24
1 คู่มือนักข่าว ส่งเสริมสิทธิสุขภาพวัยรุ่น ตาม พ.ร.บ.การป้องกันและแก้ไขปัญหา การตั้งครรภ์ในวัยรุ่น พ.ศ.2559 พ.ร.บ. ท้องวัยรุ่น ส�าหรับสื่อมวลชน และผู้ที่สนใจ มองมุมใหม่ ได้ข่าวตรงประเด็น เป็นประโยชน์ต่อสังคม

พ.ร.บ. ท้องวัยรุ่น fileและมูลนิธิสร้างความเข้าใจเรื่องสุขภาพผู้หญิง

  • Upload
    others

  • View
    4

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: พ.ร.บ. ท้องวัยรุ่น fileและมูลนิธิสร้างความเข้าใจเรื่องสุขภาพผู้หญิง

1

คมอนกขาว สงเสรมสทธสขภาพวยรนตาม พ.ร.บ.การปองกนและแกไขปญหา

การตงครรภในวยรน พ.ศ.2559

พ.ร.บ.ทองวยรน

ส�าหรบสอมวลชน และผทสนใจ

มองมมใหม ไดขาวตรงประเดน เปนประโยชนตอสงคม

Page 2: พ.ร.บ. ท้องวัยรุ่น fileและมูลนิธิสร้างความเข้าใจเรื่องสุขภาพผู้หญิง

จดพมพ: เดอนตลาคม 2561

โดยความรวมมอระหวางกรมอนามย กระทรวงสาธารณสขและมลนธสรางความเขาใจเรองสขภาพผหญง (สคส.)

ภายใตแผนงานสรางเสรมสขภาวะทางเพศ ส�านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.)

Page 3: พ.ร.บ. ท้องวัยรุ่น fileและมูลนิธิสร้างความเข้าใจเรื่องสุขภาพผู้หญิง

1

พ.ร.บ.ทองวยรน มองมมใหม ไดขาวตรงประเดน เปนประโยชนตอสงคม

คมอนกขาว สงเสรมสทธสขภาพวยรนตาม พ.ร.บ.การปองกนและแกไขปญหา

การตงครรภในวยรน พ.ศ.2559

ส�าหรบสอมวลชน และผทสนใจ

Page 4: พ.ร.บ. ท้องวัยรุ่น fileและมูลนิธิสร้างความเข้าใจเรื่องสุขภาพผู้หญิง

2

“วยร น” ไมใชเดก

เดกตองไดรบการคมครองใหมสวสดภาพและความ

ปลอดภย แตการปกปอง “วยรน” อยางเกนพอดอาจกลาย

เปนการปดกนสทธ โดยเฉพาะสทธทางเพศและอนามยการ

เจรญพนธ ซงเปนสทธขนพนฐานของทกคน

ในชวงเปลยนผาน จากเดกเปนผใหญ วยรนตอง

ไดรบการเตรยมพรอมใหเตบโตเปนพลเมองรนใหมทม

คณภาพ โดยสนบสนนใหพวกเขาไดคด วเคราะห รวมทง

ตดสนใจดวยความรเทาทน และมอสระบนพนฐานความ

รบผดชอบตอตนเองและผอน

พ.ร.บ.การปองกนและแกไขปญหาการตงครรภ

ในวยรน พ.ศ.2559 เปนหลกประกนวา วยรนจะไดรบความ

ร ขอมล และบรการสขภาพอยางเหมาะสมเพอปองกน

ปญหา และถาเกดปญหา พวกเขาจะไดรบความชวยเหลอ

ใหพนวกฤต สามารถกลบมาใชชวตเปนปกต และพฒนาตว

เองไดโดยไมหยดชะงก

1

Page 5: พ.ร.บ. ท้องวัยรุ่น fileและมูลนิธิสร้างความเข้าใจเรื่องสุขภาพผู้หญิง

3

ป 2537 ในการประชมนานาชาตวาดวยเรองประชากรและการพฒนา

(International Conference on Population and Development - ICPD)

ณ กรงไคโร ประเทศอยปต มการหยบยกเรองอนามยการเจรญพนธเปนหวขอ

ส�าคญ รฐบาลไทยสงผแทนเขารวมประชม และใหการตกลงในประเดนดงกลาว

ป 2540 กระทรวงสาธารณสขประกาศนโยบายอนามยการเจรญพนธ

ประกอบดวย 3 ปจจยพนฐาน

1. มความสามารถ (Ability) ในการควบคมการเจรญพนธของตนเอง

มเสรภาพทจะเลอกวาจะมบตรเมอไร ถหางเทาไร ตลอดจนมความ

พงพอใจในเพศสมพนธ

2. ประสบผลสาเรจ (Success) มอตราตายของมารดาและทารกต�า

ลกเกดรอด แมปลอดภย ลกทเกดมาไดรบการพฒนาใหสมบรณทง

รางกายและจตใจ

3. ปลอดภย (Safety) มชวตทางเพศทปลอดภย มโอกาสเลอกวธ

คมก�าเนดทปลอดภย มประสทธภาพ ราคาถก มสทธไดรบบรการ

ทางการแพทยทท�าใหตงครรภและคลอดบตรโดยปลอดภย บตรท

เกดมาแขงแรงสมบรณ

สทธทางเพศและอนามยการเจรญพนธ

Page 6: พ.ร.บ. ท้องวัยรุ่น fileและมูลนิธิสร้างความเข้าใจเรื่องสุขภาพผู้หญิง

4

“วยรน” ไมใชตวปญหา พวกเขาก�าลงเผชญปญหา

วยรนไทยและวยรนทวโลกก�าลงเตบโตในสภาพ

แวดลอมเสยงภย สอกระตนเราเรองเพศเขาถงทกคนอยาง

ปดกนไมได เมอวยรนยงเกยวกบเรองเพศโดยขาดความร

เทาทน ปญหาจงเกดขนตามมา

พ.ร.บ.การปองกนและแกไขปญหาการตงครรภ

ในวยรน พ.ศ.2559 มงสงเสรมการท�างานและประสาน

ความรวมมอจากทกภาคสวน ภาครฐประกอบดวย 5

กระทรวงหลก ไดแก กระทรวงสาธารณสข กระทรวง

ศกษาธการ กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของ

มนษย กระทรวงแรงงาน และกระทรวงมหาดไทย รวมทง

ภาคประชาสงคม ตลอดจนครอบครว และชมชน

อปสรรคส�าคญคอทศนคตของคนสวนใหญ ซงยง

มองวาวยรนไมควรเกยวของกบเรองเพศ คนทประสบปญหา

เปนพวก “ใจแตก” “หาเรองใสตว” ฯลฯ ผลคอ วยรนไมไดรบ

การดแลอยางเหมาะสม

2

สอมวลชนมสวนส�าคญในการสรางความเขาใจ

แกสงคม ซงจะชวยใหวยรนไดรบการคมครองสทธตามเจตนารมณของกฎหมาย

Page 7: พ.ร.บ. ท้องวัยรุ่น fileและมูลนิธิสร้างความเข้าใจเรื่องสุขภาพผู้หญิง

5

Page 8: พ.ร.บ. ท้องวัยรุ่น fileและมูลนิธิสร้างความเข้าใจเรื่องสุขภาพผู้หญิง

6

เพศวถศกษารแลวรอด

“ความร” ไมกอพษภย การ

ทวยรนไดเรยนรเพศวถศกษา และได

รบขอมลทถกตองอยางครบถวนรอบ

ดาน ไมใชการชโพรงใหกระรอก

วยร นต องมความร เ ร อง

สขภาพทางเพศและอนามยการ

เจรญพนธ อย างเพยงพอ โดย

กระบวนการเรยนรทครอบคลมถง

พฒนาการในแตละชวงวย การเสรม

สรางคณคาและความเชอมนในตว

เอง การจดการความสมพนธ ความ

เสมอภาคระหวางเพศ ความรเรอง

เพศสมพนธทปลอดภย การพฒนา

ทกษะสวนบคคล อาท ทกษะการคด

ตดสนใจ ประเมนสถานการณ สอสาร

เจรจาตอรอง ปฏเสธ เปนตน รวมทง

ไดรบขอมลขาวสารบรการสขภาพ

และความชวยเหลอทครบถวน

3

แนวทางเชงวชาการสากล

ของเพศวถศกษา (2552) โดยองค

การยเนสโก อางผลการวจยจากทว

โลกวา เพศวถศกษาไมท�าใหวยรนม

เพศสมพนธเรวขน แตกลบชะลอเพศ

สมพนธครงแรกใหชาลง ความถใน

การมเพศสมพนธลดลง รวมทงเปน

เพศสมพนธทปลอดภย และอยบน

พนฐานของความรบผดชอบเพมขน

พ.ร.บ.การปองกนและแกไข

ปญหาการตงครรภในวยรน พ.ศ.

2559 ก�าหนดใหสถานศกษาตอง

จดการเรยนการสอนเพศวถศกษา

จดหาและพฒนาผสอนใหสามารถ

จดการเรยนการสอน และใหขอมล

ขาวสาร ตลอดจนใหค�าปรกษาและ

บรการอนามยการเจรญพนธ ทม

มาตรฐานส�าหรบผเรยน

Page 9: พ.ร.บ. ท้องวัยรุ่น fileและมูลนิธิสร้างความเข้าใจเรื่องสุขภาพผู้หญิง

7

เรองเพศ รจรง ปลอดภย

ผใหญมกจะเขาใจวา วยรนยคน “รมาก” “รแลว”

“รด” ในเรองเพศ เพราะเหนวา วยรนเขาถงขอมลขาวสาร

ไดงายดายผานสอออนไลน

ปญหาคอ ขอมลสวนใหญไมถกตอง วยรนขาดทกษะ

ในการแยกแยะขอมลทดมประโยชน ออกจากขอมลทแฝง

อนตราย พวกเขาตองไดรบการเสรมสรางทกษะ เทาทนสอ

ผใหญตองชแนะและใหค�าปรกษาแกวยรน โดยการ

สอสารดวยเหตและผล รบฟงมมมองและประสบการณของ

วยรน ชวนใหพวกเขาคดอยางรอบดาน แทนทจะสงสอน

หามปราม ขมข ซงจะท�าใหเดกเบอหนาย ไมเชอฟง รวมทง

อาจท�าในสงททาทาย จนน�าไปสความเสยงในชวต

ทงน ผใหญตองเขาใจกอนวา เรองเพศไมใชแค

เพศสมพนธ แตยงมมตดานสขภาพ ทกษะชวต การจดการ

ความสมพนธ ไปจนถงทศนคตความเชอของสงคม

พ.ร.บ.การปองกนและแกไขปญหาการตงครรภ

ในวยรน พ.ศ.2559 รบรองสทธการเขาถงขอมลขาวสาร

และความรเกยวของกบการปองกนและแกไขปญหาการ

ตงครรภในวยรน โดยถอเปนบทบาทของสถานศกษา หนวย

บรการสขภาพ สถานประกอบกจการ รวมถงองคกรปกครอง

สวนทองถน ครอบครว และชมชน

4

สอมวลชนสามารถมบทบาทส�าคญในการสร างความเข าใจแก

สงคม ถงความจ�าเปนทวยรนจะตองไดรบขอมล

ขาวสารถกตอง ครบถวน และรอบดาน ซงจะเออให พ.ร.บ.การ

ปองกนและแกไขปญหา

การตงครรภในวยร น พ.ศ.2559 ด�าเนนงานไดอยางเตมประสทธภาพ

Page 10: พ.ร.บ. ท้องวัยรุ่น fileและมูลนิธิสร้างความเข้าใจเรื่องสุขภาพผู้หญิง

8

ขอมล-บรการ คมก�าเนด ส�าหรบวยรน

การมขอมล ความร รวมทงการเขาถงบรการและ

อปกรณคมก�าเนดได ไมใชเหตผลในการมเพศสมพนธ

แตจะท�าใหรวา ถาตดสนใจมเพศสมพนธ ตองเปน เพศ

สมพนธทปลอดภย เทานน

ขอมลจาก talkaboutsex.thaihealth.or.th เวบไซต

ตอบค�าถามเรองเพศส�าหรบวยรนของแผนงานสรางเสรมสข

ภาวะทางเพศ ส�านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสข

ภาพ (สสส.) พบวา วยรนยงขาดความรเรองการคมก�าเนด

ทถกตอง จ�านวนมากใชการหลงนอก และการนบระยะ

ปลอดภย โดยไมรวาวธการดงกลาวมความเสยงสงทจะตง

ครรภ และตดเชอโรคตดตอทางเพศสมพนธ รวมทงเอชไอว

วยรนจ�านวนหนงเรมเหนความส�าคญของถงยาง

อนามย แตการไปซอถงยางยงถกผใหญมองวาไมเหมาะ

สม บางคนไมมเงนพอ ไมรจะไปขอทไหน และยงใชผดวธ

พ.ร.บ.การปองกนและแกไขปญหาการตงครรภ

ในวยรน พ.ศ.2559 ก�าหนดใหสถานบรการสขภาพ

จดบรการอนามยเจรญพนธทไดมาตรฐานส�าหรบวยรน

ประกอบดวยยา เวชภณฑ อปกรณปองกนโรคตดตอทาง

เพศสมพนธ และคมก�าเนด

5

Page 11: พ.ร.บ. ท้องวัยรุ่น fileและมูลนิธิสร้างความเข้าใจเรื่องสุขภาพผู้หญิง

9

“แตงงาน”ไมใชทางออก

องคการอนามยโลก (WHO)

เสนอใหทกประเทศ ลดการแตงงาน

ในวยต�ากวา 18 ป และการตงครรภ

ในวยกอน 20 ป เพราะท�าใหวยรน

รสกสญเสยคณคาในตวเอง เนองจาก

ถกตตราวาเปนคนไมด วยรนสวน

ใหญขาดโอกาสดานการศกษา การ

งาน ท�าใหล�าบากยากจน รวมทง

มแนวโนมทจะเผชญปญหาความ

รนแรง ชวตคจบลงดวยการแยกทาง

หลายคนเขาสวงจรการคาบรการ

ทางเพศ และยาเสพตด

ผลการศกษาเรอง “เซกส

ครงแรกของคนไทย.. ตองการหรอ

ถกบงคบ ค นอนคอใคร และใช

ถงยางหรอไม?” โดยสถาบนวจย

ประชากรและสงคม มหาวทยาลย

มหดล พบวา เพศสมพนธครงแรก

ของวยรนหญงอาย 10-14 ป เกอบ

ครงหนงเปนเพศสมพนธทไมพรอม

6

ไมตองการ ไมตงใจ หรอถกบงคบ

ขนใจ วยร นชายชวงวยเดยวกน

รอยละ 10 ใหค�าตอบคลายคลง

กน และตอบตรงกนเรองการไมใช

ถงยางอนามย

หากเพศสมพนธทไมเตมใจ

และไมปลอดภย ท�าใหตงทอง การ

บงคบใหวยรนแตงงาน ยอมไมใช

การแกปญหา อาจกลายเปนการ

“ขมขนซ�า” และท�าใหปญหาซบซอน

มากขน

พ.ร.บ.การปองกนและ

แกไขปญหาการตงครรภในวยรน

พ.ศ.2559 มงเนนการท�างานเพอให

วยรนทประสบปญหาไดเขาถงระบบ

บรการความชวยเหลอทหลากหลาย

ซงจะเปนทางเลอกในการจดการ

ปญหาตามความตองการและบรบท

ชวตทแตกตางกนของแตละคน

Page 12: พ.ร.บ. ท้องวัยรุ่น fileและมูลนิธิสร้างความเข้าใจเรื่องสุขภาพผู้หญิง

10

ทองตองไดเรยน

กฎหมายรฐธรรมนญ

ก�าหนดหนาทของรฐในการ

จดใหเดกทกคนไดเรยนฟร

12 ป ขณะท พ.ร.บ.การ

ศกษาแหงชาต มบทบญญต

วาดวยสทธและโอกาสใน

การเรยนอยางเสมอกน ไม

เวนแมเดกทมความพการ

หรอทพพลภาพ รฐตองดแล

ใหเปนพเศษ

พ.ร.บ.การปองกน

และแกไขปญหาการตง

ครรภในวยรน พ.ศ.2559

7

ยนยนสทธของวยร นต ง

ครรภว า ตองไดรบการ

ศกษาดวยรปแบบทเหมาะ

สมและตอเนอง สถาน

ศกษาตองจดระบบดแล

ชวยเหลอ คมครองนกเรยน

ทตงครรภ และสรางความ

เขาใจในการอยรวมกนใน

สงคม รวมทงรวมมอกบผ

ปกครองและหนวยงานท

เกยวของ เพอใหนกเรยนได

รบบรการอนามยการเจรญ

พนธและสวสดการสงคม

Page 13: พ.ร.บ. ท้องวัยรุ่น fileและมูลนิธิสร้างความเข้าใจเรื่องสุขภาพผู้หญิง

11

ผลส�ารวจของ Massachusetts

Alliance on Teen Pregnancy พบวา

ครอบครว ชมชน และโรงเรยนทชวย

ประคบประคอง จะท�าใหพอแมวย

รนเกดแรงจงใจในการเรยนมากขน

เพราะพวกเขาตระหนกถงความรบ

ผดชอบทเพมขน รวมทงรบรโอกาส

และความปรารถนาดทคนรอบขาง

มอบให

นกเรยนคนอนๆ สามารถ

เรยนรจากเพอนทเปนพอแมวยรน

ไดดวย

ตงแตป พ.ศ.2515 สภาสหรฐฯ

บงคบใชกฎหมายสทธพลเรอน ม

บทบญญตหามการกดกนสทธดาน

การศกษา ดวยเหตผลดานเชอชาต

ศาสนา สผว เพศ ฯลฯ

สรางการเรยนรจากพอแมวยรน

โรงเรยน West Oso Inde-

pendent School District ในรฐ

เทกซส จงรเรมจดโครงการชวยเหลอ

พอแมวยรน ใหมทงตารางเรยนปกต

และชนเรยนเสรมทกษะพอแม แตถา

ไมสามารถมาเรยนไดกจะยดหยน

ใหตามความเหมาะสม รวมทงมเจา

หนาทคอยดแล และใหค�าปรกษา

โดยโรงเรยนตองการแสดง

จดยนเคยงขางนกเรยนทประสบ

ปญหา และขจดความเชอวา ถา

พอแมวยรนมาเรยนได นกเรยนอน

จะเลยนแบบ โดยจดการเรยนรให

ทกคนมมมมองทเหมาะสมในการ

ปองกนและแกไขปญหาทองวยรน

ผลปรากฏวา อตราการทองวยรน

ในโรงเรยนลดลง นกเรยนสามารถ

ส�าเรจการศกษา และกาวสการเรยน

ในระดบทสงขนครบทกคน

Page 14: พ.ร.บ. ท้องวัยรุ่น fileและมูลนิธิสร้างความเข้าใจเรื่องสุขภาพผู้หญิง

12

บรการทเปนมตร

อคตตอวยรนทตงครรภ ท�าใหเกด

การเลอกปฏบต และสงผลใหวยรนไม

สามารถเขาถงบรการสขภาพและสงคม

ทมคณภาพ ทงทเปนสทธขนพนฐานของ

มนษยและคนไทยทกคน

รายงานอนามยการเจรญพนธ โดย

ส�านกงานพฒนาสขภาพระหวางประเทศ

(2556) ใน 4 กลมวย ไดแก เดก วยรน

วยท�างาน และวยสงอาย พบวา วยรน

เขาถงระบบบรการสาธารณสขนอยทสด

เพราะระบบถกออกแบบใหเนนรกษา

โรคทางกาย และมง “รกษา” มากกวา

“ปองกน” บคลากรไมคนเคยกบการจด

8

บรการส�าหรบวยรนทประสบปญหาเรอง

เพศ ท�าใหวยรนขาดการดแลชวยเหลอ

เพอใหมสขภาพทางเพศและอนามยการ

เจรญพนธทด

พ.ร.บ.การปองกนและแกไข

ปญหาการตงครรภในวยรน พ.ศ.2559

ก�าหนดใหสถานบรการตองจดบรการท

เปนมตรส�าหรบวยรน โดยมบรการขอมล

ขาวสารความรดานอนามยการเจรญพนธ

และบรการค�าปรกษา รวมทงจดบรการทได

มาตรฐาน ตงแตการคมก�าเนด การยตการ

ตงครรภ ดแลสขภาพอนามยในระหวางตง

ครรภ ระหวางคลอด และหลงคลอด

Page 15: พ.ร.บ. ท้องวัยรุ่น fileและมูลนิธิสร้างความเข้าใจเรื่องสุขภาพผู้หญิง

13

บรการสขภาพทเปนมตร

ส�าหรบวยรน(Youth Friendly Health Services: YFHS)

• การรกษาความลบและความเปนสวนตวของวยรน• สอสารชดเจน เปนมตร เพอใหวยรนพดคยอยางสบายใจ• ใหขอมลความรอยางครบถวน รอบดาน และทนสมย• สรางความเชอมน สงเสรมใหวยรนตดสนใจดวยตวเอง

• เคารพการตดสนใจของวยรน

Page 16: พ.ร.บ. ท้องวัยรุ่น fileและมูลนิธิสร้างความเข้าใจเรื่องสุขภาพผู้หญิง

14

9 ท�าแทง ปลอดภย ถกกฎหมาย

ประมวลกฎหมายอาญา ก�าหนดการยตการตงครรภ

ท “ไมเปนความผด” ไวใน มาตรา 305 ไดแก การยตการ

ตงครรภเนองจากสขภาพของผหญง หรอเนองจากการ

ถกขมขนกระท�าช�าเรา หรอเนองจากหญงตงครรภอายต�า

กวา 15 ป รวมถงการคาบรการทางเพศ หรอการลอลวง

อนาจาร โดยผใหบรการยตการตงครรภตองเปนแพทยผม

ใบประกอบวชาชพเวชกรรมเทานน

แพทยสภา ก�าหนด หลกเกณฑการปฏบตเกยวกบ

การยตการตงครรภทางการแพทยตามมาตรา 305 วา

(1) เปนกรณจ�าเปนเนองจากปญหาสขภาพทางกาย

ของหญงตงครรภ หรอ

(2) เปนกรณจ�าเปนเนองจากปญหาสขภาพทางจต

ของหญงตงครรภ ซงจะตองมแพทยรบรองเหนชอบ รวม 2

คน โดยมขอก�าหนดเกยวกบสถานพยาบาลทสามารถจด

บรการ และอายครรภไวอยางชดเจน

Page 17: พ.ร.บ. ท้องวัยรุ่น fileและมูลนิธิสร้างความเข้าใจเรื่องสุขภาพผู้หญิง

15

เ ค ร อ ข า ย อ า ส า

RSA (Referral System

for Safe Abortion) จด

ต ง ข น โ ด ย ก ร ม อ น า ม ย

ก ร ะ ท ร ว ง ส า ธ า ร ณ ส ข

โ ด ย ก า ร ส น บ ส น น ง บ

ประมาณจากส�านกงาน

กองทนสนบสนนการสราง

เสรมสขภาพ (สสส.) โดย

เป น เครอข ายบคลากร

ทางการแพทย พยาบาล

เครอขายแพทยอาสา RSA

นกสงคมสงเคราะห นก

จตวทยา นกสาธารณสข

จากภาครฐและเอกชน รวม

ตวกนอาสารบสงตอเพอ

ยตการตงครรภทปลอดภย

ตามแนวทางราชวทยาลย

สตนรแพทย และองคการ

อนามยโลก ตามขอบงชท

สอดคลองกบกฎหมายและ

ขอบงคบแพทยสภา

ขอมลเพมเตม: rsathai.org

Page 18: พ.ร.บ. ท้องวัยรุ่น fileและมูลนิธิสร้างความเข้าใจเรื่องสุขภาพผู้หญิง

16

พาดหวผด ละเมดสทธวยรน

“วยรนใจแตก” “แมใจยกษ”

ฯลฯ ยงเปนค�าทสอจ�านวนหนงน�า

มาใชในการเสนอขาวการพบทารก

หรอซากทารก โดยมาจากการตง

สมมตฐานของแหลงขาวทอยใน

เหตการณ หรอของสอเอง

ขอเทจจรงคอ ผหญงทอง

ไมพรอม หรอคนทไมสามารถเลยง

ดลกได ไมใชแคกลมวยรน ขอมล

จาก สายดวนปรกษาเอดสและ

ทองไมพรอม 1663 ระหวางเดอน

ตลาคม 2558 ถง 30 มถนายน 2561

มผปรกษาเรองทองไมพรอม 52,370

ราย เปนผใชบรการอายต�ากวา 20 ป

คดเปนรอยละ 30 ของทงหมด

สอดคลองกบรายงานเฝา

ระวงการท�าแทงประเทศไทย พ.ศ.

2558 โดยส�านกอนามยการเจรญ

พนธ กรมอนามย จดเกบขอมลจาก

ผปวยท�าแทง 2,489 ราย พบวาเปน

คนทท�าแทงดวยเหตผลดานสขภาพ

10

สวนใหญอาย 30-34 ป คนทท�าแทง

ดวยเหตผลดานเศรษฐกจ สงคม

และครอบครว สวนใหญอาย 20-

24 ป มวยรนท�าแทงไมถงรอยละ 30

ประเทศไทยมบรการสขภาพ

และสงคมเพอชวยเหลอคนททองไม

พรอมอยางรอบดาน แตทศนคตและ

ความเชอของผทเกยวของยงเปน

อปสรรค ท�าใหผประสบปญหาเขา

ไมถงบรการอยางเหมาะสม

ดงนน ผประสบปญหาท

เขาไมถงระบบชวยเหลอ จงไมใช

อาชญากร

สอมวลชนสามารถน�าเสนอ

ขาวดวยมมมองทเออตอการแกไข

ปญหา ซงจะชวยใหผหญงและวย

รนไดรบบรการสขภาพและสงคม

ตามสทธทกฎหมายรบรองไว อนจะ

สงผลดไปถงครอบครว ชมชน และ

สงคมโดยรวมอกดวย

Page 19: พ.ร.บ. ท้องวัยรุ่น fileและมูลนิธิสร้างความเข้าใจเรื่องสุขภาพผู้หญิง

17

“ลกผชาย”กบอนามยการเจรญพนธ

ผหญงมกถกคาดหวงใหเปนฝายคมก�าเนด แตวธ

เดยวทปองกนทองและปองกนโรคตดตอทางเพศสมพนธ

รวมถงเอชไอว คอการใชถงยางอนามย

การไมใชถงยางอนามยท�าใหวยรนหญงเสยงตงครรภ

สวนวยรนชายเสยงตดเชอโรคตดตอทางเพศสมพนธ รวมถง

เชอเอชไอว ขอมลจากกรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข

ระหวางป 2553-2559 พบแนวโนมการปวยดวยโรคตอทาง

เพศสมพนธในคนอาย 15-24 ป เพมสงขน อตราผปวยท

เขารบการรกษาโรคตดตอทางเพศสมพนธ เปนวยรนถงรอย

ละ 50 ขณะทจ�านวนผตดเชอเอชไอว ในชวง 10 ปทผานมา

มแนวโนมลดลง แตกลบพบสดสวนผตดเชอรายใหมในกลม

คนอาย 15-24 ปเพมขน

ป 2553 องคการอนามยโลก จดท�าขอเสนอเชงนโยบาย

โดยเนนถงความจ�าเปนทผชายตองมสวนในการสรางความเสมอ

ภาคทางเพศ และการสงเสรมสขภาพ โดยเฉพาะวยรนชายซง

เปนวยทจะเตบโตเปนผใหญ ทกฝายตองสงเสรมใหพวกเขาได

เรยนรเรองความรบผดชอบตอตนเอง คนรอบขาง และสงคม

11

พ.ร.บ.การปองกน

และแก ไขป ญหาการตงครรภในวยรน พ.ศ.

2559 สงเสรมใหวยรนไดเรยนรเพศวถศกษา ทครอบคลมถงความเขาใจ

เรองสมพนธภาพ สขภาวะ

ทางเพศ มตทางสงคมและวฒนธรรมทสงผลกระทบตอเรองเพศ ขอมลขาวสารและความรเรองอนามย

การเจรญพนธทใหความส�าคญกบความเสมอภาค

ทางเพศ ตลอดจนการจดความคมครองชวยเหลอแกวยรนทประสบปญหาโดยเทาเทยมกน

Page 20: พ.ร.บ. ท้องวัยรุ่น fileและมูลนิธิสร้างความเข้าใจเรื่องสุขภาพผู้หญิง

18

ถาลกหลานของเราทองไมพรอม

พ.ร.บ.การปองกนและแกไขปญหาการตงครรภ

ในวยรน พ.ศ.2559 รบรองสทธวยรนเพอใหไดรบการ

เยยวยาแกไขปญหาภายใตระบบบรการสขภาพและบรการ

สงคมทเปนมตร

ระบบบรการสขภาพและสงคมส�าหรบผทตงครรภ

ไมพรอมในประเทศไทย มการด�าเนนงานทงโดยภาครฐและ

เอกชน ไดแก บรการค�าปรกษาปญหาทองไมพรอม

• สายดวนปรกษาเอดสและทองไมพรอม 1663 โดย

มลนธเขาถงเอดส

• ศนยชวยเหลอสงคม สายดวน 1300 โดยกระทรวง

การพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย

12

Page 21: พ.ร.บ. ท้องวัยรุ่น fileและมูลนิธิสร้างความเข้าใจเรื่องสุขภาพผู้หญิง

19

ทางเลอกส�าหรบปญหาการตง

ครรภไมพรอม ม 2 ทาง ไดแก การยตการ

ตงครรภ และการตงครรภตอ การยต

การตงครรภมขอมลตามทกลาวถงแลวใน

ชวงกอนหนา สวนการตงครรภตอ บรการ

สขภาพและสงคมทส�าคญ ประกอบดวย

• บรการสขภาพ การทดสอบการตง

ครรภ การดแลสขภาพอนามยใน

ระหวางตงครรภและรบฝากครรภ

การตรวจหลงคลอด การใหค�า

แนะน�าการเลยงลก การใหบรการ

คมก�าเนดหลงคลอดทเหมาะสม

การดแลสขภาพอนามยแมและเดก

หลงคลอด เปนตน

• บานพกรอคลอด ส�าหรบผทไม

สามารถอยในครอบครวหรอชมชน

กระทรวงการพฒนาสงคมและความ

มนคงของมนษย มการด�าเนนงาน

บานพกเดกและครอบครว ในทก

จงหวดทวประเทศ และมบานพกท

ด�าเนนงานโดยเอกชน ไดแก สหทย

มลนธ บานพกฉกเฉนของสมาคมสง

เสรมสถานภาพสตรฯ เปนตน

• การฝากเลยงชวคราว บานพก

หลายแหงมบรการเพอเตรยมความ

พรอมกอนเลยงดลกในระยะยาว เชน

ระหวางเรยนหนงสอ หรอท�างาน โดย

มการประเมนความพรอมเปนระยะ

• การยกเดกเปน “บตรบญธรรม”

การหาครอบครวทดแทนใหเดกทผ

ปกครองไมพรอมเลยงด โดยศนย

อ�านวยการรบเดกเปนบตรบญธรรม

กระทรวงการพฒนาสงคมและ

ความมนคงของมนษย

Page 22: พ.ร.บ. ท้องวัยรุ่น fileและมูลนิธิสร้างความเข้าใจเรื่องสุขภาพผู้หญิง

20

บรรณานกรม

กฤตยา อาชวนจกล และคณะ, เซกสครงแรกของคนไทย... ตองการหรอถกบงคบ คนอน

คอใคร และใชถงยางหรอไม?, ประชากรและสงคม, สถาบนวจยประชากรและ

สงคม มหาวทยาลยมหดล, 2551

แนวทางเชงวชาการสากลของเพศวถศกษา, องคการการศกษา วทยาศาสตร และ

วฒนธรรมแหงสหประชาชาต (ยเนสโก), 2552

รายงานเฝาระวงการท�าแทงประเทศไทย พ.ศ.2558, ส�านกอนามยการเจรญพนธ

กรมอนามย, 2560

รายงานอนามยการเจรญพนธ, ส�านกงานพฒนาสขภาพระหวางประเทศ (IHPP)

กระทรวงสาธารณสข, มนาคม 2556

Policy approaches to engaging men and boys in achieving gender equality

and health equity, WHO, July 2010

Page 23: พ.ร.บ. ท้องวัยรุ่น fileและมูลนิธิสร้างความเข้าใจเรื่องสุขภาพผู้หญิง

21

รายชอผเขารวมการประชมจดท�า “แนวทางการน�าเสนอเนอหาส�าหรบผผลตสอ เพอคมครองสทธสขภาพวยรน ตาม พ.ร.บ.การปองกน

และแกไขปญหาการตงครรภในวยรน พ.ศ.2559”

วนท 10 กนยายน 2561 ณ หองประชมสานใจ 2 ชน 6 อาคารส�านกงานคณะกรรมการสขภาพแหงชาต กระทรวงสาธารณสข

ทปรกษาวชาการนพ.กตตพงศ แซเจง ผอ�านวยการส�านกอนามยการเจรญพนธ กรมอนามยผศ.ดร.กนกวรรณ ธราวรรณ อาจารยประจ�าสถาบนวจยประชากรและสงคม มหาวทยาลยมหดล

มลนธสรางความเขาใจเรองสขภาพผหญงรชดา ธราภาค ปยภา เมองแมน พนา นาคราช ปทมาพร พนมทรพย ชลธยา ทรงรป อไรรตน หนาใหญ จนทมา ตรเลศ นนทยา คาทาส ณฐปภสร ธรรมจารย

ภาคสรางเสรมสขภาวะทางเพศศรนยา สงหทองวรรณ สดาพร นาคฟก เสาศลป เพงสวรรณ สชาดา สวรรณเทศ ภทรวด ใจทอง พชชา เจงกลนจนทรพ.ต.ท.หญง เพรยบพรอม เมฆยานนท

สอมวลชนอรรถกานท พมพวงศ สถานวทยโทรทศนไทยทวสชอง 3 สรชย ปานนอย สถานโทรทศนไทยพบเอสดารน ก�าเนดรตน สถานโทรทศนไทยพบเอสธนยพร บวทอง ส�านกขาวบบซไทยอรพณ ยงยงพฒนา เวบไซต TheMomentum

คณะท�างานขอมล/เรยบเรยงสนพร มฤคพทกษ สดา มงมด

ออกแบบศลปกรรม ศรดา สอไพศาล

Page 24: พ.ร.บ. ท้องวัยรุ่น fileและมูลนิธิสร้างความเข้าใจเรื่องสุขภาพผู้หญิง

• “วยรน” ไมใชเดก• “วยรน” ไมใชตวปญหา พวกเขาก�าลงเผชญปญหา• เพศวถศกษา รแลวรอด• เรองเพศ รจรง ปลอดภย• ขอมล-บรการ คมก�าเนด ส�าหรบวยรน• “แตงงาน” ไมใชทางออก• ทองตองไดเรยน• บรการทเปนมตร• ท�าแทง ปลอดภย ถกกฎหมาย• พาดหวผด ละเมดสทธวยรน• “ลกผชาย” กบอนามยการเจรญพนธ• ถา ลกหลานของเรา ทองไมพรอม

จดท�าโดย

มลนธสรางความเขาใจเรองสขภาพผหญง (สคส.)86/58 ซอย 5 โครงการวชน สมารท ซต ถนนนครอนทร

ต.ตลาดขวญ อ.เมองนนทบร จ.นนทบร 11000โทรศพท 0 2 525 4922-3 | www.whaf.or.th