บทท 1 ความรเบองตนเกยวกบเศรษฐศาสตร

อาจารยบณยาพร ภทอง 1

เศรษฐศาสตร มาจากค าภาษากรก oikonomia ซง

แปลวาการจดการครวเรอน

oikos แปลวาบาน

และ nomos แปลวา จารตประเพณหรอกฎหมาย

อาจารยบณยาพร ภทอง 2

เศรษฐศาสตร คอ หมายถงอะไร

เศรษฐศาสตร หมายถงตองจดสรรทรพยากรทมอยางจ ากดไปผลตสนคา

ตาง ๆ เพอสนองความตองการของมนษยซงมอยอยางไมจ ากดใหไดรบ

ความพอใจสงสด หรอเกดประโยชนสงสด

ทรพยากรทางเศรษฐศาสตร 1.มนษย 2. ไมใชมนษย - มนษยท า (เศรษฐทรพย) - ธรรมชาตใหมา (ทรพยเสร)

อาจารยบณยาพร ภทอง 3

ทมาของวชาเศรษฐศาสตร

บคคลทวางรากฐานวชาเศรษฐศาสตร คอ อาดม สมธ (ADAM SMITH) ชาวสกอตแลนด ผ เ ข ยนหนง สอ “THE WEALTH OF NATIONS” และเสนอนโยบายเสรนยม (LAISSEZ FAIRE) ทเหนวารฐบาลควรเขามาแทรกแซงระบบเศรษฐกจใหนอยทสด ซงทานไดรบการยกยองวาทานเปนบดาของวชาเศรษฐศาสตร

อาจารยบณยาพร ภทอง 4

บคคลอกทานทมสวนส าคญในการวางรากฐานทางดานเศรษฐศาสตร คอ จอหน เมยนารต เคนส (JOHN MAAYNARD KEYNES) ชาวองกฤษ ผเขยนหนงสอ “THE GENERALTHEORY OF EMPLOYMENT, INTEREST AND MONEY” และเสนอแนวคดทวา รฐบาลควรเขามาแทรกแซงระบบเศรษฐกจมากขน

อาจารยบณยาพร ภทอง 5

ความเปนมาของเศรษฐศาสตรในประเทศไทย

- ต าราเศรษฐศาสตรเลมแรกของไทยคอ ทรพยศาสตร เรยบเรยงโดยพระยาสรยานวตร

ความตองการ > ทรพยากร

เกดความขาดแคลน

ท าการเลอกภายใตทรพยากรทมอยนน

ศกษาเศรษฐศาสตร

อาจารยบณยาพร ภทอง 6

แขนงของเศรษฐศาสตร

1.เศรษฐศาสตรจลภาค (MICROECONOMICS) เปนแขนงวชาทศกษาเศรษฐศาสตรในระดบหนวยยอย เชนการศกษา พฤตกรรมของตลาด, กลไกราคา , ทฤษฏราคา

2. เศรษฐศาสตรมหภาค (MACROECONOMICS) เปนแขนงวชาทศกษาเศรษศาสตรในระดบสวนรวมหรอระดบประเทศ เชน การศกษา ทฤษฏรายไดประชาชาต , ภาวะการจางงานของประเทศ

อาจารยบณยาพร ภทอง 7

ปจจยการผลตทน ามาใชในการผลตสนคาและบรการ

แบงไดเปน 4 ประเภท คอ

• ทดน (Land)

• แรงงานหรอทรพยากรมนษยหรอทนมนษย (Labor or

Human resource or Human capital)

• ทนหรอสนคาทน (Capital or Capital Goods)

• ผประกอบการ (entrepreneur)

อาจารยบณยาพร ภทอง 8

ทดน (Land)

• รวมถงทรพยากรธรรมชาตอนๆ เชน ปาไม

แรธาต สตวปา สตวบก สตวน า

ความอดมสมบรณของดน ปรมาณน าฝน ฯลฯ

• มนษยสรางขนไมได แตสามารถ

ปรบปรงคณภาพใหดขนได

• คาตอบแทน : คาเชา (Rent)

อาจารยบณยาพร ภทอง 9

แรงงานหรอทรพยากรมนษยหรอทนมนษย (Labor or Human resource or Human capital)

• แรงกาย แรงใจ รวมถงสตปญญา ความร

ความสามารถ และความคดทใชในการผลตสนคาและบรการ

• แบงเปน 3 ประเภท คอ แรงงานมฝมอ

แรงงานกงมฝมอ และแรงงานไรฝมอ

• คาตอบแทน : คาจาง หรอเงนเดอน (Wage and Salary)

อาจารยบณยาพร ภทอง 10

ทนหรอสนคาทน (Capital or Capital Goods)

• สงทมนษยสรางขนเพอใชรวมกบปจจยการผลตอนๆ เพอผลตสนคาและบรการ

• แบงเปน 2 ประเภท คอ สงกอสราง และ เครองมอเครองจกร

• คาตอบแทน : ดอกเบย (Interest)

อาจารยบณยาพร ภทอง 11

ผประกอบการ (entrepreneur)

• ท าหนาทในการวางแผนและก าหนดนโยบายในการผลต

• ภาระความเสยงทางดานการผลตและการตลาด • คาตอบแทน : ก าไร (Profit)

อาจารยบณยาพร ภทอง 12

ปญหาพนฐานทางเศรษฐกจ

• ผลตอะไร (What to produce ?) • ผลตอยางไร (How to produce ?) • ผลตเพอใคร (For whom to produce ?)

อาจารยบณยาพร ภทอง 13

ระบบเศรษฐกจ

หนวยเศรษฐกจทรวมตวเปนกลมสถาบนทางเศรษฐกจ (Economic Institutions) โดยจะมการแบงงานกนท าตามความถนดของแตละหนวย ทกหนวยจะตองประสานงานกน ด าเนนกจกรรมทางเศรษฐกจภายใตระเบยบขอบงคบตางๆ ขนบธรรมเนยม ประเพณ วฒนธรรม และกฎหมายอนเดยวกน

อาจารยบณยาพร ภทอง 14

ระบบเศรษฐกจ

แบงได 3 ระบบใหญ ๆ คอ ◦ ระบบเศรษฐกจแบบทนนยม (Capitalism) ◦ ระบบเศรษฐกจแบบวางแผนจากสวนกลาง (Central Planning System) ◦ ระบบเศรษฐกจแบบผสม

(Mixed Economy)

อาจารยบณยาพร ภทอง 15

1. ระบบเศรษฐกจแบบทนนยม (Capitalism)

• ระบบเศรษฐกจแบบเสรนยม (Free - Enterprise System) หรอ ระบบตลาด (Market System)

• ลกษณะส าคญ • กรรมสทธในทรพยากรเปนของเอกชน • เสรภาพในการด าเนนกจกรรมทางเศรษฐกจ • มก าไรเปนเครองจงใจ • รฐบาลจะไมเขาแทรกแซงโดยไมจ าเปน • ระบบราคา : แกปญหาพนฐาน

อาจารยบณยาพร ภทอง 16

การแกปญหาพนฐาน

เลอกผลตสนคาทมความตองการมาก

ราคาสนคาสง

เปรยบเทยบกบตนทนการผลต

มก าไร

ผลต อาจารยบณยาพร ภทอง 17

• ผผลตตองการก าไรสงสด

• แตไมสามารถตงราคาไดตามตองการ

• ลดตนทนการผลตเพอใหไดก าไรเพมขน

• มองราคาปจจยการผลต และวธการผลต

อาจารยบณยาพร ภทอง 18

ความสามารถในการจายของบคคล

อาจารยบณยาพร ภทอง 19

รายไดมาก จายไดมาก รายไดนอย จายไดนอย

การเปนเจาของปจจยการผลต

ราคาของปจจยการผลต

ขอด :ระบบทนนยม

มแรงจงใจในการผลต มการปรบปรงเทคนคการผลตใหมประสทธภาพ เพอลดตนทนการผลต

มการจดสรรทรพยากรทมประสทธภาพ และ มเทคโนโลยททนสมย

ขอเสย :ระบบทนนยม

การกระจายผลผลตหรอกระจายรายได ไมเทาเทยมกน

อาจเกดการผกขาดขนไดในระบบเศรษฐกจ

อาจารยบณยาพร ภทอง 20

2. ระบบเศรษฐกจแบบวางแผนจากสวนกลาง (Central Planning System)

• ลกษณะส าคญ : รฐเปนเจาของปจจยการผลตตางๆ รวมถงแรงงาน

• การแกปญหาพนฐาน : รฐบาลเปนผก าหนดนโยบาย

อาจารยบณยาพร ภทอง 21

ขอด : ขอเสย ระบบเศรษฐกจแบบวางแผนจากสวนกลาง

ขอด • กอใหเกดความเสมอภาค : การบรโภค การมรายได การมงานท า • มเสถยรภาพทางเศรษฐกจ

ขอเสย • ขาดเสรภาพในทางเศรษฐกจ • ประชาชนขาดแรงจงใจในการแสวงหารายได • ความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจเปนไปอยางชาๆ

อาจารยบณยาพร ภทอง 22

3. ระบบเศรษฐกจแบบผสม (Mixed Economy)

การแกปญหาพนฐาน - กลไกราคาและการวางแผนจากสวนกลาง

ทนนยม + การวางแผนจากสวนกลาง

1. เอกชนท า 2.เอกชนท า(รฐคม) 3.เอกชน+รฐ 4. รฐ

อาจารยบณยาพร ภทอง 23

กจกรรมทางเศรษฐกจ และ

กระแสหมนเวยนของกจกรรมเศรษฐกจ

• กจกรรมทางเศรษฐกจ : การบรโภค การผลต การแลกเปลยน และการจ าแนกแจกจาย

• ผด าเนนกจกรรม หนวยเศรษฐกจ : ผบรโภค ผผลต เจาของปจจยการผลต รฐบาล

อาจารยบณยาพร ภทอง 24

• กระแสหมนเวยนของกจกรรมเศรษฐกจ

ครวเรอน ผบรโภค เจาของปจจยการผลต

ผผลต ธรกจผผลตสนคา

รฐบาล

อาจารยบณยาพร ภทอง 25

ระบบเศรษฐกจแบบแลกเปลยนโดยตรง หรอ แลกสงของตอสงของ (Barter System)

2. สนคาและบรการ

1. ปจจยการผลต

ครวเรอน ผผลต

อาจารยบณยาพร ภทอง 26

ระบบเศรษฐกจทใชเงนเปนสอกลางในการแลกเปลยน

3. สนคาและบรการ

4. คาใชจายในการซอสนคาและบรการ

1. ปจจยการผลต

2. คาตอบแทนปจจยการผลต

ครวเรอน ผผลต

อาจารยบณยาพร ภทอง 27

ระบบเศรษฐกจทใชเงนเปนสอกลางในการแลกเปลยนโดยผานตลาด

ตลาดสนคาและบรการ

ตลาดปจจยการผลต

ครวเรอน ผผลต

1

2

3

4

5

6

7

8

อาจารยบณยาพร ภทอง 28

กรณมกจกรรมของรฐบาล

ครวเรอน ผผลต

ตลาดสนคา

ตลาดปจจย การผลต

5.สนคาบรการ 7.สนคาบรการ

8. รายจายซอสนคา 6.รายรบ

2.คาตอบแทนปจจย 4.ตนทนการผลต

รฐบาล

tax tax

รายจาย รายจาย

3.ปจจยการผลต 1.ปจจยการผลต

อาจารยบณยาพร ภทอง 29

อาจารยบณยาพร ภทอง 30

วธการศกษาเศรษฐศาสตร

1.วธการนรนย (Deductive Method) เปนการตงขอสมมตฐานขนมากอน แลวน ามาตรวจสอบกบขอมลทปรากฏขนจรง 2. วธการอปนย (Inductive Method) เปนการรวบรวมขอมลตางๆทเกดขนจรง แลวน ามาสรางเปนทฤษฎ

ประโยชนของเศรษฐศาสตร

1.ตอผบรโภค

2.ตอผผลต

3.ตอผบรหารประเทศ

31

แบบฝกหดบทท 1

1.ถานกศกษาอยกลางปาทมอาหารอยางสมบรณ นกศกษาตองใชวชา

เศรษฐศาสตรในการด าเนนชวตหรอไม เพราะเหตใด

2.ในประเทศทใชระบบเศรษฐกจแบบทนนยมมปญหาพนฐานทาง

เศรษฐกจอะไรบาง และประเทศเหลานแกปญหาทางเศรษฐกจนอยางไร

และมแนวทางหรอค าตอบเกยวกบการแกปญหาพนฐานทางเศรษฐกจ

ของเศรษฐกจแบบวางแผนจากสวนกลางอยางไร

อาจารยบณยาพร ภทอง 32