30
การละเมิดสิทธิมนุษยชนใน อุตสาหกรรมปลาทูน่าโลก โซ่ตรวน กลางทะเล

โซ่ตรวนกลางทะเล: การละเมิดสิทธิมนุษยชนในอุตสาหกรรมปลาทูน่าโลก

Embed Size (px)

DESCRIPTION

โซ่ตรวนกลางทะเล: รายงานสืบสวนของกรีนพีซเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ระบุบริษัท ไทยยูเนี่ยน กรุ๊ป จำกัด (มหาชน)ผู้ผลิตปลาทูน่าบรรจุกระป๋องที่ใหญ่ที่สุดในโลก ไม่ได้ดำเนินการอย่างเพียงพอเพื่อแก้ปัญหาการละเมิดสิทธิมนุษยชนในห่วงโซ่อุปทานปลาทูน่า ในรายงาน กรีนพีซสัมภาษณ์แรงงานประมงผู้ตกเป็นเหยื่อการค้ามนุษย์และการบังคับใช้แรงงานในอินโดนีเซีย พวกเขาเผชิญกับการกดขี่ขูดรีดและไม่ได้รับอาหารบนเรือประมงนอกน่านน้ำจากประเทศไทย เรือประมงนอกน่านน้ำเหล่านั้นขนถ่ายปลาทูน่าและปลาทะเลอื่นๆ ส่งให้เรือมารีนวัน(Marine one) ของบริษัท ซิลเวอร์ซี ไลน์ จำกัดที่ดำเนินการโดยคนไทย และยังเป็นบริษัทเดียวกับที่สำนักข่าวเอพีรายงานว่าทำการขนส่งอาหารทะเลจากการบังคับใช้แรงงานประมงและเป็นผู้จัดหาวัตถุดิบให้กับไทยยูเนี่ยน ขณะนี้แรงงานประมงจากกระบวนการค้ามนุษย์นับพันที่ถูกบังคับใช้หาปลารวมถึงปลาทูน่า หากไม่ใช่เป็นคนตกเรือ ก็ถูกทิ้งไว้ในอินโดนีเซียอย่างไร้อนาคต

Citation preview

Page 1: โซ่ตรวนกลางทะเล: การละเมิดสิทธิมนุษยชนในอุตสาหกรรมปลาทูน่าโลก

การละเมดสทธมนษยชนในอตสาหกรรมปลาทนาโลก

โซตรวน กลางทะเล

Page 2: โซ่ตรวนกลางทะเล: การละเมิดสิทธิมนุษยชนในอุตสาหกรรมปลาทูน่าโลก
Page 3: โซ่ตรวนกลางทะเล: การละเมิดสิทธิมนุษยชนในอุตสาหกรรมปลาทูน่าโลก

01

บทสรปผบรหาร

02

บทน�า

04

บทสรป

03

ขอเสนอแนะ

ภาพปก

คนงานอาย 21 ป ทถกบงคบใหท�างานใน เรอประมงโดยทไมมทางไดกลบไปบานเกด

© Ardiles Rante / Greenpeace

ปกใน

ทาเรอเมองอมบล ในหมเกาะโมลกกะของอนโดนเซยไดรบหนงในจดปลายทางทส�าคญในอนโดนเซยส�าหรบผชายใชประโยชนในการท�างานบนเรอไทยด�าเนนการเรอประมง

© Ardiles Rante / Greenpeace

พฤศจกายน 2558

สารบญ

Page 4: โซ่ตรวนกลางทะเล: การละเมิดสิทธิมนุษยชนในอุตสาหกรรมปลาทูน่าโลก

โซตรวนกลางทะเล : การละเมดสทธมนษยชนในอตสาหกรรมปลาทนาโลกกรนพซ เอเซย ตะวนออกเฉยงใต1

EXECUTIVESUMMARY

บรษท ไทยยเนยน กรป จ�ำกด (มหำชน) เปนผผลตปลำทนำบรรจกระปองทใหญทสดในโลก มเครอขำยครอบคลมทงกำรจดหำวตถดบ กำรผลต และกำรกระจำยสนคำใหกบแบรนดตำงๆ ทวโลก ทวำไทยยเนยนมสวนเชอมโยงกบดำนทมดทสดของอตสำหกรรมอำหำรทะเล นนคอ กำรบงคบใชแรงงำนอยำงไมเปนธรรม ควำมสญเสยอยำงกวำงขวำงของสงมชวตในทะเลและกำรท�ำลำยสงมชวตในทะเลทใกลสญพนธดวยวธกำรประมงทท�ำลำยลำง อตสำหกรรมปลำทนำในปจจบนนนอยคกบกำรท�ำลำยสงแวดลอม โศกนำฏกรรมมนษยและควำมโลภ ปญหำเหลำนไมไดเกดขนในอตสำหกรรมปลำทนำเพยงบรษทเดยว แตไทยยเนยนมเครอขำยและอทธพลในระดบโลกทจะเปลยนผำนอตสำหกรรมปลำทนำโดยปฏเสธแนวทำงกำรปฏบตทไมเปนทยอมรบซงครอบง�ำภำคอตสำหกรรมปลำทนำอยในขณะน

ในชวงปทผำนมำ รำยงำนของสอมวลชนไดเปดเผยใหเหนกำรกระท�ำ อยำงโหดรำยทำรณตอคนงำนทไรสทธไรเสยงบนเรอประมงสญชำตไทย โดยทไทยยเนยนถกระบอยในรำยงำนขำวเชงสบสวนสอบสวนนดวย1/2

ในรำยงำนของสอมวลชนเหลำนหยบยกใหเหนวำ กำรคำมนษย แรงงำนบงคบและแรงงำนตดหน คอสวนหนงของแบบจ�ำลองทำงธรกจ ของบรษททจดหำสนคำสตวน�ำทงหลำย ปอนใหกบอตสำหกรรมปลำทนำยกษใหญอยำงไทยยเนยน จำกรำยงำนลำสดของกรนพซซงรวมถงกำรสมภำษณผตกเปนเหยอกำรคำมนษย แรงงำนบงคบ และแรงงำนตดหน ระบวำ พฤตกรรมละเมดสทธแรงงำนในกองเรอ ประมงไทยทท�ำกำรประมงนอกนำนน�ำเปนควำมเสยงทมตอไทยยเนยน อยำงสงในแงกำรด�ำเนนงำนตลอดหวงโซอปทำน ควำมเสยงนมนยยะ ส�ำคญกวำกำรโตตอบเลกๆ นอยๆ ของไทยยเนยนตอรำยงำน ขอเทจจรงทเปดเผยโดยสอมวลชน

ถงแมวำไทยยเนยนไดหยดรบซอวตถดบปลำทนำจำกบรษทประมงทมสวนเกยวของกบกำรละเมดสทธมนษยชนและน�ำเอำจรรยำบรรณธรกจและแนวปฏบตดำนแรงงำนฉบบใหม (Code of conduct) มำใชในป 2558 น แตภำระกยงคงเปนของไทยยเนยนในกำรแสดงให ผบรโภคและลกคำของตนเหนวำ บรษทด�ำเนนกำรตำมขนตอนอยำง มประสทธภำพเพอรบรองวำตลอดหวงโซอปทำนทงหมดไปจนถง เรอประมงของอตสำหกรรมอำหำรทะเลนนปรำศจำกกำรกดข ขดรดแรงงำนและสงแวดลอม 3/4/5 ควำมพยำยำมแกปญหำในหวงโซ อปทำนของอตสำหกรรมยกษใหญอยำงไทยยเนยน ไมควรทจะเนนไป ทธรกจเพำะเลยงกงหรอกองเรอประมงของไทยแตเพยงอยำงเดยว ตำมทไทยยเนยนไดใหค�ำมนสญญำตอประเดนละเมดสทธมนษยชนในชวง 15 เดอนทผำนมำ 6/7

ผบรโภคก�ำลงเรยกรองใหเกดควำมแนใจวำ ผลตภณฑปลำทนำ กระปองทเปนทร จกกนดทวำงจ�ำหนำยในตลำดนนมำจำกกำรท�ำ ประมงทเป นมตรกบสงแวดลอมโดยทมกำรปฏบตตอแรงงำน อยำงเปนธรรม ผบรโภคบำงกลมเรมสอสำรตอไทยยเนยนผำนกำร ฟองรองคดแบบกลม (class action lawsuit) ตอบรษทในเครอ และบรษทเรอประมงทจดหำวตถดบปลำทนำ 8/9 เรอทขนปลำทจบ มำจำกมหำสมทรเพอสงใหกบไทยยเนยนก�ำลงสรำงผลกระทบดำน สงแวดลอมและกอใหเกดควำมทกขยำกตอแรงงำนทวมหำสมทร ของโลก ในขณะทไทยยเนยนไมไดเปนอตสำหกรรมอำหำรทะเลแหงเดยว ทมประเดนสทธมนษยชนในหวงโซอปทำน แตไทยยเนยนอยในสถำนะทไมมใครเทยบไดในกำรขบเคลอนกำรเปลยนแปลงเชงบวกเพอเปลยนผำนอตสำหกรรมปลำทนำโลกและยกระดบคณภำพชวตของแรงงำนอกนบไมถวนบนเรอประมงในทะเลลก

“เปนเรองยากทจะรบรองวาหวงโซอปทานของอตสาหกรรม

อาหารทะเลไทยนนจะสะอาดรอยเปอรเซนต”

– ธรพงศ จนทรศร ประธานกรรมการบรหาร บรษทไทยยเนยน กรป จ�ากด (มหาชน) 10

บทสรปผบรหาร

01

Page 5: โซ่ตรวนกลางทะเล: การละเมิดสิทธิมนุษยชนในอุตสาหกรรมปลาทูน่าโลก

2

EXECUTIVESUMMARY

© Paul Hilton / Greenpeace

ปลาทนาแชแขงอดกนแนนในเรอประมง ซงมปลายทางทตลาดโลก

Page 6: โซ่ตรวนกลางทะเล: การละเมิดสิทธิมนุษยชนในอุตสาหกรรมปลาทูน่าโลก

โซตรวนกลางทะเล : การละเมดสทธมนษยชนในอตสาหกรรมปลาทนาโลกกรนพซ เอเซย ตะวนออกเฉยงใต3

มหำสมทรโลกโดยเฉพำะอยำงยงในเขตนำนน�ำสำกลเปนพนทท กฏหมำยเออมไมถงมำกทสดแหงหนงของโลก โดยอำชญำกรรมทำง สงคมและสงแวดลอมเกดขนเปนประจ�ำและไมสำมำรถเอำผดใครได 11 กำรกดขขดรดแรงงำนในอตสำหกรรมประมงก�ำลงเปนประเดนกงวลทเพมมำกขนในระดบโลก โดยเฉพำะจำกกำรรำยงำนขำวสบสวน เชงลกอนโดงดงหลำยชนในภมภำคเอเชยตะวนออกเฉยงใต 12/13/14 กำรละเมดสทธมนษยชนในอตสำหกรรมประมงเปนปญหำระดบโลก ทเกดขนทวโลกและยงเปนปญหำทเกยวของรปแบบกำรท�ำผดกฎหมำย ตำงๆ รวมถงกำรประมงผดกฎหมำย ไมมกำรรำยงำนและขำดกำรควบคม

(IUU) กำรขำดกฎเกณฑและไมมกำรบงคบใชใหเปนไปตำมกฎหมำยทง กำรท�ำประมงและมำตรฐำนแรงงำน กหมำยถงวำมหำสมทรของเรำกลำยเปนสถำนททซงมำตรฐำนดำนสทธมนษยชนทมกำรรบรอง ในทำงสำกลนนถกละเมดอยำงสม�ำเสมอเพอใหไดมำซงผลก�ำไร

สถานทเกดเหต

ควำมตองกำรอำหำรทะเลรำคำถกในระดบโลกเปนปจจยหลก ประกำรหนงของควำมเสอมโทรมดำนสงแวดลอมทำงทะเลและ กำรละเมดสทธมนษยชนในอตสำหกรรมประมง ในชวง 6 ทศวรรษ ทผำนมำ ยอดกำรผลตปลำทนำและปลำสำยพนธอนทใกลเคยงกบ ปลำทนำของโลกเพมขนกวำ 1,100 เปอรเซนต หรอมำกกวำ 7 ลำนตน โดยกำรเพมขนเปนผลมำจำกควำมตองกำรของผบรโภคใน ยโรป อเมรกำเหนอ และญปน 18/19/20 จำกค�ำใหกำรของแรงงำนท บนทกโดยกรนพซเมอเรวๆ น กำรละเมดสทธมนษยชนทเกดขนบน กองเรอประมงปลำทนำในมหำสมทรแปซฟก ซงเปนแหลงประมงและ จดหำปลำทนำกวำรอยละ 70 ของควำมตองกำรระดบโลก เปนเรองท

หนกหนำสำหสและควรไดรบควำมสนใจอยำงเรงดวน ผผลต19/20 ผ ซอและรำนคำปลกอำหำรทะเลทวโลกทมอ�ำนำจในกำรซอนน สำมำรถผลกดนให เกดกำรเปลยนแปลงตลอดหวงโซ อปทำน ของผลตภณฑเพอใหมนใจวำผจดหำวตถดบยดมนตอมำตรฐำน ทเขมงวดเพอผดงไวซงสทธของแรงงำนทจบปลำบนเรอประมง ท�ำกำรแปรรปและบรรจผลตภณฑอำหำรทะเลของเรำ

ปจจยกอเหต

02

ความตองการอาหารทะเลราคาถกในระดบโลกเปนปจจยหลกประการหนงของความเสอมโทรมดานสงแวดลอมทางทะเลและการละเมดสทธมนษยชนในอตสาหกรรมประมง

บทน�า02

Page 7: โซ่ตรวนกลางทะเล: การละเมิดสิทธิมนุษยชนในอุตสาหกรรมปลาทูน่าโลก

4

ผมบทบาทไทยยเนยนเปนอตสำหกรรมอำหำรทะเลทใหญเปนอนดบสำม ของโลก และเปนผผลตผลตภณฑปลำทนำ เกอบ 1 ใน 5 ของกำรจดหำปลำทนำทวโลกและเปนผผลตปลำทนำกระปองทใหญทสด ในโลก 23/24/25 รำวรอยละ 40 ของปลำทนำในประเทศไทยจดจ�ำหนำยโดยไทยยเนยน และในทกๆ วนำท มกำรสงออกผลตภณฑปลำทนำ กระปองประมำณ 157 กระปองจำกประเทศไทย 26/27 ปจจบน ไทยยเนยนผลตอำหำรทะเลในรปแบบผลตภณฑทหลำกหลำยและ มบรษทในเครออกนบสบแหง นอกจำกนยงมหนสวนในเกอบทกดำนของกระบวนกำรผลตอำหำรทะเล ตงแตกำรท�ำประมงในมหำสมทร กระบวนกำรผลต แปรรป ไปจนถงกำรผลตกระปองและบรรจภณฑและกำรจดจ�ำหนำยภำยใตแบรนดของตนเองและของบรษทอนๆ

ขอบเขตธรกจของไทยยเนยนครอบคลมจำกมหำสมทรไปจนถง ชนวำงสนคำ แบรนดของไทยยเนยนนนครอบง�ำตลำดปลำทนำ ทส�ำคญของโลก ไทยยเนยนเปน “ผเลนหลกในระบบนเวศทำงทะเล (keystone actor in marine ecosystem)” ทมควำมสมพนธ อยำงมำกตอผลกระทบทมตอมหำสมทรของเรำ 28 ในฐำนะทเปนผผลต รำยใหญของโลกและเปนภำคธรกจยกษใหญ ไทยยเนยนสำมำรถ ใช บทบำทอนมอทธพลอยำงมำกนต อเงอนไขของกำรท�ำงำน ตลอดหวงโซอปทำนทงหมดได

© Ardiles Rante / Greenpeace

เรอประมงทด�าเนนการโดยชาวไทยจอดทอดสมอ ทฮาลอง เกาะอมบล อนโดนเซย ป 2558 ในชวงทรฐบาลอนโดนเซยท�าการยกเลก ใบอาชญาบตรเรอประมงตางชาต

Page 8: โซ่ตรวนกลางทะเล: การละเมิดสิทธิมนุษยชนในอุตสาหกรรมปลาทูน่าโลก

โซตรวนกลางทะเล : การละเมดสทธมนษยชนในอตสาหกรรมปลาทนาโลกกรนพซ เอเซย ตะวนออกเฉยงใต5

พนกงานทวโลก 35 แบรนดในเครอบรษท ไทยยเนยน กรป จ�ากด มหาชน (TU) และบรษทยอยในประเทศ:

35,000 คน

บรษท ไทยยเนยน กรป จ�ากด (มหาชน) 29/30

2557 รายละเอยดการขาย 2557 การกระจายการขายสนคา

ปลาทนา 44%

สหรฐอเมรกา 44%

+

3.44 พนลานเหรยญสหรฐฯรายได ป 2557

ปลาทนาในกระบวนการผลต การสงออกผลตภณฑปลาทนาจากประเทศไทย ป 2557

610,000 ตน / ป 595,479 ตน / ป

ปลาทนา 44% อนๆ 27% กงและทเกยวของ 24% ปลาซารดนและปลาท 5%

สหรฐอเมรกา 44% ยโรป 29% อนๆ 13% ญปน 7% ไทย 7%

อเมรกา ฝรงเศส นอรเวย ไทย มอรเชยส

ลกเซมเบรก เวยดนาม อนเดย ปาปวนวกน หมเกาะบรตชเวอรจน จน

Page 9: โซ่ตรวนกลางทะเล: การละเมิดสิทธิมนุษยชนในอุตสาหกรรมปลาทูน่าโลก

6

ถงแมว ำผ บรโภคสวนใหญจะไมร จกชอของไทยยเนยนในฐำนะ บรษทแม แตไทยยเนยนเปนเจำของแบรนดและผลตภณฑอำหำรทะเล บรรจกระปองทมชอเสยงระดบโลก ไมวำจะเปน Chicken of the Sea ในสหรฐอเมรกำ และ MW Brands ในยโรป ซงจดจ�ำหนำยผลตภณฑ อำหำรทะเลภำยใตแบรนดตำงๆ นบตงแต John West, Petit Navire, Hyacinthe Parmentier และ Mareblu ไปจนถง Century Tuna ในประเทศจน และ Sealect ในประเทศไทย ในชวงสองทศวรรษทผำนมำ

ไทยยเนยนไดกระจำยกำรด�ำเนนธรกจและเขำซอกจกำรอยำงนอย 10 แหง ซงท�ำใหเกดรำยไดเพมขนถงสำมเทำและขยำยฐำนธรกจ ไปทวโลก 31 ในเดอนธนวำคม 2557 ไทยยเนยนประกำศซอกจกำร ของบรษท Bumble Bee Foods มลคำ 1.5 พนลำนเหรยญสหรฐฯ ขณะนยงไมมขอตกลงซอขำยเนองจำกอยในขนตอนกำรตรวจสอบวำดวยกฎหมำยตอตำนกำรผกขำดโดยหนวยงำนของรฐบำลสหรฐฯ

แบรนดปลาทนากระปองของไทยยเนยนทวโลก 34

PETIT NAVIRE

แบรนดอาหารทะเลบรรจกระปอง อนดบ 1 ในประเทศฝรงเศส

CENTURY TUNA

แบรนดอาหารทะเลบรรจกระปองอนดบ 1 ในประเทศจน

CHICKEN OF THE SEA

ผน�าเขาอาหารทะเลแชแขงอนดบ 1 ในสหรฐอเมรกา และแบรนดอาหาร ทะเลบรรจกระปองในสหรฐอเมรกา ทใหญทสดเปนอนดบ 3

JOHN WEST

แบรนดอาหารทะเลบรรจกระปอง อนดบ 1 ในสหราชอาณาจกร ไอรแลนด และ เนเธอรแลนด

SEALECT

แบรนดปลาทนากระปอง อนดบ 1 ในประเทศไทย

MAREBLU

แบรนดปลาทนากระปองอนดบ 2 ในประเทศอตาล

Page 10: โซ่ตรวนกลางทะเล: การละเมิดสิทธิมนุษยชนในอุตสาหกรรมปลาทูน่าโลก

โซตรวนกลางทะเล : การละเมดสทธมนษยชนในอตสาหกรรมปลาทนาโลกกรนพซ เอเซย ตะวนออกเฉยงใต7

คนงำนหญงและชำยในภำคอตสำหกรรมอำหำรทะเลมควำมเสยงตอ กำรละเมดสทธในรปแบบตำงๆ งำนวจยในเอเชยตะวนออกเฉยงใต ชใหเหนวำ แรงงำนยำยถนโดยเฉพำะอยำงยงแรงงำนยำยถนขำม พรมแดนมควำมเสยงมำกทสดตอกำรกดขขดรดและกำรละเมด สทธ 35/36 ภำคอตสำหกรรมอำหำรทะเลของไทยกลำยเปนประเดน ออฉำวระดบนำนำชำตในเรองกำรคำมนษย กำรบงคบคมขงเพอใชหน แรงงำนบงคบและแรงงำนเดก และกำรกระท�ำทำรณอยำงรนแรงอนๆ คนงำนยงคงประสบกบกำรละเมดสทธแรงงำนและสทธมนษยชน อย เป นประจ�ำ ถงแม ว ำประเดนห วงใยในระดบนำนำชำตและ โดยเฉพำะควำมสนใจของสอมวลชนพงเปำไปทหวงโซอปทำนของ อตสำหกรรมกง แตงำนวจยตำงๆ ระบวำกำรละเมดสทธแรงงำนและสทธมนษยชนอยำงโหดรำยและรนแรงยงคงปรำกฎใหเหนในหวงโซอปทำนอตสำหกรรมปลำทนำ 37/38

โรงงำนแปรรปอำหำรทะเลจดเตรยมวตถดบ บรรจและเพมมลคำ อำหำรทะเลทเรำบรโภค กำรละเมดสทธแรงงำนทไมอำจยอมรบได ทงในโรงงำนแปรรปอำหำรทะเลทมใบอนญำตและไมมใบอนญำต ในประเทศไทยนนรวมถงกำรปฏเสธกำรจำยคำจำง กำรเรยกเกบคำ ธรรมเนยมตำงๆ เกนจรงกำรยดเอกสำรสวนตวตำงๆ กำรท�ำรำย รำงกำย กำรคกคำมทำงเพศ กำรบงคบคมขงเพอใชหน กำรคำมนษย และกำรใชแรงงำนเดก 39,40,41,42,43 กำรส�ำรวจขององคกำรแรงงำนระหวำง ประเทศ (ILO) พบวำ รำว 1 ใน 10 ของคนงำนในโรงงำนแปรรป อำหำรทะเลถกบงคบใชแรงงำน ขณะเดยวกน ยงพบอกวำ รอยละ 7 ของคนงำนในศนยกลำงหลกของกำรแปรรปอำหำรทะเลของไทย นนเคยถกบงคบใชแรงงำน และประมำณ 1 ใน 3 มำจำกกระบวนกำรคำ มนษย 44/45 กำรศกษำของ ILO ในป 2558 พบวำ รำว 1 ใน 5 ของแรงงำนขำมชำตทต�ำกวำวยในภำคอตสำหกรรมอำหำรทะเลของไทย

ประสบกบกำรไดรบบำดเจบในโรงงำน คดเปนมำกกวำสองเทำเมอเทยบกบภำคกำรผลตทำงอตสำหกรรมอนๆ ทมกำรใชแรงงำนเดก 1 ใน 3 ของแรงงำนเดกในอตสำหกรรมอำหำรทะเล ในกำรศกษำของ ILO น ไมมใครไดเรยนหนงสอ

สถำนกำรณทคนงำนตองเผชญในอตสำหกรรมประมงของไทย ยงเลวรำยกวำน กำรศกษำของ ILO 2 ชน พบวำ แรงงำนบน เรอประมงไทยรำวรอยละ 20 ผำนกระบวนกำรกำรคำมนษยเปน แรงงำนบงคบหรอแรงงำนตดหน 49/50 หนงในกำรส�ำรวจของ ILO พบวำแรงงำนบนเรอประมงมำกกวำ รอยละ 40 เคยถกหกเงนคำจำง รอยละ 17 ถกกระท�ำดวยควำมรนแรง และประมำณ 1 ใน 10 เคยพยำยำมจะหลบหนและถกทบตอยำงทำรณหรอทงสองอยำง กำรวจยลำสดซงส�ำรวจแรงงำนบนเรอประมงทมำจำกนบรอยคน พบวำ รอยละ 80 “ไมเคยร สกถงอสรภำพ” กวำ 2 ใน 3 เคยถกทำรณอยำงรนแรงทำงกำยภำพหรอถกลวงละเมดทำงเพศ มำกกวำครงเคยเหนนำยหนำ กระบวนกำรคำมนษยใชควำมรนแรง กบแรงงำนคน อนๆ และเกอบ 1 ใน 4 ถกบงคบและกกขง หนวงเหนยว 51 มรำยงำนวำเกอบรอยละ 6 ของแรงงำนถกบงคบใหใชยำเสพตด เชน ยำบำ เพอทจะเพมศกยภำพในกำรท�ำงำนบนเรอประมง

ผทตกเปนเหยอ

© Ardiles Rante / Greenpeace

แรงงานประมงชาวเมยนมารในทพกชวคราว ณ ทาเรอเมองอมบล อนโดนเซย แรงงานประมง ทผานกระบวนการคามนษยเหลานไรซงอนาคต

Page 11: โซ่ตรวนกลางทะเล: การละเมิดสิทธิมนุษยชนในอุตสาหกรรมปลาทูน่าโลก

8

© Ardiles Rante / Greenpeace

ออง นาย อดตแรงงานประมงจากเมยนมาร ทถกทงไวในเมองอมบล จงหวดโมลกกะของอนโดนเซย

Page 12: โซ่ตรวนกลางทะเล: การละเมิดสิทธิมนุษยชนในอุตสาหกรรมปลาทูน่าโลก

โซตรวนกลางทะเล : การละเมดสทธมนษยชนในอตสาหกรรมปลาทนาโลกกรนพซ เอเซย ตะวนออกเฉยงใต9

หลกฐำนเชงประจกษจำกประเทศไทยระบวำปรมำณปลำทลดลง อยำงรวดเรวใน ชวงครงศตวรรษทผำนมำและคำใชจำยในกำรท�ำประมง ทเพมขน โดยเฉพำะในสวนทเกยวของกบกำรจดหำลกเรอและน�ำมน เชอเพลงส�ำหรบเรอประมงไดผลกดนใหตองใชแรงงำนจำกกำรคำมนษย แรงงำนบงคบและแรงงำนตดหนในอตสำหกรรมน 52 ผลผลต ทลดลงจำกกำรประมงเชงพำณชยในนำนน�ำไทยอนมสำเหตหลก

มำจำกกองเรอประมงพำณชยจ�ำนวนมหำศำลเกนก�ำลงกำรผลต ของทะเล เปนแรงกดดนตอผประกอบกำรเรอประมง เรอประมงตอง ออกหำปลำไกลขนและใชเวลำมำกขนโดยใชกำรท�ำประมงทไมยงยน เมอรำยไดลดลงและตนทนเพมสงมำกขน ผประกอบกำรเรอประมง ตองหนไปใชเครอขำยกำรคำมนษยในกำรจดหำแรงงำนบนเรอเพอตดคำใชจำยในสวนนลง

ปรมำณปลำทะเลทเรอประมงน�ำขนทำในประเทศไทย รำวครงหนงมำ จำกทะเลนอกเขตเศรษฐกจจ�ำเพำะ54/55 กำรศกษำขององคกำรแรงงำน ระหวำงประเทศ (ILO) ในป พ.ศ.2556 พบวำเรอประมงทออกทะเลระยะไกลซงสวนใหญท�ำกำรประมงอยนอกเขตเศรษฐกจจ�ำเพำะของประเทศไทยจะมแรงงำนบนเรอทถกหลอกหรอถกบงคบมำกกวำเรอประมงทท�ำกำรในระยะใกลถง 5 เทำ 56 กำรคำมนษยเพอใชเปนแรงงำนบนเรอประมงในเขตทะเลหลวงไมไดเปนปรำกฏกำรณทเพงเกดขน นบตงแตป พ.ศ. 2545 รำยงำนแจงสำยดวนคนหำยท�ำกำรเตอน ถงกำรสญหำยของชำยไทยวยกลำงคน 57 ซงในบำงกรณมควำมชดเจน ขนโดยค�ำบอกเลำของผทหลบหนออกมำได ถงเรองรำวของกำรถก

ขำยใหเปนแรงงำนบงคบบนเรอประมงสญชำตไทย ทท�ำกำรประมงใน นำนน�ำอนโดนเซยและมำเลเซย ระหวำงป พ.ศ. 2551 และ 2552 องคกรประชำสงคม 2 หนวยงำนในประเทศไทยท�ำกำรตดตอกบแรงงำนชำยเกอบ 300 คน ทถกสงหรอหลบหนออกมำจำกกำรเปนแรงงำนบงคบและแรงงำนตดหนบนเรอประมงของไทยทท�ำกำรประมงนอกนำนน�ำทหำงไกลออกไป 58

3,300%

86%

1960 1990

3500

0

ความเชอมโยงระหวางการท�าประมงเกนขนาดและการละเมดสทธมนษยชน

51

53

ในในช วงเวลาเพยงไม ถง 25 ป ชวโมงการท�าประมง ใ น อ า ว ไ ท ย เ พ ม ข น เ ป น

ชวโม

ก า ร ท� า ป ร ะ ม ง ใ น น า น น� า ไ ท ย มจ�านวนเพมสง ทสดในป 2530 ท

52

24 ลานชวโมง ระหว างป 2509 และป 2555 ปรมาณการจบ

สตวน�าในนานน�าไทยตอหนงชวโมง ลดลงไปกวา

Page 13: โซ่ตรวนกลางทะเล: การละเมิดสิทธิมนุษยชนในอุตสาหกรรมปลาทูน่าโลก

10

โดยพนฐำน กำรกดขขดรดแรงงำนเกดขนอยำงกว ำงขวำง ในอตสำหกรรมประมงไทยอนเนองมำจำกกรอบทำงกฎหมำยทไม เพยงพอ กำรตรวจสอบทหยอนยำน และระบบกำรตดตำมควบคม เฝำระวงและบงคบใชทออนแอโดยรฐชำยฝ ง (coastal state) รฐเจำของธง (flag state) และรฐเจำของทำเรอ (port state) แต กำรละเมดสทธมนษยชนยงมแรงผลกดนจำกป จจยอนๆ ดวยอตสำหกรรมประมงของไทยนนตองพงพำแรงงำนไรฝมอ อนเปนผลมำจำกควำมลมเหลวของกำรลงทนในดำนเทคโนโลย เพอเพมผลตภำพของแรงงำนและกำรทมแรงงำนขำมชำตรำคำถก อยำงมำกมำยจำกประเทศเพอนบำนทมกำรพฒนำเศรษฐกจท ต�ำกวำโดยเปรยบเทยบ 59/60 ในขณะทผประกอบกำรเรอประมงเอง ตองเผชญกบปญหำกำรขำดแคลนแรงงำนอยำงตอเนอง ขอมลจำก สมำคมกำรประมงแหงประเทศไทย (NFAT) ระบวำ กำรขำดแคลน แรงงำนสงถง 50,000 คน 61 ผนวกกบแรงกดดนทำงเศรษฐกจท มำจำกควำมเสอมโทรมของทรพยำกรทำงทะเลในเขตเศรษฐกจจ�ำเพำะของประเทศไทย ปจจยเหลำนน�ำไปสกำรเพมขนของกำรกระท�ำ ทำรณตอแรงงำน แรงงำนบงคบ แรงงำนตดหน และกำรคำมนษยในอตสำหกรรมประมงของไทย 62 แรงงำนชำยและเดกชำยทผำนกระบวน กำรคำมนษยไปยงอนโดนเซยเพอท�ำงำนบนเรอประมงไทยนอกนำนน�ำโดยทวไปเปนแรงงำนขำมชำตจำกสหภำพเมยนมำร กมพชำ ลำว หรอในเขตชนบทโดยเฉพำะทำงภำคอสำนของไทย แรงงำนผตกเปน เหยอนส วนมำกจะถกดกโดยนำยหนำทบร เวณชำยแดนหรอ ตำมศนยกลำงกำรคมนำคมทส�ำคญ และถกหลอกใหท�ำงำนบนเรอประมงดวยค�ำสญญำจะไดท�ำงำนทดบนฝง คนทตกเปนเหยอบำงรำย ถกชกชวนจำกนำยหนำไปทรำนอำหำรและคำรำโอเกะ สดทำยเหยอ จะถกวำงยำและลกพำตว หรอเจอกบบลคำอำหำร เครองดมแอลกอฮอลและบรกำรทำงเพศทสงลวทพวกเขำตองจำยคนดวยกำรท�ำงำนบนเรอประมง 63 ในระหวำงทรอถกสงขนเรอไปยงนำนน�ำ อนโดนเซย ผ ตกเปนเหยอหลำยคนถกกกตวในหองหรออยใน กำรควบคมของชำยฉกรรจตดอำวธ คนทพยำยำมหลบหนจะถกทบตอยำงโหดเหยมหรออำจเลวรำยไปกวำนน

กระบวนกำรคำมนษยจะปลอมแปลงเอกสำรคอ หนงสอคนประจ�ำเรอ (Seamen Books) ซงเปนเอกสำรทำงกำรส�ำหรบลกเรอประมงทใช เดนทำงเขำออกเขตเศรษฐกจจ�ำเพำะทำงทะเล 64 ในเดอนสงหำคม พ.ศ. 2557 ทำงกำรไทยเขำจบกมเครอขำยสงพมพผดกฎหมำยใน กรงเทพฯ คนงำนในโรงพมพดงกลำวบอกวำในชวง 2 ปทผำนมำ มชำยคนหนงเขำมำใหพมพหนงสอคนประจ�ำเรอปลอม 2,000 เลม ในรำคำเพยงเลมละ 163 บำท 65 กำรปลอมแปลงหนงสอคนประจ�ำเรอจะใชชอของคนทเสยชวตแลวพรอมกบภำพถำยจรงของแรงงำนประมง เชน คนกมพชำหรอพมำ เพอสวมใหเปนคนไทย ยงมควำมไมชดเจนวำ เอกสำรปลอมเหลำนและเอกสำรตรวจคนเขำ-ออกเมองนนผำนกำรตรวจสอบโดยเจำหนำททำงกำรไทยไดอยำงไร ทงๆ ทมขอก�ำหนดทำงกฎหมำยในกำรตรวจสอบลกเรอประมงทเดนทำงเขำออกประเทศ 66

กำรใช เอกสำรปลอมท�ำให ผ ทตกเป นเหยอของกำรคำมนษย แรงงำนบงคบและแรงงำนตดหน เปนผไรสญชำตในทำงพฤตนยทนท ทพวกเขำกำวออกจำกเรอ 67 ใน พ.ศ. 2551 ส�ำนกขำวอลจำซรำ น�ำเสนอสำรคดเรองรำวชำวพมำกวำพนชวตทหลบหนออกมำจำก กำรกดขขดรด แรงงำนบนเรอประมงอวนลำกไทย และใชชวตให รอดพนอนตรำยบนเกำะตวลของประเทศอนโดนเซย 68 ไตเรอและ ผประกอบกำรเรอประมงมกจะทงแรงงำนทไมใหควำมรวมมอไวตำม เกำะตำงๆ ของอนโดนเซย บำงคนปรบตวเขำกบชมชนทองถนหรอถก กกกนตวโดยเจำหนำทตรวจคนเขำเมองในทำยทสด หลำยคน หวนกลบมำท�ำงำนบนเรอประมงหรอททำเรอ เปนแรงงำนรำคำถก และไรสทธใหกบผประกอบกำรธรกจประมงทฉอฉล

© Ardiles Rante / Greenpeace

เรอประมงทด�าเนนการโดยชาวไทยจอดทอดสมอ ทฮาลอง เกาะอมบล อนโดนเซย ป 2558 ในชวงทรฐบาลอนโดนเซยท�าการยกเลก ใบอาชญาบตรเรอประมงตางชาต

Page 14: โซ่ตรวนกลางทะเล: การละเมิดสิทธิมนุษยชนในอุตสาหกรรมปลาทูน่าโลก

โซตรวนกลางทะเล : การละเมดสทธมนษยชนในอตสาหกรรมปลาทนาโลกกรนพซ เอเซย ตะวนออกเฉยงใต11

รายงานจากการสมภาษณแรงงานประมง ทท�างานบนเรอประมงไทย 69

รายงานจากการสมภาษณผ ทตกเปนเหยอของการคามนษยบนเรอประมงไทย 70

94% 17%

23%

40%

52%68%

42% 10%

6% 46%

ถกบงคบใหท�างาน ถกทบตอยางรนแรงไมมสญญา การจางงาน

ไดคาจาง ต�ากวาเกณฑ

ระบวาท�างานโดยไมมจ�ากด

ระยะเวลา

ถกกกขงพบเหนการใชความรนแรง

ถกท�ารายรางกายหรอถกคกคามทางเพศ

ถกบงคบใหเสพ ยาเสพตดผดกฎหมาย

ไดรบบาดเจบอยางรนแรง

ระหวาง การท�างาน

Page 15: โซ่ตรวนกลางทะเล: การละเมิดสิทธิมนุษยชนในอุตสาหกรรมปลาทูน่าโลก

12

ในชวงกลำงป พ.ศ. 2557 รำยงำนขำวสบสวนของสอมวลชนของ ไทยคนพบวำมชำยไทยหลำยรอยคน ผตกเปนเหยอกำรคำมนษย เพอท�ำงำนบนเรอประมงทเกำะอมบลของ อนโดนเซย 71 ในชวงเวลำ ดงกลำว กรณกำรคำมนษยถกตแผออกมำถงรำยละเอยดของชวต นบพนของแรงงำนไทย พมำ กมพชำ และลำวบนเรอประมงไทย ทท�ำกำรประมงในเขตทะเลโมลกกะของอนโดนเซย โดยถกบงคบใช แรงงำนและท�ำงำนใชหน จำกประจกษพยำน ผตกเปนเหยอเลำถง กำรถกท�ำรำยรำงกำย กำรถกทรมำนหรอแมกระทงกำรถกฆำตกรรม ควำมสนใจของประชำคมนำนำชำต เ กดขน ใน เดอนมนำคม พ.ศ. 2558 โดยรำยงำนขำวใหญของส�ำนกขำวเอพ 72 องคกรระหวำง ประเทศเพอกำรโยกยำยถนฐำน (IOM) ไดเขำชวยเหลอผตกเปนเหยอ กำรคำมนษยจ�ำนวนรวม 1,033 คน บนเกำะเบนจนำ อมบล และตวลจำกเรอประมงอวนลำก และอวนลอย 189 ล�ำ ทเคยไดรบใบอนญำตให ท�ำกำรประมงในแถบทะเลอลลำฟลลำ (Arafura) ของอนโดนเซย 73/74

กำรสบสวนของส�ำนกขำวเอพตดตำมปลำทจบไดผำนกำรบงคบใช แรงงำนทขนลงเรอหองเยนขนำดใหญหรอเรอแม (reefer) ของบรษท Silver Sea Line จ�ำกด ทมฐำนในประเทศไทย ในขณะทเรอ ท�ำกำรขนถำยปลำขนทำเรอทจงหวดสมทรสำครซงเปนศนยกลำง หลกของอำหำรทะเลของไทย ส�ำนกขำวเอพตดตำมกำรขนสงปลำ

ไปยงโรงงำนแปรรปและหองเยนทอยในจงหวด และตำมรถบรรทก คนหนงทขนปลำไปทบรษท Niwat ซงสงปลำใหกบบรษทในเครอของ ไทยยเนยน ในสถำนกำรณทเผชญกบกำรตรวจสอบอยำงละเอยดจำกระดบนำนำชำตเรองหวงโซอปทำนอำหำรทะเลทเกยวของกบ กำรกดขขดรดแรงงำนประมง ไทยยเนยนไดประกำศหยดท�ำธรกจ กบบรษท Niwat ในทนท 75 อยางไรกตาม ไทยยเนยนไมไดระบวาจะหยดการรบซอปลาทะเลทขนสงมาขนทาเรอ โดยบรษท Sliver Sea Line ถงแมวา ขนาดของการกดขขดรดแรงงานประมงในอนโดนเซยยงไมไดถกเปดเผย และเรอแม (Reefer) หลายล�าท ด�าเนนการโดยบรษท Sliver Sea Line บรษท Sliver Sea Reefer และบรษทประมงอนๆ ของไทย ยงคงด�าเนนการท�าประมงในเขตทะเลโมลกกะของอนโดนเซยอยตอไป

การคามนษยและการท�าประมงในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต

อนโดนเซย

ฟลปปนส

เวยดนาม

ไทย

เมยนมาร

มาเลเซย

สงคโปร

ระนอง

เกาะเบนจนา

เกาะอมบล

แมสอด

สมทรสาคร

Page 16: โซ่ตรวนกลางทะเล: การละเมิดสิทธิมนุษยชนในอุตสาหกรรมปลาทูน่าโลก

โซตรวนกลางทะเล : การละเมดสทธมนษยชนในอตสาหกรรมปลาทนาโลกกรนพซ เอเซย ตะวนออกเฉยงใต13

ล�าดบขนตอนในหวงโซอปทาน

3B. การขนถายกลาง ทะเลไปยงเรอแม

6. สงออก

4. เรอแมวงกลบไทย

5. โรงงานบรรจ อาหารกระปอง

1. ทาเรอสมทรสาคร ประเทศไทย

3A. ทาเรอในอนโดนเซย

7. รานคาปลก

2. เรอประมง

Page 17: โซ่ตรวนกลางทะเล: การละเมิดสิทธิมนุษยชนในอุตสาหกรรมปลาทูน่าโลก

14

มกลมบรษทไมกแหงในประเทศไทยทผกขำดกำรท�ำประมงนอกนำนน�ำ สมำคมประมงนอกนำนน�ำแหงประเทศไทยซงท�ำหนำทเปนนำยหนำ เพอใหไดมำซงใบอนญำตจำกรฐบำลตำงประเทศ รวมไปถงกำรจด ตำรำงเวลำกำรขนถำยสนคำสตวน�ำระหวำงเรอแมและกองเรอประมงนนมสมำชกทงหมด 30 บรษททมเรอประมงรวมกน 462 ล�ำ 76

เรอประมงทออกจบปลำในนำนน�ำต ำงประเทศมทงในลกษณะ ทคนไทยเปนเจำของหรอกำรรวมทนระหวำงคนไทยและคนในประเทศ ทเรอออกไปท�ำประมง จำกกำรสบสวนของกรมสอบสวนคดพเศษ ระบวำ เรอบรรทกสนคำและหองเยน (เรอแม) ทสงเสบยงหรอ กำรขนสงแรงงำนทผำนกระบวนกำรคำมนษยไปยงเรอประมง และน�ำปลำทจบไดกลบมำขนทำในประเทศไทยนนเปนของบรษททมอ�ำนำจและมอทธพลเพยงไมกบรษท 77

บรษท Silver Sea Line ซงถกระบในรำยงำนขำวสบสวนของส�ำนกขำวเอพ รวมถงบรษทในเครออยำง Silver Sea Reefer และ Dech Reefer นนมเรอแมหลำยล�ำ ในชวง 18 เดอนทผำนมำ เรอแมอยำงนอยทสด 5 ล�ำ ของกลมบรษทนขนสงปลำจำกอนโดนเซยมำทมหำชย จงหวดสมทรสำครอนเปนศนยกลำงกำรแปรรปอำหำรทะเล และเปน ทตงของโรงงำนปลำกระปองของไทยยเนยน กองเรอประมงจ�ำนวนมำก ใชบรกำรเรอแมจำกบรษท Silver Sea Reefer ซงโดยทวไปแลวด�ำเนนงำนภำยใตชอ PT Pusuka Benjina Resources และ Mabiru Group ขอมลจำกเจำหนำทอำวโสของรฐบำลอนโดนเซย ระบวำบรษทเหลำนตงขนมำบงหนำเพอปดบงเจำของทแทจรงท เปนคนไทย 78 กำรออกอำชญำบตรประมงใหกบกองเรอประมงตำงชำต ในอนโดนเซยเปนกระบวนกำรคอรปชนทรนแรง 79 บรษท PT Pusuka Benjina Resources ซงส�ำนกขำวเอพท�ำกำรแกะรอย โดยมแรงงำน ประมงมำกกวำ 1,400 คน ไดรบกำรชวยเหลอโดยทำงกำร

อนโดนเซย ใหกำรยอมรบวำมกำรจำยสนบนใหกบเจำหนำททองถน เปนเงน 2,700 เหรยญสหรฐฯตอเดอน 80/81

เรอ Silver Sea Line ไมไดเปนเพยงเรอแมของบรษท Silver Sea ล�ำเดยว ทขนปลำทมำจำกกำรกดขขดรดแรงงำนประมงในอนโดนเซยและน�ำมำขนทำทจงหวดสมทรสำครเพอเขำสหวงโซอปทำนของ ภำคอตสำหกรรมสงออกอำหำรทะเลของไทย จำกกำรตรวจสอบและควำมเขมงวดของกำรท�ำประมงในเขตทะเลโมลกกะของอนโดนเซยทมมำกขน กลมเรอประมงของบรษท PT Pusuka Benjina Resources ทมแรงงำนประมงบนเรอจำกกำรคำมนษยและถกทำรณกรรม จงได หลบหน ไปยงน ำนน�ำปำป วนวกนและตดธงปำปวนวกน อยำงผดกฎหมำย พรอมทงเปลยนชอและเลขทะเบยนเพอปกปด หลกฐำนจรง 82 เรอแม Silver Sea 2 ทเคยด�ำเนนกำรแถบเกำะอมบล ก ไดตำมไปขนถำยปลำกลำงทะเลในเขตท�ำกำรประมงของปำปวนวกน (Dog Leg) กอนทจะถกจบโดยเจำหนำทของอนโดนเซยตอนเดนเรอกลบมำในเดอน สงหำคม 2558 83

© Ardiles Rante / Greenpeace

เรอประมงทด�าเนนการโดยชาวไทยจอดทอดสมอ ทฮาลอง เกาะอมบล อนโดนเซย ป 2558 ในชวงทรฐบาลอนโดนเซยท�าการยกเลก ใบอาชญาบตรเรอประมงตางชาต

Page 18: โซ่ตรวนกลางทะเล: การละเมิดสิทธิมนุษยชนในอุตสาหกรรมปลาทูน่าโลก

โซตรวนกลางทะเล : การละเมดสทธมนษยชนในอตสาหกรรมปลาทนาโลกกรนพซ เอเซย ตะวนออกเฉยงใต15

จอ โม ต 84 (นามสมมต) อาย 35 ป มาจากยางกง เขาท�างานอยในโรงตมเหลาตอนเขาไดพบกบ โซว นาย ผ ท ช ก ช ว น ให เขาไปท�างานทประเทศไทยเพราะรายไดดและพรอมจะออกคาใชจายในการเดนทาง ใหดวย ในเดอนพฤศจกายน พ.ศ. 2546 จอ โม ต ได เดนทางมาถงเมยวด เขตแดนไทย-พมา และถกพาขาม ไปอ�าเภอแมสอด ณ ทนน โซว นาย ไดสงตวเขาไปให นายหนาอกคนหนงทบอก จอ โม ต วาเขาจะไปท�างานใน โรงงานอาหารทะเลกระปอง พวกเขาเดนทางเขาปาเปน เวลา 3 วน ผานไรออยในจงหวดก�าแพงเพชร และ จอ โม ต ถกสงตอไปใหกบผหญงไทยอกคนหนงทพา เขาเขาบานทถกอางวาเปนบานพกของนายต�ารวจ คนหนง จากนน จอ โม ต อางวาเขาไดถกน�าตวขน รถต�ารวจพรอมกบคนอนๆ อก 10 ชวต เดนทาง ม งเดนไปยงศนยกลางอตสาหกรรมอาหารทะเลท ส�าคญของประเทศไทยในจงหวดสมทรสาคร

จอ โม ต ถกขงในหองพกของนายหนาในจงหวดสมทรสาครเปนเวลารวมเดอน ภายใตการเฝาคมของ ชายฉกรรจ 3 คน ทพกอาวธทงปนและมด ทนเอง เขาร ตววาไดถกขายมาเปนแรงงานบนเรอประมงในอนโดนเชย นายหนาชอ อา นาย ไดบอกกบผตกเปน เหยอถงสภาพการท�างานทดบนเรอประมง และยงไดม โอกาสลมรสของบหรแบรนดนอกราคาแพงอยาง มารโบโรอกดวย จอ โม ต ไมยอมไป แตการหนออกจาก หองทคมขงกเปนไปไมได คนทพยายามจะหลบหนจะถกทบตอยางทารณ นายหนาพาชางภาพมาถายรปพวกเขาและบอกวาตองน�าไปใชประกอบหนงสอประจ�าคนเรอ กอนทจะถกสงขนเรอแมเพอเดนทางไปยงนานน�าอนโดนเซย อา นาย เคยบอก จอ โม ต วาเขาตองท�างานใชหนเพยง 4 เดอนเทานน แตความเปนจรงแลว เวลาผานไป 10 ป จอ โม ต ยงคงตองท�างานใหกบเรอประมง 2 ล�า ในอนโดนเซยโดยทไม ไดรบคาจางใดๆ ทงสน

ในป 2547 จอ โม ต มาถง อมบล เพอท�างานบนเรอประมง อวนลอย ชอ วจายา 29 จอ โม ต ไดพบกบแรงงาน ชาวเมยนมารอก 10 คน ทท�างานภายใตการควบคม ของนายหนาคนละคนกบในประเทศไทย การจบปลาทนา และปลาสายพนธอนๆบนเรอประมง ทมแรงงานคามนษย และถกทารณกรรมตางๆ ตองวางอวน ตองจดกลมปลาเพอแชแขง และดแลซอมแซมสวนตางๆ ของเรอ พวกเขาท�างาน 22 ชวโมงตอวน ถอวาเปนวงจรการท�างานทโหดราย จอ โม ต ถกท�ารายรางกายอยางโหดรายโทษฐานทเขาท�างานเชองชาและไมแขงขนเมอเทยบกบแรงงานคนอน สดทายไตกงเรอไดทงเขาไวทเกาะซมลาก ตานมบล กอนทจะถกวงจรคามนษยซอเขากลบไปบนเรออวนลาก ชอ มาหาตน อารจายา 12 อกครง

ปลายป 2556 จอ โม ต มโอกาสกลบมาทสมทรสาครและพบกบไตกงเรอ มาหาตน อารจายา 12 ไตกงเรอ ไมไดกลาวถงเงนคาจางของ จอ โม ต แตสงเขาขน ต ส งสนคาของ มารน วน กลบไปยงเกาะอมบล อกครง เดอนพฤษภาคม ป พ.ศ. 2558 ไตกงเรอ มาหาตน อารจายา 12 น�าเอกสารภาษาไทยฉบบหนงมาให จอ โม ต เซนโดยไม ไดอธบายถงรายละเอยดของขอความในเอกสาร บอกเพยงวา จอ โม ต ตองเซนเอกสารนเพอทจะไดรบเงนคาจางของเขาในชวงปท แลว ซงเปนจ�านวนเงนทงหมด 1,300 เหรยญสหรฐฯ ดวยความรเทาไมถงการณ จอ โม ต ยอมเซนเอกสาร นนโดยไมเฉลยวใจวา เอกสารไดเขยนชดเจนวา เขาได รบเงนคาจางไปเปนทเรยบรอยแลว และไมเคยถกท�าราย หรอทารณกรรมใดๆ ในขณะทท�างานอยบนเรอรวมถงไมไดตกเปนเหยอของการคามนษยหรอบงคบใชแรงงานแตอยางใด ในเดอนกนยายน พ.ศ. 2558 จอ โม ต ยงคงไมไดรบเงนคาจางส�าหรบชวงเวลา 7 ป 8 เดอน ทเขาท�างานบนเรอมาหาตน อารจายา 12

บทสมภาษณเหยอของการคามนษยและบงคบใชแรงงาน การสมภาษณลกเรอบนเกาะอมบล (Ambon) ของอนโดนเซยโดยกรนพซ เมอเดอนกนยายน 2558 ไดเนนไปทเรอแมของ Sliver Sea ชอ Marine One ซงบรรทกและขนสงปลาทนาและปลาทะเลอนๆ ทจบได ผานการคามนษยและการบงคบใชแรงงานใหกบศนยกลางการสงออกอาหารทะเลแปรรปของไทย

เรองราวของ จอ โม ต

15

Page 19: โซ่ตรวนกลางทะเล: การละเมิดสิทธิมนุษยชนในอุตสาหกรรมปลาทูน่าโลก

16

© Ardiles Rante / Greenpeace

เราเคยพบกบเจาหนาทของอนโดนเซยบนเรอ พวกเขาแคเขามาใกลเรอและพดคยกบกปตนทางวทย ถามแควาใครคอหวหนางาน บรษทไหนเปนเจาของเรอ หลงจากนน พวกเขากกลบไป คนจากส�านกงานของบรษทไดโทรมาคยกบกปตนวาเขาไดจายเงนจ�านวนหนงใหเจาหนาทเรยบรอยแลว หลงจากนนกไมเคยมเจาหนาทมายงกบเราอกเลย และเรากสามารถหาปลาจากทไหนกไดในทะเล”

ตอนทท�างานอยบนเรอ วจายา 29 ผมโดนทบตอยางโหดรายเพราะรางกายผมไม แขงแรงและวองไวพอทจะท�างานใหเสรจ นคอเหตผลทผมถกทบตบนเรอน

4 – 5 วน กอนทเรอแมจะออก ฉนและเพอนๆอก 6 คน ทยงคงอยบนเรอประมง พยายามทจะหลบหนแตเราท�าไมส�าเรจ พวกเขาตอยและท�ารายรางกายเราและกไมไดอนญาตใหกนอะไรเลยหลงจากนน”

“นายหนาเรยกพวกเราวา “ลกฟตบอล” หมายความวา เราอยภายใตเทาของพวกเขา เขาสามารถเตะเราไปไดทกท เพราะเราไมมความสามารถทจะไปไหนไดดวยตวเอง

– จอ โม ตเหยอของการคามนษยและบงคบใชแรงงาน

Page 20: โซ่ตรวนกลางทะเล: การละเมิดสิทธิมนุษยชนในอุตสาหกรรมปลาทูน่าโลก

โซตรวนกลางทะเล : การละเมดสทธมนษยชนในอตสาหกรรมปลาทนาโลกกรนพซ เอเซย ตะวนออกเฉยงใต17

© Ardiles Rante / Greenpeace

“พวกเราไมไดรบอนญาตใหออกจากหอง มผชายคนหนงพยายามหนแตกถกจบไดและถกทบต อกคนถกเฆยนตและท�ารายขนรนแรงจนขาหก พวกเรามกนอย 13 คน หลงจากเหนผชายคนนนถกท�ารายจนขาหก พวกเรากไมกลาหนอกเลย

พวกทถกเฆยนตตอนอยทสมทรสาครถกสงตวขนเรอ เมอเรอถงทาทเกาะอมบลพวกเขา พยายามหลบหนอกครง แตกถกไตกงเรอจบได ซงไตกงเรอไดรบความชวยเหลอจากต�ารวจ พวกเขาถกจบเขาคก ผมไมรวาพวกเขาถกเนรเทศออกนอกประเทศหรอเปลา

เวลาทฝนตกคอชวงเวลาทเราไดอาบน�าท�าความสะอาดรางกาย

เราไดรบการปฏบตทแยมาก ๆ ผมผดหวงจรง ๆ พวกเขาใหพวกเรากนขาวแตละมอนอยนดเดยว พวกเขาชอบตะคอกและสบถใสเรา พวกเขาเรงใหเราท�างานแมเวลาทเราก�าลงกนอย เราไมเคยไดกนอมเลย ชวตบนเรอประมงของพวกเรามนทรมานมากจรงๆ”

ถาฉนสามารถด�าเนนการตามกฎหมายกบไตกงเรอไดฉนอยากทจะเผชญหนากบเขาโดยตรงในศาล

– มน มน เตย เหยอการคามนษยและบงคบใชแรงงาน

Page 21: โซ่ตรวนกลางทะเล: การละเมิดสิทธิมนุษยชนในอุตสาหกรรมปลาทูน่าโลก

18

มน มน เตย 85 (นามสมมต) ถกน�าตวมาทสมทรสาครหลงจาก ไดผานขบวนการนายหนาลกโซถง 7 ครง ในเมยวด ทวาย กาญจนบรและสมทรสาคร ในขณะทเดนทางถงเมยวด นายหนา บอกเขาวาเขาจะไดมาท�างานเปนคนกอสรางในกรงเทพฯ แตเมอ มาถงสมทรสาคร เขากลบถกจบขงอยในหองของทาเรอรวมกบผรวมชะตากรรมอก 13 คน และถกควบคมโดยพวกนายหนา คามนษย บางคนปรกษากนถงหนทางทจะหลบหน บางกพยายาม ทจะหนแตกไมส�าเรจ แตมาตรการเฆยนตของพวกนายหนาท�าให แผนการหลบหนนนเงยบลง หลงจากการถกคมขงนานถงหนงอาทตย พวกเขาไดถกสงตวลงเรอไปยงอนโดนเซย

มน มน เตย ตองท�างาน 20 ชวโมง ตอวน บนเรออวนตดตา อะลมนา พสากา 718 ซงจบแตปลาทนาและฉลาม เปนเวลาถง 15 เดอน เรอประมงนจบฉลามทงขนาดเลกและขนาดใหญ

แตจะทงพวกปลาทนาขนาดเลกและสงกลบคนททาเรอของเกาะอมบน ทกๆ 3 เดอน ลกเรอกจะถายของทไดจากเรอไปสงขนเรอแมชอ มารนวน

ในชวงเวลา 15 เดอน ท มน มน เตย ท�างานบนเรออะลมนา พสากา 718 เขาไมไดรบคาจางตามทไตกงเรอไดตกลงกบเขา ไวในจ�านวน 252 เหรยญสหรฐฯตอเดอน ในเดอนมนาคม พ.ศ. 2558 ไตกงเรอใหมน มน เตย เซนเอกสารภาษาไทย ซงเขาไมเขาใจ และไมไดรบค�าอธบายถงรายละเอยดในเอกสารนน เขาบอกมน มน เตยวาเขาจะถกสงกลบบานโดยเครองบนและไดรบเงนคาจาง 1,489 เหรยญสหรฐฯ หรอประมาณรอยละ 40 ของจ�านวนเงนเดอนทไตกงเรออะลมนา พสากา 718 เคยใหสญญากบเขาไว

เรองราวของ มน มน เตย

© Ardiles Rante / Greenpeace

เรอประมงตางชาตจอดทอดสมอทเกาะอมบล อนโดนเซย ในป 2558 ในชวงทรฐบาลอนโดนเซยท�าการยกเลกใบอาชญาบตรเรอประมงตางชาต

18

Page 22: โซ่ตรวนกลางทะเล: การละเมิดสิทธิมนุษยชนในอุตสาหกรรมปลาทูน่าโลก

โซตรวนกลางทะเล : การละเมดสทธมนษยชนในอตสาหกรรมปลาทนาโลกกรนพซ เอเซย ตะวนออกเฉยงใต19

ไทยยเนยนตองพสจนว ำไดปฏบตตำมจรรยำบรรณธรกจและ แนวปฏบตดำนแรงงำนในหวงโซอปทำนของตน 86/87 ปลำยเดอนกนยำยน 2558 บรษทไดประกำศจรรยำบรรณธรกจและแนวปฏบตดำนแรงงำนฉบบใหมเพอปรบปรงและน�ำมำแทนฉบบเดมทใชมำตงแต ป พ.ศ. 2556 88/89 ถงแมวำแนวปฏบตฉบบใหมนจะมผลผกพนกบ ผจดหำปลำทนำทงหมด แตไมไดมงเนนหวงโซอปทำนทขยำยกวำง ออกไปของไทยยเนยนและไมไดระบโดยตรงถงกำรละเมดสทธมนษยชน บนเรอประมงทจดหำปลำทนำและสนคำสตวน�ำใหกบไทยยเนยน แนวปฏบตว ำดวยเรอประมงเรอประมงแบบใหมน ำจะไดเรมใช ชวงปลำยป 2558 90

ไทยยเนยนเนนวำจรรยำบรรณธรกจ (Code of Conduct) ใหมนเปนเพยงหนงในหลำยๆ มำตรกำรแกปญหำของกำรคำมนษยและปญหำแรงงำนอนๆ ผเลนหลกเปนสมำชกของแนวรวมคณะท�ำงำนเฉพำะกจของภำคธรกจและองคกร พฒนำเอกชน (NGO) ทท�ำหนำทตรวจสอบ หวงโซอปทำนอำหำรกงอยำงครอบคลม แมวำกำรตรวจสอบน จะรวมไปถงของเหลอใชจำกกระบวนกำแปรรปปลำทนำ (ชนสวนเหลอ และกำงปลำ) ไปจนถงโรงงำนอำหำรกง จนถงปจจบน ไทยยเนยน ยงล มเหลวทให ค�ำมนทจะเน นควำมเสยงของกำรละเมดสทธ มนษยชนในหวงโซอปทำนอตสำหกรรมปลำทนำ ควำมพยำยำมทจะ ตรวจสอบยอนกลบ กำรระบและแกปญหำกำรละเมดสทธมนษยชนใน หวงโซอปทำนของไทยยเนยนนนมขอบเขตในระดบโลก ไทยยเนยน อำงวำนอยกวำรอยละ 4 ของอำหำรทะเลมำจำกเรอประมงไทย แตประจกษพยำนทรวบรวมโดยกรนพซ ชใหเหนวำกำรละเมดสทธมนษยชนนนเกดขนอยำงแพรหลำยในกองเรอประมงปลำทนำในมหำสมทรแปซฟก

ในเดอนกนยำยน 2558 ไทยยเนยนรบรองนโยบำยใหมวำดวย กำรขนถำยปลำและสนคำสตวน�ำในทะเลทดเหมอนจะตอบรบตอ รำยงำนกำรสบสวนของส�ำนกข ำวเอพและกำรเป ดโปงของ นวยอรคไทมถงเรองรำวกำรคำมนษยและกำรบงคบใชแรงงำน พรอมระบชอบรษทในเครอไทยยเนยนคอบรษท สงขลำ แคนนง จ�ำกด กำรปฏบตกำรขนถำยปลำและสนคำสตวน�ำกลำงทะเลไมเพยงแต

ท�ำใหเกดกำรฟอกปลำทจบโดยกำรประมงแบบผดกฎหมำย แตยง เพมควำมเสยงของกำรละเมดสทธมนษยชนโดยใหเรอประมงอย กลำงทะเลอยำงไมมก�ำหนด ซงเออใหผประกอบกำรทไรศลธรรม กระท�ำทำรณกรรมกบแรงงำนประมงซงตกอยในวงจรอบำทวของ กำรกดขขดรด อยำงไรกตำม นโยบำยใหมของไทยยเนยนระบวำบรษท “ไดหยดซอสนคำสตวน�ำทงหมดจำกเรอแมและเรอทใชขนถำยปลำ ในนำนน�ำของไทย” แตนโยบำยนไมไดระบชดเจนวำ ผจดหำปลำทนำ ใหไทยยเนยนจะตองยตกำรซอสนคำสตวน�ำจำกเรอทมกำรขนถำยกลำงทะเล หรอค�ำมนตอนโยบำยใหมจะครอบคลมเรอประมงทขน ปลำขนทำเรอในไทยซงปลำทนำเหลำนนถกขนถำยในเขตทะเลหลวงหรอในเขตเศรษฐกจจ�ำเพำะของไทย หรอของประเทศอนแตอยำงใด

ไทยยเนยนควรรบประกนวำควำมตองกำรอยำงไมสนสดทจะได ปลำรำคำถกในปรมำณมำกๆ ไมอำจแลกดวยตนทนทำงสงแวดลอม และควำมเปนธรรมทำงสงคม บรษทตองท�ำงำนกบคคำทจดหำวตถดบ ปลำทนำทงในอดตและในปจจบน เพอรบรองวำแรงงำนประมงนบรอย ทตดคำงอยบนเกำะในอนโดนเซยและอกกวำพนชวตทยงประเมนไมได จะไมถกทอดทงหรอขำดควำมชวยเหลอตำมทควรจะไดรบ แรงงำน ประมงควรถกสงกลบประเทศและฟนฟพวกเขำใหกลบไปใชชวต ในภมล�ำเนำเดม แรงงำนประมงอกหลำยคนตองไดรบกำรชดเชยจำก กำรถกละเมดสทธทท�ำใหพวกเขำตองประสบควำมทกขยำก เมอ รฐบำลอนโดนเชยท�ำกำรประกำศยกเลกกำรหำมเรอประมงตำงชำต เขำมำท�ำประมงในนำนน�ำของตนและไมมกำรตออำยใบอนญำต เรอประมง ไทยยเนยนจะตองรบประกนวำปลำทนำนนมำจำกกำรท�ำประมงทถกกฎหมำย

บทสรป03

Page 23: โซ่ตรวนกลางทะเล: การละเมิดสิทธิมนุษยชนในอุตสาหกรรมปลาทูน่าโลก

20

© Ardiles Rante / Greenpeace

ภาพถาย จอ โม ต จากเมยนมารกบเรอแม (reefer) ชอ มารน วน ทใชพาเขากลบมาทอนโดนเซย

Page 24: โซ่ตรวนกลางทะเล: การละเมิดสิทธิมนุษยชนในอุตสาหกรรมปลาทูน่าโลก

โซตรวนกลางทะเล : การละเมดสทธมนษยชนในอตสาหกรรมปลาทนาโลกกรนพซ เอเซย ตะวนออกเฉยงใต21

ในฐานะทเปนอตสาหกรรมปลาทนารายใหญของโลก ไทยยเนยนตองจดการปญหาการละเมดสทธแรงงานและยตการประมงท�าลายลาง และไมยงยนในหวงโซอปทานของตนในทนท พรอมไปกบการขบเคลอนการเปลยนแปลงในอตสาหกรรมปลาทนาไปสการปฎบตตามมาตรการทางสงคมและสงแวดลอม

04

กรนพซเรยกรองใหไทยยเนยนเปนผน�ำในกำรเปลยนแปลงอตสำหกรรมปลำทนำโดยลงมอด�ำเนนกำรแทนทจะออกเพยงแถลงกำรณเชงนโยบำย ไทยยเนยนจะตองแสดงใหเหนถงแผนกำรท�ำงำนทเปนรปธรรม มกรอบเวลำทชดเจนในกำรบรรลถงพนธกจดำนควำมยงยนของตนทตงเอำไวตลอดหวงโซอปทำน ทงนเพอใหสำมำรถตดตำมควำมกำวหนำในเรองนอยำงมประสทธภำพ

04

เอกสารขอเรยกรองของกรนพซถงไทยยเนยนฉบบเตม สามารถดไดท www.greenpeace.or.th/oceans/Greenpeace-Tuna-Markets-Asks.pdf

ขอเสนอแนะ04

1. ใหค�ำมนสญญำทจะจดหำปลำทนำทไม เกยวของหรอไมมทมำจำกกำรบงคบใชแรงงงำน กำรละเมดสทธมนษยชน และสำมำรถให หนวยงำนทสำมสำมำรถเขำมำตรวจสอบได

2. ใหค�ำมนสญญำในกำรยกเลกกำรขนถำย ปลำทนำและสนคำสตวน�ำกลำงทะเล

3. หยดกำรใชปลำทนำและสนคำสตวน�ำทไดมำจำก กำรท�ำประมงแบบท�ำลำยลำงและกำรใชเบดรำว ซงท�ำใหสตวน�ำพลอยไดเชน ฉลำมซงเปนสตวน�ำประจ�ำถน ทมควำมเสยงสงในกำรถกจบตดมำโดยไมไดตงใจ

4. หยดกำรท�ำประมงปลำทนำทใชอวนลอมรวมกบ เครองมอลอปลำ (FADs)

Page 25: โซ่ตรวนกลางทะเล: การละเมิดสิทธิมนุษยชนในอุตสาหกรรมปลาทูน่าโลก

22

© Ardiles Rante / Greenpeace

ปลาทนาทมาจากการประมงแบบเบดตวด ทเกาะอมบล อนโดนเซย วธการประมงทม ผลกระทบสงแวดลอมทางทะเลนอยกวา และสรางผลประโยชนโดยตรงใหกบชมชน นนเกดขนแลว

Page 26: โซ่ตรวนกลางทะเล: การละเมิดสิทธิมนุษยชนในอุตสาหกรรมปลาทูน่าโลก

โซตรวนกลางทะเล : การละเมดสทธมนษยชนในอตสาหกรรมปลาทนาโลกกรนพซ เอเซย ตะวนออกเฉยงใต23

1. Yahoo News (2015) AP Investigation: Are slaves catching the fish you buy? http://news.yahoo.com/ap-investigation-slaves-

catching-fish-buy-011905896--finance.html

2. New York Times (2015) ‘Sea Slaves’: The human misery that feeds pets and livestock http://www.nytimes.com/2015/07/27/

world/outlaw-ocean-thailand-fishing-sea-slaves-pets.html

3. Undercurrent News (2015) Thai Union drops supplier on evidence of slavery in supply chain http://www.undercurrentnews.

com/2015/03/25/thai-union-drops-supplier-on-evidence-of-slavery-in-supply-chain/

4. Thai Union (2015) Thai Union Business Ethics and Labour Code of Conduct http://www.thaiunion.com/src/misc/documents/

sustain-policy/Thai%20Union_Code%20of%20Conduct_Eng%20Version.pdf#zoom=50

5. World Fishing & Aquaculture (2015) Thai Union labour code of conduct http://www.worldfishing.net/news101/industry-news/

thai-union-labour-code-of-conduct

6. Shrimp Sustainable Supply Chain Task Force (2015) Overview and Progress Update – May 2015 http://js.undercurrentnews.

com/wp-content/uploads/2015/05/SSSC-Task-Force_Overview-and-Progress_May-2015_Short_Master_180515-11.pdf

7. Thai Union Group (2015) Policy Commitment to Ban Transshipment at Sea http://www.thaiunion.com/src/misc/documents/

sustain-policy/THAI%20UNION_TRANSSHIPMENT%20POLICY_Sept%202015.pdf

8. Hagens Berman Sobol Shabiro LLP (2015) Cat food slave labour http://www.hbsslaw.com/cases-and-investigations/cases/

Nestl%C3%A9-and-Mars-Cat-Food-Slave-Labor

9. De Rosa et al v Tri-Union Seafoods, US District Court, Central district of California, Southern division, case 2:15-cv-07540

10. Yahoo News (2015) AP Investigation: Are slaves catching the fish you buy? http://news.yahoo.com/ap-investigation-slaves-

catching-fish-buy-011905896--finance.html

11. New York Times (2015) The Outlaw Ocean http://www.nytimes.com/interactive/2015/07/24/world/the-outlaw-ocean.html?r=0

12. The Guardian (2014) Revealed: Asian slave labour producing prawns for supermarkets in US, UK http://www.theguardian.

com/global-development/2014/jun/10/supermarket-prawns-thailand-produced-slave-labour

13. Yahoo News (2015) AP Investigation: Are slaves catching the fish you buy? http://news.yahoo.com/ap-investigation-slaves-

catching-fish-buy-011905896--finance.html

14. New York Times (2015) ‘Sea Slaves’: The human misery that feeds pets and livestock http://www.nytimes.com/2015/07/27/

world/outlaw-ocean-thailand-fishing-sea-slaves-pets.html

15. International Labour Organization (ILO) (2013) Caught at Sea: Forced Labour and Trafficking in Fisheries http://www.ilo.org/

wcmsp5/groups/public/---ed_norm/---declaration/documents/publication/wcms_214472.pdf

16. United Nations Office on Drugs and Crime (UNODC) (2011) Transnational Organized Crime in the Fishing Industry http://

www.unodc.org/documents/human-trafficking/Issue_Paper_-_TOC_in_the_Fishing_Industry.pdf

17. Environmental Justice Foundation (EJF) (2015) Pirates and Slaves: How overfishing in Thailand fuels human trafficking and

the plundering of our oceans http://ejfoundation.org/sites/default/files/public/EJF_Pirates_and_Slaves_2015.pdf

18. Food and Agriculture Organization. Global Capture Production 1950-2013. http://www.fao.org/fishery/statistics/global-cap-

ture-production/query/en

19. Food and Agriculture Organization (FAO) (2014) The State of World Fisheries and Agriculture 2014 http://www.fao.org/3/a-

i3720e.pdf

20. Pew International Trusts (2012) Fact Sheet: Global Tuna Fishing http://www.pewtrusts.org/en/research-and-analysis/fact-

sheets/2012/06/21/global-tuna-fishing

21. Greenpeace (2015) These are the videos the tuna industry doesn’t want you to see http://www.greenpeace.org/usa/these-

are- the-videos-the-tuna-industry-doesnt-want-you-to-see/

22. World Fishing & Aquaculture (2014) The future of tuna http://www.worldfishing.net/news101/regional-focus/the-future-of-tuna2

23. Undercurrrent News (2015) World’s 100 Largest Seafood Companies 2014

24. Thai Union Group (2014) 3Q2014 Results Presentation, 14 November 2014 http://TU.listedcompany.com/misc/

PRESN/20141113-TU-results-presentation-3q2014-02.pdf

25. “Transnational Corporations as ‘Keystone Actors’ in Marine Ecosystems” by Henrik Osterblom, Plos One, May 2015

26. TRIS Rating (2011) Credit News 756, Thai Union Frozen Products Public Company Limited http://tuf.listedcompany.com/misc/

credit_rating/TRIS_rating_Jan2011.pdf

27. Thai Union Group (2015) Annual Report, 2014 http://tu.listedcompany.com/misc/ar/20150318-tuf-ar2014-en.pdf

28. “Transnational Corporations as ‘Keystone Actors’ in Marine Ecosystems” by Henrik Osterblom, Plos One, May 2015

29. Thai Union Group (2015) Annual Report, 2014 http://tu.listedcompany.com/misc/ar/20150318-tuf-ar2014-en.pdf

30. Undercurrrent, World’s100 Largest Seafood Companies 2014

31. Nikkei Asian Review (2015) Thirapong is taking his tuna kingdom global http://asia.nikkei.com/Business/Companies/Thi-

raphong-is-taking-his-tuna-kingdom-global

32. Wall Street Journal (2015) Bumble Bee to merge with Chicken of the Sea http://www.wsj.com/articles/thai-union-seafood-

company-to-buy-bumble-bee-1418958046

33. Undercurrent News (2015) Thai Union faces tough antirust review for Bumble Bee deal http://www.undercurrentnews.

com/2015/02/25/thai-union-faces-tough-antitrust-review-for-bumble-bee-deal/

34. Thai Union Group PLC, Annual Report 2014, p. 22-3

35. Verité (2012) Research on indicators of forced labour in the supply chain of tuna in the Philippines http://www.verite.org/

sites/default/files/images/Research%20on%20Indicators%20of%20Forced%20Labor%20in%20the%20Philippines%20

Tuna%20Sector__9.16.pdf

Page 27: โซ่ตรวนกลางทะเล: การละเมิดสิทธิมนุษยชนในอุตสาหกรรมปลาทูน่าโลก

24

36. International Labour Organization (ILO) (2013) Employment practices and working conditions in Thailand’s fishing sector

http://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---asia/---ro-bangkok/documents/publication/wcms_220596.pdf

37. Verité (2012) Research on indicators of forced labour in the supply chain of tuna in the Philippines http://www.verite.org/

sites/default/files/images/Research%20on%20Indicators%20of%20Forced%20Labor%20in%20the%20Philippines%20

Tuna%20Sector__9.16.pdf

38. Stuff (2013) Indonesian fishermen claim exploitation http://www.stuff.co.nz/business/farming/9432480/Indonesian-fisher-

men- claim-exploitation

39. Food and Agriculture Organization (FAO) & International Labour Organization (ILO) (2013) Guidance on addressing child

labour in fisheries and aquaculture http://www.fao.org/docrep/018/i3318e/i3318e.pdf

40. International Labour Rights Forum (ILRF) (2013) Briefing Paper: The Walmart Effect, Child nd Worker Rights Violations

at Narong Seafood, Thailand’s Model Shrimp Processing Factory http://www.laborrights.org/sites/default/files/publica-

tions-and-resources/Narong%20Shrimp%20Report_0.pdf

41. Environmental Justice Foundation (EJF) (2013) The Hidden Cost: Human Rights Abuses in Thailand’s Shrimp Industry http://

ejfoundation.org/sites/default/files/public/shrimp_report_v44_lower_resolution.pdf

42. Fairfood International (2015) Caught in a Trap: The story of poverty wages behind Asian shrimp sold in European markets

http://www.fairfood.org/wp-content/uploads/2015/04/Caught-in-a-trap.pdf

43. Irrawaddy (2015) 60 Burmese migrants freed from slave-like conditions in Thailand: Rights group http://www.irrawaddy.org/

burma/60-burmese-migrants-freed-from-slave-like-conditions-in-thailand-rights-group.html

44. International Labour Organization (ILO) (2006) The Mekong Challenge. Underpaid, Overworked and Overlooked: The realities

of young migrant workers in Thailand http://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---asia/---ro-bangkok/documents/publica-

tion/wcms_bk_pb_67_en.pdf

45. Labour Rights Promotion Network (LPN) & John Hopkins Bloomberg School of Public Health (2011) Estimating Labour

Trafficking: A Study of Burmese Migrant Workers in Samut Sakhon, Thailand http://www.no-trafficking.org/reports_docs/

estimates/uniap_estimating_labor_trafficking_report.pdf

46. The Asia Foundation & International Labour Organization (ILO) (2015) Migrant and Child Labour in Thailand’s Shrimp and

Other Seafood Supply Chains https://asiafoundation.org/resources/pdfs/MigrantChildLaborinThailandsShrimpandOtherSea-

foodSupplyChains.pdf

47. International Labour Organization (ILO) (2006) The Mekong Challenge. Underpaid, Overworked and Overlooked: The realities

of young migrant workers in Thailand http://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---asia/---ro- bangkok/documents/publica-

tion/wcms_bk_pb_67_en.pdf

48. International Labour Organization (ILO) (2013) Employment practices and working conditions in Thailand’s fishing sector

http: //www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---asia/---ro-bangkok/documents/publication/wcms_220596.pdf

49. Zimmerman, C. et al (2014) Health and human trafficking in the Greater Mekong Subregion. Findings from a survey of men

women and children in Cambodia, Thailand and Viet Nam http://publications.iom.int/system/files/pdf/steam_report_me-

kong.pdf

50. Environmental Justice Foundation (EJF) (2015) Pirates and Slaves: How overfishing in Thailand fuels human trafficking and

the plundering of our oceans http://ejfoundation.org/sites/default/files/public/EJF_Pirates_and_Slaves_2015.pdf

51. Boonchuwongse, P. & Dechboon, W. (2003) ‘Socioeconomic Assessment of Marine Fisheries of Thailand’

52. Ahmed, M. et al (2007) ‘Overfishing in the Gulf of Thailand: policy challenges and bioeconomic analysis’ Environment and

Development Economics 12: 145-72

53. Environmental Justice Foundation (EJF) (2015) Pirates and Slaves: How overfishing in Thailand fuels human trafficking and

the plundering of our oceans http://ejfoundation.org/sites/default/files/public/EJF_Pirates_and_Slaves_2015.pdf

54. Food and Agriculture Organisation (2009) Fishery and Aquaculture Country Profiles: Thailand

55. Prachachat (2014) http://www.prachachat.net/news_detail.php?newsid=1405066089

56. International Labour Organization (ILO) (2013) Employment practices and working conditions in Thailand’s fishing sector

http: //www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---asia/---ro-bangkok/documents/publication/wcms_220596.pdf

57. Mirror Foundation (2011) Trafficking and Forced Labour of Thai Males in Deep-Sea Fishing

58. Mirror Foundation (2011) Trafficking and Forced Labour of Thai Males in Deep-Sea Fishing

59. Vasuprasat, P. (2010) Agenda for labour migration policy in Thailand: Towards long-term competitiveness http://www.ilo.org/

wcmsp5/groups/public/---asia/---ro-bangkok/---sro-bangkok/documents/publication/wcms_145130.pdf

60. International Labour Organization (ILO) (2013) Employment practices and working conditions in Thailand’s fishing sector

http: //www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---asia/---ro-bangkok/documents/publication/wcms_220596.pdf

61. International Labour Organization (ILO) (2013) Employment practices and working conditions in Thailand’s fishing sector

http://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---asia/---ro-bangkok/documents/publication/wcms_220596.pdf

62. Environmental Justice Foundation (EJF) (2015) Pirates and Slaves: How overfishing in Thailand fuels human trafficking and

the plundering of our oceans http://ejfoundation.org/sites/default/files/public/EJF_Pirates_and_Slaves_2015.pdf

63. Mirror Foundation (2011) Trafficking and Forced Labour of Thai Males in Deep-Sea Fishing

64. International Organization for Migration (IOM) (2011) Trafficking of Fishermen in Thailand http://publications.iom.int/book-

store/free/TraffickingofFishermenThailand.pdf

65. Thai Rath (2014) http://www.thairath.co.th/content/443554

66. International Organization for Migration (IOM) (2011) Trafficking of Fishermen in Thailand http://publications.iom.int/book-

store/free/TraffickingofFishermenThailand.pdf

Page 28: โซ่ตรวนกลางทะเล: การละเมิดสิทธิมนุษยชนในอุตสาหกรรมปลาทูน่าโลก

โซตรวนกลางทะเล : การละเมดสทธมนษยชนในอตสาหกรรมปลาทนาโลกกรนพซ เอเซย ตะวนออกเฉยงใต25

67. Murphy, D. (2015) Ghost Fleets and Invisible Men: From slavery to statelessness http://www.contributoria.com/issue/2015-0

7/554639d15a79868b28000ecf/

68. Al Jazeera (2008) Murder at Sea http: //www.aljazeera.com/programmes/general/2008/08/200882714583923494.html

69. International Labour Organization (ILO) (2013) Employment practices and working conditions in Thailand’s fishing sector

http: //www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---asia/---ro-bangkok/documents/publication/wcms_220596.pdf

70. Zimmerman, C. et al (2014) Health and human trafficking in the Greater Mekong Subregion. Findings from a survey of men

women and children in Cambodia, Thailand and Viet Nam http://publications.iom.int/system/files/pdf/steam_report_me-

kong.pdf

71. Thai Rath (2014) http://www.thairath.co.th/clip/5153

72. Yahoo News (2015) AP Investigation: Are slaves catching the fish you buy? http://news.yahoo.com/ap-investigation-slaves-

catching-fish-buy-011905896--finance.html

73. Oral communication with International Organization of Migration (IOM) field staff, September 2015

74. Ministry of Marine Affair and Fisheries (MMAF), Indonesia (November, 2014)

75. Undercurrent News (2015) Thai Union drops supplier on evidence of slavery in supply chain http://www.undercurrentnews.

com/2015/03/25/thai-union-drops-supplier-on-evidence-of-slavery-in-supply-chain/

76. Thai Franchise Center (2014) http://www.thaifranchisecenter.com/links/show.php?id=1209

77. Department of Special Investigations, Thailand (2015) VDO http://www.dsi.go.th/view.aspx?tid=T0000706

78. Channel News Asia (2015) Indonesia forms team to probe fishing slavery allegations http://www.channelnewsasia.com/

news/asiapacific/indonesia-forms-team-to/1772598.html

79. Southeast Asian Press Alliance (SEAPA) (2010) Something fishy in Sumatra http://www.seapa.org/?p=3180

80. The Jakarta Post (2015) Police have 20 possible suspects in Benjina http://www.thejakartapost.com/news/2015/05/09/po-

lice-have-20-possible-suspects-benjina.html

81. Tempo (2015) Pusaka Benjina admits to bribing Govt officials http: //en.tempo.co/read/news/2015/04/06/056655625/Pusa-

ka-Benjina-Admits-Bribing-Govt-Officials

82. Associated Press (AP) (2015) AP Exclusive: AP tracks slave boats to Papua New Guinea http://www.voanews.com/content/

ap-indonesia-navy-nabs-cargo-ship-loaded-with-slave-caught-fish/2916369.html

83. Voice of America (VOA) Indonesia Navy grabs cargo ship loaded with slave-caught fish http://www.voanews.com/content/

ap-indonesia-navy-nabs-cargo-ship-loaded-with-slave-caught-fish/2916369.html

84. Alias

85. Alias

86. New York Times (2015) ‘Sea Slaves’: The human misery that feeds pets and livestock http://www.nytimes.com/2015/07/27/

world/outlaw-ocean-thailand-fishing-sea-slaves-pets.html

87. Yahoo News (2015) AP Investigation: Are slaves catching the fish you buy? http://news.yahoo.com/ap-investigation-slaves-

catching-fish-buy-011905896--finance.html

88. Thai Union Group (2015) Thai Union Business Ethics and Labour Code of Conduct http://www.thaiunion.com/src/misc/doc-

uments/sustain-policy/Thai%20Union_Code%20of%20Conduct_Eng%20Version.pdf#zoom=50

89. Yahoo News (2015) AP Investigation: Are slaves catching the fish you buy? http://www.worldfishing.net/news101/indus-

try-news/thai-union-labour-code-of-conduct

90. Thai Union Group (2015) Thai Union Vessel Code of Conduct http: //www.thaiunion.com/en/sustain/sustainability-commit-

ment.ashx

91. Thai Union Group (2015) Thai Union introduces new Business Ethics and Labour Code of Conduct http://tuf.listedcompany.

com/news.html/id/490441

92. Shrimp Sustainable Supply Chain Task Force (2015) Overview and Progress Update – May 2015 http://js.undercurrentnews.

com/wp-content/uploads/2015/05/SSSC-Task-Force_Overview-and-Progress_May-2015_Short_Master_180515-11.pdf

93. Greenpeace USA (2015) These are the videos the tuna industry doesn’t want you to see http://www.greenpeace.org/usa/

these-are-the-videos-the-tuna-industry-doesnt-want-you-to-see/

94. Reuters (2015) Thai TUF: No impact on operations from EU warning to Thailand on illegal fishing http://www.reuters.com/

article/2015/04/22/thailand-eu-tuf-idUSL4N0XJ36U20150422

95. New York Times (2015) ‘Sea Slaves’: The human misery that feeds pets and livestock http://www.nytimes.com/2015/07/27/

world/outlaw-ocean-thailand-fishing-sea-slaves-pets.html

96. Thai Union Group (2015) Policy Commitment to Ban Transhipment at Sea http://www.thaiunion.com/src/misc/documents/

sustain-policy/THAI%20UNION_TRANSSHIPMENT%20POLICY_Sept%202015.pdf

97. Hagens Berman Sobol Shabiro LLP (2015) Cat food slave labour http: //www.hbsslaw.com/cases-and-investigations/cases/

Nestl%C3%A9-and-Mars-Cat-Food-Slave-Labor

98. De Rosa et al v Tri-Union Seafoods, US District Court, Central district of California, Southern division, case 2:15-cv-07540

99. Undercurrent News (2015) Thai Union partners with migrant workers’ rights group http://www.undercurrentnews.

com/2015/10/08/thai-union-partners-with-migrant-workers-rights-group/

100. The Nation (2013) Thai Union Frozen Products joins ILO’s Good Labour Practices programme http://www.nationmultimedia.

com/business/Thai-Union-Frozen-Products-joins-ILOs-Good-Labour--30214961.html

101. FishWise (2014) Trafficked II: An updated summary of human rights abuses in the seafood industry http://www.oceanfdn.

org/sites/default/files/Trafficked_II_FishWise_2014%20(1).compressed.pdf

Page 29: โซ่ตรวนกลางทะเล: การละเมิดสิทธิมนุษยชนในอุตสาหกรรมปลาทูน่าโลก
Page 30: โซ่ตรวนกลางทะเล: การละเมิดสิทธิมนุษยชนในอุตสาหกรรมปลาทูน่าโลก

กรนพช เอเซย ตะวนออกเฉยงใต

ประเทศฟลปปนสหอง 201 อาคาร เจ จ เอส #30ถนน สกาวท ทวซอน1103 เมอง เกซอน ประเทศฟลปปนสTel: +63-2-3321807Fax:[email protected]

ประเทศอนโดนเซยอาคาร เมกา พลาซา ชน 5เจไอ. เอชอาร. ราซนา เซด คาฟ. ซ3คนกน จากาตา 12920 ประเทศอนโนนเซยโทร.: +62-21-5212552แฟกซ.: [email protected]

ประเทศไทย1371 อาคาร แคปตอลถนนพหลโยธนสามเสนใน พญาไทกรงเทพฯ 10400 ประเทศไทยโทร.: +66-23571921แฟกซ.: [email protected]

www.greenpeace.or.th