บทท่ี 13 อาคารเพ่ือการสาธารณะใต ้ผิวดิน (Sub-Surface Building)¸šทที่-13-chapter-13.pdf2014-11-21 มาตรฐาน

บทที่ 13 อาคารเพื่อการสาธารณะใต้ผิวดนิ (Sub-Surface Building)

2014-11-21 มาตรฐาน วสท.2001-56 บทที่ 11-14 71

2014-11-21 มาตรฐาน วสท.2001-56 บทที่ 11-14 72

บทที่ 13 อาคารเพื่อการสาธารณะใต้ผิวดนิ

13.1 ทั่วไป

13.2 ขอบเขต

13.3 ระบบการเดนิสายไฟฟ้า

13.4 การแยกระบบการเดนิสาย

13.5 เมนสวติช์และสวติช์ต่างๆ

2014-11-21 มาตรฐาน วสท.2001-56 บทที่ 11-14 73

บทที่ 13 อาคารเพื่อการสาธารณะใต้ผิวดนิ

13.6 การจ่ายไฟฟ้าฉุกเฉินสาํหรับระบบที่ต้องการความปลอดภยัสูงมาก

13.7 อุปกรณ์ป้องกัน

13.8 การต่อลงดนิ

13.9 ท่อระบายอากาศ

2014-11-21 มาตรฐาน วสท.2001-56 บทที่ 11-14 74

ข้อกาํหนดทั่วไป

13.1 ทั่วไป • อาคารเพื่อการสาธารณะใต้ผิวดนิ หมายถงึ อาคารหรือโครงสร้างใดๆ ที่อยู่ใต้ผิวดนิ เช่น ชัน้ใต้ดนิของอาคารทั่วไป อาคารจอดรถใต้ผิวดนิ สถานีรถไฟฟ้าใต้ดนิ อุโมงค์รถไฟฟ้าใต้ดนิและรวมถงึอุโมงค์ใต้ดนิที่ใช้สาํหรับการจราจรทั่วไป เป็นต้น ซึ่งมีไว้เพื่อการสาธารณะ การเดนิสายไฟฟ้าและตดิตัง้อุปกรณ์ไฟฟ้าต้องมีความปลอดภยัสูงเป็นพเิศษเพื่อความปลอดภยัของสาธารณชนผู้ใช้บริการ









2014-11-21 มาตรฐาน วสท.2001-56 บทที่ 11-14 75

ข้อกาํหนดทั่วไป

13.1 ทั่วไป • การเดนิสายสาํหรับอาคารเพื่อการสาธารณะใต้ผิวดนิให้ปฏบิตัติามข้อกาํหนดในบทนี ้กรณีที่ไม่ได้ระบุไว้ในบทนีใ้ห้ปฏบิตัติามข้อกาํหนดของการเดนิสาย

• ข้อกาํหนดนีใ้ช้เฉพาะระบบแรงตํ่าเท่านัน้ ในกรณีที่มีระบบแรงสูงอยู่ด้วยต้องได้รับการตรวจพจิารณาเหน็ชอบจากการไฟฟ้าฯก่อน โดยใช้ข้อกาํหนดในบทนีเ้ป็นแนวทางในการพจิารณา









2014-11-21 มาตรฐาน วสท.2001-56 บทที่ 11-14 76


• ระบบแสงสว่างทั่วไป• ระบบไฟฟ้ากาํลัง ที่นอกเหนือจาก

ประเภทที่ 2 และประเภทที่ 3• ระบบปั๊มนํา้ขึน้ถังบนหลังคา• ระบบปรับอากาศ• ระบบระบายนํา้โดยทั่วไป









ประเภทที่ 1 ระบบที่ต้องการความปลอดภยัปกต ิ(Normal

Safety Requirement System)

2014-11-21 มาตรฐาน วสท.2001-56 บทที่ 11-14 77


• ระบบปรับอากาศ เฉพาะส่วนที่เกี่ยวกับการจ่ายลม

• ระบบระบายนํา้ฉุกเฉิน• ระบบลิฟต์และบนัไดเลื่อน• ระบบสัญญาณเตือนภยัต่าง ๆ• ระบบควบคุมคอมพวิเตอร์• ระบบทางหนีภยั (escape way)









ประเภทที่ 2 ระบบที่ต้องการความปลอดภยัสูง (High Safety

Requirement System)

2014-11-21 มาตรฐาน วสท.2001-56 บทที่ 11-14 78


• ระบบทางหนีภยั (escape way)13.2 ขอบเขต








ประเภทที่ 2 ระบบที่ต้องการความปลอดภยัสูง (High Safety

Requirement System)

2014-11-21 มาตรฐาน วสท.2001-56 บทที่ 11-14 79


• ระบบไฟฟ้าแสงสว่างฉุกเฉินทัง้ในอาคารใต้ผิวดนิและอุโมงค์ทางวิ่ง

• ระบบอัดอากาศสาํหรับบนัไดหนีไฟ• ระบบดูดและระบายควันรวมทัง้ระบบ

ควบคุมการกระจายของไฟและควัน• ระบบสื่อสารฉุกเฉิน (emergency

communication)• ระบบระบายควัน ทัง้ในอาคารใต้ผิวดนิ

และอุโมงค์ทางวิ่ง• ระบบเครื่องสูบนํา้ดับเพลิงและการ

ดบัเพลิงทัง้หลาย









ประเภทที่ 3 ระบบที่ต้องการความปลอดภยัสูงมาก (Very

High Safety Requirement System)

2014-11-21 มาตรฐาน วสท.2001-56 บทที่ 11-14 80


• ระบบไฟฟ้าแสงสว่างฉุกเฉินทัง้ในอาคารใต้ผิวดนิและอุโมงค์ทางวิ่ง











2014-11-21 มาตรฐาน วสท.2001-56 บทที่ 11-14 81


• ระบบสื่อสารฉุกเฉิน (emergency communication)











2014-11-21 มาตรฐาน วสท.2001-56 บทที่ 11-14 82


• ระบบระบายควัน ทัง้ในอาคารใต้ผิวดนิและอุโมงค์ทางวิ่ง











ขบวนรถไฟฟ้า

ทศิทางการอพยพผู้โดยสาร

ทศิทางของลมระบายควันและความร้อนภายในอโุมงค์รถไฟฟ้าสถานี ก. สถานี ข.

70 ลบ.ม. x 4 ตัว




2014-11-21 มาตรฐาน วสท.2001-56 บทที่ 11-14 83

ข้อกาํหนดทั่วไประบบการเดนิสายไฟฟ้า

13.1 ทั่วไป • ให้ใช้กับระบบไฟฟ้าเฉพาะแรงตํ่าภายในอาคารใต้ผิวดนิเท่านัน้

• ข้อกาํหนดที่ให้ใช้เป็นข้อกาํหนดเพิ่มเตมิจากที่กล่าวไว้แล้วในตอนต้น









2014-11-21 มาตรฐาน วสท.2001-56 บทที่ 11-14 84

ประเภทของการเดนิสาย

13.1 ทั่วไป แบ่งตามประเภทของโหลด• ระบบที่ต้องการความปลอดภยัปกต ิ ฉนวนของสายไฟฟ้าต้องสามารถทนอุณหภมูิได้ไม่ตํ่า

กว่า 90 OC ฉนวนหรือวัสดุหุ้มสายไฟฟ้า ต้องเป็นชนิด Flame

Retardant มีคุณสมบตัติ้านทานการลุกไหม้ตามมาตรฐานของ IEC 60332-1 หรือ IEC60332-3 และมีคุณสมบตักิารปล่อยก๊าซกรดตามมาตรฐานของ IEC 60754-2 หรือมีคุณสมบัตกิารปล่อยควันตามมาตรฐาน IEC 61034-2

สายไฟฟ้าที่เปลือกนอกมิใช่โลหะจะต้องเดนิสายร้อยท่อโลหะหนาหรือท่อโลหะหนาปานกลาง(13.3.2.1.3)

สายไฟฟ้าตามข้อ 13.3.2.1.3 ก่อนเดนิเข้าเครื่องอุปกรณ์ไฟฟ้าต้องดาํเนินการปิดผนึกที่ถาวรและมีประสิทธิภาพ ที่สามารถป้องกันการลามไฟที่เกดิจากการไหม้สายไฟฟ้าได้









2014-11-21 มาตรฐาน วสท.2001-56 บทที่ 11-14 85

ประเภทของการเดนิสาย

13.1 ทั่วไป แบ่งตามประเภทของโหลด• ระบบที่ต้องการความปลอดภยัสูง

นอกเหนือจากข้อกาํหนดตามข้อกาํหนดระบบที่ต้องการความปลอดภยัปกตแิล้วต้องเพิ่มเตมิดงันี ้สายไฟฟ้าต้องเป็นไปตามมาตรฐาน BS 6387 ระดบัชัน้ AWX

• ระบบที่ต้องการความปลอดภยัสูงมาก นอกเหนือจากข้อกาํหนดตามข้อกาํหนดระบบที่ต้องการความปลอดภยัปกตแิล้วต้องเพิ่มเตมิดงันี ้สายไฟฟ้าต้องเป็นไปตามมาตรฐาน BS 6387 ระดบัชัน้ CWZ หรือ สายเคเบลิชนิดเอม็ไอ









2014-11-21 มาตรฐาน วสท.2001-56 บทที่ 11-14 86

การแยกระบบการเดนิสาย










• ห้ามเดนิสายสาํหรับโหลดต่างประเภทร่วมกันในท่อสายหรือสิ่งห่อหุ้มเดยีวกัน ทัง้นี ้รวมหมายถงึห้ามเดนิสายร่วมกับระบบปกติหรืออื่น ๆ ด้วย ยกเว้น อนุญาตให้เดนิสายไฟรวมอยู่ในท่อสายหรือสิ่งห่อหุ้มเดยีวกันได้ถ้าระดบัชัน้ฉนวนของสายทัง้หมดที่ตดิตัง้นัน้เหมาะสมอยู่ในระดบัชัน้สูงสุดที่ใช้ของโหลดประเภทนัน้ๆ

• ห้ามเดนิสายระบบวงจรย่อยต่างระบบ รวมทัง้ระบบปกตแิละอื่นๆ ร่วมกันในสายเคเบลิหลายแกน

2014-11-21 มาตรฐาน วสท.2001-56 บทที่ 11-14 87

เมนสวติช์และสวติช์ต่างๆ










• ระบบที่ต้องการความปลอดภยัปกตแิละระบบที่ต้องการความปลอดภยัสูงเมนสวติช์และสวติช์ต่างๆ ให้เป็นไปตามข้อกาํหนดในบทที่ 3

• ระบบที่ต้องการความปลอดภยัสูงมากเมนสวติช์และสวติช์ต่างๆ ให้เป็นไปตามข้อกาํหนดในบทที่ 3 และต้องเป็นไปตามข้อกาํหนดในบทที่ 12 วงจรไฟฟ้าช่วยชีวติ ข้อ 12.4 เมนสวติช์และสวติช์ต่างๆ

2014-11-21 มาตรฐาน วสท.2001-56 บทที่ 11-14 88

เมนสวติช์และสวติช์ต่างๆ










• กรณีเมนสวติช์และสวติช์ต่างๆ ตดิตัง้อยู่ที่ชัน้ใต้ผิวดนิ ฉนวนหรือวัสดุหุ้มสายไฟฟ้าที่ออกจากเมนสวติช์ สาํหรับวงจรทั่วไปจะต้องเป็นชนิดต้านทานเปลวเพลิง มีคุณสมบตัติามมาตรฐานของ IEC 60332-1 หรือ IEC 60332-3 และมีคุณสมบตักิารปล่อยก๊าซกรดตามมาตรฐาน ตามมาตรฐานของ IEC 60754-2 หรือมีคุณสมบตักิารปล่อยควันตามมาตรฐาน IEC 61034-2 สาํหรับวงจรไฟฟ้าช่วยชีวติ ต้องเป็นไปตามบทที่ 12

2014-11-21 มาตรฐาน วสท.2001-56 บทที่ 11-14 89










ต้องมีลักษณะดังนี ้• ต้องมีแหล่งไฟฟ้าจ่ายไฟฟ้าฉุกเฉินอาจเป็น

เครื่องกาํเนิดไฟฟ้า แบตเตอรี่ UPS (uninterruptible power supply) หรืออื่นใดที่สามารถจ่ายไฟให้โหลดดังกล่าวอย่างเหมาะสม และในระยะเวลานานพอเพยีงที่จะครอบคลุมความต้องการของโหลดดังกล่าว ส่วนที่ต้องมีไฟฟ้าใช้ที่นานที่สุดได้ด้วย และการมีไฟฟ้าจ่ายให้โหลดดังกล่าวนีจ้ะต้องไม่ถูกกระทบจากเหตุใด ๆ ที่ทาํให้ไม่มีไฟฟ้าจ่ายให้ได้ เช่น การปลดหรือการงดจ่ายไฟฟ้าของการไฟฟ้าฯ เป็นต้น

การจ่ายไฟฟ้าฉุกเฉินสาํหรับระบบที่ต้องการความ

ปลอดภยัสูงมาก

2014-11-21 มาตรฐาน วสท.2001-56 บทที่ 11-14 90












2014-11-21 มาตรฐาน วสท.2001-56 บทที่ 11-14 91










ต้องมีลักษณะดังนี ้• จุดต่อสายไฟฟ้าให้โหลดดังกล่าวที่จาํเป็นต้อง

ใช้ไฟฟ้าจากแหล่งจ่ายไฟปกตริ่วมกันจะต้องต่อจากจุดด้านไฟเข้าของเมนสวติช์ของระบบไฟฟ้าวงจรปกติ

• ไฟฟ้าที่จ่ายให้โหลดดังกล่าวจะต้องไม่ถูกควบคุมโดยระบบควบคุมของระบบไฟฟ้าวงจรปกต ิ ทัง้นีส้วติช์สับเปลี่ยนแหล่งจ่ายไฟจากปกตเิป็นฉุกเฉินไม่ถือว่าเป็นอุปกรณ์ควบคุมของระบบไฟฟ้าปกติ



2014-11-21 มาตรฐาน วสท.2001-56 บทที่ 11-14 92












ั ํ ป ป้ ่

G G

แหลง่จา่ยไฟฟ้าทางการ

แผงเมนสวติซ์

เมนสวติซจ์า่ยไฟปกติ

เมนสวติซจ์า่ยไฟปกติ

เมนสวติซร์ะบบทีต่อ้งการความปลอดภยัสงูมาก

ATS ATS

แผงจา่ยไฟฟ้าทั่วไป แผงจา่ยไฟฟ้าฉุกเฉนิในวงจรชว่ยชวิติ

แผงจา่ยไฟฟ้าทีต่อ้งการความปลอดภยัสงู

เครือ่งกําเนดิไฟฟ้า เครือ่งกําเนดิไฟฟ้า

จะตอ้งต่อจากจุดดา้นไฟเขา้ของเมนสวิตช์

สวิตซส์บัเปลีย่น ( Transfer Switch )

ไม่ถือ ว่าเ ป็นอุปกรณ์ควบคุมของ

ระบบไฟฟ้าปกติ

2014-11-21 มาตรฐาน วสท.2001-56 บทที่ 11-14 93










ต้องมีลักษณะดังนี ้• ต้องมีแหล่งไฟฟ้าจ่ายไฟฟ้าฉุกเฉินอาจเป็น

เครื่องกาํเนิดไฟฟ้า แบตเตอรี่ UPS (uninterruptible power supply) หรืออื่นใดที่สามารถจ่ายไฟให้โหลดดังกล่าวอย่างเหมาะสม และในระยะเวลานานพอเพยีงที่จะครอบคลุมความต้องการของโหลดดังกล่าว ส่วนที่ต้องมีไฟฟ้าใช้ที่นานที่สุดได้ด้วย และการมีไฟฟ้าจ่ายให้โหลดดังกล่าวนีจ้ะต้องไม่ถูกกระทบจากเหตุใด ๆ ที่ทาํให้ไม่มีไฟฟ้าจ่ายให้ได้ เช่น การปลดหรือการงดจ่ายไฟฟ้าของการไฟฟ้าฯ เป็นต้น



2014-11-21 มาตรฐาน วสท.2001-56 บทที่ 11-14 94

อุปกรณ์ป้องกัน

13.1 ทั่วไป • อุปกรณ์ป้องกันกระแสเกินต่อไปนีต้้องเป็นชนิดทํางานตัดวงจรเมื่อเกินการไหลของกระแสลัดวงจรหรือมีกระแสไหลผิดพร่องเท่านัน้ Emergency Equipment Motor (ได้แก่

เครื่องสูบนํา้ เป็นต้น) ไฟฟ้าแสงสว่างฉุกเฉิน

• อุปกรณ์ป้องกันดังกล่าวต้องออกแบบให้ตดิตัง้อยู่นอกห้องไฟฟ้า









2014-11-21 มาตรฐาน วสท.2001-56 บทที่ 11-14 95

การต่อลงดนิ

13.1 ทั่วไป ต้องมีการต่อลงดินตามที่กําหนดในบทที่ 4 และเพิ่มเตมิดังนี ้• การต่อตวันําเข้ากับหลักดนิให้ใช้การเชื่อมต่อด้วย

วธิี Exothermic Welding• การตอกฝังหลักดนิลงในพืน้ดนิ ตาํแหน่งของ

หลักดนิจะต้องอยู่ห่างจากผนังหรือฐานรากของอาคารในรัศมีไม่น้อยกว่า 0.60 เมตร และปลายบนของหลักดนิจะต้องฝังอยู่ใต้ผิวพืน้ดนิของอาคารลึกไม่ตํ่ากว่า 0.30 เมตร

• การต่อลงดนิต้องทาํจุดทดสอบ (test Point) สาํหรับใช้วัดค่าความต้านทานของการต่อลงดนิและจุดทดสอบนีต้้องเข้าถงึได้โดยสะดวก









2014-11-21 มาตรฐาน วสท.2001-56 บทที่ 11-14 96

ท่อระบายอากาศ

13.1 ทั่วไป ท่อระบายอากาศสําหรับมอเตอร์ เครื่องกําเนิดไฟฟ้า และเครื่องจักรกลไฟฟ้าอื่นๆ หรือสําหรับเครื่องห่อหุ้มของอุปกรณ์ไฟฟ้า ต้องใช้ท่อโลหะหนาไม่น้อยกว่า 0.5 มม. หรือวัสดุที่ ไม่ติดไฟอย่างอื่นที่เทยีบเท่าและต้องเป็นดงัต่อไปนี ้• ต่อตรงไปนอกอาคารซึ่งมีอากาศสะอาด• ปลายท่อด้านนอกต้องปิดด้วยตาข่ายเพื่อ

ป้องกันไม่ให้สัตว์เล็กหรือนกเข้า• ต้องมีการป้องกันความเสียหายทางกายภาพ

และป้องกันการเกดิสนิมหรือผุกร่อน









Documents

บทท่ี 13 อาคารเพ่ือการสาธารณะใต ้ผิวดิน (Sub-Surface Building)¸šทที่-13-chapter-13.pdf2014-11-21 มาตรฐาน