8
№1 (4167), 6.01.2016, сәрсенбі www.mediaovd.kz Газет 1933 жылдан бастап шығады РЕСПУБЛИКАЛЫҚ ҚҰҚЫҚТЫҚ, ҚОҒАМДЫҚ-САЯСИ ГАЗЕТ (Соңы 5-бетте). Гүлнәр МАғзҰМоВА, Алматы қаласы әР ЖЫЛДЫң ӨзіНЕ ТәН ЖАңАЛЫғЫ МЕН ЖАҚСЫЛЫғЫ БАР. ҚҰҚЫҚ ҚоРғАУ оРГАНДАРЫ үШіН ӨТКЕН Қой ЖЫЛЫНЫң БАСЫНДАғЫ ЖАңАЛЫҚТАРДЫң БАСТЫСЫ – ЖАңАДАН ҚАБЫЛДАНғАН ҚЫЛМЫСТЫҚ, ҚЫЛМЫСТЫҚ АТҚАРУ, ҚЫЛМЫСТЫҚ іС ЖүРГізУ ЖәНЕ әКіМШіЛіК ҚҰҚЫҚ БҰзУШЫЛЫҚ ТУРАЛЫ КоДЕКСТЕРДің КүШіНЕ ЕНУі БоЛСА, БИЫЛғЫ МЕШіН ЖЫЛЫНЫң ДА АЛғАШҚЫ КүНіНЕН БАСТАп БіРНЕШЕ ЖАңА зАң КүШіНЕ ЕНЕДі. ЖАҢА ЖЫлдАҒЫ ЖАҢАлЫҚТАР КіТАп КӨРМЕСіНің БЕРЕРі КӨп 15 676 АзАМАТ МАМАНДАРДАН КЕңЕС АЛДЫ 2015 жылғы 16 наурыз бен 29 желтоқсан аралығында еліміздің шалғай елді мекендерінде тұратын 15676 азамат ар- найы жұмылдыру топтарының құрамында ауылдарға барған Зейнетақы төлеу жөніндегі мемлекеттік орталығының, «Қазпошта» АҚ және халыққа қызмет көрсету орталықтары мамандарынан зейнетақы және жәрдемақы тағайындау жөнінде кеңестер алды. Бұл туралы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрлігінің баспасөз қызметі хабарлады. Ауыл тұрғындарына мемлекеттік қызметтерді көрсету үшін аталған ұйымдардың 830 қызметкері жұмылдырылды. Атқарылған жұмыс қорытындысында жүгінген 15676 азаматтың 9807-сі түрлі әлеуметтік төлемдерді рәсімдеу бой- ынша кеңес алды, 3156 адамнан деректемелерді өзгерту жөнінде өтініштер қабылданды, 2713 ауыл тұрғыны зейнетақы және жәрдемақы тағайындауға құжаттарын тапсырды. Өткен жылғы 16 наурыз бен 29 желтоқсан аралығында жұмылдыру топтары еліміздің барлық өңірінде 4836 шалғай ауылдық округті қамтып, оларға 8517 рет барды. зейнетақы және жәрдемақы тағайындау жөніндегі барлық өтініштер бойынша электрондық іс макеттері жасақталып, өкілетті органның қарауына жіберілді. Өткен 29 желтоқсандағы жағдай бойынша 2500 өтініш берушіге зейнетақы және жәрдемақы тағайындалды. зейнеткерлік куәліктер және хабарламалар азаматтарға жұмылдыру топтарының келесі сапарларында жеткізілетін болады. Жұмылдыру топтарының жұмысы ілкі режімде жылдың соңына дейін созылады. Тұрғылықты жері бойынша қызмет алушыларға қызмет көрсету (құжаттарды қабылдау және шот ашу) мемлекеттік қызметті алу уақытын және шығындарды төмендетуді, қолайлылықты, оңайлатылған тәртіпті қамтамасыз етеді. Биыл Қазақстан Тәуелсіздігінің 25 жылдығы тойланбақ. Мерейтойлы датаны Астанадағы Ұлттық академиялық кітапхана ашып отыр. Кітапхана қабырғасында «Қазақстан жаңа жаһандық нақты аху- алда: өсім, реформалар, даму» атты кітап көрмесі өткізілді. «Бүгін біз Қазақстан Тәуелсіздігінің 25 жылдығына арналған көрмені ашып отырмыз. Бұл – үлкен мереке. Қазақта, жалпы Шығыс халықтарында 25 жыл деген – өте тамаша дата. Бұл – мемлекеттіліктің бекіген кезі. Бір жағынан мемлекет жас болып есептелінеді. оның алдына қойған мақсаттары көп», – деді Мемлекет тарихы институтының директоры, тарих ғылымдарының докторы Бүркітбай Аяған. Экспозиция ҰАК қорындағы кітаптардан және электронды ресурстарынан құралған төрт бөлімнен тұратындығын атап өткен жөн. «Қазақстан Республикасының Тәуелсіздігіне – 25 жыл» атты бірінші бөлім Қазақстан Тәуелсіздігінің құрылған және қалыптасқан кезінен мол мағлұматтар берсе, «Ұлы Дала Елі – Мәңгілік Ел» деп аталатын келесі бөлім Нұрсұлтан Назарбаевтың «Мәңгілік Ел» атты Жалпыұлттық идеясын ашуға арналған. Мұнда, сонымен қатар, Қазақстан халқы Ассамблеясы туралы жарыққа шыққан кітаптар қойылып отыр. «Елбасы жолы – елдіктің жолы» атты бөлімде Қазақстан президентінің қызметі жайында жазылған кітаптарды көруге болады. онда Елбасының төл туындылары да ел назарына ұсынылған. «EXPO-2017» – Астана мерейі» деген бөлімнің материалдары Астана қаласының тари- хына, «Астана ЭКСпо-2017» мамандандырылған халықаралық көрмесіне арналды. Айта кету керек, көрмеге 400-ден астам кітап қойылған. ол келушілер үшін бір жыл бойы ашық болады. «Көрме өзінің мақсаты бойынша оқырмандарға жыл бойы мағлұматтар беруге бағытталған», – дейді ұйымдастырушылар. ішк і істер органдарындағы жаңалықтардың бірі – 2016 жылдың 1 қаңтарынан бастап елімізде жергілікті полиция қызметі өз жұмысын баста- ды. Газетіміздің бұдан бұрынғы сандарында хабарлағанымыздай, Қазақстан президенті Нұрсұлтан Назарбаев 2015 жылдың 5 мамырында өткен Қазақстан үкіметінің кеңейтілген отырысында жергілікті полиция қызметін құру мәселесін қарастыруды тапсырған болатын. осыдан кейін ішкі істер министрлігі сәйкесінше заң жобасын әзірлеп, парламент «Қазақстанның кейбір заңнамалық актілеріне жергілікті полиция қызметінің жұмысы мәселелері бой- ынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» заңды қабылдаған бола- тын. халық пен полицияны жақындата түседі деп сенім артылған жаңа қызмет түрі мешін жылының 1 қаңтарынан бастап жұмыс істей бастады. Жергілікті полиция қызметінің басшыларын алғашқы болып тағайындаған Алматы мен павлодар облыстары болды. облыстық мәслихаттың депутат- тары ішкі істер министрлігінің қолдауымен өңір әкімі ұсынған кандидатура- ларды бекітті. Өткен жылғы жаңалығы көп болған саланың бірі – жол жүрісі. Өткен жылы «Жол жүрісі туралы» заң талаптарына сай жол жүрісі ережесінде бірталай өзгерістер болса, биыл да бұл сала бір жаңалықпен толықты. 2016 жылдан бастап сақтандырушылар мен сақтанушылар арасындағы қарым-қатынасқа енгізілген өзгертулер өз күшіне енеді. Ұлттық банктің заңнамалық актісіне сәйкес, сақтандырушы тарап мүлікке келтірілген шығынды өзі бағалайтын болады. Алайда, бұл бастама тәуелсіз бағалаушы компаниялар мен көлік иелерінің наразылығын тудыруда. олар сақтандырушы тарап өз мүддесі үшін шығынды азайтып көрсетеді деп қауіптенуде. Жаңа жылдан бастап қолданысқа енетін тағы бір заңның бірі – «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы» заң. Жаңа заң талаптары бойынша мЕрЕЙТОЙ ТоҚСАННЫҢ ТӨРІНЕ ШЫҚҚАН ӘБдІ АҚСАҚАл Нұрболат ӨМіРзАҚоВ, Жамбыл облысы ТЖД ҰЛЫ оТАН СоғЫСЫНЫң әРі АзАМАТТЫҚ ҚоРғАУ оРГАНЫНЫң АРДАГЕРі әБДіКЕРіМ АТА ЖоЛДАСоВ 90 ЖАСҚА ТоЛДЫ. Қарт жауынгерді мерейтойымен Жаңа жылда арнайы құттықтап барған Жамбыл облысы Төтенше жағдайлар департаментінің Өрт сөндіру қызметінің бастығы, азаматтық қорғау полковнигі Мақсат Қосыбаев, ТЖ департаментінің кадр жұмысы бөлімінің бастығы, азаматтық қорғау подполковнигі Назира Тұрабекова мен Жуалы аудандық №7 Өрт сөндіру бөлімінің бастығы, азаматтық қорғау майоры Кеңесбек Абдраимов әбдікерім атаға сыйлықтарын тарту етіп, ақсақалға мықты денсаулық, амандық тіледі. Азаматтық қорғау қызметкерлері өз ардагерлеріне қаржылай сыйлық жасап, Жамбыл облысы ТЖ департаментінің және Өрт сөндіру мекемесі қызметкерлерінің жылы лебіздерін жеткізген қызметкерлер құрметті ардагердің еңбегін елеп әрі сый-сияпат көрсету мақсатында құрмет көрсетіп, сыйлықтарын табыс етті. Қарияның шаңырағында әбдікерім атамен емен-жарқын әңгіме құрып, өткеннен сыр шерткен ТЖД қызметкерлері қарияның көңілін бір көтеріп та- стады. Өз кезегінде ардагер қонақтарға арнайы көңіл бөліп бас сұққандары үшін ерекше алғысын білдіріп, ақ батасын берді. әбдікерім Жолдасов әскери қызметке небәрі 16 жасында шақырылған. Соғыс деген сөздің қаншалықты үрейлі сөз екендігін ол сонда түсінген еді. әбдікерім ата өмір мен өлімнің ортасында сан мәрте арпалысты. Ардагер өзінің соғыс жылдарында өткізген жастық шағын көзіне жас ала отырып еске алды. Қоштасарда қария жас буын өкілдеріне елімізді, отанды қорғау жолында әрдайым тас түйін дайын болуларын тіледі. Сөз орайы келгенде айта кетейік, 1980 жылдары құрылысы жүргізілген Жуалы аудандық өрт сөндіру бөлімінің ғимараты әбдікерім атаның тікелей басшылығымен салынған болатын. мемлекеттік және уәкілетті тұлғаларға жақындарымен бірігіп жұмыс жасауға, таратуға тыйым салынған қызметтік және өзге де ақпаратты өз мүддесіне пайдалануға және қызметтік жұмысын орындағаны үшін сыйлықтар алуға тыйым салынады. Сыбайластықтың алдын алу мақсатында жаңа жылдан бастап елдегі барлық жоғары оқу орындарында «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениет негіздері» пәні оқытылады екен. Бұл пәнді тек заңгерлер ғана емес, барлық мамандықтың студенттері оқитын болады. Тағы да бір жаңалық – 2016 жылдың 1 қаңтарынан бастап елімізде резеңке оқ ататын газды-травматикалық және травматикалық қаруға тыйым салы- нады.Тыйым салынған қаруды өткізбегендер тіркеу мен рұқсат қағаздың барына қарамастан, қылмыстық жауапкершілікке тартылады.Травматикалық қаруларды тұрғындардан сатып алу акциясы осы жылдың басында басталды. оған берілетін сыйақы мөлшері 30 мыңнан 150 мың теңгеге дейін барады. Өзін қорғану үшін рұқсат етілген қарулар арасында енді тек газбен ататын газды тапаншалар мен электрошокерлер ғана бар. оларды сатып алу үшін ішкі істер органынан рұқсат алу қажет. Ал, жаңа жылдан бастап 9 пайызға көбейетін зейнетақыдан басқа зейнеткерлердің құлағын елеңдететін бір жаңалық – Еуразиялық экономикалық одақтың кез келген елінде зейнетақыны жоғалтпай жұмыс істеу мүмкіндігі пайда болды. 2016 жылдың 1 қаңтарынан бастап одақ елдерінің тұрғындары зейнетақысын жоғалтпай ЕАЭо-ға кіретін кез келген елде жұмыс істей алады. оған сәйкес, өзге елде қызмет еткен Қазақстан тұрғыны жұмыс беруші тараптан зейнетақысына да ие болады. зейнетақы БҰзҚ-қа төленіп, жұмыскер зейнет жасына келгенде зейнетақысын алу мүмкіндігі жасалды. Өзге елдің азаматтығын алғысы келген зейнеткерлер де толықтай өз зейнетақысын алып отырады. Сондай-ақ, ЕАЭо аясында 2016 жылдың 1 қаңтарынан бастап дәрілік заттардың ортақ нарығы құрылады. Дәрілік заттардың әлеуметтік маңызы бар екенін ескере отырып, одаққа мүше мемлекеттер қауіпсіз, тиімді және сапалы дәрілік заттарды қамтамасыз етуді көздейтін келісімге қол қойған болатын. оған сәйкес, бірқатар ереже мен қағидаттар бекітілген. Біріншіден, одақ шеңберінде айналымға арналған дәрілік заттар сапа- сына қойылатын бірыңғай талаптар қарастырылады. Екіншіден, дәрілік заттардың клиникаға дейінгі және клиникалық сынақтары зертханалық және клиникалық талаптарға сәйкес жүргізілетін болады.

Сақшы 01(4167)

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Сақшы №1 (4167) 6.01.2016

Citation preview

Page 1: Сақшы 01(4167)

№1(4167),

6.01.2016, сәрсенбі

www.mediaovd.kzГазет 1933 жылдан бастап шығадыГазет 1933 жылдан бастап шығады

РЕСПУБЛИКАЛЫҚ ҚҰҚЫҚТЫҚ, ҚОҒАМДЫҚ-САЯСИ ГАЗЕТ

(Соңы 5-бетте).

Гүлнәр МАғзҰМоВА, Алматы қаласы

әР ЖЫЛДЫң ӨзіНЕ ТәН ЖАңАЛЫғЫ МЕН ЖАҚСЫЛЫғЫ БАР. ҚҰҚЫҚ ҚоРғАУ оРГАНДАРЫ үШіН ӨТКЕН Қой ЖЫЛЫНЫң БАСЫНДАғЫ ЖАңАЛЫҚТАРДЫң БАСТЫСЫ – ЖАңАДАН ҚАБЫЛДАНғАН ҚЫЛМЫСТЫҚ, ҚЫЛМЫСТЫҚ АТҚАРУ, ҚЫЛМЫСТЫҚ іС ЖүРГізУ ЖәНЕ әКіМШіЛіК ҚҰҚЫҚ БҰзУШЫЛЫҚ ТУРАЛЫ КоДЕКСТЕРДің КүШіНЕ ЕНУі БоЛСА, БИЫЛғЫ МЕШіН ЖЫЛЫНЫң ДА АЛғАШҚЫ КүНіНЕН БАСТАп БіРНЕШЕ ЖАңА зАң КүШіНЕ ЕНЕДі.

ЖАҢА ЖЫлдАҒЫ ЖАҢАлЫҚТАРКіТАп КӨРМЕСіНің БЕРЕРі КӨп

15 676 АзАМАТ МАМАНДАРДАН КЕңЕС АЛДЫ

2015 жылғы 16 наурыз бен 29 желтоқсан аралығында еліміздің шалғай елді мекендерінде тұратын 15676 азамат ар-найы жұмылдыру топтарының құрамында ауылдарға барған Зейнетақы төлеу жөніндегі мемлекеттік орталығының, «Қазпошта» АҚ және халыққа қызмет көрсету орталықтары мамандарынан зейнетақы және жәрдемақы тағайындау жөнінде кеңестер алды.

Бұл туралы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрлігінің баспасөз қызметі хабарлады.

Ауыл тұрғындарына мемлекеттік қызметтерді көрсету үшін аталған ұйымдардың 830 қызметкері жұмылдырылды. Атқарылған жұмыс қорытындысында жүгінген 15676 азаматтың 9807-сі түрлі әлеуметтік төлемдерді рәсімдеу бой-ынша кеңес алды, 3156 адамнан деректемелерді өзгерту жөнінде өтініштер қабылданды, 2713 ауыл тұрғыны зейнетақы және жәрдемақы тағайындауға құжаттарын тапсырды.

Өткен жылғы 16 наурыз бен 29 желтоқсан аралығында жұмылдыру топтары еліміздің барлық өңірінде 4836 шалғай ауылдық округті қамтып, оларға 8517 рет барды.

зейнетақы және жәрдемақы тағайындау жөніндегі барлық өтініштер бойынша электрондық іс макеттері жасақталып, өкілетті органның қарауына жіберілді. Өткен 29 желтоқсандағы жағдай бойынша 2500 өтініш берушіге зейнетақы және жәрдемақы тағайындалды. зейнеткерлік куәліктер және хабарламалар азаматтарға жұмылдыру топтарының келесі сапарларында жеткізілетін болады.

Жұмылдыру топтарының жұмысы ілкі режімде жылдың соңына дейін созылады. Тұрғылықты жері бойынша қызмет алушыларға қызмет көрсету (құжаттарды қабылдау және шот ашу) мемлекеттік қызметті алу уақытын және шығындарды төмендетуді, қолайлылықты, оңайлатылған тәртіпті қамтамасыз етеді.

Биыл Қазақстан Тәуелсіздігінің 25 жылдығы тойланбақ. Мерейтойлы датаны Астанадағы Ұлттық академиялық кітапхана ашып отыр. Кітапхана қабырғасында «Қазақстан жаңа жаһандық нақты аху-алда: өсім, реформалар, даму» атты кітап көрмесі өткізілді.

«Бүгін біз Қазақстан Тәуелсіздігінің 25 жылдығына арналған көрмені ашып отырмыз. Бұл – үлкен мереке. Қазақта, жалпы Шығыс халықтарында 25 жыл деген – өте тамаша дата. Бұл – мемлекеттіліктің бекіген кезі. Бір жағынан мемлекет жас болып есептелінеді. оның алдына қойған мақсаттары көп», – деді Мемлекет тарихы институтының директоры, тарих ғылымдарының докторы Бүркітбай Аяған.

Экспозиция ҰАК қорындағы кітаптардан және электронды ресурстарынан құралған төрт бөлімнен тұратындығын атап өткен жөн.

«Қазақстан Республикасының Тәуелсіздігіне – 25 жыл» атты бірінші бөлім Қазақстан Тәуелсіздігінің құрылған және қалыптасқан кезінен мол мағлұматтар берсе, «Ұлы Дала Елі – Мәңгілік Ел» деп аталатын келесі бөлім Нұрсұлтан Назарбаевтың «Мәңгілік Ел» атты Жалпыұлттық идеясын ашуға арналған. Мұнда, сонымен қатар, Қазақстан халқы Ассамблеясы туралы жарыққа шыққан кітаптар қойылып отыр.

«Елбасы жолы – елдіктің жолы» атты бөлімде Қазақстан президентінің қызметі жайында жазылған кітаптарды көруге болады. онда Елбасының төл туындылары да ел назарына ұсынылған. «EXPO-2017» – Астана мерейі» деген бөлімнің материалдары Астана қаласының тари-хына, «Астана ЭКСпо-2017» мамандандырылған халықаралық көрмесіне арналды.

Айта кету керек, көрмеге 400-ден астам кітап қойылған. ол келушілер үшін бір жыл бойы ашық болады.

«Көрме өзінің мақсаты бойынша оқырмандарға жыл бойы мағлұматтар беруге бағытталған», – дейді ұйымдастырушылар.

ішкі істер органдарындағы жаңалықтардың бірі – 2016 жылдың 1 қаңтарынан бастап елімізде жергілікті полиция қызметі өз жұмысын баста-ды. Газетіміздің бұдан бұрынғы сандарында хабарлағанымыздай, Қазақстан президенті Нұрсұлтан Назарбаев 2015 жылдың 5 мамырында өткен Қазақстан үкіметінің кеңейтілген отырысында жергілікті полиция қызметін құру мәселесін қарастыруды тапсырған болатын. осыдан кейін ішкі істер министрлігі сәйкесінше заң жобасын әзірлеп, парламент «Қазақстанның кейбір заңнамалық актілеріне жергілікті полиция қызметінің жұмысы мәселелері бой-ынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» заңды қабылдаған бола-тын. халық пен полицияны жақындата түседі деп сенім артылған жаңа қызмет түрі мешін жылының 1 қаңтарынан бастап жұмыс істей бастады.

Жергілікті полиция қызметінің басшыларын алғашқы болып тағайындаған Алматы мен павлодар облыстары болды. облыстық мәслихаттың депутат-тары ішкі істер министрлігінің қолдауымен өңір әкімі ұсынған кандидатура-ларды бекітті.

Өткен жылғы жаңалығы көп болған саланың бірі – жол жүрісі. Өткен жылы «Жол жүрісі туралы» заң талаптарына сай жол жүрісі ережесінде бірталай өзгерістер болса, биыл да бұл сала бір жаңалықпен толықты. 2016 жылдан бастап сақтандырушылар мен сақтанушылар арасындағы қарым-қатынасқа енгізілген өзгертулер өз күшіне енеді. Ұлттық банктің заңнамалық актісіне сәйкес, сақтандырушы тарап мүлікке келтірілген шығынды өзі бағалайтын болады. Алайда, бұл бастама тәуелсіз бағалаушы компаниялар мен көлік иелерінің наразылығын тудыруда. олар сақтандырушы тарап өз мүддесі үшін шығынды азайтып көрсетеді деп қауіптенуде.

Жаңа жылдан бастап қолданысқа енетін тағы бір заңның бірі – «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы» заң. Жаңа заң талаптары бойынша

мЕрЕЙТОЙ

ТоҚСАННЫҢ ТӨРІНЕ ШЫҚҚАН ӘБдІ АҚСАҚАлНұрболат ӨМіРзАҚоВ, Жамбыл облысы ТЖД

ҰЛЫ оТАН СоғЫСЫНЫң әРі АзАМАТТЫҚ ҚоРғАУ оРГАНЫНЫң АРДАГЕРі әБДіКЕРіМ АТА ЖоЛДАСоВ 90 ЖАСҚА ТоЛДЫ.

Қарт жауынгерді мерейтойымен Жаңа жылда арнайы құттықтап барған Жамбыл облысы Төтенше жағдайлар департаментінің Өрт сөндіру қызметінің бастығы, азаматтық қорғау полковнигі Мақсат Қосыбаев, ТЖ департаментінің кадр жұмысы бөлімінің бастығы, азаматтық қорғау подполковнигі Назира Тұрабекова мен Жуалы аудандық №7 Өрт сөндіру бөлімінің бастығы, азаматтық қорғау майоры Кеңесбек Абдраимов әбдікерім атаға сыйлықтарын тарту етіп, ақсақалға мықты денсаулық, амандық тіледі.

Азаматтық қорғау қызметкерлері өз ардагерлеріне қаржылай сыйлық жасап, Жамбыл облысы ТЖ департаментінің және Өрт сөндіру мекемесі қызметкерлерінің жылы лебіздерін жеткізген қызметкерлер құрметті ардагердің еңбегін елеп әрі сый-сияпат көрсету мақсатында құрмет көрсетіп, сыйлықтарын табыс етті.

Қарияның шаңырағында әбдікерім атамен емен-жарқын әңгіме құрып, өткеннен сыр шерткен ТЖД қызметкерлері қарияның көңілін бір көтеріп та-стады. Өз кезегінде ардагер қонақтарға арнайы көңіл бөліп бас сұққандары үшін ерекше алғысын білдіріп, ақ батасын берді.

әбдікерім Жолдасов әскери қызметке небәрі 16 жасында шақырылған. Соғыс деген сөздің қаншалықты үрейлі сөз екендігін ол сонда түсінген еді. әбдікерім ата өмір мен өлімнің ортасында сан мәрте арпалысты. Ардагер өзінің соғыс жылдарында өткізген жастық шағын көзіне

жас ала отырып еске алды. Қоштасарда қария жас буын өкілдеріне елімізді, отанды қорғау жолында әрдайым тас түйін дайын болуларын тіледі.

Сөз орайы келгенде айта кетейік, 1980 жылдары құрылысы жүргізілген Жуалы аудандық өрт сөндіру бөлімінің ғимараты әбдікерім атаның тікелей басшылығымен салынған болатын.

мемлекеттік және уәкілетті тұлғаларға жақындарымен бірігіп жұмыс жасауға, таратуға тыйым салынған қызметтік және өзге де ақпаратты өз мүддесіне пайдалануға және қызметтік жұмысын орындағаны үшін сыйлықтар алуға тыйым салынады. Сыбайластықтың алдын алу мақсатында жаңа жылдан бастап елдегі барлық жоғары оқу орындарында «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениет негіздері» пәні оқытылады екен. Бұл пәнді тек заңгерлер ғана емес, барлық мамандықтың студенттері оқитын болады.

Тағы да бір жаңалық – 2016 жылдың 1 қаңтарынан бастап елімізде резеңке оқ ататын газды-травматикалық және травматикалық қаруға тыйым салы-нады.Тыйым салынған қаруды өткізбегендер тіркеу мен рұқсат қағаздың барына қарамастан, қылмыстық жауапкершілікке тартылады.Травматикалық қаруларды тұрғындардан сатып алу акциясы осы жылдың басында басталды. оған берілетін сыйақы мөлшері 30 мыңнан 150 мың теңгеге дейін барады.

Өзін қорғану үшін рұқсат етілген қарулар арасында енді тек газбен ататын газды тапаншалар мен электрошокерлер ғана бар. оларды сатып алу үшін ішкі істер органынан рұқсат алу қажет.

Ал, жаңа жылдан бастап 9 пайызға көбейетін зейнетақыдан басқа зейнеткерлердің құлағын елеңдететін бір жаңалық – Еуразиялық экономикалық одақтың кез келген елінде зейнетақыны жоғалтпай жұмыс істеу мүмкіндігі пайда болды. 2016 жылдың 1 қаңтарынан бастап одақ елдерінің тұрғындары зейнетақысын жоғалтпай ЕАЭо-ға кіретін кез келген елде жұмыс істей алады. оған сәйкес, өзге елде қызмет еткен Қазақстан тұрғыны жұмыс беруші тараптан зейнетақысына да ие болады. зейнетақы БҰзҚ-қа төленіп, жұмыскер зейнет жасына келгенде зейнетақысын алу мүмкіндігі жасалды. Өзге елдің азаматтығын алғысы келген зейнеткерлер де толықтай өз зейнетақысын алып отырады.

Сондай-ақ, ЕАЭо аясында 2016 жылдың 1 қаңтарынан бастап дәрілік заттардың ортақ нарығы құрылады. Дәрілік заттардың әлеуметтік маңызы бар екенін ескере отырып, одаққа мүше мемлекеттер қауіпсіз, тиімді және сапалы дәрілік заттарды қамтамасыз етуді көздейтін келісімге қол қойған болатын. оған сәйкес, бірқатар ереже мен қағидаттар бекітілген. Біріншіден, одақ шеңберінде айналымға арналған дәрілік заттар сапа-сына қойылатын бірыңғай талаптар қарастырылады. Екіншіден, дәрілік заттардың клиникаға дейінгі және клиникалық сынақтары зертханалық және клиникалық талаптарға сәйкес жүргізілетін болады.

Page 2: Сақшы 01(4167)

№ 93 (3970), четверг, 19.12.20132 е-mail: [email protected]№1 (4167), сәрсенбі, 6.01.2016 е-mail:[email protected]

ЖАҢАЛЫҚТАР

,

ƏЛЕМ-АҚПАРАТ

АҚШ

ДАИШ ұйымын Обама құрған ба?

Ресей

Германия

Батыс Қазақстан облысының əкімібрифинг өткізді

Түркімен газынан бас тартты

АҚШ президенттігіне үміткер, милли-ардер Дональд Трамп ДАИШ террорлық ұйымын Барак Обама мен елдің бұрынғы Мемлекеттік хатшысы Хиллари Клинтон құрды деп есептейді. Бұл туралы РИА Новости хабарлады.

Порталдың мəліметінше, бұған дейін Хиллари Клинтон Трамптың мұсылмандарға қарсы айтқан сөздері ДАИШ ұйымына қосылғандардың қатарының артуына себеп болып жатқанын айтқан. Клинтон бұл ойын «Əл-Каидаға» қатысы бар топтардың бірі Трамптың сөйлеген сөзінен үзінді келтіріп, бейне түсіргеннен кейін бөлісті.

Ал Трамп бұған жауап ретінде: «Хиллари Клинтон мен Барак Обама ДАИШ ұйымын құрды», – деді сенбі күні Миссисипи штатында сайлаушылардың алдында сөйлеп тұрып.

Айта кетейік, Дональд Трамп бұған дейін АҚШ-қа мұсылмандарды кіргізбеуге шақырып,

терроризмді жеңу үшін лаңкестердің отба-сы мүшелерін өлтіру керек деп есептейтінін айтқан болатын. Трамптың бұл сөзіне АҚШ-тың кейбір саясаткерлері мен ел тұрғындары наразылық білдірді.

Бұрынғы Мемлекеттік хатшы Хиллари Клинтон қазір Демократиялық партия аты-нан АҚШ Президенті лауазымына таласып жатыр. Оның басты бəсекелестері ретінде Мэрилендтің бұрынғы губернаторы Мартин О’Мэлли мен сенатор Берни Сандерс айтылып жүр. Республикалық партия атынан Президент болуға 15 шақты үміткер ниет білдірді.

К ө ш і - қ о н д а ғ д а р ы с ы Г е р м а н и я бюджетіне айтарлықтай түзетулер енгізді. replyua.net хабарлағандай, босқындардың келуі ел билігіне шама-мен 21 миллиард еуро шығын келтірмек.

Мюнхенде г і э кономикалық зерттеу институтының басшысы Ганс-Вернер Зинн осындай мəлімдеме жасады. Оның сөзіне қарағанда, Германия босқындардың көптеп келуін қаржыландыру үшін қарызға кіретіндей жағдайда емес. Ел билігі ақшаны бюджеттен іздеуі керек, əзірге қаражат бар, алайда, көші-қон дағдарысы бітпесе, барлық босқынға бюд-жет жетпейді.

2016 жылғы мемлекеттік бюджетте бұл шығынды өтеу үшін қажетті соманы табуға болады, алайда, алдағы уақытта бұл қиындай түседі. Институт басшысының сөзіне қарағанда, қазірдің өзінде Германия билігі босқындар салдарынан кей шығындарды азайтып жатыр.

Еске сала кетейік, 2015 жылы Германияда ресми түрде 1 миллион 87 мыңнан астам босқын тіркелді. Көші-қон қызметінің қызметкерлері айтқандай, бұл нақты сан емес. Ел аумағында 250 мыңға жуық адам биліктен жасырынып жүр.

«Үш пен алты жас аралығындағы балаларды мектепке дейінгі тəрбиемен қамту 98 пайызды құрайды. 2014-2015 оқу жылының нəтижесі бой-ынша Ұлттық бірыңғай тестілеуде Батыс Қазақстан облысы Алматы жəне Астана қалаларынан кейін үшінші орынды иеленді жəне орташа балл 83-ті құрады», – деді ол.

Əкімнің айтуынша, өткен жылы Елбасы Н.Назарбаевтың апатты жағдайдағы жəне үш ауысыммен жұмыс істейтін мектептерді жою тап-сырмасы Батыс Қазақстан облысында толығымен орындалды. Жаңадан мектептер салынды жəне күрделі жөндеуден өткізілді. Білім саласына 42 млрд. 200 млн. теңге бөлінді.

«Облыста инклюзивті білім беруге лайықты мектептердің саны 59 пайызды құрайды жəне мүмкіндігі шектеулі балаларды инклюзивті біліммен қамтамасыз ету 58 пайызға жетіп отыр. Облыстағы 38 арнаулы орта білім беретін колледждердің 7-еуі – жекеменшік. Ал 17 колледжде 18 мамандық бойынша дуалды білім беру жүргізілуде», – деді Н.Ноғаев.

Сондай-ақ, əкім биыл Батыс Қазақстан облы-сында дəрігерлердің жетіспеушілігі жойылатынын айтты.

«Денсаулық сақтау саласына 22 млрд. 200 млн. теңге бөлінді жəне облыстағы денсаулық сақтау мекемелерін қажетті құрал-жабдықтармен қамтамасыз ету 77 пайызды құрайды. Соның нəтижесінде орташа өмір жасының ұзақтығы өңірде 71.1 жасты құрап отыр», – деді ол.

Оның атап өтуінше, өткен жылы өңірге 87 жас маман келіп, 54-і ауылдық жерлерге жіберілген. Жалпы, өңірде денсаулық сақтау саласындағы маман жетіспеушілігі 56 адамды құрайды.

«Біз Ақтөбедегі Марат Оспанов, Алматыдағы Асфендияров атындағы, Қарағандыдағы жəне басқа да облыстардағы медициналық жоғары оқу орындарының түлектеріне пəтер беру жəне басқа да əлеуметтік қолдауларды көрсете отырып, осы

КЕШЕ БАТЫС ҚАЗАҚСТАН ОБЛЫСЫНЫҢ ƏКІМІ НҰРЛАН НОҒАЕВ АСТАНАДА ЖУРНАЛИСТЕР-ГЕ АРНАП БРИФИНГ ӨТКІЗДІ. ҚР ПРЕЗИДЕНТІ ЖАНЫНДАҒЫ ОРТАЛЫҚ КОММУНИКАЦИЯЛАР ҚЫЗМЕТІНДЕГІ БАСПАСӨЗ МƏСЛИХАТЫ БАРЫ-СЫНДА АЙМАҚ БАСШЫСЫ БҚО-ДА АПАТТЫ ЖƏНЕ ҮШ АУЫСЫММЕН БІЛІМ БЕРЕТІН МЕКТЕПТЕР ЖОЙЫЛАТЫНЫН МƏЛІМДЕДІ.

мəселені 2016 жылы толығымен шешеміз», – деді облыс басшысы.

Сонымен қатар, БҚО əкімі 2016 жылы Березевка, Бестау ауылының тұрғындарын көшіру мəселесі толығымен аяқталатынын жеткізді.

«Березовка жəне Бестау елді мекендері ту-ралы қысқаша ақпарат берер болсам, жалпы, 454 үйді көшіру қажет. Соның ішінде 423-і – Березовка ауылында, қалғаны Бестау елді мекенінде тұрады. Қазіргі уақытта Энергетика министрліг і қабылдаған жоспарға сəйкес б ір інші кезең аяқталды. Соған сəйкес 82 отбасы Ақсай қаласында көп қабатты 128 пəтерлі екі үйге көшірілді . Бұл жұмыстар жүйелі түрде өз жалғасын табуда. 2016 жылы Березовка, Бестау ауылдарының тұрғындарын көшіру мəселесі толығымен аяқталады», – деді Н.Ноғаев.

Батыс Қазақстан облысында 2015 жылдың қорытындысында 261 мың шаршы метр баспана пайдалануға берілді. Бұл туралы да брифинг ба-рысында мəлім болды.

«Кəсіпкерлікте 39 800 субъекті тіркелген. Онда 108 мың адам қызмет атқарады. Кəсіпкерлікте көрсетілген қызметтерден жасалған жұмыстардың құны өткен жылдың 11 айының қорытындысында 461 млрд. теңгені құрады», – деді БҚО əкімі.

Облыс басшысының айтуынша, «Бизнестің жол картасы-2020» бағдарламасы бойынша екінші деңгейлі банктерден алынған несиелерді субсидиялауға, кепілдендіруге, инфрақұрылымды дамытуға бөл інген қаражаттарды ти імд і

қолданудың нəтижесінде 3 мың жаңа жұмыс орны ашылып, 17 мың жұмыс орны сақталды. «Сыртқы тауар айналымында 5,2 млрд. шарт-ты бірлікті құрады. Соның ішінде экспорт 4 млрд. 400 млн., импорт 800 млн. теңге», – деді Н.Ноғаев.

Сонымен қатар, оның сөзіне қарағанда, өткен жылы 2014 жылмен салыстырғанда құрылыс са-ласы 14 пайызға өсім көрсетіп, 76 млрд. теңгенің жұмыстары атқарылған. 2015 жылы Батыс Қазақстан облысына 240 мың шаршы метр тұрғын үйді пайдалануға беру жүктелген. «Біз жылдың қорытындысы бойынша 261 мың шаршы метр баспана салып, 6 көп пəтерлі үйді пайдалануға бердік», – деді ол.

Сондай-ақ, əк ім алдағы уақытта Орал қаласындағы апатты үйлер толығымен жойыла-тынын мəлім етті.

Оның айтуынша, өткен жылы Батыс Қазақстан облысында 2 үй құрылысы комбинаты өз жұмысын бастап, бүгінгі күні өзінің тиімділігін көрсетіп отыр. Комбинаттар салынатын үйлердің, əлеуметтік са-лада салынатын нысандардың құрылыс мерзімін айтарлықтай азайтады.

«Осы комбинаттардың арқасында біз Орал қаласындағы апатты жағдайдағы үйлерді жоймақпыз. Ол жобаға сəйкес апатты жағдайдағы үйлерде тұрып жатқан адамдарды уақытша баспанаға қоныстандырамыз. Ал апатты үйлерді сүріп тастап, жаңа пəтерлер саламыз. Салынған үйден тұрғындарға пəтер беріп, қалғанын жеке кəсіпкерлер өз қалаулары бойынша нарықта са-тады», – деді Н.Ноғаев.

Облыс əкімінің сөзіне қарағанда, көп қабатты тұрғын үйлер мемлекеттік-жеке серіктестік ұстанымдары бойынша салынады. Барлық инфрақұрылым, атап айтқанда, су, газ, электр жүйесі, жол мемлекет қаржысы есебінен тарты-лады. Ал кəсіпкерлер апатты үйлерде тұратын азаматтарды баспанамен қамтамасыз етуді өз мойындарына алады.

АСТАНАДА 2016 ЖЫЛЫ МЕМЛЕКЕТТІК БАҒДАРЛАМАЛАР АЯСЫНДА 2 500-ДЕН АСТАМ ПƏТЕР САЛЫНАДЫ. ӨҢІРЛЕРДІ ДАМЫТУ БАҒДАРЛАМАСЫ АЯСЫНДА 2020 ЖЫЛҒА ДЕЙІН ЖАЛПЫ АУДАНЫ 96,55 МЫҢ ШАРШЫ МЕТРДІ ҚҰРАЙТЫН 1 758 ПƏТЕРЛІК 8 КӨП ПƏТЕРЛІ ТҰРҒЫН ҮЙ КЕШЕНІНІҢ ҚҰРЫЛЫСЫ ЖАЛҒАСАДЫ. БҰЛ ТУРАЛЫ ЕЛОРДА САЙТЫ ХАБАРЛАДЫ.

Елордада қанша пəтер салынады?

Сондай-ақ, Қазақстан Республикасында тұрғын үй құрылысын дамытудың 2008-2010 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасын аяқтайтын нысандар пайдалануға берілмек: Сарайшық көшесінің оңтүстігіне қарай – Мағжан Жұмабаев даңғылының шығысында орналасқан жалпы ауданы 21,8 мың шаршы метрді құрайтын 310 пəтерлік тұрғын үй кешендерінің құрылысы; Сарыбұлақ өзенінің бойында – Нұрғиса Тілендиев даңғылының оңтүстігіне қарай орналасқан жалпы ауданы 3,20 мың шаршы метрлі 62 пəтерлік КТК.

Арендалық тұрғын үй бағыты бойынша Оңтүстік-Шығыс ауданында жеке тұрғын үй құрылысы ауданында жалпы ауданы 14,40 мың шаршы метрді құрайтын 217 пəтерлік тұрғын үй кешенін, Оңтүстік-Шығыс ауданында жеке тұрғын үй құрылысы ауданында жалпы ауданы 5,10 мың шаршы метрді құрайтын 95 пəтерлік тұрғын үй кешенін, сонымен қатар, Көктал кентінің оңтүстік-шығысына қарай жалпы ауданы 16,30 мың шар-шы метрлі 293 пəтерлік тұрғын үй кешенін салу жоспарланған.

Картинада белгілі əнші əрі актер Əміре Қашаубаевтың шығармашылығының шыңына шыққан кезеңі баяндалады. Ол Еуропаны қазақ халқының əн өнерімен таныстырған Кеңес Одағының тұңғыш əншісі екені белгілі. 1925 жылы Парижде өткен EXPO-1925 көрмесінде ол қазақтың «Ағаш аяқ», «Қанапия», «Жалғыз арша», «Үш дос» атты ұлттық əндерін орындап, күміс жүлде алған еді. Фильмге əншінің орындауындағы сегіз əн алынды.

Moviq кинокомпаниясының өкілі Андрей Распутиннің айтуынша, фильмнің түсірілім жұмыстары сəуір айында басталады. Түсірілім жұмыстарының көбі Еуропа қалаларында, кейбірі Алматыда өтеді. Картина қазақстандық, со-нымен қатар, шетелдік прокатқа да шығады. Фильмді түсіруге «Қазақфильм» киностудиясы мен Мəдениет жəне спорт министрлігі қолдау білдірді.

Cast.kz орталығы 1 желтоқсаннан бастап басты рөлде ойнайтын актерге кастинг жариялады. Айта кетейік, «Əміре Қашаубаев» картинасы ағылшын тілінде шығады, сондықтан да басты рөлде ойнай-тын актерге ағылшын тілін білу талабы қойылып отыр.

Əмірені əлем танитын боладыҚАЗАҚСТАНДЫҚ MOVIQ КИНО-КОМПАНИЯСЫ ГОЛЛИВУДТЫҚ ПРОДЮСЕРЛЕР КЕРИ ГРАНАТ ЖƏНЕ ЭД ДЖОНСПЕН БІРГЕ ƏМІРЕ ҚАШАУБАЕВТЫҢ ӨМІРІ ЖАЙЛЫ ФИЛЬМ ТҮСІРЕДІ.

Қашаубаевтың рөлін ойнайтын актерге қойылатын басты талаптар: жас шамасы 25-40 аралығында болуы керек, ағылшын тілін Upper Intermediate деңгейінде білу, актерлік шеберлігі жоғары, қазақ əндерін шебер орындау жəне дом-бырада ойнау.

Басты рөлдерге: ағылшын, қазақ тілдерін жақсы білетін 55-65 жас аралығындағы ер адам; Мұстафа Шоқайдың рөліне 30-40 жас аралығындағы, ағылшын тілін білу деңгейі Intermediate деңгейінен төмен болмауы тиіс; 25-35 жас аралығындағы, ағылшын тілін Intermediate деңгейінен кем білмейтін əйел; 55-65 жас аралығындағы актерлік қабілеті жоғары, ағылшын тілін білетін əйел адам жəне 13-16 жас аралығындағы ағылшын жəне қазақ тілдерін жақсы білетін ұл бала керек.

Астаналық дəрігерлер ағылшын тілін үйренуде

ЭКСПО-2017 ҚАРСАҢЫНДА АСТАНАНЫҢ ДЕНСАУЛЫҚ САҚТАУ САЛАСЫНЫҢ 260 ҚЫЗМЕТКЕРІ АҒЫЛШЫН ТІЛІН ОҚУДА, ЖАЛ-ПЫ 486 ДƏРІГЕР АҒЫЛШЫН ТІЛІН ҮЙРЕНУІ ТИІС. БҰЛ ТУРАЛЫ АСТАНА ƏКІМДІГІНІҢ РЕСМИ САЙТЫ ХАБАРЛАДЫ.

Қалалық Тілдерді дамыту басқармасы 2015 жылдың сəуір айынан бері ағылшын тілінен курстар ұйымдастырып келеді. Өткен жылы Астана қаласының əкімдігі «Астана «EXPO-2017» Ұлттық компаниясы» АҚ-пен бірлесіп көрме қонақтарына медициналық қызмет көрсетуді қамтамасыз ету жөніндегі іс-шаралар жоспарын əзірледі.

«ЭКСПО басшылығы көрме аумағында бастапқы медициналық көмек көрсететін жеті пункт пен бір дəрігерлік амбулатория пунктін ашады, соның ішінде ауданы 20 шаршы метр 4 медпункт, ауданы 30 шаршы метр 3 медпункт, ауданы 78 шаршы метрлік 1 амбулатория бар. Көрменің жұмыс істеу уақытына байланысты үш ауысыммен бір дəрігер мен бір мейірбике жұмыс істейді», – делінген ақпарда.

ЭКСПО кезінде қонақтар қоныстанған жер-лерде тəулік бойы жұмыс істейтін медицина қызметкерлерінің бекеттері ұйымдастырылады. Жедел стационарлық медициналық көмек қажеттілігі үшін халықаралық көрме кезінде əрбір ауруханада қосымша 30-50 кереует-орын дайындалады. Сонымен қатар, адамдардың ауруханаға жаппай түсуі жағдайы үшін қалалық жұқпалы аурулар ауруханасында қосымша бокс-тар жасалады.

«Газпром экспорт» ЖШҚ ресейлік компаниясы «Түркіменгаз» мемлекеттік концернін түркімендік табиғи газды са-тып алуды доғаратыны жайлы ескертті.

Мұндай шеш ім ге х алықаралық г а з нарығындағы өзгерген жағдаят пен «Газпром экспортта» туындаған экономикалық жəне қаржы мəселелері түрткі болған.

«Түркіменгаз» жоғарыда айтылғанды ха-барлай отыра, «Газпром экспорт» ЖШҚ-мен екі экономикалық субъект арасындағы шаруашылық қатынастармен байланысты мəселелер бойынша келіссөздер жүргізуге дай-ын екенін хабарлады», – делінген түркімендік газ ведомствосы баспасөз қызметінің хабарла-масында.

2008 жылғы əлемд ік экономикалық дағдарысқа дейін Ресей түркімендік табиғи газдың басты сатып алушысы болған.

Босқындар бюджетке шығын келтіруде

Page 3: Сақшы 01(4167)

№ 93 (3970), четверг, 19.12.2013 3е-mail: [email protected]№1 (4167), сәрсенбі, 6.01.2016 е-mail:[email protected]

УАҚЫТ ТЫНЫСЫ

ТАҒЫЛЫМ

МАРАПАТ

Ерлікке қашан да орын бар

Салтанатты шараны ашқан меке-ме бастығы, əділет подполковнигі Қ .Галиев сотталғандарды жəне олардың туыстарын Жаңа жылда-рымен құттықтап, өткізіліп отырған шараның мəн-мақсатымен таныстырып өтті. Ашық есік күні сотталғандардың туыстары мекеме бастығының тəрбие жұмысы жөніндегі орынбасары, əділет майоры А.Рахимжанов, сотталғандар арасындағы тəрбие жұмысы бөлімінің бастығы, əділет майоры М.Иксанов жəне мекеме əкімшілік өкілдері тікелей сотталғандармен жұмыс атқаратын

Ақтөбе, Шығыс Қазақстан, Батыс Қазақстан, Қарағанды, Қостанай мен Қызылорда облыстарында, оның ішінде, 13 республикалық жəне 8 облыстық маңызды жолдарда қозғалысқа шектеу енгізілді.

Ауа райының қолайсыздығына байланысты автовокзалдарда да қалааралық жолдарға билет сатуды уақытша тоқтатып отыр. Сонымен бірге, комитеттің таратқан ақпарат көзіне сүйенсек, апаттық-құтқару жұмыстары кезінде 454 адам қауіпс із жерге көшірілген. Қозғалыстың шектелуіне байланысты рұқсат беру бөлімшелерінде 265 техника жеткізілген. Соның ішінде Ақмола облысында – 132, Ақтөбе об-лысында – 85, Қостанай облысында – 48 техника күртік қарда қалғандарды құтқаруға дайын тұр. Бұдан бөлек, Ақтөбе облысының қар басып қалған бөлімшелерінде 40 техника іске кіріскен.

Лейтенанттық погондарды оған Ұлттық ұлан «Оңтүстік» өңірлік қолбасшылығының қолбасшысы, генерал-майор Əлібек Серəлиев жеке өзі табыс етті.

Айта кетейік, 2014 жылғы 5 желтоқсанда Алматы-Семей бағытында сотталғандарды жоспарлы теміржол қарауылымен тасымалдау барысында қарауыл жеке құрамы аса ауыр қылмыстар үшін сотталған азаматтың қарулы шабуыл арқылы күзеттен қашып шығу əрекетін тойтарды. Қарауыл бастығының көмекшісі сержант Жандос Баянбаев пен сақшы ефрейтор Нұрасыл Мүбараков өздерінің отты қарудан жарақат алғандарына, өмірлеріне төнген нақты қауіпке қарамастан жауынгерлік қызметін жанқиярлықпен орындап, арам пиғылды қылмыскердің өз ойын жүзеге асыруына жол бермеді.

Көрсеткен ерен ерліктері үшін Қазақстан Республикасының Президенті – Қарулы Күштердің Жоғарғы Бас қолбасшысы Нұрсұлтан Назарбаев өз Жарлығымен 7552 əскери бөлімі қарауыл бастығының көмекшісі, сержант Жандос Баянбаевты ІІІ дəрежелі «Айбын» орденімен, ал сақшы ефрейтор Нұрасыл Баянбаевты «Жауынгерлік ерлігі үшін» медалімен наградтаған болатын.

Ұлттық ұланның баспасөз қызметі

Экстремалды автокөлік жүргізу курстарының мақсаты – арнайы тапсырмалар-ды орындау жəне автокөліктер легіне ілесіп жүру кезінде автокөлікті қауіпсіз басқаруға жүргізушінің шеберлігін арттыру. Спорт шебері полицейлерге көлікті дұрыс жүргізудің түрлі айла-тəсілдеріне теория түрінде де, тəжірибе түрінде де үйретті.

«Күнделікті кездейсоқ оқиғаларға тап болатын жол-патрульдік полиция батальонының инспекторларына арналған экстремалды автокөлік жүргізу бойын-ша байқау Солтүстік Қазақстан облыстық ІІД бастығы, полиция генерал-майоры Берік Білəловтің бастамасы бойынша өткізілді. Бұл байқау сақшылардың қылмыс жасап, көлікпен қашатын күдіктілерді ұстауға машықтарын нығайта түседі», – деп түсіндірді облыстық ІІД Əкімшілік полиция басқармасы бастығының орынбасары, полиция майоры Айдын Байматов.

РФ-ның жəне ҚР-ның автокөлік спортынан спорт шебері жəне жоғарғы санатты төреші Виктор Саблин курстарын «Экстремалды жүргізу мектебі» деп айтады. Оған оқу-жаттығу курстарынан өтуге қазақстандық жол-патрульдік полицейлері бірінші болып ұсыныс білдірген. Осы мақсатта Омбы қаласынан Виктор Петрович арнайы келген.

Экстремалды көлік жүргізу байқауының қорытындысы бойынша бірінші орын-ды облыстық ІІД жол-патрульдік полиция батальонының полиция аға сержанты Жанат Баймұханбетов иеленсе, екінші орынды ЖППБ полиция сержанты Руслан Мəкенов, ал үшінші орынды облыстық ІІД жол-патрульдік полиция батальоны командирінің орынбасары, полиция майоры Руслан Мəдиев иеленді. Алдағы уақытта жол-патрульдік полицияларына экстремалды автокөлік жүргізу курстарын ұдайы өткізіп тұру жоспарлануда.

Б а й қ а у қ о р т ы н д ы с ы б о й ы н -ша Солтүс т і к Қазақс тан облы-сы ТЖД Жедел құтқару жасағының медициналық қызметкері Муршида Анваровна солтүстікқазақстандық қ ұ т қ а р у ш ы л а р д ы ң а б ы р о й ы н асқақтатып, жеңіспен оралды.

Естеріңізге сала кетейік, өткен жылдың қыркүйег інде Солтүст ік Қазақстан облысы Төтенше жағдайлар департаментінде «Үздік медициналық қызметкер» атағына алдын ала кезеңі өткен болатын. Байқау дəрігер мен орта

Қазақ хандығының 550 жылдығына орай өткен шара қылмыстық жаза-сын өтеушілер арасында саламатты өмір салтын қалыптастыру, жазасын өтеушілерді денешынықтырумен жүйелі айналысуға тартуды мақсат тұтқан.

ЖАҢА ЖЫЛ ҚАРСАҢЫНДА ІШКІ ІСТЕР МИНИСТРІ, ГЕНЕРАЛ-ПОЛКОВНИК ҚҰЛМҰХАНБЕТ ҚАСЫМОВТЫҢ БҰЙРЫҒЫМЕН ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКА-СЫ ҰЛТТЫҚ ҰЛАНЫНЫҢ МАҚТАНЫШЫ, ƏРІ БАТЫРЫ СЕРЖАНТ ЖАНДОС БАЯНБАЕВҚА АЛҒАШҚЫ ЛЕЙТЕНАНТ ОФИЦЕРЛІК ƏСКЕРИ АТАҒЫ БЕРІЛДІ.

Қар құрсауынан 600 адам құтқарылды

«БІР ТƏУЛІК ІШІНДЕ ЕЛІМІЗДЕ 600-ДЕН АСА АДАМ ҚАР ҚҰРСАУЫНАН ҚҰТҚАРЫЛДЫ», – ДЕП ХАБАРЛАЙДЫ ІІМ ТӨТЕНШЕ ЖАҒДАЙЛАР КОМИТЕТІНІҢ БАСПАСӨЗ ҚЫЗМЕТІ. СОНДАЙ-АҚ, 4 ҚАҢТАРДАН БАСТАП 21 ЖОЛ УЧАСКЕСІНДЕ КӨЛІК ҚОЗҒАЛЫСЫНА ҚАТАҢ ТЫЙЫМ САЛЫНДЫ.

Апаттық-құтқару жұмыстарына қазіргі күні 148 адам мен 67 арнайы көліктер жұмылдырылып отыр. Ал автожолдар-ды күртік қардан тазалауға 375 техника берілген.

Ақтөбе облысының Хромтау мен Қарғалы аудандарында жергілікті деңгейде төтенше жағдай тəртібі ту-ралы хабарланды. Сондай-ақ, Шығыс Қазақстан облысына қарасты Көкпекті а уданында аумақтық дең гейде төтенше жағдай сақталуда. Өйткені, құтқарушылар күртік қарда қалып қою мүмкін екенін айтады.

ТАРИХТАН ТАМЫР АЛҒАН КӨРМЕА.ƏБДРАШИТОВА, Қызылорда облысы

ЖАЗАСЫН ӨТЕУШІ АЗАМАТТАР АРАСЫНДА ЖАҚЫНДА «ЕРЛІКТІҢ АРҚАУЫ, ЕЛДІКТІҢ БАСТАУЫ – ҚАЗАҚ ХАНДЫҒЫ» АТТЫ ЖЫЛЖЫМАЛЫ СУРЕТ КӨРМЕСІ ҰЙЫМДАСТЫРЫЛДЫ. БҰЛ БАСТАМАҒА ҚЫЗЫЛОРДА ОБЛЫСЫНЫҢ МƏДЕНИЕТ БАСҚАРМАСЫ МЕН ӨҢІРЛІК ТАРИХИ-ӨЛКЕТАНУ МУЗЕЙІ МҰРЫНДЫҚ БОЛДЫ.

Қызылорда облыстық қылмыстық атқару жүйесі департаментінің ЗК-169/5 мекемесіндегі сотталғандар арасында ұйымдастырылған жыл-жымалы сурет көрмесі Керей мен Жəнібек бастап туын көтерген Қазақ

хандығының құрылу тарихынан бастау алады. Бүгінде төрткүл дүниеге таны-мал, сан ұлттың алтын шаңырағына айналып отырған Тəуелсіз Қазақ елінің тарихи бастау алған жылы елімізде өткен жылы бірінші рет ел көлемінде аталып өтті. Мəні мен мағынасы зор тарихи датаны атап өту – өткенімізге, Қазақ мемлекетінің 550 жылдық тари-хына тағы да көз жіберіп, ұлт тағдыры жолында қаһармандықпен күрескен ұлы тұлғаларымыздың ұлы істерін жадымызда жаңғыртуға, тарихи сана-мызды серпілтуге зор мүмкіндік берді.

«Елім-ай» деп еңіреген елдің басынан өткерген «тар жол, тайғақ кешуін» еске түсіріп, елімізді, жерімізді құрметтеуге, Отанымызды сүюге ықпал ететін танымдығы мен тəрбиелігі мол тарихи оқиғалар мекеме қабырғасында қайта жаңғырды. Бұл тағылымы терең шараға мұрындық болған Қызылорда облыстық тарихи-өлкетану музейінің 3 маманы жиналғандарды көрменің жай-күйі, мақсатымен жалпы таныстырып өтті. Музей қызметкерлері Қазақ халқының салт-дəстүрлері, ежелгі қолданған құрал-саймандарымен жəне ыдыс-аяқтарының қалай жасалу тəсілдері, пайдалану мақсаттары туралы кеңінен баяндап берді. Көрмені мекемедегі жаза мерзімін өтеуші 50 сотталған тамашалады.

ШЕБЕРЛІК САҒАТЫ

КӨЛІК ЖҮРГІЗУ ДЕ ӨНЕРЮрий КЛЫКОВ, Солтүстік Қазақстан облысы

ӨҢІРДІҢ ЖОЛ-ПАТРУЛЬДІК ПОЛИЦЕЙЛЕРІНЕ БЕЛГІЛІ РЕСЕЙЛІК АВТОЖА-РЫСШЫСЫ, РЕСЕЙ ЖƏНЕ ҚАЗАҚСТАННЫҢ АВТОКӨЛІК СПОРТЫНАН СПОРТ ШЕБЕРІ ВИКТОР САБЛИН ЭКСТРЕМАЛДЫ АВТОКӨЛІК ЖҮРГІЗУДЕН ШЕБЕРЛІК САҒАТТАРЫН ӨТКІЗДІ. БАЙҚАУ ТҮРІНДЕ ӨТКЕН КУРС ПЕСТРЫЙ КӨЛІ МАҢЫНДАҒЫ ОҚУ-ЖАТТЫҒУ ПОЛИГОНЫНДА ҰЙЫМДАСТЫРЫЛДЫ.

БАЙҚАУ

АШЫҚ ЕСІК КҮНІ

ӨЗ ІСІНІҢ ШЕБЕРІГүлмира САЛЫҚОВА, Солтүстік Қазақстан облысы

АСТАНА ҚАЛАСЫНДА ТӨТЕНШЕ ЖАҒДАЙЛАР КОМИТЕТІНДЕ МЕДИЦИНАЛЫҚ ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРІНІҢ КƏСІБИ БІЛІМІ, БІЛІКТІЛІГІ ДЕҢГЕЙІН АЙҚЫНДАЙТЫН ІІМ ТӨТЕНШЕ ЖАҒДАЙЛАР КОМИТЕТІНІҢ РЕСПУБЛИКАЛЫҚ ҮЗДІК МЕДИЦИНАЛЫҚ ҚЫЗМЕТКЕР БАЙҚАУЫНЫҢ ҚОРЫТЫНДЫСЫ ШЫҒАРЫЛДЫ.

Д.АХМАДИЕВ, Шығыс Қазақстан облысы

ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН ОБЛЫСЫ БОЙЫНША ҚЫЛМЫСТЫҚ АТҚАРУ ЖҮЙЕСІ ДЕПАРТАМЕНТІНЕ ҚАРАСТЫ ОВ-156/15 МЕКЕМЕСІНДЕ СОТАЛҒАНДАРДЫҢ ТУЫСТАРЫНА АРНАЛҒАН АШЫҚ ЕСІК КҮНІ ӨТТІ.

медициналық қызметкер маманының практикалық жəне ғылыми əлеуетін да-мыту жəне беделін арттыру мақсатында комитеттің аумақтық бөлімшелерінің медициналық қызметкерлері арасында ұйымдастырылған еді. «ІІМ Төтенше жағдайлар комитетінің үздік орта медициналық қызметкері» атағына Солтүстік Қазақстан облысы Төтенше жағдайлар департамент і Жедел құтқару жасағының медициналық-психологиялық қызметінің медициналық б и к е с і - қ ұ т қ а р у ш ы М у р ш и д а

Обознова, Ақтөбе облысы Төтенше жағдайлар департамент і Жедел құтқару жасағының медициналық-психологиялық қызметінің медици-на қызметкері, құтқарушы Кайрат Аманшев пен Жамбыл облысы Төтенше жағдайлар департамент і Жедел құтқару жасағының медициналық-психологиялық қызметінің басшысы-құтқарушы Дина Кəрімбаева лайық деп табылды.

Сайыс үш кезеңде өттi. Бiрiншi кезеңде байқауға қатысушылар өздерiн таныстырып, кейiн 30 сұрақтан тұратын тест сұрақтарына жауап бердi. Қатысушыларға қорытынды тапсырма практикалық дағдыларын, яғни, жедел медициналық қызмет көрсету болды. Сайыс өткізу барысында Муршида Анваровна өзінің маңызды іс інде кəсіби құзыретін, теориялық жəне тəжірибелік дайындықтың жоғары деңгейін көрсетті.

ҚЫЛМЫСТЫҚ ЗАҢНАМАЛАР ЖАЙЫНА ҚАНЫҚТЫ

жасақ бастықтарымен, психолог-тармен кездесіп, өздерін мазалаған сұрақтарына жауап алды. Қонақтар қойған сұрақтардың ден і жаңа қылмыстық заңнамалар жайында болды. Жазаны өтеудің мерзімінен бұрын-шартты түрде босату, жазаның өтелмеген бөлігін неғұрлым жеңіл жаза түрімен ауыстыру, сотталғандардың денсаулық, əлеуметтік жағдайлары жəне психологиялық жай-күйіне қатысты сан сұрақтар жауапсыз қалмады. Əр мəселе бойынша түсініктеме беріп өткен мекеме қызметкерлері жаңа заңның

сотталғандарға ізгілік актісін əкелетінін де айтып өтті.

Туыс-туғандар мен отбасы мүшелері біраз уақыттан бері күткен балаларымен, əкелерімен, бауырларымен қауышып, сағыныштарын басты. Бірі көзіне жас алып, енді бірі қатты құшағымен ыстық ықыласын білдірді.

Ш а р а к е з і н д е с о т т а л ғ а н д а р д ы ң ж а қ ы н д а р ы н а м е к е м е н і ң т ұ р ғ ы н аймағы толықтай көрсетілді. Қонақтар сотталғандардың жататын тұрғын бөлмелері, асхана, кітапхана, мекеменің клубы, кəсіптік колледжі, кешкі мектеп, демалыс, релак-сация, спорт бөлмелерін аралап көрді. Жақындарының темір тордың ар жағындағы өмірімен, тыныс-тіршілігімен танысып, сотталғандарға жасалып жатқан жағдайларға көңілдерінің толғанын жасырмаған қонақтар мекеме басшылығына ризашылықтарын білдіріп тарқасты.

Шара соңы мекеме клубында осы ме-рекеге арнайы дайындалған концерттік бағдарламамен жалғасты.

Page 4: Сақшы 01(4167)

№ 93 (3970), четверг, 19.12.20134 е-mail: [email protected]№1 (4167), сәрсенбі, 6.01.2016 е-mail:[email protected]

ҚЫЗМЕТ

– Нұрлан Башбайұлы, І ІМ Көліктегі Ішкі істер департаментінің «Қазақстан темір жолы» ҰК АҚ-пен қызметтік кездесуінің шешіміне сəйкес қандай шаралар атқарылуда?

– Көліктегі Ішкі істер департаменті басшылығы мен «Қазақстан темір жолы» ұлттық компаниясы» АҚ басшылығының 2015 жылғы 4 желтоқсандағы қызметтік кездесуінің шешімін жүзеге асыру бой-ынша, теміржол көлігі нысандарында қауіпсіздікті қамтамасыз ету, қоғамда құқық бұзушылыққа мүлдем төзбеушілік қағидатын қалыптастыру жəне құқық бұзушылықтың алдын алу мақсатында үстіміздегі жылдың 10 желтоқсаны мен 2016 жылғы 10 қаңтар аралығында «Теміржол – қауіптілігі жоғары аймақ» кең көлемдегі акциясы өткізілуде.

Іс-шараның мақсаты – теміржол аумағындағы төтенше жағдайлардың алдын алу, теміржол көлігі қызметінің қауіпсіздігі, азаматтардың құқықтық сана жəне құқықтық мəдениетін арт-тыру.

« Қ Т Ж » Ұ К А Қ ф и л и а л ы н ы ң өк ілдер імен тем іржолдарда жи і қайталанатын оқыс жағдайлардың, атап айтқанда қараусыз жүрген малды қағып кету, пойыздарға тас лақтыру, вагондардан көмір ұрлау фактілеріне сараптама жүргізіле отырып, бірлесіп əрекет жасау бойынша іс-шаралар жоспары құрылды. Өткізіліп жатқан шараларға бірқатар үкіметтік емес жəне қоғамдық ұйымдар белсене атса-лысуда. Жұмыс тобы күн сайын желілік бөлімдердің жұмысын қорытындылап, күнделікті есепті басшылыққа ұсынады.

Полиция подполковнигі Асхат ТЕМІРЖАНОВ:

ТЕРГЕУШІНІҢ ТЕГЕУРІНІ МЫҚТЫ БОЛУЫ КЕРЕК

ӨТКЕН 2015 ЖЫЛДЫҢ БІРІНШІ ҚАҢТАРЫНАН БАСТАП ЖАҢАДАН ҚАБЫЛДАНҒАН ҚЫЛМЫСТЫҚ КОДЕКСКЕ СƏЙКЕС, БІРІНШІ КҮННЕН БАСТАП БІРДЕН ТЕРГЕУ ЖҰМЫСТАРЫ ЖҮРГІЗІЛЕДІ. БҰРЫНҒЫ КОДЕКСТЕ ҮСТІНЕН АРЫЗ ТҮСКЕН АДАМ ƏУЕЛІ ШАҚЫРЫЛУШЫ РЕТІНДЕ АЛДЫМЕН 1-2 АЙ КӨЛЕМІНДЕ ТЕРГЕУШІНІҢ СҰРАҚТАРЫНА ЖАУАП БЕРІП, СОҒАН СƏЙКЕС ХАТТА-МА ТОЛТЫРЫЛАТЫН. ІС-ҚҰЖАТТАРЫ СҰРАЛАТЫН. КЕЙІН 2 АЙДАН СОҢ ҒАНА ҚЫЛМЫСТЫҚ ІС ҚОЗҒАЛУШЫ ЕДІ. ОСЫЛАЙ-ША, АЛТЫ АЙ БОЙЫ ТЕК ҚЫЛМЫСТЫҚ ҚУДАЛАУДА ЖҮРЕТІН. ЖАҢА ЕРЕЖЕДЕ ОНЫҢ БƏРІ АЛЫНЫП ТАСТАЛЫНДЫ. ЯҒНИ, АРЫЗ ТҮСКЕН КҮННЕН БАСТАП ҚЫЛМЫСТЫҚ ІС ҚОЗҒАЛАДЫ. ОСЫ ЖƏНЕ ЖАҢА ҚЫЛМЫСТЫҚ КОДЕКСПЕН ЖҰМЫС ІСТЕУ БАРЫСЫНДАҒЫ ӨЗГЕ ДЕ ӨЗГЕРІСТЕР ТУРАЛЫ ЖАҢА ЖЫЛ БАСЫНДА ІІМ-НІҢ ТЕРГЕУ ДЕПАРТАМЕНТІ АЛДЫН АЛА ТЕРГЕУДІ ТАЛДАУ ЖҰМЫСЫ БАСҚАРМАСЫ БАСТЫҒЫНЫҢ ОРЫНБАСАРЫ, ПОЛИЦИЯ ПОДПОЛКОВНИГІ АСХАТ ТЕМІРЖАНОВПЕН АР-НАЙЫ СҰХБАТТАСҚАН ЕДІК.

– Асхат Төлешұлы, 2015 жылды қалай қорытындыладыңыздар? Жылдың басты көрсеткіштеріне тоқталсаңыз?

– Жалпы 2015 жыл біз жоспарлағандай о й д а ғ ы д а й ө т т і . А т а п ө т е т і н болсақ, қылмыстық іс жүргізу жəне қылмыстық заңнамаға өзгерістер мен толықтырулар енгізілді. Тергеушілер мен анықтаушылар жаңа бағытта өздерінің тəжірибелік біліктіктерін ұштады деуге болады, заңнамаға енгізген өзгерістерді бірден игеріп кетті деп айта аламын. Қазақстан Республикасының Қылмыстық іс жүргізу жəне Қылмыстық кодекстеріне енгізілген өзгерістер прокуратура ор-гандарымен бірлесе жүзеге асырылды. Яғни, 2015 жылы біздің тергеушілер мен анықтаушылар қылмыстық сот өндірісінің жаңа моделінде жұмыс істей бастады.

Жалпы қылмыстық заңнама саласын-да əлі де болса өзекті мəселелер бар, ол бойынша алдағы жылы жұмыстар атқарылатын болады, атап айтқанда, қылмыстық сот ісін жеңілдету, яғни тергеу мерзімін қысқарту мен процестік құжаттарды азайту.

Қазіргі таңда республика бойынша тергеушілер мен анықтаушылардың өнд і р і с і н де 800 мыңнан а с т ам қылмыстық іс бар, оның ішінде 400 мыңы өндіріспен аяқталды. Сотқа жіберілген қылмыстық істер сапалы тергеліп, айтарлықтай кемшіліктерге жол берілген жоқ.

2015 жылы атқарылған жұмыстарға тоқталар болсам, қылмыстық құқық бұзушылық туралы барлық хабарлама-лар Сотқа дейінгі тергеп-тексерулердің бірыңғай тізіліміне тіркелді, ол бойынша тергеу жұмыстары бірден жүргізіліп отырды.

2015 жылы жаңа заңнама нормала-рын қолдану практикасы тергеудегі қылмыстық істердің айтарлықтай өскенін көрсетті.

Мəселен, өткен жылы ішкі істер органдарының тергеушілері мен анықтаушылары 830 мың қылмыстық і с т і т ер гед і , б ұл 2014 жылмен салыстырғанда 64 пайызға өскен (2014 жылы – 505,9 мың). Өндіріспен 410 мың қылмыстық іс аяқталды, бұл өткен жылмен салыстырғанда 3 есеге көп (2014 жылы – 155,3 мың, өсу – 162%). Олардың ішінде сотқа – 92 мың (22,5 пайыз) іс жолданды (2014 жылы – 79,7 мың).

Бүгінде тергеудің жаңа тəсілдері ойда ғыдай қолданылуда . А тап айтқанда, сотқа дейінгі жеделдетілген тергеп-тексеру тəртібінде 29,3 мың немесе 32% қылмыстық іс сотқа

жолданған. Хаттамалық нысанда сотқа 16,2 мың (45%) қылмыстық теріс-қылық жолданған.

Процессуалдық мəміле институтын енгізу қылмыстық істерді жеделдетуге оң ықпалын тигізді, себебі ол – тергеуді тездетуге мүмкіндік берді. Өткен жылы 3,4 мың қылмыстық іс кінəні мойын-дау туралы процессуалдық мəміле тəртібінде аяқталды. Мерзімі бұзылып аяқталған істердің үлес салмағы айтарлықтай азайды. Осылайша, өткен жылы мерзімінен асқан 8,9% іс аяқталды (2014 жылы –15,8 пайыз).

– Заңнамадағы жаңашылдықтар мен өзгерістер жұмыстың сапасына қалай əсер етті? Қосымша тергеуге қылмыстық істер қайтарылды ма?

Жаңа Қылмыстық кодекс сыбай-лас жемқорлық қылмысын жасаған тұлғаларға жауапкершілікті қатайтты. Соның бірі – бірқатар тыйым салулар мен шектеулер. Егер бұрындары нақты лауазымды немесе белгілі бір əрекетті жүзеге асыру құқығынан 7 жылға дейін айырса, енді сыбайлас жемқорлық қылмысы үш ін жазалаудың бұл қосымша түрі міндетті түрде жəне өмір бойына тағайындалады. Жемқорларға мемлекеттік қызметте, сот жүйесінде, жергілікті өзін-өзі басқару органдарын-да, Қазақстан Республикасының Ұлттық банкінде жəне басқа да бірқатар ведом-стволарда, мемлекеттік ұйымда жұмыс

істеуге жол жоқ. Сыбайлас жемқорлық қылмысын жасаған тұлғаларға шартты түрде соттау, сондай-ақ, бітімге келу арқылы қылмыстық жауапкершіліктен босату, кепілгерлік белгілеу, қылмыс пен үкімнің мерзімінің өтіп кетуі сияқты қылмыстық жауапкершіліктен босату тəртіптері қолданылмайды.

Қылмыстық кодекстің 10-бабын-да «Теріс қылық əрекеті» жөнінде айтылған. Қылмыс пен теріс қылық əрекетінің мəні жазалау түрлерімен ажыратылады.

Қылмыстық тер іс қылық ауыр қылмыстардан дəрежесі, деңгейі төмен, зардабы жеңілірек.Оны жасағаны үшін айыппұл салу, түзеу жұмыстары, қоғамдық жұмыстарға тарту, камаққа алу жазалары тағайындалады. Қолданыстағы кодексте ондай түсінік жоқ. Бұрын ол Əкімшілік құқық бұзушылық туралы кодекстегі құқық бұзушылық ретінде танылатын. Сөйтіп, жаңа Қылмыстық кодексте 156 теріс қылық əрекеті, оның ішіне 47-сі Əкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексінен алынған, қалғаны ескі Қылмыстық кодекстегі қылмыс болып саналған баптардан алынған. Бұрын бұлар қылмыстық əрекет болып саналса, енді жаңа Кодексте тек теріс қылық болып танылады осыған сəйкес жаза да төмен болады. Теріс қылыққа барған жандар бас бостандығынан айырылмайды. Қылмыстық кодекске

енгізілген тағы бір үлкен өзгеріс – мас күйінде көлік руліне отырып адам өліміне себепкер болғандарды 7 жылға дейін бас бостандығынан айыру жазасының енгізілуі.

2015 жылғы 1 қаңтардан қолданысқа енгізілетін Қылмыстық процессуалдық кодексте «тергеу судьясы» деген жаңа лауазым енгізілген. Бұл шын мəнінде су-дьялар жұмысын жақсартатын, сапасын көтеруге сеп болатын тұлға. Өйткені, бұл лауазымның құзырына тергеу ісінің сапалы жүргізілуін қадағалау кіреді. Ол іс барысында ескерілмеген, шикі тұстарды сотқа жеткізбей жөндеп, рет-теп отырады.

Қылмыстық іс жүргізу кодекстің сотқа дей інг і тергеу құрылымы концептуальдық деңгейде еуропалық стандартқа сəйкес өзгерді.

Сондай-ақ, айта кететін бір жайт – жаңадан енгізілген кодекстердің барлығы да қылмыстық жазаларды ізгілендіру мақсатын көздейді.

Қылмыстық істердің соңғы нүктесін қоятын осы тергеушілер ғой. Қолға алған іст і соңына жеткізбейінше тергеушілер күні-түні тыным таппайды. Бүгінде ішкі істер органдарының тергеу жəне анықтау қызметінде 4725 адам еңбек етуде. Олардың əрбірі ай сайын 20-30 істі тергеп, кемінде 2-5 істен сотқа жолдап отырады. Жұмыс көлемінің өсуіне қарамастан, істерді тергеу са-пасы өткен жылдың деңгейінде қалды: қосымша тергеуге 1,5 пайыз қылмыстық іс қайтарылды, ал 2014 жылы бұл көрсеткіш 1,7 пайыз болатын.

– Өткен жылы қоғамдық резо-нанс тудырған жылдың атышу-лы қылмыстарына тоқталсаңыз? Қандай қылмыстар жиі орын алды?

– 2015 жылы Шығыс Қазақстан, Алматы облыстары мен Астана қаласында болған қылмыстар халық арасында айтарлықтай шу көтергені рас. Атап айтқанда, Алматы облысында студент қыздың із-түзсіз жоғалғаны, Өскемен қаласында хоккейшінің əйелін өлтіру, ал Астана қаласында тұрғын үй мəселесімен халықты арбаған алаяқтардың қылмысы орын алды. Алғашында түйіні шешілмейтіндей боп көрінген шым-шытырық қылмыстардың беті ашылды. Қылмыскерлердің қитұрқы істері əшкереленді. Осы ретте тергеуші

мамандардың кəсіби біліктіліктерін баса айтып өткім кеп тұр. Жасалынған қылмыстар дені – ұрлық пен алаяқтық болды.

– Ал, тергеушіге қойылар басты талап қандай? Жалпы тергеуші қандай болуы керек?

– Қылмыс атаулыны құрықтап, қылмыскерді іздеп тауып, олармен бетпе-бет тілдесетін, бар кінəсін бұлтартпайтын айғақтармен мойындата-тын маманның бірі – тергеуші. Тергеуші мамандығы қызметте сауаттылық пен білімділікті, ой ұшқырлығы мен төзімділікті талап етеді. Тергеушінің негізг і қағидаты – азаматтардың құқықтары мен бостандықтарын сақтау, заң шеңберінен аспау.

Басқаша айтқанда, қылмыстық істі тергеудегі басты кейіпкер – тергеуші. Сондықтан, біз ең алдымен адамның жанын əбден біліп алуға міндеттіміз. Ал, тергеушінің түпкі тұтқасы – оның əдептілігі мен кəсібилігі. Тергеуші өз жұмысында жағымсыз фактілермен жиі кездеседі, сондықтан да эмоци-аналды тұрғыдан тұрақты, төзімді болуы керек.

Тергеуші заңды жақсы меңгеруі тиіс, əсіресе, қылмыстық жəне қылмыстық –процестік заңнаманы жақсы білуі жəне олардың талаптарын сақтауы керек.

Əдетте, тергеуші өзінің қызметтік міндеттерін орындаған кезде үш арнадан бастау алады. Біріншісі – процессуалдық нормалар. Екінші – тактикасы, тергеуші қылмысты із суытпай тез арада ашып, кінəліні анықтау мақсатында өзінің тактикалық жүйесін, əдіс-тəсілін күні бұрын анықтап қоюы керек. Ал, үшіншісі – əдептілік қағидалары. Тергеушілердің тегеуріні мықты болуы керек.

– Маман тапшылығы сезіле ме?– Шынымен де маман тапшы. Бүгінгі

күннің басты проблемасы осы. Жалпы тергеу мен анықтау бөліністеріне 300-ден астам маман жетіспейді. Білімі мен тəжірибесі бар мамандарды жұмысқа қабылдаймыз. Олар ІІМ-нің арнайы оқу орталықтарында дайындықтан өтеді. Жалпы тергеуші, анықтаушы мамандардың кəсіби біліктіктерін арт-тыру үшін шаралар қабылдануда. Жыл қорытындысы бойынша республи-ка көлемінде үздік 3 тергеуші мен 3 анықтаушыны іріктеп алып, оларды шетелге тəжірибе алмасу үшін оқытуға жібереміз. Ай сайын үздік деп танылған тергеушілер мен анықтаушыларды ма-рапаттаймыз, ақшалай сыйақы береміз.

– Жаңа 2016 жылдың төрімізге өткеніне де аптадай уақыт болды. Жыл басында қызметтестеріңізге қандай тілек айтар едіңіз?.

– С і здерге Жаңа жылда жаңа жетістіктер мен кəсіби табыстар тілеймін. Бұл жыл жақсы өзгерістерге, қуанышты кездесулерге, бақытты оқиғаларға толы болсын! Жаңа жыл əрбір шаңыраққа бейбіт өмір, тыныштық жəне мол жақсылықтар əкелсін. Зор денсаулық, молшылық пен бақыт тілеймін. Жаңа жыл – барлық тілек пен үміттер орын-далатын қуатты жыл болсын!

Асхат Төлешұлы, сұхбатыңызға рахмет. Жаңа жыл табысты жыл болсын!

Сұхбаттасқан Əділет МҰСАБЕКсурет Серік ЖОЛДАСПЕКОВТІКІ

ҚАТЕРЛІ АЙМАҚТАҒЫ ҚАУІПСІЗДІК ШАРАЛАРЕЛ ЭКОНОМИКАСЫНЫҢ КҮРЕТАМЫРЫНА АЙНАЛҒАН ТЕМІРЖОЛДАҒЫ ҚАУІПСІЗДІК ЖАЙЛЫ АЗ АЙТЫЛЫП ЖҮРГЕН ЖОҚ. АПАТ ПЕН ЖАЗАТАЙЫМ ОҚИҒАЛАРДЫҢ АЛДЫН АЛУ, ЖОЛАУШЫЛАР АРАСЫНДА ТҮСІНДІРУ ЖҰМЫСТАРЫН ЖҮРГІЗІП, ЖАСТАРДЫҢ ҚҰҚЫҚТЫҚ САУАТТЫЛЫҒЫН АРТТЫРУ БАҒЫТЫНДА ДА АУҚЫМДЫ ІСТЕР АТҚАРЫЛЫП ЖҮР. ӨТКЕН ЖЫЛҒА ҚОРЫТЫНДЫ ЖАСАЙ ОТЫРЫП, ҚОЛҒА АЛҒАН ШАРАЛАРДЫҢ НƏТИЖЕСІЗ БОЛМАҒАНЫН ДА АҢҒАРУҒА БОЛАДЫ. КӨЛІКТЕГІ ІІД ҚЫЗМЕТ КӨРСЕТУ АУМАҒЫНДА ҚАУІПСІЗДІКТІ ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУ БАРЫСЫНДА АТҚАРЫЛЫП ЖАТҚАН ЖҰМЫСТАР ДА БАРШЫЛЫҚ. ОСЫ ТАҚЫРЫПТЫ КЕҢІРЕК АШУ ҮШІН ДЕПАРТАМЕНТТІҢ ƏКІМШІЛІК ПОЛИЦИЯ БАСҚАРМАСЫНЫҢ БАСТЫҒЫ, ПОЛИЦИЯ ПОЛКОВНИГІ НҰРЛАН САДЫҚОВПЕН СҰХБАТ ЖҮРГІЗГЕН БОЛАТЫНБЫЗ.

– О с ы а к ц и я ш е ң б е р і н д е атқарылған жұмыстар туралы нақтырақ айтсаңыз.

– Акция аясында «Нұр Отан» партиясының, үкіметтік емес ұйымдар мен жергілікті атқарушы органдардың өкілдерімен бірлесе отырып, теміржол б ө л і м ш е л е р і н д е г і а н а ғ ұ р л ы м қауіпті аумақтарға 40-тан аса рейд ұйымдастырылды. Акция барысында əкімшілік құқық бұзушылық бойынша 2098 құқық бұзушы анықталды. Сондай-ақ, ҚР ҚК-нің 559-бабының 5-тармағы бойынша теміржол бойындағы рұқсат етілмеген жерден өткені үшін 32367 адамға ескерту жасалып, айыппұл са-лынды.

Өткен жылы 294 құқықтық түсіндіру жұмыстары жүргізілді. Нақты айтқанда, кəсіпорындар мен ұйымдарда 80, жолау-шылар пойызында 57, теміржол аумағына

жақын орналасқан елді мекендердің тұрғындары мен 73 оқу орындарында 87 кездесу ұйымдастырылып, мамандар көптің көкейінде жүрген сұрақтарға жа-уап берді.

– Жыл басынан бері əкімшілік по-лиция басқармасы қызметкерлері тарапынан тəртіпсіздік пен құқық бұзушылыққа қатысты қанша аза-мат əкімшілік жауапкершілікке тартылды?

– Мемлекет басшысының қоғам ара-сында тəртіпсіздікке мүлдем төзбеушілік қағидатын қалыптастыру тапсырмасын жүзеге асыру барысында ұсақ бұзақылық бойынша 1511 дерек тіркелген, оның мыңнан астамы қоғамдық орындарды ластау бойынша тіркелген. Тыйым салынған орындарда темекі шеккені үшін əкімшілік жауапкершілікке 4082 азамат тартылған, қоғамдық орындарға спирттік ішімдіктерді ішіп келу бойынша 6 мыңға жуық адам жауапкершілікке тартылған.

Жыл басынан бері ІІМ Көліктегі ІІД Əкімшілік полиция басқармасының бөліністерімен 55678 құқық бұзушы əкімшілік жауапкершілікке тартылған. Оның ішінде белгіленбеген орындарда сауда жасағаны үшін (ҚР ƏҚБтК 204-

бабы бойынша) – 2748, ұсақ құқық бұзушылық бойынша (ҚР ƏҚБтК 434-бабы бойынша) – 1690, оның ішінде қоғамдық орындарды ластағаны үшін – 1080, алкогольдік ішімдіктерді iшу не-месе қоғамдық орындарға масаң күйде келу (ҚР ƏҚБтК 440-бабы бойынша) – 7516, жекелеген қоғамдық орындар-да темекi шегуге тыйым салуды бұзу (ҚР ƏҚБтК 441-бабы бойынша) – 4704 əкімшілік құқық бұзушылық тіркелген.

Осы мерзім ішінде республика бо-йынша 30-ға тарта мүлдем төзбеушілік акциялары «Вокзал-сервис» АҚ-пен, «Халықаралық əуежай» АҚ-пен, Əскерилендірілген теміржол күзеті мекемелерімен, үкіметтік емес

ұйымдармен, жергілікті прокуратура өкілдерімен жəне оқу орындарымен бірлесіп өткізілді.

– Т ə р т і п с і з д і к п е н қ ұ қ ы қ бұзушылықты болдырмау, алдын алу жолында атқарылып жатқан жұмыстар нəтижесі қандай?

– Жыл басынан бері Көліктегі ІІД қызметкерлерінің атқарған шарала-ры жедел қызмет көрсету аумағында қоғамдық тəртіптің орнығып, қауіпсіздік деңгейінің көтерілуіне септігін тигізді. Осы жұмыстардың нəтижесінде ауыр қылмыстар саны 25,3 пайызға, ал аса ауыр қылмыстар саны 64 пайызға төмендеген, олардың ашылуы салыстыр-малы түрде 80-100 пайызды құрайды. Осы кезең ішінде ұрлық саны 59,4 пайызға, бұзақылық 37, алаяқтық 28,2 пайызға, қоғамдық орындарда жасалған қылмыстар 8,4, кəмелетке толмағандар арасында жасалған қылмыстар саны 43,3 пайызға төмендеген.

Сұхбатыңызға рахмет.Сұхбаттасқан

Мұзафар ТҰРДЫҚҰЛОВ, Көліктегі ІІД

Page 5: Сақшы 01(4167)

№ 93 (3970), четверг, 19.12.2013 5е-mail: [email protected]№1 (4167), сәрсенбі, 6.01.2016 е-mail:[email protected]

ЕСТЕЛІК

Жұлдызнамашылардың айтуынша Сатурн мен Юпитердің ықпалында болатын мешін жылы үлкен өзгерістер əкелетін жыл екен. Бұрынғы ата-бабаларымыздан қалған түсініктерге сүйенсек – мешін жайсыз жыл. Жағымсыз оқиғалар жиі кездеседі деп пай-ымдайтын ежелгі адамдар мешін жылында мейлінше сақ болған.

Егер тарихтың қойнауына тереңірек үңілсек атақты Ақ Орда хандығы 1428 жылы, яғни Мешін жылы құлапты. Не дегенде де жұлдызға сенетін қазақтар осындай жайсыздықтарды кібісе жылдың кілтипаны деп қарайтыны тегін емес.

Сондай жайсыз мешін жылы – 1920 жыл. Елімізде үлкен жұт болып, малы қырылған қазақтар бұл жылды «тас мешін жылы» деп атағанын тарихтан білеміз. Сондай-ақ, ба-баларымыз 1931-32 жылғы ашаршылықты да мешін жылының жайсыздығынан көрген сияқты. Əлі күнге дейін құпиясы ашылмаған Тунгус метеориті де 1908 жылы – мешін жылы жерге құлаған екен.

Ғұмыры ұзақ болмаса да 1944 жылы, яғни мешін жылында Қытайда Шығыс Түркістан

ЖАПЫРАҒЫН ЖАЙҒАН БƏЙТЕРЕКАйгүл АМАНКЕЛДІҚЫЗЫ

ƏРКІМ ƏЛЕМГЕ ӨЗІНІҢ БИІГІНЕН КӨЗ САЛЫП, ТАЛДАУ ЖА-САЙДЫ. АЛ СОЛ БИІКТІК АДАМГЕРШІЛІКПЕН ӨЛШЕНЕТІНІ ТАҒЫ РАС. АДАМНЫҢ ҰЛЫЛЫҒЫ АРТҚАН САЙЫН ОНЫҢ ҚАРАПАЙЫМДЫЛЫҒЫ ДА ӨСЕ ТҮСЕРІ АНЫҚ. ТАБИҒИ БОЛ-МЫСЫН ЖОҒАЛТПАҒАН ЖАН КІТАПҚҰМАР, ЕҢБЕКСҮЙГІШ, АҚКӨҢІЛ КЕЛЕДІ. БАЛАДАЙ АҚ КӨҢІЛІМЕН, ДАЛАДАЙ КЕҢ ПЕЙІЛІМЕН ҮЛКЕНГЕ ДЕ, КІШІГЕ ДЕ ҚҰРМЕТІ ЖОҒАРЫ ЖАННЫҢ БІРІ – СЕРІКБАЙ АҚСАҚАЛ ҚҰРМАНБЕКОВ БО-ЛАТЫН. ЖЕТПІС БЕСТІҢ БИІК БЕЛЕСІ СОНАДАЙДАН ҚОЛ БҰЛҒАҒАН СƏТТЕ АРТЫНА ӨШПЕС ІЗ, ЕСКІРМЕС СӨЗ ҚАЛДЫРҒАН ОЛ МƏҢГІЛІК САПАРҒА АТТАНЫП КЕТЕ БАРДЫ...

Құқық қорғау саласында еңбек жо-лын учаскелік полицей болып бастаған Серікбай Нөкербекұлы 1940 жылдың 20 желтоқсанында Қарағанды облысының Ақтоғай ауданына қарасты Қарабұлақ ауылында дүниеге келген. Жергілікті 18-шахтада шахтер болып еңбек еткен əкесі Нөкербек ол екі жасқа толғанда дүниеден озады. Ал анасы Насиха Əтібекова колхозда жұмыс істеді. Серікбай ақсақал да еңбекке ерте араласып, анасына қолғабыс етті. Баланың аты бала емес пе?! Анасының жалғыз сиырдың қатығынан жасаған, өреге жайған құртын көрші балалар-мен қосылып ұрлап жейтін. Анасының қи салынған қап арқалап, шөп шау-ып, бел жазбай жұмыс істегені бала Серікбайдың көз алдында сақталып қалыпты. Жазмыштан озмыш жоқ де-ген... Жалғыз ұлы 11 жасқа толғанда отыздан енді ғана асқан анасы да көз жұмады.

50-жылдары соғыстан кейін халық есін жия алмай, шаруа да шатқаяқтап тұрған сəт еді. Əкесінің соғыстан келген немере ағасы Мухади Нұрмышов мен əйелі Нақып бала Серікбайды бауыры-на басып, тəрбиесін өз қолына алады. Олардың екі баласы болды. Отбасына

өлең» атты мал дайын-дау, семірту пунктінде жұмыс істейтін. Қора та-залап, малдарға жем-шөбін салып, суғарып, еш тынбайтын. Арасында асық ойнап, доп қууға да уақыт тауып үлгеріп жатады. Шіркін, балалық шақ десеңізші! Жаз бойы еткен еңбекке 30 сомдай жалақы төленеді. Сол ақшаға Балқаш қаласына барып оқу-құралдарын, киім-кешегін түгендеп қайтатын. Бозбала шағында кеш бата ауыл жастары жина-лып, алтыбақан теуіп, қараңғы қоюлана бастаған шақта ақсүйек ойнайтын.

Қатал тағдыр Серікбай Нөкербекұлын қанша жерден сынаққа алса да, ол жас шыбықтай майысып барып, морт сынбай, қайта орнына келетін. Оңаша қалған сəттерінде ата-анаға деген сағынышы мен махаббаты екі жақтап өбектеп, жылап та алатын. Бірақ, қиындыққа мойымай, қарсы тұруға, қайта жігерлене түсуге өмірдің өзі үйретті. Гоголь көшесіндегі кітапхана көзіне ыстық көрініп, көңілі солай қарай тартып тұратын. Қарл Маркстің «Капиталын» оқып бітіргісі келді.

Алғыр да к ітапқұмар Серікбай Нөкербекұлы мектеп бітірген соң өзі өскен ауылда 1-2 жыл жүргізуші болып жұмыс істейді. Ал 1963-1966 жылдары əскерге барып, Отан алдындағы боры-шын Əзербайжанның Баку қаласында өтеп қайтады.

Əскерден келген жылы бұрыннан сөз байласып жүрген Гүлфаран Кенғанқызына үйленіп, шаңырақ көтереді. Ол кезде Гүлфаран парткабинетте жұмыс істейтін. Серікбай ақсақал сол бұрынғы кəсібін қайта жалғап, жүргізуші болып нəпақасын айырады. 1967 жылы Кенған атаның бөлесі Мейрамбек Рақымбеков оған құқық қорғау саласында бағын сы-нап көруді ұсынды. Аудандық Ішкі істер бөлімі бастығының орынбасары болып жұмыс істейтін Мейрамбектің бұл сөзін

Ол кезде ауылда жиі тіркелетін қылмыс түрі – мал ұрлығы мен маскүнемдік еді. Барымташыларды тəртіпке шақырып, жанжал шыққан ортаға араша түсу – ауыл сақшысының басты міндеті.

Кейін заман талабына сəйкес білімін жетілдіруге мүмкіндік туа бастады. Қарағанды мемлекеттік университетінде Гүлфаран тарих пəнінің мұғалімі мамандығын алса, Серікбай құқықтану бойынша білім алды. Гүлфаран апаның анасы Қайша туралы осы тұста ай-тып өтпеске болмас. Өйткені, Қайша Сүлейменова əжеміз Серікбай мен Гүлфаранның жалғыз сүйеніші, ақыл-қазынасы болған екен. Қайша əже 10 жасында ата-анасынан бірдей айыры-лып, балалар үйіне түседі. Есейе келе өзінен 1-2 жас кіші Айша есімді сіңлісін іздестіргенімен, еш хабар болмапты. Осылайша, балалар үйіне бірге түскен апалы-сіңлілі Сүлейменовалардың арасы ажырап қалыпты. Бір қызығы, Қайша құжат бойынша Айша болып жазылып кетіпті. 32 жасында жолдасы Арыстан Кенған қайтыс болып, сегіз баламен жесір қалады. Инженер-техник болып жұмыс істеген отағасының орны ойсырап бос қалды. Кенған ата тазалықты сүйетін, дом-бырада шебер ойнайтын кісі болған екен. Қайша апаның адалдық туралы дəрістері Серікбай мен Гүлфаранға, олардың бала-шаға, немере-шөберелеріне дейін рухани азық болды.

Серікбай Құрманбеков 1978-1980 жылдары Ақтоғай аудандық Ішкі істер бөлімінде аға инспектор болып қызмет етеді. Ал 1981-1995 жылдар аралығында осы ауданның ІІБ-де Мемлекеттік автомобильдік инспекция қызметін (МАИ) басқарып, милиция майоры шеніне дейін көтеріледі.

Қызмет бабында есте қалған мына бір оқиғаны Серікбай ақсақал жиі ай-тып отыратын. Бірде жазасын өтеуші

Сонымен қатар, жылы мезгілде егін саламыз деп шеттен келген кəрістердің жасырып көкнəр өсіретіндігін де əшкере еткен болатын.

Тəжірибелі маманның көңіл тол-тырар жұмысына шын риза болған Жезқазған облыстық Ішк і і стер басқармасының бастығы, милиция генерал-майоры Рүстем Қайдаров Серікбай Нөкербекұлының 50 жасында еңбегін бағалап, УАЗ автокөлігін сыйға тартқанын да жергілікті тұрғындар əлі ұмыта қойған жоқ. Ардагер, сондай-ақ, «Милицияның үздігі», «Ішкі істер органдарындағы мінсіз қызметі үшін» медальдарымен, түрлі грамоталармен марапатталған.

Отыз жылдан аса уақыт өмірін құқық қорғау саласына, ел тыныштығына арнаған Серікбай ақсақал зейнетке шыққаннан кейін де кейінгі толқын інілеріне өмірлік тəжірибесімен бөлісіп, ағалық ақылын айтып отыратын.

Соның ішінде, «Кез келген полицей өз құқық қорғау саласындағы қызметтік баспалдағын учаскелік полицейдің жұмысынан бастаса, онда ол қандай болмасын қиындыққа төтеп бере ала-тын болаттай сарбаз болмақ», – деген сөздері де көптің есінде.

Сер ікбай ақсақал полицейлер əулетінің іргетасын қалады. Əкесінің фу-ражкасын киіп алып, ойнап жүретін ба-лалары бүгінде құқық қорғау саласында қызмет етуде. Үйдің үлкені Берікбол – ІІМ Ішкі бақылау басқармасының бастығы, полиция полковнигі. Ата-анасы үш баласы қатарынан шетіней берген соң «Берік бол!» деп ырымдап атапты. Марғұлан атты ұлы жастайы-нан ғылым мен зерттеуге жақын болды. Бүгінде ол – Қарағанды қалалық əкімдігі Ауылшаруашылық инспекциясының бас маманы. Оның есімі академик Əлкей Марғұланның құрметіне қойылған екен. Сол жылдары Ақтоғайда ескі қалмақтың көр-обаларына археологиялық қазба жұмыстарын жүрг і з іп жүргенде Серікбай Нөкербекұлы ол кісінің асқан кішіпейілділігі мен ілтипатына дəн риза болып, ұлына академиктің есімін берген екен. Қыздары Бақыткүл – Қарағанды облыстық МКҚБ Қаржымен қамтамасыз ету бөлімінің бастығы. Алмаз бол-са, Қарағанды облыстық МКҚБ по-лиция қызметкері, полиция сержанты. Үйдің кенжесі – Қайыржан облыстағы Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес қызметінің жедел уəкілі.

Немерес і Олжас Сер ікбаев та болашақ құқық қызметкері, Қазақ гуманитарлық-заң университетінің студенті. Ал Альбина – Назарбаев мектебінің 9-сынып оқушысы. Ол алғырлығымен, білімімен өзгеден ерек жеткіншек. Сабина, Мадина, Ерсұлтан атты Серікбай атаның немерелері де өте зерек, дарынды жеткіншектер. Атадан балаға мұра болып келе жатқан еңбексүйгіштік пен кітапқұмарлық, адамгершілік сезімдері олар үшін де құнды дүние.

Жапырағын жайған бəйтеректің та-мыры тереңге тартып, əке бастаған по-лицей əулеті деп аталатын ұлы көш өмір атты теңіздің толқынында өз сапарын жалғастыруда. Жалғастыра да бермек...

Мешін – мерейлі мерекелер жылы

Гүлнəр МАҒЗҰМОВА

ЖАҢА ЖЫЛ ДЕГЕНДЕ АДАМ БОЙЫН БИЛЕЙТІН БІР СЕЗІМ – ЖАҢА ЖЫЛМЕН БІРГЕ БІР ЖАҚСЫЛЫҚ КЕЛЕТІНДЕЙ ЕЛЕГІЗІП, ЖАҢА ЖЫЛ ЖАҚЫНДАҒАН САЙЫН ƏБІГЕРГЕ ТҮСЕМІЗ. ОСЫНДАЙ ДЕГБІРСІЗДЕНЕ КҮТКЕН БИЫЛҒЫ МЕШІН ЖЫЛЫ ДА ЕСІКТЕН ҮЛКЕН ҮМІТ ПЕН СЕНІМ АРҚАЛАП ЕНДІ. ҚОЙ ЖЫЛЫ МЕН ТАУЫҚ ЖЫЛЫНЫҢ АРАСЫНДАҒЫ МЕШІН ЖЫЛЫ МҮШЕЛ ЕСЕБІ БОЙЫНША ТОҒЫЗЫНШЫ ЖЫЛ.

АЙТЫЛҒАН СӨЗ

Серікбай ақсақал полицейлер əулетінің іргетасын қалады. Əкесінің фураж-касын киіп алып, ойнап жүретін балалары бүгінде құқық қорғау саласында қызмет етуде. Үйдің үлкені Берікбол – ІІМ Ішкі бақылау басқармасының бастығы, полиция полковнигі. Марғұлан атты ұлы жастайынан ғылым мен зерттеуге жақын болды. Бүгінде ол – Қарағанды қалалық əкімдігі Ауылшаруашылық инспекциясының бас маманы. Қыздары Бақыткүл – Қарағанды облыстық МКҚБ Қаржымен қамтамасыз ету бөлімінің бастығы. Алмаз болса, Қарағанды облыстық МКҚБ полиция қызметкері, полиция сержанты. Үйдің кенжесі – Қайыржан облыстағы Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес қызметінің жедел уəкілі.

үшінші болып қосылған Серікбайды өмір тез-ақ есейтіп жіберген еді. Жақын жердегі Қарасу ауылында С.Сейфуллин атындағы мектепте 7-сыныпқа дейін білім алады. Кейін Ақтоғай ауданындағы М.Горький атындағы мектепте 10-сы-ныпты бітіріп, білімін жалғастырды. Жаз айларында жергілікті «Сары

Ғабиден Мұстафиннің «Қарағандысын», Сəбит Мұқановтың «Ботагөз ін» қайталап оқи беретін. Заң-закон мен философиялық кітаптарды жастанып ұйықтайтын. Бүгінгі оқушылардың логика пəнінің маңыздылығын кейінге дейін Серікбай ақсақал үнемі айтып отыратын.

жерге тастай алмады. Оның үстіне бала күнгі арманы орындалайын деп тұр. Бала қиялы жетелеп шартарапты шар-лап кеткенде өзін ойша əскери киімде елестететін еді.

Сонымен, не керек, сол жылы 18 желтоқсанда бұйрыққа қол қойылды. Сержант Серікбай Құрманбеков үш бірдей ауылдың тыныштығын күзеткен учаскелік полицей болып шыға келді. Жауапкершілік жоғары, халықтың артқан сенімін ақтау үшін кірпік қақпай қызмет етуге бар-тын. Атқа мініп жүріп үш ауылдың арасын жол қылды. Бұйрық берілді, уақытында орындау – міндетің.

Моңғолия азаматы Рахманов кешкі се-руен кезінде əжетхана қабырғасының кірпішін ойып, түрмеден қашып кетеді. Қылмыскердің қар бетінде қалған ізіне Серікбай Құрманбеков пен Сейітбек Арыстанов түседі. Бұралаң жол ой демей, қыр демей ұзай береді. 30 шақырымды артқа тастап Сарытеректен Ақсайға қарай жақындай түседі . Сарышұнақ аяз да, бет қаратпай тұрған боран да екі құқық қызметкерінің намы-сын жани түскендей еді. Арада 12 сағат өткенде қашқын қолға түсті. Бұл – 1994 жылдың желтоқсанының 14-інен 15-іне ауысқан түн еді.

ЖЫЛ ЖҰЛДЫЗНАМАСЫ

Үшіншіден, дəрілік заттарды тіркеу жəне сараптау кезінде əсер етуші заттардың сапалық құрамы болатын əртүрлі заттарды бір сауда атауымен белгілеуге тыйым салынатын болады.

Жаңа жылдан бастап елімізде жаңа тұрғын үйді қабылдап алатын мемлекеттік комиссия жойылады. Биыл қаңтардан бастап күшіне енетін «Сəулет, қала құрылысы жəне құрылыс қызметі туралы» заң бойынша тұрғын үй немесе нысанды оны салып бітірген компанияның өзі пайдалануға береді. Құрылыс нысанын қабылдау актісіне енді бұрынғыдай мемлекеттік ко-миссия емес, тек тапсырыс беруші, оны орындаушы, авторлық жəне техникалық бақылаушы қол қояды.

Негізінен жалпы Қазақстан тұрғындары үшін десек те, ішкі істер органдары үшін де өте маңызды жаңалықтардың бірі – жаңа жылдан бастап елімізде көрсетілетін шетелдік арналар жабылуы мүмкін. Себебі, Мемлекет басшысы қол қойған жаңа заң шетелдік арналардың ел аумағында жарна-ма таратуына тыйым салады. Бұл өзгеріс, яғни жаңа жылдан бастап күшіне енетін жарнама туралы заң отандық медиа нарыққа біраз өзгеріс əкелері анық. Болашақ ұрпақтың тəрбиесіне айтарлықтай ықпал етіп отырған телеарналарға енгізілген жаңалықтар жақсы жағынан сипатталса, ішкі істер органының тəрбиенің аздығынан туындайтын қылмыстарға қарсы күресі де тиімді бола түсетіні белгілі.

Құқық қорғаушыларды бейжай қалдырмайтын тағы бір жаңалық – енді интернет трафикке деген бақылау күшейетін болады. «Байланыс туралы заңға» сəйкес, 2016 жылдың 1 қаңтарынан бастап қауіпсіздіктің ұлттық сертификаты іске қосылады – ол Қазақстаннан тыс тарайтын трафикті бақылайтын болады. Бұл қадамның кибер қауіпсіздікті нығайтып, халықаралық терроризммен жəне балалар порно-графиясымен күресте септігін тигізетініне деген сенім мол.

Жаңа жылдағы жаңалықтар

(Соңы. Басы 1-бетте).

Республикасы құрылды. Мешінге сəйкес келген 1956 жылы

Қазақстанда «Тың игеру» науқаны баста-лып, соның салдарынан қазақ жерінің 9 млн гектары жел эрозиясына ұшырады. Тың игерудің салдары қазақ үшін өте қиын болды. Қазақстанға 6 жыл ішінде КСРО-ның еуропалық бөлігінен 2 млн. адам келіп, қазақ халқы өз жерінде азшылық жағдайына түсті. Тың игерілген облыстар-да 700 қазақ мектебі жабылды. Олардың басым көпшіл іг інде оқу орыс т іл інде жүргізілді. Елді мекендер мен жер-су атау-лары орысша атала бастады.

Алайда «жақсы сөздің жарым ырыс» екенін қадым заманда-ақ қалт жібермеген қазақ үшін мешін жылы есте қалатындай ерекше оқиғалар да аз емес.

Мысалы, 1980 жылы Мəскеуде өткен жазғы олимпиадада Қазақстанның жұлдызы қалай жарқырағаны əл і жадымыздан өше қойған жоқ. Мəскеу олимпиадасына сол кездегі Қазақ КСР-нан қатысқан 20 спортшының 16-сы жүлделі болып, ел абыройын асқақтатқан болатын. Еркін

күрестен Жақсылық Үшкемпіров, Шəміл Серіков, ауыр атлетикадан Виктор Мазин, жеңіл атлетикадан Владимир Муравьев, ватерполдан Сергей Котенко, баскет-болдан Надежда Ольховалар елге алтын медальмен оралса, атақты боксшы Серік Қонақбаев күміс медаль алды.

2004 жылы тағы да Афины қаласында өткен олимпиадада боксшы Бақтияр Артаев алтын медальмен бірге Вел Баркер кубогының иегері атанды.

Ең құнды жақсылығымен есте қалатын мешін жылы –1992 жылы. Егеменд ік алғаннан кейінгі алғашқы мешін жылын-да, яғни 1992 жылы 27 қаңтарда сына-масы жоғары, салмағы он келіден асатын алғашқы қазақстандық алтын Өскеменде шығарылыпты. Осы жылы 2 наурызда Қазақстан Республикасы Біріккен Ұлттар Ұйымына мүше болып қабылданды.

Мешін жылының 4 маусымында тəуелсіз Қазақстанның жаңа мемлекеттік рəміздері Мемлекеттік Ту, Мемлекеттік Елтаңба жəне Мемлекеттік Əнұран бекітіліпті. 1992 жылы, яғни мешін жылында Қазақстан полициясы мен Ұлттық қауіпсіздік комитеті құрылды.

Астананың көркіне айналған Ақорда да мешін жылы, яғни 2004 жылы пайдалануға берілді..

Биылғы мешін жылында Қазақ жері талай мерейлі мерекенің шуағына бөленбек. Соның ең бастысы – Қазақстан тəуелсіздігінің 25 жылдығы.

Ал, қазақ халқының ежелгі жыл қайыру есебі – Шығыс күнтізбесіне сəйкес жасалған жұлдызнама бойынша, Жаңа жыл, яғни мешін жылы алдағы ақпанның 7-сінде кіреді.

Мешін жылы мерейлі де мерекелі болсын! Қадам жері қасиетті, сүйем жері сүйкімді еліміздің іргесі берік, аспаны бейбіт болсын ағайын!

Page 6: Сақшы 01(4167)

№ 93 (3970), четверг, 19.12.20136 е-mail: [email protected]№1 (4167), сәрсенбі, 6.01.2016 е-mail:[email protected]

АРДАГЕР

ҰЛЫ ЖЕҢІСКЕ – 70 ЖЫЛ

Адам мына тіршілікте абырой деген ардақты шыңға шығу үшін бар өмірін еңбекпен өрнектейді екен. Ес білгеннен бастап еңбекті өміріне шамшырақ еткен жанның абырой деген асқар таудың биігінен көрінуі де өмір заңдылығы. Бесіктен белі шықпай жатып еңбектің дəмін татып өскен, сол ақ адал еңбегінің арқасында қазір өз кіндігінен тараған ұрпағының ғана емес, өзін еңбек бəйгесіне қосқан қоғамның да абы-ройына бөленіп отырған азаматтардың бірі – Ұлы Отан соғысының ардагері, ұзақ жылдар халық тыныштығы үшін тер төккен отставкадағы милиция полковнигі Айдархан Байкен.

1925 жылдың 28 желтоқсанында Көкшетау облысының К.Маркс колхозын-да туған Айдархан Байкенұлы нағыз ауыл балаларына тəн қасиеттерді бойына сіңіріп өсті. Айдархан Байкенұлы еңбекке ерте араласты. Бұғанасы бекісімен жұмысқа араласу сол замандағы ауыл балаларының барлығына тəн бол-ды. Бозбала Айдархан да 7-сыныпты бітірісімен паровозда от жағушы (ко-чегар) болып істеді. Ол бір жылдар ел басына күн туған кезең еді. Ұлы Отан соғысының дүмпуі күннен күнге күшейіп, ауылдағы елдің құлағы майдан даласы-нан жеткен хабарларға түріліп тұратын. Жасы небəрі 16-дағы Айдархан соғысқа сұранғанымен, оны əскер қатарына алмады. Бір жылдай Бурабайда жұмыс істеп, 1942 жылы ағасы əскер қатарына шақыртылып, əке-шешесі жалғыз қалғасын, ауылға қайтуға мəжбүр бол-ды. Колхозда ауылдық кеңестің хатшы-сы болып қызмет етті. Өлім мен өмір арпалысқан қан майданның ортасына біздің кейіпкеріміз 18 жасына қараған шағында түсті.

«Ұрысқа ұрланып бардым. 1943 жылы майданға бара жатқан жігіттердің қатарына айламен қосылып, тізімде жоқ болсам да, барлығымен бірге Челябинскіге жеттім. Міне, сол кез-де өтірігімнің беті ашылды. Сонда да болса, əскерге өттім. Соғысқа солай-ша кешігіп 1943 жылы бардым. Сол кездегі жауынгерлердің аштыққа да, суыққа да сағы сынбай, керісінше, оларды «қайтсек те жауды жеңеміз» деген мақсатқа жұмылдырған бір күш

ЖЕҢІС ЖАУЫНГЕРІАқбота МҰҚАШЕВА, Ақмола облысы

АҚМОЛАЛЫҚ ПОЛИЦЕЙЛЕР ҰЛЫ ЖЕҢІСТІҢ 70 ЖЫЛДЫҒЫНА АРНАЛҒАН «МАҚТАН ТҰТАМЫЗ ЖƏНЕ ЕСІМІЗДЕ САҚТАЙМЫЗ» АКЦИЯСЫН ЖЫЛ СОҢЫНА ДЕЙІН ЖАЛҒАСТЫРДЫ. АКЦИЯ ШЕҢБЕРІНДЕ КЕҢЕС ОДАҒЫНЫҢ БАТЫРЫ БАУЫРЖАН МОМЫШҰЛЫНЫҢ АДЪЮТАНТЫ БОЛҒАН, ҰЛЫ ОТАН СОҒЫСЫНЫҢ АРДАГЕРІ, ОТСТАВКАДАҒЫ МИЛИЦИЯ ПОЛКОВНИГІ АЙДАРХАН БАЙКЕН АҚСАҚАЛМЕН 90 ЖАС МЕРЕЙТОЙЫ ҚАРСАҢЫНДА АРНАЙЫ КЕЗДЕСУ ӨТКІЗДІ. ЖЕҢІС ЖАУЫНГЕРІНІҢ ӨМІРІ ЖАС ҰРПАҚ АЛДЫНДА ТАҒЫ БІР ДƏРІПТЕЛДІ.

– Отанға деген сүйіспеншілік болды», – дейді ардагер.

Сол б ір сұрапыл жылдардағы қиыншылықты Айдархан Байкенұлы бүгінде былай еске алады: «Бізді 8-ші Гвардиялық дивизияға алып келді. Дивизияның командирі Бауыржан Момышұлы болатын. Күндердің бір күні мені жəне менің жолдастарым-ды дивизиялық барлауға жіберді. Бағытымыз өте ауыр болды, өйткені, жаудың тылынан өту керек еді. Небір қауіпті сəттер бастан өтті. Жауынгерлік тапсырма жақсы орындалғанымен, 26 жауынгердің ішінен 14-і ғана тірі оралды. Сол кезде мен ең бірінші марапатымды – ІІІ дəрежелі Даңқ орденін Бауыржан Момышұлының қолынан алдым».

«Соғыстың аты – соғыс. Аш жүрген күндеріміз де аз болған жоқ. Бірақ жау-мен арпалысып жүрсең де, жадыңда ұмытылмай жазылып қалатын қызықты сəттер де көп болды, – деп қарт ардагер басынан өткен сол бір күнді сағынышпен

есіне алды. «Бауыржан Момышұлының адъютанты болып қызмет істеп жүрген кезім болатын. Ол кезде жаспыз, ұйқы дегенді білмейміз, күні бойы аяқтан то-замыз. Менің күзеттегі кезегім болатын. Жаңбыр шелектеп құйып тұрды. Қалғып кетіппін. Бір кезде «неге ұйықтап тұрсың» деп дивизия командирі мұрнымды бұрап жібергенде, көзімнен от жарқ етті. Мұрынсыз қалатын шығармын деп қатты қорықтым. Бірақ, бұл мен үшін өмірімдегі ұмытылмастай болып санамда жазылып қалған ең бір бақытты сəт болатын. Əрине, Бауыржан Момышұлы секілді біртуар, қайталанбайтын дарынды қолбасшының қол астында болғанымды мақтанышпен əрдайым еске алатыным бар.

Соғыс кезінде үш жарақат алдым, соңғысы – Латвия жерінде. Жарықшақ өкпемді тесіп өтті. Бес ай госпитальда жаттым. Соғысты 8-ші Гвардиялық дивизияның инженерлік-саперлік батальонының командирі болып аяқтап, І, ІІ дəрежелі Отан соғысы орденімен, ІІІ дəрежелі екі Даңқ орденімен, со-нымен қатар, əртүрлі мерейтойлық ме-дальдармен марапатталдым. Сұрапыл қанды соғыс табаны күректей 4 жылға

созылып, қыршынынан қиылған қаншама қазақстандық боздақтардан айырылдық. Жар құшып, бала сүйіп үлгермеген тағы мыңнан астам бозба-ла елге мүгедек болып оралды. Соғыс көрген, от кешкен ардагерлер Ұлы Отан соғысының қанды қырғынынан аман-есен елге оралып, ұлттық рухты көтеруде елге берері көп болды. Дені жас буынға үлгі болып, патриоттық тəрбие беруде белсенділік танытты. Өкінішке орай, мен білетін көптеген ар-дагерлер қазіргі таңда ортамызда жоқ».

С ұ р а п ы л с о ғ ы с А й д а р х а н Байкенұлының жастығы мен жігерін сынға салған өмір парағы болса, соғыстан кейін ел тыныштығын сақтауға арнаған өмірі де ұрпаққа өнеге болды.

Айдархан Байкенұлы 1948 жылы Ташкент қаласында Ішк і і с т ер министрл іг ін ің Жоғары милиция мектебінде білім алады. Алда оны асқаралы еңбек асулары күтіп тұр еді. Қызметтік жолын учаскелік поли-ция инспекторы лауазымынан бастап, қылмыстық іздестіруде жедел уəкіл, аса маңызды істер бойынша аға тергеуші болып, талай қылмыстардың бетін ашты. Аудандық ішкі істер бөлімінің бастығы қызметінен зейнеткерлікке шықты. Бірақ қол қусырып қарап оты-ру жаратылысына жат ардагер 20 жыл бойы Красный Ярда Ардагерлер кеңесінің төрағасы лауазымын атқарды.

«Өткен өміріме өкінбеймін. Қызметті бір адамдай атқардым. Тек өмірде құдай қосқан жарым ерте о дүниелік

болып, алты баламен қалдым. Осы бір басымнан өткен қиын сəттер ғана қатты қинады. Балаларға жақсы тəрбие бере алдым деп ойлаймын. Сол берген тəрбиемнің арқасы шығар, олардың сый-құрметіне бөленіп, осы жасқа құрметпен жетіп отырғаным. Осы күні қалған төрт баламның қызығын көріп, он бес немере, он үш шөбере сүйіп отырмын. Олардың барлығы өмірде өз орындарын тапқан, білімді, білікті азаматтар», – дейді қарт ардагер қуанышпен.

Ғасырға жуық өмірін тек жарқын да жемісті еңбекпен өрнектеген соғыс жəне ішкі істер органының ардагері 90 жас мерейтойына лайықты да қошеметтеуге тұрарлық жетістіктермен келіп отыр. Ол өз еңбек жолында та-лай белеске шығып, құрметке бөленді. Атқарған өрелі істерін айтқанда ауыз толады, өйткені, майталман маманның өмірі – ұлағатты əкенің, еліміздің абзал азаматының өнегесі.

Қадірлі Айдархан Байкенұлы! Сізге осындай бəрімізге ортақ қуанышты мерейлі күні шын көңілден мықты д е н с а у л ы қ , қ а ж ы м а с қ а й р а т , отбасыңызға баянды бақыт тілейміз. Əрқашан да аман-сау жүргейсіз!

САБАҚТАСТЫҚ

Ұйымның құрылу сəтінен бастап қазіргі күнге дейін ұйымды Ермекқали Машанов басқарып келеді. «Ұйымның есебінде тұрған ардагерлердің жал-пы саны 263 адамды құрайды, оның ішінде 12 тыл ардагері, 1 интерна-ционалист-жауынгер, 1 Чернобыл АЭС апатын жоюшы, сондай-ақ, 1 семейлік ардагер бар», – деп атап өтті «Ұлттық Ұлан жəне Ішкі істер органдарының қазақстандық ар-д а г е р л е р ұ й ы м ы » ф и л и а л ы - «Батыс Қазақстан облысы Төтенше жағдайлар бөлімшелерінің арда-герлер ұйымы» қоғамдық бірлестігі төрағасы Ермекқали Дүйсеқайұлы.

Ардагерлер ұйымындағы жұмыстың маңызды бағыты ардагерлер мен олардың отбасыларына көмек көрсету, сондай-ақ, өрт күзеті мен азаматтық қорғау қызметінің ерлік-патриоттық дəстүрлерін насихаттау болып та-былады. Ұйым өрт сөндіру бөлімдері жеке құрамының, құтқарушылардың əскери патриоттық тəрбие алуы-на, Қазақстанның азаматтық қорғау жүйесінің жас қызметкерлеріне кəсіби тəжірибе жинақтауына басты назар аударып келеді.

Ардагерлер ұйымының белсенді қызметі, олардың өнегеге толы өмір жолы, кемеңгерлігі жəне тəжірибесі барлық азаматтық қорғау органдары қызметкерлері үшін үлгі əрі тағылымға толы құрмет болып саналады.

Конституция күніне «Ішкі істер органдарының ардагері» медаль-дары А.Кажкеновке, Т.Саутовқа, В .Бондаренкоға , А .Ефименкоға салтанатты түрде табысталды. Ал, Қарттар күнін мерекелеу аясында тұрмыста көмек көрсету жəне аға буынға материалдық көмек беру үшін ардагерлердің үйлеріне бару бойын-ша жұмыстар атқарылды. Ардагерлер ұйымының активі есепті кезеңде егде жастағы жəне науқас ардагерлер-ге көмек беріп, қолғабыс көрсету үшін бірнеше рет үйлеріне барды. Соның бірі ұйым төрағасы бұрынғы жұмысшы К.Толоконниковтың үйіне бірнеше рет хабарласып барған болса, ұйым өкілдері жалғызбасты зейнеткер Г.Шапошникованың өтініші бойынша үйіне барып, патронажды күтіп-бағуға байланысты кикілжің жағдайды шешу-ге көмек көрсетті.

Азаматтық қорғау қызмет ін ің 20 жылдығын тойлау қарсаңында ұрпақтар сабақтастығын дəріптеу жəне тəжірибе бөлісу мақсатында ардагерлердің жас қызметкерлермен кездесуі өтті. Кездесуге ұйым өміріне белсене араласатын, еңбегі сіңген ар-дагерлер қатысты. Жас қыметкерлер олардың өмір жолымен танысты. Ардагерлер сөз сөйлеп, тəжірибесіндегі қызықты оқиғалармен жəне өмірлік тəжірибесімен бөлісті. Шараға Көкшетау техникалық институтына бағдарланған мектептер мен колледж оқушылары қатысты. Сөз соңында өртке қарсы білімді насихаттау, қызметті дамыту ісіне қосқан елеулі үлесі жəне арда-герлер ұйымының жұмысына бел-сене қатысқаны үшін Т.Саутовқа, Л.Бизяноваға, В.Бондаренкоға «ІІМ Ардагелер ұйымына 45 жыл» медаль-дары табысталды.

2015 жылғы 19 қазанда Ардагерлер ұйымының ақсақалдары Құтқарушылар күніне орай Жастар сарайында өткен салтанатты жиналыстың құрметті қонағы болды. Жиналыста азаматтық қорғау жүйес іне қосқан елеул і үлестері үшін В.Ефимов, Ж.Бердашев, Ж.Каюбалиев, Л.Бизяноваға «ІІМ Төтенше жағдайлар комитетіне 20 жыл» медальдары табысталды.

Ардагерлер ұйымы Батыс Қазақстан облысы аумағындағы азаматтық қорғау қызметтерінің қатысуымен өтетін жа-рыстарды жəне өзге де спорттық іс-шараларды ұйымдастыруға жəне өткізуге айрықша көңіл бөліп келеді. Спорттық іс- шаралар барысында ардагерлер спортшылармен кездесіп, жарыстың ашылу жəне жабылу салта-наттарында сөз сөйледі. Осы кезеңде санаториялық-шипажайлық емделуге мұқтаж ардагерлер үшін «Ақжайық» шипажайына 4 жолдама сатылып алынды.

Ұрпақтар сабақтастығы – əр гарнизонның табысы мен жетістіктерін бекітетін негізгі тіректердің бірі. Жоғары технологиялық машиналар мен қондырғыларды қолдана отырып, өрттерді сөндіру, апаттарды жою саласының заманауи жетістіктерін жасы үлкендердің тəжірибесімен үйлестіру өзінің оң нəтижесін беруде.

Батыс Қазақстан облысы ТЖД баспасөз қызметі

Ардагерлер əрдайым сапта

АРДАГЕРЛЕР ҰЙЫМЫНЫҢ НЕГІЗГІ МІНДЕТІ – АРДАГЕРЛЕРГЕ ЖƏНЕ ОЛАРДЫҢ ОТБАСЫЛАРЫНА КӨМЕК КӨРСЕТУ, АЗАМАТТЫҚ ҚОРҒАУ ОРГАНДАРЫНЫҢ ЖАС ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРІН ƏСКЕРИ-ПАТРИОТТЫҚ ТƏРБИЕЛЕУ. БАТЫС ҚАЗАҚСТАН ОБЛЫСЫ ТӨТЕНШЕ ЖАҒДАЙЛАР ДЕПАРТАМЕНТІНІҢ АРДАГЕРЛЕРІ ДЕПАР-ТАМЕНТ ҰЙЫМДАСТЫРАТЫН ТҮРЛІ ІС-ШАРАЛАРҒА, ОНЫҢ ІШІНДЕ, ЖАС ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРДІҢ АНТ ҚАБЫЛДАУЫНА, МƏҢГІЛІК АЛАУҒА ГҮЛ ШОҚТАРЫН ҚОЮ РƏСІМДЕРІНЕ БЕЛСЕНЕ ҚАТЫСАДЫ, ҮНЕМІ МЕКТЕП ОҚУШЫЛАРЫМЕН, ӨРТ СӨНДІРУШІЛЕР ЖƏНЕ ҚҰТҚАРУШЫЛАРМЕН КЕЗДЕСЕДІ.

XIX ғасырда Қазақстанның алғашқы өрт сөндіру бөлімдерінің бірі Орал қаласында құрылған еді. Өрт сөндіру бөлімінің ғимараты от салдарынан көп зардап шеккен қала тұрғандарының қаржысына тұрғызылған. Бөлімнің ата-уы орналасқан көше атауына сəйкес – Большая Михайловская болған. 1865 жылы қаладағы ағаштан жасалған үйлер арасында зəулім кірпіштен тұрғызылған

УАҚЫТ. ТАРИХ. ТҰЛҒА.

Ерлік қызметіне – 150 жыл

ЖАҚЫНДА ӨРТКЕ ҚАРСЫ ҚЫЗМЕТ АРДАГЕРЛЕРІ, БАТЫС ҚАЗАҚСТАН ОБЛЫСЫ ТӨТЕНШЕ ЖАҒДАЙЛАР ДЕПАРТАМЕНТІ ӨРТ СӨНДІРУ ЖƏНЕ АПАТТЫҚ-ҚҰТҚАРУ ЖҰМЫСТАРЫ ҚЫЗМЕТІ МЕМЛЕКЕТТІК МЕКЕМЕСІНІҢ ЖЕКЕ ҚҰРАМЫ, «ӨРТ СӨНДІРУШІ» АКЦИОНЕРЛІК ҚОҒАМЫНЫҢ ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРІ №2 ӨРТ СӨНДІРУ БӨЛІМІНІҢ 150 ЖЫЛДЫҚ МЕРЕЙТОЙЫНА ОРАЙ ЖИНАЛДЫ.

ғимарат биіктігімен əрі беріктігімен ерекше көрінетін. Мұнара ғимараты арқасында брандмейстер болып қызмет еткен жауынгерлер өрт туралы бірден біліп отырған. Өрт сөндірушілердің жарағында бірнеше қос атты бөшкелі арбалары мен қол сорғылары болған.

1918 жылы «Өртпен күрес мемлекеттік шараларын ұйымдастыру туралы» декрет қабылданғаннан кейін елімізде

өрт сөндіру командалары жұмыс істей бастаған. Бұл құжат өрт сөндіру қызметінің жедел қызметтік негіздерін құрды. ІІБ №1 кəсіби өрт сөндіру бөлімінің жеке құрамы (Михайловская өрт сөндіру бөлімі осылай атын өзгерткен) казармалық жағадайда болған. Барлық шаруа жұмыстары (жемді, жағар-жанармайды дайындау, ғимараттарды жөндеу) өрт сөндірушілер ара-сында жүргізілді.

Сол кезде қала тез да-мып, жаңа өрт сөндіру бөлімдерін құру қажеттілігі туындады. Осыған орай объектілік өрт сөндіру бөлімдері ұйымдастырыла бастайды. Ал ІІБ ӨҚБ №1 кəсіби өрт сөндіру бөлімі орталық бөлім болып тек қаланы өрт оқиғасынан қорғау үшін қызмет атқарған.

Кəсіби өрт сөндіру бөлімдерде арнайы мамандығы жоқ азаматтық тұлғалар жұмыс істеді, бірақ уақыт өте келе ар-найы оқытылған жұмысшыларды тарту қажеттігі туындады. Осыған байланысты кəсіби өрт сөндіру бөлімдері əскери өрт сөндіру бөлімдері болып ауысты. Өрт сөндіру бөлімдерінің қызметіне өрт-техникалық училищесін бітірген маман-

дар қабылданды. Сол кезде Ішкі істер басқармасының өрт сөндіру бөлімінің №1 КӨСБ ішкі істер басқармасының №82 əскери өрт сөндіру бөлімі болып ауысты.

1982 жылы осы өрт сөндіру бөлімде тағы бір жағымды жаңалық болған еді. Ол Өрт-техникалық көрменің құрылғаны-тын. Бүгінгі күні бұл ғимарат Өрт-техникалық орталығы деп аталады. Көрменің басты мақсаты – тұрғындар арасында өрт шығуының алдын алу, жастарды Орал қаласының жəне Қазақстан Республикасындағы өрт сөндіру қызметінің құрылуы мен жетілу тарихымен таныстыру болып табылады.

Еліміз тəуелсіздігін алғаннан кейін мемлекеттік өртке қарсы қызметі жүйесінде де талай өзгерістер болды. Республикалық Өртке қарсы қызмет комитеті құрылған кезде барлық əскерилендірілген өрт сөндіру бөлімдері өрт сөндіру бөлімдері болып қайта құрылды. Осылайша №82 əскери өрт сөндіру бөлімі №2 өрт сөндіру бөлімі ата-лып, бүгінде бұл құрылым арнайы өрт сөндіру техникасы мен құралдарымен толық жабдықталған. Жеке құрам өзінің жоғары кəсіби шеберлігімен ерекшеленеді. Бөлімнің шығу ауданы барлық орталық көшелер, көптеген əлеуметтік жəне мəдени маңызды объектілер орналасқан, қаланың ба-

сты бөлігіне кіреді. Əкімдіктің 2010 жылғы қаулысы негізінде №2 өрт сөндіру бөлімі XIX ғасырдың тарих жəне сəулет ескерткіші ретінде мемлекеттің қорғауында.

Өрт сөндіру бөлімінің жеке құрамы күшімен мұнара қабырғасында «1865» деген жазу орналастырылды. Шебер өрт сөндірушілер қолымен жасалған бұл сандар қазіргі өрт сөндірушілердің ерлік қызметінің басында тұрған ардагерлеріне құрмет белгісіндей. Жеке құрам шығармашылығын көрсетіп, мерейтойға арналған «№2 өрт сөндіру бөліміне – 150 жыл» ерекше дизайндағы медалін жасап шығарды. Бұл медаль қызмет ардагерлері Н.Маштаков, В.Данилов, Р.Ермағамбетов, Ю.Ионов, А.Цибулись, К.Бисембаевқа берілді. Сонымен қатар, мерейтойлық медальмен бөлімнің жеке құрамы марапатталды. Салтанатты жиналыста тарихи жəне жақсы сəттер еске түсіріліп, көптеген құттықтау сөздер, жылы лебіздер айтыл-ды. Ардагерлер мен қонақтар жаңарған өрт сөндіру бөлімін тамашалып көріп, өрт-техникалық орталығының жаңа экспонаттарымен танысты. Қонақтарға жеке құрам дайындаған концерттік бағдарлама ұсынылды.

Батыс Қазақстан облысы ТЖД баспасөз қызметі

Page 7: Сақшы 01(4167)

№ 93 (3970), четверг, 19.12.2013 7е-mail: [email protected]№1 (4167), сәрсенбі, 6.01.2016 е-mail:[email protected]

СПОРТ

Бетті дайындаған Ғани АТЫМТАЙ

БОКС

Головкин рингке сəуірде оралады

ТЕННИС

«ДАКАР-2016»

ФУТБОЛ

АУЫР АТЛЕТИКА

Бұл жобаға Қазақстан алғашқы жыл-дан бастап «Астана арландары» деген атаумен жаңа құрама жасақтап, жыл сайын қатысып келеді. Жай қатысып қана жүрген жоқ. Қазақ боксшыларының шеберлігін бүкіл əлемге паш етіп, бес жыл бойы тек үздіктер қатарынан көрініп келеді.

Айталық, «Астана арландары» бес жылдың ішінде үш рет финалда өнер көрсетті. Екі дүркін WSB жобасының чемпионы атанды. Мұндай атаққа бес жылдың ішінде біздің «арландардан» басқа бірде-бір команда қол жеткізе алған жоқ. Осыдан-ақ қазақ боксының əлеуеті қаншалықты мықты екенін аңғару қиын емес.

Енді «арландарымыздың» осы бес жылдағы қол жеткізген жетістіктеріне қысқаша тоқталып өтейік. Алғашқы жылы біздің жігіттер қарсыластарының барлығын қоғадай жапырып келіп, тек финалда жеңіске сынық сүйем жетпей сүрінді. Осылайша, бірінші жылы күміс жүлдені қанағат тұтты. Ал екінші мау-сымда да топтық кезеңдерде қарсылас шақ келтірмей, тек жартылай финалдық сайысқа жеткенде қарсыластарына есе жіберіп алды. Үшінші маусымда, яғни 2013 жылы жерлестеріміздің көптен күткен арманы орындалып, Бүкілəлемдік бокс сериясының бас жүлдес ін қанжығасына байлады. Төртінші маусым-да жеңіс тұғырының ең биік сатысынан көрінбесе де үздік үштікке іліне алды. Ал өткен жылғы бесінші маусымда 2013 жылғы жетістігін қайталап, Бүкілəлемдік бокс сериясының тарихындағы тұңғыш 2 дүркін чемпион атанды.

Міне, біздің мықты жігіттеріміз осы-лай Қазақ елін жеңісті жолдарымен əлемге паш етіп келеді. Енді 6-маусым түндігін түруге жақын. Жаңа маусымның алғашқы жекпе-жектері қаңтар айында Қарағанды облысынан бастау алмақ.

Қазір «Астана арландары» Ақбұлақта жаңадан ашылған жаттығу залында дайындық жұмыстарын жүргізіп жатыр.

Жақында AIBA ұйымдастыратын WSB жобасы 2016 жылғы маусымының жеребесі тартылып, қай команда қандай топта өнер көрсететіні де белгілі болды. Биыл қазақстандық «Астана арланда-ры» D тобында өнер көрсетеді.

«АСТАНА АРЛАНДАРЫНЫҢ» АЛДАҒЫ АЙҚАСТАРЫ

БҮГІНГІ ТАҢДА ЗАМАН ТАЛАБЫНА САЙ БОКС ЕРЕЖЕЛЕРІНЕ ДЕ, ЖҰДЫРЫҚТАСУ ТƏСІЛДЕРІНЕ ДЕ ӨЗГЕРІСТЕР ЕНІП ЖАТЫР. ТҮРЛІ ЖОБАЛАР ІСКЕ АСЫРЫЛЫП, БОКСШЫЛАРДЫ ƏР ҚЫРЫНАН ТАНЫП ЖАТЫРМЫЗ. СОЛ ЖОБАЛАРДЫҢ БІРІ – ОСЫДАН БЕС ЖЫЛ БҰРЫН БАСТАУ АЛҒАН AIBA-НЫҢ ҰЙЫМДАСТЫРУЫМЕН ӨТІП КЕЛЕ ЖАТҚАН БҮКІЛƏЛЕМДІК БОКС СЕРИЯСЫ (WSB) ЖОБАСЫ.

Біздің топта əзербайжандық «Баку оттары», Өзбекстан құрамасы жəне Пуэрто-Рико боксшылары бар. Б ірден айта кетей ік , Өзбекстан құрамасы бұл жобаға биыл

бірінші рет қатысқалы отыр. Сондай-ақ, осы жобадағы ең мықты команда қазақстандық «Астана арландарымен» бір топта жұдырықтаспақ. WSB ая-сында бірінші рет бақтарын сынағалы отырған көршілеріміз қандай команда жасақтағанын алдағы уақытта шар-шы алаң көрсететін болады. Қалған қарсыластарымыздың барлығы біздің жігіттерімізге аса таңсық емес.

«Арландар» алғашқы кездесуін 23 қаңтарда өз алаңында «Баку оттары-

мен» өткізеді. 6 ақпанда Пуэрто Рикоға барады. Ал 20 ақпанда Ташкентке биылғы маусымның жаңа мүшелері өзбек боксшыларымен жұдырықтасады. 4 наурызда Бакуде жергілікті боксшы-лармен рингке шығады. Ал 19 на-урызда Пуэрто Рико боксшыларын өз шаршы алаңында қабылдайды. Топтағы соңғы матчты Қазақстанда 2 сəуірде Өзбекстан боксшыларына қарсы өтеді.

Енді Бүкілəлемдік бокс сериясында ел намысын қорғайтын «Астана ар-ландары» кəсіби бокс клубының бокс-шылар құрамы мен клубтың бапкерлік құрамындағы өзгерістерге келейік.

Жаңа құрам бойынша енді 49 келі салмақта «Астана арландары» атынан Теміртас Жүсіпов, Мардан Берікбаев жəне Жомарт Ержанға үміт артатын бо-ламыз. 52 келіде Олжас Сəттібаев, Азат

Махметов, Мирас Жақыпов ел намысы үшін барын салатын болады.

Мейірболат Тойтов, Нұрсұлтан Көшеғұлов жəне Нұрбол Қалжанов 56 келі салмақта астаналық клубтың абыройын асырмақ. 60 келіде Закир Сафиуллин , Ержан Мусафиров , Бекдəулет Ибрагимов, 64 келіде Самат Башенов, Асхат Уəлиханов, Сабыржан Бекбергеновке сенім артатын боламыз.

Аслан Шымбергенов , Қанағат Маралов, Бекзат Халметов 69 келі салмақ бойынша, Мейірім Нұрсұлтанов, Рустам Сваев жəне Ерік Əлжанов 75 келі салмақ бойынша ел намысын қорғайтын болады. Нұрдəулет Жарманов, Али Ахмедов, Арман Рысбек 81 келіде, Мұжаметжан Еркін, Рахман Əлжанов

91 келі бойынша өнер көрсетпек. Ал аса ауыр тоқсан бір келіден жоғары салмақта Қамшыбек Қонқабаев, Нұржан Бекзатов, Нұрсұлтан Аманжолов секілді былғары қолғап шеберлеріне үміт арта-тын боламыз.

Ал биылғы жаңа маусымда Нұрлан Ақүрпеков бокс клубының бас бапкері болып іске к ір іспек. Мырзағали Айтжанов, Александр Стрельников, Нұрғали Сафиуллин, Бейбіт Есжанов, Нүркен Андасов, Ермек Ертаев, Болат Жұмаділов жаттықтырушы құрамда жоғарыдағы боксшылардың шеберлігін шыңдауға кіріседі.

«Астана арландарының» биылғы негізгі мақсаты – үшінші мəрте WSB серия-сында чемпион атану. Жерлестеріміздің биіктерден көрінуіне тілектеспіз.

Күнсұлтан ОТАРБАЙ

WBA (SUPER), IBF, IBO ЖƏНЕ WBC НҰСҚАЛАРЫ БОЙЫНША ОРТА САЛМАҚТА ƏЛЕМ ЧЕМПИОНЫ ГЕННАДИЙ ГОЛОВКИННІҢ БАПКЕРІ АБЕЛЬ САНЧЕС ҚАЗАҚСТАНДЫҚ БОКСШЫНЫҢ РИНГКЕ 2016 ЖЫЛДЫҢ СƏУІР АЙЫНДА ШЫҒАТЫНЫН МƏЛІМДЕДІ.

«Том Леффлермен əңгімесінде ол сəуір айында жекпе-жек өтк і з е т і н і н айтты . Маған Геннадийдің ж а т т ы ғ у з а л ы н д а 8-9 аптадан артық у а қ ы т ө т к і з г е н і ұнамайды. Сондықтан да кездесудің өтетін уақыты белгілі болған кезде, ол 8-9 апта бұрын дайындала бас-тайды», – деді бапкер.

Еске сала кетейік, 15 желтоқсанда Бүкілəлемдік бокс кеңесі (WBC) Геннадий Головкин мен мексикалық Сауль «Канело» Альварестің арасындағы жекпе-жекке қатысты шешім шығарған болатын. WBC шешіміне сəйкес, екі боксшы жекпе-жек туралы өзара келісулері керек. Қыркүйек айында өткізілетін кездесуге өзара келісу үшін тараптарға 31 мамырға дейін уақыт берілді. Егер осы уақытқа дейін екі тарап мəмілеге келе алмаса, промоутерлік сау-да тағайындалады. WBC чемпиондық атағына таласуға тараптардың бірі өз еркімен келіспесе, онда сол боксшы титулдан айырылады.

«Қаз ірг і уақытта үйде – бала-шағамның қасындамын. Аяғымда кішігірім жарақат бар, соны жазғаннан кейін ары қарай жоспар құрармын. Мен жарақатым жайлы ештеңе айта алмаймын, дəрігер емеспін. Өзімнің сезінуім бойынша, барлығы мамандар айтқандай болып жатыр. Енді тіземнің толығымен жазылғанын күтіп жүрмін. Барлығы ойдағыдай, дəрігерлердің берген барлық кеңесін орындап жа-тырмын. Процедуралар, жаттығу зал-дары, гимнастика мен массажға барып жүрмін. Сəуір айында толығымен жа-зыламын деп ойлаймын. Сəуір ай-ында «Қайсар» клубы болсын, басқа клуб болсын, жалпы, ойнаймын деп үміттенемін. Біріншіден аяққа тік тұру керек, одан кейін көремін. Егер кімде

Нұрдəулетов алдағы жоспарларымен бөлісті

ҚЫЗЫЛОРДАЛЫҚ «ҚАЙСАР» КЛУБЫНЫҢ ФУТБОЛШЫСЫ ҚАЙРАТ НҰРДƏУЛЕТОВ 2016 ЖЫЛҒЫ ЖОС-ПАРЛАРЫМЕН БӨЛІСТІ. ФУТБОЛДАН ҚАЗАҚСТАН ҚҰРАМАСЫ МЕН «АСТАНА» ФК-НЫҢ БҰРЫНҒЫ КАПИТАНЫ ҮШІН БЫЛТЫРҒЫ МАУСЫМ СƏТТІ БОЛМАДЫ. СПОРТШЫ АЯҒЫН ЖАРАҚАТТАП АЛҒАН БОЛАТЫН.

кім мені өз командасында көргісі келсе, қарастырармыз», – деді Қ.Нұрдəулетов.

Футболшының айтуынша, былтыр Қазақстан футболы жоғары нəтиже көрсетті.

«Астана» мен «Қайрат» клубтары футбол ойынының жоғары деңгейін көрсетті. «Астана» негізгі «сеткаға», топтық кезеңге өтті. Бұл бір жағынан ж а қ с ы , е к і н ш і ж а ғ ы н а н ү л к е н жауапкершілік. Келесі жылы барлығы командалардан кем дегенде Еуропа ли-гасын күтетін болады. Жалпы, футбол үшін бұл – үлкен қадам. Себебі, қазір көптеген адам футболға қызығушылық танытып отыр. Көбі футболға билет іздестіріп, хабарласып та жатады. Астанадағы ойынға Алматы, Тараз бен Шымкенттен көптеген адам келген бо-латын. Бұл – футболдың үлкен жетістігі. Ал жеке өзім үшін маусым аса сəтті өте қойған жоқ. Бірнеше жарақат алдым, сəтсіз ойындар болды. Мұндай болып тұратын шығар, ештеңе етпейді. Мен 2016 жыл былтырғыдан сəтті өтеді де-ген сенімдемін», – деді спортшы.

Қос қызымызға қарсы тұрар кім бар?

ҚЫТАЙДЫҢ ШЭНЬЧЖЭНЬ ҚАЛАСЫНДА ТЕННИСТЕН ƏЙЕЛДЕР АРА-СЫНДА ӨТЕТІН ЖЫЛДЫҢ АЛҒАШҚЫ ТУРНИРІНІҢ БІРІНЕ ҚОС БІРДЕЙ ҚАЗАҚСТАНДЫҚ – ЗАРИНА ДИЯС ПЕН ЯРОСЛАВА ШВЕДОВА ҚАТЫСАДЫ.

Чемпионат.ком сайтынан алынған мəліметке қарағанда, əлемнің 52-інші, Қазақстанның бірінші ракеткасы З.Дияс бірінші айналымда қытайлық Чжан Кайлиньмен шеберлік байқасады. Ал іріктеу сайыстарында жеңімпаз атанып, негізгі турнирге қосылған əлемнің 67-ракеткасы Я.Шведова эстониялық Анетт Контавейтпен кортқа шығады.

Жүлде қоры 426 750 АҚШ долларын құрайтын Шэньчжэнь турнирі 2013 жылдан бері өткізіліп келеді. Бастапқы екі жылда қытайлық Ли На жеңімпаз атанса, өткен жылы румыниялық Симона Халеп үздік шыққан еді. Бірақ ол биыл чемпиондық атағын қорғауға қатыспайды. Есесіне əлемнің бесінші жəне алтыншы ракеткалары – поляк қызы Агнешка Радваньска, чехиялық Петра Квитова сияқты жұлдыздар баршылық.

Тағы бір қазақстандық теннисші, əлемнің 77-ракеткасы Юлия Путинцева Окленд (Жаңа Зеландия, жүлде қоры – 226 750 АҚШ доллары) турнирінде алғашқы айналымда жаңазеландиялық Марина Эраковичпен кездеседі.

Екі жарыс та 9 қаңтар күні мəреге жетеді.Еске сала кетейік, Зарина Дияс өткен жылы Шэньчжэнь турнирінде

хорватиялық Донна Векич пен венгриялық Тимя Бабошты ұтып, ширек финалдағы аса тартысты матчта қытайлық Чжэн Сайсайға жол берген бола-тын.

ҚАЗАҚСТАННЫҢ АУЫР АТЛЕТИКА ФЕДЕРАЦИЯСЫНЫҢ ӨКІЛДЕРІ РЕСПУБЛИКАНЫҢ ҰЛТТЫҚ ҚҰРАМАСЫНА САЛЫНҒАН АЙЫППҰЛ МЕН ТӨНІП ТҰРҒАН ДИСКВАЛИФИКАЦИЯ ЖАЙЛЫ МƏЛІМЕТТІҢ ШЫНДЫҚҚА ЖАНАСПАЙТЫНЫН АЙТТЫ.

«Халықаралық ауыр атлетика федерациясының Жасұлан Қыдырбаевты, Ермек Өміртайды жəне Алмас Өтешовті шеттетуі уақытша. Қазақстандық тараптың жасаған үндеуіне ХААФ өкілдері тəртіптік комиссияның шақырылуы мүмкін екендігін, сол комиссияның қазақстандық ауыр атлеттерді

дисквалификацияға ұшырату немесе ұшыратпау туралы шешім қабылдайтынын айтып, жауап қатты. Өз кезегінде тəртіптік комиссия қазақстандық тараптың бастамасымен қай кезде болса да шақырылуы мүмкін немесе ХААФ бірінші жос-парлы шарасының барысында жиналуы мүмкін», – делінген хабарламада.

Еске салайық, Халықаралық ауыр атлетика федерациясы (IWF) қазақстандық ауыратлеттер Алмас Өтешов, Жасұлан Қыдырбаев жəне Ермек Өміртайды допинг қолданды деп айыптап, уақытша шеттеткен болатын.

Спортшыларымыз лицензиядан айырыла ма?

«АСТАНА» ПРЕЗИДЕНТТІК КƏСІБИ СПОРТ КЛУБЫНЫҢ ҚҰРАМЫНДАҒЫ ASTANA MOTORSPORTS КОМАНДАСЫ «ДАКАРДЫҢ» ЕКІНШІ КЕЗЕҢІНЕ ДАЙ-ЫНДАЛЫП ЖАТЫР.

Естеріңізге сала кетсек, ауа райының қолайсыздығына байланысты ұйымдастырушылар бірінші жарыс күнін өткізбеген болатын. Astana Motorsports баспасөз қызметінің мəлімдеуінше, қатысушылардың қауіпсіздігі үшін екінші арнайы жарыс аумағы да 100 шақырымға қысқартылды.

«Экипаждарымыз қолдан келетін бар өнерін көрсетуі керек. Жарысқа алғаш қатысып отырған жоқпыз. Бұл жүйе бізге таныс. Осы жолы жеңіс туын желбіретеміз деп келдік», – деді Astana Motorsports командасының көшбасшысы Артур Ардавичус.

«Дакардың» екінші кезеңі Вилья-Карлос-Пастан бастап Термас де Рио Хондоға дейінгі Аргентина жерін қамтып жатыр.

Astana Motorsports командасы ғаламшардағы ең қауіпті эстрим-рейд саналатын «Дакар» алдында əкімшілік жəне техникалық тексерістерді сəтті аяқтады. Қазір қатысушылардың автокөліктері жабық паркке қойылған, олар жарыстың салтанатты түрде басталуын күтіп отыр. Биыл «Дакар» маршруты 2-16 қаңтар аралығында Аргентина мен Боливияның аумағы арқылы өтеді. Спортшылар биылғы сында 9300 шақырымнан аса қашықтықты еңсеруі тиіс.

«Дакар-2016» жарысында Қазақстан атынан екі экипаж бақ сынайды. Бұл –құрамында «Дакар-2012» қола жүлдегері, ұшқыш Артур Ардавичус, 2015 жылғы ралли-рейдтен Əлем Кубогының жеңімпазы, штурман Игнат Фальков пен механик Филип Скробанек бар жүк экипажы. Олардың Tatra жүк көлігі 515 нөмірін алды. Ал жеңіл көліктілерден ұшқыш Андрей Чередников пен штурман Дмитрий Цыро басқаратын 345-нөмірлі Ford F150 EVO автокөлігі қатысады.

Жеңіс туын желбіретеміз

Page 8: Сақшы 01(4167)

сөз соңы№1 (4167), сәрсенбі, 6.01.2016 е-mail:[email protected]

ШЫҒАРУШЫ және МЕНШІК ИЕСІ:«Қазақстан Республикасы ішкі істер органдарының Медиа орталығы» ЖШС

Басылым 01.06.2006 жылы ҚР Ақпарат министрлігінде тіркеліп, тіркеу туралы №7355 - Г куәлігі берілді• Автордың пікірі редакцияның көзқарасын білдірмейді• Қолжазба рецензияланбайды және авторға қайтарылмайды• Редакция хаттарға жауап беруге міндетті емес• Ұсынылған материалдағы фактілер үшін автор жауап береді• Фотосуреттердің сапасына редакция жауап береді• Редакцияның келісімінсіз материалдарды көшіріп басуға тыйым салынадыБас директор:

Бимаханбет АСАНовКомпьютер және дизайн бөлімінің қызметкері: Ақсая ЖүРКЕНовА Корректор: Нұршакүл ӘШІМБАЕвА Фототілші: Серік ЖолдАСпЕКов

МЕКЕН-ЖАЙЫМЫЗ:010000, Астана қаласы, Брусиловский көшесі, 17/3Телефон: 8(7172) 56-97-58, 56-97-68 (ішкі нөмір 109) Эл. пошта: [email protected]

БІЗдІҢ РЕКвИЗИТТЕР:ИИК - KZ748560000000147459 БИК - KCJBKZKXБИН - 051040005963 КБЕ-16«БанкЦентрКредит» АҚФ РНН 600900114533

Газет «Сақшы» компьютер және дизайн бөлімінде теріліп, қатталды. Басылым «ERNUR» Медиа- холдингі» ЖШС баспаханасында басылды.Индексі: 65395 Таралымы: 14435Тапсырыс: №1931

Нөмірдің кезекшісі: Айткен ШӘМШІ

РЕДАКЦИЯ АЛҚАСЫ: Бас редактор: Бану ӘдІлЖАНовА Ақпарат бөлімінің меңгерушісі: Ғанибет ҒАлЫМБЕКҰлЫ Аға тілшілер: Жадыра МүСІлІМ, Жадыра МЫРЗАхМЕТовАТілшілер: Гүлнәр МАҒЗҰМовА, Айткен ШӘМШІ,Нұрлан оРАЗҒАлИЕв, Сабырбек олЖАБАЕв

ЖАңА ЖЫЛДА СоЛТүСТіК ҚАзАҚСТАН оБЛЫСТЫҚ ііД ҚЫзМЕТКЕРЛЕРі ҰЛЫ оТАН СоғЫСЫНЫң АРДАГЕРЛЕРіН МЕРЕКЕЛЕРіМЕН ҚҰТТЫҚТАп, СЫй-СИЯпАТ ЖАСАДЫ.

Юрий КЛЫКоВ, Солтүстік Қазақстан облысы

Тағзым

Ойлан, тап!

ҚАРТ МАЙдАНГЕРГЕ ҚҰРМЕТ

Патрон

Дүкен аралау Көлік түрі Түрік

қаласы

Төл

Алматы обл. ауданы

Павлодар телеарнасы

Белорусь футбол-шысы

Тұзды көл

Жаңа жыл ағашы Майсық Қазақша

қыз есімі Бешбармақ

Жапон ит тұқымы

Карикатура Еті арам жануар

«... музы-канттары»

Құрастырған Ескендір ТасболаТов

Ж а ң а ж ы л қ а р с а ң ы н д а ғ ы қайырымдылық шарасы шеңберінде солтүстікқазақстандық полицейлер аға буынға да сый-құрмет көрсетіп, мерекелік көңіл-күй тарту етті. Мұндағы басты мақсат – ведомство ардагерлеріне, балалар үйінің тәрбиеленушілеріне ба-рып, мерекелік көңіл-күй сыйлап, қажет болған жағдайда шешілмей жүрген мәселелеріне қол ұшын созу еді.

Жаңа жыл мерекесінде облыстық ііД қызметкерлері Ұлы отан соғысының 8 ардагері мен оларға теңестірілген 3 қарияның қара шаңырағына бас сұғып, қарттардың аман-саулығын біліп қайтты. Арнайы барып, ақ бата-сын берген қарттардың қатарында 98 жастағы Ұлы отан соғысының ардагері Джура Кобелев те бар. Қарт майдан-герге петропавл қалалық ішкі істер

басқармасының қызметкерлері, поли-ция майорлары – Серік Уаисов пен Самат Құспеков бастаған бір топ сақшылар келіп, құрметті милиция қызметкері, қарт жауынгерге азық-түлік толы себет пен басқа да сый-сияпаттарын табыс етті. Ардагерге өздерінің қызметтері жайлы айтып, әңгіме-дүкен құрған сақшылар қарт майдангерге мықты денсаулық пен сарқылмас қайрат тіледі.

Дж ура Кобе л е в Ө збе к с т анд а қарапайым көпбалалы отбасында дүниеге келген. 17 жасында Қызыл әскер қатарына шақырылған қатардағы Кобелев майданға кавалериялық полктың жауынгері лауазымында ат-танады. Мәскеу түбіндегі кескілескен ұрысқа қатысып, ауыр жарақат алады. Соғыстың орта кезінде денсаулығына байланысты петропавл қаласына ішкі істер органдарына қызметке жіберіледі. ішкі істер саласында зейнет жасына дейін ұзақ жылдар бойы түрлі лауа-зымдарда қызмет атқарған ардагердің жүріп өткен жолы тағылымға толы.

Жаңажылдық мереке к үндер і солтүстікқазақстандық сақшылар қызмет атқарудың күшейтілген түрінде жұмыс істейтіндіктен, құрметті ар-дагерлер мен балаларды алдын ала құттықтап қайтты.

ЖАМБЫЛ оБЛЫСЫ ТӨТЕНШЕ ЖАғДАйЛАР ДЕпАРТАМЕНТі БЕйБіТ хАЛЫҚТЫң ТЫНЫШТЫғЫН ДЕМАЛЫС пЕН МЕРЕКЕГЕ, ТәУЛіК УАҚЫТЫ МЕН ЖЫЛ МЕзГіЛіНЕ ҚАРАМАСТАН ҚоРғАйДЫ. БҰЛ БіР-БіРіМЕН БіРЛЕСіп ҚЫзМЕТ АТҚАРАТЫН БӨЛіМДЕР МЕН БАСҚАРМАЛАР, БӨЛіМШЕЛЕР МЕН ҚЫзМЕТТЕР ЖүйЕСі.

А.БАҚЫТЖАНоВА, Жамбыл облысы

Игі іс

Театрдағы жаңажылдық шырша

Бірақ осыған қарамастан, азаматтық қорғау органдарының қызметкерлері жақындарына жылылық сыйлап, балаларына бақыт тарту етуді естен шығарған емес. Себебі, олар да өз мақсаттары мен қиындықтары бар адамдар. Барлығының жұмыстан келгенін асыға күтетін отбасылары, туыстары мен жақындары бар. Ең бірінші балаларға көңіл мен үлкендердің қолдауы қажет екені сөзсіз. Сол себепті Жамбыл облысы Төтенше жағдайлар департаментінің басшылығы Жаңа жыл мерекесінде қызметкерлердің балаларына арнап жаңажылдық шырша ұйымдастырды.

Абай атындағы драма театрында өткен мерекелік кеште әдемі киінген балалар мен ата-аналар театр ұжымы дайындаған ертегіні тамашалады. Содан кейін Аяз ата мен Ақшақар балаларды ортада тұрған шыршаны айналдыра ойнатып, әндерін тыңдап, билерін тамашалады. Ерекше көңіл-күйде болған дарынды ба-лалар сыйлықтарға ие болып, бәрі қосыла ән шырқады.

осы қағидатты естерінен шығармаған Солтүстік Қазақстан облысы Төтенше жағдайлар департаментінің өрт сөндіру қызметінің қызметкерлері Жаңа жылдың ең басты кейіпкерлері – Аяз ата мен Ақшақардың қатысуымен балаларға түрлі сыйлықтар сыйлап, тамаша кез-десу ұйымдастырды.

«Таңғажайыпқа, жақсылыққа сену балалардың жүректерін жылытып, оларға жақсы армандарының орын-далуына үміт сәулесін себеді. Жаңа жыл – бұл ертегілер мен көптен күткен армандарының орындалуына ең сәтті уақыт. Балаларға осылардың барлығын сыйлау – біздің негізгі ойымыз», – деп атап өтті мекеменің психологы Ләззат Құрманғожина.

Мерекелік кешке «Болашақ» балалар үйі отбасының 20-дан астам бүлдіршіні қатысты. әр бала тәтті сыйлықтар, ал байқауға ең белсенді қатысқандар ын-

Мереке күні Аяз ата мен Ақшақар а с т аналық қ ұ т қарушылардың мүмкіндігі шектеулі балаларын келе жатқан мерекемен құттықтауға ба-рып, ерекше көңіл-күй сыйлады. Ертегі кейіпкерлері болып киінген қызметкерлер арнайы жаңажылдық бағдарлама әзірлеп, балалардың өлеңдерін де тыңдап қайтты. Аяз ата мен Ақшақар өз кезектерінде балғындарға тәтті сыйлықтарын та-быс етті.

Астана қаласы ТЖД мен Өрт сөндіру қызметінің ұжымы бар-ша бүлдіршіндерге Жаңа жылда бақыт, махаббат пен қуаныш тіледі. Шаңырақтарыңыз ырыс-берекеге, қуанышқа толы болсын! Жаңа жыл құтты болсын!

Астана қаласы ТЖд баспасөз қызметі

Жыл сайын Жаңа жыл шыршасынан күтетін бүлдіршіндердің асыл арманы мен үкілеген үмітін шынайы мерекеге айналдырған мекеме қызметкерлері Аяз ата мен Ақшақар кейпінде сала қызметкерлерінің үйлерін аралап, балалардың шексіз ризашылықтарына бөленді.

Мекеме бастығының тәрбие жұмыстары жөніндегі орынбасары, әділет майоры Б.омаров: «Қуаныш пен шаттықтың шуағын шашқан Жаңа жыл мерекесі тек жақсылықтың бастауы болсын, бүлдіршіндеріміздің жүзінен күлкі кетпесін, ел тыныштығы мәңгі болғай», – деп жаңажылдық жылы лебін жеткізді.

Балалар тосыннан келген Аяз ата мен Ақшақарды көріп, таңырқап қалды. ән айтып, өнерлерін ортаға салған бүлдіршіндер мерекелік сыйлыққа да ие болды. Аяз ата Ақшақармен бірге балалар естелік суретке түсіп, мәз-мейрам болды. «Адам баласы Жаңа жылдан көп жақсылық күтеді, көп үміт артады. Армандарыңыз бен тілектеріңізге қосылып, біз сіздерге алдағы жылда да мықты денсаулық, бақытыңыз үстем болып, күш-қуаттарыңыз таусылмай, қанаттарыңыз талмай, тек жақсылықты тілейміз. Өткенге риза болып, жаңа жылға бәріміз таза ниетпен, нық қадаммен аттайық. Жаңа жылға елмен бірге жаңа табыстарға жете берейік!», – деп Аяз ата балапандарға ақ тілегін жеткізді.

Шара аясында Аяз ата мен Ақшақар балаларды мерекемен құттықтауға келді. Ертегілер кейіпкерлері мерекелік қойылым қойып, ән салды және балалардың тақпақтарын ризашылықпен тыңдады. Аяз ата мен Ақшақар балаларды Жаңа жылмен құттықтап, оларға зор денсаулық тіледі. Барлық балаларға жаңажылдық сыйлықтар үлестірді. Кішкентай қонақтар көтеріңкі көңіл-күйде би билеп, ән салды.

ТЖД қызметкерлері: «Қызылорда облысы Төтенше жағдайлар департаментінің ұжымы барлығыңызға Жаңа жылда қуаныш, жайдарлы өмір, бақыт тілейді! отбасыларыңыз бақ пен берекеге толы болсын! Жаңа жылдарыңызбен достар!», – деген тілектерін жеткізді.

ЖаңаЖылдық ТарТу

АяЗ АТА мен АҚШАҚАРдЫҢ СЫЙлЫҒЫБАЛАЛАР МЕН ЕРЕСЕК АДАМДАРДЫң Ең СүйіКТі МЕйРА-МЫ – ЖАңА ЖЫЛ МЕРЕКЕСіНің ӨТКЕНі ДЕ КЕШЕ ғАНА. оСЫ ҚУАНЫШТЫ әРі ТАңғАЖАйЫпҚА ТоЛЫ МЕРЕКЕДЕ әРКіМ СЫйЛЫҚТАР МЕН ТіЛЕКТЕРіНің оРЫНДАЛУЫН КүТЕДі. ДәЛ оСЫ МЕйіРіМ МЕН ЖЫЛЫЛЫҚҚА ТоЛЫ ЖАңА ЖЫЛДА АТА-АНА ҚАМҚоРЛЫғЫНСЫз ҚАЛғАН БАЛАЛАРғА ЕРЕКШЕ ТоСЫНСЫй-ЛЫ іЛТИпАТ, ИГі іСТЕР, СүйіСпЕНШіЛіК, ізГіЛіК КӨРСЕТУГЕ АСЫҚҚЫң КЕЛЕДі. СЕБЕБі, КЕз КЕЛГЕН БАЛА ғАЖАйЫпҚА СЕНіп ӨСУі КЕРЕК. КЕз КЕЛГЕН СәБИ БАҚЫТТЫ БоЛУғА ЛАйЫҚ.

таландыру сыйлықтары мен базарлықтар алды.

«Бүгін бізге Аяз ата мен Ақшақар келіп, Жаңа жыл мерекесімен құттықтады. Жаңа жыл – жаңа өмірдің басы. Бұл б ір жаңа к ітап сияқты, кітаптар жыл сайын жаңартылып отыруы керек және оның іші де жаңалықтарға толы бо-луы тиіс. Барша өрт сөндірушілерге, м е к т е п - и н т е р н а т т ы ң б а р л ы қ оқушылары мен педагогикалық ұжымына шыдамдылық, махаббат және барлық армандарының орында-луын тілеймін», – деді тәрбиеленуші Алмагүл Бегенова.

Мереке аясында балалар Аяз ата мен Ақшақардың мерекелік қойылымдарын ғана емес, өздері де жолдастары үшін

түрлі костюмдер киіп, сахналық концерт қойды. Департамент қызметкерлері балалар үйінің тәрбиеленушілеріне мол бақыт, махаббат, қуаныш пен шаттық тілеп, бүлдіршіндердің әрқайсысы болашаққа нық сезіммен қарайтын білікті маман иесі болып, өмірде өз жол-дарын тауып, егемен еліміздің лайықты азаматтары болатынына сенім білдірді.

Солтүстік Қазақстан облысы ТЖд баспасөз қызметі

Құтқарушылардың құттықтауы

ЖАңА ЖЫЛ ҚАРСАңЫНДА АСТАНА ҚАЛАСЫ ТӨТЕНШЕ ЖАғДАйЛАР ДЕпАРТАМЕНТі МЕН ӨРТ СӨНДіРУ ҚЫзМЕТіНің ҰЖЫМЫ ҚЫзМЕТКЕРЛЕРДің БАЛАЛАРЫ МЕН БАЛАЛАР үйЛЕРіНің БүЛДіРШіНДЕРіНЕ АРНАЛғАН МЕРЕКЕЛіК іС-ШАРАЛАРДЫ ҚоЛғА АЛғАН БоЛАТЫН.

Бала бақыты бәрінен маңыздыЖАңА ЖЫЛ ҚАРСАңЫНДА ҚЫзЫЛоРДА оБЛЫСЫ ТЖД ҚЫзМЕТКЕРЛЕРі БА-ЛАЛАР үШіН әРТүРЛі МЕРЕКЕЛіК ЖәНЕ үГіТ-НАСИхАТТЫҚ іС-ШАРАЛАР ҰйЫМДАСТЫРУДА. СоЛАРДЫң БіРі – ҚАЛАДАғЫ НАРТАй БЕКЕЖАНоВ АТЫНДАғЫ МУзЫКАЛЫҚ-ДРАМА ТЕАТРЫНДА БоЛғАН МЕРЕКЕЛіК іС-ШАРА.

Айгүл НҰРМАНоВА, Қызылорда облысы ТЖД

ҚЫзЫЛоРДА оБЛЫСЫ БойЫНША ҚЫЛМЫСТЫҚ АТҚАРУ ЖүйЕСі ДЕпАРТАМЕНТі зК-169/5 МЕКЕМЕСі БАСШЫЛЫғЫНЫң БАСТАМАСЫ-МЕН ЖәНЕ ДЕ ТіКЕЛЕй КАДР ЖҰМЫС ТоБЫНЫң ҰйЫМДАСТЫРУЫМЕН МЕКЕМЕ ҚЫзМЕТКЕРЛЕРіНің БАЛАЛАРЫНА ЖАңАЖЫЛДЫҚ ТоСЫНСЫй ЖАСАЛДЫ.

Айнұр әБДРАШИТоВА, Қызылорда облысы

БАлАлАРҒА БАЗАРлЫҚ