Nastavne metode učenja na daljinui kreiranje onlajn kurseva

Dragana BjekićUniverzitet u Kragujevcu, Fakultet tehničkih nauka u Čačku

13-14. juni 2013..Pomorski fakultet, Kotor, Crna Gora

Struktura poglavlja u PriručnikuUvod1. Od individualnog do grupnog oblika i metoda

e-učenja/e-nastaveAutor: Dragana Bjekić1. Metode e-učenja i obrazovanja na daljinu kao metode komunikacije2. Kako stimulisati diskusiju u e-nastavi/e-učenju?3. Kooperacija i kolaboraciija u e-učenju/e-nastavi4. E-nastava i razvoj e-odeljenja

2. Struktura i kreiranje onlajn kursevaAutori: Laura Fedeli i Pjer Đuzepe Rosi, Univeritet Macerata, Italija1. Struktura online kurseva2. Kreiranje online kurseva: vrste dispozitiva3. Alati za kreiranje kurseva

3. Proces razvoja e-kursevaaAutor: Dragana Bjekić1. Instrukcioni dizajn2. ADDIE model instrukcionog dizajna

Uvod

Sadržaji e-Didaktike

Zašto pojmovi e-nastava i e-učenje, e-nastavnik, e-učenik?

Uticaj teorija nastave na razvoj e-nastave

Zašto: nastava je komunikacija?

Razvoj e-kurseva

I Od individualnog do grupnog oblika i metoda e-učenja/e-nastave

Didaktičke metode u e-nastavi: alati

Metode e-učenja i obrazovanja na daljinu kao metode komunikacije

Prvobitno e-učenje razvijano prema transmisivnim modelima komunikacije (Šenon-Viverov model)

Danas e-učenje zasnovano na ritualnim modelima komunikacije – naglašena socijalna interakcija

Značajna uloga komunikacije u oblikovanju uspešnih scenarija e-učenja/e-nastave – većina softvera koji upravljaju e-učenjem ima značajnu komunikacionu podršku.

Komunikacioni proces u e-nastavi

Analiza primalaca: utvrđivanje karakteristika e-učenika u e-nastavi.

Priprema: selektovanje sadržaja ili informacija, integracija informacija i stvaranje nastavnih celina, oblikovanje strategije uvođenja sadržaja, razvoj, planiranje i organizovanje neophodnih komunikacionih medija i tehnologije.

Primena i isprobavanje e-nastavnog procesa. Prenos/distribuiranje nastavnog sadržaja. Fidbek obuhvata nastavnikovo praćenje situacije, ili

programibilne komponente u E-nastavi (u okviru LMS-a) koje simuliraju nastavnikovo praćenje situacije. Formativni fidbek, sumativni fidbek. Individualizovani fidbek u okviru LMS.

Refleksija predstavlja analizu efikasnosti planiranja i realizacije e-nastavnog procesa koju obavlja e-nastavnik (nastavnik osposobljen za kreiranje i primenu ovakvog nastavnog sistema).

Osnovni komunikacioni modaliteti onlajn učenja, e-učenja/e-nastave

Tabela 1. Kognitivne i personalne dimenzije asinhronog-sinhronog e-učenja (Hrastinski)

Asinhrono e-učenje Sinhrono e-učenje

Kognitivna participacija Personalna participacija

Povećanje refleksije i sposobnosti za obradu informacija

Povećanje uzbuđenja, motivacije i konvergentnosti značenja

Tabela 2. Upotreba asinhronog i sinhronog e-učenja (adaptirano prema: Hrastinski, 2008)

Asinhrono e-učenje Sinhrono e-učenjeKada? Potrebna je refleksija o složenim

sadržajima.Sinhroni sastanci ne mogu da se održavaju zbog posla, porodičnih i drugih obaveza.

Diskusija o manje složenim (jednostavnijim) temama.Planiranje zadataka.

Zašto? Studenti imaju više vremena da se izraze pošto pošiljalac ne očekuje odmah odgovor.

Student postaje ažurniji i motivisaniji pošto se očekuje brz odgovor.

Kako? Koriste se asinhrona sredstva kao: e-pošta, blog, forum...

Koriste se sinhrona sredstva kao što su videokonferencije, kratke poruke, pričaonice, direktni sastanci licem u lice, sastanci.

Primeri Student očekuje da se izrazi individualno o temi kursa, može biti pozvan da koristi blog.Očekuje se da studenti razmišljaju o temi i kritički procene ideje članova svoje grupe. Mogu da budu pozvani da učestvuju u onlajn diskusiji na diskusionom savetu.

Student očekuje da rad u grupi može da bude koristan jer poruke obezbeđuju prenošenje znanja, razmenu ideja i planiranje zadataka.Nastavnik koji želi da izloži pojmove iz literature na pojednostavljen način može dati onlajn lekciju preko videokonferencijskog sistema.

Kako stimulisati diskusiju u e-učenju/e-nastavi?

Priručnik!

Kooperacija i kolaboracija u onlajn učenju

Sociokonstruktivizam u osnovi

Kolaboracija - filozofija interakcije Kooperacija – operacionalizovana struktura

interakcije

U kolaborativnom okruženju veličina e-studijske grupe 24, očekivana interakcija svih međusobno

Taksonomija e-kolaboracije

Dijalog Horizontalna kol. Paralelna kol. Sekvencijalna kol. Sinergijska kol.

Efekti kolaborativnosti u e-učenjuPozitivna međuzavisnostIndividualna odgovornost……..Osnaživanje grupnih procesa

Koji tip e-odeljenja želimo formirati u okviru e-kursa?

Povezivanje e-učenika sadržajem

Povezivanje e-učenika zadacima

Socijalna podrška

Aktivnosti formiranja e-odeljenja:Piše u Priručniku!

II Struktura i kreiranje online kursevaFedeli i Rosi

Tri glavne strukture kurseva: transmisivni kursevi koji obuhvataju

nastavni sadržaj i podršku: Transmisija od nastavnika ka učeniku Model orijentisan ka nastavniku

sveobuhvatni individualizovani kursevi Samoregulacija Model orijentisan ka učeniku Nastavnik tutor

integrisani ili kolaborativni kursevi Aktivnost e-odeljenja kao grupe Model orijentisan ka timskom radu Vršnjaci tutori

Kreiranje online kurseva

Dispozitiv - kreiranje prostorno-vremenske strukture kursa:

nastavnikov pedagoški projekat; struktura kursa u formi modula u

okviru koga se odvijaju zadaci i aktivnosti;

praćenje i evaluacija modaliteta.

Vrste dispozitiva:

Instrukcioni; Kolaborativno-

regulativni; Refleksivno-

samoevaluativni.

Didaktički e-alati alati koje obezbeđuje Sistem za upravljanje učenjem i koji

su direktno dostupni u okviru LMS;

alati koji se koriste direktno sa svetske mreže (na primer, Web 2.0 alati);

alati koji su integrisani u Sistem za upravljanje učenjem (LMS) kako bi se povezala dva prostora za učenje (institucionalni i zatvoreni prostor sa društvenim i otvorenim prostorom za učenje).

Fedeli i Rosi naglašavaju socijalnu dimenziju e-učenja i alate koji to

omogućavaju!.

III Proces razvoja e-kursa

Razlozi korišćenja modela za kreiranje kurseva!

Model kreiranja nastavnih (e)kurseva = operacionalizovani didaktički okvir zasnovan na teorijama nastave.

Model instrukcionog dizajna.

Instrukcioni dizajn

Instrukcioni dizajn je proces u okviru koga se primenjuju teorije učenja i teorije nastave, kao i različiti principi, metode i tehnike izvođenja nastave, a kojim se planiraju i razvijaju materijali za učenje i oblikuju procesi poučavanja i učenja u konkretnim nastavnim predmetima i nastavnim jedinicama (CARNet).

ADDIE model instrukcionog dizajna

Slika 1. ADDIE model (adaptirano prema McGriff, 2000)

Izabrani izvori

Hrastinski, S. (2008). Asynchronous and Synchronous E-learning, EDUCASE Quarterly, 31(4), dostupno na http://connect.educause.edu/Library/EDUCAUSE+Quarterly/AsynchronousandSynchronou/47683?time=1232750437

Magnoler, P. (2009), “I dispositivi didattici e l’on line”, in Pg. Rossi, Tecnologia e costruzione di mondi. Post-costruttivismo, linguaggi e ambienti di apprendimento, Armando Editore, Roma, pp. 206-254.

Piskurich, G. M. (2006). Rapid Instructional Design: Learning ID Fast and Right, San Francisco, CA: Pfeiffer.

Salmons, J. E. (2008). Taxonomy of online collaboration: Theory and practice in e-learning, Vision2Lead, Hershey: IGI Global, preuzeto decembra 2008. godine sa http://www.vision2lead.com/Taxonomy.pdf

Schertler, M. (2006) E-teaching scenarios. In: Carteli A. (ed) Teaching in the Knowledge Society - New Skills and Instruments for Teachers, Hershey – London – Melbourne - Singapore: Information Science Publishing, str. 221-240

Prof. Dr Dragana BjekićFakultet tehničkih nauka u Čačku, Univerzitet u Kragujevcu, Srbija

http://www.ftn.kg.ac.rs/dragana.bjekice-mail: dragana.bjekic@ftn.kg.ac.rs

Хвала!σας

ευχαριστώ