9
ดดดดด ดดดดดด ดดดดดดดดด มมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมม มมมมม มมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมม มมมมมมมมมมมมมมมม มมมมมมมมมมมมมมม มมมมมมมมมม มมมมมมมมมม มมม มมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมม มมมมมมม มมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมม มมมมมมมมมมมมมมมมมมม มมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมม มมมมมมม ม . ม . มมมม มมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมม มมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมม มมมมมมมมมมมมม มมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมม มมมมมมมมมมมมมมมม มม มมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมม มมมมมมมมมมมมมมมม มมมมมมมมมมม มมมมมมมมม มม มมมมมมมมมมม มมมมมมมมมมมมมมมมมมมม มมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมม มมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมม มมมมมมมมมมมม ดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดด มมมมมมมมม ดดดดดดด มมมมมมมมม ดดดดดดดดดดดดด มมมมมมมมม ดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดด ดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดด มมมมมมมมมมมมมมมมมม มมมมมมมมม มมมมมมมมมมมมมมมมมม มมมมมมมมมมมมมม มมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมม มมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมม มมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมม มมมมมมมมมมมมมมมมมมมมม มมมมมมมมม มมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมม มมมมมมมมมมมมมม มมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมม มมมมมมมมมมมมมมมมมมม มมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมม มมมมมมมมมม มมมมมมมมมมมมมมมม มมมมมมมมมมมมมมมมมม มมมมมมมมมมม มมมม มมมมมมมมม มมมมมมมมมมมมมมม มมม มมมมมมมมมมมมม มมมมมมมมมมมม มมมมมมมมม ดดดดดดดดดดดดด มมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมม มมมมมมม มมมม มมม มมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมม มมมมมมมม มมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมม มมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมม มมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมม มมมมมมมมมมมมมม มมมมมมมมมมมมมมมม มมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมม มมมมมมมมมม มมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมม มมมมมมมมมมม มมมมมมมมมมมมมม มมมมมมมมมมมมมมมม มมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมม มมมม ม มมมมมมมมม มมมมมมมมมมมมมมมม มมมมมมมมมมมมมม ม มมมม

การอ่านหนังสือ โดยดิเรก ชัยนาม

  • Upload
    gojian

  • View
    212

  • Download
    2

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: การอ่านหนังสือ โดยดิเรก ชัยนาม

ดิ�เรก ชั�ยนาม

งานอดิ�เรก มี�ความีหมีายว�าเราใช้ เวลาว�างในการทำ�าอะไร บางคนช้อบขั�บรถไปช้มีภู�มี�ประเทำศ ช้อบเล�นดนตร�บ าง ช้อบเล�นก�ฬาบ าง ปล�กต นไมี ทำ�าสวนบ าง ฯลฯ ส�าหร�บขั าพเจ้ าน�(นช้อบอ�านหน�งส)อ และก+ช้อบมีาต�(งแต�อย��โรงเร�ยน แต�ทำ�-เร �-มีอ�านเป.นประจ้�าค)อภูายหล�งทำ�-ส�าเร+จ้การศ/กษาจ้ากมี�ธยมีศ/กษา ต�(งแต� พ . ศ . ๒๔๖๖ ถ าขั าพเจ้ ามี�เวลาว�างเป.นอ�นต องอ�านหน�งส)อ เฉพาะอย�างย�-งเวลากลางค)นขั าพเจ้ าไมี�เว นเลย แมี จ้ะไปเทำ�-ยวเตร�หร)อไปธ6ระกล�บด/กด)-นประการใด ก+ต องให ได อ�าน มี�ฉะน�(นจ้ะร� ส/กว�าเราขัาดอะไรไปอย�างหน/-ง และขั าพเจ้ าก+อาจ้กล�าวได ว�า ในระหว�าง ๔๐ ป8กว�ามีาน�( หน�งส)อได ให ความีร� ความีค�ดและแนวปฏิ�บ�ต�ในช้�ว�ตขัองขั าพเจ้ าเป.นอ�นมีาก

หน�งส)อทำ�-ขั าพเจ้ าช้อบอ�านมี�หลายประเภูทำด วยก�น ประเภูทำแรกค)อ หน�งสื�อการเม�องระหว่�างประเทศ ประเภูทำสอง ว่รรณคดิ� ประเภูทำสามี ประว่�ติ�ศาสืติร� ประเภูทำส�- ชั�ว่�ติบุ�คคลสื าค�ญของโลก

 

หน�งสื�อการเม�องระหว่�างประเทศ ได ช้�วยขั าพเจ้ ามีาก ให เขั าใจ้ถ/งสถานการณ์;ขัองโลก ขัองประเทำศต�างๆ เหต6ใดประเทำศน�(นประเทำศน�(จ้/งเด�นนโยบายต�างประเทำศด�งน�(น เป=ดห�เป=ดตาให มีองซึ้/(งเขั าไปถ/งความีเป.นจ้ร�ง แต�แน�นอน ว�าการอ�านหน�งส)อประเภูทำน�(จ้ะต องระว�ง เพราะหากเราไมี�มี�ความีร� เป.นมี�ลฐานอย��บ าง ก+อาจ้เขั าใจ้ผิ�ดไปได หน�งส)อประเภูทำน�(แทำบทำ6กเล�มี ขั าพเจ้ าจ้ะศ/กษาก�อนอ�านว�า ผิ� แต�งมี�อาช้�พอะไร เช้�นเป.นคร� หร)อน�กการทำ�ต หร)อน�กประพ�นธ; ฯลฯ เช้)(อช้าต�อะไร มี�ประสบการณ์;มีาอย�างไร

 

เร�$องว่รรณคดิ� เจ้ าค6ณ์อน6มีานราช้ธนเคยอธ�บายว�า วรรณ์คด� หมีายถ/ง หน�งส)อทำ�-ประพ�นธ;ไว ด วยการใช้ ความีค�ด ร อยกรองถ อยค�าให สละสลวยเหมีาะเจ้าะ เป.นหน�งส)อช้น�ดพรรณ์นาโวหาร อ�านแล วทำ�าให เก�ดอารมีณ์;ด�ดด)-มีสะเทำ)อนใจ้ ส�วนหน�งส)อทำ�-ไมี�ใช้�วรรณ์คด�ค)อ หน�งส)อทำ�-มี6�งเอาแต�เหต6ผิล เป.นเร)-องจ้ร�งและมี6�งเป.นหน�งส)อส�-งสอน อย�างไรก+ด� บางคราวก+คล ายวรรณ์คด�เหมี)อนก�น แต�วรรณ์คด�หร)อหน�งส)อทำ�-ไมี�ใช้�วรรณ์คด�ทำ�(ง ๒ ประเภูทำน�( มี�ทำ�(งด�และไมี�ด� แต�วรรณ์คด�ทำ�(ง ๒ ช้น�ดน�(นอาจ้เป.นบทำเร�ยนสอนเราได เป.นอย�างด� ขั อส�าค�ญก+ค)อต องต�(งปณ์�ธานว�า เราจ้ะเก+บเอาแต�ส�วนด� ส�-งไมี�ด�น� (นทำ�(งไปเส�ย ปBญหามี�ว�าทำ�าอย�างไรจ้ะร� ได ว�าวรรณ์คด�ตอนใดด� ตอนใดไมี�ด� ค�าตอบน�(นง�ายทำ�-ส6ด ส�-งทำ�-ไมี�ด�ก+ค)อส�-งทำ�-ต�วเราเองร� อย��แก�ใจ้ว�า ถ าปฏิ�บ�ต�ตามี คนส�วนมีากจ้ะไมี�เห+นพ องด วย เราจ้ะร� ส/กละอายขัายหน า ถ าเราประพฤต�ตามี เฉพาะอย�างย�-งถ าเร)-องปรากฏิจ้นคนภูายนอกได ล�วงร� วรรณ์คด�ทำ�-เราจ้ะอ�านหาความีร� ความี

Page 2: การอ่านหนังสือ โดยดิเรก ชัยนาม

เพล�ดเพล�นน�(น มี�มีากมีายทำ6กภูาษา แต�โดยเฉพาะภูาษาไทำยก�บภูาษาอ�งกฤษ จ้ะกล�าวถ/งวรรณ์คด�ไทำยก�อน

วรรณ์คด�ไทำยมี�มีากหลายซึ้/-งอาจ้หาได ไมี�ยาก และขั อทำ�-น�าภู�มี�ใจ้ส�าหร�บวรรณ์คด�ขัองเราน�(น ในสมี�ยแรกทำ�-ส6ดก+เก�-ยวด วยพระพ6ทำธศาสนาเป.นส�วนมีาก ขัอยกต�วอย�างเช้�น เร)-อง พระปฐมสืมโพธิ�กถา หร)อเร)-องมหาเว่สืสื�นดิรชัาดิก ในแผิ�นด�นสมีเด+จ้พระนารายณ์;มีหาราช้ ถ/งก�บมี�ช้)-อมีาจ้นทำ6กว�นน�(ว�าเป.นสมี�ยทำองแห�งกาพย;กลอน มี�วรรณ์คด�ด�ๆมีากหลาย แต�ขั อทำ�-น�าพ�ศวงค)อช้�ว�ตขัองกว�ส�าค�ญๆ ขัองเราก+ด� ขัองฝร�-งเช้�น อ�งกฤษก+ด� มี�กจ้ะเป.นช้�ว�ตทำ�-ต องผิจ้ญก�บความียากล�าบาก และมี�ความีประพฤต�ส�วนต�วในทำางแปลกๆ แต�อย�างไรก+ตามี เราจ้ะต องไมี�ไปพ�จ้ารณ์าในความีประพฤต�ส�วนต�วขัองทำ�าน เราเทำ�ดงานน�พนธ;ขัองทำ�านมีากกว�า เพราะช้�(นงานทำ�-ทำ�านทำ�(งไว ให พวกเราในสมี�ยน�( ล วนแต�ประกอบด วยหล�กปร�ช้ญาบ าง ภูาษ�ตบ าง หร)อไมี�ก+เป.นกาพย;กลอนทำ�-ทำ�าความีสะเทำ)อนใจ้ให เราส6ขัสบายใจ้ ในเมี)-อได อ�าน อ�นเป.นค6ณ์ประโยช้น;ให เรามี�ก�าล�งใจ้ปฏิ�บ�ต�งานในหน าทำ�-ขัองเราได ด�ไมี�มีากก+น อย แต�แน�นอนในขัณ์ะเด�ยวก�น เราก+ต องระมี�ดระว�งในเมี)-อบทำความีตอนใดช้�กน�าเราไปในทำางเส)-อมี เราก+ละเส�ย อ�กน�ยหน/-งเราต องร� จ้�กเอาประโยช้น;จ้ากงานขัองทำ�านเหล�าน�(น

ในสมี�ยพระนารายณ์;น�( ขั าพเจ้ าขัอยกต�วอย�างกว�เร)องนามีมีาหน/-งทำ�าน ค)อศร�ปราชัญ� เพราะพวกเราร� จ้�กก�นด�แล ว ศร�ปราช้ญ;มี�ความีสามีรถแต�งโคลงได ต�(งแต�อาย6 ๑๒ และบางคราวบ�ดาแต�งไมี�ได กล�บช้�วยแต�งเส�ยด วยซึ้�(า แต�ความีคะนองขัองศร�ปราช้ญ;มีากไป ในทำ�-ส6ดก+จ้บช้�ว�ตลงด วยอาการอ�นน�าสงสารด�งทำ�-ทำราบก�นอย��แล ว

ในร�ช้กาลพระบาทำสมีเด+จ้พระพ6ทำธเล�ศหล า ก+มี�กว�ส�าค�ญอ�กทำ�านหน/-งซึ้/-งพวกเราร� จ้�กก�นด�ค)อ สื�นทรภู่*� ทำ�านผิ� น�(ก+อ�กทำ�-มี�ช้�ว�ตอ�นเศร าและตกระก�าล�าบาก ต�ดค6กต�ดตะราง แต�งานขัองทำ�านก+ย�งมี�ช้�ว�ตอย��มีาจ้นกระทำ�-งทำ6กว�นน�( ภูาษ�ตขัองส6นทำรภู��มี�คต�หลายขั อ เช้�น " ทำ6กว�นน�(มี�ทำร�พย;เขัาน�บถ)อ "" เอาเง�นมี�ดค�ดงานเหมี)อนอย�างเจ้Fก ได ก�นเล+กก�นน อยอร�อยใจ้ " หร)อ " อ�นคดอ)-นหมี)-นคดก�าหนดแน� เว นเส�ยแต�ใจ้มีน6ษย;ส6ดก�าหนด ทำ�(งลวงล�องอเง�(ยวทำ�(งเล�(ยวลด ถ/งคลองคดก+ย�งไมี�เหมี)อนใจ้คน " " อ�นขั าไทำยได พ/-งเขัาจ้/งร�ก แมี นถอยศ�กด�Gส�(นอ�านาจ้วาสนา เขัาหน�ายหน�มี�ได อย��ค��ช้�วา แต�ว�ช้าต�ดกายจ้นวายปราณ์ " แต�มี�ภูาษ�ตบทำหน/-งซึ้/-งทำ6�มีถ�ยงก�นอย��มีาก " ร� อะไรก+ไมี�ส� ร� ว�ช้า ร� ร �กษาต�วรอดเป.นยอดด� "

มี�ผิ� ต�ก�นมีากว�าสอนให เห+นแก�ต�ว ให ล)มีหน าทำ�- แต�ก+มี�ผิ� แย งว�า ทำ�านเทำ�ดการมี�ความีร� ส�วนประโยคหล�งน�(นเป.นค�าประช้ดพวกทำ�-เห+นแก�ต�วต�างหาก

ส6นทำรภู��มี�ปฏิ�ภูาณ์ว�องไวมีาก เร)-องปฏิ�ภูาณ์ขัองส6นทำรภู��น�(บ�ดาขั าพเจ้ าเคยเล�าให ฟัBง ขั าพเจ้ าจ้�าไมี�ได ว�าทำ�านได มีาจ้ากหน�งส)อเล�มีใด ว�นหน/-งส6นทำรภู��ตามีเสด+จ้พระมีหากษ�ตร�ย;ทำางช้ลมีารค เขั าใจ้ว�าในร�ช้กาลพระบาทำสมีเด+จ้พระพ6ทำธเล�ศหล า พอถ/งปIอมีแห�งหน/-งทำรงร�บส�-งว�า " ถ/ง

Page 3: การอ่านหนังสือ โดยดิเรก ชัยนาม

ปIอมีปJน ภู��ต องย)นให ปJนย�ง " ส6นทำรภู��ก+ย)นขั/(น แต�ปJนก+ไมี�ย�ง ส6นทำรภู��เมี)-อยเลยกราบทำ�ลตอบว�า " ปJนก+น�-งภู��ต องน�-งคอยฟัBงปJน " แล วก+น� -งลง เป.นต น พ/งระล/กว�าในสมี�ยน�(นพระมีหากษ�ตร�ย;ทำรงอ�านาจ้สมีบ�รณ์าญาส�ทำธ�ราช้ย; ถ าร6 �มีร�ามีกราบทำ�ลตอบไมี�ได น� -งลงเฉยอาจ้ถ�กเฆี่�-ยนก+ได

หน�งส)อ สามีกFก ฉบ�บราช้บ�ณ์ฑิ�ตสถานก+น�าอ�าน ขั าพเจ้ าเคยลองอ�านและทำ�าหมีายเหต6ตอนทำ�-เป.นปร�ช้ญาหร)อคต�ด� จ้�าได เลาๆ ว�า มี�ไมี�น อยกว�า ๒๐๐ แห�ง เวลาน�(ก+ด�เหมี)อนมี�ผิ� เขั�ยน สืามก+ก ฉบุ�บุนายท�น และฉบุ�บุว่ณ�พก

พระราช้น�พนธ;ขัองพระบาทำสมีเด+จ้พระป=ยะมีหาราช้ ร�ช้กาลทำ�- ๕ และพระบาทำสมีเด+จ้พระมีหาธ�รราช้ ร�ช้กาลทำ�- ๖ ก+น�าอ�าน เขั าใจ้ง�าย เร าใจ้ให ร�กช้าต�บานเมี)อง ค�ดสนองค6ณ์ช้าต�บ านเมี)องทำ6กว�ถ�ทำาง

ส�าหร�บวรรณ์คด�ขัองอ�งกฤษก+มี�มีากทำ�-ส6ด ตายแล วเก�ดใหมี�อ�กหลายช้�ว�ตก+อ�านไมี�หมีด วรรณ์คด�เหล�าน�( ถ าผิ� อ�านอ�านแล วพยายามีกล�-นกรองเอาแต�ส�-งทำ�-ด� จ้ะทำ�าให จ้�ตใจ้บร�ส6ทำธ�G ใจ้งามี สมีองด� มี�ความีกระหายอยากเป.นคนด� อยากทำ�าประโยช้น;ให แก�ช้าต�ให มีากทำ�-ส6ด เน)-องจ้ากวรรณ์คด�ขัองอ�งกฤษมี�มีากมีายหลายประเภูทำ ทำ�-เป.นนวน�ยายก+มี� ประว�ต�ศาสตร;ก+มี� จ้ร�ยศ/กษาก+มี� โดยประพ�นธ;เป.นโคลงบ าง กลอนบ าง ร อยแก วบ าง ฯลฯ ฉะน�(น ขั าพเจ้ าจ้ะขัอยกต�วอย�างมีาให ด�ส�กสองรายทำ�-ผิ� แต�งมี�ช้)-อมีาก ความีจ้ร�งมี�อ�กมีากมีาย แต�ขั าพเจ้ ายกมีาเพ�ยงสองทำ�านเพราะเห+นว�าจ้ะเก�นความีจ้�าเป.น

คนแรกค)อเช้กสเป8ยร; พวกเราคงได ย�นช้)-อทำ�านผิ� น�(มีาแล ว เช้กสเป8ยร;ตายไปแล ว ๓๐๐ กว�าป8 แต�ช้)-อย�งโด�งด�งมีาจ้นทำ6กว�นน�( และด�งไปทำ�-วโลก ไมี�เฉพาะเกาะอ�งกฤษ บทำประพ�นธ;ขัองเช้กสเป8ยร;เต+มีไปด วยหล�กปร�ช้ญาทำ�(งส�(น สอนให ร� น�ส�ยมีน6ษย; สอนถ/งหล�กศ�ลธรรมี ความีกล าหาญ ความีเส�ยสละ ความีร�กอ�นแทำ จ้ร�ง ความีงามีตามีธรรมีช้าต� ความีร�กช้าต� เช้กสเป8ยร;เขั�ยนเร าใจ้เร)-องร�กช้าต� ในเร)-อง King John ซึ้/-งซึ้าบซึ้/(งตร/งตราย�-งน�ก This England

never did, nor never shall, lie at the proud foot of a conqueror ซึ้/-งแปลว�า อ�งกฤษไมี�เคย และจ้ะไมี�ยอมีหมีอบอย��แทำบเทำ าขัองผิ� ช้นะเป.นอ�นขัาด ระหว�างสงครามีขั าพเจ้ าเคยน/กถ/งประเทำศไทำยตามีวาทำะขัองเช้กสเป8ยร; และเขั�ยนด�งน�( This Thailand,

many times overran, but never conquered ประเทำศไทำยเราน�( ถ�กศ�ตร�ย�-าย�หลายคร�(ง แต�ไมี�เคยปราบเราได

มี�อ�กคนหน/-งช้)-อ Samuel Smile เขั�ยนหน�งส)อสอนง�ายถ/งหล�กธรรมีต�างๆ เก�-ยวก�บจ้ร�ยศ/กษาทำ�(งส�(นประมีาณ์ ๕ - ๖ เล�มี เป.นหน�งส)อทำ�-อ�านแล วไมี�เบ)-อ เร าใจ้ให เราประพฤต�ด�ค�ดก าวหน า พ/-งต�วเอง มี�ศ�ลธรรมี โอบอ อมีอาร� ละมี6นละมี�อมี อ�อนโยน แต�ไมี�ใช้�อ�อนแอ เป.นน�กก�ฬา สไมีล;เขั�ยนหน�งส)อเหล�าน�(ราว ๗๐ - ๘๐ ป8มีาแล ว และก+ตายไปนานแล ว แต�หน�งส)อขัองสไมีล;มี�อย��ในห องสมี6ดขัองช้าวอ�งกฤษผิ� ทำ�-สนใจ้การอ�านหน�งส)อทำ6กคร�วเร)อน หน�งส)อขัองสไมีล; ช้�วยสร างคน ทำ�(งอ�งกฤษ และต�างด าว ให เป.นคนทำ�-เจ้ร�ญก าวหน าใหญ�โตมีากหลาย

 

Page 4: การอ่านหนังสือ โดยดิเรก ชัยนาม

ประว่�ติ�ศาสืติร� ขั าพเจ้ าช้อบอ�านมีาก ความีจ้ร�งทำ�านผิ� ฟัBงแทำบทำ6กทำ�านก+คงเร�ยนประว�ต�ศาสตร;ก�นมีาแล ว แต�ขั าพเจ้ าเอาความีร� ส/กขัองขั าพเจ้ ามีากล�าว ค)อโดยมีากเมี)-อเวลาเราเร�ยนน�(นย�งเป.นเด+กอย�� ถ าตอนน�(เรามีาทำบ ทำวนอ�กคร�(งหน/-ง จ้ะได ประโยช้น;มีาก ค�ากล�าวทำ�-ว�า ประว�ต�ศาสตร;ย�อมีอ6บ�ต�ซึ้�(าน� (นเป.นความีจ้ร�ง จ้ากประว�ต�ศาสตร;เราจ้ะเห+นบทำเร�ยนทำ6กด าน ทำางปกครอง ทำางเศรษฐก�จ้ และทำางส�งคมี เป.นต น ประว�ต�ศาสตร;เป.นประโยช้น;เฉพาะอย�างย�-งน�กปกครองและน�กกฎหมีาย เช้�นการจ้ะวางโครงการปฏิ�ร�ปให บ านเมี)องเจ้ร�ญ บทำเร�ยนในเร)-องน�(นมี�กจ้ะหาได มีากมีายจ้ากประว�ต�ศาสตร; ไมี�เพ�ยงในเร)-องน�( ประว�ต�ศาสตร;ช้�วยให เรามี�ก�าล�งใจ้สร างอ6ปน�ส�ยให ด� ให สะอาด ให ประณ์�ต

 

ชั�ว่ประว่�ติ� การอ�านหน�งส)อเก�-ยวก�บช้�วประว�ต�ขัองบ6คคลส�าค�ญขัองโลก ส�าหร�บความีร� ส/กขัองขั าพเจ้ า ไมี�มี�หน�งส)อวรรณ์คด�ใดทำ�-เร าใจ้ในทำางทำ�-ด�ย�-งกว�าช้�วประว�ต� การศ/กษาช้�วประว�ต�ขัองบ6คคลส�าค�ญขัองโลกทำ�าให เราเห+นหล�กส�าค�ญ ซึ้/-งทำ�านผิ� น� (นด�าเน�นช้�ว�ต ทำ�าให มี�ความีใฝRส�งในทำางถ�ก ได ปร�ช้ญาต�างๆและภูาษ�ตจ้ากทำ�านเหล�าน�(น เราสามีารถจ้ะสาวเอาได ว�า มี�อะไรอย��เบ)(องหล�งทำ�-ทำ�าให มีหาบ6ร6ษเหล�าน�(นเด�นงานขัองทำ�านไปอย�างน�(นอย�างน�( ทำ�าไมีทำ�านจ้/งสามีารถกวาดส�-งอ6ปสรรคไปได ทำ�านเหล�าน�(นมี�อ6ปน�ส�ยอย�างใด มี�ก�าล�งใจ้เขั มีแขั+งเพ�ยงใด ครองช้�ว�ตโดยมี�ความีประพฤต�อย�างใด การอ�านหน�งส)อประเภูทำน�( บางทำ�เราได กล)นเอาส�-งด�ๆ เขั าไปหลายอย�างโดยทำ�-เราไมี�ร� ส/กต�ว ส�าหร�บมีหาบ6ร6ษขัองไทำยเราตามีประว�ต�ศาสตร; ก+มี�พระมีหากษ�ตร�ย;หลายพะองค; และร�ฐบ6ร6ษหลายทำ�าน ทำ�-ได น�าช้าต�ไทำยฝRาอ6ปสรรคมีาจ้นเรามี�เอกราช้ได อย��ทำ6กว�นน�( ส�าหร�บต�างประเทำศก+มี�มีากหลาย ขั าพเจ้ าขัอยกประว�ต�มีาให ด� ซึ้/-งทำ�านคงเดาได ค)อ แฟรค�กล�น โรสืเว่ลสื� เชัอร�ชั�ล และ มหาติมะ คานธิ�

แต�ตามีความีเห+นขัองขั าพเจ้ า ช้�วประว�ต�บ6คคลส�าค�ญทำ�-ส6ดในโลกทำ�-เราควรศ/กษาก�อนค)อ พระพ�ทธิประว่�ติ � ซึ้/-งพอค นคว าหาศ/กษาได โดยง�าย เพราะหล�กฐานมี�อย��มีากมีาย เฉพาะอย�างย�-งในภูาษาไทำย แมี ภูาษาต�างประเทำศก+มี�แทำบทำ6กภูาษา ตามีพระพ6ทำธประว�ต�แสดงให เห+นว�า สมีเด+จ้พระส�มีมีาส�มีพ6ทำธเจ้ า ทำ�(งๆ ทำ�-พระองค;ทำรงเป.นมีน6ษย;ป6ถ6ช้นธรรมีดาอย�างเราๆ น�-เอง แต�ทำ�านทำรงเป.นเอกอ�ครอ�จ้ฉร�ยะบ6คคล สามีารถปฏิ�บ�ต�พระองค;ด�เล�ศ หร)อทำ�-เร �ยกก�นว�า perfect ทำรงวางหล�กปฏิ�บ�ต�ให พวกเราปฏิ�บ�ต� เป.นหล�กซึ้/-งไมี�มี�ใครโต แย งได พระพ6ทำธประว�ต�เป.นเคร)-องจ้รรโลงใจ้ให เราซึ้/-งเป.นพ6ทำธศาสน�กช้น พยายามีประกอบแต�ความีด� ส�งเสร�มีให เราช้�าระจ้�ตให ใสสะอาด ส�งเสร�มีให เรามี�ความีหว�งในช้�ว�ต และมี�ความีศร�ทำธา

โรสืเว่ลสื� เป.นประธานาธ�บด�ขัองสหร�ฐอเมีร�กา ต�(งแต� ค . ศ . ๑๙๓๓ จ้นถ/งอส�ญกรรมีใน ค . ศ . ๑๙๔๕ เป.นประธานาธ�บด�คนแรกทำ�-สมี�ครและได ร�บเล)อกต�(งต�อถ/ง ๓ คร�(ง ๓ คราว โรสเวลส;ไมี�เพ�ยงเป.นคนทำ�-ส�าค�ญทำ�-ส6ดขัองสหร�ฐอเมีร�กา แต�เป.นคนส�าค�ญขัอโลกด วย เมี)-อตาย ทำ�-วโลกเส�ยดายอาล�ยน�ก ส�าหร�บในสหร�ฐอเมีร�กา น�กประว�ต�ศาสตร;กล�าวว�า แทำบทำ6กคร�วเร)อนร องไห แมี ปรปBกษ;ทำางการเมี)องขัองโรสเวลส;เองก+ยอมีร�บว�าอเมีร�กาส�(นคนด� โลกส�(นคนด� เมี)-อเป.นเช้�นน�(เราต องค นคว าด�ว�าบ6คคลช้น�ดน�(ต องมี�ด�อะไร อเมีร�กาและโลกจ้/งยอมีร�บน�บถ)อ

Page 5: การอ่านหนังสือ โดยดิเรก ชัยนาม

และบ�ช้า เทำ�าทำ�-ขั าพเจ้ าทำราบ มี�ผิ� เขั�ยนช้�วประว�ต�ขัองทำ�านในแง�ต�างๆ ไมี�น อยกว�า ๒๐ เล�มี ทำ�-เขั�ยนระหว�างทำ�านมี�ช้�ว�ตอย��ก+มี� แต�ส�วนมีากเขั�ยนเมี)-อทำ�านตายไปแล ว

ปBญหามี�ต�อไปว�า โรสเวลส;เป.นมีหาบ6ร6ษจ้ร�งหร)อไมี� ขั อน�(ไมี�มี�ปBญหา เพราะถ าไมี�เป.น โลกก+คงไมี�สนใจ้ในการตายขัองทำ�าน แล วอะไรเล�าทำ�-ทำ�าให ทำ�านเป.นใหญ�ได ในขั อน�(ต องศ/กษาล�กษณ์ะประจ้�าต�วขัองทำ�าน มี�ผิ� อธ�บายว�า ทำ�านมี�ค6ณ์สมีบ�ต� ๕ ประการส�าหร�บเป.นร�ฐบ6ร6ษ ค)อ ( ๑ ) ความีกล าหาญ courage ( ๒ ) ขั�นต� ( ๓ ) สามีารถค นเส นผิมีทำ�-บ�งภู�เขัาได เมี)-อคนส�วนมีากหาไมี�ได มีองเห+นการณ์;ไกล ( ๔ ) มี�หล�กการปฏิ�บ�ต� อ6ดมีคต�ด�งามี ( ๕ ) ร� จ้�กใช้ คน

มี�ผิ� ต�ทำ�านว�า บางทำ�เกรงใจ้คน แทำนทำ�-จ้ะตอบปฏิ�เสธ แต�ก+ไมี�กล า แต�น�-ก+เป.นเพ�ยงขั อเล+กน อย และต องไมี�ล)มีว�า น�กประว�ต�ศาสตร;ยอมีให ว�าทำ�านเป.นน�กการเมี)องทำ�-เช้�-ยวช้าญทำ�-ส6ด ในประว�ต�ศาสตร;ขัองสหร�ฐอเมีร�กา ขั อสร6ปทำ�-ว�ากล าหาญ ค)อทำ�านไมี�เกรงใครในเมี)-อทำ�านร� ด�ว�า conscience ขัองทำ�านใสสะอาด ทำ�านกล าร�บผิ�ดช้อบในเร)-องส�าค�ญๆ ทำ�านมี�ขั�นต�อดทำนต�อการใส�ร ายต�างๆ ใจ้เย)อกเย+น ทำ�-ว�าทำ�านสามีารถค นผิมีบ�งภู�เขัาได ก+เพราะตามีประว�ต�มี�หลายเร)-องทำ�-พวกร�ฐมีนตร�ขับไมี�ได แต�ทำ�านขับได ในเวลาไมี�ก�-นาทำ� ทำ�-ว�ามี�หล�กการอ6ดมีคต�ด�งามีก+ค)อ ทำ�านย/ดหล�กน�(และไมี�เคยเด�นออกนอกหล�กเลย ค)อให ทำ6กคนมี�ช้�ว�ตเป.นส6ขั ไมี�ว�าหญ�งช้ายหร)อเด+ก และทำ�านย�งหว�งพยายามีให หล�กน�(ไปถ/งคนทำ�-วโลกอ�กด วย อยากให ทำ6กช้าต�มี�เอกราช้อ�สระ

มี�ผิ� กล�าวว�า สหร�ฐอเมีร�กายอมีให บ6คคลทำ�-เป.นเอกมีหาบ6ร6ษขัองอเมีร�กาเพ�ยง ๓ ทำ�าน ค)อ จ้อร;จ้ วอช้�งต�น อ�บราฮั�มี ล�นคอล;น และแฟังค;กล�น โรสเวลส; และการทำ�-โรสเวลส;มี�ว�ถ�ช้�ว�ตใหญ�โตทำ�าบ6ญค6ณ์ให แก�ช้าต�มีากมีายได น�( เพราะเหต6หลายประการ อาทำ� การศ/กษาอบรมี มี�เล)อดโรสเวลส;ซึ้/-งเคยเป.นประธานาธ�บด�มีาคนหน/-งแล ว มี�ภูร�ยาทำ�-สามีารถมีากทำ�-ส6ด หาต�วจ้�บยาก และอ�กน�ยหน/-งค)อเมี)-อหน6�มีเคยร� ส/กปมีด อย เคยเป.นอ�มีพาต จ้/งมี�มีานะว�าจ้ะต องบากบ�-นเป.นห�วหน าประเทำศให ได

ต�อมีาก+มี�ทำ�านเซึ้อร;ว�นสต�น เช้อร;ช้�ล ขัองอ�งกฤษ ทำ�านผิ� น�(ไมี�เพ�ยงคนอ�งกฤษ แต�โลกก+ยอมีร�บว�าเป.นมีหาบ6ร6ษ จ้ร�งอย�� โลกให โรสเวลส;มีากกว�าเช้อร;ช้�ล แต�ในอ�งกฤษเช้อร;ช้�ลก+เป.นทำ�-หน/-งขัองอ�งกฤษ ไมี�มี�ใครเทำ�ยบส�าหร�บในย6คน�( ช้�ว�ตขัองทำ�านผิ� น�(พ�สดารมีาก ทำ�านเก�ดในสก6ลขั6นนาง บ�ดาเป.นลอร;ด ป�Rช้)-อ Duke แห�ง Marborough ซึ้/-งเป.นแมี�ทำ�พทำ�-มี�ช้)-อเส�ยง แต�มีารดาทำ�านเป.นอเมีร�ก�น มี�น�ส�ยช้อบรบ เคยเขั า public school ทำ�- Harrow แล วไปเขั าโรงเร�ยนนายร อยทำ�- Sanhurst ส�าเร+จ้เป.นนายทำหาร เคยสมี�ครไปรบทำ�-ค�วบาทำ�(งๆ ทำ�-อ�งกฤษไมี�ใช้�ค��สงครามี และในขัณ์ะเด�ยวก�น ร�บจ้ างเป.นผิ� แทำนส�งขั�าวสงครามีให หน�งส)อพ�มีพ;อ�กด วย ต�อมีาไปร�บราช้การทำ�-อ�นเด�ย อาสาไปรบพวกปBวร;ทำ�-อาฟัร�กาใต ( เล�าถ/งเร)-องหน�จ้ากค�ายเช้ลย ) ต�อมีาค�ดเล�นการเมี)องเป.นสมีาช้�กพรรคคอนเซึ้อร;เวต�ฟั แล วย ายไปล�เบอร�ล แล วกล�บมีาเขั าคอนเซึ้อร;เวต�ฟัอ�ก ในเร)-องย ายพรรคน�(มี�ผิ� ต�เช้อร;ช้�ลว�า ไมี�แน�นอน แต�มี�ผิ� แก แทำนว�าเช้อร;ช้�ลเป.นคนถ)ออ6ดมีคต�อย�างแรงกล า เมี)-อไมี�สามีารถให พรรคมี�ความีเห+นด วย ก+ลาออกจ้ากพรรค

Page 6: การอ่านหนังสือ โดยดิเรก ชัยนาม

พ�ดถ/งนโยบายการเมี)อง จ้ร�งอย�� เช้อร;ช้�ลเป.นคอนเซึ้อร;เวต�ฟั ช้อบให มี�เมี)องขั/(น ช้อบประเพณ์�เด�มี เกล�ยดพวกเลเบอร;ซึ้/-งถ)อนโยบายส�งคมีน�ยมีมีาก แต�ถ าพ�ดถ/งในฐานะเป.นมีหาบ6ร6ษร�กช้าต�แล ว เช้อร;ช้�ลไมี�เป.นรองคนอ�งกฤษคนใด เน)-องจ้ากเช้อร;ช้�ลมี�ก�าล�งใจ้ และมี� Character แขั+ง ฉะน�(นในเวลาปกต�บ านเมี)องส6ขัสบาย ราษฎรจ้/งมี�กไมี�อยากให ร�บใช้ ช้าต� เพราะเกรงจ้ะรบตะบ�นไป แต�เวลาค�บขั�นเป.นต องกล�บเขั ามีาทำ6กคราว และก+น�าช้าต�ช้นะด วย

เช้อร;ช้�ลเป.นศ�ลป=นช้�างเขั�ยน น�กประพ�นธ; และไมี�ใช้�ส�กแต�ว�าเป.นอย�างธรรมีดาเทำ�าน�(น แต�เป.นศ�ลป=นช้�(นทำ�-มี�ฝ8มี)อ เช้อร;ช้�ลเป.นคนเด+ดขัาด ฝ8ปากคมี ถ อยแถลงขัองทำ�านคนช้อบฟัBง เขั าใจ้พ�ดตร/งตราจ้�ตใจ้คน ต�วอย�างตอนเขั าร�บเป.นนายกร�ฐมีนตร�ในสงครามีโลกคราวทำ�-แล ว ไปแถลงต�อสภูาสามี�ญว�า " ขั าพเจ้ าขัอแถลงก�บสภูา อย�างเด�ยวก�นก�บทำ�านร�ฐมีนตร�ทำ�-มีาร�วมีคณ์ะขั าพเจ้ าว�า ขั าพเจ้ าไมี�มี�อะไรนอกจ้ากโลห�ต งาน น�(าตา และน�(าเหง)-อ " ค�าพ�ดขัองทำ�านก�นใจ้สภูาและประช้ากรทำ�(งช้าต� ถ/งก�บถ)อเป.นภูาษ�ตประจ้�าประเทำศ เมี)-อทำ�านถ/งอส�ญกรรมี ทำ�-วโลกก+แสดงความีไว อาล�ย

มีหาตมีคานธ� ทำ�านคานธ�น�(ก+เป.นผิ� หน/-งทำ�-ไมี�เพ�ยงอ�นเด�ยน�บถ)อว�าเป.นมีหาบ6ร6ษ แมี โลกก+ยอมีร�บเคารพน�บถ)อ จ้ร�งอย�� การทำ�-อ�นเด�ยได เอกราช้เน�( เพราะความีสามีารถขัองร�ฐบ6ร6ษอ�นเด�ยหลายทำ�าน เพราะความีใจ้กว างขัองอ�งกฤษ แต�ผิ� ทำ�-ควรได เก�ยรต�มีากทำ�-ส6ดค)อทำ�านคานธ� ทำ�านคานธ�เก�ดใน ค . ศ . ๑๘๖๙ เป.นเช้)(อช้าต�ฮั�นด� ในสก6ลเวศย;หร)อพ�อค าทำ�-พอมี�อ�นจ้ะก�น อาย6 ๑๘ ไปเร�ยนกฎหมีายทำ�-อ�งกฤษ เป.นเนต�บ�ณ์ฑิ�ตขัอง Inner Temple กล�บมีาว�าความีทำ�-บอมีเบย; ในค . ศ . ๑๘๙๓ ถ�กส�งไปว�าความีทำ�-อาฟัร�กาใต การไปอาฟัร�กาใต คร�(งน�(ได เป.นเหต6ให เปล�-ยนว�ถ�ช้�ว�ตขัองคานธ� คานธ�ไปพบสภูาพขัองเพ)-อนร�วมีช้าต�ในประเทำศน�(นอย��ในอาการอ�นน�าสงสาร ทำ�(งด านส�งคมีและการเมี)อง เพราะถ�กเจ้ าขัองประเทำศด�ถ�กกดขั�-ย�-งกว�าอย��ในอ�นเด�ยเส�ยอ�ก คานธ�จ้/งเล�กว�าความี เง�นทำองมี�เทำ�าใดสละหมีด และอย��ในอาฟัร�กาใต ถ/ง ๒๐ ป8 ต�(งตนเป.นห�วหน าช้�วยพวกอ�นเด�ย โดยเร�ยกร องขัอความีย6ต�ธรรมี และช้�กช้วนไมี�ให คนอ�นเด�ยร�วมีมี)อก�บร�ฐบาล คานธ�ถ�กด�หมี�-นเหย�ยดหยามี ถ�กร�ฐบาลอาฟัร�กาจ้�าค6กหลายคร�(ง จ้นกระทำ�-งร�ฐบาลอาฟัร�กาใต ผิ�อนตามี แต�ก+ย�งกดไว มีาก แต�พอถ/งสงครามีโลกคร�(งทำ�- ๑ คานธ�กล�บร�วมีมี)อก�บร�ฐบาลอ�งกฤษในการพยาบาลอาสากาช้าด เสร+จ้สงครามีแล วคานธ�กล�บมีาอ�นเด�ย เร�-มีช้�กช้วนให ช้าวอ�นเด�ยขัอปกครองตนเอง

คานธ�ไมี�ช้อบร6นแรง ช้อบใช้ การแขั+งส�ทำธ�โดยว�ธ�ส�นต� (Civil Disobedient) การไมี�ร�วมีมี)อ ( เล�าถ/งการสนทำนาก�บจ้�นทำรโภูส ) พวกสาน6ศ�ษย;ทำ�-เห+นด วย ลาออกจ้ากราช้การมีากหลายมีาสน�บสน6น คานธ�ช้�กช้วนให เด+กๆ ออกจ้ากโรงเร�ยนร�ฐบาลให หมีด และไมี�ซึ้)(อส�นค าอ�งกฤษ เพ)-อแสดงว�าอ�นเด�ยก+ทำ�าขัองใช้ ได เอง ทำ�านเร�-มีทำอผิ าใช้ ทำ�านแนะว�าอ�นเด�ยจ้ะแขั+งต องไมี�แยกก�น พวกอ�สลามีก�บฮั�นด�ควรร�วมีมี)อก�น ควรเล�กช้�(นวรรณ์ะ ( เล�าถ/งช้�(นต�างๆ ขัองอ�นเด�ย ) ควรห ามีการด)-มีส6ราอย�างเด+ดขัาด และทำ�านคานธ�มี�ค6ณ์ความีด�ทำ�-ส6ด ค)อหล�กอ�นใดทำ�-ทำ�านประกาศออกไป ทำ�านย/ดปฏิ�บ�ต�จ้นอวสานแห�งช้�ว�ต ในทำ�-ส6ดช้าวอ�นเด�ยทำ6กช้�(นทำ6กเช้)(อช้าต� พาก�นขันานนามีทำ�านว�า " มีหาตมีะ " ซึ้/-งแปลว�า " ว�ญญาณ์อ�นใหญ�ย�-ง " และโลกก+ร� จ้�กทำ�านด วยนามีอ�นน�( เน)-องจ้ากทำ�านเป.นห�วหน าส�าค�ญ จ้/งถ�กจ้�บขั�งหลายคร�(ง แต�ในทำ�-ส6ดก+ต องปล�อย ร�ฐบาลอ�งกฤษได ต�(งกรรมีาธ�การขั/(นพ�จ้ารณ์า เพ)-อให อ�นเด�ยปกครองตนเองหลาย

Page 7: การอ่านหนังสือ โดยดิเรก ชัยนาม

คร�(ง แต�กรรมีาธ�การก+ไมี�เสนอให เอกราช้เด+ดขัาด พวกอ�นเด�ยจ้/งฮั)อก�นขั/(นอ�ก ขั�ดขั)นต�างๆ เช้�นไมี�ยอมีปฏิ�บ�ต�ตามีกฎหมีาย ( เล�าเร)-องภูาษ�เกล)อ ) ร�ฐบาลอ�งกฤษจ้�บคนอ�นเด�ยเขั าค6กประมีาณ์ ๕๐ , ๐๐๐ คน เมี)-อเก�ดสงครามีโลกคร�(งทำ�- ๒ ญ�-ป6Rนต�พมี�าได ก�าล�งทำ�าทำ�าจ้ะเขั าอ�นเด�ย คานธ�ประกาศไมี�ต�อต าน (non-resistance) แต�ให ต�อต านโดยส�นต�ว�ธ� ในขัณ์ะเด�ยวก�นก+เร�ยกร องเอกราช้จ้ากอ�งกฤษ คร�(นเมี)-อ ค . ศ . ๑๙๔๖ พรรคเลเบอร;ได ขั/(นเป.นร�ฐบาล จ้/งมี�การเจ้รจ้าก�น และตกลงทำ�-จ้ะให อ�นเด�ยปกครองตนเอง

คานธ�เป.นอ�จ้ฉร�ยะบ6คคลหาผิ� เสมีอเหมี)อนได ยาก นโยบายขัองทำ�านค)อ อยากให อ�นเด�ยได เอกราช้ อยากให เพ)-อนร�วมีช้าต�ไมี�ว�าเช้)(อช้าต�ใดมี�ความีส6ขั อยากให มีน6ษยโลกมี�ความีส6ขั ไมี�ฆี่�าฟัBนก�น แต�การทำ�-จ้ะล6จ้6ดประสงค;น�(ต องไมี�ใช้ ก�าล�ง ทำ�านปฏิ�เสธความีส6ขัทำ6กอย�าง ไมี�ยอมีใช้ ขัอง แมี แต�เป.นขัองธรรมีดาส�าหร�บช้�ว�ต ทำ�านใช้ ผิ าน6�ง ๒ - ๓ ผิ)น พ�นกายตลอดช้�ว�ตขัองทำ�าน ต�(งแต�เล�กว�าความี ในช้�ว�ตขัองทำ�านทำ�านถ�กจ้�าค6กหลายคร�(ง เพราะทำ�าความีด� อดอาหาร ๑๕ คร�(ง จ้นเก)อบส�(นช้�ว�ต เพ)-อเร�ยกร องความีร�วมีมี)อให ช้าต� แต�มีหาบ6ร6ษช้�(นด�อย�างน�(ก+ย�งถ�กคนฆี่�าตาย

 

พ�ดถ/งเร)-องการอ�านหน�งส)อ ขั าพเจ้ าเคยไปร�บราช้การใน ๓ ประเทำศด วยก�น ค)อ ญ�-ป6Rน อ�งกฤษ และสหพ�นธ;สาธารณ์ร�ฐเยอรมี�น เทำ�าทำ�-ส�งเกต ประช้าช้นใน ๓ ประเทำศน�( น�ยมีการอ�านหน�งส)อมีากกว�าเราน�ก ทำ�-สะด6ดตาขั าพเจ้ ามีากทำ�-ส6ดค)อ ไมี�ว�าในรถโดยสาร รถใต ด�น รถไฟั ตามีถนนหนทำาง จ้ะพบคนอ�านหน�งส)อแทำบทำ�(งน�(น ตามีร านขัายหน�งส)อก+แน�นไปหมีด

มี�ผิ� เล�าว�าร านขัายหน�งส)อในถนนแช้ร�-งครอส กร6งลอนดอนร านหน/-ง มี�ช้ายคนหน/-งจ้ะโดยไมี�มี�เง�นซึ้)(อหร)อเส�ยดายเง�นก+ไมี�ทำราบ ทำ6กๆว�นเวลาบ�ายโมีง จ้ะมีาด�ทำ�-ต� หน�งส)อเก�ามี6มีร าน แล วก+หย�บหน�งส)อมีาอ�านซึ้/-งขั�(นเอาไว ต�(งแต�ว�นก�อนแล ว ก+ย)นอ�านจ้นเก)อบจ้นบ�าย ๒ โมีงก+ขั�(นไว แล วก+ไปทำ�างาน ร6 �งขั/(นก+มีาอ�านอ�ก อ�กรายหน/-งเป.นช้ายช้รามี�ทำร�พย;มีาก แต�ไมี�ช้อบจ้�ายทำร�พย; ทำ6กๆ คร/-งเด)อนจ้ะมีาทำ�-ร านน�( ค นหย�บหน�งส)อไป ๒ - ๓ เล�มี แต�ไมี�จ้�ายทำร�พย; เจ้ าขัองร านคอยเฝIาด�แล วก+จ้ดไว ว�าหน�งส)ออะไรบ าง ราคาเทำ�าใด แล วก+ส�งบ�ลไปเก+บก�บเลขัาน6การๆ จ้ะร�บส�งเช้+คมีาช้�าระทำ6กคร�(ง ไมี�โต ถ�ยง

ถ าทำ�านเป.นน�กเลงหน�งส)อ ทำ�านจ้ะร� ด�ว�าใจ้ขัองน�กเลงหน�งส)อด วยก�นไมี�ช้อบให ใครหย�บย)มีหน�งส)อ เพราะเกรงผิ� ย)มีเอาไปจ้ะไมี�ค)น ไมี�ใช้�ต�(งใจ้จ้ะโกง แต�บางทำ�ก+ล)มีบ าง หร)อเห+นเป.นหน�งส)อด�ก+เก+บเอาไว ถ าขั าพเจ้ าจ้�าไมี�ผิ�ด ด�เหมี)อนกว�น�พนธ;ฝร�-งเศสเร)องนามีช้)-อ Anatole

France ว�นหน/-งมี�ผิ� มีาย)มีหน�งส)อทำ�านๆ ปฏิ�เสธ และกล�าวว�า ฉ�นให เธอย)มีไมี�ได เด�Uยวไมี�ค)น ไปด�หน�งส)อในต� ฉ�นเถอะ มี�หน�งส)อมีากมีายทำ�-ฉ�นขัอย)มีมีาและก+ย�งไมี�ได ค)นเจ้ าขัอง โดยสร6ป ตามีประสบการณ์;ขัองขั าพเจ้ า ขั าพเจ้ าเห+นว�า การอ�านหน�งส)อในยามีว�างเป.นก�จ้กรรมีอ�นหน/-งซึ้/-งทำ�าให ช้�ว�ตเราเพล�ดเพล�น จ้�ตใจ้ด� ได ความีร� ในว�ช้าการทำ�(งหลาย และค�ดประกอบแต�ก6ศลกรรมี

Page 8: การอ่านหนังสือ โดยดิเรก ชัยนาม