การโคช: ขอเท็จจริงกับการตีความ

โดย ศิริรัตน ศิริวรรณ, วิทยากร, Results Certified Coach

ในการสนทนาการโคช ส่ิงท่ีโคชช่ีพูดออกมามักประกอบดวย 2 สวนคือ สวนท่ีเปน ‘ขอเท็จจริง’ และสวนท่ี

เปน ‘การตีความ ’ เชน ขอเท็จจริงคือ ลูกคา Complain เร่ืองการใหบริการเมื่อเชานี้ การตีความคือ “มัน

เปนเร่ืองท่ีแยท่ีสุดท่ีเคยเกิดข้ึนกับฉัน” มนุษยจึงตอบสนองตอส่ิงเราหรือสถานการณตางๆท่ีเกิดข้ึนไมใช

เพราะสถานการณ แตเปนเพราะการตีความหรือความเขาใจของมนุษยท่ีมีตอสถานการณนั้นๆ ซึ่งคนสอง

คนท่ีอยูในสถานการณเดียวกันอาจตีความสถานการณท่ีเกิดข้ึนในลักษณะท่ีตางกัน จากผลการศึกษาดาน

สมองระบุวา สมองของคนมีความแตกตางกันท้ังโดยกําเนิด และโดยประสบการณชีวิต สมองเช่ือมโยง

ขอมูลจากความจํา ความคิด อารมณ ความรูสึก จนเกิดเปนแผนท่ีตางๆจํานวนมากมาย แตละคนมีแผนท่ี

แตกตางกัน ทําใหตีความขอมูลท่ีไดรับ หรือสถานการณท่ีเผชิญแตกตางกัน โคชกับโคชช่ีก็มีแผนท่ีสมอง

แตกตางกัน ในการฟง โคชจึงตองพึงระวังไมใชการตีความท่ีเปนผลมาจากประสบการณ หรือคานิยม

สวนตัวของตนตัดสินโคชช่ี เพราะโคชช่ียอมมีแผนท่ีของเขาเอง บทบาทของโคชคือการชวยใหโคชตระหนัก

ในแผนท่ีนั้น และเล็งเห็นถึงสวนท่ีเปนขอเท็จจริง กับสวนท่ีเปนการตีความ ซึ่งเปนผลมาจากวิธีท่ีโคชช่ีมอง

โลก หรือคานิยมของโคชช่ี

การชวยใหโคชช่ีสามารถเห็นความเช่ือมโยงและแยกแยะระหวางขอเท็จจริงกับการตีความ โคชสามารถทํา

ไดโดยการต้ังคําถามใหโคชช่ีคิดและสํารวจวิธีคิดของตนเอง เชน “คุณคิดวาประเด็นสําคัญของเร่ืองนี้คือ

อะไร?” “เวลาท่ีคุณคิดถึงเร่ืองนี้ คุณคิดถึงมันในแงมุมใด ?” “คุณรูสึกอยางไรเมื่อคิดถึงเร่ืองนี้?” “เร่ืองนี้ทํา

ใหคุณเรียนรูอะไรเก่ียวกับตัวคุณเองบาง?” “คุณคิดวาคนอื่นจะมองเร่ืองนี้อยางไร?” “ถาคุณมอง

สถานการณนี้ดวยสายตาของคนนอก คุณมองเห็นอะไร ?” จะเห็นไดวา การต้ังคําถามท่ีทรงพลังชวยทําให

โคชช่ีเห็นภาพตนเองชัดเจนข้ึน เห็นความจริง อคติ การตีความของตน โดยท่ีโคชไมตองบอก ซึ่งถือวาเปน

การคนพบ และการเรียนรูคร้ังสําคัญท่ีจะนําทางโคชช่ีใหกาวเดินตอไปขางหนาเพ่ือแสวงหาวิธีการแกไข

ปญหา ปองกัน พัฒนา หรือจัดการกับสถานการณตางๆไดอยางสรางสรรค