาพ ความเขาใจในการฟงและความสามารถในการรจกค าศพท

26

ของเดกอนบาลทไดรบการจดการเรยนการสอนโดยใชสมดภาพอเลคทรอนกสหลงการจดการเรยนการสอนสงกวาความพรอมทางการอานของเดกกอนการจดการเรยนการสอนทระดบความมนยส าคญ .01 สปราณ ประค าผอง (2547) ไดท าการวจยเรอง ผลของการใชโปรแกรมการสงเสรมเดกปฐมวยใหม นสยรกการอานโดยผปกครอง ผลการวจยพบวา ผปกครองทใชโปรแกรมการสงเสรมเดกปฐมวยใหมนสยรกการอานมความรความเขาใจในการสงเสรมเดกปฐมวยใหมนสยรกการอาน หลงการทดลองสงกวากอนการทดลอง อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ปราณ นาถมทอง (2548) ไดท าการวจยเรอง การสงเสรมนสยรกการอานโดยการเลานทานส าหรบเดกอาย 3-5 ขวบ บานโคกประสทธ กงอ าเภอฆองชย จงหวดกาฬสนธ ผลการวจยพบวา 1. เดกทไดรบการสงเสรมนสยรกการอานโดยการเลานทาน มลกษณะพฤตกรรมทแสดงออกถงนสยรกการอานในขณะฟงนทานแตละเรองโดยสวนรวมอยในระดบปานกลาง เมอพจารณาลกษณะพฤตกรรมการแสดงออกของเดกขณะฟงนทานแตละเรอง พบวา ตงแตเรองท 1 ถง เรองท 6 เดกมระดบพฤตกรรมการแสดงออกอยในระดบนอย เรองท 7 อยในระดบปานกลาง และเรองท 8 ถงเร องท 10 อยในระดบมาก เมอพจารณาลกษณะพฤตกรรมของเดกทแสดงออกในขณะฟงนทานเปนรายดาน ไดแก ดานการเตรยมตวฟงนทาน พบวา เดกอยากรหรอสนทนาเกยวกบนทานและพรอมทจะฟงมากทสด รองลงมาคอ เดกนงฟงอยางเรยบรอยและดผอนคลายเปนธรรมชาต ดานขณะฟงนทานพบวา เดกมความกระตอรอรนในการฟงมากทสด รองลงมาคอเดกมความสนกสนานเพลดเพลนและเดกนงฟงอยางตงใจและสนใจฟงนทานจนจบ ตามล าดบลกษณะพฤตกรรมทแสดงออกนอยทสดในขณะฟงนทาน คอ เดกแสดงบทบาทสมมตตวละครในนทาน ดานหลงจากฟงนทานพบวา เดกสามารถบอกชอตวละครในนทานไดมากทสด รองลงมาคอ เดกสามารถบอกลกษณะตวละครในนทานไดและเดกสามารถพดล าดบเหตการณในนทานไดตามล าดบ ลกษณะพฤตกรรมทแสดงออกนอยทสดหลงจากฟงนทาน คอ เดกสามารถเลาเรองราวยอ ๆ ได 2. เดกทไดรบการสงเสรมนสยรกการอานโดยการเลานทาน มลกษณะพฤตกรรมทแสดงออกถงนสยรกการอานขณะอยทบานหลงจากฟงนทานจบแตละเรองโดยสวนรวมอยในระดบปานกลาง เมอพจารณาลกษณะพฤตกรรมการแสดงออกของเดกหลงจากฟงนทานจบแตละเรอง พบวา ตงแตเรองท 1 ถงเรองท 6 เดกมระดบพฤตกรรมการแสดงออกอยในระดบนอย เรองท 7 อยในระดบปานกลาง และเรองท 8 ถงเรองท 10 อยในระดบมาก เมอพจารณาลกษณะพฤตกรรมของเดกขณะอยทบานหลงจากฟงนทานจบแตละเรองเปนรายขอ พบวา เดกอยากใหผปกครองเลานทานใหฟงอกมากทสด รองลงมาคอ เดกหยบหนงสอนทานทวางไวออกมาอานหรอด และเดกอยากใหผปกครองอานหนงสอทพบใหฟง ตามล าดบ ลกษณะพฤตกรรมทเดกแสดงออกนอยทสด คอ เดกอยากเขยนเรองเกยวกบนทาน 3. เดกทไดรบการสงเสรมการอานโดยการเลานทาน มลกษณะพฤตกรรมทแสดงออกถงนสยรกการอาน เมอฟงการเลานทานครบทง 10 เรองโดยรวมอยในระดบมาก ลกษณะพฤตกรรมของเดกทแสดงออกวา

27

มนสยรกการอานมากทสด คอ เดกหยบหนงสอมาอานหรอดบอยขน รองลงมาคอ เดกอยากใหผปกครองหรอคนอนอานหนงสอใหฟง และเดกอยากอานหนงสอทพบเหนทวไป พฤตกรรมทเดกแสดงออกนอยทสดคอ เดกสามารถทจะแนะน าใหเพอนอานหรอดหนงสอ โดยสรป เดกทไดรบการสงเสรมนสยรกการอานโดยการเลานทาน มลกษณะพฤตกรรมทแสดงนสยรกการอานมากขน ดงนนผปกครอง คร หรอผทเกยวของควรใหความส าคญกบการเลานทานใหเดกฟงอยางตอเนองและสม าเสมอ เพราะการเลานทานชวยสรางความเพลดเพลนสรางสรรคจนตนาการ สรางความ สมพนธใกลชดสนทสนมระหวางเดกกบผปกครอง หรอผเลาและสามารถปลกฝงนสยรกการอานใหกบเดกได

วราภรณ หทยปราชญ (2550) ไดท าการวจยเรอง ผลการใหความรผปกครองทมตอนสยรกการอานของเดกปฐมวยโรงเรยนเกษมพทยา กรงเทพมหานคร ผลการวจยพบวา เดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมจากผปกครองมคะแนนนสยรกการอานเพมขนทงในภาพรวมและเปนรายพฤตกรรม และมคะแนนนสยรกการอานหลงไดรบการจดกจกรรมจากผปกครองสงกวากอนไดรบการจดกจกรรมอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 หทยรตน ศรวรเดชไพศาล (2550) ไดท าการวจยเรอง พฤตกรรมสงเสรมนสยรกการอานของผปกครองเดกปฐมวยในจงหวดนนทบร ผลการวจยพบวา พฤตกรรมสงเสรมนสยรกการอานของเดกปฐมวยอยในระดบปานกลาง เมอพจารณาเปนรายดานพบวาผปกครองมการปฏบตพฤตกรรมสงเสรมนสยรกการอานของเดกปฐมวยในดานการใหความร ดานการเปนตวแบบ และดานการจดสภาพแวดลอมในระดบ ปานกลาง สวนดานการเสรมแรงมการปฏบตในระดบมาก และเมอจ าแนกตามปจจยประชากร เศรษฐกจ สงคม และจตวทยาของผปกครองพบวา ผปกครองทมอาชพหลก สถานะการเงนของครอบครว ระดบการศกษา แหลงความรทไดรบ จ านวนเวลาทใหแกบตรหลาน ความรเกยวกบการสงเสรมนสยรกการอานของเดกปฐมวย เจตคตตอการสงเสรมนสยรกการอานของเดกปฐมวย และการเขารวมกจกรรมสงเสรมนสยรกการอานกบทงโรงเรยนตางกน มพฤตกรรมสงเสรมนสยรกการอานของเดกปฐมวยแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 สวนผปกครองทมลกษณะครอบครวและจ านวนบตรหลานทตองอปการะตางกน มพฤตกรรมสงเสรมนสยรกการอานของเดกปฐมวยไมแตกตางกน ผปกครองทเขารวมกจกรรมสงเสรมนสยรกการอานกบทางโรงเรยนในระดบมากมพฤตกรรมสงเสรมนสยรกการอานของเดกปฐมวยมากทสด อารยา วานลทพย (2550) ไดท าการวจยเรอง ผลของการจดประสบการณภาษาองกฤษตามแนวการสอนภาษาเพอการสอสารทมตอความเขาใจค าศพทของเดกอนบาล ในโรงเรยนสงกดเขตพนทการศกษากรงเทพมหานคร ผลการวจยพบวาหลกการทดลองกลมทดลองมความเขาใจค าศพทสงกวากลมควบคมอยางมนยส าคญทระดบ .01 และและมความพงพอใจในการเรยนภาษาองกฤษในระดบมาก

28

ไพฑรย อครประชะ (2551) ไดท าการวจยเรอง การพฒนาทกษะทางภาษาโดยใชโปรแกรมบทเรยนส าหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 ผลการวจยพบวา 1. โปรแกรมบทเรยนทพฒนาขนมประสทธภาพเทากบ 91.55/87.08 ซงสงกวาเกณฑทก าหนดไว 2. โปรแกรมบทเรยนมคาดชนประสทธผล คาเทากบ 0.67 ซงแสดงวาโปรแกรมบทเรยนชวยท าใหนกเรยนมความกาวหนาในการเรยนรอยละ 67.02 3. นกเรยนทเรยนดวยโปรแกรมบทเรยนมความพงพอใจตอการเรยนรดวยโปรแกรมบทเรยนอยในระดบมาก โดยสรป โปรแกรมบทเรยนทพฒนาขน มประสทธภาพและประสทธผลเหมาะสมนกเรยนมความพงพอใจในการเรยนร เปนประโยชนส าหรบนกเรยนและคร ดงนนครสามารถน าไปใชประกอบการเรยนการสอนใหบรรลจดมงหมายได นารรตน จนทวฤทธ (2553) ไดท าการวจยเรอง การสงเสรมทกษะทางภาษาของเดกปฐมวยโดยใชกจกรรมค าคลองจองท านองสรภญญตามแนวคดสมองเปนฐาน (Brain Based Learning) ผลการวจยพบวา 1. ประสทธภาพของแผนการจดประสบการณสงเสรมทกษะทางภาษาโดยใชกจกรรม ค าคลองจองท านองสรภญญ เพอพฒนาความสามารถทางภาษาของเดกปฐมวย ตามแนวคดสมองเปนฐาน เทากบ 81.52/80.20 ซงเปนไปตามเกณฑทก าหนดไว คอ 75/75 2. ดชนประสทธผลของการสงเสรมทกษะทางภาษาของเดกปฐมวย โดยใชกจกรรมทองค าคลองจองท านองสรภญญตามแนวคดสมองเปนฐาน มคาเทากบ 0.5796 3. นกเรยนทเรยนดวยการสงเสรมทกษะทางภาษาของเดกปฐมวย โดยใชกจกรรมทองค าคลองจองท านองสรภญญตามแนวคดสมองเปนฐาน มคะแนนเฉลยของทกษะภาษาดานการฟง พด อาน และเขยนหลงการเรยนรเพมขนจากกอนเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยสรป นกเรยนทไดรบการสงเสรมทกษะทางภาษาของเดกปฐมวย โดยใชกจกรรมทองค าค าคลองจองท านองสรภญญตามแนวคดสมองเปนฐาน มคะแนนเฉลยของทกษะภาษาดานการฟง การพด การอาน และการเขยนหลงการเรยนรเพมขนจากกอนเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 การสงเสรมทกษะทางภาษาของเดกปฐมวย โดยใชกจกรรมค าคลองจองท านองสรภญญ ตามแนวคดสมอง เปนฐาน มประสทธภาพ บคลากรทมสวนเกยวของสามารถน าไปพฒนาดานการเรยนการสอนได บงอร ศรกาล (2553) ไดท าการวจยเรอง ผลการพฒนาทกษะทางภาษาของเดกปฐมวยโดยใชวรรณกรรมเปนฐาน ผลการวจยพบวา 1. ผลการพฒนาทกษะทางภาษาของเดกปฐมวย โดยใชวรรณกรรมเปนฐานมประสทธภาพเทากบ 94.23/87.50 ซงสงกวาเกณฑทก าหนด

29

2. ดชนประสทธผลของการพฒนาทกษะทางภาษาของเดกปฐมวย โดยใชวรรณกรรมเปนฐานทพฒนาขนมคาเทากบ 0.71 3. นกเรยนทเรยนโดยใชวรรณกรรมเปนฐาน มคะแนนเฉลยพฒนาการทกษะทางภาษาหลงเรยนเพมขนจากกอนเรยน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 4. เดกปฐมวยมพฤตกรรมทแสดงถงทกษะทางภาษาระหวางจดประสบการณ โดยใชวรรณกรรมเปนฐาน ดขนทง 4 ดาน ไดแก การฟง การพด การอาน และการเขยน โดยสรป การจดประสบการณการพฒนาทกษะทางภาษาของเดกปฐมวย โดยใชวรรณกรรมเปนฐานทพฒนาขน มประสทธภาพและประสทธผลเหมาะสม สามารถน าไปใชในการจดกจกรรมเพอใหผเรยนบรรลผลตามจดประสงคการเรยนรใหกบเดกตอไป ชยวฒ สนธวงศานนท (2555) ไดท าการวจยเรอง การพฒนาวธการสอนอานตามแนวคดการสงเสรมการเหนคณคาในตนเองและการสอนภาษาแบบธรรมชาตส าหรบเดกปฐมวย พบวา 1. ครปฐมวย มปญหาในดานกระบวนการจดกจกรรมการอานหนงสอมาก ไมแนใจในการจด กจกรรม จดกจกรรมตามความเขาใจ จดกจกรรมไมหลากหลาย มปญหาเกยวกบเทคนคและมปญหาวธการจดกจกรรมการอาน ครขาดความร ความเขาใจเกยวกบเทคนคและวธการจดกจกรรมการอาน มประสบการณการสอนปฐมวยนอย มปญหาเกยวกบการประเมนผลการอาน มความไมชดเจน และความเขาใจไมตรงกน และมปญหาเกยวกบความรวมมอของผปกครองในการสงเสรมการจดกจกรรม 2. วธการสอนอานตามแนวคดการสงเสรมการเหนคณคาในตนเองและการสอนภาษาแบบธรรมชาต เปนวธการสอนทบรณาการแนวคดการพฒนาการดานอารมณและจตใจกบดานสตปญญา ใหความส าคญกบการพฒนาดานอารมณและจตใจเปนหลก โดยใชหลกการสงเสรมการเหนคณคาในตนเองผสมผสานกบหลกการจดการสอนภาษาแบบธรรมชาต มข นตอนการสอน 6 ขน ไดแก 1) ดวยรกสความไววางใจ 2) ประเมนตวใหรตน 3) สรางคณคาตนดวยการอาน 4) ฝกฝนการอานดวยตนเอง 5) สรางงานสรางคณคาใหตน และ 6) ประเมนตนใหรคณคา 3. เดกปฐมวยมความสามารถในการอานผานเกณฑการประเมนทก าหนดไว (รอยละ 80) คดเปนรอยละ 85 ทงสองครงมความสามารถในการอานจากการทดสอบ 2 ครง หลงการสอนครบทนท และหลงสอนผานไป 4 สปดาห มคาเฉลยสงกวาเกณฑทก าหนดอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 และ .05 ตามล าดบ และคาเฉลยจากการทดสอบทงสองครงไมมความแตกตางกน จากงานวจยทเกยวของจะเหนไดวามแนวทาง และวธการ ในการสรางเสรมพฤตกรรมรกการอานใหกบเดกปฐมวยทหลากหลายแนวทาง ซงแตละแนวทาง หรอวธการ มลกษณะทส าคญรวมกนคอการค านงถงพฒนาการของเดกปฐมวยเปนส าคญ

30

เอกสารงานวจยทเกยวของกบชดฝกอบรมทางไกล 1. ความหมายความส าคญของชดฝกอบรมทางไกล ชดฝกอบรมเปนการจดระบบ รปแบบ ของสอ และวธการถายทอดความรความเขาใจชนดหนง ทสามารถชวยใหบคคลเกดการเรยนรและเปลยนแปลงพฤตกรรม มนกวชาการใหความหมายของชดฝกอบรมไวหลากหลาย ดงน ศรพรรณ สายหงษ และสมประสงค วทยเกยรต (2534) ใหความหมายของชดฝกอบรมวา เปนสอการศกษาประเภทหนง ทไดพฒนาขนตามจดมงหมายของการฝกอบรมเฉพาะเรอง เพอใชเปนสอเสรมกจกรรมการฝกอบรม หรอเปนสอส าหรบการศกษาดวยตนเองของผรบการอบรม สามารถใชฝกอบรมใหแกคนจ านวนมาก ๆ ได โดยอาจจดท าในรปของเอกสาร สอพมพ ชดฝกอบรมระยะสน ชดฝกอบรมแบบบทเรยนส าเรจรป ชดฝกอบรมแบบโมดล เปนตน หนวยศกษานเทศก ส านกงานการประถมศกษาจงหวดปทมธาน (2544) ไดใหความหมายของชดฝกอบรมวา เปนชดสอประสมทสรางขนอยางมระบบ โดยอาศยหลกสตร และทฤษฎการเรยนร เปนแนวทางในการสราง เพอใหผเขารบการอบรมเรยนรดวยตนเอง และเกดการเปลยนแปลงดานมโนทศนตามทหลกสตรการอบรมมงหวง โดยทผเขารบการอบรมไมตองเขารบการฝกอบรมเนอหาสาระโดยตรง แตสามารถศกษาไดจากชดเอกสารการฝกอบรม รวมทงสามารถประเมนผลดวยตนเองไดดวย ชยยงค พรหมวงค และวาสนา ทวกลทรพย (2551) กลาววาความหมายของชดการเรยนการสอนรายบคคลซงสามารถสรปเปนความหมายของชดฝกอบรมทางไกลทใชกบผเขารบการอบรมเปนรายบคคลไดวาหมายถง ชดสอประสมทพฒนาขนเพอใหผเขารบการอบรมไดศกษาดวยตนเองจากแหลงความรในรปของสอตางๆ ในสถานการณและสภาพแวดลอมทจดไวใหผเขารบการอบรมไดเรยนรและใครครวญตามทละนอย ตามล าดบขน ไดรวมกจกรรมอยางกระฉบกระเฉง ไดรบค าตชมทนทวงท และไดรบประสบการณทเปนความส าเรจและเกดความภาคภมใจ ชดฝกอบรมทคณะวจยตองการพฒนาในการศกษาครงน เปนชดฝกอบรมดวยวธการศกษาทางไกลโดยผเขารบการอบรมศกษาดวยตนเองเปนรายบคคล ซงหลกการของการศกษาทางไกลมดงน (สมาล สงขศร 2546) 1) เปนการเรยนการสอนทผเรยนและผสอนไมอยในทเดยวกน ผเรยนจะใชเวลาสวนใหญเรยนดวยตนเองจากสอ อาจมการก าหนดใหผเรยนมาพบผสอนเปนครงคราว 2) เปนการเรยนการสอนทเนนการศกษาดวยตนเอง ผเรยนเปนผก าหนดเวลาศกษาหาความรตางๆ ดวยตนเอง ก าหนดสถานทเรยนเอง และท ากจกรรมเสรมตางๆ ตามเวลาทสะดวกหรอมความ

31

พรอม ไมตองเรยนพรอมผอน ไมตองเรยนตามเวลาทสถาบนก าหนด จะเรยนเรวชาไดตามความสามารถและความพรอมของตนเอง 3) ใชสอประเภทตาง ๆ เปนเครองมอในการจดการศกษา สวนใหญจะมการใชสอประสมโดยทสอประเภทใดประเภทหนงเปนสอหลก และมสออนๆ เปนสอเสรม สอทใชไดแก สอสงพมพ วทย โทรทศน เทปเสยง คอมพวเตอร ดาวเทยม ฯลฯ และมสอบคคลเสรมเปนครงคราว 4) มการจดเตรยมสออยางเปนระบบกอนเรมการเรยนการสอน ผรบผดชอบหรอสถาบนผจดจะตองมการเตรยมความพรอมในระบบการจดการศกษาทกขนตอน โดยเฉพาะอยางยงสอการเรยนการสอนซงเปนหวใจส าคญของระบบการศกษาทางไกล สอทกชนดจะตองผลตใหแลวเสรจกอนเรมการเรยนการสอน 5) เปนการจดการเรยนการสอนโดยใชผสอนหรอผเชยวชาญเปนทม ในการผลตเนอหาของวชาหนงๆ เพอถายทอดไปในรปของสอประเภทตาง ๆ 6) เปนการเรยนการสอนทจดแกผเรยนจ านวนมาก การจดการศกษาดวยวธทางไกลนนสามารถจดใหผเรยนไดคราวละมากๆ โดยไมจ ากดจ านวน สามารถจดใหแกผเรยนทอยทกภมภาคทงใกลหรอไกลไดทวประเทศในคราวเดยวกน ดงนน ชดฝกอบรมดวยวธการศกษาทางไกลจงหมายถง ชดของบทเรยนแบบโปรแกรมทสรางขนอยางมระบบ ส าหรบใหกลมเปาหมายทมจ านวนมากไดศกษาดวยตนเองเปนรายบคคลตามเนอหาทก าหนดไปทละขน โดยไมมขอจ ากดเรองเวลาและสถานท ในสวนของความส าคญของชดฝกอบรมทางไกล ชยยงค พรหมวงศ และวาสนา ทวกลทรพย (2551) ไดกลาวถงความส าคญของชดการเรยนการสอนรายบคคลซงสามารถสรปเปนความส าคญของชดฝกอบรมทางไกลทใชกบผเขารบการอบรมเปนรายบคคลไดวา ความส าคญของชดฝกอบรมทางไกลอยทการชวยใหผเขารบการอบรมสามารถศกษาหาความรและกาวหนาไดเองตามความสามารถ ความสนใจและความสะดวกของแตละคน ดงน 1) ผเขารบการอบรมสามารถศกษาหาความรไดและกาวหนาไดเอง เพราะบางคนอาจเรยนรเรองใดเรองหนงไปแลว กอาจะเลอกเรยนรเรองอนตอไปโดยไมตองรอคนอนๆ 2) การใหผเขารบการอบรมสามารถศกษาหาความรตามความสามารถ เปนการตอบสนองความแตกตางระหวางบคคล ผทมความสามารถสงกจะเรยนรไดเรว ผทมความสามารถไมสงนกกจะเรยนรไดชา ชดฝกอบรมทางไกลจะตอบสนองความแตกตางเหลาน 3) การใหผเขารบการอบรมศกษาหาความรตามความสนใจ เพราะความสนใจเปนปจยส าคญทจะท าใหเกดแรงจงใจในการเรยนร ความสนใจท าใหขยน ความขยนอยางสม าเสมอท าใหเกดการเรยนรทด 4) การใหผเขารบการอบรมสามารถศกษาหาความรตามความสะดวกของแตละคน ชดฝกอบรมทางไกลสามารถตอบสนองความสะดวกของผเขารบการอบรมไดเพราะสามารถทจะเลอกเวลาเรยนทเหมาะสมกบตวเอง เลอกสถานทเหมาะสมกบตนเองได

32

สรปไดวา ชดฝกอบรมทางไกล มความส าคญเพราะชวยใหผเขารบการอบรมสามารถศกษาหาความรและกาวหนาไดเองตามความสามารถ ความสนใจและความสะดวกของแตละคน โดยไมจ ากดในเรองของเวลาและสถานททจะศกษาเรยนร 2. องคประกอบของชดฝกอบรม การผลตสอการเรยนรในรปแบบของเอกสารหรอสอสงพมพทใชศกษาดวยตนเอง จนตนา ใบกาซย (2536) กลาววา การผลตสอทใชเสรมความรควรมเนอหาทใหความรดานตางๆ ทหลากหลาย นอกเหนอจากความรเกยวกบเนอหาสาระ ควรมภาพประกอบและกจกรรมบางอยางประกอบเนอหา ทกอใหเกดความสนใจ หรอเราใจใหอยากเรยน ดงนนเพอปองกนหรอแกปญหาทอาจเกดขนในระหวางการเขยนเนอหาและเปนแนวทางในการเตรยมขอมลเพอเขยนเนอหา การผลตสอจงตองมการวางแผนการเขยนใหชดเจน เปนระบบกอนลงมอเขยน ความร ทเกยวของและจ าเปนตอการจดท าสอสงพมพเพอการเรยนรดวยตนเอง รายละเอยดมดงน องคประกอบของการผลตสอการเรยนรดวยตนเอง 1. บทน า ประกอบดวย ค าน า เปนสวนทแสดงจดมงหมายเชงพฤตกรรมของบทเรยน เพอใหผเรยนรวา เมอศกษาเอกสารจบแลว ผเรยนจะแสดงความเจรญงอกงามเปนพฤตกรรมทวดไดอยางไรบาง พฤตกรรมทผเรยนจะไดรบนตองเปนเปาหมายทก าหนดไวอยางชดเจน นอกจากนยงใชแสดงจดมงหมายของบทเรยน เพอบอกใหผเรยนรวาเมอเรยนจบแลว ตนจะไดรบสงใดจากการเรยนหรอใชแสดงจดมงหมายของการจดท าสอการเรยน ลกษณะของชดการเรยน ค าแนะน าวธเรยน หรอวธใชชดการเรยนชนดนนอยางสงเขปไดอกดวย ค าชแจงหรอกจกรรมส าหรบผเรยน จดท าขนเพอใหผเรยนทราบบทบาทหนาทของตนเอง แนะน าวธการเรยนดวยตนเอง และขอปฏบตทผเรยนจะตองด าเนนการศกษาตามค าแนะน าอยางเครงครด จงจะบรรลจดมงหมายของชดฝกอบรมนน ๆ สารบญ คอ บญชรายชอเรองทงหมดทปรากฏในเอกสารฝกอบรมนน ๆ โดยก าหนดตามหนาทเรองนนปรากฏอย 2. เนอหา การก าหนดเนอหาจะตองพจารณาจากจดประสงคการเรยนรทไดก าหนดระดบการเรยนรของผเรยนไวอยางชดเจน จากนนจงน าจดประสงคการเรยนรมาจกท าโครงสรางของเนอหาโดยแบงเปนหนวยการเรยนหรอแบงเปนบท เปนชด ตามทก าหนดไวในบทน า การก าหนดจดประสงคการเรยนรน ควรเปนไปตามขนตอนหรอตามล าดบเนอหาจากเรองงายไปสเรองยาก จากเรองใกลตวไปสเรองทไกลตว ไมควรกระโดดขามขนไปมาตามใจชอบของผจดท าและเพอใหงานเขยนนนมคณภาพ มเนอหาสาระทสมบรณนาสนใจ องคประกอบในการพจารณาวางแผนจดท าโครงสรางของเนอหาประกอบดวย

33

2.1 การก าหนดเนอหา เปนประโยชนสงสดแกผอาน จ าเปนตองมความรและมขอมลตาง ๆ เกยวกบเรองดงกลาวมากพอ จะท าใหงานเขยนนนมเนอหาสาระทสมบรณ นาสนใจ และตองก าหนดองคประกอบของขอมลตางๆ ใหตรงกบวตถประสงคในการจดท าสอไดแก การก าหนดรปแบบในการเขยน การก าหนดภาพประกอบและชนดของภาพประกอบ การก าหนดลกษณะการจดหนาและการจดรปเลม เปนตน 2.2 การก าหนดคณสมบตและระดบของผอาน เพอใหการเรยนนนสามารถสอสารไดตรงกบระดบของผอาน รวมถงการเลอกใชค า ประโยค ขอความและความสนยาวของเนอหา 2.3 การก าหนดวตถประสงคในการเขยน กรอบหรอขอบเขตของการเรยน ตองก าหนดใหชดเจน เพอใชเปนแนวทางในการเขยนเนอหาใหตรงตามประเดนส าคญๆ ทก าหนดไว การก าหนดวตถประสงคนอกจากจะเปนเครองมอชวยก ากบผเขยนแลว ยงเปนเครองมอส าหรบตรวจสอบความสอดคลอง และความสมบรณของเนอหาใหเปนไปตามกรอบทก าหนด และเปนเครองมอชวยใหผอานทราบวาควรมงความสนใจไปทประเดนใด หรอตองการใหผอานเกดความร ความเขาใจในเรองใด เปาหมายของการอานคออะไร ซงจะท าใหการอานมจดมงหมายทแนนอนมากยงขน 2.4 การก าหนดหวขอเรองหรอหวเรอง ควรเปนประโยคหรอวลบอกเลา มความนาสนใจ นาอาน เขาใจงาย เนอหาครอบคลมเรองราวทงหมดทจะเขยนและตรงตามวตถประสงคทวางไว สวนชอเรองทจะเขยน ควรมการก าหนดไวลวงหนาใหสอดคลองกบหวเรองและขอบขายเนอหาทก าหนดไวในโครงสรางเนอหา และจะตองสอใหผอานคาดคะเนไดวา เนอหาภายในเปนเรองอะไร ชอเรองทดตองมความนาสนใจ สะดดตาและใจ ชวนใหเปดอาน สนกะทดรด ใชค านอย ชดเจน ไมมค าเกนความจ าเปน และไมใชตวยอ ส าหรบในสวนของเนอหาแตละหนวยการเรยน บท หรอชดทก าหนดขน จะตองประกอบดวย ความคดรวบยอด ควรบอกใหทราบหลกการและเหตผลของการเรยน เนอหาของหนวยการเรยน ความคดรวบยอดของเนอหาในหนวยการเรยน ซงผจดท าสามารถคดขนเองใหเหมาะสมกบเนอหานนๆ ได จดประสงคทวไป ตองเปนจดประสงคทแสดงใหผเรยนทราบจดมงหมายเชง พฤตกรรมทชดเจนขน หลงจากศกษาจนจบแลวจะไดรบความรเรองใด หรอเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมอยางไร และถาตองการย าวธการเรยนใหครบตามขนตอน เพอใหผเรยนปฏบตไดถกตองชดเจนและสามารถเรยนไดบรรลตามเปาหมาย ซงอาจใชการบอกวธการเรยนของหนวยการเรยนหรอบทเรยนซ ากได แบบทดสอบประเมนผลกอนและหลงเรยน ควรเปนแบบทดสอบทมลกษณะเปนแบบทดสอบตนเอง ทผเรยนสามารถทราบผลการทดสอบไดโดยตรวจค าตอบหลงจากทท าแบบทดสอบเสรจ แบบทดสอบกอนเรยนเปนแนวทางใหผเรยนทราบวาวตถประสงคใดทไดเรยนร หรอทราบมาแลว

34

กจกรรมใดทสามารถขามไป โดยไมตองเสยเวลาเรยนในสงทรแลวซ าอก นอกจากนยงใชเปนเครองมอทดสอบความรและประสบการณเดมของผเรยนไดอกดวย เนอหา กจกรรมการเรยน และสอการเรยน เพอใหผเรยนไดเรยนรดวยตนเอง และบรรลจดมงหมายอยางมประสทธภาพ เนอหา กจกรรมและสอการเรยน ซงจะอยในหนวยการเรยนแตละชด มขอพจารณาดงน ลกษณะสอ โดยทวไปทใชควรมความหลากหลาย สามารถใชไดตรงกบจดมงหมายทต งไวและเหมาะสมกบเนอหา ประสบการณของผเรยน ลกษณะการตอบสนองของผเรยนทคาดวาจะได สามารถจดหาหรอจดท าขนไดไมยากนก อาจท าในลกษณะ เชน เปนหนงสอใหความรตางๆ แบบต าราเรยน เปนหนงสออานเพมเตม หรอเปนหนงสอใหความรส นๆ เปนตน ลกษณะเนอหา ขอบเขตของเนอหาหรอเคาโครงเนอหา จะตองระบใหผเรยนทราบระดบความยากงายของเนอหา รวมถงเปนตวก าหนดจ านวน ขนาดและล าดบการเรยนรของหนวยการเรยนดวย สวนแนวทางการน าเสนอเนอหา ตองสอดคลองกบสอทก าหนดไว และควรใชหลายวธประกอบกน เชน ใชภาพ (ภาพวาด ภาพถาย) ชวยอธบายเนอหา แตงเรองราว มตวละคร มพด โตตอบ ใชการตนหรอภาพวาดลายเสนตลกขบขนชวย มแผนภม กราฟ สถต ชวยในการขยายขอมลใหชดเจน เปนตน ส าหรบภาษาทใชในการเขยนเนอหา ควรเปนภาษาทเขาใจงาย ไมตองตความ สนกะทดรด ไมวกวนสบสน เขยนถกตองตามหลกไวยากรณ เปนภาษาเขยนทด เหมาะสมกบแนวการเขยนหรอวธน าเสนอเนอหา ลกษณะกจกรรม กจกรรมการเรยน เปนชดของประสบการณทไดจดเตรยมขน เพอชวยใหผเรยนสามารถบรรลตามวตถประสงคทตองการ กจกรรมนควรเปนกจกรรมทเปดโอกาสใหผเรยนเลอกไดตามความสนใจ ตามความสามารถ กจกรรมทก าหนดใหผเรยนเลอกน อาจจะมทงกจกรรมการเขยน การอาน การพด การด การอภปราย ซงจะตองสอดคลองกบเนอหาทก าหนดใหเรยนและจดประสงคเชงพฤตกรรมทก าหนดไวในหนวยการเรยนชดนนดวย กจกรรมนอาจจะจดในรปแบบใบงาน แบบฝกหด งานตามสง ฯลฯ หลงการท ากจกรรม ในบางครงหลงจบกจกรรมแตละกจกรรม อาจมแบบฝกหดหรอขอทดสอบตนเอง เพอใหผเรยนดความกาวหนาของตนเอง หรอทดสอบวาตนเองผานจดประสงคนนๆ หรอไม 3. บทสรป เปนสวนทแสดงใหผเรยนทราบวา ไดเรยนรส งใดมาบางโดยสรป เปนการย าสาระส าคญของบทเรยนหรอชดการเรยนตามจดประสงคของหนวยการเรยนนน ๆ อกครงหนงกอนจะขนสบทเรยนใหม การเรยนใหม หรอกจกรรมใหม ในสวนนอาจมค าชมเชย การกลาวเกรนถงบทเรยน ชดการเรยน หรอกจกรรมของบทตอไปบางเลกนอย เพอเปนการจงความสนใจของผเรยน

35

ชยยงค พรหมวงศ และวาสนา ทวกลทรพย (2551) กลาวถงองคประกอบของชดการเรยนการสอนรายบคคล ซงสามารถสรปเปนองคประกอบของชดฝกอบรมทางไกลทคณะผวจยจะพฒนาขนส าหรบผเขารบการอบรมเปนรายบคคล ไดดงน 1) แผนการจดการเรยนร เปนการประยกตหลกการใชสงจดแนวคดลวงหนา (Advance Organizer) เพอใหผเรยนทราบความจ าเปนทจะตองเรยน หวเรอง แนวคดหรอความคดรวบยอด วตถประสงค กจกรรมทตองปฏบต สอและการประเมนผล 2) เนอหาสาระในชดฝกอบรม เปนความรและประสบการณทผานการวเคราะหแลว มาปรงแตงใหเหมาะแกการศกษาดวยตนเอง ดวยการใชสงจดแนวคดระหวางเรยน (Concurrent Organizer) เนอหาในชดการฝกอบรมทางไกลจ าแนกเปนหวขอยอยและหวขอตามล าดบความยากงาย และความเหมาะสมในดานอนๆ 3) สอทใชถายทอดเนอหาสาระในชดฝกอบรมทางไกล เปนเครองมอบรรจเรอหาสาระทเหมาะจะถายทอดไปใหผเรยนไดเรยนรเอง ไดแกสอสงพมพ เชน เอกสารการสอน ประมวลสาระ เปนตน และวสดบนทก เชน เทปบนทกเสยง เทปบนทกภาพ แผนบนทกขอมล เปนตน 4) เครองมอประเมนในชดฝกอบรม หมายถงแบบทดสอบ แบบสงเกต และแบบสอบถามเพอใหผเขารบการอบรมทราบสถานภาพการเปลยนแปลงพฤตกรรมทเกดขนจากการเรยนรดวยตนเองจากชดฝกอบรมทางไกล 5) คมอการใชชดฝกอบรม เปนเอกสารแนะน าวธการเรยนรจากชดฝกอบรมทางไกล เพอใหผเขารบการอบรมสามารถเรยนรดวยตนเองอยางมประสทธภาพ 6) แบบฝกปฏบตในชดฝกอบรมทางไกล เปนเอกสารทใชบนทกสรปประเดนส าคญของเนอหาสาระทเรยนร และบนทกผลของการปฏบตกจกรรมตามทก าหนดไวในชดฝกอบรมทางไกล 3.ขนตอนการผลตชดฝกอบรม การผลตชดฝกอบรมดวยวธการศกษาทางไกล มข นตอนและกระบวนการผลตเชนเดยวกบชดฝกอบรมทวไป และชดการสอน ซงพารค และ ราว (Pureek and Ruo, 1980) ไดเสนอขนตอนในการพฒนาชดฝกอบรมไวดงน 1. การระบปญหาในเรองระดบความสามารถของคนหรอองคกร ตองเปนปญหาทวเคราะหแลววามความจ าเปนตองแกไขและสามารถแกไขไดดวยการฝกอบรม 2. การก าหนดแนวทาง รปแบบและเทคนคในการฝกอบรม ตองเหมาะสมกบวธการฝกอบรม 3. การระบความจ าเปนในการฝกอบรม ตองก าหนดวตถประสงคใหตรงกบปญหาและความจ าเปนในการฝกอบรม

36

4. การพฒนาหลกสตรการฝกอบรม ตองก าหนดแนวทางการจดประสบการณเรยนรใหตรงกบปญหาและความจ าเปนในการฝกอบรม 5. การก าหนดวตถประสงคตองเปนวตถประสงคเชงพฤตกรรม เนองจากจะท าใหสามารถก าหนดเนอหาและกจกรรมไดอยางเหมาะสม โดยค านงถงความจ าเปนในการฝกอบรมเปนส าคญ 6. การคดเลอกเนอหา จะตองใหสอดคลองกบจดมงหมาย เปนสงใหม และเปนทสนใจของผเขารบการฝกอบรม โดยพจารณาจากวยและระดบความรเดม 7. การเลอกกจกรรมการเรยนหรอประสบการณการเรยน นอกจากจะตองเปน การสงเสรมใหบรรลวตถประสงคแลว ประสบการณทจดใหจะตองนาสนใจและเปนการสงเสรมกนระหวางประสบการณเดมกบประสบการณใหม สามารถสงเสรมการเรยนรไดหลายทาง ผเขารบการฝกอบรมสวนใหญสามารถลงมอปฏบตดวยตนเอง 8. การเลอกสอในการฝกอบรม สอนบเปนปจจยทส าคญมากในการถายทอดสงตางๆ จากผพดไปยงผฟง สอทดจะชวยใหผเขารบการฝกอบรมเกดความสนใจและกระตนการเรยนรของผเขารบการฝกอบรม การจะน าสอประเภทใดมาใช ตองพจารณาถงความสอดคลองกบวตถประสงคของการฝกอบรม ประโยชนหรอความส าคญของเนอหาสาระของสอ ความถกตอง ความนาสนใจ ความทนสมย ความนาเชอถอ ความเหมาะสมในการน ามาใชรวมกบกจกรรมการฝกอบรม ลกษณะของการน าเสนอ วธการน าเสนอ คณภาพดานการผลต มความเหมาะสมหรอไมเพยงใด และทส าคญคอ สอนนจะตองผานการทดลองและไดรบการยอมรบจากผเชยวชาญหรอผร 9. การประเมนสอ การประเมนสอจะพจารณาจากวตถประสงคของการฝกอบรมเปนเกณฑพจารณาวาสามารถท าใหบรรลตามวตถประสงคทก าหนดไวเพยงใด เพอจะไดทราบวาสอนนมความเหมาะสมเพยงใด ควรปรบปรงหรอไม อยางไร 10. การด าเนนการฝกอบรม เปนขนน าชดฝกอบรมทพฒนาไปทดลองใชเพอตรวจสอบเนอหา กจกรรมการฝกอบรม วธการฝกอบรมและสอ วาเปนไปตามขอบเขตทก าหนดไวหรอไม และสามารถท าใหผรบการฝกอบรมบรรลตามวตถประสงคหรอไม เพยงใด 11. เปนการประเมนเพอศกษาวาผรบการอบรมมความร ทกษะเพมขนหรอม พฤตกรรมเปลยนแปลงไปตามวตถประสงคของการฝกอบรมทต งไวหรอไม เพยงใด นอกจากน นพนธ ศขปรด (2537) ไดเสนอขนตอนในการสรางชดฝกอบรมไว 5 ขนตอน ดงน 1. ก าหนดวตถประสงคการฝกอบรม โดยการก าหนดวตถประสงคเชงพฤตกรรมเพอใหทราบถงผลทจะไดจากการฝกอบรมวาบรรลวตถประสงคทก าหนดไวหรอไม 2. จดล าดบสาระการน าเสนอ โดยพจารณาจากหลกสตรฝกอบรม วตถประสงคเชงพฤตกรรม การก าหนดขอบขายของเนอหาการฝกอบรม และการจดล าดบประสบการณการฝกอบรม 3. ผลตชดฝกอบรม เปนการจดกจกรรมการฝกอบรม โดยค านงถงหลกการทางปรชญา จตวทยา และสงคมวทยาทางการศกษา

37

4. เลอกสอชดฝกอบรมทชวยใหประสบการณมลกษณะเปนรปธรรมสงขน โดยพจารณาการตอบสนองวตถประสงค การตอบสนองผเขารบการฝกอบรม และเหมาะสมกบประสบการณเดมของผเขารบการฝกอบรม 5. ประเมนชดฝกอบรม โดยมขอบขายการประเมนในดานวตถประสงคเนอหาสาระการประเมนกอนเขารบการฝกอบรม ยทธศาสตรการฝกอบรม สถานท เวลา และสอฝกอบรม ดงทสรปความหมายของชดฝกอบรมทางไกลไววา ชดฝกอบรมดวยวธการศกษาทางไกลหมายถง ชดของบทเรยนแบบโปรแกรมทสรางขนอยางมระบบ ส าหรบใหกลมเปาหมายทมจ านวนมากไดศกษาดวยตนเองเปนรายบคคลตามเนอหาทก าหนดไปทละขน โดยไมมขอจ ากดเรองเวลาและสถานท ในทนจงขอน าเสนอขนตอนในผลตชดการเรยนการสอนแบบโปรแกรมท ชยยงค พรหมวงศ และวาสนา ทวกลทรพย (2551) ไดกลาวถงไว ซงสามารถสรปเปนขนตอนในการผลตชดฝกอบรมทางไกลไดดงน ขนท 1 ขนวเคราะสถานการณและสภาพแวดลอมการเรยน เปนการวเคราะหองคประกอบทเกยวกบสถานการณและสภาพแวดลอมทการเรยนรดวยตนเองจะเกดขนวา มงจะใหการเรยนรเกดขนทบาน ทศนยวทยบรการ หรอสถานทอนๆ เพอจะไดพจารณาองคประกอบและคณลกษณะของชดการฝกอบรมทางไกลทเหมาะสมกบกลมผเขารบการอบรม ขนท 2 วเคราะหผเขารบการอบรม เปนการพจารณาระดบความรพนฐาน ความตองการ ความสนใจ เพศ วย และการน าความรไปใชประโยชน ขนท 3 ก าหนดวตถประสงค เปนการก าหนดพฤตกรรมทจะเปลยนแปลงไป หลงจากเรยนรจากชดฝกอบรมแลว ภายใตเงอนไขและมาตรฐานทก าหนด ขนท 4 วเคราะหเนอหา เปนการน าเนอหาวชาทจะผลตเปนชดฝกอบรมทางไกลมาจ าแนกเปนหนวย เปนตอน หวเรอง และเรองยอย ขนท 5 ก าหนดสอหลกและสอเสรม เปนการพจารณาคณลกษณะของสอประเภทตางๆแลวตดสนวาจะใหอะไรเปนสอหลก และอะไรเปนสอเสรม ขนท 6 วางแผนและเตรยมการผลตชดฝกอบรมทางไกล เปนการก าหนดรายละเอยดสงทจะตองท าในการใหไดมาซงชดการฝกอบรมทางไกล โดยก าหนดปจจยน าเขา กระบวนการ และผลลพธ แลวเตรยมการใหพรอมส าหรบการผลตตอไป ขนท 7 ผลตชดฝกอบรมทางไกล เปนการน าสงทไดเตรยมมาแลวในขนวางแผนและเตรยมการ มาผลตเปนชดฝกอบรมทางไกล ขนท 8 ทดสอบประสทธภาพชดฝกอบรมทางไกล เปนการก าหนดเกณฑ และด าเนนการน าชดฝกฝกอบรมทางไกล ทสรางขนไปทดลองใชกบกลมเปาหมายตามขนตอนทก าหนดไวส าหรบการทดสอบประสทธภาพแตละชนด

38

ขนท 9 ปรบปรงชดฝกอบรมทางไกล เปนการน าชดฝกอบรมทางไกลทไดผานการทดสอบแลวมาปรบปรงในดานเนอหา สงจดแนวคด (Organizer) และสอตางๆเพอใหชดฝกอบรมทางไกลมคณภาพสงขน ในการวจยครงน คณะผวจยพฒนาชดฝกอบรมทางไกล ไดผสมผสานขนตอนการผลตชดฝกอบรมตามทไดน าเสนอขางตน 4. งานวจยทเกยวของกบชดฝกอบรมทางไกล อรณ หรดาล และคณะ (2548) ไดท าการวจยและพฒนาความพรอมในการจดการศกษา ปฐมวยขององคการบรหารสวนต าบล โดยมวตถประสงคเพอวเคราะห และก าหนดองคความรทจ าเปนตอการจดการศกษาปฐมวยขององคการบรหารสวนต าบล เพอพฒนาชดฝกอบรมการเตรยมความพรอมในการจดการศกษาปฐมวยขององคการบรหารสวนต าบล และเพอก าหนดกลยทธการพฒนาองคการบรหารสวนต าบลใหมความพรอมในการจดการศกษาปฐมวย ผลการวจยในสวนทเกยวของกบการพฒนาชดฝดอบรมทางไกลพบวา ผเขาอบรมมคะแนนความรความเขาใจเกยวกบการจดการศกษาปฐมวยหลงการอบรมสงกวากอนการอบรมอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ผเขาอบรมมความรความเขาใจในดานการจดการศกษาส าหรบเดกปฐมวย และดานการบรหารและการจดการสถานศกษาปฐมวยหลงการอบรมสงกวากอนการอบรมทง 2 ดาน และผเขาอบรมมความคดเหนวากระบวนการอบรมในภาพรวมมความเหมาะสมในระดบมากทสด เมอพจารณาแยกเปนรายดาน ผเขาอบรมมความเหนวา กจกรรมและสอประกอบการอบรมมความเหมาะสมในระดบมาก กระบวนการฝกอบรม มความเหมาะสมในระดบมากทสด และสามารถน าความรทไดรบจากการอบรมไปใชประโยชนในการปฏบตงานไดมากทสด พชร ผลโยธน และคณะ (2548) ไดด าเนนการวจย เพอพฒนาชดฝกอบรมทางไกล เรอง นวตกรรมการจดการเรยนรตามแนวคอนสตรคตวสต โดยมวตถประสงคเพอพฒนาชดฝกอบรมทางไกล เรอง นวตกรรมการจดการเรยนรตามแนวคอนสตรคตวสตและเพอทดลองใชชดฝกอบรมทางไกล เรอง นวตกรรมการจดการเรยนรตามแนว คอนสตรคตวสต ผลการวจยพบวา ผเขารบการอบรมมความรความเขาใจเกยวกบการจดการเรยนรตามแนวคอนสตรคตวสต ทงในภาพรวมและรายดาน คอ ความรพนฐานเกยวกบทฤษฎการสรางความร การสอนแบบโครงการหรอโครงงาน การสอนแบบสตอรไลน และการสอนรปแบบซปปา มากกวากอนการฝกอบรมอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 และผเขารบการอบรมมความเหนวา การจดฝกอบรมมความเหมาะสมอยในระดบมาก ทงในภาพรวม และเปนรายดาน คอ สอและกจกรรมการฝกอบรม กระบวนการฝกอบรม ประโยชนทไดรบจากการฝกอบรม และความพงพอใจตอการฝกอบรม วฒนา มคคสมน และคณะ (2552) ไดด าเนนการวจย เรอง การพฒนาชดฝกอบรมทางไกล เรอง การพฒนาสมรรถนะครดานการจดการเรยนการสอนระดบปฐมวยศกษาตามแนวการศกษาวอลดอรฟ โดยมวตถประสงคเพอพฒนาชดฝกอบรมทางไกลส าหรบพฒนาสมรรถนะครดานการจดการเรยนการสอน

39

ในระดบปฐมวยศกษาตามแนวการศกษาวอลดอรฟ และทดลองใชและประเมนชดฝกอบรมทางไกลส าหรบพฒนาสมรรถนะครดานการจดการเรยนการสอนในระดบปฐมวยศกษาตามแนวการศกษาวอลดอรฟ ผลการวจยพบวา หลงการฝกอบรมกลมตวอยางมความรความเขาใจเกยวกบการจดการเรยนรตามแนวการศกษาวอลดอรฟสงกวากอนการฝกอบรม และกลมตวอยางมความเหนวาชดฝกอบรมทางไกลมความเหมาะสมในระดบมาก และสามารถน ากจกรรมการเรยนรตามแนวการศกษาวอลดอรฟไปประยกตใชในการจดกจกรรมการเรยนรในหองเรยนได จรลกษณ รตนาพนธ (2552) ไดด าเนนการวจย เรอง การพฒนาชดฝกอบรมทางไกล เรอง การจดกจกรรมเพอพฒนาชวงระยะความสนใจของเดกทมความตองการพเศษ โดยมวตถประสงคเพอพฒนาและหาประสทธภาพและศกษาผลการใชชดฝกอบรมทางไกล เรอง การจดกจกรรมเพอพฒนาชวงระยะความสนใจทมตอผเขารบการอบรมในดานความร ความเขาใจในการจดกจกรรมเพอพฒนาชวงระยะความสนใจ และดานเจตคตทมตอการจดการศกษาทมความตองการพเศษ ผลการวจยพบวาหลงการใชชดฝกอบรมกลมตวอยางมความรความเขาใจในการจดกจกรรมเพอพฒนาชวงระยะความสนใจของเดกทมความตองการพเศษสงกวากอนการใชชดฝกอบรม และหลงการใชชดฝกอบรมกลมตวอยางมเจตคตตอการจดการศกษาส าหรบเดกทมความตองการพเศษสงกวากอนใชชดฝกอบรม นวลจตต เชาวกรตพงศ (2552) ไดด าเนนการวจยเรอง การพฒนาชดฝกอบรมทางไกลเรองการจดการเรยนการสอนเพอพฒนาการคด โดยมวตถประสงคเพอพฒนาชดฝกอบรมทางไกลและประเมนผลชดฝกอบรมทางไกลส าหรบครในการจดการเรยนการสอนเพอพฒนาการคดของนกเรยน ผลการวจยพบวาชดฝกอบรมทางไกลทพฒนาขนมคณภาพผานเกณฑทก าหนด และกลมตวอยางมความคดเหนในการใชชดฝกอบรมทางไกลวามความเหมาะสมในระดบมาก คณภาพของแผนการจดการเรยนรทสอดแทรกพฤตกรรมการคดของกลมตวอยางหลกงการใชชดฝกอบรมทาง มคาเฉลยเทากบ 5.71 ภณดา มาประเสรฐ และสมนทพย บญสมบต (2552) ไดด าเนนการวจยเรอง การพฒนาชดฝกอบรมทางไกลเพอพฒนาครดานการจดการเรยนการสอนในวชาสงคมศกษา เรอง การพฒนาสมรรถนะครดานการสอนวชาสงคมศกษา โดยมวตถประสงคเพอพฒนาชดฝกอบรมทางไกล เรอง การพฒนาสมรรถนะครดานการสอนวชาสงคมศกษาและทดลองและประเมนการใชชดฝกอบรมทางไกล เรอง การพฒนาสมรรถนะครดานการสอนวชาสงคมศกษา ผลการวจยพบวาชดฝกอบรมทางไกลมความเหมาะสมมาก ผสอนทใชชดฝกอบรมมคะแนนหลงการใชชดฝกอบรมสงกวากอนการใชชดฝกอบรม และคะแนนเฉลยความคดเหนของครผสอนทใชชดฝกอบรม อยในระดบมากทสด วรรณา บวเกด และธนรชฏ ศรสวสด (2551) ไดด าเนนการวจยเรอง การพฒนาชดฝกอบรมทางไกลเรอง การอาน คดวเคราะห โดยมวตถประสงคเพอ พฒนาชดฝกอบรมทางไกล เรองการอาน คดวเคราะห และวเคราะหผลสมฤทธการอาน คดวเคราะหหลงการฝกอบรมทางไกลโดยการวเคราะหองเกณฑ รวมทงเพอประเมนชดฝกอบรมทางไกลเรองการอาน คดวเคราะห ผลการวจยพบวา ชดฝกอบรมทางไกลเรองการอาน คดวเคราะหทพฒนาขนมคาดชนความสอดคลองระหวาง 0.66 – 1 ผลสมฤทธการอานคด

40

วเคราะหหลงการฝกอบรมทางไกลอยในระดบเกณฑด และผเขารบการฝกอบรมทางไกลมความเหนวาชดฝกอบรมทางไกลมความเหมาะสมในระดบมาก

สมคด พรมจย และสพกตร พบลย (2552) ไดด าเนนการวจย เรอง การพฒนาหลกสตรฝกอบรมทางไกล เรอง การวจยและพฒนางานวชางาน โดยมวตถประสงคเพอพฒนาชดฝกอบรมทางไกล และทดลองใชชดฝกอบรมทางไกล เรอง การวจยและพฒนางานวชาการ ผลการวจยพบวาความรของผเขารบการอบรม กอนการอบรมผเขารบการอบรมมความรเฉลย 8.76 คะแนนภายหลงการอบรมผเขารบการอบรมไดคะแนนเฉลย 14.04 คะแนน ผเขารบการอบรมมคะแนนพฒนาการเรยนรเพมขนรอยละ 46.98 และเมอเปรยบเทยบคะแนนกอนอบรมกบหลงการอบรม พบวา ผเขารบการอบรมสามารถท าคะแนนจากการทดสอบความรโดยไดคะแนนหลงการอบรมสงกวากอนการอบรมอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ความคดเหนของผเขารบการอบรมทมตอการฝกอบรม พบวา ผเขารบการอบรมเหนวาการอบรมภาพรวมมความเหมาะสมในระดบมาก รายการทมความเหมาะสมมากทสดอนดบแรกคอ ความเหมาะสมของสถานทฝกอบรม รองลงมาคอ ความเหมาะสมของบรรยากาศการฝกอบรม ความชดเจนในการบรรยายของวทยากรและความเหมาะสมของเอกสารชดฝกอบรม ชดฝกอบรมทางไกลทประกอบดวยเอกสารการฝกอบรม กรณตวอยางงานวจยและพฒนา และชดกจกรรมการฝกอบรมเชงปฏบตการ มความเหมาะสมในระดบมากในดานการน าเสนอเนอหาชดเจน การแบงเรองและแบงหวขอยอยมความเหมาะสม ภาษาทใชเขาใจงาย เนอหางายตอการท าความเขาใจ สวนความคดเหนเกยวกบคณภาพของเอกสารชดฝกอบรมจากการสมภาษณ พบวา ชดฝกอบรมมความสามารถในการศกษาไดดวยตนเอง มการใชภาษาเขยนทคอนขางเขาใจไดงาย การน าเสนอความรทไดรบไปประยกตใชในการปฏบตงานวจยและพฒนาไดจรง การน าความรไปประยกตใชในการวจยและพฒนางานวชาการของผเขารบการอบรม พบวา ผเขารบการอบรมสามารถน าความรไปประยกตใชในการวจยและพฒนานวตกรรมทใชในการพฒนาการเรยนการสอนไดอยางด มผลงานวจยทก าลงด าเนนการวจยและพฒนา 15 เรอง

ชตมา สจจานนท (2554) ไดด าเนนการวจย เรอง การพฒนาชดฝกอบรมทางไกลหลกสตรการบรการและสงเสรมการใชบรการหองสมดประชาชน โดยมวตถประสงคการวจยเพอ พฒนาชดฝกอบรมทางไกลหลกสตรการบรการและสงเสรมการใชบรการหองสมดประชาชน เพอประเมนคณภาพชดฝกอบรม และตดตามผลการใชชดฝกอบรมทางไกล ผลการวจยพบวา 1) ชดฝกอบรมทางไกลหลกสตรการบรการและการสงเสรมการใชบรการหองสมดประชาชนทพฒนาขน ซงประกอบดวยสอสงพมพและสออเลกทรอนกสมความเหมาะสมโดยรวมอยในระดบมาก 2) ผลการประเมนคณภาพชดฝกอบรมทางไกลโดยผทรงคณวฒและผลการประเมนความคดเหนและความพงพอใจของบรรณารกษผศกษาชดฝกอบรมทางไกลดวยตนเอง พบวา มความรเพมขน และ 3) ผลการตดตามผลการใชชดฝกอบรมพบวา บรรณารกษสวนใหญน าความร

41

และประสบการณทไดรบจากการศกษาไปใชการจดกจกรรมสงเสรมการอานเชงรก ผบรหารและผใชบรการมความพงพอใจในการบรการและสงเสรมการใชบรการของบรรณารกษระดบมาก จากผลการวจยทกลาวมาทงหมดพอจะสรปไดวา การใชชดฝกอบรมทางไกลทมข นตอนการพฒนาอยางเปนระบบ มองคประกอบทเหมาะสม จะท าใหผเขารบการอบรมมความรความเขาใจ มทกษะในการท างานสงขน และผเขารบการอบรมพงพอใจในรปแบบการอบรมทางไกลและเหนวาสามารถน าไปใชประโยชนได