129
ลลลลลล ลลล ลลลล • ลลลลลล ลลล ลลลลลลลลลลล ล ลลลลลลลลลลลลลลลล ลลลลลลลลลลลลลล ลลลลลลล ลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลล ลลลลลลลลล ลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลล ลลลล ลลลลลลลลลลลลลลลลล ลลลล ลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลล ลลลลลลลลลลลล ลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลล ลลลลลลลลลลลลลลลลลล ลลลลลลลลลลลลลลล ลลลลลลลลลลลลลล ลลลลลลลลลลลลล ลลลลลล ลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลลล ลลลลลลลล ลลลล ล ลลลลลลลลลลล

ละเมิด คือ อะไร

Embed Size (px)

DESCRIPTION

ละเมิด คือ อะไร. - PowerPoint PPT Presentation

Citation preview

Page 1: ละเมิด คือ อะไร

ละเมิ�ด คื�อ อะไร

• ละเมิ�ด คื�อ การกระทำ�าใด ๆ ของบุ�คืคืลหร�อการกระทำ�าทำ�� อยู่��ใน คืวามิร�บุผิ�ดชอบุของบุ�คืคืลอ�นก�อให!

เก�ดคืวามิเสี�ยู่หายู่ต่�อบุ�คืคืลอ��น อาจเป็&นการกระทำ�า ของต่นเอง การกระทำ�าของบุ�คืคืลอ��น หร�อ

คืวามิเสี�ยู่หายู่ทำ��เก�ดจากทำร�พยู่(ทำ��อยู่��ในคืวามิคืรอบุคืรอง ด�แล ผิ�!ได!ร�บุคืวามิเสี�ยู่หายู่น�*นชอบุทำ��จะได!ร�บุการเยู่�ยู่วยู่า

โดยู่การเร�ยู่กร!อง คื�าสี�นไหมิทำดแทำน หร�อเร�ยู่ก ร!อง ให!ผิ�!ละเมิ�ดป็ฏิ�บุ�ต่�หร�อละเว!นป็ฏิ�บุ�ต่� ในล�กษณะ

อ��น ๆ แล!วแต่�กรณ�

Page 2: ละเมิด คือ อะไร

หล�กการกระทำ�าละเมิ�ด• ป็ระมิวลกฎหมิายู่แพ�งและพาณ�ชยู่(

“มิาต่รา ๔๒๐ บุ�ญญ�ต่�ว�า ผิ�!ใดจงใจหร�อป็ระมิาทำ เล�นเล�อ ทำ�าต่�อ บุ�คืคืลอ��น โดยู่

ผิ�ดกฎหมิายู่ให!เขาเสี�ยู่หายู่ถึ5งแก�ช�ว�ต่ก6ด� แก� ร�างกายู่ก6ด� อนามิ�ยู่ก6ด� เสีร�ภาพก6ด� ทำร�พยู่(สี�นหร�อ

สี�ทำธิ�อยู่�างหน5�งอยู่�างใดก6ด� ทำ�านว�าผิ�!น� *นทำ�าละเมิ�ดจ�า”ต่!องใช!คื�าสี�นไหมิทำดแทำนเพ��อการน�*น

Page 3: ละเมิด คือ อะไร

องคื(ป็ระกอบุของการกระทำ�าทำ��เป็&นละเมิ�ด

1. กระทำ�าโดยู่จงใจหร�อป็ระมิาทำเล�นเล�อ2. กระทำ�าโดยู่ผิ�ดกฎหมิายู่3. การกระทำ�าก�อให!เก�ดคืวามิเสี�ยู่หายู่แก�บุ�คืคืลอ��น4. คืวามิเสี�ยู่หายู่เป็&นผิลมิาจากการกระทำ�าด�งกล�าว

น�*น ขอบุเขต่คืวามิร�บุผิ�ดแคื�ไหน อยู่�างไร เทำ�าใด จะกล�าวต่�อไป็

ในเร��องคืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ดของเจ!าหน!าทำ��

Page 4: ละเมิด คือ อะไร

ต่�วอยู่�างการกระทำ�าละเมิ�ด•   คื�าพ�พากษาศาลฎ�กาทำ�� 5129/2546

จ�าเลยู่ทำ�� 1 ได!ร�บุมิอบุหมิายู่ให!สีอนว�ชาพลศ5กษาถึ�อได!ว�าได!ร�บุมิอบุหมิายู่ให!ด�แลน�กเร�ยู่นให!ได!ร�บุคืวามิ

ป็ลอดภ�ยู่ในช��วโมิงด�งกล�าวด!วยู่ การสี��งให!น�กเร�ยู่นว��งรอบุสีนามิซึ่5�งมิ�ระยู่ะทำาง

ป็ระมิาณ 200 เมิต่ร ต่�อ 1 รอบุ จ�านวน 3 รอบุ เป็&นการอบุอ��นร�างกายู่เป็&นสี��งทำ��เหมิาะสีมิ เมิ��อน�กเร�ยู่น

ว��งไมิ�เป็&นระเบุ�ยู่บุคืรบุ 3 รอบุแล!ว จ�าเลยู่ทำ�� 1 ได!สี� �งให!ว��งต่�ออ�ก 3 รอบุ เป็&นว�ธิ�การทำ�าโทำษทำ��เหมิาะสีมิต่ามิคืวรแก�พฤต่�การณ(แล!ว

Page 5: ละเมิด คือ อะไร

ต่�วอยู่�างการกระทำ�าละเมิ�ด•   คื�าพ�พากษาศาลฎ�กาทำ�� 5129/2546

แต่�การทำ��น�กเร�ยู่นยู่�งว��งไมิ�เร�ยู่บุร!อยู่อ�ก ก6คืวรหามิาต่รการหร�อว�ธิ�การ ลงโทำษ โดยู่ว�ธิ�อ��นการสี��งให!ว��งต่�ออ�ก 3 รอบุและเมิ��อไมิ�เร�ยู่บุร!อยู่ ก6

สี��งให!ว��งต่�ออ�ก 3 รอบุ ในช�วงเวลาหล�งเทำ��ยู่งว�นอากาศร!อนและมิ�แสีงแดดแรง

เป็&นการลงโทำษทำ��ไมิ�เหมิาะสีมิ เพราะเป็&นอ�นต่รายู่ต่�อสี�ขภาพน�กเร�ยู่น ซึ่5�งอายู่�ระหว�าง 11 ป็< ถึ5ง 12 ป็<ได!

จ5งเป็&นการกระทำ�าโดยู่ไมิ�ชอบุและเป็&นคืวามิป็ระมิาทำเล�นเล�อ ทำ�*งการ ออกก�าล�งกายู่โดยู่การว��งยู่�อมิทำ�าให!ห�วใจเต่!นแรงกว�าป็กต่� จ�านวนรอบุทำ��

เพ��มิมิากข5*น ยู่�อมิทำ�าให!ห�วใจต่!องทำ�างานหน�กข5*นเมิ��อเป็&นเวลานานยู่�อมิเป็&น อ�นต่รายู่ต่�อห�วใจทำ��ไมิ�ป็กต่�จนทำ�าให!เด6กชายู่ พ. ซึ่5�งเป็&นโรคืห�วใจอยู่��ก�อน

แล!วล!มิลงในการว��งรอบุทำ�� 11 และถึ5งแก�คืวามิต่ายู่ ในเวลาต่�อมิาเพราะ สีาเหต่�ระบุบุห�วใจล!มิเหลว จ5งเป็&นผิลโดยู่ต่รงจากคื�าสี��งของจ�าเลยู่ทำ�� 1 แมิ!

จะไมิ�ทำราบุว�าเด6กชายู่ พ. เป็&นโรคืห�วใจก6ถึ�อได!ว�าจ�าเลยู่ทำ�� 1 กระทำ�าละเมิ�ด เป็&นเหต่�ให!เด6กชายู่ พ. ถึ5งแก�คืวามิต่ายู่

Page 6: ละเมิด คือ อะไร

แต่�ไมิ�ป็รากฏิว�าจ�าเลยู่ทำ�� 1 มิ��งหว�งให!น�กเร�ยู่นได!ร�บุอ�นต่รายู่ ถึ5งแก�ช�ว�ต่ ยู่�งมิ�คืวามิหว�งด�ต่�อน�กเร�ยู่นต่!องการอบุรมิสี��ง

สีอนน�กเร�ยู่นให!มิ�คืวามิร� ! เหมิ�อนด�งว�สี�ยู่ของคืร� ทำ��วไป็ แมิ!เป็&นเหต่�ให!เด6กชายู่ พ. ถึ5งแก�คืวามิต่ายู่

แต่�จ�าเลยู่ทำ�� 1 มิ�ได!จงใจหร�อกระทำ�าการป็ระมิาทำอยู่�างร!ายู่แรงเพ�ยู่งแต่�กระทำ�าโดยู่ป็ระมิาทำเล�นเล�อขาดคืวามิรอบุคือบุและไมิ�ใช!คืวามิระมิ�ดระว�งเช�นผิ�!มิ�อาช�พคืร�สีอนพลศ5กษาจะพ5งป็ฏิ�บุ�ต่�และ

สีาเหต่�สี�วนหน5�งมิาจากสี�ขภาพของเด6กชายู่ พ. ไมิ�แข6งแรงมิ�โรคื ป็ระจ�าต่�วคื�อโรคืห�วใจ ซึ่5�งถึ�อเป็&นเร��องทำ��อยู่��เหน�อคืวามิคืาดหมิายู่

ของจ�าเลยู่ทำ�� 1 แมิ!จ�าเลยู่ทำ�� 1 จะอ!างคืวามิไมิ�ร� !ถึ5งข!อเทำ6จจร�งด�ง กล�าวมิาป็ฏิ�เสีธิคืวามิร�บุผิ�ดชอบุต่ามิกฎหมิายู่ไมิ�ได! แต่�ศาลก6

สีามิารถึน�ามิาใช!ป็ระกอบุด�ลพ�น�จในการก�าหนดคื�าสี�นไหมิทำดแทำนให!เหมิาะสีมิแก�พฤต่�การณ(ของการทำ�าละเมิ�ดได!

Page 7: ละเมิด คือ อะไร

ต่�วอยู่�างการกระทำ�าละเมิ�ด•   คื�าพ�พากษาศาลฎ�กาทำ�� 5129/2546 (ต่�อ)

การทำ��จ�าเลยู่ทำ�� 1 ทำ�าการสีอนว�ชาพลศ5กษาของโรงเร�ยู่นเป็&นการป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ��ราชการในฐานะผิ�!แทำนของกรมิสีามิ�ญศ5กษา( จ�าเลยู่ทำ�� 2) การออกคื�าสี��งให!น�กเร�ยู่นว��งรอบุสีนามิเพ��ออบุอ��นร�างกายู่และการลงโทำษน�กเร�ยู่นให!

ว��งรอบุสีนามิ ก6ถึ�อเป็&นการป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ��ราชการด!วยู่ เมิ��อ ทำ�าให!เด6กชายู่ พ. ถึ5งแก�คืวามิต่ายู่ จ�าเลยู่ทำ�� 2 จ5งต่!องร�บุ

ผิ�ดชดใช!คื�าสี�นไหมิทำดแทำนเพ��อคืวามิเสี�ยู่หายู่แก�โจทำก(ผิ�!เป็&นมิารดาต่ามิป็ระมิวลกฎหมิายู่แพ�งและพาณ�ชยู่(

มิาต่รา 76 วรรคืหน5�ง

Page 8: ละเมิด คือ อะไร

ต่�วอยู่�างการกระทำ�าละเมิ�ด• จ�าเลยู่ทำ�� 2 ต่!องร�บุผิ�ดชดใช!คื�าขาดไร!อ�ป็การะและคื�า

ป็ลงศพก�บุคื�าใช!จ�ายู่ในการจ�ดงานศพอ�นเป็&นคืวามิ ร�บุผิ�ดชอบุต่ามิกฎหมิายู่ แมิ!จะมิ�บุ�คืคืล

ภายู่นอกน�าเง�นมิาให!โจทำก(เพ��อช�วยู่เหล�องานศพ หร�อจ�ดการศพเด6กชายู่ พ. ก6ไมิ�อาจทำ�าให!คืวามิร�บุ

ผิ�ดชอบุต่ามิกฎหมิายู่ของจ�าเลยู่ทำ�� 2 ต่!องหมิดไป็ หร�อลดน!อยู่ลงไป็ได! กรณ�จ5งไมิ�อาจน�าเง�นช�วยู่งาน

ศพทำ��โจทำก(ได!ร�บุจากสีมิาคืมิผิ�!ป็กคืรองและคืร�ของโรงเร�ยู่นมิาห�กออกจากคื�าสี�นไหมิทำดแทำนทำ��จ�าเลยู่

ทำ�� 2 ต่!องร�บุผิ�ดชดใช! ให!แก�โจทำก(ได!

Page 9: ละเมิด คือ อะไร

•   สีร�ป็หล�กคืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ดทำ��ได!จากแนวคื�าพ�พากษาศาลฎ�กาทำ��5129/2546

1. การลงโทำษทำ��ไมิ�เหมิาะสีมิ ทำ��เป็&นอ�นต่รายู่ต่�อสี�ขภาพน�กเร�ยู่นเป็&นการกระทำ�าโดยู่ไมิ�ชอบุและเป็&นคืวามิป็ระมิาทำเล�นเล�อ

2. การสีอนว�ชาพลศ5กษาของจ�าเลยู่ทำ�� 1 เป็&นการป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ��ราชการ การออกคื�าสี��งให!น�กเร�ยู่นว��งรอบุสีนามิและการลงโทำษน�กเร�ยู่น ก6ถึ�อ

เป็&นการป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ��ราชการ เมิ��อเด6กชายู่ พ. ถึ5งแก�คืวามิต่ายู่ จ�าเลยู่ทำ�� 2 ในฐานะผิ�!แทำนของกรมิสีามิ�ญศ5กษา จ5งต่!องร�บุผิ�ดชดใช!คื�าสี�นไหมิ

ทำดแทำนเพ��อคืวามิเสี�ยู่หายู่แก�โจทำก(ผิ�!เป็&นมิารดา3. ร�บุผิ�ดชดใช!คื�าขาดไร!อ�ป็การะและคื�าป็ลงศพก�บุคื�าใช!จ�ายู่ในการ

จ�ดงานศพอ�นเป็&นคืวามิร�บุผิ�ดชอบุต่ามิกฎหมิายู่ ไมิ�อาจน�าเง�นช�วยู่งานศพทำ��โจทำก(ได!ร�บุจากสีมิาคืมิผิ�!ป็กคืรองและคืร�ของโรงเร�ยู่นมิาห�กออกจากคื�าสี�นไหมิทำดแทำนได!

Page 10: ละเมิด คือ อะไร

องค์�ประกอบที่�� 1 “ ”การกระที่�าโดยจงใจ• (1) การกระที่�าโดยจงใจ คื�อ การกระทำ�าโดยู่ร� !(สี�าน5ก) การกระทำ�าของต่นว�าจะก�อให!

เก�ดคืวามิเสี�ยู่หายู่แก�บุ�คืคืลอ��นทำ��จะเก�ดข5*น ไมิ�ว�าคืวามิเสี�ยู่หายู่น�*นจะเก�ดข5*นมิากน!อยู่ เพ�ยู่งใดก6ต่ามิ

• ค์�าพิ�พิากษาศาลปกค์รองสู�งสู�ดที่�� อ. ๒๘๓/๒๕๕๑การเก"บร#กษาของกลางไม่'ม่�ระเบ�ยบและการค์วบค์�ม่ที่��ร#ดก�ม่เพิ�ยงพิอ

การเก6บุร�กษารถึของกลางน�*นเจ!าหน!าทำ��จะต่!องเก6บุร�กษาไว!ภายู่ในบุร�เวณสีถึาน ทำ��ทำ�าการหร�อสีถึานทำ��อ��นใดต่ามิทำ��ผิ�!ก�าก�บุการต่�ารวจนคืรบุาลก�าหนด โดยู่มิ�หน!าทำ��ต่!อง

ใช!คืวามิระมิ�ดระว�ง ต่รวจต่ราของกลางให!เป็&นอยู่��ต่ามิสีภาพเด�มิเทำ�าทำ��สีามิารถึจะร�กษาได! อ�กทำ�*งจะต่!องร�บุน�าสี�งต่�อพน�กงานสีอบุสีวนเพ��อต่รวจสีอบุให!เสีร6จสี�*นภายู่ใน ๓

เด�อน ต่ามิระเบุ�ยู่บุกรมิต่�ารวจว�าด!วยู่การป็ฏิ�บุ�ต่�เก��ยู่วก�บุรถึของกลางพ.ศ. ๒๕๓๒ เมิ��อข!อเทำ6จจร�งร�บุฟัAงได!ว�า ในการเก6บุร�กษารถึยู่นต่(ของผิ�!ฟัBองคืด� เจ!าหน!าทำ��ได!น�า

รถึยู่นต่(ไป็เก6บุร�กษาไว!ทำ��บุ!าน ของนายู่ ก. ซึ่5�งไมิ�มิ�การจ�ดทำ�าเอกสีารหร�อหล�กฐานการ ขอเบุ�กรถึยู่นต่(หร�อ การขอร�บุก�ญแจรถึ แต่�อยู่�างใด จ5งเป็&นการเก6บุ

ร�กษารถึยู่นต่(ของกลางทำ��ไมิ�มิ�ระเบุ�ยู่บุและการคืวบุคื�มิทำ��ร�ดก�มิเพ�ยู่งพอ ทำ�*งทำ��เจ!าหน!าทำ�� จะต่!องใช!คืวามิระมิ�ดระว�งด�แลร�กษารถึยู่นต่(ของกลาง ให!อยู่��ในสีภาพ

เด�มิเทำ�าทำ��จะสีามิารถึกระทำ�าได!จ5งเป็&น การป็ฏิ�บุ�ต่�ทำ��ฝ่Dาฝ่Eนต่�อระเบุ�ยู่บุ ข!างต่!น จ5งเป็&นการกระทำ�าโดยู่จงใจหร�อป็ระมิาทำเล�นเล�ออ�นเป็&นการละเมิ�ดต่�อผิ�!ฟัBองคืด�

Page 11: ละเมิด คือ อะไร

องค์�ประกอบที่�� 1 “ ”การกระที่�าโดยจงใจ• ค์�าพิ�พิากษาศาลปกค์รองสู�งสู�ดที่�� อ. ๓๗/๒๕๕๒กระที่�าการออกค์�าสู#�งอนุ�ม่#ติ�โดยฝ่.าฝ่/นุระเบ�ยบ

• ผิ�!อ�านวยู่การโรงเร�ยู่นมิ�อ�านาจพ�จารณาด�าเน�นการให!เป็&นไป็ต่ามิพระราช กฤษฎ�กาคื�าเช�าบุ!านข!าราชการ พ.ศ. ๒๕๒๗ จะต่!องใช!ด�ลพ�น�จจ�ดให!ข!าราชการทำ��

มิ�สี�ทำธิ�เบุ�กคื�าเช�าบุ!านให!เข!าพ�กอาศ�ยู่ในบุ!านพ�กราชการทำ��ว�างอยู่��ก�อนแต่�กล�บุมิ� คื�าสี� �งอน�มิ�ต่�ให!นางสีาว สี. ใช!สี�ทำธิ�เบุ�กคื�าเช�าบุ!านข!าราชการ ที่#0ง ๆ ที่��ร�2อย�'แล2วว�า

มิ�บุ!านพ�กคืร�ว�างอยู่��และมิ�สีภาพสีมิบุ�รณ(เหมิาะทำ��จะให!ข!าราชการคืร�เข!าพ�กอาศ�ยู่ ได! นอกจากน�*นย#งร�2อย�'แล2วว�าการอน�มิ�ต่� ต่�*งแต่�เด�อนก�มิภาพ�นธิ( ๒๕๓๙ ถึ5ง

เด�อนก�นยู่ายู่น ๒๕๔๑ เป็&นการอน�มิ�ต่�ทำ��ผิ�ดระเบุ�ยู่บุ พฤต่�การณ(ของผิ�!ฟัBองคืด� จ5งเป็&นการจงใจกระทำ�า ผิ�ดต่�อกฎหมิายู่หร�อระเบุ�ยู่บุของทำางราชการ ทำ�าให!

ราชการได!ร�บุคืวามิเสี�ยู่หายู่อ�นถึ�อเป็&นการกระทำ�าละเมิ�ดต่ามิมิาต่รา ๔๒๐ แห�งป็ระมิวลกฎหมิายู่แพ�งและพาณ�ชยู่(

• เร��องน�* ผิอ.โรงเร�ยู่นจะต่!องจ�ดให!คืร�เข!าอยู่��อาศ�ยู่แทำนน�กการภารโรงหญ�งทำ�� พร!อมิจะยู่!ายู่ออกต่ามิคื�าสี� �ง แต่�ไมิ�ทำ�าและอน�มิ�ต่�เบุ�กคื�าเช�าบุ!าน ต่!องชดใช!คื�า

สี�นไหมิทำดแทำนเต่6มิจ�านวน

Page 12: ละเมิด คือ อะไร

องค์�ประกอบที่�� 1 “ ”การกระที่�าโดยประม่าที่เล�นุเล'อ• 2. (1) การกระที่�าโดยประม่าที่เล�นุเล'อ

เป็&นการกระทำ�าซึ่5�งบุ�คืคืลพ5งคืาดหมิายู่ได!ว�าอาจก�อให!เก�ดคืวามิเสี�ยู่หายู่ข5*นและหากใช!คืวามิระมิ�ดระว�งแมิ!เพ�ยู่งเล6ก

น!อยู่ก6อาจป็Bองก�นมิ�ให!เก�ดคืวามิเสี�ยู่หายู่ได! แต่�กล�บุมิ�ได!ใช! คืวามิระมิ�ดระว�งเช�นว�าน�*นเลยู่ (คื�าพ�พากษาศาลป็กคืรอง

สี�งสี�ดทำ�� อ. ๑๐/๒๕๕๒)• การพ�จารณากระทำ�าโดยู่ป็ระมิาทำเล�นเล�อ จาก• ก. สีภาพเก��ยู่วก�บุต่�วผิ�!กระทำ�า(ว�สู#ย) เป็&นเจ!าหน!าทำ��ช� *น

ผิ�!ใหญ�หร�อช�*นผิ�!น!อยู่ เป็&นเจ!าหน!าทำ�� ธิรรมิดา มิ�ว�ชาช�พหร�อเป็&นผิ�!เช��ยู่วชาญในด!านน�*น รวมิถึ5ง ระยู่ะเวลา ในการป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ��ของผิ�!น� *นด!วยู่

Page 13: ละเมิด คือ อะไร

องค์�ประกอบที่�� 1 “ ”การกระที่�าโดยประม่าที่เล�นุเล'อ• การพ�จารณากระทำ�าโดยู่ป็ระมิาทำเล�นเล�อ (ต่�อ)• ข. เหต่�ภายู่นอกหร�อป็Aจจ�ยู่แวดล!อมิต่�วผิ�!กระทำ�า (พิฤติ�การณ์�) ซึ่5�งอาจมิ�ผิล

ต่�อระด�บุ คืวามิระมิ�ดระว�งและทำ�าให!การใช!คืวามิระมิ�ดระว�งของแต่�ละบุ�คืคืลแต่กต่�างก�นไป็

เช�น สีภาพของสีถึานทำ��ทำ�างานของเจ!าหน!าทำ�� อายู่�หร�อจ�านวนของน�กเร�ยู่นทำ�� อยู่��ในคืวามิร�บุผิ�ดชอบุหร�อสีภาพของทำางเด�นรถึขณะเก�ดอ�บุ�ต่�เหต่� เป็&นต่!น

• โดยู่การพ�จารณาทำางกฎหมิายู่ สีมิมิต่�บุ�คืคืล(reasonable man) ข5*นเป็ร�ยู่บุเทำ�ยู่บุ บุ�คืคืลทำ��มิ�สีภาพร�างกายู่อยู่�างเด�ยู่วก�บุผิ�!กระทำ�า สีภาพทำาง

จ�ต่ใจในระด�บุสีภาพร�างกายู่อยู่�างเด�ยู่วก�น ทำ�*งจะต่!องสีมิมิต่�ว�าอยู่��ใน พฤต่�การณ(ภายู่นอกเช�นเด�ยู่วก�บุผิ�!กระทำ�าด!วยู่ เมิ��อเป็ร�ยู่บุเทำ�ยู่บุก�น ถึ!า

บุ�คืคืลทำ��สีมิมิต่�ข5*นจะไมิ�กระทำ�าโดยู่ขาดคืวามิระมิ�ดระว�งเหมิ�อน ผิ�!ทำ��ได! กระทำ�าไป็แล!ว ยู่�อมิถึ�อว�าผิ�!กระทำ�าได!กระทำ�าโดยู่ป็ระมิาทำเล�นเล�อ

• แต่�ถึ!าบุ�คืคืลทำ��สีมิมิต่�จะกระทำ�าเช�นเด�ยู่วก�บุทำ��ผิ�!กระทำ�าได!กระทำ�าไป็แล!ว ยู่�อมิถึ�อไมิ�ได!ว�าผิ�!กระทำ�าได!กระทำ�าโดยู่ป็ระมิาทำเล�นเล�อ

Page 14: ละเมิด คือ อะไร

องคื(ป็ระกอบุทำ�� 1 “ ป็ระมิาทำเล�นเล�ออยู่�างร!ายู่”แรง

• ประม่าที่เล�นุเล'ออย'างร2ายแรง การกระทำ�าโดยู่ร� !อยู่��แล!วว�าเป็&นการเสี��ยู่งทำ��จะ

เก�ดภ�ยู่หร�อคืวามิเสี�ยู่หายู่ แต่�ยู่�งข�นทำ�าลงโดยู่คื�ดว�าสีามิารถึหล�กเล��ยู่งไมิ�ให!เก�ดภ�ยู่หร�อคืวามิเสี�ยู่

หายู่ข5*นได! ผิ�!กระทำ�าเพ�ยู่งคืาดเห6นว�าผิลอาจเก�ดข5*น ได!โดยู่ ไมิ�แน�ว�าจะเก�ดและคื�ดว�าคืง

สีามิารถึหล�กเล��ยู่งผิลน�*นได! ( วรพจน( ว�ศร�ต่พ�ชญ( กฎหมิายู่ว�าด!วยู่

คืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ดของเจ!าหน!าทำ�� น. 375)

Page 15: ละเมิด คือ อะไร

องคื(ป็ระกอบุทำ�� 1 “ ป็ระมิาทำเล�นเล�อ”อยู่�างร!ายู่แรง

• ประม่าที่เล�นุเล'ออย'างร2ายแรง (เด�มิ)

คื�อ ล�กษณะทำ��บุ�คืคืลน�*นได!ทำ�าไป็โดยู่ขาดคืวามิ ระมิ�ดระว�ง ทำ��เบุ��ยู่งเบุนจากเกณฑ์(

มิาต่รฐานอยู่�างมิาก เช�น คืาดเห6นได!ว�า คืวามิเสี�ยู่ หายู่เก�ดข5*นได! หร�อหากระมิ�ดระว�งสี�กเล6กน!อยู่ ก6 คืงได!คืาดเห6น การทำ��อาจเก�ดคืวามิเสี�ยู่

หายู่เช�นน�*น ( หน�งสี�อสี�าน�กงานคืณะกรรมิการกฤษฎ�กา ทำ�� นร 0601/087 ลงว�น

ทำ�� 7 ก�มิภาพ�นธิ( 2540)

Page 16: ละเมิด คือ อะไร

ป็ระมิาทำเล�นเล�ออยู่�างร!ายู่แรง• ค์�าพิ�พิากษาฎี�กา ที่�� 1789/2518

คืว�นไฟัอ�นเก�ดจากไฟัไหมิ!เศษป็อจากโรงงานของจ�าเลยู่ (กระทำรวงการคืล�ง) ถึ�กลมิพ�ดลอยู่ไป็คืรอบุคืล�มิผิ�วจราจรบุนถึนน เป็&นเหต่�ให!รถึ

โจทำก(ถึ�กรถึคื�นอ��นชนทำ!ายู่ ซึ่5�งก�อนหน!าน�*กล��มิคืว�นไฟัอ�นเก�ดจากการเผิาเศษป็อของจ�าเลยู่ได!เคืยู่ถึ�กลมิพ�ดพาไป็คืรอบุคืล�มิถึนนเป็&นเหต่�ให!รถึยู่นต่(เก�ดชนก�น

มิาแล!ว 2-3 คืร�*งแต่�ก6ไมิ�ป็รากฏิว�าจ�าเลยู่ได!จ�ดการวางมิาต่รการป็Bองก�นแต่�อยู่�างใด คืงป็ล�อยู่ ป็ละ ละเลยู่ให!เหต่�การณ(คืงเป็&นอยู่��เช�นเด�มิจนกระทำ��งได!เก�ดเหต่�คืด�

น�*ข5*นอ�ก พฤต่�การณ(ทำ��เก�ดข5*นไมิ�เป็&นเหต่�สี�ดว�สี�ยู่ด�งจ�าเลยู่ อ!าง เพราะจ�าเลยู่ยู่�อมิทำราบุด�อยู่��แล!วว�า ลมิอาจจะพ�ดพาเอา

คืว�นไฟัจากบุ�อไป็คืรอบุคืล�มิผิ�วจราจรบุนทำ!องถึนนได! ซึ่5�งจ�าเลยู่อาจจะป็Bองก�นเหต่�การณ(ด�งกล�าวได!โดยู่ยู่!ายู่บุ�อเผิาเศษป็อให!ห�างไกลพอทำ��ลมิไมิ�สีามิารถึจะพ�ด

พาคืว�นไฟัมิาถึ5งบุร�เวณทำ��เก�ดเหต่�ได! จ�าเลยู่ก6หาได!กระทำ�าเช�นว�าน�*น ไมิ�คืด�จ5งฟัAงได!ว�าจ�าเลยู่ได!ป็ระมิาทำเล�นเล�ออยู่�างร!ายู่แรง เป็&นเหต่�ให! โจทำก(ทำ� *งสีอง

ได!ร�บุคืวามิเสี�ยู่หายู่ จ�าเลยู่ต่!องร�บุผิ�ด

Page 17: ละเมิด คือ อะไร

ป็ระมิาทำเล�นเล�ออยู่�างร!ายู่แรง• ประม่าที่เล�นุเล'ออย'างร2ายแรง (2553)

• “ ” ป็ระมิาทำเล�นเล�ออยู่�างร!ายู่แรง หมิายู่ถึ5ง การกระทำ�า โดยู่มิ�ได!เจต่นา แต่�เป็&นการ

กระทำ�าซึ่5�งบุ�คืคืลพ5งคืาดหมิายู่ได!ว�า อาจก�อให!เก�ดคืวามิเสี�ยู่หายู่ข5*นได! และหากใช!

คืวามิระมิ�ดระว�ง แมิ!เพ�ยู่งเล6กน!อยู่ก6 อาจป็Bองก�นมิ�ให!เก�ดคืวามิเสี�ยู่หายู่ได! แต่�กล�บุ

มิ�ได!ใช!คืวามิระมิ�ดระว�งเช�นว�าน�*น เลยู่

( แนวคื�าพ�พากษาศาลป็กคืรองสี�งสี�ด คืด� หมิายู่เลขแดงทำ�� อ.146/2553)

Page 18: ละเมิด คือ อะไร

ป็ระมิาทำเล�นเล�ออยู่�างร!ายู่แรง• ค์ด�หม่ายเลขแดงที่�� อ.146/2553

การทำ��ผิ�!ถึ�กฟัBองคืด�(กรมิ)ได!มิ�คื�าสี��งให!ผิ�!ฟัBองคืด�(คืนข�บุรถึ) ชดใช!คื�าสี�นไหมิทำดแทำน ได!ให!เหต่�ผิลว�า ในระหว�างเด�น

ทำาง เก�ดเหต่�มิ�เสี�ยู่งด�งผิ�ดป็กต่� เร�งไมิ�ข5*น และพบุหมิ!อน�*า มิ�น�*าไหลออกมิาเป็&นเหต่�ให!รถึยู่นต่(ได!ร�บุคืวามิเสี�ยู่หายู่ ซึ่5�ง

ถึ�อได!ว�าคืวามิเสี�ยู่หายู่ทำ��เก�ดข5*นเก�ดจากการกระทำ�าของผิ�!ฟัBองคืด�ซึ่5�งมิ�ต่�าแหน�งเป็&นพน�กงานข�บุรถึยู่นต่(และมิ�หน!าทำ��ต่รวจสีอบุด�แลบุ�าร�งร�กษารถึยู่นต่(ของทำางราชการให!อยู่��ในสีภาพทำ��ด�ต่ามิทำ��ว�ญญู�ชนทำ��วไป็พ5งต่!องระมิ�ดระว�ง จ5ง

เป็&นคืวามิป็ระมิาทำเล�นเล�ออยู่�างร!ายู่แรง ต่!องร�บุผิ�ดชดใช! คื�าเสี�ยู่หายู่ในการซึ่�อมิรถึยู่นต่(เป็&นเง�น 20,000 บุาทำ น�*น

Page 19: ละเมิด คือ อะไร

ป็ระมิาทำเล�นเล�ออยู่�างร!ายู่แรง• ค์ด�หม่ายเลขแดงที่�� อ.146/2553

ศาลเห6นว�า การกระทำ�าทำ��จะถึ�อว�าเป็&นการกระทำ�าการด!วยู่ค์วาม่ ประม่าที่เล�นุเล'ออย'างร2ายแรง หม่ายถึ8ง การกระทำ�าโดยู่มิ�ได!

เจต่นา แต่�เป็&นการกระทำ�าซึ่5�งบุ�คืคืลพ5งคืาดหมิายู่ได!ว�าอาจก�อให!เก�ด คืวามิเสี�ยู่หายู่ข5*นได! และหากใช!คืวามิระมิ�ดระว�งแมิ!เพ�ยู่งเล6กน!อยู่ก6

อาจป็Bองก�นมิ�ให!เก�ดคืวามิ เสี�ยู่หายู่ได! แต่�กล�บุมิ�ได!ใช! คืวามิระมิ�ดระว�งเช�นว�าน�*นเลยู่

ด�งน�*น การทำ��ผิ�!ถึ�กฟัBองคืด�จะออกคื�าสี��งให!ผิ�!ฟัBองคืด�ร�บุผิ�ดชดใช! คื�าสี�นไหมิทำดแทำนจากเหต่�ละเมิ�ดได!ต่!องป็รากฏิว�าผิ�!ฟัBองคืด�ละเลยู่

ไมิ�เอาใจใสี�ต่รวจสีอบุด�แลบุ�าร�งร�กษารถึยู่นต่(ของทำางราชการให!อยู่��ในสีภาพพร!อมิออกเด�นทำางไป็ป็ฏิ�บุ�ต่�ราชการด!วยู่คืวามิจงใจหร�อป็ระมิาทำเล�นเล�ออยู่�างร!ายู่แรงจนก�อให!เก�ดคืวามิเสี�ยู่หายู่

Page 20: ละเมิด คือ อะไร

ในว�นเก�ดเหต่� ผิ�!ฟัBองคืด�ได!ต่รวจเช6คืสีภาพรถึและเคืร��องยู่นต่(ก�อนออก เด�นทำาง ยู่�อมิแสีดงให!เห6นว�าผิ�!ฟัBองคืด�ได!ใช!คืวามิระมิ�ดระว�งต่ามิสีมิคืวรใน

การต่รวจสีอบุ สีภาพรถึก�อนออกเด�นทำาง และในระหว�างเด�นทำางขณะเก�ด เหต่�แมิ!ข!อเทำ6จจร�งจะร�บุฟัAงได!อยู่�างทำ��ผิ�!ถึ�กฟัBองคืด�กล�าวอ!างว�า เมิ��อมิาต่รว�ด

ระด�บุคืวามิร!อนแสีดงคื�าคืวามิร!อนสี�งข5*นทำ��หน!าป็Aดรถึยู่นต่(อ�นเป็&นสี�ญญาณ เต่�อนคืวามิผิ�ดป็กต่�ของน�*าในหมิ!อน�*า ซึ่5�งผิ�!ฟัBองคืด�อาจจะทำราบุ

แต่�ไมิ�ได!สี�งเกต่เห6นและยู่�งคืงข�บุรถึต่�อไป็จนกระทำ��งเคืร��องยู่นต่(หยู่�ดทำ�างานก6ต่ามิแต่�คืวามิป็ระมิาทำเล�นเล�อด�งกล�าวยู่�งไมิ�ถึ5งขนาดเป็&นคืวามิป็ระมิาทำเล�นเล�ออยู่�างร!ายู่แรงทำ��เป็&นเหต่�ให!เก�ดคืวามิเสี�ยู่หายู่แก�รถึยู่นต่(ของทำาง

ราชการ หากแต่�ยู่�งมิ�เหต่�ป็Aจจ�ยู่อยู่�างอ��นป็ระกอบุด!วยู่ เช�น การเสี��อมิสีภาพ ของช�*นสี�วน อ�ป็กรณ(ของรถึยู่นต่(จากการใช!งาน เป็&นต่!น ด�งน�*น จ5งเห6นว�า

ข!อเทำ6จจร�งยู่�งไมิ�ป็รากฏิว�าผิ�!ฟัBองคืด�ละเลยู่ไมิ�เอาใจใสี�ต่รวจสีอบุด�แลบุ�าร�งร�กษารถึยู่นต่(ของทำางราชการด!วยู่คืวามิป็ระมิาทำเล�นเล�ออยู่�างร!ายู่แรงแต่�อยู่�างใด

Page 21: ละเมิด คือ อะไร

ค์�าพิ�พิากษาศาลปกค์รองสู�งสู�ดที่�� อ. ๓๕๔/๒๕๕๕ ( กระทำ�าโดยู่จงใจหร�อป็ระมิาทำเล�นเล�ออยู่�างร!ายู่แรง )

นายู่ สี. (ผิ�!ฟัBองคืด�) เป็&นเจ!าหน!าทำ��สี�งก�ดมิหาว�ทำยู่าล�ยู่ ต่�าแหน�งผิ�!จ�ดการ โคืรงการศ5กษาหล�กสี�ต่รป็ร�ญญาต่ร� ของคืณะพาณ�ชยู่(และการบุ�ญช� สี�งก�ด

มิหาว�ทำยู่าล�ยู่ ( ผิ�!ถึ�กฟัBองคืด�ทำ�� ๑) มิ�หน!าทำ��และคืวามิร�บุผิ�ดชอบุ ต่ามิใบุก�าหนดหน!าทำ�� (Jop Description) ซึ่5�งต่!องด�แลการบุร�หารงานทำ��วไป็ของโคืรงการและได!ร�บุ

มิอบุหมิายู่ให!เก6บุก�ญแจห!องของโคืรงการ นายู่ สี. เห6นว�า ต่นมิ�หน!าทำ��และคืวามิร�บุผิ�ดชอบุต่ามิทำ��กาหนดไว!ในใบุกาหน

ดงานเทำ�าน�*น ไมิ�มิ�หน!าทำ��ในการด�แลอาคืาร สีถึานทำ�� และทำร�พยู่(สี�น ทำ�*งยู่�งมิ�เจ!าหน!าทำ��อ�กหลายู่คืนมิ�ก�ญแจทำ��สีามิารถึเข!าห!องได!และไมิ�มิ�พฤต่�การณ(ทำ��เป็&นการ

กระทำ�าโดยู่ป็ระมิาทำเล�นเล�ออยู่�างร!ายู่แรง นอกจากน�* คืวามิเสี�ยู่หายู่ไมิ�เก�น๔๐, ๐๐๐ บุาทำ มิหาว�ทำยู่าล�ยู่ไมิ�ต่!องรายู่งานกระทำรวงการคืล�ง หล�งจากอ�ทำธิรณ(

คืาสี��งและมิหาว�ทำยู่าล�ยู่ ได!ยู่กอ�ทำธิรณ( นายู่ สี. จ5งน�าคืด�มิาฟัBองต่�อศาลป็กคืรอง

Page 22: ละเมิด คือ อะไร

• ประเด"นุที่�� 1 แมิ! ผิ�!ฟัBองคืด� มิ�หน!าทำ��คืวามิร�บุผิ�ดชอบุ และใบุก�าหนดหน!าทำ��จะไมิ�มิ�รายู่ละเอ�ยู่ดให!ผิ�!ฟัBองคืด�มิ�หน!าทำ��ด�แลร�กษาทำร�พยู่(สี�นภายู่ในห!อง

ของโคืรงการก6ต่ามิ แต่�ต่ามิใบุก�าหนดหน!าทำ��ด�งกล�าวมิ�ว�ต่ถึ�ป็ระสีงคื(เพ��อ ให!การบุร�หารงานโดยู่ทำ��วไป็ของโคืรงการเป็&นไป็ด!วยู่คืวามิเร�ยู่บุร!อยู่

มิ�หน!าทำ��โดยู่ป็ร�ยู่ายู่ทำ��ต่!องด�แลร�กษาทำร�พยู่(สี�นของโคืรงการการทำ��ผิ�!ฟัBองคืด�มิอบุก�ญแจให!แก�เจ!าหน!าทำ��โคืรงการทำ�กคืน ถึ�อ

และ ผิ�!ฟัBองคืด�ยู่�งแขวนก�ญแจล�กคืรอบุไว!ทำ��โต่Kะในโคืรงการซึ่5�งสีามิารถึมิองเห6นและสีามิารถึหยู่�บุได!โดยู่ง�ายู่ ทำ�*งเจ!าหน!าทำ��ทำ�กคืนในโคืรงการต่�าง

ทำราบุว�าผิ�!ฟัBองคืด�แขวนก�ญแจล�กคืรอบุไว!ต่รงจ�ดใด อ�นเป็&นช�องทำางหร�อโอกาสีให!เก�ดมิ�การโจรกรรมิเคืร��อง ได!โดยู่ง�ายู่

พฤต่�กรรมิของผิ�!ฟัBองคืด�เป็&นการกระทำ�าทำ��เบุ��ยู่งเบุนไป็จากเกณฑ์( มิาต่รฐาน ซึ่5�งบุ�คืคืลในภาวะเช�นน�*นต่!องมิ� ต่ามิภาวะว�สี�ยู่และพ5งใช!คืวามิ

ระมิ�ดระว�งให!มิาก แต่�ผิ�!ฟัBองคืด�หาได!ใช!คืวามิระมิ�ดระว�ง อยู่�างเพ�ยู่งพอไมิ� จ5งเป็&นการกระทำาโดยู่ป็ระมิาทำเล�นเล�ออยู่�างร!ายู่แรง

ก�อให!เก�ดคืวามิเสี�ยู่หายู่แก�ผิ�!ถึ�กฟัBองคืด� จ5งต่!องร�บุผิ�ดชดใช!คื�าสี�นไหมิ ทำดแทำนต่ามิมิาต่รา ๘ วรรคืหน5�งป็ระกอบุด!วยู่มิาต่รา ๑๐ วรรคืหน5�ง

แห�งพระราชบุ�ญญ�ต่�คืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ดของเจ!าหน!าทำ�� พ.ศ. ๒๕๓๙

Page 23: ละเมิด คือ อะไร

• นุาย สู. ติ2องชดใช2ค์'าสู�นุไหม่ที่ดแที่นุเพิ�ยงใด ? ข!อเทำ6จจร�งทำ��ป็รากฏิต่ามิสี�านวนการสีอบุสีวนของคืณะกรรมิการสีอบุสีวนข!อ

เทำ6จจร�งคืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ดทำ��ผิ�!ถึ�กฟัBองคืด�ทำ�� ๑ แต่�งต่�*ง ซึ่5�งป็รากฏิว�า มิ�บุ�คืคืลอ��นเข!ามิาใช!ห!องเป็&นคืนสี�ดทำ!ายู่และมิ�พยู่านเห6นว�าป็ระต่�ป็Mดล6อคืเร�ยู่บุร!อยู่

ต่ามิป็กต่� เมิ��อคื�าน5งถึ5งระด�บุคืวามิร!ายู่แรง แห�งการกระทำ�าและคืวามิเป็&นธิรรมิ ต่ามิพฤต่�การณ( ผิ�!ฟัBองคืด�จ5งไมิ�ต่!องร�บุผิ�ดชดใช!เต่6มิจ�านวน คืวามิเสี�ยู่หายู่

นอกจากน�*การทำ��ทำร�พยู่(สี�นสี�ญหายู่สี�วนหน5�งเก�ดจากคืวามิบุกพร�อง ของผิ�!ถึ�ก ฟัBองคืด�ทำ��ไมิ�มิ�การวางระบุบุป็Bองก�นทำร�พยู่(สี�นเพ��อป็Bองก�นการโจรกรรมิ โดยู่

ป็ล�อยู่ให!เจ!าหน!าทำ��และน�กศ5กษาจ�ดวางระบุบุด�แลทำร�พยู่(สี�นก�นเอง จ5งห�กสี�วนแห�งคืวามิบุกพร�องของหน�วยู่งานของร�ฐต่ามิมิาต่รา ๘ วรรคื

สีองและ วรรคืสีามิ แห�งพระราชบุ�ญญ�ต่�คืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ดของ เจ!าหน!าทำ�� พ.ศ. ๒๕๓๙ จ5งคืวรให!ผิ�!ฟัBองคืด�ร�บุผิ�ดชดใช!คื�าสี�นไหมิทำดแทำน

ร!อยู่ละ ๕๐ ของคืวามิเสี�ยู่หายู่ทำ�*งหมิด

Page 24: ละเมิด คือ อะไร

ป็ระเด6นทำ�� 3 มิ�ลคื�าคืวามิเสี�ยู่หายู่ทำ��ไมิ�ต่!อง รายู่งานให!กระทำรวงการคืล�งต่รวจสีอบุน�*น ได!แก�

มิ�ลคื�าคืวามิเสี�ยู่หายู่ต่ามิทำ��ป็รากฏิจากการต่รวจสีอบุของคืณะกรรมิการการสีอบุข!อเทำ6จจร�งคืวามิร�บุผิ�ด

ทำางละเมิ�ด มิ�ใช�มิ�ลคื�าคืวามิเสี�ยู่หายู่ภายู่หล�งจากทำ��กระทำรวงการคืล�งต่รวจสีอบุและห�กคื�าเสี��อมิราคืา

ของทำร�พยู่(สี�นแล!ว เมิ��อคืณะกรรมิการฯ ด�งกล�าวเห6นว�า มิ�ลคื�าคืวามิ

เสี�ยู่หายู่คื�ดเป็&นเง�นได! ๖๐, ๐๐๐ บุาทำ ผิ�!ถึ�กฟัBองคืด�ทำ�� ๑ จ5งมิ�หน!าทำ��รายู่งานกระทำรวงการคืล�งเพ��อต่รวจ

สีอบุ

Page 25: ละเมิด คือ อะไร

• ค์�าพิ�พิากษาศาลปกค์รองสู�งสู�ดที่�� อ.72/2550 เมิ��อผิ�!ฟัBองคืด�(สีรรพากรอ�าเภอเขต่ป็ทำ�มิว�น) ซึ่5�งมิ�อ�านาจหน!าทำ��คืวามิร�บุผิ�ดชอบุ

ในการบุร�หารงานของสี�าน�กงานเขต่คืวบุคื�มิการป็ฏิ�บุ�ต่�งานด!านการจ�ดเก6บุภาษ�อากรและผิลป็ระโยู่ชน(ของร�ฐให!เป็&นไป็ต่ามิกฎหมิายู่และระเบุ�ยู่บุแบุบุแผินของทำางราชการ แต่�มิ�ได!จ�ดทำ�าสีมิ�ดทำะเบุ�ยู่นคื�มิเช6คืต่ามิระเบุ�ยู่บุ กรมิสีรรพากรว�าด!วยู่การร�บุช�าระภาษ�อากรเป็&นเช6คื พ.ศ. 2539 เป็&นการเป็Mดโอกาสีให!ผิ�!ใต่!บุ�งคื�บุบุ�ญชากระทำ�าการทำ�จร�ต่ได!โดยู่ง�ายู่และมิ�ได!คืวบุคื�มิด�แลผิ�!ใต่!บุ�งคื�บุบุ�ญชาให!ป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ��ราชการให!เป็&นไป็ต่ามิกฎหมิายู่และระเบุ�ยู่บุของทำางราชการ เป็&นช�องทำางให!ผิ�!ใต่!บุ�งคื�บุบุ�ญชาอาศ�ยู่โอกาสีด�งกล�าวน�าเช6คืของบุ�คืคืลภายู่นอกทำ��มิ�ได!ช�าระภาษ�อากรให!แก�ทำางราชการและเบุ�กเง�นต่ามิเช6คืไมิ�ได!สีล�บุสี�บุ

เป็ล��ยู่นแทำนทำ��เง�นสีดแล!วยู่�กยู่อกเง�นสีดไป็รวมิทำ�*งสี�*น 5,874,024 บุาทำจ5งถึ�อได!ว�าการกระทำ�าด�งกล�าวของผิ�!ฟัBองคืด�เป็&นการกระทำ�าโดยู่ป็ระมิาทำเล�นเล�อ

อยู่�างร!ายู่แรง เป็&นเหต่�ให!เสี�ยู่หายู่แก�ทำางราชการ จ5งต่!องร�บุผิ�ดในผิลแห�งการกระทำ�า ละเมิ�ดน�*น ต่ามิมิาต่รา 8 วรรคืหน5�ง แห�งพระราชบุ�ญญ�ต่�คืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ด

ของเจ!าหน!าทำ�� พ.ศ. 2539

Page 26: ละเมิด คือ อะไร

องค์�ประกอบที่�� 2 “ ”กระทำ�าโดยู่ผิ�ดกฎหมิายู่

• กระทำ�าโดยู่ผิ�ดกฎหมิายู่ หมิายู่คืวามิว�ากระทำ�าโดยู่ไมิ�ถึ�กต่!องต่ามิกฎหมิายู่หร�อโดยู่ไมิ�มิ�อ�านาจหร�อ

ไมิ�มิ�สี�ทำธิ�โดยู่ชอบุทำ��จะกระทำ�าการ น�*นได! นอกจากน�* โดยู่ทำ��มิาต่รา ๔๒๑ แห�งป็ระมิวล

กฎหมิายู่แพ�งและพาณ�ชยู่(บุ�ญญ�ต่�ว�า “การใช!สี�ทำธิ� ซึ่5�งมิ�แต่�ก�อให!เก�ดคืวามิเสี�ยู่หายู่แก�บุ�คืคืลอ��นน�*น

” ทำ�านว�าเป็&นการอ�นมิ�ชอบุด!วยู่กฎหมิายู่ ด�งน�*นการกระทำ�าโดยู่ผิ�ดกฎหมิายู่อ�นจะเป็&นการกระทำ�าละเมิ�ดจ5งหมิายู่คืวามิรวมิไป็ถึ5งการใช!สี�ทำธิ�ทำ��ผิ�!กระทำ�ามิ�อยู่��ต่ามิกฎหมิายู่ทำ�าให!บุ�คืคืลอ��นเสี�ยู่หายู่ด!วยู่

Page 27: ละเมิด คือ อะไร

องค์�ประกอบที่�� 2 “ ”กระทำ�าโดยู่ผิ�ดกฎหมิายู่

• คื�าพ�พากษาฎ�กาทำ�� ๗๐๒/ ๒๔๙๙• นายู่ ก. ขอร�งว�ดทำ��ด�น นายู่ ข. คื�ดคื!านการร�งว�ด

โดยู่อ!างว�านายู่ ก. น�าร�งว�ดล�*า เข!าไป็ในเขต่ทำ��ด�นของต่นและขอว�ดสีอบุเขต่ก�อน

แต่�ก6ไมิ�ด�าเน�นการใด ๆ เมิ��อนายู่ ก.จ�ดให!มิ�การ ร�งว�ดใหมิ� นายู่ ข. ก6ยู่�งคื�ดคื!านแต่�ก6ไมิ�ด�าเน�นการ

ขอว�ดสีอบุเขต่เหมิ�อนเช�นเด�มิ ด�งน�* เป็&นการกระทำ�า ซึ่5�งมิ�แต่�จะเสี�ยู่หายู่แก�บุ�คืคืลอ��นต่ามิมิาต่รา ๔๒๑

Page 28: ละเมิด คือ อะไร

• ค์�าพิ�พิากษาศาลปกค์รองสู�งสู�ดที่�� อ. 236/2551• เจ!าหน!าทำ��ในสี�งก�ดของกรมิการป็กคืรอง ได!ด�าเน�นการออกทำ��ด�นไมิ�

ชอบุด!วยู่กฎหมิายู่ เน��องจากออกให!โดยู่อ!าง สี.คื. 1 ซึ่5�งเป็&นหล�กฐาน ทำ��ด�นสี�าหร�บุทำ��ด�นแป็ลงอ��นมิาใช!เป็&นหล�กฐานในการออก ต่ลอดจนการ

บุ�นทำ5กเสีนอนายู่อ�าเภอโนนสีะอาดเพ��อพ�จารณามิ�คื�าสี��งและลงนามิใน หน�งสี�อร�บุรองการทำ�าป็ระโยู่ชน(อ�นเป็&นคืวามิเทำ6จทำ�*งสี�*น ป็ล�ดอ�าเภอ

ร�กษาราชการแทำนนายู่อ�าเภอและเป็&นผิ�!มิ�อ�านาจหน!าทำ��ลงนามิในน.สี. 3 ก. ทำ��จ�ดทำ�าข5*น ทำ�*งทำ��กฎหมิายู่บุ�ญญ�ต่�ให!นายู่อ�าเภอมิ�หน!าทำ��ลงลายู่มิ�อช��อ

ใน น.สี. 3 ก. เน��องจากผิ�!บุ�ญญ�ต่�กฎหมิายู่มิ�คืวามิไว!วางใจในต่�วข!าราชการทำ��ด�ารงต่�าแหน�งว�าจะใช!คืวามิร� !คืวามิสีามิารถึและป็ระสีบุการณ(ต่รวจสีอบุคืวามิถึ�กต่!องของเอกสีารแล!วคื�อยู่ลงนามิซึ่5�งหากได!ต่รวจสีอบุด!วยู่คืวามิระมิ�ดระว�งต่ามิว�สี�ยู่และพฤต่�การณ(ก�อนลง

นามิยู่�อมิจะพบุว�า สี.คื. 1 เลขทำ�� 106 ทำ��น�ามิาใช!ในการออกน.สี. 3 ก. มิ� อาณาเขต่ข!างเคื�ยู่งไมิ�ถึ�กต่!องทำ�าป็ระโยู่ชน(อ�นเป็&นคืวามิเทำ6จทำ�*งสี�*น การ

ด�าเน�นการออก น.สี. 3 ก. ฉบุ�บุด�งกล�าวจ5งเป็&นการละเมิ�ดต่�อผิ�!ฟัBองคืด�

Page 29: ละเมิด คือ อะไร

คืวามิเสี�ยู่หายู่ทำ��จะเก�ดข5*นในอนาคืต่ อ�นเก�ดจากผิลโดยู่ต่รงของผิ�!กระทำ�าด!วยู่

• คื�าพ�พากษาศาลฎ�กาทำ�� 446 - 449/2516•   แมิ!ผิ�!ต่ายู่จะก�าล�งศ5กษาเล�าเร�ยู่น แต่�ป็รากฏิว�าผิ�!ต่ายู่เป็&น

น�กเร�ยู่นช�างกล ป็<ทำ�� 3 แล!วซึ่5�งเป็&นป็<สี�ดทำ!ายู่ก6 อาจเร�ยู่นจบุหล�กสี�ต่ร และผิ�!ต่ายู่มิ�คืวามิผิ�กพ�นต่ามิ

กฎหมิายู่ต่!องอ�ป็การะเล�*ยู่งด�บุ�ดามิารดา แมิ!ในป็Aจจ�บุ�นผิ�! ต่ายู่ยู่�งศ5กษาเล�าเร�ยู่น มิ�ได!อ�ป็การะบุ�ดามิารดาก6ด� บุ�ดา

มิารดายู่�อมิมิ�สี�ทำธิ�เร�ยู่กร!องคื�าสี�นไหมิทำดแทำนเพ��อเหต่�ขาดไร!อ�ป็การะไ ด!

Page 30: ละเมิด คือ อะไร

• ค์ด�หม่ายเลขด�าที่�� อ.100/2551 ห!างห�!นสี�วนจ�าก�ดฟัBองว�า เจ!าหน!าทำ��ไมิ�ทำ�าการต่รวจสีอบุ

เอกสีารต่�างๆ ต่ามิกฎหมิายู่ทำ�าให!ไมิ�ทำราบุว�าเอกสีารทำ��ใช!ในการยู่��นสีอบุราคืาในนามิของผิ�!ฟัBองคืด�เป็&นเอกสีารป็ลอมิผิ�!ฟัBองคืด�ได!ร�บุคืวามิเสี�ยู่หายู่

ข!อเทำ6จจร�งป็รากฏิว�า ในการจ�ดซึ่�*อจ�ดจ!างงานโคืรงการ ผิ�!เสีนอราคืา ต่!องยู่��นมิาก�บุ ซึ่องใบุเสีนอราคืาพร!อมิร�บุรอง

คืวามิถึ�กต่!องของเอกสีารทำ��ยู่��นด!วยู่ เห6นได!ว�า ในการเสีนอ ราคืาทำ�กคืร�*งของผิ�!ฟัBองคืด�ทำ�� 1 โดยู่ผิ�!ฟัBองคืด�ทำ�� 2 ได!มิ�

หน�งสี�อมิอบุอ�านาจให!นายู่ พ. มิ�อ�านาจในการยู่��นซึ่องเสีนอ ราคืา ต่�อรองราคืา และแก!ไขเอกสีาร ต่ลอดจนให!ถึ!อยู่คื�า ต่�างๆ ในการเป็Mดซึ่องสีอบุราคืา และลงนามิในสี�ญญาร�บุจ!าง

ก�บุผิ�!ถึ�กฟัBองคืด�

Page 31: ละเมิด คือ อะไร

• เมิ��อการยู่��นซึ่องสีอบุราคืาด�งกล�าว นายู่ พ. ได!ยู่��นเอกสีารคืรบุถึ!วนต่ามิทำ��ผิ�!ถึ�ก ฟัBองคืด� ทำ�� 1 ได!ป็ระกาศไว! และเอกสีารทำ�กฉบุ�บุลงนามิร�บุรองคืวามิถึ�ก

ต่!องโดยู่ผิ�!ฟัBองคืด�• ต่ามิระเบุ�ยู่บุสี�าน�กนายู่กร�ฐมินต่ร� ว�าด!วยู่การพ�สีด� พ.ศ. 2535 ก�าหนดว�า

คืณะกรรมิการเป็Mดซึ่องสีอบุราคืา(ผิ�!ถึ�กฟัBองคืด�) มิ�หน!าทำ��ด�งน�* (1) เป็Mดซึ่องใบุ เสีนอราคืา และอ�านแจ!งราคืาพร!อมิบุ�ญช�รายู่การเอกสีารหล�กฐานต่�างๆ ของ

ผิ�!เสีนอราคืาทำ�กรายู่โดยู่เป็Mดเผิยู่ต่ามิว�น เวลา และสีถึานทำ��ทำ��ก�าหนด และต่รวจ สีอบุรายู่การเอกสีารต่ามิบุ�ญช�ของผิ�!เสีนอราคืาทำ�กรายู่แล!ว ให!กรรมิการ

ทำ�กคืนลงลายู่มิ�อช��อก�าก�บุไว!ในใบุเสีนอราคืาและเอกสีารป็ระกอบุใบุเสีนอราคืา ทำ�กแผิ�น (2) ต่รวจสีอบุคื�ณสีมิบุ�ต่�ของ ผิ�!เสีนอ

ราคืา ใบุเสีนอราคืา แคืต่ต่าล6อกหร�อแบุบุร�ป็และรายู่การละเอ�ยู่ด แล!วคื�ด เล�อกผิ�!เสีนอราคืาทำ��ถึ�กต่!องต่ามิเง��อนไขในเอกสีารสีอบุราคืา (3) พ�จารณาคื�ด

เล�อกพ�สีด�หร�องานจ!างของผิ�!เสีนอราคืาทำ��ถึ�กต่!องต่ามิ (2) ทำ��มิ�คื�ณภาพและ คื�ณสีมิบุ�ต่�เป็&นป็ระโยู่ชน(ต่�อทำางราชการ และเสีนอให!ซึ่�*อหร�อจ!างจากรายู่ทำ��คื�ด

เล�อกไว!แล!วซึ่5�งเสีนอราคืา ต่��าสี�ด... ไมิ�อาจจะ ต่รวจสีอบุได!ว�า เอกสีารทำ��ใช!ในการยู่��นสีอบุราคืาเป็&นเอกสีารป็ลอมิหร�อไมิ�

Page 32: ละเมิด คือ อะไร

• เมิ��อได!ป็ฏิ�บุ�ต่�ต่ามิระเบุ�ยู่บุสี�าน�กนายู่กร�ฐมินต่ร� อ�กทำ�*ง การ เบุ�กจ�ายู่เง�นคื�าจ!าง ผิ�!ถึ�กฟัBองคืด�ทำ�� 1 ได!สี� �งจ�ายู่เป็&นเช6คืข�ด

คืร�อมิในนามิของผิ�!ฟัBองคืด�ทำ�� 1 ผิ�านทำางธินาคืาร ก. บุ�ญช� เลขทำ�� ในนามิผิ�!ฟัBองคืด�ทำ�� 1 พร!อมิห�กเง�นภาษ� ณ ทำ��จ�ายู่

จ�านวนร!อยู่ละหน5�งของมิ�ลคื�างานจ!างน�าสี�งสีรรพากรทำ�กคืร�*ง ด�งน�*น การกระทำ�าของผิ�!ถึ�กฟัBองคืด�จ5งได!ป็ฏิ�บุ�ต่�ต่ามิระเบุ�ยู่บุ

สี�าน�กนายู่กร�ฐมินต่ร�ว�าด!วยู่การพ�สีด� พ.ศ. 2535 แล!ว• จ5งไมิ�เป็&นการละเลยู่ต่�อหน!าทำ��ต่ามิทำ��กฎหมิายู่ก�าหนดให!ต่!อง

ป็ฏิ�บุ�ต่� และไมิ�ถึ�อเป็&นการกระทำ�าละเม่�ดอ�นเก�ดจากการละเลยู่ต่�อหน!าทำ��ต่ามิทำ��กฎหมิายู่ก�าหนด

Page 33: ละเมิด คือ อะไร

4. คืวามิเสี�ยู่หายู่เป็&นผิลมิาจากการกระทำ�าด�งกล�าวน�*น

• ต่ามิหล�กเร�ยู่กว�า คืวามิสี�มิพ�นธิ(ระหว�างเหต่�และผิล หร�อ คืวามิสี�มิพ�นธิ(ระหว�างคืวามิผิ�ดก�บุคืวามิเสี�ยู่ หายู่ คืวามิเสี�ยู่หายู่ในสี�วนทำ��เป็&นผิล สี�บุ

เน��องมิาจากการกระทำ�าของผิ�!กระทำ�าละเมิ�ด เป็&นกรณ�ทำ��เมิ��อผิ�านการพ�จารณาว�ามิ�การกระทำ�าละเมิ�ด

แล!ว ต่!องพ�จารณาต่�อไป็ว�า ผิ�!กระทำ�าละเมิ�ดจะต่!องร�บุผิ�ดในผิลแห�งการละเมิ�ดน�*นโดยู่พ�จารณาจากข!อ

เทำ6จจร�งเป็&นเร��องๆ ไป็

Page 34: ละเมิด คือ อะไร

• ฏิ. 3008 - 3009/2527

•    รถึของโจทำก(ถึ�กรถึของจ�าเลยู่ชนโดยู่ป็ระมิาทำพ�งขวางอยู่��กลางถึนนแล!วถึ�กรถึของบุ�คืคืลอ��นชนซึ่�*าโดยู่ไมิ�ใช�

คืวามิป็ระมิาทำของบุ�คืคืลน�*น• แมิ!จะก�อให!เก�ดคืวามิเสี�ยู่หายู่เพ��มิข5*นก6เป็&นผิลโดยู่ต่รงอ�น

เก�ดจากคืวามิป็ระมิาทำของฝ่Dายู่จ�าเลยู่เป็&นผิ�!ก�อข5*นก�อน ด�ง น�*นจ�าเลยู่จ5งต่!องร�บุผิ�ดในผิลอ�นน�*ด!วยู่

Page 35: ละเมิด คือ อะไร

คื�าพ�พากษาฎ�กาทำ�� 598/2538 จ�าเลยู่ข�บุรถึมิาด!วยู่คืวามิเร6วสี�ง โดยู่ป็ระมิาทำน�า หวาดเสี�ยู่วอ�นอาจเก�ดอ�นต่รายู่แก�บุ�คืคืล หร�อทำร�พยู่(สี�นไมิ�ข�บุรถึให!ห�างรถึคื�นหน!าพอสีมิคืวร

ในระยู่ะทำ��จะหยู่�ดรถึได!โดยู่ป็ลอดภ�ยู่ ในเมิ��อจ�าเป็&นต่!องหยู่�ดรถึ ด�งน�*นไมิ�ว�าข!อเทำ6จจร�งจะเป็&น ไป็ต่ามิทำ��โจทำก(น�าสี�บุ หร�อต่ามิทำ��จ�าเลยู่น�าสี�บุ ก6ยู่�งได!ช��อว�าจ�าเลยู่มิ�สี�วนป็ระมิาทำอยู่��น� �นเอง /

เมิ��อเป็ร�ยู่บุเทำ�ยู่บุร�องรอยู่คืวามิเสี�ยู่หายู่ทำ��เก�ดข5*นแก�รถึยู่นต่( ทำ�*งสีามิคื�นแสีดงให!เห6นว�า รถึ สี. ชนทำ!ายู่รถึยู่นต่(บุรรทำ�กห!องเยู่6นอยู่�างแรง แล!วถึ5งถึ�กรถึจ�าเลยู่ชนทำ!ายู่ไมิ�ร�นแรง น�ก

ทำ�*งป็รากฏิว�ามิ�รอยู่เบุรกรถึจ�าเลยู่ยู่าวถึ5ง 12 เมิต่ร แสีดงว�าขณะรถึจ�าเลยู่ชนทำ!ายู่รถึ สี. น�า จะเป็&นเพ�ยู่งการล��นไถึล หล�งจากทำ��จ�าเลยู่ใช!ห!ามิล!อยู่าวถึ5ง 12 เมิต่รแล!ว แรงชนจากรถึ

จ�าเลยู่ จ5งไมิ�มิากน�ก มิ�ผิลเพ�ยู่งทำ�าให! ก. และ ทำ.ซึ่5�งน��งอยู่��หน!ารถึจ�าเลยู่ได!ร�บุบุาดเจ6บุเพ�ยู่ง เล6กน!อยู่ ด�งน�*นการทำ��ผิ�!ต่ายู่ทำ�*งสีองซึ่5�งน��งอยู่��หน!ารถึ สี. อยู่��ห�างไกลจากจ�ดชนมิากกว�า ก.

และ ทำ. กล�บุได!ร�บุอ�นต่รายู่ถึ5งแก�คืวามิต่ายู่ เช�นน�* แมิ!จ�าเลยู่จะมิ�ได!ข�บุรถึมิาชนทำ!ายู่รถึ สี. ผิ�!ต่ายู่ทำ�*งสีองก6ถึ5งแก�คืวามิต่ายู่ เน��องจากรถึ สี. ชนทำ!ายู่รถึยู่นต่(บุรรทำ�กห!องเยู่6นอยู่��น� �นเอง ยู่�อมิแสีดงว�าคืวามิต่ายู่ของผิ�! ต่ายู่ทำ�*งสีอง มิ�ใช�เป็&นผิลโดยู่ต่รงจากการกระทำ�าโดยู่ ป็ระมิาทำของจ�าเลยู่ จ�าเลยู่จ5งไมิ�มิ�คืวามิ

ผิ�ดฐานกระทำ�าโดยู่ป็ระมิาทำเป็&นเหต่�ให!ผิ�!ต่ายู่ทำ�*งสีองถึ5งแก�คืวามิต่ายู่ คืงมิ�คืวามิผิ�ดเพ�ยู่งฐาน ข�บุรถึโดยู่ป็ระมิาทำเป็&นเหต่�ให! ก. และ ทำ. ได!ร�บุอ�นต่รายู่แก�กายู่เทำ�าน�*น

Page 36: ละเมิด คือ อะไร

ล�กษณะคืวามิร�บุผิ�ดเพ��อละเมิ�ดเก��ยู่วก�บุการบุร�หารสีถึานศ5กษา

1. การกระทำ�าของผิ�!บุร�หารเอง

2. การกระทำ�าของบุ�คืคืลอ��น

3. เก�ดจากสี�ต่ว(และทำร�พยู่(ทำ��อยู่�� ในคืวามิคืรอบุคืรองด�แล

Page 37: ละเมิด คือ อะไร

• คื�าพ�พากษาฎ�กาทำ�� 356/2511 เป็&นเร��องทำ��เด6กเอาพล�มิายู่�งเล�น ทำ��โรงเร�ยู่นแล!วทำ�าให!เด6กน�กเร�ยู่นคืนอ��นต่าบุอด ผิ�!เสี�ยู่หายู่ฟัBอง

ทำ�*งมิารดาของเด6กและคืร�ป็ระจ�าช�*น เมิ��อข!อเทำ6จจร�งป็รากฏิว�า คืร�ได!ห!ามิแล!วเอาพล�ไป็ทำ�าลายู่ ในช�วงเช!า แต่�ในช�วงพ�กกลาง

ว�นเด6กก6แอบุเอาพล�อ�นอ��นมิาเล�นอ�กนอกห!องเร�ยู่น ศาลฎ�กาจ5งว�น�จฉ�ยู่ว�าคืร�ได!ใช!คืวามิระมิ�ดระว�งต่ามิสีมิคืวรในการด�แล

• ผิ�!เยู่าว(ต่ามิมิาต่รา 430 แล!ว จ5งไมิ�ต่!องร�บุผิ�ด สี�วนมิารดา ป็ล�อยู่ให!เด6กเล�นพล�จนมิ�คืวามิช�านาญทำ�ากระบุอกพล�ได!เอง

ถึ�อ• ว�ามิารดาไมิ�ได!ใช!คืวามิระมิ�ดระว�งต่ามิสีมิคืวรในการด�แลบุ�ต่รผิ�!

เยู่าว(

Page 38: ละเมิด คือ อะไร

•   มิาต่รา 430 คืร�บุาอาจารยู่( นายู่จ!าง หร�อบุ�คืคืลอ��นซึ่5�งร�บุด�แลบุ�คืคืลผิ�!ไร!คืวามิสีามิารถึอยู่��เป็&นน�ต่ยู่(

ก6ด�ช� �วคืร�*งคืราวก6ด� จ�าต่!องร�บุผิ�ดร�วมิก�บุผิ�!ไร!คืวามิ  สีามิารถึในการละเมิ�ด ซึ่5�งเขาได!กระทำ�าลงใน

ระหว�างทำ��อยู่��ในคืวามิด�แลของต่น ถึ!าหากพ�สี�จน(ได! ว�าบุ�คืคืลน�*น ๆ มิ�ได!ใช!คืวามิระมิ�ดระว�งต่ามิสีมิคืวร

• คืวามิร�บุผิ�ดของ คืร� คื�อ คืวามิร�บุผิ�ดต่ามิทำ��น�กเร�ยู่นอยู่��ในคืวามิด�แลได!กระทำ�าลงไป็

Page 39: ละเมิด คือ อะไร

• คื�าพ�พากษาฎ�กาทำ�� 1488/2515 เป็&นเร��องทำ��จ�าเลยู่ทำ� � 3 คืร�ใหญ�ได!ให!คืร�รองคือยู่คืวบุคื�มิด�แลน�กเร�ยู่น

ซึ่5�งรวมิทำ�*งโจทำก(และจ�าเลยู่ทำ�� 1 ด!วยู่ เมิ��อจ�าเลยู่ทำ�� 1 เล�นบุ�นไดโหนอยู่�างผิาดโผิน คืร�รองเห6น ก6ห!ามิ

ป็รามิจ�าเลยู่ทำ�� 1 พอขาดคื�า บุ�นไดก6ล!มิทำ�บุโจทำก( ศาลฎ�กาว�น�จฉ�ยู่ว�า พฤต่�การณ(ด�งกล�าวแสีดงว�า

จ�าเลยู่ทำ�� 3 ได!ใช!คืวามิระมิ�ดระว�งต่ามิสีมิคืวรแล!ว จ5งไมิ�ต่!องร�บุผิ�ดในเหต่�ทำ��จ�าเลยู่ทำ�� 1 ก�อข5*น

Page 40: ละเมิด คือ อะไร

• คื�าพ�พากษาศาลฎ�กาทำ�� 5520/2536• จ�าเลยู่เป็&นคืร�ป็ระจ�าช�*นให!เด6กน�กเร�ยู่นในช�*นรวมิทำ�*งผิ�!ต่ายู่ซึ่5�งเป็&นเด6กเล6ก

อายู่�เพ�ยู่ง 11 ป็< ไป็ช�วยู่จ�บุป็ลาจากบุ�อหน5�งไป็ป็ล�อยู่ในบุ�อน�*าใหญ�ซึ่5�ง มิ�ช�วงทำ��ล5กและเป็&นอ�นต่รายู่แก�เด6ก เมิ��อเสีร6จงานแล!วก6เพ�กถึอนเสี�ยู่มิ�ได!

ต่�ดต่ามิด�แลเด6กให!ร�บุกล�บุบุ!านหร�อห!ามิป็รามิมิ�ให!ลงเล�นน�*า และเมิ��อผิ�!ต่ายู่ ก�บุเพ��อน ๆ ลงเล�นน�*าในบุ�อใหญ�แล!ว จ�าเลยู่ก6มิ�ได!ต่�กเต่�อนให!เล�นด!วยู่

คืวามิระมิ�ดระว�งเพ��อจะได!ไมิ�ถึล�าลงไป็ในช�วงทำ��มิ�น�*าล5กและเป็&นอ�นต่รายู่ ทำ�*ง ๆ ทำ��ในขณะน�*นจ�าเลยู่ก�บุพวกก6น��งด��มิสี�ราอยู่��ทำ��ใต่!ต่!นมิะพร!าวร�มิบุ�อทำ��มิ�การ

จ�บุป็ลาน��นเอง ผิ�!ต่ายู่ล��นลงไป็ในบุ�อช�วงทำ��มิ�น�*าล5กและจมิน�*าต่ายู่ ด�งน�*ยู่�อมิถึ�อได!ว�าจ�าเลยู่ให!ผิ�!ต่ายู่ช�วยู่ทำ�าการงานในสีถึานทำ��ทำ��มิ�อ�นต่รายู่แล!วไมิ�ด�แลให!

ป็ลอดภ�ยู่ต่ามิสีมิคืวรแก�ว�ยู่ของผิ�!ต่ายู่ซึ่5�งเป็&นเด6ก จ5งเป็&นการกระทำ�าโดยู่ป็ระมิาทำเล�นเล�อเป็&นเหต่�ให!ผิ�!ต่ายู่ซึ่5�งเป็&นบุ�ต่รของโจทำก(ถึ5งแก�คืวามิต่ายู่และ

เป็&นการกระทำ�าละเมิ�ดต่�อโจทำก(

Page 41: ละเมิด คือ อะไร

กรณ�ทำ��น�กเร�ยู่นได!ร�บุคืวามิเสี�ยู่หายู่ในระหว�างการป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ��ของคืร�o การไมิ�ใช!คืวามิระมิ�ดระว�งต่ามิสีมิคืวร(ผิ�!มิ�ว�ชาช�พ)ในการทำ�าหน!าทำ��ด�แลจนน�กเร�ยู่นได!ร�บุคืวามิ

เสี�ยู่หายู่ เช�น การเอาใจใสี�ด�แล ต่�กเต่�อน คื�า พ�พากษาฎ�กาทำ�� 356/2511 ทำ��ศาลถึ�อเอาการทำ�� คืร�

ได!ร�บุกระบุอกพล�และห!ามิป็รามิมิ�ให!เด6กน�กเร�ยู่นเล�นไมิ!กระบุอกพล�เป็&นการใช!คืวามิระมิ�ดระว�งต่ามิ

สีมิคืวรในการด�แล ฎ�กาทำ�� 1488/2515 การล�วงละเมิ�ดทำางเพศต่ามิมิาต่รา 94 วรรคืสีามิ

Page 42: ละเมิด คือ อะไร

•    โจทำก(ฟัBองว�า โจทำก(เป็&นมิารดาของเด6กหญ�งวราภรณ( ข�นขาว ผิ�!ต่ายู่จ�าเลยู่เป็&นคืร�ป็ระจ�าช�*นทำ��ผิ�!ต่ายู่เร�ยู่นหน�งสี�ออยู่�� เมิ��อว�น

ทำ��24 มิ�ถึ�นายู่น 2531 จ�าเลยู่สี��งให!น�กเร�ยู่นในช�*นเร�ยู่นทำ��จ�าเลยู่ เป็&นคืร�ป็ระจ�าช�*นไป็ทำ��บุ!านจ�าเลยู่ในว�นทำ�� 25 มิ�ถึ�นายู่น 2531

เพ��อจ�บุป็ลาในสีระทำ��บุ!านจ�าเลยู่ ว�นทำ�� 25 มิ�ถึ�นายู่น 2531 ผิ�!ต่ายู่ไป็ทำ��บุ!านจ�าเลยู่และจ�บุป็ลาในสีระทำ��บุ!านจ�าเลยู่ไป็ใสี�ไว!อ�กสีระหน5�งในบุร�เวณใกล!เคื�ยู่งก�นซึ่5�งมิ�น�*าล5กมิากจ5งได!จมิน�*าและ

ถึ5งแก�คืวามิต่ายู่ เหต่�ทำ��ผิ�!ต่ายู่ถึ5งแก�คืวามิต่ายู่น�*นเก�ดจาก การกระทำ�าโดยู่จงใจหร�อป็ระมิาทำเล�นเล�อของจ�าเลยู่ ขอให!

บุ�งคื�บุให!จ�าเลยู่ช�าระเง�นจ�านวน 212,850 บุาทำพร!อมิดอกเบุ�*ยู่ร!อยู่ละเจ6ดคืร5�งต่�อป็<น�บุถึ�ดจากว�นฟัBองจนกว�าจะช�าระเสีร6จ

Page 43: ละเมิด คือ อะไร

•   ศาลช�*นต่!นพ�พากษาให!จ�าเลยู่ช�าระคื�าป็ลงศพและ คื�าใช!จ�ายู่อ�นจ�าเป็&นเก��ยู่วก�บุการจ�ดการศพผิ�!ต่ายู่

6,150 บุาทำ ก�บุคื�าขาดไร!อ�ป็การะอ�ต่ราเด�อนละ1,000 บุาทำ เป็&นเวลา 17 ป็< เป็&นเง�น 204,000 บุาทำ

รวมิเป็&นเง�น 210,150 บุาทำ พร!อมิดอกเบุ�*ยู่ร!อยู่ละเจ6ดคืร5�งต่�อป็<ในต่!นเง�นด�งกล�าวน�บุแต่�ว�นถึ�ดจากว�นฟัBองเป็&นต่!นไป็จนกว�าจะช�าระเสีร6จแก�โจทำก(

• ศาลฎ�กาพ�พากษากล�บุ ให!จ�าเลยู่ช�าระเง�นจ�านวน128,550 บุาทำ พร!อมิดอกเบุ�*ยู่อ�ต่ราร!อยู่ละเจ6ดคืร5�งต่�อป็<น�บุแต่�ว�นถึ�ดจากว�นฟัBองเป็&นต่!นไป็จนกว�าจะ

ช�าระเสีร6จแก�โจทำก(

Page 44: ละเมิด คือ อะไร

•    ศาลฎ�กาว�น�จฉ�ยู่ว�า คืด�มิ�ป็Aญหาต่ามิฎ�กาของโจทำก(ว�า เด6กหญ�งวราภรณ(ถึ5งแก�คืวามิต่ายู่เพราะการกระทำ�าโดยู่ป็ระมิาทำเล�นเล�อของจ�าเลยู่หร�อไมิ�และจ�าเลยู่จะต่!องใช!คื�าสี�นไหมิทำดแทำนแก�โจทำก(เพ�ยู่งใดพยู่านหล�กฐานทำ��โจทำก(น�าสี�บุมิ�ต่�วโจทำก(อ!างต่นเองเป็&นพยู่านยู่�นยู่�นเหต่�การณ(ทำ��เด6กหญ�งวราภรณ(ผิ�!ต่ายู่ก�บุ

เพ��อน ๆ ไป็ช�วยู่จ�าเลยู่ซึ่5�งเป็&นคืร�ป็ระจ�าช�*นจ�บุป็ลา การคื!นหาศพผิ�!ต่ายู่ คื�าใช!จ�ายู่เก��ยู่วก�บุการป็ลงศพ และคืวามิเสี�ยู่หายู่ทำ��โจทำก(ได!ร�บุเน��องจากการต่ายู่ของผิ�!ต่ายู่ก�บุมิ�เด6กหญ�งโก! ด�สี�ต่ และเด6กหญ�งเชาว

ร�ต่น( ฉ�ต่รเมิ�องป็Aกเพ��อนน�กเร�ยู่นร�วมิช�*นของผิ�!ต่ายู่ มิาเบุ�กคืวามิถึ5งเหต่�การณ(ทำ��จ�าเลยู่แจ!งให!ทำราบุล�วง หน!าว�าจะมิ�การจ�บุป็ลาทำ��บุ�อและถึามิว�าใคืรจะไป็ด!วยู่บุ!าง รวมิทำ�*งเหต่�การณ(ในว�นเก�ดเหต่� ทำ��จ�าเลยู่พา

พยู่านก�บุเพ��อน ๆเด�นทำางจากบุ!านไป็ทำ��บุ�อเล�*ยู่งป็ลา และให!ลงจ�บุล�กป็ลาจากบุ�ออน�บุาลใสี�ถึ�งพลาสีต่�กไป็ป็ล�อยู่ลงในบุ�อใหญ�ก�บุให!จ�บุป็ลาต่�วใหญ�ข5*นมิาป็M* งก�นแล!วป็ล�อยู่ให!เด6กน�กเร�ยู่นทำ��ไป็ช�วยู่จ�บุป็ลาซึ่5�งรวมิ

ทำ�*งผิ�!ต่ายู่ด!วยู่ลงเล�นน�*าในบุ�อใหญ�ทำ��ป็ล�อยู่ป็ลาลงไป็ และมิ�น�*าล5ก จนกระทำ��งผิ�!ต่ายู่ล��นลงไป็ในบุ�อช�วงทำ��มิ� น�*าล5กและจมิน�*าต่ายู่ โดยู่ทำ��จ�าเลยู่ก�บุพวกก6น��งด��มิสี�ราอยู่��ทำ��ใต่!ต่!นมิะพร!าวร�มิบุ�อทำ��มิ�การจ�บุป็ลาน��นเองคื�า

พยู่านโจทำก(สีอดคืล!องต่!องก�น เด6กหญ�งโก!และเด6กหญ�งเชาวร�ต่น(พยู่านล!วนแต่�ได!ไป็ร� !เห6นเหต่�การณ(ใน ทำ��เก�ดเหต่� และเป็&นล�กศ�ษยู่(ของจ�าเลยู่เอง ไมิ�มิ�เหต่�ทำ��จะเบุ�กคืวามิเอนเอ�ยู่งเข!าก�บุโจทำก(และให!ร!ายู่จ�าเลยู่

แต่�อยู่�างใด พยู่านหล�กฐานโจทำก(มิ�น�*าหน�กด�กว�าฟัAงได!ต่ามิทำ��น�าสี�บุ การทำ��จ�าเลยู่ซึ่5�งเป็&นคืร�ป็ระจ�าช�*น ให! เด6กน�กเร�ยู่นในช�*นซึ่5�งเป็&นเด6กเล6ก อายู่�เพ�ยู่ง 11 ป็< ไป็ช�วยู่ทำ�างานเก��ยู่วข!องก�บุบุ�อน�*าใหญ�ซึ่5�งมิ�ช�วงทำ��ล5ก

และเป็&นอ�นต่รายู่แก�เด6ก เมิ��อเสีร6จงานแล!วก6เพ�กเฉยู่เสี�ยู่ มิ�ได!ต่�ดต่ามิด�แลให!ร�บุกล�บุบุ!าน หร�อห!ามิป็รามิ มิ�ให!ลงเล�นน�*าในบุ�อน�*นและเมิ��อผิ�!ต่ายู่ก�บุเพ��อน ๆ ลงเล�นน�*าในบุ�อใหญ�แล!ว จ�าเลยู่ก6มิ�ได!ต่�กเต่�อนให!เล�น

ด!วยู่คืวามิระมิ�ดระว�ง เพ��อจะได!ไมิ�ถึล�าลงไป็ในช�วงทำ��มิ�น�*าล5กและเป็&นอ�นต่รายู่ ทำ�*ง ๆ ทำ��ในขณะน�*นจ�าเลยู่ พร!อมิด!วยู่นายู่สี�คืร�พ นายู่แสีวงและนายู่สี�ระก6น� �งด��มิสี�ราอยู่��ทำ��ใต่!ต่!นมิะพร!าวร�มิบุ�อทำ��มิ�การจ�บุป็ลาน��นเอง

ทำ�าให!ผิ�!ต่ายู่ล��นลงไป็ในบุ�อช�วงทำ��มิ�น�*าล5กและจมิน�*าต่ายู่ ด�งน�* ยู่�อมิถึ�อได!ว�าจ�าเลยู่ให!ผิ�!ต่ายู่ช�วยู่ทำ�าการงาน ในสีถึานทำ��ทำ��มิ�อ�นต่รายู่ แล!วไมิ�ด�แลให!ป็ลอดภ�ยู่ต่ามิสีมิคืวรแก�ว�ยู่ของผิ�!ต่ายู่ซึ่5�งเป็&นเด6ก จ5งเป็&นการ

กระทำ�าโดยู่ป็ระมิาทำเล�นเล�อ เป็&นเหต่�ให!ผิ�!ต่ายู่ซึ่5�งเป็&นบุ�ต่รของโจทำก(ถึ5งแก�คืวามิต่ายู่และเป็&นการกระทำ�าละเมิ�ดต่�อโจทำก(

Page 45: ละเมิด คือ อะไร

• คื�าพ�พากษาศาลฎ�กาทำ�� 949/2471• ข!อเทำ6จจร�งป็รากฏิว�า คื. จ�าเลยู่เป็นคืร�ใหญ�โรงเร�ยู่นป็ระชาบุาล ด. มิาต่รวจโรงเร�ยู่นได!ร�บุ

รายู่งานจากคืร�ป็ระจ�าช�*นและต่รวจด�บุ�ญช�เห6นมิ�เด6กเก�ยู่จคืร!านต่�อการเร�ยู่นอยู่�� ๖ คืน ล!วน แต่�เป็นเด6กด�*อด5งสี��งสีอนยู่าก คืร�ได!ทำ�าทำ�ณฑ์(กรรมิหลายู่คืร�*ง ก6ไมิ�เข6ดหลายู่ คื. ก�บุ ห.

ป็ฤกษาพร!อมิก�นว�าคืวรจะเฆี่��ยู่นเสี�ยู่บุ!าง เพ��อด�ดน�สี�ยู่ไมิ�ให!เก�ยู่จคืร!านต่�อไป็และก�อนจะ เฆี่��ยู่น คื. ได!เร�ยู่กเด6กทำ�*ง ๖ คืนมิายู่�นหน!าช�*นป็ระกาศสี��งสีอนถึ5งคืวามิผิ�ดและต่�กเต่�อนไมิ�ให!

ขาดโรงเร�ยู่น แล!วจ5งเฆี่��ยู่นเด6กทำ�*ง ๖ คืนด!วยู่ไมิ�เร�ยู่วคืนละ ๔ ทำ� ต่ามิอ�านาจของคืร�ใหญ� เด6ก สี. และ บุ. ถึ�กเฆี่��ยู่นมิ�บุาดเจ6บุเล6กน!อยู่เพ�ยู่งโลห�ต่ข�บุสี�วนเด6กอ��น ๆ ไมิ�มิ�บุาดแผิลแต่�

ป็รากฏิว�า จ�าเลยู่ได!เฆี่��ยู่นเด6กทำ�*ง ๖ คืนแรงเทำ�า ๆ ก�น ผิ�!ป็กคืรองเด6กทำ�*ง ๒ ฟัBองขอให! ลงโทำษจ�าเลยู่ต่ามิ มิ. ๓๓๘ ข!อ ๒

•        ศาลเด�มิพ�พากษาว�าเพ�ยู่งขาดเร�ยู่นเทำ�าน�*นไมิ�คืวรเฆี่��ยู่นให!ถึ5งบุาดเจ6บุ จ�าเลยู่มิ�ผิ�ดต่ามิมิ. ๓๓๘ ข!อ ๒

•            ศาลอ�ทำธิรณ(กล�บุสี�ต่ยู่(ศาลเด�มิให!ยู่กฟัBอง โจทำก(โดยู่ ว�น�จฉ�ยู่ว�าจ�าเลยู่กระทำ�าโทำษพอ สีมิคืวร หว�งจะป็ราบุป็รามิเด6กให!ป็ระพฤต่�ต่�วเร�ยู่บุร!อยู่แลหมิ��นต่�อการเร�ยู่นจ�าเลยู่ไมิ�มิ�ผิ�ด

•            ศาลฎ�กาพ�พากษายู่�นต่ามิศาลอ�ทำธิรณ(

Page 46: ละเมิด คือ อะไร

• ระเบุ�ยู่บุกระทำรวงศ5กษาฯว�าด!วยู่การลงโทำษน�กเร�ยู่น หร�อน�กศ5กษา พ.ศ. 2543

• ข!อ 5 โทำษทำ��จะลงแก�น�กเร�ยู่นหร�อน�กศ5กษาทำ��กระทำ�าผิ�ด มิ� 5 สีถึาน ด�งน�*

• 5.1 ว�ากล�าวต่�กเต่�อน• 5.2 ทำ�าก�จกรรมิ• 5.3 ทำ�าทำ�ณฑ์(บุน• 5.4 พ�กการเร�ยู่น• 5.5 ไล�ออก

Page 47: ละเมิด คือ อะไร

• ระเบุ�ยู่บุกระทำรวงศ5กษาธิ�การว�าด!วยู่การสี�งเสีร�มิและคื�!มิคืรองสี�ทำธิ�เด6ก และเยู่าวชนโดยู่สีถึานศ5กษา พ.ศ. 2543

• ข!อ 8 “ ก�าหนดว�า การลงโทำษเด6กและเยู่าวชน จะต่!องไมิ�กระทำ�าโดยู่การ ทำรมิานหร�อทำาร�ณแก�ร�างกายู่หร�อจ�ต่ใจ หร�อด!วยู่ว�ธิ�การโหดร!ายู่หร�อ

ป็ระจานหร�อกระทำ�าโดยู่ไร!มิน�ษยู่ธิรรมิหร�อโดยู่ว�ธิ�การอ�นไมิ�เหมิาะสีมิ• หน�งสี�อกรมิสีามิ�ญศ5กษา ทำ�� ศธิ 0802/385 ลงว�นทำ�� 24 มิกราคืมิ 2545• ข!อบุ�งคื�บุกระทำรวงศ5กษาธิ�การว�าด!วยู่การแข�งข�นก�ฬาโรงเร�ยู่น พ.ศ.

2512 โดยู่ในข!อ 7 ก�าหนดให! โรงเร�ยู่นจ�ดคืร�ไป็คืวบุคื�มิด�แลคืวามิป็ระพฤต่�ของน�กเร�ยู่นให!มิ�จ�านวนเพ�ยู่งพอทำ��จะคืวบุคื�มิน�กเร�ยู่นได!ทำ��วถึ5งและต่!องอยู่��ในสีนามิแข�งข�นจนกว�าน�กเร�ยู่นของต่นได!กล�บุหมิดแล!ว

Page 48: ละเมิด คือ อะไร

• ระเบุ�ยู่บุกระทำรวงศ5กษาธิ�การว�าด!วยู่การพาน�กเร�ยู่นและน�กศ5กษาไป็ นอกสีถึานศ5กษา พ.ศ. 2529

• 1. ต่!องได!ร�บุอน�ญาต่จากผิ�!ป็กคืรองน�กเร�ยู่นก�อนโดยู่เฉพาะการไป็คื!างคื�นและไป็นอกราชอาณาจ�กร

• 2. ให!เป็&นไป็ด!วยู่คืวามิสีมิ�คืรใจเพ��อทำ�ศนศ5กษาเทำ�าน�*น• 3. ให!สี�งคื�าขออน�ญาต่ถึ5งผิ�!มิ�อ�านาจป็กคืรองก�อนเด�นทำางไมิ�น!อยู่

กว�า 15 ว�น• 4. ให!ถึ�อเกณฑ์(น�กเร�ยู่น 20 คืนต่�ออาจารยู่(ผิ�!คืวบุคื�มิ 1 8o• 5. หากมิ�น�กเร�ยู่นหญ�งให!มิ�คืร� อาจารยู่(ผิ�!หญ�งร�วมิเด�นทำางไป็ด!วยู่• 6. เล�อกพน�กงานข�บุรถึทำ��มิ�ป็ระว�ต่�ด� ช�านาญการ สี�ข�มิและร� !เสี!นทำาง• 7. จ�ดให!มิ�แผิ�นป็Bายู่ข!อคืวามิให!เห6นว�าเป็&นยู่านพาหนะใช!บุรรทำ�ก

น�กเร�ยู่น• 8. คืวรเด�นทำางเฉพาะกลางว�นเทำ�าน�*น

Page 49: ละเมิด คือ อะไร

• หน!าทำ��ในการใช!คืวามิระมิ�ดระว�ง (duty of care) • คืร�เป็&นผิ�!มิ�หน!าทำ��ต่ามิกฎหมิายู่ทำ��จะต่!องกระทำ�าการ

ต่ามิระด�บุมิาต่รฐานว�ชาช�พ (standard of care) และไมิ�ทำ�าให!น�กเร�ยู่นเสี��ยู่งภ�ยู่โดยู่ไมิ�มิ�เหต่�อ�น

สีมิคืวร (unreasonable risk)• จะต่!องป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ��โดยู่ไมิ�ฝ่Dาฝ่Eนระเบุ�ยู่บุ (fault)• ต่�วอยู่�าง คืด� Donohue v. Stevenson (1932) A.C.

562

Page 50: ละเมิด คือ อะไร

• หน!าทำ��ในการใช!คืวามิระมิ�ดระว�ง (duty of care) • การป็Bองก�นโอกาสีทำ��เก�ดคืวามิเสี�ยู่หายู่ คื�อ หากคืวามิเสี�ยู่

หายู่น�*น มิ�บุ�คืคืลทำ��สีามิารถึคืาดเห6นได!ว�ามิ� โอกาสีทำ��จะเก�ดข5*น ทำ�*งในอด�ต่เคืยู่เก�ดและมิ�คืวามิเป็&นไป็

ได!ทำ��จะเก�ดข5*นอ�ก ผิ�!อ�านวยู่การโรงเร�ยู่น คืร� จะต่!องทำ�าการ ป็Bองก�นมิ�ให!เก�ดคืวามิเสี�ยู่หายู่น�*นข5*นอ�ก เช�นคืด� Fryer v.

Salford Corporation ทำ��ศาลต่�ดสี�นให!โรงเร�ยู่นต่!องร�บุผิ�ด ต่�อน�กเร�ยู่นทำ��โดนไฟัลวกในว�ชาคืหกรรมิ เน��องจากละเลยู่

ไมิ�จ�ดหาอ�ป็กรณ(ทำ��จะใช!ในการป็Bองก�นอ�นต่รายู่ทำ��อาจเก�ด ข5*นจากเต่าห�งต่!มิ ทำ�*งทำ��โรงเร�ยู่นสีามิารถึคืาดเห6นได!

Page 51: ละเมิด คือ อะไร

• คืด� Carmarthenshire v. Lewis [1943], 2 All England law Reports 629 ข!อเทำ6จจร�งมิ�ว�า ในขณะทำ��คืร�ก�าล�งน�าเด6กชายู่

ก�บุเด6กหญ�ง อายู่� 4 ป็<เพ��อกล�บุไป็ห!องเร�ยู่นระหว�างช�วงพ�ก กลางว�น แต่�ระหว�างทำาง คืร�ได!พบุเด6กชายู่ทำ��หกล!มิได!ร�บุบุาด

เจ6บุจ5งต่!องน�าเด6กด�งกล�าวไป็ห!องพยู่าบุาล แล!วให!เด6กชายู่ก�บุ เด6กหญ�ง ยู่�นรอคืร�ป็ระมิาณ 10 นาทำ� เด6กได!อาศ�ยู่ช�วงจ�งหวะ

เวลาด�งกล�าวหน�ออกไป็จากบุร�เวณโรงเร�ยู่นและข!ามิถึนนต่�ด หน!ารถึของสีามิ�โจทำก( ทำ�าให!ห�กหลบุชนเสีาไฟัฟัBาเสี�ยู่ช�ว�ต่ศาล

ช�*นต่!นและศาลอ�ทำธิ. ต่�ดสี�นว�าเป็&นการป็ระมิาทำของคืร�ไมิ�ด�แล น�กเร�ยู่น ศาลฎ�กาว�น�จฉ�ยู่ว�าคืร�ไมิ�ได!ป็ระมิาทำ เพราะแมิ!เป็&นพ�อ

แมิ�ก6ยู่�อมิจ�าเป็&นต่!องด�แลเด6กทำ��ร �บุบุาดเจ6บุ คืร�ได!ทำ�าหน!าทำ�� ด�แลเพ�ยู่งพอแล!ว แต่�โรงเร�ยู่นป็ระมิาทำไมิ�จ�ดหายู่ามิและป็ระต่�

ทำ��เหมิาะสีมิในการป็Bองก�นเด6กไมิ�ให!ออกไป็นอกบุร�เวณโรงเร�ยู่น

Page 52: ละเมิด คือ อะไร

• ในการด�าเน�นก�จการทำ��เจ!าหน!าทำ��ด�าเน�นก�จการต่�าง ๆ ของหน�วยู่ งานของร�ฐ ในกรณ�ทำ��ป็ฏิ�บุ�ต่�งานในหน!าทำ��และเก�ดคืวามิเสี�ยู่

หายู่แก�เจ!าหน!าทำ�� จะต่!องร�บุผิ�ดในการกระทำ�าต่�าง ๆเป็&นการเฉพาะต่�วเสีมิอไป็ทำ�*งทำ��บุางกรณ�เก�ดข5*นโดยู่คืวามิไมิ�ต่�*งใจหร�อคืวามิผิ�ดพลาดเล6กน!อยู่ในการป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ��

• นอกจากน�*นเจ!าหน!าทำ��ต่!องร�วมิร�บุผิ�ดในการกระทำ�า ของเจ!าหน!าทำ��ผิ�!อ��นด!วยู่(ร�บุผิ�ดอยู่�างล�กหน�*ร�วมิ) ซึ่5�งระบุบุน�*นมิ��งหมิายู่แต่�จะได!เง�นคืรบุโดยู่ไมิ�คื�าน5งถึ5งคืวามิเป็&นธิรรมิทำ��จะมิ�ต่�อแต่�ละคืน

• ซึ่5�งข!อคืวามิคื�ดในการก�าหนดคืวามิร�บุผิ�ดเป็&นไป็ต่ามิป็ระมิวลกฎหมิายู่แพ�งและพาณ�ชยู่(ว�าด!วยู่ละเมิ�ด

คืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ดของเจ!าหน!าทำ��

Page 53: ละเมิด คือ อะไร

• กรณ�จ5งเป็&นการก�อให!เก�ดคืวามิไมิ�เป็&นธิรรมิแก�เจ!าหน!าทำ��และยู่�ง เป็&นการ บุ��นทำอนขว�ญก�าล�งใจในการทำ�างานของ

เจ!าหน!าทำ��เป็&นป็Aญหาในการบุร�หารเพราะเจ!าหน!าทำ��ไมิ�กล!าต่�ดสี�น ใจด�า เน�นงานเทำ�าทำ��คืวร เพราะเกรงคืวามิร�บุผิ�ดชอบุทำ��จะเก�ดแก�

ต่น อน5�ง เจ!าหน!าทำ��ยู่�งมิ�ว�ธิ�การในการบุร�หารงานบุ�คืคืลและการ ด�า เน�นการทำางว�น�ยู่ก�าก�บุด�แลอ�กสี�วนหน5�งอ�นเป็&นหล�กป็ระก�น

มิ�ให!เจ!าหน!าทำ��ทำ�า การใด ๆ โดยู่ไมิ�รอบุคือบุอยู่��แล!วด�งน�*น จ5งสีมิคืวรก�าหนดให!เจ!าหน!าทำ��ต่!องร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ดในการป็ฏิ�บุ�ต่�งานในหน!าทำ��เฉพาะเมิ��อจงใจจงใจให!เก�ดคืวามิเสี�ยู่หายู่

• หร�อป็ระมิาทำเล�นเล�ออยู่�างร!ายู่แรงเทำ�าน�*นและให!แบุ�งแยู่กคืวามิ ร�บุผิ�ดชอบุของแต่�ละคืนมิ�ให!น�า หล�กล�กหน�*ร �วมิ

Page 54: ละเมิด คือ อะไร

• มิาต่รา 4 ในพระราชบุ�ญญ�ต่�น�* เจ!าหน!าทำ�� หมิายู่คืวามิว�า ข!าราชการ พน�กงาน ล�กจ!าง หร�อ

ผิ�!ป็ฏิ�บุ�ต่�งานป็ระเภทำอ��น ไมิ�ว�าจะเป็&นการแต่�งต่�*งในฐานะเป็&นกรรมิการหร�อฐานะอ��นใด

หน�วยู่งานของร�ฐ หมิายู่คืวามิว�า กระทำรวง ทำบุวง กรมิ หร�อสี�วนราชการทำ��เร�ยู่กช��ออยู่�างอ��นและมิ�ฐานะเป็&นกรมิ

ราชการสี�วนภ�มิ�ภาคื ราชการสี�วนทำ!องถึ��น และร�ฐว�สีาหก�จทำ�� ต่�*งข5*นโดยู่พระราชบุ�ญญ�ต่�หร�อพระราชกฤษฎ�กา และให!

หมิายู่คืวามิรวมิถึ5งหน�วยู่งานอ��นของร�ฐทำ��มิ�พระราชกฤษฎ�กาก�าหนดให!เป็&นหน�วยู่งานของร�ฐต่ามิพระราชบุ�ญญ�ต่�น�*ด!วยู่

Page 55: ละเมิด คือ อะไร

เจ!าหน!าทำ��ของร�ฐ

การกระที่�าของเจ2าหนุ2าที่��ของร#ฐ สีามิารถึแบุ�งออกได!เป็&น ๒ ป็ระเภทำ

1. เป<นุการกระที่�าในุการปฏิ�บ#ติ�หนุ2าที่�� ซึ่5�งได!แก�การกระทำ�าการ ต่ามิอ�านาจหน!าทำ��ทำ��มิ�อยู่��ต่ามิกฎหมิายู่ ระเบุ�ยู่บุ ข!อบุ�งคื�บุ หร�อ

ต่ามิคื�าสี��งของผิ�!บุ�งคื�บุบุ�ญชา เพ��อป็ระโยู่ชน(ของทำางราชการ เช�น การอน�มิ�ต่� การอน�ญาต่ การเด�นทำางไป็ราชการ เป็&นต่!น

2. เป<นุการกระที่�าที่��ม่�ใช'การปฏิ�บ#ติ�หนุ2าที่��แต่�เพ��อป็ระโยู่ชน( หร�อ เพ��อบุรรล�ว�ต่ถึ�ป็ระสีงคื(สี�วนต่�ว หากการก

ระทำ�าด�งกล�าวก�อให!เก�ดคืวามิเสี�ยู่หายู่แก�บุ�คืคืลภายู่นอกหร�อแก� หน�วยู่งานของร�ฐ เจ!าหน!าทำ��ผิ�!น� *น ก6จะต่!องร�บุผิ�ด

ชอบุในการกระทำ�าน�*นเป็&นการสี�วนต่�ว

Page 56: ละเมิด คือ อะไร

การกระที่�าที่��ม่�ใช'การปฏิ�บ#ติ�หนุ2าที่�� ค์�าพิ�พิากษาศาลปกค์รองสู�งสู�ดที่�� อ. 15/2555

ข2อเที่"จจร�งในุค์ด�นุ�0ม่�อย�'ว'า นุาย ก. ร#กษาการในุ ติ�าแหนุ'งผู้�2ช'วย ผู้�2อ�านุวยการว�ที่ยาล#ย (ผู้�2

ฟ้@องค์ด�) ได2ขออนุ�ญาติ ใช2รถึยนุติ�ของว�ที่ยาล#ย นุ�าค์ณ์ะ ค์ร�และเจ2าหนุ2าที่�� ไปศ8กษาด�งานุที่��ว�ที่ยาล#ยอ�กแห'งหนุ8�ง

ในุติ'างจ#งหว#ด แติ'เม่B�อด�งานุเสูร"จ นุาย ก. และค์ณ์ะไม่'ได2 เด�นุที่างกล#บที่#นุที่� แติ'แวะไปงานุศพิม่ารดาของค์ร� ว�ที่ยาล#ยเด�ยวก#นุ หล#งจากนุ#0นุ ระหว'างเด�นุที่างกล#บ

รถึยนุติ�เก�ดอ�บ#ติ�เหติ�ลB�นุไถึลชนุก#บเนุ�นุด�นุ ร#0วบ2านุและ ที่'อประปาหม่�'บ2านุที่าให2รถึยนุติ�ได2ร#บ ค์วาม่เสู�ยหาย

Page 57: ละเมิด คือ อะไร

การกระที่�าที่��ม่�ใช'การปฏิ�บ#ติ�หนุ2าที่�� ค์�าพิ�พิากษาศาลปกค์รองสู�งสู�ดที่�� อ. 15/2555

ศาลพ�จารณาแล!วเห6นว�า การทำ�� นายู่ ก. ได!น�าคืณะคืร�และเจ!าหน!าทำ�� ไป็ศ5กษาด�งาน ทำ��ว�ทำยู่าล�ยู่อ��น มิ�บุ�นทำ5กลงว�นทำ�� 7 สี�งหาคืมิ2544 ขออน�ญาต่ไป็ ด�งาน ซึ่8�งเป<นุเวลาที่��กระช#0นุช�ดก#บการเด�นุ

ที่างไปศ8กษาด�งานุว#นุที่�� 10 สู�งหาค์ม่ 2544 และไม่'ปรากฏิหล#กฐานุการจ#ดเติร�ยม่แผู้นุงานุในุการศ8กษาด�งานุ

ประกอบก#บม่�บ#นุที่8กประสูานุไปย#งสูถึานุที่��ที่��จะด�งานุก'อนุว#นุเด�นุที่าง เพิ�ยงหนุ8�งว#นุ

อ�กที่#0ง ไม่'ปรากฏิว'างานุที่��นุาย ก. ร#บผู้�ดชอบม่�ปDญหาอ�ปสูรรค์ อ#นุจะ ม่�เหติ�ผู้ลถึ8งขนุาดที่��ติ2อง ไปศ8กษาด�งานุด#งกล'าว และเด�นุที่างไปถึ8ง

สูถึานุที่��ด�งานุในุช'วงเวลาเย"นุ และใช2เวลาศ8กษาด�งานุไม่'ถึ8งช#�วโม่ง

Page 58: ละเมิด คือ อะไร

การกระที่�าที่��ม่�ใช'การปฏิ�บ#ติ�หนุ2าที่�� ค์�าพิ�พิากษาศาลปกค์รองสู�งสู�ดที่�� อ. 15/2555

ป็ระกอบุก�บุเจ!าหน!าทำ�� ซึ่5�งร�วมิเด�นทำางไป็ด!วยู่ ให!การว�า การเด�นทำางไป็ศ5กษาด�งานคืร�*งน�* มิ�เจต่นา

ทำ��แทำ!จร�งคื�อ ต่!องการไป็งานศพพร!อมิก�บุได!นาเง�นทำา บุ�ญพร!อมิของถึวายู่พระไป็ด!วยู่

การขออน�ญาต่ใช!รถึยู่นต่(จ5งมิ�ว�ต่ถึ�ป็ระสีงคื(ทำ��แทำ! จร�ง คื�อ ต่!องการใช!รถึยู่นต่(เพ��อไป็งานศพ จ8งไม่'อาจ

ถึBอได2ว'าเป<นุการเด�นุที่างไปปฏิ�บ#ติ�หนุ2าที่��ราชการ

Page 59: ละเมิด คือ อะไร

การกระที่�าที่��ม่�ใช'การปฏิ�บ#ติ�หนุ2าที่�� ค์�าพิ�พิากษาศาลปกค์รองสู�งสู�ดที่�� อ. 15/2555

เมิ��อระหว�างเด�นทำางกล�บุ รถึยู่นต่(ได!เก�ดอ�บุ�ต่�เหต่�เป็&น เหต่�ให!ทำางราชการได!ร�บุคืวามิเสี�ยู่หายู่ นายู่ ก. จ5งต่!อง

ร�บุผิ�ดชอบุชดใช!คื�าเสี�ยู่หายู่จากการกระทำ�าละเมิ�ด เป็&นการสี�วนต่�ว ต่ามิบุทำบุ�ญญ�ต่�แห�งป็ระมิวลกฎหมิายู่

แพ�งและพาณ�ชยู่( มิาต่รา 10 แห�งพระราชบุ�ญญ�ต่�คืวามิ ร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ดของเจ!าหน!าทำ�� พ.ศ. 2539 เมิ��อรถึยู่นต่(

ได!ร�บุ คืวามิเสี�ยู่หายู่เป็&นเง�นทำ�*งสี�*น 213,625.50 บุาทำ จ5งมิ�หน!าทำ��ต่!องชดใช!คื�าเสี�ยู่หายู่เต่6มิต่ามิจ�านวนคื�าเสี�ยู่หายู่

ทำ��แทำ!จร�ง

Page 60: ละเมิด คือ อะไร

การกระทำ�าทำ��มิ�ใช�การป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ��

• ค์�าพิ�พิากษาศาลปกค์รองสู�งสู�ดที่�� อ.๑๒๒/๒๕๕๐• การทำ��เจ!าหน!าทำ�� ของผิ�!ถึ�กฟัBองคืด�น�ารถึแทำรกเต่อร(เข!าไป็ไถึด�นทำ�าให!

ต่!นยู่างทำ��ผิ�!ฟัBองคืด�ป็ล�กไว!ได!ร�บุคืวามิเสี�ยู่หายู่ เป็&นการป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ��ต่ามิคื�าสี��งของผิ�!บุ�งคื�บุบุ�ญชา แมิ!ว�าคื�าสี��งน�*นจะเป็&น

คื�าสี��งทำ��ไมิ�ชอบุด!วยู่กฎหมิายู่ ก6ไมิ�มิ�ผิลทำ�าให!การป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ��ของ เจ!าหน!าทำ��ด�งกล�าวเป็&นการกระทำ�าทำ�� ไมิ�ใช�การกระทำ�าในการ

ป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ�� หร�อเป็&นการกระทำ�าในเร��องสี�วนต่�วทำ��ผิ�!กระทำ�าต่!องร�บุ ผิ�ดเป็&นการสี�วนต่�วแต่�อยู่�างใด กรมิ พ. ซึ่5�งเป็&นสี�วนราชการระด�บุ

กรมิและเป็&นต่!นสี�งก�ดของน�คืมิสีร!างต่นเองฯ จ5งต่!องร�บุผิ�ดชดใช!คื�าสี�นไหมิทำดแทำนคืวามิเสี�ยู่หายู่อ�นเก�ดจากการกระทำ�าละเมิ�ดของ

เจ!าหน!าทำ��ของน�คืมิสีร!างต่นเอง ให!แก�ผิ�!ฟัBองคืด�

Page 61: ละเมิด คือ อะไร

หน�วยู่งานของร�ฐ• หน�วยู่งานของร�ฐมิ�สีถึานะเป็&นน�ต่�บุ�คืคืล ไมิ�สีามิารถึด�าเน�น

การต่ามิอ�านาจหน!าทำ��ได!ด!วยู่ต่นเอง ต่!องกระทำ�าโดยู่ผิ�านเจ!า หน!าทำ��ของร�ฐด�งน�*น หากการป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ��ของเจ!าหน!าทำ��ของ

ร�ฐก�อให!เก�ดคืวามิเสี�ยู่หายู่ข5*นแก�บุ�คืคืลภายู่นอกหร�อแก� หน�วยู่งานของร�ฐเอง หน�วยู่งานของร�ฐก6ชอบุทำ��จะต่!องร�บุ

ภาระในคืวามิเสี�ยู่หายู่ทำ��เก�ดข5*น• แต่�เมิ��อหน�วยู่งานของร�ฐร�บุภาระในคืวามิเสี�ยู่หายู่น�*นไว!แล!วจะ

เร�ยู่กให!เจ!าหน!าทำ��ของร�ฐ ผิ�!ก�อให!เก�ดคืวามิเสี�ยู่หายู่ชดใช!คื�าสี�นไหมิทำดแทำนแก�ร�ฐจะคื�าน5งด!วยู่ว�าเจ!าหน!าทำ��ของร�ฐผิ�!กระทำ�า

ละเมิ�ดน�*นมิ�คืวามิบุกพร�อง ในการป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ��มิากน!อยู่เพ�ยู่งใด

Page 62: ละเมิด คือ อะไร

• ในการด�าเน�นการใด ๆ ก6ต่ามิน�*นเป็&นธิรรมิดาอยู่��เองทำ��อาจเก�ดข!อผิ�ดพลาดข5*นได!แมิ!จะได!ใช!คืวามิ

ระมิ�ดระว�งต่ามิสีมิคืวรแล!ว แต่�หากการกระทำ�าละเมิ�ดน�*นเก�ดข5*นจากคืวามิบุกพร�องในการป็ฏิ�บุ�ต่�

หน!าทำ�� “ ” อยู่�างมิากหร�ออยู่�างร!ายู่แรง ก6สีมิคืวรทำ��หน�วยู่งานของร�ฐจะเร�ยู่กให!เจ!าหน!าทำ��ของร�ฐผิ�!กระทำ�าละเมิ�ดต่!องชดใช!คื�าสี�นไหมิทำดแทำนทำ��ร �ฐได!ชดใช!แก�ผิ�!เสี�ยู่หายู่ไป็หร�อคืวามิเสี�ยู่หายู่ทำ��เก�ดข5*น

แก�หน�วยู่งานร�ฐ เน��องจากเจ!าหน!าทำ��ของร�ฐน�*นมิ�ได!ใช!คืวามิรอบุคือบุหร�อคืวามิระมิ�ดระว�งในการป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ��เลยู่

Page 63: ละเมิด คือ อะไร

• กรณ�การละเมิ�ดอ�นเก�ดจากการป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ�� หน�วยู่ งานของร�ฐ ต่!องร�บุภาระชดใช!

คื�าสี�นไหมิทำดแทำนคืวามิเสี�ยู่หายู่แก�ผิ�!เสี�ยู่หายู่ สี�วนการใช!สี�ทำธิ�ไล�เบุ�*ยู่เอาจากเจ!า

หน!าทำ��ของร�ฐน�*น ต่!องป็รากฏิว�าเจ!าหน!าทำ��ของร�ฐ ป็ระมิาทำเล�นเล�ออยู่�างร!ายู่แรงเทำ�าน�*น หากการกระ

ทำ�าละเมิ�ดน�*น มิ�เจ!าหน!าทำ��ของร�ฐเก��ยู่วข!องหลายู่ คืน คืวามิร�บุผิ�ดของเจ!าหน!าทำ��ของร�ฐแต่�ละคืนข5*น

อยู่��ก�บุระด�บุของคืวามิบุกพร�อง ใน การป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ��ทำ��ต่นร�บุผิ�ดชอบุ ซึ่5�งต่!องพ�จารณา

เป็&นกรณ� ๆ ไป็ โดยู่หน�วยู่งานของ ร�ฐ ไมิ�จ�าต่!องได!ร�บุชดใช!จนเต่6มิจ�านวนคืวามิเสี�ยู่

หายู่

Page 64: ละเมิด คือ อะไร

• ค์ด�หม่ายเลขแดงที่�� อ. ๓๗/ ๒๕๕๔• บุ�คืคืลจะต่!องร�บุผิ�ดชดใช!คื�าเสี�ยู่หายู่ให!แก�ผิ�!อ��นต่ามิคืวามิ

ในมิาต่รา ๔๒๐ แห�งป็ระมิวลกฎหมิายู่แพ�งและ พาณ�ชยู่( ก6ต่�อเมิ��อบุ�คืคืลน�*น ได!กระทำ�าโดยู่จงใจหร�อ

ป็ระมิาทำเล�นเล�อ มิ�ผิลก�อให!เก�ดคืวามิเสี�ยู่หายู่แก�บุ�คืคืลอ��น• การทำ��จะให! ผิ�!ทำ��ไมิ�ได!กระทำ�าละเมิ�ดต่!องชดใช!คื�าเสี�ยู่หายู่ให!

แก�บุ�คืคืลอ��นโดยู่ทำ��ต่นเองไมิ�ได!มิ�สี�วนกระทำ�าคืวามิผิ�ด ยู่�อมิไมิ�เป็&นไป็ต่ามิเจต่นารมิณ(ของหล�กกฎหมิายู่ทำ��วไป็ในเร��อง

คืวามิร�บุผิ�ดฐานละเมิ�ด อ�นเป็&นข!อกฎหมิายู่อ�น เก��ยู่วด!วยู่คืวามิสีงบุเร�ยู่บุร!อยู่ของป็ระชาชน

Page 65: ละเมิด คือ อะไร

ค์ด�หม่ายเลขแดงที่�� อ. ๓๗/๒๕๕๔• รายู่งานระบุ�ว�าสีาเหต่�ของการเก�ดเพล�งไหมิ! มิาจากมิ�ว�สีด�

ต่�ดไฟัต่กไป็ถึ�กเศษกระดาษในอาคืารร�ฐสีภา ๓ ทำ�าให!เก�ดการ ล�กและลามิไหมิ!ได!ร�บุคืวามิเสี�ยู่หายู่ โดยู่เวลาทำ��พบุเหต่�เพล�ง

ไหมิ!น�*นห�างจากช�วงเวลาทำ��ผิ�!ฟัBองคืด�ออกจากเวรร�กษาการณ( แล!วป็ระมิาณ ๔๕ นาทำ� โดยู่ทำางสีอบุสีวนไมิ�มิ�พยู่านหล�กฐาน

ระบุ� ได!ว�าเพล�งไหมิ!เก�ดจากการกระทำ�าของผิ�!ใด และเร��มิเก�ดเหต่�เมิ��อเวลาใด แมิ!ว�าผิ�!ฟัBองคืด�จะ

มิ�หน!าทำ��ร �กษาคืวามิป็ลอดภ�ยู่อาคืารในช�วงเวลาด�งกล�าว แต่�เน��องจากเพล�งไหมิ!อาจเก�ดได!จากสีาเหต่�หลายู่

ป็ระการและเหต่�ทำ��เก�ดข5*น ก6ยู่�งไมิ�มิ�พยู่านหล�กฐาน ช�ดเจนว�าเก�ดจากการกระทำ�าของบุ�คืคืลใด

Page 66: ละเมิด คือ อะไร

• นอกจากน�*นอ�ป็กรณ(ในการด�บุเพล�งต่�ดต่�*งไว!ต่�*งแต่�เมิ��อก�อสีร!างอาคืารร�ฐสีภา ในป็< พ.ศ. ๒๕๑๗ ซึ่5�งอ�ป็กรณ(ด�งกล�าวมิ�อายู่�การใช!งาน ๒๕ ป็<

อ�ป็กรณ(ด�บุเพล�งของอาคืารจ5งไมิ�ทำ�นสีมิ�ยู่ มิ�เพ�ยู่งการต่�ดต่�*งระบุบุคืว�นไว! เทำ�าน�*น และขณะเก�ดเหต่�ระบุบุช�าร�ดเสี�ยู่หายู่ใช!การไมิ�ได!แล!ว ด�งน�*น จากข!อเทำ6จ

จร�งด�งกล�าวจ5งเป็&นกรณ�การละเมิ�ดเก�ดจากคืวามิผิ�ดหร�อคืวามิบุกพร�องของ หน�วยู่งานของร�ฐหร�อระบุบุด!วยู่

• เมิ��อได!พ�จารณาการป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ��ของผิ�!ฟัBองคืด� แมิ!จะออกเวรโดยู่เด�นไป็ป็ล�ก นายู่ธิน�ต่ ซึ่5�งนอนพ�กเพ��อรอเข!าเวรอยู่�� และน�าสีมิ�ดบุ�นทำ5กเวลาไป็วางบุนโต่Kะผิ�!

ช�วยู่ห�วหน!าเวรพร!อมิก�ญแจแขวนในต่�!เก6บุก�ญแจต่ามินายู่ธิน�ต่บุอกซึ่5�งป็ฏิ�บุ�ต่� ก�นเป็&นป็ระจ�า อ�นไมิ�ได!ใช!คืวามิระมิ�ดระว�งต่ามิสีมิคืวรทำ��พ5งป็ฏิ�บุ�ต่�การทำ��เก�ดเหต่�

เพล�งไหมิ!หล�งจากผิ�!ฟัBองคืด�ได!ออกเวรไป็แล!ว ๔๕ นาทำ� โดยู่ไมิ�ทำราบุสีาเหต่�ทำ�� แน�ช�ด อ�กทำ�*งไมิ�มิ�เหต่�การณ(หร�อ สี��งผิ�ดป็กต่�ทำ��ผิ�!ฟัBองคืด�ร� !หร�อ

คืวรร� !แล!วไมิ�ป็Bองก�นแก!ไข ก6ยู่�งฟัAงไมิ�ได!ว�าผิ�!ฟัBองคืด�จงใจหร�อป็ระมิาทำเล�นเล�ออยู่�างร!ายู่แรงทำ�าให!เก�ดคืวามิเสี�ยู่หายู่

Page 67: ละเมิด คือ อะไร

เกณฑ์(การพ�จารณาคืวามิ ร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ดของเจ!าหน!าทำ��

• กรณ�การกระทำ�าละเมิ�ดต่�อบุ�คืคืลภายู่นอก (เน�*อหา)๒. ๑ เบุ�*องต่!นต่!องพ�จารณาก�อนว�าการกระทำ�า

ละเมิ�ดน�*น เก�ดจากการป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ�� หร�อมิ�ได!เก�ดจากการป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ��๒. ๒ กรณ�การละเมิ�ดอ�นมิ�ได!เก�ดจากการป็ฏิ�บุ�ต่�

หน!าทำ�� เจ!าหน!าทำ��ของร�ฐต่!องร�บุผิ�ดชอบุในคืวามิเสี�ยู่ หายู่อ�นเก�ดจากการกระทำ�าละเมิ�ดน�*น

เป็&นการสี�วนต่�วต่ามิบุทำบุ�ญญ�ต่�ว�าด!วยู่ละเมิ�ดต่ามิป็ระมิวลกฎหมิายู่แพ�งและพาณ�ชยู่(

Page 68: ละเมิด คือ อะไร

• ค์�าว�นุ�จฉั#ยค์ณ์ะกรรม่การพิ�จารณ์าค์วาม่ร#บผู้�ดที่างแพิ'ง สู�านุวนุเลขที่�� ๑๖/๖๗/๒๕๕๐

• เมิ��อว�นทำ�� ๒๓ พฤศจ�กายู่น ๒๕๔๙ นายู่ อ. ต่�าแหน�งคืร� ทำ�าหน!าทำ��คืร�เวร และ นายู่ บุ. ต่�าแหน�งน�กการภารโรง โรงเร�ยู่น ก. บุ�คืคืลทำ�*งสีองได!มิาป็ฏิ�บุ�ต่�

หน!าทำ��เวรร�กษาคืวามิป็ลอดภ�ยู่ต่�*งแต่�ช�วงเวลา ๑๘. ๐๐ น.- ๐๖. ๐๐ น.โดยู่ได! ต่รวจด�คืวามิเร�ยู่บุร!อยู่ภายู่ในบุร�เวณโรงเร�ยู่น เหต่�การณ(ป็กต่�จ5งได!กล�บุ

ทำ��พ�กก�อนเวลาเล�กเวร ต่�อมิา เวลาประม่าณ์ ๐๕. ๔๕ นุ.- ๐๖. ๐๐ นุ. ได!เก�ด เพล�งไหมิ!อาคืารเร�ยู่น เป็&นเหต่�ให!ทำร�พยู่(สี�นของทำางราชการได!ร�บุ คืวามิเสี�ยู่

หายู่คื�ดเป็&นเง�น ๑๘๓, ๙๔๐ บุาทำ แต่�เมิ��อพ�จารณาสีาเหต่�เพล�งไหมิ!คืร�*งน�*ต่ามิ คืวามิเห6นของว�ทำยู่าการและพน�กงานสีอบุสีวนสีถึาน�ต่�ารวจภ�ธิร น�าเช��อว�า

สีาเหต่�ในการเก�ดเพล�งไหมิ!เก�ดจากอ�ป็กรณ(เคืร��องใช!ไฟัฟัBาทำ��มิ�การใช!งาน แล!วเก�ดการอาร(คืหร�อสีป็าร(คื จนทำ�าให!เก�ดการสีะสีมิคืวามิร!อนจนถึ5งข�*นล�ก

ต่�ดไฟัและ ล�กไหมิ!ข5*น จนทำ�าให!เก�ดคืวามิเสี�ยู่หายู่ ไมิ�ป็รากฏิว�าเหต่� แห�งคืวามิเสี�ยู่หายู่เก�ดจากการกระทำ�าด!วยู่ คืวามิป็ระมิาทำเล�นเล�ออยู่�างร!ายู่

แรงของเจ!าหน!าทำ�� จ5งไมิ�มิ�ผิ�!ใดต่!องร�บุผิ�ดชดใช!คื�าสี�นไหมิทำดแทำนให!แก� ทำาง ราชการ

Page 69: ละเมิด คือ อะไร

มิาต่รา ๕ หน�วยู่งานของร�ฐต่!องร�บุผิ�ดต่�อผิ�!เสี�ยู่ หายู่ในผิลแห�งละเมิ�ด ทำ��เจ!าหน!าทำ��ของ

ต่นกระทำ�าในการป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ�� ในกรณ�น�*ผิ�!เสี�ยู่หายู่อาจฟัBองหน�วยู่งานของร�ฐด�งกล�าวได!โดยู่ต่รงแต่�จะฟัBองเจ!าหน!าทำ��ไมิ�ได!

ถึ!าการละเมิ�ดเก�ดจากเจ!าหน!าทำ��ซึ่5�งมิ�ได!สี�งก�ด หน�วยู่งานของร�ฐแห�งใด ให!ถึ�อว�ากระทำรวงการคืล�ง

เป็&นหน�วยู่งานทำ��ต่!องร�บุผิ�ดต่ามิวรรคืหน5�ง

Page 70: ละเมิด คือ อะไร

• ค์�าสู#�งศาลปกค์รองสู�งสู�ดที่�� 42/2550 โรงเร�ยนุ สูะพิBอว�ที่ยาค์าร เป็&นน�ต่�บุ�คืคืลต่ามิมิาต่รา 35

แห�งพระราชบุ�ญญ�ต่�บุร�หารราชการกระทำรวง ศ5กษาธิ�การ พ.ศ. 2546 แต่�มิ�ได!เป็&นหน�วยู่งานของ

ร�ฐต่ามิมิาต่รา 4 แห�งพระราชบุ�ญญ�ต่�คืวามิร�บุผิ�ด ทำางละเมิ�ดของเจ!าหน!าทำ�� พ.ศ. 2539

Page 71: ละเมิด คือ อะไร

• เจ!าหน!าทำ��ของร�ฐได!กระทำ�าละเมิ�ดและก�อให!เก�ดคืวามิเสี�ยู่หายู่ข5*นแก�บุ�คืคืลภายู่นอกและการกระทำ�าละเมิ�ดด�งกล�าว

• เป็&นการกระทำ�าในการป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ��• หน�วยู่งานของร�ฐซึ่5�งเป็&นต่!นสี�งก�ดของเจ!าหน!าทำ��ผิ�!

น�*นก6ต่!องร�บุผิ�ด ในผิลแห�งละเมิ�ดทำ��เจ!าหน!าทำ��ผิ�!น� *นได!ก�อข5*น

Page 72: ละเมิด คือ อะไร

องคื(ป็ระกอบุของคืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ดของเจ!าหน!าทำ��

• องคื(ป็ระกอบุของคืวามิร�บุผิ�ดเพ��อละเมิ�ดของ หน�วยู่งานของร�ฐต่ามิมิาต่รา ๕ มิ�อยู่�� ๓ ป็ระการ

• ป็ระการทำ��หน5�ง ต่!องมิ�การกระทำ�าละเมิ�ดเก�ดข5*น• ป็ระการทำ��สีอง การกระทำ�าละเมิ�ดด�งกล�าวน�*นกระทำ�า

โดยู่เจ!าหน!าทำ��ของร�ฐ และ• ป็ระการทำ��สีามิ การกระทำ�าละเมิ�ดของเจ!าหน!าทำ��ของ

ร�ฐน�*นเป็&นการกระทำ�าในการป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ��

Page 73: ละเมิด คือ อะไร

การกระทำ�าละเมิ�ดในการป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ�� เป็&นกรณ�ทำ�� “กฎหมิายู่ ก�าหนดให!เจ!าหน!าทำ��ของร�ฐมิ�อ�านาจหน!าทำ��อยู่�างใดอยู่�างหน5�ง

และการด�าเน�นการต่ามิอ�านาจหน!าทำ��น� *นได!ก�อให!เก�ดคืวามิเสี�ยู่หายู่แก�บุ�คืคืลอ��นหร�อแก�ร�ฐข5*นโดยู่จงใจหร�อป็ระมิาทำเล�นเล�อ”

เช�น ขณะทำ��เจ!าหน!าทำ��สีรรพสีามิ�ต่เข!าไป็จ�บุก�มิ ผิ�!ต่!มิเหล!า เถึ��อนบุร�เวณชายู่ป็Dาละเมิาะทำ!ายู่หมิ��บุ!าน ผิ�!กระทำ�าคืวามิผิ�ดว��ง

หน�เข!าไป็หลบุอยู่��ในบุ!านของผิ�!ทำ��ไมิ�มิ�สี�วนเก��ยู่วข!อง หากเจ!าหน!าทำ��สีรรพสีามิ�ต่ต่ามิเข!าไป็ในบุ!านด�งกล�าวเพ��อจ�บุก�มิผิ�!กระทำ�า

คืวามิผิ�ด แต่�ไป็ก�อให!เก�ดคืวามิเสี�ยู่หายู่แก�ทำร�พยู่(สี�นทำ��อยู่��ใน บุ!านเหล�าน�*น ก6เทำ�าก�บุเจ!าหน!าทำ��สีรรพสีามิ�ต่กระทำ�าละเมิ�ดในการ ป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ�� ซึ่5�งกรมิสีรรพสีามิ�ต่ก6ต่!องร�บุผิ�ดในผิลแห�งละเมิ�ด

ทำ��เจ!าหน!าทำ��ผิ�!น� *นได!กระทำ�าข5*น

Page 74: ละเมิด คือ อะไร

• ป็ระการทำ��หน5�ง การกระทำ�าละเมิ�ดในระหว�างการป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ�� ราชการหร�อในระหว�างเวลาราชการ มิ�ใช�สี��งบุ�งช�*ว�าการกระทำ�า

ละเมิ�ดด�งกล�าวเป็&นการกระทำ�าละเมิ�ดในการป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ��• เช�น กรณ�นายู่อ�าเภอข�บุรถึยู่นต่(ของทำางราชการเพ��อไป็ต่รวจ

ราชการในพ�*นทำ�� ระหว�างเด�นทำางกล�บุจากการต่รวจราชการเก�ด อ�บุ�ต่�เหต่�ชนก�บุรถึยู่นต่(ของบุ�คืคืลอ��นได!ร�บุคืวามิเสี�ยู่หายู่ แมิ!

เหต่�ละเมิ�ดด�งกล�าวจะเก�ดข5*นหล�งจากเวลา ๑๖. ๓๐ นาฬิ�กา ก6ถึ�อ ได!ว�าการกระทำ�าละเมิ�ดด�งกล�าวเก�ดข5*นในการป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ��

เน��องจากการไป็ต่รวจราชการเป็&นสี�วนหน5�งของการป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ��ของนายู่อ�าเภอและเป็&นการด�าเน�นการเพ��อป็ระโยู่ชน(ของ

ทำางราชการ อ�กทำ�*งการป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ��ด�งกล�าวยู่�งไมิ�เสีร6จสี�*นลง

Page 75: ละเมิด คือ อะไร

กรณ�เจ!าหน!าทำ��ต่�ารวจต่�*งด�านต่รวจผิ�!กระทำ�าผิ�ดกฎจราจ ร ระหว�างการป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ��เจ!า

หน!าทำ��ต่�ารวจเก�ดบุ�นดาลโทำสีะ ทำ�าร!ายู่ร�างกายู่ผิ�!ถึ�ก กล�าวหาว�ากระทำ�าผิ�ดกฎจราจร

ด�งน�* แมิ!การกระทำ�าละเมิ�ดจะเก�ดข5*นระหว�าง การป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ�� แต่�ก6มิ�ได!เป็&นไป็เพ��อป็ระโยู่ชน(

ของทำางราชการ หากแต่�เป็&นไป็เพ��อบุรรล� ว�ต่ถึ�ป็ระสีงคื(สี�วนต่�วของเจ!าหน!าทำ��ผิ�!น� *น อ�กทำ�*งเจ!า

หน!าทำ��ต่�ารวจก6ไมิ�มิ�หน!าทำ��ในการทำ�าร!ายู่ร�างกายู่ป็ระชาชน จ5งถึ�อไมิ�ได!ว�าการกระทำ�าละเมิ�ดด�งกล�าวเป็&นการกระทำ�าละเมิ�ดในการป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ��

Page 76: ละเมิด คือ อะไร

• ป็ระการทำ��สีอง กรณ�เจ!าหน!าทำ��ทำ�จร�ต่ยู่�กยู่อกเง�นของทำางราชการไป็ใช! เป็&นป็ระโยู่ชน(สี�วนต่�วน�*น คืณะกรรมิการกฤษฎ�กา (คืณะพ�เศษ) เคืยู่ให!

คืวามิเห6นไว!ว�าเป็&นการกระทำ�าคืวามิผิ�ดโดยู่สี�วนต่�วต่ามิกฎหมิายู่อาญา ฐานยู่�กยู่อกทำร�พยู่(สี�น มิ�ใช�การกระทำ�าในการป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ��ต่ามิกฎหมิายู่

ว�าด!วยู่คืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ดของเจ!าหน!าทำ�� เจ!าหน!าทำ��ผิ�!น� *นจ5งต่!องร�บุ ผิ�ดเป็&นการสี�วนต่�ว แต่�ผิ�!บุ�งคื�บุบุ�ญชาของเจ!าหน!าทำ��ด�งกล�าวจะต่!องร�บุ

ผิ�ดทำางละเมิ�ดต่ามิกฎหมิายู่น�*หร�อไมิ�น� *น จะต่!องพ�จารณาพฤต่�การณ(ของผิ�!บุ�งคื�บุบุ�ญชาของเจ!าหน!าทำ��ผิ�!ทำ�จร�ต่ยู่�กยู่อกเง�นของทำางราชการน�*นด!วยู่ว�าจงใจหร�อป็ระมิาทำเล�นเล�อในการป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ��จนเป็&นเหต่�ให!

เก�ดมิ�การทำ�จร�ต่ยู่�กยู่อกเง�นน�*นหร�อไมิ� แต่�ถึ!าร�วมิก�บุเจ!าหน!าทำ��กระทำ�า ทำ�จร�ต่ก6เป็&นการกระทำ�าโดยู่สี�วนต่�วต่ามิกฎหมิายู่อาญา มิ�ใช�การกระทำ�า

ละเมิ�ดในการป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ��ต่ามิกฎหมิายู่ว�าด!วยู่คืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ดของเจ!าหน!าทำ��

Page 77: ละเมิด คือ อะไร

• ค์�าพิ�พิากษาฎี�กาที่�� ๔๒๙๓/ ๒๕๓๐ ศ5กษาธิ�การจ�งหว�ดและผิ�!ช�วยู่ ศ5กษาธิ�การจ�งหว�ดต่ามิล�าด�บุ ได!ลงช��อในใบุถึอนเง�นฝ่ากของสี�าน�กงาน

ศ5กษาธิ�การจ�งหว�ดทำ��ฝ่ากป็ระจ�าไว!ก�บุธินาคืาร ศ5กษาธิ�การจ�งหว�ดมิอบุ ฉ�นทำะให!ข!าราชการคืร�ช�วยู่ป็ฏิ�บุ�ต่�งาน เป็&นผิ�!ร �บุเง�นแทำนแต่�ใบุถึอนเง�นด�ง

กล�าวมิ�ได!ระบุ� ว�าเป็&นการถึอนเง�นเพ��อโอนไป็ฝ่ากในบุ�ญช�กระแสีรายู่ว�น จ5ง เป็&นใบุถึอนเง�นเพ��อร�บุเง�นสีดไป็จากธินาคืาร แมิ!จะได!ทำ�าหน�งสี�อแจ!ง

ธินาคืารไป็ก6ต่ามิ แต่�คืร�ช�วยู่ฯมิ�ได!ยู่��นหน�งสี�อด�งกล�าวต่�อธินาคืาร เมิ��อได! ร�บุเง�นแล!ว ก6หลบุหน�ไป็ การกระทำ�าของจ�าเลยู่ทำ�*งสีองเป็&นการ

ป็ระมิาทำเล�นเล�ออยู่�างร!ายู่แรง เพราะเป็&นช�องทำางให! คืร�ช�วยู่ฯทำ�จร�ต่เอาเง�นทำ��ถึอนไป็ใช!เป็&นป็ระโยู่ชน(สี�วนต่�วได!โดยู่ง�ายู่ เน��องจาก การมิอบุฉ�นทำะ

เป็&นเง�นจ�านวนมิากถึ5งหกแสีนบุาทำเศษ ให!คืร�ช�วยู่ฯ เป็&นผิ�!ร �บุเง�นแต่�ผิ�! เด�ยู่ว จ5งเป็&นคืวามิป็ระมิาทำเล�นเล�อแมิ!ต่ามิระเบุ�ยู่บุ อ�านาจลงนามิ ผิ�!

ถึอนเง�น และอาจมิอบุฉ�นทำะ ให!ผิ�!อ��นทำ�าการแทำนได! แต่�จะต่!องคืวบุคื�มิด�แล และใช!ว�ธิ�การทำ��ร �ดก�มิ รอบุคือบุเพ��อป็Bองก�นมิ�ให!เก�ดการทำ�จร�ต่ข5*นได!

เป็&นการกระทำ�าโดยู่ป็ระมิาทำเล�นเล�ออยู่�างร!ายู่แรง

Page 78: ละเมิด คือ อะไร

• มิาต่รา ๕ หน�วยู่งานของร�ฐต่!องร�บุผิ�ดต่�อผิ�!เสี�ยู่หายู่ในผิลแห�งละเมิ�ดทำ�� เจ!าหน!าทำ��ของต่นได!กระทำ�าในการป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ�� ในกรณ�น�*ผิ�!เสี�ยู่หายู่อาจ

ฟัBองหน�วยู่งานของร�ฐด�งกล�าวได!โดยู่ต่รง แต่�จะฟัBองเจ!าหน!าทำ��ไมิ�ได!• ด�งน�*น หากผิ�!เสี�ยู่หายู่ต่!องการใช!สี�ทำธิ�ทำางศาลเพ��อให!ได!ร�บุการชดใช!คื�า

สี�นไหมิทำดแทำน ผิ�!เสี�ยู่หายู่ก6จะต่!องฟัBองหน�วยู่งานของร�ฐทำ��เจ!าหน!าทำ��ผิ�! น�*นสี�งก�ดอยู่��ให!เป็&นผิ�!ร �บุผิ�ดในคืวามิเสี�ยู่หายู่ ทำ��เก�ดข5*นจากการกระทำ�า

ละเมิ�ดของเจ!าหน!าทำ��ผิ�!น� *น แต่�จะฟัBองต่�วเจ!าหน!าทำ��ผิ�!กระทำ�าละเมิ�ดไมิ�ได! เช�น เจ!าหน!าทำ��ข�บุรถึไป็ราชการในทำ!องทำ�� ระหว�างเด�นทำางได!ข�บุรถึชน นายู่ ข. ได!ร�บุบุาดเจ6บุสีาห�สี หาก นายู่ ข.ต่!องการคื�าสี�นไหมิทำดแทำน

คืวามิเสี�ยู่หายู่ทำ��เก�ดข5*น นายู่ ข. จะต่!องฟัBองหน�วยู่งานของร�ฐ ทำ��เจ!า หน!าทำ��ผิ�!น� *นสี�งก�ดอยู่��ให!ชดใช!คื�าสี�นไหมิทำดแทำน จะฟัBองเจ!าหน!าทำ��ผิ�!น� *น

โดยู่ต่รงมิ�ได!

Page 79: ละเมิด คือ อะไร

• “ มิาต่รา ๖ ถึ!าการกระทำ�าละเมิ�ดของเจ!าหน!าทำ��มิ�ใช�การกระทำ�าในการ ป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ�� เจ!าหน!าทำ��ต่!องร�บุผิ�ดในการน�*นเป็&นการเฉพาะต่�ว ในกรณ�น�*

ผิ�!เสี�ยู่หายู่อาจฟัBองเจ!าหน!าทำ��ได!โดยู่ต่รง แต่�จะฟัBองหน�วยู่งานของร�ฐไมิ�”ได!

• ต่�วอยู่�าง กรณ�เจ!าหน!าทำ��ต่�ารวจก�อเหต่�ว�วาทำก�บุผิ�!เสี�ยู่หายู่และทำ�าร!ายู่ ร�างกายู่ผิ�!เสี�ยู่หายู่จนได!ร�บุบุาดเจ6บุ แมิ!ข!อเทำ6จจร�งจะฟัAงได!ว�าการกระทำ�า

ด�งกล�าวเก�ดข5*นในระหว�างทำ��เจ!าหน!าทำ��ต่�ารวจก�าล�งป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ�� แต่�ก6มิ�ได! เป็&นไป็เพ��อป็ระโยู่ชน(ของทำางราชการ อ�กทำ�*งเจ!าหน!าทำ��ต่�ารวจไมิ�มิ�หน!าทำ��

ทำะเลาะว�วาทำและทำ�าร!ายู่ร�างกายู่ป็ระชาชน จ5งถึ�อไมิ�ได!ว�าการกระทำ�าละเมิ�ดของเจ!าหน!าทำ��ต่�ารวจด�งกล�าวเป็&นการกระทำ�าละเมิ�ดในการป็ฏิ�บุ�ต่�

หน!าทำ�� หากแต่�เป็&นการกระทำ�าสี�วนต่�ว เจ!าหน!าทำ��ผิ�!กระทำ�าละเมิ�ดต่!องร�บุ ผิ�ดในมิ�ลละเมิ�ดน�*นเป็&นการสี�วนต่�ว ผิ�!เสี�ยู่หายู่ต่!องฟัBองเจ!าหน!าทำ��ต่�ารวจ

ผิ�!ทำ�าร!ายู่ร�างกายู่ต่นโดยู่ต่รง จะฟัBองสี�าน�กงานต่�ารวจแห�งชาต่�ไมิ�ได!

Page 80: ละเมิด คือ อะไร

• หน!าทำ��เก�ดจาก“ระเบุ�ยู่บุข!อบุ�งคื�บุและคื�าสี��งของผิ�!” บุ�งคื�บุบุ�ญชาทำ��ชอบุด!วยู่กฎหมิายู่ด!วยู่ การกระทำ�า

หร�อละเว!นการกระทำ�าในหน!าทำ��ด�งกล�าวหากก�อให!เก�ดคืวามิเสี�ยู่หายู่แก�บุ�คืคืลอ��นหร�อแก�ร�ฐก6เป็&นการ

กระทำ�าละเมิ�ดในการป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ��เช�นก�น เช�น กรณ� ห�วหน!าสี�วนราชการ มิ�คื�าสี��งให!

ข!าราชการหร�อล�กจ!างต่!องมิาป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ��อยู่��เวรเพ��อด�แลร�กษาคืวามิสีงบุเร�ยู่บุร!อยู่ของหน�วยู่งาน

ในเวลากลางคื�น นายู่ ก. ซึ่5�งได!ร�บุมิอบุหมิายู่ให!อยู่�� เวรด!วยู่ไมิ�มิาเข!าเวร หร�อมิาลงช��อร�บุเวรแล!ว

แต่�ออกไป็เทำ��ยู่วเต่ร�ไมิ�ได!อยู่��ร �กษาเวร ก6 ต่!องถึ�อว�า นายู่ ก. ละเว!นการป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ��แล!ว

เป็&นต่!น

Page 81: ละเมิด คือ อะไร

ผู้�2ม่�อ�านุาจแติ'งติ#0งค์ณ์ะกรรม่การสูอบข2อเที่"จจร�งค์วาม่ร#บผู้�ดที่างละเม่�ด

• ระเบุ�ยู่บุสี�าน�กนายู่กร�ฐมินต่ร� ว�าด!วยู่หล�กเกณฑ์(การป็ฏิ�บุ�ต่�เก��ยู่วก�บุคืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ดของเจ!า

หน!าทำ�� พ.ศ.  ๒๕๓๙• ข!อ ๙ ถึ!าเจ!าหน!าทำ��ของหน�วยู่งานของร�ฐแห�งหน5�ง

ทำ�าให!เก�ดคืวามิเสี�ยู่หายู่แก�หน�วยู่งานของร�ฐอ�ก แห�งหน5�ง ให!เจ!าหน!าทำ��ผิ�!ทำ�าให!เก�ดคืวามิเสี�ยู่หายู่แจ!ง

 ต่�อบุ�งคื�บุบุ�ญชา และให!มิ�การรายู่งานต่ามิล�าด�บุช�*นจนถึ5งห#วหนุ2าหนุ'วยงานุของร#ฐทำ��ต่นสี�งก�ด

Page 82: ละเมิด คือ อะไร

• เว!นแต่� • (๑) ถึ!าเจ!าหน!าทำ��ผิ�!ทำ�าให!เก�ดคืวามิเสี�ยู่หายู่เป็&นร�ฐมินต่ร� ให!แจ!งต่�อ

นายู่กร�ฐมินต่ร�           (๒) ถึ!าเจ!าหน!าทำ��ผิ�!ทำ�าให!เก�ดคืวามิเสี�ยู่หายู่เป็&นกรรมิการทำ��ต่� *งข5*นเพ��อ

 ป็ฏิ�บุ�ต่�งานในหน�วยู่งานของร�ฐแห�งใด ให!แจ!งต่�อห�วหน!าหน�วยู่งานของร�ฐแห�งน�*น          (๓) ถึ!าเจ!าหน!าทำ��ผิ�!ทำ�าให!เก�ดคืวามิเสี�ยู่หายู่เป็&นผิ�!ซึ่5�งไมิ�ได!สี�งก�ดหน�วยู่

  งานของร�ฐแห�งใด ให!แจ!งต่�อกระทำรวงการคืล�ง(๔) ถึ!าเจ!าหน!าทำ��ผิ�!ทำ�าให!เก�ดคืวามิเสี�ยู่หายู่เป็&นผิ�!ซึ่5�งไมิ�มิ�ผิ�!บุ�งคื�บุบุ�ญชา

และมิ�ใช�ผิ�!ป็ฏิ�บุ�ต่�งานในราชการสี�วนทำ!องถึ��น ให!แจ!งต่�อผิ�!มิ�อ�านาจก�าก�บุด�แล ผิ�!แต่�งต่�*งต่น หร�อผิ�!ซึ่5�งสี��งให!ต่นป็ฏิ�บุ�ต่�งานให!แก�หน�วยู่งานของร�ฐ

Page 83: ละเมิด คือ อะไร

• นุาย ก. ล�กจ2างประจ�า ติ�าแหนุ'งพินุ#กงานุข#บรถึยนุติ� โรงเร�ยนุประถึม่ศ8กษา ข#บรถึยนุติ�ของที่างราชการด2วย

ค์วาม่ประม่าที่ เฉั��ยวชนุรถึยนุติ�ของโรงเร�ยนุม่#ธยม่ศ8กษา สู#งก#ดสู�านุ#กงานุค์ณ์ะกรรม่การการศ8กษาข#0นุพิB0นุฐานุ ได2ร#บ

ค์วาม่เสู�ยหาย แติ'รถึยนุติ�ของโรงเร�ยนุประถึม่ศ8กษาไม่'ได2 ร#บค์วาม่เสู�ยหาย

• นายู่ ก. จ5งมิ�หน!าทำ��ต่!องรายู่งานการเก�ดอ�บุ�ต่�เหต่�ด�งกล�าว ต่�อ ผิ�!อ�านวยู่การโรงเร�ยู่นป็ระถึมิศ5กษาทำ��ต่นสี�งก�ด เพ��อผิ�!อ�านวยู่

การโรงเร�ยู่นป็ระถึมิศ5กษาจะได!รายู่งานต่�อไป็ยู่�งเลขาธิ�การ คืณะกรรมิการการคืณะกรรมิการการศ5กษา ข�*นพ�*น

ฐาน ในฐานะห�วหน!าหน�วยู่งานของร�ฐต่�อไป็

Page 84: ละเมิด คือ อะไร

• มิหาว�ทำยู่าล�ยู่พระจอมิเกล!าธินบุ�ร� มิ�ฐานะเป็&นมิหาว�ทำยู่าล�ยู่ ของร�ฐทำ��ไมิ�เป็&นสี�วนราชการ แต่�อยู่��ในก�าก�บุด�แลของร�ฐบุาล

ไมิ�มิ�ฐานะหน�วยู่งานของร�ฐต่ามิมิาต่รา ๔ แห�งพระราชบุ�ญญ�ต่�น�*

• อธิ�การบุด�อาจน�าหล�กเกณฑ์(และข�*นต่อนการป็ฏิ�บุ�ต่�ต่ามิระเบุ�ยู่บุสี�าน�กนายู่กร�ฐมินต่ร�ว�าด!วยู่หล�กเกณฑ์(การป็ฏิ�บุ�ต่�

เก��ยู่วก�บุคืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ด ไป็ป็ร�บุใช!ได!โดยู่อน�โลมิ สี�วน คืวามิร�บุผิ�ดของผิ�!กระทำ�าละเมิ�ด เป็&นไป็ต่ามิบุทำบุ�ญญ�ต่�แห�ง

ป็ระมิวลกฎหมิายู่แพ�งและพาณ�ชยู่( (บุ�นทำ5ก สี�าน�กงานคืณะกรรมิการกฤษฎ�กา เร��องแล!วเสีร6จทำ��

๑๖๙/๒๕๔๔)

Page 85: ละเมิด คือ อะไร

ค์�าสู#�งแติ'งติ#0งค์ณ์ะกรรม่การสูอบข2อเที่"จจร�งค์วาม่ร#บผู้�ดที่างละเม่�ด

ติ2องระบ�ข2อเที่"จจร�งแห'งการกระที่�าในุการออกค์�าสู#�งหรBอ ไม่'

• คื�าสี��งแต่�งต่�*งคืณะกรรมิการสีอบุข!อเทำ6จจร�งคืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ดต่!องระบุ�ข!อเทำ6จจร�งแห�งการกระ

ทำ�าให!เก�ดคืวามิเสี�ยู่หายู่ เช�น ว�นเวลา สีถึานทำ��เก�ด พฤต่�การณ(แห�งการกระทำ�า สีภาพการณ(หร�อ

พฤต่�การณ(ซึ่5�งเป็&นเหต่�ให!มิ�การออกคื�าสี��งโดยู่สีร�ป็ พอสี�งเขป็ ( บ#นุที่8กข2อค์วาม่ ติอบข2อหารBอ

ติาม่หนุ#งสูBอกรม่บ#ญช�กลาง ล#บ ด'วนุที่��สู�ด ที่�� กค์๐๔๑๐.๒/ ๐๔๖๒๗ ลงว#นุที่�� ๕ ม่�นุาค์ม่ ๒๕๕๒)

Page 86: ละเมิด คือ อะไร

การแติ'งติ#0งค์ณ์ะกรรม่การสูอบข2อเที่"จจร�งค์วาม่ ร#บผู้�ดที่างละเม่�ด ค์วรด�าเนุ�นุการ

เม่B�อใด• หน�งสี�อกระทำรวงการคืล�งทำ�� กคื ๐๔๐๖. ๒ / ว. ๗๕

ลงว�นทำ�� ๓๐ ต่�ลาคืมิ ๒๕๕๐ ก�าหนดว�า เมิ��อเก�ดคืวามิเสี�ยู่

หายู่แก�หน�วยู่งานของร�ฐแห�งใด และห�วหน!าหน�วยู่งานของร�ฐแห�งน�*นมิ�เหต่�อ�นคืวรเช��อว�าเก�ดจากการกระทำ�าของเจ!าหน!าทำ��ของหน�วยู่งานของร�ฐแห�งน�*น ให!ห�วหน!าหน�วยู่งานของร�ฐด�งกล�าวแต่�งต่�*งคืณะกรรมิการสีอบุข!อเทำ6จจร�งคืวามิร�บุผิ�ดทำาง

ละเมิ�ดข5*นคืณะหน5�ง โดยู่ไมิ�ช�กช!าอยู่�างช!าไมิ�คืวร เก�น ๑๕ ว�น น�บุแต่�ว�นร� !หร�อทำราบุคืวามิเสี�ยู่หายู่

ฉะน�*น ( เหต่�อ�นคืวรเช��อ ต่!องพ�จารณาจากมิาต่รฐานว�ญญู�ชนผิ�!เป็&นห�วหน!าหน�วยู่งานของร�ฐ

เป็&นเกณฑ์( โดยู่คื�าน5งถึ5งข!อเทำ6จจร�งเป็&นกรณ� ๆไป็)

Page 87: ละเมิด คือ อะไร

กรณ์�ไม่'ม่�เหติ�อ#นุค์วรเชB�อว'าเก�ดจากการกระ ที่�าของเจ2าหนุ2าที่�� จะไม่'แติ'งติ#0ง

ค์ณ์ะกรรม่การสูอบข2อเที่"จจร�งค์วาม่ร#บผู้�ดที่าง ละเม่�ด ติาม่ข2อ ๘ ระเบ�ยบสู�านุ#กนุายก

ร#ฐม่นุติร� ว'าด2วยหล#กเกณ์ฑ์�การปฏิ�บ#ติ�เก��ยวก#บ ค์วาม่ร#บผู้�ดที่างละเม่�ดของเจ2าหนุ2าที่�� พิ.ศ. ๒๕๓๙

ได2หรBอไม่'• ในกรณ�ทำ��ห�วหน!าหน�วยู่งานของร�ฐไมิ�มิ�เหต่�อ�นคืวรเช��อว�า คืวามิ เสี�ยู่หายู่เก�ดจากการกระทำ�า ของเจ!าหน!าทำ�� ก6ไมิ�ต่!องแต่�งต่�*งคืณะ

กรรมิการสีอบุข!อเทำ6จจร�งคืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ด แต่�ต่!องรายู่งานผิล การพ�จารณาให! ป็ล�ดกระทำรวง หร�อร�ฐมินต่ร� ซึ่5�งเป็&นผิ�!บุ�งคื�บุบุ�ญชา

หร�อก�าก�บุด�แลหร�อซึ่5�งคืวบุคื�มิการป็ฏิ�บุ�ต่�งานของบุ�คืคืลด�งกล�าวทำราบุเพ��อจะได!พ�จารณาว�าสีมิคืวรด�าเน�นการแต่�งต่�*งคืณะกรรมิการสีอบุข!อ

เทำ6จจร�งคืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ดต่ามิข!อ ๑๒ แห�งระเบุ�ยู่บุฯ ต่�อไป็หร�อไมิ�แต่�ทำ� *งน�*คืวรแต่�งต่�*งคืณะกรรมิการสีอบุข!อเทำ6จจร�งเบุ�*องต่!นเพ��อให!ได!

ข!อเทำ6จจร�งโดยู่ละเอ�ยู่ดก�อนทำ��จะพ�จารณาสี��งการต่ามิข!อ ๘ วรรคืหน5�ง

Page 88: ละเมิด คือ อะไร

กรณ�เก�ดคืวามิเสี�ยู่หายู่แก�หน�วยู่งานของร�ฐหาก เจ!าหน!าทำ��ทำ��เก��ยู่วข!อง ได!ยู่�นยู่อมิชดใช!คื�า

เสี�ยู่หายู่ โดยู่หน�วยู่งานด�งกล�าวยู่�งไมิ�ได!ด�าเน�นการ ต่�*งกรรมิการสีอบุข!อเทำ6จจร�งคืวามิร�บุ

ผิ�ดทำางละเมิ�ด แยู่กพ�จารณาได!เป็&น ๒กรณ� คื�อ (บุ�นทำ5กคืวามิเห6นของคืณะกรรมิการกฤษฎ�กาเร��องเสีร6จ

ทำ�� ๔๙๐/๒๕๔๓) ๑.กรณ�เจ!าหน!าทำ��ทำ��เก��ยู่วข!องได!ยู่�นยู่อมิชดใช!คื�าเสี�ยู่หายู่ก�อนทำ��หน�วยู่งานของร�ฐจะแต่�งต่�*งคืณะกรรมิการสีอบุข!อเทำ6จจร�งคืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ดหร�อ

ได!แต่�งต่�*งคืณะกรรมิการด�งกล�าวแล!ว แต่�การ สีอบุสีวนยู่�ง ไมิ�เสีร6จสี�*น หน�วยู่งาน

ของร�ฐต่!องด�าเน�นการสีอบุข!อเทำ6จจร�งคืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ดต่ามิระเบุ�ยู่บุสี�าน�กนายู่กร�ฐมินต่ร�ว�าด!วยู่หล�กเกณฑ์(การป็ฏิ�บุ�ต่�เก��ยู่วก�บุคืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ด

ของเจ!าหน!าทำ�� พ.ศ. ๒๕๓๙ ต่�อไป็

Page 89: ละเมิด คือ อะไร

๒. กรณ�ทำ��หน�วยู่งานของร�ฐด�าเน�นการสีอบุข!อเทำ6จจร�ง คืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ดเสีร6จสี�*นแล!ว และมิ�คื�าว�น�จฉ�ยู่สี��งการ

ว�ามิ�ผิ�!ใดต่!องร�บุผิ�ดชดใช! คื�าสี�นไหมิทำดแทำน จ�านวนเทำ�าใด และผิ�!น� *นได!ชดใช!คื�าสี�นไหมิทำดแทำนคืรบุถึ!วน

แล!ว ไมิ�ว�าจะชดใช!เป็&นเง�นหร�อทำร�พยู่(สี�นอ��นก6ต่ามิกระทำรวงการคืล�งก6ยู่�งมิ�หน!าทำ��ต่!องต่รวจสีอบุรายู่งานผิลการ

สีอบุสีวนต่�อไป็ ว�าจ�านวนคื�าสี�นไหมิทำดแทำนเหมิาะสีมิหร�อ ไมิ� และทำร�พยู่(สี�นทำ��ชดใช!แทำนน�*นมิ�สีภาพ คื�ณภาพ ป็ร�มิาณ

และมิ�ล�กษณะเด�ยู่วก�นก�บุทำร�พยู่(สี�นทำ��สี�ญหายู่หร�อเสี�ยู่หายู่และจะใช!แทำนได!เช�นเด�ยู่วก�นก�บุทำร�พยู่(สี�นด�งกล�าวถึ�กต่!องต่ามิระเบุ�ยู่บุสี�าน�กนายู่กร�ฐมินต่ร�ว�าด!วยู่หล�กเกณฑ์(การ

ป็ฏิ�บุ�ต่�เก��ยู่วก�บุคืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ดของเจ!าหน!าทำ��พ.ศ.๒๕๓๙หร�อไมิ�

Page 90: ละเมิด คือ อะไร

หนุ'วยงานุของร#ฐม่�การแติ'งติ#0งค์ณ์ะกรรม่การสูอบข2อเที่"จจร�งค์วาม่ร#บผู้�ดที่างละเม่�ดและค์ณ์ะกรรม่การ

สูอบสูวนุที่างว�นุ#ยค์วบค์�'ก#นุ หนุ'วยงานุของร#ฐจะรอผู้ลการพิ�จารณ์าที่างว�นุ#ยให2สู�0นุสู�ดก'อนุการพิ�จารณ์าค์วาม่ร#บผู้�ดที่างละเม่�ดได2หรBอไม่'•การแต่�งต่�*งคืณะกรรมิการสีอบุข!อเทำ6จจร�งคืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ดมิ�ว�ต่ถึ�ป็ระสีงคื(เพ��อให!ทำราบุข!อเทำ6จจร�งว�ามิ�การกระทำ�าให!เก�ดคืวามิเสี�ยู่หายู่แก�หน�วยู่

งานของร�ฐ และมิ�เจ!าหน!าทำ��ทำ��เก��ยู่วข!องต่!องร�บุผิ�ดชดใช!คื�าเสี�ยู่ หายู่หร�อไมิ� สี�วนการสีอบุสีวนว�น�ยู่ มิ�ว�ต่ถึ�ป็ระสีงคื(เพ��อให!ได!ข!อ เทำ6จจร�งว�า ข!าราชการผิ�!น� *นมิ�การกระทำ�าอ�นเป็&นคืวามิร�บุผิ�ดทำางว�น�ยู่หร�อไมิ� และจะ

ต่!องได!ร�บุการลงโทำษอยู่�างไร ทำ�*งสีองกรณ�จ5งเป็&นเร��องทำ��มิ�ว�ต่ถึ�ป็ระสีงคื(คืนละอยู่�าง และมิ�กระบุวนการพ�จารณาทำ��แต่กต่�างก�นและแยู่กจากก�น ด�งน�*น

เมิ��อหน�วยู่งานของร�ฐได!มิ�คื�าสี��งแต่�งต่�*งคืณะกรรมิการสีอบุข!อเทำ6จจร�งคืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ดแล!วจ5งสีามิารถึด�าเน�นการสีอบุข!อเทำ6จจร�งคืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ดคืวบุคื��ไป็ก�บุการด�าเน�นการสีอบุสีวนทำางว�น�ยู่ได!โดยู่ไมิ�ต่!องรอผิลการด�าเน�นการพ�จารณา

ทำางว�น�ยู่ก�อน แต่�อยู่�างใด (บ#นุที่8กข2อค์วาม่ติอบข2อหารBอติาม่ หนุ#งสูBอหนุ#งสูBอกรม่บ#ญช�กลาง ที่�� กค์ ๐๔๑๐.๒/ ๐๐๐๑๕ ลงว#นุที่�� ๕ ม่กราค์ม่

๒๕๕๒)

Page 91: ละเมิด คือ อะไร

• ในกรณ� มิ�คื�าสี��งแต่�งต่�*งคืณะกรรมิการสีอบุสีวนทำางว�น�ยู่และ คืณะกรรมิการสีอบุข!อเทำ6จจร�งคืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ด กรณ�ทำ��

คืณะกรรมิการทำ�*งสีองช�ดด�งกล�าวเป็&นบุ�คืคืลคืนเด�ยู่วก�น

ก รณ�คื�าพ�พากษาศาลป็กคืรองสี�งสี�ดทำ�� อ. 791/2555 เป็&นกรณ�ทำ��ผิ�!ฟัBองคืด�ซึ่5�งเป็&นข!าราชการ

คืร�ได!ถึ�กกล�าวหาว�ากระทำาผิ�ดว�น�ยู่อยู่�างร!ายู่แรงกรณ�ทำ�จร�ต่ในการเบุ�กเง�นคื�าเช�าบุ!านเป็&นเหต่�ให!

ทำางราชการได!ร�บุคืวามิเสี�ยู่หายู่ อธิ�บุด�กรมิสีามิ�ญศ5กษาในขณะน�*นจ5งมิ�คื�าสี��งแต่�งต่�*งคืณะกรรมิการ

สีอบุสีวนทำางว�น�ยู่ และผิ�!อ�านวยู่การสีามิ�ญศ5กษาจ�งหว�ดในขณะน�*นซึ่5�งได!ร�บุมิอบุอ�านาจจากอธิ�บุด�

กรมิสีามิ�ญศ5กษา ได!มิ�คื�าสี��งแต่�งต่�*งคืณะกรรมิการสีอบุข!อเทำ6จจร�งคืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ด

กรณ�ด�งกล�าวเช�นก�น

Page 92: ละเมิด คือ อะไร

• ศาลป็กคืรองสี�งสี�ดได!อธิ�บุายู่ว�ต่ถึ�ป็ระสีงคื(คืณะกรรมิการสีอบุสีวนทำางว�น�ยู่และคืณะกรรมิการ

สีอบุข!อเทำ6จจร�งคืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ดว�า มิ� ว�ต่ถึ�ป็ระสีงคื(แต่กต่�างก�น และมิ�ข� *นต่อนรวมิทำ�*งว�ธิ�

การสีอบุสีวนไว!แต่กต่�างก�น• การสีอบุสีวนทำางว�น�ยู่มิ�ว�ต่ถึ�ป็ระสีงคื(เพ��อให!ได!ข!อ

เทำ6จจร�งว�าข!าราชการ ผิ�!น� *นมิ�การกระทำ�าอ�นเป็&น คืวามิผิ�ดทำางว�น�ยู่หร�อไมิ� และจะต่!องได!ร�บุการ

ลงโทำษอยู่�างไร

Page 93: ละเมิด คือ อะไร

• การแต่�งต่�*งคืณะกรรมิการสีอบุข!อเทำ6จจร�งคืวามิร�บุผิ�ดทำาง ละเมิ�ด

มิ�ว�ต่ถึ�ป็ระสีงคื(เพ��อให!ทำราบุว�ามิ�การกระทำ�าให!เก�ดคืวามิเสี�ยู่ หายู่แก�หน�วยู่งานของร�ฐและมิ�ผิ�!ทำ��ต่!องร�บุผิ�ด ชดใช!คื�าเสี�ยู่

หายู่หร�อไมิ� เป็&นจ�านวนเทำ�าใด หากคืณะกรรมิการสีอบุข!อเทำ6จ จร�งคืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ดจะน�าพยู่านหล�กฐานและ

ผิลการสีอบุสีวนทำางว�น�ยู่บุางสี�วนมิาใช!ป็ระกอบุการ พ�จารณาก6สีามิารถึน�ามิาใช!ได! แต่�ต่!องป็ฏิ�บุ�ต่�ให!ถึ�กต่!องต่ามิ

ร�ป็แบุบุ ข�*นต่อน หร�อว�ธิ�การอ�นเป็&นสีาระสี�าคื�ญทำ��ก�าหนดไว! สี�าหร�บุการสีอบุสีวนเพ��อหาผิ�!ร �บุผิ�ดทำางละเมิ�ดด!วยู่

Page 94: ละเมิด คือ อะไร

• คืณะกรรมิการสีอบุข!อเทำ6จจร�งคืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ดไมิ�เคืยู่แจ!ง ให! ผิ�!ฟัBองคืด�ทำราบุมิาก�อนว�าจะน�าข!อเทำ6จจร�งทำ��ผิ�!ฟัBองคืด�

เคืยู่ให!ถึ!อยู่คื�าไว! ในการทำ��ถึ�กสีอบุสีวนทำางว�น�ยู่ มิาใช!ในการสีอบุ ข!อเทำ6จจร�งคืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ดด!วยู่ จ5งฟัAงได!ว�าคืณะกรรมิการ

สีอบุข!อเทำ6จจร�ง คืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ดไมิ�ได!แจ!งให!ผิ�!ฟัBองคืด� ทำราบุถึ5งการสีอบุสีวนหาผิ�!ร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ด ทำ�าให!ผิ�!ฟัBองคืด� ไมิ�มิ�

โอกาสีได!ช�*แจงข!อเทำ6จจร�งและโต่!แยู่!งแสีดงพยู่านหล�กฐานของ ต่นอยู่�างเพ�ยู่งพอและเป็&นธิรรมิต่ามิข!อ 15 ของระเบุ�ยู่บุ สีาน�ก

นายู่กร�ฐมินต่ร� ว�าด!วยู่หล�กเกณฑ์(การป็ฏิ�บุ�ต่�เก��ยู่วก�บุคืวามิร�บุผิ�ด ทำางละเมิ�ดของเจ!าหน!าทำ�� พ.ศ. 2539 และมิาต่รา 30 แห�งพระราช

บุ�ญญ�ต่�ว�ธิ�ป็ฏิ�บุ�ต่�ราชการทำางป็กคืรอง พ.ศ. 2539

Page 95: ละเมิด คือ อะไร

จะฟ้@องค์ด�ติ'อศาลปกค์รองขอให2เพิ�กถึอนุค์�าสู#�งแติ'งติ#0งค์ณ์ะกรรม่การสูอบข2อเที่"จจร�งค์วาม่ร#บ

ผู้�ดที่างละเม่�ดได2หรBอไม่'• ค์�าสู#�งศาลปกค์รองสู�งสู�ดที่�� ร.๕๙/ ๒๕๕๓

ผิ�!อ�านวยู่การสี�าน�กงานเขต่พ�*นทำ��การศ5กษาขอนแก�น เขต่ ๒ ได!ร�บุ รายู่งานว�าเง�นทำดรองราชการในคืวามิร�บุผิ�ดชอบุของนาง น. ขาดบุ�ญช� จ5ง

ออกคื�าสี� �งแต่�งต่�*งคืณะกรรมิการสีอบุข!อเทำ6จจร�งคืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ดข5*นการแต่�งต่�*งคืณะกรรมิการด�งกล�าวเป็&นเพ�ยู่งข�*นต่อนภายู่ในของสี�าน�กงานเขต่

พ�*นทำ��การศ5กษาขอนแก�น เขต่ ๒ เพ��อให!ได!ข!อเทำ6จจร�งในกรณ�ด�งกล�าว เพ��อทำ��จะ ได!พ�จารณาด�าเน�นการต่�อไป็เทำ�าน�*น ยู่�งไมิ�มิ�ผิลเป็&นการก�อ เป็ล��ยู่นแป็ลง

โอน สีงวน ระง�บุ หร�อมิ�ผิลกระทำบุต่�อสีถึานภาพของสี�ทำธิ�หร�อหน!าทำ��ของผิ�!ฟัBอง คืด�แต่�อยู่�างใด จ5งม่�ใช'ค์�าสู#�งที่างปกค์รอง ต่ามิมิาต่รา ๕

แห�ง พ.ร.บุ. ว�ธิ�ป็ฏิ�บุ�ต่�ราชการทำางป็กคืรอง พ.ศ. ๒๕๓๙ ผิ�!ฟัBองคืด� จ5งยู่�ง มิ�ใช�ผิ�!ได!ร�บุคืวามิเด�อดร!อนหร�อเสี�ยู่หายู่ หร�ออาจจะเด�อดร!อนหร�อเสี�ยู่หายู่

โดยู่มิ�อาจหล�กเล��ยู่งได!ทำ��จะมิ� สี�ทำธิ�ฟัBองคืด�ต่�อศาลป็กคืรอง ต่ามิมิาต่รา ๔๒ วรรคืหน5�ง แห�ง พ.ร.บุ. จ�ดต่�*งศาลป็กคืรองฯ

Page 96: ละเมิด คือ อะไร

หนุ'วยงานุของร#ฐถึ�กฟ้@องค์ด�แพิ'งและแพิ2ค์ด�จะติ2องม่�ค์�าสู#�งแติ'งติ#0งค์ณ์ะกรรม่การสูอบข2อเที่"จจร�งค์วาม่ร#บผู้�ดที่างละเม่�ดหรBอไม่'

( บุ�นทำ5กสี�าน�กงานคืณะกรรมิการกฤษฎ�กาเร��องเสีร6จทำ�� ๗๕๗/๒๕๕๒)

• กรณ�หน�วยู่งานของร�ฐได!ทำ�าสี�ญญาก�บุบุ�คืคืล ภายู่นอก ต่�อมิาบุ�คืคืลภายู่นอกซึ่5�ง

เป็&นคื��สี�ญญามิ�หน�งสี�อถึ5งหน�วยู่งานของร�ฐหร�อฟัBองคืด�ต่�อศาลให!หน�วยู่งานของร�ฐร�บุผิ�ดชดใช!คื�าเสี�ยู่หายู่ให!แก�บุ�คืคืลภายู่นอกเพ��อการไมิ�ช�าระหน�*

หร�อช�าระหน�*ไมิ�ถึ�กต่!องต่ามิสี�ญญาน�*น เมิ��อหน�วยู่งานของร�ฐจ�ายู่คื�าเสี�ยู่หายู่ด�งกล�าวให!แก�บุ�คืคืลภายู่นอกซึ่5�งเป็&นคื��สี�ญญาจ5งเป็&นการจ�ายู่คื�าเสี�ยู่

หายู่อ�นเก�ดแต่�มิ�ลสี�ญญา หน�วยู่งานของร�ฐ มิ�ได! จ�ายู่คื�าสี�นไหมิทำดแทำนอ�นเก�ดแต่�มิ�ลละเมิ�ด

ซึ่5�งเจ!าหน!าทำ��ได!กระทำ�าต่�อบุ�คืคืลภายู่นอก

Page 97: ละเมิด คือ อะไร

จะถึ�อว�าเจ!าหน!าทำ��กระทำ�าละเมิ�ดต่�อหน�วยู่งานของร�ฐหร�อ ไมิ�น� *น จะต่!องพ�จารณาข!อเทำ6จจร�งเป็&นกรณ� ๆ ไป็ ในกรณ�

ทำ��ห�วหน!าหน�วยู่งานของร�ฐ มิ�เหต่�อ�นคืวรเช��อว�าเจ!าหน!าทำ��เป็&นผิ�!กระทำ�าให!เก�ดคืวามิเสี�ยู่หายู่แก�หน�วยู่งาน

ของร�ฐแล!ว ห�วหน!าหน�วยู่งานของร�ฐจะต่!องด�าเน�นการแต่�งต่�*งคืณะกรรมิการสีอบุข!อเทำ6จจร�งคืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ด

เพ��อทำ�าหน!าทำ��สีอบุข!อเทำ6จจร�งให!ทำราบุว�ามิ�การกระทำ�า ละเมิ�ดหร�อไมิ� การกระทำ�าละเมิ�ดได!กระทำ�าในการป็ฏิ�บุ�ต่� หน!าทำ��หร�อไมิ� เจ!าหน!าทำ��ได!กระทำ�าโดยู่จงใจหร�อป็ระมิาทำ

เล�นเล�ออยู่�างร!ายู่แรงหร�อไมิ� และเจ!าหน!าทำ��ผิ�!ใดต่!องร�บุผิ�ดชดใช!คื�าสี�นไหมิทำดแทำนเป็&นจ�านวนเทำ�าใด

Page 98: ละเมิด คือ อะไร

การแติ'งติ#0งค์ณ์ะกรรม่การสูอบข2อเที่"จจร�งค์วาม่ร#บผู้�ดที่างละเม่�ดร'วม่ก#นุ

• การแติ'งติ#0งค์ณ์ะกรรม่การสูอบข2อเที่"จจร�งค์วาม่ร#บผู้�ด ที่างละเม่�ด ให2ม่�จ�านุวนุไม่'เก�นุ ๕ ค์นุ โดยแติ'งติ#0งจากเจ2า

หนุ2าที่��ของหนุ'วยงานุของร#ฐแห'งนุ#0นุหรBอหนุ'วยงานุของร#ฐอB�นุติาม่ที่��เห"นุสูม่ค์วร

จะเห6นได!ว�า ระเบุ�ยู่บุข!อ ๘ ข!อ ๑๑ แห�งระเบุ�ยู่บุสี�าน�กนายู่ก ร�ฐมินต่ร� ว�าด!วยู่หล�กเกณฑ์(การป็ฏิ�บุ�ต่�เก��ยู่วก�บุคืวามิร�บุผิ�ด

ทำางละเมิ�ดของเจ!าหน!าทำ�� พ.ศ. ๒๕๓๙ ให!หน�วยู่งานทำ��เก��ยู่วข!อง พ�จารณาคื�ดเล�อก บุ�คืคืลทำ��มิ�คืวามิเหมิาะสีมิทำ��จะได!ร�บุการ

แต่�งต่�*งไมิ�เก�น ๕ คืน เป็&นกรรมิการ มิ�ได! ก�าหนดให!กรรมิการต่!องมิาจากทำ�กหน�วยู่งาน

ทำ��เก��ยู่วข!อง

Page 99: ละเมิด คือ อะไร

ค์ณ์ะกรรม่การสูอบข2อเที่"จจร�งค์วาม่ร#บผู้�ดที่างละเม่�ดติ2องด�าเนุ�นุการสูอบสูวนุให2แล2วเสูร"จภายในุก�าหนุดเวลาเที่'าใด

กระทำรวงการคืล�งมิ�หน�งสี�อ กคื ๐๔๐๖.๒/ว. ๗๕ ลงว�นทำ�� ๓๐ ต่�ลาคืมิ ๒๕๕๐ ก�าหนดให! คืณะกรรมิการสีอบุข!อเทำ6จจร�งคืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ดต่!อง

ด�าเน�นการสีอบุสีวนให!แล!วเสีร6จโดยู่เร6ว อยู่�างช!าไมิ�คืวรเก�น ๖๐ ว�น น�บุแต่� ว�นทำ��แต่�งต่�*ง หากคืณะกรรมิการสีอบุข!อเทำ6จจร�งคืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ด

ด�าเน�นการสีอบุสีวนไมิ�แล!วเสีร6จภายู่ในก�าหนดเวลาด�งกล�าวผิ�!แต่�งต่�*ง อาจ อน�ญาต่ให!ขยู่ายู่ระยู่ะเวลาได!อ�กคืร�*งละไมิ�เก�น ๓๐ ว�น โดยู่คื�าน5งถึ5งเหต่�ผิล

และคืวามิจ�าเป็&น กระทำรวงการคืล�งมิ�หน�งสี�อ กคื ๐๔๐๖.๒/ ว ๒๑๗ ลงว�นทำ�� ๑๖ มิ�ถึ�นายู่น

๒๕๕๑ ข!อ ๓ ก�าหนดว�าหากมิ�คืวามิจ�าเป็&นต่!องขยู่ายู่เวลาแล!วเสีร6จออกไป็ ให!ขยู่ายู่ได!เฉพาะกรณ�ทำ��มิ�คืวามิจ�าเป็&นและไมิ�อาจหล�กเล��ยู่งได!

Page 100: ละเมิด คือ อะไร

การแติ'งติ#0งค์ณ์ะกรรม่การสูอบสูวนุข2อเที่"จจร�งค์วาม่ร#บผู้�ดที่างละเม่�ด กรณ์�บ�ค์ค์ลภายนุอกฟ้@องหนุ'วยงานุของร#ฐเป<นุค์ด�ติ'อศาลจะติ2องรอให2ศาลม่�ค์�าพิ�พิากษาหรBอรอให2ค์ด�ถึ8งที่��สู�ดเสู�ยก'อนุหรBอไม่'

( บุ�นทำ5กสี�าน�กงานคืณะกรรมิการกฤษฎ�กาเร��องเสีร6จทำ�� ๗๕๗/๒๕๕๒)

• ข!อ ๓๕ แห�งระเบุ�ยู่บุสี�าน�กนายู่กร�ฐมินต่ร�ว�าด!วยู่หล�กเกณฑ์(การป็ฏิ�บุ�ต่�เก��ยู่วก�บุคืวามิร�บุผิ�ดทำาง

ละเมิ�ดของเจ!าหน!าทำ�� พ.ศ. ๒๕๓๙ ก�าหนดว�า เมิ��อบุ�คืคืลภายู่นอกฟัBองหน�วยู่งานของร�ฐเป็&นคืด�ต่�อศาลว�าเจ!าหน!าทำ��ของร�ฐกระทำ�าละเมิ�ดต่�อบุ�คืคืล

ภายู่นอก ให!ผิ�!มิ�อ�านาจแต่�งต่�*งคืณะกรรมิการสีอบุข!อเทำ6จจร�งคืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ดโดยู่ไมิ�ช�กช!า

Page 101: ละเมิด คือ อะไร

• กรณ� เจ!าหน!าทำ��มิ�ได!กระทำ�าในการป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ�� ให!ด�าเน�นการต่ามิข!อ ๓๖ แห�งระเบุ�ยู่บุด�งกล�าว เพ��อให!เจ!าหน!าทำ��

ผิ�!น� *นเข!ามิาเป็&นคื��คืวามิในคืด�• กรณ� เจ!าหน!าทำ��ได!กระทำ�าในการป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ�� ให!ด�าเน�นการต่ามิข!อ

๓๗บุ�คืคืลภายู่นอกฟัBองให!หน�วยู่งานของร�ฐร�บุผิ�ดชดใช!เง�นใน ฐานละเมิ�ดแล!ว ผิ�!มิ�อ�านาจจะต่!องด�าเน�นการแต่�งต่�*ง

คืณะกรรมิการสีอบุข!อเทำ6จจร�งคืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ดต่ามิข!อ ๓๕ แห�งระเบุ�ยู่บุสี�าน�กนายู่กร�ฐมินต่ร�ว�าด!วยู่หล�กเกณฑ์(การ

ป็ฏิ�บุ�ต่�เก��ยู่วก�บุคืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ดของเจ!าหน!าทำ��ฯ โดยู่ไมิ�จ�าต่!องรอให!ศาลมิ�คื�าพ�พากษาหร�อรอให!คืด�ถึ5งทำ��สี�ดเสี�ยู่ก�อนว�าหน�วยู่งานของร�ฐจะต่!องร�บุผิ�ดชดใช!คื�าเสี�ยู่หายู่แก�

บุ�คืคืลภายู่นอกหร�อไมิ� ต่ามิแนวคืวามิเห6นของคืณะกรรมิการกฤษฎ�กา (คืณะพ�เศษ) ในเร��องเสีร6จทำ�� ๖๔๖/๒๕๕๑

Page 102: ละเมิด คือ อะไร

คืณะกรรมิการสีอบุข!อเทำ6จจร�งคืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ดมิ�หน!าทำ��

• หล�กเกณฑ์(การป็ฏิ�บุ�ต่�เก��ยู่วก�บุคืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ดของเจ!าหน!าทำ�� พ.ศ. ๒๕๓๙   ข!อ ๑๔ ก�าหนดว�าในการป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ�� ให!คืณะกรรมิการ มิ�อ�านาจหน!าทำ��พ�จารณาข!อเทำ6จจร�งอ�นเก��ยู่วก�บุการกระทำ�าละเมิ�ดโดยู่๑. ต่รวจสีอบุข!อเทำ6จจร�งทำ�*งหมิดทำ��เก��ยู่วก�บุการกระทำ�าละเมิ�ด๒. รวบุรวมิพยู่านหล�กฐานทำ�*งป็วงทำ��เก��ยู่วข!อง

.คื ร�บุฟัAงพยู่านบุ�คืคืล หร�อพยู่านผิ�!เช��ยู่วชาญ.ง ต่รวจสีอบุเอกสีาร ว�ต่ถึ�หร�อสีถึานทำ��

๕. รายู่ละเอ�ยู่ดในการด�าเน�นการสีอบุข!อเทำ6จจร�งต่ามิทำ��กระทำรวงการคืล�งก�าหนด๖. คืณะกรรมิการต่!องให!โอกาสีแก�เจ!าหน!าทำ��ทำ��เก��ยู่วข!องหร�อผิ�!เสี�ยู่หายู่ได!ช�*แจง

ข!อเทำ6จจร�งและโต่!แยู่!งแสีดงพยู่านหล�กฐานของต่นอยู่�างเพ�ยู่งพอ( ระเบุ�ยู่บุสี�าน�กนายู่กร�ฐมินต่ร� ว�าด!วยู่หล�กเกณฑ์(การป็ฏิ�บุ�ต่�เก��ยู่วก�บุคืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ด

ของเจ!าหน!าทำ�� พ.ศ.   ๒๕๓๙ ข!อ ๑๕)

Page 103: ละเมิด คือ อะไร

• กระทำรวงการคืล�งก�าหนดแนวทำางสีอบุข!อเทำ6จจร�งคืวามิร�บุผิ�ดทำาง ละเมิ�ดของเจ!าหน!าทำ��ให!แก�หน�วยู่งานของร�ฐ เพ��อเป็&นแนวทำางป็ฏิ�บุ�ต่�

เป็&นการทำ��วไป็ได! ได!มิ�หน�งสี�อทำ�� กคื๐๔๐๖.๒/ว. ๕๖ ลงว�นทำ�� ๑๒ ก�นยู่ายู่น ๒๕๕๐ แจ!งเร��องแนวทำางการสีอบุข!อเทำ6จจร�งคืวามิร�บุผิ�ดทำาง

ละเมิ�ดต่ามิป็ระเภทำสี�านวนการสีอบุสีวน กรณ�เก�ดคืวามิเสี�ยู่หายู่แก�ทำางราชการโดยู่ก�าหนดแนวทำางการสีอบุสีวนแยู่กต่ามิป็ระเภทำสี�านวนการ

สีอบุสีวนออกเป็&น ๕ ป็ระเภทำ คื�อ ๑. ทำ�จร�ต่ทำางการเง�นหร�อทำร�พยู่(สี�น (สี.๑) ๒.ไมิ�ป็ฏิ�บุ�ต่�ต่ามิกฎหมิายู่หร�อระเบุ�ยู่บุ (สี.๒) ๓. คืนร!ายู่กระทำ�าโจรกรรมิหร�อทำร�พยู่(สี�นสี�ญหายู่ (สี.๓) ๔. อาคืารสีถึานทำ��ถึ�กเพล�งไหมิ! (สี.๔) ๕. อ�บุ�ต่�เหต่� (สี.๕)

Page 104: ละเมิด คือ อะไร

การใช2สู�ที่ธ�เร�ยกร2องติ'อเจ2าหนุ2าที่��ผู้�2กระที่�าละเม่�ด

• พิระราชบ#ญญ#ติ�ค์วาม่ร#บผู้�ดที่างละเม่�ดของเจ2า หนุ2าที่�� พิ.ศ. ๒๕๓๙

• ม่าติรา ๑๐ ประกอบ ม่าติรา ๘

Page 105: ละเมิด คือ อะไร

ม่าติรา ๑๐ ในุกรณ์�ที่��เจ2าหนุ2าที่��เป<นุผู้�2กระที่� าละเม่�ดติ'อหนุ'วยงานุ ของร#ฐไม่'ว'าจะเป<นุหนุ'วยงานุของร#ฐที่��ผู้�2นุ#0นุอย�'ในุสู#งก#ดหรBอไม่' ถึ2าเป<นุ

การกระที่� าในุการปฏิ�บ#ติ�หนุ2าที่��การเร�ยกร2องค์'าสู�นุไหม่ที่ดแที่นุจากเจ2า หนุ2าที่��ให2 นุ�าบที่บ#ญญ#ติ�ม่าติรา ๘ม่าใช2บ#งค์#บโดยอนุ�โลม่ แติ'ถึ2าม่�ใช'กา

รกระที่�าในุการปฏิ�บ#ติ�หนุ2าที่��ให2บ#งค์#บติาม่บที่บ#ญญ#ติ�แห'งประม่วลกฎีหม่ายแพิ'งและพิาณ์�ชย�

สู�ที่ธ�เร�ยกร2องค์'าสู�นุไหม่ที่ดแที่นุจากเจ2าหนุ2าที่��ที่#0งสูองประการ ติาม่วรรค์หนุ8�ง ให2ม่�ก� าหนุดอาย�ค์วาม่สูองปLนุ#บแติ'ว#นุที่��หนุ'วยงานุของ

ร#ฐร�2ถึ8ง การละเม่�ดและร�2ติ#วเจ2าหนุ2าที่�� ผู้�2จะพิ8งติ2องใช2ค์'าสู�นุไหม่ ที่ดแที่นุ และกรณ์�ที่��หนุ'วยงานุของร#ฐเห"นุว'าเจ2าหนุ2าที่��ผู้�2นุ#0นุไม่'ติ2องร#บ

ผู้�ด แติ'กระที่รวงการค์ล#งติรวจสูอบแล2วเห"นุว'าติ2องร#บผู้�ด ให2สู�ที่ธ�เร�ยก ร2องค์'าสู�นุไหม่ที่ดแที่นุนุ#0นุ ม่�ก�าหนุดอาย�ค์วาม่หนุ8�งปLนุ#บ

แติ'ว#นุที่��หนุ'วยงานุของร#ฐม่�ค์�าสู#�งติาม่ค์วาม่เห"นุของกระที่รวงการค์ล#ง

Page 106: ละเมิด คือ อะไร

ม่าติรา ๘ ในุกรณ์�ที่��หนุ'วยงานุของร#ฐ ติ2องร#บผู้�ดชดใช2ค์'าสู�นุไหม่ ที่ดแที่นุแก'ผู้�2เสู�ยหายเพิB�อการผู้ลละเม่�ดของเจ2าหนุ2าที่�� ให2หนุ'วยงานุของ

ร#ฐม่�สู�ที่ธ�เร�ยกให2จ2าหนุ2าที่�� ผู้�2กระที่�าการละเม่�ดชดใช2ค์'าสู�นุไหม่ที่ดแที่นุด#ง กล'าวแก'หนุ'วยงานุของร#ฐได2 ถึ2าเจ2าหนุ2าที่��ได2กระที่�าการนุ#0นุไปด2วยค์วาม่

จงใจหรBอประม่าที่เล�นุเล'ออย'างร2ายแรง สู�ที่ธ�เร�ยกให2ชดใช2ค์'าสู�นุไหม่ที่ดแที่นุติาม่วรรค์หนุ8�งจะม่�ได2เพิ�ยงใด

ให2ค์�านุ8งถึ8งระด#บค์วาม่ร2ายแรง และค์วาม่เป<นุธรรม่ในุแติ'ละกรณ์�เป<นุ เกณ์ฑ์� โดยม่�ติ2องใช2ให2เติ"ม่จ�านุวนุของค์วาม่เสู�ยหายก"ได2ถึ2าการผู้ลละเม่�ดเก�ดจากค์วาม่ผู้�ดหรBอค์วาม่บกพิร'องของหนุ'วย

งานุของร#ฐหรBอระบบการด�าเนุ�นุงานุสู'วนุรวม่ ให2ห#กสู'วนุแห'งค์วาม่ร#บผู้�ดด#งกล'าวออกด2วย

ในุกรณ์�ที่��การละเม่�ดเก�ดจากเจ2าหนุ2าที่��หลายค์นุ ม่�ให2นุ�าหล#กเรB�อง ล�กหนุ�0ร'วม่ม่าใช2บ#งค์#บ และเจ2าหนุ2าที่��แติ'ละค์นุติ2องร#บผู้�ดใช2ค์'าสู�นุไหม่

ที่ดแที่นุเฉัพิาะสู'วนุของตินุเที่'านุ#0นุ

Page 107: ละเมิด คือ อะไร

สู�ที่ธ�เร�ยกร2องของหนุ'วยงานุของร#ฐ

• ล�กษณะทำ��หน�วยู่งานของร�ฐมิ�สี�ทำธิ�เร�ยู่กร!องต่�อเจ!าหน!าทำ��เป็&นผิ�!กระทำ�า ละเมิ�ด ได!สีองกรณ�

๑. การใช!สี�ทำธิ�เร�ยู่กร!องต่�อเจ!าหน!าทำ��เป็&นผิ�!กระทำ�าละเมิ�ด ต่�อหน�วยู่งานของร�ฐไมิ�ว�าจะเป็&นหน�วยู่งานของร�ฐทำ��ผิ�!น� *นอยู่��ในสี�งก�ดหร�อไมิ�

๒. การใช!สี�ทำธิ�ไล�เบุ�*ยู่ของหน�วยู่งานของร�ฐกรณ�เจ!าหน!าทำ��เป็&นผิ�!กระทำ�าละเมิ�ดต่�อบุ�คืคืลภายู่นอกและหน�วยู่งานของร�ฐร�บุผิ�ดชดใช!คื�าสี�นไหมิทำดแทำนให!

แก�ผิ�!เสี�ยู่หายู่ไป็แล!วหน�วยู่งานของร�ฐมิ�สี�ทำธิ�เร�ยู่กให! เจ!าหน!าทำ��ผิ�!ทำ�าละเมิ�ดชดใช!คื�าสี�นไหมิทำดแทำนคื�นได!อายู่�คืวามิการใช!สี�ทำธิ�เร�ยู่กร!องจากเจ!าหน!าทำ��

ถึ!าหน�วยู่งานของร�ฐหร�อเจ!าหน!าทำ�� ได!ใช! คื�าสี�นไหมิทำดแทำน แก�ผิ�!เสี�ยู่หายู่ สี�ทำธิ�ทำ��จะเร�ยู่กให!อ�กฝ่Dายู่หน5�งชดใช!คื�าสี�นไหมิทำดแทำนแก�ต่น

ให!มิ�ก�าหนดอายู่�คืวามิ ๑ ป็< น�บุแต่�ว�นทำ��หน�วยู่งานของร�ฐหร�อเจ!าหน!าทำ��ได! ใช!คื�าสี�นไหมิทำดแทำนน�*น แก�ผิ�!เสี�ยู่หายู่ต่ามิมิาต่รา ๙ พระราชบุ�ญญ�ต่�

คืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ดของเจ!าหน!าทำ�� พ.ศ. ๒๕๓๙

Page 108: ละเมิด คือ อะไร

การพิ�จารณ์าใช2สู�ที่ธ�เร�ยกร2องของหนุ'วยงานุของร#ฐ

1. เจ!าหน!าทำ��ผิ�!ทำ�าละเมิ�ดต่�อหน�วยู่งานของร�ฐและหน�วยู่ งานของร�ฐ ร�บุผิ�ดชดใช!คื�าสี�นไหมิให!แก�ผิ�!เสี�ยู่ หายู่ไป็แล!ว หน�วยู่งานของร�ฐมิ�สี�ทำธิ�เร�ยู่กให! เจ!าหน!าทำ��ผิ�!ทำ�า

ละเมิ�ดชดใช!คื�าสี�นไหมิทำดแทำนคื�นได! ถึ!าเจ!าหน!าทำ��ได!กระทำ�า ละเมิ�ดไป็ด!วยู่คืวามิจงใจหร�อ ป็ระมิาทำเล�นเล�ออยู่�างร!ายู่แรง

2. ให!คื�าถึ5งถึ5งระด�บุ คืวามิร!ายู่แรงแห�งการกระทำ�าและคืวามิเป็&นธิรรมิในแต่�ละกรณ�เป็&นเกณฑ์(โดยู่มิ�ต่!องให!ใช!เต่6มิจ�านวนของคืวามิเสี�ยู่หายู่ก6ได!

3. ถึ!าการละเมิ�ดเก�ดจากคืวามิผิ�ดหร�อคืวามิบุกพร�อง ของหน�วยู่งานของร�ฐหร�อระบุบุการด�าเน�นงานโดยู่สี�วนรวมิ

ให!ห�กสี�วนแห�งคืวามิร�บุผิ�ดด�งกล�าวออกด!วยู่

Page 109: ละเมิด คือ อะไร

4. ในกรณ�การละเมิ�ดเก�ดจากเจ!าหน!าทำ��หลายู่คืน มิ�ให!น�าหล�กเร��องล�กหน�*ร �วมิมิาใช!บุ�งคื�บุและเจ!าหน!าทำ��แต่�ละคืนต่!องร�บุผิ�ดใช!คื�าสี�นไหมิทำดแทำนเฉพาะสี�วนของต่นเทำ�าน�*น

5. ต่!องคื�ดคื�าเสี��อมิราคืาหน�งสี�อกระทำรวงการคืล�ง ทำ�� กคื๐๕๐๗. ๒ / ว ๘๑ ลงว�นทำ�� ๒๗ สี�งหาคืมิ ๒๕๔๕ เร��องหล�กเกณฑ์(การคื�านวณคื�าเสี��อมิราคืาทำร�พยู่(สี�นทำ��ต่!องเร�ยู่กชดใช!ต่ามิคืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ด

6. ในกรณ�ทำ��เจ!าหน!าทำ��ต่!องชดใช!คื�าสี�นไหมิทำดแทำนทำ��หน�วยู่งาน ของร�ฐได!ใช!ให!แก�ผิ�!เสี�ยู่หายู่ ให!หน�วยู่งานของร�ฐ ทำ��เสี�ยู่หายู่มิ�

อ�านาจออกคื�าสี��งเร�ยู่กให!เจ!าหน!าทำ��ผิ�!น� *นช�าระเง�น ภายู่ในระยู่ะเวลาทำ��ก�าหนด

Page 110: ละเมิด คือ อะไร

4. ในกรณ�การละเมิ�ดเก�ดจากเจ!าหน!าทำ��หลายู่คืน มิ�ให!น�าหล�กเร��องล�กหน�*ร �วมิมิาใช!บุ�งคื�บุและเจ!าหน!าทำ��แต่�ละคืนต่!องร�บุผิ�ดใช!คื�าสี�นไหมิทำดแทำนเฉพาะสี�วนของต่นเทำ�าน�*น

5.ในกรณ�ทำ��เจ!าหน!าทำ��ต่!องชดใช!คื�าสี�นไหมิทำดแทำนทำ�� หน�วยู่งานของร�ฐ ได!ใช!ให!แก�ผิ�!เสี�ยู่หายู่ ให! หน�วยู่งานของร�ฐ ทำ��เสี�ยู่หายู่มิ�อ�านาจออกคื�าสี��ง

เร�ยู่กให!เจ!าหน!าทำ��ผิ�!น� *นช�าระเง�น ภายู่ในระยู่ะเวลาทำ��ก�าหนด

Page 111: ละเมิด คือ อะไร

ค์�าพิ�พิากษาศาลปกค์รองกลางที่�� ๑๔๗/๒๕๕๐

การทำ��น�กการภารโรง อยู่��เวรเฝ่Bาอาคืารโดยู่ไมิ�ใช!คืวามิระมิ�ดระว�งในการด�แลทำร�พยู่(สี�นของทำางราชการด�งเช�นว�ญญู�ชนพ5งกระทำ�าจนเป็&นเหต่�

ให!คืนร!ายู่ล�กเอาเคืร��องคือมิพ�วเต่อร(ไป็จ�านวน ๒๙ ต่�ว เป็&นการป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ��โดยู่ป็ระมิาทำเล�นเล�ออยู่�างร!ายู่แรง แต่�โดยู่ทำ��

น�กการ ภารโรงมิ�ได!มิ�หน!าทำ��โดยู่ต่รงในการร�กษาคืวามิป็ลอดภ�ยู่ และหน�วยู่งานของร�ฐก6มิ�ได!จ�ดให!มิ�เจ!าหน!าทำ��โดยู่ต่รงในการร�กษาคืวามิ

ป็ลอดภ�ยู่ทำ�*งทำ��มิ�ทำร�พยู่(สี�นมิ�ลคื�าสี�ง แต่�ได!ให!เจ!าหน!าทำ��ป็ฏิ�บุ�ต่�ราชการต่ามิ ป็กต่�มิาอยู่��เวรโดยู่ไมิ�มิ�ผิ�!ต่รวจเวร และไมิ�มิ�ระเบุ�ยู่บุ ข!อบุ�งคื�บุหร�อข!อป็ฏิ�บุ�ต่�

เก��ยู่วก�บุการร�กษาเวรยู่ามิ ด�งน�*นเมิ��อพ�จารณาถึ5งระด�บุคืวามิร!ายู่แรงแห�ง การกระทำ�าและคืวามิเป็&นธิรรมิในกรณ�น�* รวมิทำ�*งคืวามิบุกพร�องของหน�วยู่

งานของร�ฐแล!ว การให!น�กการภารโรงร�บุผิ�ดชดใช!คื�าสี�นไหมิทำดแทำนใน อ�ต่ราร!อยู่ละ ๒๐ ของคืวามิเสี�ยู่หายู่หล�งจากห�กเสี��อมิราคืาแล!ว จ5ง

เป็&นการเหมิาะสีมิและชอบุด!วยู่กฎหมิายู่แล!ว

Page 112: ละเมิด คือ อะไร

ค์�าพิ�พิากษาศาลปกค์รองสู�งสู�ดที่�� อ. ๓๓๘-๓๓๙/ ๒๕๔๙

นายู่ ก. ได!ร�บุมิอบุหมิายู่ให!ทำ�าหน!าทำ��เวรร�กษาการณ(ป็ระต่�เร�อน จ�า ซึ่5�งเป็&นภารก�จสี�าคื�ญทำ��ไมิ�อาจละทำ�*งหน!าทำ��ไป็ป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ��อยู่�าง

อ��นได! และได!ร�บุแต่�งต่�*งเป็&นกรรมิการต่รวจร�บุสี�นคื!าอ�กหน!าทำ�� หน5�งไป็พร!อมิก�น

แมิ!ว�านายู่ ก.จะไมิ�ได!ทำ�กทำ!วงขอให!ผิ�!บุ�งคื�บุบุ�ญชาพ�จารณา ทำบุทำวนคื�าสี��งทำ��ให!ทำ�าหน!าทำ��ต่รวจร�บุสี�นคื!าก6ต่ามิ แต่�การทำ��นายู่ ก.

ลงช��อต่รวจร�บุสี�นคื!าโดยู่ไมิ�ได!ต่รวจสี�นคื!าจร�งเป็&นการกระทำ�าโดยู่ป็ระมิาทำเล�นเล�ออยู่�างร!ายู่แรง และต่!องร�บุผิ�ดชดใช!คื�า

สี�นไหมิทำดแทำน แต่�คืวามิเสี�ยู่หายู่สี�วนหน5�งมิ�สีาเหต่�มิาจากคืวามิ บุกพร�องของระบุบุงานราชการด!วยู่ จ5งให!ห�กสี�วนคืวามิร�บุผิ�ด

อ�นเก�ดจากระบุบุงานด�งกล�าวออกร!อยู่ละ ๕๐ ของคืวามิเสี�ยู่หายู่

Page 113: ละเมิด คือ อะไร

ค์�าสู#�งเร�ยกให2ร#บผู้�ดชดใช2ค์'าเสู�ยหายที่างละเม่�ด ระเบุ�ยู่บุสี�าน�กนายู่กร�ฐมินต่ร� ว�าด!วยู่หล�กเกณฑ์(การป็ฏิ�บุ�ต่�เก��ยู่ว ก�บุ คืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ดของเจ!าหน!าทำ�� พ.ศ. ๒๕๓๙

ข!อ ๑๗ ก�าหนดว�าเมิ��อผิ�!แต่�งต่�*งได!ร�บุผิลการพ�จารณาของคืณะกรรมิการแล!วให!ว�น�จฉ�ยู่สี��งการว�ามิ�ผิ�!ร �บุผิ�ดชดใช!คื�าสี�นไหมิทำดแทำนหร�อ

ไมิ� และเป็&นจ�านวนเทำ�าใด แต่�ยู่�งมิ�ต่!องแจ!งการสี��งการให!ผิ�!ทำ��เก��ยู่วข!องให!ผิ�!แต่�งต่�*งสี�งสี�านวนภายู่ในเจ6ดว�นน�บุแต่�ว�นว�น�จฉ�ยู่สี��งการให!กระทำรวง

  การคืล�งเพ��อต่รวจสีอบุ เว!นแต่�เป็&นเร��องทำ��กระทำรวงการคืล�งป็ระกาศก�าหนดว�าไมิ�ต่!องรายู่งานให!กระทำรวงการคืล�งต่รวจสีอบุให!กระทำรวง

การคืล�งพ�จารณาโดยู่ไมิ�ช�กช!า และให!มิ�อ�านาจต่รวจสีอบุพยู่านหล�กฐาน ทำ��เก��ยู่วข!องในกรณ�ทำ��เห6นสีมิคืวรจะให!บุ�คืคืลใดสี�งพยู่านหล�กฐาน หร�อ

มิาให!ถึ!อยู่คื�าเพ��อป็ระกอบุการพ�จารณาเพ��มิเต่�มิอ�กก6ได!

Page 114: ละเมิด คือ อะไร

ติารางแสูดงข#0นุติอนุด�าเนุ�นุการติาม่พิระราชบ#ญญ#ติ�ค์วาม่ร#บผู้�ดที่างละเม่�ดของเจ2าหนุ2าที่�� พิ.ศ. ๒๕๓๙ และระเบ�ยบสู�านุ#กนุายกร#ฐม่นุติร�ว'าด2วย

หล#กเกณ์ฑ์�การปฏิ�บ#ติ�เก��ยวก#บค์วาม่ร#บผู้�ดที่างละเม่�ดของเจ2าหนุ2าที่�� พิ.ศ. ๒๕๓๙เก�ดคืวามิเสี�ยู่หายู่ ห�วหน!าหน�วยู่งานของร�ฐ(แต่�งต่�*งคืณะ

กรรมิการสีอบุข!อเทำ6จจร�งเบุ�*องต่!น)กรณ�เห6นว�า คืวามิเสี�ยู่หายู่เก�ดจากการกระทำ�าของเจ!าหน!าทำ�� ก6ให!ต่� *งคืณะกรรมิการสีอบุข!อเทำ6จจร�งคืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ด

คืณะกรรมิการสีอบุข!อเทำ6จจร�งคืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ดไมิ�ได!ป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ��

ป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ��

ร �บุผิ�ดต่ามิป็ระมิวลกฎหมิายู่แพ�งและพาณ�ชยู่(

จงใจหร�อป็ระมิาทำเล�นเล�ออยู่�างร!ายู่แรง

ป็ระมิาทำเล�นเล�อ ไมิ�ต่!องร�บุผิ�ด

ผิ�!แต่�งต่�*งว�น�จฉ�ยู่สี��งการจ�านวนเทำ�าใด

มิ�ผิ�!ร �บุผิ�ดหร�อไมิ�สี�งสี�านวนการสีอบุสีวนให!กระทำรวงการคืล�งภายู่ใน ๗ ว�น น�บุแต่�ว�นว�น�จฉ�ยู่สี��งการ

กระทำรวงการคืล�งคืณะกรรมิการพ�จารณาคืวามิร�บุผิ�ดทำางแพ�งสี�วนราชการต่!องพ�จารณาให!แล!วเสีร6จก�อนอายู่�คืวามิ ๒ ป็<สี�*นสี�ดลงไมิ�น!อยู่กว�า ๖ เด�อน

หน�วยู่งานของร�ฐป็ระเภทำราชการสี�วนทำ!องถึ��น ร�ฐว�สีาหก�จ มิ�คื�าสี��งต่ามิทำ��เห6นว�าถึ�กต่!อง

หน�วยู่งานของร�ฐมิ�คื�าสี��งต่ามิคืวามิเห6นของกระทำรวงการคืล�ง

หน�วยู่งานของร�ฐ ผิ�!ต่!องร�บุผิ�ด ผิ�!ต่!องร�บุผิ�ดไมิ�พอใจคื�าสี��งให!ฟัBองศาลป็กคืรองกรณ�ไมิ�ใช�ป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ�� ฟัBองคืด�ต่�อศาล

ภายู่ในอายู่�คืวามิ ๒ ป็<

กรณ�ป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ�� ออกคื�าสี��งทำางป็กคืรอง

รายู่งาน

สี�วนทำ!องถึ��นและร�ฐว�สีาหก�จต่!องพ�จารณาให!แล!วเสีร6จก�อนอายู่�คืวามิ ๒ ป็< สี�*นสี�ดลงไมิ�น!อยู่กว�า ๑ ป็<

Page 115: ละเมิด คือ อะไร

บ#นุที่8กสู�านุ#กงานุค์ณ์ะกรรม่การกฤษฎี�กาเรB�องเสูร"จที่�� ๓๕๓ – ๓๕๔/๒๕๔๗

เมิ��อเทำศบุาลเมิ�องสี�ราษฎร(ธิาน�ได!ร�บุแจ!งรายู่งานการสีอบุสีวนของคืณะ กรรมิการสีอบุข!อเทำ6จจร�งคืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ดจากผิ�!ว�าราชการจ�งหว�ดสี�ราษฎร(ธิาน�

และผิ�!ว�าราชการจ�งหว�ดได!สี�งสี�านวนให!กระทำรวงการคืล�งเพ��อต่รวจสีอบุต่ามิข!อ ๑๗ แห�งระเบุ�ยู่บุสี�าน�กนายู่กร�ฐมินต่ร� ว�าด!วยู่หล�กเกณฑ์(การป็ฏิ�บุ�ต่�เก��ยู่วก�บุคืวามิร�บุผิ�ด

ทำางละเมิ�ดของเจ!าหน!าทำ�� พ.ศ. ๒๕๓๙ เมิ��อกระทำรวงการคืล�งพ�จารณาเสีร6จแล!ว ให!ผิ�! แต่�งต่�*งมิ�คื�าสี��งต่ามิคืวามิเห6นของกระทำรวงการคืล�งต่ามิข!อ ๑๘ แห�งระเบุ�ยู่บุสี�าน�ก

นายู่กร�ฐมินต่ร�ด�งกล�าว หากกระทำรวงการคืล�งยู่�งไมิ�ได!แจ!งผิลการต่รวจสีอบุให!ทำราบุ ภายู่ในก�าหนดเวลา จ5งยู่�งไมิ�ถึ5งข�*นต่อนทำ��นายู่กเทำศมินต่ร�เมิ�องสี�ราษฎร(ธิาน�จะออกคื�า

สี��งเร�ยู่กให!เจ!าหน!าทำ��ช�าระเง�นต่ามิมิาต่รา ๑๒ แห�งพระราชบุ�ญญ�ต่�คืวามิร�บุผิ�ดทำาง ละเมิ�ดของเจ!าหน!าทำ��ฯและไมิ�สีามิารถึใช!มิาต่รการบุ�งคื�บุทำางป็กคืรองต่ามิมิาต่รา ๕๗

แห�งพระราชบุ�ญญ�ต่�ว�ธิ�ป็ฏิ�บุ�ต่�ราชการทำางป็กคืรอง พ.ศ. ๒๕๓๙ ได! แต่�ถึ!าเกรงว�าจะ ขาดอายู่�คืวามิในการฟัBองคืด� ก6ให!เทำศบุาล

เมิ�องสี�ราษฎร(ธิาน�ด�าเน�นการฟัBองคืด�ภายู่ในอายู่�คืวามิสีองป็< ด�งน�*น การทำ��เทำศบุาลเมิ�องสี�ราษฎร(ธิาน�ได!มิ�คื�าสี��งให!เจ!าหน!าทำ��ผิ�!กระทำ�าผิ�ดชดใช!คื�าสี�นไหมิทำดแทำนให!

แก�เทำศบุาล จ5งเป็&นการด�าเน�นการทำ��ไมิ�ถึ�กต่!อง

Page 116: ละเมิด คือ อะไร

สู�านุวนุค์วาม่เสู�ยหายประเภที่ใดบ2างที่��ติ2องสู'งให2กระที่รวงการค์ล#งติรวจสูอบ

• สี�านวนคืวามิเสี�ยู่หายู่ทำ��ต่!องสี�งให!กระทำรวงการคืล�งต่รวจสีอบุมิ� ๕ ป็ระเภทำ ได!แก�

๑. ทำ�จร�ต่ทำางการเง�นหร�อทำร�พยู่(สี�น๒. ไมิ�ป็ฏิ�บุ�ต่�ต่ามิกฎหมิายู่หร�อระเบุ�ยู่บุ๓. คืนร!ายู่กระทำ�าโจรกรรมิหร�อทำร�พยู่(สี�นสี�ญหายู่๔. อาคืารสีถึานทำ��ถึ�กเพล�งไหมิ! และ๕. อ�บุ�ต่�เหต่� ต่ามิทำ��หน�งสี�อกระทำรวงการคืล�ง ทำ�� กคื ๐๔๐๖.๗/ ว ๕๖ ลงว�นทำ�� ๑๒ ก�นยู่ายู่น ๒๕๕๐ เร��อง แนวทำางการสีอบุข!อเทำ6จ

จร�งคืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ดต่ามิป็ระเภทำสี�านวนก�าหนด

Page 117: ละเมิด คือ อะไร

การแจ!งมิ�ผิลเพ�ยู่งให!หน�วยู่งานทำางป็กคืรองมิ�สี�ทำธิ�ออกคื�าสี��งเร�ยู่กให!ผิ�!ฟัBองคืด�ช�าระเง�นต่�อไป็เทำ�าน�*น

• คื�าสี��งเร�ยู่กให!ชดใช!คื�าสี�นไหมิทำดแทำนเป็&นคื�าสี� �งทำางป็กคืรอง• ๑. ว�น เด�อน ป็<ทำ��ทำ�าคื�าสี� �งทำางป็กคืรอง• ๒. ช��อและต่�าแหน�งของเจ!าหน!าทำ��ผิ�!ทำ�าคื�าสี� �ง พร!อมิทำ�*งมิ�ลายู่มิ�อช��อของเจ!าหน!าทำ��ผิ�!

ทำ�าคื�าสี� �งน�*น• ๓. คื�าสี��งทำางป็กคืรองทำ��ทำ�าเป็&นหน�งสี�อต่!องจ�ดให!มิ�เหต่�ผิล ป็ระกอบุด!วยู่• (๑.) ข!อเทำ6จจร�งเป็&นสีาระสี�าคื�ญ• (๒.) ข!อกฎหมิายู่ทำ��อ!างอ�ง• (๓.)ข!อพ�จารณาและข!อสีน�บุสีน�นการใช!• ๔. คื�าสี��งทำางป็กคืรองทำ��ไมิ�ได!ออกโดยู่ร�ฐมินต่ร� และไมิ�มิ�กฎหมิายู่ก�าหนดข�*นต่อน

อ�ทำธิรณ(ภายู่ในฝ่Dายู่ป็กคืรองไว!เป็&นการเฉพาะให!คื��กรณ�อ�ทำธิรณ(คื�าสี� �งทำาง ป็กคืรองน�*นโดยู่ยู่��นต่�อเจ!าหน!าทำ��ผิ�!ทำ�าคื�าสี� �งทำางป็กคืรองภายู่ใน ๑๕ ว�น น�บุแต่�ว�นทำ��

ต่นได!ร�บุแจ!งคื�าสี� �งด�งกล�าว• ๕. แจ!งสี�ทำธิ�อ�ทำธิรณ(คื�าสี� �งทำางป็กคืรอง

Page 118: ละเมิด คือ อะไร

ค์�าพิ�พิากษาศาลปกค์รองสู�งสู�ดที่�� อ. ๑๐๓/๒๕๕๓• นายู่ ว. ป็ล�ดสี�ขาภ�บุาลและผิ�!ฟัBองคืด� สีมิ�ห(บุ�ญช�สี�ขาภ�บุาลได!ร�วมิก�นลง

ลายู่มิ�อช��อในใบุถึอนเง�นฝ่ากของธินาคืารจากบุ�ญช�เง�นฝ่ากของสี�ขาภ�บุาล แล!วมิอบุหมิายู่ให!นายู่ พ. เจ!าหน!าทำ��การเง�นและบุ�ญช� ๒ ไป็เบุ�กเง�นแทำน แต่�

ป็รากฏิว�านายู่ พ. ได!แก!ไขต่�วเลขในใบุถึอนเง�นแล!วเบุ�ยู่ดบุ�งเอาเง�นสี�วนทำ��เก�น หลบุหน�ไป็

• ศาลป็กคืรองสี�งสี�ดพ�จารณาแล!วการทำ��ผิ�!ถึ�กฟัBองคืด�ทำ�� ๑ ได!ออกค์�าสู#�งลงว#นุ ที่�� ๑๕กรกฎีาค์ม่ ๒๕๔๒ ให2ผู้�2ฟ้@องค์ด�ก#บพิวกรวม่ ๓ ค์นุ ม่าที่�าสู#ญญาร#บ

สูภาพิหนุ�0 และได!มิ�หน�งสี�อเร�ยู่กให!ผิ�!ฟัBองคืด�มิาทำ�าหน�งสี�อร�บุสีภาพหน�*ต่ามิ หน�งสี�อลงว�นทำ�� ๙ กรกฎาคืมิ ๒๕๔๒ ถึ�อได!ว�าเป็&นกรณ�ทำ��ห�วหน!าฝ่Dายู่บุร�หาร

ของราชการสี�วนทำ!องถึ��นมิ�คื�าสี� �งต่ามิทำ��เห6นสีมิคืวร แมิ!ในต่อนทำ!ายู่จะระบุ�ว�าให! บุ�คืคืลผิ�!ต่!องร�บุผิ�ดมิาทำ�าสี�ญญาร�บุสีภาพหน�*ก6ต่ามิ แต่�เมิ��อพ�จารณาถึ5งเน�*อหา

ในคื�าสี� �งด�งกล�าวโดยู่ต่ลอดแล!วยู่�อมิเข!าใจได!ว�าเป็&นกรณ�ทำ��ผิ�!ถึ�กฟัBองคืด�ทำ�� ๑ มิ� คื�าสี� �งเร�ยู่กให!ผิ�!ฟัBองคืด�ช�าระเง�นต่ามิมิาต่รา ๑๒ แห�งพระราชบุ�ญญ�ต่�คืวามิร�บุ

ผิ�ดทำางละเมิ�ดของเจ!าหน!าทำ�� พ.ศ. ๒๕๓๙ และเป็&นคื�าสี� �งทำางป็กคืรอง

Page 119: ละเมิด คือ อะไร

• สี�วนการให!ผิ�!ฟัBองคืด�มิาทำ�าสี�ญญาร�บุสีภาพหน�*น� *น เป็&นเพ�ยู่งกรณ�ผิ�!ถึ�ก ฟัBองคืด�ทำ�� ๑ ผิ�อนผิ�นให!ผิ�!ฟัBองคืด�ผิ�อนช�าระเง�น โดยู่ผิ�!ฟัBองคืด�ต่!องทำ�า

สี�ญญาร�บุสีภาพหน�*ไว!เป็&นหล�กฐาน ด�งน�*น เมิ��อผิ�!ถึ�กฟัBองคืด�ทำ�� ๑ มิ� อ�านาจออกคื�าสี��งเทำศบุาลลงว�นทำ�� ๑๕ กรกฎาคืมิ ๒๕๔๒ และได!ออกคื�าสี��ง

ด�งกล�าวภายู่ในระยู่ะเวลาสีองป็<น�บุแต่�ว�นทำ��ป็ระธิานกรรมิการสี�ขาภ�บุาลได! ว�น�จฉ�ยู่สี��งการให!ผิ�!ฟัBองคืด�ร�วมิร�บุผิ�ดต่ามิหน�งสี�อลงว�นทำ�� ๒๖พฤษภาคืมิ

๒๕๔๑ อ�นถึ�อได!ว�าเป็&นว�นทำ��หน�วยู่งานของร�ฐร� !ถึ5งการละเมิ�ดและร� !ต่�วเจ!า หน!าทำ��ผิ�!จะพ5งต่!องใช!คื�าสี�นไหมิทำดแทำน

จ5งถึ�อได!ว�าผิ�!ถึ�กฟัBองคืด�ทำ�� ๑ ได!ใช!สี�ทำธิ�เร�ยู่กร!องคื�าสี�นไหมิทำดแทำน ภายู่ในก�าหนดเวลาต่ามิมิาต่รา ๑๐ วรรคืสีอง แห�งพระราชบุ�ญญ�ต่�คืวามิ ร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ดของเจ!าหน!าทำ�� พ.ศ. ๒๕๓๙ คื�าสี��งเทำศบุาลลงว�นทำ�� ๑๕

กรกฎาคืมิ ๒๕๔๒ จ5งเป็&นคื�าสี��งให!ผิ�!ฟัBองคืด�ช�าระเง�นทำ��ชอบุด!วยู่กฎหมิายู่

Page 120: ละเมิด คือ อะไร

• พิ.ร.บ. ค์วาม่ร#บผู้�ดที่างละเม่�ดของเจ2าหนุ2าที่��พิ.ศ. ๒๕๓๙

• ม่าติรา ๑๐ วรรค์สูอง• ให!มิ�ก�าหนดอายู่�คืวามิสีองป็<น�บุแต่�ว�นทำ��หน�วยู่งาน

ของร�ฐ ร� !ถึ5งการละเมิ�ด และร� !ต่�วเจ!า หน!าทำ�� ผิ�!จะพ5งต่!องใช!คื�าสี�นไหมิทำดแทำน และกรณ�ทำ��

หน�วยู่งานของร�ฐ เห6นว�าเจ!าหน!าทำ��ผิ�!น� *นไมิ�ต่!องร�บุ ผิ�ด แต่�กระทำรวงการคืล�งต่รวจ

สีอบุแล!วเห6นว�า ต่!องร�บุผิ�ด ให!สี�ทำธิ�เร�ยู่กร!องคื�า สี�นไหมิทำดแทำนน�*นมิ�ก�าหนดอายู่�คืวามิหน5�งป็<น�บุแต่�

ว�นทำ��หน�วยู่งานของร�ฐมิ�คื�าสี��งต่ามิคืวามิเห6นของกระทำรวงการคืล�ง

Page 121: ละเมิด คือ อะไร

• ประเด"นุ เหต่�เก�ดต่�*งแต่�ป็< พ.ศ. ๒๕๓๕ ถึ5ง พ.ศ. ๒๕ ๓๗ แต่�ผิ�!ถึ�กฟัBองคืด� เพ��งมิ�หน�งสี�อแจ!งให!ร�บุผิ�ด

เมิ��อว�นทำ�� ๑๘ พฤษภาคืมิ ๒๕๔๙ ซึ่5�งล�วงเลยู่อายู่� คืวามิเก�นกว�า ๑๐ ป็<แล!ว จ5งน�าคืด�มิาฟัBองต่�อศาล

ป็กคืรองขอให!เพ�กถึอนคื�าสี��งของผิ�!ถึ�กฟัBองคืด�ด�ง กล�าว

• นาง อ. ยู่อมิร�บุต่ามิข!อเทำ6จจร�งทำ��ป็รากฏิว�า เป็&นผิ�! ทำ�าการแก!ไขใบุสี�าคื�ญแต่�เพ�ยู่งผิ�!เด�ยู่ว และใบุ

สี�าคื�ญในป็<งบุป็ระมิาณ ๒๕๓๖ ไมิ�ต่รงต่ามิเช6คืทำ��สี��ง จ�ายู่ไป็แล!ว และหาไมิ�พบุ เป็&นเหต่�ให!เง�นขาดบุ�ญช�

Page 122: ละเมิด คือ อะไร

ประเด"นุแรก ผิ�!ช�วยู่ผิ�!อ�านวยู่การโรงเร�ยู่นและผิ�!อ�านวยู่การโรงเร�ยู่น กระทำ�าละเมิ�ดต่�อสี�าน�กงานคืณะกรรมิการการศ5กษาข�*นพ�*นฐานหร�อไมิ� ?

ศาลป็กคืรองสี�งสี�ดว�น�จฉ�ยู่ว�า ผิ�!ช�วยู่ผิ�!อ�านวยู่การโรงเร�ยู่นเป็&นผิ�!ได!ร�บุมิอบุหมิายู่ให!ก�าก�บุด�แลการทำ�าบุ�ญช�รวมิถึ5งก�าก�บุด�แลและต่รวจสีอบุคืวามิถึ�กต่!อง

ของการทำ�า งบุเด�อนและผิ�!อ�านวยู่การโรงเร�ยู่นมิ�หน!าทำ��ต่ามิระเบุ�ยู่บุการ เบุ�กจ�ายู่เง�นจากคืล�ง พ.ศ. ๒๕๒๐ ข!อ ๖๘ ในการสี�งงบุเด�อนเป็&นป็ระจาทำ�กเด�อน

แต่�กล�บุป็ล�อยู่ป็ละละเลยู่ไมิ�ด�าเน�นการสี�งงบุเด�อนเป็&นเวลาหน5�งป็<เศษจนกระทำ��ง สีาน�กงานการต่รวจเง�นแผิ�นด�นได!โทำรศ�พทำ(มิาทำวงถึามิ ถึ�อว�าไมิ�ได!ใช!คืวามิ

ระมิ�ดระว�งในการป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ��ในฐานะผิ�!บุ�งคื�บุบุ�ญชาอยู่�างเพ�ยู่งพอทำ�าให!เก�ดคืวามิเสี�ยู่หายู่แก�ทำางราชการ

จ5งถึ�อว�าผิ�!ฟัBองคืด�ทำ�*งสีองทำ�าละเมิ�ดในว�นเด�ยู่วก�บุนาง อ. ซึ่5�งเก�ดข5*นใน ป็<งบุป็ระมิาณ พ.ศ. ๒๕๓๖

Page 123: ละเมิด คือ อะไร

• ประเด"นุที่��สูอง สี�าน�กงานคืณะกรรมิการการศ5กษาข�*นพ�*นฐานจะต่!องใช!สี�ทำธิ� เร�ยู่กร!องภายู่ในอายู่�คืวามิเทำ�าใด ?

ศาลป็กคืรองสี�งสี�ดว�น�จฉ�ยู่ว�า คืณะกรรมิการการศ5กษาข�*นพ�*นฐานจะต่!องใช!สี�ทำธิ�เร�ยู่กร!องให!ผิ�!ฟัBองคืด�ช�าระคื�าสี�นไหมิทำดแทำนจากการทำ�าละเมิ�ดต่ามิ

มิาต่รา ๑๒ แห�งพระราชบุ�ญญ�ต่�คืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ดของเจ!าหน!าทำ�� พ.ศ. ๒๕๓๙ อยู่�างช!าทำ��สี�ดภายู่ในป็< พ.ศ. ๒๕๔๖

การทำ��ผิ�!ถึ�กฟัBองคืด�มิ�คื�าสี� �งให! ผิ�!ฟัBองคืด�ร�บุผิ�ดชดใช!คื�าสี�นไหมิทำดแทำนว�นทำ�� ๑๙ พฤษภาคืมิ ๒๕๔๙ แมิ!จะเป็&นการออกคื�าสี��งภายู่ในหน5�งป็<น�บุแต่�ว�นทำ��หน�วยู่งานของร�ฐออกคืาสี��งต่ามิคืวามิเห6นของกระทำรวงการคืล�งต่ามิ

มิาต่รา ๑๐ วรรคืสีอง แห�งพระราชบุ�ญญ�ต่�คืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ดของเจ!า หน!าทำ�� พ.ศ. ๒๕๓๙ แต่�ก6พ!นเวลาสี�บุป็<น�บุแต่�ว�นทำ��มิ� เหต่�แห�งการฟัBองคืด�หร�อ

น�บุแต่�ว�นละเมิ�ด จ5งถึ�อว�าสี�ทำธิ�เร�ยู่กร!องคื�าสี�นไหมิทำดแทำนสี�*นสี�ดลงแล!วและ เป็&นการออกคืา

สี��งโดยู่ป็ราศจากอ�านาจ เน��องจากขาดอายู่�คืวามิต่ามิมิาต่รา ๔๔๘ วรรคืหน5�ง แห�งป็ระมิวลกฎหมิายู่แพ�งและพาณ�ชยู่( จ5งเป็&นคื�าสี� �งทำ��ไมิ�ชอบุด!วยู่กฎหมิายู่

Page 124: ละเมิด คือ อะไร

บ#นุที่8กสู�านุ#กงานุค์ณ์ะกรรม่การกฤษฎี�กาเรB�องเสูร"จที่�� ๓๕๓ – ๓๕๔/๒๕๔๗

• ถึ�อว�นทำ��ห�วหน!าหน�วยู่งานของร�ฐซึ่5�งเป็&นผิ�!แทำนน�ต่�บุ�คืคืลร� !ถึ5งการทำ�าละเมิ�ดและร� !ต่�วเจ!าหน!าทำ��ผิ�!พ5งจะต่!องใช!คื�าสี�นไหมิทำดแทำนเป็&นว�นเร��มิน�บุอายู่�

คืวามิ ซึ่5�งห�วหน!าหน�วยู่งานของร�ฐอาจร� !ได!สีองทำางคื�อ

• ๑. ร� !ต่ามิข!อเทำ6จจร�งทำ��ป็รากฏิ และ• ๒. ร� !จากรายู่งานของคืณะกรรมิการการสีอบุข!อ

เทำ6จจร�งคืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ด ทำ�*งน�* ต่ามิน�ยู่คืวามิ เห6นคืณะกรรมิการกฤษฎ�กา (คืณะพ�เศษ) ซึ่5�ง

ได!เคืยู่ว�น�จฉ�ยู่ไว!แล!วในเร��องเสีร6จทำ�� ๔๓๔/ ๒๕๔๔ และเร��องเสีร6จทำ��๔๒๖/๒๕๔๖

Page 125: ละเมิด คือ อะไร

• ค์�าสู#�งศาลปกค์รองสู�งสู�ดที่�� ๑๕๗/ ๒๕๔๖• แมิ!ผิ�!กระทำ�าละเมิ�ดจะพ!นจากต่�าแหน�ง

หน!าทำ�� เพราะเกษ�ยู่ณอายู่�ราชการไป็แล!ว หน�วยู่งานของร�ฐยู่�งคืงมิ�อ�านาจออกคื�าสี��งเร�ยู่กให!ร�บุผิ�ด

ชดใช!คื�าสี�นไหมิทำดแทำนได!ต่ามิมิาต่รา ๑๒ แห�งพระ ราชบุ�ญญ�ต่�คืวามิร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ดของเจ!าหน!าทำ��

พ.ศ.๒๕๓๙

Page 126: ละเมิด คือ อะไร

ม่าติรการที่างปกค์รองกรณ์�เจ2าหนุ2าที่��ผู้�2ติ2องร#บผู้�ดที่างละเม่�ดชดใช2ค์'าสู�นุไหม่ที่ดแที่นุ

• ค์�าสู#�งศาลปกค์รองสู�งสู�ดที่�� ร.๑๕๗/๒๕๔๖• ในกรณ�เจ!าหน!าทำ��กระทำ�าละเมิ�ดต่�อหน�วยู่งานของร�ฐ หน�วยู่งาน

ของร�ฐมิ�อ�านาจต่ามิมิาต่รา ๑๒ แห�ง พ.ร.บุ. คืวามิร�บุผิ�ดทำาง ละเมิ�ดของเจ!าหน!าทำ��ฯ ออกคื�าสี��งให!เจ!าหน!าทำ��ผิ�!กระทำ�าละเมิ�ดชดใช!

คื�าเสี�ยู่หายู่ภายู่ในเวลาทำ��ก�าหนดได! ซึ่5�งมิาต่รา ๑๒ ด�งกล�าวเป็&น “ ” กรณ�ทำ�� กฎหมิายู่ก�าหนดไว!เป็&นอยู่�างอ��น เข!าข!อยู่กเว!นของ มิาต่รา ๕๕ แห�ง พ.ร.บุ. ว�ธิ�ป็ฏิ�บุ�ต่�ราชการทำางป็กคืรองฯ เมิ��อเจ!า

หน!าทำ��ไมิ�ช�าระเง�นต่ามิคื�าสี��งด�งกล�าว หน�วยู่งานของร�ฐจ5งมิ� อ�านาจใช!มิาต่รการบุ�งคื�บุทำางป็กคืรอง ยู่5ดหร�ออายู่�ดทำร�พยู่(สี�น

ของเจ!าหน!าทำ��ผิ�!น� *นและขายู่ทำอดต่ลาดเพ��อช�าระคื�าสี�นไหมิทำดแทำน ให!คืรบุถึ!วนได!ต่ามิมิาต่รา ๕๗ วรรคืหน5�ง แห�ง พ.ร.บุ. เด�ยู่วก�น

Page 127: ละเมิด คือ อะไร

หล#กเกณ์ฑ์�การปฏิ�บ#ติ�เก��ยวก#บการผู้'อนุช�าระหนุ�0ของเจ2าหนุ2าที่��

• มิาต่รา ๑๓ “ให!คืณะร�ฐมินต่ร�จ�ดให!มิ�ระเบุ�ยู่บุเพ��อให! เจ!าหน!าทำ��ซึ่5�งต่!องร�บุผิ�ดต่ามิมิาต่รา ๘ และมิาต่รา

๑๐ สีามิารถึผิ�อนช�าระเง�นทำ��จะต่!องร�บุผิ�ดน�*นได!โดยู่ คื�าน5งถึ5งรายู่ได! ฐานะ คืรอบุคืร�วและคืวามิร�บุผิ�ด

” ชอบุ และพฤต่�การณ(แห�งกรณ�ป็ระกอบุด!วยู่

Page 128: ละเมิด คือ อะไร

บ#นุที่8กสู�านุ#กงานุค์ณ์ะกรรม่การกฤษฎี�กาเรB�องเสูร"จที่�� ๖๑๘/๒๕๔๓

• การผิ�อนช�าระคื�าสี�นไหมิทำดแทำนจะกระทำ�าได!ก6ต่�อเมิ��อหน�วยู่งานของร�ฐทำ��เสี�ยู่หายู่แจ!งคื�าสี��งต่ามิคืวามิเห6นของกระทำรวงการคืล�งให!เจ!าหน!าทำ��ผิ�!กระทำ�าละเมิ�ด

ทำราบุแล!ว ต่ามิข!อ ๑๘ ของระเบุ�ยู่บุสี�าน�กนายู่กร�ฐมินต่ร�ว�าด!วยู่หล�กเกณฑ์(การป็ฏิ�บุ�ต่�เก��ยู่วก�บุคืวามิ

ร�บุผิ�ดทำางละเมิ�ดของเจ!าหน!าทำ�� พ.ศ. ๒๕๓๙ แล!ว การ ขอผิ�อนช�าระคื�าสี�นไหมิทำดแทำน ไมิ�อาจกระทำ�าได!

ก�อนทำ��หน�วยู่งานของร�ฐทำ��เสี�ยู่หายู่จะแจ!งคื�าสี��งต่ามิคืวามิเห6นของกระทำรวงการคืล�งให!เจ!าหน!าทำ��ผิ�!กระทำ�าละเมิ�ดทำราบุ

Page 129: ละเมิด คือ อะไร

คื�าพ�พากษาศาลป็กคืรองสี�งสี�ดทำ�� อ. ๔๙-๕๐/ ๒๕๕๕

• ป็< ๒๕๓๖ ผิ�!ถึ�กฟัBองคืด� (สี�าน�กงานคืณะกรรมิการการศ5กษาข�*นพ�*นฐาน) มิ�คื�า สี��งต่ามิคืวามิเห6นของกระทำรวงการคืล�งให!ผิ�!ช�วยู่ผิ�!อ�านวยู่การโรงเร�ยู่น (ผิ�!

ฟัBองคืด�ทำ�� ๑) และผิ�!อ�านวยู่การโรงเร�ยู่น ( ผิ�!ฟัBองคืด�ทำ�� ๒) ชดใช!คื�า สี�นไหมิทำดแทำนเมิ��อป็< ๒๕๔๙ กรณ�ทำ��ป็ล�อยู่ป็ละละเลยู่มิ�ได!คืวบุคื�มิ

ก�าก�บุด�แลให!นาง อ. เจ!าหน!าทำ��การเง�นป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ��ต่ามิระเบุ�ยู่บุ ทำ�*งมิ�ได!ต่รวจ สีอบุ การป็ฏิ�บุ�ต่�งานของนาง อ. อยู่�างใกล!ช�ดเป็&นเหต่�ให!นาง อ. กระทำ�าการ ทำ�จร�ต่ โดยู่แก!ไขใบุสี�าคื�ญงบุเด�อน ในป็<งบุป็ระมิาณ พ.ศ. ๒๕๓๔ และ พ.ศ. ๒๕๓๕ น�ามิาใช!เป็&นหล�กฐานการจ�ายู่เง�นในป็<งบุป็ระมิาณ พ.ศ. ๒๕๓๖ เพราะใบุสี�าคื�ญในป็<งบุป็ระมิาณ พ.ศ. ๒๕๓๖ ไมิ�คืรบุต่ามิเช6คืทำ��สี� �งจ�ายู่ ไป็แล!ว เป็&นเหต่�ให! เง�นขาดบุ�ญช�จานวน ๔๖๘,๕๑๗. ๖๔ บุาทำ พฤต่�การณ(ถึ�อได!

ว�า ผิ�!ฟัBองคืด�ป็ฏิ�บุ�ต่�หน!าทำ��ด!วยู่คืวามิป็ระมิาทำเล�นเล�ออยู่�างร!ายู่แรง จ5งต่!อง ร�บุผิ�ดชดใช!คื�าเสี�ยู่หายู่แก�ทำางราชการอยู่�างล�กหน�*ร �วมิก�บุนาง อ.