Upload
berti
View
264
Download
1
Embed Size (px)
Citation preview
8/9/2019 03. BVM Ligjerata 2
1/20
Biznesi i vogl dhe i mesm (BVM)
Ndrmarrsia dhe ndrmarrsi si krijues tbizneseve t vogla dhe t mesme:
Ndrmarrsia dhe ndrmarrsi si krijues t BVM
Historiku dhe prkufizimet e ndrmarrsis dhe
ndrmarrsit
Evoluimi i mendimeve mbi ndrmarrsin dhe BVM
Mjedisi i BVM
Trendet e zhvillimit t disa formave t ndrmarrsis
Pyetje, diskutim dhe prmbledhje
Sokol HAVOLLI, [email protected]. 12 mars 2010
Prmbajtja:
8/9/2019 03. BVM Ligjerata 2
2/20
Ndrmarrsia dhe ndrmarrsi si krijues t
bizneseve t vogla dhe t mesme:Ndrmarrsia dhe ndrmarrsi si krijues t BVM:
Krijimi i BVM m s shumti vepr e ndrmarrsit
Ndrmarrsia filozofi dhe energji e rndsishme pr zhvillim ekonomik
Rndsia e ndrmarrsis mund t jet m e madhe se sa burimet natyrore
dhe pajisjet teknike etj.
Ndrmarrsia e bn ndrmarrsin t ket nj qndrim krijues, aktiv e
proaktiv si dhe inovativ ndaj zhvillimeve
Kto qndrime e bjn ndrmarrsin t prdor t gjitha burimet (njerzore,
kapitalin etj.)
8/9/2019 03. BVM Ligjerata 2
3/20
Historiku i ndrmarrsis dhe ndrmarrsit:
Ndrmarrsia dhe ndrmarrsi si krijues t
bizneseve t vogla dhe t mesme:
Ndrmarrsi paraqet nj ndrmjetsues i cili shfrytzon kapitalin q mund t
ket n dispozicion pr t rritur vlern dhe fitimin e tij
Ndrmarrsi mund t jet:
Pronar i kapitalit si dhe shfrytzues i kapitalit t huaj
Nprmjet ktij kapitali, ndrmarrsi ofron n treg produkte dhe shrbime
Ndrmarrsi lviz kapitalin dhe resurset nga nj fush (veprimtari) me fitim
m t ult n nj fush me fitim m t lart
Ndrmarrsi: proaktiv, hyrje n tregje t reja dhe prdorimi I metodave t
reja pr krijim t produkteve dhe shrbimeve
8/9/2019 03. BVM Ligjerata 2
4/20
Prkufizimi i ndrmarrsit: Nuk ekziston nj prkufizim unikAutor t ndryshm argumentojn se karakteristikat e ndrmarrsve jan ato tcilat duhet t prdoren pr ti prkufizuar ata.
Shembuj: Wickman (2003)
Rreziku - karakteristik e cila gjithmon e prcjell ndrmarrsin
Efektiviteti - ndrmarrsi siguron se efiqienca ekonomike arihetnprmjet prdorimit t metodave praktike si dhe siguron fitime Inovacioni - shpesh prdoret pr t prkufizuar ndrmarrsin, mirpokjo sht karakteristik e t gjith lojtarve n fush e biznesit
Prkufizimi i ndrmarrsis dhe ndrmarrsit
Ndrmarrsia dhe ndrmarrsi si krijues t
bizneseve t vogla dhe t mesme:
8/9/2019 03. BVM Ligjerata 2
5/20
Sipas Kuratko and Welsch (1998) ndrmarrsi karakterizohet me: njohje t shanseve dhe momenteve n treg (shqisa e prceptimit tnevojs s tregut Rreziku ka gatishmri t pranoj rreziqet n treg Resurset ka aftsi q t siguroj resurset pr t financuar nj ide
biznesore (binds dhe i bindur se nga asgj do t mund t krijoj nj biznes Menaxher aftsi dhe energji pr t menaxhuar me biznesin
Prkufizimi i ndrmarrsis dhe ndrmarrsit
Ndrmarrsia dhe ndrmarrsi si krijues t
bizneseve t vogla dhe t mesme:
8/9/2019 03. BVM Ligjerata 2
6/20
Zimmerer dhe Scardborough (1998) prshkruajn ndrmarrsin si person icili sht i gatshm t marr rrezikun duke synuar realizimin e fitimit si dheduke fituar nga aftsit pr t siguruar dhe menaxhuar resurset. Pr m tepr,kta autor sugjerojn se karakteristikat n vijim jan gjithashtu pjes eprofilit t ndrmarrsit:
Dshira pr t marr prgjegjsi Preferenc pr rrezik t menaxhueshm dhe kalkulime pr kt rrezikVetbesim i lart Dshira pr prgjigje t shpejt ndaj aksioneve Energjik, orari i puns i zgjatur, preokupim me iden dhe zhvillimet Orientim kah ardhmria Shkathtsi pr organizim Knaqsi nga rezultati, e jo nga paraja Fleksibil
Prkufizimi i ndrmarrsis dhe ndrmarrsit
Ndrmarrsia dhe ndrmarrsi si krijues t
bizneseve t vogla dhe t mesme:
8/9/2019 03. BVM Ligjerata 2
7/20
Bazuar n kto prkufizimie mund t arrihet si prfundim se atributetkryesore t ndrmarrsit jan:
Rreziku, Efektiviteti Prgjegjsia Gjetja e resurseve etj.
Prkufizimi i ndrmarrsis dhe ndrmarrsit
Ndrmarrsia dhe ndrmarrsi si krijues t
bizneseve t vogla dhe t mesme:
8/9/2019 03. BVM Ligjerata 2
8/20
Deri n vitet e 70ta mendimet mbi ndrmarrsin jan injoruar(nnvlersuar) Pas viteve 70ta, sht diskutuar m shum pr ndrmarrsin, mirpo shtegzagjeruar roli i ndrmarrsis
Pikpamjet dhe rrymat e ndryshme q jan shum t lidhura mendrmarrsin:
Teoria e tregut t lir Promovon iniciativn private, Konkurencn, Ndrmarrjet e reja etj.
Evoluimi i mendimeve mbi ndrmarrsin dhe BVM
Ndrmarrsia dhe ndrmarrsi si krijues t
bizneseve t vogla dhe t mesme:
8/9/2019 03. BVM Ligjerata 2
9/20
Teorit marksiste:
Vn n dukje varsin e BVM ndaj bizneseve t mdha (dheanasjelltas)
Ambientalistt:
Small is Beautiful (e vogla sht e bukur)
Mirpo, mund t thuhet se t gjitha teorit e njohin rndsin e BVM
Evoluimi i mendimeve mbi ndrmarrsin dhe BVM
Ndrmarrsia dhe ndrmarrsi si krijues t
bizneseve t vogla dhe t mesme:
8/9/2019 03. BVM Ligjerata 2
10/20
8/9/2019 03. BVM Ligjerata 2
11/20
Faktort e brendshm:
Motivet e pronaritVetit personale Shkathtsit teknikeAftsit menaxheriale Marketingu
Financa
Mjedisi i BVM
Ndrmarrsia dhe ndrmarrsi si krijues t
bizneseve t vogla dhe t mesme:
8/9/2019 03. BVM Ligjerata 2
12/20
Faktort e jashtm :
Mjedisi makroekonomik: Politik Ekonomik Social Teknologjik
Mjedisi mikroekonomik Ekonomia lokale (industria) Furnitort Konkurrenca Blersit
Mjedisi i BVM
Ndrmarrsia dhe ndrmarrsi si krijues t
bizneseve t vogla dhe t mesme:
8/9/2019 03. BVM Ligjerata 2
13/20
Modeli i Porterit
N kt model potencohenbarrierat pr brje tbiznesit:
1) Barriera pr hyrje ntreg
2) Fuqia e furnitorve3) Fuqia e konsumatorve
4) Krcnimet ngazvendsuesit
5) Ashprsia e rivalitve
Mjedisi i BVM
Kompania
-Produkti- Shrbimi
-Organizimi
Konkurentt
Zvendsuesit(produktet/shrbimet)
KonsumatortFurnizuesit
Rrethinapolitike
Rrethinaekonomike
Faktortsocial
SistemiFinanciar
Ndrmarrsia dhe ndrmarrsi si krijues t
bizneseve t vogla dhe t mesme:
8/9/2019 03. BVM Ligjerata 2
14/20
Barrierat pr brje t
biznesit nga blersit:
Blersit jan vendimtar:
Kjo pasi q blersit tentojn tken aranzhmanet m t
volitshme
T arrijn zbritje t mimeve
Distribuim m efektiv
Cilsia e produktit
Mjedisi i BVM
Kompania
-Produkti- Shrbimi
-Organizimi
Konsumatort
Ndrmarrsia dhe ndrmarrsi si krijues t
bizneseve t vogla dhe t mesme:
8/9/2019 03. BVM Ligjerata 2
15/20
Barrierat pr brje t
biznesit nga furnitort:
Fuqia e furnitorve emadhe
Kjo pasi q furnitort janata t cilt kan miminfillestar
Franshiza sht zgjidhjepr tejkalimin e ktijproblemi
Franshiza ka kosto t lart
Mjedisi i BVM
Kompania
-Produkti- Shrbimi
-Organizimi
Furnizuesit
Ndrmarrsia dhe ndrmarrsi si krijues t
bizneseve t vogla dhe t mesme:
8/9/2019 03. BVM Ligjerata 2
16/20
Mjedisi i BVM
Kompania
-Produkti- Shrbimi
-Organizimi
Zvendsuesit(produktet/shrbimet)
Barrierat pr brje t
biznesit nga produktetzvendsuese:
Tregu prplot produkte tcilat mund t ken efektin eprafrt ose t njjt
Zgjidhjet alternative
(shembull, kinemaja, teatri,restorani, aktiviteti sportivetj.)
Ndrmarrsia dhe ndrmarrsi si krijues t
bizneseve t vogla dhe t mesme:
8/9/2019 03. BVM Ligjerata 2
17/20
Mjedisi i BVM
Kompania
-Produkti- Shrbimi
-Organizimi
Konkurentt Barrierat pr brje t
biznesit ngakonkurenca:
Promocioni ngakonkurentt
Zbritja e mimeve
Lansimi i produkteve t
reja
Zgjerimi I kanaleve tdistribuimit etj
Ndrmarrsia dhe ndrmarrsi si krijues t
bizneseve t vogla dhe t mesme:
8/9/2019 03. BVM Ligjerata 2
18/20
Stabiliteti politik i
rndsishm pr zhvillim tbiznesit
Politikat ekonomike
Mjedisi i BVM
Kompania
-Produkti- Shrbimi
-Organizimi
Rrethinapolitike
Rrethinaekonomike
Faktortsocial
SistemiFinanciar
Produkti I pranueshmdhe I prshtatshm mekulturn e vendit
Sa sht popullsia e pasur
A sht vend me aktivitet
t lart ekonomik
Lokacion i frekuentuar
Stabiliteti financiar
Financimi i BVM ngasektori financiar
Ndrmarrsia dhe ndrmarrsi si krijues t
bizneseve t vogla dhe t mesme:
8/9/2019 03. BVM Ligjerata 2
19/20
Bizneset familjare
Grat ndrmarrse
Ndrmarrsi me koh t pjesshme (part-time)
Biznes nga shtpia
e-biznesi
Trendet e zhvillimit t disa formave t ndrmarrsis
Ndrmarrsia dhe ndrmarrsi si krijues t
bizneseve t vogla dhe t mesme:
8/9/2019 03. BVM Ligjerata 2
20/20
Prshkruani karakteristikat kryesore t profilit t ndrmarrsit. Diskutoni kto
karakteristika
Diskuto mbi gatishmrin e ndrmarrsit pr t pranuar rrezikun.
Diskuto mbi faktort e brendshm dhe t jashtm pr BVM. Trego pse kta faktor janjasht kontrollit t pronarit/ndrmarrsit
Diskutoni mbi format e reja t ndrmarrsis.
Pyetje, diskutim dhe prmbledhje
Ndrmarrsia dhe ndrmarrsi si krijues t
bizneseve t vogla dhe t mesme: